1 0,1 МэВ ка туры килүче температура якынча 10 9 К тәшкил итә Мөһим термотөш реакцияләре Зур кисеме белән мөһим термотөш реакцияләре: Термотөш реакциясе плазмага тискәре коргылы мюоннар кушу ярдәмендә җиңелрәк бара. 2 0,5-6 мм озынлыкта (аталары аналарыннан ваграк); яннарын каплаган үтә күренмәле кабырчык алгы якта томшыксыман орыга күчә, өскә тырпаеп, ишү органы ролен уйнаучы бер пар тармаклы мыекчасы бар. 3 “0” га тиң булган Джини коэффициенты барлык саннарның бер берсенә тиң булган тулы тигезлекне билгеләсә (мәсәлән, һәркемнең кереме бертигез булуы). 4 1000 кг чимал алюминий ясау өчен 1920 кг балчык, 65 кг криолит, 35 кг алюминий фториды, 600 кг анод массасы һәм 17 мең кВт сәгать электр энергиясенең агымы кирәк була. 5 1007 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 6 100 г камыр, 120 г эч, 1/4 йомырка, таба майлау өчен һәм дүртмеш эченә 15 г май. 7 10—13нче гасырларда Болгар дәүләтендә тагын бик күп эре-вак шәһәрләр булган. 8 1016 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 9 1024 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 10 1035 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 11 1038 елда вафат). 12 1041 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан тимер юл казармасы. 13 1046 км (тукталыш платформасы) ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан тукталыш платформасы. 14 1050 елда Харальд III исемле патша Opslo (яки Oslo) кечкенә торак пунктка нигез салган. 15 1050 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 16 1054 елны Смоленск кенәзлеге белән идарә итү хокукын, әтисе үлгәннән соң олы бертуганы Изяславтан ала. 17 1055 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 18 1072 елда Альп Арсланның үлеменнән соң сәлҗуклар Кече Азиягә күчешләрен башлыйлар. 19 1079 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 20 1083 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан тимер юл казармасы. 21 1085 елда Коръәнне тирәнтен үзләштергән һәм аны оста итеп тәфсир кылучы буларак, аны вәзир Низам әл-Мөлек Исфаһанга китертә һәм Иранны яулап алган сәлҗүк солтаны Мәлик шаһ сараена хезмәт итәргә күндерә. 22 1085 ел — Милади тәкъвим буенча XI гасырга кергән ел. 23 109 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан тимер юл казармасы. 24 10 августны 15 августны 5-нче армия фронтында дошман саклауга күчтә. 15 августка 37-нче армия элекке торышын тулысынча кайтарды. 25 10 августта ССРБ һәм АКШ 98-паралелендә бүләргә килешәләр. 26 10 гыйнвар көнне номинантларны игълан итү чарасы узды. 27 10 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның унынчы көне. 28 10 июльдә сул эсер Муравьёв Кызыл гаскәрнең Көнчыгыш фронтында фетнәне күтәрә, ләкин аны һәм аның штабны сөйләшү сылтавы белән тозакка хәйләләп кертәләр һәм үтерәләр. 29 10 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның унынчы көне. 30 10 июльне 4-нче танк төркеме Великая елга чигәннән Ленинградка һөжүмгә күчте. 31 10 китап, барлыгы 500 артык фәнни хезмәт, 30 авторлык таныклыгы авторы. 32 10 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унынчы көне. 33 10-нчы армия — төрле дәүләтләр кораллы көчләрендә армияның исеме. 34 10-нчы бригада: — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләре составында бригадалар исеме. 35 10нчы гасыр­да ул хәтта Болгар шәһә­ре белән дә ярышып яшәгән. 36 10нчы йөздә Әл-Бәлхи исемле гарәп галиме болай дип язып калдырган: Суар хәрабәләре Татарстан­ның Спас районы Кузнечиха авы­лыннан 4 чакрым еракта Утка елгасы буенда урнашкан. 37 10 сентябрьдә Казан ак чехлардан азат ителә. 38 10 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның 10нчы көне. 39 10 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның унберенче көне. 40 10 һәм аннан да күбрәк бала тапкан аналарга тапшырыла. 41 1100 ел — Милади тәкъвим буенча XI гасырга кергән ел. 42 1102 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 43 11-13 гасырда Идел буе Болгары дәүләте чәчәк ату чоры булган. 44 1117 елда бу җирдә Бөекбританиянең беренче университеты нигезләнә. 45 112-нче Башкорт атлы – 1942 елның язында оештырылган. 46 112нче дивизиянең «Кызыл атлылар» дип исемләнгән гәзитенең җаваплы мөхәррире вазыйфаларын башкарганда, шигъри әсәрләр язарга өлгереп кала. 47 1130 елда норманнар нәселеннән чыкканнар Көньяк Италияне һәм Сицилияне басып ала һәм анда Сицилия патшалыгына нигез сала. 48 1131 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 49 1135—1136 елларда гарәп сәяхәтчесе Әбү Хәмид әл-Гарнати Болгар дәүләтенә сәяхәт кылган; аны тасвирлап, ул яза «Болгарларның Вису һәм Ару дигән өлкәләре бар, алар хәрәҗ (ягъни җир өчен салымны) түлиләр». 50 1150 елны беренче тапкыр Франкфуртның атаклы ярминкәсе искә алына. 51 1162 елда Всеволод III анасы Малуша һәм бертуганы Михаил белән иленнән куыла, Константинопольдә император Мануил сараенда тәрбияләнә. 52 1165 елда Мейсен маркграф Отто Лейпцигка шәһәр хокуклары һәм сәүдә өстенлекләре тапшыра. 53 1168 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 54 1172 елда болгар җирләренә Андрейның улы Мстислав җитәкчелегендә рус гаскәрләренең яңа һөҗүме ясала, аңа Муром һәм Рязань кенәзләре дә кушыла. 55 1173 елда Киев шәһәренә һөҗүм иткән. 56 1177 б.э.к. елда диңгез халыклары пеласглар Ханаан шәһәрләрен - Ашкелон, Ашдот, Гат, Газа - басып алалар һәм җирле халык ханаанейләр белән кушылып фәлистин халкын булдыра. 57 1177 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 58 1188 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 59 1195 ел — Милади тәкъвим буенча XII гасырга кергән ел. 60 11 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның унберенче көне. 61 11 гасыр буе хариталарда яшәп, 1204 елда 5нче тәре походы нәтиҗәсендә рәсми рәвештә юкка чыгарыла һәм берничә дәүләткә бүленә, ләкин 1261 елда Алексей Стратигопул юлбашчылыгында беразга торгызыла. 62 11 гасырда кимәкләр үз йогынтысын югалта һәм кыпчакларга буйсына. 63 11 декабрьдән Мәскәүдә : Кызыл гаскәр генераль штабы башлыгы маршал Александр Василевскийның урынбасары — оператив идарә башлыгы (генерал И.Х. Баграмян урынына), «генерал-полковник» дәрәҗәсе бирелә. 64 11 ел — Милади тәкъвим буенча I гасырга кергән ел. 65 11 июльдә РСФСР Халык Комиссарлар Советы шул эшләрне «инкыйлабка каршы» булып бәяләнгән һәм аны кануннан тыш дип игълан итә. 66 11 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның унберенче көне. 67 11 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унберенче көне. 68 11 ноябрьдә генә Семён Каретник җитәкчелегендәге махновчылар отрядлары Иван Барбовичның атлы гаскәр корпусын тар-мар итеп Кырымның оборонасын өзә. 69 11-нче гвардия танк корпусы ( ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ танк корпусы. 70 11 яшендә Мессидә "соматотропин (үсеш гормоны) җитешмәве" авыруын табыла. 71 11 яшьлек Бәшир Рәмиев Закир Рәмиев улы Искәндәрне Алманиянең Фрайеберг университетына җибәрә. 72 1200 1223 елларда кыпчак далаларына явы вакытында Сүбүдәй белән эш итә, әлеге сугыш Сүбүдәй һәм Җәбә явы дип тарихта калган. 73 1200 елга кадәр хәзерге заман Берлин шәһәре урынында Кёльн һәм Берлин исемле ике сәүдә итү торак урыны булган. 74 1202 татарларга каршы канлы сугышны оештырган. 75 1203 -1205 елда эчке сугышлар нәтиҗәсендә Темуҗин җиңеп бөтен даланы берләштергән. 76 1206 елдагы мнгол җитәкчеләре җыелышы — корылтайда Тимучин монголларның бөек ханы дип игълан ителә. 77 1206 елдагы мнгол җитәкчеләре җыелышы – корылтайда Тимучинны монголларның бөек ханы дип игълан итәләр һәм аңа Чынгызхан исемен бирәләр. 78 1207 елда Җучи Байкал күленнән көнбатышка яшәгән кыргызларны буйсындыра. 79 120пкс Су ресурсларының федераль агентлыгы (Росводресурсы) — Русия Федерациясенең табигать ресурслар һәм экология министрлыгы буенча эшли торган федераль орган. 80 1217 Енисей кыргызлары монголларга каршы баш күтәрә. 81 1218 -1225 елларда Урта Азияне басып алу яуларында катнаша. 82 1218 елда Урта Азиянең Җидесу җирләрен буйсындырган, 1223 кадәр бөтен Үзәк Азияне диярлек буйсындырган. 83 1219 елда датчаннар тарафыннан басып алына, алар шәһәргә Рөвел исемне кушканнар. 84 1220 ел Иранның Хәрәзм ханлыгына караган төньяк-көнчыгыш өлеше Чыңгызхан гаскәре һөҗүменә эләгә. 85 1221 елда татар-монгол гаскәре Мәрв, Үргәнеч шәһәрләрен яулап ала һәм Хәрәзем солтаны мирасчысы Җәләл әл-Дин гаскәрен Инд елгасында тар-мар итә. 86 1223 елда Калка буендагы бәрелештә катнаша, соңрак татар-монгол гаскәре Святополч шәһәренә барып җитеп, Киев каласына һөҗүм итмичә кинәт көнчыгышка борыла һәм нишләптер Идел буе Болгарына яу белән бара. 87 1223 елда Чыңгызхан гаскәре бердәм рус-кыпчак гаскәрен Калка елгасында тар-мар иткәннән соң, монголлар Илел буе Болгары дәүләтендә Җигүле тауларында кискен җиңелә һәм чигенә. 88 1224 елда Җәбә уңышка ирешмичә Казакъстан далалары аша Монголиягә кайта. 89 1225 елда шәһәр статусы бирелә. 90 1227 елда Җучи үлгән һәм беркайчанда иң зур Ауразия дәүләтен - Җучи Олысын күрмәгән, ләкин аның нәселе көнбатыш җирләрен басып алган. 91 1231 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 92 1232 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 93 1236 Бату хан озак чолгаудан соң Идел буе Болгары дәүләтен буйсындыра. 94 1236 елда алман алпарлары Сауле янында җиңелүгә очрый. 95 1237 1240 елларда татар-монгол гаскәрләре борынгы рус кенәзлекләрен буйсындырганнар. 96 1237 елда монголлардан бәйлелеген таныган мукшылардан аермалы буларак, эрзәләр төньяктагы урманнарга китәләр һәм монгол гаскәрләренә каршылык күрсәтәләр. 97 1238 ел 20 гыйнвар — Батый хан җитәкчелегендәге гаскәр рус армиясен җиңеп Мәскәүне ала. 98 1239 елда Шәйбән Бүчек гаскәре белән Кырымга яу белән килә, Судак шәһәрен басып ала. 99 1240 елда Шәйбән гаскәре Киев шәһәрен яулап алуда катнаша, Бату һәм Сөбедәй гаскәре белән 3 көн дәвамында Галич шәһәрен ала. 100 1241 елда шәһәргә монголлар бәреп керәләр һәм аны җимерәләр. 101 1242 елда Чудь күлендә Боз сугышында тевтон алпарларын рыцарьларын тар-мар итә. 102 1243 елда Каракорымдагы бөек хан Үгәдәй үлеме турында ишеткәч, Бату хан яңа хан сайлау өчен җыелган колылтайда катнашкан өчен көнчыгышка юнәлә. 103 1248 елда Алтын Урда Александрга бөек кенәзлек ярлыгын биргән, шулай итеп татар ханы әтисе урынына Александрны бөек Киев кенәзе итеп билгеләгән. 104 1253 елда Сартак ханына Константинополь аша Франция патшасы Людовик IX илчелеге килгән. 105 1256 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 106 1259 елда Александр Невский нияте ярдәмендә Новгород җөмһүрияте Урыс Олысы эчендә Алтын Урда системасына кертелгән. 107 1259 елда Александр Новгород шәһәрен Алтын Урдага ясак түләргә мәҗбүр иткән. 108 1261 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 109 1263 елда Бәркә хан ярдәмендә бәкләрибәк Нугай Хулагуид гаскәрен җиңә. 110 1266 елда Мәнгүтимер ханы идарә итү чорында Алтын Урда тулы бәйсезлеккә ирешә. 111 1268 елда татар гаскәре Новгород шәһәрен Литва алпарлары һөҗүменнән коткара, 1274 елда Смоленск ханга буйсына. 112 1269 елда ватаннарына әйләнеп кайткач, алар Папа Климент IVнең үлгәнлеген беләләр һәм яңа папа сайлау озакка сузылганга, май китерү вазифасын тизрәк үтәр өчен, 1271 елда Марконы да алып Аккрага баралар. 113 1278 елдан — Андорра кенәзлеге үзәге. 114 1279 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 115 1282 елда норман басып алуы вакытында Уэлс берничә патшалыклар арасында бүленгән булган. 116 1282 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 117 1285 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 118 1286 1287 елда Туда-Мәнгү хан һәм Нугай төмәнче Польшага каршы сугышканнар. 119 1288 елда Рязань һәм Муром кенәзлекләренә яу белән бара, күтәрелешне бастыра. 120 1288 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 121 1291 ел — Милади тәкъвим буенча XIII гасырга кергән ел. 122 1296 елда Англия короле Эдуард I Спотсмур янындагы сугышта буйсынырга теләмәгән Шотландия гаскәрен тар-мар итә һәм бөтен илне яулап ала. 123 1299 елдан 1922 елга кадәр яшәгән. 124 12px Көнбатыш Христианнарда * Франция һәм башка христиан гадәтле Аурупа илләрендә: Ишәк бәйрәме (Латынча : Festum Asinorum) борынгы урта гасырлар бәйрәме, Гайсә пәйгамбәркөчкенә булганда аны саклар өчен гайләсенең Мисырга качуны искә алу. 125 12 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның уникенче көне. 126 12 августны «Көньяк» армия төркеменең 11-нче армиясының алдынгы отрядлары Николаев алдында туктадылар. 127 12 августта бәрелеш башлана. 128 12 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның ун икенче көне. 129 12 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның ун икенче көне. 130 12 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның уникенче көне. 131 12 июльне Көнбатыш фронтның 22-нче, 19-нче һәм 20-нче армиялар һөжүмгә күчтәләр Витебскны азат итәргә дип бурыч белән. 132 12 йөз төрки шагыйрьләргә тагын да бай була. 133 «12 кыз» риваяте Сәмәрканд әмире Аксак Тимер Болгар шәһәрен басып алганда, 12 кызны да кулга төшерә, араларында хан кызы булуы да билгеле. 134 12 майда Совет гаскәре генерал Власовны кулга ала, соңрак бүтән власовчылар - Буняченко, Трухин - кулга алына. 135 12 март – Милади тәкъвимендә өченче айның уникенче көне. 136 12-нче армиясенең «Окопная правда» исемле большевистик газетасы оештыручыларның берсе һәм аның редакторы. 137 12нче майдан алып 16нчы майга кадәр Мәскәүдә Олимпийский спорт комплексында үткәрелде. 138 12 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның уникенче көне. 139 12 параграфтан торган әлеге программа һәрьяклап уйланылган булуы белән таң калдыра. 140 12 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның уникенче көне. 141 12 февральдә ХРА дошманның оборонасын җимереп, 14 февральдә Хабаровскны алалар. 142 12 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның уникенче көне. 143 1300 елда митрополия Киев шәһәреннән Владимир каласына күчерелгән. 144 1301-1400 еллар * 1312 1342 - Үзбәк хан идарә итүе. 145 1307 елда кече кенәзлекләргә тарала. 146 1307 елда шәһәрләр кушылып уртак ратуша төзи. 147 1309 елда Кафа шәһәрендә элеккеге ССРБдагы иң борынгы синагога төзелә, тик Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында җимерелә. 148 1312 елдан Үзбәк хан идарә итү чорында Ислам дине - дәүләт дине буларак кабул ителгән. 149 1314 елда инглизләр тулысынча тар-мар ителә. 150 1314 елда инглизләр тулысынча тармар ителә. 151 1318 елда тәхеткә Годайго килә, ләкин хакимлекне үз кулында тота алмый. 152 1323 елда ул нык авыру сәбәпле ятактан тора алмый ята. 153 1324 елның 8 гыйнварында ул вафат була. 154 1326 елның язында ул, 3500 кмлык юл үткәннән соң, Мисырдагы Александрия портына килеп җитә. 155 1328 елда Аурупа харитасы Урта́ гасырла́р – Борынгы дөньядан соң һәм Яңа вакытка кадәр булган тарих чоры. 156 1328 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 157 1330 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 158 1334 елда шәһәрдә гарәп сәяхәтчесе Ибн Баттута була. 159 1345 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 160 1355 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 161 1357 елда Җанибәкнең әнисе Тайдулы авырып киткәч, рус риваятьләре буенча рус митрополиты Алексей Сарай шәһәренә чакырылган булган һәм хан әнисен дәваларга тырышкан. 162 1359 1380 елларда чуалыш дәвере башлана. 163 1359 елда Бәрдибәк Көлпә тарафыннан үтерелгәннән соң, Мамай Көлпәгә каршы сугыш башлый. 164 1359 елда беренче молдав дәүләте — Молдав кенәзлеге оештерыла. 165 1359 елның ахырында Хызр үзене Гөлистан хакиме итеп игълан иткән. 166 1359 елның ахырында Шибани ( Җучи бишенче улы) нәселеннән чыккан Хызыр үзене Гөлистан хакиме итеп игълан иткән. 167 1360 елда Нәүрүзбәк Алтын Урда тәхетеннән Хызыр тарафыннан бәреп төшерелгән һәм үтерелгән. 168 1361 – 1380 елларда Алтын Урдада зур йогынтыга ия була, ханнарны билгели, Бату нәселеннән булган ханнар исеменнән Алтын Урданың көнбатыш өлешендә хакимлек итә. 169 1362 елда канкойгыч сугышта Мурад Килдебәкне тар-мар иткән. 170 1362 елда Мурад Идел буенда Килдебәкне җиңгәннән соң Сарай тәхетен басып алган. 171 1363 елда Мәскәү кенәзе яшь Дмитрий (булачак Дмитрий Донской)га ярлык биреп, аны бөек кенәз итеп билгели. 172 1365 елда Тука Тимер нәселеннән чыккан Газиз шәех көрәш нәтиҗәсендә Сарай шәһәрен басып алган. 173 1367 елда төмән Мамай Сарай әл-Җәдид шәһәрен басып алганнан соң, Габдуллаһ Алтын Урда ханы итеп игълан ителгән. 174 1368 (1369) я 1377 елда ул Мароккода вафат була. 175 1368 елда Кырымда Мамайга каршы фетнә килеп чыкканан соң төмән Кырымга яу белән чуалышны бастырыр өчен юнәлгән. 176 1369 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 177 1370 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 178 1370 тә Аксак Тимер союздашы Хөсәен көчләрен үзара көрәштә җиңә. 179 1371 1469 елда кирмән Солдайя дигән Җеневез колониясенең сак пункты буларак төзелгән. 180 1371 елда Мамай ирәгенә килгәч, Дмитрий төмәннән үтенеп сорый һәм Мамай янәдән Дмитрийны бөек кенәз итеп билгели. 181 1374 -1375 елларда ватандашлар сугышы нәтиҗәсендә Сарай тәхетендә башта Урус хан, аннары Чиркәс, Мөхәммәт Булак утыралар. 182 1374 елда Урус хан көнчыгышка киткәч Чиркәс Сарай шәһәрен басып алган һәм хан итеп игълан ителгән. 183 1375 елда Гияс уд-Дин Каһанбәк Сарай шәһәрен алып хан итеп игълан ителгән. 184 1375 елда Мамай Сарай шәһәрен яулап хан тәхетен Мөхәммәт Булакка кире кайтарган. 185 1375 елда Мөхәммәт Булак Сарайны басып ала һәм Урус ханны Сыгнакка куа. 186 1375 елда Сарай шәһәрен басып алган һәм үлгәнче 1377 елга кадәр Алтын Урда ханы булган. 187 1377 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 188 1380 елда Исландия даниялеләр кулы астына төшә. 189 1380 елда Туктамыш хан Сарай шәһәрен басып ала һәм Гарәпшаһ хакимлеге тәмамлана. 190 1380 елны тәхеткә Туктамыш хан утыргач, Урданың бердәмлеге аеруча ныгый. 191 1384 ел — Милади тәкъвим буенча XIV гасырга кергән ел. 192 1386 елда Вихря елгасында Ягайло җирле башлыгы Скиргайло Смоленск гаскәрен тар-мар итә. 193 1390 елны Раштуада Коломна шәһәрендә, Литва кенәзе кызына Софьяга өйләнә. 194 1391 1396 елларда Аксак Тимер Алтын Урдага каршы һөҗүм 1420 1465 елларда Алтын Урда берничә ханлыгына таркала 1480 елда Алтын Урданың баш варисы - Зур Урда үз йогынтысын Мәскәү кенәзлегендә югалта. 195 1392 елдан шәһәр статусын йөртә. 196 1395 елда Литва кенәзе Витовт Смоленскны басып ала һәм үз вәкилен шәһәрнең идарәчесе итеп куя. 197 1395 елны Төньяк Кавказ тирәләрендәге сугышта җиңелгәч, Туктамыш төньякка—Болгарга кача. 198 1396 елларда Сәмәрканд әмире Аксак Тимер гаскәрләре Шәһри Болгар яулап алынган чакта унике кызны кулга төшерәләр. 199 1397 елда Вель волосте буларак телгә алына. 200 1398 елда Алтын Урданы берләштерергә тырышкан Туктамыш хан көчле һәм куркыныч көндәше Тимер Котлыг хан белән сугышып җиңелә. 201 13 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның унөченче көне. 202 13. Безне алданырга ирек жибярмя; жаманнан коткар безне. 203 13 гасыр уртасында урыс җирләрендә булган фиядәл таркаулыгыннан файдаланып, Литва кенәзләре белорус, украин, урыс җирләрен кушып ала. 204 13 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның ун өченче көне. 205 13 июльдә кызыллар Чиләбе — Екатеринбург тимер юлын кисәләр, ә 15 июльдә 3-нче армиянең частьләре Екатеринбургка керәләр. 206 13 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның унөченче көне. 207 13-нче гасырдан башлап, Мехико Үзәне Ацтек цивилизациясенең йөрәге булып торган: монда Техкоко Күлендәге утрауларда ацтекларның өчлек альянсының башкаласы Теночтитлан урнашкан. 208 13 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның унөченче көне. 209 13 сентябрьне алман гаскәрләре Красногвардейскны басып алдылар. 210 13 см дан алып 190 см га кадәр зурлыктагы, 45 г нан алып 5 кг га кадәр авырлыктагы кошлар. 211 13 февраль көнне үткәрелгән 4х10 километрлы эстафетада чаңгычылар В.Воронков, Ю.Скобов, Ф.Симашев, В.Веденин дөньяда иң көчлеләр булып саналган Норвегия, Швеция командаларын узып, алтын медаль алалар һәм Олимпия чемпионы исемен яулыйлар. 212 13 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның унөченче көне. 213 13 яшендә Месси Каталонияга күчә. 214 1400 елда Уэлснең ике борынгы патша нәселеннән чыккан Оуэн Глиндур инглизләргә каршы баш күтәрүне җитәкли һәм патша итеп игълан ителә. 215 1401-1500 еллар * 1405 (18 февраль) - Аксак Тимер вафат. 216 1402 дә көньяктагы көчле күршесе, төрек солтаны Баязид гаскәрен Әнкара шәһәре янында җиңүгә ирешә. 217 1403 елда Литва кенәзе Витовт Вязьманы басып ала. 218 1403 елдан Сербиянең башкаласы, 1918 елдан 2003 елгача Югославиянең, 2003 елдан 2006 елгача Сербия һәм Черногориянең башкаласы була. 219 1404 елда Литва кенәзе Витовт яңадан Смоленск шәһәрен басып ала һәм Литвага куша. 220 1404 елдан — Бөек Литва кенәзлеге составында. 221 1404 елдан — Бөек Литва кенәзлеге эчендә. 222 1406 елда Каһирәдә вафат була. 223 1409 елда Лейпциг университетының оешуы шәһәрдә юриспруденция һәм нәшрият эешенең җанлданып китүенә сәбәпче. 224 1416 елда Эрик Померанлы шәһәрне яулап ала һәм 1433 елда аны үзенең резиденциясе итә. 225 1429 елның башына Франциянең бөтен төньяк өлеше диярлек һәм кайсы бер көньяк-көнчыгыш өлешләре чит илләр йогынтысы астында кала. 226 1431—53 елларда бирегә португаллар килеп урнашканнар. 227 1432 елда шәһәр хокуклары бирелә. 228 1436 -1437 елда бәкләрибәк Нәүрүз Олуг Мөхәммәд белән талаша һәм янә Кече Мөхәммәд ягына китә. 229 1436 елда Изабелла Труа килешүендә Карл VI үлгәннән соң Француз тәхете Генрих V-гә тиешлеге һәм аның варислары Изабелланың улы Карлдан өстен булуы белән килешә. 230 1437 елда биредә Олуг Мөхәммәд җитәкчелегендәге татарлар белән Василий Караңгы (Сукыр) җитәкләгән руслар арасында сугыш була. 231 1438 елда алар Сапа Инка җитәкчелегендә дәүләтләрен киңәйтә башлыйлар. 232 1444 елда морзалар көнчыгыш урыс өлкәләрен алалар. 233 1445 елда Зара-Якоб Адал солтанлыгын басып ала, һәм Төньяк-Көнчыгыш Африкада хакимлеген ныгыта. 234 1445 елның август-октябрендә Курмышта Василий II кенәзе Олуг-Мөхәммәт ханда пленда була. 235 1457 елда Василий II Колынга яу белән бара, ләин ул уңышсыз булып чыкты. 1458 елда Колын татарлар тарфыннан уңышлы яулап алына һәм Нократ җире белән килешү төзелә. 236 1461 елда Төркия Солтанына ясак түләүдән баш тарта. 237 1467 елда Әстерхан ханлыгы тәхетендә Мәхмүт ханның улы Касыйм хан утырганда калага Венеция илчесе Контарини килә һәм сәүдә эшләре әйбәт баруына һәм урындагы сәүдәгәрләрнең Мәскәү сәүдәгәрләре белән эш иткәннәренә игътибар итә. 238 1467 елда Ибраһим күпсанлы мәскәү гаскәрләрен Иделдәге елга сугышында җиңә. 239 1471 елда Йорклар йорты Барнет һәм Тюксбери янындагы бәрелешләрдә җиңүче булып чыктылар. 240 1471 елда Себер ханы Сәед Ибраһим Айбәк (русча Ибак) Шәех Хәйдәрне тар-мар итеп, үтерә. 241 1472 елда Мөхәммәд Шәһбәни Әхмәд ханга каршы сугыша. 242 1473 елда, 20 яшендә, Леонардо да Винчи Изге Лука Гильдиясендә оста квалификациясенә ия була. 243 1474 елны Региомонтан 1475 елдан башлап 1506 елга кадәр яраклы «Эфемеридалар»ны чыгара. 244 1475 елда Госман империясенә керә, Кизләү (төрекчә Гөзлөв) кирмәне төзелә. 245 1475 елда Константинопольдә «Кива Хан» исемле беренче махсус каһвә кибете ачыла. 246 1476 елда Кырымга һөҗүм итә, Миңлегәрәй ханны төшереп, Кырым тәхетенә үз кешесе Җанибәкне утырта. 247 1478 елда Иван 3 гаскәрләре Новгород шәһәрен буйсындыра. 248 1479 елда әнисе белән Кырымга күченә. 1490 елларда Иван III -гә хезмәткә Звенигород шәһәренә китә. 249 1480 елда басма станокның уйлап табылуы рекламаның үсешенә китерә. 250 1480 елда Уграда каршы тору нәтиҗәсендә Русь Урда хакимиятеннән азат була. 1497 елда рус дәүләтенең законнар җыентыгы (Судебник) чыгарыла. 251 1485 елда нократлылар Иван IIIның Казан явында катншуыннан катгый рәвештә баш тартканнар. 252 1485 елның 22 августында Босворт аланында Лестерширдә ( Инглиз иле ) Генрих Тюдор һәм Ричард III арасында төп үткен сугышы булган. 253 1485 елның 22 августында Босворт янында Генрих Тюдор һәм Ричард III арасында төп сугыш уза. 254 1486—1488 елларда нократлылар Бөек Устюгка һәм башка Мәскәү олысларына уңышлы яу оештырганнар. 255 1487-1494 елда Литва Бөек кенәзлегенә каршы сугыш. 256 1487 елдан Ташаяк мәйданы Рус дәүләте белән сугыш урынына еш әверелгән. 257 1488 елда Шәйбәни хан Төркистан шәһәрен басып ала, бу каладан Хәрәземгә каршы яулар белән килә башлый. 258 1489 елда Мәскәү дәүләте составына кертелә. 259 1490 елда Отырар каласына китә, казакъ ханы Борындыкка каршы сугыша һәм җиңә. 260 1490-еллар башында Олы Урда гаскәре ярдәмендә Касыйм ханны тәхеттән төшерә, хакимиятне үз кулына ала. 261 1491 елда Габделкәрим хан, Олы Урда ханы Мортазага (Әхмәд хан улы) ярдәмгә килеп, Кырымга һөҗүм итүдә катнаша, ләкин Кырым ханының союздашлары булган Казан һәм Мәскәү гаскәрләре тарафыннан җиңелүгә дучар ителә. 262 1492 елда Европа колонизаторлары өчен Американы "ачу" белән танылган. 263 1492 елда Португалия патшасы Джон Икенче аны Сетубал портына эш тапшырып җибәрә. 264 1492 елда Х. Колумб экспедициясе Яңа Дөньяга барып җитеп, архипелагның көнчыгыш утрауларыннан берсенә төшкән һәм аңа Сан-Сальвадор исемен кушкан. 265 1492нче елда Арагон һәм Кастилия берләшеп маврларның соңгы дәүләте – Гранада әмирлеген алалар. 266 1493 елда Идел буеннан Чыңгы Тура шәһәренә кайта. 267 1495 елда эчке низаг нәтиҗәсендә Чыңгы Тура башкала вазифасын югалта, Мөхәммәд Тайбуга үз ирәген Кашлык - Себер каласына күчерә. 268 1495 елны бөек итальян галиме Леонардо да Винчи беренче велосипед проектын тәкъдим иткән. 269 1495 елны ул Флоренциягә кайта. 270 1495 елны утрауларны рәсми төстә Португалия җирләре дип игълан иттеләр. 271 1497 елда исә ул Италиягә китә һәм Болонья университетында укуын дәвам итә. 272 1498 елның 20 май көнендә Васко да Гама, аурупалылардан беренче булып, Һиндстанга килеп җитә. 273 14 августны 1-нче танк төркеменең 14-нче мотокорпусы Кривой Рогны басып алды. 274 14 августны Алман 41-нче мотокорпусы Красногвардейск —Кингисепп юлына чыкты. 275 14 апрельдә бу карар кире кагыла. 276 14 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның ундүртенче көне. 277 14 гасырда Алтын Урда бәкләрибәге Мамай кирмән янындагы калкулыкта каравыл ныгытмасына нигез салган. 278 14 декабрьдә экспедиция максатына ирешә һәм Көньяк котыпта Норвегия байрагын күтәрә. 279 14 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның ундүртенче көне. 280 14 июньдә Луганск тирәсендә украин очкычы бәреп төшерелгән, 49 кеше һәлак булды. 281 14 йөзнең башыннан Бөек Литва кенәзлеге тәркибендә, аның эчендәге Кобрин кенәзлеге үзәге. 1569 дан Пүлшә-Литва берлеге тәркибендә. 1589 да Магдебург хокукы бирелә. 282 14 майда Чиләбе станциясендә башланган чакта ак чехлар фетнәсе вакытында Һашек Самарада Совет комиссары була. 283 14 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның ундүртенче көне. 284 14 март – Милади тәкъвимендә өченче айның ундүртенче көне. 285 14 ноябрьдә большевиклар Дәүләт Банкын басып алганнан соң, Вакытлы хөкүмәтнең икътисади-идарә эшчәнлеге тулысынча туктала. 286 14 февральдә Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте рәисе итеп Госман Исхакый сайлана. 287 14 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның ундүртенче көне. 288 14 яшьтә, ир-атлар барысы да сугышта чакта, ул авыл советы секретаре булган. 1948 елда сигезьеллык мәктәпне бетереп, Җамбул шәһәрендәге ветеринария техникумына укырга кергән. 289 1500 елында Семён Курбский хәрби экспедициясе Пустозерск крепостен салган. 290 1501 - 1503 елда Ливониягә каршы сугыш. 291 1501 елда Шәйбәни хан Сәмәрканд шәһәрен басып ала, Тимер дәүләте урынына Бохара ханлыгы барлыкка килә. 292 1502 елда ул Олы Урданы тар-мар итә. 293 1504 елда 26 яшендә Англия парламентына сайлана. 294 1506 елда Балх, 1507 елда Һерат калаларын ала, шулай итеп, Маверанахр һәм Хорасан төбәкләрен берләштерә, төньякта күчмә казакъ кабиләләренә каршы сугыша. 295 1507 елда утрауларга йөзеп барып җиткән португал сәяхәтчесе Педру ди Машкареньяш исеме белән аталган. 296 150px 150px Грек-рим көрәше – кара-каршы сугышның бер төре; көрәшчеләр рөхсәт ителгән алымнар кулланып, бер-берсен тигезләнештән чыгарып, аркасы белән келәмгә кысарга тиешләр. 297 150px Ленинград өлкәсенең картасы Ленинград өлкәсе 17 муниципаль районга һәм 1 шәһәр округына бүленә. 298 150нче номерлы Иске Сәфәр сайлау округы хезмәт ияләре Марс Әмин улы Әминовны бердәм рәвештә Татарстан АССРның алтынчы чакырылыш Югары Советына депутатлыкка кандидат итеп күрсәтәләр. 299 1510 елда Әфганстанда торган хәзәрәләр халкына каршы сугышта һәлак була. 300 1512 елдан Фромборк каласында каноник вазифасын башкара. 301 1512 елда Тиморга беренче португал сәүдәгәр килә, 1556 елда беренче католик миссионерлар килеп чыга, 1702 елда исә Тимор рәсми рәвештә Португалия колониясы буларак игълан ителә. 302 1514 елда шәһәр янгыннан зур зыян күрә. 1809 елда Наполеон гаскәре, шәһәр диварларын шартлатып, Клагенфуртны басып ала. 303 1515 елда корольнең мөһим дипломатик йөкләмәсе белән Фландриягә бара. 304 1516 елдан башлап Беренче бөтендөнья сугышына кадәр Госманлы империясенә карый. 305 1517 елда Испания короле Карл I аның көнбатыш юл проектын кабул итә. 306 1517 елда Мексика җирләре европалылар тарафыннан үзләштерелә һәм яулап алына башлый. 307 1517 елның 19 ноябрендә билгесез сәбәпле вафат була. 308 151-нче км ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 309 №151 һөнәри училище яшьләрне 5 һөнәргә өйрәтә (авыл хуҗалыгында тракторчы-машинист, умартачы, аш-су остасы, кондитер, автомеханик). 310 1520 елда алар Сан-Хулиан бухтасында кышлыйлар. 311 1521 ел – Вакыйгалар * 17 март — Фернан Магеллан Филиппиннарны ача. 312 1521 елны Мөхәммәт-Гәрәй хан белән бергә, Сәхиб-Гәрәй Русиягә каршы сугыш башлый. 313 1523 елда Мәскәү бөек кенәзе Василий III рус сәүдәгәрләренә хан казнасын баетмаска, Казан ярминкәсендә катнашмаска боера. 314 1525 — 1618 елларда — Пруссия һерцорглыгы, 1618—1629 елларда Бранденбург-Пруссия, 1629—35 елларда — Швеция, 1701 елдан — Пруссия корольлыгы составында булган. 315 1526 елда Эквадор ярына испан конкистадорлары килеп җиттеләр. 1531—33 елларда Франсиско Писарро җитәкчелегендәге конкистадорлар экспедициясе Экавадор территориясен басып алды. 316 1529 елдан Англия лорд-канцлеры, рыцарь дәрәҗәсенә ирешә. 317 1530 -1540 елларда Байтәвәккәл исемле кеше тарафыннан нигезләнгән. 318 1531 елда Писарро 227 кешелек гаскәр белән өченче экспедициясенә чыга. 319 1532—1551 елларда Кырым ханлыгы белән идарә итә. 320 1533 елда нугайлар гаскәре ярдәмендә Аккүбәк ханны төшереп тәхеткә утыра. 321 1533 елда Писарро, Перу эчендәге каршылыклардан файдаланып, Перу дәүләтенең башкаласын - Куско шәһәрен ала. 322 1534 елда капитан Себастьян де Беналькасар борынгы индеец шәһәрен басып ала һәм ул урынында Сан-Франсиско-де-Кито испан крмәненә нигез сала. 323 1534 елдан Гыйрак Гoсманлы дәүләте сoставында. 324 1535 елда ул Лима шәһәренә нигез сала. 325 1537 елда нугайлар бу вакытта Әстерхан тәхетендә утырган Габдрахман ханны куалар һәм кайчандыр Алтын Урда ханы дип саналган Шәехәхмәт хан оныгы Дәрвишгалине хаким итеп куялар. 326 1537 елны Бөек Мәскәү кенәзлеге Литвага Гомель белән Любечны биргән. 327 1540-елларда җирле халык испаннарга каршы гыйсъян күтәргән. 1563—1739 елларда Эквадор Кито ауденциясе буларак Перу вицекыйраллыгы, 1739—1822 елларда Яңа Гранада вицекыйраллыгы составында. 328 1541 елда индеец һөҗүме нәтиҗәсендә шәһәр яндырып бетерелгән. 329 1541 елда Канзас җирләрендә испан конкистадоры Коронадо була, аның артыннан монда француз тикшеренүчеләре килделәр. 330 1541 елның сентябрендә арауканнар (җирле асаба кабиләләр) тарафыннан җимерелгән. 331 1542 1548 елларда, Әхмәт имам ибн Ибраһим җитәкчелегендә, Адал баш күтәрә. 332 1547 елда Иван IV патша (чар) титулын ала. 333 1547 елда Иван IV Явыз патша титулын алгач, кенәзлек патшалыкка әйләнгән. 334 1549 1554 елларда Йосыф морза ногай татарлары Урданың хакиме (бие) булган. 335 1550 елда иҗат ителгән бу әсәрнең ахырында автор үзен «Шәриф Хаҗитархани» дип атый. 336 1550 елда Ногай Урдасына китә. 337 1552 – 1556 елгы Казан сугышында катнаша. 338 1552 елда Казанны камап торган урыс гаскәрләрнең базасы булып торган. 339 1552 елда Казан ханлыгы яулап алынгач, тирече Әмәтнең ике улы һәм оныгы рус патшасына хезмәткә күчә. 340 1552 елда Кол-Шәриф һәм Чапкын Отучев тарафыннан Казанга ханлык белән идарә итәргә чакырыла. 341 1552 елда Мәскәү явы Казанны камаганда кәлгәдән тышта калган Татар гәскәриләренең туплану һәм хөҗүм итү урыны. 342 1552 елдан чуаш җирләре Казан сарае Приказы белән идарә иткәннәр. 343 1552 елда руслар тарафыннан алына, 1606 елдан — рус ныгытмасы. 344 1552 елда Явыз Иван Казан ханлыгын яулап алганнан соң, татарларны көчләп чукындыру чаралары башлана һәм "аждаһаны үтергән Изге Георгий" хакында риваять пропаганда максатыннан киң кулланыла. 345 1552 ел — Милади тәкъвимендә сишәмбе көненнән башланган ел. 346 1553 елга кадәр бу җирләре Малмыж кенәзлегенә кергәннәр. 347 1555 елдан соң барлык Рим папалары тәхеткә утырганда исемнәрен алыштырганнар, ләкин кануни яктан бу мәҗбүри түгел. 348 1555 елда Ямгырчы хан Кырым янычарлары белән Әстерханга яу килә, әмма Дәрвишгали каланы саклап кала. 349 1556 елда төзелгән яңа ак ташлы кирмәненә 7 мең урысны күчеп утыртканнар. 350 1557 1558 еларда язылган "Risāle-yi Tatar-i Leh" кулъязмасы буенча Польшада мәчетле 100 татар авылы булган. 351 1557 елда төрекләр Массауаны һәм башка диңгез портларын басып алалар. 352 1557 елда Хәбәшстанга иезуитлар килә, һәм дини нигездә сугышлар булып ала. 353 1558 — 1583 елларда Русь уңышсыз булган Балтыйк диңгезенә чыгу өчен Бөек Литва кенәзлеге (соңрак — Речь Посполитая ) белән Ливон сугышында катнаша. 354 1558—83, 1570 — 71 һәм 1577 елларда шәһәр руслар тарафыннан уңышсыз камап алынган. 355 1558 елның гыйнварда Русия Ливон сугышын башлап җибәрә. 356 155 ел : Төньяк хуннуларның соңгы сүзгә алынуы. 357 1563 елда Сенат һәм патша аудиенциясе булдырыла. 358 1564 елның 18 февралендә Микеланджело вафат була. 359 1565 елда вафат була. 360 1566 елда вафат була. 361 1569 елдан башлап Речь Посполитая составында булган. 362 1569 елда төрек солтаны Сәлим II Әстерханга зур төрек-татар явын оештырылган. 363 156 йорт, шулардан 13 хуҗасыз тора. 2008 елда 461 кеше яши. 364 1573 елда чукынып Симеон исемен ала. 365 1575 елда Иван IV аны, "Русиянең бөек кенәзе" дип атап, вакытлыча үз урынына идарәче итеп калдыра. 366 1580 елда Кырым һәм Нугай йортлары гаскәриләре берләшәләр һәм руслар кулында булган Әстерханны тулганага алалар. 367 1580 елда Хуан де Гарай шәһәрне яңадан сала. 368 1582 елда Явыз Иван гаскәрләре, Казан ханлыгын яулап алганнан соң, җирле ханлыкларны туздыра башлыйлар. 369 1584 елдан — крепость; 1647 елда яңа агач крепосте төзелә. 370 1584 елда Явыз Иван фәрманы буенча Михаил Архангел кәшишханәсе янында Яңа Холмогоры исеме астында нигезләнгән. 371 1586 елдан башлап Уфа шәһәре дип атала башлый. 372 1591 елда Казан архиепискобы Гермоген яңа чукынганнарның мөселманнар белән аралашып яшәве, ислам динен тотулары турында хөкүмәткә әләк яза. 373 1591 елны Борис Годунов Шуйскийларны, үзе өчен куркыныч дип санамыйча, Мәскәүгә кайтарган. 374 1592 елда фонд биржалары махсус оешмалар дип үзгәртелә. 375 1593-1630 елларда авылның күп халкы Буа якларына күченә. 376 1596 елда шәһәрдә Польша Корольлеге һәм Бөек Литва Кенәзлегенең Речь Посполитая дәүләтенә берләшү турында килешү төзелә. 377 1598 елда Адмирал Вибранд ван Варвик җитәкчелегендә эскадра Гранд Портта төшә һәм утрауны Голландия Республикасы җитәкчесе Принц Морис ван Нассау хөрмәтенә атый. 378 15 августта Емельян Җаек шәhәрчегеннән 60 чакрымдагы, Таловая дигән елга буена урнашкан юлханәгә килеп җитә. 379 15 авыл советына берләштерелгән 69 авылда 20 меңнән артык кеше яши. 380 15 гасыр ахыры — 16 гасыр башында крәстиәннәр һәм шәһәрлеләрнең җәбер-золымга каршы күтәрелешләре була. 381 15 гасырда, Кырымга Европадан яһүдләр күпләп килү сәбәпле, биредә кырымчакларның саны бик тиз үсә. 382 15 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның унбишенче көне. 383 15 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның унбишенче көне. 384 15 июнь көнне Бәхтияр отряды Сатана авылы янында каратель Якубович командасына hөҗүм итә. 385 15 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның унбишенче көне. 386 15 майда Динә финалга узды. 387 15 майдан ул үз вазифаларына керешә. 388 15 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның унбишенче көне. 389 15 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унбишенче көне. 390 15 мартта Брест солыхы IV Советлар съездта ратификацияләнде. 391 15 мәктәптә 1614 бала урыс телен ана теле урынына укый. 392 15 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның унбишенче көне. 393 1605 елны Лжедмитрий I хәкимияттә була. 394 1606 елның 15 июлендә күп балалы гаиләдә дөньяга килә. 395 1609 елда Баренц диңгезе аша Төньяк Америка ярларына кадәр йөзеп җиткән һәм кыйтга ярларын тәдкыйк иткән. 396 1609 елда бирегә махсус экспедиция оештырыла. 397 1609 елда Галилей телескоп уйлап тапкач, Айны өйрәнүдә зур прогресска ирешелә, ә 1651 елда Джованни Риччиоли Айның беренче картасын төзи, шушы ук галим Айдагы кратерларга билгеле шәхесләрнең исемнәрен бирә башлый. 398 1609 елның сентябрендә Русия чикләренә поляк-литва короле Сигизмунд III бәреп кергән, Смоленскны камап алган. 399 1610нче елның 7 гыйнварында Галилео Галилей тарафыннан ачылалар. 400 1611 елның июнендә кораб командасы гыйсъян күтәргән; гыйсъянчылар Һудзонны улы белән һәм тагын 7 диңгезчене корабтан каекка төшерегәннәр. 401 1612 елда Төмәннең үзендә 163 татар йорты, 172 урыс хуҗалыгы була. 402 1612 елның 1 ноябрендә Кузьма Минин һәм Дмитрий Пожарский җитәкчелеге астында ополчениесе Китай-городны ала; 5 ноябрьдә поляклар капитуляциялиләр. 403 1613 елның Земский җыенында Михаил Романов патша итеп сайлана. 404 1613 елның Земский соборында Михаил Романовны патша итеп сайлана. 405 1614 елның исәп алу буенча Төмән шәһәренең 4 бистәсеннән 2 татар иде. 406 1616 елга кадәр ул икенче өлешне яза. 407 1616 елда Мигель де Сервантес вафат була. 408 1616 елның 23 апрелендә драматург вафат була. 409 1617 елда кальга буларак барлыкка килгән. 410 16-17 яшьләрендә үк инде ул «Өлүф, яки гүзәл кыз Хәдичә» детектив романын яза. 411 16-18 гасырда - Ла-Плато төбәгендә Испаниянең колониаль идарә үзәге. 412 1620 елда Оксфордта профессор була. 413 1623 елда Уса Никола бистәсе (Осинская Никольская слобода) буларак, 1678 елда Уса бистәсе буларак, 1732 елда Уса авылы буларак телгә алына. 414 1624 елда ул аларны төгәлрәк исәпләп бастыра. 415 1625 ел – Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 5 июнь — Орландо Гиббонс, инглиз композиторы. 416 1630 елда Әстерханда урнашкан Русия гарнизонына Калмык ханы Хуралык һөҗүм итеп карый, әмма бу һөҗүм дә урыслар тарафыннан кире кагыла. 417 1632 елдан башлап бу җирләр Бөекбритания составына керә. 418 1632 елның 1 июленнән соң Агыйдел елгасының сул ягында яшәп килгән Кабан авылы кешеләре патша властьларының эзәрлекләүләреннән качып, аның бер өлеше бу якка — Ялан күле кышлагына чыгып утырган. 419 1635 ел – Вакыйгалар * 21 май — Франция Унөч еллык сугышта катнаша башлый. 420 1640 — 1658 еллардагы инглиз инкыйлабы вакытында аның әтисе, шотланд аристократы, гаиләсе белән Франциягә күченә. 421 1640 елда Бөек Бранденбург курфюрсты дип танылган Фридрих Вильгельм әтисеннән соң идарә итә башлый. 422 1641 елдан рәсми рәвештә ярминкә булып эшли. 423 1641 елда парламент "Бөек ремонстранция" патша җинаятьләре турында җыентыгын кабул итә, дәүләт хакимияте парламент кулларында туплана. 424 1642 — 1643 елларда хәзерге урынына күчерерлгән. 425 1642 ел – Вакыгалар * 24 ноябрь — Голландияле Абель Тасман Австралия янында урнашкан утрауны ача. 426 1648 елгы Вестфалия солых шартнамәсенә буенча, Алмания берничә кенәзлеккә бүленә. 427 1648 елгы Тоз гыйсъяны, Мәскәү Гыйсъян — физик, ә еш кына канлы рәвештә, халыкның идарә формасыннан массакүләм ризасызлыгы һәм кабул итмәве. 428 164 ел — Милади тәкъвим буенча II гасырга кергән ел. 429 1650 елда Франция утрауны сатып ала. 430 1652 елда мәктәпнең иң яхшы укучысы буларак, Оксфорд университетына кабул ителә. 431 1654 елда Казан шәһәрендә чума үләте булган. 432 1654 елдан — Русия составында. 433 1654 елда Русия составына Украина керә. 434 1655 елда Нидерландлар астрономы Христиан Һюйгенс тарафыннан ачылган. 435 1656 елда бакалавр дәрәҗәсен ала, 1658 елдан — шул университетның магистры. 436 1658 елның 24 октябрендә Мольер труппасы Лувр сараенда Людовик XIV каршында чыгыш ясый. 437 1660 елда инде татарлар үзләренең борынгы шәһәрләрен алырга талпынып карыйлар, әмма бу яу да татарларның җиңелүе белән тәмамлана. 438 1661 елда театр Пале-Рояльгә күчә, монда труппа Мольер үлеменә кадәр чыгыш ясый. 439 1667-68 елларда Степан Разинның баш күтәрүчеләре тарафыннан алына. 440 1667 елда лорд Эшлиның тәкъдимен кабул итә һәм аның улының укытучысы булып эшли башлый. 441 1668 елда Никола монастырсь соборы төзелеше тәмамлана, бу чактан ул рәсми рәвештә Никольский погост дип атала. 442 1669—1671 елларда — Степан Разин җитәкчелегендәге крәстиән сугышы үзәкләреннән берсе. 443 1670 елда Степан Разин отрядлары тарафыннан алына. 444 1671 елда Фридрих Вильгельм Австриядән килгән 50 яһүд гаиләләрен үзенең җирендә сыендыра. 445 1674 елда Антони ван Левенгук күзәнәкнең эчендәге барлык органоидларда билгеле бер тәртиптә урнашуын дәлилли. 446 1676 елдан башлап шактый гына халык урнашкан бу урын Зәй шәһәрчеге исемен ала. 447 1676 ел — Миллади тәкъвимендә чәршәмбе көненнән башланган кәбисә ел. 448 1679 ел — Миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 449 1680 елда Португалия диңгез сәяхәтчеләре тарафыннан Буэнос-Айрес шәһәренә каршы урнашкан Колония-дель-Сакраменто кирмәне салынган. 450 1681—1684 еллардагы башкорт күтәрелеше — 17 гасырның икенче яртысындагы Русиядә булган иң зур күтәрелешләрнең берсе. 451 1681 елның маенда патша татар морзаларын чукындырырга, ә чукынмаганнарнын җирләрен алырга дигән указ чыгара. 452 1682 елның июлендә калмык отрядлере Башкортостанга килеп җитә. 453 1682 елның язында көрәш киң колач ала: Казан даругасындагы күтәрелештә катнашучылар Кама аръягындагы ныгытмаларга ябрыла, Уса дарусында төп һөҗум Көңгер шәһәренә һәм башкорт җирләрендә Строгановлар нигезләгән ныгытмаларга юнәлтелә. 454 1683 елда Сызран шәһәре нигезләнә. 455 1683 ел — Миллади тәкъвимендә җомга көненнән башланган кабисә булмаган ел. 456 1684 елның 13 августында ул Венада беренче каһвәханә ача. 457 1685 елда Потсдам эдикты белән ул Бранденбургка француз гугенотларын чакыра. 15 000 француз килә һәм 6 000 Берлинда яшәп кала. 458 1686 дә Сегед Һабсбурглар тарафыннан басып алына. 1848 елгы инкыйлаб вакытында шәһәр инкыйлаби үзәк ролен үтәгән. 1879 да зур су ташкыны нәтиҗәсендә Сегед тулысынча диярлек юк ителгән. 459 1687 ел — Миллади тәкъвимендә чәршәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 460 1688 елның көзе бик салкын була, шунлыктан йөземне соң җыялар һәм нәтиҗәдә шешәләргә шәраб әчетелеп бетмичә генә тутырыла. 461 1690 ел — Миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кабисә булмаган ел. 462 1691 елда хәзерге Сарман районы Мортыштамак авылында туган. 463 1695 97 елларда озлыларны Азак каласына чик сакларга күчерәләр, анда алар каршы як ягына чыгалар. 464 1696 елгы икенче яу җиңү белән тәмамлана. 465 1696 елда Азакны кулга төшергәч, Пётр I канал төзергә булган, ләкин ресурслар җитешмәве һәм башка проблемалар җитәрлек булганлыктан, канал төзелеше 1701 елда туктатылган. 466 1696 ел — Миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кәбисә ел. 467 1697 елда Петр I Русиядә рәсми рәвештә тәмәке сатуны һәм тартуны рөхсәт иткән, тәмәке сату үзе генә казнага бик зур табыш китергән. 19 нчы гасыр уртасында папирос, 20 нче гасырның икенче яртысыннан сигаретлар ясый башлаганнар. 468 1697 елда Петр боерыгы буенча Европага 250 волонтердан торга бөек илчелек җибәрелә. 469 1698-99 еллардагы Карловица конгрессындагы солых килешүе буенча солтан Трансилваниягә дәгъва итүдән баш тарткан, ул Австрия кулына күчкән. 470 1698 ел — Миллади тәкъвимендә чәршәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 471 1699 елга туплар белән коралланган 10 караб, 2 галера төзелә. 472 16 августта Уңъяк һәм Сулъяк группалар 5нче армиясенә (ком. 473 16 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның уналтынчы көне. 474 16 гасырда Кытайда аурупалылар пәйда булганнар. 1557 елда Португалия Чинның Аомынь территориясен алынган. 475 16 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның уналтынчы көне. 476 16 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның уналтынчы көне. 477 16 мәктәптә 466 мари баласы туган телен өйрәнә (67,3%). 4 мәктәптә 194 бала чуаш телен өйрәнә (58,3%). 478 16 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның уналтынчы көне. 479 16 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның уналтынчы көне. 480 16 урта, 5 төп, 26 азкомплектлы мәктәп, укучылар саны 4011. 481 16 яшендә Жанна Вокулёр каласы капитаны Робер де Бодрикурга үзенең корольне тәхеткә утыртырга тиешлеге турында сөйли һәм король сараена үтергә рөхсәт бирүен сорый. 482 16 яшендә Урта Азиягә чыгып китә. 483 16 яшеннән шигырьләре басыла башлый. 484 1700 елларда Берлин халкының 20 % французлар тәшкил итә, Франциянең мәдәни тәэсире гаять зур була. 485 1700 ел — Миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кәбисә юл. 486 1701 елда мондагы җирләр Пешлә авылының йомышлы татарларына һәм ясаклы мукшыларга бирелгән була. 487 1702 елгы янгын аеруча көчле зыян сала. 488 1702 елда нигезләнгән. 489 1704—1711 еллардагы башкорт күтәрелеше — Русиядә XVIII гасырдагы халык баш күтәрүләрнең берсе. 490 1704 — 1919 елларда — Русия империясе составында, 1919 — 1940 елларда — Эстония составында. 491 1707 елда Англия (аның эченә кергән Уэльс белән) Шотландия белән Бөекбританиягә берләшә. 492 1707 елда пастор Пауль Эйлер гаиләсендә туа. 493 1708 1709 елда — Азов губернасы составында, 1709 — 1719 еллдарда — Әстерхан губернасы, 1719 — 1780 елларда — Казан губернасы составында. 494 1708 — 1714 һәм 1717 — 1719 елларда — Казан губернасы составында, 1719 елдан — Нижгар губернасы составында Арзамас провинциясе үзәге. 495 1708 — 1717 һәм 1728 — 1780 елларда — Казан губернасы составында, 1737 елдан аның Сембер провинциясе үзәге, 1780 елдан — Сембер үзәге, 1796 елдан — Сембер губернасы үзәге. 496 1708 ел башында хөкүмәт баш күтәрүчеләргә каршы П. И. Ховинский карателләр отдядын җибәрә. 497 1708 елда Азак ( 1725 елдан — Воронеж) губернасы составында. 498 1708 елда алар Казан губернасы составына кертеләләр. 499 1708 елда Дмитриевск халкы Булавин күтәрелешендә катнашканнар. 500 1708 елда Көньяк сугышы вакытында Запорожье Гаскәре гетманы Мазепа Швеция патшасы Карл XII ягына күчә. 501 1708 елдан өяз – губернаның аерым бер административ-территориаль берәмлеге. 502 1708 елдан — Себер губернасы, 1719 елдан — аның Вятка провинциясе составында. 503 1708 елдан — Смоленск губернасы үзәге. 504 1708 елда Орлов Себер губернасына кертелә, 1727 елдан — Казан губернасы составында. 505 1708 елда Хәрби эшләр министры, 1710 елда флотның банкиры вазифаларына керешә. 506 1708 елда Царёвосанчурск өяз белән Казан губернасы составына кертелә. 507 1708 елда шведлар Финляндия ягыннан Петербургка таба һөҗүм башлыйлар. 508 1709 елда Пётр I җитәкләгән гаскәренең Полтава буендагы бәрелештә гаскәрен тармар итүенә багышлана. 509 1709 елда телгә алына, бу вакыт авыл Күзнәй өязе составына кергән. 510 170 спортчыдан торган Бөекбритания командасы Көнбатыш Европа илләреннән иң күпсанлысы була. 511 1710 елның 13 июнендә Выборг алына. 512 1711 елда җирләр Карамзин фамилияле алпавытка тапшырыла, ә ул үлгәннән соң, дәүләт милке булып кала. 513 1711 елда Яранскның читендә Төньяк сугышы барышында пленга төшкән 500 шведлар урнаштырганнар. 514 1713 — 1728 елларда ил башкаласы Санкт-Петербург шәһәре булган, 1728 — 1730 елларда ул Мәскәүгә күчерелде, 1730 — 1917 елларда янә Санкт-Петербургка кайта. 515 1713 елгы ихтилал башлыгы Туйкә батыр нәселеннән. 516 1713 ел килешүенә күрә Гибралтар Бөекбритания җире булып таныла. 517 1714 елда Русия патшасы Петр I фәрманы белән бистәдә армия хаҗәтләре өчен постау җитештерә башлыйлар. 518 1715 елда Апанайның улы Исмәгыйль туа. 519 1717 елда мондагы янәдән күчерелгән йомышлы татарларны кубанлылар әсир итә. 520 1718-1720 еллардагы реформа приказларны бетереп, алар урынына коллегияләр кертә. 521 1718 елда Казан губернасы составында Пенза провинциясе оештырыла. 522 1718 елда Казанда адмираллык нигезләнә. 523 17-18 йөзләр арасында нигез салына. 524 1719 1721 елларда Апраксин җитәкчелегендәге хәрби хәрәкәтләр нәтиҗәсендә Швеция белән Ништадт солыхы төзелә. 525 1719—1775 елларда провинцияләргә, 1775 елдан — өязләргә бүленгән. 526 1719 елда Казан губернаның Казан провинциясе составында Яраң дистрикты оештырыла; 1727 елда дисриклар юкка чыгарылалар, һәм Яраң дистрикты Яраң өязенә үзгәртеп корыла. 527 1719 елдан — Тамбов губернасы составында. 528 1719 елдан шәһәр. 529 1720 1923 елларда эшләде. 530 1720 елда Татищев исемле урыс галиме Аурупаның Көнчыгыш чикләрен Уралга кадәр озынайтырга тәкъдим итте. 531 1720-елларда Яушевлар бу җирләрне Русиянең дәүләт эшчесе генерал-майор Котлымөхәммәт Тевкелевка саталар. 532 1720 елны Базель университетының сәнгать факультетына укырга керә. 533 1720 елның 28 ноябрь Указы белән махсус Берг-коллегия төзелеп, барлык бакыр кою, тимер эшләү заводлары аның карамагына бирелә. 534 1721 елда махсус штаб ачыла һәм лашман хезмәтенә башта 170 мең, соңрак 120 мең кеше билгеләнә. 535 1721 елда руданы эзләүче Михайло Волков хәзерге Кемерово районында беренче күмер чыганакны таба. 1804—1925 елларда хәзерге Кемерово өлкәсенең территориясе Томск губернасы состаына булган. 536 1721 елда Русия империясенә кушылган. 1918—1940 елларда Карел муентыгының зур өлеше Финляндия составында булган. 1940 елдан Россия составында. 537 1722 ел – Вакыйгалар * 30 апрель — «New England Courant» газетасында беренче тапкыр "бильярд" уены турында язылган. 538 1722 елда Бөек Петр Казанга үзе дә килгән һәм Казанда үз 50-еллыгын бәйрәм иткән. 539 1722 елда бу “Манифест” татар телендә аерым китап булып бастырыла. 540 1724 елгача Балтыйк һәм Азак диңгезләре флотларында хезмәт иткән. 541 1724 елда Гумбинненга шәһәр статусы бирелә, 1730-елларда бирегә Зальцбургтан халык күчереп утыртыла. 1815 елдан 1945 елгача үзәге булып торган. 542 1724 елда йомышлы татарлар корпусы Каспий диңгезендә кораблар ясау эшенә билгеләнә. 543 1724 елда Киев рухи академиясен тәмамлый һәм шунда ук укытучы булып эшли башлый. 544 1724 — Төньяк Америкадагы Джорджия британ колониясенә нигез салу. 545 1725 елда Казан губернасы эчендә 6 (Казан, Свияжск, Пенза, Уфа, Нократ һәм Соликамск) провинцияләр барлыкка килделәр. 546 1726 елда посадка, ә 1779 елда — шәһәргә үзгәртеп корылган. 547 1727 елда дистриктлар бетереләләр, өязләр кире кайтарылалар. 548 1727 елдан Славян-грек-латыйн академиясе укытучысы. 549 1728 елда Иван Михляев вафат булгач, фабрика аның туганы сәүдәгәр Афанасий Дряблов нәселенә күчә. 550 172-нче төмән— төрле дәүләтләрнең кораллы көчләре составына керүче төмән исеме. 551 1730 елда көмеш эретү заводы янындагы бистә буларак нигезләнгән. 552 1730-елларда биредә почта станциясе ачыла. 553 1732 елда барлыкка килә. 554 1733 — 1741 елларда Икенче Камчатка экспедициясе башлыгы. 555 1735 елда генерал-аншеф В. Левашов Кизләр кальгасына нигез сала. 556 1735 елда Орь елгасының тамагында Ырынбур (Оренбург) ныгытмасы корыла башлый. 557 1736 дан Казан губернаторы. 1737-39 да тагун (чума) эпидемиясе вакытында губерна халкына медицина ярдәме күрсәтүне оештыра. 558 1738 елда бу тирәгә Сембер губернасыннан бишәр мишәр һәм типтәр гаиләсе күченеп килә. 559 1739 елнын 5 маенда хөкүмәт аны үткәрүне каплау карар да кабул итә. 560 1740 ел башында башкортлар Карасакаллы Солтангәрәй исеме белән хан дип игълан итә. 561 1740 елдан 27 гыйнварда ачылып, Май чабу ( ) бәйрәменә - 10 февральгә ябыла башлый. 562 1740 елда начар тәртибе өчен кире чакырып алына. 563 1741 елда шул утрауларны ачкан һәм командор дәрәҗәсенә ия булган Витус Беринг хөрмәтенә аталган. 564 1741 елның 17 июльдә Бернинг диңгез аша Төньяк Америка ярларына барып җиткән. 565 1742 елдан алып 1858 елга кадәр кафедраль, Санкт-Петербург Ладогасы һәм епархия үзәге. 566 1742 елда тәүге урынынан 300 км ераклыкта, Җаек елгасы буенда, хәзерге Ырынбур каласына нигез салына. 567 1743 елда Ырынбур чик буе ныгытмасы нигезләнә. 568 1744 елдан — Ырынбур губернасы Исәт провинциясе үзәге. 569 1744 елда патшабикә Елизавета Петровна генерал-аншеф Александр Иванович Румянцевка граф титулы бирә, шулай итеп Пётр Румянцев та граф була. 570 1744 елда Ырынбур губернасы оештырыла. 571 1744 елны Сәгыйт Хәялингә Елизавета Петровна Сакмар елгасы буеннан 64 мең дисәтинә җир бүлеп бирә. 572 1745 елда Шефтсбериның “Әхлакый философиянең нигезләре” чыга. 573 1745 елның июлендә яшь принц Карл-Эдуард Стюарт Шотландиядәге Эрискейда чыгып яңадан якобит күтәрелеше башлый. 574 1745 елның октябренда, Германиядә, Помераниядә Эвальд Георг фон Кляйст югары көчәнеш электростатик генераторны тимерчыбык ярдәмендә кулда тотылган пыяла чүлмәктәге су күләменә тоташтырып, корылманы саклап булу икәнен таба. 575 1747 елда Али авылындагы 279 җан Адмиралтействога беркетелгән. 576 1747 елда исә биредә Яңа Копыл дигән кырым кальгасе төзелә. 577 1747 елда Сарытаудан каршы якта, Иделнең сул ягында, Покровская бистәсе (хәзерге Энгельс) нигезләнә. 578 1748 елда Австрия тәхете өчен барган сугышта ( 1740 1748 ) катнаша. 579 1748 елда барлыкка килгән Имай-Карамалыда, мәсәлән, 1816 елда - 163, 1834 елда 223 җан мишәр яшәгән. 580 1749 елда шәһәр статусы бирелә. 581 175088 га тулаем мәйданның авыл хуҗалыгы җирләре 124,3 меңен алып торалар, шул исәптән иген җирләре – 78 мең га. 582 1752 елдан Диңгез кадет корпусында укыта. 583 1753 елда мондагы халык Ногай юлында яшәүче башкортлар белән җир хакында купчий грамотасы яздыралар һәм Бүреказган елгасы буенда шушы авылга нигез салалар. 584 1754 елда беренче мәчет төзелеп, дүрт елдан соң мәдрәсә эшли башлый. 585 1755 - 1855 елларда Башкорт-Мишәр Гәскәре (Рус.: Башкиро-Мещерякское Войско) һәрби әгъзалары булып та торганнар. 586 1755 елда Кант диссертациясен яклый һәм университетта укытырга рөхсәт бирүче доктор дәрәҗәсен ала. 587 1755 елда Карыш авылы мулласы Батырша Галиев җитәкчелегендә көрәшкә күтәреләләр. 588 1755 елның сентябрендәге Неплюев бу манифестка ярашлы баш күтәрүчеләрне бастырырга, аларның мөлкәтеп үз файдасына тартып алырга, хатынын-балаларын коллыкка алырга рөхсәт ителә. 589 1756 — 1757 елларда собор янгыннан янып яңадан төзелде; 1776 елда Оорта Краса тарафыннан курантлар куелды. 1773 елда Екатерина придел төзелде. 590 1756 елда истигъфага чыгарылган. 1764 елның ноябрендә вафат булган, күмү урыны билгеле түгел. 591 1756 елда Куртамыш бистәсе буларак телгә алына. 592 1760 елында нигезләнгән. 593 1761 — 1866 елларда үткәрелгән Генераль ызанлау мәгълүматларыннан күренгәнчә, Кушлавыч авылында һәм Кушлавыч пүчинкәсендә йомышлы татарлар яшәгән. 594 1761 елның 29 августында полковник Г. Спиридов 2 меңлек диңгез десанты белән Пруссиянең Балтыйк диңгезендәге Кольберг кирмәненең төп батареясына һөҗүм итә. 595 1762 елда дәүләт түнтәрелеше нәтиҗәсендә әтисе Петр III үтерелә, ә Павел тәхет мирасчысы итеп игълан ителә, ләкин яше җиткәч хакимияткә кертелми. 596 1763 1960 елларда, ике гасыр дәвамында башкала вазифаларына ия. 597 1763 елда Квебек Бөекбритания контроле астына күчә, соңрак Канада конфедерациясенә керә. 598 1763 елда колониаль идарә Салвадор шәһәреннән Рио шәһәренә күчерелә. 599 1764 елда Иркутск губернасы барлыкка килгән, аның составына Енисейск провинциясе дә кергән. 600 1764 елдан Иркутск губернасы, 1784 елдан Колыван наместниклыгының өяз шәһәре. 601 1764 елдан контр-адмирал, 1768 елдан – адмирал. 602 1764 елда Речь Посполитая тәхетенә аның соңгы короле Станислав Понятовский утыргач, Анджей Понятовскийга, корольнең якын туганы буларак, кенәз титулы бирелә. 603 1765 елдан Кирмәнчек (Кременчуг) шәһәре ( Полтава өлкәсе) - губернаның башкаласы булган. 604 1765 елда Сенатның «Илдә бәрәңге үстерүчелекне башлау турында»гы (19 гыйнв. 1765) барлык губерналарга җир алмасы һәм аны үрчетү турындагы аңлатмаларны таратырга дигән фәрман игълан ителә. 605 1765 елда Уфа губернасына бирелә, 1920 елга кадәр Уфа губернасы Минзәлә өязенә карый. 606 1766 — 1861 елларда үткәрелгән Генераль ызанлау документларында авыл Пошалым һәм Ашыт сулары ярына урнашкан Олы Битаман, Битаман Пошалым дип искә алына. 607 1766 елда Петербург академиясенең гамәли әгъзасы итеп сайлана, ләкин ул исемнән баш тарта. 1767 елны, 26 яшендә кабул итеп, гаиләсе белән Русиягә күчеп килә. 608 1766 елны Агыйделдә Стәрлетамак тоз пристане эшли башлый. 1858 елны Уфа белән Стәрле арасында пароход хәрәкәте ачылган. 609 1766 елны Эйлер Екатерина II чакыруы буенча Русиягә кайта. 610 1767 елның 25 мартында — француз хәрбие, маршалы Иоахим Мюрат туа. 611 1768 елга кадәр иезуитлар хакимияте астында. 612 1769 елда Русия патшабикәсе Екатерина II үзенең фәрманы белән Русия империясенең иң югары хәрби бүләге - «Изге Георгий император хәрби ордены»н әйләнешкә керткән була. 613 1770 ел – * 31 март — Джеймс Кук Яңа Зеландия утрау икәнлеген аңлап, Австралиягә юл тота. 614 1770 елда В.И. Кафтырев таштан яңадан төзи. 615 1770 еллардан башлап бу мәдрәсәнең даны шактый арта. 616 1771 елга кадәр Яңа Узин өязе җирләрендә Мәскәүгә хезмәт иткән күчмә калмыклар тора. 617 1771 елда Питербурдан чыккан сәяхәтче татар тукыган киндерләрне мактап китә, юлъязмаларында менә нәрсә язып калдырган ул: "Татары ткут нарочито чистый холст, а мордовки и чувашки – только толстый". 618 1772 − 1773 елларда Польша конфедератларының баш күтәрүен бастыруда катнашкан 3000 башкорт атлы гаскәриеннән торган төркемдә хезмәт итә. 619 1773—1775 елларда завод эшчеләре Пугачёв күтәрелешендә катнашканнар. 620 1773-75 елларда Пугачев сугышында авылдан 38 кеше катнаша. 621 1773 елда Кукмара заводы Е. Пугачев гаскәрен сугыш кирәк-яраклары белән тәэмин иткән. 622 1773 елда Мәскәүнең тарихи үзәген яңартуны башлап җибәрә: Мәскәү Кремле диварлары сүтелеп, яңа зур биналар корылырга тиеш була. 623 1773 елда Сарытау Емельян Пугачёв отрядлары тарафыннан алына. 624 1773 елның декабрендә Пугачев баш күтәрүенә кушыла. 625 1774 елдан шәһәр карамагына кала һәм анда казна оешмалары урнашкан була. 626 1774 елда Сембер острогында Емельян Пугачёв ябып тотылган. 627 1774 елда шәһәрне Емельян Пугачёв гаскәре ала. 628 1774 елның 12 июлендә Пугачевның 20 меңлек гаскәре Казанга керә. 629 1774 елның 3 июнендә авыл янында Пугачевчылар гаскәре белән Михельсон корпусы арасында канкойгыч бәрелеш була. 630 1774 елны пугачевчылар шәһәрне утка тота, ул тоташтан янып чыга. 631 1775 ел – Вакыйгалар Туулар * 16 декабрь – Джейн Остин (Jane Austen), инглиз әдәбияты классигы (1817 елда вафат). 632 1775 елдагы Екатерина IIнең губерния реформасы буенча, Бөгелмә бистәсе һәм тирә-як авыллар Бөгелмә өязенең үзәге игълан итә. 633 1775 елдан хакимият, финанс һәм мәхкәмә идарәсенең иң түбәнге өлеше. 634 1775 елда провинцияләргә бүленеш юкка чыгарыла. 635 1775 елда Чиләбене Емельян Пугачёв гаскәрләре тарафыннан яулап алына; алар крепостьтә 2 ай эчендә торып калганнар. 636 1775 елда Якутск өязе Якутск провинциясенә, ә 1783 елда Иркутск губернаның Якутск өлкәсенә үзгәртеп корылган. 637 1775 елларда авылда 75 йорт бар иде, 263 ир кеше, 248 хатын кеше. 638 1775 елның 10 гыйнварында, башка юлбашчылар белән бергә, Канзафарны Мәскәү шәһәренең сазлы мәйданына китерәләр. 639 1775 елның 31 гыйнварында ул Рогервик (хәзерге Палдиски ) зинданына илтеп ябыла. 640 1776 елда Буэнос Айрес яңа нигезләнгән Рио-де-ла-Плата Вице-Патшалыгы башкаласы булган. 641 1776 елда испаннар ярымутрау ярында форт төзеп, аны изге Франциск Ассизский хөрмәтенә атадылар. 642 1777 елда узган 5нче буенча Иске Мансурда барлыгы 70 йортта яңа чукынган татарлардан 36 ир-ат, 20 хатын кыз; ясаклы татар һәм чуашлар – 18 ир-ат, 6 хатын-кыз; йомышлы татарлардан – 169 ир-ат, 68 хатын-кыз; яңа чукынган мукшылар – 50 ир-ат, 39 хатын-кыз. 643 1778 елда урыслар Кырым ханлыгын басып алып, күп кенә Госман империясенә бәйле татар җирләрен яулыйлар, шул исәптән Хәҗибәй кирмәне. 644 1779 елда, Екатерина IIның админитсратив реформасы нәтиҗәсендә Түбән Новгород губернасы Түбән Новгород наместниклыгына әйләнә; аның составына, элекке Түбән Новгород губернадан тыш, Рязань, Владимир һәм Казан наместиклыкларның өлештәре кетреләләр. 645 1779 елны халыкның бөр өлеше аерылып яңа урынга, Мәнәүз елгасы буенда авыл төзи. 646 1780 — 1929 елларда Вятка губернасының Малмыж өязе үзәге булып торган. 647 1780 елда Архангельск губернасы эчендә Вологда оештырыла, ә 1796 елда наместниклыгының көньяк-көнчыгыш өлешендә Вологда губернасы оештырыла. 648 1780 елда Арча һәм Алабуга өязләренә бүлдерелеп бетерелә. 649 1780 елда Дмитриевск Сарытау наместниклыгында өяз үзәге статусын ала; шул ук елда аңа Камышин исеме кушыла. 650 1780 елдан Буа (Архангельский дип тә атала) авылына Сембер наместниклыгының (1796 дан - губерна) өяз шәһәре статусы бирелә. 651 1780 елдан — Вятка ( 1796 елдан — Вятка губернасы ) составында. 652 1780 елдан — Вятка (1796 елдан — губерна ) составында. 653 1780 елдан — Вятка ( 1796 елдан — губерна ) составында. 654 1780 елдан — Вятка губернасының Алабуга өязе составында. 655 1780 елдан — Вятка губернасының Сарапул өязе составында. 656 1780 елдан — Сембер губернасы составына керүче Самар өязе үзәге, 1851 елдан — Самар губернасы үзәге. 657 1780 елдан — Сембер наместниклыгының ( 1796 елдан — Сембер губернаның ) Ардатов өязенең үзәге. 658 1780 елда Сарытау губернасының Хвалынск өяз шәһәренә үзгәртеп корылган. 659 1780 елда Сембер губернасы Карсун өязе үзәге була һәм шәһәр статусын ала. 660 1780 елда Сембер калгайлыгы, 1796 елда ул Сембер губернасына үзгәртеп корыла. 661 1780 елда шәһәр статусын ала һәм өяз белән Пенза калгайлыгы составына кертелә. 662 1780 елда шәһәр статусын ала һәм Пенза губернасы ( 1797 — 1801 елларда Сарытау губернасы ) Городище өязе үзәге булып торган. 663 1780 елның 15 сентябрендә Пенза губернасы барлыкка килә. 664 1780 елның 20 ноябрендә (1 декабрьдә) патшабикә Екатерина II Пермь калгайлыгының оештыру турында карары астында имза куя. 665 1781 — 1784 елларда Петербург губернасы соствында. 666 1781 — 1796 елларда гамәлдә торган. 667 1781 — 1796 елларда — Пермь наместниклыгының Пермь өлкәсе составында, 1796 елдан — Пермь губернасы составында. 668 1781 — 1923 елларда — Пермь губернасы Уса өязе составында. 669 1781 елда Александр Суворов Казан шәһәрендә хезмәт иткән. 670 1781 елда Красноуфимск ныгытмасы Красноуфимск шәһәренә үзгәртеп корыла һәм бер үк исемдәге өязенең үзәге була. 671 1781 елда Кырым ханлыгы Русия империясе тарафыннан басып алына. 672 1781 елдан Бөре өязе үзәге. 673 1781 елдан — Пермь ( 1796 елдан — Пермь губернасы ) Уса өязе үзәге. 674 1781 елдан — Пермь калгайлыгы Чиләбе өязе үзәге; шул ук елда Уфа калгайлыгы составына күчерелә. 675 1781 елдан Стәрлетамак өязе оешкач, район территориясендә 7нче башкорт, 2нче һәм 5нче мишәр кантоннары оештырыла. 676 1781 елдан Түбән Новгород ( 1796 елдан — Түбән Новгород губернасы ) Васильсурск өязе үзәге булып торган. 677 1781 елдан Уфа наместниклыгына буйсындырыла да, 1865 елдан Уфа губерниясенә кушыла. 678 1781 елда өяз мәхкәмәсе, хәйрия идарәсе, шәһәр башлыгы идарәсе, дворяннар опекунлыгы, Земствоның түбән мәхкәмәсе, түбән хөкем органы, өяз казначылыгы, почта экспедициясе ачыла. 679 1781 елда өяз шәһәре статусы бирелә, башта Уфа губернасына карый, 1796 елда Ырынбур губернасына күчерелә, 1865 елда яңадан Уфа губернасында. 680 1781 елда шәһәр һәм өяз үзәге статусы ала; 1796 елдан — Ырынбур губернасы составында. 681 1782 елдан — Тубыл наместниклыгында ( 1796 елдан — Тубыл губернасы ) өяз шәһәре. 682 1782 елда Себер патшалыгы юкка чыгарыла, ә Тубыл провинциясе Тубыл калгайлыгына әйләнгән. 683 1782 елда шәһәр статусын ала һәм Тубыл губернасының Ялутор өязе үзәге була. 684 1782 елда шәһәр статусын ала һәм Тубыл калгайлыгы (1796 елдан — губернасы) Каинск өязе үзәге була. 685 1782 елның 8 июнендә шәһәрнең башка биналарында да сәүдә нокталары ачарга рөхсәт ителгәч, Кунак йортының әһәмияте бермә-бер кими. 686 1783 ел 19 апрель — Екатерина II манифесты нигезендә Русия империясенә Кырым ханлыгы кушыла. 687 1783 елда галим вафат була. 688 1783 елдан — Ырынбур губернасы составында. 689 1783 елда Чиләбе өязе Ырынбур губернасына күчкән. 690 1784 елдан бирле массон. 691 1784 елда шәһәрдә 432 таш һәм агач йорт исәпләнә. 156 сәүдәгәр гаиләсе яши. 692 1785 елда Кулон тарафыннан ачыла. 693 1785 елдан — Кавказ наместниклыгының өяз шәһәре. 694 1785 елда Уильям Гершель M31 үзәгендә кызыл тапчыкка игътибар итә. 695 1785 елда янгыннан зыян күрә; янгыннан соң крепость корылмалары торгызмаганнар. 696 1786 елда париж превосы ашчыларга һәм рестораторларга рестораннарны төнге 11гә (кыш көне) яки 12гә (җәй көне) кадәр ачарга рөхсәт итә Alfred Fierro. 697 1787 елдан — волость үзәге. 698 1787 елда шәһәр статусын ала. 699 1788 елда А.В. Дуров секунд-майор хәрби дәрәҗәсендә отставкага чыга, 1789 елда Вятка губернасы Сарапул өязе үзәге Сарапул итеп билгеләнә. 700 1788 елда Австралиянең көнчыгыш ягында беренче сөргеннәр төркеме утырды. 701 1788 елның 22 сентябрендә Екатерина Уфа Диния магометаннар законы җыенын оештыру турында фәрман имзалый. 702 1789 елда инглиз галиме Уильям Һершель тарафыннан ачылган. 703 1789 елдан — Екатеринослав ( 1803 елдан — Екатеринослав губерасы) үзәге. 704 1789 елны тартып алынган дворянлык титулларын кайтарырга йөргән сәүдәгәр Әхсән Еналеев гаризасында Илим-Кыдады елгасы башындагы җирләрне 1680 елда урыс патшасы аның бабаларына бүләк ителүен раслаган борынгы ярлыклар турында язылган. 705 1790 - 1855 елларда ике типтәр иррегуляр полкы булган. 706 1790-елларда Сембердә беренче театры ачыла, 1840-елларда театр училищесы. 707 1791 елның 30 нчы мартында бу тәкъдим кабул ителгән булган. 708 1792 елда Франциядә, Бөек Француз революциясе вакытында врач Җозеф Гильотен тәкъдиме белән кертелә. 709 1793 — 1803 елларда үткәрелгән Генераль ызанлау документларында Айбаш искә алына. 710 1793—1803 елларда үткәрелгән Генераль ызанлау документ-ларында Өбрә авылы искә алына. 711 1793 елгы француз инкыйлабыннан соң Тулуза кыйрал хакимияте тарафдарлары белән берләшмәга (союзга) керми. 712 1793 елда Фукс Һерборн югары һөнәр мәктәбенә (академисенә) укырга керә. 713 1794 елда 79 яшендә вафат. 714 1794 елда архипелагны Британия яулый. 715 1794 елда Краковта Тадеуш Костюшко җитәкчелеге асытында кузгалыш башлап киткән. 716 1794 елда Николай бистәсенә үзгәртеп корылган. 717 1794 елның 25 июнендә Бөек француз инкыйлабы сәбәпле Русия империясендә француз тауарларын сату тыела. 718 1794 елның мартында Польшаның мөстәкыйльлеген яклап, Тадеуш Костюшко җитәкчелегендә күтәрелеш башлана. 719 1795 ел — Вакыйгалар * 29 март — Людвиг ван Бетховен беренче тапкыр Венада концертын бирә. 720 1795 елда Гродно Русия империясе составына кертелгән, ә 1801 елда губерна шәһәре статусны алган. 721 1795 елда мариларның 49ы, нишләптер — башкорт, 51е типтәр дип язылган. 722 1795 елда Русия Империясе составына кергән. 723 1795 елны авылда 30 типтәр йорты һәм 6 мишәр йорты булган. 1883 «Казачий поселок»та 203 йорт була, 1000 кеше яши. 724 1795 елның 7 апрелендә Милли Конвент Франциядә метрик системасын кабул итү турында закон кабул иткән һәм комиссарларга (алар рәтенә Ш. О. Кулон, Ж. Л. Лагранж, П.-С. 725 1796—1797 елларда барлык калгайлыклар губерналарына үзгәртеп корыла, генерал-губернатор идарәсе чик буе өлкәләрендә генә калдырылган. 726 1796 — 1865 елларда Ырынбур губернасы составында, 1851 елдан — Самар губернасы составында. 727 1796 — 1865 елларда Ырынбур губернасы составында, 1865 елдан — Уфа губернасы составында. 728 1796 — 1865 елларда Ырынбур губернасы составында, 1865 елдан — Уфа губернасы составында булган. 729 1796 елда Вятка калгайлыгыннан чыккан. 730 1796 елда Княгинин, Мәкәрҗә, Починки, Пьянский Перевоз һәм Сергач өязләре юкка чыгарылалар. 731 1796 елдан – Вятка губернасы Сарапул өязе составында. 732 1796 елдан — Ырынбур губернасы составында. 733 1796 елда өяз юкка чыгарылган, территориясе күбесенчә Казан өязе составына кертелгән. 734 1796 елда Павел I указы буенча шәһәргә Новоросийск исеме кушыла, әмма 1802 елда шәһәргә иске исем кайтарыла. 735 1796 елда тәхеткә утырган Павел I В.И. Баженовны Россия сәнгать академиясенең вице-президенты итеп билгели, рус рәссамнарының сәләтен ачу юлларын ачыкларга куша. 736 1796 елда Түбән Новгород Түбән Новгород губернага әйләнә. 737 1796 елда ул юкка чыгарыла, ләкин 1802 елда ул Түбән Новгород губернасы составында торгызыла. 738 1796 елда Уфа Ырынбур губернасына әйләнә. 1802—1865 елларда губернаның үзәге Уфа булды. 1850 елда, Самар губернаның барлыкка килүе аркасында, аңа Бөгелмә, Бугуруслан һәм Бозаулык өязләре тапшырылалар. 739 1796 елда Царёвосанчурск өязе бетерелә, өяз үзәге булмаган шәһәр статусын ала һәи Яраң өязе составына кертелә. 740 1796 елның 29 ноябренда император Павел I тарафыннан кертелгән. 741 1797 ел Акыл - әйберләр һәм процессларның мәгънәсенә аңлы килеш мантыйкны кулланып төшенү сәләте. 742 1797 елга кадәр ул фәлсәфә, математика һәм физика белән бәйле төрле дәресләр бирә. 743 1797 елгы янгыннан бинага зур зыян килә. 744 1797 елда барысы Енисей бассейның территориясе Тобольск губернасына керә; 1804-1822 елларда Томск губернасына керә. 745 1797 елда әлеге вилаять территориясендә урнашкан авылга нигез салына. 746 1797 елда Италия эченә Француз гаскәрләре керде, һәм тәрле җөмһүриятләр барлыкка килделәр, аларның бөтенесе олигархик җөмһүриятләр булды. 1814 елда Француз гаскәрләре Италияне ташлап киттеләр, күп өлкәләр яңадан торгызылды. 747 1797 елда кер юуу тактасы уйлап табалар. 748 1797 елдан — Сарытау губернасы Кузнецк өязе составындагы авыл. 749 1797 елдан — Сарытау губернасы составында. 750 1797 елда Пенза губернасы юкка чыгарыла, һәм Сембер губернасы составына аның Инсар, Саранск һәм Шешкеево өязләре кертелә (1801 елда кире кайтардылар). 751 1797 елның 5 мартында губерна юкка чыгарыла, ә аның территориясе Сарытау, Тамбов, Түбән Новгород һәм Сембер губерналар арасында бүленә. 752 1797 елның октябрендә губернасы элекке Пенза губернасының өлешләре кертеләләр. 1801 елда Пенза губернасы элекке чикләрендә торгызыла. 753 1798 елда Ардатов, Сенгилей һәм Шешкеево өязләре юкка чыгарылалар (баштагы икесе 1802 елда торгызылалар). 1850 елда Ставрополь һәм Самара өязләре Самар губернасына күчәләр. 754 1798 елдан соң Игра - Глазов өяздәге Игра волсотьның административ үзәге. 755 1798 елда ш. ук шартларда биредә дәүләт крәстияннәре килеп урнаша. 756 1799 елдан Казан гимназиясендә укый. 757 1799 елда платинадан метр эталоны ясалган булган, аның озынлыгы Париж меридианының кырык миллионнан бер өлешенә тигез булган. 758 179 дивизия Литваны фашистлардан тазарту өчен сугыш алып бара. 759 17 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның унҗиденче көне. Ел ахырына кадәр 136 көн кала. * — Сан-Мартин көне http://en. 760 17 августны «Көньяк» армия төркеменең гаскәрләре Николаевны басып алдылар. 17 августны Днепропетровскка якынлашу юлынарда сугышлар башландылар. 761 17 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның унҗиденче көне. 762 17 гасыр башында бу нәсел юкка чыга. 763 17 гасырда Япония изоляция юлына баса. 764 17 июль – 2 августта узган Потсдам конференциясендә катнаша. 765 17 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның унҗиденче көне. 766 17 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның унҗиденче көне. 767 17 ноябрьдә фашистлар барлык студент торак йортларын әйләнешкә алалар һәм 1200ләп студентны концлагерьга җибәрәләр. 9 студент үтерелә. 768 17-нче армия — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләрендә армия исеме. 769 17 февральдә Азин, комиссар Стельмах һәм разведкачыларның төркеме алдынгы позицияләргә рекогносцировкага китә; урынның тикшерү вакытында алар ак казаклар төркеме белән бәрелешәләр. 770 17 яшендә Төркия аны иреккә чыгара. 771 17 яшендә ул инглизләр камалышында калган Орлеан шәһәрен Франция дофины Карл биргән гаскәр ярдәмендә камаудан коткара. 772 17 яше тулгач студент егет Баулы районы сабан туенда көчен сынап карарга тели. 773 1800 елдан оныгы Ибраһим Хәлфин укыта. 774 1800 елда Фихтеның Берлин шәһәренә бәйле гомер дәвере башлана. 775 1800-еллар — 1800 елда башланган һәм 1809 елда тәмамланган унъеллык. 776 1801 елда губерна составыннан Пенза губернасы аерып чыгарыла. 777 1801 елда ул Хэрроуда укый, инглиз әдәбияты классикларын укый. 778 1801 елны Елисаветградский гусар полкына командир булып куела, шул полкы белән Пётр Витгенштейн сугышларда актив катнашты, 1805 елны Наполеонга каршы, 1806 елны — төрекләргә каршы һәм 1807 елны — тагын Наполеонга каршы. 779 1801 елның 9 сентябрьдә Пенза губернасы яңадан оештырыла. 780 1802 елдан — яңадан өяз үзәге. 781 1803 елда Екатеринослав губернасы барлыкка килә. 782 1804 — 1925 елларда Томск губернасы үзәге. 783 1804 елда Казан Император Университетына керә. 784 1805 – 1813 һәм 1826 – 1828 еллардагы Русия – Иран сугышлары нәтиҗәсендә Азәрбайҗанның зур өлеше Русия составына керде. 785 1805 — 1920 елларда — Русия империясенең Якутск өлкәсе үзәге. 786 1805 елдан – профессор, 1823 27 елларда Казан университеты ректоры. 787 1806 ел – Вакыйгалар * 5 июнь — Луи Бонапарт Голландия патшалыгын төзү турында игълан итә. 788 1806 елда Казан Университеты карамагындагы "Сүз иҗаты һәвәскәр җәмгыяте"ндә катнаша. 789 1806 елның 14 октябрендә Йен һәм Ауэрштедт тирәсендә узган Наполеон гаскәрләренә каршы сугышта Пруссия җиңелә. 790 1806 елның ноябрендә ул төзегән ватандашлар милициясе (Милли гвардия) Варшава капка төбендә маршал Иоахим Мюрат җитәкчелегендәге француз гаскәрен каршы ала. 791 1807 елда аның беренче китабы («Hours of idleness») басылып чыга. 792 1807 елда Копенһаген инглизләрнең бомбага тотылуыннан каты зарар күрә, ә алты елдан соң аның янында Копенһаген бәрелеше була. 793 1807 елда крепость корылмалары җимереләләр, Обдорск авылга әверелә. 794 1807 елда ук инде генерал атын ала. 1809 елда автриялеләргә каршы армия җитәкли. 1831 елда генерал-майор званиясендә пенсиягә чыга. 795 1807 елның 17 июнендә Фридланд тирәсендә Наполеон җитәкчелегендәге француз гаскәрләре берләшкән урыс-прусс гаскәрен җиңә. 796 1807 елның башында Наполеон Варшавада хөкүмәт комиссиясе (Польшаның вакытлы хөкүмәте) төзи. 797 1808 1815 Португалия сарай даирәсе Рио шәһәрендә мөһаҗирлектә булган. 798 1808нче елны "Физик анналлары" авторы Гильберт металлга аның хәзерге атамасы "калий"ны бирә. 799 1809 елда Варшау кенәзлегенә керә. 800 180 ел — Милади тәкъвим буенча II гасырга кергән ел. 801 1810 елда Халык баш күтәрүе башланган. 802 1810нчы елда Г.Дэви Шеели тапкан матдәнең элемент булганын ачыклый һәм аны chlorine (грекча chloros – сары-яшел) дип атый. 803 1812 ел Ватан сугышы ( ) — Русия империясе территориясенә һөҗүм иткән Франциянең Русиягә каршы сугышы. 804 1812 елгы Ватан Сугышы вакытта 1-енче Типтәр полк (майор Темиров юлбашчы) генерал Платов партизан берләшмәдә сугышкан. 805 1812 елгы Ватан сугышында катнаша. 806 1812 елгы сугыш барышында Русия гаскәре Алманияне Наполеон хакимлегеннән азат итә. 1814—1815 еллар Вена конгрессы карары буенча, 39 дәүләтне берләштергә Алмания берлеге төзелә. 1834 елда 18 дәүләт арасында Алмания тамгаханә берлеге барлыкка килә. 807 1812 елда Смоленск тирәсендә Смоленск сугышы узган. 808 1812 елда хаҗга дип чыгып китә, юлда барышлый ваба чире белән авырып Истанбулда вафат була һәм "Өскедар" зиратында күмелә. 809 1812 елның 12 июнендә 600-меңле Наполеон гаскәре Русиягә бәреп керә. 810 1812 ел сугышында катнашкан Башкорт-мишәр гаскәре полкларына Сибайда Һәйкәл. 811 1812 ел сугышында мачалилар батырлыклар күрсәткән. 812 1812-нче елда Шамп де Марс Рейскорс кертелгәндә башланган атта йөрү популяр булып кала. 813 1813 1814 елларда М.Б. Барклай де Толли Россия Пруссия берләшкән гаскәренең баш сәргаскәре була. 814 1813 1814нче елларда француз химигы Ж.Л.Гей-Люссак һәм инглиз химигы Г.Дэви иодның элемент икәнен исбатлыйлар. 815 1813 ел 5 ноябрь — Русия империясе белән Персия арасында Гөлестан тынычлык килешүе имзалана. 816 1813 елда чит илгә яуда катнаша, 1814 елда Этож авылы янындагы бәрелештә камап алына һәм әсирлеккә эләгә. 817 1813 елның 16 19 октябренда Лейпциг янында, тарихка Халыклар сугышы дип кереп калган кырылышта Понятовскийның 8нче (поляк) корпусы да катнаша: Конневиц районында австриялеләргә каршы тора. 818 1813нче елда Ж.Л. Гей-Люссак бу элементны хлор дип атарга тәкъдим итә. 819 1814 елгы Париж килешүе нигезендә Сейшел утраулары рәсми төстә Бөекбритания җире дип таныла. 820 1814 елда басу машинасы ясалу белән хәзерге полиграфиягә нигез салына. 821 1814 елда кыргый чәй Кырымдагы бер ботаника бакчасында утыртыла. 1833 елда берничә чәй куагы Кавказ артына күчерелә. 822 1814 елда мигъмарчылык мәктәбе ачып, шунда укыта башлый. 823 1814 елда Түбән Тагил тирәсендә бакыр рудасы чыганагы табыла, ә 1835 елда малахит чыганагы табыла. 1820-елларда шәһәр тирәсендә алтын һәм платина чыгару башлана. 824 1814 елның 19 20 мартында Беллвиль калкулыгын һәм Монмартрны һөҗүм белән алып, Парижга керәләр. 825 1815 елгы янгын вакытында документлар юкка чыгу сәбәпле, аның турында мәгълүматлар аз.15 яшендә мәдрәсә бетерүе билгеле. 826 1815 елда бу авылга Бородино бәрелеше каһарманы генерал Пётр Ивашев һәм аның хатыны Вера Толстая (шул замандагы Сембер губернаторының кызы) килеп урнаша. 827 1815 елда Вена конгрессы карары буенча Бөек Люксембург Герцоглыгы эшләнгән булган, аның коронасы Голландия һәм Бельгия короле Вильгельм I гә бирелгән булган. 1891 елга кадәр Люксембург Нидерланд белән шәхси униядә торган. 828 1815 елда монда корал фабрикасы төзелә, 1857 елда корыч кою фабрикасы төзелә. 829 1815 елда шәһәр мөстәкыйльлек ала. 830 1815 елда янгында Кунак йорты да яна. 831 1816 елда кардинал була һәм Рим генераль викарие вазифасын ала. 832 1816 елда португал-бразил гаскәрләре тарафыннан басып алына. 833 1817 елда мәктәпкә кергәндә сигез яшьлек Чарльз инде тарих һәм коллекцияләү белән таныш була. 834 1817 елда Минзәлә шәһәрендә 1 232 (XIX гасыр ахырында 6 000 тирәсе) кеше яшәгәне мәгълүм. 835 1818 елда аңа шәһәр статусы бирелә. 836 1818 елның сентябреннән ул олы абыйсы Эразм белән Англикан Шрусбер мәктәбенә пансионер буларак йөри башлый. 837 18-19 гасырда Яңарусиянең башкаласы. 838 18 19 гасырларда дөрес сызыклы мәйданнар (мәсәлән, Жандарменплатц), киң урамнар (Унтер-ден-Линден), барокко стилендәге биналар төзелә. 839 1819 елдан - бәйсез Колумбиянең башкаласы. 840 1819 елда чыккан ике инглиз журналында беренче тапкыр «Сулыш чыгару һәм дротик» ( ) уены турында мәгълүмат бастырыла. 841 18- 19 йөзләрендә шәһәр халкының ял итү, күңел ачу урыны. 842 1820 елда француз галиме Андре Мари Ампер тарафыннан ачылган. 843 1821 елдан башлап халыкара матчлар, ә 1851 елдан халыкара турнирлар оештырыла башлый. 1851 елда Лондонда узган халыкара шахмат турнирының җиңүчесе Адольф Андерсен була. 844 18-21 февральдә чуалышлар иң югары ноктага ирешә. 845 1822 — 1827 елларда ул Пламан мәктәбендә укый. 846 1822 елда бәйсезлек игълан ителгән. 847 1822 елда губерна үз эчендә 9 округына бүленә (1898 елдан — өязләр): Берёзов, Ишим, Корган, Тара, Тубыл, Туринск, Түкәле, Төмән һәм Ялуторовск. 848 1822 елда М.П. Лазарев җитәкчелегендәге «Крейсер» хәрби карабына күчерелә. 849 1822 елдан — волость үзәге. 850 1822 елдан — Кавказ (1847 елдан — Ставрополь) өлкәсненең Моздок өязе үзәге. 851 1823-1873 елларда һәр ун ел эчендә халык саны икеләтә арткан. 852 1823 елда испаннар Перуны 1821 елда Чилидан килеп Перуның бәйсезлеген игълан иткән Сан-Мартин исемле җитәкченең кулыннан кире тартып алалар. 853 1823 елда Түкәлегә шәһәр статусы бирелә һәм Түкәле округы үзәге була. 854 1823 елда шәһәр көчле янгыннан зарар күрә. 855 1824 ел – Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 21 декабрь – Джеймс Паркинсон (James Parkinson), инглиз табибы. 856 1825 елда Җиләк бистәсе Казан шәһәренә кертелә. 857 1826 елда Казем-Бек Казанга килә, университетта фарсы, төрек-татар телләреннән лектор булып эшли башлый. 858 1827 елның 8 октябрендә Наварин бухтасында төрек мисыр флотына каршы бәрелештә катнаша. 859 1828—29 еллардагы рус-төрек сугышы вактында — рус армиясе сәргаскәре ( 1829 елның февральгә кадәр). 860 1828 елда Кара диңгездә төрек флотына каршы сугышта «Наварин» корветы капитаны буларак, Дарданел бугазын камауда катнаша. 861 1828 елда ул Тимбукту шәһәренә зыярәт кыла. 862 1829 1805 елның 17 (29) апрелендә Мәскәүдә туган. 863 1829 елда Кабан күле янындагы җирләр сатып алынып ботаник бакчаның җирлеге 6,7 га кадәр үсә. 864 1829 елда Париж югары нормаль мәктәбенә укырга керә, бер ел укыгач, мәктәп директоры Гиньоның 1830 елгы июль инкыйлабы вакытындагы реакцион карашларын тәнкыйть иткән усал мәкалә өчен, аннан да куалар. 865 1829нче елда Бөекбритания үзенә башка Австралия җирләрен буйсындырды (Көнбатыш Австралияне). 866 1829 һәм 1830 елларда тәкъдим иткән хезмәтләрен Франциянең фәннәр академиясе кабул итми. 867 1830 елгы июль инкыйлабы тәэсирендә ясалган «Халыкны әйдәүче Азатлык» (икенче исеме Азатлык баррикадаларда) ( 1831 ) картинасында символик образ — кулына өч төсле байрак тоткан көчле яшь хатын-кыз инкыйлабчыларның азатлыкка, җиңүгә омтылышын гәүдәләндерә. 868 1830 елда Александр Шмидт проекты буенча реконструкция үтә. 869 1830 елда Бельгия рәсми төстә Нидерландлардан аерылып чыккае һәм бәйсез патшалык булган. 870 1830 елда Бельгия рәсми төстә Нидерландлардан чыкты һәм бәйсез патшалык булды. 871 1830 елда Гибралтар колония статусын ала. 872 1830 елда Эквадор Колумбия федерациясеннән чыга. 873 1830 еллар ахырында Энгельс фәлсәфә белән якыннан таныша башлый. 874 1830 еллар тирәсендә Сәлимгәрәй Тәфкилев исемле морза Кәзкәй авылына килеп, бурычлы 60 ярлы хуҗалыкны сатып ала. 875 1830 елның майгача Кито вилаяте буларак Бөек Колумбия составында булган. 1830 елда мөстәкыйль дәүләткә әйләнгән. 876 1831 1866 елларда Алабугада яшәгән. 877 1831 1896 елларда авылда йортлар саны 40ка җитә. 878 1831 елда бу җирләргә Аксәет авылыннан Рәимкол бабай килеп урнашкан. 879 1831 елда инглиз физигы Майкл Фарадей электр өлкәсендә нигез салучы тикшеренүләр башкарганда, электр трансформаторның эшләү нигезендә ятучы электромагнит индукция күренешен ачкан. 880 1832 елда шәһәрдә метеорологик станциясе, 1895 елда земство карамагындагы музее, 1918 елда — авыл хуҗалыгы технкиумы ачыла. 881 1832-нче елда Адриэн д'Эпине беренче Маврикий гәзитен чыгарган (Le Cernéen), ул хакимият тарафыннан контрольдә тотылган. 882 1833 елда А.С. Пушкин булып киткән. 883 1833 елда Бөекбритания шушы утрауларны яңадан буйсындыра һәм Аргентина кешеләренең канәгатьсезлеген тудыра. 884 1833 елда Н.Н.Зинин кандидатлык дәрәҗәсе һәм алтын медаль алып укуын тәмамлый һәм университетта профессорлык эшчәнлегенә хәзерләнергә калдырыла. 885 1833 елдан соң аның кабат хаҗ сәфәренә чыгып китүе мәгълүм. 886 1833 елда Петербург Император рәсем сәнгате Академиясенә керә. 887 1833 ел Испания территориаль бүленеше белән 1927 ел арасында Санта Круз де Тенерифе Кәнәриләрнең бердәнбер башкаласы булган. 1927 елда декрет Кәнәриләрнең башкаласы бүленергә тиеш дип кушкан һәм бу хәзергәчә сакланып калган. 888 1834 елда VIII вакытында 498 кеше яши. 1920 елда 2564 ир-ат, 3221 хатын-кыз, барлыгы 5785 кеше яшәде, 1031 йортта. 889 1834 елда Ибраhимгалим бабай килеп урнашкан. 890 1834 елда шәһәрдә руслар — 94 %, татарлар — 5 %, казакълар — 1 % тәшкил иттеләр. 891 1834 елның гыйнварыннан Кара диңгез флотына күчерелә. 84 туплы «Силистрия» карабының II ранглы капитаны итеп билгеләнә. 892 1835-1838 елларда Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университеты беренче директоры була. 893 1835 елда Выя заводында Ефим һәм Мирон Черепановлар беренче паровозны ясыйлар. 894 1835 елда губерна эчендә Николаевск, Новоузенск һәм Царёв өязләре барлыкка киләләр. 895 1835 елда Н.Н.Зинин физика-математика фәннәре магистры дәрәҗәсенә имтихан бирә һәм шул ук елда аңа, университет ихтыяҗларыннан чыгып, химия укытуны тапшыралар. 1836 елда ул диссертация яклый, табигать фәннәре магистры була. 896 1835 елда француз рәссамы Таннер да укый башлый. 897 1835 елның 26 гыйнварында Петербургта гаскәри мәктәптә укучы мөселман студентларына дин мөгаллиме итеп билгеләнә. 898 1836 1852 елларда Аргентина гаскәрләре тарафыннан һөҗүм ителә. 899 1836нче елда Көньяк Австралиядә, 1851нче елда Викториядә, ә 1859нче елда исә Квинслендта колонияләр ачылды. 900 1837 елда заводта Николай I улы — Александр һәм аның остазы Владимир Жуковский булганнар. 901 1837 елда Н.Н.Зинин химиядән адъюнкт итеп билгеләнә һәм чит илгә командировкага җибәрелә. 902 1837 елда сарай рәсми төстә Бөекбритания патшаларының резиденциясе буларак игълан ителә. 903 1837 елда электромагнит телеграф аппаратын уйлап тапкан, 1838 елда шул аппарат өчен Морзе кодын (телеграф кодын) эшкәрткән. 904 1838—1839 елларда ботаник Маттиас Шлейден һәм анатом Теодор Шванн бер үк вакыта организмның күзәнәктән төзелүе турында фикер ясыйлар. 905 1838 елда губерна составына Омск шәһәре кертелә, ләкин 1868 елда ул Акмола өлкәсенә тапшырыла; шул ук елда губерна эчендә Соргыт округы (өязе) оеша. 906 1838 елда исә ул Тубыл губернасының өяз үзәге булмаган ( ) шәһәре иттерде (Ишим өязенә кергән). 907 1838 елда Кырымга сәфәр ясый, анда рәссам Карл Брюллов һәм көйязар Михаил Глинка белән таныша. 908 1838 елда рәсми рәвештә Бөекбритания колониясе дип игълан ителгән. 909 1838 елда ул хәрби хезмәткә алына. 910 1839 елда аңа «Записки кавалерист-девицы» өстәлә. 911 1839 елда атасының крестьяннар тарафыннан үтерелүе турында хәбәр килә. 912 1839 елдан 1900 елга кадәр Австралиягә 18 меңгә якын алманнар килә. 913 1839 елдан Кронштадт губернаторы. 914 1839 елда солтан хезмәтендә булган авантюрист Дж. 915 1839 елда Ырынбур казенный палатасы Агыйдел елгасының уң ягында — Ялан күле кырында урнашкан Кабан авылыннан башкорт дип язылган 28 кешегә, элек үзләре ясак түләп килгән урынга, хәзерге Яңа Кабан авылы җиренә, күчеп утырырга рөхсәт бирә. 916 1839 елның октябреннән Казан университетында һәм Казан гимназиясендә татар - төрек теле укытучысы. 917 1840 елда 4 томлы сайланма әсәрләре басыла. 918 1840 елда "Балалар бакчасы" терминны тудырган алман кешесе Фридрих Фробель Балалар бакчасы (яки халыкара алманча алынмасы Киндергартен ) балалар өчен мәктәпкәчә белем бирү оешмасы. 919 1840 елда мәхәллә җыены Габделҗаббар хәзрәтне имамлыктан алу турында сүз кузгата. 920 1840 елдан — Каспий өлкәсе, 1846—1860 елларда — Дагстан губернасы үзәге. 921 1840-еллар — 1840 елда башланган һәм 1849 елда тәмамланган унъеллык. 922 1840 еллар башында Маркс Кельнда чыга торган «Рейн» гәзитендә мөхәррир булып эшли башлый. 923 1840 елны исә казак катламына күчерәләр. 924 1840 елны Лятошинкага хөкүмәт рөхсәтеннән башка Кузнецк өязе ( Алтавылдан дигән фикер дә бар) татарлары күченеп килә. 925 1841 елга ботаник бакчада 4 меңнән артык үсемлек туплана. 926 1841 елда Г. Саблуков калмык теле әлифбасын төзәтү эшендә катнаша. 927 1841 ел мәгълүматлары буенча, Яңа авыл 3нче башкорт кантоны Бәгәрәк Тамак волостеның 9нчы юртасына карый. 928 1842-1857 елларда Казан губернасының төзелеш комиссиясе архитекторы. 929 1842 елда Нәфис Академия проекты эшләүдә катнашып архитектор академигы атын ала. 930 1842 елда ул Пенза рухани семинариясендә укуын тәмамлана һәм Казан рухани академиясенең физик-математик бүлекчәсенә укырга керә. 1846 елда, академияне тәмамлагач, анда табигать фәннәре һәм «төрек-татар теле»нең укытучы булып кала. 931 1842 елда шәһәрдә башкорт-мишәр гаскәрләре идаралыгы йорты Карвансарай төзелә. 932 1842 елның 26 февраль указы буенча Бакалы, Нагайнбәк станицаларына караган авыллардан 1250 нагайбәк казагы семьянлары белән Верхне-Уральск өязенә күчереп утыртыла. 933 1842 елның 7 сентябрендә шәһәр үзенең гербыны алган. 934 1843-1851 елларда Казан губернасының төзелеш комиссиясе архитекторы. 935 1843 елдан — Ковно губернасы үзәге. 936 1843 елда Россия халык мәгарифе министрлыгы тарафыннан Сарытау губернасына археологик казу-эзләнү эшләренә җибәрелгән А.В. Терещенкога тәрҗемә белән ярдәм итә, аңа татар телен өйрәтә. 937 1843 елда үз тарафдарлары оештырган икенче мәхәлләне җитәкли башлый. 938 1843 елда үз теләге белән рухани дәрәҗәсеннән чыга. 939 1844 елда Маркс Парижда үзенең киләчәктә иң якын дусты булачак Энгельс белән таныша. 940 1844 елдан башлап, Һенрик Ибсен аптекарь булып эшли. 941 1844 елдан Маркс белән Энгельсның якын дуслыгы башлана. 942 1844 елда Ф. Бессель Сириусның куш йолдыз булуын әйтә. 943 1844 елда шәһәр тирәсендә өченче кирмән дивары төзелә, ул шәһәр тирәсендәге әйләнә юл урынында урнашкан. 944 1845 елда Бонн университетының приват-доценты. 945 1845 елда корылган Нурулла мәчете әлеге төзелешнең үзәге санала. 946 1846 елгы кузгалышны бастыруыннан соң шәһәр Австрия составына күчкән. 947 1847 елда паркны чуен рәшәткәләр белән урыйлар. 948 1847 елда төпчек баласын тапканда үлә. 949 1847 елда ул депутат эшен башкара башлый. 950 1847 елда уңышлы тәмамлый. 951 1848 -1849 елда Петербург Эрмитажында рәсем сәнгатен укый. 952 1848-1874 елларда Н.Н.Зинин Петербург медиклар-хирурглар академиясендә эшли; Казанда башлаган эшләрен дәвам итә һәм күп кенә ачышлар ясый. 1865 елда ул академик исеме ала, 1874 елда эшкә тулысынча Фәннәр академиясенә күчә. 953 1848 елда Алтын лихорадка нәтиҗәсендә Сан-Франциско тиз үсә башлады. 1906 елда булган җир тетрәү һәм янгын нәтиҗәсендә шәһәр тулысынча бетерелде, һәм яңадан төзелде. 954 1848 елда булган контрреволюцион хәрәкәттә катнаша, яңа оешкан икепалаталы парламентның аскы палатасына сайлана. 955 1848 елда Гавриил Державинга куелган һәйкәл белән университетның мәйданы корылышын төгәлли. 956 1848 елда мөфтият ул мәхәлләгә башка имам билгели, һәм Габделҗаббар хәзрәт вазифасын ташларга мәҗбүр була. 957 1848 елдан фарсы теле һәм әдәбияты укытучысы. 958 1848 елда Франция механигы Г. Румкорф махсус конструкцияле индукцион кәтүкне уйлап чыгарган. 959 1848 елда ярминкә мәйданында 8 яңа корпус торгызыла. 960 1849 елда бишенче баласын тапканда вафат була. 961 1849 елда Г. Кандалыйга тагын бер хәсрәт килә: аның укымышлы, бәет-шигырь язарга да сәләтле улы Садретдинны 25 елга патша армиясенә алалар. 962 1849 елдан ул – Петербург университеты профессоры, Көнчыгыш факультетының беренче деканы. 963 1849 елда Шарканда чугун кою заводы нигезләнә. 964 1850 елдан — волость үзәге. 965 1850 елларда Александр фон Гумбольдт бу төшенчәне кертә. 966 1850 урынлык 6 тулай торак бар. 967 1851 елда вафат. 968 1851 елда ике юллы Николай тимер юлы Петербург-Мәскәү ачыла. 969 1851 елда махсус бина сатып алына. 970 1851 елдан надворный советник титулы ала. 971 1851 елда Самар губернасы оештырыла, Бөгелмә өязе аның составына кертелә. 972 1851 елда Царёв өязе Әстерхан губернасына күчкән, Николаевск һәм Новоузенск өязләре Самар губернасына күчәләр. 973 1851 елда яңа оешкан Самар губернасы составына күчә. 974 1851 елда яңартылу 40 еллап вакыт узгач, бу мәчет тузып, яраксыз хәлгә килгән. 975 1852 1853 елларда Мәскәү рәссам, сын, мигъмарият сәнгате укуханәсенә керә. 976 1852 1857 елларда ул Бергенда беренче норвег милли театры белән җитәкчелек итә, 1857- 1862 елларда исә Христианиядәге Норвег театры башлыгы була. 977 1852 елдан башлап, Гали туган авылында мулла вазыйфаларын үти. 978 1852 елда Николай Муравьёв җитәкчелегендә хәрби экспедициясе түбән Амурны тикшереп чыкты һәм берничә алдагы елларда бу якларга урыс казаклары һәм крәстиәннәре килеп урнашканнар. 979 1852 елда Уругвай үз бәйсезлеген сугышта яклаган. 980 1853-1856 елларда кырым сугышы чорында рекрут алунын саны күбәйгәч, эш баш күтәрүгә барып җиккән. 981 1853 елда язучы Элизабет Хайдка өйләнә. 982 1853 елның 18 ноябренда Төркия флоты тар-мар ителә: 16 караб, 153 мең гаскәри һәлак була. 983 1853 елның 19 (31) августында Тифлис шәһәрендә урыс генералы гаиләсендә туган. 984 1853 елның 9 мартыннан гыйбадәтләр Габдрахман Габделхәлилов җитәкчелегендә үткәрелгән. 985 1853 елының Яңа ел төнендә Лондон паркында бик кызыклы хәл иде. 986 1854 1855 елларда фламанд рәссамнарының 9 картинасын һәм 11 графикасын сатып ала. 987 1854 елда алтын эзләүчеләрнең зур протестлар була, чөнки хөкүмәт алтын эзләр өчен лицензия сатып алырга куша. 988 1854 елда бәйгедә җиңеп чыккан Хайме Нуньос исә озакламый АКШның Баффало шәһәренә күчеп китә. 1901 елда аны яңадан Мексикага чакыралар, композитор гомуммилли танылуга лаек була, бу юлы аңа шактый зур акчалата премия, алтын һәм көмеш медальләр тапшыралар. 989 1854 елда көнчыгыш телләрне укытырга Петербургка эшкә чакыралар. 990 1854 елда Луи Пастер яңа оешкан Лилль университетына табигый фәннәр факультеты деканы итеп тәгаенләнә. 991 1854 елның сентябрендә 62 меңлек Англия Франция Төркия армиясе Евпатория районында ярга чыгып, Акъярга таба хәрәкәт итә. 992 1855 елда Насыйрины Духовное училище дип аталган мәктәбенә татар теле укытучысы итеп чакыралар. 993 1855 елдан башлап 1890 елга кадәр Бөекбританиянең алты колониясе үзидәрәлелек хокукын алдылар. 1901нче елның 1 гыйнварында доминион хокукында Австралия федерациясе төзелде. 994 1855 елда подполковник Реутов җитәкчелегендәге жандарм корпусы чакырылса, 1860 1871 елларда Уфадан башкорт командасы килүе билгеле. 995 1855 елда Русия империясе һәм Япония арасында төзелгән Симода килешүе буенча Сахалин ике дәүләтләрнең уртак биләмәсе булып игълан ителә. 996 1855 елда Шырдан авылы мулласы Габделнасыйр аның тарихын язып алган. 997 1855 елның 9 августында сәүдәгәр С.К. Пивоваровның 14 бүлмәле, кирпеч белән эчләнгән 2 базы булган 1839 елда төзелгән йортын ярминкә ихтыяҗлары өчен 3 064 сум 20 тиенгә сатып алалар. 998 1855 елның мартында П.С. Нахимовка адмирал дәрәҗәсе бирелә. 999 1856 1862 елда рухани укуханәсендә, соңрак Вятка рухани семинариясендә укый. 1000 1856 ел – Вакыйгалар * 15 апрель — Беренче Канаданың «Торонто» паравозы эшли башлый. 1001 1856 елда Арча шәһәрендә 2 чиркәү, 265 йорт һәм 30 лавка (кибет) булган. 1002 1856 елда биредә 2 чиркәү, 478 йорт һәм 31 лавка (кибет) булган. 1003 1856 елда биредә 35 чиркәү, 1289 йорт һәм 186 лавка (кибет) булган. 1004 1856 елда биредә 8 чиркәү, 170 йорт һәм 3 базар (торжок) булган. 1005 1856 елда биредә 9 чиркәү, 779 йорт һәм 87 лавка (кибет) булган. 1006 1856 елда Верхнеуральскида 2 чиркәү, 711 йорт һәм 22 лавка (кибет) исәпләгән. 1007 1856 елда Вольскида 6 чиркәү, 2394 йорт һәм 137 лавка (кибет) булган. 1008 1856 елда Вяткада 21 чиркәү, 1036 йорт һәм 219 лавка (кибет) булган. 1009 1856 елда Городищеда 2 чиркәү, 698 йорт һәм 15 лавка (кибет) булган. 1010 1856 елдагы янгында күп кенә кулъязмалары, тәрҗемәләре янып әрәм була. 1011 1856 елда җирле сәүдәгәрләрнең соравы буенча Сөндер авылы Мария посадына үзәгәртеп корыла. 1012 1856 елда Ишемда 2 чиркәү, 472 йорт һәм 24 лавка (кибет) булган. 1013 1856 елда Краснослободскта 7 чиркәү, 934 йорт һәм 59 лавка (кибет) булган. 1014 1856 елда Нижгар губернасының Княгинин өязе өяз үзәге булмаган Перевоз шәһәрендә 2 чиркәү, 236 йорт булган. 1015 1856 елда Парижга күчеп, үзе укыган югары мәктәпнең уку эшләре буенча директоры (directeur des études) булып хезмәт итә. 1858-1867 еллар арасында ул мәктәпнең реформасын үткәрә. 1016 1856 елда Петрозаводскида 7 чиркәү, 862 йорт һәм 57 лавка (кибет) булган. 1017 1856 елда Саранскта 16 чиркәү, 1525 йорт һәм 54 лавка (кибет) булган. 1018 1856 елда Сарытауда 18 чиркәү, 5169 йорт һәм 4925 лавка (кибет) булган. 1019 1856 елда Сергачта 3 чиркәү, 480 йорт һәм 2 лавка (кибет) булган. 1020 1856 елда сәүдәгәр П.М. Третьяков тарафыннан нигезләнгән. 1021 1856 елда Уржумда 4 чиркәү, 265 өй һәм 64 лавка булган. 1022 1856 елда Хвалынскида 5 чиркәү, 1128 йорт һәм 132 лавка (кибет) булган. 1023 1856 елда Чиләбедә 3 чиркәү, 629 йорт һәм 229 лавка (кибет) булган 1892 елда шәһәрне Мәскәү белән тоташтыручы Ызлатавыс —Чиләбе тимер юлы төзелә; шул ук елда шәһәр аша Транссебер магистрале төзелә. 1024 1856 елда Шацк өяз шәһәрендә 10 чиркәү, 712 йорт һәм 33 лавка (кибет) булган. 1025 1856 елда шәһәрдә 1 чиркәү, 381 йорт һәм 10 лавка (кибет) булган. 1026 1857 — 1858 елларда агач шпиле тимер белән алмаштырылган ( инженерлар Дмитрий Журавский, Рхний һәм Павел Мельников). 1027 1858 — 1861 елларда Ырынбур чик буе комиссиясендә тәрҗемәче булып эшли. 1028 1858 елга инде башкортларның саны — 251, типтәрләрнеке 155кә җиткән. 1029 1858 елга кадәр, Пискарево соборы югында – кафедраль соборы ролен үтәгән. 1030 1858 елда АКШ сенатына кандидат була, ләкин сайлауларда оттыра. 1031 1858 елның 14 маена ярминкә мәйданында 14 корпус әзер була. 1032 1859 елда 6 йортта 77 кеше яшәгән. 1033 1859 елда авылда мәчет салынган. 1034 1859 елда бирегә Минзәлә өязенең 18 җирдән татарлар килеп утыра. 1035 1859 елда биредә 152 кеше яшәгән. 1036 1859 елда Гуниб штурмы вакытында Александр Иванович Барятинский тарафыннан әсирлеккә алына. 1037 1859 елдагы мәгълүматларны бергә туплап чыгарган А. Артемьев китабында Әнҗерә елгасы (китапта ул Абзерка) ярына урнашкан Ямкино авылының 123 хуҗалыгында 344 ир-ат һәм 415 хатын-кыз яшәве, мәчет эшләве теркәлгән. 1038 1859 елдагы нәтиҗәләре буенча, авылда 93 йорт һәм 517 кеше яшәгән. 1039 1859 елда Кынадыда 1 чиркәү, 410 йорт һәм базар булган. 1040 1859 елда Лиссабон шартнамәсе буенча утрау Нидерландлар белән Португалия арасында бүленә. 1041 1859 елда Морфи шахмат уйнавын ташлый һәм 1866 елдагы турнирда Вильгельм Стейницка җиңелүгә кадәр Андерсен кабат беренче булып саналып килә. 1042 1859 елдан соң Али авылы составына кертелгән. 1043 1859 елда Пилнәдә 2 чиркәү һәм 250 йорт булган. 1044 1859 елда чыккан “Тарихи юридик актлар һәм патшаның борынгы грамоталары” дигән китаптан бер өзек китерелә. 1045 1859 ел мәгълүматларын эченә алган белешмәдә күрсәтелгәнчә, исемсез күл янына утырган Апас авылының 177 хуҗалыгында ислам динендәге 492 ир-ат һәм 466 хатын-кыз яшәгән, мәчет эшләгән. 1046 1859 елның 11 маенда ул Русиягә тугрылыкка антлар эчә һәм ватандашлыкны кабул итә. 1047 1859 елның июлендә Австрия белән төзелгән солых нәтиҗәсендә, Италия төньягының зур өлеше берләшә. 1048 1860-1861 елларда АКШ Шул ук вакытта, Улисс Грант җитәкләгән гаскәрләр көнбатыш фронтта күпмедер уңышка ирешә: көньяклыларны Кентукки, Теннесси һәм Миссури штатларыннан чыгара. 1049 1860 1863 елда Петербург рәсем сәнгате Академиясендә укый. 1050 1860 — 1920 елларда Терек өлкәсе, 1920 — 1929 елларда — Сунжа казак бүлгесе составына кергән. 1051 1860 елга чаклы аның халкы дәүләт крестьяннары категориясенә кертелгән. 1052 1860 елда атасы Мөхәммәтсәлимне кадетлык корпусыннан алып, туган якка кайтара. 1053 1860 елда Италиянең көньягын азат иткән «Меңнәр» һөҗүмен оештыра. 1054 1860 елдан башлап, селекционерлар ХХ гасыр башына көнбагышның инде 30лап бик майлы сортын китереп чыгаруга ирешәләр. 1055 1860 елларга кадәр халкы дәүләт крәстияннәре катлавына керә, игенчелек, терлек үрчетү белән шөгыльләнә. 1056 1860-еллардан абхаз әлифбасы кирилл язуы нигезендә булдырылган. 1926 елда ул Николай Маррның аналитик әлибасы белән алмаштырылган. 1928 елдан латин, 1938 елда гөрҗи, 1954 елдан янә кирилл графикасы нигезендәге язуга күчерелде. 1057 1860 еллардан башлап илдә мәдәни милли күтәрелеш башлана, җирле зыялылар фин теленә дәүләт теле статусын бирүне таләп иткән. 1058 1861 1862 елларда «Чулпан» газетасы чыгару уе белән янып йөри. 1059 1861 елга Берлинга Веддинг, Моабит, Темпельхоф һәм Шёнеберг бистәләре кушыла. 1060 1861 елгы крестьян реформасыннан соң крестьяннарның катлауларга бүленү процессы көчәя. 1061 1861 елда Екатеринбургта туган, 1924 елда Харбинда вафат. 1062 1861 елда Сөләйман Акчурин фабрикында 387 станок һәм 1423 эшче исәпләнде. 1063 1861 елда шәһәрдә стационар шифаханәсе ачыла. 1064 « 1861 елның 19 февраль нигезләмәләре» таләбенчә, крепостнойлыктан азат ителгән крәстияннәр эшен карау өчен тагын бер оешма - волость мәхкәмәсе булдырыла. 1065 1861 ел реформасы буенча Башкотстан җирләренә үзәк губерналардан күпләп күченү күзаллана. 1066 1862 елга авылда 470 кеше яшәгән. 1067 1862 елда 13 ел эшләгән академиядән үз теләге белән пенсиягә китә. 1068 1862 елда А. Кларк йолдыз-иптәшне ача, ул Сириус B исемене ала. 1069 1862 елда Ибсен «Мәхәббәт комедиясе» әсәрен яза, анда ул чиновниклар-мещаннар Норвегиясен сурәтли. 1070 1862 елдан Оренбург губернасы Орск өязе Юлык авылында яши. 1071 1863 елда Алабуга шәһәре башлыгы 1 гильдия сәүдәгәре Н.И. Ушков үз акчасына 20 урынга исәпләнгән яңа хастаханә бинасы һәм табиб гаиләсе өчен флигель төзетә. 1072 1863 елда биредә Ингушетиядә иң беренче дини булмаган уку йорты ачылган. 1073 1863 елда Казанда «чын дин» йортын ача, «Вәисиләр илаи полкы»н оештыра. 1074 1863 елда төзелгән тимер юл шәһәрнең үсешенә этәргеч бирде. 1075 1863 елда "ундүрт рәссам фетнәсе"ндә катнаша: скандинав сагасына багышланган рәсемнәр ясаудан баш тарта, нәтиҗәдә Академиядән куып чыгарыла. 1076 1863 елның 7 октябрендә «патшага дога» текстын иҗат иткән остазы — шәехе каберенә тәкия ясар өчен акча сорап, патшага хат яза. 1077 1863 елны Себернең хәрби губернаторы канцеляриясенә беркетелә һәм Омски кыргыз балалары мәктәбенә кыргыз теле укутучысы итеп тәгаенләнә. 1078 1864 1865 елда Парижда Жером мәктәбендә укый. 1079 1864 елда авылда 1 мәчет исәпләнгән. 1080 1864 елда авылда Изге Николай чиркәве ачыла, соңрак ул юкка чыгарыла. 1081 1864 елда Казан губернасы үзәге Казан шәһәрендә илдә иң беренчеләрдән булып, Русия дәүләт банкының бүлекчәсе оештырыла. 1082 1864 елда Казан сәүдәгәре Г. Мостакыймов үзенең җирен бүлеп биреп, мәчетне киңәйтә. 1907 елда сәүдәгәр Г. Ишмуратов акчаларына михраб өлеше киңәйтелә. 1083 1864 елда “Материалы по истории крымского ханства” дигән Е.Зерновның хезмәте дөнья күрә. 1084 1864 елда Мюнхенга күчә. 1085 1864 елдан Борай – волость үзәге, 1930 елдан – район үзәге. 1086 1864 елда Уфа губернасы Минзәлә өязе Сөлек авылында (хәзерге Сарман районы ) хәлле крестьян гаиләсендә туган. 1087 1865 елда Англиягә баруы зур тантанага әйләнә, аңа моңарчы күрелмәгән хөрмәт күрсәтелә. 1088 1865 елда армия хезмәтеннән китә һәм Копенгагенга күченә. 1089 1865 елда бу авылдагы йортлар бөтенесе дә янып бетә һәм алар Түбән Кавал авылы артына, Шәмәк суы буена барып урнашалар. 1090 1865 елда Ижау корал заводы «Промышленниклар ширкәт»енә арендага бирелә. 1091 1865 елда Пастерны, ефәк кортлары авыруларын өйрәнү өчен, элекке укытучысы Франциянең көньягына чакыра. 1092 1865 елда туган Гариф Мөхәммәдиев авылда озак кына мулла булып торган. 1093 1865 елда Түкәледә 2 чиркәү, 242 йорт һәм 20 лавка (кибет) булган. 1094 1865 елның 10 ( 24 ) гыйнварында китапханә ачыла. 1095 1865 елның 23 июненедә соңгы генерал Стенд Уэйти гаскәрләре бирелә. 1096 1865 елның 2 июлендә патша хөкүмәте "Башкортлар белән идарә итүне хәрби ведомстводан ватандашлар ведомствосына бирү турында" карар кабул иткән. 1097 1865 елны Русиягә яңа кушылган казах далаларында махсус комиссиядә уздыра. 1098 1866 елга авылда 32 йорт булган. 1099 1866 елга авылда 61 йорт булган. 1100 1866 елга авылда 95 йорт исәпләнгән. 1101 1866 елда империянең Тау департаменты Тозтүбә тозын Парижга халыкара күргәзмәдә катнашу өчен озата. 1102 1866 елда инде 171 йортта 1017 кеше яши. 1850 елда биредә Яңа Башкорт волосте үзәге оештырыла. 14 авыл буйсына. 1917 елдан соң волость Ток-Чуран кантоны итеп үзгәртелә. 1103 1866 елда Неплюев училищесы Ырынбур хәрби гимназиясен итеп үзгәртелә. 1104 1866 елда Николай Касимович исемен алып, православие диненә күчә. 1105 1866 елда сәләмәтлеге какшау сәбәпле туган ягы Сабачайга кайта, шунда вафат була. 1106 1866 елда торгызыла, шәһәр статусын ала һәм яңа оешкан Кара диңгез округының административ үзәге итеп билгеләнә. 1107 1866 елда ул тормышка үзе акча табырга мәтбүр була, библиограф булып эшли башлый. 1108 1866 елның 7 августында патша әмере белән рус дворяны титулы бирелә. 1109 1867 — 1912 елларда — Люблин, ә аннан соң (1912-1917) Холм губернасының өяз шәһәре. 1110 1867 елда Алабуга өязендә земство үзидарәсе кертелә. 1111 1867 елда Верный — Төркистан генерал-губернаторлыкның Җидесу өлкәсенең үзәге. 1112 1867 елда Паж корпусына укырга кергән. 1872 елда аны тәмамлый, 16-нче Тверь драгун полкына чыгарыла; шул полк составында 1877—1878 еллардагы рус-төрек сугышында катнашкан. 1113 1867 елда ул Нью-Йорк университетының юридик мәктәбендә укып чыга. 1114 1867 елның көзеннән 1868 елның язына кадәр, җизнәсе Гыйльман Кәримигә ияреп барып, Чистай мәдрәсәсендә укыган. 1115 1868 елда күптән түгел Русия гаскәре басып алган Сәмәркандка килә, шәһәр камалышында катнаша. 1116 1868 елдан 1919 елга кадәр Петропавловск Акмола өлкәсенең (мәркәзе — Омск шәһәре) өяз шәһәре булды. 1117 1868 елдан алып ул «Аурупаның кушма штатлары» дигән мәгълүмати бюллетень мөхәрире була, аны Халыкара тынычлык һәм азатлык лигасы нәшер итә. 1118 1868 елда сәүдәгәр Җиһанша Госманов иганәсенә Болгар банияте үзенчәлекләре белән милли-романтик юнәлештәге эклектик формаларда төзелә. 1119 1868 елны Бохара ханлыгына каршы сугышта катнаша. 1120 1869 елга 6 йорт булган. 1121 1869 елга авылда 21 йорт исәпләнгән. 1122 1869 елга авылда 27 йорт булган. 1123 1869 елга авылда 345 йорт исәпләнгән. 1124 1869 елга авылда 42 йорт исәпләнгән. 1125 1869 елга авылда 64 йорт исәпләнгән. 1126 1869 елга авылда 67 йорт исәпләнгән. 1127 1869 елгы Атемар дисәтинәсендә Сөнбәй Аксенов искә алына. 1128 1869 елда авыл 623 кеше яшәгән. 1907 елда кешеләр саны 897 гә кадәр үскән. 1129 1869 елда авылда 11 йорт булган. 1130 1869 елда авылда 83 йорт булган. 1131 1869 елда Бразилия гаскәрләре тарафыннан басып алынган. 1132 1869 елдан үз эшләрен төрле күргәзмәләргә җибәрә башлый, шулай ук күчерелә торган күргәзмәләрендә катнаша. 1133 1869 елны алтын ятмаларын үзләштерү башлана. 1134 1870 1871 елгы Франция-Пруссия сугышында Франция ягыннан катнаша. 1135 1870 1878 елларда Ташкәнт мәдрәсәләрендә укыта. 1136 1870 — 80-еллар нче елларда Энгельс үзенең танылган «Анти-Дюринг», «Табигать диалектикасы» һ. б. күп кенә хезмәтләрен төгәлли. 1137 1870 елгы җанисәп вакытында Иске Кабан авылында 54 йорт-хуҗалык булып, аларда барлыгы 310 ир-ат, 343 хатын-кыз яшәгән. 1138 1870 елгы мәгълүматларга караганда, волость үзәге Әмәкәйдә 231 хуҗалык булып, аларда 569 ир-ат һәм 592 хатын-кыз яши. 1139 1870 елда гаилә Мәскәүдә күчә, Исаак Мәскәү рәсем, сын, мигъмарият укуханәсенә керә. 1140 1870 елда зур югалтулар белән азат ителгән. 1141 1870 елда мәчет, аның каршында мәдрәсә була. 1937-1955 җиде еллык мәктәп эшли. 1955-1992 башлангыч дүрт сыйныф кына укытыла. 1992-2010 елларда тугыз еллык мәктәп булган. 1142 1870 елдан — Вятка губернасы Малмыж өязенең Селты волостеның үзәге. 1143 1870 елдан Ташкентта «Төркестан вилаяте гәҗите» чыга башлый, газетаның мөхәррире итеп губернатор канцеляриясенең өлкән тылмачы Шаһимәрдән Ибраһимов билгеләнгән. 1144 1870 елда рәссам сәнгате күчерелә торган күргәзмәләре берлегенә нигез салучыларның берсе була. 1145 1870 елда шәһәрне Мәскәү белән тоташтыручы Тамбов—Сарытау тимер юлы төзелә. 1146 1870 елда шәһрдә реальный училище ачыла. 1147 1870 елда Яковлев гимназияне алтын мидәл белән тәмамлый һәм Казан университетының тарих-филология факультетына укырга керә. 1148 1870 елларда Бикчурин Ырынбур генерал-губернаторы канцеляриясендә тәрҗемәче һәм хәрби гимназиядә укытучы булып эшли. 1149 1870 елларда ук алкалы хоккей Канадада уздырылган кышкы спорт бәйрәмнәре программасына кертелә. 1150 1870 елларның реализм ысулындагы иҗатыннан «Каен әрәмәсе», «Инеш» картиналары, 1890 еллар лиризм ысулындагы «Дача» картинасы белән танышырга мөмкин. 1151 1870 елның 30 мартында Бөгелмә өязенең (хәзерге Әлмәт районы ) Миңлебай авылында мулла гаиләсендә дөньяга килә. 1152 1870 елны район территориясендә 7 татар авылы булган, татарлар саны 5 334 тәшкил иткән. 1153 1871 1874 елда Мүнхен шәһәрендә Үзәк Азия буенча сәяхәт нигезендәге "Төркистан сериясе" дигән рәсемнәр җыентыгын чыгара һәм зур дан казана. 1154 1871 ел Вакыйгалар * 21 март — Алманиянең беренче канцлеры булып Отто фон Бисмарк билгеләнә. 1155 1871 елда Беларусь территориясендәге беренче тимер юл ( Мәскәү — Смоленск — Брест ) төзелә. 1156 1871 елда биредә Тамбов— Сарытау тимер юлының станциясе ачылган. 1157 1871 елда Икенче Рейх оешуы игълан ителә. 1158 1871 елда Насыйри, семинариядә эшләүдән туктап, татар балаларына рус теле укытуга ныклап керешә. 1159 1871 елдан барлыкка килгән Алман империясенең иң төньяк шәһәре булып тораган. 1160 1871 елда шушы мәктәпне Илья Ульянов карап чыга. 1161 1872 елда герцог Бофорт Һиндстаннан ракеткалар һәм воланнар алып кайта. 1162 1872 елда Дания Парламентына сайлана һәм анда киләсе 23 ел буена урын алып тора. 1163 1872 елда мигъмар П.И.Романов проекты буенча, мәчеткә төньяктан ике этажлы өстәмә бина кушыла, ул беренчел бина белән бер үк стильдә төзелә. 1164 1872 елда мигъмар П.И. Романов проекты буенча төзелә башлый. 1165 1872 елда Мүнхенгә күчә, 1873 елда алман гравёр Карл Көппинг мәктәбендә укый. 1166 1872 елның 19 декабрендә «Изумруд» клиперы аны эзләп килгәч, Н. Миклухо-Маклайның әлеге тыныч, иркен утраудан китәсе дә килми. 1167 1873 елда Джеймс Максвелл тарафыннан кертелгән. 1168 1873 елда Купринның әнисе толлар йортына күчә. 1169 1873 елда мигъмар В.П. Александров бинаны яңартып төзи, Астрономия урамындагы бинаны да кушып, зурайта. 1170 1873 елдан — Бессарабия губернасы үзәге. 1171 1873 елдан "Польша гәҗите"ндә («Gazeta Polska»), 1874 елдан «Niwa» җурналында, 1882 елдан «Сүз» («Słowo») гәҗитендә эшләгән. 1172 1873 елда сәнәгатьче И.И. Любимов тарафыннан биредә Березники тоз кайнату заводы төзелгән; 1883 елда сода заводы төзелгән. 1173 1873 елда Төньяк Каролинада урнашкан Дэвидсон көллиятенә укырга керә. 1174 1873 елда Фредерик Гутри термион диодлар эшләвенең төп принципын ачкан. 1175 1874 — 1882 елларда Казан губернасы архитекторы, 1883 — 1907 елларда Казан губернасы баш инженеры. 1176 1874 елда Луганскига тимер юл килә, ә 1882 елда аңа шәһәр статусы бирелә. 1177 1874 елда Моршанск Сызран тимер юл сызыгы Батраки кадәр төзелә; 1876 һәм 1898 елларда Батраки аша тагын ике тимер юл ( Самар Ырынбур һәм Мәскәү Казан сызыклары) төзелә. 1178 1874 елда Моршанск -Сызран тимер юл сызыгы Батраки (Сызран янында) кадәр төзелә; 1876 һәм 1898 елларда Сызран янында тагын ике тимер юл ( Самар Ырынбур һәм Мәскәү Казан сызыклары) төзелә. 1179 1874 елдан Алабуга земствосында табиблар киңәше эшли. 1881 елның 21 декабрендә 6 дәвалау корпусы, даруханәсе, мунчасы, моргы булган яңа хастаханә комплексы ачыла. 1180 1874 елда немец галиме Карл Фердинанд Браун кристалларның “бер юнәлештә үткәрүчәнлеген” ачкан. 1181 1875 елда метрик конвенциягә имза куелган. 1182 1875 елдан Петербургта төрле сәнәгый предприятиятиеләрендә эшләгән, эшчеләр түгәрәкләрендә пропаганда эшен алып барган. 1183 1875 елда Тревизо семинариясенең ректоры итеп билгеләнә. 1184 1875 елда ул укуын дәвам итәргә Бохарага китә. 1185 1875 елда Цинциннатида беренче раввиннар семинариясе — Яһүдиләр бергәлеге (союзы) колледжы ачыла. 1186 1875 елда Швейцариядә каты шоколад ясау технологиясе эшләнә. 1187 1876 елда сәүдәгәр Мөхәммәтҗан Казаков акчасына төзелә. 1188 1876 елда телеграфтан берьюлы 7 текст (ноталар санынча) җибәрү тәҗрибәсен үткәргәндә, ярдәмчесе тапшыргычта кысылган пластинканы тартып чыгара, чыбыкның икенче башында торган Белл моны ишетә. 1189 1876 елда Халыкара регби союзына нигез салына. 2009 ел октябрендә Халыкара олимпия комитеты регби-7 уенын 2016 елгы Олимпиада программасына кертә. 1190 1876 елда хәрби хезмәт 5, 1878 елдан 4, 1905 елдан 3 елга калдырыла. 1191 1876 ел мартында, Гур янындагы сугышҗа, хәбәшләр аны җиңүгә ирешәләр. 1192 1876 елның 14 февралендә ул үзенең ачышына авторлык таныклыгы ала. 1193 1876 елның 1 ноябрендә 12-нче, 33-нче җәяүле гаскәр дивизиялары һәм 12-нче кавалерия дивизиясы составында оештырылган. 1194 1877-1878 еллардагы урыс-төрек сугышы чорында исә биредә татарлар саны — 150 меңгә, төрекләр саны исә 50 мең кешегә җитә. 1195 1877 елда бистә аша Самар — Златоуст тимер юл төзелә. 1196 1877 елда Брюссель Ирекле университетын хокук докторы дәрәҗәсе белән тәмамлап, Брюссель апелляция мәхкәмәсендә адвокат булып эшли башлый. 1197 1877 елда диңгез бәрелешендә каты яралана, гангрена килеп чыга. 1198 1877 елда Иске Чәчкабта 87 йортта 206 ир, 198 хатын-кыз яшәгән. 1199 1877 елның 19 февралендә 17-нче, 18-нче җәяүле гаскәр дивизиялары һәм Дон казаклары дивизиясы составында оештырылган. 1200 1878 — 1879 елларда, яңа салымнарга һәм йөкләмәләргә, милли-дини көчәюгә каршылык йөзеннән, татар крестьяннарының көчле хәрәкәте күтәрелә. 1201 1878 елгача гәҗитне Шаһимәрдән мөхәррирли, аннары үз урынын Шаһиморатка калдыра. 1881 елда Ш.Ибраһимов вафат булгач, мөхәррирлек вазифасы тылмач Хөсәен Чанышев морзага йөкләтелә. 1202 1878 елда Виктор Обнорский белән берлектә «Төньяк урыс эшчеләр берлек»не оештырган һәм аның башында торган. 1879 елның көзне «Нардная воля» оешмасына кушылган һәм Батышков фамилиясе астында Кыш сараена столяр булып эшкә алынган. 1203 1878 елда З.С. Хәлфин икенче мәхәллә өчен «Агач мәчет» салдырган, ул искергәч, 1914 елда «Бертуган Хәлфиннәр» ширкәте акчасына яңа мәчет салынган. 1204 1878 елда рухани дәрәҗәсен ала һәм папаның дипломатлар хезмәтенә эшкә керә. 1205 1878 елда Согуд Гарәбстанына хаҗга китә. 1206 1878 елда Урал тау-завод тимер юлы ( ) ( Пермь — Камасино (Чусовская) — Түбән Тагил — Екатеринбург ) буенча хәрәкәт башлана. 1207 1878 елда шәһәрне берләшкән рус-гөрҗи гаскәре алган. 1208 1878 елның 1 июнендә Шаһиәхмәт хәзрәт вафат була, гаилә бөлгенлеккә төшә, булган милекләре бурычларын түләү өчен тотыла. 1209 1878 елның 1 маенда янгын вакытында шәһәрнең 900 бинасы белән бергә ярминкәнең барлык корылмаларына зыян килә. 1210 1879 елда Владимир Короленко Глазов шәһәренә сөргенгә җибәрелгән. 1211 1879 елда патша Александр II нә каршы үтермәкче булганнан соң, яһүдләргә Мәскәүдә яшәү тыела, Левитан гаиләсе Мәскәүдән Салтыковкага куыпа. 1212 1879 елда Принстон университетына кабул ителә. 1213 1879 елда Санкт-Петербург психиатрлар җәмгыятенә кабул ителә. 1214 1880 елга татар мәхәлләсе җитәкчеләре намаз уку йортын мәчет формасына китереп төзекләндерергә рөхсәт ала. 1215 1880 елда АКШта мишеньнәр һәм аларны ыргыта торган махсус машиналар уйлап табыла. 1216 1880 елда Идел аша күпере ачыла. 1217 1880 елда Идел аша Сызран күпере салына. 1218 1880 елда Рус физика-химия җәмгыятенең Химия бүлеге Н.Н.Зинин һәм А.А.Воскресенский исемендәге бүләк булдыра. 1219 1880-еллар — 1880 елда башланган һәм 1889 елда тәмамланган унъеллык. 1220 1880-еллардан урыс инкыйлабчыларына ярдәм итә. 1221 1880 елларда салынган бина (хәзерге күренеше) Ворошилов районы элеккеге Чаллы кантоны территориясе өлешендә 1935 елның 10 февралендә барлыкка килгән. 1222 1880-еллар Ибсен «Курчак йортыннан» соң беренче язган драма «Өрәкләр» була. 1223 1880 елның 16 декабрендә башланып, 1881 елның 23 мартында тәмамланган. 1224 1880 елның 16 декабрендә трансвааль бурлары британ окупантларына ут ача. 1225 1880 елның 5 февралендә Александр II -ны үтерү максаты белән шартлауны башкарган — император исән калды, аның урынына 11 солдат һәлак булган, 56 кеше яраланган. 1226 1881 елда зурлыктагы кулланып, ачкан. 1227 1881 елда Клас эшеннән китеп, тормышын журналистика һәм тынычлык өчен көрәшкә багышларга карар кыла. 1228 1881 елда Мәкәрҗә ярминкәсендә очрашкач, И. Гаспралы Ибраһим Акчуриннан Зөһрәнең әтисе белән үзе арасында арадашчы булуын үтенә, ләкин ризалыгын ала алмый. 1229 1881 елда Мәскәүдәге Александр хәрби укуханәсен, 1887 елда — Генштаб академиясен тәмамлый. 1892 елдан — Төркистан хәрби бүлгесе штабының өлкән адъютанты. 1894 елда урыс гаскәренең Памир яуларында катнакан. 1230 1881 елдан ул шул ук кафедраның приват-доценты дәрәҗәсен ала, классик телләрнең чагыштырма грамматикасы һәм рус фонетикасы буенча курслар алып бара. 1231 1881 елда Петербург мөселман җәмгыяте исеменнән Русия хакимиятенә мөрәҗәгать итә. 1232 1881 елны аның белән гомер иткән хатыны үлә, ә ике елдан соң үзе дә кәнәфиендә утырган килеш, йокысыннан уянмыйча, дөнья куя. 1233 1881 елны ул Казанга килә, заманының мәшһүр мәдрәсәләренең берсе булган «Күл буе» яки «Галләмия» мәдрәсәсенә укырга керә һәм сигез ел дәвамында шунда белем ала. 1234 1882 – 1886 елларда Миланда илаһият белемен укыта, 1888 елда шул шәһәрнең Амброзиан китапханәсенең директоры итеп билгеләнә. 1235 1882 елда 669 хуҗалыкта 4420 кеше яшәгән. 1236 1882 елда граф Феликс Сумароков-Эльстонга кияүгә чыга. 1237 1882 елда ул Тарн департаментының префекты итеп билгеләнә, 1885 елда исә – Югары Гаронна префекты, ә 1887 елдан Париж полициясын җитәкли. 1238 1882 елда үпкә авыруыннан Мәскәү янындагы хастаханәдә вафат була. 1239 1882 елда хәрби хезмәткә алына. 1240 1882 елда Шарль Альбер Гоба Бернның Зур шурасына сайлана. 1241 1882 елны немец галиме Роберт Кох туберкулез авыруын тудыручы микробларны микроскоп аша күрә. 1242 1882 һәм 1897 елларда сәүдәгәр И. Уразаев, М. Галиева һәм И. Иманкуловлар акчасына мәчет төньяк һәм көньяктан киңәйтелә, бизәлеше соңгы классицизм юнәлешенә әйләнә. 1243 1883 1885 елларда Нью-Йоркның көньяк округы прокуроры вазифасын үти. 1244 1883 1914 елларда нәшире һәм мөхәррире — Исмәгыйль Гаспралы ( 1851 1914 ). 1245 1883 елдан 1900 елга кадәр “Солтанский” һәм «Гаделшаһ” приискаларында, 1900 елдан соң Верхнеуральск өязендә “Балканский” приискасында, кышларын Ырынбурда яши. 1246 1883 елдан Офицер атлы гаскәр мәктәбендә хезмәт итә, 1902 елдан — мәктәп башлыгы. 1247 1883 елдан Швейцариядә чанада шуу буенча беренче ярышлар башлана, ә 1913 елда Дрезден шәһәрендә халыкара чана спорты федерациясенә нигез салына. 1248 1883 елда селода 1481 кеше яшәгән. 1249 1884 1889 елларда Врубель Киев шәһәрендә Кирилл чиркәвенең фрескаларын торгызуда катнаша, анда Византия гореф-гадәтләрен үзләштерә. 1250 1884 91 елларда ук татарның 34,8 проценты атсыз, 46,2 проценты бер атлы һәм бары тик 14,8 проценты гына ике атлы була. 1251 1884 елда беренче Халыкара Кызыл Хач комитеты Конференциясе үткәрелә. 1252 1884 елда имтихан бирә һәм адвокат була. 1253 1884 елда Казанда тимер юл ачылу сәбәпле шәһәрдә тауар алмашу көчәя, сәнгатькәрләр һәм сәүдәгәрләр кредит-акча оешмаларына ешрак мөрәҗәгать итә башлыйлар. 1254 1884 елда сәүдәгәрнең бердәнбер кызы 18 яшьлек Мәрьямбану имам Шамилнең өченче улы, генерал, 45 яшьлек Мөхәммәт-Шәфигә кияүгә чыга. 1255 1884 елда татар сәүдәгәре Сәйфулла Габбасов аны Троицк каласындагы 5нче мәчеткә икенче имам итеп чакыра. 1256 1884 елның 3 декабрендә Казан губерна идарәсе раслаган проект буенча бу мәчет 1887 елда төзелгән булган. 1257 1884нче елда гимназияне бары «яхшы» билгеләренә тәмамлый һәм югары мәктәпкә керү теләге белән Мәскәү университетына үтенеч бирә, ләкин, татар булганга күрә, кабул ителми. 1258 1885 елда Бикчурин кандидатурасы Ырынбур мөселманнар диния нәзараты мөфтие вазифасына билгеләнү өчен өйрәнелә. 1259 1885 елда икенче гильдияле казан сәүдәгәре Зәйнулла Госманов мәчет манарасын яңадан, үзгәртеп төзеп куя. 1260 1885 елда Йоханныс IV император махдист Суданына каршы сугыш башлый. 1885-1886 елларда хәбәшләр суңанлылар ны җиңеп баралар, ләкин шул вакытта, Хәбәшстанның төньяк өлкәләренә, Италиялеләр белән хәбәшләр араындагы сугышта уңыш күчеп тора. 1261 1885 елда Карлсруһе Университетында Физика профессоры исемен ала. 1262 1885 елдан шәһәр һәм Җаек өлкәсенең Гурьев өязе үзәге статусын ала. 1263 1885 елның 15 июлендә ачылган Биектау авылында ул беренче укытучы булган. 1264 1885 елның ахырында Екатеринбург — Төмән тармагы төзелгән; 1888 елда бу тармак Тау-завод тимер юлы белән Урал тимер юлы исемеле юлына берләштереләләр. 1265 1886 елда исә Трансваальда алтын табыла. 1266 1886 елда Муса Акъегетнең «Хисаметдин менла» повесте Казанда университет типографиясендә басылып чыга. 1267 1886 елда ул «Соңгы елмаюлар» дигән шигырьләр җыентыгын нәшер итә. 1268 1887 елда авылда икенче мәчет кору планлаштырыла. 1889 елда инде өч мәчеткә 2000ләп кеше йөри. 1269 1887 елда Апас авылында мулла гаиләсендә тәнкыйтьче, әдәбият тарихчысы һәм тел галиме Җамал Вәлиди (Җамалетдин Җәләлетдин улы Вәлидов) туа. 1270 1887 елда Муса Акъегет Кырымга Бакчасарай шәһәренә барып, «Тәрҗеман» газетасы редакциясендә эшли башлый һәм, анда бер елдан артык торып, Төркиягә китә. 1271 1887 елның 22 июнендә Зәй-Каратай авылында туа. 1272 1887 елның 28 маенда бик көчле җир тетрәү булган, 1798 йорт җимерелгән. 1273 1888 89 елларда Федосеев түгәрәкләре эшендә катнаша. 1274 1888 елда бөтен Бруней Британ протекторатына әйләнә. 1275 1888 елда вафат. 1276 1888 елда әлеге гипотеза радиодулкыннарны ачучы Генрих Герц тарафыннан тәҗрибәви раслана. 1277 1888 елда Идел елгасы буе сәфәр ясый, Плёс шәһәрендә 200 танылган рәсем ясый. 1278 1888 елда Иске Чокырга кайта һәм Иске Чокырдан аерылып чыкан Күрдем (Күрдем-чишмә) авылында төпләнә, өйләнә. 1279 1888 елда Йоханныс IV император Суданга килешергә тәкъдим итә. 1280 1888 елда Казанда вафат. 1281 1888 елда «Людвиг Фейербах һәм классик алман фәлсәфәсенең тәмамлануы» дигән хезмәтен бастырып чыгара. 1282 1888 елдан Чили составында. 1283 1889 елда АКШ эшкуары Элмон Строуджер дөньядагы иң беренче кешесез генә эшләүче автоматик телефон станциясен (АТС) патентлаштыра. 1284 1889 елда әлеге авылда фәннәр җәдитчә укытыла торган мәдрәсә ача. 1285 1889 елда император Суданга каршы 150-меңлек гаскәр белән үзе чыга, һәм шул елның мартындагы сугышта үлә. 1286 1889 елда Казан эшмәкәрләре бертуган Юнысовларның мөселман балалары ятимханәсендә укыта һәм анда, шәһәрдә беренчеләрдән булып, җәдитчә укыту ысулларын кертә. 1287 1889 ел «Киселгән колак белән автопортрет» Көнбагышлар Көнбагышлар ( 1888 ел Изображение:VanGogh-still-life-four sunflowers. 1288 1890-1906 елларда Урта Азия тимер юлы төзелә. 1289 1890 елга алар сан буенча кыйтганың икенче милләте булалар. 1290 1890 елда Италия үзенең Кызыл диңгез янындагы биләмәләрен Эритрия колониясенә берләштерә, һәм 1889 елгы килешү буенча Хәбәшстан үз өстееннән Италия протекторатын кабул итте дип игълан итә. 1291 1890 елдан — Кече Солабаш авылы мәчете имам-хатибы, 1894 елдан — ахун. 1292 1890 елдан Ырынбурдагы урыс-татар казна училищесы директоры. 1293 1890 елда Тышкы эшләр министрлыгы карамагына күчерелә. 2 ноябрьдә Гарәбстанга, Җиддәгә Русиянең консулы итеп җибәрелә. 1294 1890-еллар — 1890 елда башланган һәм 1899 елда тәмамланган унъеллык. 1295 1890 елларда Витебск губернасында эшли. 1296 1890 елларда Киевта яши, анда "Киев төрләре" дигән очерклар сериясын яза. 1297 1890-елларда тимер юл Семберне Инза белән, ә XX гасыр башында — Бөгелмә белән тоташтырыла. 1298 1890 елның 3 июлендә АКШның 43 штаты булды. 1299 1890нчы елдан башлап Нидерландлар патшалары – бары тик хатын-кызлар. 1300 1891-1920 елларда шәһәрдә Хөсәения мәдрәсәсе эшләгән. 1301 1891 елда 10 июльдә Мәккәгә барган җирдән кинәттән вафат була. 1302 1891 елда Зутнер Римда Парламентара берлек оештырган тынычлык сөючеләр конгрессында катнаша. 1303 1891 елда Маҗарстан фәннәр академиясенә мөхбир-әгъза итеп сайлана. 1304 1891 елда төзелеп, ул 1910 елда Тынычлык өчен Нобель премиясенә лаек була. 1305 1891 елда ул Шарль Альбер Гоба белән бергә Халыкара тынычлык бюросын оештыра. 1306 1891 елда яңадан үз шәһәренә кайтып китә, мулла булып эшли, «Катилә», «Мөртәт» романнарын иҗат итә. 1307 1891 елны аңа мәчет каршындагы мәдрәсәне җитәкләргә тапшыралар. 1308 1891 елның 27 декабрендә Ильминский вафат булган. 1309 1892 – 1971 елларда Гаҗман Килешү Гоман эчендә булган. 1971 елның 2 декабреннән БГӘ эчендә. 1310 1892 – 1971 елларда Өммел-Кайвәйн Килешү Гоман эчендә булган. 1311 1892 елда 25 яшьлек укытучы Әстерханга кайта һәм икенче елны Тияк бистәсендә «Низамия» мәктәбен ача. 1312 1892 елда АКШтан кайткач, ул теология буенча дәрәҗә ала һәм лютеран чиркәве пасторы итеп билгеләнә. 1313 1892 елда Гоба берлекнең дүртенче конференциясендә рәислек итә һәм шул вакытта Парламентара бюроның – берлекнең эшчәнлеген координацияләү белән шөгыльләнүче штаб-фатирның – директоры булып сайлана. 1314 1892 елда кияве йортына — Самар губернасының Савинка авылына күчә һәм укытучылык эшен дәвам иттерә. 1315 1892 елда Көнчыгыш сәүдә академиясенең директоры ( Маҗарстанда дәүләт мәгариф оешмасын җитәкләгән беренче яһүди була). 1316 1892 елдан – металл коючылар һөнәри берләшмәсе хезмәткәре. 1317 1892 елда рус галиме Д. И. Иванов­ский тәмәке үсемлегендә тәмәке мозаи­касы дигән авыруны кузгатучының га­дәти булмаган үзлекләрен тасвирлый. 1318 1892 елда Чемберлен фирканың парламент оештыручысы була, 1895 елда – Адмиралтейство лорды, 1900 елда – Казначылыкның финанс сәркатибе, 1902 елда – почталар министры, 1903 елда – Казначылык канцлеры (ягъни финанс министры) була. 1319 1892 елда "чукынмаган яһүд" буларак Левитан янә Мәскәүдән куыла, ләкин мәшһүр рус рәссамнары үтенечләре ярдәмендә Левитанга Мәскәүгә кайтырга рөхсәт бирелә. 1320 1892 елда Шорин Казан пехота юнкер училищесын тәмамлый. 1904—1905 еллардагы рус-япон сугышында — подпоручик, рота командиры. 1321 1892 елда Ырынбур губернасында хезмәткәр гаиләсендә туган. 1322 1893 елда анда 17 малай һәм 13 кыз укыган. 1323 1893 елда әдип Урта Азиядә сәяхәттә була. 1324 1893 елда Ромоданово аша Мәскәү-Казан тимер юлы төзелә, Ромодановода станция төзелә. 1903 елдан Ромоданово (соңрак Тимирязево, Красный Узел) — узел станциясе. 1325 1893 елда Санкт-Петербург хәрби-медицина академиясендә психик һәм нерв авырулары клиникасын кабул итеп ала. 1326 1893 елда ул Теннесси штатының вәкилләр палатасына сайлана. 1327 1893 елда Хөснулла хәзрәт мәдрәсәне зурайтып эшләтә, таштан ашханә салдырып шәкертләргә аш пешерү өчен 5-6 казан да куйдыра. 1328 1893 елда шәһәр аша Мәскәү — Сасово — Канаш — Казан тимер юлы төзелә. 1329 1893 елда Ырымбур губернасы Троицки шәһәрендә туган. 1330 1893 елның апрель аенда, газетаның 10 еллыгын бәйрәм иткәндә, Иран шаһиншаһы һәм Бохара әмире вәкилләре И. Гаспралыга орденнар тагалар. 1331 1894 елда Барри яшь актриса Мэри Энселлга өйләнә. 1332 1894 елда бистәгә рус императоры Александр III ( 1854 — 1893 ) хөрмәтенә Александровский исеме бирелә. 1895 елда Александровский бистәсенә Николай II хөрмәтенә Ново-Николаевский дип исемләнә. 1333 1894 елда сайлаулар үткәрелә, һәм анда Герберт Блэйз җиңеп чыга. 1334 1894 елда ул биредә мәчет төзетә. 1335 1894 елда ул Казанга әйләнеп кайта һәм Яңа бистәдәге 6-нчы мәчеткә имам итеп билгеләнә. 1336 1894 елда хөкүмәт тимер юлны сатып ала. 1337 1894 елда Чернигов губернасында үлә. 1338 1894 елда Энгельс нык авырый башлый һәм 1895 елның августында яман шеш авыруыннан вафат була. 1339 1894 елның 17 сентябрендә япон гаскәрләре көрәштә җиңәләр, сугыш Кытай җирләренә күчә. 1340 1894 елның 17 февралендә Артур һәм Мейблның икенче улы Хилари Артур Руэл туды. 1341 1895 елда 80 градуслы спиртлы эчемлекне “казенное вино” дип атыйлар. 1342 1895 елда Буржуа премьер-министр итеп билгеләнә һәм үзенең кабинетын оештыра, анда күбесенчә радикал-социалистлар була. 1343 1895 елда Вилһелм Рөнтген югары ешлыклы нурланыш, кыска дулкын озынлыгы 10 −2 - 10 3 Å (10 −12 - 10 −7 м) белән тикшереп ача. 1344 1895 елда әтисе аны "Мөхәммәдия" мәдрәсәсенә илтә. 1345 1895 елда җәмәгатьчелек соравы буенча һәм Русия сәнгать академиясе ярдәмендә Казан нәфис сәнгать мәктәбе ачыла. 1346 1895 елдан башлап бертуган Хөсәеновларның «Хөсәения» мәдрәсәсендә эшли, директор итеп куела. 1347 1895 елда нигезләнгән. 1348 1895 елда пулатларда шәһәр музее ачарга да уйлыйлар. 1349 1895 елның 21 ноябрендә Париждагы Швед-норвег клубында ул үзенең васыятен яза, шуның нигезендә аның мал-мөлкәтенең зур өлеше Нобель премиясенә юнәлгән була. 1350 1895 елның 27 ноябрендә төзелгән васыятьтә ул байлыгын биш өлешкә бүлеп, биш өлкәдә премияне тапшыруны яза. 1351 1895 елның 29 декабрендә Мәскәү чаңгычылар клубы оеша. 1352 1895 елның 5 апрелендә ачыла. 1353 1895 елның 7 декабрендәге Амба-Алага янындагы бәрелештә, Мэконнын расы (булачак Хайле Селассиеи императорның атасы) идарәсе астындагы хәбәш гаскәрләре италиялеләргә зур җиңелү китерәләр. 1354 1895 елның 7 маенда елда физик Александр Попов беренче тапкыр радиоэлемтә сеансын уздыра. 1355 1895 елның башында, гаиләнең әтисе ревматик бизгәктән вафат булганнан соң, Толкиннар гаиләсе Англиягә кайта. 1356 1896-1901 елларда Гани Хөсәенов оештырган укытучылар курслары эшләгән. 1357 1896 елгы беренче Олимпия уеннарынан башлап Олимпия уеннарына кертелә. 1358 1896 елда башкаласы да Беренче хәзерге заман Олимпия уеннары башлана. 1359 1896 елда Франс Француз академиясе әгъзасы булып санала. 1360 1896 елның 10 маеннан дини эшләрне алып бару Габдулла Габдрахман улы Сәлимовка йөкләнә ( 1872 елда туган). 1361 1896 елны Һ. Максуди Казанга кайта һәм Казан укытучылар мәктәбендә экстерн юлы белән имтиханнар тапшырып укытучы дипломы ала. 1362 1897-1898 елларда университет типографиясендә аның дәреслекләре чыгарыла. 1884-1910 елларда дин белеме буенча укыткан. 1363 1897 1907 елларда авыл мәдрәсәсендә белем ала. 1364 1897 елга ГТС 337 абонентка хезмәт күрсәтә. 1365 1897 елда башта остазы Һ.Максудига ияреп Печән базары мәхәлләсенә, аннары Яңа бистәдә Ф. Әмирханның әтисе Зариф хәзрәт яңа ачкан мәдрәсәгә күчә һәм анда бераз акча эшләү нияте белән хәлфәлек тә итә башлый. 1366 1897 елда «Бертуган Юнысовлар» химаясындагы мөселман балалар приютында татар теле, тарихы һәм география фәннәрен укыта. 1367 1897 елда Бикмуса авылы составына кертелгән. 1368 1897 елда кулга алына һәм 22 айга Петропавел крепостена ябыла. 1369 1897 елда Кырымда 3345 кырымчак була. 1370 1897 елда Мәскәүдә Хитровкада урнашкан фәкыйрьләр өчен хастаханәдә үлә, Ваганьково зиратында күмелгән. 1371 1897 елда Плесецкая аша Вологда — Архангельск тимер юлы төзелә, Плесецкая станциясе барлыкка килә. 1372 1897 елда Стокһольм телефон ширкәте җитәкчесе Ларс Эрикссон Санкт-Петербургта Рәсәйдәге иң беренче телефон фабрика-кярханәсен оештыра. 1373 1897 елда Чиңдауны Алмания басып ала һәм аны хәрби-диңгез кальгасенә әверелдерә. 1374 1897 инженер М. К. Приоров Мәскәүдә төзелеш курслары ача. 1375 1898 1899 елларда М.Ф. Бугров һәм сынчы В.Г. Гладков Стахеев өчен 1 млн сумлык зур особняк төзи (хәзер Яңа Басман урамы, 14). 1376 1898 елгы китапта Зур Солабаш һәм Солабаш пүчинкәсе авылларында татарлар яшәгәнлеге искәртелә. 1377 1898 елда Айдар авылында татарлар көн күргәне билгеләнә. 1378 1898 елда басылып чыккан белешмәдә күрсәтелгәнчә, Бакырчы авылында татарлар яшәгән. 1379 1898 елда басылып чыккан тарихи чыганакта Ямкино авылында татарлар көн итүе әйтелгән. 1380 1898 елда Г.Апанаев дәүләт теркәлүе үткән татар мөселман хәйрия җәмгыятенең җитәкчесе итеп сайлана һәм аның эшен нык җанландыруга, матди мөмкинлекләрен киңәйтүгә ирешә, бу хәрәкәткә зур татар байларын җәлеп итә. 1381 1898 елда Иске Саба (Туктар), Чәбки-Саба, Мәмәт бушлыгы (Байлар Сабасы), Урта Саба авылларында татарлар яши дип искә алына. 1382 1898 елда Казанга килеп, Галләм хәзрәт мәдрәсәсендә укый башлый. 1383 1898 елдан Петербург университетының физика математика факультеты студенты. 1899 да студентлар чуалышында катнашкан өчен укудан куыла. 1901 дә «Эшчеләр оешмасы комитеты» эше буенча кулга алына; 3 ай төрмәдә утырганнан соң Уфага сөрелә. 1384 1898 елдан РСДРП (б) әгъзасы. 1385 1898 елда татарлар зур булмаган мәчет төзи, 1905 елны аны сүтеп, зурракны төзеп куялар. 1386 1898 елда ул Уфа гимназиясенә укырга керә. 1387 1898 елда Хәйретдин Гөләчйөзнең ата-бабалары Русия империясе хөкүмәте татарларны чукындыру сәясәтен көчәйтеп җибәрү сәбәпле Төркиягә күчеп китәргә мәҗбур булалар. 1388 1898 елның көзендә әтисе Галимҗанны һәм аның бертуганын Ырынбурдагы мәдрәсәгә илтә. 1389 1898 елның мартында барлыкка килә. 1390 1899 1904 елларда исә президентлар Маккинли һәм Рузвельт вакытында АКШ хәрби министры була. 1391 1899 елда Аурупага сәфәр кыла. 1392 1899 елда Аурупа дәүләтләрендә сәяхәт итә. 1393 1899 елда Вятка губернасына сөрелә, шул ук елда чит илгә качып китә. 1394 1899 елда нигезләнгән, Каталония символына әйләнгән, шуңа күрә Барселона шигаре: "Такымга караганда күбрәк" (Més que un club ). 1395 1899 елда Толстой "Воскресение" романын яза, анда ул православие руханиләрен кискен тәнкыйтьли. 1396 1899 елда ул алтын медаль белән гимназияне тәмамлана һәм Петербург универстиетының юридик факультетына укырга керә. 1397 1899 һәм 1907 елларда ул француз делегациясен Һаага конференцияләрендә җитәкли, 1906 елда исә тышкы эшләр министры буларак, Альхесираста Франциянең вәкиле була. 1398 189 б.э.к. хаким Арташес Селевкидларга каршы баш күтәрә һәм Бөек Әрмәнстанга нигез салган. 1399 18 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның унсигезенче көне. 1400 18 августына АзССР ЮШ Азәрбайҗан Республикасының дәүләти бәйсезлеген торгызу турында декларациясен кабул итә, ә 18 октябрендә дәүләти бәйсезлек турында катны кабул итә. 1401 18 брюмер перевороты нәтиҗәсендә Франциядә хөкүмәткә Наполеон I килде. 1402 18 гасыр ахырына авылда 64 йорт булган. 1403 18 гасырда ул Югары Ярмәк дип атала. 1404 18 гасыр казан татар хатыны Идел-Урал татарлары — татарларның иң зур санлы төркеме. 1405 18 гыйнварда каләм белән тәрәзәләргә, ишек өсләренә, мунчага, кое бурасына, абзар диварларына — һәр җиргә дирлек хач (кач) рәсеме ясала. 1406 18 гыйнвардан 19 гыйнварга каршы төндә һәм киләсе көн дәвамында бәйрәм ителә. 1407 18 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның унсигезенче көне. 1408 18 июньдә союзниклар контрһөҗүм башлый. 1409 18 йөз - 19 йөзнең 1 нче яртысында халкы дәүләт крәстияннәре катлавына керә, игенчелек, терлекчелек белән шөгыльләнә. 1410 18 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унсигезенче көне. 1411 18 ноябрендә Омскида офицерларның группасы переворотны ясадылар: эсер хөкүмәтне куыб җибәрделәр, ә хакимият Александр Колчакка тапшырырган, Колчакны Югары хаким (Верховный правитель) дип игълан иттеләр. 1412 18 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның унсигезенче көне. 1413 18 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның унсигезенче көне. 1414 18 яшендә ул Ирландия китә һәм «Лоретоның ирланд сеңелләре» монах орденына керә. 1415 1900—03 һәм 1908—11 еллардагы поляр экспедицияләре катнашучысы. 1906—1909, 1911—1914 елларда Диңгез Генераль Штабында хезмәт иткән. 1416 1900 1901нче елларда Ш.Мөхәммәдиев Харбин шәһәрендә яши һәм иҗат эшен башлый. 1417 1900 — 1903 елларда Фурманов шәһәр училищесында белем ала. 1418 1900 – 1904 елларда Казанда Укытучылар мәктәбендә укый. 1419 1900 1910 елларда Казанда Кәримовлар матбагасында эшли. 1420 1900 елда 82 яшьлек Айвазовский үлә, Кәфә зиратында күмелгән. 1421 1900 елда II Интернационал башкарма комитетының бюросына сайлана. 1422 1900 елда волейбол уенының беренче кагыйдәләре балыкка килә. 1423 1900 елда Дублин газеталарының берсендә аның беренче публикациясе чыга. 1424 1900 елда йөрәк авыртуыннан үлә, Мәскәү иске яһүд зиратында күмелгән, 1941 елда мәете Яңа кыз (Новодевичье) зиратында җирләнгән. 1425 1900 елда мәдрәсәдә 84 кеше укыган, алар арасында аксөяк балалары — 2, сәүдәгәр — 4, мещан — 10, рухани — 18, крестьян балалары 50 кеше булган. 1426 1900 елда тимер юлына Пермь-Төмән тимер юлы, ә тиздән Пермь тимер юлы исеме кушыла. 1427 1900 елда төньякка – Красный Узелга хәрәкәт ачыла. 1428 1900-еллар — 1900 елда башланган һәм 1909 елда тәмамланган унъеллык. 1429 1900-еллар Сыктывкар беренче тапкыр 1586 елда Усть-Сысола погосты буларак телгә алына. 1430 1901 1902 елларда Казан университетының тарих-филология факультетында да белем ала. 1431 1901-1904 еллар, Беренче администрация Вазифасына керешкәндә, Рузвельт Маккинлиның хөкүмәт кабинетын үзгәртми саклап кала һәм эшлекле төркемнәргә монополияларны эшчәнлеген чикләмәскә вәгъдә бирә. 1432 1901 1911 елларда сал агызуда, Пермь Вятка тимер юлында эшли. 1433 1901 1917 елларда 19 647 076 тираж белән 1700 исемдә татар китабы бастыралар. 1434 1901-2000 еллар * 1920 (май) - үзәк хакимият декреты белән ТАССР төзелә. 1435 1901 елда Жан Анри Дюнан белән бергә Тынычлык өчен Нобель премиясенең беренче лауреаты. 1436 1901 елда Куприн Петербургка күчә. 1437 1901 елда яңа мәчет ачу эше артыннан йөрү башлана. 1438 1901 елның маенда элекке Грузинский урамында (хәзерге Карл Маркс урамы ) мәктәп өчен махсус бина корыла башлый. 1439 1901нче елдан 1927нче елга кадәр Австралиянең башкалы булып Мельбурн шәһәре булды. 1440 1902—1907 елларда — Литва демократик партиясе әгъзасы, 1907—1915 елларда журналистик эшчәнлеге белән шөгыльләнә. 1441 1902 елда авылындагы мәктәпне тәмамлый. 1442 1902 елда атасының үлеменнән соң алпавыт биләмәсендә өй укытучысы, приказчик булып һәм башка эшләрдә эшли. 1443 1902 елда Бронштейн сөргеннән чит илгә качып киткән; ялган паспортына уйламыйча Троцкий фамилиясене өстәп язган һәм Троцкий псевдонимы астында тарихында билгеле булган. 1444 1902 елда гаилә Пермь шәһәренә күчеп китә. 1445 1902 елда әтисе вафат була, һәм Фатих Кәрими аның типографиясендә китап бастыру эше белән шөгыльләнә. 1446 1902 елда ире вафат булгач, Зутнер пацифистик эшчәнлеген дәвам итә, 1904 1905 елларда лекцияләр белән чыгыш ясап, АКШ һәм Алмания буенча турне оештыра, АКШ президенты Теодор Рузвельт белән очраша. 1447 1902 елда Казанда РСДРП әгъзасы була. 1448 1902 елда К.С.Мёрфи язган I live In Trafalgar Square җыры гасыр башының мюзик-холларында популяр була. 1449 1902 елда Рәмиевләр татарча гәҗит чыгарырга рөхсәт сорыйлар, ләкин рөхсәт алынмый. 1450 1902 елда Укытучылар мәктәбен тәмамлаганнан соң, Г. Коләхметовны Казанның Пороховой бистәсендәге өч класслы рус-татар училищесына мөдир һәм укытучы итеп билгелиләр. 1451 1902нче елда Австралия дөньяда беренче булып хатын-кызлар өчен сайлау хокукын кертә. 1452 1902нче елның көзендә Ш.Мөхәммәдиев Буага кайта. 1453 1903 1904 елларда «Хэймин симбун» газетасында эшли. 1454 1903 елда Акчура Русиягә кайта, ул Казанда яши. 1455 1903 елда америкалы Эрл Ричардсон беренче электр үтүген тәкъдим итә. 1456 1903 елда аның гарәп теле синтаксисы буенча монографиясе, ә 1906 елда «Мөселман дәүләтләре тарихы» басылып чыга. 1457 1903 елда большевиклар фиркасенә керә. 1458 1903 елда Дәүләт Шурасының әгъзасы. 1459 1903 елда Кореяның урман килешүләре һәм Русия Манҗүрияне басып алганы сәбәпле кискен бәхәс яңадан башланган. 1460 1903 елда Маврикийда моторлы машиналар кертелгән һәм 1910 елда Джозеф Мервен тарафыннан җитәкләнгән беренче таксилар хезмәт күрсәтә башлаганнар. 1461 1903 елда Маһруй ханым каты чирләгәч, кызлар мәктәбе эшен оештырып алып бару тулысынча диярлек Ләбибә кулына күчә. 1462 1903 елдан бирле ел саен тапшырыла. 1463 1903 елдан Мәскәү большевситик оешмасының һәм партиянең ҮКның җитәкчесе. 1464 1903 елда ул яңадан Ырынбурга килә һәм конторага эшкә урнаша. 1465 1903 елда файдалануда алына 1948 елда флоттан чыгарыла. 1466 1903 елның гыйнварында меньшевик Ибраһим Әхтәмов йогынтысында РСДРП(б) фиркасенә керә һәм фирканең Казандагы татар бүлекчәсен җитәкли. 1467 1903 елның декабрендә Русиягә кире кайта. 1904 елның июльдә кулга алына һәм 16 айга Таганка төрмәсенә ябыла. 1468 1903 нче елда Галле университетында докторлык дәрәҗәсен яклый. 1926 нчы елда Фрайбург университетында профессор була. 1940 нчы һәм 1951 нче еллар арасында күп кенә фәнни тикшеренүләрдә катнаша. 1469 1904 1906 елларда Н. А. Римский-Корсаковта музыкаль белем алган. 1470 1904 1916 елларда Атбасар тирәсендәге казакъ авылларында укытучылык итеп йөри, балта остасы, тәрҗемәче, писер булырга да туры килә. 1471 1904 елда аның беренче шигырләрь җыентыгы басыла. 1472 1904 елда әлеге мәктәп базасында музыка училищесы төзелгән. 1473 1904 елда Йосыф Акчура төрек телендә «Сәясәтнең өч төре» ( төр. 1474 1904 елда кире Оренбургка кайта һәм мәктәптә укыта башлый. 1475 1904 елдан РСДРП әгъзасы һәм Казан комитеты секретаре, Казанда 1905—07 еллардагы революция вакыйгаларында катнаша. 1476 1904 елда ул кабат Казанга китә һәм анда ул вакытта көчәеп киткән революцион хәрәкәттә катнаша башлый. 1477 1904 елның 15 октябрендә — Русия-Япония сугышы барышында Балтыйк флоты Рөвелдән чыга. 1478 1904 елның 20 девабрендә Русия гаскәрләре Порт-Артурда чигенәләр һәм китәләр. 1479 1904 елны ул Җаек (Уральск) шәһәренә укырга китә. 1480 1905-1907 елгы революцион күтәрелешләр безнең авылларны да читләтеп үтми. 1481 1905 1907 елларда "Әлгасрелҗәдид", " Уклар " журналларынының, " Фикер " гәҗитенең мөхәррире һәм нәшире. 1482 1905 1912 елларда Ырынбур шәһәрендәге, татар капиталистлары үз акчаларына тоткан «Хөсәения» мәдрәсәсендә укый. 1483 1905 1914 елларда үзбәк һәм таҗик телләрендә кулъязма «Диван» шигырьләр ( газәлләр ) мәҗмүгасы яза. 1484 1905 елгы Беренче рус инкыйлабы вакыйгаларында катнашуы өчен Петербургтан Бакыга сөрелә, анда Нобиле компаниясенә эшкә керә. 1485 1905 елгы инкыйлаб дулкыннары тәэсирендә, шәкертләр, иске тәртипләргә риза булмыйча баш күтәрәләр, һәм Галимҗан мәдрәсәдән куыла. 1486 1905 елгы инкыйлаб нәтиҗәсендә Дәүләт думасы булдырыла. 1487 1905 елгы инкыйлабтан соң керәшеннәр дәүләт тарафыннан мөселман динен тотарга рәсми рөхсәт алганнар. 1488 1905 елгы революцион хәрәкәттә катнаша. 1489 1905 елда гына беренче татар гәҗите «Нур»ны нәшер итәргә рөхсәт ала, аның оештыручысы, баш мөхәррире һәм нәшер итүчесе була. 1490 1905 елда иң алдынгы мәдрәсәләрнең берсе саналган Ырынбурдагы «Хөсәения» мәдрәсәсендә белем ала. 1491 1905 елда Казан музыкаль училищесы карамагындагы регент (дирижёр) курсларга укырга керә. 1492 1905 елда Карл Мюфке III дәрәҗә Изге Станислав ордены белән бүләкләнә. 1493 1905 елда Керчьтә булган яһүд погромнарына каршы эшчеләр катнаша. 1494 1905 елда китапханәдәге китаплардан файдалану тәртибе турында шәһәр думасы карар кабул итә. 1495 1905 елда Н. В. Марковников беренче хатын-кыз өчен техник һәм төзелеш курсларын ача. 1496 1905 елдан Шакир белән Закир Рәмиевләр Оренбургта матбугат чыгару эшен башлыйлар. 1497 1905 елда патша ирек турында манифест игълан иткәннән соң, элек христиан дине кабул иткән чуашларның байтагы яңадан ислам диненә кайта. 1498 1905 елда Петербург технология институтына (хәзерге Санкт-Петербург дәүләт технология институты) укырга керә. 1499 1905 елда сәүдәгәр Садыйк Галикеев иске бинаны тулысынча яңадан төзи (яки иске бина урынына яңасын төзетә). 1500 1905 ел инкыйлабыннан соң Иске Кармәттә мәктәп ачыла. 1501 1905 елның 13 августында кораб йөзүен дәвам итә һәм Төньяк-Көнбатыш юлны тәмамлар алдыннан гына бозларга катып кала. 1502 1905 елның 17 апреленә кадәр Рәсәй империясендә иске йолалык тарафдарлары "таркатучылар" (раскольниклар) дип йөртелә. 1503 1905 елның 18 октябрендә демонстрация вакытында Михальчук тарафыннан үтерелә. 1504 1905 елның 28 маенда Цусима бәрелешендә батырларча һәләк булган. 1505 1905 елның ахырында Казанда «Хыпар» («Хәбәр») исемле газета чыгарырга рөхсәт алалар. 1506 1905 елның башында язучының иң зур әсәре – "Япун сугышы, яки доброволец Батыргали агай" исемле повесте басылып чыга. 1507 1905 тән РСДЭ(б)Ф әгъзасы. 1508 1906 1907 елларда «Зімою» (Кышын), «Нікому» (Беркемгә дә түгел), «Адплата каханнем» (Мәхәббәт бәясенә) поэмалары языла. 1509 1906 ел – Вакыйгалар * 15 март — «Роллс-Ройс» ширкәте теркәлә. 1510 1906 елда авыл мәдрәсәсен тәмамлый. 1511 1906 елда аның әтисе, гаиләсен ияртеп, башта Әстерхан шәһәренә, аннары, берничә ел анда торганнан соң, Ырынбургтагы «Хөсәения» мәдрәсәсенә эшләргә күчә. 1512 1906 елда аны тәмамлый һәм туган авылына кайтып балалар укыта башлый. 1513 1906 елда Глазов шәһәрендә сәүдәгәр М.И. Арсланов йортында хезмәт итә башлый. 1514 1906 елда гына рәсми рәвештә мәчет төзү өчен акча җыю хәрәкәтен башлап җибәрергә рөхсәт алына. 1515 1906 елда Дюкоммен вафат булгач, ул аның урынына Халыкара тынычлык бюросы директоры булып сайлана. 1516 1906 елда Мөхәмәт-Шәфи Шамил Кисловодскида йөрәк өянәгеннән кинәт вафат булгач, Бибимәрьямбану кызлары белән Санкт-Петербургка күчә. 1517 1906 елдан 1918 елга кадәр данлыклы меценат-иганәче, бертуган Шакир һәм Закир Рәмиевлар Ырынбурда татар-төрек дөньясына мәгълүм булган «Вакыт» гәзитен нәшер иткәннәр. 1518 1906 елда Рио-де-Жанейродагы өченче Панамерикан конференциясендә катнаша, латинамерикан дәүләтләренең хөкүмәтләрен Һаага солых конференциясендә катнашырга чакыра. 1519 1906 елда туган авылыннан бәхет эзләп чыгып китә. 1520 1906 елда “Хатирә, яки Дусларыма сүзләрем” китабы, бер елдан "Алданма кызыл алмага” исемле шигырьләр җыентыгы дөнья күрә. 1521 1906 елда Чемберлен Айви Мьюриэлга өйләнә, аларның ике улы һәм бер кызы туа. 1522 1906 елда чиркәү, 2 сыйныфлы чиркәү мәктәбе, тимерлек, 4 бакалея кибете, икмәк амбары теркәлгән; волость идарәсе урнашкан. 1523 1906 елда шәһәрдә китаплар тарату һәм бастыру максатында татар "Каләм" ширкәте оештырыла. 1910 елда Стәрлетамакта Базар мәйданында (Олы Завод урамы — Мәчет урамы почмагында) Татар "Нур" нәшрияте барлыкка килә. 1524 1906 елда Ырынбур-Ташкент тимер юлы сафка индерелә. 1525 1906 елның 16 февралендә Ырынбурда “ Вакыт ” исемле татар гәҗитен, 1907 елның 13 декабрендә “ Шура ” исемле татар журналын нәшер итәргә рөхсәт алалар. 1526 1906 елның 19 апреленнән — 2-нче гвардия атлы гаскәр дивизиясе башлыгы. 1527 1906 елның 2 гыйнварында тел галиме Әхмәтһади Максуди тырышлыгы белән мөселманнар өчен филиал — «Көтепханәи Исламия» — ачыла. 1528 1906 елның 7 сентябрендә төзелешенең сызымнары раслана. 1529 1906 елның июнендә анысы да ( «Уклар» ) дөнья күрә. 1530 1906 елның мартыннан Петербургта большевиклар фиркасенең ҮК каршындагы хәрби-сугышчан үзәге әгъзасы, сугышчан дружиналарның үзәк инструкторлар мәктәбен оештыручы. 1531 1906 елны үзләреннән 100 чакрым ерактагы Бозаяз мәдрәсәсенә укырга китә. 1532 1907 1908 елларда төзелгән. 1533 1907-1910 елларда Оренбург шәһәрендә эшләп килгән «Хөсәения» мәдрәсәсендә белем ала. 1910-1914 елларда Мисыр башкаласының Каһирә университетында укый. 1534 1907 1914 елларда "Мөхәммәдия" мәдрәсәсендә белем ала. 1535 1907 1917 елларда ул Уфа һәм Пермь шәһәрләре мәктәпләрендә эшли. 1536 1907 елгы «4 нче дәфтәр»гә кертелгән. 1537 1907 елгы Һааг конференциясе утырышы Халыкара һуманитар хокук ( ) яки кораллы низаг хокукы — сугыш корбаннарын яклый торган, сугышны алып бару ысулларын чикли торган халыкара хокукый кануннар системасы. 1538 1907 елда (11 яшеннән) әтисе белән Себергә акча эшләргә йөри башлый: Себер байларында йомышчы, йөкче, тимерче ярдәмчесе, агач кисеп-тураучы булып эшли. 1539 1907 елда аның беренче күркәм хикәясе "Гарәфә кич төшемдә" языла һәм басылып чыга. 1540 1907 елда аның беренче хикәясе – "Зәки шәкертнең мәдрәсәдән куылуы" басылып чыга. 1541 1907 елда Вашингтонда Үзәк Америка солых конференциясен оештыра. 1542 1907 елда Әмирхан Мәскәүдә чыга башлаган "Тәрбиятел әтфаль" (балалар тәрбиясе) балалар журналында сәркатип булып эшли. 1543 1907 елда Казанның Мәрҗани мәдрәсәсендә укуын дәвам итә. 1544 1907 елда Казан университеты аңа, диссертация якламыйча гына, икенче докторлык дәрәҗәсе бирү турында карар чыгара. 1545 1907 елда кулга алына һәм Енисей губернасына сөрелә. 1546 1907 елда Мәхмүт Галәүне, балалар арасында атеистик пропаганда алып бара дип, мәктәптәге мөгаллимлек эшеннән чыгаралар. 1547 1907 елдан Әстерхан яшьләренең һәвәскәр театр труппаларында актер булып чыгышлар ясый башлый. 1548 1907 елдан РСДРП (б) әгъзасы. 1549 1907 елдан «Сәйяр» беренче профессиональ татар труппасында чыгыш ясый. 1550 1907 елда Пий X делла Кьезаны Болонья архиепискобы итеп билгели, ә 1914 елның 25 маенда ул кардинал була. 1551 1907 елда РСДРП (б) фиркасенә керә. 1552 1907 елда чит илдән кайткач Т. Ильяси Казандагы «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә гарәп теле, борынгы һәм яңа гарәп әдәбияты, гарәп математикасы фәннәрен укыта башлый. 1553 1907 елда шәһәрдә зур булмаган җылылык электростанциясе, ә 1914 елда — цемент заводы төзелә. 1554 1907 елда шулай ук төзелеш Урта укуханәсе ачыла. 1555 1907 ел Җаек — шагыйрьнең журналист һәм шагыйрь буларак канат ныгыткан урыны. 1556 1907 елның 1 гыйнварында Мәскәү-Ярославль тимер юлына Төньяк тимер юллары ( ) исеме кушыла. 1557 1907 елның ахырында ул Ырымбургка барып, «Кәримов–Хөсәеновлар» ширкәтенең типографиясенә хәреф җыючы һәм корректор булып эшкә керә. 1558 1907 елның көзендә Җаектан кайткан Габдулла Тукай белән дә якыннан таныша, дуслаша, шагыйрь 1910 елда берничә ай Алиевлар йортының флигелендә яшәп ала. 1559 1907 елның сентябрендә исә Воскресен урамында даими эшләгән кинотеатр ачыла. 1560 1907 елның язында, ял итәргә дип, Мәскәүдән Казанга кайта. 1561 1908 — 1909 елларда Вильно шәһәрендә яши һәм анда «Наша Ніва» дип аталучы беренче беларус газетасында эшли. 1562 1908 1910 елларда Фатих Әмирхан "Фәтхулла хәзрәт" исемле сатирик повесть яза. 1563 1908 — 1915 елларда Казан шәһәрендә балалар укыта һәм бер ук вакытта язу белән дә шөгыльләнә. 1564 1908 елга кадәр ул Голҗа шәһәрендә, аннан соң өч елга якын Ташкентта яши. 1565 1908 елга кадәр хариталарга ярымутрау сыйфатында төшерелгән булган. 1908 елда Николай Бегичев шул «ярымутрауның» утрау икәнлеген ачыкланган һәм аңа «Сизой» исемен кушкан. 1566 1908 елга кадәр шунда укып, бер үк вакытта һөнәр мәктәбенә дә йөреп, столярлык эшенә өйрәнә. 1567 1908 елда аларның гаиләсе Ырынбурга күчеп килә. 1918 елда Саша Ырынбур музыка училищесына укырга керә. 1568 1908 елда аның бертуганы Николай граф Мантейфель белән дуэльда үтерелгәннән соң, Феликс Юсуповлар гаиләсенең бердәнбер мирасчысы булып калган (Русиянең иң бай кешесе). 1569 1908 елда Аргентина парламентына сайлана, ә 1915 елда юстиция һәм иҗтимагый мәгариф министры итеп билгеләнә. 1570 1908 елда, Габдулла Тукай фатихасы белән театраль коллектив «Сәйяр» (ягъни «күченеп йөрүче») исемен ала. 1571 1908 елда данияле пацифист Фредрик Байер белән швед Арнольдсон Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнәләр. 1572 1908 елда журналны чыгару хакимият тарафыннан тыела. 1573 1908 елда – Йөзү буенча халыкара һәвәскәрләр федерациясе, ә 1927 елда Йөзү буенча Аурупа лигасы оеша. 1574 1908 елда Кавказда Г. Кариев җитәкчелегендә составында Азәрбайҗан әртисләре, репертуарында Азәрбайҗан авторларының пьесалары да булган татар театр труппасы гәстрүлләре булып үтә. 1575 1908 елда Казан шәһәр телефон челтәренең күләме 1000 абонент санын узып китте. 1935 –1936 елларда Казанда телефон-автоматлар (таксофоннар) куела башлый. 1576 1908 елда Киңәшмә рельный училищесының 5 класска укырга керә. 1577 1908 елда Клас Понтус Арнольдсон белән бергә Тынычлык өчен Нобель премиясен ала. 1578 1908 елда Кудымкарда 1108 кеше яшәгән. 1579 1908 елда Мәскәү университетына керә. 1580 1908 елдан бирле футбол Олимпия уеннары программасына кертелә. 1581 1908 елдан Одессада Гопп һәм Ингерның слесарь-механика остаханәләрендә, Мюльнер һәм «Гена» заводларында эшли. 1582 1908 елдан Ташкентта яши, шәһәр паркында концертлар бирә. 1583 1908 елда программага трамплиннан суга сикерү дисциплинасы да өстәлә. 1584 1908 елда «Татар драма артистлары иптәшлеге» ( ) исеме белән үзешчән татар драма түгәрәге оеша. 1585 1908 елда ул Төркиягә кайта. 1586 1908 елда Урал һәм Уфаның фирка оешмалары үлемгә хөкем ителгән тоткыннарга төрмәдән качарга булышырга уйлыйлар. 1587 1908 елда «Урания» синематографы эшли. 1588 1908 елда Юсуповлар нәселенең каһәре янә үтәлә: өлкән улы Николай дуэльда үтерелә. 1589 1908 елда Яңа Айтуганда 3 класслы “земская школа” ачыла. 1590 1908 елда «Яңа әсхабе кәһәф» һәм «Җиһанша хәзрәт» повестьларын бастырып чыгара. 1591 1908 елларда аның «Мәтин» исемле газет чыгаруы, ә соңрак 1914 елдан башлап, Казаннан сатып алынган китапларны тәртипкә салу буенча Истанбул китапханәсендә эшләве турында мәгълүмат бар. 1592 1908 елның 18 декабрендә «Наша Ніва» «У Піліпаўку» поэмасын бастыра. 1593 1908 елның 19 октябренда мәчетнең метрикә кенәгәсендә имам-хатыйпның мәхәлләне кабул итеп алуы турында беренче язу теркәлгән. 1594 1908 елның ноябрендә Хәбибуллин белән Гыйззәтуллин халыктан берникадәр акча җыеп, ышаныч язуы һәм килешү тексты белән яңадан Уфага киләләр. 1595 1908 ел Санкт-Петербургта Купаланың «Жалейка» («Сыбызгы») исемендәге беренче җыентыгы бастырыла. 1596 1909-1010 елларда өч класслы рус земство мәктәбе ачыла. 1597 1909 1912 елларда Мәҗит Гафури бары тик язу эше белән шөгыльләнә. 1598 1909 1912 елларда Оксфорд университетында укый. 1599 1909 — 1913 елларда шул ук ширкәтнең китап кибетендә сатучы булып эшли, ә 1914 елда «Белек» исемендә кечкенә генә үз нәшриятын ачып, 1918 елга кадәр аның эше белән җитәкчелек итә. 1600 1909—1915 елларда Пермь губернасының Усолье һәм Ылыс шәһәрләрендә тора. 1601 1909 1915 елларда Рут Нью-Йорктан сенатор була. 1602 1909 елгы Изге Валентин көне карточкасы. 1603 1909 елда гаиләсе Тверь шәһәренә күченә. 1604 1909 елда Камчатка өлкәсе өченче мәртәбә оештырыла. 1605 1909 елда нуклеин кислоталары составында шикәр матдәсе булуы ачыклана. 1920 елларда нуклеин кислоталарының полимер кушылмалар икәнлеге исбатлана. 1606 1909 елда өлкә составыннан Камчатка өлкәсе аерып чыгарыла. 1607 1909 елда Сарытау университеты ачыла. 1608 1909 елда «Тәрҗеман руси, фарси вә төрки» исемле өч телле сүзлек китабын әзерләп бастыра. 1609 1909 елда Фомин һәм Морковников курслары берләшә. 1610 1909 елда "Шәрык" клубы яңа 3 катлы бинага күчә (хәзерге Татарстан урамы, 8). 1нче катта – клуб идарәсе, гардероб һәм касса, 2нче катта- 150 кешелек тамаша залы, лото уены бүлмәсе һәм укучылар бүлмәсе булган, рус–мөселман китапханәсе урнашкан. 1611 1909 елда шәһәрдә даими татар театр труппасы оешкач, 3. Солтанов аның җитәкчесе итеп билгеләнә һәм 1913 елның ахырына кадәр шунда эшли. 1612 1909 елны Генераль штабның Николай академиясен беренче рәзрәт буенча тәмамлый. 1613 1909 елның 24 июлендә ул чыгудан туктый. 1614 1909 елның 4 июлендә Уфа укытучылар институты үзенең ишекләрен ача, ул Телеграф урамының 9-чы йортында (хәзерге вакытта Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа сәнгат академиясе корпусларының бересе, Цюрупа урамы, 9) урнаша. 1615 1909 елның ахырында Купала Петербургка күченә. 1616 1909 елның көзендә яшертен генә Петербургка килә. 1617 1909 елның мартында аңа, аның шигъри сәләтләрен танып, Н.В.Гогольгә багышлап мәдхия язарга кушалар. 1618 1909 елны семинарияне тәмамлагач, Темников өязенең Польское Адашево авылында мәктәп укытучысы булып эшли. 1619 1909 елны Тамбов губернасы Темников өязе Пешли авылында башлангыч мәктәп тәмамлый. 1620 1910 1911 елларда мәдрәсәдә рус классы ачылып, 1912 1913 елларда мәдрәсә земская школага әйләнә. 1621 1910 1913 елларда Троицкидагы мәдрәсәдә гарәп теле һәм тарих укыта, аннары, Казанга килеп, «Йолдыз» газетасында эшли. 1622 1910 – 1914 елларда аеруча нәтиҗәле эшли. 1623 1910 1915 елларда «Владимир» яшерен исеме астында Парижда яши. 1624 1910 елгы исәп алу буенча авылда 269 крестьян хуҗалыгы булган. 269 хуҗалыкка 100 ат, 90 тирәсе сыер, 150 баш сарык, җир эшкәртү өчен 19 тимер, 30 агач сука, 15 тимер сабан, 40 агач тырма исәпкә алынган. 1625 1910 елда атаклы Шамов хастаханәсенең 3 катлы бинасы ( К. Олешкевич) салына. 1626 1910 елда « Бәянелхак » газетасы басмаханәсендә «Татар теленең нәхүе вә сарыфы» исемле китабын бастыра, ләкин китап үз вакытында тел белгечләренең бәясен алмаган. 1627 1910 елда гимназияне тәмамлагач, хәрби-диңгез флотына кадет буларак хезмәткә керә. 1628 1910 елда земство аптекасы идарә бинасында урнаша, 4 бүлмәсе, лабораториясе, дару үләннәрен саклау урыны, келәте була. 1629 1910 елда Ишәйдә 2 меңнән артык кеше яшәгән. 1630 1910 елда Казанда 26 басмаханә була, аларда 1000 нән артык исемдә китап, ш.и. 418 татар китабы дөнья күрә (гомуми тиражы 586,8 мең данә). 1631 1910 елда Мотт бөтен дөньяның протестант чиркәүләрен берләштергән Эдинбург Бөтендөнья миссионерлык конференциясенең рәисе була. 1632 1910 елдан Уфада «Хөсәения» һәм «Галия» мәдрәсәләрендә укый. 1633 1910 елда Нью-Джерси губернаторы булып сайланган. 1634 1910 елда паровоз депосы төзелә. 1635 1910 елда педагогик эшчәнлеген туган авылында дәвам иттерә. 1636 1910 елда Риббентроп Канадага күчеп китә, анда ул Алманиядән шәраб импортлаучы комапнияне оештыра. 1637 1910 елда үзенең педагогик әзерлеген тиешле документ белән рәсмиләштермәсә, киләсе уку елыннан мәктәбен ябу белән куркыталар. 1638 1910 елда ул “Башлангыч”, 1911 елда “Төрлек”, 1912 елда “Сагынмалык” исемендә татар телен фәнни юнәлештә ничек тикшерергә, өйрәтергә дигән фикерләрен бәян иткән әсәрләрен яза. 1639 1910 елда Уфага килгән « Сәйяр » труппасында эшли башлый. 1640 1910 елда, Француз Экваториаль Африкасы төзелгән вакытта, колония икегә бүленә: Габон (көнбатыш ягы) һәм Конго (көнчыгыш ягы). 1641 1910 елда, язу-сызу әйберләре магазинда эшләгән вакытында, бернче мәртәбә арестка салынган. 1642 1910 елда Япониядә кара реакция чоры башлана. 1643 1910-еллар — 1910 елда башланган һәм 1919 елда тәмамланган унъеллык. 1644 1910 елларга мәктәпнең даны бөтен татар дөньясына җәела. 1645 1910 елның 15 апрелендә Шәрык клубында халык иҗаты буенча лекция укып, шәһәр яшьләрен таң калдыра. 1646 1910 елның 19 май көнендә Галлей кометасы янә Җир шары янында очып уза. 1647 1910 елның башында журналист Әхмәт Урманчиев редакторлыгында сатирик журнал « Ялт-йолт » чыга башлый. 1648 1910 елның февралендә күп санлы дәрәҗәле кунаклар катнашында нигез ташын салу тантанасын оештыра. 1649 1910 елның язында ул Петербургтан шулай ук яшерен рәвештә Финляндиягә чыга һәм анда җәен уздыра. 1650 1910 елны ул Хиҗазга килеп җитә, Хаҗ кыла, аннан Бәйрүт, Сүрияләр аша Төркиягә килә. 1651 1911-1912 еларда Малмыж өязенә кергән татар авылларында имамлык итүче указлы 36 мулланың 24 е, ягъни өчтән икесе Түнтәр мәдрәсәсен тәмамлаган. 1652 1911 1915 елларда Нур гәҗите мөхәррире һәм нәшире. 1653 1911 1916 елларда (14 яшеннән) Екатеринослав губернасында француз күмер компаниясенең 1- санлы ташкүмер шахтасында забойчы ярдәмчесе, аннары забойчы булып эшли. 1654 1911 – 1917 елларда патша армиясендә хезмәт итә. 1655 1911 1934 елларда ул Лейбористлар фиркасе сәркатибе. 1656 1911 елда алар үз мәчетләрен салып чыкканнар. 1657 1911 елда аны бик яхшы билгеләренә тәмамлый. 1658 1911 елда биредә 5600 кеше яши. 1659 1911 елда биредә Русия империясе элемтә юллары министры Сергей Рухлов булды һәм шуның уңаеннан бистәгә Рухлово исеме кушылган. 1660 1911 елдагы ачлыкта хәер сорашып йөрүче теләнчеләр һәм башка мосафирлар өчен, Күрдемнең ике олы урамы кисешкән урында, Гарифулла Киеков махсус мосафирханә салдыра. 1661 1911 елда Казан университетының юридик факультетына укырга керә, ләкин тәмамлый алмыйча, 1912 елның мартында 30 яшьтә кинәт үлеп китә. 1662 1911 елда Катанов Казан рухани академиясенә эшкә күчә, анда ул татар теле укыта. 1663 1911 елда Мәскәүдә үлә, Яңа Кыз (Новодевичье) зиратында күмелгән. 1664 1911 елда мәчет төзелеп бетә. 1665 1911 елда офицер (кече лейтенант) дәрәҗәсе бирелә. 1666 1911 елда өяз үзәге булмаган шәһәренә үзгәртеп корыла. 1667 1911 елда рус чуаш мәктәбен тәмамлый. 1668 1911 елда Халыкара йөзү федерациясе Англиядә төзелгән кагыйдәләрне федерация составына кергән бөтен командалар өчен уртак булуы хакында игълан итә. 1669 1911 елда юл Мәләкәстән Бөгелмәгә озайтыла. 1670 1911 елда ялган паспорт белән Петербургка кайта, ләкин аны тоталар һәм Архангельск губернасының Мезень шәһәренә җибәрәләр. 1671 1911 ел Мәдрәсәдә укыган елларында Г.Камал әдәбият һәм театр сәнгате белән кызыксына башлый: урыс театрында барган спиктәкелләргә яратып йөри, сәхнә өчен язылган китапларны мавыгып укый һәм үз чорының татар әдәбияты белән якыннан таныша. 1672 1911 елның 1 (14) сентябрендә Киев шәһәр театрында анархист Дмитрий Богров (сакчы бүлегенең белдереп торучысы) тарафыннан атып яраланган, ике көннән Столыпин үлгән. 1673 1911 елның гыйнварында Уфага барып, Диния нәзарәтендә имтиханнан үтеп, 1911 елның 1 февралендә мөдәррислек шәһадәтнамәсен алып кайта. 1674 1911 елның октябренда хәрби инженер, юнкер укуханәсе укытучысы П. Голышев белән 11 000 сумга банк бинасының проектын эшләү өчен килешү төзелә. 1675 1911 елның сентябрендә Казандагы «Касыймия» ( Апанай мәчете ) мәдрәсәсе каршында оештырылган рус классларына укытучы һәм мөдир булып күчә һәм бу хезмәтен 1916 елның ноябренә кадәр дәвам иттерә. 1676 1911нче елда башкала урыны буларак Австралия башкала территориясе төзелде. 1677 1911нче елның башында жандармерия Буби мәдрәсәсен тар-мар китерә, мөгаллимнәрне кулга ала, шәкертләрне тарата. 1678 1912-1913 елларда һөнәр мәктәбе Вавилов йортында ачыла. 1679 1912 дән РСДЭФ әгъзасы. 1680 1912 елда 24 яшендә “Хәреф вә имлябыз” дигән беренче фәнни эше, 1913 елда “Татар әлифбасы” басылып чыга. 1681 1912 елда 3 класслы мәктәп бинасы төзелә. 1682 1912 елда Алманиядә укый. 1683 1912 елда аның “Уйларым” һәм “Өмидемнең нурлары” исеме белән кечкенә ике шигырь җыентыгы басылып чыга. 1684 1912 елда аны Римга чакыралар һәм Ватикан апостол китапханәсенең җитәкчесе вазифасына куялар. 1685 1912 елда биредә 283 йорт, 1615 кеше, һәм ике мәчет булган. 1686 1912 елда биредә 426 йорт, 2287 кеше, 3 агач мәчет (сакланмаганнар) булган. 1687 1912 елда бу якларда ачлык чыга. 1688 1912 елда Варшава «Ятимнәр йорты» директоры итеп билгеләнә. 1689 1912 елда Георгий Седовның Төньяк котыпка кадәр экспедициясендә катнаша. 1690 1912 елда дворян дәрәҗәсенә лаек була. 1691 1912 елда әтисе Нурмөхәммәт, игенчелек эшен ташлап, гаиләсе белән Самар губернасы Алексеевка дигән авылга күченә һәм бертуган Кутуевларның күн заводында эшли башлый. 1692 1912 елда Зутнер АКШка икенче тапкыр сәяхәт итеп, лекцияләр сөйли. 1693 1912 елда исә Роберт Скотт җитәкчелеге астында булган британ экспедициясе. 1694 1912 елда Казанда Кәримовлар матбагасында “Чулпан” (“Шолпан”) исемле җыентыгы чыга. 1695 1912 елда корылган бинасы мигъмарият һәйкәле санала. 1696 1912 елда Мәскәү университетының юридик факультетына укырга керә, ләкин тиздән тарих-филология факультетына күчә. 1697 1912 елда Мәхмүт Галәүнең шигъри тәрҗемәләр һәм авторның үз шигырьләре бергә тупланып аерым китап булып басылып чыга. 1698 1912 елда патша хөкүмәте тарафыннан Казан большевиклары кулга алынгач, репрессиядән качып, Урта Азиягә китә, Иске Бохарада Геликинның тире эшкәртү ширкәтендә эшли. 1699 1912 елда Сарытау губернасы Вольск шәһәреннән Дәүләт Думасына сайлана. 1700 1912 елда ул Америка адвокатлар ассоциациясенең рәисе итеп сайлана. 1701 1912 елда ул беренче зур күләмле әсәрен – "Яшь йөрәкләр" романын тәмамлый. 1702 1912 елда ул “Энергия” типографиясенә хәреф җыючы булып эшкә керә. 1703 1912 елда Уфада «Hyp» трупасын оештыра. 1704 1912 елда Хафиз бай Хәбибуллин аның өчен аерым бина төзи hәм ул озак еллар “Хафизия” мәдрәсәсе дип аталып йөри. 1705 1912 елда Хәмит Зөбәер укуын уңышлы тәмамлап, лицей сыйныфына укырга керә. 1706 1912 елда Яулы Турага беренче поезд килә. 1707 1912 елны барлыкка килгән FILA Халыкара көрәш федерациясенә 120 ил оешмасы керә. 1708 1912 елны Дорофеевның «Халык укытучысының җырлары һәм уйлары» дигән җыентыгы нәшер ителә. 1709 1912 елның 10 апрелендә Британиянең Саутгемптон шәһәреннән сәяхәткә чыга. 1710 1912 елның 1 сентябеннән авылда мәгърифәтче, күренекле педагог Хәсән Фәтхетдинов укытучы булып эшли башлый (1948 елда ул Ленин орденлы белән бүләкләнә). 1711 1912 елның августында ул Кукарск укытучылар семинариясенә укырга керә. 1712 1912 елның җәендә Ф.Әмирхан белән бергәләп яңа әдәби-сәнгать журналы чыгарырга ниятләнәләр. 1713 1912 елның көзендә Г. Рәфикый, үзлегеннән әзерләнеп, Казанның татар укытучылар мәктәбенә барып имтихан тота. 1714 1912 елның сентябрендә кызы Ариадна ( 1912 1975 ), 1917 елның апрелендә икенче кызы Ирина ( 1917 1920 ) туа. 1715 1912 елны Уфа губернасыннан икмәк чыгаручы иң зур пристань Чаллы була. 1716 1913 1915 елларда тәмәке фабрикасы эшчесе. 1717 1913 – 1918 елларда Мәскәүдә сәүдә эшләре институтында укый. 1718 1913 елга сәүдә йортының тауар әйләнеше елга 6,5 миллион сумга җитә. 1719 1913 елда 339 хуҗалыкта 2 497 кеше яшәгән. 1720 1913 елда Гомельдә большевиклар фиркасенә кабул ителә. 1721 1913 елда Әбүбәкер Терегулов Казанга кайта; университетта ординатор, 1917 елдан ассистент булып эшли. 1722 1913 елда җәмигъ мәчете химаячеләре үтенече буенча, сәүдәгәр Хәкимовка нәселдән-нәселгә күчүче « Уфа шәһәренең шәрәфле ватандашы» исеме бирелә. 1723 1913 елда Инза составына Катово һәм Троицкое авыллары кертеләләр. 1724 1913 елдан башлап, «Ак юл» журналында аның байтак кына әкият-хикәяләре басыла. 1725 1913 елдан — Вильно хәрби бүлгесе сәргсакәре. 1726 1913 елдан РСДРП(б) әгъзасы. 1727 1913 елда «Нур» труппасына күчә. 1728 1913 елда ул Казан университеты каршындагы "Археология, тарих һәм этнография җәмгыяте"нең тулы вәкаләтле әгъзасы буларак сайлана. 1729 1913 елда хәзерге Төмән өлкәсендә, Вагай районы Рәнчек авылында дөньяга килә. 1730 1913 елны Мәләкәс аша тимер юл уза, Идел аша күпер пәйда була. 1731 1913 елның 22 октябреннән Петербургта "Ил " гәзитен чыгара башлый. 1732 1913 елның 23 мартында Биектау тимер юл станциясеннән 3 км да, Столбище урманчылыгының нарат урманында туберкулёз санаторие өчен 60 дисәтинә җир бүлеп бирүгә ирешә. 1733 1913 елның августында исә ул тынычлык сөючеләрнең Һаага халыкара конференциясен катнашучыларын сәламләп, махсус чыгыш ясый, анда аңа рәсми булган титул – пацифистик хәрәкәтнең «генералиссимусы» дәрәҗәсе бирелә. 1734 1913 елның июнендә бинага нигез салына. 1735 1913 елның көзеннән башлап Галимҗан Ибраһимов Казанда «Аң» журналында эшли. 1736 1913 Көньяк Американың беренче метро төзелеше башланган. 1737 1914 1916 елларда, Казанда «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә укыганда, «Аң» һәм «Сөембикә» журналларында поэма һәм драма әсәрләре басылып чыга. 1738 1914 1916 елларда Казан тимер юл станциясендә ремонтчы булып эшли. 1739 1914 1918 еллар арасында Харьковта тора һәм анда балалар укыта. 1740 1914 — 1918 елларда Беларусь — Беренче бөтендөнья сугышы хәрәкәтләре мәйданы. 1741 1914 — 1918 еллардагы беренче бөтендөнья сугышы әнә шулай тәмамлана. 1742 1914 — 1923 елларда ул Принстон университетында инглиз әдәбиятын укыта. 1929 елда гаиләсе белән Уайт утравында яши башлый. 1743 1914 ел башында газетаны хөкүмәткә каршы эш алып баруда гаеплиләр. 1744 1914 елга тик 30% халык белемле була. 1745 1914 елда башланган империалистик сугыш хезмәт кешесен тәмам бөлгенлеккә төшерә. 1746 1914 елда Беренче Бөтендөнья сугышына бара. 1747 1914 елда Исхак Ислямов экспедициясе тарафыннан Русия территориясе дип игълан ителгән. 1748 1914 елда Көрдстан Иран белән Госманлы империясе составына кертелде. 1749 1914 елдан нәшире Рифат Гаспралы, мөхәррире — Хәсән Айвазов. 1750 1914 елдан Петроград хәрби бүлгесе ахуны. 1751 1914 елдан ул Солоникадагы Мидхәт паша мәктәбендә укый башлый. 1752 1914 елдан һөнәри җырчы. 1753 1914 елда Пермь гимназиясенең 6- классына турыдан-туры имтихан бирә. 1754 1914 елда Покровск шәһәренә үзгәртеп корылган. 1755 1914 елда Россиягә кире кайта. 1756 1914 елда үз теләге белән Беренче Бөтендөнья сугышына бара. 1915 елда Георгий хачы орденына лаек булган. 1757 1914 елда Чишмәдә төньяк һәм көньяк йөрешләр кушыла. 1758 1914 елда чыккан "Адресъ-календарь. 1759 1914 елда Ырынбур шәһә­рендәге үзе укыган «Хөсәения» мәдрәсәсеннән андагы каты тәртипләргә ризалашмыйча, “Без” дигән сатирик кулъязма гәзит оештырып, укыту-тәрбия эшлә­рен тәнкыйтьләп язган өчен куылган. 1760 1914 елның 21 августында кулга алынып, Нарым краена (Енисей губернасы) сөргенгә озатыла. 1761 1914 елның 23 июле Австро-Венгрия 23 июльдә Сербиягә ультиматум куя. 1762 1914 елның 24 июле 1914 елның 25 июле 1914 елның 26 июле 1914 елның 27 июле 27 июльне Николай II дүрт хәрби окрукта мобилизация игълан итә. 1763 1914 елның августында Япония Германиягә сугыш игълан итә. 1764 1914 елның июлендә оештырылган. 1765 1914 елның көзендә чыккан зур янгын вакытында Олы урам һәм Югары очлар яна. 1766 1914 елны патша гаскәренә чакырыла, полк мулласы вазифасын башкара. 1767 1914 елны туган уллары Үзбәк Алпаров татар халкының күренекле шәхесе иде. 1768 1914нче елда туган Шайхуллин Галимулла бабай сөйләгәннәрдән: “1928нче елларда мин хуҗалык маллары көттем. 1769 1915 1916 елларда – Казан Хәрби госпиталендә дәвалана. 1770 1915 1920 елларда Лозанна янында тора. 1771 1915 елгы диңгез сугышы Алман су асты флотының 1915 елгы хәрәкәтләре, башлыча, Балтыйк диңгезендәге зур булмаган операцияләр белән чикләнә. 1772 1915 елда аны солдатка алып, фронтка озаталар. 1773 1915 елда Болч Америка делегациясе составында Гаагадагы Халыкара хатын-кызлар конгрессында катнаша. 1774 1915 елда Казанга әйләнеп кайта. 1775 1915 елда Казанга килеп төрле эшләрдә ялланып көн күрә. 1776 1915 елда Казансу аша күпер төзегәндә Беренче бөтендөнья сугышының австрияле һәм маҗар әсирләре Кәҗә бистәсендә эшләгән. 1777 1915 елда мәдрәсәне ташлап, Украина тимер рудникларында, Баку нефть промыселларында кара эшче, Бохарада грузчик булып эшләп йөри. 1778 1915 елда Мәскәү — Екатеринбург тимер юлы авыл аша уза. 1779 1915 елдан Дәүләт Думасында «трудовиклар» фракцияне җитәкли. 1780 1915 елдан Кемерово өлкәсенең Анжеро-Судженск шәһәрендә яши, күмер шахтасында эшли. 1781 1915 елдан Маяковский футуризм шигъри юнәлеше белән мавыга һәм күп әсәрләр шул стильдә яза. 1782 1915 елдан РСДРП(б) әгъзасы. 1916 да кулга алына, Чистай шәһәренә сөргенгә сөрелә. 1917 нең 6 (19) мартында ярлыкау (амнистия) буенча иреккә чыккан. 1783 1915 елда оештырылган коалицион хөкүмәттә Чемберлен Һиндстан эшләре буенча министр итеп куела. 1784 1915 елда озак булган камалыштан соң ныгытма рус армиясе тарафыннан алына. 1785 1915 елда С. Габәши Казанга кайта һәм университетның юридик факультетына укырга керә. 1786 1915 елда сугышта каты яралана. 1787 1915 елда Уфага күчеп китә. 1788 1915 елда Һелсингфорс рейдында чыгу юлын тирәнәйтү буенча эшләрен үткәргән. 1789 1915 елда хәрби хезмәткә алына. 1790 1915 елда хәрби хезмәткә алына, Төньяк-көнбатыш фронтта сугыша. 1791 1915 елның 2 маенда алманнар Горлица һәм Тарново арасындагы рус фронтын өзәләр. 1792 1915 елның августта оештырылган. 1793 1915 елның көзендә авыл җыены карары белән укытучы ярдәмчесе итеп билгеләнә. 1794 1915 елның сентябрендә хәрби хезмәткә алынып, алман фронтына җибәрелә. 1795 1915 елны полк һәм үрнәк пулеметчылар мәктәбен тәмамлаган. 1796 1916 1918 елларда мәдрәсәдә укый. 1797 1916 1920 елларда Татар укытучылар мәктәбендә укый, җәй көннәре пристаньдә эшли. 1798 1916 Беренче бөтендөнья сугышының Көньяк-Көнбатыш фронтында драгун полкында сугышкан. 1799 1916 елгы фото Казан кирхасы. 1800 1916 елда Аврора Моонзунд каналына күчкән һәм җирле гаскәрләргә кораб тупларыннан яклап булышкан. 1801 1916 елда АКШ сенатына сайлана, 1922 елда исә бик тырышса да, яңадан сенатка керми. 1802 1916 елда Бозаулык шәһәренә күчеп, татар һәм башкорт мәктәпләренең инспекторы булып эшли. 1803 1916 елда гаилә Ырынбурга күченеп килә. 1804 1916 елда җилкәсенә пуля эләгеп, госпитальдә ята, шуннан соң өенә кайтарыла. 1805 1916 елда завод янында тимер юл станциясе барлыкка килде. 1806 1916 елда Иваново-Вознесенскига кире кайта, анда социалистов-революционерлар һәм анархистлар оешмаларында катнаша. 1807 1916 елда казакъ җирендә күтәрелгән кораллы ихтилалда катнаша. 1808 1916 елда Казанда Остерман остаханәсендә эшли, Л. А. Смоляковның (Раскинның) революцион түгәрәге һәм РСДЭФ (РСДРП) әгъзасы. 1809 1916 елда Мәскәүдәге А. Л. Шанявский исемендәге университет каршындагы өч айлык курсларда квалификациясен күтәрә. 1917 елгы февраль революциясе вакытында ярлы крестьяннарны – митингларга, училище укытучыларын һәм укучыларын демонстра¬цияләргә чакыра. 1810 1916 елда монда Чукоткада иң беренче мәктәбе ачыла. 1811 1916 елда Мотт дипломатик миссия белән Мексикага җибәрелә, ә 1917 елда, инкыйлаб чорында, ул Элиу Рут миссиясе составында Русияга җибәрелә. 1812 1916 елдан – 152нче запас пехота полкы башлыгы. 1813 1916 елда Николай II дән Бөгелмә Чаллы тимер юлын салдырырга рөхсәт алган. 1814 1916 елда Патшазадә Алексей бугазы дип аталган, 1918 елда Борис Вилькицкий хөрмәтенә Борис Вилькицкий бугазы исеме бирелгән. 1815 1916 елда РКП (б)га керә. 1816 1916 елда рус армиясендә һөҗүмгә барудан баш тарту, бик үзәкләренә үткән офицерларны үтерү, дошман як солдатлары белән дуслашу, ә кайбер очракларда солдатларның восстание күтәрүләре кебек күренешләр шактый еш кабатланып тора. 1817 1916 елда үзе теләп патша армиясенә хәрби хезмәткә китә. 1818 1916 елда ул семинариягә керә һәм 4 елдан соң рухани дәрәҗәсен ала. 1819 1916 елда хәрби хезмәткә алына, бераздан сәламәтлеге сәбәпле кире җибәрелә. 1820 1916 елда хәрби хезмәткә алынып, прапорщиклар әзерләүче мәктәпкә җибәрелә. 1821 1916 елның 17 декабрендә Пуришкевич һәм бөек кенәз Дмитрий Павел улы белән Григорий Распутинны үтерүне оештыра. 1822 1916 елның 17 мартыннан — Көньяк-Көнбатыш фронтның башлыгы. 1823 1916 елның 25 февралендә алман гаскәрләре крепостьта һәм бөтен тирәлектә өстенлек итүче Дуомон фортын алалар. 1824 1916 елның 31 май — 1 июнендә Ютландия яры янында ике флотның да крейсер эскадралары бәрелешә. 1825 1916 елның башында ук аны армиягә алалар һәм юл-төзелеш отрядына җибәрәләр. 1826 1916 елның җәендә Казанга китә. 1827 1916 елның июненә — 67-нче Тарутино җәяүле полкы штабы башлыгы вазифаларын башкаручы, генераль штабы капитаны. 1828 1916 елның мартында рус армиясе Нарочь күле янында Германия гаскәрләренә каршы һөҗүм башлый. 1829 1916 ел – шимбә көненнән башланган ел. 1830 1917 1918 елларда - Петербург Мөселман клубының җитәкчесе. 1831 1917 — 1918 елларда Якуб Агишев Архангельск шәһәренең приказчиклар клубында һәвәскәр артист булып эшли, 1915 — 1918 елларда экстерн тәртибендә Архангельск реаль училищесын тәмамлый. 1832 1917 1920 елда Акъярда кыен Ватандашлар сугышы бара. 1833 1917 ел башында армиягә алына, Чистайга прапорщиклар мәктәбенә җибәрелә. 1834 1917 ел вакыйгаларыннан соң Казан гарнизонының хәрби коллегиясе каршындагы драма труппасының катнаш оркестрына даими эшкә керә. 1835 1917 елга кадәр Актүбә тирәсендәге бер авылда казакъ балаларын укыта, Уфада пекарняда камыр басучы булып эшли. 1836 1917 елга кадәр вепслар рәсми рәвештә чудь дип аталып йөртеләләр. 1837 1917 елга кадәр даталар иске стильдә бирелгән. 1838 1917 елга кадәр ике Күгәрченнең халкы башкорт буларак язылган. 1839 1917 елга кадәр Минзәләбаш авылында 300 ләп йорт һәм 2000 җан исәпләнеп, авыл өч мәхәлләдән торган һәм өч мәчет эшләгән. 1840 1917 елга кадәр татарча Казанда — 29, Ырынбурда — 15, Уфада 14 гәзит һәм журнал нәшер ителгән. 1841 1917 елгы инкыйлаб 1917 ел Русия тарихына гына түгел, Габдрәшит Ибраһимовның үз тормышына да зур үзгәрешләр алып килә. 1842 1917 елгы инкыйлабыннан соң Катановның эшчәнлеге Казан университетында үтә. 1843 1917 елгы Русиядәге Февраль инкыйлабында роле "23 февраль (8 март) Халыкара хатын-кызлар булуы сәбәпле, очрашулар һәм чаралар булачагы көтелгән иде. 1844 1917 елгы Февраль hәм Октябрь революцияләре дә күп кешенең башына җитә. 1845 1917 елгы Февраль инкыйлабыннан соң гына, амнистия буенча иреккә чыга, Петроградка кайта. 1846 1917 елгы Февраль Инкыйлабыннан соң Петроградка кайта, Октябрь Кораллы инкыйлабына җитәкчелек итә. 1847 1917 елгы Февраль революциясеннән соң татарлар үзләренең дәүләтчелеген тергезү юнәлешендә зур омтылыш ясыйлар. 1848 1917 елгы Февраль һәм Октябрь инкыйлабларыннан соң да Бөгелмә өязендә укытучылык эшен дәвам иттерә. 1849 1917 елда Аллаһабад шәһәрендә дөньяга килә. 1850 1917 елда – Бәләбәй гарнизоны башлыгы. 1851 1917 елда биредә 3,1 мең кеше яши. 1852 1917 елда Бөтенрусия мөселман төрки-татар корылтайларын оештыруда актив катнаша. 1853 1917 елда Генераль штаб карамагына җибәрелә. 1854 1917 елда иҗатында милли азатлык мотивлары өстенлек итә. 1855 1917 елда мәдрәсә ябылгач, ул 1922 елда Богырысланга укытырга китә. 1856 1917 елда Мәскәү кирмәнен алуда катнаша, Мәскәү сайлана. 1857 1917 елда минёр отрядында юнга булып хезмәт иткән. 1858 1917 елдан — баштан Кече Башкортстан, аннан соң Башкорт Автономияле Совет Социалистик Республикасы составында булган Аргаяш кантонының үзәге. 1859 1917 елдан РСДРП (б) әгъзасы. 1860 1917 елдан — Томск губернасының Татарск өязе үзәге, 1919 елдан — Омск губернасы составында. 1861 1917 елда Русия армиясендә, прапорщик. 1862 1917 елда Самарда совет хакимияте урнаштырыла. 1863 1917 елда « Сәйяр » труппасына чакыралар, әлеге төркемдә төп рольләрдә уйный башлый. 1864 1917 елда стипендия ала һәм 1921 елга кадәр Итон Колледжына йөри. 1865 1917 елда төрмәдән 5 нче качу уңыш булып чыга, октябрьдә Русиягә кайта. 1866 1917 елда ул һидрографлар корпусы генерал-майоры дәрәҗәсе белән хәрби хезмәттән чыккан. 1917 елда Һелсингфорс Мөселман гаскәр, диңгез флоты вә эшчеләр башкарма комитәсенең әгъзасы итеп сайланган. 1867 1917 елда урыс патшасын бәреп төшерүгә кадәр Стәрлетамакта төгәл милли чикләре булган, чөнки татарлар славяннар белән бергә яшәргә теләмәгәннәр. 1868 1917 елда халык саны 17 меңгә җитә. 1869 1917 елда хәрби хезмәткә алына, 1918 елда кире кайта. 1870 1917 елда Ырынбурда «Хөсәения» мәдрәсәсенә укырга керә. 1871 1917 елның 1-11 маенда Мәскәүдә Бөтенрусия мөселманнарының съезды булып, анда Бөтенрусия мөселманнар советы (Милли Шура) сайлана. 1872 1917 елның 1,2 маенда Мәскәүдә 1 Бөтенроссия мөселман корылтае уза. 1873 1917 елның 12 ноябрендә сайлау уза. 1874 1917 елның 13 маенда М. Конов РСДРП (б) әгъзасы була. 1875 1917 елның 15 (28) ноябрендә Башкорт өлкә шурасы Башкортстан милли-территориаль мохтариятен (автономиясен) игълан иткән. 1876 1917 елның 20-27 июлендә Ырынбур шәһәрендә I бөтендөнья башкортлары корылтае үтә. 1877 1917 елның 24 октябрендә Австро-Германия гаскәрләре Изонцо елгасындагы Капоретто авылы янында фронт сызыгын өзәләр. 1878 1917 елның 25 октябрьдә ( 7 ноябрьдә ) Русия империясе җимерелә һәм Русия Совет Федератив Социалистик Республикасы барлыкка килә. 1879 1917 елның 27 декабрьдә ( 1918 елның 9 гыйнварда ) совет делегациягә үзенең таләпләрнең тапшырдылар; Германия киң Русия территорияларга дәгъва итә иде. 1880 1917 елның 28 сентябрьдә РСДЭФ (РСДРП) (б)га керә. 1881 1917 елның 2 декабрендә Уфа губерна корылтаенда мөселман эшләре буенча халык комиссары итеп сайлана. 1882 1917 елның 5 маеннан — Вакытлы хөкүмәтнең хәрби һәм диңгез министры. 22 маенда ул Михаил Алексеев урынына Алексей Брусиловны Югары хәрби Башлык постына билгели. 1883 1917 елның 6 апрелендә Америка Конгрессы, күпчелек тавыш белән, Германиягә сугыш игълан итәргә дигән карар чыгара. 1884 1917 елның ахырында Петрогад һәм Новгород тирәсендәге авылларда тора. 1885 1917 елның Бөек Октябрь инкыйлабын оештыручылардан берсе. 1886 1917 елның декабрендә шәһәрдә совет хакимияте урнаштырыла; Ватандашлар сугышы вакытында Саранскка Башкорт АССР -ының ревкомы эвакуацияләнә. 1887 1917 елның декабрьдә — 1918 елның гыйнварда Украина Совет хакимиятен урнаштыру өчен кораллы көрәш башлана. 1888 1917 елның декабрьдә, Германия белән килештерү белән риза булмау сәбәпле, чыга. 1889 1917 елның җәен Бабич Уфа шәһәрендә үткәрә, аннары «Кармак» журналының чакыруы буенча Оренбургка күчеп, журналның җаваплы сәркатибе булып эшли. 1890 1917 елның җәендә кыска сроклы мөгаллимнәр курсларында була. 1891 1917 елның июлендә отставкага чыга. 1892 1917 елның маенда АКШта ул Сири Велкомга өйләнә. 1893 1917 елның маенда Габдрахман Гомәри Бөтенрусия мөселманнар корылтаенда катнаша, июньдә Уфада үткән ислам тәгълиматчылары киңәшмәсендә, июльдә Казандагы чираттагы мөселман корылтаенда катнаша. 1894 1917 елның маеннан Көньяк-Көнбатыш фронтта Корнилов (8нче армиянең сәргаскәре) генералы ирекле берләшмәләр («корниловчылар») оеша башлый. 1895 1917 елның мартында Турухан сөргененнән Петроградка барып кайта. 1896 1917 елның мартында ул большевиклар фиркасы сафына баса һәм урындагы оешмасының карары буенча Сызран тимер юл депосына эшкә күченә. 1897 1917 елның мартында Чанышев Казанда РСДРП(б) сафына кергән. 1898 1917 елның ноябрьдә шәһәрдә совет хакимияте игълан ителә. 1899 1917 елның октябрьдә прапорщик дәрәҗәсенә күтәрелә, сугыштагы батырлыклары өчен Георгий тәресе белән бүләкләнә. 1900 1917 елның сентябрендә Пенза губернасының Юнки авылында мәктәптә эшли башлый. 1901 1917 елның сентябрь-октябрь айларында большевиклар фиркасенең абруе һәм саны туктаусыз үскән. 1902 1917 елның языннан тормышында авыр көннәр башлана. 1903 1917 елны революцион хәрәкткә кушыла. 1904 1918-1919 елларда Көнчыгыш фронт карамагында эре хәрби берләшмә. 1905 1918 1919 елларда «Кызыл Армия» газетасының җаваплы сәркатибе. 1906 1918 1919 елларда мөселман коммунистларның Мәскәү комитеты җитәкчесе. 1907 1918 — 1919 елларда — Эстониянең премьер-министры һәм хәрби министры. 1908 1918 1920 елларда татар укытучылары әзерләүче курслар оештыра, үзе дә өчьеллык курсларда укыта. 1909 1918 — 1924 елларда өяз составыннан Советск өязе чыгарылган. 1910 1918 1926 елларда башлангыч мәктәбе мөдире булып Лотфи Гадилов эшли. 1911 1918—1939 елларда — Польша составында, 1939 елда ССРБ составына күчә. 1912 1918—1939 елларда — Польша составында, 1939 елның сентябрьдә алманнар тарафыннан басып алына, ләкин Молотов-Риббентроп килешүе буенча ССРБ составына тапшырыла. 1913 1918 дә Бохара әмирен тәхеттән бәреп төшерү омтылышында катнашкан, ул омтылыш барып чыкмагач Төркистанга качып китә. 1914 1918 елга кадәр чыгып килгән газета-журналларны карап чыгып, зур карта төзеде, бу материаллар «Татар вакытлы матбугаты» дигән китапка нигез булды. 1915 1918 елга хәтле шунда эшли. 1916 1918 елда II Бөтенрусия мөселман хәрби корылтаена сайлана һәм Казанга килә. 1917 1918 елда I Әрҗәндә башлангыч мәктәп ачыла. 1918 1918 елда акгвардиячеләр суднолар белән каналдан Енисейга чыгарга омтылдып караганнар, ләкин шлюзлар артык тар булу сәбәпле, алар шлюзларны ватарга мәҗбүр булганнар. 1919 1918 елда аның беренче шигырьләр дөнья күрә. 1920 1918 елда большевиклар фиркасенә керә. 1921 1918 елда Вардар Македония Серблар, Хорватлар һәм Словеннар Корольлеге өлеше була (1929 елдан - Югославия). 1922 1918 елда гимназияне алтын медальгә тәмамлый. 1923 1918 елда губернаның кисәге Идел буе алманнарының автономияле өлкәсенә кертелә. 1924 1918 елда әлеге һөнәри труппа «Алтын Урда» Әстерхан мөселман артистлары берлеге ( ) исемен ала. 1925 1918 елда (инкыйлаб белән бәйле рәвештә) атамасы Хем-Бельди́рга үзгәртелә, 1926 елда — Кызылга. 1926 1918 елда Казанга килеп, укытучылык эшен дәвам иттерә, бер үк вакытта матбугат органнарында (“Эш”, “Кызыл Армия”, “Татарстан” газеталарында) корректор һәм әдәби хезмәткәр булып эшли. 1927 1918 елда Казанны ак чехлар алгач, яшерен эш алып бара. 1928 1918 елда Казан хәрби округының III хәрби корылтаенда, сугышчы-мөселманнарның II Бөтенроссия хәрби корылтаенда ( гыйнвар ), Татар башкорт республикасын төзү буенча булган киңәшмәдә катнаша. 1929 1918 елда кинода уйный башлый. 1930 1918 елда Константинопольга Генераль штабы әфисәре буларак җибәрелә. 1931 1918 елда Краснококшайскига кайта, 1919 елда урындагы укытучылар семинариясендә музыка һәм җыр укытучы урынына билгеләнә. 1932 1918 елда Кырымда шуралар хакимиятен урнаштыруда катнаша, инкыйлаб комитетына (ревком) сайлана, татарлар арасындагы контрреволюциягә каршы көрәш буенча комиссар булып тора. 1933 1918 елда Малмыжда Тарих җәмгыяте кора һәм Кузебай Герд ярдәмендә халык иҗаты әсәрләрен, удмурт һәм мари халыкларының төрле риваятьләрен туплый башлый. 1934 1918 елда Мексика аркылы Россиягә китә. 1935 1918 елда Михаил Худяков оештырган Малмыж тарих җәмгыятенең актив катнашучысы булып китә. 1936 1918 елда Молодцов коми теле өчен әлифба төзи; шул әлифба коми теленең беренче рәсми әлифбасы итеп раслана ( 1930 елда «Молодцов әлифбасы» латин әлифбасы белән алыштырыла, ләкин 1936 — 1938 елларның кыска периодында яңадан кулланышка кертелә). 1937 1918 елдан башлап КПСС әгъзасы. 1938 1918 елдан башлап ул даими рәвештә рус, совет һәм чит ил драматургиясенең иң яхшы үрнәкләрен татарчага тәрҗемә итә килә. 1939 1918 елдан дәүләт ( РСФСР ) милке. 1940 1918 елда Новоузенск һәм Николаевск өязеләрнең өлешләре Идел буе алманнарның автономияле өлкәсенә кертелгәннәр. 1919 елда Новоузенск өязенең калган өлешләре Сарытау губернасына кертелгәннәр. 1941 1918 елдан РКП (б) әгъзасы. 1942 1918 елдан РСДРП әгъзасы. 1943 1918 елдан Уфада : РСДРПның Уфа губерна комитеты әгъзасы, Агыйдел елга флотилиясен дәүләткә алуда катнаша. 1944 1918 елдан Хәлил Әбҗәлилов «Ширкәт» труппасында уйный башлый. 1945 1918 елдан Ырынбурдан китеп яңадан шунда төпләнәләр. 1946 1918 елда «Олуг Төркестан» газетасында беренче шигырен бастыра. 1947 1918 елда Омскида 7 ай төрмәдә утыра. 1948 1918 елда Омскида һәм Кызылъярда казакъ мөгаллимнәре әзерләүче курсларны җитәкли. 1949 1918 елда отставкага чыгып, Петроградта урман институтына укырга керә, Петроград азык-төлек комитеты хезмәткәре була. 1950 1918 елда Петроград консерваториясенә керә. 1951 1918 елда пленга эләгә, 1919 елның декабренә кадәр Олёкминскида төрмәдә утыра. 1952 1918 елда посёлокта тимер юл станциясе нигезләнә. 1953 1918 елда Раттины Польша һәм Балтыйк буенда апостол нунцие итеп билгелиләр. 1954 1918 елда Сембер губернасы башкарма комитетында, Сембер Гадәттән тыш комиссиясе, РКП(б) губкомы каршындагы мөселман секциясе әгъзасы. 1955 1918 елда Советларның Себер Үзәк Башкарма Комитеты әгъзасы, Себер гадәттән тыш кәмиссия коллегиясе, Байкал аръягы хәрби-революцион штабы әгъзасы. 1956 1918 елда «Сугыш сафы» нигезендә беренче совет татар хәрби басмасы – «Кызыл Армия» булдырыла. 1957 1918 елда "Сул марш" шигырьләрен яза. 1958 1918 елда туган ягына әйләнеп кайта. 1959 1918 елда Украинаны басып алган алман гаскәрләренә, ә 1918 елның ноябрьдән большвеиклар белән бергә Симон Петлюра хакимиятенә каршы көрәшкән. 1960 1918 елда ул Ташкент шәһәрендә Совет хөкүмәте урнаштыруда актив катнаша. 1961 1918 елда Уфага кайтып «Галия» мәдрәсәсендә укыта башлый. 1962 1918 елда Уфа педагогия институтына укырга керә һәм шул вакытта тәрбиясез балалар өчен оештырылган 38нче тимерюл мәктәбендә укыта. 1963 1918 елда Уфа шәһәрендәге “милләт мәҗлесе”нә Богырыслан уезды вәкиле буларак катнаша. 1964 1918 елда фиркагә кабул ителә. 1965 1918 елда Хорхе Испаниягә күчеп килә һәм анда ультраистларга — шагыйрьләрнең авангард төркеменә кушыла. 1966 1918 елда шәһәр беренче тапкыр чит ил гаскәрләре тарафыннан басып алуны кичергән. 1967 1918 елда шәһәрдә совет хакимияте урнаштырыла. 1968 1918 елда шәһәр үзәгендә урнашкан әлеге йортта Бөгелмә хәрби комендатурасы урнаша. 1969 1918 елда Щеглово (1720 елда нигеләнгән) һәм Кемерово (1863 елда нигеләнгән) авылларыннан барлыкка килгән. 1970 1918 елда Яңарусия урынында Одесса Советлар җөмһүрияте, Донецк -Кривой Рог Советлар җөмһүрияте килеп чыкканнар. 1971 1918 елда япон мөһаҗирләреннән беренче коммунистчыл төркемнәр оештыра. 1972 1918 елның 12 августында Кызыл Таучык станциясе янында Ян Юдин снәрәт ярчыгыннан һәлак була. 1973 1918 елның 14 февральдә Румыния фронты урынына билгеләнгән. 1974 1918 елның 15 гыйнварда совет хөкүмәте Кызыл Армия, ә 29 гыйнварда — Кызыл Флот иреклеле принципларда барлыкка килүе турында әмер чыгара. 1975 1918 елның 15 ноябрендә Желновка авылы янында каты яралана. 1976 1918 елның 18 гыйнварында гына Василий Блюхер җитәкчелегендә кызыл лары Ырынбурны алганнар. 1977 1918 елның 19 июльдә РСФСР Конституциясе көченә керә; ул дәүләтнең яңа рәсми исемне беркетә — Русия Социалистик Федератив Совет Республикасы. 1978 1918 елның 19 июнендә оештырыла. 1979 1918 елның 22 апрелендә Сейм Кавказ арты Федератив Республиканың бәйсезлеген игълан итү резолюцияне кабул итте. 1980 1918 елның 23 февральдә Тифлисда Кавказ арты сейм җыелган. 1981 1918 елның 25 маенда шәһәр чехословак корпусы тарафыннан алына. 1982 1918 елның 27 мартында Башкортстан автономиясе турында нигезләмә проектын Совет хөкүмәтенә тапшыру өчен Б. Шәфиев җитәкчелегендәге делегация Мәскәүгә китә. 1983 1918 елның 5 июлендә, Ватандашлар сугышы барышында, Уфа большевикларга каршы баш күтәргән чехословак корпусы өлешләре тарафыннан яуланган. 1984 1918 елның 5 нче гыйнваренда Зәйдә Совет хакимияте игьлан ителә. 1985 1918 елның 9 маенда урамнар Карл Маркс урамнына берләштерелгәннәр. 1986 1918 елның августка "Учредиительное Собрание территориясе" көбатыштан көнчыгышка 750 чакрым озынлыкка сузылды ( Сызраньдан Златоустка ), ә төньяктан көньякка - 500 чакрым озынлыкка сузылды. 1987 1918 елның августыннан Көнчыгыш фронтның Иделнең сул яр буе гаскәри төркемнәре белән идарә итә. 1988 1918 елның августыннан Кызыл Гаскәргә керә. 1989 1918 елның апрелендә узган Пермь губернасы шураларының I корылтаенда милләтләр эше комиссары итеп сайлана, татар телендә чыгучы «Кызыл Урал» газетасы мөхәррире итеп билгеләнә. 1990 1918 елның апрель аенда Төркистан АССР игълан ителә. 1991 1918 елның ахырында Русиягә кайта, Я. М. Свердлов исемендәге Коммунистик университетта эшли, 1919 елдан Милләтләр эшләре буенча халык комиссариаты карамагындагы Вотяк комиссариаты башлыгы булган. 1992 1918 елның башында таратылган. 1993 1918 елның гыйнваренда хәрби хезмәттән азат ителеп, туган авылына кайта. 1994 1918 елның гыйнвар-февральдә большевикларга каршы Довбор-Мусницкий поляк корпусның күтәрелеше бастырган; Белорусиянең эре шәһәрләрдә большевиклар хакимиятен алдылар. 1995 1918 елның гыйнварында Довбор-Мусницкий генералының поляк корпусы күтәрелешне бастыру белән җитәкчелек иткән. 1996 1918 елның гыйнварында Мәскәү югары техника сен «инженер-төзүче» белгечлеге буенча беренче дәрәҗәле диплом белән тәмамлый. 1997 1918 елның декабрендә колчаковчылар һөҗүмгә күчәләр һәм 24 декабрьдә Пермьны алалар, әмма Өфә янында җиңеләләр, һәм һөҗүмне туктаттылар. 1998 1918 елның җәендә Азин большевикларның Русия коммунстик партиясенә керә һәм 19нче Урал полкының командиры дип билгеләнгән. 1999 1918 елның җәендә ул Мәскәүгә китә һәм Үзәк Мөселман комиссариаты тарафыннан чыгарыла торган «Чулпан» газетасы редакциясендә тәрҗемәче булып эшли башлый. 2000 1918 елның июнендә волость башкарма комитеты рәисе итеп сайлана, волость хәрби комиссары итеп билгеләнә. 2001 1918 елның июнендә коммунист-мөселманнарның үзәк комитетына сайлана. 2002 1918 елның июнендә шәһәр чехословаклар һәм урындагы баш күтәрүчеләр тарафыннан алына, шәһәрдә Оештыручылар җыены әгъзалары комитеты оештырыла. 2003 1918 елның июньдә БКП (б)га керә. 2004 1918 елның Кавказ арты демократик федератив җөмһүрияте барлыкка килгән, әмма ул, милләтара каршылыклар булуы сәбәпле таркалды һәм 1918 елның 28 маенда Азәрбайҗан Җөмһүрияте игълан ителде. 2005 1918 елның көзендә туган авылына кайткач, авыл шурасы рәисе итеп сайлана. 2006 1918 елның корпус француз армиянең часть буларак игълан итте. 2007 1918 елның маенда Ровно шәһәрендә (ул вакытта Польша составында) алманнарга әсирлеккә эләгә. 2008 1918 елның маенда ул большевикларның юллар комиссариаты кулына күчә. 2009 1918 елның майда большевиклар Советны куып тараталар, аның лидерларны арестка салалар. 8 августта Ижауда һәм Воткинскда большевикларга каршы восстание күтәрелә, Ижау халык армиясе ( ) оештырыла. 2010 1918 елның март аенда Мәхмүт Бөдәйли Мамадышка кайта. 2011 1918 елның мартында Борай волостен крестьяннар кораллы восстаниесе чолгап ала. 2012 1918 елның мартында Брест солыхына кул куела. 2013 1918 елның мартында Үзәк мөселман комиссариаты Петроградтан Мәскәүгә күчкәч, Кызыл Армиянең I татар-башкорт батальоны комиссары итеп билгеләнә. 2014 1918 елның ноябрендә Азинның нә 28 тәртип номеры бирелә, һәм ул 2нче армия составына кертелә. 2015 1918 елның ноябрендән 1919 елның гыйнварына кадәр — Көньяк фронтының командиры. 2016 1918 елның ноябрендә Скоропадскийга каршы фетнәне күтәрә; 14 декабрьдә аның Киевны ала. 2017 1918 елның ноябрьдә совет хакимияте торгызыла. 2018 1918 елның сентябрендә Кызыл Армия шәһәрне азат иткәч, К. Исмаев өяз шурасының мөселман бүлеге мөдире һәм «Хәбәрләр» газетасы мөхәррире итеп билгеләнә. 2019 1918 елның сентябрьгә большевиклар хакимияте бөтен Уралда, Себердә һәм Ерак Көнчыгышта бәреп төшергән. 2020 1918 елның февраленнән Самарада фирка шәһәр комитеты рәисе булып сайлана. 2021 1918 елның февральга Совет хакимияте бөтен Идел буенда урнаштырырыла. 2022 1918 елны халыкка җирләр бүленеп бирелә. 2023 1918 елны «Эшче» газетасында берничә шигыре басылган Кави, белем дәрәҗәсен күтәрү теләге белән, 1919 елның башында Кави Сембердәге педагогия курсларына укырга керә. 2024 1918 ел – сишәмбе көненнән башланган ел. 2025 1918 нең гыйнварыннан үлеменә кадәр — Казан губерна тикшерү комиссиясенең рәисе. 2026 1919 1892 елда Рязань губернасы Касыйм шәһәрендә туган. 2027 1919 1920 елга хәтле аны, Колчакка каршы агитация алып баруда гаепләп, кызыл партизаннар азат иткәнче, Чиләбе төрмәсенә ябып куялар. 2028 1919 1920 еллар арасында Оренбург һәм Уфа газеталарында аның шактый санда шигырьләре, нәсерләре дөнья күрә. 2029 1919 1920 елларда Яңарусия өлкәсе торгызыла, башкаласы - Одесса булган. 2030 1919 — 1921 елларда Аргаяш кантонының хәрби комиссары, кантон идарәсе рәисе вазыйфаларын башкара. 2031 1919 — 1921 елларда Казандагы Милләтләр эшләре буенча халык комиссариаты карамагындагы мари нәшриятендә эшли. 2032 1919-1921 елларда ул – Көнчыгыш фронтның Идел буе бригадасы политбүлеге театрында, 1923 елдан башлап, аның ярты гасырдан күбрәккә сузылган иҗади тормышы Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры белән бәйле. 2033 1919 1921 елларда ул Юлык авылында мәдәни-агарту эшләрен башкара, аннан Темәстә драмтүгәрәк режиссеры һәм “Кызыл Урал” газетасында хезмәткәр булып эшли. 2034 1919-1922 елларда М.Мутин Наркомпросның театр бүлеген җитәкли, бер үк вакытта элекке «Сәйяр» артистларын берләштергән Беренче хөкүмәт татар күргәзмә театрының баш режиссеры һәм сәнгать җитәкчесе вазифаларын башкара. 2035 1919 – 1922 елларда Уфадагы татар-башкорт мәктәбе заведующие һәм укытучысы булып эшли. 2036 1919 — 1924 елларда — Самар губернасы Балаково өязе үзәге. 2037 1919 1924 елларда ул Тәтештәге балалар йортында тәрбияләнә, шунда урта белем ала, шунда комсомол сафына басып, актив җәмәгать эшчәнлеген башлый. 2038 1919—1925 елларда — губерна үзәге. 2039 1919 — 1926 елларда хор өчен күп әсәрләрне язган. 2040 1919–1939 елларда — Польшаның Белосток воеводалыгының үзәге. 2041 1919 елга кадәр Самара губернасының Ставрополь өязенә кергән. 2042 1919 елгы Версаль тынычлык килешүен төзүдә актив катнаша. 2043 1919 елда авылда 3 кешедән торган комсомол оешмасы төзелә. 2044 1919 елда авылда совет хөкүмәте урнаша. 2045 1919 елда авыл Царев өязенең үзәге итеп билгеләнә; авылга Ленинск исеме кушылган ә өяз исеме Ленинск өязе итеп үзгәртелгән. 2046 1919 елда бу районда Николай Ураванцев җитәкчелеге астындагы геологик тикшеренүләр башланалар. 2047 1919 елда Дербышки – Яңавыл – Свердловски өлкәсе сызыга төзелеп бетә. 2048 1919 елда Казанда татар телендә нәшер ителә. 2049 1919 елда Казан университетында укыта, революция хәрәкәте һәм гражданнар сугышы турында мәгълүматлар җыя. 2050 1919 елда Колчак Уфаны басып алгач, ул "Кызыл яу” газетасы хезмәткәрләре белән бергә Бәләбәйгә чигенә, аннары, Оренбургка җибәрелеп, анда беренче коммунистик яшьләр союзы оештыру буенча актив катнаша. 2051 1919 елда, Колчак һөҗүме вакытында, Ямаш авылыннан бер төркем крестьяннар Кама буендагы 'Төбе тавы'на барып хәрби ныгытмалар төзүдә катнашканнар. 2052 1919 елда коммунистлар фиркасенә керә, I инкыйлаби армиянең штабында чыккан «Кызыл йолдыз» гәҗитендә эшли. 2053 1919 елда кызларын Мәскәү өлкәсендәге приютка бирергә мәҗбүр була, кечесе шунда ачтан үлә. 2054 1919 елда Луцк шәһәрендә (хәзерге Украинада ) халык мәгарифе комиссары. 2055 1919 елда Мәскәүдә РОСТА оешмасы белән хезмәттәшлек итә башлый, "РОСТА тәрәзәләре" плакатларын чыгара. 2056 1919 елда Мөхәммәдсадыйк хәзрәт Казан шәһәре мөхтәсибе итеп сайлана. 2057 1919 елдан 1932 елга кадәр Сенатның вице-рәисе вазифасында эшли. 2058 1919 елдан Мәскәүдә РКП (б) каршындагы Көнчыгыш халыкларының коммунистчыл оешмасы үзәк бюросына сайлана, аның басма органы булган «Эшче» газетасын мөхәррирли. 2059 1919 елдан Мәскәү үзәк комиссариаты комиссары урынбасары. 2060 1919 елдан РКП (б) әгъзасы. 2061 1919 елда өязенең көнбатыш өлеше Башкорт АССР составына кертелә. 2062 1919 елда Пермь магистраль эченә Көнбатыш Урал, Богослов, Төньяк-Көнчыгыш Урал магистральләре һәм Омск магистральнең өлеше кертелә. 2063 1919 елда Русиягә кайткач, Кызыл Гаскәргә керә, Ватандашлар сугышында катнаша, Колчак гаскәренә каршы сугыша. 2064 1919 елда Себернең Яланкүл авылы чичәне Ситдыйк Зәйнетдиновтан язып алынган “Идегәй” дастаны арада тулырак вариант санала. 2065 1919 елда, Ставрополь өязнең өлешеннән Мелекесс өязе барлыкка килә (өязнең үзәге — Мелекесс (хәзер — Димитровград) шәһәре). 2066 1919 елда Төньяк Нократ тау округы барлыкка, ләкин ел үткәч, ул юкка чыкты. 2067 1919 елда Төркистан гаскәре бергә Богырыслан операциясендә Войцеховский гаскәрен тар-мар итә. 2068 1919 елда Түбән Тагил шәһәр статусын ала, 1921 — 1923 елларда — Екатеринбург губернасы Түбән Тагил өязе үзәге, 1924 — 1930 елларда — Урал өлкәсе Түбән Тагил округы үзәге. 2069 1919 елда Уфа укытучылар институты Халык мәгарифе институты итеп үзгәртелә. 1923 елдан алып институт “Практик институт” исемен ала һәм өстәмә рәвештә авыл хуҗалыгы белгечләрен дә әзерли башлый. 2070 1919 елда Чиләбе губернасына кертелә, 1923 елда юкка чыгарыла; аның территориясе Урал өлкәсе Троицк округына кертелә. 2071 1919 елда шагыйрәнең «Балалар күңеле» дигән китабы нәшер ителә. 2072 1919 елда шәһәрдә Башкорт Автономияле Совет Социалистик Республикасы төзү турында Декретка имзалана. 2073 1919 елда Ырынбур губернасы составыннан Чиләбе губернасы аерылып чыгарыла. 2074 1919 елда яңа оешкан Екатеринбург губернасы составына тапшырыла 1923 елда юкка чыгарыла. 2075 1919 еллар арасында авыл янында Казанда оешкан Беренче татар укчы полкы белән ак гаскәриләр арасында канкойгыч бәрелешләр була. 2076 1919 елның 11 августта совет Көнчыгыш фронт эченнән Төркистан фронты аерып алынган. 2077 1919 елның 13 апрельдә шәһәрне акгвардиячеләр алалар. 2078 1919 елның 19 февралендә Польша тарафыннан басып алына. 1920 елның 28 июлендә Кызыл Армия Белостокны ала, шәһәрдә Польшаның коммунистик хөкүмәте оештырыла. 2079 1919 елның 1 гыйнварында Смоленскида Совет Социалистик Белорусия Республикасы игълан ителә һәм бер атна эчендә Смоленск аның башкаласы булып тора — 8 гыйнварда ССБР хөкүмәте Смоленскидан Минскига күчә. 2080 1919 елның 25 июнендә ул әманәт итеп алына һәм бернинди нигезсез М.Вахитовны үтерүне оештыруда гаепләнеп кызыл гаскәрләр тарафыннан атып үтерелә. 2081 1919 елның 8 июньдә Кызыл армия шәһәрне штурм белән ала. 2082 1919 елның августта алман гаскәрләрнең һөҗүменнән соң Кызыл Гаскәр бүленмәләре Литвадан чыгып китәргә мәҗбүр булганнар. 2083 1919 елның августында 4-нче армия Төркестан фронты эченә керә. 2084 1919 елның августыннан Революцион хәрби советында эшли. 2085 1919 елның декабрендә аны Бөрҗән-Түңгәвер районына җаваплы эшләргә җибәрәләр. 2086 1919 елның җәендә язучы Арча өязенең Урта Бирәзә авылында укытучы булып эшли башлый. 2087 1919 елның июлендә хыянәттә гаепләнә һәм арестка салына, әмма тиздән иреккә чыгарыла. 2088 1919 елның июль — августтагы Чиләбе операциясе нәтиҗәсендә шәһәр кызылларга кире кайтарыла. 2089 1919 елның июльдә аклар тарфыннан басып алына, ләкин бер айдан соң аклар гаскәре шәһәрдән чигенә. 2090 1919 елның маенда Минзәлә Кызыл гаскәр көче белән аклардан азат ителә. 2091 1919 елның мартта фронт Файл:PBW December 1919. 2092 1919 елның мартында РКП (б)ның VIII корылтае эшендә катнаша. 2093 1919 елның сентябрьдә — октябрендә Тубыл һәм Ишем елгалар арасында кызыллар һәм аклар арасындагы хәлиткеч сугыш узды, бу сугышта аклар янадан җиңелгәннәр. 2094 1919 елның яз-җәй эчендә Литбел территориясе Польша гаскәрләре тарафыннан басыла. 2095 1920-1921 елларда биредә Ватандашлар сугышының бер өлеше булган көчле керәстиян күтәрелеше булып үткән. 2096 1920-1921 елларда — Гилән (Фарсы) Совет Социалистик Җөмһүрияте башкаласы. 2097 1920 — 1921 елларда Уфадагы Галия мәдрәсәсендә белем ала. 2098 1920 1922 елларда Екатеринбургтагы Татар-башкорт педагогика техникумында директор. 2099 1920-1922 елларда, укытучылык эшеннән аерылмыйча, Уфа халык мәгарифе институтында һәм Харьков университетының халык мәгарифе факультетында укый. 2100 1920 1922 елларда Хива һәм Бохара татар театрларында, 1923 1924 елларда Әстерхан дәүләт татар театрында иҗат итә. 2101 1920 1924 елларда башта Ташкент университетында укый, аннары Казан университетының медицина факультетына укырга керә. 2102 1920-1925 елларда Казакъстанның беренче башкаласы була. 2103 1920 — 1926 елларда ремонт эшчесе, Томск тимер юлында йөкче, 1927 — 1930 елларда — Казандагы рабфак, Ленинград политехника институтының студенты. 2104 1920 — 1926 елларда Түбән Новгород татар педагогика техникумында читтән торып укый. 2105 1920 — 1927 елларда — ТАССРның Лаеш һәм Арча кантоннары составында булган. 2106 1920 — 1927 елларда — ТАССРның Тәтеш кантоны үзәге, 1930 елдан Тәтеш районы үзәге булып тора. 2107 1920 — 1930 елларда гамәлдә торган. 2108 1920 1930 елларда татар теле университетта икенче дәүләт теле буларак укытыла, бу эшкә М. Корбангалиев җитәкчелек итә. 2109 1920 – 1930 еллар театр эшчәнлегендә төрле эзләнүләр, тәҗрибәләр чоры. 2110 1920 1930 ССРБда танылу, Язучылар берлегендә актив катнаша. 2111 1920 1943 елларда Калмыкиядә район атамасына олыс сүзе кулланыла. 2112 1920 — 1991 елларда — Саха Автономияле Совет Социалистик Республикасының башкаласы. 2113 1920–24 елларны туган авылында эшли. 1924–29 елларны – Татар Моклокасы башлангыч мәктәбендә укытучы, мөдир. 1930–37 елларны – Татар Моклокасы тулы булмаган урта мәктәбе директоры. 2114 1920 гә кадәр авыл Казан губернасы Зөя өязенең Әҗил волостена керә. 1920 дән ТАССРның Зөя кантонында. 1927 нең 14 февраленнән - Кайбыч, 1963 нең 1 февраленнән - Буа, 1964 нең 4 мартыннан - Апас, 1991 нең 19 апреленнән Кайбыч районында. 2115 1920 ел башында 1 нче аерым Идел буе татар укчы бригадасы (Татбригада) Фирганәгә килеп җитә. 2116 1920 ел башында РСФСР милләтләр эше халык комиссариаты З. Булушевны Донбасс татар шахтерлары арасында эшләү өчен инструктор-оештыручы итеп билгели. 2117 1920 елга кадәр авыл Казан губернасының Мамадыш өязе Шеморбаш волостендә саналган. 2118 1920 ел — гражданнар сугышы башлана. 2119 1920 елда 199 йортта 1118 кеше һәм 1926 елларда авыл халкы типтәрләр буларак, 1959 һәм 1970 сан алулар буенча татарлар буларак теркәлгән. 2120 1920 елда – 1нче Пенза ирекле полкында кызылармияче. 2121 1920 елда аңа В.И. Ленин исеме бирелә. 2122 1920 елда Англиягә эмиграциягә китә. 1923—24 елларда ССРБ тышкы сәүдә оешмаларның чакыруы буенча Кара диңгезендәге товар алмашу экспедицияләрендә катнашкан. 2123 1920 елда Бөгелмә өязе Татарстан АССР составына кертелгән. 2124 1920 елда Бозаязда 957 йортта 3748 кеше яши. 2125 1920 елда Кайбыч авыллары Зөя кантоны карамагына күчәләр. 2126 1920 елда ККА белән идарә итү мандаты КАИга бирелгән. 2127 1920 елда Козьмодемьянск өязе юкка чыгарыла, ә аның территориясе Мари автонмияле өлкәсенә составына Козьмодемьянск кантоны буларак кертелә. 2128 1920 елда Кызыл Армиягә алына. 2129 1920 елда Ленин карары буенча Халык комиссарлары Шурасы "Наданлыкны бетерү буенча гадәттән тыш комиссия"не оештырыла. 2130 1920 елда Мәскәүдә ТАССР оешу турындагы тарихи закон проектына кул куйган татар халкы вәкилләреннән берсе икәнлеге дә мәгълүм. 2131 1920 елда музейның 25 еллыгы уңаеннан аңа Татарстан Җөмһүриятенең Үзәк музее статусы бирелә. 2132 1920 елда Николаевта совет хакимияте урнаштырылган. 2133 1920 елда, ниһаять, бик авыр сәяси һәм икътисади шартларда ТАССР төзелә. 2134 1920 елдан — Карел эшчеләр коммунасы үзәге, 1923 — 1940 һәм 1956 — 1991 елларда — Карел Автономияле Совет Социалистик Республикасының башкаласы; 1940 — 1956 елларда — Карел-Фин Совет Социалистик Республикасының башкаласы. 2135 1920 елдан Мәскәүдә : Октябрь революциясе һәм РКП(б) тарихы комиссиясе — Истпарт җитәкчеләреннән берсе, РСФСР дәүләт архивы мөдире, Үзәк архив идарәсе мөдире урынбасары. 2136 1920 елдан ТАССРның Мамадыш кантонына кергән. 2137 1920 елдан ТАССРның Минзәлә кантонында, 1930 елдан Актаныш районында. 2138 1920 елдан — Чуаш АӨ составында. 2139 1920 елдан шуның нигезендә 3 еллык педагогия курслары ачыла. 2140 1920 елда өязнең төняктагы һәм көнбатыштагы волостьлары Вотяк автономияле өлкәсенә кертелгәннәр; Әгерҗе һәм Исәнбай волостьлары Татарстан АССР составына кертелгәннәр. 2141 1920 елда өяз үзәге Лысковога күчерелә, ә өяз исеме Лысково өязе итеп үзгәртелә. 2142 1920 елда профессор дәрәҗәсен алган. 2143 1920 елда Сәмәрканд педагогия институтының биология кафедрасына професор вазифасына чакырыла. 2144 1920 елда сәнәкчеләргә каршы көрәштә катнаша. 1921 1924 елларда Минзәлә кантонында фирка эше белән җитәкчелек итә. 2145 1920 елда Симферопольдә үлемгә хөкем ителгән. 2146 1920 елда ТАССР составына Минзәлә кантоны буларак кертелә. 2147 1920 елда Татарстан АССР хөкүмәте «Яңа имлә» (реформаланган гарәп язуы нигезендәге әлифба) әлифбасын кабул итә. 2148 1920 елда ул Кызыл армия сафларына баса. 2149 1920 елда ул юкка чыгарыла, ә аның территориясе Татарстан АССРның Бөгелмә кантонына кертелә. 2150 1920 елда ул юкка чыгарыла, ә аның территориясе Татарстан АССРның Мамадыш кантонына кертелә. 2151 1920 елда ул юкка чыгарыла, ә аның территориясе Татарстан АССР составына Тәтеш кантоны буларак керә. 2152 1920 елда унбиш яшеннән күршедәге Диңгезбай авылында мөгаллимлек иткән. 2153 1920 елда фиркагә кабул ителә, авыл шурасы рәисе итеп сайлана. 2154 1920 елда Чуаш автономияле өлкәсе төзелгәч, Чабаксарда «Канаш», « » гәҗитләре мөхәрририятләрендә, Чуаш китап нәшриятында эшли. 2155 1920 елда шәһәрдә Кыргыз АССР-ы төзү турында Декретка имзалана. 2156 1920 елда эсер-меньшевик Политцентры (Сәяси Үзәк) Колчакны кулга алалар, соңрак большевикларга җибәрелә. 2157 1920 елда Эстәрлетамак шәһәрендә вафат була. 2158 1920 елда Юдино шәһәр тибындагы бистә статусын ала, ә 1938 елда Юдино районының административ үзәге була. 2159 1920 елда юкка чыгарыла, ә аның территориясе Татарстан АССРның Буа кантонына кертелә. 2160 1920 елда Яраң өяз башкарма комитеты карамагындагы милләтләр эшләре бүлекчәсенә эшкә чакырыла. 2161 1920 еллар ахырыннан 1933 елга кадәр Әстерхан татар театрының баш режиссеры, 1933 1934 елларда Казан татар яшьләр театрынынң баш режиссеры. 2162 1920-еллар башына кадәр Дорофеев урыс телендә иҗат итә. 2163 1920-еллар башында, Госман империясе таркалуы нәтиҗәсендә барлыкка килде. 2164 1920-елларда авылга үзгәртеп корылган. 2165 1920 елларда Амундсен-Нобиле сәяхәтләре үткәрелә. 1928 елда Амундсен, Нобиле сәяхәт нәтиҗәсендә һәләкъ булалар, Совет ледоколы "Красин" калган сәяхәтчеләрне коткара. 2166 1920 еллардан башлап Шамил Усманов проза жанрында актив иҗат итә. 2167 1920 елларда татар театрының репертуары шактый сай һәм тематика, жанр ягыннан бертөрлерәк булганлыктан, алда жанрны төрләндерү, тамашачы теләгенә җавап бирердәй сурәтләү алымнары табу бурычы тора. 2168 1920 елларда телнең актив терминологик төзелеше татар һәм гарәп фарсы лексикага, 1930 елларда — рус һәм интернациональ лексикага нигезләнеп бара. 2169 1920-елларның ахырында «кулакларны сыйныф буларак юк итү» сәясәте алып барыла. 1930 елның 30 гыйнварында ВКП (б) ҮК «Тоташ коллективлаштыру үткәрлегән районнарында кулак хуҗалыкларны юк итү буенча чаралар турында» карарын кабул иткән. 2170 1920 елларның беренче яртысында Төркестанда совет хакимиятен урнаштыруда катнашкан татар гаскәрләрендә хәрби мулла вазифасын башкара. 2171 1920 елның 15 ноябрендә Врангель гаскәрләре Акъяр каласыннан чигенгәннән соң Совет хакимияте урнаштырыла. 2172 1920 елның 1 сентябреннән ТАССР эшче-крестьян инспекциясе халык комиссары урынбасары. 2173 1920 елның 20 августында Стәрлетамак шәһәре, ноябрь аенда Стәрлетамак өязенең 16 волосте шулай ук республикага тапшырылалар. 2174 1920 елның 20 ноябрьдә флот дүрт дан торган Рус эскадрасына үзгәртеп корыла (ком. 2175 1920 елның 23 августында Сакар-Базар кышлагында диһканнар кораллы фетнә башлый. 2176 1920 елның 24 июнендә Чуаш автономияле өлкәсе барлыкка килә. 2177 1920 елның 24 июньдә Чуаш автонмияле өлкәсе составына кертелгән. 2178 1920 елның 24 июньдә Чуаш автонмияле өлкәсе составына кертелгән. 1921 елда аның составыннан Батыр өязе аерылып чыгарылган. 2179 1920 елның 24 июньдә Чуаш автономияле өлкәсенә кертелгән, 1921 елда өязнең өлеше Мари автономияле өлкәсенә күчте. 2180 1920 елның 25 маенда РСФСР Халык Комиссарлары Советы утырышында аны Милли мәсьәләләр буенча халык комиссариатының коллегия әгъзасы итеп сайлыйлар. 2181 1920 елның 27 апрелендә ЭККГ 11-нче АДҖ чиген үтеп чыга һәм 28 апрелендә Бакыга керә. 2182 1920 елның 27 маенда төзелгән ( ТАССР ). 2183 1920 елның 29 ноябрендә Әрмәнстанда совет хакимияте урнаштырыла һәм Әрмәнстан ССР игълан ителә. 2184 1920 елның 2 февральдә Совет Русиясе һәм Эстония үзара тану турында солых шартнамәсен төзегәннәр. 2185 1920 елның 4 ноябренда Вотяк автономияле өлкәсе оештырыла, ә 1921 елның гыйнварында Глазов өязенең өлеше аның составына кертелә. 2186 1920 елның 4 ноябрендә Вятка губернасының Сарапул өязе Пермь губернасы составына тапшырылган. 2187 1920 елның 4 февралендә Минзәлә өязенең Яңа Елань авылы халкы чуалышыннан башланып китә. 2188 1920 елның 5 августында Польшага карата мәрхәмәтле булуны сорап, Ходайга ялварырга өндәмә чыгара (ул вакытта Совет-поляк сугышы бара). 2189 1920 елның августында Бохара кирмәнен алуда катнаша. 2190 1920 елның апрелендә БКП (б)га керә. 2191 1920 елның ахырында аны Ташкентка чакыралар, ул агитация поезды режиссеры булып хезмәт куя. 2192 1920 елның гыйнварында Казанда «Эшче» газетасы җаваплы мөхәррире итеп билгеләнә. 2193 1920 елның җәендә БАССРның Аргаяш кантонында кулаклар фетнәсен бастыруда катнаша. 2194 1920 елның июнендә совет контроле астында күчкән, ләкин шул ук елның октябрьдә Польша идарәсе астына күчә. 2195 1920 елның июньдә, Казан губернасы юкка чыгару сәбәпле, Краснококшайск өяз белән Вятка губернасы составына кертелә; шул ук елның ноябрьдә Мари автономияле өлкәсе оештырыла, ә Краснококшайск аның административ үзәге була. 2196 1920 елның октябреннән Ерак Көнчыгыш Республикасы армиясендә кавалерия отрядының командиры. 1921—1923 елларда — батальон командиры, һәм полк командиры ярдәмчесе; Якутск фетнәсенең бастыруда катнаша. 2197 1920 елның сентябрь аенда ул удмурт телендә «Муш» («Бал корты») дип аталучы балалар өчен беренче журнал чыгара башлый. 2198 1920 елның языннан 1921 ел ахырына кадәр Андрей Платонов РКП (б) әгъзасы була, әмма 1921 ел ахырында фиркадан чыга. 2199 1920 нче елгы хезмәтендә крахмал, целлюлоза һәм аксым кебек полимерларның ковалент бәйләнешләр белән тоташкан кече молекулалар чылбыры икәнен күрсәтә. 2200 1920нче елларга чаклы Алексеевск җирләре Лаеш, Спасс, Чистай өязләренә керә. 2201 1920-нче елларда "кайтару" хәрәкәте Маврикийны Франциягә кайтаруны хуп күргән. 2202 1920 һәм 1921 елларда Воронежның Пролетар Язучылар Берлеге идарәсенең вакыты составында була. 1921 елның җәендә еллык губерний партия мәктәбен тәмамлый. 2203 1920- һәм 1930-елларда төрле арктик экспедицияләрендә катнашкан. 2204 1921-1922 еллар ачлыгы, Татарстанда хәрби коммунизм нәтиҗәсендә 1921 елның көзендә башлана. 2205 1921 1922 елларда Ерак Көнчыгыш Җөмһүриятенең Халык Революцион армиясе хәрби министры һәм башкомандующий (баш хәрби идарәчесе). 2206 1921 1922 елларда — Ерак Көнчыгыш Республикасы буфер дәүләте составында була; 1921 елда Камчатка губерния составына кертелә. 1922 елның ноябрендә Ерак Көнчыгыш Республикасы РСФСР составына Ерак Көнчыгыш өлкәсе буларак керә. 2207 1921—1922 елларда Идел-Урал буйларына тагын бер афәт — дәһшәтле корылык ябырыла. 2208 1921 1922 еллардан соң яңадан Касыйм ягына китә һәм Бимсала авылына килеп урнаша. 2209 1921 1923 елларда ТАССР ҮБК рәисе урынбасары, ТАССР ХКШ рәисе урынбасары, ТАССР ачларга ярдәм итү комиссиясе ( ) рәисе урынбасары булып тора. 2210 1921 1924 елларда авыл хуҗалыгында эшли. 2211 1921 1924 елларда Татарстан АССР халык комиссарлары шурасы рәисе була. 2212 1921 1924 елларда Урта Азиядә казак һәм төрекмән телләренең орфографиясен төзүдә катнаша. 2213 1921-1925 елларда Мәскәү югары техник укуханәсендә белем алган. 1925 елдан БКФ(б) ҮКның аппартында, 1930 елдан Мәскәү фирка комитәсендә бүлек мөдире. 1934-1939 елларда БКФ(б) ҮК җитәкчелек итүче фирка органнары бүлегенең мөдире. 2214 1921 – 1928 елларда — Кыргыз (1925 елдан — Казакъ) АССР Акмола губернасының идарә үзәге. 2215 1921 — 1930 елларда гамәлдә торган. 2216 1921 1936 елларда Кәрвансарай бинасында Ырынбур башкорт педагогия техникумы эшли. 2217 1921-1936 елларда шәһәрдә Ырынбур башкорт педагогия техникумы эшләгән. 2218 1921-23 тә кушымта булып «Яшьләр сәхифәсе» журналы, 1933-34 тә «Яңалифче» журналы һәм «Яңалиф походы» газетасы чыга. 2219 1921 ел башында Тара шәһәрендә ЧК төзелә, алар дин әһелләрен, татар байларын һәм милли зыялыларны судсыз-нисез үтерә һәм җәзалый башлыйлар. 2220 1921 елга кадәр Вятка губерниянең Глазов өязенең Лып волость составына иде, аннан соң - Вотяк автономияле өлкәсе составында. 2221 1921 елга кадәр туган авылындагы мәктәптә укый. 2222 1921 елгы ачлык вакытында Халиков башлангычы белән хөкүмәт Башкортстанны азык-төлеккә салымнан азат итү мәсьәләсен күтәреп чыга, килеп туган хәлне төшендерү максатында Мәскәүгә махсус делегация җибәрелә. 2223 1921 елгы ачлык вакытында халыкка ярдәм итү эшен оештыруга керешә, ләкин авырып китә һәм шул елның 9 октябрендә вафат була. 2224 «1921 елгы ачлыктан соң Татреспублика авылы» китабын ( 1922 ) яза. 2225 1921 елгы ачлык турында «Соңгы йот» ( 1987 ), Муса Мортазинга багышланган «Котылу юлкайларын тапмадым» ( 1991 ) повестьларын, Кобагыш-чәчәнгә багышланган «Куласа» ( 2006 ) романын язды. 2226 1921 елгы кытлык вакытында урта хәлле крестьян хуҗалыгы тәмам бөлеп, хәлсезләнеп калгач, уналты яшьлек Салих, апасы һәм җизнәсенә ияреп, Мәскәү өлкәсенә чыгып китә. 2227 1921 елгы ССРБ һәм Польша арасындагы Рига килешүе нәтиҗәсендә Көнбатыш Белорусия Польша составына күчә. 2228 1921 елда 3 миллионнан артык кеше яшәгән һәм бу сан Париж тарихында бүгенгәчә рекордлы булып санала. 2229 1921 елда аның әтисе гаиләсе белән Кузбасстагы Әнҗерә-Судженка шахталарына күчеп китә. 2230 1921 елда армия сафыннан демобилизацияләнгәч, Б. Рәхмәт туган якларына кайта һәм 1932 елга кадәр шунда яши. 1932 елда гаиләсе белән бөтенләй Казанга күчеп килеп, төзү трестларының берсендә гади эшче, соңыннан бухгалтер булып эшли. 2231 1921 елда Бөгелмәдәге рус мәктәбендә укый башлый. 2232 1921 елда Гумилёв большевиклар хакимияте тарафыннан кулга алына. 2233 1921 елда Джон Голсуорси белән Кэтрин Эми Доусон-Скотт ПЕН-клубны оештыралар, аның беренче җитәкчесе. 2234 1921 елда Карл Брантинг белән бергә Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты. 2235 1921 елда Кронштадт фетнәсен бастыруда катнаша. 2236 1921 елда Кропоткин шәһәренә үзгәртеп корылган. 2237 1921 елда Мари АӨ Ревкомы карары буенча Краснококшайск (1929 елдан — Йошкар-Ола), Козьмодемьянск һәм Сернур кантоннары барлыкка киләләр. 2238 1921 елда Мәскәү Инженер-төзелеш Институты ачыла. 2239 1921 елда Можган шәһәр стаусын ала һәм Удмурт автономияле өлкәсенең Можга өязенең үзәге була. 2240 1921 елдан 1929 елга кадәр Төрекмәнстан АССРның Каспий арты өлкәсендә төрекмән телендә чыга башлаган беренче совет матбугаты – “ Төрекмәнстан ” гәҗитендә җаваплы сәркатип. 2241 1921 елдан Баку университеты укытучысы (ректоры-?). 2242 1921 елдан концерт эшчәнлеге белән бергә татар-башкорт халык җырларын җыю һәм композиторлык белән шөгыльләнә. 2243 1921 елдан мукшы телле материаллары эрзә-мукшы «Якстере теште» гәзитендә чыгарылганнар. 1924 елда «Од веле» исемле аерым мукшы гәзите оештырылган; Баштан Пензада нәшер ителгән, соңрак редакция Саранскка күченә. 2244 1921 елдан Ырынбурда Ырынбур башкорт педагогия техникумында ( 1921 елдан Ырынбур башкорт педагогия техникумы ) укый. 1924 елда Уфага килә, сәүдә челтәрендә эшли. 2245 1921 елдан ЭККА Хәрби академиясендә укытучы булып эшли. 2246 1921 елда Омутнинск шәһәр статусын ала һәм Вятка губернасы Омутнинск өязенең үзәге була. 2247 1921 елда Омутниск өязе барлыкка килә. 2248 1921 елда Парижның Триумфаль аркасы астында Билгесез сугышчы кабере хасил була. 2249 1921 елда ПЕН-клуб ( — Poets, Essayists and Novelists) оештырыла. 2250 1921 елда Пермьга китеп, кара эшче буларак эшли. 2251 1921 елда Сара Садыйкова «Бүз егет» драмасында беренче тапкыр сәхнәгә чыгып, җырлап уйнала торган Сәхибҗамал ролен башкара (Афишада Сара Донская фамилиясе белән күрсәтелгән була). 2252 1921 елда Стәрлетамакта вафат. 2253 1921 елда Стәрлетамакта татар телендә беренче китабы - инкыйлаб мотивлары белән язылган шигырьләреннән төзелгән «Урал моңнары» җыентыгы басылып чыга. 2254 1921 елда тифтан үлә. 2255 1921 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 2256 1921 елда ул Борынгы Шәрекъ мәдәниятен өйрәнә торган Төркестан экспедициясенә катнаша һәм 15 кеше исәбендә Бохара шәһәренә бара. 2257 1921 елда Урта Идел буе өлкәсендә коточкыч ачлык башланып, аңа каршы, көрәш бөтен ил күләмендәге мөһим бер иҗтимагый эшкә әверелгәч, Ш. Әхмәдиев партия Үзәк Комитеты рөхсәте белән Татарстанга кире кайта һәм мәгариф халык комиссары булып эшли башлый. 2258 1921 елда хәзерге Норильскның беренче өе төзелә. 2259 1921 елда шәһәргә яңа исем — Алматы ( ) бирелә. 2260 1921 ел Мансур һәм энесе Мәсгут өчен тагын зур кайгы-югалту алып килә. 2261 1921 елның августында районныњ Урзай авылында коточкыч янгын чыгып, дистєләгән йорт яна. 2262 1921 елның азагында Ленин җитәкләгән РСФСР хөкүмәте Хәрби коммунизм сәясәтен туктау һәм Яңа Икътисади Сәясәткә күчү хакында белдерә. 2263 1921 елның ахырында Мамадышта эшләп килгән педагогия курслары ябыла. 2264 1921 елның гыйнвар—июньдә Глазов Вотяк автономияле өлкәсенең башкаласы булган. 2265 1921 елның гыйнварында ул туган авылына кайта һәм укытучы булып эшли башлый. 2266 1921 елның җәе ахырында күп санлы бәрелешләрдән соң Махно Румыниягә чигенергә мәҗбүр булган. 2267 1921 елның җәен баш күтәрү тулысынча бастырыла, 11 мең катнашучы һәлак була. 2268 1921 елның җәендә, Мари автономияле өлкәсе оешуы сәбәпле, Краснококшайскка күчеп китә, өлкәсенең җир булекчәсендә эшли; 1922 елның августыннан – «Йошкар кече» газетасының әдәби хезмәткәре, җаваплы сәркатибе, редактор вазифаларын башкаручы. 2269 1921 елның көзендә Ырынбурда ачылган Татар халык мәгарифе институтына (ТИНО) укырга керә. 2270 1921 елның маенда театр труппасында 18 кеше штатта тора (чагыштыру өчен: рус драма труппасында 26 кеше, рус күчмә драма труппасында 10 кеше). 2271 1921 елның маеннан халык хуҗалыгында эшләгән. 2272 1921 елның уртасында Татарстан мәгариф комиссиясе аны Казанга чакыра, Татар театрында эшләргә. 2273 1922—1923 тә барлык вазыйфалардан китә. 2274 1922 1924 елларда Ә. Сәгыйди Буа төбәгенең Килдураз авылында мулла булып тора, аннан авыл мәктәпләрендә, мәгариф оешмаларында эшли. 2275 1922 – 1926 елларда — Уфа дәүләт Татар-башкорт күрсәтмә театрында (хәзерге М. Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия драма театры ). 2276 1922 — 1929 елларда БАССРның ҮБК рәисе булып эшли. 2277 1922 — 1941 елларда Идел буе Алманнары Автономияле Совет Социалистик Республикасы башкаласы. 2278 1922 — 1955 елларда эшләгән. 2279 1922 23 елларда Болгар дәүләтендә исламның кабул ителүенә 1000 ел тулу уңаеннан төзелгән. 2280 1922-26 елларда һәм 1932—37 елларда Башкортстан дәүләт нәшриятында (1926 елга кадәр һәм 1936 елдан башлап директоры, 1934-36 елларда баш мөхәррир), 1923 елда Яшь юксыл газетасын оештыруда катнаша. 2281 1922 ел ахырында Урал хәрби округы җитәкчелеге 6 нчы махсус атлы бригадага сәяси хезмәткәр итеп җибәрә. 2282 1922 елга кадәр Төркстан фронты Хәрби–революцион советы әгъзасы. 2283 1922 елда 1нче Башкорт театры Уфага күчерелә һәм Уфа дәүләт күргәзмә театрының татар труппасы белән берләштерелә. 2284 1922 елда Адыгея автономияле өлкәсе кебек нигезләнгән. 2285 1922 елда Антонов фетнәсен бастыруда катнашкан, шуның өчен Кызыл Байрак ордены белән бүләкләнгән. 2286 1922 елда аның иҗаты католик «Тыелган китаплар индексы»на кертелде. 2287 1922 елда Бәләбәй кантоны Әлшәй, Дәүләкән, Җилләр, Кыргыз-Миякә олысларының һәм Җылаер кантоны Бөрҗән һәм Куергазы олысларының 47 авылы Стәрлетамак кантоны составына кертелгән. 2288 1922 елда биология белгечлеген алып институтны тәмамлап чыккан Хәмзә Юсип улы туган авылына кайта. 2289 1922 елда губерна составына Кострома губернаның Варнавин һәм Ветлуга өяләре, Сембер губернаның Кормыш өязе һәм Тамбов губернаның кечкенә өлеше кертеләләр. 2290 1922 елда Әл-Газизия шәһәрендә 57, 8 0С (136, 0 оF) температурасы — Җирдә иң зур температура теркәлә. 2291 1922 елда Исаево-Дедово өязе барлыкка килә; 1923 елдан ул Кашинрнск өязе исемен йөртә. 2292 1922 елда Камчатка өлкәсе Камчатка губернасына үзгәртеп корыла. 2293 1922 елдан 1930 елга кадәр Чаллы кантоны составында. 2294 1922 елдан 5 май Матбугат көне буларак билгеләп үтелде. 2295 1922 елдан Бәләбәй татар башкорт педагогика техникумы оештырыла. 2296 1922 елдан Берлин театрларында вак рольләрне уйный, шул ук елны ул беренче тапкыр экранга чыга. 2297 1922 елдан галим Казан Шәрык педагогика институтына күчә. 2298 1922 елда Нижгар губернасы составына күчерелгән; 1923 елда Варнавино өязе юкка чыгарыла, ә ике елдан соң шәһәр Варнавино авылы дип үзгәртелә. 2299 1922 елдан — «Йошкар кече» («Кызыл кояш») газетасы редакторы. 2300 1922 елдан Мәскәүдә - СССР Кулланучыларының Үзәк берлеге (Центросоюз) юристы. 2301 1922 елда Норлат авылының хуҗалыгы аякка баса башлый. 1927 елда Норлат районы оеша. 1931 елда Норлатта «Кызыл партизан» колхозы төзелә. 2302 1922 елдан яңа урында - Инкыйлаб мәйданында ( элекке Төрмә мәйданы, хәзерге Комсомол паркы ) ярминкә өчен махсус 4 таш корпус һәм 2 балаган корыла. 2303 1922 елда Олы Башкортстан итеп үзгәртелән. 2304 1922 елда Платонов Җир бүлеге каршындагы гидрофикация буенча губерния Комиссиясе рәисе итеп билгеләнә. 2305 1922 елда Покровск өязе Идел буе алманнарының автономияле өлкәсенә тапшырыла. 2306 1922 елда Рәсмәкәйдә төзелгән комсомол оешмасы барыннан да бигрәк яшьләрне сәяси тәрбияләү, аларга белем бирү һәм хәрби эшкә өйрәтү белән шөгыльләнә. 2307 1922 елда республиканың башкаласы Стәрлетамактан Уфага күчүе нәтиҗәсендә яңа сулыш алып көчәйгән «Башкортстан» гәзитендә җиң сызганып хезмәт сала. 2308 1922 елда РКП(б) Үзәк Комитеты Бөдәйлине Татарстанга эшкә кайтара. 2309 1922 елда ул «Крезьчи» дип аталучы беренче шигырь җыентыгын бастыра. 2310 1922 елда Читага бара һәм Диңгез буе краен япон басып алучыларыннан азат итүдә катнаша: листовкалар язып, япон хәрбиләре арасында таратуны оештыра. 2311 1922 елның 12 мартында Азәрбайҗан Кавказ арты Совет Федератив Социалистик Республикасы (ЗСФСР), соңрак, ул юкка чыгарылгач (1936), беректәш җөмһүрият сыйфатында ССРБ составына кертелде. 2312 1922 елның 1 декабрьдә Ак Армиянең частьләре Петропавловск-Камчатскидан эвакуацияләнә. 2313 1922 елның 24 декабрендә һәм яңа елның 4 гыйнварда ул Х ВКП(б) Корылтаена хат яза. 2314 1922 елның 27 аперелендә Якутия АССР оештырыла. 2315 1922 елның 27 апрелендә төзелгән. 2316 1922 елның 30 декабрендә Мәскәүдә Шураларның I Бөтенсоюз корылтаенда кызыл гаскәриләр делегат итеп сайлаган 2 нче аерым Төркистан атлы бригадасы сәяси бүлеге башлыгы И. Галиев тә катнаша. 2317 1922 елның 4 мартыннан 1924 кә кадәр Самар шәһәрендә атнага 2 тапкыр татар телендә нәшер ителә. 2318 1922 елның 5 февральдә Василий Блюхер җитәкчелегендәге ХРА частьләре һөҗүмгә күчәләр, дошманның алдынгы гаскәрләрне чигендергәч, ныгытма районына чыгып, 10 февральдә Волочаевка позицияләрен штурмларга башлаганнар. 2319 1922 елның 7 декабреннән «Червона Украина» төзелә башлый. 2320 1922 елның декабреннән, авыруы кәчәеп китү сәбәпле, сәяси эшчәнлектән беркадәр читләшә. 2321 1922 елның июнь-июлендә Башкортстан башкаласы Стәрлетамактан Уфага күчерелә һәм шуңа бәйле андагы “Башкортстан хәбәрләре” (бүгенге Кызыл таң ) гәзите дә Уфадагы “Урал” белән кушыла. 2322 1922 нче елда ул Казанга килә һәм 1923-1925 елларда Казан педагогия институтының рабфагында укый. 2323 1923 1924 елларда Алмания өчен репарацион план төзегән халыкара белгечләр комитетының рәисе була. 2324 1923-1924 нче уку елында мәктәп ике комплектлыга әйләнә. 2325 1923 1925 елларда Келлог Бөекбританиядә АКШ илчесе була. 1925 елда исә Калвин Кулидж аны АКШ Дәүләт сәркатибе итеп билгели. 2326 1923 — 1925 елларда — Ленинград хәрби округы сәргаскәренең ярдәмчесе. 2327 1923-1926 елларда Мәскәү әдәбият-сәнгать институтында укый. 2328 1923 — 1930 елларда — Урал өлкәсенең Обдорск районы үзәге. 2329 1923 – 1931 елларда Казан шәрекъ педагогия институты доценты. 2330 1923—1934 елларда Сарапул округы Урал өлкәсенең үзәге булган. 1934— 937 елларда Киров крае (өлкәсе) составында булган. 2331 1923 елда аерым китап булып чыга. 2332 1923 елда Альбино Фельтр кече семинариясенә укырга керә, соңрак Беллунога күчә. 2333 1923 елда беренче тапкыр премьер-министр була. 2334 1923 елда Галия Татар театр техникумына укырга керә. 2335 1923 елда Дебёсы өязе юкка чыгарыла һәм Глазов өязе составына кертелә, Дебёсы шәһәр статусы югалта. 2336 1923 елда җәяүле башлык курслары урынында татар башкорт башлык мәктәбе оештырыла. 2337 1923 елда инкыйлабчы Абрам Комлев хөрмәтенә урамга аның исеме бирелгән. 2338 1923 елда Казанда театр техникумы ачыла һәм татар театрына артистлар хәзерләүне башлап җибәрә. 2339 1923 елда Ключаревлар гаиләсе кабат Казанга әйләнеп кайта. 2340 1923 елда кооперациядә эшли башлый. 2341 1923 елда Кызыл Армия сафларына алына. 1926 елда Тулада хәрби пехота мәктәбен, 1932 елда Ленинградта бронялы танк курсларын тәмамлый, танк ротасы командиры итеп билгеләнә. 2342 1923 елда Кырым дәүләт татар театры оешкач, башта актер була, 1928 елдан директор вазифасында. 2343 1923 елда Литва тарафыннан басып алына. 2344 1923 елда М.Булгаков Бөтен Русия Язучылар Берлегенә керә. 2345 1923 елда Мәскәүгә партиянең өяз комитеты секретарьлары әзерләү курсына җибәрелә. 2346 1923 елда Мәскәүдә Көнчыгыш хезмәтчәннәренең коммунистчыл университетында укыта. 2347 1923 елда Мәскәү Югары хәрби педагогия институтын тәмамлый. 2348 1923 елдан Байкалово районының үзәге булып тора. 2349 1923 елда Николай тимер юлына Октябрь тимер юлы дип яңа исем кушыла. 2350 1923 елдан исеме - «Үзәк шәһәр китапханәсе». 2351 1923 елдан — фирка эчендәге сул оппозициясе җитәкчесе. 2352 1923 елдан Халтурин өязе дип аталган. 2353 1923 елдан — хәрби-диңгез инспекциясендә суасты флоты идарәсенең киңәшчесе. 2354 1923 елдан — Чусовой районы үзәге. 2355 1923 елда өяз составына юкка чыгарылган Кормыш һәм Княгинино өязләрнең өлешләре кертеләләр. 2356 1923 елда Парижда Халыкара университетлар спорт конгрессы уздырыла. 2357 1923 елда Спасск өязе Тамбов губернасының составыннан Пенза губернасына тапшырылган. 2358 1923 елда — «Сыра путчы» катнашучылардан берсе. 2359 1923 елда Уфага килә. 2360 1923 елда Царёвосанчурскка Санчурск исеме кушыла һәм ул авылга үзгәртеп корыла. 2361 1923 елда Чиләбедә татар - башкорт клубында рәссам-бизәүче булып эшли. 2362 1923 елда юкка чыгарыла. 2363 1923 елның 10-25 июньдә II Мөселман Корылтаенда (Уфа) мөфти итеп билгеле дин галиме, тарихчы, казый Риза Фәхретдин сайлана. 2364 1923 елның 22 маенда Татарстан АССРның (хәзерге Яшел Үзән районы ) Васильево бистәсендә туган. 2365 1923 елның 29 октябрендә башкаласы Анкарада булган яңа Төркия Җөмһүрияте игълан ителә Shaw, Stanford Jay; Kural Shaw, Ezel (1977). 2366 1923 елның 29 сентябрендә Татарстан АССРның Питрәч районы Черемышево авылында туган. 2367 1923 елның 3 ноябрендә губерна юкка чыгарыла, ә аның территориясе Урал өлкәсе составына кертелә. 2368 1923 елның 9-12 сентябрендә Мәскәүдә РКП(б)ның Дүртенче киңәшмәсе уза һәм анда да «Солтангалиев эше» карала һәм аңа «Совет хакимиятенең дошманы» дигән исем тагыла, ә киңәшмәнең стенограммасы урыннардагы партия оешмаларына җибәрелә. 2369 1923 елның августында Стәрлетамак кантоныннан Кырмыскалы олысы кертелгән. 2370 1923 елның апрелендә совет хакимияте Анадырдә урнаштырыла. 2371 1923 елның җәендә Урта Азиягә басмачыларга каршы көрәшергә җибәрелә. 2372 1923 нче елда икенче мәхәллә мәчете төзелә. 2373 1924—1925 елларда — Мәскәү пролетар язучылар берләшмәсенең секретаре. 2374 1924 1925 елларда Түбә руднигының фабзавучында укый. 2375 1924 — 1925 елларда ул шул ук Самарда ятим балалар йортында мөдир булып эшли. 2376 1924 1926 елларда Салих Баттал татар-башкорт эшче яшьләренең Мәскәүдәге ике еллык гомуми белем курсларында укый. 2377 1924 1926 елларда Сарытауда тибындагы уку йорты — Сарытау профтехмәктәбендә укый. 2378 1924 1928 елларда Казан Көнчыгыш музыка техникумында укый. 2379 1924 1929 Азәрбайҗан ССРда ССРБ Промбанкының Азәрбайҗан конторасы рәисе урынбасары, Азәрбайҗан авыл хуҗалыгы банкы рәисе урынбасары, «Азвинтрест» идарәсе рәисе. 2380 1924 – 1929 елларда Дүшәмбе исемен йөрткән ( ). 2381 1924 1929 елларда Казандагы М.Вахитов исемендәге ун сыйныфлы күргәзмә-тәҗрибә мәктәбендә укый. 2382 1924 — 1929 елларда Хайларда татар башлангыч мәктәбендә белем ала. 2383 1924 1937 елларда «Башкортстан» газетасында башта сәркатип, соңыннан җаваплы сәркатип булып эшли. 2384 1924 — Балахна һәм Растяпино районнары барлыкка киләләр. 2385 1924 елга кадәрге административ бүленеш буненча бу авыллар Оренбург губернасының Верхне-Уральск өязенә караганнар. 2386 1924 елда - 1918 елда төрле сәяси көчләрнең хакимият өчен көрәшендә барган трагик вакыйгалар турында, Киев шәһәрендә булган Ватандашлар сугышы хакта «Ак гвардия» романы басыла. 2387 1924 елда «Белем» журналында басылган беренче әсәре - «Куңалтак тормышта» хикәясендә авторның Тук-Чуран буенда гомер итүче туган халкының ярлы, куңалтак (файдасыз, мәгънәсез) тормышларын күреп, күңеле әрни, аларны хәлле тормышка, тырыш хезмәткә чакыра. 2388 1924 елда Варшавада ( Польша ) беренче тапкыр халыкара студентлар чемпионаты үтә. 2389 1924 елда Дебёсы һәм Селты өязләре юкка чыгарылалар. 2390 1924 елда Донбасска китеп, шахтада эшли башлый. 2391 1924 елда Ижау өязе Можга өязе белән волостьлар белән алмашалар. 2392 1924 елда исә «Көннәр йөгергәндә» исемле иң беренче җыентыгы дөнья күрә. 2393 1924 елда К. Мохтаровны да Мәскәүгә чакыртып алалар, РСФСР сәламәтлек саклау халык комиссариатына дәвалау бүлеге мөдире итеп билгелиләр. 2394 1924 елда комсомолның өлкә комитетына эшкә алына һәм Аргаяш кантонына сәркатип итеп җибәрелә. 2395 1924 елдан (1943—1956 еллардагы тәнәфес белән) Кавказ районы ( 1943 елга кадәр — Кропоткин районы) үзәге булып тора. 2396 1924 елдан — Ачинск районы үзәге. 2397 1924 елдан Биләү районы үзәге булып тора. 2398 1924 елдан "Красный" исемен йөртә, шул ук елдан 1929 елга кадәр — Можга өязенең үзәге. 2399 1924 елдан Кызыл гаскәр сафында. 2400 1924 елдан Кызыл Гаскәр штабы башлыгы, Хәрби академия җитәкчесе. 2401 1924 елдан Маннур өч елга якын Себернең төрле төбәкләрендә яши һәм эшли. 2402 1924 елдан Мариинск районы үзәге булып тора. 2403 1924 елдан РКП (б) әгъзасы ( 1922 елдан намзәт). 2404 1924 елдан ТАССР эшче-крестьян инспекциясе халык комиссары урынбасары, 1926 елның мартыннан ТАССР юстиция халык комиссары - ТАССР прокуроры итеп билгеләнә. 2405 1924 елдан Шадрин районының административ үзәге булы тора. 2406 1924 елда октябрендә Казанда дөньяга килә. 1949 елда Мәскәүдә театр институтын тәмамлый һәм Татар яшьләр театрында эшли башлый. 1950 елда Татар академия театрына күчә. 1960 еллардан спектакльләр куя башлый. 2407 1924 елда парламентка сайлана. 2408 1924 елда Постау бистәсендә Русиянең иң эре 10 кәнфит җитештерүче фабрикаларыннан саналган Казанның «Заря» кондитер фабригы ачыла. 2409 1924 елда район үзәге Мартыновка авылына күчерелә, районга Ялан районы исеме кушыла. 2410 1924 елда РКП (б) Пенза губерна комитетының милли азчылык бүлекчәсе М. Казакованы кадрлар хәзерләү курсларына җибәрә. 2411 1924 елда Селты өязе юкка чыгарыла, Селты шәһәр статусын югалта һәм Ижау өязенә кертелә. 2412 1924 елда Сембер Ульянов-Ленин хөрмәтенә Ульяновск дип аталган, ә губерна Ульяновск губернасы дип атала башлаган. 1928 елда Ульяновск губернасы юкка чыгарыла, ә аның территориясе Урта Идел өлкәсенең Ульяновск округына кертелә. 2413 1924 елда Сембер шәһәренә Ульяновск исеме кушыла, губернага да Ульяновск губернасы исеме кушыла. 2414 1924 елда Советск өязе, ә 1928 елда — Уржум өязе юкка чыгарла. 2415 1924 елда ул Көнчыгыш педагогия институтының кичке бүлегендә укый башлый. 2416 1924 елда ул Стэнли Болдуин хөкүмәтендә тышкы эшләр министры буа. 2417 1924 елда фиркагә кабул ителә, аңа Ырынбур тире заводы клубында татар эшчеләре белән эшләү йөкләнелә. 2418 1924 елда шәһәргә Сталино исеме кушылган. 1932 елдан өлкә үзәге булып тора. 2419 1924 елда Ырынбур өлкәсенең Ташлы авылында әзерлек курсларын бетергәч, Ырынбур Халык мәгарифе институтына укырга керә. 2420 1924 елда яңадан Уфага кайта, уку-һөнәр мәктәбендә елга якын тәрбияче һәм укыту бүлеге мөдире вазифаларын башкара. 2421 1924 елда Яңа Торъял кантоны барлыкка килә. 2422 1924 елны Кызыл Октябрь районы Кызма авылында крестьян гаиләсендә туган. 2423 1924 елның 10 октябрендә “Яшь ленинчы”ның 1500 данә тираж белән беренче саны чыкты. 2424 1924 елның 15 гыйнварында Томск татар педагогия техникумы буларак нигезләнгән. 2425 1924 елның 1 апрелендә I Әрҗәндә волость бинасында I район партия җыелышы үткәрелә. 26 коммунист катнаша. 2426 1924 елның 1 октябрендә фермер гаиләсендә туа. 2427 1924 елның 23 маенда (XIII съездда) пионер оешмасына В. И. Ленин исеме бирелүне зур бәйрәм итеп билгеләп үтә. 2428 1924 елның 25 февраленда Ставрополь өязе юкка чыгарыла, аның территориясе Мәләкәс өязенә кертелә. 2429 1924 елның 25 февралендә Ставрополь өязе юкка чыгарылган, аның территориясе Мәләкәс өязе составына кертелгән. 2430 1924 елның 3 февралендә вафат була. 2431 1924 елның 7 июлендә барлыкка килгән. 2432 1924 елның 9 маенда Сембернең Ульяновскка исемен алмаштыру аркасында Сембер өязе Ульяновск өязе исемен ала. 2433 1924 елның апрелендә А. Енбаев Мәскәүгә чакырып алына, кооперация системасында эш тәкъдим ителә, анда аның артыннан яшерен күзәтү оештырыла. 2434 1924 елның ахырыннан башлап, Фәйзи берничә ел Донбасста татар шахтерлары арасында укыту эшләре алып бара. 2435 1924 елның декабрендә ТатҮБК президиумы рәисе итеп сайлана. 2436 1924 елның июнендә шунда вафат. 2437 1925 – 1926 елларда Мәскәүдә кызыл профессура институтында укый. 2438 1925 — 1926 елларда Шамил Усманов Мәскәүдә Хәрби академия каршындагы курсларда укый, аннары, Ташкентка җибәрелеп, Көнчыгышны өйрәнү институтының хәрби курсларында политбүлек начальнигы булып хезмәт итә. 2439 1925 — 1928 елларда башта Бозаулык өязе, аннары Самар шәһәре мәгариф бүлегендә инспектор хезмәтен башкара. 2440 1925- 1929 елларда Дауэс президент Калвин Кулидж идарәсендә Җөмһүрияти фиркадан вице-президент була. 2441 1925 — 1930 еллар арасында ул башта Татар коммунистлар университетында, аннары Көнчыгыш педагогика институтында татар теле Һәм әдәбияты укыта, доцент ( 1927 ), профессор ( 1929 ) дәрәҗәсен ала. 2442 1925-1930 елларда башта Яр Чаллыда һәм Алабугада тугызъеллык мәктәптә, аннары Казанда югары уку йортында хәзерләү курсларында укый. 2443 1925 — 1930 елларда — Себер крае үзәге, 1930 елдан — Көнбатыш Себер крае үзәге, 1937 елдан — Новосибирск өлкәсе үзәге. 2444 1925 — 1934 елларда — Урал өлкәсе составында, 1934 — 1938 елларда — Свердловск өлкәсе составында, 1938 елдан — Пермь өлкәсе составында. 2445 1925 1937 елларда Мәскәүдә СССР Халыклары Үзәк нәшриятында эшли. 2446 1925 1938 елларда латин әлифбасы кулланыла. 2447 1925 — 1946 елларда Оренбург колхоз-совхоз күчмә театры эшләп килә. 2448 1925га кадәр Ш.Усманов, Татарстан Республика Революцион комитеты сәркатибе, Казандагы Уналтынчы мөселман пехота курсларында политбүлек начальнигы һәм Берләшкән татар-башкорт хәрби мәктәбе комиссары кебек җаваплы вазифаларны башкара. 2449 1925 елга Лысковога шәһәр статусы бирелә. 2450 1925 елда ачылган. 2451 1925 елда Бельгиядә Пий XI химаясы астында «Христиан эшче яшьләре» оешмасы төзелә. 2452 1925 елда беренче чуаш яшьләр газетасы - «Çамрǎк хресчен» (Яшь крестьян) газетасын оештыруда башлап йөри. 2453 1925 елда Гадел Кутуй Казан шәрекъ педагогия институтының урыс теле һәм әдәбияты бүлегенә керә. 2454 1925 елда «Дьяволиада» сатирик хикәяләр җыентыгы чыга. 2455 1925 елда Җәлилнең «Барабыз» исемле беренче китабы чыга. 2456 1925 елда Җ. Фәйзиләрнең гаиләләре Казанга күчеп килә. 2457 1925 елда Иваново өлкәсенә торф чыгару эшенә китә, Иваново шәһәрендә туку фабригында эшли. 2458 1925 елда Исхак Мәскәү Дәүләт кино техникумына укырга җибәрелә. 2459 1925 елда Казанга юллана. 2460 1925 елда Кудымкар Коми-Пермяк милли округының үзәге була. 2461 1925 елда Мәскәү дәүләт университетының филология факультетын тәмамлый. 2462 1925 елдан — Себер краеның Бараба округы үзәге; 1930 елдан — Көнбатыш Себер крае, 1937 елдан — Новосибирск өлкәсе составында. 2463 1925 елдан — Себер крае Татарск районы үзәге. 2464 1925 елдан Хәсәнне күрше авыл мәктәпләренә күчерәләр. 2465 1925 елда Сенгилей селога үзгәртеп корыла. 2466 1925 елда ССРБдә "Балалар дуслары" дигән оешма тәрбиячесез балаларга ярдәм итә башлый, 1928 елда тик 300 мең караучысыз бала калган. 2467 1925 елда техникумга Каюм Насыйри исеме бирелә. 2468 1925 елда Үзбәкстан ССР коммунистлар фиркасе һәм хөкүмәтендә җитәкче урыннарда эшли. 2469 1925 елда ул институтны тәмамлый. 2470 1925 елда ул Ленинградка күченә. 2471 1925 елда ул Стокгольмда Гомуми христиан конференциясен оештыра, анда Рим-католик чиркәвеннән кала, дөньяның барлык чиркәүләре катнаша. 2472 1925 елда хәрби түнтәрелеш әзерләп яңадан хакимияткә килә. 2473 1925 елда шәһәр рус совет язучысы Демьян Бедный (Ефим Алексеевич Придворов, 1883 — 1945) артыннан Беднодемьяновск дип аталган. 2474 1925 елда Яңа Карамалы волость башкарма комитеты хезмәткәре, бер үк вакыт та авыл комсомол ячейкасы секретаре вазифаларын башкара. 2475 1925 ел мәгълүматлары буенча, Яңа авыл БАССР-ның Бура волосте, Аргаяш кантонына караган. 2476 1925 елның 20 июлендә Сембер губернасы составыннан Чуаш АССР составына күчерелгән. 2477 1925 елның 21 апрельдән Чуаш АССР составына кертелә. 2478 1925 елның 25 апрелендә ул Чуаш Автономияле Совет Социалистик Республикасына үзгәртеп корыла. 2479 1925 елның декабрендә Төркия Хиҗри тәкъвимнән Милади тәкъвименә күчә. 2480 1925 елның көзендә Казанга килә һәм Көнчыгыш педагогия институтына кабул ителә. 2481 1925 елның мартыннан 1925 елның августына кадәр мордва телендә нәшер ителгән. 2482 1925 елның сентябрендә «Яңа авыл» гәзите эчендә чыга башлаган «Яңа авыл сәнәге» (ә арытаба «Сәнәк»кә әйләнеп, хәзер «Һәнәк», «Вилы») журналы оештырылганнан алып, аның авторы, күп еллар буе мөхәрририят әгъзасы һәм мөхәррире Гариф Гомәр була. 2483 1925 елның сентябрендә «Яңа авыл» татар гәзите эчендә Яңа авыл сәнәге дигән әдәби-сатирик кушымта буларак чыга башлаган. 2484 "1925: Курск губернасының Путивль өязе (бер волостьсыз), Грайворон өязенең Креничаны волосте һәм (өлешчә) тагын ике волость. 2485 1925 һәм 1926 елларда 13 саны астында чыгыш ясаган 3 машина һәлакәтеннән соң, Гран-при старт битләреннән 13 саны төшереп калдырыла. 2486 1926 — 1927 елларда кыйтганың төньяк-көнчыгыш өлешенә, культуралы үсемлекләрне өйрәнү өчен, экспедиция оештырыла. 2487 1926 1927 елларда Чишмә районы театрында артист булып эшли. 1938 елдан Башкортстан язучылар берлеге әгъзасы. 2488 1926 1927 уку елында укытучы булып Айдашева Хәдичә эшли. 2489 1926 — 1928 елларда СССРның Согуд Гарәбстанында вәкаләтле илчесе. 2490 1926 1928 елларда « Яшь юксыл », «Башкортстан яшьләре» ( 1925 елдан «Башҡортостан йәштәре») газеталарында эшли. 2491 1926 — 1939 елларда — Чуаш АССР составында, 1939 елда Мари АССР составына кертелә. 2492 1926 — 2010 елларда мордвалар саны 1,8 мәртәбәгә, ә аларның чагыштырма авырлыгы 2,8 мәртәбәгә кимәйгән. 2493 "1926: Гомель губернасы Новозыбков өязенең Семӗновка волосте, Воронеж губернасы Валуйки өязенең Троицк волосте, Төньяк Кавказ крае Донецк округының өлеше. 2494 1926 елда 28 кеше яшәгән. 2495 1926 елда аны тәмамлый, ә аннары Казанга кайтып, Казан дәүләт университетында аспирантурада укый. 2496 1926 елда Арча кантоны мәйданы - 8007 км², 1928дә - 7516 км². 2497 1926 елда Бакыда беренче тюркология съезды була, шул съездта латинизация буенча Азәрбайҗан тәҗрибәсен Совет Берлегенең башка республикалираныда һәм автономияле өлкәләрдә куллану кирәклеге турында караны кабул ителә. 2498 1926 елда Беренче Мәскәү университетының әдәбият һәм сәнгать факультетына укырга керә, беррәттән РСФСР Мәгариф комиссариаты каршындагы Төрки халыклар бүлегенең укый-яза белмәүне бетерү комиссиясе әгъзасы вазыйфасын башкара. 2499 1926 елда Г.Камалга рәсми төстә «Татар халык драматургы-әдибе» исеме бирелә һәм ул – «татар драма әдәбиятының зур хезмәтчесе, атасы һәм татар артистларының якын ярдәмчесе» дип бәяләнә. 2500 1926 елда «Елифан шлюзлары», «Эфир тракты», «Градов шәһәре» кебек әсәрләр языла, һәм әкренләп Платоновның революция китергән үзгәрешләргә карашы аларны кабул итмәүгә кадәр үзгәреп бара. 2501 1926 елда Казандагы сәнгать техникумына укырга керә. 2502 1926 елда Казанда «Мусульманский гражданский юридический строй как результат общественности» китабын чыгара. 2503 1926 елда Коми өлкәсенең административ бүленеше шундый булган: 1936 елда Печора округы барлыкка килә. 2504 1926 елда Мари АӨнең Сернур кантоны комсомол комитеты юлламасы буенча Казан университеты эшчеләр факультетының мари бүлекчәсенә укырга җибәрелә. 2505 1926 елда Мәскәүдә вафат була, Лазарев зиратында күмелгән булган, зиратны бетергәннән соң, мәете Введение зиратында җирләнгән. 2506 1926 елда Мияс шәһәр статусын ала. 2507 1926 елда М.Мутинга ТАССРның атказанган артисты дигән мактаулы исем бирелә. 2508 1926 елда МХАТта «Турбиннарның көннәре» куела. 2509 1926 елдан — Гайнә районының үзәге. 2510 1926 елдан Г. Алпаров ТАССР мәгариф министрлыгы һәм Көнчыгыш педагогика институтында эшли. 1926 елда Ленинградка Шәрыкне өйрәнү институтына укырга җибәрелә. 2511 1926 елдан Европа чемпионатлары үткәрү белән Европа йөзү лигасы шөгыльләнә. 2512 1926 елдан шәһәр статусын югалта; 1944 елдан — Княгинино районының үзәге. 2513 1926 елда район 23 авыл советына, карый торган 132 торак ноктасыннан, 9749 хуҗалыктан һәм 43804 кешедән торган. 2514 1926 елда район үзәге Сафакүлгә күчерелә. 2515 1926 елда район яңадан оеша, 1931 елда Сарапул районы белән берләштерелә. 2516 1926 елда ТАССР конституциясе кабул ителми калганлыктан, аның яңа проекты эшләнә, 1937 елның 25 июнендә ТАССР шураларының XI чираттан тыш корылтаенда кабул ителә. 2517 1926 елда театр Академия исеменә лаек була, ә 1939 елда Галиәсгар Камалның 60 еллык юбилее уңае белән театрга аның исеме бирелә. 2518 1926 елда Тихорецк шәһәренә үзгәртеп корыла. 2519 1926 елда Төхфәт Ченәкәй белән берлектә татар театрының тарихына багышланган китап чыгаралар. 2520 1926 елда ул Бочкарёвка тимер юл станциясе белән берләштерелә, аңа Александровск-на-Томи исеме һәм шәһәр статусы бирелә. 1931—1935 елларда Краснопартизанск, 1935—1957 елларда Куйбышевка-Восточная исемнәрен йөрткән. 1957 елдан хәзерге исемен йөртә. 2521 1926 елда ул оккупациядәге Гаитидагы социаль шартларны өйрәнә һәм Америка хөкүмтенә гаскәрләрен чыгарып, җирле халыкка җирне шәхси милек итеп тапшырырга тәкъдим итә. 2522 1926 елда хәрби перевортны ясый һәм Литва президенты булып сайланыла; 1931 һәм 1938 елларда яңадан сайланыла. 2523 1926 елда шәһәр статусы бирелә. 2524 1926 ел җанисәбе чорында Мордовия автономияле өлкәсендә 73 840 татар яши (5,3%). 2525 1926 елны Мөнирә Казандагы Татар балалар шәһәрчеге мәктәбенә урнаша. 2526 1926 елның 11 маенда Шпицбергенда Амундсена — Элсуорта — Нобиле экспедициясе дирижабльдә һавага күтәрелә. 2527 1926 елның 19 июлендә Төмәндә туган. 2528 1926 елның 26 июлендә кантонга Ырынбур өязенең Исәнгол авылы кушыла; 9 олысларның өлешләре һәм Яңа Покровка олысының 19 авылы Ырынбур губернасына бирелә. 2529 1926 елның 31 гыйнварында Чуаш АССР-ның беренче Конституциясе кабул ителә. 2530 1926 елның ахырында Галимҗан Нигъмәти Казанга килә һәм «Кызыл Татарстан» (хәзерге « Ватаным Татарстан ») газетасының баш редакторы итеп билгеләнә. 2531 1926 елның декабрендә Казан мөхтәсибен сайлауларда ул кандидат буларак катнаша. 2532 1926 елның маенда институт бүлекләре: а) үсемлекчелек, терлекчелек һәм авыл хуҗалыгын оештыру секцияләре белән авыл хуҗалыгы факультетына; б) урман факультетына әйләнә. 2533 1926 елның октябреннән МХАТта зур уңыш белән “Турбиннарның көннәре” пьесасы бара. 2534 1926 ел уртасына кадәр шунда эшләп, кире Казанга, Татар академия театрына әйләнеп кайта, 1927 елның февралендә кинәттән вафат була. 2535 1926 нчы елда армия хезмәтеннән кайткач, Г. Галиев бер кыш туган авылындагы зурлар өчен ачылган кичке мәктәптә укыта, аннары, 1927 —1928 нче елларда, Азнакай урта мәктәбендә эшли. 2536 1927 1928 уку елында Муллаянова Гайшә укыта. 2537 1927 1929 елларда армия сафларында хезмәт итә. 2538 1927 — 1929 елларда Госман Бакиров Татарстан Мәгариф комиссариатында инспектор, ә 1929 елдан 1936 елга кадәр «Мәгариф» журналының җаваплы сәркатибе булып эшли. 2539 1927 – 1930 елларда Ленинград сәнгать тарихы институты каршындагы театр сәнгате буенча югары курсларда укый. 2540 1927 елда авылда беренче әртил оештырыла. 2541 1927 елда Будапешт университиетында «фәлсәфә докторы» дәрәҗәсен ала. 2542 1927 елда Булгаков «Качу» драмасын тәмамлый. 2543 1927 елда Валамаз шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 2544 1927 елда ВКП(б)ның XV сúездында коллективлаштыруга йөз тоту курсы игúлан ителә. 1929/30 елларда Ямаш авылында да күмәкләштерү эшләре башлана. 2545 1927 елда Иващенково поселогы шәһәр статусы ала һәм аңа Лев Троцкий хөрмәтенә Троцк дигән исем бирәләр. 2546 1927 елда Казанга килә һәм педагогия техникумына укырга керә. 2547 1927 елда Казанда чыга торган «Кызылармеец» газетасында редактор булып эшли башлый. 2548 1927 елда кәшишханә ябыла, аның милке Эчке эшләр халык комисариаты (ЭЭХК) карамагына тапшырыла. 2549 1927 елдан Төркия халкы саны 4,4 тапкыр үсте. 2550 1927 елдан — Ядернә районының административ үзәге. 2551 1927 елда отставкага чыга. 2552 1927 елда өяз юкка чыгарыла, ә аның территориясендә Цивльск районы оештырылган. 2553 1927 елда өяз юкка чыгарыла, ә аның территориясендә Чабаксар районы оештырылган. 2554 1927 елда өяз юкка чыгарыла, ә аның территориясендә Ядернә районы оештырылган. 2555 1927 елда педагогик училищесы, 1929 елда урман техникумы, 1930 елда — авыл хуҗалыгы һәм медицина техникумнары ачылалар. 2556 1927 елда Русияне электрлаштыру турындагы (ГОЭЛРО) дәүләт планы буенча Чиләбе ГРЭСы төзелә башлый ( 1930 елда беренче токны бирә). 2557 1927 елда Сөнгатулла Бикбулат «82 кеше хатына» кул куя. 2558 1927 елда Ува - Ижау тар ( 1940 елдан - киң ) тимер юл төзелгән. 2559 1927 елда ул Казанга килә, биредә аның апасы яши торган була. 2560 1927 елда халыкара мөнәсәбәтләр буенча бакалавр дәрәҗәсе белән ул Лос-Анджелестагы Калифорния унивеситетын тәмамлый. 2561 1927 елда Шамил Усманов Хәрби хезмәттән отставкага чыга һәм радиостанция төзү буенча республика халык Комиссарлары Советының махсус вәкиле булып эшләгәннән соң, 1930 елдан башлап тулысынча әдәби иҗат эшенә күчә. 2562 1927 елда шәһәр тибындагы бистәгә үзгәртеп корылган. 2563 1927 елда язылганы уңышлырак булып, аерым китап булып чыга ( 1929 ) һәм театрда утызынчы елларда да уйнала. 2564 1927 елда ярминкәдә 2 дәүләт оешмасы, 6 кәпирәтиф, 2 әртил, 191 шәхси оешма катнаша. 2565 1927 елның 11 октябрендә институтка татар яшьләренә “яшел ут” ачкан төрки-татар рабфагы кушыла. 2566 1927 елның 14 февралендә Балык Бистәсе районы төзелә һәм бу көннән Зур Мәшләк авылы шушы районга күчерелә. 2567 1927 елның 1 августка кадәр Воскресенское районы исемен йөртә. 2568 1927 елның 1 августында исеме Норлат районына алыштыралар. 2569 1927 елның 23 февралендә ул совет хөкүмәтенә нота җибәрә, анда Чемберлен ССРБны «Британияга каршы пропаганда» алып баруда гаепли. 2570 1927 елның 3 июлендә Татарстан АССР хөкүмәтенең махсус карары белән Яңалиф Татар теленең рәсми әлифбасы итеп раслана, аны гамәлгә кертү турында бер-бер артлы карарлар кабул ителә. 2571 1927 елның җәендә институтның авыл хуҗалыгын механикалаштыру кафедрасы каршында машина сынау станциясе булдырыла. 2572 1927 ел – шимбә көненнән башланган ел. 2573 1928 — 1929 елларда, Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты кафедрасы мөдире буларак, барлык факультетларда, студентларның кайсы милләттән булуына карамастан, татар телен укыту мәсьәләсен күтәрә. 2574 1928 — 1929 елларда — Урта Идел өлкәсе составында, 1929 — 1934 елларда — Урта Идел крае составында, 1934 елдан — Ырынбур өлкәсе составында. 2575 1928 1931 елларда серияләп ясала, барлык 959 данә җитештерелгән. 2576 1928 — 1932 елларда мәктәпләрдә тел һәм әдәбият укыта. 2577 1928 — 1934 елларда бар булган. 2578 1928 — 1956 елларда — район үзәге. 2579 1928 - 1972 елларда Башкорт дәүләт академия театры актеры. 2580 1928 31 елларда Казанда татар телендә нәшер ителә. 2581 1928 елда ( 17 гыйнвар — 10 май ) — Казакъ АССР Кызыл-Җар округының идарә үзәге. 2582 1928 елда А.Ключарев Мәскәү консерваториясенең композиция факультетына укырга керә. 2583 1928 елда бер генә двигатель булган, 1938 елда 25 ат егәрлекле двигатель алалар, ләкин ул озак эшләми, соңыннан 25-40 ат егәрлекле көчле двигатель белән эшлиләр. 2584 1928 елда беренче шигырь җыентыклары («Юл буенда» («Сюрес дурыы») һәм «Нократ кызы ни турында җырлый») басыла. 2585 1928 елда Богырыслан өязе юкка чыгарыла, аның территориясе Урта Идел өлкәсенең Богырыслан округына кертелә. 2586 1928 елда Әхмәт Исхак Казанга кайта һәм 1939 елга кадәр «Кызыл Татарстан» (бүгенге « Ватаным Татарстан ») газетасы һәм « Чаян » журналы редакцияләрендә эшли. 1939-1942 елларда ул СССР Әдәби фондының Татарстандагы вәкиле булып тора. 2587 1928 елда Казандагы Көнчыгыш педагогика институтына укырга керә. 2588 1928 елда кантон составына Самар губернасының Мәләкәс өязе өлеше кертелгән. 2589 1928 елда Күкчәтау шәһәрендә җидееллык татар мәктәбен тәмамлый, аннары, укуын дәвам итү теләге белән Казанга килеп, 1928 1931 елларда сәнгать техникумының рәсем бүлегендә укый. 2590 1928 елдан 2006 елга кадәр Пенза районы үзәге булып торган. 2591 1928 елдан башлап барлыгы 81 бүләк бирелгән. 2592 1928 елдан башлап табиб-окулист буларак хезмәт итә, Удмурт АССРның атказанган табибы. 2593 1928 елдан Беренче күчмә театрда ( 1934 елдан Баймак колхоз-совхоз театры ) курайчы булып, 1940 елдан Уфада опера һәм балет театрында җырчы, 1945 1972 елларда Уфада драма театрында драма артисты булып эшли. 2594 1928 елдан бирле Бенджамин Франклин рәсеме 100 АКШ доллары банкнотасында урын ала. 2595 1928 елдан — Городище районы үзәге. 2596 1928 елдан Зубова Поляна районы үзәге булып тора. 2597 1928 елдан — Инсар районы үзәге. 2598 1928 елдан Кенәл районы үзәге булып тора. 2599 1928 елдан «Кечкенә иптәшләр» латин графикасына күчеп, «Октябрь баласы» дип атала башлый. 2600 1928 елдан — Ковылкино районы үзәге. 2601 1928 елдан Ленинград шәркыять институтында аспирант. 2602 1928 елдан Ленинск районы үзәге булып тора. 2603 1928 елдан — Неверкино районы үзәге. 2604 1928 елдан — Ромоданово районының административ үзәге. 2605 1928 елдан театр директоры булган Гомәр Ипчи кырымтатар театры өчен 20 пьеса яза һәм 30 пьесаны тәрҗемә итә. 2606 1928 елдан — Урта Идел өлкәсе ( крае ) составында, 1928—1930 елларда аның Пенза бүлгесе үзәге. 2607 1928 елдан — Урта Идел өлкәсе ( крае ) составында, 1928—1930 елларда аның Сызран бүлгесе үзәге. 2608 1928 елдан — Урта Идел өлкәсенең ( 1929 елдан — краеның ) Мордва бүлгесе үзәге. 2609 1928 елдан Урта Идел өлкәсе үзәге булып торган. 2610 1928 елдан Халыкара Астрономия Берләшмәсенең катгый карары буенча ул Андромедага керә. 2611 1928 елда Татарстанда «Күрше милләтләр әдәбиятыннан» дигән серия чыгару башлана. 2612 1928 елда татар театры махсус җиһазландырылган, уңайлыклары булган бинага күчә (Горький урамы, 13 нче йорт). 2613 1928 елда туган ягына кайтып, волость уку йорты мөдире, волость башкарма комитеты рәисе була. 2614 1928 елда ул бетерелә, аның территориясе Урта Идел өлкәсенә кертелә. 2615 1928 елда фабрикада эшләгәндә алган тәэсирләре нигезендә ул беренче сәхнә әсәрен «Организатор» исемле комедиясен яза. 2616 1928 елда шәһәргә Йошкар-Ола (Кызыл шәһәр) исеме кушыла. 2617 1928 елда шәһәр тибындагы бистә статусы, ә 1965 елда — шәһәр статусы бирелгән. 2618 1928 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 2619 1928 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала; 1933 елда Копейск шәһәренә үзгәртеп корыла. 2620 1928 елда Шыгайда 518 кеше яшәгән. 2621 1928 елда эшчеләр посёлогы статусын ала. 2622 1928 елда эшчеләр посёлогы статусын ала, 1929 елдан — Зуевка районының административ үзәге. 2623 1928 елда эшче театрына дәүләт театры статусы бирелә. 2624 1928 елда юкка чыгарыла; аның территориясе Чаллы кантоны составына кертелгән. 2625 1928 елны Әдһәм Пенза татар мәктәбенә укырга керә. 2626 1928 елны К.Тинчурин бер төркем артистлар белән Әстерханга күчеп китәргә мәҗбүр була. 2627 1928 елны Ленинградта Балтик заводыдында төзелгән. 2628 1928 елның 11 июнендә ул Түбән Идел краена үзгәртеп корыла. 2629 1928 елның 14 маенда, БҮБК карары нигезендә, Самар губернасы юкка чыгарыла, аның территориясе Урта Идел өлкәсенә кертелә. 2630 1928 елның 1 октябреннән Казан дәүләт университетында яңа ачылган Шуралар төзелеше һәм хокукы (юридик) факультетында 3 бүлек эшләп китә (шуралар төзелеше, шуралар хокукы, икътисади бүлек). 2631 1928 елның 21 майдагы БҮБК карары нигезендә, Сарытау губернасы юкка чыгарыла, ә аның территория Түбән Идел өлкәсенә кертелә. 2632 1928 елның 5 гыйнварда Мәскәүдә автоһәлакәттә вафат булган. 2633 1928 елның 7 сентябрендә СССР ҮБК һәм ХКС карары белән булдырылган. 2634 1928 елның май — июньдә бар булган. 2635 1928 ел — якшәмбе көненнән башланган кәбисә елы. 2636 1928 нче елда гарәп теленнән яңалифкә күчәләр. 2637 1928 нче елларда авылда «җәйге театр» эшләгән. 2638 1929 -1930 елларда Кашгарда һәм Янгисарда (Көнбатыш Шеңҗан-Уйгыр автономияле районы ) яшәп, уйгыр теле фонетикасы буенча китап (Studien zu einer ostturkischen Lautlehre) яза. 2639 1929 — 1930 елларда — Нижгар краеның Шарья бүлгесе үзәге. 2640 1929 — 1930 елларда округларга бүленгән; 1930 елда районнарга бүленеше индерелә, Мордва округы нигезендә Мордва автономияле өлкәсе оештырыла, башка районнар крайның турыдан-туры буйсынуга керәләр. 2641 1929 - 1930 елларда хәрби хезмәттә була. 2642 1929-1930 елларда Ялгызнаратның үзендә ике колхоз була. 2643 1929 — 1931 елларда Мирсәй Әмир Кызыл Армия сафында хезмәт итә, аннан кайткач, берникадәр вакыт «Чаян» журналында әдәби хезмәткәр, аннары 1934 елга кадәр Татарстан китап нәшриятының матур әдәбият бүлегендә мөхәррир булып эшли. 2644 1929-1932 еллар арасында дөньякүләм тулаем эчке продукт (ТЭП) 15%-ка кими Чагыштыру өчен, 2008-2009 елларда — Бөек Рецессия вакытында — ТЭП-ның кимүе 1%-тан да әзрәк. 2645 1929 — 1932 елларда Мәскәү — Загорск электрлаштырылган участогы файдалануга тапшырыла. 2646 1929 — 1932 елларда — район үзәге. 2647 1929 — 1932 елларда Уралда һәм Кузбасста татар эшчеләре өчен чыгып килгән газеталарда хезмәт итә. 2648 1929 1932 елларда Чарлз Дауэс Бөекбританияда илче вазифасын башкара. 2649 1929 – 1933 елларда туган авылында, 1933 – 1936 елларда Татар Суыксуы җидееллык мәктәбендә белем ала. 2650 1929 — 1937 елларда РСФСРның Төньяк крае составында ( 1936 елдан — Төньяк өлкәсе), 1937 — 1941 елларда Архангельск өлкәсе составында. 2651 1929 — 1939 елларда гамәлдә торган. 2652 1929-30 елда бу "объект"та башлыча шул коммуна тормышына багышланган "Путёвка в жизнь" кинофильмы төшерелә ("Мустафа дорогу строил.. 2653 1929 дан Казан университетында (1930 дан Казан медицина институты ) биохимия кафедрасын В.А. Энгельгардт җитәкли. 1931 дә аның тарафыннан аэроб организмнарның тереклек эшчәнлеге энергетикасы нигезен хасил иткән оксидлы фосфорильләнү күренеше ачыла. 2654 1929 елга авыл хуҗалыгында алыштыргысызлык аркасында аларның баш саны 35 млнга җиткерелә. 2655 1929 елда «Алман мәдәнияте өчен көрәш берлеге»нә нигез салган. 2656 1929 елда аны бернинди гаепсезгә кулга алып, ун елга Соловкидагы каторгага сөрәләр. 2657 1929 елда биредә химия комбинаты төзелеше башлана; калий тозлары чыганклаын үзләштерүе дә башлана. 2658 1929 елда Вятка губернасы һәм аның өязләре юкка чыгарылалар; Нолинск өязе Түбән Новгород краеның Нолинск округына үзгәртеп корыла. 2659 1929 елда Вятка губернасы һәм аның өязләре юкка чыгарылалар; Элекке Халтурин өязенең территориясендә Түбән Новгород краеның Вятка округының Халтурин районы оештырыла. 2660 1929 елда Игра яңадан барлыкка килгән Зура районына керә. 1937 елда Игра районы барлыкка килә, ә Игра аның административ үзәге була. 2661 1929 елда инде аның «Тальян» исемле беренче шигъри җыентыгы, аннан соң озак та үтми «Бояр урманында» (1930), «Металл тавышлары» (1931) дигән җыентыклары басылып чыга. 2662 1929 елда Кышлау-Елгада беренче колхоз төзелә башлаган, «Сталин» колхозы дип атаганнар. 2663 1929 елда Мәскәүдә Я.М. Свердлов исемендәге Коммунистик университетның мөхәррирләр әзерләү бүлегенә укырга керә. 2664 1929 елда монда урман читкә чыгару өчен порт төзелә. 2665 1929 елдан Арзамас районы үзәге булып тора; 1954 — 1957 елларда — Арзамас өлкәсе үзәге. 2666 1929 елдан Вельск районы үзәге булып тора. 2667 1929 елда нигезләнгән. 2668 1929 елдан — Кикнур районының үзәге. 2669 1929 елдан – Көлмез районының үзәге. 2670 1929 елдан Коноша районы үзәге булып тора. 2671 1929 елдан Лихославль районы үзәге булып тора. 2672 1929 елдан Лысково районы үзәге булып тора. 2673 1929 елдан Малмыж районы үзәге. 2674 1929 елдан Меленки районы үзәге булып тора. 2675 1929 елдан — Омутнинск районының үзәге. 2676 1929 елдан Слободской районы үзәге булып тора. 2677 1929 елдан соң Можга дип атала. 2678 1929 елдан Усть-Кулом районы үзәге булып тора. 2679 1929 елдан — Яраң районының үзәге. 2680 1929 елда районга беренче уру машинасы «самосборка» кайтарыла. 2681 1929 елда «ТАССРның 10 еллыгы исемендәге техникум» исеме бирелә. 2682 1929 елда Ташкәнтта ССРБ дәүләт банкы бүлекчәсендә эшли. 2683 1929 елда ТКУны тәмамлый. 2684 1929 елда Төньяк край составында Ненец (Самоед) милли округы барлыкка килде. 2685 1929 елда укуын Урта Азия дәүләт университетында дәвам итә. 2686 1929 елда ул кандидатлык диссертациясен яклый һәм, шушы елдан башлап, Мөштәринең фәнни һәм педагогик эшчәнлеге тулысынча Казан белән бәйләнгән. 2687 1929 елда ул Рус гомумгаскәрләр берлеге рәисе генерал Александр Кутепов тарафыннан кулланыла: «Нинди генә милләт вәкилләре булуларына карамастан, Русиядә яшәүче бар халыклар иң беренчедән – русиялылар. 2688 1929 елда ул Төркиягә китә һәм шунда укып белем ала, профессор дәрәҗәсенә ирешә. 2689 1929 елда ул «Хафизаләм иркәм» исемле комедиясен яза. 2690 1929 елда Урал педтехникумы филиалы буларак ачылган. 2691 1929 елда Феликс Дзержинский хөрмәтенә бистәгә Дзержинск исеме кушылган. 2692 1929 елның 15 декабренда ТатҮБКның II сессиясе ТАССР беренче бишьеллык планын кабул итә. 2693 1929 елның 16 ноябрендә Татарстан республикасының Үзәк башкарма комитеты карары белән мәчет ябыла, манарасы җимерелә. 2694 1929 елның 16 октябрендә Таҗикстан ССР оештырды, 5 декабрендә ул Советлар Берлеге эченә союздаш республика хохуклары белән керде. 2695 1929 елның 16 октябрьдә аңа Иосиф Сталин хөрмәтенә Сталинабад исемен кушканнар. 2696 1929 елның 1 августында юкка чыгарыла. 2697 1929 елның 24 августында Сарман районы Сөлек авылында туган. 2698 1929 елның 3-8 маенда узган ТАССР советларының VIII корылтае карары белән республикада 45 район оештырыла. 2699 1929 елның гыйнварында Вологда губернасы Төньяк крае составына кертелә, Төньяк крае эчендә Вологда округы барлыкка килә. 2700 1929 елның декабрендә кулга алына. 2701 1929 елның декабрендә Соловкига сөргенгә җибәрелә. 2702 1929 елның ноябрендә Гәрәй Нәфыйковны хәрби хезмәткә алалар. 2703 1929 ел — сишәмбе көненнән башланган ел. 2704 1929 нчы елда Нөркәйдә күмәк хуҗалыклар (колхозлар) оеша башлый. 2705 «1929 нчы елның көзендә республикада колхозлар хәрәкәте шактый көчәеп киткән иде. 2706 1930—1931 елларда Бәшири Сталино ( Донецк ) шәһәрендә «Пролетар» гәзитенең әдәби бүлеген җитәкли. 2707 1930 — 1931 елларда — Охот-Эвен милли округының үзәге. 2708 1930-1931 нче елларда авылны коллективлаштыру тәмамланган. 2709 1930 – 1932 елларда — Казакъ АССР хакимияте карамагындагы шәһәр булды. 2710 1930 — 1932 елларда ул, төп эшеннән аерылмыйча, «Яңалиф» журналының редакторы да булып тора. 2711 1930 1933 елларда Мәскәүдә кызыл профессура институтының әдәбият бүлегендә укый. 2712 1930 1935 елларда Чыңгыз Әхмәров Сәмәрканд шәһәрендә яши, «Яңа юл» журналы белән хезмәттәшлек итә, сәнгать әсәрләре иҗат итү оешмасында («Изофабрика») рәссам булып эшли. 2713 1930 1936 елларда МХАТта режиссер-ассистент буларак эшли. 2714 1930 — 1960 елларда — ТАССРның Красный Бор районы үзәге. 2715 1930 — 1963 елларда гамәлдә торган. 2716 1930 — 2007 елларда — Таймыр (Долган-Ненец) автономияле округының Хатанга районы үзәге. 2717 1930-34 елларда Шәриф Хәмидулла улы, Мәскәүнең Көнчыгыш халыклары институты аспирантурасын тәмамлап, диссертация яклый һәм шунда ук өлкән гыйльми хезмәткәр итеп эшкә калдырыла. 1936 елда ул тарих фәннәре кандидаты итеп раслана. 2718 1930 59 елларада ТАССРның Шөгер районы үзәге. 2719 1930 да нахакка кулга алына һәм 5 елга хезмәт лагерена озатыла, иреккә чыкканнан соң, Архангельск шәһәрендә яши: 1938 дә хезмәт колониясе уку-укыту комбинаты директоры. 2720 1930 елга кадәр бу эшне башкарып чыга. 2721 1930 елгы репрессияләр турында бәян иткән әсәр. 2722 1930 елда 20 августында оештырыла, район составына Бөре кантоны волостьлары керә. 1963-65 елларда Бөре районы составына Мишкә районы территориясе кергән. 2723 1930 елда 9 нчы сыйныфны тәмамлагач, ТАССР мәгариф халык комиссариаты һәм ВЛКСМның Татарстан өлкә комитеты аны авылга “Культармеец” итеп җибәрә. 2724 1930 елда авылда күмәкләштерү сәясәте турында «Шалаштагы тормыш» повесте басылып чыга. 2725 1930 елда аңа Совет дәүләтенең юлбашчысы В.И. Ленин исеме бирелә. 2726 1930 елда аны уңышлы тәмамлап, ул чактагы Татар эшче театрында иҗат юлын башлый. 2727 1930 елда атарга хөкем ителә, аны 10 ел сөргенгә алмаштыралар. 2728 1930 елда барлыгы 53136 гектар мәйданы булып, шуның 7535 гектарын колхозлар чәчкән. 1932 елда колхозлар чәчкән җирнең мәйданы 49897 гектар тәшкил иткән. 2729 1930 елда Башкорт АССР -да районнарга бүленешкә индерелә, Аргаяш кантоны урынында Аргаяш һәм Коншак районнары оештырылалар. 2730 1930 елда Башкорт сәнгать техникумын тәмамлый. 2731 1930 елда биредә 50 татар гаиләсе торган. 1930–40 елларда милли татар мәктәбе, аерым татар колхозы эшләгән. 2732 1930 елда большевиклар фиркасенә кушылган. 2733 1930 елда Габдрәшит Ибраһимов Мисырда конференциядә катнаша, Төркиягә кайткач, анда ясаган чыгышы өчен аны Измирдә тотып алып, 25 маддә буенча сорау алалар, алга таба чит илләргә чыгып йөрүне тыялар. 2734 1930 елда гомуми башлангыч белем бирү кертелә. 2735 1930 елда Г. Сәгъди яңадан Үзбәкстанга китә һәм 1932 елга кадәр Сәмәрканд шәһәрендәге Үзбәк Педагогия академиясендә (соңыннан — Үзбәк дәүләт университеты) эшли, анда үзбәк теле һәм әдәбияты кафедрасын ачу һәм юлга салу буенча зур эш башкара. 2736 1930 елда әдип үзенең беренче күләмле әсәрен – “Сиксән беренче штольня” повестен тәмамлый. 2737 1930 елда әлеге техникумнан янәдән аерылып чыга. 2738 1930 елда Зәй волосте бетерелә. 1935 елда Зәй авылы Зәй районының үзәге итеп үзгәртелә. 2739 1930 елда Иске Балакатай районы оештырылган, 1933 елда хәзерге исеме бирелгән. 2740 1930 елда Казан татар һәм урыс педтехникумнары белән берләштерелә; шул педтехникумның чуаш бүлеге буларак 1936 елга кадәр эшләгән. 2741 1930 елда кантоннар бетерелеп, районнар оештырыла. 2742 1930 елда Кукмара район үзәгенә әйләнә. 2743 1930 елда Ленин ордены булдырылганга кадәр Кызыл Байрак ордены Совет дәүләтенең иң югары бүләге булган. 2744 1930 елда Мәләвез 27 колхозны берләштергән район үзәге була. 2745 1930 елда Мәскәүдә ачылган АТС, баштарак ССРБ детальләреннән җыела. 2746 1930 елда Монтевидео шәһәрендә Бөтендөнья футбол чемпионаты үткәрелә. 2747 1930 елдан 2007 елга кадәр Таймыр (Долган-Ненец) милли бүлгесенең административ үзәге. 2748 1930 елдан Әлмәт авылы — Әлмәт районының үзәге. 2749 1930 елда нигез салына. 1989 елда 51 кеше (татарлар), 1997 – 28, 2000 елда 24 кеше яши. 2750 1930 елдан — Көнбатыш Себер крае, 1937 елдан — Новосибирск өлкәсе составында. 2751 1930 елдан — Көнбатыш Себер крае составында. 2752 1930 елдан РСФСР туры карамагында булган. 2753 1930 елдан суыткычларда фреон куллана башлыйлар. 2754 1930 елдан – Туймазы районы үзәге. 2755 1930 елдан — Ямал-Ненец милли округының үзәге. 2756 1930 елда персональ пенсия билгеләнә. 2757 1930 елда Пудем районы оештырыла, һәм Пудем аның үзәге була. 2758 1930 елда театрыбыз Мәскәүдә ССРБ халыклары театрлары Олимпиадасында катнаша. 2759 1930 елда төзелә. 2760 1930 елда Уфа сәнгать техникумын тәмамлый. 2761 1930 елда Фрунзе исемендәге Хәрби Академияне тәмамлый. 2762 1930 елда шәһәргә Сыктывкар исеме кушыла. 2763 1930 елда шәһәр статусы бирелгән. 2764 1930 ел Квант буталчылыгы Эйнштейн һәм Бор арасында 1927 елда зур фәнни бәхәсне тудыра. 2765 1930-еллар башында Себердә, Каваказда, Урта Азиядә һәм Идел буенда (Татарстан) торган халыклар латиницаны кулландылар. 2766 1930 елларда ( 1933 елда ССРБ ҮБК карары белән ябылганчы) әлеге бинада Мәскәү татар театры урнаша. 2767 1930 елларда авыл эченә Абдрахман һәм Клявлино авыллары керә. 2768 1930 елларда атом төшләре нуклоннардан ( протоннар һәм нейтроннардан ) тора дип ачыкланган. 2769 1930 елларда гаилә Казанга кайта, соңрак Латвия ССР Клайпеда шәһәренә барып урнаша. 2770 1930 елларда мәктәпләр өчен татар теле дәреслекләрен әзерләшә. 2771 1930 еллардан башлап, проза жанрында иҗат итүгә күчә. 2772 1930 елларда Русиядә саны 50 хайванга кала. 2773 1930-елларда СССРда алеутлары өчен латинлаштырылган әлифба эшкәртелгән, әмма ул гамәлгә кертелмәгән. 2774 1930 елларда ТАССР радиокомитеты рәисе, ТАССР ОСОАВИАХИМ үзәк шурасы рәисе булып, ТАССР авыл хуҗалыгы банкы идарәсендә эшли. 2775 1930 елларда ук яза башлый. 2776 1930-елларда урамга инкыйлабчы Яков Свердлов хөрмәтенә исеме кушылган, ә исә 2000-еллардан урам хәзерге исемен йөртә. 2777 1930 елларда Хәмит үзенә Кошай фамилиясен ала. 2778 1930 елларда эшләнелә. 1932 елда беренче очыш ясый. 2779 1930-елларның ахырында кириллизация башланды һәм урыс латиницасы турында оныттылар. 2780 1930 ел Лашманчылар — Петр I заманында ясала башлаган сугыш көймәләре өчен, агач кисүче крәстианнар. 2781 1930 елны кантон Аргаяш һәм Коншак районнарына бүленә. 2782 1930 елның 10 августыннан - Апас районы үзәге, 1963 елның 1 февраленнән - Тәтеш районына керә. 2783 1930 елның 10 августыннан Чаллы (1976 ның 20 апреленнән - Тукай) районында. 2784 1930 елның 11 октябрендә вафат була. 2785 1930 елның 12 августында Казанда вафат була. 2786 1930 елның 13 августында Т.Ченәкәйнең «Башкортстан» гәзитендә «Җидегән» турында объектив булмаган, «үзтәнкыйть» мәкаләсе чыга. 2787 1930 елның 13 маенда Казан коммуналь-төзелеш институты буларак оеша. 1939 елдан –Казан коммуналь төзелеш инженерлары институты, 1941 дә ябыла. 2788 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән, Бөре кантонын үзгәртү юлы белән барлыкка килгән. 2789 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән Зиянчура районы барлыкка килгән. 2790 1930 елның 23 июлендә округларга бүленеш юкка чыгарыла, ә 30 июньдә край үзе дә юкка чыгарыла; аның территориясендә Көнбатыш Себер һәм Көнчыгыш Себер крайлары оештырыла. 2791 1930 елның 24 апрельдагы Берләшкән Дәүләт Сәяси Идарәсенең боерыгы буенча Лагерьларның идарәсе барлыкка килә. 2792 1930 елның 29 декабрендә кулга алына. 2793 1930 елның 29 ноябреннән 1939 елның 23 февраленә кадәр Сталино шәһәрендә (хәзер Донецк ) татар телендә нәшер ителә, барлыгы 1008 саны чыга. 1937 нең 29 июленә кадәр «Пролетар» исемендә була. 2794 1930 елның 2 декабрендә аның катнашлыгында чыккан «Колхоз көче» гәзите – беренче район басмаларының берсе. 2795 1930 елның 30 августында Габдрахман Гомәри кулга алына, бер айдан соң ул Архангел өлкәсенә 3 еллык сөргенгә хөкем ителә. 2796 1930 елның 30 июлендә Арзамас округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Нижгар краеның туры буйсынуга күчерелгәннәр. 2797 1930 елның 30 июлендә Богырыслан округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Урта Идел краеның туры буйсынуга күчерелгәннәр. 2798 1930 елның 30 июлендә Котельнич округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Нижгар краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2799 1930 елның 30 июлендә Нижгар округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Нижгар краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2800 1930 елның 30 июлендә Пенза округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Урта Идел краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2801 1930 елның 30 июлендә Сызран округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Урта Идел краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2802 1930 елның 30 июлендә Төмән бүлгесе, ССРБ бүлгеләрнең күпчелеге кебек үк, юкка чыгарылган; аның районнары Урал өлкәсенең туры буйсынуына күчерелгән. 2803 1930 елның 30 июлендә Шадрин бүлгесе, ССРБ бүлгеләрнең күпчелеге кебек үк, юкка чыгарылган; аның районнары Урал өлкәсенең туры буйсынуына күчерелгән. 2804 1930 елның 30 июлендә Шарья округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Нижгар краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2805 1930 елның 30 июлендә Ырынбур округы, ССРБ округларының күпчелеге кебек үк юкка чыгарыла; районнары Урта Идел краеның туры буйсынуга күчерелгән. 2806 1930 елның 6 апрелендә кабул ителгән. 2807 1930 елның 8 февралендә кардинал Помпилийга язган хатында папа ССРБда дингә каршы барган көрәшне фаш итә. 2808 1930 елның 9 гыйнварында Татарстан АССРның Минзәлә өязе (1930 елның 10 августыннан Сарман районы ) Күтәмәле авылында рухани гаиләсендә туып үсә. 2809 1930 елның гыйварында комиссия үз эшне тәмамланды. 2810 1930 елның гыйнварыннан ТАССР финанс халык комиссары. 2811 1930 елның февралендә Казанга күченгән Исәнбәтне каты эзәрлекләү башлана. 2812 1930нчы елларда - педучилище, 1939 елда - укытучылар институты, 1952 елның 19 августыннан Алабуга дәүләт педагогика институты булып оеша. 150 студент белем ала торган ике факультетлы институт буларак эшли башлый. 2813 1930нчы елларда югары паркта төзелгән кышкы корпус бәрабәренә «Артек» ел әйләнәсендә эшли башлый. 2814 1930 нчы елларның иң уңышлы прозаикларының берсе. 2815 1930-ынчы елда Хезмәт Фиркасе туган. 2816 1931 — 1932 елларда гаскәри хезмәттә булып кайтканнан соң, театрда эшен дәвам иттерә. 2817 1931 1932 елларда Мәскәүдә сәяси курсларда укып кайткач, Башкортстан язучылар берлегенең җаваплы сәркатибе вазыйфасын башкара. 2818 1931 1933 елда авыруы көчәя. 2819 1931 — 1933 елларда чыгарыла. 2820 1931 — 1934 елларда Гайнә —Менделлево магистрале төзелә, ул Кудымкарны Транссебер магистрале белән тоташтыра. 2821 1931 1934 елларда Казан педагогия техникумында һәм Хезмәтне фәнни оештыру институтында укыта. 2822 1931 1934 елларда — Урал өлкәсе составында, 1934 — 1944 елларда — Омск өлкәсе составында. 2823 1931 – 1951 елларда Казанда эшли. 2824 1931-32 уку елында Мәчти авылы кешеләре Мадъяров Арыслан (ирле-хатынлы), Мадъярова Рәхимә иптәшләр башлангыч мәктәптә укыта башлап, мәктәп җидееллык итеп үзгәртеп корыла. 2825 1931 -33 елгы баш күтәрүне җиңүдән соң Чит ил уйгур әдәбияты беренче адымнарын ясый башлый. 1932 елдан башлап Көнчыгыш Төркестанда совет уйгур әдәбиятына нигез салган Мөһәммәди әсәрләре киң таралыш ала. 2826 1931 -34 елларда гаиләсе белән Җәлалабадта яши. 2827 1931-38 елларда — Гөрҗистан коммунистик фиркасе ҮК-нең беренче сәркатибе, бер үк вакытта (1932—1937) — ВКП(б)ның Кавказ арты край комитетының беренче сәркатибе. 2828 1931 дә Дәүләт саклануы шурасы рәисе, 1933 тән Карел муентыгында ныгытылган сызык («Маннерһейм сызыгы») төзү белән шөгыльләнгән. 2829 1931 дән Бакуда - СССР икътисад банкының Әзәрбайҗан конторында икътисад инспекторы. 1936 дан Мәскәүдә - «Росшвейбыт» берләшмәсенең Мәскәү транзит базасы хокук бюросы башлыгы урынбасары; 1940-41 дә СССР Кулланучылары Үзәк берлегендә (Центросоюз) юрист. 2830 1931 елга кадәр Көнчыгыш мәгариф институты, Татар мәгариф институты ( 1931 1934 ), Казан дәүләт педагогика институты ( 1934 1941 ), 1941 елда хәрби госпиталь урнаша. 2831 1931 елга кадәр мәчет булган. 1930-40 елларда җирле күмер шахталарында Идел һәм Урал буйларыннан мәҗбүри күчерелгән татарларның хезмәте киң файдаланыла. 2832 1931 елда аны АКШ Сенатына сайлыйлар. 2833 1931 елда Донецкида чыга торган «Пролетар» газетасы редакциясенә күчә. 1932-1934 елларда армия сафларында хезмәт итә. 2834 1931 елда Ирена Варшава университетының классик филология кафедрасы хезмәткәре Мечислав Сендлеровка кияүгә чыга. 2835 1931 елда Казанга килә, Татрабфакта, аны тәмамлагач Казан педагогия институтында укый. 2836 1931 елда комсомолга керә. 2837 1931 елда К.Тумашева Мәскәү театр институтына (ГИТИС) укырга керә. 2838 1931 елда Магадан өлкәсенең элгәре, "Дальстрой" тресты - үникәл һәм өзлексез киңәя торган административ-территориаль берәмлеге үз эшен башлый. 2839 1931 елдан 1937 елга кадәр чыккан. 2840 1931 елда Нарьян-Мар шәһәр тибындагы бистәсенә үзгәртеп корыла; 1932 елдан — Ненец милли округының үзәге. 2841 1931 елдан башлап чыга. 2842 1931 елда Нәҗип Җиһанов Мәскәү консерваториясе карамагындагы техникумның композиторлар әзерләү бүлегенә укырга керә. 2843 1931 елдан — Ишем районы үзәге. 2844 1931 елдан Түбән Идел крае Анненков районының Разметнин МТСында агроном. 1935-40 та Бөтенсоюз үсемлекчелек институтының арпа секциясе мөдире ( Ленинград ). 2845 1931 елда районга 49 авыл советы белән 106 825 кешекергән. 2846 1931 елда райүзәк исеме Сыры (Сурское) итеп үзгәртелгән, район исеме дә Сыры районы итеп үзгәртелгән. 2847 1931 елда Р. Ильяс Казанга килә һәм Татар коммунистлар университеттына (ТКУ) укырга керә. 2848 1931 елда Саидә Боданинская шагыйрь Әшрәф Шемьи-задә белән Мәскәүдә гаилә кора. 2849 1931 елда Стәрлетамакта нигезләнгән. 2850 1931 елда тәмам юлдан язу дәрәҗәсенә җиткән яшүсмерне чекистлар тотып алалар һәм Мәскәү өлкәсендәге Хезмәт колониясенә урнаштыралар. 2851 1931 елда ул, татарлардан беренче булып, Казан дәүләт университетының химия профессоры исемен ала. 2852 1931 елда фирка-ара хөкүмәт урнашкач, Чемберлен Адмиралтействоның Беренче Лорды була. 2853 1931 елда Хәбәшстан тарихында беренче констиитуция игълан ителә. 2854 1931 елны зообакча ботаник бакча территориясенә күчерелә. 2855 1931 елны Казанда кулга алына һәм кулаклар-муллалар төркемендә катнашучы буларак хөкемгә тартыла, ләкин дәлилләр җитмәү сәбәпле иреккә җибәрелә. 2856 1931 елның 13 гыйнварында иң югары җәзага хөкем ителә. 2857 1931 елның 20 октябрендә Зөя районы Тәмте районы белән Югары Ослан районы на берләштерелгәннәр. 2858 1931 елның 20 октябрендә ул Зөя районы белән Югары Ослан районы на берләштерелгәннәр. 2859 1931 елның 2 гыйнварында Дин өчен көрәш — социализм өчен көрәш брошюрасын дөньяга чыгарган өчен кулга алына. 2860 1931 елның 30 сентябреннән 1934 елның 7 ноябренә кадәр Кадиевка шәһәрендә ( Донецк өлкәсе ) татар телендә атнага 2 тапкыр нәшер ителә, 254 саны чыга. 2861 1931 елның 6 мартыннан Стәрлебаш районы итеп үзгәртелә. 1963 елда Мәләвез һәм Стәрлетамак районнарына кушылган. 1964 елның 3 мартында яңадан булдырылган. 2862 1931 елның 8 декабрендә Казанда вафат була. 2863 1931 елның 9 ноябрендә беренче тапкыр Мөскәүдә сугыш тантанасында күрсәтелгән, бу төренең 3 танкы катнашкан. 2864 1931 елның августында, 10 яшендә, аларны гаиләләре белән Магнитогорскка сөрәләр. 2865 1931 елның апрель-декабрендә Кавказ кызылбайраклы армиясенең оператив бүлеге башлыгы һәм ССРБ Берләшкән баш сәяси идарәсенең (ББСИ, ) Кавказ арты ССР-да тулы вәкаләтле вәкиле; 1931 елның август-декабрендә — ССРБ ББСИ коллегиясненң әгъзасы. 2866 1931 елның гыйнварында атуны 10 ел сөргенгә алмаштыралар. 2867 1931 елның маенда «Коммуна» гәзите мөхәррире итеп тәгаенләнгән Насыйри басмага актив авторларны, язучыларны җәлеп итә, үзе дә күп яза. 2868 1931нче елдагы сайлаулардан соң илдә җөмһүрият иглан ителә. 2869 1931нче елда кабул ителгән Вестминстер статусы буенча ( 1942нчы елда раслынды) Австралия белән Бөекбритания арасында бердәнбер конституцион мөнәсәбәт – Бөекбритания патшасы. 2870 1932-1933 елларда Сабада укучылар саны арта, бигрәк тә башлангычта укучылар өчен биналар җитми. 2871 1932 1935 елда - Чак сугышында Парагвай һәм Боливия арасында зыян күргән. 2872 1932 1935 — халыкара ПЕН-клуб президенты. 2873 1932 1936 елларда Идрис Туктар Казан дәүләт педагогика институтында белем ала, аннары төрле җирләрдә укыта, газеталарда корректор,тәрҗемәче булып эшли, китапханәләрдә китапханәче һәм мөдир вазифаларын башкара. 2874 1932 – 1936 елларда — Казакъ АССР Караганды өлкәсенең идарә үзәге. 2875 1932 - 1937 елларда Әлмәт һәм Баулы мәктәпләрендә тел-әдәбият укыта, мәктәп директоры була. 2876 1932 1951 Мәскәүдә фәнни, уку-укыту һәм мультипликацион фильмнар режиссеры булып эшли. 2877 1932 – 1957 елларда татарча «Басу ударниге», русча «За высокий урожай» исеме белән чыга. 2878 1932 — 1958 елларда Татарстан радиосында диктор, мөхәррир, әдәбият-сәнгать тапшырулар җитәкчесе булып эшли. 2879 1932 – 40 елларда Иске һәм Яңа Мочали мәктәпләрендә директор. 2880 1932 дә «Колхоз газеты» белән берләштерелә. 2881 1932 елга кадәр мәчеткә беркем дә кул тидерми, Ислам динендә тәрбияләнгән кешеләр аның түбәсен ябып хуҗалык эшләренә кулланырга базмый. 2882 1932 елда аның беренче зур әсәре – “Даладагы утлар” исемле повесте дөнья күрә. 2883 1932 елда аның «Үтеп барган көннәр» исемле беренче шигырь җыентыгы дөнья күрә. 2884 1932 елда Башкорт педагогика институтының әзерлек курсларына укырга керә. 2885 1932 елда бәйсезлек игълан ителә. 2886 1932 елда Әтнә театры “Колхоз-совхоз күчмә театры”на әйләнгәч, 1933-1940 елларда куелган “Галиябану”, ”Бишбүләк”, ”Урман кызы”, ”Сүнгән йолдызлар”, ”Ак калфак”, ”Асылъяр”, ”Гөлзада “ пьесаларын сәхнәгә чыгаруда Зәкия Сафиуллинаның да өлеше зур. 2887 1932 елда Казанга күчеп килә. 2888 1932 елда Казанда авиация заводы төзелә башлый. 2889 1932 елда корылык булып китә, авылда берничә кеше ачлыктан үлә. 2890 1932 елда Кызыл Кама районы белән берләштерелә. 2891 1932 елда К.Э. Циолковскийның үзенә хат яза. 2892 1932 елда МХАТ сәхнәсендә Николай Гогольнең «Үле җаннар» спектакле куела. 2893 1932 елда Нагаево авылында җидееллык татар мәктәбе ачыла, 1962 елда ул — сигезьеллык, 1988 елда урта мәктәп итеп үзгәртелә, татар теле фән буларак өйрәнелә. 2894 1932 елдан башлап бөтен көчен проза өлкәсенә бирә. 2895 1932 елдан Мәскәүнең «ЗиС» («ЗИЛ») автомобиль заводында фрезерлаучы, механик җыю бүлеге бригадиры булып эшли. 2896 1932 елда оештырылган. 2897 1932 елда район үзәге Уразавылга күчерелгән, районга исе Кызыл Октәбер исеме кушылган. 2898 1932 елда Үзбәкстан ССР Мәгариф комиссариаты карары нигезендә Г. Сәгъди Ташкәнткә күчә һәм педагогия институтында укыта. 2899 1932 елда ул репрессияләнә. 2900 1932 елда Уфа педагогия институтын тәмамлый. 1932 1934 елларда Ерак Көнчыгышта хәрби хезәттә. 2901 1932 елда Ф. Гаскәров, Мәскәүдә хореография мәктәбен тәмамлап, Уфага кайта. 2902 1932 елда шәһәр Актүбә өлкәсенең мәркәзе булган. 2903 1932 елда шәһәр статусы бирелгән, ә 1939 елда шәһәргә Алдан исеме кушыла. 2904 1932 елда Эрнст Эпик беренче тапкыр бу болытның булуын фараз итә. 2905 1932 елның 10 мартында мәчет ябыла, 1930 нчы елларда манара сүтелә. 2906 1932 елның 10 октябреннән 1934 елның 31 июленә кадәр Донецк өлкәсе Макеевка шәһәрендә татар телендә барлыгы 107 саны нәшер ителә. 2907 1932 елның 15 июлендә ВКП (б) Урал өлкә комитеты карары белән театрга рәсми статус бирелә. 2908 1932 елның 1 гыйнварыннан соң Удмурт автономияле өлкәсе исемен йөртә. 2909 1932 елның 20 мартында Каракалпакстан АССРна үзгәртелгән. 2910 1932 елның 21 декабрендә М. Сәгыйдуллинны кулга алалар. 2911 1932 елның гыйнварында Сталин (рәсми – Енукидзе) тарафыннан «Турбиннарның көннәре» рөхсәт ителә. 2912 1932 елның маенда Ишембай янында беренче скважиналардан нефть чыгару башлана. 2913 1932 елның язында беренче балалары дөньяга килә. 2914 1932 елны район Авыргазы елгасы исеме белән атала башлый, ә 1940 елда үзәк Толбазыга күчә. 2915 1933 - 1935 елларда Кырмыскалы МТСы сәяси бүлегенең 500 данәдә «Комбайн», «Пионер тауышы», «Колхоз юлы» гәҗитләрен чыгаруы мәгълүм. 2916 1933 1936 елларда мигъмар П.Н. Ашмарин проекты буенча бинага өченче кат өстәлә. 2917 1933 1937 елларда Ерак Көнчыгышта чик буенда хәрби хезмәт үтә. 2918 1933 1937 елларда Кызыл Армиядә хезмәт иткән. 2919 1933 1939 елларда Тамбов өлкәсе Платонов районы Күршә авылында «Иптәш, алга!» 2920 1933—1942 елгы рәсми документларда училище җидееллык мәктәп буларак телгә алына. 2921 1933 1945 елларда Алманиянең рейхсканцлеры, 1934-1945 Алманиянең фюреры, Икенче дөнья сугышы вакытында Алмания хәрби көчләренең баш җитәкчесе. 2922 1933 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 2923 1933 гә кадәр Газодинамика лабораториясендә (Ленинград), электроракета, сыек ягулыклы ракета двигательләре (ЖРД) төзү бүлеген оештыра һәм җитәкли. 2924 1933 ел Гайсә Мәсихнең тәредәге үлеменең 1900-еллык юбилее дип игълан ителә. 1935 елда Кастель-Гандольфода яңа астрономик обсерватория ачыла. 2925 1933 ел да 7 сынфыны тәмамлый. 2926 1933 елда I Әрҗәндә җидееллык мәктәп ачыла. 2927 1933 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Logo dask.jpg Вакыйгалар * 13 гыйнвар — С.В. Ильюшин исемле ОКБ нигезе салынган. 2928 1933 елда азат ителә. 2929 1933 елда азат ителә, ләкин хокуклары кайтарылмый. 2930 1933 елда арестлана һәм биш елга хөкем ителә. 2931 1933 елда аспирантураны тәмамлый. 2932 1933 елда гәҗитләрнең 21 саны дөнья күрә: русчасы 1 200 данә, башкортчасы 1 800 данә. 2933 1933 елда Германиядә хакимияткә Адольф Гитлер килгәннән соң Швейцариягә кача һәм гомеренең соңгы көннәренә кадәр шунда яши. 2934 1933 елда җидееллык мәктәпне тәмамлый. 2935 1933 елда журнал Казанга кайта, «Пионер каләме»нә әверелә. 2936 1933 елда милләтчеләр белән мөнәсәбәте булуда гаепләнә, шуннан соң иҗат эшеннән читләшә. 2937 1933 елда Национал-социалистик алман эшчеләр фиркасенә, ә соңрак — СС-ка керә. 2938 1933 елдан басмаханә өчен кирәкле техника кайтартылгач, гәҗит Бүздәкнең үзендә басыла башлый. 2939 1933 елдан башлап Р. Ильяс—Казандагы газета редакцияләрендә, Татарстан радиокомитетында әдәби хезмәткәр, редактор, Татарстан Язучылар берлеге идарәсендә әдәби консультант, аннары Татглавлит вәкиле булып эшли. 2940 1933 елдан Бәшири Уфада яши. 2941 1933 елдан институт авиация югары уку йортлары арасында беренчеләрдән булып «КАИ хезмәтләре» дип аталган фәнни мәкаләләр җыентыгы чыгара башлаган. 2942 1933 елдан Республика татар күчмә театрының баш режиссеры. 2943 1933 елдан ук шигырьләре белән матбугатта күренә башлаган Ш. Мөдәррис студентлык чорында аеруча дәртләнеп иҗат итә. 2944 1933 елда Обдорск шәһәр тибындагы бистәсенә үзгәртеп корыла, аңа Салехард исеме кушыла. 2945 1933 елда оештырылган. 2946 1933 елда районда күпләп яшәгән чуашлар өчен газета милли телләрендә чыгарыла. 2947 1933 елда Серафимович шәһәренә үзгетеп корылган. 2948 1933 елда Татарстанның Зөя шәһәрендәге төзелеш институты рабфагында укый, шунда әдәби иҗат эше белән дә шөгыльләнә башлый. 2949 1933 елда Украинаның Запорожье каласы янындагы Карантинка бистәсендәге кирпеч заводында токарь өйрәнчеге. 2950 1933 елда Франклин Рузвельт К.Халлны АКШ Дәүләт сәркатибе итеп билгели. 2951 1933 елда хәрби хезмәткә алынып, башта Луганск хәрби очучылар мәктәбендә укый, 1934 елдан Одесса хәрби авиация мәктәбе курсанты. 2952 1933 елда шәһәр статусын ала. 2953 1933 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 2954 1933 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала, 1938 елдан шәһәргә үзгәртеп корыла. 2955 1933 елда, шушы ике әртил кушылып, “Игенчеләр” колхозы барлыкка килә. 2956 1933 елларга кадәр Коминтерн исемендәге Харьков паровоз төзү заводында җитештерелгән, 620 данәләр эшләп чыгарылган. 2957 1933 елның 10 апрелендә ОГПУ каршындагы махсус утырыш тарафыннан 10 елга төзәтү-хезмәт лагерена җибәрелергә хөкем ителә. 2958 1933 елның 4 гыйнварында Алтата авыл советы мөселманнар мәчетләр өчен налог түләүне таләп итә. 25 гыйнварга кадәр түләнмәсә, тартып алу белән яный. 2959 1933 елның 5 сентябрендә Кама танк үзәгенең эшчәнлеге тәмамланган. 2960 1933 елның башына эшсезлек 25 процентка җитә, өч ел эчендә 13 миллионнан артык кеше эшсез кала. 2961 1933 елның гыйнварында ВКП (б) өлкә контроль комиссиясе тарафыннан, « фирка һәм шуралар хакимиятенә каршы эш алып барган троцкичыл инкыйлабка каршы төркем» (А. 2962 1933 елның языннан башлап 1934 елның ахырынача Салих Баттал һава көчләренең махсус конструкторлык бюросы янындагы сынау отрядында хезмәт итә. 2963 1933 ел – якшәмбе көненнән башланган ел. 2964 1933нче елны хуҗалык рәисе Гайнетдинов Гыйльман колхозчыларның I Бөтенроссия съездында катнаша. 2965 1934 – 1935 елларда «Октябрь» журналының мөхәррире була. 2966 1934 1935 елларда Хәбәшстан белән Италия биләмәләре чикләрендә бәрелешләр була. 2967 1934 1935 елларда Хәбәшстан белән Италия биләмәләре чикләрендә бәрелешләр була. 1935 елның октябрендә италия гаскәрләре Хәбәшстан җирләренә бәреп керәләр. 2968 1934 1936 елларда гаскәри хезмәт срогын тутырып кайтып, газета-журнал редакцияләрендәге әүвәлге эшендә ике еллап эшләп алгач, совет-фин сугышы башланып, Нури Арслановны янәдән армия сафларына чакыралар. 2969 1934 — 1936 елларда Киров крае составында, 1936 — 1960 елларда — Киров өлкәсе составында булган. 2970 1934 — 1936 елларда — Урта Идел крае ( 1935 елдан соң — Куйбышев крае ) составында. 2971 1934 — 1937 елларда — Зея өлкәсе үзәге. 1938 елда шәһәргә 1920 елда япон интервентлары тарафыннан атып үтерелгән җирле шура рәисе А. Н. Сковородин хөрмәтенә Сковородино исеме кушлыла. 2972 1934 1937 елларда «Сугышчан алласызлар» журналының җаваплы сәркатибе. 2973 1934 — 1938 елларда Мәрьям Рахманкулова Мәскәү консерваториясе каршындагы татар опера студиясендә укый. 2974 1934 – 35 нче уку елында яңа җидееллык мәктәп бинасы салынып бетә. 2975 1934 елга 3 000 тираж җыя. 2976 1934 елга кадәр Торгсинның Татарстан конторында экономист, 1939 елга кадәр Татарстан китап нәшриятының план бүлегендә экономист. 2977 1934 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * гыйнвар — Boeing P-26 Peashooter файдалану башы. 2978 1934 елда авыл мәктәбенең алтынчы сыйныфын тәмамлаганнан соң, Уфага барып, медицина рабфагына укырга керә. 2979 1934 елда аңа Ататөрек (төрекләр атасы) исемен бирәләр. 2980 1934 елда аны вакытыннан элек азат итәләр. 2981 1934 елда аның атаклы «Гайҗан бабай» һәм тагын бер елдан «Меңнән бер кичә» поэмалары языла. 2982 1934 елда аның составыннан Киров крае буларак аерылып чыгарылган. 2983 1934 елда армиядә сәяси җитәкче (политрук, полк комиссары) итеп билгеләнә. 2984 1934 елда Башкортстан китап нәшриятына эшкә алына, күп еллар буе марксизм-ленинизм классиклары хезмәтләрен башкорт теленә тәрҗемәче, мөхәррир, балалар әдәбияты редакциясе мөдире булып эшли. 2985 1934 елда Гали Акыш Гаяз Исхакыйның Хайлар татарлары алдында ясаган чыгышын ишетә. 2986 1934 елда Йохан Лайдонер белән хәрби түнтәрелешне тормышка ашыра; шул түнтәрелеш нәтиҗәсендә илдә авторитар идарә итү формасы урнаштырыла, гадәттән тыш хәле игълан ителә; Пәтс Эстониянең дәүләт протекторы дип игълан ителә. 2987 1934 елда Казан педагогика институтына укырга керә, укыганда яшь шагыйрьнең «Ватаным өчен», «Яшьлек таңы» исемле беренче шигырь җыентыклары басылып чыга. 2988 1934 елдан Казан башкарма шурасы каршындагы конторда архитектор. 2989 1934 елдан — Камчатка өлкәсе үзәге. 2990 1934 елдан Кызыл Армия сафларында. 2991 1934 елдан — Сталинград крае, 1936 елдан — Сталинград өлкәсе составында. 1963 елда юкка чыгарылган, 1965 елда торгызылган. 2992 1934 елдан — Сталинград өлкәсе составында. 2993 1934 елдан — Удмурт Автономияле Совет Социалистик Республикасы башкаласы. 2994 1934 елдан — Чиләбе өлкәсе үзәге. 2995 1934 елда парламентка сайлана. 2996 1934 елда Пермь тимер юлы эченнән Көньяк Урал тимер юлы чыгарыла. 1936—1943 елларда Пермь тимер юлы Л.М.Каганович исемле тимер юлы исемен йөрткән. 2997 1934 елда Салих Баттал Язучылар союзы әгъзасы булды. 2998 1934 елда Свердловск татар-башкорт педагогия техникумына укырга керә. 2999 1934 елда ССРБ язучылар берлегенең идарә президиумына сайланыла. 3000 1934 елда ССРБ язучыларның беренче корылтаенда оешты. 3001 1934 елда СССР Язучылар берлегенә алына. 3002 1934 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3003 1934 елда Энрико Ферми хезмәткәрләр белән төрле элементларны нейтроннар белән нурландыралар, ләкин бүленү реакцияләрен аңлата алмыйлар. 3004 1934 ел – дүшәмбе көненнән башланган ел. 3005 1934 елны әсәр матбугатта басылып та чыга. 3006 1934 елны Казанга килә, Татгосиздатта тәрҗемәче һәм редактор булып эшли. 3007 1934 елны Мәскәүдә Ракета фәнни-тикшеренү институтын оештыра. 3008 1934 елның 10 февралендә Караганда шәһәр статусын ала. 3009 1934 елның 15 гыйнварында Чечен-Ингуш автономияле өлкәсе төзелә, ә 1936 елның 5 декабрендә Чечен-Ингуш АССР үзгәретелә. 3010 1934 елның 20 гыйнварында Урал өлкәсе исемен Свердловск өлкәсенә алыштыра. 3011 1934 елның 20 декабрендә Мордва автономияле өлкәсе Урта Идел крае составында Мордва Автономияле Совет Социалистик Республикасы на үзгәртеп корыла. 3012 1934 елның 27 маенда кабул ителгән ССРБ ҮБК-ның «Элекке кулакларның граждан хокукларны торгызу тәртибе турында» карары буенча кулакларга граждан хокукларны кайтару практикасы киңәя. 3013 1934 елның 28 сентябреннән 1935 елның 23 февраленә кадәр чорда Милләтләр Лигасына 58 дәүләт-әгъза кергән. 3014 1934 елның 5 декабрьдә БҮБК карары нигезендә Вятка шәһәренә Киров исемен бирелү турында карарын кабул итә. 3015 1934 елның 7 декабрендә Киров край составына керә. 3016 1934 елның 7 декабрендә Сарапул районы Киров крае составына тапшырылган. 3017 1934 елның 7 декабрьдә Киров крае составына кертелә, ә 28 декабрьдә ул Удмурт АССР -ына үзгәртеп корыла. 3018 1934 елның гыйнварда — ноябрьдә Аргаяш милли округы составында булган. 3019 1934 елның мартта дәүләт түнтәрелеше гамәлгә ашырыла һәм диктатура урнаштырыла, парламент таратып җибәрелә. 1935 елдан барча сәяси фиркаләрнең эшчәнлеге тыела. 3020 1934 елның октябреннан БАССР Туймазы районы Салкын-Чишмә авылында рәисе. 3021 1934 елның февралендә фашистлар хәрәкәте социалистар һәм коммунистар тарафыннан бастырыла. 3022 1934 елның феврале октябренда Урта Азиядә МТС сәркатибе. 3023 1934 елны Сергач районы Камка авылында туган. 3024 1935-1936 елларда балалар VIII класста укытыла башлый. 3025 1935 — 1936 елларда — Куйбышев крае составында, 1937 — 1939 елларда — Тамбов өлкәсе составында. 3026 1935 1937 елларда Исмәгыйль Шәфиев Ерак Көнчыгышта армия сафында артиллерия командиры булып хезмәт итә. 3027 1935 1937 елларда ул – Казан университеты ректоры, 1930 1931 һәм 1944 1945 елларда Казан химия-технология институты директоры урынбасары, 1945 1952 елларда СССР Фәннәр академиясенең Казан филиалында гыйльми сәркатип. 3028 1935 1937 елларда — Чистайда чыга торган «Кызыл Байрак» газетасы редакторы. 3029 1935 - 1956 елларда район составыннан Пудем районы аерылып чыккан. 1962 елда район юкка чыга, аның территория Глазов авыл районы һәм Глазов шәһәре арасында бүленә. 1964 елда Яр авыл районы барлыкка килә, 1965 елда ул Яр районына әйләнә. 3030 1935 — 1960 елларда — ТАССРның Кузнечиха районы үзәге. 3031 1935 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 3032 1935 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3033 1935 елга хуҗалыклар бөтенләе белән күмәкләшеп бетәләр. 3034 1935 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 4 февраль — Японнарның палуба истребителе Mitsubishi A5M беренче очышы. 3035 1935 елда Анна Ахматованың ире һәм улы Лев Гумилевны яклап, Сталинга хат язып җибәрә. 3036 1935 елда аның тәкъдиме буенча Якут АССР СНК янында тел һәм мәдәният институты ачыла, Платон Ойунский аның беренче мөдире була. 3037 1935 елда «Бөтенсоюз социал-фашистлар фиркасенең актив әгъзасы булуда, Казанда фирканең филиалын җитәкләүдә» гаепләнә. 3 елга Себергә ( Томск ) сөрелә. 3038 1935 елда гаиләсе Уфага күчеп, әти-әнисе мотор төзү заводында эшли башлый. 3039 1935 елда ГУЛаг тоткыннар көчләре белән Норильск тау-металлургия комбинаты төзелеше башлана. 3040 1935 елда Әхмәт Тимер лицейны уңышлы тәмамлый. 3041 1935 елда ике (Зюздина һәм Бисерово) районарына бүленә; 1955 елда алар берләштерелә. 3042 1935 елда Ильтани әти-әниләре белән Ташкәнткә күчеп китә, шунда урта мәктәпне тәмамлый һәм 1950 елда Ташкәнт театр сәнгате институтына укырга керә. 3043 1935 елда институтны тәмамлагач, шунда эшкә калдырыла. 3044 1935 елда Калинин районына кертелә, ләкин ул 1959 елда ул район бетерелгәч, Актанышка кире кушыла. 3045 1935 елда кулга алына, 1936 елда Караганда шәһәре төрмәсендә вафат була. 3046 1935 елда Кыяс районы яңадан барлыкка килә, 1937 елда ул Удмуртия АССР составына тапшырылган. 3047 1935 елда Мәскәү дәүләт консерваториясе каршында татар опера театры студиясе ачылганнан соң, студиянең әдәби бүлек мөдире Муса Җәлил белән беррәттән, Ә. Ерикәйне дә татар телендә либреттолар һәм җырлар язу эшенә тарта. 3048 1935 елда М. Сөндекле Уфага күчеп килә һәм шунда бөтенләйгә төпләнеп кала. 3049 1935 елдан Бакалы районында үз басмаханәләре ачыла. 3050 1935 елдан исемен үзгәртеп — Иран булып киткән. 3051 1935 елдан — Нагорск районы. 3052 1935 елдан рухани, 1958 елдан епископ булып хезмәт итә. 3053 1935 елдан шәһәргә совет дәүләт һәм партия эшлеклесе Валериан Куйбышев хөрмәтенә Куйбышев исеме кушыла. 3054 1935 елда Пролетарский район Киров районы дип атала башлый. 3055 1935 елда район кабаттан Святогорское һәм Юкамен районнарга бүленгән. 3056 1935 елда район составыннан Кулига районы аерылып чыккан ( 1956 елга кадәр). 1962 елда Кез авыл районы оештыра, аның составына Карсовай һәм Дебёсы районнарның өлешләре керә. 1965 елда район хәзерге чикләренә керә. 3057 1935 елда район составыннан Кутузовский һәм Шонталы районнары аерылып чыгарылалар. 3058 1935 елда Сабир Өметбаев коллектив туплап, биредә беренче тапкыр “Зәңгәр шәл” спектаклен сәхнәгә куеп,эшчәнлеген башлый. 3059 1935 елда Сабир Өметбаев коллектив туплап, биредә беренче тапкыр «Зәңгәр шәл» спектаклен сәхнәгә куеп,эшчәнлеген башлый. 3060 1935 елда төзәтелгән; 1965 елда кабаттан Алабуга районы составына кертелә; 1985 елда Алабуга районы составыннан аерылып чыгып оешкан. 3061 1935 елда үзәге Котлы Бөкәш авылы булган Кызыл Йолдыз районы оештырыла. 3062 1935 елда ул СССР язучылар берлегенә алына. 3063 1935 елда шәһәрдә трамвай хәрәкәте ачыла. 3064 1935 елда эшчеләр посёлогы статусын ала, 1944 елда шәһәр статусын ала. 3065 1935 елны институтуттан куыла, Казан университетының фәнни китапханәсенә урнаша. 3066 1935 елның 10 февралендә төзелә. 3067 1935 елның 15 маенда беренче сызыгы ачылган. 3068 1935 елның 1 апреленнән 1991 елның 4 октябренә кадәр Куйбышев районы исемен йөрткән. 3069 1935 елның 25 ноябрендә ССРБ нең Үзәк Башкарма Комитеты тарафыннан кабул ителгән. 3070 1935 елның 31 гыйнварында барлыкка килгән. 3071 1935 елның 31 гыйнварында Үзәк башкарма комитетының карары белән, яңа 14 район белән бергә барлыкка килгән. 3072 1935 елның 5 ноябрендә шәһәргә совет хәрби һәм сәяси эшлеклесе Климент Ворошилов хөрмәтенә Ворошиловград исеме кушылган. 3073 1935 елның 7 июлендә аңа рухани дәрәҗәсе бирелә, шуннан соң ул Григориан папа университетында укуын дәвам итеп, теология докторы була. 3074 1935 елның июненнән «К победе» исемен ала. 1958 елга кадәр атнага 1 чыгып килә. 3075 1935 елның ноябрендә бер елга хәрби хезмәткә алына. 3076 1935 елның октябрендә италия гаскәрләре Хәбәшстан җирләренә бәреп керәләр. 3077 1935 елның февральендә район өченче тапкыр барлыкка килә. 3078 1935 ел – сишәмбе көненнән башланган ел. 3079 1935 нең 12 маенда Варшауда вафат булган. 3080 1935 нче елда МТС ка беренче тракторлар кайта. 3081 1936—1937 елларда хуҗалыкның 1465 гектар җире, 197 баш аты, 96 сыеры, 193 баш сарыгы, 196 дуңгызы исәпләнә. 3082 1936-1937 уку елында Башкорт дәүләт педагогия институтында рус теле һәм әдәбиятыннан укыта. 3083 1936 1938 елларда берлекнең идарәсендә эшли. 3084 1936 — 1939 елларда Мәскәүдә татар опера студиясендә укый. 3085 1936 – 1939 елларда Минзәлә педагогика училищесында укый, аны тәмамлагач, бер ел Актаныш районында балалар укыта. 3086 1936 – 1939нчы еллардагы гражданнар сугышында 600 мең кеше вафат була, шуларның 400 меңе Франконың сәяси терроры корбаннары. 3087 1936 1940 елларда туган авылы мәктәбендә, 1940 1944 елларда район үзәге Калтасы урта мәктәбендә укый. 8 сыйныфны тәмамлагач, Николо-Берёзовкадагы Кызыл Кама чирмеш педагогика укуханәсенең чирмеш бүлекчәсенә укырга керә. 3088 1936 - 1947 елларда кулланылган. 3089 1936 — 1990 елларда — Мари Автономияле Совет Социалистик Республикасы башкаласы. 3090 1936 дан Мария Амирагова белән яшәгән. 3091 1936 ел башында, сәламәтлеге какшау сәбәпле, иреккә чыгарыла. 3092 1936 елга 40 млн кеше белем ала. 3093 1936 елгы ССРБ Конституциясенә нигезләнеп, түбәндәге норма буенча сайланылган: һәр союздаш җөмһүрияттән 25 депутат, һәр АССРдан 11 депутат, һәр автономияле өлкәдән 5 депутат һәм һәр милли бүлгедән — бер депутат. 3094 1936 елда алар гаиләләре белән Казанга күчеп киләләр. 3095 1936 елда Алмания үз гаскәрләрен тоткарлыксыз рәвештә демилитаризацияләнгән Рейн өлкәсенә кертә. 3096 1936 елда аның «Гүзәл яшьлек» дигән беренче шигъри җыентыгы басылып чыга. 3097 1936 елда Бардада урта мәктәп төзелә (агачтан, ике катлы, хәзерге мәдәният үзәге урынында). 3098 1936 елда « Башкортстан укытучысы » ( Башҡортостан уҡытыусыһы) журналын җитәкли. 3099 1936 елда Берлинда җәйге Олимпиадада яхталар узышында янә алтын медаль яулаган. 3100 1936 елда Вольскига өлкә буйсынуындагы шәһәр статусы бирелә, Вольск районы исә бетерелә. 3101 1936 елда Казанда «Җиңүчеләр иле» китабы чыга. 3102 1936 елда край составыннан Мари һәм Чуаш җөмһүриятләре аерылып чыгарылалар да, Горький крае өлкәгә үзгәртеп корыла. 3103 1936 елда мәктәп 7-еллыкка әйләнә. 3104 1936 елда Минзәлә педагогия училищесына укырга керә. 3105 1936 елдан Бәләбәй татар педагогика укуханәсе дип йөртелә. 3106 1936 елдан бирле Олимпия уеннары программасына кертелә. 3107 1936 елдан — Горький өлкәсе составында. 3108 1936 елдан Мөхәммәтша Мамин педагогия институтында татар әдәбияты укыта. 3109 1936 елдан Сарытау өлкәсе үзәге булып тора. 3110 1936 елдан — Сталинград өлкәсе составында. 3111 1936 елдан Үзбәкстан ССР эчендә. 3112 1936 елда Сарытау крае составыннан чыгарыла һәм РСФСРның туры буйсынуга күчерелә. 3113 1936 елда Татар сәнгать техникумын тәмамлый һәм шул елдан бөтен гомерен Г.Камал исемендәге Татар дәүләт Академия театры белән бәйли. 3114 1936 елда ул тагын кулга алына. 3115 1936 елда ул троцкизмда гаепләнә һәм шул ук елның 12 декабрендә атып үтерелә. 3116 1936 елда хөкүмәт карары белән театр Минзәлә шәһәренә күчерелә Минзәлә колхоз – совхоз театры дип йөртелә башлый. 3117 1936 елда яңа ачылган Кызыл гаскәр генераль штабы академиясенә укырга җибәрелә. 3118 1936 елларда җырлый башлаган З.Басыйрова 1940 елларда инде авыл көйләрен сәхнәгә алып чыккан җырчы булып таныла. 3119 1936 елның 10 апрелендә үзәк Майкопка күчерелде. 3120 1936 елның 10 гыйнвардан 1991 елның 26 февральгәчә Ленинабад исеме йөрткән. 3121 1936 елның 17 апрелендә русча «Сталинец» гәҗите мөхәрририяте оештырыла. 3122 1936 елның 26 маеннан башлап Самар Златоуст һәм элекке Сызран -Вязьма тимер юлларын берләштерә. 3123 1936 елның 26 сентябрендә Балык Бистәсе районы Олы Солтан авылында дөньяга килә. 3124 1936 елның 30 ноябрендә суга төшерелә. 3125 1936 елның 5 декабрендә Мари Автономияле Совет Социалистик Республикасы на үзгәртеп корыла. 3126 1936 елның 5 декабрьдә Коми (Зыряннар) АӨ Коми Автономияле Совет Социалистик Республикасы на үзгәртеп корыла. 3127 1936 елның 5 декабрьдә Удмурт АССР Киров крае составыннан чыгарыла; Киров крае Киров өлкәсе нә үзгәртеп корыла. 3128 1936 елның 5 маенда маршал Бадольо җитәкчелегендәге италия гаскәрләре Хәбәшстан башкаласы – Аддис-Абебаны алалар, ә 1 июньдә Италия Хәбәшстанның Италия Көнчыгыш Африкасы колониясенә кертелгәнен ( Эритрея һәм Сомали белән бергә) игълан итә. 3129 1936 елның 5 октябрендә туа. 3130 1936 елның 7 августында вафат була. 3131 1936 елның августыннан 1937 елның маена кадәр аңардан 16 допрос алганнар. 3132 1936 елның гыйнварында Казанга чакыртып алына. 3133 1936 елның мартыннан 1956 елның мартына кадәр «Сталин юлыннан» исеме белән, 1956 елның мартыннан июленә кадәр «Коммунизм юлы» исеме белән нәшер ителә. 3134 1936 елны пассажир поездлары җибәрелә. 3135 1937 1893 елның 10 мартында ( 22 мартында ) Гомель шәһәрендә туган. 3136 1937 — 1938 елларда аның күңеленә Габдулла Тукайның « Шүрәле » әкият-поэмасын көйгә салу теләге туа. 3137 1937 1938 елларда Испания Ватандашлар сугышында хәрби киңәшче булып катнашкан. 3138 1937 — 1939 елларда — Тамбов өлкәсе составында, 1939 елдан — Пенза өлкәсе составында. 3139 1937 1940 елларда авыл мәктәбендә математика укытучысы булып эшли. 3140 1937 1940 елларда Казанда сәнгатьләр техникумында укый. 3141 1937 — 1942 елларда Коношадан Воркутага кадәр Печора тимер юлы төзелә. 3142 1937 дә советларга каршы юнәлтелгән милләтчелектә һәм троцкизмда гаепләнеп кулга алына. 3143 1937 елга кадәр Кызыл гаскәрнең укчы бүлгеләре белән җитәкчелек итә. 3144 1937 елга кадәр ул Пенза өлкәсенә караган. 3145 1937 елда 80 яшендә вафат булып, Нурҗиһан абыстай 1935 елда 65 яшендә вафат булып икесе дә Иске Ярмәк авылы каберстанында янәшә җирләнәләр. 3146 1937 елда алар гаиләләре белән Яшел Үзән шәһәренә күчеп киләләр. 3147 1937 елда Башкортстан АССРның Мишкә районы Мишкә авылында хәрби офицер гаиләсендә туган. 3148 1937 елда Булгаков «Минин һәм Пожарский», «Петр Беренче» либреттолары өстендә эшли. 3149 1937 елда гаиләләре белән Яшел Үзән районы Олы Карагуҗа авылына күчеп киләләр. 3150 1937 елда Әхтәм Әминев Казанга килә, 1941 елда педагогия институтының татар теле һәм әдәбияты факультетын тәмамлый. 3151 1937 елда Игорь Моисеев СССР дәүләт бию ансамблен оештыру эшенә керешкәч, Ф. Гаскәровны үзенә чакыра. 3152 1937 елда Игорь Тамм һәм Илья Франк бу күренешкә теоретик аңлатманы бирәләр. 3153 1937 елда исеме Кыҙыл Башкортостан/Qьđьl Başqortostan итеп, 1951 елда — «Совет Башкортостаны» дип үзгәртелә. 3154 1937 елда Казан дәүләт педагогика институтының физика-математика факультетына укырга керә. 3155 1937 елда Караидел районыннан аерылып, Байкыбашта район төзелгәч, анда татарча "Lenince" (“Ленинче”) ( 1937 - 1948 ) ( 1948 дән - “Ленинчы”) гәҗите чыгып килә. 3156 1937 елда Киров өлкәсенең составыннан Удмурт АССР составына тапшырылган. 1963 елда Воткинск авыл районы ( ) балыкка килә, аның составына Шаркан районының өлешләр тапшырылганнар, 1965 елда район хәзерге чикләренә керә. 3157 1937 елда Киров өлкәсенең составыннан Удмуртия АССР составына тапшырылган. 3158 1937 елда Киров өлкәсе составыннан Удмурт АССР составына тапшырыла. 3159 1937 елда китап нәшриятына эшкә күчә. 3160 1937 елда комиссар вазыйфасыннан азат ителә. 3161 1937 елда кулга алына, 10 ноябрьдә Мари АССР ЭЭХК өчлеге тарафыннан РСФСР ҖК 58-10, 58-11 статьялары буенча расстрелга хөкем ителә. 3162 1937 елда Мәскәүдә Максим Горький исемендәге әдәбият институтында читтән торып укый башлый. 3163 1937 елда М.Мутин кулга алына, 1941 елның 3 июнендә Колымада һәлак була. 1963 елда аклана. 3164 1937 елдан 1953 елга кадәр «Коммунага» / «К коммуне» исеме белән нәшер ителә. 3165 1937 елдан — 1 нче Бьюгли графы. 3166 1937 елдан алып аның тормышы Мари фәнни-тикшеренү институты белән бәйле. 3167 1937 елдан аның мөстәкыйль хезмәт юлы башлана. 3168 1937 елдан — Каракалпакстан Автономияле Совет Социалистик Республикасы исемен йөртә. 3169 1937 елдан «Ленин юлы өчен» / русча «За ленинский путь» исеме белән чыгарыла. 3170 1937 елдан — Новосибирск өлкәсе составында. 3171 1937 елдан СССР Рәссамнар берлеге әгъзасы. 3172 1937 елдан — Тамбов өлкәсе составында. 3173 1937 елда район өлеше Козловка районы составына тапшырылган; 1959 елда кире кайтарылган. 3174 1937 елда район өлеше Лада районы составына тапшырылган; 1959 елда кире кайтарылган. 1959 елда ук район составына Саранск районы өлеше кертелгән. 3175 1937 елда РСФСР сәнгать фондының Уфадагы остаханәләренә тәрәзә юучы булып эшкә урнаша, шунда эшләүче рәссамнарның хезмәтләрен өйрәнеп, кулына пумала ала. 3176 1937 елда сәяси репрессиягә эләгә. 3177 1937 елда ССРБ ҮБК карары белән Көнбатыш Себер крае Алтай краена һәм Новосибирск өлкәсенә бүленә. 3178 1937 елда Татар театр техникумын тәмамлаганнан соң, Ташкент татар театрында, 1940 елда Башкортстанның Яңавыл татар театрында артист булып эшли. 3179 1937 елда туган авылында җидееллык мәктәпне тәмамлый. 3180 1937 елда Удмурт АССР составына кертелгән. 3181 1937 елда «Чәчәк ява» исемле беренче җыентыгы басылып чыга. 3182 1937 елда элек Солтангалиев эше буенча элек хөкем ителгәннәрне кабат эзәрлекләү башлангач, шагыйрь яңадан хөкем ителә һәм 9 октябрьдә атып үтерелә. 3183 1937 елда эшчеләр бистәсе статусын ала. 3184 1937 елда яңа оешкан Новосибирск өлкәсе составына күчкән. 3185 1937 елда Япония Кытайның күпчелек территорияләренә керә һәм япон-кытай сугышын башлый. 3186 1937 ел — җомга көненнән башланган ел. 3187 1937 елны Кызыл Таң мөхәррире Имай Насыйри кулга алыну сәбәпле, «Сәнәк» чыгудан туктый. 3188 1937 елны Мәскәү исемендәге канал бәлән Төньяк елга порты берьюлы төзәлгән. 3189 1937 елның 12 февралендә аны кулга алып, Мәскәү төрмәсенә озаталар. 3190 1937 елның 16 августында атып үтерелә. 3191 1937 елның 1 мартында Башкортстан АССРның Баймак бистәсендә ( 1938 елдан шәһәр) туган. 3192 1937 ел ның 20 гыйнварында туган. 3193 1937 елның 23-28 октябрендә Менжинский исемендәге клубта Идел буе хәрби округы хәрби трибуналының ябык утырышлары "Атласовщина" дип аталган эшне карый. 3194 1937 елның 23 апрельдә кулга алына һәм Мари АССР ЭЭХК өчлеге тарафыннан РСФСР ҖК 58-10, 58-11 статьялары буенча 10 елга хөкем ителә. 3195 1937 елның 23 ноябрендә кулга алына. 3196 1937 елның 26 сентябрьдә нигезләнгән. 3197 1937 елның 27 октябрь көнне лагерьдә тотылган тоткыннарның бер өлешен баржаларга утыртып алып китәләр һәм аларның эзләре юкка чыга. 3198 1937 елның 27 сентябрендә ССРБ югары суды хәрби коллегиясе карарыннан соң, атып үтерелә. 3199 1937 елның 2 июлендә Татарстан Язучылар берлеге идарәсе рәисе Кави Нәҗми «халык дошманы» мөһере белән кулга алынгач, бушаган урынга җитәкче итеп партия аппаратында чыныгу узган Ләбиб Гыйльмине куялар. 3200 1937 елның 8 августны — Японнар Ханбалыкны басып ала. 3201 1937 елның июлендә азат ителә, «Татсоюзтранс» ширкәтендә келәт мөдире булып тора. 3202 1937 елның сентябренда ТатҮБК рәисе вазыйфаларын башкаручы итеп сайлана. 3203 1937 елның сентябреннән 1956 елның июленә кадәр чыгып килә. 3204 1937 елны Уфада сак астына алына, 1938 елда атып үтерелә. 3205 1937 нең 21 июнендә кулга алына. 3206 1937 нең июлендә кулга алынган. 3207 1937 нче елда Эшче-крестьян Кызыл Гаскәре сафларына алына. 1939—1940 еллардагы совет-фин сугышында катнашкан. 1941 елда Төмән хәрби пехота училищесын тәмамлаган. 3208 1938 1939 елларда аның «Сорыкортлар» исемле пьесасы һәм «Дулкыннар» дигән шигырьләр җыентыгы басылып чыга. 3209 1938 1939 елларда шагыйрь Г. Сәләм белән бергә, «Салават» драмасын яза. 3210 1938 - 1940 елларда җаваплы сәркатип булып Габдулла Әхмәтшин эшли. 3211 1938 — 1941 еллар арасында яшь каләм бик актив эшли, күмәк җыентыкларда һәм журналларда берничә хикәясен бастыра. 3212 1938 1941 елларда Камал театры каршындагы театр-студиядә укый. 3213 1938 — 1959 елларда — ТАССРның Олы Тархан районы үзәге. 3214 1938 — 2011 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 3215 1938-39-40 елларда һәр хезмәт көненә «Ударник» колхозы колхозчылары 5-8 кг ашлык бүлеп алдылар. 3216 1938 дән алып — Идел буе алманнары АССРы БК(б)Ф өлкә кәмититенең, 1939 ның ноябреннән башлап Башкортстан өлкә кәмититенең беренче сәркәтибе. 1943 дә Фрунзе ис. 3217 1938 елда аның фольклорчы Хәмит Ярми белән бергә бастырып чыгарган «Халык иҗаты» исемле зур җыентыгын, үзе тарафыннан төзелгән һәм кат-кат басылган «Хуҗа Насретдин мәзәкләре», «Мәкальләр», «Табышмак әйтәм – табыгыз» дигән җыентыкларны күрсәтергә була. 3218 1938 елда атып үтерелә. 3219 1938 елда Барыш шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3220 1938 елда Баулыда туберкулёз авыруыннан вафат була. 3221 1938 елда Берия амнистия үткәрә, лагерьләрдән якынча 150—200 мең кеше канунсыз хөкем ителгән; әмма бер үк вакытта, Көнбатыш Беларусия һәм Көнбатыш Украинадан депортацияләнгәннәрне исәпләмичә, төрмәләргә 200 мең кеше утыртылган. 3222 1938 елда бистәгә шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 3223 1938 елда «буржуаз милләтчелектә» гаепләнеп, өч елга хөкем ителә. 3224 1938 елда ГУЛаг системасына кергән Воркута хезмәт белән төзәтү лагере (Воркутлаг) оештырыла; 1946 елда Речлаг оештырыла. 3225 1938 елда Әфганстан үзбәкләре сөйләмен (Uzbek text from Afghan Turkestan) өйрәнә. 3226 1938 елда кирилл әлифбасына нигезләнгән графикага күчерелә. 3227 1938 елда Красная Слободага шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә, ә 1955 елда ул Краснослободск шәһәренә үзгәртеп корыла. 3228 1938 елда Ленинград артиллерия училищесын тәмамлаган. 3229 1938 елда Ленинград университеты студенты Лев Гумилёвны тагын 5 елга ябып куялар. 3230 1938 елда Лопатинода Мари целлюлоза-кәгазь комбинаты төзелә. 3231 1938 елда Майдан районының исеме Кочелаево районы итеп үзгәртелгән. 3232 1938 елда манарасы киселгән, 1982 елның февраленә кадәр клуб (мәдәният йорты) булып торган, 1988 елны сүтелгән, шул вакыт кайчан салынганлыгы һәм такта белән төрелгәнлеге турындагы язу — такта табылган. 3233 1938 елда мәчетнең манарасы төшерелә. 3234 1938 елда Мостафа Кемаль Ататөрек вафат була. 3235 1938 елдан Гурьев өлкәсе үзәге булып тора. 3236 1938 елда Нократ Аланы «эшчеләр посёлогы» статусын ала. 3237 1938 елдан — Саров шәһәр тибындагы берәмлек. 3238 1938 елдан — ССРБ язучылар берлеге әгъзасы; 1938 — 1942 елларда — Удмуртия язучылар берлегенең идарә рәисе. 3239 1938 елдан эшчеләр поселогы. 3240 1938 елда Польшада 17 мәчет һәм 2 дога кылу йорты эшләгән. 3241 1938 елда Свердловск өлкәсе составыннан Пермь өлкәсе аерылып чыгарыла. 3242 1938 елда Сәхаб Урайский Казанга килә һәм «Яшь сталинчы» газетасы редакциясендә эшли башлый. 3243 1938 елда сәясәт корбаны була. 3244 1938 елда ССРБ милли әлифбаларының кириллизациясе башлана. 3245 1938 елда Татарстан АССР Югары шурасына депутат булып сайлана, аннары гомеренең азагына хәтле ТАССР Югары шурасы президиумы рәисе булып эшли. 3246 1938 елда ул Гаяз Исхакый белән таныша. 3247 1938 елда үлемгә хөкем ителә. 3248 1938 елда Уфада медицина мәктәбендә, 1939 елдан Дәүләкән педагогика укуханәсендә укый. 3249 1938 елда Хәрби-һава көчләренең команда составын камилләштерү курсларын төгәлли, резервтагы 160нчы авиация полкына җибәрелә. 3250 1938 елда чыккан "История Татарии в документах и материалах" дигән китаптан алынган бу күзәтүләр Шәһри Болгардан көньяк-көнчыгышка – Мәләкәс шәһәренә илтүче юл өстендә утырган Иске Кызылсу авылы халкына да кагыла. 3251 1938 елда «шәһәр тибындагы бистә» статусын ала. 3252 1938 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3253 1938 елда Эстония президенты булып сайланыла. 3254 1938 елда яңадан Урта Азиядә : «Мостовка» хисапчы булып, Таҗикстан ССР күмәк хуҗалыкларында эшли. 3255 1938 елда янәдән кулга алына. 3256 1938 елда япон архитекторы проекты буенча Токиода «Исламия» мәчете ачыла. 3257 1938 елда Ярмәкәй районы Исламбакты җидееллык мәктәбен тәмамлый. 3258 1938 елны Мәскәү консерваториясен тәмамлап Казанга кайткач, музыка мәктәбендә, аннан училищеда укыта. 3259 1938 елның 11 гыйнварыннан коллектив Татар дәүләт симфоник оркестры дип атала башлый. 3260 1938 елның 12 июнендә нигезләнгән. 1942 елның 8 маендә суга төшерелгән. 1942 елның 31 декабрендә Тын океан флоты сафларына керә. 3261 1938 елның 12 маенда мәхкәмә карары белән террорист һәм корткыч-диверсант буларак (РСФСР ҖК, 58-8, 58-11 матдәләр) 10 елга иректән һәм тагын 5 елга хокуклардан мәхрүм ителә. 3262 1938 елның 12 мартында Алмания Австрияне үз тәркибенә (составына) куша (плебисцит буенча, Австрия халкының күпчелеге Алманиягә кушылу өчен тавыш биргән дип санала), шушы вакыйга Австрия аншлүсе дип атала. 3263 1938 елның 15 гыйнвардә нигезләнгән. 3264 1938 елның 15 ноябрендә фаҗигале төстә юк ителә, бу вакытта аңа бары илле бер яшь була. 3265 1938 елның 15 февраль төнне атып үтерелә. 3266 1938 елның 16 гыйнварында атып үтерелә. 3267 1938 елның 4 августта район үзәге Юдинога күчерелә, район Юдино районы дип атала башлый. 3268 1938 елның 4 августында Юдино районы буларак төзелә. 3269 1938 елның 5 сентябрендә НКВД тарафыннан кулга алына. 5 көн дәвам иткән «тикшерү чаралары» нәтиҗәсендә, сорау алганда каты кыйналуга дучар ителеп, 14 сентябрьдә вафат була. 3270 1938 елның октябрендә район Пермь өлкәсе составына кергән. 3271 1938 елның октябрь башында Алмания Чехословакиянең Судет өлкәсен, 1939 елның мартта барча чех җирләрене басып алды һәм аны «Боһемия ва Моравия протектораты» бип игълан итте. 3272 1938 елның февралендә чит ил эшләре министры итеп билгеләнгән. 3273 1938 елны Яңавыл станциясе, Кызыл Октябрь бистәсе һәм Иванай авылы Яңавыл эшчеләр бистәсе буларак берләштеләр. 3274 1938 нең июлендә кабат кулга алына («Милләтчеләрнең Совет хакимиятенә каршы оешмасы» эше); 8 елга хөкем ителә; иреккә чыккач, Сәмәркандта педагогик эштә була. 3275 1939 1919 елның 29 декабренда Уфа губернасы Минзәлә өязе (хәзерге ТР Актаныш районы ) Зөбәер авылында туган. 3276 1939—1940 елларда авыл кырларында Әгәм Хәертдиновның СТЗ-5 тракторы эшли. 1940 елда беренчеләрдән булып «Коммунар» комбайнын авылга Сәгыйть Хәбибуллин алып кайта. 3277 1939 1940 елларда Чукотка милли округы "Дальстрой" юрисдикциясенә күчерелә. 3278 1939—1945 елларда Өченче рейх составында. 3279 1939 1945 елларда чыгарылган. 3280 1939-1946 һәм 1948-1953 фирканең ҮК сәркатибе, бер үк вакытта (1939-1946) ЦК БКФ(б) кадрлар идарәсенең башлыгы. 3281 1939—1958 елларда Осипенко исемен йөрткән. 3282 1939 1965 елларда кулланылган. 3283 1939 — 1966 елларда Саранск педагогик институтында эшли, 1964 елдан — СССР тарихы кафедрасы мөдире. 3284 1939 – 1975 елларда Франко диктатурасы вакытында, хакимият зур җир биләүче булган католик чиркәвендә була. 1975нче елда Франко үлеменнән соң илдә Хуан Карлос I җитәкчелегендәге парламент монархиясе урнаша. 3285 1939 елга кадәр шул ук институтның татар теле һәм әдәбияты бүлегендә тел тарихы, тарихи грамматика һәм татар диалектологиясе фәннәрен укыта. 3286 1939 елда Авар педучилищесын тәмамлый. 3287 1939 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 27 гыйнвар — АКШ авыр истребителе һәм эзләү очкычы Lockheed P-38 Lightningның беренче очышы. 3288 1939 елда армиягә алынып, ул сугышның башыннан ахырына кадәр фронтта була, берничә мәртәбә яралана, сугыштагы батырлыклары өчен орден һәм медальләр белән бүләкләнә. 3289 1939 елда Бөлл Кёльн университетына укырга керә, ләкин озакламый аны армиягә (вермахтка) алалар. 3290 1939 елда Кызыл гаскәргә хәрби хезмәткә алына. 3291 1939 елда манаралар сүтелә, эчке бүлмәләр сүтелеп, яңача корыла. 3292 1939 елда М. Горькийның «Егор Булычев һ.б.» пьесасында (режиссер Исхак Илялов) Ксения ролендә чыгыш ясый. 3293 1939 елда Мәскәүдәге беренче чыгышы бөтенсоюз халык хуҗалыгы күргәзмәсен (ВДНХ) ачу тантанасында була. 3294 1939 елда Мәскәү музыка училищесына укырга керә. 3295 1939 елдан алып гомеренең соңгы көннәренә кадәр ул Республика күчмә театры артисты. 3296 1939 елдан Ерак Көнчыгышта хәрби хезмәт үтә. 3297 1939 елдан кадәр Пенза өлкәсе үзәге булып тора. 3298 1939 елдан хәрби хезмәттә була. 3299 1939 елда (оккупациянең беренче елында) Ирена ярдәмчеләре белән яһүдләргә ярдәм итүен башлый. 3300 1939 елда Өченче рейх һәм Советлар Берлеге тарафыннан юк ителде. 3301 1939 елда район кечәрәю өчен Камабарка районы барлыкка килә. 3302 1939 елда район үзәге Горный бистәсенә күчерелгән. 3303 1939 елда Совет Армиясенә алынып, Бөек Ватан сугышы елларында Ерак Көнчыгышта хезмәт итә, 1945 елның җәендә, «Тревога» исемле фронт газетасының алгы сызыктагы корреспонденты буларак, япон гаскәрләренә каршы сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. 3304 1939 елда Совет Берләшмәсе Фин сугышын башлый. 3305 1939 елда ССРБ Финляндиягә сугыш башламау турында килешүне төзәргә тәкъдим итә, ләкин Финләндия каршы була; совет-фин сугышы башлана. 3306 1939 елда ул үзенең йогынтысын кулланып, Аурупадан килгән йөзләрчә яһүд качакларына АКШта SS St. 3307 1939 елда Уфада финанс-икътисад техникум тәмамлый. 3308 1939 елда Ф. Гаскәров ансамбльнең максатын һәм бурычларын билгели. 3309 1939 елда хәрби буларак Халхин-Гол сугышында булган. 3310 1939 елда хәрби хезмәткә алына. 3311 1939 елда шәһәр тибындагы бистә статусы, ә 1953 елда — шәһәр статусы бирелгән. 3312 1939 елда Ырынбур мамык шәлләре фабрикасы ачыла, Ырынбур шәлләр һәм яулыклар җитештерүче. 3313 1939 елда Эшче-крестьян Кызыл Гаскәре сафына алына, Ерак Көнчыгышта хезмәт итә. 3314 1939 елда яшь талантлы рәссамны Г.Камал исемендәге театрга кабул итәләр. 3315 1939 еллар азагында Яков Зельдович белән бергә уранның критик массасын билгеләү һәм чылбыр реакциясе шартларын тәгаенләү белән шөгыльләнә. 3316 1939 елны 1нче таш мәчет мәктәп ителгән. 3317 1939 елны ачылган СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Тел, әдәбият һәм тарих институтының әдәбият бүлегендә фәнни хезмәткәр. 3318 1939 елның 11 сентябрьдагы РСФСР Югары Советы Президиумы карары нигезендә Сорока авылы, Солунин исемендәге бистә, Ак диңгез-Балтыйк каналы елгачылары бистәсе һәм Сорокская тимер юлы станциясе янындагы бистә Беломорск шәһәренә берләштерелә. 3319 1939 елның 12 июнендә М. Цветаева улы Георгий белән ССРБга китә. 3320 1939 елның 17 июнендә Татар опера һәм балет театры ачыла. 3321 1939 елның 1 сентябрендә Алмания Польшага һөҗүм итә. 3322 1939 елның 24 августына каршы төндә Германия тышкы эшләр министры Йоахим фон Риббентроп Мәскәү кирмәнендә Совет җитәкчесе Иосиф Сталин һәм тышкы эшләр министры Вячеслав Молотов белән очраша. 3323 1939 елның 26 августында Майндагы Франкфуртта армияләрнең «C» төркеме оештырыла. 3324 1939 елның 27 октябрьдә Ленинабад өлкәсе исеме астында оештырган. 3325 1939 елның 28 октябрендә нацистлар яулаган Чехословакиядә прагалы студентлар һәм укытучылар Чехословакия дәүләтенең барлыкка килүен бәйрәм итәргә демонстрацигә чыгалар. 3326 1939 елның 28 сентябрь — Молотов һәм Риббентроп килешүе гамәлгә керә. 3327 1939 елның 5 сентябрендә ССРБ Финляндиягә үзара ярдәмләшү шартнамәсе төзергә тәкъдим итә. 3328 1939 елның 7 июльдә ССРБ Югары Шурасы Президиумы Фәрманы Надеждинск исеме һәалак булган Советлар Берлеге Каһарманы Анатолий Серов хөрмәтенә Серов итеп үзгәртелә. 3329 1939 елның башында Камил Рәхимовны Бөрҗән районына сөргенгә озаталар. 3330 1939 елның беренче яртысында 37 номерлы Мәскәү заводында Николай Астров җитәкчелегендә эшләп чыгарылган. 3331 1939 елның гыйнварыннан районда русча “Путь Октября” гәҗите чыга башлый. 3332 1939 елның октябрендә Польшаның басып алынган өлкәләре: Көнбатыш Украина Украина ССРга кушыла, Көнбатыш Белорусия Белорусия ССРга кушыла, Вильно крае Литвага тапшырыла. 3333 1939 елның октябрендә, ССРБ Югары Шурасы Президиумының яшерен боерыгы белән башка меңләгән укытучы кебек Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренә чакырыла. 3334 1939 елның сентябрь аенда (кайбер чыганак буенча 1940 елның апрелендә) фашистлар тарафыннан үтерелгән. 3335 1939 елның сентябрь ахырында фашистларга каршы Медыка янындагы сугышта Татар эскадроны батырлык күрсәтеп чигенергә дучар булган. 3336 1939 елның сентябрь ахырында фашистлар каршы Медыка янындагы сугышта Татар эскадроны батырлык күрсәтеп чигенергә дучар булган. 3337 1939 елның сентябрьдән — ССРБ составында. 3338 1939 елны Япония гаскәренә хезмәткә алына. 3339 1939 нчы елның ахырында Фин агрессорлары тарафыннан Ленинград шәһәре куркыныч куркыныч яный һәм нәтиҗәдә сугыш килеп чыга. 3340 1939 нчы елны хөкем була. 3341 1939-ынчы елда Икенче Дөнья Сугышы башлану белән күп маврикийлеләр үз ихтияры белән Британия байрагы астнда Африка һәм Якын Көнчыгышта Германия һәм Италия армияләренә каршы сугышта катнашканнар. 3342 1940 1941 елларда ТАССР Яңа Чишмә районы «Кызыл Октябрь» совхозында бүлекчә җитәкчесе була. 3343 1940 1942 елларда баш ветврач булып Салихҗан Ахунов, 1947 елдан Шәех Җәләлетдин улы Мозаффаров эшли. 3344 1940-1943 елларда Чуаш АССРның Югары Советында эшли. 3345 1940 — 1945 елларда Үзбәкстан мәктәпләрендә укытучы булып эшли. 3346 1940-1950 елларда ул шулай ук “Татар әдәбиятында реализм мәсьәләләре” хезмәтен һәм “XX йөз башында татар әдәбияты” очерклар китабын фәнни әдәбият мәйданына чыгара. 3347 1940 — 1959 елларда — Амдерма районы үзәге. 3348 1940 1980 елда шәһәрнең халык саны 600 меңнән 4,8 миллионга кадәр үскән. 3349 1940 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3350 1940 ел башыннан сугыш тәмамланганчы Төньяк-Көнбатыш фронты штабы разведка бүлеге башлыгы. 3351 1940 елга Вена арбитражы карарын үтәп, Трансилваниянең төньяк өлеше Маҗарстанга күчкән. 3352 1940 елга кадәр мәчет, 1962 елга кадәр сигезьеллык татар мәктәбе була. 3353 1940 елга кадәр — Ненец милли округы составында; шул ук елда Воркутага шәһәр тибындагы бистәсе статусы бирелә. 3354 1940 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 13 гыйнвар — И-26 очкыч, Як-1 истребителе прототипының беренче очышы (очучы Ю.И. Пионтковский). 3355 1940 елда басылган “Без кайтырбыз” дип аталган повесте аерым китап булып басылып чыккач, Али Карнайның исеме зур әдипләр белән беррәтән йөртелә башлый. 3356 1940 елда Березники составыннан Усолье шәһәре чыгарыла. 3357 1940 елда Воркута посёлогы Ненец АО-дан Коми АССР -га тапшырыла; 1954 елда округ составына Колгуев утравы тапшырылган. 3358 1940 елда гаиләсе (хатыны Хәзирә) белән Казакъ ССР Төньяк-Казакъстан өлкәсе Ленин районы (хәзерге Есил районы) Ильинка авылына күченә. 3359 1940 елда «генерал-майор» дәрәҗәсе бирелә. 3360 1940 елда Ә. Галиев армиягә алына, сугышның беренче көннәрендә үк алгы сызыкта була. 3361 1940 елда Казан сәнгать училищесын тәмамлый. 3362 1940 елда кала статусын алган Ишембай Башкортстанның көньяк-көнчыгыш нефть районының төп каласы булып исәпләнә. 3363 1940 елда Киров шәһәренең башкарма комитеты трамвай юллар челтәре төзү турында карарын кабул итте. 3364 1940 елда Лопатино шәһәр тибындагы бистәсе Волжск шәһәренә үзгәртеп корыла. 3365 1940 елда Молотов (хәзерге Пермь ) шәһәрендә очучыларның хәрби һава мәктәбен тәмамлый. 3366 1940 елдан Башкортстан АССР язучылар берлеге әгъзасы. 3367 1940 елдан комсомол оешмасының әгъзасы. 3368 1940 елдан — Молотов татар-башкорт педтехникумы, 1942 елда Молотов районыың Куян авылына күчерелгән. 3369 1940 елдан ССРБ составына кергән. 3370 1940 елда Польша әсирләре Катынь урманында атып үтерелгән (4 421 кеше). 3371 1940 елда Свердлау татар-башкорт педагогия укуханәсе Свердлау педагогия укуханәсенең татар-башкорт факультетына үзгәртеп корыла, ә инде 1941 елда ул да ябыла. 3372 1940 елда «Совет әдәбияты» (хәзерге «Казан утлары» ) журналында «Авыл җыены», «Патшаны төшергәч», «Озын Миңнулла» исемнәре астында аның тагын аерым бүлекләре басыла. 3373 1940 елда Ухтада туа. 3374 1940 елда Франция капитуляциясеннән соң, Алманиянең бердәнбер дошманы булып рәсми рәвештә Бөекбритания генә кала, ләкин идеологик сәбәпләр буенча Алман башлыгы коммунист идеологияле дәүләтләргә каршы сугыш әзерли башлый. 3375 1940 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3376 1940 елда Яңа бистәдәге 13 номерлы татар урта мәктәбен тәмамлагач, Татарстанның Октябрь районы Бикүле авылы мәктәбендә берникадәр вакыт балалар укыта, аннары, Казанга кире кайтып, 1942 елның ахырларына кадәр производствода станоклар көйләүче булып эшли. 3377 1940 елда яңадан оеша. 3378 1940 елда «Яшь төзүче» (хәзерге «Йәншишмә») гәҗитенең балалар иҗаты булеге мөдире һәм мөхәррир урынбасары итеп билгеләнә. 3379 1940-елларда Азәрбайҗан Татарстанның нефть сәнәгате өчен кадрлар әзерләү үзәге була. 3380 1940 елларда Бэббидж машинасын электромеханик реле нигезендә төзергә тырышып карыйлар. 3381 1940 елны кулга алына, 10 елга хөкем ителә. 3382 1940 елның 15 июлендә Башкорт АССР Югары Мәхкәмәсе Йосыф Гәрәйне РСФСР җинаять кодексының 58-10 матдәсе буенча хөкем итә. 3383 1940 елның 16 августыннан армияләрнең «B» төркемен Көнчыгыш Пруссияга күчереп урнаштыру башланды. 3384 1940 елның 16 июлендә Гитлер Бөекбританиягә басып керү турында боерык игълан итә ("Диңгез арысланы" операциясе). 3385 1940 елның 17 гыйнварында ССРБ НКВДсы махсус киңәшмәсе «милләтче – фетнәче оешма әгъзасы булуда, татар әдәбиятына троцкичыларны сөйрәп кертүдә» гаепләп, 3 ел сөргенгә хөкем итә. 3386 1940 елның 18 октябрьдә вафат булган. 3387 1940 елның 20 августында НКВД агенты Рамон Меркадер тарафыннан каты яраланган һәм җәрәхәтләрдән үлгән. 3388 1940 елның 23 октябрьдә исемен Хант-Манси милли округына алыштыра. 3389 1940 елның 25 июлендә кулга алына. 3390 1940 елның 26 июнендә бәйсез Румыниянең Бессарабия һәм Төньяк Буковина өлкәләренә совет гаскәрләре керә. 3391 1940 елның 27 гыйнварында атып үтерелә. 3392 1940 елның 31 мартында Карел-Фин ССР-ы оеша. 3393 1940 елның 7 февраленнән хәрби хезмәттә. 3394 1940 елның 8 февралендә нигезләнгән. 3395 1940 елның август аенда алманнар Бөекбританияне бомбага тота башлый. 3396 1940 елның гыйнварыннан — 99-нчы укчы нең командиры. 1940 елның октябрендә хәрби өйрәнүләре нәтиҗәсендә Власов күчмә Кызыл Байрагы белән бүләкләнгән, Власовка да Кызыл Байрак ордены бүләк ителә. 3397 1940 елның июльдә Эстония территорриясенә совет гаскәрләре кертелгәннәр. 3398 1940 елның май аенда, Францияга һөжүм итергә әзерләнгән чакны, төркемгә 2-нче белән 4-нче армияларны кушалар. 3399 1940нчы елда Советлар Союзы Финляндия белән хәрби конфликтка кергән. 3400 1940 тан үлгәнчегә хәтле ССРБ инкыйлаб музее директоры урынбасары. 3401 1941 1943 елларда — хәрби хезмәттә. 3402 1941 — 1944 елларда, алман окупациясе вакытында, яһүдләр белән бергә күпләп үтерелделәр (кырымчаклар яһүд динен тоталар). 3403 1941 — 1944 елларда — Карел-Фин Совет Социалистик Республикасының вакытлы башкаласы. 3404 1941—1944 елларда шәһәр фин гаскәрләре тарфыннан алынган булган. 1948 елда, Ленинград өлкәсендә фин атамаларын юк итү кампаниясе кысаларында Энсога Светлогорск исеме кушылган. 3405 1941 1945 1907 елда Тамбов губернасы Елатьма өязе (хәзерге Рязань өлкәсе Сасово районы ) Бостан авылында туган. 3406 1941 -1945 елгы Бөек Ватан сугышына авылдан 104 кеше сугышка китеп, 52 се исән сау авылга кайта. 52 се сугышта вафат булып калалар. 3407 1941 1945 елларда Бөек Ватан сугышында катнаша. 3408 1941-1945 елларда итек фабрикасы 1562929 пар итекне сугышка озата. 3409 1941 2004 елларда КАИның 2 нче уку бинасы булып хезмәт итә. 2004 елда Казан сынлы сәнгать укуханәсенә кайтарып бирелә. 3410 1941 ел 1941 елның июне Төньяк фронт Ханко саклаун ( 22 июнь — 2 декабрь ) һәм Поляр аръякларын саклаун ( 29 июнь — 10 октябрь ) башлады. 3411 1941 ел — Вакыйгалар * 25 март — Югославия өч мөмләкәт пактына кушылды. 3412 1941 елда 52 студент һәм ректор Анисимов җитәкчелегендә укытучылар фронтка китә. 3413 1941 елда авылда медпункт эшли башлый. 3414 1941 елда авыл Советы рәисе итеп Заһидуллин Зиннәтулла сайлана. 3415 1941 елда Башкорт дәүләт халык бию ансамбле Мәскәүдә үткәреләчәк милли сәнгать декадасына әзерләнгәндә, сугыш башлана. 3416 1941 елда Бөек Ватан сугышы башлана. 3417 1941 елда Бөек Ватан сугышына китеп шул ук елның ноябрь аенда Мәскәү өчен сугышларның берсендә хәлак була. 3418 1941 елда «Вулкан» Әстерхан татар дәүләт театры эшчәнлеге туктатыла. 3419 1941 елда Елена үз теләге белән сугышка китә, анда шәфкать туташы булып хезмәт итә, каты яралана. 3420 1941 елда Кызыл гаскәргә хәрби хезмәткә чакырыла. 3421 1941 елда Люксембург басып алына (төрле биләмәләрне кушу соңрак та дәвам ителә). 3422 1941 елда Мәскәүдә Башкортстан АССР әдәбияты һәм сәнгате көннәре үткәрелү сәбәпле, Башкортстан хөкүмәте юллавы буенча Уфага кайтарыла. 3423 1941 елда Минзәлә шәһәренә вакытлыча күчерелгән Мәскәү хәрби-сәяси укуханәсенең сәяси җитәкчеләр (политруклар) составын әзерләүче кыска сроклы курсларында укып, «өлкән политрук» дәрәҗәсе ала. 3424 1941 елда Мияска Мәскәүдән Сталин исемле заводы (хәзерге Урал автобомиль заводы) эвакуацияләнә. 3425 1941 елда М.Мамин Бөек Ватан сугышына китә. 3426 1941 елдан Кызыл Армиядә. 1941 нең сентябреннән Бөек Ватан сугышы фронтларында, 100 нче гвардия укчы полк (6 нчы армиянең 35 нче гвардия укчы дивизиясе) снайперы. 3427 1941 елдан хәрби хезмәттә була. 3428 1941 елда, сугыш алдыннан Казан — Бөгелмә сызыгы төзелә башлый. 3429 1941 елда сугышка китә. 3430 1941 елда сугышка китә, аннары әссирлеккә эләгә. 3431 1941 елда Татар академия театры каршындагы студияне тәмамлый һәм Татар академия театрында төп составта эшли башлый. 3432 1941 елда тиражы 10 мең данәгә җитә. 3433 1941 елда укуын уңышлы тәмамлагач, аны аспирантурада калдыралар. 3434 1941 елда фронтка китә, 1946 елда К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институтын тәмамлый. 3435 1941 елда хәрби академиядә укуын төгәлләгәч, фронтка китә. 3436 1941 елда Ырымбурга Ленинградтан 47-се Авиаремонт заводы эвакуацияләнә. 3437 1941 елда Эшче-крестьян Кызыл Гаскәре сафларына чакырыла һәм тизләтелгән хәрби курсларга җибәрелә. 3438 1941 елда язучы Дмитрий Фурманов хөрмәтенә шәһәргә Фурманов исеме кушылган. 3439 1941 елда япон полициясе тарафыннан кулга алынган, 1944 елның ноябрендә җәзалап үтерелгән. 3440 1941 елны Казанда авторның лирик хикәяләре тупланган «Уйналмаган скрипка» исемле китабы дөнья күрә. 3441 1941 елның 12 апрелендә Казан җәяүле училищесе Казан танк училищесенә үзгәртелгән. 3442 1941 елның 13 декабрендә Бөекбритания һәм АКШга каршы сугыш башлады. 3443 1941 елның 13 июнендә барлык УрХО дивизияләре Көнбатыш аерым хәрби округка күченешкә директиваны алдылар. 3444 1941 елның 1 мартнында Алмания белән берләшмә ясады. 3445 1941 елның 22 июнендә Алмания Советлар Союзына һөҗүм итә. 3446 1941 елның 22 июнендә Өченче рейх (Алмания) Советлар Союзына һөҗүм итә. 3447 1941 елның 22 июнендә, сәгать 4:00тә, Берлин шәһәрендә империя чит ил эшләре министры Йоахим фон Риббентроп ССРБның Алманиядагы илчесе Владимир Деканозовка сугыш игълан итү турында нота бирә. 3448 1941 елның 22 июненьдә фашист гаскәрләре Акъярны бомбага тота. 3449 1941 елның 22 июннән 26 сентябрьгә хәтле алман гаскәрләренең югалышлары 534 970 кеше чамасы булды. 3450 1941 елның 22 июньнән 9 июльга хәтле үткән, Балтыйк буе стратегик саклану операциясе, тәмамланды Әдәбият * Затянувшийся блицкриг. 3451 1941 елның 22 сентябренда оештырылган. 3452 1941 елның 23 июньдә алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына; 1944 елның 16 июльдә азат ителә. 3453 1941 елның 24 июньдән 1944 елның 4 августка хәтле алман-фашст гаскәрләре тарафыннан басып алынган. 3454 1941 елның 27 июнендә алманнар шәһәрне кабаттан басып алалар, шуның белән бергә шәһәр тирәсендә Белосток-Минск сугышы барышында 10-нче совет армиясе чолганышка эләккән. 3455 1941 елның 27 июнендә ССРБга сугышны игълан иткән. 3456 1941 елның 28 июлендә атып үтерелә. 3457 1941 елның 29 июненнән 10 октябренә хәтле дәвам итүче Поляр аръякларны һәм Карелияне стратегик саклану операциясе башланды. 3458 1941 елның 29 ноябрендә Михаил Кузьмин танкы шартлатыла һәм яна. 3459 1941 елның 31 мартында Богословск Угольный бистәсе белән Карпинск шәһәренә берләштерлгән. 3460 1941 елның 5 мартында Әтнә районы Дусым авылында дөньяга килә. 3461 1941 елның 6 нчы саны — соңгы сан. 3462 1941 елның 7 декабрендә Япониягә Перл-Харборга хөҗүм ясый һәм АКШка сугыш игълан итә. 3463 1941 елның 8 сентябреннән 1944 елның 27 гыйнваренә кадәр (камалыш боҗрасы 1943 елның 18 гыйнварендә өзелә) — 872 көн сузыла. 3464 1941 елның август аеннан 1946 елның июленә кадәр Н.Арсланов кабат хәрби киемдә. 3465 1941 елның апрелендә Германия Греция һәм Югославияны басып ала. 3466 1941 елның апрелендә дивизиядә 27-нче механикалаштырылган корпус формалаша. 3467 1941 елның апрель башында солдатлык хезмәтенә китә. 3468 1941 елның ахырында Дала фронты 57нче армия 58нче гвардия укчы дивизиясе 175нче гвардия укчы полкының 2нче укчы батальоны командиры итеп билгеләнә. 3469 1941 елның ахырында композитор Д.Шостакович үзенең атаклы җиденче симфониясен (аны «Ленинград симфониясе», «Героик симфония» дип тә атыйлар) язып тәмамлый. 3470 1941 елның гыйнварында Власов 4-нче механиклаштырылган корпусы командиры вазыйфасына билгеләнгән, ә февральдә Ленин ордены белән бүләкленгән. 3471 1941 елның декабрендә Бәян Гыйззәт Ватанны саклаучылар сафына баса. 3472 1941 елның җәендә, педагогия институтының 1 курсын тәмамлагач, Днепропетровск шәһәреннең металлургия заводында эшли. 3473 1941 елның җәй-көз кампаниясе Алман гаскәрләрнең ССРБ территориясенә басып керүе 22 июнне Көньяк-Көнбатыш фронтының Көнбатыш Украинада саклану операциясе башлана. 3474 1941 елның җәй-көз кампаниясе Алман гаскәрләрнең ССРБ территориясенә басып керүе 22 июнь көнне Көньяк-Көнбатыш фронтының Көнбатыш Украинадагы саклану операциясе башлана. 3475 1941 елның июнендә алманнар шәһәрне кабаттан басып алалар. 3476 1941 елның июнендә Кызыл Армиягә чакырыла. 3477 1941 елның июненнән Бөек Ватан сугышы фронтларында, батальон командиры (121 нче укчы дивизиянең 383 нче укчы полкы). 3478 1941 елның көзеннән сугышның соңгы көннәренә хәтле фронтта хәрәкәттәге армия сафларында була. 3479 1941 елның маенда Свердловск хәрби училищесына укырга китә. 3480 1941 елның ноябрендә Тула өлкәсе Одоев районында хәбәрсез югала. 3481 1941 елның ноябрь аеннан ут эчендә. 3482 1941 елның ноябрь декабрь айларында Минзәләдә хәрби-сәяси җитәкчеләр (политруклар) әзерләүче кыска сроклы курсларны тәмамлап, «өлкән политрук» дәрәҗәсе ала. 3483 1941 елның октябре Карелия фронты Поляр аръякларын саклаун ( 29 июнь — 10 октябрь ) тәмамлады. 3484 1941 елның октябрендә Диңгез буе армиясенең 109нчы укчы дивизия (элекке 2нче атлы дивизия) командиры итеп билгеләнә. 3485 1941 елның сентябрендә армиягә алына. 77 нче укчылар дивизиясенең 234 нче гвардия полкында пулеметчылар бүлекчәсе командиры, гвардия сержанты. 3486 1941 елны Т-50 Эшче--Крестьян Кызыл армияга корал итеп алына, һәм 174 номерлы завод аны серияләп чыгара башлай. 3487 1941 елны электромонтер өйрәнчеге булып эшли башлап, 1947 елны Уразавыл район элемтә бүлеге начальнигы урынбасары булып күтәрелә. 3488 1941 нче елны сугыш булган җирләрдән халык эвакуацияләнеп безнең якларга кайта. 3489 1941нче елны фашистик Германия Советлар Союзына хыянәтчел төстә һөҗүм иткән. 3490 1942 1942 елларда MAN ширкәте тарафыннан эшкәртелгән. 3491 1942 1943 елларда барган Сталинград сугышы дөнья тарихында зур роль уйнаган, Икенче бөтендөнья сугышы иң зур хәрби-сәяси вакыйгасы. 3492 1942 1943 елларда Татарстан Чистай шәһәрендә эвакуациядә тора, акча белән репрессияләнгән Марина Цветаевага ярдәм итә. 3493 1942-1945 елларда Сингапурны Япония басып ала, 1959 елда аңа мөстәкыйль идарә итү хокукы бирелә, 1963-1965 елларда Малайзия составында була да, шуннан соң бәйсез дәүләткә әверелә. 3494 1942 — 1991 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 3495 1942 2008 елларда - шәһәр тибындагы бистә. 3496 1942 2008 елларда шәһәр тибындагы бистә була. 3497 1942 елда «Адмирал Шеер» исемле алман корабы Диксонга десант төшерү максаты белән бистәгә һөҗүм итә һәм аны тупка тота. 3498 1942 елда азат ителә һәм Берлин шәһәрендә яши башлый. 3499 1942 елда АКШта Энрико Ферми җитәкчелегендә тарихта беренче мәртәбә чылбырлы төш реакциясен Chicago Pile-1, CP-1 төш реакторында җибәрелә. 3500 1942 елда армиягә алына. 3501 1942 елда атып үтерелә. 3502 1942 елда Дәүләкән республика күләмендәге шәһәр статусын ала. 3503 1942 елда Кизнер станциясе шәһәр тибындагы статусын ала, Кизнер районның административ үзәге Кизнер авылыннан монда күчерә. 3504 1942 елда Локоть коллаборацион үзидарәсенә эләгә, анда ул җәллад булып хезмәт итә башлый: партизаннар һәм аның гаиләсен уксибәрдән үтерә. 3505 1942 елдан Кызыл Армия сафларында. 3506 1942 елда Ржев сугышында яраланган, 1944 елда башына янә яраланган. 3507 1942 елда снарядларын тотып бетереп фашистларың бомбага тотучы « Юнкерс-88 »ен таран белән юк иткән, үзе парашют белән котылган. 3508 1942 елда С. Орджоникидзе исемендәге Уфа авиация институты буларак эшен башлый. 3509 1942 елда татар синтаксисы өлкәсендә беренче диссертацияне Казан дәүләт университетында яза. 3510 1942 елда Һейзенберг төркеме Лейпциг университетында җитәрлек нейтроннар санын җитештерә алган. 3511 1942 елда — шәһәр статусын ала. 3512 1942 елда шәһәр статусын ала. 3513 1942 елда штурман итеп фронтка җибәрелә. 3514 1942 елда югарыдагы торак пунктлар Сызрань шәһәренең Октябрь районына үзгәртеп корылалар. 3515 1942 елда Яблоневый Овраг авылы (хәзер шәһәр эчендә урнаша) тирәсендә нефть табыла. 3516 1942 елны британ һава көчләре шәһәрне һөҗүм итә. 3517 1942 елны Милли конгресс партиясе милли хөкүмәт төзүне таләп итә. 3518 1942 елның 10 мартында. 3519 1942 елның 12нче мартында Зәки Шәймәрдановны ТАССРның элеккеге Кызыл Йолдыз районы хәрби комиссариаты армиягә алып, артиллерия училищесына укырга җибәрәләр. 3520 1942 елның 19 маенда ССРБ Югары Шурасы карары буенча исеме Красноармейск районы итеп үзгәртелгән, район үзәгенә исә Красноармейск исеме кушылган. 3521 1942 елның 19 маенда ССРБ Югары Шурасы карары буенча исеме Маркс районы итеп үзгәртелгән, район үзәгенә исә Маркс исеме кушылган. 3522 1942 елның 19 ноябрендә "Уран" Совет каршы һөҗүм операциясе башлана. 3523 1942 елның 1 мартында. 3524 1942 елның 1 мартында 41-нче танклар корпусы итеп яңадан оештырылган. 3525 1942 елның 1 мартында 56-нчы танклар корпусы итеп яңадан оештырылган. 3526 1942 елның 20 гыйнваре. 213-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 3527 1942 елның 20 ноябрендә Пенсильвания штатында туа. 3528 1942 елның 21 гыйнваре. 214-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 3-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армия (60-нчы армия)) (Максим Пуркаев). 3529 1942 елның 21 июненнәне 3-нче танклар корпусы итеп яңадан оештырылган. 3530 1942 елның 22 апрелендә Пархода Хәзер инде юкка чыккан авылында туа. 3531 1942 елның 22 февралендә оештырылган. 3532 1942 елның 23 гыйнваре. 216-нчы сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 3533 1942 елның 23 гыйнварында Дәүләт саклану комитеты Иделнең урта һәм түбән агымының уң яры буйлап тимер юлны төзү турында карар итте. 978 километрлы тимер юл Зөядән Иловля стансасына кадәр сузылган һәм Идел рокадасы исемен алган. 3534 1942 елның 23 июленнән 12 августка кадәр составына 4 гомумгаскәри армия һәм 1 хәрби- һава көчләре армиясе кергән Сталинград фронты сәргаскәре. 3535 1942 елның 23 мартында Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренә алына. 3536 1942 елның 23 февралендә Кызыл армиягә чакырыла. 3537 1942 елның 25 гыйнваре. 218-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 3538 1942 елның 26 гыйнваре. 219-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 3539 1942 елның 27 маенда, «милләтчел оешма әгъзасы» буларак, НКВД махсус киңәшмәсе тарафыннан 58-2, 58-10 ч.2, 58-11 статьлары буенча 8 ел төзәтү аланнарына озатыла. 3540 1942 елның 2 гыйнваре. 195-нче сугыш көне Калинин фронты ( Иван Степан улы Конев ). 3541 1942 елның 30 гыйнварында армия белән җитәкчелекне алгач та, генерал Вальтер фон Рейхенауның «СС җәза төркемнәре һәм СД оешмалары белән хезмәттәшлек итү турында», «Комиссарлар турында» фәрманнарын юкка чыгара. 3542 1942 елның 30 ноябрендә генерал-полковник дәрәҗәсе бирелә. 3543 1942 елның 3 мартында. 3544 1942 елның 4 февралендә. 3545 1942 елның 5 гыйнваре. 198-нче сугыш көне Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): "Группа армий «Север». 3546 1942 елның 5 мартында. 3547 1942 елның 7 апрелендә Бөрбаш авылында ишле гаиләдә туа, бик яшьли әтисез кала. 3548 1942 елның 7 мартында. 3549 1942 елның 8 мартында. 3550 1942 елның августында Карелия фронтында була. 3551 1942 елның августында шунда вафат була. 3552 1942 елның апрелендә Көнбатыш фронтта Сухоничи-Мещовск юнәлешендә каты сугышлар барган вакытта Ә.Әминев снәрәт ярчыгы тиеп каты яралана, шул ярасыннан озакламый вафат була. 3553 1942 елның башында совет гаскәрләре түбәндәге һөҗүм итү операцияларне үткәрделәр: Ржев-Вязьма операциясе, Керчь-Феодосия десант операциясе һәм башкалар. 3554 1942 елның гыйнварында Т-70 Кызыл армиясенә корал итеп алына һәм берничә машиналар төзү заводларында серияләп чыгарыла. 3555 1942 елның гыйнварыннан эскадрилья командиры. 3556 1942 елның декабрендә Гурьев хәрби пехота училищесын тәмамлый һәм хәрәкәттәге армиягә алына. 3557 1942 елның декабрендә корпус 3-нче гвардия һава-десант буларак үзгәртелә, полковник Конев аның командиры итеп билгеләнә һәм сугышның ахырына кадәр аның белән командалык итә. 3558 1942 елның ноябрендә, Әстерхан шәһәрен саклау өчен барган сугышларның берсендә, ул каты яралана һәм хәрби хезмәттән бөтендәй азат ителеп, туган авылына кайта. 3559 1942 елның ноябрендә Калинин фронтында татар телендә Алга, дошман өстенә! 3560 1942 елның ноябреннән 1943 елның 20 октябренә кадәр татар телендә Калинин фронты сәяси идарәсе органы буларак чыга; фронт таратылганнан соң, редакция яңа оештырылган Балтыйк буе фронты сәяси идарәсе карамагына күчерелә. 3561 1942 елның сентябрендә ул Оренбур ягындагы Краснохолм пехота училищесында укый башлый. 3562 1942 елның сентябрь аеннан 62-нче гаскәре башлыгы булып билгеләнгән. 3563 1942 елның сентябрь октябрендә Кызыл гаскәрнең Кара диңгез төркеме штаб башлыгы. 3564 1942 елның февраленнән Кызыл Армия сафларында. 3565 1942 елның февраленнән Украинаның Сумы өлкәсендә «Ватан өчен» (За Родину) партизан отрядында хәрәкәт итә. 3566 1942 елның февраленнән ул сугыштан соңгы чор мәсьәләләре буенча киңәшләшү комитетын җитәкли. 3567 1942 нче елда Нөркәй үзешчән коллективы яшьләре концерт, спектакль куеп, 13 мең сум акча фронтка бүләк итте. 3568 1943 1944 елларда Украина баш күтәрүчеләре гаскәре украин-поляк этник низагында катнаша, полякларга каршы этник чистартулар ысулларын куллана ( Волыния суешы ). 3569 1943 – 1948 елларда Дәрҗия Аппакова төп игътибарын балалар драматургиясенә юнәлтә — «Тапкыр егет» ( 1943 ), «Шүрәле» ( 1944 ), «Бишек җыры» ( 1946 ), «Илдус» ( 1947 ) исемле пьесаларын иҗат итә. 3570 1943 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 3571 1943 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3572 1943-44 елларда берничә фәнни хезмәт яза һәм аларны Лебедев исемендәге Физика институтына җибәрә. 3573 1943 елда башкорт атлы дивизиясенә баргач, үпкәсе кабарып авырый. 3574 1943 елда ватандашлар очкычы һава аланыннан беренче очыш ясый. 3575 1943 елда вафат, 1959 елның 29 сентябрь көнне аклана. 3576 1943 елда ВКП(б) өлкә комитеты аңа урман эшчеләре өчен күптиражлы “Лес — фронту” гәзите оештыруны йөкләтә. 3577 1943 елда генерал-полковник дәрәҗәсе бирелә. 3578 1943 елда Голҗада урнаша, күп төрле һөнәрләр алмаштыра: балта остасы, пыяла куючы, газета хәбәрчесе була. 3579 1943 елда дивизия гәҗите мөхәрриренең урынбасары итеп билгеләнә. 3580 1943 елда Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында хәрби булып эшли, Урта диңгездә фашистларга каршы диверсион операцияләрдә катнаша, 1944 елда яралана. 3581 1943 елда күрше Ишкар авылында җидееллык мәктәпне тәмамлагач, берничә ел колхозда эшли, аннары 1947–1950 елларда район үзәге Югары Яркәйдәге Мәдәният йортында сәнгать җитәкчесе хезмәтендә була. 3582 1943 елда Мәскәүгә кайткач, шулай ук табиб-ординатор эшен дәвам итә, диссертация яза. 3583 1943 елда мәхәллә пәйда була. 3584 1943 елдан башлап аның язуда кирил әлифбасы кулланыла башлый. 3585 1943 елдан Бөек Ватан сугышында Гвардия тасмасы Дан орденында кулланыла. 3586 1943 елдан Медведево районы үзәге булып тора. 3587 1943 елда полякларның җавап итеп үч итүләре нәтиҗәсендә күп санда хәрби булмаган украиннар да үтерелгән. 3588 1943 елда пристаньны ясап паромны торгыза да авыр техниканы елга аша чыгаруда катнаша. 3589 1943 елда С. Михалков һәм Г. Эль-Регистан А. Александров музыкага яңа сүзләрне яздылар; бу вариантны ЦК ВКП (б)ның Политбюросы 1943 елның 14 декабрьдә кабул иткән. 3590 1943 елда Суворов исемендәге хәрби уку йорты (училищесе), 1942 елда Суворов ордены барлыкка килгән. 3591 1943 елда танк башлыклары хәзерләгән өчен Сугышчан Кызыл Байрагы белән бүләк ителгән, 1944 елда сугыш уңышлары өчен Сугышчан Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнгән. 3592 1943 елда Тәһран конференциясе эшендә катнашкан. 3593 1943 елда Үзбәкстан ССРның Халык мәгариф комиссариаты каршындагы методик бюро директоры итеп билгеләнә. 3594 1943 елда ул фронтка китә. 3595 1943 елда Шабаев Муса Җәлил белән таныша. 3596 1943 елда шәһәрдә троллейбус хәрәкәте ачыла. 3597 1943 елда шәһәр статусы бирелә. 3598 1943 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3599 1943 елда шәхси хуҗалыклардан йомырка, сөт җыеп дәүләткә тапшыру бик кырыс куела. 3600 1943 елның 10 июлендә Молотыги авылы ( Курск өлкәсе Ратежск районы) янында барган сугышта батырлык күрсәтә. 3601 1943 елның 11 июлендә Украина баш күтәрүчеләре гаскәре Волыниядә 99 поляк авылына һөҗүм итә, шул көнне иң күп поляк үтерелгән. 11 июль - Польшада "Волыния суешын искә алу көне" итеп билгеләп үтелә. 3602 1943 елның 12 февралендә Армияләрнең «Дон» төркеменнән яңадан оештырала. 3603 1943 елның 14 февралендә азат ителә. 3604 1943 елның 15 апрелендә Бронкста туа. 3605 1943 елның 16 октябрендә штурм төркеме белән Ларионов Днепрны кичә, аннан соң уңъяк ярдагы плацдармны яулап кулга төшерә. 3606 1943 елның 19 июнендә аңа Советлар Берлеге каһарманы дигән исем бирелә. 3607 1943 елның 20 февраленнән танк корпусы 1-нче танк армиясеның эченә кергән. 3608 1943 елның 22-26 гыйнварендә Совет гаскәрләре Мамай Курганында берләшкән, 31 гыйнварда Константин Рокоссовский җитәкчелегендәге гаскәрләр Паулюсны һам аның ирәген (ставкасын) әсирлеккә алган. 3609 1943 елның 26 октябрендә Красное Знамя медален ала. 3610 1943 елның 27 августында аңа Советлар Союзы Герое исеме бирелгән. 1943 елны Ташкентта тизләтелгән пехота училищесын, ә 1944 елда «Выстрел» курсын тәмамлаган. 3611 1943 елның 27 февралендә 2-нче батальонга Псков өлкәсенең Локнян районы Чернушки авылындагы терәк пунктка һөҗүм итәргә дигән бурыч йөкләнә. 3612 1943 елның 28 сентябрендә Гомель өлкәсенең Комарин районы Брагинск посёлогы өчен барган сугышта һәм Днепрны кичкәндә батырлык күрсәтә. 3613 1943 елның 29 сентябрендә Кошкин төркеме Днепр елгасын үтәләр. 3614 1943 елның 2 августында Яңа Шөгер авылы янындагы беренче скважинада 617-618 метр тирәнлектә нефть табыла. 3615 1943 елның 2 февралендә бөтен фашист көчләре Сталинградта чигенә. 3616 1943 елның 31 гыйнварында иртәнге 7 сәгать 15 минутта Берлинга «Барысы да бетте, радиостанция шартлатыла» дигән соңгы хәбәрен җибәрә. 3617 1943 елның 31 гыйнварында Рокоссовский гаскәрләре фельдмаршал Паулюсны, 24 алман генералны, 2500 офицерны, 90 мең гаскәрине әсирлеккә төшергән. 3618 1943 елның 5нче сентябрендә Кошкин күзәтчелек төркеме каршы якның тылына үтә һәм сугыш кораллары складын, 15 гилерчыны юк итә. 3619 1943 елның 5 октябрендә Кошкин җитәкчелегендәге разведчиклар төркеме Украинаның Кировоград өлкәсенең Онуфриевск районы Куцеволовка авылы янында дошманның ягулык, тагын сугыш припаслары складларын юк итәләр. 3620 1943 елның 6 мартында Юныс Әминов яралы һәм контузияле хәлендә фашистлар кулына эләгә һәм 1944 елның августында Совет Армиясе частьлары азат иткәнгә кадәр Румыниядәге хәрби әсирләр лагерында тоткынлыкта яши. 3621 1943 елның 7 гыйнварында ул Кызыл Армиягә чакырыла. 3622 1943 елның 7 февралендә азат ителә. 3623 1943 елның 8 ноябренда ССРБ Югары Шура Президиумы Дан ордены турында Боерык игълан итте. 3624 1943 елның августында Италияда икенче тапкыр оештырылган, 1945 елның майда таратылган. 3625 1943 елның августында кулга алына. 1944 елның августында Берлинның Плетцензее төрмәсендә җәзаланган. 3626 1943 елның августыңда өлкән лейтенант М.Мамин, Воронеж шәһәре янында барган каты сугышларның берсендә яраланып, госпитальгә керә. 3627 1943 елның апрелендә 62-нче гаскәре батырлык һәм ныклык өчен 8-нче Гвардия гаскәре исемен ия булган. 3628 1943 елның гыйнвар мартында Брянск фронтында 18нче аерым укчы корпусында Ставка вәкиле. 3629 1943 елның гыйнварында Андрей Платоновның улы Платон Платонов-Климентов үлә. 3630 1943 елның гыйнварыннан Кызыл Армия сафларында. 3631 1943 елның декабрендә авыл халкы фронтка җибәрү өчен 83 пар оекбаш, 97 пар бияләй һ.б. киемнәрне район комиссиясенә тапшыра. 3632 1943 елның декабрендә Голҗада Гоминьданчылар тарафыннан кулга алынып, Дихуада (хәзерге Өремҗе ( ) 2- санлы төрмәгә ябыла, анда каты газаплауга дучар ителә. 3633 1943 елның җәендә Kуpcк сугышында була, Opёл шәһәре янында авыр контузия ала. 3634 1943 елның җәй-көз кампаниясе 1943 елның җәй-көз кампаниясенең хәлиткеч вакыйгалар Курск сугышы һәм Днепр өчен сугышы булганнар. 3635 1943 елның июлендә Италиянең фашист режимы җимерелә, октябрь аенда Италия Германиягә сугыш игълан итә. 3636 1943 елның маенда Бөек Британия һәм Америка гәскәрләре Төньяк Африканы азат итәләр. 3637 1943 елның ноябрь аенда Керчь бугазын кичкәндә өлкән лейтенант Габдерахмановның бронекатеры беренче штурмлаучы отрядларны җиргә төшерә һәм күп тапкыр сугыш кирәк-яракларын китерә. 3638 1943 елның октябрендә Уфага «Выстрел» исемле хәрби курсларга күчерелә. 3639 1943 елның февралендә Совет Армиясе сафларына алына, хәрби-пехота училищесында укый, аннары 4нче Украина фронтында өлкән офицер, батарея командиры сыйфатында сугышларда катнаша. 3640 1944 1945 елда Әмәт-Хан Көнчыгыш Пруссиядә сугыша, Берлин өчен сугышта катнаша. 3641 1944 — 1945 елларда бөек Британия һәм Америка гәскәрләре Маршалл һәм Мариан утрауларын, Филиппины азат иткән һәм Японияның Окинава утравын басып алган. 3642 1944 — 1945 елларда совет гәскәрләре Үзәк һәм Көньяк-көнчыгыш Европа илләрен азат иткән. 3643 1944 1946 елларда Ташкент финанс-икътисад техникумы директоры булып эшли. 3644 1944 – 1947 елларда халык иҗаты бүлекчәсе мөдире. 3645 1944—1949 елларда — Икенче Көнчыгыш Төркеистан Җөмһүриятенең үзәге. 3646 1944—1959 һәм 1967—2001 елларда — Талды-Курган өлкәсе үзәге. 3647 1944 - 1967 елларда Чуаш фәнни-тикшеренү институтының телләр бүлекчәсендә эшли. 3648 1944 — 1998 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3649 1944 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3650 1944-45 елда бөртекле-кузаклы культуралардан 5,46 ц, бәрәңгедән 24 ц уңыш алына. 1 сыердан 682 л сөт, 1 сарыктан 1,3 кг йон алына. 3651 1944 ел — Вакыйгалар * 23 февраль — Чеченнар һәм ингушлар депортациясе башлана. 3652 1944 елга кадәр БССРның Белосток өлкәсе үзәге булып торган. 3653 1944 елда 2-нче Украина фронтын җитәкләгән һәм Толбухин җитәкләгән 3-нче Украина фронты белән фашист төркемен "Көньяк Украина" тар-мар итә. 3654 1944 елда Антонов проектын авиация сәнәгате буенча Халык комиссариаты рәисе урынбасары А. Яковлев хуплый. 3655 1944 елда армиягә алына, хәрби авиация училищесын тәмамлагач эскадрильяда хезмәт итә. 3656 1944 елда баянчы Тәүфыйк Йосыпов эшкә урнаша. 3657 1944 елда Березники шәһәренең 4нче ТЭЦында токарь булып эшли, завод рәссамы да була. 3658 1944 елда билгесез югалган. 3659 1944 елда Горький шәһәре хакимияте юлламасы белән Мәскәү консерваториясенә укырга керә. 3660 1944 елда Дебрецен операциясе нәтиҗәсендә Маҗарстанда зур алман-фашист төркемен юк итә, Будапешт өчен сугышта катнаша, 200 меңле фашист төркемен тар-мар итә. 3661 1944 елда Дәүләт саклану комитеты составыннан чыгарылды. 3662 1944 елда диплом яклап, институтның металлар технологиясе кафедрасында аспирантурага калдырыла һәм бер үк вакытта заводта мөһәндис-технолог хезмәтен алып бара. 3663 1944 елда Кырым татарлары депортациясе турында хәбәр алгач, кире кайту юлының булмавы билгеле була. 3664 1944 елда Македония тәмам фашист оккупантларыннан азат ителә. 1945 елның апреленда Македонияның беренче халык хөкүмәте оеша. 1945 елның ноябренда Федератив Халык Җөмһүрияте Югославия игълан ителә. 3665 1944 елда М. Гәрәев эскадрилья командиры итеп тәгаенләнә. 3666 1944 елда М.Хәсәнов Мәскәүдәге Дәүләт театр сәнгате институтына (ГИТИС) укырга керә. 3667 1944 елдан Казан Суворов хәрби укуханәсенең уку бинасы булып хезмәт итә. 3668 1944 елдан Кызыл таң исеме белән яңадан чыга башлый. 1990 елда гәзитнең гомуми тиражы 120 меңгә җиткән. 3669 1944 елдан ССРБ карары белән укучыларның белемен 5 балл белән бәяләү, башлангыч сыйныфларда имтихан бирү кертелә. 3670 1944 елдан танкка Пантера рәсми исеме бирелгән. 3671 1944 елдан — Төмән өлкәсе составында. 3672 1944 елдан ул ахыргы көннәренә чаклы госпиталь терапиясе кафедрасын җитәкли. 3673 1944 елда Павино һәм Вохма районнары Кострома өлкәсе составына кертеләләр. 3674 1944 елда партизаннар отряды алдына катлаулырак бурыч куелды. 3675 1944 елда район составыннан Питрәксе районы чыгарылган (1957 елда кире кайтарылган). 3676 1944 елда Самарда вафат була. 3677 1944 елда ССРБ язучылар берлегенә алына. 3678 1944 елда тарих-филология факультеты эчендә татар теле һәм әдәбияты бүлеге оеша. 3679 1944 елда татарча-алманча сүзлекне тәмамлый. 3680 1944 елда Тубыл татар педагогия училищесына укырга керә. 3681 1944 елда Украина баш күтәрүчеләре гаскәренең саны 20 мең кеше тәшкил итә. 3682 1944 елда ул Актаныш мәгариф бүлеген, 1944–1946 елларда Чат җидееллык мәктәбен җитәкли. 3683 1944 елда ул, гариза язып, үз теләге белән сугышка китә, зенит-артиллерия дивизиясендә сугыша, Берлингача барып җитә. 3684 1944 елда урыс телендә «Категория глагольных видов в башкирском языке» дигән тирән эчтәлекле фәнни китабын чыгара. 3685 1944 елда Уфаның Сталин районы шәһәр составыннан чыгарылган һәм Черниковск шәһәренә үзгәртеп корылган. 1956 елда ул яңадан Уфа составына кергән. 3686 1944 елда Халл дәүләт сәркатибе вазифасыннан, авыруы сәбәпле, китә. 3687 1944 елда Япония Вьетнамны тулысынча буйсындыра. 3688 1944 елда яраланып, өенә җибәрелә. 3689 1944 елда яу кырында һәлак була. 3690 1944 елны белгечләрне хәрби хезмәттән кайтарырга дигән карар буенча 108 номерлы махсус фәнни-тикшеренү институтына урнаша. 3691 1944 елның 13 августында оештырылган. 3692 1944 елның 14 октябрендә Гумбиннен зур зыян китергән совет һава һөҗүмен кичерә, алты көннән соң шәһәр совет гаскәрләре тарафыннан алына. 3693 1944 елның 18 маенда кырымтатар халкы сөргенгә җибәрелә, 26 июнендә әрмәннәр, болгарлар, греклар да сөргенгә җибәрелә. 3694 1944 елның 1 гыйнваренда Советлар Берлеге Каһарманы исеменә лаек була. 3695 1944 елның 1 ноябрендә ССРБ Югары Президиумы рәисе Михаил Калинин аңа Каһарман ана ордены тапшырды. 3696 1944 елның 23 июнендә Витебск өлкәсенең Остров Юрьев (Осинторф) пункты өчен барган сугышта гвардия кече сержанты Барый Шәвәлиев белән гвардия лейтенанты Иван Ильченко икәүләшеп дошманның бер үк ут ноктасын күкрәкләре белән каплыйлар. 3697 1944 елның 23 июнендә Совет гаскәрләре «Багратион» операциясен башлый. 3698 1944 елның 24 августында Кызыл Армия Яссы-Кишинёв операциясе нәтиҗәсендә шәһәрне азат иткән. 3699 1944 елның 25 августында, көндезге 12 cәгать 6 минутта, фашистик Алманиягә каршы көрәшнең төп оештыручысы буларак, аны беренче булып җәллад балтасы астына кертәләр. 3700 1944 елның 25 августында, көндезге беренче 12 минутта, Фашистик Алманияга каршы чыгучы буларак, фашистлар аны икенче итеп җәллад балтасы астына кертәләр. 3701 1944 елның 25 сентябрендә Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә. 3702 1944 елның 28 мартында азат ителә. 3703 1944 елның 29 мартында Кайбыч районы составыннан Подберезье районы бүленеп чыгарыла. 3704 1944 елның 30 августында аның взводы таулы-урманлы җирлектән узып, берләшмә сәргаскәренең мөһим фәрманын штаб белән элемтәләре өзелгән илтеп җиткергән. 3705 1944 елның 30 маенда, Румыниянең Яссы шәһәреннән 10 чакрым ераклыкта, очучы И. Газизуллин һәм укчы Василий Журавлевның очкычы зенит утына эләгеп, һавада яна. 3706 1944 елның 3 мартында ( Нахимов ордены белән бергә) ССРБ Югары Президиумы Указы белән кабул ителде. 3707 1944 елның 3 сентябрендә взвод Онешти (элекке Георге-Георгиу-Деж) шәһәре янында дошманның сан ягыннан өстенрәк гаскәренә каршы торган, дошманны зур югалтуларга дучар иткән, 25 әсир алган (2 сентябрьдә; 3 сентябрьдә – 18 әсир). 3708 1944 елның 3 февралендә Әлмәт район башкарма комитеты Әлмәттә театр булдыру турында карар чыгара. 3709 1944 елның 4 августында Айвиексте елгасын ( Латвия ССР ) кичкәндә батырлык күрсәтә. 3710 1944 елның 4 сентябрендә фашист палачлары атып үтергән туксан ике Дахау тоткыны арасында подполковник Хәйретдин Мөҗәй дә була. 3711 1944 елның 8 июлендә ССРБ Югары Советы Президиумы Указы белән кабул ителгән. 3712 1944 елның 9 гыйнварында АКШтагы Кливленд шәһәрендә янгында вафат була. 3713 1944 елның 9 маенда Севастополь шәһәре өчен барган сугышларда Т. Гыйләҗетдинов взводы ике танкны һәм ике штурм коралын юк итә. 3714 1944 елның 9 маенда Толбухин җитәкчелегендә Кырым операциясе кысаларында совет гаскәре Акъяр шәһәрен азат итә. 3715 1944 елның август аенда Чехословакия җирендә каты яраланып, һоспитальдә дәвалана. 3716 1944 елның декабрь аенда Әхәт хәрби хезмәткә чакырыла һәм шул китүдән 1951 елның маенда гына туган ягына әйләнеп кайта. 3717 1944 елның җәендә финнар белән ССРБ дуслык раслана. 3718 1944 елның июленнән фронтта. 135 Витебск дивизиясенең 801 Тильзит укчы полкы беренче батальонына штаб башлыгы итеп билгеләнә. 3719 1944 елның июль аенда гвардия лейтенанты Г.Н. Шәмсетдиновның танк ротасы Пельтев елгасы аша кичүне яулап ала. 3720 1944 елның июльдә шәһәр Кызыл Армия тарафыннан азат ителә, ә шул ук елның сентябрьдә Белосток янәшәсендә булган районнары белән Польшага тапшырыла. 3721 1944 елның июнендә-августында Совет көчләре Балтыйк диңгезе флоты яклаганында Выборг һәм Свирск-Петрозаводск операцияләрен үткәрәләр. 3722 1944 елның көзендә ул Беренче Белоруссия фронтындагы татар телле «Кызыл Армия» газетасы редакциясенә күчерелә. 3723 1944 елның сентябрендә. 3724 1944 елның сентябрендә «Таллин» исеме алыштырылган, 1953 елны — «Днепр», 1956 елны — «ПКЗ-12». 3725 1944 елның февралендә ярты миллионга якын чечен үз җирләреннән Урта Азиягә депортацияләнә. 3726 1944 елның яз-җәйдә, Яссы-Кишинёв операциясе нәтиҗәсендә, Молдавия алман-румын гаскәрләреннән азат ителә. 3727 1945 1943 елда ук Казанның 16 заводында беренче тапкыр Пе-2 очкычына реактив двигатель куеп 27 километр биеклеккә күтәрәләр. 3728 1945 1949 елларда Уфа педагогия институтында укый. 3729 1945 — 1952 елларда «Совет Башкортстаны» газетасының үз хәбәрчесе булып эшли. 3730 1945 1955 елларда "Доктор Живаго" дигән зур әсәрне яза. 3731 1945 1974 елларда Муса Җәлил исемендәге опера һәм балет театрында солист булып җырлый, 40-ка якын классик һәм милли репертуар партияләрен башкара. 3732 1945 48 елларда Ленинград университетының Шәрык телләре факультетына укырга керә. 3733 1945 ел ахырында колхозны Калинин районының Татбүләр авылында туып-үскән Бөек Ватан сугышы ветераны Фатыйх Салихов җаваплылыгына тапшыралар. 3734 1945 елгы Япониягә каршы сугыш хәрәкәтләре нәтиҗәсендә, ССРБ үзенә Курил утрауларны һәм Көньяк Сахалинны кире кайтарыла. 3735 1945 елда Авиация министры, 1954 — 1955 елларда Саклану министры, 1955 елда Тышкы эшләр министры, 1955 — 1957 елларда казначей вазифаларын үти. 3736 1945 елда АКШ гаскәре тарафыннан буйсындырыла. 3737 1945 елда ансамбльне Фәйзи Гаскәров җитәкли, ул талантлы биючеләр буынын тәрбияли. 3738 1945 елда бинага Җиңү байрагын элделәр. 3739 1945 елда булган Ялта конференциясендә Берләшкән Милләтләр Оешмасының төзү мәсләкләре эшләнелә: илләр-җиңүчеләр БМО Иминлек Шурасына керделәр, һәрберсенә вето хокукы бирелде. 3740 1945 елда «Детгиз» нәшрияты «Тук-тук» исемле беренче хикәя җыентыгын чыгара. 3741 1945 елда Канадада ZEEP дигән төш реакторы ачыла. 3742 1945 елда Кызыл Гаскәр Белорусияне азат иткәндә, Антонина башка кеше документларын алып, шәфкать туташы булып кылана һәм совет госпиталенә керә. 3743 1945 елда Ленинградта Югары Артиллерия мәктәбендә укый, аннары 1947 елның июненә кадәр Ленинградта һәм Казанда командир булып хезмәт итә. 3744 1945 елда Малиновский белән Толбухин гаскәрләре Вена операциясен үткәрәләр, Австрияне азат итә. 3745 1945 елдан 1950 елга кадәр Мәскәүдә А.М.Горький исемендәге Әдәбият институтында укый. 3746 1945 елдан Аргентина — БМО әгъзасы. 3747 1945 елда нигез салынган. 3748 1945 елдан тәнкыйтьче һәм тәрҗемәче буларак таныла башлый. 3749 1945 елдан ул СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 3750 1945 елда Польша составына кайтарыла. 3751 1945 елда Потсдам конференциясенең карары буенча Көнчыгыш Пруссиянең өчтән бер өлеше, шул исәптә аның башкаласы Көнигсберг Советлар Берлеге составына кергән, калган өлеше исә Польша составына күчкән. 3752 1945 елда ризык әзерләүдә микродулкыннарны куллануны рөхсәт итәләр. 3753 1945 елда Совет-Япония сугышында Ерак Көнчыгыш совет гаскәрләренең башлыгы. 3754 1945 елда СССР Фәннәр академиясенең Казан филиалы оеша. 3755 1945 елда сугышчы-партизанның ватандарлык, дуслык-туганлык хисләре һәм фашизмга карата нәфрәт белән сугарылган беренче җыентыгы («Шигырьләр») басылып чыга. 3756 1945 елда татар фольклоры мотивларына нигезләнеп язылган «Тапкыр егет» пьесасы Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында куела. 3757 1945 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 3758 1945 елда ул Харьков хәрби-сәяси укуханәсен, 1950 елда В.И.Ленин исемле хәрби-сәяси акдемиясенең ике курсны тәмамлаган. 1953 елдан запаста. 3759 1945 елда Шәүкәт Биктимеров Казанга килеп театр училищесына укырга керә һәм 1949 елда аны тәмамлый. 3760 1945 елның 12 маенда Власов 1-нче Украин фронты хезмәткәрләре тарафыннан алына. 3761 1945 елның 15 июнендә Польшаның Згеж шәһәрендә Гаделша Нурмөхәммәт улы Кутуев вафат була һәм шул шәһәр зиратында җирләнә. 3762 1945 елның 17 августыннан соң Индонезия бәйсезлеккә ирешә һәм Суматра аның бер өлешенә керә. 3763 1945 елның 20 октябренда хәрби хезмәттән азат ителә. 3764 1945 елның 23 апрелендә ул эскадроны белән Шпреены кичә һәм стратегик плацдарм яулый. 3765 1945 елның 24 апрелендә Шпрее елгасын кичеп, Радинкендорф ( Алмания ) торак пункты тирәсендә барган сугышта батырлык күрсәтә: бер төркем сугышчылар белән дошманның ут ноктасын бастыра һәм, төп көчләр килгәнче, яуланган плацдармны кулда тота. 3766 1945 елның 24 мартында Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелгән. 3767 1945 елның 27 апрелендә Рейхстагны яулап алу өчен төзелгән төркемнәргә керә. 3768 1945 елның 28 гыйнварында Кызыл Армия тапаыннан алына; шәһәр ССРБның Литва ССРы составына кертелә. 3769 1945 елның 2 сентябрендә Хо Ши Мин бәйсез Демократик Вьетнам Җөмһүриятен игълан итә. 3770 1945 елның 2 сентябрендә, Японияне Икенче бөтендөнья сугышында тар-мар ителгәннән соң, Портсмут солых килешүе үз көчен туктатты. 3771 1945 елның 2 сентябрендә Япония шартсыз капитуляция турындагы актка кул куя. 3772 1945 елның 30 апрелендә, 21:30 сәгатендә генерал-майор Шатилов һәм полковник Негода җитәкчесендәге совет гаскәрләре Рейхстаг төп өлешен буйсындыра. 3773 1945 елның 31 гыйнварында Кызыл Гаскәр тарафыннан яулап алынган. 3774 1945 елның 31 гыйнварында һәлак булган. 3775 1945 елның 31 май Указы белән Г.С.Сәетовка Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 3776 1945 елның 5 маенда Чех ватанпәрвәрләре баш күтәрү башлыйлар. 3777 1945 елның 5 май - 12 май — Совет гаскәрләре Прага өчен сугышны үткәрә. 3778 1945 елның 6 маенда 1-нче, 4-нче һәм 2-нче Украин фронтлар гаскәрләре Прага стратегия һөҗүм операциясен башладылар. 3779 1945 елның 6 һәм 9 август көннәрендә булган Хиросима һәм Нагасакига каршы атом коралын кулланганнан соң Япония сугышта катнашуын туктату турындагы акт имзалый. 3780 1945 елның 7 сентябрендә Берлинның Бранденбург капкасы янында икенче Җиңү парадын кабул итә. 3781 1945 елның 8 августны — ССРБ Япониягә сугыш игълан итә. 3782 1945 елның 8 августында Совет Берлеге АКШ белән төзелгән Ялта килешүләре буенча Япониягә сугыш игълан итә. 3783 1945 елның 8 мае 22:43 сәгатендә Үзәк Аурупа вакыты буенча, 9 мае 00:43 сәгатендә Мәскәү вакыты буенча Берлин бистәсе - Карлхостта катгый берсүзсез капитуляция акты имзалана. 3784 1945 елның 8маенда Черчилль мәйданда җыелган Лондонлыларга Икенче бөтендөнья сугышында җиңү турында игълан итә. 3785 1945 елның 9 маенда Беренче Украин Фронты 3-нче, 4-нче танк гаскәре Прага шәһәренә бәреп керәләр. 3786 1945 елның 9 маенда район газетасы Ә. Мирзаһитовның Җиңүгә багышланган шигырен бирә. 3787 1945 елның август аенда демобилизацияләнә. 3788 1945 елның августында Совет-Япония сугышында катнашкан. 5-нче армия эчендә Япониянең Квантун гаскәрен тар-мар итү операциясендә катнашкан. 3789 1945 елның гыйнварында армия хезмәтеннән азат ителә, туган авылына кайта. 3790 1945 елның гыйнварыннан ул янә фронтта, сугыш беткәнче алгы сызыкта була, Будапештны штурмлауда, Братиславаны азат итү сугышларында катнаша. 3791 1945 елның декабреннән Корея ССРБ һәм АКШ, БМО вакытлы идарәсендә. 3792 1945 елның июнь аенда хезмәттән азат ителә. 3793 1945 елның кыш-яз кампаниясе 1945 елның 16 апрель — Совет гаскәрләре Берлин өчен сугышны башлый. 3794 1945 елның ноябреннән Әлмәт районы башкарма комитеты рәисе урынбасары. 3795 1945 елның ноябреннән капитан Т. Гыйләҗетдинов тыныч тормышка кайта. 3796 1945 елның февраленнән 3-нче Белорус фронты белән җитәкчелек итә, Көнигсбергны алу операциясен җитәкләгән. 3797 1945 елның язы » 1947 елның 7 мартында БАССР Балтач районының Иске Яхшый авылында укытучы гаиләсендә туган. 3798 1945 елны Түбән Новгород хәрби-сәяси училищесын тәмамлаган. 1946 елдан капитан Сибагатуллин запаска чыга. 3799 1945 ел сайлауларында парламентка уза. 3800 1945 һәм 1962 елларда — Ленин ордены, 1972 елда Октябрь революциясе ордены белән бүләкләнә. 3801 1946-1951 елларда ул В.И Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университетында белем ала. 3802 1946-1953 һәм 1955-1957 ССРБ министрлар шурасының рәисенең урынбасары, в 1953-1955 елларда аның рәисе,бер үк вакытта (1955-1957) ССРБ электр станцияләр министры. 3803 1946-1972 елларда Х.Мөштәри СССР ФА Казан филиалының физика-техника институты директоры була, шуның белән бергә, 1976 елга кадәр институтның кабырчык теориясе бүлеген һәм Казан химия-технология институтның теоретик механика кафедрасын җитәкли. 3804 1946 1973 елларда Хәсби Фәзлуллин — Муса Җәлил исемендәге Татар опера һәм балет театры дирижеры. 3805 1946 1982 елларда ул Фәрит Яруллин либреттосына «Шүрәле» балеты дирижеры була. 3806 1946 елда авыл хуҗалыгы институтының агрономия факультеты студенты булып китә. 3807 1946 елда Александр Сергеев капитан званиесында запаска чыга. 3808 1946 елда бистәгә шәһәр статусы бирелә. 3809 1946 елда демобилизацияләнә һәм Мәскәү театр институтына (ГИТИС) укырга керә. 1951 елда аны тәмамлап Казанга кайта, Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә Мирхәйдәр Фәйзинең «Галиябану» драмасы буенча диплом спектакле куя. 3810 1946 елда Джон Мотт белән бергә, ул Тынычлык өчен Нобел премиясе белән бүләкләнә. 3811 1946 елда Әсгать Мәҗитов вафатыннан соң, режиссер итеп Габдулла Йосыпов билгеләнә. 3812 1946 елда, ил әле Вьетнам Демократик Җөмһүрияте дип аталган вакытта кабул ителгән. 3813 1946 елда комиссариат министрлык итеп үзгәртелә. 3814 1946 елдан армиядән кайткач, Гыйз-әл-Габид Урта Азиядә яши, балалар укыта. 3815 1946 елдан КПСС әгъзасы. 3816 1946 елдан Манама – Фарсы култыгындагы Британия хакимияте башлыгының резиденциясы. 3817 1946 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 3818 1946 елдан Татарстан художество фондында эшли. 3819 1946 елдан ул СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 3820 1946 елда үз эшчәнлеген туктата. 3821 1946 елда ул «миссионерлык эшчәнлеге» өчен Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 3822 1946 елда шәһәр төрендәге бистә статусын ала. 3823 1946 елда Юрмала Рига составына шәһәрнең аерым районы буларак кертелә. 3824 1946 елның 15 маенда аңа Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелә. 3825 1946 елның 19 ноябрендә Мәскәүдә туган. 3826 1946 елның 25 декабрендә Мәскәүдә Игорь Курчатов җитәкчелегендә Ф-1 дигән төш реакторы төзелә. 3827 1946 елның 25 декабрендә ССРБ Мәскәүдә Игорь Курчатов җитәкчелегндә Ф-1 дигән төш реакторы төзелә. 3828 1946 елның көзендә Казанда вафат була. 3829 1946 елның октябрендә армиядән демоблизацияләнгәч, Алнаши район хастаханәсендә табиб булып эшли. 3830 1946 елны Н. Терегулов дәфтәрне Татарстан Язучылар берлегенә китереп бирә. 3831 1946 елны Токиога кайта һәм кинофирмага оператор ярдәмчесе итеп урнаша. 3832 1947 1951 елларда Мостафа Ногман – Мәскәү Көнчыгышны өйрәнү институты студенты. 3833 1947 1952 елларда армиядә хезмәт итә. 3834 1947 — 1952 елларда Мәхмүт Хөсәен — Казан дәүләт университеты студенты. 3835 1947 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3836 1947 елда «1941-1945 елларда хезмәттәге батырлыклары өчен» медаленә тәкъдим ителә. 1948 елда СССРның Югары Советы мәгърифәтче Хәсән Хәйдәр улы Фәтхетдиновны дәүләтнең иң зур бүләге - « Ленин ордены » белән бүләкли. 3837 1947 елда “Bell Laboratories” компаниясенең өч хезмәткәре ярымүткәргечле телефон уйлап таба. 3838 1947 елда алфавитка Ё хәрефе өстәлә һәм нәкъ шундый вариант әлеге вакытта кулланыла: Морфология Чуаш теле морфологик төзелеше буенча агглютинатив телләр рәтендә тора. 3839 1947 елда Бәләбәй педучилищесына Дәүләкәннекен, 1955 елда Кушнаренко һәм Бөре педучилищеларын кушалар. 2001 елдан башлап ул педагогия колледжы дип атала башлады. 3840 1947 елда Вазиристан бәйсез Пакистан составына керә. 3841 1947 елда классик көрәш белән шөгыльләнә башлый. 3842 1947 елда Клемент Эттли премьерлыгы астында сәүдә министры вазифасын үти. 3843 1947 елда Колымада беренче срогын тутыргач, тагын 10 елга Себергә сөрелә, Енисейда урман хәзерләүдә эшли. 3844 1947 елда Кристофер актер мәктәбенә укырга керә. 3845 1947 елдан 1962 елга хәтле район гәҗите русча «Победа» исемендә чыга. 3846 1947 елдан гади урта мәктәптә укытучы булып эшли, 1954 — 1961 елда Татар обкомында мәктәп һәм фән оешмаларының инструкторы, 1961 — 1981 елда Казан дәүләт педагогика институтында проректор, доцент вазифаларын башкара. 3847 1947 елдан Сәмәрканд педагогия институтында, ә 1948 1953 елларда Үзбәк дәүләт университетында, 1953 1955 елларда Харәзем педагогия институтында укыта. 3848 1947 елдан – фирка органнарында идарә эшендә. 3849 1947 елдан Һ.А.Солтанов Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 3850 1947 елда Париж аңлатмасы Болгария белән кабул ителде. 3851 1947 елда скульптор Н.В. Томский тарафыннан Муса Гәрәевның базальттан ясалган скульптура портреты Третьяковский галереясында саклана. 3852 1947 елда СССР Язучылар берлегенә кабул ителә. 3853 1947 елда Һиндстан бәйсезлеге игълан ителә. 3854 1947 елда Япония яңа пацифистик конституцияне кабул итә. 3855 1947 елны Кочко-Пожар педучилищесын тәмамлаган. 3856 1947 елның 8 февралендә Тын океан флоты сафына баса. 3857 1947 елның августында Г.Батыршинга Токиодагы хәрби процесста шаһит сыйфатында чыгыш ясарга туры килә. 3858 1947 елның башында BBC тапшыруыннан ул 18 мең электрон лампадан, уннарча км кабельдән торган әкәмәт электрон санау машинасы турында ишетә. 3859 1947 елның гыйнварында хатыны белән бергә кулга алынган. 3860 1948 1951 елларда Х. Сарьян – Бөре татар педагогия училищесы студенты. 3861 1948 1952 елларда хәрби авиация частьларында хезмәт итә. 3862 1948 – 1953 елларда Казан сәнгать училищесында укый. 3863 1948 1958 елларда хәрби хезмәттә була, анда урта мәктәпне, хәрби училищены тәмамлый, берничә ел офицер булып хезмәт итә. 3864 1948 1959 елларда ул урта мәктәптә белем ала. 3865 1948 - 1962 елларда Казанда яши. 3866 1948 — 1968 елларда Ильяс Әүхәдиев — Казан музыка училищесының директоры һәм оркестр бүлегенең җитәкчесе. 3867 1948 1972 елларда Уфада Башкорт дәүләт академия драма театры режиссёры. 3868 1948 ел – Вакыйгалар * 1 май — КХДҖ барлыкка килде. 3869 1948 елга кадәр Колымада срогын тутыра. 3870 1948 елда Алабуга педагогия училищесын, 1952 елда Казан педагогика институтының татар филологиясе бүлеген кызыл диплом белән тәмамлый. 3871 1948 елда "Аэродинамик" операциясе кысаларында Үзәк күзләү идарәсе тарафыннан ярдәм ала. 3872 1948 елда "Боготасо" хәрби күтәрелеше нәтиҗәсендә шәһәр үзәге яндырып җимерелгән. 3873 1948 елда вафат була, кабере Бишкәкнең Ала-Арча зиратында. 3874 1948 елда Геройга Илеш районының Иләкшиде авылында бронза бюсты куела. 3875 1948 елда Г.Камал театры каршындагы студияне тәмамлаганнан соң, ул биредә эшли башлый. 3876 1948 елда Джон Рэлей Мотт Бөтендөнья чиркәүләр шурасына нигез салуда катнаша һәм аның мактаулы рәисе итеп сайлана. 3877 1948 елда диссертация яклап, филология фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗәгә ия була. 3878 1948 елда кадәр Варшауның җимерек хәлдә булуы сәбәпле, башкаласы фактик рәвештә Лодзьдә урнашкан булган. 3879 1948 елда Казанга килеп, җиңел сәнәгать профессионал техник училищесына укырга керә, аны тәмамлагач, дүрт ел Казан аяк киемнәре комбинатында оператор хезмәтендә була, бер үк вакытта эшче яшьләрнең кичке урта мәктәбендә укый. 3880 1948 елда Камал театры каршындагы студияне тәмамлый һәм Татар академия театрына кабул ителә. 3881 1948 елдан башлап ул остазы Н.Воробьев белән бергә экспедицияләргә чыга башлый. 3882 1948 елда Н.К. Крупская исемендәге Мари дәүләт педагогика институтының мари теле һәм әдәбияты бүлегенә керә. 3883 1948 елдан Татар радиосында диктор, 1956-61 елларда Татар академия театрында артист булып эшли. 1961-65 елларда Казан телевидение студиясендә актер һәм диктор, 1965тән Татар дәүләт филармониясе эстрада артисты һәм 1985 елдан режиссеры булды. 3884 1948 елда опера ССРБның дәүләт премиясенә лаек була. 3885 1948 елда Родари «Унита» коммунистик газетасында журналист булып эшли башлады һәм балалар өчен китаплар яза башлады. 3886 1948 елда Севастополь шәһәре Кырым өлкәсе составыннан чыгыарыла һәм РСФСР-ның турыдан-туры буйсынуга күчерелгән. 3887 1948 елда урта мәктәпне тәмамлый, аннары ике елга якын В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университетының физика-математика факультетында астрономия бүлегендә белем ала. 3888 1948 елда ФИДЕ беренче рәсми дөнья чемпионатын уздыра. 3889 1948 елда Һелсинкидә башлангыч татар мәктәбе эшли башлый. 3890 1948 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 3891 1948 елның 10 гыйнварында аны сәяси сәбәпләр аркасында университеттан эшеннән куалар. 3892 1948 елның 15 апрелендә Сарман районы Мортышбаш авылында туган. 3893 1948 елның 6 октябрендә Ашхабадта җир тетрәгәндә һәлак була. 3894 1948 елның маенда очкыч беренче дәүләт сынавына чыга. 3895 1948 елның октябрь аенда эчке Русия вә Себер мөселманнарының Үзәк Диния Нәзарәте үзенең IV корылтаен үткәрә. 3896 1949 – 1951 елларда Казан педагогика институтында укый. 3897 1949 1951 елларда Стәрлетамак укытучылар институтында укыта. 3898 1949 1958 елларда Ташкент театр-сәнгать институтында, анда сын сәнгате бүлеген оештыручыларның берсе ( 1956 ). 3899 1949 1959 еллар арасында аның республика көндәлек матбугатында татар әдәбиятының төрле мәсьәләләренә багышланган мәкалә, рецензияләре басыла. 3900 1949 1976 елларда Васильево бистәсендә яшәгән реалист, абстракционист, авангардист рәссам Константин Васильев ( 1942 1976 ) исемен йөртә. 3901 1949 — 1976 елларда Чиләбе белән трамвай элемтәce булган. 3902 1949 да яңадан Ленинградка кайта: 1949-70 тә СССР Фәннәр академиясенең Ботаника институтында эшли, 1960 тан Ботаника музее мөдире, бер үк вакытта 1952-57 дә пед. 3903 1949 елга кадәр АКШ атом-төш өлкәсендә беренче булып кала. 3904 1949 елда 7-еллыкка, 1962 елны – 9-еллыкка, 1966 елда – тулы урта мәктәп итеп үзгәртелә. 3905 1949 елда бөртекле-кузаклы культурадан 1 га дан 5,27 ц, техник культуралардан 2,33 ц, бәрәңгедән 32,6 ц, яшелчәләрдән 9 ц уңыш алына. 3906 1949 елда бөтен Ерак Көнчыгыш һәм Харбин коммунистлар кулына күчә. 3907 1949 елдагы Кытайда гражданнар сугышыннан соң ул БМОдагы урынын 1971 елның 25 октябрендә БМО резолюциясе нигезендә КХҖ файдасына югалта. 3908 1949 елда Кави Нәҗми Казан эшчеләренең революцион көрәшкә катнашуларын сурәтләгән «Язгы җилләр» романын бастырып чыгара. 3909 1949 елда Лондон Декларациясе имзалануыннан оешманың оештыру документларына үзгәртү кертелә һәм исеме әлегесенә үзгәртелә. 3910 1949 елдан 1980 елларга хәтле В. Фатыйхов җитәкчелегендә Оренбург филармониясе карамагындагы татар драма коллективы эшли. 3911 1949 елда « Нәваи иҗаты — үзбәк классик әдәбиятының югарыгы этабы» исемле хезмәте нигезендә докторлык диссертациясе яклый. 3912 1949 елда Совет гаскәреннән җибәрелә. 3913 1949 елда ул кире Англиягә кайта. 3914 1949 елда ул Татар дәүләт театр училищесының актерлык бүлеген, 1967 елда А.В. Луначарский исемендәге Мәскәү театр сәнгать институтының актерлык факультетын тәмамлый. 3915 1949 елда урта мәктәп ачылгач, ул чит авыллардан килеп укучы кыз балалар өчен интернат булып тора. 3916 1949 елда Хәй Хисмәтуллин татар драматургиясе классигы Г. Камал иҗатын тикшерүгә багышланган монографик хезмәте нигезендә диссертация яклый һәм филология фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗә ала. 3917 1949 елда хоккеистларга беренче тапкыр «Атказанган спорт мастеры» исеме бирелә. 3918 1949 елда Чуаш Республикасында туа. 3919 1949 елның 19 гыйнварында вафат булган. 3920 1949 елның 1 октябрендә Кытай Халык Республикасы игълан ителә, Кытай тарихи үсешнең яңа стадиясенә аяк баса. 3921 1949 елның 25 октябрендә гаиләсе (әнисе, абыйсы) белән Минзәләгә күчә. 3922 1949 елның ахырында З.Нури Казанга килә һәм « Яшь сталинчы » газетасы редакторы урынбасары итеп билгеләнә. 3923 1949 елны Пилнә районы Петрякс авылында туган. 3924 1949нчы елда Ирландия Җөмһүрияте исеме кабул ителде, бу исем бары тик Description of the State буларак, ягъни дәүләтне сурәтләү буларак кабул ителде. 3925 1949 һәм 1962 елларда кондызларны, Воронеж тыюлыгыннан алып килеп, Каманың түбән агымына җибәрәләр. 3926 1950 1952 елларда Мәскәүдә Көнчыгышны өйрәнү институтында белем ала. 3927 1950 1953 елларда Актаныш урта мәктәбендә укый. 3928 1950 1953 елларда Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. 3929 1950 -1957 елларда Беларус хәрби округының штабында хезмәт итә. 3930 1950 1960 еллардагы авыл тормышын сурәтләүче хикәяләр шәлкеме яза. 3931 1950 1960 елларда язылган «Осталар» поэмасы, «Таулар җыры» шәлкеме ( «Асыл ташлар» ( 1951 ), «Юлдагы уйлар», «Синең белән») – эшче сыйныфка дан җырлаучы әсәрләр. 3932 1950 1991 елларда Мәскәү дәүләт киноактер театрында иҗат итә. 3933 1950—2000-елларда завод продукциясе дистәләрчә күргәзмәләрдә катнашкан һәм күп бүләкләр җыйган. 3934 1950 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 3935 1950 елда авыл хуҗалыгын механикалаштыру дигән яңа факультет ачыла. 3936 1950 елда АКШ Франциягә булыша башлый. 1950—1954 елларда АКШ Франциягә 3 млрд. 3937 1950 елда алфавитка Ё хәрефе өстәлә һәм нәкъ шундый вариант әлеге вакытта кулланыла. 3938 1950 елда Бөлл "47ләр төркеме" әдәбият берләшмәсенә керә. 1952 елда ул асылда бу берләшмәнең манифесты булган "Хәрабәләр әдәбияты" исемле мәкаләсендә "яңа" — гадирәк һәм дөреслеккә юл тоткан, чынбарлыкка бәйле булган алман телен булдырырга чакыра. 3939 1950 елда Ә.Атнабаев Уфага килеп, « Кызыл таң » редакциясендә эшли башлый. 3940 1950 елда Ерак Көнчыгышка ( Амур өлкәсенә ) акча эшләргә китә. 3941 1950 елда әти-әнисе туган якка — Мамадыш шәһәренә әйләнеп кайта. 3942 1950 елда Казанда һәм Уфада композиторның «Тау әкияте» балеты куела һәм шулай ук зур уңыш казана. 3943 1950 елда Казан дәүләт педагогия институтының тел-әдәбият факультетын тәмамлый. 3944 1950 елда Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетын тәмамлый. 3945 1950 елда Кенә җидееллык мәктәбен тәмамлый һәм Арча педагогия училищесына укырга керә. 3946 1950 елда ”Кызыл тау” колхозы "Аванград” колхозы белән берләшеп, "Авангард” исемен йөртә башлый. 3947 1950 елда Лундстрем джаз оркестры татар композиторларының пьесаларын джазча эшкәртә, һәм бу вариантлар тагы дан казана, татар музыкаль сәнгатенә зур өлеш кертә. 3948 1950 елда Лундстрем оркестры (биг-бэнд) Мәскәүгә китәргә рөхсәт ала, Казанда калган музыкантлар яңа джаз оркестрын нигезли http://history-kazan. 3949 1950 елда — мәктәпне, 1955 елны ЛДУның математика-механика факультетын тәмамлый. 3950 1950 елда Мәскәүгә кайталар. 3951 1950 елда Мәскәүдә Әдәбият институтына укырга керә. 3952 1950 елда Минзәлә педагогика училищесында белем ала, соңыннан Сарман район мәктәбендә 30 ел буена татар теле һәм әдәбияты укытучысы булып эшли. 3953 1950 елдан башлап шашка буенча бәйгеләрдә катнашмый. 3954 1950 елдан бирле билгеләп үтелә http://forum. 3955 1950 елдан Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры рәссамы, баш рәссамы ( 1964 1982 еллар ). 3956 1950 елда райүзәк Светлый Яр саласына күчерелә, 1960 елда районга хәзерге исем кушыла. 1963—1965 елларда район юкка чыгарылган булган. 3957 1950 елда Расёмон фильмы Куросавага дөньякүләм шөһрәт китерә. 3958 1950 елда Сәхипзадә Дәүләтша улы Дүртөйледә дә булган, диләр. 3959 1950 елда ул Казан консерваториясен тәмамлый. 3960 1950 елда Харис Якупов, Лотфулла Фәттахов белән бергәләп, «В. 3961 1950 елда шәһәр статусын ала. 3962 1950 елда шәһәр статусын ала, шул ук елда Ханты-Мансийск составына Самарово авыл кертелә. 3963 1950-еллар — 1950 елда башланган һәм 1959 елда тәмамланган унъеллык. 3964 1950 еллар ахырында Казаннан килгән артистлар аның талантын, көчле, матур тавышын күреп, Казанга укырга килергә тәкъдим итәләр. 1958 елда ул Казан консерваториясенең хәзерлек бүлегенә укырга керә һәм аны 1963 елда җырчы белгечлеге буенча тәмамлап чыга. 3965 1950 еллар башыннан ул Ташкентта яши. 3966 1950-елларда авыл Куйбышев сусаклагычының батыру зонасын эләгә, авыл халкы Атабай авылнына күчерелгән. 3967 1950 елларда җәйге кинотеатр, балалар мәйданчыгы эшли, яшелләндерү эшләре башкарыла. 3968 1950-еллардан, Горький сусаклагычы тулуыннан соң, өлкә үзәге белән элемтәсе кыен булып китте, җирле халыкка өлкә үзәгенә бараы өчен зур әйләнечне ясарга мәҗбүр булган, шуңа күрә 1994 елда район Нижгар өлкәсе составна күчерелгән. 3969 1950-елларда Новосибирск сусаклагычы төзелүе сәбәпле шәһәр су белән батыру зонасында калган; 1953—1957 елларда шәһәр яңа урынына күчерелә. 3970 1950-елларда республиканың көнбатышында алмазлы чыганкларны, ә 1960-елларда республиканың көньягында уран рудалы чыганакларны тапканнар. 3971 1950-елларда шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 3972 1950-елларда эстрада-концерт бүлеге ике мөстәкыйль юнәлешкә: әдәби-музыкаль лекторий һәм эстрадага аерыла. 3973 1950-елларның азагында биредә зур нефть чыганаклары табыла, бу Соргытның икенче тууына көчле этәргеч биргән. 3974 1950-елларның ахырда ГУЛаг системасы юкка чыгарыла. 3975 1950 еллар уртасында термотөш коралын кирәксә-кирәкмәсә сынауларга каршы чыга, аларны өч мохиттә сынауларны тыю буенча Мәскәү Килешүен эшләгәндә үзеннән өлеш кертә. 3976 1950 елны Казан дәүләт педагогия институтының тарих факультетына укырга керә, 1954 елны с отличием тәмамлый. 3977 1950 елның 8 октябрендә АКШ гаскәре 38-параллельне үтеп чыга. 25 октябрьдә Кытай көчләре сугышка керә. 3978 1950 елның мартыннан башлап 1955 елның августына кадәр Казакъстанда тоткынлыкта була. 3979 1950 ел сайлауларында парламентка уза. 3980 1950 нче еллар 1950нче елларда башкорт әдәбияты үсешендә яңа чор башлана. 3981 1951 1953 елда Әмәт Хан белән С. Анохин, Бурцев, Павлов очучылары яңа очкыч-снарядны сынап карадылар, шушы сынауда һәлакәт вакытында Әмәт Хан үз тотнаклыкка күрә яңа очкычны коткара ала. 3982 1951 1953 елларда Совет Армиясендә хәрби хезмәттә. 3983 1951 1954 елларда Сахалинда хәрби хезмәтне үтә. 3984 1951 — 1955 елларда Хәрби диңгез флотында хезмәт итә. 3985 1951 — 1957 елларда ул Әтнә районы саклык кассасында инспектор, аннары баш бухгалтер булып эшли. 3986 1951 ел — Вакыйгалар * 21 апрель — СССРның Милли Олимпия комитәсе оештырыла. 3987 1951 елда авылга Ахметшина Манзума укытучы булып килә. 3988 1951 елда «Америка авазы»нда татар һәм башкорт телләрендә тапшырулар ачып җибәрүгә ирешә. 3989 1951 елда елдан башлап 21 чемпионат финаллары уза, шуларның 18 уңышлы тәмамланган. 3990 1951 елда Җ.Айдаров Ленинград консерваториясенең дирижерлык бүлеген тәмамлый. 3991 1951 елда исеме Халыкара язышу аркылы шахмат уеннары федерациясенә үзгәртелә. 3992 1951 елда Казан театр училищесын тәмамлый. 3993 1951 елда — М. В. Фрунзе исемендәге Хәрби академияне, ә 1959 елда СССР Генераль штабы академиясен тәмамлый. 3994 1951 елда Ми-1 боралакын җитештерү үзләштерелә. 3995 1951 елдан Бохара өлкәсе Гиҗдуван шәһәрендә яши, мамык чистарту заводында кадрлар бүлеге мөдире. 3996 1951 елда нефть эшкәртү заводының беренче җайланмалары сафка баса, ә 1952 елда Новокуйбышевский эшчеләр бистәсе шәһәренә үзгәртеп корыла. 3997 1951 елдан Харьковта хәрби авиация штурманнары укуханәсендә эшли: курсантларның штурман-инструкторы, хәрби-һава көчләренең сәяси бүлегендә инструктор була. 3998 1951 елдан « Чаян » журналы белән хезмәттәшлек итә. 3999 1951 елдан язучылык белән генә шөгыльләнә. 4000 1951 елда Пудем шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4001 1951 елда район торгызыла, аның бетерелгән Киң Карамыш районы территориясе кертелгә. 4002 1951 елда ук ул СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалына караган Телләр, әдәбият һәм тарих институтына эшкә урнаша. 4003 1951 елда шәһәр статусы бирелә. 4004 1951 елны Куросава Достоевскийның «Дивана»сын кинога төшерә. 4005 1951 елны мәктәптә татар телендә укытуны тыйганнар. 1990-нчы еллар җиткәч, татар теле яңадан керә башлады. 4006 1951 елның 1 маеннан «Алга» гәҗите русча «Вперёд» гәҗитенең дубляжы гына булып чыгарыла. 4007 1951 елның 4 гыйнварендә Төньяк Корея һәм Кытай көчләре Сеулны яңадан алалар. 8 нче Америка армиясе чигенә, АКШ көчләре кыен хәлгә эләгәләр, хәтта атом бомбасын куллану уйланыла. 4008 1951 елның февраль ахырында унҗиде-унсигез яшьлекләр арасында «Хезмәт резервлары» спорт җәмгыяте беренчелегенә оештырылган бәйгедә 67 килограммга кадәрге урта үлчәүдә чыгыш ясый. 4009 1951 ССРБ ФА филиалы бинасы. 4010 1952-1953 елларда КПССның Башкортстан край комитеты дип аталган була. 4011 1952 — 1953 елларда ТАССР ның Чистай өлкәсе үзәге булып торган. 4012 1952 1954 елларда ике айга 1 сан чыга. 4013 1952 – 1955 елларда ССРБ фәннәр академиясенең Башкортстан бүлегендә бүлекчә мөдире. 4014 1952 1955 елларда Татарстан китап нәшриятында яшьләр-балалар әдәбияты мөхәрририятендә мөхәррир. 4015 1952 1956 елларда хәрби хезмәттә : Балтик флотында матрос. 4016 1952 1957 елларда «Пионер» журналында бүлек мөдире. 4017 1952 елга кадәр Һамбург университетында укый. 4018 1952 елда Бәндермә шәһәренә хәрби хезмәткә алалар. 4019 1952 елда «Бөгелмәнефть» нефть-газ чыгару трестының 2 нче нефть промыселы (хәзерге «Лениногорскнефть» НГДУы) җирлегендә «Әлмәтнефть» нефть-газ чыгару тресты буларак оештырыла, 1954 елдан нефть промыселы идарәсе, 1970 тән «Әлмәтнефть» НГДУы. 4020 1952 елда Дания хөкүмәте һәйкәлнең сакланып калган Торвальдсен моделе буенча ясалган копиясен бүләк итә. 4021 1952 елда иске машиналар яңаларына алмаштырыла. 4022 1952 елда корал итеп алынган. 4023 1952 елда күрше Мари Бүләр авылында җидееллык мәктәпне тәмамлый, аннары соң берничә ел туган авыл колхозында эшли. 4024 1952 елдан Казанда яши. 4025 1952 елдан Казан дәүләт университетында : укытучы ( 1952-1958 еллар ), доцент ( 1958-1965 еллар ), татар теле кафедрасы мөдире ( 1965 – 1989 еллар ), көнчыгыш телләре кафедрасы мөдире. 4026 1952 елдан район үзәгенә Сеченово исемен кушу сәбәпле район исеме Сеченово районы итеп үзгәртелгән. 4027 1952 елдан ул мәктәп мөдире булып эшли. 4028 1952 елда Пучы урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, Казан дәүләт университетының физика-математика факультетына белем алырга керә. 4029 1952 елда Стоук Мандевилль уеннары кабат уздырылына һәм аларда британиялеләрдән башка Нидерландлардан да спортчылар катнаша. 4030 1952 елда «Татнефть» составында «Баулынефть», «Бөгелмәнефть», «Татбурнефть» тресты, «Татнефтепромстрой» төзү-монтажлау тресты, проектлау идарәсе «Татнефтепроект» һәм Алабуга тикшеренү боралау идарәсе. 4031 1952 елның 15 маенда көчле янгында авылның үзәк өлеше һәм тау ягы зур зыян күрә, 1932 елда рәсми проект буенча төзелгән матур мәктәп бинасы һәм соңрак салынган барлык бина-каралтылары да янып бетә. 4032 1952 елның 21 февралендә Пакьстанда бангали теленә дәүләт теле статусы таләп итеп көрәшкән 5 студент үтерелгән була. 4033 1952 елның 8 маеннан 1953 елның 30 апреленә хәтле Чистай өлкәсе составына кергән. 4034 1952 елның маенда Башкортстан АССР эчендә Уфа һәм Стәрлетамак өлкәләре оештырылганнар, ләкин 1953 елның апрелдә өлкәләргә бүленеше юкка чыгарылган. 4035 1952 елны ул Казан педагогия институтының тарих-филология факультетын тәмамлый. 4036 1952 нче елда агачтан клуб салына. 4037 1953 — 1955 елларда Куйбышев сусаклагычы төзелү сәбәпле биегрәк урынга күчерелә, ә шәһәр урыны су астында кала. 4038 1953 1955 елларда ул шушы ук уку йортында иң яшь укытучы була. 4039 1953 елга хәтле төзелгән артиллерия крейсерлары ассыйныфы. 4040 1953 елда АКШ тарафыннан «Азатлык» татар-башкорт радиосы ачылгач, аның үзәге Мүнхенда була һәм ул үз тирәсендә зыялы татарларны туплый. 4041 1953 елда гаилəсе Казанга күченә. 4042 1953 елда Әбрар Кәримуллин университетны тәмамлап, Казан дәүләт университетының Фәнни китапханәсендә эшли башлый. 4043 1953 елда инглиз биофизигы Уилсинг ДНК 2ле спираль икәнен әйтә,ә америка физигы һәм химигы Полинг 2 спираль арасындагы бәйләнешне аңлата. 4044 1953 елда институтны тәмамлап, табип булып эшли башлый. 4045 1953 елда Мария Тереза Фереттига өйләнде, дүрт елдан соң Мария аңа Паола исемле кызны бүләк тудырды. 4046 1953 елда Мәскәү консерваториясен тәмамлагач, Казандагы театрда урын булмау сәбәпле, 3 ай Ленинградта Киров театрында эшләп ала, аннан Мәскәүгә күчеп, ССРБ Гастрольбюро солисткасы булып эшли. 4047 1953 елда Монтини Милан архиепискобы була, ләкин Пий XII вафат булганчы кардинал дәрәҗәсен алмый – бу санны аңа бары киләсе папа, Иоанн XXIII генә тапшыра. 4048 1953 елдан башлап аның тәрҗемәсендә чит ил, рус һәм илебездәге башка милләт язучыларының дистәдән артык китаплары басылып чыкты. 4049 1953 елдан башлап, ул – Тел, әдәбият һәм тарих институтының өлкән гыйльми хезмәткәре, ә 1968-1981 елларда сәнгать секторы мөдире булып эшли. 4050 1953 елдан Әлмәт шәһәрендә яши, «Татнефтепроводстрой» трестының 2нче санлы төзелеш идарәсендә тәэминатчы. 4051 1953 елда оештырыла, исеме Хьюго Гернсбек - беренче махсус фәнни-фантастик журналлар ачучы хөрмәтенә бирелә. 4052 1953 елда район үзәге Фокино авылына, ә 1958 елда — Советский посёлогына күчерелә. 4053 1953 елда ул Балтач урта мәктәбен тәмамлый һәм М.В.Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының чит илләрнең икътисадый һәм сәяси географиясе факультетына укырга керә. 4054 1953 елда ул үз автобиографисен чыгара. 4055 1953 елда ул ябылып, Азатлык радиосы ачылгач, Нияз Максудины аның беренче мөдире итеп куялар. 4056 1953 елда фәнни диссертация яклый, озак еллар дәвамында төрле лекцияләр укый. 4057 1953 елда, Франциядә урнашып, 1971 елда француз гражданлыгына ия була. 4058 1953 елда Хәбәшстан АКШ белән дуслык һәм икътисади ярдәм итешү турында килешү төзи. 4059 1953 елны кандидатлык хезмәтен яклый. 4060 1953 елны Мәскәүдә мәктәпне, Губкин ис. 4061 1953 елның 15 маенда Олы Әтнә авылында дөньяга килгән. 4062 1953 елның 23 августында үзенең 32 яшен бәйрәм итеп ике көн узганнан соң ул колхоз техникасы өчен кирәк-яраклар алырга дип Благовещенскига барганда ялгыш егылып төшеп көпчәк астына эләгеп үлә. 4063 1953 елның 3 декабрьдә Магадан өлкәсенең составына керә; 1977 елда исемен Чукотка автономияле округына алыштыра. 4064 1953 елның августында ул СССР Мәгариф министрлыгы тарафыннан Тубыл укытучылар әзерли торган институтында яңа ачылган татар теле һәм әдәбияты кафедрасына мөдир итеп билгеләнә. 4065 1953 елның сентябрь Пленумында Хрущев КПСС ҮКның Беренче секретаре вазыйфасын алуга ирешә. 4066 1953 елны СКБ-24 ясап биргән «Стрела» җайланмасының эшли торган данәсе Сталин премиясе комиссиясе хозурына тапшырылган һәм 1954 елда Лесечко, Базилевский, Рәмиев җитәкчелегендәге төркем бүләккә ия була. 4067 1953 елны ул Казанга килә. 4068 1954 1957 еллар арасында Башкортстан китап нәшриятында әдипнең башкортча тәрҗемәдә алты томлык әсәрләр җыелмасы һәм 1980 1984 елларда Татарстан китап нәшриятында дүрт томлыгы дөнья күрде. 4069 1954 — 1957 елларда Балашов өлкәсе булган. 4070 1954—1957 елларда Балашов өлкәсе составында булган. 4071 1954—1957 елларда Балашов өлкәсе тәркибендә булган. 4072 1954—1957 елларда Балашов өлкәсе үзәге булып торган. 4073 1954—1957 елларда Каменск өлкәсе составында; 1962—1964 елларда Суровикино районы составында булган. 4074 1954—1957 елларда — Каменск өлкәсе үзәге. 4075 1954 – 1959 елларда Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә югары белем ала, аннары егерме елга якын ( 1959 – 1979 ) «Азат хатын» журналы редакциясендә әдәби хезмәткәр, бүлек мөдире һәм журналның җаваплы сәркатибе булып эшли. 4076 1954 1960 елларда аның тырышлыгы белән, аның җитәкчелегендә гарәп язулы татар китапларының тасвирламасы кириллицага күчерелеп, яңа каталог төзелеп бетә һәм укучыга тәкъдим ителә. 4077 1954 1960 елларда – ассистент, өлкән укытучы, декан урынбасары. 4078 1954 1960 елларда «Советская Башкирия», «Ленинец» газеталарында әдәби хезмәткәр булып эшли. 4079 1954 1961 елларда башкорт кабиләләренең тарихын гарәп, төрки чыганакларыннан тәрҗемә итә. 4080 1954 1963 елларда В.И. Качалов исемендәге Казан Зур драма театрында эшли. 4081 1954–1964 елларда дингә каршы кампания яңадан көчәя. 4082 1954 - 1966 елларда Татарстан китап нәшриятының яшьләр – балалар әдәбияты мөхәрририятендә эшли. 4083 1954-58 дә театрның баш режиссёры булып Сәет Булатов эшли. 4084 1954 елга кадәр, сугыш чорында да Ибраһим хәзрәт, аның тормыш иптәше Тайфә апа авыл халкы арасында динебезне саклап калуга, аны буыннан-буынга күчә баруы өчен зур эш башкардылар. 4085 1954 елда бакалавр дәрәҗәсен ала. 4086 1954 елда илебез хоккейчылары беренче мәртәбә дөнья чемпионатында катнаша һәм җиңүгә ирешә. 4087 1954 елда кандидатлык диссертациясе яклый. 4088 1954 елда Кырым өлкәсе Украин ССР составына күчерелгән. 4089 1954 елда М.Ш.Шәймиев Пучыда урта мәктәпне тәмамлый һәм Казан авыл хуҗалыгы институтына укырга керә. 4090 1954 елда өлкә составына юкка чыгарылган Измаил өлкәсе кертелгән. 4091 1954 елда Сынны җидееллык мәктәпне тәмамлаганнан соң, урман хуҗалыгы техникумына укырга керә. 4092 1954 елда төшерелгән «Җиде самурай» нәфис фильмы самурайлар тормышына багышланган. 4093 1954 елда Харис Якупов җәмәгатьчелекне үзенең «Хөкем алдыннан» дигән атаклы картинасы белән таң калдыра. 4094 1954 елда шәһәр статусы бирелә: төрле елларда База №112, Мәскәү-300, Горький-130, Арзамас-75, Арзамас-16, Кремлёв исемнәрен йөртә. 4095 1954 елны бу төр санак ясау өчен Пензада завод тәгаенләнә (ул хәзерге «Рубин» берләшмәсе). 4096 1954 елның 18 мартында Татарстанның Актаныш районы Иске Байсар авылында колхозчы гаиләсендә туган. 4097 1954 елның 22 октябрендә Төркиядә вафат була, Әнкара шәһәрендә җирләнгән. 4098 1954 елны районга тагын 4 урыс авыл советы (Атемар, Белогорка, Берсеневка, Павловка) кертелгән. 4099 1954 ел Румын асылзаты булган хатыны Елена-Констанция Розетти-Солеску ( 1912 елда өйләнешкәннәр ) 1949 елда Баден-Баденда вафат була. 4100 "1954: Кырым өлкәсе *1939: ЭККГ Польша явы нәтиҗәсендә УССР составына Көнбатыш Украина керә. 4101 1954-нче елдан алып, Истамбулдагы “Исмаил ага” мәчетенең имам вазыйфасын үти башлый. 1996-нчы елда 65 яшькә җитеп, имамчылык вазыйфасын калдыра. 4102 1954 нче елда Нөркәй җидееллык мәктәбе яңадан урта мәктәпкә әйләнә һәм хәзергәчә эшләп тора. 4103 1955 – 1957 елларда су белән тулды. 4104 1955 1958 елларда Татарстанның Актаныш районы Бурсык урта мәктәбе директоры булып эшли. 4105 1955 1960 елларда Казан дәүләт университетының татар филологиясе бүлегендә укый. 4106 1955 1963 елларда Алманиядә урта мәктәптә, 1963 1966 елларда Уфаның 10-санлы мәктәбендә укый, аны көмеш медальгә тәмамлый. 4107 1955 - 2000 елларда татарча һәм рус теленә тәрҗемәдә 28 китабы дөнья күрә. 4108 1955 – 70 елларда Иске Мочали һәм Петрякс мәктәпләрендә завуч һәм тарих укытучысы. 4109 1955 елга кадәр ул да мәктәп хезмәтен үтәгән, аннан аны сүтеп больница йортына күчерәләр, һәм ул участок больницасы булып тора. 4110 1955 елда Актаныш районының Пучы урта мәктәбен алтын медаль белән тәмамлый. 4111 1955 елда « БАССР совет язучылары» исемле белешмә китапны төзеп бастыра. 4112 1955 елда вафат була. 4113 1955 елда В. В. Куйбышев исемендәге Куйбышев политехник институты филиалы буларак оеша. 4114 1955 елда әтисе белән бергә Артекка булып китә. 4115 1955 елда Казанга килә һәм 1957 елның җәенә кадәр трамвай паркында электрик-моторист булып эшли. 4116 1955 елда Мәскәүдә Башкортстан әдәбияты һәм сәнгате декадасы зур уңыш белән үтә. 4117 1955 елда Миннесота штатының Литл-Фолс шәһәрендә туа. 4118 1955 елдан аның гомере һәм иҗаты Әлмәт шәһәре белән бәйле: нефть техникумында, шәһәр радиоүзәгендә, Әлмәт әдәбият берләшмәсендә эшли, шигырьләре дә шул чорда басыла башлый. 4119 1955 елдан Мәскәүдә яши. 4120 1955 елдан ССРБ язучылар берлеге әгъзасы. 4121 1955 елда Ригада Латвия сәнгать академиясендә белем ала. 4122 1955 елда Сарман урта мәктәбен тәмамлагач, ул Лубян урман техникумына укырга керә. 4123 1955 елда ССРБ фәннәр академиясенең тел белеме институтында ( Мәскәү ) кече фәнни хезмәткәр булып эшли. 4124 1955 елда туган ягына кайта һәм ул вакыттагы Чепья районындагы Г.Димитров исемендәге МТСта мастерской мөдире була, авыл хуҗалыгы агрегатларын ремонтлауның яңа прогрессив методларын тормышка ашыра. 4125 1955 елда укуын уңышлы тәмамлагач, Татарстанның Питрәч районы Күн сигезъеллык мәктәбендә укытучы итеп җибәрәләр. 4126 1955 елда хәрби хезмәттән азат ителгәч, Мәскәү университетының филология факультетына читтән торып укырга керә. 4127 1955 елны Госмановлар гаиләсе СССРга кайта — башта Казакстанның Талды Курган өлкәсендәге Сары Үзәк совхозында яшиләр, аннары шул ук өлкәдәге Кирово бистәсенә күчәләр. 4128 1955 елның 24 мартында Казанда туган. 4129 1956 – 1958 елларда Мәскәүдә югары әдәби курсларда укый. 4130 1956 1960 елларда Нил Юзиев — Татарстан Язучылар берлегенең матбугат басмасы «Совет әдәбияты» (хәзерге «Казан утлары» ) журналы редакциясе хезмәткәре. 4131 1956 — 1960 һәм 1975 елдан 1986 елга кадәр — Татар опера һәм балет театрында баш режиссер һәм солист. 1975—1986 елларда — Казан консерваториясендә опера җырчыларын әзерләү кафедрасында мөдир вазифаларын алып бара. 4132 1956 1961 елларда Мәскәү дәүләт университетында укый. 4133 1956-1962 елда төзелгән Ленинград радиотелевидение үзәге бөеклеге 325 метр була, ләкин ул инженер корылмасы - аны йортлар белән чагыштырмыйлар. 4134 1956 — 1964 елларда үз авылларындагы сигезьеллыҡ мәктәптә укый, 1966 елда Калтасы районының Красный Холм авылындагы урта мәктәпне тәмамлый. 4135 1956-1990 елларда 34 ел Уфа нефть эшкәрту заводында эшли. 4136 1956 елга кадәр «Бедлоу утравы» дип аталган. 4137 1956 елда аның «Тормыш кушуы» дип исемләнгән беренче җыентыгы дөнья күрә, аннан соң аның дистәләрчә китабы басылып чыкты. 4138 1956 елда Байкыбаш районы кушыла. 4139 1956 елда беренче очерклар җыентыгы «Безнең басуларда» дөнья күрә. 4140 1956 елда газета урысча чыгарыла башлый. 4141 1956 елда әсәрнең автор тарафыннан тулыландырылган икенче басмасы дөнья күрә. 4142 1956 елда Казанга килеп КДУның тарих-филология факультетына укырга керә, аны тәмамлагач, 1961 1962 елларда шул ук факультетның татар теле кафедрасында ассистент булып эшли. 4143 1956 елда Казан дәүләт педагогика институтын тәмалаганнан соң, халык мәгарифе системасында эшли. 4144 1956 елда Казан дәүләт университетының геология факультетына укырга керә, студент чагында ук геологик экспедицияләрдә катнаша, күп өлкәләрдә һәм республикаларда була. 4145 1956 елда Камышлы татар педагогия укуханәсен, Богырыслан татар педукухансе белән берләштереп, яптырганнар. 4146 1956 елда капитан дәрәҗәсендә Кораллы көчләрдән хезмәттән җибәрелә. 4147 1956 елда Каральваам бистәсенә геолог Юрий Билибин хөрмәтенә Билибино исеме кушыла. 1958 елдан — Билибино районының үзәге. 4148 1956 елдан Аделя җирендә Франциянең Дюмон д'Юрвиль гыйльми станциясе эшли. 4149 1956 елдан башлап, Япония БМОга керә, шулай ук ул БМО Иминлек шурасының даими булмаган әгъзасы ( 2010 елга ул анда 19 ел). 4150 1956 елда Н. Гыйззәтуллин язучының тормыш һәм иҗат юлына анализ ясаган монографиясен бастырып чыгара. 4151 1956 елдан Әлмәт шәһәр электр челтәрләренең техник тәэмин итү бүлегендә слесарь-инструментчы, 1958 елдан өлкән товаровед булып эшли. 4152 1956 елдан «Октябрь байрагы» / «Знамя Октября» дип атала башлый. 4153 1956 елдан соң беренче тапкыр сабантуе узган һәм мәчет ачылган. 4154 1956 елда район Кызылъяр районының төньяк өлеше, ә 1959 елда Подлесное районы кертелгән. 4155 1956 елда район юкка чыгарылган Идел буе районы территориясе кертелгән. 4156 1956 елда реабилитацияләнеп, яшьлек шәһәре Уфага кайта һәм шунда яшәп, 1966 елда вафат була. 4157 1956 елда Сызрань шәһәренең Октябрь районы шәһәр составыннан чыгарыла һәм Октябрьск шәһәренә үзгәртеп корыла. 4158 1956 елда Татарстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе исеме бирелде. 1978 елның 19 апрелендә Казанда вафат булды. 4159 1956 елда ул Октябрьск шәһәренә үзгәртеп корыла. 4160 1956 елда университетка кабат килә, ләкин укый башлагач Мәскәүгә, театр училищесына укырга китеп бара. 4161 1956 елда Фәридә Кудашева Башкорт Дәүләт филармониясендә эшли башлый. 4162 1956 елда шәһәр статусын ала. 4163 1956 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4164 1956 елда элекке Бозаяз районының 8 авыл советы Авыргазы районына күчә. 4165 1956 елда Япония БМОга керә. 4166 1956 елны Гәрәев Власов белән бер үлчәүдә Мельбурн Олимпия уеннарына бара. 4167 1956 елның 17 маенда Чүриле районы юкка чыгарыла, аның территориясе Арча районы районнары составына кертелгән. 4168 1956 елның 28 ноябрендә Финляндия татары Зарифә Хөснетдин белән гаилә кора. 4169 1956 елның 4 июлендә район бетерелә, җирләре Авыргазы һәм Кырмыскалы районнары составына кертелгәннәр. 4170 1956 елның 4 июлендә район бетерелә, җирләре Архангел һәм Иглин районнары составына кертелгәннәр. 4171 1956 елның 4 июлендә район бетерелә, җирләре Караидел районы составына кергәннәр. 4172 1956 елның 4 июлендә район бетерелә, җирләре Туймазы районы составына кертелгәннәр. 4173 1956 елның 7 декабрендә Ямаши районы юкка чыгарыла, аның территориясе Яңа Чишмә һәм Акташ районнары составына кергән. 4174 1956 елның язында Зәй буена беренче төзүчеләр десанты эшкә кереште. 4175 1956 ның 17 мартында ССРБ Югары Мәхкәмәсенең Хәрби коллегиясе карары белән акланган. 4176 1957 - 1961 елларда Казан сәнгать укуханәсендә (II курстан) укый. 4177 1957 – 1962 елларда район гәҗитләре «Ленин байрагы»/ «Ленинское знамя» исемен ала. 4178 1957 – 1962 елларда Риф ага биредә укый һәм соңыннан дүрт ел дәвамында Совет Башкортстаны гәзитендә әдәби хезмәткәр вазыйфасын башкара, күпсанлы очерклар, мәкаләләр яза. 1966 елда сәләтле белгеч БДУның татар филологиясе кафедрасына эшкә чакырыла. 4179 1957 1962 елларда Ф.Әхмәтов Казан дәүләт консерваториясенең теоретик композиция бүлегендә профессор А.С.Леман классында укый. 4180 1957 1970 елларда Ташкәнт театр-сәнгать институтында укыта. 4181 1957 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 4182 1957 ел – Вакыйгалар * 7 апрель — Нью-Йоркның соңгы троллейбусы соңгы тапкыр сәфәргә чыкты. 4183 1957 елга районга Ветлуга арты районы территориясе кушылган. 4184 1957 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 7 март — Пассажирлар очкычы Ан-10ның беренче очышы. 4185 1957 елда Австрия хөкүмәте 1933 елда Ватикан белән төзелгән конкурентлы раслаган. 4186 1957 елда Арбор җидееллык мәктәбен, 1960 елда көмеш медаль белән Балтач районының Чепья урта мәктәбен тәмамлый. 4187 1957 елда В.И. Качалов исемендәге Казан дәүләт академия рус Зур драма театрына кабул ителә, ярдәмче төркемдә уйный башлый һәм театрның әйдәп баручы артистына кадәр үсә. 4188 1957 елда Джанни Родари профессиональ журналист исемен ала. 4189 1957 елда җинаять составы булмау сәбәпле аклана. 4190 1957 елда Жуков барлык гаскәр вазыйфаларыннан алына, КПСС Үзәк Комитетыннан чыгарыла, 1958 елда тулы истигъфага (отставкага) җибәрелә. 4191 1957 елда заманча пятиборьеның халыкара союзы биатлонны рәсми рәвештә раслый. 4192 1957 елда Кәчәү авылы янында нефтьчеләр шәһәрчеге төзелә башлый. 4193 1957 елда кирилица нигезендә язулары барлыкка килә. 4194 1957 елда композиторга СССРның халык артисты исеме бирелә. 4195 1957 елда Малмыжда рус-татар мәктәбен тәмамлый һәм Ростов өлкәсенең Гуков шәһәрендә тимер-бетон конструкцияләре заводында бетончы булып эшли. 4196 1957 елда «Маяк» химкомбинатында техноген авариясе булган. 4197 1957 елда Мәскәүдә Максим Горький исемендәге әдәбият институтын тәмамлый. 4198 1957 елда Мәскәүдә узган Татар әдәбияты һәм сәнгате (1957 ел, 24 май — 2 июнь) Ю. Әминовның «Язылмаган законнар» спектаклендә Шәйхенур роле өчен яшь артист ВЛКСМ Үзәк Комитетының Мактау грамотасы белән бүләкләнә. 4199 1957 елдан бирле Аурупа берлеге әгъзасы. 4200 1957 елдан әсәрләре республика матбугатында басыла башлый. 4201 1957 елда Нидерландлар Аурупа Берлегенең нигез салучылары арасында булды. 4202 1957 елдан хәзерге исемен йөртә. 4203 1957 елдан Шостакович рәсми совет хакимияте белән якынлаша, Көйязарлар Берлеге һәм Коммунистик фиркагә керә. 4204 1957 елда пенсияга чыккан. 4205 1957 елда Совет Армиясе сафларына чакырыла. 4206 1957 елда, ССРБ Министрлар Шурасы карары белән К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт дәүләт педагогия институты Башкорт дәүләт университеты итеп үзгәртелә. 4207 1957 елда Төньяк Уралда боксит руднигы шахтасында эшли. 4208 1957 елда үлеменнән соң реабилитацияләнгән һәм бар хәрби дәрәҗәләре кире кайтарылган. 4209 1957 елда ул туган авылының җидееллык мәктәбен, ә 1960 елда Иске Ибрай авылы урта мәктәбен тәмамлагач, ике ел колхозда бухгалтер ярдәмчесе, аннары тракторчы һәм клуб мөдире булып эшли. 4210 1957 елда Че җитәкчелегендә Куба инкыйлабчылары Уверо бәрелешендә җиңәләр. 4211 1957 елда Эшторил шәһәрендә вафат булган. 4212 1957 елда Югары Кама районы составына күчерелгән. 4213 1957 елны мастер-повар дәрәҗәсенә ирешә. 4214 1957 елның 22 октябрендә хөкем эше җинаять составы булмау сәбәпле туктатыла. 1958 елны Йосыф Гәрәй Уфага, язучылык эшенә кайта. 4215 1957 елның 24 февраленнән 5 мартына кадәр Русиядә беренче тапкыр шайбалы хоккей буемча дөнья чемпионаты үткәрелә. 4216 1957 елның 29 ноябрендә Ворошилов районы исеме Яңа Юл районы дип үзгәртелә. 4217 1957 елның 29 ноябрендә исеме Чынлы районы итеп үзгәртелә. 4218 1957 елның 9 гыйнварында депортацияләнгән халыклар кайту белән Чечен-Ингуш АССРы торгызыла, ләкин осетиннар күчеп утырган Тау яны районы Төньяк Осетия АССРында кала. 4219 1957 елның 9 январендә аларга кире кайтырга рөхсәт ителә. 4220 1957 елның маенда беренче уйгур (Синцзян) язучыларның корылтае үтә. 4221 1957 елның мартыннан 1961 елның августына кадәр А.Гыйләҗев матбугат эшендә: «Чаян» һәм «Азат хатын» (хәзер «Сөембикә» ) журналлары редакцияләрендә әдәби хезмәткәр, «Совет әдәбияты» ( "Казан утлары" ) журналында проза бүлеге мөхәррире вазифаларын үти. 4222 1957 нең 28 ноябрендә ССРБ Югары Мәхкәмәсенең Хәрби коллегиясе карары белән акланган. 4223 1958-1959 уку елында урта мәктәп буларак беренче чыгарылыш була. 4224 1958 1961 елларда И.Илялова Мәскәүдә Театр сәнгате институтының (ГИТИС) чит илләр театры кафедрасы каршындагы аспирантурада укый, аны тәмамлагач, бераз вакыт СССР Мәдәният министрлыгының театрлар бүлегендә өлкән рецензент булып эшли. 4225 1958 — 1961 елларда Казан телевидение студиясендә директор, мөхәррир, 1962 — 1973 елларда ТАССР Композитор берлегенең җаваплы сәркәтибе вазыйфасын алып бара. 4226 1958 1961 елларда хәрби хезмәттә була. 4227 1958 1961 елларда хәрби хезмәттә булган. 4228 1958 1996 еллар арасында әдипнең ике шигырь җыентыгы, күп повестьлары, романнары дөнья күрә. 4229 1958 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 4230 1958-61 елларда Грозный шәһәрендә армия сафларында хезмәт иткәндә безнен 83309 номерлы хәрби частендә йөздән артык татар солдаты бар иде. 4231 1958—61 елларда Качалов исемендәге Зур драма театры каршындагы студиядә, 1983—86 елларда — Казан мәдәният һәм сәнгать институтында укыта. 4232 1958 ел — Вакыйгалар * 22 февраль — Мисыр һәм Сүрия президентлары ике илнең Берләшкән Гарәб Җөмһүриятенә берләшүе турында акт имзалыйлар. 4233 1958 елда Альбер Камю Пастернакны Нобель премиясенә тәкъдим итә. 4234 1958 елда Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә Кәрим Тинчурин пьесасы буенча куелган «Җилкәнсезләр» спектакле өчен Ш.Сарымсаков, уйнаучы актерлар һәм бизәүчеләр Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек була. 4235 1958 елда исǝ Гыйракта xǝрби фетнә була, Фәйсал патшаны гаилǝсе белǝн атып үтерǝлǝр. 4236 1958 елда Казанга кайта, компрессорлар заводында эшли, Совет Армиясе сафларына алына. 4237 1958 елда Марс Әминов Ямашта механизаторлар хәзерләү мәктәбен тәмамлый. 4238 1958 елдан 1989 елга кадәр – вафат булганчы – Лениногорск шәһәрендә яши һәм иҗат итә. 4239 1958 елдан Гамил СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 4240 1958 елдан — ССРБ язучылар берлеге әгъзасы. 1961—1971 елларда — ССРБ Фәннәр академиясе тел белеме институтында фин-угыр телләре секторының мөдире. 4241 1958 елдан ул СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 4242 1958 елдан — яңадан шәһәр. 4243 1958 елда отставкага чыга. 4244 1958 елда подполковник Рәшидов отставкага чыга. 4245 1958 елда Польша белән СССР арасында үзара килешү төзелә. 4246 1958 елда район составына юкка чыгарылган Кызыл Армия районы өлеше кертелә. 1963 елда район бетерелә, территориясе Чистай районына күчә. 4247 1958 елда район тәркибенә бетерелгән Кыстынды һәм Салтыковка районнары территорияләре кертелгән. 4248 1958 елда район үзәге Яшел Үзәнгә күчә, ә 1965 елда Юдино Казан шәһәре эченә кертелә. 4249 1958 елда Роберт Нойс электрон схемалар уйлап таба. 4250 1958 елда Саранск составына Посоп авылы кертелә. 4251 1958 елда Себер АЭСының беренче чираты сафка кертелә. 4252 1958 елда совет язучы-хыялчысы, геолог һәм палеонтолог Иван Ефремов "Җилләр юлы" ( ) китабында олгой-хорхой темасына кайта. 4253 1958 елда Тукай премиясенә лаек була. 4254 1958 елда УДПИга аспирантураны төзергә хокукы бирелә; 1971 елның 19 апрелендә, ССРБ югары һәм урта мәгариф министрлыгының 323 номерлы приказы буенча Удмурт дәүләт педагогика университеты Удмурт дәүләт университеты итеп үзгәртелә. 4255 1958 елда Уфага килә. 4256 1958 елда Һади Атласиның гаепсезлеге таныла һәм ул реабилитацияләнә. 4257 1958 елда Харьков дәүләт университетын тәмамлаган. 4258 1958 елда чыккан «Таш чәчкә» җыентыгына кергән шигырьләреннән яшьлек ялкыны бөркелеп тора, аның поэзиясенә тирән моң, фикер тыгызлыгы хас. 4259 1958 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4260 1958 елны бирегә тимер юл тармагы китерелә. 4261 1958 елның 1 гыйнварында гамәлгә кертелә. 10000 кеше сыйдырышлы стадион. 4262 1958 елның 7 гыйнварында Татарстанның Әтнә районы Иске Өҗем авылында дөньяга килә. 4263 1958 елның 8 маенда Совет Гаскәренә корал итеп алынган. 4264 1958 елның 8 майда Совет Гаскәренә корал итеп алынган. 4265 1958 елның декабрендә исә папа Иоанн XXIII аны епископлыкка багышлый һәм Витторио Венето дигән җирлеккә күчерелә. 4266 1958 елның декабрендә СССР Верховный Советы «Мәктәпнең тормыш белән элемтәсен ныгыту һәм СССР да халык мәгарифе системасын тагын да үстерү турында закон кабул итә. 4267 1958 елның көзендә конклав Ронкаллины папа итеп сайлый. 4268 1958 нче елда Татарстан радиосы инициативасы белән, автономияле республиканы берләштергән тарихи “Идел белән Урал арасында” тапшырулары эфирга чыга башлый. 4269 1959 1961 елларда Юныс Әминов Мәскәүдә СССР Язучылар берлеге каршындагы Югары әдәби курсларда укый. 4270 1959 1964 елларда башлап язучыларның «Яшь көчләр» альманахын төзүче. 4271 1959 1964 елларда ул КПСС өлкә комитеты инструкторы, 1964 1967 елларда РСФСРның кинематография буенча Дәүләт комитеты кинохроникасы Казан студиясендә баш мөхәррире, 1967 елда Татарстан китап нәшриятында өлкән мөхәррир, редакция мөдире вазифаларын башкара. 4272 1959 1970 елларда “Совет әдәбияты” ( «Казан утлары» ) журналы редакциясендә эшли. 4273 1959 — 70 елларында «Совет мәктәбе» журналында бүлек мөдире вазифасын башкара. 4274 1959 елда авылга радио керде. 4275 1959 елда Ашхабадта футбол мәктәбендә уйный башлый. 4276 1959 елда Бакы суыткычлар заводына эшкә кергән һәм 19 биредә эшләгән, 1966 елда ул бу заводның директоры итеп тәгаенләнгән. 4277 1959 елда Буэнос-Айреста 80 яшендә вафат була. 4278 1959 елда Генераль штабның Хәрби академиясен тәмамлый. 4279 1959 елда «Диңгез шавы» исемле беренче җыентыгы басылып чыга. 4280 1959 елда «Дулкыннар, дулкыннар», «Күңелем өзгәләнгән минутларда» һ. б. җырлары, романслары өчен Рөстәм Яхин Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек була. 4281 1959 елда Зьем сәясәте нәтиҗәсендә сугышның яңа чоры башлана. 4282 1959 елда Йель университетына укырга керә, ләкин икенче курстан аны университеттан чыгардылар. 4283 1959 елда Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 1964 елда университетны тәмамлагач, Сарман районының Иске Минзәләбаш авыл мәктәбендә тарих, татар теле һәм әдәбиятын укыта. 4284 1959 елдан башлап безнең илдә космонавт булу өчен 20 кандидат әзерләнә. 4285 1959 елдан бирле рәсми атамасы — «Конституция штаты» (Constitution State). 4286 1959 елдан «Кызыл таң» газетасында әдәби хезмәткәр, бүлек мөдире. 4287 1959 елдан – Кыйгы халык театры. 4288 1959 елдан — өлкә буйсынудагы шәһәр. 4289 1959 елда Нью-Йоркта Маркесның улы туа. 4290 1959 елда парламентка сайлана. 4291 1959 елда Пектубаево районы юкка чыгарыла, ә аның өлешләре Яңа Торъял районына кертеләләр. 4292 1959 елда Петропавловский штб-ы, Актүбә бистәсе һәм хәрби шәһәрчеге белән берләштерелә һәм Актүбә шәһәренә үзгәртеп корыла. 4293 1959 елда радионың бер төркем иҗади хезмәткәрләре белән Казан ТВ студиясен ачуга әзерләү эшенә тотына. 4294 1959 елда район бетерелгән Вязовка районы территориясе кертелә. 1963 елда район юкка чыгарылган, ләкин ике елдан соң кабат оештырылган. 4295 1959 елда район бетерелгән Киң Карамыш районы территориясе кертелгән. 4296 1959 елда район бетерелгән Роднички районы территориясе, ә 1960 елда — Яңа Покровка районы территориясе кертелгән. 4297 1959 елда район бетерелә, территориясе Зуевка районы составына кертелә. 4298 1959 елда район территориясенең яртысын биләп торучы эреләндерелгән Ленин исемендәге колхоз оештырыла, председателе итеп Насыров Гаяз Закирович сайлана. 4299 1959 елда район юкка чыгарылган Жерновка районы (үзәге — Берёзовка) территориясе кертелә. 4300 1959 елда район юкка чыгарылган Комсомольское районы территориясе кертелгән. 4301 1959 елда район юкка чыккан, ә аның территориясе Сернур һәм Морки районнарга кертелгән. 4302 1959 елда саклык кассасы эшли башлый. 4303 1959 елда Салих Сәйдәшев музыкасы нигезендә Т. Гыйззәтнең " Наёмщик " пьесасы буенча опера иҗат итте. 4304 1959 елда СССР халыкларының 2нче «Спартакиада»сында Олимпия батыры Соловьевтан гына калышып, көмеш медаль яулый. 4305 1959 елда сугышта алган авыр яралары көчәеп, вафат була. 4306 1959 елда тиз үсүче торак урынына эшчеләр бистәсе статусы бирелә, 1963 елда – шәһәр статусы. 4307 1959 елда төбәктәге Талбазы авылы урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, Уфа шәһәренә барып, Башкорт дәүләт университетының татар-рус филологиясе бүлегенә укырга керә. 4308 1959 елда Туринда узган Студентларның I җәйге Уеннарыннан башлап Универсиадаларның мәҗбүри программасына керә. 4309 1959 елда ул үз авылында урта мәктәпне тәмамлагач, Эстәрлетамак шәһәре төзелешләрендә балта остасы булып эшли. 4310 1959 елда шагыйрь туган авылына кайта. 4311 1959 елда шәһәр тибындагы бистә статусы, ә 1973 елда — шәһәр статусы бирелгән. 4312 1959 елда юкка чыгарыла, территориясе Советск районы составына кертелә; 8 елдан соң яңадан оештырыла. 4313 1959 елны “Ильич юлы” / “Путь Ильича” исемен ала. 4314 1959 елның 12 октябрендә район составына юкка чыгарылган Олы Тархан районы территориясе кертелгән. 4315 1959 елның 14 августта район бетерелә, 1965 елның 6 сентябрьдә торгызыла. 4316 1959 елның 1 гыйнварында Куба инкыйлабы җиңә. 4317 1959 елның 26 августыннан 7 сентябренә кадәр ИСУ һәм ФИСУ бергә Туринда ( Италия ) Халыкара студентлар уеннары уздыралар. 4318 1959 елның 26 мартында Столбище районы юкка чыгарыла, аның территориясе Лаеш һәм Биектау районнары составына кергән. 4319 1959 елның 9 октябрендә Сочида туа. 4320 1959нче елда Уфа авиация институтын тәмамлый. 4321 1960-1961 уку елында мәктәпне 11 укучы тәмамлый. 4322 1960 1963 елларда Совет Армиясендә хәрби хезмәттә. 4323 1960 — 1963 һәм 1970 — 1974 — Бөекбритания Тышкы эшләр министры. 4324 1960 1968 елларда РСФСР Рәссамнар берлеге идарәсе әгъзасы һәм аның сәркатибе була. 4325 1960-1970 елларда инде Рәисә Ишморатова тамашачылар белән очрашып, тормышның төрле якларын өйрәнеп иҗат итә, әсәрләре дә татар драматургаиясендә лаеклы урын ала. 4326 1960 – 1970 елларда ХХ гасырның I яртысында иҗат иткән рәссам Н.И. Фешинның ( 1881 1955 ) әсәрләренең Русиядә һәм дөньяда тиңе булмаган тупланмасы булдырыла. 4327 1960 1984 елларда Казан телевидениесендә диктор. 4328 1960 ел – Вакыйгалар * 22 май — Көньяк Америкада Бөек Чили җир тетрәве фаҗигасы уза. 4329 1960 елга кадәр авыл Янган Чырчым дим аталган, соңрак Муса Җәлил хөрмәтенә исеме алыштырыла. 4330 1960 елга кадәр стадион «Рубин» (Искра) футбол клубының үз мәйданы булып тора. 4331 1960 елда XIX Үлчәүләр буенча генераль конференциядә Ватт Халыкара Үлчәү Системасына кертелгән. 4332 1960 елда XI Үлчәмнәр һәм авырлык үлчәүләре буенча генераль конференция «Халыкара берәмлекләр системасы (СИ)» атамасын алган стандартны кабул иткән. 4333 1960 елда аның “Минем дусларым” дигән беренче шигырьләр җыентыгы басылып чыга. 4334 1960 елда аспирантура тәмамлый, 1965 елда фәлсәфә фәне буенча кандидатлык диссертациясен, 1978 елның маенда «Сәнгатьтә милли үзенчәлек проблемасы» темасы буенча Мәскәү университетында докторлык диссертациясен яклый. 4335 1960 елда ачылган. 4336 1960 елда дәүләт башкаласы Рио-де-Жанейро шәһәреннән Бразилиа шәһәренә күчерелгән. 4337 1960 елда дәүләт башкаласы Рио шәһәреннән Бразилиа шәһәренә күчерелә. 4338 1960 елда институтны тәмамлый, мәктәптә рус теле һәм әдәбияты укытучысы, шул ук вакытта мөдир урынбасары булып эшли. 4339 1960 елда Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетына укырга керә, икенче курстан читтән торып уку бүлегенә күчеп, университетны 1968 елда тәмамлый. 4340 1960 елда Камал театры белән нефть районнарына гастрольләргә дә чыга. 4341 1960 елда Кәшшаф Әмиров Татарстанга кайта һәм беркадәр вакыт Азнакай Мәдәният йортында үзешчән сәнгать коллективын җитәкли, аннары Лениногорск шәһәренә килеп төпләнә һәм җитәкче урыннарда эшли. 4342 1960 елда Нарәк ГЭС төзүе сәбәпле Нарәк кышлагы урынында хасил булды. 4343 1960 елдан башлап Искәндәр Вәлиулла улы Рәфыйков “Балачак”, “Җәлилчеләр”, “Үлемсезлек” картиналарында каһарман-шагыйрь Муса Җәлилнең батырлыгын сурәтли. 4344 1960 елдан бирле балалар өчен әкияләр, хикәяләр, пьесалар яза (шул исәптән хатыны белән бергә). 4345 1960 елда Нижгар өлкәсе составына күчерелгән. 4346 1960 елдан — Кирово-Чепецк районының үзәге. 4347 1960 елдан Син Йел авылының бер өлеше. 4348 1960 елдан Татарстанның Апас район газетасында, 1961 елдан Казан һәм Лениногорск телевидение студияләрендә, 1968 елдан Казан шәһәрендәге төрле матбугат органнарында эшли. 4349 1960 елдан ЧССР башкаласы, ә 1993 елдан бирле Чехия башкаласы. 4350 1960 елда Помар авылы составына Черкасола, Лапкасола, Куруктуры һәм Кермегейкино авыллар кертеләләр. 4351 1960 елда район бетерелгән Дурасово районы территориясе кертелгән. 4352 1960 елда район бетерелгән Золотое районы территориясе кушылган. 4353 1960 елда район юкка чыгарылган, территориясе Сарытау һәм Вольск районнарына кушылган; 1980 елда яңадан оештырылган. 4354 1960 елда ул читтән торып уку бүлегенә күчә, 1963 елга кадәр Кызыл юл районында район исемен йөрткән газетада, аннан соң «Коммунизмга» дигән яңгыравык исем йөрткән Арча район газетасында хәбәрче, авыл хуҗалыгы бүлеге мөдире булып эшли. 4355 1960 елда Урал ягына чыгып китә. 4356 1960 елда Франциядән бәйсезлектән бирле Габонда өч президент булган. 1990-ынчы еллар башында Габонда күп фиркале система кертелгән һәм яңа демократик конституция үтә күренмәлеләк сайлау процессын тәэмин иткән һәм хөкүмәт учреждениеләрен реформалаган. 4357 1960 елда Хәсән Сарьян Казанга күчеп килә, башта «Азат хатын» журналы редакциясендә җаваплы секретарь, соңыннан СССР әдәби фондының Татарстан бүлеге директоры һәм «Идел» альманахының редакторы булып эшли. 4358 1960 елда шәһәр статусын ала. 4359 1960 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4360 1960 елда Яңа Кенәр урта мәктәбен тәмамлагач, бер ел Арча педагогия училищесында укый, аннары бераз вакыт үз авылларында укытучы булып эшли. 4361 1960 елда яшь галимне Казан дәүләт университетының татар әдәбияты кафедрасына ассистент итеп эшкә чакыралар, 1962 елның көзеннән 1975 елга кадәр ул шунда доцент булып эшли. 4362 1960-еллар — 1960 елда башланган һәм 1969 елда тәмамланган унъеллык. 4363 1960 еллар азагында Ташкент театр-сәнгать институты студентлары Сергей Аванесов һәм Баһадир Җураев « The Beatles » (Битлз) тәэсирендә вокаль-инструменталь ансамбль (ВИА) оештырырга уйлыйлар. 4364 1960 еллар ахырына формалистчыл эзләнүләрдән баш тартып, реализм манерасында иҗат итүне өстенрәк күрә башлый. 4365 1960 еллар ахырында ике ил арасында киеренкелек көчәйгәч, Көньяк Корея 1972 елда Бөек Корея стенасы төзи. 4366 1960 еллар башыннан Мифунэ Аурупа һәм АКШ киносында актив төшә башлый. 4367 1960 елларда Аскын районы җирләрендә Бөре бораулау эшләре идарәлеге үзенең эшләрен алып бара. 4368 1960 елларда иҗтимагый проблемалар буенча да чыгышлар ясый башлый. 4369 1960 елларда киң танылу ала. 4370 1960-елларда Мәхфуз иҗатында үзгәрешләр була. 4371 1960-елларда шәһәр составына Ельниково, Яндашево, Анаткасы, Цыганкасы, Иваново, Чедино, Цыганкасы һ. б. авыллар кертеләләр. 4372 1960 елларда юкка чыккан. 4373 1960 еллар уртасында театрга режиссер булып Георгий Товстоногов курсын тәмамлаган Вазих Кәшшаф улы Сәйфуллин килә һәм анда 25 ел эшли. 4374 1960 елның 28 октябрендә Кузнечиха районы юкка чыгарыла, аның территориясе Әлки һәм Куйбышев районнары составына кергән. 4375 1960 елның 6 ноябрендә ачылган. 4376 1960 елның март аеннан 15 августка кадәр Әмирҗанов Глүс, 1961 1962 уку елыннан 1962-63 уку елына кадәр Разов Миргаяз Разович мәктәп директоры булып эшлиләр. 4377 1960 елның ноябреннән — АКШның 35 нче президенты. 4378 1960 елны подряд ССРБ ягына бирелә, аны ашырырга совет белгечләре җәлеп ителә. 4379 1960 нчы елда терлекчелек продуктларын җитештерүдә һәм дәүләткә сатуда “ Кызыл Татарстан” колхозы җиңүче дип табыла (председатель - Җәләлов Гыйният) һәм район Почет тактасына кертелә. 4380 1960нчы елларда «Артек»ның халыкара хезмәттәшлекләре үсеш ала, биредә киң күләмле төзү эшләре алып барыла. 4381 1960-нчы елларда кафедрага Мәскәү дәүләт университетында гыйльми белем алган Зинфира Заһидуллина килә. 4382 1960 нчы елларда эшче-яшьләр өчен ачылган кичке мәктәбебезнең роле үсә. 4383 1960 район районга бетерелгән Черкасское районы җирләре кушыла. 4384 1961 1963 елларда Мәскәүдә Югары әдәби курсларда укый. 4385 1961 – 1964 елларда – Совет Армиясендә, полк мәктәбен тәмамлап, кече сержант званиесендә урта авырлыктагы танк йөртүче булып хезмәт итә. 4386 1961 1964 елларда Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. 4387 1961 1965 елларда Самара өлкәсе Исаклы районы мәктәпләрендә укыта. 4388 1961 — 1967 елларда Казан химия-технология институтында укый, Ленин стипендиаты була, 1964 — 1966 елларда институтның комсомол оешмасын җитәкли. 4389 1961 1975 елларда даими гаскәргә әйләнә. 4390 1961 елга кадәр авылда татар мәктәбе эшләгән. 4391 1961 елда 7 еллык мәктәп 8 еллыкка әйләндерелә. 4392 1961 елда аның әнисе вафат була һәм ул Арча районындагы Субаш Аты авылындагы балалар йортына җибәрелә, шунда ул урта мәктәпне тәмамлый. 4393 1961 елда аны Стәрлетамак синтетик каучук заводына күчерәләр. 4394 1961 елда Балтач урта мәктәбен тәмамлап Казан педагогия институтының табигать-география факультетына укырга керә. 4395 1961 елда БМО конвенциясе нигезендә киндер һәм аның препаратлары наркотикларга тиңләнә. 1930нчы еллардагы плакат Препаратлар Медицинада: Savitex- табыйгый ТГК һәм КБД. 4396 1961 елда Волгоград исеме кушыла. 4397 1961 елда «Дружба народов» журналында беренче хикәясе басыла. 4398 1961 елда Ә. Н. Нәҗип Харәзминең «Мәхәббәтнамә» әсәрен кириллицада транскрипцияләп, текстны русча тәрҗемәсе, бай шәрехләүләр белән аерым китап итеп бастырып чыгарды. 4399 1961 елда зур конкурс аркылы үтеп, Мәскәүнең « 1905 ел истәлегенә» сәнгать училищесына укырга керә һәм 1966 елда аны зур уңыш белән тәмамлый. 4400 1961 елда исеме Донецк итеп үзгәртелгән. 4401 1961 елда кабул ителгән бакчаны нигезеннән яңартып кору проекты тормышка ашмый. 4402 1961 елда Казан театр училищесына укырга керә. 4403 1961 елдан бирле балалар һәм үсмерләр газетасы «Сабантуй» («Яшь ленинчы») белән хезмәттәшлек итә. 4404 1961 елдан Казанда яши. 4405 1961 елдан Казан консерваториясендә укыта башлый, 1983 елдан — профессор, 1974 1983 елларда кафедра башлыгы. 4406 1961 елда район бетерлгән, территориясе Карсун районы составына кертелгән. 4407 1961 елда романның тулырак икенче басмасы дөнья күрә. 4408 1961 елда Сембер цемент заводы үз эшен башлый, шул ук елда Новоульяновскка шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 4409 1961 елда Үзәк балалар театрының мәктәб-студиясенә керә. 4410 1961 елда ул Зур Мәшләк авылының башлангыч мәктәбенә беренче сыйныфка укырга бара. 4411 1961 елда ул КПСС сафларына керә. 4412 1961 елда Уфа № 1 техник училище тәмамлый. 1963 елда Уфа нефть институтына укырга керә. 4413 1961 елда хәрәкәт Халыкара тынычлык бюросының варисы буларак таныла һәм шуннан соң, элеккеге исеме белән эшен дәвам итә. 4414 1961 елда шәгыйрә Анна Ахматова белән, соңрак Мандельштам белән таныша. 4415 1961 елда шәһәрдә «Нефтяник» хоккей клубы нигезләнгән, ләкин хәзерге вакытта финанслар аз булу өчен клуб асылда эшләми. 4416 1961 елны алар Казан һәм Горький тимер юллары берләштерелә. 4417 1961 елның 16 июнендә Киров театрының Париждагы гастрольләре вакытында Рудольф Нуриев Көнбатышта калырга карар итә. 4418 1961 елның декабрендә АКШ үз көчләре Вьетнамга җибәрә. 4419 1961 Иртәнге таң белән аланга Раушан йөгереп чыга. 4420 1961 һәм 1966 елларда Көнбатыш Алманиянең Neue Illustrierte һәм Quick журналлары 1941 елгы 20 июль вакыйгаларына бәйле фотоларын бастыра. 4421 1962 1963 уку елында Гоголь урамындагы ветеринария дәваханәсе урнашкан бинаның икенче катына урнашалар. 4422 1962 — 1963 уку елында, читтән торып укуга күчеп, Пенза өлкәсенең хәзерге Белинский (Чембар) районы Качкару авылында балалар укыта. 4423 1962-1966 елларда Чистай авыл хуҗалыгы техникумында белем ала. 4424 1962-1968 елларда Казан авиация институтында укый, мөһәндис-электронщик белгечлеге ала. 4425 1962 1985 елларда " Азат хатын "да бүлек мөдире. 4426 1962 1997 «Мосфильм» киностудиясенең рәссам-куючысы булып эшли. 4427 1962-63 уку елыннан завуч булып Фәйзуллин Хәдис Лотфулла улы эшли башлый һәм 1969–1970 уку елында директор итеп билгеләнә. 4428 1962 елга кадәр ил Бөекбританияның колониясе булган иде, бәйсезлек алганнан бирле Милләтләр Дуслыгына керә. 4429 1962 елда – 8 еллыкка, 1989 елда тулы булмаган урта (9-еллыкка) әйләнә. 4430 1962 елда аларның гаиләсе Иркутск өлкәсенә күчеп китә (Бохан районының Усть-Укыр һәм Хинь авылларында яшиләр). 4431 1962 елда Ардатов авыл районына үзгәртеп корылган: Ардатов районы территориясеннән тыш, район составына Олы Игнат һәм Әтәш районы (өлешчә) территориясе кертелгән. 4432 1962 елда башкаладагы Корыч һәм эретмәләр институтын тәмамлый һәм Уфадагы моторлар төзү берләшмәсендә эшли. 4433 1962 елда бетерелгә, 1965 елда кире төзелә. 4434 1962 елда Владимир Степанов каһарманлык күрсәтә, янгын вакытында утыз баланы коткара. 4435 1962 елда гына, Татарстан АССР мәдәният министры Булат Гыйззәтуллинның шәхси тырышлыгы нәтиҗәсендә, Казан театр укуханәсе исеме астында уку йорты яңалдан ачыла. 4436 1962 елда әтисе Иван Василий улы Шишкинның Тойма елгасының биек ярына салынган 1850 елгы янгыннан соң өр-яңадан салынган йорт ике катлы таш йортында И.И. Шишкинның мемориаль музей-йорты ачыла. 4437 1962 елда линотиплар кайту да эшне җиңеләйтә. 4438 1962 елда М. Госманов тәрҗемәсендә Чыңгыз Айтматовның "Җәмилә" повесте басылып чыга. 4439 1962 елдан — ассистент, 1967 елдан — өлкән укытучы. 4440 1962 елдан бирле эшли. 4441 1962 елдан Волгоград шәһәрендә яши. 4442 1962 елда Нобель премиясенә лаек була, 1964 елда "Азатлык президент медале" белән бүләкләнә. 4443 1962 елдан проза әсәрләре яза башлый. 4444 1962 елдан ул КПСС әгъзасы. 4445 1962 елда район бетерелгән, территориясе Ардатов авыл районына кертелгән; 1965 елда торгызылган. 4446 1962 елда район бетерелә, 1965 елда төзәтелә. 4447 1962 елда район зурайтыла, аның составына Ичалки һәм Ләмберә районнарының өлешләре кертеләләр. 4448 1962 елда районнарны эреләндергән чорда якын – тирә 6 район халкы өчен фирка өлкә комитеты органы дәрәҗәсендәге «Җиңү байрагы» / «Знамя победы» гәҗите таратыла. 4449 1962 елда район үзәгенә Калининск исеме бирелә, тиешенчә, район Калининск районы дип атала башлый. 4450 1962 елда Р. Тумашев Республика татар күчмә театрында эшли башлый. 4451 1962 елда Сарапул авыл районы барлыкка килә. 1965 елда Сарапул авыл районы Сарапул районына әйләндерде. 4452 1962 елда Тонкино районы составына кертелә, 1965 елда торгызыла. 4453 1962 елда туган. 4454 1962 елда ул, Мәскәүгә китеп, 1966 елда Мәскәү дәүләт университетының юридик факультетны, һәм 1970 елда шунда ук аспирантураны тәмамлый. 4455 1962 елда универститетны тәмамлагач, Кемерово өлкәсендә геолог булып эшли. 4456 1962 елда хәрби бәрелешләрне туктатуга китергән тынычлык кампаниясе плакаты: "Балалыбыз хакына: " да тынычлык (урнашсын). 4457 1962 елда шәһәргә үзгәртеп корыла. 4458 1962 елда шәһәргә украин язучысы Иван Франко хөрмәтенә Ивано-Франковск исеме кушылган. 1991 елдан бәйсез Украина составында. 4459 1962 елда шәһәр тибындагы бистә статусы бирелгән, ә 2001 елда шәһәр статусы кайтарылган. 4460 1962 елда шәһәр тибындагы бистә статусы, ә 1995 елда — шәһәр статусы бирелгән. 4461 1962 елда юкка чыгарылган, территориясе Маркс һәм Фёдоровка районнары кертелгән; 1967 елда элеккеге чикләрендә торгызылган, район үзәге Степонега күчерелгән. 4462 1962 елда юкка чыгарылган, территориясе Октябрь районы составына кертелгән. 4463 1962 елда юкка чыгарылган, территориясе Энгельс районы кертелгән; 1970 елда торгызылган. 4464 1962 елда язучы "Бала күңеле далада" исемле зур романын яза, һәм берничә елдан соң аның "Мөдир Саҗидә" исемле повесте дөнья күрә. 4465 1962 елның 16 августында Башкортстанның Кырмыскалы районы Иске Акташ авылында дөньяга килгән. 4466 1962 елның 18 июлендә 66 яшендә йөрәк өянәгеннән вафат була, җәсәде Кызыл мәйдандагы Мәскәү кирмәне диварына җирләнгән. 4467 1962 елның 30 сентябрендә ул Amnesty International исемен ала. 4468 1962 елның 6 гыйнварында Бакыда вафат булган. 4469 1962 елның җәендә җиһанга беренче Telstar элемтә юлдашы җибәрелә. 4470 1962 елның көзендә Совет Армиясенә алынып, башта курсант, соңыннан гаскәри частьтә механик булып хезмәт итә, хәрби училище тәмамлый. 4471 1962 елның маенда кабат Казан театр училищесы ачылгач, Н.Әюпов укырга керә һәм, аны 1965 елда тәмамлаганнан соң, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрына эшкә алына. 4472 1962 елның маеннан 1965 елга кадәр СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында кече гыйльми хезмәткәр вазифасын үти. 4473 1962 елның февралендә бетерелгән, 1965 елның 12 гыйнварендә кабат торгызылган. 4474 1963 1965 елларда Мәскәүдә әдәбият институтында укый. 4475 1963 1967 елларда Глазов авыл районы составына кергән. 4476 1963 — 1969 елларда Лениногорск районы мәктәпләрендә тарих, җәмгыять белемен укыта, мәктәптә укыту бүлеге мөдире, мөдир булып эшли. 4477 1963-1969 елларда Мидхәт Шакиров КПССның Уфа шәһәре комитеты беренче секретаре вазыйфаларын башкара. 4478 1963-1975 елларда Казан дәүләт консерваториясендә дирижерлык дәресләре алып бара, удар инструментлар классына нигез сала һәм беренче укытучысы була. 4479 1963 – 1985 тә Татарстан АССР Югары Советының депутаты, 1969 –1985 тә Татарстан АССР Югары судының рәисе. 4480 1963 1988 елларда Уфа сәнгать укуханәсендә укыта. 4481 1963 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 3 гыйнвар — Ил-62ның беренче очышы. 4482 1963 елда Арча районына Татар АССРның Тукай районы кертелә. 4483 1963 елда бетерелә һәм территориясе Буа районы һәм Тәтеш районына бирелә. 4484 1963 елда диссертация яклап тарих фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 1960-1980 елларда — үзе укыган факультетта ассистент, өлкән укытучы, доцент. 4485 1963 елда И.Илялова Казанга күчеп килә һәм СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында кече фәнни хезмәткәр, 1964 1968 елларда Татарстан Мәдәният министрлыгында сәнгать бүлеге җитәкчесе булып эшли. 4486 1963 елда Казан шәһәрендә туган. 4487 1963 елда Кыяс районы юкка чыккан, аның авыл советлары Ижау һәм Сарапул районнарга керәләр. 4488 1963 елда Можга районы, Алнаши һәм Вавож районнарының өлешләре Можга авыл районына берләштереләләр, ә Можга шәһәре район составыннан чыгарылган. 4489 1963 елда Мухтуя эшчеләр бистәсе Ленск шәһәренә үзгәртеп корылган. 4490 1963 елдан алып 1991 елга кадәр С. Хәбибуллин "Москонцерт"ның инструментчы-артист. 4491 1963 елдан Афанасьево районы исемен йөртә. 4492 1963 елдан башлап ул борынгы кулъязмаларны җыю буенча илнең төрле почмакларына археографик экспедицияләр оештыра башлый һәм әлеге хезмәт 1983 елда "Каурый каләм эзеннән" исеме белән басылып чыга. 4493 1963 елдан бирле Кәрим Тинчурин театрында эшли. 4494 1963 елда Норлат районы Яшел Үзән районына кушыла. 4495 1963 елдан — республика буйсынудагы шәһәр. 4496 1963 елдан республика журналистлар берлегенең җаваплы сәркатибе (рәисе). 4497 1963 елда район бетерелә, 1965 елда төзәтелә. 4498 1963 елда район бетерелә, аның территориясе Шонталы районы составына кертелә. 4499 1963 елда район бетерелә, территориясе Шонталы районы составына кертелгән. 4500 1963 елда район бетерлгән, җирләре Икряное районы составына керлгән; ике елдан соң район кире кайтарыла. 4501 1963 елда район исеме Энгельс районы итеп үзгәртелгән. 4502 1963 елда район кабаттан бетерелә, территориясе Күзнәй районы составына кертелә; 2 елдан соң яңадан оеша. 4503 1963 елда район нигезендә Игра авыл районы һәм Игра сәнәгать районы барлыкка киләләр, 1965 елда район хәзерге чикләренә кергән. 4504 1963 елда район юкка чыгарыла; 1964 елда — яңадан торгызыла. 4505 1963 елда ул депутат итеп сайланды. 4506 1963 елда урта мәктәпне тәмамлый һәм 1964 елда Татарстанның Әлмәт татар драма театры труппасына эшкә килә. 1970 елда Казан театр училищесын тәмамлый. 4507 1963 елда Чиләбе шәһәрендә Муса Җәлил исемендәге өлкә татар–башкорт әдәби берләшмәсен оештыручыларның берсе, 1977 елдан ул бу берләшмәгә үзе җитәкчелек итә. 4508 1963 елда юкка чыгарыла, 1965 елда яңадан оеша. 4509 1963 елда юкка чыгарыла, территория күршедәге дүрт район составына кертелә. 4510 1963 елда юкка чыгарыла, территориясе Лальск районы белән Луза авыл районы составына кертелә; 1965 елда яңадан оештырыла. 4511 1963 елның 16 февралендә өлкәсенең җирләренең бер өлеше яңа оештырырган Сырдәрья өлкәсенә тапшырылган. 4512 1963 елның 1 апрелендә юкка чыгарылган, территориясе Әлмәт районы составына кертелгән. 4513 1963 елның 1 февралендә район бетерелә, җирләре Мәләвез районы составына, 1965 елда — Күгәрчен районы составына кертелгәннәр. 4514 1963 елның 1 февралендә район бетерелә, территориясе Баулы районына күчә. 1991 елның 1 апрелендә район төзәтелә. 4515 1963елның 1 февралендә район территориясе Чистай районы составына күчеп, бетерелә һәм 1964 елның 4 мартында яңадан төзекләндерелә. 4516 1963 елның 1 февралендә район юкка чыгарылган, территориясе Алабуга районы составына кертелә. 4517 1963 елның 1 февралендә район юкка чыгарылган, территориясе Питрәч районы составына кертелә. 4518 1963 елның 1 февраленнән 1965 елның 12 гыйнварына кадәр Сарман районы составында була. 4519 1963 елның 1 февраленнән бетерелә, территориясы Сарман һәм Минзәлә районнарына күчерелә. 1965 елда кире төзелә. 4520 1963 елның 4 гыйнварында район юкка чыгарыла, аның территориясе Яшел Үзән районы составына кертелгән. 4521 1963 елның 4 гыйнварында Ширәмәт районы юкка чыгарыла, аның территориясе Чаллы һәм Чистай районнары составына кертелгән. 4522 1963 елның 6 мартыннан 1965 елның 31 мартына кадәр Чакмагыш районы Кушнаренко районы белән берләшкәч, Кушнаренкода “Агыйдел” исеме белән район гәҗите чыга. 4523 1963 елның мартыннан 1991 елга кадәр Чишмә районы гәҗите “По ленинскому пути” / “Ленин юлыннан” исеме белән чыга. 4524 1963 нче елда һәр хезмәт көненә 700 г ашлык, 30 тиен акча бирелә. 4525 1964 1966 елларда армиядә хезмәт иткән. 4526 1964 1967 елларда – Казан телестудиясендә мөхәррир, «Чаян» журналында әдәби хезмәткәр эшендә. 4527 1964–1967 елларда Совет армиясе сафларында хезмәт итә. 1970 елда университетны тәмамлаганнан соң, Кама Тамагы һәм Арча районы урта мәктәпләрендә ун ел чамасы директор булып эшли. 4528 1964 – 1967 елларда ул – Такталачык авылында «Таң» күмәк хуҗалыгының баш агрономы хезмәтендә. 4529 1964 1967 елларда хәрби хезмәттә була. 4530 1964 — 1968 елларда — ВЛКСМ өлкә комитеты әгъзасы, 1964 елдан — институтның гыйльми советы әгъзасы. 4531 1964 — 1968 елларда Мамадыш районының Үсәли урта мәктәбендә физика, математика укытучысы, мәктәп директоры урынбасары булып эшли. 4532 1964 1968 елларда Мари китап нәшриятының баш редакторы була. 4533 1964 1974 елларда Казан университетының фәлсәфә кафедрасы доценты һәм социологик эзләнүләр лабораториясе җитәкчесе. 4534 1964 67 елларда - «Кызыл таң» республика гәзите баш мөхәррире булып эшли. 4535 1964 елда Австриянең Инсбрук шәһәрендә Кышкы Олимпия уеннары кысаларында үткән хоккей турниры совет хоккейчыларының җиңүе белән тәмамлана. 4536 1964 елда Вагыйз Фәтхуллин Казан төзүче инженерлар институтын тәмамлый һәм төзелеш конструкцияләре кафедрасында укыта башлый. 4537 1964 елда дзюдо Олимпия уеннары программасына кертелә. 4538 1964 елда җөплелек саклану кануны бозылуы ачыла, һәм антидөньяның гади фәза-вакытта булуы шик астына куелган. 4539 1964 елда Инсбрукта ( Австрия ) узган IX Олимпия уеннарында 4x10 км эстафетасында катнашып өченче урын ала. 4540 1964 елда институтны тәмамлагач Ижау шәһәренә җибәрелә, 1966 елга кадәр фәнни-тикшеренү институтында мөһәндис-технолог булып эшли. 4541 1964 елда Казан Дәүләт педагогия институтының физика-математика факультетын тәмамлый, физика һәм производствога өйрәтү укытучысы белгечлеге ала. 4542 1964 елда Куштирәк урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, берничә ел колхозда клуб мөдире, мәктәптә лаборант һәм рәсем укытучысы булып эшли. 4543 1964 елда Мальта бәйсезлек ала, ә 1974 елдан республика игълан ителә, ләкин 1979 елга кадәр, Мальтада соңгы инглиз базасы бетерелгәнче, дәүләт башлыгы булып элеккечә инглиз патшабикәсе санала. 4544 1964 елда музей һәм сәнгать галереясе икенче бинага күчә, китапханә бу оешмалардан аерым эшли. 4545 1964 елдан авылның исеме Юлдус дип үзгәртелә. 4546 1964 елдан Җәмил Гыйльманов үзенең язмышын Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институты белән бәйли, 24 ел буена тарих бүлеген җитәкли. 4547 1964 елдан итальян коммунисты Пальмиро Тольятти исемен йөртә. 4548 1964 елда Норильск ихтыяҗлары өчен бу участоктан рельсларны җыеп алганнар. 4549 1964 елда район өлеше Ичалки авыл районына тапшырылган. 4550 1964 елда район торгызылган. 4551 1964 елда ССРБ рәссамнар берлегенә кабул ителә. 4552 1964 елда Түбән Варта шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4553 1964 елда үзенең беренче юмористик хикәясе белән «Башҡортостан пионеры» газетасы игълан иткән бәйгедә җиңеп чыга. 4554 1964 елда уйгыр теле диалектларын өйрәнеп, сүзлек (An Eastern Turki-English Dictionary) төзи. 4555 1964 елда ул бу институтны тәмамлый. 4556 1964 елда университетны тәмамлап, ике елга якын Татарстанның Мөслим төбәгендәге Уразмәт авылының урта мәктәбендә татар теле, әдәбияты һәм тарих укытучысы булып эшли. 4557 1964 елның 8 декабрендә «Алтын шайба» исемле балалар хоккей турнирына нигез салына. 4558 1964 елның декабрендә СССР ФАнең Казандагы Тел, әдәбият һәм тарих институты Әбрар Кәримуллинны кече фәнни хезмәткәр итеп эшкә ала. 4559 1964 елның Октябрь пленумына Хрущевны гаепләү докладын Суслов алты ай әзерли. 4560 1964нче елның апреленда мальдивлылар баш күтәрәләр һәм Британия администраторлыгың бинасын камап алалар. 4561 1965 1968 елларда армиядә хезмәт итә, анда кече авиабелгечләр хәзерли торган хәрби мәктәпне тәмамлый. 4562 1965-1968 елларда – Стәрлетамак станок төзу заводының матбугат органы – “Станкостроитель” гәзите мөхәррире. 4563 1965 — 1971 елларда «Татарстан яшьләре» газетасында эшли, аннары «Яшь ленинчы» газетасының җаваплы сәркатибе. 4564 1965 1977 елларда космик аппаратларны очыру, шул исәптән “Союз-Аполлон” программасын гамәлгә ашыруда катнаша. 4565 1965 1980 елларда – Татарстан АССР Рәссамнар берлеге идарәсе рәисе урынбасары. 4566 1965 - 1988 елларда «Җиңү байрагы» Бәләбәй районы гәҗите булып саклана. 4567 1965-1998 елларда Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театрында режиссер. 4568 1965 елда, 1971 елда - Һиндстанга каршы сугышлар. 4569 1965 елда аңа диссертациясез, зур фәнни казанышлары өчен физика-математика фәннәре докторы гыйльми дәрәҗәсе бирелә. 4570 1965 елда аның авырлыгы 40 кг да тулмый. 4571 1965 елда Зәкия Сафиуллина Аяз Гыйләҗевның “Көзге ачы җилләрдә” спектаклендә уйный. 4572 1965 елда Иске Сәфәргә кушаллар. 4573 1965 елда Куженер районы элекке чикләрендә яңадан торгызыла. 4574 1965 елда монах конгрегацияcенең эшчәнлеге Һиндстаннан читтә дә дәвам итә, хәзерге вакытта аның дөньяның 111 илендә 400 бүлеге һәм 120 илдә 700 шәфкатьлелек йорты бар. 4575 1965 елдан башлап Р. Фәизов яңадан туган якларында. 4576 1965 елдан «Ватан өчен» («Путь Родины», «Сершыв суле»), 2006 елдан « Авыргазы хәбәрчесе » («Аургазинский вестник», «Аургаза хыпарси») буларак дөнья күрә. 4577 1965 елда нигезләнгән. 4578 1965 елдан ул СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 4579 1965 елдан хәрби, юлчылар, медицина, коткару, махсус авиацияциясендә файдаланыла. 4580 1965 елда өченче мәртәбә торгызыла. 4581 1965 елда район дүртенче тапкыр барлыкка килгән. 4582 1965 елда район кечерәйтелә, аның административ үзәге Завьялово авлына күчерә, ә район исеме Завьялово районы итеп үзгәртелгән. 4583 1965 елда район төзәтелгән. 4584 1965 елда район хәзерге чикләренә керә. 4585 1965 елда район яңадан барлыкка китерелә. 4586 1965 елда район яңадан оештырыла. 4587 1965 елда район яңандан барлыкка килә. 4588 1965 елда укытучылар һәм укучылар көче белән яңа бинага өстәп, янкорма төзелә. 4589 1965 елда хәрби хезмәткә алына һәм Саратов өлкәсендә 3 ел хезмәт итә. 4590 1965 елда читтән торып укып Казан дәүләт университетының журналистика факультетында белем ала. 4591 1965 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4592 1965 елда Эрнесто Че Гевара Конго инкыйлабына кушыла. 4593 1965 елда яшь авторның бер төркем шигырьләре «Дуслык» исемле күмәк җыентыкка кертелә, ә 1967 елда «Яз миңа чәчәкләр китерә» дигән мөстәкыйль җыентыгы дөнья күрә. 4594 1965 елларда «Агыйдел» журналында мөхәррир урынбасары булып эшли башлый. 1967 1992 елларда Мәскәүдә «Литературная газета»ның бүлек мөдире булып эшли. 4595 1965 елны бетерүчеләрдән Ахметов Илдар, Мухаметшин Искәндәрләр авылыбызның горурланырлык шәхесләре булдылар. 4596 1965 елның 12 гыйнварында район төзәтелә. 4597 1965 елның 14 гыйнварында «Мәскәү» крейсеры суга төшерелде. 4598 1965 елның 1 апреленнән, Бакалы районы яңадан төзелгәч, “Коммунизм байрагы” (“Знамя коммунизма”) исеме белән, 11 000 тираж белән нәшер ителә. 4599 1965 елның гыйнварында Чамзинка районы кире корыла; шул ук елның ноябрендә Олы Березники районы торгызылган. 4600 1965 елның гыйнварыннан русча «Ленинский путь» / татарча «Ленин юлы» исеме белән чыга. 4601 1965 нче елның февраль аенда совхоз ике өлешкә аерыла - «Тукай» һәм «Нөркәй «совхозлары барлыкка килә. 4602 1966 - 1969 елларда хәрби хезмәттә. 4603 1966-1970 елларда Балык Бистәсе районы «Сельхозтехника»сының Котлы Бөкәш бүлекчәсенә кергән торфотрядның җитәкче булып эшли. 4604 1966 1970 елларда Вьетнам сугышында катнашкан, хәрби елга катеры белән җитәкчелек иткән. 4605 1966 — 1978 елларда Кадыйр Сибгатуллин Балык Бистәсе районында чыга торган «Октябрь юлы» (хәзерге «Авыл офыклары») исемле газета редакциясендә әдәби хезмәткәр һәм хатлар бүлеге мөдире булып хезмәт итә. 4606 1966 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 4607 1966 елга кадәр Казанцево исемен йөрткән. 4608 1966 елда Балык Бистәсе районы «Сельхозтехника» берләшмәсенә җитәкче итеп билгеләнә. 4609 1966 елда Башкорт дәүләт университетының филология факультетына укырга керә. 4610 1966 елда Бөекбритания армиясе майоры Рой Бэйтс әлеге ташландык платформага килә, анда үзенең пират радиостанциясен урнаштырырга уйлый. 4611 1966 елда Бөтенсоюз дирижерлар конкурсында лауреат була, ә СССРның Зур театрында уңышлы стажировкадан соң, 1967 елда анда дирижер булып кала һәм хәзерге көнгә кадәр шул хезмәтен башкара. 4612 1966 елда вафат була. 4613 1966 елда Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театрына баш режиссер вазифасын башкара башлый. 4614 1966 елда Г. Камал исемендәге татар дәүләт академия театрына кабул ителә һәм әлеге театрга бөтен иҗат гомерен багышлый (ике ел радиода эшләп ала). 4615 1966 елда Г.К. Орджоникидзе исемендәге Ырынбур зенит — артиллерия укуханәсенә кабул ителә. 4616 1966 елда диссертация яклап физика-математика фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 4617 1966 елда Ижау автозаводы төзелә. 4618 1966 елда Мирный өлкә буйсынудагы ябык административ-территориаль берәмлегенә үзгәртеп корыла (шәһәргә керү өчен махсус рөхсәт алырга кирәк). 4619 1966 елдан башлап КПСС-ның Ставрополь шәһәр комитетының беренче сәркатибе, 1968 елдан Ставрополь шәһәр комитетының икенче, соңрак беренче сәркатибе. 4620 1966 елдан башлап укыта. 4621 1966 елда «Новый мир» журналында басылган «Кәҗәүгез йолдызлыгы» ( ) повесте танылу китерә. 4622 1966 елда Норлат районының Колбай-Мораса урта мәктәбен тәмамлый. 4623 1966 елда Равил кире АКШка кайта. 4624 1966 елда республика Ленин ордены, 1971 елда — Октябрь Революциясе ордены, 1972 елда — Халыклар дуслыгы ордены белән бүләкләнә. 4625 1966 елда сигезьеллык мәктәп урта мәктәп итеп үзгәртелә. 4626 1966 елда Технионда бакалавр дәрәҗәсен ала, 1968 елда магистр була, ә 1972 елда PhD дәрәҗәсенә ирешә. 4627 1966 елда Уренгой бистәсе тирәсендә Уренгой газ чыганакны табалар, 1975 елда шәһәрнең төзелеше башлана. 4628 1966 елда Һиндстан премьер-министры булып сайлана. 4629 1966 елда Шаһинур Мостафин Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 4630 1966 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4631 1966 елда шул районның Түбән Ушмы унберьеллык мәктәбен, ә 1971 елда Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлый. 4632 1966 елны Казан танклар Кызыл Байрак орденлы Татарстан АССРның Югары Советы исемле уку йортын тәмамлый. 4633 1966 елның 10 мартында туа. 4634 1966 елның 26 декабрендә Театр коллективларының республика смотрында Әтнә халык театры Сәет Шәкүровның “Уракчы кыз” спектакле белән катнашып, беренче дәрәҗә дипломга лаек була һәм театр артисты буларак Зәкия Сафиуллина да диплом белән бүләкләнә. 4635 1966 елның 6 декабрендагы РСФСР Югары Советы президиумы карары белән яңа Ләмбрә районы барлыкка килгән. 4636 1966 елның ноябрендә 13-нче кое газ бирә. 4637 1966 нчы елда Бөек Ватан сугышында һәлак булучыларны искә алу һәйкәле салынды. 2008 нче елда һәйкәл яңа урынга күчерелде. 4638 1966 нчы елда мәктәп, медпункт, кибет салына. 1968 нче елның декабреннән дәүләт карамагынакүчерелә. 4639 1966 нчы елның 1 нче февраленнән “ Кызыл Татарстан”колхозы нигезендә “Балтач”терлек симертү совхозы оештырыла. 4640 1966 һәм 1970 елларда Калифорния штаты губернаторы сайлауларында җиңү яулый. 4641 1967 1970 елларда — Казан дәүләт университетының татар теле кафедрасы каршындагы аспирантурада укый (җитәкче проф. 4642 1967 1970 елларда «Ленинчы» газетасының ( Сарман районы ) бүлек мөдире, 1995 1997 елларда «Сарман» газетасының мөхәррире, 1991 - 1995 елларда « Ватаным Татарстан » газетасының үз хәбәрчесе булып эшли. 4643 1967 — 1970 елларда шул ук институтның аспирантурасында укый. 4644 1967 1972 елларда Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә укый. 4645 1967 1987 елларда – КПССның Башкортстан өлкә комитеты секретаре. 4646 1967-1993 елларда Лениногорск музыкаль - педагогия училищесында эшли, аның директоры була. 4647 1967 елда авылга дәүләт уты кертелә. 4648 1967 елда аның татар халкының тугрылыклы улы – Александр Матросов һәм Газинур Гафиятуллиннарның тиңдәшсез батырлыгын кабатлаган Барый Шәвәлиев турында “Чәчәкләр сөйли белә” исемле повесте басылып чыга. 4649 1967 елда Башкорт дәүләт университетының филология факультетына укырга керә. 4650 1967 елда Гренадага эчке үзидарә бирелә. 4651 1967 елда Д.И. Менделеев (элек җирле химия заводында эшләгән) хөрмәтенә исеме үзгәртелгән. 4652 1967 елда ил Англия белән ассоцияцияләнгән. 4653 1967 елда Казанга кайта, читтән торып Йошкар-Олада укый. 4654 1967 елда Казан дәүләт университетын тәмамлап, тарих белгечлеген ала. 4655 1967 елда Кенә урта мәктәбен тәмамлый, Казан шәһәренә килә, эшкә урнаша, мәшһүр Сара Садыйкова М.Горький исемендәге мәдәният сарае каршында оештырган сәнгать түгәрәгенә йөри. 4656 1967 елда Көньяк Йәмән бәйсезлек ала, ул 1839 елдан бирле британ протектораты булган була. 3 ел үткәч Көньяк Йәмән (ЙХДҖ) хакимияте советларча ориентация кабул итә. 4657 1967 елда л аннан югары белем алып чыга. 4658 1967 елда Леонид әфәнде әле беркем тарафыннан да өйрәнелмәгән Түбән Идел, Төньяк Кавказ, Калмык АССР территорияләрендә яшәүче төрки (татар, нугай, төрекмән) халыкларының телен өйрәнү, барлау эшенә тотына. 4659 1967 елдан 1990 елга кадәр 50 шәхескә һәм 5 иҗат төркеменә тапшырылган. 4660 1967 елдан аның исемен гарәп дөньясы горурланып телгә ала башлый. 4661 1967 елдан башлап республика хатын-кызлар журналы “Азат хатын” редакиясендә җаваплы сәркатип, соңрак редактор урынбасары булып эшли. 4662 1967 елдан татарча «Җиңүгә» гәҗите чыга башлый. 4663 1967 елдан хәрби хезмәттә. 4664 1967 елдан һөнәри язучы хезмәтендә. 4665 1967 елда Парижда үлә, Сент-Женевьев-де-Буа зиратында күмелгән. 4666 1967 елда Түбән Камада һәм 1973 елда Чаллыда трамвай хәрәкәте ачыла. 4667 1967 елда ул завод карамагандыгы югары техник уку йортын тәмамлый һәм инженер-металлург квалификациясен ала. 4668 1967 елда шәһәр статусы бирелә. 4669 1967 елда Яңгул урта мәктәбен тәмамлый. 4670 1967 елны Абдуллин Ринат Сәлим улы, Абдуллина Раушан Абдулла кызы, Максумова Дания Малик кызы, Тимершина Фәридә Госман кызы мәктәпне көмеш медальгә тәмамлдаылар. 4671 1967 елны Димитровград автоагрегат заводы – Тольятти шәһәрендәге ВАЗы филиалы корыла. 4672 1967 елның 31 октябрендә ССРБ Югары Советы Президиумы Боерыгы белән Октябрь инкыйлабының 50-еллыгына булдырылган. 4673 1967 елның 6 ноябрендә ачыла. 4674 1967 елның 9 октябрендә Эрнесто Че Гевара атып үтерелә. 4675 1967 елның ноябреннән — Казан дәүләт университетының татар әдәбияты кафедрасы укытучысы. 4676 1967 елында нигезләнгән, 2009 елда таратылган. 4677 1968 1970 елларда Марс Шабаев «Чаян» журналы редакциясендә тәрҗемәче һәм Татарстан Язучылар берлеге карамагында чыга торган “Идел” альманахының җаваплы редакторы хезмәтләрен башкара. 4678 1968 1970 ел Уфа дәүләт сәнгать институтында кафедра мөдире. 4679 1968 1972 елларда БАССР язучылар берлеге рәисе. 4680 1968 1973 елларда язучылар берлеге җаваплы сәркатибе. 4681 1968 1974 елларда Уфада китап нәшриятында мөхәррир, «Совет Башкортстаны» газетасының махсус хәбәрчесе булып эшли. 4682 1968 1977 елларда диңгез транспорты фәнни-тикшеренү институтында гыйльми хезмәткәр, “Наука и религия” журналында бүлек мөдире булып эшли. 4683 1968 1983 елларда БАССР язучылар берлегендә матур әдәбиятны пропагандалау бүлеген җитәкли. 4684 1968 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 4685 1968 едның 3 августында кысла авыруыннан үлгән, Кремль диварында күмелгән. 4686 1968 елда А. В. Луначарский исемендәге дәүләт театр сәнгате институтының (Мәскәү) режиссерлык бүлегенә укырга җибәрелә. 4687 1968 елда диаметры бер километрлы “Икар” астероиды, мәсәлән, Җирдән 6,36 миллион чакрым ераклыктан очып үтте. 4688 1968 елда әдипнең табигатькә багышланган беренче мөстәкыйль китабы — «Унике матур» исемле хикәяләр җыентыгы басылып чыга. 4689 1968 елда Казанга кайтып химия продуктлары фәнни-тикшеренү институтында эшли башлый, озак еллар аның фән һәм техника буенча директор урынбасары була. 4690 1968 елда Казан химия-технология институтыннан ул армиягә алына. 4691 1968 елда комсомолның Ленинград өлкә комитеты оештырган «Питер» рок-фестивалендә катнаша һәм яхшы вокалист булып таныла. 4692 1968 елда күмәк хуҗалык тормышына багышланган «Өзәрем юл кешеләре» исемле беренче романын яза. 4693 1968 елда Мәскәүнең Менделеев исемендәге химия-технология институтына аспирантурага укырга керә. 4694 1968 елдан «Алан» исемен йөртә. 4695 1968 елдан БАССР язучылар берлегенең рус язучылары бүлекчәсе җитәкчесе, әдәби фонд җитәкчесе ( 1983 1991 ), идарә сәркатибы вазыйфаларын башкара. 4696 1968 елдан бирле Башкортстанда яшь җырчыларның Газиз Әлмөхәммәтов исемендәге призына конкурс үткәрелеп килә. 4697 1968 елдан бирле Илялова Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтының өлкән гыйльми хезмәткәре, татар театр сәнгатенең тарихына, бүгенге хәленә бәйле проблемаларны тикшерү буенча фәнни эш алып бара. 4698 1968 елдан пенсиягә чыкканчыга кадәр Мюнхенда «Азатлык»ның татар-башкорт редакциясе мөдире була, «Азатлык»ның мөдирләр шурасы рәисе вазифасын башкара. 4699 1968 елдан ССРБ рәссамнар берлеге әгъзасы. 4700 1968 елдан Татарстан язучылар берлеге әгъзасы. 4701 1968 елдан — университетның математик анализ кафедрасы доценты. 4702 1968 елда Нью-Йорк шәһәрендә йөрәк авыртуыннан вафат була. 4703 1968 елда Прага язы реформаларын бастыру өчен Чехословакиягә Советлар җитәкчелегендәге Варшау пакты гаскәрләре бәреп керә. 4704 1968 елда ССРБга килүгә рөхсәтен алырга маташкан. 4705 1968 елда Ферия дель Соль фестивале уза алмады, ләкин шул елның 13 апрелендә үгезләр көрәше узды. 4706 1968 елда шәһәр составына Эжва шәһәр тибындагы бистәсе кертелә. 4707 1968 елда шәһәр тибындагы бистә статусын, ә 1998 елда шәһәр статусын ала. 4708 1968 елда язучы татар халкының гореф-гадәтләрен яктырткан "Туган ягым – яшел бишек" исемле автобиографик әсәрен тәмамлый. 4709 1968 елда "Янәшә тыныч яшәү, алгарыш һәм интеллектуаль ирек турында" брошюра яза, ул күп кенә чит илләрдә басылып чыга. 4710 1968 елны Кадошкино станциясе Старокорсаковский мәйдан авылы белән берләштерелеп, шәһәр тибындагы бистә итеп үзгәртелә. 4711 1968 елның 20 апрелендә Олы Әтнә мәдәният йортында үткән театрның 50 еллык юбилеенда үзешчән сәнгатьтә күп еллар актив катнашканы өчен Зәкия Сафиуллинага КПСС өлкә комитетының һәм Татарстан АССР Министрлар Советының Почёт грамотасы тапшырыла. 4712 1968 елның 27 мартында Гагарин тәҗрибәле инструктор Владимир Серегин белән МИГ-15 истребителендә очканда, Владимир өлкәсендә җиргә төшеп шартлап, очкычта һәлак була. 4713 1968 елның 3 августында Казанда вафат була. 4714 1968 елның җәендә Мәскәү өлкә педагогия институтының физик тәрбия факультетына читтән торып укырга керә. 4715 1968 һәм 1976 елларда АКШ президенты вазифасына намзәтлек кыла, ләкин фирка эчендә сайлауларда җиңелә. 4716 1969 1972 елларда Совет армиясе сафларында хезмәт итә, кайткач Саба районының мәдәният бүлегендә автоклуб мөдире булып эшли. 4717 1969—1973 елларда Яңа Үзән районы булган. 4718 1969 — 1979 елларда Олы Имәннең башлангыч, Югары Яхшыйның сигезьеллык мәктәпләрендә, Киров авылының урта мәктәбендә белем ала. 4719 1969 2001 елларда ВЛКСМның 50 еллыгы исемендәге Бәләбәй педагогика укуханәсе. 4720 1969-88 елларда СССР яшьләр җыелма командасы тренеры. 4721 1969 елга кадәр Казанда «Җиңү байрагы» исемле күп тиражлы газета мөхәррире вазифаларын башкара. 4722 1969 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 30 август — Ту-22Мның беренче очышы. 4723 1969 елда ансамбльгә бертуган Фәррух һәм Раушан Закировлар килә. 4724 1969 елда аның «Миләш сиртмә» исемле шигырьләр җыентыгы чыга. 4725 1969 елда Җидесу һәм Көнбатыш Кытай буенча сәфәр ясый, анда күп рәсем иҗат итә. 4726 1969 елда инде «Артек»та 150 бина, 3 медицина үзәге, мәктәп, «Артекфильм» киностудиясе, 3 суда йөзү бассейны, 7000 урынлы стадион була. 4727 1969 елда Мирсәй Әмирнең “Тормыш җыры” драмасы Республика смотрында беренче урынны яулый һәм Республика смотры лауреаты дипломы белән бүләкләнә. 4728 1969 елдан алып 1987 елга кадәр ул КПССның Башкортстан өлкә комитеты беренче секретаре булып эшли. 4729 1969 елдан бирле Зиннур Насыйбуллин — Казан радиокомитетында редактор хезмәтендә. 4730 1969 елда Павел VI тарафыннан Лучани Венеция патриархы дип игълан ителә, ә 1973 елның 5 мартыннан ул кардинал була. 4731 1969 елда Ричард Никсон администрациясенә кушыла. 4732 1969 елда Татарстан китап нәшриятында басылган “Татар теленең диалектологик сүзлеге”ндә рәсми татар ай исемнәре һәм аларның тасвирламасы чыгарылган. 4733 1969 елда Флүн Мусин «Алтмышынчы еллардагы татар прозасында уңай герой проблемасы» дигән темага – кандидатлык, ә 1983 елда «Татар совет прозасында сәнгатьчәлек тәҗрибәсенең эзлекле үсеше» дигән темага докторлык диссертациясе яклады. 4734 1969 елда хезмәтен тәмамлап кайткач, Актаныш район комсомол комитетында инструктор булып эшли. 4735 1969 елда Хисамов Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтына фәнни хезмәткәр булып кабул ителә. 4736 1969 елда Швейцариянең җир асты атом-төш реакторында радиация тирә-як мохиткә тарала. 4737 1969 елның 10-12 октябрендә ЦСКА хоккейчылары, Австриянең «Клагенфурт» клубын җиңеп (9:1, 14:3), Европа чемпионнары кубогына ия була. 4738 1969 елның 2 декабрендә вафат булган. 4739 1969 елны хезмәтен тутыргач, Фәрит белән Надир Мүнхенга киләләр. 4740 1969 шәһәрдә Сакмар ТЭЦ төзелә (хәзерге Русия челтәренең оешмасы). 4741 1970 - 1972 елларда хәрби хезмәтне үти. 4742 1970-1973 елларда Лефковиц Массачусетс хастаханәсендә эшли. 4743 1970 1973 елларда Мәскәүдә Н.К.Крупская исемендәге педагогика институтының эстетика кафедрасы каршындагы аспирантурада укый һәм, М.Җәлил иҗатының идея-эстетик үзенчәлекләре турында фәнни хезмәт язып, диссертация яклый. 4744 1970 1974 елларда әлеге авылның башлангыч мәктәбендә, 1974 1980 елларда Олы Шыңар урта мәктәбендә белем ала. 4745 1970 1975 елларда « Үзбәкфильм » киностудиясендә эшли, нәфис фильмнар төшерә, берничә рольдә уйный. 4746 1970 1975 елларда Халисә Мөдәррисова Башкорт дәүләт университетының татар-рус филологиясе бүлегендә белем ала. 4747 1970 — 1978 елларда ул — язучы-профессионал, фәкать әдәби иҗат эше белән генә шөгыльләнә, ә 1979 елның январеннан яңадан Татарстан китап нәшриятында өлкән редактор булып эшли. 4748 1970 1983 елларда «Сәйяр» вокаль-инструменталь ансамбле җитәкчесе. 4749 1970 - 1986 елларда Казан телевидение студиясендә кинорежиссёр. 4750 1970—80 нче еллар әдәбиятындә традицион темалар белән беррәттән экология проблемалары, фән һәм техника казанышлары чагылыш таба. 4751 1970 ел — Вакыйгалар * 1 март — Родезия Бөекбританиядән бәйсезлек игълан итте. 4752 1970 елда 52 яшендә үз-үзен үтерә. 4753 1970 елда авылга газ баллоны кулланылышка керә. 4754 1970 елда БАССР язучылар берлеге тәкъдиме белән «Уфанефть» идарәсенә эшкә китә. 4755 1970 елда беренче каттагы фатирларны күчереп бетергәч, театр Луговский урамындагы элекке чиркәү бинасына тулы хуҗа була. 4756 1970 елда исә Манила халыкара һава аланында аңа һөҗүм ясала: сюрреалист рәссам Бенхамин Мендоса-и-Амор Флорес папага хәнҗәр белән сикерә. 4757 1970 елда Казандагы ГПТУ-42гә тегүчелек буенча укырга керә, соңрак 8 нче номерлы фабрикада тегүче булып эшли. 4758 1970 елда кеше хокуклары комитетын булдыруда катнашкан өч кешенең берсе була. 4759 1970 елда «Кыңгырау» исемле мөсәкыйль китабы дөнья күрә. 4760 1970 елдан башлап тау бозлыклары калынлыгы үзгәрү картасы. 4761 1970 елдан Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрында эшли. 4762 1970 елдан Сибайда : радиокомитетның Урал арты буенча үз хәбәрчесе, комсомолның Сибай шәһәр комитеты бүлек мөдире ( 1973 ). 4763 1970 ел дан ССРБ Язучылар берлегендә тора. 4764 1970 елдан Фаяз Дунай КамАЗ һәм Чаллы шәһәре төзелешендә актив катнаша. 4765 1970 елда Равмер Хәбибуллин «Татнефть» берләшмәсенә идарә начальнигы итеп тәгаенләнә. 4766 1970 елда Рәдиф Сәгъди Казанның 113нче татар мәктәбендә (хәзерге 4 татар гимназиясе) укуын дәвам итә. 4767 1970 елда «Тукай тормышының хроникасы» дигән хезмәтен тәмамлый. 4768 1970 ел – “КамАЗ”ның сафка басачак элгәре – ремонт-инструмент заводы һәм шулай ук кою заводының соры һәм чүкелүчән чуен корпуслары нигезенә бетон салына. 4769 1970-еллар — 1970 елда башланган һәм 1979 елда тәмамланган унъеллык. 4770 1970-еллар ; 1979 ел * 24 гыйнвар – Иоанн Павел II ССРБ тышкы эшләр министры Андрей Громыконы кабул итә. 4771 1970-еллар ахырыннан татар халкы кими бара, 1990-еллар башында эмиграция массакүләм төс ала. 4772 1970 елларга кадәр Марста югары оешкан тереклек, хәттә шәһәрләр булуы хакында фараз бик җитди итеп каралган, ләкин 1962 1973 елларда ССРБ һәм АКШ җибәргән галәми аппаратлар Марста югары оешкан цивилизациясе булмавын исбатлыйлар. 4773 1970 елларда авыл составына күрше татар авылы Аделша (Яңа Чуртанлы) керә. 4774 1970 елларда Анкара шәһәрендә «Казан» татар мәдәни җәмгыяте оештырыла. 4775 1970 елларда гомуми урта белем бирүгә күчү совет халкының бик зур социаль казанышы булды. 4776 1970 елларда М. Горький исемендәге Краснодар краеның дәүләт драма театрында. 4777 1970 еллардан башлап, Көнбатышта «Кыйтга» (Континент) һәм «Вакыт һәм без» (Время и мы) эмигрант журналларында да әсәрләре басыла. 4778 1970 еллардан иҗаты активлаша. 4779 1970 елларда салынган яңа мәктәптә татар теле укыту беркайчан да бетмәгән, хәзер дә югары классларда атнасына 6 сәгать, түбән классларада 5 сәгать татар теле һәм әдәбияты укытыла икән. 4780 1970 елларда сәяси тормышында, авторитар идарә ысулларына торган саен күчә баручы Эрик Гейри фиркасе өстенлек итә. 1979 елда ярасыз путч була, нәтиҗәдә хакимияткә, Морис Бишоп җитәкчелегендәге коммунистик идеологияле НДМ фиркасе килә. 4781 1970 елларда шагыйрь Тураб Тула сүзләренә күп кенә җырлар язалар. 4782 1970 елның 30 июлендә Лондонда туа. 4783 1970 елның гыйнварыннан Чаллы Жилстроеның комсомол - яшьләр бригадасын җитәкли. 4784 1970 елның декабрендәге тәртипсезлекләр дәвамында гаскәр унлап кешеләрне үтерегән. 4785 1970 елның көзеннән ул Татарстан китап нәшриятында әүвәл баш редактор урынбасары, ә 1972 1977 елларда баш редактор булып эшли. 4786 1970 елны Чехословакиядә үткәрелгән ярышларда Федор Симашев үзенең иптәшләре Вячеслав Веденин, Владимир Воронков, Валерий Тараканов белән эстафетада дөнья чемпионы исемен алалар. 4787 1970 ел сайлауларында Консерватив фирка җиңү яулый, һәм 1970 елның 19 июнендә Эдвард Хит Бөекбритания премьер-министры булып билгеләнә. 4788 1970нче еллардан Степановка авылы янында нефть чыгарыла башлый. 4789 1970 нче елларда төзекләндерү Әҗем мәчетенең гаять әһәмиятле тарихи һәм сәнгать әсәре үрнәге булуын истә тотып, узган гасырның 70 нче елларында аны төзекләндерү һәм беренчел кыяфәтенә кайтару юлында зур эшләр башкарылган. 4790 1970нче елларның ахырында һәм 1980нче елларның башында Unix нигезендә күп кенә яңа операцион системалар барлыкка килә. 4791 1971 — 1973 елларда ССРБ Кораллы көчләрендә хәрби хезмәттә булганда, Төньяк гаскәри төркем органы «Знамя победы» газетасының штаттан тыш хәбәрчесе була. 4792 1971 1974 елларда хәрби хезмәттә була. 4793 1971 1976 елларда Казан ветеринария институтында укый, ветеринария табибы белгечлеге ала. 4794 1971-1980 елларда тарих-филология факультеты деканы. 4795 1971–1980 елларда тарих һәм филология фәннәреннән фәнни дәрәҗә бирү Советы җитәкчесе. 4796 1971 елда Intel фирмасы тарафыннан микропроцессор уйлап табыла, һәм дүртенче буын компьютерларның элементлар базасы меңләгән, миллионлаган транзисторларны эченә алучы микропроцессордан гыйбарәт. 4797 1971 елда XIV Үлчәмнәр һәм авырлык үлчәүләр буенча генераль конференция СИга үзгәрешләр керткән, атап әйткәндә, матдә микъдары берәмлеге ( моль ) өстәлгән. 4798 1971 елда АКШтагы Intel фирмасының микропроцессор уйлап табуы бик зур казаныш булган. 4799 1971 елда аны Алмания ПЕН-клубы президенты итеп сайлыйлар, соңрак ул халыкара ПЕН-клубны да җитәкли. 4800 1971 елда балетмейстер И. Смирнов куйган 2 нче редакциясе «Су анасы» ( ) исеме белән атала. 4801 1971 елда йөрәк авыруыннан үлә. 4802 1971 елда Ленинградта Ленком театрында уйный. 4803 1971 елда Лихтенштейн ил территориясендә яшәүче чит ил кешеләре өчен чикләүләр керткән (аларның саны илнең өчтән бер өлешеннән дә артмаска тиеш). 4804 1971 елда “Муса Җәлилнең Моабит чоры тормышы һәм иҗаты” дигән темага диссертация яклый. 4805 1971 елдан район гәҗите заманча корылган басмаханәдә нәшер ителә. 4806 1971 елдан Тәлгать Галиуллин – Алабуга педагогия институтының ректоры. 4807 1971 елдан – Урал хәрби округының башлыгы. 4808 1971 елдан — Ырынбур политехник институты. 4809 1971 елда Республика күчмә театрына (бүгенге К.Тинчурин исемендәге драма һәм комедия театры ) режиссер булып китә. 4810 1971 елда Рәссамнар берлегенә кабул ителә, ә 1980 елда берлекнең идарә әгъзасы булып сайлана. 4811 1971 елда Ринат Нуруллин 48нче номерлы Котлы Бөкәш урта мәктәбен тәмамлый һәм Котлы Бөкәш "Сельхозтехника" бүлекчәсенең моторлар ремонтлау цехында слесарь булып эшли башлый. 4812 1971 елда сигезъеллык урта мәктәбне тәмамлап, Иваново шәһәрендә урнашкан һөнәри училищеда укый. 4813 1971 елда совет хөкүмәтенә "Истәлекле язма" дип аталган хат юллый. 4814 1971 елда танылган кинорежиссер Али Хамраевның чираттагы фильмы турында фикер алышканда, яшь төзелеш Р. Мирхәйдәров тәнкыйть сүзләре әйтә. 4815 1971 елда Токио каласында туды. 4816 1971 елда Түбән Вартада аэропорт ачыла. 4817 1971 елда туган авылындагы урта мәктәпне тәмамлый, аннары Казан дәүләт университетының журналистика факультетына укырга килә. 4818 1971 елда ук Анджей Вайда романның тарихи бүлекләрен «Пилат һәм башкалар» фильмында күрсәткән була. 4819 1971 елда ул темасы бүгенге яшьләр тормышыннан алынып, сюжет нигезен автобиографик материаллар тәшкил иткән «Җилкәннәр җилдә сынала» исемле повестен тәмамлый. 4820 1971 елда халык депутатларының Казан шәһәр Советы карары белән Казан шәһәренең бер урамына профессор Н.С.Гарифьянов исеме бирелде. 4821 1971 елда читтән торып Мәскәү театр институтын (ГИТИС) тәмамлый. 4822 1971 елның 15 гыйнварында Асуан гидротехник корылмасы тантаналы рәвештә ачыла. 4823 1971 елның 29 сентябрендә Чиләбе өлкәсендә туа. 1986 – 1990 елларда Ташкенттагы Беньков исемендәге республика сәнгать училищесы, 1991 – 1997 елларда М.Уйгур исемендәге Ташкент театр сәнгать институтында белем ала. 1990-1991 елларда «Үзбәкфильм»да эшли. 4824 1971 елның 2 декабреннән БГӘ эчендә. 4825 1971 елның июлендә, американнар Айга дүртенче тапкыр аяк баскач, алар анда “Ай автомобиле”н сынап карый. 4826 1971 елны Рәзән югары хәрби һава десанты башлык уку йортын тәмамлый. 4827 1971нче елдан башлап сайлау хокукы барлык 18 яшькә җиткән кешеләрдә бар. 4828 1972-1974 елларда Совет армиясе сафларында хезмәт итә. 4829 1972 1975 елларда Казан дәүләт университеты аспирантурасының көндезге бүлегендә белем алырга мөмкинлек тапты. 4830 1972 1975 елларда районда җирле тапшырулар оештыра. 4831 1972 1975 елларда Сүриянең Димәшк университетында белем ала. 4832 1972 1977 елларда Казан авыл хуҗалыгы институтының механика факультетында белем ала. 4833 1972—1977 елларда Красноярск политехника институтында укыган һәм «инженер-төзүче» белгечлеге буенча тәмамлаган. 1977 елдан Себер төзү терестларында эшләгән һәм унбер ел эчендә мастердан трест идарәчегә кадәр юлны узган. 4834 1972 1998 елларда Данис Хәйруллин Чаллы шәһәренең Төзелешне механикалаштыру идарәсендә өлкән инженер, прораб, бүлек башлыгы булып эшли. 4835 1972 ел – гаиләсе белән Казанга күчеп килә. 1972 ел, апрель – 1983 ел, декабрь – “Татарстан яшьләре” газетасында эшли. 1983 – 2008 еллар – Татарстан китап нәшриятында эшли (матур әдәбият редакциясендә мөхәррир, редакция мөдире, баш мөхәррир). 4836 1972 елда XIV гасыр төрки-татар шагыйре Сәйф Сарай турында кандидатлык, 1991 елда «Татар әдәбияты һәм Шәрык классикасы (Үзара багланышлар һәм поэтика мәсьәләләре)» темасына докторлык диссертацияләре яклый. 4837 1972 елда АКШ Конгрессында кабул ителгән тексты АКШ конституциясенә рәсми төзәтмә буларак керү өчен канун буенча билгеләнгән вакыт өчендә кирәк булган 38 штатның канун чыгаручы ассамблеяләренең яклау тавышларыннан 35 генә җыелды. 4838 1972 елда аның балалар өчен язылган «Бер, ике, өч» шигырьләр җыентыгы, ә 1976 елда «Тәгәри китте йомгагым.. 4839 1972 елда балалар өчен «Батыр ярасыз булмый» дип исемләнгән маҗаралы повесть яза. 4840 1972 елда Әхәт Фазылҗанов Балтач районында чыга торган «Хезмәт» газетасы редакторы итеп билгеләнә. 4841 1972 елда институтка Идел буе халыклары арасында мәдәни-агарту эшләре алып барган мәгърифәтче Макар Евсевьев исеме бирелә. 4842 1972 елда Казан дәүләт университетын тәмамлый. 4843 1972 елда кире Онтариога кайта, икенче тапкыр кияүгә чыга. 4844 1972 елда монда Олимпиада уеннары узган. 4845 1972 елда Мюнхендагы Олимпиадага бара, ләкин уңышсыз чыгыш ясый. 4846 1972 елдан композитор Мәскәүдә яши. 4847 1972 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 4848 1972 елда Римзил Вәли университетны тәмамлый, 1973 1975 елларда ЦК ВЛКСМ каршында Югары комсомол мәктәбенә ирекле тыңлаучы булып йөри. 4849 1972 елда СССР чемпионатында беренче катнашкач та, икенче урынны алган. 4850 1972 елда «Татнефть» берләшмәсе начальнигы урынбасары вазыйфасына күчерелә. 4851 1972 елда туган авылындагы урта мәктәпне тәмамлый һәм 1977 елга кадәр Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияте факультетында укый. 4852 1972 елда укуын уңышлы тәмамлаганнан соң, аны рәсми юллама белән Татарстанның Кама Тамагы районындагы Балтач авылы мәктәбенә укытучы итеп җибәрәләр. 4853 1972 елда ул Казан архитектура төзелеш университетына укырга керә, 1974 елда Мәскәү архитектура институтына күчә, 1978 елда аны тәмамлый. 4854 1972 елда ул яшь шагыйрьләрнең 5 нче Бөтенсоюз фестивалендә катнаша. 4855 1972 елда Халыкара мөнәсәбәтләр буенча Мәскәү дәүләт институтын (МГИМО) тәмамлаган. 4856 1972 елда Япониянең Саппоро шәһәрендә XI кышкы Олимпия уеннары үткәрелә. 4857 1972 елны аны да бетергәннәр. 4858 1972 елның 17 декабрендә ССРБнең Югары Президиумы Указы нигезендә, Совет Социалистик Республикалар Берлеге төзелүенең 50 еллыгы, ягъни алтын юбилее уңаеннан кабул ителә. 4859 1972 елның 22 маенда Цейлон вилаяте яңа конституция буенча бәйсез Шри-Ланка җөмһүрияте итеп үзгәртелә. 4860 1972 елның 22 октябрендә вафат. 4861 1972 елның 24 апрелендә Чечен-Ингуш АССР да туган. 4862 1972 елның 28 мартында Елизавета II карары буенча Британия империясе Ордены командоры исеменә лаек була. 4863 1972 елның декабрендә Мансур Абдрахманов мәңгелек йортка күчте, татар зиратына җирләнде. 4864 1972 елның февралендә Япониянең Саппоро шәһәрендә СССР җыелма командасы кабат Олимпия алтынына лаек була. 4865 1972 ел туган елы булып исәпләнә. 4866 1973 1975 елларда Диас Вәлиев Мәскәүдә Югары әдәби курсларда укый. 4867 1973 — 1978 елларда Башкорт академик драма театрының музыкаль бүлеген җитәкли. 4868 1973 — 1982 елларда Ренат Харис ТАССР мәдәният министры урынбасары булып эшли. 4869 1973 1988 елларда «Агыйдел» журналында әдәби хезмәткәр. 4870 1973 1988 елларда бу команданың сакчысы була. 4871 1973 — 1990 елларда ул Оренбур филармониясе каршындагы татар драма коллективында артист булып эшли. 4872 1973 елда VII Җәйге Универсиада Мәскәүдә үтә ( ). 4873 1973 елда дирижер Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясенә лаек була. 4874 1973 елда Дьюка университеты хастаханәсендә медицинаның адъюнкт-профессоры һәм биохимия буенча өлкән укытучы дәрәҗәсен ала. 1976 елдан галим Һовард Һьюз медицина институтында эшли. 4875 1973 елда запаска кайтарылганнан соң, ул хезмәт эшчәнлеген республика сатира һәм юмор журналы «Һәнәк»тә әдәби хезмәткәр булып башлый. 4876 1973 елда Илдар Юзеев «Татарстан яшьләре» газетасында яшь шагыйрь иҗатына багышланган мәкаләсен бастыра, үзенең фатихасын бирә. 4877 1973 елда Казан дәүләт университетында кандидатлык диссертациясен яклап, биология фәннәре кандидаты була. 4878 1973 елда Казан дәүләт университетының журналистика факультетына укырга керә. 4879 1973 елда Ленинград АЭСы эшли башлый. 4880 1973 елда Ленинградта җыелма-монолит конструкцияләрнең ныклыгын өйрәнүгә багышланган кандидатлык диссертациясен яклый. 4881 1973 елда Ленинградта ЛГИТМИК театр институтының татар студиясен тәмамлый. 4882 1973 елдан АвтоВАЗ белән хезмәттәшлек итә. 4883 1973 елдан бирле әлеге дисциплина буенча Дөнья чемпионаты үткәрелә башлый. 4884 1973 елдан КПСС әгъзасы. 4885 1973 елдан — республика буйсынудагы шәһәре. 4886 1973 елда «Оргсинтез» заводының республикада иң беренче 50 метрлы йөзү бассейны ачыла. 4887 1973 елда Татарстан Язучылар берлегенә кабул ителгәч, ул актив рәвештә берлек каршындагы тәрҗемәчеләр сиксәсе эшчәнлегендә катнаша, 1974 — 1979 елларда секцияне җитәкли. 4888 1973 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 4889 1973 елда Югославиянең "Политика" гәҗитенең (en) Алманиядәге җурналисты Вальтер Шульц белән очраша; Соңыннан Югослав гәҗитләрдә Йозеф Шульцның сәләтле рәссәм һәм Һитлерга каршы булган алман оппозициясе (en) вәкиле булуы турында яза. 4890 1973 елда Яков Зельдович һәм Алексей Старобинский Стивен Һокинг белән Мәскәүдә очраша һәм квант механикасының билгесезлек мәсләге буенча әйләнә торган кара тишекләр кисәкчекләрне таратырга тиешлеген күрсәтә. 4891 1973 ел – комплексның беренче чиратын эшләтеп җибәрү өчен кирәк булган төп биналар төзелеп бетә, беренче шәһәр трамвае йөри башлый (8 октябрьдә https://ru. 4892 1973 елны корал итеп алынган. 4893 1973 елның 3 апрелендә кечкенә телефон сынау үтә. 4894 1973 елның 4 декабрендә вафат була. 4895 1973 елның гыйнварында безнекеләр Ай өслегенә “Луноход-2”не төшерә. 4896 1974 1936 елның 2 июнендә Уфада туган. 4897 1974 − 1976 елларда — Бөекбританиянең Тышкы эшләр министры. 4898 1974—1976 елларда Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театрының баш администраторы, аннары Курчак театры һәм Күчмә театрның директоры булып эшли. 4899 1974 1977 елларда сәнгать мәктәбендә укый, соңрак СГПТУ-61 га керә, "агачка уеп рәсем ясаучы" һөнәрен өйрәнә. 4900 1974 – 1978 елларда Казан сәнгать училищесының театр-декорация бүлегендә укый. 4901 1974 – 1979 елларда ул – Казан дәүләт университеты студенты. 4902 1974 1979 елларда ул Татарстан Язучылар берлеге идарәсе әгъзасы, ә 1975 1980 елларда РСФСР Язучылар берлегенең комиссиясе әгъзасы булып торды. 4903 1974 1981 елларда Ә.Мәхмүдов СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында фәнни хезмәткәр булып эшли. 4904 1974 – 1982 елларда ул яңадан «Казан утлары» журналының баш редакторы хезмәтендә. 4905 1974 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 4906 1974 елга дөньяның иң көчле чаңгычылары арасында Ф. П. Симашев өченче урында тора. 4907 1974 елда авылда медпункт ачыла. 4908 1974 елда аның «Әманәт» дигән шигъри җыентык дөнья күрә. 4909 1974 елда В. Мәүликов бригадасы Муса Җәлил премиясенә лаек була. 4910 1974 елда Зәки барча көндәшләрен җиңеп СССР беренчелегендә җиңә. 4911 1974 елда «Йолдызлы кичтә», «Таңсылу» хикәяләре « Азат хатын » һәм « Идел » журналларында басылып чыга. 4912 1974 елда Казан театр училищесын тәмамлый. 1974-1976 елларда Республика күчмә театрында эшли, 1980 елдан Г.Камал исемендәге Татар академия театрында эшли башлый. 4913 1974 елда Ленин ордены белән бүләкләнә. 1986 елның 19 октябрендә гәзиттә педагог-новаторлар төркеме, шулай ук, публицистлар С.Л. Соловейчик һәм В.Ф. Матвеевның “Хезмәттәшлек педагогикасы” дип аталган мәкаләсе дөнья күрә. 4914 1974 елда Михалков үз беренчесе фильмын "Ят кешеләр арасында үз кеше, үз кешеләр арасында ят кеше" төшерә. 4915 1974 елдан башлап ул Республика күчмә театрында эшли башлый. 4916 1974 елдан – Генераль штабының Хәрби-фәнни идарәсенең җитәкчесе. 4917 1974 елдан Казанда яши һәм язучы-профессионал сыйфатында әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә. 4918 1974 елдан консерваториянең студентлар тәҗрибәсе (практика) бүлеге мөдире итеп билгеләнә. 4919 1974 елдан республика һәм үзәк матбугатта Инга Бикбулатова мәкаләләре басыла башлый. 4920 1974 елда пекарня эшли башлый. 4921 1974 елда Советлар Берлеге күләмендә үткәрелгән халык җырларын башкаручылар арасында җиңеп чыга. 4922 1974 елда Стивен Һокинг кара тишек нурланышын фаразлый, аның хөрмәтенә күренеш аталган, шулай ук Якоб Бекенштейн кара тишекнең чикләнгән, нульсез температурага һәм энтропиягә ия булуын күрсәтә. 4923 1974 елда укуын тәмамлап чыкканнан бирле Рөстәм Фәйзуллин Татарстан радио-телевидение системасында эшли. 4924 1974 елда ул 3 симфония яза, 1980 елда 4 симфониясенең премьерасын күрсәтә. 4925 1974 елда ул Татарстан радиокомитетына тәрҗемәче хезмәтенә күчә. 4926 1974 елда Үрге Чебенле авылында Геройга бюст куелган. 4927 1974 елда шәһәрнең төньягында яңа вокзал төзелеше башланды, 1976 елда төзелгән диярлек карказа ташлаган иде һәм утыз артык ел эчендә бу "озак төзү" булып кала иде. 4928 1974 елда шәһәр тибындагы посёлогы статусын ала. 4929 1974 елда шигырьләре “Башкорт лирикасы үрнәкләре” исеме белән русча чыккан җыентыкка кертелгән. 4930 1974 елда Ырынбур газ эшкәртү заводының беренче өлеше сафка кертелде. 1974 елда Ырынбур газ эшкәртү заводының икенче, 1978 елның өченче өлешләр сафка индерелә. 4931 1974 елда Яңгул урта мәктәбен тәмамлый һәм укуын Казан ветеринария институтында дәвам итә. 4932 1974 ел – “КамАЗ” баш конструкторы идарәсенең тәҗрибә цехында беренче двигатель җыела. 4933 1974 елның 14 сентябрендә ачыла. 4934 1974 елның 30 гыйнварында Уэльс көнбатышындагы Пембрукшир каласында туа. 4935 1974 елның 9 августында безнең “Луна-24” ике метр да алтмыш сантиметр тирән­лек­тән алып кайткан туфракта Айда су бул­ган­лыгын ышанычлы итеп расларлык дә­лил­ләр табыла, американнар исә моны 1994 елның гыйнварында — 20 ел үткәч кенә дәлилли ала! 4936 1974 елның май аенда узган сигезенче корылтайда исә каләмдәшләре аны Татарстан Язучылар берлеге идарәсенең рәисе итеп сайлыйлар. 4937 1974 елны Ташкент физик культура институтын тәмамлый. 4938 1975 — 1977 елларда гаскәри хезмәттә булып кайтканнан соң, янә Балык Бистәсе район газетасында журналистлык эшен дәвам иттерә, газета редакциясенең хатлар бүлеген җитәкли. 4939 1975 — 1977 елларда Джеральд Форд администрациясен җитәкли. 4940 1975 1977 елларда Мәскәүдәге Югары әдәби курсларда укып кайта. 4941 1975 – 1980 елларда ЛГИТМИКта (хәзерге СПбГАТИ) белем ала. 4942 1975 – 1980 елларда ТАССР Рәссамнар берлеге идарәсе рәисе булып тора. 4943 1975 – 1981 елларда Мәскәүнең мигъмарият институтында укый. 4944 1975 — 1988 елларда Польшаның Хелм воеводалыгы үзәге. 4945 1975 — 1999 елларда Польшаның Тарнув воеводалыгы үзәге. 4946 1975 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 22 февраль — Су-25 штурмовик прототипының беренче очышы. 4947 1975 елда Акира Куросава, Япония һәм СССР хөкүмәтләре ярдәме белән төшерелгән “Дерсу Узала” Оскар бүләгенә лаек булган. 4948 1975 елда аларның Алинә исемле кызлары туа, ләкин 4 ел бергә яшәгәннән соң гаиләсе таркала. 4949 1975 елда аны Татарстан китап нәшриятына музыка редакторы итеп чакыралар. 4950 1975 елда "Ил һәм дөнья турында исемле китап яза. 4951 1975 елда Казан моторлар төзү заводы каршындагы 15 нче профтехучиличега укырга керә Токарь һөнәрен үзләштереп, Казан моторлар заводында эшли башлый. 1980-1982 елларда Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. 4952 1975 елда кече лейтенант дәрәҗәсе белән Венесуэла хәрби академиясен тәмамлый. 4953 1975 елда Ленинград дәүләт университетының юридик факультетын тәмамлый; укып бетергәннән соң, распределение буенча ССРБ Дәүләт иминлеге комитетына җибәрелә. 4954 1975 елда Маклаково һәм Новомаклаково шәһәр тибындагы бистәләре Лесосибирск шәһәренә берләштереләләр. 4955 1975 елда Мәскәү җиңел сәнәгатьнең технологик инстиуттын тәмамлый. 4956 1975 елда Мәскәү химия-технология институтының аспирантурасына керә, аны тәмамлап кандидатлык диссертациясе яклый. 1978-1980 елларда Түбән Кама «Нефтехим» берләшмәсенең фәнни идарәсендә өлкән мөһәндис, фәнни-тикшеренү лабораториясе начальнигы була. 4957 1975 елдан 1976 елга хәтле — штаб башлыгы, пәрәшүт-десант батальоның командирының урынбасары. 4958 1975 елдан башлап ул — «Казан утлары» журналы редакциясендә поэзия бүлеге мөхәррире хезмәтендә. 4959 1975 елдан башлап ул “ Социалистик Татарстан ” газетасының әдәбият-сәнгать бүлегендә махсус хәбәрче булып эшли. 4960 1975 елдан Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институты аспиранты. 4961 1975 елдан Гуанабара штаты башкаласы. 4962 1975 елдан КПСС ҮК сәркатибе, 1985 елдан — Генераль сәркатибе; 1988 елдан ССРБ Югары Шурасы Президиумы рәисе, 1989-1990 елдларда ССРБ Югары Шурасы рәисе. 4963 1975 елдан хәзерге исемен йөртә. 4964 1975 елда Ослода ( Норвегия ) Тынычлык өчен Нобель премиясен алу тантанасында вәкиллек итә. 4965 1975 елда Сантьяго метросы ачыла. 4966 1975 елда үпкә яман шешеннән вафат була, васыятькә карамастан Мәскәүнең Новодевичье зиратында күмелгән. 4967 1975 елда яшьләр арасындагы Болгариядә узган дөнья чемпионатында, 1976 елда Польшада узган Европа чемпионатында беренчелекне яулый. 4968 1975 елның 12 июлендә Португалия дәүләткә бәйсезлек бирә. 4969 1975 елның 23 августында ачыла. 4970 1975 елның 28 ноябрендә Көнчыгыш Тимор бәйсезлек игълан итә. 4971 1975 елның 29 маенда Башкортстанның Бо­рай районы Чалкак авылында туа. 4972 1975 елның 8 маенда КамАЗның двигательләр заводы шефлыкка алган Яр Чаллының 19нчы мәктәбе базасында Мәскәү дәүләт мәдәният институтын тәмамлаган Юрий Колесников (? 4973 1975 елның гыйнварыннан читтән торып уку бүлегенә күчеп, Татарстанның Балык Бистәсе районы газетасында әдәби хезмәткәр вазыйфаларын башкара. 4974 1976 1978 елларда Мәскәү хәрби округында Мәскәү шәрәфле каравыл ротасында хәрби хезмәтен үтәгән. 4975 1976 1981 елларда Казан дәүләт университетының механика-математика факультетында укый. 4976 1976 1987 елларда Казанда Татар дәүләт филармониясендә җырчы. 4977 1976 1996 елларда Тел, әдәбият һәм тарих институтында фәнни архив мөдире, иҗтимагый фикер һәи археология бүлекләрендә хезмәткәр. 4978 1976 да Р.Г. Нәҗметдинов исемендәге шахмат һәм шашка сарае каршында Казан го уенчылары клубы оештырыла. 4979 1976 елга кадәр КДПИда укыта. 4980 1976 елда бистәдәге урта мәктәпне тәмамлый, аннан соң ул Казан музыка училищесының вокал бүлегенә укырга керә. 4981 1976 елда БМОга керә. 4982 1976 елда Джимми Картер Демократик фирка тарафыннан президент мөддәтенә тәкъдим ителә һәм бу вазифага 1977 елда керешә. 4983 1976 елда Казанда вафат. 4984 1976 елда «КамАЗ ритмнары» вокаль-инструменталь ансамбле (җитәкчесе К. Солдаткин) белән берлектә «Кеше» дигән музыкаль-шигъри тамаша әзерләнеп, КамАЗ заводларында күрсәтелә. 4985 1976 елда кардинал Лучани «Illustrissimi» дигән китап бастырып чыгара. 4986 1976 елда Ленинградта «Костер» журналында эшли. 4987 1976 елда Мочали сабантуенда батыр калды. 4988 1976 елдан 1977 елга хәтле — 80-нче пәрәшүт-десант полкының штаб башлыгының урынбасары. 4989 1976 елдан «Әкият» Татар дәүләт курчак театрының куючы рәссамы булып эшли. 4990 1976 елдан — язучы-профессионал, әдәби иҗат эше белән генә шөгыльләнә. 4991 1976 елда Ослода оештырылган махсус чарада, мәрхүм булган Хаугның кызы Андерс Хогенга әтисеннән калган мирасны — бронза медальне тапшырган. 4992 1976 елда рәссамга И. Репин исемендәге премия, ә 1980 елда сәнгатьне үстерүдәге хезмәтләре өчен СССРның халык рәссамы дигән исем бирелде. 4993 1976 елда Стив Возняк һәм Рональд Уэйн белән бергә Apple ширкәтен нигезли. 4994 1976 елда туган авылындагы урта мәктәпне тәмамлагач, Казан университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә укып югары белем ала. 4995 1976 елда Тукайга багышланган музей ачыла. 4996 1976 елда ук институт беренче категорияле югары уку йортына әверелә. 4997 1976 елда ул үзе гаиләсе белән Көнчыгыш Төркестандагы Кытай золымына чыдый алмыйча Австралиягә килеп урнаша. 4998 1976 елда фаҗигале рәвештә һәлак була: иптәше белән узып баручы поездга таптала. 4999 1976 елда Һавел коммунистик хакимияттән кеше хокукларын хөрмәт итү турында имзаланган халыкара килешүләрне үтәүне сораган Хартия 77-не әзерләүдә катнаша. 5000 1976 елда Югары Шепкә урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, Казан дәүләт университетының тарих бүлегенә конкурстан үтә алмау сәбәпле, Түбән Камадагы 66 нчы техник училищеда укый һәм ике ел шин заводында эшли. 5001 1976 елның 16 мартында кинәт кенә, үз теләге белән вазифасын калдыра. 5002 1976 елның апреленнән бирле ул матбугат эшендә: «Ялкын» журналы редакциясендә җаваплы секретарь вазифаларын башкара. 5003 1976 елның көзендә Татарстан Язучылар берлеге оештырган яшь иҗатчылар семинарында аның шигырьләре һәм хикәяләре уңай бәя ала, һәм, иҗат мөмкинлекләрен киңәйтү максатыннан, өлкән әдипләр аңа Казанга күчеп килергә киңәш итәләр. 5004 1976 елның февралендә СССР җыелма командасы Австриянең Инсбрук шәһәрендә кышкы Олимпия уеннары кысаларында үткәрелгән хоккей турнирының җиңүчесе була. 5005 1977—1979 елларда Рәфкать Кәрами Мәскәүдә элеккеге СССР Язучылар союзы каршындагы икееллык Югары әдәби курсларда укып кайта. 5006 1977 1983 елларда ул – нәшриятның матур әдәбият редакциясендә өлкән редактор хезмәтендә. 5007 1977-1988 елларда Башкортстан дәүләт педагогика институтында социологик тикшеренүләр кафедрасына һәм лабораториясенә җитәкчелек итә. 5008 1977 2012 елларда мәчет имамы - мөфти Җәгъфәр Пончаев ( 1940 2012 ). 5009 1977 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 20 май — истребитель Су-27 (Т-10С/Т10-17) ның беренче очышы. 5010 1977 елда «Айлы кичләр» шигъри җыентыгы һәм «Борылам да карыйм.. 5011 1977 елда АКШ ватандашлыгын кабул итә. 5012 1977 елда аларга * протистлар ( ) * архебактерияләр ( ) кушылганнар. 5013 1977 елда архиепископ һәм кардинал дәрәҗәләрен ала. 5014 1977 елда башта Төркиядәге Европа чемпионатында венгр Лайош Рацка оттырып өченче була. 5015 1977 елда - беренче очыш. 5016 1977 елдагы ил беренчелегендә Сериков Константиновка оттыра һәм үзе өчен нәтиҗәләр ясый. 5017 1977 елда диссертация яклап, техник фәннәр докторы гыйльми дәрәҗәсен ала. 5018 1977 елда әдипне Татарстан Язучылар берлеге идарәсенең җаваплы сәркатибе итеп сайлыйлар. 1978 елдан ул Идарә рәисенең урынбасары, ә 1984 елның июленнән Татарстан китап нәшриятының матур әдәбият редакциясе мөдире хезмәтендә. 5019 1977 елда исемен Ненец автономияле округына алыштыра. 5020 1977 елда Мәскәүдә вафат була. 5021 1977 елдан 1980 елга хәтле — М.В. Фрунзе исемендәге хәрби академиясының укучысы. 5022 1977 елдан башлап Марсель метрополитены хезмәт күрсәтә. 5023 1977 елдан — Эвенк автономияле округы. 5024 1977 елда Ренцо Пиано, Ричард Джордж Роджерс һәм Жанфранко Франчини проекты буенча төзелгән Жорж Помпиду Мәдәният үзәге хәзерге заман Франциясе сәнгатенең төп үзәге булып санала. 5025 1977 елда хәрби түнтәрелеш нәтиҗәсендә Пакистан АКШ сәясәтен яклый башлый, Әфганстан мөҗәһидләрен яклый. 5026 1977 елның мартыннан И.Юзеев Татарстан Язучылар берлегендә яшь авторлар белән эшләү буенча идарә рәисенең урынбасары вазифаларын башкара. 5027 1978 1985 елларда Республика татар күчмә театрында режиссер. 5028 1978 елга дөньяда якынча 100 төш реакторы эшли инде. 5029 1978 елда «Аерылмас дустым» һәм «Сулыш» шигъри җыентыклары өчен автор Татарстанның Муса Җәлил исемендәге комсомол премиясенә лаек булды. 5030 1978 елда аны М. Әхмәтҗанов кабат язып кайта. 5031 1978 елда Г.Бәшировның "Җидегән чишмә" романы басылып чыга. 5032 1978 елда Иван Поддубный истәлегенә оештырылган халыкара бәйгедә ул финалда Константинов белән очраша. 5033 1978 елда илдә дәүләт түнтәрелеше булып ала. 5034 1978 елда Кито һәм Краков ЮНЕСКО Бөтендөнья мәдәни мирасы исемлегенә беренче шәһәрләр булып кертелгәннәр. 5035 1978 елда, Микки Маусның 50-нче туган көнендә Голливудның Дан аллеясында (en) беренче анимацион персонажы йолдызы урнаштырылды. 5036 1978 елдан Абай исемендәге Казакъ дәүләт академия опера һәм балет театры солисты. 5037 1978 елда нигезләнгән Лихтенштейнның P.E.N. клубы халыкара шәхесләрне җыя. 5038 1978 елдан — институтның фәнни лабораториясе мөдире. 5039 1978 елдан Мөнирә Казан дәүләт мәдәният институтында укытты. 5040 1978 елдан Р.Хәлиуллина – профессиональ язучы хезмәтендә. 5041 1978 елдан соң ирекле иҗади эштә. 5042 1978 елдан СССР Спорт комитетында эшли. 5043 1978 елдан Татарстанның тәбигать истәлеге. 5044 1978 елдан эстрада артисты (Росконцерт). 5045 1978 елда Пенза сусаклагычын төзү сәбәпле түбән урнашкан авылларны Засечноега күчерә башлаганнар. 5046 1978 елда пятиборье һәм биатлон буенча халыкара союз биатлонны популярлаштыру буенча зур адым ясый — аз калибрлы коралдан атуга күчә. 5047 1978 елда СССР җыелма командасы янәдән дөнья чемпионы титулына МЛ була. 5048 1978 елда Татарстан китап нәшриятында басылган Кәрим Абдюшевның «Карашәм» дип аталган китабыннан мондый юлларны укыйбыз: «Безнең авылның бу урында бик күптәннән төпләнүен раслый торган бер язма да бар. 5049 1978 елда төзелеп, 1989 елда тугызъеллыкка әверелгән мәктәп янә башлангычка әйләндерелгән һәм хәзер Иске Ярмәк урта мәктәбе филиалы булып санала. 5050 1978 елда ул «Ялкын» журналына эшкә килә. 5051 1978 елда халык санын алганда уңайлырак булсын сылтавы белән авыл рәсми рәвештә Кече Кашаевка авылы эчендә исәпләнә башлый. 5052 1978 елда Шамил Хисаметдинов җитәкләгән ил җыелма командасына керүче ун көрәшченең берсе дә Мексикада үткән дөнья чемпионатында медальсез калмады, алтысы — алтын, берсе — көмеш, өчесе бронза медаль алып кайтты. 5053 1978 елда шушы ук институтта эшкә калдырыла, төрле елларда кече, өлкән, баш гыйльми хезмәткәр вазифаларын башкара. 5054 1978 елның июнендә Г.Мөхәммәтҗанов «Совет мәктәбе» журналы редакторы итеп билгеләнә һәм гомеренең ахырына кадәр бөтен белемен, энергиясен, талантын шушы журналга багышлый — башта аның редакторы, аннан соң җаваплы секретаре була. 5055 1978 елны Рафаил Советлар Союзы мәктәп балалары «Спартакиад»сында беренчелекне яулый һәм 16 яше тулыр-тулмас спорт остасы нормасын тутыра. 5056 1978нче елның 12 декабрендә яңа демократик Конституция кабул ителә. 1981нче елдагы хәрби путчтан соң 1982нче елдагы парламент сайлауларында социалистлар җиңәләр, Фелипе Гонсалес 1996нчы елга кадәр премьер-министр була. 5057 1979 – 1982 елларда ул – «Казан утлары» журналының җаваплы сәркатибе. 5058 1979 — 1983 елларда Нәҗибә Сафина Краснокама район газетасында эшләвен дәвам иттерә, хезмәте дәверендә үзенең тырышлыгы, үҗәтлеге белән «Вперед» газетасының татарча дубляжын («Алга»ны) «Кама танңары» исемле мөстәкыйль чыгышлы газетага әверелдерүгә ирешә. 5059 1979 1996 Н.К. Крупская исемендәге Мәскәү өлкә педагогия институты кафедра мөдире. 5060 1979 елга кадәр шәһәрнең рәсми исеме Готхоб булган. 5061 1979 елда АКШның Мичиган штатындагы Гранд-Рапидс шәһәре янында снёрфинг буенча беренче Дөнья чемпионаты уздырыла. 5062 1979 елда Американың Гарвард университеты китапханәсе шагыйрьнең «Әйтелмәгән әйтер сүзләрем» исемле шигырьләр җыентыгын соратып ала. 5063 1979 елда Британ парламентына Консерватив фиркадә вәкиле буларак керә. 5064 1979 елда «Вояҗер-1» галәми аппараты, Юпитер тирәсендә очып үтү вакытында, тагын өч иярченне таба. 5065 1979 елда «Еллар чалымы» исеме белән мөстәкыйль шигырьләр җыентыгы, ә 1980 елда ике повестен эченә алган «Ул чакта» исемле проза китабы дөнья күрә. 5066 1979 елда исә Туфан Миңнуллинның «Әлдермештән Әлмәндәр» спектаклендәге Әлмәндәр роле өчен РСФСРның К.С.Станиславский исемендәге Дәүләт премиясе белән бүләкләнә. 5067 1979 елда исә ул хәрби түнтәрелеш вакытында ябыла. 5068 1979 елда Казан консерваториясендә югары белем алып, иҗади эшкә керешә. 5069 1979 елда Казан театр училищесында актерлык осталыгы бүлегендә укырга керә. 5070 1979 елда Мәскәү дәүләт университетының икътисад факультетын тәмамлаган. 1982 елда шул ук университетның аспирантурасын тәамалый һәм икътисад фәннәре докторы дәрәҗәсен ала. 5071 1979 елдан соң, ягъни Казан халкы миллион кеше чиген узгач, шәһәр метрополитен төзелешенә дәгъва итү мөмкинлеген алды. 5072 1979 елдан Тим Бертон Дисней студиясендә аниматор булып эшли башлый. 5073 1979 елдан – Уфа сәнгать институтында укыта, доцент ( 1987 ), профессор ( 1993 ). 5074 1979 елдан Чаллы шәһәрендә яшәп иҗат итә. 5075 1979 елда «Очу аппаратлары җитештерүче махсус средстволарны проектлаганда эксперимент элементларын типлаштыру» темасына диссертация яклый, техник фәннәр кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 5076 1979 елда театр сәнгате өлкәсендә хезмәтләре өчен аңа Татарстанның халык артисты лаеклы исеме бирелә. 5077 1979 елда Француз Академиясе аны алтын медаль белән бүләкли. 5078 1979 елда “Һәнәк” журналы 55 мең данә белән нәшер ителгән. 5079 1979 елда шәһәр составына Пенза районының көньяк өлеше кертелә, шул исәптә Терновка (12.1 мең кеше, 1970), Веселовка һәм Кривозерье авыллары. 5080 1979 елда «Яшь ленинчы» газетасына эшкә күчә. 5081 1979 елның 14-27 мартында дөнья чемпионаты өченче тапкыр Мәскәүдә үтә, һәм СССР җыелма командасы тагын алтын медальләр яулый. 5082 1979 елның 19 сентябрендә Казанда вафат була. 5083 1979 елның 3 маенда Парламент сайлауларында консерваторлар җиңү яулый, 4 майда Маргарет Тэтчер премьер-министр кәнәфиен ала. 5084 1979 ел – төп җыю конвейерыннан 100 меңенче автомобиль төшә. 5085 1980-1982 елларда поселогыбызның күп катлы йортлары челтәр газына тоташтырыла. 5086 1980 - 1985 елларда Татарстан АССР Югары Советында депутат. 5087 1980 1987 елларда "Алгоритм" Казан фәнни-укыту үзәге берләшмәсе директоры урынбасары, 1987 1988дә Казан исәпләү техникасы һәм мәгълүмат фәнни-җитештерү берләшмәсе генераль директоры. 5088 1980-83 елларда икенче чират сафка кертелә, шул исәптә 240 метр биек төтен торбасы һәм суыткыч (градирня) төзелгән. 5089 1980 ел – 150 меңенче зур йөк машинасы җитештерелә. 5090 1980 елгы Олимпия уеннарының ачылышы һәм ябылышы тантаналары нәкъ биредә узган, моннан тыш стадион 2018 елгы Футбол буенча дөнья чемпионаты узачак корылмалар исемлегенә дә кертелгән. 5091 1980 елда 70 яшь тулгач, лаеклы ялга чыга. 5092 1980 елда авылда беренче, 1994 елда икенче мәчет тергезелә. 5093 1980 елда Ватиканга рәсми белән инглиз патшабикәсе (Англия чиркәве башлыгы) Елизавета II килә. 5094 1980 елда институтны тәмамлап, акушерство кафедрасында өлкән лаборант булып эшли башлый, 1985 елдан – кафедраара лабораториянең өлкән фәнни хезмәткәре, 1990 — 2000 елларда — анатомия кафедрасы ассистенты. 5095 1980 елда китапханәгә Шәйхи Маннур исеме бирелә. 5096 1980 елдан башлап халыкара фольклор фестивальләрендә чыгыш ясый: * VI. 5097 1980 елдан КПСС өлкә комитетында мәдәният бүлеге хезмәткәре. 5098 1980 елдан М.Хәсәнов Яшел Үзән шәһәрендә яши. 5099 1980 елдан – яшьләр җыелма командасында. 5100 1980 елда Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе, 1988 елда РСФСРның атказанган машина төзүчесе исемнәренә лаек булды. 5101 1980 елда ул әлеге академиянең аспирантурасында «Пакъстанның икьтисадый дипломатиясе» темасына диссертация яклый. 5102 1980 елда ул кандидатлык диссертациясе яклый, 1993 елдан — фәннәр докторы. 5103 1980 елда Чаллы язучылар оешмасын оештыруда катнаша. 5104 1980-еллар — 1980 елда башланган һәм 1989 елда тәмамланган унъеллык. 5105 1980-еллар * 1982 елда папа Ясир Арафәт белән очраша. 5106 1980-еллар башында Паланкада икече мемориаль һәйкәл торгызылды - бу тапкыр 16 югослав корбаннары белән беррәттән Шульц исеме дә күрсәтелде, хорват Марсель Мезич исеме исә дөрес язылышта пәйда булды. 5107 1980 еллар башында ЯИ бер яки берничә кеше экспертның белемен һәм фикерләү сәләтен моделен чагылдырган эксперт системаларының коммерция уңышы белән янә алга чыккан. 1985-енче елга ЯИ базары миллиард долларга җиткән. 5108 1980 елларда актив сәясәт белән шөгыльләнә башлый. 5109 1980 елларда АСБФ хакимияте, крәстияннәр һәм аларның продукциясен кулланучы шәһәр халкы ризасызлыгына юлыгып, бу җимергеч реформаларга акрынлап булса да “капиталистларча” үзгәрешләр кертергә мәҗбүр була. 5110 1980 елларда бәйрәм популярлаша. 5111 1980 елларда гомуми белем бирү мәктәбе һәм пофессионал мәктәп реформасы тормышка ашырыла башлй. 5112 1980 еллардан — Бакы татар мәчетенең имамы. 5113 1980 еллардан башлап, Уфа шәһәренә багышланган сурәтләр шәлкеме ясый. 5114 1980 еллардан башлап шигъри әсәрләргә иллюстрация ясау белән дә мавыга. 5115 1980-еллар дәвамында озакка сузылган сугыш хәрәкәтләре бара, ләкин зур тырышлыклар куюга карамастан, Марокко уңышка ирешми. 5116 1980 еллар уртасыннан әсәрләре абруйлы «The New-Yorker» журналында басыла. 5117 1980 елның 12 сентябрендә Төркиядә Кенан Эврен җитәкчелеге астында хәрби инкыйлаб үтә. 5118 1980 елның сентябрендә ул институтның укыту эшләре буенча проректоры итеп билгеләнә. 5119 1980 ел – “Ышаныч” исемле беренче җыентыгы басыла. 1982 елдан – СССР (Татарстан) Язучылар берлеге әгъзасы. 5120 1980-енче еллар башлангач, каты диск саклагычлары шәхси санакларда (PC) сирәк һәм бик кыйбат өстәмә җиһаз булган; шулай да 80-енче еллар ахырына аларның бәясе шулкадәр кимегән, алар иң арзан шәхси санаклардан тыш бөтен санакларда стандарт булган. 5121 1980 нче еллардан башлап бар дөнья буенча популярлык яулый. 5122 1980 Р. Миңнеханов (у) Тукай премиясен тапшыра. 5123 1981 1983 хәрби хезмәттә : төзелештә мастер, прораб булып хезмәт итә. 5124 1981 1984 елларда Фәрит Бәшир СССР Фәннәр академиясенең Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институты каршында аспирантурада укый. 5125 1981 -1988 - БМОда ССРБ даими вәкиллегенең олы киңәшчесе һәм беренче сәркәтибе булып эшләгән. 5126 1981 — 1989 елларда Казан консерваториясендә җитәкче, 1989—1991 елларда Казан дәүләт университетында доцент, 1991 — 1993 елларда – ИПКРОда кафедра җитәкчесе. 5127 1981-1990 елларда КПСС Үзәк Комитет әгъзасы, 1986-1988 елларда КПСС Үзәк Комитет Политбюросы әгъзалыгына кандидат. 1978-1989 елларда СССР Югары Совет депутаты. 1989-1991 елларда ССРБ халык депутаты. 1990-1991 елларда РСФСР Югары Совет рәисе. 5128 1981 елда 2 елга Маинц университетында юркологиягә бәйле лекцияләр укырга чакыра. 5129 1981 елда аның «Сәфәр чыгам» исемле беренче җыентыгы чыга. 5130 1981 елда аны тәмамлап, Казан химия-технология институтына керә. 5131 1981 елда аны Уфадагы Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт академия драма театрына әдәби бүлек мөдире итеп чакыралар. 5132 1981 елда Аргентина хакимлегенә генерал-лейтенант Леопольдо Гальтиери килә һәм ул тарихи гаделлекне торгызырга ниятли. 5133 1981 елда балалар бакчасы ачыла. 5134 1981 елда Берлин Прага Варшава арасында узган Тынычлык велоузышында җиңү яулый. 5135 1981 елда вафат. 5136 1981 елда Ә. Н. Нәҗипнең «XI-XIV йөз төрки телләренең тарихын тикшерү», дигән хезмәте нәшер ителде. 5137 1981 елда Җиһановка Социалистик Хезмәт герое исеме бирелә. 5138 1981 елда Казан дәүләт университеты аспирантурасын читтән торып тәмамлый. 1982 елда «Муса Җәлил поэзиясенең тел-стиль үзенчәлеге» дигән темага кандидатлык диссертациясе яклый. 5139 1981 елда Казан мәдәният һәм сәнгать институтының проректоры итеп билгеләнә. 5140 1981 елда Мармара университетының икътисад һәм сәүдә белеме факультетын тәмамлый. 5141 1981 елдан 1996 елга кадәр Казакъстанда уйный һәм тренер була. 5142 1981 елдан 2005 елга кадәр милли музей 80 музейны берләштергән Татарстан музей берлегенең әйдәүче оешмасы булып тора. 5143 1981 елдан алып бүгенгәчә Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында иҗат итә. 5144 1981 елдан башлап метрополитен эшли. 5145 1981 елдан «Лицедеи» театры каршындагы пантомима театр-студиясендә укый. 5146 1981 елдан район үзәгендә татар фольклор үзешчән коллективы эшли. 5147 1981 елда спорт белән шөгыльләнүен Волгоград дәүләт физик культура институтының Казан филиалындагы спорт медицинасы кафедрасында укыту эше белән бергә алып бара. 5148 1981 елда Тәлгать Галиуллин “1917-1941 елларда татар совет поэзиясендә социалистик реализм методының урнашуы һәм үсүе” дигән тема буенча докторлык диссертациясе яклый, 1983 елда профессор дәрәҗәсен ала. 5149 1981 елда «Тәмуг киче» фильмын төшергәндә Чак Рассел белән таныша һәм шуннан алып аларның бергә эшли башлаулары башлана. 5150 1981 елда төзелештән китә һәм һөнәри язучы булып кала. 5151 1981 елда Цой белән Рыбин, Валинский "Гарин и Гиперболоиды" төркеменә нигезләгән. 5152 1981 елда шәһәрнең 12 нче мәктәбендә, ССРБ тарихында беренче тапкыр буларак, заложниклар алу булды. 5153 1981 елда шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 5154 1981 елны зиратлык урын бирелә. 5155 1981 елның 1 апрелендә, вакыт үтеп тә, альтернатив һимн проектлары тәкъдим ителмәү аркасында, “Швейцария догасы” рәсми һимн итеп расланган, ә “Ватаным, син чакырсаң” җыры бөтенләй гамәлдән чыгарылган. 5156 1981 елның 6 гыйнварында Вальфридхоф зиратында хәрби хөрмәтләрсез күмелә. 5157 1981 елның 7 мартында ачыла. 5158 1982 — 1983 ел сезонында ул Казан (рус) яшь тамашачылар театрында эшли. 5159 1982 1988 — ассистент, Мәскәү мөһәндис-төзелеш институтының доценты. 1988-1991 елларда — киңәшче, "Коммунист" журналыны мөхәрририятнең бүлек мөдире. 1991 елда — "Мәскәү яңалыклары" гәҗитендә сәяси күзәтүчесе. 5160 1982 — 1989 елларда «Казан утлары» журналының баш мөхәррире. 5161 1982 1992 елларда режиссер һәм Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры актеры булып эшли. 5162 1982 1993 елларда Уфада филармония администраторы була. 5163 1982 елда аны җыелма командага алмыйлар, Казагыстан беренчелегендә беренче тапкыр җиңгәч, Сериков көрәш белән бәхилләшә. 5164 1982 елда Вахит Имамов, Чаллы шәһәренә күчеп, гаиләсе белән шунда төпләнә. 5165 1982 елда Ә.Гаффар Татарстан язучыларының Әлмәт оешмасына җаваплы сәркатип итеп билгеләнә. 5166 1982 елда Минзәлә татар дәүләт драма театры Р. Кәраминең «Яратуың чынмы?» 5167 1982 елдан бирле фән өлкәсендә тарих буенча нәтиҗәле эшчәнлек алып бара. 5168 1982 елдан ССРБ композиторлар берлеге, 1944 елдан КПСС әгъзасы. 5169 1982 елдан СССР Язучылар союзы әгъзасы. 5170 1982 елдан театр студиясе КамАЗның мәдәният сараенда эшли. 5171 1982 елдан ул СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 5172 1982 елда Татарстан китап нәшриятында басылып чыккан “Безнең заман – үзе җыр” дигән китабы нәкъ менә бүгенге көн татар поэзиясенең торышы-үсеше мәсьәләләренә багышланган. 5173 1982 елда уйнаган дипломат Кәрим Хәкимов роле («Кызыл паша» Нәҗип Асанбаев ) танылу китерә. 5174 1982 елда училищены тәмамлый һәм Киров шәһәренең 3-урта мәктәбендә рәсем, сызым дәресләре укыта. 5175 1982 елда шәһәр Хезмәт Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнә. 5176 1982 елда Яр Чаллыга күчә, фатирлы һәм остаханәле була. 5177 1982 елны гаскәргә килә башлый. 5178 1982 елның 16 февралендә вафат. 5179 1982 елның 18 маенда Әлмәттә вафат. 5180 1982 елның 20 апрелендә өлкәсенең җирләренең бер өлеше яңа оештырырган Нәвайи өлкәсенә тапшырылган. 5181 1982 елның 2 октябрендә инфаркттан вафат була. 5182 1982 елның 5 октябрендә Бакыда вафат. 5183 1982 елның август ахырында — сентябрь башында Җаек елгасының үрге агымында каты алыш барган. 5184 1982 елны СССР чемпионатында беренче булып чыга һәм Дөнья белән Европа беренчелегендә чыгыш ясарга хокукы ала. 5185 1983 елга кадәр журналистика белән шөгыльләнә, ә 1983 елда Көнчыгыш Данфермлайннан парламентка уза. 5186 1983 елда Amazing Stories журналында басылып чыга. 5187 1983 елда автоһәлакәттә бертуганы белән һәлак була. 5188 1983 елда Алма-Ата шәһәрендә үлә. 5189 1983 елда аның иң уңышлы әсәрләре «Минем танышларым» җыентыгында урын ала. 5190 1983 елда аның исеме инде бөтен дөньяга танылу ала. 5191 1983 елда Гренаданың коммунистик җитәкчелегендә аерылу килеп чыга, һәм нәтиҗәдә Бишоп фракционерлар тарафыннан үтерелә, аннан соң америкалылар һөҗүме була («Urgent Fury» операциясе). 5192 1983 елда «Казан утлары» журналында Альберт Хәсәновның «Әбием ядкаре» исемле повесте басылып чыкты. 5193 1983 елда Киевта узган Дөнья беренчелегендә яңадан икенче урыннан биегрәк күтәрелә алмый. 5194 1983 елда коммунистлар папаның килүеннән оппозиция файдаланыр, дип куркалар. 5195 1983 елда Марсель Сәлимҗанов сәхнәләштергән «Бирнәсез кыз» (А. 5196 1983 елда Мәскәү финанс институтына керә, ләкин үз теләге белән хәрби хезмәткә китә. 5197 1983 елдан бирле шул ук журнал редакциясендә бүлек редакторы вазифасын башкара. 5198 1983 елда Нөнәгәр урта мәктәбен тәмамлый һәм Казан Дәүләт университетының татар филологиясе, тарих һәм көнчыгыш телләр факультетына укырга керә. 5199 1983 елда папа тоткынлыкта булган Али Агҗа янына килә. 5200 1983 елда парламенттан китә. 5201 1983 елда профессор Х.Госман җитәкчелегендә "Татар балладасы: башлангыч һәм үсеш этапалары" дигән темага кандидатлык диссертациясе яклый. 5202 1983 елда Салават Юлаев премиясенә лаек була. 5203 1983 елның 13 мартында вафат. 5204 1983 елның декабреннән Татарстан китап нәшриятының матур әдәбият редакциясе редакторы. 5205 1983 елның көзеннән ул яңадан «Чаян»га күчеп, журнал редакциясенең әдәбият бүлегенә җитәкчелек итә. 5206 1983 елны фән белән шөгыльләрен туктата һәм туплаган белемнәрен практикада кулланышка кертә. 5207 1984 1986 елларда хәрби хезмәттә булган. 5208 1984 — 1989 елларда Казакъ ССРы Министрлар Советы рәисе, 1989 — 1991 елларда Казакъстан коммунистик партиясе Үзәк Комитетының беренче секретаре. 5209 1984 — 1996 елларда Мөхәммәт Мирза Актаныш районы эчке эшләр бүлеге башлыгы урынбасары һәм 1998 елдан 2001 елга кадәр Татарстан Мәдәният министрлыгының Актаныш районы буенча мәдәният бүлеге мөдире вазифаларын башкара. 5210 1984 2003 елларда ул шул институтта кече фәнни хезмәткәр вазифасын башкара. 5211 1984 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корыла. 5212 1984 елда Аделаида шәһәрендә яшәгән Сәгыйть һәм Ләйлә Садри Көньяк Австралия Татар оешмасын оештырганнар. 5213 1984 елда бу фильм төшерелә. 5214 1984 елда Ватикан ЮНЕСКОның Дөнья мирасы объектларына кертелгән. 5215 1984 елда Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында аспирантура тәмамлый. 5216 1984 елда Әхмәтясәви Хөсәен улы Хөсәенов үзе теләп председатель вазифасыннан бушатуларын сорый. 5217 1984 елда киләчәктә инкыйлаб ясаячак Macintosh-ны тәкъдим итә. 5218 1984 елда Коломна шәһәрендә 4 бүлмәле фатир алына, анда К.Васильевның әнисе һәм кыз туганы Валентина (ире һәм дүрт кызы белән) күченәләр. 5219 1984 елда Курт яңа гына икенче иргә өйләнгән анасының йортына күчә, әмма аларның үзара мөнәсәбәтләре үзгәрми. 5220 1984 елда Лос-Анджелеста үткән Уеннарда гына Синхрон йөзү буенча медальләр уйнатыла. 5221 1984 елдан журнал «Мәгариф» исеме белән чыга башлагач та аның эчтәлеген, кыйбласын яңа шартларга җавап бирерлек югарылыкка күтәрү өчен зур көч куя. 5222 1984 елдан Казан авиация заводында җитештерелә, 1984 елның 10 октябрендә Казан Борисоглебский һава аланыннан беренче Ту-160 очкычы очып менде. 5223 1984 елда Татарстан Язучылар берлеге юлламасы белән Казан дәүләт университетының филология факультетына укырга керә. 5224 1984 елда ул беренче тапкыр Татарстан АССР Югары Советына сайлана ( 1984 1989 ). 5225 1984 елда Халыкара сноуборд ассоциациясе ачыла (ISA). 5226 1984 елда Хәйретдин Гөләчйөз радио мөдире Гариф Солтан белән элемтәгә керә, 1985 елда Азатлык радиосында эшли башлый. 5227 1984 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 5228 1984 ел елдан Хисап палатасы киңәшчесе. 5229 1984 елның 24 октябренда вафат. 5230 1984 елның 24 сентябрендә Мелец авиапредприятиесендә 10 меңенче “Ан-2” очкычы чыга. 5231 1984 елның 30 июнендә ачыла. 5232 1984 елның февралендә Югославиянең Сараево шәһәрендә үткәрелгән Олимпия уеннарында совет хоккейчылары җиңүгә ирешә. 5233 1984 елны Олы Ачасыр урта мәктәбен тәмамлап, ул Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 5234 1985—1987 елларда Совет Гаскәре сафларында хезмәт иткән. 5235 1985 - 1987 елларда театрның директоры. 5236 1985 1988 елларда Тын океан Хәрби диңгез флотында хезмәт итә. 5237 1985 — 1991 елларда ул — К.Тинчурин исемендәге татар дәүләт драма һәм комедия театрында актерлык хезмәтендә. 5238 1985 1992 елларда профсоюзлар Спорт җәмгыятендә өлкән тренер булып эшли. 5239 1985 елда 20px Бөтендөнья метеорология оешмасы сессиясе вәкилләре фән-техника прогрессы җәелә барган саен, планетада парник эффекты, ягъни планетаның җылынуы куркыныч төс ала, дип белдерделәр. 5240 1985 елда «Бухгалтерлык хисабы һәм авыл хуҗалыгында хуҗалык эшчәнлеге анализы» белгечлеге буенча Казан авыл хуҗалыгы институтын тәмамлый. 5241 1985 елда диссертация яклый һәм техник фәннәр докторы гыйльми дәрәҗәсенә ирешә. 5242 1985 елда исеме аклана. 5243 1985 елда Истанбулда аның үлеменең бер еллыгы уңае белән Хәмит Зөбәер Кошайны искө алу конференциясе уздырыла. 5244 1985 елда концерт оешма каршында С. Хәбибуллин «Хыял» вокаль коллективын оештыра, аның белән ССРБ, аннары Русия шәһәрләре буйлап уңышлы чыгышлар ясый. 5245 1985 елда Ленинград шәһәрендә дөньяга килә, соңрак Казанга күчә. 5246 1985 елда Мәтәүбаш урта мәктәбен тәмамлый, аннан соң Башкорт дәүләт университетының татар-рус бүлегенә укырга керә. 5247 1985 елдан җырлар ижат итә башладым. 5248 1985 елдан - кече сенатор, 2009 2013 елда Массачусетс штатыннан олы сенатор, халыкара эшләр буенча комитет җитәкчесе. 5249 1985 елдан Массачусетс штаты губернаторы урынбасары. 5250 1985 елдан Мәхмүт Нигъмәтҗанов Казан педагогика институтының музыка факультетында укыта, үзенең иҗат эшчәнлеген дәвам иттерә. 5251 1985 елда Татарстан китап нәшриятында аның «Кыйбла» исемле беренче шигъри җыентыгы дөнья күрә, 1987 елда «Ак дөнья» исеме астында икенче китабы басылып чыга. 5252 1985 елда театрның баш рәссамы итеп билгеләнә. 5253 1985 елда ул татар халык җырларына багышланган хезмәтләре өчен Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 5254 1985 елда шәһәр Хезмәт Кызыл байрагы ордены белән бүләкләнә. 5255 1985 елда Ш. Маннур исемендәге әдәби премиянең лауреаты, 2001 елда Ф. Хөсни исемендәге әдәби премиянең, Муса Җәлил премиясе ( 2009 ), Тукай премиясе ( 2013 ) лауреаты була. 5256 1985 елны аны факультатив буларак кайтарып былды. 5257 1985 елның 8 маенда Воскресенск шәһәрендә Әхмəт Симай истәлегенә мемориаль тактасы ачылды. 5258 1985 нче елда СССР Фәннәр Академиясенең тел белеме Институтында эсперанто темасына гомуми тел белеме буенча кандидатлыкка диссертациясе яклый. 5259 1985 * Уку йортының бинасы 1914 елда реальное училище бинасы буларак төзелгән. 5260 1986 – 1987 уку елын мәктәп яңа типовой бинада эшли башлады. 1986 елның 1 сентябрендә мәктәпне ачу тантанасы булды. 5261 1986 — 1988 елларда республика күләмендә уздырылган очерклар бәйгесендә аның «Куанычлы мәшәкатьләр», «Көмеш тәңкәле нигез», «Иңнәрендә ил язмышы» исемле язмалары икенче премиягә лаек була. 5262 1986 — 1988 елларда Татарстан Язучылар берлегендә СССР Әдәби фондының Татарстан бүлеге директоры вазифасын башкара. 5263 1986-1991 елларда Мөслим шәһәр тибындагы поселок статусын йөрткән. 5264 1986 1993 елларда Азатлык радиосы хезмәткәре. 5265 1986-1993 елларда Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында фәнни хезмәткәр. 5266 1986-88 елларда Мәскәү өлкә филармониясендә вокалчы-солист. 1989-91 елларда Хөсәен Кужалиев җитәкчелегендәге «Эмират» ансамблендә оештыручы, текстлар һәм музыка авторы, вокалчы. 1991-2005 елларда – кабат Мәскәү өлкә филармониясенең вокалчысы. 5267 1986 ел азагында Андрей Сахаровка Мәскәүгә кайтырга рөхсәт бирелә. 5268 1986 елда Азатлык радиосында хезмәт итә башлый. 5269 1986 елда аның 48 нче халыкара конгрессында 3 мартны Халыкара язучы көне дип билгеләргә тәкъдим ителде. 5270 1986 елда Билсур Габделхаев докторлык диссертациясе яклап физика-математика фәннәре докторы гыйльми дәрәҗәсе ала. 5271 1986 елда галимә РСФСР мәгарифе отличнигы исеменә лаек булды. 5272 1986 елда Галлей кометасының төшен, 1991 елда астероидларны сурәткә төшерәләр, 2005 елда япон АМС ы “Хаябус) астероид грунтының тикшерергә ала, ул җиргә өйрәнү өчен алып кайтылачак. 5273 1986 елда Дүшәнбедә В. Маяковский исемендәге рус драма театрында, «Ярымутрау» ( ) театр-студиясендә эшли. 5274 1986 елда Мәскәү Дәүләт Университетының Икътисад факультетын тәмамлады. 5275 1986 елда мин отставкага чыктым һәм туган ягыма әйләнеп кайттым. 5276 1986 елдан алып үзенең шәхси тапшыруын - «Hebe» алып бара. 5277 1986 елдан кафедрага җитәкчелек итте. 5278 1986 елдан " Манчестер Юнайтед " футбол клубының баш тренеры. 5279 1986 елда талантлы галим Уфада Русия Фәннәр академиясенең Үтә сыгылмалы металлар проблемалары институтын оештыра һәм аңа җитәкчелек итә. 5280 1986 елда Үзбәк аганы Радик Гали улы Сибәгатов алыштырды. 5281 1986 елда ул СССР язучылар берлегенә әгъза итеп алына. 5282 1986 елда ул Чаллы Язучылар берлегенең җаваплы сәркатибе булып сайлана. 5283 1986 елда филиалны Чаллы шәһәренә күчергәч, ул да күченә һәм хәзер дә Равил Кашапов Чаллыда яши һәм эшли. 5284 1986 елда «Шелковый купол» хикәяләрен һәм «Матур чак-батыр чак» поэма-шигырьләр җыентыгын бастыра. 5285 1986 елда шәһәр «Хөрмәт билгесе» ордены белән бүләкләнә. 5286 1986 елда Япония хөкүмәте яңа мәчет төзү турында карар кабул итә, ислам илләре илчелекләре төзелешне фининсларга сүз бирә. 5287 1986 елның 7 гыйнварында ачыла. 5288 1986 елның 7 июлендә Чабаксар шәһәрендә вафат булган. 5289 1986 елның апрелендә папа католик чиркәве тарихында беренче тапкыр синагога керә һәм, Римның югары раввины янында утырып, яһүдиләрнең өлкән кардәшләр булуын игълан итә. 2000 елда исә ул Иерусалимда була һәм Хәсрәт дивары янында дога кыла. 5290 1986 елның көзеннән 1989 ел ахырына кадәр гәзит совет мәгарифе системасын демократияләштерүчеләрнең трибунасына әверелә. 5291 1986 елны СССР кубогында җиңеп чыга, 1984 1987 еллар буена чемпионатның аерым төрләрендә һәм тулаем зачетта җиңүчесе һәм призеры була, ләкин СССР җыелма командасы тренерлары аны зур бәйгеләргә катнаштырмыйлар. 5292 1986 Ф.Ә. Булатова 1963 елның 9 сентябрендә Сәмәркандта туган. 5293 1987 1914 елның 25 октябрендә Әстерханда татар гаиләсендә туган. 5294 1987 1989 елларда милли китапханәдә, 1989 елдан «Казан утлары» журналы редакциясендә эшли. 5295 1987 1990 елларда Татарстан китап нәшриятының сәясәт редакциясе мөдире. 5296 1987 1993 елларда докторлык диссертациясе өстендә эшли. 5297 1987 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 9 март — палуба истребителе Як-141ның беренче очышы. 5298 1987 елда анда инженер-технолог һөнәрен алып, институтны тәмамлый. 5299 1987 елда британ хөкүмәте Британия яр буе суларының озынлыгын 3 мильдән 12 диңгез миленә озынайта, шулай итеп, Силэнд Британия территориясе эчендә кала. 5300 1987 елда Индустриаль районы өлешеннән Устинов районы оештырыла. 5301 1987 елда исә Ленин исемендәге Китапханәнең Кулъязмалар бүлегенең Булгаков фондына керү рөхсәт ителә, бу Булгаковның ике томлык җыентыгын эшләүче текстологлар өчен бик уңайлы булып чыга. 5302 1987 елда Казан театр училищесын тәмамлый һәм Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында эшли башлый. 5303 1987 елда Казан театр училищесын тәмамлый һәм Татар академия театрында эшли башлый. 5304 1987 елда Мәскәүгә югары режиссура курсларына укырга килә, ләкин ул елны әлеге курсларга укучылар кабул итү булмый. 5305 1987 елда Мәскәүнең «Современник» нәшрияты бастырып чыгарган «Середина земли родной» дигән күмәк җыентыкта Ләбиб Леронның да бер бәйләм шигырьләре урнаштырылган. 5306 1987 елда Н.Әюповка ТАССРның халык артисты, 1999 елда Русиянең атказанган артисты дигән мактаулы исемнәр бирелә. 2006 елда «Фидакарь хезмәт өчен» медале белән бүләкләнә. 5307 1987 елдан Марат Әмирханов «Азат хатын» (хәзерге «Сөембикә» журналы ) журналының баш мөхәррир урынбасары хезмәтендә. 5308 1987 елдан – «Мастеровые» Чаллы рус драма театрында куючы рәссам. 2005 елдан – театрның баш рәссамы. 5309 1987 елдан Уфада мәгарифне үстерү институтында кафедра мөдире. 5310 1987 елда ректор итеп Г.Л.Дегтярев сайланган. 1991 елда икътисад, финанс һәм эшмәкәрлек факультеты ачылган. 5311 1987 елда Р. Нуриев исемендәге классик балет фестивален оештырып җибәрүчеләрнең берсе. 5312 1987 елда ул Актаныш районында «Агыйдел дулкыннары» исемле әдәби иҗат берләшмәсен яңадан җанландырып җибәрә, 1991 — 2002 елларда бу берләшмәгә җитәкчелек итә. 5313 1987 елда ул пенсиягә чыга. 5314 1987 елда фән докторы дәрәҗәсен алган күренекле галим татар кафедрасында югары әзерлекле галимнәр һәм мөгаллимнәр коллективы туплый алды. 5315 1987 елда ЮНЕСКО исемлегенә кертелгән. 5316 1987 ел Мәгариф министрлыгы каршында Татар театр-студиясе оештырыла. 5317 1987 елның 19 ноябрендә Казан шәһәрендә туган. 5318 1987 елның мартыннан — Могилёв өлкәсе Шклов районының «Городец» совхозы директоры. 5319 1988 1919 елның 3 июнендә Чиләбе шәһәрендә эшче гаиләсендә туган. 5320 1988 1990 һәм 1993-1996 елда беренче тапкыр мөселман илендә хөкүмәт рәисе хатын-кыз Бенәзир Бһутто була. 5321 1988 1991 елларда СССР ФА Казан филиалының Тел, әдәбият һәм тарих институтында өлкән фәнни хезмәткәр була. 5322 1988 -1991 елларда сугыш нәтиҗәсендә Таулы Карабах бәйсезлеген игълан итә. 1991 елда Әрмәнстан ССРБдан бәйсезлеген игълан итә. 5323 1988—1992 елларда ул СССР һәм РСФСР Язучылар берлекләре Әдәбият фондының Татарстан бүлеге директоры хезмәтен башкара. 5324 1988-1999 елларда Ижау шәһәрендә яши ( Удмуртия ). 5325 1988 елда Автозаводның мәгариф бүлеге аны педагогик эшкә чакыра. 5326 1988 елда аңа Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе дигән абруйлы исем бирелә. 5327 1988 елда гына исеме аклана. 5328 1988 елда Европа кубогында, ә 1998 елда Дөнья кубогында җиңә. 1998 елда Дөнья чемпионатында 100 км йөгерү буенча бронза медаль иясе була. 5329 1988 елда исә «Сөембикә» журналына баш редактор итеп билгеләнде. 5330 1988 елда исә Чаллының «Чулман-Идел» газетасында эшли. 5331 1988 елда кыска шигырьләре «Беренче карлыгачлар» җыентыгында, ә 1992 елда «Бер тауда ун чишмә» исемле китапта урын ала. 5332 1988 елдан Алма-Ата университетның (хәзер әл-Фараби милли университеты) фәлсәфә кафедрасын җитәкли. 5333 1988 елдан бирле Акмәчетнең музыка мәктәбендә эшләгән. 5334 1988 елда нигезләнгән, 1993 елдан башлап эшли. 5335 1988 елда президент Франсуа Миттеран Милли китапханәнең Доминик Перро проекты нигезендә яңа бинасын төзү турында игълан итә. 5336 1988 елда Рус православ чиркәве Рублёвны изге дип таныган. 5337 1988 елда спутник элемтәсе ярдәмендә кәрәзле телефоннар унар км дан ала башларлык итеп камилләштерелә. 5338 1988 елда ул СССРда беренче «Туган тел» дип аталган татар милли оешмасын нигезли һәм дәүләт оешмаларында теркәтә. 5339 1988 елда ул Татар иҗтимагый үзәгенең беренче корылтаенда катнаша, сәяси эшчәнлеккә кереп китә. 5340 1988 ел — милади тәкъвимендә җомга көненнән башланган кәбисә ел. 5341 1988 елның 12 апрелендә вафат. 5342 1988 елның 6 сентябрендә өлкә бетерелгән, ә 1990 елның 16 февралендә кире оештырылган. 5343 1988 елны яңа икътисад бүлеге, 1990 елны тарих һәм мәдәни истәлекләр, татар энциклопедиясе бүлекләре ачыла. 5344 1989-1991 елларда Зур Мәшләк авыл советы рәисе булып эшли. 5345 1989-1991 елларда – партиянең Бауман район комитеты инструкторы. 5346 1989 1991 елларда Р.С.Хәкимов КПССның Татарстан өлкә комитетында идеология бүлеге мөдиренең урынбасары, аннары КПССның Татарстан Республика комитетында идеология комиссиясе рәисенең урынбасары була. 5347 1989 1991 елларда ул кабат депутат булып эшли. 5348 1989 — 1992 еллардагы Приднестровье конфликты нәтиҗәсендә, Молдавия, фактта, Днестр сулъягы территорияне югалта, анда танылмаган Днестр буе Молдован Җөмһүрияте оештырыла. 5349 1989 — 1992 елларда «шәүлә» хөкүмәтенең сәүдә һәм сәнәгать министры, 1992 — 1997 елларда «шәүлә» хөкүмәтенең финанслар министры. 5350 1989 2011 елларда Татарстан театр әһелләре берлеге рәисе. 5351 1989 елга кадәр ул Актаныш район газетасы редакциясендә әүвәл бүлек мөдире, аннары җаваплы сәркатиб һәм баш мөхәррир урынбасары булып эшли. 5352 1989 елгы икенче өянәктән соң ул кардиостимулятор ала. 5353 1989 елда 146 кеше, 1997 елда 135 кеше яши. 5354 1989 елда 3131 кеше ( татарлар ), 2000 елда 2980 кеше яши. 5355 1989 елда 315 кеше ( татарлар ), 2000 елда 305 кеше яши. 5356 1989 елда БМО Кеше хокуклары турындагы халыкара килешүләр җыентыгын чыгарды. 5357 1989 елда вафат. 5358 1989 елда вафатыннан соң аклана. 5359 1989 елда Гөрҗистан хакимиятенә Звияд Гамсахурдия җитәкчелегендә милләтчеләр килә һәм гөрҗи теле - бердәнбер дәүләт рәсми теле итеп раслый, осетин теле кысыла башлый. 5360 1989 елда диктатор Стресснер бәреп төшерелгән. 5361 1989 елда Идел Болгарстанының Ислам динен кабул итүенә 1100 ел тулуга багышланган тантаналарда «Мәһди» исемле Коръән сюжеты буенча эшләнгән фолк-рок сюитасында төп партияне башкару аның милли сәнгатькә тирән мәхәббәтен күрсәтте. 5362 1989 елда кертелә. 5363 1989 елда Көньяк Осетия өлкәсе үзен Көньяк Осетия автоном җөмһүрияте итеп игълан итә, Тбилиси бу карарны канунсыз булып таный һәм низаг вакыт-вакыт сугышка әверелә. 5364 1989 елда Мәләкәснең 9-нчы мәктәбендә Мөнирә Җумаева ана теле буенча факультатив ачып җибәргән иде. 5365 1989 елда мөселманнарга кайтарыла. 5366 1989 елдан башлап, «Ел җыры» (Песня года) телефестивалендә катнашып килә һәм лауреат исеме ала. 5367 1989 елдан бирле ул — балалар өчен яңа чыга башлаган «Салават күпере» журналында әдәбият-сәнгать бүлеге мөхәррире хезмәтендә. 5368 1989 елдан мәчеттә Идрис хәзрәт Галәветдин дини дәресләр бирә башлаган. 5369 1989 елда Нововятск шәһәре Киров составына Кировның Нововятск районы буларак кертелә. 5370 1989 елдан өлкә буйсынуындагы шәһәр статусын йөртә. 5371 1989 елдан Франциядә яшәп, иҗат итә. 5372 1989 елда Порошенко Киев дәүләт университетының икътисад һәм «халыкара икътисади мөнәсәбәтләр» белгечлеге буенча халыкара хокук факультетын тәмамлый. 5373 1989 елда Притцкер премиясен алган Фрэнк Гери проекты Притцкер премиясе ( ингл. 5374 1989 елда саклану министры вазифасына билгеләнә. 5375 1989 елда татарлар район халкының 16%ын тәшкил итсәләр, 2002 елда 10-га калдылар. 5376 1989 елда хәрби белән кызыксына башлый. 5377 1989 елда шәһәр тибындагы бистә статусын ала. 5378 1989 елда Юлыш белән Нөрледә халык башкорт итеп яздырылса, 2002 елда кире татарлыкка кайтканнар. 5379 1989 елда «Яңа татар романы формалашу ( XIX гасыр ахыры — XX йөз башы)» дигән темага кандидатлык, 2002 елда «XX йөз башы татар прозасының үсеш этаплары» дигән темага докторлык диссертацияләрен яклый. 5380 1989 ел — миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 5381 1989 елны директор Гариф Солтан үз урынын шәкерте Фәрит Иделлегә (псевдонимы) тапшыра. 5382 1989 елны Ипподромда узган Сабан туе тантанасында Самар татарлары татар телендә гәҗитә кирәклеген исбатлап имзалар җыялар. 5383 1989 елның 1 гыйнварыннан гәзит КПСС Үзәк Комитеты органы булып исәпләнә башлый. 5384 1989 елның 23 сентябрендә АзССР ЮШ суверенитет турында канунын кабул иткән. 5385 1989 елның 25 августта Нептун тирәсендә «Вояҗер-2» галәми аппараты очып үтте. 5386 1989 елның 30 декабрендә өлкә татар газетасы «Өмет» һәм чуаш гәзите «Канаш» чыга башлаганнар. 5387 1989 елның 4 июнендә Әшә — Олы-Теләк арасында Рәсәй һәм ССРБ тарихында иң дәһшәтле тимер юл һәләкате килеп чыга. 5388 1989 елның 4 июнендә Әшә – Олы-Теләк арасында Рәсәй һәм СССР тарихында иң дәһшәтле тимер юл һәләкате килеп чыга. 575 кеше һәлак булган. 5389 1989 елның 4 июнендә Казаяк тирәсендә СССР һәм Русия империясе тарихындагы иң зур тимер юл һәлакәте килеп чыга. 5390 1989 елның декабрендә М. Горбачёв Казакъ ССРның беренче сәркатибе вазыйфасына Казакъстанга бернинди бәйләнешне дә булмаган Геннадий Колбинны билгеләнә. 5391 1989 елның маенда Фергана үзәнлегендә тәртипсезлекләр башлап китәләр — үзбәкләр һәм Месхетия төрекләре арасында мөәсәбәтләре кискенләшә. 5392 1989 елның маенда элекке Нәвайи өлкәсенең 7 район һәм Нәвайи шәһәре Бохара өлкәсе эченә тапшырылганнар. 5393 1989 һәм 1994 елларда районның иң яхшы иктисадчысы дип танылды һәм район хакимиятенең Мактау Таныклыгы, кыйммәтле бүләкләр белән бүләкләнде. 5394 1990-1993 елларда Башкортстан Республикасы Югары Рәисе. 5395 1990—1993 елларда Югары Шурасы — Халык депутатлары җыенының органы, даими эшли торган дәүләт хакимиятенең канун чыгару, оештыру, һәм тикшерү органы. 5396 1990 1994 елларда Яшел Үзән машина заводы директоры. 5397 1990-2000 еллар башында татарларны кысрыклау сәясәте яңа төс ала: күп кенә татар мәктәпләре һәм мәктәпкәчә тәрбия учреждениеләре ябыла һәм башкорт учреждениеләре итеп үзгәртелә. 5398 1990 right Рус телендә яза. 5399 1990 Гыйрак Күвәйткә һөҗүм итә. 5400 1990 ел башыннан районның авыл хуҗалыгы предприятиеләрендә терлек һәм кош-корт ите җитештерү һәм сату күләмнәре сигез тапкыр диярлек кимегән. 5401 1990 елга кадәр Болгариядә урнашкан Добрич шәһәре Толбухин дип аталган. 5402 1990 елга кадәр Сарытау ябык шәһәре булып торган (шәһәргә чит ил ватандашларына шәһәргә керү рөхсәт ителмәгән була). 5403 1990 елга кадәр шәһәрдә "Знамя коммунизма", "Камские зори", "Рабочий КамАЗа" гәзитләре чыгып килә, татарча исә бер генә басма да юк иде. 5404 1990 елда Intel 80386 микропроцессоры ярдәм итүче Windows 3.0 барлыкка килә. 5405 1990 елда авылда яңа, ике катлы урта мәктәп торгызылган, аңа Афзал Шамов исеме бирелгән. 5406 1990 елда Алмания кушылгач аның башкаласы булып Берлин шәһәре була. 5407 1990 елда ансабль Финляндиядә үзенең «Kizleu» исемле беренче альбомын чыгара. 5408 1990 елда аны Башкортстан АССРы Югары Советына депутат итеп сайлыйлар. 5409 1990 елда аның гаиләсе Татарстанның Биектау районы Дөбъяз авылына күчеп килә. 5410 1990 елда БАССР Югары Шурасы дәүләт суверенлыгы турында декларациясен кабул иткән. 5411 1990 елда « Идел » журналында беренче шигырьләре басылып чыга. 5412 1990 елда инициатив төркем тырышлыгы белән бүгенгәчә уңышлы эшләп килгән өлкә «Туган як» газетасын булдыруда аның өлеше зурдан. 5413 1990 елда “Йәшлек” гәзите исеме басыла башлый һәм 1996 елда “Ленинец” та үз исемен “Молодежная газета”га үзгәртә. 1991 елда аларга Өмет кушыла. 5414 1990 елда Карл Везе белән кертелгән. 5415 1990 елда Коламбус мәшһүр «Home Alone» (Өйдә бер ялгыз) гаилә комедиясен төшерә. 5416 1990 елда Кырымда үз ау йорты янында мәчеткә сала, соңрак ул Күккүз Җами (кырымтатарча Kökköz Cami) дип йөртелә башлый. 5417 1990 елда Мәдәнә авылында мәчет төзи башлый. 5418 1990 елда Мәскәүгә китә, анда РСФСР архитектура һәм төзелеш буенча дәүләт комитеты рәисенең урынбасары вазифасын алган. 5419 1990 елдан 1997 елга кадәр ул – Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 5420 1990 елдан башлап Нәҗибә Сафина Казан шәһәрендә төпләнеп яши. 5421 1990 елдан башлап ул Татарстан композиторлар берлегенең идарә рәисе урынбасары һәм консультант. 5422 1990 елдан бирле нәшер ителә. 5423 1990 елдан исә, КамАЗ типографиясе базасында Газета-китап нәшрияты оештырып, 2005 елга кадәр шуның баш мөхәррире булып эшли. 5424 1990 елдан Равил Бохараев Англиядә яши, төрле жанрларда иҗат итә һәм актив рәвештә тәрҗемә эше белән, әдәбиятка бәйле оештыру эшләре белән шөгыльләнә. 5425 1990 елдан ул «Иман» мәркәзенең рәисе булып сайлана. 5426 1990 елдан һөнәри язучы. 5427 1990 елда оешкан. 5428 1990 елда, оештырып корулар нәтиҗәсендә, «Артек» бөтенсоюз пионер лагере балалар һәм яшүсмерләрнең ялын һәм сәламәтләндерелүен оештыруга юнәлтелгән «Артек» халыкара балалар үзәгенә әверелә. 5429 1990 елда районнан Татарстанның Әтнә районы аерып чыгарыла. 5430 1990 елда Татарстан китап нәшриятында аның «Белеп язуга ни җитә: әдәби тәнкыйть мәкаләләре» исемле китабы, 1991 елда «Таңнарның кадерен белик: әдәби очерклар» хезмәте дөнья күрә. 5431 1990 елда Татарстан китап нәшриятында аның «Бүре кадәр бүрек» дигән хикәяләр җыентыгы дөнья күрде. 5432 1990 елда Татарстан ССР Югары Советы Секретариаты нәчәлниге итеп билгеләнде. 5433 1990 елда Туймазы шәһәрендә ул «Татар җыры» дипломаты була, 1990 1993 елларда ул ДК «Авангард»ның «Азамат» ВИА вокалисты. 5434 1990 елда ул ССРБга кайта, Ленинград дәүләт университеты проректорының халыкара мәсьәләләре буенча ярдәмче булып эшли. 5435 1990 елда ул экстерн тәртибендә имтихан тапшырып имамлыкка шәһадәтнамә ала. 5436 1990 елда « Урта Идел буе халыкларының тарихи язмышы. 5437 1990 елда хаҗ сәфәре кылды. 5438 1990 елда Чернобыль фаҗигасеннән соң җәмәгатьчелек басымы нәтиҗәсендә Башкорт АЭСы төзелеше туктатыла. 5439 1990 елда Чехословакия өчен кертелә. 5440 1990 елда яңадан сайланганнан соң Вацлав Һавел словак милләтчеләренә каршы торып Чехословакия федерациясен саклап калырга тырыша. 5441 1990-еллар — 1990 елда башланган һәм 1999 елда тәмамланган унъеллык. 5442 1990 еллар азагында 12 яңа мәктәп бинасы ачыла. 5443 1990 еллар башында авыр инсульт кичерә. 5444 1990 еллар башында Чичәнстандагы вакыйгаларга бәйле рәвештә, Төркиягә күчә. 5445 1990 елларга кадәр бина хастаханә булып хезмәт иткән. 5446 1990 елларда бу агымга керүче кешеләр шактый "батыраеп" китә. 5447 1990-еллардагы уянудан соң Чаллыда да халыкка хезмәткә куярлык әдәби һәм мәдәни журнал ихтияҗы туа. 5448 1990 елларда журналист эшенә күчә. 5449 1990 елларда Иван Макарле ике экспедиция организатор итә. 5450 1990 елларда икътисадның тиз үсүе күзәтелде. 5451 1990 елларда илдә урнашкан яңа икътисади мөнәсәбәтләр КВЗга «Ансат», «Актай» кебек боралакларны мөстәкыйль проектлаштыру мөмкинлеге бирә. 5452 1990 еллардан моңа кадәр ССРБ белән АКШ кына “хуҗа” булган җиһанга башка илләр дә аяк басты. 5453 1990-еллардан Русиядә алеут теле кирилл язуы нигезендәге әлифба кулланыла: Русиядә 1990-елларда алеут телендә бердәнбер чыккан китабы булып мәктәп сүзлеге булып тора. 5454 1990 еллардан урманнарда кабан дуңгызлары саны арту сәбәпле, яшь бурсыкларның кимүе күзәтелә (кабан - азык көндәше, яшь һәм зур бурсыкларны юк итә, өннәрен җимерә). 5455 1990-елларда ул бернчә кәндитир ширкәт сатып алып, аларны Украинада «Рошен» исемле кәндитир әйберләр җитештерү буенча иң эре төркеменә берлшәтергән. 5456 1990 елларда физиклар өч фундаменталь тәэсир итешүләрне тасвирлаучы Стандарт модель дигән теорияне эшкәртәләр. 5457 1990 елларда һәм 21 гасыр башында ЯИ үзенең иң зур уңышларына ирешкән, шулай да ул “соры кардинал” роленда сыман булган. 5458 1990 елларда эрзя халкы ул бәйрәмне торгызган. 5459 1990-елларның башына ОМОН әтрәтләре һәр халык саны буенча 500 000 кешедән артык шәһәрләрдә диярлек бар булганнар. 5460 1990 еллар урталарында Африка Берлеген төзү идеяләре яңгырый башлый. 5461 1990 еллар урталарында күп программалы автомат машиналар хезмәт итә башлыйлар һәм бүгенге көндә без алардан файдаланабыз. 5462 1990 елны җәмәгатьчелек таләбенә буйсынып, Бөгелмә район советы мөстәкыйль газет чыгарырга әмер биргән. 5463 1990 елның 11 мартында Литва ССР Югары Шурасы Литва бәйсезлеге турында игълан итә. 5464 1990 елның 15 августында Тукумс янында ( Латвия ) Виктор автоһәлакәттә вафат булды. 5465 1990 елнын 1 июнендә балалар бакчасы ачыла. 5466 1990 елның 22 октяберннән хәзерге исемен йөртә. 5467 1990 елның 22 октябрендә Мари Совет Социалистик Республикасына үзгәртеп корылган. 5468 1990 елның 24 ноябреннән русча “Караидель” / татарча “ Караидел хәбәрләре ” гәҗитләре чыга. 5469 1990 елның 27 июнендә Белорус ССРы Дәүләт суверенлыгы турында Декларация кабул ителә. 5470 1990 елның 28 ноябрендә, сайлаулар нәтиҗәсендә, Гурзия Югары Шурасы оештырыла, аның башында радикаль милләтче Звиад Гамсахурдия торган. 1990 елның 15 ноябрендә ГССР ЮШ Грузин Совет Социалистик Республикасы исемен Грузия Республикасына итеп үзгәртә. 5471 1990 елның 3 октябрендә Алмания Демократик Республикасы Алмания Федератив Республикасының төп канунына буйсына. 5472 1990 елның 4 ноябрендә Удмурт АССРның Югары Советы республиканың суверенитетны игълан итте. 5473 1990 елның 5 маеннан “Авыл таңнары” (“Сельские зори”) исемен ала. 5474 1990 елның 5 октябрендә Адыгей АССРы игълан ителде, ә 1992 елның 24 мартынан Адыгея Республикасы ясалган иде. 5475 1990 елның 8 маенда ЭССР ЮШ Эстон Совет Социалистик Республикасы исемен Эстон Республикасы итеп үзгәртә. 5476 1990 елның башында Nirvana продюсер Бутч Виг белән яңа альбом өстеннән эшне башлый. 5477 1990 елның мартында 708 сайлау бүлгесеннән РСФСРның халык депутаты булып сайлана. 5478 1990 елның сентябрендә ул СССР Үзәк телевидениесендә «Вакыт» тапшыруы тәмамлангач эфирда тапшырыла. 5479 1990 нчы еллардан Ка-226 вертолеты чыгарыла. 5480 1990 нчы елларда совхозлар кабат СХКП лар, колхозлар булып үзгәртеләләр. 1995нче елның мартыннан 1996 нчы елның октябренә кадәр Нөркәйдә колхоз председателе булып Шакиров Җәүдәт Г. эшли. 5481 1990-нчы еллар уртасында хакимлектә социалистлар тордылар. 2001-2005 елларда Болагриянең премьер-министры элекке патша Симеон II булды. 5482 1990 ның 30 августында ТАССР ЮШ тарафыннан ТССРның дәүләт суверенлыгы турында Декларация кабул ителгәннән соң, 1990 ның 12 сентябрендә 42 нче өлкә фирка конференциясендә фирка өлкә комитеты СБКФнең Татарстан республика комитеты (рескомы) итеп үзгәртелә. 5483 1990 -сы елдың 11 октябрендә Башкорт АССР-ы суверенитеты турында декларация кабул ителә http://old. 5484 1990-ынчы елларда оптимизация математик теориясенә нигезләнгән шактый аерылып торган эзләү ысулы мәгълүм булды. 5485 1991-1993 елларда – фильмнарны прокатка бирү буенча вәкил, «Киноцентр» Бөтенсоюз җитештерү-иҗат берләшмәсенең Татарстан бүлеге директоры урынбасары. 5486 1991—1995 1990 елда Кырым АССРның торгызылу мәсьәләсе күтәрелгән. 5487 1991 1995 елларда «Мирас» журналында җаваплы эшләрдә эшли. 5488 1991 1995 елларда Оскар Кайбышев Башкортстан Фәннәр академиясе президенты вазыйфаларын башкара. 5489 1991 98 елларда Яшел Үзән шәһәрендә татар телендә нәшер ителә, барлыгы 9 саны чыга. 5490 “1991 ВА” астероиды (диаметры 9 метр) 1991 елның 17 гыйнварында Җирдән нибары 170 мең чакрым ераклыкта үтеп китте. 5491 1991 елга кадәр – Белорусс Совет Социалистик Республикасы. 5492 1991 елга кадәр, кагыйдә буларак, икешәр премия тапшырыла торган булган. 5493 1991 елгы не азат итү сугышы ( ) дәвамында ның эштән чыгарылган Т-72 танкы * — Азат ителү көне ( ), 1991 елгы ның ябырылуы юкка чыгарылганнан соң беренче ирекле көн. 5494 1991 елда Nirvana үзенең икенче альбомын, Nevermindны чыгара. 5495 1991 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корылган. 5496 1991 елда Апас районыннан Кайбыч районы бүленеп чыга. 5497 1991 елда бундестаг, Алмания хөкүмәтенең кайда урнашуы турында бәхәскә нокта куеп, Берлинга күчүенә карар чыгара. 5498 1991 елда Г. Зданович җитәкчелегендәге зур тикшеренү башланып китә. 5499 1991 елда әлеге хастаханә каршында кардиоревматология бүлеге оеша һәм аның мөдире итеп А.Фазылҗанов билгеләнә. 5500 1991 елда каратэ буенча ЧИАССР чемпионлыгын яулый. 5501 1991 елда край составыннан Яһүд автономияле өлкәсе чыга. 5502 1991 елда мәчет рәсми рәвештә мәхәллә кулына кайтарыла, ә 1993 елда мәчет тантаналы рәвештә ачыла. 5503 1991 елда мөселманнарга кире кайтарыла. 1991-2007 еллардагы имамы — Исхак-хәзрәт Лотфуллин. 5504 1991 елдан 2007 елга хәтле Канадада яшәп, 50 проектта катнаша. 5505 1991 елдан авылда мәчет эшли. 5506 1991 елдан алып 2008 елга кадәр ( 1996 1999 һәм 2004 2006 еллардан кала) бу титулны бары Кытай хатын-кызлары гына яулый. 5507 1991 елдан башлап республикада 166 дини бина корылган, шул исәптән 80 мәчет тә. 5508 1991 елдан башлап Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле мөстәкыйль эшли башлый. 5509 1991 елдан «Бәләбәй хәбәрләре» / »Белебеевская известия» исеме белән чыга. 5510 1991 елдан Данил Салихов — Татарстан Язучылар, 2001 елның маеннан Русия театр әһелләре берлеге әгъзасы. 5511 1991 елдан «Истоки» газетасының мөхәррире. 5512 1991 елдан Казан музыка училищесы Ильяс Әүхәдиев исемен йөртә башлады. 5513 1991 елдан «Малалла» (Алга) чуашча район гәҗите нигезендә « Урал сасси » республика гәҗите нәшер ителә. 5514 1991 елдан республика, төбәкара, Бөтенрусия, халыкара күргәзмәләрдә катнашып, шактый тәҗрибә туплаган. 5515 1991 елдан Россиянең Ауропа өлеше мөселманнары Диния Нәзарәтендә (АМДН) эшли. 5516 1991 елдан соң премияне тапшыру тукталып тора. 5517 1991 елдан ССРБ халык артисты Арслан Мөбәрәков исемен йөртә. 5518 1991 елдан укыту дисциплиналары рәтенә кергән гыйлем менеджменты укыту программасына бизнес идарә, мәгълүмати системалар, менеджмент, китапханәчелек һәм мәгълүмәти фәннәр өлкәләреннән дәресләр керә. 5519 1991 елдан Эстония составында урнаша. 5520 1991 елда районның административ үзәге Сарапулдан Шыгай авылына күчә. 5521 1991 елда район составыннан Камышлы районы аерылып чыгарыла. 5522 1991 елда район төзәтелгән. 5523 1991 елда солых килешүенә кул куела, аның шартлары буенча Марокко Көнбатыш Сахрада бәйсезлек мәсьәләсе буенча референдум оештырырга вәгъдә бирә. 5524 1991 елда ССРБда демографик кризисы башлап китә (үлүчеләр саны туучылар саныннан артыграк). 5525 1991 елда, ССРБ Министрлар Кабинеты оештырылуы сәбәпле, юкка чыгарылган. 5526 1991 елда студентлар алмашу программасы буенча Калифорниягә ( АКШ ) китә, Австралия егетенә кияүгә чыга, Тасмания утравында Хобарт шәһәрендә яши башлый. 5527 1991 елда театрга Мирхәйдәр Фәйзи исеме бирелә. 5528 1991 елда тәүге «Иртәләгән сагыш» романы (әдәбиләштерелгән истәлек) дөнья күрә. 5529 1991 елда Үзәк Телевидение «Останкино» РДТРК-га үзгәртелә, 1995 елда канал ОРТ исемен йөртә башлый. 5530 1991 елда Украинаның бәйсезлеге игълан ителгәннән алып 2014 елның мартына кадәр Кырым территориясендә урнашкан лагерь Украина биләмәсендә була. 5531 1991 елда ул Русия фәннәр академиясенең әгъза-корреспонденты булып сайлана. 5532 1991 елда ул соңгы СССР халыклары спартакиадасында искиткеч күрсәткеч – 415 кг белән җиңү яулый. 5533 1991 елда ул университетыны социолог һәм сәяси фәннәр өлкәсендә кызыл диплом белән тәмамлый. 5534 1991 елда "УНИКС" исеме белән торгызылган. 5535 1991 елда үткәрелгән ремонт вакытында тимер белән тышлана. 5536 1991 елда шәһәргә Болгар исемене бирделәр. 5537 1991 елда шәһәргә тарихи исем кайтарыла. 5538 1991 елда Шәһәр халык депутатлары советының председателе булып сайлана. 5539 1991 ел — миллади тәкъвимендә сишәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 5540 1991 елның 10 октябрендә Мәскәүдә нәшер ителгән «Куранты» гәзитендә әлегә исеме билгеле булмаган В. Мирзаяновның «Инверсия» дигән мәкаләсе басыла. 5541 1991 елның 12 июнендә Татарстан Республикасының беренче Президенты итеп сайлана. 5542 1991 елның 13 мартындагы Мордва ССР Югары Советы президиумы карары белән Кадошкино районы барлыкка килгән. 5543 1991 елның 1 октябрендә РСФСРның ЮгарыСоветы карары белән Чечен-Ингуш Республикасы Чечен һәм Ингуш Республикаларына бүленә. 5544 1991 елның 20 августта Эстониянең Югары Шурасы Эстония Җөмһүриятенең милли бәйсеәлеге турында карар кабул ителгән. 5545 1991 елның 20 июнендә Гөлнур Хәкимовага “Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре” исеме бирелде. 5546 1991 елның 21 декабрендә I дәрәҗә орден белән соңгы бүләкләү булды. 5547 1991 елның 23 августында КПСС хезмәте РСФСР территориясендә туктатыла, аның милеге конфискацияләнә. 5548 1991 елның 24 августта УССР Югары бәйсезлек турында игълан итә. 5549 1991 елның 24 августында, 1991 елгы Гомумукраина референдумы нәтиҗәсеенә туры китереп, УССР Югары Шурасы Украина бәйсезлеге турында Актны кабул итә. 5550 1991 елның 25 июненда Словения Югославиядан аерылып чыга. 5551 1991 елның 27 августта Молдавия бәйсезлеген игълан итә. 5552 1991 елның 27 апрелендә ачыла. 5553 1991 елның 31 июлендә Мядинникай янындагы (Литва һәм Белару ССР чиге) тамгаханә пунктында билгесез кешеләр тарафыннан 8 лтивалы тамгаханәче атып үтерелгән. 5554 1991 елның 31 мартында Литва коммунистик партиясе Литва милли коткару комитетын оештыра, урамнарда армия патрулированиесе кертелә. 5555 1991 елның 3 октябрендә үзен президент намзәтенә тәкъдим итә, сайлауларда җиңү яулый. 5556 1991 елның 6 сентябрендә Латвия бәйсезлеге ССРБ тарафыннан танылды. 5557 1991 елның 8 сентябрьдә гомуми сайлауларда Азәрбайҗан президенты булып сайланган. 1992 елның мартында, Азәрбайҗан гаскәренең Таулы Карабахтагы уңышсызлыклардан соң һәм Азәрбайҗан Халык Фронты басымы астында истигъфага чыгарга мәҗбүр булган. 5558 1991 елның 9 сентябрьдә бәйсезлекне игълан итү сәбәпле исеме Таҗикстан Җөмһүрияте итеп үзгәртелә. 5559 1991 елның августындагы вакыйгалар барышыда Ельцинны актив рәвештә яклаган. 1991 елның көзендә Шойгу барлык граждан саклану көчләре үз контроле астына тапшыруына ирешкән, комитет РФ президенты буйсынуына күчкән. 5560 1991 елның августындагы вакыйгаларыннан соң Литва бәйсезлеге Көнбатыш илләре күпчелеге тарафыннан кичектерүсез танылды. 5561 1991 елның апрельдә ике совет республика арасында фактик рәвештә сугыш башланган. 5562 1991 елның декарендә аңа Татарстан Республикасының атказанган икътисадчысы исеме бирелде. 5563 1991 ел Һиндстан җанисәбе 49736 иркен Санскритта сөйләшүчене теркәгән. 5564 1991 *Ислам дине нинди дин? 5565 1991 нче елның 30 декабреннән соң газета Чаллы шәһәр хакимияте органына әверелде. 5566 1991 нче елның 7 нче апрелендә авыл аерым колхоз “Олыяз”булып яши башлый. 5567 1992—1993 елларда осетин-ингуш, абхаз, Төньяк Осетия низагларның җайлаштыруында катнашкан. 5568 1992-1995 еллар – Татарстан Республикасы Югары Советы рәисенең беренче урынбасары. 5569 1992 — 1997 елларда Мәдинә шәһәрендә Ислам университетында укый. 5570 1992-2012 елларда Русиядә В гепатиты белән авыручылар саны – 2,4 тапкыр, С гепатиты булганнар 6,4 тапкыр арткан. 5571 1992 ел августында Джоан студент‑журналист Жоржи Арантеска кияүгә чыга. 5572 1992 елда 25 ил катнашында (шул исәптән Русия дә) Халыкара сумо федерациясе төзелә, һәм чемпионатлар үткәрелә башлый. 5573 1992 елда АКШның Демократлар фиркасенә килеп кушыла. 5574 1992 елда аңа баронесса исеме һәм тугра бирелә. 5575 1992 елда ачылган. 5576 1992 елда Барселона Җәйге Олимпия уеннарын кабул итә. 5577 1992 елда Башкорт дәүләт университетын тәмамлый һәм татар яшьләренең «Өмет» газетасында хәбәрче булып эшли башлый. 5578 1992 елда Бөекбритания Аурупа Берлеген оештыруда катнаша, аның беренче 12 әгъза исемлегенә керә. 5579 1992 елда БР ФА академигы итеп сайлана. 5580 1992 елда Елхау районы кире чыгарыла. 5581 1992 елда исә әдәби процесска һәм бигрәк тә шагыйрьләр иҗатына, аерым әсәрләргә багышланган "Заман сүз сорый" исемле тәнкыйть мәкаләләре китабы басылып чыга. 5582 1992 елда кабул ителгән. 5583 1992 елда «Киләчәккә кайту», «Мин әйттем» китаплары өчен 1992 елда Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 5584 1992 елдан 1998 елга кадәр Мисырдагы «әл-Әзһәр» Халыкара ислам академиясендә укый. 5585 1992 елдан башка йолдызлар тирәсендә әйләнүче йөзләрчә планета ( экзопланеталар ) ачышларыннан башлап, галимнәр Галактикада һәрбер урында планеталарны табып булганны аңлыйлар. 5586 1992 елдан башлап МДУ ректоры – физика-математика фәннәре докторы, академик Виктор Садовничий. 5587 1992 елдан Берләшкән банк директорлар шурасы рәисе. 5588 1992 елдан бирле Кульпин-Гобәйдуллин ел саен Кырымда «Табигать һәм кеше - социотарих проблемаларына» багышланган халыкара конференция оештыра иде. 5589 1992 елдан «БР С. Юлаев исемендәге дәүләт премиясе» дип атала. 5590 1992 елда Нәвайи өлкәсе элекке чикләрендә кире оештырылган. 5591 1992 елдан запаска чыга. 5592 1992 елдан Идел-Урал регионы буенча кубыз музыкасы буенча үзәк ( ) рәисе. 1998 елда Австриядә узган халыкара фестивальдә «Халыкара класслы кубыз белгече» исеме бирелә. 5593 1992 елдан кертелде. 5594 1992 елдан — Русия Федерециясенең мөстәкыйль субьекты статусын алган, ләкин формаль рәвештә ул Пермь өлкәсе составында булган. 5595 1992 елдан «Салават Юлаев» Халыкара хоккей лигада, 1997 елдан — Русия хоккей лигасында уйный. 5596 1992 елдан ул Габдулла Кариев исемендәге театрда эшли башлый. 5597 1992 елдан урыс телендә «Вилы» исемле журнал чыгарыла башлый. 5598 1992 елдан янә мәчет булып кулланыла. 5599 1992 елда операция ясагач, авыру бетә. 5600 1992 елда Польша Татар Берлеге ( ) оешкан, ул Życie Tatarskie (Татар тормышы ) исемле журналны бастырып чыгара. 5601 1992 елда профсоюзлар спорт җәмгыяте таркала. 5602 1992 елда «Саам теле турында канун» үз өченә керде. 5603 1992 елда Тарас Шевченко исемендәге Киев милли университетын тәмамлый. 5604 1992 елда «Татарстан» дәүләт телевидение һәм радиотапшыру компаниясе оештыра. 1990 елларда «ТРТ» каналы ( Татарстан радиосы һәм телевидениесе) оештыра, әмма 2000 елларда ул «Россия» каналына күчә. 5605 1992 елда Татарстанның Министрлар Кабинеты боерык чыгара. 1995 елда уку йортына дәүләт укыту лицензиясе бирелә. 5606 1992 елда ул «Кызыл таң» газетасында эшкә күчерелә. 5607 1992 елда ЧАО Магадан өлкәсенең составыннан чыга. 5608 1992 елда Югорск шәһәренә үзгәртеп корыла. 5609 1992 елның 12 февраленнән соң Конституция эшли башлый. 5610 1992 елның 13 февральдә «Чуаш ССРның исемен үзгәртү турында» законы кабул итүдән соң, Чуаш ССР үз исемен Чуашия Республикасына алыштыра. 5611 1992 елның 13 февральдә «Чуаш ССРның исеме үзгәреш турында» законы кабул итүдән соң, Чуаш ССР үз исемен Чуашия Республикасына алыштыра. 5612 1992 елның 29 маеннан башлап ул — Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры артисткасы. 5613 1992 елның 4 июнендә барлыкка килә. 5614 1992 елның 4 февралендә Уго Чавес хакимияткә каршы баш күтәрү хәрәкәтен җитәкли. 5615 1992 елның 5 декабрендә Бөрбаш авылында мәчет ачыла. 5616 1992 елның 6 ноябрьендә Апанай мәчете имам-хатибы итеп сайлана. 5617 1992 елның 7 февралендә Татарстан Дәүләт Шурасы тарафыннан расланды. 5618 1992 елның ноябрендә Таҗикстан Югары Шурасы рәисе булып сайланылган. 5619 1992 елның ноябреннән шәһәрдә чыга башлаган «Яңарыш» татар газетасына күчә. 5620 1993 — 1995 елларда Илдар Шәфкать улы алдынгы специалист буларак "Челны-банк" банкында озын яки кыска вакытка кредитлар бирү, депозитлар һәм кыйммәтле кәгазьләр бүлегенең вакытлыча идарәчесе вазифаларын башкара. 5621 1993-1999 елларда Казандагы Габдулла Тукай музее директоры. 5622 1993 — 2003 елларда Русия Дәүләт думасында фракция тәшкил иткән. 5623 1993 94 елларда халык төзелеше ысулы белән авылда мәчет төзелә. 5624 1993 елгы Конституцицион кризисы Хәсбулатов элек Ельцинның якташы булса, Советлар Берлеге таркалуыннан соң алар карашлары аерыла башлаган. 5625 1993 елда 427 ат токымы исәпләнгән. 5626 1993 елда аларның Джессика исемле кызы туа. 5627 1993 елда аның җитәкчелеге астында «Айдар» эстрада студиясе барлыкка килә һәм соңыннан Айдар театр-студиясе дип атала башлый. 5628 1993 елда ачыла. 5629 1993 елда Бишбүләк округы буенча Югары Советка сайлауда җиңеп чыкты. 5630 1993 елда Борис Михайлов җитәкчелегендәге Русия җыелма командасы Германиядә үткән дөнья чемпионатында егерме өченче тапкыр алтын медальләр яулый. 5631 1993 елда Әл-Умран ассоциацисенең (архитектура һәм торак төзелеше белгечләре берләшмәсенең) шәрәфле рәисе итеп сайланган. 5632 1993 елда «Казаноргсинтез» дәүләт битештерү беләшмәсе ачык акционер җәмгыятенә үзгәртеп корылган. 5633 1993 елда КамАЗның двигательләр заводында янгын чыгу сәбәпле, театрны финанслау туктатыла. 5634 1993 елда лигаларның үзгәртеп оештыру нәтиҗәсендә, 58 командардан 38 икенче дивизионга төшкәннәр, ләкин «Нефтехимик» беренче дивизионда торып кала. 5635 1993 елда майор чинында лаеклы ялга чыга. 5636 1993 елда «Мари - төрки тел бәйләнешләре» темасына докторлык диссертациясе яклый. 5637 1993 елдан башлап үкәрелә. 5638 1993 елдан баш мөхәррир, директор булып Кадим Аралбай эшли. 5639 1993 елдан Знаменск исемен йөртә. 5640 1993 елдан Казанда хакимият-хуҗалык эшендә. 5641 1993 елдан Казан консерваториясендә укыта. 5642 1993 елдан мәдрәсә татар руханилары тарафыннан ачыла. 5643 1993 елдан Мәчетле районында Р.А. Заһретдинов призына «Яшь кубызчы» бәйгесе уздырылып килә. 5644 1993 елдан мәчет торгызыла. 5645 1993 елдан рәсми статусны ала, 1920 елдан 1993 елга кадәр, федератив дәүләт ирекле һәм низагсыз рәвештә бүленгәнче, Чехословакия һимнының беренче куплеты булып торган. 5646 1993 елдан Татарстанның Чистай районы Яуширмә авылында Гаяз Исхакыйның мемориаль музее эшли. 5647 1993 елдан ул Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында эшли. 5648 1993 елда «ОНЭКСИМ Банк»ны җитәкли башлый. 5649 1993 елда Рим Гыйлфанов Азатлык радиосының Мюнхендагы редакциясендә эшли башлый, 1995 елда редакция белән бергә Прага ( Чехия ) шәһәренә күчә. 5650 1993 елда Роман Абрамович коммерция эшчәнлеген тәмамлый, Ноябрьск шәһәренең нефть сата. 5651 1993 елда Татарстан Республикасы Президенты М.Ш.Шәймиев Указы белән И.Юзеев «Татарстан Республикасының халык шагыйре» дигән шәрәфле исемгә лаек була. 5652 1993 елда Төркия ватандашлыгы һәм Сәлим Татаругылы (төрекчә Selim Tataroğlu) исеме ала. 5653 1993 елда ул студентлар алмашу проекты буенча Татарстанга килеп, Алабуга педагогика университетында татар филологиясе факультетында белем алды. 5654 1993 елда Хәсбулатов, Руцкой белән берлектә, Русия Югары Шурасы куып таратылуы белән тәмамланган президент белән хакимият өчен көрәшендә Русия Югары Шурасы башында торган. 5655 1993 елда «Хроник вена җитенкерәмәве шартларында тирән веналарның клапаннарын микрохирургия юлы белән төзәтү» темасына кандидатлык диссертациясе яклый. 5656 1993 елда Чуаш дәүләт музыкаль театры нигезендә оештырыла. 5657 1993 елда чыккан In Utero альбомын яздыру өчен группа продюсер Стив Альбинины чакыра. 5658 1993 елда эшли башлый. 5659 1993 елның 18 мартында ул Азатлык радиосыннан китә. 5660 1993 елның 24 сентябрендә Конституция Мәхкәмәсе Ельцинның карары Конституцияне бозганын хөкем иткән һәм аның вазифаларыннан читләшкәнен хуплаган. 5661 1993 елның 25 августында Уфада вафат. 5662 1993 елның 25 июлендә серблар Жепа каласына һөҗүм итеп басып ала. 5663 1993 елның 30 ноябрендә Рәсәй президенты әмере белән расланган. 5664 1993 елның 31 июлендә Сочида ял йортында йөрәк өянәгеннән вафат була. 5665 1993 елның апрелендә «Шәһри Чаллы» балалар һәм яшүсмерләр өчен «Көмеш кыңгырау» кушымтасы белән чыга башлый. 5666 1993 елның гыйнварыннан «Туймазы хәбәрләре» / «Туймазинский вестник» исемен ала. 5667 1993 елның сентябрендә «Азатлык»ның Мюнхендагы ( Алмания ) штаб-фатирына эшкә алына. 5668 1993 елында нигезләнгән. 5669 1993 нче елдан Кливлендта ( Огайо штаты, АКШ ) яши. 5670 1993 һәйкәлне җимерү икенче омтылуы булган, Пловдив мэры (кмет) сүтү турында карар иткән, ләкин Болгария җәмәгать оешмалары һәйкәлне яклаганнар. 5671 1993 һәм 1997 елларда Хаҗ сәфәре кылды һәм хаҗи-әкбәр дәрәҗәсен алды. 5672 1994 — 1996 елларда Австралиядә яшәп иҗат итә. 5673 1994 1996 елларда «Тулпар» журналы оештырган хикәя конкурсында җиңеп чыга. 5674 1994 1997 елларда К. Станиславский исемендәге Караганда драма театрында уйный. 5675 1994 1999 еллар аралыгында «Аргамак» журналында Әмирҗан Моталлаповның «Һәр чорның үз чире», «Рәнҗеш», «Исәнме, авыл!», «Казан утлары»нда «Нигез» исемле дүрт повесте дөнья күрә. 5676 1994 2000 елларда «Сәләт-Раушан» аланы республиканың төрле шәһәр һәм районнарында үтә: Арча ( 1994 ), Яшел Үзән ( 1995 ), Түбән Кама ( 1996 ), Әлмәт ( 1997 ), Чистай ( 1998 ), Алабуга ( 1999 ). 5677 1994 -2004 елларда БМОда Русия Федерациясенең даими вәкиле. 5678 1994 2004 елларда Чаллының «КамАЗ», «Хәерле иртә» нәшриятларында аның тагын дүрт китабы басыла. 5679 1994 елда Алманиядәге совет гаскәрләре төркеме илдән чыгарылган, һәйкәл Берлинга тапшырылган. 5680 1994 елда БМО Генераль Ассамблеясе тарафыннан кабул ителгән резолюция буенча билгеләнә. 5681 1994 елдагы Конституция буенча, Удмуртия — Русия Федерациясе составында дәүләт. 5682 1994 елда әрмәннәр Таулы Карабахны басып ала, нәтиҗәдә Азәрбайҗан һәм Төркия белән дипломатик мөнәсәбәтләр әлегә юк, һәм сугыш янавы саклана. 5683 1994 елда Илдар Ханов «Галәм гыйбадәтханәсе» төзелешен башлый. 5684 1994 елда институт университет статусына ия була. 5685 1994 елда Истанбул мэры буларак сайлана. 5686 1994 елда КДУ профессоры Җәүдәт Сөләйманов һәм хезмәттәшләре тарафыннан нигезләнгән. 5687 1994 елда коммуналь хуҗалык оеша. 5688 1994 елда Левченко поселогының Ютазы урамында иске агач йортында намаз уку бүлмәсе оештырыла. 5689 1994 елда микрохирургия техникасын кулланып, йорт хайваннарында аяк күчереп утыртуны (реплантация) уңышлы башкара. 5690 1994 елдан ул Татарстан Язучылар берлегенең идарә әгъзасы, бер үк вакытта 1999 елдан Берлек каршындагы Кабул итү коллегиясе әгъзасы. 5691 1994 елдан Хәрби-Һава Көчләр генерал-лейтенантының погоны Генера́л-лейтена́нт — ССРБ һәм бүгенге Русиядә югары офицерлар составының хәрби дәрәҗәсе, ранг буенча генерал-майордан өстәрәк һәм генерал-полковниктан түбәнрәк тора. 5692 1994 елдан янә мәчет булып кулланыла башлый. 5693 1994 елда Пермь төбәк мөселманнар җәмгыятенең рәисе булып сайлана, 1995 елда — комиссиясе рәисе. 5694 1994 елда президент вазифасына сайланылган. 5695 1994 елда Ринат Нуруллин «Татарстан Республикасының атказанган уйлап табучысы» дигән исемгә лаек була, 1999 елда кандидатлык диссертациясе яклый. 5696 1994 елда Санкт-Петербург парламентына сайлана. 5697 1994 елда «Су анасы» фильмында катнаша. 5698 1994 елда Татарстан ДТРК студиясенда Гөлнараның узе язган җырлардан төзелгән иң беренче телевизион концерты төшерелә. 5699 1994 елда театр шәһәр мәдәният идарәсе карамагына күчә, Татар яшьләре театры итеп үзгәртелә. 5700 1994 елда Украина атом-төш статусыннан баш тарта, барлык атом коралы Русиягә җибәрелә. 5701 1994 елда язучыга пычак белән фанатик һөҗүм итә һәм аны нык яралый. 5702 1994 ел Кышкы Олимпия уеннары нәкъ менә шунда узган иде. 5703 1994 ел — миллади тәкъвимендә шимбә көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 5704 1994 елның 28 октябрендә Рәфкать Хәкимовка “Татарстан республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре” исеме бирелде. 5705 1994 елның декабреннән 1996 елның 7 декабренә кадәр «Русия иҗтимагый телевидениесе» (ОРТВ) мөдирләр шурасы рәисенең беренче урынбасары. 5706 1994 елның декабрьдә Русия танылмаган Ичкериянең кораллы оешмаларнына каршы сугыш хәрәкәтләрен башлый. 5707 1995 -1996 елларда Абрамович "Сибнефть" ААҖ акцияләрне сатып алу өчен берничә ширкәт оештыра. 5708 1995 — 1999 елларда Татарстан Дәүләт Советы рәисенең урынбасары. 5709 1995-2003 елларда ике палатадан торган. 2003 елдан бер палаталы. 5710 1995 елга кадәр Ле́нинск дип атала. 5711 1995 елга кәдәр Азатлык радиосының төп штаб-фатиры Алманиянең Мюнхен шәһәрендә булды. 1995 елдан радио тапшыруларын Чехиянең Прага шәһәреннән алып бара. 5712 1995 елда авылда мәчет ачылган, янына мәдрәсә төзелгән. 5713 1995 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корыла. 5714 1995 елда Александр Лукашенко тәкъдиме буенча үткәрелгән референдумы буенча Белорусиядә рус теленә дә дәүләт теле статусын бирелә, яңа флаг һәм герб кабул ителә. 5715 1995 елда аңа Татарстан берләштерелгән дәүләт музееның филиалы статусы бирелә һәм музей-китапханә исемен йөртә башлый. 5716 1995 елда АТТОда позитроннан һәм антипротоннан торган анти- сутуар атомы булдырыла. 5717 1995 елда Башкортстан Республикасының Дәүләт Җыелышы - Корылтай нигезләнә. 5718 1995 елда бөтенхалык референдумы нәтиҗәсендә аның вәкаләтләр 2000 елга кадәр озайтылган. 5719 1995 елда булдырылган. 5720 1995 елда Әдхәт Синугыл гаиләсе белән Үзбәкстаннан Кырымга күчә. 5721 1995 елда «Иске татар рәсми язуының гамәлдә булуы һәм үсүе (XVI – XIX гг. 5722 1995 елда "Кояш белән ялыкканнар" дигән фильм өчен режиссёр буларак Оскар премиясенә лаек була. 5723 1995 елда Маша әтисе белән АКШга күчә. 5724 1995 елда милиция подполковнигы дәрәҗәсендә эшләүдән туктый. 5725 1995 елдан 2003 елга чаклы co.ae астдомены коммерциягә бәйле затлар өчен кулланылган, ләкин 2003 елда UAEnic оешмасы тарафыннан икенче дәрәҗә теркәүләрне коммерцияле куллану өчен үзгәртелә. 5726 1995 елдан – Азатлык радиосының Сембер өлкәсендәге хәбәрчесе. 5727 1995 елдан «Артыш» иҗади берлеге әгъзасы. 5728 1995 елдан даими яшәүчеләр юк. 5729 1995 елдан Әлинә Мәскәү шәһәрендә Ирина Винерда һимнастикага өйрәнә. 5730 1995 елдан — « Мәдәни Җомга » гәзитенең алыштыргысыз баш мөхәррире. 5731 1995 елдан музей каршында «Сукбай эт» («Бродячая собака») исемле әдәби кафе эшләп килә. 5732 1995 елдан ул — « Мәдәни җомга » атналык газетасының баш мөхәррир урынбасары хезмәтендә. 5733 1995 елдан ул үз институтына җитәкчелек итә. 5734 1995 елдан Шәехзадә Бабич исемендәге премия белән алмаштырылган. 5735 1995 елда «Реал Сосьедад» клубына күчә, анда лидер була, 4 сезон дәвамында 100 матчта уйный. 5736 1995 елда Ринат Әхмәтов "Шахтар" футбол клубын җитәкли. 5737 1995 елда Татарстанның атказанган сәнгать әһеле исеме бирелә. 5738 1995 елда Татарстан республикасындагы диния нәзарәтендә Үзәк комиссиясе рәисе итеп сайлана. 5739 1995 елда ул «Арслан Патша» фильмы өчен « Оскар » премиясен ала. 5740 1995 ел — миллади тәкъвимендә якшәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 5741 1995 елны «Белорет-15» һәм «Белорет-16» бистәләре шәһәрдән чыгарыла һәм «Межгорье» исеме белән аерым шәһәр булып санала башлый. 5742 1995 елның 25 июнендә Хәсби Вәли улы Фазлуллин бакыйлыкка күчә. 5743 1995 елның 29 декабрендә ачыла. 5744 1995 елның 30 мартында раслана. 5745 1995 елның 3 ноябрендә ул үзенең хатыны Әминә ханым белән Хәербигә килә. 5746 1995 елның 5 маенда Төмәндә вафат булган. 5747 1995 елның июленнән компьютер кулланып чыгарыла. 5748 1995 елның мартында ОРТВ баш мөдире Владислав Листьевны үтерүдә катнашучыларның берсе булуда шикләнелеп Березовский офисында тентү үткәрелә, үзен сорау алуга чакыралар. 5749 1995 елның сентябрь аеннан шәһәр идарәсе тәкъдиме белән Чаллы педагогик колледжына әдәбият фәнен укытырга бара. 5750 1995 ел эчен «Алтын глобус» премиясе лауреаты («Унике обезьян»), ике тапкыр « Оскар » премиясенә номенант булган. 5751 1995нче елның тикшеренүләренә күрә иң тирән нокта – 10 920 м. 5752 1996 — 1997 елларда — Русия Икътисад министрлыгының әгъзасы. 5753 1996/1997 уку елында мәктәп директоры булып Урысбага мәктәбеннән химия һәм биология укытучысы Хисиев Фәнис Хәбир улы эшләп алды. 5754 1996 1998 елларда Тышкы эшләр министры булганда Балкан низагы вакытында сербларны яклап, көнбатышка каршы позиция алып Русиядә үзенә популярлык казанды. 5755 1996- 1998нче елларда колхоз председателе булып Миннеханов Рафис Фарихович эшли. 5756 1996 — 2003 елларда - финанслар буенча директор, икътисад һәм финанслар һәм " КАМАЗ "ның корпоратив стратегиясе буенча генераль директор урынбасары була. 5757 1996 елга кадәр югары пичәт ысулы, 1996 елдан соң офсет ысулы кулланыла. 5758 1996 елда McDonald’s Санкт-Петербург шәһәрендә дә ачыла. 5759 1996 елда XXVII Олимпиадада да (Атланта, АКШ ) катнаша һәм дүртенче урын ала. 5760 1996 елда аңа Казанның Киров районында урнашкан Җитен комбинаты мәдәният сарае — элеккеге фабрикант Алафузов йорты булган «Эшчеләр театры» бинасы бирелә. 5761 1996 елда аңа Татарстан Республикасының атказанган фән һәм техника эшлеклесе исеме бирелде. 5762 1996 елда Атлантада XXVI Олимпия уеннарында 10 км йөгерүдә катнашып 22 урын ала. 5763 1996 елда басылып чыккан "Язмыш, язмыш" дигән китабы да авторның үз халкы язмышына багышланган. 5764 1996 елда башка чех төркеме - Пётр Горкий һәм Мирека Наплава лидерлыгы астында - Гобинең зур өлешен гизгән. 5765 1996 елда билгесез кешеләр рэпер утырган машинаны утка тота. 5766 1996 елда булдырылган. 5767 1996 елда Грин Колумбия университетына күчә һәм бүгенге көнгәчә шунда эшләп килә. 5768 1996 елда икенче тапкыр АКШ президенты булып сайлана. 5769 1996 елда Катар әмире кушуы буенча оештырыла. 5770 1996 елда Мәскәү дәүләт мәдәният университетына (МДМУ, хәзер - институт, МДМИ) укырга керә. 5771 1996 елда Мәскәү шәһәре башлыгының урынбасары булып сайлана. 5772 1996 елдан башлап 2007нче елга кадәр парламентта күпчелекне Либераллар һәм Милли партияләре коалициясе тәшкил иткән. 5773 1996 елдан бирле әлеге спорт төре Олимпия уеннарының спорт программасына кертелгән. 5774 1996 елдан бирле җәйге биатлон буенча дөнья чемпионатлары оештырыла. 5775 1996 елдан Мари дәүләт университеты фин-угыр телләре кафедрасы профессоры. 5776 1996 елдан Татар ПЕН-үзәге әгъзасы. 5777 1996 елдан - тулы урта мәктәп. 5778 1996 елда Пловдив җамгыять шурасы яңадан сүтү турында карар итә, ләкин бүлге мәхкәмәсе карарны юкка чыгара. 5779 1996 елда Рафаил Төхфәтуллин премиясе бирелә. 5780 1996 елда ректор итеп Ә. Хәйруллин сайлана. 5781 1996 елда Татарстан китап нәшрияты әлеге берләшмә әгъзалары әсәрләреннән төзелгән «Агыйдел дулкыннары» исемле күләмле җыентык бастырып чыгара. 5782 1996 елда Татарстан рестубликасының атказанган сәнгать эшлеклесе дигән исем ала. 5783 1996 елда Татарстан Язучылар берлегенең балалар әдәбияте өлкәсендә Алиш исемендәге бүлеге булдырыла. 5784 1996 елда Тереза Ана каты авырый башлый, 1997 елның 13 мартында үзеннән җитәкче вазифаларын төшерә. 5785 1996 елда Шиган бистәсе шәһәргә үзгәртеп корыла һәм район составыннан чыгарыла. 2005 елда Вольск шәһәре район белән берләштерелә. 5786 1996 елның 12 маенда Казанда вафат була. 5787 1996 елның 15 мартында РФ Дәүләт Думасы ССРБны таркату турысында килешүләрнең хокук бозу булганын игълан итә. 5788 1996 елның 1 гыйнварыннан 1999 елның 1 гыйнварына кадәр «Шәһри Чаллы» атнасына 5 сан булып чыга. 5789 1996 елның 9 маенда язучы Казанда вафат була, Яңа бистә зиратында җирләнә. 5790 1996 елның гыйнварында чыккан янгында сәхнә һәм тамаша залы янып бетә. 5791 1996 елның җәендә көннәр эсселәнеп китеп, яңгырлар яумагач, авыл картлары шушы тауга менеп дога укыганнар, яңгыр сораганнар. 5792 1997 — 1998 елларда — Русия Икътисад министрлыгы җитәкчесенең урынбасары. 5793 1997 — 1998 елларда Русия президенты каршындагы Баш контроль идарәсе башлыгы – Администрация җитәкчесе урынбасары. 5794 1997–1998 елларда – ТР Министрлар Кабинеты Аппаратының мәдәният һәм сәнгать бүлеге башлыгы. 5795 1997/1998 уку елында Гатиятуллин Марат Гүмәр улы педагогик эшен завуч булып дәвам итте. 5796 1997-2000 елларда ул Мәдәният министрлыгында, 2000-2004 елларда Татарстан телевидениесендә эшләп ала. 2004 елдан башлап Гафур Каюмов – Әлмәт дәүләт театрында баш режисссер. 5797 1997 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 5798 1997 елда 118 кеше яши, тулысынча татарлар. 5799 1997 елда «Алибәк Днишев театры һәм вокал академиясе»н нигезли. 5800 1997 елда җирдә 19,63 млн дөя исәпләнгән. 5801 1997 елда Казанда «Тормыш дәресләре» исемле истәлекләр һәм шигырьләр китабы басылып чыкты. 5802 1997 елда Казанның Яңа Савин районында «Казан нуры» мәчете төзелешенә күп көчен куя. 5803 1997 елда мәчеткә килгән имам Рәфкать хәзрәт Хәррас тырышлыгы белән мәчет җиренең коймалары төзәтелде, түбә яңартылды, диварлар буялды. 5804 1997 елда монда 113 кеше яшәгән. 5805 1997 елдан 1998 елның 21 маена кадәр Русия президенты хакимияте җитәкчесе киңәшчесе. 5806 1997 елдан башлап армрестлинг армспорт дип атала, ә армрестлерларны армкөрәшчеләр, кул кәрәшчеләре дип атыйлар. 5807 1997 елдан башлап Русия ватандашы. 5808 1997 елдан башлап шешәләр ясауга күчкән. 5809 1997 елдан бирле Вахит Юныс Мәскәү татар милли-мәдәни автономиясенең матбугат органы «Татарские новости» газетасында баш мөхәррир урынбасары вазифасын башкара. 5810 1997 елдан бирле, Зур террор башланган көннәрне (5—7 август), урманда, символик хачлары янында православ һәм католик панихидалары, җәмәгатьчелек митинглары оештырыла. 5811 1997 елдан бүгенге көнгә кадәр Мәскәүнең Мемориаль мәчетендә имам-хатыйб вазифасын башкара. 2002 елдан Россиянең Ауропа өлеше мөселманнары Диния Нәзарәтендә дини мәсьәләләр буенча мөфти урынбасары, 2005 елдан АМДНның фән-илаһият шурасы җитәкчесе. 5812 1997 елдан Гыймалетдин Минһаҗев исемен йөртә. 5813 1997 елдан — дәүләт милке белән идарә итү Русия дәүләт комитетының фидирәл милке дәүләт реестрының департаменты башлыгы. 5814 1997 елдан — әлеге институтның җитәкче советы әгъзасы. 5815 1997 елдан офсет ысулына һәм компьютерда әзерләүгә күчә. 5816 1997 елдан Стәрлетамак дәүләт рус драма театрында эшли. 5817 1997 елдан Татарстан Язучылар берлегенең Әлмәт бүлегенең җаваплы сәркатибе. 5818 1997 елдан ул әдәби иҗат эше белән генә шөгыльләнә. 5819 1997 елдан — язучы-профессионал, фәкать әдәби иҗат эше белән генә шөгыльләнә. 5820 1997 елда Рафаил Төхфәтуллин премиясе бирелә. 5821 1997 елда Самара шәһәренең «СамАРТ» театры режиссеры А.Я. Шапиро чакыруы буенча Р. Хәйруллина Самара театрына күчә һәм анда баш рольләрдә уйный башлый. 5822 1997 елда Түбән Кама татар драма театры статусы ала. 5823 1997 елда шагыйрь «Тулпар» журналы лауреаты исеменә лаек була. 5824 1997 елда шәрәфле каравыл Ленин төрбәсеннән Билгесез Гаскәри Каберенә күчерелә. 5825 1997 елда шәһәр составына Новокашпирский штб-ы кертелә. 5826 1997 елда шәһәр тибындагы бистә статусын югалта. 5827 1997 елда Эрнесто Че Гевара мәете эксгумацияләнә һәм Кубаның Санта-Клара шәһәрендә хәрби хөрмәтләр белән төрбәдә күмелә. 5828 1997 елда юл фаҗигасендә һәлак була. 5829 1997 елны 1880 елда төзелгән агач мәчет яңадан ачылды. 5830 1997 елның 1 мартында Чаллы шәһәрендә Ямаш Игәнәй вафат була. 5831 1997 елнын 31 декабрендә Б-Сәрдегән авылында 100 урынлык яна клуб бинасы ачыла. 5832 1997 елны ул Казан театр училищесын тәмамлый. 1997 елның 14 февраленнән ул — Габдулла Кариев исемендәге Казан Татар дәүләт яшь тамашачы театры артисткасы. 5833 1998 — 1999 елларда — «Промторгбанк» банкы рәисенең урынбасары. 5834 1998–1999 елларда – Татарстан Республикасы Премьер–министры киңәшчесе. 1999–2002 елларда – “Татарстан” Дәүләт телерадиотапшырулар компаниясе рәисенең беренче урынбасары. 5835 1998 1999 еллар сезонында ул Көнбатыш хоккей лигасында (WHL) «Свифт Каррент Бронкос» ( Канада ) командасы өчен чыгыш ясый һәм 62 матчта 23 шайба кертә, шулай ук 8 передача ясый. 5836 1998- 2000 нче елларда Гараев Тәзбир Мөлихович председатель була. 5837 1998 елга кадәр УЗЭМИК заводы директоры. 5838 1998 елда 8 еллык мәктәп 9 еллыкка әверелә. 5839 1998 елда Башкортостан Хөкүмәте 2007 елга кадәр беренче өлешне ачу турында карар чыгара. 5840 1998 елда Габбас хәзрәт Пенза өлкәсенең Бердәм Диния нәзарәте мөфтие булып сайлана, әлеге вазифага ул ике тапкыр яңадан сайлана. 5841 1998 елда исә шагыйрь «Мәгариф» нәшрияты чыгарган «Күчтәнәч»( 1995 ) дигән китабы өчен Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе белән бүләкләнде. 5842 1998 елда Куйбышев урамында Элемтә йорты ачыла, анда 20 000 номер эшләтелә. 5843 1998 елда Марк Леви беренче романын яза. 5844 1998 елдан алып артиллерия профилендәге хәрби вузда эшли. 5845 1998 елдан Гафиулла “Азатлык”ның үз хәбәрчесе статусында эшли башлый. 5846 1998 елда нигезләнгән. 5847 1998 елдан Казанда Вероника Тушнова исемендәге «Мәхәббәт асманы» (Галактика любви) фестивале уздыра. 5848 1998 елдан — РФ Дәүләт милке министрының урынбасары. 1998—2000 елларда Русия фидирәл милке фондының рәисе булган. 5849 1998 елдан Түбән Кама районы һәм шәһәре хакимияте башлыгы, Түбән Кама халык депутатларының берләштерелгән Советы рәисе. 5850 1998 елдан Уфада опера һәм балет театры труппасында. 5851 1998 елдан ЮНЕСКО патронажлыгы белән үтүче «Яшь Аурупа балеты» халыкара проектында Русиянең яшь балеты исеменнән чыгыш ясый (Александра Суродеева белән). 5852 1998 елда Подольск шәһәрендә Сумо буенча Русия федерациясе төзелә. 5853 1998 елда ТР прокуратурасы карары белән исеме аклана. 5854 1998 елда ул татар кафедрасы итеп үзгәртелде (хәзер татар һәм чуаш филологиясе кафедрасы, мөдире – Илшат Нәсипов). 14 ел эчендә татар бүлеген җәмгысе 260 талип тәмамлаган. 5855 1998 елда Уфадан Мәскәүгә күчә. 5856 1998 елда ЮНЕСКО Бөтендөнья мирасы исемлегенә кертелгән. 5857 1998 елда яңа патшалыкны кертәләр — * хромистлар ( ). 5858 1998 елның 18 июнендә вафат. 5859 1998 елның 18 июнендә исәптән сызыла. 5860 1998 елның 23 мартында ул безнең арадан китте. 5861 1998 елның 7 апрелендә ачылган. 5862 1998 елны ул Русиянең барча көрәш төрләрен туплаган Көрәш федерациясе вице-президенты итеп сайлана. 2002 елда яңа төзелгән билбаулы көрәш Русия федерациясе президенты итеп сайлана. 5863 1998 ел президент сайлавында ул 55 % тавыш белән җиңү яулый. 5864 1998 * Лениногорск шәһәренең бер урамына исеме бирелгән. 5865 1998-нче елда, «Сәләт» дусты һәм ОАО «Казан ясалма каучук заводы» генераль директоры Бикмуллин Р. Т. ярдәме белән Кара диңгез буе Туапсе шәһәрендә беренче тапкыр «Сәләт-Аршан» аланы оештырыла. 5866 1998 һәм 2002 елларда үткәрелгән Олимпия уеннарында 3.Билалетдинов Русия җыелма командасының тренерлары составына керә. 5867 1998 һәм 2003 елларда республика сайлауларында 80% тавыш белән беренче урынга чыга һәм кабат сайлатыла. 5868 1999—2000 елларда ВИЧ йөртүчеләр саны тагын да артты. 2000 елда Русия БИДС таралу тизлеге буенча лидер булды; ВИЧ белән 49 мең кеше йогышланган, чынбарлыкта исә, ВИЧ йөртүчеләр саны Русиядә 600 мең кешедән артык дип санала. 5869 1999—2000 елларда ВИЧ йөртүчеләр саны тагын да артты. 2000 елда Русия СПИД таралу тизлеге буенча лидер булды; ВИЧ белән 49 мең кеше йогышланган, чынбарлыкта исә, ВИЧ йөртүчеләр саны Русиядә 600 мең кешедән артык дип санала. 5870 1999 2004 елларда тарихка һәм сугыш темасына (баталь жанрга) мөрәҗәгать итә. 5871 1999-2008 еллар – Биектау районы Усад урта мәктәбендә белем ала. 5872 1999 — 2010 елларда Татарстан Диния нәзаратында пропаганда бүлеге мөдире. 5873 1999 елгы медицина тикшерүеннән соң анда яман шешнең башка формасы – лимфома табыла. 5874 1999 елда АКШта һәм Русиядә президент импичменты булды. 5875 1999 елда Беларусь белән Көнбатыш илләре арасын яхшырту өчен махсус программа төзи. 5876 1999 елдагы инфраструктура нык җимерелә. 5877 1999 елдагы халык исәбен алу мәгълүматлары буенча, анда ун меңгә якын кеше яши. 5878 1999 елда дивизия таратыла, аның урынында офицерлар кадрлары өчен белемен арттыру үзәге ачыла. 5879 1999 елда Дөнья кубогында җиңә. 5880 1999 елда Дөнья лигасында көмеш мидәл, ә 2001 елда бронза мидәл ала. 5881 1999 елда Елизавета II маликәсе тарафыннан Фергюсонны фидакарьлеккә керткән. 5882 1999 елда Әсгать Салаховтан мөхәррир вазифасын Гөлгенә Кәримова кабул итеп ала. 5883 1999 елда Йолдыз Хәлиуллин Евразия Халыкара икьтисад академиясенең әгьза-корреспонденты итеп сайлана. 5884 1999 елда Көнчыгыш Тиморда был бәйсезлек буенча референдум үткәрелә. 5885 1999 елдан башлап — дәүләт хезмәтендә. 5886 1999 елдан башлап президент – Бхарат Джагдео. 5887 1999 елдан башлап, яңа буын җир өсте телескоплары аша Юпитерның тагын 47 иярчене ачыла, аларның күпчелеге 2–4 км диаметрлы. 5888 1999 елдан бирле исә монда Бундестаг (Хәзерге парламент) урнаша. 5889 1999 елдан офсет ысулы белән басыла, компьютерда җыела. 5890 1999 елдан район гәҗите компьютерда әзерләнә. 5891 1999 елдан — татар әдәбияты кафедрасы мөдире. 5892 1999 елдан туган авылына кайтып эшкуарлык белән шөгыльләнә. 5893 1999 елдан Чехия НАТО әгъзасы, 2004 елдан ул Аурупа Берлегенә керә. 5894 1999 елда театр беренче тапкыр Мәскәүгә О. Мухинаның «Ю», В. Зиминның «Яшәгән ди Ал гөмбә» (Жила-была Сыроежка) спектакльләре белән гастрольгә бара. 5895 1999 елда Флера Зыятдинова Русия Дәүләт Думасына депутат булып сайлана. 5896 1999 ел — миллади тәкъвимендә җомга көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 5897 1999 елның 10 декабрендә Новокузнецк шәһәрендә Русиядә беренче тапкыр «Барлык йолдызлар» матчы уза. 5898 1999 елның 11 августында Кояш тотылуы right Кояш тотылу ( ингл. 5899 1999 елның 14 сентябрендә дәүләт БМОна кертелгән. 5900 1999 елның 15 маенда Русия Дәүләт думасында тавыш бирү узды. 5901 1999 елның 17 декабрендә Әлмәттә вафат. 5902 1999 елның 19 декабрендә Березовский Карачай-Чиркәстән Русия думасына депутат итеп сайлана. 5903 1999 елның 1 сентябрендә Алманиянең хөкүмәте һәм парламенты үзләренең эшләренә Берлинда керешә. 5904 1999 елның 31 декабреннән Русия президенты вазифаларын үтәүче, 2000 елның мартыннан — Русия президенты, 2004 елда икенче срогына сайланылган. 5905 1999 елның 7 маенда Казанда вафат була. 5906 1999 елның 9 сентябрендә Ливиянең Сирт шәһәрендә оешманы төзү турында декларация кабул ителә. 5907 1999 елның сентябрь ае – 2001 елның апрель ае – Татарстан Республикасының Матбугат, телерадиотапшырулар һәм массакүләм коммуникация чаралары министры. 5908 1999 елның февралендә ил граждан тәртип бозуына шаһит булган. 5909 1999 нчы елда авылның тыныч һәм матур почмагында икенче мәчет ачылды. 5910 199 елда вафат була, үлеменнән соң изгеләр рәтенә кертелә. 5911 19 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның унтугызынчы көне. 5912 19 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның унтугызынчы көне. 5913 19 гасыр азагында авыл халкы чукындырыла. 5914 19 гасыр башында авылда мәхәллә—мәктәпләр (мәдәрәсәләр) ачылган. 5915 19 гасырга кадәр биек биналар сирәк төзелгән. 5916 19 гасырга кадәр кырымчаклар үз телләрен чагадай дип атап йөрткәннр. 5917 19 гасырга кадәр татарлар Киевта сәүдә эшендә катнашканнар. 5918 19 гасырда авылда 2 мәчет, мәдрәсә булган. 5919 19 гасырда Британия гаскәрләре Пакистанны басып ала. 5920 19 гасырдан кырым яһүд-раввинистлары үзләрен кырымчаклар дип атап йөри башлый. 5921 19 гасырда Эрбет ярминкәсе Себер мехы һәм Кытай чәе белән сәүдә итү өчен мөһим вакыйга булган. 5922 19 гасырның азагында—20 гасырның башында мөһим ашлык экспортлау порты булган. 5923 19 гасыр уртасында, уңайлы, Агыйдел суы өстендә урнашканга күрә Дүртөйле үсеп китә һәм су юлы белән йөкләрне ташу ноктасына әйләнә. 5924 ''«19 гыйнваре поступил приказ Верховного Главнокомандующего 1-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армияне Ставка резервына бәрелештән чыгарырга. 5925 19 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның унтугызынчы көне. 5926 19 июньдә сугыш хәрәкәтләре Кызыл Лиман һәм Ямполь тирәсендә булганнар. 5927 19 йөз ахырында Казанда 15 ләп басмаханә исәпләнә, ел саен гомуми тиражы 1,5-2 млн. 5928 19 йөздә кием, бүрек тегү кәсепчелеге белән мәгьлүм. 5929 19 йөзнең 2 нче яртысында, буржуаз социаль-икътисади мөнәсәбәтләр көчәйгән чорда, аерым милли мәдәниятләр, бигрәк тә Идел Урал төбәгендәге татарлар мәдәнияте югарырак баскычка күтәрелә. 5930 19 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның унтугызынчы көне. 5931 19 март – Милади тәкъвимендә өченче айның унтугызынчы көне. 5932 19нчы гасырның икенче яртысында Британия колонияләрендә автономияләр таләбе арта. 5933 19 нчы йөздә бирегә алманнар (Науру) һәм британнар (Гилберт утраулары) килә. 5934 19 октябрь — Наполеон Мәскәүне ташлап китә. 5935 19 сентябрьне 37-нче армия Киевне калдырды. 5936 19 сентябрьне 37-нче армия Киевне калдырды Икенче бөтендөнья сугышы барышында Киев алман гаскәрләре тарафыннан алына. 5937 19 сентябрьне 37-нче армия Киевны калдырды. 5938 19 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның унтугызынчы көне. 5939 1 августны Рославль районыннан Смоленскка Владимир Качалов командалау астында 28-нче армия гаскәрләр төркеме һөжүмне башлады. 5940 1 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның беренче көне. 5941 1-Бурла — Русия территориясеннән ага торган елга. 5942 1 Вольт - ул 1 Ватт егәрлектә электрик чылбырда 1 Ампер зурлыктагы даими ток барлыкка китерүче көчәнешкә тигез. 5943 1 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның беренче көне. 5944 1 июльде Готның 3-нче танк төркеме Старо-Борисовка бәреп керде, ә Гудерианның 2-нче танк төркеме Бобруйскка бәреп керде, Свислочь кырында Березина аша күперне алды һәм плацдармны алды. 5945 1 июльдә кызылларның 2нче армиясе Көнгерне алалар; шул ук көнне 3нче армия өлешләре Пермьгә бәреп керәләр. 5946 1 июль көнне Италия белән Испания арасындагы финал уенында Испания 4:0 исәбе белән җиңү яулый. 5947 1 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның беренче көне. 5948 1 июльне 18-нче алман армиясе Риганы басып алды 2 июльдә Һөпнерның 4-нче танк төркеме Төньяк-Көнбатыш фронтының 8-нче һәм 27-нче армиялар бертерелгән арасына китереп бәреп керде. 5949 1 июльне 18-нче алман армиясе Риганы басып алды Ленинград саклану операциясе 19 июльне «Төньяк» армия төркеме Ленинградка һөжүмне туктатты 18-нче армия Луга чигенә якынаюга кадәр һәм 4-нче танк төркеменең частьларын тәртипкә китерү өчен. 5950 1 июльне Мурманск юнәлешендә дошман Көнбатыш Лицагы һәм Кутоваягы һөжүмне дәвам итте. 5951 1 кг антиматдә һәм 1 кг матдә тәэсир итешкәндә 1,8·10 17 джоуль энергия чыгарыла, бу 42,96 мегатонна тротил шартлавы энергиясенә тиң. 5952 1 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның беренче көне. 5953 1 март Петросовет гаскәрләрдә бер генә кеше тарафыннан идарә итүне юкка чыгара торган "Боерык №1"ны бастырып чыгара. 5954 1-нче армия корпусы (1 ак) ( ) – Рус-төрек сугышы һәм Беренче бөтендөнья сугышында Русия Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 5955 1-нче армия — төрле дәүләтләр кораллы көчләрендә армияның исеме. 5956 1-нче Беларус фронтның 3-нче удар армиясе 2-нче майда гына гарнизон чигенә. 5957 1-нче Бөтенрусия мари халкы съезды (Бөре, 1917) оештыручыларның берсе. 5958 1-нче бригада: — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләрендә бригадалар исеме. 5959 1нче вариант («Тәфтиләү бәете») Төфтиләү байның гурничасы, Йорт уртасында аның мунчасы. 5960 “1нче класска 32бала кердек”-дип сөйли 1938нче елда туган Фәрит абый Шәрипов. 5961 1-нче танк бригадасы — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләрендә танк бригадасы атамасы. 5962 1-нче танк төркеме Кривой Рогка һәм Кременчуг районына чыкты. 5963 1-нче танк төркеме Шпола аша көньякка һөжүмгә күчтә. 5964 1нче Татар бригадасында әртиллирия башлыгы була. 5965 1-нче төмән — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләре составына керүче төмән исеме. 5966 1нче Төпчән — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 5967 1нче Эткол — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 5968 1 сентябрь көнне урыс гаскәре яңадан Казанга барып җитәләр һәм аны камап алалар, ләкин тиздән солых турында сөйләшүләр башланалар. 5969 1 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның беренче көне. 5970 1-Талка — Русия территориясеннән ага торган елга. 5971 1 тонна сыр ясау өчен 12 – 15 тонна сөт кирәк. 5972 1. Үсемлек организмнар — барысы да автотрофлар, һәм алар фотосинтезга сәләтле, ягъни яктылык энергиясе исәбенә неорга­ник молекулалардан органик молекулалар барлыкка китерәләр. 5973 ''«1 февральне Югары Баш җитәкчелек итү Ставкасы Көнбатыш юнәлешенең баш җитәкчелек итүэн яңадан торгызды. 5974 1. Черников Н.Д. Ватан бүләкләре. 5975 2000-2001 елда Дәүләт Думасында "Ватан - Бөтен Рәсәй" фиркасе фракциясе рәисе булып эшли. 5976 2000–2001 уку елларында Гарәп әмирлекләренең Донецк шәһәрендәге Ибн Фадлан исемендәге Украина ислам университетында татар теле һәм әдәбиятын укыта. 5977 2000 —2002 елларда шәһәр составына Армань һәм Ола шәһәр тибындагы бистәләр булганнар. 5978 2000—2003 елларда — РФ Хөкүмәте аппараты җитәкчесе. 5979 2000 – 2005 елларда театр бинасына реконструкция ясала. 5980 2000 елда 2,5 мең кеше яши. 5981 2000 елда авылда Татар милли үзәге ачылды. 5982 2000 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корыла. 5983 2000 елда бинада төзәтеп кору эшләре башкарылган. 5984 2000 елда бурушаски телендә 87 мең кеше сөйләшкән дип санала. 5985 2000 елда вафат. 5986 2000 елда Иоанн Павел II папа Ронкаллины әүлияләр рәтенә кертә (беатификләштерә). 5987 2000 елдан башлап факультетны профессор Искәндәр Гыйләҗев җитәкли. 5988 2000 елдан Британиядә эмиграциядә яши һәм Путинның сәяси оппоненты була. 5989 2000 елдан, ГИТИС тәмамлагач, Игорь Моисеев исемендәге Дәүләт академия халык театры каршындагы Мәктәп-студия директоры. 5990 2000 елда нигезләнгән, 2004 елга кадәр "Динамо" булып исемләнде, 2005 2008 елларда — "Динамо-Таттрансгаз" дип атала. 5991 2000 елдан Насибуллов грек-рим көрәше балалар һәм яшьләр олимпия резервы спорт мәктәбендә тренер. 5992 2000 елдан Нидерландларда фахишәлек рәсми легальләштерелә һам фахишәләр бар граждан хокукларына да ия була алалар. 5993 2000 елдан ул Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 5994 2000 елдан филармониянең заманча технологияләр буенча яңартылган 600 урынга исәпләнгән үз концерт залы бар. 5995 2000 елдан шагыйрә — Нуриман район хакимиятенең мәдәният бүлеге җитәкчесе. 5996 2000 елда Систем Кэпитал Менеджмент ширкәтен оештыра, 2009 елдан ширкәтенең бердәнбер акционеры була. 5997 2000 елда Токиода Дөнья студентлар беренчелегендә икенче урынга чыга. 5998 2000 елда ул Италиягә китә һәм тапшырулар алып баручы буларак Паппериссима телеканалында эшли. 5999 2000 елда ул кабат Төркиягә әйләнеп кайта. 6000 2000 елда «Хезмәт ветераны» медале белән бүләкләнә. 6001 2000 елда хор Софья Гобәйдуллинаның халыкара музыка фестивалендә катнаша һәм «Аллилуйя» әсәрен башкара. 6002 2000 елда чираттагы конгресс Россиядә уза (конгресс рәисе — Нобель премиясе лауреаты ( 1999 ) Гюнтер Грасс ( 1927 2015 ). 6003 2000-елларда Миллениум күперен төзү сәбәпле, парк территориясе киметелгән. 6004 2000 елның 13 маенда Швециядә узган « Евровидение -2000» Халыкара эстрада җырлары бәйгесендә II урын ала. 6005 2000 елның 1 гыйнварында гамәлгә кертелә. 6006 2000 елның 29 апреленнән 14 маена кадәр Санкт-Петербургта дөнья чемпионаты үткәрелә. 6007 2000 елның 29 февралендә өлкән сержант Супонинский 6нчы рота составында Шатой районында 776.0 биеклегендә оборона тота. 6008 2000 елның 2 ноябрендә Майкоп җәмигъ мәчете ачылды, бөтен республиканың мөселманнарына бу вакыйга бик зур бәйрәм белән булды. 6009 2000 елның көзендә Казанга «Казан утлары» журналы редакторы итеп чакырыла. 6010 2000 елның сентябрендә музей бинасы янында 5000 м 2 мәйданда урта гасыр бакчасы (jardin médiéval ) төзелә. 6011 2000 елның февраленнән башлап ел саен тел һәм мәдәниятның төрлелегенә һәм күптеллелегенә ярдәм итү максатыннан дөньякүләм билгеләп үтелә. 6012 2000 ел Очкын Шабанова, Эльза Салехова, Ләлә Галиева, Зөмәрә Шaһдалиева, Наилә Мәҗитова, Әлфинур Идрисова һәм башкалар аның кул астында иҗат сәләтләрен арттыралар. 6013 2000 -нче елларда сала тирәсендә су саклагычның Кама өлеше аша 11 километрлы күпер ачылды. 6014 2001 2002 елларда укуын стажировка рәвешендә Алманиядә дәвам итә. 6015 2001-2002 елларда ул — «Лугано» хоккей (Лугано, Швейцария) командасының баш тренеры. 6016 2001, 2003 елларда Түбән Кама «Русиянең иң төзек шәһәре» конкурсында җиңүче була, 2002 елда «Идел буеның мәдәни башкаласы» булып таныла; 2007 елда «Социаль өлкәдә иң яхшы муниципаль берәмлек» Бөтенроссия конкурсында җиңә. 6017 2001 – 2004 елларда – Казан дәүләт яшь тамашачы театрында баш рәссам. 2004 елдан Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театрында куючы рәссам булып эшли. 6018 2001 — 2004 елларда — Төньяк Кавказ хәрби округының 19-нче мотоукчылар командиры. 6019 2001 2005 елларда халык сайлау буенча Ижау башлыгы булып сайлана. 6020 2001 елда Алматы өлкәсе үзәге булып тора. 6021 2001 елда аңа Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе дигән мактаулы исем бирелде. 6022 2001 елда аның беренче казыгы да кагыла, 2004 елда мәчет төзелеше башлана, район хакимият башлыгы Маклаков мәчет белән чиркәүне бергә салып чыгарга вәгъдә бирә. 6023 2001 елда аны Татарстан Республикасы Фән Академиясенең әгъзасы итеп сайлана. 6024 2001 елда «Батыр»га алмашка «Максат» клубы килә. 6025 2001 елда вафат. 6026 2001 елда китап «Хьюго» премиясенә лаек булды. 6027 2001 елда лаеклы ялга чыга. 6028 2001 елдан башлап — кардинал. 6029 2001 елдан башлап, Түбән Новгород шәһәрендә социаль реклама буенча Халыкара Фестиваль оештырыла. 6030 2001 елдан Вазиристанга Талибан хәрәкәте үтеп керә һәм җирле кабилә башлыкларын кысрыклый, 2004 елда хакимиятне үз кулларына төшерәләр. 6031 2001 елдан әлеге уку йорты Кама дәүләт политехника институты дип аталып йөртелә башлый. 6032 2001 елдан ул — Коллеж де Франс университеты профессоры. 6033 2001 елдан ул — Татарстан Республикасының мәдәният министры урынбасары хезмәтендә. 6034 2001 елда Русиянең хатын-кызлар җыелма командасы дөнья чемпионатында беренче тапкыр медальләр яулый. 6035 2001 елда техник фәннәр кандидаты диссертациясен яклаган. 6036 2001 елда Хаҗар университетының икътисад бүлеген тәмамлый. 6037 2001 елда ЮНЕСКО Генераль Конференциясе тарафыннан кабул ителгән Мәдәни күптерлелек буенча гомуми декларациясе нең беренче маддәсендә нәкъ бу карашлы булуын белдерде: ". 6038 2001 елда Яр Чаллы дәүләт педагогия институтының филология факультетына укырга керә. 6039 2001 елда Яр Чаллының «Идел-йорт» нәшриятында 1 500 данәдә басылган. 6040 2001 елның 11 июненедә ачыла. 6041 2001 елның 1 августында «Рубин» футбол клубының баш тренеры итеп билгеләнә. 6042 2001 елның 1 гыйнварында башланды, 2100 елның 31 декабрендә тәмамланачак. 6043 2001 елның 1 гыйнварыннан баш мөхәррир - БР атказанган укытучысы В.Л. Шульга. 6044 2001 елның 1 декабреннән " Бердәм Русия " партиясенең Югары Советы рәистәше. 6045 2001 елның 23 февралендә Татарстан республикасы Президенты указы нигезендә, Габделфәт Габдрахман улы Сафинга татар музыкаль-эстрада сәнгате өлкәсенә керткән өлеше өчен «Татарстанның атказанган артисты» дигән мактаулы исем бирелә. 6046 2001 елның 29 маенда Генераль Прокуратурасына сорау алу өчен чакырыла. 6047 2001 елның 4 маенда Иоанн Павел Грециягә бара. 6048 2001 елның июлендә Сембер өлкәсе губернатор Владимир Шаманов боерыгы буенча оештырылган. 6049 2001 елның май ае һәм 2005 елның апрель ае – Татарстан Республикасы Премьер-министры урынбасары. 6050 2001 һәм 2005 елларда тагын шушы вазифага сайлана. 6051 2002-2007 елларда Алла Анасы архиепархиясе митрополиты булган әрхәрәй Тадеуш Кондрусевич фикеренчә, Иоанн Павел II идарәсенең төп казанышларының берсе ул Русиядә Рим католик чиркәвенең административ структураларын кире кайтару. 6052 2002 елга кадәр гадирәк гаплотөркемнәр атамалары кулланылды. 6053 2002 елга халык саны - 1132 кеше, милли составын чуашлар тәшкил итә. 6054 2002 елга халык саны — 4 839 кеше. 6055 2002 елгы Бөтенрусия җанисәбе мәгълүматлары буенча, Русия халкы сөйләшүдә кулланган тел ләр саны 150 артык. 6056 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : мордва (17%), руслар (60%), украиннар (1%), чуашлар (20%), татарлар (2%). 6057 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : мордва (32%), руслар (68%). 6058 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : мордва (5%), руслар (95%). 6059 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : мордва (76%), руслар (43%). 6060 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : руслар (100%). 6061 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : руслар (26%), мордва (70%), украиннар (2%), чуашлар (2%). 6062 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : руслар (93%), чуашлар (5%), мордва 2%). 6063 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : үле торак пункт. 6064 2002 елгы Рәсәй сан алуы буенча районда 28 320 кеше яши. 6065 2002 елгы сан алу буенча районда халык саны буенча беренче урында башкортлар (31,1 %), татарлар (27,3 %), 24 авылда марилар (20,2 %), урыслар (10,65%), чуашлар (10,2%) яши. 6066 2002 елда 3нче курста укыганда Башкорт дәүләт опера һәм балет театрында эшли башлый. 6067 2002 елда 51% халык башкорт итеп яздырылган, татарлар – 37%. 6068 2002 елда V Русия чемпионаты оештырыла. 6069 2002 елда авылда 230 кеше яшәгән. 6070 2002 елда авылда 87 кеше яшәгән. 6071 2002 елда академия театры исеме бирелә. 6072 2002 елда АКШ рок төркеме Manowar Nessun dorma метал юрамасын башкара. 6073 2002 елда алар төрекмәннәр белән бергә исәпләнделәр. 6074 2002 елда аның «Ибраһим Сәләхов» исемле монографиясе басылып чыкты. 6075 2002 елда Гарсиа Маркес биографик трилогиясенең беренче китабын — «Тормыш турында сөйләр өчен яшәү» нәшер итә, ул испан телеиспан телле дөньяда бестселлерга әйләнә һәм ул «тылсым реализмы» жанрында язылган. 6076 2002 елда иң киң таралган комикс номинациясендә Гиннесс рекордлар китабына кертелгән (дөнья буйлап 263 млн укучыга таралган 2,570 газета ). 6077 2002 елда Ислам дөньясы Фәннәр академиясе академигы, 2008 елда бу академиянең вице-президенты булып сайлана. 6078 2002 елда күпләп үтерүләр вакытында исән калган кешеләр һәм мәрхүмнәрнең туганнары Бельгиядә Шаронга каршы җинаять эше ачты, әмма соңырак бу эш ябылды. 6079 2002 елда М.Г. Рәхимовның аны яңадан тергезү турында Указы чыга. 2005 елда беренче ял итүчеләр, дәваланучылар кабул ителә. 6080 2002 елда мәктәпне тәмамлагач, Казан Дәуләт Культура һәм Сәнгать Университетының Милли сәнгать институтына укырга керә һәм 2007 елда аны тәмамлый. 6081 2002 елда мәшһүр Совет волейболчысы Виктор Сидельников Казанга чакырылды. 6082 2002 елдан Алманиядә фахишәлек белән Аурупа Берлеге илләре кешеләре генә шөгыльләнә ала. 6083 2002 елдан башлап газета редакциясе каршында мәҗбүри рәвештә башк. 6084 2002 елдан башлап, математика өлкәсендәге иң күренекле казанышлар өчен Абель премиясе тапшырыла. 6085 2002 елдан башлап тапшырыла. 6086 2002 елдан Ерак Көнчыгыш федераль бүлгесенең үзәге; биредә шулай ук Ерак Көнчыгыш үсеше министрлыгы, Көнчыгыш хәрби бүлгенең идарәләре урнашалар. 6087 2002 елдан — Татар дәүләт яшь тамашачы театры мөдире. 6088 2002 елдан Татарстан президенты химаячелегендә (патронажлыгында) уза. 6089 2002 елдан театр директоры Фәнис Мөсәгыйтов ( 1966 ). 6090 2002 елда Өчтүбә авылы составына кертелә. 6091 2002 елда ул балалар әдәбияты өлкәсендәге казанышлары өчен Татарстан Язучылар берлегенең А.Алиш премиясенә лаек булды. 6092 2002 елда урысчада чыгарылган Татар энциклопедиясенең беренче томы дөнья күргән. 6093 2002 елда халыкның 49% башкорт булып яздырыла. 6094 2002 ел җанисәбе буенча авылда башкортлар гына яши (97%). 6095 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә 19 кешенең яшәве мәгълүм. 6096 2002 ел мәгълүматлары буенча телеут телендә 2 650 кеше сөйләшә. 6097 2002 ел мәгълүматларына караганда өлкәдә 47 796 татар яши. 6098 2002 ел — миллади тәкъвимендә сишәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 6099 2002 елның 22 октәбрендә күпернең беренче чираты ачылган. 6100 2002 елның 27 мартыннан Г.Камал театрының сәнгать җитәкчесе булган Марсель Сәлимҗанов вафатыннан соң бу вазифа Фәрит Бикчәнтәевкә күчте (16.05.2002). 6101 2002 елның 3 июнендә ачыла. 6102 2002 елның 5 декабрендә ачыла. 6103 2002 елның 9 июлендә нигезләнә. 6104 2002 елның 9 июлендә оешма үз эшчәнлеген башлап җибәрә. 6105 2002 елның җанисәбе буенча, мордваларның 99,05% (23 477 кеше) русча белә, 78,22% (18 540 кеше) эрзәчә яки мукшыча белә, 5,85% (1 387 кеше) татарча беләләр. 6106 2002 елның җанисәбе буенча, удмуртларның 92,60% (22 416 кеше) русча белә, 87,40% (21 157 кеше) удмуртча белә, 39,79% (9 633 кеше) татарча беләләр. 6107 2002 елның җанисәбе буенча, чуашларның 94,72% (119 853 кеше) русча белә, 86,53% (109 492 кеше) чуашча белә, 20,05% (25 369 кеше) татарча беләләр. 6108 2002 елның маенда, тугыз еллык тәнәфестән соң, Русия хоккейчылары дөнья чемпионатының көмеш медальләренә ия була. 6109 2002 елның март аеннан бирле чыгарыла. 6110 2002 елның сезоны нәтиҗәләре буенча беренче дивизионга чыга. 6111 2002 елның сентябрь аенда "Казаночка" исеме белән нигезләнде. 2008 елда Татарстан Эчке Эшләр Министрлыгы хатын-кызлар волейбол клубына булыша башлады һәм аның исеме "Динамо-Казан"ына үзгәртте. 6112 2002 елның февралендә АКШның Солт-Лейк-Сити шәһәрендә узган Олимпия уеннарында Русия җыелма командасы өченче урынны ала. 6113 2002 ел халык исәбен алу мәгълүматларыннан күренүенчә, биредә күпчелекне татарлар тәшкил итә. 6114 2002 һәм 2003 елларда Дөнья чемпионатларында көмеш медаль ала, ә Аурупа чемпионнары кубогында җиңә. 6115 2003 2004 еллар сезонында Александрның югары лигада дебюты була. 6116 2003 — 2005 елларда — "Стратегик эшләүләренең Үзәге" фондының президенты. 6117 2003 2014 елларда Төркия премьер-министры вазифасын үти. 6118 2003 дебют елында Казан волейбол клубы бердән бронза медальләрен яулады. 6119 2003 ел ахырында Тәһранда узган конференциядә Риф Гайнанов Бөтендөнья билбаулы көрәш федерация президенты итеп сайлана. 6120 2003 елда АКШ ялган сәбәпләре астында Гыйракка каршы сугыш башлый һәм Хөсәен хакимиятен төшерә. 6121 2003 елда аларның Дэвид исемле уллары, ә 2005 елда — Маккензи исемле кызлары дөньяга килә. 6122 2003 елда басма 100 млн. 6123 2003 елдагы парламент сайлауларында 18 фирка катнашты, ләкин шулар арасынна парламентка бары 8 фирка генә керде. 6124 2003 елда Дагыстандагы Төньяк Кавказ ислам университетына керә, аннан укырга Төркиягә күчә. 6125 2003 елда әдипнең “Канга буялган алтыннар” исемле роман һәм повестларь җыентыгы басылды. 6126 2003 елда әсәр инглиз теленә тәрҗемә ителгән. 6127 2003 елда Казан дәүләт финанс-икътисад институтын тәмамлый. 6128 2003 елда кышкы суда йөзү буенча III дөнья чемпионатында ( Финляндия ) үз төркемендә җиңүче була. 6129 2003 елда Мөсәгыйть Хәбибуллин "Кубрат хан" китабы өчен Тукай премиясенә лаек булды. 6130 2003 елдан алып аена 2 тапҡыр башк. 6131 2003 елдан бирле уку йорты Әлмәт дәүләт нефть институты буларак эшли. 6132 2003 елдан – Бөтенрусия билбаулы көрәш федерациясе һәм Халыкара билбау спорт көрәше федерациясе башлыгы. 6133 2003 елдан кытай ПЕН-үзәген җитәкли. 6134 2003 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 6135 2003 елда редакциягә баш мөхәррир итеп Мирсил Әһлетдинов билгеләнә. 6136 2003 елда Русия беренчелегендә беренче урынны ала. 6137 2003 елда Сембер районы составыннан чыгарыла. 6138 2003 елда татар драматургиясен һәм театр сәнгатен үстерү максаты белән Татарстан күләмендә үткәрелгән “Яңа татар пьесасы” бәйгесендә З. Хәкимнең “Телсез Күке” драмасы беренче урынны яулап алды. 6139 2003 елда ул Антенна 3 телеканалында "Spicy Tg" тапшыруында катнаша. 6140 2003 елда ул татар җырын башкаручыларның Илһам Шакиров исемендәге Халыкара конкурсы, 2006 елда Н.Г. Рахлин исемендәге музыка фестивале, ә 2008 елдан «Филармониада» Халыкара музыка сәнгате фестивален оештыручы. 6141 2003 елда Һавел президентлыктан киткәндә Чехия инде НАТО әгъзасы була һәм Аурупа Берлеге бусагасына аяк баса. 6142 2003 елны Баренц диңгезендә К-159 су асты көймәсе батып, 9 кеше үлде, берсен ул чакта коткарып кала алдылар. 6143 2003 елның 14 мартында Төркия премьер-министры вазыйфасын Рәҗәп Таййип Әрдоган үти башлый. 6144 2003 елның 20 сентябрендә Рамил кабат Мәскәүдә оештырылган Русия чемпионатында батыр исемен яулый. 6145 2003 елның 30 декабрендә Ту-334-100 очкычы СТ231-Ту-334-100 сертификаты алды. 6146 2003 елның 3 ноябрендә Мәскәүдә Үзәк клиник шифаханәдә вафат була. 6147 2003 елның апреле азагында Роман Абрамовичның "Сибнефть" белән Михаил Ходорковскийның ЮКОС "ЮкосСибнефть" компаниясенә кушуга әзерләү турында хәбәр итәләр. 6148 2003 елның октябрендә ул беатификләштерелгән, ягъни әүлияләр рәтенә кертелгән. 6149 2003 елның октябрендя Диманың «Мин төнге хулиган» диеп аталган беренче әлбүме чыга. 6150 2003 елның референдумда Пермь өлкәсендә һәм Коми-Пермяк автономияле округында торучы халык ике субъектларның берләштерүне яклаган һәм 2005 елда Пермь өлкәсе һәм Коми-Пермяк автономияле округы бер субъектка берләштергәннәр. 6151 2003 елның сентябрендә Шәзам Сафин истәлегенә билбаулы көрәш буенча Русия чемпионаты үткәрелә. 6152 2003 елның сентябрьдә Белорусиядагы Полоцк шәһәрендә Ў хәрефе хөрмәтенә һәйкәл куйдылар. 6153 2004 1918 елның 8 октябрендә Вятка губернасы (хәзерге Киров өлкәсе ) Киров районы Посегово авылында хезмәткәр гаиләсендә туган. 6154 2004- 2005 нче елларда председатель булып Файзерахманов Роман Лотфрахманович эшли. 6155 2004 ел башына дөньяда 441 атом-төш реакторы эшли иде, Русиянең “ТВЭЛ” ачык акционерлар җәмгыяте шуның 75енә ягулык бирә. 6156 2004 елда 582 йортта 1805 кеше яшәгән. 6157 2004 елда авылда 126 хуҗалыкта 360 кеше яшәгән. 6158 2004 елда авылда 147 хуҗалыкта 423 кеше яшәгән. 6159 2004 елда авылда 159 хуҗалыкта 448 кеше яшәгән. 6160 2004 елда авылда 179 хуҗалыкта 606 кеше яшәгән. 6161 2004 елда авылда 225 хуҗалыкта 623 кеше яшәгән. 6162 2004 елда авылда 327 хуҗалыкта 993 кеше яшәгән. 6163 2004 елда авылда 599 хуҗалыкта 1924 кеше яшәгән. 6164 2004 елда авылда 59 хуҗалыкта 172 кеше яшәгән. 6165 2004 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корылган. 6166 2004 елда аның шул юнәлештә иҗат ителгән юмор-сатира әсәрләрен эченә алган «Калай түбәдә эт эзе» дигән беренче китабы басылып чыга. 6167 2004 елда бина Казан сәнгать укуханәсенә кире кайтарыла. 6168 2004 елда бистәгә үзгәртеп корыла. 6169 2004 елда бу территория рәсми рәвештә Кипр Җөмһүриятенең бер өлеше буларак АБга кертелә. 6170 2004 елда «Вильярреал» яшьлек клубы баш тренеры булып эшли башлый. 6171 2004 елда «Гюйгенс» зонды Титан өслегендә утыра, Айдан тыш ул җайланма - иярчендә утыртылган кеше ясаган беренче аппарат. 6172 2004 елда Демократик фиркадән АКШ президентына нәмзат, ләкин Джордж Бушка җиңелә (35 тавыш бирешә). 6173 2004 елда Дубовскийның суга батыру зонага калмаган өлешендә 7 кеше яшәгән. 6174 2004 елда Копейск составына Бажово, Вахрушево, Железнодорожный, Октябрьский, Потанино һәм Старокамышинск бистәләр кертеләләр, шуның сәбәпле шәһәрнең халкы 1,5 тапкырга үсә. 6175 2004 елда "Кордова" клубында футболчы карьерасын тәмамлый һәм тренер булып эшли башлый. 6176 2004 елда Молдавиядә рәсми исәп алу буенча 78,4 % молдаван туган теле дип молдав телен атады. 6177 2004 елдан 2010 елга кадәр үтәүче супервайзер Сванте Стокселиус була. 6178 2004 елдан авыл Агломазово авыл җирлеге эченә керә. 6179 2004 елдан биредә НАТОның Берләшкән көчләрнең өйрәнү үзәге урнаша. 6180 2004 елдан Казан югары танк училищесенә Казан югары башлык училищесе исеме бирелә. 6181 2004 елдан ул — Габдулла Тукайның Казандагы әдәби музее мөдире. 6182 2004 елдан шәһәр тибындагы бистә статусын йөртә. 6183 2004 елда президент вазифасына намзәт булып теркәлә. 6184 2004 елда Санкт-Петербургта Коръәннең русчага Г.С. Саблуков тәрҗемәсенең 7нче басмасы нәшер ителде. 6185 2004 елда татарча ике томлык «Философия» дәреслеге өчен Татарстан Фәннәр академиясенең Мәрҗани исемендәге бүләге лауреаты булды. 6186 2004 елда Украина президентына Виктор Януковичка сайлауларда бик булыша. 6187 2004 елда улы Дмитрий туа, ә 2009 елда — икенче улы, Михаил. 6188 2004 елда Уфа сәнгать академиясен «соло җырчысы» белгечлеге буенча тәмамлый. 6189 2004 елда «» фильмында уйнау өчен ул беренче тапкыр Оскар премиясенә тәкъдим ителә. 6190 2004 елда шәһәр составына Коротчаево һәм Лимбяяха шәһәр тибындагы бистәләре кертеләләр. 6191 2004 елда Яр Чаллы мэры Илдар Халиков театрга (Мольерның «Скапен хәйләсе» пьесасы буенча куелган спектакльгә) «химаячеләр десанты» оештыра. 6192 2004 елның 17 декабрендә Төркиянең Стамбул шәһәрендә кушаклар белән көрәш буенча өченче Дөнья чемпионаты үтте. 6193 2004 елның 1 июлендә әлеге Канунга үзгәрешләр һәм өстәмәләр кертелеп, ул “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” ТР Кануны дип атала башлый. 6194 2004 елның 23 февралендә Тукай районы Иске Абдул авылы Әфганстан сугышы ветераннары әледән-әле очрашып тору өчен хәрби-патриотик клуб төзергә килешәләр. 6195 2004 елның 26 мартыннан бу вазифаны Фәрит Мөхәммәтшин үтә. 6196 2004 елның җанисәбе буенча, халык саны — 3 383 332 кеше ( Днестр буе Молдован Җөмһүриятен исәпләмичә). 6197 2004 елның маеннан 2005 елның мартына кадәр Билалетдинов хоккей буенча Русия җыелма командасының баш тренеры була. 6198 2004 елның сентябрьдән 2008 елның октябренә кадәр — грузин-осетин конфликты зонасындагы тынычлык саклау катнаш көчләре башлыгы. 6199 2004 елның уртасында Радулов Милли Хоккей Лигасына күчәргә була. 6200 2004 ел Цунами гыйльми күзәтүе Голицын электродинамик сейсмографны уйлап тапкач кына мөмкин була, чөнки бу хәлдән сейсмография барлыкка килә. 6201 2005 2006 еллар сезоны тәмамланганнан соң, ул Казан клубы белән янә өч елга контракт төзи. 6202 2005 -2011 елларда Земфира җырчысына берничә клипларны төшерә. 6203 2005 елда la Talpa реалити-шоуында катнаша, ярымфиналга кадәр барып җитә. 6204 2005 елда аңа Башкортстанның атказанган рәссамы исеме бирелде. 6205 2005 елда Асылъяр Илһам Шакиров исемендәге премиягә лаек була. 6206 2005 елда барлыкка килде. 6207 2005 елда галим Киото алдынгы медицина фәннәре Институтында эшли. 6208 2005 елда гына, хуҗалары алмашынып торган әлеге йортны сатып алып, Хәтер Йорты урнаштырырга мөмкинлек ачыла. 6209 2005 елда исә Мәгълүматлаштыру һәм элемтә министрлыгы итеп үзгәртелә. 6210 2005 елда исә Татарстан Язучылар берлеге рәисе итеп сайланды. 6211 2005 елда «Йөз дә бер вәгазь» исемле зур вәгазьләр китабы басылып чыкты. 6212 2005 елда Казанда Бөек Җиңүнең 60 еллыгы уңаеннан Батыршин урамында Советлар Союзы Герое Гыйльфан Батыршин хөрмәтенә Истәлек билгесе куела. 6213 2005 елда Казанда узган билбаулы көрәш дөнья чемпионатында барлык көндәшләрне җиңеп ике тапкыр чемпион була. 6214 2005 елда Казан утлары журналының фән һәм сәнгать бүлеге мөдире. 6215 2005 елда Казан шәһәре 1000-еллыгын бәйрәм итте, 2013 елда Казанда XXVII Җәйге Универсиада узды. 6216 2005 елда КамАЗ-Мастер командасына алалар. 6217 2005 елда коллекция Иске музейда урнаштырыла. 6218 2005 елда Красноармейск шәһәре район белән берләштерелгән. 6219 2005 елда Күвәйттән кайта һәм мөстәкыйль рәвештә белем алуга керешә, Мәскәү җәмигъ мәчетендә эшли. 6220 2005 елда кырымтатар халкы корылтае сөргенне халыкка ясалган геноцид итеп таныды һәм геноцид буенча махсус комиссияне барлыкка китерде. 6221 2005 елда Маркс шәһәре район белән берләштерелгән. 6222 2005 елда министрлык хакында нигезләмә төзелә. 6223 2005 елда Мисыр музее вакытлыча Иске музейга күчерелсә дә, 2009 елда ул кире, торгызылган Яңа музей бинасына кайткан. 6224 2005 елдан башлап елның беренче өлешендә рәсми ял көннәре (башта 1-2 көн, соңарак 10 көн). 6225 2005 елдан башлап Казанда атказанган тренерлар Ш. Шәйхетдинов һәм М. Сәхабетдинов бүләкләренә бәйге оештырыла. 6226 2005 елдан бирле Татарстан премьер-министрының мәгълүмат технологияләрендәге киңәшчесе булып эшли. 6227 2005 елдан Красноярск краеның Эвенкия районы үзәге булып тора. 6228 2005 елдан Санкт-Петербургның Мария театрының опера төркеме солисты. 6229 2005 елдан ул Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 2014 елның 20 июлендә Әнвәр Хәйри Казанда вафат булды. 6230 2005 елда Рәдиф Сәгъдигә “Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе” дигән мактаулы исем бирелде. 6231 2005 елда Рәмис Аймәтнең «Мәгариф» нәшриятында «Айның аръягында» исемле шигъри җыентыгы басылып чыга. 6232 2005 елда Солсберида вафат була. 6233 2005 елда "Студент җәмгыяте" дигән хакимият яклы оешма һәм "РИА Новости" хәбәр агентлыгы Бөек Ватан сугышының кызыл төсле символларын алыштыру максатыннан "георгий тасмасы чарасын" тәкъдим итәләр. 6234 2005 елда Татарстан Республикасының Мәгариф һәм фән министрлыгы аңа “Мәгариф өлкәсендәге казанышлары өчен” медален тапшырды. 6235 2005 елда төзәтү эшләре башкарылган. 6236 2005 елда узган Дөнья беренчелегеннән ул 14нче генә булып кайта. 6237 2005 елда ул бронзадан ясатылып, кире үз урынына баса. 6238 2005 елда ул вафат була. 6239 2005 елда халык саны 70 миллионны тәшкил итә, тиз үсүче халык саны илнең иң мөһим проблемаларның берсе. 6240 2005 елда шәһәргә тарихи исем кире кайтарыла. 6241 2005 елда Япониядә якынча 1,56 млн кеше чит илләрдән килгән. 6242 2005 елны вафат булгач, аның урынына җәмәгате Алсу Сәгыйтова сайлана. 6243 2005 елның 19 апрелендә Конклав тарафыннан Рим Папасы булып сайлана. 6244 2005 елның 1 апрелендә Казан шәһәрендә шагыйрә якты дөнья белән хушлаша. 6245 2005 елның 1 гыйнвареннән хәрби йөкләмә бетерелде. 6246 2005 елның 21 сентябрендә Уфада вафат була. 6247 2005 елның 25 мартында Русия Федерациясе Президенты Владимир Путин күрсәтүе буенча, Татарстан Республикасы Дәүләт Советы тарафыннан М.Ш.Шәймиевкә Татарстан Республикасы Президенты вәкаләтләре бирелә. 6248 2005 елның 27 августында беренче метро сызыгы белән ачыла. 6249 2005 елның 30 апреленнән 15 маена кадәр Австриянең Вена һәм Инсбрук шәһәрләрендә узган дөнья чемпионатында Русия хоккейчылары өченче урын алалар. 6250 2005 елның 4 гыйнварында Сергей Герсонский җитәкчелегендәге Русия җыелма командасы АКШта узган дөнья чемпионатында көмеш Медальләргә ия була. 6251 2005 елның 8 июлендә Canonical Ubuntu Foundation фонды ясау турында хәбәр итә һәм 10 миллион доллар күләмендә ярдәм күрсәтә. 6252 2005 елның декабрендә Асылъяр беренче концертын оештыра. 6253 2005 елның референдум нәтиҗәләре буенча, Таймыр (Долган-Ненец) автономияле округы юкка чыгарыла, ә аның территориясе Красноярск краена Таймыр районы буларак кертелә. 6254 2005 елның референдум нәтиҗәләре буенча, Эвенк автономияле округы юкка чыгарыла, ә аның территориясе Красноярск краена Эвенк районы буларак кертелә. 6255 2005 елның сентябрендә сәхифәнең өлеше тагын да киңәя төшә. 6256 2005нче елда сәяси фиркаләр төзергә ярый башлый. 6257 2005 нче елның 7 нче июлендә «Нөркәй» агрофирмасы эшли. 6258 2005 нче елның августыннан мәктәп директоры булып шушы мәктәпнең элеккеге укучысы Шәйхеразиева Ләйлә Назимовна эшли. 6259 2005 «Ялла» ансамбле 1970 елда оеша. 6260 2006 1950 елның 27 ноябрендә Куйбышев (хәзер Самар ) өлкәсе Сергиевск районы Янтурай авылында туган. 6261 2006 1988 елда Актанышта туган. 6262 2006-2007 еллар сезоныннан башлап хоккей буенча бөтен ярышларны Русиянең хоккей федерациясе уздыра. 6263 2006 2007 ел сезонында һөҗүмче, 53 матчта 62 очко (32+30) җыеп, үз рекордын куя. 6264 2006 2009 елларда әлеге газетаның баш мөхәррире урынбасары булып эшли. 6265 2006 – 2010 елларда Сембернең Автомеханика техникумында икътисад өлкәсендә белем ала. 6266 2006 ел – Биектау музыка мәктәбен тәмамлый. 6267 2006 елга авылда 1190 кеше яши. 6268 2006 елгы дөнья чемпионатында Данис 2 шайба кертә һәм 3 передача ясый, ләкин бу турнирда Русия җыелма командасы бары чирек финалга гына барып җитә. 6269 2006 елгы Дөнья чемпионатыннан соң Ан ның әтисе һәм Кореяның шорт-трек вице-президенты арасында зур низаг була. 6270 2006 елда Opera Software серверында җиһазларны алмаштыру була һәм 26 октябрдә яңа сәхифәнең бета-тикшерү башлана. 6271 2006 елда алты атна эчендә ботлар тарафыннан Франция коммуналары турында 35 мең мәкалә өстәлә. 6272 2006 елда аңа «Татарстанның халык шагыйре» дигән мактаулы исем бирелә. 6273 2006 елда аның «Җиденче палата», «Карга карагы», «Әбиесә — әфлисун» повестьлары дөнья күрә. 6274 2006 елда гомуми тимер юлларның озынлыгы – 85 000 км, трамвай юллары озынлыгы – 2800 км, метроныкы – 440 км. 6275 2006 елда Двина-Печора елга бассейны һәм аның белән бәйле җир асты су объектларын махсус саклау максатында барлыкҡа килә. 6276 2006 елда Җаек елга бассейны һәм аның белән бәйле җир асты су объектларын махсус саклау максатында барлыкҡа килә. 6277 2006 елда комплекс чабышкы токымлы атлар өчен Дөнья кубогын кабул итә. 6278 2006 елдан айга 1 тапкыр башк. 6279 2006 елдан Берләшкән шәһәрләр һәм җирле хакимиятләр оешмасының Евразия бүлеген җитәкли. 6280 2006 елдан бирле башка шәһәрләрнең шәһәрэче муниципаль берәмлекләр юкка чыктылар. 6281 2006 елдан команданың экипажында механик буларак халыкара ярышларда катнаша башлый. 6282 2006 елдан оешманың генераль сәркатибы — Хосе Анхель Гурриа Тревиньо ( Мексика иленнән). 6283 2006 елдан – Русия яшьләр җыелма командасының тренеры. 6284 2006 елдан сәясәттә актив катнаша башлый, Украина парламентына ике тапкыр сайлана. 6285 2006 елдан ТР президенты каршындагы Геральдика шурасы рәисе ( 2002 елдан рәис урынбасары). 6286 2006 елдан Уфа педагогия институтында эшли. 6287 2006 елда — оешманың рәисе, мөфти булып сайлана. 6288 2006 елда «Татар җыры» фестивалендә «Эссе» группасы «Иң яхшы төркем» номинациясенең лауреаты булып, «Алтын барс» премиясенә лаек була. 6289 2006 елда Татарстан китап нәшриятында ул «Другое платье» исемле шигырьләр китабын бастыра. 6290 2006 елда Татарстан Фәннәр Академиясе президенты булып сайлана. 6291 2006 елда Туринда Александр Зубков экипажы (дүртлек) көмеш призер булса, дүрт елдан соң Ванкуверда икеле дисциплинада Алекандр Зубков белән Алексей Воевода бронза медаль алды. 6292 2006 елда уенчы карьерасы тәмамлады, тренер булып эшли башлады. 6293 2006 елда үзен оппозиция буларак тәкъдим итә торган көчләр “Швейцария милли һимны гамәли комитеты” (алм. 6294 2006 елда ул Азатлык радиосының мөдире итеп билгеләнә. 6295 2006 елда Уэлс белән идарә итү турында канун кабул ителгәннән соң, Уэлс Милли җыенының вазифалары киңәйтелә. 6296 2006 елда чираттагы җыентык — «Вакыт-елга» чыгарыла. 6297 2006 елда эшен башлап җибәргән. 6298 2006 елда Югары Идел елга бассейны һәм аның белән бәйле җир асты су объектларын махсус саклау максатында барлыкҡа килә. 6299 2006 елда ялга чыга. 6300 2006 елның 1 апрелендә гамәлгә кертелә. 6301 2006 елның 1 октябреннән “Авыл таңнары” (“Бакалинские зори”) булып чыга. 6302 2006 елның 22 июнендә вафат. 6303 2006 елның 27 августында академия университет статусын алды. 6304 2006 елның 28 мартында ХI Республика күләм ШТК фестивалендә команда беренче һәм ярыйсы ук уңышлы чыгышын ясады. 6305 2006 елның 28 октябрендә «Родина» фиркасенең VII җыелышы уза. 6306 2006 елның 2 декабрендә Бухарестта узган. 6307 2006 елның 5-21 маенда Латвиянең Рига шәһәрендә хоккей буенча дөнья Чемпионаты уздырыла. 6308 2006 елның 7 октябрендә хокук яклаучы эшчәнлеге өчен үз йортының лифтында атып үтерелгән. 6309 2006 елның 9 августында Башкортстанның Югары мәхкәмәсе Кайбышевны гаепле дип таба һәм аны шартлы 6 ел иректән мәхрүм итә, 3,5 млн сум штраф түләтә. 6310 2006 елның җәендә Людмила Майамида узган һәм Италия 1 телеканалында күрсәтелгән кинотөшерүләрдә баш рольне башкара. 6311 2006 елның сентябрененнән башлап сайт электрон почталары булган барлык кулланучылар өчен дә ачыла. 6312 2006 ел сезонында оркестр күп һәм төрле чараларда катнаша. 6313 2006нчы елдан «Сәләт» яшьләр хәрәкәтенә эшчәнлеген киңәйтү юллары ачылды. 6314 2007 * 1974 1981 « Татнефть » ҖБ ( Азнакай ) «Актүбәнефть» идарәсендә оператор, геолог, өлкән геолог. 6315 2007 елга кадәр урам буенча трамвайлар йөргәннәр, 2010 елда рельсларны сүткәннәр. 6316 2007 елгы сайлауда җиңү яулаганнан соң Шотландия бәйсезлеген таләп иткән Шотланд милли фиркасе Алекс Салмонд җитәкчелегендәге шотланд хөкүмәтен төзегән. 2011 ел сайлавында милли фирка янә җиңеп, паламентта күпчелекне яулый. 6317 2007 елда Алабуга шәһәре үзенең меңъеллыгын билгеләп үтте. 6318 2007 елда бәйге Роттрдамда узды. 6319 2007 елда биредә ирләр арасында Аурупа чемпионаты ярышлары үтә. 6320 2007 елда вафат. 6321 2007 елда Итальян Википедиясе 300 000 мәкалә белән DVD — версиясен чыгара. 6322 2007 елда Казан дәүләт университетының татар филологиясе һәм тарихы факультетына укырга керә. 6323 2007 елдан «Авыл тормышы» / «Сельские нивы» исемендә нәшер ителә. 6324 2007 елдан башлап, Дәүләт думасы депутатлары пропорциональ система, ягъни фиркаләр исемлеге буенча сайлана. 6325 2007 елдан «Даира» исеме белән башкортча аерым газета чыга башлаган. 6326 2007 елда «Нефтехимик» «Рубин» футбол клубы белән партнёрлык турында килешүне төзиләр. 6327 2007 елдан Казанда ел саен "Сандецкий утарында Jazz" дигән фестиваль үткәрелә. 6328 2007 елдан кафедра мөдире. 6329 2007 елдан «Ләйсән» әдәби иҗат берләшмәсен җитәкли. 6330 2007 елдан соң Кизнер - авыл тибындагы посёлок. 6331 2007 елдан Чиләбе танк училищесе берләштергәннән соң, Казан югары башлык училищесе яки Казан танк университеты - Русиянең бердәнбер танкчы-офицерларны уку бирүче хәрби йорты. 6332 2007 елда ректор итеп В. Шибаков сайлана. 6333 2007 елда Рәшит Ваһапов исемендәге Татар җыры фестивале — татар җырын башкаручылар бәйгесендә Ф. Каһиров Гран-прига лаек дип табылды. 6334 2007 елда «Сәләт» хәрәкәте балалары-яшүсмерләренең «Гуфи» ШТК юниор-командасы барлыкка килде. 6335 2007 елда татар мәгарифен үстерүдәге нәтиҗәле хезмәте өчен Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыгының Каюм Насыйри исемендәге премия конкурсанты Дипломы бирелде. 6336 2007 елда «Төнге әверелеш» китабы өчен ТР Муса Җәлил премиясе белән бүләкләнә. 6337 2007 елда Төрек Википедиясе «Алтын үрмәкүч» ( ) бәйгесенең «Мәгариф» номинациясендә җиңү яулый. 6338 2007 елда Халыкара Авиация комитетыннан очар өчен рөхсәт алына. 6339 2007 елда халыкара трибунал үтерешне Сребреница геноциды дип атаган. 6340 2007 елда халык саны 5 144 200 кешегә кадәр җитә. 6341 2007 елда Хәбәшстан күрше дәүләтләрдән 201700 тирәсе качаклар кабул итә. 6342 2007 елда хосусый «Группа ОНЭКСИМ» фондын оештыра. 6343 2007 елда шагыйрь Уфада «Йөрәгем парәләре» исемле өченче җыентыгын чыгара. 6344 2007 елда шәһәргә “Хәрби дан шәһәре” почөтлы исем бирелә. 8 октября 2007 года № 1344 «О присвоении городу Малгобеку почётного звания Российской Федерации „Город воинской славы“» Халык Милли состав Икътисад Нефть промыселлары район үзәге. 6345 2007 елда элекке Эвенк автоном округы җирләрендә оештырыла. 6346 2007 елда эпосның оригиналы чыга. 6347 2007 ел — дүшәмбе көненнән башланган кәбисә булмаган ел. 6348 2007 ел мәгълүматларына караганда халыкның 89,07 %-ы шәһәрләрдә яшиләр. 6349 2007 елның 10 маенда вазифасыннан китәчәк дип игълан итте. 6350 2007 елның 26 февралендә «Гадел Русия» фиркасенең I җыелышы үткәрелә. 6351 2007 елның 27 декабрендә вафат. 6352 2007 елның 2 декабрендә фирка V чакырылыш Дәүләт думасына сайлауларда 7-процентлы барьерны уза һәм беренче тапкыр социал-демократик фирка Русиядә парламент фиркасе булып китә. 6353 2007 елның 6 февралендә Салих Сәйдәшев исемендәге ТР ДЗКЗда шагыйрьнең 50 еллык юбилеена багышлаган әдәби-музыка кич үтә. 6354 2007 елның 8 гыйнварында беренче мәкалә языла. 6355 2007 елның мартында бүлек 50 мең мәкалә чиген уза, ә 2008 елда проектта 100 мең мәкалә туплана. 6356 2007 елның мартында үткән парламент сайлауларының нәтиҗәләре буенча, иң зур тавышны (23,1 %) Финляндия Үзәк фиркасе ала (51 мандат). 6357 2007 елның февраленнән “Родник плюс” / “Чишмә” исеме белән чыгып килә. 6358 2007 ел Халыкара бәйгедә Алексей 137 балл җыеп, беренче урынга лаек булды. 6359 2007 Музей В.М. Бехтеревның туганнары катнашында 2007 елның 29 июнендә ачылган. 6360 2007 нче елда, матбагачылыкта бастырылу өчен версияне әзерләгәндә, Инглиз Википедиясендә мәкаләләр сыйфатын билгеләү шкаласын кертте. 6361 2007нче елда узган аскы пулат сайлауларында күпчелекне лейбористлар алдылар. 6362 2008 1938 елның 26 июнендә Чиләбе өлкәсе Златоуст шәһәрендә туган. 6363 2008-2009 уку елында районда 460 укучы урта мәктәпне, 835 кеше IX сыйныфны тәмамлаган. 6364 2008 2009 уку елында укучылар саны. 6365 2008 2010 елларда Гөлнара Нью-Йорк шәһәрендә урнашкан студиядә иҗат итә. 6366 2008 — 2012 елларда — Русия хөкүмәте рәисе. 6367 2008-2012 еллар – Казан театр училищесында укый. 6368 2008-9 елларда Чуенчы-Чупан һәм Мәчетбар авыллары бер гасырлык юбилейларын билгеләп үтте. 6369 2008 ел Белмәмеш турында язган китаплары белән танылу ала. 6370 2008 елгы Энбури Хачихонэ чаралары * Косово — бәйсезлек көне ( ), Косовоның 2008 елгы бәйсезлек декларациясенең (en, дән) игълан ителүе. 6371 2008 елда 1 мең кешегә туулар дәрәҗәсе 11,2%, ә үлем дәрәҗәсе 14,6% булган. 6372 2008 елда Eurovision халыкара җыр бәйгесендә Рәсәйгә җиңү китерә. 6373 2008 елда Forbes журналы аның 1 млрд АКШ доллары булуы турында хәбәр итә. 6374 2008 елда Абхазиянең мөстәкыйльлеге ике БМО әгъзасы ( Русия һәм Никарагуа ) тарафыннан кабул ителә. 6375 2008 елда Алсу Евровидение 2008 җыр бәйгесенең Русия сайлап алу турына «Карлыгачлар» җыры белән эләгә, ләкин бәйгегә уза алмый. 6376 2008 елда Ан каты җәрәхәтләнгәннән соң чыгыш ясый алмый. 6377 2008 елда вафат. 6378 2008 елда Гыйбадулла Алпаровның сайланма хезмәтләре яңадан нәшер ителә. 6379 2008 елда Демократлар фиркасеннән АКШ президентлыгына дәгъвачы буларак тәкъдим ителә һәм сайлауларда Республика фиркасе кандидаты Джон Маккейнны (John McCain) җиңә. 2012 елдагы сайлауларда Митт Ромнидан (Mitt Romney) өстенрәк була. 6380 2008 елда Европа чемпионатында «көмеш» алып кайта ала. 6381 2008 елда егетләр «Йолдызлар фабрикасы»нда чыгыш ясыйлар. 6382 2008 елда Зальцбург фестивалендә Риккардо Мути җитәкчелегендәге Вена симфоник оркестрына кушылып җырлый. 6383 2008 елда "Зеленый театр Земфиры" (Земфираның Яшел театры) фильмын төшерә. 6384 2008 елда йорт янып беткән. 6385 2008 елда Казан шәһәрендә "Виталий Копылов" исемле яңа Ту-160 очкычы Русия Хәрби-һава көчләренә тапшырылды. 6386 2008 елда Канадада үткәрелгән дөнья чемпионатында Зарипов Русия җыелма командасы составында турнирның җиңүчесе була. 6387 2008 елда Кытайда узган XXVIII Олимпия уеннарында стипльчез (каршылыклар белән 3000 м йөгерү) ярышларында Гөлнара Самитова-Галкина беренче килә. 6388 2008 елда Лиссабонда Борхеска һәйкәл ачыла. 6389 2008 елдан башлап бүгенге көндә кадәр хатын-кызлар арасында дөнья чемпионы булып Русия спортчысы Александра Костенюк санала. 6390 2008 елдан бирле үткәрелә. 6391 2008 елдан бирле "Фәнсар-аң-фәһем чишмәсе"мәктәбенең 1, 3 һәм 4 сменаларында 5-11 класс укучылары катнаша. 6392 2008 елдан «Санктъ-Петербургъ-Опера» театрында эшли. 6393 2008 елдан ул Маклаково авыл советы үзәге. 6394 2008 елдан фестиваль кысаларында актерлык осталыгы, сәхнә теле, конферанс буенча мастер-класслар бирә. 6395 2008 елдан шәһәр әкиме - Ахметжан Есимов. 6396 2008 елда сәяхәтчеләрне тарту үзәге буларак эшен җанландыра. 6397 2008 елда Татарстан китап нәшриятында Л.Шәех төзегән «Нәҗип Газизов» исемле китап дөнья күрә. 6398 2008 елда ул Татарстан Язучылар берлеге идарәсенә сайлана. 6399 2008 елда һәкәл реставрациядән соң ачылган. 6400 2008 елда эшчәнлеген дәвам итә. 6401 2008 елда яраланып, ярышта катнаша алмый. 6402 2008 ел мәгълүматлары буенча Шереметьево һава аланыннан төрле авиаширкәтләр ерактагы чит илләренә 50%, БДБ илләренә 6% очыш ясыйлар. 6403 2008 елның 12 маенда Русия Федерациясе киңкүләм коммуникациялар һәм мәдәниәт министрлыгы нигезендә булдырылган. 6404 2008 елның 14 июненнән Согуд Гарәбстандагы Джидда шәһәрендә Ислам Конференциясе Оешмасында Рәсәйнең вәкиле. 6405 2008 елның 18 маенда Фондның Тел Шурасы проектны раслый һәм мәкаләләр төп хостинг-мәйданга күчереләләр. 6406 2008 елның 1 гыйнварына Русиядә 1361 шәһәр тибындагы бистә бар. 6407 2008 елның 1 гыйнварында Чаллыда вафат була. 6408 2008 елның 29 декабрендә ачылган. 6409 2008 елның апрелендә аның вәкаләтләре туктатыла, ул дәүләт структуралары белән элемтәләр буенча мөфти урынбасары вазифасына күчерелә. 6410 2008 елның декабрендә дөнья күргән бу документны Кытайның 300ләп зыялысы, академиклар, язучылар имзалады. 6411 2008 елның июлендә «Сәләт»ле балалары һәм яшүсмерләрнең XII республика иҗат фестивалендә «Сәләт»нең «IK» клубы «II „Сәләт“ интеллектуаль турнирын» үткәрде, беренчелекне исә «Сәләт-Зәй» командасы яулады. 6412 2008 елның июлендә фиркагә керү теләген «Социаль гаделлек фиркасе» белдерә. 6413 2008 елның мартында Деланоэ кабат шәһәр мэры итеп сайланды. 6414 2008 елның октябрь аенда Сембер Татар мәдәни үзәге каршы мәйданчыкта ачылды. 6415 2008 елны Уразавыл сабантуенда җиңел авырлыкта җиңүче. 6416 2008 ел Халыкара бәйгедә Белорусия 86 бал җыеп, 6 урынга лаек булды. 6417 2008 ел хәләте буенча Финляндиядә 35 милли парк урнаша. 6418 2008-енче елда француз-маврикийле язучы Жан-Мари Густав Ле Клецио әдәбиятта Нобель Премиясен алган, һәм боксчы Бруно Жюли утрауга аның беренче Олимпик медален биргән. 6419 2008 нче ел, 7 нче май. 6420 2008нче елда беренче президент сайлаулары була, һәм анда Мөхәммәд Нәшид җиңә. 6421 2008нче елда егетләр “Йолдызлар фабрикасы” кастингында катнашалар. 6422 2008нче елда Лаеш районы «Звездный» лагере базасында «Сәләт» яшьләр фонды «Сәләт-Санак» аланы оештыра. 6423 2008нче елда Рәсәйдән Михаил Пунтов чыгыш ясады. 6424 2008 нче елның гыйнвар аендагы Википедия эчтәлегенең темалар буенча бүленеше диаграммасы Британия китапханәсендәге Википедиягә үзгәртүләр кертү марафоны, гыйнвар 2011. 6425 2009–10 уку елында 146 укучы белем ала. 24 укытучы, 3 тәрбияче, педагог–оештыручы, китапханәче эшли. 6426 2009 2010 елларда «Буратино» балалар бакчасында хореографияны алып бара. 6427 2009 2010 елларда «Реактор» такымы өчен уйный, 14 уенда катнаша. 6428 2009/2010 сезонда клуб регуләр чемпионатта җиңә һәм бронза медальләрне ала. 6429 2009 ел ахырына проектта инде берничә йөз мәкалә була (кайберләре гаять эчтәлекле була), үз вакытында Башбит формасы тәгаенләнә. 6430 2009 елга Җирдән тыш галәмчеләр 10 000 кеше-көн уздыра, шул исәптән ачык Галәмгә чыгуда 100 кеше-көн тәшкил итә. 6431 2009 елга кадәр даими рәвештә Конгресста эшли. 6432 2009 елгы дөнья чемпионатында Алексей шулай ук җыелма команданың капитаны була һәм команданы алтын медальләргә алып килә. 6433 2009 елда 69 бала укыган. 6434 2009 елда Forbes аның активларын 5,1 миллиард доллар дип исәпләгән. 6435 2009 елда авыл халкын Яңа Мөслим дигән җиргә күчерү башланды. 6436 2009 елда авыл хуҗалыгында 747,7 млн сумлык продукция, товар һәм хезмәтләр җитештерелгән. 6437 2009 елда аның манарасы кире кайтарыла. 6438 2009 елда Аурупа парламенты 11 июль - "Сребреница геноцидын искә алу көне" итеп билгеләде. 6439 2009 елда Бакы БДБда сәяхәт итүче эшкуарлар өчен иң кыйммәт шәһәр булып танылган. 6440 2009 елдагы халык саны 568 млннан артыграк буларак бәяләнә. 6441 2009 елда «драма театры актеры» белгечлегенә РФ театр эшлеклеләре берлеге халыкара программасы буенча белемен күтәрә. 6442 2009 елда Зөлфәт Хәким башка иҗатчылар белән берлектә, ул язган «Телсез күке» театраль романы буенча сәхнәләштерелгән спектакль өчен Г.Тукай исемендәге Татарстан дәүләт премиясенә лаек булды. 6443 2009 елда ил чемпионатында аңар тиңнәр булмый. 6444 2009 елда Итальян Википедияс Premiolino премиясе белән бүләкләнә. 6445 2009 елда Казан ханбикәсе Сөембикә нәселеннән чыккан Ксения Сфири Казанга сәфәр ясады. 6446 2009 елда компания 800 кешене эшсез иткән, 2010 елда — тагын 600 эшче-хезмәткәрне урамга чыгарган. 6447 2009 елда Көндәшледә 236 хуҗалык исәпләнә, 722 кеше яши. 6448 2009 елдан БР ФА мөхбир - әгъзасы. 6449 2009 елдан ТНТ каналының "Битва экстрасенсов" телетапшыруын алып бара. 6450 2009 елдан университет милли тикшеренү университеты статусын конкурс аша алды. 6451 2009 елда район Сөйки җирлегендәге ятмаларны үзләштерү белән бәйле промышленностьны үстерү планын тормышка ашыруга керешә. 6452 2009 елда Русия капиталы белән Сангтуда ГЭС-1 салганнар. 6453 2009 елда «Татар княжнасы» киносында шагыйрә Анна Ахматованы (яшь чагын) уйный. 6454 2009 елда, үз-үземә бүләк итеп, «Минем сәхнә гомерем» дигән истәлек китап мемуарлар яздым. 6455 2009 елда финалның җиденче матчында Морозов чын капитаннарча бердәнбер, ләкин хәлиткеч шайба кертә, һәм Казан «Ак Барс»ы Русия хоккее тарихында беренчеләрдән булып Гагарин кубогын яулый. 6456 2009 елда эксплуатациягә тапшырган. 6457 2009 елда эре хуҗалыклар 35-39% продукция җитештергән, фермерлар – 6,6-8,7%, шәхси хуҗалыкларда – 58,4-52,3%. 6458 2009 елда Югары Яркәй авылына кайтып төпләнә. 6459 2009 елда ЮНЕСКО тарафыннан Бөтендөнья матди булмаган мәдәни мирас исемлегенә кертелә, 2010 елгы БМО Генераль Ассамблеясе карары нигезендә рәсми халыкара бәйрәм статусын ала. 6460 2009 елда яңа торгызылган Яңа музейга кайта. 6461 2009 елда “Ярат әле” дип исемләнгән беренче җыентыгын чыгара. 6462 2009 елны авылның ике ягын тоташтыручы яңа күпер төзелгән. 6463 2009 елның 15 июлендә Назрань районының Гази-Юрт торак урынында «Кавказ» автомагистралендә Ингушетиянең суд приставының машинасын утка тоталар. 6464 2009 елның 1 гыйнварына 173 йортта 524 кеше яши. 6465 2009 елның 1 гыйнварына 31899 кеше яши. 6466 2009 елның 1 гыйнварына биредә 1027 кешенең яшәве мәгълүм, 454 йорт бар. 6467 2009 елның 1 гыйнварына биредә 1075 кешенең яшәве мәгълүм. 6468 2009 елның 1 гыйнварына биредә 1190 кешенең яшәве мәгълүм. 6469 2009 елның 1 гыйнварына биредә 140 кешенең яшәве мәгълүм. 6470 2009 елның 1 гыйнварына биредә 164 кешенең яшәве мәгълүм. 6471 2009 елның 1 гыйнварына биредә 166 кешенең яшәве мәгълүм. 6472 2009 елның 1 гыйнварына биредә 174 кешенең яшәве мәгълүм. 6473 2009 елның 1 гыйнварына биредә 175 кешенең яшәве мәгълүм. 6474 2009 елның 1 гыйнварына биредә 17 кешенең яшәве мәгълүм. 6475 2009 елның 1 гыйнварына биредә 1 кешенең яшәве мәгълүм. 6476 2009 елның 1 гыйнварына биредә 206 кешенең яшәве мәгълүм. 6477 2009 елның 1 гыйнварына биредә 214 кешенең яшәве мәгълүм. 6478 2009 елның 1 гыйнварына биредә 216 кешенең яшәве мәгълүм. 6479 2009 елның 1 гыйнварына биредә 21 кешенең яшәве мәгълүм. 6480 2009 елның 1 гыйнварына биредә 23 кешенең яшәве мәгълүм. 6481 2009 елның 1 гыйнварына биредә 249 кешенең яшәве мәгълүм. 6482 2009 елның 1 гыйнварына биредә 251 кешенең яшәве мәгълүм. 6483 2009 елның 1 гыйнварына биредә 266 кешенең яшәве мәгълүм. 6484 2009 елның 1 гыйнварына биредә 276 кешенең яшәве мәгълүм. 6485 2009 елның 1 гыйнварына биредә 283 кешенең яшәве мәгълүм. 6486 2009 елның 1 гыйнварына биредә 2852 кешенең яшәве мәгълүм. 6487 2009 елның 1 гыйнварына биредә 285 кешенең яшәве мәгълүм. 6488 2009 елның 1 гыйнварына биредә 29 кешенең яшәве мәгълүм. 6489 2009 елның 1 гыйнварына биредә 2 кешенең яшәве мәгълүм. 6490 2009 елның 1 гыйнварына биредә 30 кешенең яшәве мәгълүм. 6491 2009 елның 1 гыйнварына биредә 314 кешенең яшәве мәгълүм. 6492 2009 елның 1 гыйнварына биредә 316 кешенең яшәве мәгълүм. 6493 2009 елның 1 гыйнварына биредә 317 кешенең яшәве мәгълүм. 6494 2009 елның 1 гыйнварына биредә 321 кешенең яшәве мәгълүм. 6495 2009 елның 1 гыйнварына биредә 341 кешенең яшәве мәгълүм. 6496 2009 елның 1 гыйнварына биредә 350 кешенең яшәве мәгълүм. 6497 2009 елның 1 гыйнварына биредә 363 кешенең яшәве мәгълүм. 6498 2009 елның 1 гыйнварына биредә 384 кешенең яшәве мәгълүм. 6499 2009 елның 1 гыйнварына биредә 392 кешенең яшәве мәгълүм. 6500 2009 елның 1 гыйнварына биредә 3 кешенең яшәве мәгълүм. 6501 2009 елның 1 гыйнварына биредә 402 кешенең яшәве мәгълүм. 6502 2009 елның 1 гыйнварына биредә 40 кешенең яшәве мәгълүм. 6503 2009 елның 1 гыйнварына биредә 425 кешенең яшәве мәгълүм. 6504 2009 елның 1 гыйнварына биредә 440 кешенең яшәве мәгълүм. 6505 2009 елның 1 гыйнварына биредә 487 кешенең яшәве мәгълүм. 6506 2009 елның 1 гыйнварына биредә 492 кешенең яшәве мәгълүм. 6507 2009 елның 1 гыйнварына биредә 497 кешенең яшәве мәгълүм. 6508 2009 елның 1 гыйнварына биредә 4 кешенең яшәве мәгълүм. 6509 2009 елның 1 гыйнварына биредә 506 кешенең яшәве мәгълүм. 6510 2009 елның 1 гыйнварына биредә 563 кешенең яшәве мәгълүм. 6511 2009 елның 1 гыйнварына биредә 587 кешенең яшәве мәгълүм. 6512 2009 елның 1 гыйнварына биредә 5 кешенең яшәве мәгълүм. 6513 2009 елның 1 гыйнварына биредә 61 кешенең яшәве мәгълүм. 6514 2009 елның 1 гыйнварына биредә 631 кешенең яшәве мәгълүм. 6515 2009 елның 1 гыйнварына биредә 646 кешенең яшәве мәгълүм. 6516 2009 елның 1 гыйнварына биредә 686 кешенең яшәве мәгълүм. 6517 2009 елның 1 гыйнварына биредә 687 кешенең яшәве мәгълүм. 6518 2009 елның 1 гыйнварына биредә 73 кешенең яшәве мәгълүм. 6519 2009 елның 1 гыйнварына биредә 778 кешенең яшәве мәгълүм. 6520 2009 елның 1 гыйнварына биредә 77 кешенең яшәве мәгълүм. 6521 2009 елның 1 гыйнварына биредә 7 кешенең яшәве мәгълүм. 6522 2009 елның 1 гыйнварына биредә 80 кешенең яшәве мәгълүм. 6523 2009 елның 1 гыйнварына биредә 84 кешенең яшәве мәгълүм. 6524 2009 елның 1 гыйнварына биредә 85 кешенең яшәве мәгълүм. 6525 2009 елның 1 гыйнварына биредә 86 кешенең яшәве мәгълүм. 6526 2009 елның 1 гыйнварына биредә 87 кешенең яшәве мәгълүм. 6527 2009 елның 1 гыйнварына биредә 8 кешенең яшәве мәгълүм. 6528 2009 елның 1 гыйнварына биредә 90 кешенең яшәве мәгълүм. 6529 2009 елның 1 гыйнварына биредә 929 кешенең яшәве мәгълүм. 6530 2009 елның 1 гыйнварына биредә 92 кешенең яшәве мәгълүм. 6531 2009 елның 1 гыйнварына биредә 99 кешенең яшәве мәгълүм. 6532 2009 елның 1 гыйнварына республикада 58 869 кеше яман шеш авыруы белән исәптә тора. 6533 2009 елның 1 гыйнварында 1000енче мәкалә барлыкка килә. 6534 2009 елның 1 июлендәавылда барлыгы 34 хуҗалык, 81 кеше яши, пенсионерлар 24 кеше, эшчеләр-15; яшьрәк гаиләләр-8; укучылар-6; студентлар-3; уку бетергәннәр (дипломлылар)-3; армияга китеүче -1; садик яшендә - 3 бала. 6535 2009 елның 20 гыйнварына вице-президент буларак ант китерә. 6536 2009 елның 21 июлендә икенче альбом Here We Go Again чыга. 6537 2009 елның 22 октябрендә Windows 7 беренче тапкыр сатуга чыгарыла, бу исә Windows Vista чыгудан соң өч ел үткәннән соң була. 6538 2009 елның 25 июнендә «Гадел Русия»нең Мәскәүдә узган җыелышында Фирканең Программасы кабул ителә, рәсми атама инде гадәтләнгән кыска («Справедливая Россия») атама итеп калдырыла, шулай ук фирканең Уставына кайбер төзәтмәләр кертелә. 6539 2009 елның 6 мартында озакка сузылган авырудан соң, 79 яшендә Габделхак хәзрәт Саматов вафат булды. 6540 2009 елның Fortune Global 500 исемлегенә керә (388 нче урын). 6541 2009 елның гыйнварында Родоводда 187 500 язма була. 6542 2009 елның декабрендә 2 катлы авыл мәктәбе бинасы ишелер хәлгә җиткәч, ул ябыла. 6543 2009 елның җәендә төркем Икенче халыкара «Дөнья яратылышы» фестивалендә катнашты. 6544 2009 елның июленә әлеге сәхифәдә 5 млн кулланучы исәпләнә. 6545 2009 елның көзендә чыккан "Режиссер" җыры күп радиостанцияләрдә куела һәм хит-парадларда (чартларда) югары урыннарга лаек була. 6546 2009 елның ноябрендә "АВТОВАЗ" ААҖ директорлар шурасы составына кертелде. 6547 2009 елның ноябрендә Риф Фәтхелбаян улы гаиләсе белән чит илдә ял иткәндә, йөрәге кинәт туктап үлгән. 6548 2009 елның сентябрендә үк Равил Гайнетдин Русия җитәкчелегенә Ислам каналын булдыру үтенече белән чыга. 6549 2009 «Йолдызлык» фестивалендә «Мирас» ансамбле ( Зәй ) 2009 «Йолдызлык» фестивален РФ һәм ТР мәдәният министрлары тәбрикли. 6550 2009 нчы елда Бёрд, социаль эшмәкәрлеккә ярдәм күрсәтү өчен, үзенең The Big Issue Invest инвестиция фондын ача. 6551 2009 һәм 2010 елларда стадионда УЕФА Чемпионнар лигасы матчлары уза. 6552 200px Армспорт (шулай ук армрестлинг) — спорт төре, бер кул белән өстәл өстендә махсус кагыйдәләр буенча көрәш. 6553 200px Гондва́на - озак вакыт көньяк ярымшарында урнашкан кыйтга исеме. 6554 200 миллион тиз бетте, ул Мисыр патшаларын майлауга, Аурупа эчендәге рекламага һәм ширкәт әһелләренең үзләренә тотылып бетте. 1872 елга канал бәясе 475 мллионга җитте. 6555 '200 хуҗалыктан торган Ямаш авылында 10-15 йорт кына зур, такта түбәле, калганнары кечкенә һәм салам белән ябылган, — дип яза Ширияздан ага. 6556 2010 1932 елның 1 августында РСФСР Казакъстан АССР Семипалатинск өлкәсе Чубартау районы Тугызынчы авылда (хәзерге Көнчыгыш Казакъстан өлкәсе Аягуз районы Мәдәният авылында ) туган. 6557 2010 2011 елларда "Азатлык" радиосының штаттан тыш хәбәрчесе булып эшли. 6558 2010 — 2011 елларда иске бинасын җимереп бетерәләр һәм яңа вокзал бинасын төзәләр, ачылышы 2012 елның 5 августта үтте. 6559 2010-2011 елларда иске бинасын җимереп бетерәләр һәм яңа вокзал бинасын төзиләр, ачылышы 2012 елның 5 августта үтте. 6560 2010 — 2011 елларда Татарстан Диния нәзараты җитәкчесенең беренче урынбасары. 6561 2010 496 кеше яшәгән. 6562 2010 ел башында Чишмә шикәр заводында 481 кеше эшли. 6563 2010 ел вакыйгалары * 2010 елның җәендә Русия республикалары президентларының исемнәрен алыштыру процессы башланды. 6564 2010 елга кадәр « Татэнерго » холдингының «Генерирующая компания» ААҖ составына кергән, 2010 елда Түбән Кама ҖЭҮ белән ОАО «ТГК-16» ААҖ составына керде (« ТАИФ » ААҖның бүлендек компаниясе). 6565 2010 елга калада 12 259 кеше яши. 6566 2010 елгы җанисәп буенча саннары якынча - 1 009 295 кеше. 6567 2010 елгы җанисәп буенча саннары якынча - 2 012 571 кеше. 6568 2010 елгы сан алу буенча 409 яшәүче табылса, авыл советы биргән мәгълүмат буенча 2011 ел башында 502 кеше яшәве билгеле. 2010 ел эчендә 10 бала дөньяга килгән, 8 кеше бакыйлыкка күчкән. 6569 2010 елгы физика буенча Нобель премиясе лауреаты ( Андрей Гейм белән бергә). 6570 2010 елда — 11300 данә белән. 6571 2010 елда 30 июнь көне кырымтатарлар тарафыннан «Милли байрак көне» буларак искә алына. 6572 2010 елда абитуриетлар арасындагы конкурста 1 урынга 7 кеше туры килде. 6573 2010 елда авыл торак пунктына үзгәртеп корыла. 6574 2010 елда азәрбайҗан телендә Википедия турында энциклопедия чыга. 6575 2010 елда астрономлар үткәргән тикшеренү күзәтелгән галәмдә якынча 300 секстиллион (3 ) йолдыз барлыгы юравы белән нәтиҗәләнде. 6576 2010 елда Башкортстанның Зәйнәп Биишева исемендәге «Китап» дәүләт нәшриятында журналистның «Җирдәге йолдызлар» исемле китабы басылып чыкты. 6577 2010 елда Билалетдинов Русиянең премьер-лигасында уйнаган 30дан артык уенчыны әзерләп биргән өчен Русиянең атказанган тренеры исеменә лаек була. 6578 2010 елда вафат булды. 6579 2010 елда географик принцип буенча биш зонага бүленгән: " ", " ", " ", " " һәм " ". 6580 2010 елдагы җәйге корылык вакытында көчле янгыннар булды, аларны сүндерүдә Русиянең гадәттән тыш хәлләр министрлыгы отрядлары да катнашты. 6581 2010 елда даими яшәүчеләр саны 442 кеше. 6582 2010 елда Доха шәһәрендә ( Катар ) үткән бөтендөнья бәйгесендә татар гүзәле биш алтын, бер көмеш медаль ала. 6583 2010 елда каһарманның туган җирендә авылдашлары туплаган акчага гранит һәйкәл куелган. 6584 2010 елда «Качу» (Побег) сериалында уйный. 6585 2010 елда мәчет бинасын, яңасын төзү нияте белән сүтәләр. 6586 2010 елдан алып " Матбугат. 6587 2010 елда НАСА галимнәре Титанда тереклек туры булмаган билгеләрен тапканын белдерәләр. 6588 2010 елдан – Русия билбаулы көрәш Федерациясе президенты. 6589 2010 елдан "Тәрәзә"нең баш мөхәррире Булат Ибраһим була. 2011 елда газетаның соңгы саны чыга. 6590 2010 елдан университет милли тикшеренү университеты статусы конкурс аша алды. 6591 2010 елда парк территориясе каба киметелгән; бу юлы, транспорт чишелешне төзү өчен. 6592 2010 елда районда шул өлкәдә 24 авыл хуҗалыгы предпприятиесе, 74 игенче-фермер хуҗалык, 31 шәхси эшмәкәр көчен куя. 2010 елда, корылык килүгә кармастан, районда 205 млн. 6593 2010 елда Республика сукырлар китапханәсенең хезмәткәрләре тарафыннан авторның соңгы елларда иҗат иткән, төрле темаларга караган шигырьләре һәм җырлары тупланып киатапханә басмаханәсендә «Уч төбемә сыя Җиһан!. 6594 2010 елда Роттердамда үткән дөнья чемпионатына Алия бай тәҗрибә туплап бара һәм максатына ирешә. 6595 2010 елда Селена төп рольләрне «Рамона һәм Бизус» һәм «Монте-Карло» фильмынарында уйный. 6596 2010 елда Селена шулай ук Люк Бессонның «Артур һәм ике дөнья сугышы» фильмында төп рольне башкарган Принцесса Селенияны тавышландыра. 6597 2010 елда төркемгә яңа башкаручылар туплана. 6598 2010 елда туганнарның саны 982 кеше була, ләкин бу 2009 елга караганда 4% азрак. 6599 2010 елда Финляндия татарлары мәдәни оешмасы 75 еллыгын бәйрәм итте. 6600 2010 елда һәйкәл неонацистлар тарафыннан мәсхәрәләнгән. 6601 2010 елда шәһәрдә туристик үзәк төзүе башланды. 6602 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 0 кешенең яшәве мәгълүм. 6603 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 100 кешенең яшәве мәгълүм. 6604 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 017 кешенең яшәве мәгълүм. 6605 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 105 кешенең яшәве мәгълүм. 6606 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 084 кешенең яшәве мәгълүм. 6607 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1095 кешенең яшәве мәгълүм. 6608 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 10 кешенең яшәве мәгълүм. 6609 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 111 кешенең яшәве мәгълүм. 6610 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 125 кешенең яшәве мәгълүм. 6611 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 113 кешенең яшәве мәгълүм. 6612 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 115 кешенең яшәве мәгълүм. 6613 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 117 кешенең яшәве мәгълүм. 6614 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 11 кешенең яшәве мәгълүм. 6615 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 123 кешенең яшәве мәгълүм. 6616 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 242 кешенең яшәве мәгълүм. 6617 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 129 кешенең яшәве мәгълүм. 6618 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 137 кешенең яшәве мәгълүм. 6619 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 145 кешенең яшәве мәгълүм. 6620 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 146 кешенең яшәве мәгълүм. 6621 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1479 кешенең яшәве мәгълүм. 6622 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 148 кешенең яшәве мәгълүм. 6623 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 14 кешенең яшәве мәгълүм. 6624 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 151 кешенең яшәве мәгълүм. 6625 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 524 кешенең яшәве мәгълүм. 6626 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 155 кешенең яшәве мәгълүм. 6627 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1584 кешенең яшәве мәгълүм. 6628 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 158 кешенең яшәве мәгълүм. 6629 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 163 кешенең яшәве мәгълүм. 6630 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 164 кешенең яшәве мәгълүм. 6631 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 165 кешенең яшәве мәгълүм. 6632 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 171 кешенең яшәве мәгълүм. 6633 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 17 кешенең яшәве мәгълүм. 6634 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 841 кешенең яшәве мәгълүм. 6635 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 185 кешенең яшәве мәгълүм. 6636 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 186 кешенең яшәве мәгълүм. 6637 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1879 кешенең яшәве мәгълүм. 6638 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 187 кешенең яшәве мәгълүм. 6639 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 896 кешенең яшәве мәгълүм. 6640 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 189 кешенең яшәве мәгълүм. 6641 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 18 кешенең яшәве мәгълүм. 6642 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 196 кешенең яшәве мәгълүм. 6643 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 197 кешенең яшәве мәгълүм. 6644 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 199 кешенең яшәве мәгълүм. 6645 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 200 кешенең яшәве мәгълүм. 6646 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 201 кешенең яшәве мәгълүм. 6647 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2024 кешенең яшәве мәгълүм. 6648 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 203 кешенең яшәве мәгълүм. 6649 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 205 кешенең яшәве мәгълүм. 6650 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 20 кешенең яшәве мәгълүм. 6651 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 214 кешенең яшәве мәгълүм. 6652 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 217 кешенең яшәве мәгълүм. 6653 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2 188 кешенең яшәве мәгълүм. 6654 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 218 кешенең яшәве мәгълүм. 6655 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 21 кешенең яшәве мәгълүм. 6656 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 221 кешенең яшәве мәгълүм. 6657 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 223 кешенең яшәве мәгълүм. 6658 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 225 кешенең яшәве мәгълүм. 6659 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 226 кешенең яшәве мәгълүм. 6660 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 237 кешенең яшәве мәгълүм. 6661 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 238 кешенең яшәве мәгълүм. 6662 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 23 кешенең яшәве мәгълүм. 6663 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 241 кешенең яшәве мәгълүм. 6664 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 248 кешенең яшәве мәгълүм. 6665 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 24 кешенең яшәве мәгълүм. 6666 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 250 кешенең яшәве мәгълүм. 6667 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 259 кешенең яшәве мәгълүм. 6668 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 25 кешенең яшәве мәгълүм. 6669 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 260 кешенең яшәве мәгълүм. 6670 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 268 кешенең яшәве мәгълүм. 6671 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 26 кешенең яшәве мәгълүм. 6672 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 279 кешенең яшәве мәгълүм. 6673 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 27 кешенең яшәве мәгълүм. 6674 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 283 кешенең яшәве мәгълүм. 6675 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 287 кешенең яшәве мәгълүм. 6676 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 28 кешенең яшәве мәгълүм. 6677 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 290 кешенең яшәве мәгълүм. 6678 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 293 кешенең яшәве мәгълүм. 6679 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 296 кешенең яшәве мәгълүм. 6680 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 306 кешенең яшәве мәгълүм. 6681 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 312 кешенең яшәве мәгълүм. 6682 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 322 кешенең яшәве мәгълүм. 6683 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 32 кешенең яшәве мәгълүм. 6684 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 330 кешенең яшәве мәгълүм. 6685 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 331 кешенең яшәве мәгълүм. 6686 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 337 кешенең яшәве мәгълүм. 6687 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 339 кешенең яшәве мәгълүм. 6688 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 3408 кешенең яшәве мәгълүм. 6689 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 345 кешенең яшәве мәгълүм. 6690 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 349 кешенең яшәве мәгълүм. 6691 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 357 кешенең яшәве мәгълүм. 6692 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 358 кешенең яшәве мәгълүм. 6693 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 35 кешенең яшәве мәгълүм. 6694 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 361 кешенең яшәве мәгълүм. 6695 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 363 кешенең яшәве мәгълүм. 6696 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 366 кешенең яшәве мәгълүм. 6697 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 36 кешенең яшәве мәгълүм. 6698 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 374 кешенең яшәве мәгълүм. 6699 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 383 кешенең яшәве мәгълүм. 6700 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 387 кешенең яшәве мәгълүм. 6701 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 388 кешенең яшәве мәгълүм. 6702 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 38 кешенең яшәве мәгълүм. 6703 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 395 кешенең яшәве мәгълүм. 6704 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 403 кешенең яшәве мәгълүм. 6705 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 405 кешенең яшәве мәгълүм. 6706 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 40 кешенең яшәве мәгълүм. 6707 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 410 кешенең яшәве мәгълүм. 6708 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 41 кешенең яшәве мәгълүм. 6709 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 429 кешенең яшәве мәгълүм. 6710 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 437 кешенең яшәве мәгълүм. 6711 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 438 кешенең яшәве мәгълүм. 6712 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4418 кешенең яшәве мәгълүм. 6713 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 442 кешенең яшәве мәгълүм. 6714 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 44 кешенең яшәве мәгълүм. 6715 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 452 кешенең яшәве мәгълүм. 6716 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 455 кешенең яшәве мәгълүм. 6717 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 463 кешенең яшәве мәгълүм. 6718 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 469 кешенең яшәве мәгълүм. 6719 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 471 кешенең яшәве мәгълүм. 6720 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 474 кешенең яшәве мәгълүм. 6721 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 481 кешенең яшәве мәгълүм. 6722 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 482 кешенең яшәве мәгълүм. 6723 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 483 кешенең яшәве мәгълүм. 6724 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 484 кешенең яшәве мәгълүм. 6725 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 485 кешенең яшәве мәгълүм. 6726 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 488 кешенең яшәве мәгълүм. 6727 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 48 кешенең яшәве мәгълүм. 6728 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4996 кешенең яшәве мәгълүм. 6729 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 504 кешенең яшәве мәгълүм. 6730 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 507 кешенең яшәве мәгълүм. 6731 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 50 кешенең яшәве мәгълүм. 6732 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 511 кешенең яшәве мәгълүм. 6733 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 51 кешенең яшәве мәгълүм. 6734 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 525 кешенең яшәве мәгълүм. 6735 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 534 кешенең яшәве мәгълүм. 6736 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 53 кешенең яшәве мәгълүм. 6737 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 540 кешенең яшәве мәгълүм. 6738 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 542 кешенең яшәве мәгълүм. 6739 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 547 кешенең яшәве мәгълүм. 6740 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 553 кешенең яшәве мәгълүм. 6741 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 554 кешенең яшәве мәгълүм. 6742 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 563 кешенең яшәве мәгълүм. 6743 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 567 кешенең яшәве мәгълүм. 6744 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 56 кешенең яшәве мәгълүм. 6745 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 573 кешенең яшәве мәгълүм. 6746 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 57 кешенең яшәве мәгълүм. 6747 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 586 кешенең яшәве мәгълүм. 6748 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 590 кешенең яшәве мәгълүм. 6749 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 597 кешенең яшәве мәгълүм. 6750 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 5 кешенең яшәве мәгълүм. 6751 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 600 кешенең яшәве мәгълүм. 6752 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 616 кешенең яшәве мәгълүм. 6753 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 61 кешенең яшәве мәгълүм. 6754 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 622 кешенең яшәве мәгълүм. 6755 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 635 кешенең яшәве мәгълүм. 6756 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 6368 кешенең яшәве мәгълүм. 6757 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 648 кешенең яшәве мәгълүм. 6758 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 64 кешенең яшәве мәгълүм. 6759 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 655 кешенең яшәве мәгълүм. 6760 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 69 кешенең яшәве мәгълүм. 6761 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 6 кешенең яшәве мәгълүм. 6762 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 711 кешенең яшәве мәгълүм. 6763 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 713 кешенең яшәве мәгълүм. 6764 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 722 кешенең яшәве мәгълүм. 6765 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 739 кешенең яшәве мәгълүм. 6766 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 767 кешенең яшәве мәгълүм. 6767 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 796 кешенең яшәве мәгълүм. 6768 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 797 кешенең яшәве мәгълүм. 6769 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 7 кешенең яшәве мәгълүм. 6770 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 82 кешенең яшәве мәгълүм. 6771 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 830 кешенең яшәве мәгълүм. 6772 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 845 кешенең яшәве мәгълүм. 6773 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 856 кешенең яшәве мәгълүм. 6774 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 85 кешенең яшәве мәгълүм. 6775 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 8 690 кешенең яшәве мәгълүм. 6776 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 87 кешенең яшәве мәгълүм. 6777 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 88 кешенең яшәве мәгълүм. 6778 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 890 кешенең яшәве мәгълүм. 6779 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 895 кешенең яшәве мәгълүм. 6780 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 917 кешенең яшәве мәгълүм. 6781 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 926 кешенең яшәве мәгълүм. 6782 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 92 кешенең яшәве мәгълүм. 6783 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 956 кешенең яшәве мәгълүм. 6784 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 96 кешенең яшәве мәгълүм. 6785 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 977 кешенең яшәве мәгълүм. 6786 2010 ел җанисәп буенча гыйнварына 9568 кеше яши. 6787 2010-еллар — 21 гасырның икенче унъеллыгы. 6788 2010 ел мәгълүматлары буенча Домодедово һава аланыннан 76 авиаширкәт бөтен дөнья буйлап 243 юнәлештә очыш ясый. 6789 2010 ел мәгълүматы буенча, Сальвадор баручы тиз индустриализация сәбәпле Латин Америкасы илләре арасында Кеше Үсеше Индексы буенча 12-нче һәм Үзәк Америкада (Панама, Коста Рика һәм Белиз артында) дүртенче ил булган. 6790 2010 елны Мәскәү дәүләт техник университетының иктисад факультетына укырга керә. 6791 2010 елның 13 мартында 80 яшендә Казанда вафат була. 6792 2010 елның 13 ноябрендә гагауз википедиясенең Викимедиа тел бүлекчәсе тарафыннан тулысынча хупланганлыгы билгеле була. 6793 2010 елның 14 октябренә 1034 кеше яши. 6794 2010 елның 14 октябренә 1492 кеше яши. 6795 2010 елның 14 октябренә биредә 1015 кешенең яшәве мәгълүм. 6796 2010 елның 14 октябренә биредә 1102 кешенең яшәве мәгълүм. 6797 2010 елның 14 октябренә биредә 13 кешенең яшәве мәгълүм. 6798 2010 елның 14 октябренә биредә 146 кешенең яшәве мәгълүм. 6799 2010 елның 14 октябренә биредә 14 кешенең яшәве мәгълүм. 6800 2010 елның 14 октябренә биредә 178 кешенең яшәве мәгълүм. 6801 2010 елның 14 октябренә биредә 180 кешенең яшәве мәгълүм. 6802 2010 елның 14 октябренә биредә 1 кешенең яшәве мәгълүм. 6803 2010 елның 14 октябренә биредә 203 кешенең яшәве мәгълүм. 6804 2010 елның 14 октябренә биредә 341 кешенең яшәве мәгълүм. 6805 2010 елның 14 октябренә биредә 397 кешенең яшәве мәгълүм. 6806 2010 елның 14 октябренә биредә 417 кешенең яшәве мәгълүм. 6807 2010 елның 14 октябренә биредә 447 кешенең яшәве мәгълүм. 6808 2010 елның 14 октябренә биредә 54 кешенең яшәве мәгълүм. 6809 2010 елның 14 октябренә биредә 60 кешенең яшәве мәгълүм. 6810 2010 елның 14 октябренә биредә 651 кешенең яшәве мәгълүм. 6811 2010 елның 14 октябренә биредә 67 кешенең яшәве мәгълүм. 6812 2010 елның 14 октябренә биредә 77 кешенең яшәве мәгълүм. 6813 2010 елның 1 августында гамәлгә кертелә. 6814 2010 елның 1 гыйнварына биредә 1850 кешенең яшәве мәгълүм. 6815 2010 елның 1 декабрендә гамәлгә кертелгән. 6816 2010 елның 1 октябрендә куллануга тапшырылган. 6817 2010 елның 1 октябреннән ширкәт рәсми төстә United Airlines белән берләште. 6818 2010 елның 24 ноябрендә АКШда премьера буларак кинотеатрда чыга. 6819 2010 елның 25 августында - 390 мең. 6820 2010 елның 25 мартында Рөстәм Миңнеханов ант китергәннән соң Татарстан Президенты вазыйфаларын үтәүгә кереште http://tat. 6821 2010 елның 26 октябрендә авылда Витовт һәйкәле ачылган. 6822 2010 елның 31 октябреннән Дарабонтның телевизионный проекты - «Йөрер мәетләр» телесериалы старт ала. 6823 2010 елның 3 декабрендә Башкорт Википедиясе 1 мең мәкалә чиген уза, ләкин буш булу сәбәпле соңгы мәкаләләр бетерелә. 6824 2010 елның 5 март хәленә 1 миллион кешедән тора (дөньяда 5-нче урын). 6825 2010 елның 5 февралендә Мәскәүдә вафат була. 6826 2010 елның 6 маенда узган парламент сайлауларында бер фирка дә парламентта күпчелекне казана алмады. 6827 2010 елның ахырыннан Авиатөзелеш һәм Яңа Савин районы администрацияләре Яңа Савин районы администрациясе нигезендә берләштереләләр. 6828 2010 елның беренче яртыеллыгында гомуми тиражы – 24 мең данә. 6829 2010 елның декабренә карата Windows XP — дөньядагы иң киң кулланучы операцион система була, ул сәүдә өлешендә 47,2 % тәшкил итә. 6830 2010 елның җанисәбе буенча, Татарстанда 18 848 мари яши. 6831 2010 елның җанисәбе буенча, Татарстанда 23 454 удмурт яши. 6832 2010 елның җанисәбе буенча, Удмуртиядә 410 584 удмурт яши. 6833 2010 елның җанисәбе буенча, Удмуртиядә 912 539 рус яши. 6834 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 343 334 кеше яши. 6835 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 348 783 кеше яши. 6836 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 404 426 кеше яши. 6837 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 524 927 кеше яши. 6838 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 532 981 кеше яши. 6839 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 577 441 кеше яши. 6840 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 612 401 кеше яши. 6841 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 889 680 кеше яши. 6842 2010 елның сентябреннән – Федераль Җыелышы Федерация Советының әгъзасы. 2012 елның 21 майенда Русия Федерациясе авыл хуҗалыгы министры вазифасына билгеләнә. 6843 2010 ел халык санын теркәү буенча 33780 кешенең яшәве мәгълүм. 6844 2010 ел хәләте буенча Финляндиядә 45 мең мөселман яши. 6845 2010-нче елда Истамбул шәһәрендә бик мөһим бер хәл була: 42 илдән 320 Ислам галимнәре җыела. 6846 2010 нчы елда КИТТУда 40 илдән килгән 600 чит ил гражданы белем алды. 6847 2010 һәм 2011 елларда узган Азия беренчелекләрендә ул чемпион исемен ала. 6848 2011/2012 сезонында беренче дивизионда беренче урынны ала һәм Премьер-Лигага чыга. 2012/2013 сезоны нәтиҗәсендә беренче дивизионга кире кайта. 6849 2011-2013 елларда Марис Нәзиров Башкортстан Язучылар берлегендәге татар телле язучылар берләшмәсе җитәкчесе була, 2012 елда ул Язучылар берлеге идарәсе рәисе урынбасары итеп билгеләнә. 6850 2011-2014 еллларда "Шәһри Казан" газетасында эшли. 6851 2011 ел башына 17 хуҗалыкта 53 кеше яшәде. 6852 2011 ел башында Вил Солтан улының тагын бер хезмәте Казанда урыс телендә нәшер ителде. 6853 2011 ел башында сәнәгый җитештерү индексы 108 %ны тәшкил итте. 6854 2011 ел бәрелешләре башлангач, ачу инде түзә алмаслык булып кабарды. 6855 2011 елга бу ысул ярдәмендә 13 планета табылган. 6856 2011 елда 18-24 яшьлек кешеләр арасында эшсезлек 20,3 %-ка кадәр күтәрелгән. 2007—2008 елларда 13,5 миллион кеше (халыкның 22 %-ы) факыйрьлек сызыгы артында яшәгән. 6857 2011 елда 183 бала укыды. 6858 2011 елда 233 йортта 522 кеше яши. 6859 2011 елда 33 бала дөньяга килгән, 11 кеше вафат булган. 6860 2011 елда 359 кеше Яши. 6861 2011 елда 6956 данә Airbus A320 очкычының йомышы булды, 4552 сатылган, 4467 файдаланыла. 6862 2011 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар * 11 гыйнвар — истребитель Chengdu J-20ның беренче очышы. 6863 2011 елда Австриядә пастафариан кешесенә йөртү таныклыгы өчен башы өстендә кигән сөзгеч белән фото рөхсәт ителгән. 6864 2011 елда Али үз бокстагы төп көндәше Джо Фрейзер җеназасына килә. 6865 2011 елда аны рәссам Рафаэль Хәлилуллов алыштыра. 6866 2011 елда бинаның эчке өлешендә реставрация эшләре башкарыла. 6867 2011 елда биредә туплы хоккей буенча дөнья чемпионаты уеннары, ә 2010 елда янгын сүндерү-коткару спорты буенча үсмерләр арасында дөнья чемпионаты уза. 6868 2011 елда БМОның Үзәк ассамблеясе тәкъдиме белән Халыкара “Урманнар елы” дип игълан ителгән. 6869 2011 елда «Буревестник»та су тубы буенча «Kazan Cup» халыкара турниры оештырылды. 6870 2011 елда газета атна саен 12 битле булып чыга башлады, июль аеннан Татарстанның «Атна вакыйгалары» дип исемләнгән айлык кушымтасы да өстәлде әле, шуның нәтиҗәсе буларак, газетаның гомуми тиражы 7 мең данәгә кадәр җитте. 6871 2011 елда галим Бәкер Чобан-задә исемендәге халыкара бүләккә лаек дип табылды. 6872 2011 елда Гнесиннар исемендәге Русия музыка академиясе студенты булды. 6873 2011 елда Дима Билан үзенең автобиографик китабын чыгара. 6874 2011 елда кинәт вафат була, әнисенең туган ягы – Пензада җирләнгән. 6875 2011 елда МДТУ составына Мәскәү дәүләт торак-комуналь хуҗалыгы академиясе керә. 6876 2011 елдан Александр театрында ( Санкт-Петербург ). 6877 2011 елдан башлап " Ватаным Татарстан " газетасында корреспондент. 6878 2011 елдан бөтенрусия фестивале рәсми статусын ала. 6879 2011 елдан Әлмәт татар дәүләт драма театрында эшли. 6880 2011 елдан Ринат Нуруллин — Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 2012 елда Татарстан Язучылар берлегенең XVII съездында делегат буларак катнаша. 6881 2011 елдан — Русия Федерациясе чит илләр министрның кинәшчесе. 6882 2011 елдан фестиваль Татарстан дәрәҗәсенә күтәрелә. 6883 2011 елда финанслау булмау сәбәпле, чыгудан туктап та тора. 6884 2011 елда шәһәрдә 1 794 453 кеше яшәгән. 6885 2011 елда шәһәрдә метрополитен ачылган. 6886 2011 елда эш белән тәэмин итү хезмәтенә 566 кеше мөрәҗәгать иткән. 6887 2011 елда яңадан Русияне Балалар өчен Евровидение 2011 җыр бәйгесендә күрсәтәчәк. 6888 2011 елда яшәү өлкәсендә беренче экзопланета Kepler-22 b табылган. 6889 2011 ел кышында «гарәп инкыйлабы» Ливиягә дә барып җитә. 6890 2011 елны Гай шәһәре районара прокуратурасы ( Ырынбур өлкәсе ) мәхкәмәдән Габдрәхим Утыз-Имәни язган «Җәваһир әл-Бәян» әсәрен экстремистик әдәбият исемлегенә кертерүне таләп иткән. 6891 2011 елны «Күңел радиосы» зур үзгәрешләр кичерә: яңа логотип ясала, формат һәм тапшырулар челтәре үзгәртелә, техник яктан заман таләпләренә җавап бирүче яңа студия эшли башлый. 6892 2011 елның 16 апрелендә фирканең V җыелышында Николай Левичев фирка рәисе булып сайлана (Сергей Мироновның вәкаләтләренең вакытыннан алда бетүеннән соң). 6893 2011 елның 17 декабрендә Нидерланд Википедиясендә мәкаләләр саны 1 миллион санын уза. 6894 2011 елның 1 гыйнварына биредә 217 ешенең яшәве мәгълүм. 6895 2011 елның 1 июнендә гамәлгә керә. 6896 2011 елның 1 июнендә Казан ратушасында Рахманиновка истәлек тактасы куела. 6897 2011 елның 20 октябрендә баш күтәрүчеләр Сирт шәһәрен яулап ала. 6898 2011 елның 26 мартында монда Лондонлыларның протест акциясе үткәрелде. 6899 2011 елның 31 августында Уфада каты авырудан вафат булды. 6900 2011 елның 3 мартында төркемнең "ГРАДУСЫ" "ГОЛАЯ" төркеме чыкты. 6901 2011 елның 4 мартында Мәскәүдә данлыклы Сухой очкычларының баш конструкторы Михаил Симонов 82 яшендә вафат булды. 6902 2011 елның 9 июлендә илнең рәсми бәйсезлеге игълан ителгән. 6903 2011 елның 9 июленнән бирле бәйсез дәүләт статусына ия. 6904 2011 елның 9 мартында Н.В.Гоголь исемендәге Мәскәү драматик театрында "Периферияда дураклар" спектакленең премьерасы була. 6905 2011 елның җәендә 245 йортта 669 кеше яши. 6906 2011 елның маенда Нью-Йорк галереясы Ludmilla'ны ризык сәнгате фестивалендә күрсәтә, шулай ук аның хезмәтләре Сохода, Crown Fine Art галереясында күрсәтелә. 6907 2011 елның мартыннан – Татарстан Республикасы мәдәният министры. 6908 2011 елның ноябрь аенда Армстронг башка өч астронавт белән бергә Кушма Штатларның сивил иң югары бүләгенә — АКШ Конгрессының Алтын медаленә лаек була. 6909 2011 елның октябренә Деди Гаганың синглларын һәм альбомнарын сату 100 миллионнан артып китә. 6910 2011 елның февралендә Милан провинциясе Дөнья мәдәнияте йортында Людмилага күргәзмәсен оештырырга тәкъдим итә. 6911 2011 елның февраленнән спорт карьерасын туктатуын белдерде. 6912 2011 елның язына кадәр Казакъ Википедиясе әкерен үсештә барган. 6913 2011 ел халык санын алу вакытында илдә 63 181 775 кеше яши. 6914 2011 М.А. Макаров 1939 елның 28 октябренда ТАССР Билəр районы (хəзерге Нурлат районы ) Чурабатыр авылында туган. 6915 2011нче елда Урта Идел республикаларының 20дән артык мәдәният һәм сәнгать уку йортларын берләштергән Региональ университет белем бирү округы оештырыла, аның методик һәм фәнни үзәге булып Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты билгеләнә. 6916 2012/13 уку елының башында җитмеш ике бала белем алган. 6917 2012 * 1948 Казан музыка укуханәсендә III курста укыганда музыкадан укыта башлый. 6918 2012 1970 елда Удмуртиянең Сарапул шәһәрендә туган. 6919 2012 2013 елларда « Чын мирас » (хәзерге « Безнең мирас ») журналының, 2014 елдан « Казан утлары » журналының баш мөхәррире. 6920 2012 елга Новосибирск өлкәсендә саннары 8000ләп кеше дип уйланыла. 6921 2012 елга шәһәр мәйданы - 2511 км². 6922 2012 елгы мәгълүматларына күрә, Австрия экспорты 163,1 миллиард долларны тәшкил итә; Алмания — 31.4%, Италия — 7.0%, Франция — 4.7%, Швейцария — 4.5%, АКШ — 4.4%. 6923 2012 елгы Франция президентын сайлауларында Социалистик фиркадән катнашучы. 6924 2012 елда 79, 2014 елда 47 кеше бәйгедә катнаша. 6925 2012 елда 86 йортлы авылда 1429 кеше яши. 6926 2012 елда Forbes журналы буенча миллиардерлар исемлеге — 2011 ел нәтиҗәләренә күрә байлыгы 1 млрд доллардан арткан кешеләр исемлеге. 6927 2012 елда аның тиражы — 100 300 данә. 6928 2012 елда «базарларны оештыру практикасы һәм тотрыклы бүленеш теориясе өчен» Ллойд Шепли беләни бергә Икътисад өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 6929 2012 елда Билалетдинов җитәкчелегендә Русия командасы Дөнья чемпионы исемен яулый. 6930 2012 елда бинасы Изге Рух Чиркәвенә кире кайтарыла. 6931 2012 елда бирегә Русия, Казагыстанннан һ.б. илләрдән 800 мең кеше яли итеп киткән. 6932 2012 елда БМО Гомуми Ассамблеядә тавыш бирү нәтиҗәсендә (138 - риза, 9 - каршы, 41 - тавыш бирми калды) Фәлистингә БМОда дәүләт-күзәтүче статусы бирелә. 6933 2012 елда Бөре шәһәре һәм районы прокуратурасы «Татар, уян!» 6934 2012 елда Брайан Кобилка белән бергә «тере күзәнәкләрдә биохимик сигналлар җибәрүдә катнашкан универсаль молекулларны өйрәнү» Химия өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 6935 2012 елда «Восстание-Пассажирлы» станциясе нигезендә Казан-2 вокзалы ачылган. 6936 2012 елдагы хәле буенча, кабул ителерлек вакыт эчендә эшкәртелә алган мәгълүмат күләмнәре (10 18 байт) дәрәҗәсендә иде. 6937 2012 елда Джонни Депп Гиннес рекордлар китабына иң югары хезмәт хакын алган актер буларак керде (еллык кереме — $75 млн). 6938 2012 елда Динестә 230 йортта 661 кеше яши. 6939 2012 елда Европа Лигасында Рубин үз төркемендә беренче урыннан плей-оффка җиңелмичә чыкты, «Интер» (Милан) Рубинга 0:3 оттырып икенче урыннан гына чыга алды. 6940 2012 елда Иннополис Университеты АКШ Карнеги - Меллон университеты белән хезмәттәшлектә булдырыла. 6941 2012 елда институт урта һөнәри белемнең 7 программасына таянып эшләде. 6942 2012 елда кабаттан президент постын ала (срок 2018 елга кадәр). 6943 2012 елда кабул ителгән « Шәһәрнең 100 бакчасы» программасына да кертелгән. 6944 2012 елда Казан-2 тимер юлы вокзалы белән ачылган. 6945 2012 елда Казан (Идел буе) федераль университетының Филология һәм сәнгать институтын тәмамлый. 6946 2012 елда Лорин Melodifestivalen бәйгесенә кабат бара һәм аны җиңеп Швецияне Евровидениедә вәкиллек итү хокукын ала. 6947 2012 елда Мадагаскар халык саны якынча 22 миллионнан артык булган, шуларның 90%-ы көненә $2 дан ким акча ала. 6948 2012 елдан Башкортстан дәүләт университетының Бөре академиясе (филиалы) дип йөртелә. 6949 2012 елдан биредә яңартып төзү эшләре алып барылалар. 2012—2013 элекке типографиясенең җитештерү цехлары урыныда күпкатлы паркинг корылган; паркингка «Барабус» http://inkazan. 6950 2012 елдан журналга Россиянең барлык төбәкләрендә дә язылырга мөмкин. 6951 2012 елдан — Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 6952 2012 елда Пекинда бу берәмлек СИ системасына бәйләнгән. 6953 2012 елда «Ралли Дакар»да беренче тапкыр йөртүче буларак катнаша. 6954 2012 елда республиканың социаль-икътисади үсешенә зур өлеш керткәне һәм 80 яшь тулу уңаеннан Татарстанның “Фидакарь хезмәте өчен” медале белән бүләкләнде. 6955 2012 елда Роберт Лефковиц белән бергә «тере күзәнәкләрдә биохимик сигналлар җибәрүдә катнашкан универсаль молекулларны өйрәнү» Химия өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 6956 2012 елда Серж Һарош белән бергә «аерым квант элементларын үлчәү һәм идарә итү мөмкинлеген тудырган яңа эксперименталь методлар өчен» Физика өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 6957 2012 елда Татарстан китап нәшриятында Сания Әхмәтҗанованың шигырьләр, поэма һәм тарихи цикллардан торган “Гәрәбә” исемле яңа җыентыгы басылып чыкты. 6958 2012 елда «Тулпар» журналында СССР хәрби көчләрендәге уставсыз мөнәсәбәтләргә багышланган «Мәетләр тирләми» повесте басылып чыга. 6959 2012 елда Франсуа Олланд Франция президент сайлауларында икенче турда җиңү яулый. 6960 2012 елда «Халык әкиятләрен тарих һәм замана белән берләштергән галлюцинатор реализмы» өчен Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 6961 2012 елда Югары Радага «Батькивщина» фиркасеннән сайлана. 6962 2012 елда яңадан Русия Чемпионаты Алтын медальләрен яулады. 6963 2012 елда яңа мәктәп төзергә вәгъдә бирделәр, дип өмет белән яши педагоглар. 6964 2012 елның 15 июлендә якты дөнья белән хушлаша. 6965 2012 елның 15 июненнән яңа «ТНВ—Планета» каналы тәкъдим ителә. 6966 2012 елның 18 маенда узган Татарстан Язучылар берлегенең җыенында ул рәис булып сайлана. 6967 2012 елның 19 июлендә Вәлиулла Якуп иртәнге сәгать унда үзе яшәгән өйнең керешендә билгесез зат тарафыннан атып үтерелә. 6968 2012 елның 1 августында фәйзрахманчылар биләмәсе тентелә. 6969 2012 елның 1 гыйнварыннан Казан бюросы ябыла. 6970 2012 елның 24 августыннан оешма мөдиренең беренче урынбасары була. 6971 2012 елның 24 декабрендә Татарстан дәүләт шурасы депутатлары “Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итте. 6972 2012 елның 24 декабрендә Татарстан Республикасы Дәүләт Советы депутатлары “ Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итә. 6973 2012 елның 24 декабреннән Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану кануны буенча татар теле өчен уртак төрки әлифбасы нигезендә латин әлифбасын куллану рәсми рәвештә рөхсәт ителә. 6974 2012 елның 25 апрелендә «Динамо» хоккей клубы аның җитәкчелегендә Гагарин Кубогын алуга ирешә. 6975 2012 елның 27 апрелендә Мәгариф Министрлыгы карары нигезендә КФУ составына кертелә. 6976 2012 елның 7 ноябрендә 1А терминалы ачылды. 1-нче терминал хәзер яңартып төзелә, ике терминаллар 3 миллион кеше кабул итә алачак. 6977 2012 елның 9 октябрендә Пакъстан Талибан террористик оешмасы тарафыннан каты яраланган. 6978 2012 елның ахырына Русия буенча 682726 ВИЧ-инфекцияле кеше теркәлгән, шуларның 6071е – 15 яшькә кадәрге балалар. 88974 ВИЧлы кеше үлгән, аларның 524е – балалар. 6979 2012 елның ахырында үткәреләчәк. 6980 2012 елның гыйнварында, Инглиз Википедиясенең мәкаләләрдәге текст материалы якынча 9.7 гигабайт булган иде. 6981 2012 елның декабрьдә шәһәр хакимияте мигрант җинаятьчелеккә һәм экстремистик оешмаларга каршы көрәш максаты белән шәһәргә керү өчен пропуск системасы кертелгән. 6982 2012 елның июненнән Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма артисты. 6983 2012 елның июненнән Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театрында эшли. 6984 2012 елның ноябрендә бинаның беренче каты да театрга күчә, мөмкинлекләр арта. 6985 2012 елның НХЛ драфтында иң яхшы яшь хоккейчыларны сайлау чарасында беренче урынга ирешә. 6986 2012 елның октябренә 2.901 мәкалә тупланган. 6987 2012 елның сентябреннән Петербург урамындагы «Победа» кинотеатры бинасына ия булды. 6988 2012 ел — якшәмбе көненнән башланган кәбисә елы. 6989 2012 Рәссам Әнвәр Сәйфетдинов (у) белән. 6990 2012 * РФ мәдәният министры мактау кәгазе. 6991 2012 Татарстан мәдәният министрлыгының сынлы сәнгать һәм сәнгать белеме өлкәсендә Бакый Урманче исемендәге премия бәйгесендә «Безнең мөгаллимнәр. 6992 2012 Тукай премиясен тапшыру. 6993 2013 1940 елның 19 маенда Ташкент шәһәрендә туа. 6994 2013 2014 елларда булган Украинада сәяси кризистан соң "Яңарусия"-"Новороссия" төшенчәсе федерацияләштерү тарафдарлары тарафыннан актив кулланыла. 6995 2013 I акт Пролог Иксез-чиксез биләмәләре буенча, Алтын Урданың язмыш арбасын сөйрәп, Батый хан рухы йөри. 6996 2013 Бай тембрлы, киң диапазонлы, 2 октавадан югары тавышка ия җырчы. 6997 2013 Балачактан яхшы җырлаган Инсафның укытучы я актёр буласы килә. 6998 2013 елгы Казан Җәйге Универсиадасы чемпионы. 6999 2013 елда Казанда Универсиада узачак. 7000 2013 елда Казан театр училищесының актерлык осталыгы укытучысы Мансур Шиһаповка Татарстанның атказанган артисты шәрәфле исеме бирелде. 7001 2013 елда Мадрид шәһәрендә Европа Лигасының җиңүчесе – Атлетико такымының капкасына мөһим тупны кертте, Рубин шушы уенда Атлетиконы 2:0 исәбе белән җиңде. 7002 2013 елда мәктәптә 96 бала белем ала. 11нче сыйныфны ун бала тәмамлаган. 7003 2013 елдан Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театрында артист. 7004 2013 елдан дәүләт сәркатибе булып кардинал Пьетро Паролин тора. 7005 2013 елдан янәдән Беларусиядә яши. 7006 2013 елда Русиядә Дзержинский исемен 1342 мәйдан, урам, проспект һәм тыкрык йөртә. 7007 2013 елда Татарстан Республикасының Муса Җәлил исемендәге Республика премиясенә лаек була. 7008 2013 елда үткәрелгән җәмәгать сораштыруы буенча XX гасырдагы иң яхшы Русиянең (ССРБ) сәясәтчесе булып танылган http://rt. 7009 2013 елда Һиггс бозоны ачылганнан соң, Һиггс кыры - бишенче фундаменталь тәэсир итешү дип йөртелә башлый. 7010 2013 елда чара Русиянең 120 шәһәрендә уза, 2014 елда - 500 шәһәрдә 7 илдә. 7011 2013 елда Элис Энн Мунро Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе иясе дип игълан ителә. 7012 2013 елда юкка чыгарылган. 7013 2013 елда яңа кабул ителгән текстта "Барс" вариантында булган идеялар һәм сүзләр күп булуы ачыктан-ачык күренеп тора. 7014 2013 елда Яшел Үзән заводы нияте буенча Туполев исемле Казан университетында кораблар төзү үзәге ачыла. 7015 2013 елда яшәүчеләр саны юклыгы билгеле. 7016 2013 ел Дөнья чемпионы, Азия ике тапкыр чемпионы, 2013 ел Казан Җәйге Универсиадасы чемпионы. 7017 2013 елның 10 апрелендә 87 яшендә вафат була. 7018 2013 елның 12 маенда финал уенында Казанлылар Мәскәүлеләрне 3:0 (3:1 сериядә) исәбе белән җиңә. 7019 2013 елның 13 мартында Рим папасы итеп Аргентинадан килгән Хорхе Марио Бергольо сайланды. 7020 2013 елның 17 августында рус православ милләтчеләре Пастафариан йөрешенә һөҗүм иткән. 7021 2013 елның 17 апрелендә «Динамо» икеләтә Гагарин Кубогы иясе була. 7022 2013 елның 17 апрелендә Камил хәзрәт Сәмигуллин бер тавыштан Татарстан мөселманнары Диния нәзарәте рәисе итеп сайланды (257 тавыш). 7023 2013 елның 20 декабрендә отставкага чыгарылган. 7024 2013 елның 21 мартында үлә. 7025 2013 елның 22 маенда ачылды. 7026 2013 елның 28 мартында Башкортстанның халык язучысы, мәшһүр прозаик, язучы, драматург, Бөек Ватан сугышы ветераны, җәмәгать эшлеклесе Николай Васильевич Асанбаев (Нәҗип Асанбаев) вафат булды. 7027 2013 елның 30 декабреннән — Ләбиб Лерон (Лемон Лерон улы Леронов) әлеге вазифаны башкара. 7028 2013 елның 30 мартында Төньяк Корея хөкүмәте "сугыш хәлен" яңадан игълан итә. 7029 2013 елның 6 июлендә Кизгәнбаш авылында шушы фаҗигагә багышлап “Дуслык һәм бердәмлек” чарасы үткәрелде. 7030 2013 елның 7 гыйнварендә Цүрих шәһәрендә Лионель Месси беренче тапкыр футбол тарихында дүрт мәртәбәле "Алтын Туп" иясе, "Иң яхшы ФИФА версияле футболчысы" булып сайланган. 7031 2013 елның 7 маеннан өч бүлекле яңа трамвай кертелә. 7032 2013 елның 9 маенда ачылды. 7033 2013 елның апрель аенда Википедиядәге дәвам иткән 275 телле бүлекләрендәге барлык мәкаләләрнең якынча 16.1% Инглиз Википедиясендә урнашкан. 7034 2013 елның декабреннән « Безнең мирас » журналының баш мөхәррире. 7035 2013 елның июнендә Конфедерация кубогының иң яхшы футболчысы булып танылган. 7036 2013 елның Саклау министры карары буенча крейсер торгызылырга һәм автономлыгы кайтарылырга тиеш. 7037 2013 елның февралендә генетик белгечләре шушы мәете Ричардның булуын исбатлый. 7038 2013 ел — сишәмбе көненнән башланган кабисә булмаган ел. 7039 2013 нче елдан Плимут университетының шәрәфле докторы. 7040 2014 1915 елның 22 маенда Казан губернасы Чистай өязе (хәзерге Чистай районы ) Яуширмә авылында крәстиян гаиләсендә туган. 7041 2014 2014 елның 13 октябрендә Болгар шәһәрендә Казан каймасы истәлегенә истәлекле таш куелды. 7042 2014 -2016 елларда «Малага» клубының баш тренеры. 7043 2014 елга 1822 экзопланета 1137 планеталык системада ачылган. 7044 2014 елга 34 данә ясалган. 2013 елда 9 очкыч җитештерелә. 2012 елда Аэрофлот очкычның кулланышыннан баш тарта. 7045 2014 елга кадәр икесе дә АКШ ның Калифорния штатында - берсе Лонг Бич, икенчесе Палм Спрингс калаларында уздырыла иде. 7046 2014 елгы Кышкы Олимпия уеннарында Виктор Ан өч алтын (шорт-трек 1000 м, 500 м, эстафета 5000 м) һәм бер бронза медален яулап ала. 7047 2014 елгы футбол буенча дөнья чемпионатының финалы — «Маракана» стадионыныда (Бразилия, Рио-де-Жанейро) 2014 елның 13 июлендә узган 2014 елгы футбол буенча дөнья чемпионатының соңгы матчы. 7048 2014 елда авиациядә булган вакыйгалар исемлеге: Вакыйгалар Төгәл даталарсыз 2014 елга планлаштырылган: * Бишенче буын япон эксперименталь Mitsubishi ATD-X Shinshin истребительның беренче очышы. 7049 2014 елда Алматы шәһәрендә узган Дөнья чемпионатында этеп күтәрүдә дөнья рекордын (239 кг) яңарта. 7050 2014 елда булган Кырым кризисы һәм 2014 елның 16 мартында узган Кырым статусы турында референдум нигезендә 2014 елның 18 мартында Русия Федерациясе составына Кырым Җөмһүриятен һәм Акъяр шәһәре кабул итү турында килешү имзаланды. 7051 2014 елда Думага "традицион булмаган җенси мөнәсәбәтләр рекламасын тыю" турындагы яңа канунның дәвамы буларак яңа канун өлгесе тәкъдим ителгән. 7052 2014 елда Җир зурлыгы сыман Kepler-186f планетасы яшәү зонасында табылган. 7053 2014 елдан гәзитне бишенче баш мөхәррир — танылган журналист Гөлнара Сабирова җитәкли. 7054 2014 елда Русия рәсми рәвештә Кырымны кушылу турында игълан иткән. 7055 2014 елда Саакашвилигә каршы берничә җинаять эше кузгатыла һәм халыкара эзләүгә игълан ителә. 7056 2014 елда "Тавыш" (Голос) дигән телевизион проектында катнаша. 7057 2014 елда ТР Президенты Рөстәм Миңнехановның « Марсель Сәлимҗанов исемендәге республикакүләм премия хакындагы Указы» белән гамәлгә кергән. 7058 2014 елның 10 мартынында вафат, 11 март көнендә Казанның Константиновка бистәсендәге яңа зиратка җирләнде. 7059 2014 елның 11 мартында 4 ир кеше прокурор хезмәт урыныннан баш тартканнан соң Наталья прокурор булып эшләргә ризалаша. 7060 2014 елның 12 маенда Цүрих шәһәрендә клублар арасындагы Дөнья чемпионаты финалында "Озаску" ( Бразилия ) клубын 3:0 исәбе белән отты. 7061 2014 елның 18 сентябрендә Шотландиядә бәйсезлек мәсьәләсе турында референдум уздырылган, тавыш бирүчеләрнең 55% өлеше бәйсезлеккә каршы тавыш биргән. 7062 2014 елның 1 сентябрендә Русия президенты Путин Алиме Абденановага Русия Федерациясе Каһарманы орденын бирә (үлгәч). 7063 2014 елның 23 июненда Катар башкаласы Доһада узган чираттагы 38нче утырышында Болгар тарихи-археологик комплексы ЮНЕСКО бөтендөнья мирасы исемелегенә кертелде. 7064 2014 елның 27 февраленнән алып 11 июньгә кадәр Кырым АҖ (15 мартыннан Кырым Җөмһүрияте) министрлар Шурасы рәисенең беренче урынбасары. 7065 2014 елның 30 апрелендә Локомотив (Новосибирск) командасын 3:0 исәбе белән җиңеп Зенит-Казан 5-тапкырдагы Русия чемпионы булды. 7066 2014 елның 4 октябрендә вафат. 7067 2014 елның 6 мартында Кырым Югары Шурасы Кырым Республикасының Русия Федерациясе составына субъект буларак керү турында карар кабул иткән. 7068 2014 елның 8 гыйнварында Уфа каласында вафат. 7069 2014 елның беренче яртыеллыгында гомуми тиражы – 7 мең данә. 7070 2014 елның җәендә «Миша Япончикның тормышы һәм маҗаралары» (Жизнь и приключения Миши Япончика) сериалы буенча оештырылган «Бервакыт Одессада » (Однажды в Одессе) мюзиклында Гапончик ролен башкара. 7071 2014 елның маенда сәхнәләштерү турында төгәл карар чыга. 7072 2014 елның сентябрендә Кронштадт шәһәренә ремонтка җибәрелә, 2016 елда мәңге тукталышка Петроград елга буе урамына кайтарылачак. 7073 2014 Казандагы чыгыш. 7074 2014 Стильле карате белән 12 яшьтән шөгыльләнә (тренеры Дәүләт Кусбеков ( ). 7075 2015 1945 елның 26 июнендә ТАССР Чаллы районы Орловка авылында (хәзер Яр Чаллы шәһәре эчендәге бистә) биш балалы гаиләдә дүртенче бала булып туган. 7076 2015 1969 елның 24 апрелендә ул Түбән Кама шәһәрендә туа. 7077 2015 1974 елның 19 мартында Алматыда туган. 7078 2015 елга кадәр биредән «Полуночное — Обская — Салехард » тимер юлны төзергә планлаштырыла. 7079 2015 елда Windows 10 операцион системалар гаиләлеге уйлап табыла. 7080 2015 елда Аккош йолдызлыгының яшәү өлкәсендә Kepler-452b экзопланетасы табыла, аның диаметры Җирнекеннән 60% зуррак, йолдыз тирәли әйләнү периоды 385 тәүлек тәшкил итә. 7081 2015 елда Достоевский иҗатына нигезләнеп, «Юеш кар турында» (По поводу мокрого снега) исемле беренче операсын яза. 7082 2015 елда Казанда үтәчәк Спортның су төрләре буенча Дөнья чемпионаты вакытында ишкәк ишү каналында ачык суда йөзү буенча ярышлар узачак, дип көтелә. 7083 2015 елда КамАЗ йөк машиналарының ике яңа моделе күпләп җитештерелә башлады: КАМАЗ-65206 иярле тягачы һәм КАМАЗ-65207 бортлы магистраль автомобиле. 7084 2015 елда Мәскәүдә 85 яшендә вафат булды. 7085 2015 елда "Мәскәү" һәм "Сайран" мәүкифләре ачыла. 7086 2015 елдан Бөек Петр исемендәге Санкт-Петербург политехник университеты. 7087 2015 елдан Зур адрон коллайдеры 13 ТэВ егәрлегенә чыга, бәлки ул энергия суперсимметрияне табырга булышыр. 7088 2015 елдан Рәсәй җыелма такымында катнаша. 7089 2015 елда Русия Мәгариф һәм фән министрлыгының югары уку йортларны киметү һәм эреләштерү планнар буенча Санкт-Петербург дәүләт политехник университетына Санкт-Петербург дәүләт сауза-икътисад университеты кертелде (берләштерелде). 7090 2015 елда «Синташта IV» дигән мигъмари комплекс табылган, 2016 елда Г. Зданович «Синташта 2016» археологик чарасын оештыра. 7091 2015 елның 14 сентябрендә 9:51 UTC сәгатьтә ике кара тишек кушылуының сигналы LIGO детекторында теркәлгән, аның максималь амплитудасы 10 -21 тәшкил иткән, сигнал/шау чагыштырмасы 24:1 булган. 7092 2015 елның 16 апрелендә Киев үзәгендә, үз йорты янында атып үтерелгән. 7093 2015 елның 24 – 25 гыйнварында Воронеж шәһәрендә беренче осталык сыйныфы үткәрә. 7094 2015 елның 26 гыйнварыннан Грециянең премьер-министры. 7095 2015 елның 27 февраленнән губернатор вазыйфаларын башкаручы. 7096 2015 елның 9 июнендә шәһәр рәсми рәвештә ачыла. 7097 2015 елның ахырыннан Чаллыда 92,6 FM радио ешлыгында тотып була. 7098 2015 елның июнендә “КамАЗ” Русиянең “ВИСТ Групп” һәм Cognitive Technologies компанияләре белән берлектә эшләнә торган һәм пилотсыз идарә ителүче машиналарга сынаулар үткәрә башлады. 7099 2015 елның июненнән ATR тапшырулары Киев шәһәреннән эфирга чыга башлыйлар. 7100 2015 елның июнь азагында Зәйнәп Биишева исемендәге Башкортстан «Китап» нәшриятында билгеле язучы-сатирик, шагыйрь һәм публицист Марсель Сәлимовның «Заманына күрә көлкесе» исемле китабы 1000 данә тираж белән дөнья күрде. 7101 2015 елның көзендә Россия һәм Аурупа шәһәрләрендә зуррак күләмле гастрольләр көтелә. 7102 2015 елның мартында цензура белән килешмичә "Сегодня" гәҗитенең шеф-мөхәррир хезмәт урыныннан отставкага китә. 7103 2015 елның февралендә чыгудан туктый. 7104 2015 елның февраль аена сәхифәгә чыгарылган чыгышлар саны 1,900 узып чыга. 7105 2015 Яңа бина проекты. 7106 2016 1949 елның 28 августында Казанда туган. 7107 2016 1959 елның 4 декабрендә Татарстан АССР башкаласы Казанда туган. 7108 2016 1960 елның 25 апрелендә Новосибирскида туган. 7109 2016 1973 елның 24 гыйнварында Татарстан АССР Арча районы ( 1990 елдан Әтнә районы ) Олы Әтнә авылында туган. 7110 2016 Бүләкләр Татарстанның халык артисты ( 1980 ), РСФСРның атказанган артисты ( 1986 ), Татарстанның Г. Тукай ис. 7111 2016 елдан Чаллы язучылар оешмасы җитәкчесе. 7112 2016 елда Францияда футбол буенча Аурупа чемпионаты үтәчәк. 7113 2016 ел — миллади тәкъвимендә җомга көненнән башланган ел. 7114 2016 елның 11 февралендә LIGO проектының чыгышында LIGO һәм VIRGO төркемнәре тарафыннан тәҗрибәләрдә гравитацион дулкыннарны турыдан-туры ачу хакында белдерелде. 7115 2016 елның 22 маенда узган икенче турда 50,35% тавыш белән Австрия азатлык фиркасе кандидаты Норберт Хоферны җиңеп, июль аенда президент вазифасына керешергә тиеш була. 7116 2016 елның 27 июлендә Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт дәүләт драма театрының 100 еллык юбилеен бәйрәм итү турындагы указга Рөстәм Хәмитов кул куелды. 7117 2016 елның 27 маенда Рубин футбол клубы белән 4 еллык килешү имзалый, кайбер чыганак буенча эш хакы 2,5 млн. 7118 2016 елның 4 июнендә Мәскәүдә вафат. 7119 2016 елның 6 маенда узган Лондон мэрын сайлауларда Консерваторлар фиркасеннән булган кандидатны 44 %ка 35% тавыш җыеп җиңә. 7120 2016 Һәйкәл 2016 елның 16 июлендә туган ягы — Кызыл Октябрь районы үзәге Уразавылда һәйкәл ачылды. 7121 2017 елда биредә 28нче Кышкы Универсиада үткәреләчәк. 7122 2017 ел — Якшәмбе көненнән башланачак ел. 7123 2018 елгача биредә бишьйолдызлы кунакханә ачылырга тиеш. 7124 2019 елда биредә 30нче Җәйге Универсиада ярышлары үткәреләчәк Тарих Дәүләт президенты Жуселину Кубичек карары буенча 1960 елда яңа башкала төзелә башлый. 7125 2019 елда Красноярскида 29нче Кышкы Универсиада үткәреләчәк. 7126 2019 ел — Сишәмбе көненнән башланачак ел. 7127 2020-еллар — 21 гасырның өченче унъеллыгы. 7128 2020 ел — Чәршәмбе көненнән башланачак ел. 7129 2021 ел — Җомга көненнән башланачак ел. 7130 2022 ел — Шимбә көненнән башланачак ел. 7131 2026 ел — Пәнҗешәмбе көненнән башланачак ел. 7132 207 ел — Милади тәкъвим буенча III гасырга кергән ел. 7133 20px Брест өлкәсе : Комаровка — авыл, Брест районы. 20px Минск өлкәсе : Комаровка — авыл, Воложин районы. 7134 20 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерменче көне. 7135 20 гасыр башында мәчет, мәктәп, су тегермәне, кибет эшләп торган. 7136 20 гасырда борынгы татар шәһәре Чыңгы Тура урынында "Төмән" дигән стадион төзелгән, нәтиҗәдә мәдәни катлам кайтусыз югалган. 7137 20 гасырда Италиядән күп мөһаҗирләр киләләр, соңрак гарәпләр, японнар да килә башлый. 7138 20 гасырда Кызыл китапка кертелсә дә, Африкада зур санлы булуы аркасында аулау рөхсәт ителә. 7139 20 гасырда шәһәр - мөһаҗирлек үзәгенә әверелгән. 7140 20 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерменче көне. 7141 20 ел эчендә театрда 50дән артык спектакль куелган. 7142 20 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерменче көне. 7143 20 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерменче көне. 7144 20 йөз башында 2 мәчет, су тегермәне, 6 вак-төякләр кибете эшли. 7145 20 йөз башында Иске Чәчкабта җил тегермәне, 2 вак-төякләр кибете эшли. 7146 20 майдан 30 июльгә хәтле поляр көн, 27 ноябрьдән 16 гыйнварга хәтле — поляр төн. 7147 20 майда Олы Кызыл һәм 23 майда Җаек елгаларда Я.С.Павлуцкий һәм секунд-майор Языков командалары белән сугышларда башкорт отрядлары җиңелә. 7148 20 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның егерменче көне. 7149 20 март – Милади тәкъвимендә өченче айның егерменче көне. 7150 20-нче армия 20 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7151 20-нче армия ( Андрей Власов ) алман 4-нче танк армиясының ( Эрих Һөпнер ) частьларен Красная Поляна авылы районында (Кремльдән 27 км) туктатты. 7152 20-нче гасыр башында, 1901-енче елның ноябренда, Ганди Һиндстан юлында (Көньяк Африкадан) Маврикийда туктаган. 7153 20нче гасырдан тагын бер проблема- җирнең уңдырышсызлыгы кимү. 7154 20нче гасырның икенче яртысына Русиядә 15 млн гына ат кала. 1981 елга бу сан 5,6 млнга кадәр кими. 7155 20 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның егерменче көне. 7156 20 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерменче көне. 7157 20 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерменче көне. 7158 2138 елга әлеге алты фирка коралланалар һәм үзара сугышырга әзер булалар. 7159 2142 елда Урта диңгез дивары — Аурупаның сак чиге, ул Мароккодан алып Мисырга кадә сузыла. 7160 ²1.50 юрамасында гына кулланыла. 7161 21 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме беренче көне. 7162 21 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме беренче көне. 7163 21 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның унсигезенче көне. 7164 ''«21 гыйнварне совет җәяүле гаскәре Холмның көнбатыш өлешен басып алган, 1942 елның 22 гыйнваре. 215-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 7165 21 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме беренче көне. 7166 21 июльдән 29 июлене бирле Көнбатыш фронты гаскәрләрә белән бергә Белый, Дорогобуҗ, Ельняны дошманнардан саклаган. 7167 21 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерме беренче көне. 7168 21 июньдә 2нче армиясенең өлешләре Идел флотилиясе ярдәме белән Уса янында Чулманны кичтеләр һәм Көнгергә таба кузгалганнар. 7169 21 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме беренче көне. 7170 21 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның егерме беренче көне. 7171 21 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме беренче көне. 7172 21 февральдә Тибет буддачылары Балдан Лхамо – Дини тәгъ­лиматны яклау көнен билгели. 7173 21 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерме беренче көне. 7174 21 яшендә ул «The Loom of Years» исемле беренче шигырьләр җыентыгын бастыра. 7175 229 ел — Милади тәкъвим буенча III гасырга кергән ел. 7176 22 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме икенче көне. 7177 22 августта Владимир Львов Керенский һәм Ирәк арасында арадашчы вазифаларын башкарырга тырыша, ул Керенскийне бик куркыта: "әгәр сез Советларны бетермәсәгез, һәлак булачаксыз. 7178 22 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме икенче көне. 7179 22 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме икенче көне. 7180 22 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерме икенче көне. 7181 22 июньдә румын һәм алман гаскәрләре Прут аша чыктылар һәм Дунай аша чыгырга тырышып карадылар, ләкин совет гаскәрләре аларга буны ясарга бирмәделәр, хәтта Румыния территориясендә плацдармларны алганнар. 7182 22 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме икенче көне. 7183 22 июньнән 23 сентябрьга хәтле алман гаскәрләренең югалышлары 522 833 кеше булды. 7184 22 март — Бөтендөнья су көне. 7185 22 март — Милади тәкъвимендә өченче айның егерме икенче көне. 7186 22-нче армия (22 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7187 22 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме икенче көне. 7188 22 сентябрьне диңгез һәм парашют десанты, Совинформбюро. 7189 2312 тамашачыны исәптә тоткан заманча бинасы 1967 елда «Татгражданпроект» проекты буенча төзелгән. 7190 23 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме өченче көне. 7191 23 августта мәчетне бина кылып, түбәсе ябылмаган килеш манарасына ай куела. 7192 23 августта шәһәрне утка тотудан соң 40 мең Совет кешесен үтерелгән, шәһәр биналарының яртысыннан артыгы юк ителгән, Сталинградтан хәрәбәләр генә калган. 7193 23 декабрьдә Шураларның IX бөтенроссия корылтаенда В.И. Ленин белән беренче тапкыр очраша. 7194 23 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме өченче көне. 7195 23 июль көнне “Булгария” корабы 20 метр тирәнлектән су өстенә чыгарылды һәм берничә чакрымга, Иделнең " Кирельски " култыгындагы сай урынга күчерелде. 7196 23 июньдә Иосиф Сталин җитәкчелеге астында Югары Сәргаскәрлекнең Ирәге ( ) оештырыла (8 августтан Югары Башсәргаскәрлекнең Ирәге). 7197 23 июньдә Молотов үзенә фин илчене чакыра. 7198 23 июньне 4-нче танк төркеме һөжүмне дәвам итте. 7199 23 майда Дөниц хөкүмәте американнар тарафыннан тулы составда кулга алына; ул үзе, халыкара трибунал алдына килеп басу өчен, Нүрнбергка озатып җибәрелә. 7200 23 ноябрьдә Калач шәһәрендә фашист көчләләре чолгап алына, һәм 1943 елның 2 февралендә юк ителгән. 7201 23 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның егерме өченче көне. 7202 24-25 октябрьдә большевиклар Петроградта күперләр, вокзаллар, электростанция, телеграф ала. 7203 24 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме дүртенче көне. 7204 24 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме дүртенче көне. 7205 24 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерме дүртенче көне. 7206 24 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме дүртенче көне. 7207 24 июньнә 56-нчы моторлаштырылган корпус 4-нче танк төркеме совет территориясенә 170 км тирәнлеккә керде һәм Укмергега чыкты. 7208 24 июнь — Русиягә Бонапарт җитәкләгән француз гаскәрләре, сугыш игълан итмичә, Неман елгасы аша бәреп керә. 1812 елгы Ватан сугышы башлана. 7209 24 март — Милади тәкъвимендә өченче айның егерме дүртенче көне. 7210 24-нче танк корпусы — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ танк корпусы. 7211 24-нче төмән — төрле дәүләтләр кораллы көчләрендә төмәннең исеме. 7212 24 октябрьдә япон сәргаскәрлеге ЕКР хөкүмәте белән үз гаскәрләрен чыгару турында килешүне төзи. 7213 24 октябрьне Харьков операциясе барышында Харьков шәһәре алманнар тарафыннан алына. 7214 24 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме дүртенче көне. 7215 24 февраль көнне премияне тапшыру тантанасы уза. 7216 24 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерме дүртенче көне. 7217 250px 82нче « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы кинематограф өлкәсендәге иң абруйлы церемония 2010 елның 7 мартында Лос-Анджелеста үтте. 7218 250px Буря́т Респу́бликасы ( ) — Рәсәй Федерациясенең Азия өлеше субъекты. 7219 250px Дөнья океаны — гидросфераның төп өлеше, җир өстендәге төп су тупланмасы. 7220 250 төр акуланың 50 төре кеше өчен куркыныч. 7221 25px Милли бәйрәм Махсус бер дәүләт яки шул дәүләтне булдыручы төп милләтнең вәкилләренә яки шул илендә яшәүче барлык башка халыкларның тарихында әһәмиятле вакыйганы искә алуга багышланган бәйрәм милли бәйрәм дип атала. 7222 25 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме бишенче көне. 7223 25 гыйнвар 1996 — Ырынбур дәүләт техник университеты Ырынбур дәүләт университеты дип үзгәртелә. 7224 25 гыйнварда исә ил университетлары Студентлар көнен билгеләүдән баш тарттылар. 7225 25 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерме бишенче көне. 7226 25 июньдә АКШ БМО Иминлек Шурасын җыя. 7227 25 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме бишенче көне. 7228 25 майда фетнәчеләр Украина гаскәриләре урнашкан Донецки аэропортына һөҗүм итәләр. 7229 25 март – Милади тәкъвимендә өченче айның егерме бишенче көне. 7230 25 минуттан соң кофеинның тәэсире тәмамлана, теобраминның тәэсире башлана. 7231 25 нефть һәм газ чыганагы бар, эре Ванкор нефть һәм газ чыганагы. 7232 25-нче бригада: — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләре составына керүче бригадалар исеме. 7233 25 Октябрь исемендәге совхоз — Татарстан Республикасының Лаеш районына керүче авыл. 7234 25 октябрьның кичендә Петроградта II Советларның съезды ачылган, соңыннан ул иң югары кануннар чыгара торган орган дип игълан иткән. 7235 25 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерме бишенче көне. 7236 26 августта Бородино сугышы башлана. 7237 26 августта рус язучыларының күбесе тукталган Чистайга барып, Литфондның ачылачак ашханәсенә савыт-саба юучы итеп эшкә алуларын сорап, гариза яза. 7238 26 декабрь – Милади тәкъвимендә уникенче айның егерме алтынчы көне. 7239 26 июльне 3-нче танк төркеме Смоленсктан 40 километр көнчыгышрак Дорогобужга юлны кисеп өздә. 7240 26 июльне совет гаскәрләре Могилёвны калдырдылар (карагыз Могилёвны саклау ). 7241 26 июньдә Һөпнерның 4-нче танк төркеме Даугавпилс янына үтте 27 июньдә Һөпнерның 4-нче танк төркеме Даугавпилс районда алынган плацдармны киңәйтә. 7242 26 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме алтынчы көне. 7243 26-нчы армия (26 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7244 26 октябрьдә Ленин Советлар икенче җыелышында Вакытлы хөкүмәтне бәреп төшерү хакында белдерә һәм Җир декреты, Солых декретын игълан итә. 7245 26 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерме алтынчы көне. 7246 270px Суүсемнәр ( ) — үсемлекләр дөньясының иң борынгы вәкилләре: алар 2,5 млрд ел чамасы элек барлыкка килгәннәр. 7247 270px Яр Чаллы мөселман яшьләр үзәге "Җәүһәр" дуслар берләшмәсе Үзәк тарихы Үзәк проектлары * Иман Бу проектның максаты – яшьләрне әхлакый һәм дини яктан тәрбияләү, шулай ук аларга дини һәм дөньяви өлкәләрдән гыйлем бирү. 7248 274 ел — Милади тәкъвим буенча III гасырга кергән ел. 7249 27 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме җиденче көне. 7250 27 августта Керенский Корниловка "сәргаскәр урыныннан китү таләбе" белән телеграмманы җибәрә. 7251 27 августта Көнчыгыш Төркистан инкыйлаби җөмһүрияте хөкүмәте утырган совет Ил-12 аэропланы Байкал тирәсендә һәлакәткә очрый (рәсми версия). 7252 27 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме җиденче көне. 7253 27 елда Октавиан берләшкән Антоний- Клеопатра гаскәрләрен җиңгән, Антоний һәм Клеопатра үз-үзенне үтергән (Антоний кылыч өстенә сикергән, Клеопатра агулы елан тешләгәннән соң үлгән). 7254 27 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның егерме җиденче көне. 7255 27 июльне Смоленскка төньяктан һөжүм иткен 16-нчы армия вокзалны алды һәм шәһәрнең төньяк өлешләндә сугышлар алып барды. 7256 27 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның егерме җиденче көне. 7257 27 марттагы бишенче саны белән ул тукталып кала. 7258 27-нче армия корпусы ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7259 27 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның егерме җиденче көне. 7260 27 төбәк 101 департаментка, 342 бүлгегә һәм 4039 кантонга бүленә. 7261 27 февральдә баш күтәргән эшчеләр һәм солдатлар Дума утырган Таврия сараен басып ала, Дәүләт думасының Вакытлы комитеты булдырыла, 4-нче Думаның рәисе октябрист Родзянко ул комитетны җитәкли. 7262 27 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның егерме җиденче көне. 7263 28 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның егерме сигезенче көне. 7264 28 августта Керенский "Корнилов - фетнәче" дигән әмер чыгара. 7265 28 августта Корнилов, генерал Деникин, Марков, Эрдели кулга алына һәм Быхов аресты астына куела. 7266 28 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме сигезенче көне. 7267 28 июньдә Һотның 3-нче танк төркеме Минскка төньяк-көнбатыштан бәреп керде, ә Гудерианның 2-нче танк төркеме — көньяктан. 2-нче танк төркеме Бобруйскка һөжүмне дәвам итте. 7268 28 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме сигезенче көне. 7269 28 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның егерме сигезенче көне. 7270 28-нче армия (28 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7271 28-нче җәяүле гаскәр (28 җгд) ( ) – Рус-төрек сугышы һәм Беренче бөтендөнья сугышында Русия Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7272 28 октябрьдә Михаил Фрунзе җитәкчелегендәге Көньяк фронт частьләре Врангель гаскәрләрен камап алуына исәп тотып һөҗүмгә күчәләр. 7273 28 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме сигезенче көне. 7274 28 сентябрьне Көньяк фронтының Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе (27 июль — 28 сентябрь) тәмамланды. 7275 28 февраль көнне ул тантаналы төстә Ватиканнан китә. 7276 28 һәм 29 июнь көннәрендә Дубно районда баскыннар сугыш хәрәкәтләрен дәвам итте. 7277 29 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның егерме тугызынчы көне. 7278 29 июльдә — 1 августта узган кара-каршы алып барыла торган сугышларда 5-нче армиянең удар төркеме Войцеховский өзүен юк итә. 1 августта кызыллар гаскәрен яңадан төркемнәргә аералар һәм яңадан һөҗүмгә күчәләр. 7279 29 июньдә 1941 елның 29 июненнән 10 октябренә хәтле дәвам итүче Поляр аръякларны һәм Карелияне стратегик саклану операциясе башланды. 7280 29 июньдә Готның 3-нче танк төркеме һәм Гудерианның 2-нче танк төркеме Минсктан көнчыгыштарак тоташтылар. 2-нче танк төркеме Бобруйскка һөжүмне дәвам итте. 7281 29 июньдә Һотның 3-нче танк төркеме һәм Гудерианның 2-нче танк төркеме Минсктан көнчыгыштарак тоташтылар. 2-нче танк төркеме Бобруйскка һөжүмне дәвам итте. 7282 29 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның егерме тугызынчы көне. 7283 29 майда гомуми хәрби бурычка таянып Кызыл Армиясе барлыкка килә. 7284 29 март — Милади тәкъвимендә өченче айның егерме тугызынчы көне. 7285 29 октябрьдә көчле контузия алган Понятовский, гаскәрен калдырып, Польшага китәргә мәҗбүр була. 7286 29 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның егерме тугызынчы көне. 7287 «2x2» телеканалында рус телендә тапшырыла. 7288 2 августта 2нче рангның капитаны Георгий Чаплин организациясе Архангельскта совет хакимиятен төшерделәр, шуннан соң анда инглиз десант чыкты. 7289 2 августта билгеләп үтелә. 7290 2 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның икенче көне. 7291 2-Балахта (Балахта) — Русия территориясеннән ага торган елга. 7292 2-Берёзовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 7293 2 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның 2нче көне. 7294 2 декабрьдә бирә. 7295 2 декабрьдә Брест-Литовскида Совет Русиясе белән Германия арасында сугышны туктатып тору турында килешү төзелә, ә соңрак тынычлык турында сөйләшүләр башлана. 7296 2 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның икенче көне. 7297 2 июльдә 1 нче танк төркеме Острог районында Горынь елгасы аша чыкты һәм һөжүмне дәвам итте. 7298 2 июльдә 1-нче танк төркеме Острог районында Горынь елгасы аша чыкты һәм һөжүмне дәвам итте. 7299 2 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның икенче көне. 7300 2 июльне 2-нче танк төркеме һәм 3-нче танк төркеме һөжүмне дәвам итте. 7301 2 июльне иртән алман-румыннар гаскәрләре Яссы — Бельцы ягына иң нык һөҗумен китерделәр 5 июльне дошман Черновцыны басып алды. 7302 2 километр төньяктарак Кизнер авылы урнаша. 7303 2. “Культура” гәҗите, 18-24 март 2010 ел Тышкы сылтамалар http://kazan-opera. 7304 2 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның икенче көне. 7305 2 мартта Петросоветның башкарма комитеты Дәүләт Думасының Вакытлы комитеты белән Вакытлы хөкүмәт (урыс. 7306 2 номерлы лицей-интернат (элекеге исеме 2 номерлы татар-төрек лицее) — Казанның иң абруйлы һәм алдынгы мәктәпләренең берсе. 7307 2 ноябрьдә съезд Русия халыкларының хокуклар декларациясен ( урыс. 7308 2. Нуруллин Р.Г. Альпинист үрмәкүчләр: шигъри башваткычлар / Ринат Нуруллин. 7309 2-нче алман армиясе һәм 2-нче танк төркеме Гомель һәм Стародуб юнәлешенә һөжүмгә күчтә. 7310 2-нче армия — Көнчыгыш фронт эчендәге хәрби берләшмә, 1918 елның июнендә оештырылган, 1919 елның 16 июлендә таратылган Гражданская война и военная интервенция в СССР. 7311 2-нче армия — төрле дәүләтләр кораллы көчләрендә армияның исеме. 7312 2нче Бардабаш — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 7313 2нче гасырдан соң ярымутрауда нәсари дине тарала башлый. 7314 2-нче гвардия аерым танк бригадасы — Бөек Ватан сугышы вакытындагы ЭККГ танк бригадасы. 7315 2нче Горькая — Русия территориясеннән ага торган елга. 7316 2нче Гуселка — Русия территориясеннән ага торган елга. 7317 2 нче дәрәҗә Изге Анна, 2 нче һәм 3 нче дәрәҗә Изге Станислав, 3 нче һәм 4 нче дәрәҗә Изге Владимир орденнары белән бүләкләнә. 7318 2нче Әрҗән — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 7319 2нче Җиримҗибаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 7320 2нче Мереть — Русия территориясеннән ага торган елга. 7321 2 нче Мәскәү университетының медицина факультетында укый. 7322 2нче Покровка — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 7323 2нче Санҗын — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 7324 2-нче танк армиясе ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7325 2-нче танк төркеме Березина аша чыкты. 3 июльне 2-нче һәм 3-нче танк төркемнәрдән Клюгеның 4-нче танк армиясе оештырыла. 7326 2-нче танк төркеменең 28 август — СССР Югары Шурасы президиумы карары буенча Идел буенда яшәүче алманнар Себергә һәм Казакстанга сөргенлеккә җибәрелергә тиеш. 7327 2нче Төкән — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 7328 2нче Төрекмән — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 7329 2-нче Украин фронты ( ) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 7330 2-нче урыс гаскәре күлләрне көнбатыштан әйләнеп үтеп, алман төмәннәргә Висла артына чигенергә рөхсәт итмәскә тиеш булган. 7331 2нче Чулпан — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 7332 2нче Эткол — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 7333 2 нче ярымфинал Биредә 18 ил чыгыш ясады. 7334 2 нче ярымфинал Биредә 19 ил чыгыш ясады. 7335 2 октябрьне вермахт Мәскәүгә туры һөҗүмгә күчә. 7336 2. Ономасиология (гр. onyma – исем, logos – өйрәнү) - лексикологиянең әйбер, күренешләргә атама бирү закончалыкларын өйрәнә торган тармагы. 7337 2. Русия Федерациясе Граждан кодексының 527 нче статьясы эчтәлеге миңа аңлатылды. 7338 2 сентябрьдә Бөекбритания һәм Франция Алманиягә сугыш игълан итә; Икенче бөтендөнья сугышы башлана. 7339 2 сентябрьдә Бөекбритания һәм Франция Алмания сугышны игълан иткәннәр; Икенче бөтендөнья сугышы башлана. 7340 2. Совет Башкортстаны язучылары. 7341 2. Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмә). 7342 2. Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 7343 2-Сябута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7344 2 төре дә Татарстан Республикасының Кызыл китабына кертелгән. 7345 2. Үсемлекләрнең пластидларда ясала торган үзенчәлекле пиг­ментлары, мәсәлән хлрофилы бар. 7346 2 февральдә 6нчы армиянең калган өлеше дә (91 мең кеше) әсирлеккә бирелә. 7347 2. хосусый лексикология - аерым бер телнең сүзлек составын өйрәнә. 7348 2-че Иус — Русия территориясеннән ага торган елга. 7349 № 2. Чыганаклар *ТР Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе институты *Татар энциклопедиясе. 7350 2. Яшь электротехникка ярдәмгә. 7351 3000 м алып 100 км кадәр дистанцияләргә йөгерү буенча күп тапкыр СССР һәм Русия чемпионы була. 7352 3000 м дан соң кыскабуйлы куаклар, чирәмнәр үсә. 7353 300px Калмыкия Республикасы Дәүләт һимны ( ) https://www. 7354 300pxКан әйләнеше – канның тамырлар буйлап хәрәкәте. 7355 300px Күгәрчен ( ) – күгәрченле гаиләсеннән булган кош. 7356 300px Куҗан — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 7357 300px Мальди́влар (рәсми Мальдив Җөмһүрияте; ) — Һинд океанындагы атаулар группасында, Һиндстаннан көньякта урнашкан дәүләт. 7358 300px Манараның көньяк-көнчыгыш диварында төрек телендә язу бар: Kėdainių minaretas, įrašas2. 7359 300px Николаевка — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 7360 306 елда Константинның әтисе үлгәннән соң гаскәр Константинны август булып игълан иткән. 7361 30 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның утызынчы көне. 7362 30 августта 2012 елда Андрес Иньеста иң яхшы Европа футболчысы FIFA тарафыннан танылган иде. 7363 30 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның утызынчы көне. 7364 30 га якын фән кандидаты, 3 доктор әзерли. 7365 30 гыйнварда Сталинградның Кызыл мәйданындагы универмаг подвалында урнашкан штабыннан рация аркылы Паулюс Һитлерны аның хакимияткә килүенең еллыгы белән котлый. 7366 30дан артык онык һәм оныкчыклары да гореф-гадәтләргә тугры булып яши. 7367 30 июльдә 22нче армия Резерв фронтка тапшырылды. 7368 30 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның утызынчы көне. 7369 30 июльне 1-нче танк төркеме Шпола аша көньякка һөжүмгә күчтә. 7370 30 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның утызынчы көне. 7371 30 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның утызынчы көне. 7372 30 нчы август, 2010 нчы ел. 7373 30 нчы еллар — авылда күмәк хуҗалык төзү өчен көрәш еллары. 1931—1932 елларда Нөнәгәрдә күмәк хуҗалык оеша башлый. 7374 30 нчы елларда мәчет манараларын кисү афәте килгәч, Айбаш авылы мәчете манарасы киселми кала. 7375 30нчы еллар язмышы әлеге мәчетне дә урап үтми. 7376 30 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның утызынчы көне. 7377 30 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның утызынчы көне. 7378 30 февраль — берничә илдә тарихта 3 тапкыр булган көн. 7379 30 яше тулганда Шәмсетдин Зәки, Зәк-Ишмәткә кайтып, мәдрәсә ача. 7380 310 елда биредә Рейн аша беренче, һәм XIX гасырга кадәр бердәнбер күпер салына. 454 елны шәһәрне франклар яулап алганнар. 7381 312 елда Максенц өстендә Мульвин күпере янындагы сугышта җиңгәннән соң һәм 323 елда Лициний өстендә җиңгәннән соң, Константин – бердәнбер Рим хакиме булып чыккан. 7382 313 ел — Милади тәкъвим буенча IV гасырга кергән ел. 7383 3-17 октябрьдә узучы көзге ярминкәдә тире, йон, бөртекле ашлык әйбәт сатыла. 7384 31 декабрь – Милади тәкъвимендә декабрь аталган уникенче айның утыз беренче көне. 7385 31 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның утыз беренче көне. 7386 31 март — Милади тәкъвимендә өченче айның утыз беренче көне. Ел ахырына кадәр 275 көн кала. 7387 31 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның утыз беренче көне. 7388 320дән артык фәнни хезмәтләре бар, шул исәптән «Тракторлар һәм автомобильләр» исемле дәреслек, ике монография, русча-татарча техник терминнар сүзлеге. 7389 324 327 елларда чиркәү буларак төзелгән Айя Суфия – Византия архитектурасының киң танылган үрнәкләренең берсе, империянең “алтын чоры” билгесе булып тора. 7390 32-битлы юрамалар өчен максималь оператив хәтер 4 Гб белән чикләнгән, Башлангыч редакция 2 Гб ка кадәр алып тора. 7391 340 шигыре сакланып калган «Табигать турында» поэмасы һәм дини эчтәлекле «Чистарынулар» (якынча 100 шигыре сакланган) поэмасы билгеле. 7392 34 ел — Милади тәкъвим буенча I гасырга кергән ел. 7393 350 фәнни хезмәте, шул исәптә ВАК исемлегендәге журналларда басылган 104 мәкаләсе, 15 монография, 16 дәреслек, 53 патенты бар. 7394 353x353пкс Дальтонизм - күзнең күрү сәләтенең бозылуы нәтиҗәсендә төсне аера алмалаучанлык. 7395 357 ел — Милади тәкъвим буенча IV гасырга кергән ел. 7396 35 ел гомерен укыту-тәрбия эшенә багышлый. 7397 35 ил ватандашлары Җир орбитасында булган. 7398 35 мәктәп мәктәп, укучылар саны. 7399 35 см га кадәр зурлыктагы кошлар. 7400 361 елда Констанций үлгәннән соң Юлиан - Рим дәүләте бердәнбер хакиме булып чыккан. 7401 361-нче укчы дивизиясе (361 сд ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККА Кораллы көчләре составындагы ССРБ хәрби берләшмәсе. 7402 362 ел — Милади тәкъвим буенча IV гасырга кергән ел. 7403 36 б.э.к. елда Рим хакимияте шушы беректә үз дәүләте өчен янау күрә башлый. 7404 3—6 гасырларда Галлияне алман кабиләләре (вестготлар, бургундлар, франклар) басып алганнар һәм аның территориясендә берничә дәүләтне хасил иткәннәр. 7405 375 елда бу берлек һуннар тарфыннан тар-мар ителгән. 7406 375 елда һуннар, борынгы герман кабиләләрен тәшкил иткән готлардан һәм сарматлардан оешкан Германарих патшалыгын тар-мар итеп, Үзәк Аурупага юнәлгәннәр. 7407 37-нче укчы төмәне — Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ хәрби берләшмәсе. 7408 387 ел — Милади тәкъвим буенча IV гасырга кергән ел. 7409 395 елда Көнчыгыш Рим империясе исемен алып, Рим империясеннән бәйсезлек алды. 7410 395 елдан Византиягә керә. 7411 39-нчы моторлаштырылган корпус ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7412 3 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның өченче көне. 7413 3 августны 1-нче танк төркеме Первомайскны басып алды һәм 17-нче укчы корпусның каршы һөжүмен юк иттә. 7414 3 апрельдә Ф. Халидинең «Морат Сәлимов», А. Чеховның «Кыз сорау» әсәрләрен куя. 7415 3 апрель — Милади тәкъвимендә дүртенче айның өченче көне. 7416 3-Балабанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 7417 3. Батыр-чыдам балалары Чал даланы үстерә, Тырышлыкта гыйлем эстәп, Горур исемен күтәрә. 7418 3. Башкорт халык иҗаты. 3- том. 7419 3.Билалетдинов СССР җыелма командасы составында 253 матчта катнаша, 21 шайба кертә. 7420 3.Билалетдинов хоккей өлкәсендә тәүге адымнарын Мәскәүнең «Динамо» командасында ясый. 7421 3. Бурычны түләү Татарстан Республикасы Питрәч рай­онының Күн авылында башкарылырга тиеш. 7422 3-Грязнуха (балка Коры ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 7423 3 июльдә 1 нче танк төркеме Острогтан 20 км көнчыгышрак булган Крупец районына чыкты. 7424 3 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның өченче көне. 7425 3 июльне 3-нче танк төркеме көннең уртасында Полоцктан төньяк-көнбатышрак Көнбатыш Двинага чыкты. 7426 3 июньдә акгвардиячеләр Әгерҗене кире алалар, ләкин икенче көнне кызыллар аны яңадан алалар. 7427 3 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның өченче көне. 7428 3 март — Милади тәкъвимендә өченче айның өченче көне. 7429 3 мартта Михаил Александр улы басым һәм Керенский тарафыннан янау сәбәпле тәхеттән баш тарта, тик Оештыру җыелышының халык карары нәтиҗәсендә югары хакимиятне кабул итәргә ниятен күрсәтә. 7430 3-Марыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 7431 3. Мәхмүди әдәби иҗатта каләмен район газетасында эшләгән чакта үк сыный башлый. 7432 3-нче армия — Көнчыгыш фронт эчендәге хәрби берләшмә, 1918 елның июлендә оештырылган, 1920 елның гыйнварендә таратылган Гражданская война и военная интервенция в СССР. 7433 3-нче армиянең уң флангы гаскәрләре Көлмезне алалар һәм Селты өчен сугышны башлыйлар. 7434 3-нче Беларус фронты ( ) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 7435 3-нче Белоруссия фронты гаскәрләре составында Белоруссия, Литва, Көнчыгыш Пруссияне азат итү сугышларында катнаша. 1944 нең октябрендә Неммерсдорфны (хәзер Калининград өлкәсе Маяковский авылы) штурмлаганда батырлык күрсәтә. 7436 3-нче танк армиясе ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7437 3-нче танк төркеме 16 июльне 3-нче танк төркеменең 57-нче мотокорпус Невельны басып алды. 7438 3-нче танк төркеме 21 июльне Көнбатыш фронтның гаскәрләре контрһөжүм нәтиҗәсендә Великие Луки шәһәрен азат иттеләр 25 июльне Көнбатыш фронтның гаскәрләре контрһөжүмгә Белый шәһәрене көньяграк районнан Смоленск гомуми юнәлешенә күчтә. 7439 3-нче танк төркеме Калининны басып алды. 7440 3-нче танк төркеменең 57-нче мотокорпус Невельны басып алды. 7441 3-нче танк төркеме Смоленсктан 40 километр көнчыгышрак Дорогобужга юлны кисеп өздә. 7442 3-нче Украин фронты ( ) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 7443 3 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның өченче көне. 7444 3-Сябута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7445 3. тарихи лексикология – телнең сүзлек составын тарихи яссылыкта өйрәнә. 7446 ³Титан "Басып керү: Камап алу" өлешендә кулланыла. 7447 3-че Иус — Русия территориясеннән ага торган елга. 7448 3 — Шулай ук Биектау авылының көньяк-көнчыгышында, Пимәр елгасының аскы өлешендә «Чирмешләр зираты» атамасындагы борынгы зират бар, аның урынын өлешчә наратлык урманы каплаган. 7449 3. Этимология (гр. etymon - чын, logos – өйрәнү) – сүзнең тарихын, килеп чыгышын өйрәнә торган тармагы. 7450 400ләп төре билгеле, күбесенчә Төньяк ярымшарда очрыйлар. 7451 40 ел Татарстан китап нәшриятында китап бизәүче буларак иҗат итә. 7452 41 526 км² мәйданы белән Нидерландларның халык тыгызлыгы 395 кеше/км². 7453 4 (17) март көнне иртә белән инкыйлаби көчләрнең җиңүен алдан ук хәл иткән солдатлар күтәрелеше башланды. 7454 418 елда Көньяк Галлиядә Көнбатыш Рим империясе территориясендә мәркәзе Тулуза шәһәре булган иң беренче «варвар» кыйраллыгын бар иткәннәр. 5 гасырның 2 яртысында вестготлар Испаниянең зур өлешен басып алганнар. 7455 41-нче моторлаштырылган корпус ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7456 420 йортта 1200 кеше яши. 6 яшькәчә тиклем – 99, 7 яшьтән алып 14 яшькәчә – 126, 14 яшьтән 18 яшькәчә – 60, 18-дән алып 30 яшькәчә 143 кеше яши. 7457 43,5 % – һиндстанлылар, 30,2 % – негрлар, 16,7 % – катнаш раса (метислар һәм мулатлар), 9,1 % – индеецлар, 0,4 % – башкалар (2002 елгы халык саны исәбе буенча). 7458 445 елны Аттила үзенең көндәшен үтерткән һәм Ауразиянең зур бер өлешенә тулы хакимиятле хаким булып әверелгән. 7459 44 б.э.к. елда түнтәрелеш нәтиҗәсендә Цезарь үтерелә, Клеопатра Александриягә кайта. 7460 44 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан тимер юл казармасы. 7461 44-нче бригада: — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләрендә бригадалар исеме. 7462 451 ел 20 июнь — Каталаун аланында Атилла җитәкләгән һуннарның көнбатышка явы туктатыла. 7463 455 ел — Милади тәкъвим буенча V гасырга кергән ел. 7464 47 б.э.к. елда Мареотий күле янында фетнә бастырыла, Птолемей Нил елгасында бата. 7465 47-нче моторлаштырылган корпус ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7466 4 августта кызыллар партизаннар белән бергәләп Троицкны алганнар һәм Троицк — Эткүл — Мияс — Бродокалмак сызыгына чыгалар. 7467 4 айга кадәр балаларының ян-ягында аксыл саргылт төстәге буй сызыклар була. 3–10 арлап (кайвакыт берничә дистә), көтү булып яшиләр. 7468 4 июльдә 4-нче танк төркеме Резекнене басып алды, Островның көньяк кырыйларына барып җитте, йөрештән Великая елга аша чыкты һәм Островны басып алды. 7469 4 июльдә Пугачев Мамадышка керә. 4-7 июльләрнең берсендә үз отряды белән аның янына Канкаев та килә. 7470 4 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның дүртенче көне. 7471 4 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның дүртенче көне. 7472 4 май тирәсендә атаман Иван Белобородов Магнитная крепосте янына, Пугачев белән кушылырга китеп бара. 6-31 майларда Салават отряды Михельсон карательләре эзәрлекләвеннән качып йөри. 7473 4 март — Милади тәкъвимендә өченче айның дүртенче көне, елның 68 көне. 7474 4-нче армия эчендә 1 нче мөселман совет полкы да була. 7475 4-нче танк армиясе ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7476 4-нче танк төркеме Великая елга чигәннән Ленинградка һөжүмгә күчте. 7477 4-нче танк төркеме Резекнене басып алды, Островның көньяк кырыйларына барып җитте, йөрештән Великая елга аша чыкты һәм Островны басып алды. 7478 4-нче һава флоты ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге люфтваффе оператив хәрби берләшмә. 7479 4. Окопта язылган шигырьләр (җыентык, төзүчесе Г.Байбурин). Уфа, 1971. 7480 4. Сафуанов С. Әдип үткән юл// Кызыл таң – 1978, 28 июль. 7481 4 ССРБ маршалы, 3 армия генералы кул куйган «А. 7482 4. Үсемлек күзәнәкләре цитоплазма мембранасының тышкы ягында урнашкан калын күзәнәк стенкасы белән әйләндереп алынган. 7483 4. Шартнамә төзү буенча чыгымнар Ә.И.Әхмәтов тара­фыннан түләнә. 7484 500 километрлы Голдап—Влодава сызыгында Федор фон Бок җитәкчелеге астында армиянең «Үзәк» төркеме (50 алман дивизияләре, 2 алман бригадасы 2нче һава флоты ярдәме белән) урнашкан. 7485 50,19% өлешенә Ренова концерны (Вексельберг идарәсендә) ия була. 7486 503 төзелеше (Пур — Игарка участогы) Пурның сул ярында Уренгой шәһәре урнаша, аның белән тимер юл элемтә юк. 7487 50—60 йорттан торган Аксу халкына авылдан чыгу өчен бары бер капка булган. 7488 50 елдан артык дәвам иткән иҗади гомер эчендә сәләтле актер тарафыннан 120дән артык кабатланмас образ тудырылды. 7489 50нче елларда яза башлый. 7490 518нче укчы полк отделение командиры (Брянск фронты, бЗнче армия, 129нчы укчы дивизия) сержант Салихов 1943 елның 12 июленнән 3 сентябрьгә кадәр Большой Малиновец һәм Сегуха авыллары янындагы сугышта зур батырлыклар күрсәткән. 7491 53 км ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан тимер юл разъезды бистәсе. 7492 552 — 745 елларда хәзерге Русия территориясенең өлешендә Төрки каһанлыгы урнашкан; 650 — 969 елларда Түбән Иделдә, Төньяк Кавказда һәм Азак диңгезе буенда Хәзәр каһанлыгы урнашкан. 7493 56-нчы бригада: — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләрендә бригадалар исеме. 7494 570 елда Фил елы вакыйгасы була. 7495 576 елда Төрки каһанлыгы Византиягә каршы сугыш нәтиҗәсендә Боспор һәм Гөрҗистаннан Кырымга кадәр биләмәләрен куша. 7496 57-нче моторлаштырылган корпус ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7497 5 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның бишенче көне. 7498 5 августта Совет көчләре Орёл шәһәрен азат итәләр. 7499 5 апрельдә япон ротасы һәм инглиз ярым ротасы Владивостокта чыктылар, ләкин ике атнадан соң корабларга борылып кайттылар. 7500 5 декабрендә татар-монгол гаскәре Киев шәһәренең диварын берничә урында җимерә һәм калага һөҗүм итеп ала. 7501 5 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның бишенче көне. 7502 5 июльдә Остров районында совет гаскәрләре дошманны контрһөҗүм иттеләр һәм алман гаскәрләрен шәһәрдән бәреп чыгардылар. 7503 5 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның бишенче көне. 7504 5 июльне дошман Черновцыны басып алды. 7505 5 июнь — Милади тәкъвимендә алтынчы айның бишенче көне. 7506 5 көнлек сугыш Борынгы низаг Борынгы заманнан осетиннар Кавказ таулары ике ягыннан торган. 7507 5. Лексикография (гр. lexsikos – сүз, grapho - язу) - тел белеменең сүзлекләр төзү теориясен һәм практикасын өйрәнә торган тармагы 6. Ономастика (гр. 7508 5 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның бишенче көне. 7509 5 март — Милади тәкъвимендә өченче айның бишенче көне. 7510 5 мартта соңгы спектаклендә — «Әлепле әртисләре»ндә уйнады. 7511 5 мәктәптә 79 бала татар телендә уку бәхетенә ирешкән. 9 мәктәптә 319 бала татар телен укый фән буларак. 7512 5-нче армия (5 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7513 5нче армиянең Уңъяк яр буе төркеме Идел хәрби флотилиясе ярдәмендә 7 сентябрьдә Иделгә якынлашуга ирешә, Сулъяк яр буе төркеме (ком. 7514 5-нче танк армиясе ( ) – Икенче бөтендөнья сугышында Алмания Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә. 7515 5-нче һава десанты корпусы — Бөек Ватан сугышына катнашкан ССРБ Кораллы көчләре хәрби берләшмәсе. 7516 5. Русия Федерациясе Граждан кодексының 807—813 нче статьялары эчтәлеге якларга аңлатылды. 7517 5 сентябрьдә, Минск шәһәрендә, низаг яклары, шул исәптә Русия вәкилләре, утны туктату турында килешүне имзалаганнар. 7518 603 елда исә ул ике өлешкә, Көнбатыш Төрки каһанлыгы һәм Көнчыгыш Төрки каһанлыгына бүленә. 7519 60 артык сугышларда бер тапкыр да җиңелмәгән. 7520 60нчы еллар ахырына язучы "Әдәби сүзлек" дигән хезмәтен төгәлли. 7521 60нчы еллардан башлап ҖәвадТәрҗеманов яшьләр һәм өлкәннәр өчен дә яза. 7522 60%тан артык территориягә урманнар туры килә. 7523 60 яшенә бердәнбер җырлар һәм романслар җыентыгы нәшер ителә. 69 яшендә генә аңа “БАССРның атказанган сәнгать эшлеклесе” исеме бирәләр. 7524 610 елдан пәйгамбәр Мөхәммәд вәгазь итү эшчәнлеген башлый. 7525 622 елда Моравиядә беренче славян дәүләте барлыкка килә. 7526 623 елда Мөхәммәд җитәкләгән гаскәр Ислам динен саклау һәм тарату максатыннан Мәккәдәге мәҗүси кабиләләргә каршы сугыш башлый. 7527 629 елда Византия императоры Ираклий Фарсы илен җиңеп зур тантаналар белән Иерусалим шәһәренә керә. 7528 630 елда Мөхәммәд гаскәре Мәккә шәһәрен ала. 7529 630-елларда шәһәр хәзәрләр тарафыннан басып алына. 7530 633 -652 елларда гарәп гаскәре Сасанид Иран дәүләтен җиңеп, басып ала. 7531 635 елда дулу һәм нушиби халыклары үзидарәгә ирешә һәм биш нушиби кабиләсе, биш дулу кабиләсе Ашина нәселеннән чыкмаган җирле аксөякләрдән хакимне сайлый. 7532 636 елда гарәпләр Византияне җиңеп Фәлистин җирен басып ала. 7533 637 елгы Кадисия янындагы сугышта фарсы гаскәре җиңелә. 7534 637 елда Сәгъд Әбу Вәккас гаскәрләрен Гыйракка таба юнәлтә. 7535 63% өлешен урманнар каплап тора. 7536 64-нче армия (64 А) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив хәрби берләшмә (бөтен гаскәр армиясе). 7537 656 елда Хәлифә Госман үтерелә, 661 елда Хәлифә Али ибн Әбү-Талим үтерелә. 7538 65 млн ел элек урын алган соңгы зур вакыйга булган Акбур–Палеоген чоры юкка чыгуы дәвамында динозаврлар юкка чыкканнары аркасында еш башкаларга караганда күбрәк игътибар җәлеп итә. 7539 661 елга гарәп гаскәре бөтен Кавказ арты ягын, шулай ук Дәрбәнт шәһәрен яулап ала. 7540 670 елда гарәп гаскәре Кайруан шәһәрен яулап ала һәм Мәгъриб илләрен яулап алуны дәвам итә. 7541 683 ел — Милади тәкъвим буенча VII гасырга кергән ел. 7542 685 ел — Милади тәкъвим буенча VII гасырга кергән ел. 7543 687 елда гарәп гаскәре Гөрҗистанның өч кенәзлекләрен яулап ала. 7544 687 елда (һ. 68) Габдулла ибне Габбас Таифтә 70 яшендә вафат була. 7545 697 елда гарәп гаскәре Византия гаскәрен Карфаген янындагы сугышта җиңә. 7546 6 Li — бердәнбер сәнәгый тритий чыганагы: : Төп термотөш реакциясе: дейтерий һәм тритий төшләреннән гелий төше һәм зур энергия килеп чыгалар Термотөш бомбасы триггер һәм термотөш ягулыгы контейнерыннан тора. 7547 6 август – Илдар Хәкимовка кияүгә чыга. 7548 6 апрель – Милади тәкъвимендә дүртенче айның алтынчы көне. 7549 6 гыйварда иртәнге 6 сәгатьтә анархист Железняков җыелышның рәисе эсер Черновка "каравыл арды" дип әйтә һәм делегатлар китә. 7550 6 декабрь — Милади тәкъвимендә уникенче айның алтынчы көне. 7551 6 июльдә 4-нче танк төркеме Островны яңадан алды. 7552 6 июльдә Гумилёв дошман һөҗүмен кире кайтару операциясендә катнаша, берничә пулемётны коткара, шуның өчен янә Георгий хачы белән бүләкләнә. 1916 елда каһарман буларак Ватанга кайта. 7553 6 июльдән 16 июльгә хәтле үткән Витебск бәрелеше башланды. 7554 6 июль — Милади тәкъвимендә җиденче айның алтынчы көне. 7555 6 март көнне килгән хәбәрләр буенча, Янукович инфаркт диагнозы белән хастаханәгә яткырылды. 7556 6-нчы армия — Төньяк фронт эчендәге хәрби берләшмә, 1918 елның 11 сентябрендә оештырылган, 1920 елның 10 апрелендә таратылган Гражданская война и военная интервенция в СССР. 7557 6-нчы гвардия Вена Ленин һәм II дәрәҗә Кутузов орденнары механикалаштырылган корпус ( ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ гвардиясенең механикалаштырылган корпусы. 7558 6-нчы танк корпусы — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГның оператив-тактик хәрби берләшмәсе. 1943 елның 23 октябрендә 306нче Халык Саклау Коммисарияты (ХСК) боерык буенча 6-нче танк корпусы 11-нче гвардия танк корпусына булдырылган. 7559 6-нчы төмән — төрле дәүләтләр кораллы көчләрендә төмәннең исеме. 7560 6 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның алтынчы көне. 7561 6 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның алтынчы көне. 7562 6. Үсемлекләргә чиксез үсү хас: алар гомер буена үсә, зурая. 7563 6 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның алтынчы көне. 7564 6 яшендә Куляш Байсәетова исемендәге республика махсус музыка мәктәбенә укырга керә, шунда 11 ел фортепьяно сыйныфында (В. 7565 700 баш малы булган терлекчелек фермасы эшли. 7566 703 ел — Милади тәкъвим буенча VIII гасырга кергән ел. 7567 707 ел — Милади тәкъвим буенча VIII гасырга кергән ел. 7568 709 елда бөтен Төньяк Африка Хәлифәлеккә кертелә. 7569 70px 5-нче армия — Көнчыгыш фронт эчендәге хәрби берләшмә, 1918 елның 16 августында оештырылган, 1922 елның 6 сентябрендә таратылган Гражданская война и военная интервенция в СССР. 7570 70 ел буена тантана март ахырлары — апрель башларында уздырылган иде, ләкин 2004 елдан башлап, аны февраль ахыры — март башына күчерделәр. 7571 70 елларда ул авылның хезмәт кешеләрен, бигрәк тә хатын-кыз образларын шактый нечкә психологик алымнар белән гәүдәләндергән бер төркем хикәяләр («Сөлге булсын бүләгем», «Шикәр Гайшә», «Таяныч», «Ут»һ. 7572 70 кә якын төрне берләштерүче фитофтора ыругы гөмбәләре, культуралы үсемлекләрне зарарлап, зур зыян китерәләр. 7573 710 ел Украина далаларында табылган археологик материал борынгы болгарларның мәдәнияте - ел фасылларына карап үз хайваннары өчен ашау өзләп күчүче Үзәк Азия күчмә халыкларына хас булуын күрсәтә. 7574 711 718 елда гарәп гаскәре Иберия ярымутравын тиз басып ала һәм Испаниядәге вилаятьне Өмәвиләр хәлифәтенә кертәләр. 7575 711 — 721 елларда гарәпләр тарафыннан юк ителгән, территориянең күпчелеге хәлифәт тәркибенә кертелгән. 7576 711 елда Муса ибн Нусайр Тарикъ ибн Зыядны Испанияне яулап алсын өчен җибәрә. 7577 732 елда Өмәвиләр хәлифәте гаскәре Пуатье янында франкларга җиңелә, шуңа күрә ул вакытта гарәпләр Францияне яулап ала алмый. 7578 737 ел — Милади тәкъвим буенча VIII гасырга кергән ел. 7579 74 кг кадәрге үлчәмдә чыгыш ясый. 7580 750 елда Габбәс нәселе Омәвиләр нәселен бәреп төшерә һәм 755 елда Әбд-әр-Рахман Испаниядә чыгып, Курдүбә (Qürdübä, Кордова, قرطبة) шәһәрен басып ала һәм Курдүбә әмирлеген булдыра. 7581 759 елда амнистиягә эләгә һәм кире көнчыгышка кайта. 7582 75 торак урыны исәпләнә, алар 15 авыл советына берләшкән. 7583 760 еллар тирәсендә экзиларх урынына сөйләмә Тәгълиматны кире кагып, язма Тәүратны гына танучы Анан бен Давид дигән кеше дәгъва кыла башлый. 7584 76 нчы « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы 2004 елның 29 февралендә Лос-Анджелеста үтте. 7585 77 нче « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы 2005 елның 27 февралендә Лос-Анджелеста үтте. 7586 787 Dreamliner — ике йөрткечле реактив пассажир очкычы, ерак очышлар өчен билгеләнгән киңфюзеляжлы пассажир очкычлары «гаиләсе»нә керә. 7587 78 км ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче тимер юл разъезды. 7588 799 елда яшәгән Павел Диакон белдергәнчә ул вакытта Әлчек болгарлары болгарча дә латинча сөйләшкәннәр. 7589 79 авылда 20 меңнән артык кеше яши. 7590 79 б.э.к. Сулла үз теләге белән хакимият вазыйфасын калдырган, ләкин сәясәткә үз йогынтысын саклаган. 7591 79 ел - Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 24 июнь — Веспасиан, Рим императоры. 7592 79нчы номерлы лицей-интернат (элекеге исеме Яр Чаллы татар-төрек лицее) — иң абруйлы һәм алдынгы мәктәпләрнең берсе. 7593 79 нчы « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы 2007 елның 25 февралендә Лос-Анджелеста үтте. 7594 7 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның җиденче көне. 7595 7 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның 7нче көне. 7596 7 июльдә исә Лондонның Трафальгар мәйданында фильм премьерасы тәкъдим ителде. 7597 7 июньдә А.С. Пушкин белән очрашып, танышалар. 7598 7 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның җиденче көне. 7599 7 мәктәптә 255 бала татар телендә белем алган (колачлау күләме 52%). 7600 7-нче дивизия — төрле дәүләтләрнең кораллы көчләре составына керүче төмән исеме. 7601 7-нче диңгез җәяүле гаскәрләр бригадасы — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГдиңгез җәяүле гаскәрләр бригадасы. 7602 7-нче һава десанты бригадасы ( ) — Бөек Ватан сугышына катнашкан ССРБ Кораллы көчләре хәрби берләшмәсе. 7603 7 октябрь — Милади тәкъвимендә унынчы айның җиденче көне. 7604 7 яшенә кадәр авылда әбисе белән тәрбияләнә, соңыннан Мәскәүгә әти-әнисе янына күчә. 7605 7 яшьлек безнең калебләребездә нәрсә бар икәнлеген белсә, без тау артларына йөгереп китәр идек (оялудан). 7606 800 елда Дунай буе Болгары һәм күршеләре. 7607 803 ел — Милади тәкъвим буенча IX гасырга кергән ел. 7608 804 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7609 805 ел — Милади тәкъвим буенча IX гасырга кергән ел. 7610 807 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7611 808 елда император Бөек Карл Hammarburg кальгасы төзи. 7612 809 ел — Милади тәкъвим буенча IX гасырга кергән ел. 7613 80нче елларда М. А. Гафуров Башкортстан Язучылар берлеге консультанты һәм партия оешмасы секретаре булып эшли. 7614 80нче еллардан алып, кенәз Даниил идарә иткән чорда, Мәскәү кенәзлегенең төньяк-көнчыгыш Русиягә карата сәяси һәи икътисади йогынтысы бик көчле була. 7615 80 нче « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы 2008 елның 24 февралендә Лос-Анджелеста үтте. 7616 80 нче татар мәктәбенә укырга керә. 7617 813 елда бу тирәдә яшәгән Пелайо исемле ялгыз монах, күктәге юл күрсәтүче бер йолдызга карап барып, бу көймәне таба. 7618 815 км (тимер юл будкасы) ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан тимер юл будкасы. 7619 81 нче « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы 2009 елның 22 февралендә Лос-Анджелеста үтте. 7620 822 елда Хөрәсән губернаторы Таһир ибн Хөсәйен ибн Мусаб провинциянең бәйсезлеген игълан итә һәм үзен Таһирилар династиясенең нәсел башлыгы итеп таныта. 7621 823 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының тукталыш пункты. 7622 82-нче укчы Ярцево Кызыл Байрак Суворов һәм Кутузов орденлы ( '' — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ укчы дивизиясе. 7623 835 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7624 839 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан тимер юл казармасы. 7625 83 нче «Оскар» премиясен тапшыру тантанасының иң яхшы фильм номинациясен алды. 7626 846 ел — Милади тәкъвим буенча IX гасырга кергән ел. 7627 84-нче укчы төмәне (84 сд) — Совет-фин һәм Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККА Кораллы көчләре составындагы ССРБ хәрби берләшмәсе. 7628 859 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының тукталыш пункты. 7629 85 авыл бар, иң эреләре: Аксаково (3 мең), Знаменка (2009 елда 2,03 мең кеше яши), Горький ис. 7630 86нчы мотоукчылар составында Бакый Рахимов сугышка китә. 7631 86 нчы « Оскар » премиясен тапшыру тантанасы — 2014 елда кинематограф өлкәсендәге иң абруйлы церемония. 7632 871 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7633 885 елда Хәлифәт һәм Византия чикләнгән бәйсезлеген бирә. 7634 8 август — Милади тәкъвимендә сигезенче айның сигезенче көне. 7635 8 августны 1-нче танк төркеме Кривой Рогка һәм Кременчуг районына чыкты. 7636 8 августтан Сталин шулай ук Югары Сәргаскәр булган. 7637 8 апрельгә каршы төнне Изге Петр җәмигына дин тотучыларга керүне тыялар, һәм папаның гәүдәсен кипаристан эшләнгән табутка – күмгәндә папага тиешле өч табутның беренчесенә (калганнары цинктан һәм нараттан) – салалар. 7638 8 гасырда, Нара чорында беренче тапкыр, башкаласы Һейджо-кеда булган, көчле үзәкләрштерелгән дәүләт барлыкка килә. 7639 8 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның сигезенче көне. 7640 8 декабрьдән — Русия Көньягының инкыйлабка каршы белән көрәш буенча штабы башлыгы. 1918 елның гыйнвар-февральдә Киев юнәлешендә гаскәр төркеме белән җитәкчелек иткән. 7641 8 декабрь көнне Нидерландларның Роттердам шәһәрендә уза. 7642 8 июльдә 3-нче танк төркеме Сенноны басып алды, Көнбатыш Двинаны Искәрмәләр Чыганаклар * Егоров Д. Июнь 41-го. 7643 8 июльдә 4-нче танк төркеменең 41-нче моторлаштырылган корпусы Псковны көнчыгыштан читләтеп үткен һәм Лугага һөжүмне ныгыйта башлаган. 7644 8 май көнне Берлин янындагы Карлсхорст дигән урында Германия гәскәре башлыклары шартсыз капитуляция актына кул куялар. 7645 8 мартта Булгаков кулъязманы редакциягә тапшыра. 1933 елның апрелендә сериянең редакторы Александр Тихонов киңәйтелгән рецензия язып җибәрә. 7646 8-нче гвардия армиясе ( ) — мактаулы Совет гвардиясе исемен йөрткән Бөек Ватан сугышы вакытында совет Коры җир гаскәрләренең ЭККА хәрби берләшмәсе. 7647 8 нче санга бар кадәремне җибәрдем. 7648 8 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның сигезенче көне. 7649 8 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның сигезенче көне. 7650 900 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан тимер юл казармасы. 7651 903 елны Олег Игорьгә булачак Киев кенәз бикәсе Ольганы хатыны итеп билгеләгән. 7652 904 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан тимер юл казармасы. 7653 907 елны Византиягә яудан килгәннән соң шушы кушамат бирелгән. 7654 908 ел — Милади тәкъвим буенча X гасырга кергән ел. 7655 90 елларда Хәерби мәчетенең икенче мулласы булып Мөхәммәт Сәгыев хезмәт итә. 7656 90 кеше кул куйган бу килешү 1908 елның 27 сентябрендә Бакай волосте идарәсе тарафыннан расланган. 7657 914 елда Игорь древлян кабиләләрен басып алган һәм зур ясак түләргә таләп иткән. 7658 9208 км ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан тимер юл разъезды. 7659 920 елларда Идел буе Болгары хакиме Алмыш Хәзәр каһанлыгына каршы ил бәйсезлеге өчен көрәш итеп, Багдад хәлифәсенә мөрәҗәгать итә. 7660 921 елда Әл-Мөкътәдир хәлифә Идел буе Болгары на Сусан әр-Рәси җитәкчелегендәге Әхмәд ибн Фадлан сәркатибе белән рәсми илчелекне җибәрә. 7661 921 елда Идел буе Болгары хакиме Алмыш үтенече буенча Әл-Мөкътәдир хәлифә Идел буе Болгарына Сусан әр-Рәси җитәкчелегендәге Әхмәд ибн Фадлан сәркатибе белән рәсми илчелекне җибәрә. 7662 921 ел — Милади тәкъвим буенча X гасырга кергән ел. 7663 922 елда Багдад шәһәре вәкиллеге дә нәкъ менә бирегә килгән, һәм нәкъ менә биредә дәүләт дине буларак ислам кабул ителгән. 7664 922 елда Болгар дәүләтендә рәсми рәвештә ислам дине кабул ителгәч, халыкның рухи тормышы Шәрек мәдәнияте йогынтысында үсә. 7665 922 елда Болгар дәүләтенә Әхмәт ибн Фадлан җитәкчелегендәге илчелек ерак Багдад хәлифәтеннән килеп җитә. 16 май көнне илдә болгарларның корылтае үткәрелә, шул көнне хәлифәтнең хаты укыла, Идел буе Болгар дәүләте Ислам динен кабул итә. 7666 922 елда илдә ислам дине кабул ителә. 7667 92 км (тимер юл разъезды) ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан тимер юл разъезды. 7668 932 елда икенче дәүләт түнтәрелеше нәтиҗәсендә Әл-Мөкътәдир Багдад капкасы янында үтерелгән. 7669 934 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7670 941 татар баласының 524е мәктәптә туган татар телен өйрәнә. 7671 942 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7672 94 авылны 18 авыл Советы берләштерә. 7673 961 елда арта, ариса Хәзәр каһаны Йосыф тарафыннан аңа салым түләүче халык буларак искә алына. 7674 962 йылда төрек гаскәр башлыгы Алп-Тәгин Саманиларга каршы чыгып, Газнәвиләр дәүләтенә нигез сала, башкаласы — Газни шәһәрендә (хәзерге Әфганстан ) урнашкан булган. 7675 962 км ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 7676 970 елда Новгород кенәзе вазифасына баскан. 7677 972 елда кенәз Святослав Игорь улының үлүеннән соң Киев Ярополк Святослав улы тарафыннан идарә ителгән. 7678 977 елда Ярополк энеләре белән сугышуга керешә. 7679 978 км (тимер юл казармасы) ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан тимер юл казармасы. 7680 982 елда язылган фарсы "Җәгърафия" китабында бахдула(? 7681 987 елда Капетинглар династиясе хакимияткә килә. 7682 988 елда Православ динен кабул иткән. 7683 988 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 7684 993 км ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 7685 9 гыйнварда ВЦИК Оештыру җыелышының эшчәнлеген туктата. 7686 9 гыйнвар — Милади тәкъвимендә беренче айның 9нчы көне. 7687 9 ел (2001-2010) Бердәм Русия фиркасе Югары шурасының әгъзасы, мэр вазифасыннан киткәннән соң, фиркадән чыккан. 7688 9 май — Милади тәкъвимендә бишенче айның тугызынчы көне. 7689 9 милли мәктәпнең 5се – чуашныкы, икесе – татар-мариныкы ( Мәтәүбаш мәктәбе, аларда төрле авыл балалары укый), 1 – чиста татар, 1 «татар-башкорт» мәктәбе. 7690 9-нчы гвардия армиясе ( ) — мактаулы Совет гвардиясе исемен йөрткән Бөек Ватан сугышы вакытында совет Коры җир гаскәрләренең ЭККА хәрби берләшмәсе. 7691 9-нчы җиңел алман төмәне Британ интенсив уты белән туктала, көчсезләндерелгән алман 15-нче һәм 21-нче танк төмәннәре 18 танк югалтып чигенергә мәҗбүр була. 7692 9 нчы классны тәмамлагач, 1998 елда Лениногорск шәһәрендә музыка училищесына укырга керә. 7693 9 октябрь көнне Габдулла Рәхимкулов иртәнге сәгать унда Татарстан мәдәният министрына кереп сөйләшеп чыга, ә көндезге сәгать өчтә йөрәк өянәгеннән үлә. 7694 9 сентябрь — Милади тәкъвимендә тугызынчы айның тугызынчы көне. 7695 9 февральдә Олег Кошевой, Любовь Шевцова, Семён Остапенко, Дмитрий Огурцов, Виктор Субботин Ровеньски шәһәре, Шалтырак урманда атып үтерелә. 7696 9 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның тугызынчы көне. 7697 9 эре утрау һәм килеп чыгышы вулканик булган берничә рифлардан гыйбарәт. 7698 ABC нуры Геометриядә турының бер яктан чикләнгән, ә икенче яктан чикләнмәгән өлеше нур дип атала. 7699 Active Protection System) дип аталган технологияне барлыкка китергән. 7700 ADclicos * — Кореялы әлифбасы Хангыль көне (русча). 7701 Agatha Mary Clarissa, Lady Mallowan), ирнең фамилиясе буенча мәгълум булган Агата Кристи (1890 елның 15 сентябре – 1976 12 гыйнвары ) – инглиз язучысы. 7702 Airbus А320 очыш ераклыгы - 4900 км кадәр, крейсер тизлеге — 910 км/сәг. 7703 Air France ( ) — Air France-KLM һава ширкәтенең бер өлеше булып тора. 7704 Air France авиаширкәтенең төп күчереп утырту ноктасы (хаб). 7705 Aktionskomitee Schweizer Nationalhymne) исемле гомумфедераль оешма төзеделәр. 7706 Alan Sidney Patrick Rickman; 1946 елның 21 февралендә туды) — британия театр һәм кино актеры. 7707 AlCl 3 +3K → 3KCl + Al (реакция җылытканда үтә) Бу ысул икътисади яктан файдасыз. 7708 Alqanat (Алканат) – заманча татар рок төркеме. 7709 ALU) дип аталган суб-җайланма тарафыннан башкарыла. 7710 Amme jõgi) — Эстония территориясе буенча агучы елга. 7711 Angela Dorothea Merkel; 1954 елның 17 июлендә туды, Һамбург ) – Алмания сәясәтчесе, 2000 елдан башлап Алманиянең христиан-демократик берлеге фиркасе рәисе. 7712 Antiquissimi, t. Х1, р. 105. язуларыннан соң, Һун империясе таркалуына кадәр болгарлар турында башка мәгълүмат күзәтелми. 7713 Apertium платформасы нигезендә яңа бер автоматик тәрҗемә системасын төзү өчен сүзләр исемлегеннән һәм грамматик кагыйдәләрдән торучы машина сүзлекләре таләп ителә. 7714 Apollo guidance computerда кулланылган кебек кечкенә масштаблы интеграцияле җайланмалар гадәттә аз санлы транзисторлар тәшкил иткән. 7715 Atariда техник булып эшли. 7716 Atom Atom — чыганакларны тасвирлау форматы һәм аларны бастыру протоколын берләштергән веб-технологияләренең уртак атамасы. 7717 «AzaN Project» — татар рок җыр төркеме. 7718 Aвыл хуҗалыгы вирусологиясе культуралы (бөртекле, яшелчә, җиләк- җимеш, техник) һәм кыргый үсемлекләрнең вируслы авырулары этнологиясен, аларның табигатьтә таралу ысулларын өйрәнә, профилактика һәм көрәш алымнарын эшли. 7719 A һәм B - үтә үткәргечләр, C алар арасында зәгыйфь тоташма (диэлектрик я металл) Вольт-Ампер (көчәнеш-агым) бәяләмәсе Джозефсон тоташмасында Джозефсон тоташмасы медицинада. 7720 A хәрефе кирилл әлифбасының А хәрефенә туры килә. 7721 B.) 1960 елда ирешә. 7722 B8 : ** Русия хәрби даны көне. 7723 Bardsey утравы, Gwynedd һәм Strumble Head арасында урнаша. 7724 Barley wine) — «көчле» кара эле, алкоголь күләме 12% ка кадәр. 7725 Batman) — DC Comics нәшрияте комиксларының супергерое, уйлап табылган персонаж. 7726 Baumeister, Smart, & Boden, 1996 1969 елда Натаниэль Бранден (ингл.) бу төшенчәгә билгеләмә бирде "тормышның төп сынауларын узырга компетентлы булу һәм үзен бәхетле булырга хакын казанганлык хисләр тәҗрибәсе" буларак билгели. 7727 BaXtle Quartet — музыкаль төркем. 7728 Bayezid Camii, Beyazıt Camii) — Истанбулда урнашкан мәчет. 7729 BBC дәүләт ММЧы түгел, ул — иҗтимагый оешма. 7730 Beatles арты Бөекбританиянең башка рок-төркемнәре дә популярлык казана. 7731 Believe җыры белән Дима Билан (Русия) беренче урынга лаеклы дип табыла. 7732 Biological.svg Төр ( ) — биологиядә төп таксоннарның иң вагы. 7733 Blackcomb бөтенләй дә онытылып китә, моның төп сәбәпләре булып яңа маркетинг планы санала. 7734 Blonde) — кристалл төсле салат нигезендә кайнатыла торган эль (ингл. 7735 «Bloomsbury») нәшрияты китапны кабул итәргә ризалыгын белдерә. 7736 Boeing фирмасы тарафыннан уйлап табылып чыгарыла башлый. 7737 Bolğar şәhәre ) – Идел буе Болгарының башкаласы ( VIII гасырдан XIII гасыр уртасына кадәр), соңрак Алтын Урданың иң зур шәһәрләреннән берсе. 7738 Bombardier CRJ700 очып төшүе Boeing 747 очып төшүе Очып төшү, утыру - очучы аппарат очышының җиргә кайту өлеше. 7739 BONPET ЯАҖ ( Мәскәү ) генераль директоры. 7740 «Bucolica», «Георгиклар», «Энеида» поэмаларыннан башка, Вергилийны әле Culet, Ciris, Moretum һәм Сора авторы булып саныйлар. 7741 Burns һәм Egdahl Икенче бөтендөнья сугышы заманында төрле милләтләр үз араларында яшәүче яһүдләргә төрлечә мөнәсәбәт күрсәткәннәрен үрнәк буларак күрсәтә. 7742 B Шартлаучан матдәләр беренче баскычны шартлата, плутоний төшен чик хәленә кадәр кыса һәм чылбыр реакциясен булдыра. 7743 CA Ground Squirrel on hind legs.jpg Йомранна́р (Citellus) - тиенсыманнар гаиләлегеннән имезүчеләр ыругы. 38 төре билгеле, Төньяк ярымшарның ачык ландшафтында таралган. 7744 Call of Duty - санак уенарының бишенче өлеше. 7745 Cambridge, Cambridge University Press, p. 372. (шундыйларның да берничә булуы ихтимал). 7746 Canonical ширкате үз өстенә барлык чыгымнарны, почтага һәм чик буе түләүләренә киткән барлык түләүләрне үз өстенә ала. 7747 Catalonha) — Испаниядә урнашкан тарихи регион һәм автономия. 7748 Cầu Thê Húc, татарча укылышы Кыу Тһе Һук) яр буен төньяк утрауда урнашкан Нефрит тавы храмы белән тоташтыра. 1865 елда салынган, хәзерге заманда кызыл төскә буялган. 7749 C. — crush, tear and curl — вакланган, уылган, бөтерелгән), яфрак чәй һәм вак чәй. 7750 Celebraciones ** 20px Мексика – 20px Морелос штатында яклаучы '"Хуитчила" бәйрәме. 7751 Celebraciones * 20px Португалия – 20px Эльвас шәһәренең көне ( 1229 ел ). 7752 Celebraciones Célébrations * 20px Индонезия – Дингез һәм океан көне бәйрәме. 7753 Celebraciones * - журналистлар көне. 7754 CH 4 - метан, углеродның бәйләнешләре бер мисалы Органик химия – углерод кушылмаларын, аларның төзелешен, химик әверелешләрен өйрәнә торган химия бүлеге. 7755 Charles André Joseph Marie de Gaulle) – Франция хәрби һәм җәмәгать эшлеклесе. 7756 Chlorum), Менделеевның периодик таблицасының VII төркемендә, 17нче санында урнашкан химик элемент. 7757 Cichórium) — Астралар яки оешма чәчәклеләр гаиләлегеннән вегетатив органнарында сөтчел сыекча булган, үзәк тамырлы, икееллык һәм күпьеллык үләнчел үсемлек. 7758 Clevedon: Multilingual Matters Ltd., 2008 Үрнәк: дагы кечуа теле Статусын планлаштыру ’ның тел планлаштыру тарихы 16 гасырда испаннар тарафыннан колонизациясе белән башлана. 7759 Clive Staples Lewis, 1898 елның 29 ноябре — 1963 елның 22 ноябре ) — күренекле инглиз һәм ирланд язучысы, галим һәм дин әһеле. 7760 CMP (chip-level multiprocessing)) конструкцияләр таралу вакытында булган һәм ассызыклап Intel ның яңарак аның әзрәк суперскаляр булган P6 архитектурасына охшаш яңарак конструкцияләр булган. 7761 COM' — 2000 елда ачылган бу австралия фирмасының ассортиментында — 130 мең китап исәпләнә. 7762 Commonwealth) — һәм аның элекке доминионнары, колонияләре һәм протекторатлары булган бәйсез суверен илләрнең хөкүмәтара оешмасы. 7763 COM- әдәби әсәрләр сату белән шөгыльләнүче бу нәшрият та шундый ук система буенча эшли. 7764 COM —электрон китап базарында әйдәп баручыларның берсе. 7765 Confederaziun svizra) – Үзәк Аурупада урнашкан, диңгезгә чыгышы булмаган дәүләт. 7766 Contemporary (Илшат Шабаев), Jazz-Fank (Nargiz Rads), Hip-Hop (Dober Джоник), Zumba (Михаил Semenov) буенча дәресләр үтә. 7767 Coriolanus) – Борынгы Рим риваятьтәге гаскәр башлыгы, патриций булып плебейларны яратмаган өчен Рим шәһәреннән сөргәннән соң, Римга каршы үч алсын өчен Рим дошманнары бергә һөҗүмне оештырган ләкин тәмамламаган. 7768 Courteney Cox Arquette); 1964нче елның 15 июнендә туды) – Америка актрисасы. 7769 Cray-1 кебек күпчелек элеккеге вектор үзәк эшкәрткеч җайланмалар күбесенчә диярлек фәнни тикшеренүләр һәм криптография кулланылышлары белән ассоциацияләнгән. 7770 C. trachomatis хламидияләр микроскоп аша Хламидиоз хәзерге вакытта хламидияләр ((Chlamydia trachomatis)) тудырган авырулар — җенси юл белән күчә торган авыруларның иң күп таралганы. 7771 Cy белән капланган кырларда игелә, ләкин коры туфракта үсүче сортлары да бар. 7772 Çӗнтеру çулӗ ( Вурнар районы газетасы), 2009, 25 июль. 7773 Cол Русская — Русия территориясеннән ага торган елга. 7774 Cол Тагул — Русия территориясеннән ага торган елга. 7775 Cол Хутты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7776 Cол Хэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7777 Cол Янг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7778 C Таркалганда беренче баскычта Рөнтген нуланышы килеп чыга һәм тышчаның эчке өлеше буйлап тарала. 7779 Cтәрлебаш авылы революциягә кадәр үзенең борынгы, зур, атаклы мәдрәсәсе белән билгеле булган. 7780 Cул Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 7781 Cул Хетта — Русия территориясеннән ага торган елга. 7782 Ç хәрефе кирилл әлифбасының Ч хәрефенә туры килә. 7783 Daimler AG) “КАМАЗ” ААҖ устав капиталының 10 процентын сатып ала һәм “КамАЗ”ның стратегик шәриктәше булып китә. 7784 Daphnia pulex.png Су борчалары (Daph­nia) - тармакмыеклы кысласыманнар ыругы. 26 төре билгеле. 7785 Dawn галәми корабы (4) Веста астероидына (сулда) һәм Церера кәрлә планетасына (уңда) оча Еш бу өлкә астероидлар баш билбавы яки төп билбау дип йөртелә. 7786 «Debian» сүзе проектка нигез салучы Ян Мёрдок (Ian Murdock) һәм аның якын дусты (соңрак хатыны, хәзер элекккеге хатыны) Дебра (Debra) баш иңекләреннән килеп чыккан. 7787 Dermanyssus gallinae mite.jpg Гама́з талпанна́р (Gamasoidea) - паразит формалылар отрядыннан талпаннар өссемьялыгы. 20 дән артык семьялыкны берләштерә. 7788 Deutsche Lufthansa AG — Алманиянең иң эре һава ширкәте. 7789 Di Cosmo, 2004, pg 166 Аларның тәңречелеккә ышанулары ихтимал. 7790 Digital Equipment Corporation (DEC)) фәнни һәм тикшерү базарлары өчен булган башка йогынтысы зур булган санакны, PDP-8не тәкъдим итә. 7791 Digital signal processor, DSP) уку башыннан тупас аналог көчәнешләрне ала һәм сектор чикләрен һәм секторның бирелгән мәгълүматларын укыр өчен Өлешчә Җавап Максимум Охшашлык (Eng. 7792 Disney animation фильмләр исемлегендә 50нче фильм. 7793 District of Columbia – кыскача D.C., шуңа күрә америкалылар, Вашингтон штаты белән бутамас өчен, сөйләм телендә шәһәрне «Ди-Си» яки «Вашингтон Ди-Си» дип йөртәләр). 7794 Divar (дивар) — рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итүче санак программасы. 7795 «DLA Piper» юридик ширкәтенең шурасы рәисе. 7796 DogTags Уенда башка кулланучының жетонннарын җыярга мөмкин. 7797 Dreissena polymorpha3.jpg Дрейссе́налар (Dreissena) - ике кабырчыклы моллюсклар ыругы. 10 нан артык төре билгеле, Татарстан территориясендә ике: күпрәвешле дрейссеналар (D. 7798 DTS, PAL, 5-нче зона, субтитрларсыз, нәшер итүче: «CP Digital», 2006 елның феврале. 7799 Dún na nGall) һәм эчке өлешендәге Каван (ирл. 7800 Dupuis матбагасында 30 комикс китабы басылган. 7801 D Рөнтген нурланышыннан буга әйләнү нәтиҗәсендә икенче баскыч кысыла, һәм плутоний кендеге зур энергияне чыгарып чылбыр реакциясен булдыра. 7802 Earth Day) — кешеләрне Җирнең экологик проблемаларына җәлеп итү өчен үткәрелгән чараларның уртак исеме. 7803 Economist журналының мәгълүмат берлеге (ингл.) исәпләгән тормыш сыйфаты индексы субьектив тормыш белән канәгатьлелек сораштырулар нәтиҗәләрен төрле илләрдә тормыш сыйфатын билгеләүче обьектив факторлар белән берләштерә. 7804 EDVACка кадәр тәмамланган Harvard Mark Iнең шулай аталган Һарвард архитектурасында шулай ук сакланучы программа конструкциясе кулланылган, монда электрон хәтер түгел, ә перфокарталар кулланылган. 7805 EDVAC кебек көпшә санакларда эш бозылулар арасында сигез сәгать узуга тенденция булган, шул ук вакытта Harvard Mark I кебек (әкренрәк, ләкин элегрәк чыккан) реле санакларында эш бозылулар бик сирәк булган. 7806 EdwART, 2009 Котлымөхәммәтнең бабасының атасы Уразали Касыймда һәм башка өязләрдә җирләр биләгән. 7807 "E e" хәрефе татар кирилл әлифбасының "Э э" һәм татыктан соң барган очракта "е" хәрефенә туры килә (эш - eş, теле - tele), каты ы авазына нечкә ише булып тора, рус э авазыннан нечкә э авазына якынрак. 7808 Eliphas Levi'nың Шайтан тасвиры Шайтан( - дошман) - күп диннәрдә һәм мифологияләрдә усаллык, хаксызлык һәм бөтен начарлыкны чагылдыручы зат. 7809 Embassy күренерлек булырга тиеш, аны ничек уңайлырак куярга икән? 7810 Encyclopædia Britannica) бу атама Русия сүзен алыштыра, яки алар янәшә торалар. 7811 Erdal (2007:97) Бүгенгә кадәр сакланган башка 10 гасыр Хәзәр каһанлыгында язылган текстлар күбесенчә ивритта. 7812 ESDI диск саклагычларның гадәттә бер трэкка туры килгән секторлар санын һәм (кайбер очракларда) сектор зурлыгын көйләр өчен сикергечләре булган. 7813 Eurocodes "'Eurocodes, Еврокод"' ( ) — Аурупа Берлеге илләрдә йортларның көч алган конструкцияләрен проектлау стандартлар җыентыгы. 7814 EuroNews ( инглизчәдән — Аурупа хәбәрләре, рәсми француз атамасы — la Chaîne Européenne Multilingue d’Information euronews) — тәүлек буена 24 сәгать эшләүче Аурупа мәгълүмати телеканалы. 7815 Europe, русча Европа) - Авразия кыйтгасында урнашкан дөнья кисәге. 7816 "Eurovision җыр бәйгесе 2008" — 2008 елда узган Eurovision җыр бәйгесенең чират буенча 53нчесе. 7817 Eurovision җыр бәйгесе 2010 - Eurovision җыр бәйгесенең юбилей 55нче конкурсы. 2010 елның 25 майдан 29 майга кадәр Норвегиянең башкаласы Осло шәһәрендә узган. 7818 « Eurovision җыр бәйгесе 2013» ( ; ; ) — 58 нче Eurovision җыр бәйгесе. Ул 2013 елның маенда Швеция шәһәре Малмөдә үтте. 7819 Eurovision җыр бәйгесе аналогы, ләкин бәйгедә, аннан аермалы буларак, 15 яшькә кадәр балалар катнашалар. 7820 Eurovision җыр бәйгесе ( ; ), тәрҗемәсе Аурукүренү (урысча Евровидение) – 60 нчы Eurovision бәйгесе. 7821 Eurovision җыр бәйгесе ( ; ), тәрҗемәсе Аурукүренү (урысча Евровидение) – 62 нче Eurovision бәйгесе. 7822 Əсирлектəн котылыр өчен бөек кенəз бар шартларга да риза булырга мəҗбүр була. 7823 F5 категорияле өяермә, АКШ, (Манитоба) Өермә – яшенле болыт эчендә барлыкка килгән, җиргә кадәр багана хасил итеп, җил бөтереп кар, тузан һ.б. йөрткән атмосфера күренеш. 7824 Færøyene) — Атлантик океанның төньяк өлешендә, Шотландия һәм Исландия арасында урнашкан утраулар төркеме. 7825 FC гади диск интерфейслардан башка бик киң кулланыла һәм саклау өлкәсе челтәрләренең (Eng. storage area networks, SANs) нигез ташы булып тора. 7826 Feathery.jpg Ги́дралар (Hydrida) - чагучылар яки эчәккуышлылар тибындагы умырткасыз хайваннар отряды. 10 лап төре мәгълүм. 7827 Feier- und Gedenktage Holidays and observances Celebraciones اعیاد و مراسم‌ها Célébrations * Әрмәнстан — Хәрби көчләр көне (ru). 7828 Feria del Sol — кояш бәйрәме) — Венесуэланың Мерида шәһәрендә һәр елның февраль аенда үткәрелгән халыкара мәдәният фестивале. 7829 Fiji 2006 елның мартында Windows Vistaдәвамчысы буларак Fiji булачак дип әйтелә, ул 2008 елга чыгачак дип белдерелә. 7830 FILA тарафыннан XX гасыр көрәшчесе итеп 3 тапкыр Олимпия чемпионы, 10 тапкыр Дөнья чемпионы, 12 тапкыр Европа чемпионы һәм 13 тапкыр СССР /Русия чемпионы Александр Карелин сайланган. 7831 Flavius Valerius Aurelius Constantinus) (272-337) – Борынгы Рим дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Рим императоры, гаскәр башлыгы. 7832 Flower of Scotland – Fhlùir na h-Alba Тәрҗемәсе : Әй, Шотландия Чәчәге, кайчан без синең назыңны яңадан тоярбыз – синең өчен җан фида кылып, Эдвардның тәкәббер армиясенә каршы торган Һилл һәм Глен яугирләре кебек? 7833 FriendFeed сәхифәсенә дүрт кеше нигез сала, болар: Брет Тайлор, Джим Норрис, Павел Бакхейт һәм Санджив Сингх, моңа кадәр алар Google ширкәтендә эшләгәннәр. 7834 Futbol Club Barcelona) футбол клубы — Барселона шәһәренең спорт оешмасы. 7835 F функциясенең максимумы шартын языйк: Дулкын озынлыгы га тигез булганда, f функциясе максималь кыйммәтенә ирешә. 7836 G7 әгъза илләре һәм 2014 елда әгъзалыгыннан чыгарылган Русия: Сигезлек төркеме ( ингл. 7837 Gaius Iulius Caesar Augustus Germanicus) (12-41) - Борынгы Рим императоры 37-41 елларда, Юлий-Клавдий нәселеннән өченчесе, Сенат принцепсы, Бөек понтифик (Pontifex Maximus), трибун, Pater patriae (Ватан атасы). 7838 «Generous Peace» («Юмарт Тынычлык»), «This Life of Mine» («Бу минем тормышым») һәм «City of Lights» («Утлар шәһәре») дигән өч альбомы дөнья күрде. 7839 George Jacob Holyoake (1817–1906), "секуляризм" терминны барлыкка китерүче британ язучысы Дөньявилык (яки секуляризм) - хөкүмәт һәм башка хокук институтлары бар дин төреннән һәм дини ышанычлардан аерым булырга тиешлеге концепциясе. 7840 G‘, g‘ — латиница хәрефе, үзбәк телендә генә кулланыла. 7841 "giant" magnetoresistance (GMR)) дип аталган. 7842 Gilles Vigneault, 1928 елда туган). 7843 GNOME уйлап табучыларытулысынча ирекле тирәлеккә ориентлашкан һәм кулланучының нинди дәрәҗәдәге белеменә, физик мөмкинлекләренә, теленә карамаган проект ясарга тырышалар. 7844 Golden ale) — аксыл-алтынсу төсле яңа эль төре. 7845 Google җитештерүче исемнәрен ватылу дәрәҗәләре белән туры китермәгән. 7846 Google өйрәнүе "түбәнрәк температуралар югарырак ватылу дәрәҗәләренә бәйле" дип күрсәткән. 7847 Google Тәрҗемәче, Google Тәрҗемә, Google Тылмачы ( ) — Google ширкәте җитештергән күп телле түләүсез статистик машина тәрҗемә хезмәте; бер телдән икенче телгә текст, сөйләм, рәсем һәм уйналган видеоны тәрҗемә итү өчен кулланыла ала. 7848 «Gracie Films» буларак «20th Century Fox» тарафыннан чыгарыла. 7849 Great Breetain) — 218 595 км² мәйданлы Бөекбритания утрауларының иң зур утравы. 7850 Greenpeace мәгълүматлары буенча, ХХ гасырның урталарында шәһәрдә сыек металл парлары белән агулану аркасында 2 000 кеше вафат булган, 10 000 кеше каты авырган. 7851 Guyana) – Көньяк Американың төньяк-көнчыгышын ярында урнашкан дәүләт. 7852 Gyms ) урнашкан, аларда башка покемоннар тренерлары белән көрәшеп була. 7853 Gyrinus natator.jpg Әйләнче́к коңгызла́р (Gyrinidae) - ерткычлар асотрядыннан коңгызлар семьялыгы. 800 дән артык төре бар, Татарстанда 4 төре билгеле. 7854 Habichtsburg) исемле булган ("Карчыга замогы"). 7855 Habsburger) — Урта гасырларның Һәм Яңа заман дәвамында Аурупада иң көчле монархия династияләренең берсе. 7856 Halloween, All Hallows' Eve) — Көнбатыш Аурупа илләрендә 31 октябре киченнән 1 ноябрьгә кадәр билгеләнгән бәйрәм. 7857 Hans Florian Zimmer; 1957 елның 12 сентябрендә туды) — кинофильмнарга үз музыкасы белән мәшһүр булган алман композиторы. 7858 Harcup,2009, 3 бит Журналистика эшчәнлеге киң җәмәгатьчелек һәм/яки җәмгыятьнең таррак сегментларыннан медиа продуктларны кулланучылар ихтыяҗларын күзгә алып алып барыла. 7859 Harry Potter and the Chamber of Secrets) — Гарри Поттер турында романнар сериясенең икенче китабы. 7860 Harry Potter and the Deathly Hallows) — Джоан Роулингның Гарри Поттер турында романнар сериясенең соңгы, җиденче китабы. 7861 Harry Potter and the Philosopher’s Stone) — Гарри Поттер турындагы романнар сериясенең беренче китабы. 7862 Harry Potter and the Prisoner of Azkaban) — Гарри Поттер турындагы романнар сериясенең өченче китабы. 7863 «Harry Potter») — инглиз язучысы Джоан Роулингның дөньякүләм мәшһүр булган романнар сериясе. 7864 Hawaii: The University Press of Hawaii, 1971 Ирландиядә инглиз һәм шотланд телләре диалектлары белән гел көндәшлектә булган ирланд теле, Ирландияның Бөекбританиядән бәйсезлек өчен сугыш башлануына кадәр шундый зур яклауны тапмаган иде. 7865 HD 188753 орбитасының сурәте Катлаулы йолдыз өчтән һәм моннан күбрәк йолдыздан гыйбарәт. 7866 Helena Bonham Carter, 1966 елның 26 маенда Лондонда туды) — инглиз актрисасы, Тим Бертонның рәсми булмаган хатыны. 7867 Hg—Ba—Ca—Cu—O(F) үтә үткәргечләрендә әлегә иң югары критик температурасы 138 К ачыла, 400 кбар басымында 166 К температурасына ирешә. 7868 H. H. Вечеслав бастырып чыгарган белешмәдә авыл Кулька-Куюк дип искәртелгән. 7869 Hilfswilliger - булышырга теләүче, нацистларга ирекле булышучылар) һәм Dirlewanger Waffen-SS махсус батальоны кергән. 7870 Holidays and observances: 15 January * Гыйнварның-февральның бар шимбәләре һәм мартның беренчесендә: 20px Аргентина – Гуалегуячу шәһәрендә дөньяның иң озын (2 айлык) бөтен ил карнавалы (en). 7871 Holidays and observances Célébrations * - Менорка утравында милли көн ( 1287 ). 7872 Holidays and observances * – Ватанны саклаучылар көне. 7873 Holidays and observances Райт бертуганнар көне * Бутан – Милли көн. 7874 Hornet-vespa.jpg Зур шөпшәлә́р (боҗаннар (Vespa)) - чын шөпшәләр ыругы. 20 гә якын төре билгеле, киң таралганнар; Россиядә 5-7 төре яши. 7875 Horse Botfly Imago.png Бөгәлчәннә́р яки көйгәвеннәр - ике канатлы бөҗәкләр отрядыннан өч семьялык: ашказаны бөгәлчәннәре (Gasterophilidae), борын-бугаз бөгәлчәннәр (Oestridae), тире асты бөгәлчәннәр (Hypodermaticae). 100 гә якын төре билгеле. 7876 Hugo Wolf), Австрия композиторы һәм музыка тәнкыйтьчесе. 7877 Hypsibiusdujardini.jpg Әкре́н йөрүчелә́р (Tardigrada) - умырткасыз хайваннар тибы. 400 дән артык төре бар, Татарстан территориясендә 34 төре билгеле, ләкин аларның саны 45 кә кадәр булуы ихтимал. 7878 H. Н. Вечеслав хезмәтендә Зур Кавал турында мондый мәгълүмат бар: «Авылдагы 160 хуҗалыкта 718 ир-ат һәм 618 хатын-кыз яши. 7879 H. Н. Вечеслав хезмәтендә Мәмдәл турында түбәндәге мәгълүматлар бар: «Авылдагы 135 хуҗалыкта 706 ир-ат һәм 700 хатын-кыз яши. 7880 H хәрефе татар кирилл әлифбасының Һ хәрефенә туры килә. 7881 IBM тарафыннан 1956-нчы елда тәкъдим ителгән каты дискларның бәясе һәм физик үлчәмнәре еллар узу белән кимегән, ә сыйдырышлыгы һәм тизлеге шактый арткан. 7882 IBM фирмасының ( 1981 ) беренче персональ санагы 16 разрядлы микропроцессор белән җиһаз-ландырыла. 7883 " Ib и Ic төрендәге үтә яңа йолдызлар элгәрләре - икеләтә системада урнашкан массив йолдызлар 1987A үтә яңа йолдызы II төрендәге үтә яңа йолдызлар " Элгәрләр: Кояш масассыннан 8-10 тапкыр зуррак массалы йолдызлар. 7884 ICQ — (I seek You — Мин сине эзлим) үзәкләштерелгән, Интернет аша тиз хәбәрләр ярдәмендә аралашу хезмәте. 7885 I-d диаграмма кыеклап почмак системасында төзелгән. 7886 III акт Сакчылар, халыкны җәзалап, Алмайның кая качканын әйттермәкче булалар. 7887 I-II бишьеллыкларда тегү фабрикасы “Кызыл тукучы” исемен ала. 7888 III вариант Бу уен иркен залларда яки ишек алдында, гадәттә, ир балалар арасында уйнала. 7889 III гасырдан готлар һәм бораннар кабиләләре Боспор патшалыгына һөҗүм итә башлыйлар. 7890 III гасырда Сычуань территориясе Шу патшалыгының нигезен хасил иткән. 7891 III гасырда хәзерге Украина территориясенә төньяк-көнбатыштан готлар керәләр һәм Ойум патшалыгын оештыралар. 7892 III дәрәҗә Дан орденының беренчесе сапер Г. Исраелянга бирелгән. 7893 III курсны тәмамлагач, җәйге каникул вакытында Терегулов Уфа губернасы Минзәлә өязе Акташ авылында эшли. 7894 III Украина фронтында укчы бүлгесендә Австрия җирендә яуга керә. 7895 III Украина фронты составында Маҗарстанны азат итүдә катнаша, Мор шәһәре тирәсендә яралана, Румыниянең Тимишоара шәһәрендә һоспитальдә дәвалана. 7896 I, II һәм III дәрәҗәләргә бүленгән. 7897 II Белоруссия фронтының 33- армия, 222- укчы дивизиясе, 787-укчы полкның укчы батальон командиры, өлкән лейтенант дәрәҗәсенә күтәрелә. 7898 II вариант Балалар кара-каршы ике саф булып тезеләләр. 7899 II вариант Балалар кул тотынышып түгәрәккә басалар. 7900 II вариант Балалар стенага яки коймага карап басалар. 7901 II вариант Бу уен гадәттә җәй көне тышта ир балалар арасында уйнала. 7902 II вариант Бу уен гадәттә күп кеше арасында уйнала. 7903 II вариант Бу уенда катнашучыларның берсе «Аксак мәче» була. 7904 II вариант Бу уен күбрәк мәктәп коридорларында, спорт залларында уйнала. 7905 II вариант Туп белән уйнала торган уен. 7906 II гасыр башыннан (271 елларда) — римлыларга, XI-XII гасырлардан маҗар кыйралларына (1541 елдан төрек солтаны протектораты астында) буйсынган булган. 7907 II гасырда Днепр буена күчеп утыралар һәм Ойум исемле дәүләтне коралар. 7908 II дәрәҗә Ушаков ордены көмештән генә эшләнә. 7909 II Әрҗәннән 273 кеше озатылып, 85е туган җиренә әйләнеп кайта алмый. 1941 елда Ленинградтан 293 һәм 309 санлы интернат-мәктәп балалары Әрҗәнгә эвакуацияләнә. 7910 II кинофестиваль II « Ефәк юлы » кинофестивале Көнчыгыш Кытайның Ефәк юлы (диңгез) башланып китә торган Фучжоу шәһәрендә 2015 елның сентябрендә үтә. 7911 II тип шикәр авыруы килеп чыкмасын өчен, олы кешеләргә (гомумән, 40 яшьтән узгач) бик үк шикәрле азыклар белән мавыгу кирәкми. 7912 II төр диабет вакытында нәселдәнлекнең тәэсире тагы да зуррак. 7913 II хатыны Әсма ( 1887 1941 ) * Балалары Фаикъ ( 1919 1941 ), Фәрит, Наил, Рәфыйка. 7914 "I ı" хәрефе татар кирилл әлифбасының "Ы ы" хәрефенә туры килә, нечкә е авазына каты ише булып тора, рус ы авазыннан э авазына якынрак. 7915 «IK» командасының үз символикасы да бар: «Сәләт-IK» тамгасы төшерелгән кара футболка. 7916 İldar Ğabdulla ulı İbrahimov (Илдар Габдулла улы Ибраһимов) – tanılğan ğälim, fän eşleklese, texnika fännäre doktorı (1966), RFA akademigı (1997), RFAneñ V.A.Steklov is. 7917 Instruction level parallelism (ILP)), җеп дәрәҗәсе параллелизмының да (eng. 7918 Intel ширкәтенең P5 Pentiumының ике суперскаляр арифметик мантыйк җайланмасы булган, аларның һәрберсе бер такт эчендә бер генә күрсәтмә кабул итә алган, әмма аларның FPU-сы (eng. floating poing unit, рус. 7919 International Animation Day) — берәр ничек тә анимация һәм мультипликация өлкәсендә эшләгән кешеләр бәйрәме. 7920 International Electrotechnical Commission) (IEC) бирелгән мәгълүматлар эшкәртү һәм бирелгән мәгълүматлар тапшыру тармагында бинар тапкырлагычлар өчен IEC халыкара стандарт атамалар һәм символлар кабул иткән. 7921 International Translation Day) — тәрҗемәчеләрнең һөнәри бәйрәме. 7922 Internet, Interconnected Networksтан кыскартылган) — мәгълүмати чыганакларның бөтендөнья глобаль системасы. 7923 Internetran яңалыкларны яисә башка мәгълүматларны Эш өстәленә куелган актив каналлар буенча алу мөмкинлеге туды. 7924 Iodium), I – Менделеевның периодик таблицасының VII төркемендә, 53нче санында урнашкан химик элемент. 7925 İoseb Besarionos dze Cuğaşwili) ( — ) — совет сәясәт һәм җәмәгать эшлеклесе, 1924 1929 ) — 1953 елларда СССБ җитәкчесе, совет диктаторы. 7926 IPA (ай-пи-эй) әйтелешенең ХФӘ ярдәме белән язылышы. 7927 Ireland, Republic of Ireland) – Көнбатыш Аурупада урнашкан дәүләт. 7928 ISA, Industry Standard Architecture), бу һәрвакыт бер үк сан була. 7929 ISBN 0-06-017052-2 (pp. 92-93) * Чаплинның яраткан комигы Бенни Хилл була. 7930 ISBN 0-520-01596-7 Аурупадагы Һуннар чорының беткәненнән соң да Греция һәм латин дөньясы хроникаларында Кара диңгез тирәсендәге регионында төркемнәрне "Һун" термины белән билгеләү дәвам иткән. 7931 ISBN 0-9530650-3-0 Әдәбият * Сарман районы энциклопедиясе (төзүче Дамир Гарифуллин ). 7932 ISBN 5-03-001147-1 һәм бүгенгесе көндә булган барлык график интерфейслы операцион системаларны башлап җибәрүче варислар арасында беренче урында тора. 7933 ISBN 5-295-03683-9 * Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмә). 7934 ISBN 5-7659-0425-4 ). 1780 елда шәһәр статусын ала, Сарапул өязенең үзәге була. 7935 ISBN 5-9533-1543-0 диюе Владимирның әнисе һәм воевода Добрыняның бертуганы статусына ишарә булу аркасында икесенә таба да мәсхәрә итү буларак кабул ителә. 7936 ISBNның һәр саны аерым мәгънәгә ия. 7937 İske Çәçqab, Урман Чәчкабы, Urman Çәçqabı, рус. 7938 ISO 4217 стандарты буенча акча берәмлеге коды — UAH, сан коды — 980. Акча берәмлеге исеме әле Киев Русе заманыннан кулланыла. 7939 IV б.э.к. гасырда Ахәменид дәүләтенә керә, ике сатрапиягә бүленә. 7940 IV гасырда монда Чэн варвар патшалыгы оешкан. 7941 IV гасырыннан хәзерге Украина территориясендә славян кабиләләре урнашырга башлыйлар. 7942 IX-X гасырларда Македония территориясында феодаль мөнәсәбәтләр формалаша, христианлык киң тарала. 7943 IX гасырда — X гасыр башында көнчыгыш Аурупа халыклары Весь — Балтыйк буе фин кабиләсе, аннан вепслар һәм өлешчә кареллар килеп чыккан. 7944 IX гасырда Македонияның күп өлеше Беренче Болгар Патшалыгына керә. 7945 IX гасырда марилар славян кешеләре белән бәйләнешкә керә. 7946 IX гасырда минбәр югары мәйданчык һәм баскыч өстендә урнашкан, өсте такта белән ябулы, гыйбадәт кылучыларга таба юнәлгән биек трибуна рәвешен ала. 7947 IX гасырдан башлап авыллар барлыкка килә башлый. 7948 IX гасырда хәдисләрнең зур өлеше (мөселман феодалларына, шулай ук руханиларына ошап җитмәгән хәдисләр) Сөннәдән алып ташлана. 7949 IX — гасырларда исә Венеция Европаның көчле сәүдә һәм диңгезчелек үзәгенә әверелә. 7950 IX гасырның азагы, X гасырның башында монда беренче феодаль дәүләт барлыкка килгән, аны Болгар йорты дип атаганнар. 7951 IX Зәбур - Иске Гаһеднең бер китабы. 7952 I акт Пролог белән I акт арасында берничә ел үткән, Алмай сылу егеткә әйләнгән. 7953 I Балтик буе фронтының 1971- артиллерия полкында (45- артиллерия бригадасы, 51- армия) орудие командиры була. 7954 I буын су асты көймәләр Файл:SSN571. 7955 I б.э.к. меңьеллыкта гарәпләр башка семит халыкларыннан аерыла башлаган. 7956 I г. 1нче яртысы, Эрмитаж Калифорниядәге пыяла тау, Метеорит төшүдән тау токымында пәйда булган минерал. 7957 I дәрәҗә Ватан сугышы ордены белән бүләкләнә. 7958 I дәрәҗәлесе – югары дәрәҗә. 7959 I дәрәҗә орден белән колхозчы М.С. Аксенова, II дәрәҗә орден белән кибетче Е.С. Аввакумова, III дәрәҗә орден белән йорт хуҗабикәсе А.С. Андриевских бүләкләнә. 7960 I дәрәҗә орденның билгесе бер-берсе өстенә куелган ике дүртпочмаклы йолдыздан тора. 7961 I дәрәҗә югарырак санала. 7962 I Дөнья сугышы 1914-енче елның августында башланган. 7963 I кинофестиваль Оештыручылары: КХР матбугат, басмаханәләр, радио, кинематография һәм телевидение буенча баш дәүләт идарәсе һәм Шэньси провинциясенең халык хөкүмәте. 7964 I кышкы олимпия уеннары 1924 (1924 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1924) — 1924 елның 25 гыйнвареннән 5 февраленә кадәр Франциянең Шамони шәһәрендә узган «Кышкы спорт төрләре атналыгын» беренче кышкы Олимпиада уеннары дип атыйлар. 7965 I Кышкы Универсиада 1960 нчы елда Шамонида ( Франция ) уздырыла. 7966 I меңьеллык башы III гасырдан башлап Эстония территориясендә археологик мәгълүмат буенча аерым этник төркемнәрнең формалашуын күзәтергә була. 7967 I Олимпия уеннары плакаты I Олимпия уеннары бик уңышлы уза. 7968 I Пушкин премиясе патша заманында, II Пушкин премиясе ( 1988 2005 ) А. Тепферның алман фонды тарафыннан булдырылган. 7969 I тип шикәр авыруы башланган кеше күп итеп су эчә башлый. 7970 I том» ( 2002 ) китабы өчен * Г. Ибраһимов премиясе ( 1996 ) БР язучылар берлеге әгъзасы ( 1996 ) Хәтер «Бельские просторы» журналы һәр елны Р. Назаров шигырьләрен рус теленә тәрҗемә итү буенча иҗади конкурс уздыра. 7971 I һәм II Бөтен башкорт корылтае Башкорт мәйдан (үзәк) шурасын (советын) төзү һәм "Башкорт" гәзитен чыгару турында карар кабул итә. 7972 I һәм II дәрәҗәләргә бүленгән. 7973 I Эткол җидееллык мәктәбен, Темәстә педагогика укуханәсен ( 1952 ), Стәрлетамакта педагогия институтын ( 1958 ), ССРБ ФА БФ тарих, тел һәм әдәбият институты асприантурасын ( 1961 ) тәмамлый. 7974 I Ярослав заманыныда беренче урыс кәшишханәләр (монастырлар) барлыкка киләләр. 7975 Jacopo Zucchi - The Assembly of the Gods.jpg Э́пос (борынгы грекча έπος – «сүз») – әдәбиятның иртә үсеше дәрәҗәсендә язылган каһарманнар турында поэма. 7976 James Parkinson), инглиз табибы. 7977 JavaScript шулай ук "веб өчен ассемблер" дип танылган: кайбер веб кушымталарның клиент өлешен JavaScript-ка компиляцияләнә торган телләрдә язалар (мәсәлән, CoffeeScript, ClojureScript яки TypeScript). 7978 Java телендә язылган программалар гадәттә махсус байт-кодка әйләндереләләр, шунлыктан, санак артхитектурасына бәсез рәвештә, теләсә кайтсы виртуаль Java-машинада башкарыла алалар. 7979 Jean-Paul Charles Aymard Sartre; 1905 елның 21 июне — 1980 елның 15 апреле ) — күренекле француз фәлсәфәчесе, атеистик экзистенциализм вәкиле, язучы, драматург һәм эссечы, педагог. 7980 «Jive prodaction», Радик Сәлимов һәм DJ ART белән уртак проектларында өр-яңа микслар өйрәнә. 7981 Josiah C. Nott һәм George Gliddon ясаган Җирдәге җирле расалар (1857) рәсеме кара тәнле халыкны акsл ягыннан актәнлеләр һәм шимпанзелар арасында урнаштыра Расизм — фәнгә каршы концепцияләр җыелмасы. 7982 Journée mondiale de l'océan) — БМО истәлекле көне. 2009 елда расланды. 7983 JPG Җилкәнканатлыла́р (Papilionidae) - чукмармыеклы көндезге күбәләкләр семьялыгы. 530 дан артык төре билгеле, күбесе тропикларда тереклек итә; Россиядә якынча 40 төре бар. 7984 JS), шулай ук ECMAScript исеме астында танылган (стандартта шушы, товар билгесе астында булмаган, исеме белән атала), динамик программалау теле. 7985 Kälimullin Barıy Ğibät ulı) - совет архитекторы, педагог, җәмәгать эшлеклесе. 7986 Kara 2007 елда дүрт әгъзадан орган R&Bтөркеме буларак оеша, аларның образы күбесенчә "көчле кызлар" принцибына таяна. 7987 KAZANSUMMIT — Казан шәһәрендә узучы халыкара икътисади саммит, РФ һәм Ислам дөньясы илләре өчен икътисади мөнәсәбәтләрне ныгытуда төп мәйданчык булып торучы халыкара очрашу. 7988 KGB төркеме үзенең беренче "ТАТАРСТАН POYEZI" альбомын "Akbazar Oy"дә 2003 елда чыгара. 7989 Kingdom of Swaziland; свати Umbuso weSwatini) – Африканың көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан, КАҖ белән чиктәш булган, кечкенә, дөньяның иң фәкыйрь илләренең берсе. 7990 Konieczny (2009) Morell (2011), p. 332 2012 нчы елның апрель аена 39 танылган Викимедиа бүлеге эшли. 7991 K. Бюхер (1847—1930) музыканы борынгы кешеләрнең хезмәт процессындагы ритмнарына бәйле күренеш дип фикер йөрткән. 7992 K. Штумпф (1848—1936) музыкадагы беренче тәҗрибәләрне кешеләрнең тавыш сигналларында күргән, ә Ж. Комбарьё (1859—1915) әлеге сәнгати күренешне әфсенчелек белән бәйләп аңлаткан. 7993 Lady Gaga) — америка җырчысы, биючесе, диджее һәм композиторы. 7994 Landnámabók мәгълүматына караганда Исландиядә кешеләр безнең эраның 874-енче елында яши башлаган, ул вакытта җитәкче Ингольфр Арнарсон утрауда беренче даими яшәүче булган. 7995 latissimus), беренчеләренең аркасы коңгырт-кара, икенчеләренең - куе яшел төстә, күкрәк калканын һәм канат өслекләрен саргылт тар кайма уратып алган. 7996 Leccinum variicolor) Тасвирлануы Таралуы Каен белән микоризаны булдыра. 7997 Liberty Enlightening the World) — АКШның иң мәшһүр сыны, шулай ук « Нью-Йорк һәм АКШ символы», «Азатлык һәм демократия символы» дип атала. 7998 LinuxHbi яклаучылар, ирешелгән уңышны ныгыту өчен, әлеге операцион системага ярдәм итүче гамәли программа белән тәэмин ителешне җитештерүчеләрнең күбрәк булуы кирәк дип саныйлар. 7999 Linux җитәкчелегендә бер үк вакытта берничә программа кертергә мөмкин, һәм алар барысы да процессор ресурсларыннан бергәләп файдаланалар. 8000 Linuxның үсеше уннарча мең программачыларның хезмәтенә бәйле. 8001 Linux төшенә һәм Google ширкәте эшләгән үзенең Java виртуаль машинасына нигезләнгән. 8002 LiveDVD ярдәмендә урнаштыру барышында күпкә кулайрак мөмкинлекләр бар, мәсәлән, анда урнаштыруны график юл белән генә түгел, «Desktop» юрамасындагы кебек, шулай ук текстлы, «Alternate» юрамасындагы кебек, режимнар кулланырга мөмкин. 8003 London Evening News. 24 December 1925. p. 1. 1926 елда Винни-Пух турындагы хикәяләр аерым китап буларак чыга ( ). 8004 Lordi төркеме 51нче Евровидениядә җиңеп, үз дәүләтенә киләсе бәйгесен үткәрү хокукын алган иде. 8005 Louis корабыннан төшүне тыя, һәм нәтиҗәдә аларга Аурупага кире кайтырга туры килә. 8006 Luban, Law's Blindfold, 23 Хокук: * кешеләр җәмгыятьнең көндәлек тормышында эшли алган һәм алмаган эшләр чикләрен билгеләүче кануннар, кагыйдәләр һәм принципларның системасы, үтәлүе җәмгыяви институтлары ярдәмендә раслана. 8007 Lufthansa очкычында 13 рәт юк Австрия композиторы Арнольд Шёнберг шулай ук 13 саныннан курыккан. 8008 Łukasz Biegański) - татар нәселеннән чыккан Варшава герцоглыгы һәм Польша Патшалыгы армияләре җитәкчесе. 8009 "L" хәрефе кирилл әлифбасының "Л" хәрефенә туры килә. 8010 M3/M5 «Стюарт» — тарихта иң куп ясалган җиңел танкы Җиңел танк — танклар төрләренең берсе. 8011 Macmillan Publishers нәшрияты хуҗасы булган. 8012 Mac OS компьютерларында куяр өчен төймәләренә басарга кирәк. 8013 Mac OS — үзенең ышанычлылыгы нигезендә икенче урында торучы операцион система. 8014 Madrid Football club исеме астында мәгълүм булган бу такымны ике туган Падрос һәм Хуман Паласиос ачалар. 1920 елның 29 нчы июлендә Испания патшасы Альфоне XIII бу клубка "Патша", испанча "Real", титулын өсти. 8015 Mail.ru сәхифәсенең гомуми порталлар эшчәнлеген үз өченә ала. 8016 Mao Zedong, 毛泽东), Кытай җитәкчесе. 8017 Marcus Ulpius Nerva Traianus) (53-117) - Борынгы Рим императоры 98-117 елларда, гаскәр башлыгы, Антонин нәселеннән. 8018 Mariana Caluschi (Румыния) үзенең «Nanopsychology in the Extreme Future»мәкаләсенең күп өлешен Р.Гарифуллинга багышлый. 8019 Martin Heidegger; 1889 елның 21 июне — 1976 елның 15 апреле ) — күренекле алман фәлсәфәчесе, атеистик экзистенциализм вәкиле һәм эссечы. 8020 Metallica гомумән метал усешенә зур йогынты ясаган һәм Slayer, Megadeth, Anthrax музыкаль төркемнәре белән беррәттән «трэш-металның зур дуртлегенә» керә. 8021 Metallica — музыканы треш-метал һәм хеви-метал стилләрендә башкаручы америка метал-төркеме. 8022 Metallicaнын элеккеге катнашучысы Dave Mustaine Metallica очен берничә җыр язганнан соң бу төркемнән китеп үзенең Megadeath төркемен барлыкка китерә. 8023 Mi-8 ) - Совет/ Рәсәй күпмаксатлы боралагы. 8024 Michael Joseph Jackson; 1958 елның 29 августы — 2009 елның 25 июне ) — мәшһүр АКШ поп-җырчысы, биюче, җырлар авторы. 8025 Michael Smith) — Канада биохимигы, химия буенча Нобель премиясе лауреаты (Кэри Муллис белән бергә). 8026 Microsoft Office 2007 дән соң (ул уникенче иде) ундүртенче пакетка анонс ясалды. 8027 Microsoft OneDrive (кыскача — OneDrive; элеккеге исеме Windows Live SkyDrive; башта Windows Live Folders) 2007 елның август аенда болытта мәгълүмат саклау өчен ясалган интернет-сервис. 8028 Microsoft компаниясенең яңа 2012. 8029 Mild ale) — йомшак арпа тәмле аз алкогольле эль, алкоголь күләме 3%—3,6% * Аксыл эль (ингл. 8030 «Mission: Impossible II», «The Rock», «Гладиатор», «Мисыр принцы», «Пёрл-Харбор», «Мадагаскар», «Мадагаскар 2», «Код да Винчи», «Кариб диңгезе юлбасарлары: Мәет сындыгы», « Кариб диңгезе юлбасарлары: Дөнья чигендә » кебек фильмнарга музыканы нәкъ ул язды. 8031 Monı da qarağız * Польша-Литва татарлары Ädäbiät * Равил Фәхретдинов. 8032 Monte Bianco, туры тәрҗемәдә «ак тау») — Көнбатыш Аурупаның иң биек булган кристаллик таулар массивы. 8033 Morbilli ) — кешенең кискен йогышлы авыруы. 8034 Motorola DynaTAC 8000Х ут-диодлы дисплей белән җиһазландырылган һәм төзелеш кирпече зурлыгында булган. 8035 MPAA оешмасыннан фильм PG рейтингын алды. 8036 MS-DOS 2.0 юрамасын башлап, кулланучылар агачсыман структурада оештырылган файллар белән идарә итү мөмкинлегенә ирешәләр. 8037 MS-DOSHbm экраны 1985 елның ноябрендә MicroSoft фирмасы Windows 1.0 операцион тышчасын чыгаруы турында белдерә. 8038 MS-DOSHUH үсешенә ПКда каты дискларның барлыкка килүе һәм аларның мәгълүмат сыйдырышлыкларының зураюы йогынты ясый. 8039 MTV каналы "Дуслар" сериалын 1990-нчы елларның иң мөһим вакыйгалар исемлегенең бишенче урынына урнаштырды. 8040 Muineachán) – Ирландия Җөмһүриятенә 1926 елда, ил Бөекбританиядән бәйсезлек алгач, кергән. 8041 Muso Koдан ике трек, I Ka Barra һәм Din Din Wo, Microsoft Windows Vista составына кертелә, һәм бу музыка миллионнарча тыңлаучыларга тәкъдим ителә. 8042 My Opera — Opera браузерын кулланучылар җәмгыять үзәге. 8043 Mystic ) покемоннар акыл өчен җиңәләр дип ышаналар, ә "Инстинкт" ( ингл. 8044 Nevermind атнага 400 мең данә санында сатыла, ә 1992 елда ул Billboard чартының 1нче урынын яулый. 8045 New York: Mouton de Gruyter, 1996 Перу’ның мәгариф системасы күбесенчә илнең рәсми теле булган испанча теленә нигезләнә. 8046 NGC 3001 — Яңа гомуми каталогта галактика буларак теркәлгән. 8047 NGC 3008 — Яңа гомуми каталогта галактика буларак теркәлгән. 8048 NGC 4414, Вероника Чәчләре йолдызлыгыннан диаметры якынча 56 000 яктылык елы тәшкил иткән спиральсыман галактика. 8049 Niagara Falls) — Төньяк Американың Канада һәм АКШ чигендә урнашкан Ниагара елгасындагы өч шарлавыкларның гомум исеме. 8050 Nirvana 1985 елда Курт Fecal Matter исемле музыкаль төркемне оештыра; ул бас-гитарист Дейл Кровер, барабанчы Грег Хокансон һәм үзе Кобейннан — вокалист һәм гитаристтан - тора. 8051 Nirvanaның халыкара аренадагы даны публиканың игътибарын Сиэтлның гранж сценасына юнәлтә. 8052 NO II-циклы: CN, NO I һәм NO II өч өлешле CNO-циклын төзиләр. 8053 NO I-циклы ( кислород яну): NO I-циклы CN-циклында энергия чыгаруны арттыра. 8054 Northrop Grumman ширкәте тарафыннан эшкәртелгән. 8055 ODP мәгълүмат җыелмасы RDF-нөсхә рәвешендә дә чыгарыла. 8056 One former institute, the Халыкара хатыннар хәлләрен яхшырту фәнни-тикшеренү һәм укыту институты (INSTRAW), 2011нче елның гыйнварында БМО системасының башка элементлары белән берләшеп яңа БМО Хатыннар оешмасынә әверелде. 8057 Online Originals нәшер иткән электрон китап хәтта Букер премиясенә лаек була. 8058 Opera mini – кәрәзле телефоннар өчен браузер. 8059 Oscar Fingal O’Flahertie Wills Wilde, 1854 елның 16 октябре — 1900 елның 30 ноябре ) — мәшһүр ирланд язучысы, шагыйре. 8060 OS-CON (яки OC-CON) конденсаторлар – алар стандарт электролитик конденсаторлардан арзанрак бәягә озынрак яшәү дәвере тәэмин итә торган полимерлашкан органик ярымүткәргеч каты җисем – электролит тибындагы конденсаторлар. 8061 Österreich) исеме килеп чыкан. 8062 Oxyethira һәм Agraylea ыругы личинкалары фәкать үз сыекчаларыннан гына үтә күренмәле оялар төзиләр, шунлыктан яхшы күренәләр. 8063 Ö хәрефе кирилл әлифбасының Ө хәрефенә туры килә. 8064 Pale ale) — аксыл салат нигезендә кайнатыла торган эльнең иң популяр төре. 8065 Partial Response Maximum Likelihood, PRML) һәм Рид-Соломон хата төзәтүен куллана, шуннан соң шул бирелгән мәгълүматны стандарт интерфейс рәвешендә чыгара. 8066 «Pax Islamica» ( Мәскәү ) журналы баш мөхәррире ( 2007 ). 8067 Penisola italiana — Италия ярымутравы; шулай ук Penisola appenninica) — Аурупаның иң зур ярымутрауларның берсе. 8068 Persea americana) – лавр гаиләдә булган яшел үсемлекләрнең төре, шулай ук алай шул үсемлекнең җимеше атала. 8069 Philosophical Forum. 30 (4): 329-46 Һәйдеггер Платондан башлап Көнчыгыш фәлсәфәсе берәр нәрсәнең булу турында Бар Булучы күзлегеннән карау урынына, булу хәле күзлегеннән карап хата ясаганын белдергән. 8070 PIN диодлары PIN диодының үзәк кушылмасыз, яки “эчке” катламы бар, ул p-тип/”эчке”/n-тип структура тәшкил итә. 8071 Pokestops ), анда кыйммәтле әйберләрне табып була, һәм "гимнар" ( ингл. 8072 President) — юридик яктан берәр илнең яки административ берәмлекнең сайланган дәүләт башлыгы. 8073 Principado de Andorra) – диңгезгә чыгышы булмаган Аурупаның кече илләрдән берсе. 8074 Puff and Dart «Сулыш чыгару һәм дротик» уены Дротик (кыска саплы сөңге) исемле сугыш коралары инде берничә гасыр билгеле. 8075 Punk rock) — 1970нче елларда АКШта барлыкка килгән рок-музыка жанры. 8076 P-дулкынның тизлеге токымдагы тавыш тизлеге белән бер. 8077 "P" хәрефе кирилл әлифбасының "П" хәрефенә туры килә. 8078 Qama (татар латин әлифбасында) * Кама (tat.lat. Qamá) (Lutra lutra) — сусар гаиләлегенә караган имезүчеләр ерткыч кыйммәтле тиреле җир-су җәнлеге. 8079 Q фактор Идеаль индуктивлык кәтүгендә чолганыш аша токның микъдарына карамастан, югалтулар булмаячак. 8080 Q хәрефе кирилл әлифбасының К хәрефенә (каты сузык алдында, каты сүзләрдә) һәм къ дифтонгына туры килә. 8081 RAID субсистемалар өчен бирелгән мәгълүматлар һәм хата ясауга тотрыклылык таләпләре шулай ук чын сыйдырышлыкны киметә. 8082 Räşid Ǧali ulı Sönniev, 2010 Räşid Ğäli ulı Sönniev (Рәшит Гали улы Сөнниев) – tanılğan Räsäy ğälime, cämğiät eşleklese. 8083 Recent studies from the Франкфуртта урнашкан Гёте университытында () уздырылган соңгы фәнни тикшеренүләр күрсәткәненчә, шундый сыйфатның саесканнарда да булырга мөмкинлеген күрсәтә. 8084 Red ale) — кызгылт төсле аксыл эль, биттер белән охшаш тәмле. 8085 Regne d'Espanya, баскча Espainiako Erresuma) – Көньяк Аурупаның көнбатышында урнашкан зур булмаган дәүләт. 8086 Reichstag — «Империя җыелышы») — Берлинда урнашкан мәшһүр тарихи бина. 8087 República de Chile) – Көньяк Американың көнбатышында урнашкан дәүләт. 8088 République du Sénégal) — Сенегал елгасыннан көньягында урнашкан Көнбатыш Африка дәүләте. 8089 Rock сүзе ( инглизчәдән «селкетү», «тирбәтү», «чайкалу») әлеге юнәлешләргә хас ритмик хәрәкәтләргә ишарәли, roll, twist, swing, shake атамалары белән аналогиядә (киң билгеле музыка һәм бию атамалары). 8090 RSS логотибы, гомүми буларак, подкастны билгеләү өчен кулланыла. 8091 Ru Group инвестиция төркеменә керә. 8092 Ruга охшаш Сораулар һәм Җаваплар сервисы кертелә. 8093 RU дип аталган),сыйныфташларны һәм беркурсташларны,яңа һәм иске дусларны табу өчен кулланыла. 8094 Rzeczpospolita исеме Речь Посполитая (1569—1795) дәүләте белән тарихи дәвамчылыкны күрсәтә. 8095 Sadri Maksudi Arsal) — Русия һәм соңыннан Төркия сәясәтчесе. 8096 Saint Vincent and the Grenadines, /seɪnt ˈvɪnsənt ænd ðə ɡrɛnəˈdiːnz/) — ул Кече Антиллар утраулар аркасында, Кариб Диңгезенең көнчыгыш чигендә, соңгысы Атлантик Океан белән очрашкан Җил Таба Утрауларның көньяк өлешендә булган утрау дәүләт. 8097 Samsung шул ук форм факторны үзенең продукт әдәбиятында "1.3 дюйм" китергече дип атый. 8098 Sarehole) яши башлый. 8099 Saving Decisions and Basic Needs in Developed Countries" ("Сайлап алу иреге чикләре. 8100 Schlegel): 1) немец фирмасы исеме. 8101 Schweizerische Gemeinnützige Gesellschaft — SGG) исемле иҗтимагый оешма илнең яңа һимнына бәйге игълан итте. 8102 SCSIның башта 8 параллель үткәргеч аша максималь 5 мегабит/с бирелгән мәгълүматлар дәрәҗәсе өчен фәкать бер 5 MHz сигнал ешлыгы булган, әмма соңрак бу сан кинәт арткан. 8103 Sénégal) — рәсми исеме Сенегал республикасы (фр. 8104 Serenissima Repubblica di San Marino) – дөняда иң кечкенә дәүләтләрнең берсе. 8105 «Siesta» сүзе һәм «sestear» фигыле латинча «hora sexta» (ягъни — «алтынчы сәгать», өйлә мәгънәсендә) сүзеннән килеп чыккан. 8106 Sima Qian, "Shiji", Bo-na, 1958, Ch. 110, p. 1a Бернинди аргументларны китермичә, алар Xunyu һәм исемнәре Хань династиясе заманында Xiongnu/Хунну (匈奴) дип аталган халыкны билгеләү өчен кулланылган дип әйтәләр. 8107 Sioux State) Мәйданы 183,272 мең км² (штатлар арасында 19нчы урын), аларның 97,6% – җир. 8108 Skype ( «скайп» дип әйтелә) — бушлай, ябык кодлы программа тәэминаты, Интернет белән санак арасында шифрлы тавышны (VoIP) куллану өчен хезмәт итә, шулай ук түләүле рәвештә гади телефоннарга шалтыратырга мөмкин. 8109 Slayer Slayer Metallicaга караганда күпкә түгел әкремаллырак, һәм аларның дебют альбомы Show No Mercy 1983 елда чыга. 8110 Sleep) дип аталучы режимнан торгызылу вакыты берничә секундка кадәр вакытны алып торырга мөмкин. 8111 Smardz-Morchella-Ejdzej-2006.jpg Сумкалы гөмбәләр (аскомицетлар (Askomycetes)) - югары төзелешле гөмбәләр классы. 30 мең төрне үз эченә алган 2 меңгә якын ыругы билгеле. 8112 S.M.A.R.T. системасы ECC һәм реконфигурацияләрнең гомуми саны белән фиксацияләнгән хаталарның гомуми санын саный, чөнки шундый хаталарның күп очравы каты диск ватылуын алдан фараз бирә ала. 8113 SMP системалар аз сандагы үзәк эшкәрткеч җайланмалар белән чикләнгән, ә шул ук вакытта NUMA системалар меңнәрчә эшкәрткечләр белән төзелгән булган. 8114 Sochi Jazz Festival» халыкара джаз фестивале * «Вейсэ Jazz-2013» халыкара джаз фестивале Бүләкләре, мактаулы исемнәре Кызыклы факт Оркестрдагы 20 башкаручы арасында бер генә хатын-кыз - Анна Кожевникова (флейта). 8115 Sociedad de Naciones) — Версаль килешүе буенча төзелгән халыкара оешма. 8116 Sony VAIO ноутбугыннан 2.5’’ SATA каты диск саклагычы Тәлинкәләрнең һәм уку-язу башларының озынлыгын күрсәтү өчен үлчәмле сызгыч белән 8’’, 5.25’’, 3.5’’, 2.5’’, 1.8’’ һәм 1’’ каты дисклы алты каты диск саклагычы. 8117 Sony ширкәте трилогиядән соң фильмнар сериясе яңадан төшерергә карар кыла. 8118 Southern short-tailed shrew.jpg Җир тычканнары́ (Soricidae) - бөҗәк ашаучылар отрядыннан имезүчеләр семьялыгы. 21 ыругны, 300 гә якын төрне үз эченә ала. 8119 «StatCounter» мәгълүматлары буенча браузер популярлыгы буенча өченче урында, ә 2011 елның гыйнвар аена аның базар өлеше 15,55 % тәшкил итә. 8120 Statue of Liberty, тулы исеме — Дөньяны яктыртучы азатлык, ингл. 8121 stel­lata) һәм кара бүксәле гагара (G. 8122 Strandgata урамы Шәһәрнең төп казанышлы урыны - Викинглар авылы. 8123 Stratio fg01.jpg Арысланча́ чебеннә́р (Stratiomyidae) - чебеннәр семьялыгы. 1,5 меңләп төре билгеле, аларның күбесе тропикларда, Россиядә 200 ләп төре яши. 8124 Strepsiptera-halictophagida.gif Җилпәве́ч канатлыла́р (Strepsiptera) - бөҗәкләр отряды. 300 гә якын төре билгеле, Татарстан территориясендә төр составы өйрәнелмәгән. 8125 Sudan), тулы исем — Судан Җөмһүрияте ( гарәпчә جمهورية السودان‎‎ (Җөмһүриййат ас-Судан), ингл. 8126 Superjet-100 очкычы 10-15%ка Русия җиһазларыннан гына тора. 8127 Święta * 20px Непал – бердәмлек көне ( 1768 ел ). 8128 Święta * Филлипиннар — Конституция көне. 8129 "S" хәрефе кирилл әлифбасының "С" хәрефенә туры килә. 8130 Tartary, Great Tartary - XIII-XIX гасырларда Урта Авразия регионың исеме, Алтын Урда дәүләтенә буйсынган зур регионның XVIII гасыр ахырына кадәр яшәгән географик атамасы. 8131 TATARICA 1970 елның 15 ноябренда Һелсинки университеты тюркология доценты, фәлсәфә докторы һәм вице-судья Үмәр Даһерның 60 яшьлек юбилее уздырыла. 8132 Tatarica — күп мәгънәле сүз. 8133 « Tatariсa » оркестры 1993 елда консерватория студентлары, аспирантлары, мөгаллимнәре катнашында « Tatariсa » оркестры оештыра. 8134 Tatariсa («Татарика» камера оркестры) — Казан дәүләт консерваториясенең татар сәнгате факультеты каршында эшләүче камера оркестры. 8135 TATAR” доменында теркәлү узу мөмкинлеге бирә. 8136 TDK шулай ук магнит башта яңа материал кулланган һәм аның структурасын язу тыгызлыгын киңәйтү өчен конструкциясен яңадан үзгәрткән. 8137 TED конференциясендә чыгыш ясаганы бар. 8138 Television һәм Chuck Lorre Productions оештырган төшерүләрне теләсә кем килеп күзәтә ала. 8139 Tháp Rùa, татарча укылышы Тһап Зуа яки Тһап Жуа) — көньяк утрауда урнашкан, 1886 елда салынган һәм артык биек булмаган манара. 8140 The Bartimaeus Trilogy) — Джонатан Страуд тарафыннан язылган фэнтези жанрындагы романнар сериясе. 8141 The Beatles төркеменең беренче язмалары да шул стильдә эшләнә. 8142 The Beatles төркеме рок-музыкага зур йогынты ясаган һәм белгечләр тарафыннан XX гасырның иң уңышлы төркемнәреннән берсе дип санала, төркемнең уңышлары табыш ягыннан да, иҗат ягыннан да бик күп. 8143 The Doors төркеме дә үз концертларында бу җырны еш башкара, ә 1971 елда бу җырны үзенең L.A. Woman дип аталган альбомы составына кертүгә ирешә. 8144 The Signing of the Peace Treaty of Versailles 1919 елгы Версаль тынычлык килешүе - 1914 1918 еллардагы Беренче бөтендөнья сугышын рәсми тәмамлаган килешү. 8145 Thinkpad эчендә корылган акселерометр кискен, үтә хәрәкәт детектланса, эчтәге каты диск башлары теләсә нинди потенциаль бирелгән мәгълүматлар югалуын яки сызу дефектлары рискын киметер өчен автоматик рәвештә үзләрен чыгаралар. 8146 Thrash metal шулай ук Black metal, Death metal кебек музыка жанрларына йогынты ясаган. 8147 Thrash metal (шулай ук speed metal кебек тә билгеле)- heavy metal ның бер юнәлеше, бик тиз уйнала торган һәм агрессив музыка буларак характерлана. 8148 Thread level parallelism (TLP)) берсе өстеннән берсенең хас булган өстенлеге юк; алар фәкать үзәк эшкәрткеч җайланма параллелизмын арттыруның төрле ысуллары булып тора. 8149 Tim Burton's Alice in Wonderland) — режиссеры Тим Бертон булган, Линда Вулвертон сценариясе буенча төшерелгән фильм. 8150 TOEFL (Test of English as a Foreign Language) — инглиз теле белүен тикшергән стандартлаштырган махсус тест-имтихан. 8151 Torf ) — янучан файдалы казылма; сазлык эчендә тулысынча таркалмаган үсемлек һәм микроорганизмнар калдыклары туппланмасыннан барлыкка килә. 8152 «Tournee du Chat Noir» кабаресының 1896 елда Теофиль-Александр Стейнлен ясаган рекламасы исә Парижның бер символы да булып тора. 8153 Türkler, берлек сан Türk) – төрки халыкларга кергән, якынча 84 000 000 санлы халык. 8154 TV реклама слайд, киноролик яки видеоролик рәвешендә булырга мөмкин. 8155 Tарих «Борисоглебское» һава аланы 124 номерлы заводы белән бергә 1930-елларда ачылган. 1941-1945 елларда КАҖБ 10 мең артык хәрби очкычлар Pe-2 җитештергән һәм «Борисоглебское» һава аланыннан фронтка җибәрелгән иде. 8156 Tарихи чыганакларда сүзгә алынган иң борынгы һәйкәл 295 ел (б. 8157 Tәрҗемәи хәл 1893 елда Вильно губернасы Лида өязе Лида шәһәрендә туган. 8158 "t" хәрефе кирилл әлифбасының "Т" хәрефенә туры килә. 8159 U-2 - АКШ күзәтче-очкычы Lockheed SR-71 - АКШ зур биеклектәге күзәтче-очкычы ( 1994 ) Күзәтче-очкыч - һава күзәтчелеген алып бара торган очкыч. 8160 U 2 тигезләмәсен U 1 ка бүлгәч түбәндәге нисбәтне табабыз: Идеаль трансформатор тигезләмәләре Идеаль трансформатор – ул чолганыш җылытуына һәм чолганышларның тарату агымнарына энергия югалтулары булмаган трансформатор. 8161 Ubuntu Wiki Ubuntu, шулай ук киң интернационализацияләшкән, бу исә максималь рәвештә күптөрле телләргә ия булган кулланучыларны җәлеп итә. 5.04 брамасыннан башлап төп кодировка иттереп UTF-8 санала. 8162 Ubuntu'ны каты дискка урнаштыру өчен Ubiquity ( ) график урнаштыргычы кулланыла. 8163 Ubuntu эшләсен өчен 256 мегабайт RAM һәм, каты дискка урнаштырганда, дүрт гигабайт буш тирәлек. 8164 Üç Tarzı Siyaset) исемле мәкалә яза. 8165 Ulster Scots яки Ulstèr-Scotch) дип аталган диалекты та сакланып калган. 8166 United States Congress) — ның федераль канун чыгару органы. 8167 Urticaceae) — розачәчәклеләр тәртибенә керүче чәчәкле үсемлекләр. 8168 US китапларны үзенә алмый – бары тик әсәрне электрон китап рәвешенә китерә һәм интернетта сату мөмкинлеге бирә. 8169 US — татар телендә электрон китап чыгарырга теләгән авторлар белән эшләүче нәшрият-кибет. 8170 "U" хәрефе кирилл әлифбасының "У" хәрефенә туры килә. 8171 Vallum Hadriani) — 122 һәм 126 елларда Рим империясе тарафыннан төзелгән таш дивары. 8172 Vasco da Gama; 1469–1524) – Португалия сәяхәтчесе, Һиндстанга диңгез аша сәяхәт иткән беренче аурупалы буларак билгеле. 8173 Venus (Veneris) Венера — борынгы римлыларда мәхәббәт алиһәсе) — йогышлы авыруларның аерым бер группасы, алар күбесенчә җенси юл белән күчәләр. 8174 VIII - IX гасырларда Басра гарәп филологиясенең төп үзәкләренең берсе була һәм монда Әбү Нүвәс галим-филологлар белән танышып, алардан белем ала. 8175 VII — IX гасырларда Гарәп Хәлифәте эченә кергән. 8176 VIII гасырда халык җәяүле гаскәре атлы гаскәргә күчә. 8177 VIII гасыр урталарында барлыкка килгән Папа дәүләтенә Аппенин ярым утравының шактый өлеше керә, ләкин 1870 елда ул Италия корольлеге тарафыннан юкка чыгарыла. 8178 VIII кышкы олимпия уеннары 1960 (1960 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1960) — 1960 елның 18 февраленнән 28 февраленә кадәр АКШның Скво-Велли шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 8179 VII гасырда Византия Македония славяннарын өлешчә буйсындыра. 670-675 елларда Македонияга хан Куверның протоболгар ордасы бәреп керә һәм Битола шәһәре янында төпләнә. 8180 VII гасырда Гарәбстанда барлыкка килгән ислам тарихта зур әһәмияткә ия көчләрнең берсе булып чыга, һәм тарафдарлар төркеменнән алып Урта Көнчыгыш, Төньяк Африка, Үзәк Азия, Һиндстан һәм хәзерге Индонезиядә төзелгән берничә империягә кадәр юл үтә. 8181 VII гасырда гарәпләр әрмән җирен басып ала. 8182 VII гасырда Гарәп хәлифәлегенең үсүе Аксум патшалыгының түбәнәюенә китерә. 8183 VII гасырда дәүләткә гарәпләр килә, алар Ислам динен алып килә. 8184 VII гасырда Мөхәммәд Пәйгамбәр Ислам диненең яңа шәригатен китерә, зур Ислам дәүләте - Хәлифәткә нигез сала. 8185 VII гасырда пәйгамбәр Мөхәммәд Хиҗазда Хәлифәтнең башлангыч нигезен - мөселман өммәтләр җәмгыятенә нигез сала. 8186 VII гасырда Харша патша уңышлы рәвештә Төньяк Һиндстанны берләштерә. 8187 VII йөздә бөтен утраны диярлек Шривиджая дәүләте алып торган, XIII—XVI йөзләрдә Суматра Маджапахит империясенә кергән, ә XVII йөздән XX йөз урталарына кадәр Нидерландлар колониясенә керә. 8188 VII йөзнең 60 нчы еллары азагына Көнбатыш Төрки каһанлыгының төп чикләрен Кытай басып алган. 8189 VI - XIII йөзләрдә гаскәри берәмлек башлыгы (алау) булып торганнар. 8190 VI б.э.к. гасырда Ахәменид дәүләтендә фарсылар дан казана. 8191 VI б.э.к. гасырда Урарту таркала, Әрмән таулыгы Мидия хакимияте астында булган. 8192 VI гасырда да кайбер епископларның папа дип аталуы хакында мәгълүматлар бар. 8193 VI гасырда шәһәр Сасанидлар хакимиятенә буйсындырылган. 8194 VI гасырның Византия тарихчысы Иордан хезмәтләрендә телгә алына. 8195 Volume Licensing лицензиясе булган кулланучылар һәм ярдәмчеләр өчен RTM системасына керх 24 июльдән ук башлана. 8196 V-VII гасырларда гарәбләр һәм фарсылар килә. 8197 V—VI гасырда төньяк һәм көньяк гарәпләр дәүләтләре таркала башлый. 8198 V гасырда Көнбатыш Рим империясе алман кабиләләрнең хөҗүменә дучар булды. 8199 V гасыр урталарында Аттила исемле бөек идарәче дәүләтнең хакимиятенә килә. 8200 V-рәвешле стиль (Боклев стиле) 1989 елда чаңгы белән трамплиннан сикерү спортында швед чаңгычысы Ян Боклев революция ясый. 8201 V Советлар съездында большевиклар, эсерларның каршылыгына карамастан, 10 июльдә беренче пролетариат дикатурасын игълан иткән Совет Конституциясе кабул иттеләр. 8202 W3Techs уздырган фәнни тикшеренү күрсәткәнчә, 2011 елның декабрь аенда веб-сайтларның 56% өлешеннән күбрәк сәхифәләр инглизчә контент бирә. 8203 Washington, D.C.) – Америка Кушма Штатларының башкаласы. 8204 Web-site * Интернеттта 2002 елның 18 гыйнвареннан рәсми сайты эшли. 8205 Web-серверның домен исемендә кече домен исеме, гадәттә, www дип билгеләнә. 8206 Web-сәхифә ул — үзара бәйләнгән (гадәттә, тематик яктан) битләр бергәлеге. 8207 Web-сәхифә челтәр хезмәтләре провайдерының Web-серверында оештырыла. 8208 WikiLeaks ( ) — халыкара социаль интернет-проект. 8209 Wikimedia Foundation, Inc.) — Викимедиа проектларын берләштерүче һәм аларны тикшереп торучы американ табышсыз фонды. 8210 Wilkinson Microwave Anisotropy Probe күзәтүләре буенча Галәмнең киңәюе Кара энергия (космологиядә, инглизчә dark energy) - Галәмнең тизләнешле киңәюен аңлатыр өчен математик модельгә кертелгән энергия төре. 8211 Windows 7 2007 елның 24 июлендә Microsoft корпорация рәсми рәвештә Vienna кодлы атамасын Windows 7 дип атый. 8212 Windows 7 NT тармагында — 6.1 (билгеле бер чода бу гаиләлеккә керүче барлык ОС лар да үзенең санын ала: Windows 2000 — 5.0, Windows XP — 5.1, Windows Server 2003 — 5.2, Windows Vista — 6.0, Windows Server 2008 — 6.0) санын ала. 8213 Windows 7 гә Windows Vista 'дан чыгарылган кайбер үзгәртүләр, интерфейс буенча да бик күп үзгәрешләр кертелә. 8214 Windows 7 операцион системасы Операцион система санакның кулланучы белән үзара бәйләнешен оештыра, төрле җайланмаларның эше белән идарә итә. 8215 Windows Longhornны чыгару барышында Blackcomb ның да кайбер функцияләре кертелә һәм 6.0 номеры бирелә. 8216 Windows Vista ОС та исә бу чикләүләр 3,12 ГБ белән бирелә. 8217 Windows буенча эшләүче визуаль программалау системалары барлыкка килде. 8218 Windows операцион системалы компьютерларда аны төймәсенә басып һәм санлы клавиатурада җыеп куеп була. 8219 Windows ХР Professional ( 2001 ) шулай ук күп процессорлы системага ярдәм итә. 8220 «WinVI» үзендә «Vista» исеме белән аның Рим цифрлары белән язылган юрама номерын (6.0) берләштерә. 8221 World Animal Day) — кешеләр игътибарын хайваннар проблемасына юнәлтергә чакырган халыкара көн. 8222 W-бозоны инглизчә зәгыйфь сүзе Weak буенча йөртелгән, ә Z-кисәкчеге нуль коргысына ия булганга күрә инглизчә нуль сүзе - Zero хакына аталган. 8223 W± һәм Z бозоннары 1- спинга ия. 8224 W һәм Z калибрлау бозоннары авыр массалы кисәкчекләр булганга күрә зәгыйфь тәэсир итешүнең радиусы бик кыска булып чыга. 8225 XIII-XVII гасырларда бу регионда ( Урта Ауразиядә ) һәммәсе яшәгән азат кешеләр иң атаклы исеме " татарлар " яисә " казаклар " ( казакълар ) булды. 8226 XIII б.э.к. гасырда диңгез халыклары Ханаан илен басып ала, җирле халыклар белән кушылу нәтиҗәсендә фәлистиннәр килеп чыга. 8227 XIII гасыр ахырында Моисей Леон тарафыннан бастырып чыгарылган Зогар (Балкыш) китабы иң билгеле каббалистик әсәр санала. 8228 XIII гасырда исә мөгаллимнәр арасында каршылыклар аркасында, сул ярда (хәзерге Латин мәхәлләсе) хәзерге Сорбоннаның «бабалары» булган «бәйсез» көллиятләр оеша. 8229 XIII гасырда татарлар Чыңгы-Тура шәһәренә нигез сала, XVI гасырда кала - Алтын Урданың Төмән олысының башкаласы. 8230 XIII гасырда төзелгән Мәмлүкләр чорындагы сәлҗүкләр манарасына 1090 ел. 8231 XIII гасырның 50-елларында хәзерге Сарытау янында татарлар тарафыннан Үкәк шәһәре нигезләнә. 8232 XIII гасырның башында ул Харәзмшаһлар тарафыннан юк ителгән. 8233 XIII гасырның икенче яртысында — XIV гасырның беренче чирегендә яши һәм иҗат итә. 8234 XIII гасырның уртасына Габсбурглар көньяк - көнбатыш Германиянең читтәге өлкәләренең иң эре феодал токымнары булып китәләр. 8235 XIII гасырның уртасында Бөек Литва кенәзлеге составына кертелгән. 8236 XIII гасыр уртасында монголлар Алтын Урда ханлыгы төзиләр. 8237 XIII йөздә сәяхәт иткән итальян кешесе Марко Поло язып калдырганча, Алтын Урданың баштагы ханнары Бату белән Бәркә Сарайдан торып та, Болгардан торып та идарә итәләр. 8238 XIII йөзнең 50—60 нчы елларында сугылган акчалы хәзинәләр әнә шуны раслый. 8239 XIII һәм XIV гасырларда шәһәрдә Гурия кенәзләре идарә иткәннәр. 8240 XII- XIII гасырда Болгар бабаларыбызны төрле яклардан төрле яулар кысрыклый башлагач, удмурт, мари кабиләләрен кысрыклап, көнчыгышка таба күчкәннәр. 8241 XII - XIV гасырларда бер башлы хач-купол гыйбадәтханәсе типы ныгытыла - бер башлы (Лесновода Изге Михаил һәм Гавриил чиркәве, 1341) яки биш башлы (Нерезида Изге Пантелеймон чиркәве, 1164). 8242 XII гасыр ахырларыннан Чыңгызхан җитәкчелегендә Монгол дәүләте нигезләнә, аны төзү процессына татар кабиләләре дә җәлеп ителә. 8243 XII гасырда Австриядә бик күп католик монастырлары барлыкка килә башлаган, алар мәгърифәтчелек үзәге булып торганнар. 8244 XII гасырда гына таҗик галиме Зәйнетдин әбу Җурҗани беренче булып, «Харәзмшах хәзинәсе» трактатында: «Елан агуы бик кыска вакыт эчендә канны оета», – дип белдерә. 8245 XII гасырда кайвакытта кыпчаклар Саксин шәһәрен талыйлар, ләкин монгол һөҗүменә кадәр шәһәр сакланган. 8246 XII гасырда Китаб әл-Канун латинга тәрҗемә ителә. 8247 XII гасырда Мөхәммәд Газалиның дини реформаларыннан соң, суфичылык ортодоксаль ислам тарафыннан таныла. 8248 XII гасырда Новгород җирләре алпар-тәречеләр һәм шведлар белән берничә кораллы низагта катнашкан. 8249 XII гасырның беренче яртысында аль-Хорезминың китабы латинча тәрҗемәсендә Европага үтеп кергән. 8250 XII йөздә Болгарга ике гарәп сәяхәтчесе килеп чыккан. 8251 XIV-XV гасырларда төрки әдәбиятлардан үзбәк әдәбияты зур үсеш кичерә. 8252 XIV—XV йөзләрдәге тарихи географиядә гарәп-фарсы галимнәре Җучи улусын еш кына «Үзбәк улусы», «Үзбәк иле», «Үзбәк йорты» дип атыйлар Равил Фәхретдинов. 8253 XIV гасырга кадәр Хәбәшстан җирләрендә кулланудан тыш үсә. 8254 XIV гасырда Алтын Урданың һәм Русиянең чиге Сыры елгасы буенча узган. 8255 XIV гасырда кариблар кабиләләре тарафыннан яуланып алыналар. 8256 XIV гасырда мәетне яру нигезендә анатомияне өйрәнү башлана һәм (ингл.) баш. 8257 XIV гасырда Мәскәүнең Бөек Мәскәү кенәзлеге үзәге буларак күтәрелүе була. 8258 XIV гасырда мәшһүр болгар рухание Көлмәмәт имамы тарафыннан нигезләнгән бистә. 8259 XIV гасырда Сербиядә кабул ителә. 8260 XIV гасырның башында гарәп галиме Әл-Гомәри Саксин шәһәрен соңгы тапкыр телгә ала. 8261 XIV гасырның икенче яртысында Колын Нократ җиренең үзәге булып киткән. 8262 XIV гасырның Көнчыгыш Аурупада иң эре бәрелеше. 8263 XIV гасырның урталарында вафат була. 8264 XI—XII гасырлар Идел Болгарында гына түгел, күрше дәүләтләрдә дә акчасыз чор булган. 8265 «XI-XVIII гасырларда башкорт әдәбияты » китабы ( 1996 ) вуз, техникум, училище укучыларына дәреслек итеп тәкъдим ителә. 8266 XIX—XX гасыр башында — Дон Гаскәре өлкәсенең Усть-Медведицкая округының үзәге. 8267 XIX — XX гасыр татар мәгърифәтчеләренең һәм әдипләренең күптөрле китаплары нәкъ Әнвәр Хәйри тәрҗемәсендә басылып чыкты. 8268 XIX гасыр XIX гасыр уртасында Куарадан феодал Каса Хәбәшстанны берләштерү эше белән шөгыльләнә башлый. 8269 XIX гасыр * XIX гасыр уртасында Куарадан феодал Каса Хәбәшстанны берләштерү эше белән шөгыльләнә башлый. 8270 XIX гасыр XVIII гасырның ахырында Русия революцион Францияга каршы коалициягә керә һәм Наполеон сугышларында катнаша. 8271 XIX гасыр азагында һәм XX гасыр башында аны кайбер йолаларны үтәгәндә генә әзерләгәннәр. 8272 XIX гасыр азагында, шәһәрдә сәнәгать артык зур үсеш алмаса да, халыкның күп өлеше – эшчеләр сыйныфыннан була. 8273 XIX гасыр азагында шәһәрдә тимер юл, яңа эре порт һәм металлургия заводлары барлыкка килә. 8274 XIX гасыр азакларында япон авыллары урамнарында өстенә чапан кигән Идел һәм Урал буе кырык тартмачылары килә. 8275 XIX гасыр азакларыннан кыстыбый эченә бәрәңге боламыгы сала башлаганнар. 8276 XIX гасыр ахыры — XX гасыр башында урамда трамвай юлы узган. 8277 XIX гасыр ахырында 300дән артык граф нәселе исәптә була. 8278 XIX гасыр ахырында, XX гасыр башында сәүдәгәрнең варислары бинаны шәһәр җәмәгатьчелегенә саталар. 20 гасыр башында үткәрелгән капиталь төзекләндерү эшләреннән соң монда Г.А.Клячкинның клиникасы урнаша. 8279 XIX гасыр ахырында Аурупа дәүләтләре Африканың хуҗасыз өлешләрен үзара бүлеп чыгалар. 8280 XIX гасыр ахырында Нидерландта җәмгысе 3 500 км буа исәпләнгән. 8281 XIX гасыр ахырында парк казанлыларның төп күңел ачу урынына әверелә. 8282 XIX гасыр ахырында тискәре электр йөртүче элементар кисәкчек — электрон ачыла. 8283 XIX гасыр ахырында, ХХ гасыр башында ярминкәгә Русиянең 86 шәһәреннән сәүдәгәрләр тауар алып килгән. 8284 XIX гасыр ахырыннан башлап, профессиональ бокс та үсеш ала. 8285 XIX гасыр башларында ( 1814 ел ) Сабага Урта Азиядән мамык кайта башлый. 8286 XIX гасыр башы мәгълүматлары да тулы түгел. 8287 XIX гасыр башында Гарәбстан ярымутравы бер дәүләт территориясенә әверелә. 8288 XIX гасыр башында Калмашбашта өч мәчет булган. 8289 XIX гасыр башында Томас Юнг һәм Герман фон Гельмгольц күренүче нурланыш спектры һәм төсле күрү арасындагы бәйләнешне шулай ук тикшерәләр. 8290 XIX гасыр башында, француз оккупациясе беткәч, Нидерландлар Оран нәселе җитәкчелегендәге патшалыкка әйләнделәр. 8291 XIX гасыр башында, француз окупациясе беткәч, Нидерландлар Оран нәселе җитәкчелегендәге патшалыкка әйләнделәр. 8292 XIX гасырда — XX гасыр башында дөньяның иң зур дәүләте булып саналган Британ империясе варисы. 8293 XIX гасырда Амур буены үзләштерү әкрен темплары белән алып барылган, әмма Транссебер мәгистрәле төзелеше хәлне үзгәрде: 1900—1913 еллар эчендә төбәккә 300 мең крәстиән күчеп утырды. 8294 XIX гасырда армиядә алман солдатларының көндәлек төп ризыгы борчак колбасасы булган, бу ризыкны шулай ук француз һәм испан солдатларына да күп ашатканнар. 8295 XIX гасырдан башлап өлкәләрнең (графлыкларның) чикләрен һәм вазифаларын үзгәртү омтылышы булса да, алар универсаль булмаган. 8296 XIX гасырдан бәйсезлек алудан соң Аргентина Мальвин утрауларын үзенеке дип саный. 8297 XIX гасырда төзелгәннәр * Иске Таш мәчете (9 нчы мәчет). 8298 XIX гасырда, ультрашәмәхә һәм инфракызыл нурланышларны ачканнан соң, күренүче спектрны аңлау төгәлрәккә әйләнә. 8299 XIX гасырда урыс помещиклары биредән 7,5 тонна алтын юалар. 8300 XIX гасырда һәм авылда һәм шәһәрдә мәчетләр эшләгән. 8301 XIX гасырда шәһәрдә сөргенгә сөрелгән декабристлар яшәгәннәр. 8302 XIX гасыр Енисей губернасын гербы 1822 елда Ениисейск губернасы барлыкка килә. 8303 XIX гасыр мөселман шагыйре якташыбыз Шәмсетдин Зәки исемендәге премияны гамәлгә куеша. 8304 XIX гасырның 60нчы елларында фән буларак өйрәнелә башлый. 8305 XIX гасырның 80-еллардан сәяси сөрген урыны буларак таныш. 8306 XIX гасырның 90-елларында һәм XX йөзнең башында, «Гүзәл дәвер»дә Франциядә көчле күтәрелеш һәм икътисадый үсеш була. 8307 XIX гасырның II нче яртысында Нөркәй зур авылга әйләнә. 8308 XIX гасырның I яртысында төзелгән, язучы соңгы елларын уздырган йорты да, ниндидер могҗиза белән җимерелмичә, исән калган. 8309 XIX гасырнын азагында нарат чишмәсенән югары текә тау итәгендә, аның төнъяк–көнбатыш ягында Убытьта тегермән булган (архив язмалары буенча тегермән 1905 елда эшләгән инде, ул Зур hәм Кече Палагай, Гулекшур авылларына ике станоклары белән хезмәт иткән). 8310 XIX гасырның азагында, тимер юлы төзелеше сәбәпле, үз әһәмиятлелеген югалткан. 8311 XIX гасырның ахырында Балаково Самар губернасының халык саны буенча икенче торак пункт булган. 8312 XIX гасырның ахырында Козьмодемьянскта биш уку йорты булган: өчкласслы училищесы, хатын-кызлар училищесы (1862 елда ачылган), мари хатын-кызлар мәктәбе, ике чиркәү-мәхәллә мәктәбе. 8313 XIX гасырның башында биредә минераль су чыганкаларны тапканнар. 8314 XIX гасырның беренче унъеллыкларында рус дворяннарының кайберләре самодержавие һәм крепостной хокукны илнең киләчәге өчен куркыныч дип санаганнар. 8315 XIX гасырның икенче яртысына кадәр нефть чистартылмаган көе кулланыла. 8316 XIX гасырның икенче яртысында 2 гильдия сәүдәгәр Зариф Садыйк улы Хәлфин акчасына кирпечтән барокко стилендә, мәдрәсә биналары белән бер комплекс хасил итүче «Ак мәчет» салына. 8317 XIX гасырның икенче яртысында австриялылар тарафыннан биредә ныгытма төзелә. 8318 XIX гасырның икенче яртысында кенәз Гаделгәрәй Дәүләткилдиев исемендә 415 десятина җир, 15 җан дворовой һәм 63 җан крепостной игенче булган. 8319 XIX гасырның икенче яртысында Норлат авылында 4 мәчет булган: Бари мәчете, Миргали мәчете, Сәетгәрәй мәчете, Шәрәфи мәчете. 8320 XIX гасырның икенче яртысыннан Русиянең милли шагыйре статусын ала. 8321 XIX гасырның индустриальләштерүе халык санының артуына китерә. 8322 XIX гасырның реализмның иң күренекле вәкилләренең берсе, натуралист хәрәкәтенең юлбашчысы һәм теоретигы. 8323 XIX гасырның соңгы чирегендә берничә тапкыр илгә ачлык килгән. 8324 XIX гасырның соңгы чирегендә Әхмәт һәм Мәхмүт байларның Казан төбәгендә генә егерме мәчет һәм мәдрәсә, мәктәпләр ачуы билгеле. 8325 XIX гасырның утызынчы елларында үткәрелгән, Фарадей тәҗрибәләре, электр корылмалары тәгълиматының мөһим өйрәнүләрендә тамырдан үзгәреш китереп чыгара. 8326 XIX гасырның язма һәйкәлләре - алтай-ойротларны христианлаштыру вакытында булдырылган инҗил текстларының, изгеләр кыйссалары, догалыкларның тәрҗемәләре. 8327 XIX гасыр стилендәге «пенни-фартинг» велосипеды Аннары «үрмәкүч» дигән велосипед барлыкка килгән. 8328 XIX гасыр уртасында Австриядә либераль сәясәтчеләр Католик чиркәвенең җәмгыйәткә йогынтысын канун юлы белән чикләргә маташканнар. 1867 елгы декабрь Конституциясыннан соң илдә реформалар үтә торган. 8329 XIX гасыр уртасында күренекле инглиз тикшеренүчесе Давид Ливингстон континентның эченә таба берничә сәяхәт ясый. 8330 XIX гасырына кадәр серб телендә кулланылган. 8331 XIX йөз ахырларында фаб­рика тукымасы, бигрәк тә ситсы нык таралган заманнарда хәйран купшы бала итәкләр кую модага керә. 8332 XIX йөз ахыры — XX йөз башларында, яңа кием стиленә күчү дәверендә, ирләр камзулы Аурупа кием төре — жилеткага яраклаша тешә. 8333 XIX йөз башларында татарлар, балаларыбыз рус белән катыша дип, аерылып чыгарга уйлыйлар. 8334 XIX йөз башларыннан көчләп чукындырылган татарлар арасында яңадан мөселман диненә әйләнеп кайту башлана. 8335 XIX йөз әдибе Шәмседдин Зәки кебек ул да тумыштан сукыр була. 8336 XIX йөзнең беренче чирегендә мәчеттә Шәмсетдин бине Габдрахман әл-Кышкари имам вазифасын үтәгән. 8337 XIX йөзнең беренче яртысында Лотфулла исемле бер кеше авылда сарык көтеп көн күргән. 8338 XIX йөзнең икенче яртысындагы миссионерлык оешмаларының төп максатлары – ул ислам диненең христианлашкан кешеләр арасында таралуын туктатырга. 8339 XIX йөзнең икенче яртысында хакимият: «Русия — халыкка теләсә нинди дин тотарга ирек бирә торган ил», — дип кат-кат тәкрарлый. 8340 XIX йөзнең икенче яртысыннан (яңа кием стиле барлыкка килгәндә) кечерәгрәк «капчыклы», каты кырпулы хәтфә калфаклар өстенлек ала. 8341 XIX йөзнең соңгы чирегендә күп кенә ислам уку йортлары яңа ысуллар кулланып укытуга керешә. 8342 XIX йөзнең урталарында кыекча Казан татарлары яшәгән барлык төбәкләрдә дә (керәшен татарларыннан кала) очраган. 8343 XIX йөз тарихи мәгълүматларын туплаган китапта күрсәтелгәнчә, авылдагы 60 хуҗалыкта 201 ир-ат һәм 192 хатын-кыз яшәгән. 8344 XIX йөз урталарында авылыбызда дамелла Бикмулланың тирә-якларда даны таралган мәдрәсәсе эшләп килгән. 8345 XI гасырда күчмә халыклар басымы астында (кара. 8346 XI гасырда Урта Азиядән Кече Азиягә үтеп кергән сәлҗук төрекләре төркиләрнең угыз тармагы вәкилләре булалар. 8347 XI йөздә Суар ике күренекле чыганакта телгә алына. 8348 XI сәлҗүк- төрекләр әрмән җирен басып ала, күп әрмәннәр ватаныннан кача, 1198 елда Киликиядә яңа патшалыкта җыела. 8349 XP исеме исә - тәҗрибә дигәнне аңлата. 8350 XVIII—XIX гасыр» дигән китабы — башкорт фәнни даирәсендә иң югары үрнәк. 8351 XVIII—XIX гасырларда порутчик дигщн варианты да кулланылган. 8352 XVIII—XIX гасырлар музыкаль тарихының иң күренекле шәхесләрнең берсе. 8353 XVIII—XIX йөзләрдә Бәйрәкә шул тирәдәге авылларның иң зурысы исәпләнгән. 8354 XVIII гасыр 1796 елда Вятка губернасы барлыкка килә. 8355 XVIII гасыр азагына көн-багыш һәр крестьянның бакчасында урын ала, ә орлыгы халык бәйрәмнәрендә, ярминкәләрдә чикләвекләрне дә кысрыклап, иң шәп сатыла һәм сатып алына торган ризыкка әйләнә. 8356 XVIII гасыр азагында Казанда якынча 22 мең кеше, шәһәр яны бистәләре белән бу сан 40 меңгә кадәр җиткән, шулардан нибары якынча 10% өлеше — татарлар. 8357 XVIII гасыр азагында һәм XIX гасыр башында Австрия иҗтимагый җәмәгатькә католикларның йогынтысы нык көчәйгән. 8358 XVIII гасыр ахырында авылда күпме кеше яшәгәнлеген төгәл ачыклавы кыен. 8359 XVIII гасыр ахырында бу океанның беренче тапкыр тирәнлеген үлчәүне инглиз диңгез сәяхәтчесе Джеймс Кук үткәрә. 8360 XVIII гасыр ахырыннан Австралияне үзләштерү башлана. 8361 XVIII гасыр башларында Казан тирәсе татар авылларыннан Морат дигән кеше Морат сазы буе аланына, Ямин дигән кеше Ямин сазы буе аланына, Әлмәмәт дигән кеше Әлмәмәт елгасы буе аланына күчеп киләләр. 8362 XVIII гасыр белән чагыштырганда бу газ концентрациясе — 31%, ә метан 149% арткан. 8363 XVIII гасырга мөнәсәбәтле тарихи мәгълүматларны җыеп чыгарган Д. А. Корсаков хезмәтендә авылда 201 йомышлы татар һәм бер керәшен татары яшәгәнлеге күрсәтелә. 1859 елга Иске Алпар авылының 108 йортында 389 ир-ат һәм 401 хатын-кыз яшәгән, мәчет булган. 8364 XVIII гасырга хәтле чыгарылган теорияләрнең күбесендә яктылык кисәкчекләр агымы буларак каралган. 8365 XVIII гасырда Гарәбстанда ваһһабичылык агымы барлыкка килә. 8366 XVIII гасырда Германия математика сүзлекләрнең берсендә, ( Лейпцигта 1747 елда басылган), Vollstandiges mathematisches Lexicon да, algorithmus төшенчәсе һаман дүрт арифметика операцияләре турында төшенчә буларак аңлатыла. 8367 XVIII гасырда Әрдәбил ханлыгынның башкаласы булган. 8368 XVIII гасырда Казан губернасынннан Сембер губернасы (1780), Пенза һәм Әстерхан губерналар (1717) Түбән Новгород губернасы (1718) аерып чыгарылганнар. 8369 XVIII гасырда Коморлар Франция биләмәсе булып киткән; бәйсезлекне 1975 елның июленда алганнар. 8370 XVIII гасырдан Уса аша Себер тракты уза башлаган 1737 елда Усага шәһәр статусы бирелә. 8371 XVIII гасырда Охотск Русиянең Тын океанындагы иң мөһим диңгез портына әверелгән. 8372 XVIII гасырда романтизм чорында пейзажлы парк барлыкка килә. 8373 XVIII гасырда Сыртмыш исеме белән билгеле була. 8374 XVIII гасырда төзелгән Әсән-Елга авылы мәчете — архитектура истәлеге Әсән-Елга авылы мәчетен XVIII гасыр азагында исемнәре калмаган татар осталары салган. 8375 XVIII гасырда төзелгәннәр * Мәрҗәни мәчете (1 нче мәчет, Юнысов мәчете). 8376 XVIII гасырда шушы һөнәр түбән төшә. 8377 XVIII гасыр кулъязмасы (1417 елда Олугбәк өчен әзерләнгән нөсхәсеннән күчермәсе) Еланлы Кеше — борынгы йолдызлык. 8378 XVIII гасырның 30 елларында биредә драгун һәм солдат мундирлары өчен 3 (кызыл, яшел, зәңгәр) төстәге һиммәтле постау җитештерәләр. 8379 XVIII гасырның ахырында Русия революцион Францияга каршы коалициягә керә һәм Наполеон сугышларында катнаша. 8380 XVIII гасырның ахырыннан чиркәү буенча Спасское исемен йөртә башлый. 8381 XVIII гасыр урталарында Башкортстан территориясендә бернинкадәр тынычлык урнаша. 8382 XVIII гасыр уртасы Жорж Луи Леклер де Бюффон (1707-1788) Ләкин шуннан 2-3 меңләп хайваннар турында белешмә барлыкка килгән, һәм Баскыч кыен булып чыга башланган. 8383 XVIII гасыр уртасыннан Каинск аша Себер тракты уза башлаган. 8384 XVIII йөз азагында һәм XIX йөз башында Биләр шәһәрлеге мәйданында археологик күзәтүләр ясау нәтиҗәсендә борынгы архитектура корылмаларының хәрабәләре, алар арасында бер зур мәчет урыны барлыгы ачыкланган. 8385 XVIII йөзгә нисбәтле тарихи чыганактан күренгәнчә, Әлдермеш авылында 137 йомышлы, 46 ясаклы татар яшәгән. 8386 XVIII йөз дәвамында лашманнарга эш хакы түбәндәгечә түләнә: 1729 елда көнлек хезмәт хакы 4–6 тиен, 1757 елда 5–8 тиен, 1776 елда 10–16 тиен, 1782 елда 10–20 тиен, 1797 елда 20–40 тиен (җәяүлегә – 20 тиен, атлыга – 40 тиен) булган. 8387 XVIII йөздә Күлле Киме авылында 147 ясаклы татар һәм 2 керәшен татары яшәгәнлеге мәгълүм. 8388 XVIII йөз мәгълүматларын эченә алган Д. А. Корсаков белешмәсендә авыл Исәнбай, шулай ук Кармала дип аталган, аның Кармала суы буена утыруы әйтелгән. 8389 XVIII йөз мәгълүматларын эченә алган Д.А.Корсаков белеш­мәсендә Дәвеш авылы да теркәлгән. 8390 XVIII йөз мәгълүматлары тупланган Д. А. Корсаков җыентыгына караганда, Өбрәдә 23 йомышлы, 25 ясаклы татар 172 һәм өч дворовый кеше исәпләнгән. 8391 XVIII йөз мәгълүматлары тупланган тарихи чыганакта Атабай авылында 58 ясак түли торган, 2 керәшен татары яшәгәнлеге әйтелә (сборник 1908, №5, 6, б.178). 8392 XVIII уртасында зур көчәнеш белән эшләү мөмкинлеге туа ( кара Лейден банкасы, Электрофор машина). 8393 XVIII һәм XIX гасыр чигендә словен өлкәсе Наполеон армиясе тарафыннан өч мәртәбә оккупацияләнгән. 8394 XVII — XIX гасырларда иҗат ителгән күпсанлы язма истәлекләре бар. 8395 XVII–XIX гасырларда Себер башкаласы булып саналган. 8396 XVII—XVIII гасыр дәверендә итальян табибы Б. Рамаццини сәнәгать паталогиясен һәм хезмәт гигиенасын өйрәнүгә башлангыч сала. 8397 XVII—XVIII гасырларда инглиз джентльменыннан гадәти ягымлылыктан тыш тыйнаклык, диндарлык, якыннарының хәленә керә белү, үз вакытларын сарай тормышына гына түгел, ә илгә күбрәк хезмәт итәргә багышлау таләп ителгән. 8398 XVII—XVIII гасырларда утрауга ия булу өчен Бөекбритания һәм Франция көрәшкән. 8399 XVII-XVIII гасырларда философиядә агностиклык агымы сизелерлек урын ала. 8400 XVII гасырга кадәр бу йолдыз бер үк вакытта Андромеда һәм Пегас йолдызлыкларга кергән, һәм Пегас δ исеме дә йөртелгән. 8401 XVII гасырда монда руслар киләләр. 8402 XVII гасырдан билгеле авыл. 8403 XVII гасырда нигез салынган. 8404 XVII гасырда (сызыклы өлкә) һәм XX гасыр ахырында (тоташ буялган өлкә) енисей телләренең таралышы. 8405 XVII гасырда төбәктә урыслар сәяхәтчеләре күренә башлаганнар. 8406 XVII гасырда Франциянең сарай тормышы атаклы Версальдә тупланган. 8407 XVII гасырның ахырларында патша хөкүмәте үз дәүләтенең көньяк чикләрен ныгыту өчен "Засечная черта" дигән ныгытма­лар төзетә башлый. 8408 XVII гасырның ахырында Саров пустыне барлыкка килә, ә 1708 елда Саров кәшишханәсе нигезләнә. 8409 XVII гасыр татар әдәбияты XVII гасырдагы язма мәдәният башка чорлар белән чагыштырганда шактый ярлы. 8410 XVII йөздә нигез салынган. 1989 елда 206 кеше (руслар), 2000 елда 189 кеше яши. 8411 XVII йөз әдәбияты — күпгасырлык татар әдәбияты тарихының мөһим бер сәхифәсе. 8412 XVI-XIX гасырларда мишәрләр, әкренләп, башта — көнчыгыш, аннан көньяк һәм көньяк-көнчыгыш юнәлештә күчереп утыртыла башлыйлар. 8413 XVI—XVIII гасырларда — Госман империясе составында. 8414 XVI— XVII гасырларда каллиграфия сәнгате чәчәк ата. 8415 XVI г. – XX г. башы» темасына икенче диссертация әзерләп, якларга мәҗбүр була. 8416 XVI гасыр ахырында Аурупа сәүдәгәрләре, гарәп портларында каһвә сатып алып, Аурупага китерә башлыйлар. 90 ел соңрак голланд сәүдәгәрләре каһвә агачын Ява һәм Суматра утрауларына алып керәләр һәм шул рәвешле каһвә җитештерүдә гарәп монополиясе тәмамлана. 8417 XVI гасыр ахырында бу җиргә Нижний Новгород помещигы Хохлов килә. 8418 XVI гасыр ахырында Виллем Баренц сәяхәте нәтиҗәсендә океанның көнбатыш өлешенең картасы төзелгән. 8419 XVI гасыр башларында Кукмара авылы янында бакыр рудалары чыгара башлаганнар. 8420 XVI гасыр башында Васко да Гама тарафыннан кәшеф ителгән. 8421 XVI гасыр башында Дж. 8422 XVI гасырда Австриягә Германиядән Реформация идеяләр үтеп ана башлаган. 1570 елда бөтен Австрия җирендә реформаторларның идеялары нык таралган, аларны бигрәк тә урындагы Австрия аристократлары тараткан. 8423 XVI гасырда Габсбурглар нәселе ярдәмендә алар бер дәүләткә берләштерелгән. 8424 XVI гасырда Казансу һәм Киндерле елгалары янында Дәрвиш авылы (Дәрбишгали, Дербышки) урнашкан булган. 8425 XVI гасырдан алып коллар белән сәүдә итүче европалылар аларны Африкадан Америкага ташый башлыйлар. 8426 XVI гасырдан испаниялеләр колонизациясе башланды һәм 1776 елда Көнчыгыш яр (колониаль дәверендә Уругвай шулай дип аталган) Испаниягә бәйле Ла-Плата вицекыйраллыгы составына кертелгән. 8427 XVI гасырда Себернең Русиягә кушылуы белән бергә рус колонизациясе көчәя һәм инде XVII гасырның азагында руслар саны җирле халыклар санын ашып китә. 8428 XVI гасырда татар рухание Әмәт имамы тарафыннан нигезләнгән бистә. 8429 XVI гасырда төрекләр тарафыннан җимерелә һәм кешеләрсез кала, әмма XVII гасырның уртасында халык монда яңадан урнашты. 8430 XVI гасырда үзгәртеп кору процессы җәмгыятьтәге социаль тигезсезлеккә, димәк, «беренче» феодаль катлау булып саналган руханиларга да каршы юнәлдерелгән була. 8431 XVI гасырда Урта Иделдә ул фәнни һәм дини үзәк булган. 8432 XVI гасырда яшәгән еврей мистигы Исаак Лурия аны өйрәнүчеләрнең берсе булып китә. 8433 XVI гасыр соборы; 1572 елда төзелгән тәңкә ханәсе. 8434 XVI гасыр урталарында дәүләтчелекне югалткач кына сату-алу белән көн күрүчеләр саны кими. 8435 XVI гасыр уртасында Аурупада фехтовкалау үзәге буларак башта Италия, соңрак Франция исәпләнелә. 8436 XVI гасыр уртасында уздырылган җир реформасы буенча, аерым хуҗа билгеләгән «волость идарәчелеге» («волостелей») тәртибе бетерелә, күпчелек өязләрдә ул земствоның сайлап куелган органнарына алыштырыла. 8437 XVI һәм XVII гасырлар вакытында Госман империясе 3 кыйтгада урнашкан территорияләрне контроль иткән дөньяның иң көчле мәмләкәте булды. 8438 XV гасыр башында утрау Кытай гаскәрләре тарафыннан оккупацияләнгән һәм Сингала берничә вак дәүләткә бүленгән. 1517 елда Португалиялеләр җирле патшаларның берсе белән дустанә мөнәсәбәт урнаштырып, Коломбода форт төзегәннәр. 8439 XV гасырда инклар кабиләсе Кито шәһәрен басып алалар. 8440 XV гасырда Кытай хакимнәре шулай ук хәрби экспедицияне җибергәннәр һәм шул ук Тыр авылы тирәсендә буддачылар гыйбадәтханәне корылалар. 8441 XV гасырдан башлап исә, яңа ел 1 сентябрьдә билгеләнә. 8442 XV гасырдан ике башлы бөркет Тверь һәм Мәскәү кенәзлекләрендә кулланыла башлый, соңрак Рәсәй дәүләте гербына әверелә. 8443 XV гасырның башында Олуг Мөхәммәд хан Казан ханлыгының Алтын Урда сыннан бәйсезлеге турында игълан итте. 8444 XV нче гасырның ахырында бу җирләрдә хуҗа булып Аурупа ныкланды. 8445 XV һәм XVI гасырларда этикет буенча чыгарылган үгет-нәсихәтләр балаларны һәм хезмәтчеләрне укыту-өйрәтүгә багышланган. 8446 X—XII йөзләрдә яшәгән һәм бу ил турында язган географлар вә сәяхәтчеләрнең барысы да диярлек беренче чиратта аның киң сәүдә элемтәләре булганлыгын күрсәтәләр. 8447 XXIX Җәйге Олимпия уеннары эмблемасы * 1786 — Мишель Паккар беренче булып Аурупаның иң биек урынына менә. 8448 XXI гасыр бөтен тормышыбызны, яшәешебезне тамыр¬дан үзгәртеп җибәрде. 8449 XXI гасырда икътисади яктан алга киткән дәүләтләрнең уңышлары аларның социаль проблемаларны, нигездә, хәл итә алу мөмкинлекләре шушы дәүләтләрнең яңа реальлекләргә җайлана һәм аларны файдалана алуына бәйләнгән. 8450 XXI кышкы олимпия уеннары 2010 (2010 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 2010) — 2010 елның 12 февраленнән 28 февраленә кадәр Канаданың Ванкувер шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 8451 XX гасыр 1918 елда Советск өязе барлыкка килә. 8452 XX гасыр ахыры — XXI гасыр башында мәйданга яңа лидерлар чыга. 8453 XX гасыр ахырында Африка колонияләр материгыннан бәйсез дәүләтләр материгына әверелә. 8454 XX гасыр ахырында компьютерны программа белән тәэмин итү үсешендә объектлы-ориентлашкан якын килү әһәмиятле роль уйнады. 8455 XX гасыр ахырыннан – XXI гасыр башыннан алып берничә операцияне бер үк вакытта башкарырга сәләтле исәпләү машиналары өчен булган параллель алгоритмнар актив уйлап эшләнә. 8456 XX гасыр башы. 1379 елда хәзерге Котлас тирәсендә Стефан Пермский комилар арасында христиан динен таратырга башлаган. 8457 XX гасыр башы көндәлек татар матбугатында да бу имза белән басылган шигырьләр күренми. 8458 XX гасыр башына бүрәнәле корылмалар тарала башлый, урыс өйләренә охшаш, идәнле тәрәзәле һәм пичле йортлар күренә башлый. 8459 XX гасыр башына кадәр нидерланд теленең диалекты булып саналган. 8460 XX гасыр башында 1848 елда төзелгән мәчет ярым җимерек хәлгә килә. 8461 XX гасыр башында авылдагы күпчеле татарлар Урта Азиягә күченә. 8462 XX гасыр башындагы язучылар кешегә бәхетле булу өчен болар гына җитми икәнлегенә төшенделәр. 8463 XX гасыр башында җәмгыятьнең әхлак нигезләре какшый башлаган. 8464 XX гасыр башында инглиз галиме Э. Pезерфорд (1871—1937) атом төшен ача һәм аның уңай тамгалы электр кисәкчекләре — протоннардан торуын исбатлый. 8465 XX гасыр башында мәхәлләнең 183 хуҗалыгында 548 ир-ат һәм 555 хатын-кыз исәпләнгән. 8466 XX гасыр башында озак булмаган демократик Тайшо чоры милитаризм һәм экспансионизм вакыты белән алышынды. 8467 XX гасыр башында төбәктә татар әдәбияты ХХ йөз башында ук төбәктә әдәби-мәдәни мохит шактый үсешкән була. 8468 XX гасыр башында хайваннар һәм үсемлекләрне саклау буенча ниндидер чара уйлап табарга кирәк була. 8469 XX гасыр башында яшәп иҗат иткән Сәгыйть Сүнчәләй татар әдәбияты тарихында лирик шагыйрь буларак кереп кала. 8470 XX гасыр башы татар вакытлы матбугатында реклама текстларын урнаштыру юнәлешендә бай тәҗрибә туплана. 8471 XX гасыр башы француз журналыннан иллюстрация Вабá ( ) - кешенең косу, эч китү кебек күренешләр хас үтә хәвефле инфекцияләр төркеменә караган кискен инфекцион авыруы. 8472 XX гасырга кадәр Госман империясе әдәби теле сөйләм госман теленнән нык аерылды. 8473 XX гасырга кадәр язулары яһүд әлифбасына нигезләнгән. 8474 XX гасырда биредә төзелеш ташы чыгарылган. 8475 XX гасырда боланчылык Гренландиягә, Аляскага һәм Канадага тарала. 8476 XX гасырда Вальтер Бур мелодияне тагын бер кат заманчалаштыра, аның сүзләрен дә аз-маз төзәткәлиләр. 1932 елда “Һет Вилһелмус” Нидерландлар кыйралы указы белән рәсми рәвештә дәүләт һимны буларак раслана. 8477 XX гасырда гарәп телен романлаштырырга берничә тапкыр тырыштылар, ләкин бернинди система һәркем куллана торган әлифбага әйләнмәде. 8478 XX гасырдагы иң күренекле көйязарларның берсе. 8479 XX гасырдагы иң озын, дөнья буйлап иң киң таралган, иң тирән икътисади депрессия Charles Duhigg, "Depression, You Say? 8480 XX гасырда Ибн Согуд (1880—1953) җитәкчелегендә Согуд Гарәбстаны чикләре белән оешкан мәмләкәт барлыкка килә. 8481 XX гасырда инде спортны инвалидлар өчен сәламәтләндерү чарасы буларак кына кабул итмиләр. 8482 XX гасырда колонизацион сәясәт үзгәрмәгән диярлек һәм Мозамбикта сәнәгать үсмәгән. 8483 XX гасырда корюшка һәм салака тоту ижоралар өчен әһәмиятен саклаган. 8484 XX гасыр дәвамында Аурупа өстенлеге чоры тәмамлана. 8485 XX гасырның 20-30 елларда уен бөтенләй юкка чыга. 8486 XX гасырның 20-елларга кадәр Сарытау Идел буенда иң зур шәһәре була һәм рәсми булмаган рәвештә «Идел буе башкаласы» дип аталган була. 8487 XX гасырның 20 нче елларына кадәр үз өченә хәзерге Татар Колмаеры авылын да алган. 8488 XX гасырның 50-нче елларында хәтта аның бер өлкәсе - тиз алгоритмнар барлыкка килгән. 8489 XX гасырнын 80 нче еллар ахырында коммунистик режим череп таркалуга барганда Татарстанда шул карашларны үтәү өчен милли хәрәкәт оеша башлый. 8490 XX гасырның 80 нче еллардан матбугатта шигырьләрен бастыра башлый. 8491 XX гасырның 80нче елларына күрә, «Бөреле» совхозы дөньяда иң эре куянчылык хуҗалыгы булып торган. 8492 XX гасырның башында шәһәр аша Оренбург — Ташкент тимер юлы үткән. 8493 XX гасырның бөтен беренче яртысы күпсанлы эчке сәяси конфликтлар, партизан сугышлары, мафия белән көрәш белән билгеләнгән. 1991 елның июленда Колумбиянең яңа конституциясе гамәлгә керә, ул дәүләттә президент хаким итү типын раслый. 8494 XX гасырның егерменче елларына кадәр Бәләбәй, өяз үзәге буларак, Башкортстанның көньяк-көнбатыш өлешен берләштереп торган. 8495 XX гасырның икенче чирегендә ул татар халкының төп журналы булган. 8496 "XX гасырның унынчы елларында инде Уфа шәһәре Казан һәм Ырынбур белән беррәттән, татар әдәбияты һәм мәдәниятенең мөһим үзәгенә әверелә". 8497 XX гасырның уртасында Африка милли-азатлык көрәше материгына әверелә, бу көрәш колониаль системаның таркалуына китерә. 8498 XX гасыр уртасына кадәр ижора телен һәм үзенчәлекле гореф-гадәтләрен саклап килгәннәр. 8499 XX г. башы Гатаулла Баязитов Санкт-Петербург шәһәренең җәмигъ мәчетен төзетүдә башлап йөрүче, төп оештыручы була. 8500 XX йөз башларында аны барлык төбәкләрдә дә 4—5 метр озынлыктагы кызыл, яшел, зәңгәр, сары ситсыдан эшләгәннәр. 8501 XX йөз баш­ларында кара каракүлдән эшләнгән яссы түбәле тәбәнәк (мәскәүский) бүрекләр тарала. 8502 XX йөз башларында мондый җиләннәр инде очрамый. 8503 XX йөз башларын­да мондый җиләннәрне Казан арты авылларында өлкән яшьтәге ир-ат кигән. 8504 XX йөз башларында шәһәр хатын-кыз­лары арасында озын балтырлы, ка­юлы ботинкалар да очрый. 8505 XX йөз башында мөселман татар хатыннарының кием комплексына чуклы ефәк шәлләр керә. 8506 XX йөз башында Мөхәммәтхафиз Җамалетдин улы мәктәбендә 56 ир бала һәм 101 кыз бала укый. 8507 XX йөзнең беренче яртысы * 1913 елда Менелик үлеменнән соң, император булып аның 17 яшьлек оныгы – Лидж Иясу V кала. 8508 XX йөзнең икенче яртысы ЧСугыштан соң Хайле Селассие император әпсәлүт монарх буларак идарә итүне дәвам итә. 1951 елда Хәбәшстанда коллк бетерелә, нигездә, халыкара җәмгыять басымы астында. 8509 XYIII-XIX йөзләрдә яшәүчеләре җир биләүче башкортлар һәм дәүләт крестиәннәре булган. 8510 X гасырда көньяк Кама буе җирләре, шул исәптән Тол елгасы үзәннәре Идел буе болгарлары йогынтысына күчә. 8511 X гасырдан бу дәүләт өчен Көнчыгыш марка һәм Австрия маркграфлыгы исемнәре бер төрле дәрәҗәдә куллана. 8512 X гасырда формалашкан урта ирланд теле XVII йөзьеллык азагына кадәр актив кулланышта булган. 8513 X саклагычлары белән RAID5 субсистемасы сыйдырышлыкның 1/x өлешен җөплелеккә сарыф итәчәк. 8514 X. Халиков, балалар әдәбиятында үз сүзен әйтерлек шагыйрь булып өлгергәнче, шактый озак эзләнүләр чоры кичерә. 8515 X. Халиков — балалар поэзиясе өлкәсендә актив иҗат итүче шагыйрьләрнең берсе. 8516 "X" хәрефе кирилл әлифбасының "Х" хәрефенә туры килә. 8517 X-хромосомадан кыз бала, ә Y-хромосомадан ир бала туачак. 8518 Yp куяны азыкны ачык урыннарда эзли, аны көндез дә очратып була. 8519 Y-кушылу гадәттә иң югары көчәнешләр өчен, нейтраль нокта җиргә тоташтыру өчен булганда табигый сайлау булып тора. 8520 "Y" хәрефе кирилл әлифбасының "Й" хәрефенә туры килә. 8521 Ziemie Czernihowsko-Siewierskie w XV wieku Җагалдай ханлыгы ( ; )- Бөек Литва кенәзлеге эчендәге, хәзерге Курск һәм Белгород өлкәләрен алып торган, зур булмаган татар җирлеге. 8522 ZOYA музыкаль төркемендә катнаша. 8523 Życie Tatarskie (Татар тормышы) — 1998 елдан ике айга бер тапкыр чыгарыла торган журнал, Польша татарларының мәдәниятенә, тарихына һәм тормышына багышланган. 8524 "Z" хәрефе кирилл әлифбасының "З" хәрефенә туры килә. 8525 السد العالي‎‎) һәм иске, яки «Түбән Асуан буасы». 8526 المسجد النبوي) — Мәккәләге Әл-Харам мәчетеннән соң исламның икенче иң изге урыны. 8527 تجويد) — Коръәнне дөрес укуны, һәм шуның нәтиҗәсендә аның мәгънәсен бозуны булдырмауны тәэмин итәргә ярдәм итүче шәригать фәне. 8528 تجويد Тәҗвид дигән сүз جُود яхшы һәм جَوَّد сыйфатын арттыру, көйләп уку сүзләреннән алынып, яхшырту, осталык белән максатка ирешү дип тәрҗемә ителә. 8529 توحيد الأسماء والصفات) — Аллаһның камил исемнәре һәм сыйфатлары Аңа гына хас, мәхлукларныкына ышамаган булуын тану. 8530 خطبة‎‎) – Исламда Җомга намазы вакытында һәм бәйрәмнәрдә укылган вәгазь. 8531 دین مانوی‌) - безнең эраның III гасырында Мани атлы фарсы кешесе тарафыннан нигез салынган дини тәгълимат. 8532 سيد‎ — «әфәнде», «башлык») исеменнән ясалган. 8533 عبد الرحمن بن عوف الزهري القرشي радыйаллаһу ганһу) - тере вакытында ук җәннәт белән бүләкләнгән 10 сәхабәнең һәм беренче сигез мөселманның берсе. 8534 عقيدة) - Ислам ышануларын билгеләүче Ислам гыйлемнәренең бер өлеше, Исламның тәгълиматы өйрәткәненчә иманга юл күрсәтә. 8535 قناة السويس,‎‎ Qanā al-Suways) – Урта диңгез белән Кызыл диңгезне тоташтыручы кораблар үтеп йөри торган шлюзсыз канал. 8536 كفر) – исламга тулысынча яки өлешчә каршылыкны, иманның антиподын билгеләүче ислам термины. 8537 لبنان, Лүбна́н), рәсми исеме Лөбнан Җөмһүрияте (гарәп. 8538 مسجد – мәсҗид – гыйбадәт кылу урыны) – мөселманнарның гыйбадәт кылуы өчен төзелгән архитектура корылмасы. 8539 Ὅμηρος) (яшәгән заманы — б.э.к. XII гасыр һәм б.э.к. VII гасыр арасы) — легендар Борынгы Греция язучысы. 8540 Παρά бәйлегең мәгънәсе “якын”, “чагыштырмача” һәм Олимпия уеннарына карата параллель рәвештә уздырылуын билгели. 8541 Ὠρίων) — борынгы грек мифологиясендә атаклы аучы, сылулыгы һәм буе белән аерылып торган, аны алып дип атаганнар. 8542 Аbdulla Şərifov) – галим, азәрбайҗан тел фәненә нигез салучыларның берсе, татар. 8543 А. Апухтина классы), 1936 — 1938 елларда Петр Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваториясе каршындагы Татар опера студиясендә (проф. 8544 А. Артемьев җыентыгындагы мәгълүматлар буенча, Кошман суы янындагы Олы Кошман авылында 87 хуҗалыкта 234 ир-ат һәм 232 хатын-кыз көн күргән, мәчет эшләгән. 8545 А. Артемьев җыентыгында да авыл Ташкичү дип бирелә. 8546 А. Артемьев китабында (XIX) авыл «Малая Калеева, Бахта (Кутлушкино)» дип бирелгән һәм андагы 235 хуҗалыкта 728 ир-ат. 8547 А. Артемьев китабындагы мәгълүматларга караганда, Мәтәскә суы янындагы Олы Мәтәскәдә 191 хуҗалыкта 590 ир-ат һәм 619 хатын-кыз көн күргән, бер мәчет булган. 8548 А. Артемьев китабында да бу авыл телгә алына. 8549 А. Артемьев мәгълүматларына караганда, Норлат авылындагы 321 хуҗалыкта 977 ир-ат һәм 977 хатын-кыз көн иткән, мәчет эшләгән. 1898 елда басылып чыккан тарихи белешмәдә күрсәтелгәнчә, Норлат авылында татарлар гомер кичергән. 8550 А. Артемьев хезмәтендә Иске Кади һәм Яңа Кади авыллары телгә алына. 8551 А. Артемьев хезмәтендә Өбрә авылы болай телгә алына: «Авылдагы 42 хуҗалыкта 224 ир-ат һәм 209 хатын-кыз көн күргән, авылда бер мәчет эшләгән». 8552 Абагаларның төзелеше Абаганың яфрагы Абагаларның яшәү циклында җенессез һәм җенесле буыннар — спорофит һәм гаметофит чиратлаша. 8553 Абагаларның үрчүе Яфракның аскы ягында споралар өлгерү урыны булган спорангийлар үсә. 8554 Абагасыманнар, яки абагалар ( ) - псилофитлар нәселеннән чыкканнар һәм югары төзелешле үсемлекләрнең борынгырак төркемнәреннән берсе булып торалар. 8555 Абадим (Обадым) — Сердоба елгасы кушылдыгы. 8556 Абай Кунанбаев әсәрләренең тел үзенчәлекләрен өйрәнеп, кандидатлык ( 1959 ел ) һәм докторлык ( 1971 ел ) диссертацияләре яклый. 8557 Абалач — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 8558 Абамза — Бизнә елгасы кушылдыгы. 8559 Аба́н районы́ ( ) — Красноярск краеның төньяк-көнбатыш өлешендәдәге район. 8560 Абатуровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 8561 Абдалы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 8562 Абд ар-Рахман ибн Мөэмин исеме белән Болгар шәһәрендә дирһәмнәре сугылган ( 997 998 ). 8563 Абд ар-Рахман ибн Мөэмин хәкимлеге чорында (980-1006) анда чын сәүдә шәһәрчеге килеп чыга. 8564 Абдоминаль — корсакка һәм анда урнашкан органнарга, процессларга нисбәтле төшенчә. 8565 Абдрахаманова Нурия Хабибрахман кызы күп еллар мәктәптә химия һәм биология укытучысы булып эшләде. 8566 Абдрахман — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 8567 Абдрахман ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар авылы. 8568 Абдрахман ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 8569 Абдрашбаш — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 8570 Абдукция (аеру, читкә тарту, бер-береннән ерагайту) — гәүдәнең теге яки бу әгъзасын тән яссылыгыннан аера төшү, ерагайту. 8571 Абдул — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 8572 Абдулино шәһәре янында Ыкка кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 8573 Абдулла Алиш әсәрләре журналның сәнгатьчә эшләнешен күтәрүгә сизелерлек өлеш кертә. 8574 Абдулла — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 8575 Абдулла — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 8576 Абдулла — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 8577 Абдулла — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 8578 Абдулла Гомәр 1974 елның 7 июлендә Казанда вафат була. 8579 Абдулла Әхмәт балалар өчен дә күпләгән әсәрләр яза. 8580 Абдулла Әхмәтнең сугыштан соңгы иҗаты проза һәм драматургия жанрларының һәр икесендә дә нәтиҗәле эшләве белән характерлы. 8581 Абдулла ( ) — Русия Федерациясенең Ырынбур өлкәсендә урашкан шәһәр. 8582 Абдулла ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 8583 Абдуллин Сафа Абдулла улы — оста укытучы, оста куллы кеше булып танылган. 8584 Абдул-Салманы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 8585 Абдүханова Зөһрә Мортаза кызы — 1989 елдан Түбән Новгород өлкәсе татар «Туган як» мәдәният үзәгенең фольклор җыр төркеме җитәкчесе. 8586 Абезь-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 8587 Абезь ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 8588 Абеляр, изге китапларда урын алган хаталы фикерләрне табып, аларда булган мантыйкый каршылыкларны фаш итә. 8589 Абелярның бу эшчәнлеге бигрәк тә аның «Әйе һәм Юк» дигән хезмәтендә урын таба. 8590 Абелярның тәгълиматы дини формада булса да, ул шул за-мандагы руханиларның нәфрәтен кузгата. 8591 Абеляр танып белүдә акыл белән аңлауны өстен күрә. 8592 Абзай — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 8593 Абзай — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 8594 Абзак — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 8595 Абзак — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 8596 Абзар иясе — ишек алдында, йә ат абзарында торучы татар мифлары каһарманы. 8597 Абзар күбесенчә башка йорт корылмалары янында төзелә. 8598 «Абзац» мәгънәсендә татар теленә дә кергән. 8599 «Абзыем белән җиңгәм килде», — ди карчык. 8600 Абика ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,5 километр озынлыкта булган кратеры. 8601 Абицер — Русия территориясеннән ага торган елга. 8602 Абкала́р күле́ - Көнбатыш Кама аръягында, Идел елгасының биек террасасында, Спас районы Ямбакты авылының көнчыгыш кырыенда урнашкан. 8603 АБ кимәленә, хәвеф факторлары булуына, авыру тууга сәбәпче булган кайсы бер әгъзаларның зарарлануына бәйле 1-нче, 2-нче һәм 3-нче дәрәҗә һәм стадияләргә аерып йөртәләр. 8604 Аблай — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 8605 Аблей — Русия территориясеннән ага торган елга. 8606 Абля — Русия территориясеннән ага торган елга. 8607 Абляскино — Татарстан Республикасының Норлат районына керүче авыл. 8608 АБның әгъзалары арасында тигезләндерү сәясәте алып баруына карамастан, Испаниядә бәяләр бик арзан. 8609 Аболь — Русия территориясеннән ага торган елга. 8610 Абра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,2 километр озынлыкта булган кратеры. 8611 Абражеевка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 8612 Абрай — Башкортстанның Чишмә районындагы татар авылы. 8613 Абрамиха — Русиядәге топоним : Торак пунктлар * Абрамиха ( ) — Архангельск өлкәсенең Котлас районында урнашкан авыл. 8614 Абрамович капиталы Абрамович партнерлар белән Бөекбританиядә регистрацияләнгән "Millhouse Capital" һолдиңгы аша "Сибнефть"нең 80%ка, "Русский Аллюминий"нең ("РусАл") 50%ка, "Аэрофлот"ның 26%ка ия була. 8615 Абрамово ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 8616 Абрау вак балыгы зоопланктон, кысласыманнар белән туклана. 8617 “Абрау-Дюрсо” башлыгы Павел Титов фикеренчә, французларның таләбе – гадел таләп, тик кулланучыларны яңа атамага өйрәтү өчен Россия җитештерүчеләренә вакыт кирәк. 8618 Абросимовцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 8619 Абсолют ачлык — ашау җиткермәүнең күзгә күренеп торганы, чагыштырмача (яшерен) ачлык — ачлы-туклы яшәү, азык рационында кирәкле матдәләр җитмәү. 8620 Абсолют биеклек минимумы – иң түбән нокта (30, 5 м) 15 нче округта, Leblanc һәм St. 8621 Абсолют үрчемлелеге 10-12 яшьтә 100 дән 405 мең уылдык бөртегенә кадәр тирбәлә. 8622 Абсолют хакимият ике позиция арасында бүленгән: Президент һәм Премьер-министр. 8623 Абсцесс маңка авыруы (сап) (атларда), бруцеллёз, туберкулёз, актиномикоз белән авырганда барлыкка килергә мөмкин. 8624 Абубәкер Газизов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 8625 АБ – үникәл халыкара оешма, ул формаль рәвештә дәүләт тә, оешма да түгел, ләкин икесенең дә сыйфатларына ия. 8626 Абу Нувас — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 115 километрлы кратеры. 8627 Абхазиядә һәм Көньяк Осетиядә үткәрелгән бөтен халкы референдумда Гөрҗистаннан мөстәкыйльлеген якланган. 8628 Абхазия һәм Көньяк Осетия территорияләре грузин хөкүмәте тарафыннан идарә ителми һәм Гөрҗистан хөкүмәте буенча Русия тарафыннан басып алынган Гөрҗистан өлешләре дип саналалар. 8629 Абхазлар ( ) — абхаз-адыгэ халыкларының берсе, Абхазиянең төп халкы. 8630 Абхаз телендә 115 меңнән артык кеше сөйләшә. 2 төп диалекты — абҗуй (әдәби телгә нигез булган) һәм бзыб бар. 8631 Абыз, Абзавыл — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 8632 Абыз — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 8633 Абыйларын белеп, әмма аларга әйтмичә, Йосыф азык-төлек биреп, аларны кечкенә энекәшләре Биньямин артыннан китергә кушты. 8634 Абыйсы Артём ( 1980 ), әтисенең беренче никахыннан туган улы, Уфада яшәгән. 8635 Абыйсы белән мөнәсәбәте А.С. Пушкин лицейга укырга киткәндә, энесенә 6 яшь була. 8636 Абыйсы Әлмөхәммәт – мулла, Иске Әлмәт, хәзерге Әлмәт шәһәренә нигез салучы. 8637 Абыйсы Җиһангир Исхак улы — хәрби старшина һәм кантон башлыгы. 8638 Абыйсы Илдар Аляутдинов Мәскәү Җәмигъ мәчетендә имамлык кыла. 8639 Абыйсы Курамша Габдулла улы (1796 — 1868), 1 гильдия сәүдәгәр, нәселдән күчмә шәрәфле граждан, Сембер губернасы Гурьевка авылында (хәзер Барыш шәһәре) постау фабрикасы хуҗасы. 8640 Абыйсының дуэльдә каты яраланып, үлүе турында Лев Кавказда чечен походында чакта ишетә. 8641 Абыйсы Рәмзил һәм энесе Әхәт Мәҗитовлар белән бергә, заманы өчен алдынгы ысул булган аренда звеносы оештырып, ит җитештерү буенча район күләмендә иң алдынгы күрсәткечләргә ирешә. 8642 Абыстай аларны укырга, намаз-нияз тотарга өйрәткән, догалар ятлаткан. 8643 Абытай (Черная Речка) — Томск өлкәсенең Томск районында урнашкан торак пункт. 8644 А.Вампиловның “Провиния мәзәкләре” китабы (1987) аның тәрҗемәсендә дөнья күрде. 8645 Авангард — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 8646 Авар Википедиясе – нең авар телендәге бүлеге. 8647 Авария вакытында агулы калдыкларны тышка чыгару һәм су җитмәү мәсәләсен анда бик җиңел хәл итәләр: унлаган авыллар утырган Теча елгасын туктаусыз җитештерү циклына кертәләр. 8648 Авар телендә беренче китабы 93 елда чыга. 8649 Авас-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 8650 А.В. Баталов исеме бирелү 2008 елда Татарстан президенты М.Ш. Шәймиев инициативасы белән Бөгелмә дәүләт рус драма театрына А.В. Баталов исеме бирелә. 8651 Аввияр ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,6 километр озынлыкта булган кратеры. 8652 Август * 10 август — Амур елгасы бассейнында су басу башланды, Русия ягында меңләгән кеше йортсыз-җирсез калды. 8653 Август * 11 август — Питер Кушинг (Peter Wilton Cushing), инглиз актеры. 8654 Август * 1 август — Әнкарада Бөтендөнья кырымтатар конгрессының корылтае эшен башлады. 8655 Август * 26 август – Рәшит Ягъфәров (62), фольклорчы-галим, шагыйрь һәм милләтпәрвәр сәясәтче. 8656 Август * 7 август — Казанда полиция һәм прокуратура көчләре фәйзрахманчылар җәмгыятенә һөҗүм ясый. 19 баланы ата-аналардан тартып алып, Русиянең ятимлек учреждениеләренә озаталар. 8657 Август азагына баш күтәрүчеләрнең зур өлеше казакъ далаларына кача. 8658 Август ахырында алманнар Мазур күлләреннән көнбатыштарак генерал Самсонов җитәкчелегендәге 2 нче армияне тар-мар итәләр. 8659 Август ахырында әрәмә чыпчыклары кышлау өчен очып китә башлыйлар. 8660 Август ахырында Кубань гаскәре территориясе тулысынча большевиклардан азат иткән, ә Иреклеләр армиянең гаскәрнең саны 40 000 штыклар һәм кылычларга җитә. 8661 Август ахырында, яңа уку елы башлангач, бу шәһәр студентлар исәбенә тагын 5 мең кешегә арта. 8662 Август башында бирегә карательләрнең яңа отряды килеп җитә. 8663 Август Егәрле хакимлек иткән вакытта данлыклы архитекторлар ярдәмендә шәһәр бүген таныш кыяфәткә керә. 8664 Августинның социаль проблемалар буенча фикерләре аның 22 китаптан торган «Шәһри Алла турында» дигән хезмәтендә урын таба. 8665 Августинның фикерләве буенча, боларның беренчесе — гөнаһка батып беткән булса, икенчесе исә, — нәкъ киресенчә, яхшылыкны туплаган, Аллаһка яраклы күренеш. 8666 Августинның эстетикасы юнәлеше, эчтәлеге белән Әфләтүн һәм Аристотель калдырган мирасларга якын. 8667 Августин фикеренчә, дөнья ул бер генә, ягъни бердәнбер. 8668 Августинча, җәмгыятьнең яшәве — бер-берсенә каршы булган ике нәрсәнең мөнәсәбәте ул. 8669 Августның 3 көнендә 8 млн сумлык тауар сатыла. 8670 Августта 1- гвардия армиясе 12- армия составына керә һәм Донбасс операциясе барышында Павлоград ( Днепропетровск өлкәсе ) шәһәрен дошманнан азат итә. 8671 Августта Казанны ак чехлардан саклаганда эшче отряды белән җитәкчелек итә. 8672 Авдеевка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 8673 Авдотьино ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 8674 Авене ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 8675 Аверинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 8676 Аверины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 8677 Аверичева — Русия территориясеннән ага торган елга. 8678 Авестадагы тулы исеме — Паирика (күплек санында). 8679 Авжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 8680 Авиаконструктор Олег Антонов “1000-1500 килограмм йөк күтәрүче “Ан-2” очкычы төзергә кирәк”, дигән фикер белән беренче тапкыр 1940 елның октябрендә чыгыш ясый. 8681 Авиаташучыларның очкычлар утыра һәм очып китә торган мәйданы бар. 8682 Авиатранспорт Air France очкычы Шарль де Голль һава аланында Парижда ике халыкара һава аланы эшли, алар башкаланы дөньяның 136 иленнән 529 шәһәр белән тоташтыралар. 8683 Авиациядә *Уңай тангаж (борынны күтәрү) - кабрирование *Тискәре тангаж (борынны төшерү) - пикирование. 8684 Авиация сәнәгате күрсәткечләре буенча дөньяда тотрыклы рәвештә икенче-өченче урында тора. 8685 Авиа элемтә Башкортстанны Русиядәге дистәләрчә шәһәрләре белән, БДБ илләре, Юнанстан, Кытай, БГЭ, Төркия шәһәрләре белән тоташтыра. 8686 Авиньон (Авиньоң, ) — Франциянең Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 8687 А витамины бавырда саклана һәм төрле тукымаларда тупланып була. 8688 А витамины - күрү, үрчү функцияләренә, яшь организмның үсүенә йогынты ясый. 8689 Авнежка — Русия территориясеннән ага торган елга. 8690 А.Вознесенский, З.Богуславская, В.Зимянин, Т.Бек, В.Аксенов кебек язучылар әдәбият мәйданына үзенчәлекле яшь автор килүен әйтеп, матбугатта уңай фикерләрен язып чыгалар. 8691 Аврорада миналарны кую өчен рельс-трал урнаштырылган. 8692 Аврора крейсеры 303 152-миллиметрлы, 1282 75-миллиметрлы һәм 320 37-миллиметрлы снаряд япон корабларына җибәргән. 8693 Аврора крейсеры бүген Аврора крейсеры музей буларак эшли, ләкин 2013 елда төзәтүгә җибәрелмәкче. 8694 Аврора крейсеры В. Ленин - Бөек Октябрь инкыйлабының идеологы һәм җитәкчесе Урыс патшалары яши торган Кышкы сарайны басып алу. 8695 Аврора крейсеры зур зыян күргән һәм крейсер башлыгы һәләк булган. 8696 Австралия – бик зур дәүләт. 8697 Австралия галимнәре вируска каршы яңа препарат — вероден эшләделәр, һәм ул кешене тулысынча дәвалар дигән өмет бар. 8698 Австралиядә икепулатлы федераль парламент бар. 8699 Австралиядә иң популяр цирк төркемнәре: * Circus Oz – Мельбурн шәһәреннән. 8700 Австралиядә терлек үрчетү өчен файдаланырга мөмкин булган яхшы көтүлекләр европаларның игътибарын җәлеп итә. 8701 Австралиядә яшәп иҗат итә. 8702 Австралия диалекты страйн дип атала (ингл. 8703 Австралия – дөньяда вулканнар булмаган бердәнбер кыйтга. 8704 Австралиянең көнчыгыш яр буйларын XVIII гасырның икенче яртысында Англиянең күренекле диңгез сәяхәтчесе һәм тикшеренүчесе Джеймс Кук ачкан. 8705 Австралиянең төньяк һәм көнчыгыш ярларын Тын океан диңгезләре юа. 8706 Австралия үз теләге белән Беренче бөтендөнья сугышында катнашты. 8707 Австралия халкының күпчелеге – XIX һәм XX гасырлар иммигрантлары балалары, аларның күбесе Бөекбритания һәм Ирландиядән килгәннәр. 8708 Австралия һәм Яңа Зеландия спортчылары бер команда булып катнашалар, командаларының исеме — Австралазия. 8709 Австралия Югары мәхкәмәсе карары буенча колонизация вакытында җиргә аборигеннар хокуклы булганнар дип игълан ителгән. 8710 Австрия Алманиянең бавар шивәсенә һәм Швейцариянең алман теленә якын. 8711 Австрия – Аурупада урнашкан ил. 8712 Австрия бәйгене икенче тапкыр кабул итә (беренче тапкыр — Евровидение 1967). 8713 Австриягә (1867 елдан Австрия-Маҗарстан ) Галиция бирелде. 8714 Австриядә Католик Чиркәве дәүләт кулына эләккән. 8715 Австриядә Юзеф (Иосиф) Понятовскийның балачагы Венада уза, ул үз чоры өчен бик яхшы белем ала. 8716 Австрия икътисадында эре чит ил корпорацияләре мөһим рөл уйный. 8717 Австрияле музыкант Богачектан шәхси музыка дәресләре ала. 8718 Австрия-Маҗарстан империясе Әдрән диңгез тарафыннан юылды. 8719 Австрия-Маҗарстан империясе таркалгачтын (1918) Чехословакия президенты итеп сайланыла. 1920, 1927, һәм 1934 елларда президент вазыйфасына кабат сайланыла. 1935 тән да. 1937 дә вафат булган. 8720 Австрия-Маҗарстан империясе таркалып, аның урынында бәйсез милли дәүләтләр барлыкка килгәч,Трансилвания Трианон солых килешүе буенча (1920), Румыниягә бирелгән. 8721 Австрия-Маҗарстанның таркалуыннан соң шәһәр Көнбатыш Украин Халык Җөмһүриятенең башкаласы иде, ләкин берникадәр вакыттан соң яңа корылган Польша дәүләтенә кушылган. 8722 Австрия-Маҗарстан хакимиятене Австрия императоры башкарды (ул Венгрия кыйралы титулына да ия булган). 8723 Австрия сәргаскәрлеге төп һөҗүмне 1-нче һәм 4-нче гаскәрләре көчләре белән Висла һәм Көнбатыш Буг елгалары арасында ясарга ният иткән. 8724 Австрия Эрцгерцоглыгы 1477 елда (әфлисүн төсле) Австрия Эрцгерцоглыгы (алм. 8725 Австрия эрцгерцоглыгы империя чикләрендә Югары һәм Түбән җирләргә бүленсә дә, таҗ җире буларак тереклек итүен дәвам итә. 8726 Австрия яшелләр фиркасеннән Австрия милли шурасына (Австрия парламентының түбән палатасы) сайлана ( 1994 ). 8727 Австро-Венгрия 23 июльдә Сербиягә ультиматум куя. 8728 Австро-Венгрия гаскәрләре, орудиеләрен, сугыш коралларын, кыйммәтле хәрби мөлкәтләрен ташлап, тәртипсез рәвештә чигенәләр. 8729 Австро-Венгрия империясендә 300 демонстрация уза, да хатын-кызлар демонстрациягә Париж коммунасы (en) корбаннарын искә алучы плакатлар белән чыга. 8730 Австро-Венгрия һәм Германия армияләре Марнада, Польшада һәм Галициядә җиңелгәннән соң һәм «яшен тизлегендәге сугыш» планы барып чыкмаганы билгеле булганнан соң, Италия хөкүмәте Антанта ягына басарга карар кыла. 8731 А.В. Суворов җитәкләгән рус гаскәре 9 ноябрьдә Варшаваны ала. 8732 А.В. Суворов Рымник янында төрек армиясен тар-мар итә ( 1789 ) һәм Измаилны штурмлый ( 1790 ). 8733 А.В. Терещенко аркылы Г.С. Саблуков турында Петербург фәннәр академиясендә дә беләләр. 8734 Автовокзал бинасы 550 кеше сыйдыра ала. 8735 Автовокзал бинасы Казан-2 күчеп утыру төененә керә, анда көтү залы, билет залы, медпункт, кафе, әни һәм сабый бүлмәсе, кунакханә, бушлай Wi-Fi хезмәте бар. 8736 Автовокзал бинасында көтү залы, билет залы, медпункт, кафе бар. 8737 Автозавод районы ( ) — Нижгар шәһәре районнарының берсе. 8738 Автозавод районы ( ) — Тольятти шәһәре районнарының берсе. 8739 Автокодтагы бер бирем бер санак биременә туры килә. 8740 Автокодта эшләүче программачы хәтерне программа һәм зурлыклар буенча билгеләүдән азат ителә; аңа «күзәнәк юллары» белән эшләргә кирәкми. 8741 Автоматка хас үзенчәлекләр: арадаш патронны куллану, эре сыйдырышлы алмаштырыла торган магазин барлыгы (гадәттә, 30 патронга). 8742 «Автомобили́ст» хоккей клубы ( ) — 2006 елда нигезләнгән Екатеринбург шәһәренең хоккей клубы. 8743 Автомобиль заводы (ПАЗ автобуслары), слесар-монтаж инструменты заводы, металлдан эшләнгән заводлары, нәфис металлдан ясалган әйберләре заводы. 8744 Автомобильның панорамик алгы пыяласы. Ерак араларга йөрү өчен мотоциклның алгы пыяласы. 8745 Автомобиль транспорты Критның төп автоюлы - бөтен утрау буенча, төньяк яр буеннан үтүче Яңа Милли юл. 8746 Автомобиль һәм завод торбаларыннан чыккан төтен аркасында атмосфера ел саен 22 млрд тонна углекислый газ белән зарарлана. 8747 Автомобиль һәм тимер юллар төене. 8748 Автомобиль юлларының гомум озынлыгы Русия дөньяда җиденче, ә Аурупада икенче урынында тора. 8749 Автомобиль юллары төене, тимер юл станциясе. 8750 Автомобиль юллары үзәге. 8751 Автомобиль юллары юк. 8752 Автомобиль юлы Нөркәйдән 3 км ераклыкта тора. 8753 Автономиьле районының төньякта Монголия Алтае, көньякта Кунлунның төньяк тезмәләре, көньяк-көнбатышта Каракорым таулары (Чогори түбәсе — 8611 м) урнашкан. 8754 Автономияле Башкорт Социалистик Совет Республикасының рәсми башкаласы булып Уфа таныла. 8755 Автономияле җөмһүрият - провинцияга охшаш административ-территориаль берәмлек төре. 8756 Автономияле өлкәләрдә үз парламентлар — өлкә шуралары һәм хөкүмәтләр — җирле үзидарә мәсәләләрендә вәкаләтле «джунта»лар бар. 8757 Автономияле районы Казакъстан, Кыргызстан, Таҗикстан, Русия, Монголия, Әфганстан, Һиндистан белән чиктәш. 8758 Автономия ( — үзканунлылык) — дәүләт конституциясе нигезендә, теге яки бу дәүләт эчтәлегендә милләткә бирелгән сәяси яки административ үзидарә хокукы. 8759 «Автопортрет» Хатыны — энергетик, улы, кызы бар. 8760 Автор аны бриг капитаны белән чагыштыра. 8761 Автор-башкаручыларның «Илһам» ( ) фестивале уза. 8762 Автор бу бүлектә «ата-анасы укымаган, кара булса да, уллары гыйлемле, мәгърифәтле, күңелгә ятышлы булгач, кызны кияүгә бирергә кирәк» дигән фикер әйтә. 8763 Авторитар режимны урнаштырылган, Венгриянең Икенче бөтендөнья сугышында катнашуның инициаторы булган. 8764 Автор китабын сайтта урнаштыру өчен $19.95 акча түли, һәм һәр сатудан 50% гонорар ала. 8765 Автор күп тапкырлар «Өмет» газетасы һәм «Тулпар» журналының лауреаты була. 8766 Авторларга һәм китапка беркадәр реклама ясый. 8767 Авторлары Балеттан бер күренеш * Композитор — Рәшит Гобәйдуллин * Либретто авторы — Әхмәт Фәйзи ( Габдулла Тукайның « Печән базары, яхуд Яңа Кисекбаш » поэмасы буенча). 8768 Авторлыклары Лао Цзы һәм Чжуан-цзы белән билгеләнә. 8769 Авторлык таблицаларын татарчага җайлаштыруны Татарстан Милли китапханәсе хезмәткәрләре башкарган. 8770 Авторның беренче пьесалар җыентыгы («Кайтыр идем. 8771 Авторның иң көчле һәм данлыклы комедия әсәре дип санала. 8772 Авторның шуннан соң язылган — «Дөнья гизү» трилогиясе, «Шәмдәлләрдә генә утлар яна» һ.б. әсәрләре укучылар тарафыннан җылы кабул ителә. 8773 Авторның юмористик монологлары, скетчлары һәм сценарийлары өченче бүлек — «Сәер сәхнә»дә, күңелле хатирәләре, очерклары һәм язмалары «Кызыклы каләм» баш астындагы соңгысында җыелган. 8774 Автор тарафыннан милли китапның берьюлы берничә халыкның, бигрәк тә кардәш халыкларның, уртак байлыгы булуы ихтимал икәнлеге ачыла (нигезләнә). 8775 Автор үзе әсәрне хикәя дип атый. 8776 Автор үзенең әсәрләрендә яшь буынны табигатькә, хайваннар дөньясына сак мөнәсәбәттә булырга өнди. 8777 Автор үз укучыларын «гафләт» (ваемсызлык) йокысыннан уянырга, күңелләрен пакьләргә, нәфескә бирелмәскә, Алланы һәрчак күңелдә тотарга чакыра. 8778 Автор – ул вакытта 35 яшьлек адвокат һәм һәвәскәр шагыйрь – поэманы Британия корабларының Балтимор шәһәрендәге Макһенри яр буе кирмәненә (Fort McHenry) төнге һөҗүменнән соң https://en. 8779 Авторы - Карл Линней, яшь швед Ботанигы, медицина докторы. 8780 Автотранспорт ширкәтләре — МУП ПАТП «Бардымский» һәм ҖЧҖ «Ашатли». 8781 Автотроф организмнар, хлорофилл һәм кояш нурлары энергиясе ярдәмендә, углекислый газ һәм судан органик матдәләр (углеводлар) синтезлыйлар. 8782 Автотроф туклануга сәләтле камчылылар арасында колонияләр хасил итеп яшәү киң таралган, мәсәлән вольвокс шундый. 8783 Аву барлыкка килүе Аву башлану, һава агымы бүленү Аву авиациядә (tat. lat. 8784 Авыз аппараты төзелеше туклану ысулына бәйле рәвештә үзгәрә. 4 пар аягы бар, аларның беренчесе сизү ролен үти. 8785 Авыз куышлыгы белән кыска үңәчкә илтүче йоткылык арасында чик беленми. 8786 Авыз куышлыгы вә тамакның лайлалы тышчасында урнашкан. 8787 Авызы да зур, киң иренле. 8788 Авызы корбаннары тәненнән сок суыру өчен үзгәрә. 8789 Авык-Бүләк — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 8790 Авыл 16 гасырдан язма документларда телгә алына башлый. 8791 Авыл 1712 белән 1715 еллар арасында нигезләнгән. 8792 Авыл 17-18 гасыр документларында утар буларак еш очрый. 8793 Авыл 1781 елны Казан өязе кешеләре тарафыннан нигезләнә. 8794 Авыл 1861 елда барлыкка килә. 8795 Авыл 1929 елда колхоз үзәге булып нигезләнеп, 1939-1959 елларда яшәүдән туктый. 8796 Авыл 1930 елда Кайбыч районы Кече Мәме авылы җирлегенә кергән. 8797 Авыл 1930 елда Кайбыч районы Кече Подберезье авылы җирлегенә кергән, 1944 елдан Подберезье районы составына шул ук авыл җирлеге составында күчә. 8798 Авыл 1930 елда Кайбыч районы Надеждино авылы җирлегенә кергән, 1944 елдан Подберезье районы составына шул ук авыл җирлеге составында күчә. 8799 Авыл 1930 елда Кайбыч районы Хуҗа Хәсән авылы җирлегенә кергән, 1944 елдан Подберезье районы составына шул ук авыл җирлеге составында күчә. 8800 Авыл 1930 елда Кобзево авылы җирлегенә кергән. 8801 Авыл 1930 елда нигезләнгән. 8802 Авыл 1944 елда Симәки авылы җирлегенә кергән. 8803 Авыл 1975 елның 17 сетябренда Мәкъсүт авылы составына керә. 8804 Авыл 19 гасырда крепостнойлык бетерелгәч нигезләнә. 8805 Авыл — авыл хуҗалыгы белән шөгыльләнүче халык яши торган торак пункт төре. 8806 Авыл Айбаштан бүленеп чыккан. 8807 Авыл аксакаллары сөйләвенә караганда, авыл урынында элек калын урманнар булган. 8808 Авыл аксакаллары сөйләвенә караганда, монда элекке Булгар ханлыгы үзәгендәрәк яшәүче кабан, шокран һәм ногай ыруыннан булган өч гаилә вәкилләре килеп нигез кора. 8809 Авыл аксакаллары сөйләвенә караганда, моннан күп еллар элек бу урында зур урман үскән. 8810 Авыл аксакаллары сөйләвенә караганда, ул XVII гасыр ахырында оешкан булырга тиеш. 8811 Авыл артыннан Казан Уфа автомобиль юлы уза. 8812 Авыл атамасы, авыл урнашкан Ликанье елгасыннан алынган. 8813 Авыл атамасы авыл хуҗасы булып торган йомышлы татар Атениннан килеп чыккан. 8814 Авыл атамасы авыл хуҗасы булып торган йомышлы татар Насакиннан килеп чыккан. 8815 Авыл атамасы Аксар авылы исеме-атамасы каян барлыкка килгән, нәрсә аңлата? 8816 Авыл атамасы ал тары сүзтезмәсенең кыскаруыннан килеп чыккан. 8817 Авыл атамасы аны нигезләгән кеше исеме Бигидән килә. 8818 Авыл атамасы аны нигезләгән кеше исемнәреннән Мусадан һәм Бикбулаттан килә. 8819 Авыл атамасы аны нигезләгән чуаш яки татар кешесе исеменнән - Колчурадан. 8820 Авыл атамасы, аның хуҗалары булып торган йомышлы мордвалар Кичатовлардан килә. 8821 Авыл атамасы, аның хуҗалары булып торган йомышлы татарлар Жегалиннардан ( русчадан кычыткан) килә. 8822 Авыл атамасы, аның хуҗалары булып торган йомышлы татарлар Свербеевлардан килә. 8823 Авыл атамасы, аның хуҗалары булып торган Темников йомышлы татарлары булган Суркиннардан килә. 8824 Авыл атамасы, аның хуҗалары булып торган Темников йомышлы татарлары булган Суховлардан килә. 8825 Авыл атамасы, аның хуҗасы булып торган морза Осташко Латышевтан килә. 8826 Авыл атамасы би (бу, бәй) Гали дигәннән чыккан. 8827 Авыл атамасы биредә агучы елгадан килә. 8828 Авыл атамасы ике мордва сүзеннән тора: "пяше" ( юкә ) һәм "ляй" (елга, чишмә). 8829 Авыл атамасы ике мордва сүзеннән тора: "ур" (үр, өр) һәм "ляй" (елга, чишмә). 8830 Авыл атамасы йомышлы темников татарлары, авыл хуҗалары Чуриннар фамилиясеннән чыккан. 8831 Авыл атамасы кеше исеме Мансурдан килә. 8832 Авыл атамасы күршедәге Старая Белогорка, яки Искеавылга нисбәтле рәвештә барлыкка килгән. 8833 Авыл атамасы лом (лам) - түбән сүзеннән килә килә. 8834 Авыл атамасы Молнина—Молвина—Мулла Иле дигән төрдәшләре белән Казан ханлыгы чорында кулланылган. 1565—1567 ел мәгълүматларын үз эченә алган Зөя өязенең теркәү кенәгәсендә Мулла Иле авылы да искә алына. 8835 Авыл атамасы, мордвалар арсында киң таралган фамилия - Лопуховлардан килә. 8836 Авыл атамасы мордваларның иске исемнәреннән (Суродейдан) килә. 8837 Авыл атамасы мордвачадан алязань калмо – «түбән үзән каберлеге»н аңлата. 8838 Авыл атамасы мордвачадан "пеньзара, пеньсара" - сазлы елга тамагын аңлата. 8839 Авыл атамасы мукшы телендәге «тумо» (имәннәр) сүзенә барып тоташа. 8840 Авыл атамасына килгәндә ул Шөбилен нигезләүчеләрнең берсенең исеменнән - Алатыр өязе йомышлы татары Бикбулат Шубадан алынган дип уйланыла. 8841 Авыл атамасының килеп чыгышына икенче версия Казан феодалы, нугай татарларына мөнәсәбәтле булган Галидәрвиш исеме белән бәйле. 8842 Авыл атамасы русчадан у мыса(яр,елга борыны янында) дигәннән чыккан. 8843 Авыл атамасы тарихи чыганаклара искә алына. 8844 Авыл атамасы тарихи чыганакларда искә алына. 8845 Авыл атамасы Фер-шампенуаз француз авылыннан алынган. 8846 Авыл атамасы "харенвар" - чуашча кипкән чокыр дигәнне аңлата. 8847 Авыл атамасы Чуашстанның Бортас авылы атамасыннан чыккан булуы яки бортаслар кабиләсе исеменә барып тоташуы ихтимал. 8848 Авыл атамасы Ш. Мәрҗани хезмәтләрендә түбәндәгечә искә алына: «Ташкичү — Казанга якын урнашкан бер авыл. 8849 Авыл атамасы, шул җитәкче исеме белән, ягъни Ильяс дип йөртелә башлаган. 8850 Авыл атамасы янындагы елга исеменнән чыккан. 8851 «Авы́л» - атналык иҗтимагый-сәяси һәм әдәби газета. 8852 Авыл аша Дагстандагы Хәсәүйортка юл уза. 8853 Авыл аша Р239 федераль автомобиль трассасы уза. 8854 Авыл аша Р239 федераль трассасы уза. 8855 Авыл аша Себер тракты узган. 8856 Авыл аша Чошы суы агып үтә, ул Чошы аланыннан башлана. 8857 Авыл бабайлары сөйләвенә караганда, Кышкар мәдрәсәсе шәкертләрен күзәтеп тору өчен бер жандарм куелган. 8858 Авыл байлары белән берлектә, читтәге иганәчеләр дә аерым ярдәм күрсәтә. 8859 Авыл башта Кобзево, 1944 елдан Симәки авылы җирлегенә кергән. 8860 Авыл башта хәзерге Нөркә урманының көньяк-көнчыгыш өлешенә урнашкан булган. 8861 Авыл башында саф һәм чиста сулы Шәрифулла коесы бар. 8862 Авыл башында яшәгән кайбер гаиләләрне көчләп чукындырганнар. 8863 Авыл Березник, Березник (Ксна) атамалары белән тарихы белешмәләргә теркөлгөн. 8864 Авыл беренче башлап шушында оешкан, ләкин соңыннан хәзерге урынына күченгән. 8865 Авыл Бәрле елгасы ярында урнашкан. 8866 Авыл берничә тапкыр аклар һәм кызыллар кулына күчкән. 8867 Авыл бик зур булганга, аны Түбән оч, Урталык, Югары оч, Аргы һәм Бирге якларга бүлеп йөртәләр. 8868 Авыл Бөек Ватан сугышына 223 кешесен озата, шуларның 133енә туган якларына әйләнеп кайту насыйп булмый. 8869 Авыл бөтенләй электрлаштырылган һәм радиолаштырылган. 8870 Авыл буенча алар саны 300 якын. 8871 Авыл бу исем белән озак йөртелмәгән, чөнки Федоровка районыннан Абдулла исемле гаилә башлыгы белән ишле гаилә килеп утыргач авыл Абдулла исемен йөртә башлаган. 8872 Авылга 1745 елда нигез салынган. 8873 Авылга 1930нчы елларда Куйбышев тимер юлының (ул заманда Самар–Златоуст т.юлы) Кабак Разъезды бистәсе буларак нигез салына. 1950нче еллар ахырларында хәзерге исемен, 2005 елда хәзерге статусын йөртә. 8874 Авылга XVIII гасырның беренче яртысында нигез салынган. 8875 Авылга аның исеме кушыла, ә рәсми исем бөлгән байдан кала: Дубровное. 8876 Авылга беренче мәртәбә керосин 1860 елда кайтарыла. 8877 Авылга беренче тавышсыз киноны да ул алып айта. 8878 Авылга газ кертелгән, асфальт җәелгән, бу эшләрнең күпчелеген Шадрин район советы депутаты, Бөтендөнья татар конгрессының Курган өлкәсе буенча рәис урынбасары, фермер Әхмәдулла Хәбибуллин башкарып чыккан. 8879 Авылга җитәрәк Чәтрән тавын үтәргә кирәк. 8880 Авылга зур урман якын булган. 8881 Авылга иң беренче трактор да шул елда кайта. 8882 Авылга иң беренче яңалыкны Кәрам Садертдинов кертә — яңача укыта башлый. 8883 Авылга исем биргән чишмәне халык әле дә кадер-хөрмәт күрсәтеп, карап-чистартып тора, суын яратып эчә. 8884 Авылга исем бирүче агачның да тарихы бар. 8885 Авылга Иске Сабай авылы кешеләре 1914 елда нигез сала. 8886 Авылга кайтып мәктәптә укыта башлагач та, үзе дә күп яза һәм мәктәптә төрле сыйныфлардагы укучыларның әдәби түгәрәген дә җитәкли. 8887 Авылга керү юлында Зелинский бюсты белән хәтер билгесе урын алган (1988). 8888 Авылга кешеләр күчеп килә башлаганнар, һәм авылда кеше шактый арткан. 8889 Авылга нибары исән-сау 13гаиләдән 4 кеше генә әйләнеп кайта алган. 8890 Авылга нигезне Темников татарлары 16 гасырда сала. 8891 Авылга нигезне Темников татарлары салган. 8892 Авылга нигез салучылар куе урман уртасындагы аланлыкка игьтибар иткәннәр булса кирәк, һәм иң мөһиме, аланлык читендәге куе агачлар арасыннан ерак гасырлардан юл алган чишмәнең татлы суы аларны ял иттереп, шушында төпләнергә фатихасын да биргәндер. 8893 Авылга нигез салучы Мөхәммәткол Касимов була. 8894 Авылга нигез салучыны патшага хезмәт күрсәткән Сәнҗап баба булган диләр. 8895 Авылга Нугай даругасы Илекәй-Мең волосте асаба башкортларының җирләрендә 1767 елда (башка мәгълүматлар буенча, 1640 елда ) килешү буенча керәшен чуашлар нигез сала. 8896 Авылга сугышта үлгән дигән иң беренче хәбәр Мингалиев Мөхәммәтгалигә килә. 8897 Авылга тирә-яктан руслар килеп җир эшкәртә башлаганнар. 1925 елда җирләрне ян башыннан яңадан бүлү булган. 8898 Авылга төмәннәр – морза Яфаевлар нигез сала. 8899 Авылга төшә торган каен кулдан (үзәнлектән) күтәрелгәндә, кыз бала чанадан төшеп кала. 8900 Авылга электр уты кертелә, су колонкалары куела, яңа мәктәп бинасы төзелә. 8901 Авылга яңадан күрше авыллардан кешеләр килә башлаган. 8902 Авыл Гөрди авылы җирлегенә кергән. 8903 Авылда 108 йорт булып, 520 ир-ат һәм 499 хатын-кыз исәпләнгән. 8904 Авылда 126 хуҗалыкта 236 кеше яши. 8905 Авылда 150 ел өлек үк мәчет булган, тик алар ил шаукымы белән, советлар заманында, җимерелгән, ваттырылган. 8906 Авылда 159 йорт булган. 8907 Авылда 1795 елда — 348, 1859 елда — 808, 1885 елда — 950, 1920 елда 2491 кеше исәпләнгән. 8908 Авылда 1815 елгы архитектура истәлеге булып саналган татар мәчете бар. 8909 Авылда 1858 елда 3003 кеше (1495 ир-ат ), 1912 елда 3790 кеше (1902 ир-ат ) яшәгәнлеге мәгълүм. 8910 Авылда 1866 елга 12 йорт булган. 8911 Авылда 1866 елга 70 йорт булган. 8912 Авылда 1869 елга 132 йорт булган. 8913 Авылда 1869 елга 174 йорт булган. 1980 елларда Ләмбрәгә «Мордовмелиорация» күченә. 8914 Авылда 1869 елга 191 йорт булган. 8915 Авылда 1869 елга 63 йорт булган. 8916 Авылда 1869 елга 73 йорт булган. 8917 Авылда 1869 елда 101 йорт булган. 8918 Авылда 1869 елда 16 йорт булган. 8919 Авылда 1869 елда 72 йорт булган. 8920 Авылда 1869 елда 80 йорт булган. 2011 елда 28 йортта 76 кеше яшәгән. 8921 Авылда 1869 елда 81 йорт булган. 8922 Авылда 1930 елда 465 кеше яшәгән. 8923 Авылда 1931 елда 27 йорт булган. 8924 Авылда 1932 елдан бирле башлангыч мәктәп эшли. 8925 Авылда 1998 елда мәчет төзелеп бетеп ачылган. 8926 Авылда 2004 елда 105 йортта 230 кеше яшәгән. 8927 Авылда 2004 елда 111 йортта 333 кеше яшәгән. 8928 Авылда 2004 елда 116 йортта 317 кеше яшәгән. 8929 Авылда 2004 елда 121 йортта 310 кеше яшәгән. 8930 Авылда 2004 елда 170 йортта 290 кеше яшәгән. 8931 Авылда 2004 елда 199 йортта 778 кеше яшәгән. 8932 Авылда 2004 елда 26 йортта 55 кеше яшәгән. 8933 Авылда 2004 елда 361 йортта 1297 кеше яшәгән. 8934 Авылда 2004 елда 37 йортта 87 кеше яшәгән. 8935 Авылда 2004 елда 41 йортта 106 кеше яшәгән. 8936 Авылда 2004 елда 42 йортта 77 кеше яшәгән. 8937 Авылда 2004 елда 48 йортта 117 кеше яшәгән. 8938 Авылда 2004 елда 759 йортта 2402 кеше яшәгән. 8939 Авылда 2004 елда 7 йортта 16 кеше яшәгән. 8940 Авылда 2004 елда 819 йортта 3248 кеше яшәгән. 8941 Авылда 2004 елда 8 йортта 12 кеше яшәгән. 8942 Авылда 2004 елда 92 йортта 111 кеше яшәгән. 8943 Авылда 2006 елда — 100 кеше яшәсә, 14е татарлар. 8944 Авылда 2012 елга 114 бала белем ала. 8945 Авылда 2012 елга 159 бала белем ала. 8946 Авылда 2012 елга 174 бала белем ала. 8947 Авылда 2012 елга 30 бала белем ала. 8948 Авылда 2012 елга 35 бала белем ала. 8949 Авылда 2012 елга 48 бала белем ала. 8950 Авылда 2012 елга 4 бала белем ала. 8951 Авылда 2012 елга 53 бала белем ала. 8952 Авылда 2012 елга 64 бала белем ала. 8953 Авылда 2012 елга 82 бала белем ала. 8954 Авылда 2012 елга 8 бала белем ала. 8955 Авылда 2012 елга 91 бала белем ала. 8956 Авылда 20 җитештерү, 20 тегермән була. 8957 Авылда 211 кеше яши. 8958 Авылда 350 урынлык мәдәният йорты, 5 шәхси кибет, 1 дәуләт карамагындагы кибет, фельдшер-акушер пункты, тегшермән, авыл тулысы белән газлаштырылган. 8959 Авылда 4 мәчет, мәдәният йорты, 9-еллык мәктәп бар. 8960 Авылда 650 кеше яши икән, халык игенчелек һәм малчылык белән шөгыльләнә, фермерлары бар, 600 чакрым ераклыктагы Мәскәүгә барып эшләүчеләр дә бар. 8961 Авылда 7 йортта 12 кеше яши. 8962 Авылда 7 мәчет, урта мәктәп, вә спиртлы эчемлекләр сатылмаучы кибетләр бар. 8963 Авылда 930 кеше яши. 8964 Авылда 96 йортта 318 кеше яши. 17 гасырда нигезләнгән. 8965 Авылда 99 йорт бар, йөзенчесе төзелеп килә. 8966 Авылда XVIII йөздә ясак түли торган 83 татар һәм 43 керәшен татары яшәгән. 8967 Авылда Абалаков дигән байның текстиль фабрикасы була. 8968 Авылда агач мәчет һәм җил тегермәне булган». 8969 Авылда алар хөрмәтенә обелиск куелган. 8970 Авылда архитектура һәйкәлләре исемлегенә тагын XIX йөз ахыры — XX йөз башында төзелгән мулла йорты һәм ике мәчет кергән. 8971 Авылда атаклы сәясәтче һәм дәүләт эшлеклесе Мирсәет Солтангалиев туган. 8972 Авылда барлыгы 380 хуҗалык бар. 8973 Авылда барлыгы 3 урам: Мәктәп урамы(24 өй), Урта урам(58), Чишмә урамы(12). 8974 Авылда бары татарлар гына яши. 8975 Авылда башкортлар да булган, ләкин галимнәр аларның башкортлыгы икеле, дип белдерәләр. 8976 Авылда башлангыч белем алганнан соң, 1930 елда Казанга килеп башта педагогия техникумында, аннары 1932–1936 елларда Казан дәүләт педагогия институтының тел-әдәбият факультетында укый. 8977 Авылда башлангыч белемне алгач, 1893 елны Казандагы “Мөхәммәдия” мәдрәсәсенә укырга керә. 8978 Авылда башлангыч мәктәп, “Тамчы” балалар бакчасы бар. 8979 Авылда бер агач мәчет эшләгән. 8980 Авылда бер генә рус — тимерче тора. 8981 Авылда бер елы үтеп китә. 8982 Авылда беренче мәдрәсәләрнең кайчан ачылуы, аларда кемнәр эшләве хакында төгәл документлар юк. 8983 Авылда бер мәдрәсә булган. 8984 Авылда бер мәчет, биш мәдрәсә, ике гади киҗемамык туку фабрикасы булган. 8985 Авылда бер мәчет булган. 8986 Авылда бер мәчет эшләгән. 8987 Авылда берничә ыру билгеле: Күркә, Түкәш, Чүпрә, Үләй, Чүмеч. 8988 Авылда бер оешып, бер таралып азапланганнан соң, колхозлашу чынлап башланган. 8989 Авылда борын заманнардан бер генә фамилия кешеләре яши: Үтешевләр. 8990 Авылда бүген 230 бар, елына 1000 тонна помидор, 500 тонна кыяр үстерелә. 8991 Авылда бу чарадан читләшкән кешедән, саранлыкта гаепләп, ел буена көлә торган булганнар. 8992 Авылда бу чорда ясаклы татарлар яшәгән. 8993 Авылда Галиябану фильмы төшерелә. 8994 Авылдагы 23 хуҗалыкта ясак түли торган 83 ир-ат һәм 82 хатын-кыз исәпкә алынган. 8995 Авылдагы 60 хуҗалыкта 172 ир-ат һәм 198 хатын-кыз көн итә дип теркәлгән. 8996 Авылдагы 66 йортта ислам дине тотучы 202 ир-ат һәм 198 хатын-кыз яши. 8997 Авылдагы 83 хуҗалыкта ислам динендәге 218 ир-ат һәм 242 хатын-кыз булган». 8998 Авылдагы 91 хуҗалыкта 307 ир-ат һәм 304 хатын-кыз исәпләнгән, алар ислам дине тотканнар һәм Иске Кырлай авыл җәмгыятенә кергәннәр. 8999 Авылдагы 92 хуҗалыкта мөселман дине тотучы 347 ир-ат һәм 250 хатын-кыз көн күргән. 9000 Авылдагы 9 хуҗалыкта йомышлы татарлардан 35 ир-ат һәм 34 хатын-кыз, 11 хуҗалыкта исә ясак түли торган татарлардан 39 ир-ат һәм 44 хатын-кыз яшәгән. 9001 Авылдагы башкортлар дип йөртелгән кешеләр арасыннан солдатка алынмаганнар. 9002 Авылдагы буш йортларга һәм гаиләсендә кеше әз булган семьяларга урнаштырылалар. 9003 Авылдагы Гариф абый сөйләвенә караганда, якында гына Барамык исемле урман булган. 9004 Авылдагы дүртенче мәхәлләне төзергә 1835 елда рөхсәт алалар. 9005 Авылда Гыйлаҗетдин хәзрәт гаиләсендә татар әдәбияты классигы, язучы, журналист, сәясәтче, драматург, публицист, татар милли азатлык хәрәкәте эшлеклесе Гаяз Исхакый (1878—1954) туып үсә. 9006 Авылдагы кайбер нәселләр Сембер якларындагы Муклауштан күчеп килгән. 9007 Авылдагы кизләүне дә Алим бабай тапкан. 9008 Авылдагы өченче мәчет шулай ук 1883 елдагы янгыннан соң яңадан төзелә. 9009 Авылдагы сигезьеллык мәктәпне, аннан күрше авыл Әлмәттә (Яңа Әлмәт) унъеллыкны тәмамлаганнан соң, бер ел Свердловск өлкәсенең Краснотурьинск шәһәрендә алюминий заводында электролизчы булып эшли. 9010 Авылдагы һәм авыл тирә-юнендәге географик берәмлек атамалары әлеге фикерне раслый. 9011 Авылда әле тагын Изгеләр зираты дип аталган зират та бар. 9012 Авылда Елоховка тимер юл разъезды урнашкан. 9013 Авылда җәйләрен мәктәптә дини укулар оештырылган. 2010 елның июлендә Рәдүттә мәчет ачылган. 9014 Авылда Җәмәгать үзәге бинасы бар. 9015 Авылда җидееллык мәктәпне тәмамлый, аннары Әстерхан педагогика техникумды белем ала, аннары бер ел Ижау шәһәрендәге урта мәктәпләрнең берсендә татар теле һәм әдәбияты укыта. 9016 Авылда җил тегермәне, вак-төяк сата торган кибет булган. 9017 Авылда җитештерү предприятиеләре калмады. 9018 Авылда Изге урын дип йөртелгән җир бар. 9019 Авылда ике иске һәм бер яңа зират бар. 9020 Авылда ике меңләп кеше яши. 9021 Авылда ике мәчет, бер мәктәп, берничә кибет булган. 9022 Авылда ике мәчет, берсе – 19 гасырда салынган, тарихи истәлек булып тора. 9023 Авылда ике мәчет, урта мәктәп, профессиональ-техник училище бар. 9024 Авылда ике мәчет һәм өч мәктәп эшли. 9025 Авылда ике мәчет эшләгән. 9026 Авылда икенче урынны терлекчелек алып тора. 9027 Авылда ике фельдшер-акушерлык пункты, социаль бүлек халыкка ярдәм күрсәтә. 9028 Авылда иң беренче мәктәпне Зәйнәшев Карам салдыра. 9029 Авылда ир-ат җәйлеген өлкәләргә чыгып плотник эшчәнлеге белән шөгыльләнә. 9030 Авылда иске һәм яңа зират бар. 9031 Авылда ислам дине тота торган 846 ир-ат һәм 809 хатын-кыз көн итә. 9032 Авылда Камышлы күл дигән матур күл булган. 9033 Авылда керәшен зираты да бар. 9034 Авылда кешеләргә килгән хатны укып күрсәтүче hәм хат яза белүче берничә генә кеше була. 9035 Авылда кеше үлгәч, мәет юарга суны шушы чишмәдән алалар. 9036 Авылда кибет эшли. 9037 Авылда китапханә, кибет, сәүдә үзәге, спорт мәйданы, ФАП эшли. 9038 Авылда китапханә һәм ял итү үзәге эшли, мәчет бар. 9039 Авылда Кукмара районы Зур Сәрдек, Сәрдекбаш һ. б. авыл кешеләре эшләгән. 9040 Авылда күп балалы алты гаилә бар, аларның икесендә бишәр бала үсә. 9041 Авылда күп катлы йортлар төзелеш башланган. 9042 Авылда күптән түгел авария хәлендәге мәдәният сараен да ябып куйганнар. 9043 Авылда «Кызыл Йолдыз» колхозын саклап калганнар. 9044 Авылда медпункт та юк. 9045 Авылда мәдрәсә булу да уңай нәтиҗә бирмичә калмаган. 9046 Авылда мәктәп, ике мәчет бар. 9047 Авылда мәктәп, ял йорты, шәхси табиб оффисы бар. 9048 Авылда мәчет бар, яңа клуб бинасын төзергә нигез салынган. 2010 елгы исәп буенча 122 хуҗалыкта 313 кеше яши. 9049 Авылда мәчет, кибет, клуб бар. 9050 Авылда мәчет, мәдрәсә һәм ике су тегермәне эшләгән. 9051 Авылда мәчет, мәктәп, май заводы бар. 9052 Авылда мәчет, мәктәп һәм җил тегермәне булган. 9053 Авылда мәчет, чиркәү, урта мәктәп эшли. 9054 Авылда мәчет эшли. 9055 Авылда моннан башка Изгеләр чишмәсе, Закир бабай, Хөсәен, Күз, Чумар чишмәләре бар. 9056 Авылда мөселманлыкка чыккан чирмеш нәселләре дә бар дип әйтәләр. 9057 Авылда Мостафа өсте дип аталган бер калкулык бар. 9058 Авылда Муса һәм Мортаза байларның кытат (тыгыз ефәк тукыма) фабрикалары булган. 9059 Авылдан 115 кеше орден, медальләр белән бүләкләнгән. 9060 Авылдан 11 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9061 Авылдан 13 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9062 Авылдан 14 километрга төньяк-көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9063 Авылдан 15 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 219-нчы км тимер юлы станциясе урнашкан. 9064 Авылдан 16 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 219-нчы км тимер юлы станциясе урнашкан. 9065 Авылдан 19 км көнчыгышта Вязьма — Ржев линиясенең Александрино тимерюл станциясе урнашкан. 9066 Авылдан 21 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Александрино тимер юлы станциясе урнашкан. 9067 Авылдан 21 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 219-нчы км тимер юлы станциясе урнашкан. 9068 Авылдан 23 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Александрино тимер юлы станциясе урнашкан. 9069 Авылдан 23 км төньяктарак Смоленск — Сухиничи линиясендә Жегловка тимер юл станциясе урнашкан. 9070 Авылдан 24 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 232-нче км тимер юлы станциясе урнашкан. 9071 Авылдан 25 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Александрино тимер юлы станциясе урнашкан. 9072 Авылдан 25 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 232-нче км тимер юлы станциясе урнашкан. 9073 Авылдан 26 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9074 Авылдан 26 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Т.п. 219-нчы км тимер юлы станциясе урнашкан. 9075 Авылдан 380 кеше (шуларның алтысы — хатын-кыз) фронтка алына. 253 әмәкәйле яу кырында мәңгелеккә ятып кала. 9076 Авылдан 476 кеше сугышка китә. 226 якташыбыз туган җиргә әйләнеп кайта алмый. 9077 Авылдан 6 километрга төньяк-көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9078 Авылдан 7 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9079 Авылдан 8 километрга көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9080 Авылдан 8 километрга төньяк-көнчыгышырак Вязьма — Ржев сызыгында Новодугино тимер юлы станциясе урнашкан. 9081 Авылда «Наза» исемендәге җыр ансамбле бар. 9082 Авылдан арырак Ашытта су коена торган урын Бору атамасы алган. 9083 Авылда натураль хуҗалык өстенлек иткән, хуҗалыклар үз продуктларын читкә аз чыгарган һәм читтән дә аз керткән. 9084 Авылдан берничә чакрым барганнан соң гына, элеккеге алпавыт урманнары башлана. 9085 Авылдан бер чакрым тирәсе ераклыкта Мишәүкә авылының зираты бар. 9086 Авылдан бик күп кешеләре чакырып сорау алдылар, бу кешеләр кемнәр, эшлиләрме, чыгышлары ничек, дип. 9087 Авылдан биш чакрым ераклыкта, урман буенда, алпавыт Малафеевның утары булган. 9088 Авылдан ерак булмаган урында дегет кайнату эшен оештырып җибәргәннәр. 9089 Авылдан ерак түгел мәһабәт утыз имән үсеп утырган. 9090 Авылдан ерак түгел Урман арты чишмәсе бар. 9091 Авылда, нигездә, карт-коры һәм урта яшьләрдәгеләр яши. 9092 Авылдан кызыллар үткәндә ул мәчеттә качып кала. 1921 елда авылда яңадан ак бандитлар күренә башлый. 9093 Авылдан Рыс Ижбулатов дигән сәүдәгәр Казанга барган юлыннан юлбасарлар кулына эләгә, өч елдан соң гына котылып туган авылына кайта. 9094 Авылдан сугышка күп кенә ирләр җибәрелә. 9095 Авылдан чуашлар күченгәндә Татьяна исемле хатын мөмкинлеге булмагач китә алмый. 9096 Авылда өч кибет бар. 9097 Авылда өч мәчет һәм мәктәп-мәдрәсәләр булган. 9098 Авылда район өчен бердәнбер татар мәктәбе эшләп килә. 9099 Авылда революцион хәрәкәт 1918 елның көзендә башланып китә. 9100 Авылда сакланып калган риваятьләрдән күренгәнчә, борынгы Кадрәк Чаллысы авылында яшәүче тегермәнченең Зоря исемле хатыны булган, ләкин көннәрдән беркөнне ул урман елгасының башында үскән нарат имән агачы янында фаҗигале рәвештә үлә. 9101 Авылда тагын Ак инеш бар, аны һәрвакыт карап һәм чистартып торалар. 9102 Авылда тагын Үтәмешевләр йорты булган. 9103 Авылда тарихи истәлек булып Изге Троицк чиркәве санала. 9104 Авылда татарлар белән мукшылар яшәде. 9105 Авылда татарлар гына яши. 9106 Авылда, тау астында Тукай чишмәсе дип аталган чишмә бар. 9107 Авылда Ташлы чишмә, Тау асты чишмәсе, Куш чишмә, Каран чишмәләре ага. 9108 Авылда таш мәчет бар. 9109 Авылда Төркиягә күчеп киткән ногайларның буыннары яши. 9110 Авылда Түбән оч, Югары оч, Атау ягы урамнары бар. 9111 Авылда туган күренекле кешеләр * Марсель Сәлимов - язучы, Шәһит Ходайбирдин премиясе лауреаты. 9112 Авылда туган күренекле шәхесләр * Гиоргий Куприянов (28.03.1956), Минзәлә районы башлыгы ( 2004 2010 ), «Татспиртпром» ААҖ генераль директоры ( 2010 2015 ). 9113 Авылда туган күренекле шәхесләр * Илшат Йомагулов (1932 - 2007, Уфа), РСФСР атказанган артисты. 9114 Авылда туган күренекле шәхесләр * Пётр Новиков (1907-1944), генерал-майор. 9115 Авылда туган танылган кешеләр * Фидан Гафаров ( 1947 ), артист, җырчы, РСФСР халык артисты ( 1984 ), Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1981 ). 9116 Авылда туган танылган шәхесләр * Мәгафүр Хисмәтуллин ( 1915 2004 ) - җырчы, РСФСР халык артисты ( 1965 ), Салават Юлаев премиясе ( 1969 ). 9117 Авылда туган танылган шәхесләр * Фәнүзә Нәдершина ( 1936 ) - әдәбият галиме, Салават Юлаев премиясе ( 1987 ). 9118 Авылда туган танылган шәхесләр * Юлай Гайнетдинов - курайчы, БР халык артисты ( 1994 ), Салават Юлаев премиясе ( 2002 ). 9119 Авылда туган шәхесләр * Мәшһар Гомәров — балалар язучысы ( Казакъстан ). 9120 Авылда унлап кеше умарта тота, 540 ат бар. 9121 Авылда урта гомуми белем бирү мәктәбе эшли. 9122 Авылда урта мәктәп. 9123 Авылда урта мәктәп, аның составындагы ике музей, "Ирек"мәчете бар. 9124 Авылда урта мәктәп, балалар бакчасы, мәдәният йорты, элемтә бүлеге эшләп килә. 9125 Авылда урта мәктәп, мәдәният йорты, китапханә, фельдшер-акушерлык пункты, элемтә бүлекчәсе, дүрт сәүдә ноктасы эшли. 9126 Авылда урта мәктәп, мәдәният йорты, фельдшер пункты эшли. 9127 Авылда урта мәктәпне тәмамлагач, китапханә мөдире һәм күмәк хуҗалыкта комсомол оешмасы сәркатибе була. 9128 Авылда фельдшер-акушер пункты, 6 магазин, 2 ит эшкәртү цехы, такта яру цехы, минипекарня, керамзит блок сугу цехы эшли. 9129 Авылда халык күп булганлыктан, кайвакыт-ларда күрше-тирә авыллар телендә «кытай авылы» дигән гыйбарә дә кулланыла. 9130 Авылда халык саны бик кимегән, үлүчеләрнең хисабын да алып бармый башлаганнар. 9131 Авылда хәзер дә удмурт зираты бар. 9132 Авылда хәзер йортлар саны 240 ка якын. 9133 Авылда хуҗалыклар саны 100 дән артык, аларда 140 ир-ат һәм 138 хатын-кыз яши. 9134 Авылда Чәй чишмәсе бар. 9135 Авылда чишмәләр байтак. 9136 Авылда чишмәләр шактый. 9137 Авылда чишмә-чыганакларга игътибар бик зур. 9138 Авылда Шарлавык чишмәсе дә бар. 9139 Авылдашлар елдан-ел югары үрләр яулыйлар, ә бу үз чиратында, халыкның тормыш шартларын яхшырту мөмкинлеге тудыра. 9140 Авылдашларының бу чаклы да әрсез, тиктормас егеткә башта исләре китсә дә, соңыннан күнегәләр. 9141 Авылда шулай ук ике катлы урта мәктәп бар, анда татар теле, әдәбияты һәм тарихы укытыла. 9142 Авылда шунда укып урта белем алучылар­ның беренчесе (1937 нче елда) Мирзакрам Солтанов, икен­чесе - 1939 нчы елда тәмамлаган Сәлимҗан Латыйпов, ә Яңа Чәчкап мәктәбенең 7 классын тәмамлап 1949 нчы ел­да урта белем алган өченче кеше Дәян Бикмуллин була. 9143 Авылда шушы Чомыт кебек тагын бер серле урын бар. 9144 Авылдашыбызның якты истәлекләре турында уртаклашырга аның якыннары, тормыш иптәше Әлфия ханым, кызы Зөбәрҗәт ханым Шакирова-Нуриева, оныгы Булат,ерак туганы Шакиров Азат әфәнде кайттылар. 9145 Авылда элегрәк булган сөтчелек фермалары 2009 елда бетерелде. 16 гасырда нигез салынган. 9146 Авылда элек 7-еллык мәктәп эшләде. 9147 Авылда элек башлангыч мәктәп булган, хәзер аны Рус Караена күчергәннәр. 9148 Авылда элек ике бүлмәле мәдрәсә эшләгән. 9149 «Авылда» (Ялта) * Чуаш театры 1918 елның 7 гыйнварында Казанда оештырылган. 9150 Авылда яшьләр күп, биредә читкә китмиләр, халыкның күпчелеге ит белән сәүдә итә, тирә-як шәһәрләрне хәләл ит белән тәэмин итә. 9151 Авылда Яшьтәшләр чишмәсе бар икән. 9152 Авыл, димәк, моннан шактый элек оешкан булырга тиеш. 9153 Авыл егете – яу күрке. 9154 Авыл әкренләп шәһәр бистәсенә әверелгән. 9155 Авыл җирендә игенчелек эшләре ел буена алып барыла. 9156 Авыл җирендә туган танылган кешеләр * Әхмәт Гадел (1942-2012) – танылган татар шагыйре, кинодраматург, публицист, СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 9157 Авыл җирендә туган танылган кешеләр * Клемент Сергеевич Русаков — Советлар Берлеге герое. 9158 Авыл җирендә туган танылган кешеләр * Ринат Нуруллин ( 1954 ) – шагыйрь, язучы, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы, Татарстан Республикасының атказанган уйлап табучысы, галим, техник фәннәр кандидаты. 9159 Авыл җирендә туган танылган кешеләр * Таиб Яхин – күренекле татар мәгьрифәтчесе. 9160 Авыл җирлеге 7100 гектар җирләрне били. 9161 Авыл җирлегендә идарә үзәге була. 9162 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр * Гомәр Гали (1900-1954) — татар язучысы, әдәби тәнкыйтьче. 9163 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр * Мөхәммәт Мәһдиев – Татарстанның халык язучысы, әдәби тәнкыйтьче, әдәбият галиме, укытучы. 9164 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр Равил Фәхретдинов (1937-2014) – мәшһүр татар тарихчысы-галиме, археолог, академик һәм язучы. 9165 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр Рифат Сәлах (тулы исеме Рифат Гали улы Сәлахов) — татар шагыйре, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 9166 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр * Фоат Садриев — язучы, мәшһүр татар драматургы, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Татарстан Республикасының халык язучысы. 9167 Авыл җирлегендә туган күренекле кешеләр * Чәчкә Заһирова (Чәчкә Миңнегали кызы Заһирова) - сугыш чорында партизан-разведчик, тыныч тормыш елларында икътисад фәннәре кандидаты. 9168 Авыл җирлегендә туган күренекле шәхесләр * Шаһинур Мостафин (1948) - шагыйрь, прозаик, публицист, журналист. 9169 Авыл җирлегенең гомуми мәйданы 100 км-дан артып китә. 9170 Авыл җирлеге — Русиядә муниципаль реформа белән кертелгән муниципаль берәмлекнең бер төре. 9171 Авыл җирлеге территориясендә 15 табигый күл бар. 9172 Авыл җирлеге территориясендә ААҖ “НГДУ Ишембайнефть”нең Сатай нефть һәм газ чыгару цехы. 9173 Авыл җирлеге территориясендә авыл хуҗалыгы предприятиеләре дә урнашкан. 9174 Авыл җирлеге үзәге Кече Студенец авылы көньяк-көнчыгышта чиктәш булып тора. 9175 Авыл җирләре 1697 елда йомышлы татар Тениш морза кенәз Долотказинга бирелә. 9176 Авыл җирләрендә яңа мәктәп салуны балалар санына карап планлаштыралар. 9177 Авыл җирләре Ырынбур өлкәсенә терәлә. 9178 Авыл җыены җыеп, урын карарга берничә кешене чыгарып җибәрәләр кырлайлылар. 9179 Авыл җыенында Мөхәммәтҗан Богданов һәм Нигъмәтҗан Мөхәммәткәримовка бу эшне судта карауны оештырырга йөкләтелә. 9180 Авыл зиратлары Авылда өч зират бар. 9181 Авыл зиратында Габдулла Тукай әтисенең кабере бар. 9182 Авыл зур булса да, производстволар беркайчан булмады. 1990 еларга кадәр авыл халкы 5 автобуска төялеп, Подбельски кошчылык фабиркасына эшкә йөри. 9183 Авыл ике өлешкә бүленгән, авыл уртасында яр бар. 9184 “Авыл иртәсе”, “Тын елга буенда” исемле романнары да укучылар тарафыннан җылы каршы алына. 9185 Авыл исеме, аны нигезләүче йомышлы татарлар Аксеновлар фамилиясеннән килә. 9186 Авыл исеме Байкы елгасы атамасыннан. 9187 Авыл исеме белән б.э. кадәр II меңъеллыкның ахырында яшәгән кабиләләр культурасы аталган: «Кормантау культурасы». 9188 Авыл исеме * Беренче өлеше " төрек яки төрки " сүзеннән. 9189 Авыл исеме килеп чыгышын шушы Пучы исеменә бәйләп аңлаталар. 9190 Авыл исеме Күнгәк елгасы атамасыннан. 9191 Авыл исеме Мәстәк елгасыннан алынган. 9192 Авыл исеме Мәтәү елгасына бәйле. 9193 Авыл Иске Чәчкаб авылыннан якынча бер чакрым ераклыкта, Бәрле елгасы ярында урнашкан булган. 9194 Авыл Иске Чәчкаб авылыннан якынча бер чакрым ераклыкта урнашкан булган. 9195 Авыл Ия суы ярына, Себер элемтә юлының сул ягына урнашкан. 9196 Авыл йолаларның якын күршелеге һәм интенсив халыкара алмашулар Лихтенштейнның мәдәни тормышының нигезе булып тора. 9197 Авыл Казан ханлыгы чорында нигезләнә. 9198 Авыл калкулык битенә урнашкан. 9199 Авыл картлары Бәйрәмгулов Хәерзаман (1905 елда туган), Исмагилов Саргәскәр (1904 елда туган) сөйләүләре буенча, башта авыл икенче урында урнашкан булган һәм ул “Йорт өсте” дип аталган. 9200 Авыл картларының сөйләвенә караганда, авыл моннан күп еллар элек оешкан. 9201 Авыл кешеләре белән аралашканда мондыйрак фараз да ишетергә туры килде. 9202 Авыл кешеләре бер-берсенә ярдәм итеп, кайгы-шатлыкларны бергә уртаклашып яшиләр. 9203 Авыл кешеләреннән Фәхретдин Баһаутдинов, Нәбиулла Хәкимов, Гомәр Нигъмәтуллин, Миннемулла Абдуллин, Әсма Галиева шул комитетка кергәннәр. 9204 Авыл кешеләре сөйләве буенча, әлеге мәчет Казан ханлыгы яулап алынганчы төзелгән. 9205 Авыл кешеләре үз иреге белән сугышка китәләр. 9206 Авыл кешеләре үзләренә йортлар тергезү белән бергә авыл үзәгендә Аллаһ йорты да төзегәннәр. 9207 Авыл кешеләре Янгелдене Кармыш диләр. 9208 Авыл китапханәсе Гариф Галиев исемен йөртә. 9209 «Авы́л көнкүреше́» - айлык авыл хуҗалыгы журналы. ВКП(б)ның Минзәлә канткомы органы. 9210 Авыл кулаклары андыйларның имана җирләрен арендага алу юлы белән үзләренең имана җирләрен арттырганнар. 9211 Авы́л күле́ – Көнчыгыш Кама аръягындагы күл. 9212 Авыл Кулиш авылыннан 3 чакрымда урнашкан. 9213 Авыл Кызылбай күле янында урнашкан. 2,5 км читтә Кырцын күле ( ) бар. 9214 Авыл кырыендагы болынлыкны Яшелчә бакчасы дип йөртәләр, элек анда бакча булган. 9215 Авылларга барган идем. 9216 Авылларда балаларны, соң чакта йөрмәс өчен, албасты белән куркытканнар. 9217 Авылларда берничә урында кызыл мал белән сату итүче кибетләре ачылган. 9218 Авылларда совет хакимиятен, күмәк хуҗалыклар оештырып йөргән егетне коммунистлар фиркасенең Пугачев өяз комитетына, соңрак Самар губерна комитетына эшкә алалар. 9219 Авылларда хуҗалыклар саны ишәя башлагач, иген үстерер өчен басулар күбрәк кирәк була башлагач, урманнарны кисү күбәя. 9220 Авылларда, шәһәр мәдрәсәләрендә Тукайны күмгән көнне дәресләр уздырылмый. 9221 Авылларда, шулай ук Шөбилендә, уездан комиссия булып үтте. 9222 Авылларда янгын каланчасы төзү белән бәйләнешле чаралар үткәргәндә, «Халыкны чукындыру өчен исемлек төзиләр, чиркәү салмакчылар икән» дип шикләнгән халык акча җыю исемлеге төзергә рөхсәт бирми. 9223 Авыллар җир белән тигезләнә. 9224 Авыллар кулдан кулга еш күчә: бояр Апраксиннан — урал чугун кою заводлары хуҗасы промышленник А. Н. Демидовка, аннан — Екатерина II иркәсе эре җир биләүче сенатор А. И. Сахаровка. 9225 Авылларны исәпкә алган исемлекләрдә Зур Солабаш Олы Алат дип тә атап йөртелә. 9226 Авыллар оешу тарихын өйрәнү өчен, шәҗәрәләрнең әһәмияте зур. 9227 Авыллары аша төрле гаскәрләр үтеп-сүтеп йөри. 9228 Авыллары оешуны өлкәннәр болай сөйли. 9229 Авыллары Чабаклы дип аталган. 9230 Авыл малае Кәбир “Бамбук” атлы аксак аты белән авыр һәм куркыныч сәяхәткә чыга: Кәбирнең әнисе, фронтовикның тол калган хатыны Санияне төрмәдән коткарыр өчен алар тиз арада туган авылларына барып җитәргә тиеш. 9231 Авыл мәдрәсәсендә, аннары совет мәктәбендә укыган. 9232 Авыл мәдрәсәсендә сабак алгач, 1895 елда Казан шәһәрендәге Күл буе мәдрәсәсенә укырга керә. 9233 Авыл мәдрәсәсен тәмамлагач, Донбасска китә һәм 1919 елга кадәр шахтада эшли. 9234 Авыл мәдрәсәсен тәмамлагач, Казанга килеп, Татар укытучылар мәктәбенә укырга керә. 9235 Авыл мәдрәсәсен тәмамлагач, Мәскәүдәге Алексеев коммерция укуханәсенә укырга керә. 9236 Авыл мәдрәсәсен тәмамлагач, Ырынбурдагы Хөсәения мәдрәсәсенә укырга керә ( 1911 ). 9237 Авыл мәктәбен алтын медаль белән тәмамлап, җырга сәләтле кыз Казан музыка училищесына вокал буенча укырга керә. 9238 Авыл мәктәбендә башлангыч белем алганнан соң, 1907 елда әтисе аны Казанның «Мөхәммәдия» мәдрәсәсенә урнаштыра. 9239 Авыл мәктәбендә белем бирү туктатылып, бинасы штаб итеп кулланыла башлый. 9240 Авыл мәктәбендә җиде сыйныф һәм 1952 елны Минзәлә педагогика училищесын тәмамлаганнан соң, Казан дәүләт педагогика институтының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә югары белем ала, аннары ике ел ( 1956 – 1958 ) Төмән өлкәсендә авыл укытучысы булып эшли. 9241 Авыл мәктәбендә, өяз укухансендә, Тифлис техника укуханәсндә (1893—1897) белем алган. 1898 елдан РСДРП әгъзасы. 9242 Авыл мәктәбендә укыган елларында ук район гәзитендә аның үзе язган шигырьләре басыла башлады һәм ул гәзит укучылар арасында өметле каләм иясе буларак танылды. 9243 Авыл мәктәбен тәмамлаганнан соң, ул Куйбышев өлкәсенең Камышлы татар педучилищесында белем ала. 9244 Авыл мәктәбен тәмамлап, Тифлис рухани академиясенә укырга керә. 9245 Авыл мәктәбен һәм Иж-Бубый мәдрәсәсен тәмамлаганнан соң, 1911 1918 елларда «Хөсәения» мәдрәсәсендә укыта, шулай ук «Шура» журналы һәм «Вакыт» газетасына актив языша. 9246 Авыл мәктәпләрендә укыта. 9247 Авыл мәчете Айбаштагы мәчет бинасының кайчан төзелүе мәгълүм түгел. 9248 Авыл мәчете традицион стильдә эшләнгән, фасадлары бизәлешендә эклектик элементлары күзәтелә. 9249 Авыл микротопонимиясендә Үзәнсигез, Ярасалты (Яр асты алты), Кыекбиш һ. б. кебек атамалар очрый. 9250 Авыл милли билге буенча өч өлешкә бүленә. 9251 Авыл Минзәлә елгасы буена урнашкан. 9252 Авыл (нигәдер Ташкичү исеме белән) Ташлы чишмәсе янына урнашкан дип, Д. А. Корсаков тарафыннан искә алына һәм анда 67 ясаклы татар яшәве күрсәтелә. 9253 Авылны 1636 елда Переяславль-Рязанск өязе татарлары нигезләгән була. 9254 Авылны 1642 елда Темниковтан килгән 40 татар морзасы нигезләгән. 9255 Авылны 1684 елда темников татарлары нигезләгәннәр. 9256 Авылны 1700 елда темников татарлары нигезләгән була. 9257 Авылны 1701 елда татарлар нигезләгән була. 9258 Авылны 17 гасырда темников татарлары нигезли. 9259 Авылны 1896 елда Татарстанның Буа шәһәре кешеләре нигезләгән булган. 9260 Авылны 18 гасырда ясаклы татарлар нигезләгән була. 9261 Авылны 1919 елда Морат авылыннан прогрессив карашлы 14 гаилә нигезли. 9262 Авылны 1926 елда искекарлыганлылар нигезләгән була. 9263 Авылны 1926 елда искекарлыганлылар һәм Пакай авылы татарлар 1704 елда нигезләгән була. 9264 Авылны бәләкәй таулар әйләндереп алган, ерактан караганда ул таулар күл сыман булып тора. 9265 Авылны Иске Әгъбәздән күченеп килүче татарлар нигез сала(1911ел). 1926 елда мәчет салына. 9266 Авылны Кече һәм Зур Нөркәйләргә аерып, авыл уртасы аша Минзәлә елгасы ага. 9267 Авылны мәдәни яктан Мәдәният йорты һәм китапханә хезмәтләндерә. 9268 Авылның активлары, коммунистлары халыкны сәнәклеләргә каршы көрәшкә туплыйлар һәм аз гына вакыт эчендә куып җибәрәләр. 9269 Авылның барлык халкы да качып өлгерә алмаган. 9270 Авылның батыры Зиннәт Шарафетдинов – запастагы подполковник, соңгы елларда Алабуга шәһәрендә яшәде. 1993 нче елда үлде. 9271 Авылның бер басуын Пугачев кыры дип атыйлар. 9272 Авылның бер башында Шиһап чишмәсе челтерәп ага. 9273 Авылның бер башыннан икенчесенә 3 чакрымлап булыр. 540 йортта 1348 кеше яши. 9274 Авылның беренче атамасы Покровское булган. 9275 Авылның бер зур зираты бар. 9276 Авылның бер ягын Аръяк, икенчесен Югары оч дип йөртәләр. 9277 Авылның Бирге як урамын сусыз, коры елга кисә, ул Тимерче елгасы дип атала, чөнки елга башланган урында тимерче алачыгы булган. 9278 Авылның да йөзе күзгә күренеп үзгәрә башлый: 60 шәхси хуҗалыкка йорт, каралты-кура җиткерелә, ак он тегермәне, АВМ агрегаты, амбар, машина паркы, икмәк киптерү урыннары, складлар, терлек йортлары төзелә.. 9279 Авылның әзмәвердәй ир-атлары сугышка киткән, бөтен авырлык хатын-кыз, бала-чага җилкәсенә төшкән. 9280 Авылның җидееллык мәктәбен Мактау кәгазе белән тәмамлагач, башта Җылаер техникумында, аннан соң Баймак тау-металлургия техникумында белем ала. 9281 Авылның зираты тәртиптә, тирә-юне тимер челтәр белән тотып алынган. 9282 Авылны нигезләгән бабалар элек Иске йорт дигән урында торганнар. 9283 Авылны нигезләүче йомышлы татар 1869 елгы Атемар дисәтинәсендә рейтар Айкәй искә алына. 9284 Авылның икенче исеме — Яңа Кункас. 9285 Авылның икенче ягындагы Кызыл яр буенча чишмәләр шатланышып йөгерешкәннәр. 9286 Авылның ике ягында «мари зираты» дип аталып йөртелгән урыннарның булуы да шуны искәртә. 9287 Авылның иң үсеш аткан чоры 1922-1931нче елга туры килә. 9288 Авылның исеме дә Казикай булып киткән. 9289 Авылның исеме матбугат чараларында еш кына Борбаш буларак языла. 9290 Авылның исемен тарихчы-этнограф ике мәгънәдә аңлата. 9291 Авылның исеме староста Ишмәнәйнең әтисе Кусюков-Кусюк («Дозорная книга 1619 г. Григория Кузьминского» китабында аның төгәл исеме «Кучук Мамышев» дип язылган) атамасыннан алынган. 9292 Авылның исеме татарча Тукай булса да, русчалаштырып аны Токаево дип, ә чуашлар Тукай-Мишәр дип йөртәләр. 9293 Авылның исеме ул утырган Яманъелга суы атамасынан алынган. 9294 Авылның иске урыны хәзергесеннән өч чакрымлап читтә, «Йорт өсте» дигән урында була. 9295 Авылның Кече әртил дип аталган урамы христианлаштыру сәясәте вакытында чукындырылган, дип әйтәләр. 9296 Авылның көнчыгыш өлешендә Бола суы Зөягә кушыла. 9297 Авылның көнчыгыш һәм көнбатыш якларында, 2-3 км. 9298 Авылның көньягында, 400—500 метр ераклыкта, Кәҗүнни (казенный сүзеннән) урманы бар. 9299 Авылның көньяк-көнбатыш чигендә Ишәй Тавы — Ямбирно әсфәлт юлы үтә. 9300 Авылның күлләре артык күп түгел. 9301 Авылның культурасы өчен көрәштә, кешеләргә аң-белем бирүдә коммунистлар һәм комсомоллар башлап йөрүчеләр булганнар, алар үзләре артыннан авылның актив кешеләрен дә иярткәннәр. 9302 Авылның күренекле шәхесләре * Рәшит Кучумов ( 1946 ) – техник фәннәр докторы, Губкин исемендәге университет ( Мәскәү ) профессоры ( 2014 ). 9303 Авылның метрика дәфтәрләре 1830 елдан алып барылган. 9304 Авылның нәкъ уртасыннан текә ярлы, мул сулы Чирмешән елгасы агып үтә. 9305 Авылның нәкъ уртасыннан чишмә ага, аңа матурлап улак ясап куелган. 9306 Авылның нигезләнүе турында сүз чыкканда, урман якларыннан чукындырудан качып килү­челәр диючеләр дә бар. 9307 Авылнын нигезлэучесенэ авылнын зираты янында кечкенэ обелиск куелган. 9308 Авылның оешу вакыты XVI гасыр ахырына — XVII йөз башларына туры килә. 9309 Авылның оешуы хакында халыкта ике төрле легенда-риваять яши. 9310 Авылның өлкән яшьтәге кешеләре зиратларны карап һәм тәрбияләп торалар. 9311 Авылның өч зираты ташлары буенча караганда, ул 14-15 гасыр чикләрендә нигезләнгән була ала. 9312 Авылның рәсми рус атамасы мордвачадан келема – «кичү»не аңлата. 9313 Авылның табигый шартларыНөркәй совхозына кергән авылларның, шул исәптән, Нөркәй авылының төзелеше калкулы тигезлектән гыйбарәт. 9314 Авылның танылган кешеләре * Азат Магазов ( 1926 ) - язучы, БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1993 ). 9315 Авылның танылган кешеләре * Айсылу Ягафәрова - язучы, БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1993 ). 9316 Авылның танылган кешеләре * Гөлфия Юнысова - шагыйрь, Һәдия Дәүләтшина премиясе лауреаты ( 2006 ), БР Корылтае-Дәүләт шурасы депутаты ( 1999 елдан ). 9317 Авылның танылган кешеләре * Әхнәф Бәйрәмов (1923-2010) - язучы, БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1983 ). 9318 Авылның танылган кешеләре * Рәмзилә Хисаметдинова (1949-1995) - шагыйрә, укытучы, РСФСР халык мәгарифе отличнигы ( 1995 ). 9319 Авылның танылган кешеләре * Рәшит Назаров (1944-2006) - шагыйрь, С.Юлаев премиясе ( 2004 ), Г. Ибраһимов премиясе ( 1996 ). 9320 Авылның танылган кешеләре * Таңчулпан Гарипова - язучы, С.Юлаев премиясе лауреаты ( 2006 ). 9321 Авылның танылган кешеләре * Шакир Янбаев (1925-2005) - язучы, Бөек Ватан сугышында катнашкан. 9322 Авылның танылган шәхесләре * Вазыйх Исхаков - язучы. 9323 Авылның танылган шәхесләре * Ярулла Вәлиев (1921-1985) - язучы, БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1981 ). 9324 Авылның тарихы буенча шактый күләмдә мәгълүматлар Михаил Александрович Машанов (1852-1924) язмаларында китерелгән. 9325 Авылның тарихы Күренекле кешеләр * Хәлим Җәлалов (Хәлим Бәдри улы Җәлалов) — Камал театры артисты, Татарстанның халык артисты (1992). 9326 Авылның татар атамасы "Тигәнәле” булган. 9327 Авылның татарча яки башкортча атамасы сакланмаган. 9328 Авылның Ташкичү ягына китә торган юл читендә моңсу гына зират шаулый. 9329 Авылның төньягында, елга буенда ташландык каберлек бар. 9330 Авылның төньягыннан көньяк-көнбатышка таба ике як­лап яшеллеккә төренгән тимер юл сузылып китә. 9331 Авылның үзәк урамы ярминкә урамына әверелә. 9332 Авылның үзендә җирле хакимият урнашкан, 9 еллык мәктәп, мәчет, клуб, 5-6 шәхси кибет, пилорама бар, газ-су кертелгән, җирләрнең күпчелеген Мәскәү фермерлары алган. 9333 Авылның урам исемнәре: Мәчет урамы, Кәҗә урамы, Кантур урамы, Әҗем ягы һ. б. Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+4. 9334 Авылның урман ягында исә Пар юкә дигән бик матур бер урын бар. 9335 Авылның уртасында кызыл кирпечтән төзелгән, 1935 елдан бирле эшләмәүче чиркәү­. 9336 «Авылның утырганына 400—500 еллар бар. 9337 Авылның хәерчеләнүенә беренче бөтендөнья сугышы да нык тәэсир иткән. 9338 Авылның хәллерзк кешеләре, имам-мәзиннәре кысрыклана башлый. 1927-1929 елларда уналты гаилә, барлыгы 39 кеше, сайлау хокукыннан мәхрүм ителә, алар арасында барлык имамнар М. Вяльшин, Я. Ахмиров, X. Нигматуллин, Г. Кузяев та була. 9339 Авылның чыганакларда теркәлгән тарихы 1812 елдагы Ватан сугышыннан соң башлана һәм биредәге алпавытларның фаҗигале язмышлары белән бәйле. 9340 Авылның элекке урынын халык Югары авыл дип йөртә. 9341 Авылның эчке юллар системасы озынлыгы – 64 км, шул исәптән 44 км – асфальт-бетон юллар. 9342 Авылның ялгыз, ярдәмчесез әбиләре, бабайлары, апалары да игътибардан читтә калмый. 9343 Авылның яңа мәчете1991 елда ачыла. 9344 Авылны өч яктан калын урман әйләндереп алган. 9345 Авылны Совет чорында Шыгырдан авылыннан чыгып нигезлиләр. 9346 Авылны тараклы токымлы нугай татарлары нигезләгән була. 9347 Авылны чама белән 1761 елны Ука елгасы буеннан килгән татарлар нигезли. 9348 Авылны чукындырырга килгән миссионерлар авылның беренче йортына керсәләр, анда аларны ипи -тоз, иконалар белән каршы алалар һәм бу авылда урыслар яши дип, авылдан чыгарып җибәрәләр. 9349 Авылны чыккач, ул мәһабәт булып үсеп утыручы утыз имән яныннан үткән. 9350 Авылны шулай ук Кәмәнәк, Югары Ташкичү, Килмаевка дип тә атыйлар. 9351 Авыл оешкан урын элек калын урман белән капланып алынган булган. 9352 Авыл оешуга 350 еллар чамасы бар». 9353 Авыл оешу турында риваять Бик күптән, моннан йөзләрчә еллар элек Болгар дәүләте туфрагыннан хәзерге Татарстан җирләренең Зөя елгасы буена, Кайбыч урманнары итәгенә төрле кабилә һәм ыруг кешеләре күчеп килгән. 9354 Авыл Олы Кайбыч авылыннан төньякка 13, Арыслан авылыннан көнчыгыштарак 6 чакрым ераклыкта урнашкан булган. 9355 Авыл олы юлдан 1 чакрым ераклыкта тора. 9356 Авыл өстеннән иске олы юл үтә. 9357 Авыл өч күл: Сөлекле, Абултай һәм Каратун арасында урнашкан. 9358 Авыл район үзәге Арча шәһәреннән төньяк-көнбатыш юнәлешендә 24 чакрым ераклыкта урнашкан. 9359 Авыл район үзәге булган Комсомол авылыннан 8 км ераклыкта, Урмай авыл җирлеге хакимиятеннән 3 км ераклыкта, мәркәз Чабаксар шәһәреннән 123 км, ә Чуашстанның үзәге булган Канаш станциясеннән 32 км ераклыкта. 9360 Авыл рәсми рәвештә Рус Төвие белән бер авыл тәшкил итә. 9361 Авыл саен бер сөйләш, дип тә шаярталар кайвакыт Вьетнамда. 9362 Авыл Себер элемтә юлына урнашкан. 9363 Авыл Сибирки авылы белән Шадрин районының аерым авыл советын тәшкил итә. 9364 Авыл советлары, аларның рәисләре һәм сәркатибләре сайланган. 9365 Авыл советы буенча 349 кеше яши (2011). 9366 Авыл Советы буенча 9 кибетнең дүртесе Динестә урнашкан. 9367 Авыл советын тәшкил итә. 9368 Авыл советының беренче рәисе Әнвәр Ялалов була. 9369 Авыл Советы рәисе булып Гарифуллин Илдус эшләгәндә мәчет бинасы яңадан дин тотучыларга кайтарып бирелә. 9370 Авыл советы үзәге. 9371 Авыл советы үзәге урнашкан. 9372 Авыл сулары Иске Кәкерлене урталай бүлеп, Карлы суы агып уза. 9373 “Авыл таңнары” (“Бакалинские зори”) гәҗите ике төс кулланып, атнага 3 мәртәбә, 7 000 данә гомуми тираж белән нәшер ителә. 9374 Авыл тарихына бәйле бер өзек: "Сабай авылы зиратына шушы төбәкнең абруйлы дин эшлеклесе, мулла Гыйльман Яхин җирләнгән. 9375 Авыл Татарстанның Мамадыш районында, район үзәгеннән 44 чакрым төньяк-көнбатыштарак, Нократның уң кушылдыгы Шыя елгасы буенда урнашкан. 9376 Авыл тиз арада зураеп, җир җитми башлый. 9377 Авыл тирәсендә Кушнаренко каберлеге урнашкан. 9378 Авыл тирәсендә таулар байтак: Тукый, Имәлле, Эшләпә таулары, Җәкәнә кашы һ. б. Җәкәнә кашын авыл халкы икенче төрле Алып бабай чабата каккан тау дип тә йөртә. 9379 Авыл тирәсе урман. 9380 Авыл тирә-юнендәге җир-суларның һәркайсы авыл халкының тормышы, көнкүреше, гореф-гадәтләре, географик тирәлекнең табигый үзенчәлекләре белән тыгыз бәйләнгән. 9381 Авыл тирә-юнендә кечерәк һәм сай сулы елгалардан түбәндәгеләрен атап китәргә мөмкин: Карамалы, Коршанлы, Җәүдәй, Сабил, Бабил, Тимерәй, Коры, Алан башы, Чавал сулары һ. б. Алар Кече Сөлчәгә килеп кушылалар. 9382 Авыл төрле гасырларда төрле атамалар астында яшәгән. 9383 «Авы́л тормышы́» - айлык авыл хуҗалыгы журналы. 9384 «Авыл тормышы» журналы яшь үсентеләр үстерү, авыл хуҗалыгы культураларын кышка әзерләү турында киңәшләр бирә. 9385 Авыл тормышына багышланган «Бөркетләр оя ташламый» романы ( 1972 ) әдәбиятта әһәмиятле күренеш булды. 9386 Авыл тулысынча газлашкан, электрлашкан, суүткәргеч бар. 9387 Авыл туфраклары янәшә казылган 185 кабергә күмелгәч, Хатынь авыллар каберлегенә әверелә. 9388 Авыл үзенең ярымҗимерек чиркәве белән данлы. 9389 Авыл үзәнлеккә урнашкан. 9390 Авыл уңайлы урында урнашкан булса да (зур юлга 2-3 км, кала якында гына, Азюрка да шул хәлдә), эш урыннары юклыктан, яшьләр авылда калмый. 9391 Авыл Упса яки Упса башы (халык телендә — Апсабашы) дип атала. 9392 Авыл урамнарын халык үзенчә атый: Кыргыз очы, Бозау очы, Бәби очы һ. б. Күренекле кешеләр Элекке Казан губернасы Чистай өязендәге Чәтрән (хәзерге Яңа Ибрай, Аксубай районы) авылында 1876 елның 16 сентябрендә Галиәсгар Гафуров Чыгтай туа. 9393 Авыл урман эчендә урнашканлыктан, 1642 елда тирә-як авылларны күчмәләр басканнан соң сакланып калган. 9394 Авыл урнашкан урында элек агачлар аеруча биек булып үскәннәр. 9395 Авыл урнашуы буенча урман-дала зонасына туры килә. 9396 Авыл уртасында да күл бар. 9397 Авыл уртасында каравыл өе бар иде. 9398 Авыл уртасында мәчет басып тора. 9399 Авыл уртасыннан Калмаш елгасы ага, атамасы да елгадан килә. 9400 Авыл уртасыннан коры елга ( Ямбакты елгасы ) уза. 9401 Авыл уртасыннан Тәрәгәл инеше ага, бераз читтә Саурашка кушыла. 9402 Авыл үсеп, балалар күбәеп киткән очракта, янкорма күтәрү мөмкинлеге дә исәпкә алынган. 9403 Авыл халкы 57,6 % тәшкил итә, шәһәр халкы — 42,4 % ( 2009 ). 9404 Авыл халкы Авылда хуҗалыклар саны — 280. Кызганычка каршы, авылда музей юк, авыл тарихы язылмаган. 9405 Авыл халкы аның исәнлеген белеп ала һәм яңа суйган сарык тиресен ярасына ябып куя. 9406 Авыл халкы арасында балта осталары, вак сәүдәгәрләр һәм бабачылар яшәгән. 9407 Авыл халкы берничә укымышлы әбигә алдан сәдака китергән. 9408 Авыл халкы бу каберне карап, чистартып тора. 9409 Авыл халкы да бу 4 кеше артыннан күзәтеп бара, болар Алабугадагы зур төрмәгә киләләр. 9410 Авыл халкы да шулай атап йөртә. 9411 Авыл халкы: “ Дәрә кычкырдылар инде сабантуй башлана”, - ди торган булган. 9412 Авыл халкы дини һәм милли йолаларны җиренә җиткереп тотып бара. 9413 Авыл халкы әби-баба, ата-ана ята торган ахирәт йорты — зиратны карап һәм тәрбияләп тора. 9414 Авыл халкы әби-баба, ата-ана ята торган зиратны карап һәм тәрбияләп тора. 9415 Авыл халкы зиратны карап, чистартып тора. 9416 Авыл халкы зиратны тәртиптә тота, ул зурайтылып, тирә-ягы тотып алынган. 9417 Авыл халкы игенчелек белән шөгыльләнә. 9418 Авыл халкы игенчелек һәм урманчылык белән шөгыльләнгән. 9419 Авыл халкы иле азатлыгы өчен батырларча ятып калган улларын онытмый. 9420 Авыл халкы кабергә таш куйган, чардуган корган, аны даими карап торалар. 9421 Авыл халкына шәҗәрәләр төзергә булышуда Җәлил хәзрәт Фазлыевның роле зур. 9422 Авыл халкындагы бер риваятьтә Салагыш 1750 нче елларда гына нигезләнгән дип сөйләнә. 9423 Авыл халкында һөнәрчелек тә җайга салына. 9424 Авыл халкы нинди генә авыр елларда да авылдан китмәде һәм хәзер дә шулай. 9425 Авыл халкыннан сарык һәм кош-корт жыеп ферма оештырыла. 9426 Авыл халкының 12-14 буынлык шәҗәрәсе бар. 9427 Авыл халкының ачлыктан үлү фактларын аңлата. 9428 Авыл халкының бер өлеше шул “таш заводына” барып та эшләгән. 1928нче елны Чәнчелмә елгасы башында (Хәзерге Газовик кортлыгыннан ерак түгел) нәселле терлекләр үрчетә торган совхоз оештырыла. 9429 Авыл халкының калган өлеше (катламы) ясак түлиләр һәм аларны ясаклы татарлар дип йөртәләр. 9430 Авыл халкының күпчелек өлеше Иске Иркәнәш авылына күченгән. 9431 Авыл халкын эш белән шулай ук Чулпан, Зенит хуҗалыклары, шифаханә, мәктәп, бакча, почта, 7 шәхси эшмәкәр, ирекле янгын сүндерү ноктасы тәэмин итә. 9432 Авыл халкы Пирмәк һәм Кибәк атавы дигән авыллардан күчеп утырган. 9433 Авыл халкы Пугачев һәм башка баш күтәрүләрдә катнаша. 1857 елда Урыс Чынлысы игенчеләре һәм Кече Чынлы кешеләре белән каршылык чыга. 9434 Авыл халкы сал агызу белән шөгыльләнгәннәр. 19 гасырда тимер юллар төзелеше үскәч әлмәшлеләр башка эшләргә күчәләр. 9435 Авыл халкы тау башларына утырып, шул тау итәкләреннән чылтырап аккан саф сулы чишмәләрдән бик оста файдаланган. 9436 Авыл халкы телендә Урыс юлы дигән атама сакланып калган. 9437 Авыл халкы терлекчелек, игенчелек белән шөгылләнгән. 9438 Авыл халкы тирә-юньнәрендәге географик атамаларны көндәлек кулланышка кертеп яши. 9439 Авыл халкы Тирә-яктагы авыллар Аксу авылын Кишер Аксуы дип йөртәләр, чөнки бу авылда һәр гаилә кишер утырта һәм сату итә. 9440 Авыл халкы тоташы белән татарча гына сөйләшә, балалар урысчаны Рус Караена мәктәпкә баргач кына өйрәнәләр. 9441 Авыл халкы урамнарга түбәндәге исемнәрне биргән: Ник-күчтем, Тау башы һ. б. Күренекле кешеләр Саба ягы — күренекле шәхесләргә бай төбәк. 9442 Авыл халкы хәзерге көндә дә бу төбәкне Иске йорт дип йөри. 9443 Авыл халкы хәзер дә шактый үзенчәлекле тормыш белән яши. 9444 Авыл халкы хәтерендә «Келәү боткасы», яисә «Йорт боткасы» дип аталган гореф-гадәт, ырым-йолалар белән бәйләнешле риваять сакланган. 9445 Авыл халкы хосусый миллек белән яши башлый. 9446 Авыл халкы чишмәләргә улаклар куйган һәм суын эчү өчен файдалана. 9447 Авыл халкы элек-электән ата-ана хакын хаклап, борынгы гореф-гадәтләргә тугрылыклы булып калган, балаларны игелекле итеп тәрбияләргә тырышкан. 9448 Авыл халкы элек-электән урманчылык, игенчелек һәм терлекчелек белән шөгыльләнгән. 9449 Авыл халкы этносоциаль үзенчәлеге белән дә аерылып тора. 9450 Авыл халкы яңа гыйбадәтханә төзүгә рөхсәт сорап, Казан губерна идарәсенә мөрәҗәгать итә һәм 1908 елның 26 апрелендә ризалык ала. 9451 Авыл һаман зурая бара, читтән укырга килүчеләрнең дә саннары арта бара. 4 ай укыткач, Богырыслан өязеннән килгән исправник мәдрәсәдә укыту яхшы, әмма укыту өчен имам булырга да кирәк диеп шарт куйгач, Хөснулланы яңа 3 мәсҗидкә имам итеп сайлап та куялар. 9452 Авыл һәм Состамак тимер юл тукталышыннан гыйбарәт. 9453 Авыл хәятын, базар тормышын, гореф-гадәтләрне, кунак-төшем сыйлауларын тәфсилләп сурәтләүче хикәяләренең теле бик гади, тасвирлы, халыкчан. 9454 Авыл хуҗалары булып, шулай ук, Кучукай Еникеев, Бибарс Енбаровлар да торганнар. 9455 Авыл хуҗалыгы 2010 елның 1 июленә Бәләбәй муниципаль районында авыл хуҗалыгы продукциясен 176 предприятие җитештерә, шул исәптән 1 дәүләт предприятиесе, 1 ААҖ, 14 ҖЧҖ, 3 авыл хуҗалыгы кооперативы, 120 игенче (фермер) хуҗалык һәм 37 хосусый эшмәкәр. 9456 Авыл хуҗалыгы 30 миллион тонна ашлык, 36 миллион тонна чамасы мал азыгын һәм 20 процентка кадәр яшелчәне алып җиткермәде. 9457 Авыл хуҗалыгы Авыл хуҗалыгы басулары 80,4 мең гектар урынны алып торалар. 9458 Авыл хуҗалыгы Авыл хуҗалыгы – районның төп икътисади тармагы. 9459 Авыл хуҗалыгы Авыл хуҗалыгы файдаланыла торган җирләре республиканың 50 % урынын ала. 9460 Авыл хуҗалыгы аз үсеш алган. 9461 Авыл хуҗалыгы алга киткән илләргә постсәнгати Аурупа һәм Төньяк Америка илләре керә. 9462 Авыл хуҗалыгы белән беренче булып б.ч.к. якынча 9500 елда Якын Көнчыгышта яшәүчеләр шөгыльләнә башлыйлар. 9463 Авыл хуҗалыгы белән көн күрүче әлеге төбәкнең барлыгы 55 мең гектар җире бар. 9464 Авыл хуҗалыгы бик еш кабатлана торган көчле корылыклардан зыян күрә, андый вакытларда чәчүлекләр, терлек һәлак була, ачлык башлана. 9465 Авыл хуҗалыгы биләмәләренең 1% алып торуга карамастан, район 3% ашлыкны һәм 4% сөтне җитештерә. 9466 Авыл хуҗалыгы биләмәләре районның 36,7% (92,8 мең га) җирен алып тора. 9467 Авыл хуҗалыгы Бишбүләк районында төрле укладлы авыл хуҗалыгы комплексы пәйда булган. 9468 Авыл хуҗалыгы Дәүләт мәйданының 61% — авыл хуҗалыгына яраклы җирләр. 9469 Авыл хуҗалыгы Дүртөйле районы бөртеклеләрне һәм терлекчелек продукциясен иң эре җитештерүче. 9470 Авыл хуҗалыгы Әлмәт районында бодай, арыш, арпа, солы, борчак, вика, кукуруз, тары, яшелчәләр үстерелә. 9471 Авыл хуҗалыгы җирләре 303088 гектар тәшкил итә, шул исәптән иген җирләр – 126 330 гектар, печәнлекләр — 47501 гектар, көтүлекләр — 128959 гектар. 9472 Авыл хуҗалыгы җирләре районның 63%ын тәшкил итә. 100 мең гектарның 66,5 меңен игеннәр, 12 меңен – печәнлекләр, 21,8 меңе – көтүлекләр тәшкил итә. 9473 Авыл хуҗалыгы җирләре районның 73,2%ын тәшкил итә (119750 га). 72,6 мең га – игеннәр, 4,5 меңе – хосусый (фермер) җирләре, 19,7 мең – шәхси хуҗалыкларда. 9474 Авыл хуҗалыгы Иглин районында 65 эре һәм кече хуҗалык теркәлгән. 9475 Авыл хуҗалыгы катлаулы җәмгыятьләр – цивилизацияләрнең барлыкка килүен мөмкин кыла. 9476 Авыл хуҗалыгы кооперативы, 15ләп фермер хуҗалыклары да бар. 9477 Авыл хуҗалыгы көтүләренә ясалма сайланып алынган авыл хуҗалыгы хайваннары төркемнәре керә. 9478 Авыл хуҗалыгы культуралары арасында бөртеклеләр төп урынны алып тора. 9479 Авыл хуҗалыгы культуралары (кайберләрең исәпкә алмаганда), дару үләннәре, төзү, йорт җиһазлары ясау өчен файдаланыла торган үсемлекләр — барысы да югары төзелешле үсемлекләр! 9480 Авыл хуҗалыгы Малчылык ӘР ауыл хуҗалыгында малчылыкгың байтак урыны бәләкәй мал тоту — сарык һәм кәҗә асрау белән бәйле. 9481 Авыл хуҗалыгы машиналар төзү, көймәләр төзү, азык-төлек сәнәгате өчен әсбап-җиһазларны эшләп чыгару үсеш алган (Бакы, Гәнҗә, Мингечаур, Хәнкәнди, Нахчыван, Куба). 9482 Авыл хуҗалыгы машиналары, мануфактура, галантерея, кондитер әйберләре, җиз эшләнмәләр, савыт-саба, җиләк-җимеш үтемле тауар санала. 9483 Авыл хуҗалыгына хезмәт күрсәтүче ширкәтләр: "Агрохимсервис". 9484 Авыл хуҗалыгында 38% эчке продукт җитештерелә. 1,4 мең кеше эшли (эре хуҗалыклар). 2010 елда тулаем продукт 1473 млн сумга тиң булган. 9485 Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит, бәрәңге, яшелчә, колмак җитештерү. 9486 Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит җитештерү, игенчелек. 9487 Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит җитештерү, игенчелек, колмакчылык. 9488 Авыл хуҗалыгында үсемлекчелек хөкем сөрә: бөртеклеләр (дөге, бодай, кукуруз). 9489 Авыл хуҗалыгында эре җирбиләүчелек хөкем сөрә. 9490 Авыл хуҗалыгының нигезен ит-сөт һәм бөртеклеләр (уҗым арышы, бодай, сабан ашлыгы, кузаклылар) юнәлеше тәшкил итә. 9491 Авыл хуҗалыгын эшкәртү тармагы: «Кама беконы берләшмәсе». 9492 Авыл хуҗалыгы оешмалары: "Алтын башак", "Алтын кырлар", "Гөбенә" агрофирмалары, "М. 9493 Авыл хуҗалыгы өчен уңышсыз килгән 2010 елда район 1178,3 млн (2009 елда 1407,2 млн) сумлык авыл хуҗалыгы продукциясен җитештергән. 9494 Авыл хуҗалыгы продукциясен җитештерү күләме буенча Туймазы районы республикада 3нче урында бара. 9495 Авыл хуҗалыгы продукциясен чыгаруда 22 зур хуҗалык, 43 игенче-фермер хуҗалык шөгыльләнә. 9496 Авыл хуҗалыгы продукциясе экспорты. 9497 Авыл хуҗалыгы Районда авыл хуҗалыгы аякта нык басып тора. 9498 Авыл хуҗалыгы Районда төп җитештерү тармагы булып авыл хуҗалыгы санала. 9499 Авыл хуҗалыгы Район җиренең 85%ы (128 мең га) авыл хуҗалыгы максатларында файдалана. 9500 Авыл хуҗалыгы Русия дөнья күләмендә бөртекле ашлык җыеп алу буенча җиденче урында тора (1999), бәрәңге җеп алу буенча — 2 урында (31,2 млн. 9501 Авыл хуҗалыгы Сарытау өлкәсе гадәти рәвештә авыл хуҗалыгы төбәге булып тора. 9502 Авыл хуҗалыгы техникасы камилләшә. 9503 Авыл хуҗалыгы, урман һәм балык министрлыгы мәгълүмәтләре буенча, 2003 елда Токио 20 900 гектар авыл хуҗалыгы җирләренә ия булган. 9504 Авыл хуҗалыгы Хакасия — Көнчыгыш Себернең алга киткән авыл хуҗалыклы районы. 9505 Авыл хуҗалыгы чималын эшкәртү. 9506 Авыл хуҗалыгы чималын эшкәртү буенча предприятиеләр. 9507 Авыл хуҗалыгы чималы эшкәртү буенча предприятиелар. 9508 Авыл хуҗалыгы ширкәтләре * «Колшәрип» кошчылык фабрикасы» ҖЧҖ. 9509 Авыл хуҗалыгы ширкәтләре: "Нармонка" совхозы" ААҖ. 9510 Авыл хуҗасы булып 1725-45 елларда Дарья Полчанина торган, атамасы да шуннан чыккан. 9511 Авыл Цна елгасының сул як ярында, яр буеннан 4 км да урнашкан. 9512 Авыл читендәге җиләк-җимешкә, дару үләннәренә бай булган урманнары, иксез-чиксез далалары, хуш истән анкып торган болыннары, кош сайрауларыннан шаулап торган тугайлар авыл халкын үзенә тартып тора. 9513 Авыл читеннән асфальт юл үтсә дә, аз гына яңгыр явып китсә машина белән түгел, җәяүләп тә үтеп булмаслык урамнар; елдан-ел арта баручы ташландык басулар; эшсезлек; сирәк-мирәк кенә булса да, урамда «трай тибеп» йөрүче салмышлар; яшь кадрларга кытлык.. 9514 Авыл чишмә- кизләүләргә бай булса да, елгалар юк, чишмә сулары исәбенә аккан кечерәк инешләр генә бар. 9515 Авыл чокырлар янындагы таучылыкка урнашкан. 9516 Авыл Чуашстан белән чик буенда, урман эчендә урнашкан. 9517 Авыл чуаш һәм татар ягына бүленеп йөргән. 9518 Авыл Чувашстандагы татар авыллары арасында үзенең зурлыгы һәм халык саны буенча өченче урында тора. 9519 Авыл шәһәргә терәлеп үк диярлек урнашкан. 9520 Авылыбызның барлык халкы карты-яше, балалары сабан туена барырга әзерләнәләр. 9521 Авылыбызның хезмәт ияләре бу планнарны арттырып үтәү өчен тырышалар. 9522 Авылыбыз олы юл өстендә дигәннән, безнең авыл Казаннан олы юл өстендә беренче татар авылы да әле ул. 9523 Авылыда көмеш манарасын күккә тоташтырып авылга ямь бирүче, зур мәчет тә төзелде. 9524 Авыл элек Мәмәт бушлыгы (Маматова пустошь) дип йөртелгән һәм XVII йөздә Мәмәт Байкиев тарафыннан нигезләнгән. 9525 Авыл этник яктан чуар була. 9526 Авыл эче елгасы ярында дүрт-биш чишмә челтерәп ага. 9527 Авыл эчендәге күл буенда үскән ике төп нарат агачы турында әле дә сөйлиләр. 9528 Авыл эчендә Питрән чишмәсе һәм коесы бар. 9529 Авыл Югары оч, Тугай төбәге, Мәчет урамы, Түбән оч, Тау Бәшир дигән өлешләрдән тора. 9530 Авыл янгыннан калган җиргә урнашканлыктан Горенка ( русча горелый - янган) дип атала. 9531 Авыл янында археологлар болгар — Алтын Урда чорларына караган табылдык әйберләр һәм керамика кыйпылчыклары билгеләгәннәр. 9532 Авыл янында берничә исемдәге урман бар: Чургата урманы, Әлдермеш урманы, Каенсар урманы, Киек түре урманы, Ташсу урманы. 9533 Авыл янындагы бер болын Келәтле елга дип атала. 9534 Авыл янындагы вак географик берәмлек атамаларыннан Сәрби сукмагын күрсәтергә мөмкин. 9535 Авыл янындагы зиратны үткәч, Сабан туе уздырыла торган зур бер алан бар. 9536 Авыл янындагы күлләрнең берсе аеруча матур. 9537 Авыл янындагы Мүксаз дип йөртелгән сазда мүк үсә. 9538 Авыл янында гына Бөр елгасының сул як тау башында иске зират бар иде. 9539 Авыл янында гына кара урман үскән. 9540 Авыл янындагы урман «Царский сад», «Корабельная роща» дип аталган. 9541 Авыл янындагы Шалканлы күл тирәсенә элек шалкан чәчкәннәр. 9542 Авыл янында Әкәй өсте дип йөртелгән тау бар. 9543 Авыл янында Казыган тау дип йөртелгән тау бар. 9544 Авыл янында Кайбыч балык хуҗалыгы күлләре урнашкан. 9545 Авыл янында М7 «Идел» автоюлы бара. 9546 Авыл янында М7 «Идел» «Идел» автоюлы уза. 9547 Авыл янында Мунчала буасы бар. 9548 Авыл янында Р242 ( Пермь — Екатеринбург ) трассасы уза. 9549 Авыл янындарак иске зират дип йөртелгән зират урыны бар. 9550 Авыл янында тагын Каен күле, Кумыл күле, Сәрби күле, Мансур күле, Мунчала күле, Чыршы очы күле, Камә күле һ. б. исемдәге күлләр бар. 9551 Авыл янында Татарстанның кырый көнбатыш ноктасы урншкан. 9552 Авыл янын­да Үле Бола елгасы бар. 9553 Авыл янында чалу-печәнлекләр һәм болыннар да аһәңле исем алганнар. 9554 Авыл янында Шәкерт зираты дип йөртелгән кабер бар. 9555 Авыл янында Ышна кыры исеме алган басу халык телендә әле дә кулланыла. 9556 Авыл янында ясалма Казна буасы күрсәтелә. 9557 Авыл яныннан Бола суының сул кушылдыгы Чирмешән елгасы агып уза. 9558 Авыл яныннан Кече Сөлчә суы агып уза. 9559 Авыл яныннан олы юл уза. 9560 Авыл яныннан Эрә суы ага, аңа Кухмар суы, Комсу суы, Шөркәлчә суы, Кабак күпере суы, Шөлдермә суы, Мөңгер елгасы, Олы тамак (Алтамак) һ. б. елга-инешләр кушыла. 9561 Авыл яны табигате бик матур. 9562 Авыл яны табигатенә Үрәкәш, Кәҗәләр һәм башка таулар ямь биреп тора. 9563 Авыр атлетика алымнарын: становая тяга, (штанганы) салмак күтәрү һ.б. көрәшчеләр киң куллана. 9564 Авыр бозларны вата-вата, Төньяк полюска барып җиттәләр. 9565 Авыргазы колхоз-совхоз татар театрында ( 1953 1956 ), Салават дәүләт башкорт драма театрында уйнаган ( 1956 2006 ), БАССР атказанган ( 1972 ), БР халык ( 1993 ) артисты. 9566 Авыргазы районы — Башкортстанга керүче муниципаль район. 9567 Авыргазы районы колхоз-совхоз театрында да берникадәр эшләү дәверендә чын талант иясе булып таныла. 9568 Авыргазы районы Морадым авылы янында Өршәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 9569 Авыргазы районы Морадым мәктәбен, Октябрьскида нефть техникумын ( 1956 ), Уфада дәүләт университетын ( 1965 ), Мәскәүдә тел гыйлеме институтында аспирантура ( 1972 ) тәмамлый. 9570 Авыргазы ярлары буенча гипс ятмалары чыга. 9571 Авыр крейсер — 1916 елдан авыр крейсерлар классының беренче үрнәге — «Һокинс» төрендәге крейсер, нигезен салганда җиңел крейсер дип шәрехләнгән, 1922 елда Вашингтон диңгез килешүен төзегәннән соң, авыр крейсер дип билгеләнә. 9572 Авыр крейсерлар бар алдынгы диңгез дәүләтләренең флотларының әһәмиятле өлешен тәшкил иткән һәм Икенче бөтендөнья сугышы дәвамында актив кулланылган. 9573 Авырлыгы 520 г га кадәр. 9574 Авыр төшләрнең чагыштырма энергиясе аларның массалары артуы белән кимегәнгә күрә, бүленү шарты А > 90 масса саны белән барлык төшләр өчен үтәлә. 9575 Авыртуны басу өчен, кариозлы тешнең чокырына, аны азык калдыкларыннан чистартканнан соң, түбәндәге нисбәттә мышьяклы паста кертәләр: пульпит булганда, хайваннарның авыз куышлыгын калий перманганаты, фурацилин яки этакридин лактат эремәләре белән юдыралар. 9576 Авырту үзен еш кына дулкын кебек тота: менә-менә басыла да янәдән көчәеп китә, кайчак бөтенләй бетеп торырга да мөмкин. 9577 Авыру Mycobacterium tuberculosis (Кох таякчыклары) кебек микробактерияләр аркасында барлыкка килә Kumar, Vinay; Abbas, Abul K.; Fausto, Nelson; & Mitchell, Richard N. Robbins Basic Pathology — 8th. 9578 Авыру алиментар, аэроген, корсак эче (колын, сарык бәрәне) юллары аша йога. 9579 Авыру анадан балага йогып, анда конъюнктивит булырга яки үпкәләр ялкынсынырга мөмкин. 9580 Авыру атларда һәм этләрдә авыз куышлыгындагы микроорганизмнар яисә токсиннар пульпага эләккәннән соң кариоз процесслар көчәю нәтиҗәсендә барлыкка килә. 9581 Авыру бактерияләре ашказаны-эчәк юлына үтеп керә һәм токсиннар бүлеп чыгара. 9582 Авыру барышы авырлыгының 4 клиник дәрәҗәсе бар, вибрион йөртүчәнлек булуы ихтимал. 9583 Авыру барышының чорлары Башлангыч (4-5 көн), көчәю (4-12 көн), савыга башлау (2-4 атна). 9584 Авыру белән сәламәт кеше бер-берсеннән 1-2 метр ераклыкта торып сөйләшергә тиеш. 9585 Авыруга каршы иммунитет юк. 9586 Авырудан коткарып Барселона үз тарихының иң мәшһүр футболчысын үстерә. 9587 Авыру җитди һәм күп вакытта бик аяныч тәмамлана. 9588 Авыру йөкле хатыннан бала да зарарланырга мөмкин, чөнки герпес вирусы плацента аша яралгы канына үтеп керергә сәләтле. 9589 Авыру кешенең канын лаборатория микроскобы аша тикшергәндә генә төгәл диагнозны билгеләргә була. 9590 Авыру кеше яки авыру хайван сидек һәм тизәк белән дә туберкулез микробларын таратуы мөмкин. 9591 Авыру кискенләшкәндә ялкынсыну процессы көчле була, һәм ул күп булып эрен бүленеп чыгу, тышкы җенес органнары кычыту, әчетү белән характерлана. 9592 Авыру китереп чыгаручы микроблар һава-тамчылар юлы белән тарала. 9593 Авыру колларын монда калдырып, үлгәч күмәргә урын билгеләгәннәр. 9594 Авыру күз алдындагы әйберне ачык күрә алмый. 9595 Авыруларга каршы торучанлыкны арттыра. 9596 Авырулардан иң зыянлысы – кутыр авыруы, ул бигрәк тә җәй дымлы килгән елларда киң тарала. 9597 Авырулар ике елдан артык яшәмиләр. 9598 Авырулар калкансыман биздәге кимчелекләрдән азат итүче дарулар белән дәвалана. 9599 Авыруларны изоляцияләү кирәкми, алар гаиләдә, коллективта кала алалар. 9600 Авыруларның 64,5 процентын – ирләр, 35,4 процентын хатын-кызлар тәшкил итә. 9601 Авыруларның, ВИЧ йөртүчеләрнең, аларның балалары, туганнарының хокукларын саклау проблемасы да бар. 9602 Авыруларны нигездә хезмәт белән дәвалау, махсус мәктәпләрдә укыту зарур. 9603 Авырулар өчен фельдшер-акушер пункты бар, картларга дүрт социаль хезмәткәр ярдәм күрсәтә, кибет, китапханә, мәдәният йорты да тулы көчкә эшли. 9604 Авыруны бацилла һәм спора формасындагы аэроб китереп чыгара. 9605 Авыруны китереп чыгара спирохета (Borrellij burgdorferi). 9606 Авыруны китереп чыгара торган споралар тән тиресе аркылы үтеп керә (95 процент), бу тире түләмәсен барлыкка китерә. 9607 Авыруны китереп чыгаручы бактерияләр Shigella ыругына, Enterobacteriacea семьялыгына карый. 4 шигелла төре бар: Sh. 9608 Авыруның башлангыч чорында күзнең алды томанланып, яктыга караганда, “аллы-гөлле” күргәндәй билгеләр күзәтелә. 9609 Авыруның беренче билгеләре күренүгә кичекмәстән табибка мөрәҗәгать итәргә кирәк. 9610 Авыруның вирусы (ВИЧ) 1983 елда ачыла. 9611 Авыруның инфекциядән тыш таралуы очраклары бик сирәк. 9612 Авыруның инфекция чыгынагы булып җәйге айларда талпан (урман бете) үрчегән урман массивлары санала. 9613 Авыруның килеп чыгу сәбәпләре Нәселдәнлектән тыш (15%), ул баш миенең берничә мәртәбә травма алуына, шулай ук даими депрессияләр, психикага бәрүче озакка сузылган ситуацияләр (мәсәлән, эштә яки гаиләдә дошманлашу), калкансыман биз авыруы белән бәйле. 9614 Авыруның кискен чоры 3-7 көн дәвам итә. 9615 Авыруның көчәюен тоткарлау сәләтенә ия чараларны гына түгел, ә бәлки аннан тулысынча котылырга ярдәм итә алучы чараларны эшләү буенча фәнни эзләнүләрнең тукталып торганы юк. 9616 Авыруның симптомнары вирус йоктырудан соң 2 көннән 3 атнага кадәр булган мөддәттә башлана. 9617 Авыруны тудыручы кузгаткычның чиктән үтүе микъдарга бәйле булырга мөмкин (көчәнеш, стресс). 9618 Авыру талпан (урман бете) тешләгәндә, шулай ук кайнамаган кәҗә сөте кулланганда үтеп керә торган вирус аша тарала. 9619 Авыру тудыручы микроорга­низмнарны эләктереп алып, «ашап», алар безне күп кенә инфекцияләрдән саклыйлар. 9620 Авыру һава, аралашу яки җенси юл аша йога. 9621 Авыру һәм үлгән хайваннарны ашап, табигатьтә санитар ролен үти. 9622 Авыру чыганагы – гепатит белән авыручы. 9623 Авыручыда дәрмансызлык, баш авыруы, бизгәк кебек симптомнар күзәтелә. 9624 Авыручы дәрмансызлана, температурасы күтәрелә, йөрәге авырта, тын алу кыенлаша. 9625 Авыруына карамастан, ул соңгы көнгә кадәр фәнни, җәмәгатьчелек эше белән шөгыльләнде. 9626 Авыруы тора-бара көчәя һәм язучы 1951 елның 5 гыйнварында Мәскәүдә вафат була. 9627 Авыр хәлләрдән һәрвакыт гадәти булмаган чыгу юлларын эзләп таба. 9628 Авыр шартларда Б. Мансуров Белоруссиядән һәм РСФСРның икмәкле өлкәләреннән ашлык китертүне оештыра. 9629 Авырып китеп, бөтен гыйлемең онытылырга мөмкин. 9630 Авыр эш бик зур тырышлыкны һәм күп эшче кулларын таләп иткән. 9631 Авыр эшнең аның күп вакытын алуына карамастан, ул үзлегеннән укуга вакыт таба ала. 9632 Авыр язмышлы кеше образларын эчке кичерешләре аша психологик планда гәүдәләндергән «Бәхилләрме йөрәк?» 9633 Авы уңышсыз булганда, бака, тычкан да тота. 9634 Авышлык уңай булса да, ул һәркайчан билге белән күрсәтелә. 9635 Агава-хенекен, цитрус үсемлекләр плантацияләре бар, пахта, кукуруз җыела. 9636 Агайбаш — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 9637 Агайлар буразналардагы сөрү тирәнлеген 20-30 см дан да ким булмаган бармаклары белән вершоклап үлчәгәч тынычландылар. 9638 Ага-Камар — Русия территориясеннән ага торган елга. 9639 Агалаченки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 9640 Агалы-энеле Гобәйдуллиннар мәдрәсәгә, анда укучы балаларны тәрбияләүгә бөтен көчләрен бирәләр. 9641 Агалы-энеле Сид һәм Чарли ятимнәр һәм ярлылар мәктәбенә бирелә. 9642 Аган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 9643 Агапиха ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 9644 Агастын черүе һәм черү белән көрәшү Черү — агастын авыруы, кисентек бозган гөмбәчекләр эше белән бәйле. 9645 Агата Кристи китаплары 100дән күбрәк телгә тәрҗемә ителделәр, 2 миллиард данә тиражы бедзн чыктылар. 9646 Агата — Русия территориясеннән ага торган елга. 9647 Агафониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 9648 Агафоновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 9649 Агач башында эшләнгән сәндерә өчен урман кисү таләп ителми, шуңа күрә алар экологик төзелеш өлгесе булып торалар. 9650 Агач брус төзелештә куллану өчен, унын поперечное сечение өлкәсе 50 см булырга тиеш. 9651 Агач гөмбәләренең вегетатив өлеше (мицелий) тере яки корыган агачлар үзагачында үсә, аларны черетә. 9652 Агач гөмбәләренең туенуы һәм матдәләр алмашы үзагач торышына һәм агачның физиологик халәтенә бәйле. 9653 Агач әзерләү 3 стадиягә бүленә: агач кисү, әзерләнгән агачны чыгару, түбән агач сәнәгате складындагы эшләр. 9654 Агач әзерләү эше белән Бөрҗән урман хуҗалыгы шөгыльләнә. 9655 Агач кадак безнең көннәргә дә килеп җиткән: ул балта, чүкеч саплаганда, тәрәз рамнары ясаганда кулланыла. 9656 Агачка үрмәләп менә ала. 9657 Агач кеше йонлы, сасы исле маймылсыман әдәми зат булып ике җенесле дә була алган. 9658 Агач, куак орлыклары һәм җимешләре, шулай ук бөҗәкләр, бигрәк тә коңгыз һәм аларның личинкалары беләнтуклана. 9659 Агачларны кисеп һәм төпләп, үзләренә йортлар салалар. 9660 Агачларның сәламәтләндерү әһәмияте тагын шунда, алар һаваны тузаннан һәм завод-фабрикалар бүлеп чыгарган зарарлы газлардан чистарталар. 9661 Агачлар югарыга, яктылыкка омтылалар һәм түбәнгә, урман чаршавы астына, куе күләгә төшерәләр. 9662 Агач массасы һәм целлюлоза аерым тегермәндә - роллда – тузанга әйләндерелә. 9663 Агачны механик һәм химик-механик юл белән алга таба эшкәртәләр. 9664 Агачның кәүсәсендә яки тамырында, агач төпләрендә үсә тор­ган агач гөмбәләренең үрчү өлешләре күпьеллык агаччыл була. 9665 Агачның кәүсәсен каплап торучы бөке катлавы махсус тукыма — бөке камбие күзәнәкләре бүленүдән ясала. 9666 Агачны төз утыртучы кәүсәнең катылыгын һәм ныклыгын нәкъ менә лигнин билгели. 9667 Агачны юнып бизәк ясаучылар, чүлмәкчеләр эшләгән әйберләр бик югары бәяләнә. 9668 Агач спиртында метил күп була, анысы агу. 9669 Агач спиртын лак, формалин һәм ислемай эшләүгә тотыла. 9670 Агачта алар үзләренә азык: җимешләр, яфраклар, яшь бөреләр, бөҗәкләр, кош йомыркалары табалар. 9671 Агач ташу өчен су юллары файдалана: аеруча Тере Танып һәм Төй елгалары. 9672 Агач тирәсендә булган микробларны 20-25 минут эчендә үтерә. 9673 Агач хәзерләү төньяк һәм көнбатыш районнарда үткәрәләр. 9674 Агач һәм балта остасы булып эшләгән. 9675 Агач һәм куак ботаклары, кайвакыт биек үлән сабаклары арасына тәгәрмәчсыман вертикаль җәтмә үрә, аңа эләккән бөҗәкләр (гадәттә чебеннәр) әвернәле үрмәкүчкә азык булып торалар. 9676 Агачы булмаган бала «тиенкәй» була. 9677 Агач эше, һөнәрчелек кәсебе (экипаж, җилгәргечләр ясау), умартачылык белән шөгыльләнгәннәр. 9678 Агач эшкәртү һәм целлюлоза-кәгазь сәнәгате Братск һәм Усть-Илимск - агач эшкәртү һәм целлюлоза-кәгазь сәнәгате үзәкләр. 9679 Агач эшкәртү һәм целлюлоза-кәгазь сәнәгате Урман сәнәгате крайда эш урыннар сан буенча машиналар төзү өченче урын ала. 9680 Агва (Агуа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 9681 Агглютинатив тел булу — фин һәм татар телләре өчен (һәм башка төрки телләр өчен дә) уртак сыйфат. 9682 Агеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 9683 Агентлык журналистлары үз эшен Ислам әхлагы буенча дәвам иттерәләр. 9684 Агентлыкның төп вазифасы Татарстан һәм Русия мөселманнарының иҗтимагый-сәяси, икътисади һәм мәдәни вакыйгаларын яктыртып бару. 9685 А гепатиты йоктырганда, авыруның яшерен чоры – 2 атнадан 4 атнага кадәр, В гепатитында 2 айдан 6 айга кадәр була. 9686 А гепатитына каршы да вакциналар бар. 9687 Агзу ( ) — Диңгез буе краеның Терней районында урнашкан авыл. 9688 «Ағиҙел» журналының баш мөхәррире Булат Рәфыйков үз кул астындагы басмада иҗади яшьләр өчен «Журнал эчендә журнал» чыгарырга тәвәккәлли. 9689 Агиян — Русия территориясеннән ага торган елга. 9690 Аграмак — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 9691 Аграр ислах Аграр ислахның проектын Витте тәкъдим иткән, ләкин үткәрергә өлгермәгән. 9692 Аграр мәдәниятләрнең барысы да диярлек үз әйләнә-тирәләре белән чикләнәләр. 9693 Аграр өлкәдә 20 эре хуҗалык, 56 игенче-фермер хуҗалыгы, 14 меңнән артык шәхси хуҗалык бар. 9694 Аграфенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 9695 Агрикола буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 110 километр озынлыкта булган буразнасы. 9696 А гриппы эпидемиясе — 2-3 елга, В гриппы 4-6 елга бер тапкыр кабатлана. 9697 “Агри” – районда иң зур җитештерүче. 2010 елда ул продукция эшләп чыгарган. 9698 Агрия — Русия территориясеннән ага торган елга. 9699 Агрономнар телендә “плужная подошва” дигән төшенчә бар. 9700 Агрофирма 7 колхозны берләштерә: Ләке, Чыршылы, Уңыш, Нөркәй, Таң, Вахитов, Имән хуҗалыклары. 9701 Агрофирманың техника паркы бай, яңа техникалар кайта. 9702 Агрофирма оешкач барлык хуҗалыклар банкрот дип игълан ителде һәм таратылды. 9703 Агрыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 9704 Агуй (Агой) — Русия территориясеннән ага торган елга. 9705 Агуйдат — Русия территориясеннән ага торган елга. 9706 Агуланган шәһәрне күп кеше ташлап киткән. 9707 Агулану беренче тапкыр тәмәке тартканда аеруча сизелә. 9708 Агул сөйләше - агул теленең төп сөйләше, Төньяк Кавказда таралган. 9709 Агул теле (үзатамасы - агъул чIал) - Төньяк Кавказда таралган тел, агуллларның туган теле, Дагстан Республикасында рәсми тел булып санала. 9710 Агулы еланнардан иң озыны - кобра, аның буе 180 см җитә. 9711 Агулы еланнарның өске яңактагы алгы берничә теше эрерәк, аларда каналлар була, елан чакканда шулардан агу җибәрә. 9712 Агулы җимешләреннән аермалы буларак, бәрәңгенең бүлбеләре мөһим туклану продукты булып тора. 9713 Агыйдел елгасының сул кушылдыгы Шәбез елгасы ярында унашкан. 9714 Агыйделнен кушылдыгы Шәбез елгасы буенда урнашкан. 9715 Агыйделнең сул кушылдыгы – Шәбез елгасы буенда урашкан. 2010 елда 67 кеше яшәгән. 9716 Агыйдел Сора — Русия территориясеннән ага торган елга. 9717 Агыйдел Теба — Русия территориясеннән ага торган елга. 9718 Агыйдел ягыннан караганда, Актаныш очарга канат каккан аккошны хәтерләтә. 9719 Агыйлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 9720 «Агыла болыт» романы Муса Җәлилгә һәм каһарман шагыйрьнең намуслы исемен кире кайтаруга зур көч куйган галим Гази Кашшафка багышлана. 9721 Агым зурлыгы һәм тыгызлыгы Агым зурлыгы дип үткәргечнең аркылы киселеше аша берникадәр вакыт эчендә үткән корылма микъдарының шул вакыт арасына нисбәтенә тигез физик зурлыкны атыйлар. 9722 Агымсыз, үләннәр белән капланган сулыкларда яши. 9723 Агымының төп өлеше Германия җирләренә туры килә. 9724 Агымы тиз, Ырынбурга якынлашканда тыныч. 9725 Агып керүче агым - уңай агым, чыгучы агым - тискәре агым дип исәпләнә : : Бу кагыйдә коргы саклану кануныннан килеп чыга: төенгә күпме коргы керсә, шулкадәр үк коргы аннан чыгып китә. 9726 Агып чыгучы магма лава дип атала. 9727 Агыр (Зур Агыр) – Русия территориясеннән ага торган елга. 9728 Адав-Толымбай авылы район үзәге Буа шәһәреннән 3 чакрымда, Тәтеш пристаненнан 43 чакрым ераклыкта урнашкан. 9729 Ададым — Русия территориясеннән ага торган елга. 9730 Адайком-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 9731 Адамс Дугласның «Галактика буенча автотукталышлар белән» романында да бу бик ачык сүрәтләнә. 9732 Адамсон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,2 километр озынлыкта булган кратеры. 9733 Адарка ( ) — Диңгез буе краеның Спасск районында урнашкан авыл. 9734 Адарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 9735 Адасё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 9736 Адаткан — Русия территориясеннән ага торган елга. 9737 «Адашкан мәхәббәт» ( ) — АКШта төшерелгән испантелле мелодрама сериалы. 9738 Адая ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 9739 Адвокат вазыйфаларына клиентларның хакларын һәм мәнфәгатьләрен мәхкәмәдә яклау да керә. 9740 Аддамс ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 87 километр озынлыкта булган кратеры. 9741 Аделькино — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 9742 Аделя җире француз диңгезчесе Жюлем Дюмон д'Юрвиль тарфыннан 1840 елда кәшеф ителгән һәм аның хатыны исемен йөртә. 9743 Адәмнең чибәрлеге белән аның бер нәселе дә тигезләнә алмаган, ә Йосыфка аның ярты чибәрлеге бирелгән.» 9744 Аденома гадәттә түгәрәк, кабык белән тышланган була. 9745 Адер-Паюта — Русия территориясеннән ага торган елга. 9746 Адивар ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 30,3 километр озынлыкта булган кратеры. 9747 Адилә Рөстәм кызы Вәлиева (Адилә Әхмәдуллина) — татар артисткасы, Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры актеры. 9748 Адимнистратив бүленеш Социаль инфраструктура Мәгариф системасы үз эченә 14 мәктәп, бер политехникумны, бер мәктәп-интернатны һәм 14 балалар бакчасын ала. 9749 Адлер Камил улы Тимергалин — татар язучысы, тәрҗемәче, СССР Язучылар берлеге әгъзасы ( 1975 елдан ). 9750 Адлер Тимергалин кечкенә юмористик хикәяләр, фельетоннар, төрле фәнни башваткычлар, логик мәсьәләләр һәм тел белеменә караган җитди хезмәтләр авторы буларак та билгеле. 9751 Адлер Тимергалин — татар совет әдәбиятында фәнни-фантастик жанрны үстерүгә күп көч салган һәм хәзергәчә бу жанрда нәтиҗәле эшләп килгән «саф фантаст» язучы. 9752 Административ бүленеш 1870 елда 17 волостька, 1913 елда 30 волостька бүленгән. 9753 Административ бүленеш 1870 елда 27 волостька, 1898 елда 26 волостька бүленгән. 9754 Административ бүленеш 1879 елда 34 волостька бүленгән. 9755 Административ бүленеш 1913 елда 15 волостька бүленгән. 9756 Административ бүленеш 1913 елда 17 волостька бүленгән. 9757 Административ бүленеш 1913 елда 18 волостька бүленгән. 9758 Административ бүленеш 1913 елда 22 волостька, 1926 елда 5 волостька бүленгән. 9759 Административ бүленеш 1913 елда 29 волостька, 1926 елда 14 волостька бүленгән. 9760 Административ бүленеш 1913 елда 30 волостька бүленгән. 9761 Административ бүленеш 1913 елда 33 волостька бүленгән. 9762 Административ бүленеш 1913 елда 36 волостька бүленгән. 9763 Административ бүленеш 1913 елда 49 волостька бүленгән. 9764 Административ бүленеш 1913 елда Чабаксар өязендә 11 волость бар иде. 9765 Административ бүленеш 1913 елда Чуел өязендә 12 волость бар иде. 9766 Административ бүленеш 1917 елда 43 волостька бүленгән. 9767 Административ бүленеш 1917 елда — 45, 1921 елда — 26, 1924 елда — 15 волостька бүленгән. 9768 Административ бүленеш 1957 елдан район административ яктан 20 авыл советына ( Ворошилов районыннан калган) бүленгән. 9769 Административ бүленеш 1987 елда Беларус Совет Социалистик Республикасы составына 6 өлкә һәм Минск шәһәре кергән. 9770 Административ бүленеш 1987 елда Әрмән Совет Социалистик Республикасы составына 37 район кергән. 9771 Административ бүленеш 1987 елда Казакъ Совет Социалистик Республикасы составына 19 өлкә кергән. 9772 Административ бүленеш 1987 елда Кыргыз Совет Социалистик Республикасы составына 4 өлкә кергән. 9773 Административ бүленеш 1987 елда Молдав Совет Социалистик Республикасы составына 40 район кергән. 9774 Административ бүленеш 1987 елда Таҗикстан Совет Социалистик Республикасы составына 3 өлкә һәм 8 республика буйсынуындагы район кергән. 9775 Административ бүленеш 1987 елда Үзбәкстан Совет Социалистик Республикасы составына 12 өлкә, Ташкәнт шәһәре һәм Каракалпакстан АССР кергән. 9776 Административ бүленеш 1987 елда Эстон Совет Социалистик Республикасы составына 15 район кергән. 9777 Административ бүленеш 1 бистә, 4 олыс һәм дүрт милли олыс. 9778 Административ бүленеш 2012 елның 1 гыйнвары хәленә Украинада 459 шәһәр (шул исәптә Припәт һәм Чернобыль ташланган шәһәрләре), 885 шәһәр тибындагы бистә и 28 450 авыл бар. 9779 Административ бүленеш 21 район (шул исәптә шәһәрнең үзендә 9), 13 өяз һәм 4 өяз. 9780 Административ бүленеш 3 бистә советы һәм 24 авыл советы. 9781 Административ бүленеш Александровский районы составына 14 авыл шурасы керә. 9782 Административ бүленеш Биләй районы составына 11 авыл шурасы керә. 9783 Административ бүленеш Волын өлкәсе 16 районга һәм 4 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9784 Административ бүленеш Гай районы составына 8 авыл шурасы керә. 9785 Административ бүленеш Грачевка районы составына 13 авыл шурасы керә. 9786 Административ бүленеш Днепр өлкәсе 22 районга һәм 13 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9787 Административ бүленеш Домбаровский районы составына 7 авыл шурасы керә. 9788 Административ бүленеше Административ яктан, Реюньон дүрт районга, 49 кантонга һәм 24 коммунага (муниципалитетка) бүленгән. 9789 Административ бүленеше Идарә-җир төзелеше Өлкә 13 районнан һәм 204 авыл округыннан гыйбарәт. 9790 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 10 авыл жирлегендә 70 авыл урнашкан. 9791 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 12 авыл жирлегендә 39 авыл урнашкан. 9792 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 1 кала җирлеге һәм 9 авыл жирлегендә 67 авыл урнашкан. 9793 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 1 шәһәр җирлеге, ә 17 авыл жирлегендә 125 авыл урнашкан. 9794 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 1 шәһәр җирлеге һәм 15 авыл жирлегендә 51 авыл урнашкан. 9795 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 24 авыл жирлегендә 108 авыл урнашкан. 9796 Административ бүленеше Районда 2004 елдан 9 авыл жирлегендә 33 авыл урнашкан. 9797 Административ бүленеше Социаль инфраструктура Мәгариф системасы үз эченә 11 мәктәп һәм 12 балалар бакчасын ала. 9798 Административ бүленеше Төп мәкалә: Гренаданың административ бүленеше. 9799 Административ бүленеш Житомир өлкәсе 23 районга һәм 5 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9800 Административ бүленеш Ивано-Франковск өлкәсе 14 районга һәм 5 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9801 Административ бүленеш Икътисад Гуаңҗу — Көньяк Кытайның икътисади үзәкләреннән берсе. 9802 Административ бүленеш Икътисад Икътисад нигезе — аграр секторы. 9803 Административ бүленеш Икътисад Транспорт төене, аэропорт. 9804 Административ бүленеш Илдә 12 өлкә, 156 район, 123 шәһәр, 104 шәһәр тибындагы поселок һәм Каракалпакстан Республикасы бар. 9805 Административ бүленеш Иске Майна районы составына 1 шәһәр җирлеге һәм 6 авыл җирлеге керә. 9806 Административ бүленеш Испания 17 автоном өлкәгә караган 50 провинциядән тора. 9807 Административ бүленеш Кваркено районы составына 14 авыл шурасы керә. 9808 Административ бүленеш Киев өлкәсе 25 районга һәм 13 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9809 Административ бүленеш Кызыл Гвардия районы составына 16 авыл шурасы керә. 9810 Административ бүленеш Лунино районы составына 1 шәһәр һәм 9 авыл җирлек керә. 9811 Административ бүленеш Львов өлкәсе 20 районга һәм 9 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9812 Административ бүленеш Майна районы составына 2 шәһәр җирлеге һәм 5 авыл җирлеге керә. 9813 Административ бүленеш Николаев өлкәсе 19 районга һәм 5 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9814 Административ бүленеш Новгород өлкәсе 21 муниципаль районга һәм 1 шәһәр бүлгесенә бүленә. 9815 Административ бүленеш Ош өлкәсе составына 7 район керә. 9816 Административ бүленеш Парижның 20 округы Paris intra-muros (турыдан-туры: «дивар эчендә») - Парижның үзен, һәм Grand Paris («Зур Париж») – якын-тирәдәге урыннар белән зур шәһәрне аерып әйтәләр. 9817 Административ бүленеш Переволоцкий районы составына 19 авыл шурасы керә. 9818 Административ бүленеш Полтава өлкәсе 25 районга һәм 5 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9819 Административ бүленеш Ровно өлкәсе 16 районга һәм 4 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9820 Административ бүленеш Сакмар районы составына 16 авыл шурасы керә. 9821 Административ бүленеш Светлый районы составына 10 авыл шурасы керә. 9822 Административ бүленеш Сенгилей районы составына 3 шәһәр җирлеге һәм 3 авыл җирлеге керә. 9823 Административ бүленеш Сәнәгать Нефть эшкәртү, металлургия, машиналар төзү, химия, сәнәгате эшханәләре бар. 9824 Административ бүленеш Суринам ун өлкәгә бүленә: Суринам өлкәләре Халык Халык саны – 494 347 ( 2007 ел бәяләмәсе) Еллык арту – 1,1 %; Туу – 1000 кешегә 17; Үлүләр – 5,5 на 1000; Эмиграция – 1000 кешегә 0,5. 9825 Административ бүленеш Талас өлкәсе составына 4 район керә. 9826 Административ бүленеш Ташлы районы составына 18 авыл шурасы керә. 9827 Административ бүленеш Тоз-Түбә районы составына 21 авыл шурасы керә. 9828 Административ бүленеш Тоцкое районы составына 22 авыл шурасы керә. 9829 Административ бүленеш Херсон өлкәсе 18 районга һәм 3 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9830 Административ бүленеш Черновцы өлкәсе 11 районга һәм 2 өлкә буйсынуындагы шәһәренә бүленә. 9831 Административ бүленеш Шарлык районы составына 17 авыл шурасы керә. 9832 Административ бүленеш Шеньяң составына 9 район, бер өяз әһәмиятендәге шәһәр һәм өч өяз керә: Сәнәгать Транспорт юлларының төене. 9833 Административ бүленеш Щучье районы составына 1 шәһәр һәм 16 авыл җирлек керә. 9834 Административ бүленеш Ырынбур округы 15 районга бүленгән. 9835 Административ бүленеш ягыннан аларның өчесе - Алтата, Илмин (Верхазовка), Яңа Пәлдәнге (Сафаровка) Дергач районына, Үзән (Осинов Гай) - Ершов районына, Яңа Әләзән - Балакова районына керә. 9836 Административ бүленеш Яңа Спас районы составына 1 шәһәр җирлеге һәм 5 авыл җирлеге керә. 9837 Административ бүленү Административ яктан Люксембург 3 округка бүленгән. 9838 Административ бүленү Беренче дәрәҗәдә Америка Кушма Штатлары штатларга бүленәләр. 9839 Административ бүленү Ирландия харитасы Административ рәвештә Ирландия 4 провинциягә һәм 26 графлыкка бүленә. 9840 Административ бүленү Төп мәкалә Һиндстан административ бүленүе. 9841 Административ бүленү Халык Төп мәкалә: Һиндстан халкы. 9842 Административ округ 1933 елда нигезләнгән. 9843 Административ округ 1935 елда нигезләнгән. 9844 Административ округ 1942 елда нигезләнгән. 9845 Административ округ 1945 елда нигезләнгән. 9846 Административ округ 1991 елда нигезләнгән. 9847 Административ округ 2008 елда нигезләнгән. 9848 Административ округ 2012 елда нигезләнгән. 9849 Административ-территориаль берәмләкләргә билгеле дәрәҗәдә автономия бирелә һәм тормышларын җирле хөкүмәт юлы белән идарә итүләре таләп ителә. 9850 Административ-территориаль бүленеш Бөекбритания административ берәмлекләре Берләшкән Патшалыкның һәр өлкәсендә («ил»ендә) үзенең административ һәм географик бүленеш системасы һәм гадәтләре бар. 9851 Административ-территориаль бүленеше 1930-елларга кадәр Башкортстанда волость-кантон бүленеше була. 9852 Административ-территориаль бүленеше right Халык Милли состав Өлкәнең төп халкы руслар һәм вепслар дип саналалар. 9853 Административ-территориаль бүленеше Муниципаль районнары Смоленск өлкәсе Халык саны кеше ( ). 9854 Административ-территориаль бүленеш Иркутск өлкәсе үз эченә 9 шәһәр округ һәм 33 муниципаль район ала. 9855 Административ-территориаль бүленеш Красноярск крае үз эченә 17 шәһәр округ һәм 44 муниципаль район ала. 9856 Административ-территориаль бүленеш Провинция 21 административ-территориаль берәмлеккә бүленә: 17 шәһәр округына, 1 субпровинциаль әһәмиятле шәһәргә һәм 3 автономияле округка. 9857 Административ-территориаль бүленеш Районнар Тамбов өлкәсендә 23 муниципаль район. 9858 Административ территориаль телү телү - бүлү (көнчыгыш татар сөйләшү) буенча Тәтешле муниципаль районына керә. 9859 Административ-территориаль яктан Кения 8 провинция һәм 71 округтан тора. 9860 Административ - территорияль бүленеше Кырым Республикасы 25 административ-территориаль бүленештән тора: авыл халкы өстенлек иткән 14 район һәм шәһәрләргә буйсынган 11 территория. 9861 Административ үзәге — Алатыр шәһәре. 9862 Административ үзәге – Алексеевское шәһәр тибындагы бистәсе. 9863 Административ үзәге – Архангельское авылы Уфадан 88 км көнчыгышрак ята. 71 авыл 12 авыл советына берләштерелгән. 9864 Административ үзәге - Багай авылы. 9865 Административ үзәге — Балезино бистәсе. 9866 Административ үзәге — Бараба шәһәре (район эченә керми). 9867 Административ үзәге — Белая Холуница шәһәре. 9868 Административ үзәге — Биробиҗан шәһәре. 9869 Административ үзәге — Благовещенск шәһәре. 9870 Административ үзәге — Боровск шәһәре. 9871 Административ үзәге — борынгы татар авылы Стәрлебаш – Уфадан 182 км ераклыкта урнашкан. 9872 Административ үзәге - Борындык авылы. 9873 Административ үзәге — Бүздәк авылы. 9874 Административ үзәгебулып Казан артындагы - Алат каласы торган. 9875 Административ үзәге булып Олы Кайбыч авылы тора. 9876 Административ үзәге булып Сыктывкар каласы санала. 9877 Административ үзәге — Владивосток шәһәре. 9878 Административ үзәге — Грахово авылы. 9879 Административ үзәге — Днепр шәһәре. 9880 Административ үзәге — Епрәч шәһәр бистәсе. 9881 Административ үзәге — Ермолаево авылы – Уфадан 243 км ераклыкта урнашкан. 9882 Административ үзәге — Житомир шәһәре. 9883 Административ үзәге — Иске Кулаткы бистәсе. 9884 Административ үзәге итеп Раевский (Әлшәй) станциясе куела. 9885 Административ үзәге — Ишембай шәһәре. 9886 Административ үзәге Ишембай эшчеләр бистәсенә күчерелә. 9887 Административ үзәге – Кайенна шәһәре. 9888 Административ үзәге — Калтасы авылы Уфадан 202 км еракта ята. 9889 Административ үзәге — Калуга шәһәре. 9890 Административ үзәге — Камбарка шәһәре. 9891 Административ үзәге — Каракүл авылы. 9892 Административ үзәге — Кемерово шәһәре. 9893 Административ үзәге — Киев шәһәре. 9894 Административ үзәге — Кировоград шәһәре. 9895 Административ үзәге — Ковылкино шәһәре (район составына керми). 9896 Административ үзәге — Козельск шәһәре. 9897 Административ үзәге — Козловка шәһәре. 9898 Административ үзәге – Кокшетау шәһәре, 1824 елда нигезләнгән. 9899 Административ үзәге — Кострома шәһәре. 9900 Административ үзәге — Котельнич шәһәре (район эченә керми). 9901 Административ үзәге — Кошман авылы. 9902 Административ үзәге — Красный шәһәр тибындагы посёлогы. 9903 Административ үзәге — Кызыл Чутай авылы. 9904 Административ үзәге — Луза шәһәре. 9905 Административ үзәге — Мәләвез шәһәре. 9906 Административ үзәге — Мәлки авылы. 9907 Административ үзәге Мәсәгуть авылы булып тора. 9908 Административ үзәге — Можайск шәһәре. 9909 Административ үзәге – Можга шәһәре (район составына керми). 9910 Административ үзәге — Муркаш авылы. 9911 Административ үзәге — Мурманск шәһәре. 9912 Административ үзәге — Надеждино авылы. 9913 Административ үзәге — Новгород шәһәре. 9914 Административ үзәге — Новодугино авылы. 9915 Административ үзәге — Одесса шәһәре. 9916 Административ үзәге — Олы Кайбыч авылы. 9917 Административ үзәге - Олы Урсак авылы. 9918 Административ үзәге — Олы Ыктамак авылы Уфадан 280 км еракта урнашкан. 49 авыл 12 авыл советына берләштерелгән. 9919 Административ үзәге — Псков шәһәре. 9920 Административ үзәге — Ровно шәһәре. 9921 Административ үзәге — Рославль шәһәре. 9922 Административ үзәге — Самар шәһәре. 9923 Административ үзәге — Селты авылы. 9924 Административ үзәге — Смоленск шәһәре. 9925 Административ үзәге — Ставрополь шәһәре. 9926 Административ үзәге — Сумы шәһәре. 9927 Административ үзәге — Тверь шәһәре. 9928 Административ үзәге — Тернополь шәһәре. 9929 Административ үзәге – Туймазы шәһәре. 9930 Административ үзәге — Угра авылы. 9931 Административ үзәге — Ульянково авылы. 9932 Административ үзәге — Урнар бистәсе. 9933 Административ үзәге — утрауның төньяк-көнчыгышында урнашкан Родос шәһәре. 9934 Административ үзәге — Фершампенуаз авылы. 9935 Административ үзәге — Фёдоровское авылы. 9936 Административ үзәге — Хабаровск шәһәре. 9937 Административ үзәге — Хуҗа Хәсән авылы. 9938 Административ үзәге — Чакмагыш авылы. 9939 Административ үзәге — Черкассы шәһәре. 9940 Административ үзәге — Чуел каласы. 9941 Административ үзәге — Чүти авылы. 9942 Административ үзәге – Шаран авылы Уфадан 180 км еракта урнашкан. 9943 Административ үзәге — Шаховская шәһәре. 9944 Административ үзәге — Шөмерле каласы (районга керми). 9945 Административ үзәге — Шомырша авылы. 9946 Административ үзәге — Шыгай авылы. 9947 Административ үзәге — Югары Тәтешле авылы. 9948 Административ үзәге — Юхнов шәһәре. 9949 Административ үзәге — Ядернә каласы. 9950 Административ үзәге — Язикәү авылы. 9951 Административ үзәге — Яңа Балакатай авылы, Уфадан 341 км, иң якын тимер юл станциясе Үңкерледән (Чиләбе өлкәсе) 35 км еракта урнашкан. 9952 Административ үзәге — Яңавыл шәһәре. 9953 Административ үзәге — Янтык авылы, Казан ханлыгы дәвереннән мәгълүм. 9954 Административ үзәге — Ярославль шәһәре. 9955 Административ үзәк — Агаповка бистәсе. 9956 Административ үзәк - Актаныш авылы. 9957 Административ үзәк — Алапай шәһәре. 9958 Административ үзәк — Арзамас шәһәре. 9959 Административ үзәк — Аткар шәһәре. 9960 Административ үзәк — Балаково шәһәре. 9961 Административ үзәк — Балахна шәһәре. 9962 Административ үзәк — Баткән шәһәре. 9963 Административ үзәк — Башмаково шәһәр тибындагы бистәсе. 9964 Административ үзәк — Бәк шәһәр тибындагы бистәсе. 9965 Административ үзәк — Белинский шәһәре. 9966 Административ үзәк — Белоярский шәһәр тибындагы бистәсе. 9967 Административ үзәк — Берёзов шәһәр тибындагы бистәсе. 9968 Административ үзәк — Богданович шәһәре. 9969 Административ үзәк — Быково шәһәр тибындагы бистәсе. 9970 Административ үзәк — Вача шәһәр тибындагы бистәсе. 9971 Административ үзәк — Верхотурье шәһәре. 9972 Административ үзәк — Ветлуга шәһәре. 9973 Административ үзәк — Вознесенское шәһәр тибындагы бистәсе. 9974 Административ үзәк — Володарск шәһәре. 9975 Административ үзәк — Волчанск шәһәре. 9976 Административ үзәк — Выкса шәһәре. 9977 Административ үзәк — Горный шәһәр тибындагы бистәсе. 9978 Административ үзәк — Городец шәһәре. 9979 Административ үзәк — Городище шәһәре. 9980 Административ үзәк — Городище шәһәр тибындагы бистәсе. 9981 Административ үзәк — Далматово шәһәре. 9982 Административ үзәк — Дегтярск шәһәре. 9983 Административ үзәк — Духовницкое шәһәр тибындагы бистәсе. 9984 Административ үзәк — Екатериновка шәһәр тибындагы бистәсе. 9985 Административ үзәк — Ерак Константиновосы шәһәр тибындагы бистәсе. 9986 Административ үзәк — Әртә шәһәр тибындагы бистәсе. 9987 Административ үзәк — Ершов шәһәре. 9988 Административ үзәк — Әсбест шәһәре. 9989 Административ үзәк — Әчет шәһәр тибындагы бистәсе. 9990 Административ үзәк — Җәлал-Абад шәһәре. 9991 Административ үзәк — Заводоуковск шәһәре. 9992 Административ үзәк — Заречный шәһәре. 9993 Административ үзәк — Земетчино шәһәр тибындагы бистәсе. 9994 Административ үзәк — Златоуст шәһәре. 9995 Административ үзәк — Зур Мурашкино шәһәр тибындагы бистәсе. 9996 Административ үзәк — Ивдел шәһәре. 9997 Административ үзәк — Иловля шәһәр тибындагы бистәсе. 9998 Административ үзәк — Иске Полтавка саласы. 9999 Административ үзәк — Исса шәһәр тибындагы бистәсе. 10000 Административ үзәк — Ишем шәһәре. 10001 Административ үзәк — Казан саласы. 10002 Административ үзәк — Каракүл шәһәре. 10003 Административ үзәк — Каргаполье шәһәр тибындагы бистәсе. 10004 Административ үзәк — Карпинск шәһәре. 10005 Административ үзәк — Карталы шәһәре. 10006 Административ үзәк — Катай шәһәре. 10007 Административ үзәк — Качкыннар шәһәре. 10008 Административ үзәк — Кәсле шәһәре. 10009 Административ үзәк — Кировград шәһәре. 10010 Административ үзәк — Княгинино шәһәре. 10011 Административ үзәк — Ковернино шәһәр тибындагы бистәсе. 10012 Административ үзәк — Когалым шәһәре. 10013 Административ үзәк — Колышлы шәһәр тибындагы бистәсе. 10014 Административ үзәк — Копейск шәһәре. 10015 Административ үзәк — Кошва шәһәре. 10016 Административ үзәк — Красноармейск шәһәре. 10017 Административ үзәк — Краснотурьинск шәһәре. 10018 Административ үзәк — Красноурал шәһәре. 10019 Административ үзәк — Красноуфимск шәһәре. 10020 Административ үзәк — Кызыл Баки шәһәр тибындагы бистәсе. 10021 Административ үзәк — Кызыл Яр саласы. 10022 Административ үзәк — Лебяжье шәһәр тибындагы бистәсе. 10023 Административ үзәк — Лунино шәһәр тибындагы бистәсе. 10024 Административ үзәк — Мегион шәһәре. 10025 Административ үзәк — Междуреченский шәһәр тибындагы бистәсе. 10026 Административ үзәк — Михайловка шәһәре. 10027 Административ үзәк — Мокроус шәһәр тибындагы бистәсе. 10028 Административ үзәк — Мукшы шәһәр тибындагы бистәсе. 10029 Административ үзәк — Невьянск шәһәре. 10030 Административ үзәк — Нефтеюганск шәһәре. 10031 Административ үзәк — Никольск шәһәре. 10032 Административ үзәк — Озинки шәһәр тибындагы бистәсе. 10033 Административ үзәк — Ош шәһәре. 10034 Административ үзәк — Павлово шәһәре. 10035 Административ үзәк — Пелым шәһәр тибындагы бистәсе. 10036 Административ үзәк — Первоуральск шәһәре. 10037 Административ үзәк — Перевоз шәһәре. 10038 Административ үзәк — Пионерский шәһәр тибындагы бистәсе. 10039 Административ үзәк — Полевской шәһәре. 10040 Административ үзәк — Ровное шәһәр тибындагы бистәсе. 10041 Административ үзәк — Романовка шәһәр тибындагы бистәсе. 10042 Административ үзәк — Рудня шәһәр тибындагы бистәсе. 10043 Административ үзәк — Семёнов шәһәре. 10044 Административ үзәк — Сергач шәһәре. 10045 Административ үзәк — Снежинск шәһәре. 10046 Административ үзәк — Советский шәһәре. 10047 Административ үзәк — Соргыт шәһәре. 10048 Административ үзәк — Сосновское шәһәр тибындагы бистәсе. 10049 Административ үзәк — Сосьва шәһәр тибындагы бистәсе. 10050 Административ үзәк — Староуткинск шәһәр тибындагы бистәсе. 10051 Административ үзәк — Степное шәһәр тибындагы бистәсе. 10052 Административ үзәк — Суровикино шәһәре. 10053 Административ үзәк — Сухой Лог шәһәре. 10054 Административ үзәк — Тазовский бистәсе. 10055 Административ үзәк — Тамалы шәһәр тибындагы бистәсе. 10056 Административ үзәк — Тарко-Сале шәһәре. 10057 Административ үзәк — Татищево шәһәр тибындагы бистәсе. 10058 Административ үзәк — Тәүде шәһәре. 10059 Административ үзәк — Түбән Варта шәһәре. 10060 Административ үзәк — Түбән Сырга шәһәре. 10061 Административ үзәк — Тубыл шәһәре. 10062 Административ үзәк — Түре шәһәре. 10063 Административ үзәк — Үрән шәһәре. 10064 Административ үзәк — Урта Актүбә шәһәр тибындагы бистәсе. 10065 Административ үзәк — Урюпинск шәһәре. 10066 Административ үзәк — Ханты-Мансийск шәһәре. 10067 Административ үзәк — Хәрәбәле шәһәре. 10068 Административ үзәк — Целинное саласы, Яңа Күчердек — аның беренче исеме. 10069 Административ үзәк — Чаткы шәһәре. 10070 Административ үзәк — Чернышковский шәһәр тибындагы бистәсе. 10071 Административ үзәк — Чкаловск шәһәре. 10072 Административ үзәк — Шаля шәһәр тибындагы бистәсе. 10073 Административ үзәк — Шатки шәһәр тибындагы бистәсе. 10074 Административ үзәк — Шахунья шәһәре. 10075 Административ үзәк — Энгельс шәһәре. 10076 Административ үзәк — Югары Саллы шәһәре. 10077 Административ үзәк — Югары Түре шәһәре. 10078 Административ үзәк — Южноуральск шәһәре. 10079 Административ үзәк — Ялан шәһәр тибындагы бистәсе. 10080 Административ үзәк — Яңа Ләлә шәһәре. 10081 Административ үзәк — Яңа Николаевский шәһәр тибындагы бистәсе. 10082 Административ халәте Рәсми рәвештә Токио шәһәр түгел, ә префектураларның бересе, дөресрәге, булып тора. 10083 Административ ягыннан Красноярск краеның Таймыр (Долган-Ненец) районына карый. 10084 Административ яктан Англия 9 регион һәм 48 графлыктан тора. 10085 Административ яктан Корея 1 махсус статуслы шәһәргә, 9 провинциягә һәм 6 провинция хокуклы шәһәргә бүленә. 10086 Административ яктан Красноярск краеның Таймыр (Долган-Ненец) районына карый. 10087 Административ яктан Нижгар өлкәсенә буйсына. 10088 Административ яктан Нөркәй авылы Татарстанның көнчыгыш өлешендә, Ык елгасына коя торган Минзәлә елгасы буенда урнашкан. 10089 Административ яктан Тәтешле муниципаль районына карый. 10090 Адмирал А.В. Колчакның 3 нче армиясе мәгълүмат бирү кәнсәләриясе органы. 1919 елда татар телендә башта Уфа шәһәрендә, аннары Себердәге төрле шәһәрләрдә нәшер ителә. 10091 Адмираллык бистәсе бүген 2005 елда шәһәр урамнарына элекке тарихи исемнәр кайтару турындагы К.Ш. Исхаков имзалаган боерык белән бистәнең үзәк Клара Цеткин урамы исеме Бишбалта урамы итеп үзгәртелде. 10092 Адмираллык бистәсендә баш Идел флоты, Каспий диңгез флоты ясала. 10093 Адмирал саны шактый күп, ләкин гел күчеп йөрүе сәбәпле аны очратуы кыен. 10094 Адмирал Спиридов шундук һөҗүм итәргә кара итә. 10095 Адмиралтейство өр-яңа "рейдерларны юкка чыгаручы" иң зур калибрлы артиллерияне күрергә теләде, кайсын инде кулдан коруны мөмкин иту дә, һәм шул ук чакта алманның 150-миллиметровкасын атыш ераклыгыннан бик яхшырак булсын идә. 10096 «Адмирал Шеер» «Адмирал Шеер» 1931 елда нигезе салынган, 1933 елда суга төшерелгән. 10097 Адмнистратив үзәге — Ижау шәһәре ( 1921 елның гыйнвар—июнендә — Глазов шәһәре). 10098 Адольф Һитлер Рейхстагыннан (ru) махсус вәкаләтләрен (ru) сорый. 10099 Адольф Штраус) һәм 4нче кыр (ком. 10100 Адресы: Копылов урамы, 2а йорт. 10101 Адресы: Стадион урамы, 1а йорт. 10102 Адресы: Чистай ур., 65 йорт. 10103 Адриан Валериус һәйкәле “Һет Вилһелмус” җыры нәкъ шул чорда, 1568-1572 еллар арасында барлыкка килә. 10104 АДР чорында ССРБ заводлары белән тыгыз икътисадый мөнәсәбәтләрдә булган VEB Carl Zeiss Jena (Карл-Цейсс Йена ХМШ) биналары, 1978 ел. 10105 Адуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 10106 А. Дуровага) унтер-офицер дәрәҗәсе бирелә. 10107 А. Дурованың әдәби мирасы» дигән регионара семинар үтә. 10108 Адыгеянең Майкоп районы биләмәләрендә ага. 10109 Адыгея республикасы биләмәләрендә ага. 10110 Адыглар төрле вакытларда ирек халык булып яшәгәннәр, әмма Кавказ сугышы нәтиҗәсендә, 1859—1864 елларда адыгларның күбесе Госман империясенә киткәннәр, калганнарны Кубаньнең сул якка күчкәннәр. 10111 Адыгэ теле (түбәнчеркес, көнбатыш-адыг, кяхск) — адыгэларның теле, абхаз-адыгэ (көнбатыш-кавказ) гаиләсенә керә. 10112 Адый Зариповны да шул исемлеккә кертәләр. 10113 Адыл-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 10114 Адымнар формаль тел ярдәмендә тасвирлана. 10115 Адышево ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 10116 А. Дюма әсәре буенча С. Жигунов куйган «Өч мушкетчы» (Три мушкетёра) маҗаралы фильмында уйнаган д'Артаньян роле танылу һәм тамашачы мәхәббәте алып килә. 10117 Ӕ, ӕ — кирилл әлифбасының хәрефе, осетин телендә генә кулланыла. 10118 Аена 1 кат чыга, тиражы – 3900 данә. 10119 Аена алтын йөгертелгән, аңа көмеш хәрефләр белән «Лә иләһә илләлләһи Мөхәммәдәрәсүлүллаһ» дип язылган. 10120 Аер (Зур Аер) — Йөрүзән елгасы кушылдыгы. 10121 Аерма: бета-таркалышның үтәрлек энергиясе дип атала. 10122 Аермасы артык зур һәм авыр гөмбәзе булуда. 10123 Аеру процессы нәтиҗәсендә вакыйгалар офыгына якындагы беренче кисәкчек реаль кисәкчеккә әверелеп кара тишеккә төшә, ә икенче кисәкчек реаль кисәкчеккә әверелеп Галәмгә таратыла, нәкъ шушы кисәкчек Һокинг нурланышын булдыра. 10124 Аеруча Vitis rupestris, Vitis riparia һәм Vitis labrusca сорты кулай. 10125 Аеруча бу дымлы климатлы төбәкләргә хас. 10126 Аеруча әһәмиятле әсәрләре булып “М. 10127 Аеруча җимеш чебеннәре melanogaster drosophila киң таралган. 10128 Аеруча зур хезмәт күрсәткән батыр кошларны орден-медальләр белән бүләкләгәннәр. 10129 Аеруча композиторның беренче кыллы квартеты шөһрәт казана. 10130 Аеруча коңгырт йомшактәннәр (Con­tha­ris fusca) еш очрый. 10131 Аеруча күптөсле басмалар өчен уңайлы. 10132 Аеруча математика фәнен яратып укыды. 10133 Аеруча озакка ул биредэ 1774 елда туткала. 10134 Аеруча патшаларга мөрәҗәгать итеп, аларны гаделлеккә, тыйнак булырга, азга канәгать итәргә, ислам дине тәртипләрен үтәп яшәргә чакыра. 10135 Аеруча Сикхлар (en) өчен әһәммиятле. 10136 Аеруча, таңда 1 – 3 сәгатьтә күз, чигә һәм маңгай төшен бер нәрсә кысып торгандай хис күзәтелә. 10137 Аеруча танылган әсәрләре: «А-Кьюның чын тарихы» ( ), «Юләр көндәлеге» ( ). 10138 Аеруча танылган җырчыбыз, Башкортстанның һәм Татарстанның халык, Русия Федерациясенең атказанган артисты, Салават Юлаев исемендәге дәүләт бүләге иясе Идрис Газиев белән горурлана авылдашлары. 10139 Аеруча тимер төзелешендә Алмания зур казанышларга ирешкән һәм 1850 елдан, тимер юлар озынлыгы буенча Аурупада икенче урынга чыга. 10140 Аеруча тугайлык мәйданнары гидроэлектр станцияләре төзегәндә, суднолар йөрү максатыннан елгаларны буганда су астында калып ныкъ кими. 10141 Аеруча, ул еш "викификация" дип аталган затларны билгеләү (ингл.) Rada Mihalcea and Andras Csomai (2007). 10142 Аеруча ул табигать күренешләрен оста тасвирлый. 10143 Аеруча, халыкта төрле сылтау белән яңа салымнарны салган католик чиркәүгә каршы катгый ризасызлык туа. 10144 Аеруча якты үтә зур йолдызлар гадәттән тыш зур йолдызлар дип исәпләнәләр. 10145 Аеручы зур тизлек белән халык саны XX гасырда үсә. 10146 Аерыла торган теләкләре булган тарафлар башкасы аларга каршы гамәл кылачагын яки кыла икәненә ышанып һәм шул башка тарафка зыян итүче гамәлләргә керешү процессы низаг дип атала. 10147 Аерылып чыккан күч агач ботагына сарылган Күч — бал кортларының төп оядан аерылып чыккан яңа гаиләсе. 10148 Аерылышу́ - өйләнешеп яшәүче гаиләләрнең никахны гамәлдән чыгару нәтиҗәсендә таркалу процессы. 1 елда 1000 кешегә яки өйләнешеп торучы 1000 парга туры килә торган аерылулар саны (аерылышу коэф.) белән исәпләнә. 10149 Аерым алганда, Казанда рус мәктәбендә укыганда яза башлаган «Ике йөз елдан соң инкыйраз» дигән әсәрен төгәлли һәм аны дөньяга чыгару эшенә күп вакытын һәм тырышлыгын сарыф итә. 10150 Аерым алганда, «Прибрежный», «Горный», «Янтарный», «Хрустальный», «Алмазный» лагерь-комплекслары ачыла. 10151 Аерым алганда, сары флаг узуны тыя. 10152 Аерым алганда, табиб дискның төсен, зурлыгын, кырыйлар кискенлеген, шешенү, кан саву, күрү нерв дискында сырлар һәм башка гади булмаган төрле аномалияләрне билгели. 10153 Аерым алганда, телескоп сүзе астында, шул исәптән астрономия максатларысыз, оптик телескоп системасы аңлатыла. 10154 Аерым алганда, төрки дөньяда танылган «Тәрҗеман» газетасын даими укып бара, төрек телендәге әсәрләр белән дә таныша башлый. 10155 Аерым алганда, ул рус телендә иҗат итүче татар язучысы Зөфәр Фәтхетдиневнең берничә детектив повестен һәм романын, чуаш язучысы М.Юхманың Мулланур Вахитов турындагы тарихи романын татар теленә тәрҗемә итә. 10156 Аерым алман кенәзлекләре, аеруча Саксония кенәзлеге „ тәре яулары “ нәтиҗәсендә Эльба һәм Балтыйк буе халыкларның җирләрен басып ала. 10157 Аерым бер биттә, Җәлил белән төрмәдә көрәштәшләре исемлеге дә күренә. 10158 Аерым бүлек булып кыргыз Википедиясе 2002 елның 3 июнендә эшли башлый. 10159 Аерым галимнәр бик борынгы заманнарда барлыкка килгән малга, милеккә тамга сугу күренешен рекламаның иң беренче яралгысы буларак каралырга мөмкин дип исәплиләр. 10160 Аерым дисциплинага, җылылык йоту, яки бүлеп чыгару белән бара торган, физик-химик әверелешләрне өйрәнүче химик термодинамика аерыла. 10161 Аерым әһәмияткә ия органнар - пленум, голәмәлар шурасы һәм казыят институты. 10162 Аерым идарә берәмлеге һәм республика карамагындагы шәһәр булып тора. 10163 Аерым карлы чүлләрне дә аералар ( Антарктида һәм Арктикада — арктик чүлләр). 10164 Аерым кешеләрнең һөнәрчелек белән көн күргәнлеге билгеле. 10165 Аерым кешенең акылы, шулай ук юкка чыгуга дучар. 10166 Аерым колония буларак ул инде 1825нче елда булды. 10167 Аерым күзәнәкләрнең кушылуы нәтиҗәсендә, кайбер күп күзәнәкле гөмбәләрнең мицелие үзенең күзәнәкчел төзелешен югалта һәм, бүлгәләрсез калып, күп төшле ясалгыга әверелә. 10168 Аерым өлешләрне бердәм конструкциягә беркетү өчен хезмәт итә торган барлык төеннәр һәм детальләр белән тулысынча җыелган магнит системасы трансформаторның терәге (остов трансформатора) дип атала. 10169 Аерым очраклар (B,v) авышу почмагы 90 Корылган кисәкчек магнит кыры сызыкларында перпендикуляр рәвештә хәрәкәт иткәндә, аңа тәэсир итүче Лоренц көче юнәлеше. 10170 Аерым очракларда мәргән караңгыда күрү һәм күзәтү әсбабы белән тәэминләнә. 10171 Аерым очракларда, өстәмә рәвештә, кушамат, псевдоним да кулланылырга мөмкин. 10172 Аерым очракларда радиоролик вакыт ягыннан озакка сузылмаган танылган җыр формасында була ала. 10173 Аерым предметларны укыту кабинетлары булдырыла, мастерская ачыла, техник түгәрәкләр оештырыла башлый. 10174 Аерым савыт белән катык куярга була. 10175 Аерым сатучы, сәүдәгәрләр, үзләренең рекламаларын арттыру нияте белән, танылган фирмалар этикетларын алып, аларны аз гына үзгәртеп, үз товарлары өчен файдаланалар. 10176 Аерым спорт төре буларак та исәпләнә, шул ук вакытта чаңгы буенча икебәйге программасына керә. 10177 Аерым сүзләрнең яки җөмләләрнең мәгънәләренә өстәмә төсмер бирә торган сүз төркеме кисәкчә дип атала. 10178 Аерым сүзнең яки җөмләнең мәгънәсенә нинди өстәмә төсмер бирүләреннән чыгып, кисәкчәләр шартлы рәвештә 8 төркемчәгә бүленә. 10179 Аерым төрләре туклану чылбырында мөһим роль уйный. 10180 Аерым урын газетада тел, милләт проблемаларына бирелә. 10181 Аерым халык буларак хуннулар 5 гасырга таба юкка чыгалар. 10182 Аерым хуҗалыклар АДРда бөтенләй диярлек юкка чыга. 10183 Аерым чыганакларда очрый торган 1610 — 1620 еллар датасы дөреслеккә якынрак булырга тиеш, ләкин ул да өстәмә тикшеренүләрне таләп итә. 10184 Аерым шигырьләрендә ул үзен «Мескен Габди» дип атый. 10185 Аетмәмбәт — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 10186 Аеш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 10187 Аждаһа йолдызлыгында эклиптиканың төньяк котыбы урнашкан. 10188 Аждаһа — күпчелек очракта елансыман мифик зат. 10189 Аҗи Мушкай таш чыгару урыны — Керич шәһәр сызыгы эчендә җир астыннан таш чыгару урыны, исеме Аҗи-Мушкай бистәсе атамасыннан чыккан. 10190 Ажу — Русия территориясеннән ага торган елга. 10191 Азазелло (романның беренче редакцияләрендә Фиелло) - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында персонаж, демон, Воланд иярченнәренең берсе. 10192 Азак диңгезе — дөньяның иң сай диңгезе, тирәнлеге 14,4 м-дан күбрәк түгел. 10193 Азак диңгезенә кушыла торган соңгы скиф елгасы — Танаиф. 10194 Азак диңгезенең Таганрог култыгыннан көнбатыш чик, Азак диңгезе буйлап барып Арабат борынын һәм Ур муенын кисеп үтә. 10195 Азакка яу белән бару * 1696 елда Петр Iнең Азак явында катнаша. 10196 Азак кирмәнен диңгез ягыннан камаган галера флоты белән идарә итә. 10197 Азак ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 10198 Азак һәм Балтыйк флотларын төзүдә, Төньяк сугышындагы җиңүдә керткән өлеше зур. 10199 Азакы елларда биредә цемент һәм комнан йөзләү өчен стена һәм идән плитәләре, тәрәзә тупсалары чыгарыла. 10200 Азалак — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 10201 Азалия Бадюгина татар язучыларының проза әсәрләрен русчага тәрҗемә итү белән шөгыльләнә. 10202 Азалия Исмәгыйль кызы Бадюгина — татар тәрҗемәчесе, СССР Язучылар берлеге әгъзасы ( 1984 елдан ). 10203 «Азан» гәҗите (Самара), № 2, 1997 ел. 10204 Азанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10205 Азан шартлары * Мөәзин азан әйткәндә дөнья cүзе сөйләшенми. 10206 Аза — Пиана елгасы кушылдыгы. 10207 Аза — Русия территориясеннән ага торган елга. 10208 Азат Абдуллин (Азат Хаммат улы Абдуллин) – язучы, драматург. 10209 Азат Адиев — Аксубай районы Яңа Ибрай авылы егете. 10210 Азат, Азат димәгез, Азатка ипи бирмәгез. 10211 Азат бала чактан ук җырлап, гармунда уйнап үсә. 10212 Азат булу өчен ул үзенең кулын кисергә мәҗбүр була. 10213 Азат Вергазов 1932 елның 8 мартында хәзерге Пенза өлкәсенең Неверкин районы Кырнавар авылында туа. 10214 Азат Гаеткулов (Азат Миңлегали улы Гаеткулов, ) – курайчы артист. 10215 Азат Җамму һәм Кашмиир (кыскача — Азат Кашмир) — элеккеге Кашмир кенәзлегенең бүген Пакъстан тарафыннан идарә ителә торган көньяк өлеше. 10216 Азат итү сугышы барышында Эстония бәйсезлеккә ирешә. 10217 Азат итүче гаскәри - совет халкының Бөек Ватан сугышында җиңүе һәм фашизмнан Аурупаны азат итүнең символы булып тора. 10218 Азат Кашмир җиренең гомуми мәйданы — 11 639 км², халкы — 4,5 млн. 10219 Азат Курчаков Сембердә татар мохтәриятенә нигез салучыларның берсе. 10220 Азатлык игълан иткәннән соң 20 ел дәвамында Перуның тарихы Боливия белән сугышларга, халык күтәрелешләренә һәм хакимият алмашынуларына бай була. 10221 Азатлык көрәшендә ахыргача бара торган зат ул. 10222 Азатлык радиосы 1953 елдан бирле эшли. 10223 Азатлык радиосы Азат Аурупа радиосы/Азатлык радиосының татар-башкорт телләрендәге хезмәте бар. 10224 « Азатлык » радиосында шәхси тапшыруын алып бара. 10225 «Азатлык» радиосының Башкортстан буенча иң тәүге хәбәрчеләренең берсе, 1994 елдан бирле ул «Азатлык» радиосының Башкортстандагы үз хәбәрчесе. 10226 Азатлык радиосының татар-башкорт тапшырулары кыска дулкыннарда тарала. 10227 Азатлык радиосының татар һәм башкорт телләрендәге тапшырулары беренче мәртәбә 1953 елның 9 декабрендә чыга. 10228 Азатлык радиосының эше чын демократик һәм хокукый җәмгыятьне фәкать мәгълүмәт чараларының ирекле эшләве шарты белән генә корып була дигән инануга нигезләнә. 10229 Азатлык сыны Азатлык сыны ( ингл. 10230 Азат утыра дәрестә, Үзе ашый кәбестә. 10231 Азау тешләренең сәйнәү йөзе киң, кайсы бер кимерүчеләр даими үсә. 10232 Азбаев Ключ ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 10233 А. Звягинцев – Ирина (фильмда Дания Агишева белән бергә уйный) * 2011 - Материк, реж. 10234 Аз гына беленә торганлыгы өчен стелс-технологияләр кулланыла: очкыч радио-йоту материаллары белән капланган. 10235 Аз гына вакыт эчендә (1992 – 1997) Мәскәүдән спорт инвентарьлары, чаңгычылар өчен комбинезоннар кайтартыла. 10236 Азенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 10237 Азәрбайҗан белән 611 км аралыкта чикләшә. 10238 Азәрбайҗан Википедиясе ( ) — нең азәрбайҗан телендәге бүлеге. 10239 Азәрбайҗан гаскәрләре өлкәне үз контролендә тотарга тырыша. 10240 Азәрбайҗанда Кавказдагы иң зур татар җәмгыяте (1989 елгы халык исәбе буенча — 28019 кеше) барлыкка килә. 10241 Азәрбайҗанның эксклавы булган Нахчыван Автономияле Республикасы төньякта Әрмәнстан, көньякта Иран һәм көнбатышта Төркия белән чиктәш. 10242 Азәрбайҗан (рәсми исем Азәрбайҗан Республикасы, ) — Кавказ арты регионының көнчыгыш өлешендә, Каспий диңгезенең көнбатыш ярында урнашкан дәүләт. 10243 Азәрбайҗан чыганакларында исә Таулы Карабах — борынгы әзәри җире диелгән. 10244 А.Зеркалов трактовкасы Язучы-фантаст һәм әдәби тәнкыйтьче А.Зеркалов-Мирер тарафыннан «Этика Михаила Булгакова» китабында тәкъдим ителгән оригиналь трактовка бар. 10245 Азиково ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 10246 Азия белән Ауразия кыйтгасын төзи. 10247 Азиянең биек таудагы районнарында, Төркиядән Монголия һәм Кытайга кадәр таралганнар. 10248 Азиянең геополитик чикләре берникадәр дәрәҗәдә табигый чикләрдән аерыла. 10249 Азиянең иң эре торак пунктларының берсе. 10250 Азия-Тын океан геосәяси өлкәсенең бер өлеше. 10251 Аз канлылык, анемия, ашказаны җәрәхәте вакытында нәтиҗәле, иммунитетны көчәйтә, гемоглобин һәм эритроцитларны арттыра. 10252 Азканлылыктан көнгә 3—4 тапкыр бер ай дәвамында яңа алынган согын (ярты стакан сөткә 1 аш кашыгы сок) эчәргә куша­лар. 10253 Аз көч сорый торган предметларга гына сәләтен күрсәтә, шуңа күрә уңышы аз.. 10254 Аз легирлы ителгән ярымүткәргечнең каршылыгы кулланыла. 10255 Азнай — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 10256 Азнакай — нефть сәнәгате буенча сүтүче шәһәр (НГДУ «Азнакаевскнефть», ООО «Татнефть-АзнакаевскРемСервис», ЯАҖ «РИТЭК-Внедрение»). 10257 Азов диңгезе буйларында һәм Дон елгасының түбән агымынданы җирләрне үз эченә алган борынгы Бөек Болгар дәүләте VII гасырда эчке ызгыш-талашлар һәм казаклар һөҗүме нәтиҗәсендә таркалган. 10258 Азорки ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Спасск районына керүче татар авылы. 1960 елларда Аккүл-Тараклы авылына кушыла. 10259 Азот күп кенә бик мөһим органик кушылмаларның өлеше булып тора (аминнар, аминокислоталар, нитрокушылмалар һ.б.) Кулланылышы Табылган ирекле азотның күп өлеше аммиак җитештерү өчен кулланыла. 10260 Азотлы органик кушылмаларның химиясе һәм технологиясе, актив өслекле матдәләр, коррозия ингибиторлары — менә аның фәнни эзләнүләр диапазоны. 10261 Азот – Менделеевның периодик таблицасының 7нче санында, 5нче төркемдә урнашкан, чагыштырма атом массасы 14,0067 булган химик элемент. 10262 «Азот», «Стеклопластик» җитештерү берләшмәләре, агач эшкәртү, йортлар салу комбинатлары, әсбаплар төзү, электрон хисаплпу машиналары, азык-төлек сәнәгате бар. 10263 Азот таралышы буенча Кояш системасында 4нче элемент (. 10264 Азот – төссез һәм иссез газ. 10265 Азот чагыштырмача аз температураларда литий, магний, кальций кебек актив металлар белән генә тәэсирләшә. 10266 Азрак микъдарда чәйдә кан тамырларын киңәйтүче һәм сидек кудыручы үзлекләргә ия булган алкалоид - теофиллин да бар. 10267 Аз сүзле, әмма музыкасы кебек үк югары фикер йөртә торган һәм иң чиста, изге ниятле кеше иде». 10268 Аз тизлекнең һәм зәгыйфь гравитацион тәэсир итешү якынчалыгында Ньютонның тартым теориясе белән тасвирлана, гомуми очракта Эйнштейнның Гомуми чагыштырмалылык теориясе белән тасвирлана. 10269 Азчылык тәшкил иткән милләт вәкилләренең күбесе руслашып беткән һәм җанисәп алган вакытта үзен рус кешесе дип таный. 10270 Азык авыз куышлыгында ук төкерек ярдәмендә эшкәртелә башлый. 10271 Азык башта авыз куышлыгына эләгә. 10272 Азык буларак экосистема һәм кеше өчен әһәмиятле. 10273 Азык итеп һәм медицинада кулланыла торган прованс мае дип йөртелә торган иң яхшы сыйфатлы зәйтүн мае җимешләрне салкын пресслау нәтиҗәсендә алына. 10274 Азык итеп чөгендернең яфракларын да кулланырга ярый, аларда С витамины (50 мг% кадәр) һәм каротин (А провитамины) бар. 10275 Азыкларны ит пилмәненә салган кадәр алалар. 10276 Азыкны мичтә пешерү өчен чуен һәм чүлмәкләр тотканнар. 10277 Азыкның кайнатылуы өчен анысы да бик кирәк. 10278 Азыкның өчтән икесе иттән тора, калганы-үсемлек продуктлары. 10279 Азыкның тәмле булуы да, сыерның күп су эчүе дә бик мөһим. 10280 Азык продуктларын тозлау шулай ук бактерияләр эшчәнлегенә бәйле. 10281 Азыктагы баллы, тозлы, әче матдәләр тәэсиреннән һәм салкын яки кайнар ашаганнан, яки салкын һава тәэсиреннән дә тешләрнең авыртып куюы ихтимал. 10282 Азык тәмлеткеч сәнәгатенең ширкәтләре, трикотаж фабрикасы, тегү фабрикасы, аяк киеме фабрикасы. 10283 Азык-төлек буларак һәм икътисади әһәмияте Кукурузның әһәмияте бик зур, ул кыйммәтле бөртекле азык һәм терлек азыгы культурасы. 10284 Азык-төлек җыеп йөргәндә мондый такмак әйткәннәр: Карга әйтә: кар, кар, Туем җитте, барр, барр, Ярма, күкәй алып бар, Сый, маеңны салып бар. 10285 Азык-төлек комбинаты, май заводы, ит комбинаты. 10286 Азык-төлек промышленностенда чүпрәнең әһәмияте зур. 10287 Азык-төлек сәнәгатендә бәрәңгедән крахмал, киптерелгән һәм кыздырылган бәрәңге (чипсы), бәрәңге боламыгы, суытылган бәрәңге (гарнир өчен, биточки, котлет һ.б.), бәрәңге лачаулары, саго һ.б. җитештерелә. 10288 Азык-төлек сәнәгатенә караган кечерәк предприятиеләр (Аскардагы он тарту комб-ты һәм май заводы), төз. 10289 Азык-төлек сәнәгатенең предприятеләре: яшелчә-консервлар заводы, май һәм сыр җитештерү заводы, ит комбинаты, һ.б. Төзү материалларны ясау. 10290 Азык-төлек сәнәгатенең ширкәтләре: ит комбинаты, сөт заводы, сыра кайнату заводы. 10291 Азык-төлек сәнәгате ширкәтләре. 10292 Азык-төлек, текстиль, химик һәм нефтехимик сәнәгать, машиналар төзү. 10293 Азык-төлек, химия, радиоэлектрон сәнәгатьләре, машиналар төзү һәм ваклап сату үсеш алган. 10294 Азык эзләгәндә вакыт-вакыт һавада бер урында эленеп тора алалар. 10295 Азык эзләү вакытында агач кеше кеше бакчаларына керә, тапкан киемнәрне кия дип уйланылган. 10296 Азы — Русия территориясеннән ага торган елга. 10297 Азюрка ( ) — Мордовиянең Ромодан районына керүче татар авылы. 10298 Азясь — Мокша елгасы кушылдыгы. 10299 Аида Гарифуллина үз репертуарында татарча, русча, инглизчә, французча, итальянча җырлый. 10300 Аиндат — Русия территориясеннән ага торган елга. 10301 « А.И. Солженицынның рус иҗтимагый фонды» белән хезмәттәшлек итүче китапханә фонды яңа эксклюзив басмалар белән тулыланып тора. 10302 Аитовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10303 АИХО илләре Аурупадагы иминлек һәм хезмәттәшлек буенча оешма яки АИХО ( рус. 10304 Ай-айка-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10305 Ай-Аксар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10306 Ай-Бай-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10307 Ай-Баль-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10308 Айбаш — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 10309 Айбаш ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 10310 Айбаш һәм Мәмдәл авыллары арасында Чиркәе болыны дигән урын бар. 10311 Айбүләк — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 10312 Ай-Вать-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10313 Ай-Вачим-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10314 Ай-Вель-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10315 Ай-Витют — Русия территориясеннән ага торган елга. 10316 Айвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 10317 Ай-Вож-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10318 Ай-Вонт-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 10319 Ай-Ворт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10320 Ай-Воят-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 10321 Айвс — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 20 километрлы кратеры. 10322 Ай-Вунт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10323 Ай-Вый-Вар — Русия территориясеннән ага торган елга. 10324 Айга беренче булып Америка астронавты Нил Армстронг аяк баса (1969, 20 август). 10325 Айга бер мәртәбә башкорт телендә “Мирас” гәҗите дә 300 данә чыга. 10326 Айга ике тапкыр башк. 10327 Айга иң беренче булып планетаара “Луна-2” автоматик станциясе 1959 елның 13 сентябрендә барып җитте, шул ук елда “Луна-3”, Айны әйләнеп очып үтеп, аның арткы, Җирдән күренми торган ягын фотога төшерде. 10328 Айгай-Мөрсәләй — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 10329 Айгилде — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 10330 Айгөл — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 10331 Айгөл мәктәптә укыганда классында ин озын буйлы кыз була, шул сәбәпле баскетбол уены белән мавыга. 16 яшендә Иркә авылдан Чаллы шәһәренә укырга китә. 10332 Ай-Гуль-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10333 Ай-Гун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10334 Айгыръял — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 10335 Айда булганнан соң аның: «Кеше өчен кечкенә адым, әмма бөтен кешелек өчен зур сикереш», дип әйткән сүзләре тарихка кереп калды. 10336 Айдагы бер кратер һəм бер кечкенə планета Лобачевский исеме белəн атала. 10337 Айдакай — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 10338 Айдарак — Русия территориясеннән ага торган елга. 10339 Айдар Галимовның гастроль эшчәнлеге 1993 елда башлана. 10340 Айдар Галимовның хәзергә 12 җыентыгы язылган: * Туган көнең белән! 10341 Айдар Кәлимуллин (Айдар Миннемансур улы Кәлимуллин) — профессор, тарих фәннәре докторы, КФУ педагогика һәм психология институты директоры ( 2011 ). 10342 Айдарский фамилиясен ул туган авылына нисбәтән алган. 10343 Айдар — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 10344 Айдар үлеменнән соң, Шилки (Шилкка) 865 елда Болгар тәхетендә утырган. 10345 Айдар Фәйзрахманов (Айдар Фәтхрахман улы Фәйзрахманов) — опера җырчысы (лирик тенор), музыкант, дирижер, ансамбль җитәкчесе, Русиянең атказанган ( 2010 ), Татарстанның халык артисты ( 1997 ), Казан дәүләт педагогия университеты профессоры ( 2010 ). 10346 Айдар Хәлим мөхәррирлегендә чыккан «Аргамак» журналы ябылгач, Чаллы Язучылар оешмасы Чаллыда татарча журнал чыгару мәсьәләсен кузгата. 10347 Ай-Еккан-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10348 Ай-Енён-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 10349 Ай-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10350 Ай-Инг-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 10351 Ай-Ингу-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10352 Ай-Кагал — Русия территориясеннән ага торган елга. 10353 Ай-Карыпсан-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10354 Ай-Колик-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10355 Ай-Колын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10356 Ай-Котыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10357 Ай-Куй-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10358 Ай-Куль-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 10359 Ай-Курус-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10360 Ай күтәрү татарларның Ислам динен кабул итүгә 1100 ел тулу вакыйгасына туры китереп эшләнә. 10361 Ай-Кыс-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10362 Айлар ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,2 километр озынлыкта булган кратеры. 10363 Ай-Лемын — Русия территориясеннән ага торган елга. 10364 Ай-Лилинг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10365 Ай-Липк-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10366 Ай-Логась-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10367 Ай-Лор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10368 Ай-Лунх-Кал-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10369 Айлык аудитория 2011 елның февраль ( һиҗри - 1432 нче елның Рабигыль-ахир ае) аеның статистикасына караганда сайт сәхифәләрендә 18 000 – 23 000 зиярәтче булды (тәүлегенә 600-700 уникаль кулланучы), шул исәптән 60%ы Русия территориясеннән. 10370 Айлыкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 10371 Ай-Лып-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10372 Ай-Люк-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10373 Айман — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 10374 Аймара кечуа һәм халыклары арасында күл "Мамакта", ә унаенда элек "Пукин күле" (ягъни пукин халкы илендәге күл) дип аталган. 10375 Ай-Мегин-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10376 Ай-Моут-Аун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10377 Аймөхәммәд Баймөхәммәдов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 10378 Ай-Нанг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10379 Ай-Негус-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10380 Ай-Негус-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10381 Ай-Неру-Шом-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10382 Айның унынчы көнендә Гашура бәйрәме билгеләнә. 10383 Айны үзләштерү Космик эра башлангач, Ай турындагы мәгълү­матлар шактый тулыланды: андагы туфракның составын Җиргә алып кайтып өйрәнделәр, Айның арткы ягының да картасы төзелде. 10384 Ай-Нюхсат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10385 Ай-Огот-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 10386 Ай-Омысь-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 10387 Ай орбитасының эклиптикага авышлыгы, Җирнең бариүзәк (Ай-Җир системасында) тирәсендә әйләнүе һәм Җирнең орбитасы бүтән планеталардан тәэсирләнүе сәбәпле чын Кояш төгәл эклиптикада һәрвакыт булмый, ә дуганың берничә секундына авыша ала. 10388 Ай-Орт-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10389 Ай-Охогр-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 10390 Ай-Парака-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10391 Ай-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 10392 Ай-Пор-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10393 Ай-Порн-Ас-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10394 Ай-Порха-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10395 Ай-Пор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10396 Ай-Пуглы-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 10397 Ай-Пулун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10398 Ай-Пус-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 10399 Айрай-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 10400 Айрат - Алтайда яшәүче ойрат (монголча ой «ур-ман»+арат «халык» сүзлә­реннән) халкының элекеге энтонимы; * Айрат исеме монголча хайрат (кадерле, га­рәпләрнең Хайрат (искит­кеч, таңга калырлык) исе­меннән ясалган. 10401 Айрат Гафаров — татар галиме, профессор. 10402 Айрат Әхәт улы Фазылҗанов — татар галиме, табиб. 10403 Айрат Ибраһимов 1936 елда Башкортстанның Мәтәүбаш авылында дөньяга килә. 10404 Айрат Исмәгыйль улы Ибраһимов — Сембердә яшәүче татар җәмәгать эшлеклесе, журналист, публицист. 10405 Айратка урта белем алганчы күп мәктәпләрдә укырга туры килә. 10406 Айрат Мансур улы Фазылҗанов — күренекле сәнгать остасы. 10407 Айрат Миңнемулла улы Сибагатуллин - Татарстан Республикасының мәдәният министры. 10408 Айратның сабый һәм бала чагы, бигрәк тә җәйге чорларда Яңгул һәм Орда үтә, ул Балтач төбәген үзенең туган җире дип саный. 10409 Айрат Рифкать улы Арсланов – Галиәсгар Камал театры актеры. 10410 Айрат Фазылҗанов 1959 елның 3 июнендә Әтнә районының Олы Әтнә авылында туган. 10411 Айрат Хаматов 1989 елда Мәскәүдә узган дөнья чемпионатында 57 килограммдагы үлчәүдә алтын медаль яулый. 10412 Айрат Шәфигуллин (Айрат Радин улы Шәфигуллин) — Татарстан Республикасы Куркынычсызлык Шурасы сәркатибе ( 2014 ), икътисад фәннәре кандидаты, ТР атказанган икътисадчысы ( 2007 ). 10413 Айрюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 10414 Ай-Сава-Ильпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 10415 Ай саен диярлек ниндидер мөһим вакыйга булып тора: фәнни-тикшеренү секторы, мәктәп базасында лаборатория ачыла, күптиражлы гәзит чыга, нәшрият, аспирантура эшли башлый. 10416 Ай саен радиода «Айның соравы» бәйгесе уйнала. 10417 Айсберглар хәрәкәтен махсус һава хезмәте патруле күзәтеп тора, Җирнең ясалма иярченнәреннән дә фоторәсемнәр алына. 10418 Ай-Сезынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10419 Ай-Синк-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10420 Ай-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 10421 Ай-Сөн-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10422 Ай-Сугмутен-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10423 Айсылу Ягафәрова (Айсылу Шәйхетдин кызы Ягафәрова, ) – язучы. 10424 Ай тәкъвиме грегориан тәкъвименнән 11 көнгә кыскарак, шуңа күрә һәр елда Рамазан ае 11 көнгә иртәрәк керә. 10425 Ай тәкъвим кайсыбер мөселман илләрендә рәсми санала. 10426 Айтматов) спектаклендәге Ташчәйнәр роле өчен Татарстанның М.Җәлил исемендәге премиягә лаек булды. 2013 елда “Татарстанның Республикасының атказанган артисты” исеме бирелде, дип хәбәр итә театрның матбугат хезмәте. 10427 Ай тотылган төндә - Мостай Кәрим әсәре буенча 1978 елда төшерелгән нәфис фильм, тарихи драма. 10428 «Ай тотылган төндә» фильмында уйный ( Свердловск киностудиясе, 1978 ). 10429 Ай тотылу Ай тотылу — айны Җир шәүләсе тулысынча каплау нәтиҗәсендә айның күктән тотылуы. 10430 Ай тотылу вакытында кояш нурлары айга барып җитә алмый, чөнки айны Җир шәүләсе каплый. 10431 Айтуган-Дурасово — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 10432 Ай-Тунги-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 10433 Ай-Тур-Сунг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10434 Ай-Тутлейм-Мозым — Русия территориясеннән ага торган елга. 10435 Ай-Тэг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10436 Ай-Тэлла-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10437 Ай-Угловат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10438 Ай-Халаев-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10439 Ай-Халы-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10440 Ай-Хора-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10441 Ай-Хурь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10442 Ай-Хур-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10443 Ай-Чендых-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10444 Айченок — Русия территориясеннән ага торган елга. 10445 Ай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче тимер юл станциясе. 10446 Ай-Шарь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 10447 Ай-Шиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 10448 Ай-Шоган-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10449 Ай-Ыкмель-Юльх — Русия территориясеннән ага торган елга. 10450 Айюваёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 10451 Ай-Юган-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 10452 Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10453 Ай-Южинг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10454 Ай-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 10455 Ай-Юх-Саем — Русия территориясеннән ага торган елга. 10456 Айя — Русия территориясеннән ага торган елга. 10457 Ай-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 10458 Акада кушаматсыз гаилә, нәсел юк дисәңдә, хата булмас. 10459 Академик Б.А. Серебренников җитәкчелегендә «Мари телендә яңа хәл фигыльләр» дигән темага диссертация яклый. 10460 Академик Ганиев җитәкләгән машиналарны өйрәнү институты галимнәренең тикшеренүләре нефть һәм газ конденсатын чыгару, эшкәртү һәм ташу кебек мөһим мәсьәләләрне үз эченә ала. 10461 Академик ишкәк ишү — спорт тарихында иң борынгы спорт төрләренең берсе. 10462 Академик ишү буенча ярышлар (регата) – бер яки берничә программа номерыннан торган спорт ярышы. 10463 Академик, профессор, Сәнгать академиясендә пейзаж остаханәсе җитәкчесе ( 1894 1895 ). 10464 «Академия ансамбле» дәрәҗәсе бирелә ( 1997 ). 10465 Академиядә 7 факультет: автоматизация һәм прогрессив технологияләр факультеты, автомеханика; төзүчелек; икътисад; дистанцион белем бирү үзәге; читтән торып уку факультеты; квалификацияне күтәрү һәм өстәмә белем бирү факультеты бар. 10466 Академиядә ел саен «Казан Кремле кубогы» ярышлары үткәрелә. 10467 Академиядән соң Радик концертларда, дискотекаларда, клубларда чыгыш итә. 10468 Академиядә яхшы сыйфатлы белем бирү өчен барлык уңайлыклар да бар, хәзерге заман техникасы белән җиһазландырылган аудиторияләр, компьютер класслары, зур санау техникасы паркы, бай китапханә булдырылган. 10469 Академия каршындагы һимназиядә латин теле, тарих һәм география укыта, СПБ. 10470 Академиянең ачылуы КамАЗ төзелү белән бәйле. 10471 Академиянең үзенчәлеге шунда: студентларның 80 проценттан күбрәге – авыл мәктәпләрен тәмамлаган егетләр һәм кызлар. 10472 Академия президенты исә 2 тавыш хокукына ия. 10473 Академия театрында зур тәҗрибә туплаган К.Тумашева 1955 елда Республика татар күчмә театрына баш режиссер итеп билгеләнә. 10474 Ак акула - сельдсыман акулалар гаиләлегенә керүче кимерчәкле балык. 10475 Акан (Акано) — Русия территориясеннән ага торган елга. 10476 Ак Ануй ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 10477 А.Карелин һәм И. Шишкин аквареле Василий III Ярминкәнең төп бинасы ( Түбән Новгород ) (хәзерге күренеше) Идел буенда сәүдә итү ике зур елга – Идел һәм Чулман кушылган урында һәрвакыт булган. 10478 Ак Армиянең калган өлешләре башта Охотскта, аннан соң Аян янында ( 16 июньдә ) җиңеләләр. 10479 Ак атлар b1 һәм g1 шакмакларына, ә кара атлар b8 һәм g8 шакмакларына урнаша. 10480 Ак аю, яки төньяк аюы, яки поляр аю, яки диңгез аюы – иң зур ерткыч хайваннарның берсе. 10481 «Акбай цирк карый»( 1978 ), «Җиде абый тай җигә»( 1980 ), «Айга очтык»( 1982 ) исемле балалар китаплары һәм телевидениедән әдәбиятны актив пропагандалаганы өчен 1982 елда Р.Миңнуллин М.Җәлил исемендәге республика премиясенә лаек була. 10482 Акбалык — зур балык, аның озынлыгы 69—101 см. 10483 Акбарис — Башкортстанның Шаран районында урнашкан мари авылы. 10484 «Ак Барс» көмеш медальләр яулаганнан соң, Данисны Русия җыелма командасына чакыралар. 2007 елда Мәскәүдә үткәрелгән дөнья чемпионатында ул «плюс-минус» күрсәткече буенча иң яхшы уенчыларның берсе дип таныла. 10485 «Ак Барс» көрәш сарае — Казандагы көрәш сарае. 10486 Ак барсның сул ягындагы түгәрәк калкан Татарстан Республикасы гражданнарының икътисади, хокуки яктан саклану астында булганнарының билгесе. 10487 «Ак Барс» Холдинг компаниясе» ачык акционерлык җәмгыяте генераль директоры ( 2012 ). 10488 Ак-Башат ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Кара-Буура районындагы авыл. 10489 Акбаш, Әмҗебаш — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 10490 Ак башлы гриф Ак башлы гриф Русско-татарский словарь биологических терминов. 10491 Ак башлы комай Ак башлы комай (ак башлы сип, ) — карчыга кошлар семьялыгының комайлар ыругыннан эре үләксә кошы. 10492 Акбашның 0,6 дан алып 4 км га кадәр озынлыктагы 4 кушылдыгы бар. 10493 Акбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 10494 Акбаш ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 10495 Акбаш — Татарстан Республикасының Бөгелмә районына керүче тимер юл станциясе бистәсе. 10496 Акбаш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 10497 Акбирде — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 10498 Акболак районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 10499 Акбом ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 10500 Ак Бом ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 10501 Акборын — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 10502 Аҡбуҙат һәм Күҫәк-бей Урал-батыр белән бер циклга берләштереләләр. 10503 Акбүз атым йөгәнле, Чатма көмеш иярле, Кабыргалы, камчылы, Тама торган тамчылы, Ак кирәк, күк кирәк, Бездән сезгә кем кирәк? 10504 Ак буй флаг киңлегенең 1/15 өлешен тәшкил итә һәм тигез киңлектәге яшел һәм кызыл төстәге буйлар уртасында урнашкан. 10505 Акбулат — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 10506 Акбулат — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 10507 Акбүре авылы район үзәге Яңа Чишмә авылыннан — 21, Чистайдан 79 чакрымда урнашкан. 10508 Ак Бүре — Казандагы балалар һәм яшүсмерләр спорт мәктәбе. 10509 Ак бүренең болгар кабиләләренең тотемик нәсел башы булуы да ихтимал; ак (бүз) төс аның илаһилыгы турында сөйли. 10510 Акбүр чоры Бу чор уртасындагы чәчкәле үсемлекләрнең барлыкка килүе Җир йөзен мәңгегә үзгәртә. 10511 Аквариумда яисә бассейнда яши торган алтын балыкларның нәсел башы — табан балык. 10512 Аквинский карашынча, беренчеләре һәм дини тәгълимат (теология), һәм фәлсәфә предметы булып карала алалар. 10513 Аквинскийның иҗади мирасы чиксез киң һәм бай. 10514 Аквинскийның фикеренчә, материя ул предметларның һәм күренешләрнең фәкать мөмкинлеге генә, аның предметка әверелүе әнә шушы формадан тора. 10515 Аквинский үзенең фәлсәфи тәгълиматын Аристотель йогынтысы астында төзи. 10516 Ак гвардиянең калдыклары чит илгә эвакуацияләнә. 10517 Ак гөмбә кайбер агач токымнары белән микориза булдыру сәләтенә ия. 10518 Акдәүләт — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 10519 Ак-Дөбе ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 10520 Ак дөгенең файдасы юк диярлек. 10521 Ак еланны күргән кеше аның баш өстенә он сибәргә яки сөт белән сыйларга тиеш. 10522 Ак ела́н - төрки татар фольклоры һәм мифологиясе персонажы; халыкның тотемик нәсел башы; бүләк бирүче, геройның ярдәмчесе; еланнар патшасы. 10523 Акел — Русия территориясеннән ага торган елга. 10524 А. Керенский 1970 елның 11 июнендә Нью-Йоркта вафат була. 10525 Акико ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,4 километр озынлыкта булган кратеры. 10526 Акиловская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 10527 Акинфиево ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Салда шәһәр округы составына керүче авыл. 10528 Акишевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10529 Ак йорт 20 доллар акчасында сурәтләнгән. 10530 Ак йорт Джордж Вашингтоннан башка бөтен президентлар өчен рәсми резиденция булды. 10531 Ак йортның төньяк ягы Ак йорт ( ) — АКШ президенты резиденциясе. 10532 Ак кабык), (рус. 10533 Аккаен — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 10534 Аккаен — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 10535 Ак каенны татарлар зират агачы буларак хөрмәт итәләр (хәзерге вакытка кадәр «каен зираты» дигән гыйбарә сакланган); бу карашлар үлгәннәрнең җаннары зиратта үскән каеннарга яки аларның яфраклары арасында сайраган кошларга күчә дигән ышанудан килә. 10536 Ак калач — татар балалар уены. 10537 "Ак канәфер" (Белая сирень) – Рахманиновның мәшһүр романсы. 10538 Аккан канны да сөртмичә, икенче гаепләнүчене кертеп утыртып, тагын атканнар. 10539 Аккары — Русия территориясеннән ага торган елга. 10540 Ак кәрлә - кызыл зур йолдызның тышчасы ташланганнан соң, ялангач калган төше. 10541 Ак кәрләнең температурасы 35500 K Ак кәрләләр массалары Кояшныкына якын, ләкин аларның радиуслары һәм яктыртучанлыгы ~10 000 тапкыр азрак. 10542 Ак Кер — Русия территориясеннән ага торган елга. 10543 Аккирәй — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 10544 Ак-Коба ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 10545 Ак-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 10546 "Ак көне" торты. 10547 Аккош Күле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 10548 Аккошлар бер сезонда соргылт-зәңгәр төстәге 5-9 зур йомырка сала. 10549 Аккошлар түгәрәктән ике иптәшен сайлап алып, уртага үз урыннарына куеп, түгәрәккә басалар. 10550 Аккош төрки-монгол кабиләләрендә, мәсәлән, Алтай халыкларында һәм кыпчакларда (команнарда - аларның үзатамалары куу (аккош) һәм -ман аффиксыннан барлыкка килгән) тотем булып санала. 10551 Акко́ш - төрки -татар мифологиясе персонажы; халыкның тотемистик нәсел башы. 10552 Аккрецион диск — үзәк массив җисемгә әйләнү моменты белән диффуз материалның төшүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән структура. 10553 Ак Күбе́к (Аккүбә́к) хан (? 10554 Ак күбүләкнең аерым ыругларының үсеше, кагыйдә буларак, үсемлекләрнең билгеле семьялыклары белән бәйләнгән: ак күбәләк (Pieris) әвернә чәчәклеләрдә, сары күбәләк (Colias) - кузаклыларда, кайберләре кошкунмасчаларда, розачаларда һ.б. яшиләр. 10555 Аккүз авылында баз, кое казыганда табылган хезмәт кораллары – таш балта, орлык изгеч,таштан эшләнгән бөртек яргыч һәм башкалар бу авылның тимердән хезмәт кораллары булганчыга кадәр “Яңа таш гасыр”да ук яшәвен күрсәтә. 10556 Аккүз авылының буш яткан зур аланы әйләндереп алынып, парк төзелә һәм агач утырту 1965-1969 елларда алып барылган. 10557 Аккүзнең яшәү вакыты - 7-8 ел, зурлыгы 46, авырлыгы 1,5 кгнан артмый. 10558 Аккүл — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 10559 Аккүл Бигәнәй — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 10560 Аккүл — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 10561 Аккумуляция процессының таркалу процессыннан артуы - саз экосистемасын башкаларыннан аерып тора. 10562 Аккун-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 10563 Ак куян — чагыштырмача эре хайван. 10564 Ак Кырымның җиңелүдән соң Русиянең Аурупа өлешендә большевикларга каршы оештырып алып барылган көрәш тәмам була. 10565 Аклар 26-нче дивизияне камап алганнар диярлек, ләкин 5 июльдә Нәсибашка кызылларның 27-нче укчы килеп җитә, ул акларны Күсә — Бирдәвеш — Сатка сызыгына чигенергә мәҗбүр итәләр. 10566 Аклар авыл халкы белән начар мөнәсәбәттә булалар. 10567 Аклар Глазовтан чигенергә мәҗбүр иткәннәр. 10568 Аклар ике төркем белән һөҗүм иткәннәр: төньяк төркеме (командир — Сергей Войцеховский) һәм көньяк төркеме (командир — Владимир Каппель). 10569 Аклар ирләр һәм егетләрне сугышка алып киткәннәр һәм алар хәбәрсез югалган, берсе дә кире әйләнеп кайтмаган. 10570 Аклар кызылларны Чиләбегә кертү, ә аннан соң шәһәрдә чолгап алу һәм тар-мар итү максаты белән үз гаскәрләрен яңадан төркемнәргә аералар һәм гаскәрне Чиләбе артына күчерәләр. 24 июльдә кызыллар Чиләбегә керәләр, ә 25 июньдә аклар каршы һөҗүмгә күчәтеләр. 10571 Акларны чолганышка алу өчен кызыллар командованиесе Уфадан төньяктарак һәм көньяктарак һөҗүмнәрне итү турында карар чыгара. 10572 Аклар Сарапул янындагы кызыл частьләрен тупка тота, җавап атышы белән кызыллар «Страшный» корабы суга батыралар. 10573 Аклар тар-мар ителгәннән соң, авыл халкы үз хуҗалыгында эшли башлый. 10574 Аклар чигенергә мәҗбүр булалар. 10575 "Акларының" җиңүеннән соң Финляндия гаскәрләре Көнчыгыш Карелиягә һөҗүм иттеләр. 10576 Аклар япон гаскәре ярдәме белән нейтраль зонага чигенә. 10577 Ак Лух — Русия территориясеннән ага торган елга. 10578 А. Ключаревның кыллы оркестр өчен язган «Волга буе халыклары темаларына сюита»сы (ул 5 өлештән тора) рус, чуаш, мари, башкорт һәм татар көйләре нигезендә халыклар дуслыгы идеясен гәүдәләндәрә Гиззәтов К.Т. Ике китап. 10579 Акмазики ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 10580 Акмазики ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 10581 Акман (21.1-21.2) – Идел Урал Себер аланында кышның уртасы, бөтен җирнең дә ап-ак кар белән күмелгән мәле. 10582 Акман (21.1-21.2) – Идел-Урал-Себер аланында кышның уртасы, бөтен җирнең дә ап-пак кар белән күмелгән мәле. 10583 Акманга 1870 елда Казан губернасы татарлары нигез салган. 10584 Акмәсҗиттә Осоавиахимның гражданнар авиациясе мәктәбен тәмамлый ( 1932 ). 10585 Акмәсҗит шәһәрендә Потребсоюз оешмасында кулинар, җигүле транспорт артеле рәисе урынбасары булып эшли. 10586 Ак мәчетне Шаһгали бай йорты янәшәсенә күчереп, мәктәп ясыйлар. 10587 Акмәчет районы үзәге булып тора. 10588 Ак мәчет шәһәр мәчетләре арасында иң зур намаз залына ия булу сәбәпле, биредә балаларның республика күләмендәге Коръән уку ярышлары үтә. 10589 Акмола өлкәсе - Казакъстанның төньяк өлешендә урнашкан өлкәсе. 10590 Акмола өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең һәм РСФСРның административ берәмлеге. 10591 Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты профессоры йөзәрләгән белгечләр әзерләп чыгарды һәм алар үзләренең яраткан остазы турында җылы хатирәләр саклый. 10592 Акмулланың безгә билгеле иҗат мирасы әлләни зур түгел. 10593 Акмулланың әсәрләре тирән һәм фәлсәфи эчтәлекле, поэтик эшләнешләре камил булу белән аеруча игътибарга лаек. 10594 «Аҡмулла төйәге») булып чыга. 10595 Акмулла ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 10596 Акназар — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 10597 Акнугай диалекты - нугай теленең бер диалкты. Карачай-Чиркәс Республикасында яшәүче нугайлар арасында таралган. 10598 Акова — Русия территориясеннән ага торган елга. 10599 Ак он тегермәнен корып бетергәч, аны Зәй ГРЭСына тоташтыралар. 10600 Акпе-үзән (Анке-үзән, Атлан-үзән) — Русия территориясеннән ага торган елга. 10601 Акпорый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 10602 Ак пулат җәмәгать мунчаларының берсе була: уртада бассейнлы зур юыну бүлмәсе, почмакларында—номерлар. 10603 Акротири һәм Декелия – Кипр утравында урнашкан ике Бөекбритания базасы. 10604 Ак — Русия территориясеннән ага торган елга. 10605 Акрынлап, голланд фермасына 53 яшь ат туплыйлар. 10606 Акрынлап Әрнәсай иңлеге тулып җиткән һәм регионда зурлыгы буенча икенче күл (кибеп барган Арал диңгезеннән ) хасил булды. 10607 Акрынлап Носы төп халкы татарлар булган, ике мәхәлләле зур авылга өйләнә. 10608 Аксай Есауловский — Русия территориясеннән ага торган елга. 10609 Аксай Курмоярский — Русия территориясеннән ага торган елга. 10610 Аксай ( ) — Ростов өлкәсендәге шәһәр, Аксай районының административ үзәге. 10611 Аксакалларның сөйләвенә караганда, авылны оештыруда берничә тарафтан килеп урнашкан нәселләр катнашкан. 10612 Аксакаллар сөйләве буенча, моннан 500 еллар чамасы элек, көчләп чукындырудан качып, Казан яны авылларының берсеннән агалы-энеле татарлар — Әмәк һәм Сәмәк — күп балалы гаиләләре, туган-тумачалары белән шушы төбәккә килеп чыга. 10613 Аксакаллар сөйләвенә караганда, авылны икегә аерып торган елга буенда тигәнәкләр күп үскән, авыл шуңа да Тигәнәле дип аталган. 10614 Аксакаллар урысларга тияргә кушмаганнар, алардан безгә зур файда булыр, дип калдырганнар. 10615 Аксак Каратун бик күп мәчетләрне җимертү белән, татарларны Казаннан кудыртырга маташу белән таныла. 10616 «Аксак мәче» аны куып тотарга тиеш. 10617 Аксак мәче бер баланы алып китә. 10618 «Аксак мәче»: — Әнә күлдә алар, аккош булып йөзәләр, — дип, тагын аны алдалап җибәрә. 10619 Аксак мәче килеп, сөт-майны ашап китмәсен, — ди дә чыгып китә. 10620 «Аксак мәче»: Мин аларны болында көтүләр арасында күргән идем, дип алдалый. 10621 «Аксак мәче» (поскан җиреннән чыгып, тиз генә өйгә керә. 10622 «Аксак мәче» хәйләгә керешә: — Мин киттем, әнә әниең кайта, чыгып каршы ал! 10623 «Аксак мәче» чатанлап өйгә керергә, ә «елан» аны кертмәскә, тотып калырга тырыша. 10624 Аксаковлар Уфа губернасының иң эре җирбиләүчеләр арасына кергән. 10625 Аксаково — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 10626 Аксак тәкә — татар балалар драма уены. 10627 Акса́к Тиме́р (تیمور — Temür‎, Tēmōr, Әмир Тимер, Тимер бәк, Тамерлан, Тимерләнг) (9.4.1336, Шәһрисәбез янындагы Хуҗа Илгар авылы - 18.2.1405, Утрар шәһәре; Сәмәркандта җирләнә), җиһангир, Урта Азия монгол дәүләте әмире. 10628 Аксак Тимер Алтын Урдага һөҗүм иткәннән соң 1391-1395 елларда татар Сарысу шәһәренә зур зыян китергән, күп биналар җимерелгән иде. 10629 Аксак Тимер Алтын Урдага һөҗүм иткәннән соң, дәүләтнең күп шәһәрләре җимерелгән калган, Алтын Урда зәгыфьләнгән. 10630 Аксак Тимер бик сәләтле сәргаскәр булган, һәм 1391 елда Кондырча елгасында һәм 1395 елда Терек елгасында Туктамыш гаскәрен җиңгән. 10631 Аксак Тимер гаскәре алга омтыла һәм башта дошманын чигенергә, ә аннары сугыш кырыннан качарга мәҗбүр итә. 10632 Аксак Тимер гаскәреннән берәр төркемнең Болгарга яу белән килгән булуы да ихтимал. 10633 Аксак Тимер әле ул чагында атаклы җиһангир булмый. 10634 Аксак Тимернең кече улы Шаһрух хакимлек иткәндә иран мәдәниәте һәм фәне чәчәк ата. 10635 Аксак Тимернең яулап алуыннан, җимерүеннән соң Алтын Урдага искитмәле зур зыян килә. 10636 Аксак Тимер сараена Нуретдин килә. 10637 Аксак Тимер шәһри Болгарны ала да барча халкын кырып бетерә. 10638 Аксак төлке — татар балалар драма уены. 10639 Аксак төлке ялгышып икенче аягы белән дә җиргә басса, хуҗа күреп, аның үзен куа башлый. 10640 Аксакүл — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 10641 Аксар авылы элек Уфа губернасы Минзәлә өязе Тәкмәк волосте карамагында, ә 1920 елдан Татарстан Республикасы Зәй районы составына кертелә. 10642 “Аксар” атамасын йөрткән бу төбәкләрдә чыннан да бу төснең өстенлек итүенә,яки анда яшәүчеләрнең кыяфәтенә “аксылсары” төсенең хас булуына ышануы бик читен, чөнки бу төс күбесенчә славяннарга хас бит. 10643 Аксариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 10644 Аксариха ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 10645 Аксарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10646 Аксары — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 10647 Аксар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 10648 Аксас — Русия территориясеннән ага торган елга. 10649 Аксел авыл советына карый. 10650 Аксел елгасы буенда урнашкан. 10651 Аксенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10652 Аксеново ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 10653 Аксеново ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 10654 Аксеновская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 10655 Аксентыева ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 42,5 километр озынлыкта булган кратеры. 10656 Аксень — Русия территориясеннән ага торган елга. 10657 Аксөякләргә таянып Сыгнак төбәген Алтын Урдадан аерырга тырышкан, үзенне бәйсез хан итеп игълан иткән, үз акчасы суга башлаган. 10658 Аксөякләр корылтайда аны Сәмәрканд вилаяте әмире дип игълан итә. 10659 Ак сөякләр һәм зороастрий руханилары йогынтысы көчәя. 10660 Аксубай — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 10661 Ак-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 10662 Аксым булмаган җирдә тереклек тә юк. 10663 Аксымнар организмда күп төрле функцияләр башкара. 10664 Аксымнар - организм күзәнәкләрен төзи торган төп материал, аминокислоталардан торган органик полимер. 10665 Аксымнар — организмның иң әһәмиятле состав өлеше. 10666 Аксымнар синтезы энергия йотылу белән бара. 10667 Аксым һәм углеводлар микъдары анда әлләни искитәрлек түгел. 10668 Актай түбәсе чокыры — Русия территориясеннән ага торган елга. 10669 Актал ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 10670 Актаныш авылыннан 25 км ераклыкта. 10671 Актаныш авылыннан 30 км көньяк-көнбатыштарак, Сөн елгасы буенда. 10672 Актанышның ике ягында Нөркә һәм Бүләк урманнары бар. 10673 Актанышның урыны бик матур. 10674 Актаныш районы Адай мәктәбен тәмамлагач, Минзәлә педучилищысында белем ала. 10675 Актаныш районында «Сәләтле балалар өчен гуманитар гимназия-интернаты» ДАГУ урнашкан. 10676 Актаныш районында су белән тәэмин ителеш җир асты сулары нигезендә оештырыла, су махсус скважиналар белән җыела. 10677 Актаныш районын үтеп беркадәр акканнан соң, Агыйдел Камага килеп кушыла. 10678 Актаныш районы Советы рәисе вазифасын Фаил Камаев били. 10679 Актанышта «Агыйдел» дәүләт җыр һәм бию ансамбле эшли. 10680 Актаныш таңнары. 10681 Актаныш урта мәктәбенең сигез сыйныфын һәм 1945 елда Минзәлә педагогика училищесын тәмамлагач, 1945 1949 елларда Казан дәүләт педагогика институтының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә укый. 10682 Актаныш яклары – дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Татарстан Республикасының беренче Президенты Минтимер Шәриф улы Шәймиевнең (1937) туган төбәге. 10683 Актау — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 10684 Акташ ( ) — Алтай Республикасының Улаган районында урнашкан авыл. 10685 Акташ — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 10686 Акташка — Русия территориясеннән ага торган елга. 10687 Актел ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 10688 Актер 1942 елда вафат була. 10689 Актер 2008 елның 18 июнь көнне якты дөньядан китеп барды http://matbugat. 10690 Актерлар * 1921 елның 14 октябрена мөселман труппасында 11 артист штатта тора (җитәкче һәм хезмәт күрсәтүчеләр белән бергә 17 кеше). 10691 Актерларга сәхнә сәнгате тарихы, дикция һәм декламация, мимика һәм пластика, рольгә керү осталыгы һәм грим салу серләре укытыла. 10692 Актерларның һөнәри осталыкларын күтәрү максатыннан, татар театры каршында сәхнә осталыгы теориясе һәм практикасы курслары ачыла. 10693 Актерлар составы шул ук калды диярлек, фәкать Альбус Дамблдорны вафат булган Ричард Харрис урынына Майкл Гэмбон уйный. 10694 Актерлык сәнгатенә ул соң керешә, 26 яшендә дизайнер белгечлегеннән драматик сәнгать академиясенә күчә. 10695 Актерлык факультетын уңышлы тәмамлаганнан соң, ул Казанда Яшь тамашачылар театрында эшли. 10696 Актерлык хезмәте белән бергә театр өчен пьесалар тәрҗемә итә. 10697 Актёр буларак "Мин Мәскәү буйлап йөрим" (режиссер Данелия), "Сибириада" (режиссер абые Андрей Михалков-Кончаловский), "Мәрхәмәтсез романс", "Ике кеше өчен вокзал", "Баскервильләр эте" фильмнарында уйнаган. 10698 Актёр каһарманы өчен хас булган төгәл сөйләшү манерасын, жестикуляцияне, эчке һәм тышкы темпераментны төгәл таба. 10699 Актёрлар сүзләре асъязулы текст белән кабатланган бер кинофильмның күренеше Cубтитрлар яки асъязулар — видеорәте белән бара торган текст, гадәттә экранның аскы өлешендәге язулар күренешенә ия. 10700 «Актёр осталыгы һәм телевидение мәктәбе» ( Мәскәү ) педагогы. 10701 Актёр ТР мәгариф министрлыгы каршындагы театр-студиядә (оештыручысы Фәрит Хәбибуллин ) (хәзер Г.Кариев исемендәге Татар дәүләт яшь тамашачы театры ) спектакльләрендә төп рольләрдә уйный. 10702 Актёр эше аның иҗаты мөмкинлекләрен чикли, ул "Кистоун Филм"нан китә. 1914 нчы елда Чаплин үзенең беренче "Яңгырда калган" фильмын төшерә. 10703 Актив алып барылучы юнәлешләрнең берсе этносоциологик тикшеренүләр була. 10704 Актив гыйлем эстәү Кеше үзенең гыйлем туплау тәҗрибәсен үз кулына алуы актив гыйлем эстәү диелә. 10705 Актив гыйлем эстәү өйрәнүчеләрне аңлаганнарын эченнән аңлатуны (эчке диалог) алып барырга этәрә. 10706 Актив мәгърифәтчелек эшчәнлеге һәм сәләфият позициясендә булу сәбәпле, Рәсәйдәге һәм БДБ илләрендәге ислам яшьләре арасында зур авторитетка ия. 10707 Актив психосоциаль реадаптация этабы 6 — 8 атна бара. 10708 Актив рәвештә әдәби иҗат белән шөгыльләнә. 10709 Актив фәнни эшчәнлеге өчен 1997 елда Хезмәт Кызыл Байрагы орденына лаек була. 10710 Актив хәрәкәтләнү — күпчелек хайваннарга хас билге. 10711 Ак тирәк, күк тирәк, Бездән сезгә кем кирәк? 10712 Ак тирәк — татар балалар уены. 10713 Акт - таләп итү хакы үрнәге. 10714 Акт - таләп итү хакы үрнәге. Бу акт 1273 елында төзелгән. 10715 Актуатор тоткычы (яки мөрәҗәгать итү тоткычы) башларны һәрбер башка бөтен диярлек өслеккә мөрәҗәгать итәргә рөхсәт итеп арка буенча (якынча радиаль рәвештә) әйләнүче тәлинкәләр буйлап хәрәкәтләндерә. 10716 Актүбәдән кирәкле кадәр суны алып саклау өчен корылган, озынлыгы 280 м, киңлеге 32 м, биеклеге 16 м сусаклагыч булган. 10717 Актүбә өлкәсе ( ) — Казакъстанның көнбатыш өлешендә урнашкан өлкә. 10718 Актүбә өлкәсенә зоотехник итеп эшкә җибәрелә. 10719 Актүбә районы ( ) — Әстерхан өлкәсе составына керүче муниципаль район. 10720 Актүбә — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 10721 Актуган — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 10722 Актыгашево ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 10723 Акуба ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 10724 Акудибаш — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 10725 Акуди — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 10726 «Акула» (hákall) сүзе борынгы исланд теленнән кергән. 10727 Акуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 10728 Акушин теле (үзатамасы - ахъушела) - Төньяк Кавказда таралган тел, акушиннарның туган теле, әдәби даргин теленең нигезенә салынган. 10729 Ак филләр c1 һәм f1, каралар c8 һәм f8 шакмакларына урнаша. 10730 Ак финнарга каршы сугышта, аннары Ватан сугышында катнаша. 10731 Ак һәм Ал гөлчәчәге сугышы Война Алой и Белой розы (1455—1485). 10732 Акхуҗа ( ) — Татарстан Республикасының Апас районындагы авыл. 10733 Акция логотибы «Мин татарча сөйләшәм» акциясе — һәр ел Татарстанда һәм татар дөньясында уза торган акция. 10734 Акция оештыручылары — Үзебез яңа буын хәрәкәте һәм Бөтендөнья татар яшьләре форумы. 10735 Акция татар телнең кулланылышын популярлаштыруга юнәлгән иң үзенчәлекле һәм халыкта зур кызыксыну уяткан чараларның берсе. 10736 "Акча алмаштыру" төшенчәсе аның конвертацияләүне билгесе белән бәйләнгән. 10737 Акча берәмлеге булып динар хезмәт иткән. 10738 Акча берәмлеге — динар һәм көмеш дирһәм. 10739 Акча берәмлеге - лилангени, шулай ук көньяк Африка ранды ирекле йөрештә. 10740 Акча берәмлеге - нгултрум (шулай ук Һиндстан рупиясе дә йөри). 10741 Акчада гадәттә теңге дип языла. 10742 Акча җитмәү сәбәпле, 1934 елда театр ябыла. 10743 Акча күләмен арттыру өчен, депрессиягә каршы чара итеп Алтын стандарттан баш тарталар. 10744 Акчакүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 10745 Акча курсы кимәлен күзәткәндә ике төрле курс барлыгы күренә • Сатучының курсы (аск, аның буенча банк акча сата); • Сатып алучының курсы (бид, аның буенча банк валютаны сатып ала). 10746 Акча курсын төбәү (фиксацияләү) алтын паритет (дәүләт акча берәмлегендәге гарантияланган алтын микъдары) я халыкара договор буенча тормышка ашырыла. 10747 Акчалы сәүдәдән тыш, Идел Болгары ерак төньяктагы фин-угор халыклары белән турыдан-туры товар алмашып сәүдә иткән. 10748 Акчан — Русия территориясеннән ага торган елга. 10749 Акчаның барлыкка килү тарихы Бик борынгы заманнардан бирле кешеләр сату-алу белән шөгыльләнә башлаганнар. 10750 «Акчарлак» газетасы — Татарстанның Казан шәһәрендә нәшер ителүче күп тиражлы шәхси басма. 10751 Акчарлак — күп мәгънәле сүз. 10752 Акчарлакла́р (Laridae) - шөлдисыманнар тәртибеннән кошлар гаиләлеге. 88 төре билгеле. 10753 Акчасыннан колак каккач, Дефо тагын авантюрага тотына. 10754 Акча эмиссиясе акча билгеләрен чыгаруны гына түгел, кулланышка һәм саф булмаган акча массасының күбәюен дә белдерә. 10755 Акча эмиссиясен дәүләтнең үзәк (эмиссия) банклары гамәлгә ашыра. 10756 Акчелбак — Русия территориясеннән ага торган елга. 10757 Акчерня — Русия территориясеннән ага торган елга. 10758 «Ак чехлар» Самараны да ала. 10759 Ак чехлар Тәтешне алгач, К. Исмаевны тере яки үле килеш китергән кешегә зур бүләк вәгъдә ителә. 10760 «Ак чәчәкләр»дән соң Габдрахман Әпсәләмов укытучылар хезмәтен һәм тормышын яктырткан «Яшел яр» исемле яңа роман иҗат итә, бик күп мәкаләләр, хикәя, повестьлар яза. 10761 Ак чәчәкләр, — ун серияле татарча телевизион фильм. 10762 Акчишмə-2 — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 10763 Акчишмə — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 10764 Ак чишмә ак ташлар арасыннан ургып чыга, суын Кандызга илтә. 10765 Акчишмә — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 10766 Акчуриннар утарында элек хастаханә булган. 10767 Акша — Русия территориясеннән ага торган елга. 10768 АКШ бәйсезлеге өчен сугыш җитәкчеләренең берсе. 10769 АКШ ватандашлар сугышы ( ) яки Төньяк белән Көньяк сугышы — 1861 — 1865 елларда Американың штатлары арасында сугыш. 10770 АКШ вәкилләре белән озак сөйләшүләрдән соң 1953 елда «Азатлык» радиосының татар-башкорт редакциясе оештырылуга ирешә. 10771 АКШ гаскәрләрендә хезмәт иткәндә, Дауэс генерал Джон Першинг белән дуслаша. 10772 АКШда Аляскадан кала Вайомингта иң түбән халык тыгызлыгы. 10773 Акшенас — Русия территориясеннән ага торган елга. 10774 Ак шәраб Шәраб (шулай ук кызыл аракы) – йөзем яисә җиләк-җимеш ачытып ясалган исерткеч эчемлек. 10775 Ак шикәрдә сахароза микъдары 99,75 процентка җитә. 10776 АКШ икътисады стандарт буларак кулланыла һәм 100 пункт дәрәҗәсендә күрсәтелгән. 10777 АКШка 24 нче штат буларак керә. 10778 АКШка кайткач, ул укуын Һарвард университетында һәм Чикаго университетында дәвам итә. 10779 АКШ Кушма Штатларда шундый милли феминист (en) активизмы 1848 елның 19-20 июль көннәрендә ның Сенека Фоллс (en) авылында узган хатын-кыз хокуклары конвенциясендә (en) кабул ителгән Хисләр декларациясеннән (en) кабызылып китә дип әйтеп була. 10780 АКШның 100 000 долларында аның сурәте урын ала. 10781 АКШның 23 нче штат булып санала. 10782 АКШның атом-төш кораблары: крейсерлар “Бейнбридж” белән “Лонг-бич”, авиайөрткеч “Энтерпрайз “1964 елда 65 көнлек сәфәрдә ягулык салмыйча 49 190 км узганнар. 10783 АКШның беренче ханымы — Ак йорт ханымы титулы. 10784 АКШның Демократик фиркасе вәкиле. 10785 АКШның Демократик фиркасе әгъзасы. 10786 АКШның иң яхшы 15 университет исемлегенә керә. 10787 АКШның күзәтүче статусын соравы кире кагыла. 10788 АКШның тоталь сугышы Америка җинаятләре хурлыклы сугышта, 1965 ел Вьетнам кешесе АКШ-әсирлегендә. 10789 АКШ президенты Барак Обама Венесуэла халкының кайгысын уртаклашып, «Вашингтон Венесуэла хөкүмәте белән яхшы мөнәсәбәтләр урнаштыру» яклы, дип белдерә. 10790 АКШ президенты мөһере Америка Кушма Штатлары президенты ( ) — АКШ башлыгы, илнең иң югары сәясәт хезмәткәре, АКШ Армиясе һәм Флоты җитәкчесе. 10791 АКШ составына кергән өченче штат. 10792 АКШ составына керә; милли сайлауларда катнашу хокукы булмаган, оешкан кушылмаган территория (organized unincorporated territory) халәтендә. 10793 АКШ составына Массачусетс 1788 елда алтынчы булып керә. 10794 АКШта 1904 елда Чикагода Америка социалистлар фиркасе корылтаенда катнаша. 10795 АКШта барлыкка килеп, волейбол төрле илләрдә, аеруча Аурупада бик тиз таныла. 10796 АКШта да хуҗабикәләр кунакларга ризык, мәсәлән, туй яки туган көн бәлеше кисәген өйләренә биреп җибәрәләр. 10797 АКШта ел саен 300 миллион тонна кукуруз орлыгы җыеп алына, Кытайда – 145, ә Русиядә нибары 3 миллион тонна. 10798 АКШ-та заманының иң алдынгы конституциясе һәм «Бәйсезлек декларациясе» кабул ителә. 10799 АКШта пычакны ун, кулда, ә чәнечкене сул кулда тоталар. 10800 АКШ татарлары — Америка Кушма Штатларында яшәүче этник азчылык. 10801 АКШта хатын-кызларның хакларын яклау өлкәсендә бүген иң активлардан берсе булган Хатын-кызлар (хаклары) өчен милли оешмасы ( ) 1966 елның июль аенда барлыкка килә. 10802 АКШта ХХ гасырның беренче чирегендә джаз Джаз ансамблt Bolden band (1905) Джордж Гершвин, иң күренекле "ак" джаз композиторларының берсе 1940-елларда модерн-джаз чоры башлана. 10803 АКШ тыгылуы: Женева килешүләрен бозу АКШ Президенты Дуайт Эйзенхауэр һәм Нго Динь Зьем. 10804 АКШ һаман да бу килешүгә кул куймый. 10805 АКШ һәм Канаданың көнбатышында, төньяк киңлегенең 60 һәм 32° арасында урнашалар. 10806 АКШ хәрби-һава көчләре буенча 50 миль (80 км 467 м) биеклегеннән югарырак очыш галәми очышка карый инде. 10807 АКШ Хөсәенне халыкара терроризмга һәм масс-күләм үтерү коралын эшкәртүгә гаепләде, ләкин соңрак барлык гаепләнүләр ялган булып чыкты. 10808 Акъегет, заманында Сибгат Хәким бер мәкаләсендә әйткәнчә, дан-шөһрәт, әсәрләр саны артыннан кумыйча, күбрәк үз-үзенә бикләнебрәк иҗат итәргә яратучы шагыйрьләр җөмләсеннән. 10809 Акъегет озак еллар буе Татарстан радиосындагы «Тел күрке — сүз» һом телевидениедәге «Туган тел дәресләре» тапшыруларының мөхәррире булып тора. 10810 Акъегет — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 10811 Акъяр федерация әһәмиятендәге шәһәр буларак Русия Федерациясенә керә. 10812 Акъяр шәһәрендә Русиянең Кара диңгез флотының баш хәрби-диңгез базасы урнашкан. 10813 Акъяр Ырынбур өлкәсендәге Орски шәһәреннән 90 км арада урнашкан. 10814 Акъяр янында башка татар кирмәннәре барлыкка килә: Иң Кирмән, Кача, хәзер алар Акъяр эченә кергән. 10815 Акыл дәрәҗәсе Шүрәле бик тар карашлы, тар зиһенле һәм беркатлы зат. 10816 Акыл, иң бөек танып-белү инстанциясе буларак, тумыштан салынган интуицияләргә генә түгел, фәнни белемгә дә таяна. 10817 Акыл иясенең фикеренчә акылга нигезләнеп төзелгән җәмәгать королошо кешегә үз-үзен камилләштерү мөмкинлеген бирергә һәм уңлы-суллы табыш китерергә тиеш булган. 10818 Акыллы һәм мәкерле Вәзир күптән хакимиятне үз кулына төшерү турында хыяллана һәм ул мәкер кора. 10819 Акыл төшенчәсен интуициягә нигезләнгән эш итүдән аеру өчен кайвакыт рационализм буларак атыйлар. 10820 Акыл хезмәте ияләре үз эшләрендә конвергент, дивергент һәм иҗади фикерләү ысулларын кулланырга мәҗбүр. 10821 Ак як¬тылык — бөтен төсле нурларның катнашмасы. 10822 Ак Яр ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Кара-Буура районындагы авыл. 10823 Ак яулыкны сүрәкә өстеннән, буйга бөк­ләп, бизәкле очларын чигәләр туры­сына китереп, чалма кебек ураганнар. 10824 Алабайтал — Җаек елгасының уң кушылдыгы. 10825 Алабуга 1870 елларда рәссам иҗатында өлгерү чоры башлана. 10826 Алабуга 2008 елда 37 шәһәрдән 160 оста килсә, 2009 елда 45 каладан 415 оста килгән була. 10 млн 200 мең сумлык нәфис халык кәсебе тауары алып киленгән, 4 млн 500 меңлеге сатылган. 10827 «Алабуга» аерым икътисади зонасы булдырыла. 10828 Алабуга ( ) — бәләкәй елга балыгы. 10829 Алабугага кайткач сәяхәтләр һәм экскурсияләр бюросында методист хезмәтен башкара, тарихи эзләнүләр алып бара. 10830 Алабугага күп кунаклар килде. 10831 Алабугада 4 югары уку йорты бар. 10832 Алабугада медицина Алабугада медицинага XVIII гасыр азагында нигез салына. 10833 Алабугада рәссам И.И. Шишкин йортында кадерле кунак буларак кабул ителә. 10834 Алабугада янә А.Туполев исемендәге Казан илкүләм фәнни-тикшеренү техник университетының филиалы, социаль белем академиясе, социаль һәм гуманитар белгечлекләр буенча институт бар. 10835 Алабуга дәүләт педагогика университеты - Алабугада эшләп килгән педагогик юнәлешле югары уку йорты. 10836 Алабуга дәүләт педагогия институты тарих-филология факультетының тарих бүлеген кызыл дипломга ( 1991 ), Казан химия-технология институты аспирантурасын ( 1995 ) тәмамлаган. 10837 Алабуга дәүләт тарих-архитектура һәм сәнгать музей-тыюлыгы (җитәкчесе Гөлзада Руденко) составында. 10838 Алабуга культура-агарту училищесында укый. 10839 Алабуга махсус икътисадый зонасында сафка басачак яңа завод алардан мебель җитештерәчәк. 10840 Алабуганың үзендә 70728 кеше яши (мәгълүматлар 2011 елның 1 гыйнварына), ә авылларда – 10904. 10841 Алабуганың үзендә һәм авылларда өй саен кереп, сорашу үткәрүләр нәтиҗәсендә, музейга җитәрлек материал тупланып бетә. 10842 Алабуга өязе шуңа буйсындырыла. 10843 Алабуга өяз советы башкарма комитеты шәһәрне ташлап китә. 21 февральдә Сарапулдан килгән отряд фетнәне бастыра. 10844 Алабуга Россия империясендә шәһәр суүткәргече ( ) уздырылган ( 1833 ) дүртенче шәһәр була. 10845 Алабуга салынуы Идел буе Болгарын берләштерүдән һәм Болгар шәһәре тирәсендә үзәкләштерүдән соң, Болгар Илендә икътисади үсеш тиз бара. 10846 Алабуга төрки халыкларда тотем балык, шул исәптән башкортларда, татарларда да алачыбар үгез яки сыер. 10847 Алабуга чоры 1945 елда Кәрим Җаманаклы Татарстанга күчеп килергә рөхсәт ала һәм Алабуга педагогика институтында гомеренең соңгы көннәренә кадәр рус һәм чит ил әдәбияты кафедрасы мөдире булып эшли. 10848 Алабутачалар хуҗалыкта зур әһәмияткә ия. 10849 Алага — Русия территориясеннән ага торган елга. 10850 Алай гына да түгел. 10851 Алай гына да түгел, берничә куркынычсызлык системалар алдаган булдылар, тәҗрибә башкаруының тәртибе инкяр иткән була. 10852 Алай гына да түгел, гаусторийлар кергән күзәнәкләр бик тиз икегә бүленә, ә гаусторий бер генә бала күзәнәктә кала. 10853 Алай гына да түгел, Дамир Рәүф улының турыдан-туры тырышлыгы нәтиҗәсендә татарча көрәш буенча беренче тәүге федерация оеша. 1968-1971 елларда федерациянең иң беренче җитәкчесе була. 10854 Алай гына да түгел, Кызыл Армиянең җыр һәм бию ансамбле белән бергәләп, Мәскәүнең Зур театры сәхнәсендә Советларның VII съезды делегатлары алдында Сәйдәш хорында башлап җырлаучы булып та чыгыш ясый. 10855 Алайгыр — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 10856 Алай да җитми әле – Румыния һәм Венгриядән дә сатып алырга туры килә. 10857 Алай дисәң, андый гына алышларны Үлмәс үз башыннан күп кичерде бит инде. 10858 Алайның укчы, җәяү гаскәрләр, атлы гаскәрләр, танк, әртиллирия, авиация, ракета һ.б төрләре бар. 10859 Алай — Терешка елгасы кушылдыгы. 10860 Алай төзелеш ягыннан үзгәреп торган. 10861 Алан-Бәксәр — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 10862 Аланда күп юнәлешләрне эченә алган спорт-сәламәтләндерү программасы тормышка ашырыла, бу аеруча Биләр җыенына әзерлек кысаларында чагыла. 10863 Алан дүртенче смена вакытында эшли. 10864 Алан Елга — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 10865 Алан Җөри (Казаклар) — Татарстан Республикасының Теләче районындагы юкка чыккан торак пункт. 10866 «Алания» футбол клубы ( ) — Владикавказ шәһәренең спорт оешмасы. 10867 Алан Казан һәм ТР һимназия-лицейларында, шулай ук, РФ регионнары һәм чит илләрдә укучылар өчен оештырыла. 10868 Аланлык — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 10869 Аланнарны, кем печәнен чаба, кем тәрбияләп тора, шул кеше исеме белән йөртәләр. 10870 Аланның асыл максаты булып яшьләрне республика экологиясен саклау һәм туган як тарихын өйрәнү эшчәнлегенә этәрү тора. 10871 Аланның инде беренче сайты да төзелгән. 10872 Аланның тагын бер матур гадәте — һәр елны тыюлыкка агач утыртырту сәяхәте. 10873 Алан-Полян — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 10874 Алан Рикман 1946 елда Лондонда туа. 10875 Алан Рикман 2016 елның 14 гыйнварында Лондонда вафат була. 10876 Алан — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 10877 Алан — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 10878 Алан — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 10879 Алан Тьюринг өйрәнүнең үзәклеге турында 1950-нче башыннан ук үзенең классик кәгазендә Исәпләү Машиналары һәм Интеллект (Eng. 10880 Алань — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 10881 Алапаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 10882 Алапай ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 10883 Алапокотыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 10884 Алар 1773 – 1775 еллардагы Крестьяннар сугышы hәм 1835 елдагы чуалышларның үзәгендә булалар. 10885 Алар 1795 елда Дәүләт мөлкәте Палатасына аларны Тамбов губернасының Төмән өязеннән Борисоглебски өязенә күчерүләрен сорап мөрәҗәгать белән чыгалар. 10886 Алар 1919-1930 елларда Бөре кантонына керә. 1930 елның 20 августында Борай районы төзелә. 10887 Алар 1921 елда өяз мәгариф бүлеге карары нигезендә Әрҗәндә ачылган балалар йортына урнаштырылалар. 10888 Алар 1931 елда өйләнешеп, егерме ел буена матур гына гомер кичерәләр. 10889 Алар 1943 елга кадәр шәһәр составына кергәннәр, хәзер аерым үзидарә муниципалитетлар булып торалар, һәрбересенең үз мэры һәм шурасы бар. 10890 Алар 2 эре, овал, кабарынкы, каты эндо-спермлы орлыклы. 10891 Алар 6 алтын, 2 көмеш һәм 2 бронза медаль яулады. 10892 Алар: Ailuropodinae асгаиләсеннән Зур панда (Ailuropoda melanoleuca) һәм Tremarctinae асгаиләсеннән Көньяк Америкада яшәүче күзлекле аю (Tremarctos ornatus). 10893 Алар XVI йөз уртасында Мәмәт бушлыгыннан аерылып чыкканнар. 10894 Алар Австралия далаларында зур-зур көтү булып яшиләр. 10895 Алар авыл булып түгел, төрлесе-төрле җиргә йорт салып яшәгәннәр, мәҗүси динендә булганнар. 10896 Алар авылның күп җирләрен, терлекләрен үзләштергәннәр, шул ук вакытта сәүдә белән дә шөгыльләнгәннәр. 10897 Алар авыл тормышында катнашып тора. 10898 Алар авыл хуҗалыгы машиналарын да үз кулларына алдылар. 10899 Алар агач атны шәһәр эченә кертеп куя. 10900 Алар агач әзерләү, урманнан алып кайту, аны суда агызу, аннан яру һәм кәгазь бите алу. 10901 Алар агач кәүсәләренә уралып, бик биеккә, яктыга үрмәлиләр. 10902 Алар А.Е. Бурцев ( Санкт-Петербург ), В.В. Егерев ( Казан ) тупланмаларыннан кергән. 10903 Алар Алмания Францияне бернчә атна дәвамында тар-мар итер, ә инде аннан соң, көнчыгышка күчерелгән һәм тәҗрибә алган алман гаскәрләре Русия белән сугышачакалар дип фараз кылганнар. 10904 Алар анда 1783 елда Кырым ханлыгы басып алынганнан соң төрле чорларда күченеп киткәннәр һәм хәзер инде шактый өлеше төрекләшеп тә беткән). 10905 Алар анда Гадес (хәзерге Кадис шәһәре) колониясен төзиләр. 10906 Алар анда дошманнарыннан саклану өчен ныгытмалар төзеп урнашканнар». 10907 Алар анда салам яндырып такмаза әйтә торган булганнар. 10908 Алар анда укыганда Самар эшчесе, Чыршылы волостендә писарь булып эшләүче Мухранов фамилияле бер кеше белән танышалар. 10909 Алар аны азык-төлек продуктларының 50 процентына кушалар, чи килеш тә күп кулланалар. 10910 Алар аны «изге юл» дип, ә солдатлар «җәннәт юлы» дип атыйлар. 10911 Алар аны купшы композиция итеп ясаганнар. 10912 Алар аның «Бәддога» ( 1994 ) китабында тупланган. 10913 Алар аның өчен даими рәвештә ясак түләп килгән. 10914 Алар — аның турында иң кадерле истәлекләрне саклаучылар, композиторның иҗатын һәм тормышын өйрәнүчеләр, яңа документларны эзләүдә катнашучылар. 10915 Алар аны өйдә эшләнгән тукымадан яки сатиннан теккәннәр. 10916 Алар апотецийлардан үзләренең сызыксыман сузылган фирмалары белән генә аерыла. 10917 Алар арасында 100 елдан артык тарихы булган Педагогика институты (хәзер КФУның филиалы санала). 10918 Алар арасында I Әрҗәннән Мингәрәй Үзәкәев, Рәкыйб Таһиров, Закир Таһировлар да була. 10919 Алар арасында “Tatar remixlari”, “Tatar discotekasi 2006”, “DJ Radik дискотекага чакыра”, “Көзләрем” исемле альбомнар. 10920 Алар арасында астроном Конон, данлыклы Эратостафан. 10921 Алар арасында Аурупада иң зурлардан саналган Чулман һәм Агыйдел дә бар. 10922 Алар арасында ахун Габдессәлам бине Урай аерым урын тоткан. 10923 Алар арасында беренче урында яшь гөмбәлекнең суүсем белән очрашуы тора. 10924 Алар арасында болгарлар да була. 10925 Алар арасында « Бэтмен » трилогиясе, «Престиж», «Inception» кебек фильмнар бар. 10926 Алар арасында Ваймангу - дөньядагы иң зурысы һәм куәтлесе. 10927 Алар арасында Виктор Маркелов, Владимир Копошкин, Геннадий Митин, Илгиз Миңнуллин, Иван Бәширов, Рәшит Сәмигуллин, Рафис Насыйбуллин кебек танылган көрәшчеләр бар. 10928 Алар арасында иң билгелесе булып Урыс-япон сугышында Русиянең җиңелүендә гаепләнгән адмираллар З. П. Рождественский, Н. И. Небогатовлар эше тора. 10929 Алар арасында иң зурысы – Чүкеч ыруы. 10930 Алар арасында иң күп санлысы — гади көрәнтеш. 10931 Алар арасында иң күренеклесе — данлыклы Нефертити сыны. 10932 Алар арасында иң танылганы — Сэм Рэйми тарафыннан төшерелгән трилогия. 10933 Алар арасында иң таралганы — кабартма. 10934 Алар арасында К.Гольдониның «Әбиләр гайбәте» комедиясендә Кеккина, К Гоцциның «Болан–Патша» трагикомедиясендә Анджела, Ж-Б. 10935 Алар арасында кәгазь ясау осталары да булган. 10936 Алар арасында кеше (Pulex irritans), мәче һәм эт (Ctenocephalides felis һәм Ct. 10937 Алар арасында күз чагылдыргыч зур күбәләккә охшаган орхидея үсемлеге бигрәк тә матур. 10938 Алар арасында Ляонин нефть һәм химия технология университеты ( КХР ), Карлсруэ университеты ( Алмания ), Берген университеты ( Норвегия ) бар. 10939 Алар арасында махсус балаларга адресланганнары да бар. 10940 Алар арасында мәй­даны 2—3 гектардан артмаган хәрби ныгытмалар да, бай җир биләүче феодаллар яшәгән замоклар булган. 10941 Алар арасында мәшһүр эшлеклеләр бабалары - Кутузовлар, Суворовлар, Болгаковлар, Бердяевләр, Толстой (Идрис морза), Нахимовлар (Нахыйм), Түргеневләр, Карамзиннар (Кара морза) һәм бүтән. 10942 Алар арасында – музыка училищесы, энергетика-төзелеш техникумы, «Бигеш» аэропорты, «Кама» кунакханәсе, атракционнар паркы, «Әкият» кафесы, балалар бакчалары бар. 10943 Алар арасында ничек тә бер-береннән малны күбрәк туплау һәм базарга мулрак продукция чыгару теләген көчәйтәләр. 10944 Алар арасында Нурали мәчете һәм Хан сарае янындагы мәчет тә бар. 10945 Алар арасында «Олы юл буйлап» («Газзә», 1953 ) шигъри повесте язучы иҗатының гына түгел, гомумән илленче еллардагы татар совет поэзиясенең күренекле әсәрләреннән саналырга хаклы. 10946 Алар арасында “Татар радиосы”, “Курай” радиосы, “Күңел” радиосы – бу инде Татарстан радиолары, Башкортстаннан “Кызыл таң” радиосы һәм башка регионнарда кайбер татар радиолары бар. 10947 Алар арасында төп урынны рапс чәчүлекләре алып тора, аннан соң карабодай һәм орлык өчен чәчелә торган күпьеллык кузаклы культуралар. 10948 Алар арасында туктаусыз көрәш бара». 10949 Алар арасында Урал буеның төркиләшкән угорлары һәм Урал аръягы-Арал буеның бераз соңрак яшәгән угыз-кыпчак кабиләләре дә булган. 10950 Алар арасында — урман һәм чәчүлекләр. 10951 Алар арасында “ Фамилиясез кеше”, “Бибкәй аланында “ кебек заманында популярлык казанган әсәрләр бар. 1939 нчы елда Гариф Галиевне СССР Язучылар союзына член итеп алалар (рекомендацияләрнең берсен Муса Җәлил бирә). 10952 Алар арасында хатын-кызлар – 50,1%, ирләр – 49,9%. 10953 Алар арасында һәм шигырьләр, һәм хикәяләр җынтыклары, романнар бар. 10954 Алар арасында Чыңгыз Айтматовның «Гүзәлем Әсәл» повестеның кыргызчадан тәрҗемәсе аеруча зур осталык белән эшләнгән. 10955 Алар арасында шельфлы, кыйтга сайлыгында урнашкан һәм тирәнлеге 100 метрдан артмаган диңгезләр бар. 10956 Алар арасында шигърият, чәчмә әсәрләр, сәхнә әсәрләре, әдәби публицистика һәм тәрҗемә китаплары бар. 10957 Алар арасында якынча 10% төньяк алтай телендә сөйләшә. 10958 Алар арасында яшь хатынын чит күзләрдән сакларга тырышучы Хаҗи да бар. 10959 Алар арасыннан 1962 елны Шәйхуллин Рафаэль Гарәфетдин улы, хәзер мәктәптә физкультура һәм ТИН дәресләрен укыта, Абзалин Зөфәр Әсрар улы, Нижнекамскийда – инженер. 10960 Алар арасыннан Абдуллина Фирдәүсә Сәлим кызы, Гыйләҗева Нурия Борһан кызы (1970 ел чыгарылышы). 10961 Алар арасыннан Гатауллин Ленар Искәндәр улы, Шигпов Марсель Гүмәр улы физика-математика, Шәрипова Гөлфия Кәбир кызы, Шигапова Фәния Габбаз кызы химия-биология фәннәреннән Похвалный грамота белән бүләкләнделәр. 10962 Алар арасыннан Мингалиев Ринат Хәбир улы (подполковник), хәзер пенсионер, Фәтхуллин Фердинат Лотфулла улы – колхозда механизатор булып эшли. 10963 Алар арасыннан Олимпия программасына ишү слаломы гына кертелгән. 10964 Алар арасыннан финалга 17 җырчы гына чыга алынган. 10965 Алар арендага алган совхоз фермаларында һәм кырларда читтән килгән кешеләр эшли. 10966 Алар армиядә 20-25 ел хезмәт иткән. 10967 Алар артыннан Вәзир күзәтә. 10968 Алар артыннан ук пехота төялгән 7 бронетранспортер килә. 10969 Алар археологик тикшерүләр вакытында табылып торалар. 10970 Алар аталандыру өчен хезмәт итә, шуңа бәйле рәвештә ана кортны эзләп табу өчен күп кенә җайланмалары бар: ис сизү органнары, канатлары нык үскән, күзләре зур. 10971 Алар атна буе эшлиләр, ә ял көннәрендә концертлар куялар. 10972 Алар ат эзләргә чыгып китәләр һәм таш астыннан бик матур чишмә чыгып яткан җиргә барып чыгалар. 10973 Алар Аурупаны Үзәк Азия басып алучыларыннан саклаганнар. 10974 Алар Аурупа парламенты сайлауларында катнаша алалар, ләкин Гибралтар җирендә Шенген килешүе һәм кайбер башка АБ кагыйдәләре гамәлдә түгел. 10975 Алар, африкадан кара колларны китереп, плантацион хуҗалыкны үстерә башлыйлар. 10976 Алар балаларын өйләнештереп, нәсел бәйләнешләрен ныгытканнар. 10977 Алар бала-чага, акылсыз һәм колларны Мөхәммәд галәйһисәләмгә кашы котырталар. 10978 Алар балык тотканнар, диңгез җәнлекләре аулаганнар һәм поляр суларда йөзү шартларын яхшы белгәннәр. 10979 Алар бара торгач, Утырып ял итәләр. 10980 Алар барлык континентларда яшәгәннәр. 10981 Алар барлык үсемлек һәм хайван организмнарының күзәнәк протоплазмасы һәм төше составына керә һәм тереклек өчен төп кирәкле матдә санала. 10982 Алар барысы да авыл эченнән агып чыккан елгага барып тоташалар. 10983 Алар барысы да йокыда булган кеше өстенә әйбер ыргытып, шаярып кына тормый икән. 10984 Алар барысы да кешеләрнең үзара аралашуында, тәрбия эшендә билгеле бер роль уйнаганнар. 10985 Алар барысы да Кояш балкышының үзгәрүе сәбәпле барлыкка килгән. 10986 Алар башка үсемлекләр һәм хайваннар барлыкка китергән органик матдәләр белән тукланалар. 10987 Алар башка ярымүткәргеч җайланмаларны югары көчәнеш үткәрүләреннән саклау өчен махсус конструкцияләнгән. 10988 Алар Башкортстандагы татар язучылары дип йөртеләләр. 10989 Алар башлыча, мөгаен, төссез камчылы иң түбән төзелешлеләрдән килеп чык­кандыр. 10990 Алар башта табигый каучукның составын бик яхшылап өйрәнәләр, аннан соң ясалма, синтетик каучук алу юлын эзләп табалар. 10991 Алар баш тирәсендә мускулларны тырпайтып, һөҗүмгә ташланырга әзер тора, ысылдый башлый. 10992 Алар белән бәйләнештә булган. 10993 Алар белән бергә бер чирмеш тә була. 10994 Алар белән бергә “дилетант”лар, ягъни үзешчән җырчылар да чыгыш ясый. 10995 Алар белән, бергә районнардан күпләп аның ярдәменә мохтаҗ кешеләр килә иде”, дип хәтерли Мариусның өлкән улы Азат. 10996 Алар белән беррәттән 10-15 яшьлек малайларның да хезмәте зур булды. 15 яшьлек Фаррахов Мөнәвир ярты елга 130 хезмәт көне эшләгән. 10997 Алар белән дә Мәмлүкләр идарә итә торган була. 10998 Алар белән китап алмашу эше җайга салынып, китапханәгә бу илләрдән меңнәрчә басмалар алына. 10999 Алар белән чәй эчәргә дә, камырга салырга да була. 11000 Алар бер-беренә сәбәп-нәтиҗә мөнәсәбәте нигезендә бәйләнгән. 11001 Алар бер-береннән 100 млн. 11002 Алар бер-береннән тирәсендә 4,5 көн эчендә әйләнеп чыгалар. 11003 Алар бер-берсенә бик нык охшаганнар. 11004 Алар бер-берсенә үзара дошманлашып яшәгәннәр, маллары да яланга чыгып кушылып йөрергә тиеш булмаган. 11005 Алар бер-берсеннән кайбер фонетик үзенчәлекләр белән генә аерыла. 11006 Алар бер-берсеннән тигез аралыкларда яшиләр. 11007 Алар бергә журналның юнәлешен һәм бу­рычларын билгелиләр. 11008 Алар бергәләп ике-өч газета чыгаралар. 11009 Алар бергә «» һәм «Капля» римейке сценарийларын язалар. 11010 Алар бергә эзәрлекләүчеләрдән Саур мәгарәсендә качып торалар. 11011 Алар Бердәм Русиянең Сергей Мироновны Федерация Шурасыннан чыгару тәкъдиме өчен ризалык тавышы бирәләр. 11012 Алар беренче чиратта рәссам эше белән күз алдына килеп басалар. 11013 Алар бер йолдызлар берләшмәсендә (Орион Томанлыгы шикелле) барлыкка килгәннәр һәм аларны соңгы унларча миллион ел тора-бара бер берсеннән ераклаштырды. 11014 Алар беркайчан да Фирдәвес апаларын онытмыйлар, очрашып хәлен белеп торалар. 11015 Алар берничә мәртәбә очрашалар, аңлашалар, егет өйләнергә уйлый. 11016 Алар берничә сәгатьтән алып 10—14 тәүлеккә кадәр яши. 11017 Алар берничә төрле. 11018 Алар, берсе куучы, берсе качучы булып куыша башлый. 11019 Алар бик кечкенә була: озынлыгы 30 см чамасы. 11020 Алар бик тиз үсәләр һәм бер айдан инде ит ашый башлыйлар. 11021 Алар бик яхшы ишетә һәм ис сизә. 11022 Алар билгеле бер җирлектә шаригать кануннары буенча төрле низагларны хәл иткәннәр. 11023 Алар билгесез, ерак илләрне өйрәнүне һәм җыелган фәнни материалларны бөтен кешелек дөньясы казанышы итү максатын куялар. 11024 Алар биредә Верхнеуральск Оренбург трактында башкортлар урынына почта хезмәте алып бару шарты белән урнаша. 11025 Алар биредәге протобалт яки соңгы чор сармат кабиләләрен (Имәнкискә культурасы вәкилләрен) кысрыклап чыгарганнар яки үз араларында ассимиляцияләгәннәр. 11026 Алар бишесен берьюлы кулга алмаслар дип, шулай эшли. 11027 Алар бодайның йомшак төрләреннән әзерләнгән. 11028 Алар Бөекбритания мәктәпләрендә һәм колледжларныда һаман укытылалар. 11029 Алар Бөек Скифия дип Грециядән ( Урта диңгез hәм Кара диңгез регионнарының борынгы жәмгыяте) hәм Аурупадан (Көнбатыш Ауразиядән) төньяктарак hәм көнчыгыштарак яткан һәммә җирләрне атаганнар. 11030 Алар Бөре елгасы, Үтәмеш елгасы, Утар елгасы тирәләрендә зур терлек утарлары тотканнар. 11031 Алар борынгыдан калган ыру билгеләре. 11032 Алар бөтен дөнья буенча таралган, күбесенчә диңгезләр төбендә яшиләр. 11033 Алар бөтен дөньяда киң та­ралган. 11034 Алар бөтен ил буйлап, башлыча, зур шәһәрләргә тарала. 11035 Алар бөтен Мәскәү буенча таралып яшиләр. 11036 Алар бөтенрусия «Орфей» радиостанциясендә еш яңгырый. 11037 Алар бүген Искешәһәр ягында яши. 11038 Алар буенча, 1147 елның 4 апрельдә ростов-суздаль кенәзе Юрий Долгорукий Мәскәү шәһәрендә үз дусларын кабул иткәндер. 11039 Алар буенча альбомнар, комикслар ясала. 11040 Алар бу җирләргә төньяк француз модельдәге феодализмны һәм норманд-француз мәдәниятен алып килә. 11041 Алар бу җирләрдә күчмә дәүләт коралар, шәһәрләр төзиләр, аларның җирләре аша сәүдә юллары уза. 11042 Алар бу җирләрне 711 елда яулыйлар. 11043 Алар бу илләр белән идарә иткәннәр һәм ясак жыйганнар. 11044 Алар бу йөкләмәләрне үтәү өстенә боярга үз хуҗалыгыннан оброк, ягъни натуралата (икмәк, ит, сөт, йомырка) түләгәннәр. 11045 Алар — бүленмәс, үзгәрмәс, юкка чыгарылмас. 11046 Алар бүлмәләрнең иң азагында урнашкан (гетто лавкове - эскәмия геттосы (гетто эскәмиясе)). 11047 Алар бу төбәккә бик күп мал белән килә. 11048 Алар бу феномен полигамияга караганда, мисогиния () белән яхшырак аңлатыла дип нәтиҗәгә килгәннәр. 11049 Алар вак кимерүчеләр, кәлтәләр, зур бөҗәкләр (саранчалар) белән туклана. 11050 Алар Валериан Михайловичның тормыш юлы белән кызыксына. 11051 Алар — Венлок һәм Мандевиль исемнәрен алган ике тамчы. 11052 Алар вирусның читтән кереп таралуына юл куймаудан һәм хайваннарны вакытында вакциналаудан гыйбарәт. 11053 Аларга 21 укытучы белем бирә. 11054 Аларга 22 укытучы белем бирә. 11055 Аларга 28 укытучы белем бирә. 11056 Аларга 65 мең га җир беркетелгән, ш.и. 42 мең га иген җире. 11057 Аларга алмашка нарв мәдәнияте килә. 11058 Аларга алмашка Нил Гарифуллин, Герасим Кандеев, Әнвәр Әхмәтҗанов, Әнвәр Мәүлиханов, Рим Әхмәтов, Марат Зыятдинов, Дарвин Ибәтуллин килә. 11059 Аларга анда хор эшчәнлеге белән кызыксынган халык берлеге ярдәм күрсәтә. 11060 Аларга бары тик XVI гасыр башында ясала (кара: Коперник ). 11061 Аларга белән иңгә-иң куеп, бар булганнарын иҗатка биреп яшьләр дә эшли. 11062 Аларга гомо- һәм бисексуалистлар, наркоманнар, фахишәләр керә. 11063 Аларга гомуми территориаль продукт күләменең 20% туры килә. 11064 Алар гадәттә G, D, A һәм E ноталарына көйләнгән була. 11065 Алар гадәттә XML форматында языла. 11066 Аларга җир бүлеп бирелә, гаилә корырга рөхсәт ителә. 11067 Аларга ике тирәлеккә: һавага һәм туфракка җайлашырга туры килә. 11068 Аларга, итләре мәҗлестәгеләр тарафыннан ашалган, ә тиреләре корбан китерү урынында калдырылган атларны корбан китергәннәр. 11069 Аларга кадәр бу җирләрдә бөҗәнәк һәм рус чыганакларында торк дип аталучы угыз кабиләләре яшәгән була. 11070 Аларга каршы тарих фәннәре кандидаты Әнвәр Әсфәндияров, чыганаклар буенча районның 35 авылын «тарихи башкорт авыллары» итеп санарга куша. 11071 Аларга каршы якта икенче баштагы кыз бу «капка» ясаган кырыйдагы кызларга карап җырлап, түбәндәгечә әйтешәләр: — Ак тирәк, күк тирәк, Күктә, күктә ниләр бар? 11072 Аларга Коръән уку авыр була. 11073 Алар галактиканың масса үзәге тирәсендә бик сузылган орбиталарда ≈200 км/с тизлек белән һәм 10 8 –10 9 ел периодлы әйләнәләр. 11074 Алар — Галиаскәр, Равил, Йосып, Сафия һәм Рөстәм. 11075 Аларга материалистик позициядән чыгып бәя бирелә. 11076 Аларга меңнән артык укытучы белем бирә. 11077 Аларга мөселман гаскәрләренең тылын сакларга һәм, сугышның ничек баруына карамастан, урыннарын ташламаска әмер бирелә. 11078 Аларга, нигездә, совхоз эшчеләрең балалары гына кабул ителә. 11079 Аларга өстәмә тагын битум сланецлары ачылды. 11080 Аларга Сикәзе, Рәүзәк, Сәләүек, Тор, Үрек елгалары кушыла. 11081 Аларга табыну билгеле бер җирлектә генә таралган. 11082 Аларга Татарстанга бигүк кышуласы килмәгәндер. 11083 Аларга таякчык белән сырлар уеп язган торган булганнар. 11084 Аларга тирәнлек һәм оригинальлек хас. 11085 Аларга торак йортлар төзиләр, агачтан Олы чиркәү эшләтәләр һәм көчләп чукындыру сәясәтен дәвам итәләр. 11086 Аларга төрле оешмалар страховка нигезендә өйдә яки картлар йортында да хезмәт күрсәтәләр. 11087 Аларга турыдан-туры хезмәт итмәсә дә, хакимият, сарай хуҗалары аны хөрмәт иткән, әсәрләре өчен матди ярдәм дә күрсәткәләгәннәр. 11088 Аларга хәзерге Н.Островский урамында урнашкан Яшь тамашачылар театры бинасы бирелә. 11089 Аларга чокып яза торган булганнар. 11090 Аларга чуашлар да өстәлә. 11091 Алар Гөлнар әбинең зирәк акылына хәйран калганнар, бу авыл кешеләренең ничек итеп аюны көйдергәнлеген кызыклы бер әкият итеп сөйләп йөргәннәр. 11092 Алар, гомумдәүләт һимнында бер генә куплет булырга тиеш, дип саный. 11093 Алар гомумән Мөфтият институтына каршы булалар һәм аны ботенләй бетерергә теләгәннәр. 11094 Алар гомуми масса үзәге тирәсендә якынча 40 көн эчендә әйләнеп чыгалар. 11095 Алар Греция кырмыскалары кебек үк җирне казып оя ясыйлар, дип язган Геродот. 11096 Аларда 20 гасырда ук авыл хуҗалыгының интенсив үсеше күзәтелә. 11097 Аларда 80% баш терлек асрала. 11098 Аларда авыл хуҗалыгында эшче көчләрнең бары 2-6 % гына көч куя. 11099 Аларда агач тобогган исемле агач чаналар киң таралган. 11100 Аларда агулы никотин алкалоиды бар. 11101 Аларда актриса үз геройлары характерының асылына тирәнтен үтеп керү, кешелек җәмгыяте тормышының күпкырлыгын ача белү осталыгын күрсәтә. 11102 Аларда Англия һәм Франция хәрби идарәләре рус армиясенең кичекмәстән сугышка керүен таләп итәләр. 11103 Аларда барлыгы 50 меңнән артык фәнни хезмәткәр эшли. 11104 Аларда барокко декоры белән татар декоратив-кулланма сәнгате алымнары күренә. 11105 Аларда билетлар совет акчасы белән 2-30 сум торган. 11106 Аларда булган идеяләр бүген дә әһәмиятен югалтмыйлар, фәннең бу өлкәсен үстерүгә һаман да зур өлеш кертә бирәләр. 11107 Алардагы бөтен кан ике зур күп канлы венага җыела. 11108 Аларда Дурбәк һәм Алишер Нәваи кебек зур шагыйрьләр мәйданга чыга. 11109 Аларда җирле халыктан 180 кеше хезмәт куя. 11110 Алар да ике төргә бүленә: гемопоэтик (алардан кан үсеш ала) һәм стромаль ( ). 11111 Алар даими тулыландырыла килә. 11112 Алар даими хәрәкәттә. 11113 Аларда искиткеч музыкаль уңышлылык һәм өр-яңа имидж үрелә. 11114 Аларда каен агачлары бик мәһабәт булып үсеп утыралар. 11115 Аларда кайчандыр Пугачёв гаскәрләре яшәп яткан булырга мөмкин, дигән мәгълүматлар бар. 11116 Алар да калкулар, урманнар аръягында. 11117 Аларда кичәге һәм бүгегенге авыл, аның гади кешеләре гәүдәләндерелә. 11118 Аларда күбрәк XIX йөз ахыры — XX йөз башына караган кием төрләре очрый. 11119 Аларда кунакка кәгазь кисәкләренә салып кечкенә конфетлар һәм пирожное бирәләр. 11120 Аларда күчергән вакытта төшеп калган юллар, сүзләр, төрле хаталар күрсәтелгән. 11121 Аларда материалистик тенденцияләр дини-идеалистик тенденцияләр белән бергә үрелеп бара. 11122 Аларда материкларның, диңгез, күлләр, елгаларның кырый сызыклары, кечкенә түгәрәкләр ярдәмендә шәһәрләрнең урыны күрсәтелә. 11123 Аларда маятник урынына электр тогы тәэсирендә тирбәлә торган кварц пластинка куелган. 11124 Алардан 1917 елга кадәр барлыгы 5 тонна алтын табыла. 11125 Алардан 66,7 мең га – игеннәр, 18,7 мең га – көтүлекләр. 60 фермер хуҗалыгы. 11126 Алардан башка ике шәһәр — Казан һәм Чаллы — шәһәр районнарына бүленәләр. 11127 Алардан башка очкыч очып та китә алмый, җиргә дә төшә алмый, һаваның каршылыгын киметү өчен, очкан вакытта шасси фюзеляж яисә канат эченә жыеп алына. 11128 Алардан башка, республика территориясе буенча якынча 500 озынлыгы 10 кмдан артык кече елган һәм күп санлы чишмәләр ага. 11129 Алардан башка, сугышта плен төшкән кешеләрнё эшләткәннәр. 11130 Алардан берише көз яфрагын коялар, берише мәңге яшел агачлар, аларның яфраклары ике-өч ел саен төрлесе төрле вакытта корый һәм яңаларына алмашына. 11131 Алардан берсе куркынычсызлык, офицерлар мөдир операторлар белән булмаган имин элемтә. 11132 Алардан кала Гали Закиры, Гали Зарифы, Гали Гарифы, Гали Гарифулласы - 4 туган байлар булган. 11133 Алардан күп кенә техник детальләр, рейкалар, втулкалар, фланецлар, электр ялгагычлары һ. б. ясыйлар. 11134 Алардан өйләр,сарайлар, коелар төзегәннәр. 1896 елгы халык санын исәпкә алу нәтиҗәләреннән күренгәнчә, Яңа Шәйморза авылында 152 хуҗалык булып, 450 ир-ат һәм 412 хатын кыз, барлыгы 862 кеше яшәгән. 11135 Алардан соң Аллаһ Юлында Сугышка һәм буйсынган кешеләр турында өч китап тора. 11136 Алардан соң Бәдер һәм Өхед сугышларында катнашучылар килә. 11137 Алардан соң бу җирләрдә голландиялеләр төрнәкләнергә уйлыйлар, шулай ук уңышсыз. 11138 Алардан соң кәсәбәчелек, ятимнәрне карау, хезмәткә кагылучы мәсьәләләр, һәм шулай ук юридик сорауларга багышланган 32 китап килә. 11139 Алардан соң татарлар, башкортлар килеп урнашкан. 11140 Алардан түбәнрәк баскычта бәк балалары - морзалар (дворяннар) торган. 11141 Алардан ун адымнар алдарак бер чик сызыгы сызыла. 11142 Алардан шәхси аппаратлардан үзәк телефон станциясенә хәбәр җибәргәннәр. 11143 Алардан шулай ук никотин кислотасы (PP витамины), лимон кислотасы алалар. 11144 Алардан якынча 100 тугыз токым-берлегенә тупланган. 11145 Аларда реаль тормыш картиналары һәм ышандырырлык әдәби образлар аша совет кешесенең хезмәттәге фидакярлеге, этик-мораль өстенлеге һәм заманга лаеклы булып яшәү принциплары раслана. 11146 Аларда революциягә кадәрге, революция чоры, колхозлашу еллары һәм Ватан сугышыннан соңгы татар авылы тормышындагы социаль күренешләр һәм үзгәрешләр, шуларның гади хезмәт кешеләре күңелендәге чагылышлары тасвирлана. 11147 Аларда сөйләнгәнчә, Пугачев явы авылга якынлашкач, Кырлай ирләре аның янына барып, Хохлово алпавытының элек Кырлай халкын ничек җәберләвен сөйлиләр. 11148 Аларда тәңкә акча сугу юк; сусар тиресе акча урынына йөри. 11149 Алар да тиз генә беленмиләр, хәтта күргәч тә авыру кеше аларны нинди дә булса ризыкка аллергия дип кабул итәргә мөмкин. 11150 Аларда төрле милләт спортсменнары чыгыш ясарга атлыгып тора. 11151 Аларда туган җиргә, Идел-йортка дан җырлана. 11152 Аларда туган халкының гореф-гадәтләрен, туй йолаларын күрсәтергә омтылды. 11153 Аларда туй табынына башта пылау яисә итле дөге бәлеше (нугай бәлеше) куелган. 11154 Аларда «удельный» крестьяннар һәм лашманчылар яшәгән. 11155 Аларда үзләренең авыру булуына шик тә тумый. 11156 Аларда фотосинтез үтә. 11157 Аларда хокук саклау оешмаларының җинаятьчел мафия белән көрәшен ачып сала. 11158 Аларда һөнәрчелек, сәүдә, төзелеш эше алга киткән була. 11159 Аларда штаттагы хезмәткәрләр даими эш алып баралар. 11160 Аларда ядрәнең эзе акустик, оптик һәм берләштерелгән алымнар белән үлчәнә. 11161 Алар дәваханәләр белән мөдирлек итә, походларда гаскәрне озатып йөри һәм королләргә, принцларга эшли. 11162 Алар детерминизм мәсьәләсен ифрат җиңел чишәләр. 11163 Алар дәүләт белән икътисад арасында аралашучыга әверелә. 11164 Алар дәүләтне 9-ынчы гасырда ике герцоглык итеп оештыра. 11165 Алар дини йолаларны, гореф-гадәтләрне катгый тоту белән бергә, чит телләрне, музыка, Европа мәдәниятен дә өйрәнгәннәр. 11166 Алар дискның нерв җепселләре һәм тирә-яктагы челтәркатлау катламнарын квантлый һәм сәламәт халыктан алдан җыелган мәгълүмат нигезе белән нәтиҗәләргә статистик корреляция уздыра. 11167 Алар, ди ул, дөньяны танып белүдә акылны, фикерләүне түгел, бәлки балачактан килгән гадәтне беренчел итәләр. 11168 Алар дөнья чемпионатларында да, кышкы Олимпиадаларда да гел беренче урын яулый. 11169 Алар дүрткел, түгәрәк формасында, сигез кырлы, эспирәл сыман һәм тәбәнәк яки биек булалар. 11170 Алар дүрт стеналы кечкенә тар гына «мунча» булып тезелеп торалар. 11171 Алар егетләрне Айгалыш урманына алып кереп тукмый. 11172 Алар әдәбияткә дөньяга яңа караш та алып килә. 11173 Алар әдипнең аерым җыентыкларында һәм, барысы бергә тупланып, «Мәйдан» журналының махсус Рәшит Бәшәр иҗатына багышлап чыгарылган 2002 елгы 4 санында урын алганнар. 11174 Алар әйтүенчә, симерү белән авыручылар саны ярлы илләрдә аеруча тиз арта бара. 11175 Алар ел саен алмаша (иске мөгезләр төшә, урыннарында яңа мөгезләр үсә). 11176 Алар ел саен андагы авылларга, шәһәрләргә зур зыян салалар. 11177 Алар Ерак Көнчыгыштан Төркиядә сыену алган татарларның беренче гаилǝлǝреннǝн булалар. 11178 Алар әсәрләрен кибеткә үзләренең бәясе белән тәкъдим итә, сатуга чыкканда моңа кибетнең процентлары өстәлә. 11179 Алар әүвәл килгәндә берничә кеше булып килгәннәр. 11180 Алар еш кына бергә күзәтелә, шул рәвешчә, бер үзенчәлекнең табылуы табибка калганнарының да булу ихтималын искәртә. 11181 Алар еш кына бер төрдән торган киң урманнар тәшкил итә. 11182 Алар еш кына салкын азот белән суытыла. 11183 Алар еш электрик мотор схемаларында кулланыла һәм еш югары токларга чыдар өчен конструкцияләнгән була, шулай итеп, аларның физик яктан зур булырга тенденциясе бар. 11184 Алар җәмгыятьтәге тигезсезлекнең һәм көчле катламның изү сәбәпләрен ачарга омтыла. 11185 Алар җепне йорт хайваннары йоныннан яисә җитен һәм киндер сүсләрдән эрләгәннәр. 11186 Алар җәяү йөрмәскә тырыша, дәвалау гимнастикасыннан, башка адекват йөкләмәләрдән баш тарта, шулай итеп имплантатны вакытсыз тузудан саклыйбыз дип уйлый. 11187 Алар җир асты куышларында, буралап ясалган, яртылаш җиргә иңгән йортларда яисә агач куышларында гомер итәләр. 11188 Алар җирле Кариблар белән 1660-ынчы елда килешү төзегәннәр. 1663 елдан 1667 елга кадәр утрау өстеннән контроль Англиягә күчкән. 11189 Алар җирнең тирән катламнарыннан кабык катламына ярылу сызыклары буйлап магма үтеп кергәндә барлыкка килгәннәр. 11190 Алар җирнең хуҗалары булганнар. 11191 Алар "Җир су белән ябылган чакта да яшәгәннәр". 11192 Алар җырлагач, каравылчы дәвам итә: :Кайтмаганнарны өенә кертмим, :Бар, тиз кайтыгыз, тизрәк ятыгыз! 11193 Алар Зәй ягыннан килеп чыгып, Нөркәй аша ага торган Минзәлә елгасы буйлап килеп чыгалар. 11194 Алар зиратны яр буена ясаганнар. 11195 Алар зур халык, аларның шәһәре Болгар дип атала. 11196 Алар игенчелек, Элтын һәм баскынчак күлләреннән тоз чыгару белән шөгыльләнә. 11197 Алар идарә иткән вакыт эчендә гарәпләр африкалыларның күп кенә гадәтләрен дә үзләштерәләр, шул исәптән каһвә эчүне дә. 11198 Алар ике җенесле дә була алганнар. 11199 Алар ике зур төркемгә бүленә: 1) декларацияләр; 2) конвенцияләр (пактлар). 11200 Алар ике классны: Саркодлылар (грекча «саркос» — ит) һәм Камчылыларны тәшкил итәләр. 11201 Алар, икесе бергә тоташып, Чирмешән елгасына коялар. 11202 Алар икесе дә Казандагы Апанаев мәдрәсәсен тәмамлыйлар. 11203 Алар икесе “Су буйлап”, “Өй артында шомыртым”, “Дөм-дөм”, “Шөгер”, “Таң атканда” кебек бик күп кйләрнең беренче башкаручылары булалар. 11204 Алар икесе яшерен бер җиргә кереп, куркыныч киемнәр киенеп чыгып, балаларны тараталар. 11205 Алар икмәк белән сәүдә иткәннәр, Октябрь инкыйлабына кадәр танылган миллионерлар булганнар. 11206 Алар илнең якынча 1/4 мәйданын биләп тора һәм күбесенчә тауларда сакланып калганнар. 11207 Алар имплантатларның эшләвенә карата адекват мөнәсәбәт булдыруга, йокыны нормальләштерүгә, характерлы тайпылышларны төзәтүгә, куркуны, шөбһәләнүне җиңүгә, шәхси ресурсларны мобилизацияләүгә юнәлтелә. 11208 Алар инде грекларның корабльләре янына ук килеп җитеп, аларга ут төртү белән куркытсалар да, Ахилл, барлык үтенүләргә дә карамастан, Агамемнонга ачу саклап, аңа булышырга теләмәгән. 11209 Алар инде моннан биш ел элекке кебек беркатлы түгел. 11210 Алар иң мөһим сәяси текстларны халыкка җиткерү чарасы булып хезмәт иткән. 11211 Алар ирләрен мәктәпнең матди җитешсезлекләрен бетерүдә катнашырга мәҗбүр итәләр. 11212 Алар — иртә карбонда барлыкка килгән гаять борынгы үсемлекләр классы. 11213 Алар иртә таңнан Невилл өенә юнәләләр. 11214 Алар исемнәре мәгълүм дәрәҗәдә авылның тарихын һәм көнкүрешен чагылдыралар. 11215 Алар — исемнәрнең берлек һәм күплек саннары өчен уртак кушымчалар. 11216 Алар иске һәм яңа эмиграцияны чагылдыра. 11217 Алар испаннарны тар-мар итәләр. 11218 Алар, Йәсрибкә (Мәдинәгә) кайткач, якташларын исламга чакырырга һәм бер елдан соң яңадан пәйгамбәр белән очрашырга сүз куешалар. 11219 Алар Кавказга Русиянең төрле төбәкләреннән килгән. 11220 Алар – Казанда « Мөхәммәдия », Оренбургта « Хөсәения », Уфада « Галия », Әгерҗе төбәгендә Иж-Бубый мәдрәсәләре. 11221 Алар Казан каласы янындагы Каравайдан, Иван Грозный Казанны алгач, качып киткәннәр. 11222 Алар Казан тирәсендәге мөселман Кызыл Армия частьларында концертлар куялар. 11223 Алар, кайбер үсемлекләрнең тамырларына урна­шып, туфрактагы һавадан газсыман азотны үзләштерергә сәләтле һәм, шул рәвешле, бу үсемлекне тереклек эшчәнлеге өчен кирәкле азот белән тәэмин итә. 11224 Алар кайчандыр Гребен авылында яшәгән. 11225 Алар – катнаш халыклар яшәгән район үзәгенең лицей, гимназиясе, Әләгәз авылы мәктәпләре. 11226 Алар катнашында музейда «Дуровлар шәҗәрәсе. 11227 Алар каһвә бөртекләрен сытып һәм сөт яки атлан май белән болгатып кулланалар. 11228 Алар кемнәр фидасы?. 11229 Алар «кәрзиннең» иң кырыенда урнаша һәм үзенә күрә бер такыя сыман булып тора. 11230 Алар кешедә һәм хайваннарда үпкә ялкынсынуы, туберкулез, аппендицит, сальмонеллёз, чума, ваба һ. б. шундый авырулар китереп чыгара. 11231 Алар кешеләргә янамыйлар. 11232 Алар кешеләрнең тынычлыкка һәм солыхка омтылышларына нигезләнгәннәр һәм 1965 елда Венада Кызыл Хач һәм Кызыл Ярымайның XX Халыкара Конференциясендә игълан ителгәннәр. 11233 Алар кеше организмыннан тыш бик тиз үләләр. 56 °С ка кадәр җылытканда, киптергәндә, кояш нурлары, төрле антисептик препаратлар тәэсирендә алар бик тиз юкка чыгалар. 11234 Алар кеше тәнендә яши һәм аның каны белән туена. 11235 Алар килгәндә монда 4-5 гаилә марилар яшәгән. 11236 Алар килеп утырган җирне арендага алу турында Тырнаклы волосте биләмә башлыклары белән 1760 елның 3 февралендә төзелгән килешүгә кул куялар. 11237 Алар: Кинҗә Арсланов (Пугач патшаның штаб начальнигы), Юлай Азналин ("Азналин" фамилиясен урыслар биргән. 11238 Алар, киң таралып, урта полосаның төньяк урманнарыннан алып тропикларга кадәр очрыйлар, төрле тирәлектә — чүлләрдән башлап сазлыкта да үсәләр. 11239 Алар китапханәдә һәр басманың үз «оясы»-координаты булсын өчен кирәк. 11240 Алар киткәч, болай да ач биш ятим баладан гына торган гаиләгә кызамык дигән авыру кереп, Фәнзаманның эне-сеңелләрен бер-бер артлы якты дөньядан алып китә. 11241 Алар көнбатыш яр буендагы кайбер урыннарны — танылган кол базарларын гына белгәннәр, анда, пыяла муенсаларга һәм башка шундый юк-барга алмаштырып, коллар сатып алырга мөмкин булган. 11242 Алар көндез дә, төнлә дә һава катлавының һәр почмагын гаҗәеп зур төгәллек белән айкап чыгалар, нәтиҗәдә һава стерильгә әйләнә. 11243 Алар конденсаторның ике өслеге арасындагы изоляцияләүче матдәнең конденсаторның электр сыешлыгы зурлыгында мөһим урын алып торганны ачыклыйлар. 11244 Алар көнчыгышкарак китеп, шул ук “Имән елгасы” буенда урнашалар һәм яңа авылга нигез салалар. 11245 Алар көры җиргә ыргыла һәм үз юлында өчраган бар нәрсәне җимереп бара. 11246 Алар күбесенчә көньяктан төньякка таба ага. 11247 Алар Күгәрчен авылына килеп җитәләр һәм тегермәнле авылга барырга юл сорашалар. 11248 Алар күзгә күренмәү сәбәпле кешенең игътибарын җәлеп итмиләр. 11249 Алар күзәнәкләрдә күкерт тупларга сәләтле, күкерт чыганаклары барлыкка килү шушы бактерияләр эшчәнлегенә бәйле. 11250 Алар күккә, тауларга, суга, изге агач - каенга табынганнар. 11251 Алар кул астында Хәсән Фәтхетдинов белән бергә Мәүгыйзә Әхмәҗанова, Асыл Мозаффарова, Хәдичә Нәбиуллиналар балаларга белем бирәләр. 11252 Алар кул астында Хәсән Фәтхетдинов белән бергә Мәүгыйзә Әхмәҗанова, Асыл Мозаффарова, Хәдичә Нәбиуллиналар балаларга белем бирәләр. 1941 елда Хәсән Фәтхетдинов шушы мәктәпнең директоры итеп билгеләнә. 11253 Алар кул тотышып «капка» ясап тора. 11254 Алар күп еллар дәвамында тупланган яхшы (уңай) гадәтләр кагыйдәләрен аңлаталар, кешеләргә теләсә-кайсы ситуациядә үзләрен ышанычлы тотарга ярдәм итәләр. 11255 Алар күп очракта чит илләрдәге охшашларын узып китә. 1960 елда ярым-үткүргеч базасында Урал 11 һәм Урал 14 ясала башлый. 11256 Алар күп тапкыр кино, мультипликацияләр, аудиопьессалар, театраль сәхнә, санак уеннары өчен адапцияләнгән. 11257 Алар күп төрле: биек һәм баһадир агачлардан алып кечкенә куак фор- масындагылары да, хәтта пальма- лианалар да бар. 11258 Алар күпчелектә Шеңҗан-Уйгыр автономияле районында яшиләр. 11259 Алар — күпьеллык, сирәгрәк берьеллык үләнчел үсемлекләр, ярымкуак, кайчак зур булмаган агачлар да. 11260 Алар күрше култыкны шулай атаганнар да - "Venezuela", бу испанчадан "кечкенә Венеция" дигәнне аңлата. 11261 Алар күчеп киткәч, бушаган киңлекләрдә урыс хөкүмәте казахларның Кече урдасын чакырып китерә. 11262 Алар күчмә хәят алып барганнар, тупи-гуарани кабиләсе генә утрак яшәгән. 11263 Алар кыйммәтрәк йөри. 11264 Алар кырларын, бакчаларын суны үткәрми торган буалар – белән чолгап алганнар. 11265 Алар кыскача иман нигезләрендә язылган. 11266 Алар кышка азык әзерләмиләр. 11267 Алар кяферләрнең һәр гаскәренә каршы, күпме булуына карамастан, сугышка чыгалар һәм җиңәләр. 11268 Алар лирик образлар белән, нечкә хисләр белән, тапкыр һәм мут-шаян гыйбарәләр белән сугарылган. 11269 Алар Маҗар авылы җәмгыятенә кергәннәр. 11270 Алар Македонияның көньяк-көнбатыш өлешендә Албания белән чиктә урнашкан. 11271 Алар малны үзләре баер өчен генә түгел, башкалар да шундый ук мөмкинлекләргә ирешә алсын дигән максаттан чыгып, ул миллионнарның байтак өлешен халык ихтыяҗын канәгатьләндерү өчен тотуларында. 11272 Алар Масловка һәм күрше волостьтагы восстаниеләрне бастыруда зур активлык күрсәттеләр», — дип әйтелә. 11273 Алар матбугат, радио, телевидение белән бәйләнештә торып, матбугат алар тәкъдим иткән вариантны баса торган була. 11274 Алар, матдәләр алмашы нәтиҗәсендә, янучан метан газын бүлеп чыгаралар. 11275 Алар махсус батынкыларда — пикнидияләрдә барлыкка киләләр. 11276 Алар, мәдрәсә каршында һәвәскәр драма түгәрәге оештырып, тирә-як авылларда спектакльләр куеп йөри башлыйлар. 11277 Алар мәктәптә укучылар белән очрашалар. 11278 Алар, мәсәлән, түбәндәгеләр: «дөньяның яратылуы», «аллалыкның өч алладан торуы», «кешенең тәүге гөнаһы» һ. б.). 11279 Алар монголлар династиясенең хәкимлегенә чик куялар. 11280 Алар монда б.э.к 4нче гасырда килеп урнашып Калос Лименга нигез салалар. 11281 Алар монда нидер яшерелгәнен аңлыйлар. 11282 Алар монда хәзерге Көньяк-Көнчыгыш Азиядән килделәр. 11283 Алар морзаларны куганнар һәм иске зират урынына килеп утырганнар. 11284 Алар, Мөхәммәд саләллаһу галәйхи үәссәләмнең варисы итеп, Гали ибн Әбу Талибны һәм аның төп тармак буенча нәселен генә таныйлар (кайсы нәсел, төп икәнлеге турында бәхәсләр бара). 11285 Алар музыка мәктәпләрендә, урта махсус һәм югары уку йортларында укытучы булып эшли, иҗат оешмалары белән җитәкчелек итә, театр һәм филармония артисты һәм ялгыз башкаручы буларак иҗат итә. 11286 Алар мүкләр һәм чәчәкле үсемлекләр белән конкуренциягә чыдамсыз. 11287 Алар мулла-мөәзиннәрнең өенә барып, абыстайлардан сабак алганнар. 11288 Алар Нариман һәм Идел буе районнарында, 3 татар һәм 21 катнаш авылда күпләп яши. 11289 Алар нейтрон йолдызлар берләшү, үтә яңа йолдызлар коллапсы нәтиҗәсендә хасил булган гамма-чайпалу механизмында мөһим роль уйный. 11290 Алар нерв очлары белән чорналган күзәнәкләр төркеменнән тора. 11291 Алар, нигездә, игенчелек һәм малчылык белән шөгыльләнә. 11292 Алар, нигездә, Ислам пәйгамбәрләре, диндәге мәшһүр шәхесләр турында. 11293 Алар, нигездә, ыстрафа ахырындагы рифмаларның соңгы хәрефләренә карап, әлифба тәртибендә урнаштырылганнар. 11294 Алар нигезендә 1916 елда хатын-кыз өчен Политехник институт ачыла. 11295 Алар нинди генә юллар белән булса да җиңү яуларга омтылучы хәрби партияне җитәклиләр. 11296 Алар ниндидер уңышлыкка ирешсәләр дә, австро-маҗар фронтының сул канатында хәл начараеп китә. 11297 Аларны 1930 елда Казан сәнгать укуханәсеннән музейга тапшырганнар. 11298 Аларны 2002 елгы исәптә аерым халык итеп язалар. 11299 Аларны авыл халкы карап, чистартып тора. 11300 Аларны арийлар дип атыйлар. 11301 Аларны аскы яулык-чәчкаплар өстеннән ябынганнар яки бәйләгәннәр. 11302 Аларны балалар урыс авылларына барып бирәләр. 11303 Аларны бастырып чыгару белән соңрак Жужа Какук (Zsuzsa Kakuk) ханым шөгыльләнә. 11304 Аларны Башкортстанның һәм Татарстанның күренекле сәнгать әһелләре башкара. 11305 Аларны, беркемгә дә ошатмыйча, оригинал итеп башкаралар. 11306 Аларны берничә йөз сыйныфка һәм егерме типка бүләләр Большая энциклопедия животных. 11307 Аларны Болак аръягындагы Кораеш бистәсе янына куып чыгарылар. 11308 Аларны бөтен дөньяда «Моабит дәфтәрләре» дигән исем белән беләләр. 11309 Аларны гадәттә балалар күмәк шөгыль вакытында берәрсе хәрәмләшсә кулланалар. 11310 Аларны Дүртөйледән Сәхипзадә Мәкъсүтов ћәм Борайдан Шәрәфетдин Хәмитов җитәкли. 11311 Аларны «Әл-мәҗәллә әл-җәдидә» журналында аның мөхәрире Сәләмә Муса нәшер итә. 11312 Аларны җыеп, өйрәнеп, ул онытылып барган күпсанлы йолаларга яңа сулыш өрде, фольклор коллективлары, халык ансамбльләре өчен кулланма әсбаплар төзеде. 11313 Аларны зоология (грекча «зоон»— хайван һәм «логос» — фән; тәгълимат) фәне өйрәнә. 11314 Аларны иләнгән сарык яки төлке тиресеннән тукыма белән тышлап эшләгән­нәр. 11315 Аларны иреккә җибәрү өчен Монголиядә яраклы урын табу бурычы алга килеп баса. 11316 Аларны йорт хуҗалары һәм яшьләр алмаштыра. 11317 Аларны казанлылар дип тә атап йөртәләр. 11318 Аларны кечкенә генә телескоп аша күренеп була. 11319 Аларны контрреволюцион оешма төзүдә гаеплиләр. 8 ай буена барган тикшерү көрчеккә терәлә. 11320 Аларны куллану (һәм зарар күрү) алдыннан торгызырга була, моның өчен эш көчәнешен әкренләп куялар, бу еш кына искергән вакуум көпшә җиһазларында 30 минут вакыт эчендә, алмаш ток “туклануын” җайлаштыру өчен алмаш трансформатор кулланып, эшләнә. 11321 Аларны кунакханәләрдә, сәүдә кибетләрендә ябыштырганнар, ә ярминкәләр вакытында, хәтта балконнардан очырганнар. 11322 Аларны күреп, башкалар да күчеп килгән. 11323 Аларны махсус гидроваклагычларда тураклаганнар, чистартканнар һәм тегермәндә иләгәннәр. 11324 Аларны махсус төзелгән плантация корылмаларында үрчетәләр. 11325 Аларны мәдрәсә шәкертләре өйрәнгән. 11326 Аларның 14 процент җитештерү һәм авыл хуҗалыгы эшчәнлеге, 9 процент көнкүреш һәм коммуналь хезмәтләр, 77 процент сәүдә һәм җәмәгать туклануы өлкәсендә эшли. 11327 Аларның агуыннан дарулар ясыйлар. 11328 Аларның арасында 14 британ диңгез арты җире һәм өч Таҗ җире. 11329 Аларның арасында булган Госман бәйлеге (ягъни округы) Госман империясенең нигезе булачак. 11330 Аларның арасында иң күренеклесе — ланцетниклар. 11331 Аларның арасында иң мөһим урында торган басмачылык һәм татар телендә басылган православ китапларны тарату һәм башка төрки телләрдә. 11332 Аларның байрагында «Азатлык, тигезлек, туганлык» дип язылган булган, ирек китерүче француз солдатлары «Марсельеза"ны җырлый торган булганнар яуга кергәндә, ә русиянекеләр (шул ук вакытта аларның союздашлары да) — «Боже царя храни"ны. 11333 Аларның барлыкка килүе өске су массалары температурасының түбән һәм тозлылыгының чагыштырмача аз булуы белән бәйләнгән. 11334 Аларның барсы да Ырынбур уку округының шәһәр училищеларына укытучылар итеп тәгаенләнә. 11335 Аларның барсын да үтергәннәр. 11336 Аларның барысы да диярлек профессиональ һәм халык театрлары сәхнәләрендә уйналалар. 11337 Аларның барысы да заман кешесенә, аның хезмәт процессындагы бай эчке дөньясын ачуга багышланган. 11338 Аларның барысы да озынча формада һәм артык тирән түгел. 11339 Аларның барысы да татар телендә язылган. 11340 Аларның барысында да башкорт теленә генә хас, татар теленә хас түгел сөйләм үзенчәлекләре юк. 11341 Аларның барысын да диярлек күрше Чиләбе өлкәсе эшкуарлары рәхәтләнеп файдалана. 11342 Аларның барысының атамасында algoritmi яки algorismi булган. 11343 Аларның беренчесе – онтологик критерий. 11344 Аларның бересе һәлак булган сугышчыларының тол хатыннарына багышланган. 11345 Аларның берәүләре Сталин лагерьларында корбан була, ә икенчеләре авылдан читкә китәргә мәҗбүр була. 11346 Аларның берничәсен җиңенә тыгып өенә алып кайткач, гаиләсе аны Әбу Һөрәйрә («мәче хуҗасы») дип йөртә башлый. 11347 Аларның берсе дә татар телендә фильмнар күрсәтми, ләкин кайбер вакытларда махсус проектлар вакытында татар фильмнарын күрсәтү дә каралган. 11348 Аларның берсе Муллагол дигән кеше. 11349 Аларның берсе — Рим империясенең дәүләт учреждениеләре, икенчесе — чиркәү. 11350 Аларның берсе “Скверхед” дип атала. 11351 Аларның берсе — “Эшче сыйныфны азат итү өчен көрәш союзы” — 1896 елда Ю. Мартов (Цедербаум) белән В. Ульянов (Ленин) җитәкчелегендә оештырыла. 11352 Аларның бәяләре чагыштырмача кыйбат, ләкин дротиклар мишеньгә эләгеп кире төшү проценты бик аз. 11353 Аларның биеклеге – 2,7 миллиметр, бу берсе өстенә берсе куелган ике совет биштиенлекләре биеклегеннән дә артык түгел. 11354 Аларның бик күбесе дөньяда иң зур чыганаклардан санала. 11355 Аларның биш баласы туган, ләкин өчесе балачакта корсак тифеннән үлә. 11356 Аларның борынгы заманда иң билгеле булганнары Беотия белән Аттика. 11357 Аларның бөтенесе диярлек шигърилеге, гадилеге, акыллы һәм бераз хәйләкәр булулары белән аерылып торалар. 11358 Ал арның буе уртача 180—200 см, гаҗәеп зифа һәм сылу гәүдәлеләр. 11359 Аларның бу фән өлкәсендә күрсәткән зур хезмәтләре итеп латинча анатомия терминологиясен барлыкка китерүне санарга була. 11360 Аларның бу эшләре диннән чыгу (риддә) дип карала. 11361 Аларның гади, кырыс Һәм горур сүзләре: Артекчы булган бүген, Артекчы булган бүген – Артекчы ул мәңге! 11362 Аларның гаиләсе башта Тулбай авылына, аннары Саба урман хуҗалыгы поселогына күченә, Фасил кечкенәдән гармунда уйнарга өйрәнә. 11363 Аларның гаиләсендә бер кыз һәм өч ул туа. 11364 Аларның гаиләсендә биш бала була. 11365 Аларның гаиләсендә җиде бала яхшы тәрбия алып үсә. 11366 Аларның гаиләсенең үз җирләре булмаганлыктан, алар камыт тегү белән шөгыльләнеп, вакытлы эшкә ялланып көн күргән. 11367 Аларның гәүдәсенең бер буынтыгында икешәр сулышлык тишемнәре була. 11368 Аларның гигантлары туа. 11369 Аларның гомуми исеме — «Органон». 11370 Аларның гомуми саны ярты йөзгә якың. 11371 Аларның да бер кадәресе далада калган, икенче өлеше исә, көньяк Уралга таба юлын дәвам иттергән. 11372 Аларның да маңгай турысын, кайвакытларда түбәсен дә энҗе-тәңкәләр белән бизәгәннәр. 11373 Аларның даны ил һәм дөнья күләмендә дә билгеле. 11374 Аларның дәвамчылары бүген дә авылда яши әле. 11375 Аларның дәүләтләре көнчыгышта Кытай белән, көнбатышта Византия белән чиктәш була. 11376 Аларның әйләнә вакыты 64 ел тәшкил итә. 11377 Аларның Әстерхан губернасына күпләп күченүләре 17 йөз - 20 йөз башына туры килә. 11378 Аларның әтиләре — Нургали Миңнехан улы Миңнеханов ( 1930 — 2001 ) — урманчылык белгече, Татарстанның һәм Русиянең атказанган урманчысы. 11379 Аларның җидесе төгәл даталы бәйрәмнәр: 1 һәм 2 январь, 1 февраль, 12 март, 1 май, 2 ноябрь һәм 25 декабрь. 11380 Аларның җиңүчесе Октавиан Август принципат системасы нигезләрен формалаштыра һәм Юлий-Клавдийлар нәселен нигезли. 11381 Аларның зираты да аерым булган. 11382 Аларның зур күпчелеге шушында төпләнеп, гаилә корып, йорт төзеп, авылын ямьләп яшәүгә өстенлек бирә. 11383 Аларның зур өлешен катыргы, газета, журнал тәшкил итә. 11384 Аларның зур өлеше Төньяк Америкада урнашачак. 11385 Аларның икесе: Жак-Ив Кусто һәм аббат Пьер – төп французлар. 11386 Аларның ике улы үсә. 11387 Аларның иң зурлары Урта Греция ярлары буенда—Эвбея, Кече Азиянең көнбатыш ярлары янында — Лесбос, Хиос, Самос, Родос һәм Эгей диңгезенең көньягында Крит утравы. 11388 Аларның иң зурысы Әнгам була. 11389 Аларның иң зурысы Көләгеш күле. 11390 Аларның иң танылганнары: Solaris, HP-UX һәм AIX. 11391 Аларның иң танылу алганы – 976—1011 елларда Фирдәүси язганы. 11392 Аларның иң эреләре: Ласифий, Омалос һәм Нида яссытаулыклары. 11393 Аларның ин эресе: ООО «Енисейский ЦБК», ОАО «Лесосибирский ЛДК», ООО «Енисейлесозавод», ЗАО «Новоенисейский ЛХК», ООО «ДОК Енисей», ООО «Канский ЛДК» һ. б. Химия сәнәгате * Әчинск нефть эшкәртү заводы - бензин һәм нефтепродуктлар җитештерә. 11394 Аларның "ирекле" һәм тормыш итү өчен бик җайлы булган Саровны Русиянең башка шәһәрчекләре белән тигезлисе килми. 11395 Аларның исемнәре леканора, лецидея, биатора лишайниклары исемнәреннән алынган. 11396 Аларның кайберләре дүртәр-бишәр, хәтта алты мәртәбә басылганнар. 11397 Аларның кайберләре кешедә бөтенләй юк һәм кайбер җәнлекләрдә генә очрый. 11398 Аларның кайберләрен бик борынгы заманнарда ук әзерләгәннәр. 11399 Аларның кайберләрендә Казан хан­лыгының беренче чорларында ук куелган кабер ташлары. 11400 Аларның кай­бер­л­әренең иҗади мирасы башкорт әдәбияты тарихында да урын алган. 11401 Аларның кайберләре рудиментар интеллект күрсәтү өчен электрон челтәрләр кулланган машиналар төзегәннәр, мәсәлән, W. Grey Walter-ның ташбакалары һәм John Hopkins-ның җанвары. 11402 Аларның кайберләре шулай ук антик дөньядан бирле яшәп килгәннәр. 11403 Аларның кайбер төрләрен ашханә сортлары буларак үстерәләр, икенчеләрен май алу өчен кулланалар. 11404 Аларның кайчан һәм кем тарафыннан салынуларын, сипләтеп, тазартып торылу вакытларын һәм кемнәрнең имам булып торганлыкларын тәфсилләп сурәтли. 11405 Аларның карындагы яралгыга, ә аннары балага зарарлы тәэсир итүе билгеле булды. 11406 Аларның кеше һәм имезүче хайваннар бөеренә бик тә охшаган бөер бар. 11407 Аларның кием-салымы мөселманнарныкы кебек үк; зиратлары да нәкъ мөселманнардагыча. 11408 Аларның килеп чыгышын XIV гасырга бәйлиләр. 11409 Аларның киңлеге 700 км кадәр җитәләр. 11410 Аларның китүе мөһаҗирләр арасында зур шау-шу куптара, М. Цветаевага кырын караучылар күбәя. 11411 Аларның көнчыгышта урнашканы иң олы улына, Җүчи ханга бирелә. 11412 Аларнын күбесе 1930 — 1937 елларда Донбасста (ул чакта Сталино шәһәрендә) татар шахтерлары өчен чыгып килгән «Пролетар» газетасында дөнья күргән. 11413 Аларның күбесе диңгезләрдә яши. 11414 Аларның күбесе әле бүген дә остазларының эшен уңышлы дәвам итә. 11415 Аларның күбесе район үзәгендә (9742 кеше) һәм Биләрдә (2179 кеше) тупланган. 11416 Аларның күбесе хәзер я ассимиляциягә бирешеп, руслар арасында «эреп» юкка чыккан, я төрлесе-төрле якка таралып беткән. 11417 Аларның күбәю органнары форма буенча чәчкәләргә охшаш була, көчле төсле дә булганнардыримөгаен. 11418 Аларның күпләре яңа гаиләләр белән вәкилләнгән. 11419 Аларның күпчелеге 1970 елларның башында язылган, ләкин берничәсе генә сәхнәләштерелгән. 11420 Аларның күпчелеге диярлек студентлар. 11421 Аларның күпчелек өлеше ислам дине тота, авылларында мәчет һәм мәктәпләре, мөәзиннәре һәм имамнары бар. 11422 Аларның кыенкаурыйлы яфраклары, озынайган капчыкчыгы тышында тузанлык органнары, гөмбәдәй дисклар тышында орлыктоткан органнары булган. 11423 Аларның кызлары Гайшә, Нурсафа Коръән укып, хатын-кызлар арасында дин сабаклары өйрәткән. 11424 Аларның кырыс шартларга чыдамлыгы, массакүләм үрчүе, үрчү берәмлекләренең таралу сәләте шулай ук лишайник таралышына булыша. 11425 Аларның мифларында Меркурий греклардагы Гермеска тәңгәл килгән. 11426 Аларның миһербанлы хезмәте аша татар халкы музыка аренасында үз урынын тапты. 11427 Аларның молекуляр массалары күпме азрак булса, алар шулкадәр җиңелрәк (сидек белән) чыгарыла. 11428 Аларның нинди булуын аңлау яңарыш тарафдарларына һәм дөньяның алдынгы илләр лидерларына үз эшләрен нәтиҗәлерәк ясарга ярдәм итәр. 11429 Аларның өлеше 16-17% тәшкил итә. 11430 Аларның өлкәннәре иңде буй җиткән, өйләнгән булса да, барысы да бергә яшиләр, уртак хуҗалык алып баралар. 11431 Аларның оныклары патша сан алулары вакытында йомышлы татарлар яки мишәрләр итеп теркәләләр. 11432 Аларның организмында да үзгәрешләр башлануы ихтимал. 11433 Аларның өске киемнәре терсәктән кулларын капламаска тиеш, балдаклар, йөзекләр кию, терсәкләргә бинтлар бәйләү тыела. 11434 Аларның патшалыгы б.э.к. II-I гасырларда яши. 11435 Аларның саннары берләштерү сәясәтенә күрә даими кыскартыла, 2010 ел башына Финляндиядә 342 коммуна булды. 11436 Аларның саны 135тән арта. 11437 Аларның саны берничә дистәгә җитә. 11438 Аларның саны ике йөзгә якын. 11439 Аларның сигезе Татарстанда, берсе Башкортстанда табылган. 11440 Аларның скелеты тулаем яки өлешчә кылчыкка әйләнгән. 11441 Аларның сурәтләренә табынганнар, һәм аларга ярар өчен, ашатуны иммитацияләгәннәр. 11442 Аларның тарихи ватаны - Идел елгасына кушыла торган Ука елгасы бассейнына урнашкан Мишәр крае. 11443 Аларның Татарстан, Русия спорты тарихына кереп калганнары байтак. 11444 Аларның татарча һәм русча дөрес язылышлары, генезис (кайсы тел сүзе булулары) күрсәтелгән, лексик мәгънәләре һәм этимологияләре аңлатылган. 11445 Аларның тәне гадәттә күп төшле күзәнәкләрдән торган, нык үсеп тармакланган мицелийдан гыйбарәт. 11446 Аларның тән төсе башка күп кенә негроидларга караганда аксылрак, иреннәре юка, киң борынлы, базык гәүдәлеләр. 11447 Аларның тикшеренү такымы психологик тәҗрибәләрнең нәтиҗәләрен кешеләр мәсьәлә чишү өчен техниканың моделен төзи торган программаларны эшләп чыгару өчен кулланганнар. 11448 Аларның тирәнлеге - 1,5 метр, киңлеге 4-5 метр була. 11449 Аларның тирән мәгънәле җырлары да мәңге бетмәсләр кебек. 11450 Аларның төгәл саны билгеле түгел, алай да 80 меңнән алып 100 меңгә кадәр булырга мөмкин дип исәплиләр (кайбер белешмәләргә караганда, Төркиядә бик күп Кырым татары тора. 11451 Аларның төзелеше суда яшәгәне турында әйтә. 11452 Аларның төп бурычлары христиан дөньясын Испаниядәге маврлар һөҗүменнән саклау була. 11453 Аларның төп кәсепләре терлекчелек булган. 11454 Аларның төп кулланышы турыпочмаклы электр импульсын тапшыруда (максималь текә фронт һәм киселеш (срез), чагыштырмача даими амплитуда). 11455 Аларның төп максатлары – бетеп баручы үсемлекләрне һәм хайваннарны барлау. 11456 Аларның төп массасы аксымнар синтезына китә, ә аксымнар үсеш процессында организмның аксым массасын арттыруга, тереклек эшчәнлеге нәтиҗәсендә сарыф ителгәннәрен яңартуга тотыла. 11457 Аларның төп хасияте — ярсынучанлык һәм кыскаручанлык. 11458 Аларның төп чыганаклары кыйтганың төньягында ята. 11459 Аларның төрле төрләре азыкка үтеп, үзендә барган матдәләр алмашы нәтиҗәсендә, кеше өчен агулы матдәләр бүлеп чыгара һәм азыкны боза. 11460 Аларның туйлары 1916 елның 22 мартында Уорик исемле инглиз шәһәрендә үтә. 11461 Аларның туклыклы матдәләргә бай күзәнәкләре, гөмбәлекнең төп өлеше үлгәндә дә, гөмбәгә уңайсыз шартларны уздырып җибәрергә мөмкинлек бирә. 11462 Аларның туры юнәлештә көчәнеш төшүе p-n узулы диодларныкыннан түбәнрәк. 11463 Аларның туры юнәлештә көчәнеш төшүләре мА тирәсе ток булганда, 0,15 В – тан 0,45 В – ка кадәр дәрәҗәләр ала, бу аларны көчәнеш фиксациясендә файдалы итә һәм транзисторны “туендыру”дан саклый. 11464 Аларның үзенчәлеге алар реклама блокларына бүленгән була. 11465 Аларның үзенчәлеге - кеше күңеленә тирән тәэсир итү, хисләргә йогынты ясау. 11466 Аларның үзенчәлеге халык тормышының иҗтимагый, икътисадый, табигый шартларына, аның этник тарихына бәйле. 11467 Аларның үз канун чыгару һәм административ аппаратлары бар. 11468 Аларның үзләре — зуррак, ә туклыклы матдәләре азрак була; лайлалы төргечләр барлыкка килми, колонияле һәм җепсыман төрләр аерым күзәнәкләргә таркала. 11469 Аларның ук шәхси тәкъдиме белән 1983 елда Татарстан китап нәшриятында «Тәрәзәдә утлар» дип исемләнгән беренче шигырь һәм поэмалар җыентыгы басыла. 11470 Аларның уртаклыгы – гамәл нәтиҗәләре (продукт яки хезмәтләр) белән алмашу. 11471 Аларның уртак ноктасы исә орыну ноктасы дип атала. 11472 Аларның үсү һәм чәчәк ату чоры 12 нче гасырга һәм 13 нче гасыр башларына туры килә. 11473 Аларның үсү һәм чәчәк ату чоры 12нче гасырга һәм 13нче гасыр башла­рына туры килә. 11474 Аларның фикеренчә Азия белән Аурупа арасын Эгей һәм Кара диңгезләр аердылар. 11475 Аларның характеристикалары шундый булу сәбәпле, алар еш космос техникасында кулланалар. 11476 Аларның хезмәтләре белән таныш булмаган Галуа үзбаш шул фикергә килә, радикалларда чишелә торган тизгезләмәләрнең шул дәрәҗәсе өчен кирәкле шартларны да күрсәтә. 11477 Аларның хәле Казандагы театрларга караганда авыррак. 11478 Аларның һәрберсе билгеле бер төс белән билгеләнә. 11479 Аларның һәрберсе эк¬ранда «үз» нокталарын гына — я кызыл, я зәңгәр, я яшел нокталарны гына «яктырта». 11480 Аларның һәр икесен кәфенләп, җеназа укып, Канзафар соңгы юлга озата. 11481 Аларның һәркайсы берничә музыка уен коралында уйный белә, һөнәри дәрәҗәдә җырлый. 11482 Аларның хуҗалары — төрле умырткасыз һәм умырткалы хайваннар. 11483 Аларның шәһәр исеме алу датасы төгәл билгеле түгел. 11484 Аларның шулай ук финанс-кредитлау өлкәсендә өлешләре зур була. 11485 Аларның эзе XVII гасыр урталарына, Михаил Фёдорович Романов патшалык иткән ( 1613 1645 ) заманга хәтле югалмый. 11486 Аларның экспорты дәүләткә тулаем җыемнарның 90% күләмендә байлык бирә. 11487 Аларның элекке утырган урыннары Морат сазы, Ямин сазы, Әлмәмәт елгасы дип аталып, тарихи исемнәр булып калалар. 11488 Аларның эше 50-нче еллардагы элеккеге кибернетика тикшеренүчеләрнең символик булмаган карашларын торгызган һәм ЯИ-та идарә теориясен куллануны яңадан керткән. 11489 Аларның эшен архитекторлар Бенедикт (Benedykt), Флоретчик (Floretczyk), Бартоломео Береччи (Bartolomeo Berecci) дәвам итә. 11490 Аларның юкка чыгуы дала җирләрен игеннәр өчен үзләштерү сәбәпле булган дип исәпләнелә. 11491 Аларның яраткан эчемлекләре дә “шоколад” була. 11492 Аларның яртысыннан күбесе сугыш яланнарында ятып калган. 11493 Аларның яртысы чит җирләрдә ятып калган. 11494 Аларның яшьләре 8 дән 13 кә кадәр булган. 11495 Аларны оештыру, Алманиянең совет оккупация зонасында үткәрелгән җир реформасының төп һәм мәҗбүри гамәлләреннән берсе буларак, 1952 елда башлана һәм 1960 елда тәмамлана. 11496 Аларны оештыручы як, гадәттә, үзенең милли мирасына таянып уйлап чыгара. 11497 Аларны озын, күптешле борыны белән тоткан *җыелган канатларга нигезләнеп, арттагы очлыкларда йөри алганнар. 11498 Аларны өйнең стеналарына элгәннәр, ә материал булып папирус яки таш кулланылган. 11499 Аларны өч төркемгә бүлеп карарга була: баш, муен-күкрәк һәм кулга бәйле бизәнү әйберләре. 11500 Аларны өч төркемгә бүлә: тере булмаган материя турындагы фәннәр; тере материя турындагы һәм кешенең фикерләве турындагы фәннәр. 11501 Аларны прото-панк дип атыйлар. 11502 Аларны соңрак интеграль схемалар (чиплар) дип атыйлар. 11503 Аларны тагын түбәндәге принциплар белән дә тулыландырып булыр иде. 11504 Аларны тәмамлагач укытучы булып эшли. 11505 Аларны теремгә охшатып эшләнгән түбәләреннән, бизәлештә мул кулланылган үсемлек орнаменты бизәкләреннән, бинаның фасадыннан чыгып торучы тимер -чуеннан коелган челтәрләреннән танырга була. 11506 Аларны төрле тональлекләргә көйләде һәм төрле уен коралларына кушылып уйнарлык итеп камилләштерә барды. 11507 Аларны төрле төстәге җептән яки тукымадан ясаганнар. 11508 Аларны түли алмаганнарның терлеген, барлы-юклы игенен, актык мендәрен, самавырын тартып алалар. 11509 Аларны үз чиратында хлор известе, күкерт кислотасы белән эшкәртәләр. 11510 Аларны ул фәкать 20 яшендә генә тапшыра ала. 11511 Аларны формаларына һәм бизәү алымнарына карап төрле вариантларга бүләргә була: тар һәм киң, чокып, бөтереп, бөртекләп, оялап эшләнгән һ.б. Оялы беләзекләр өчен фирүзә, якут, то­паз, ахак кебек чын ташлар яки төсле пыялалар кулланылган. 11512 Аларны, хəтта, бер аерым җыентык итеп чыгарды. 11513 Аларны Хәбир мулла мәдрәсәсе дип атап йөрткәннәр. 11514 Аларны хәзер « Галилей иярченнәре » дип атыйлар. 11515 Аларны хәл итү — «идеяләр бетте» дигән сүз түгел, тормышка ашырылган идеяләр урынына яңалары туа, аларны хәл итү яңа туган идеяләрне тормышка ашыру проблемасын китереп куя. 11516 Аларны һәр язда шул урам кешеләре тәрбияләп, чистартып, коймаларын буяп, таш булганнарын агартып, агачлар утыртып торалар. 11517 Аларны чыгарып тормасаң, организм агулана һәм кеше үлә. 11518 Аларны элек утын итеп ягалар иде. 11519 Аларны эре елгалар ярларыннан (мәсәлән, Нократ ) сөрелгәннәр. 11520 Аларны эшкә кертү математик тәэмин ителеш, модельләр төзү, ара бирелгән мәгълүматлар һәм чишелешләр өчен мәгълүмат сакланышларын формалаштырудан башланырга тиеш. 11521 Аларны югалтмаска, иҗтиһат итәргә кирәк». 11522 Аларны ялгышлык белән этил спирты дип белеп яки, киресенчә, белә торып та, куркыныч булуга да карамастан, кулланалар. 11523 Аларны ясау гадәттән тыш гади: тигез мәйдан уртасына казык какканнар. 11524 Алар өзелми дә, тузмый да. 11525 Алар Олы Айбаш авылы җәмгыятенә керәләр. 11526 Алар Олы Кавал авылы җәмгыятенә кергәннәр. 11527 Алар, отряд белән килеп, мондагы чуашларны куып җибәрәләр һәм шушы урынга утыралар. 11528 Алар өчен киңәшләшү органы вазифаларын башкара. 11529 Алар өчен урман — әй дә, яшәү өчен кирәкле барлык нәрсәнең чыганагы да. 11530 Алар өч төркемгә бүленәләр: 38 шәһәрлек—элекке шәһәр яки шәһәр кремле калдыклары, 73 феодал кирмәне, 39 хәрби ныгытма-крепость (мәгълүматлар тулы булмау сәбәпле 11 истәлекнең билгеләмәсе ачыкланмаган). 11531 Алар пирамида формадагы гаять зур таш биналарны тәшкил итәләр. 11532 Алар планета биомассасының, ягъни анда яшәүче барлык тере организм­ләр — Җир йөзендәге органик матдәне төп җитештерүчеләр (продуцентлар). 11533 Алар плей-оффта АКШ (4:1), Канада (2:1) командаларын отып, финалга чыккан иде, әмма Чехия командасы көчлерәк булып чыккан. 11534 Алар предмет һәм затларны белдерәләр, килеш белән төрләнәләр, берлектә я күплектә киләләр. 11535 Алар Припять елгасыннан Липканыга кадәр 860 километрлы фронтта оборона сызыгын тотканнар. 11536 Алар Припять елгасыннан Липканыга кадәр 860 километрлы фронтта саклану тотканнар. 11537 Алар Припять елгасыннан Липканы кадәр 860 километрлы фронтта саклануны тотканнар. 11538 Алар пычрак юллар буйлап товар ташыганнар. 11539 Алар радиоешлыклары ялгаучы җайланмаларында һәм аттенюаторларда кулланыла. 11540 Алар ритмик төгәл, эчке рифмаларга бай һәм хәтергә тиз сеңүчән музыкаль яңгырашлы булулары белән аерылып торалар. 11541 Алар салам киптерү, иген тарттыру өчен кулланыла. 11542 Алар сарык, кәҗә һәм дөя үрчетәләр. 11543 Алар Себер аша Аляскага күчүче кабиләләр булган дип фаразлана. 11544 Алар сектор зурлыклары 512 байттан зуррак булып яңадан форматланырга мөмкин (еш 520, 524, 528 яки 536 байт). 11545 Алар сәяси азатлык, хокукый тигезлекне яклап феодаль тәртипләргә каршы чыккан. 11546 Алар сигезенче класстан соң һөнәр училищеларына, техникумнарга китәргә тиеш булсалар да, укырга сәләте булганнарга ун класс тәмамлау мөмкинлеге тудырыла. 11547 Алар симбионтлар (латинча «сим» — бергә, «биос» — тереклек) дип атала. 11548 Алар Советлар хакимиятен яклауны, Халык Комиссарлары шурасы декретларын тормышка ашыруны катгый таләп итә. 11549 Алар соңыннан, 1980 елда, “Агыйдел – аккош иле” исемле җыентыкка тупланып, укучылар хөкеменә тәкъдим ителәләр. 11550 Алар сөртелгән сүзләрне яңадан урнаштырырга булыштылар, үзләре дә зур-зур кертемнәр ясадылар. 11551 Алар стеналарның кызыл өслегеннән матур булып аерылып тора. 11552 Алар сугышчан динсез Союз эшчәнлегеннән качып, Идел буе, Түбән Новгород һәм Башкириядан Урта Азия һәм Әзербайҗандагы диндәшләр янына күченәләр. 11553 Алар суда эреми торган ак төстәге каты матдәләр, алар булганга күрә терлек майлары югары температурада эри. 11554 Алар сумкалы гөмбәләрдән килеп чыкканнар. 11555 Алар: танылган галим, океанолог Жак-Ив Кусто һәм фәкыйрьләр өчен «Эммаюс» фондын булдырган аббат Пьер. 11556 Алар тарафыннан җитез юртаклар, СССР, ТАССР, Идел буе рекордчылары әзерләнә. 11557 Алар тарихи яктан килеп чыгышлары һәм йолалары буенча аерылылар. 11558 Алар Татарстанның театр сәнгате тарихына кергән. 11559 Алар татар һәм башкорт шагыйрьләре һәм үз текстларына иҗат ителгән. 11560 Алар тау кырыена чишмә казыйлар һәм ул чишмәне өй рәвешле эшләп куялар. 11561 Алар тауларда да, урманнарда да, башка урыннарда да яши. 11562 Алар таш өйләрдә, сирәк кенә мәгарәләрдә яшәгәннәр. 11563 Алар тәгәрәтеп алып кергән шар ярыла, аннан чибәр егет — Якубның тагын бер улы пәйда була. 11564 Алар тән җәзасыннан азат булганнар һәм рекрут хезмәтенә чакырылмаганнар. 11565 Алар тән тиресенең төсенә карап, үзләренең төсләрен үзгәртергә сәләтле һәм шунлыктан күренмиләр диярлек. 11566 Алар тиз рәвештә көнбатыш һәм өлешчә көнчыгыш Иран өстендә кәнтрүл алганнар; вавилонлылар белән бергәләп Әссүрия империясене тар-мар иткәннәр, Елга аралыгын һәм Урартуны буйсындырганнар, соңрак Әрмән тауларын басып алганнар. 11567 Алар тирәсенә күп итеп кар сала. 11568 Алар, төзелеш урынына килеп, хөкемгә басар урынга баш күтәрүчеләр отряды оештыралар. 11569 Алар тоз чыгарганнар һәм аны кайнатканнар, бакыр рудасы эреткәннәр, сату иткәннәр. 11570 Алар торгын суда, күлләрдә, канау һәм сазлыкларда үрчи. 11571 Алар төрле конкурсларда, фестивальләрдә беренче урыннарны яулый. 11572 Алар төрле сәүдә операцияләре һәм халыкара финанс базарлары аркылы бөтендөнья икътисады-на зур йогынты ясап торалар. 11573 Алар төрле сүз төркемнәреннән фигыль ясыйлар. 11574 Алар тропик диңгезләр өстендә, өскә күтәрелгән җылы һава зур өлкәләрне бик тиз бөтерелә башлагач барлыкка киләләр. 11575 Алар Түбән Удинск (Нижнеудинск) районда тора - Алыгҗер, Югары Гутара һәм Нерха. 11576 Алар туган телләрен җуйган, ләкин исемнәре һәм милли үз аңнары исән калган. 11577 Алар туклыклы матдәләр аз булган җирдә, үсемлекләр үсешенә яраксыз туфракта үсәләр. 11578 Алар турында бик күп язарга булыр иде. 11579 Алар турында халык легендалар, бәетләр чыгара. 17нче гасыр башында йомышлы татарларга җирләр бүлеп бирелә. 11580 Алар, туфракта урнашып, анда органик матдәләрне — үлгән хайван һәм үсемлек калдыкларын таркатучылар булып торалар. 11581 Алар түш үлчәмен икегә бүлү нәтиҗәсендә барлыкка килә. 11582 Алар тырышлыгы белән Сафаҗайда ел дәвамында мәчет каршындагы мәдрәсәләрдә дини укулар оештырылган. 11583 Алар тышкы кыяфәтләрендә монголоидлык билгеләре булу белән көньяк татарларыннан бераз аерылганнар. 11584 Алар уенның кагыйдәләрендә һәм уен техникасында чагылыш таба. 11585 Алар уенына яшь баһадир Нуретдин кушыла. 11586 Алар үз гаскәрләрeн Гыйракка җибәрәләр. 11587 Алар Үзәк Африка халыкларының иза чигүләре аша байлык туплый. 11588 Алар үз әсәрләрен якыннарына компьютер наборы рәвешендә җибәрә. 11589 Алар үзләренең ерак бабаларының (ягьни Таҗетдин атасының), "Пугачау явында" катнашуын һәм әлеге восстание бастырылгач, 1775 елларда җәзадан качып Кавказ ягына чыгып китүе турында сөйлиләр. 11590 Алар үзләренең олуг шаһларын «шаһиншаһ» дип йөртәләр бит. 11591 Алар үзләренең тормышында 100 -120 кг үлән ашыйлар. 11592 Алар үзләрен әфган атыйлар». 11593 Алар үзләрен «иске ил керәшеннәре » дип атыйлар. 11594 Алар үзләрен Сембер ягыннан, Ука суы буеннан килгән халык дип саныйлар. 11595 Алар, үз чиратта 45 өязгә, 17 шәһәре өязенә, 1 мөхтәри өязгә бүленәләр. 11596 Алар, үз чиратында, 7 округка бүленә (6 округ Сан-Томега керә, 1 округ — Принсипига). 11597 Алар уйлаганнар гына, аңы күәте турында уйлап. 11598 Алар уку йортлары тарафыннан бирелә: Укырга керүчеләр игътибарына! 11599 Алар укыган мәктәпкә Тукайның килүе, яхшы укучыларга китаплар өләшүе кебек истәлекләрен улына кат-кат сөйли. 11600 Алар унике чакрымнан килеп Мазарлы җирендә чәчтеләр. 11601 Алар униформа (кара чалбар һәм аклы-каралы буйлы свитер), тимераяклар кияләр, ә күптән түгел генә әлеге киемнәргә кара төстәге хоккей шлемы да өстәлде. 11602 Алар унышар номинациядә җиңү яулыйлар. 11603 Алар уңышлары, өлгерү вакытлары, авыруларга каршы торучанлыклары белән аерылып торалар. 11604 Алар урман кисә, карьерлардан таш чыгара. 11605 Алар урманның — 40, нарат һәм кедр — 22, чыршылар — 16, каен белән усак 17 процент мәйданын били. 11606 Алар урныдагы кызылгвардия частьләрен тар-мар иттеләр, ә аларны үзләрен бастырырга килгән Ташкенттан җәзалаучы ларны дә тар-мар иттеләр. 11607 Алар урта гасырларда бик актив кулланылган. 11608 Алар Урта Идел һәм Түбән Кама буйларында монголлар һөҗүменә кадәр бик күп элек яшәгәннәр. 11609 Алар уртак масса үзәге тирәсендә 720 еллы период белән әйләнәләр. 11610 Алар үтүче токка билгеле дәрәҗәгә кадәр үсәргә рөхсәт итәләр һәм шуннан соң шул токны шул дәрәҗәдә тоталар. 11611 Алар Учалы шәһәре №12 лицее, Учалы авылы лицее, Ураз авылы лицее. 11612 Алар Федоровка һәм тагын берничә район авыллары аша гөрләп ага-ага Агыйделгә барып кушыла. 11613 Алар фәлсәфәнең алдагы үсешенә зур тәэсир ясыйлар. 11614 Алар фикеренчә, бу ташлар таш кисүченең өйрәнчегенеке, ул поэманы язу күнекмәләре алу өчен кулланган. 11615 Алар фикеренчә, элек бакыр чыгарылган урында музей оештыру, анда туристларны җәлеп итү тарих өчен дә файдалы, икътисади яктан да отышлы. 11616 Алар фортепиано өчен эшкәртелеп тәкъдим ителә. 11617 Алар халыкка патша указларын һәм сарай яңалыкларын җиткергәннәр. 11618 Алар халык тарафыннан ихтирамлы һәм йогынтылы гражданнарны, бигрәк тә авыл муллаларын әшәке сүз белән сүгү, корал белән янау, кул күтәрү, башка түбәнсетү, мәсхәрләү чаралары белән куәтләп эшкәртү була. 11619 Алар хәзерге раукарияләргә охшаш булган. 11620 Алар хәзер дә Татарстан сынлы сәнгатенең ретроспектив күргәзмәләрендә күрсәтелә. 11621 Алар һәр казналыкта 16 шар була. 11622 Алар хәтта хәрби корабларда да булганнар. 11623 Алар һөнәрчелек һәм сәүдә үзәге булып танылганнар». 11624 Алар хор белән түбәндәге җырларны җырлыйлар һәм бию хәрәкәтләре ясыйлар: Там, там, тамчы, там, (алга баралар). 11625 Алар христиан дөньясында бердәнбер христиан диненә табынмаган халык булып калалар. 11626 Алар хуҗалыкның төрле тармакларында эшлиләр. 11627 Алар һуннарга каршы Бөек Кытай диварын төзиләр. 11628 Аларча, бәхәстә төп максат — хакыйкатькә ирешү түгел, бәлки зур осталык белән дәлилли белү, әңгәмәдәшне җиңеп чыгу, аны үз дәлилләреңә буйсындыру. 11629 Аларча, кешеләрнең властька, хакимлеккә омтылуларындагы ихтыярлары җәмгыятьнең үсеш чыганагы ролен үтәп килә. 11630 Алар чебен-черкидән куркып авыл тирәсенә каен утыртабыз диеп уйлаганнар. 11631 Алар шагыйрьнең аерым җыентыкларында («Пони малае нәни Җирәнкәй», 1967 ; «Аю сатам, кем ала?», 1999 ; «Бәби Ай», 2003 һ.б.) һәм 2002 елда нәшер ителгән биш томлык «Сайланма әсәрләр»енең икенче томында урын ала. 11632 Алар шикәр биләмәләрендә, фабрикаларда, транспортта һәм төзелеш урыннарында эшләгәннәр. 11633 Алар шулай торганда, көтүче килә дә аларның алдында сагалап, акрынлап йөри. 11634 Алар шулай ук 4 ел саен уздырылган. 11635 Алар шулай ук барлык штатларда һәм территорияләрдә күпчелекне тәшкил итәләр. 11636 Алар шулай ук башка субстартларда да (мәсәлән, пыяла, тире, чүпрәк һ.б.) очрый. 11637 Алар шулай ук даими ток бәреп үтү көчәнешләре максималь алмаш ток көчәнешеннән кимендә биш мәртәбә артык булып конструкцияләнә. 11638 Алар шулай ук журналның игътибар үзәгендә булды. 11639 Алар шулай ук Испания хөкүмәте тарафыннан таныглган тарихи милләт буларак танылган сигез регионнарның берсе. 11640 Алар шулай ук күпмедер вакыт дәвамында Госманлы дәүләте гаскәрләрендә хәрәкәт юнәлешен күрсәтү өчен кулланыла торган була. 11641 Алар шул команданың позициясен әйләнеп чыгып үз сафына кире кайтып басарга тырыша. 11642 Алар шул чордагы Үзәк Монголиядә һәм Төньяк Кытайда яшәгәннәр. 11643 Алар шунда вакытлыча яшәгәннәр, яки терлекләр асраганнар. 11644 Алар шунда качып көн итәргә тотыналар. 11645 Алар шушы җанварның систематик урыны турында бернәрсә дә әйтә алмаганнар, әмма аның динозавр булуы турында гипотеза барлыкка килгән. 11646 Алары да терлек көтүләре йөрү һәм башка факторлар аркасында бик нык үзгәргәннәр. 11647 Алар ыргытканда гына ераккарак очса, башкалар белән берлектә ул да таягын «коткара» ала. 11648 Алар, ышанулар буенча, чыгып, дөньяның астын өскә китереп, төрле әшәкелекләр эшләячәк. 11649 Алар эклиптика яссылыкта түгәрәккә якын орбиталар буенча хәрәкәт итәләр. 11650 Алар элекке заманнарда ук тау болынлыкларында сарык көтүләрен саклаган. 11651 Алар эре халыкара компанияләр белән бергәлектә оештырылган: DANFOSS ( Дания ), Siemens, Шнейдер Электрик. 11652 Алар эшләп тапкан акча шушы төбәккә кайта, гаиләләренең йөзендә авылның социаль хәлен яхшыртуга хезмәт итә. 11653 Алар эшчәнлегенең төп максаты - табыш алу. 11654 Алар юл уңаеннан кибетләрне, икмәк лавкаларын талый, трамвайларны аудара. 11655 Алар ябышкак, яфракчыл, куакчыл лишайникларга карый. 11656 Алар язган истәлекләр, буыннан буынга күчеп, безнең көннәргәчә килеп җиткән. 11657 Алар язганча, бу халык югра белән күршедә Идел Болгарыннан төньякта яшәгән. 11658 Алар Ямаш авылын басып алалар һәм бодай салынган амбарны талыйлар. 11659 Алар Яңа Мәскәү — Ырынбур юлында ям хезмәтен башкарганнар. 11660 Алар янына хәзер Уфа районына керә торган Комлыкүл һәм Камышлы дигән татар авыллары кешеләре кушыла. 11661 Алар яр буйлап бик күп урыннрдан чыгалар. 11662 Алар ярдәмендә XVI- XVIII гасырдагы рус сәнгатенең үсеш баскычларын, аерым алганда, икона язу сәнгате үзенчәлекләрен өйрәнергә мөмкин. 11663 Алар ярлыга да, байга да, җитәкчегә дә, гади кешегә дә тигез хөрмәт белән караганнар. 11664 Алар ярып карауларны чиркәү тарафыннан рөхсәт итүгә ирешәләр. 11665 Алар ясак түләүдән азат ителәләр. 11666 Алар ясалма чирәм белән капланган, замана таләпләренә туры килә. 11667 Алар — яхшы төзелеш материалы. 11668 Алар яшәгән иң борынгы урын — хәзерге Тәтеш районының Бессоново авылыннан ерак түгел урнашкан «Красная Глинка» торулыгы. 11669 Алар яшел, кызгылт кара һәм хәтта куе шәмәхә төсендә дә булырга мөмкин. 11670 Алар яшәү өчен мөһим булган күп башка эшләр башкара. 11671 Алар яшь буенча 7 төркемгә бүленә. 11672 Алатай чишмәсе авылдан читтәрәк урнашкан, төбеннән кайнап чыга, күлне хәтерләтә. 11673 Алатка кадәр Кара имәнлек урманы сузылган; Авыл эче елгасы бар, ул Кече Сола суына кушыла. 11674 Алат спиртзаводы — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 11675 Алатыр — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 11676 Алатыр елгасы бассейнында һәм Иделнең уңъяк ярында шәһәр тибындагы Кама Тамагы бистәсе тирәсендә Пермь системасының гипс һәм акшарларында карст күренешләре үсеш алган. 11677 Алат юлы өстендәге Иске Кырлай һәм Яңа Кырлай авыллары Казан ханлыгы чорында ук булган. 11678 Алачыбар - Акбүзат белән бергә су төбеннән чыккан мал төсе. 11679 «Алаш» фиркасе рәһбәрләреннән берсе, Казакъстан буенча Вакытлы хөкүмәт кәмисәре (1917). 11680 Албаба ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 11681 Албаба — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районына керүче тимер юл разъезды бистәсе. 11682 Албаба — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 11683 Албай — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 11684 Албан Википедиясе – нең албан телендәге бүлеге. 11685 Албаннарның күпчелеке илнең төньяк-көнбатыш өлешендә Тетово һәм Дебар арасында урнашкан. 11686 Албасенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 11687 Албасты - йоклаган кешене буа торган татар халкының бер мифик иясе. 11688 Албататка — Русия территориясеннән ага торган елга. 11689 Алга барышны бигрәк тә хәреф җыючылар хезмәтен җиңеләйтү һәм тизләтү бурычы ашыктыра. 11690 Алга — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 11691 Алга — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 11692 Алга – Борай районы матбугат органы, татар телендә чыга. 11693 Алга да, артка да хәрәкәт итә алалар. 11694 Ал газы бистәсе кешеләренең фамилиясе Волгазинский дип язылган (нәселләре хәзер дә бар). 11695 Алгаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 11696 Алгай — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 11697 Алга киткән капиталистик илләрдә реклама эшчәнлеге җитештерү, икътисад, сәүдә-базар мөнәсәбәтләре белән тыгыз бәйләнгән, реклама төшенчәсе капитал, конкуренция (көндәшлек), маркетинг төшенчәләре белән тиң кулланыла. 11698 Алга киткән өлкәләре – төзелеш материаллары, нефть эшкәртү, текстиль сәнәгате. 11699 Алга-Көек — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 11700 Алгарыш (Axelle) — татарча интеллектуаль Rap төркеме. 11701 Алгарышны чамалау 1950-нче елда хәзер Тьюринг тесты атамасы астында мәгълүм агентның акылын сынау өчен гомуми процедураны тәкъдим иткән. 11702 Алга сөрелгән белем бирү программаларының мәгариф процессына файда китерүләре яки кечуа теленең статусын күтәрүләре икеле кала бирә. 11703 Алга таба аның бөтен гомере шушы хастаханә белән бәйле. 11704 Алга таба билгеле рәссам, укытуда академизм яклы булган Пьер Нарсис Герен ( 1774 — 1833 ) остаханәсенә урнаша. 11705 Алга таба бу “тиресташ”терминыннан русча яңгырашлы “Тирескә” (тиресташ) торак пунктлары барлыкка килә. 11706 Алга таба да аны хәрби техниканың иң яңа төрләрен булдыру, күпләп җитештерү хәстәре белән шөгыльләнгән фәнни оешмалар, заводларга тәгаенлиләр. 11707 Алга таба да Ф.Әхмәтов камера музыкасы өстендә күп, нәтиҗәле һәм уңышлы эшли. 11708 Алга таба Ибраһим хәзрәт эшен төрле елларда Габдулла, Габдрахман, Шәмсетдин, Хәбибулла хәзрәтләр дәвам иткән. 11709 Алга таба Мәскәү шәһәренең Преснен судында Гарифуллинның телепродюсер А. Разбашка дәгъвасы вакытлы матбугатта берничә мәртәбә яктыртыла. 11710 Алга таба рәссамның иҗат алымы формалашуга Эдгар Дега иҗаты һәм япон гравюрасы йогынты ясый. 11711 Алга таба ул «Идель», «Казань», «АНКО» журналларының, «Казанские ведомости», «Молодежь Татарстана», «Женщина» һ.б. газеталарның даими авторларыннан берсе булып таныла. 11712 Алга таба ул “Новый мир” журналы мөхәррире, “Политбеседы”, “Политграмота” китаплары авторы, СССРның Әдәбият һәм нәшрият буенча баш ида­рәсе нәчәлниге булып эшли. 11713 Алга таба язучының дистәләгән китаплары бер-бер артлы чыгып кына тора. 11714 Алга — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 11715 Алга — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 11716 «Алга» юнәлеше - ак ташлар өчен сигезенче горизонтальгә таба, ә каралар өчен беренче горизонтальгә таба юнәлеш. 11717 «Алга» « Яңалиф » дип аталган латин шрифтында басыла. 11718 Алгебрада өченче дәрәҗә тигезләмәләренең классификациясен төзи һәм аларны конуссыман кисемнәр ярдәмендә чишү ысулын тәкъдим итә. 11719 Алгоритм аңлатмасының формализациясе 1928 елда Давид Гильберт формалаштырган чишелеш проблемасын ( ) чишеп караулардан башланган. 11720 Алгоритм билгеләмәләре Формаль булмаган билгеләмә Һәрбер алгоритм башлангыч (керү) бирелгән мәгълүматларның барлыгын фараз итә һәм эш нәтиҗәсендә билгеле нәтиҗәгә ирешүгә китерә. 11721 Алгоритм мәсьәләнең таләпләренә туры килсә (мәсәлән, физик дөрес нәтиҗә бирсә) дөрес булып санала. 11722 Алгоритм мәсьәлә үлчәме функциясе буларак сарыф иткән вакытны бу алгоритмның вакытлы катлаулыгы T(n) дип атыйлар. 11723 Алгоритмнар галимнәрнең җентекле игътибар әйбере булган һәм тора бара бу аңлатма хәзерге математикада үзәк урыннарның берсен алган. 11724 Алгоритмнарда һәм реализацияләрдә хаталардан арынуның бер ысулы булып системалар корректлылыгының математик ысуллар белән исбатлау тора. 11725 Алгоритмнарның мөһим үзлеге булып массалык тора, ягъни төрле керү мәгълүматларга куллану мөмкинлеге тора. 11726 Алгоритмнарның эффективлыгын арттыру хәзерге заман информатиканың мәсьәләләрнең берсе булып тора. 11727 Алгоритмнарны эшләү өчен “алгоритмизация” кулланыла – бу куелган кулланылыш мәсьәләләрне чишү өчен систематик алгоритмнар төзү процессы. 11728 Алгоритмнар ярдәмендә чишелми торган мәсьәләләр Алгоритм төшенчәсенең формализациясе чишелешләр эзләү алгоритмы булмаган мәсьәләләр барлыгын тикшерергә рөхсәт иткән. 11729 Алгоритмның керү мәгълүматлары рөхсәт ителгән керү мәгълүматлары җыелмасы белән чикләнгән булырга мөмкин. 11730 “Алгоритм” сүзе безнең көннәрдә һәрбергә диярлек мәгълүмдер. 11731 Алгоритм төрләре Берәр кулланылыш өчен алгоритмнар аерым роль уйныйлар, алар аерым кулланылыш мәсьәләләр чишү максатлы. 11732 Алгоритм – ул максатны ирешү өчен гамәлләр тәртибен башкарып кылырга аңлаешлы һәм төгәл күрсәтмә. 11733 Алгы аяклары озын, эләктереп ала торган, уртадагылары һәм арттагылары йөзүгә җайлашкан. 11734 Алгы аяклары яхшы үскән. 11735 Алгы канатлары кара таплы, көмешсу-соры төстә, арткы канатлары соры яки коңгырт. 11736 Алгы канатларының өске ягындагы, арткы канатларының тышкы каймасындагы аркылы кызыл сызымы белән аерыла; канат җәеме 6 см га кадәр. 11737 Алгы канатларының очы кара төстәге эре ак күбәләк, ана күбәләкнең 2 шәр түгәрәк кара табы бар. 11738 Алгы ми ярым миләрне һәм минең кәүсәсен (ствол) эченә ала. 11739 Алгы өслеге белән, анда чокырчык (fossa patellaris) бар, пыяласыман җисем күз ясмыгының арткы өслегенә яндаш; калган дәвамында пыяласыман җисем челтәркатлауның эчке чикләүче мембранасы белән чиктәш. 11740 Алгы пыяла - транспорт васитәсенең кабинасы алдында куела торган калканчык. 11741 Алгы тәгәрмәч бик күп тапкырга зуррак булган һәм аңа кеше утырып йөри алган. 11742 Алгы тешләре — кыргыч, өске һәм аскы яңакларда берәр пар булып урнашкан, эре, тамырсыз, ышкылган очракта үзеннән-үзе үткерләнә, даими үсә. 11743 Алдагы Windows 2000 системасыннан аермалы буларак, Windows XP бары тик кулланучы системасы буларак кына кулланыла. 11744 Алдагы айларда (аеруча 2009 елның ноябрь аеннан) тест проект Инкубатор һәм кече бүлекләр үлчәме буенча зур үсеш кичерә. 11745 Алдагы бармаклар киң йөзү ярысы белән тоташтырган, бармаклар кыска, алсу тырнаклар белән. 11746 Алдагы Болгария тарихы Маҗарстан һәм Сербия белән сугышулардан гына тора. 1353 елда Аврупага төрекләр киләләр. 11747 Алдагы бурыч: акылны җуймыйча, сабырлыкны югалтмыйча, теләкне закон нигезендә чынбарлык итәргә кирәк. 11748 Алдагы елларга да балалар саны кимү күзалланмый. 11749 Алдагы елларда балалар саны артуы көтелә. 11750 Алдагы елларда Марсель Шәйнур улы үзенең көндәлек хезмәт эшчәнлеген республикадагы һәм югарырак дәрәҗәдәге җәмәгать эшләре белән бергә уңышлы алып бара. 11751 Алдагы елларда яңа ТЭЦ, боз сарае төзү, шәһәр стадионын үзгәртеп кору күздә тотыла. 11752 Алдагы көнгә, дүртенче әйләнештә Румыния вәкиле Боцилэ белән очрашканга кадәр, бик яхшылап ял итәргә кирәклеген тренеры да, Шамил үзе дә яхшы беләләр. 11753 Алдагы тәрҗемәләрнең нәтиҗәләре хәтердә сакланмау сәбәпле, циклдагы бер үк операторны башкаруны кабатлаганда, ул кабат трансляцияләнә, һәр операторны трансляцияләү алдыннан ана синтаксик ясала. 11754 Алдагы тормышы турында совет заманында чыккан белешмәләрдә Рафиков турыда «оялып кына» язалар: 1937 1957 елларда Сөббух Рәфыйков Татарстаннан читтә – төньяк өлкәләрдә һәм Красноярск краенда яши һәм эшли. 11755 Алдагы унъеллыкларда Җиргә якын арада өч кометаның үтәчәге билгеле. 11756 Алдагы хезмәт юлы партия һәм совет органнарында үтә. 11757 Алдагы һәм арткы төеннәрдә лопастьлы гидроамортизаторлар. 11758 Алдагы чемпионатлар "көз - яз" система буенча уйнаячак. 11759 Алдагы язмышы билгесез. 11760 Алда әйтелгәннәрне тыңлап, үлчәп, без шундый караш белән килешергә булдык: Социология – җәмгыятьнең иҗтимагый структурасын, аның системаларын һәм оешмаларын, алардагы бәйләнешләрне өйрәнүче фән (Г. 11761 Алда әйтелгәнчә, вакыйгалар Кытайның Син-Цзян өлкәсендә бара. 11762 Алда әйтеп үткәнебезчә, ул унҗиде яшендә фронтка китеп, фашистларга каршы көрәшкән, ике тапкыр яраланган, батырлыклары өчен дүрт сугышчан бүләк алган кеше. 11763 Алдан Автономияле Социалистик Совет Республикасы Аҗарстан исеме йөрткән. 11764 Алдан билгеләнгән «сетлар» санында өскә чыккан уенчы җиңүче була. 11765 Алданган Омырдак таудан төшеп үзәнгә җиткәч: — Хәзер без өйрәндек!, - дип кычкырып җибәргән. 11766 Алдан (кабаклар йомылганда) орбита кабаклар кимерчәгенә кушылып үрелүче һәм орбита кырые буенча сөяк тышчасына кушылып үсүче тарзоорбиталь фасция белән чикләнә. 11767 Алдан килүче борылмалар бер-берсенә тыгыз, арасында бушлык калдырмыйча чолгана. 11768 Алдан Тукай русча бер нәрсә дә аңламаган булса, берничә айдан соң йөгереп укый башлаган. 11769 Алдар — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 11770 Алдар — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 11771 Алдар ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 11772 Алда — Русия территориясеннән ага торган елга. 11773 Алда телгә алынган җырларга Бәекбритания һимнын да өстиләр. 11774 Алда үтеп кителгән биналар белән бергә фабрика биналары да мәдәни истәлекләр исемлегендә тора. 11775 Алдау һәм басым ярдәмендә аңардан дингә каршы килүен тануы турында кәгазьга кул куйдыралар һәм гомерлеккә иректән мәхрүм итәләр. 11776 Алда язганымча, өч тапкыр яралана, госпитальдә дәваланып, тагын да сафка баса. 11777 Алдыганка — Русия территориясеннән ага торган елга. 11778 Алдына башмак, кәвеш салырга бер бүлмә арттырды. 11779 Алдынгы педагогик фикер булдыруда, “Мәгариф” илкүләм проектын тормышка ашыруда, белем бирүдә һәм тәрбия процессындагы көнүзәк мәсьәләләрне яктыртуда актив катнаша. 11780 Алдынгы технологиялђр, шул исәптән тромболизис (инсульттан соң беренче 6 сәгатьтә бик нәтиҗәле ысул) куллану нәтиҗәсендә авыруда уңай динамика күзүтелү: пациентларның хезмәткә яраклылык кире кайта, яшәү дәрәҗәсе һәм сыйфаты яхшыра. 11781 Алдыннан булган «авыр крейсер» кече классы, 1922 елгы Вашингтон диңгез килешүе шартлары буенча эталон үрнәк сыйфаты булып билгеләнгән. 11782 Алебино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 11783 Александер Белл телефонының Парижның сәнгать һәм һөнәрчелек музеенда булган копиясе Телефон схемасы. 11784 Александр I аларны шәхси химаясенә ала, поляк гаскәриләрен хәрби әсирләр итеп карамаска боера. 11785 Александр Ван дер Беллен, — Австрия дәүләт һәм сәяси эшлеклесе, 2016 елгы Австрия президентын сайлауларның 2 нче турында җиңүче дип табылган. 11786 Александр Василий улы Суворов (рус. 11787 Александр Володинның «Ике ук» пьесасы куела. 11788 Александр Губский – Русия Федерациясенең атказанган рәссамы, Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе. 11789 Александриядә 700 меңнән артык кулъязма җыелган китапханә булган. 11790 Александр Казем-Бек җитәкләгән дини китапларны татарчага тәрҗемә итү комитетына әгъза итеп алына. 11791 Александр Казем-Бекның энесе, Казан университетының атказанган ординар профессоры Алексей Казем-Бекның әтисе. 11792 Александр Касимович Казем-Бек, Мирза Мөхәммәд Гали — күренекле галим һәм педагог. 11793 Александр Ключарев 1945 елда «Су буйлап» дигән татар халык җырын төп лейтмотив итеп алып, симфоник оркестр өчен “Татар сюита”сын яза. 11794 Александр Ключарев тырышлыгы белән монда яңа коллектив – татар халык инструментлары оркестры оеша. 11795 Александр Коробков) һәм 10нчы (ком. 11796 Александр Матросов батырлыгы моңа килешеп тора. 11797 Александр Матросов яки Шакирҗан Мөхәммәтҗанов — дошманнар амбразурасын үз тәне белән каплаган Совет Берлеге каһарманы. 11798 Александр Михайлович Бутлеров Яңа теория нигезләрен 1861 елда Казан университеты профессоры Александр Михаил улы Бутлеров эшли. 11799 Александр Невский 1240 елда Алтын Урда белән хезмәттәшлекне сайлаган, Бөек Ханга буйсынган һәм ясак түләргә риза булган, алманнарга (алпар - тәречеләргә) каршы сугыша башлаган. 11800 Александр Невский рус кенәзе 1240 елда Алтын Урда белән хезмәттәшлекне сайлаган, Бөек ханга буйсынган һәм ясак түләргә ризалашкан. 11801 Александр Невский Урыс кенәзе Александр Невский Алтын Урда белән хезмәттәшлектә яшәргә карар итә, 1247 елда ярлык ала, Көнбатыш һөҗүменә каршылык итә, Урыс Олысын нигез салучыларның берсе булып санала. 11802 Александр Невский яңа ханга бүләкләрне җибәргән һәм Улакчы хан Александрның бертуганы Андрейгә 1257 елда Швециядән кайтырга рөхсәт биргән. 11803 Александрның юбилей тасмасы белән. 11804 Александрның юбилей тасмасы белән. 28.08.1905 елның иң биек боерыгы. 11805 Александровка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 11806 Александровка — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 11807 Александровка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 11808 Александровка — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 11809 Александровка — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 11810 Александровка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл, Камышлы авыл советына карый. 11811 Александровка җиделлык мәктәбен тәмамлаган. 11812 Александровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 11813 Александровка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 11814 Александровка — Татарстанның Тукай районындагы юкка чыккан авыл. 11815 Александровка — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 11816 Александровка — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 11817 Александровка — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 11818 Александровка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 11819 Александров ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 11820 Александровская ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 11821 Александровский — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 11822 Александровский ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 11823 Александровский ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 11824 Александровский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 11825 Александровский районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 11826 Александровский — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 11827 Александровское ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 11828 Александровское ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 11829 Александровск ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 11830 Александровск-Сахалинский ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 11831 Александро-Невский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 11832 Александр Патраков (Александр Михаил улы Патраков, ) – театр рәссамы, Качалов театры баш рәссамы ( 1997 елдан ), РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1984 ), Татарстанның халык рәссамы ( 2002 ), Тукай премиясе лауреаты ( 2000 ). 11833 Александр патша булгач, Аристотель Стаһирга кайтып китә, аннан яңадан Афинага күчә. 11834 Александр Пушкин «Борис Годунов» трагедиясендә төп гамәли шәхесләрнең берсе Василий Шуйский. 11835 Александр Серафим улы Серафимович (чын фамилясе — Попов) — рус совет язучысы, беренче дәрәҗә Сталин премиясе лауреаты. 11836 Александр Сергеевичның яшьлеге шушында үтә, биредә шагыйрь Пушкин туа: 130лап шигырь иҗат ителә, «Руслан һәм Людмила» поэмасы языла башлый, танылган журналларда беренче язмалары басыла. 11837 Алекса́ндр Серге́й улы Пу́шкин ( рус. 11838 Александр Сергей улы Пушкин һәйкәле - Татарстанның Казан шәһәре Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры янында рус шагыйре Александр Пушкинга куелган һәйкәл. 11839 Александр Славутский (Александр Яков улы Славутский, ) – драма театры режиссёры, Качалов театры сәнгать җитәкчесе-директоры. 11840 Александр Тимофеевич Сергеев Фюрстенвальде шәһәре өчен сугышта батырлык күрсәтә. 11841 Александр Түбән Тагилда туа һәм бала чагын шунда ук үткәрә. 11842 Александр, Ырынбурдагы кебек, монда да укуын эш белән бергә бәйләп алып бара: театр техникумының музыка бүлегенә җитәкчелек итә. 11843 Алексеевка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 11844 Алексеевка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 11845 Алексеево ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 11846 Алексеев районы территориясеннән ага. 11847 Алексеевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 11848 Алексеевск бистәсе Чулман елгасының сул ягына Казан – Ырынбур трассасына урнашкан. 11849 Алексеевское — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 11850 Алексеевское ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 11851 Алексеевск районы ( ) – Татарстан Республикасының урта өлешендә, Кама елгасының сул ягында урнашкан муниципаль район. 11852 Алексей Казаков — волейбол буенча Русиянең атказанган спорт остасы. 11853 Алексей Кондрат улы Саврасов (1830—1897) — Русия империясе рәссамы, рәссам сәнгате күчерелә торган күргәзмәләре берлегенә нигез салучыларның берсе, хрестоматия манзарасы "Кара каргалар очып килде" рәсеменең авторы. 11854 Алексей Морозов хоккей өлкәсендә тәүге адымнарын Мәскәүнең «Крылья Советов» командасында ясый. 11855 Алексей-Никольское ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 11856 Алексей Пётр улы Галактионов ( ) – дәүләт һәм партиянең күренекле эшлеклесе, КПССның Татарстан өлкә комитетының беренче сәркатибе (гынвар — июнь 1922 ). 11857 Алексей плей-оффта иң яхшы уенчы булып таныла. 11858 Алексе́й Серге́й улы Андре́ев (Алексе́й Серге́евич Андре́ев) ( 17 февраль 1924 — 5 август 2001 ) — Бөек Ватан сугышына катнашучы, Тәрҗемәи хәл Ырынбурдә эшче гаиләсендә туа. 11859 Алексей Толстой Русия империясенең Санкт-Петербург каласында графлар гаиләсендә туа. 11860 Алексинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 11861 Алема́сов Александр Михаил улы (1902, хәзерге Чиләбе өлкәсе Златоуст шәһәре - декабрь 1972, Воронеж шәһәре), НКВД һәм ВКП(б) эшлеклесе. 11862 Ален ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 11863 Алесандр Радищев исемле сәнгать музее, өлкәне өйрәнү музее, Николай Чернышевский һәм Ульяновлар гаиләсе йорт-музейлары. 11864 Алес — Русия территориясеннән ага торган елга. 11865 Алехино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 11866 Алешево ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 11867 Алешиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 11868 Алешкино — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 11869 Алешкины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 11870 Алея – Русия территориясеннән ага торган елга. 11871 Алзамай ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 11872 Алибәкнең әтисе Муса гыйлемле кеше була. 11873 Аликановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 11874 Али Карнай, республикадагы башка күп кенә татар әдипләре кебек үк, башкорт әдәбиятына бай гына мирас калдырган талантлы иҗатчы. 11875 Аликовский район, чуаш. 11876 Алимат ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 11877 Алимбет — Русия территориясеннән ага торган елга. 11878 Алимгол — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 11879 Алим Госманов бар тормышын музыкага багышлаган. 11880 Алина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3,7 километр озынлыкта булган кратеры. 11881 Алинә кечкенәдән үк җырлап үсә, төрле бәйгеләрдә катнаша, урыннар ала. 11882 Алине-Нярый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 11883 Алинерь ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 11884 Алинә Сафиуллина кыска гына вакыт эчендә күп кенә тамашачының күңеленә үтәргә өлгерде. 11885 Алинә Сафиуллина — популяр татар җырчысы. 11886 Алиса Ак куянны күреп, аның артыннан йөгерә һәм Могҗизалар дөньясына эләгә.. 11887 "Алиса могҗизалар илендә" фильмында күбәләк корты аның тавышы белән сөйләшә. 11888 Али Хамраев) документаль фильмы төшерелгән («Мәрҗани фонды» һәм меценат Рөстәм Сөләйманов химаячелегендә). 11889 Алишев исə бу дəүлəт тарихын тикшерүдə, төрле якларга сибелгəн-чəчелгəн, инде күптəн юкка чыккан документаль кыйпылчыкларны җыеп, тулы бер комплекс барлыкка китерə алды. 11890 Алишев — татар фамилиясе. Гарәп теленнән кергән «Галишан» / «Галишаһ» («мәртәбәле») исеменнән кыскартылган «Алиш» исеменнән ясалган. 11891 Алишер Нәваи әдәби әсәрләр язып кына калмый, ул үзбәкләрдә тәнкыйди әдәбият тудыручы, шулай ук теоретик булып та таныла. 11892 Алишер Нәваиның диван шигырьләре җыентыгыннан рәсем. 11893 Алия 2008 елда Клермон-Ферран шәһәрендә ( Франция ) үткән Европа беренчелегендә көмеш медаль иясе була. 11894 Алка атылганнан соң, буллит төгәлләнгән булып санала. 11895 Алка капкага һәр очракта да һөҗүм итүче уенчы кәшәкәсеннән кермәскә мөмкин. 11896 Алка капкага югары күтәрелгән кәшәкә белән атылса, яки, алка кергәнче, капка урыныннан кузгалса, гол исәпкә алынмый. 11897 Алкала-де-Энарес исемле шәһәрдә дөньяга килә. 11898 Алкалоидлар (урта гасыр лат. alkali — селте һәм гр. eidos — төр) — составында азот булган табигый чыгышлы органик нигезләр. 11899 Алкин — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 11900 Аллабирде — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 11901 Аллавык — Русия территориясеннән агучы кече елга. 11902 Аллага ышанмаучылыкка Иван Бездомныйны да өйрәтә. 11903 Аллагол ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 11904 Аллагул — Русия территориясеннән ага торган елга. 11905 Алладан ярдәм сораганда алар шулай әйтә: “Паз чангодть, Паз чангодть”. 11906 Аллакская Суева — Русия территориясеннән ага торган елга. 11907 Аллаһ ( ) — Аллаһының 99 исеменең иң беренчесе. 11908 Аллаһ бездән бер нәрсә дә көтмәс. 11909 Аллаһ белеменең исә чиге юктыр. 11910 Аллаһ белмәгән нәрсә юк. 11911 Аллаһ белүче вә хөкем итүче» (Ногмани тәфсиреннән). 11912 Аллаһ бик мәрхәмәтледер. 11913 Аллаһ бик сабырдыр. 11914 «Аллаһ бөек» ( - Ливиянең дәүләт гимны, 1969 елда хакимиятке Мөгаммәр Каддафи килгәч, кабул ителә. 11915 Аллаһ бүленмәс, бердәм димәктер. 11916 Аллаһ галәмнең төзеклеген бозмыйча, билгеле бер вакытка кадәр төзек тотар. 11917 Аллаһ, галәм, табигать, кеше һ.б. сүзләр хәрефләр ярдәмендә белдерелә ала. 11918 Аллаһе әкбәр сүзтезмәсе Ливия гимны кушымтасында да кулланыла һәм бу гимнның исеме буларак кулланыла. 11919 Аллаһ әлеге сүрәдә васыять һәм мал күчерүгә күрсәтмәләр бирә, өйләнергә ярамаган хатыннар турында да әйтә. 11920 Аллаһ исә бернәрсәгә дә бәйле түгел, бернәрсәгә дә ихтыяҗы юк. 11921 Аллаһ исә, үлеп тузан хәленә килгән кешеләрне бернинди авырлык¬сыз туплаячак. 11922 Аллаһ ихлас күңелдән дога кылганнарның догаларын кабул итәр. 11923 Аллаһ йорты 1932 елда ябылып, бары тик 1990 елда гына төзекләндерелә. 11924 Аллаһ кешеләр тарафыннан күрелеп беленергә тиешле булмаган нәрсәләрне яшерер. 11925 Аллаһ Коръәндә аңа исеме белән 4 тапкыр эндәшә, шул ук вакытта аны Нәби, Рәсүл, Габд, Бәшир, Нәзир, Мөнәззир, Шаһит, Дәгый кебек исемнәр белән дә атый. 11926 Аллаһның барлыгын, берлеген таный, шул ук вакытта Коръәндәге мотивлар белән дә бәхәсләшә. 11927 «Аллаһның Илчесе, саләллаһу галәйхи вәсәлләм, әйткән: "Ислам биш баганага нигезләнә – Аллаһтан башка илаһ юклыгына һәм Мөхәммәд (с. 11928 Аллаһның нигъмәте) исеменнән ясалган. 11929 Аллаһ Тәгалә бөтен әйбер турында белә, ә без бер дә оялмыйбыз. 11930 Аллаһ тәгаләгә пантеистик ышанучы, Алла гыйшкына мәдхия җырлаучы суфи шагыйрь. 11931 Аллаһ Тәгалә синең гамәл китабын укырга сиңа әмер иткән вакытта, синең янында Коръәни Кәримне куярлар һәм дә әйтер Аллаһ Сөбхәнәһү вә Тәгалә: “Син гөнаһ кылгансың. 11932 Аллаһ тәккәберлек һәм мактанчыклыкның җиңүне чигендерүләрен әйтә (Хунәйн сугышының нәтиҗәсе - моның ачык мисалы). 11933 Аллаһ теләгән вакытта галәмдәге бөтен ярат¬каннарын шул ук вакытта юк итә ала. 11934 Аллаһ теләгән вакытта теләгәнен табар. 11935 Аллаһ теләгән вакытында колына биргән нигъмәтләрен кире алыр, балаларының сәламәтлеген алыр. 11936 Аллаһ теләгәнен алга сөрер, кайбер кешеләрне башкаларыннан өстен кылыр. 11937 Аллаһ теләгән колларына кайчак көтмәгәндә хөрмәт ишекләрен ачар. 11938 Аллаһ тәүбә һәм үкенү өчен кешегә бик күп уңайлы форсатлар бирер. 11939 Аллаһ тәхете янына Мөхәммәт пәйгамбәрне Борак исемле атсыман зат илтә. 11940 Аллаһ Үзенең бөеклеген коллары белүен теләр. 11941 Аллаһу Тәгалә гаделлек белән хөкем итүче, ахирәт көненең патшасыдыр. 11942 Аллаһ һәр нәрсәдән бөектер. 11943 Аллаһының 99 исеме IX-XIX гасырлар классик ислам сәнгате күргәзмәсе. 11944 Аллаһының алар өстеннән, ягъни алар аша, теләгәнен теләгән вакытта эшләргә көче җитәр. 11945 Аллаһының башка исемнәре аерым-аерым бер мәгънәне аңлаткан дәлил булыр, бу исем бөтен сыйфатларын берләштерә. 11946 Аллаһының башлангычы да, соңы да юк. 11947 Аллаһының газиз иткән кешесе исә, җәмгыятьтә һәр ягы белән үрнәк булыр. 11948 Аллаһының дусларына курку һәм кайгы булмавын белдергән аятьләр бар. 11949 Аллаһының, мәсәлән, «Галим» сыйфаты Аның бары тик гыйлемен, «Рахим» сыйфаты мәрхәмәтен белдерә. 11950 Аллаһы-ның тәүбә ишеге һәрвакыт ачык. 11951 Аллаһының фигыльләре, хәрәкәт һәм эшләре начарлыклардан сәламәттер, ерактыр. 11952 Аллаһы Тәгалә бу сыйфатын кешеләргә бик аз бүләк иткән. 11953 Аллаһы Тәгалә каршында булуны символлаштырып, Гарәфәт тавы итәгендә басып тору һәм Кәгъбәне әйләнеп чыгу мәҗбүри йолалардан санала. 11954 Аллаһы Тәгалә кодрәт ияседер. 11955 Аллаһы Тәгалә теләгән колына күп итеп нигъмәт-ризыклар бүләк итәр, күңел тынычлыгы бирер, исәнлек һәм сәламәтлек бүләк итәр. 11956 Аллаһы Тәгалә Үзе табарга теләгән нәрсәләр өчен көтү, вакыт бил-геләү яки чаралар эзләү дигән нәрсә юк. 11957 Аллаһы Тәгалә һәрбер нәрсәне һәм һәрбер эшне алдан ук тәкъдир кылган. 11958 Аллаһ яхшылык эшләүчедер, һәр яхшылык — Аннандыр. 11959 Аллаһ, яхшы һәм начар¬ны ярату белән бергә, кешенең начар юлдан китүен теләмәс. 11960 Алла Эпикур өчен борынгы мифологик калыпта түгел, ул буш аралыкта яши. 11961 Аллергик реакция төрләре Үсемлек серкәләре тирә-якта киң мохитта таралган аллерген булып тора Йорт тузаны талпаны. 11962 Аллергиягә бирешүчәнлек факторлары: тирә-як мохитның пычрануы, түбән сыйфатлы туклану, ашамлыкларда консервантлар булу, дару препаратларын тикшермичә куллану. 11963 Аллюминий эретмәле көпчәк Тугым - "көпчәкнең шинны тотучы тышкы өлеше." 11964 Алма-Атада «Бәйрәкә» дип аталган кибет бар. 11965 Алма-Ата — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 11966 Алма-Ата — Татарстан Республикасының Ютазы районына керүче авыл. 11967 Алма ашауда Алма бәлеше * Гади (тазә) төре — тулысынча яки салатларда. 11968 Алмагачның тамырлары яхшы үсә, 3 м. га кадәр тирәнгә китә. 11969 Алмаз асылташлар (бриллиантлар) ясау өчен генә түгел, бәлки үтә каты булуы аркасында промышленностьта да файдаланыла. 11970 Алмаз Монасыйпов 1963 елда Беренче симфониясен яза. 11971 Алма́зов Җәвад Диндар улы ( 1916 1979 ) - тел галиме, текстолог, археограф. 11972 Алмаз — Русия территориясеннән ага торган елга. 11973 Алмаз Сабирҗанов (Алмаз Реваль улы Сабирҗанов) — драма артисты, Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында эшли. 11974 Алмаз Хәмзин үзен төрле эшләрдә сынап карый: заводларда, төзелешләрдә, мәктәптә укыта, 13 ел буе “Саз” ансамблендә эштән соңгы буш вакытларда җырлап йөри, филармониядә режиссер булып эшли. 11975 Алмайны куып тота алмаган Су анасы хәйләгә керешә: алтын тарагын тылсымлы курайга алмаштырып ала һәм юкка чыга. 11976 Алмайны эзләп, Сәрви килеп чыга. 11977 Алмай сихерченең үзен утка тотып ата, алтын таракны сындыра. 11978 Алмалы — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 11979 Алман 18-нче танклар дивизиясе каты урам бәрелешләреннән соң Ефремов шәһәрен басып алды һәм аны тотып калды, совет гаскәрләреннең контрһөҗүмнәренә карамастан. 11980 Алман 1-нче армия корпусы Шимскны басып алды. 11981 Алман 2-нче армиясы Гомельне басып алды. 11982 Алман 2-нче танклар армиясе Дедиловоны һәм Сталиногорскны басып алды. 11983 Алман 41-нче мотокорпусы Красногвардейск —Кингисепп юлына чыкты. 11984 Алман 43-нче армия корпусы Ока елгасындагы Биләүны басып алды. 11985 Алман 9-нчы армиясының 56-нчы моторлаштырылган корпус Лама аша аркылы чыгуларны алды. 11986 Алман башка отрядлары чигенергә мәҗбүр булган. 11987 Алман галиме Роберт Кох микробиологиягә нигез салучыларның берсе була. 11988 Алман галимнәре исәпләп чыгаруынча, гөбләдән “савыла” торган баллы патока җирән кырмыска ризыгының 60 процентын тәшкил итә. 11989 Алман галимы Густов Кирхһов тарафыннан 1845 елда ачылган. 11990 Алман гаскәрләре Алманиянең Польшага һөҗүм итү аркасында 1939 елның 3 сентябрендә сугыш игълан иткән Франциягә һөҗүм башлаган. 11991 Алман гаскәрләре Льеж юнәлешенә бара башлады. 11992 Алман гаскәрләренең юлы Бельгия һәм Нидерландлар аша үткән, алар беренче агрессия корбаннары булып чыкканнар. 11993 Алман гаскәрләре һөҗүмгә күчкәч, Төньяк фронтның мөселман комитеты әгъзалары Петроградка күчә һәм эчке Россия мөселманнары эше буенча комиссариатка кушыла. 11994 Алман гидро-очкычлары берничә тапкыр Аворараны һөҗүм иткән, ләкин зур зыянны китермәгән. 11995 Алман зоологы Эдуард Рүппел хөрмәтенә аталган. 11996 Алман идарәлеге Мәскәүне алуны максат иткән «Тайфун» операциясен гамәлгә ашыра башлый. 11997 Алмания 1941 елның 17 июнендә Әхмәт Тимер аспирантураны тәмамлый, ләкин диплом яклау тантанасы кичектерелә. 11998 Алмания авыл хуҗалыгына яраклы 36 млн. 11999 Алмания Агач утырту көне - 25 апрель, 1952 елдан бирле билгеләнә. 12000 Алмания агач экспортлаучы иң эре дәүләтләрнең берсе. 12001 Алмания (Алмания Федератив Җөмһүрияте, ) – Үзәк Аурупада урнашкан дәүләт. 12002 Алмания Бельгиягә сугыш игълан итә. 12003 Алмания бердәм ил була. 12004 Алмания берләшкәч, Берлин Аурупаның алдынгы фәнни үзәкләрнең берсе булган статусын кире кайтара. 12005 Алмания берләшүе нәтиҗәсендә музей да берләшә. 12006 Алмания Бөекбританиягә килешү тәкъдим итә, ләкин Бөекбритания бу үтенечне кире кага. 12007 Алманиягә җиңүне «Satellite» (Юлдаш) җыры белән Лена Майер-Ландрут китерде. 12008 Алманиядә Власов «Русия халыкларны азат итү комитеты» башында тора һәм «Рус азатлык армиясе» («власовчылар») оештыруда катнаша. 12009 Алманиядә Әтиләр көне Алманиядә Әтиләр көне (Vatertag) 1936 елдан рәсми бәйрәм булып исәпләнә. 12010 Алманиядә җирлекләр шул статусына ия. 12011 Алманиядә исә 2006 елда чикләнгән тираж белән 10 евро номиналлы көмеш тәңкә чыкты, анда да Берта фон Зутнер сурәтләнгән. 12012 Алманиядән кайткач, күпчелек вакыт Санкт-Петербургта яши һәм иҗат итә. 12013 Алманиядән төньякта урнашкан Ютландия ярымутравында һәм шулай ук берничә кече утрауларда урнаша. 12014 Алманиядә Паулюс Дрезденда яши һәм шунда 1957 елның 1 февралендә вафат була. 12015 Алмания кабиләләренең берсе - баварлар төзегән герцоглык һәм корольлек башкаласы. 1158 елдан, герцог Генрих Арыслан заманында шәһәр рәвешендә танылган. 12016 Алмания канцлеры Хлодвиг Гогенлоэ (1894—1900) Тургеневны "Русия иң акыллы кешесе булып Русия өчен иң яхшы премьер-министры нәмзаты булыр иде" дип санаган. 12017 Алманиянең иң эре сәнәгать, транспорт һәм мәдәният үзәкләренең берсе. 12018 Алманиянең көньяк өлешенә Альп тауларының төньяк сыртлары һәм аның итәкләре урнашкан. 12019 Алманиянең Наполеон Франциясе белән барган сугышта җиңелүе Фихтеның француз инкыйлабына карата формалашкан күтәренке карашларын сүрелдерә төшә. 12020 Алманияның Кольн шәһәрендәге Дом соборының Изге Петерглок чаңы (кеше зурлыгын аңлар өчен күрсәтелгән). 12021 Алмания оккупациясе вакытында Католик чиркәве нацист хакимиятләре тарафыннан бик нык читләтелгән. 12022 Алмания сәнәгате нигездә урта ширкәтләрдә гыйбарәт. 12023 Алмания ташкүмергә һәм калий тозларына бай. 12024 Алмания хөкүмәте А. Ахенбахны азат итү турында сөйләшергә үзенең дипломатын җибәрә. 12025 Алмания чикләрен Венгрия җирләре белән нәтиҗәле оборонасын оештыру максатында кенәзлекләр булдырыла. 12026 Алман классик философиясендә диалектика универсаль теория һәм танып белү методы турындагы гыйлем дәрәҗәсенә күтәрелә. 12027 Алман колонистлары авылыннан үрнәк алырга өнди. 12028 Алман көчләре бу уңышсыз операциядә 40 мең гаскәри югалтканнар, 25 декабрьдә Манштейн чигенгән. 12029 Алман көчләре инглиз гаскәренә зәгыйфь каршылык күрсәтә, ә Совет гаскәрләре каршы 223 фашист дивизия туплана. 12030 Алманлашкан чех милләтеннән булган хатыны графиня Мария Тереза Кински ( 1736 — 1806 ) аша Изге Рим империясенең югары аристократия даирәсенә эләгә. 12031 Алман мәгълүматләренчә урыс гаскәренең югалтулары 120 мең кеше тәкил иткәннәр, алманнар исә 15 мең кешене югалтканнар. 12032 «Алман мәдәнияте» төшенчәсенең киңрәк мәгънәсе үз эченә Австрия мәдәниятен дә ала: сәяси рәвештә ул Алманиядән бәйсез булса да, анда шул ук мәдәнияткә караган алманнар яши. 12033 Алманнар 500—650 километрга алга киткәннәр, Иделгә һәм Кавказга чыкканнар. 12034 Алманнар аның уңыш китерү көченә ия булуына ышаналар. 12035 Алманнар белән хезмәттәшлек 1942 елның 11 июлендә Власов Туховежи авылында җирле староста әләге буенча әсирлеккә төшкән. 12036 Алманнар китүдән соң БХР территориясе зур каршылыксыз Кызыл Армия тарафыннан басып алына. 12037 Алманнар Лодзьга басымны декабрьга кадәр дәвам иткәннәр, ләкин алар урысларның каршылык күрсәтүен җиңә алмаганнар. 12038 Алманнарның авыр артиллериясе, француз позицияләренә моңарчы күрелмәгән корыч, чуен һәм шартлагыч матдәләр яудырып, фронтның бөтен участокларын утка тота. 12039 Алманнарның “Форво”дагы бердәмлеге, үзара килешеп, бер такым булып, бер-берсен хөрмәт итеп эшләве башка халык вәкилләре өчен үрнәк булып тора. 12040 Алман оккупациясе вакытында Готенһафен (Gotenhafen) исемен йөрткән. 12041 Алман оккупациясе вакытында Роттердам һөҗүмгә дучар булды, аның нәтиҗәсендә шәһәрнең мәркәзе тулысынча җимерелде. 12042 Алман окупациясе вакытында Роттердам хөҗүмгә ия булды, аның нәтиҗәсендә шәһәрнең мәркәзе тулысынча җимерелде. 12043 Алман сәргаскәрлеге десантка каршы 105-нче җәяүле гаскәр полкы, 22-нче төмәннең күзләү батальоны, 70-нче сапер батальоны һәм берничә батареяне юнәлдерә. 12044 Алман сәргаскәрлеге Мәскәүне алуны максат куеп «Тайфун» операциясен гамәлгә ашыра башлый. 12045 Алман солдатлары, Зигфрид линиясен саклап, үлем белән исәпләшмичә сугышалар. 12046 Алман танк мәктәбе, хәрби шәһәрчеге, полигоны Казанның Каргопол полкы территориясендә нигезләнгән. 12047 Алман танк мәктәбе, хәрби шәһәрчеге, полигоны Казанның Каргополь полкы территориясендә нигезләнгән. 12048 Алман танкы милеге 220 мең сумнан алман ягыннан сатыл алынган һәм Казан җәяүле - соңрак Казан танк училищесенә тапшырылган. 12049 Алман тарих галимнәре атылганнары арасында серб булмаган Вермахт униформалы шәхеснең калдыкларын Йозеф Шульц белән бәйләү нигезсез булуын күрсәтте. 12050 Алман телендә сөйләшә ала. 12051 Алман телендә язган. 12052 Алмантелле әдәбиятта еш кына һинд-герман телләре ( ) сүзтезмәсе очрый. 12053 Алман униформасында каскасыз шәхеснең кемлеген ачыклауда ярдәм сорала. 12054 Алман-фашист гаскәрләре Совет көчләре каршы сугышны озакка сузырга ниятли, ә Инглиз-АКШ көчләре белән сепарат килешү имзаларга тели. 12055 Алман-фашист көчләре Совет гаскәрләрен камап алыр өчен Цитадель һөҗүме операциясен башлый. 12056 Алман-фашист "Тигр" танклары һөҗүме Прохоровка бәрелеше Танк сугышы 12 июльдә Дөньяның тарихында Прохоровка янында иң зур танк сугышы булган. 12057 Алман физиологы Г. Гельмгольц, чех биологы Я. Пуркинье офтальмологиянең үсешенә булышлык итә. 12058 Алман футбол берлеге ФИФА әгъзасы булып 1904 елдан, УЕФА әгъзасы булып 1954 елдан тора. 12059 Алман футболчысы Михаэль Баллак күпчелек вакытта клуб һәм җыелма өчен 13 саны астында уйный. 12060 Алманча һәм татарча яхшы белү сәбәпле, Әхмәт Тимер Гариф Солтанга легионның сәяси вәкиллегендә тәрҗемәче эшен тәкъдим итә. 12061 Алмас ( Алмыш ) — Идел буе Болгары дәүләтенең берләштерүче Ул кеше — Багдад хәлифәсе була. 12062 Алма төрләре Кызыл алма Алма́ — алмагач җимеше. 12063 Алматы ( — «алмалы», ) — Казакъстан Республикасының иң эре шәһәре. 12064 Алматы Метрополитены бер сызыктан тора, 9 мәүкиф, гомуми озынлыгы 11,3 км, пассажир әйләнеше - 38 мең (көн), 6,6 млн. 12065 Алматы Метрополитены шәкеле Алматы метрополитены — Алматы шәһәрендәге метрополитен сызыклары системасы. 12066 Алмаш агымлы (стационарсыз) Джозефсон эффекты Тоташма аша агым чик агымына зуррак караганда үткәргәндә көчәнеш төшүе хасил була, шушы очракта контакт электромагнит дулкыннарны нурландыра. 12067 Алмаш агымнар арасында төп агым булып зурлыгы синусоидаль закон буенча үзгәрүче агым тора. 12068 Алмаш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 12069 Алмашлар * Татар кирилл әлифбасында аңа « Ы, ы » хәрефе туры килә. 12070 Алмашлыклар өлкәсендә түбәндәге үзенчәлекләрне күрсәтергә мөмкин. 12071 Алмашлыклар сөйләмне кабатлаулардан коткаралар, аны җыйнак һәм матур яңгырашлы итәләр. 12072 Алмаш токның ешлыгын арттырып, трансформаторның үлчәмен киметергә мөмкин. 12073 Алмаш токны үзгәртү Турылайткычлар диодлардан конструкцияләнә, аларда диодлар алмаш токны даими көчәнешкә әверелдерү өчен кулланыла. 12074 Алмаш ток схемалары Бирелгән ешлыкта синусоидаль рәвештә үзгәрүче көчәнеш һәм синусоидаль рәвештә үзгәрүче ток мөнәсәбәтен (отношение) һәм фаза аермасын электр импеданс, электр реактивлыкларның вектор суммасы һәм электр каршылык тасвирлый. 12075 Алмаштыру курслары белән хәйлә кору Үзенең валютаның рыялы түбән әһәмиятен саклап тотудан илләр халыкара сәүдә итүдә өстенлек ала алалар. 12076 Алмашулар * Татар латин әлифбасында «şç» диграфы кулланыла. 12077 Алмашу – хезмәт бүленешенең нигезендә ята. 12078 Алмыш Ислам дине кабул иткәннән соң Абдаллаһ исеме алган. 12079 Ална — Русия территориясеннән ага торган елга. 12080 Аложа — Русия территориясеннән ага торган елга. 12081 Алоизий Могарыч берүзе генә кысан өйдә яши, Мастерда еш кунак булса да, аны үзенә кунакка чакырмый. 12082 Алоизий Могарыч - Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романында әдәби персонаж, Мастер өстеннән ялган донос язып, аның өен алган журналист. 12083 Алоку-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 12084 Алпавыт крәстиәннәре алпаыт җирләрендә яшәгән, үзләренә бүлеп бирелгән җир бүлемнәрен файдаланган. 12085 Алпавыт крәстиәннәре ( ) — Русиядә алпавытларга милек хокукында буйсынган крепостной крәстиәннәр. 12086 Алпавытлар һәм кулаклар бу бәла-казаларны үзләренчә файдаланалар: бәяләрнең күтәрелүен һәм тагын да күбрәк табыш алуны көтеп, үзләренең складларында яткан ашлыкны сатарга чыгармый торганнар. 12087 «Алпавыт һәм башка изүчеләрне кырып бетерегез, үзегез теләгәнчә иректә яшәгез»,— дип чакырып. 12088 Алпай — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 12089 Алпар авылының оешуы Хәзер Алпар авылының тарихына килик. 12090 Алпар исеме «батыр ир» мәгънәсенә ия. 12091 Алпарны морза булган дип тә әйтәләр. 12092 Алпаровның гыйльми эшчәнлеге бик иртә башлана. 12093 Алпар урта мәктәбендә укыганда ук хезмәт итә башлый: колхозда комбайнчы ярдәмчесе, комбайнчы, диспетчер булып эшли. 12094 Алпатова (балка Алпатова, Плотина) — Русия территориясеннән ага торган елга. 12095 Алсу Гайфуллина — татар шагыйрәсе. 12096 Алсу Галина (Гафарова) (Алсу Вәнзир кызы Галина (Гафарова)) — драма артисты, җырчы, Гафури театрының ( Уфа ) әйдәүче артисты, БР атказанган артисты ( 2006 ). 12097 Алсу Ралиф кызы (Сафина) Абрамова — Рәсәй эстрадасының күренекле вәкиле. 12098 «Алсу томан» пьесасы Буа театры сәхнәсендә уйналды. 12099 Алсу төстәге шампанның этикеткасына “rose” дип языла. 12100 Алтай, Катун тыюлыклары һәм Укок яссы таулыгы бергәләп ЮНЕСКОның «Алтай - Алтын таулар» Дөньякүләм мирасын тәшкил итә. 12101 Алтай крае биләмәләрендә ага. 12102 Алтайларның бөтен төркемнәре өчен ыру ярдәмләшүе, культлар (тау, ут культлары) хас була. 12103 Алтайла́р — төрки халык. 12104 Алтай, Новосибирск өлкәсе, Кемерово өлкәсе биләмәләрендә ага. 12105 Алтай Республикасы алтын, мәрмәр, тау бәллүре, төрле сирәк металларга бай. 12106 Алтайский Актел — Русия территориясеннән ага торган елга. 12107 Алтай тауларында адмирал Колчак гаскәрләре белән бәрелешләрдә катнаша. 12108 Алтай телләрендә ия - җөмлә башында, хәбәр җөмлә ахырында килә. 12109 Алтай телләрендә род категориясе юк, аларның күпчелегендә тартым категориясе бар. 12110 Алтарих XV гасыр буе Инглиз илендәге ватандашлар сугышлары Йорк һәм Ланкастерлар нәселләре арасында Инглиз тәхете өчен үткәннер. 12111 Алтарих Алмания Глобаль икътисад кризисы нәтиҗәсендә Алманиядә хакимияткә NSDAP ( ) - Милләтчел-социалистик алман эшчеләр фиркасе килә. 12112 Алтарих Казан басып алудан соң фронтның конфигурациясе акларга өчен уңайсыз булган: Казан янында 2 000 - 2 500 кеше 100-120 километрлы фронтта урнашкан, ә кызылллар шул ук участогында биш тапкыр зур көчләрне туплаганнар. 12113 Алтарих Төрки телләрне латин яки кирилл хәрефләренә нигезләнгән язуга күчерү буенча беренче омтылышлар XIX гасырның уртасында күренәләр. 12114 Алтата авылына XVIII гасырның 20 нче елларында нигез салына. 12115 Алтатаның ике кешесе СССРның иң югары бүләкләренә лаек булалар. 12116 Алтата — Русия территориясеннән ага торган елга. 12117 Алтат — Русия территориясеннән ага торган елга. 12118 Алтмышынчы еллар ахыры һәм җитмешенче еллар дәвамында язган әсәрләре арасында авторның «Очкын» ( 1969 ) һәм «Гөлләр кояшка карый» ( 1972 ) исемле повестьлары аеруча игътибарга лаеклы. 12119 Алтмышынчы еллар башында Зиннәтуллалар гаиләсе Казанга күчеп яши башлыйлар. 12120 Алтмышынчы елларның икенче яртысында Әхнәф Харисовның татар әдәби мирасын ясалма рәвештә башкортлаштырырга омтылып язган «Башкорт халкының әдәби мирасы. 12121 Алтмышынчы еллар уртасыннан алып ул республиканың татарлар күпләп яшәгән районнарына утызга якын фольклор экспедициясе оештыра, 150дән артык авылны урап чыга. 12122 Алтмышынчы-җитмешенче елларlа, мәсәлән, бу темага ул махсус шигъри цикл («Тукай дәфтәре») һәм «Кырыгынчы бүлмә» (1971) исемле мәгълүм поэмасын иҗат итә. 12123 Алты айга кадәр айлык үсеш уртача 2–2, 5 см, аннары — 2 см һәм тугыз айдан бер яшькә кадәр 1, 5 см була. 12124 Алты елдан соң бу көйгә ярашлы шигырь дә табылган, аны Цвиссигның танышы Леонард Видмер (Leonhard Widmer) алман телендә язган. 12125 Алты көннән соң Джон авырый башлаган. 12126 Алты миллиардынчы булып туганы ни хәлдә? 12127 “Алтын башак”, “Оптимист” крестьян-фермер хуҗалыкларының да һәркайсында бүген 200әр баш сыер малы асрала. 12128 «Алтын битлек» премиясе лауреаты ( 2014 ). 12129 «Алтын битлек» премиясе спектакльнең дирижёры Теодор Курентзиска бирелә. 12130 Алтын гасырдагы рус шигърияте (XIX гасыр) белән охшашлык өчен шулай аталган. 12131 Алтын ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 12132 «Алтын Йолдыз» (1948) – шундый романнарның берсе. 1951 елда Габдрахман Әпсәләмов татар халкының батыр улы Газинур Гафиятуллин истәлегенә «Газинур» романын яза. 12133 Алтын кызыл йолдызның нурлары, көмештән эшләнгән икенче йолдызның якорьга охшатып ясалган нурлары арасына урнаштырылган. 12134 Алтын приискаларында эшли. 1929 елда Баймакта тау-техник мәктәбен тәмамлый. 12135 Алтын – Русия территориясеннән ага торган елга. 12136 Алтын стандарт Ул вакытта әйләнештәге акча күләме алтын запасларына бәйле була, бу монетар система Алтын стандарт дип атала. 12137 Алтын табыла ( Веселый руднигы һәм Майск, Талон поселоклары). 12138 Алтынташ — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 12139 Алтын Урда 1300 елда Тәнибәк белән Үзбәк хан Кавказга яуда катнашкан. 12140 Алтын Урда 1300 елда Улакчы (tat. lat. 12141 Алтын Урда 14 гасырда Олыс — халык һәм дәүләт төшенчәсен билгеләүче төрки һәм монгол иҗтимагый термины. 12142 Алтын Урда 14 гасырда Пиана янындагы сугыш — 1377 елда Гарәпшаһ хан җитәкчелегендәге гаскәр Пиана елгасы янындагы сугышта Иван-2 Дмитрий улы җитәкчелегендәге бердәм урыс гаскәрен тар-мар итә. 12143 « Алтын Урда » балет спектаклен һәм аның образларын тудырган өчен. 12144 Алтын Урда белән хезмәттәшлекне яклаган кенәз. 12145 Алтын Урда гаскәрләренең берләшкән поляк, немец һәм кенәз Витовт ягында сугышучы татарларны тармар итүе. 12146 Алтын Урдада чуалыш чорындагы Зәңгәр Су буендагы бәрелештән соң Киев һәм көнбатыш Украина Бөек Литва кенәзлегенә кушыла. 12147 Алтын Урда дәверендә Русьның үзәге булу өчен Мәскәү белән көндәшлек иткән һәм монголларга каршы хәрәкәтенең үзәге булып торган. 1327 елда шәһәрдә монголларга каршы эре күтәрелеш булган. 1466 елда тверле Афанасий Никитин Һиндстанга сәяхәт кылган. 12148 Алтын Урда дәүләтенең сәяси һәм иҗтимагый тормышында баскаклар белән дарухачылар (дарухалар) зур урын тотканнар. 12149 Алтын Урда Нугай (ﻧِوﻌﺎﻲ, монг. 12150 Алтын Урданың бөек чуалышы чорында хан. 12151 Алтын Урданың көньяк чиге Кавказда булган. 12152 Алтын Урданың низаглашу чорында идарә иткән хан. 12153 Алтын Урда оешканда аңа кереп калган Болгар бу дәүләт көчәеп киткән заманнарда аның әһәмиятле бер өлешен тәшкил итә. 12154 Алтын Урда таҗы өчен эчке көрәш нәтиҗәсендә 1350 еллардан Алтын Урданың көчсезләнә башлый. left Алтын Урданың ватандашлар сугышында (14 гасырның икенче яртысы) хәтта төмәнчеләр (темник - 10 меңле гаскәр сардары) хакимияткә килгәннәр. 12155 Алтын Урда таралганда, феодаллар Болгар җирләренә һөҗүм иткән вакытта, Бортасны да җимерәләр. 12156 Алтын Урда таркалганнан соң аның күбесе өлешләре Русиягә кертелгән. 12157 Алтын Урда тәңкәсе — беренче тапкыр Алтын Урданың Хәрәзем Йортында сугылучы көмеш тәңкә, акча берәмлеге. 12158 Алтын Урда тәхетенә Газиз шәех утырган. 12159 Алтын Урда тәхетенә Җанибәк утырган. 12160 Алтын Урда үз акчаларын—жучи тәңкәләрен суга башлый. 12161 Алтын Урда үзәгендә җиңелгәч Урус хан Туктамыш улы Җәләл-әд-Дин тарафыннан үтерелә. 12162 Алтын Урда хакимияте дәверендә төрки телле халыкларның милли-мәдәни берләшүе - татар халкының формалашуына китерә. 12163 Алтын Урда ханнары. 12164 Алтын Урда ханнары Владимир кенәзләренә ярлык бирә башлаган. 12165 Алтын Урда чәчәк ату дәверендә, 14 гасыр Алтын Урда (Җучи Олысы, Олыг Олыс) - иң зур Ауразиянең урта гасыр дәүләте. 12166 Алтын Урда чәчәк ату дәверендә Сартак Бату улы (tat. lat. 12167 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Бәкләрибәк - өлкә, эчке олыс белән идарә итүче. 12168 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Газиз шәех (tat. lat. 12169 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Гарәпшаһ хан яки Гарәпшәһ Мөззаффар (рус чыгананакларында Арапша-хан) - Шейбани нәселеннән чыккан Алтын Урда ханы ( 1377 1380 ). 12170 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Килдебәк (tat. lat. 12171 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Мөхәммәт Булак яки Булак, Гияс-әд-Дин Бүләк хан (tat. lat. 12172 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Орду Мәлик яки Урда Мәлик (tat. lat. 12173 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Тимер Хуҗа (tat. lat. 12174 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Хәсән хан яки Хәсән бине Бәккынды - Шейбани нәселеннән чыккан Алтын Урда ханы ( 1368 -1369). 12175 Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Хызыр (tat. lat. 12176 Алтын Урда чоры 1237 — 1240 елларда Русь җирләрнең күпчелеге Бату ханның һөҗүменә дучар була. 12177 Алтын Урда чоры Алтын Урда чорында Сарысу шәһәре сәүдә-хәрби ныгытмасы булып торган. 12178 Алтын Урда чорында болгар халкы берничә этнотерриториаль төркемгә бүленә. 12179 Алтын Урда чорында Кизләү - сәүдә үзәге. 12180 Алтын Урда чорында төрки телле халык Урта Иделнең уңъяк ярыннан төньяккарак сөрелә, Темников төбәгенә кадәр җиткән дигән мәгълүматлар бар. 12181 Алтын һәм терекөмеш экспортка чыгарыла. 12182 Алтынчысы әзерләнеп бетсә дә, дөнья күрми, чөнки Ырынбур губерна башкарма комитеты карары белән БВРС таратыла. 12183 Алтын ятмаларын арендага биреп торган башкортларның авылларында үз хисапларына мәчетләр төзегәннәр, мәдрәсәләр ачканнар. 12184 «Алтын яфрак» премиясе статуэткасы «Алтын яфрак» премиясе ( ) – ел саен тапшырыла торган Русия театр премиясе. 12185 Алты уллары үсеп килгәндә ата-ана бер-бер артлы вафат була. 12186 Алты ыругыны һәм 19 төрене эченә ала. 12187 Алты яшькә җиткәч, шунда мәктәпкә йөри башлый, аннары, Казанга кайтып, укуын иске тәртиптәге «Госмания» һәм «Халидия» мәдрәсәләрендә дәвам иттерә. 12188 Алферовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 12189 Алферовка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 12190 Алчан ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 12191 Алъягыш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 12192 Алъягыш – Русия территориясеннән ага торган елга. 12193 Алъяпкычның төсе аның белән бергә киелә торган күлмәкнең төсе һәм формасына яраклашкан була. 12194 Алым килеп чыкса, тулаем җиңү һөҗүм итүчегә, килеп чыкмаса – якланучыга бирелә. 12195 Алынган ашыкны сул кулга күчерәсең. 12196 Алынган бөер 24 сәгать эчендә күчерелеп утыртылырга тиеш. 12197 Алынган табышка алар татар язучыларының әсәрләрен бастырганнар, уннарча мәктәпләр тотканнар, татар студентларына матди ярдәм күрсәткәннәр, мәчетләр төзегәннәр. 12198 Алынган талпанны яндырырга яисә дезинфекцияләүче эремәгә салырга кирәк. 12199 Алып баба белән бәйләнешле атамалары булган авыллар шактый борынгы чорларда оешалар. 12200 Алып бабай ике аягыннан да чабатасын салып тузанын каккан, шуннан тау хасил булган, дип сөйлиләр. 12201 Алып баручылар - Сипке Ян Бусема һәм Ким-Лиан ван дер Мейдж. 12202 Алып баручы чәчләр салынган суга иелеп караган булып такмаклый: Балалар, Карагыз әле суга. 12203 Алып барылган кампанияләр нәтиҗәсендә җирле телләр статусы күтәрелде, кайбер Аурупа регионнарында җирле телләр милли тел белән тиңләштереп, рәсми тел дәрәҗәсенә иреште. 12204 Алып гаять зур гәүдәле, көчле шәхес итеп күрсәтелә. 12205 Алып гәүдәле зур кешеләр турында күп төрле легенда-риваятьләр бар. 12206 Алыпка мөнәсәбәтле тау-калкулыкларга татар мәгърифәтчесе Каюм Насыйри да игътибар итә һәм аларны борынгылык белән бәйли. 12207 Алыповцы ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 12208 Алыпсатарларга карап, Шагыйрь монда булып узган вакыйга турында әсәр иҗат итә башлый. 12209 "Алып сатарлар"ның юлы уңмый hәм алар Дон буена буш кул белән генә кайтып китә. 12210 Алып шулкадәр баһадир гәүдәле һәм көчле булган ки, ул ял итәргә утырып чабатасын какканда, хәтта кечерәк таулар барлыкка килгән, имеш. 12211 Алырга дип иелүгә, балалар һау-һаулап аңа ташланалар. 12212 Алырмын кош — татар балалар уены. 12213 Алырчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 12214 Алыш бетәргә 7 секунд калып барганда кинәт хөкемдар чаңы яңгырый. 12215 Алыш-биреш үсеш алган өлкәләрдә ниндидер бер товар үзенең үтемле булуы белән аерылып торган, һәм биредә барлык башка товарларны да аңа алыштырып алырга мөмкин булган. 12216 Алыш-биреш үсешенең төп сәбәпләреннән берсе булып хезмәт бүленеше торган. 12217 Алыш буена тигез исәп белән барганда, Сериков соңгы минутта көндәшен бөтереп сала, алым ике балл итеп бәяләнә һәм ул Олимпия чемпионын 6-4 исәбе белән җиңә. 12218 Алыш өч периодтан тора. 12219 Алыш шулай ук вакыттан алда туктатыла, әгәр көрәшче 6 баллдан артык өстенлекне җыйса, яки ясалган алымы 5 балл итеп бәяләнсә (техник өстенлек). 12220 Альберт Гор премияне әйләнә-тирәдәге мохитне саклау һәм климатны өйрәнү буенча эш башкарган өчен ала. 12221 Альберт Әсәдуллин (Альберт Әхәт улы Әсәдуллин) – музыкант (виолончель), педагог. 12222 Альберт Әсәдуллин – РСФСРның атказанган артисты. 12223 Альберт Иван улы Абдуллин(Чернобровкин) — шагыйрь, җырлар җыентыгы авторы. 12224 Альберт үзенең туган җире дип Балтачны атый. 12225 Альберт Фәтхи ике дистә еллап дәвам иткән әдәби эшчәнлеге чорында татар әдипләре һәм галимнәренең кулъязма мирасын өйрәнүгә бәйле тасвирламалар туплый. 12226 Альберт Фәтхи – татар галиме, борынгы татар әдәбияты белгече-археограф. 12227 «Альберт-холл»да еллык BBC Proms концертында чыгыш ясый. 12228 Альберт Шпеер җитәкчелегендә Берлинның булачак «Алмания дөньясы башкаласы» төзелеш буенча генераль планы булдырыла. 12229 Альбина Җәдит кызы Шәмгунова — 2011 елда «Созвездие талантов» Бөтенрусия фестиваль-конкурсы лауреаты. 12230 Альбина Шаһиморатова (Альбина Әнвәр кызы Шаһиморатова) – опера җырчысы, сопрано, Тукай бүләге иясе. 12231 Альбини катнашуындагы сессияләр кыска, әмма бик продуктив була: альбом 2 атна эчендә әзер була. 12232 Альбомда ике халыкара музыкант та кунак буларак бар: * Зөлфия Камалова (Zulya)- вокал; *Юкка Толонен- гитара. 12233 Альдегидлар җиңел генә карбон кислоталарына оксидлашырга сәләтлеләр. 12234 Альдегидлар кайтарылырга сәләтлеләр, кайтарылуның төп продукты - беренчел спиртлар. 12235 Альдрованди тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 136 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 12236 Алькатваам авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 12237 Альмагест китабында Птолемей меңнән артык йолдызның каталогын төзи, аларны төсе һәм яктысы буенча классларга бүлә. 12238 Альмагесттан башка Птолемейның “Оптика” һәм “География”се киң билгеле. 12239 Альмеж ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 12240 Альметьевск, 1992; *«Әлмәтнефть» нефть һәм газ чыгару идарәсе - Нефтегазодобывающее управление «Альметьевнефть». 12241 Альморавидлар династиясеннән солтан Али ибн Йосыф хакимлек иткән вакытта 1097 елда төзелгән мәчет. 12242 Альпинизм үзәге булып тора. 12243 Альп корпусында Генштаб вәкиле була. 2нче дәрәҗә Тимер тәре белән бүләкләнә. 12244 Альп таулары итәгендә кеше кулы тимәгән табигать яхшы сакланган, ул тыюлыклар һәм милли парклар рәвешендә саклана. 12245 Альтернатива буларак, Алтай телләреннән реконструкцияләнгән *T`aŋgiriдан ("ант" яки "илаһ") чыгучы этимология тәңренең күк өстеннән хакимияте урынына аның илаһиятен ассызыклый. 12246 Альтернатив аңлатма: һәр илнең байрагында да ким дигәндә бер олимпия боҗрасы төсе бар. 12247 Альтернатив урнаштыру debian-installer нәтиҗәсендә башкарыла, ул график ысулга караганда күпкә тирәнрәк кергән идарәчеләр, күп системалар урнаштыручы кулланучылар һәм оператив хәтере 192 мегабайттан да аз булган санаклар өчен кулланыла. 12248 Альтруистлык теоретик планда XVIII гасырда инглиз һәм француз мәгърифәтчеләре тарафыннан эшкәртелә башлый. 12249 Альтруистлык термины Oгюст Конт тарафыннан кертелгән булса да, (әхлакый) күренеш буларак, ул борынгы замандагы дини һәм әхлакый теорияләрдә үк ( Һиндстан ) барлыкка килә. 12250 Альфа-липопротеидларның атеросклерозны барлыкка китерүдә роле зур түгел дип исәпләнелә. 12251 Альфред Нобель 1896 елның 10 декабрендә стенокардиядән вафат була. 12252 Альфред Хәсән улы Халиков — күренекле археолог, тарихчы, тарих фәннәре докторы. 12253 Альфред Эксетер көллиятендә укый, аннары соң Оксфорд университетына керә, ләкин аны тәмамламый. 12254 Альца — Русия территориясеннән ага торган елга. 12255 Альцге́ймер авыруы (альцгеймер төрендәге сениль деменция) — деменциянең иң еш очрый торган төре, нейродегенератив авыру. 12256 Алюминий – җиңел көмешсыман ак төстәге металл, ул җылылык һәм электр тогын яхшы үткәрә. 12257 Алюминий җиңел оксидлаша һәм оксид элпәсе белән каплана һәм ул аны алга таба оксидлашудан саклый. 12258 Алюминий нерв системасына тәэсир итә: канда артканда организмны ярсыта, житмәгәндә тоткарлану күзәтелә; кеше организмында алюминий 10% тәшкил итә. 12259 Алюминий организмда артып китсә, күзәнәкләрнең үрчүен һәм үсүен тоткарлый. 12260 Алюминий химик актив металл. 12261 Алютор теле (үзатамасы - нымылг’у) - Ерак Көнчыгышның Камчатка краенда таралган тел, алюторларның туган теле. 12262 Амазонка бассейны өчен ел буе яңгырлы һава торышы хас. 12263 Амазонка Мараньон һәм Укаяли елгалары кушылган урыннан ага башлый. 12264 Амамбайка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 12265 Амангилде — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 12266 Аманда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 12267 Амарал — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 106 километрлы кратеры. 12268 А. Марков җитәкчелегендә) ( 1971 ) тәмамлаган. 12269 А.Марков сыйныфы) ( 1968 ), шунда ук аспирантураны (А. 12270 Амая ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 34,5 километр озынлыкта булган кратеры. 12271 Амба́р көясе́, бөртекле ашлык көясе (Nemapogon gronellus) - күбәләк, чын көяләр гаиләлегеннән. 12272 Амбарная — Русия территориясеннән ага торган елга. 12273 Амбарный Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 12274 Амбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 12275 Амбеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 12276 Амгуэма авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Иультин районы составына кергән административ берәмлек. 12277 А́мдерма ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районындагы бистә (элек — шәһәр тибындагы бистә ). 12278 Амдерма — Русия территориясеннән ага торган елга. 12279 Амдэ-Цыйон патша (1314-1344 елларда хакимлек итә) биредәге, Хәбәш калкулыгындагы, дәүләтләрне берләштереп империясен төзи. 12280 Амелич — Русия территориясеннән ага торган елга. 12281 Аменардес ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,9 километр озынлыкта булган кратеры. 12282 Америка авиациясе Төньяк Кореянең шәһәрләрен (аеруча Пхеньян) тулысынча җимерә диярлек. 12283 Америка авиациясы Япониядагы Хиросима ( 1945 елның 6 августында ) һәм Нагасаки ( 9 августында ) шәһәрләренә атом бомбаларын төшергән. 12284 Америка Ацтеклар динен тулысынча анималист дип әйтү кыен. 12285 Америка Виргин утраулары (АВУ) — Кариб диңгезендә утраулар төркеме, АКШ автоном территориясе. 12286 Америка галиме Б. Франклин (1706—1790) җисемнәрнең ике төрле электрлануын җисемнәрдә ике төрле электр коргысы булуы белән аңлаткан. 12287 Америка галимнәре мәгълүматлары буенча. 12288 Америка грифлары — зур үләксә кошлары. 12289 Америкада АКШның урта һәм көнчыгыш штатларыннан көньяктарак Гватемалага кадәр очрыйлар. 12290 Америкада басылган китаплары 12 ел эчендә 12 китабы чыга. 12291 Америкада Кыен шартларда унике ел яши: батрак, кухня эшчесе, пешекче, көнлекче булып эшли. 12292 Америкада рок мэтрлары Джон Бон Джови ( 1989 ) һәм Scorpions төркеме җырчысы Клаус Майне ( 1990 ) белән җырлый, шулай ук альбом яздыра. 12293 Америка җинаятләре хурлыклы сугышта: үтерелгән Вьетнам эшчеләре Бәйсезлекнең җиңүе Совет зенитчылары Вьетнам күген саклый, 1966 ел 1965 елдан СССБ Вьетнамга хәрби-техникалыкча булыша башлый: зенит-ракетлы комплекслар тапшырыла. 12294 Америка инкыйлабының йөзъеллыгына Франциядән бүләк булып бирелгән. 12295 Америка исеме Америго Веспуччи исеменнән килә, дип саныйлар. 12296 Америка кабиләләренең, мөгаен, чавин мәдәниятенә (б. 12297 Америка колонияләрен азат итү өчен Бөекбританиягә каршы оешкан континенталь армия белән җитәкчелек итә. 12298 Америка коммунистлар фиркасенең беренче үзәк комитеты составына кертелә. 12299 Америка Кушма Штатларында, 2009-ынчы елның сентябреннан алып өлкән мәктәп укучылары Санскрита Бхарати координацияләгән "Санскрит чит тел буларак" программасы өлеше буларак үзеннән-үзләре яки чит тел буларак Санскритны өйрәнә алалар. 12300 Америка Кушма Штатларының сугышка керүе Көнбатыш фронтында окоплары Германиянең чикләнмәгән су асты сугышы игълан итүен АКШ Антанта ягыннан сугышка керү өчен сылтау буларак файдалана. 12301 Америка кыйтгасындагы Испания колонияләрнең мөстәкыйльлек өчен алып барган сугышы елларында (1810—1826) Көнчыгыш яр халкы 1815 елда мөстәкыйльлекне игълан иткән. 12302 Американ йөк поезды Tиз йөрешле "Сапсан" (SIEMENS VELARO) пассажир поезды Тимер юлы буенча файдалы йөкне яки пассажирларны аерым кепчәкле арбаларда ташучы тимер юл транспорт чарасы поезд дип атала. 12303 Американнар, бу фотоларны бер-бер артлы тезеп куеп, видеофильм ясаганнар. 12304 Американың беренче Президенты була, икенче срокка да сайлана. 12305 Американың Индиана штатында 1972 елның 17 февралендә туа. 12306 Американың электрон китап базары 2007 елда 4,2 миллиард доллар белән бәяләнсә, 2011 ел азагына бу сан 10 миллиардка җитәр дип көтелә. 12307 Американы яулаганнан соң, аурупалылар үзләренең технологик өстенлекләрен Азия халыклары каршында да исбатлаганнар. 12308 Америка политологы Самюэль Хантингтон да бу карашта тора. 12309 Америка Самоасы ( ) — Тын океанның көньяк өлешендә урнашкан АКШның оешмаган территориясе. 12310 Америка татарлары Ассоциацияссе, 1950 елда Нью-Йоркта төзелгән, Татар җәмгыяте нигезендә оештырыла. 12311 Америка укытучылар федерациясенең әгъзасы булып тора. 12312 Аметьево) — «Сукно Бистәсе» һәм «Горки» станцияләре арасында, Әмәт бистәсендә урнашкан Казан метросының станциясе. 12313 Амидз-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 12314 Амине дошманнар теникасы һәм гаскәр урнашу урыны турында мәгълүмат җыяр өчен, яшерен төркемне оештыра: Абдуракый Болатов, Хайрулла Мамбеҗанов, Баттал Батталов, Неҗибе Батталова, Сәйфетдин һәм Җәвәт Меннанов, Весфие Аҗибаева. 12315 Аминокислоталарның бер өлеше акрынлап таркалуга һәм оксидлашуга дучар була. 12316 Аминокислоталар организмда аксым булмаган азотлы кушылмалар, мәсәлән нуклеин кислоталары синтезлау өчен дә файдаланыла. 12317 «Амкар» футбол клубы - Пермь шәһәренең футбол клубы. 12318 Амку-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 12319 Аммиакны соңыннан азот килотасы, ашламалар, шартлагыч матдәләр җитештерү өсен кулланалар. 12320 Аммонал - составында аммоний селитрасы, онтак сыман алюминий булган шартлаткыч матдә. 12321 Амня — Русия территориясеннән ага торган елга. 12322 Амонай — Русия территориясеннән ага торган елга. 12323 Амосовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 12324 Амплитуда буенча шул ук алмаш (үзгәрүче) көчәнеш даими көчәнештән күбрәк зарар итә. 12325 Амплуасы — тискәре образларны тамашачы ышандырырлык итеп уйнау. 12326 Ампута — Русия территориясеннән ага торган елга. 12327 Ампыт-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 12328 АМС лар йомшак кына өслеккә төшәләр, аны фотографиягә төшерәләр, температурасын үлчиләр, грунт пробасын алалар һәм аналаиз нәтиҗәләре белән Җиргә әйләнеп кайталар. 12329 Амста-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 12330 Амстел шәһәр урнашкан елга исеме булса, дам сүзе тәрҗемәдә «дамба» дигәнне аңлата. 12331 Амстердам 1928 (1928 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1928) — 1928 елның 28 июленнән 12 августына кадәр Нидерландларнең Амстердам шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 12332 Амстердам канал ярдәмендә Төньяк диңгез белән тоташа. 12333 Амундсен Төньяк Атлантиканы, Баффин култыгын, Ланкастер, Барроу, Пил, Франклин, Джеймс Росс бугазларын кичә һәм сентябрь башында Король Уильям утравының көньяк-көнчыгыш ярында кышларга туктый. 12334 Амундсен этләр җигемнәрендә Аляскадагы Игл-Ситига кадәр барып җитә. 12335 Амур бассейнында урнашкан күлләрне аерылып торалар: Болон, Чукчагир, Хумми, Зур Кизи, Удыль, Орель, Члә, Эворон күлләре. 12336 Амур буе елгалары күбесенчә муссон яңгырлары исәбенә туеналар; Охот диңгезенә коючы елгаларның карлар белән туенуы өстенлек итә. 12337 Амурда йөзгш якын балык төре бар, шулардан 20 төре — эндемик. 12338 Амур ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 12339 Амур өлкәсе ( ) — Русия Федерациясенең субъекты. 12340 Амур Фәләх — татар язучысы, журналист. 12341 Амур югары агымда биек таулар арасында, урта һәм түбән агамында түбәнлекләр аша ага. 12342 Амух теле (үзатамасы - гIамухъ-худуцI) - Төньяк Кавказда таралган тел, амухларның туган теле, Дагстан Республикасында көнкүрештә амухлар тарафыннан кулланыла. 12343 Амхар Википедиясе – нең амхар телендәге бүлеге. 12344 Амшанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 12345 Амынья — Русия территориясеннән ага торган елга. 12346 Амьен (Амьең, ) — Франсаның Нор-па-де-Кале-Пикардия төбәгендә урнашкан шәһәр. 12347 Ан-10 "Украина" ( НАТО кодификацияләре буенча: — «Кот») — совет урта магистральле пассажир очкыч. 12348 Ан-148 - якынмагистраль тарфюзеляжлы төбәкара пассажир очкычы, Антонов Конструкторлык бюросында эшкәртелгән. 12349 Аңа 1252 елда ук нигез салганнар. 12350 Аңа 14 авылдан йөреп укыйлар. 12351 Аңа 15 яшь булганда, әтисе (зоопарк директоры) алар бөтен гаилә белән Һиндстаннан Канадага күченергә һәм, үзләре белән хайваннарның яртысын алып, аларны шунда сатарга да, яңа тормыш башларга тиеш дип әйтә. 12352 Аңа 169 депутат керә. 12353 Аңа 1964 елда Үзбәкстан ССРның, 1992 елда Татарстан Республикасының халык рәссамы дигән мактаулы исемнәр бирелә. 12354 Аңа 1998 елда Татарстанның халык артисты исеме бирелде. 12355 Аңа 2010 елда АКШта аның умыртка баганасына операция ясадылар. 12356 Аңа 65 төр керә Биология. 12357 Аңа 7 яшь булганда, гаиләсе белән Порт-Гурон-га күчкән. 12358 Аңа автомобиль юлларыннан яңгыр һәм кар сулары, авария очрагында кайбер предприятиеләрдән сәнәгать һәм хуҗалык сулары агып төшә. 1990нчы елларда пычратучы агымнар киметелә, балчык суыргыч ярдәмендә өлешчә күл төбен ләмнән тазарту эше үткәрелә. 12359 Аңа аена бер мәртәбә гаиләсенә хат язарга рөхсәт итәләр. 12360 Ана Аксак мәче юк микән дип, тирә-якны карап чыга да (Аксак мәче бу вакытта яшеренеп тора): «Балаларым, мин елгага кер юарга барам, беркемгә дә ишек ачмагыз», дип чыгып китә. 12361 Аңа акыл иясе картлар, курку белмәс дуслары, тапкыр һәм сөйкемле сылу кызлар, төрле серле әйберләр, кешегә ияләшкән кыргый хайваннар булышалар. 12362 Аңа алмашка Васильсурск шәһәре янындагы урынны тәкъдим итә, ләкин әлеге ярминкә ныгып китә алмый. 12363 Аңа алып бара торган урамда төрле ачык типтагы кафелар байтак. 12364 “Ана”, “Ана язмышы” картиналары да шул ук тема белән бәйләнгән. 12365 Аңа аннан файда күп кергән. 12366 Аңа Апуш исемен дә беренче булып ул әйткән. 12367 Ана арыслан 3 бала китерә. 12368 Аңа багышлап халык бәет чыгарган. 12369 Ана бака 1-1,8 мең йомырка сала, үсеш 130 көн дәвам итә. 2-3 елдан җенси яктан өлгерәләр. 12370 Ана бака уылдыкны берничә өлешләп чәчә, барлыгы 2800 дән артык йомырка сала. 12371 Ана балан чыпчыгы көрән, кызгылт тимгелле зәңгәрсу-яшел төстәге 4–5 йомырка сала. 12372 Ана берүзе утырып калгач, елый башлый. 12373 Аңа бер юлы 6 телефонистка хезмәт күрсәтә. 12374 Аңа болай дип язылган: «Мөхәммәд рәсүл Аллаһ. 12375 Ана боларның тавышын ишетә дә йөгереп кайта. 12376 Аңа Болгариядәге Варна шәһәре исемен – 1828 елда булган урыс-төрек сугышындагы бәрелеш хөрмәтенә кушалар. 12377 Анаболизм Анаболизм дип энергия чыгымы белән баручы катлаулы молекулаларның биосинтезының метаболик процесслары атала. 12378 Ана борчалар кеше һәм хайваннар яши торган урыннарда 0,5 мм зурлыктагы озынча түгәрәк ак йомыркалар сала. 12379 Аңа бөтенесе үз серләрен ышанып сөйли. 12380 Аңа бу вакытта 25, ә Хәдиҗәгә 40 яшь була. 12381 Аңа бу вакытта 9 яки 10 яшь була, ләкин төрле чыганакларда Гайшәнең бу вакыттагы яшен төрлечә күрсәтәләр. 12382 Аңа газета редакциясен калдырып чыгып китәргә туры килә. 12383 Аңа Гайсә Хөсәенов (рәис), әгъзалары — Миякәдә туып-үскән язучылар Азат Магазов белән Айдар Хәлим һәм мәрхүмнең хатыны Кәфия апа керә. 12384 Аңа Гелланың һәм дусты Варёнуханың һөҗүм итүеннән шулкадәр хәйран калган ки, ул тиз арада Мәскәүдән качырга булган. 12385 Аңа гомуми йөк әйләнешенең һәм пассаҗирлар ташуның төп өлеше туры килә. 12386 Ана даны ордены – ССРБ нең дәүләт бүләге. 12387 Аңа да шәхес культының газапларын татырга туры килә. 12388 Ана доломедның озынлыгы - 13-18 мм, ата затныкы - 10-12 мм. 12389 Аңа дошман карагруһ кешеләр хәрәкәткә киләләр. 12390 Аңа драматик, хәтта трагик (операларда), шулай ук комик персонажларны сокландыргыч уйнау бәхете тия. 12391 Ана әбиләргә барып карый: — Анда юк бит, кайда? 12392 Аңа Әзербайҗан революционеры хөрмәтенә “Нариман” совхозы дигән исем бирелә. 12393 Аңа әзерлек алып барган вакытта шәһәр үзәге торгызылган, олимпия авылы һәм метрополитен төзелгән, транспорт челтәре яңартылган. 12394 Ана әйтә: — Минем балаларым монда юкмы? 12395 Аңа әле бер яктан, әле икенче яктан биш мәртәбә туп ыргыталар. 12396 Ана елый-елый аксак тәкәгә китә. 12397 Аңа җәза бирәләр. 12398 Ана җенесле (сул як) һәм ата җенесле (уң як) нарат күркәләре - наратларның һәм башка ылыслы агачларның җенси әгъзалары. 12399 Ана җир бакалары 10-100 см тирәнлектә су асты үсемлекләренә тигезсез рәтләр белән 2,5 меңгә кадәр уылдык бөртеген беркетелгән җепләр рәвешендә сала. 12400 Ана җофар елга бер тапкыр 1-5 бала китерә. 12401 Ана зат 5 тән алып 17 меңгә кадәр йомырка (озынлыгы якынча 0,05 мм) сала, алар 4-6 сәгать эчендә җитлегәләр. 12402 Ана затлар ел саен һәрберсендә 2-8 бала булган 1-2 оя бала китерә. 12403 Ана затлар йомыркаларны суга, су үсемлекләре тукымаларына, сирәк кенә дымлы яр буе туфрагына салалар. 12404 Ана затларның озынлыгы - 12 мм, ата затларныкы 5 мм га җитә. 12405 Ана затларының озынлыгы 20-25 мм, ата затларының - 10-11 мм. 12406 Аңа ике яшьләр чамасында әти-әнисе Ташкичү авылына күчеп килә. 12407 Аңа исемне Бөекбритания диңгез офицеры, шәһәргә нигез салынганчы 100 ел элек үк үлгән капитан Джордж Ванкувер хөрмәтенә кушалар. 12408 Ана ишкәгаяклы кысласыманнар аталанган йомыркаларын корсак астындагы махсус капчыкларда йөртә. 12409 Аңа ияреп Сәнәр елгасы буеннан моңарчы башкортлардан җир арендалаган типтәрләр килә. 12410 Аңа ияреп Яңа Орлеан джаз осталарының Нью-Йоркка миграциясе башлана. 12411 Аңа кадәр 1945 елның августында АКШ Япониянең Хиросима белән Нагасаки шәһәрләренә атом бомбасы ыргытып, дөньяга үзендә яңа төр куркыныч корал булуы белән “мактанырга” өлгергән иде. 12412 Аңа кадәр 1990 елдан Грин Корнелль университетының физика факультетында эшли. 12413 Аңа кадәр бу эшне Җәүдәт Гаффаров башкарган. 12414 Аңа кадәр җирле халыклар боланнарны бары аулаганнар гына. 12415 Аңа кадәр район территориясе Чуел өязендә урнашкан була. 12416 Аңа кадәр Того Африкадагы кол сату үзәгенең Кол Ярының өлеше булган. 1884 елда Германия Тогоны үзенең протектораты итеп игълан иткән. 1914 елда, Беренче бөтендөнья Сугышы башланудан соң, Того француз һәм Британия гаскәрләре тарафыннан оккупацияләнгән. 12417 Аңа кадәр Түбән Кама мәчете имамы була. 12418 Аңа кадәр үк инде шәhәргә Көнгер янында җиңелгән фетнәчеләр кайтып төшә. 12419 Аңа кадәр ул мәктәп яны интернат йорты булып торган. 12420 Аңа кадәр ул Татар Волчьясы дип аталган. 12421 Аңа кадәр эшләгән белгеч пычагы астында 60 гладиатор вафат була. 12422 Аңа кадәр яз, җәй, көз авылдан Олы Теләккә ат белән йөрергә, йөк ташырга мөмкинлек булмый, чөнки атлар сазлыкка бата. 12423 Ана кайта, балаларын санап карый. 12424 Аңа караганда, әтисе Джорджка уенчык балта бүләк итә. 12425 Аңа каршы Зубәйр ибнел-Гәввам чыга һәм җиңүгә ирешә. 12426 Аңа каршы торырга үземнең генә көч-гайрәтем җитмәде. 12427 Аңа каршы яктагы Развал күле исә киресенчә, дүрт метр тирәнлектә, температурасы дүрт градус салкынлыкка җитә. 12428 Ана карынындагы 3 айга кадәрге яралгыны эмбрион дип, ә 3 айдан туганга кадәр — карындагы бала дип атыйлар. 12429 Ана керә дә: «Уф, арыдым», — дип, әлеге «диванга» килеп утыра. 12430 Ана керпе тыныч урында оя ясый, шунда 5—6 чукрак, сукыр һәм ялангач балалар тудыра. 12431 Аңа коллектив та, кагыйдә буларак, ихтирам белән карый. 12432 Ана коңгызның озынлыгы 28-45 мм, ата коңгызныкы, өске казналарыннан башка, 30-55 мм, алар белән 75 мм га кадәр. 12433 Ана корт башка кортлардан үзенең зурлыгы, авырлыгы белән аерылып тора. 12434 Ана корт көбесенә һәм эшче корт күзәнәкләренә өелгәндә махсус бизләр спермотозоид бүлеп чыгара һәм йомырка аталана. 12435 Ана кортлар 60 төргә якын чәчәкле үсемлекләргә, шәһәрдә күбрәк сәрви агачына куна. 12436 Ана корт һәм эшче кортлар кышлыйлар; актив халәттә булу сәбәпле, алар ояда исән калырлык температураны саклыйлар. 12437 Аңа көч җитмәс. 12438 Ана кош атадан зуррак. 12439 Ана кошлар ата кошларга караганда шактый зуррак. 12440 Ана кош соры төстә. 12441 Аңа “Кояшкай” дигән исем бирелә. 12442 Анаксимандр фикеренчә, тереклек тупланган дөньялар чиксез санда. 12443 Анаксименның бу карашында мөһим идея — предметларның сан һәм сыйфат закончалыгына буйсынып үзгәрүләре ята. 12444 Ана күзәнәкләре кан белән күчә. 12445 Аңа күрә Антарктиданы хәрби максатлар белән куллану тыела. 12446 Аңа күрә аның байлыгы Нобель премиясе фондына күчә. 12447 Аңа күченү өчен тигез каты юл җитә. 12448 Ана куян — Русия территориясеннән ага торган елга. 12449 Ана куян үз балаларын гына түгел, читләрне дә имезә. 12450 Аңа «Кызыл дулкын» исеме бирелә. 12451 «Аналары» аларны эзләп болынга китә. 12452 Аналары: — Бар, олы кызым, төш. 12453 Аналары йөклелек вакытында кызылча белән авырган балаларга тумыштан килгән үсеш зәгыйфлекләре хас (ешрак тумыштан килгән саңгыраулык). 12454 «Аналары» күлдән әйләнеп кайта да «Аксак мәче»гә: — Анда юк, алар синдә генә. 12455 Аналитик җурналист буларак, Мариус Максютов укучыны дөньяга аек күз белән карарга, аңа дөрес бәя бирергә өйрәтергә омтылды. 12456 Аналитик метод төгәлрәк нәтиҗәләр бирә, әмма гамәлдә кулланырга катлаулы. 12457 Аналогик рәвештә, электроннар металл пластина өслегеннән аны билгеле бер зурлыктагы яки аннан зуррак ешлык белән нурландырганда гына аерылачак; аерылган электроннар энергиясе яктылк ешлыгына гына бәйле. 12458 Аналогия буенча рокировка тура йөрүе белән тәмамлана. 12459 Аналог схемаларның яхшы мисаллары итеп вакуум көпшәләр, транзисторлы көчәйткечләр, операцион көчәйткечләр һәм осцилляторлар китерергә була. 12460 Аналь йөзгечләре озын, арка йөзгече - бик кыска. 12461 Анаман — Русия территориясеннән ага торган елга. 12462 Анамас — Русия территориясеннән ага торган елга. 12463 Аңа механистик, натуралистик, редукционистик (кат-лаулыны гади белән аңлату), сциентистик һ.б. ш.и. ярлыклар тагыла. 12464 Аңа Милләт­ләр эше буенча халык комиссариатының дагы вәкиле, дәге Совет генераль консуллыгында тәрҗемәче булырга туры килә. 12465 Аңа моннан дүрт йөз ел элек нигез салына. 12466 Аңа Мурзин отрядының кыю, актив эшчәнлек алып баруы турында сөйләгәннәр. 12467 Аңа нигезләнеп: Кутлуг, Кутлуг бәк, Кутлуг бука, Кутлуг бөрт һәм башка исемнәр ясалган. 12468 Аңа нигез салган Исраэль Баал Шем Тов ( 1700 — 1760 ) яшь чагында мистицизм һәм бигрәк тә Исаак Лурия идеяләре белән мавыга, могҗизалар тудыручы һәм күрәзәче булып таныла. 12469 Аңа нигез салучы – Будда Гаутама. 12470 Аңа нигез салучыларның берсе һәм беренче рәисе данияле сәясәтче һәм хәрби Фредрик Байер була. 12471 Ананьино авыл җирлегенә карый. 12472 Ананьино мәдәниятенә нигез салган Ананьино каберлеген ачуда катнаша ( 1855 ), шуның өчен Мәскәү археология җәмгыятенә мөхбир-әгъза итеп сайлана. 12473 Ана образында композитор бишек җыры, Раушан образында — балалар җыры, Гали образында — полька һәм гопак мотивларын киң куллана. 12474 Аңа өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлештә, Сок башланган яктагы авыллар кергән. 1937 елда (райүзәк күчерелү сәбәпле) район исеме Камышлыга үзгәртелә. 12475 Аңа олы туганы Мөхәммәтвәли Әбүбәкеров булыша. 12476 Ана орка бер бала таба, йөклелек вакыты 16-17 ай. 12477 Анапа, Геленджик шәһәрләре, Азов диңгезе, Родон күле, Сукко үзәненә сәяхәтләр оештырыла. 12478 Анапа дельфинарие филиалы булган Чаллы дельфинариенда дельфиннар һәм диңгез арысланы белән куелган кызыклы шоу программа карап була. 12479 Аңа параллель булып Зур Кызыл урамы (төньякта) һәм Дзержинский һәм Горький урамнары (көньякта) торалар. 12480 Анапа ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 12481 Аңа рак диагнозы куелгач, мөддәт вакыты чыкканга кадәр эшеннән китә. 12482 Аңар «Алмазная», «Хрустальная» һәм «Янтарная» дружиналары керде. 12483 Аңарга басып имам вәгазь- хөтбәләр укый. 12484 Аңарда 65 процент липоевая кислота бар, ул тән күзәнәкләрен яңартуда зур роль уйный. 12485 Аңарда игелек тә, шулай ук яманлык та бар. 12486 Аңарда Иске Дөньяның милли рухы бик төгәл чагылдырылган. 12487 Аңардан белем алыр өчен бик күп кеше җыелган, хәтта урамда юл тыгымнары хасил булган. 12488 Аңардан Бухари һәм Мөслим җыентыкларында 1660 хәдис тапшырыла. 12489 Анардан ерак түгел Дан обелискы (1979) һәм Билгесез солдат һәйкәле (1988) урнашканнар. 12490 Аңардан кала барлык примат төрләре маймыллар дип аталалар. 12491 Аңардан тыш нәселдән-нәселгә килгән өлкә башлыклары — бәкләр идарә иткән, алар барысы 12 булган, башкача әйтсәк, каханлык 12 билектән, кенәзлектән торган. 12492 Аңардан Хинда ибн Әби Халә һәм Зәйнәб бинте Әби Халә исемле балалары була. 12493 Анарның тәне яннан яссыланган һәм баш, гәүдә, койрык өлешләренә бүленә. 12494 Анархизм — кешене изү һәм мәҗбүр итүне юкка чыгаруны максат итеп куйган, иреклеккә нигезләнгән сәяси фәлсәфә. 12495 Аңарчы директор булып Абдуллин Сәлим эшли торган була. 12496 Аңарчы әлеге кодекс буенча 1 литр канда этил спирты күләме 0,3 граммнан яки үпкәдән чыккан 1 литр һавада 0,15 миллиграммнан артканда гына кеше җаваплылыкка тартыла ала иде. 12497 Аңарчы ул бары 1 спорт разрядына ия булган. 12498 Анар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 12499 Аңа Сенат басмаханәсеннән гарәп язуы шрифтларының бер өлешен һәм станнар саталар. 12500 Аңа СССРның Югары Советы Президиумы указы нигезендә 1940нчы елның 22 февраль көнендә Койвисто-Бъерке утравы янындагы сугышта күрсәткән кыюлыклары өчен 21 мартында Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 12501 Анастасино — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 12502 Анасы — Анна Яковлевна Небогатикова бай сәүдәгәр гаиләсеннән була. 12503 Анасы аны тотып алып өенә кайтарып куя һәм кабат шул вакыйга кабатлана. 12504 «Анасы» балаларын ашаткач, тагын китәргә уйлый, «кызның» башына төеп, тагы морҗа, тәрәзәләрне бикләп утырырга куша: — Берүк Аксак мәчене кертәсе булма! 12505 Анасы кулында утырган фәлистыйн баласы кулындагы Җирне яклау көненә багышланган плакатны тота. 12506 Анасы - Ольга - Византия императорлары (Юнан патшасы кызы) нәселеннән. 12507 Анасы – Стэнли Энн Данһем (Stanley Ann Dunham, 1942–1995), Канзас штатыннан, нәселендә чыгышы белән Бөекбританиядән, Ирландиядән, Алманиядән һәм Швейцариядән булган кешеләр бар. 12508 Анасы фортепиано уйнаган, җырлаган, өйдә механик орган - оркестрина урынлашкан иде. 12509 Аңа табыну, биргәннәренә шөкерана итү, матурлыкка, табигатьнең иркенлегенә мәдхия җырлау. 12510 Аңа тагылган ялган гаепне алып ташлау эше чиктән тыш озакка сузыла. 12511 Ана тагын кер юарга китә. 12512 Аңа татар милли бәйгеләре күрсәтелә. 12513 Аңа “Татар халык иҗаты”, “Татар әдәбияты тарихы” фәннәре, махсус курслар буенча лекцияләр уку, студентларның гыйльми эшләренә җитәкчелек итү бурычы йөкләтелә. 12514 Ана теле буларак киң сөйләнелә торган Бһоджпури еллар дәвамында кими барган. 2011 ел халык санын исәбен алу буенча өйдә Бходжпури телендә сөйләшүнең кимүе күзәтелгән, ул 5% халык тарафыннан сөйләнелгән, ә 2000 елда 12% бу телдә сөйләшкән. 12515 Ана теле сыйфатында татар теле урынына башкорт телен укыту бурычы куелгач, район мәгариф бүлегенә барган ул. 12516 Анатолий Луппов (Анатолий Борис улы Луппов, ) – композитор, пианист, педагог. 12517 Анатолий Шутиков (Анатолий Иван улы Шутиков, ) — дирижёр, музыка мөгаллиме. 12518 Анатолия дип Азиядәге биләмәләрен атыйлар ( Аурупадагы биләмәләре Румелия дип атала). 12519 Анатольская ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 12520 Анатомик физиологик хосусыятләренә күрә, тышкы (экзокрин) һәм эчке (эндокрин) секреция бизе; панкреатик ширә һәм инсулин вә гормоннарын бүлеп чыгара; алар биваситә канга үтеп, күмерсулар һәм яглар алмашынуны башкара; азык кайнатуда катнаша. 12521 Анатомия Галенның табигатькә карашларын табиб практикасы һәм анатомия-физиология өлкәсендәге тәҗрибәләре формалаштыра. 12522 Анатомиядән аерылып, гәрчә тикшеренүләр предметы һәм ысулы буенча нормаль һәм патологик физиологиягә һәм аеруча патологик анатомиягә (гистопатологиягә) якын торса да, гистология әлеге дисциплина белән традицион элемтәләрен саклап калды. 12523 Анатомия Күрү нерв дискы чокырчыкның борын өлешеннән 3 х 4 мм да урнашкан. 12524 Анатомиянең төп тармаклары * Үсемлекләр анатомиясе — үсемлек тукымаларының төзелешен һәм үзара урнашуын өйрәнә. 12525 Анатомия һәм гистология Умырткалыларда күзләр ара минең ян стенкасы чыгынтысыннан үсә. 12526 Анатомия Цилиар җисем күз агы астында төсле катлау һәм чын тамырлы тышча арасында урнашкан тар боҗрадан гыйбарәт. 12527 Ана убыр өенә кермәкче була, убыр әби аны төртеп җибәрә. 12528 Аңа үзара тар ермаклар белән тоташкан өч мөстәкыйль сулык керә: Зур, Кече һәм Коры Аккош күлләре. 12529 Аңа узып баручы машинадан берничә мәртәбә атканнар. 12530 Ана урманга барып карый. 12531 Аңа Хəйбуч дигəн кеше тарафыннан нигез салына. 12532 Аңа «Халык мәгарифе отличнигы», «Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре» дигән мактаулы исемнәр бирелә. 12533 Анахандра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,4 километр озынлыкта булган кратеры. 12534 Аңа хас булган сыйфатларда да чик күздә тотылмас. 12535 Аңа «Хашим» кушаматын (чын исеме - Гамр) хаҗиларга ипине кисәкләргә бүлеп таратканга бирәләр. 12536 Аңа Хәсән күле янында япон империалистлары белән авыр сугышларда катнашырга туры килә. 12537 Аңа хәтта банкротлыкка чыгып, тәмам ябылу куркынычы да яный. 12538 Аңа хәтта улус әмирләре, ягъни сугыш чыккан очракта төмән булган шәхесләр дә буйсынган. 12539 Ана чебен үз гомеренең 2,5 ае эчендә 600 дән алып 2 меңгә кадәр йомырка сала. 12540 Аңа чуалчан, чебен һәм кызыл кортны җим итеп файдаланалар. 12541 Аңа Шабанников кәшәнәсе ( 1909 1913 елларда төзелгән) кайтарып бирелә. 12542 Ана шулай берәм-берәм барлык балаларын да алып өенә кайтып китә. 12543 Аңа шулай ук Саров шәһәренең шәрәфле ватандашы исеме дә бирелә. 12544 Аңа шундый саф суны кырыендагы чишмә бүләк итә икән. 12545 Аңа эчке йомшаклык хас. 12546 Аңа, югалган атын эзләп йөрүче, яшь акалы Гыймат Бәдретдинов тап була. 12547 Ана юлбарыс балаларын аучылык һөнәренә өйрәтә. 2-3 ел буе үзе белән ияртеп йөри. 12548 Аңа якын тирәдәге барлык татар авыллары, «Алтавыл» кертелә. 12549 Аңа ярдәмчеләр итеп 1871 елның 15 ноябрендә Нуретдин Фәхретдинов ( 1845 — 1909 ), ә 1899 елның маенда Хуҗахан Габдрахманов билгеләнгән. 12550 Аңа “Яшьләр урамы” дип исем бирелде. 12551 Аң-белемгә омтылышы, фәнгә тартылуы аны 26 яше тулгач Казан дәүләт университетына алып килә. 12552 Анбуй (Андуй) — Русия территориясеннән ага торган елга. 12553 Анвой — Русия территориясеннән ага торган елга. 12554 Ангаиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 12555 Ангальджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 12556 Ангам көнендә колонизациядән соң беренче тапкыр утрау халык саны 1500 кешегә җитте (бу сан милләтнең яшәеше өчен кирәк). 12557 Ангараның югары агымында сускалагычлар каскады төзелгән, Өркет, Братск, Усть-Илим ГЭСлары эшлиләр, Богучаны ГЭСы төзелә. 12558 Ангина белән балалар һәм 30-40 яшьтәге кешеләр еш авырый. 12559 Ангинаны өйрәнү тарихы Ангина билгеләре Гиппократ (Б. 12560 Англикан чиркәве тарафыннан изге дип табылган ( 1935 ). 12561 Англия 1429 елда югалткан өстенлеген кайтара алмай. 1435 елда үткән Аррас килешүендә Бургундия белән Франция яңадан берләшә. 12562 Англия Англиядәге индустриаль революция урта сыйныф ролен алга чыгарган. 12563 Англия Банкы (илнең үзәк банкы) милли акча берәмлеге — фунт стерлинглар чыгару өчен җаваплы. 12564 Англия белән даими низагларга карамастан, үз бәйсезлеген яклау юлында тора. 12565 Англия беренчел дәрәҗәдә тугыз регионга бүленә (алар хөкүмәт төбәкләре дип атала). 12566 Англия берлеге чорын исәпкә алмаганда, Шотландияне бу дәвердә аерым дәүләт дип атап була. 12567 Англия бөтен кыйтганы үзенең коллониясе дип игълан итә. 12568 Англиядә, Бөекбританиянең иң зур регионында, андый органнар юк, өлкә турыдан-туры Британ хөкүмәте һәм парламенты тарафыннан идарә ителә. 12569 Англиянең административ бүленеше катлаулы. 12570 Англия Русияне якламас дип уйлаган Алмания беренче бөтендөнья сугышын башлап җибәрә. 1914 елның 1 августында Алмания Русиягә, 3 августында Франциягә сугыш игълан итә. 4 августында исә Англия Алманиягә каршы сугыш игълан итә. 12571 Англия халкы Бөекбритания халык санының 84 %-н тәшкил итә. 12572 Англия һәм Франция Буэнос-Айресны камап алу нәтиҗәсендә Монтевидео 9 ел дәвамында бәйсезлек өчен сугыша. 12573 Англия хөкүмәте башта анда җинаятьчеләрне сөрә. 12574 Англия хөкүмәте бу хөкемгә зур әһәмиәт бирә һәм бөтен чыгымнарны үз өстенә ала. 12575 Англия элек көндәш булган графлыкларның 927 елда берләшүе нәтиҗәсендә барлыкка килде. 12576 Англосаксон телендә Halloween «Hālgena Ǣfen» дип әйтелә, бу «Изге кич»не аңлата. 12577 Ангорица — Русия территориясеннән ага торган елга. 12578 Ангош — Русия территориясеннән ага торган елга. 12579 Анда 126 йорттан 84тә «бәкләр, морзалар һәм татарлар» тордылар. 12580 Анда 1,5 млрд кешедән артык халкы булган 38 дәүләт катнаша. 12581 Анда 1 700 эшче эшли. 12582 Анда 1863 елда Футбол ассоциациясе төзелгән иде. 12583 Анда 1863 елда Футбол ассоциациясе төзелә. 1908 елда футбол Олимпия уеннары программасына кертелә. 12584 Анда 1881 елда авыру рәсми рәвештә аерым нозологик форма буларак бүленеп бирелгән. 1938 елда япон тикшеренүчеләр волонтерларны йоткылык өсте бүлендеге фильтраты белән йоктыртып, инфекиянең вируслы табигатен исбатлаганнар. 12585 Анда 2007 елның җәенә хәтле уйный. 12586 Анда 20 җырчы катнашты. 12587 Анда 3 ел эшләгәннән соң «Барс-Медия» Раязга сольный проект тәкъдим итә. 12588 Анда 471 һиҗри елда (1078/79) мәчетеАбу-Бекр улы Мөхәммәт төзегән, дип язылган. 12589 Анда 60 йомышлы татар, 18 керәшен яшәгән. 12590 Анда 800-900 баш мөгезле эре терлек симертергә мөмкинчелек булды. 12591 Анда 89 йомышлы татар яшәгән. 12592 Анда 8 йомышлы татар көн иткән. 12593 Анда 9 тимер юл вокзаллар һәм 3 елга портлары эшлиләр. 12594 Анда авторның 140 шигыре урнаштырылган. 12595 Анда авторның Башкортстан туып, Татарстанда яшәүче күренекле 57 татар шәхесе хакында язылган очеркалары, сурәтләмәләре һәм әңгәмәләре урын алган. 12596 Анда авторның төрле елларда дөнья күргән публицистик язмалары, очерклары, әңгәмәләре урын алган. 12597 Анда авторның шигырьләре, поэмалары һәм хикәяләре тупланган. 12598 Анда авыл советы секретаре булып эшли, бер үк вакытта, волость җир комиссиясе члены буларак крестьяннар һәм авыллар арасындагы һәр төрле җир низагларын, җир дәгъваларын хәл итүдә катнаша. 12599 Анда актив һәм гаепләнгән әгъзалардан унсигез кешенең исеме китерелгән, барысы кырык өч кеше катнашуы әйтелгән. 12600 Анда акылдан язучылар өчен аерым бүлек тә булган. 12601 Анда алар Альфа-банк җитәкчеләре Пётр Авен белән Михаил Фридман чакыруы нәтиҗәсендә булалар. 12602 Анда алар Әййүбиләр нәселенең гвардиясе булып хезмәт итәләр. 12603 Анда алдынгы карашлы кешеләр белән аралаша, бик яшьли эшчеләр хәрәкәтенә кушылып, 1905 елгы революция көннәрендә тимерьюлчылар арасында пропаганда алып бара. 12604 Анда Алтын Урдада һәм мәмлүкләр Мисырында барлыкка килгән күп сандагы әдәби әсәрләр, төрле сүзлекләр һәм башка язма истәлекләрнең тел үзенчәлекләре чагыштырма-тарихи планда тикшерелә. 12605 Анда алтын хәрефләр белән: “Монда 1938-1940нчы елларда Советлар Союзы Герое Рахимов Б.С. эшләгән”, — дип язылган. 12606 Анда ана аю гадәттә 1—2 бала тудыра. 100—120 кг лы аю нибары 500 г авырлыктагы балалар тудыра. 12607 Анда аңа гарәп, фарсы һәм төрки телләрне тагын да тирәнрәк өйрәнергә мөмкинлекләр ачыла. 12608 Анда аңа татар һәм рус әдәбияты буенча лекцияләр уку тапшырыла. 12609 Анда ана юкка чыгарыла һәм яшь ана бирелә, юкса гаилә юкка чыгачак. 12610 Анда антик вакытта ук кешеләр килеп урнаша, шуңа күрә ул Парижның «бишеге» булып санала. 12611 Анда аны культура буларак VII гасыр башында үстерә башлыйлар. 12612 Анда аның имениесе дә, коллары да булган. 12613 Анда атмосфера басымының безнекеннән 100 тапкыр зур, температурасының +500әС булуы ачыклана. 12614 Анда ачык һавада үткәрелгән концертлар, бигрәк тә британнар арасында, бик популяр булалар. 12615 Анда базар барлыкка килә. 12616 Анда бай алпавыт яшәгән. 12617 Анда Бакиров Гани, Киеков Лотфирахманнар, хатын-кызларны Шакир мулла укыта. 12618 Анда баргач, Гарри, Рон һәм Гермиона аны эзли башлыйлар. 12619 Анда барлыгы 60 йомыш­лы һәм 14 керәшен татары көн иткән. 12620 Анда барлык бу вакытка белгән хайваннар турында белешмә бирелгән. 12621 Анда без золь элементларын, В һәм Е төркеме витаминнарын да табабыз. 12622 Анда бер агач мәчет, кибет һәм тимерче алачыгы булган». 12623 Анда бер агач мәчет һәм ике җил тегермәне бар». 12624 Анда беректәш дәүләтләренең хәрби планнар аныклап һәм килешеп алынган, сугыштан соң булачак дөнья тәртибе һәм халыкара иминлек системасын төзү мәсьәләсенә карый торган беректәшләр сәясәтенең төп принциплары билгеләнгән. 12625 Анда бер ел укыгач, Үсергән, Аргаяш кантоннарында фирка эшендә, җинаятьләрне эзләү бүлеге башлыгы булып хезмәт итә. 12626 Анда беренче булып, Бекеш Розбахтеев нәселеннән булган, Сөләйман исемле авылдаш күмелгән. 12627 Анда берничә ай яшәгәннән соң, шул елның көзендә Казанга килә һәм гомеренең соңгы көннәренә кадәр шунда төпләнеп кала. 1923 елда аның «Җир уллары трагедиясе» һәм башка шигырьләр» исеме белән беренче җыентыгы басылып чыга. 12628 Анда берничә монахта хезмәт итә. 12629 Анда бер таш мәчет, агач мәктәп, су тегермәне, бер тимерче алачыгы һәм ике кибет булган. 12630 Анда билдән түбән кеше гәүдәсе ята иде. 12631 Анда Бөтендөнья океанындагы тере организмнар массасының яртысы тереклек итә. 12632 Анда бүген 183 бала укый, аларга 25 укытучы белем бирә. 12633 Анда бухгалтерлар курсын тәмамлый. 12634 Анда галимнәр СССРда химик корал җитештерүнең кызу темплар белән алып барылуын яза. 12635 Анда гомум кабул ителгән таяныч нокталары — нормаль атмосфера басымында бозның эрү ноктасы белән суның кайнау ноктасы арасында температура интервалы 180 бүлеккә — Фаренһейт градусына бүленгән. 12636 Анда губерния, уезд, шәһәр һәм авыллар арасындагы чикләрне яңадан караштыру, үзгәртә фикерләре иде. 12637 Андагы 108 хуҗалыкта 534 ир-ат һәм 550 хатын-кыз яшәгән. 12638 Андагы 140 йортта ислам динендәге 410 ир-ат һәм 374 хатын-кыз көн иткән. 12639 Андагы 155 хуҗалыкта ислам дине тотучы 498 ир-ат һәм 537 хатын-кыз яшәгән, алар Олы Әлдермеш авылы җәмгыятенә кергәннәр. 12640 Андагы 2 мең пассажирның җиде йөз алтмыш дүртесе генә коткарыла. 1195 кеше (алар арасында — 286 хатын-кыз, 94 бала) һәлак була. 12641 Андагы 38 хуҗалыкта 113 ир-ат һәм 108 хатын-кыз теркәлгән. 12642 Андагы борынгы зират койма белән уратып алынган. 12643 Андагы күп мәзәкләрне кешеләр тормышта куллана башладылар (мәсәлән, Джо Триббианиның фразасы – «How you doin'?» 12644 Андагы музыкантлар һәм җырчыларның осталыгы малайны таң калдыра. 12645 Андагы пыялачылар (тәрәзәчеләр), йөгерекчеләр хәтта өяз буенча да билгеле булганнар. 12646 Андагы төп герой Нияз Уралов Җәлил кебек үк фашистларга әсирлеккә эләгә һәм шунда һәлак була. 12647 Андагы тормыш шартлары бу якка караганда уңайрак булган, тик бу озакка бармаган. 12648 Андагы фолий кислотасы исә организмның каршы торучанлыгын арттыра. 12649 Андагы футуристик шигырьләр Владимир Маяковский һәм башка урыс шагыйрьләренең шигырьләренә тышкы яктан охшатып язылган булалар. 12650 Андагы һәр факт тикшерүче тарафыннан исбат ителгән, кире какмаслык материалга нигезләнгән булырга тиеш. 12651 Андагы шигырьләр төрле жанрларны (касыйдә, газәл, рубаи һ. б.) файдаланып язылган. 12652 Андагы эшчәнлеге турында әдип үзе соңрак болай искә ала: «Мәдрәсәдә бер-ике атнадан соң дәресләр башланды һәм мөгаллимнәр дәресләрне үзләренә бүлеп алып, калганнарын миңа бирделәр. 12653 Андагы эшчәнлек өчен Британ империясе Ордены белән бүләкләнә. 12654 Анда да буыннан буынга тапшырыла торган сыйфат мәгънәсендә генә. 12655 Анда даими рәвештә төрле күргәзмәләр оештырыла, очрашулар уздырыла. 12656 Анда да рәсем ясаудан туктамый. 12657 Анда да укытучылык эшен дәвам иттерә. 12658 Анда дивизия командиры Якуп Чанышев Кызыл Армиянең 11 еллыгына оркестр өчен милли колоритлы яу маршы тудырырга кирәк дигән тәкъдим ясый. 12659 Анда дистә елга якын тапшырулар алып баргач, 1993 — 1997 елларда ул Татарстан китап нәшриятында редактор хезмәтендә була. 12660 Анда дүрт бүлек була: архитектура-төзелеш, гидротехник, мәдәният-техник, юллар төзү. 12661 Анда ЕВСка кергән дәүләтләрдән берәр җырчы бала катнаша. 12662 Анда әдәби әсәрләр дә басыла. 12663 Анда әдәбият мәйданына ныклы адымнар белән килүче егерме биш яшь каләм иясенең әсәрләре урын ала. 12664 Анда әйтелгәнчә, Алла кешегә җан индерә, аннан соң аны, теге дөньяда һәрвакыт яшәтү өчен кире ала. 12665 Анда Ә.Кәримуллин унбер елдан артык эшли — китапханәчедән алып директорның фәнни эшләр буенча урынбасары дәрәҗәсенә кадәр күтәрелә. 12666 Анда Әкрам Даутовның 15 кульязма дәфтәре саклана. 12667 Анда елдан артык эшләгәннән соң, 1983 – 1985 елларда Мәскәүдә СССР Язучылар берлеге каршындагы Югары әдәби курсларда драматургия буенча югары белем ала. 12668 Анда әлеге язма ядкярнең өйрәнелү тарихына анализ ясала, текстның лексик составы төрле аспектларда тикшерелә һәм чыганаклар белән чагыштырылган сүзлек белән баетыла. 12669 Анда ел ярым чамасы эшләгәннән соң, Башкортстан дәүләт университетының ректоры чакыруы буенча 1954 елның ноябрь башында Уфага килә һәм университетның башкорт-татар филологияләре кафедрасына татар әдәбияты буенча өлкән укытучы булып эшкә урнаша. 12670 Анда Җәваһирә Сәлахова үзенең зур сәнгать остасы икәнен күрсәтте, «Почет билгесе» ордены белән бүләкләнде. 12671 Анда җәмәгатьчелек эшенә, мәдәни-агарту шөгыленә керешә. 12672 Анда җиләк-җимеш үстерү белән ныклап шөгыльләнә башлыйлар. 12673 Анда җирдәге төче суның 80%ы тупланган. 12674 Анда җирән-сары яки яшькелтрәк төстәге 5-9 аркылы сызык аерылып тора. 12675 Анда җир комитетына сайлана, мартта авыл шурасы рәисе итеп сайлыйлар. 12676 Анда заводлар, ныгытмалар төзи башлыйлар. 12677 Анда зур күләмдә күкерт һәм тоз әчемәләре, сульфатлар, хлорлы бур, күк балчык (глинозем), калий һәм натрий хромпигы, штыклы бакыр чыгарылган. 12678 Анда ике дистә елдан артык эшләп, лаеклы ялга чыккач, тагын озак еллар Мәдәни җомга газетасының хәбәрчесе, Бөгелмә авазы газетасында хатлар бүлеге мөдире булып эшләде. 12679 Анда ике ел немец теле укыта, чит телләр факультеты деканы булып тора. 12680 Анда ике ел укыганнан соң, укуын дәвам итү өчен акча табарга дип, Уралдагы Лысьва заводына эшкә керә. 12681 Анда икенче турда Нәҗип Җиһановның «Намус» операсыннан Хәйдәр ариясен татарча (концертмейстер Алиса Лабзина) башкарып, икенче лауреат бүләгенә ия була. 12682 Анда илебезнең төрле почмакларыннан күп вәкилләр, кунаклар җибәрелде. 12683 Анда иллегә якын бала тәрбияләнә. 12684 Анда илнең иң югары ноктасы - Пидуруталагала тавы (2524 м) урнашкан. 12685 Анда иң ахыргы матч Стад де Франста булачак. 12686 Анда Истанбул университетының икътисад факультетын тәмамлый, журналист булып эшли башлый. 12687 Анда итек баса башлыйлар. 12688 Анда Казан федераль университеты һәм Идел буе дәүләт физик культура, спорт һәм туризм академиясе студентлары яши. 12689 Анда кайвакыт багышлап язу, басманың исеме, эпиграфы, китап чыгуга караган мәгълүматлар була. 12690 Анда караучысы булмаган өлкәннәр тәрбияләнә. 12691 Анда катнашучылар ике италияле намзәт – кадими карашлары белән билгеле Генуя архиепискобы Джузеппе Сири һәм либеральрәк карашта торучы Флоренция архиепискобы Джованни Бенелли тарафдарларына аерылалар. 12692 Анда каюталар гына түгел, ә ял итү өчен салоннар, спорт мәйданчыклары, бассейннар, китапханә, киноконцерт залы бар. 12693 Анда кергән җөмһүриятләрнең бер өлеше Русия белән бергә Бәйсез Дәүләтләр Берлеген төзи, ә кайбер җөмһүриятләр исә үз карашларын нә юнәлтәләр. 12694 Анда керүчеләр 33 яшьтә була, кайгы-хәсрәт, авырулар белми, тәннәреннән бернинди дә нәҗес бүлеп чыгармый, Аллаһның дидарын күрә һәм мәңге сәгадәттә була. 12695 Анда Кече Карел авылында ул 1933 елның 17 мартында вафат була. 12696 Анда кешелек җәмгыяте, халыклар бәхете, иҗтимагый гаделлек турындагы фикерләрен бирә. 12697 Андаки (Андакис-Цкали) — Русия территориясеннән ага торган елга. 12698 Анда-Колва — Русия территориясеннән ага торган елга. 12699 Анда колхоз бухгалтериясе урнашкан, 1950 елда аны сүтеп башлангыч мәктәп ясыйлар, һәм 1983 елга кадәр анда балалар укый. 12700 Анда көрәш, бау тартыш, йөгереш, аяк бәйләп йөгереш кебек уеннар уйныйлар. 12701 Анда күп кенә татар артистлары (мәсәлән, 1921 1923 елларда Галия Кайбицкая ( 1906 1984 )) иҗади чыныгу уза. 12702 Анда күпләп батынкылыклар белән бер-берсеннән аерылган гөмбәзсыман кырлар бар. 12703 Анда күчмә һуннар өстенлек иткәннәр. 12704 Анда Кырмыскалы районы ашханәсендәге җитешсезлекләр тәнкыйтьләнә. 12705 Анда лирика да, шул ук вакытта суфыйчылык идеяләре, дәүләт башында торучы хакимнәргә юнәлтелгән мәдхияләр дә, маҗаралы әкиятләр дә күбәеп китә. 12706 Андал — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 90 километрлы кратеры. 12707 Анда малайлар укыган. 12708 Анда медицина пункты, клуб һәм башлангыч мәктәп урнашкан. 12709 Анда Мәмәт исемле кеше күмелгән. 12710 Анда Мәскәү театр студиясен тәмамлап кайткан беренче буын үзбәк актрисалары Турсуной Саидазимова (тиздән ире тарафыннан үтерелә) һәм Сара Ишантураева алгы планга чыга, татар актрисаларының кирәге бетә: Мәгъсүмә Карыева характерлы рольләр уйнауга күчә. 12711 Анда Мичкә тау, Бөти тавы, Морат тавы, Багай тавы, Панау тавы, Ышна тавы, Чыбалан тавы исеме алган тауларны искә алып китү кирәк. 12712 Анда-монда узсалар, олау сорап, ат сорап, бирмәсәләр, көчләп алып, талап китәләр икән. 12713 Анда Мостафа исемле юлаучы үлеп калган. 12714 Анда Мусин Әгъләмҗан эшли. 12715 Анда Надиршах ярдәме белән паспорт ясатып, Индияга юл тота, аннан Мисырга китә. 12716 Анда ничегрәк уенны башлап җибәрү һәм кайсы йөрүләрне ясамау әйбәтрәк киңәшләре, шулай ук дебют классификацияләре турында өйрәнеп була. 12717 Анда озак еллар дәвамында тимер юлчыларның балалары клубы эшли. 12718 Анда өйләнә һәм 7 бала үстерәләр. 12719 Анда өлкәннәр белән дә, яшь буын белән дә милләтебез, телебез, мәдәниятебез турында әнгәмәләр корыла, тальяныма кушылып халык җырларын башкаруымны яратып кабул итәләр, ижат җимешләрем белән танышалар. 12720 Анда өстәмә яшь яки конъюктива бизләре бар. 12721 Анда өстенлекне күчмәләр - һуннар ала. 12722 Анда парлы юкә агачлары үсә. 12723 Анда Пензадан, күрше районнардан килгән эшмәкәрләр үзләре җитештергән әйберләрне сатуга куялар. 12724 Анда планлы социализм казанышлары күрсәтелә. 12725 Анда «ристан»нар белән «нәчәлник»ләр арасында катгый таләпләр булса да, мин татар тоткыннары белән үз телемдә сөйләштем, хәтта, начар яши торган баракларда җырлар җырлап, елатып та ала идем. 12726 Анда Сабантуй үтә. 12727 Анда С.В.Бахрушин җитәкчелегендә шөгыльләнә. 12728 Анда Сәгыйт Агиш, Габдулла Амантай, Авзал Таһиров һәм башка искәрмәләр укыган. 12729 Анда сәнәкчеләрне яклаучы, таянычлары һәм теләктәшлек күрсәтүче бай һәм урта хәлле крестьяннар яшәгән. 12730 Анда сигезьеллык мәктәпне тәмамлый, күрше Нуриман районының Байгилде авылы мәктәбендә урта белем ала. 12731 Анда Советларны юк итү, ил хәрбиләштерү, инкыйлаби-демократик оешмаларны юк итү, үлем җәзасын кертү һ.б. программасы тәкъдим ителә. 12732 Анда сөйләнгәнчә, Кубратның биш улы була. 12733 Анда соңаруы сәбәпле, хәл кискенләшә һәм мөселманнар Худәйбия килешүен төзиләр. 12734 Анда спектакльләр дә уйнала. 12735 Анда студентларны һәрвакыт кайнар аш белән тәэмин итү оештырылган. 12736 Анда студентлар төркемнәргә бүленеп шөгыльләнәләр. 12737 Анда "Таң йолдызы" гәзитендә әдәби хезмәткәр булып эшли башлый. 12738 Анда татар теленең специфик авазлары өчен алты өстәм хәреф алына: ә, ө, ү, җ, ң, һ. Къ, гъ комбинацияләре нәкъ Фазлуллин проектыныда кебек кулланылалар. 12739 Анда татар халкының этник тарихы, мәгарифе, рухи мирасы, күренекле шәхесләре, мәчет-мәдрәсәләре хакында күп төрле мәгълүматлар бар. 12740 Анда таулар ягындагы төрле шахталар аша китерелгән соры һәм ак ташлар белән тулы, шулай ук яшел һәм зәңгәр төсләр белән телгәләнгән руданы ваталар. 12741 Анда тереклек күрше океаннар белән су һәм җылылык алмашуга тулысынча бәйле. 12742 Анда тикшерелгән күпсанлы мәсьәләләр арасында иң мөһиме милли дәүләтчелекне ничек итеп төзү мәсьәләсе була. 12743 Анда тимер рудасы, марганец, фосфоритлар һәм башка файдалы казылмаларның запаслары шактый зур. 12744 Анда тирә - яктан җыелган ятим балалар hөнәри белем ала. 12745 Анда томнар яки серияләре, китап чыгуга караган мәгълүматлар бирелә. 12746 Анда төрек һәм Аурупа телләрен өйрәнә. 12747 Анда төрле гаммәви чаралар – квестлар, лекцияләр, театральләштерелгән тамашалар күрсәтелә. 12748 Анда төрле илләр һәм халыклар турында мәгълүмат бирелә, сугыш күренешләре сурәтләнә. 12749 Анда тормышны аңларга тырышучы Сәгыйть исемле шук малай да (“Кара йөзләр”), саф күңелле татар карчыгы Зөлхия дә (“Кыр казлары артыннан”), гомумән, төрле язмышлы, төрле характердагы, төрле яшьтәге хатын-кыз образлары бихисап. 12750 Андат — Русия территориясеннән ага торган елга. 12751 Анда "Тынычлыкны саклап калу өчен, ССРБ һәм АКШ ниләр эшләргә тиеш" һәм "Термотөш сугышы куркынычы" мәкаләләрен яза. 12752 Анда үз сайтын интернетта әлеге домен астында тәкъдим итәргә теләгән һәр кеше 700 сумга теркәлү узарга мөмкин. 12753 Анда указлы мулла — 26 яшьлек Габделмәлик Ильясов хезмәт күрсәтә. 12754 Анда укуын тәмамлагач, Габделхак Саматов Бохарадагы “Мир-Араб” мәдрәсәсенә белем алырга киткән. 12755 Анда укыту ике еллык була. 1936 елда мәктәп җидеелыкка, 1936 елны тулы урта мәктәпкә үзгәртелә. 12756 Анда укытучылар белән таныша, алар белән якыннан аралаша, алардан рус телен һәм башка фәннәрне тырышып өйрәнүен дәвам иттерә. 12757 Анда ул 1888 елда үзенең иң зур табышы дип аталган электромагнетик дулкыннарның барлыгын дәлилли. 12758 Анда ул 1934 — 1938 елларда укый. 12759 Анда ул 28 ел үткәрәчәк, аннары КАҖның президенты булып сайланачак. 12760 Анда ул 28 ел үткәрәчәк, аннары нең президенты булып сайланачак. 12761 Анда ул «Барнум һәм Бейли», «Кони Айленд» һәм «Буффало Билл шоуы кебек данлыклы циркларда үлгәнче чыгыш ясый. 12762 Анда ул «Белем йорты» журналының җаваплы сәркатибе вазифасын башкара. 12763 Анда ул бер гаиләгә хезмәт итеп көн күрә башлый. 12764 Анда ул бер ел чамасы, гаскәри хезмәткә алынганчы эшли, актив рәвештә төбәк һәм республика газеталарында языша. 12765 Анда ул гади фәнни хезмәткәрдән фәннәр докторына һәм профессорга кадәр юлны үтә. 30 елдан артык Институтта археология һәм этнография бүлеген җитәкли. 12766 Анда ул ике хитын - «All Apologies» һәм «Come as You Are» - гына башкара (Грол фикеренчә: ""Smells Like Teen Spirit"ның акустик версиясен ясау ахмак фикер булыр иде"). 12767 Анда ул Кавказ Әмирлеге әмире Докка Умаров белән күрешә һәм ислам антын («бәйәт») кабул итә. 12768 Анда ул кешеләргә бер Аллага ышанырга чакырган һәм ике егетнең киләчәген аңлатып биргән. 12769 Анда ул крестьяннар фиркасына теләктәшлек күрсәтә. 12770 Анда ул күп еллар Нью-Йорк һәм Стэнфорд университетына Русия тарихы буенча лекцияларны укый. 12771 Анда ул күренекле бию осталары Н. Устинова, В. Бурмейстер белән бергә укый. 12772 Анда ул Мали мансасы Мусаның бай иле турында зур мәгълүмат ала һәм Малины күреп кайтырга дип яңадан юлга чыга. 12773 Анда ул Октябрь революциясенә кадәр хезмәт итә. 12774 Анда ул Серафимович псевдонимы астында беренче хикәяне яза. 12775 Анда ул үзеңә полиция күз күременә эләгә һәм Санкт-Петербургка китәргә мәҗбүр була. 1896—1897 елларда — «Эшче сыйныфны азат итү өчен көрәш союзы»ның әгъзасы. 12776 Анда ул укытучы, тәрҗемәче һәм язучы буларак эшли. 12777 Анда ул француз телен үз итә. 12778 Анда ул якынча кичке сәгать дүртләрдә кулланыла. 12779 Анда урамнар саны да берничә генә. 12780 Анда урта мәктәпне тәмамлап, радиоэлектроника институтына укырга керә. 1985 елдан телевизорлар ремонтлау белән бәйле эшмәкәрлек белән шөгыльләнә башлый. 12781 Анда урыслар һәм Пенза мишәрләре яши. 12782 Анда учреждение, оешманың мөһере (печате), штампы, җаваплы кешенең шәхси имзасы һәм фамилия, инициаллары булырга тиеш. 12783 Анда Федор Шаляпин да була. 12784 Анда Фрэнк Абигнейл ролен Леонардо ди Каприо башкара. 12785 Анда халык чагыштырмача алганда сирәк, һәм ул кыйтга территориясе буйлап бик тигезсез урнашкан. 12786 Анда хатыны Зәйнәпкә багышланган “Җан-ярымны бер сөйимче төшемдә” шигырьләр шәлкеме яза. 12787 Анда хәзер 100 якын бала укып йөри. 12788 Анда хәзер 7000 якын кеше яши, күпчелеге — татарлар. 12789 Анда хәзер агачлар сирәгәйгән, чөнки нефтьчеләр бораулау эшләре алып барганнар. 12790 Анда хәлиткеч роль халыкара икътисади институтлар, транс-националь субъектлар кулына күчте. 12791 Анда Хәсән күле янында япон илбасарларына мөнәсәбәтле эш карала. 12792 Анда хирургия, терапия, балалар, гинекология, йогышлы авырулар, акушер бүлекләре эшли, реанимация койкалары, көндезге стационер, ашыгыч медицина ярдәме бүлекчәләре бар. 12793 Анда Чавал очы, Түбән оч, Тимерәй очы балалары башлангыч белем алганнар. 12794 Анда чистартулар, төзәтмәләр һич тә булырга тиеш түгел. 12795 Анда шөгельләнгәндә аның күңелен татар музыкасы тулысынча биләп ала. 12796 Анда шул төрле җазалар биреп уйныганнар. 12797 Анда шул ук вакытта таркаулык сизелә, ләкин ул үз бәйсезлеген саклап килә һәм 1018 елда Шотландия короле Малкольм II Нортумбрияне Карем янындагы сугышта тар-мар итә. 12798 Анда шул ук вакытта таркаулык сизелә, ләкин ул үз бәйсезлеген саклап килә һәм 1018 елда Шотландия короле Малкольм II Нортумбрияне Карем янындагы сугышта тармар итә. 12799 Анда шундый сүзләр була: “Үз халкыңны ярдәмеңнән калдырма, аны хокуксызлык, хәерчелек һәм наданлык кабереннән йолып ал.. 12800 Анда Э. Галуа тигезләмәләр теориясенең моңа кадәр чишелмәгән мәсьәләләрен чишү өчен төркемнәр теориясенең төп аңлатмаларын тәкъдим иткән була. 12801 Анда элек Иске Кабан авылының зираты булган. 12802 Анда элекке урманнан ике зур тирәк кенә утырып калган. 12803 Анда элек мәчет булган. 12804 Анда электр дулкыннары яңа¬дан тавыш дулкыннарына әверелә. 12805 Анда эшләүчеләр һәрдаим үз хокуклары өчен көрәшәләр. 12806 Анда югарыда телгә алынган ярлылар комитеты әгъзалары да булган. 1921-1922 елгы ачлык та Ямаш авылын читләтеп үтми. 12807 Анда ялланып, мамык басуында, соңыннан тимер юлда эшли. 12808 Анда «Яңа америкалы» (Новый американец) газетасын нәшер итә. 12809 Анда яңа хәрби полк төзелде Алатырь һәм Арзамас уездларындагы булган күбесе авыллардан җыелыштырылган хезмәтчел татарлардан. 12810 Анда яралангач, ул Лондонга килә, монда аның беренче романы «Ирекле укчылар» ( ингл. 12811 Анда ярты еллап укыгач, Бөек Ватан сугышы башлана. 12812 Анда яртылаш дөньяви һәм яртылаш дини фәннәр укытылган. 12813 Анда яулаган данын Украина фронтында тагын да ныгыта. 12814 Анда яшәүчеләр Ерак Төньякта яшәүчеләргә тигезләнгәннәр. 12815 Анда яшь музыкантлар катнаша, киләчәктә билгеле композиторлар буласы Максим Березовский белән Дмитрий Бортнянский иҗат юлын нәкъ шушы сәхнәдә башлый. 12816 Андерес — Русия территориясеннән ага торган елга. 12817 Андерсен исемендәге Почетлы Дипломга лаек булды. 12818 Андерсенның «Аккургаш солдат» (1838), «Былбыл» (1843), «Шыксыз үрдәк бәпкәсе» (1843), «Кар кыйралбикәсе» (1844), «Ана» (1848) кебек мәшһүр әкиятләре һәм «Сурәтсез сурәт китабы» (1840) шул дәвердә иҗат ителгән. 12819 Андерсен премиясе 1956 елда балалар китабы өлкәсендә иң абруйлы һәм Нобель премиясенә тиң саналучы Ганс Христиан Андерсен исемендәге Халыкара премия булдырыла. 12820 Анджей Вайда * Мастер һәм Маргарита (Югославия-Италия, нәфис фильм, 1972, 95 мин. 12821 Анди теле (үзатамасы: къIваннаб мицIцIи) - Төньяк Кавказда таралган тел, андиларның туган теле, Дагстан Республикасында көнкүрештә кулланыла. 12822 Андреаполь ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 12823 Андреева Гора ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 12824 Андреева Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 12825 Андреевка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 12826 Андреевка — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 12827 Андреевка ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 12828 Андреевка (Ендрейковка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 12829 Андреевка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 12830 Андреевка — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 12831 Андреевка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 12832 Андреевка — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 12833 Андреево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 12834 Андреевский — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 12835 Андреевский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 12836 Андреев сүзләренә) * «Язлар кайтты» ( Клара Булатова сүзләренә) * «Җавап көтмә» ( Рамил Чурагулов сүзләренә) http://erlar. 12837 Андре́й Андре́й улы Вознесе́нский ( рус. 12838 Андрей Боголюбский җитәкчелегендәге гаскәрләр берничә тапкыр Идел буе Болгары дәүләте җирләренә һөҗүм иткән. 12839 Андрей Власов җитәкчелеге астында Рус азатлык армиясе (РАА, ) шулай ук нацист Алмания ягында катнашкан. 12840 Андрей Вознесенский Совет Берлеге җитәкчелеген тәнкыйте белән мәшһүр. 12841 Андрей гаиләдә иң өлкән бала булган, ә Мария Васильевна һәр ел диярлек бала тапкан. 12842 Андрей Гайсә чакыруына җавап биреп, дингә килгән беренче шәкерт була, шуңа күрә аны еш кына Беренче дәшелгән дип атыйлар. 12843 Андрей Гейм шәкерте, графен ачуы белән танылган. 12844 Андрей Евдоким улы Кошкин ( ) — 106нчы аерым күзәтчелек ротасы (Дала фронтының 37 армиясенең 110нчы гвардия-укчы ) күзәтүчесе, кече сержант. 12845 Андрейково ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 12846 Андрей Макаревич, фестивальнең президенты буларак, «төрле милләт җырчыларын сәхнә генә түгел, ә сугышсыз тормыш фикере берләштерә» диде. 12847 Андрей Рублёв (1360-1428, Мәскәү ) - Мәскәү рәсем сәнгатенең иң абруйлы һәм мәшһүр остасы, XV гасырдагы китап һәм һәйкәл сынлы сәнгатенең танылган вәкиле. 12848 Андрей Сахаров белән Яков Зельдовичның термотөш коралын булдырганда хезмәттәшлеге аеруча гыйбрәтле һәм кызыклы. 12849 Андрей Сахаров туганда аның әтисе Ленин исемендәге педагогия институтында физика укыта, әнисе хуҗабикә була. 12850 Андрей хавари (апостол) Шотландиянең яклаучысы буларак санала. 12851 Андрей Яковлев Пугачевның полковнигы булып китә. 12852 Андрена үзәнлек һәм су баса торган болыннарда, чокыр, сыза, урман һәм урман полосалары буйларында, басу кырыйларында яши. 12853 Андреянова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 66,1 километр озынлыкта булган кратеры. 12854 Андриенки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 12855 Андричевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 12856 Андромеда галактикасы турында беренче мәртәбә фарсы астрономы Әс-Суфи үзенең хезмәтендә ( 946 ел ) яза, ул аны «кечкенә болыт » буларак тасвирлый. 12857 Андромеданы әсәсе Кассиопея, мин нерларга караганда да сылурак, дип мактанган булган. 12858 Андромеда Томанлыгы, Киек Каз Юлы белән беррәттән, Җирле төркемгә керә, һәм Кояшка таба 300 км/с тизлек белән хәрәкәт итә. 12859 Андромеда Томанлыгыны фарсы астрономы әл-Суфи әле X гасырда күзәтеп алса да, Аурупа астрономлары аны тик XVII гасырның башында табып ачтылар. 12860 Андроновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 12861 Андроново — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 12862 Андроновский Фердос — Русия территориясеннән ага торган елга. 12863 Андрусов тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 160 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 12864 Андрюшино ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 12865 Андрюшкина ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 12866 Андрюшкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 12867 Андура — Русия территориясеннән ага торган елга. 12868 Анды авылының иске мәчете Анды ( ) – Нижгар өлкәсенең Сергач районындагы татар авылы. 12869 Анды елгасы буенда утыра, атама да шуннан килергә тиеш. 12870 Андый авыллар уртача 20—40 йорттан торгандыр. 12871 Андый аналардан 261 бала дөньяга килгән. 12872 Андый атама мәчеткә диварларның төсенә карап бирелгән. 12873 Андый балның составында су микъдары күп була, шунлыктан ул бик тиз әчи. 12874 Андый гаиләләрдә өлкәннәргә иң яхшы бүлмә, аш өстәле артында түр башы бирелә. 12875 Андый генератор беренчел чолганышы генератор йөкләнеше белән бер-бер артлы тоташтырылган үлчәү ток трансформаторыннан гыйбарәт. 12876 Андый казакиның озын җиңле камзул дигән атамасы да бар. 12877 Андый карталарны икътисади карталар диләр. 12878 Андый катлаулы бурычны хәл итү өчен Русиянең Ерак Төньяк, Себер, Ерак Көнчыгыш районнарында 15 мең километрдан артыграк радиореле линияләре төзергә кирәк булыр иде. 12879 Андый кешеләрдә сөттән, эч китү (диарея) яки аллергия күзәтелә. 12880 Андый кешеләрне дә «ул төрки таный, караны актан аера, гыйлем кеше» дип, хөрмәтләп йөртә торган булганнар. 12881 Андый кешеләрне “типтәрләр” дип атый башлыйлар. 12882 Андый койка майсыз һәм үтә күренмәле була. 12883 Андый күпкырлы мәсьәләләр белән шөгыльләнү аркасында социологиядә хезмәт бүленеше хасил булган. 12884 Андый күренешне 65°42′ киңлегендә күрә башларга мөмкин, ул урыннарда ярты төн кояшы хөкем сөрә башлый. 12885 Андый матдәләргә элек аксымнар, майлар һәм углеводларны гына кертәләр иде. 12886 Андый музейны булдыру идеясен мәдәният белгече Артур Хазелиус әйткән. 12887 Андый оннан изелгән камыр үзендә углекислый газны да яхшы саклый. 12888 Андый очракларда кайнатманы 1 стакан суга 1 аш кашыгы вакланган чимал исәбеннән ясыйлар, көнгә 3 тапкыр 1/3 әр стакан эчәләр. 12889 Андый очракта организмның югары сизүчәнлеге үзенчәлекле, ул элегрәк сенсибилизация халәтен китереп чыгарган аллергенга бәйле рәвештә барлыкка килә. 12890 Андый төш бүленгәндә берничә ирекле нейтрон да чыга, чөнки зур массалы төшләрдә нуклоннарның барлык нуклоннарга чагыштырмасы аз массалы төшләрнекенә караганда зуррак. 12891 Андый чакта бигрәк котырып китеп, шундагы барлык әйберне дә кырып китә икән. 12892 Андык – Русия территориясеннән ага торган елга. 12893 Анды — Русия территориясеннән ага торган елга. 12894 Анеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 12895 Анжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 12896 Анжереп — Русия территориясеннән ага торган елга. 12897 Анзай — Русия территориясеннән ага торган елга. 12898 Анзак — Русия территориясеннән ага торган елга. 12899 Анзуран — Русия территориясеннән ага торган елга. 12900 Анива ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 12901 Аникинцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 12902 Аникины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 12903 Анила — Русия территориясеннән ага торган елга. 12904 Анилин кара белән язылган өлге кулъязма масса өстенә куела һәм кысылып тора. 12905 Анины Салманы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 12906 Анисим Асламас (псевдоним, чын исеме Анисим Василий улы Васильев, ) – композитор, РСФСР ( 1976 ), ЧАССР ( 1970 ) атказанган сәнгать эшлеклесе. 12907 Анисименки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 12908 Анисимова ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 12909 Ани-Том — Русия территориясеннән ага торган елга. 12910 Аңкау, тел (телның арткы ягында), борын-йотыклык гөмбәзендә һәм торбасыман (ишетү тобаларның тишекләрендә) бадәмсыман бизләре бар. 12911 Анкилозаврларның тешләре нечкә, сулы ризык кына ашау өчен кирәк. 12912 Анкилозаврларның үзенчәлекләре: арткы азаклыклар алгылардан ике тапкырга зуррак булганнар, бөтен тәне сөякле пластиналар белән капланган иде, кай урыннарда шиплар да булганнар, «калкансыз» тамак һәм корсак кына калганнар Я познаю мир: Динозавры: Дет. 12913 Анклюглючай — Русия территориясеннән ага торган елга. 12914 Анкудин-Йоль (Анкудин-Ёль) — Русия территориясеннән ага торган елга. 12915 Аңлатма язуы (мәгълүматнамә) — җитәкчегә нинди дә булса мәсьәләгә, хезмәткә карата яки эш турында язма рәвештә бирелә торган рәсми мәгълүмат (ачыклама). 12916 Аңлатучы сыйфатында да, булачак сыйфатында да була ала. 12917 Аңлашмага берләшмәгә керүче фиркаләрнең җитәкчеләре - Сергей Миронов, Александр Бабаков һәм Игорь Зотов имзаларын сала. 12918 Аңлашыла, әлеге салым базасын туплауда Фрунзе исемендәге хуҗалык мөһим урын били. 12919 Аңлашыла ки, озын сузык авазлар үз әйтелешен һәрвакыт саклап кала һәм гади сөйләм телендә дә “йотылмый”. 12920 Аңлашылганча, каты көнкүреш калдыкларын бары тик тиешле урыннарга гына ташларга кирәк. 12921 Аңлы рәвештә берничә фигурага тигән очракта, уенчы беренче мәртәбә тигән таш белән йөрергә тиеш. 12922 Анна аны иртә таңда апкайтканда, кешетүгелләр аларны күзәткән булып чыга. 12923 Аннан 1955 елда Казанга килә, 1958 елда тулы аклану кәгазен ала. 12924 Аннан 8 км ераклыкта урнашкан. 12925 Аннан абыйсының фамилиясендә дә ялгышлар башланып, ул да Бигиев булып китә. 12926 Аннан автоматлаштырылган элемтә Новосибирск, Ташкент, Смоленск, Ленинград һәм башка шәһәрләргә дә тарала. 12927 Аннан аларга җәза бирелә. 12928 Аннан, башка балаларны тавык һәм карга итеп, уенны яңабаштан уйныйлар. 12929 Аннан башка үзәге Тамань (элек - Таматарха) шәһәре булган Тамань ярымутравын кертеп Кубан бассейнындагы көнчыгыш җирләр һәм урта гасыр чорының тагын күп кенә шәһәрләре һәм кирмәннәре. 12930 Аннан башка чжуан халкының тагын 20ләп атамасы бар. 12931 Аннан бер ел чамасы калмык далаларында нефть ятмаларын эзләү экспедицияләрендә бораулаучы ярдәмчесе булып эшләп йөри. 12932 Аннан берәм-берәм өй салып чыгалар. 12933 Аннан беркайчан да чәчәкләр өзелми. 12934 Аннан бу гаилә Дагстан якларына кайта. 12935 Аннан бу яфракларны киптерәләр, махсус машиналарда аларны бөтерәләр һәм тагын киптерәләр. 12936 Аннан Габдрахман дигән кеше кибет ачып сәүдә иткән. 12937 Аннан да берничә гаилә аерылып чыккан. 12938 Аннан декоратив бизәү әйберләре, төрле панельләр, тышлагыч плиталар һәм бик күп башка нәрсәләр ясыйлар. 12939 Аннан дәүләт университетын ( 1980 ) тәмамлый. 12940 Аннан ерак түгел Карлыман һәм Кырмыскалы елгалары аккан. 12941 Аннан ерак түгел Фәткүч күле җәелеп ята, атамасы Фәтхулла исеменнән алынган. 12942 Аннан Ә. Хәсәнов Президентның матбугат архивы мөдире булып күчте. 12943 Аннан җәй уртасында, көздә тагын берничә мәртәбә халык җыелышлары бу­лып ала. 12944 Аннан – җиде елга сузылган солдат хезмәте. 12945 Аннан журналистика эшенә («Ленинсы», 1980 ) күчә. 12946 Аннан Зәй буйларына күчеп килә. 12947 Аннан исән-сау әйләнеп кайткач, Усак-Кичүдә директор булып эшли. 12948 Аннан Казан мәдәният һәм мәнгать академиясенең Татарстанның Халык, Русиянең атказанган артисты, танылган опера җырчысы, профессор Рәхилә Мифтахова классында җырчыга укуын дәвәм итә. 12949 Аннан Казан университетының татар филологиясе факультетында укый. 12950 Аннан кайсы команданың эчтә, кайсының тышта буласын шобага белән билгелиләр. 12951 Аннан кайткач, Агыйдел пароходчылыгында эшли. 12952 Аннан кайткач, аларның 1952 елгача Казанда Каюм Насыйри урамындагы 38 нче йортта яшәүләре төгәл мәгълүм. 12953 Аннан кайткач, белем алуны дәвам итә, институтны 1989 елда тәмамлый. 12954 Аннан кайткач, Казан дәүләт университетының татар теле бүлегенә укырга керә һәм аны 1969 елда тәмамлый. 12955 Аннан кайткач Мәчкәрәдәге җизнәсе һәм аның уллары Гобәйдулла, Муса һәм Мөхәммәтҗан ярдәмендә зур мәдрәсә салдырып, анда укыта башлый. 12956 Аннан кайткач, Орск шәһәрендә тимер юл участогы бригадиры, соңрак өлкән мастер була. 12957 Аннан кайткач, тулысынча язучылык эшенә күчә. 12958 Аннан кайткач, ул «Оргсинтез» заводында эшен дәвам итә, ләкин бер елдан соң аны ташлый. 12959 Аннан кала Эти нәселе зур. 12960 Аннан котылгач, туган илендәге Печора лагерена озатыла. 12961 Аннан күмәч, кабартма, сумса, чәй ашлары һ. б. пешергәннәр. 12962 Аннан күп кенә телепроектларда һәм фильмнарда катнаша башлый. 12963 Аннан күренгәнчә, температура күтәрелгәндә, f функциясенең максимумы дулкын озынлыгы кыскару юнәлешендә үзгәрә. 12964 Аннан машиналарның аеруча җаваплы детальләрен: шестерня, подшипник вкладышлары, детальләр арасына кыстыру балдаклары, шкивлар һ. б. эшлиләр. 12965 Аннан: — Монысының ите бар, монысының җелеге бар икән, —дип, кимереп, яланып беткәч, тагын сөякләрне тезеп куя. 12966 Аннан Нәгыймә Шакирҗанова җитәкчелегендә яшелчәлек бригадасы төзелә. 12967 Аннан озын бер җеп алып бер йөзекне шул җепкә кидерәләр дә җепнең ике башын бергә бәйләп, балалар иркен генә шул җепкә тотынып бер түгәрәк ясыйлар. 12968 Аннан өстәл сатучы билгеләнеп куела. 12969 Аннан санашу юлы белән бер баланы «чайка» итеп билгелиләр. 12970 Аннан Совет хакимияте белән хезмәттәшлек итәргә тырышып карый: активистлар белән берлектә мөселман җәмгыятенең уставын төзи, татар балалары өчен татар телен, тарихын һәм төрки-татар әдәбиятын укыту мөмкинлеге булган мәктәп оештыруга ирешә. 1920 ел. 12971 Аннан соң 0,1 мм гы кристаллар җиргә төшә башлыйлар һәм әкренләп һавадагы конденсация нәтиҗәсендә үсә баралар. 12972 Аннан соң 1826 елга караган документларда да мәчет турында мәгълүмат бар. 12973 Аннан соң, 1887 елның 19 июнендә Уфада имтихан тапшырып, имам-хатыйплык шәһадәтнамәсе – указ ала. 12974 Аннан соң 1996 елда Вадим Усманов белән бергә “Язларым сагындыра” дип исемләнгән альбомы чыга. 12975 Аннан соң 5нче армиянең сәяси бүлеге татар телендә чыгарган « Кызыл яу » газетасы мөхәррире булып эшли. 12976 Аннан соң 60 еллар дәвамында “Кына гөле”, “Ашкыну”, “Зәңгәр планетам”, “Сине эзлим”, “Әби-апа” кебек җыентыклары дөнья күрә. 12977 Аннан соң авторның хикәяләре тупланган тагын ике җыентыгы дөнья күрә. 12978 Аннан соң Али Карнай байтак кына повестьлар, хикәяләр, очерклар иҗат итә. 12979 Аннан соң Алмания һәм ССРБ дуслык һәм чикләре турында шартнамә дә имзалана. 12980 Аннан соң Англиядә төпләнә һәм авыл хуҗалыгы һәм әдәби хезмәт белән шөгыльләнә башлый. 12981 Аннан соң Башкортстан дәүләт университетына укырга керә һәм филология факультетында белем ала. 12982 Аннан соң Башкортстан урман хуҗалыгында үз белгечлеге буенча эшли. 12983 Аннан соң бер-ике ел да узмый, язучы медицина хезмәткәрләре турында «Ак чәчәкләр» исемле яңа романын төгәлли. 12984 Аннан соң берникадәр вакыт укытучы булып эшли. 12985 Аннан соң бөтен урланган «ипиләр» өйгә чаба. 12986 Аннан соң бригадир булып Акбиров Ильяс, Садыйков Сабир, Акбиров Илдарлар эшләделәр. 12987 Аннан соң бу вазифа 1953 нче елда Гамбургның Коллин Концерт дирекциясе тарафыннан алышынган Германиядәге Клара Эбнер кулына күчә. 1960 нчы елда Отто Хофнер хорны үз опекасына ала. 12988 Аннан соң бу төбәккә башка гаиләләр дә күченеп утыра. 12989 Аннан соң бу чирәмлекнең күп өле­ше сукаланып чәчү әйләнешенә кертелде. 12990 Аннан соңгы 2,5 елда мәчетнең эчке эшләре башкарыла, территориясе төзекләндерелә. 12991 Аннан соңгырак вакыйгаларны тасвирлаганда да ул Казан ханнары һәм бай түрәләрнең гаять кыйммәтле зур хәзинәләре булуына еш игътибар иткән. 12992 Аннан соңгы тормышы сәясәт белән бәйле: 1887-91 елларда Бәләбәй өязенең җир идарәсе рәисе була, Санкт-Петербургта яшәгәндә “Иттифак әл-мөслимин” мөселманнар партиясен оештыруда башлап йөри. 1906-07 елларда Русия империясе Думасына депутат булып сайлана. 12993 Аннан соңгы хикәяләре, шигырьләре БАССР газета-журналларында һәм «Яшь көчләр» альманахында урын ала. 12994 Аннан соң да нинди генә рольләр уйнамасын, аңа хас шушы сәхнә сөйкемлелеге гомере буена сузыла – ул уйнаган рольләрнең саны 82гә тула. 12995 Аннан соң да танылган галимнең дистәдән артык китабы, төрле монографияләре дөнья күрә. 12996 Аннан соң Дьюка университетында тикшеренүләр үткәрә башлый. 12997 Аннан соң Әлмәт театрында С. Кальметовның "Зәкия", Гариф Ахуновның "Чулпы җыры" әсәрләрен сәхнәләштерә. 12998 Аннан соң җиһәдтә катнашмау өчен нигезле сәбәпләр санап үтелә. 12999 Аннан соң ике елга Фәлистыйн җирләрендә туктала. 13000 Аннан соң икенче команда кешеләре беренче команда кешесен тотып калу турында киңәшәләр һәм урын алышалар. 13001 Аннан соң икенче пландагы рольләр китә. 13002 Аннан соң Илшат яңадан мюзиклларда эшли башлый. 13003 Аннан соң ире белән аерылыша, кызы белән Эдинбург шәһәренә күчә. 13004 Аннан соң ире Гата Нуруллин янына – Республика татар күчмә театрына эшкә урнаша һәм 1951 елдан 1980 елга кадәр лаеклы ялга киткәнче шунда артист булып эшли. 13005 Аннан соң Ишниязов Фәйзелхак, Шәйхетдинов Фәрит абыйлар колхоз җитәкчеләре булып торалар. 13006 Аннан соң Казанда күп тапкырлар дөнья күргән. 13007 Аннан соң Казан дәүләт университетында укый. 13008 Аннан соң Казан ханлыгын урыс алгач, Әҗәле халкын урыслар килеп-килеп җәфа кыйлалар икән. 13009 Аннан соң канга яңадан беренчел сидектән су һәм организмга кирәкле башка матдәләр сеңә. 13010 Аннан соң колхоз эшендә һәм клуб мөдире хезмәтендә була. 13011 Аннан соң Кояшның төшендә температура һәм тыгызлык бик артачак, гелий яна башлаячак һәм углеродка әйләнә башлаячак. 13012 Аннан соң күп мәртәбә нәшер ителә. 13013 Аннан соң Манана кызлар хокуклары өчен көрәш символына әйләнә, ә Талибан вәкилләре аны дошман булып игълан итәләр һәм үтерергә вәгъдә бирәләр. 13014 Аннан соң Милли прогрессы партиясе (Tautos Pažangos Partija) җитәкчесе, «Литва милләтчеләре берлеге»нең оештыручылардан берсе. 13015 Аннан соң Мияссәр Басыйровның бар тормышы журналистика һәм язучылык эше белән бәйле була. 13016 Аннан соң Нүрнбергтагы Халыкара хәрби трибуналга бирелә, 1946 елның 1 октябрендә шул трибунал тарафыннан асып үтерү җәзасына хөкем ителә. 13017 Аннан соң озак еллар дипломатик миссияне үти. 13018 Аннан соң озак та тормый, сиксән өч яше тулып килгәндә (1131 елның 4 декабрендә) Гомәр Хәйям дөнья куя. 13019 Аннан соң өлкәннәр, догалар укып, Алладан яңгыр сораганнар, бала-чага, яшүсмерләр, кизләүдән су алып, бер-берсенә су сибешкәннәр. 13020 Аннан соң өч ел дәвамында Федераль милек фонды рәисе бурычларын үти. 1995 елдан алып, бүгенгәчә - “Нефтек” холдинг компаниясе ЯАҖ дә өлкән киңәшче. 13021 Аннан соң пошины су буенда суйганнар. 13022 Аннан соң, радио Прагага күчерелгәч, анда 1998 елның сентябрь аена кадәр хезмәт күрсәтә. 13023 Аннан соң «Салават», «Каһым түрә», «Туган ил чакыра», «Бертуганнар», «Аккош җыры» драмалары, күп кенә бер актлы пьесалар иҗат итә. 13024 Аннан соң СССР Фәннәр академиясенең Максим Горький исемендәге Дөнья әдәбияты институтының аспирантурасына кабул ителә һәм аны уңышлы тәмамлый. 13025 Аннан соң таш алып бауның аеры җиренә куялар һәм селтәп әйләндерәләр. 13026 Аннан соң таякларын алып казыкның ыргыту сызыклары билгеләнгән ягына чыгалар. 13027 Аннан соң тишекләр уеп, җәнлек сеңере белән теккәннәр. 13028 Аннан соң төрле республикаларның да шундый ук китаплар языла башлый. 13029 Аннан соң Түбән Новгород буйларында Иделгә коя. 13030 Аннан соң уен башлыгы балаларны төрлечә көлдереп йөри. 13031 Аннан соң уенны тагын баштан уйныйлар. 13032 Аннан соң уен яңадан башлана. 13033 Аннан соң уйнаучылар икешәрләп кулга-кул тотышып, бербер артлы тезелеп басалар. 13034 Аннан соң уйнаучылар һәркайсы кулларына берәр нәрсә алып (кулъяулык һ. б.) сукыр тәкәнең аяк арасыннан ыргытып, шушы такмакны әйтәләр: Сукыр тәкә сикерә, Көрпә ашагач төчкерә; Аягын кешәнләмәсәң, Бакчага да ул керә. 13035 Аннан соң уйнаучы үзенә берәр кош исемен атап, шыпырт кына башның колагына килеп әйтә. 13036 Аннан соң уйный торган ике мәйданның ике башына ике урынга ике «кала» билгеләп куялар да, көтүчедән башкалары шул калаларның берсендә тезелеп, сул кулларын бөерләренә таянып, уң кул учларын алга сузып торалар. 13037 Аннан соң ул Кыйгы радиосыннан да еш җырлый башлый, үзешчән сәнгатьтә катнаша, мәктәптә бик яхшы укый. 13038 Аннан соң ул озак вакыт язмый тора. 13039 Аннан соң ул үз авылы халкы арасында шундый риваять сакланып калганын яза. 13040 Аннан соң ул үзенең атаклы якташы, күренекле татар шәхесе, Чехословакиянең Милли батыры Даян Мурзин хакында “Кара сакаллы генерал” дигән документаль повесть иҗат итә. 13041 Аннан соң Учалы шәһәрендәге музыка училищесында музыкага өйрәнә. 13042 Аннан соң фронт юлларын үтә. 13043 Аннан соң һәм Кече Кас елга башына кадәр чын ында канал башлана; Кече Кас Зур Каска кушыла, ә ул, үз чиратында, Енисейга кушыла. 13044 Аннан соң чираттагы кабул итүче тәрҗемә итәргә һәм башкарырга керешә һәм программаның ахырына кадәр шулай дәвам итә. 13045 Аннан соң Чит ил эшләре халык кәмисәриятендә эшләгән. 13046 Аннан соң шушы язылган микъдар шигырьнең һәммәсе бер номерга кереп бетсә иде. 13047 Аннан соң Эрзурум шәһәренең Ататөрк университетында төрек теле, әдәбияты һәм тюркология бүлегендә белем ала (университетны 1976 елда тәмамлый). 13048 Аннан соң яңа «әби» сайлап, уен яңадан дәвам итә. 13049 Аннан талантлы студентны консерваториянең өченче курсына кабул итәләр. 13050 Аннан ТНВ алмаштырып, Лениногорск каналы тапшыра. 13051 Аннан төрле ашамлыклар, хәлвә, кәнфитләр, тортлар пешерелә. 13052 Аннан түбәнрәк «урман асты» - вак агачлар һәм куаклар ярусы урнашкан. 13053 Аннан "Тынычлык кешесе", "Гөлләр", "Татар илем" дип аталган дисклары чыга. 13054 Аннан тыш, кешелек үткән заман вакыйгаларын, һәм гомумән үткәнне язу барлыкка килгәчтен язып бара башлыйлар. 13055 Аннан тыш төрле сушиларга төрле ризыклар салалар: балыклар, диңгез ризыклары, яшелчәләр, йомыркалар, кызыл ит һ.б. Сушиларны гадәттә соя соусы, васаби, зәнҗәбил белән ашыйлар. 13056 Аннан үзенә сорау биреп кенә котылырга мөмкин, чөнки Шүрәле үзенә сорау биргәнне яратмый. 13057 Аннан укуын Ипполитов-Иванов исемендәге училищеда «хор дирижеры» белгечелеге буенча дәвам итә. 13058 Аннан укып кайткач, милли матбугатны оештыруда актив катнаша. 13059 Аннан ул аны Нигъмәт Терегулов дигән кешегә тапшыра. 13060 Аннан ул төньякка ага. 45 кмдан соң елга Көнбатыш Чусовая белән берләшә һәм якынча 150 км Уралның көнчыгыш янтыгы буенча ага. 13061 Аннан урамда яки ишек алдында «чыпчык» утырып торырлык тигез урын хәзерлиләр. 13062 Аннан фронтка китә һәм 1945 елның декабрендә генә әйләнеп кайта. 13063 Аннан һәрберсе үзенең таягы янына барып баса. 13064 Аннан чыгып яңа йортка җиткәнче юлда кешедер, хайвандыр затына очрамастан кайтып җитәргә кирәк. 13065 Аннан шатланышып өйләренә кайтып китәләр. 13066 Аннан – янә фронтка. 13067 Аннан яшерен, Ул күрмәгән бер эш тә кылынмас. 13068 Аннары 1570нче елларыннан аның улы Колынчак бәк ( ) төмән татарларны җитәкчелек итә. 13069 Аннары 1609 елдан Еникәй бәкнең оныгы Брүшәй бәк Күбек улы ( ). 13070 Аннары, 1723 елда җирне сатып алып бу урынга нигез коралар. 13071 Аннары 5 — 6 минутка кайнап торган суга салып алалар һәм бераз суыталар. 13072 Аннары аларда «Таң» исемле газета чыгару теләге туа. 13073 Аннары алар Кожикоде исемле шәһәргә корабларда баралар. 13074 Аннары аларны махсус киптергечләрдә киптерәләр, бу вакытта яфраклар карала. 13075 Аннары алар патруль зонасының иң ерак җиренә күченәләр һәм анда азык эзләүгә - фуражлауга - керешәләр. 13076 Аннары алар тоткын кире кайткан очракта көтүче хәзинәнең яртысын аңа бирәчәк дип килешәләр. 13077 Аннары, алты айлык хәзерлектән соң, фронтка җибәрелә, Көнчыгыш Пруссиядә барган сугышларда катнаша. 13078 Аннары аңа Тукайның иң әйбәт элегик шигырьләреннән берсе булган «Өзелгән өмид» ( 1910 ) шигыре сайлап алына. 13079 Аннары аны сәләтле журналист буларак, «Татарстан яшьләре» газетасына эшләргә чакыралар. 13080 Аннары Багдадта хәдисләрне өйрәнүне дәвам итә. 13081 Аннары Балабан авылында “Әмсилә”, “Бина” дәресләрен Габделваххаб хуҗадан ала. 13082 Аннары Батраки ( 1900 ), Часовня-Пристань – Мәләкәс ( 1902 ) станцияләре барлыкка килә. 13083 Аннары башка районнарга, Русия төбәкләренә дә тарала. 13084 Аннары бер-бер артлы «Ерак Көнчыгыш язмалары» (очерклар) ( 1935 ), «Тукта, кем килә?» 13085 Аннары бәрәңгене төяләр, йомырка сыталар, май салалар, сөт өстиләр, тоз, борыч сибәләр. 13086 Аннары – бер кемгә дә кирәксез булып, буш тора. 13087 Аннары биләмәнең башка хуҗасы И.Н.Журавлев 70-елларда бинаны яңаадан төзи. 13088 Аннары Бөек Ватан сугышы башлана, 17 яше дә тулмаган егет гаскәри хезмәткә алына. 13089 Аннары бу җәза 10 ел сөрген белән алмаштырыла. 13090 Аннары бу инструмент джаз музыкачылары арасында тиз таралган. 13091 Аннары бу режим фашизм исемен ала. 13092 Аннары, вак кына тураган бәрәңге кушып, тоз, борыч сибеп, әйбәтләп болгаталар һәм иләктә саркыталар. 13093 Аннары Ерак Көнчыгышка япон милитаристларына каршы сугышка җибәрелә. 13094 Аннары Әстерхан ханлыгы өстеннән бәйлелек урнаштыра, Казимир IV белән килешүен яңарта. 13095 Аннары җиргә чыра белән сызып «өй» ясыйлар. 13096 Аннары зур рольлəр ышанып тапшыра башлыйлар, уйнаган ролен бик югары бəялилəр. 13097 Аннары иҗат белән шөгыльләнә. 13098 Аннары ике еллык укытучылар институтында укый. 13099 Аннары инде үзенә дә көндәше өстенә ятып көрәшергә чират җитте. 13100 Аннары Истанбул аша туган якларына кайта. 13101 Аннары Истанбулдагы Дарелмөгаллиминдә (педагогика институты) укуын дәвам итә. 13102 Аннары итне күп итеп салган сыер маенда (туң майда), каз маенда яисә сары майда кыздыралар. 13103 Аннары, Казанга килеп, театр техникумына укырга керә. 13104 Аннары Казан губернаторы фәрманы белән эштән куылган. 13105 Аннары Казан Дәүләт университетының татар филологиясе бүлеген тәмамлый. 13106 Аннары Казан мәдәният институтының режиссерлар әзерләү бүлегенә укырга керә һәм 1989 елда тәмамлый. 13107 Аннары Казан телевизион студиясенең әдәби-драма редакциясе мөхәррире була. 1964 елдан гомеренең соңгы көннәренә кадәр «Казан» журналының шигърият бүлегендә җитәкчелек иткән. 13108 Аннары кан веналарга җыела. 13109 Аннары КБ-11нең шәрәфле җитәкчесе булып кала. 13110 Аннары «Көнбатыш Париж — Нантер-ля-Дефанс» университетында укый. 13111 Аннары консерваториядә аспирантурада укый һәм шунда үзе дә дәресләр алып бара. 13112 Аннары көчлерәк һәм массалырак әгъза Сириус B янып бетә һәм ак кәрләгә әверелә. 13113 Аннары КПСС райкомының пропаганда һәм агитация бүлеге инструкторы итеп күчерелә. 13114 Аннары, кулын иңбашыма салып: “Җитәр, әнә сиңа эш урыны, бүгеннән син — җаваплы секретарь”, — диде. 13115 Аннары күрше Шәмәк авылы авылында ачылган мәктәптә һәм Мамадыш шәһәрендәге педагогия курсларында укый. 13116 Аннары Ливия элемтә гаскәрләрендә хезмәт итә башлый. 13117 Аннары мәдәният университеты ректоры була, институтның картиналар галереясына нигез сала. 13118 Аннары мәчетләр һәр урамда төзелә башлый. 13119 Аннары «Минем мифофаре» (Минем мифлы-фантазияле реализм) шәлкемен ясый: «Оча торган сыерга һәйкәл кую», «Янтурай авылы кешеләренең Сальвадор Далигә һәйкәл куюы», «Ваня агайны җирләү», «Янтурай флорасы», «Көмешкә куу аппаратын кору». 13120 Аннары Михаил Василий улы Глинский Литвада фетнә оештырган, һәм җиңелеп, барлык туганнары белән Мәскәүгә качкан, анда кенәз хезмәтенә кергән. 13121 Аннары Муллакай авылындагы мәдрәсәгә бирәләр. 13122 Аннары, өлгертеп җиткерү өчен, 2 — 2,5 айга салкынча караңгы урынга элеп куялар. 13123 Аннары Оренбургта Шакир Рәмиев һәм Закир Рәмиевләр нәшер иткән “ Вакыт ” гәҗитендә эшли. 13124 Аннары өченче «класс»тан башлап китә. 13125 Аннары Петроградка китә, туган якларына кире кайтып җир даулау көрәшләрендә катнаша, 1918 елда укытучы булып эшли. 13126 Аннары “Пионер” (хәзерге “Ялкын”) журналының баш мөхәррире була. 13127 Аннары республика балалар һәм үсмерләр газетасы «Башҡортостан пионеры»нда (хәзерге «Йәншишмә»), Кызыл таң республика газетасында аның хәбәрләре, ә 1963 елда «Һәнәк» журналында беренче фельетоны дөнья күрә. 13128 Аннары Русия Дәүләт думасында депутат булып хезмәт итә, аннан соң шәхси бизнесын оештыра. 13129 Аннары Сенатка уза. 13130 Аннары соң, Аллаһка гыйбадәт кылучылар үрнәге буларак, пәйгамбәрләр каралалар, бигрәк тә Ибраһим галәйһиссәләм. 13131 Аннары соң Аллаһның рахмәсе һәм акылының табигатьтә чагылышы күрсәтелә, мәҗүсиләрнең адашулары шелтәләнә. 13132 Аннары соң аспирантурага керә. 2006 елда кандидатлык диссертациясе яклый. 13133 Аннары соң атомнар саны тигез булсын өчен коэффициентлар куела. 13134 Аннары соң башлангыч сыйныфларда — укытучы, 1937 елда Казанга килеп, Татарстан китап нәшриятында – мөхәррир, «Кызыл Татарстан» һәм «Яшь сталинчы» газеталарында әдәби хезмәткәр булып эшли. 13135 Аннары соң гаилә Иса авылына кайта. 13136 Аннары, судьялар куйган балларга махсус таблица буенча исәпләнгән ераклык өчен мәрәләр кушыла. 13137 Аннары тагын җылы суда юалар. 13138 Аннары тагын тоз, борыч сибәләр, төйгән сарымсак белән яхшылап ышкыйлар һәм аз гына аш серкәсе өстиләр. 13139 Аннары, Татарстан Фәннәр академиясенең Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты сирәк китаплар һәм кулъязмалар бүлегендә аспирантура тәмамлый, «Йолдыз» газетасында әдәби тәнкыйть (1906-1918)» дигән темага кандидатлык диссертациясен яклый. 13140 Аннары тирән савытка салып ике кул белән маен сыгалар. 13141 Аннары төрле биналарга күченеп йөри, 1998 елда элеккеге бинага күчерелә. 13142 Аннары укучылар бер-бер артлы Зыя Мансурның "Казан җыры", "Ләйсән", "Уйланулар", "Озын Колак баласы Елак-Мылак", "Май җыры", "Кырлар сулышы", "Ак розалар", "Этаплар китабы", "Үрләргә күңелем гашыйк" һәм башка шигырь китаплары белән танышалар. 13143 Аннары укуын Бөек Фридрих исемендәге гимназиядә дәвам итә. 13144 Аннары ул 1908 елда туктала, соңрак эше 1913 елда тагын башлана һәм 1917 елгача дәвам ителә. 13145 Аннары ул алты ел дәвамында Себер-Урал магистраль нефтьүткәргечләре идарәсендә өлкән мөһәндис вазифасында Түбән Варта – Курган – Әлмәт һәм Түбән Варта – Курган – Самар нефтьүткәргечләре салуда катнаша. 13146 Аннары ул Бителҗәүза шикелле үтә яңа йолдыз буларак шартлана яки авыр һәм сирәк очрый торган неон-кислород ак кәрлә йолдызына әверелә. 13147 Аннары ул Гейдельберг университетына керә, биредә ул әдәбият һәм фәлсәфә фәннәрен үзләштерә. 13148 Аннары ул Европа белән Һиндстан арасындагы сәүдә юлында ятучы Гадән портына бара. 13149 Аннары ул Казан музыкаль училищесы укытучыларында белем ала. 13150 Аннары ул «Кояш көн дә чыга», «Гомер ике килми», «Томан аша», «Бир кулыңны дустым», «Көмеш язулы кылыч», «Сорбонна» профессоры һәм без», «Һаваларда тургай» дигән повесть һәм романнар иҗат итте. 13151 Аннары ул сәяхәтен көньякка таба дәвам итә һәм Әфганстан аркылы Һиндстан җирләренә бара. 13152 Аннары ул таркала hәм «Ака», “Я. 13153 Аннары ул уллары белән Сокның уң ягына күченгән һәм Өчиле авылын нигезли. 13154 Аннары ул «Хөсәеновлар укытучылар институты» итеп үзгәртелә. 13155 Аннары ун ел буе Татар дәүләт академия театрының баш администраторы, ә 1975 елдан алып пенсиягә чыкканчы (1979) Республика күчмә театрының директоры булып эшли. 13156 Аннары ун ел буе Татар дәүләт академия театрының баш администраторы, ә 1975 елдан алып пенсиягә чыкканчы ( 1979 ) Республика татар күчмә театрының директоры булып эшли. 13157 Аннары университетларда укыта. 13158 Аннары утыз җиде елга якын ( 1953 1990 ) Татарстан китап нәшриятының матур әдәбият редакциясендә башта мөхәррир, аннары яшьләр-балалар редакциясендә өлкән мөхәррир һәм редакция мөдире урынбасары булып хезмәт итә. 13159 Аннары Уфага кайта ңәм чит телләр институтында эшли башлый. 13160 Аннары Уфада башкорт телендә нәшер ителәләр. 13161 Аннары Фәсхетдинов дигән кеше укыта. 13162 Аннары Чәчкаб белән Өлҗән арасында тирән окоплар казыла башлый. 13163 Аннары Чиләбе өлкәсе Чибәркүл районы башкортларының милли-мәдәни мохтарияте оеша. 13164 Аннары шартнамә яңадан илле елга төзелә. 13165 Аннары шахталарда күмер чыгара. 13166 Аннары шул боткасыман катнашманы суытып, гөбәдия эче итеп файдаланалар. 13167 Аннары шул материалны барлыкка китерергә мөмкин булган матдәне сайлап алалар. 13168 Аннары шул ук нәшриятта «Җәй уртасы» (1993), «Былтыргы көз» (1995), «Балан» (1996) исемле шигырь җыентыклары дөнья күрә. 13169 Аннары шушы реҗиссерның "Сибирский Цирюльник" (Себер чәчтарашы) фильмында мөһимрәк ролен уйный. 13170 Аннары югары катламларның титулы. 13171 Аннары язучы, драматург эшчәнлеген активлаштыра, төрле илләргә сәяхәт итә. 13172 Аннары Яңа Айтуган халкы мәктәп ачу турында уйлый. 13173 Аннары Ярополк утырган Киевны камап ала, камалыштан Родень шәһәрчегенә качкан Ярополкны сөйләшүләргә чакырып үтертә. 13174 Анна Федор кызы төрмәдә улына бомба тапшырган чакта, кулга алынып, каторгага сөрелергә, хәтта атып үтерергә дә мөмкиннәр икәнлекне аңлаган, ләкин үзенә тапшырылган бурычны төгәл үтәгән, баласы өчен үзен корбан итәргә әзер булган. 13175 Анненково — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 13176 Анненков — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 13177 Анненское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 13178 Анниа Фаустины ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 23,4 километр озынлыкта булган кратеры. 13179 Аннинский ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 13180 Анница (Кочуга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 13181 Анновка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 13182 Аңның чыганагы булып баш мие тора дип санала. 13183 Аномаль эсселек вакытында вафат булганнар Температура рекордлары Русия Каштаны. 13184 Аномаль эсселек температур статистикасы 2010 елгы Төньяк ярымшарында аномаль эсселек — 2010 елда күзәтелгән Төньяк ярымшарында булган аномаль эсселекнең дәвамлы чор. 13185 Анораха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 13186 Аносов, С. Османов куелышында) театр үз эшчәнлеген торгыза. 13187 Анос — Русия территориясеннән ага торган елга. 13188 Ано-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 13189 Анохинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 13190 Анохинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 13191 Аношкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 13192 Анри Лафонтен 1943 елда Брюссельда вафат була. 13193 Анри Лафонтен ( ; 22 апрель 1854 ел – 14 май 1943 ) — бельгияле юрист, Халыкара тынычлык бюросының 1907 1943 елларда рәисе, 1913 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты. 13194 Ансамбльдә 30 хор артисты, 15 балет артисты, 10 оркестр музыканты эшли башлый. 13195 "Ансамбль – мәхәббәтем", – ди ул. 13196 Ансамбльнең һәр концерт чыгышы хореография ягыннан төрле биюләр белән дә баетылган була. 13197 Ансамбльне оештыруга һәм биналы итүгә «Ак Барс Холдинг» компаниясе генераль директоры И.М. Егоров зур өлеш кертә. 13198 Ансамбль «Үзбәкконцерт»та эшли башлый. 13199 Ансамбль үз үсешендә республиканың һөнәри сәнгате үсеше баскычларын кабатлый. 13200 Ансамбль уңышының сере — электр гитарасы, электр органы белән янәшә үзбәк халык уен коралларын (рубаб, тамбур, дойра, най һ.б.), шулай үзбәк халык көйләренең заманча эшкәртмәләрен кулануда. 13201 А.Н. Самойлович белән нәшер итәргә җыенган, ләкин 1933 елны Хәкимне кулга алалар. 13202 Анси (Анси, ) — Франсаның Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 13203 Ансыз һичбер нәрсә дә булмас. 13204 Антамоново ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 13205 Антанас Сметона ( ; 10 август 1874 — 9 гыйнвар 1944 ) — Литва дәүләт эшлеклесе, Литва президенты (1919—1920, 1926—1940). 13206 Антанта армияләре августта һәм сентябрьдә фронтның төрле участокларында туктаусыз һөҗүм алып баралар, Германия гаскәрләрен Франциядән һәм Бельгиядән кысрыклап чыгаруларын дәвам иттерәләр. 13207 Антарес В йолдызыны 1819 елның 13 апрелендә мондый бер каплану вакытында Вена астрономы Иоганн Тобиас Бюрг ачты. 13208 Антарктидадан 400 км ераклыкта урнашкан. 13209 Антарктидадан башка бөтен Җир шарында таралган. 13210 Антарктидадан кала Җирнең барлык кыйтгаларында таралган. 13211 Антарктиданың климаты бик кырыс – анда хәтта җәен дә тәүлеклек уртача җылылык – 30 с тан югары күтәрелми, ә кышын – 70 С тан да түбәнрәк була. 13212 Антарктиданың үзәге якынча Көньяк географик полюсы белән бер ноктада. 13213 Антарктида һәм Көньяк Америкадан тыш киң таралганнар. 13214 Антарктида янында һәм Тын океанның тропик өлешендә берничә утрау кәшеф иткән. 13215 Антарктика ярымутравы һәм кыйтганың көнбатыш кырые буйлап таулар төзелеп киткән. 13216 Антиб (Антиб, ) — Франсаның Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 13217 Антибес — Русия территориясеннән ага торган елга. 13218 Антик — Русия территориясеннән ага торган елга. 13219 Антиохия, 540 елда Мисыр басып алына. 13220 Антипина — Русия территориясеннән ага торган елга. 13221 Антипино ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 13222 Антипино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 13223 Антипино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 13224 Антипино — топоним : Авыллар: * Антипино (Луза районы) ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 13225 Антипинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Карпинск шәһәр округы составына керүче авыл. 13226 Антипкино ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 13227 Антитеза контекстуаль яисә окказиональ антонимнарның бер төре итеп карала. 13228 Антифашист баш күтәрүе әзерләгән, фетнә планы буенча уңыш очракта Әхәт Атнашев Украина партизаннарына кушырга тиеш иде. 13229 Антифашист хәрәкәте Польша Татарлары Антифашист Каршылыгында катнашканнар. 13230 Антифашист эшчәнлеге Фашист әсирлегендә Әхәт Атнашев "Идел-Урал" легионында эләккән, анда яшерен антифашист оешмасына керде. 13231 Антифашист эшчәнлеге Фашист әсирлегендә Зиннәт Хәсәнов "Идел-Урал" легионында эләккән, анда яшерен антифашист оешмасына керде. 13232 Антоний һәм Клеопатра белән бәрелеш Соңрак икенче триумвират таркалган, Октавиан һәм Антоний арасында бәрелеш башланган. 13233 Антонимнар гадәттә, бер үк сүз төркеменә карыйлар. 13234 Антонимнар ( грекча аnti- каршы, onуma- исем) - мәгънәләре буенча капма-каршы сүзләр. 13235 Антонина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13.8 километр озынлыкта булган кратеры. 13236 Антонина Макар кызы Макарова (тумышында Парфёнова, кияүдә Гинзбург) ( 1920 1979 ) - Икенче Бөтендөнья сугышы чорындагы Өченче рейх басып алган Локоть үзидарәсенең җәллады. 13237 Антон ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 13238 Антонова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 13239 Антоновка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 13240 Антоновка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 13241 Антоновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 13242 Антоновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 13243 Антоновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 13244 Антоновка — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 13245 Антоновка — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 13246 Антоново ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 13247 Антоновский ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 13248 Анто́н Па́вел улы Че́хов ( рус. 13249 Антошонки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 13250 Антрава — Русия территориясеннән ага торган елга. 13251 Антропология буенча күбесенчә көньяк себер расасының катнаш төренә керәләр, шулай ук монгол расасының һәм аурупалы расасының памир-фирганә төренең вәкилләре очрашалар. 13252 Антропология фәне, мәсьәлән борынгы яисә бүгенгә кадәр сакланган примитив җәмгыятләрне өйрәнә. 13253 Антропоним ( ) — кешеләргә эндәшү, атап мөрәҗәгать итү өчен хезмәт итә торган исем, ата исеме, фамилия, кушамат, псевдоним. 13254 Антропоним телдәге башка сүзләрдән үзләренең индивидуаль характерда булулары, аерым бер кешене генә атаулары белән аерылалар. 13255 Антроп — Русия территориясеннән ага торган елга. 13256 Антуан Лавуазьены исә гильотинада һәлак итәләр. 13257 Антурец — Русия территориясеннән ага торган елга. 13258 Аң - тыштагы яки үз эчендәге берәр әйберне ( объектны ) тану сыйфаты яки хәле. 13259 Антюшевская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 13260 Анундолва — Русия территориясеннән ага торган елга. 13261 Ануфриева — Русия территориясеннән ага торган елга. 13262 Анциферка — Русия территориясеннән ага торган елга. 13263 Анчереп (Зур Анчереп) — Русия территориясеннән ага торган елга. 13264 Анчуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 13265 Аны 1417 1420 елларда Тимуриләр дәүләте хакиме һәм галим-астроном Мирза Олугбәк салдыра. 13266 Аны 1754 елны төзелгән мәчет бинасыннан үзгәртеп коралар. 13267 Аны 1774 елда бина шәһәр карамагына күчкәч сүткәннәр. 13268 Аны 1802 елның 28 мартта Генрих Вильгельм Ольберс ачты һәм греклар мифлардагы Паллада — Тритонның кызы хөрмәтенә исем кушты. 13269 Аны 1817 елда Оры авылының мәшһүр сәүдәгәре Сөләйман бине Нәзир бине Туктамыш бине Мөслим төзетә. 13270 Аны 1896 елда америка астрономы Д.М. Шеберле ачты. 13271 Аны 1937 елда энесе Фазыл һәм башка 22 татар зыялысы белән бергә Һади Атласи «эше» буенча кулга алып, хөкем итеп, 1938 елның 15 февралендә Казанда атып үтерәләр. 13272 Аны 1950 елда Мактау грамотасы белән тәмамлый, җыючы-слесарь булып эшли башлый. 13273 Аны 1973 елда шушы авылдан Әминов Гаяз язып ала: «Нарат-Елганың Мөслим ягындагы кыр капкасыннан алып Мөслим сыртына кадәрге җирләре сукаланмаган, халык аннан печән чабып ала торган булган. 13274 Аны 1985 елдан өйрәнәләр. 13275 Аны 1985 елда уңышлы тәмамлый һәм укуын Казан дәүләт педагогия институтының география факультетында дәвам итә. 13276 Аны 1999 елда БМО Генераль Ассамблеясе кабул итте. 13277 Аны 2-сыман гәүдә мускуллары тәшкил итә. 13278 Аны 30 секундта чиста алым белән җиңде. 13279 Аны 5 нче дәрәҗә зурлыктагы йолдыз булуына карамастан Антарес А яктырышы аркасында күрергә булмый. 13280 Аны ак тукымадан ясап, маңгай турысына килә торган өлешенә ука тотканнар. 13281 Аны алдан әзерләнгән җәемнең яртысына ягып, икенче яртысы белән каплыйлар, майлап 10 минут мичтә тоталар. 13282 Аны Алмания филология докторы Әлия Тайсина ясаган. 13283 Аны алтынчы сыйныфка күчерәләр. 13284 Аны алып баручы булып Александр Масляков кала. 13285 Аны алыштырган Энгельберт Дольф, Католик Чиркәвенең ярдәменә таянып, Австрияда чын авторитар дәүләт булдыралар. 1933 елда Австрия һәм Ватикан арасында яңа конкорд төзелгән. 13286 Аны, аның әсәрен туктаусыз мыскыллау аркасында, мастер акылдан язган һәм төшенкелек вакытында, романны яндырган. 13287 Аны асты-өскә китерелгән тәредә асып үтерәләр. 13288 Аны Африка, Көньяк Азиядә борынгыдан ук игәләр. 13289 Аны барлык тамашачыларның 20 %-ы карый. 13290 Аны бары тик 11 көн үткәч кенә бер кунакханәдә таба алалар. 13291 Аны бары тик 2002 елда гына ТФАга әгьза-мөхбир итеп сайлап куелган. 13292 Аны бастырыр өчен, Тухачевский җитәкчелегендәге ЭККГ чәстләре баш күтәрүчеләргә каршы хәтта химик корал (тончыктыргыч газ) да кулланган. 13293 Аны «Башкортстан Сезанны» дип йөртәләр. 13294 Аны башта С.Ш. Таһиров, шул ук елның 10 октябреннән А.С.Ключарев җитәкли. 13295 Аны белү һәркемнең намус эше исәпләнгән. 13296 Аны бер барлык буларак күрә алмыйбыз. 13297 Аны берничә ел төзиләр. 1929 елда авылда пром. 13298 Аны бетергәч, 1950 1953 елларда Үзбәкстанда укыта. 13299 Аны бик үк сизелерлек булмаган тайпылышлар вакытында, шулай ук фармакологик препаратларны туктатканнан соң ярдәмче дәвалау чарасы буларак билгелиләр. 13300 Аны биографик әсәр дияргә мөмкин,шулай ук монда башка элементлар да бар. 13301 Аны биредә дә “Азатлык”та эшләгәне өчен эзәрлеклиләр, ике хезмәтнең берсен генә сайларга киңәш итәләр. 13302 Аны бөтен полк белә. 13303 Аны бүгенге кытай әдәбиятына нигез салучы дип тә атыйлар. 13304 Аны буйга җиткән кызлар кигән. 13305 Аны бүтәнчә каты диск дип тә атыйлар. 13306 Аны буярга да мөмкин. 13307 Аныб-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 13308 Аны гадәттә Джим Каллагэн дип атыйлар. 13309 Аны гадәттә иртәнге чәйгә әзерлиләр, янына тәлинкәгә салып май куялар. 13310 Аны гел “бишле”гә тәмамлау сәбәпле, Бишкәктәге Авыл хуҗалыгы институтына имтихансыз кабул иткәннәр, институтны 1953 елда тәмамлаган. 1952 елда Чыңгызның хикәяләре матбугатта басыла башлаган. 13311 Аны Гималай таулыкларына якын җирләрдә үстерәләр. 13312 Аны да авыл халкы тәртиптә тота. 13313 Аны дару итеп кулланганнар, ислемай һәм яхшы сабын ясауга тотканнар. 13314 Аны дәүләтнең премьер-министры үзе Тони Блэр тәкъдим итә. 13315 Аны Дәфгый дип атап йөртәләр. 13316 Аны Джеймс Гослинг көнкүреш электрон җайланмаларын программалау өчен ясый. 13317 Аны доктор Ярослав Прокопенец, оператор Иржи Скупен озатып бара. 13318 Аны дөньяга каршы сүз куешуда, сугышка әзерлек һәм сугыш алып баруда, хәрби җинаятьләрдә һәм кешелеккә каршы җинаятьләрдә гаеплиләр. 13319 Аны драматург буларак таныткан әсәре – «Идегәй» дастаны (Н. 13320 Аны драмтүгәрәккә чакыралар, ул төрле концертларда, спектакльләрдә катнаша башлый. 13321 Аны дүрт ягыннан да урман әйләндереп алган. 13322 Аны «елмаючы папа» ( ) һәм «билгесез папа» дип атаганнар. 13323 Аны әнисе хөрмәтенә «Рәшидә» дип атый. 13324 Аны ерактан гына, төнлә генә күреп була. 13325 Аны ефәк корамалардан, иске чүпрәкләрдән, яраксызга әйләнгән балык тоту ятьмәләреннән, агач кайрысыннан ясаганнар. 13326 Аны еш кына гедонизм (чиксез рәхәтлек, чиксез ләззәтләнү) мәгънәсендә аңлатырга тырышалар. 13327 Аны еш кына "Ирландиянең регби һимны" дип тә атыйлар. 13328 Аны еш кына мишәр татарлары белән бәйлиләр. 13329 Аны Җамал Омарова башкаруында радиодан еш тапшыра башлагач, җыр бигрәк тә популярлаша. 13330 Аны җилле, буранлы көндә күрергә мөмкин. 13331 Аны җирләргә барганда, мәет һавага күтәрелеп очып китә һәм шушы чишмә янына килеп төшә. 13332 Аны җитештерү өчен биредә йөзләгән завод эшләп килә. 13333 Аны җитештерү өчен чүпрәк аламалары күпләп кирәк булган. 13334 Аныж кулы астында клуб 2014/15 сезон ахырында 5нче урынга менә һәм Европа Лигасына чыгыш ясау хокукын ала. 2015 елның 15 сентябрендә эштән җибәрелә. 13335 Аны З.Бәшири төзи, үзе үк әсәрләрне татар теленә тәрҗемә итә. 13336 Аны зәгыйфь, көчсез хәлгә китерәчәк бернинди көч юк. 13337 Аны зур галим Николай Иванович Вавилов җитәкли. 13338 Аны Ибне Әмин исемле кеше казыган, чистартып торган. 13339 Аны ике минут үткәч, чиста екты. 13340 Аны икенче төрле пажитник дип тә йөртәләр. 13341 Аны Ильяс Кудашев-Ашказарский җитәкли. 13342 Аны инкыйлабка кадәрге чорда мәктәп-мәдрәсәләрдә уку елы башлану алдыннан, уку елы тәмамланган вакытта, шулай ук бәйрәм кичәләрендә балалар хор белән укый яки көйли-җырлый торган булганнар. 13343 Аны иң уңдырышлы еллардагы бер уңыш виноградыннан әзерлиләр. 13344 Аны ирләр дә, хатыннар да кия. 13345 Аны ислам диненең җыйнак нигезе дип атап була. 13346 Аны йоктырган хәлдә дә авыру җиңелрәк үтә. 13347 Аны Казан белән тоташтыручы Зур Мәскәү юлын тәртиптә торарга һәм почта хезмәте алып барырга татарларны җәлеп итәләр. 13348 Аны кайры белән каплаганнар. 13349 Аны каланың аксөякләре атта йөрү һәм аучылык өчен кулланганнар. 13350 Аны калдырганга мин үлемне сайлармын. 13351 Аны Калифорния университеты һәм Карнеги Институты галимнәре ачты. 13352 Аны карап һәм чистартып торалар, янына сәдака куеп китәләр. 13353 Аны карарак төстәге фабрика тукымасыннан ике катлы итеп теккәннәр. 13354 Аны «карт» диләр. 13355 Аны каты шанкр яки беренчел сифилома дип атыйлар. 13356 Аны китап төзүдә файдалану китапның күләмен кечерәйтүгә, язуны вагайтуга мөмкинлек биргән. 13357 Аны китерермен мин сиңә. 13358 Аны команданың иң яхшы уенчыларынна берсе дип исәплиләр. 13359 Аны котлап илебезнең төрле төбәкләреннән телеграммалар килә. 13360 Аны күбрәк җыеп, кояшта тотсаң, бераз ябыша торган, сузылучан саргылт масса барлыкка килә. 13361 Аны, күзләрен утлы кисәү белән актарып чыгарып, сарайдан куалар. 13362 Аны куллана башлаганнан алып яман шешкә бәйле үлем очракларының кими башлавы күзәтелә. 13363 Аны күрше бабай дип уртага алып, тирәсенә балалар тезелешеп утыралар. 13364 Аныкы дип сәгать 12дән алып 15кә кадәр вакыт саналган, бу вакытта кешеләр эштән бүленеп ял иткәннәр. 13365 Аны кызлар гына түгел, яшь хатыннар да бөркәнчек астыннан кигәннәр. 13366 Аны кыскача «Булл» дип кенә дә йөртәләр. 13367 Аны К.Элиасберг үзе эзләтә һәм госпитальдә үлгәннәр арасыннан табып ала. 13368 Аны лама чакырып башкаралар. 13369 Аныль — Русия территориясеннән ага торган елга. 13370 Аны матур итеп буяганнар. 13371 Аны Мәскәүнең фәнни-популяр фильмнар студиясенә («Центрнаучфильм», 2003 елдан «Моснаучфильм»), эш өчен кирәкле фильмнар төшерүче яшерен кинотөркемгә эшкә билгелиләр. 13372 Аны мәчет манарасы кебек итеп ясалган йорт белән уратып куйганнар. 13373 Аның 100нче туган көне тантаналы төстә Асадуллаев йортында 2011 елда үткәрелә. 13374 Аның 16 пьессасы Лондонда куелган. 13375 Аның 18 һәм 49 тәүлек әйләнә периодлы ике иярчене бар. 13376 Аның 1930-елларда язылган «Флейталар» поэмасы, гомумән, совет чоры татар шигъриятенең үзенчәлекле казанышларыннан берсе булып исәпләнә Әдипләребез: библиографик белешмәлек: 2 томда: 2 том / төз. 13377 Аның "1944" исемле җыр кырымтатар халкының сөргене хакында иде. 13378 Аның 1965 елда басылып чыккан «Легенда егетләре» исемле беренче документаль повесте аеруча уңыш казана. 13379 Аның 1965 ел дөнья күргән зур күләмле, татар әдәби мирасын ясалма рәвештә башкортлаштырырга омтылып язган «Башкорт халкының әдәби мирасы. 13380 Аның 1966 елда басылган «Гөлләр су сорыйлар» исемле беренче шигъри җыентыгы ук әдәби җәмәгатьчелекнең игътибарын үзенә җәлеп итә. 13381 Аның 19 саны чыгып, 1918 елның февралендә советка каршы юнәлешле булган өчен БВРС аның эшчәнлеген тыя. 13382 Аның 2004 елның көзендә басылып чыккан «Моңнар бүләк итәм» исемле җыентыгы да әлегә киң масса укучыларга барып ирешмәгән. 13383 Аның 20 улы, 43 кызы була. 13384 Аның 300 урынлы тулай торагы, спорт залы, авыл хуҗалыгы участогы бар. 13385 Аның 360 тан артык фәнни һәм әдәби хезмәтләре, 80 уйлап табуга ( кәшефләргә ) таныклыгы бар. 13386 Аның 3 дәрәҗәсе бар. 13387 Аның 722 миллион гектар урман, аларда 75 миллиард кубометр үзагач запасы бар. 13388 Аның 800 км 3 өлешенең Җир йөзенә көл буларак төшүе исәпләнелә. 13389 Аның 976 елда суккан тәңкәләре табылды. 13390 Аның XI-XIV йөз төрки язма истәлекләре буенча төзегән бай картотекасы хәзерге вакытта Казакъстан Республикасы Фәннәр академиясенең Тел белеме институтында саклана. 13391 Аның абыйсын һәм апасын туганнары үзенә алалар, ә Павелны калдырыга рөхсәт итмиләр. 1938 елда аны әтисенең туганы Кострома балалар йортында эзләп таба һәм үзенә ала. 1948 елда Василий әнисе белән кабат очраша. 13392 Аның “Автономия яки идарәи мөхтәрият” дип аталган китабы 1905 елны Петербург шәһәрендә дөнья күрә, ул үз эченә авторның “Өлфәт” газетасында чыккан мәкаләләрен һәм яңа хезмәтләрен ала. 13393 Аның авторы – Канаданың танылган җырчысы, шагыйре һәм композиторы Жиль Виньо (фр. 13394 Аның «авыл банкы» дип аталган Grameen Bankы 30 ел эчендә $10,2 млрд күләмендә микрокредит бирә. 13395 Аның авырлыгыннан алар сынарга, өзелергә мөмкин. 13396 Аның авыруы 15 көн дәвам итә. 13397 Аның “Адашлар” исемле иң беренче язмасы 1994 елда “Игенче даны” (хәзерге “Актаныш таңнары”) район газетасында басылып чыга. 13398 Аның азыкта җитешмәве кан тамырларының имгәнүенә, зәңгелә авыруын сәбәп була. 13399 Аның актив рәвештә алга китүе XV гасырда башланып китә. 13400 Аның “Алга барышлый”, “Җаваплылык тойгысы” һ.б. тәнкыйть мәкаләләре җыентыклары, “Диңгез көндәлеге”, “Кабан күле серләре” кебек китаплары да бар. 13401 Аның альбомнары дөнья буйлап 75 миллион данә сатылган. 13402 Аның анасының сеңлесе Ризаэтдин Фәхретдиндә кияүдә була. 13403 Аның арткы аякларында дүрт кенә бармак булса да, тырнаклары пычак кебек үткен була. 13404 Аның артында бар сарыклар да бергә чигенәләр. 13405 Аның артыннан аның әтисе һәм хатыны мөселман булалар. 13406 Аның артыннан башка кешеләр дә килеп нигез коралар. 13407 Аның артыннан башкалар да беренче хәлифнең кулын кысалар. 13408 Аның артыннан икенчесе туктап кала, колоннада тәртип бозыла. 13409 Аның артыннан чебешләр дә койрык әйләнгән якка чайкалалар. 13410 Аның асылында башка бер авторның теге яки бу әсәре тәэсирендә туып, аңа охшатып яңа әсәр язу ята. 13411 Аның ата-анасы турында беренәрсә дә мәгълүм түгел, аны эшче-слесарь улылыкка алган һәм үз фамилияне биргән. 13412 Аның атасы Есугей – тайчиут кабиләсе нойонларының берсе - һәм шулай итеп Оэлунның тәүге уллары була. 13413 Аның атасының, Һерборн академиясендә дин өйрәтмәләре профессорының 21нче баласы була. 13414 Аның атасы Сергей Львович борынгы дворяннар нәселеннән килгән алпавыт булган, ләкин хуҗалык эшләре белән рәтләп шөгыльләнмәгән, шуңа утар-имениеләре аз файда биргән. 13415 Аның аша батареядән элемтә линиясенә электр агымы үтә. 13416 Аның бабалары Казан губернасының Буа өязендәге Каенлык авылында яшәгәннәр. 13417 Аның бабасы, Алтынбай Акъегет Чембар өязе Мачали авылы крестьяны була. 13418 Аның байлыгы 22,3 млрд. 13419 Аның байтак шигырьләре көйгә салынган. 13420 Аның балалар өчен язган хикәяләре, нәсер һәм әкиятләре тупланган дистәгә якын җыентыгы басылып чыга. 13421 Аның балалар өчен язылган «Дөньяга килеп чык!» 13422 Аның балалар психологиясен нечкә тоеп, дөньяны тану-кабул итүдә бала аңындагы индивидуаль үзенчәлекләрне аңлап-белеп, үз күңеле аша уздырып, йөгерек тел белән язган шигырьләрендә юмор да, гыйбрәт тә, моңсулык та табигый рәвештә бергә үрелеп бара. 13423 Аның балалар психологиясен тирән аңлап, аларның яшь үзенчәлекләренә яраштырып язган шигырьләре, кечкенә хикәяләре, тәрҗемә әсәрләре журналның һәр санында диярлек биреп барыла. 13424 Аның балаларын, бигрәк тә оныкларын күрәсе килә. 13425 Аның балаларын һәм милкен арттыр, аңа озын гомер бир һәм хаталарын кичер» дип дога кыла. 13426 Аның балачагы ятимлектә һәм михнәттә узган. 13427 Аның барлыгы 26 «оскар» бар. 13428 Аның барлык әсәрләре безнең көнгә кадәр сакланмаган. 13429 Аның барлык иҗаты тормышны күзәтә белүен һәм аның халык тормышы белән тирән кызыксынуын, тыгыз бәйләнештә яшәвен билгели. 13430 Аның барлыкка килүе мәчеттә хакимнәрнең булуы белән аңлатыла; * дикка – махсус платформа. 13431 Аның барлыкка килүендә в-күзәнәкләренең җимерелүе сәбәпче. 13432 Аның барлыкка килүе турында бик күп гипотезалар бар. 13433 Аның барлык хезмәт эшчәнлеге 1949 елдан 1983 елга кадәр идеология эшенең алгы сызыгында - Татарстан дәүләт радио hәм ТВ компаниясендә узды. 13434 Аның барышында, Мөхәммәднең оста итеп эш алып барганын, холкын, инсафлыгын, тәкъвалыгын, шулай ук аның белән булган могҗизаларны күреп ( ике фәрештә аны эсселектән канаты белән каплый) Мәйсәрә соклана. 13435 Аның бассейнында 7 буа төзелгән һәм бүгенге көндә халык хуҗалыгында кулланыла. 13436 Аның бассейнында тагын башка ваграк су-инешләр бар. 13437 Аның “Баһадирның бәхете” ( 1992 ) һәм “Баһадурның яңа дуслары” ( 1993 ) әкият-пьесалары К.Тинчурин театрында уңыш белән бардылар. 13438 Аның башкаласы Андорра ла Велья Аурупада иң биек башкала, ул диңгез дәрәҗәсе өстеннән 1023 метр (3556 фут) биеклектә урнашкан. 13439 Аның башкаласы булып Раджагриха шәһәре торган. 13440 Аның башкаласы Денпасар утрауның көньяк өлешендә урнашкан. 13441 Аның башкаласы һәм иң зур шәһәре Братислава. 13442 Аның башкаруында спектакльләр буласы сәхнә бизәлеше я шомлы-явыз яңгыраш ала, я мистик серлелек белән өретелә ала. 13443 Аның башкортча чыккан беренче санына партия обкомы тарафыннан бу эшне җайга салу өчен районга җибәрелгән Хәким Кәрим кул куя, ә берничә көннән чыккан «Вперед» дигән урысча дубляжында Р. Солтанова дигән кешенең култамгасы тора. 13444 Аның башлангыч исеме – “Анакреонт җыры”. 13445 Аның башлангыч лирикасында авылның киләчәге өчен борчылу, цивилизациянең, техник прогрессның, шәһәрнең авылны, аның йолаларын, гореф-гадәтләрен, матур, чиста табигатен җимерүенә ачыну бар. 13446 Аның “Башлангыч сыйныфта татар телен укыту методикасы” китабы “Лингводидактиканың ин зур казанышы” дигән бәя ала. 13447 Аның башлангычы «Балконлы йортта» исеме белән әле сугышка кадәр үк ( 1934 ) басылып чыга. 13448 Аның баш сүзендә «Хәзер халык теләге бөтен Русия өчен закон! 13449 Аның башына 1762нче елда Күвәйтнең беренче әмире Сабах I баса. 13450 Аның башында варислык буенча хакимлек итүче кахан торган. 13451 Аның башында Маодунь (рус.) исемле кеше тора. 13452 Аның башы яньчек формада һәм аркылы канатны хәтерләтә. 13453 Аның «Безнең вакыт – безнең кулларда», «Париждан Әлфәрит» пьесалары Стәрлетамак драма театрында куелды. 13454 Аның белән авыл сәхнәләрендә дә берга чыгыш ясарга туры килгәләде. 13455 Аның белән бергә хатыны Фатыйма, әл-Хәттаб кызы да ислам кабул итә. 13456 Аның белән гражданнар Татарстан Республикасының дәүләти, икътисадый, социаль һәм мәдәни үсеше өлкәсендәге, республика икътисады һәм фәнни потенциалын арттырудагы хезмәттә югары казанышлары өчен, актив җәмәгать һәм хәйрия эшчәнлеге өчен бүләкләнәләр. 13457 Аның белән Зәйд ибне Хәрисә дә юлга чыга. 13458 Аның белән күбрәк хайваннар белән эшләүче кешеләр авырый. 13459 Аның белән өч туган Чжаннар җитәкчелек иткәннәр. 13460 Аның белән төрек пашалары идарә итә. 13461 Аның белән укымышлы егет Рәхим Тумашев җитәкчелек итә. 13462 Аның белән ул Римда һәм Токиода үткәрелгән Олимпия уеннарында катнашкан. 13463 Аның белән хәтта кирпеч дивар тишеп була. 13464 Аның бәллүр табуты алтын кысага кертелгән кыйммәтле ташлар белән бизәлгән. 13465 Аның белүенең чиге юк. 13466 Аның бер аерым ангар һәм зур файдалы әйберләр чүплеге бар. 13467 Аның бер-бер артлы "Балта кем кулында" (роман), "Йәгез, бер дога!" 13468 Аның беренче блогы безнең “Заря” йөк модуле була. 13469 Аның беренче варисы булып принц Чарльз тора. 13470 Аның беренче дәвамлы узышы Симферополь — Харьков — Киев — Харьков — Тула — Мәскәү маршруты буенча үткән. 13471 Аның беренче директоры Шишкин Захар Нестерович була. 13472 Аның беренче әдәби тәҗрибәләре — шигырьләре һәм журналистик язмалары әле җитмешенче елларда ук Кукмара район газетасында күренә башлый. 13473 Аның беренче әдәби тәнкыйть әсәре – шагыйрь Равил Фәйзуллинның иҗат портреты – 1977 елда «Идел» альманахында дөнья күрә. 13474 Аның беренче әсәрләре 1981 елда чыга. 13475 Аның беренче җитди әсәре — «Синең урынына кайттым.. 13476 Аның беренче җитди эше — 1978 елгы «Балдаклар Хөкемдары» мультфильмына төс бирү иде. 13477 Аның беренче җитәкчесе - доц. 13478 Аның беренче җитәкчесе — Мәнсур Фәхретдинов. 13479 Аның беренче имамы Габделкәрим Сәлимов. 13480 Аның «Беренче мәхәббәт» ( 1960 ), «Кайда соң син?» 13481 Аның беренче мөдире Иван Ильич Ильин була. 13482 Аның беренче президенты Мостафа Кемаль Ататөрек була. 13483 Аның беренче редакторы танылган шагыйрь Нур Баян була. 13484 Аның беренче рәисе итеп Актаныш төбәгенең Табанлыкүл авылы активисты Кадыйров билгеләнә. 13485 Аның беренче рәисе итеп Нетфулла ага Каhировны сайлап куялар. 13486 Аның беренчесе 1948 елны чыга. 13487 Аның беренче синглы, "Smells Like Teen Spirit", бик тиз арада популяр була. 13488 Аның беренче тапкыр 1164 елда телгә алынуы һич тә очраклы түгел, нәкъ менә шул чакларда халыкара хәлләр киеренкеләнеп китә, көнбатыштан үзсүзле һәм рәхимсез кенәз Андрей Боголюбский җитәкчелегендә яулар башлана. 13489 Аның беренче тәрҗемә китабы — Александр Купринның «Сыерчык» («Скворцы») җыентыгы дөньяны 1955 елда күргән. 13490 Аның беренче тренеры — РСФСР атказанган тренеры, Русиянең атказанган физик культура хезмәткәре Хәниф Мортазин. 13491 Аның беренче укытучыларыннан берсе - Шәриф Сайкин, соңыннан республиканың танылган педагогы булып таныла. 13492 Аның беренче һәм бердәнбер составы 1990 елның 4 мартында сайланылган. 1993 елның 21 сентябрендә РФ президентының «Этаплы конституцион ислахы (реформасы) турында» фәрманы буенча Югары Шурасы һәм Халык депутатлар җыенының вәкаләтләрне туктаткан булганнар. 13493 Аның беренче хикәяләре (“Дед Матвей”, “Сюрприз”, “Портрет”, “Чужой медовый месяц” һ.б.) матбугатта алтмышынчы елларда басылып чыга. 13494 Аның беренче хикәяләре, шигырьләре, поэмалары узган гасырның 80 нче елларында ук дөнья күрә. 13495 Аның “Беренче хисләр” дигән тәүге җыентыгы 1952 елда дөнья күрә. 13496 Аның беренче чираты 1964 елның 26 апрелендә ток бирә башлый. 13497 Аның беренче шигыре 1991 елда Удмуртиядә дөнья күргән татар газетасы “Яңарыш”та басыла. 13498 Аның беренче шигырьләре матбугатта 1934 елда күренә башлый. 13499 Аның бер кечкенә бүлеге сәер җан иясенә багышланган була. 13500 Аның бернинди зыяны юк. 13501 Аның берничә варианты бар икән. 13502 Аның бер нөсхәсе Шәле җирле үзидарәсендә саклана, ә икенчесе А.А.Асыловка би­релә. 13503 Аның бер өлеше Көнчыгыш Берлинга күчеп, Боде музеенда урнаштырыла. 13504 Аның берсе — иҗади яшәеш. 13505 Аның берсенә болай дип язылган: «Рәхмәте Аллап әл-галим әл-вазыйл мелла Галәэтдин бине мелла Баһаветдин әл-Мәрҗани руми 1908 елда 68 йәшендә — дарел-бакая рихләт әйләнде». 13506 Аның берсе — Тозлык дигәне — шифалы ләм белән дан тота. 13507 Аның бер ягына кеше сыешлык кына янә бер түгәрәк ясала. 13508 Аның бер ягында нарат урманы, икенче ягында катнаш урман — Авыл урманы. 13509 Аның бәхәсне суд аша хәл итүгә өндәүләре уңышсыз була. 13510 Аның бәхетле көннәре башланыр.. 13511 Аның «Бәхетсез кыз», «Официант», «Хәер дога», «Мәгъсүм» кебек әсәрләре дә шул чорда иҗат ителә. 13512 Аның бик борынгы формаларыннан берсе — купбаскычлы арадашчылык. 13513 Аның бик күп мәкаләләре, очерклары, хикәяләре басыла. 1937 елда язучының атаклы "Сиваш" повесте басылып чыга. 13514 Аның бик күп рәсемнәре һәм скульптур композицияләрендә шагыйрь, аның әсәрләре геройлары урын ала. 13515 Аның биләмәләре төньякта Казан елгасы бассейнына, ә көньяк-көнчыгышта Урал елгасы буйларына сузыла. 13516 Аның биләмәсенә 208 авыл кергән. 1935 елда вакландырылган һәм Илеш районы бүлеп чыгарылган. 13517 Аның биографиясе әлеге төбәктәге шәһәрләрнекеннән берни белән дә аерылмый. 13518 Аның битләрендә халыкны гыйлем һәм мәдәният үрләренә өнди Исмәгыйль Рәмиев, Рәис Даутов. 13519 Аның битләрендә хезмәт ияләре өстен катлауларның хакимлеген көч куллану юлы белән тартып алырга, барлык җитештерү чараларына, икътисадка һәм сәясәткә хуҗа булырга тиеш дигән караш якланды. 13520 Аның биш куплетлык текстын "инкыйлаб шагыйре" буларак танылган Мүфди Зәкәрия (1908-1977) Әлҗәзаир әле Франция колониясе булган һәм азатлык сугышы (1954-1962) барган чорда, Сәркаҗи-Барберус төрмәсендә утырганда язган. 13521 Аның бозын билгеле бер вакыттан соң алыштырып торырга кирәк булган. 13522 Аның бөтен гыйльми эшчәнлеге һәм тормыш юлы Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты белән бәйле. 13523 Аның бөтен теләгәне — колларының дөрес итеп гыйбадәт кылулары һәм бәхетле булуларыдыр. 13524 Аның бөтен халкы да мөселманнар; аннан 20 мең атлы чыга. 13525 Аның бу атаклы хезмәте дөньякүләм анилин-буяулар сәнәгате үсеше өчен нигез була. 13526 Аның бу вазифалары 14 корылтай ( 2002 ) сайлаган идарә составында кабат раслана. 13527 Аның бүгенге ике катлы бинасы 1989 елда төзелгән. 2012/13 уку елында биредә райондагы дүрт татар авылыннан 113 укучы белем ала – Бозлаудан 11, Тукайдан 18, Ишавылдан 4. Аларны 2 автобус йөртә. 13528 Аның бүгенге чикләре асылда беренче Һиндстан-Пакьстан сугышыннан соң барлыкка килде. 13529 Аның буе 172 см иде (кәрлә түгел). 13530 Аның буенча ваз кичүне кемнең дә булса раславы кирәк түгел: ваз кичүнең дөреслеге өчен бердәнбер шарт – папаның үз теләге белән китәргә тиеш. 13531 Аның буенча Гвадалквивир елгасы ага. 13532 Аның буенча, корабта хайваннар булмаган, ә алар урынына тормыш өчен Пи, аның әнисе, имгәтелгән диңгезче һәм үтә явыз кораб повары көрәшкән булган. 13533 Аның буенча милли музей тәртипкә салынган күргәзмәләре, яңа саклау урыны, реставрация һәм сәнгать остаханәләре, интернет үзәге булган заманча эре музей үзәгенә әйләнергә тиеш була. 13534 Аның бу әсәре 1924 елда Казанда аерым китап булып басылып чыга. 13535 Аның бу әсәре XIV — XVI гасырлар сәяхәтчеләренә, географларына зур тәэсир ясый. 13536 Аның бу ике әсәре, әдәби иҗатта яңа бер юнәлеш ярып, Октябрьдән соңгы татар әдәбиятының социалистик реализм нигезендә формалашуына зур уңай йогынты ясады. 13537 Аның бу программасы “Ысулы җәдит” дип атала һәм бераздан җәдитчелек хәрәкәте бөтен төрки-татар дөньясына тарала. 13538 Аның бу прогрессив эшчәнлеге хакимият һәм карагруһчы татар әһелләре тарафыннан гаепләү-кысуларга да дучар була. 13539 Аның бу сүзләрен чишмәгә төшүче кеше дә ишетеп кала, үз хуҗалыклары яшәгән җирне “Ну,суы” авылы дип атарга кирәк дигән фикергә килә. 13540 Аның бу сыйфатын кешеләргә юнәлдергәндә мөэмин белән кяфер арасында аерма юктыр. 13541 Аның бу төр шигъри әсәрләре фәлсәфи фикеренең тирәнлеге, теленең байлыгы һәм үткенлеге, халыкчан образлылыгы белән аерылып тора. 13542 Аның бу чорда язган шигырьләре фронт газеталарында, «Кызыл Татарстан»да һәм «Совет әдәбияты» журналында басыла. 13543 Аның бу юнәлештәге эшчәнлеге Галимҗан Ибраһимов мәкаләләрендә дә чагылыш тапкан. 13544 Аның б.э.ның IV-VI гасырларында киң таралган булуы төгәл билгеле, әмма барлыкка килү чоры тарих төпкеленә кереп югала. 13545 Аның бюджеты — $150–200 миллион. 13546 Аның вазифалары - хөкем, саклану, хәрби эшләр. 13547 Аның вазыйфасы каллиграфик язу белән рәсми әмерләрне теркәүдән гыйбарәт була. 13548 Аның вакытында зур төркем кеше (мобберлар) кинәт кенә җәмгыяти урында җыелып җитди рәвештә абсурд характерлы хәрәкәт башкаралар, һәм соңыннан төрле якларга таралалар. 13549 Аның вакытында Казан губернасы оештырыла. 13550 Аның варислары 1864 елның ахырында «Акчурин хатыны һәм уллары сәүдә йорты»н оештыра. 13551 Аның варислары империяне үстерү эшен дәвам иттерәләр. 13552 Аның варисы Тойотоми Һидейоши 1590 елда илне берләштереп бетерде. 13553 Аның васыяте буенча Василий Чуйков Волгоградта Мамай Курганында " Ватан-Ана чакыра " һәйкәле итәгендә күмелгән. 13554 Аның вәкаләтләре 2012 елның апрелендә төгәлләнә. 13555 Аның вәкаләтләре күбрәк церемониаль характерын йөртә. 13556 Аның вәкаләтләре Уфа һәм Ырымбур губернасы (соңрак, Таврический наместниклыгыннан тыш, тоташ Русиядә) биләмәләрендә тормышка ашырыла. 13557 Аның вәкиле – генерал-губернатор. 13558 Аның Габдрахман Кәрам белән бергә төзегән «Русча-татарча мөкәммәл лөгате» аеруча зур әһәмияткә ия. 13559 Аның гадәти киеме булып - ишәк колаклы, кыңгыраулы баш киеме, ясалма шут башы тагылган скипетр тора. 13560 Аның газета белән хезмәттәшлеге берөзлексез егерме биш ел дәвам итә. 13561 Аның гаиләсе дә, үз йорты да булмаган, бик ярлы яшәгән. 13562 Аның гаиләсендә дүрт бала булды, алар өчен ул « Хоббитны » уйлап чыгарды, сөйләде, аннары язып алды. 13563 Аның гарәп теленнән килгән исемнәре — Әлшигра ( әш-ши‘ра әш-шәмийәһ Шигар — билге; герб; эмблема. 13564 Аның гаскәрләре мобильлелек, кискенлелек һәм курку белмәслекләре белән аерылып торганнар. 13565 Аның гәүдә озынлыгы 3 метрга кадәр җитә. 13566 Аның гәүдәсе Воронеж өлкәсенең Воробьевка авылында күмелә. 13567 Аның гәүдәсе Казанда Максим Горький исемендәге мәдәният һәм ял паркындагы туганнар каберлегендә күмелгән. 13568 Аның гомере кинәт өзелде һәм бу тынгысыз җанның тормышка ашмаган бик күп хыяллары калды. 13569 Аның гомере мөгаллимлектә үтә. 13570 Аның гомеренә Коръәннең 12-нче сүрәсе багышланган. 13571 Аның гомер иткән авыру ире янына хастаханәгә хәл белергә килеп, ире янында иңгә-иң куеп утырудан ләззәт хисен татуы, нәкъ менә тормыштагыча, хәләл җефете Гата абыйның үзе белән утыргандай, күз алдыннан бер дә китми. 13572 Аның гомер юлы да фаҗигале өзелә: Мөхәммәдьяр Казан делегациясе составында тылмач булып Мәскәүгә килә. 13573 Аның гомер юлы шушында 2002 елның 15 апрелендә өзелде. 13574 Аның гомуми мәйданы 500 га, көнбатыштан көнчыгышка сузылуы 17, 5 чакрым, ә төньяктан көньякка – 10 чакрымга сузылган. 13575 Аның гомуми мәйданы 77 гектар чамасы. 13576 Аның губернаторлыгы вакытында күпсанлы йортлар барлыкка килгән, аларның кайберләре һаман да тора әле. 13577 Аның, гыйлеме галәмдәге һәрнәрсәне эченә алган. 13578 Аның гыйльми эшчәнлеге күптармаклы: тарих, фәлсәфә, филология, археология, нумизматика, этнография, география, халык иҗаты һ.б. Мәрҗанинең утыздан артык хезмәт язуы мәгълүм. 13579 Аның дәвалавы өчен 900 доллар айда кирәк иде. 13580 Аның дәвамчысы буларак, 2014 уку елында Наланда халыкара университеты (ингл.) студентларга үз ишекләрен ачты. 13581 Аның дәверендә Казан губерна кәнсәләриясе, җир бүленеше мәсьәләләренә караган мәхкәмә эшли башлый, шәһәрләрдә хәрби гарнизоннар урнаштырыла, комендантлар билгеләнә. 13582 Аның дәү әтисе зәрдөштлек динен тота, ләкин хәлифәләр хезмәтенә кереп, Ислам динен кабул итә. 13583 Аның диаметры 10 км тәшкил итә, ә аның яше 5 ± 1 миллион ел дип бәяләнә. 13584 Аның диаметры һәм массасы 1,2 һәм 1,03 Кояшныкына тигез, ә яктыртучанлыгы — 1,86. 13585 Аның диаметры якынча Җир орбитасы диаметрына тиң (≈300 млн. 13586 Аның директоры Әхмәт Мостафин була. 13587 Аның диск хәтерендә Web-битләр саклана. 13588 Аның дистрибьюторы Төньяк Америкада — Paramount Pictures компаниясе, а дөньяның калган җирләрендә — 20th Century Fox компаниясе иде. 13589 Аның докторлык диссертациясе католик дин әһеле, бер китабы тыелган китаплар индексына кертелгән Антонио Росминига багышлана. 13590 Аның дөньяга килүе риваятьләрдә төрлечә аңлатыла. 13591 Аның дөньякүләм игү мәйданының яртысыннан артык өлеше Русиядә тупланган. 13592 Аның драматик әсәрләреннән әхлак-этика мәсьәләләренә багышланган «Бер карар тирәсендә» ( 1950 ), «Киртә» ( 1959 ), «Яңа өйгә күчкәч» (1959), «Үтеп барышлый» ( 1960 ), «Бәрәкәтле чәй» ( 1969 ) кебек пьесаларын атап үтәргә мөмкин. 13593 Аның дүрт почмагына да чуклар — цицит беркетелгән. 13594 Аның егәрлеге 210 МВт була. 13595 Аның әдәби иҗат эшчәнлеге шул вакытта башлана. 13596 Аның әдәби мирасы украин теленең һәм әдәбиятының нигезе булып санала. 13597 Аның «Әйдә барыйк, кызлар карыйк!» 13598 Аның әйләнү периоды якынча 30 ел. 13599 Аның әлеге темага кагылышлы фәнни-публицистик эшчәнлеген аерым телгә алмыйча ярамыйдыр. 13600 Аның “Әллә язмыш, әллә ялгыш” ( 1988 ) моңсу драмасы, “Финлянди дә рәхәт ди” ( 1989 ) комедиясе, “Изге Мөҗбирнең күккә ашуы” ( 1990 ) хыялый драмасы язылып, төрле театр сәхнәләрендә дөнья күрә башлый. 13601 Аның әмер һәм тыюларында кешеләр өчен хикмәтләр бар. 13602 Аның әнисе грек кол хатыны булган. 13603 Аның әнисе - кенәз-бикәсе Александра Оболенская, әтисе - хәрби хезмәткәр, генерал-майор Михаил Симонов, ул Беренче бөтендөнья сугышында һәлак булган, үги атасы (1919 елдан) - хәрби белгеч Иванишев. 13604 Аның әнисе Миһербан бинте Әмин бине Мансур, Максабаш авылында туган. 13605 Аның әнисе - Рәүзә Исланова - күренекле ССРБ теннисчысы 1960-1970 елларда һәм соңрак төп теннис укытучысы. 13606 Аның әсәрләре бер-берартлы республика газета-журналларында күренә башлый, “Сабантуй” газетасында шигырьләре басыла. 13607 Аның әсәрләре, кагыйдә буларак, интеллектуаль укучыны күздә тотып языла һәм ассоциатив чагыштыруларга, яңача көтелмәгән образлы тәгъбирләргә бай булуы белән аерылып тора. 13608 Аның әсәрләрендә гыйбрәтле кеше язмышлары, нечкә психологик кичерешләр белән үрелеп барып, йөгерек матур тел белән, мавыгып укый торган итеп сурәтләнә, гыйбрәт һәм сабак алырга өнди. 13609 Аның әсәрләренең төп тематикасы — гаеп, җәза һәм иске һәм яңа арасында «мәңгелек көрәш». 13610 Аның әсәрләренә ышандыру көче, эмоциональлек, лирика, романтика, гуманлылык, табигыйлек хас. 13611 Аның әсәрләрен татар һәм башкорт эстрада йолдызлары башкара. 13612 Аның әсәрләре Олег Лундстрем җитәкчелегендәге күренекле джаз оркестры тарафыннан зур сәхнәләрдә дә еш башкарыла. 13613 Аның әсәрләре республикабызның төрле вакытлы матбугат битләрендә урын алды. 13614 Аның әсәрләре татар, башкорт һәм рус телләрендә чыккан газета-журналларда басылып килә. 13615 Аның әсәрләре укучының аның, хисләрен баштан ахыргача киеренкелектә тота, конфликт исә иң соңгы юлларда гына чишелеп китә. 13616 Аның әсәрләре Урта Азия дәүләтләре мәктәпләренең программаларына кергән. 13617 Аның әсәрләре, хикәяләре, драмалары саха халкы әдәбиятының алтын фондына кергән. 13618 Аның әти-әнисе 25-яшьлек нотариус Пьеро һәм аның сөйгән яры, крестьян кызы Катерина була. 13619 Аның әти-әнисе, Артур Руэл Толкин ( 1857 — 1895 ), инглиз банкы идарәчесе, һәм Мейбл Толкин (1870—1904), Джонның тууы алдыннан күптән түгел Көньяк Африкага күчәләр. 13620 Аның әти-әнисе — гади хезмәткәрләр. 13621 Аның әти-әнисе профессиональ сәнгать кешеләре булып (әтисе Исхак Илялов – татар, үзбәк театры режиссеры, әнисе Һаҗәр Илялова – актриса), Ильтани кечкенәдән үк театр дөньясында кайнап, аны үз итеп, яратып үсә. 13622 Аның әти-әнисе һәм бөтен туганнары Татарстанда кала. 13623 Аның әти-әнисе — Чарльз Спенсер Чаплин һәм Һанна Чаплин (сәхнәдә Лили Герл) эстрада артислары була. 13624 Аның әтисе бакчачылык һәм башка "тыныч" шөгыльләнүләрне "чын аю"га хас түгел дип саный. 13625 Аның әтисе Гамильтон көллиятендә математика профессоры була. 13626 Аның әтисе Гомәр хәзрәт җиде буын ахуннар нәселеннән була, әнисе Гафифә абыстай да Себердә данлыклы мәгърифәтче һәм җәмәгать эшлеклесе Фазыл Тынкачевлар нәселеннән була. 13627 Аның әтисе Госман бине Сәрмәки — чыгышы белән хәзерге Лениногорск районының Тимәш авылы кешесе, ә әнисе Утыз Имән авылы кызы була. 13628 Аның әтисе – Әхмәт Гәрәев – эшче булып эшләгән, әнисе – Рәхимә Гәрәева Чиләбегә Уфа губернасының Салих авылыннан килеп төпләнәләр. 13629 Аның әтисе Заһидулла Яруллин — халык музыканты, үзе дә байтак кына җыр һәм инструменталь пьесалар, мәшһүр «Тукай маршы» авторы. 13630 Аның әтисе - Зәйд ибне Гәмр ибне Нүфәйл Мөхәммәт галәйһиссәләм пәйгамбәрлегенә кадәр үк күпаллалыктан баш тартып бераллалыкта була. 13631 Аның әтисе – Каюм Түффит улы Шәкүров – профессиональ аучы, әнисе – Ольга Сергей улы Щеголева – совет рәссәменең Щеголев тәтәсе. 13632 Аның әтисе композитор — Морис Жарр. 13633 Аның әтисе Көнчыгыш илләре белән сәүдә итә торган була һәм Марко туганчы ук ул бертуганы Маффео белән Азия буенча сәяхәт кылып йөргән була. 13634 Аның әтисе – Леонид Әхмәтов – шахтачы булып эшләгән, шахтада эшләгәндә үпкә авыруы йоктырган, 1991 бу авырудан үлгән. 13635 Аның әтисе Мәккә кешесе булмаганга, ә әнисе хезмәтче булу сәбәпле, аларның хәле башка мөселманнарныкына карганда авыррак була. 13636 Аның әтисе – Морат Әмин улы Вәргазов борынгы Касыйм татарының нәселеленнән чыга, Мәскәүдә Данил мөселман зиратында күмелгән. 13637 Аның әтисе парикмахер булып эшли, әнисе музыкант була. 13638 Аның әтисе, социалист, башта сезонлы эшче була, ә улы тугач, Венециядә калып, пыяла ясаучы һөнәрен ала. 13639 Аның әтисе, указлы мулла Мөхәммәтгариф Мөхәммәтгали улы Тукаев ( 1824 —1886), Кышкар мәдрәсәсен тәмамлый. 13640 Аның әтисе, улында кече яшьтән үк улында гыйлемгә карата мәхәббәт белән тәрбияли, ә һ. 649 елда Димәшкъ шәһәренә илтә. 13641 Аның әтисе – фәбрик эшчесе, әнисе – җыештыручы. 13642 Аның әтисе Шаһиәхмәт хәзрәт «Потомственный почетный гражданин» дигән исемгә лаек була, шуның өчен ошбу хөрмәтле исемгә Мөхәммәдсадыйк хәзрәт тә ия була. 13643 Аның әтисе — шәйх Ибраһим Мәхмүд углы — иртә вафат була. 13644 Аның Җаникәгә өйләнеп, Туктамыш ханга, тәхеткә якынаясы килә. 13645 Аның «Җәй башы», «Иртә», «Кич», «Язгы тамчы» кебек шигырьләре һәм бигрәк тә халык җырына әверелгән атаклы «Ак каен»ы озак еллар буе мәктәп дәреслекләрендә урын алып килгәннәр. 13646 Аның «Җәлил хәзрәт вәгазьләре», «Җәлил хәзрәт дәресләре», «Иманлы бала», «Имам вазыйфалары», «Ягез, бер дога» һ.б. китаплары дингә килүчеләрнең өстәл китабына әверелделәр. 13647 Аның «Җирдә калсын эзләрең», «Керик әле Саба урманнарына», «Яшә, Саба-Йорт!», «Туган туфрак кадере», «Саба шагыйрьләре», «Сабаларда эчәр суым булгач» китаплары дөнья күрде. 13648 Аның җире Мәмдәлдә дә булган. 13649 Аның җитәкчелеге астында армия Галиция сугышында, Перемышль камалышында һәм Карпаты операциясендә катнашкан. 13650 Анын җитәкчелеге астында баш күтәрүчеләр 1773 елнын декарбрендә Уса шәһәренең, Бөре каласын яулап алалар, шушы ук елнын июнь аенда Әңгәсәк заводларын җимерәләр.. 13651 Аның җитәкчелегендә АМКның хәрби оешмасы оеша. 13652 Аның җитәкчелегендәге Альп укчылары корпусы батырлык күрсәтә. 13653 Аның җитәкчелегендәге гаскәр Кенигсварт янында бәрелештә җиңә. 13654 Аның җитәкчелегендәге Федераль хакимият илнең Башкарма хакимиятен тәшкил итә. 13655 Аның җитәкчелегендә Кадиссия сугышында мөселманнар фарсыларны җиңәләр. 13656 Аның җитәкчелегендә лейбористлар сайлауларда 4 тапкыр җиңү яулый. 13657 Аның җитәкчелегендә очу аппаратларының яңа, техник яктан ныграк һәм күпкә җиңелрәк булган тышлау материалы (складчатая обшивка) тәкъдим ителде һәм халыкара «Аэробус» концерны белән берлектә тормышка ашырыла. 13658 Аның җитәкчелегендә үзешчән театр коллективы узенең эшен тагын да яхшырта. 13659 Аның җитәкчелегендә һәм катнашында 1940-1992 елларда төшерелгән фильмнар циклы дөньякүләм танылу алды. 13660 Аның җитәкчесе булып Артем Крамин тора. 13661 Аның җитәкчесе, мөфти итеп Габдулла Галиуллин сайлана. 13662 Аның журналдагы эшчәнлеге аңа 1858 елда Женева кантонының вице-канцлеры, биш елдан канцлеры булырга мөмкинлек бирә. 13663 Аның җылылык үткәрү үзенчәлеге агач һәм чын күнгә якын – ул “җылы”. 13664 Аның җырлавын җырчы Фидан Гаффаровка охшаталар. 13665 Аның җыр һәм романслары сан ягыннан артык күп түгел. 13666 Аның замандашларының күзәтүе буенча, Фараби 70ләп телне белүгә ирешкән булган. 13667 Аның заманында идарәсе астындагы төрки угыз кабиләләре ислам кабул итә. 13668 Аның заманында татарлар үз акчаларын–жучи тәңкәләрен суга башлыйлар, Аурупа (итальяннар, алманнар) белән ике арада сәүдә эшләре җәелеп китә. 13669 Аның зират икәне беленми дә, чөнки каберләр җир белән тигезләнеп беткәннәр. 13670 Аның зирәклеге, аң-белемгә хирыслыгы биредә дә үзен сиздерә һәм тиз арада ул мәдрәсәдәге иң яхшы укучы шәкертләрнең берсе булып таныла. 13671 Аның зур күләмле «Әл-мөфид» сүзлеге, Т. К. псевдонимы белән чыгарылган гарәп әдәбияты хрестоматиясе сыйфатындагы «Әдәби касыйдәләр» китабы татар укучыларын гарәп теле, мәдәнияте, әдәбияты һәм фольклоры белән таныштыру үрнәкләре дип бәяләргә кирәк. 13672 Аның зурлыгы 582×556×500 км тәшкил итә, массасы — 2,06×10 20 кг. 13673 Аның зур практик тәҗрибәсе фәнни-тикшеренү юлларын эзләргә һәм табарга ышанычлы нигез була. 13674 Аның идарә итү вакыты кыска һәм уңышсыз була. 13675 Аның идарә итү чорын еш кына Русия империясенең алтын чоры дип атыйлар. 13676 Аның идарәсе иң кыска понтификатларның берсе. 13677 Аның иҗади мирасы фәкать аерым өземтәләр рәвешендә генә сакланган. 13678 Аның иҗади сәләте гаҗәеп дәрәҗәдә сыгылмалы һәм киң кырлы. 13679 Аның иҗат җимешләре "Кырагай", "Ак-карага тимәскә", "Уяну", "Әманәт", "Вөҗданыңнан сора" исемле h.б. җыентыкларында дөнья күрделәр. 13680 Аның иҗат иткән тормышчан образларына актерның шәхси Йомшаклыгы хас. 13681 Аның иҗат мирасында шулай ук лирик-фәлсәфи шигырьләр, балаларга атап язган әсәрләр, дөнья һәм рус классикасыннан шигъри тәрҗемәләр дә зур урын били. 13682 Аның иҗаты активлаша бара. 13683 Аның иҗаты бөтен 20 гасырдагы рус сәнгатенә зур йогынты ясады. 13684 Аның иҗатына, баянда уйнау осталыгына төрле телләрдәге матбугат чараларында 60 лап мәкалә багышланган. 13685 Аның иҗатына рус язучысы, белеме буенча табиб булган А.П. Чеховның тәэсире зур була. 13686 Аның иҗатында җырлар аерым урын алып тора. 13687 Аның иҗатында һәрчак нәфислек, образларны нечкә тоемлау зур урын алды. 13688 Аның иҗатында шул чорның барлык әһәмиятле жанрлары чагыла ( операдан кала); ул барокко дәвере музыка сәнгатенең казанышларын гомумиләштерә. 13689 Аның иҗаты театр белән генә чикләнми. 13690 Аның иҗат эшчәнлеге 1907 елларда, «Галия» мәдрәсәсендә укыган чагында ук башлана. 13691 Аның иҗат эшчәнлеге дә тематик яктан баеп, сәнгатьчә камилләшүгә таба бара. 13692 Аның иҗат эшчәнлегендәге тагы бер тармак — татар әдәбиятының, гомумән, мәдәнияты һәм иҗтимагый фикер үсешенең үткәндәге тарихын өйрәнү. 13693 Аның иҗтимагый эшчәнлеге укыту белән генә чикләнми, ул татар мәгариф системасының актуаль мәсьәләләре буенча мәкаләләр, татар мәктәпләре өчен дәреслекләр язып бастыра, хикәя һәм шигырьләре дөнья күрә. 13694 Аның ике дусты үлгән Соммеда булган канлы сугыштан соң ул, сугышны нәфрәт итеп, хастаханәгә эләгеп, өйгә инвалид статусы белән кайтып китә. 13695 Аның икенче этажында китапханә эшли. 13696 Аның ике сюитасы, романслары һәм тынлы оркестр өчен маршлары, балалар өчен инструменталь һәм вокаль әсәрләре барлыкка килә. 13697 Аның ике улы бар: Мөкатдәс Бибарсов Сарытау өлкәсе мөфтие булып хезмәт итсә, Әюп Бибарсов Башкортстан мөфтие урынбасары буларак эшли. 13698 Аның ике ысулы бар. 13699 Аның ике ягында да зур таулар тезелеп киткән. 13700 Аның “Илһам авазы”, “Сиңа ничә яшь?” 13701 Аның имамы булып хәзрәтнең малае – Кадир билгеләнә. 13702 Аның имчәгеннән чәчрәтеб чыгарган сөт агымы Сөтчел Юлга әверелде. 13703 Аның иң аз массасы Юпитерныкы 1,8 ± 0,2 массасы, орбитаның зур ярымкүчәре — 1,2 а.б., эксцентриситеты — 0,25, әйләнеп чыгу вакыты — 380,8 ± 0,3 җир тәүлеге тәшкил итә. 13704 Аның иң беренче мөхәрире Әхмәтҗан Сәйдәшев була, ул 1912 елда вафат булгач, аның вазифасында улы Мөхәммәтҗан кала. 13705 Аның иң әһәмиятле 4 картинасы бар: хәрби драма «Могила светлячков», романтик әсәр «Ещё вчера», кәмит «Мои соседи Ямада» һәм трагикәмит «Война тануки в периоды Хэйсэй и Помпоко». 13706 Аның иң зур даругасы. 13707 Аның инициативасы буенча Мордовия һәм Пенза өлкәсендә милли мәктәпләр ачыла. 13708 Аның инициативасы һәм җитәкчелеге белән 1998 елда районда беренчеләрдән булып Бөрбашта яңа мәчет төзелде, бүгенге көндә бу мәчет яшьләр өчен физкультура-спорт, ял итү бүлмәләре һәм җайланмалары булган заманча дин һәм мәдәният үзәге. 13709 Аның инициативасы һәм редакцияләве белән китапханәдәге русча кулъязмаларны тасвирлау һәм бастыру да башлана. 13710 Аның инициаторы булып социалистик Көнчыгыш Алмания чыга. 13711 Аның иң күренекле "Кешелек кәмит" әсәрендә француз җәмгыятендә заманча язучының тормышы тасвирлана. 13712 Аның иң танылган әсәрләре: «Ругон-Маккары», "Париж карыны" («Чрево Парижа»), "Иҗат", "Тозак" ("Западня"), «Жерминаль». 13713 Аның иң югары яктырышы Кояш чыгу алдыннан гына яки Кояш бату озак вакыт үтмәстән була, шуңа күрә аны шулай ук Таң йолдызы һәм Шәфәкъ йолдызы дип атыйлар. 13714 Аның иң якты йолдызлары 2 нче дәрәҗә зурлыктагы йолдызлар булып ялтырыйлар. 13715 Аның иң якын кардәшләре Иран телләре: Авестан һәм Иске Фарсы теле. 13716 Аның иң яхшы хикәяләренең күбесе «Уйдырмалар» (Ficciones, 1944), «Лабиринтлар» (Labyrinths, 1960) һәм «Броуди хәбәре» (El Informe de Brodie, 1971) җыентыкларына керә. 13717 Аның ире—Кырым ханы Миңле-Гәрәй 1515 елда шулай ук үлеп киткән. 13718 Аның иренең исеме Адәм булган. 13719 Аның иренең соравы буенча Мәсхүдә дип исем бирә. 13720 Аның исәбендә 13 уенда 26 очко (13+13). 13721 Аның исеме авылны нигезләгән шәхескә мөнәсәбәтле, дип әйтәләр. 13722 Аның исеме Ат Иле төрки сүзләреннән чыккан. 13723 Аның исеме белән «Яңарыш» газетасы каршындагы әдәби иҗат берләшмәсен атыйлар. 13724 Аның исеме биредәге күмәк хуҗалыкка бирелде. 13725 Аның исеме Бөтендөнья джаз, поп һәм рок музыкасы энциклопедиясенә кертелгән. 13726 Аның исеме гарәб сүзенән "хайдар"(ﺣﺎﻴﺩﺎﺭ) -арыслан, чыга, шушы Айдар хан Ислам дине тотучылыгын исбатлый. 13727 Аның исеме Г.Сөләйманова, Р.Ваһапов, З.Басыйрова исемнәре белән янәшә язылырлык. 13728 Аның исеме Казан һәм Бәләбәй шәһәрләренең урамнарына, Казанның 52 нче мәктәбенә һәм Бәләбәйнең 2 нче мәктәбенә бирелгән. 13729 Аның исемен, бәясен сораша. 13730 Аның исеменә багышлап, ел саен Зәйдә чаңгы һәм башка төр спорт ярышлары уздырыла. 13731 Аның исеменә багышлап химик элементка нобелий дигән исем кушалар. 13732 Аның исеме (нисбә) буенча ул Әфганстан Гәрдиз шәһәреннән чыккан. 13733 Аның исемен Клавдий Гален ( ) итеп язу Яңарыш чорында пәйда булган, бүген бу Cl. 13734 Аның исемен мәңгеләштерү йөзеннән халык авылны аның исеме белән атаган. 13735 Аның исемен татар халкы мәңгеләштерде. 13736 Аның исеме һәм аерым гамәлләре бик күп әсәрләрдә телгә алына. 13737 Аның исеме шактый сәер яңгырый. 13738 Аның йөзгәндә һәрвакыт авызы ачык була, һәм ул юлында очраган һәр планктон яисә вак балыкны йота бара. 13739 Аның йолдызча зурлыгы −0,05 m тәшкил итә. 13740 Аның кабатланмас мәхәббәт лирикасы, туган як, туган җир, табигать лирикасы, әниләргә, туган халкына багышланган кешелекле, игелекле лирикасы безнең укучыларыбыз арасында бик тә популяр. 13741 Аның кабер астында түбәндәге эпитафия язылган: Иҗат Кызыклы фактлар * Уильям Шекспир хөрмәтенә Марс планетасында кратер аталган. 13742 Аның каберен эзләүгә керешәләр һәм аның әле исәнлеген беләләр. 13743 Аның кабер тактасында ике телдә, литва һәм поляк телләрендә язылган. 13744 Аның Казан шәһәренә багышланган тарихи картиналары 2005 елда Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә тәкъдим ителде. 13745 Аның кайда һәм нинди белем алуы турында мәгълүматлар юк. 13746 Аның кайрысын бераз кисеп җибәрсәң, аннан тузганак сөтенә охшаган, тик бераз куерак ак сыекча агып чыга. 13747 Аның кай тарафка югалуы әлегә ачыкланмаган. 13748 Аның каләме белән шулай ук Челленджер профессоры турында фәни-фантастик, Жерар бригадир турында юмористик, шулай ук тарихи хикәяләр язылган («Ак отряд»). 13749 Аның каләм формасындагы манарасы, аксыл стеналары — Оттоман архитектурасы өлгече булып тора. 13750 Аның калынлыгы мең км чамасы. 13751 Аның канатлы сүзләре афоризм дәрәҗәсенә җиткерелгән. 13752 Аның Кант йогынтысы астында язылган «Серләр ачу галәмәтенә тәнкыйть күзлегеннән карау тәҗрибәсе» хезмәтенә югары бәя бирелә. 13753 Аның каравы, бу ярмада йөрәк мускуллары өчен бик тә кирәкле калий тозлары күп. 13754 Аның каравы, салкын кыш көне, юкә орлыклары күп кенә кошларга, кайбер җәнлекләргә азык хезмәтен үтиләр. 13755 Аның каравы статистик метод катлаулы мәсьәләрнең анализын тиз башкарырга мөмкинчелек бирә. 13756 Аның каравы сыеклыкка бай: ул 95-98 процент судан гына тора. 13757 Аның каравы фил балалары 20 яшьләрдә генә җитлегә. 13758 Аның карамагында 208 милли ассоциация тора. 13759 Аның карашы буенча, әгәр дә Илаһ бар икән, аның материаль тормышка бернинди катнашы юк. 13760 Аның карашы кешеләрне ташка әйләндергән. 13761 Аның карашынча, дәүләт үзендә булган милекләрне бүлү мәсьәләсендә игътибарлык күрсәтергә, тигезсезлеккә юл куймаска тиеш була. 13762 Аның карашынча, кешеләр үзләренең ирекләрен үзләре теләп дәүләткә йөклиләр. 13763 Аның каруы эшмәкәрлек үсеш алган. 6 сату ноктасы, 1 АЗС, 3 такта яру җайланмасы. 13764 Аның катнашы белән техник терминнарга кагылышлы русча-татарча ике сүзлек төзелгән һәм геометрия фәне буенча белешмәлек язылган. 13765 Аның кәефен бер бозсаң ул бөтен йорттагы терлекләрне үтереп бетерә икән. 13766 Аның кәефен күтәрү өчен, хатыны Зөләйха бәйрәм оештыра. 13767 Аның кече улы Казанда укыган вакытта большевикларга кушыла, авылга кайтып колхозга керә һәм беренче комсомол хәрәкәтен башлап җибәрә. 13768 Аның « Кечкенә принц » китабы иң мәшһүр балалар әкиятләренең берсе. 13769 Аның кибете булган (хәзерге сүтелгән поссовет янында). 13770 Аның килеп чыгу тарихын болай сөләүче бабайлар бар: Балкый Шәйморза утлары Иртә таңнарга кадәр Шәйморзаны оныта алмыйсың Бер барып күрсәң әгәр. 13771 Аның киңәше белән Фәтхерахман Әхмәдиев Казан музыка училищесына укырга керә. 13772 Аның киң профильле галим һәм белгеч булуы турында Хамадан каласындагы төрбәсе (мавзолее) өстендә калыккан 12 стела сөйли. 13773 Аның киң табаннары куе йон белән каймалап алынган, бу аңа кар өстендә батмыйча чабарга ярдәм итә. 13774 Аның китаплар күчерү, шәрехләү белән шөгыльләнүе дә мәгълүм. 13775 Аның коллекциясендәге Казан сурәтләрен Татарстан матбугатында еш күрергә була. 13776 Аның көндәше Иштван Билек хөкемдарга мөрәҗәгать итә, әмма ул берни дә үзгәртми. 13777 Аның көнлек нормасы балаларга - 10 грамм, өлкән яшьтәгеләргә - 30 грамм. 13778 Аның координатлары (J2000 дәвере): * Туры калку: 22 h 43 m 00,1 s * Авышу: +30° 13' 17" Исем Йолдызның гарәп теленнән исеме Сәгыделмәтарь ( сә‘д әл-мәтәр, ) «яңгыр бәхетле йолдызы» белдерә. 13779 Аның копияләре саклау өчен, метр стандарт үлчәү берәмлеге буларак кабул ителгән илләргә тапшырылган. 13780 Аның Көсеккәй исемле 9 улыннан бүгенге акалыларнын нәсел чылбыры башлана. 13781 Аның көчле оешмалары һәм фиркаләре барлыкка килде. 13782 Аның күз алдында Җаникә калфагын Морза очлымы белән каплыйлар, янәсе Морза хан кызына кул сузган. 13783 Аның күз алдында татарлар каберлегеннән көмештән эшләнгән берничә табут казып алалар. 13784 Аның кул астында 1996 елның октябреннән «Фән һәм мәктәп» журналы чыга башлый. 13785 Аның кул астында 20 фән докторы һәм 60 кандидат әзерләнгән. 13786 Аның кул астында 8 кеше докторлык, 30 кеше кандидатлык диссертациясе әзерли. 13787 Аның кул астында бүген Русия җыелма командасы спортчылары Светлана Демина һәм Василий Мосин шөгыльләнә. 13788 Аның кул астында Казакъстан ССРның 1981 1990 елларга икътисад һәм социаль яктан үсеше юнәлешләре, территорияләрнең комплекслы үсеше планнары билгеләнә, планлаштыру һәм идарә итүне камилләштерү буенча эре икътисадый тәҗрибәләр үткәрелә. 13789 Аның күләме « Илиада » һәм «Одиссея»нең икесен кушкан чакта да ике тапкыр зуррак. 13790 Аның күләмле икенче әсәре – “Тормыш бусагасында” исемле драмасы фәкать егерме елдан соң гына язылып тәмамлана. 13791 Аның кулларын бау яки яулык белән артка бәйлиләр. 13792 Аның кулы астында 24 меңлек гаскәр була. 13793 Аның кулында нәсел буенча тапшырыла торган бар дини һәм дөньяви хакимият тупланган булган. 13794 Аның кулында янучы кылыч бар, ул кылыч белән дошманнарны кыра, дөньяны торгыза һәм дхарманы торгыза, шуның белән киләчәк торгызуны әзерли. 13795 Аның кунияте – Әбу Гамр, ә кушаматы – Зун-Нурәйн(ике нур иясе), чөнки ул Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең ике кызына – башта Рөкайягә, ә ул үлгәч, Үмм Көлсемгә – өйләнгән була. 13796 Аның күп кенә әсәрләре гомумтөрки шигърияттә элек кулланылган “ мөсәддәс ”, “тоюк”, “кушма”, “ робагый ”, “ фәрд ” үлчәнешендә язылган. 13797 Аның күп кенә шигырь-поэмалары дәһшәтле чорларны кичкән халкыбызның ачы язмышын ачуга, рухи ныклыгын гәүдәләндерүгә, бүгенге аяныч хәле һәм киләчәге турында тирән уйлануларга багышлана. 13798 Аның күп сандагы бәяләмәләре арасында, мәсәлән, М. Г. Госмановның «XIV-XVI гасыр Җүчи Олысының ярлыкаш актлары» (1979), Н. Ш. Хисамовның «Кол Галинең “Кыйссаи Йосыф” поэмасы» (1979), дигән хезмәтләренә карата язылганнары да бар. 13799 Аның күп санлы кулъязма һәм басма нөсхәләләре бар. 13800 Аның күп санлы шигъри тәрҗемәләреннән Американың бөек шагыйре – гуманист Уолт Уитменның “Үлән яфраклары” исемле күләмле шигъри китабы ( 1975 ) татар тәрҗемә әдәбиятында күренекле бер вакыйга буларак кабул ителде. 13801 Аның күренмә йолдызча зурлыгы −0,72 m тәшкил итә. 13802 Аның күренмә йолдызча зурлыгы 0,75–0,95 тәшкил итә һәм ул якынча 65 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 13803 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +10,75 m тәшкил итә. 13804 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +1,16 m тәшкил итә. 13805 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +1,79 m тәшкил итә. 13806 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,12 m дән +3,39 m га кадәр 2,867 көн эчендә үзгәрә. 13807 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,12 дән +3,39 га кадәр 2,867 көн эчендә үзгәрә. 13808 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,26 m тәшкил итә. 13809 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,36 m тәшкил итә һәм ул Җирдән 148 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 13810 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,49 m тәшкил итә. 13811 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,51 m тәшкил итә. 13812 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +2,68 тәшкил итә һәм ул Җирдән 37 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 13813 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +3,1 m тәшкил итә. 13814 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +3,4 m тәшкил итә. 13815 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +3,53 m тәшкил итә. 13816 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +3,96 m тәшкил итә. 13817 Аның күренмә йолдызча зурлыгы +4,87 m тәшкил итә. 13818 Аның күренмә почмакча диаметр Айныкы шикелле ярты градустан бераз артыграк (31–32 минут) тәшкил итә. 13819 Аның күрүе өчен яктылык һәм караңгылык мөһим түгел. 13820 Аның күчермәләре булу ихтималы да юк түгел. 13821 Аның кушуы буенча басылган Коръәннең һәр данәсе 200 сум тора. 13822 Аның кызгану мәгънәсе дә бар. 13823 Аның «Кызыл кошлар» исемле беренче шигыре 1923 елда «Кызыл Шәрекъ яшьләре» журналында басыла. 13824 Аның, кылычка ташланып, үз-үзенә кул салуы билгеле. 13825 Аның кысаларында Айя Суфия да үзгәрешкә дучар була – 1935 елда Кәмал-паша карары белән мәчет музейга әйләндерелә. 13826 Аның кыска мәзәк хикәяләре дә бар (мәсәлән, «Хуҗа Насретдин балалар янында» ( 1956 ) хикәяләр циклы). 13827 Аның Ленин турындагы беренче шигыре әле 1938 елда ук языла («Кышкы салкын иде. 13828 Аның лингвистик сәләте тиз күренде, һәм ул эльфлар телләрен уйлап чыгара башлый. 13829 Аның лирикасы Ватанга, туган табигатькә чиксез мәхәббәт хисе белән сугарылган. 13830 Аның лирикасында халыкчанлык, беркадәр моңсулык һәм җорлык хас. 13831 Аның майданы 1,2 гектар, стенасының озынлыгы 440 метр чамасы булган. 13832 Аның максаты җенси юл белән СПИД таралуны кисәтү. 13833 Аның максаты — җирле татарларның иң ярлы катламнары арасында мәгърифәт тарату булган. 13834 Аның малае Александрны эшчеләр яклап калалар. 13835 Аның массасы 12 Кояшныкына тигез. 13836 Аның массасы 17 Кояшныкына тигез. 13837 Аның массасы 9,43×10 20 кг тәшкил итә, бу зурлык Җирнең массасыннан якынча 6300 тапкыр кимрәк. 13838 Аның массасы Кояшныкыннан 460 тапкыр зуррак, ә ялтыравы +2,8 m дән +3,5 m гәчә үзгәрә. 13839 Аның матбугатка чыккан шигъри җыентыклары күп түгел нибары дүрт тупланма: «Ак болыт шәүләсе» ( 1987 ), «Төнге сулар» ( 1991 ), «Янды бер шәм таңнарда.. 13840 Аның матди хәле мөшкел була, ул табыш урынына бурыч туплау хәленә төшә, сәүдәсен җайга салу нияте белән күпмедер вакыт өеннән аерылып эш йөртергә мәҗбүр була. 13841 Аның материалистик мәсләге, беренче чиратта, физика белән кануннар бүлекләрендә урын ала. 13842 Аның матур, күңелләргә үтеп керә торган тавышы, үзенчәлекле башкару осталыгы, тирәнтен уйланып төзелгән репертуары җырчының исемен республикабыздан еракларда да киң билгеле итте. 13843 Аның мәгърифәтче эшен дәвам итүчеләр: * Улы Исхак Хәлфин. 13844 Аның мәете Җамна елгасының ярында яндырылган, калган көл Гималаи (Һималай) тауларында таратылган. 13845 Аның мәете манара янындагы таш төрбәгә салынган булган. 13846 Аның мезокарпиенда 25—40% (кайчак 75% ка кадәр) май туплана. 13847 Аның мәйданы 17 473 гектар булып, шуның имәнннәр 48 %ын, юкәләр 25, усаклар 8, наратлар 5, калган агачлар 14 %ын алып торган. 13848 Аның мәйданы 2 гектардан артмый. 13849 Аның мәйданы ягыннан иң зур территориаль-административ берәмлеге. 13850 Аның мәкаләләре " Кайбыч таңнары ", " Шәһри Казан ", " Мәдәни Җомга " гәҗитләре битләрендә басыла. 13851 Аның мәкаләләре Совет Башҡортостаны hәм Кызыл Таң газеталары белән беррәттән, башка Уфа газеталарында да басыла. 13852 Аның мехы йомшак, шома, ите ашарга яраклы. 13853 Аның мәшһүр "Жди меня" (Көт мине) шигыренә романс язылган. 13854 Аның минеральләшүе 1 г/дм3 дан ким булмый. 13855 Аның минеральләшүе 1 дән 10 г/дм3 га кадәр. 13856 Аның мондагы 17 елын күбесенчә начар яктан гына билгелиләр. 13857 Аның монографияләре Мәскәүнең «Наука», «Высшая школа», «Мысль» кебек атаклы нәшриятларында дөнья күрә, хезмәтләре чех, поляк, инглиз һәм башка телләргә тәрҗемә ителә. 13858 Аның моның турында истәлекләре «ССРБ: кока-колага рекламасыз 22 400 000 квадрат чакрым!» 13859 Аның мөфтилеге вакытында өлкәдә мәчетләр төзү эше аякка баса, дини мәгърифәт эшчәнлеге актив башлана. 13860 Аның музыкаль чишелешен көйязар пародияләнгән бәет ярдәмендә таба. 13861 Аның «Музыкант» исемле озын хикәясе һәм «Ак кәҗә» исемле әкият-поэмасы аерым китап булып басылып чыга. 13862 Аның мулласы Әхмәтша хәзрәт була. 13863 Аның "Намус хөкеме" ( 1971 ), "Язмышың хәл ителгәндә" ( 1976 ), "Үз-үзеңә хыянәт итсәң" ( 1979 ) драмалары Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында куелды. 13864 Аның Н. Гоголь әсәре буенча куелган “Борын” операсы гротеск сыйфатлы була һәм зур уңышка ирешә. 13865 Аның нәселе Көнчыгыш Төркестанга Русиядән күчеп килгән була. 13866 Аның нәтиҗәсендә кеше популяциясе бәлкем 15 000 индивидка кадәр төшереп кеше популяциясендә тыгым туа. 13867 Аның нәтиҗәсендә Польша территориясе тулысынча басып алынган, аның өлешләре исә башка дәүләтләр тарафыннан тартып алынганнар. 13868 Аның нәтиҗәсе, сәяси тотрыксызлык, империянең тышкы сәясәтен катлаулаштырды. 13869 Аның нәфис журнал мөхәрире Берлиоз белән әңгәмәсеннән роман башланып китә. 13870 Аның нәшер ителгән илледән артык хезмәте бар. 13871 Аның нигездә күк гөмбәзе булуы күрү үзләштерүе иде. 13872 Аның нигезен, асылда, борынгы ыруглык җәмгыятендә туган мифлар, риваятьләр тәшкил итә. 13873 Аның нигезендә «Ракета» сәгатенең ике дистә модификациясеннән артык чыга: автоматик заводлы, календарь белән, 24 сәгатьле шкала белән, магнитка чыдам, сукырлар өчен модельләр һ.б. 1980 елга заводта елына 4 600 мең экземпляр чыгарыла иде. 13874 Аның нигезен целлюлозага, яки клет­чаткага якын матдә тәшкил итә. 13875 Аның нигезләнү Сюга елгасында Сюга пыяла завод төзелеш беләнбәйләнгән. 1859 елда завод бистәсендә 290 кеше яшәде һәм Сюгаилка елгасында су тегермән эшләде. 13876 Аның Нобель лекциясе интермилләтчелеккә багышланган була. 13877 Аның нугай, казах, үзбәк, төркмән, каракалпак, себер, кырым, казан татарлары вариантлары билгеле. 13878 Аның нурланыш егәрлеге кайвакыт галактикабызның бөтен йолдызлары суммар нурланыш егәрлеген арттырып үти. 13879 Аның өендә кан яман шеше белән авыручы һәм тынычланыр өчен вампирлар ясаучы кызы кала. 13880 Аның оешуы 2007/ 2008 елгы ТР «Брейн-клубы» Премьер-лигасы уеннарының башлангычына туры килә ( 2007 елның апреле). 13881 Аның озынлыгы 2 000 метр дип билгеләнгән. 13882 Аның озынлыгы 25, киңлеге 10 аршын була. 13883 Аның озынлыгы 40—80 см, авырлыгы 5—12 г. Яшәвенең 8-10 нче елында җенси җитлегә. 13884 Аның озынлыгы 4 см га якын, авырлыгы 4 г тирәсе. 13885 Аның озынлыгы 90-120 метр, киңлеге 45-90 метр. 13886 Аның өйрәнү объектлары: а.х., промысел һәм киек җәнлекләрнең, балык, бал кортларының йогышлы авыруларын кузгатучылар, шулай ук хайваннар һәм кешеләрнең уртак авыруларын китереп чыгаручылар — антропозоонозлар. 13887 Аның олылар өчен язган “Батыр егеткә” (Ә. 13888 Аның олы улы Ланцелин (991 елда вафат була) Аргаузда граф Альтенбург була, ә Ланцелингың улы Радбот (якынча 985-1035 еллар) Аре елгасы янында Габсбург замогын төзегән. 13889 Аның онтологияга булган карашлары кеше фикерләүенең киләчәк үсешенә дә нык йогынты ясый. 13890 Аның оныгы - Җүчинең улы - Бату хан Чыңгызханның буйсындыру сәясәтен көнбатышта дәвам иттергән. 13891 Аның оныгы, Йездигерд III ( 632 — 651 ), Сасанидларның соңгы патшасы була. 13892 Аның оныгы Франц-Салезий сарай төзегән һәм сенә нигез салган. 13893 Аның оныгы, Хабул-хан, Цзинь империясен вакытлыча җиңүгә ирешә, аңа ясак түләтә. 13894 Аның өслегенең температурасы 11 200 К тәшкил итә, ә яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 85 000 тапкыр артыграк. 13895 Аның өслегенең температурасы 13000 К тәшкил итә һәм ул Әлфәрәс B йолдыздан якынча 10 тапкыр артыграк яктыны тарата. 13896 Аның өслегенең температурасы югары түгел һәм 5460 К тәшкил итә. 13897 Аның өслегенең температурасы якынча 4000 К тәшкил итә. 13898 Аның остазлары - күренекле галимнәр - Гата ибне Рабах, Һишам ибне Гурвә, Нәфигъ була. 22 яшеннән мәшһүр Гыйрак галиме - Хәммад ибне Әби Сөләйман әл-Әшгаринең шәкерте була. 13899 Аның өстендә арктик һава массалары өстенлек итә. 13900 Аның өстендә — корсакчыкның канал күзәнәге, тагын да өстәрәк (муентыкта) күп санлы канал күзәнәкләре урнаша. 13901 Аның өстенә Аксак Тимернең зур корылма төзетүе дә мәгълүм. 13902 Аның өстенә вертикаль валиклар белән бизәлгән нечкә һәм биек цилиндр утыртылган. 13903 Аның өч бертуган сеңлесе әнисе белән Аризонада кала. 13904 Аның өчен MS-DOS 1.0 (MicroSoft ширкәте ) операцион системасы төзелә. 13905 Аның өчен Азак Истанбулдан ким түгел, Азак – исламның бер терәге, биредә аның Ишәкәй, Кушай исемле ике улы үсә. 13906 Аның өчен бер «тере» кешенең кул тидереп китүе җитә. 13907 Аның өчендә дә сепаратистик регионнар бар. 13908 Аның өчен иң мөһиме «аның бөтен яшәешен аклаучы» әдәбият була. 13909 Аның өчен никадәр күп нәрсә булса да, белмәү дигән нәрсә юктыр. 13910 Аның өч йорты, ике амбары, мунчасы, күп санлы мал-туары була. 13911 Аның өч урынбасары бар. 13912 Аның очы бераз түгәрәкнең тышына чыгып торырга тиеш. 13913 Аның патшалыклыгы — ирләрнең Русия тәхетендә иң кыска вакыт булып тору (һәм икенче кыскалыклы буенча аның түтәй Ирина Годунова идарәләреннән соң). 13914 Аның популяр булуы нык икътисад һәм эшчеләр белән пенсионерларга үз вакытында акча түләү белән аңлатып була. 13915 Аның почмаклары төрле төстәге ефәк җеп белән чигелгән була. 13916 Аның поэзиясенә музыкальлек, классик поэзия, халык иҗатыннан үсеп чыккан табигыйлек һәм эчке бер моң хас. 13917 Аның поэтик осталыгын “Ярмәкәй чишмәләре” иҗат берләшмәсенең юбилеена багышланган кечкенә генә җыентыкта дөнья күргән берничә шигыреннән генә күрергә мөмкин. 13918 Аның председателе Дәминов Әбелгаз була. 13919 Аның президенты итеп сәясәтче һәм фәлсәфәче Фердинанд Лассаль тәгаенләнә. 13920 Аның премьерасы 2004нче елның 9 сентябрендә NBC каналында булды. 13921 Аның премьерлыгы XX гасырда иң озын була. 13922 Аның премьерлык чорында Бөекбритания көчле икътисади үсеш кичерә. 13923 Аның программа тулы сүзлек төзүнең төп принципларын аңлатып бирә, хәтта башлангыч чыганакларны да күрсәтә. 13924 Аның продукциясе инде чит илләргә дә, аеруча Варшава килешүенә кергән илләргә күпләп озатыла. 13925 Аның продукциясе эчке базарга гына түгел, чит илләргә дә чыгарылган. 13926 Аның профессор Кирәй Мәргән җитәкчелегендә якланган кандидатлык диссертациясе дә Башкортстан Ык буе татарларының йола поэзиясен тикшерүгә багышланган иде. 13927 Аның радиусы Кояшныкыннан 100 диярлек тапкыр зуррак, ә яктыртучанлыгы 1500 тапкыр зуррак. 13928 Аның редакторы булып М. Хуҗин билгеләнә. 13929 Аның рәисе итеп Нургали Әүхәдиев сайлана. 13930 Аның репертуарында рус, итальян халык җырлары, чит ил, рус классик композиторларының романслары шулай ук әһәмиятле урын тота. 13931 Аның рәсемнәрендә тормыш шатлыгы, табигать көче, иҗтиһад энергиясе тоемлана. 13932 Аның рәсми редакторы С. Рәмиев була. 13933 Аның рәсми резиденциясе Лондонның Букингем сараенда урнаша. 13934 Аның рус классик әдәбиятын татар теленә тәрҗемә итү проблемаларын күтәргән мәкаләләре, Г. Ибраһимов, Ә. Фәйзи, М. Җәлил, Ф. Кәрим кебек әдипләрнең иҗатына караган язмалары әле булса үзләренең әһәмиятләрен югалтмаганнар. 13935 Аның «Сагындырган сукмаклар» (1967), «Кунел күзе» (1972), «Янар тауны кичкәндә» (1973) әсәрләре һәм хикәяләре җыентыклары билгеле. 13936 Аның «Сагыну», «Гөлләрем», «Бормалы су», «Казан кызы», «Казах дустыма», «Яшьләр вальсы», «Шинель» һәм башка күп җырларында заман яңгырашы ишетелә, халыкның уйлары, кичерешләре чагыла. 13937 Аның сатьяграха фәлсәфәсе (ягъни көч кулланмау) дөнья пацифистлары эшчәнлегенә зур йогынты ясады. 13938 Аның «Саубуллашу вальсы», «Кыр казлары артыннан», «Туй күлмәге», «Туган ягым каеннары», «Кукмара» кебек музыка әсәрләре татар җыр сәнгатенең алтын фондына керделәр. 13939 Аның сере шундый була: чынлыкта ул бай кеше була һәм аның качырып куйган хәзинәсе була. 13940 Аның сәхнә әсәрләре – «Хыял кошым», «Иске күпер» пьесалары Салават драма театрында куелды. 13941 Аның сәясәтенә иммиграцияне яклау һәм дини түземлелек хас була. 13942 Аның сәяси бүлеге сафында ул Уфадан башлап Иркутскига кадәр җитә. 5нче армиянең басма органы — «Наш путь» (15.04.1919дән «Красный стрелок») гәзитендә хезмәттәшлек итә. 13943 Аның сәяхәте якынча утыз ел буена дәвам итә һәм ул мөселманнар яшәгән күпчелек җирләрдә була. 13944 Аның сәяхәтләре турындагы хәтирәләре әтисенең һәм абыйсының Бәркә Хан яшәгән Болгар шәһәренә сәяхәте турындагы кереш өлеш белән башлана. 13945 Аның Сибгат Хәким поэзиясендә халык авыз иҗаты традицияләре чагылышын өйрәнүгә багышланган беренче җитди мәкаләсе 1964 елда “Казан утлары” (№2) журналында басыла. 13946 Аның сино-кавказ макрогаиләсенә керүе ихтимал. 13947 Аның соңгы шигырьләр җыентыгы 1956 елда чыга. 13948 Аның составына Диңгез буе өлкәсенең Петропавловск, Охотск, Гижига, Анадыр өязләре һәм Командор утраулары кертеләләр. 13949 Аның составына тикшерелергә тиешле фактларны аңлап хәл итә белә торган белгечләр кертелә. 13950 Аның составында 20 аминокислота, шул исәптән никотин, фолий һәм пантотен кислоталары, 8 минераль тоз, 10 фермент һәм бик күп витаминнар : А, Д, Е, К, В1, В2 һ.б. бар. 13951 Аның составында 66 станция (2014 ел). 13952 Аның составында бөтен билгеле витаминнар һәм алыштыргысыз аминокислоталар, иллегә якын фермент, дистәләгән углевод, микроэлемент һәм гормоннар бар. 13953 Аның составында бүген барлыгы 153 ил бар. 13954 Аның составындагы аллицин дигән актив матдә инфекциягә каршы шактый көчле чара, ул хәлсезләнгән иммунитетка ярдәмгә килә. 13955 Аның составында Дутов, Колчак каршы сугыша, Урта Азиядә Совет хакимлеген урнаштыра. 13956 Аның составында Куртның киләчәк дусты Крист Новоселич да була. 13957 Аның стансалары тулысынча Нижгарның таулы өлешендә урнашачаклар. 13958 Аның сүзе белән, «революцияләр – тарихның этәргеч көче». 13959 Аның сүзләренә караганда, шәҗәрәнең язма варианты китап рәвешендә булып, шәхес культы елларында югалган. 13960 Аның сүзләренә күрә, аннан соң ул аниматор булырга теләде. 13961 Аның сүзләрен һәм көен күренекле Вьетнам шагыйре һәм композиторы Ңуен Ван Као (Nguyễn Văn Cao, 1923–1995) язган. 13962 Аның сүзләре һәм мәхкәмәдә яклау версиясе буенча, ул Петлюрага, гаскәре тарафыннан башкарылган яһүд погромнары (талауларны) өчен үч кайтарган. 13963 Аның сулары легендар Атлантида ярларын юган, әмма Атлантиданың океандагы географик урыны турында галимнәр хәзергә кадәр әле бәхәсләшәләр. 13964 Аның сулы урыны да бар. 13965 Аның сурәтен Испаниянең борынгы мәгарәләре стеналарында күрергә мөмкин: неолит чорында бу ат Пиреней ярымутравында яшәгән. 13966 Аның су ташуы елына ике тапкыр: язын(кар сулары) һәм җәен(яңгыр сулары) күзәтелә. 13967 Аның суы кайнап чыга, җир астыннан бәреп утыра. 13968 Аның сыйфатлары: озынлык, киңлек һәм биеклек. 13969 Аның сыйфатлары: тизлеге – секундына 2000 гамәл, оператив хәтер – 2048 сүз, разрядлыгы – 43. Ул 200 м мәйдан алып торган. 13970 Аның табигый таланты бигрәк тә сатирик әсәрләрендә калку чагыла. 13971 Аның тавышы йомшак тембрлы, киң диапазонлы калын бас. 13972 Аның таланты ачыла, киңәя, ул төрле конкурсларда катнаша башлый. 13973 Аның талантын тоеп алып бәяләгән беренче остаз да Сара Садыйкова була. 13974 Аның таләбен кире каккач, Сергеев сайланган кешеләрне тукматкан. 13975 Аның тарафдарлары, реформистлар белән чагыштырганда, азмы-күпме традицион карашта торалар. 13976 Аның тарафыннан 1907-1921 елларда эшләнгән "Гасыр" исемле китап нәшрияты оештырылган һәм анда татарның эчтәлек ягыннан иң яхшы китаплары дөнья күргән. 13977 Аның тарафыннан куелган Т. Миңнуллинның «Ай булмаса, йолдыз бар» өчен (1978), драматург, режиссёр Г. Хөсәенов, төп рольне башкаручы Дамирә Кузаева 1979 елда ТАССРның Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек булалар. 13978 Аның тарихы Казан ханлыгы чорына барып тоташа. 13979 Аның тарихы күп дистә еллар белән исәпләнелә. 13980 Аның татар милләте үсешенә керткән өлеше бик зур булды. 13981 Аның тәгәрмәче урынына бик күп сандагы тырнаклы металл кыршаулар булган. 13982 Аның текстын шагыйрь Йоһанн Рудольф Висс (Johann Rudolf Wyss) язган. 13983 Аның тексты язылган кәгазь кисәкләрен археограф Раиф Мәрданов Татарстанның Кукмара төбәге, Манзарас авылында Сафин Фаяз исемле кешедән табып алып кайткан. 13984 Аның тәкъдиме белән Максим Горький исемендәге әдәбият институтына керә. 13985 Аның тәкъдиме белән Халыкара Кызыл китап булдырыла. 13986 Аның теләгәнен белеп кенә эш итәргә кирәк була. 13987 Аның “Телем, җирем, халкым” (соңыннан “Рәйхан”) телевизион тапшыруындагы чыгышлары татар теле, мили фольклор мәсьәләләренә багышланды, Башкортстан радиосыннан да ул әлеге проблемалар буенча еш чыгыш ясады. 13988 Аның тәме әче була. 13989 Аның тәрҗемәләре дә шактый. 13990 Аның тәркибенә элекке Сарытау губернасы Балашов өязе Аркадаг вулысының терриориясе кертелгән. 13991 Аның тәркибенә юкка чыгарылган Самар губернасының Самар һәм Самар губернасының Мәләкәс өязенең өлеше кергән. 13992 Аның территория гомум алганда хәзерге Краснояск край территориясе белән туры килә иде. 13993 Аның территориясендә өч төрле күнегүдә (трап, скит һәм дубль-трап) стендка ату өчен комбинацияләнгән мәйданчыклар бар. 13994 Аның территориясендә эллинглар корылган, административ корпуслар, ишкәк ишү өчен көйләнгән бассейнлы корылма, велосипедлар өчен юл бар. 13995 Аның территориясенә, Хонсю утравының бер өлешеннән башка, көньягындагы берничә вак утрау, шулай ук Изу һәм Огасавара утраулары керә. 13996 Аның тәртибе болай: теге парлар тагын читкә китәләр һәм бер кулның бармакларына таныш малайларның исемнәрен атап чыгалар. 13997 Аның тәртибе болай: юкә алып, бер метр чамасы яссы бау ишкәч, бауны ике тармакка аералар һәм 10—15 см кадәре булгач, тагын бергә әйләндереп ишәләр. 13998 Аның тәртибе буенча: *Бер ил вәкилләре һәм бер төркемнән чыккан такымнар бер-берсенә каршы уйный алмыйлар. 13999 Аның тикшеренүләре машиналар һәм аппаратлар динамикасына, шул исәптән авиация, ракета-космик техникасына да кагыла. 14000 Аның тикшеренү эшләре оптика фәненә бәйле. 14001 Аның тик­шеренү эшләре фин һәм венгр халыкларында киң таралу алган. 14002 Аның тикшерү обьекты булып магнит кырындагы үткәрүче сыеклык (газ) динамикасы тора. 14003 Аның Тим Бертон белән дә хезмәттәшлеге актив булган, мисал өчен, "Суини Тодд" фильмында ул явыз хөкемдар ролен уңышлы башкара. 14004 Аның тирәли газлы түгәрәк бар. 14005 Аның тирәнлеге 1620 м тәшкил итә. 14006 Аның тирәсендәге басуларны һәм көтүлекләрне дә халык Ышланлы буе дип йөртә. 14007 Аның тирәсендә әйләнә буенча 1—1,5 м радиус белән уйнаучылар санынча кәшәкә (кәкре башлы таяк) сыярлык чокырчалар ясала. 14008 Аның тирә-ягын ул вакытта калын-калын урманнар уратып алган булган. 14009 Аның төзелеше буенча апотецийларның өч төрен аералар: леканоралы, лецидеяле, бииторалы. 14010 Аның төзелешендә һәм тикшеренүләрендә 100 артык илдән 10 мең артык галим һәм инженер катнаша. 14011 Аның томшыгы булган, шулай итеп, тешләре булмаган. 14012 Аның төньяк-көнчыгышы — дала һәм калкулыклар, монда салкын кыш һәм корылыклы эссе җәй. 14013 Аның төньяк өлешләре Көнбатыш Кариб Зонасының өлеше, бу өлкәнең демография һәм мәдәниятендә чагыла. 14014 Аның төп аермалы үзенчәлеге булып саклагычның туклануын өзгәндә диск башларның диск тәлинкәләре җыелмаларыннан тулысынча алынмавында тора. 14015 Аның төп вазифасы уен дәвамында көндәш такым тарфыннан юнәлдерелгән тупны үз капкасына керттерүгә юл куймаудан гыйбарәт. 14016 Аның төп әсәре — «Граф Грамон истәлекләре» («Mémoires du comte de Grammont»). 14017 Аның төп максаты – авторларның яңа гына табадан төшкән әсәрләрен укучыга тәкъдим итү. 14018 Аның төп максаты - коры җир көчләрне яклау (тәүлек буе) һәм теләгән вакытта һәм һава шартларында дошман тәмекләрен бетерү. 14019 Аның төп максаты — сүзләрне хаталардан, бозулардан саклау. 14020 Аның төп мәсьәләләр буенча позицияләре киң кырлы. 14021 Аның төп нигезләре: * Һәрбер кварк квант санына - төс кә ия була. 14022 Аның төп танылган әсәре - "Доктор Живаго" романы ( 1945 1955 ). 14023 Аның төп текстын (транскрипцияне) әзерләүче, кереш мәкаләне, искәрмә һәм аңлатмаларны, кулъязмаларның тасвирламасын язучы Фазыл Фасиев иде. 14024 Аның төп үзенчәлекләре — зур тирәнлекләр, Җир кабыгының бик еш хәрәкәткә килүе, төптә бик күп вулканнар булу, суларында бик күп җылылык саклавы, органик дөньясының гаҗәеп күптөрлелеге. 14025 Аның төп үлчәме дүртбуынлы ким-таг-үлчәм. 14026 Аның төп фәнни юнәлеше — төрки һәм татар әдәби телләре тарихы, әдәби телдә стиль категорияләренең үсеше, төрки-татар язма ядкарьләре теле. 14027 Аның төп функцияләренә яңа чыккан системаларны тикшереп карау гына керә. 14028 Аның төп хезмәте – «Себер патшалыгы тарихы» әле бу көнгә кадәр тулысынча дөнья күрмәгән. 14029 Аның төркеменең җырчысы Динә Гарипова иң яхшы Русия тавышы булып сайланды. 14030 Аның төрле елларда «Иң кирәкле кеше» ( 1965 ), «Чын укытучы»( 1966 ), «Җаваплылык хисе», ( 1967 ), «Без яшәгән якларда» ( 1969 ), «Без – яшь җәлилчеләр» ( 1971 ), «Гаиләдә әхлак тәрбиясе» ( 1985 ), «Килер бер көн.. 14031 Аның төрле заманнарда «Нугай юлы», «Әрмән бистәсе» исемнәре булган. 14032 Аның төрләре дә бик гади: шәрабтәге шикәр күләменә (1,5 тән 8 процентка кадәр) бәйле рәвештә брют, коры, ярымкоры, ярымбаллы, баллы дигән маркаларга бүленә (ягъни елы күрсәтелмәгән шампан). 14033 Аның төрле төбәкләрдән килгән күпсанлы аспирантлары һәм докторантлары була, 40тан артык филология фәннәре кандидаты һәм докторы әзерли. 14034 Аның төрле юнәлешләр буенча дүрт урынбасары бар. 14035 Аның тормышы Алтын Урданың Болгар төбәге белән бәйләнешле. 14036 Аның тормышы турында мәгълүматлар бик аз. 14037 Аның тормыш юлы һәм иҗаты әле ныклап өйрәнелмәгән. 14038 Аның тракторчысы Суфияров Вафый һәм Гарифуллалар була. 1951 елда колхоз бер автомашина ала, аның шоферы Шагиев Гәрәй була. 1955 елларда гына беренче комбайн күренә башлый. 14039 Аның туган авылы-Языково. 14040 Аның туган-үлгән елларын (1801 — 1853) архив документлары буенча ачыкладык. 14041 Аның туганы Сергей фабрика эшләре белән кызыксынмаган, ауга йөрү белән шөгыльләнгән. 14042 Аның “Туган як” ( Мансур Мозафаров көе), “Язгы хисләр” ( Рөстәм Яхин көе), “Яшьләр җыры”, “Әниемнең җылы кочагы” ( Ә.Бакиров көйләре) кебек популяр җырлары бар. 14043 Аның түгәрәгенә йөри, сөхбәтләренең дәвамчысы, “Бөек Көнчыгыш” оешмасының актив әгъзасы, остаз әсәрләрен укучы һәм аның фикерләренең матди вә мәгънәви куәтләүчесе була. 14044 Аның тугыз малае үскән. 14045 Аның «Тукай — патриот» ( 1942 ), «Габдулла Тукай иҗаты» ( 1948 1954 ), «Сайланма әсәрләр» ( 1954 ), «Пушкин һәм татар әдәбияты», «Некрасов һәм Тукай» һәм башка хезмәтләре бар. 14046 Аның тулы имзасы, шулай итеп, исемен, сарайда биләгән урынын һәм туган-үскән шәһәрен күрсәтеп тора. 14047 Аның тулы исеме - Leonardo di ser Piero da Vinci, ягъни, “Винчи шәһәреннән Леонардо, Пьероның улы”. 14048 Аның тупланмалары шундый зур мәйданны били, хәтта шул диңгезне Саргасс дип атаганнар. 14049 Аның тупланмасы кайбер музей, галереянекеннән күпкә баерак. 14050 Аның турыдагы фильм да «12+1» дип аталган. 14051 Аның турыдан-туры катнашында һәм фәнни җитәкчелегендә басмага әзерләнгән «Мирсәет Солтангалиев. 14052 Аның турында борынгы греклар һәм римлеләр язмаларында кызыклы мәгълүматлар сакланган. 14053 Аның турында Гыйззәт Б. Әсәрдән әсәргә үсә бара. 14054 Аның турындагы тарихи мәгълүматлар шулай ук Алтын Урда чорына караса да, археологик яктан Җүкәтау элегрәк чорга барып тоташа. 14055 Анын турында әдәбият * Ф.Ситдиков. Ведущий физиолог (татар телендә). 14056 Аның турында китаплар язылды. 14057 Аның турында язган барлык Урта гасыр авторлары аның гади халыкны яратуын искәрткәннәр. 14058 Аның тырышлыгы белән 1909 елда Эстәрлебашта малайлар өчен казна мәктәбе, 1914 елда — кызлар мәктәбе ачыла. 14059 Аның тырышлыгы белән 2000 елда педагогия университетына мәгърифәтче Мифтахетдин Акмулла исеме бирелгән. 12 факультет һәм институтларында 55 кафедрада 2007 елда 580 кеше укыту-тәрбия эше алып бара. 14060 Аның тырышлыгы белән Азатлык радиосы Татарстанның җитәкчелеге белән элемтәләр урнаштыра. 14061 Аның тырышлыгы белән мәчетләр салына. 14062 Аның тырышлыгы белән университетта археология музее яңадан ачыла. 14063 Аның тырышлыгы белән Халыкара Кызыл Хач Комитеты оештырыла һәм 1864 елда коры җирдәге сугышта яраланганнарның хәлен яхшырту турында беренче Женева конвенциясе кабул ителә. 14064 Аның тырышлыгында 7 Дөнья чемпионаты уздырылды, билбаулы көрәш Җәйге Универсиада программасына кертелде. 14065 Аның уенын Зәйни Солтанов югары бәяли. 14066 Аның үзәгендә,юртадагы кебек, учак була, төтене түбәдәге тишектән чыккан. 14067 Аның үзәге Яңа Карамалы авылында була, шуңа күрә район да Яңа-Карамалы районы дип атала. 14068 Аның үзәк өлеше 6 метр чамасы биек­лектә булып, гөмбәз түбә белән капланган. 14069 Аның үзәк өлешләрендә пассатлар исә. 14070 Аның үзенең дә республика газета-журналларында шигырьләре еш басыла, зур гына шигырь бәйрәмнәре 1982 елда Уфада башкорт телендә чыккан «Йәш көстәр»(«Яшь көчләр») һәм 1984 елда Казанда чыккан «Кызлар җыры» исемле күмәк җыентыкларга урнаштырыла. 14071 Аның үзенең дә төп әсәрләре рус теленә һәм башка милли телләргә тәрҗемә ителгән. 14072 Аның уйлавынча, хәзерге заман беренче Олимпия уеннарын борынгы Олимпия уеннары барлыкка килгән җирдә уздыру дөресрәк була. 14073 Аның укалы маңгайчасы, канатлары, киндер түбәсе һәм кара бәрхет яки кызыл тукымадан ясалган «койрыгы» була. 14074 Аның уку тәмамлаучылары арасында 42 Совет Берлеге Каһарманы, 10 Русия Каһарманы дәрәҗәсенә лаек булган, 300 - генерал булды. 14075 Аның укучылары ислемлегенә ибн Каййим әл-Җәузия, хафиз әз-Зәһәби кебек мәшһүр шәхесләр керә. 14076 Аның укуын дәвам итүе, фән белән тирәнтен шөгыльләнүе һәм көндәлек табиблык хезмәте шуннан соң башланып китә. 14077 Аның үкчәсеннән (сап белән ыргакның тоташкан урыныннан) сабының башына кадәр озынлыгы 163 см, үкчәдән ыргак башына кадәр 32 см. 14078 Аның укытучылары, Әбү Хәнифәнең укучысы, имам Йосыф, имам әш-Шәфигый һәм башка бөек галимнәр булган http://ksunne. 14079 Аның үлеме белән Ак һәм Ал гөлчәчәге сугышы тәмамлана. 14080 Аның үлеменнән соң кенәзлектә үзара сугыш башлана. 14081 Аның үлеме үзе төзегән берләшмәнең яшәүдән туктавына китергән. 14082 Аның үлеме һәм җирләнүе турында берничә версия сакланган. 14083 Аның үлем урыны дип Белян да, Делосы да, Хиосны да, Криттны да, Евеяне да атыйлар. 14084 Аның уллары арасыннан Шаһигардан — Шахихәйдәр Сыртлановның атасы. 14085 Аның улы Ашикага Такауҗи сёгун статусын ала һәм Япониядә 1392 елга кадәр көрәшкән ике император һәм сёгун системасы барлыкка килә. 1467 елда зур граждан сугышы башлана. 14086 Аның улы Гомәр, аның улы Сәйфетдин, аның улы Фәхретдин, аның улы Шәрәфетдин хәзер дә Кошманда имамдыр. 14087 Аның улы Еникәй бәк ( ) 1539 елда атасыннан соң төмән татарларны хөкем һәм идарә итәргә бөек кенәз ярлыгы алды. 14088 Аның улы Иса Суюн улы Капаев та билгеле язучы булып тора. 14089 Аның улы Искәндәр Бөек тиз вакытта борынгы дөньяның күпчелеген яулап алып, грек мәдәниятен һәм фәнен көнчыгыш Урта Диңгездән Һинд Елгасына кадәр тараткан. 14090 Аның улы Камбиз атасы биләмәсен Мисыр һәм Эфиопияга кадәр киңәйтә. 14091 Аның улы Марсель безгә Марс Шабаев – язучы буларак билгеле. 14092 Аның улы Мәмүн Багдадта Академиягә нигез сала һәм бөтен илләрнең галимнәрен үзенә чакыра. 14093 Аның улы Хәйретдиндер». 14094 Аның «Уракчы кыз», «Бормалы су», «Гармунчы егет», «Син сазыңны уйнадың» кебек күп кенә шигырләре җыр булып яңгырый. 14095 Аның урам яктан өй чарлагы башына куелган зур түгәрәк сәгате, төгәл вакытны күрсәтеп, урамнан узучыларны шаккатырган. 14096 Аның уртасында рум парчалары белән бизәлгән тәхет тора». 14097 Аның уртача биеклеге диңгез өстеннән 170 м га, ә аерым урыннары 300—350 м га җитә. 14098 Аның уртача йолдызча зурлыгы +2,42 m тәшкил итә. 14099 Аның урында Нахар Галиева да эшли, соңыннан ул бригадир була. 14100 Аның урынына Microsoft корпорациясе Windows Phone операцион системасын дөньяга яратты. 14101 Аның урынына без «Ленкомната»да концертлар бирә идек. 14102 Аның урынына икенче бала йөреп, буш калган урын алына бара. 14103 Аның урынына «кыз алу», яки «кыз сату» дип йөртелә торган уөн уйналына. 14104 Анын урынына махсус бланклар бирелген. 14105 Аның урынына Муниципаль Совет һәм мэр вазыйфасы кертелә. 14106 Аның урынында Австрия, Маҗарстан, Чехословакия дәүләтләре барлыкка килделәр, территориянең өлешләр исә Югославия, Румыния һәм Польша составына кертелгәннәр. 14107 Аның уставы шул ук елның 11 августында раслана, АҖ 23 августта теркәлә. 14108 Аның үтерүе массакүләм репрессияләргә этәргеч була. 14109 Аның үткен сатира стилендә язылган «Дөя муены» (1996) исемле повесте укучылар арасында аеруча уңыш казана. 14110 Аның утыздан артык исеме бар. 14111 Аның утырмасы булмый. 14112 Аның үт юллары нечкә эчәкнең беренче элмәгенә ачыла, корсак ярысының җыерчасында урнашкан. 14113 Аның уылдык чәчкән мәле май аена тура килә. 14114 Аның фамилиясе Карамалы авылын нигезләгән Исәнбай бабайдан калган. 14115 Аның фәлсәфәсе, бигрәк тә «булулык», «материя», «Алла», «субстанция» кебек категорияләр турында хөкем йөртүе, шактый каршылыклы, хәтта буталчыграк та. 14116 Аның «Фәлсәфи фикерләр» исемендәге беренче зур хезмәте Париж парламенты карары буенча яндырып юк ителә, ә Дидро үзе, властька каршы «куркыныч фикерләр» таратуда гаепләнеп, төрмәгә ябыла. 14117 Аның фәлсәфи һәм икътисади сәясәте дерегуляциягә (аеруча, финанс системасында), хәрәкәтчән хезмәт базарын тәэмин итүдә, дәүләт ширкәтләрен хосусыйлаштыруга, профсоюзлар тәэсирен киметүгә юнәлгән булган. 14118 Аның феноменаль хәтере булган. 14119 Аның фикере буенча: "Популяр музыка җырчысыннан аермалы буларак, шансон җырчысы үзенең тормышы, үзенең хисләре турында гына сөйләп калмыйча, тыңлаучысын нәрсәгә дә булса өйрәтә ала. 14120 Аның фикеренчә, гадәти, тышкы еланнардан котылу, аларны куып чыгару дөрес гамәл, әмма ул еланнар дәһринең күңелендә мыжлый һәм алардан һәр ике дөньяда да берничек тә котылу әмәле юк. 14121 Аның фикеренчә, дөньяда беренче чиратта универсаль акыл хәрәкәт итә. 14122 Анын фикеренчә, кешеләр үлем белән очрашкач кына үзләренең кемлеге турында уйлый башлыйлар. 14123 Аның фикеренчә тәннең һәр хәрәкәте, һәр гамәлендә ниндидер сәбәп ята. 14124 Аның фикеренчә, һава куеланганда — суга, җиргә, ташка, ә сыегайганда утка әверелә. 14125 Аның фикеренчә, хәрәкәт механик формада гына чагыла. 14126 Аның филология өлкәсендәге беренче хезмәте борынгы уйгыр ядкаре “Алтун ярук”ны тикшерүгә багышлана. 14127 Аның финалына, Advance Australia Fair белән беррәттән, Waltzing Matilda (Матильда вальсы) һәм Song of Australia (Австралия җыры) да чыга. 14128 Аның хакимлеге астында яшәгән төрки халыклар үзләрен нугай кешеләре, нугайлылар, нугайлар дип атап йөртә башлыйлар. 14129 Аның халкы да бик әйбәт, эш сөючән (1951 елдан 1986 елга кадәр бригадир булып эшләдем, шуңа беләм). 14130 Аның халык саны 332 529 кеше һәм мәйданы 103 000 кв. 14131 Аның ханнарының резиденциясе, бигрәк тә җәен, Азак шәһәренә урнашкан була. 14132 Аның хаталы карашлары да була. 14133 Аның хатыны Дженни фон Вестфален реакцион дворян гаиләсендә туып тәрбияләнгән булса гомеренең соңгы сәгатенә хәтле революционер иренә турылыклы булып, бөтен көчен һәм матди мөмкинлеген иренең изге эшенә багышлый. 14134 Аның, хәбәре булмаган бер өлкә дә юк. 14135 Аның хәзерге исеме – Саров. 14136 Аның хәзерге Үзбәкстан җирлегендә, Ташкенттан ерак түгел урнашкан Фараб дигән кышлакта тууы мәгълүм. 14137 Аның хезмәте "Зәйн әл-Әхбәр" (Хәбәрләр зиннәте) Гәзнәви нәселеннән Әбд Әр-Рәшид ( 1049 —1053) идәрә иткән чорда язылган. 14138 Аның хезмәтләре БДБ халыкларының күп кенә телләренә, шулай ук гарәп, инглиз, немец, испан, кытай, фин, болгар телләренә һ.б. тәрҗемә ителде. 14139 Аның хезмәт юлы да гел биеклекләр яулаудан гына тора. 14140 Аның хәкимияте астында Иске Бөек Болгар иле Дунай дельтасыннан Иделгә кадәр сузыла һәм Византия империясе белән 635 елда имзаланган килешү аркылы таныла. 14141 Аның һәм аның турындагы кайбер хезмәтләр югалган булсалар да, иҗади мирасының шактый өлеше безнең чорга кадәр сакланган. 14142 Аның һәр хезмәтенә яңача караш хас. 14143 Аның һәр шигыре, җыр көе сорап, үзенә тартып тора. 14144 Аның хокукый статусы Русия Федерациясе Конституциясенең бишенче бүлегендә билгеләнә. 14145 Аның хөрмәтенә хурал (гыйба­дәт) елның соңгы көнендә үткәрелә. 14146 Аның, христианлык өчен традицион җирләрдән тыш, Скифиядә һәм хәтта борынгы урыс җирләрендә дә дин таратуы турында легендалар таралган. 14147 Аның чабатасы да, урагы да, җире дә «мөкатдәс». 14148 Аныңча, бу кыйммәтләр үзләрен белемдә, акыллылыкта табалар. 14149 Аныңча, дөнья вакыт ягыннан да, галәми сузулык ягыннан да чиксез. 14150 Аныңча, дөнья — материаль, вакыт һәм галәми сузулык ягыннан чиксез, даими хәрәкәттә, Һельвецийның карашынча, аң — материянең сыйфаты, аңардан аерылгысыз. 14151 Аныңча, дөньяның нигезен абсолют идея, ягъни шәхсилеккә ия булмаган дөнья күләмендәге гакыл тәшкил итә. 14152 Аныңча, әлеге мәчет Мәскәүнең Кызыл мәйданында Казанны басып алу хөрмәтенә 1555—1560 елларда төзелгән Василий Блаженный храмына үрнәк, прообраз булган. 14153 Аныңча, ихтыяр һичкемгә буйсынмый торган стихияле, сукыр көч сыйфатында дөнья белән идарә итә. 14154 Аныңча, кешенең зиһени сәләте — тарих фәне; хыялый сәләте — сәнгать ; гакыл сәләте фәлсәфә белән бәйле. 14155 Аныңча, кеше, шулай ук аның эшчәнлеге дә шушы законнарга буйсыналар. 14156 Аның чаралары төрле булырга мөмкин: сихер, тылсым, өшкерү, каргыш, аерым йолалар, символлар һ.б. Сәнгать белән дин бер үк вакытта барлыкка килә һәм алар борынгылыкта үзара тыгыз бәйләнештә яшиләр. 14157 Аныңча, «форма» материяне төрле фигуралар рәвешенә китерә, димәк форма материяне мөмкинлектән чынбарлыкка әверелдерүче була. 14158 Аныңча, хәрәкәт материянең яшәү ысулы, димәк, алар аерылгысыз. 14159 Аныңча чирләр күзгә күренмәс җан ияләре тарафыннан барлыкка килә. 14160 Аныңча, чир — организмда җайлашу процессларының берсе генә. 14161 Аныңча, шушы бербөтен бар нәрсәнең субстанциясен тәшкил итә. 14162 Аның «Чәпәләй белән Тәпәләй», «Аңгыра сарык җүләре» дигән пьесалары Әлмәт театры сәхнәсендә куела, ә «Урмандагы тамаша», «Без барабыз бәйрәмгә» пьесалары Татарстан телевидениесеннән күрсәтелә. 14163 Аның чикләре Татарстанга терәлә, 1935 елда Илеш районы җирләре бүлеп чыгарыла. 14164 Аның чикләре төньяк Швейцариядә һәм Эльзаста урнашкан була. 14165 Аның чыгу датасы 2010 елга билгеләнә. 14166 Аның шәкертләре арасында күп кенә танылган тел-әдәбият укытучылары, язучылар, журналистлар, мәдәният-сәнгать эшлеклеләре бар. 14167 Аның шәкертләре арасында соңрак премьер-лига, беренче дивизион клубларында уйнаучы 3 дистәдән артык футболчы бар. 14168 Аның шигърияте — чынбарлыкны сәнгатьле фикерләү аша күзаллап тасвирларга омтылуы, сурәтле образларга таянып яңа сүз әйтүе, шигъри формадагы тәҗрибәләре, бигрәк тә ак шигырь һәм ирекле шигырь өлкәсендәге эзләнүләре белән үзенчәлекле. 14169 Аның шигырьләре «Азатлык җырлары», «Балаларга Ленин хакында», «Ана җырлары» китапларында басылганнар. 14170 Аның шигырьләре матбугатта 50нче елларның ахырында күренә башлый. 14171 Аның шигырьләрендә төп урынны мәхәббәт темасы, иҗтимагый һәм дини мәсьәләләр били. 14172 Аның шигырьләренә тыйнак моң-сагыш, халык җырларына хас җыйнаклык, садәлек хас. 14173 Аның шигырьләре, поэмалары, тәрҗемәләре, публицистик мәкаләләре газета-журналларда даими басылып килә. 14174 Аның шигырьләре яшьлек романтикасы белән мул сугарылган була. 14175 Аның шигырь цикллары шулай ук «Дуслык», «Очкыннар», «Бәхетле яшьләр» исемле күмәк җыентыкларга кертелә. 14176 Аның шифасы турында Борынгы Грециядә дә, Кытайда да, Изида жрецлары, гарәпләр дә белгән. 14177 Аның шифаханәсе, пионер лагере, балалар бакчасы, стадионы да нәтиҗәле эшләде. 14178 Аның шулай ук Г. Тукай, Г. Ибраһимов иҗатларына багышланган күләмле хезмәтләре бар. 14179 Аның шулай ук "җиде калкулыкта урнашкан шәһәр" дигән рәсми булмаган атамасы да бар. 14180 Аның шулай ук илебез тарыхында тирән эз калдырган инкыйлабларга, ТАССР төзелүгә, сугыштан соңгы вакыйгаларга, галимнәргә, әдипләргә багышланган хезмәтләре дә билгеле. 14181 Аның шуннан соңгы гомере тулысы белән Балтач төбәгенә бәйле. 14182 Аның шуннан соңгы хезмәт эшчәнлеге тулысынча әдәби иҗат белән бәйле. 14183 Аның шүре сөяге бармакларга кадәр каурыйлы. 14184 Аның ыргагы башка уенчылар кәшәкәсе ыргагыннан киңрәк кенә түгел, озынрак та —39 см. 14185 Аның экваторында әйләнә тизлеге 274 км/с тәшкил итә. 14186 Аның элекке Барлык булуы Аның бер башлангычы булуын күрсәтмәс. 14187 Аның элекке Самар губернасы Пугачёв өязе Ивантеевка вулысы терриориясе кертелгән. 14188 Аның элекке Сарытау губернасы Аткар өязе Лысые Горы вулысы терриориясе кертелгән. 14189 Аның элекке Сарытау губернасы Аткар өязе терриориясенең өлеше кертелгән. 14190 Аның элекке Сарытау губернасы Вольск өязе территориясенең өлеше кертелгән. 14191 Аның элекке Сарытау губернасы Яңа Үзән өязе Ершов вулысы терриориясе кертелгән. 14192 Аның элекке Сарытау губернасы Яңа Үзән өязе территориясенең өлеше кертелгән. 14193 Аның элекке утарында урнашкан 1нче урта татар мәктәбе укучылары сүзләренә караганда, ул түтәлләр арасында эшләп йөрүче укучыларга озак кына карап торган. 14194 Аның энесе, 73 яшьлек кыйралзадә Мүкрин ибн Габдел-Газиз кыйраллыкка беренче варис булып кала һәм, традиция буенча, берьюлы премьер-министр урынбасары итеп тә билгеләнә. 14195 Аның эчендә водородтан гелий синтезы бетерелгән индә, йолдыз зурая, әмма әле «кызару» башланмаган. 14196 Аның эчендә гелий януы бара. 14197 Аның эчендә ренессанс портал һәм барокко органы игътибарга лаек. 14198 Аның эчендә тигезсезлек, кимчелек булмас. 14199 Аның эченә 2 нче дәрәҗә зурлыктагыннан яктырак йолдызлар керми. 14200 Аның эченә бәрәңге һәм чөгендер боламыгы, борчак боткасы салалар. 14201 Аның эченә гади күз белән күренә торган 68 йолдыз керә. 14202 Аның эченә Каршы һәм Шәһресәбз шәһәрләре һәм Бохара өлкәсеннән чыгарылган Бишкәнт, Гузар, Диһканабад, Камәши, Каршы, Касан, Китаб, Чиракчы, Шәһресәбз һәм Яккабаг районнары кергәннәр. 14203 Аның эченә үпкә-бавыр белән бәрәңге, дөге белән кабак, тары ярмасы белән ташкабак, кишер, кәбестә һ.б. салалар. 14204 Аның эчтәлеге кыскача түбәндәгедән гыйбарәт: Вахид мулла белән унике ел бер җан, бер тән булып яшәгән Сәгыйдә, бала булмау сәбәпле, үз теләге белән үзенә көндәш, иренә икенче яшь хатын алдыра. 14205 Аның эше 8 ай дәвам итә һәм төрле сәбәпләр аркасында 42 саны чыккач, 1907 елның гыйнварында туктала. 14206 Аның эше белән Фәрид Сәлман җитәкчелек итә. 14207 Аның эше каралганда, 1923 елда «солтангалиевче», ТАССР ХКШ рәисе К.Г. Мохтаровны яклавын исенә төшерәләр. 5 елга Казакъстанга төзәтү-хезмәт лагерена җибәрәләр. 14208 Аның эшендә 348 делегат катнаша. 14209 Аның эше уллары Курамша белән Абдулла кулына кала. 14210 Аның эшчеләр тормышы, патша армиясендәге солдат хезмәте һәм гражданнар сугышы эпизодлары гәүдәләндергән “Бала туды”, “Чикерткә”, “Тоткын скрипкәче”, “Үлем эшелоны”, “Партизаннар”, һ.б. хикәяләре сюжетларының җыйнак һәм тормышчан булуы белән истә кала. 14211 Аның эшчәнлеге Коммунистлар фиркасе программасы нигезендә алып барыла. 14212 Аның югары киңлеге һәм диңгез тәэсире җәйләрне салкынча итә, шул ук вакытта архипелагның күпчелегендә тундра климаты хөкем сөрә. 14213 Аның югары уңыш бирә торган, салкынга чыдам, фитофторага һәм башка авыруларга каршы тора алучан күп кенә сортлары чыгарылган. 14214 Аның юлы – гаделлек, хакыйкать һәм хаклык юлы. 14215 Аның «Ябалак һәм Тавык» ( 1940 ), «Шуктуган» ( 1962 ), «Шаян һәм Наян» ( 1965 ), «Көмешкойрык» ( 1967 ) кебек әкиятләре нәни укучылар арасында зур популярлык казана һәм бик күп телләрдә басылып чыга. 14216 Аның язмалары «Journal d’un voyage à Timbouctou et à Jenné dans l’Afrique centrale» исеме астында нәшер ителә. 14217 Аның «Язмышлардан узмыш юк икән», «Яланаяклы кыз», «Ерактагы якты йолдызым» сценарийлары буенча ТЯГ каналы фильмнар төшерде. 14218 Аның язучылык эше бик яшьли башлана. 14219 Аның язуына караганда, Казанны басып алганчы ул анда 20 ел яшәгән булган. 14220 Аның яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 160 тапкыр зуррак һәм ул Җирдән 85 яктылык елы ераклыгында урнашкан. 14221 Аның яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 300 000 тапкыр артыграк, ә өслегенең температурасы 22 000 К тәшкил итә. 14222 Аның якын киңәшчеләре – әмирләр гаскәр белән җитәкчелек иткәннәр. 14223 Аның ялган бал булуы бар. 14224 Аның ялтыравы +2,31 m дән +2,74 m кә кадәр үзгәрә. 14225 Аның «Янбикә», «Тилекәй», «Газизәкәй балдыз», «Кыр казлары» дигән пьесалары буенча сәхнәләштерелгән спектакльләр озак еллар төрле театрларның репертуарыннан төшмәде. 14226 Аның янына кайбер башка авыллардан кешеләр күчеп килгән. 14227 Аның янына «карак» килә: — Әби, ач! 14228 Аның янына урлаучы килә. 14229 Аның янында башка парк — «Ленин бакчасы» җәелеп ята. 14230 Аның янында гаскәр әллә ни зур булмый. 14231 Аның ярдәме белән ТКУның әзерлек бүлегенә, соңрак ТКУның 1 нче курсына кабул ителә. 14232 Аның ярдәме белән трансформатор чылбырында үткәргечләр җылытуга файдалы егәрлек югалтуларны табып була. 14233 Аның ярдәме белән училище һәм консерватория базасында симфоник оркестр төзелә. 14234 Аның ярдәмендә әдәбиятка килгән күп кенә татар шагыйрьләре һәм прозаиклары хәзер Язучылар берлеге әгъзалары булып китте һәм үз җыентыкларын чыгарды. 14235 Аның ярдәмендә кулланучы веб-браузер тәрәзәсеендә үк Microsoft Office файлларын яңарта, үзгәртә ала. 14236 Аның ярдәмендә күп кенә ачылышлар ясалган. 14237 Аның ярминкәләренә Башкортстаннан, Уралдан, хәтта Себер якларыннан киләләр. 14238 Аның ярыйсы өлешен, төньяктан көньякка сузылучы, Хәбәш таулыгы алып тора. 14239 Аның ярында элек чана табаннары һәм дугалар бөккәннәр. 14240 Аның яшәве өчен Кызганмыйбыз кайнар канны да! 14241 Аның яше, кыяфәте һәм гади холкы аның папа булып сайлануына теләктәшлек итә. 14242 Аның яшәү урыны булып иске аучы йортлары тора. 14243 Аны оештыручы һәм университетның беренче ректоры – Шәйхулла Хәбибулла улы Чанбарисов була. 14244 Аны оештыру эшендә дә башлап йөрүчеләрнең берсе – Хәбил Бикташев. 14245 Аны өйдә ак төстәге сарык йоныннан киез итек басучылар ясаган. 14246 Аны парламент тәкъдим итә һәм президент раслый. 14247 Аны партиянең Мамадыш өяз комитеты һәм өяз башкарма комитеты члены итеп сайлыйлар. 14248 Аны Пилмән таулары дип йөртәләр. 14249 Аны планетаның барлык почмакларында күрергә мөмкин булса да, тропикларда һәм Урта диңгез буйларында бик сирәк, кунак буларак кына очрый. 14250 Аны проектлау һәм уздыруда рәссам И.И. Шишкинның әтисе, шәһәр башлыгы (городской голова) Иван Василий улы Шишкинның өлеше зур. 14251 Аны проектлау эшендә катнаша. 14252 Аны проектлау эшләре 1952 елда башланган. 14253 Аны разведка взводы командиры итеп билгеләделәр. 14254 Аны реабилитацион клиникага барырга өндиләр. 14255 Аны Республика күчмә театрына эшкә билгелиләр. 14256 Аны рәссам Боб Кей һәм язучы Билл Фингер уйлап табалар. 14257 Аны рәссамнар Урал Мәсәлимов һәм Ольга Асабина ясаганнар. 14258 Аны Россия Федерациясенең татарлар күмәкләшеп яши торган күп төбәкләрендә эшләүче укытучылар, тәрбиячеләр яздырып алалар, яратып укыйлар, эшләрендә кулланалар. 14259 Аны РСФСР юстиция халык комиссары - РСФСР прокуроры Д.И. Курский хуплый. 14260 Аны салатлар, бутербродлар ясау өчен кулланалар. 14261 Аны Сары мәчет дип тә йөрткәннәр. 14262 Аны сәяси яктан кысалар, эзәрлеклиләр, илдән илгә күчеп йөрергә мәҗбүр итәләр. 14263 Аны сидек кудыргыч һәм бөердәге ташларны эретергә ярдәм итүче чара буларак кулланалар. 14264 Аны славяннар православие дине кабул ителгәнче үк билгеләп үткәннәр. 14265 Аны соңыннан ризык әзерләгәндә дә кушканнар. 14266 Аны Спас районындагы Әҗмәр белән янәшәдә урнашкан элекке Гөлбагар авылыннан килгән дип әйтәләр. 14267 Аны Стэн Ли һәм Стив Дитко уйлап тапканнар. 14268 Аны сугышка арба белән алып баралар, чөнки аны йөкләргә тәвәнең көче җитмидер. 14269 Аны су яки җир өстендә кысылган һава «мендәре» күтәреп тора. 14270 Анысы да һичшиксез, Төмән өязендәге Ишәй (хәзер урыс авылы) авылыннан килүчеләр нигезли. 14271 Анысы да шул ук елны үлеп киткәннән соң гына, Жучи улусының аксөякләре ярдәмендә тәхеткә Бәркә хуҗа була. 14272 Анысы—Идел буендагы атаклы Ага-Базар, зур ярминкә урыны. 14273 Анысы үз чиратында янындагы иптәшенә һ. б. Шулай итеп бу сүз колактан колакка әйтелеп теземнең икенче башына барып җитә. 14274 Аны табигать сөюче Төхфәт исемле кеше карап торган. 14275 Аны табылган урыныннан якын гына болынлыкка җирләгәннәр. 14276 Аны Татарстанның Халык артисты Айдар Фәйзрахманов укыта. 14277 Аны Тауэрга ябалар, 1535 елның 6 июлендә җәзага тарталар (башы чабыла). 14278 Аны тәкъдим итү мөһәндис физикасыныж агымдагы ихтыяҗларына бәйле булган. 14279 Аны тәмамлагач, ике ел Урта Идел буе татар мәктәбендә татар теле һәм әдәбияты укыта, ә 1932 – 1938 елларда Куйбышевта татар телендә чыга торган «Колхозчы» исемле өлкә газетасында әдәби хезмәткәр булып эшли. 14280 Аны тәмамлагач, иң яхшы укучылар санында Казан педагогия институтының тарих факультетына керә. 14281 Аны тәмамлагач «Ноттингем Джорнэл» газетасы редакциясендә эшли. 14282 Аны тәмамлагач ул дәүләт хисабына педагогик училищега керүгә ирешә. 14283 Аны тәмамлагач, ул Казан педагогика техникумында укый. 14284 Аны тәмамлагач, шунда аспирантурада кала. 14285 Аны тәмамлагач Югары Карыш мәктәбендә укыта. 14286 Аны тәмамлагач, янәдән әүвәлге эшендә эшли. 14287 Аны тәмамлап авыл мәктәбендә мөгаллимлек итә башлаган. 14288 Аны тәмамлап, Сембер чуаш ( «Яковлев» ) мәктәбенә әзерләнү курсларына урнаша. 14289 Аны тәхеттән ваз кичәргә мәҗбүр итәләр. 14290 Аны тик берничә секунд дәвамында төп йолдыз Ай тарафыннан каплану вакытында күрергә була. 14291 Аны Тимоти Дэниэл Салливан (Timothy Daniel Sullivan) 1867 елда Ирландия бәйсезлеге өчен көрәшкән өч ватанпәрвәр Англиядә җәзаланганнан соң һәм шул вакыйганы нигез итеп алып язган. 14292 Аны тирән булмаган уемнардан, чокырлардан җыялар. 14293 Аны төзекләндергәннән соң, ягъни 2002 елда, коллектив үз сәхнәсендә спектакльләр кую бәхетенә иреште. 2012 елның сентябреннән Петербург урамындагы Офицерлар йорты бинасына ия булды. 14294 Аны төзетүдә ул чактагы мәктәп диреторы Н.Х.Хафизов зур тырышлык куя. 14295 Аны төзүгә Агеевлар гаиләсе, шәһәр мөселманнары, бигрәк тә Әҗе татары Салих Ерзин уллары белән зур өлеш кертә. 14296 Аны төзү өчен, борынгы әкиятләргә караганда, 400 меңнән артык кеше кирәк булган. 14297 Аны төрлечә җәзалыйлар. 14298 Аны торнадо дип тә атыйлар ( испан теленнән ). 14299 Аны тоту өчен гестапо армияне генә түгел, оккупацияләнгән территориядәге барлык халыкны җәлеп итмәкче булганнар. 14300 Аны тотып алалар, богауланган хәлдә тимер читлеккә ябып, Мәскәүгә китерәләр һәм җәзалап үтерәләр. 14301 Аны тотып алып чыгалар. 14302 Аны тотып кыйныйлар, туныйлар да «тиресен» әниләренә алып кайталар. 14303 Аны төшерү эше 2010 елның 14 июнендә Гавайларда башланды. 14304 Аны туган авылы – Мамадыш районы Кече Сон авылында җирлиләр. 14305 Аны тудыручылар РНК‑лы Morbillivirus төре вируслары; түбән температураларда берничә ай буе яшәргә сәләтле, югары температура, кояш яктысы, дезинфекция чаралары тәэсирендә һәлак була. 14306 Аны туплау А.Ф. Лихачевның ( 1832 – 1890 ) шәхси тупланмасына нигезләнеп, йөз ел дәвам итә. 14307 Аны тынлы оркестрда эшләргә алып калалар. 14308 Аны узар өчен һава күпере дип аталган халыкны тәэмин итү юлы оештырыла. 14309 Аны үз вакытында хәзер Белиз булган Британия Һондурасыннан аеру өчен Испан Һондурасы дип атаганнар. 14310 Аны ул арткы яктан кулдан-кулга җибәрә. 14311 Аны ул чактагы мәктәп директоры Ф.Х.Кадиров салдыра. 1982 нче елда хәзерге мәктәп бинасы салына. 14312 Аны урталай бүлеп, Чынлы елгасы ага. 14313 Аны үстерү серләрен кытайлар яшереп саклаган. 14314 Аны үтәмәгән морзалар үзләренең биләмәләрен һәм өстенлекләрен югалтырга тиеш булалар. 14315 Аны үтерү һәм шул ук көнне мөфти Илдус Фәизнең машинасын шартлату буенча җинаять эшләре кузгатылган. 14316 Аны хаҗ кылучыларга ярдәм итүче изге дип уйлаганнар. 14317 Аны халыкка таныткан рольләрнең берсе – Җ. Җаффарлының “Сулган чәчәкләр” трагедиясендә Баһрам образы була. 14318 Аны халыкта «шахмат шаһы» дип йөртә башлыйлар. 14319 Аны халык, югарыда искә алып кителгәнчә, Ышланлы дип атый. 14320 Аны һаман әле партия сафларында торгызмыйлар. 14321 Аны хатын-кызлар, үзләре тәңкәләрне тишеп яки көмешчедән сабак ясатып, тиешле тәртиптә кара тукыма астарга беркеткәннәр. 14322 Аны хатыннар күлмәк астыннан муеннарына бәйләп калдырганнар. 14323 Аны хәрби хезмәттән азат итәләр. 14324 Аны Хәсәнгата Габәши оештырган, укучыларны музыкага да өйрәткән. 14325 Аны хәтта бакча-шәһәр дип тә атыйлар. 14326 Аны хәтта Мәскәү яклы татарлар да күралмаганнар, тик Мәскәү үзе китереп куйганга күрә генә түземлелек күрсәткәннәр. 14327 Аны Һиҗри тәкъвименең соңгы ае – Зөлхиҗҗәнең беренче декадасында башкаралар. 14328 Аны хуҗалык кирәге өчен дә, сату өчен дә әзерләгәннәр. 14329 Аны чиста хәлдә Дания физигы X. Эрстед 1825 елда таба. 14330 Аны Шакирҗан Сабирҗанов җитәкли. 14331 Аны шәһәр читенә чыккач үтереп ташлаганнар да кибетне иркенләп басканнар, имеш. 14332 Аны «Шәһри Чаллы» газетасына хәбәрче итеп кабул итәләр. 14333 Аны Шөгер исемле кеше нигезләгән. 14334 Аны шулай ук аерым җәмгыятьләр һәм җәмәгатьләр үзләренең көндәлек тормышында очраткан мәсьәләләрне тану, җәмгыять яшәгән кыенлыклардан аңлы булу дип билгеләп була. 14335 Аны шулай ук дворяннар сыйныфы да хуплаган. 14336 Аны шулай ук кабыгыннан да чистартырга кирәкми. 14337 Аны шунда мөселман зиратына җирлиләр. 14338 Аны шушы институтның кулъязмалар экспедициясенә 1935 елның 28 августында Җаек шәһәрендә Гайнетдин Җамалетдин улы Туприев тапшырган. 14339 Аны эзләгән хокук яклаучылардан качып, Фрэнк Абигнейл үзен һава ширкәте пилоты, социология профессоры, табиб, адвокат һәм башка һөнәр ияләре булып күрсәтә. 14340 Аны эшкәртү серен бары тик болгар осталары гына белгән. 14341 Аны юка гына итеп бамбуктан ясалган нечкә иләккә салганнар. 14342 Аны юка гына итеп җәелгән камырга вак итеп ит турап бешерәләр. 14343 Аны язып алучы журналист, галим Нигъмәт Хәким – 37нче елгы репрессия корбаны, шул сәбәпле хезмәте матбугатта бастырылмый кала. 14344 Аны Яңа Али (шулай ук Аделша исемен йөртә), хәзер Али авылы чигенә кереп калган авылдан аерырырга кирәк. 14345 Аны яңа ачылган Кызыл Октябрь исемендәге Татар Дәүләт театрына музыка бүлеге мөдире итеп эшкә чакыралар. 14346 Аны Яңа ел бәйрәмнәрендә табынның түренә куялар. 14347 Аны янып торган мич алдында да, кайнап торган майда да пешерәләр. 14348 Аны "ярымйорт" хайваны дип атый алабыз. 14349 Аньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 14350 Аньези ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 42,4 километр озынлыкта булган кратеры. 14351 Ань-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 14352 Анюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 14353 Анюйск авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Билибино районы составына кергән административ берәмлек. 14354 Анюша — Русия территориясеннән ага торган елга. 14355 Анюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14356 Апаз — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 14357 Апайкина-Гарь — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 14358 Апака-Пур — Русия территориясеннән ага торган елга. 14359 Апанаевлар икесенә дә кергән. 14360 Апанаевларның Иске татар бистәсендә 14 йортлары булган, шул исәптән Болгар номерлары. 14361 Апанаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14362 Апара бүлмә температурасына кадәр суынгач, изгән чүпрә, бер стакан шикәр комы өстәп әчетергә. 14363 Апас — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 14364 Апастан 5 чакрым көньяктарак урнашкан. 14365 Апас урта мәктәбен алтын медальгә, «филолог, татар теле һәм әдәбияты укытучысы» белгечлеге буенча Казан дәүләт университетын ( 1971 ) кызыл дипломга тәмамлаган. 14366 Апас халкының күбесе кәсепле булган, чүлмәк, орчык­, каба ясау һәм кирпеч сугу белән шөгыльләнгәннәр. 14367 Апач (русча Сармаш по Ирне) — Татарстан Республикасының Зәй районына керүче авыл. 14368 Апаша — Русия территориясеннән ага торган елга. 14369 А. Пискунов: «Татар халкында ике Гамлет хәзер — Мөхтәр Мутин да мин». 14370 Апой-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14371 Аполлодор — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 41 километрлы кратеры. 14372 Аполлоннар саны өзлексез кими бара. 14373 Аполлон утрак яшәү рәвеше алып бара. 14374 Апостоллар каршына яңадан килгәч, Гайсә Фомага бармагын ярага куеп карарга тәкъдим итә, шуннан соң Фома үлеп терелүгә инана. 14375 Апостолларның эшләрендә хәбәр ителгәнчә, аны Һируд Әгрип I кылыч белән үтерә. 14376 Апостолны җәзалау өчен кулланылган кыек тәрене Андрей тәресе дип атыйлар. 14377 Апостолның хәтер көне, юлиан тәкъвиме буенча, 30 ноябрьдә ( 13 декабрь ) һәм 30 июньдә ( 13 июль ) бәйрәм ителә. 14378 Апостол сәфәрләре Иоанн Павел II сәяхәт ясаган илләр Иоанн Павел II 100дән артык сәяхәт ясап, 130га якын илдә була. 14379 Апостол Фаддейның туганы, апостол һәм инҗилче Маттайның да туганы булырга мөмкин. 14380 Апостроф сирәк кулланылганлыктан, татар латин әлифбасында аерым урын алмаган, ул, һәмзәне (тәэмин - tä'min) белдерүче һәм нечкәлек билгесе (уникаль- unikal', роль - rol') буларак, бары орфографиядә генә исәпкә алына. 14381 Апотецийларда ике өлешне аералар: яссы диск һәм аны кырыйлардан чолгап алган йомры калку өлеш. 14382 Апотецийлар Лишайник апотецияләре Апотецийлар — ачык үрчү өлеше. 14383 Апотецийның кырый өлеше дискны ян-яктан һәм астан әйләндерә. 14384 Апочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14385 Аппаратның Ай өслегендәге актив “гомере” 46 сәгать 58 минут 30 секунд дәвам итә, шушы вакытта гомум дәвамлылыгы 8 сәгать 5 минут булган җиде радиосеанс оеш­тырыла. 14386 Аппарат, туендыру чыганагыннан башка, 30 — 40 кг авырлыкта була, машиналарда гына йөртелә. 14387 Аппиани (1805) * 1804 елның 16 маендә — Наполеон I императоры булып игълан ителә. 14388 Апраксин шулай ук тагын ике биләмә — Лебяжье һәм Сакон биләмәләрен нигезли. 14389 Апрелевка ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 14390 Апрель * 7 апрель — Украина президенты вәкаләтләрен башкаручы Александр Турчинов көнчыгыш өлкәләрдә террорчыларга каршы көч операциясе башлау турында боерык чыгара. 14391 Апрель аена туры килә диярлек. 14392 Апрель аенда Түбəн Новгород яңадан алына. 14393 Апрельдә Мәскәүгә чакырып кайтарыла; анда хакимияттән законсыз файдалануда гаепләнә һәм кулга алына. 9 июньдә, җинаять составы булмау сәбәпле, иреккә чыгарыла. 14394 Апрель — июньдә су температурасы 18 °C булганда уылдык чәчә. 14395 Апрель – “КамАЗ”да елның беренче яңалыгы – метан ягулыгы куллана торган Bravis автобусы эшләп чыгарыла башлады. 14396 Апрельнең 2 нче декадасында күренә. 14397 Апрельнең икенче яртысында очып килә. 14398 Апрель яисә мартта теше 3–4 озынча аксыл яшел күкәй сала. 14399 Апсабаш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 14400 Апси-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 14401 Аптекада провизор, 5 ярдәмче, 2 өйрәнчек эшли. 14402 Аптын-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 14403 Апулия һәм Албания арасындагы Отранто бугазы Әдрән диңгезен һәм Ион диңгезен берләштерә. 14404 Апулия һәм Калабрия арасында тирән итеп коры җиргә Таранто култыгы урнаша. 14405 Апутово — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 14406 Апшак) елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 14407 Апшеронск ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 14408 Арагон Википедиясе – нең арагон телендәге бүлеге. 14409 Арада бер малай бүкәнсез калдырылган була. 14410 Арада иң эреләрдән булып ОАО “Кама Тамагы гипс руднигы”, ЗАО “Куйбышев исемендәге флотның ремонт базасы” санала. 14411 Арада мордвалар да бар. 14412 Арадан берәү ялгыш көлеп җибәрсә я берәр сүз әйтсә, аңардан: «Күктән кем өе башына төштең?» 14413 Арадан берсе Муса Җәлил редакторлык иткән «Октябрь баласы» журналында басыла. 14414 Арадан берсе читкәрәк китеп ике кулы белән итәген тотып биегән сыман итеп шушы такмакны әйтеп утырганнарның каршысына килә: :Алса тотаем, :Ефәк сатаем, :Күбрәк алсана, :Очсыз бирәем. 14415 Арада фән кандидаты да, полковник та, методист-укытучы һәм музыка мәктәбе җитәкчесе дә бар. 14416 Арадаш зурлыкларны ул калган йолдызлар арасында тигез бүлде. 14417 Ара ераклыгы, тимер юллар булмау, юлларның төзек булмавы шартларында Эрбет ярминкәсе Себер халкы өчен авыл хуҗалыгы һәм кәсепчелек тауарларын сатып, сәнәгать тауарларын сатып алу урыны була. 14418 Арайдо-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14419 Аракс елгасының сул ярында, Арарат үзәнлегендә урнашкан. 14420 Аракы җитештерүдә спиртның әйбәтлеге генә җитми, суның да “дөрес” булуы кирәк. 14421 Аракы заводларының эш технологиясе катлаулы, аны кешегә күрсәтмәскә тырышалар. 14422 Аракының зарары Аракыны чамасыз куллану иртә белән баш авырту, укшыту, авыз кибүдән интегү, көчле ут яктысыннан, тавыштан курку кебек билгеләрне китереп чыгара. 14423 “Аракы пешкән елга”, аңа “Норма” елгасы кушыла, аннан соң зур “Мәрхаб” елгасы, аның тамагында “Мәрхаб” чишмәсе, аннан “Гайни әби чишмәсе” Бөре елгасын зур-мул сулы елга итеп туендырып торганнар. 14424 “Аракы” термины һәм сәүдәдәге атамасы үзенең бүгенге мәгънәсенә (чистартылган этанолның судагы эремәсе) беренче тапкыр СССРда 1936 елда ГОСТ кабул ителгәч ия була. 14425 Аракы чокыры Авылдан ерак түгел Аракы чокыры дип аталган болын һәм шул исемдә чишмә бар. 14426 Араларында Ислам динен тотучылар бар. 14427 Араларыннан берсе (уен башы) «мөгез-мөгез» ди. 14428 Араларыннан бүгенге көндә Гатауллин Ленар мәктәптә укытучы булып эшли, ә Гиниятуллина Фәния (Шигапова), шулай ук мәктәптә лаборант булып хезмәт итә. 14429 Арал диңгезе дөньякүләм суы нык кипкән күлләр исәбенә керә. 14430 Аралык 0,062 а.б. ( Җир – Кояш ераклыгыннан 16 тапкыр кимрәк) тәшкил итә. 14431 Аранец — Русия территориясеннән ага торган елга. 14432 Арапиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14433 Арасламбаевский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 14434 Ара-тирә вакытлы колонияләр тәшкил итәләр. 14435 Ара-тирә генә бул­са да аның күңелен таба торырга кирәк. 14436 Арахтей — Русия территориясеннән ага торган елга. 14437 Арбагач — Русия территориясеннән ага торган елга. 14438 Арбаж ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан штп. 14439 Арбаж районы ( ) — Киров өлкәсендә ураншкан административ берәмлек. 14440 Арбаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 14441 Арбайта ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 14442 Арба — Русия территориясеннән ага торган елга. 14443 Арба тәгәрмәче, чана-чаңгы, тырма ише көнкүреш кирәк-яракларын ясау, көянтә бөгү кебек эшләрне дә осталарча башкарган. 14444 Арбат капкасыннан Смоленск мәйданына кадәр бара. 14445 Арбат урамында хәзер берничә музейлар, Вахтангов исемендәге театр, хәтирә урыннары (Цой дивары), төрле һәйкәлләр (Пушкинга һәйкәл һ.б.) урнаша. 14446 Арбат урамы - татар сәүдәгәрләре тарафыннан салынган бистә. 14447 Арбатур — Русия территориясеннән ага торган елга. 14448 Арба-чана ясаучылар: Фәтхуллин Хәйрулла, Ибәтуллин Вәлиәхмәт, Галиев Нәбиулла, Вәлиев Ярулла, Галиев Хәлиулла абзыйлар булган. 14449 Арбаш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан татар ( мишәр ) авылы. 14450 Ар — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 14451 Арбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 14452 Арбеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 14453 Арбитраж идеяләре белән илһамланып, Берта фон Зутнер «Машиналар эпохасы» дигән китабын яза (1889), анда ул Аурупа илләрендәге милләтчелек һәм милитаризм пропагандасына каршы катгый тәнкыйть белән чыга. 14454 Арбитраж Низагларны чишүнең соңгы чарасы - арбитраж шурасына мөрәҗәгать итү. 14455 Арбиш — Рутка елгасы кушылдыгы. 14456 Арбога — Русия территориясеннән ага торган елга. 14457 Арбор — Русия территориясеннән ага торган елга. 14458 Арбузная — Русия территориясеннән ага торган елга. 14459 Арбузовка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 14460 Арбузовский ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 14461 Арвазь — Русия территориясеннән ага торган елга. 14462 Арвисъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 14463 Аргавыз – Русия территориясеннән ага торган елга. 14464 Аргайры — Русия территориясеннән ага торган елга. 14465 «Аргамак» журналы баш мөхәррир урынбасары вазыйфасында ( 1995 2000 ), «Бизнес-класс», «Отчий край», «Светлый путь» газеталары ( Яр Чаллы ) мөхәрририятендә, «Казань» журналында ( Казан ) ( 2003 2004 ) эшли. 14466 Аргаш — Сыры елгасының кушылдыгы. 14467 Аргаюко — Русия территориясеннән ага торган елга. 14468 Аргентина һәм Бөекбритания Чили Антарктикасының бер өлешен үзенеке дип саный. 14469 Аргубли (Аргудан) — Русия территориясеннән ага торган елга. 14470 Аргудат — Русия территориясеннән ага торган елга. 14471 «Аргументы недели» атналык аналитик газетаның махсус хәбәрчесе( 80гә якын фәнни-популяр публикацийяләр; атналык газетаның тиражы 570 000 экз.). 14472 Аргунду — Русия территориясеннән ага торган елга. 14473 Аргуновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 14474 Аргы Ивановка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 14475 Аргы Кабан күле Бирге Кабан күле белән Ботаника ермагы (аның көнчыгыш ярында Зооботаника бакчасы урнашкан; ермакның исеме шуннан) аша кушыла. 14476 Аргы Кабан ТЭЦ-1дән агып чыккан суларны суыту урыны булып тора; күлгә ике ясалма канал буйлап кайнар су ага, шуның нигезендә бик көчле салкыннарда да акваториянең бу өлешләре боз белән капланмый. 14477 Аргы Кабанында Җәйге Универсиада төп объектларының берсе - Ишү Үзәге урнаша. 14478 Аргынбай чокыры — Тук елгасы кушылдыгы, җәен корый торган елга. 14479 Аргы (Совхозның беренче бригадасы поселогы) — Татарстан Республикасының Норлат районына керүче авыл. 14480 Аргыш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 14481 Арда — Русия территориясеннән ага торган елга. 14482 Ардат ( ) — Казан губернасы Зөя өязенә кергән авыл Д. А. Корсаков. 14483 Ардашиха ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 14484 Ардичи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 14485 Ардовать (Ордовач) — Русия территориясеннән ага торган елга. 14486 Ардым — Пенза елгасы кушылдыгы. 14487 Ардянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14488 Ареалы — нигездә Төньяк ярымшар. 14489 Аремзянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14490 Арена 1998 елда футбол буенча дөнья чемпионаты өчен төзелә һәм 80 000 тамашачыны сыйдыра ала. 14491 Арес — Русия территориясеннән ага торган елга. 14492 Арест һәм үлем җәзасы 1945 елның 14 июнендә Һамбург шәһәрендә американ гаскәрләре тарафыннан кулга алына. 14493 Аржеваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 14494 Арженка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14495 Аржи-Ахк — Русия территориясеннән ага торган елга. 14496 Арзамас районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 14497 Арзамас районының административ үзәге. 14498 Арзамас ( ) — Русия шәһәре, Нижгар өлкәсенең халык саны буенча өченче шәһәр. 14499 Арзамаста А.В. Ступинның сәнгать мәктәбендә укый, мигъмарчылык нигезләрен өйрәнә. 14500 Арзамаста уку биналары, торак йортлар кора. 14501 Арзанга сатып алынган сәгать куллана, гади каләм белән яза, еш кына каләмен ак сутанасының манжетларына сөртеп чистарта торган булган. 14502 Арзахель буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 50 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 14503 Арзинка — Алатыр елгасының кече кушылдыгы. 14504 Ариан — Русия территориясеннән ага торган елга. 14505 Арибаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 14506 Аривань-Керкаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 14507 Аридей буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 250 километр озынлыкта булган буразнасы. 14508 Аристово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 14509 Аристоксен — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 65 километрлы кратеры. 14510 Аристотель (384-322 б.э.к.) Антик дөнья вакытларында да зоология буенча күзәтүләр үткәрелде. 14511 Аристотель Демокрит калдырган тикшеренү методына зур бәя бирә. 14512 Аристотельдән ул табигатьтә бар нәрсәнең үз урыны, үз максаты була дигән фикерне отып алды. 14513 Аристотель дөнья картинасын физика, метафизика, теология белән килештерә, ләкин яңа астрономик күренешләрне аңатырга мөмкинлек бирми. 14514 Аристотель империяне әүвәл сәбәп рәвешендә, ләкин шул ук вакытта аны дәртсез, хәрәкәткә ия булмаган рәвештә генә таный. 14515 Аристотель исә «Платон идеяләрен» әйберләрнең формаларына «әверелдерә», диалектика төшенчәсен, башлыча, галәмгә бәйләп куллана. 14516 Аристотель, мантыйкый яктан көчле белгеч буларак, софистларның хәйләгә корылган исбатлау принципларын тәнкыйтьли. 14517 Аристотельның әйтеп калдырган сүзләре буенча, Фалес, бу хактагы төрле мифик карашларны читкә этәреп, фәндә беренче буларак, дөньядагы барлык әйберләрнең җисеме физик сыйфатларга ия дигән фикерен күтәреп чыга. 14518 Аристотель үзенең «Метафизика»сында Әфләтүн тәгълиматын кискен рәвештә тәнкыйть утына тота. 14519 Аристотель хәрәкәтне материядән аерып карый. 14520 Аристотель чагыштырма анатомиягә һәм эмбриологиягә нигез салучы буларак санала. 14521 Арифметик мантыйк җайланмасында керүләр өстендә гади арифметик һәм мантыйк гамәлләрен (операцияләрен) башкару өчен схемалар бар (кушу һәм бит операцияләре кебек). 14522 Ария — Русия территориясеннән ага торган елга. 14523 Арка-Варх-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14524 Аркавыл — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 14525 Арка-Вы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14526 Арка-Вэло-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14527 Аркадаг районы ( ) — Сарытау өлкәсе составына керүче муниципаль район. 14528 Аркадий Новосёлов, – ТАССР халык комиссарлары шурасы рәисе ( 1937 елның июле сентябре ), ТАССР ХКШ рәисе урынбасары ( 1937 1938 ). 14529 Арка-Есета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14530 Арка-Ёпоко-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14531 Арказен-үзән (Дженгутай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 14532 Аркаим һәйкәле БЭК III—II яки II меңьеллык башы чорына карый. 14533 Аркаим ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 14534 Аркаим шәһәре янгын нәтиҗәсендә янып беткән. 14535 Аркаим шәһәрчеге һәм янындагы төрле чордагы археологик һәйкәлләр Ленин исемле Илмән дәүләт тыюлыгының табигый тарихи-археологик филиалы булып тора. 14536 Арка йөзгече артында май йөзгече бар. 14537 Арка, койрык һәм канат өлешләре коңгырт, түш һәм корсак канатлары кызгылт төстә. 14538 Арка-Лабты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14539 Арка-Лыти-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14540 Арка-Надюл-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14541 Арка-Ноутой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14542 Арканың күрү дәвәмы булып заводка илтүче аллея (Богатырёв урамы) тора. 14543 Арканың формасы эллиптик, шуңа күрә ул үзенчләекле акустик эффектында ия була: әгәр арканың ике төрле ягында торучы кеше пышылдап сөйләшсә, алар бер-берсен яхшы ишетерләр. 14544 Арка-НямсАй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14545 Аркарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14546 Арка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14547 Арка-Салова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14548 Арка-Седэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14549 Аркасы ачык яшел төстә, кара тимгелләре бар. 14550 Аркасы буйлап бормалы бизәк сузылган, соры тостә-гесе сирәк очрый, һәм ул күбрәк яшь еланнарда күзәтелә. 14551 Арка-Сяду-Лыбыты — Русия территориясеннән ага торган елга. 14552 Арка-Танга-Лова — Русия территориясеннән ага торган елга. 14553 Аркатау — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 14554 Арка-Текуше-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 14555 Арка-Тутысыма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14556 Арка-Тытю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14557 Аркахаслёта — Русия территориясеннән ага торган елга. 14558 Арка-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 14559 Арка ягы корсагына караганда тоныгырак. 14560 Арка ягында, тән һәм кабырчык арасында, йомырка җитлегә торган оя камерасы бар. 14561 Арка-Янг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14562 Арко-Бесштанная — Русия территориясеннән ага торган елга. 14563 Арко-Пендмаяга (Арко-Пэндма-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 14564 Арктик тундрасы өстенлек итә. 14565 Арктик һава массалары Антарктида өстендә формалаша торган һава массаларыннан шактый җылырак. 14566 Аркульский ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 14567 Аркылы Тау — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 14568 Аркыт ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 14569 Арламуаш ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 14570 Арланда халыкара аэропорты белән дә билгеле. 14571 «Арлан ден Кестен» сатирик журналның оештыручыларның берсе һәм аның даими авторы. 14572 Арлеть – Русия территориясеннән ага торган елга. 14573 Армавир ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 14574 Арман Ипполит Луи Физо тәҗрибәдә исбатлый: тирәлекнең яктылык нурына карата хәрәкәте яктылыкның әлеге тирәлектәге тизлегенә тәэсир итә ала. 14575 Армиягә алына, театрга яңадан 1953 1954 елгы сезон башында кайта. 14576 Армия генералы Георгий Жуков баш җитәкчелеге итеп билгеләнгән (ул Көнбатыш фронтның җитәкчесе дә булыпта кала). 14577 Армиягә эчке армияләр, карабинерлар һәм башкалар, чик саклау идарәләре (чик саклау армияләре, яр саклау армияләре) һәм махсус хезмәтләр керми. 14578 Армиядә күгәрченнәрне карап-тәрбияләп торучы махсус кешеләр барлыкка килгән. 14579 Армиядән дә шушы комбинатка кайта. 14580 Армиядән кайткач ( 1946 ), укытучылык эшен дәвам итә. 14581 Армиядән кайткач ( 1988 ), Мәскәүнең «Интерьер» төзелеш оешмасында автотөягеч йөртүчесе булып эшли. 14582 Армиядән кайткач, башта – колхозда механизатор, аннары Татарстанның Азнакай эшчеләр поселогында янгын сүндерүче хезмәтләрен башкара. 14583 Армиядән кайткач, Бәләбәй киномеханиклар мәктәбен тәмамлап, 1964 елның көзенә кадәр Нуриман районында киномеханик хезмәтендә була. 14584 Армиядән кайткач, Донбасс якларына китеп, металлургия заводында – эшче-прокатчы, шахтерлар мәктәбендә – укытучы-ликбезчы һәм ДнепроГЭС төзелешендә бетончы хезмәтендә була. 14585 Армиядән кайткач, Казан укытучылар институтында укый. 14586 Армиядән кайткач, комсомолның Белорет районы комитетында, 1949 елдан өлкә комитетында эшли. 14587 Армиядән кайткач, «Кызыл таң» газетасында эшли. 14588 Армиядән кайткач, Кызыл Ялан ГЭСы төзелешендә эшли. 14589 Армиядән кайткач, махсус курслар тәмамлап, совет милициясе һәм юстиция органнарында эшли. 14590 Армиядән кайткач, « Татнефть » берләшмәсе каршындагы кыска курслы бораулау кадрлары мәктәбендә укып, электромонтер һөнәрен үзләштерә һәм 1958 елның көзенә кадәр “Әлмәтнефть” идарәсендә эшли. 14591 Армиядән кайткач, ул кабат "Совет әдәбияты" журналы редакциясенә эшкә урнаша, ә 1950 елдан язучылык эше белән генә шөгыльләнә. 14592 Армиядән кайткач, Шамил Бикчурин туган ягында нефть чыгаручылар арасында эшли, газета редакциясе эшендә катнаша: бүлек мөдире вазифаларын үти. 14593 Армиядән кайткач, Шаһиморат Зәйни җиде елга якын Халык иҗаты йорты директоры булып эшли, 1953 елдан фәкать иҗат эше белән генә шөгыльләнә. 14594 Армиядән кайту белән, районның иң зур хуҗалыгы – “Михайловка”га комсомол оешмасы секретаре итеп, соңыннан Иске Карамалы мәдәният йортына директор итеп билгеләнә. 14595 Армиядән катйкач, Ташкәнт музыка укуханәсенә укырга керә ( 1955 ). 14596 Армиядән соң Абрамович бер Мәскәү институтына керә, аны тәмамламый. 14597 Армиядән соң Башкортстан Мәгариф Комиссариатында кадрлар буенча инспектор, тел һәм әдәбият буенча гыйльми хезмәткәр булып эшли. 14598 Армиядән соң ул Казанда яши һәм “Кызыл Татарстан” газетасы редакциясендә эшли. 14599 Армиядә спорт белән шөгыльлләнүен ташламый, чаңгыда гына түгел, ә көрәш, йөгерү, ату ярышларында да актив катнаша башлый. 14600 Армиядә һава укчы радистлар мәктәбендә укый, спорт белән мавыга. 14601 Армиядә хакимият өчен кораллы көрәш тагын ике ай дәвам иткән, ләкин герман оккупациясе большевикларның Румыния фронтында хәрәкәтләрен бетерде. 14602 Армиядә хезмәт иткәч ( 1962 1965 ), ЛДУның журналистика факультетында укуын дәвам итә. 14603 Армиядә хезмәт мөддәтен тутырып кайткач, 1957 елның декабрендә М.Әмирхановны Лениногорск районы Карабаш эшчеләр бистәсенең (хәзер Бөгелмә районына карый) 1 номерлы урта мәктәбенә уку-укыту бүлеге бүлеге мөдире итеп билгелиләр. 14604 Армиядә чагында КПСС сафларына әгъза итеп алына (1943). 14605 Армия ихтыяҗлары өчен үзәккә елына 20 меңләп ат җибәреп тора. 1711-13 елларда Чулманның сулъяк ярындагы шәхси җир биләмәләрендә дистәләгән яңа авыл, шул исәптән Алексеев авылын нигезли. 14606 Армияләрнең «B» төркеме — ( алман Heeresgruppe B) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14607 Армияләрнең «C» төркеме — ( алман Heeresgruppe C) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14608 Армияләрнең «E» төркеме — ( алман Heeresgruppe E) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14609 Армияләрнең «F» төркеме — ( алман Heeresgruppe F) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14610 Армияләрнең «Африка» төркеме — ( алман Heeresgruppe Afrika) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14611 Армияләрнең «Дон» төркеме — ( алман Heeresgruppe Don) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14612 Армияләрнең «Көньяк Украина» төркеме — ( алман Heeresgruppe Südukraine) — Алман Кораллы көчләренең (вермахтның) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14613 Армияләрнең «Төньяк» төркеме - ( алман Heeresgruppe Nord) — Алман Кораллы көчләренең (вермахтның) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14614 Армияләрнең «Төньяк» төркемененнән армияләрнең «B» төркемен оештыру Армияләрнең «Төньяк» төркемен Польшадан көнбатышка күчереп урнаштырылган һәм 1939 елның 12 октябрендә исемен алмаштырып армияләрнең «B» төркеме дип оештырылган. 14615 Армияләрнең «Төньяк Украина» төркеме — ( алман Heeresgruppe Nordukraine) — Алман Кораллы көчләре (вермахт) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14616 Армияләрнең «Үзәк» төркеме ( алман Heeresgruppe Mitte) — Алман Кораллы көчләренең (вермахтның) эчендәге гаскәрләрнең оператив-стратегик берләшмәсе. 14617 Армияләрнең «Үзәк» төркеме Белосток һәм Минск районында чолгап алынган совет гаскәрләрен бетерүне тәмамлады. 14618 Армияләрнең «Үзәк» төркеме Совет Берлегенең Көнбатыш фронтына каршы сугыша. 14619 Армияның берләшмәларе бәреп үткән төркемен юк иттеләр һәм фронтны Нара елгасы буйлап төзәттеләр. 14620 Армия өчен җитештерелә торган постауның сыйфатыннан канәгать булмыйча, патша фабриканы «Сәүдәгәрләр кумпаниясе» дигән оешмага тапшыра. 14621 Армия сугышны тагын да зуррак бердәмлек белән каршы ала. 14622 Армия хезмәтеннән соң Ленинградка килә, М.Мусоргский исемендәге музыка училищесын (ru) тәмамлый. 14623 Армия хезмәте сәламәтлеген нык какшата, берничә ай хастаханәдә дәвалана. 14624 Ар-Мотоли-То-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14625 “Армрестлинг” сүзе ике инглиз сүзләре кушылып барлыкка килгән: arm — кул, wrestling — көрәш. 14626 Армспорт буенча ярышлар Армспорт буенча ярышлар шәхси, командалы, шәхси-командалы булырга мөмкин. 14627 Армянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14628 Арнольдсон 1883 елда төзелгән Швед тынычлык һәм арбитраж берлегенең нигез салучысы һәм беренче рәисе. 14629 Арнольд Шёнберг төнге 11:47 дә, ягъни төн уртасы җитәргә 13 минут калгач үлгән. 14630 Арой — Русия территориясеннән ага торган елга. 14631 “Аромат” һәм “букет” төшенчәләре арасында аерма – шартлы рәвештә генә. 14632 Арон Кадралиев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 14633 Арпа́ (Hordeum), кыяклылар гаиләлегеннән бер һәм күпьеллык үләнчел үсемлекләр ыругы; бөртекле ашлык культурасы, якынча 10 төрне берләштерә. 14634 Арпа — дым яратучан берьеллык үсемлек, уңдырышлы балчыксыл, нейтраль реакцияле һәм туклыклы матдәләре җитәрлек булган туфракта яхшы үсә. 14635 Арпа күп рәтле, ике рәтле һәм арадаш рәтле өч төргә бүленә. 14636 Арпаның тамыр системасы чуклы, төп массасы сукаланган катламда тарала, аерым тамырлары 1 м тирәнлеккә кадәр китә. 14637 Арпин-Лёх-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 14638 Арпорек ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 14639 Арпы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 14640 Аррагона исеме сигез гасыр буе кулланылып килгән, ә аның кыскартылган формасы алман һәм словак телләрендә хәзер дә кулланыла. 14641 Арсеньев ( ) — Русия Федерациясенең Диңгез буе краенда урнашкан шәһәр. 14642 Арситово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 14643 Арское ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 14644 Арслан авыл советына карый. 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 358 кешенең яшәве мәгълүм. 14645 Арслан — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 14646 Арсланбәк — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 14647 Арслан-Әмәкәч — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 14648 Арслан осталары шомырт чыбыгыннан кәрзиннәр үрәләр, киез каталар ясыйлар, татар кәпәчләре чигәләр һәм бозау тиресеннән борынгы аяк киеме «кисы» тегәләр. 14649 Арслан совхозы үзәк утары — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 14650 Артабан миллилек ягыннан байтак үзгәрешләр дә була. 14651 Артабан Русия Министрлар Кабинеты рәисе (1992—1993), Русия хөкүмәте рәисе (1993—1998), Русия президенты киңәшчесе (2009—2010) Авырудан соң 2010 елның 3 ноябрендә вафат булды. 14652 Артамоновка — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 14653 Арт аякларындагы мөгезләнгән эре үкчә калкулыклары булу җир бакаларына үз өстенә туфракны атып, арты беләнтиз генә җиргә күмелергә мөмкинлек бирә. 14654 «Артек» — cовет иленең иң уңышлы проекты, могҗизалы бер әкияте булып саналды. 14655 «Артек»ның иң популяр чакларында анда елына 27000 бала ял иткән. 14656 Артеково ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 14657 «Артек» хәтта Бөек Ватан сугышы вакытында да ябылмаган. 14658 Артельдә бау ишү, аяк киемнәре тегү эше оештырыла. 14659 Артельдә эшләүчеләр саны 35 кеше була, күбрәк инвалидлар эшли. 14660 Артем белән әңгәмә. 14661 Артем Сидоров (Артем Георгиевич Сидоров) — Татарстан Республикасының экология һәм табигый ресурслар министры ( 2010 2015 ), 2015 елның сентябреннән Табигый байлыклардан файдалану өлкәсендә күзәтчелек буенча федераль агентлык (Росприроднадзор) башлыгы. 14662 Артемь-Вань-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 14663 Артерия юанрак булган саен, тукымаларга күбрәк зыян килә, өянәк тә көчлерәк була. 14664 Артёмовск ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 14665 Артём ( ) — Русия Федерациясенең Диңгез буе краенда урнашкан шәһәр. 14666 Артиллерия крейсеры «Киров» Тарих Иң беренче проект «Раймондо Монтекукколи» крейсерлар проектында нигезләнгән, «Эудженио ди Савойя» нигезендә ясалган. 14667 Артиллерия утын оста файдалана. 14668 Артист 2012 елның 5 гыйнварында Казанда вафат була. 14669 Артист 2012 елның 9 июлендә Казанда якты дөнья белән хушлаша. 14670 Артист 2014 елның 27 декабрендә Казанда вафат була. 14671 Артисткага хөрмәт йөзеннән, ел саен аның туган авылында талантлы яшьләр арасында театр осталыгы бәйгесе оештырыла. 14672 Артистка каты авырудан соң 2011 елның 21 гыйнварында вафат була. 14673 Артистлар төрек киемнәренә киенеп, җырлаганда, башына зәңгәр фәс киеп, аларның каршына басып, дирижёрлык итә. 14674 Артистның осталыгы спектакльдән-спектакльгә үсә. 14675 Артист "Сулган чәчәкләр"дә Сара, "Хәзрәт үгетләргә килә"дә Зиннәтбану, "Кара йөзләр"дә Галимә, "Терезаның туган көне"ндә Аманда, "Рәйхан"да Рәйхан кебек образлары белән таныла. 14676 Артист үзе башкарган рольләрнең (партияләрнең) милли үзенчәлекләрен тирәнтен тоя. 14677 Артист хәзер дә әлеге театрда әйдәүче артист булып хезмәт итә. 14678 Артист һәм драматург Таҗи Гыйззәтнең уртанчы улы Казбек Таҗи улы Гыйззәтев Сембер (Ульяновск) шәһәрендә туа. 1929 елда гаилә Казанга күчеп килә, Казбекның әтисе Татар академия театрында артист булып эшли. 14679 Арткан температура матдәне эретә һәм протопланета барлыкка килә. 14680 Арткы аңкау борын /ŋ/ тартыгын белдерә ( татар телендә бу аваз Ң хәрефе белән белдерелә). 14681 Арткы аяклары алгыларына караганда берничә тапкыр озынрак. 14682 Арткы аяклары алдагыларына караганда озынрак, биш бармаклы, каты тырнаклы. 14683 Арткы аяклары сикерү өчен җайлашкан вак коңгызлар (1-5 мм). 5 меңгә якын төре билгеле, Татарстанда 60 лап төре бар. 14684 Арткы канатларында эчке уемты булмавы һәм аларда ике аналь сеңерчә булуы ак күбәләкләрнең үзенчәлекле билгесе булып тора. 14685 Арткы канатчыклар канат өслеген арттырып канатның күтәрү үзлекләрен яхшырталар, кече тизлектә - очып менгәндә, утырганда кулланыла. 14686 Арткы ми озынча ми һәм күпердән тора. 14687 Арткы, яки десцемет, тышчасы мөгезкатлауның арткы өслеген һәм шулай ук күзнең алгы камерасын каплаучы эндотелий ясалмасы булып тора. 14688 Артларында һәрберсенең бер хуҗасы басып тора. 14689 Арттагы́ күл - Көнбатыш Кама аръягында, Идел елгасының биек террасасында, Спас районының Ямбакты авылы янында урнашкан. 14690 Арттагылар мондый кискен борылышларда кайсы кая чәчелеп кала бара. 14691 Артта калган пешка — күрше вертикальләрендә үзенең төсендәге башка пешкалар булуына карамастан, үзе йөри алмый торган пешка (блокланган, яки алдындагы кырлар һөҗүм астында тора). 14692 Артта калучы чүлмәк алучы булып, уен шулай дәвам итә. 14693 Артур Исламов ( ) — җырчы (баритон), Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры һәм Мария театры ( Санкт-Петербург ) каршындагы яшь башкаручылар академиясе солисты. 14694 Артур ролендә — Альберт Филозов. 14695 Артур Һендерсон 1935 елның 20 октябрендә Лондонда вафат була. 14696 Арту тәртибендә урнаштырып куйган барча табигый саннар эзлеклелеге табигый рәт дип атала. 14697 “Артыгызда булганнарга сөенеч бирегез!”, диюдән максаты да: “Кавемегезгә кайтып шушы хәбәрне ирештерегез”, дигән сүздер. 14698 Артыгын җыю, шулай ук, серияне юк итә. 14699 Артык җылыну җылылыгы паръясалуга тотыла, шуңа күрә сыеклык тиз арада аның белән тигезләнеш халәтендә булучы туендырылган пар температурасына хәтле суына. 14700 Артык көчәнешләр, аларның килеп чыгышын сыйфатлаучы төп ике төркемгә классификацияләнә: * Атмосфера тәэсирләре килеп чыгарган артык көчәнешләр. 14701 Артык су тоткан өчен штрафлар каралган. 14702 Артынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 14703 Артыннан аны мавыктыргыч өлеше бара — чыгышлар җырчылар, биючеләр һәм бүтән катнашучынарның чыгышы үткәрелә. 14704 Артыш бик авыр үрчи һәм икенче урынга күчереп утыртуны начар кичерә. 14705 Артыш ботагыннан ясалган икебаналар музейларны, концерт залларын, театр һәм картина галереяларын бизи. 14706 «Артыш» иҗат төркеме әгъзасы ( 1995 ). 14707 Артышлык авыл кешеләренең ял итү урыны да. 14708 Артыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 14709 Артышта — Русия территориясеннән ага торган елга. 14710 Артыш төтене белән азык-төлек амбарларын, мунча һәм өйләрне төтәсләгәннәр. 14711 Артюховка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 14712 Аруба ( ) — Венесуэла ярлары янында, Кариб диңгезенең көньягында урнашкан утрау һәм дәүләти берәмлек. 14713 Арулану йоласын үтәгәннән соң, Гайсә Коткаручы, Изге Рухка ияреп, үзенең пәйгамбәрлек миссиясенә догалар уку һәм ач тору ярдәмендә әзерләнү өчен, 40 көнгә чүлгә китә. 14714 Архаизмнар Искергән сүзләрнең тагын бер төркеме - архаизмнар - нинди дә булса бер төшенчәнең искергән атамасы, ләкин хәзерге заманда ул кулланылмый, ә аның синонимы кулланыла. 14715 Архаизмнарның семантик, фонетик һәм морфологик төрләре бар. 14716 Архангел Бистәсе — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 14717 Архангель районы Инҗәр елгасының түбәнге агымында урнашкан. 14718 Архангельское — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 14719 Архангельское ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 14720 Архангельское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 14721 Архангельское ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 14722 Архангельское ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 14723 Архангельск өлкәсе, Вологда өлкәсе биләмәләрендә ага. 14724 Архангельск өлкәсе : Семёновская — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. : Семёновская — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. : Семёновская — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 14725 Архангельск ( ) — Русиянең Аурупа өлеше төньягында шәһәр, Архангельск өлкәсенең һәм Диңгез буе районының үзәге. 14726 Архебактерияләр арасында иң билгелесе — метан барлыкка китерүче бактерияләр, ягъни метанобактерияләр. 14727 Архебактерияләргә кайбер күкерт бактерияләре керә. 14728 Архегоний зур булмаган колбасыман әгъза. 14729 Археограф буларак төрле төбәкләргә экспедицияләрдә 30 ел эчендә 700дән артык татар авылында булып өлгерә. 14730 Археологик казулар нәтиҗәләре буенча, XI гасырда Мәскәү янында чокырлы һәм урлы авыл урнашты. 14731 Археологик казылмалар һәм тарихи чыганаклар Урта Иделнең уңъяк яры элек - электән төрле кабиләләрнең бер-берсе белән бәйләнешен күрсәтә. 14732 Археологик казынулар нәтиҗәсендә монда инде 1200 елда (б. 14733 Археологик мәгълүматлар күрсәткәнчә, гарәп язуы Идел-Балтыйк сәүдә юлы ачылу барышында Урта Идел буена үтеп керә. 14734 Археологик өйрәнүләр нәтиҗәсендә Сарай-Батуның ярыйсы ук җиһазлы, яшәү өчен җайлы булганлыгын әйтергә мөмкин: анда җылыту, суүткәргеч, канализация торбалары эшләп торган. 14735 Археология Афанасьев мәдәнияте Окунев мәдәнияте Андронов мәдәнияте Карасук мәдәнияте Тагар мәдәнияте Таштык мәдәнияте Салбык курганы Бояр язуы Халык Хакасиядә халык саны — 532 319 кеше ( 2010 ел ), тыгызлыгы — 8,65 кеше/км², шәһәр халкы — 71,1 %. 14736 Археология, мәдәният һәм табигый тарих экспонатлары белән музей. 14737 Археологлар да аны ныклап өйрәнмәгән. 14738 Археологлар әле дә безнең борынгы бабаларыбыз ук җиңел атлетика турында белгәннәр, ярышканнар дигән фактка дәлилләр табып торалар. 14739 Археологларның тикшеренүләр буенча иске авыл хәзерге авылның иң төньяк ягында урнашкан. 14740 Архив документларыннан күренгәнчә, аның 1865 1867 еллардагы эшчәнлеге нәтиҗәсендә 1721 керәшен татары яңадан ислам диненә кайта. 14741 Архиепископ Лука (Конашевич) Казаннан башка шәһәргә күчерелә. 1756 елда мәчетләр төзүгә рөхсәт бирелә. 14742 Архимед буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 169 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 14743 Архимед ( ) — Сиракуза шәһәрендә яшәгән борынгы грек галиме. 14744 Архимед һәм ышкылу көчләре буенча исә тетрәү вакытын гасырлар һәм мең еллыклар төгәллеге белән билгеләп була. 14745 Архимед хәтта Мисырның фәнни һәм мәдәни мәркәзе булган Александрия каласына укырга китә. 14746 Архипелаг Көньяк Америка ярларыннан 483 км, Британиянең диңгез арты территориясе булган Көньяк Георгия һәм Көньяк Сандвич утрауларыннан 1080 км һәм Көньяк Шетланд утрауларыннан (Антарктика) 940 км ераклыкта урнашкан. 14747 Архипелагны 1606 елда португал диңгез сәяхәтчесе Педро Кирос кәшеф иткән. 14748 Архипелагның иң зур утравы Диего Гарсиа Америка хәрби базасы өчен өй булып тора. 14749 Архипелагның көньяк һәм көнбатыш өлеше таулы (иң биек ноктасы 2469 м), калган өлеше калкулыклы тигезлекләр һәм түбәнлекләр. 14750 Архипелагның Төньяк өлешен 1768 елда Луис Антуан де Бугенвиль ачкан. 1885 елда утраулар Германия хакимияте астына төшкән, әмма 1893 елда бөтен диярлек архипелаг, Бугенвиль һәм Букадан башка, Бөекбританиягә бирелгән. 14751 «Архипелаг экспедициясе»нең максаты — Балкан ярымутравындагы грек һәм славян халыкларының төрекләргә каршы азатлык көрәшенә ярдәм итү була. 14752 Архип-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 14753 Архиповка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 14754 Архит буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 90 километр озынлыкта булган буразнасы. 14755 Архитектор А. П. Брюллов эшләгән проект 1877 елның 19 гыйнварында раслана, шул ук елның җәендә төзелеш эшләре башланып китә. 14756 Архитекторлар аралыкны максималь рәвештә кулланалар: * Цоколь кызыл урал мәрмәр белән бизәкләнгән. 14757 Архитектура Бер заллы, ишек астында өч катлы манаралы, антресольле җәмигъ мәчете. 14758 Архитектура гыйлеменең фән буларак барлыкка килүен галимнәр Борынгы Рим архитекторы һәм инженеры Витрувийның «Архитектура турында ун китап» дигән трактаты (б. 14759 Архитектурадан тыш, ул XV йөзнең икенче яртысында һәм аеруча XVI йөзнең беренче яртысында эпиграфик истәлекләрне—кабер ташларын сәнгатьчә эшләгәндә дә киң кулланылган. 14760 Архитектураның башлангыч классицизм юнәлешендә. 14761 Архитектурасы 1990–1995 елларда мәчет мигъмар Рафыйк Билялов проекты буенча реставрацияләнә һәм реконструкцияләнә. 14762 Архитектура тарафыннан охшашлыклар – җәйге кояш чыгышына таба юнәлтелгән, эшкәртелгән ташлардан ясалган бер-берсе эченә кертелгән ике квадрат. 14763 Архитектура үзенчәлекләре * мәчет мәйданы — 21 000 м². 14764 Архитектура һәм мәдәни истәлекләр арасында Иске шәһәр ( ) аеруча кызыклы. 14765 Арча бистәсендә мәктәпне ( 1972 ), Казан дәүләт педагогия институтының музыка факультетын ( 1976 ), Казан дәүләт консерваториясенең вокал факультетын ( Зөләйха Хисмәтуллина курсы, 1981 ) тәмамлаган. 14766 Арча вокзалы Арча ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 14767 Арчага барып, эшеннән чыгып кайтканда нигәдер Әтнәгә кереп чыгарга туры килә. 14768 Арчагул ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Кара-Буура районындагы авыл. 14769 Арчада (Арчида) — Хопер елгасы кушылдыгы. 14770 Арчадан 10 км төньяк-көнбатышрак урнашкан. 2000 елда 221 кеше яшәгән (татарлар). 14771 Арча́ кантоны́ - 1920 30 елларда ТАССРда административ-территориаль бүленеш берәмлеге. 14772 Арча көллиятендә укыган вакытында Раяз Фасихов Марсель Фәйзрахманов җитәкчелегендәге «Арча егетләре» ансамблендә гармунчы була, әз-мәз җырлый да. 14773 Арчалы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 14774 Арчан Русиянең урта полосасын да үз итә. 14775 Арча өязе — Казан калгайлыгы составындагы административ-территориаль берәмлек. 14776 Арча педагогика көллиятен һәм читтән торып Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университетын тәмамлаган. 14777 Арча педагогия көллиятендә белем ала, 2008 елда Татар дәүләт гуманитар-педагогика университетын тәмамлый, соңыннан Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать институтына укырга керә. 14778 Арча районының “Коммунизмга” газетасы редакциясендә башта әдәби хезмәткәр, 1973 елдан җаваплы сәркатип булып эшли. 1970 елда, читтән торып укып, Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлый. 14779 Арча районы территориясеннән ага. 14780 Арча төбәгендәге Масра авылларының да Кошманга бәйләнеше бар. 14781 Арча төбәге Носы авылындагы мәчетнең манарасын юк итүче Габит Сибгатуллин була. 14782 Арча төркеме шул ук көнне Киндери, Кече Клыки хәзер Казанның Совет районында урнашалар. 14783 Арча төркеме шул ук көнне Киндерле, Кече Клыки хәзер Казанның Совет районында урнашалар. 14784 Арчин теле (үзатамасы - аршаттен чIат) - Төньяк Кавказда таралган тел, арчиннарның туган теле, Дагстан Республикасында көнкүрештә генә кулланыла. 14785 Арчура төрле кыяфәттә була ала - гади карт кыяфәтендә дә, хайван яки алып булып та. 14786 Аршинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 14787 Аръякта руслар да яшәгән, мукшылар да булган, ләкин алар авыл булып яшәп китә алмаганнар. 14788 Арыгем — Русия территориясеннән ага торган елга. 14789 Арыкова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 14790 Арынцасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 14791 Арысланбай Шәкүр авылыннан кыз алып өйләнгән, тормыш корган. 14792 Арыслан, леопардлар бөтенләй диярлек юкка чыккан. 14793 Арысланның гәүдәсе кыска йон белән капланган. 14794 Арыслан образы белән Ра, Гор һәм башкалар бәйле булган. 14795 Арыслан — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 14796 Арытаба инде патшаның тәхетеннән баш тартуы, Ленинның Петроградка кайтуы һәм аның “Апрель тезислары” дип аталган сәяси программаны игълан итүе. 14797 Арытаба Мәсәлим Вәлиевның “Сакмар”ындагы урта хәлле крестьян Серлебай партиясе дә тамашачыларга ошый. 14798 Арытаба ул “Благовещен бакыр эретү заводы” дип атала башлый, аның янында барлыкка килгән поселокка “Благовещен” атамасы бирәләр. 14799 Ары — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 14800 Арыш анасы күзәнәкләрендә агулы матдәләр була, алар онга эләккән очракта, кеше агуланырга мөмкин. 14801 Арыш анасы ыругыннан булган төрләр аеруча зур практик әһәмияткә ия. 14802 Арыш, бодай, арпа, солы, ясмык, тары чәчә торган булганнар. 14803 Арыш бөртеге үз эчендә углеводны — 67, аксымны — 13, майны — 2, клетчатканы 3,5 процент күләмендә туплый. 14804 Арыш ипиендә дә этанол бар диелә анда. 14805 Арышның 180 сорты зур мәйданда игелә. 14806 Арыш Русиядә дә лаеклы бәяләнә. 14807 «Арыш», «Тигез ялан араларында» ( 1883 ), «Урман киңлекләре» ( 1884 ) кебек классик картиналарында Россиянең гомумиләштерелгән эпик образын бирә. 14808 Арышхазда — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 14809 Арька — Русия территориясеннән ага торган елга. 14810 Асаба башкортлар - 16 йөзнең 2 нче яртысы - 19 йөз арасында Көньяк Уралның төньяк-көнбатышында яшәгән, җир биләүдә борынгы ыруглык тәртипләре хокукын саклаган халыкка карата Рус дәүләте оешмаларында кулланылган атама. 14811 А. Сабирҗанов: «Театрда бер көн күренмәсәм, эчем поша башлый». 14812 Асаубаш — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 14813 Асау-Зубово — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 14814 Асаф Әсгать улы Вәлиев — популяр эстрада җырчысы, Татарстан Республикасының халык артисты. 14815 Асбест ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 14816 Асбест, ташкүмер, тимер рудасы чыгару. 14817 Асес-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 14818 Асия Хәйруллина 2004 елда вафат була. 14819 Асия Хәсән кызы Хәйруллина ( 1921 елның 15 июне — 2004 ел ) — атаклы татар артисткасы, профессор, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, 1958 елда Габдулла Тукай исемендәге Татарстан дәүләт премиясе лауреаты. 14820 Асканыш — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 14821 Аска-өскә дә окопчыларның үзләре кигән киемнәре файдаланыла. 14822 Аскар — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 14823 Аскар/Оскар варианты да бар. 14824 Аскат ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 14825 Аскомицетлар барлык табигый зоналарда һәм регионнарда таралган. 14826 Аскы йолдыз зәңгәр эмаль белән капланган, өстенә көмештән ясалган ике ракета сурәте кара-каршы урнаштырылган. 14827 Аскы катның күп өлеше инде җир­гә сеңгән. 14828 Аскы күз чокыры ярыгы орбитаның латераль һәм аскы дивар арасында урнашкан һәм канатсыман-аңкау һәм асчигә чокырчыгына алып бара. 14829 Аскын — авыл, Башкортстанның Аскын районы (1930-32 еллар, 1935-63 еллар һәм 1965 елдан алып) һәм Аскын авыл советы үзәге. 14830 Аскын бакыр эретү заводы янәшәсендәге башкорт авылларында яшәүчеләр белән аралашып, алардан аерым сүзләр, хикәятләр язып ала. 14831 Аскын районының көнчыгышында Себер татарлары теле, көнбатышында Минзәлә татарлары теле, ә көньягында Арбаш мишәрләренең тел үзенчәлекләре бергә кушылган, гаҗәеп койне барлыкка килгән. 14832 Аскын – Русия территориясеннән ага торган елга. 14833 Аскы яулык Элегрәк аскы яулык, маңгайчасына карап, төрлечә аталган. 14834 Аслай — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 14835 Аслар - моногамнар, елга бер тапкыр үрчиләр. 14836 Аслут — Русия территориясеннән ага торган елга. 14837 Аспад — Русия территориясеннән ага торган елга. 14838 Аспарух ханга һәйкәл, Плиске шәһәре, Болгария Аспарух ханга һәйкәл, Стрелче шәһәре, Болгария Украинада, Запорожье өлкәсендә 2010 елда Аспарух ханга мемориаль тактасы ачылды. 14839 Аспатты — Русия территориясеннән ага торган елга. 14840 Аспергер синдромы белән авыручы баланың баш миенең функциональ магниторезонанслы томография сурәте. 14841 Аспергиллның вегетатив тәне - субстратка үтеп керүчән күп күзәнәкле тармаклы мицелий. 160 ка якын төре билгеле. 14842 Аспергиллның кайберләренә җенси үрчү дә хас. 14843 Аспидлар ( ) — еланнар гаиләсе, 41—43 ыругка бүленгән 181 төре бар, барчасы зәһәрле. 14844 Аспирантларның һәм докторантларның саны 1000 артып китә. 14845 Аспирантура бетергәч, проза, әдәби тәнкыйть өлкәләрендә эшли. 14846 Аспирантурада ул гамәли математика буенча диссертация яклый. 14847 Аспирантураны тәмамлагач, 1977 елның февраленнән Татарстан Язучылар союзы органы «Казан утлары» журналы редакциясенең әдәби тәнкыйть бүлегендә редактор булып эшли башлый. 14848 Аспирантура тәмамлап, кандидатлык диссертациясе яклаганнан соң, 26 яшендә Г. Әхәтов Тобольск дәүләт педагогия институтында татар теле һәм әдәбияты кафедрасының беренче мөдире булып эшли башлый. 14849 А.С. Пушкинның Михайловскоедагы музее (мөдире С.С. Гейченко) белән 25 ел хезмәттәшлек итә: елга 3 мәртәбә студентларын экскурсиягә алып бара. 14850 А.С. Пушкин премиясе лауреаты. 14851 А.С. Пушкин премиясе лауреаты Илдар Әбүзәровның «Корбан-роман» повесте ( 2009 ) буенча кыйсса ( ) жанрында төшерелгән. 14852 А.С. Пушкин : Соңга таба, Лев гаебе белән, бертуганнарның мөнәсәбәте коры, рәсми төс ала. 14853 Ассамблея беренче мәсьәләләр итеп Спикерны, Депутат Спикерны һәм Депутат Сәркатипне сайлый. 14854 Ассамблеяның сайланган әгъзаларыннан Кабинет составына әгъзаларны Премьер-министр сайлый, бары тик Генерал Адвокат Ассамблеяның сайланган әгъзасы булмаска мөмкин. 14855 Ассирлеләр Вавилония теленә ошаганрак телдә сөйләшкәннәр. 14856 Ассирлеләрнең калканнары бик зур булганнар, шуңа күрә калкан йөртүче аерым отрядлар булган, алар алдагы сафта барганнар. 14857 Ассирлеләр Тигр елгасы үзәнлегендә иген иккәннәр, ә тау битләрендә күбрәк терлекчелек һәм аучылык белән шөгыльләнгәннәр. 14858 Ассирнең борынгы башкаласы Ассур шәһәре Тигр елгасында булган. 14859 Ассистенттан башлап кафедра мөдиренә кадәр җитә. 36 яшендә – Башкортстан авыл хуҗалыгы институты ректоры. 14860 Ассоциация үзенең шахмат буенча дөнья беренчелекләрен уздыра башлый, әмма 1996 елда спонсор таба алмау сәбәпле ябыла. 14861 Ассук — Русия территориясеннән ага торган елга. 14862 Астагы мәгълүмат якынча исәпләү (юрау) дип саналырга тиеш. 14863 Астагы таблица аларның шул көндәге мәкаләләр саны буенча төзелгән исемлеге. 14864 Астагы таблица дөньядагы метрополитеннарның хезмәт иткән шәһәр буенча саннарын күрсәтә. 14865 Астанада шагыйрь исеме белән урам, Казакъстанда район аталган. 14866 Астана шәһәреннән 450 км ераклыкта урнаша. 14867 Астан да, өстән дә кулларны тартып алып, өскә-аска куеп торалар. 14868 Астан Елга — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 14869 Астатның химик үзлекләре иодныкына да, полонийныкына да ошаган. 14870 Астат сероводород белән әче эремәләрдән дә утыртыла. 14871 Аста яткан кеше аягы һәм куллары белән шамакайга намаз укыган кыяфәт бирә. 14872 Астваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 14873 Астек Википедиясе – нең астек телендәге бүлеге. 14874 Астеризмлар Йолдызлыкны зур астеризм оештыра. 14875 Астероидлар билбавы (ак төс) һәм Юпитерның Троян астероидлары (яшел төс) Астероидлар — Кояш системасына кергән чагыштырмача зур түгел космик җисемнәр. 14876 Астероидлар билбавы — Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы кытыршы формадагы объектлар ( астероидлар яки кече планеталар ) белән тупланган Кояш системасының өлкәсе. 14877 Астероидлар Кояш тирәли әйләнәләр, формалары симметрик түгел, диаметрлары 1дән алып 1000 км кадәр була, атмосферасыз, ләкин иярченнәре булырга мөмкин. 14878 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 NY саналган. 14879 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 OA саналган. 14880 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 OK саналган. 14881 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 OU саналган. 14882 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 OW саналган. 14883 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 PE саналган. 14884 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 PF саналган. 14885 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 PG саналган. 14886 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1923 YO11 саналган. 14887 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 PN саналган. 14888 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 PQ саналган. 14889 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 PW саналган. 14890 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 QG саналган. 14891 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 QM саналган. 14892 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 QN саналган. 14893 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 QV саналган. 14894 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 RK саналган. 14895 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 RO саналган. 14896 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 RT саналган. 14897 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 SA саналган. 14898 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 SW саналган. 14899 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 TE саналган. 14900 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 TF саналган. 14901 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1924 UA саналган. 14902 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 BD саналган. 14903 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 BE саналган. 14904 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 HA саналган. 14905 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 LA саналган. 14906 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 OA саналган. 14907 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 PA саналган. 14908 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 TB саналган. 14909 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 VD саналган. 14910 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 WA саналган. 14911 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 WG саналган. 14912 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1925 XA саналган. 14913 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 CC саналган. 14914 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 PA саналган. 14915 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 RB саналган. 14916 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 RK саналган. 14917 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 SC саналган. 14918 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 TK саналган. 14919 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1926 XB саналган. 14920 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 BC саналган. 14921 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 CO саналган. 14922 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 KA саналган. 14923 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 QB саналган. 14924 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 QD саналган. 14925 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 QH саналган. 14926 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 UB саналган. 14927 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1927 WB саналган. 14928 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 BC саналган. 14929 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 DT саналган. 14930 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 PD саналган. 14931 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 QC саналган. 14932 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 RV саналган. 14933 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 SD саналган. 14934 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 TB саналган. 14935 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 VA саналган. 14936 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 VB саналган. 14937 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1928 XA саналган. 14938 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 AB саналган. 14939 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 AC саналган. 14940 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 AJ саналган. 14941 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 FB саналган. 14942 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 GD саналган. 14943 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 PH саналган. 14944 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 RB саналган. 14945 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 RC саналган. 14946 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 RO саналган. 14947 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 SA саналган. 14948 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1929 TA саналган. 14949 Астероидның вакытлыча атамасы булып башта 1957 UN саналган. 14950 Астероидның вакытлыча исеме булып башта «1929 EB» атамасы саналган. 14951 Астөрләр Кайвакыт бу төрне шаһинның астөрләре Falco peregrinus pelegrinoides һәм Falco peregrinus babylonicus буларак исәпләнәләр. 14952 Астраповцы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 14953 Астраханка — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 14954 Астробиологиядә, ксенобиологиядә тикшерелә һәм фәнни фантастикада тасвирлана. 14955 Астрономик караштан караганда, кояш чыгу дип кояшның горизонттан 18 градуска күтәрелеше атала. 14956 Астрономик күзәтүләрдә фото­графияләр файдаланыла башлагач, XIX гасырның урталарыннан, Айны өй­рәнүнең яңа чоры башлана. 14957 Астрономик кыш 22 декабреннән 21 мартка кадәр дәвам итә. 14958 Астрономическая урамына чыгучы фасадының уртасында бизәү колонналары - пилястралары һәм кәрниз өстендә парапет дивары – аттика бар. 14959 Астрономиядә Итәлиягә багышлап бер астероидка (477) Италия дигән исем куштылар. 14960 Астрономлар хисабы буенча, Андромеда галактикасы һәм безнең Галактика бер-берсенә карата 100–140 км/с тизлек белән якынлашалар. 14961 Астрономнар йолдызларны йолдызлыкларга туплаган һәм аларга нигезләнеп Кояш белән планеталарның йөрешен күзәтеп барган. 14962 Астрономнар, кометаларның Җир һәм Ай арасындагы киңлекләрдә һәр 100 ел саен очып үтүен һәм 100 мең елга бер тапкыр Җиргә төшүен исәпләп чыгарган. 14963 Астрономнар, кояш системасында бәләкәй астероидлар йөзләрчә миллионнан арта, дип исәпли. 14964 Астрофизиклар хәзер бик күп урыннарда безгә күренмәгән һәм без тоймаган яшерен матдә эзләре табалар икән. 14965 Астурлеон Википедиясе – нең астурлеон телендәге бүлеге. 14966 Асты, кашы һәм койрык якларында буйлары охралы-аклы, күкрәге бер төсмерле көрән тимгелләр белән. 14967 Асты хәбәр, өстен ал! 14968 Асуан гидротөене — Нил елгасының беренче бусагасындагы, Асуан шәһәре тирәсендәге дөньяда иң зур гидротехник корылмалар системасы. 14969 «Асфальт күл» Югарыда Үле диңгезне “әсфәлт күле” дип йөрткәннәрен телгә алган идек. 14970 Асъязулар чит ил фильмнарын һ.б. телепродуктларны тәрҗемә итү өчен файдаланыла. 14971 Асы — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 14972 Асы — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 14973 Асыввож — Русия территориясеннән ага торган елга. 14974 Асыв-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 14975 Асыв-Черьшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 14976 Асыл бу мәдрәсәнең ибтидасы 1871 елда булды», – ди. 14977 Асылда, болгарлар күп санлы славяннар тарафыннан йотылып беткәннәр, тик аларның атамасы гына этноним—халык исеме булып сакланып калган. 14978 Асылда, бу субъектив идеализмның чагылышы булып чыга. 14979 Асыл зат Оран угланы, Тугры намусыма, Испан кыйралын мин бары Хөрмәт кылам гына. 14980 Асыл исеме инноватив каты диск контроллерның каты дискның үзенә интеграциясен чагылдыра, элегрәк дискларда ул булмаган. 14981 Асылмалы контакт челтәре аша 500-700 ватт егәрлектәге даими ток белән (кире тогы рельста) тәэмин ителә. 14982 Асыруглар һәм төрләр Чын купшыллар (Carduelis) * Купшыл (C. 14983 Ась-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 14984 Ата-аналарның балаларны укытырга, мәктәпкә җибәрергә мөмкинчелеге булмаган. 14985 Ата-аналар һәм авыл халкы балаларның тормыш өчен кирәкле белем ала башлауларына бик риза булалар. 14986 Ата-аналары алпавыттан арендага җир алып торучы бөлгән шляхта вәкилләре булалар. 14987 Ата-аналары чыгышлары белән Кушнарен районы Казарма авылыннан. 14988 Ата-ананың икесе дә диабетик булса, баланың аның белән авыру ихтималы 100 процентка якынлаша. 14989 Ата-анасы аны балачактан ук «милләттән hәм расадан бәйсез, кешеләр яхшыларга hәм яманнарга бүленә» хакыйкатенә өйрәткәннәр. 14990 Ата-анасы башкалага Горький өлкәсенең Суыксу авылыннан килеп төпләнәләр. 14991 Ата-анасы чыгышлары буенча Андалусиядән. 14992 Ата-анасы чыгышлары буенча Нижгар өлкәсенең Чүмбәли авылыннан. 14993 Ата арысланнар исә алларның һәм фиргавеннең кодрәтен һәм хакимиятен символлаштырган. 14994 Атабай авылы В.П.Семенов редакцияләгән тарихи чыганакта түбәндәгечә сыйфатлана. 14995 Атабай авылының килеп чыгышы турында төгәл мәгълүматлар юк. 14996 Атабай — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 14997 Ат абзарлары төзелә, ашлык саклау өчен берничә амбар салына. 14998 Ата бытбылдыкның муены көрән (көзен ак) төстә, ә ана бытбылдыкныкы аксыл, түше чуар. 14999 Ата́ елгасы — Кече Чирмешәннең уң кушылдыгы, Көнбатыш Кама аръягында. 15000 Ата затлар августта күренә башлый һәм кушылганнан соң тиз генә үләләр. 15001 Ата затлар - ирекле яшәүчеләр, хитинлы йомшак каплам белән капланган тигез бүлгәләнгән гәүдәле, 1-6 мм озынлыкта. 15002 Ата затларының резонаторлары ак төстә. 15003 «Атайсал» башкорт гәзитен оештырганда иң яхшы исемгә конкурс игълан ителгән иде. 15004 Атакага барган сугышчыларга агач чүбеннән эшләнгән спиртны жәлләмәгәннәр. 15005 «Атакага» дигән команда буенча һәр ике команданың кырыйдагы кешеләре каршы командага таба йөгерә. 15006 Атакаларның берсендә ул катнашкан рота командиры каты яралангач, Әхәт ротаны җитәкли. 15007 Атаклы 10 нчы һәм 12 нче чыгарылышлар энциклопедик күптомлыкларга әйләнә. 15008 Атаклы галимнең бар хезмәт юлы Башкорт дәүләт университеты белән бәйле. 15009 Атаклы "Дакар" ралли-рейдларында да КамАЗлар — билгеле машина. 15010 Атаклы Ефәк юлы шул заманда гамәлгә кергән. 15011 Атаклы җәррах (хирург) Кальмар әфәнде әйтүенә караганда, ул җитәкләгән йөрәк институтында 90-95 яшьтәгеләргә дә гамәлият ясыйлар икән. 15012 Атаклы «Касимия» мәдрәсәсенә укырга керә. 15013 Атаклы Кембридж университетын тәмамлагач, 23 яшендә парламентка сайлана. 15014 Атаклы кешеләр * Авыл мәктәбендә Минтимер Шәймиев укыган. 15015 Атаклы кешеләр * Габдулла Тукай ( 1886 — 1913 ) — татар халкының бөек шагыйре * Әнәс Галиев ( 1926 — 1996 ) — шагыйрь һәм прозаик. 15016 Атаклы кешеләр *Марсель Галимәрданов, Татарстанда элекке баш федераль инспектор, эчке органнар генерал-майоры. 15017 "Атаклы кешеләр тормышы" сериясендә басылып чыккан "Габдулла Тукай" исемле китабы өчен И. Нуруллинга 1982 елда Татарстан АССРның Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе бирелде. 15018 Атаклы Мерид күле моннан 4000 ел элек бик ЗУР сазлыкны казып ясалган булган. 15019 Атаклы татар мәгърифәтчесе Каюм Насыйриның тормышы һәм эшчәнлеге турында «Каюм Насыйри» исемле тарихи пьесасы Мөхәммәт Гали белән бергә язылып, 1945 елда Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә уңыш белән бара. 15020 Атаклы урыннар * Бакча урамы, Хафиз Фәизов йорты. 19 гасыр архитектурасы, таш, агач ике катлы йорт. 19 гасыр милли архитектура истәлеге. 15021 Атаклы Эстәрлебаш мәдрәсәсе мөдәррисе Мөхәммәтшакир Тукаевның 1899 елда Казанда басылган һәм бер нөсхәсе 3. Зәйнуллинның үз китапханәсендә сакланган «Тарихы Эстәрлебаш» исемле китабын укыр өчен, ул махсус рәвештә гарәп хәрефләрен өйрәнә. 15022 Ата коңгызның өске казналары һәм канатлары аксыл-коңгырт, ана коңгызныкы кара төстә. 15023 Атакты — Русия территориясеннән ага торган елга. 15024 Аталанган күкәйләр кышлыйлар, яз көне алардан канатсыз, аталанмыйча үрчи торган (партогенетик) ана бөҗәкләр чыга. 15025 Аталанудан соң ана дафнияләр калын тышча белән капланган 1-2 йомырка сала. 15026 Аталану һәрвакыт ана зат җәтмәсендә «туй биюләре» белән уза. 15027 Аталары аларны алты елдан Азак каласының хуҗалары булыр дип белдерә. 15028 Аталары - сары, аналары яшькелт ак төстә. 15029 Аталган барлык дүрт берләшмә дә яңа җитештерүнең ике еллык ритмында эшли. 15030 Аталык — Русия территориясеннән ага торган елга. 15031 Аталы–уллы электрик утлары кабызып районнан районга күчеп йөри торгач, ниһаять, 1939 елда Сарманга килеп төпләнәләр. 15032 Аталышның килеп чыгу теорияләре * урысчадан «крещён» (сыйфат) сүзеннән. 15033 Атама Авылга терәлеп үк диярлек агучы Шушма елгасыннан бигрәк тә язгы ташу вакытларында күпләп сал агыза торган булганнар. 15034 Атамадагы «иле» сүзе төрки телләрдә хәзер дә кулланылышта йөри торган «туган ил, ватан, дәүләт» төшенчәсен белдерә. 15035 Атама да шуннан килә. 15036 Атама Әртә елгасы исеменнән алынган. 15037 Атамалар Татар телендә бу күренеш Киек каз юлы дип атала. 15038 Атамалар Татар халкы, бөтен гарәп-мөселман мәдәнияте бер өлеше буларак, әүвәл планетаның Зөһрә ( ; «Зөһрә йолдызы») гарәп исеме кулланган Зөһрә — Зөһрә йолдызы, чулпан. 15039 Атамалар Татар халкы, гарәп-мөселман мәдәниятенең бер өлеше буларак, әүвәл планетаны Мөштәри ( ) исеме белән дә атап йөрткән. 15040 Атама «Нардуган» сүзенең килеп чыгышы монгол һәм борынгы төрки телләргә бәйләп карала. 15041 Атаманың килеп чыгуы Канада сүзе XVI гасырда хәзерге Квебек территориясендә яшәгән лаврентиан ирокезларының үле лаврентиан теленнән тәрҗемә иткәндә авыл сүзен аңлата. 15042 Атаманың килеп чыгуы Халыкның хань атамасы Кытайны берләштергән Хань династиясенең атамасыннан килеп чыга. 15043 Атаманың килеп чыгуы Этология сүзенең нигезендә ятучы этос ( ) сүзе грек теленнән тәрҗемәдә характер, гадәт мәгънәсен аңлата. 15044 Атаманың килеп чыгышы «Танк» сүзе инглиз телендәге tank сүзеннән килеп чыккан. 15045 Атамасы Борынгы риваять буенча кәҗәләр XVI гасырда Казанны вабадан коткарганнар. 15046 Атамасы «Сотнур» маричадан "якты алан" дигәнне аңлата. 15047 Атамасы «Талдықорған» сүзе казакъчадан "таллы курган" дигәнне аңлата. 15048 Атамасы «Чодыраял» сүзе маричадан "урман авылы" дигәнне аңлата. 15049 Атамасы Шәһәр атамасына килгәндә, күпчелек тарихчы-галимнәр Чабаксар ( ) сүзе иске чуашчадан "Яңа Сувар" дигәнне аңлата дип уйлыйлар. 15050 Атамасы Шәһәр исеме ике сүздән тора: — каен һәм — чиркәү. 15051 Атамасы 川峡四路 («дүрт Чуанься өлкәсе») дигәннән кыскартылма һәм Сун империясе вакытында бу территориядә Чуанься өлкәсе булганга һәм соңыннан дүрт өлкәгә - "лу"га бүленгәнгә бәйле. 15052 Атама тарихы «Апанай» дигән исем мәчет мәхәлләсендә Апанаевлар — атаклы татар сәүдәгәрләре яшәгәнгә бәйле, чөнки нәкъ шул меценатлар озак вакыт аны карап торганнар. 15053 Атама тарихы География Шәһәр Апшерон ярымутравының көньяк өлешендә, Каспий диңгезе ярында урнашкан. 15054 Атама тарихы Фотонга башта Эйнштейн тарафыннан «яктылык кванты» исеме бирелә ( ). 15055 Атама Таулы Карабах татар телендә Таулы Кара Бакча сүзенә туры килә. 15056 Атама Тимор индонезийча һәм малайча көнчыгыш сүзен аңлатучы тимур сүзенең португалча әйтелешеннән килеп чыккан. 15057 Атама Үзисеме - эллиннар, юнан мифологиясе буенча Эллин - юнаннар борынгы бабасы булып санала. 15058 Атама Фаразлаулар буенча, нефть сүзе аккад телендә барлыкка килә, Борынгы Иран аккад телле халыкларны үз империясенә кертә һәм нефть сүзен үзләштерә. 15059 Атама шуңа нисбәтән бирелгән. 15060 Атама этимологиясе Борынгы төрки телендәге qağuray( тат. 15061 «Ата-Мекен») – лидеры Омурбек Текебаев * «Кыргызстан коммунистлар партиясы» ( кырг. 15062 Атаның 4 кушылдыгы бар, аеруча зурлары: Борнай (15,4 км) — уң, Шәпкә (11,5 км) — сул кушылдыгы. 15063 Атап әйткәндә, Гунер Акмулла 2009 елда “Татарлар” гыйльми-популяр китабының ике томлыгын нәшер иткән. 2000 елда профессор Нәдрет Әли Мәхмүт “Төрки-татар әдәбияты романнары”ның ике томлыгын чыгарган. 15064 Атап әйткәндә, чаңгы палеолит чоры ахырында, ягъни 15-20 мең еллар элек уйлап табылган. 15065 Атап үтелгән табылдыклар һәм археологик казу эшләренең нәтиҗәләре Кукмара җиренең борынгы һәм бай кулҗтурасы тарихы булуы турында искәртә. 15066 Атасы, ачуланып, гаеплене эзли башлагач, малай: “Мин алдаша белмим, агачны мин кистем”, – дип җавап бирә. 15067 Атасы Беренче Бөтендөнья сугышында катнаша. 15068 Атасы Бөек Ватан сугышыннан кайталмый. 15069 Атасы вафат булып, әнисе икенче кат кияүгә чыккач, үги атасының фамилиясенә (Васильев) күчә. 15070 Атасы гаяр коммунист буларак, улына Ревмир дигән исем кушмакчы булган, әмма паспортчы хатын ят исемне ялгыш ишетеп, баланы Равмер дип теркәтә. 15071 Атасы да Барак Хөсәен Обама (1936-1982) атлы булганга күрә, кайвакыт аның исем-фамилиясенә латинча II саны өстиләр. 15072 Атасы Әмрулла Аги Пенза губернасының Нагур ( Кыштору ) авылында 1912 елда туган. 15073 Атасы Ибраһим чатырлар тегү өчен тукымалар (хаималар) тукучы һөнәр иясе булып, шагыйрь соңыннан үзенә әдәби кушаматны да шуннан ала. 15074 Атасы Идегәйне үтергәннән соң, Алтын Урда хакимияте өчен сәяси-хәрби көрәштә актив катнаша. 15075 Атасы — киләчәктә Азәрбайҗан президенты Хәйдәр Әлиев, бу вакытта ДИК-ның Бакы бүлеге башлыгының урынбасары булып эшләгән. 15076 Атасы кулга алынгач, аңа Мәскәүнең энергетика институтының икенче курсыннан укып йөргән җиреннән ташлап китәргә туры килә. 15077 Атасы мелла — Олы Мәңгәр авылының өченче мәчете имамы — ике нәүбәт Дини идарәдә казый булды. 15078 Атасы Минһаҗетдин Яңа Узинның икенче гильдия сәүдәгәре була. 15079 Атасы Мирсәлим Бикчурин Ырынбур таможнясында пакгауз инспекторы булып эшли. 15080 Атасы — Михаил Прохорович Скрябин, элекке крепостной крестьяннардан приказчиклыкка кадәр күтәрелә. 15081 Атасы Мюнхенда хокук белеме профессоры була. 15082 Атасына күп вакыт булышкан. 15083 Атасы, Насыйр, хәрби кеше, төрмә сакчысы була. 15084 Атасыннан иртәрәк үлгән. 15085 Атасыннан иртәрәк үлүе мөмкин. 15086 Атасының килеп чыгышы билгесез. 15087 Атасы, Станислав Кржижановски, «Әгәр суда баткан кешене күрсәң — йөзә белмәсәң дә ярдәм ит!» 15088 Атасы урманчы булып эшли, анасы биш бала тәрбияләп үстерә. 15089 Атасы Хәмитне укуын давам итәр өчен Бохара мәдрәсәсендә укучы абыйсы янына җибәрергә тели, тик 9 яшьлек Хәмит Ризаэтдин Фәхретдин ярдәме белен Истанбулга укырга җибәрелә. 15090 Атасы һимназия ректоры була, анасы хокук һәм көнчыгыш телләр кафедрасы профессоры кызы. 15091 Атасы шат ризалыгын бирә, Персей гыйфриткә Медуза горгонаны башын күрсәтә. 15092 Атасы Шәмси белән анасы Мөнирә икесе дә Татарстан белән Чуашия һәм Сембер өлкәсе кисешкән урындагы Каракитә дигән авылдан. 15093 Ататөрекчелек нигезендә 6 пункт (алты ук ) ята. 15094 Атау белән авыл арасын кечкенә инеш аерып тора. 15095 Атауды — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 15096 Атау — Йөрүзән елгасы кушылдыгы. 15097 Атаутамак — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 15098 Ата һәм ана гаметалар бер яки төрле затта өлгерергә мөмкин. 15099 Ат башка ташлар өстеннән дә сикереп йөри ала торган бердәнбер фигура. 15100 Ат бик мобиль булмаса да, фигуралар өстеннән сикереп чыга алуы ябык позицияләрдә аның бәясен арттыра. 15101 Атеросклерозны бета-липопротеидлар барлыкка китерә, алар холестерин белән актив кушылып, кан тамырлары диварына үтеп керәләр. 15102 Ат заводлары төзелгән, яхшы токымлы сарыклар сатып алынган һәм киндер чәчү мәйданнары киңәйтелгән. 15103 Атиаз — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 15104 Атиг ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 15105 Атиҗитәр (Иске Атҗитәр) — Башкортстанның Кырмыскалы районындагы татар авылы. 15106 Атилла вакытында (5нче гасыр) бу дәүләт иң зур куәткә ирешә. 15107 Атилла Расихның барлык төп әсәрләре диярлек рус теленә тәрҗемә ителә. 15108 Атин-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 15109 Ат итеннән казылык әзерләгәннәр, каклаган каз белән каклаган үрдәк исә тансык азыклардан саналган. 15110 Атказанган спорт остасы ( 1964 ). 15111 Атканда тигән саен мәрәләр механик ак клапан белән каплана. 15112 Ат карагы да йоклаганга салышып хырлап-хырлап куя. 15113 Аткара — Русия территориясеннән ага торган елга. 15114 Аткар районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 15115 Аткар ( ) — Русия Федерациясенең Сарытау өлкәсендә урнашкан шәһәр. 15116 Ат койрыгы шарлавыгы ( ) — бу гаҗәеп матур шарлавык. 15117 Атланта 1996 (1996 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1996) — 1996 елның 19 июленнән 4 августына кадәр АКШнең Атланта шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 15118 Атланта диспетчер манарасы Атланта һава лиманында ике һавабинасы бар: Төньяк һәм Көньяк Терминалы. 15119 Атланта һава лиманында 196 чыгу бар. 15120 Атлантида белән кызыксынучыларны атлантологлар диләр. 15121 Атлантида сәнгатьтә зур урын алып тора. 15122 Атлантика аша иң мөһим диңгез юллары уза. 15123 Атлантикадан үтеп керә торган җылы сулар монда планктонның үсүе өчен уңай шартлар тудыра, ә алар белән балыклар туклана. 15124 Атлантиканың бу районнары суднолар йөрү өчен хәтәр. 15125 Атлантика өчен сугыш чорында, 1939 елдан алып 1945 елга хәтле, Германия 340 су асты көймәсен югалткан. 15126 Атлантик океаннан көнчыгышта һәм Һинд океаныннан көнбатышта урнашкан. 15127 Атлантик океаннан Кызыл диңгезгә кадәр сузылган. 15128 Атлантик океанның климаты бик төрле, чөнки ул барлык климат поясларында да ята. 15129 Атлантик океанның көньяк өлешендә урнашкан Буве утравы Норвегиягә буйсынган территория булып санала. 15130 Атлантик океанның пычрануына каршы көрәш халыкара бурыч булып тора. 15131 Атлантик океаны белән Девис бугазы аша тоташкан. 15132 Атлантик океаны Ла-Плато култыгының сул ярында урнаша. 15133 Атлантик океаныннан Тын океанга үтүче төньяк диңгез юлын табу максатында 1607—1611 елларда 4 мәртәбә Арктика диңгезләрендә йөзгән. 15134 Атлантик океан ярында, Нью-Йорк штатының көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 15135 Атлан-үзән — Русия территориясеннән ага торган елга. 15136 Атланып йөрү өчен дирбиянең төп элементы булып - ияр тора. 15137 Атлар Атчылык — Авыл хуҗалыгында терлекчелекнең атлар үрчетү белән шөгелләнүче бер тармагы. 15138 Атларның баш саны үзгәреше Токымнары Бүген 3 төп тип атлар бар: җигүле, чабышкы һәм йөк. 15139 Атла — Русия территориясеннән ага торган елга. 15140 Атлас буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 60 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 15141 Атлас — Русия территориясеннән ага торган елга. 15142 Атлас — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 15143 Атлас тауларының матурлыгы таң калдыра. 15144 Атлы чәчкеч, ургыч, тимер сабан, тырма, ашлык сугу машиналары барлыкка килә. 1920 елның март аенда Татарстан территориясен Совет хөкүмәте талавына түзмәгән кулаклар («сәнәкчеләр») фетнәсе чолгап ала. 15145 Ат, мөгезле эре һәм вак терлек, кош-корттан үрдәк, каз, тавык асраган. 15146 Атмосфераны иң нык пычратучы илләр — АКШ (елына 7 млрд тонна) һәм Кытай (5 млрд тонна). 15147 Атмосфера һавасында азот – 78%, кислород – 21%, ә калган газлар барысы бергә нибары 1% тәшкил итә. 15148 Атмосфера һавасында кислород – 21% тәшкил итә. 15149 Атмөхәммәд Аҗигалиев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 15150 Атнабаев Казанга барып, Казан педагогика институтына укырга керә. 15151 Атнага 1-2 сан чыккан, кечкенә форматлы газетаның бер ягында русча текст, икенче ягында татарча текст урнаштырыла. 15152 Атнага 4 тапкыр 8 биттә дөнья күрә. 15153 Атнага ике тапкыр дүрт битле генә булып, барлыгы 37 саны чыга. 15154 Атнага ике тапкыр, чәршәмбе һәм җомга көннәрендә, 8 һәм 12 битле булып чыга. 15155 Атнага өч тапкыр 1 640 данә чыга. 1 000 данәдә башк. 15156 Атнагол — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 15157 Атнагол — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 15158 Атнагол — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 15159 Атнагол — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 15160 Атнагол — Татарстанның Әгерҗе районындагы юкка чыккан авыл. 15161 Атна ( грекча άπρακτος) - җиде көннән торган вакыт үлчәү чарасы. 15162 Атна дәвамында 7, 8 сыйныф укучылары һәм башка сыйныфларның Казаннан тыш булган укучылары интернатта яши. 15163 Атналык бу газетаның беренче битендә Хөкүмәт карарлары, икенче битендә сәяси темага багышланган чыгышлар урнаштырыла. 15164 Атна саен базарлар, елга бер тапкыр (гадәттә 14 ноябрь көнне) ярминкә уза. 15165 Атна саен базар уза. 15166 Атна саен Рәсмәкәй мәктәбендә комсомол җыелышы үткәрелеп, анда яшьләр хөкүмәт чыгарган карарлары белән танышалар. 15167 Атнасына бер тапкыр булса да, җомга намазын аерым өйләргә җыелып укыйлар, ислам дине йолаларын өлешчә булса да үтәргә тырышалар. 15168 Атнаш — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 15169 Атның йөргән юлы “Г” хәрефен хәтерләтә. 15170 Атның йөрү тәртибе башка фигураларныкыннан нык аерылганга “ат белән йөрү” фразеологизмы көтелмәгән кыланыш, яки чишелеш табуны аңлата. 15171 Атом афәте «Маяк» комбинаты 1948 елны ачылгач та авария арты авария кичерә. 15172 Атом бомбасы белән беррәттән, СССРда атом электр станциясен төзү проекты да эшләнә. 15173 Атомдагы электроннар өчен төп квант саны иң зур кыйммәте элемент периоды санына тигез. 15174 Атомда протоннар һәм электроннар саны тигез, һәм шул сәбәпле атом электр нейтраль була. 15175 Атом калдыклары ташланган суны эчкән, һаваны сулаган Мөслим авылында үлүчеләр саны туучыларга караганда ике тапкыр күбрәк. 15176 Атом коралын сынау һәм радиоактив материалларны күмү тыелган. 15177 Атом коралы сынауларын чикләү буенча эш алып бара. 15178 Атомнарның электрон сүрүләре электроннардан торалар. 15179 Атом сугышы артык куркыныч булганга, ике ил арасында турыдан-туры бәрелешләр урынында өченче дөнья илләре исәбенә гади кораллар белән арадаш сугышлар гына үткәрелә. 15180 Атом төшенең альфа-таркалышы Альфа-таркалыш - төшнең радиоактив таркалышы төре, аның нәтиҗәсендә ике тапкыр сихерле гелий төше 4 He - альфа-кисәкчек таратыла, төшнең масса саны 4 кә, ә атом саны 2 гә киметелә. 15181 Атом төше эчендә м аралыгында, атом төшен төзүче нуклоннар арасында көчле тәэсир итешү бик зур һәм аларның (мәсәлән протоннар арасында) электромагнит этешен игътибар итмичә була. 15182 Атом-төш кораллары саны илләр буенча Искәрмә: 1991 елдан Рәсәй һәм АКШ буенча мәгълүмат тик стратегик ракеталарга кагыла, ике ил шактый күп тактик атом-төш коралы санына ия, ләкин аның төгәл саны билгесез. 15183 Атом-төш коралы, биологик һәм химик кораллары массакүләм үтерү коралына карыйлар. 15184 Атом төшләре уңай тамгалы коргыга ия. 15185 Атом-төш реакторы бу тәҗрибә вакытында 4 яктырткычтан торган чылбырга җитәрлек электр энергиясе бирә. 15186 Атом-төш реакциясен автомат приборлар өзлексез күзәтеп торалар. 15187 Атом-төш реакциясен өзлексез кабатланып торган бик көчле булмаган атом шартлаулары белән чагыштырырга мөмкин. 15188 Атом-төш ягулыгын әзерләүдә уранны баектыру мөһим роль уйный. 15189 Атом һәм молекулаларның корылмалар суммасы нульгә тигез, ә уңай һәм тискәре ионнарның коргылары каты җисемнәрнең кристаллик рәшәткәләре бүлекләрендә үзара компенсацияләнгән. 15190 Атом һәм молекуляр сәгатьләр — хәзерге заманда вакытны иң төгәл күрсәтә торган сәгатьләр. 15191 Атом электр станцияләрендә эшләве гадәти җылылык электр станцияләрендә эшләүдән куркынычрак түгел. 15192 Атратка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15193 Атсөяр — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 15194 АТССР оештыру турындагы дикритта (боерык), Уфа губернасының Бәләбәй һам Бөре өязләрен Татарстанга кертү мәсьәләсен шул төбәкләрнең халкы үзе карар кылырга тиеш булган. 15195 АТСта меңнәрчә реле һәм башка төрле катлаулы җайланмалар төрле аппаратлардан килгән линияләрне бер-берсе белән тоташтыралар. 15196 Аттика һәм Афина Урта Грециянең көньяк-көнчыгышында Аттиканын булып, диңгез эченә еракка сузылып кереп торган. 15197 Аттила хакимлеге заманында Паннония мукшылары аның гаскәренең бер өлешен тәшкил итәләр һәм аның Рим явында катнашалар. 15198 Атузенок — Русия территориясеннән ага торган елга. 15199 Ату мәйданында мәрәләргә кадәр ара 50 м тәшкил итә. 15200 Ату тавышын ишетеп диңгездә булган Жоао Педросо яр буена килеп җитә, әмма Мария Мерседес үлеп китә. 15201 Ату — тиз хәрәкәтләнә торган мишеньгә шома көпшәле коралдан атуга нигезләнгән спорт төре. 15202 Ат һәм эт туберкулезга аеруча бирешми. 15203 «Аты» да кешнәгән була. 15204 Аты́ елгасы — Көнбатыш Кама төбәгендә; Казансуның уң кушылдыгы. 15205 Атылуның күләме каты-таш эквиваленты юрамалары буенча 2000 км 3 һәм 3000 км 3 арасында дип билгеләнә, ләкин атылган магма күләменең иң еш күрсәтелгән саны - DRE 2800 км 3 (якынча 7*10 15 кг). 15206 Атым Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 15207 Атымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 15208 Атымья ( ) — Свердловск өлкәсенең Пелым шәһәр округы составына керүче авыл. 15209 Атым-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 15210 Атының 4 тән алып 11км га кадәр озынлыктагы 4 кушылдыгы бар. 15211 Атэль-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 15212 Атюс — Русия территориясеннән ага торган елга. 15213 Атял-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 15214 Аубурн Галиполи мәчете — Австралиядагы иң зур мәчет. 15215 Ау вакыт аңа ис тою, күрү сәләте, ак туны ярдәм итә. 15216 Ауга өйрәтелгән яшь бөркетне һәм лачынны күп кенә төрки халыклар балабан яки әтәлге дип атаганнар, ләкин татарда: “Әтәлге шоңкар булмас” дигән мәкаль дә бар. 15217 Ауда кулга эләккән буй-буй кабан дуңгызлары тоткында яшәргә җиңел ияләшкәннәр. 15218 Аудиофайлларны теләсә кем сәхифәдә теркәлмичә дә тыңлый ала. 15219 Аудио- һәм видеофайллар сәхифә тупланмаларында html5 өчен mp3 һәм ogg форматларында саклана. 15220 Ау кошларына нисбәтле терминология дә эшләнгән булган. 15221 Аулашның 2 дән 9 км га кадәр озынлыктагы 8 кушылдыгы бар. 15222 Аулдан 16 чакрым читтә – М1 «Беларусь» Мәскәү – Смоленск – Беларусия федераль автомобиль трассасы уте. 15223 Аулдан читтә – М1 «Беларус» Мәскәү – Смоленск – Беларусия федераль автомобиль трассасы уте. 15224 Ауразия, Америка һәм Төньяк Африканың уртача зоналарында империяләр үсүләрен һәм таркалуларын дәвам итәләр. 15225 Ауразия кысаларында татарлар мөстәкыйль төрки-мөселман цивилизациясен булдырган берничә халык рәтенә керәләр. 15226 Ауразиянең урман зонасында таралган. 15227 Ауразиянең яфраклы һәм катнаш урманнарында яшиләр. 15228 Ауразия сулыкларында киң таралган. 15229 Ауразия һәм Африка таулыкларында очрый. 15230 Ауразия һәм Төньяк Америкада таралган эре ябалак. 15231 Аурелиа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31,1 километр озынлыкта булган кратеры. 15232 Ауровка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 15233 Аурупа белән Азия берләшкән җирдә урнашкан. 15234 Аурупа белән Себер сулыкларында таралган. 15235 Аурупа белән Урта Азия сулыкларында киң таралган. 15236 Аурупа Берлеге ватандашлыгы Аурупа Берлеге ватандашлыгы (ингл.) төшенчәсе Маастрихт килешүе (ингл.) нигезендә барлыкка килде. 15237 Аурупа Берлеге әгъзасы һәм шул оешмадагы күп структураларның штаб-фатирлар урнашу урыны. 15238 Аурупа Берлеге илләрдә аналогы — Eurocodes, Еврокод стандартлары. 15239 Аурупа берлегенең региональ теле статусын йөртә. 15240 Аурупа Берлегенең рәсми телләренең берсе. 15241 Аурупа Берлегенең рәсми телләре хисабына керә. 15242 Аурупа берлеге һәм НАТОга керә. 15243 Аурупа Берлеге Шурасы һәм Аурупа Берлеге Җитәкчеләре Шурасы белән бутамагыз. 15244 Аурупага юл ачык булса да, абыйсы артыннан Русиягә килеп төпләнә. 15245 Аурупада бадминтон уены барлыкка килүенең рәсми датасы буларак та 1872 ел исәпләнелә. 15246 Аурупада Гарибальдинең «азат итүче» дигән даны Италия чикләрендә генә калмый, Аурупа илләренә дә тарала. 15247 Аурупадагы иң биек Месета(испанча өстәл) яссы таулыгы илнең яртысын диярлек алып тора, аның уртача биеклеге 660 метр. 15248 Аурупада дивизия төшенчәсе 17 гасырда Франциядә барлыкка килә, Рәсәйдә 18 гасырда булдырыла. 15249 Аурупада иң киң таралыш тапкан куян токымы булып ангора токымлы йорт куяны тора. 15250 Аурупада кәҗәчелек 2007 ел буенча. 15251 Аурупадан аермалы буларак, тропик илләрендә әле һаман да тропик авырулар һәм паразитлар киң таралган, болар исә кешеләрнең, хайваннарның һәм басулыкларның сәламәтлеген һәм көчен киметә, тәрәкъкыятькә каршылык ясаучы иҗтимагый фактор булып тора. 15252 Аурупадан ераклыгы һәм аерымлыгы аны ачуга тоткарлык ясаган. 15253 Аурупадан килгән хисапсыз христиан чирүләрен хурлыклы җиңелүгә дучар итеп, «мөселман каһарманнарының байракчысы» исеме белән кешелек тарихына керә. 15254 Аурупадан тыш көнчыгыш ярымшарның башка урыннарда очрыйлар. 15255 Аурупада өстәл приборлары XVII гасыр ахырына кадәр бөтенләй диярлек булмаган. 15256 Аурупада тик ике төре оялыйлар — ак ләкләк (Ciconia ciconia) һәм кара ләкләк (Ciconia nigra). 15257 Аурупада тик Русия җирләрендә оялый. 15258 Аурупада төп каршылык Австрия һәм Пруссия арасында Австрия Силезия сугышларында югалткан Силезия җирләре аркасында бара. 15259 Аурупада Фин һәм Эстон телләре ерактагы туган булалар. 15260 Аурупада һәм рус телле фәндә кулланыла торган “вьетнам теле” төшенчәсе лингвистик чынбарлыкны дөрес чагылдырмый, чөнки Вьетнамда вьет теленнән башка тагын 60лап телдә сөйләшәләр. 15261 Аурупа әләме Аурупа байрагы - түгәрәк рәвештә урнашкан 12 алтын бишбашлы йолдыз сүрәтле әләм. 15262 Аурупа зур кыйтганың кечкенә өлеше булуын белгәч, борынгы авторлар Аурупа чикләрен Дон елгасы белән аердылар. 15263 Аурупа исә киресенчә, һәрвакыт диярлек берничә үзара сугыш халәтендә булган дәүләткә бүленә. 15264 Аурупа иярчене күбесенчә силикат токымыннан тора, үзәгендә тимер төш урнашкан. 15265 Аурупа күзлегеннән караганда да, халык чишмәсеннән туенучы татар әдәбияты һәм шигърияте дә югары биеклектә. 15266 Аурупалылар Австралияне кеше яши торган кыйтгалардан сонрак ачканнар. 15267 Аурупалылар арасыннан португаллар бу утрауга XVI гасырда беренче булып киләләр һәм үз колонияларын төзиләр. 15268 Аурупалылардан иң беренче булып утрауда һолландияле Я. Роггевен булган (1722). 1768 елда француз диңгез сәхәтчесе А. Бугенвиль утрауларга барып җитеп, аларга Диңгезчеләр утраулары исемен биргән. 15269 Аурупалылардан утрауга беренче булып инглизләр килеп төшә. 15270 Аурупалылар үзләре белән төп америкалылар моңарчы очрашмаган вируслы авырулар китерәләр. 15271 Аурупа маршрутларында иң мөһим туристик нокталарның берсе. 15272 Аурупа мәдәниятенең нигез ташы булган католик динен яклый. 15273 Аурупа модасына иярү - намаз калдырганнан да начарырак (ягъни кәферләргә иярү бик начар гамәлләрдән). 15274 Аурупаның XVIII гасыр уртасында үсешкә ирешүенең ике сәбәбе була: бердәм, эшмәкәрлек культурасы, икенчедән, атлантик сәүдә (шул исәптән, коллар сату) тарафыннан тудырылган иркен тормыш. 15275 Аурупаның аерым илләрендә җирән кызыл кырмыскаларның ояларын махсус саклап торалар һәм күчереп утырталар. 15276 Аурупаның географиясе дә сизелерлек әһәмияткә ия. 15277 Аурупаның иң абруйлы залларында камера концерты белән чыгыш ясый, Мәскәүнең Зур театры спектакльләрендә катнаша. 15278 Аурупаның Татарстан харитасы, 1684 ел Фетнәле заман. 15279 Аурупа студентларыннан башка, ярышларга АКШ һәм Гаитидан да студентлар киләләр. 15280 Аурупа тарихының Мәгърифәт чоры дип аталган бу дәвере кешенең дөнья турында карашларын үзгәрткән фәнни инкыйлабка китерә, ә ул исә сәнәгый инкыйлабны мөмкин итә. 15281 Аурупа технологияләре ярдәмендә Ода Нобунага күпчелек даймёларны җиңде һәм илне берләштерү дәрәҗәсенә җитте. 15282 Аурупа һәм Азия буйлап бронза гасырның таралуы. 15283 Аурупа һәм дөнья беренчелекләре үткәрелә башлый, Аурупа чемпионнары кубогы уйнатыла башлый. 15284 Аурупа һәм Көнбатыш Азиядә таралган. 15285 Аурупа хәрби роботы Л-5 "Riesig" һәм вертикаль юнәлешле очкыч Паназиат Коалициясе агрессор булып тора. 15286 Аурупа чемпионы, Русиянең ике тапкыр чемпионы. 15287 Аурупа Шурасы һәм Аурупа Берлеге Җитәкчеләре Шурасы белән бутамагыз. 15288 Аурупа Шурасы һәм Аурупа Берлеге Шурасы белән бутамагыз. 15289 Аурупа экология тарихы җәмгыяте (ESEN), Русия туган якны өйрәнүчеләр җәмгыяте әгъзасы. 15290 Ауструм — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 15291 Аучылар йортларыннан саклык белән генә мышиларны эзләргә чыгалар. 15292 Аучылар түгәрәк эчендә, төлкеләр түгәрәкнең тышына урнаша, һәр аучы янына 1,5—2 метр озынлыкта бау куела. 15293 Аучылык белән бәйле бер вакыйга телдән-телгә күчеп, бүгенге көннәргә килеп җиткән. 15294 Аучы суктырмый качып өлгерсә, ул мыши йортка үз аягы белән килә. 15295 Аучы төлкенең кулына сугып, үзенең бавын саклый. 15296 Аушедз — Русия территориясеннән ага торган елга. 15297 А.Фазылҗанов Казан медицина хезмәткәрләренең белемен күтәрү институтында ( ГИДУВ ) укып йөрәк авыруларын дәвалау буенча специальләште. 15298 Афанасьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15299 Афанасьевка — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 15300 Афанасьевка — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 15301 Афанасьевский ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 15302 Афанасьевцы ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 15303 Афзал Таһиров 1956 елның 12 маенда реабилитацияләнә, аның намуслы, керсез исеме халыкка кире кайтарыла. 15304 Афиба ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 15305 Афимья — Русия территориясеннән ага торган елга. 15306 Афина агломерациясе халык саны: 3 361 806 кеше (2001). 15307 Афина алиһәсе суккач матур кече зәйтүн агачы үскән. 15308 Афина алиһәсе сыны, Петерһоф Афина яки Афина алиһәсе (борынгы грекчә Ἀθηνᾶ) - борынгы грек мифлары буенча оештырылган сугыш, хәрби стратегия, зирәклек алиһәсе. 15309 Афинада безнең спортчылар 27 – беренче, 27 – икенче, 38 өченче урынны алган иде. 15310 Афина каласы тарихы Аурупа мәдәниятенә зур йогынты ясаган. 15311 Афина Парфеноны Афина ( ) — Грециянең башкаласы һәм иң зур шәһәре. 15312 Афина тулы халык саны Грециянең өчтән бер халык санына тигез. 15313 Афиннар 2004 (2004 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 2004) – 2004 елның 13 августыннан 29 августына кадәр Грециянең Афиннар шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 15314 Афиннарны төзекләндерү буенча берничә мәкалә һәм проект авторы. 15315 Афины демосы, бөтен нәрсәдән элек, язма законнар булдыруны таләп иткән. 15316 Афины демосы бу тәртипләрдән риза булмаган. 15317 Афинының күп кенә гражданнары туган илләрен үзләре теләп ташлап киткәннәр, яки коллыкка сатылганнар. 15318 А.Ф. Лихачёв тупланмасы Туган якны өйрәнүче Казан галиме – археологы А.Ф. Лихачёв ( 1832 – 1890 ) җыйган картиналар, рәсемнәр, гравюралар коллекциясен аның ир туганы Русия флоты вице – адмиралы И.Ф. Лихачёв 1891 елда шәһәргә бүләк итә. 15319 Афонасково ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 15320 Афонасьевка — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан урыс авылы. 15321 Афонина — Русия территориясеннән ага торган елга. 15322 Афониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 15323 Афончикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 15324 Афонята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 15325 Африка ак янтыклы комае Очканда Африка ак янтыклы комае ( ) — карчыга кошлар семьялыгының комайлар ыругының төре. 15326 Африкаанс Википедиясе – нең африкаанс телендәге бүлеге. 15327 Африкаанс теле якынча 6 млн кеше өчен туган тел. 15328 Африка белән Азияне Суэц муентыгы, Төньяк Америка белән исә Беринг бугазы аера. 15329 Африка Берлеге аларның максатларын тормышка ашырырга дәвам итә. 15330 Африкада түбәнлекләр аз, алар океан һәм диңгез яр буйларында урнашкан. 15331 Африка дәүләтләре Сәясәт Икътисад Халык Африка — кешенең иң борынгы ватаны. 15332 Африкалыларны, чынлыкта колларга әверелдереп, колонизаторлар арзанлы, бушлай диярлек эш көче сыйфатында рудникларда, плантацияләрдә файдаланалар, ә качып китәргә омтылучыларны рәхимсез җәзалыйлар. 15333 Африка мәйданы – 30 065 000 км² (дөнья мәйданыннан – 6%), утраулар белән берлектә – 30,2 миллион км². 15334 Африканың иң озын буйлы халыклары кыйтганың төньяк өлешендә саванналарда яши (тутсилар, нилотлар, масаилар һ. б.). 15335 Африканың төньяктагы һәм көньяктагы кырый нокталары экватордан чама белән бертигез ераклыкта ята. 15336 Африканың яр сызыклары аз кискәләнгән: коры җиргә бераз гына кереп торган зур култык — Гвинея култыгы һәм бер зур ярымутрау — Һинд океанына чыгып торган Сомали ярымутравы бар. 15337 Африка табигатен һәм аның халкын өйрәнүгә совет галимнәре зур хезмәт куя. 15338 Африка территориясендә 53 дәүләт, 4 танылмаган ил һәм 5 буйсынылган территория урнашкан. 15339 Африка халыклары, бик олып үсеш юлы үтеп, бөтендөнья мәдәнияте тарихына зур өлеш керткәннәр. 15340 Африка эченә майор Грей экспедицисендә катнаша. 15341 Афуа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 15342 А Хәбетдинов. 120 елдан соң да галимнең хезмәтләре заманча яңгырый. 15343 А һәм Б хәрефләре күрсәтелгән макароннар да була. 15344 Ахәменид дәүләте чәчәк аткан чорында Камбиз вафатыннан соң аның варислары һәм якыннары арасыннан хакимияткә Дарий Гистасп килә. 15345 Ахен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 15346 Аһәңсазның соңгы әсәрләреннән берсе — Нәкый Исәнбәт либреттосына язылган «Аулак өй» (1970) хореографик композициясе дә татар музыка сәнгатенең алтын фондына керде. 15347 АХҖШ крәстияннәре өчен ял йорты. 1960 елларда АДР авыл хуҗалыгында ширкәтләрне теге яки бу продукция җитештерү буенча (игенчелек, терлекчелек, бакчачылык, балык тоту, һөнәрмәннәр һ.б.) махсуслаштыру башлана. 15348 АХҖШ тибындагы хезмәт һәм җитештерү оешмалары АДР икътисадының башка тармакларында да барлыкка килә. 15349 АХҖШ үсеше Күмәк хуҗалыклардагы сугару җайланмалары, 1989 ел. 15350 Ахиллның греклар белән килешүе Ахилл, Патроклның үлүе турындагы хәбәрне ишеткәннән соң, үзенең греклар белән ачуланышуы турында бик каты кайгырган һәм, тагын Трояга каршы сугышу өчен, греклар беләк килешергә уйлаган. 15351 Ахиллны үтерү бик читен булган, чөнки әле ул бала чагында ук анасы аны җир асты патшалыгы чишмәсендә коендырган булган, бу су, грекларның ышануынча, кешенең тәнен җәрәхәтләнүдән саклый торган булган. 15352 Ах-кетэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 15353 Ахко-Уини-Цы — Русия территориясеннән ага торган елга. 15354 Ахлыстино — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 15355 Ахмад Баба — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 115 километрлы кратеры. 15356 Ахманка (Салаирка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 15357 Ахманово ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 15358 Ахматова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 41.4 километр озынлыкта булган кратеры. 15359 Ахмонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15360 Ахта — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 15361 Ахун — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 15362 Ахун — Башкортстанның Учалы районында урнашкан татар авылы. 15363 Ахунҗанов аның төркемендә идеологик көрәш, шул исәптән мәдәният, сәнгать өчен җавап тота. 15364 «Ахура Мазда» тарихи романы христиан дине калыкканчы булган халыкара бәйләнешләрне бәян итә. 15365 Ахшару — татар балалар уены. 15366 Ахыргы еллар 1920-елларның икенче яртысында Гомәри исламның төрле проблемалары буенча фәнни эзләнүләр белән шөгыльләнә. 15367 Ахыргы ике төр яхшы сайрый. 15368 Ахыргы нәтиҗәдә, 1991 елда ССРБ үз барлыгын туктатты; 1991 елның 25 декабрендә ССРБ президенты Михаил Горбачёв үз отставкасы турында игълан иткән, 26 декабрендә ССРБ Югары Шурасы ССРБның барлыгын туктату декларациясен кабул иткән. 15369 Ахырда 0,1% бернинди мәгълүмат бирмәгән. 15370 Ахырда АКШ бу шик белән 2003 елда илгә басып керде һәм бу Сәддам режимының җимерелүенә китерде. 15371 Ахырда бабай белән әби карак кешенең аркасына төрткәләп: «Безгә карак кирәкми, безгә карак кирәкми», — дип куып чыгаралар. 15372 Ахырда Бохарада белем алдырып, Ташкичүдә имам хатип һәм мөдәррис итеп билгеләүгә ирешә. 15373 Ахырда данлыклы дин әһеленә әверелеп, Байлар Сабасына кайтып мулла булган һәм мәдрәсә ачкан. 15374 Ахырда җиңүчеләр «үлеп беткән» командадагыларның җилкәсенә утырып уен урынын әйләнәләр. 15375 Ахырда, җыр жанрына тукталып, шигъри талантын аеруча шушы өлкәдә ныграк ачуга ирешә. 15376 Ахырда Сәвәнәй әби: — Ашка чакырырга килдем, — дип килеп керә. 15377 Ахырда Шрек белән Фиона бергә калалар. 15378 Ахырлыкую - Төркиядәге татарлар яшәүче бер авыл. 15379 Ахыр чиктә, аучылар һәм җыючылар җәмгыятьләренең күпчелеге зур авыл хуҗалыгы структуралары тарафыннан үстерелә яки йотылып калына. 15380 Ахыр чиктә, газетага исем сайлау татар иҗтимагый үзәге җыелышында хәл ителеп, Азат Зыятдинов тәкъдим иткән «Туган як» дигән исемгә тукталынды (гәрчә, бик күпләр өчен Түбән Кама үз туган ягы булмаса да). 15381 Ахыр чиктә Кароль Войтыла компромисслы намзәт булып кала һәм папа итеп сайлана. 15382 Ахыр чиктә Министрлар Рәисе Марат Миргаҗамов татар китабы нәшриятын оештыру турындагы карарга кул куйды. 15383 Ахыр чиктә татар җәмәгатьчелеге мәчет салуга ирешә, ләкин хакимият теләге белән бина “мәчет” дип аталмаячак һәм, гомумән, гадәти мәчетләргә охшаш булмаска тиеш була. 15384 Ахыр чиктә, ханлыкның соңгы елларында Касыймның оныгы Шаһ-Галины хан итергә теләгәннәр, ләкин аны да халык Казаннан куган. 15385 Аһ, Ырымбур Кала— татар һәм башкорт халык җыры. 15386 Ахья — Русия территориясеннән ага торган елга. 15387 Ацвеж ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан тимер юл станциясе. 15388 Ацвеж ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 15389 Ацвеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 15390 Ацетат һәм триацетат җепселләренә чимал булып үзагач һәм мамык калдыклары тора. 15391 Ацетон һәм бензолда яхшы, суда аз эри; катылану температурасы 80,85°С, тыгызлыгы 1641 кг/м3 (25°Ста). 15392 Ац — Русия территориясеннән ага торган елга. 15393 Ацтек (Ацтекатль) нахуатль телендә «берәү Ацтланнан » дигәнне аңлата. 15394 Ацтеклар мифологиясендә Ацтлан Теночтитланга күчү белән бер урында тора. 15395 Ацтекларның башкалалары урынында яңа шәһәргә - Мехикога нигез салына. 15396 Ацтеклар цивилизациясе XIV - XVI гасырларда, Месоамерика хронологиясендә соңгы пост-классик периодында Урта Американың шактый зур өлешен биләп торган. 15397 Ачаирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15398 Ача — Русия территориясеннән ага торган елга. 15399 Ача-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 15400 Ач бүре кайвакыт кешеләргә дә һөҗүм итә. 15401 Ачелман — Русия территориясеннән ага торган елга. 15402 А. Черный, С. Цыганов, Г. Уразайкин, В. Наймушин, В. Хрулев кебек җирле рәссамнарның эшләре Зәйдә генә түгел, олы күргәзмәләрдә дә еш куела. 15403 Ач ерткычлар терлекләргә ташланырга мөмкин, шулай ук алар кеше өчен дә куркынычлы. 15404 Ачес — Русия территориясеннән ага торган елга. 15405 Ачешбок — Русия территориясеннән ага торган елга. 15406 Ачигус — Русия территориясеннән ага торган елга. 15407 Ачик — Русия территориясеннән ага торган елга. 15408 Ачила-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 15409 Ачин — Русия территориясеннән ага торган елга. 15410 Ачинск ( ) — Русиядә шәһәр, Красноярск краенда халык саны буенча округының өченче шәһәр. 15411 Ачи — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 15412 Ачкач кына шешә тотрыклы үзлеген югалта. 15413 Ачкычны куйган җирдән алып, «базга» төшә): Кайда майлары? 15414 Ачлык афәтенә 2 миллионнан артыграк кеше дучар була. 15415 Ачлык беткәч укулар яңадан шул иске мәктәптә укытыла башлый. 15416 Ачлык булу сәбәпле, әтисе белән бергә Татарстанга килеп тимер юл вагоннарыннан бәрәңге бушатыша, аерым хуҗалыкларның түбәсен балчык измәсе белән яба. 15417 Ачлык елларның фаҗигасе, куркынычлылыгы аларда тулысы белән бирелгән. 1922 елда ачлык чигенә башлый. 15418 Ачлыкка һәм ялангачлыкка дучар булган халык бу афәтне дә җиңә алырлык хәлдә булмый инде. 15419 Ачлык нәтиҗәсендә ТАССР халкы 400-600 мең кешегә кими, 86 мең крәстиян хуҗалыгы (16,2%) юкка чыга. 15420 Ачлык сәбәпләре Ачлык ни сәбәптән башланган һәм шундый коточкыч дәрәҗәдә таралган соң? 15421 Ачлыктан интегүчеләргә ярдәм итү комитеты эшендә, Татар театрының беренче бинасы (хәзерге рус ТЮЗы) төзелешендә катнаша. 15422 Ачлыктан, ялангачлыктан авыл халкы һәм аның мал-туары да кырыла. 15423 Ачлыкүл яссы урында урнашкан, түгәрәк формасында, ярлары комлы. 15424 «Ачу» ( 1933 ), «Бәхетле җир», «Өч сөю» ( 1945 ) поэмаларында совет кешесенең гүзәл сыйфатларын калку итеп чагылдыра. 15425 Ачу бәйрәмен 80 000 тамашачы карый, шулар арасында патша гаиләсе дә була – Греция патшасы Георг I, аның хатыны Ольга һәм балалары. 15426 Ачуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 15427 Ачуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 15428 Ачулы Җир иясе кешеләргә ачлык китерә алган дип саналган һәм ел саен язгы чәчүдән соң аның хөрмәтенә халык дога кылган. 15429 «Ачу» тамырыннан ясалган бу исемнең мәгънәсе колларына бөтен җиңеллек ишекләрен ачучы, җиңеләйтү-че һәм нигъмәтләрен колларының алдына җәюче димәктер. 15430 Ачу тарихы Инфракызыл нурланыш 1800 елда Уильям Гершель исемле астроном тарафыннан ачыла. 15431 Ачу һәм тикшерү тарихы Антарктида 1819нчы елда Ф. Ф. Беллинсгаузен Һәм М. П. Лазарев җитәкчелегендәге "Восток" һәм "Мирный" корабларында Беренче рус антарктик экспедициясе вакытында ачыла. 15432 Ачуы чыккан Вәзир, зинданга килеп, Нуретдингә үзенең Җаникәгә өйләнәчәген әйтә. 15433 Ачуы чыккан Эрида мәҗлестәгеләр арасында талаш чыгарырга уйлаган һәм, ходайлар һәм алиһәләр табынга утырышканнан соң, алар арасына „Матурларның матурына“ дип язылган алма ташлаган. 15434 Ачыграк итеп әйткәндә, автор бала язмышында ата-ананың җаваплылыгына басым ясый. 15435 Ачыгучы Мәскәү эшчеләренә 10 көн эчендә 800 вагон бәрәңге җыеп җибәрүне оештыра. 15436 Ачы зур күл аша канал б.э. кадәр 500 елда Персия патшасы Дарий вакытында төзелә. 15437 Ачык “o” авазын шәкертләргә өйрәтү өчен мөгаллимнәр гадәттә тавыкларның “русча” ничек кыткылдавын искә төшерәләр: “Ко-ко-ко-ко-ко!” 15438 Ачы камырдан әзерләнгәнен «мантуун бууз», эчлексез, камырдан гына булганын «мантуун бууз» дип атыйлар. 15439 Ачык ана телемездә язылмыштыр: «Гыйльме әхлак»тан 1 җөзъэ. 15440 Ачык грунт - ул яшелчәләрне кырда, бакчада үстерү. 15441 Ачык далада шактый гаскәриләрен югалткан Касыйм-Паша Төркия җирләренә таба чигенергә мәҗбүр була. 15442 Ачык күренгәнчә, бу яңа технология бер тәлинкәдә бер терабайтны сакларга мөмкин итә, ә беренче каты диск өчен TDK икә тәлинкәне кулланырга ниятләнә. 15443 Ачыклыкка бик сирәк — кычыткан чыпчыгы тавышын хәтерләткән җырын ишеттерү өчен генә чыга. 15444 Ачык мисал булып санын исәпләү өчен Чудновский алгоритмы тора. 15445 Ачыкорлыклылар бүлегенә кергән ылыслылар классы вәкилләре: нарат, чыршы, ак чыршы, карагай сыйфатлы үзагач чыганагы. 15446 Ачык почмаклы һәм ябык почмаклы глаукомаларны аералар. 15447 Ачык рифма Сандугачкай идем үз илемдә, Сайрый-сайрый идем илемдә. 15448 Ачык төргәк 1998 елның 5 июнендә ( Һиҗри - 10 Сәфәр 1419) Ричард Скрента һәм Боб Труел тарафыннан ачылды. 15449 Ачык төсле һәм төрле төсле Маврикий халыклары мәдәнияте кайберәүләре халык бәйрәмнәре буларак бәйрәм ителә торган төрле дини фестивальләрдә чагыла. 15450 Ачык төстә булалар. 15451 Ачык урманнар, елгалар үзәнлекләр, ачык калкулыклар һәм тауларда тора. 15452 Ачык урыннарда төркемләп яшиләр, өн казып оялыйлар. 15453 Ачык һавада рок-опера кую 1990 елның 25-26 августында, Болгар дәүләтенең мөселман динен кабул итүнең 1100 еллыгына багышлап Казанның Үзәк стадионында Дамир Сираҗиев махсус лазер-шоулы тамаша оештыра. 15454 Ачык хатка (открыткага) язылган бу хат Г.Ибраһимов исемендәге институт архивында саклана. 15455 Ачык шешәдә торган җитен мае ике атнадан файдалы үзлекләрен югалта. 15456 Ачылган вакытта, Маврикий моңа кадәр мәгълүм булмаган кош төре, додоның яшәү урыны булган. 15457 Ачылу көнендә ресторанда 30 мең кеше булды. 15458 Ачылу тантанасында музей директоры Геннадий Пронин Казан шәһәренең сынлы сәнгать өлкәсендә К. Васильев исемендәге премиясен булдыру тәкъдимен әйтә. 15459 Ачылуы 2016 елның ахырында яки 2017 елның 9 маена көтелә. 15460 Ачы — Русия территориясеннән ага торган елга. 15461 Ачы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 15462 Ачы́т күле́ - Идел алды төбәгендәге күл. 15463 Ачышта беренчелекне, 1609 елда Каллистоны күзәтеп алган, алман астрономы Симон Мариус дәгъвалады, әмма ул үз вакытта бу турында мәгълүматларны бастырып чыгармаган. 15464 Ашабаш — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 15465 Ашаганда, Аллага махсус пешерелгән печенье яки баллы белен калдырганнар. 15466 Ашамлык буларак аны гади (тазә) төрендә, төрле ризыклар һәм элемлекләр әзерләүдә кулланалар. 15467 Ашамлыклар ашап бетерелә — бу хуҗаларга һәм ризыкка хөрмәт. 15468 Ашамлыклар Диңгез ашамлыклары Маврикий ашамлыкларының әһәмиятле компоненты булып тора. 15469 Ашамлыкларны стерилизацияләү Инфракызыл нурланыш ярдәмендә ашамлыкларны инфекцияләрдән арындыру максаты белән стерилизациялиләр. 15470 Ашамлык өчен додолар күп санда үтерелгән. 15471 Ашап елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 15472 Ашап җиткермәү — азык-төлек җитмәү, ашауга мохтаҗлык кичерүдән барлыкка килгән хәлне тасвирлаучы термин. 15473 Ашапой — Русия территориясеннән ага торган елга. 15474 Ашап-эчкәннән соң: "Хәерле янгырлар булсын, еллар тыныч булсын, йомырка кебек түгәрәк булсын!” 15475 Ашауның сыйфаты да билгеле дәрәҗәдә роль уйный. 15476 Ашаффенбург ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 15477 Аш-Буҗи — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 15478 Ашбула́ елгасы — Көнчыгыш Кама аръягындагы елга. 15479 Ашеванка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15480 Ашеево ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 15481 Ашкадар таңнары – татар телендә Башкортстанның Фёдоровка районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 15482 Ашказаны асты бизе авырулардан панкреатит, шешләре хасил булуы, инсулин эшләп чыгаруның бозылганда шикәр диабеты күзәтелә. 15483 Ашказаны асты бизе авыруларыннан панкреатит, шеш хасил булуы, инсулин эшләп чыгаруы бозылганда шикәр диабеты күзәтелә. 15484 Ашказаны асты бизе дә нечкә эчәккә үзеннән сыекча бүлеп чыгара. 15485 Ашказаны асты бизе — кеше һәм хайваннардагы эре биз. 15486 Ашказаны асты бизенең чыгару юллары эреләшеп һәм бер-берсенә кушылып барып, баш чыгару юлына коя, бу юл биз буйлап барып, гомуми үт юлы белән бергә уние илле эчәккә ачыла. 15487 Ашказаны асты бизе — умырткалыларның аш кайнату әгъзасы. 15488 Ашказаны асты бизе чыгару юллары эреләшеп һәм бер-берсенә кушылып барып, баш чыгару юлына чыгалар, бу юл биз буйлап барып, гомуми үт юлы белән бергә унике илле эчәккә ачыла. 15489 Ашказанында су өчен булган 800дән артык кечкенә “кесәләр” бар. 15490 Ашказаныннан азык эчәклеккә күчә. 15491 Ашказаны системасы авырулары XXI гасырның төп гастроэнтерологик проблемаларының берсе булып, хроник панкреатит санала. 15492 Ашказар (Ашкадар), елга, Агыйдел елгасының сул кушылдыгы. 15493 Ашкайнатуда бавыр һәм ашказаны асты бизе зур роль уйный. 15494 Ашкайнату органнары бигүк “төзек” булмаганнарга, аеруча гастрит белән “дуслашып” киткәннәргә аның белән тукланырга киңәш ителми. 15495 Ашкайнату системасы Ашкайнату системасы. 15496 Ашкайнату системасы компонентлары Ашкайнату системасы ( ) — азыкны механик һәм химик эшкәртүне, ясалган туклыклы матдәләрнең сеңдерелүен һәм организмнан эшкәртелмәгән калдыкларны чыгаруны башкаручы әгъзалар җыелмасы. 15497 Ашкайнату системасы өлешләре Организмга кергән азык ашкайнату системасында ваклана һәм эшкәртелә. 15498 Ашкассер — Русия территориясеннән ага торган елга. 15499 Ашкашлы — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 15500 Ашлама Кан оны авыл хуҗалыгында азотлы ашлама булып киң кулланыла. 15501 Ашланка – Русия территориясеннән ага торган елга. 15502 Ашлань ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 15503 “Ашлык фабрикасы”, “Машиналар каны”, “Солдатлар” повесть һәм романнары башта Казанда Яңалиф язмасында дөнья күрәләр. 15504 Аш-Люнсим-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 15505 Ашмат — Русия территориясеннән ага торган елга. 15506 А.Шолоховның тууына 1000 ел» истәлек медале белән билгеләнә. 15507 Аш-су (хуҗабикә) алъяпкычы Алъяпкыч — күбесенчә өй шартларында һәм эш вакытында киелүче өс киеме. 15508 Ашуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 15509 Ашурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 15510 Ашханә һәм буфет Ашханә уртасында зур аш өстәле урнашкан. 15511 Ашыгып ашау, ризыкны яхшылап чәйнәмәү, бер як белән генә чәйнәү, йомшак ризык кына ашау тешләр өчен дә, тулаем организм өчен дә зарарлы. 15512 Ашыгыч медицина ярдәме фельдшеры, балалар шәфкать туташы, косметолог һ.б. белгечлекләр буенча махсуслашкан. 15513 Ашыт — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 15514 Ашытбаш — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 15515 Ашыт елгасы — Көнбатыш Кама алды төбәгендә. 15516 Ашыт суының борылып аккан урыннарына Сапый боруы, Пәттери боруы дигән исемнәр биргәннәр. 15517 Ашытта тагын Ат казаны исемен йөрткән урын билгеле. 15518 Ашыт тирәсендәге Киленнәр, Мәтәүкә, Кече Битаман чишмәләре Ашыт елгасының суын тулыландырып торалар. 15519 Ащибутак (Тута) — Русия территориясеннән ага торган елга. 15520 Аэродинамик очу стиле 1954 елда фин спортчылары Норвегиянең “очучы чаңгычылар”ының 30 еллык гегемониясен туктатуга ирешә. 15521 Аэродинамик торбаны күчереп булмау сәбәпле, шәһәр хакимияте тарихи католик гыйбадәтханәсен диндарларга кайтарып бирми. 15522 Аэродром, аэровокзал бинасы, теркәү системасы, йөк тарминалы һәм бүтән җирле корылмарар, җиһазлар һәр һава аланы эченә керә. 15523 Аэродромда очып менү-төшү юллары һәм һава хәрәкәте идарәсе комплексы бар. 15524 Аэропортка кадәр 97-нче автобус белән барып җитеп була. 15525 Аэропортның сыйфат менеджмент системасы ISO 9001:2008 стандарты белән сертификатланган. 15526 Аэропорттан соң юл Лаеш районы аша уза. 15527 Аэрофлот авиапаркында 10 Superjet 100 очкычы гына бар (8%), ләкин бу 8% 2012 елда 40% бөтенесе һәлакәтләр китерде. 15528 Аэроэкспресс өчен "кызыл" бинасы - тарихи мигъмари һәйкәле ( 1896 ел ), Шәһәр яны һәм шәһәрара терминалы ( 1967 елда төзелгән, 2005 һәм 2012 елларда яңартып төзелгән), Хезмәт һәм Почта биналары. 15529 Аэроэкспресс тукталышсыз йөри, ләкин киләчәктә электропоездлар арадагы тукталышларда тукталачак. 15530 Аю — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 15531 Аюкаш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 15532 Аюкөйдергән — Татарстан Республикасының Апас районындагы авыл. 15533 Аюла ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 15534 Аю сазы тирәсендә элекке заманнарда калын урман булган, аюлар да очраштырган. 15535 Аюхан — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 15536 Аюханда тегүчелек белән көн иткәннәр. 15537 Аючы — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 15538 Аягы юк, кабыргаларының бөгелешен үзгәртү, корсак калканчыкларын күчерү һәм гәүдәсен ян-якка дулкын рәвешле бөгү ярдәмендә хәрәкәт итә. 15539 Аяз Гыйләҗев 2002 елның 13 мартында вафат булды. 15540 Аяз Гыйләҗев – ике дистәдән артык драма әсәре авторы да. 15541 Ая́з күл – Көнчыгыш Кама аръягындагы иске су юлында сакланып калган күл. 15542 Аяз — Русия территориясеннән ага торган елга. 15543 Аяз төнге күктә йолдызлар һәм Ай да күренә. 15544 Аяк анатомик яктан өч өлештән тора: боттан, сирактан (балтырдан) һәм аяк табаныннан. 15545 Аяк балтырындагы мускуллар даими рәвештә киеренке хәлдә, кан белән тәэмин итү артерияләре, кан тамырлары һаман эшләп тора, тамыр тышчалары (стенки сосудов) бераздан туза башлый. 15546 Аякка резин итек кияргә күлмәк җиңнәрен беләзектән киң тукыма яисә резина белән тарттырып куярга кирәк. 15547 Аяк киемнәрен, йомшак уенчыкларны өч көн ачык һавага элеп куярга. 15548 Аяклары ачык сары, кайвакыт җирдән яхшы күренәләр. 15549 Аяклары көчле, тулысынча диярлек каурый белән капланган, бармаклары аска бөгелгән очлы тырнаклы. 15550 Аяклары кыска һәм томшык шикелле караңгы. 15551 Аякларын да пешекләп, өтеп, тиресен салдыралар һәм тырнакларын кисәләр. 15552 Аяклары нык, бармакларына кадәр төкле, каты тырнаклы. 15553 Аякларының шундый булуы табышны җитез эләктереп алу һәм нык тоту мөмкинлеге бирә. 15554 Аяклары озын, өч бармаклы, арткы бармагы юк. 15555 Аяклары яхшы үскән. 15556 Аякның тубыктан өстәге тән өлеше җиргә орыну белән алыш туктатыла. 15557 Аякта күп тамырлы йолдызчыклар, соңрак варикоз барлыкка килә. 15558 Аяна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,8 километр озынлыкта булган кратеры. 15559 Ая — Русия территориясеннән ага торган елга. 15560 Аят – Русия территориясеннән ага торган елга. 15561 Аятьләре саны - 206. Эчтәлеге Сүрәнең башы - әүвәлге Әл-Әнгам (Терлек) сүрәсе ахырының дәвамы булып тора. 15562 Аятьләре саны - 75. Эчтәлеге Сүрәдә сугышның кайбер кагыйдәләре һәм кануннары карала, шуалай ук: бу сугышка китерүче факторлар, җиңү сәбәпләре һәм аны яулаганда мораль көчнең роле. 15563 Аятьләре саны — 99. Педерастлар турында язылган. 15564 Аять — Русия территориясеннән ага торган елга. 15565 Аяусыз сугыш башлана, сержант Шакиров берүзе кала. 15566 Аяше ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,3 километр озынлыкта булган кратеры. 15567 Бабаево ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 15568 Бабай: — Ата, балалар, ата. 15569 Бабай — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 15570 Бабай дип саналырлык ир кешене һәм үзеңнән шактый өлкәнрәк җитәкчеңне "ông" дип хөрмәтлисең, хатын-кыз булса – "bà" дисең. 15571 Бабай дип, шулай ук, олы яшьтәге ир-атны һәм каенатаны да йөриләр. 15572 Бабай кабер казый башлый, чөнки аның башка чарасы юк, йола бетеп бара. 15573 Бабайларның элекке авылларын ташлап китүенә Явыз Иванның татарларны көчләп чукындыруы сәбәп булган. 15574 Бабайның бөтен тормышы әбигә бәйле. 15575 Бабай үлгәч, усал сыерлар арткы бакчаны таптап чыга, бу - байлык җыеп, ашап ятучы кешеләр символы. 15576 Бабай үлем түшәгендә ятканда, аның янына мәхдүм килә. 15577 Бабаларның иске нигезендә бары тик җимерек каралты-куралар, ишелгән бүрәнәләр генә утырып калган. 15578 Бабаларыбыз борыннан төрле кадаклар кулланган. 15579 Бабалары Мөхәммәтсадыйк Габделкәрим улы Рәмиев сабын ясау фабрикалары ачып җибәреп, зур мөлкәт туплаган, алтын приискалары сатып алып, алтын чыгару белән шөгыльләнә башлаган һәм бу эшкә күп көч куйган, шактый акча керткән. 15580 Бабалары Сәлим Ахун белән Исмәгыйль сәүдәгәр XVIII йөздә Зәй буендагы Тайсуган авылыннан Оренбург губернасы Эстәрлетамак өязенә күчәләр. 15581 Бабалары – татарлардан чыккан беренче медицина профессорларының берсе Гыйниятулла Терегулов һәм халык укытучысы Лотфулла Габделгазизов. 15582 Бабарыкинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 15583 Бабасы Вахит Юныс (1930-2006), дипломат, татар язучысы. 15584 Бабасы Габдессәлам тумышы белән Казан өязенең Мәңгәр авылыннан. 15585 Бабасы Гаспра авылында туганы өчен үзенә Гаспринский фамилиясен алган. 15586 Бабасы, күрше авыллардан икмәк сыныклары теләнеп алып кайтып, балаларын ач үлемнән саклый. 15587 Бабасының игезәге – Мөслим Абдуллин (1916-1996), тенор, Казакъстан ССР халык артисты. 15588 Бабасы – Ришат Абдуллин (1916-1988), баритон, ССРБ халык артисты. 15589 Бабасырлар 1 айдан артык яшәми, энтеробиоз авыруын китереп чыгара. 15590 Бабасы Хәйдәр Севастополь камалышында һәлак булган. 15591 Бабасы һәм әнисе, кулак ярлыгы тагылып, Сахалинга сөреләләр, Зиннур авыру әбисе тәрбиясендә үсә. 15592 Бабасы, югары сержант Даныло Прокип улы Кучма (1901 - 1942) - Икенче Бөтендөнья сугышында катнашкан. 15593 Бабёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15594 Бабино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 15595 Бабица — Русия территориясеннән ага торган елга. 15596 Бабичи ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 15597 Бабуин – Көньяк Африкада яши. 15598 Бабушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15599 Бабья-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 15600 Бавар Википедиясе – нең бавар телендәге бүлеге. 15601 Бавариядә борынгы герман ландшафтың өч бүлеге урнашкан: төньяк Калькальпен һәм Альп таулары күл-үзәннәре белән Бавария калкулыклары Дунай елгасына кадәр сузылган. 15602 Бавариянең иң борынгы шахтасы - Зальцграбенһөле (Salzgrabenhöhle, 7800 м). 15603 Бавырдагы махсус ферментлар алкогольне 1 кг кеше авырлыгына 0,1 г/сәг. 15604 Бавырда цирроз булган, яман шеш авырулары белән интегүчеләр, үзәк нерв системасы авырулары булган очракта, инфаркт кичергән кешеләр, наркоманнар, психик авырулар әлеге җиһаздан файдалана алмый. 15605 Бавырҗан Байбәк (Бавырҗан Кыдыргали улы Байбәк, ) — Казакъстанның дәүләт эшлеклесе, илчелек хезмәткәре ( 1999 2002 ), Алматы хакиме ( 2015 елның 9 августыннан ), сәясәт фәннәре кандидаты. 15606 Бавыр - иң авыр эчке орган. 15607 Бавыр күзәнәкләрендә гликоген 5% ка кадәр җитә. 15608 Бавыр һәм үпкә аеруча тиз метастаз бирә. 15609 Бавыр циррозының иң еш сәбәпләре — хроник эчкечелек (20 алып 95 % очракка кадәр), вируслы гепатит, бавырда гельминтлар һәм гади микроорганизмнар булу (мәсәлән, трихомонада) булып торалар. 15610 Бавырыннан алынган май медицинада кулланыла һәм сәнәгатьнең кайбер тармакларында майлау материалы буларак файдаланыла. 15611 Бавыр яман шешеннән вафат була. 15612 Багаев Казан мәчетенә телефон линиясе кертү, йола максатлары өчен йөк машинасы сатып алу мәсәләсендә ярдәмен күрсәткән. 15613 Багай авыл җирлегендә 228 хуҗалык теркәлгән, халык саны 665 кеше, төп халык татарлар һәм руслар. 15614 Багай авыл җирлегенә карый. 15615 Багай авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 15616 Багайдак — Русия территориясеннән ага торган елга. 15617 Багайдат — Русия территориясеннән ага торган елга. 15618 Багай — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 15619 Баганино урман хуҗалыгы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 15620 Баган — Русия территориясеннән ага торган елга. 15621 Багдадка кәрван белән барыр урынга Ибн Баттута фарсылар җирләре буенча 6 айлык сәяхәткә чыгып китә. 15622 Багдадка ул Һарун әл-Рәшид үлгәч, 809 елда гына кире кайта. 15623 Багдадтан илчелеге Багдадтан илчелеге килүе 922 елда Багдадтан Урта Азия аша болгарларга илче Сусан әр-Расси һәм илчелекнең сәркатибе Әхмәт ибне Фадлан җитәкчелегендәге вәкиллек килеп җиткән. 15624 Багдад хәлифе аның үтенечен кабул итә, ләкин ул илчеләр килгәндә, илдә Алмыш илтабар җитәкчелек иткән була инде. 15625 Багданов тәрҗемәче буларак Александр Пушкин һәм Лев Толстойның кайбер әсәрләрен татарчалаштырып бастыра. 15626 Багей ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 15627 Багзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 15628 Баграж бассейнында ТРның табигать истәлеге — Чыршы һәм карагай урман культуралары, 1910-13 еллар урнашкан. 15629 Багра́ж елгасы — Көнчыгыш Кама аръягындагы елга. 15630 Баграж — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 15631 Багыш ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 15632 Багыш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 15633 Баддяёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 15634 Бадәмсыман бизләрнең зурлыгы аларның функциональ халәтенә бәйле түгел. 15635 Бадәмсыман (миндальсыман) бизләр — кеше вә умырткалы хайваннар лимфа системасының әгъзалары, лимфоид тукымалар тупламы. 15636 Баден-Баден ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 15637 Бад-Зальцуфлен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 15638 Бад-Кройцнах ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 15639 Бадминтон – волан дип аталган уен җайланмасын ракеткалар ярдәмендә сетка аша бер яктан икенче якка атудан гыйбарәт булган спорт төре. 15640 Бадминтон уены бик борынгы, ул 2 мең элек үк билгеле булган. 15641 Бад — Русия территориясеннән ага торган елга. 15642 Бадъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 15643 Бадьвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 15644 Бадьёль ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 15645 Бадьины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 15646 Бадью — Русия территориясеннән ага торган елга. 15647 Бадь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 15648 Бадьяёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 15649 Бадья-Йоль (Бадьяёль) — Русия территориясеннән ага торган елга. 15650 Бадья-Нюр-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 15651 Бадья — Русия территориясеннән ага торган елга. 15652 Баек — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 15653 Баем ( ) — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 15654 Баерак кешеләр генә, алар да һәрвакыт түгел, бодай ипие (күмәч) ашаганнар. 15655 Баҗа — Русия территориясеннән ага торган елга. 15656 Бажгалы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 15657 Бажелка ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 15658 Баженово — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 15659 Баженово ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 15660 Баҗикай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 15661 Бажуково ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 15662 База Круглая ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 15663 Базальт вә андезитлардан төзелгән. 15664 Базанча — Русия территориясеннән ага торган елга. 15665 Базаргул — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 15666 Базарларда пластик шешәләрдә сөт яки май сатыла. 15667 Базарлы Караболак районы ( ) — Сарытау өлкәсенең төньягында урнашкан административ берәмлек. 15668 Базар мөнәсәбәтләре үсү белән акча-кредит өлкәсендә көйләү һәм күзәтчелек итү өчен икътисади ихтыяҗ туа. 15669 Базар Мордва Йорткүле ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 15670 Базарная Солянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15671 Базарный Урень ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 15672 Базарның валюта курслары мәгълүматларына нигезләнеп, иктисади көч зурлыгы буенча Бөекбритания дөньяда алтынчы урынга ия, Аурупада — икенче урынга ( Алманиядән соң). 15673 Базарның үзәге булып Печән базары мәчете торган. 15674 Базаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 15675 Базаровка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районына керүче тимер юл разъезды бистәсе. 15676 Базарский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 15677 База станцияләре (БС), мобиль радиотелефоннар кәрәзле телефоннар элемтәсенең төп элементлары булып тора. 15678 Базгыя — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 15679 Базгыя – Русия территориясеннән ага торган елга. 15680 Базега — Русия территориясеннән ага торган елга. 15681 Базидиомицетлар классы Базидиомицетлар — 30 меңгә якын төрне берләштергән югары төзелешле гөмбәләр классы. 15682 Базис үзгәргәндә, тензорның ковариант компонентлары базис кебек үзгәрә, ә контрковариант компонентлары базиска каршы рәвештә үзгәрә. 15683 Базлык — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 15684 Базы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 15685 Базынин — Русия территориясеннән ага торган елга. 15686 Базыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 15687 Баи ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 15688 Баимово ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 15689 Баимово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 15690 Баимчик, Зур Баим) — Русия территориясеннән ага торган елга. 15691 Баит — Русия территориясеннән ага торган елга. 15692 ''Байар халкы, алман нәселе! 15693 Байбак авыл хуҗалыгы культураларына зыян китерми, үләнчел үсемлекләр белән туклана. 15694 Бай балаларына дәресләр бирә, аларны мәдрәсәгә керергә әзерли. 15695 Байбеки ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 15696 Бай белән ялчы — татар балалар драма уены. 15697 Байбулат — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 15698 Байбулат — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 15699 Бай Бүләк — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 15700 Бай булса да, суфыйларча, гади тормыш кичерә, байлыгын әдәбият һәм сәнгать кешеләренә сарыф итә. 15701 Байгилде авылына 1860 елда элекке Ырынбур губернасы (1865 елдан – Уфа губернасы) Минзәлә өязе – хәзерге Татарстанның Актаныш районына кергән Измәй (Әҗми?) авылыннан күчеп киләләр. 15702 Байгилде мәктәбендә бу романны иҗат итүгә бәйле архив материаллары да саклана. 15703 Байгол ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 15704 Байгол — Русия территориясеннән ага торган елга. 15705 Байданкино — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 15706 Байдан — Русия территориясеннән ага торган елга. 15707 Байдарата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 15708 Байдарка һәм каноэда ишү — спортның ишкәк ишү төрләренең берсе. 15709 Байдарка һәм каноэларда ишү Аурупада XIX гасыр уртасында барлыкка килә. 15710 Байдарка һәм каноэларда ишүдән (яки “тигез суда” ишү) тыш, әлеге төрдәге көймәләрне башка дисциплиналарда да кулланалар. 15711 Байдач — Русия территориясеннән ага торган елга. 15712 Бай иҗатында Бөек Ватан сугышы, халыклар дуслыгы темаларын киң һәм тулы яктырткан, яшь буында ватанпәрварлык, гуманлылык сыйфатларын тәрбияләргә омтылган сугыш ветеранын меңләгән укучылары хөрмәт белән искә ала. 15713 Байкал-Амур магистрале Слюдянка аша үтә. 15714 Байкал арты губернасы ( ) — Рәсәй империясенең һәм Ерак Көнчыгыш Җөмһүриятенең административ берәмлеге. 15715 Байкал арты крае ( ) — Русия Федерациясенең Азия өлеше субекты. Себер федераль бүлгесенә керә. Административ үзәге — Чита шәһәре. География Релефта уртача биеклектәге таулар һәм аларны бүлеп торган үзәнлекәр күп. 15716 Байкал арты крае урта тайга һәм дала зонасында урнашкан. 15717 Байкал — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 15718 Байкал ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 15719 Байкал диңгез тигезлегеннән 455 метр биеклектә утыра. 15720 Байкал күлендә дөньядагы төче су запасының 20 проценты тупланган. 15721 Байкалово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 15722 Байкал тау тезмәсендә башланып, Лаптевлар диңгезенә дельта ясап коела. 15723 Байкальск ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 15724 Байка — Сердоба елгасы кушылдыгы. 15725 Бай кешеләрнең 2 катлы амбарлары булган, 25сарык, 3сыер, 3 ат асраганнар, җирләре күп булган. 15726 Бай кешенең тәкәбберлеге, мин-минлеге, шөһрәт сөючәнлеге кебек сыйфатлар нәкъ шушы сәбәп белән аңлатыла да. 15727 Бай кеше сакларга алган ятимнәр малын аз гына да ашамасын. 15728 Бай кеше, уңышлы сәүдәгәр булуына карамастан, ул бик тыйнак гомер иткән һәм күп иттереп малыннан ярлыларга тараткан. 15729 Бай клиентларыннан кергән акчага, ярлыларны бушлай дәвалый. 15730 Байкоңыр) * Мохтар Әүезов исемендәге театр (каз. 15731 Байкү́л (Карамалы күле) - Идел янында урнашкан күл. 15732 Байкыбаш авылында урнашкан «УфаЛеспром» урман сәнәгате предприятиесе агачтан төрле продукция җитештерүгә махсуслашкан. 15733 Байкыбаш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан татар авылы. 15734 Байкыбаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 15735 Байкы нәселен дәвам итүчеләр XVIII—XIX йөзләрдә Тау ягында Янайдаров фамилиясе белән яшиләр. 15736 Байкы фамилиясенә Нуреш шәҗәрәсе дә керә. 15737 Байкы-Юныс — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 15738 Байлангар, Купка, Иске йорт авылларына бүленеп кул көче белән бар эшләр башкарыла. 15739 Байлар бик күп булган. 15740 Байларда ике катлы буралы өйләр барлыкка килә. 15741 Байлардан бурычка акча җыеп, үзе мәдрәсә салдырып, 1915 ел яз башына элеккеге мәдрәсә урынына салынган яңа бинада укуларны дәвам иттерә. 15742 «Байлар», «саба» атама-исемнәре Татарстанның башка районнарында һәм төркиләр яшәгән төбәкләрдә дә очрый. 15743 Байлар Сабасы атамасы Саба авылының ничек төзелүе турында риваять Татар халык авыз иҗатында Саба авылының ничек төзелүе турында түбәндәге риваять бар. 15744 Байлар Сабасы исем-атамасы — шуның ачык дәлиле. 15745 Байлар Сабасындагы икенче мәчетнең төзелү елы билгеле түгел. 15746 Байлар Сабасы - Саба муниципаль районының үзәге. 15747 Байлар сәүдә итеп ярыша-ярыша баеганнар. 15748 Байлык билгесе булып та торган. 15749 Байлык буенча 250 мең җир акры һәм 15 миллион алтын сум ел саен кереме белән тик император Романов гаиләсенә бирешкән. 15750 Байлыклары турында легенда итеп сөйләнгән Һиндстанга бару өчен диңгез юллары эзләгән португаллар европалыларның Африка яр буйлары турындагы белемнәрен киңәйткәннәр. 15751 Баймак авыл хуҗалыгы техникумы, 105нче һөнәри училище һәм Уфа ягулык-энергетика колледжының филиалы уңышлы эшли һәм районда гына түгел, якын-тирәдәге районнарны да белгечләр белән тәэмин итә. 15752 Баймак районы Башкортстанның көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 15753 Баймак районы – Башкортстан эчендәге муниципаль район. 15754 Баймак районында укучыларга 2 меңнән артык педагог белем бирә. 15755 Баймак районының Комсомол авылында туып-үсә (хәзерге Сәйгафәр ). 15756 Баймак районы Темәс авылы балалар йортында тәрбияләнә. 15757 “Баймакский вестник”, “Һакмар” газетасы чыга. 15758 Баймак шәһәренең 4нче, Ургаза мәктәпләренә дә капиталь ремонт үткәрелде. 15759 Баймәт — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 15760 Байморат Дәүләтбаев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 15761 Байморза — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 15762 Байморза — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 15763 Байморза — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 15764 Байның кулына җиңелчә генә ишкән сөлге бирәләр. 15765 Байны ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 15766 Байрак — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 15767 Байракны ак төсле өлеше үзәгендә Мари Ил гербының сүрәте урнаша. 15768 Байракның сул ягында байрак озынлыгының 1/8 өлешен биләп торган мари орнаменты белән кырмызы төсле полоса урнаша. 15769 Байракның сул ягында байрак озынлыгының 1/8 өлешен биләп торган мари орнаменты белән кырмызы төсле урнаша. 15770 Байрак Олимпия уеннары булачак шәһәрдә саклана. 15771 Байрак тасвирламасы Дәүләт флагында зәңгәр, ак һәм яшел төсендәге горизонталь тигез буйлы полосалар, уртасында сары түгәрәк эчендә сары төстәге курай чәчәге төшөрөлгән. 15772 Байрак Һоланд тарихчысы Карл Алярд буенча Бөек Татарстаннның ике байрагы: Зилант белән һәм Кара Ябалак белән булган. 15773 Байрас Ибраһимов – Туймазы татар дәүләт драма театры режиссеры. 15774 Байраш — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 15775 Байраш — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 15776 Байройт ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 15777 Байронның трагедиясе буенча ясалган «Сарданапалның үлеме» ( 1827 ) картинасында автор гомуми хаосны, тормышның бетүен күрсәтә алган. 15778 Байронның “Шильонский узник” поэмасын тәрҗемә итә башлый. 15779 Байса — Русия территориясеннән ага торган елга. 15780 Байтак вакыт «Башкортстан пионеры» гәзитендә бүлек мөдире һәм Язучылар берлегенең әдәбиятны пропагандалау бюросы мөдире вазыйфаларын башкара. 15781 Байтак вакыт бәдәлче була. 15782 Байтак кеше балчык йортларда яшәгән. 15783 Байтак төрләре төче су бассейннарын­да таралган, бик азы гына диңгезләрдә яши. 15784 Байтак халыкара ярышларда җиңүче. 15785 Байтак халыкара ярышларда җиңүче. 1993 елда грек-рим көрәше Дөнья кубогында җиңү яулый. 15786 Байтимер — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 15787 Байтирәк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 2008 елда кешеләре бетү сәбәпле исәптән төшерелгән. 15788 Байтирәк — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 15789 Байтормыш, » — Сок елгасы кушылдыгы. 15790 Байтуган Камышлы авылыннан 10 көньяграк, Сок елгасы буенда урнашкан. 15791 Бай хәзинәләр эчендә алар бер-бер артлы Югары Идел буенда, Новгород һәм Псков җирләрендә, Балтыйк буенда, Скандинавия илләрендә һәм хәтта Даниядә табылды (Даниядә табылганы—Суар тәңкәсе). 15792 «Бай һәм ялчы» ( 1918 ) пьесасы белән үзбәк совет драматургиясенә нигез сала. 15793 Бай Чишмә — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 15794 Бакай-Ата ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 15795 Бакай — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 15796 Бака́ күле́ - Көнчыгыш Чулман алдындагы иске елгадан аерылган күл. 15797 Бакала́р (Ranidae) - койрыксыз җир-су хайваннары семьялыгы. 46 ыругы, 550 дән артык төре билгеле. 15798 Бакалар, башка еланнар, вак кимерүчеләр белән азыклана. 15799 Бакаларның башка төрләрендәге кебек үк, бу вакытта ата затларының алгы аякларында махсус «туй» сөялләре килеп чыга. 15800 Бакалар промысел җәнлекләренә (кама, чәшке, көзән), шулай ук ерткыч балыкларга (чуртан, җәен), күп кенә кошларга (челән, акчарлак, кыр үрдәге) азык булып торалар. 15801 Бакалда ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 15802 Бакалово ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 15803 Бакалы — Башкортстанның Бакалы районы үзәге. 15804 Бакалы — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 15805 Бакалыда 2- санлы урта мәктәпне тәмамлагач, кирпеч заводында эшли, хәрби хезмәтен үти. 15806 Бакалы районы яшьләренең Уфаның дәрәҗәле югары уку йортларына керүен тәэмин итү өчен, районда вузларның әзерлек курсларын оештыра Андреев А.Г., Латыпова А.А. и др. 15807 Бакалы: Русиядә: * Бакалы - Башкортстанның Бакалы районы үзәге. 15808 Бакалы — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 15809 «Бакалы якташлары» оешмасы 1999 елдан « Бакалы якташлыгы» оешмасының оештыручысы һәм 2000 елдан оешманың башлыгы. 15810 Бакарюка ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче юкка чыккан эшчеләр бистәсе. 15811 Баката индеец крепосте урынында киләчәк Колумбиянең башкаласы - Санта-Фе-де-Богота шәһәре нигезләнә. 15812 Бака — Турат елгасы (Җаек бас.) кушылдыгы. 15813 Бакиров — татарча фамилия. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Әнвәр Бакиров (1920-2001), композитор, Тукай бүләге иясе ( 1973 ). 15814 Бакисат ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,4 километр озынлыкта булган кратеры. 15815 Бакичи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 15816 Баклажанның кыргый төре Һиндстанда һәм Бирмада үсә. 15817 Бакның югары үткәрүчәнлекле калканнардан эчке капланышы бак стеналары аша агымның узуын рөхсәт итми. 15818 Бакряж ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 15819 Баксаң, авыл халкы ТЯГ каналын карау өчен генә махсус шул тәлинкәне сатып ала икән. 15820 Баксаң, бу йортны алар "коллар зираты” дип аталган җир янында салганнар. 15821 Баксаң, бу уенда җиңелгән як җәзалауга дучар булган икән. 15822 Баксаң, “Маркиз” камырга үзенә бер төрле сулыш бирә икән, ә икмәге ап-ак һәм тәмле була. 15823 Баксаң, Санжаповның моннан алган кереме өчен түләгән салымы гына да районның мәдәният чыгымнарын капларга җиткән икән. 15824 Бакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 15825 Баксон — Русия территориясеннән ага торган елга. 15826 Бактак – Русия территориясеннән ага торган елга. 15827 Бактериаль тәдкыйкатьләр алып барган. 15828 Бактерия күзәнәкләренең калын стенкасы вирусларга, хайван күзәнәкләре йогышлангандагы кебек, цито­плазмага үтеп керергә мөмкинлек бирми. 15829 Бактерияләрнең зарарлылары да күп. 15830 Бактерияләрнең күпчелеге вируслардан шактый зуррак. 15831 Бактерияләрнең споралары бик тотрыклы; кипкән хәлдә алар тереклек сәләтен озак еллар буена саклый һәм, антибиотиклар белән актив дәвалануга да карамастан, авыру кеше организмында исән кала ала. 15832 Бактерияләр туфракның сыйфатын күтәрүдә гаятьзур роль уйныйлар. 15833 Баку, 1930, стр. 8. 1873 елда Ильминский Казан инородецлар укытучылар семинариясе нигезләнә һәм үлгәнгә кадәр аның директоры булып кала. 15834 Бакудагы 1нче тюркология корылтаенда (1926) катнаша. 1926-27 елларда Ленинград шәркыять институтында туркология семинарында укый. 15835 Бакуда яшәүче татар миллионеры Шәмси Әсәдуллаев төзеткән. 15836 Бакули ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 15837 Бакулины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 15838 Бакумацу чорында Япония берничә тигез булмаган килешүне имзалый һәм икътисадый вә сәяси кризиска эләгә. 1868 елда булган граждан сугышы нәтиҗәсендә сёгунат бетерелеп, үзәкләштерелгән император идарәсе астында булган дәүләт барлыкка килде. 15839 Бакур ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 15840 Баку шәһәрендә 1940-41 елларда нефть техникумында укый. 15841 Бакча — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 15842 Бакча — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 15843 Бакча — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 15844 Бакча — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 15845 Бакча — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 15846 Бакчавыл — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 15847 Бакчада сукмаклар асфальтланган, эскәмияләр куелган, баскычлар бар, киртәләре чуеннан коелган. 15848 Бакча йоклачлар еш кына йорт корылмаларына оялый. 15849 Бакча йоклачларның борыныннан күзе һәм колагы аша кара тап сузылган. 15850 Бакчалар Иделнең уң як яр буйларында күбрәк булган. 15851 Бакчаның икенче ягында ясалган курганның эченә уелып, кирпечтән зур гына стела корылган. 15852 Бакчаның күп өлешендә текә йортлар төзеп кую теләге дә булган. 15853 Бакчасарай головасы Мостафа Давыдович Зөһрә Акчуринаны «Россия мөселман хатын-кызлары арасында беренче журналист» дип атый, Кырым төркиләре исеменнән аңа алтын брошь бүләк итә. 15854 Бакчасарайдагы Ханнар сарае безнең көннәргә кадәр тулысынча диярлек сакланып калган. 15855 Бакчасарайда Хаҗи Гәрәй хан төрбәсе янында җирләнә. 15856 Бакчасарай — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 15857 Бакчачылар аларның сабакларын үсенте алу өчен файдалана. 15858 Бакчачылар өчен биш литрлы шешәләр чиләк, канистр ролен үти. 15859 Бакчачылык, йөземчелек вә яшелчәчелек белән шөгыльләнәләр. 15860 Бакчачылык ул – җиләк-җимеш культуралары үстерү. 15861 Бакчачылык һәм яшелчә үстерү белән халык аз мавыккан. 15862 Бакшан ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 15863 Бакы губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 15864 Бакыдагы славян университетының халыкара мөнәсәбәтләр бүлеген тәмамлый. 15865 Бакыда һәм Мәскәүдә яши. 15866 Бакый — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 15867 Бакый Рәхимов 1913 нче елда Озын Куак авылында туа. 15868 Бакый Урманче – татар профессиональ сынлы сәнгатенә нигез салучы, рәссам, график, скульптор һәм архитектор, Татарстанның һәм Русиянең халык рәссамы, Татарстанның Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты. 15869 Бакы каршы чыга. 15870 Бакы педагогия техникумын( 1927 ел ), Азәрбайҗан педагогия институтын ( 1933 ел ) тәмамлый. 15871 Бакыр елан көндез актив, кояш яхшы яктырта һәм җылыта торган урыннарны кулай күрә, ә төнлә кимерүчеләр һәм кәлтәләрнең ташландык өннәренә, таш асларына, агач тамырлары арасындагы бушлыкларга, черегән агач төпләренә кача. 15872 Бакыр кәлтәләр еланнан хәрәкәтчел күз кабаклары булуы белән, ә башка кәлтәләрдән аяксыз булулары белән аерылалар. 15873 Бакырны чүкеп ясау техникасын куллана. 15874 Бакыр рудасын хәзер чыгармыйлар, бу токым әлегә яшь булып тора. 15875 Бакыр һәм сөрмә эретмәләренең үзлекләрен тикшерә. 15876 Бакырчы авылы башта менә шул юл буена урнашкан була. 15877 Бакырчы авылы Яшел Үзән шәһәреннән 46 чакрым ераклыкта урнашкан. 15878 Бакырчы бәете Бакырчы авылында яшәүче Борһан Низамиевтән ( 1901 елда туган) И. Надиров 1955 елда «Бакырчы бәете»н язып ала. 15879 Бакыр чыгару чокырын күмдерүләрен Ризван бабай бик яхшы хәтерли. 15880 Бакырчы — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 15881 Бакыр эретү сәнәгате Петр I заманында Русиядә металлургия сәнәгатен үстерү сәясәте Кама елгасы бассейнында тимер һәм бакыр кою заводларының күбәюенә китерә. 15882 Бакыр эретүче шведлар 1709 елның 27 августында Полтава буенда җиңелгәч, әсир төшкән шведларның байтагын Кама буена күчереп утырталар. 15883 Бакыр, эслүдә әлегә сер булып сакланалар, казып чыгарылмыйлар. 15884 Бакы — Төрекмәнбашы диңгез паромы бар. 15885 Бакы шәһәрендә Фөзүли һәйкәле тора. 15886 Бала аңламаса, таяк белән кыйнаганнар, тезләндереп тотканнар, балаларга башлыча дин өйрәтелгән. 15887 Бала аның артыннан: — Әби, мае ага! 15888 Балабанка (1-Балабанка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 15889 Балабанский — Русия территориясеннән ага торган елга. 15890 Бала вакытыннан бию түгәрәкләренә йөрү аның сәләтен киңәйтә, тирәнәйтә. 15891 Балавыз заводларында яки остаханәләрендә күзәнәкләп эшләнгән ясалма балавыз нигезе. 15892 Балага дару бирер өчен аны имезүче хатын дару кабул иткән һәм ул сөт белән балага тапшырылган. 15893 Балагтас — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 15894 Балаҗы — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 15895 Балаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 15896 «Балакаем» спектаклен сәхнәгә куйган өчен театрның иҗат коллективы Муса Җәлил премиясенә лаек була ( 2011 ). 15897 Балакатай районына «Батыр» кулланучылар җәмгыяте, «Хлебопек» кулланучылар җәмгыяте «күчте». 15898 Балакатай — республика башкаласыннан иң ерак урнашкан районнарның берсе. 15899 Балакина — Русия территориясеннән ага торган елга. 15900 Балакино ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 15901 Балалар 6 яшьтән «Сверчок» эстрада студиясендә җырлыйлар. 15902 Балалар Eurovision җыр бәйгесе 2009 — ЕВС үткәрә торган балалар җыр бәйгесе. 15903 Балалар агач кисәкләренә басып торалар. 15904 Балалар аларны бик яратып башкара һәм яңалары хәзер дә иҗат ителә. 15905 Балалар аллы-артлы парлашып түгәрәк ясап басалар. 15906 Балалар аны куып тотарга тырышалар. 15907 Балалар бакчалары, мәктәпләр, 260 урынга исәпләнгән дәваханә, балалар дәваханәсе, никах сарае, яшьләр өчен мәдәни-ял итү үзәге салынды, шәһәргә табигый газ кертелде. 15908 Балалар бакчалары тәрбиячеләре бүлегенең беренче чыгарылышы була. 15909 Балалар бакчасында тәрбияче булып эшләүче әнисе Фәүзия Шакир кызы белән электрик һөнәренә ия булган Нигъмәт Габдулла улының бердәнбер уллары Ифрат – кечкенәдән бик шаян, шук булып үсә. 5 яше тулганда Ифратның әнисе авырып үлеп китә. 15910 Балалар бакчасының төп максаты: балалар сәламәтлеген саклау һәм сау тормыш рәвеше формалаштыру. 15911 Балалар барысы да авызларын йомган булалар. 15912 Балалар белән бергә укытучылар һәм тәрбиячеләр дә киләләр. 15913 Балалар бербер артлы ике куллап билләреннән алып бер чылбыр хасил итәләр. 15914 Балалар бер-бер артлы стенага карап тезеләләр. 15915 Балалар, бер-берсенә тотынган булсалар да, «карчык» «Алырмын кош!» 15916 Балалар бер-берсенә тотынып өлгермәсәләр, «әби» шунда ук берсен үзенә тартып ала. 15917 Балалар бер рәткә тезелеп басалар. 15918 Балалар бер урынгарак тезләнеп утыралар. 15919 Балалар бөтен яктан уңайлы, якты класс бүлмәләрендә укый башлыйлар. 15920 Балалар бүреләр, әбиләр, бабайлар һ. б. булып та йөриләр. 15921 Балаларга атап язылган хикәяләре һәм повестьлары тупланган «Таш һәйкәл» исемле китабы исә, 1988 елда иң күп укылган китапларның берсе буларак, икенче дәрәҗә диплом белән бүләкләнә. 15922 Балаларга егылмаска, шуарга уңайлы булсын өчен җитештерүчеләр чаңгыларның башын түгәрәгрәк, чаңгының үзен киңрәк итеп ясыйлар. 15923 Балаларга матурлык һәм иҗат дөньясының капкаларын ачкан «Созвездие-Йолдызлык» фестивале беренче адымнарын ясый. 15924 Балаларда 70 % очракта диарея вирус инфекциясе нәтиҗәсендә барлыкка килә. 15925 Балаларда бу авыру мәңгелек инвалидлыкка китерә. 15926 Балаларда бу авыру сирәк очрый. 15927 Балалардан тупланган жюри да фильмнарга үз бәясен бирә. 15928 Балалар әдәбияты 1995 елда Галимҗан Гыйльманов Галим Әсән псевдонимы астында "Гөрләвек-Ручеек" исемле беренче балалар китабын нәшер итә. 15929 Балалар иҗат үзәгендә йөзгә якын бала бию, фортепиано, рәсем, шахмат, баян серләренә төшенә. 15930 Балалар иҗаты йортында җитәкче булып эшләү дәверендә ул “Көмеш кыңгырау” газетасын хасил итүдә катнаша. 15931 Балалар ике сменада укыйлар. 15932 Балалар ишекне ача. 15933 Балалар йортларын җитәкләү белән беррәттән, Н.Газизов Яңа Әлем һәм Такталачык авылларында партия оешмасы секретаре вазифасын да башкара. 15934 Балалар йортына эшкә урнашып, 1924 елга кадәр шунда эшли. 15935 Балалар йортында һәрбер көннең үз режимы, һәр эшнең җаваплы кешесе була. 15936 Балалар күңеленә тиз ач­кыч тапкан Абдулла Алиш, аларны очраткан саен серле әки­ятләр сөйләп, тәесирләнүчән яш күңелләрне матурлык дөнья­сына алып керә, белемгә, китап укырга дәртләндерә. 15937 Балалар күп булганда икәү дә булуы мөмкин. 15938 Балалар лицейга 6 нчы сыйныфтан соң, март-июнь айларында уздырылган махсус имтиханнар нәтиҗәседә кабул ителәләр. 15939 Балалар лицейга 6 нчы сыйныфтан соң, март-июнь айларында уздырылган махсус имтиханнар нәтиҗәсендә кабул ителәләр. 15940 Балалар мәйдан уртасына йомры сызык сызалар һәм шунда кереп басалар. 15941 Балалар монда төрле бәйгеләрдә катнашу һәм бөтен республикадан җыелган сәләтле яшьтәшләре белән аралашу мөмкинлеге алалар. 15942 Балалар музыка, сәнгать мәктәпләре өчен укытучылар, мәдәният оешмалары өчен хезмәткәрләр әзерләп чыгара. 15943 "Балалар" нигездә уеннар һәм күңел ачу белән мәшгуль (гәрчә кирәк булганда җитди эшләрдә дә катнаша), а "олылар" — эшлиләр (Поши — фәнни тикшерүләр үткәрә, Пин — техника белән, Аю бабай — авыл хуҗалыгы өлкәсендә). 15944 Балаларны анда күчерүнең төп сәбәбе – Иванково мәктәбендә татар теле дә укытыла. 15945 Балаларны йорт хезмәтчеләре буларак куллану Дөньяның кайбер өлешләрендә гадәти хәл булып кала - аеруча Көньяк Америка һәм кайбер Азия илләрендә. 15946 Балаларны кече яшьтән ук ипинең һәр валчыгын җыярга өйрәткәннәр. 15947 Балаларның бер өлеше вакытлыча Казанда һәм Уфада да яшәп ала. 1944 елның апрелендә «Артек» территориясе дошманнардан чистартылгач, лагерь тиз арада торгызылып, августта балаларны кабул итә башлый, сугыштан соңгы беренче смена ачыла. 15948 Балаларның берсе уен башланыр алдыннан уң бармагының берсенә корым сөртә һәм иптәшләренә үз теләге буенча бер бармагын тотарга куша. 15949 Балаларның берсе укытучы булып шул чик сызыгы алдында басып тора. 15950 Балаларның күз агы калынлыгы шундый юка ки, аның аша хәтта аңа күк төсмерен биргән күрү пигменты күренеп тора. 15951 Балаларның өсләре бөтен, тамаклары тук була, үстерә, өчесен дә укыта, тормышлы итә. 15952 Балаларны рөхсәт биргән гаиләләргә, монастырьларга hәм балалар йортларына җибәргәннәр. 15953 Балаларны төп тапшыру пункты булып шәhәр хөкем бинасы кулланылган. 15954 Балаларны тудыра ала. 15955 Балалар өйләреннән төрле төстәге пешкән йомыркалар алып киләләр. 15956 Балалар өчен Eurovision җыр бәйгесе 2007 — Балалар өчен Eurovision җыр бәйгесенең бишенчесе. 15957 Балалар өчен Eurovision җыр бәйгесе 2008 10-15 яшьтәге яшь җырчылар өчен 6 бәйге булды. 15958 Балалар өчен беренче шигырьләр китабы «Урманда» (Чодыраште) 1958 елда басылган. 15959 Балалар өчен дә яза: «Күк тулпар» ( 1960 ), «Зәңгәр күбәләк» ( 1960 ), «Иртәгә бабай» ( 1966 ; Дедушка Завтра, Мәскәү ) китаплары чыга. 15960 Балалар өчен Евровидение 2009 җыр бәйгесендә Рәсәйдән Екатерина Рябова катнашты. 15961 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Македония 8 тапкыр катнашкан. 15962 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Нидерландлар 8 тапкыр катнашты. 15963 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Польша 2 тапкыр катнашкан. 15964 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Румыния 7 тапкыр катнашкан. 15965 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Франция 1 тапкыр катнашкан. 15966 Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә Швеция 7 тапкыр катнашкан.овала 7 раз. 15967 Балалар өчен әсәрләре бар. 15968 Балалар өчен әсәрләре сугыштан соңгы елларда языла һәм китап булып басыла: «Тәүге чәчкәләр» ( 1954 ), «Алтын тояк ак кәҗә» ( 1955 ), «Әнисә» ( 1960 ), «Бөркет» ( 1966 ), «Айгүзәлнең алтын ачкычы» ( 1970 ). 15969 Балалар өчен әсәрләр яза. 15970 Балалар өчен «Сүзләр адаш – курыкмыйча адаш» ( 1995 ) китабын иҗат итте. 15971 Балалар өчен фортепиано пьесалары. 15972 Балалар өчен шигырьләр. 15973 Балалар өчен язган әсәрләре буенча нәфис фильмнар һәм мультфильмнар төшерелгән. 15974 Балалар өчен язылган бу опера тамашачыларны көйләргә байлыгы, күңелгә ятышлылыгы белән сокландырды. 15975 Балалар тагы шул ук такмакны көйләп кара-каршы әйтешәләр дә, теге бәйләнгән бала яныннан чыгып, аның күршесен дә шулай арты белән әйләндереп, кулларын чалындырып калдыралар. 15976 Балалар ТР, РФ күләмендәге фән олимпиадалары һ.б. бәйгеләр нәтиҗәләре буенча, әйдаманнар исә республика “Әйдаманнар мәктәбе” бәйгесе аша сайлап алына. 15977 Балалар түгәрәк буенча бер якка хәрәкәт итеп җырлап әйләнәләр. 15978 Балалар түгәрәк буенча җырлап әйләнәләр: Әминә апа туган көнне Пешердем мин ак калач. 15979 Балалар түгәрәк булып басалар да, волейбол уйнагандагы кебек, тупны бер-берсенә бирәләр. 15980 Балалар үзара чират билгелиләр һәм шуның буена пәке ыргыталар. 15981 Балалар уйыны, 1560 Уен — күңелгә куаныч, юаныч бирә торган шөгыль. 15982 Балалар укысын өчен мәктәпләр каршында интернатлар ачылган. 15983 Балалар ун-унбиш метр ераклыкта ике саф булып кара-каршы тезеләләр. 15984 Балалар учакта бәрәңге пешергәннәр, уеннар уйнаганнар һәм көне буе ял иткәннәр. 15985 Балалар, хәзерге интернат-мәкәтәптәге кебек, шушы авылдан ук бу­луларына карамастан, мәдрәсәдә торып-кунып укыганнар. 15986 Балалар һәм үсмерләр, төрле яшьтәге аудитория өчен язылган әсәрләре югары эстетик таләпләрне үтә сиземләве белән аерылып тора. 15987 Балалар һәм яшүсмерләрнең Казан «Җисем» кинофестивале Татарстанда кино үсешенең күпъеллык бай тарихы бар, тарих битләрендә шулай ук БДБ илләренең милли кинематографы формалашуында да татарларның катнашуы билгеле. 15988 Балалар һәм яшьләр спорт клубы, балалар спорт мәктәбе, тауда чаңгы шуу базасы, тимераякта шуу “Олимп” комплексы эшли. 15989 Балалар, хор белән җырлап, аннан берәр хәрәкәт ясавын сорыйлар. 15990 Балалар: «Чит илләрдә йөрдек, авыл арасында йөрдек, Казанга бардык, Ыстанбулга бардык, Тройскидан киләбез һ. б.» дип үзләре сүз берләшкәнчә сөйләп бирәләр. 15991 Балалар шагыйре булып танылса да, аның олылар өчен язылган китаплары да бар (мәсәлән, «Урман читендәге имәннәр без» дип исемләнгән китабы). 15992 Балалар шигъриятен популярлаштыруда аның роле зур. 15993 Балалар шобага әйтешләре белән ике командага бүленәләр. 15994 Балалар шобага әйтешләре ярдәмендә ике командага бүленәләр. 15995 Балалар шобага әйтешләре ярдәмендә ике төркемгә бүленә. 15996 Балалар шулай ук башкорт телен «икенче туган тел» буларак укырга мәҗбүр. 15997 Балалар шунда ук тирә-юньдә сары төстәге әйберне тотарга тырышалар (сары күлмәк, салам һ. б.). 15998 Балалары бергә уйнап, татарча сөйләшеп үскәннәр. 15999 Балалары бер кайтуларында җиз подносны, самаварны, тегү машинасын, алырдай булган бар нәрсәне «әти-әни төсе» дип алып киткәннәр. 16000 Балалары булмау сәбәпле, Фатыйма-Зөһрәне аергач, Махач аның сеңлесе Нәфисәгә өйләнә. 16001 Балаларыгызны аналарының карыныда булган вакыт ук өйрәтә башлагыз. 16002 Балалары да аның моңлы тавышын тыңларга яратканнар. 16003 Балалары Казандагы туганнарында торып укыган. 16004 Балаларын теше гына җылыта һәм үстерә. 16005 Балалары талап киткән бу карчыкны дип уйламасыннар өчен, Бибинур, күрше авылга Вәли карттан кирәк-яраклар сорап торырга дип, кичкә каршы юлга чыга. 16006 Балалары тиз үсә, җәй ахырына аларның авырлыгы 20 кг һәм күбрәк тә була, кышка кадәр аналары белән яшиләр. 16007 Балалык еллары шушы райондагы Иске Әҗем авылында үтә. 16008 Балалык һәм мәктәп еллары Буа районы авылларында уза. 16009 Балалык һәм үсмер чак еллары Ырымбур өлкәсе Александровка районы Исәнгилде авылында үтә. 16010 Баламишкин» әсәрләрен сәхнәгә куйды. 16011 Баланада — Русия территориясеннән ага торган елга. 16012 Балан-Бүләк — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 16013 Баландыш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 16014 Балан елгасы янында элек-электән баланлык булган, шуңа нисбәтән елга әлеге исемне алган. 16015 Бала нинди торышта туктап калса, шул торышын уен ахырына кадәр саклый. 16016 Бала́н күле́ - Гөбенә елгасы бассейнында, Кайбыч районының Багай авылыннан 2 км көньяк-көнбатыштарак урнашкан күл. 16017 Баланлы елга атамасының да килеп чыгышы бик аңлаешлы. 16018 " Баланың берәр телне яхшы үзләштерү фәкать еш һәм озак периодлар дәвамында башкалар аның белән бу телдә аралашкан һәм аның бу телдә җәвап бирүе көтелгән вәзгыятьләрдә һәм мохитләрдә булуы аркасында гына мөмкин". 16019 Баланың үзбилгеләвен көчәйтү юллар арасына коммуникация, позитив мөнәссәбәт күрсәтү, хоббиләрен яклау, һәм үрнәк роль моделләрен табу керәләр. 16020 Баласагуни аны, тоташ 18 ай буе язып, моннан 900 ел элек 1069 елда тәмамлаган. 16021 Баласагуни — шигырьнең зур остасы. 16022 Баласыз гаиләләр балалыларга караганда чагыштырмача ешрак таркала. 16023 Бала тавышы өчен соло» (Последние свидетели. 16024 Бала төрле дәрәҗәдә берничә телне дә үзләштерә ала, ләкин шундый очраклар киң таралмаган. 16025 Бала уенчыклары, йомшак йорт җиһазы, келәм өслекләренә эләксә, сулыш юлларына эләгү куркынычы зур. 16026 Балахлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 16027 Балахна ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 16028 Балахна электр станциясендә һәм Горький автомобильләр заводында эшләгән. 16029 Балахонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16030 Бала – чага билгеләнгән бер көнне өйдән - өйгә йөреп ярма, сөт, йомырка, май җыеп йөргәннәр. 16031 Бала чагы Актаныш районының Олы Имән авылында уза. 16032 Бала чагы Биектау районының Әлдермеш авылында уза. 16033 Балачагы әнисенең туган ягы Балтач районы Сасна авылында уза. 16034 Балачагында башта гармунда, соңыннан музыкаль мәктәптә аккордеонда уйнарга өйрәнгән. 16035 Балачагында әнисе ягыннан әбисе һәм бабасында тәрбияләнә. 16036 Бала чагында михнәтләрне күп күргән әдип үз иҗатында яшь буынны тәрбияләү мәсьәләләренә дә зур игътибар бирә. 16037 Балачагында Моэм фәкать французча сөйләшә, инглиз телен 11 яшендә генә үзләштерә башлый. 16038 Балачагында тәрбия белән күбесенчә дәү әтисе һәм дәү әнисе — Элдридж һәм Эдит Кэссиди шөгыльләнде. 15 яшендә Билл отчим фамилиясен ала. 16039 Бала чагында Тукай иҗатына һәм матур әдәбиятка гашыйк егет бик мавыгып шигырьләр язарга керешә. 16040 Бала чагыннан баптизм яклы. 16041 Бала чагыннан ук зур теләк белән авыл клубында чыгышлар ясый, «Сандугач керде куңелгә» һәм «Татарстан яшьләре» ярышларында катнашып, призлы урыннар ала. 16042 Балачагын ул Басрада, тәмләткечләр сатучының кибетчегендә сатучы өчен хуш исле үләннәр җыеп үткәрә. 16043 Бала чагы Татарстанның Әлмәт шәһәрендә уза, шунда гомуми белем мәктәбенең сигез сыйныфын, шулай ук башлангыч музыка һәм рәсем сәнгате мәктәпләрен тәмамлый. 16044 Балачагы, үсмер һәм егет чоры Балтач авылында үтә. 16045 Бала чагы Флоренциядә үтә, аннары соң Сеттиньно шәһәрендә яши. 16046 Балачагы Фрунзе ( 1991 елдан Бишкәк ) шәһәрендә уза. 16047 Балачагы хатирәләре соңрак Пушкинның беренче поэмаларында чагыла. 16048 Бала чагы һәм мәктәп еллары Зәй районының Югары Баграж авылында уза. 16049 Балачагы һәм үсмер чагы Ерак Көнчыгышта үткән. 16050 Балачак Бишь яшькә хәтле яшь патша улы Алексей патша «әниләре» тәрбияләсендә калган. 16051 Балачакта Джонны тарантул тешли, һәм бу вакыйга киләчәктә аның иҗатына нык тәэсир ясый. 16052 Балачакта дикъкать белән кат-кат укылган әсәрләр аның зиһенендә яңа матур уйлар тудыра. 16053 Бала чакта кызларга ситсыдан такыя ясаганнар. 16054 Балачактан рәсем ясарга һәвәслеге булу сәбәпле, Шамилне ата-анасы Мәскәү шәһәренең пионерлар йортына рәссам В.А. Воронин остаханәсенә йөртәләр. 16055 Бала чактан ук башланган әдәби иҗат тәҗрибәләрен дәвам иттереп, «Газраилләр», «Караңгы төннәрдә», «Төркстан сахраларында» исемле шигырьләрен яза. 16056 Бала чактан ук бик шук һәм шаян була ул. 16057 Балачактан ук биология белән кызыксына, Мәскәү һәм Казан университетларының биология бүлекләрендә укый. 16058 Балачактан ук булачак президент ныклы сәламәтлеге белән аерылмаган һәм астма белән авырган. 16059 Бала чактан ук шигырьгә-җырга мавыгып үсә. 16060 Балачактан халык моңын, аның телен йөрәгенә сеңдереп үскән авыл малае булуы белән Фәхри Насретдинов концертларда да дан казанды. 16061 Бала чакта тимераякта фигуралы шуу белән шөгыльләнә иде. 16062 Балачакта Томас Эдисон авырулы бала булган иде. 16063 Бала чакта ук үзенең сәнгать белән мавыгуын аңлый. 16064 Бала-Чытырман — Башкортстанның Фёдоровка районында урнашкан авыл. 16065 Балашиха ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 16066 Балашов районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 16067 Бал бирүче кыр культураларына Татарстанда 4% чәчүлек туры килә. 16068 Балдан соң кире кешегә әйләндерелә һәм кайтарыла. 16069 Балда — Русия территориясеннән ага торган елга. 16070 Балдызлык никах белән бәйләнгән туганлык булып тора. 16071 Балезинщина ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 16072 Балейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16073 Балет биюләре белән 4 яшеннән шөгыльләнә. 16074 Балетка бәя куючылар костюмнарның искиткеч бай булуына, бик уйлап эшләнүенә игътибар итә. 16075 Балетмейстер Р.Э. Ардевилио күп кенә классик һәм халык биюләрен (мәсәлән, «Ширъян»ны) куя. 16076 Балет РФ дәүләт бүләгенә лаек була ( 2005 ). 16077 Балеттан күренеш «Шүрәле» балеты — 1945 елның 12 мартында куелган беренче татар балеты. 16078 Балет хәзер дә сәхнәгә куела. 16079 Бал җыю тәмамлануга, өстәмә тукландыруны оештырып, бал кортларын көзге үстерү эше башлана. 16080 Балигъ булган балалары аталары янына килә, алар өчен мәҗлесләр оештыра, бергәләп сәяхәткә китәләр, йорт эшләрендә булышалар, бүләкләр бирәләр. 16081 Балигъ булу яшенә җитмәгән шәхесләр "балигъ булмаганнар" дип йөртелә. 16082 Бали Мәрҗән Өчпочмагының өлеше, бу диңгез төрләренең иң югары биотөрлелеге булган өлкә. 16083 Балканда яшәүче, ның төп халкы турында Болгарлар (славяннар) битен карагыз. 16084 Балканнар Тимер капкалар янында Дунай елгасы белән киселгән Көньяк Карпатларның табигый дәвамы булып торалар. 16085 Балкан сугышы башлану сәбәпле укулар тукталып тора һәм Хәмит яралы сугышчыларны дәвалый торган госпитальдә хезмәт итә. 16086 Балкан ярымутравының көньяк очында урнашып, ул төньяк-көнбатышта Албания белән, төньякта Македония һәм Болгария җөмһүриятләре белән һәм төньяк-көнчыгышта Төркия белән чиктәш. 16087 Балкарлар (үзаталышы аланла) – Төньяк Кавказда яшәүче төрки халык. 16088 Балконы, түбәсендә чатыры булган йорт. 16089 Бал кортының биологик яше 150 млн. 16090 Балкып торган артистлык таланты җырчыга төрле пландагы образлар тудырырга нык ярдәм итә. 16091 «Баллы үлән» кариес һәм гөмбә инфекцияләрен бетерергә булыша, себорея, дерматит, бетчәгә каршы көрәшүче чара булып та хезмәт итә. 16092 Балнеобалчык курорты (1803 елда нигезләнгән). 16093 Балның аерым бер төрен генә эзләп йөрү шулай ук дөрес түгел. 16094 Балның табигыйлеге диастаза саны буенча билгеләнә. 16095 Балның файдалы матдәләре таркалмасын дисәгез, аны беркайчан да ут өстендә җылытмагыз. 16096 Балтай районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 16097 Балтай — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 16098 Балталы — Русия территориясеннән ага торган елга. 16099 Балта — Русия территориясеннән ага торган елга. 16100 Балтач — җирле үзидарә үзәге. 16101 Балтачлылар М.Г. Әхмәтовны күп мәртәбә халык депутатларының район Советы, берничә мәртәбә Татарстан Республикасының Дәүләт Советы депутаты итеп сайладылар. 16102 Балтачлыларның шушы дәвердәге фидакяр хезмәте югары бәяләнә — ике йөздән артык кеше орден һәм медальләр белән бүләкләнә. 16103 Балтач районы кабат үз статусын алгач вакытлыча чыгудан туктап торган район газетасы «Хезмәт» исеме белән яңадан чыга башлый. 16104 Балтач — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 16105 Балтач — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 16106 Балтач урта мәктәбендә хезмәт дәресләре укыта. 16107 Балтач (Юлсубино) авылында туган күренекле кешеләр * Зәйнәп Хуҗихан кызы Бәширова ( 1903 — 1984 ) — шагыйрә. 16108 Балтач (Юлсубино) — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы авыл. 16109 Балтика — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 16110 Балтика флоты караблары белән 5 сугышта катнаша. 16111 Балтика флотына җибәрелә. 2 ел җилкәнле «Янус» карабынд вахта башлыгы булып йөзә. 16112 Балтика флотын төзү, Фин култыгы ярларын ныгыту дәвам итә. 16113 Балтыйк буеннан Урал тауларына кадәр җәелгән. 16114 Балтыйк буе стратегик саклану операциясе. 16115 Балтыйк диңгезенең төньягында «Барбаросса» планның тормышка ашыру 21 июньның кичтә башланган — Финляндиядә урнашкан алман мина заградителельләре Фин култыгындаике зур мина кырларны чыргарып куйганнар. 16116 Балтыйк диңгезе ярлары буенда урнашкан Поморье воеводалыгы административ үзәге Гданьск шәһәрендәге Леон Крычиньский ис. 16117 Балтыйк флотта большевик хакимиятен алар контроль астына алынган Центробалт (Балтыйк флотның үзәк комитеты, Центральный комитет Балтийского флота) урнаштырды һәм бөтен флотның көчләрне Петроградның ВРКга (Военно-революционный комитет) бирде. 16118 Балтым — Русия территориясеннән ага торган елга. 16119 Балтыр, бот вә утраксада кызгылт-карасу тимгел пәйда була, соңрак тире асты вә мускул арасына (кием тия торган урыннарда) кан йөгерә. 16120 Балтыргам — Русия территориясеннән ага торган елга. 16121 Балтырган — Русия территориясеннән ага торган елга. 16122 Балтыр кече һәм зур балтыр сөякләреннән тора. 16123 Бал химик составы, тәме һәм исе үсемлекнең төренә, климат шартларына, бал эшкәртү ысулына бәйле. 16124 Балч ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 40 километр озынлыкта булган кратеры. 16125 Балчык җире, алюминий җитештерү; авыл хуҗалыгы чималын эшкәртү. 16126 Балчыклар ( Эстония ) Балчык — башлыча балчыклы минераллардан торган утырма тау токымы. 16127 Балчыклы — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 16128 Балчыклы — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 16129 Балчыклы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 16130 Балчыкның төп химик компонентлары булып кремний оксиды (30—70%), алюминий (10—40%) һәм су (5-10%) тора. 16131 Балчыктан өелгән биек үрләр, тирән чокырлар — хәрби ныгытма эзләре — яшел чирәм белән кап­ланган. 16132 Балык Бистәсе районы Биектау авылы зиратында җирләнгән. 16133 Балык Бистәсе районының Биектау авылы зиратында җирләнгән. 16134 Балык Бистәсе районының Олы Солтан авылы урта мәктәбен тәмамлаганнан соң Казанга килә. 1957—1961 елларда В.И. Качалов исемендәге Зур театр каршында оешкан театр студиясендә белем ала. 16135 Балык (болын) хуҗасы–Көчек Чаллысы–Биектауда 1678 елда 34 хуҗалык кына булган. 16136 Балыкка бай, су кошлары күп, крокодиллар бар. 16137 Балыкларның күпчелек төрләренең авыз куышлыгында күп санлы конуссыман тешләр була. 16138 Балыкларның үз-үзләрен тотуында шартсыз һәм шартлы реф­лекслар күренә. 16139 Балыклейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16140 Балыклыбаш — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 16141 Балыклы — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан татар авылы. 16142 Балыклыкүл — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан татар авылы. 16143 Балыклы — Русия территориясеннән ага торган елга. 16144 Балыклы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 16145 Балыклы Чүкәй — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 16146 Балык маймычларын ашап, йөзгәлекләр балык хуҗалыгына зыян китерәләр. 16147 Балыкның скелеты тулысынча диярлек кылчыклардан тора. 16148 Балыксу — Русия территориясеннән ага торган елга. 16149 Балык тәне ян-яктан кысылган һәм озынча. 16150 Балык теше — Идел һәм Кама буйларында күпләп табыла торган мамонт теше булса кирәк. 16151 Балык төрләреннән сардинелла, скумбрия, акулалар йөзеп йөри. 16152 Балык тоту вә аны эшкәртү үзәге. 16153 Балык тоту кораллары, таш бәлҗәләр һәм каноэ, уклар кебек агач әйберләр кайбер урыннарда гына табылган. 16154 Балык тотуның һәм башка диңгез продуктларын чыгаруның иң зур өлеше океанның төньягына туры килә. 16155 Балык тотыла, энҗе җыела. 16156 Балыктуюль — Русия территориясеннән ага торган елга. 16157 Балык, урман материаллары, копра, какао ногыт борчаклары, пальма мае экспорты. 16158 Балык һ.б. диңгез җанварлары тотыла. 16159 Балык һәм кит тотыла. 16160 Балык һәм су эте (тюлень) тотыла. 16161 Балыкчы карчыга кошлар семьялыгының бердәнбер төр. 16162 Балыкчы́ карчыга́ ( ) — лачынсыманнар отрядыннан зур ерткыч кош. 16163 Балыкчы птерозаврларның тамакларында пеликаннар капчыгына охшаш капчыгы да булган. 16164 Бамаданың әгъзалары сөйләшүче барабанда, гитарада, басста, барабан җыелмасында, гармунда, скрипкада, калабашта, һәм балафонда уйный. 16165 Бамбуктан ясалган макису дигән тактада ясала. 16166 Бамбурово ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 16167 Бананның 500гә якын төре бар. 16168 Банан республикасының төп билгеләре: милли продуктның тигез бүленмәве, артта калган инфраструктура, мәгариф һәм икътисад, чит ил капиталына нык бәйлелек, бюджет дефициты һәм милли валютаның түбән курсы. 16169 «Банан республиксыа» термина беренче тапкыр 1904 елда О. Генриның «Корольләр һәм кәбестә» хикәяләре җыелмасында кулланыла. 16170 Банан үләненең сабагы кайчакта 10 метрга, ә диаметры 40 сантиметра җитә. 16171 Банан шулай ук эчәклектәге зарарлы бактерияләрне дә бетерә. 16172 Бангладеш атамасы рәсми бенгали телендә «Бенгалия иле» дигәнне аңлата. 16173 Бандар-Сери-Бегаван ( ) — Бруней башкаласы һәм иң эре шәһәре. 16174 Бандея — Русия территориясеннән ага торган елга. 16175 Баневурово ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 16176 Банк бинасы җирле материалдан – известняк һәм доломит кулланып, кызыл кирпечтән корылган. 16177 Банки-Сукаеш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 16178 Банкларның ярдәменнән язган оешмалар ябыла, кешеләр күпләп эшсез кала башлый. 16179 Банклар теләсә кайсы хосусый, дәүләти, катнаш милек формасында оештырылырга мөмкин. 16180 Банкнотада урын алса да, ул АКШ президенты булмаган. 16181 Банкнотлар акчаның түләү функциясе нигезендә 17 нче гасырда барлыкка килгән. 16182 Банкнотлар дәүләт үзәк банкының активлары һәм дәүләтнең халыкка сатылган товарлары белән тәэмин ителә. 16183 Банкның уң канатын югослав фирмасы «ИБК-Энергопроект» кора. 16184 Банк салынасы урындагы 2 нче ир балалар гимназиясе ( 1846 1856 елларда Николай Лобачевский яшәгән бина) сүтелә, банк җирлегендәге аерым хуҗаларның йортларын банк сатып ала һәм сүттерә. 16185 Банниково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 16186 Банниковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 16187 Банновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16188 Банный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 16189 Бар 21 күмәк хуҗалык, 3 совхоз, 1 балыкчылык хуҗалыгы. 72 фермер хуҗалыгы бар. 16190 Бараба районы 1925 елда Себер краеның Бараба округы составында оештырыла. 16191 Бараба ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 16192 Бараба ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 16193 Барабаш-Левада ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 16194 Баража — Русия территориясеннән ага торган елга. 16195 Бараҗ (риваятьтәге болгарлар аҗдаһасы) хәзер Казанның гербында һәм байрагында Зилант буларак сурәтләнә, ә ябалак Чирмешәннең гербында бар, шулай ук литва татарларында очрый. 16196 Баракал — Сакмар елгасының кушылдыгы. 16197 Баракалтиле — Русия территориясеннән ага торган елга. 16198 Баракова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 16199 Барамзы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 16200 Барандатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16201 Баранджак — Русия территориясеннән ага торган елга. 16202 Баранникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 16203 Барановка ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 16204 Барановка — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 16205 Бараново — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 16206 Барановская ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 16207 Барановщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 16208 Барановы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 16209 Баранцево — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 16210 Барахаевка — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 16211 Барахманка — Алатыр елгасы кушылдыгы. 16212 Барашек — Русия территориясеннән ага торган елга. 16213 Барбара тудыру йортында баласын югалта. 16214 Барбаросса операциясе буенча ССРБ башкаласы Мәскәүне яулап алу - төп хәрби, сәяси максат булып карала. 16215 Бар бәлаләргә дә өстәп, 1875 елны Тулузада су басу була, шәһәрнең Гаронна елгасының сул ягындагы өлеше су астында кала, елгада су алты метрдан да артыкка күтәрелә. 16216 Бар бу йолдызлар галактиканың авырлык мәркәзе тирәсендә әйләнеп торa. 16217 Бар-Бургазы — Русия территориясеннән ага торган елга. 16218 Бар гомерендә Бах меңнән артык әсәр яза. 16219 Баргызбаш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 16220 Барда авыл җирлегенә карый. 16221 Барда авылында район халкының өчтән бер өлеше яши (10 мең кеше). 16222 Барда авылы үзәгеннән якынча 11 км төньяктарак урнашкан. 16223 Барда авылы үзәгеннән якынча 12 км көньяктарак урнашкан. 16224 Барда авылы үзәгеннән якынча 12 км төньяктарак урнашкан. 16225 Барда авылы үзәгеннән якынча 13 км көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16226 Барда авылы үзәгеннән якынча 13 км төньяк-көнбатыштарак урнашкан. 16227 Барда авылы үзәгеннән якынча 13 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16228 Барда авылы үзәгеннән якынча 14 км көнчыгыштарак урнашкан. 16229 Барда авылы үзәгеннән якынча 14 км көньяктарак урнашкан. 16230 Барда авылы үзәгеннән якынча 15 км төньяктарак урнашкан. 16231 Барда авылы үзәгеннән якынча 17 км көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16232 Барда авылы үзәгеннән якынча 17 км төньяк-көнбатыштарак урнашкан. 16233 Барда авылы үзәгеннән якынча 17 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16234 Барда авылы үзәгеннән якынча 18 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16235 Барда авылы үзәгеннән якынча 18 км төньяктарак урнашкан. 16236 Барда авылы үзәгеннән якынча 20 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16237 Барда авылы үзәгеннән якынча 21 км көнчыгыштарак урнашкан. 16238 Барда авылы үзәгеннән якынча 21 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16239 Барда авылы үзәгеннән якынча 23 км көньяктарак урнашкан. 16240 Барда авылы үзәгеннән якынча 23 км төньяк-көнбатыштарак урнашкан. 16241 Барда авылы үзәгеннән якынча 29 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16242 Барда авылы үзәгеннән якынча 30 км көнчыгыштарак урнашкан. 16243 Барда авылы үзәгеннән якынча 31 км көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 16244 Барда авылы үзәгеннән якынча 4 км көньяктарак урнашкан. 16245 Бар да ашыгып урындыкларга утыралар. 16246 Барда (Барда) — Өркет өлкәсенең Әхирит-Болагат районында урнашкан торак пункт. 16247 Бардабашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16248 Барда районы акларның һәм кызылларның плацдармына әйләнә. 16249 Барда районының 1 нче гимназиясендә укуы белән беррәттән Гүзәл балалар музыка мәктәбендә дә фортепиано классында белем ала. 16250 Барда районының уку йортларында 30% якын Татарстан вузларын тәмалаучылар тәшкил итә. 16251 Барда ягы аның әтисе Рәшит Ягъфәровның да туган төбәге. 16252 Бар дәүләтләрдә салымнарны җыю функциясен махсус дәүләт агынтлыклар үтиләр, салымнарны түләмәү өчен төрмәгә утыртылуга кадәр төрле җәзалар каралган See, e.g., in the case of U.S. Federal taxes. 16253 Бардушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16254 Баренцбургта Русия Илчелегеннең Консуллыгы урнаша. 16255 Баренц диңгезендә һәм Атлантик океанның көнчыгышында очрый. 16256 Барҗы елгасы буенда аның бакыр кою заводы эшли башлый. 16257 Барҗы елгасының 1,5 тән алып 14,5 км га кадәр озынлыктагы 11 кушылдыгы бар, иң зурысы - Уса елгасы (сул кушылдык). 16258 Барҗы елгасының сул ярында - Балтач авылыннан югарырак ТРның табигать истәлеге - «Катнаш наратлык» урнашкан. 16259 Барҗы ( ) — Иж елгасының сул кушылдыгы. 16260 Бар җырымны илгә багышладым, Гомремне дә бирәм халкыма. 16261 Барзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 16262 Барзюковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16263 Барибановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16264 Бариев Гали Бари улы элекке оешмага нигез салучы. 16265 Бариев — татар фамилиясе. 16266 Баринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16267 Бари Рәхмәт 1897 елның 29 маенда элекке Урал губернасының Гурьев өязе (хәзерге Казакъстанның Гурьев өлкәсе) Җилая Коса дигән поселогында хезмәткәр гаиләсендә туа. 16268 Бари Рәхмәт үзенең шигъри сәләте тәмам ачылып җиткәндә, 1957 елның 26 маенда кинәт вафат булды. 16269 Бар Каратае — Татарстанның Кама Тамагы районындагы юкка чыккан авыл. 16270 Барка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16271 Бар кеше төрле дәрәҗәдә хакыйкатьне эзләгәнгә күрә бу төшенчә бу шөгыльне беренче урынга куючыларга карата кулланыла. 16272 Бар көчен, рухын аяусыз чир белән көрәшкә кушып, ул якыннарын мәшәкатьләмәскә тырыша, дөньяда мөмкин булганын эшләп калырга ашыга. 16273 Баркылдыксыман камыш чыпчыгы Әрәмә́ чыпчыгы кошлар ( ) — чыпчыксыманнар отрядының сайрар кошлар семьялыгы. 420 ләп төре билгеле, Антарктиданы исәпләмәгәндә, бөтен җир шары буйлап таралганнар. 16274 Барлак ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 16275 Барлас Камалов укучыларга публицист буларак та билгеле иде. 16276 Барлыгы 100 дән артык фәнни хезмәт язды. 16277 Барлыгы 117 бина төзиләр. 16278 Барлыгы 129 саны чыга. 16279 Барлыгы 12 меңләп төре билгеле, тропик поястагы фауна аеруча бай. 16280 Барлыгы 180 ләп төре исәпләнә. 16281 Барлыгы 180 медаль яулаган. 16282 Барлыгы 18 төр бар, кайберләре Кызыл китапка кертелгән. 16283 Барлыгы 19 альбом чыккан. 16284 Барлыгы 200 ләп төре билгеле; Татарстан территориясендә 60 тан артык төре ачыкланган. 16285 Барлыгы 20 дән артык төре билгеле. 16286 Барлыгы 22 команда катнаша. 16287 Барлыгы 23 супермаркет һәм 1 гипермаркет иясе. 16288 Барлыгы 240 тел гаиләсе бар дип исәпләнә. 16289 Барлыгы 2,5 ел папуаслар авылында яшәп, аларның көнкүрешен, яшәү ритмын, кланнарга бүленешен, гореф-гадәтен, җырларын, бонгу телен өйрәнә, һөнәри рәсемнәр ясый. 16290 Барлыгы 40 тан артык гаиләсе, 2500 төре, Башка хәбәрләр буенча якынча 8800 кимерүче төре бар, дип исәпләнә билгеле. 16291 Барлыгы 44 укучыга өлгергәнлек әтистәте бирелә. 16292 Барлыгы 503 танк җыелган. 16293 Барлыгы 50 монография, 400 мәкалә яза. 16294 Барлыгы 5 семьялыкка 283 төре билгеле. 16295 Барлыгы 7 сан гына чыга, алар барысы да урта кулда, 4 битле генә була. 16296 Барлыгы 84 комплект медаль уйнатылды. 16297 Барлыгы 9000 берәмлек. 16298 Барлыгы ике тапкыр өйләнгән була. 16299 Барлыгы илдә 12 җанисәп үткәрелде. 16300 Барлыгы китап 64 телгә тәрҗемә ителгән, әлегә алар арасында татар теле юк. 16301 Барлыгы микробактерияләрнең 74 төре билгеле. 16302 Барлыгы Мисырда 118 пирамида табылган. 16303 Барлыгы Мөслим авылыннан 741 гаилә күчерелә. 16304 Барлыгы өч мәртәбә кулга алынган. 16305 Барлыгы сөйләшүчеләр саны якынча 6,4 млн кеше. 16306 Барлыгы татар телен укый ала 384 укучы, ә аларның 359-ы – татарлар. 16307 Барлыгы Төркиядә 923 район тирәсе исәпләнә. 16308 Барлыгы урду телендә якынча 100 млн кеше сөйләшә дип исәпләнә. 16309 Барлыгы чүлләр 16,5 млн км² мәйданны алалар (Антарктида саналмый), бу коры җирнең 11 %-ы. 16310 Барлыгы якынча 604 мең чирмеш исәпләнә. 16311 Барлык авырлыкларны җиңеп Ибн Баттута Малига барып җитә һәм Нигер елгасын күрә. 16312 Барлык агачларның һәм куакларның кәүсәләрендә һәм ботакларында, кайберләре чәчәкләрдә очрый. 16313 Барлык акулалар диңгездә яши, тропикларның төче суларына бары тик аерым вәкилләре генә йөзеп керә. 16314 Барлык алтай телләренә дә диярлек сингармонизм хас. 16315 Барлык аскы һәм өске юл билгеләрен куюы белән аерыла. 16316 Барлык биологик процессларның нигезендә ятып, холестерин синтезланып кына калмый, бәлки тәннең тукымаларында таркала һәм туплана да. 16317 Барлык болыннар да урнашу буенча өч төргә бүленәләр: кыйтга болыннары, тау болыннары, җәелмә болыннары. 16318 Барлык бу тикшеренүләр нәтиҗәсендә Төньяк Боз океанының табигате: аның климаты, органик дөньясы турында гаять күп материал тупланды; океан төбе рельефының төзелеше аныкланды, океан төбендәге агымнар өйрәнелде. 16319 “Барлык гасырлар һәм халыкларның дини мигъмарияте” шәлкемен башлап җибәрә. 16320 Барлык дымлы җир участоклары да сазлык булып саналмый, сазлык дип аталу өчен анда ким дигәндә 30 см торф катламы булырга тиеш. 16321 Барлык әйберләрнең нигезен атомнар тәшкил итә. 16322 Барлык җилкәнле флот башлыча нараттан төзелгән. 16323 Барлык җырларның өчесе Meat Puppets группасына кушылып көйләнде. 16324 Барлык зоналарда җитештерелә торган продукциянең 71 проценты нәкъ менә “Алабуга”га туры килә. 16325 Барлык зыялы шәхесләр кебек үк, утызынчы елларда Валериан буржуаз милләтчелектә гаепләнә, күп сорау алулар аша үтә, шунлыктан хәтта яшәү урынын да алыштырырга туры килә. 16326 Барлык илләрдә дә диярлек таралган. 16327 Барлык илләрдә дә күн кенә сортлары куль-туралаштырыла. 16328 Барлык илне берләштерү барып чыкмагач, кәефе төшкән Гарибальди инкыйлаб хәрәкәтеннән читләшергә уйлый. 16329 Барлык исемнәр килешләр белән төрләнәләр. 16330 Барлыкка килү вакыты шулай итеп билгелеп була. 16331 Барлыкка килү Гадәттә протойолдыз сутуар молекуларыннан торган молекуляр газ болытыннан формалаша. 16332 Барлыкка килүе 1984 елда бер тапкыр уздырылу өчен оештырылган вакыйга Hefferman, Virginia (January 23, 2009). 16333 Барлыкка килүе Виннипег ана зат аю баласы Лондонга 1914 елда Беренче бөтендөнья сугышында катнашы өчен Бөекбританиягә күчерелгән Канада гаскәрләре белән килә. 16334 Барлыкка килүе Ислам дәүләте киңәйгәч, бик күп гарәп булмаган халыклар ислам динен кабул итә башлыйлар. 16335 Барлыкка килүенә карап хайван һәм үсемлек майларына; биологик функциясенә карап запас һәм протоплазматик; тәгаенләнеше буенча азык, медицина һәм техник майларга бүлеп йөртеләләр. 16336 Барлыкка килүе турында уйламаганнар, туганлыгы турында әйтергә куркып. 16337 Барлыкка килү моментта аның мәйданы 1 659 мең км, ә халык саны — 6 380 мең кеше булган. 16338 Барлыкка килү һәм үсеш тарихы Rubyны ясаучы — Юкихиро Мацумото (Matz) — студент чагыннан программалау телләре белән кызыксына, ләкин яңа тел ясау фикере соңрак туа. 16339 Барлык касталарның кешеләре Санскритны балачактан бирле өйрәнә һәм шул телдә сөйләшә. 16340 Барлык күперләр саны – 30. Әстерхан Идел буйлап 45 чакрымга сузылган. 16341 Барлык мәйданның 7 проценты гына эшкәртелә, ә калганы урманнар, күлләр һәм сарыкташлар. 16342 Барлык мәктәпләр дә ADSL системасы буенча Интернет челтәренә тоташтырылды. 16343 Барлык мәктәпләрдә дә, республиканың дәүләт теле буларак, башкорт теле укытыла. 26 башкорт теле кабинеты оештырылды. 16344 Барлык мәктәпләрдә музейлар, Дан почмаклары булдырылган. 16345 Барлык мөселман авылларындагы кебек безнең авылга да мәчет салганнар. 16346 Барлык очракларда да билгеләнгән режимны, дәвалау-күнектерү чараларын төгәл үтәргә кирәклеге төшендерелә. 16347 Барлык пирамидалар арасында (алар 70 тән артык) үзенең зурлыгы ягыннан Хеопс фиргавен пирамидасы аерылып тора. 16348 Барлык районда да типография булмаганлыктан, күрше Балтач районының «Генераль линия өчен» дип аталган гәзите дә (хәзерге " Балтач таңнары ") Борайда басылган. 16349 Барлык сазлар өчен гомуми булып грушасыман корпус, агач резонатор, икеләтелгән яки өчләтелгән кыллар килә. 16350 Барлык сәгатьләр өчен дә зарури булган тагын бер деталь: энергия чыганагы бар. 16351 Барлык Су-24 очышлары вакытлыча туктатылды. 16352 Барлык табышмакларга дөрес җаваплары бирелгән, ләкин Турандот Каләфкә кияүгә бирмәскә әтисен сорый. 16353 Барлык телефон аппаратлары элемтә линияләре аша автомат телефон станцияләренә — АТСка тоташтырылган. 16354 Барлык телләрдә югары күтәрелешле, иренләшкән алгы рәт /y/ сузыгын белдерә ( татар телендә бу аваз Ү хәрефе белән белдерелә). 16355 Барлык төп компонентлар көзгедә урнаштырылган, шулай итеп, симметрик чагылышлар барлыкка китерелгән. 16356 Барлык төр ашлар, боткалар һәм бәрәңге күпчелек очракта казанда пешерелгән. 16357 Барлык төрки диалектлар бердәм төрки телдән чыкканнар, БЭК 3-2 гасырларда бердәм төрки телдән бүгенге чуаш теле бабасы аерылган. 16358 Барлык төрләре дә ТРның Кызыл китабына кертелгән. 16359 Барлык тоткыннар саны 25 меңгә җитә. 16360 Барлык уеннардан иң атаклысы Олимпиядәге уеннар булган. 16361 Барлык уенчылар да «түләп бетергәч», уен тәмам була. 16362 Барлык үз гаскәрләрен сугышка ташладылар, Республиканың - клоннарның гаскәре, БСКның - дроидларның гаскәре. 16363 Барлык уйнаучылар, берсеннән-берсе берәр аршын чамасы ара калдырып, түгәрәк сызык тирәсенә тезеләләр. 16364 Барлык уку баскычларын үзләштереп, шул ук елның 5 нче маенда (иске стиль буенча) татар авыллары мәктәпләрендә укытучы булып эшләргә хокук бирүче таныклык ала һәм гомерен мөгаллимлек итүгә багышлый. 16365 Барлык фикерләрне өйрәнеп, экспедиция шундый нәтиҗәгә килде: хезмәтләндерү (әдәбият, мәктәпләрдә укыту, матбугат, эш кәгазьләрен алып бару) теле итеп рәсми рәвештә татар телен танырга кирәк. 16366 Барлык фильмнарга да сценарийны Терри Россио һәм Тед Эллиотт язды, ә продюсерлык эшен Джерри Брукһаймер башкарды. 16367 Барлык халыкларда да диндә җан, күңел төшенчәләре "ахирәт" турындагы өйрәтүләр белән бәйләнгән. 16368 Барлык чәчәкләре телсыман, ягъни аларда таҗ яфраклары җәймәгә биш теш белән кушылып үскән, зәңгәр, ике җенесле. 16369 Барлык шәҗәрә текстларын чагыштырып караганда, Сәлман Фарси, Идегәй нәселләренең Нугай урдасыннан чыкканлыгы тоемлана». 16370 Барлык шундый сатып алулар инвентарьга җыелып бара, ул 500 әйбер сыйдыра ала. 16371 Барлык ысуллар буенча да пәкене кадатып чыга алган малай җиңүче була. 16372 Барлык электр җиһазларының да төп сыйфатларының берсе булып алар кулланган егәрлек тора, шуңа күрә һәрбер электр җиһазында (яки шул җиһазга кулланучы белешмәсендә) аның эшләве өчен күпме Ватт кирәклеге турында мәгълүмат табарга була. 16373 Барлык этләрнең дә кай җирен тешләвен сорап чыга. 16374 Барлык эш кул хезмәте белән башкарылган: берәүләр ташларны юнганнар, икенчеләре — юеш ком белән аларны шомартканнар, өченчеләре — баскычлар һәм балчык өемнәре буйлап аларны пирамиданың өстенә ташыганнар, дүртенчеләре — таш кисәкләрен яхшылап өйгәннәр. 16375 Барлык ярышулар аерым секторларга (Ауропа, Латин Америка, Төньяк Америка/Тын океан илләре һәм Африка/Азия) бүленеп уза. 16376 Барлык яшәү процессларын ул пневмага әйләнгән материаль булмаган көчләр белән аңлата: нервылар рухи көч китерә, бавыр канга табигый көч бирә, пульс - пульс бирә торган көчтән барлыкка килә. 16377 Бармак сеңгеренең өзелергә җитеп шартлаган тавышын, ниһаять, судья да ишетә, ул көрәшне туктатып, шведка кисәтү ясый.. 16378 Бармас — Русия территориясеннән ага торган елга. 16379 Бар мәгълүмати хезмәтләрне оештыру хәйриячелек нигезендә, шул исәптән веб-сәхифәләрендәге иганә механизмы ярдәмендә, җыелган акча белән финанслана. 16380 Барменки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 16381 Бармино ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 16382 Барминская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 16383 Барнаул ( ) — Русия шәһәре, Алтай краеның административ үзәге. 16384 Барнева — Русия территориясеннән ага торган елга. 16385 Барнет тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 194 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 16386 Барокко чоры Камник өстендә Туницаларда чиркәүдә һәм Любляна ратушасы алдында урнашкан Франческо Роббаның "Өч елга фонтаны"нда чагылыш тапкан. 16387 Барон Майгель - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында персонаж. 16388 Баронская ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 16389 Барселона клубы сәләтле уенчыны 2000 елда үзенә ала. 16390 Барселонаның төп һөҗүмчесе - Лионель Месси Дөньяның иң көчле, танылган, мәшһүр такымнарның берсе. 16391 Барселона тарихында иң яхшы һөҗүмчесе. 16392 Барселона яншәһәрләрендә тагын 3 186 461 кеше яши. 16393 Барская – Русия территориясеннән ага торган елга. 16394 Ба́рское күле - Көнбатыш Кама аръягындагы күл. 16395 Барсның җиде каурые тирә-якка тәэсир итү көче җирдә дә, күктәдә булуын аңлата. 16396 Барсның коерыгының торышы яхшы кәефне, дуслыкны белдерә. 16397 Барсовый ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 16398 Барсук — Русия территориясеннән ага торган елга. 16399 Барсучиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 16400 Барсучье ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 16401 Барсучья — Русия территориясеннән ага торган елга. 16402 Бартемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16403 Бар теорияләр нигезендә электромагнит, зәгыйфь, көчле тәэсир итешүләрне тасвирлаучы элементар кисәкчәләрнең Стандарт моделе төзелгән. 16404 Барто ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48 километр озынлыкта булган кратеры. 16405 Бартым — Русия территориясеннән ага торган елга. 16406 Баруди гәрәп телендә дары тигәнне аңлата. 16407 Баруди урамы аша Мәскәү һәм Киров районнарны тоташтыра. 16408 Баруткины ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 16409 Бархатово ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 16410 Барча — Русия территориясеннән ага торган елга. 16411 Бары 1973 елда гына ил тарихында беренче тапкыр «чын милли» һимнга бәйге игълан ителә. 16412 Бары 1995 елдан татар теле һәм әдәбияты фән буларак укытыла башлый. 16413 Бары 5 мәктәптә татар телен укыту оештырылган, дәресләргә 232 бала йөргән. 16414 Бары алар гына Гайсәнең кыяфәте үзгәрүен һәм Җам турында дога кылуны күрә. 16415 Бары ата арысланнарның гына күкрәгендә һәм башында зур ялы бар. 16416 Бары ат гына фигура өстеннән сикереп йөри ала. 16417 Бары беркем дә яшәмәгән Антарктида гына бер дәүләтнеке дә түгел. 16418 Барыбер шушы шәһәр өлешенең аеруча руслар арасында - Адмираллык бистәсе (Адмиралтейская) исеме кала. 16419 Бары бөҗәкләр белән генә туклана. 16420 Бары Болгария белән Финляндия генә, Алманиянең берләшмәдәшләре булган хәлдә, өлешчә мөстәкыйль сәясәт үткәрәләр Baryshnikov 2003; Juutilainen 2005, p. 670; Ekman, P-O: Tysk-italiensk gästspel på Ladoga 1942, Tidskrift i Sjöväsendet 1973 Jan. 16421 Барый Ногманов (Борис Миңлегалим улы Ногманов, ) – язучы. 16422 Барый Шәвәлиев (Барый Гани улы Шәвәлиев) — гвардия кече сержанты, 1944 елның 23 июнендә А. Матросов батырлыгын кабатлаган. 16423 Бары махсус рөхсәт белән генә зоопарклар өчен тотарга ярый. 16424 Барыннан да элек, әдип үзе күптән хыялланган сүз иреге бирелә, матбугатка цензура бетерелә. 16425 Барыслар ыругына керүче 4 хайванның берсе, зур мәчеләр асгаиләгенә керә. 16426 Барысы 100дән артык шигърият һәм проза китаплары, 10нан артык пьесалары дөнья күрә. 16427 Барысы 3 кораб кына төзелде: «Дойчланд» (Deutschland), «Адмирал Шеер» (Admiral Scheer) һәм «Адмирал граф Шпее» (Admiral Graf Spee). 16428 Барысы бергә әле бер якка, әле бер якка күчәләр. 16429 Барысы да алынып беткәч, һәрберсе үзе җыйган лакейдагы саннарны хисаплап чыгара. 16430 Барысы да Золенхофен шәһәренең ташлы карьерларында табылган. 16431 Барысы да татарлар. 680 хуҗалык исәпләнә. 16432 Барысы тупланышка 3000 йолдыз чамасы керә. 16433 Бары тик 1905 елда гына физик Альберт Эйнштейн яктылыкка кисәкчекләрнең дә, дулкыннарның да сыйфатлары хас булуын исбат итә. 16434 Бары тик 1982 елда басылган «Һөҗүм» (Атака) повесте белән генә үзен хәрби темага язучы итеп таныта. 16435 Бары тик 2003 елда аңа бурычлардан котылу өчен дәүләт махсус 50 миллион сум акча бүлеп биргәннән соң гына хәл акрынлап тотрыклылана. 16436 Бары тик 70 елдан соң гына дөньяга көнбагыш мае туа. 16437 Бары тик XX гасырда гына электр үтүге барлыкка килә. 16438 Бары тик Аллаһ илчесендә генә Хәдичә үзен чын мәгънәсендә яратырлык шәхесне күрә. 16439 Бары тик антропоген фактор гына алар өчен һәлакәтле. 16440 Бары тик Аурупа алынмалары гына, рус теле аша керү сәбәпле, шул телнең закончалыкларына буйсынган хәлдә үтеп керәләр. 16441 Бары тик ике кораб калган була. 16442 Бары тик «императорга хыянәт иткән» дип исәпләнүче 3 маршалга гына андый хөрмәт күрсәтелмәгән, шул исәптән, Франция маршалы Жан-Батист-Жюль Бернадотка. 16443 Бары тик малтабар Фәрит Санжапов, 1990 елда шәхси заправка стансасы ачып, Кулаткы халкын артык чыгымнардан коткарды. 16444 Бары тик Меркуза нараты (Pinus mercusii) гына экватор аша Көньяк ярымшарга үтеп керә. 16445 Бары тик телескоп уйлап табу белән аларны аерым йолдызларга бүлү мөмкинлеге туа. 16446 Бары тик узган гасырның сиксәненче еллар урталарында үзгәртеп кору, хәбәрдарлык заманы килгәч кенә, әдипкә киң сулыш һәм ирекле каләм белән иҗат итү һәм иҗат ителгәнне бастыру мөмкинлеге киңрәк ачылды. 16447 Бары тик Һайбәр-Пактунва вилаятендә генә 27 мең кеше коткарылуны көтә. 16448 Бары тик шушы кыйтганы гына экватор уртадан кисеп үтә. 16449 Бары Честертон гына чын мәгънәсендә дини кеше булган. 16450 Барычмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 16451 Барыш — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 16452 Барыш ( ) — Сембер өлкәсендәге кече шәһәр, Барыш районының административ үзәге. 16453 «Барышта»( 1931 ел ), «Өлгерү» ( 1940 ел ) җыентыклары, сугышка киткәнче 6 китабы басылган. 16454 Бары шул вакытта гына ул уенга яңадан кушыла ала. 16455 Барьязыбаш — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 16456 Басарга керешкәндә, буяу бары хәрефләр һәм рәсем-иллюстрация өстенә генә ябышкан. 16457 Басилей сугышта алынган табышларның күп олешен һәм иң яхшысын үзенә алган. 16458 Басилей суд белән җитәкчелек иткән. 16459 Басилей тирәсенә киңәшчеләрнең, судьялардан һәм бай җирбиләүчеләрдән гыйбарәт булган югары катлау кешеләре тупланган. 16460 Басилей һәрбер мөһим эштә югары катлау гаилә баш кешеләре белән киңәшләшергә тиеш булган. 16461 Басиха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 16462 Баскаклар хәрби хезмәттә булып, хөкүмәтнең иминлеген саклау вазифасын үтәгәннәр; дарухаларның төп вазифалары исә ясак җыюның барышын күзәтеп тору булган. 16463 Баскаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16464 Баскак ( ) — Чуаш Республикасының Шомырша районында урнашкан күпчелек халкы татарлардан торган бистә. 16465 Баскан — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 16466 Баскан вакытта пешереп ит тарткычтан чыгарган бавыр өстиләр. 16467 Баская — Русия территориясеннән ага торган елга. 16468 Баск Википедиясе – нең баск телендәге бүлеге. 16469 «Баскет-холл» баскетбол спорт корылмасы — «УНИКС» баскетбол клубының төп аренасы. 16470 Баскон — Русия территориясеннән ага торган елга. 16471 Баск телендә беренче китап — Linguae Vasconum Primitiae, ул 1545 елда чыга. 16472 Баск теле (үзатамасы Euskara) — басклар теле, Басклар иле һәм Наварраның рәсми теле. 16473 Баскычлап күтәртелгән коңгырт төстәге мәрмәрдән ясалган шагыйрьнең бронза бюсты урнаштырылган. 16474 Баскычны яктырту өчен сте­наларда кечкенә генә тәрәзәләр уелган. 16475 Басма башка китаплардан бизәлеш сыйфаты белән аерылып тора. 16476 Басма вариантында Gaudeamus 1776 елда барлыкка килә. 16477 Басмада хәбәр ителгәнчә, эпосны 1910 елда Мөхәммәтша Бурангулов ике курайчы-чичәннән — Идрис авылыннан Гәбиттән (≈ 1850 1921 ) һәм Кече Иткул авылыннан Хәмит Әлмөхәмметовтан ( 1861 - 1923 ) язып алган. 16478 Басма китаплары * Бер тауда ун чишмә (коллектив җыентык), Татарстан китап нәшрияты, 1992 ел. 16479 Басма китаплары Кәккүк тавышын санадым: Шигырьләр һәм поэма. 16480 Басмановское ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 16481 Басманы башлангыч чорында Туфан Миңнуллин җитәкли. 16482 Басманы ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 16483 Басманың авторы Р.Фәхретдинов ССРБ Фәннәр академиясенең 250 еллык юбилее уңае белән Бөтенсоюз халык хуҗалыгы казанышлары күргәзмәсенең көмеш медале белән бүләкләнде. 16484 Басманың башкортча нәшер ителүенә карата төрле фикер булган, күрәсең. 1934 елда районга лингвистик (тел гыйлеме) экспедиция җибәрелә. 16485 Басманың татар теленә тәрҗемәсе юк. 16486 Басманы тарату эшендә комсомоллар, студентлар, эшчеләр катнашкан. 16487 «−» басмасы - индукция агымы магнит агымының үзгәрәшенә тоткарлавын күрсәтә (Ленц кагыйдәсе). 16488 Басмаханәгә кара эшче, наборчы булып урнаша. 16489 Басмаханә инде аны күбәйтү вазифасын гына үз өстенә ала, «беренче нөсхә» өчен җавап бирми (моны китапның үзендә үк «әзер диапозитив / ориги-нал-макетның сыйфатына тәңгәл рәвештә нәшер ителде» яки «оригинал-макет нәшриятта әзерләнде» дип күрсәткәлиләр). 16490 Басмаханә Кушнаренко районында беренче басмаханә 1934 елда Топорнино районы ( 1936 елдан Кушнаренко ) МТС ының сәяси бүлеге каршында ачыла. 16491 Басмаханә Яңавыл районы гәҗитләре, башка районнардан аермалы буларак, һәрвакыт Яңавылда үз басмаханәсендә нәшер ителә. 16492 Басма хуҗалары һәм мөхәррирләре: Рөстәм Җәүдәт улы Юныс, Вайет Джерард улы Форд. 16493 Басмачылыкка каршы, күмәк хуҗалыкка керергә өндәүче тамашалар белән беррәттән, театр чыгышларында һәрдаим «хуҗум» (хатын-кыз иреге, пәрәнҗәдән баш тарту) темасы да күтәрелә. 16494 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 116 мм, ташу агымы катламы 90 мм. 16495 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 125 мм, ташу агымы катламы 65 мм. 16496 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы — 140 мм, ташу вакытындагы су катламы — 110 мм. 16497 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 145 мм, ташу агымы катламы 120 мм. 16498 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 152 мм, ташу агымы катламы 75 мм. 16499 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 160 мм, ташу агымы катламы 140 мм. 16500 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 180 мм, ташу агымы катламы 140 мм. 16501 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 190 мм, ташу агымы катламы 130 мм. 16502 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 65 мм, ташу агымы катламы 54 мм. 16503 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 75 мм, ташу вакытындагы су катламы 52 мм. 16504 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 75 мм, ташу вакытындагы су катламы 70 мм. 16505 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 80 мм, ташу агымы катламы 66 мм. 16506 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 87 мм, ташу агымы катламы 76 мм. 16507 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 89 мм, ташу агымы катламы 60 мм. 16508 Бассейнда еллык су агымының уртача күпьеллык катламы 90 мм, ташу агымы катламы 70 мм. 16509 Бассейн мәйданы 61,1 мең км². 16510 Бассейнның 8% ын урман, 65% ын сөренте җир били. 16511 Бассейнның көнбатыш өлеше Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгы чикләрендә урнашкан. 16512 Бассейн территориясендә 50 метрлы бассейн, универсаль спорт залы (волейбол һәм баскетбол өчен универсаль зал), Regupol тибындагы катлам белән түшәлгән коры йөзү залы, тренажер залы бар. 16513 Бассейн территориясенең якынча 5% ын урман каплаган, 70% ы сөрелгән. 16514 Бассейнында ташкүмер (Печора күмер бассейны), нефть ( Ухта ) һәм газ чыганаклары бар. 16515 Бассейнының мәйданы 1,040 мең км². 16516 Бассейнының мәйданы 643 мең км². 16517 Бассейнының рельефы тәпәш таулы, территориясе күпсанлы кушылдык үзәннәре белән ергаланган. 16518 Басси ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31 километр озынлыкта булган кратеры. 16519 БАССР (1944) һәм РСФСР (1975) атказанган сәнгать эшлеклесе, Салават Юлаев ис. 16520 БАССР ( 1974 ) һәм РСФСР ( 1978 ) халык мәгарифе отличнигы. 16521 БАССР ( 1978 ) һәм РСФСР ( 1988 ) атказанган мәдәният хезмәткәре. 16522 БАССР ( 1980 ), РСФСР ( 1984 ), Татарстанның ( 1994 ) халык артисты. 16523 БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре. 16524 БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре (1980), «Башкортстан кызы» журналының беренче баш мөхәррире. 16525 БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1981 ). 16526 БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1983 ). 16527 БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1990 ). 16528 БАССР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1961 ). 16529 БАССР атказанган фән эшлеклесе ( 1980 ). 16530 БАССР атказанган фән эшлеклесе ( 1982 ). 16531 БАССР атказанган физик тәрбия хезмәткәре ( 1991 ), ССРБ атказанган спорт мастеры ( 1991 ). 16532 БАССР исәп идарәсенең хисап үзәгендә ( 1978 1989 ) программачы, республика халык иҗаты үзәгендә ( 1989 1991 ) бүлек мөдире, БСТ каналында ( 1991 2008 ) «Хәзинә» иҗат берлеге җитәкчесе, БР архив идарәсендә ( 2008 2014 ) җитәкче урынбасары булып эшли. 16533 БАССР мәдәният министрлыгы системасында, радиокомитетта, «Агыйдел» журналында эшли. 16534 БАССР халык артисты ( 1953 ), РСФСР халык артисты ( 1965 ). 16535 БАССР халык артисты (1977), РСФСР атказанган артисты (1983). 16536 БАССР Хәйбулла районы Акъяр мәктәбендә укый. 16537 БАССР Югары суды Президиумының 1956 елның 30 гыйнварындагы карары белән Имаметдин Низаметдин улы Насыйровның җинаять эше, тиешле раслаулар булмаганлыктан, туктатыла. 16538 БАССР Язучылар берлеге идарәсе рәисе. 16539 БАССР язучылар берлеге рәисе ( 1945 1946 ). 16540 Бастия (Бастия, ) — Франциянең Корсика төбәгендә урнашкан шәһәр. 16541 Бастыргыч белән набор арасына кыстырылган кәгазьдә оттиск – басып чыгарылган бит барлыкка килгән. 16542 Бастырма елгасының 5,7 һәм 7 км озынлыктагы 2 кушылдыгы бар. 16543 Бастыру 1921 елда Кызыл Гаскәр Врангель җитәкләгән Рус гаскәрен тар-мар итә. 16544 Бастырудан качкан күп морзалар Рус кенәзлегенә күчкән, анда алар христианлашканнар һәм руслашканнар. 16545 Бастырулар һәм террор Сулла 83 б.э.к. Италиягә кайтып җиткән, үз сәяси дошманнарын тар-мар иткән һәм канлы диктатурасы урнаштырган. 16546 Бастыру сәясәте Бәрдибәк рәхимсез сәясәтен үткәргән: үз тәхетен югалтырга куркып туганнарын үтерергә боерык биргән. 16547 Бастыру сәясәте Килдебәк үз хакимиятен Идел буенда һәм Кавказда җәелдергән. 16548 Бастыру чоры 1937 елда Сталин репрессияләре нәтиҗәсендә 114300 офицерыннан 11034 репрессияләнгән, шул исәптән сәләтле күренекле гаскәр башлыклары - Тухачевский, Блюхер, Якир. 16549 Басу капкасын үтеп, зират каршындагы үзәнлектә туктап калдылар. 16550 Басутамак — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 16551 Басъелга — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 16552 Басылган плата өстендәге үткәргечләр һәм үткәрүче сукмаклар буенча корылма алган конденсатор чыгышлары башка нокталар белән тоташырга мөмкин икәнен онытмагыз. 16553 Басылып чыккан китаплары * Туган ягым: Җырлар һәм шигырьләр. 16554 Басып алу сәясәтенең мондый башлангычын Мәскәүнең үзендә дә яратып бетермиләр, әмма христиан руханилары Мәскәү хөкемдарларының эшен хуплыйлар. 16555 Батальон Баш командачы Ставкасын һәм Генштабны хезмәтләндерә. 16556 Батальон командиры гвардия майоры Даутов 4 тапкыр яралана, контузия ала, батырлыгы өчен Кызыл Йолдыз, Ватан сугышы орденнары һәм бик күп медальләр белән бүләкләнә. 16557 Баташи ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 16558 Батбайга Кубан буе җирләре, Аспарухка шул елганың югарыгы агымы буйлары һәм хәзерге Ставрополь калкулыгы тигән. 16559 Баткак — Кармасан елгасы кушылдыгы. 16560 Баткак — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 16561 Батмас — Алатыр елгасы кушылдыгы. 16562 Батрак — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 16563 Батрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 16564 Баттал — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 16565 Бату исән чакта ук Алтын Урда акрынлап мөстәкыйльлек ягына тарта, әмма Жучи улусы рәсми төстә империя составында яшәгәнлектән, ханнарны кахан куя һәм акча да кахан исеменнән суктырыла. 16566 Бату исән чакта ук Алтын Урда акрынлап мөстәкыйльлек ягына тарта, әмма Жучи улусы рәсми төстә империя эчендә яшәгәнлектән, ханнарны кахан куя һәм акча да кахан исеменнән суктырыла. 16567 Бату Мулюков 1999 елның 25 октябрендә вафат була. 16568 Батуның өлкән улы. 16569 Бату ханның яшь чагы сүрәте, Урта гасырлар Кытай чыганаклары (XIV гасыр). 1237 елны монголлар көнбатышка таба һөҗүмне дәвам иттерәләр һәм башта мордва җирләрен, аннары Русьны басып алалар: 1240 елны Русь дәүләте тулысынча җиңелә. 16570 Батый ханның рухы Алтын Урда кыйпылчыкларын язмыш арбасына җыймакчы була. 16571 Батый ханның рухы үзе нигез алган дәүләтнең җимереләчәген сизеп, бәргәләнә. 16572 Батый хан рухы аның янына килә, ләкин Туктамыш хан аның ярдәменнән баш тарта. 16573 Батынкы агач күбәләге - уртача зурлыктагы күбәләк (4 см га кадәр). 16574 Батыр атамасы ир-атка хәрби батырлыклары өчен бирелгән. 16575 Батырбай — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 16576 «Батыр»га тагын икенче бала чыга. 16577 Батырларча хезмәте өчен ике тапкыр Георгий Тәресе ордены белән бүләкләнгән. 16578 Батырларча һәлак була. 16579 Батырлыгы 1943 елда Украинаның Запорожье өлкәсе Вольнянский районы Губенский авылы янында Днепр елгасын кичкәндә батырлык күрсәтә: кичү вакытында туп һәм расчётларны коткара, сугышчылар төркеме белән дошманның 22 һөҗүмен кире кайтара. 16580 Батырлыгы 1944 елның 18 августында Литва ССР Шяуляй шәһәре тирәсендә орудие уты белән дошманның 6 хәрби техникасын һәм күп санда фашистларны юк итә. 16581 Батырлыгы өчен ярым елда 5 орденга лаек була. 16582 Батырлыгы турында 31- гвардия укчы дивизиясенең сәяси бүлек начальнигы, командир урынбасары подполковник Рождественский донесение җибәрә: “. 16583 Батырлык 1960 елның 17 гыйнварында дүрт совет солдаты (Әсхәт Җиһаншин, Филипп Поплавский, Анатолий Крючковский, Иван Федотов) утырган «Т-36» баржасын көчле җил Тын океанга алып киткән. 16584 Батырлыклары өчен көмеш медаль белән бүләкләнә һәм ефрейтор чинына күтәрелә. 16585 Батырлык өчен "Кызыл Йолдыз" ордены белән бүләкләгән. 16586 Батыр-Мөэмин хәкимлеге чорында Ислам дине таралышы Идел буе Болгары дәүләтендә дәвам итә. 16587 Батырның туган авылында, район үзәге Кыргыз-Миякәдә һәйкәлләр урнаштырылган. 16588 Батырның үзендә- 5,7 мең, Шыгырданда - 5,1 мең кеше. 16589 Батыр районы ( ) — Чуашстанның көньяк-көнчыгышында урнашкан муниципаль район. 16590 Батыр — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 16591 Батырша восстаниесе буларак тарихка кергән баш күтәрү Урыс империясе тарафыннан бастырыла һәм 1758 елда Батырша каторга җибәрелә. 16592 Батырша Казан губернасы татарлары һәм шулай ук казакълар белән ныклы бәйләнеш булдыра. 16593 Батырша хәрәкәте (кайбер чыганакларда — 1755—1756 еллардагы Башкорт түнтәрелеше исеме астында билгеле) — Идел-Урал буенда XVIII гасырның икенче яртысында үткән иң зур түнтәрелешләрнең берсе. 16594 Батыршин — татар фамилиясе. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Сирин Батыршин (1896-1969), шагыйрь. 16595 «Батькивщина» (Ватан) партиясе һәм БЮТ (Юлия Тимошенко блогы) җитәкчесе. 2010 елда Украина президентына кандидат. 16596 Батько Махно буларак та мәгълүм. 16597 Батя ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,3 километр озынлыкта булган кратеры. 16598 Бауда (Бауденок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 16599 Баулы аркылы Казан – Ырынбург автомобиль юлы уза. 16600 Баулы́ елгасы — Көнчыгыш Кама аръягындагы елга. 16601 Баулы елгасының 1 дән алып 7 км га кадәр озынлыктагы 4 кушылдыгы бар. 16602 Бауман исемендәге югары техник училищеның машина төзелеше ( 1963 ) һәм Мәскәү дәүләт университетының механика–математика факультетларын ( 1965 ) тәмамлаган. 16603 Бауман урамы Казанда иң борынгы урамнарның берсе. 16604 Бау тартышырга янә ике кеше чыга. 16605 Баһаветдинов — татар фамилиясе. * Гыйльми Баһаветдинов (1923-1945), Советлар Берлеге Каһарманы, пулеметчы. * Әнвәр Баһаветдинов (1925-2002), ТАССР Югары шурасы президиумы рәисе (1983-1986). 16606 Баһама индейләренең язмышы фаҗигале булган: испаннар аларның хемәтен Кубада һәм Һаитидә руда чыганакларында кулланганнар. 16607 Баһамаларда цемент һәм азык-төлек сәнәгате кярханәләре бар. 16608 Бах иҗаты соңрак булган композиторлар музыкасында бик нык йогынты ясый. 16609 Бах — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 225 километрлы кратеры. 16610 Бахта ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 16611 Бахтино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 16612 Бахтинские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 16613 Бахтыбай — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 16614 Бахчачылык һәм бакчачылык киң таралган. 16615 Бахытжан Смагулов, Бахытжан Жумахан улы Смагулов, (04.11. 1965) — балет артисты, педагог, Казакъстанның ( 1995 ) һәм Татарстанның ( 2003 ) халык артисты. 16616 Бачевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16617 Бачер тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 90 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 16618 Башак — ул үрчем-уңыш белән бәйләнгән, димәк биредә хатын-кыз башлангычы бар дигән сүз. 16619 Башакчыклар ике чәчәкле һәм алар катлаулы башак күчәренең һәр буынында берәрләп урнаша. 16620 Башакчыклар сабак очында урнашкан эре җәенке себеркәчләргә җыйналган. 16621 Башакчыклары 2—7 чәчәкле, катлаулы башакчыкның һәр буынында берәрләп урнаша. 16622 Башакчыклары бер чәчәкле, алар башак күчәренең һәр буынында өчәрләп урнаша. 16623 Башанта — Русия территориясеннән ага торган елга. 16624 Башапбаш, Яңа авыл — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 16625 Башап елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 16626 Баш Арбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 16627 Башаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 16628 Башарово ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 16629 Баш артында очлы, каурыйлы зур булмаган бүреге бар. 16630 Баш-Байбак — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 16631 Баш бала алданып ишекне ача. 16632 Баш балетмейстер ( 2005 елдан ) — Л.Н. Нянина, РФ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1997 ). 16633 Баш балетмейстер — Аднан Мажидов, ЧР халык артисты. 16634 Баш бокавылдан тыш, аерым өлкәләрнең дә бокавыллары булган. 16635 Баш-Бөркет — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 16636 Баш дирижер итеп М.Э.Шеппер билгеләнә, соңрак аны И.В.Әүхәдиев алмаштыра. 16637 «Башинформсвязь-Динамо» клубы нигезендә оештырыла. 16638 Баш ию тавы (Поклон тавы) Җиңү паркында урнашкан. 16639 '' (баш ияләр) Уен шуның белән бетә. 16640 Башка Аурупа илләренә караганда, Нидерландларның халык саны бик тиз үсә: 1850нче елда 3 млн. 16641 Башка багрянка лардан микробиология промышленностенда агар-агар табалар; агар-агар бактерияләр, гөмбәләр һәм суүсемнәрне өйрәнгәндә туклыклы тирәлек булдыру өчен файдаланыла. 16642 Башка балалар аны арттан кочаклап бер-берсенә шулай ук тотыналар. 16643 Башка балалар, аның артыннан ияреп, җырлап йөриләр: :Ярты төн булды, :Бар дөнья тынды. 16644 Башка балалар аның аягын шамакай итеп киендерәләр: чалма чалдыралар, бите урынына кечкенә бер ак нәрсә куеп күмер белән күз, борын, авыз ясыйлар. 16645 Башка балалар аның тирәсендә бер түгәрәк мәрә ясап, кулга-кул тотынышып шушы нардуган җырын җырлап әйләнәләр. 16646 Башка балалар «кәбестәләр» дип аталып, «әби» артыннан тезелешеп, бер-берсен арттан кочаклап, тотынышып торалар. 16647 Башка балалар тавыклар булып, зур бер түгәрәк сызыкка кереп тулалар. 16648 Башка балалар: «Шамакай үлде», дип җылыйлар. 16649 Башка балкан илләренең Македония өчен көрәше дә кискенләшә. 1912-1913 елгы Балкан сугышары нәтиҗәсендә Македония Сербия (Вардар Македониясы), Греция (Эгей Македониясы) һәм Болгария (Пирин крае) арасында бүленә. 16650 Башка балыклардан очлы борыны белән аерылып тора. 16651 Башка батальоннарны фашистлар үзләре тарата, тоткыннарны фронттан ераграк, Көнбатыш Аурупа илләрендә тимер юлларны торгызырга озаталар. 16652 Башка беренче әсәрләрендә кебек үк, Галиәсгар Камал бу драма әсәре үзәгенә милләт язмышы, әхлак мәсьәләләрен куйган. 16653 Башка берничә тел өстендә дә эшләнелә, әмма алар өчен төзелгән тәрҗемәчеләр әлегә “стабиль” дип нәшер ителмәгән. 16654 Башка билгеләмә буенча, нәрсә булсаны, дәлилләр китерелсә дә, үзенең дәлилләнүе өчен исбатлауга кирәге булмаган эчке субъектив иманга нигезләнеп, еш алдан фактик яки мантыйк тарафтан тикшермичә, хакыйкый дип кабул итүгә ышану диелә Вера. 16655 Башка бүләкләре: Янка Купала исемендәге бүләк, Халыклар Дуслыгы ордены, Мактау билгесе ордены, Өч йолдыз ордены ( 1997 ). 16656 Башка геройлар * Джек Ге́ллер (Эллиотт Гулд) – Моника һәм Россның әтисе. 16657 Башка грек фәлсәфәчеләре ("акыл яратучылары") күзәтмәгәннәр. 16658 Башка губерналардагы ерак авыллардан да бу мәктәпкә укырга киләләр. 16659 Башка дәлилләр арасында Даландзадгад авылыннан Цевен исемле кешенең сүзләрен искә төшерә. 16660 Башка диалектларда дүрт кенә тонның аерымлануы ихтимал. 16661 Башка дин гыйбадәтханәләре юк. 16662 Башка диндәгеләргә карата эзәрлекләүләр башлана. 16663 Башка диннәрнең үзәк шәхесләреннән аермасы Буддизм күзаллаулары буенча Будда илаһ яки кешеләр белән Алла арасындагы арадашчы, яки христианлыктагы сыман коткаручы түгел, ә акылга ия барлыкларны сансарадан чыгару мөмкинлеге булган укытучы булып исәпләнә. 16664 Башка дөньядан изоляциядә яшәгән индеец кабиләләре мәҗүси йолаларын үти. 16665 Башка әйберләрдән тыш, бу гадәттә көчле солидарлыкка, төркем эчендә урын алган хәлләрнең күбесенең кабул ителгәнлек атмосферасына һәм эксклюзивлык хисенә китерә. 16666 Башка елгалар бу урыннарда булмаган. 16667 Башка елгалардан Тумнин һәм Коппи ( Япон диңгезенә коялар), Тугур, Уда, Улья, Урак, Охота, Иня ( Охот диңгезенә коялар) елгалар аерылып торалар. 16668 Башка әсир төшкән алман генералларыннан аермалы буларак, Паулюсны хәрби җинаятьләр өчен хөкем итмиләр. 16669 Башка җирләр арасында, ул Xianbei дәүләте (ингл.) кулыннан алганнары татар җирләрен дә үзенә ала. 16670 Башка җирләрдә дә декоратив үсемлек буларак үстерелә. 16671 Башка зур утраулар — Силуэт, Праслен, Ла-Диг. 16672 Башка зур шәһәрләр. 16673 Башка зур шәһәрләр – Юджин, Грешам, Бивертон, Медфорд, Корваллис, Спрингфилд, Астория. 16674 Баш казый шайбалы хоккейда Казый - гарәп телендә хәл кылучы, карар чыгарганда соңгы сүзне әйтүче мәгънәсендә. 16675 Башка изге китаплар белән бергә Инҗил Христианлыкның изге хәбәр җыентыгы дип саналган Библияның өлешен тәшкил итә. 16676 Башка илләрдәге кайбер тиңнәрнең исемләре өчен, вилаять мәкаләсен карагыз. 16677 Башка илләрдәге кебек үк, Русиядә дә спорт гимнастикасы баштарак армиядә кулланыла. 16678 Башка илләрдә дә эшчеләр хәрәкәтләре һәм сугышка каршы хәрәкәтләр җәелеп китә. 16679 Башка илләрдән элегрәк һиндстанда киҗе-мамыктан җинел, нәфис тукымалар һәм төрле төстәге менә дигән ситсылар эшли башлаганнар. 16680 Башка илләрдән элегрәк һиндстанда мамыктан җинел, нәфис тукымалар һәм төрле төстәге менә дигән ситсылар эшли башлаганнар. 16681 Башка инанулар буенча, Юмо "куго тумо" дип аталган биниһая зур имән агачында утыра. 16682 Башка исем: Австралия Берлеге (ингл. 16683 Башка исемнәре Әҗем мәчете салынган төбәк «Әҗем мәхәлләсе» яки шул тирәдәге Крестовниковлар сабын заводына багланып, «Завод мәхәлләсе» дип тә йөртелгән. 16684 Башка йогышлы авырулардан аермалы буларак, венерик авырулардан соң организмда иммунитет барлыкка килми, шунлыктан кабат йокканнан соң кеше яңадан авырый. 16685 Башка кайбер тиңнәрнең исемләре өчен, Вилаять мәкаләсен карагыз. 16686 Башка карашлар Кемдер "Урал-батыр"ны фальсификация дип саный. 16687 Башка кәсафәтләр дә бихисап булачак. 16688 Башка континентлардагы илләр белән сәүдәнең төп өлеше диңгезләр аша алып барыла. 16689 Башка Кояш системасы планеталарында исә балкыш ешрак була. 16690 Башка күп төрле психик күренешләр кебек тойгы да аз өйрәнелгән, төрле авторлар аны төрлечә аңлата, шуңа да югарыда китерелгән билгеләмәне ачык һәм имин дип тә, гомуми нигездә кабул ителгән дип тә әйтеп булмый. 16691 Башка күпчелек микросхемаларда да шартлы рәвештә шундый билгеләнеш кабул ителгән. 16692 Башка күрше утраулар әгъзалары, һәм шулай ук элеккеге Тын Океаны Утраулары Карау Астындагы Территория әгъзалары үзләренең конституцион хөкүмәтләрен формалаштырган һәм Маршалл Утраулары Җөмһүрияте һәм Палау Җөмһүрияте булган. 16693 Башка кушылдыклар: Буян, Чесноковка, Кандабулак һ.б. Суының иң аз вакытындагы минеральләшүе 700-800 мг/л. 16694 Башка кыйтгалардан Африканы зур океаннар аерып тора. 16695 Башкала Бассетерр зуррак Сент Китс утравында урнашкан. 16696 Башкалага һөжүм сентябрьдә генә башлана, әммә тиз арада туктатыла. 16697 Башкалада аспирантураны тәмамлагач, һич икеләнмичә, нәкъ шунда кайтып, башта өлкән укытучы, доцент, аннары татар теле һәм әдәбияты кафедрасы мөдире, ә инде 1985 елдан бирле профессор булып эшли. 16698 Башкаладагы тәртипсезлекләрдән соң, 2004нче елда, Каюм демократик үзгәртеп-корулар үткәрергә һәм сәяси ирекне арттырырга вәгүдә бирә. 16699 Башкаладагы тормышы мәхәббәт вакыйгаларына, һәртөрле күңел ачуларга бай була. 16700 Башкалада кибетләр һәм офислар зыян күргән һәм бер кеше үтерелгән. 16701 Башкалада кредит-финанс оешмалары бик күп. 16702 Башкалада татарлар һәм урысларның саны якынча берүк (татарлар 47,6%, урыслар 48,6% ). 16703 Башкала итеп элеккеге район үзәге — Назрань сайлана. 16704 Башкалалары - Каракорум, Сарай Берке, Сарай Берке, Ханбалык hәм башка Урта Ауразиядә шәһәрләре булган. 16705 Башкала мәчете Санкт-Петербург мәчете. 16706 Башкаланы башта Олыҗай Тимер, аннары 1368 елда Мир Пулад бертуганның улы Хәсән басып алган. 16707 Башкаланың икътисади үсешенә аның географик яктан үзәктә булуы һәм монда Аурупа берлеге һәм НАТО кебек халыкара оешмаларның урнашуы йогынты ясый. 16708 Башкаланың шәрәфле шәхесе 1965 1977 елларда ДОСААФның республика комитеты рәисе була. 16709 Башкаланы шундый мөһим урында төзү болгар җирләрен бер үзәк дәүләткә берләштерүдә, Идел Болгарын һәм аның башкаласын Көнбатыш белән Көнчыгыш арасында икътисадый һәм мәдәни элемтәләр үзәгенә әверелдерүдә ифрат зур роль уйнаган. 16710 Башкала өчен низаглашу чорында гел көрәш барган. 16711 Башкалара лад белән гармонияне музыканың үзенчәлекле чаралары дип атый. 16712 Башкаларга исә, Норвегия “парашютчыларының” гәүдәләрен алга сузып, һава ярып очуларын күзәтергә генә кала. 16713 Башкалардан аерылып тору максатыннан кәсепчеләр еш кына сатарга куелган товарларга билге ясаган. 16714 Башкалардан үзенең гадәти булмаган чибәрлеге һәм төшләр аңлатуы белән аерылган. 16715 Башкалар төп алтай телендә сөйләшә. 16716 Башкалар уенны дәвам итә. 16717 Башкалары бөтен сайтлар татарлар турында Татар интернетка керергә тиеш дип уйлыйлар. 16718 Башкалары кайсы егылып, ватылып беткән, кайсыларын руслар, кубарып алып, мунча ташларына, бусагаларга куеп бетергәннәр. 16719 Башкаласы - Аксубай шәһәр тибындагы поселогы. 16720 Башкаласы Алма-Ата шәһәрендә урнашкан булган. 16721 Башкаласы — Аннаполис, иң зур шәһәре — Балтимор. 16722 Башкаласы Ашкабад шәһәрендә урнашкан булган. 16723 Башкаласы — Бабелтуап утравындагы Нгерулмуд шәһәре (391 кеше). 16724 Башкаласы – Батон-Руж шәһәре, иң зур шәһәр – Яңа Орлеан. 16725 Башкаласы булып Доха шәһәре тора. 16726 Баш каласы булып Һәмәдән (Экбатана) булып торган. 16727 Башкаласы – Вадуц шәһәре (халык саны - 5 мең кеше). 16728 Башкаласы — Джефферсон-Сити, иң зур шәһәрләр — Сент-Луис һәм Канзас-Сити. 16729 Башкаласы Дүшәнбе шәһәрендә урнашкан булган. 16730 Башкаласы Ереван шәһәрендә урнашкан булган. 16731 Башкаласы Иртеш буендагы Йәмәк шәһәре бу дәүләтнең башкаласы саналган. 16732 Башкаласы итеп Тулуза шәһәре билгеләнгән. 16733 Башкаласы Киев шәһәрендә урнашкан булган. 16734 Башкаласы - Кызыл шәһәре. 16735 Башкаласы — Пирр, иң зур шәһәре — Су-Фолс. 16736 Башкаласы Порто-Ново, ләкин хөкүмәт илнең иң зур шәһәре Котонуда урнаша. 16737 Башкаласы Рига шәһәрендә урнашкан булган. 16738 Башкаласы – Спрингфилд шәһәре, иң зур шәһәр – Чикаго ; башка эре шәһәрләр: Рокфорд, Пеория, Орора, Нейпервилл, Декейтер. 16739 Башкаласы Тамандагы элекке грек шәһәр-порты Фанагурис (Фанагория) булган. 16740 Башкаласы Тбилиси шәһәрендә урнашкан булган. 16741 Башкаласы — Түрткүл ( 1933 елга кадәр), Нукус. 16742 Башкаласы — Тушпа (хәзерге Төркиядәге Ван шәһәре) шәһәрендә урнашкан булган. 16743 Башкаласы Фанагориядә урнашкан иде. 16744 Баш каласы Фирүзабад итеп сайлана. 16745 Башкаласы — Хартфорд шәһәре, иң зур каласы — Бриджпорт. 16746 Башкаласы — Хелена, иң зур шәһәр — Биллингс. 16747 Башкаласы һәм иң зур шәһәре — Белфаст. 16748 Башкаласы һәм иң зур шәһәре — Вустер. 16749 Башкаласы һәм иң зур шәһәре – Литл-Рок. 16750 Башкаласы һәм иң зур шәһәре — Рединг. 16751 Башкаласы һәм иң зур шәһәре Рейкьявик. 16752 Башкаласы һәм иң зур шәһәре Солт-Лейк-Сити. 16753 Башкаласы һәм иң зур шәһәре – Финикс (Phoenix). 16754 Башкаласы һәм иң зур шәһәре – Шайенн. 16755 Башкаласы һәм шулай ук төп порты Кингстаун. 16756 Башкаласы — Шрусбери, иң зур шәһәре — Телфорд. 16757 Башкаласы - Ямусукро, илнең төп шәһәре - Абиджан. 16758 Башкала тамашачысы Хәбибуллинны да җылы кабул итә. 16759 Башкала Тәбриздән Казвингә, аннан соң Исфаһанга күчерелә. 16760 Башкала хакимияте бу юлларның берсен сайлаган. 16761 Башкала халкының 44% гына декларацияне яклады, ә Бөгелмә шәһәре халкының 32% гына “әйе” дип белдерде. 16762 Башкала һәм иң зур шәһәр – Атланта. 16763 Башкала һәм иң зур шәһәр – Гонолулу. 16764 Башкала шәһәр бүлгеләренә һәм шәһәр өлешләренә (městská část) бүленә. 16765 Башка Маскарен утраулары белән бергә Маврикий үзенең төрле флора һәм фаунасы өчен билгеле, шул ук вакытта күп төрләр утрау өчен эндемик. 16766 Башка мәгълүматлар буенча татарлар саны 94,3% тәшкил итә. 16767 Башка мәгълүматләр буенча, Фурия ш., Көньяк Италия. 16768 ; Башка мәгънәләр * Офицер – Көньяк Русия Кораллы көчләренең җиңел бронепоезды * Филның шахматта жаргон исеме. 16769 Башка мәдрәсәләрдән аермалы буларак, мулла-мөәзиннәр биредән бик аз чыгалар. 16770 Башка мәктәпләрдә татар теле укытылмый. 16771 Башка милләтләрнең грамматика китаплары белән эзлекле танышкач, татар теле буенча шундый хезмәт язып бастырды. 16772 Башка мишәр сөйләшләре өчен характерлы булган кайбер архаик (мәсәлән, о, ө, э озын сузыклары, oу, өү дифтонгоидлары, сергач сөйләшендә аерым сүзләрдәге ә~и тәңгәллеге һ. б. ш.) күренешләрнең бу сөйләштә күзәтелмәвен билгеләп үтми булмый. 16773 Башка мөһим элеккеге тикшеренүчеләр перцептронны уйлап тапкан Фрэнк Розенблатт һәм кире таралу алгоритмын уйлап тапкан Пол Вербос булган. 16774 Башка Нобель премияләреннән аермалы буларак, бу премия Альфред Нобель мирасы түгел. 16775 Башка өлкәләрдә * 101 * 101 ел (б. 16776 Башка өлкәләрдә * 105 * 105 ел (б. 16777 Башка өлкәләрдә * 108 * 108 ел (б. 16778 Башка өлкәләрдә * 109 * 109 ел (б. 16779 Башка өлкәләрдә * 111 * 111 ел (б. 16780 Башка өлкәләрдә * 115 * 115 ел (б. 16781 Башка өлкәләрдә * 116 * 116 ел (б. 16782 Башка өлкәләрдә * 118 * 118 ел (б. 16783 Башка өлкәләрдә * 119 * 119 ел (б. 16784 Башка өлкәләрдә * 124 * 124 ел (б. 16785 Башка өлкәләрдә * 126 * 126 ел (б. 16786 Башка өлкәләрдә * 127 * 127 ел (б. 16787 Башка өлкәләрдә * 128 * 128 ел (б. 16788 Башка өлкәләрдә * 129 * 129 ел (б. 16789 Башка өлкәләрдә * 130 * 130 ел (б. 16790 Башка өлкәләрдә * 131 * 131 ел (б. 16791 Башка өлкәләрдә * 133 * 133 ел (б. 16792 Башка өлкәләрдә * 135 * 135 ел (б. 16793 Башка өлкәләрдә * 136 * 136 ел (б. 16794 Башка өлкәләрдә * 140 * 140 ел (б. 16795 Башка өлкәләрдә * 143 * 143 ел (б. 16796 Башка өлкәләрдә * 144 * 144 ел (б. 16797 Башка өлкәләрдә * 145 * 145 ел (б. 16798 Башка өлкәләрдә * 146 * 146 ел (б. 16799 Башка өлкәләрдә * 147 * 147 ел (б. 16800 Башка өлкәләрдә * 148 * 148 ел (б. 16801 Башка өлкәләрдә * 150 * 150 ел (б. 16802 Башка өлкәләрдә * 152 * 152 ел (б. 16803 Башка өлкәләрдә * 153 * 153 ел (б. 16804 Башка өлкәләрдә * 154 * 154 ел (б. 16805 Башка өлкәләрдә * 156 * 156 ел (б. 16806 Башка өлкәләрдә * 160 * 160 ел (б. 16807 Башка өлкәләрдә * 161 * 161 ел (б. 16808 Башка өлкәләрдә * 163 * 163 ел (б. 16809 Башка өлкәләрдә * 164 * 164 ел (б. 16810 Башка өлкәләрдә * 165 * 165 ел (б. 16811 Башка өлкәләрдә * 166 * 166 ел (б. 16812 Башка өлкәләрдә * 167 * 167 ел (б. 16813 Башка өлкәләрдә * 170 * 170 ел (б. 16814 Башка өлкәләрдә * 172 * 172 ел (б. 16815 Башка өлкәләрдә * 175 * 175 ел (б. 16816 Башка өлкәләрдә * 176 * 176 ел (б. 16817 Башка өлкәләрдә * 177 * 177 ел (б. 16818 Башка өлкәләрдә * 179 * 179 ел (б. 16819 Башка өлкәләрдә * 180 * 180 ел (б. 16820 Башка өлкәләрдә * 183 * 183 ел (б. 16821 Башка өлкәләрдә * 186 * 186 ел (б. 16822 Башка өлкәләрдә * 187 * 187 ел (б. 16823 Башка өлкәләрдә * 190 * 190 ел (б. 16824 Башка өлкәләрдә * 191 * 191 ел (б. 16825 Башка өлкәләрдә * 192 * 192 ел (б. 16826 Башка өлкәләрдә * 193 * 193 ел (б. 16827 Башка өлкәләрдә * 195 * 195 ел (б. 16828 Башка өлкәләрдә * 197 * 197 ел (б. 16829 Башка өлкәләрдә * 200 * 200 ел (б. 16830 Башка өлкәләрдә * 201 * 201 ел (б. 16831 Башка өлкәләрдә * 202 * 202 ел (б. 16832 Башка өлкәләрдә * 204 * 204 ел (б. 16833 Башка өлкәләрдә * 205 * 205 ел (б. 16834 Башка өлкәләрдә * 207 * 207 ел (б. 16835 Башка өлкәләрдә * 210 * 210 ел (б. 16836 Башка өлкәләрдә * 212 * 212 ел (б. 16837 Башка өлкәләрдә * 213 * 213 ел (б. 16838 Башка өлкәләрдә * 214 * 214 ел (б. 16839 Башка өлкәләрдә * 216 * 216 ел (б. 16840 Башка өлкәләрдә * 220 * 220 ел (б. 16841 Башка өлкәләрдә * 221 * 221 ел (б. 16842 Башка өлкәләрдә * 222 * 222 ел (б. 16843 Башка өлкәләрдә * 223 * 223 ел (б. 16844 Башка өлкәләрдә * 226 * 226 ел (б. 16845 Башка өлкәләрдә * 232 * 232 ел (б. 16846 Башка өлкәләрдә * 233 * 233 ел (б. 16847 Башка өлкәләрдә * 234 * 234 ел (б. 16848 Башка өлкәләрдә * 236 * 236 ел (б. 16849 Башка өлкәләрдә * 237 * 237 ел (б. 16850 Башка өлкәләрдә * 239 * 239 ел (б. 16851 Башка өлкәләрдә * 240 * 240 ел (б. 16852 Башка өлкәләрдә * 242 * 242 ел (б. 16853 Башка өлкәләрдә * 243 * 243 ел (б. 16854 Башка өлкәләрдә * 244 * 244 ел (б. 16855 Башка өлкәләрдә * 245 * 245 ел (б. 16856 Башка өлкәләрдә * 246 * 246 ел (б. 16857 Башка өлкәләрдә * 249 * 249 ел (б. 16858 Башка өлкәләрдә * 250 * 250 ел (б. 16859 Башка өлкәләрдә * 251 * 251 ел (б. 16860 Башка өлкәләрдә * 255 * 255 ел (б. 16861 Башка өлкәләрдә * 256 * 256 ел (б. 16862 Башка өлкәләрдә * 257 * 257 ел (б. 16863 Башка өлкәләрдә * 259 * 259 ел (б. 16864 Башка өлкәләрдә * 260 * 260 ел (б. 16865 Башка өлкәләрдә * 261 * 261 ел (б. 16866 Башка өлкәләрдә * 262 * 262 ел (б. 16867 Башка өлкәләрдә * 264 * 264 ел (б. 16868 Башка өлкәләрдә * 266 * 266 ел (б. 16869 Башка өлкәләрдә * 270 * 270 ел (б. 16870 Башка өлкәләрдә * 272 * 272 ел (б. 16871 Башка өлкәләрдә * 273 * 273 ел (б. 16872 Башка өлкәләрдә * 279 * 279 ел (б. 16873 Башка өлкәләрдә * 280 * 280 ел (б. 16874 Башка өлкәләрдә * 283 * 283 ел (б. 16875 Башка өлкәләрдә * 284 * 284 ел (б. 16876 Башка өлкәләрдә * 287 * 287 ел (б. 16877 Башка өлкәләрдә * 289 * 289 ел (б. 16878 Башка өлкәләрдә * 297 * 297 ел (б. 16879 Башка өлкәләрдә * 299 * 299 ел (б. 16880 Башка өлкәләрдә * 300 * 300 ел (б. 16881 Башка өлкәләрдә * 301 * 301 ел (б. 16882 Башка өлкәләрдә * 302 * 302 ел (б. 16883 Башка өлкәләрдә * 303 * 303 ел (б. 16884 Башка өлкәләрдә * 308 * 308 ел (б. 16885 Башка өлкәләрдә * 312 * 312 ел (б. 16886 Башка өлкәләрдә * 313 * 313 ел (б. 16887 Башка өлкәләрдә * 314 * 314 ел (б. 16888 Башка өлкәләрдә * 315 * 315 ел (б. 16889 Башка өлкәләрдә * 318 * 318 ел (б. 16890 Башка өлкәләрдә * 320 * 320 ел (б. 16891 Башка өлкәләрдә * 321 * 321 ел (б. 16892 Башка өлкәләрдә * 322 * 322 ел (б. 16893 Башка өлкәләрдә * 327 * 327 ел (б. 16894 Башка өлкәләрдә * 329 * 329 ел (б. 16895 Башка өлкәләрдә * 330 * 330 ел (б. 16896 Башка өлкәләрдә * 335 * 335 ел (б. 16897 Башка өлкәләрдә * 337 * 337 ел (б. 16898 Башка өлкәләрдә * 339 * 339 ел (б. 16899 Башка өлкәләрдә * 345 * 345 ел (б. 16900 Башка өлкәләрдә * 346 * 346 ел (б. 16901 Башка өлкәләрдә * 347 * 347 ел (б. 16902 Башка өлкәләрдә * 348 * 348 ел (б. 16903 Башка өлкәләрдә * 350 * 350 ел (б. 16904 Башка өлкәләрдә * 355 * 355 ел (б. 16905 Башка өлкәләрдә * 357 * 357 ел (б. 16906 Башка өлкәләрдә * 360 * 360 ел (б. 16907 Башка өлкәләрдә * 362 * 362 ел (б. 16908 Башка өлкәләрдә * 363 * 363 ел (б. 16909 Башка өлкәләрдә * 365 * 365 ел (б. 16910 Башка өлкәләрдә * 369 ел * 369 ел (б. 16911 Башка өлкәләрдә * 372 ел * 372 ел (б. 16912 Башка өлкәләрдә * 377 ел * 377 ел (б. 16913 Башка өлкәләрдә * 378 ел * 378 ел (б. 16914 Башка өлкәләрдә * 380 ел * 380 ел (б. 16915 Башка өлкәләрдә * 381 ел * 381 ел (б. 16916 Башка өлкәләрдә * 384 ел * 384 ел (б. 16917 Башка өлкәләрдә * 386 ел * 386 ел (б. 16918 Башка өлкәләрдә * 390 ел * 390 ел (б. 16919 Башка өлкәләрдә * 391 ел * 391 ел (б. 16920 Башка өлкәләрдә * 392 ел * 392 ел (б. 16921 Башка өлкәләрдә * 393 ел * 393 ел (б. 16922 Башка өлкәләрдә * 394 ел * 394 ел (б. 16923 Башка өлкәләрдә * 397 ел * 397 ел (б. 16924 Башка өлкәләрдә * 398 ел * 398 ел (б. 16925 Башка өлкәләрдә * 399 ел * 399 ел (б. 16926 Башка өлкәләрдә * 402 ел * 402 ел (б. 16927 Башка өлкәләрдә * 404 ел * 404 ел (б. 16928 Башка өлкәләрдә * 405 ел * 405 ел (б. 16929 Башка өлкәләрдә * 407 ел * 407 ел (б. 16930 Башка өлкәләрдә * 410 ел * 410 ел (б. 16931 Башка өлкәләрдә * 413 ел * 413 ел (б. 16932 Башка өлкәләрдә * 415 ел * 415 ел (б. 16933 Башка өлкәләрдә * 416 ел * 416 ел (б. 16934 Башка өлкәләрдә * 417 ел * 417 ел (б. 16935 Башка өлкәләрдә * 419 ел * 419 ел (б. 16936 Башка өлкәләрдә * 420 ел * 420 ел (б. 16937 Башка өлкәләрдә * 423 ел * 423 ел (б. 16938 Башка өлкәләрдә * 424 ел * 424 ел (б. 16939 Башка өлкәләрдә * 425 ел * 425 ел (б. 16940 Башка өлкәләрдә * 427 ел * 427 ел (б. 16941 Башка өлкәләрдә * 428 ел * 428 ел (б. 16942 Башка өлкәләрдә * 429 ел * 429 ел (б. 16943 Башка өлкәләрдә * 430 ел * 430 ел (б. 16944 Башка өлкәләрдә * 434 ел * 434 ел (б. 16945 Башка өлкәләрдә * 436 ел * 436 ел (б. 16946 Башка өлкәләрдә * 437 ел * 437 ел (б. 16947 Башка өлкәләрдә * 438 ел * 438 ел (б. 16948 Башка өлкәләрдә * 441 ел * 441 ел (б. 16949 Башка өлкәләрдә * 443 ел * 443 ел (б. 16950 Башка өлкәләрдә * 449 ел * 449 ел (б. 16951 Башка өлкәләрдә * 451 ел * 451 ел (б. 16952 Башка өлкәләрдә * 454 ел * 454 ел (б. 16953 Башка өлкәләрдә * 456 ел * 456 ел (б. 16954 Башка өлкәләрдә * 457 ел * 457 ел (б. 16955 Башка өлкәләрдә * 458 ел * 458 ел (б. 16956 Башка өлкәләрдә * 460 ел * 460 ел (б. 16957 Башка өлкәләрдә * 462 ел * 462 ел (б. 16958 Башка өлкәләрдә * 464 ел * 464 ел (б. 16959 Башка өлкәләрдә * 466 ел * 466 ел (б. 16960 Башка өлкәләрдә * 467 ел * 467 ел (б. 16961 Башка өлкәләрдә * 468 ел * 468 ел (б. 16962 Башка өлкәләрдә * 470 ел * 470 ел (б. 16963 Башка өлкәләрдә * 472 ел * 472 ел (б. 16964 Башка өлкәләрдә * 473 ел * 473 ел (б. 16965 Башка өлкәләрдә * 475 ел * 475 ел (б. 16966 Башка өлкәләрдә * 477 ел * 477 ел (б. 16967 Башка өлкәләрдә * 478 ел * 478 ел (б. 16968 Башка өлкәләрдә * 481 ел * 481 ел (б. 16969 Башка өлкәләрдә * 483 ел * 483 ел (б. 16970 Башка өлкәләрдә * 484 ел * 484 ел (б. 16971 Башка өлкәләрдә * 486 ел * 486 ел (б. 16972 Башка өлкәләрдә * 490 ел * 490 ел (б. 16973 Башка өлкәләрдә * 492 ел * 492 ел (б. 16974 Башка өлкәләрдә * 493 ел * 493 ел (б. 16975 Башка өлкәләрдә * 494 ел * 494 ел (б. 16976 Башка өлкәләрдә * 496 ел * 496 ел (б. 16977 Башка өлкәләрдә * 498 ел * 498 ел (б. 16978 Башка өлкәләрдә * 499 ел * 499 ел (б. 16979 Башка өлкәләрдә * 501 ел * 501 ел (б. 16980 Башка өлкәләрдә * 503 ел * 503 ел (б. 16981 Башка өлкәләрдә * 508 ел * 508 ел (б. 16982 Башка өлкәләрдә * 509 ел * 509 ел (б. 16983 Башка өлкәләрдә * 515 ел * 515 ел (б. 16984 Башка өлкәләрдә * 516 ел * 516 ел (б. 16985 Башка өлкәләрдә * 519 ел * 519 ел (б. 16986 Башка өлкәләрдә * 520 ел * 520 ел (б. 16987 Башка өлкәләрдә * 521 ел * 521 ел (б. 16988 Башка өлкәләрдә * 522 ел * 522 ел (б. 16989 Башка өлкәләрдә * 524 ел * 524 ел (б. 16990 Башка өлкәләрдә * 528 ел * 528 ел (б. 16991 Башка өлкәләрдә * 534 ел * 534 ел (б. 16992 Башка өлкәләрдә * 539 ел * 539 ел (б. 16993 Башка өлкәләрдә * 541 ел * 541 ел (б. 16994 Башка өлкәләрдә * 547 ел * 547 ел (б. 16995 Башка өлкәләрдә * 548 ел * 548 ел (б. 16996 Башка өлкәләрдә * 550 ел * 550 ел (б. 16997 Башка өлкәләрдә * 551 ел * 551 ел (б. 16998 Башка өлкәләрдә * 552 ел * 552 ел (б. 16999 Башка өлкәләрдә * 553 ел * 553 ел (б. 17000 Башка өлкәләрдә * 554 ел * 554 ел (б. 17001 Башка өлкәләрдә * 556 ел * 556 ел (б. 17002 Башка өлкәләрдә * 557 ел * 557 ел (б. 17003 Башка өлкәләрдә * 561 ел * 561 ел (б. 17004 Башка өлкәләрдә * 564 ел * 564 ел (б. 17005 Башка өлкәләрдә * 567 ел * 567 ел (б. 17006 Башка өлкәләрдә * 568 ел * 568 ел (б. 17007 Башка өлкәләрдә * 570 ел * 570 ел (б. 17008 Башка өлкәләрдә * 571 ел * 571 ел (б. 17009 Башка өлкәләрдә * 574 ел * 574 ел (б. 17010 Башка өлкәләрдә * 575 ел * 575 ел (б. 17011 Башка өлкәләрдә * 577 ел * 577 ел (б. 17012 Башка өлкәләрдә * 580 ел * 580 ел (б. 17013 Башка өлкәләрдә * 582 ел * 582 ел (б. 17014 Башка өлкәләрдә * 583 ел * 583 ел (б. 17015 Башка өлкәләрдә * 584 ел * 584 ел (б. 17016 Башка өлкәләрдә * 587 ел * 587 ел (б. 17017 Башка өлкәләрдә * 589 ел * 589 ел (б. 17018 Башка өлкәләрдә * 591 ел * 591 ел (б. 17019 Башка өлкәләрдә * 593 ел * 593 ел (б. 17020 Башка өлкәләрдә * 598 ел * 598 ел (б. 17021 Башка өлкәләрдә * 601 ел * 601 ел (б. 17022 Башка өлкәләрдә * 605 ел * 605 ел (б. 17023 Башка өлкәләрдә * 607 ел * 607 ел (б. 17024 Башка өлкәләрдә * 608 ел * 608 ел (б. 17025 Башка өлкәләрдә * 609 ел * 609 ел (б. 17026 Башка өлкәләрдә * 610 ел * 610 ел (б. 17027 Башка өлкәләрдә * 612 ел * 612 ел (б. 17028 Башка өлкәләрдә * 613 ел * 613 ел (б. 17029 Башка өлкәләрдә * 615 ел * 615 ел (б. 17030 Башка өлкәләрдә * 616 ел * 616 ел (б. 17031 Башка өлкәләрдә * 620 ел * 620 ел (б. 17032 Башка өлкәләрдә * 624 ел * 624 ел (б. 17033 Башка өлкәләрдә * 625 ел * 625 ел (б. 17034 Башка өлкәләрдә * 627 ел * 627 ел (б. 17035 Башка өлкәләрдә * 630 ел * 630 ел (б. 17036 Башка өлкәләрдә * 631 ел * 631 ел (б. 17037 Башка өлкәләрдә * 632 ел * 632 ел (б. 17038 Башка өлкәләрдә * 634 ел * 634 ел (б. 17039 Башка өлкәләрдә * 635 ел * 635 ел (б. 17040 Башка өлкәләрдә * 640 ел * 640 ел (б. 17041 Башка өлкәләрдә * 643 ел * 643 ел (б. 17042 Башка өлкәләрдә * 644 ел * 644 ел (б. 17043 Башка өлкәләрдә * 645 ел * 645 ел (б. 17044 Башка өлкәләрдә * 647 ел * 647 ел (б. 17045 Башка өлкәләрдә * 648 ел * 648 ел (б. 17046 Башка өлкәләрдә * 653 ел * 653 ел (б. 17047 Башка өлкәләрдә * 654 ел * 654 ел (б. 17048 Башка өлкәләрдә * 656 ел * 656 ел (б. 17049 Башка өлкәләрдә * 657 ел * 657 ел (б. 17050 Башка өлкәләрдә * 663 ел * 663 ел (б. 17051 Башка өлкәләрдә * 668 ел * 668 ел (б. 17052 Башка өлкәләрдә * 669 ел * 669 ел (б. 17053 Башка өлкәләрдә * 670 ел * 670 ел (б. 17054 Башка өлкәләрдә * 673 ел * 673 ел (б. 17055 Башка өлкәләрдә * 675 ел * 675 ел (б. 17056 Башка өлкәләрдә * 679 ел * 679 ел (б. 17057 Башка өлкәләрдә * 681 ел * 681 ел (б. 17058 Башка өлкәләрдә * 683 ел * 683 ел (б. 17059 Башка өлкәләрдә * 684 ел * 684 ел (б. 17060 Башка өлкәләрдә * 685 ел * 685 ел (б. 17061 Башка өлкәләрдә * 686 ел * 686 ел (б. 17062 Башка өлкәләрдә * 691 ел * 691 ел (б. 17063 Башка өлкәләрдә * 692 ел * 692 ел (б. 17064 Башка өлкәләрдә * 693 ел * 693 ел (б. 17065 Башка өлкәләрдә * 699 ел * 699 ел (б. 17066 Башка өлкәләрдә * 700 ел * 700 ел (б. 17067 Башка өлкәләрдә * 706 ел * 706 ел (б. 17068 Башка өлкәләрдә * 707 ел * 707 ел (б. 17069 Башка өлкәләрдә * 708 ел * 708 ел (б. 17070 Башка өлкәләрдә * 711 ел * 711 ел (б. 17071 Башка өлкәләрдә * 713 ел * 713 ел (б. 17072 Башка өлкәләрдә * 714 ел * 714 ел (б. 17073 Башка өлкәләрдә * 717 ел * 717 ел (б. 17074 Башка өлкәләрдә * 724 ел * 724 ел (б. 17075 Башка өлкәләрдә * 725 ел * 725 ел (б. 17076 Башка өлкәләрдә * 727 ел * 727 ел (б. 17077 Башка өлкәләрдә * 730 ел * 730 ел (б. 17078 Башка өлкәләрдә * 736 ел * 736 ел (б. 17079 Башка өлкәләрдә * 737 ел * 737 ел (б. 17080 Башка өлкәләрдә * 738 ел * 738 ел (б. 17081 Башка өлкәләрдә * 739 ел * 739 ел (б. 17082 Башка өлкәләрдә * 740 ел * 740 ел (б. 17083 Башка өлкәләрдә * 741 ел * 741 ел (б. 17084 Башка өлкәләрдә * 743 ел * 743 ел (б. 17085 Башка өлкәләрдә * 745 ел * 745 ел (б. 17086 Башка өлкәләрдә * 746 ел * 746 ел (б. 17087 Башка өлкәләрдә * 748 ел * 748 ел (б. 17088 Башка өлкәләрдә * 749 ел * 749 ел (б. 17089 Башка өлкәләрдә * 750 ел * 750 ел (б. 17090 Башка өлкәләрдә * 751 ел * 751 ел (б. 17091 Башка өлкәләрдә * 753 ел * 753 ел (б. 17092 Башка өлкәләрдә * 756 ел * 756 ел (б. 17093 Башка өлкәләрдә * 757 ел * 757 ел (б. 17094 Башка өлкәләрдә * 759 ел * 759 ел (б. 17095 Башка өлкәләрдә * 763 ел * 763 ел (б. 17096 Башка өлкәләрдә * 764 ел * 764 ел (б. 17097 Башка өлкәләрдә * 765 ел * 765 ел (б. 17098 Башка өлкәләрдә * 766 ел * 766 ел (б. 17099 Башка өлкәләрдә * 768 ел * 768 ел (б. 17100 Башка өлкәләрдә * 769 ел * 769 ел (б. 17101 Башка өлкәләрдә * 770 ел * 770 ел (б. 17102 Башка өлкәләрдә * 771 ел * 771 ел (б. 17103 Башка өлкәләрдә * 772 ел * 772 ел (б. 17104 Башка өлкәләрдә * 774 ел * 774 ел (б. 17105 Башка өлкәләрдә * 777 ел * 777 ел (б. 17106 Башка өлкәләрдә * 780 ел * 780 ел (б. 17107 Башка өлкәләрдә * 781 ел * 781 ел (б. 17108 Башка өлкәләрдә * 782 ел * 782 ел (б. 17109 Башка өлкәләрдә * 783 ел * 783 ел (б. 17110 Башка өлкәләрдә * 784 ел * 784 ел (б. 17111 Башка өлкәләрдә * 786 ел * 786 ел (б. 17112 Башка өлкәләрдә * 788 ел * 788 ел (б. 17113 Башка өлкәләрдә * 792 ел * 792 ел (б. 17114 Башка өлкәләрдә * 793 ел * 793 ел (б. 17115 Башка өлкәләрдә * 794 ел * 794 ел (б. 17116 Башка өлкәләрдә * 797 ел * 797 ел (б. 17117 Башка өлкәләрдә * 798 ел * 798 ел (б. 17118 Башка өлкәләрдә * 801 ел * 801 ел (б. 17119 Башка өлкәләрдә * 802 ел * 802 ел (б. 17120 Башка өлкәләрдә * 804 ел * 804 ел (б. 17121 Башка өлкәләрдә * 805 ел * 805 ел (б. 17122 Башка өлкәләрдә * 808 ел * 808 ел (б. 17123 Башка өлкәләрдә * 811 ел * 811 ел (б. 17124 Башка өлкәләрдә * 812 ел * 812 ел (б. 17125 Башка өлкәләрдә * 813 ел * 813 ел (б. 17126 Башка өлкәләрдә * 815 ел * 815 ел (б. 17127 Башка өлкәләрдә * 817 ел * 817 ел (б. 17128 Башка өлкәләрдә * 820 ел * 820 ел (б. 17129 Башка өлкәләрдә * 821 ел * 821 ел (б. 17130 Башка өлкәләрдә * 829 ел * 829 ел (б. 17131 Башка өлкәләрдә * 831 ел * 831 ел (б. 17132 Башка өлкәләрдә * 832 ел * 832 ел (б. 17133 Башка өлкәләрдә * 834 ел * 834 ел (б. 17134 Башка өлкәләрдә * 836 ел * 836 ел (б. 17135 Башка өлкәләрдә * 837 ел * 837 ел (б. 17136 Башка өлкәләрдә * 838 ел * 838 ел (б. 17137 Башка өлкәләрдә * 842 ел * 842 ел (б. 17138 Башка өлкәләрдә * 843 ел * 843 ел (б. 17139 Башка өлкәләрдә * 844 ел * 844 ел (б. 17140 Башка өлкәләрдә * 846 ел * 846 ел (б. 17141 Башка өлкәләрдә * 847 ел * 847 ел (б. 17142 Башка өлкәләрдә * 848 ел * 848 ел (б. 17143 Башка өлкәләрдә * 849 ел * 849 ел (б. 17144 Башка өлкәләрдә * 850 ел * 850 ел (б. 17145 Башка өлкәләрдә * 851 ел * 851 ел (б. 17146 Башка өлкәләрдә * 853 ел * 853 ел (б. 17147 Башка өлкәләрдә * 856 ел * 856 ел (б. 17148 Башка өлкәләрдә * 857 ел * 857 ел (б. 17149 Башка өлкәләрдә * 859 ел * 859 ел (б. 17150 Башка өлкәләрдә * 863 ел * 863 ел (б. 17151 Башка өлкәләрдә * 864 ел * 864 ел (б. 17152 Башка өлкәләрдә * 867 ел * 867 ел (б. 17153 Башка өлкәләрдә * 869 ел * 869 ел (б. 17154 Башка өлкәләрдә * 870 ел * 870 ел (б. 17155 Башка өлкәләрдә * 873 ел * 873 ел (б. 17156 Башка өлкәләрдә * 874 ел * 874 ел (б. 17157 Башка өлкәләрдә * 875 ел * 875 ел (б. 17158 Башка өлкәләрдә * 876 ел * 876 ел (б. 17159 Башка өлкәләрдә * 877 ел * 877 ел (б. 17160 Башка өлкәләрдә * 878 ел * 878 ел (б. 17161 Башка өлкәләрдә * 879 ел * 879 ел (б. 17162 Башка өлкәләрдә * 880 ел * 880 ел (б. 17163 Башка өлкәләрдә * 881 ел * 881 ел (б. 17164 Башка өлкәләрдә * 883 ел * 883 ел (б. 17165 Башка өлкәләрдә * 886 ел * 886 ел (б. 17166 Башка өлкәләрдә * 887 ел * 887 ел (б. 17167 Башка өлкәләрдә * 888 ел * 888 ел (б. 17168 Башка өлкәләрдә * 889 ел * 889 ел (б. 17169 Башка өлкәләрдә * 891 ел * 891 ел (б. 17170 Башка өлкәләрдә * 893 ел * 893 ел (б. 17171 Башка өлкәләрдә * 894 ел * 894 ел (б. 17172 Башка өлкәләрдә * 896 ел * 896 ел (б. 17173 Башка өлкәләрдә * 900 ел * 900 ел (б. 17174 Башка өлкәләрдә * 901 ел * 901 ел (б. 17175 Башка өлкәләрдә * 904 ел * 904 ел (б. 17176 Башка өлкәләрдә * 906 ел * 906 ел (б. 17177 Башка өлкәләрдә * 908 ел * 908 ел (б. 17178 Башка өлкәләрдә * 909 ел * 909 ел (б. 17179 Башка өлкәләрдә * 912 ел * 912 ел (б. 17180 Башка өлкәләрдә * 914 ел * 914 ел (б. 17181 Башка өлкәләрдә * 915 ел * 915 ел (б. 17182 Башка өлкәләрдә * 916 ел * 916 ел (б. 17183 Башка өлкәләрдә * 917 ел * 917 ел (б. 17184 Башка өлкәләрдә * 921 ел * 921 ел (б. 17185 Башка өлкәләрдә * 923 ел * 923 ел (б. 17186 Башка өлкәләрдә * 925 ел * 925 ел (б. 17187 Башка өлкәләрдә * 927 ел * 927 ел (б. 17188 Башка өлкәләрдә * 929 ел * 929 ел (б. 17189 Башка өлкәләрдә * 935 ел * 935 ел (б. 17190 Башка өлкәләрдә * 936 ел * 936 ел (б. 17191 Башка өлкәләрдә * 937 ел * 937 ел (б. 17192 Башка өлкәләрдә * 938 ел * 938 ел (б. 17193 Башка өлкәләрдә * 941 ел * 941 ел (б. 17194 Башка өлкәләрдә * 943 ел * 943 ел (б. 17195 Башка өлкәләрдә * 945 ел * 945 ел (б. 17196 Башка өлкәләрдә * 946 ел * 946 ел (б. 17197 Башка өлкәләрдә * 949 ел * 949 ел (б. 17198 Башка өлкәләрдә * 950 ел * 950 ел (б. 17199 Башка өлкәләрдә * 951 ел * 951 ел (б. 17200 Башка өлкәләрдә * 952 ел * 952 ел (б. 17201 Башка өлкәләрдә * 955 ел * 955 ел (б. 17202 Башка өлкәләрдә * 956 ел * 956 ел (б. 17203 Башка өлкәләрдә * 958 ел * 958 ел (б. 17204 Башка өлкәләрдә * 959 ел * 959 ел (б. 17205 Башка өлкәләрдә * 962 ел * 962 ел (б. 17206 Башка өлкәләрдә * 963 ел * 963 ел (б. 17207 Башка өлкәләрдә * 966 ел * 966 ел (б. 17208 Башка өлкәләрдә * 967 ел * 967 ел (б. 17209 Башка өлкәләрдә * 968 ел * 968 ел (б. 17210 Башка өлкәләрдә * 969 ел * 969 ел (б. 17211 Башка өлкәләрдә * 970 ел * 970 ел (б. 17212 Башка өлкәләрдә * 973 ел * 973 ел (б. 17213 Башка өлкәләрдә * 974 ел * 974 ел (б. 17214 Башка өлкәләрдә * 976 ел * 976 ел (б. 17215 Башка өлкәләрдә * 977 ел * 977 ел (б. 17216 Башка өлкәләрдә * 978 ел * 978 ел (б. 17217 Башка өлкәләрдә * 979 ел * 979 ел (б. 17218 Башка өлкәләрдә * 980 ел * 980 ел (б. 17219 Башка өлкәләрдә * 981 ел * 981 ел (б. 17220 Башка өлкәләрдә * 983 ел * 983 ел (б. 17221 Башка өлкәләрдә * 984 ел * 984 ел (б. 17222 Башка өлкәләрдә * 985 ел * 985 ел (б. 17223 Башка өлкәләрдә * 989 ел * 989 ел (б. 17224 Башка өлкәләрдә * 990 ел * 990 ел (б. 17225 Башка өлкәләрдә * 991 ел * 991 ел (б. 17226 Башка өлкәләрдә * 994 ел * 994 ел (б. 17227 Башка өлкәләрдә * 995 ел * 995 ел (б. 17228 Башка өлкәләрдә * 996 ел * 996 ел (б. 17229 Башка өлкәләрдә * 997 ел * 997 ел (б. 17230 Башка өлкәләрдә * 998 ел * 998 ел (б. 17231 Башка оптимизация алгоритмнары - көйдерүне модельләштерү, нур эзләве һәм ирекле оптимизация. 17232 Башка өч мәзһәб буенча, икенде намазы җисем шәүләсе җисем биеклеге плюс төш вакытындагы озынлыгында булганда башлана. 17233 Башка очракларда, мәсәлән, бәреп үтү көчәнеше белән, тәэсир линиялы рәвештә түгел, һәм нормаль (сызыкча) схема анализын кулланылырга мөмкин түгел булганда, бу тәэсир белән аерым эшләргә кирәк. 17234 Башка пигментлар — кыз­гылт сары һәм кызыл каротиноидлар яфраклар саргайганда барлыкка килә һәм үсемлекнең аерым өлешләренә (җимешенә, чәчәгенә) төрле төс бирә. 17235 Башка пластмассалардан ул шушы ике билгесе белән аерыла. 17236 Башка прогрессив фикерләрдән сай фундаментны атап була. 17237 Башка районнардан аермалы буларак, Аскын районында татарча һәм русча район гәҗитләре аерым мөстәкыйль гәҗитләр булып чыга, бер-берсенең дубляжы булмый. 17238 Башкарган рольләре Рус, татар һәм башкорт классикасы, чит ил драматурглары һәм үз әсәрләре буенча куелган спектакльләрдә 50дән артык роль иҗат иткән. 17239 Башка риваятьтә исә башын кисүләре әйтелә. 17240 Башка риваятьтә хуннарның бабалары бүре белән шаньюйның (ул дәверләрдәге төркиләр ханының яки каганның) сылу кызыннан тууы турында әйтелә. 17241 Башкарка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 17242 Башкарма — 1970 нчы елларда Финляндиядә оештырылган татар музыкаль төркеме. 17243 Башкарма комитетта 15 депутат, ә президиум 6 кешедән тора (4 большевик һәм 2 эсер). 17244 Башкарма хакимияте Дәүләт башлыгы — бөтен халкы тавыш бирү юлы белән 6 елга сайлана торган президент. 17245 Башкарма хакимиятнең башлыгы — премьер-министр. 17246 Башкарма хакимият органы — Минстрлар Шурасы, аның башында баш министр тора. 17247 Башкарма хакимият Премьер-министр җитәкчелегендәге хакимият тарафыннан тормышка ашырыла. 17248 Башкаручылар — Марат Николаев (рояль), Роман Мөдәрисов, ТР атказанган артисты (торба), Анна Кожевникова (флейта), Эдуард Нуруллин (барабанчы). 17249 Башка сәнәгать төрләре * Ангарск электролиз химия комбинаты (Росатом) - уран. 17250 Башка сәяхәтләр Сәяхәтләрнең мөһимлеге Кайбер фактлар Сәяхәт вакытында 100 кешедән бары тик 55 кеше исән калган. 17251 Башка стадионнардан ясалма бозлы мәйданы булу белән аерылып тора. 17252 Башка сүзләр белән әйткәндә, аның ярдәмендә энергия трансформациясенә шартлы чыгымнар энергия трансформациясе базарында шундый ук хезмәтнең шартлы бәясеннән югарырак була башлагач, трансформаторның (актив буларак) икътисади гомер дәвере ахырга җитә. 17253 Башка сүзләр белән әйткәндә, иң охшаш трансформаторларны кулланылырга кирәк дигән сүзне аңлата. 17254 Башка тазкаралардан нәзек, озынча томшыгы белән белән аерылып тора. 17255 Башка такымнар, халыкара мәйданда бары тик Ирландия Җөмһүрияте данын гына яклаганга күрә, дәүләт һимны белән чикләнәләр. 17256 Башка татар алпавытларына диндәшләрен коллыкта тотарга шәригать кушмый, ә мөселманнарга урыс коллар тотуны хөкүмәт тыя. 17257 Башка татар мәдрәсәләре белән беррәттән, ул да XIX гасыр ахыры – XX гасыр башында зур үзгәрешләр кичерә. 17258 Башка телләр арасында япон теленең аналогы юк, иң якын булу сәбәпле аны Алтай телләренә кертәләр. 17259 Башка телләр белән мөнәсәбәт Санскрит Һинд-Аурупа телләр гаиләсенең Һинд-Иран суб-гаиләсе әгзасы. 17260 Башка телләр белән үзара тәэсир итешүе Санскрит шулай ук Буддист текстларының тәрҗемәдә таралуы аркылы Сино-Тибет телләренә дә йогынты ясаган. 17261 Башка телләр гаиләсе белән генетик бәйләнешләре билгеле түгел. 17262 Башка телләрдә (мәсәлән, инглизчә, төрекчә, әзәричә, датча, французча, латышча, литовча) Донбасс сугышы дип атала. 17263 Башка телләрдә (шул исәптән татар телендә дә) 1,77 % кеше сөйләшә. 17264 Башка тәрҗемә версиясе — «лаеклы кешеләр иле». 17265 Башка тип ярымүткәргеч диод, Шоттки диоды дип атала, ул металл һәм ярымүткәргеч контактыннан ясала. 17266 Башка төбәкләрдәге хатын-кызлар баш киемендә аермалык бик сизелми. 17267 Башка төбәкләрдән аермалы буларак, бу вакыйга хәерле тәмамланды. 17268 Башка төбәкләрдә яшәүчеләр якын туганнары яки җирле оешмалар юллаган чакыру кәгазе нигезендә алдан ук рәсмиләштерелгән махсус рөхсәт документлары буенча гына кертелә. 17269 Башка төр диодлар өчен көчәнеш дәрәҗәсе башка булырга мөмкин - Шоттки диоды өчен 0,2 В чамасында билгеләнергә мөмкин, германий диодларда 0,25 - тән 0,3 Вольтка кадәр, ә кызыл яки зәңгәр яктылык таратучы диодында (рус. 17270 Башка төркемнәрдә исә сосудлар аларның кайбер вәкилләрендә генә очрый. 17271 Башка төрле итеп чакыру кимсетү дип саналган. 17272 Башка төрле казылма байлыклардан берничә урында торф ятмалары бар. 17273 Башка төстәге җимеш сортлары да бар. 17274 Башка Тын Океаны Утраулары белән бергә Маршалл Утраулары АКШ-га буйсынган Тын Океан Утраулары Карау Астындагы Территориясенә кушылган. 17275 Башка Үзәк Америка илләре белән чагыштырганда халык саны иң зур. 17276 Башка уйнаучылар аның аркасына кулларын аслы-өсле катлап тезәләр. 17277 Башка факторлар бер дәрәҗәдә булганда, көчле мәгълүмат тармагы булган икътисадның башкаларга карата көндәшлек сәләте югарырак була ала. 17278 Башка фильмнарны исә Дэвид Йетс төшерә. 17279 Башка хайваннар Үсемлекләр Эволюция теориясендә Яшәүне дәвам итү өчен минималь популяция саны Шулай ук карагыз Искәрмәләр * Gilpin, M.E., & Soulé, M.E. (1986). 17280 Башка хайваннар яки үсемлекләр тәнендә яшәп, алар исәбенә тукланучы күпләгән паразит формалары билгеле. 17281 Башка халыкларда бу йолдызны Фәркад ( фәрқәд — «бозау», ) дип атыйлар. 17282 Башка халык мифларында еш-кеше чуашларның арсуриларына туры килә. 17283 Башка хәбәрләр буенча, Әнвәр Бикчәнтәев Авыргазы районының Иске Әпсәләм авылында дөньяга килгән. 17284 Башка хордалылардан аермалы буларак, башсөяксезләр төр сыйфатларын гомер дәвамында саклыйлар. 17285 Башка христиан деноминацияләре арасында Егованың шаһитләре, Православие, һ.б. Сәнәгать Италия — алга киткән индустриаль ил. 17286 Башкача аңлатканда ат хәзерге вакытта торган шакмагына караганда горизонталь, вертикаль һәм диагональ буенча тигез урнашмаган иң якын кырга йөри ала. 17287 Башкача да була. 17288 Башкача әйткәндә, аның чыганагы – Ватикан халкы түгел, ә папа тәхете. 17289 Башкача әйткәндә, атомнарның тыгызлыгына карасак — һәр 4 кубометрга бер водород атомы туры килә. 17290 Башкача әйткәндә, вакыйгалар күплегенең 0-дән 1-гә кадәр зурлыктагы үлчәме булып тора. 1 зурлыгы хакыйкый вакыйгага туры килә. 17291 Башкача әйткәндә, дини культ барлыкка килә. 17292 Башкача әйткәндә, кеше сөйләменең минималь берәмлеге булып килә. 17293 Башкача әйткәндә, системаның керү урынына чыгу сигналына (я энергиясенә ) пропорциональ (яки гомуми очракта аның функциясе булган) сигнал (я энергия) бирелә. 17294 Башкача әлеге премия ССРБ вакытында да, Русия иҗатчыларына да бирелмәгән. 17295 Башкача сәясәт белән шөгыльләнми. 17296 Башка чыганаклардан билгеле булганча, 1586 елны Эчкеннән Әлмән-күл якларына 12 нәсел барып урнаша, шуңа күрә Әлмән районының бүгенге гербында яшел кырга 12 алтын башак һәм чабып барган ат рәсеме төшерелгән. 17297 Башка чынакларга караганда Зур Невкадан Нева ирегенә кадәр сузыла. 17298 Башка шәхси югары уку йортлары да бар. 17299 Башка ширкәтләр: май-сыр заводы, тегү фабрикасы, урман машиналарын эшләү заводы, тимер-бетон заводы. 17300 Башка, шулй ук тензорның диагональ булмаган элементлары барлыкка килү белән бәйле булган, билгеле эффект, даими электр тогы өстәлгәндә, тирәлекнең икеләтә нур-сынуы барлыкка килүеннән гыйбарәт, һәм ул Керр эффекты исемен йөртә. 17301 Башка эре станцияләре: Саратов II, Саратов III, Трофимовский I. Сарытауда Идел буе тимер юлының Сарытау бүлекчәсенең идарәсе урнаша. 17302 Башка эре шәһәрләр – Огден һәм Прово. 17303 Башка юрама буенча Афина (Αθήνα) - Афон (άθος) - (άνθος) - чәчәк сүзеннән килеп чыккан. 17304 Башка Ягъкублар белән буталганга күрә, аның тормыш юлын тулысынча күзәтү катлаулы. 17305 Башка яктан, аны башка фундаменталь үлчәмнәр белән бәйләргә була. 17306 Башка якын дусларга килгәндә, Бөекбританиянең Аурупа Берлеге һәм НАТО илләре белән тыгыз элемтәләре урнашкан. 17307 Башка ярышлар җиңүчесе. 17308 Башкерь ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 17309 Башкирово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 17310 Башкирский научный центр), Васильев, С.М - 1966 1919 елның февралендә Шәһит Ходайбирдинны Уфага чакырып алалар. 17311 Баш-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 17312 Баш конструктор буларак, ул Бөекбританиянең ICL шикркәте белән ике килешү имзалый. 17313 Башкорт АССР Югары Советы карары белән 1991 елның 31 октябрендә Агыйдел эшчеләр бистәсе республика әһәмиятендәге шәһәрләр категориясенә кертелде. 17314 Башкорт атлылары милли киемдә, постаудан тегелгән кызыл кафтаннан булалар. 17315 Башкорт Булат Зиякаев, Козаш Рахманголов, Миңнеяр Аркаев, Шаганай Бурсаков җитәкч. 17316 Башкорт Википедиясенең 10 еллыгына багышланган Вики-Сабантуй 2015 чарасында катнаша. 17317 Башкорт Википедиясенең актив катнашучысы ( 2015 ). 17318 Башкорт дәүләт университетында уку еллары үзен әдәбияттан башка күз алдына да китермәгән егет өчен чын мәгънәсендә өлгерү чоры була. 17319 Башкорт дәүләт университетында эшләгән: лаборанттан уку бүлеге башлыгы дәрәҗәсенә кадәр үсә. 17320 Башкорт драма театрының музыка бүлеге мөдире булып эшләгәндә шундагы оркестрга да дирижерлык итә. 17321 Башкорт әдәбияты буенча кандидатлык диссертациясе яклый ( 1970 ). 17322 Башкорт әдәбиятын укыту методикасын һәм теориясен үстерә. 17323 Башкорт әлифбасын будыруда башкорт галиме Мстислав (Мөхәммәт) Кулаев күп эш эшли. 17324 Башкорт әлифбасының латыйн графикасы нигезендә төзелгән беренче варианты Яналиф үзәк комитәсе тарафыннан 1925 елда тәкъдим ителә. 17325 Башкорт җирләрендә иртә күчеп килгәнлектән, халык патша заманнарында башкорт итеп языла. 17326 Башкорт курае Башкорт курае ( ) яки классик курай — курайлар гаиләсенә керүче тынлы музыка коралы, башкорт халык музыка коралы статусына ия һәм башкортларда иң киң таралган музыка коралы булып тора. 17327 Башкортларга тоз табу тыела, улар тозны казнадан кыйммәтрәк сакка сытып алырга тиеш була. 17328 Башкортларның җир сатып ятуларына күрә алар бу якларда ХХ гасыр башында азчылыкта калалар. 17329 Башкортларның үз шәһәрләре булмаганлыктан, аның башкаласы итеп күрше Уфа губернасында урнашкан татар шәһәре Эстәрлетамак билгеләнә. 1920 елның 20 августында Эстәрлетамак шәһәрен Совет хөкүмәте башкириягә бирә. 17330 Башкортларның ыру-кабилә этнонимында да очрый. 17331 Башкортлар турында нигезләмә ( )— 1863 елның маенда Александр II раслаган башкортларның Русия дәүләте составында хокук урынын билгеләгән мөһим кәгазь. 17332 Башкортлар һәм калмыклар арасындагы союзны бозу өчен патша хөкумете Аюкай паша белән сөйләшүләр башлый һәм 1683 елның башында калмыклырны көрәштәр читләтүгә ирешә. 17333 Башкорт мәдәниятында Урал-батыр зур урын алып тора. 17334 Башкорт милли хәрәкәтен большевиклар ягына аудару өчен күп көч куя. 1919 елда « Кызыл яу » гәзите битләрендә басылган «Башкорт юксылларына» дигән өндәмәсендә ул хәрәкәт юлбашчысы Зәки Вәлидине «башкорт ханы» булырга тырышкан типтәр дип атаган. 17335 Башкортостанда барлыкка килгән 48 район арасында Борай районы да оештырылды. 1963-66 елларда Балтач районы белән берләштерелгән. 17336 ; Башкортостан * Кавказ – Чакмагыш районында урнашкан авыл. 17337 « Башҡортостан ҡызы » журналының баш мөхәррире ( 1978 1999 ). 17338 Башкортостан Республикасының Президенты вазифасына 19 июльдә Рөстәм Хәмитов Русия Президенты тәкъдиме аша Башкортстан Корылтае тарафыннан расланды. 17339 Башкорт очеркы өйрәнүне таләп итә дип, «1917-1941 елларда башкорт совет очеркы» темасын йөкли. 17340 Башкорт педагогика институты ректоры (1983-2005) (Яңа Кизгән), * Гөлнара Тимерҗанова — җырчы (Чалкак). 17341 Башкорт поэзиясен тарихи планда тикшереп, «Матурлык, батырлык, шигърият» ( 1982 елда чыга) исемле китап язды. 17342 «Башкорт совет әдәбияты тарихы» ( 1967 ), «Башкорт әдәбияты тарихы» ( 6 т., 1990 1996 елларда чыга) җыентыклары автордашы. 17343 «Башкорт совет әдәбияты тарихы»ның (2 томда, 1963 1966 ) автордашы. 17344 Башкортстан АССРның Г. Сәләм премиясе лауреаты. 17345 Башкортстан АССРның Салават Юлаев исемендәге Республика бүләге лауреаты ( 1973 ). 17346 Башкортстан атказанган җырчысы, Башкортстан республикасы Ш. Бабич исемендәге премия лауреаты ( 2009 ), «Алтын битлек» фестиваленең махсус бүләк иясе ( 2012 ). 17347 “Башкортстан балы” җәмгыяте, Урал аръягы сәүдә-икътисади үзәге, “Урал аръягы” МТСы оештырылуы шәһәр һәм Урал аръягы икътисады үсешенә куәтле этәргеч булды. 17348 Башкортстан — Башкортстанда башкорт телендә чыгучы иҗтимагый-сәяси гәзит. 17349 Башкортстан — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 17350 Башкортстан биләмәләрендә ага. 17351 Башкортстан галимнәренең Русиядә, чит илләрдә гыйльми тикшеренүләр алып барган хезмәттәшләре белән аралашуын, тәҗрибә уртаклашуын көчәйтү дә – Фәннәр академиясенең игътибар үзәгендә. 17352 Башкортстанга ул апрель азакларында күкрәгенә Кызыл Байрак ордены тагып кайтып төшә. 17353 «Башкортстан» гәзитенең редколлегия әгъзасы була. 17354 Башкортстан гербы — Башкортстан Республикасының дәүләт символы. 17355 Башкортстанда 2005 е. 100 мең кешегә А. б‑н гомуми авыручанлык 2979,3 тәшкил итә, тәүләп ачыкланган — 1172,6; шуңа ярашлы 2007 ел — 3418,1 һәм 1381,6; 2009 ел — 3238,1 һәм 1137,1. 17356 Башкортстанда * 2015 елның 1 октябренә Башкортстанда 1 136 788 кеше (эшләүчесе 381 962) пенсия ала. 17357 Башкортстанда 79 мең 825 кеше шушы авыру белән җәфалана. 17358 Башкортстанда архитектура, шәһәр төзелеше һәм төзелеш халык сәнгате һәм аның тарихы буенча башлангыч профессиональ тикшеренүләргә нигез төзәүче. 17359 Башкортстанда Балакатай районы биләмәләрендә ага. 17360 Башкортстанда гомуми болытлблыкның уртача еллык күләме 6,6—7,0 балл тәшкил итә. 17361 Башкортстандагы Каргалы авылы морза Еникеевлар шул авылдан чыкканнар. 17362 Башкортстандагы нефть ятмалары өстендәге идарә компаниясе буларак 1946 елда оештырыла. 17363 Башкортстандагы эшләр белән җитәкчелек итү өчен Башкортстан вакытлы инкыйлаби шурасы (БВРС) төзелә. 17364 Башкортстанда иҗаты Туфан Миңнуллин үзенең 75 еллыгына багышланган кичәдә Милләтнең олуг шәхесе Туфан Миңнуллин Башкортстанга еш барган. 17365 Башкортстанда «Ислам» бизнес үзәген оештырды. 17366 Башкортстанда мөселман тәкъвим ислам динен кабул иткәннән башлап, 18 гасырдан алып башлыча дини өлкәдә кулланыла. 17367 Башкортстанда, Тәтешле районының Күрдем урта мәктәбендә укыта. 17368 Башкортстан делегациясе дә шушы проект белән килешә, Шәфиев Комиссариат составына кертелә. 17369 Башкортстан дәүләт опера һәм балет театры 1938 елның 14 декабрендә ачылган. 17370 Башкортстан дәүләт опера һәм балет театрында 32 ел эшләү чорында Хәбибуллин опера спектакльләрендә төрле характерлы кырыклап образ иҗат итә. 17371 Башкортстан дәүләт педагогика институты ректоры (1971-83). 17372 Башкортстан дәүләт педагогия университетында татар студентларына дәресләр биргән иде. 17373 Башкортстан дәүләт университетында СССР тарихы кафедрасы мөдире итеп сайлана. 17374 Башкортстан дәүләт университетында укыта, соңрак Башкортстан дәүләт педагогия университетында татар теле һәм әдәбияты кафедрасын җитәкли. 17375 Башкортстан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты кафедрасына эшкә 1972 елда килә. 17376 Башкортстан җитәкчелегендә 1987 — 1990 елларда Равмер Хәбибуллин КПССның Башкортстан өлкә комитетының беренче секретаре булып эшли. 17377 Башкортстан мөселманнары Диния нәзарәте мөфтие (1921-1923). 17378 Башкортстан нефтьчеләренә багышланган әсәрләре дә бар. 17379 Башкортстанның ( 2011 ) һәм Татарстанның ( 2013 ) халык артисты. 17380 Башкортстанның Авыл хуҗалыгы фәнни-тикшеренү институты галимнәре аның тары кебек бер чуклы сортын чыгару өстендә зур эш башкарды. 17381 Башкортстанның Авыргазы районы Асаубаш авылы янында башланып, Стәрлетамак районының Асау-Зубово янында Куганаккка коя. 17382 Башкортстанның атказанган фән эшлеклесе Әхнәф Юлдашев төрки телләр, шул исәптән башкорт теле үсешенә кагылышлы 120-дән артык гыйльми хезмәтнең авторы. 17383 Башкортстанның Бакалы районы биләмәләрендә ага. 17384 Башкортстанның Белорет районы биләмәләрендә ага. 17385 Башкортстанның Белорет районы Көньяк Урал тыюлыгы биләмәсендә урнашкан. 17386 Башкортстанның Бишбүләк һәм Бәләбәй районнары биләмәләрендә ага. 17387 Башкортстанның Бишбүләк һәм Миякә районнары аша ага биләмәләрендә ага. 17388 Башкортстанның Борай районы биләмәләрендә ага. 17389 Башкортстанның Бөре районы биләмәләрендә ага. 17390 Башкортстанның Дәүләкән районы биләмәләрендә ага. 17391 Башкортстанның Дуан районы биләмәләрендә ага. 17392 Башкортстанның Дуван районы биләмәләрендә ага. 17393 Башкортстанның Әлшәй районы биләмәләрендә ага. 17394 Башкортстанның З. Биишева исемендәге «Китап» нәшрияты — Уфада эшли торган нәшрият. 17395 Башкортстанның Зәйнәп Биишева исемендәге дәүләт "Китап" нәшриятында аның "Туган йорт" исемле шигырьләр җыентыгы 2 мең данәдә басылып чыкты. 17396 Башкортстанның Зилаер районы биләмәләрендә ага. 17397 Башкортстанның Зиянчура районы Ырынбур өлкәсенең Куандык районы биләмәләрендә ага. 17398 Башкортстанның Зиянчура раойны биләмәләрендә ага. 17399 Башкортстанның Зыянчура районы биләмәләрендә ага. 17400 Башкортстанның Иглин районы биләмәләрендә ага. 17401 Башкортстанның Иглин районында урнаша. 17402 Башкортстанның Исәкәй авылы янында Ык елгасына коя. 17403 Башкортстанның Калтасы районы биләмәләрендә ага. 17404 Башкортстанның Калтасы районы һәм Яңавыл районы биләмәләрендә ага. 17405 Башкортстанның Калтасы районы Шәрип һәм Заболотский авылларында яшәгән еллар (1954-1964) Гамил Афзалның физик һәм рухи яктан ныгуы-терелүе өчен дә, иҗатының яңача ачылып китүе өчен дә шифалы тәэсир ясый. 17406 Башкортстанның Караидел районы биләмәләрендә ага. 17407 Башкортстанның көньягында ага. 17408 Башкортстанның Краснокама районы биләмәләрендә ага. 17409 Башкортстанның Күгәрчен арйоны биләмәләрендә ага. 17410 Башкортстанның Куергазы районы биләмәләрендә ага. 17411 Башкортстанның Кырмыскалы районы биләмәләрендә ага. 17412 Башкортстан ның Миякә районы биләмәләрендә ага. 17413 Башкортстанның Миякә районы биләмәләрендә ага. 17414 Башкортстанның мөһим сәнәгать үзәге. 17415 Башкортстанның Октябрьский районы биләмәләрендә ага. 17416 Башкортстанның район гәҗитләре - Башкортстанның авыл районнарында нәшер ителүче гәҗитләр. 17417 Башкортстанның Салават районы биләмәләрендә ага. 17418 Башкортстанның Салават районы һәм Чиләбе өлкәсе чиге буйлап ага. 17419 Башкортстанның төньяк-көнбатыш өлешендє Агыйдел һәм Тере Танып елгалары бассейнында Бөре һәм Яңавыл шәһәрләре арасында урнашкан. 17420 Башкортстанның Урал аръягының көньягында, Уфадан көньяк-көнчыгышка 489 км һәм Сибай тимер юл станциясеннән көньяк-көнбатышка таба 35 км ераклыкта Таналык елгасы буенда урнашкан. 17421 Башкортстанның Федоровка районы батыры Рәдиф Акчурин 100 кг. 17422 Башкортстанның Федоровка районы биләмәләрендә ага. 17423 Башкортстанның Федоровка районы буйлап ага. 17424 Башкортстанның халык артисты. 17425 Башкортстанның халык шагыйре ( 2014 ). 17426 Башкортстанның Чишмә районы Әмин авылының мәзәкләренең герое, урман буендагы чокыр-чакырлар, елга ерымларының, сазлыклардагы куе куаклыкларның рухының персонификациясе. 17427 Башкортстанның Чишмә районы һәм Уфа районы биләмәләрендә ага. 17428 Башкортстанның Шаран районы биләмәләрендә ага. 17429 Башкортстанның Эстәрлебаш районы биләмәләрендә ага. 17430 Башкортстанның Яңавыл районы биләмәләрендә ага. 17431 Башкортстанның Яңакош авылында туып үсә. 17432 Башкортстанның Ярмәкәй районы биләмәләрендә ага. 17433 Башкортстан, Пермь краенда торучы башкортлар туган телләре итеп татар телен күрсәтәләр. 17434 Башкортстан радиосында данлы җырчының байтак язмалары сакланган. 17435 Башкортстан Республикасында башлана, Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгын кисеп үтә, елга тамагы Минзәлә районының Бикбау авылыннан көнчыгыштарак. 17436 Башкортстан Республикасы Нуриман районы биләмәләрендә ага. 17437 Башкортстан Республикасының Баймак районы биләмәләрендә ага. 17438 Башкортстан Республикасының Габҗәлил районы биләмәләрендә ага. 17439 Башкортстан Республикасының иглин районы биләмәләрендә ага. 17440 Башкортстан Республикасының Учалы районы биләмәләрендә ага. 17441 Башкортстан Республикасының Хәйбулла районы биләмәләрендә ага. 17442 Башкортстан Республикасының Хәйбулла районы буйлап ага. 17443 Башкортстан Республикасы Президенты (Башлыгы) — Башкортстан Республикасының дәүләт башлыгы, иң югары урындагы заты. 17444 Башкортстан Республикасы Президентына вәкаләтләр бирү Русия Федерациясе Президенты тәкъдиме буенча федераль законнарда һәм Башкортстан Республикасы Конституциясендә каралган тәртиптә Башкортстан Республикасы Дәүләт Советы тарафыннан гамәлгә ашырыла. 17445 Башкортстан Республикасыың Җылаер районы биләмәләрендә ага. 17446 Башкортстан Рәссамнары берлеге идарәсе әгъзасы. 17447 Башкортстан тарихы һәм икътисады, этнография темалары буенча гыйльми-тикшеренү эшләре алып бара, күп фәнни хезмәтләр яза. 17448 Башкортстан Татар конгрессы Башкарма комитеты рәисенең алыштыргысыз урынбасары була. 17449 Башкортстан татарларының халык иҗатын җыю белән шөгыльләнә. 17450 Башкортстан телерадиокомпаниясе журналисты. 17451 Башкортстан территориясендәге озынлыгы якынча 60 км. 17452 Башкортстан халыкларының көнкүрешен, тарихын һәм мәдәниятен өйрәнү буенча Фәнни җәмгыятьнең әгъзасы булып тора. 1929 елда Г. Еникеев туплаган 114 халык җыры язмасын Башнаркомпрос сатып ала. 17453 Башкортстан һәм Татарстан матбугатында әдәбият тарихы, әдәби бәйләнешләр, заман прозасы хакында һәрдаим мәкаләләре басылып тора аның. 17454 Башкортстан һәм Татарстанның атказанган фән эшлеклесе дигән мактаулы исемнәргә лаек булган шәхес. 17455 Башкортстан һәм Татарстан тарихында якты эз калдырган шәхес. 17456 Башкортстан һәм Ырынбур өлкәсе биләмәләрендә ага. 17457 Башкортстан Хөкүмәтенең Шәһит Ходайбирдин исемендәге премиясе ел саен журналистика өлкәсендәге иң яхшы өч хезмәт иясенә тапшырыла. 17458 Башкортстан Хөкүмәте статусы һәм хокукы БР Конституциясендә билгеләнгән. 17459 Башкортстан шартларында татар мәгърифәте һәм мәдәнияте үзәге булып торган гимназия 2003 елда Татарстан Мәгариф министрлыгының Каюм Насыйри исемендәге Дипломы һәм премиясенә лаек булган иде. 17460 Башкортстан юлдаш (иярчен) телевидениесе ( ) — Башкортстан Җөмһүриятенең дәүләт телеканалы. 17461 Башкортстан язучылар берлеген оештыруда катнаша. 17462 Башкортстан язучысы Сабир Шәрипов белән бутамаска. 17463 Башкорт театр-сәнгать укуханәсен тәмамлаган ( 1949 ). 17464 Башкорт театрында әдәби киңәшче булып та эшли. 17465 Башкорт теле ( ) — башкортларның милли теле. 17466 Башкорт телен 32 мәктәптә 96 % шул милләт баласы укый. 17467 Башкорт телендә – 5965, рус телендә 2859 укучы белем ала. 17468 Башкорт телендәге язма булдыруга кадәр ( 1924 ел ) бөтен спектакльләре татарча уйнала. 17469 Башкорт телендә дә Юлианча ай исемнәре кулланыла, ләкин кайчакта иске ай исемнәре дә языла. 17470 Башкорт теленең специфик авазлары өчен өч хәреф (ҍ, ьj, đ) алына. 17471 Башкорт теленә хас, татар теленә хас булмаган бер генә үзенчәлек тә юк. 17472 Башкорт телен кирилл графикасы нигезендәге әлифбасын һәм орфографиясен төзегәндә, иң бәхәсле мәсьәләләрнең берсе сузык аваз хәрефләренең шәкеле һәм язылышы мәсьәләсе булды. 17473 «Башкорт тел системасында авыз иҗаты» темасына филология фәннәре докторы ( 2001 ) диссертациясен яклый. 17474 Башкорт хаклкының үзалатышы (башҡорт) бернче тапкыр Сәлләм Тәрҗемән хезмәтләрендә ( IX гасырның беренче яртысы) очрый. 17475 Башкорт халкына язган саубуллашу хатында, аннан да бигрәк Ленинга җибәрелгән хатында ул үзенең сәясәттән бөтенләйгә ваз кичүен хәбәр итә. 17476 Башкорт халык җыры “Азамат”ны һәм Әкрам Даутовның “Әниемә хат”ын искиткеч осталык белән башкарып, бәйгедән лауреат исеме белән кайта. 17477 «Башкорт халык иҗаты» җыентыгы басмасының ( 1970 1986 ) эпоска (2 том, Әхнәф Харисов белән бергә), бәеткә (Н. 17478 Башкорт һәм татар гаскәрләре 1812 елгы Ватан сугышына яки башка якка Ырынбурдан китү турындагы җыр. 17479 Башкорт Чамалысы — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 17480 Башкортчасы — «Башкортстан», татарчасы «Яңа авыл» исеме белән чыга башлый. 17481 Башкүкрәкнең уртасында һәм кырыенда кара сызыклары бар. 17482 Башкүкрәк һәм корсагы кызгылт көрән төстә, ян кырыйлары буйлап сары сызыклар сузылган, аяклары сары, кара төкчәле. 17483 «Башкурдистан» газетасында эшләп ала. 17484 Башкурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 17485 Баш күтәргәннәргә каршы туплар, һава көчләре, бронетехника, хәттә химик корал ( хлор Е56) кулланыла. 17486 Баш күтәргәннәр "хәрби коммунизм" сәясәте белән ризасыз булган һәм сәяси шигарьләрне күтәргән. 17487 Баш күтәрү аяусыз рәвештә бастырыла, хәттә баш күтәргән халыкка каршы химик корал кулланыла. 17488 Баш күтәрүдә күбесенчә уртача милекле крестьяннар, шулай ук иң ярлы халык катнаша. 17489 Баш күтәрүне анархистлар башлый, соңрак аларга кайбер большевиклар кушыла. 17490 Баш күтәрүче башкортлар үзлеренең мохтаҗлыгын язып патшага үчене кәгәзе җибәрергә карар итәләр. 17491 Баш күтәрүчеләр арасында күп радикаль төркемнәр, шул исәптән украин милләтчеләре "Уң бүлек" (правий сектор) сугышчан оешмасы катнаша. 17492 Баш күтәрүчеләр арасында күп радикаль төркемнәр, шул исәптән украин милләтчеләре "Уң бүлек" (правий сектор) сугышчан оешмасы катнашалар. 17493 Баш күтәрүчеләр белән Петроград Шурасының Хәрби-инкыйлаби комитеты идарә иткән. 17494 Баш күтәрүчеләргә каршы полковник Тәфкилев җитәкчелегендә патша гаскәре җибәрелә. 17495 Баш күтәрүчеләрнең басымы Русия хөкүметен башкорт җирләрен басып алу һәм көчләп чукындыру сәясәтенән баш тартырга, җиргә хокукларын танырга мәҗбүр иткән. 17496 Баш күтәрүчеләрнең гомуми саны 3 мең кешегә җитә. 17497 Баш күтәрүчеләрне эзләү, аларны һәм аларның гаилә әгъзаларын җәзалау сент. 17498 Баш күтәрүчеләр шәһәрдә кыру оештыралар, биналарның зур өлешен талап бетерәләр. 17499 Башкы — Русия территориясеннән ага торган елга. 17500 Башлаган һәрбер эшен җиренә җиткереп үтәүне үзенә гадәт итеп алган Сәлахетдин кыска вакыт эчендә югары мәртәбәләргә ия була һәм мәлик титулын ала. 17501 Башлангыч белем алгач, күмәк хуҗалыкта эшләгән. 17502 Башлангыч белемен Әрәнкөйдәге Зиһни Паша башлангыч мәктәбендә ала. 17503 Башлангыч белемен мәдрәсдә ала. 17504 Башлангыч белемен туган якларындагы мәдрәсәләрдә ала. 17505 Башлангыч белемне авыл мәктәбендә алгач, унике яшендә Казанга килеп, «Мөхәммәдия» мәдрәсәсенә укырга керә. 17506 Башлангыч белемне авыл мәктәбендә (мәдрәсә) ала. 17507 Башлангыч белемне атасыннан алганнан соң хосусый рәвештә укып, туган авылында мөгаллимә булып эшли башлый. 17508 Башлангыч белемне Бакчасарайда мәдрәсәдә ала, Aкмәчеттә рус гимназиясендә укый. 17509 Башлангыч белемне Габделҗаббар үз атасыннан алган. 17510 Башлангыч белемне әтисе җитәкчелегендә өйдә ала. 17511 Башлангыч белемне Марисола авылының беренче дәрәҗәле мәктәбендә ала, аннан соң Сернурда икенче дәрәҗәле мәктәптә укый. 17512 Башлангыч белемне Стәрлебаш мәдрәсәсендә ала, 1905 елда Казанда “Мөхәммәдия” мәдрәсәсендә укый. 17513 Башлангыч белемне Теодор өй шартларында ала, чөнки авыруы сәбәпле мәктәпкә йөрми диярлек. 17514 Башлангыч белемне туган авылында ала. 17515 Башлангыч белемне туган авылында ала, соңрак Казанга килеп «Мөхәммәдия» мәдрәсәсенә укырга керә. 17516 Башлангыч белемне туган авылында ала, Түбән Кама урта мәктәбен 1965 елда тәмамлый. 17517 Башлангыч белемне туган авылында алгач, күрше Урман-Бишкадак авылында крестьян яшьләре мәктәбендә, 1934 1936 елларда Стәрлетамак педагогика укуханәсендә укый. 17518 Башлангыч белемне туган авылындагы мәктәптә ала. 17519 Башлангыч белемне туган авылында, урта белемне күрше Солтанай һәм Сараш мәктәпләрендә ала. 17520 Башлангыч белемне туган авылының җидееллык мәктәбендә ала ( 1953 1960 ), ә 1964 елда Азнакай районының Чалпы урта мәктәбен тәмамлый. 17521 Башлангыч белемне туган шәһәрендә алгач, Гомәр Хәйям, укуын дәвам иттерү өчен, Бәлх шәһәренә, аннан, ул вакытта мәдәни мәркәз булып саналган Сәмәркандка күчә. 17522 Башлангыч белемне үз авылларында ала. 17523 Башлангыч белемне үз авылындагы мәдрәсәдә ала, аннары Оренбургтагы Вәли хәзрәт мәдрәсәсендә һәм Уфадагы «Галия» мәдрәсәсендә укый. 17524 Башлангыч белемне үзенең туган авылында ала. 17525 Башлангыч белемне үз әтисеннән ала, 1908 – 1915 елларда Казан мәдрәсәләрендә укый, аннары үзе дә мәдрәсә мөгаллиме булып китә. 17526 Башлангыч белемне үз телендә ала, аннан соң ул Багдадта укый, шунда гарәп телен үзләштерә. 17527 Башлангыч белемне ул Пермь губернасы мәдрәсәсендә ала. 17528 Башлангыч белемне Уньжа авылының мәктәбендә ала, шуннан соң 1904 елдан 1908 елга хәтле Казан укытучылар семинариясендә укыган. 17529 Башлангыч белемне Царевококшайск өяз училищесында ( 1864 1868 еллар ), урта белемне 1нче Казан гимназиясендә ( 1868 1976 еллар ), югары белемне Казан университетының тарих-филология факультетында ала ( 1876 1980 еллар ). 17530 Башлангыч белемне Чистайда Мөхәммәтзакир хәзрәт мәдрәсәсендә ала. 17531 Башлангыч белемне шул поселоктагы мәдрәсәдә ала. 17532 Башлангыч белемне шунда, 1938 елда гаиләләре белән Казанга күчеп килгәч, укуын Дәрвишләр бистәсендәге җидееллык һәм Кабан күле буендагы 12нче татар урта мәктәбендә дәвам иттерә. 17533 Башлангыч белемне Яңа Сала, урта белемне Шомбыт авылы мәктәбендә алган. 17534 Башлангыч вакытта күпсанлы эшкәртү күпсанлы дискрет үзәк эшкәрткеч җайланмаларны һәм платаларны кулланып эшкәрткечләр арасындагы үзара тоташуны җиһазландыру өчен төзелгән. 17535 Башлангыч дәвердә шигъри сөйләмгә нигезләнгән әсәрләрнең барысын да кертәләр. 17536 Башлангыч дини мәктәп Аитова мәктәбе башта башлангыч дини мәктәп була. 17537 Башлангыч земство укуханәсен һәм татар мәктәбен тәмамлаган. 17538 Башлангыч иҗаты Сания Гыйффәт бик яшьли галим, милләтпәрвәр Закир Кадыйрига кияүгә чыга. 17539 Башлангыч исемлектә булмаган объектлар мирас буларак теркәлә алмый. 17540 Башлангыч капиталын 31 млн швед кронасын тәшкил итте. 17541 Башлангыч класс укытучылары булып Ахметова Нурдидә, Мифтахова Асия, Гайнуллина Хәтимә, Абдуллина Миләүшә, Фәхриев Абдул эшләделәр. 17542 Башлангычларда 34 укучы, урта буында 48, чыгарылыш буында – 11. 18 укытучының 12се – үзләре мәктәпнең элекке укучылары. 17543 Башлангыч мәктәбе, клубы бар. 17544 Башлангыч мәктәбе, фельдшер-акушер пункты ябылган. 17545 Башлангыч мәктәп бар. 17546 Башлангыч мәктәпләре бар, урта мәктәп – Горенка авылында. 17547 Башлангыч мәктәпләренә 7 бала йөри. 17548 Башлангыч мәктәпне бетергәч, күмәк хуҗалыкта эшли. 17549 Башлангыч мәктәпнең беренче укучылары – Исхаков Шаһиҗан, Тукаева Хәят, Алимов Зөфәр, Шакуров Вазыйх. 17550 Башлангыч мәктәпне Тауенайда, прогимназияне 1893 елда Палангада тәмамлый; шул ук елда Митава гимназиясенә укырга керә. 17551 Башлангыч мәктәпне тәмамлаган. 17552 Башлангыч мәктәпне тәмамлагач, укуны дәвам итәрлек иң якын мәктәп Буадагы Вахитов исемендәге мәк­тәп кенә була. 17553 Башлангыч мәктәпне тәмамлагач укучылар Түбән Урысбага авылына йөреп укуларын дәвам иткәннәр һәм җидееллык мәктәпне (ул вакытта ШКМ дип йөртелгән) тәмамлаганнар. 17554 Башлангыч мәктәпне тәмамлаучыларның 60% укуларын урта мәктәптә дәвам итәләр. 17555 Башлангыч мәктәпне — туган авылында, урта мәктәпне күршедәге Чурачык авылында тәмамлаганнан соң, 1979 елда Казан университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 17556 Башлангыч мәктәптән соң ул Вавож авылы мәктәбендә белем ала. 17557 Башлангыч мәктәптән үк үзешчән сәнгатьтә катнаша. 17558 Башлангыч мәктәптә үк Коръән фәннәрен өйрәнә. 17559 Башлангыч мәктәптә укыганда ук шигырьләр язган һәм республика яшьләр-балалар матбугатында исеме күренә башлаган Мөдәррис университет студентларының атаклы «Әллүки» әдәби түгәрәген җитәкли. 17560 Башлангыч мәктәп, ФАП, спорткомплексы, китапханә бар. 17561 Башлангыч мәктәп эшли. 17562 Башлангыч музыкаль белемне Фәрит Яруллин әтисеннән ала. 17563 Башлангыч музыкаль белемне шул ук шәһәрдә музыка мәктәбендә ала, кечкенә чакта олыларның халык җырларын җырлавын тыңларга ярата. 15 яшендә үзе дә «Яшьләр» дигән драма яза. 17564 Башлангыч стадиядә кеше тоемлауларның кечкенә ярдәмчеләренә таянырга тәкъдим итә. 17565 Башлангыч сыйныфларда уку-укыту бик авыр бара, чөнки балалар мәктәпкә бер сүз урысча белмичә киләләр. 17566 Башлангыч сыйныф укытучылары һәм өлкән пионер әзерләү буенча махсуслаша. 17567 Башлангыч тикшерүне алып бару һәм сорау алу, оператив-эзәрләү эшчәнлеге һәм күзәтү хокукларына ия була. 17568 Башлангыч һәм җидееллык мәктәпләрендә укый, аннары Арча педагогия училищесында ( 1950 — 1954 ) һәм Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә ( 1954 — 1959 ) махсус урта һәм югары филологик белем ала. 17569 Башлангыч һәм тулы булмаган урта мәктәпне тәмамлый. 1937 елда республиканың башкаласына килеп, Уфа тимер юл техникумына укырга керә. 17570 «Башлангыч хәрби белем һәм бәдән тәрбиясе» белгечлеге буенча Казан дәүләт педагогия институтын ( 1987 ) һәм «менеджмент» белгечлеге буенча Мәскәү коммерция академиясен ( 1994 ) тәмамлый. 17571 Башлангыч һөнәри уку йорты – Аскын һөнәри лицее (96№). 17572 Башлангыч чорда төркем берничә исемне алыштыра (кайберләре - «Skid Row», «Pen Cap Chew», «Bliss Throad Oyster», «Windowpane» и «Ed Ted Fred»), әмма иң ахырда, 1988 елда уенчылар Nirvana исемендә туктала. 17573 Башлану 2011 елның 22 декабрендә 3D форматында Шаркылдыкларның Олы Дөнья белән танышу хакындагы "Шаркылдыклар. 17574 Башлану" һәм берничә белем бирүче юнәлештәге серияләр бар ("Пин-код", "Әлифбалар"). 17575 Башлап йөрүче 12 кеше кулга алынган, төрмәгә ябылалар һәм судка тар тылалар. 17576 Башлашып мәктәпне тәмамлаганнан соң, хезмәт юлын башлый: авылда кызыл почмак мөдире, китапханәче, соңра налог җыючы, заем таратучы булып эшли, комсомол активисты буларак, яшьләр арасында кичәләр оештыру спектакльләр кую кебек җәмәгать эшләрендә катнаша. 17577 Башлык исә үзе әйләнә тирәли сикереп чабып йөри: бүреләргә тоягы белән дә эләктерә, тешләп тә ала. 17578 Башлыкка ияреп, атлар, колыннарны эчтә калдырып, бик тиз генә түгәрәк ясап басалар. 17579 Башлыча, алар Әлмән (1539 кеше), Аманкүл (216), Бишнәк (189), Өчкүл (222), Туз авыл (89), Алакүл (145) авылларында яшиләр. 17580 Башлыча, алар Идел буе губерналарыннан килеп, туку фабрикаларына вакытлыча эшкә ялланган крәстияннәрдән тора. 17581 Башлыча Алмания һәм Австро-Венгрия гаскәрләренә каршы сугышырга риза булган чех һәм словак милләте вәкилләреннән торган. 17582 Башлыча ат азыгына һәм ярмага китә. 17583 Башлыча балалар һәм яшүсмерләр өчен проза әсәрләре иҗат итә. 17584 Башлыча җир өстендә (тычкан, күсе), су буенда (кара чәшке, кондыз, ондатра ) һәм агач башында (бакча комагы, тиен) яшәүче төрләр. 17585 Башлыча кар сулары белән туена. 17586 Башлыча кар суы белән туена. 17587 Башлыча тыныч һәм тиз узучан рецессиянең ни сәбәптән тирән һәм сузынкы депрессиягә әйләнүе кызыксыну һәм бәхәсләр нигезе булып тора. 17588 Башлыча үсемлек азык белән тукланалар. 17589 Башлыча штат ике өлештән торган: Провиденс җирләре (штатның кыйтгада урнашкан өлеше, иң зур шәһәр — Провиденс) һәм Род утравы (утрау өлеше, иң зур шәһәр — Ньюпорт). 17590 Башмаково районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 17591 Баш мәкаләдә газетаның максатлары һәм бурычлары турында болай диелгән: “Яшь ленинчы” барлык пионерларга һәм эшчән–крестьян балаларына ничек яхшырак эшләргә, ничек берләшергә, ничек пионер сафларына басарга икәнлеген күрсәтәчәк.” 17592 Баш мие күзәнәкләренең үлүе, арка мие функцияләренең бозылуы, миокардиодистрофия, бавыр циррозы, гепатит, панкреатит, гастрит, невропатия, күрү һәм ишетү анализаторларына зыян килү. 17593 Баш мие ми тартмасында урнашкан һәм биш бүлектән тора: алгы ми, ара ми, урта ми, озынча ми һәм кечкенә ми. 17594 Баш миенең зур булуы белән аерылып торалар. 17595 Баш мие эшчәнлеген, аппетитны, йокыны, хәтерне яхшырта. 17596 Баш монтажыннан пружина басымы башларны даими рәвештә тәлинкәгә таба этә. 17597 Баш мөхәрир булып Әхмәтгәрәй Хәсәни исәпләнгән. 17598 Баш мөхәрирләр Беренче 30 ел эчендә редактор булып тордылар: Хәлил Кәрамуллин, Гомәр Кәбиров, Вәли Закиров, Миргасыйм Касыймов, Әхмәт Муллагалиев, Гайсә Исламов, Мөгыйн Мортазин, Маһинур Мөхитова, Миннеямал Сәеткулова, Дамир Зарипов. 17599 Баш мөхәрирләр, коллектив Беренче редакторы итеп Фәлван Нуруллин билгеләнә, 1993 елдан коллективны Рифат Каюмов җитәкли. 17600 Баш мөхәррире — Багдат Мохтаров. 17601 Баш мөхәррире-директоры – Салават Кәримов (Салават Кәрим). 17602 Баш мөхәррире итеп, СССР Үзәк Башкарма Комитеты рәисе М.И.Калинин тәкъдиме буенча, Борһан Мансуров куелган. 17603 Баш мөхәррире — Йолдыз Миңнуллина. 17604 Баш мөхәррире – Миргалимов Илдар Флүс улы. 17605 Баш мөхәррире – Сөләйман Латыйпов. 17606 Баш мөхәррир — Әхәт Мушинский, ТР атказанган сәнгать эшлеклесе, Г. Державин премиясе иясе. 17607 Баш мөхәррире — язучы Николай Алешков (26.06.1945). 17608 Башнефть 2004 елда 50% акцияләрен үзләштерә, 2008 елдан - аның тулы карамагында. 17609 Башнефть берләшмәсенең зур һәм куәтле филиалы — “Арланнефть” идарәсе барлыкка килә. 17610 Башны да, йөрәкне дә ацетальдегид авырттыра. 17611 Башны дүрт почмаклы яулык бәйләп саклыйлар. 17612 Баш өлешендә таулардан, түбән өлешендә тигезлектән ага. 17613 Баш өлешкә атмосферада очкан вакытта һава каршылыгын киметү өчен агучан форма бирелгән. 17614 Баш разведка идарәсенең генерал-майоры (04.06.1940) дәрәҗәсен ала. 17615 Баш режиссер ( 2015 елдан ) — Денис Хөснияров. 17616 Баш режиссер, әнисе Кәшифә Тумашева пенсиягә киткәч театрның баш режиссеры булып кала һәм 1985 елның азагына кадәр шушы театрны җитәкли. 17617 Баш режиссер итеп билгеләнгән Александр Янкелевич Мәскәүдән артистлар туплап кайта. 17618 Баш, рәсми сугышын башлану сәбәбе - БСК һәм Республика белән киерүче мөнәсәбәтләр. 17619 Баш рәссам — Елена Сорочайкина, ТР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2001 ). 17620 Баш сөяге белән тоташу Орбита очы өлкәсендә күрү тишеге (баш сөяге куышлыгына китерүче күрү каналының башы) урнашкан, аның аша күрү нервы һәм күз артериясе уза. 17621 Баш сөягенең бит өлеше сөякләре үзара эре табышны йотканда авыз куышлыгының нык сузылуын тәэмин иткән сыгылмалы ярылар белән тоташкан. 17622 Баш сөякләре бер сөяккә бергәләштерелгән, аркасы шиплар һәм тамчыга охшаш пластиналар белән капланган иде. 17623 Баш сөякләре юк, нерв системалары нерв көпшәсеннән тора. 17624 Баш суппорт тоткычы бик җиңел һәм шул ук вакытта нык; хәзерге вакытта башта тизләнеше 550 g-га җитә. 17625 Башта, 1945-1951 елларда, АДРда АХҖШ оештырылыр алдыннан, авыл хуҗалыгы җирләре “яңа крәстияннәр” дип аталган җитештерүчеләргә бүлеп бирелә. 17626 Башта 21нче мәктәптә укытучы булып эшләп алды, шуннан үз белгечлеге белән файдаланып, журналистлык эшенә күчә: Чаллыдагы «Таң йолдызы» гәзитенең баш мөхәррире вазыйфаларын үтәде. 17627 Башта 3 бүлек ачылган: уен коралларында уйнау осталыгы (фортепиано, кыллы, тынлы һәм бәрмә уен кораллары), хореография осталыгы, сәнгатьчә бизәү. 17628 Башта авылга нигез салучы Мөслим Каныбәков хөрмәтенә Мөслим диеп атала, тора-бара авылга Бозаяз елгасы исеме ябыша. 17629 Башта авыл мәктәбендә, аннары Сембер шәһәре мәдрәсәсендә укый. 17630 Башта авылның мәхәллә мәктәбендә, соңыннан Оренбургтагы «Хөсәения» мәдрәсәсендә укый. 17631 Башта «Агыйдел» журналында бүлек мөдире-җаваплы сәркатип, 1962 елдан «Совет Башкортстаны» газетасында әдәби хезмәткәр вазыйфасында була. 17632 Башта алар җылы сулыкларда, диңгез ярларында гына яшәсәләр, хәзер инде коры җирдә өстенлек итәләр. 17633 Башта аларның саны 11 булган. 17634 Башта аларның хәрби хәрәкәтләре уңышлы булган, ләкин 1943 елның апреленнән алып Германиянең су асты көймәләре авыр югалтулар кичерә башлаган. 17635 Башта Александр III шул кискен сүзләрдән үпкәләгән, ләкин соңрак Витте фаразы дөрес булып чыккан: 1888 елда патша поезды һәлакәткә эләккән һәм император үз иңбашында поезд түбәсе тотып балаларын (шул исәптән яшь Николай II ) коткарган. 17636 Башта аны Киев янына, аннан соң Тоцк лагерьларына ( Самар губернасы ) җибәрәләр. 17637 Башта аның әтисе үзе Машаны тенниска өйрәтә. 17638 Башта аның мал-мөлкәтенә арест салалар, аннан соң 14 ел буе эшләгән урынына – Синьориягә керүне тыялар. 17639 Башта атасы Тасыйм Мәмәтов, аннары улы Пермьнең тимер заводларын тимер рудасы белән тәэмин итәләр. 17640 Башта атнага 3 тапкыр чыкса, 1914 елдан – көн саен. 17641 Башта атнага ике, 1919 елның апрелендә Уфа Кызыл Армия тарафыннан алынганнан соң, атнага 1 тапкыр чыга. 1919 ның май–июнь айларында «К. 17642 Башта атна саен чыга, аннары – айлап чыга, 1955 елдан – ике атнага бер чыгарыла. 17643 Башта бабайлар җир өй казып, качып кына яшәгәннәр. 17644 Башта байдаркаларда ишү белән мавыгалар, аннан соң каноэларда ишү дә барлыкка килә. 17645 Башта балны җылыталар, шикәр белән сөт кайнап чыккач салалар. 17646 Башта белемне Әлмәт мәдрәсәсендә әнисенең туганнан туган энесе Хәсәнетдин Габдукаевтан ала. 17647 Башта Белоус кордоны дип атала. 17648 Башта бинаны «Президент сарае» дип атадылар. 17649 Башта бу әсәр «Тукай истәлегенә» дип атала һәм инструменталь әсәр буларак иҗат ителә. 17650 Башта Буняченко җитәкчесендәге власовчылар бу чех көрәшен яклыйлар, ләкин 8 майда власовчылар күтәрелешен ташлыйлар һәм чигенәләр. 17651 Башта бу сөйләүләр сүздә генә була, соңрак язып алына һәм «Махавасту», «Лалитавистара», «Ниданакатха», «Абхинишкрамана-сутра» кебек текстлар барлыкка килә. 17652 Башта бу татар авылы булып саналса да соңрак руслаша, ә татарлар йә руслашкан, йә күченеп киткәннәр. 17653 Башта Вулиска ышанмаса да, Елена Булгакова соңрак аңа кулъязманы укырга бирә. 17654 Башта гади укытучы булып эшләсә, 1983 елдан — кафедра мөдире, 1985 елдан — университет проректоры итеп билгеләнә. 17655 Башта гарәпләр аны хәзерге вакыттагыдан аерылып торган ысул белән әзерли торган булалар. 17656 Баштагы аның исеме «13 китапта Математика әсәре (җыелмасы, төзүе)» ( )иде, аннары аны «иң бөек ( ) әсәр» атау башладылар Птолемей К. Альмагест: Математическое сочинение в тринадцати книгах: пер. 17657 Баштагы өч елда бу басма күршедәге Тәтешле һәм Аскын районнары халкына да таратыла. 17658 Баштагы функцияне табу билгесез интеграл табудан гыйбәрәт һәм бу процесс интеграл табу дип атала. 17659 Баштагы шигырьләрендә ачыну белән тулы язмышны каһәрләү, гаделсезлекне күреп әрнү темасы өстенлек итә. 17660 Башта дөгене чистарталар һәм, 1-2 кат салкын, берничә кат кайнар су белән югач, кайнап торган тозлы суга салып кайнаталар. 17661 Башта әлеге спорт төре белән зур шәһәрләрдә яшәүче байлар шөгыльләнә. 17662 Башта әтисенең мәдрәсәсендә белем ала, аннан соң Үтәк авылында укый. 17663 Башта землянкаларда торалар. 17664 Башта Идарә әгъзасы, рәис урынбасары, соңрак егерме елга якын ( 1971 1988 ) җәмгыятьнең рәисе була. 17665 Башта икешәр, аннары дүртешәр бит ятлап, Коръән хафиз була. 17666 Башта — иләксыман күзәнәкләр, аннан соң иләксыман көпшәләр барлыкка килә. 17667 Башта «ирекле стильдәге көрәш» дип аталган спорт төре 1947 елда «самбо»га үзгәртелә. 17668 Башта исәпләве ачык күренә торган иң гади функцияләр сайланган булган. 17669 Башта йон белән сәүдә итә. 17670 Башта Кабан шәһәрлеге — Кабан билегенең үзәге булып торган. 17671 Башта Казанда сәүдә училищесын тәмамлый. 17672 Башта Казанда һәм чиктәш районнарда 87,8 FM ешлыгында, хәзер 93,5 FM ешлыгында тәүлек буе эшли. 17673 Башта Калкаман узенә алачык төзи, аннары маллар өчен утар тота. 17674 Башта келәмгә чыгалар укучы малайлар, яшүсмерләр, көрәш ветераннары. 17675 Башта Кече Зөянең сул ягында чуашлар тупланалар. 17676 Башта килүче өч гаиләдән башланган торак пункт 12 йортка җиткәч, бу тирәдә эшкәртелгән җир мәйданнары кысан була башлый. 17677 Башта колхозга җиде хуҗалык кына керә. 17678 Башта көндезге, 1938 елдан читтән торып уку бүлекләре эшли. 17679 Башта край 2 автономияле өлкәсенә һәм 7 округына бүленгән; алар, үз чиратта, районнарга бүленгәннәр. 1930 елда округлар юкка чыгарылалар, ә районнар край властеның туры буйсынуга күчереләләр. 17680 Башта Күәм ханлыгын, аннан соң Алат ханлыгын буйсындыралар. 17681 Башта күзәнәк озыная, анда акрынлап аркылы бүлге ясала, ә аннан соң бала күзәнәкләр аерылып китә яки үзенчәлекле төркемнәр — чылбыр, пакет һ. б. хасил итеп бәйләнгән хәлдә кала (бактерияләрдә). 17682 Баштала ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 17683 Башталинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 17684 Башта манарасы агачтан булып, алгы өлеше юк иде». 17685 Башта мәдрәсә Ленин исемендәге мәдәният йортында урнашкан була. 17686 Башта мәйдан Вильгельм IV исемен йөрткән, ә хәзерге исемен Англиянең Трафальгар янындагы 1805 елгы җиңүе хөрмәтенә ала. 17687 Башта Мәскәү Дәүләт Университетының юридик факультетында укый, соңрак Щепкин исемендәге Югары театр училищесенә керә. 17688 Башта мәчет агач һәм кирпечтән 1897 елда төзелгән була. 1904 елда мәчет яңартылып төзелә. 1935 елда мәхәллә кешелере акчасына яңартыла. 17689 Башта Минзәлә МТСы сәяси бүлеге башлыгы урынбасары була, соңыннан фирканең Кызыл Йолдыз район комитеты сәркатибе итеп сайлана. 17690 Башта Мират үзе дә булдыра алмый, чөнки хайваннарны гына уйнап, ул җитди рольләргә күнекмәгән. 17691 Башта Мурадта сәяси һәм хәрби көчләр булган һәм чит илләр аның белән исәпләшәләр. 17692 Баштан 4-6, аннары соң 1-3 эпизодлары төшергән булдылар. 17693 Баштан, габарит егәрлеге, атамысаннан билгеле булганча, “үзәкнең” (сердечник) габаритлары белән билгеләнә, аның магнит һәм ешлык үзлекләре белән билгеләнә. 17694 Баштан Сабан туе аерым авыллар һәм бистәләр бәйрәм итәләр, ә ияреп барган атнада райондагы Сабан туе үткәрелә. 17695 Башта нугай латин әлифбасын, 1938 елда кирилл әлифбасын төзи. 17696 «Баштан үткәннәр» дигән автобиографик әсәрендә исә автор, узган гомеренең беренче яртысына күзәтү ясап, туган җир һәм чор турында уйлануларын, Валерий Чкалов, Александр Фадеев, Галимҗан Ибраһимов кебек күренекле замандашлары белән очрашуларын яза. 17697 Баштан фильмның исеме «Кариб диңгезе юлбасарлары: Изге Грааль эзләшүендә» булырга тиеш иде. 17698 Башта өлкә үзәге булып Глазов шәһәре билгәләнгән, ләкин 1921 ел да үзәк Ижауга күчерелгән. 17699 Башта Олыяз авылы Мамадыш өязе Бөкмеш волостенда була. 17700 Башта операцияне Василевский һәм Жуков белән эшләгән булган, ләкин Рокоссовский иң көтелмәгән, стандартсыз адымны тәкъдим иткән: ике төп юнәлешне бер үк вакытта һөҗүм итәргә. 17701 Башта «Пионер» журналында, аннары китап нәшриятында дәреслекләр бүлекчәсендә мөхәррир булып эшли. 17702 Башта Профсоюзлар урамында почмак арендалый. 17703 Баштарак Антоний бер үзе хакимиятне алмакчы була, ләкин соңрак Октавиан һәм Лепин белән берләшеп икенче триумвират төзи, төп максаты - республика яклы Цезарьне үтерүчеләргә каршы көрәшергә. 17704 Баштарак, апостол чорында, бу термин Гайсә пәйгамбәр дәвамчылары җәмгыятендәге аларның башлыкларын аңлаткан. 17705 Баштарак бәйрәм Көнбатыш Ауропадагы "Гашыйклар көне"нең ("Изге Валентин көне"нең) алмашчысы булыр дип фаразланган иде, ләкин башкачарак килеп чыкты. 17706 Баштарак бәйрәмне Сонораның әтисе Уильям Смарт туган көнне 5 июньдә уздырырга уйлыйлар, ләкин бәйрәмне әзерләү сузылып, 19 июньдә бәйрәм итәләр. 17707 Баштарак бик күп кечкенə рольлəрдә уйный. 17708 Баштарак драмаларда уйнаса, соңыннан триллерларда төшә башлый. 17709 Баштарак татарлар җиңәр, дошман гаскәрен чолгап алып тар-мар китерер сыман тоела. 17710 Баштарак «Хезмәт байрагы» / «Знамя труда» исеме белән чыккан. 17711 Башта Ральф Бакши (1978) һәм Рэнкин/Бэсс (1980) мультипликацияләре буларак. 2001—2003 елларда Питер Джексон өч югарыбюджетлы блокбастер төшерде. 17712 Башта регионда инкыйлаб үткәреп, аны үз контроле астына алырга теләгән японнар уңышка ирешә. 17713 Башта режиссёр Леонид Верзуб белән, ул Австралиягә киткәч, Борис Цейтлин белән эшли. 17714 Башта сенатта 100 әгъза булды, Җөмһүрият тарихынын күпчелек вакытында аларның саны 300 тирәсе булган. 17715 Башта сигезьеллык мәктәпне, ә 1976 елда Шушмабаш урта мәктәбен тәмамлый. 17716 Башта СМУ-71дә эшли, аннан КамАЗ пресс-рам заводына урнаша. 17717 Башта судагы балет дип аталган синхрон йөзү Канадада 1920 елда барлыкка килә. 17718 Башта сыерларны итләре һәм тиреләре очен үрчеткәннәр. 17719 Башта табын корыла, аннары калган ризыкларны зур касәгә тутырып, өстенә тимер акча, шәм, чүпрәк-чапрак һәм камырдан кеше рәвешендә пеше­релгән кечкенә курчак салып, юлга чыгарып куялар. 17720 Башта таләпчән, гаделсез һәм тәкәббер булып күренеп, беренче фильмнарда ул иң явыз персонажларның берсе була. 17721 Башта татар антифашист хәрәкәте уңышлы булган. 17722 Башта Татар дәүләт нәшриятында мөхәррир, аннары « Кызыл Татарстан » газетасының җаваплы мөхәррире була. 17723 Башта тигез җирдә бер кечерәк чокыр казыла. 17724 Башта — Томск педтехникумының филиалы, 1926 елдан мөстәкыйль уку йорты. 1932 елдан — укуханә. 17725 Башта төп фасад ремонтлана, аннары бинаның эчке корылмаларына реставрация үткәрелә. 17726 Башта — туган авылында, аннары күрше авылда укый. 17727 Башта туган авылында, аннары Шыгай авылы мәдрәсәсендә, 1883 1892 елларда Казанда Шиһабетдин Мәрҗани мәдрәсәсендә гыйлем ала. 17728 Башта үгетләү-пропаганда бүлеге мөдире, соңрак оештыру бүлеге, матбугат бүлеге җитәкчесе булып эшләгән Сәгыйдуллин да шулар исәбендә була. 17729 Башта үз авыл мәдрәсәсендә белем ала, соңрак Кышкар мәдрәсәсенә укырга җибәрелә, анда Кушлавыч авылыннан Мөхәммәтгариф Тукай белән таныша. 17730 Башта үзенчәлекле характерлы яшь герой рольләрендә уйный. 17731 Башта үз төбәгендә, аннары Казан мәдрәсәләрендә белем ала. 17732 Башта ул 42 метрлы вә 10 катлы булып төзелә, ә 1891 елда тагын ике кат өстәлә (биеклеге 55 метрга җитә). 17733 Башта ул балалар бакчасында тәрбияче, китапханәдә бүлек мөдире, производство берләшмәсендә радиотапшырулар редакторы, ә 1980 елдан бирле Салисә Гәрәева Чиләбе өлкә телевидение һәм радиотапшырулар комитетында редактор хезмәтендә. 17734 Башта ул диаспора учреждениесе була, чөнки Исраил җиреннән тыш башка урында гыйбадәтханә төзергә рөхсәт ителми — аннан читтәге бөтен җирләр нәҗес дип санала. 17735 Башта ул әтисенең туганы — шул яклардагы мәшһүр Габделҗаббар хәзрәт мәдрәсәсендә укый. 17736 Башта ул Исламга каршы була, 625 елда Өхед сугышында мөселман гаскәрләрен җиңә. 17737 Башта ул кайсы фәнне өйрәнергә теләгәнен төгәл белмәгән дә, ләкин әтисенең юлы аша китәргә җыенган. 17738 Башта ул колхоз-совхоз статусын йөртә. 17739 Башта ул «Машстрой», соңрак «Урицкий исемендәге спорт клубы» исемнәре астында уйнаган. 17740 Башта ул Писмән бистәсе, аннары соң Ясач Писмән, соңрак кына Иске Писмән авылы исемен алган. 17741 Башта ул редакциянең тәнкыйть бүлеге мөдире, соңга таба җаваплы секретарь вазифаларын башкара. 17742 Башта ул «Рен-ТВ-Регион 12, Пульс-Радио, Радио Марий Эл» ААҖ составына кергән. 17743 Башта ул Саранск районына керә. 17744 Башта ул Урта диңгез регионында яшәүче яһүдләр арасында тарала, ләкин тиз арада мәҗүси (яһүд булмаган) халыклар да аны кабул итә башлый. 17745 Башта ул Франция җире булган, аннары Бөекбританиягә күчкән. 17746 Башта ул Хира мәгарәсендә берүзе калып уйлана һәм Аллаһка гыйбадәт кыла башлый. 17747 Башта ул эшләгән төркем “Алтын Ай” дип атала. 17748 Башта ул яңа ояның стенасын «кәгазь» белән тышлый, аннан соң аска карап торган күзәнәкләрдән кәрәз ясый. 17749 Башта урыннан китмәячәк дип белдергән Браун, 10 майда вазифасыннан китүен белдерде. 17750 Башта филармония Киров (хәзер – Мәскәү) урамына урнашкан, анда җыр һәм бию ансамбле репетицияләр үткәрә алган. 17751 Башта Хәзәр каһанлыгына бәйлелектә яшәгән дәүләт, соңгысының X гасырның 60 нчы елларда юкка чыгу сәбәпле тулы бәйсезлеккә ирешә. 17752 Башта “Хөсәения” мәдрәсәсендә математика һәм татар тарихыннан укыта. 17753 Башта Шакирҗан мулла, аннан сон Фәтхетдин мулла һәм аның улы Мифтахетдин мулла укытканнар. 17754 Башта шәһәр Перу патшалыгына кергән. 17755 Башта Ырынбур шәһәрендә хәрби тәэминатчы (интендант) булып хезмәт итә. 17756 Башта эш кәгазьләрендә, рәсми язышуда татар теленең кирил графикасында язылуы турында әйтелә. 17757 Башта, югарыда инде әйтелгәнчә, гарәп дирһәмнәренә охшатып ясалган тәңкәләр, ә соңрак Болгарның үзендә сугылган акчалар әйләнештә йөргән. 17758 Башта яңа Манарасы — хәрби манарасы буларак тиеш иде, ләкин Мөхәммәд-Әмин үзенең фикерен үзгәртте, һәм бу корылма хан мәчет манарасына әверелгән. 17759 Башта ятмалар вахта ысулы белән хезмәтләндереләчәк дип уйланылган, ләкин бу чынга ашмаган, чөнки моңа юллар юклык комачау иткән. 17760 Баштирмә — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 17761 Баш түбәсе, муены, канатлары һәм койрыгы кара, аркасы соры, койрык өсте ак, ата балан чыпчыгының түше кызыл, анасыныкы көрән төстә. 17762 Баш фатиры ның ндагы шәһәрендә урнашкан. 17763 Баш шәһәр — Ротоава. 17764 Башы — 185 миллион ел элек, азагы - 132 миллион ел элек Я познаю мир: Палеонтология: Дет. 17765 Башы Башкортстанның Федоровка районы чигендә башлана. 17766 Башы Бессоново районында, тамагы — Сурск бистәсе каршында. 17767 Башы зур, мыегы нечкә, бөгелүчән, яңагы яхшы үсешкән. 17768 Башы зур, хәрәкәтчән озын борын белән тәмамлана. 17769 Башы кечкенә, томшыгы озын, туры, хәнҗәрсыман. 17770 Башы киң булып яссыланган, үткен тешле, киң авызлы. 17771 Башына кинәт төшкән популярлыктан Курт үзен дискомфорт хис итә: үзен ул бәйсез рок сценасының вәкиле дип күрә, ә төрле типтагы халыкның кумиры булуы аңа ошамый иде. 17772 Башында Дөмәй Ишкәев торган Казан даругасы башкортлары Кама буе ныгытмаларына, Нугай даругасыннан Имән батыр җитәкчелегенде башкортлар Соловар шәһеренә һөҗүм иткән. 17773 Башында зур булмаган манарасы да бар. 17774 Башында кечкенә бүрек бар. 17775 Башында озын кара каурыйлар бар; элек хөкем катиплары каз каурыйлары белән париклар киеп йөргәннәр, кошның исеме шуннан. 17776 Башыннан ахырына кадәр Ленинград камалышын кичерә — ополчениедә катнаша, 1940-43 елларда Ленинград хәрби округының үрнәк оркестрында уйный, сугышчан медальләр белән бүләкләнә. 17777 Башы үз урынына кайтарылгач, озакламый Стравинский клиникасына җибәрелә. 17778 Башы һәм муены куәтле, сузынкы танаулы, казналыгы нык үскән, казык тешләре озын. 17779 Башы һәм муенының кайбер урыннарда шәрә тире. 17780 Башы һәм муены (өлешчә) шәрә, еш кына матур төслеләр. 17781 Башы якынча 230 миллион ел элек Я познаю мир: Палеонтология: Дет. 17782 Башы яраланып, Петроградта дәвалана. 4нче дәрәҗә Изге Анна ордены белән бүләкләнә. 17783 Баш эзлеклелек йолдызы булып Кояш энергияне термик төш синтезы аркасында чыгара. 17784 Баш эзлеклелек кайнар һәм якты йолдызлары — ак зур йолдызлар дип карау мөмкин. 17785 Баш эзлеклелектәге йолдызлардан аермалы буларак коңгырт кәрләдә җылылык күчерү тик турбулент конвекция исәбендә бара һәм йолдыз үз тирәнлеге буенча бериш була. 17786 Баш эзлеклелек — Һерцшпрунг-Рассел диаграммасының өлкәсенә керүче йолдызлар, аларның энергия чыганагы - гелий һәм водород синтезы нигезендәге термотөш реакциясе булып тора. 17787 Баш яки язма хәрефләр Паскальда аерылмыйлар. 17788 Бащелак — Русия территориясеннән ага торган елга. 17789 Баыдыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 17790 Баязит — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 17791 Баязит Бикбай (псевдоним, тулы исеме Баязит Гаяз улы Бикбаев, ) – язучы, С. Юлаев исемендәге премия лауреаты ( 1970 ), БАССР атҡазанган сәнгать эшлеклесе ( 1957 ). 17792 Баязит ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 17793 Баяз — Русия территориясеннән ага торган елга. 17794 «Баян» классы буенча Казанда музыка мәктәбен (педагог Миңҗамал Мазунова), Ижау музыка укуханәсен ( 1964 ), Казан дәүләт мәдәният институтын 1974 1991 елларда һәм 2015 елдан Казан дәүләт мәдәният институты ( 1977 ) тәмамлаган. 17795 Баяновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 17796 Баянчы Оркыя Ибраһимова белән Зифа Басыйрова кабатланмас әнсәмбел төзеп, концерт эстрадасына халык көйләрен баян белән җырлауның гүзәл үрнәкләрен бирәләр. 17797 Баянчы Рәис Сафиуллиннан дәресләр ала башлый, аның аркылы мәдәният дөньясы белән бәйләнешкә керә. 17798 Баяр Петербурга күчеп киткәч, Тарасны үзе белән ияртеп китә. 17799 Баяр Энгельгардт аны үз акчасына Вильнога рәссамлыкка укырга җибәрә. 17800 Б. Балык — Русия территориясеннән ага торган елга. 17801 Б * Барый Йосыпов (1903-1983), полковник, Бөек Ватан сугышында катнашучы. 17802 Б. Вәисевнең шундый сорау белән патшаның үзенә мөрәҗәгать итүенә ярсый. 17803 Б.В. Орехов исә «Урал-батыр»ның авторын — киң белемле, эпик иҗат белән яхшы таныш белгеч дип саный. 17804 Б. Габделхаев 35 фән кандидаты, өч фән докторы тәрбияләде — аларның күбесе үсеп килүче илләр өчен. 17805 Б. гаиләсе белән яшәгән Ленинградтан Мәскәүгә, аннан тимер юл буйлап Урта Азияга, чикне үтеп Кашгарга барып җитә. 17806 БДУда ул студентларга иске татар язмасы нигезләрен өйрәтте. 17807 БДУның татар филологиясе һәм әдәбияты кафедрасы буларак 1958 елдан бирле эшли. 17808 БДУ ны тәмамлагач, ассистент итеп калдырыла. 17809 Бәбәге түгәрәк (төсе белән бакыр еланны хәтерләтүче гади кара еланныкы тар, вертикаль). 17810 Бәбәктә 2—7 ел утыра. 17811 Бәбәк һәм тамыр системасы барлыкка килү югары төзелешле үсемлекләрнең коры җирдә яшәүгә күчүенә һәм шушы шартларга җайлашуына бәйле. 17812 "Бәби Гайсә белән изге Иосиф", Гвидо Рени рәсеме, як. 17813 Бәбигә күкрәк сөтен имезү Халыкара күкрәк сөтен имезү символы Күкрәк сөтен имезү - бәби яки кечкенә балага күкрәк сөтен кеше ана затының имисеннән (ягъни лактация ысулы белән) ашату. 17814 Бәби — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 17815 Бәбки (Черки-Бибкәй) — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт, авыл. 17816 Бегемот интеллигентлар кебек фикер йөртергә, фәлсәфә белән шөгыльләнергә сәләтле, тик шул ук вакытта ул "жулик" һәм еш кына агрессив. 17817 Бәгәрәк Тамакта кулаклар булмаса да, хезмәт яраткан, мул тормышта яшәгән хуҗалыклар күп була. 17818 Бегешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 17819 Бегила — Русия территориясеннән ага торган елга. 17820 Бегичи ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 17821 Бегуновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 17822 Бедбайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 17823 Бедвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 17824 Бәдәви ( ) - 2011 елда Игорь Волошин тарафыннан Русиядә тешерелгән фильм. 17825 Бәдәй Аланы — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 17826 Бәдер сугышында мөселманнарга каршы сугышкан. 17827 Бедовой-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 17828 Бедреп — Русия территориясеннән ага торган елга. 17829 Бәдрәш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 17830 Бәдрәш — Русия территориясеннән ага торган елга. 17831 Бедфордшир өч унитар административ берәмлеккә бүленә — Бедфорд, Үзәк Бедфордшир, Лутон. 17832 Бедьвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 17833 Бәет — татар халык иҗатының лиро-эпик жанры. 17834 Бәҗәнә бассейнында гомуми күләме 2,3 млн. 17835 Бәҗәнә елгасы - Ыкның уң кушылдыгы. 17836 Безансон (Безаңсоң, ) — Франсаның Бургонь-Франш-Конте төбәгендә урнашкан шәһәр. 17837 Без белгән стегозаврларның борынгысы - хуаянгозавр (Huayangosaurus). 17838 Без бу һәм башка мәсьәләләрне алга таба тикшерербез. 17839 Безвель — Русия территориясеннән ага торган елга. 17840 Безводная ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 17841 Безводная — Русия территориясеннән ага торган елга. 17842 Безводное ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 17843 Безводное ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 17844 Безволосная — Русия территориясеннән ага торган елга. 17845 Безгачево ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 17846 Безгә билгеле булган беренче галералар яна эрага кадәр бер мең ел элек ясалган, ә соңгылары 18 нче гасыр ахырындагы сугышларда файдаланылган. 17847 Безгә дә кадерле Магҗан ул. 17848 Безгә Раббыңның кемнән, кайсы нәселдән килеп чыкканлыгы турысында сөйлә әле!» 17849 Безгодова ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 17850 Безголовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 17851 Бездә 18 төре бар. 17852 Бездәге калын кар астында ул карсыз көньяктагыдан әйбәтрәк кышлый. 17853 Бездәге хәзерге фамилияләр шушы исемнәрдән калган. 17854 Бездән гарасатлар, куркыныч давыллар читләтеп үтүен авыл картлары шуның белән аңлаталар. 17855 Безденежные ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 17856 Бездән соң да урыс авыллары. 1552 нче елдан соң, ягъни Иван Грозный басып алганнан соң, Казан тирәсендәге олы юллар өстендә 60 км радиуста татар авыллары булырга тиеш булмыйлар. 17857 Бездә үстерелә торган дөгенең "туганы". 17858 Бездә шулай ук - 47 шәхси эшмәкәр һәм ялланып эшләүче - 30 кеше бар. 17859 Безәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 17860 Безенчук — Русия территориясеннән ага торган елга. 17861 Бәзәреш – Русия территориясеннән ага торган елга. 17862 «Без Жёлтое педагогика укуханәсеннән» ( ) китабы нәшер ителә. 17863 Без исә фәнни әдәбиятта урнашкан гадәт буенча «Тәфкилев» дип яздык. 17864 Без кешеләр Аның хикмәтләрен аңламаганга күрә, Аллаһ боларга нигә җәза бирсен, дип уйлыйбыз. 17865 Без куллана торган санаклар күп яктан караганда инде бишенче буын санакларга якын. 17866 Без күнеккән терминнар белән аңлатканда, бу — молекуланың химик үзлекләре аны тәшкил итүче атомнарның үзлекләренә, аларның санына һәм молекуланың химик төзелешенә бәйле була дигән сүз. 17867 Безлесный ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 17868 Без менгәндә әтиләр атлары белән вагоннарга төялгәннәр иде. 17869 Безне күргәч авылдашыбыз –әти белән бергә сугышка алынучы Дәмин абый Гараев :”Әкбәр,әнә күгәрченнәрең килгән,-дип әтине чакырып китерде. 17870 Безнең авылга да кайдандыр күчеп килеп урнашканнар дигән версия бар. 17871 Безнең авылда 1929 елда 7 йорттан торган колхоз төзиләр. 17872 Безнең авылдан ерак түгел Югары Утар дигән авылда мәгариф бик көчле үскән булган. 17873 Безнең авылда элек мари гаиләләре күп булган, бу урында Балтай исемле чирмеш яшәгән. 17874 Безнең авыл уртасында соңгы елларга хәтле чуаш зираты каберлекләре чыга иде. 17875 Безнең авыл халкының тормышы, хәер, башкаларныкы кебек үк, 60нчы елларда гына җайга салына башлый. 17876 Безнең бер әмир һәм бер дәүләт. 17877 “Безнең Бирдебәк авылы 65 хуҗалыктан торган бәләкәй генә бер матур авыл. 17878 Безнең галактиканың йомры тупланышлары яше аның яшенә якын. 17879 Безнең дәвер - татар телендә Башкортстанның Миякә районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый-сәяси газетасы. 17880 Безнең заманда мишеньнәрне, гадәттә, сизаль дип аталган агава җепселләреннән ясыйлар. 17881 Безнең илдә бу океанны тикшеренүләрнең яңа алымнарын эшләделәр. 1937 елда йөзмә бозда « Төньяк полюс » (ТП-1) дигән беренче поляр станция оештырыла. 17882 Безнең илдә импичментка китерүче төп сәбәп — Конституциягә каршы килүче гамәлләр. 17883 Безнең илнең төньяк районнары өчен үзенчәлекле көлсу туфрак ясалганда — яшел (улотрикс) суүсемнәр, кәс ясалганда —, диатом суүсемнәр, күл һәм буалар сазланганда яшел суүсемнәр күпләп үрчи. 17884 Безнең илнең урман-кырларында ашарга яраклы гөмбәләрнең 150 дән артык төре очрый, ләкин шуларның бары берничә дистә төре генә киң кулланыла. 17885 Безнең илһам.) Microsoft компаниясенең 2011-2012 елгы девизы:"Be What's Next." 17886 Безнең ил шикәр чөгендере игү буен­ча дөньяда беренче урыннарның берсен алып тора. 17887 Безнең Киек Каз Юлы галактикасында 100 млрд. 17888 Безнең көннәргә кадәр сакланган урлар (валлар) өстенә ике рәт биек имән кура, ягъни ныгытма эшләнгән, рәтләр арасына ныклык өчен балчык төеп тутырылган. 17889 Безнең көннәргә кадәр сакланып калган әдәби әсәрләрнең иң борынгыларыннан берсе – Кол Галинең XIII гасырда иске әдәби татар телендә язылган Кыйсса-и Йосыф поэмасы. 17890 Безнең көннәргә кадәр Тирескә турында берничә легенда сакланган. 17891 Безнең көннәргәчә сакланып калган бина – Постау бистәсенең иң зур гыйбадәтханәсе - сәүдәгәр Михляев акчасына 1731 1735 елларда тол хатыны Е.И. Дрябкина-Михляева салдырган Изге Рух иңү чиркәве ( ) (Луковский урамы, 21). 17892 Безнең көннәр «Сәйяр»ы. 17893 « Безнең мирас », 2015, 2016. 17894 Безнең музейга төрле мәктәпләрдән укучылар, районның күренекле кешеләре даими килеп тора. 17895 Безнең Нөркәй авылы кырларында нефть эзләүчеләр бик күп нефть ятмалары таптылар һәм суырталар. 17896 “Безнең өчен дә сез яшәгез”, -ди Шәвәлиев Барый.» 17897 Безнең Патый (Фатыйма) да хорда җырларга чықма кели (чыкмакчы була). 17898 Безнең планетада тереклек итүчеләр арасында 1,5—2 млн төр хайван исәпләнә. 17899 Безнең төбәктә әлеге авыруны таратучылар булып кыр тычканнары санала. 17900 Безнең үз малыбыз дип уйлаган нәрсәләр асылда — Аныкыдыр. 17901 Безнең урыннарда кара туфракның структурасы да яхшы, төерчекле була. 17902 Безнең урыннарда төрле үләнле далалар бар. 17903 Безнең ха­лык, бигрәк тә хатын-кызлар һәм өлкән яшьтәге ирләр, кыска балтырлы киез итекләрне яратып кигән. 17904 Безнең халыкка хас ике төр беләзекне аерып әйтергә мөмкин: беренчесе — тоташ, икенчесе — буынлы (тупсалы) беләзекләр. 17905 Безнең һәм безнекенә охшаш галактикаларда сибелгән тупланышлар күмәк әгъзалар булып торалар һәм яссы ассистемага керәләр. 17906 Безнең һөҗүм итүче частьларыбызның хәле көннән-көн начарая бара иде. 17907 Безнең шартларда аны, үсенте ясап, берьеллык рәвешендә үстерәләр (помидор кебек, мәсәлән). 17908 Безнең шартларда төп бал бирүче - юкә агачы. 17909 Безнең шартларда яшәгән агулы еланнар - гади һәм дала кара еланнары. 17910 Безнең эрага 200 елда инде Көньяк Кытайда банан плантацияләре булган. 17911 Безнең эрага кадәр 400-елларда бу бирдә кельтләр, б.э. 1 гасырда кельт кабиләләрнең бойи төркеме яшәгән (Чехиянең латыйн һәм алман исеме Боһемия шуннан чыккан). 17912 Безнең эрага кадәр 5 меңенче елда Азәрбайҗан тарихы музее, Бакы Фәлсәфәче, архитектор, патша сарае китапханәчесе һәм тарихтагы тәүге рәсми табиб Хесе-Ра-ның агач такталарындагы сүрәтләр. 17913 Безнең эрага кадәр II-I меңьеллыкларга караган арыш бөртекләре Украинадагы скифлар яшәгән урыннарда табыла. 17914 Безнең эрага кадәр VIII-V меңенче елларга туры килә. 17915 Безнең эрага кадәр күп гасырлар элек культуралаштырылган. 17916 Безнең эрадан соң III гасырдан XII гасырның уртасына кадәр Сингалада тамил корольләре һәм башка Һиндстан көньягыннан яулап алучылар хөкем сөргән. 17917 Безнең эраның 43 елында Британияне Рим империясе яулый башлый. 17918 Безнең эраның 70 елында Икенче гыйбадәтханәнең җимерелүе хакында алда әйтелгән иде инде. 17919 Безнең эраның I гасырда готлар Балтыйк диңгезе аша чыгалар һәм Висланың түбәнге өлешенә килеп урнашалар. 17920 Безнең эраның VII — VIII гасырларында монда шәһәр-республика барлыкка килә. 17921 Безнең эраның VI-VII гасырларында Македония территориясенә славян кабиләләр урнаша башлый. 17922 Безнең эраның якынча 450 елында мукшылар Идел буе аланнары белән соңрак бортаслар дип аталган берләшмә төзиләр. 17923 Безнең як авылларында җир иманага(ир-атка бүленгән участок) 2 дисәтинә чамасы (1 дисәтинә-1,092 гектар) туры килгән, ә бу hич тә крестьянның ихтыяҗын каплый алмаган. 17924 Безнең якларга йомышлы татарларны җибәрү сәбәпле, хөкүмәт аларга җир бүлеп бирә һәм аларны даими яшәү урыны белән тәэмин итә. 17925 Безнең якларда нигездә иенке яки сөялле каен үсә. 17926 Безне туры юлга күндер»,— дип дога кылар. 17927 Безречный ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 17928 Без Себердә тордоғыйы (торган идек). 17929 Без Сиңа гына гыйбадәт кылабыз һәм һәр эшебездә Синнән генә ярдәм сорыйбыз. 17930 Без, татарлар, туган телебезне белергә тиеш. 17931 Безузная (Безужна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 17932 Без һаман да моннан 25 ел элек тоткан кыйблабыздан тайпылмыйча, мөстәкыйль газета булып чыгуыбызны дәвам итәбез. 2012 елда газетага баш мөхәррир итеп Гөлназ Гыйззәтуллина билгеләнә. 17933 Без чолганышлардагы токлар өчен сызыкча дифференциаль тигезләмәләр системасына ия булдык. 17934 Безымянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 17935 Безымянница — Русия территориясеннән ага торган елга. 17936 Безье (Безье, ) — Франциянең Лангедок-Руссильон-Көньяк-Пиреней төбәгендә урнашкан шәһәр. 17937 Без югарыда күреп үткәнчә, бу якларда болгарлар килгәнче үк төрки телле башка төркемнәр яшәгәннәр. 17938 Бәйге 1956нчы елдан бирле үткәрелә. 17939 Бәйге болай үздырыла: * Бәйгедә катнашучы барлык илләр төрле ысуллар белән үзенең җырчысын һәм җырын сайлый. 17940 Бәйгегә җибәрелгән 724 шигырь арасыннан МиллиМәҗлес МәһмәтАкиф Эрсой (Mehmet Akif Ersoy) әсәрен сайлап алды. 17941 Бәйгегә старт бирү чарасына 2290 кеше җыелса да, 287 билет кына сатылган. 17942 Бәйгедә 42 ил катнаша. 17943 Бәйгедә Азәрбайҗан җиңү яулады. 17944 Бәйгедә катнашу өчен бер шартның үтәлүе зарур: фильмнар татар телендә төшерелгән, яки татар теленә тәрҗемә ителгән булырга тиеш. 17945 Бәйгедә катнашырга гаризалар 2011 елның 18 ноябренә кадәр кабул ителәләр. 17946 Бәйгедә Русиядән булган Толмачевлар бертуганнар җиңү яулаганнар. 17947 Бәйгенең учредителе (нигез салучысы) һәм төп оештыручысы — җаваплылыгы чикләнгән «Белем. 17948 Бәйгенең ярымфиналлары 2013 елның 14 маенда һәм 16 маенда үтте. 17949 Бәйгене үткәрү «SVT» каналыннан 15 млн евро акча таләп итте, шәһәр хакимияте 3,1 млн евро тотты. 17950 Бәйге үткәреләчәк мәйдан да игълан ителгән. 17951 Бәйге эмблемасы исә — нурлардан тупланган йөрәк. 17952 Бейгул — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 17953 Бәйле күренешләр * Океаннар зур тирәнлегендә кап-караңгылык тормый, чөнки океан суында, хәттә зур тирәнлектә калий -40 изотобы радиоактив таркалышы бара, нәтиҗәдә бик зур тирәнлектә Черенков нурланышы сәбәпле су зәңгәр яктылык сибә. 17954 Бәйлек һәм теркәгечләр мөстәкыйль мәгънәле сүзләрне үзара бәйләү өчен хезмәт итәләр. 17955 Бәйләнгән пешкалар —күрше вертикальләрдә урнашкан ике, яисә күбрәк бер төсле бер-берсен яклый ала торган пешкалар. 17956 Бәйле төшенчәләр * Радиус — ераклык зурлыгы гына түгел, ә әйләнә үзәген аның нокталары белән тоташтыручы кисемтә дә. 17957 Бәйрәкә атамасы безнең җөмһүрияткә кыпчак кабилә-кавемнәре белән килеп кергән. 17958 Бәйрәкә́ елгасы, Көнчыгыш Кама аръягында. 17959 Бәйрәкәнең урам исемнәре, ягъни очлары, авыл тирә-юненең географик үзенчәлекләрен, халык йөз тоткан йола-кануннарны, халыкның нинди төркемнәрдән торганлыгын ачыкларга да ярдәм итә. 17960 «Бәйрәкә» сүзе казакъ телендә «муллык» төшенчәсен белдерә. 17961 Бәйрәм 1979 елда Халыкара туризм оешмасының Генераль ассамблеясе тарафыннан расланды. 17962 Бәйрәм 624нче елда билгеләнә башлаган. 17963 Бәйрәм алдыннан фитыр сәдакасы бирелә. 17964 Бәйрәм беренче тапкыр 1973 елда Америка Кушма Штатларында билгеләнде. 17965 Бәйрәм бер көн дәвам итә. 17966 Бәйрәм бөтен дөнья тәрҗемәчеләренең (христиан булганнарының гына түгел) солидарлыгын күрсәтер, тәрҗемәче һөнәренең престижен төрле илләрдә ныгытыр өчен үткәрелә. 17967 Бәйрәм гадәттә 25 май көнне уза. 17968 Бәйрәм итү төнне яки иртән чиркәүдә гыйбадәт кылу белән башлана. 17969 Бәйрәм көне — 1 октябрь (юлиан календаре буенча) яки 14 октябрь (яңа стиль буенча). 17970 Бәйрәм көне итеп 4 апрельдән (21 март искечә) соң тулы ай үткәч беренче якшәмбе көн билгеләнә. 17971 Бәйрәм көне ( Покрау ) — 1 октябрь (юлиан календаре буенча) яки 14 октябрь (яңа стиль буенча). 17972 Бәйрәмнең дәвамы – 12 раббигыль-әүвәл ( Мөхәммәд пәйгамбәр вафат булган көн). 17973 Бәйрәмнең максаты — туризм пропогандасы. 17974 Бәйрәмнең табыну өлеше гыйбадәтханәләрдә ир­тәнге алтыда тәмамлана. 17975 Бәйрәмнәр белән бәйле сүзләрдән сабанту (сабантуй) борынгы формасы сакланган. 17976 Бәйрәмнәр көннәре илдән-илгә, шулай ук кайвакыт елдан-елга аерыла. 17977 Бәйрәмнәр * Толсур — кышкы кояш торгынлыгы көне (вожодыр) бәйрәме, бу көнне туйлар үткәрелгән. 17978 Бәйрәмнәр һәм фестивальләр Маврикийның халык бәйрәмнәре Маврикий тарихыннан төрле мәдәниятләр тәмен кертә. 17979 Бәйрәмне Татарстан мөфтие Госман Исхакый алып барды. 17980 Бәйрәмов Камил Мөхәммәтгали улы - татар артисты. 1942 елның 15 мартында Әтнә районы Кече Әтнә авылында туган. 17981 Бәйрәм табыны аеруча бай. 17982 Бәйрәм табынына пылау китерелә һәм камырдан әзерләнгән төрле ризык куела. 17983 Бәйрәм танылган этнограф һәм сәяхәтче Николай Миклухо-Маклай туган көнендә, 17 июль көнне, уздырыла. 17984 Бәйрәм тарихы Беренче мәртәбә бәйрәм XII гасырда Сүриядә билгеләнде. 17985 Бәйрәм тарихы Ислам диненә күрә, Аллаһ тәгалә ике пәйгамбәрне зур сынау белән сыный Ибраһим пәйгамбәрдән улы Исмәгыйль пәйгамбәрне корбан китерүне сорый. 17986 Бәйрәм тәртибе Билгеләнгән көнне Герберда катнашучылар иртәнге якта өй борынча кереп йөриләр, сыйланалар, җырлар җырлыйлар. 17987 Бәйрәм хроникасы * 1965 – Җиңү көнен бәйрәм итүне ял көне буларак кире кайтару * 1995 – Җиңүнең 50-еллыгы. 17988 Бәйрәм чараларының нәтиҗәсе буларак, язучының сакланып калган йортында музей оештыру карары кабул ителә. 17989 «Бәйрәм ясыйк, дуслар», «Сөйгәнемнең йөзе», «Барлык чорлар өчен чәйханә» театральләштерелгән тамашалары, «Үзбәкстан шәһәрләре» иҗат итәләр. 17990 Бейсболга якын уеннар булып крикет, Италиядә песаполо, Румынияда ойна, Русияда лапта тора. 17991 Бәйсез Башкортстан төзү идеясе барып чыкмагач, Фирганәгә барып төпләнә, басмачылык хәрәкәтенә җитәкчелек итүгә катнаша. 17992 Бәйсез дәүләт 1918 елда Австрия-Маҗарстан таркалгач, Чехия Словакия белән берләшеп мөстәкыйль Чехословакия Җөмһүриятене тәшкил иттеләр. 17993 Бәйсез Дәүләтләр Берлеген игълан итүчеләрнең берсе. 17994 Бәйсез Дәүләтләр Берлеге яки БДБ ( рус. 17995 Бәйсез Ирландия белән Төньяк Ирландиянең уртак гамәлләре өчен Ireland’s Call ("Ирландия чакыруы") https://en. 17996 Бәйсез ихтыяр, ихтыяр иреге яки ихтыяр азатлыгы (грек. 17997 Бәйсез кисәкчекләрнең системасында ярымтаркалу периодында таркалмаган кисәкчекләрнең саны 2 тапкырга кими. 17998 Бәйсезлеген 1983 елда игълан итә. 17999 Бәйсезлек 1968 елда игълан ителгән. 18000 Бәйсезлек игълан ителгәннән соң, Әлҗәзаир үз сәнәгате үсешендә шактый зур уңышларга ирешә. 18001 Бәйсезлек көненнән соң илдә күп конфликтлар, граждан сугышы була. 18002 Бәйсезлек маршы) Төркиянең милли гимны. 18003 Бәйсезлек өчен көрәш Латин Америкасының бәйсезлек өчен көрәше чорында Перу Испаниянең терәге булып тора, моннан испан гаскәрләре күрше вице-корольлекләрдәге баш күтәрүчеләргә каршы җибәрелә торган була. 18004 Бәйсезлектән бирле, Никарагуа сәяси тәртипсезлекләр, диктаторлык һәм финанс кризислар кичергән - шуларның иң мәшһүре 1960-ынчы һәм 1970-енче елларда Никарагуа Инкыйлабына китергән. 18005 Бәйсез тәлгәшләнгән халәтләр саны - тәлгәшләнү кабатлылыгы дип йөртелә. 18006 Бәйсез Төрекмәнстанда аны рус телендә Ашгабат та, Ашхабад та дип атыйлар. 18007 Бәйсез федераль органнар үткәргән төбәкара социаль-икътисади күрсәткечләр рейтингынннан күренгәнчә Татарстан Республикасы иң яхшы алты төбәк арасына кергән. 18008 Бекар белән гамәлдән чыгара. 18009 Бекар билгесе ::::Белешмә сольфеджио дәресеннән алынган Бекар- музыкада : диезны һәм бемольны гамәлдән чыгара торган билге (өнне аның таза формага кайтара, такт азагына кадәр эшли). 18010 Бәкбау Нурмөхәмбәтов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 18011 Бәк (бәй, әмир, кенәз) — борынгы төркиләрдә ыруг-кабилә мөнәсәбәтләре заманында ыруг башлыгы. 18012 Бәкәбез — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 18013 Бәкедә коену Хач ману бәйрәме - христиан бәйрәме. 18014 Бәкәй — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан татар авылы. 18015 Бәкер Белоусов 1920 елның 13 июнендә Караком чүлендә качып яткан басмачылар отряды янына сөйләшүләр өчен килгәч үтерелә. 18016 Бәкер — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 18017 Бекетовка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 18018 Бекет — Русия территориясеннән ага торган елга. 18019 Бәкир Османов 1894 елда милләте буенча дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 18020 Бәки — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 18021 Бекки үзенең мөнәсәбәтләре, репутациясе, эше һәм тапшыру язмышы өчен актив көрәшкә алына.. 18022 Бекленищева ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 18023 Бәкләрибәк булып Мамай торган. 18024 Бәкләрибәк вазыйфаларына гаскәрләр, тышкы эшләр, югары мәхкәмә белән җитәкчелек итү кергән. 18025 Бәкләрибәк Мамайга Иделгә качкан Тимер Хуҗаны үтерергә боерык биргән һәм Мамай әмерне үтәгән. 18026 Бәкләрибәк Нугай 1270 елдан үз тамгасында ике башлы бөркет билгесен суга башлый. 18027 Бектыш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 18028 Бәк ыругында бер үк вакытта тик бер бәк булырга мөмкин, калганнары гади морзалар гына. 18029 Белаевщина ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 18030 Бәла өстенә бәла булып, 1920 елның җәендә зур янгын чыга һәм өч сәгать эчендә 163 хуҗалык көлгә әйләнә. 1921 елда Идел буенда бик зур ачлык була. 18031 Беларусиядә икенче, Украинада һәм Казакъстанда өченче, дөнья буенча 39-нчы урын алып тора. 18032 Беларусия саклану сугышы Белосток янында үткән. 18033 Беларус ССРның халык шагыйре ( 1925 ). 18034 Беларусьның иң эре транспорт төене, сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге. 18035 Беларусь территориясе 1943 — 1944 елларда «Багратион» операциясе нәтиҗәсендә азат ителә. 18036 Беларусь һәм Шри Ланка ШХОның «диалог буенча партнеры» статусын ала. 18037 Белая Елань ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 18038 Белая Калитва ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 18039 Белая Кедва — Русия территориясеннән ага торган елга. 18040 Белая ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 18041 Белая Плита (Белая Плата) — Русия территориясеннән ага торган елга. 18042 Белая Рыбка ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 18043 Белая Холуница ( ) — Русия шәһәре, Киров өлкәсенең Белая Холуница районының административ үзәге. 18044 Белбаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 18045 Белгаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 18046 Б. елгасының 4 тән алып 18 км га кадәр озынлыктагы 6 кушылдыгы бар, иң зурысы — Тархан елгасы. 18047 Белгәнебезчә, бодайда яхшы сортлы икмәк пешерү өчен кирәкле компонетлар күбрәк, ә арыш суыкка бирешми. 18048 Белгәнебезчә, Болгар территориясендә Көнбатыш һәм Көнчыгыш илләрнең сәүдә юллары кисешкән. 18049 Белгечлеге — авыл хуҗалыгы инженеры-механигы. 18050 Белгечлекләр * 1932 елдан — «Башлангыч сыйныфларда белем бирү». 18051 Белгечлекләр * «Авыл хуҗалыгын механикалаштыру» (9 һәм 11 класс базасында) — «техник-механик» дипломы бирелә. 18052 Белгечлекләр * Балет сәнгате (Балет артисты дипломы бирелә) — 7 ел 10 ай укыйсы. 18053 Белгечлекләр * Көндезге уку, 3 ел 10 ай (11 класстан соң). 18054 Белгечләр 500 дән артык ис аерып чыгаралар, шуңа күрә шәраб исенең төрләре дә бик күп төрле. 18055 Белгечләр балның киң ассортименты белән сату итүчеләрдән бал алырга киңәш итми. 18056 Белгечләр буенча сусар үз-үзеңне тотышы өч яшьлек бала акылына тиң, гимнастика белән шөгыльләнергә ярата. 18057 Белгечләр әзерләү өчен, уку планнары югары профессиональ белем стандарты нигезендә, милли-төбәк үзенчәлекләрен исәпкә алып төзелә. 18058 Белгечләр әйтүенчә, Д. Шиһаповның Йосыфы Чехов каһарманнары югарылыгына менеп җитә. 18059 Белгечләр әйтүенчә, сыек кристаллы дисплейның күзгә зыяны кимрәк. 18060 Белгечләр күрсәтүе буенча, глобальләшүнең хәзерге этабында 750 гә якын Транснациональ корпорация хәрәкәт итә. 18061 Белгечләр нибары тугыз: Әткәй, Әнкәй һәм аларның балалары Симбикә белән Ноль, белгечләрнең картәтисе Бабай һәм шулай ук Симбикәнең сыйныфташлары Файер, Игрек, Шпуля һәм Верта. 18062 Белгечләр фикеренчә, авыруның барлыкка килү сәбәпләре билгеле, ә бу үз чиратында яңа очракларның өчтән берен булдырмый калырга ярдәм итә. 18063 Белгород өлкәсе биләмәләрендә ага. 18064 Белготой-ясси (Ун-кубутли) — Русия территориясеннән ага торган елга. 18065 Белградның тарихи үзәге дә Савада. 18066 Белдерү аерым кешеләр, оешмалар исеменнән языла. 18067 Белә алмаса, аны кабат яткырып сугалар. 18068 Белә алса, тышка икенче кешене чыгаралар. 18069 Бәләбәйдә М.Сыртланова музее ачылган, Благовещенск шәһәрендә (Башкортстан) Геройның бюсты куелган. 18070 Бәләбәй педагогия курсларында белем ала, берничә ел укытучы, инспектор, Бәләбәй кантон башкарма комитетында инструктор булып эшли. 18071 Бәләбәй районында башлана. 18072 Бәләбәй — Русия территориясеннән ага торган елга. 18073 «Бәләбәй хәбәрҙәре» кушымта – гәҗите чыга башлый. 18074 Бәләбәй хәбәрләре - татар телендә Башкортстанның Бәләбәй районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый-сәяси газетасы. 18075 Бәләбәй һәм Оренбургта яшәгән шушы айларында аңа, кулына корал алып, Колчак һәм Дутов бандаларына каршы сугыш хәрәкәтләрендә дә еш кына катнашырга туры килә. 18076 Бәләбәй шәһәр училищесына укырга керә. 18077 Белегечләр фикеренчә Чукотка губернаторы муллыгы Елизавета II муллыгыннан 7 тапкыр арттыра. 18078 Белеенки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 18079 Бәләкәй Габдулла монда ятимлекне генә түгел, ачлыкны да татый. 18080 Бәләкәй Габдулланы авылның Шәрифә исемле фәкыйрь бер карчыгына вакытлыча асрамага калдыралар. 18081 Бәләкәй генә булса да, кала кала инде, анда аларга эш табыла: су ташыйлар, бер түрәнең атларын карыйлар, йортында эшлиләр. 18082 Бәләкәй Изәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 18083 Бәләкәй кеше тарихы» (Россия. 18084 Бел Елга — Русия территориясеннән ага торган елга. 18085 Белем алу Башлангыч белемне авылларында алгач, Туфан күрше Олы Салтык авылында җидееллык, Олы Карамалыда (язучы Ибраһим Гази авылы) унъеллык мәктәптә укый. 18086 Белем алуын ул 1896 елда Берлин университетында тәмамлый. 18087 Белембай ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче бистә. 18088 Белем бирү системасы Лихтенштейнда 9 ел уку мәҗбүри. 18089 ; Белемгә нигезләнгән: 1970-енче еллар тирәсендә зур хәтерле санаклар ясалгач, бөтен өч гореф тикшеренүчеләре ЯИ кушымталары эченә белемнәрне төзи башлаганнар. 18090 Белемгә омтылыш һәм әдәбиятка мәхәббәт Т. Миңнуллинны Казан университетына алып килә. 18091 Белемгә, сәхнәгә булган омтылышы, таланты аны олы сәнгать юлына алып чыга. 1955 елдан 1959 елга кадәр ул Кенәрдә мәдәният йортында сәнгать җитәкчесе булып эшли. 18092 Белемгә сусау аны 1838 елда Бохарага алып килә һәм ул анда төрле мәдрәсәләрдә белемен баета. 18093 Белем/Гыйлем кешеләргә үз эшчәнлекләрен яхшырак оештырырга һәм аның процессында чыгып килгән проблемаларны чишәргә ярдәм итә. 18094 Белеме 1838 елда Сәнгать Академиясен тәмамлый. 18095 Белеме 1864 елда Дерпт Университетын тәмамлый. 18096 Белеме 1973 елда Истанбул имам хатыйблар лицеен тәмамлый. 18097 Белеме булмаса да, бераз оештыру сәләте булган аның. 18098 Белеме * Русия театр сәнгате академиясе (ГИТИС), 1999г, музыкаль театр актрисасы. 18099 Белеме һәм дипломы булуга карамастан, Катаяма йөк ташучы, җыештыручы, идән ялтыратучы, бакчачы булып эшли. 18100 Белеме – югары һөнәри, Русия сәнгать академиясенең Мәскәү академия сәнгать лицеен, Мәскәү архитектура институтын тәмамлаган. 18101 Белем икътисадының төп концепциясен тәшкил иткән гыйлем һәм укымышлылыкка түбәндәгечә карап була: * Бизнес продукты, ягъни югары кыйммәт (бәя) куеп экспортка чыгарыла алучы белем бирү яки инновацион интеллектуаль продукт/хезмәт җитештерү. 18102 Белем көне җырлары * «Өйрәтәләр мәктәпләрдә» (Владимир Шаинский көе) ::Каләм тотып кулларга, ::Хәрефләрне тезәргә. 18103 Белемле кеше булуына карамастан, мулла булмыйча, иген игеп көн күрә. 18104 Белемне гаиләдә ала. 18105 Белемне иезуитлар мәктәбендә ала һәм хәрби хезмәт үти. 18106 Белемне католик мәктәптә ала. 18107 Белемнең дә кулдан китүе мөмкин. 18108 Белемнәре булмаганнарны мәктәптән эштән җибәрергә туры килә. 18109 Белемнәрен тагын да киңәйтергә теләү аңарда рус һәм Көнбатыш әдәбиятлары белән танышу ихтыяҗын тудыра. 18110 Белем тарату җәмгыятендә актив эшли. 18111 «Белем», «Чәчән», «Керпе» журналларын нигезләүче, аларның мөхәррире була. 18112 Белененки ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 18113 Беленькая — Русия территориясеннән ага торган елга. 18114 Беләү ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 18115 Белешмә 1913 елда 500 йортта 2707 кеше яшәгән. 1996 елда – 1810 кеше яшәде. 18116 Белешмә Базар-Карабулак районында урнашкан Янкә авылы – Сарытау өлкәсендә иң зур татар авылы булып тора. 18117 Белешмә Бөре педагогия институтына 1939 елда нигез салынган. 18118 Белешмәләр һәм тематик мәгълүмат күләме буенча иң тулы энциклопедия, битләрне бер-берсе белән бәйләү технологиясен куллану сәбәпле Интернет кулланучылары өчен үз мәдәни капиталларын үстерү өчен иң кулай чыганак. 18119 Белешмә Советлар Берлегенең җитмеш биш елга якын төп матбугат органы саналган “Правда” гәзитен В. И. Ульянов-Ленин 1912 елның 5 маенда (искечә стиль белән — 22 апрельдә) Петроградта оештырып чыгара башлый. 18120 Бәлигъ булгач, ул аерым тормышны башлый, имтиханнарны тапшырып, адвокат булырга рөхсәт ала. 18121 Белизның көнчыгыш яры Кариб диңгезе тарафыннан юыла. 18122 Беликүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 18123 Белинский ( ) — Пенза өлкәсендә урнашкан шәһәр, Белинский районының административ үзәге. 18124 Белинский районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 18125 Бәли ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 18126 Беличья — Русия территориясеннән ага торган елга. 18127 Белкарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 18128 Бәлкем, аны үлем җәзасына хөкем итәрләр»''. 18129 Бәлки, динозаврларның калдыкларын элегерәк тә тапканнар, әмма игуанодон — беренче тикшерелгән динозавр төре. 18130 Бәлки зираттагы борынгы каберташлар белән кызыксынучылар да табылыр. 18131 Бәлки, иң зур йолдыз һәм иң якты йолдызлардан берсе йолдыз булып тора. 18132 Бәлки, Кандалый әсәрләре әле һаман да берәр архивта, йә берәр чормада үз нәүбәтен көтеп ята торгандыр.. 18133 Бәлки, лачыннар бер төрчегенең исеме тогрул бу кошка кагылышлы. 18134 Бәлки нәкъ менә шулардан, ә бәлки кызларыннан да, мәшһүр татар эшлеклеләре һәм сәүдәгәрләре Әҗемовлар нәселе таралгандыр. 18135 Белкино — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 18136 Бәлки озак эшләми 1927 елда аның бинасында мәктәп ачыла. 1941-1945 елларда сугышка 78 ир-ат сугышка китә. 18137 Бәлки саранлыклары үзләренә начарлыктыр, саранлык белән җыйган маллары тиздән Кыямәт көнендә муеннарына чорналыр. 18138 Бәлки, сез Мадагаскар утравы турында мәкаләсен эзлисез. 18139 Бәлки шуңадыр да, миңа да мәктәп елларында ук сәнгать спорт, өлкәннәргә шефлык итүдә, башка җәмәгать эшләрендә дә еш катнашырга туры килде. 18140 Белла Әхәт кызы Әхмәдуллина ( 1937 елның 10 апреле — 2010 елның 29 ноябре ) — күренекле Русия шагыйрәсе, язучы һәм тәрҗемәче. 1988 елдан Рус ПЕН-үзәге әгъзасы. Совет хакимияте чорында Белла Әхмәдуллина исеме тыелган иде. 18141 Беллинсгаузен исемен Тын океандагы диңгез һәм суасты сайлыгы, Антарктидада шельф бозлыгы һәм фәнни станция, Туамоту архипелагындагы утраулар төркеме һ.б.н. йөртә. 18142 Белл Филадельфиядә халыкара күргәзмәдә беренче телефон аппаратын тәкъдим итә. 18143 «Белмәмешнең яңа маҗаралары»н язучының оныгы Игорь Петрович Носов дәвам итә. 18144 Белмим, кайда качкан һәммә халык, Урамнарда һичкем күренми, Тәрәзә капкачлары бикләнгән, Әллә дәҗҗал чыгар бу көнме?. 18145 Бело-Безводный — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 18146 Белобородов Пугачевтан ашыгыч рәвештә яңа отрядлар туплау турында фәрман алган була. 18147 Белоборск ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 18148 Беловейвис — Русия территориясеннән ага торган елга. 18149 Беловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 18150 Беловка — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 18151 Беловка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 18152 Беловодная — Русия территориясеннән ага торган елга. 18153 Беловодье ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 18154 Белов ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан утар. 18155 Беловщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 18156 Белогорский — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 18157 Белогорск ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урашкан шәһәр. 18158 Белогорье ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 18159 Белое Озеро ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче авыл. 18160 Белозерск ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 18161 Белозерье ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 18162 Белоколодец — Русия территориясеннән ага торган елга. 18163 Белокуриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 18164 Белокуриха ( ) — Русия Федерациясенең Алтай краенда урнашкан шәһәр. 18165 Беломор-Балтика каналы (Унжа лагере) төзелешендә эшләп, җәза чыгуга карамастан, 1949 елда аны азат итмиләр. 5 елга Красноярск краена сөргенгә җибәрәләр. 18166 Белопахотный — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 18167 Бело-Пашино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 18168 Белорет — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 18169 Белорет ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 18170 Белорет районы Башкорт мегантиклинорие чикләрендә урнашкан. 18171 Белорет районында һәм шәһәрендә зур күпчелек халкын руслар белән башкортлар алып тора. 18172 Белорет районы территориясендә Башкортстанның иң зур түбәләре: Ямантау (1640 м) белән Ирәмәл (1582 м) урнашкан. 18173 «Белорецкий рабочий», «Металлург», «Урал» газеталары рус һәм башкорт телләрендә чыга. 18174 Белореченск ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 18175 Белоречка ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Тагил шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 18176 Белорусия 2008 елда Белорусиядә 94 шәһәр тибындагы бистә ( ) булган. 18177 Белорусия 22 ноябрендә Белорусия Радасы совет хакимиятен танымады; 15 декабрьдә ул Бөтенбелорус конгрессын җыйды, ул да Совет хакимиятен танымады. 18178 Белорусиянең иң түбән ноктасы — Неман елгасы ( Литва белән чиге янында) (90 м). 18179 Белорусия Радасы Довбор-Мусницкий поляк легионер корпусы белән 20 февральдә Минскны алдылар һәм герман гаскәргә шәһәрне ачтылар. 18180 Белоруссиянең Витебск өлкәсен азат иткәндә, Осинторф авылы янында, кече лейтенант Иван Ильченко белән бергә Барый Шәвәлиев тиңдәшсез батырлык ясап һөҗүмне дәвам итәргә мөмкинлек бирәләр. 18181 Белоруссия һәм Польшаны фашистлардан азат итүдә катнаша. 1945 елның маена лейтенант Рыжов штурмлау һәм бомбага тоту буенча 123 хәрби очыш башкара, дошманның сугышчыларын һәм хәрби техникасын юк итә. 18182 Белорусский ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 18183 Белорус телен 3 мәктәптә 70 бала укый. 18184 Белорус халык шагыйре исеменә лаек булган соңгы белорус ( 1992 ). 18185 Белорыбцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 18186 Белослудское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 18187 Белоусово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 18188 Белоусово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 18189 Белоус — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 18190 Белоярская Застава ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 18191 Белоярский ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 18192 Белуга-Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 18193 Белуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 18194 Белүе, ихсаны һәм мәрхәмәте бик киң димәктер. 18195 Белузейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 18196 Белуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 18197 Белхатув ( ) — Польшаның Лодзь воеводалыгында урнашкан шәһәр. 18198 Белый Бор ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 18199 Белый — Русия территориясеннән ага торган елга. 18200 Белый ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 18201 Белый Шингарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 18202 Белый Ю ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 18203 Белый-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 18204 Бельгиягә бәреп керү Бельгиялеләрнең каршылыгын сындыра-сындыра, Германиянең алдынгы хәрби төркеме тиз-тиз Франция — Бельгия чигенә таба хәрәкәт итә. 18205 Бельгиядә тәмамланган Дөнья чемпионатында ул алтын һәм ике бакыр медаль яулап кайтты. 18206 Бельковская — Русия территориясеннән ага торган елга. 18207 Бельничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 18208 Бель — Русия территориясеннән ага торган елга. 18209 Бельский — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 18210 Бельский — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 18211 Бельское — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 18212 Бельтир ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 18213 Бельтюки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 18214 Бельтюковы ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 18215 Бельфор (Бельфор, ) — Франциянең Бургонь-Франш-Комте төбәгендә урнашкан шәһәр. 18216 Бельцово ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 18217 Бельчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 18218 Беляевская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 18219 Беляковка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 18220 Беляковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 18221 Белянка ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 18222 Белянкино — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 18223 Бенгаль теле брахми язуыннан барлыкка килгән бонгаккхор графикасын куллана. 18224 Бенгаль теле яки бенгали ( Bāṇlā) — Һинд-аурупа телләренең һинд-иран төркеме телләренең берсе, бенгалиялеләрнең милли теле. 18225 Бәндәләрнең кодрәтләре җитми торган нәрсәләр ялгыз Аллаһ Тәгаләнең үзеннән генә соралырга, чарасыз вакытларда Аллаһ Тәгаләнең ялгыз үзенә генә ярдәм сорау, сыену тиешле. 18226 Бендер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 39,8 километр озынлыкта булган кратеры. 18227 «Бенджамин Баттон хикмәтле тормышы» фильмы 13 номинациягә тәкъдим ителсә дә, «Тузган торак миллионеры» («Slumdog Millionaire») фильмы иң күп бүләкне — 8 оскарны яулады. 18228 Беневское ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 18229 Бенедикт XVI хакимияттән баш тартканнан соң 2013 елның мартында җыелган конклавта Рим Папасы булып сайлана. 18230 Бененсон вөҗдан тоткыннары турында сөйләгән «Persecution 1961» китабын да чыгара. 18231 Бенетицедә авыл идарәсе нигезләнә, шулай ук аңа Опатовице белән Жебраков авыллары керә, ләкин 1931 елда беренче идарәсеннән аерыла. 18232 Бенетице кырыенда берничә ташваткычлар булган. 18233 Бенетице ( ) — Чехия Җөмһүриятенең Высочина краенда урнашкан авыл. 18234 Бенжереп — Русия территориясеннән ага торган елга. 18235 Бензин бәяләре төшү һәм уңайлы доллар алмаштыру курсы белән туры килгән икътисадта камилләшүгә карамастан, хакимият популяр булмаган. 1984 елда канәгать булмау күренеше чагылган. 18236 Бензин — нефть продуктларын куганда аерылып чыга торган янучан төссез сыеклык. 40 тан алып 200 °С ка кадәр температура интервалында кайный, C 5 —C 11 углеводородларыннан тора. 18237 Бензин пешкәкле двигательле автомашиналар һәм очычлар өчен ягулык итеп файдаланыла. 18238 Бенилюкс берләшмәсендә яшәүчеләр саны якынча 27,5 млн кеше, гомум мәйданы 74640 км² тәшкил итә. 18239 Бәну Мусталик кабиләсенә каршы яу белән бару вакытында, Гайшә кәрваннан артта кала, һәм бераздан Сафван, аны юлда очратып, кәрванга кире кайтара. 18240 Бер 1897 елда гына бу якта 20 яңа авыл барлыкка килгән. 18241 Бер аваз барлык төрки әлифбаларда бер хәреф белән күрсәлгән Яңалифтан аермалы буларак, кирилл язуы нигезендәге төрки әлифбаларда бер үк аваз төрле хәрефләре белән күрсәтелә. 18242 Бер авылда татарлар гына яши ( Сориле ). 18243 Бер авылда чуашлар, татарлар, урыслар яшәде. 18244 Бер авылдашыбыз, Ганиев Җиһангир, шушы сугышта батырларча һәлак булган. 18245 Бәраәт гөнаһлардан котылу, бәхет һәм иминлек, уңышлар һәм изгелекләр иңә торган кичә дип санала. 18246 Бераз вакыт Ашытта имам булып, соңрак имамлыктан китеп Ташкичүдә яшәгән, анда балалары бар. 18247 Бераз вакыт Баку университетының тарих кафедрасында эшли, башта доцент, аннары профессор була. 18248 Бераз вакыт таксист булып эшләп ала. 18249 Бераз вакыттан соң аларны боб дип аталган корыч чаналар алмаштыра. 18250 Бераз вакыттан соң Мамадыштан комиссия килеп авыл старостасы урынына авыл комиссоры исеме белән Голов Михаил Степановичны сайлаган. 18251 Бераз гына азайтмас, бераз гына да арттырмас. 18252 Бераз гына торып сөйләшкәнчә, Әйһәйлүк, Карт инәсе йөри шул, ай әүкәләп, һәм, сәпем. 18253 Бераздан ( 1956 ел ) Кытай Фәннәр академиясе соравы буенча, төрки тел белгечләре әзерләү өчен өч елга Кытайга җибәрелә. 18254 Бераздан ана кош балаларын эзләп килә: — Балам югалган иде, күргәнең юкмы? 18255 Бераздан аның үзендә дә иҗат дәрте уяна: еллар буе күңелендә җыелып килгән тәэсирләр нигезендә ул « Танып » (елга исеме) дигән озын хикәясен яза. 18256 Бераздан Брук, Фәннәр академиясе һәм СССР машина һәм җайланмалар сәнәгате министры соравы буенча ул Мәскәүгә кайтарыла. 18257 Бераздан Гали ибне Әбу Талиб - мөхәммәд галәйһиссәләмнең икетуган энесе, Зәйд ибн Хәрисә - аның иреккә җибәрелгән колы ислам кабул итәләр. 18258 Бераздан әкренләп ул формасын кайтара, 2007 елда Дөнья һәм Европа чемпионатларыннан «бронза» алып кайта. 18259 Бераздан икенче мәчет төзелә. 18260 Бераздан капкага металл ятьмә элә башлыйлар. 18261 Бераздан коллектив аны труппаның җитәкчесе итеп сайлый. 18262 Бераздан Мамадыштан комиссия килеп 7 кешедән торган ярлылар комитеты оештырган. 18263 Бераздан М.А. Римский-Корсаков исемендәге Ленинград консерваториясенең рус музыкасы кафедрасына күчә. 18264 Бераздан мөгаллимлеккә һәм гыйльми эшчәнлеккә сәләте булган яшь белгечне Башкорт дәүләт университетына эшкә чакыралар. 1960 елдан бирле шунда татар һәм рус теле кафедрасында талипларга белем бирә. 18265 Бераздан Санияне әнисенең туганы — Томскида яшәгөн һәм шунда чыккан «Сибирия» газетасында эшләгән Фатыйма Фәридә үз гаиләсенә ала. 18266 Бераздан соң алар дуслашалар һәм бергәләп The Melvins төркеменең репетицион базасына йөри башлыйлар. 18267 Бераздан соң бу якларга башка кешеләр җибәреләчәге билгеле була. 18268 Бераздан соң малайны Кырлай исемле авылдан ир баласыз Сәгъди абзыйга уллыкка озаталар. 18269 Бераздан үзләренә бер йорт салалар һәм бергәләшеп шунда яши башлыйлар. 18270 Бераздан һәр язучыга үз әсәрен интернетка куеп сату итәргә мөмкинлек бирүче WebKitap нәшрият һәм сәүдә мәйданы оештыра. 18271 Бераздан «хуҗа» да, «карак» та йокыга талалар. 18272 Бераздан шундый станцияләр Мәскәүдә, Киевта, Севастопольдә, Одессада, Смоленскида һ.б. шәһәрләрдә ачылган. 18273 Бераздан яшерен генә ире Сергей Эфрон да ССРБга китә. 18274 Бераздан «Яшь ленинчы»ның җаваплы сәркатибе, баш мөхәррир урынбасары була. 18275 Бераз иртәрәк оешканга ул Искеавыл исеме белән калган. 18276 Бераз йөгергәч, качучы тагын берәр «багана»ның алдына килеп баса. 18277 Бераз соңрак ансамбльгә Мансур Зарипов (җыр, КАИның «Узоры» төркеменнән күчә), Рөстәм Зарипов (клавишлар), Марат Зарипов Ансамбльдәге барлык Зариповлар фамилиядәшләр генә. 18278 Бераз соңрак Өчилегә Пенза һәм Түбән Новгород ягыннан мишәрләр килә, башкортлар аларга Мишәр кыры дигән урынны арендага бирәләр. 18279 Бер айдан аз гына артык вакыт эчеңдә каенда бер генә яшел яфрак та калмый. 18280 Бер айдан соң Джонга икенче прививка ясаган. 18281 Бер ай дигәндә агачның яфрак пластинкалары тулысынча формалашып бетә. 18282 Бер ай эчендә 150ләп кеше вафат була. 18283 Бер ай эчендә Әхәт үзен сәләтле, биш сыйныф программасын үзләштергән укучы итеп таныта. 18284 Бер акланга урнаша. 18285 Бер ана бака 12 меңгә кадәр уылдык бөртеге чәчә. 18286 Берара Казакъстан ССР мәдәният министры урынбасары вазифасын үти. 18287 Берара Н.Газизов яраткан эшеннән аерылып торырга мәҗбүр була. 18288 Берара спектакльләр ике телдә уйналганнар. 1929 елдан театр тулысы белән башкорт сәхнә теленә күчкән. 18289 Берара талант барлыгын аңлагач, техникумда укуын тәмамламыйча, Казанга китә. 18290 Берара ул шушы хезмәткәрләр өчен тулай торак булып та тора. 18291 Бер атнадан чукмарбашлар күренә башлый. 18292 Бер атна узгач, авыл кешеләре Барый белән Шамунның үле гәүдәләрен Айгалыш сазлыгыннан табып ала. 18293 Бер атомлы (C 1 —C 3 ), гликольләр (C 7 кадәр), глицерин су белән чиксез катнаша; югары спиртлар суда эреми. 18294 Бер аягын өздереп, 1946 елны өенә кайта. 18295 Бер аяксыз гарип булуына карамастан, Казан банкы подвалында сакланган алтын запасын ак чехлар төяп Себергә алып киткәч, ташламыйча озата бара һәм 1920 елның 3 маенда эшелон (13 вагонда 340 т алтын) белән Казанга кире кайта. 18296 Бер бала «карак» булып берәр әйбер артына поса. 18297 Бер балаңны миңа бир! 18298 Бер баланы чоланга чыгаралар да үзләре кем яки авылдагы кемнең йорты турында сүз барачагы турында киңәшеп алалар. 18299 Бер бала өстәл алырга килә: — Өстәлең күпме тора? 18300 Бер бала тупны ала да, бер иптәшенең исемен кычкырып, тупны һавага чөя. 18301 Бер бала «укытучы» була. 18302 Бер бала уртага чыгып, уенны алып баручы була. 18303 Бер бала уртада кала. 18304 Бер бала яулык ала да йөзләре белән түгәрәк эченә карап утырган иптәшләрен тирәләп көйләп йөри: :Яшерәм яулык, яшерәм яулык :Яшел каен астына. 18305 Бер баштагы бала алар арасыннан биеп үтеп, икенче башка җитеп урын ала. 18306 Бер-бер артлы ATA үз I/O портлары җыелмасы белән, хуҗа/хезмәтче проблемаларын китереп чыгармыйча бер канал һәм бер кабельга бер саклагычны тәэмин итә. 18307 Бер-бер артлы ике мөддәткә генә сайлануы мөмкин. 18308 Бер-бер артлы өч шигырь китабы басылып чыга: «Дуслык турында җырлар» ( 1935 ), «Хәтимә» ( 1936 ), «Минем антым» ( 1940 ). 18309 Бер-бер артлы унбиш китабы дөнья күрә: “Бәхет эзләгәндә”, “Җирән чәч”, “Бу йөрәккә ни кирәк?”, “Гөлгенәм — бергенәм” (“Һавадагы торна”), “Адашма юлларыңда” дигән драма әсәрләре сәхнәләрдә лаеклы урын алды. 18310 Бер-берегезне нык саклагыз», — дип, аларның башларыннан сугып чыга һәм тагын суга китә. 18311 Бер-берсе белән бәйләнгән атомнар молекулага яки кристаллга берләшә. 18312 Бер- берсенә кунакка йөрешкәннәр. 18313 Бер-берсеннән шактый ерак урнашкан төбәкләрдә булуларына карамастан, перифериядәге бу сөйләшләр бер төркем борынгы күренешләре белән үзара берләшәләр. 18314 Бер бирелгән концерт 2$ керем алып килгән, ул вакытта якынча 4€, ә Софиядә кафедраль собор, 23 – 6 – 1923, әхлакый рухны күтәрү өчен келәү үткәргән. 18315 Бер бүлмәдә зур гына мич һәм кайна су өчен казаннар урнаштырылган. 18316 Бервакыт ауга чыккач, алар бер бай кешене очраталар, танышып китәләр һәм аның ярдәме белән хәзерге Толымбай авылы урнашкан күл буена килеп төпләнәләр. 18317 Бервакыт аучылар урманнан поши куып алып кайтканнар. 18318 Бервакыт бабай кыр эшләреннән кайтып килгәндә ял итәргә утыра һәм чабатасын кага, шул урында тау барлыкка килә. 18319 Бервакыт ерактан килүче юлаучы бик сусап, йотлыгып шушы чишмәләрнең берсенә ятып су эчә һәм: “Ну, суы.” 18320 Бервакыт машинада китеп барганда Купер әбисенә шалтыратып сөенче алырга уйлый, ә тегесе киявенең башы белән бер-бер хәл булгандыр ахры, дип, бер дә ышанырга теләми. 18321 Бер вакыт Мәхмут әфәнде хәрби хезмәт сергән урыныннан чыгарга мөмкинчелек ала, моннан сож ул (к. 18322 Бервакыт Мөхәммәд галәйһиссәләм һәм Әбу Бәкер аның көтүе янына киләләр һәм савымсыз яшь кәҗә сорыйлар. 18323 Бервакыт, Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм, хәрби походка гаскәр туплаган вакытта, Габдеррахман ибне Гауф 4 мең акчасының яртысын бу эшкә бирә. 18324 Бервакытны ул ирен үзенең күкрәгенә кыскан һәм аның кабыргаларын сындырган да, ире шунда ук үлгән, дип сөйләделәр. 18325 Бер вакытта да чиркәү чаңнары тавышы Чәтрәнгә килеп җитми. 18326 Бервакыттан соң имам әш-Шәфигый, Багдадка барып, бер ай анда белем бирә. 18327 Бервакытта федераль һәм ике милли тикшеренү универстетына Русиядә Казан гына ия. 18328 Бервакыт тегермәнгә дип, рус авылыннан берничә кеше юлга чыккан. 18329 Бервакыт ул 13 саны астындагы йортны арендага алудан катгый баш тарткан. 18330 Бервакыт ул уйламаганда-көтмәгәндә юылмаган чынаякта хасил булган яшелле-зәңгәрле күгәрекнең (табигатьтә пенициллин күгәрек гөмбәчекләре бүлеп чыгара) бу савыттагы барлык стафилококкларны үтереп бетерүен ачыклаган. 18331 Бервакыт Хира мәгарәсендә аның янына Аллаһтан беренче аятьләр белән Җәбраил галәйһиссәләм килә. 18332 Бервакыт шулай тапшыру эшләгәндә Наилә ханым тәнәфес вакытында М. Рождественскийга татарча җыр башкара. 18333 Бер валютаның ашауга дию өченче курсы акча аша да билгеләнә ала. 18334 Бер версия буенча, Академиядә эшләүче китапханәче Маргарет Херрик «Бу сын миңа Оскар дәдәне хәтерләтә!» 18335 Бергамак — Русия территориясеннән ага торган елга. 18336 Бергас-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 18337 Бергә баручы эшләнмәләр Pokémon Go уйнауны күбрәк җайлаштыру өчен махсус Pokémon Go Plus җайланмасы алдан тәкъдим ителә. 18338 “Бергә, гомергә” исемле комедиясе дә Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында куелып ( 1964 ), тамашачылар һәм тәнкыйтьчеләр игътибарын җәлеп итә. 18339 Бергә җыйгач, алар кояш батареясы дип аталган прибор хасил итәләр. 18340 Бер гектардан 6—7 центнердан артык ашлык алынмый. 18341 Бергәләшкән рус-касыйм гаскәре Ливон ордены белән сугышта, Швеция, Казан сугышларында катнашканнар. 18342 Бер генә бәрим, Тәгәрәтеп җибәрим, дип әйтергә тиеш. 18343 Бер генә мисал. 1859 елда халык санын алу мәгълүматлары буенча Яңа Шәйморза авылында, 47 хуҗалык булган. 18344 Бер генә мисал: газетаның Төркиядәге хәбәрчесе сөргендә яшәүче Гаяз Исхакый була. 18345 Бер генә тапкыр аталана. 18346 Бергә укыган казах аксөяге Чокан Вәлиханов белән дуслаша. 18347 Бергиш-Гладбах ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 18348 Бер грамм алтынны, корыч пластинка тишегеннән кыскыч белән тартып чыгарып, ике чакрым озынлыктагы җепсел суза алганнар. 18349 Бергһайм ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 18350 Бер дворян белән чыккан низаг аркасында янә төрмәгә эләгә, аннан соң Англиягә китә. 18351 Бердәм 12px Католик һәм 12pxПравослав изгеләре * Альберт ( VII гасыр яки VIII гасыр ), Альберт дэ Гамброн, Мэн графлыгын Удон җирлеге тирәсендә дәрвишлек тормышын алып барган. 18352 Бердәм 12px Католик һәм 12pxПравослав изгеләре * Гаепсезләр ( I гасыр ), Христос тууы билгеле булгач, Ирод I (Herod Archelaus) патша тарафыннан Вифлеемда 2 яшь тулмаган балаларны үтерү. 18353 Бердәм 12px Католик һәм 12pxПравослав изгеләре * Феликс I, († 274 ел ), 26нчы папа * Филетер († 311 ел ), Галер заманында җәфа чигүче. 18354 Бердәм дәүләт имтиханы, БДИ ( рус. 18355 Бердәм дөньякүләм тарихи процесс җәмгыятьнең барлыкка килүе белән башлана һәм төрле аерып торучы үзенчәлекләргә карап, шартлы рәвештә аерым вакыт чорларына бүленә. 18356 «Бердәмлек» фиркасе һәм Путин җиңгәннән соң Березовский хәкимияттә үз йогынтысын югалта, шуңа күрә 2000 ел көзеннән башлап үз тәэсире кире кайтару өчен Владимир Путинның сәяси оппоненты булып тора. 18357 « Бердәм Русия » фиркасенең генераль шурасы әгъзасы. 18358 "Бердәм Русия" фиркасенең Югары Шурасының әгъзасы ( 2001 -2005), Русиянең Җәмәгать Пулаты әгъзасы ( 2005 -2007), 2007 елдан Дәүләт Думасы депутаты. 18359 Бердәм сафта барабыз, Юлдаш безгә җыр да. 18360 Бердәм фәзаның өлешләре "корт тишеге"ннән тыш та тоташтырылып булалар, ә аерым ераклашкан фәзалар тик "корт тишеге" ярдәмендә бәйләнгән була алалар. 18361 Бердәнбер Ахун авылы урта мәктәбендә татар теле укытыла һәм укыту татар телендә алып барыла. 18362 Бердәнбер кеше даими яшәгән торак пункт — Эдинбург. 18363 Бердәнбер күләмле әсәре — «Дим буенда» повесте. 18364 Берденъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 18365 Бәрдәсле — Русия территориясеннән ага торган елга. 18366 Бәрдәш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан урыс авылы. 18367 Бәрдәш-Баш — Русия территориясеннән ага торган елга. 18368 Бәрдибәк үлгәннән соң Алтын Урдада бөек чуалыш чоры башлана, рус кулъязмасында "великая замятня" дип йөртелгән. 18369 Бәрдибәк яки Мөхәммәт Бәрдибәк (tat. lat. 18370 Бер дистә еллап “Тамчылар” әдәби түгәрәген җитәкләде. 18371 Бердич — Русия территориясеннән ага торган елга. 18372 Бердышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 18373 Бердыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 18374 Бердюгина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 18375 Бер евро 100 центка бүленә. 18376 Береговая ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 18377 Береговая ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 18378 Береговка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 18379 Береговой ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан тукталыш платформасы. 18380 Береговой ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 18381 Берег ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 18382 Бережане ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 18383 Бережане ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 18384 Бережа — Русия территориясеннән ага торган елга. 18385 Бережные у реки ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 18386 Березинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 18387 Березит ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 18388 Березкины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 18389 Березки ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 18390 Березник ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 18391 Березники ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 18392 Березники ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 18393 Березник ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 18394 Березник ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 18395 Березник ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 18396 Березняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 18397 Березова — Русия территориясеннән ага торган елга. 18398 Березовая Поляна — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 18399 Березовая Поляна — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 18400 Березовка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 18401 Березовка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 18402 Березовка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 18403 Березовка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 18404 Березовка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 18405 Березовка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 18406 Березовка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 18407 Березовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 18408 Березовка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 18409 Березовка ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 18410 Березовка ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 18411 Березовка ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 18412 Березовка ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 18413 Березовка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. 18414 Березовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 18415 Березовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 18416 Березовка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 18417 Березовка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 18418 Березовка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 18419 Березовка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 18420 Березовка — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 18421 Березовка — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 18422 Березовка — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 18423 Березовка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 18424 Березово ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 18425 Березово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 18426 Березовская Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 18427 Березовский 1996 елдан «Себер нефть компанияләре» мөдирләр шурасы әгъзасы. 18428 Березовский 1999 елда актив рәвештә Примаковка каршы була һәм аның фиркасе «Ватан» («Отечество») каршы төрле ысул куллана, чыгыш ясый һәм Владимир Путинны яклый, «Бердәмлек» («Единство») фиркасе (киләчәк Бердәм Русия ) нигезләнүчеләрнең берсе. 18429 Березовский « Аэрофлот » һава ширкәте белән канун бозып хезмәттәшлек итүдә гаепләнә. 18430 Березовский — Русия территориясеннән ага торган елга. 18431 Березовский ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 18432 Березовский — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 18433 Березовск ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 18434 Березовый Лог (Березовый Лог) — Красноярск краенең Ужур районында урнашкан торак пункт. 18435 Берек-Алга — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 18436 Берек — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 18437 Беректәшләр Александриягә һөҗүм иткән Роммель көчләрен туктата ала, ләкин Британ 8-нче гаскәре 13 000 кеше югалта, 7000 дошманны әсирлеккә ала. 18438 Беректәшләр гаскәрләр очрашуы нәтиҗәсендә Алманиянең кораллы көчләре ике өлешкә бүленә. 18439 Бер ел авылда укытучылык иткәннән соң, 1951 елда Казанга килә һәм Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 18440 Бер ел буе Кязим Нарбековта шөгыльләнә. 18441 Бер елга 2 оя бала тудыра (һәрберсендә биш-җиде). 10 елга кадәр яши. 18442 Бер елдан соң, 1907 елның башында Камил Мотыйгыйга басым көчәя, һәм шул ук елның 22 февралендә ул газета эшләреннән читләштерелә, аның газета-журналлары башка кешеләр карамагына күчә. 18443 Бер елдан соң алар Үкәк шәһәренә, аннары Бохарага юнәләләр. 18444 Бер елдан соң аны империя хезмәт лагерьларының берсенә эшкә җибәрәләр. 18445 Бер елдан соң Көнбатыш фронтта инде 2 млн Америка солдаты һәм офицеры катнаша. 18446 Бер елдан соң Татарстан радиосына күчеп, башта тәрҗемәче, соңыннан әдәби драматик тапшырулар режисеры була. 18447 Бер елдан соң Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы приказы белән Чаллыдагы өзлексез педагогик белем бирү институтына ректор итеп билгеләнә. 18448 Бер елдан соң ул, 2 матчта гына катнашуына карамастан (җәрәһәт алу сәбәпле, команда составыннан төшеп кала), 3 очко (2+1) җыярга өлгерә. 18449 Бер елдан соң хәрбиләр тормышын яктыртучы «Оставляем сердце на земле» дигән икенче әсәре дөнья күрә. 18450 Бер елдан ул Казан университеты каршындагы рабфакка укырга керә. 18451 Бер елдан шигырьләре белән район газетасында катнаша башлый. 18452 Бер ел да үтмәстән аны республика радиокомитетына эшкә чакыралар. 18453 Бер ел Әлмәт татар дәүләт драма театры каршында режиссер Г. Юсупов оештырган студиядә укыганнан соң, армия сафларына алына. 18454 Бәрелеш 1 июльдә Эрвин Роммель җитәкләгән 55 танклы, 8 меңле алман-итальян корпусы Окинлек җитәкләгән 8-нче гаскәргә һөҗүм итә. 18455 Бәрелеш барышы Бәрелеш башлангач алманнар "дуңгыз" дигән тактиканы кулланып рус укчылары полкларының сызыгын өзгәннәр, ләкин Новгород гаскәре Тевтон Ордены гаскәрен фланглардан чолгап алган. 18456 Бәрелешләрнең берсендә ибнел Вәлид белән Әл-Гобәйдә Хәләб шәһәрен яулап алалар. 18457 Бәрелешләр сәбәпләре Конфликт сәбәбе: президент Ельцин канунсыз рәвештә Русия парламентын - Югары Советны таратып җибәрү фәрманын чыгарган. 18458 Бәрелешләр һәм килеп чыккан ачлык, чирләр зур зыян китергәннәр. 18459 Бәрелеш Мөхәммәт пәйгамбәргә Әбу Суфьян ибне Хәрб җитәкчелегендәге корәешләрнең зур кәрваны Сүриядән кайтуы турында хәбәр килә. 18460 Бәрелешнең беренче минутларында ук иптәшләре һәлак була, берүзе сугышып, фашистлар взводын җиңә. 18461 Бәрелеш нәтиҗәсендә татар гаскәре урыс-алман-ләх бердәм гаскәрен җиңә, Литва гаскәрен тулысынча тар-мар итә. 18462 Бәрелештән соң, Пәйгамбәрнең яңагына кадалган ике көбә боҗрасын тешләп тартып чыгара һәм шунда ике тешен югалта. 18463 Бәрелештә һәр яктан 100 мең гаскәри катнашкан, 5 көн дәвамында сузылган. 18464 Бер ел Иркутски өлкәсендә шахтада эшли. 18465 Бер ел узып Кыргызстанга чыгып китә. 18466 Бер ел укыгач, укуын ташлап, хәрби хезмәткә китә. 18467 Бер ел Уфа Казан елга маршрутында пароходта машиначы ярдәмчесе булып эшли. 18468 Берәмлеккә барлыгы 14 утрау керә, алар арасында иң зурлары — Сайпан, Тиниан, Рота. 18469 Берәмлекле һәм берәмлексез даимиләрне аерып йөртәләр. 18470 Берәмлек Шотландия уйлап чыгаручы-механигы, универсаль пар машинасын беренче булып эшләп чыгаручы Джеймс Уатт хөрмәтенә аталган. 18471 Бәрән белән катлаулы мөнәсәбәттә тора: бер яктан аның белән дуслыкта, икенче яктан - аны үз максатында куллана. 18472 Бәрәңге бистәсе – Бәрәңге районының үзәге. Борынгы татар авылы, 1974 елдан штп статусын йөртә. 18473 Бәрәңге бүлбеләре йомры, озынча һ.б. формада була; эче ак, тышкы ягы ак, сары, ал-кызгылт, зәңгәрсу төстә. 18474 Бәрәңге бүлбеләре төнге температура 10-13°C булганда яхшы үсә. 18475 Бәрәңге гөмбәсе — бәрәңге сабагы һәм бүлбесенең иң куркынычлы паразиты. 18476 Бәрәңге дүртпочмаклап казылган чокырларда, базларда һәм идән асларында саклана. 18477 Бәрәңгене бүлбеләр ярдәмендә вегетатив үрчетәләр, ә орлыктан үрчетү селекциядә генә кулланыла. 18478 Бәрәңгене әрчеп, юып тозлы суда пешерәләр, суын агызып, төерләр калмаслык итеп төяләр, кайнар сөт, йомырка салалар, тоз өстиләр. 18479 Бәрәңгенең культуралашуына Пруссия короле Фридрих Вильгелм I зур өлеш кертә. 18480 Бәрәңгенең һәм башка эт карагаты сыманнар гаиләсенә караган үсемлекләрнең яфрагы һәм сабагы белән туклана, культуралы үсемлекләр корткычы. 18481 Бәрәңге пилмәне Бәрәңге пешерәләр һәм, суын түгеп, бераз ут өстендә тоталар. 18482 Бәрәңге пилмәнен дә эремчек пилмәне шикелле әзерлиләр. 18483 Бәрәңге районы, андагы татарларның соравы буенча, 1931 елның 30 апрелендә Бөтенсоюз Үзәк Башкарма комитеты карары белән оештырыла. 1932 елның 8 июленә кадәр Татар районы исемен йөрткән. 18484 Бәрәңге районында татарлар район халкының яртысын тәшкил итә ( 1989 ел ). 18485 Бәрәңге — Русия территориясеннән ага торган елга. 18486 Бәрәңге - терлек азыгы. 18487 Бәрәңге үзле, йомшак булырга, таралып тормаска тиеш. 18488 Бәрәңге уңышының түбән булуына аны ел да бер үк участокка чәчү дә йогынты ясый. 18489 Бәрән, Рәҗәп — Кече Чирмешән елгасының уң кушылдыгы. 18490 Беренче 100 млн. 18491 Беренче 15 трактор өчен алар 15 кыр вагоны ясаганнар. 18492 Беренче ( 1740 — 1742 ) һәм икенче ( 1744 — 1748 ) Силезия сугышлары Австрия мирасы өчен сугышның аерым өлешләре булып тора. 18493 Беренче IBM саклагычы 350 RAMAC якынча ике суыткыч зурлыгында булган һәм 50 диск җыелмасында 5 миллион 6-битлы символлар саклаган (3,75 миллион 8-битлы байт эквиваленты). 18494 Беренче авторлар үз әсәрләрен әдәби псевдонимнар белән чыгарылуын хуп күрә. 18495 Беренче агым Гайсә Коткаручы чиркәве ( Мәскәү ) — рус византия стиле үрнәге Псевдорус стиле кысаларында барлыкка килгән иң беренче агым – православие чиркәүләре төзелешендә кулланылучы рус византия стиле. 18496 Беренче адымнар 1929 елда Эшче-яшьләр күчмә театрына эшкә алына. 18497 Беренче адым, чыгарып алу, программа хәтереннән күрсәтмәне (ул саннардан яки саннар тәртибеннән гыйбарәт). 18498 Беренче акцияләрне оештыручылар БИДСтан үлүчеләрне искә алу белән бер үк вакытта исәннәренә ярдәм күрсәтү белән дә шөгыльләнгәннәр. 18499 Беренче артекчылар брезент палаткаларда яши башлыйлар. 18500 Беренче артистлары — үзешчән артистларның республика бәйгесендә җиңүче төрле һөнәр ияләре була. 18501 Беренче архозаврлар — проторозаврлар һәм протерозухияләр (беренче текодонтлар ) барлыкка килә. 18502 Беренче атнада 89 000 күчерелмә сатыла. 18503 Беренче атом сәгатьләре 1949 нчы елда ясала. 18504 Беренче Аурупалылар килгәндә, Австралия аборигенларының якынча 200-300 тел булган. 18505 Беренче аурупалылар утрауларга кадәр 17 гасырның уртасында барып җиткәннәр (Иван Москвитин, Мартин де Вриес). 18506 Беренче: Балалар өчен. 18507 Беренче: Балалар өчен. 8 басма. 18508 Беренче: Балалар өчен. 9 басма. 18509 Беренче балка — Русия территориясеннән ага торган елга. 18510 Беренче баскычтагы ягулык запасы беткәч, алар аерылалар. 18511 Беренче Беларус фронтының икенче өлеше Берлинны урап узып 17 апрельдә Эльба елгасына юнәлә. 18512 Беренче белемне Казаннан килгән мөгаллим Хөснетдин Ишкенәевтан ала. 18513 Беренче берничә ай өчендә 50 000 данә сатылды. 18514 Беренче Болгар дәүләте Кубрат үлгәч дәүләт таркалган. 18515 Беренче болгар шәһәрләренең үсеп чыгуы ислам кабул итү чорына туры килә. 18516 Беренче бөтендөнья барышында урыс Польшасы җирләрен Алмания һәм Австрия-Маҗарстан басып алганнар; басып алынган территориясендә Польша кыйраллыгы игълан ителгән. 1918 елның 6 октябрендә Польша бәйсез дәүләт булып игълан ителә. 18517 Беренче Бөтендөнья сугышка вакытында — Литва буенча сугыштан зарар күргәннәргә булышу җәмгыятенең рәисе. 18518 Беренче бөтендөнья сугышы 1914 елның 20 сентябрьдә Чапаев икенче тапкыр хәрби хезмәткә алына һәм Аткарскида урнашкан 159-нче запастагы җәяүле гаскәр полкына җибәрелә. 18519 Беренче Бөтендөнья сугышы 1914 елның декабрендә гаскәргә алынган. 18520 Беренче бөтендөнья сугышы Алман империясе хәрби идарәсе Шлиффенның стратегик максаты буенча эш итә, һәм Бельгиялеләрнең каршылыгын сындыра-сындыра, Алманиянең алдынгы хәрби төркеме Чик буе сугышта тиз-тиз Франция — Бельгия чигенә таба хәрәкәт итә. 18521 Беренче бөтендөнья сугышы Алман империясе хәрби идарәсе Шлиффенның стратегик максаты буенча эш итә, һәм Бельгиялеләрнең каршылыгын сындыра-сындыра, Алманиянең алдынгы хәрби төркеме Чик буе сугышта тиз-тиз Франция —Бельгия чигенә таба хәрәкәт итә. 18522 Беренче бөтендөнья сугышы Алман империясе хәрби идарәсе Шлиффенның стратегик максаты буенча эш итә, һәм Бельгиялеләрнең каршылыгын сындыра-сындыра, Алманиянең алдынгы хәрби төркеме Чик буе сугышында тиз-тиз Франция — Бельгия чигенә таба хәрәкәт итә. 18523 Беренче бөтендөнья сугышы ахырында шәһәр 10 ай дәвамында румыннар тарафыннан басып алынган. 18524 Беренче бөтендөнья сугышы барган вакытта, 1915 елны яңадан хезмәткә чакырыла. 18525 Беренче бөтендөнья сугышы башлаганнан соң Швейцариягә күчә, анда Веве шәһәрендә 1916 елда вафат булган. 18526 Беренче бөтендөнья сугышы башлагачтын, әрмән дружинасына язылып фронтка китә. 1915 тә, маләрия белән авыруы сәбәпле, Тифлиска кире кайта һәм РСДЭ(б)Фка кушыла. 18527 Беренче бөтендөнья сугышы башлангач, 1916 елда Заһидулла Яруллин да фронтка озатыла. 18528 Беренче бөтендөнья сугышы башлангач, оешма Норвегиягә күченә, ә Ланге аның эшчәнлеген үзе генә диярлек алып бара. 18529 Беренче бөтендөнья сугышы Беренче бөтендөнья сугышы вакытында ( август 1915 — ноябрь 1917 ) Югары башкомандующий ставкасы урнашкан, шәһәрдә Русия императоры Николай II яшәгән. 18530 Беренче бөтендөнья сугышы Беренче бөтендөнья сугышында Аврора крейсеры Петроград саклавында катнашкан һәм десант операциясенә артиллерия белән булышкан. 18531 Беренче бөтендөнья сугышы «Бреслау» крейсерында хезмәт иткән ( 1918 елда ул минада шартлатылган). 1916 елда ул су асты хезмәт итүчегә яңадан укытуны үткән. 18532 Беренче бөтендөнья сугышы вакытларыннан алып, Седерблюмны тынычлык өчен христиан хәрәкәте билгеле кеше итә. 18533 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында ( 1914 1918 ) Россия империясе гаскәрендә кыр һоспиталендә хәрби табиб, Киевта украин балалары өчен приютта балалар табибы булып хезмәт итә. 18534 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында 1914 елда Русия хөкүмәтенә гаскәрне тәэмин итүдә ярдәмне күрсәтергә өчен оештырылган «Бөтенрусия земстволар җирле идарә һәм шәһәрләр берлеге»ндә ( ) эшли. 18535 Беренче Бөтендөнья сугышы вакытында Балтыйк флотының миналар (1915—1916) һәм Кара диңгез флоты (1916—1917) белән җитәкчелек иткән. 18536 Беренче Бөтендөнья сугышы вакытында Германиядә гражданлык тоткынлыгында була. 18537 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында Дорофеев фронтка китә һәм каты яралана. 18538 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында — капитан, ә аннан соң — Австро-Венгрия флотының адмиралы. 1918 елның мартында Австро-Венгрия флотының урынына билгеләнә (1918 елның октябренә кадәр). 18539 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында Нидерландлар нейтралитетны сакладылар, ләкин Икенче дөнья сугышы вакытында 5 ел дәвамында Алмания көчләре астында булдылар. 18540 Беренче бөтендөнья сугышы вакытында Сомерсет Моэм МИ-5 белән хезмәттәшлек итә. 18541 Беренче Бөтендөнья сугышы вакытында сугышучы илләрнең барысы да күгәрченнәрне бик күп кулланганнар. 18542 Беренче Бөтендөнья сугышы Ватандашлар сугышы 1918 елның февралендә Будённый революцион атлы отряд оештырган, Әдәбият Иншалар * Конница в мировой войне // Военный вестник. 1924. 18543 Беренче бөтендөнья сугышы гарәфәсендә танк, моторлаштырылган авиация, һава десанты һ.б. алайлар барлыкка килгәннәр. 18544 Беренче бөтендөнья сугышы дәверендә (1914-15) биредә ирәге (ставкасы) урнашкан була. 18545 Беренче бөтендөнья сугышы елларында гаскәрдә хезмәт итә, башта фронт госпиталенең санитары, соңрак хәрби капеллан була. 18546 Беренче бөтендөнья сугышы елларында, Пацифист булуына карамастан, Франциягә булдыра алганча ярдәм итә – нәсел замогын госпитальга тапшыра, алман су асты көймәләренә каршы торучы ысуллар эзләү белән шөгыльләнә. 18547 Беренче бөтендөнья сугышына кадәр Самар — Златоуст тимер юлы бер генә колеядан тора. 1914-15 елларда икенчесе салына. 18548 Беренче бөтендөнья сугышын башлаучы буларак, Германияне бу уеннарга кертмиләр. 18549 Беренче бөтендөнья сугышында 1915 елдан Көньяк-Көнбатыш фронтында рота белән җитәкчелек итә, шуның өчен Изге Анна һәм Изге Святослав орденнарына лаек була. 18550 Беренче бөтендөнья сугышында Австрия-Маҗарстан империясенең җиңелүе һәм милли-азатлык көрәшләре нәтиҗәсендә 1918 елның азагында ул таркалып китте. 18551 Беренче бөтендөнья сугышында Алмания һәм Австрия-Маҗарстан җиңгән очракта Пүлшәнең бәйсез булырына исәп тотып, Пилсудский Австрия Маҗарстан ягында сугышкан поляк легионын оештыра һәм аның командиры була. 18552 Беренче бөтендөнья сугышында Бөекбритания ягында булган. 18553 Беренче Бөтендөнья сугышында катнаша, 1914 елның декабрендә аңа полковник чины бирелә. 1916 елның гыйнварында 166нчы Ровно җәяүле полкы командиры итеп бил­ге­ләнә. 18554 Беренче бөтендөнья сугышында катнашкан яугирләрнең бәетләрен, җырларын туплап, «Солдат бәетләре» ( 1997 ) китабын нәшер итә. 18555 Беренче бөтендөнья сугышында Русия авиа-йөртүчене М-5, М-9 дигән очучы көймәләр белән кулланган. 18556 Беренче бөтендөнья сугышында һәм гражданнар сугышында йөреп, дөнья күреп, шомарып, тел белеп кайткан тәвәккәл бу кеше үз вазифаларын яхшы гына башкара. 18557 Беренче бөтендөнья сугышында Япония Империясе Маршалл Утрауларын оккупацияләгән, алар 1919 елда Милләтләр Лигасы тарафыннан башка Германия территорияләре белән комбинациядә Көньяк Тын Океаны Мандатын формалаштырган. 18558 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң Бугенвиль һәм Бука утраулары өстеннән хакимият мандатын Австралия алган, ә көньяк өлеше Британия протектораты булган. 18559 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң Вьетнам үзаңы арта, бәйсезлек өчен көрәш актив башлана. 18560 Беренче Бөтендөнья сугышыннан соң кебек 22 июньдә капитуляция акты шул ук Компьен урманында имзаланган. 18561 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң расачылар нордизм теориясен (X. 18562 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң һиндстанны куәтле милли азатлык хәрәкәте чолгап ала. 18563 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң чик буе шәһәренә әйләнгән. 1921 дә бирегә Клуж-Напокадан университет күчерелгән. 18564 Беренче бөтендөнья сугышыннан соң яңа булдырылган Пүлшә тәркибендә. 1951 елда ССРБ һәм Пүлшә арасында төзелгән территория белән алмашу турында килешү буенча Кристинополь ССРБ тәркибенә күчкән, шәһәрнең халкы исә Пүлшәгә депортацияләнгән. 18565 Беренче бөтендөнья сугышы Сугыш елларында авырлык белән эшкә урнаша: башта фәнни станциядә, аннары Таврия губернасының крестьяннар белән эшләү бүлегендә эшли, Акмәсҗиттә крестьяннар өчен җир банкы хезмәткәре вазифаларын башкара. 18566 Беренче бөтендөнья сугышы Сугыш хәрәкәтләре Командирлар Армиянең сәргаскәре Әдәбият * Hermann Cron: Geschichte des Deutschen Heeres im Weltkriege 1914–1918. 18567 Беренче бөтендөнья сугышы тәмамланганан соң, француз флотының крейсер компоненты катастрофалык хәлендә булган. 18568 Беренче Бөтендөнья сугышы тәмамланганнан соң, Данциг ирекле шәһәре һәм Поляк коридорын булдыру турында карар чыгарылды. 18569 Беренче Бөтендөнья сугышы Унтер-офицер Жуков, 1916 ел 1915 елда гаскәргә чакырылган, атлы гаскәргә алынган. 18570 Беренче бөтендөнья тынычлык яклылар конгрессы 1949 елда Парижда һәм Праһада үтә. 18571 Беренче бүлек 9 башлыктан һәм 137 маддәдән (статьядан) тора. 18572 Беренче бүләкләнүче – Ирек Зөлкәрнәй улы Бурангулов, Зиянчура районы механизаторы. 18573 Беренче бүлекләрдә романтизм тәэсире нык сизелә, соңгыларында реализм өскә чыга. 18574 Беренче бүлектә аңа 24 яшь. 18575 Беренче булып Abdul Ganivahoff Австралиянең Мельбурн шәһәренә Беренче бөтендөнья сугышы вакытында 1916 елда килә. 18576 Беренче булып Апаска нигез салучы кеше Габбас исемле була. 18577 Беренче булып бу якларга Башкортстанның Идел буенан типтәрләр күчеп килгән. 18578 Беренче булып Галина Казанцева М.Җәлил исемендәге опера һәм балет театры сәхнәсендә Нәҗип Җиһановның « Алтынчәч » әсәреннән төп рольне — Алтынчәч ариясен башкара. 18579 Беренче булып килүче кешеләр, елганың сул як ярында калкурак урын табып, шунда төпләнеп калганнар. 18580 Беренче булып Мөхәммәт галәйһиссәләмнең пәйгамбәрлегенә аның хатыны - Хәдиҗә ышана. 18581 Беренче булып утны яшен аткан агачтан алганнар, булса кирәк. 18582 Беренче булып утрауларга 1790 елда «Баунти» корабында гыйсъян күтәргән диңгезчеләр килеп урнашканнар. 18583 Беренче булып Һиндстанда культуралаштырыла, аннан башка илләргә дә тарала. 18584 Беренче Бурбон розалары утрауда 1817 елда ачылган. 18585 Беренче буын авыр крейсерлары «Кент» төрендәге «Корнуэлл» авыр крейсеры Бөекбритания авыр крейсерлары Британия империясе аерым таләбе тудырды һәм бик үзенчәлекле «вашингтон» крейсеры проектын. 18586 Беренче буын санаклар күләмнәре гаять зур һәм уңайсыз булулары белән беррәттән бик кыйммәт тә була. 18587 Беренче вакытларда проект GnuHoo, NewHoo һәм ZURL исемнәрен ташый иде. 18588 Беренче вакытта мәчет бер заллы, сигез кырлы манаралы була. 18589 Беренче вакытта судьялар ул керткән яңалыкка ятсынып карый, хәтта техника өчен Боклевка түбән балл куеп йөдәтәләр. 18590 Беренче вакытта туры юлдан чаңгыларда таяксыз гына йөреп карарга мөмкин. 18591 Беренче вәкиле дип Франция территориясендә табылган сөякләре нигезендә чагыштырмача кечкенә Ursus minimus аюсы санала. 18592 Беренче Волын кенәзе булып Владимир I -нең улы Всеволод торган. 18593 Беренче гаскәр уңышка ирешә: Кичмен шәһәрчеге һәм ике кострома өязе алына. 18594 Беренче гильдия сәүдәгәрләр – чит илләр белән сәүдә мөнәсәбәтенә керергә, диңгездә йөзә торган кораблар тотарга, ил буенча иркен күченеп йөрү хокукларына ия булганнар. 18595 Беренче Голландия колониясе егерме ел дәвамында сакланып калган. 18596 Беренче даими тораклар 6 мең ел элек барлыкка килә. 18597 Беренчедән, XIX гасыр уртасына кадәр кечерәк формадагы операларны «оперетта» дип атаганнар. 18598 Беренчедән, алар электән килгән мәҗүси йолалардан баш тарта алалар. 18599 Беренчедән, анда күмелгән мәрхүмнәр керәшеннәр дип аталсалар да, асылда, мөселман динендә калганнар, аның йолаларын тотканнар. 18600 Беренчедән, балның барлык төрләре дә файдалы. 18601 Беренчедән, бәләкәй Габдулла монда башка урыннарга караганда озаграк яши, хәтта сабакка йөри башлый. 18602 Беренчедән, әтисенең исеме Ильяс (бу Бельгия документларында дәлилләнгән). 18603 Беренчедән, идеализм – тарихи үсешнең сәбәпләрен рухи чыганактан эзләү. 18604 Беренчедән, кешенең асыл хасиятен табу һәм күрсәтү өчен иҗтимагый шартлар да мөһим роль уйный дип, икенчедән, кешенең яшәешендә милләтнең язмышы да зур урын тота дип, мәсьәләгә яңача карый башладылар. 18605 Беренчедән Лихтенштейнда бу көндә Мәрьям Ананың Өлгереше бәйрәм ителә, икенчедән элеккеге принц Франц-Иосиф II (1906–1989) нең туган теле билгеләп үтелә. 16 августта аның туган көне. 18606 Беренчедән, «реклама» төшенчәсе сәяси идеология астына эләгә. 18607 Беренчедән Симферополь аэропорты, аннары хөкүмәт биналары басып алына, аннары - Украинаның Кырымдагы хәрби частьлары чолганышка алына. 18608 Беренчедән, Хәлфиннәр ел саен аларга зәкят, бүләк биреп, төрле яктан ярдәм иткәннәр, киң күләмдә хәйриячелек белән шөгыльләнгән, авылдагы мәчет мәдрәсәгә матди ярдәм күрсәтеп торган. 18609 Беренче дәрәҗә “Ватан сугышы” ордены исә аны 20 ел үткәч эзләп таба. 18610 Беренче дәреслеге «Гакаиде төркия» 1903 елда дөнья күрә. 18611 Беренче дәфтәрдә - 50 шигырь, ә икенчесендә 62 шигырь һәм 2 өзек тупланган. 20се ике дәфтәрдә дә кабатлана. 18612 Беренче дәфтәренә Муса Җәлилнең алтмыш шигыре теркәлгән һәм дәфтәрнең соңгы битенә васыять язылган: ''«Моны язды татарның билгеле шагыйре М. Җәлил. 1942 елны сугышка килде һәм әсир төште. 18613 Беренче дәфтәренә Муса Җәлилнең алтмыш шигыре теркәлгән һәм дәфтәрнең соңгы битенә васыять язылган: «Моны язды татарның билгеле шагыйре М. Җәлил. 1942 елны сугышка килде һәм әсир төште. 18614 Беренче директор – Садеев Азат Карим улы була. 18615 Беренче директоры Фатыйх Моратов (1903 елгы) Әстерханнан була. 18616 Беренче дүрт санны Тайгунов, 5-13 саннарны З. Насыйбуллин, 14-саннан соң Е. Сәйфи имзалый. 18617 Беренче әгъзаның массасы Кояшныкы 5 масса, ә икенченең — 2 масса тәшкил иткән (Сириус B һәм Сириус A). 18618 Беренче әдәби иҗат тәҗрибәләре – очерк, хикәя һәм сәхнә әсәрләре – матбугатта 1956 елдан күренә башлый. 18619 Беренче әдәби иҗат тәҗрибәләре – шигырьләре һәм яшь хәбәрче язмалары – мәктәптә укыганда “Яшь ленинчы” (хәзер “Сабантуй”) газетасында басыла. 18620 Беренче әдәби тәҗрибәләре студент елларына туры килә. 18621 Беренче әдәбият һәйкәлләрен дин әһелләре иҗат иткәннәр. 18622 Беренче елда ( 1883 ) газетаны 320 абәүнәче алдырса, 1884 елда 406, 1885 елда 1000 кеше алдыра. 18623 Беренче елда ук пушка, мушкет һәм мылтыклар өчен 5486 пот кара дары ясала. 18624 Беренче елларда аның югары рейтингы рецессия һәм эшсезлекнең югары дәрәҗәсе сәбәпле кими, ләкин 1982 елгы Фолкленд сугышыннан һәм илнең икътисади үсешеннән соң янә югары күтәрелә. 18625 Беренче елларда мәктәптә 47 авылдан килеп балалар укыйлар. 18626 Беренче елларда өлкә комитеты бюросында секретариат һәм өлкә комитетының бюро утырышларында хәлиткеч тавыш бирү хокукына ия булган 1 нче секретаре сайлана. 18627 Беренче елларында журнал чыгару эшен «Чала татар» тәхәллүсе белән язучы Әкрам Галимов алып бара. 18628 Беренче елында төсле тышлы аклы-каралы, төсле вкладышлы газета буларак нәшер ителгән. 18629 Беренче Әрҗәндә — 485, ә Икенче Әрҗәндә 285 крестьян хуҗалыгы бар. 18630 Беренче әсәре — 1918 елда язылган «Алтыбасар» повесте «Кызыл Казакъстан» журналында казакъ телендә дөнья күрә. 18631 Беренче әсәрләре 1895 елны Истанбулда Габдрәшит Ибраһимовның беренче мәҗмугалары дөнья күрә, алар – “Ливаул Хәмд” һәм “Чулпан йолдызы” китап-брошюралары. 18632 Беренче җисем икенчесенә көче белән тәэсир итә ала, ә икенчесе беренчесенә көче белән. 18633 Беренче җыентыгы «Ана һәм ул» 1956 елда басыла. 18634 Беренче «Җырларым» дип аталган шигырьләр җыентыгы 1998 елда дөнья күрә. 18635 Беренче зат буларак Сергей Леонтьевич Максудов дигән зат катнаша. 18636 Беренче Идел буе Болгары династиясе Идел буе Болгары хәкимнәре тамгасы (болгар руннары) Котраг илтәбәр беренче Идел буе Болгары династиясен нигезләгән. 18637 Беренче иҗекләрен укысаң Бэй цзин хуань ин ни (кыт 北京欢迎你 (Bei jing huan ying ni)) гыйбарәсе барлыкка килә. 18638 Беренче ике класслы мәктәп булып анда 5 ел укыганнар. 18639 Беренче, икенче ашлар белән ризыкланганнан соң, эчне сыеклык белән тутырабыз. 18640 Беренче-икенче бишьеллыкларда промышленностьны үстерү өчен күп эшче куллар кирәк була. 18641 Беренче ике саны округны билгели. 18642 Беренче ике саны Уфада «Китап» нәшриятында әлманах (җыентык) булып басылган. 18643 Беренче икесендә ул арткы рәт, урта-югары күтәрелешле иренләшмәгән, /ɤ/ авазны белдерә. 18644 Беренче империалистик сугыштагы батырлыклары өчен «Георгий тәресе» ордены һәм унтер-офицер, соңга прапорщик дәрәҗәсе бирелгән. 18645 Беренче империалистлар сугыш колонияларны яңадан бүлү өчен. 18646 Беренче инглиз-бур сугышыннан аермалы буларак, ул Британ империясе җиңүе белән тәмамлана. 18647 Беренче инглиз-бур сугышы яки Трансвааль сугышы ( африкаанс : Eerste Vryheidsoorlog) — Инглиз-бур сугышларының беренче өлеше. 18648 Беренче инглиз телле энциклопедик сүзлек Lexicon Technicum баш бите, 2нче басма, 1708 ел. 18649 Беренче инкыйлаб ( 1905 1907 ) елларында Русия мөселманнарының сәяси хәятта катнашуларын даими яктыртып бара. 18650 Беренче, иң популяр версия буенча, Кобейн героин кулланудан соң мылтыктан үз башына аткан. 18651 Беренче Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 18652 Беренче итеп байракны 1920 нче елда Антверпенда ( Бельгия ) VII Олимпия уеннарында кулланалар. 18653 Беренче КамАЗ автомобильләре 1976 елның 16 февралендә җитештерелде. 18654 Беренче Кампаниянең фронт сызыгы Русиянең көнбатыш чикләреннә алып, Аурупа аша, Төньяк - Көнбатыш Африкага кадәр сузыла. 18655 Беренче Камчатка экспедициясенең (1728—30) башлыгы итеп билгеләнгән. 18656 Беренче кара кәгазь үлем турында телеграмма Камалов Галимҗан абыйдан килә. 18657 Беренче карашка, ташылган барлык чүп-чар тәртипсез рәвештә теләсә ничек ята кебек, ләкин бу алай түгел. 18658 «Беренче карлыгачлар»( 1970 ) исемле яшь шагыйрьләр китабында чыккан шигырьләрен җәмәгатьчелек тә, тәнкыйть тә яратып кабул итә. 18659 Беренче кат 1714 елда искә алына. 18660 Беренче кат 1888 елда искә алына. 18661 Беренче кат Беренче катта төрле ярдәмче бүлмәләр урнашкан. 18662 Беренче катта ир-атлар өчен, икенче катта хатын-кызлар өчен намаз урыны билгеләнгән. 18663 Беренче катта кунакханә номерлары һәм шушы төбәк тарихын чагылдырган музей бүлмәләре. 18664 Беренче катта уку сыйныфлары урнаша, тимер баскычтан менгәч, икенче катта коридор, зур сыйныф бүлмәсе, укытучылар бүлмәсе урнашкан. 18665 Беренче каты диск саклагычлары 1200 әйләнеш-мин тизлегендә әйләнгәннәр һәм күп еллар буена 3600 әйләнеш-мин нормаль тизлек булган. 18666 Беренче каты диск саклагычларының уртача эзләү вакыты 600 мс булган һәм 1970-енче еллар уртасына эзләү вакытлары 25 мс булган каты диск саклагычлары сатуда булган. 18667 Беренче кешеләр аучылар булганнар һәм шулай ук азык-төлек җыеп гомер кичергәннәр. 18668 Беренче кешеләр бу җирләрдә 5000 ел элек пәйда булган. 18669 Беренче кешеләр торагы Шикаевка авылында табыла. 18670 Беренче кизләү сукмагының уң ягына — Сәйкә баба, сул ягына аның улы Минкә нигез салган. 18671 Беренче килеп утырган урыннары Шыланка янында булган. 18672 Беренче кинофестиваль 2008 елның 26 апрелендә ТДГПУ бинасында үтте. 18673 Беренче китабы – авыл яшьләре тормышына багышланган хикәяләре тупланган «Юкәләр чәчәк атканда» ( 1960 ). 18674 Беренче китабы – «Аҗаган» (Зарница)( 1961 ). 18675 Беренче китабы – «Башкорт поэмаларының композиция мәсьәләләре» ( 1962 ) – башкорт поэзиясен беренче гыйльми тикшерү булып тора. 18676 Беренче китабы - «Бөркетләр төяге» ( 1971 ). 18677 Беренче китабы – «Дала офыклары» ( 1964 ). 18678 Беренче китабы – «Икмәк исе» ( 1968 ). 18679 Беренче китабы – «Кояшлы таң» ( 1982 ). 18680 Беренче китабы «Мылтыклы шүрәле» Татарстан китап нәшриятында 1982 елда дөнья күрә. 18681 Беренче китабы - «Талпыну» ( 1968 ). 18682 Беренче китабы «Тревога» 1932 елда чыга. 18683 Беренче китабы – «Үләндәге чыклар» ( 1966 ). 18684 Беренче китап басучы Иван Федоров була. 18685 Беренче китаплар кулъязма хәлендә булган. 18686 Беренче китап медицина теориясенә багышланган һәм дүрт зур кыйсемнән (бүлек), тәгърифтән (кереш сүз) тора. 18687 Беренче китапны Роулинг «The Elephant House» кафесында да язган Аңа тугыз ел тулгач, гаилә янә Татшиллга күчә. 18688 Беренче «класс»ны бер аякта сикереп үтә, ташны икенче «класс»тан алып китә. 18689 Беренче колония штат җирләрендә 1634 елда нигезләнә. 18690 Беренче коммерция радиотелефон челтәре 1946 елда эшли башлаган. 18691 Беренче көндәше карачай егете. 18692 Беренче көндәшен кайсы илдән булганын игьтибар итеп өлгермәделәр, чөнки көрәшергә тотынуга ук Рамил аны егып салды. 18693 Беренче көнне үк Россия армиясенең 58 мең, Франция ягының 45 мең гаскәрие һәлак була. 18694 Беренче контур ягында фаза һәм нейтраль арасында корылма бирү өчен хезмәт иткән бүлүче трансформаторлар, гадәттә өчпочмак сыман тоташтырылган чолганыш белән тәэмин ителгән. 18695 Беренче концертлар "Кино" белән "Аквариум" төркеме ясыйлар. 18696 Беренче концертны төркем "Градус 100" исеме белән, ай ярым актив репетицияләрдән соң, 2008 елның 29 маенда да үткәрә. 18697 Беренче концерты Джаз-оркестрның беренче концерты III халыкара «Филармониада» музыка сәнгате фестивалендә ( Казан ) була. 18698 Беренче космонавт итеп Юрий Гагарин тәгаенләнә. 1961 елның 12 апрелендә Мәскәү вакыты белән 9 сәгать 07 минутта “Восток” исемле космик корабль бортында кеше белән космоска күтәрелә һәм, Җир шарын әйләнеп чыгып, 108 минут эчендә кире кайта. 18699 Беренче космонавтлар отряды 1960 елның мартында төзелә. 18700 Беренче куелган спектакльләр: «Фетнә» (А. 18701 Беренче куплетның әдәби тәрҗемәсе: Австралиялеләр бәхетле, Без яшь һәм ирекле, Тырыш хезмәт белән илне Иттек без күрекле. 18702 Беренче куплетның җырланышлы тәрҗемәсе: Ант итәбез! 18703 Беренче күренүендә үк Романның беренче бүлеген сөйләп бирә (Иешуа һәм Пилат турында). 18704 Беренче курстан алып "Шәрык" татар яшьләре клубының активисты, "Фикер" клубын оештыруда катнаша, аннары Диния Нәзарәте каршында үсеш алган "Алтын урта" мөселман яшьләре клубын оештыра. 18705 Беренче курста укыганда татар теле һәм әдәбияты кафедрасында ассистент вазыйфасын башкаруны ышанып тапшыралар. 18706 Беренче күчеп килгән кеше Алашай исемле карт булган. 18707 Беренче күчеп килүчеләрнең берсе Шәмсетдин исемле була, ул исемне кыскартып, авылга Шәмәй исемен кушалар. 18708 Беренче күчеш Кавказ сугышыннан соң 1865 елда Госманлы дәүләтенә була. 18709 Беренче Лаклы мәхәлләсен 40 елдан артык, вафатына кадәр Гайса мулла җитәкли. 18710 Беренчел ана инфекциясе 50 процент очракта сизелмичә уза. 18711 Беренчел әрдән булын металл акчалар бөрынгы Мисыр дәүләтендә кулланыла башлаган. 18712 Беренчеләрдән булып аңа Финляндиядә оештырылган дөнья чемпионатында кабат беренчелекне яулап кайткан совет җыелма командасы хоккеистлары лаек була. 18713 Беренчеләрдән булып бу төбәккә Казан губернасының Бөгелмә өязе Динес авылыннан дүрт бертуган Йосыповлар күченеп килгән. 18714 Беренчеләрдән булып әлеге авыруны Уильям Джеймс күзәтеп яза. 18715 Беренчеләрдән булып ислам кабул итә. 18716 Беренчеләрдән булып, Кызыл Армия Үзәк Йортының җыр һәм бию ансамбле һәм аның дирижёры композитор Александр Василий улы Александров бүләкләнә. 18717 Беренчеләре гарантияләнгән агым сыйдырышлыгын тәэмин итү өчен конфигурацияләнгән, хәтта уку һәм язу хаталары очрагында, шул ук вакытта соңгылары күбрәк микъдардагы бәрелүләргә каршы тору өчен төзелгән. 18718 Беренче линиянең ачылышы 1941 елның 1 ноябредә планлаштырылган, ләкин Бөек Ватан сугышы башлану аркасында төзелеш туктатыла. 18719 Беренчел салават күпере - иң яктысы, ул тамчыдан күпчелек яктылыкны алып китә. 18720 Беренчел салават күперендә кызыл төс дуганың тышкы ягында тора, аның почмакча радиусы 40-42°. 18721 Беренчел һәм икенчел, яки беренчел һәм өченчел чолганышлар арасында көчәнеш күчешен тасвирлау өчен гадәттә сәгать циферблаты белән мисал кулланыла. 18722 Беренче Май ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 18723 Беренче Май районы халык мәгарифе бүлеге Мансурны Яңа Ибрай авылы мәктәбенә (ул чорда Беренче Май районы составында) укытучы итеп җибәрә. 18724 Беренче Май ( ) — Чуашстанның Алатыр районында урнашкан торак пункт. 18725 Беренче мәгълүм булган күмелүләр 1774 елның 12 һәм 13 июнендә уздырылганнар — биредә Казан кирмәне һәм посады штурмы вакытында һәлак булган Пугачёв гаскәренең баш күтәрүчеләрне һәм пугачөвчылар белән бәрелешләрдә һәлак булган шәһәрлеләрне җирләгәннәр. 18726 Беренче мәкалә 2001 елның 17 мартында языла. 18727 Беренче мәкаләләр нең идарәчесе Untifler тарафыннан языла. 18728 Беренче мәкаләсе 1949 елда «Әдәби Башкортстан» журналында басыла. 18729 Беренче мәкаләсе 1950 елда басыла. 18730 Беренче мәктәп (агач) 1924-1926 нчы елларда төзелә. 18731 Беренче меңьеллыгының ахырында Мәскәү районында вятичләр һәм кривичләр нәселләре урнаштылар. 18732 Беренче мәртәбә 1993 нче елда урта мәктәп үзенең беренче чыгарылыш укучыларын чыгарды. 2008нче елның агустыннан мәктәп директоры – Токранов Валерий Георгиевич. 18733 Беренче мәртәбә 1999 елның 23 февралендә тапшырылган. 18734 Беренче мәртәбә (БЭК 4 гасыр) юнан тарихчысы Пифий тарфыннан телгә алынган. 18735 Беренче мәртәбә Исфәрә «Табари тарихы»нда X гасырда искә алына. 18736 Беренче мәртәбә көрәш мәйданына 17 яшендә чыгып, Красный Остров авылы сабан туенда өченче урынга лаек була. 18737 Беренче механик сәгатьләрдә бер ук — сәгатьне күрсәтә торган ук кына булган. 18738 Беренче мәхәлләдә муллалар булып Нурлыгаян Хисмәтуллин, Мирзасалих Әхмәров тора, азанчы — Миргазетдин Шәйхелисламов. 18739 Беренче мәхәллә мәчете 1878 елда төзелә. 18740 Беренче мәхәллә мәчетенең кайчан салынуы билгеле түгел. 18741 Беренче мәхәлләнең соңгы имам хатибы Мөхәммәтвәли Йосыф була ( 1865 елда туа). 18742 Беренче мәче мыегы диоды дип аталган ярымүткәргеч диодлар 1906 ел тирәсендә, гален кебек минерал кристаллардан ясалган. 18743 Беренче мәчет 1705 елда төзелгән. 18744 Беренче мәчет 1791 елда салына. 18745 Беренче мәчетнең төзелгән елы әлегә билгеле түгел, икенче мәчет 1923 елда, хәзерге мәчет торган урын тирәсендәрәк, салына. 18746 Беренче мәчет Тарихта беренче мәчет, Мөхәммәд күченеп килүгә, Мәдинәдә, Куба карьясендә төзелә. 18747 Беренче мөгаллимнәр Шакиржан Шаһижиһанов белән Сара исемле кыз була. 18748 Беренче мөдире итеп Рәйхана Гарифулла кызы Айсина билгеләнә. 18749 Беренче мөхәрире – «Ленин нурлары»ның дубляж буенча урынбасары Виктор Шадрин. 18750 Беренче мөхәррәм көнне билгеләнә. 18751 Беренче мөхәррир 100дән артык файдалы сылтама җыйган иде. 18752 Беренче мөхәррире – Галимҗан Насыйров. 18753 Беренче мөхәррире Иван Холмов була. 18754 Беренче мөхәррире – Х.Х. Гыйльманов. 18755 Беренче мөхәррире – Шәкүр Килдияров. 1938 елдан русча «Луч большевизма» гәҗите чыга башлый. 18756 Беренче мөхәррир – Йосыф Җимангулов (Җомгалы). 18757 Беренче мөхәррир – Хәким Кәрим. 18758 Беренче мулла Якшембәттән Азнабаев Гариф булган. 18759 Беренче нәсел титулы граф Габсбург титулы була. 18760 Беренче нәшер ителгән китабы – «Язгы күкрәү» ( 1959 ). 18761 Беренче номерлы комбайнны Абдуллина Мәхтүмә апа, икенче номерлысын Бәдертдинов йөрткәннәр. 18762 Беренче оештыру 17 ук приказом войскам ЕКР ХРА № 653 1922 елның от 2 ноябрь Чита шәһәрендә Диңгез буе корпусы дип аталып оештырлган. 18763 Беренче оештыру Беренче тапкыр 1939 елда Беларусия аерым хәрби округында оештырылган, ә 1939 елның сентябрендә ЭККАның Польшага походына катнашты. 18764 Беренче оештыру Беренче тапкыр 1939 елда Киев аерым хәрби округында оештырылган, ә 1939 елның сентябрендә ЭККАның Польшага походына катнашты. 18765 Беренче оештыру Поляр аръякларын саклау Ленинград хәрби округының (ком. 18766 Беренче окоп Әптерәшит дигән урында казыла. 18767 Беренче октябрьдә җил көнчыгыштан булса, кышка суык китерер. 18768 Беренче өлеше дөнья яратылышына багышлана, икенчесе - Мөхәммәт пәйгамбәр тормыш юлына, өченчесе - теге дөньяга”. 18769 Беренче өлешнең ябык күрсәтелүеннән соң (дир. 18770 Беренче өлештә эштән чыгулар саны әзәя, икенче өлештә эштән чыгулар саны тотрыклана һәм өченче өлешкә кадәр диярлек даими була, ә өченче өлештә эштән чыгулар саны әсбапның эксплуатациягә яраклы булмавына кадәр арта. 18771 Беренче Олимпия уеннарына багышлап чыгарылган маркаларның берсе (бәясе 10 лепта) Олимпия уеннарына багышланган почта маркалары чыгарыла. 18772 Беренче Олимпия уеннарын ачу тантанасында олимпия утын яндыру, олимпия антын бирү һәм башка күп кенә атрибутлар әле булмаган, ләкин уеннарны илнең баш кешесе тарафыннан ачу, Олимпия гимнын башкару беренче уеннардан ук гадәткә кереп кала. 18773 Беренче Орден, Җиһан Империясенең варисы, җиһан буйлап Люкны эзли. 18774 Беренче офортлары 1959 елда дөнья күрә. 18775 Беренче очерк һәм хикәяләрен татарча яза. 18776 Беренче өч көнне алар Алабуга китапханә техникумы бинасында (Спас урамы, 11) үткәрәләр. 18777 Беренче очракта табигый рәт бердән башлана, икенче — нольдән. 18778 Беренче очракта чир күпчелек дөрес тукланмау аркасында килеп чыкса, икенчесендә шешкә “гомер” бирүче папиллома вирусы сәбәпче булырга мөмкин. 18779 Беренче очрашуда Мисырлы спортчыны коры исәп белән (7-0) җиңә. 18780 Беренче очрашудан соң өч ел узгач кына Крист Куртның беренче проекты, Fecal Matterның язмаларын тыңлый һәм дустының теләген чынбарлыкка ашыра. 18781 Беренче очрашуда Сафин Микулаш Атанасовны ( Чехословакия ) өченче минут киткәндә егып сала. 18782 Беренче очында тышкы сырлы стержень, икенче очында көч моментын бирү өчен конструкция элементы бар. 18783 Беренче пароходлар тәгәрмәчле була. 18784 Беренче патша булып болгар кенәзе Симеон I торган. 18785 Беренче периодта берсе берәр кисәтү ясала. 18786 Беренче пластинкалар Nirvanaның беренче официаль пластинкасы булып 1988 елда чыккан «Love Buzz/Big Cheese» синглы була. 1989 елның июнендә группаның беренче альбомы, Bleach дөнья күрә. 18787 Беренче Польшане бүлү нәтиҗәсендә шәһәр Австриягә күчә һәм Беренче бөтендөнья сугышына кадәр аның тәркибендә була. 18788 Беренче поэмаларында ук иҗатының төп билгеләре — хис һәм фикер гармониясе, табигыйлек, лирик моң, ихласлык сыйфатлары ачык төсмерләнә. 18789 Беренче поэмасы – сугыш темасына багышланган «Вокзал» ( 1962 ) поэмасы «Агыйдел» журналында чыга. 18790 Беренче председатель Зәйфулла Вәлиуллов була, икенчесе Алиакберов Фәиз була. 18791 Беренче премияләрнең күләме 150 000 крона булды. 18792 Беренче премия Һәдия Дәүләтшинага «Ыргыз» романы өчен бирелә (вафатыннан соң). 18793 Беренче премьера 1907 елның 13 гыйнварында Әстерханның урыс театры бинасында халык өчен «Төшенү, яхуд Указ бәласе» дигән спектакль уйнала. 18794 Беренче призны да норвегияле Сондре Норхейм яулаган һәм ул хәзер дә без йөри торган чаңгыларны уйлап табучы дип санала. 18795 Беренче программалау системалары үз эченә бары тик трансляторларны гына алганнар. 18796 Беренче психологик реакция адекват була. 18797 Беренче публикацияләр Купаланың беренче әсәрләре буларак 1903 1904 елларда «Ziarno» журналында басылган поляк телендәге берничә лирик шигырь исәпләнә. 18798 Беренче Пүлшәне бүлү нәтиҗәсендә Австриягә күчкән. 18799 Беренче пьесаларында («Евгения» (1767), «Ике дус» (1770)) иҗтимагый тигезсезлек тасвирланыла. 18800 Беренче рамлы умартаны Украина умартачысы Петр Прокопович 1814 елда булдыра. 18801 Беренче революция елларында татарлар. 18802 Беренче редакцияләрдә роман «Кара маг», «Инженер тоягы», «Тояклы жонглер», «Гастроль», «Угыл» һәм башка исемнәр белән аталган. 18803 Беренче реклама бюросы Венециядә 1530 елда оешкан. 18804 Беренче ректор итеп Шәйхулла Чанбарисов тәгаенләнә. 18805 Беренче репетицияләре Уфаның Луначарский бакчасындагы сәхнәдә уза. 18806 Беренче рәсемнең өстәге сул өлешендә көмешсу төстәге структура ул актуаторның, башларны кирәк позициягә тибрәтә торган даими магнит һәм хәрәкәтләнүче кәтүк хәрәкәтләндергечнең, өске тәлинкәсе (ул икенче рәсемдә алып куелган килеш күрсәтелгән). 18807 Беренче рәсми матчны «Уфа» футболчылары Русия Кубогында «Сызрань-2003» футбол клубы белән үткәргәннәр. 18808 Беренче ресторан исә Сан-Бернардинода ( Калифорния ) ачыла. 18809 Беренче рольләре — Сукыр патша («Сукыр патша» спектакле), Тригорин — («Акчарлак»), Освальд («Өрәкләр»), Гурман («Урланган мәхәббәт»). 18810 Беренче Русия инкыйлабын бастыручы, аграр ислахны үткәрүче, хәрби-кыр хөкеме канунын булдыручы. 18811 Беренче — Русия территориясеннән ага торган елга. 18812 Беренче рус революциясеннән соң илдә туган шартлар аның тизлек белән үсеп китүенә юл ачты. 18813 Беренче рухани Ааронның хатыны да шул исемне йөрткән. 18814 Беренче саны 1923 елның 12 гыйнварында чыккан. 18815 Беренче саны 1990 елның 17 августында дөнья күрде. 18816 Беренче саны 1999 елның 25 мартында чыкты. 18817 Беренче саны Шарлык авылы басмаханәсендә басыла. 18818 Беренчесе - «алдыр» дигән мари сүзе («сыра салу өчен зур чүмеч» дигәнне аңлата) һәм «мыш» фигыль кушымчасыннан ясалган. 18819 Беренчесе баш миенә кан саву нәтиҗәсендә барлыкка килсә, икенчесенең сәбәбе – баш миенең кайбер өлешләренең эшчәнлеге туктау. 18820 Беренче сезонда ук ул, «Питтсбург Пингвинз» (Питтсбург) өчен 26 очко (13+13) җыеп, МХЛның (Милли хоккей лигасының) яңа уенчылары символик җыелма командасына керә. 18821 Беренчесе, иң озын, Постау бистәсеннән Свердлов һәм Бауман урамнарыннан, карт Адмирал дамбасыннан "Ерак тамакка" үткән иде. 18822 Беренчесе мондый: Карашәм авылында бер изге кеше вафат була. 18823 Беренчесендә ул Русиядә татарларны урыслаштыру сәясәте алып барылуны фаш итә, милләттәшләрен Төркиягә һиҗрәт кылырга чакыра. 18824 Беренче сәнәгать (эзләнү) нефть тишеме Апшерон ярымутравында 1847 елда бораулана, эксплуатациядәге беренче тишем (скважина) Кудако елгасы буенда Кубаньдә 1864 елда бораулана. 18825 Беренчесе пар һәм су катнашмасын 40 метр биеклеккә 3 көнлек период белән атып чыгара, икенчесе - һәр 53-70 минут саен 42 метрга. 18826 Беренчесе (списокта 131 номер белән) – Биккулов Әхмәтсафа Фаткуллович, 1854 елда туган, крестьянин-кулак, мулла, имам. 18827 Беренчесе – татар-типтәр авылы Олыкүл, икенчесе – Карлыман станциясе. 18828 Беренчесе тумыштан килә, яры хрусталикның төрле җирләрендә һәм төрле формада була. 18829 Беренчесе — фәннилеккә тартым мәкаләләр: «Башкортлар җыены», «Агачлар, үләннәр дөньяда ничек тереклек итәләр». 18830 Беренче смартфон 1993 елда уйлап табыла. 18831 Беренче совет махсуслаштырылган хәрби (сугышта актив катнашкан) боралагы (дөньяда AH-1 «Кобра»дан соң икенче). 18832 Беренче совет-фин сугышы башлана. 18833 Беренче сыйныфка 11 бала килгән. 18834 Беренче сыйныфка уналты бала килүе көтелә. 18835 Беренче сыйныфны шул авыл мәктәбендә тәмамлап, калган сыйныфларда Бирск шәһәренең 4 нче мәктәбендә укый. 18836 Беренче сыйныфтан башлап татар теле укытыла. 18837 Беренче сыйныфта укыганда сәхнәгә менеп «Салкын чишмә» дигән җырны башкара. 18838 Беренче сыйныфта ун бала укыды. 18839 Беренче сыйныф укучылары өчен бу Беренче кыңгырау бәйрәме, ә, гомумән, бу бәйрәм — уку елы башлануы тантанасы. 18840 Беренче сюитага "Иртә", "Озе үлеме", "Әнитрә биюе", "Тау патшасы мәгарәсендә" пьесалары, икенче сюитага - "Ингридның зары", "Гарәп биюе", "Пер Гюнтның Ватанга кайтуы" һәм "Сольвейг җыры" кергән. 18841 Беренче табылган динозавр - игуанодон ( XIX гасырда ). 18842 Беренче тапкыр 1444 елда бөек кенәз ишегалды буларак телгә алына. 18843 Беренче тапкыр 1570 елда Усть-Аксайская исеме астында телгә алына. 18844 Беренче тапкыр 1610 елда искә алына. 18845 Беренче тапкыр 1791 елда Казанда сәнгать сөючеләре труппага җыела. 18846 Беренче тапкыр 1938 елның 26 июнендә 1937 елның Конституциясе нигезендә сайланылган, аңа Эшче һәм крәстиән депутлар Советларның бөтенрусия җыенының вәкаләтләре күчкәннәр. 18847 Беренче тапкыр 1938 елның июнь аенда Detective Comics комиксларында чыга. 18848 Беренче тапкыр 1943 елның 6 апрелендә Нью-Йорк шәһәрендә бастырыла. 18849 Беренче тапкыр 1955 елда ирланд «Гиннесс» ширкәте заказы буенча бастырылды. 18850 Беренче тапкыр 1962 елда "Яшь гвардия нәшриятында, Бөек кешеләрнең тормышы сериясендә нәшер ителә. 18851 Беренче тапкыр 1962 елның август аенда Amazing Fantasy комикслары битләрендә чыга, шул вакытта башлап популяр була. 18852 Беренче тапкыр 1990 елның 22 августында Мәскәүдә «Радио-М» исеме астында 1206 кҺц ешлыгында эфирга чыккан. 18853 Беренче тапкыр «Ак йорт» термины 1811 елда кулланылды. 18854 Беренче тапкыр Африкада барлыкка килгән бу технологияләр азил мәдәниятенеке дип хисапланалар. 18855 Беренче тапкыр «Дәште кыпчак» атамасы фарсы язучысы Насыйр Хөсрәү әсәрләрендә XI гасырда очрый. 18856 Беренче тапкыр дөнья тарихында 5-нче Евклид пастулаты (параллель сызыклар турында) шик астында куйган, Евклид түгел яки Лобачевский геометриясе булдырган. 18857 Беренче тапкыр җырчының исеме 2004 ел ахырында, даими уза торган « Татар җыры » фестивалендә калкып чыга. 18858 Беренче тапкыр Ибраһим Бәхетъярович (Abrahim Bachtjarowic) нәселендә кулланыла. 18859 Беренче тапкыр йөргәндә пешка шул юнәлештә ике шакмакка алга йөри ала. 18860 Беренче тапкыр кешеләр Айга юл тота. 18861 Беренче тапкыр Кистем авылы документларда 1678 елда телгә алына. 18862 Беренче тапкыр көчле иммиграция 1820 елда була, ул вакытта Алманиядә башланган авыл хуҗалыгы кризисыннан качып, бик күп алман крәстиәннәре күчеп киләләр. 18863 Беренче тапкыр «Мин татарча сөйләшәм» 2006 елда киләчәктә «Үзебез» хәрәкәтенә берләшәчәк яшь татар галимнәре, иҗади яшьләр тарафыннан уздырылган. 18864 Беренче тапкыр мондый урам йөрешләре Ирландиядә түгел, ә АКШта уза. 18865 Беренче тапкыр Никон елъязмасында 859 ел астында телгә алынган. 18866 Беренче тапкыр Рене Декарт тарафыннан тасвирланган. 18867 Беренче тапкыр Үкәк итальян сәүдәгәре Марко Поло китабында 1262 елда телгә алына. 18868 Беренче тапкыр ул 1900 елда гына барлыкка килә һәм балык тота торган ятьмәдән эшләнә. 18869 Беренче тапкыр ул «Недра» альманахында (Мәскәү, 1924. 4-нче китап) басыла. 18870 Беренче тапкыр Фернан Магеллан тарафыннан 1520 елда аның дөнья тирәли сәяхәте вакытында үтелә. 18871 Беренче тапкыр фестиваль 1939 елда үткәрелергә тиеш иде. 18872 Беренче тапкыр шигырь «4 нче дәфтәр»дә ( 1907 ) басылган. 18873 Беренче тапкыр шигырь «Габдулла Тукаев шигырьләре» дигән җыентыкка кертелә. 18874 Беренче тасвирлама “Дәрә боткасы” йоласының иң беренче тасвирламасын И.М. Ляпидевский язып чыккан. 18875 Беренче татар актрисасы. 18876 Беренче татар рәссамнарыннан. 18877 Беренче татар үрнәк театрында эшли. 18878 Беренче ташларын Мөхәммәт үзе салган, аркадашлары төзеп бөтергән. 18879 «Беренче театр» - Совет чорында төшерелгән фильм. 18880 Беренче тәҗрибәләре шигърият белән бәйле. 18881 Беренче телефон аппаратларның берсе, Дания Телефо́н ( «ерак» һәм «тавыш», «аваз») — авазларны, сүзләрне ерак арага тапшыра һәм кабул итә торган элемтә төре; шундый элемтәгә караган электротехник җайланмалар системасы. 18882 Беренче телефон линиясе 1877 елда Берлинда сузыла: ул 2 км арадагы почтамт белән телеграф биналарын тоташтыра. 18883 Беренче телефоннар агачтан ясала, алар галәмәт зур һәм авыр, номер җыйгыч белән микрофоны аерым була. 18884 Беренче төзүчеләргә бик зур кыенлыкларны җиңеп чыгарга туры килде. 18885 Беренче торак урыны биредә 1493 елда нигезләнгән. 18886 Беренче төр — акыл (фикерләү) белән аңларлык догмалар. 18887 Беренче төрек җәбере гасырында Болгария әдәбияте Киевка, Мәскәүгә, Румыниягә һәм башка якындагы өлкәләргә күчте. 18888 Беренче төр чикмәннәр XX йөз башларында керәшен татарларында һәм Чепца елгасының югары агымында яшәүче татарларда очрый. 18889 Беренче төшү аппаратлары планета өслегенә төшеп җитә алмыйча, аның тыгыз атмосферасында берничә сәгать эшләгәч янып җимереләләр. 1970 елда гына “Венера – 7” станциясенең төшү аппараты Венера атмосферасының бетен калынлыгын үтеп өслеккәщә. 18890 Беренче трактор йөртүчеләр Галиев Галиәхмәт, Исламов Гариф, Бакиев Таһир, МТСта оешкан курста механик Ханов укыткан. 1938 нче елда беренче комбайннар кайта. 18891 Беренче тренеры — Басин Игорь Анатолиевич. 18892 Беренче тренеры — Русиянең атказанган тренеры Морзаков Рафик Хәсән улы. 18893 Беренче трэш төркемнәре San Francisco шәһәреннән булганнар. 18894 Беренче Турышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 18895 Беренче үзбәк әдәбияты үрнәкләре, кагыйдә буларак, гарәп, иран һәм таҗик чыганакларына ияреп язылганнар. 18896 Беренче уйнаган роле - «Гражданин нәчәлник» киносында тән сакчысы. 18897 Беренче Украин фронты фашист-алман Берлин янындагы саклавы берләшмәсен юк итә. 18898 Беренче Украин фронты һөҗүме уңышлырак була, Рыбалко җитәкчесендәге танклары 21 апрельдә Берлин чигенә килеп чыга. 18899 Бе­ренче уку елында 1-6 класслар гына була. 18900 Беренче укытучы Минзәлә районы Тау асты байлары авылыннан Кәримов була. 1 класска 20 укучы кабул ителә. 18901 Беренче унъеллыкта (1991 - 2001) Спартак футбол төркеме 9 тапкыр җинеп чыкты (1995 елда чемпионтта "Спартак-Алания" төркеме җиңде). 18902 Беренче уңыш Әтнә артистларынын күңелен күтәреп җибәрә һәм алар бик тырышып шул ук йортта Г. Камалның «Беренче театр» комедиясен уйныйлар. 18903 Беренче уңыштан канатланып, композиторлар Гали Рәхим әсәренә «Бүз-егет» риваятенә тотыналар. 18904 Беренче урам трамвае 1832 елда Нью-Йоркта җибәрелә. 18905 Беренче урынны «Only Teardrops» җыры белән Дания җырчысы Эммили де Форест яулады, ул 281 балл җыйды. 18906 Беренче урын ул кадәр һуш китәрлек чыгыш ясамаган АКШ данын яклаучы Алисия Сакрамонега бирелгәч, барысы да сүзсез дә аңлашыла. 18907 Беренче үтүк турындагы мәгълүмат хан сараеның чыгымнар кенәгәсендә табылган. 18908 Беренче участок сүнә дә күрше участок яктыра башлый. 18909 Беренче фәнни академияләр XVII гасырда Аурупа илләрендә барлыкка килә. 18910 Беренче фәнни хезмәтләре азәрбайҗан теленең фонетик төзелешен өйрәнүгә багышланган. 18911 Беренче фикер буенча, Малмыж төбәге Китәк авылының Рака исемле бер кешесе Бәйрәкә елгасы янына иң элек килеп утырган. 18912 Беренче фикер ешрак дөрес буларак кабул ителә. 18913 Беренче фильмнары 1947 елны чыга. 18914 Беренче хайваннар классификациясен Аристотель тәкъдим иткән. 18915 Беренче хатыны Гайникамал Ханкирмәннән сәүдәгәр А. Бикиев кызы. 1880 елны алар аерылышалар. 1891 елны кабат штабс-капитан Рәхимов кызы Хөсниҗиһанга өйләнә. 18916 Беренче хатыны — Маһирауза абыстайдан 3 баласы була. 18917 Беренче хәлиф Әбу Бәкер (радыйаллаһу ганһу) вакытында, Бәһрәйнгә зәкәт җыючы буларак җибәрелә. 18918 Беренче хәлифләр вакытында, аларның ярдәмчесе була, мөселманнарның Төньяк Африка һәм Табаристанга һөҗүмнәрендә катнаша. 18919 Беренче һәм алыштыргысыз ректоры - В.Г. Гайфуллин. 18920 Беренче һәм икенче бөтендөнья сугышлары вакытында Алмания тарафыннан яулап алына. 18921 Беренче һәм икенче Бөтендөнья татар конгресслары эшендә делегат булып катнашты. 18922 Беренче һәм икенче гильдия 1721 елда, өченче гильдия 1742 елда кертелгән. 18923 Беренче һәм икенче гильдия сәүдәгәрләре фабрика һәм заводлар тотарга хокуклы булган. 18924 Беренче һәм икенче дөнья сугышлары миллионлап кешене гарип калдыра. 18925 Беренче һәм икенче мәчетләр тышкы күренеше ягыннан аерылыбрак торган: калай түбәләр, зәвыклы итеп эшләнгән күп санлы (16 һәм 12) тәрәзәләр.. 18926 «Беренче» һәм «икенче» теорияләр дип ул Адам Смит капитализмын һәм Карл Маркс коммунизмын атый. 18927 Беренче һәм Икенче Чечен сугышыннан соң күп чеченнар Көнбатыш Аурупа илләренә, Төркиягә китә һәм Русия регионнарына тарала. 18928 Беренче хикәяләре 1939 елдан күренә башлый. 18929 Беренче хикәяләре белән үк Х. Сарьян үзенчәлекле язучы, тел остасы булып таныла. 18930 Беренче хикәяләрен Габдулла Вафин студент елларында ук яза. 18931 Беренче хикәяләре студент чагында ( 1957 ) дөнья күрә. 20 китап авторы. 3 китабы рус телендә чыккан. 18932 Беренче хикәяләр җыентыгы «Бәхетле күләгәләр биюе» ( 1968 ) популярлык казана, аның өчен Элис генерал-губернатор премиясенә лаек була. 18933 Беренче хикәяләр җыентыгы «Кояш ярчыгы» 1971 елда нәшер ителә. 18934 Беренче хикәясе 1930 елда «Октябрь» журналында басыла. 18935 Беренче хикәясе «Нижний Новгород» журналында ( Түбән Новгород ) басылган. 18936 Беренче хикәясе – «Тилгән тибә алманы» ( 1964 ) «Ленинсы» (Ленинчы) газетасында дөнья күрә. 18937 Беренче һөҗумне баш күтәрүчеләр Нугай һәм Себер даругаларында башлый. 1681 елның җәендә дөем отрятка берлешәләр. 18938 Беренче һөнәри татар рәссамы — сынчы Бакый Урманче ( 1897 1990 ) исемен йөртә. 18939 Беренче христиан җәмәгатьләрен оештыруда катнаша. 18940 Беренче цивилизацияләр килеп туган урыннар – Кытайда Хуанхэ үзәнлеге, Мисырда Нилның үзәнлеге һәм Һиндустан ярымутравында Һинд үзәнлеге кебек елга үзәнлекләре. 18941 Беренче чаналар агачтан эшләнә. 18942 Беренче чаңгы ярышлары Норвегиядә 1767 елда узган. 18943 Беренче Чечня сугышы башлана. 18944 Беренче чират 1937 елда тәмамланган, ә 1938 елда файдалануга беренче турбогенератор һәм казан тапшырылган. 18945 Беренче чиратта, бу авыл хуҗалыгы культуралары уңышы арту белән бәйле. 18946 Беренче чиратта дөнья әдәбитының иң күренекле әсәрләренең берсе, «Дон Кихот» романы авторы буларак билгеле. 18947 Беренче чиратта ул кече сеңле тәрбиясе турында уйларга тиеш иде. 18948 Беренче чиратта ул регионнардан тора. 18949 Беренче чиратта, Шәүкәт Галиев балалар әдәбиятында шаян шигырләре белән таныла. 18950 Беренче чират үз эченә күпер кичүне һәм киләчәк М7 трассаның өлешләрен (Иделгә кадәр — Сембергә юл үткәргеч һәм Яр буе Морквашы янында транспорт чишелеш, Идел артында — Займищедә тимер юл күпере һәм Залесныйда чишелеш) керткән. 18951 Беренче чыгарылыш 1957 нче елда була. 18952 Беренче чыгарылыш / Төз. 18953 Беренче чыгышларыннан ук Таһир Якупов тыңлаучыларның күңелен яулап ала. 18954 Беренче шайбаны Мәскәүнең «Динамо» командасы уенчы-тренеры Аркадий Чернышёв кертә. 18955 Беренче шигъри тәҗрибәләре «Кама ягы» газетасы ( Лаеш районы ), «Яшь ленинчы» (хәзерге « Сабантуй ») һәм « Татарстан яшьләре » газеталары битләрендә басыла, «Татарстан яшьләре» газетасы оештырган әдәби бәйгеләрдә катнаша. 18956 Беренче шигыре гәзиттә 1967 елда басыла. 18957 Беренче шигырен 1917 елда нәшер итә. 18958 Беренче шигырен бишенче сыйныфта яза. 18959 Беренче шигыре Тукайга багышлана. 18960 Беренче шигыре шул елларда Оренбургта чыгып килүче «Шура» журналында басыла. 1919 елда аерым китабы дөнья күрә. 18961 Беренче шигырьләре алтмышынчы еллар башында языла, алар район газетасында һәп “Яшьленинчы”да (хәзерге “Сабантуй”да) басыла. 18962 Беренче шигырьләре һәм хикәяләре «Ялчы» газетасы битләрендә дөнья күрә. 18963 Беренче шигырьләр җыентыгы – «Муенса» ( 1973 ). 18964 Беренче шигырьләр китабы «Гаҗәбстан» 1965 елда нәшер ителә. 18965 Беренче шигырьләр китабы – «Елбабай һәм сәгатьләр» ( 1969 ). 18966 Беренче шигырьләр китабы «Якты көн» 1953 елда нәшер ителә. 18967 «Беренче штат» буларак билгеле, чөнки 13 колониядән АКШ Конституциясен беренче булып ратификацияли. 18968 Беренче ышанулар Нил үзәнлегенең борынгы кабиләләре, башка борынгы мәдәният вәкилләре кебек үк, үзләре аңлый алмаган барча предметларда һәм табигать күренешләрендә кодрәтле һәм яшерен көчләрнең чагылышын күргәннәр. 18969 Беренче эволюцион теорияне Аристотель ясаган. 18970 Беренче экспозицияне булдыруның фәнни концепциясен, комплектлау планын ТАССР дәүләт берләшкән музееның фәнни хезмәткәре Л.П. Дмитриева тәкъдим итә. 18971 Беренче электр суыткычы 1913 елда барлыкка килә. 18972 Беренче этабында мәдрәсәләрдә иске укыту системасын заман таләбенә туры китерү максатыннан туган бу хәрәкәт аннары соң төрле яктан милләт мәнфәгатьләрен яклый. 18973 Беренче эше — үзе уйнаган театр студиясендә «Демон» спектаклен бизәү. 18974 «Беренче яз» китабының авторы, язучы Сөббух Рафиков язмаларыннан: 1921-1922 нче елларда Зөфәр Кормашев җитәкчелегендә авылда яңадан комсомол ячейкасы торгызыла. 18975 Беренче якның бер уенчысы шул арада күзе капланган баланың маңгаена барып чиртә дә тиз генә үз урынына кайтып баса. 18976 Беренче яктылык диодлары кызыл һәм сары булган, вакыт узу белән югарырак ешлыклы диодлар ясап чыгарылган. 18977 Беренче япон-кытай сугышы ( jiǎwǔ zhànzhēng; nisshin sensō) — 1894 1895 елларда Япониянең маньчжур Цин империясенә каршы алып барылган сугыш. 18978 Беренче ярышлар шулай ук Казакъстан һәм Төрекмәнстан җирләре аша да уза. 18979 Беренче ясалма боз Лондонда барлыкка килә, шуннан соң боз мәйданчыкларын камилләштерү һәм яңаларын төзү эше башланып китә. 18980 Беренче яу Византия белән каршылык күп гасырлы сугышларда әйләнә. 18981 Бәреп үтү диапазоны, "кире" ток үткәрү диапазоны һәм туры ток үткәрү диапазоны күрсәтелгән. 18982 Бәреп үтү көчәнеше Диэлектрик көч атамасы алган E ds билгеле бер электр кыры куелгач, конденсатордагы диэлектрик үткәргечкә әверелә. 18983 Бәреп үтү көчәнешенә конденсаторның үткәрүче өлешләренең геометриясе кебек факторлар критик рәвештә тәэсир итә; очлы кырыйлар яки нокталар бу ноктада электр кыр көчен арттыралар һәм бу урында бәреп үтүгә сәбәп булырга мөмкиннәр. 18984 Бәреп үтү көчәнешенә шулай ук басым, дымлылык һәм температура тәэсир итә. 18985 Бәреп үтүнең гадәти маршруты – ул электр кырның артканлыктан, диэлектриктагы электроннарны атомнарыннан тартып алып, шулай итеп үткәрүгә сәбәп булуы. 18986 Берәр аргументны аңлату яки аның нигезле булуын күрсәтү өчен кулланылган шартлы белдерүне алшарт дип атыйлар. 18987 Берәр атнадан йомыркалардан гусеницалар чыга, җимеш йомшагы һәм орлыгы белән тукланганда тукымаларны кимереп юллар ясыйлар. 18988 Берәр вакыйганың чынлыкка ашу нигезе капма-каршы нигезләрдән артып китсә, бу вакыйга ихтимал ителгән дип атала, киресенчә булганда - шикле вакыйга дип исәпләнә. 18989 Берәр дәүләтнең рәсми теле аның территориясендә де-факто яки де-юре кулланылган эш телләреннән аерыла ала. 18990 Берәр кайчан мин дә Алсу кебек Европа сәхнәсенә менсәм иде, дип хыялланган булган Нигәр. 18991 Берәр кеше яисә берәр нәрсә турында популярлык, шөһрәт тудыру максаты белән мәгълүмат тарату; кемнең дә булса дикъкатен юнәлтү берәр кеше яисә берәр нәрсә турында хәбәр-мәгълүмат бирә, игълан итә торган белдерү, плакат, афиша, вывеска һәм башкалар. 18992 Берәр матдәнең шартлау булган мөхитендә ватырга сәләтен үлчи торган күрсәткеч. 18993 Берәр мәйданчык уртасына кеше саны кадәр чокырчыклар ясыйлар да йомыркаларны шул чокырчыкларга тезеп чыгалар. 18994 Берәрсе кош тотучы булып уртага чыга. 18995 Берәрсе селкенү белән, дошман ут өермәсе ача. 18996 Берәрсе тотылса, тоткан кеше җеп янына кадәр тотылганның аркасына атланып килә. 18997 Берәр технологиянең "югарылыгы" билгесе буларак, технологик процесста кешеләрнең катнашу дәрәҗәсен алып була, - ни кадәр кеше хезмәте азрак таләп ителә, шул кадәр технология "югарырак". 18998 Берәр төшенчәнең яки сыйфатның чиксез булуы аның чикләрен күрсәтүдә яки микъдари үлчәмен билгеләүдә кыенсынуны яки мөмкинчелек булмауны аңлата. 18999 Берәр хатын-кыз Йосыфтан нәрсә булса да сораса, коткыга бирелмәс өчен битен каплаган. 19000 Берәр этноска бәлелек төшенчәсе берәр лингвистик вариациясенә тел кулланылышының иҗтимагый аспектлары күзлегеннән тәэсир итә ала. 19001 Бересклет Хуҗалыгы — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 19002 Бересневы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 19003 Береснята ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 19004 Беретәк (Олы Беретәк) ( ) — Йөрүзән елгасының кушылдыгы. 19005 Берәтәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 19006 Берәү баш булып түгәрәкнең уртасына чыгар. 19007 Берәү бик шәп атка атланып Иделне чыгып бара иде — шулдыр әле, мөгаен. 19008 Берәү — Җәмәд дигән кеше, үзенең биш углы, бер сеңелесе белән Болгардан килеп бер җиргә утырганнар. 19009 Берәү, күзен бәйләп, түгәрәк уртасына утыра. 19010 Берәүләр, алтмышынчы-җитмешенче елларда, диләр. 19011 Берәүләр стандарт ритуаллар һәм литургияләр буенча дога кылганда, башкалар җаны теләгәнчә (махсус бер тәртипкә карамаган) догаларны өстен күрә. 19012 Берәүне дә таный алмаса, ал арны төрле такмазалар белән көлдерергә тырыша: Ары лап-лап, бире лап-лап, Киез каплап, сөңге саплап, Менә тора сыер кебек мышлап! 19013 Берәүне җенси мөнәсәбәтләргә күндерү өчен аңлы килеш кылынган гамәлләр флирт дип атала. 19014 Берәүнең кемлегенең формалашуы аның үзе өчен әһәммиятле дип күргән башкалар белән идентификацияләү (гадәттәгенчә ата-ана һәм тормыш тәҗрибәсендә очраган башка шәхесләр, төрле җәмгыяви төркемнәр белән ассоциатив бәйләү) аркылы урын ала. 19015 Берәүнең кулында төйнәлгән кулъяулык була. 19016 Берәү хикәят сөйли: — Мин бер заман Һиндстанда сәяхәт итеп йөргәндә, бер юлбарыска очрадым. 19017 Берәү чүлмәк алучы була. 19018 Береш — Русия территориясеннән ага торган елга. 19019 Бәреш – Русия территориясеннән ага торган елга. 19020 Берещино тимер юл станциясенә кадәр сузылган бу тармак 1950 еллар уртасына кадәр нәкъ шул рәвешчә сакланып кала, аннары аның урынына гадәти тимер юл салалар. 19021 Берёзконың «Командарм» әсәре буенча) ( 1948 ). 19022 Берёзовка 1 — Русия территориясеннән ага торган елга. 19023 Берёзовка 2 — Русия территориясеннән ага торган елга. 19024 Берёзовый — Русия территориясеннән ага торган елга. 19025 Берёзовый чокыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 19026 Берёшь — Русия территориясеннән ага торган елга. 19027 Берзаман ул сәер юл һәлакәтендә үлә. 19028 Берзаман ул хәзинәне табуга ирешә. 19029 Бер-ике айдан соң төркемгә барабанчы булып Чэд Ченнинг кушыла. 19030 Бер-ике ай кагылып-сугылып йөргәннән соң, ниһаять, кызылларны таба. 19031 Бер-ике елдан урман үлә башлый. 19032 Бер-ике ел эчендә, мәктәп дүрт сыйныфлы булып китә. 19033 Бер-ике җәй казакъ балаларын укыта. 19034 Беринг диңгезе яр буенда, Анадыр култыгы һәм Камчатка ярымутравы арасында урнашкан. 19035 Беринг шәһәр җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 19036 Бер ипи юк икәнен белә: — Кызым, ипи кая? 19037 Беришеләр башка кабиләләрдән – мәсәлән Дүңгәвер авылы шул исемле кабиләдән. 18 гасырда татарлар күченәләр, Акман авылы 1870 елда нигезләнә. 19038 Бериш магнит кырында, кисәкчек хәрәкәтенең сызыгына перпендикуляр очракта, корылган кисәкчек Лоренц көче тәэсиреннән -радиуслы әйләнәдә хәрәкәт итә. 19039 Бер йорт та калмый, бердәнбер мәчет тә янып көлгә әйләнә. 19040 Бер йортта яшәүче кешеләрне, гадәттә, гаилә диләр. 19041 Беркадәр вакыттан соң Рива Австриядән килгән мөһәндис Норберт Рюдиссерга кияүгә чыга һәм 1986 елда кызы белән Австриягә китә. 19042 Беркадәр икеләнүдән соң Островдан Петроградка Красновның 3нче ат корпусының частьләре 700 кеше гомуми саны белән хәрәкәтне башладылар. 19043 Бер караш буенча словѣне - безнеңчә сөйләшүче халык дигән сүз (немецлардан аермалы буларак, немец - ят телдә сөйләшүче халык). 19044 Бер караш буенча, ул Җир йөзенә могҗизалы рәвештә Мария исемле гыйффәтле кыздан туган. 19045 Бер "картлар йорты" эшли. 19046 Бер катлы, зур түгел (габариты – 8x15,6 метр) гыйбадәтханә Әсән-Елга авылының аскы өлешендә, йортлар арасында урнашкан, ике заллы һәм түбә уртасында булган бер манаралы мәчетләр типына керә. 19047 Бер катлы эпителий күзнәкләре базаль мембрана белән багланган (ашказан һәм эчәк дивары, мезотелий — тән куышлыгын урап торган эпителий). 19048 Бер каты үткәргеч урынына, литц чыбыгы берничә кечерәк ток үткәрүче чыбыктан тора. 19049 Бер кәбестә алучы сайлана. 19050 Бәркә вакытында Үгәдәй һәм Чыгытай улуслары белән ара бозылган булса, яңа хан алар белән дустанә мөнәсәбәтләр булдыруга ирешә. 19051 Бәркәтә — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 19052 Беркетмә — җыелыш, киңәшмә, конференция һ. б. ш. чараларның барышын төгәл итеп язып бара торган документ. 19053 Беркетмә — эш кәгазьләренең иң киң таралган төре. 19054 Бәркә ханнан соң тәхеткә Батуның оныгы Мәнгүтимер утыра (1266—1282). 19055 Бер кеше ике мәртәбә сайлана ала. 19056 Бер кешенең тешен чәкиб җәррах Чыкарыр булса, бел – нидер хале. 19057 Бер кеше парсыз кала. 19058 Бер кеше ут, икенчесе сур, өченчесе кыңгырау кулланырга, ә Гомәр ибнел-Хәттаб каты тавыш белән чакырырга тәкъдим итә. 19059 Бер км2га уртача - 69,2, авыл җирендә 46,1 кеше туры килә. 19060 Бер көйләп куйганнан соң iTunes программасы iPod уйнаткычларына язмаларны автоматик рәвештә үзе күчерә. 19061 Бер көлдерүче сайланып куела. 19062 Бер колониядә 10–1000 ләп оя була ала. 19063 Бер команда кача, икенчесе аларны эзли. 19064 Бер команда кешеләре аллы-артлы бер-берсен кочаклап, бераз бөгелебрәк басып торалар. 19065 Бер команда шул ике саф арасында тезелеп басып тора. 19066 Беркөн иртән торып тышка чыккан авыл кешеләре гаҗәеп күренешкә тап була: талларда чут-чут итеп өздереп сандугачлар сайрый. 19067 Беркөнне бөтен нәрсә юк булачак, тик бер Аллаһ кына мәңге калачак. 19068 Бер көнне Йосыф хикмәтле төш күрә. 19069 Бер көнне Мисырга Малик Дәгыйр кәрваны килә. 19070 Бер көн элек шунда үк 33-нче армия алдынгы частьләре килеп җиткәннәр һәм шәһәр өчен бәрелешләр башлаганнар.» 19071 Бер көн эчендә генә дә алар 16 немец дивизиясен тар-мар итеп ташлыйлар. 19072 Бер корпус эчендә ике (эквивалент) параллель рәвештә һәм кире юнәлештә тоташтырылган Зенер диодлары үткәрүче үзенә сеңдерүче җайланма (яки transorb регистрацияләнгән сәүдә билгесе) тәшкил итәләр. 19073 Бер кош моның балаларын урларга килә. 19074 Бер күзәнәкле күп кенә суүсемнәр, белгәнегезчә, гөмбәләр белән симбиозда лишай­никларны барлыкка китерәләр. 19075 Беркүзәнәклеләрнең күзәнәгендә төп компонентлар — төш һәм цитоплазма. 19076 Бер күзәнәкле суүсемнәр Суүсемнәрнең туклануы башлыча автотроф; хлорофилл һәм башка пигментлар пластидларда була. 19077 Бер күзәтүче әсирләрне вәхшиләрчә кыйнап йөри башлый. 19078 Бер кулъязмадагы шигырендә автор үзен «Меллагол» дип тә атый. 19079 Бер кулына каеш, икенчесенә бауны тартып тотып, «повар» токмачын мактый-мактый һәрвакыт түгәрәк буенча йөгергәләп тора. 19080 Бер күперне Хатыйп күпере дип әйтәләр. 19081 Беркут – Русия территориясеннән ага торган елга. 19082 Бер кыз «ана» булып уйный. 19083 Бер кыстыбыйга: 75 г. төче камыр, 120 г. киндер орлыгы, эченә салырга вә тышын майларга 20 г. атлан май кирәк. 19084 Бер кыстыбыйга: 75 г. төче камыр, 150 г. тары боткасы, эченә салырга вә тышын майларга 20 г. атлан май кирәк. 19085 ''Бер кыстыбыйга: 75 г. төче камыр, 80-100 г. төйгән мәк, 20 г. шикәр комы, 20 г. каймак, эченә салырга вә тышын майларга 20 г. атлан май кирәк. 19086 Бер лагерьдан икенчесенә күчкәндә, поезд вагонының агач идәнен куптарып, шуннан төшеп кача. 19087 Бәрле бассейнында гомуми күләме 2 млн. 19088 Бәрле бассейнында ТРның табигать истәлеге — Кайбыч имәнлекләре урнашкан. 19089 Бәрлебашы — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 19090 Бәрлебашы урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Бәрлебашы авылында урнашкан мәктәп. 19091 Бер легендача, каргыраа дөя үрчетүчеләрдә барлыкка килгән. 19092 Бәрлегуҗа — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 19093 Бәрле елгасы башланган җирдә урнашкан. 19094 Бәрле елгасы буенда урнашкан. 19095 Бәрле елгасының 2 дән алып 17 км га кадәр озынлыктагы 12 кушылдыгы бар, иң зурысы — Бәрле елгасы (уң кушылдык). 19096 Бәрле елгасының сул ярында урнашкан. 19097 Бәрле елгасының уң ярында урнашкан. 19098 Бәрле елгасы ярында урнашкан. 19099 Берлек — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 19100 «Берлек» бизнес һәм мәдәният союзының соучредителе. 19101 Берлекнең беренче санлы әгъзалык таныклыгын ала. 19102 Бер­лек санының махсус күрсәткече юк. 19103 Берлек — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 19104 Берлек — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 19105 Берлек халыкара хокукның субъекты түгел, ләкин аның халыкара мөнәсәбәтләрдә катнашырга хокукы бар, һәм ул аларда бик әһәмиятле роль уйный. 19106 Бәрле сулары, Гәбенә сулары бик зур су булган; вә һәм Зөя суында суднолар, баржалар йөридер икән. 19107 Бәрле - Татарстанда агучы елгалар атамасы: * Бәрле - Сәләнгеш елгасының уң кушылдыгы. 19108 Берләшкән Корольлек архипелагның төп утравын Диего Гарсианы хәрби база ясау өчен АКШ-на 50 елга арендага биргән (2016 елда бетә). 19109 Берләшкән Корольлек ул бурычларның мәҗбүри булмавы һәм халыкара канун булмавы турында игълан иткән. 19110 Берләшкән Милләтләрнең тынычлык саклаучы көчләренең актив катнашучысы буларак, Хорватия НАТОның Әфганстандагы миссиясенә гаскәрләр кертеме ясаган һәм 2008-2009 елларда Берләшкән Милләтләрнең Иминлек Шурасында даими булмаган урын алып торган. 19111 Берләшкән Патшалык исә Җерсины якларга тиешле. 19112 Берләшмәнең атамасы өч дәүләтнең атамасындагы беренче хәрефләрдән оешкан. 19113 Берләшмә эшчәнлегендә Удмуртия җирлегендә һәм Әгерҗе төбәгендә яшәп иҗат итүче 25 каләм остасы катнаша. 19114 Берләш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 19115 Берләшүдә, көрәшүдә генә табарсыз үз теләкләреңезне!» 19116 Берләшү нигезләре Швейцария Конфедерациясе – тел һәм мәдәният үзенчәлекләрен саклап килүче алман, француз, итальян һәм ретороман (романш) төбәкләреннән торган федератив дәүләт. 19117 Берлин Алмания Федератив Республикасының составына кергән 16 җирнең берсе. 19118 Берлин ботаника бакчасы аерым игътибарга лаек. 19119 Берлинда 2500 артык парклар һәм ял итү урыннары бар. 19120 Берлиндагы йогышлы авырулар инсититуты директоры (1891-1904). 19121 Берлиндагы өч Совет хәрби мемориалынның берсе (тагын Азат итүче гаскәри һәм Совет хәрби мемориалы (Панков) бар). 19122 Берлиндагы өч Совет хәрби мемориалынның берсе (тагын Азат итүче гаскәри һәм Һәлак булган совет гаскәриләренә һәйкәл (Тиргартен) бар). 19123 Берлинда дүрт көн торганнан соң, Чернышев дошманның шәһәргә якынаюы турында хәбәр ала һәм корпусын кышкы фатирларга күчерә. 19124 Берлинда республика игълан ителә. 19125 Берлинда ул вакытта әдәби мохиттә җанлылык хөкем сөрә, күп кенә рус нәшриятлары эшли. 19126 Берлинда ул математика өйрәнә, химия һәм биологиядән лекцияләр тыңлый; Гиссенда немец химигы Ю.Либих лабораториясендә бензоил кушылмалары буенча үзенең беренче эксперименталь тәҗрибәләрен үткәрә. 19127 Берлин дәүләт музейларының үзенчәлеге: һәр пәнҗешәмбе 16:00 дан 20:00 кадәр керү бушлай. 19128 Берлин дивары җимерелгәннән соң 1949 елдан соң көнчыгыш һәм көнбатыш Берлин архитекторлары сәяси чынбарлыкны санга сукмау күзәтелә. 19129 Берлинның көнбатышы һәм көнчыгышы арасында булган конфликтлар шәһәрне бүлеп стена төзүгә китерә. 19130 Берлинның үзәк вокзалы — Аурупадагы иң зур вокзал. 19131 Берлинның Яңа башкала университетында фәлсәфә буенча диссертация яклый. 19132 Берлинны штурмлау Совет Ил-2 очкычы Берлинны штурмлый Берлин гарнизонында 200 мең алман-фашист гаскәри, 3 мең корал, 250 танк булган. 19133 Берлин өчен барган сугышта батырлык күрсәтә. 19134 Берлин өчен сугыш 1945 елның 16 апреленнән 8 маена кадәр, 23 көн сузыла. 19135 Берлин парклары Шәһәрнең көнбатышында һәм көньяк-көнчыгышында киң урманнар урнашкан. 19136 Берлин секторлары арасында күчеп йөрү озак вакыт ирекле була, әмма Алмания Демократик Республикасы хөкүмәте халык санын киметмәү максаты белән Берлин диварын төзергз карар кыла. 19137 Берлин тулаем Бранденбург федераль җирендә урнашкан, ләкин үзе федераль җир хокукларына ия. 19138 Берлин университеты профессоры (1885—91). 19139 Берлин ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 19140 Берлин шәһәрендә Фихтеның карашларында үзгәрешләр сизелә башлый. 19141 Берлиоз сау-сәламәт була, эшләрдә уңышка ирешә, ләкин гаилә буенча бәхетсез (хатыны аннан балетмейстер белән качып китә), балалары булмый (бердәнбер милек варисы - Киевта яшәүче агасы Поплавский) Берлиозның прототибы Леопольд Авербах булган. 19142 Бер литр спиртка литр ярым су кушып, “дөрес” аракы ясарга була, дигән фикер дөреслеккә туры килми шул. 19143 Берложный — Русия территориясеннән ага торган елга. 19144 Берля) — Татарстан Республикасы Кайбыч районы аша агучы кечкенә елга. 19145 Бер мәхәлләнең мәчете Актаныш ягында, икенче мәхәлләнең мәчете хәзерге клуб урнашкан урында була. 19146 Бер мәчет эшләгән. 19147 Бер миллион санлы фашист "Үзәк" гаскәрләре берләшмәсе Прага эчендә һәм тирәсендә туплана. 19148 Бер миллион снаряд (78 500 пот) юк ителә, 572 бина җимерелә, 152 йорт тулысынча юк ителә. 19149 Бер минут та үтәргә өлгермәде, шундый ук җитезлек белән тагын hөҗүм итте. 19150 Бер мөмкинлек танып белүчене дөрес юлга юнәлдерсә, икенчесе, нәкъ киресенчә, ялгыш юлга да этәрергә мөмкин. 19151 Бермуда утраулар диңгез юллары киселешендә урнашкан. 19152 Бернадетт ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,8 километр озынлыкта булган кратеры. 19153 Бернат Мункачиның эзләнүләре бүгенге көндә дә үзенең әһәмиятен югалтмый. 19154 Бернгардт ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,3 километр озынлыкта булган кратеры. 19155 Берненче сугышлардан соң, Азин 5нче армиянең частьләре белән үзара Казанны басып алган Арча группснынң командиры дип билгеләнә. 19156 Бернәрсә дә диярлек абстракт мантыйк таләп иткәнчә фәкать дөрес яки ялган түгел. 19157 Берникадәр вакыт авыл мәктәбендә укытучы булып эшли, аннары яңадан Казанга килеп Казан университетының татар филологиясе кафедрасында эшли башлый. 19158 Берникадәр вакыт Азнакай районының «Марат» һәм «Октябрьнең 40 еллыгы» исемендәге колхозларда баш инженер булып эшли. 19159 Берникадәр вакыттан соң радист бу шәһәргә төшеп утыру өчен урын әзерләүләрен сорап радиограмма җибәрә. 19160 Берникадәр вакыттан соң су коенганда, шушы «Ак таныш» кушаматлы малай буада батып үлә. 19161 Берникадәр вакыттан соң Чапаевлар гаиләсе Самар губернасы Николаевск өязенең Балаково авылына күчә. 19162 Берникадәр дәрәҗәдә моңа шулай ук шәһәрдә килеп чыккан янгын да сәбәпче була. 19163 Берникадәр көнчыгыштарак, Көнчыгыш Кама арьягында һәм Көнбатыш Урал тау итәгендә угор кабиләләре (Кушнаренко-Кара Якуп культурасы вәкилләре) таралып урнаша. 19164 Берникадәр Туймазы районының Туктагул урта мәктәбендә укыткач, 1963 елда Казанга күченеп, Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтына эшкә урнаша (1963-1995). 19165 Бернинди ризык тапмаса, бик озак ашамыйча да төра ала. 19166 Бернинди чикләүләрсез алып барылган су асты сугышы Америка Кушма Штатларының Антанта белән сәүдә итүенә комачаулык иткәнгә, АКШ хөкүмәте, "Лузитания"нең батырылуын сылтау итеп, су асты сугышын туктатуны таләп итә. 19167 Бернис ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,6 километр озынлыкта булган кратеры. 19168 Берничә айдан аларга кефирда этанолның бик аз микъдарда булуын, шул сәбәпле борчылу урынсыз икәнен белдергән җавап хаты килә. 19169 Берничә айдан, Венадан кире чакыртып алына, Югары Рейндагы Обсервация армиясе сәргаскәре итеп билгеләнә. 19170 Берничә айдан соң Аарон группадан китә, һәм аны вакытлыча The Melvins төркеменең катнашучысы Дейл Кровер алыштыра. 19171 Берничә ай качаклар өчен лагерьда яшәгәч, Венада төпләнәләр. 19172 Берничә атна барабаннарда The Melvinsтан Дейл Кровер һәм Mudhoneyдан Дэн Питерс уйный. 19173 Берничә атнадан сифилислы җәрәхәт, дәваламасаң да, үзеннән-үзе төзәлә. 19174 Берничә вакыт элек Татар бүлеге Үзбәк бүлеген узып, Төрки телләрдәге бүлекләр арасында 3нче урынга чыкты (Төрекчә - 43 090, Азәрбайҗанча - 1 145). 19175 Берничә гасыр алманнар кулы астында (1945 елгача) Силезияның баш шәһәре (Бреслау исемен йөрткән) булган. 19176 Берничә гасыр дәвамында бу җирләр белән кызыкмаганнар. 19177 Берничә гасыр элек траклар грек телен өйрәнгәннәр. 19178 Берничә грузин милләте кешесе биредә аракы заводы корганнар һәм аракы кайнатып сатканнар. 19179 Берничә дистә ел элек әлеге термин медицинада гына түгел, охшаш күренешләрне тасвирлау өчен башка өлкәләрдә дә кулланыла иде. 19180 Берничә дистә кешеләре күмелгән беренче итеп урнашкан урыннары ягалый. 19181 Берничә дистә метр зурлыгындагы космик объектлар белән җирнең бәрелуе 100-150 елга бер булырга мөмкин. 19182 Берничә ел Голливудта эшли. 19183 Берничә елдан аларның гаиләсе хәзеp шул районга кергән Котлы Бөкәш авылына ( 1935 1959 елларда Кызыл Йолдыз районы үзәге) күчә. 19184 Берничә елдан дәүләт мәктәбенә күчә. 19185 Берничә елдан кеше үләте чыгып бик күп халык үлә. 19186 Берничә елдан соң, конструкторлар физик үлчәмнәре кечкенәрәк булган тәлинкәләрнең отышлы яклары күбрәк булыр дигән мөмкинчелекне тикшергәннәр. 19187 Берничә елдан соң татар кабиләләре тарафыннан Тимучинның (соңрак Чынгыз-хан ) әтисе Есүгәй-Батыр үтерелә. 19188 Берничә елдан соң, ул үзе дә дөнья куя. 19189 Берничә ел дәвамында биредә тәрбиячесе-караучысы булмаган балалар (русча — беспризорники) өчен хезмәт коммунасы эшли. 19190 Берничә ел Казан, Мәскәү, Әстерхан татар театрларында уйнап, үзен талантлы актриса итеп таныта. 19191 Берничә ел Латвиянең яшьләр җыелма командасын җитәкли һәм Латвия җыелма командасының баш тренерының ярдәмчесе була. 19192 Берничә ел музыка гыйлеме буенча дәресләр алу аңа зур ярдәм итә. 19193 Берничә ел партиянең Төркистан Үзәк Комитетында, аннан соң Үзбәкстан китап нәшриятында эшләп ала. 19194 Берничә ел рәттән Күрдемдә «Күрдем чишмәләре» дип аталган район шигърият фестиваль-бәйгесе үткәрелә. 19195 Берничә ел узгач, ирләргә генә Иске Завод яннынан җир биргәннәр. 19196 Берничә ел үтте һәм Империягә каршы килгән кешеләр Галактик Альянста Республиканы тергезү өстендә берләштеләр. 19197 Берничә ел «Чечетка» малайлар бию төркемендә шөгыльләнә, төркемнең җитәкчесе Виктор Яков улы Быковны бию өлкәсендә иң беренче укытучысы һәм остазы дип атый. 19198 Берничә елын сәяхәттә уздырганнан соң, Нидерландлар корольлегенә күченә. 19199 Берничә зур күл бар. 19200 Берничә ил территориясеннән узып, ул Атлантик океанга кушыла. 19201 Берничә институт, химия-механика, музыка урта махсус белем йортлары бар. 19202 Берничә йөз шәкерте институтларда, укуханәләрдә белем бирә, театрларда эшли, бию коллективларын җитәкли. 19203 Берничә кат сукбайлыкта гаепләнеп мәхкәмәгә тартыла. 19204 Берничә каты яраланудан соң Муравьӗв Одесса прапорщиклар мәктәбенә тактика укытучысы вазифасына күчерелә. 19205 Берничә кат яралана. 19206 Берничә китап авторы. 19207 Берничә көннән, җомга көнне, тантаналы төстә гыйбадәт кылганнар, хөтбә, ягъни җомга намазы укыганнар. 19208 Берничә көннән соң Nirvana үзенең иң яхшы чыгышларының берсен Редингтагы фестивальдә башкара. 19209 Берничә көннән соң аппетит кимү, бавыр ягында авырту барлыкка килү, күңел болгану, косу, бәвелнең караңгы төскә керүе күзәтелә. 19210 Берничә көннән соң җырны Милли Гвардия солдатлары алдында да башкаралар. 19211 Берничә көннән соң кораллы конфликтта Франция белән Бөекбритания катнаша башлый. 19212 Берничә көн узгач, алар ана белән йөри алалар. 19213 Берничә кыз бала тезелеп утыралар. 19214 Берничә меңьеллык эчендә планетар томанлык йолдызара мохитта чәчеләчәк, ә Кояштан калган ак кәрлә күп миллиард ел дәвамында суыначак. 19215 Берничә мәртәбә вакытлыча кафедра мөдире, декан вазифаларын башкара. 19216 Берничә мәртәбә район Советы депутаты итеп сайланды. 19217 Берничә мәртәбә ССРБ һәм РСФСР Язучылар союзы идарәсе составына кертелә. 19218 Берничә милли һәм халыкара премияләр лауреаты, шул исәптән Әдәбият буенча Нобель премиясе ( 2006 ). 19219 Берничә мөселман өчен дә укылырга мөмкин. 19220 Берничә оптик әсбаплар ясаган. 19221 Берничә очракта косатка кешене акуладан саклаган https://www. 19222 Берничә процедура тәртипсезлек һәлакәт сәбәбенә өлеш кертәләр. 19223 Берничә сайланган суб-мәсьәләләр – ул сөйләмне тану, йөз тануы һәм объектны тану. 19224 Берничә секунд саен юл буйлап машина уза. 19225 Берничә сугыштан соң Финляндия үз территориясеннән өлеш югалтты. 19226 Берничә «сынаудан» соң, ул мондый фикергә килә: «. 19227 Берничә тапкыр Алтын Урда башкаласына барган. 19228 Берничә тапкыр бу эш килеп чыккан, ләкин татарлар ул ханны гел тәхеттән бәреп төшергәннәр. 19229 Берничә тапкыр фашист тылында десант операциясендә катнашкан. 1942 елда Әхмəт Симай очкычы бәреп төшерелгән иде һәм ул фашист әсирлегенә эләккән. 19230 Берничә тапкыр хаҗда була. 1947 ел. 19231 Берничә тапкыр штурмлап та карыйлар, әмма ала алмыйлар. 19232 Берничә үзәк эшкәрткеч җайланмасы бер эшкәрткеч чипта җыелырга мөмкин. 19233 Берничә укучыны хастаханәгә җибәрергә мәҗбүр булдык, чөнки алар ачтан шешенделәр.. 19234 Берничә фән үсешенә гаять зур өлеш кертә. 19235 Берничә чыганак буенча Әхмәд әмирен Хасан (Казан) да атыйлар һәм Казан шәһәре нигез салуы боерыгы белән бәйлиләр, ләкин бу турында капма-каршы фикерләр бар. 19236 Берничә шигырь һәм юлъязмалар очерклары җыентыгы авторы. 19237 Берновый Кавал — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 19238 Бер ноктасында урын алган вакыйганың башка урындагы җирле вакытында кайчан булуын белү өчен Җир йөзе вакыт зоналарына бүленгән. 19239 Бер нуклонга ким дигәндә 20 миллион фотон туры килә. 19240 Берн университетында укыган (1906 да Русия инкыйлабында катнашыр өчен укуые ташлый). 19241 Бернче версия буенча, Азинны казаклар пленга алу омтылу вакытында үтерләр, икенче версия буенча — аны Тихорецкая хәзер Тихорецк шәһәре, Краснодар крае станицада жәзалап үтерәләр. 19242 Бер өлеше кисеп алынган гөбәдия Гөбәдия - бәйрәмнәрдә әзерләнә торган катлы бәлеш. 19243 Бер ояда 1-5 бала була. 19244 Бер ояда 7-9 бала була. 19245 Бер пар бакыр чыбык буйлап бу дулкыннар, бөтенләй кимемичә диярлек, бик ерак арага барып җитә. 19246 Бер парсыз кеше кала. 19247 Бер парсыз кеше түгәрәкнең тышкы ягында кала. 19248 Бер пары кулга-кул тотышып бер якка баса. 19249 Бер поэмасыннан соң ул Майндагы Франкфуртка качарга мәҗбүр була. 19250 Бер предметтагы билгенең башка предметтагы билге күләме белән чагыштырганда, я бераз артыграк, я азрак булуын күрсәтә. 19251 Бер престоллы агач корылма 1901 елда эшләнә. 19252 Бер равийның икенче равийга хәдис тапшыруы риваять дип, ә хәдис үзе мәрвий дип атала. 19253 Бер рус булмаган татар авылын ничек шулай руслар басып киткән соң? 19254 Бер сабакта уртача, авырлыгы 500 килограммга җиткән 300 банан үсеп утыра. 19255 Бер савым сыердан уртача еллык савым 818 л сөт савып алынган. 19256 Бер салганда уртача 120 йомырка (озынлыгы 1-1,2 мм) була; алар 8-50 сәгать үсә. 19257 Бер санда «тракторист» сүзе урынына «троцкист» сүзе киткән. 19258 Берсе агачтан тәрәз рамнары ясау остаханәсе, 6 кеше эшли. 19259 Берсе - борынгы болгар теле (архаик сыйфатларга ия тел), аны болгар анкайбер өлеше төрле йолалар уздыру максатында кулланган булырга тиеш. 19260 Бер сәгать буе ерткычлар оборонаны өзәргә маташалар, әмма бер генә колынны да, атны да эләктерә алмыйча китеп барырга мәҗбүр булалар. 19261 Бер сәгатьтән соң корпус сәргаскәре килеп җитә, мәчет каршындагы халыкка үзенең котлау сүзләрен җиткерә. 19262 Берсе дә османларга каршы тора алмый. 19263 Берсе итек тегү юнәлешендәге hөнәри мәктәп була. 19264 Берсе көньякта, Одер елгасы буенда, икенчесе Майна буенда. 19265 Берсе кыш укып, җәй буена читтә эшләп кайта, өченчесе байга малайлыкка яллана, аннан соң кара эшче була һәм шунда үпкә чире эләктерә. 19266 Берсе Маматау исемле авылга урнаша. 19267 Берсе «Мәүлихә» итеп сайланган була. 19268 Берсендә ясак түли торган 141 татар, 5 керәшен, икенчесендә 126 йомышлы татар һәм 3 керәшен яшәве күрсәтелгән. 19269 Берсенә бер тапкыр оттырмыйча, 11 мөмкинлектән 9 очко җыеп, яшь шахматчылар арасында чемпион исемен яулый. 19270 Берсенә дә тия алмыйча, чабаталарын урлап бетерсәләр, сакчы йөгереп кача. 19271 Берсенә иреккә чыгачак, ә икенчесенә — үлем җәзасы булыр дип әйткән. 19272 Берсен икенчеләренә бәйләгән капчыкларны елга аркылы салып, өсләренә чыбык-чабак түшәгәннәр; Шундый күперләр аркылы хәтта арбалы гаскәрнең авыр отрядлары да чыга алган. 19273 Берсен икенчесе өстенә салгач тәңгәл килгән почмаклар - тигез почмаклар дип йөртелә. 19274 Берсениха ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 19275 Берсен уң кулга аласың. 19276 Берсе совет заманында да эшләп торган. 19277 Берсе уртага чыгып баса. 19278 Берсе урынында хәзер су суырта торган җайланма (водокачка) тора. 19279 Бер снәрәт мәчет манарасын җимерә. 19280 Бәрсүән — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 19281 Бер сулыкта берничә йөз бака җыела. 19282 Бер суырга сезон дәвамында туклану өчен 200-300 m² җир кирәк. 19283 Берта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20 километр озынлыкта булган кратеры. 19284 Бер такым 11 уйнаучыдан тора, шуларның берсе капкачы. 19285 Бертамгалы корылган җисемнәр арасында электростатик этелү, ә каршы тамгалы җисемнәрдә - электростатик тартылу барлыкка килә. 19286 Бер тапкыр Галимҗан Ибраһимов әсәрләрен мактап сөйләгәне, икенче тапкыр Кәрим Тинчуринның «Зәңгәр шәл» музыкаль драмасыннан Булат ариясен җырлаганы өчен — тыелган әсәрләрне пропагандалауда гаепләнеп кулга алына. 19287 Бер тапкыр Джо әйткәнчә, «Андый „Сәламнән" асылынып була!» 19288 Бер тапкыр Татцентророзыск эшчеләре Азин һәм Жеребцов аны тоталар да, әмма дәлилләр булмагач кире җибәрәләр. 19289 Бер тарихи чыганакта (XIX йөз) Иске Ибрай һәм Яңа Ибрай авыллары телгә алына. 19290 Бер татар шагыйренең сүзләре) Рәдиф (кушма рифманың бер төре) Җидегән генә дигән җиде йолдыз Өлкәрләрен ташлап китә алмый. 19291 Бер теория буенча квазар - үзгәрешенең башлангыч дәверендәге галактика, аның эчендә үтә массив кара тишек әйләнә-тирәдәге матдәне йота. 19292 Бер тәүлек буена үз бүлекчәсе белән өстләренә ут давылы чәчрәткән дошманның һөҗүмнәренә каршылык күрсәтә. 19293 Бер тәүлек эчендә Казаннан сөрелгән Илдар Ханов Чаллыга барып урнашып, яшь шәһәрдә яңа рухлы сыннар ясый. 19294 Бер теше бер иркәк белән торалар. 19295 Бер тирәдәге сукмаклар берләшеп аска - инкүлеккә төшеп китә. 19296 Бертка — Русия территориясеннән ага торган елга. 19297 Бер төп юкә агачы бер гектар карабодай басуы биргән кадәр бал бирә. 19298 Бер төрдән булган предметларның, затларның ба­рысы өчен дә уртак исемнәр уртаклык исем булалар. 19299 Бер төрдән булган предметлар һәм затларның бер­сенә генә бирелгән исем ялгызлык исем дип атала. 19300 Бер төркем галимнәр эчкечеләрнең 32 проценты – 10 яшькә кадәр, 64 проценты 11дән 15 яшькә кадәр эчә башлаганын ачыклаган. 19301 Бер төркемне башка төркемнәрдән уртак этник үзенчәлекләре аркасында аеру процессы, ягъни этник үзбилгеләү үсеше (ингл. 19302 Бер төркем —«стена», икенчесе «кәҗә» була. 19303 Бер төрле җан ияләре һава шартларына, икенче төрләре — суга, өченчеләре эфирга яраклашып барлыкка килгәннәр һәм шулай яшиләр дә. 19304 Бер төрле өслек күренмә нурланыш өчен томык-диффуз чагылучан була ала, ләкин инфракызыл нурланыш өчен яссы һәм көзгечә чагылучан булырга мөмкин. 19305 Бер тормыш бетә, икенчесе башлана (бабай үлә, милләт ботарлана). 19306 Бертуган ике зур шәхеснең бала чагы шул шәһәрдә үтә. 19307 Бертуган Кәримовлар үз акчаларына 1912 елның декабреннән 1918 елның июненә кадәр көндәлек “ Кояш ” гәҗите чыгарып килә. 19308 Бертуган Комаровларга 1889 нчы елда Париж бөтендөнья күргәзмәсендә катнашкан өчен дәрәҗәле бәя биргән. 19309 Бертуганнарның балачагы Потсдам янындагы Тегель кальгасында уза. 19310 Бертуган Николай һәм Сергей Комаровлар фабрикаларын ташлап качалар. 19311 Бертуган Рәмиевләр 1907 елның декабрендә татар телендә яңа журнал нәшер итәргә рөхсәт алалар. 19312 Бертуктамыйча яңа материал тартып, масса туплап, планетезималь зуррак җисем булдыра. 19313 Бертуктаусыз диярлек Литва һәм Мәскәү кенәзлегенә каршы бик каты сугышлар алып барган. 19314 Бер уенчы, кулына ярты метр чамасындагы бау тотып, түгәрәк тышында йөри. 19315 Бер үзгәрешледән функция чыгарылмасы Билгелəмə Ниндидер ноктасы тәрәсендә функциясе билгеләннгән булсын. 19316 Берүзе исән калган яралы лейтенант Таҗетдин Гыйләҗетдинов дошманның тагын бер танкын шартлата. 19317 Бер үк вакытта 1913 елдан хатын-кызлар гимназиясендә дин гыйльме укыта. 1914 елда сәүдәгәр Яушевларның матди ярдәме белән хатын-кызлар мәдрәсәсе, 1915 елда мөгаллимәләр семинариясе ачуга ирешә һәм аның мөдире була. 19318 Бер үк вакытта 1918 елдан соң Эшче-Игенче Саклау Шурасы (1919 елдан Хезмәт һәм Саклау Шурасы (Советы) рәисе; БҮБК һәм СССР ҮБК әгъзасы. 19319 Бер үк вакытта 1946—1950 дә ССРБ Югары Шурасының Милләтләр Шурасы рәисе. 19320 Бер үк вакытта 1972-1974 елларда ул ТАССР Министрлар Советының телевидение һәм радиотапшырулар комитеты хезмәткәре булып тора. 19321 Бер үк вакытта аңа республикада хәрби уку йортлары төзү бурычы куела. 1922 елда Кырымның хокук халык комиссары һәм баш прокуроры итеп билгеләнә. 19322 Бер үк вакытта артист булып, төп рольләрдә чыгыш ясавын дәвам иттерә һәм шактый югары уңышларга ирешә. 19323 Бер үк вакытта артистның үзен иркен тотуы һәрвакыт образның холкын хакыйкый итеп, төп асылын аңлап ачуга буйсындырылган. 19324 Бер үк вакытта башта химия-технология, аннан соң авиация институтында кандидатлык диссертациясе яклау советы әгъзасы. 19325 Бер үк вакытта Беренче бөтендөнья сугышы бара, бу Дүртлек союзы һәм Антанта илләренең дә сугышта катнашуына сәбәп булган. 19326 Бер үк вакытта бу якларга Рус дәүләтеннән игенчеләрне күчереп утырту башлана, шулай ук чик буен саклау өчен патшага тугрылыклы булган кораллы сугышчылар да җибәрелә. 19327 Бер үк вакытта Вятка фәнни-тикшеренү институтының хемәткәре булып торган. 19328 Бер үк вакытта Германия үзенең таләпләрен күбәйтә. 19329 Бер үк вакытта гөмбә җепселләре белән чолгап алынган фикобионт тышкы тирәлектән аерыла, шуңа күрә үзенә кирәк булган су һәм минераль матдәләрне ул гөмбәләрдән ала. 19330 Бер үк вакытта әдәби иҗат эшем дә активлашты. 2001 елда беренче илле бер җырны үз эченә туплаган «Куңелем моңнары» исемле китабым дөнья күрде. 19331 Бер үк вакытта әлеге газета һәм « Шура », « Кармак » журналлары битләрендә актив рәвештә үзенең әсәрләрен бастыра. 19332 Бер үк вакытта көндәшнең ике фигурасы шаһка һөҗүм ясаса, бу шаһка икеләтә янау дип атала. 19333 Бер үк вакытта күп укый, поэзия белән кызыксына, рус телен ярыйсы үзләштерә. 15 яшендә волость башкарма комитетында сәркатип булып эшли. 19334 Бер үк вакытта Ленинград татарлары аны 1926 ел. 19335 Бер үк вакытта «Мәгариф» журналы­ның җаваплы мөхәррире ва­зифасын да башкара. 19336 Бер үк вакытта Мәскәү дәүләт университеты каршындагы гуманитар фәннәр укытучыларының белемен күтәрү институтының Казан филиалы җитәкчесе. 19337 Бер үк вакытта Мәскәү тукымалар институтында сәяси икътисад доценты вазыйфасын башкара. 19338 Бер үк вакытта опера һәм балет театрының, филармониянең, Ленинград радиосының симфоник оркестрларында эшли. 19339 Бер үк вакытта «Правда» гәзитенең рәсми нәшире. 19340 Бер үк вакытта табиб буларак ул биюләрне кешеләрне дәвалауда куллану хыялы белән яши, теләге медицина фәнендә яңа юнәлеш — данстерапиягә нигез салу. 19341 Бер үк вакытта ТАССР икътисади киңәшмәсе ( ) рәисе булып тора. 19342 Бер үк вакытта Татар халык мәгарифе институты ( Хөсәения мәдрәсәсе базасында) булдырылды. 19343 Бер үк вакытта төньяк-көнбатыш Русьның славян колонизацияләү (буйсындыру) процессы барган. 19344 Бер үк вакытта үзешчән сәнгатьтә катнаша, төрле музыка коралларында уйный. 19345 Бер үк вакытта, укудан аерылмыйча, 1922 1923 елларда РСФСР мәгариф халык комиссариатының татар башкорт бюросы мөдире, аннары РКП (б) Мәскәү комитеты татар башкорт бюросы мөдире, 1923 1925 елларда Мәскәү һөнәри белем бирү идарәсе мөдире. 19346 Бер үк вакытта ул 1944 — 1976 да Татар дәүләт филармониясендә концерт программаларын алып баручы һәм лектор булып эшли. 19347 Бер үк вакытта ул Казанда чыга торган «Авыл яшьләре» журналында һәм «Кызыл яшьләр» газетасында мөхәррирлек вазифаларын башкара. 19348 Бер үк вакытта ул Самара өлкәсенең дзюдо федерациясен дә җитәкли. 19349 Бер үк вакытта ул үзбәк, казакъ, төркмән һәм татар телләрендә чыга торган газета-журналларда төрки әдәбиятлар тарихына караган күп санлы әдәби-тәнкыйть мәкаләләрен бастыра. 19350 Бер үк вакытта ул, «Хөсәения» мәдәрәсәсенә нигез салган Әхмәт Хөсәеновның васыятьнамәсен раслау комиссиясе әгъзасы буларак, әлеге бай васыять итеп калдырган ярты миллион сум акчаны мәгариф эшләрендә файдалануда катнаша. 19351 Бер үк вакытта ул югары сыйныфларда татар әдәбияты һәм тарих фәннәрен укыта. 19352 Бер үк вакытта Халык мәгарифе министрлыгы Ырынбур уку округы попечителенә директор вазифасына тиешле кандидатура табырга куша. 19353 Бер үк вакытта халык уен кораллары факультетында белем ала һәм Татар дәүләт филармониясендә эшли башлый. 19354 Бер үк вакытта шәмаил халык аңында Аллаһ Тәгаләгә ышану билгесе буларак та кабул ителә. 19355 Бер үк вакытта экраннан уку җайланмалары да барлыкка килә һәм камилләшә бара. 19356 Бер үк вакытта этнографик материаллар да язып алынды. 19357 Бер үк вакытта «Ялкын», «Якты елга» ансамбльләренә йөри торган була. 19358 Бер үк әйберләрнең кулланылышы дә үзгәрәк. 19359 Бер үк сүз берничә телдә кулланылырга һәм аларның әйтелеше төрле булырга мөмкин. 19360 Бер үк төрле кирпечләрдән төрле-төрле йортлар төзеп була. 19361 Бер үк төр суүсемдә, ел фасылына һәм тышкы шартларга бәйле рәвештә, җенессез үрчү белән җенси үрчү алмашынуы күзәтелә. 19362 Бер үк турының уртак О башлангычы булган төрле нурларын (ОА һәм ОВ) - өстәмә нурлар дип атыйлар. 19363 Бер урамны Котылдым дип йөртәләр. 19364 Бер урында канатларын тиз җилпеп торып, чәчәккә кунмыйча гына нектар суырырга җайлашканнар. 19365 Бер федерациядә булуга карамастан, штатлар ике икътисадый регионга бүленгән була. 19366 Бер фигурага «London» сүзе кертелгән, ә икенчесендә Олимпия боҗралары урнаштырылган. 19367 Бер фикер буенча ул төрки аз сүзеннән килеп чыккан, икенче фикер буенча исә елга тамагы элек төркиләрдә азак дип аталганга диңгезгә шундый исем бирелгән. 19368 Бер фикер буенча Чүмбәли атамасы фин-угор телләреннән кергән сүз булып санала. 19369 Бер һәм күпьеллык үсемлек. 19370 Бәрхет китабы буенча Суворов фамилиясе борыңгы татар нәселеннән, Сувар шәһәреннән чыккан. 19371 Бер һөнәри уку йорты – 130нчы ПТУ һәм 27 балалар бакчасы. 2010-11 уку елында мәктәпләргә 4758 бала йөргән. 19372 Бер хуҗалыкка уртача 10 дисәтинә җир туры килсә, аның 3-4 дисәтинәсе генә сөрүлек җирләр булган. 19373 Бер чабата өчен 3-4 яшь юкәне каезларга кирәк. 19374 Бер читтән генә Чәрмәсән уза. 19375 Бер чокырга батсаң, Биш көн чыгалмый ятсаң! 19376 Бер чуаш авылы бар. 19377 Бер чылбырның каршылыгын башка чылбырның каршылыгына әверелдерү өчен, зурлыкны нисбәт квадратына тапкырларга кирәк. 19378 Бер шигырендән аңлаганча, авторга 30 яшь тулган була. 19379 Бер шигырендә үзе әйткәнчә, ул XVII йөзнең 70 елларында Болгар тирәләрендә яшәгән булып чыга. 19380 Бер шундый цикл үтә торган вакыт (агымның ике юнәлешкә дә үзгәрүен кертеп), алмаш агымның периоды дип атала. 19381 Бер ыругка ике төре керә: * Күркә (Meleagris gallopavo) * Күзлекле күркә (Meleagris ocellata) Йорт күркәләре киекләрдән (M. 19382 Берьел­лык йомшак үрчү өлеше, гадәттә, үсеш циклын бер сезонда төгәл­ләгән күпчелек эшләпәле гөмбәләрдә була. 19383 Берьяктан, жандармерия, патша хакимияте, икенче яктан, татарларның кадими көчләре театрны куйдырмас өчен төш-тырнагы белән каршы. 19384 Бер эш урынында дәвамлы эшләп, сыйфатлы хезмәт күрсәткән өчен алдынгы эшчеләр, колхозчылар, укытучылар бүләкләнә. 19385 Бер юлчының аты күпер аша чыкканда егылып төшеп үлгәч, авыл халкы ат хуҗасына үлгән ат өчен бакыр акча җыеп биргән. 19386 Бер юлы бер генә күрсәтмә башкарганлыктан, киләсе күрсәтмәне башкаруга күчкәнче, үзәк эшкәрткеч җайланма бу күрсәтмә тәмамлануны көтеп торырга тиеш. 19387 Бер юрама буенча Влад румын боярлар тарафыннан казыклар белән үтерелгән (усак казыгы), соңрак аның башы Төркия Солтанына бүләк ителәә. 19388 Бер юрама буенча Фрунзе үлеме Сталин тарафыннан оештырылган: дәвалаганда Фрунзе кичерә алмаган препарат (хророформ анестетигы) кулланылган. 19389 Бер ягы түбәндәгечә җырлый: Кикерикүк — ни була? 19390 Бер як сафтагы балалар тезелеп икенчеләр ягына каршы баралар. 19391 Бер яктан сафлары белән җырлап киләләр дә, каршы сафтагы берәүне «плен» алып, үз сафларына кушып, артка, элекке урыннарына китәләр. 19392 Бер яктан, товар җитештерүчеләрнең, көнкүреш хезмәт һәм башка (сәнгати, мәдәни, хокукый, медицина һ.б.) хезмәт күрсәтүчеләрнең, сәүдәгәрләрнең мөстәкыйльлегенә юл куелу, икенче яктан, массакүләм чараларның да чагыштырмача иркенлек алуы йогынтысыз калмый. 19393 Бер яктан ул— прогрессив карашлы кеше, икенче яктан — мәрхәмәтсез сугышчы. 19394 Бер яктан Чернышевский, ике яктан Дзержинский, дүртенче яктан Лобачевский урамнары белән чикләнгән. 19395 Бер яңа чит тел укыту да күздә тотыла. 19396 Бәсбәс ибне Әмр һәм Адий ибне Әбу әз-Зәгъбә, күзәтчелек ясап, корәешләрнең иртәгә яки берсекөнгә киләчәкләрен беләләр. 19397 Беседнице, Чехия Пыяла ( фарсы телендә фарфор, фарфор яки пыяла савыт) — органик булмаган оксидлар эремәсен, тозларның сулы эремәләрен яки металларның сыек эремәләрен артык суыту нәтиҗәсендә алына торган органик булмаган үтә күренмәле каты аморф материал. 19398 Бескачанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 19399 Бесконечная — Русия территориясеннән ага торган елга. 19400 Бәсмәләһ – ислам каллиграфиясендә еш кулланыла, ул хәтта кулланылышы буенча шәһадәне дә уза. 19401 Беспаловның күп кенә фильмнары ССРБ Дәүләт телерадиокомитеты тарафыннан халыкара алмаштыру фондына кертелә, Үзәк телевидение экраннарында күрсәтелә. 19402 Бессарабия территориясендә Молдав Совет Социалистик Республикасы (МССР) оештырыла, аның составына элекке МАССР территориясе кертелә. 19403 Бессонова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 19404 Бессоновка районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 19405 Бессоново — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 19406 Бестселлер ( — «иң яхшы сатылган») — иң яхшы сатылганнар исемлегенә кертелгән популяр китап яки башка тиражлы басма. 19407 Бесштанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 19408 Бесштанная — Русия территориясеннән ага торган елга. 19409 Бета-таркалыш төштәге нуклоннар санын А үзгәртми, тик төшнең коргысын Z (һәм нейтроннар санын N) үзгәртә. 19410 Бетерә — Русия территориясеннән ага торган елга. 19411 Бетәшкән атлар, үгезләр белән Әҗәкүл кабул итү пунктына кадәр ашлык илткәннәр.. 19412 Бет йоктырганнан соң инкубацион период 7—10 көннән 4 айга кадәр дәвам итәргә мөмкин. 19413 Бәтке бассейнында гомуми күләме 1,8 млн. 19414 Бәтке бассейнының уңъяк яр буе Мишә аучылык тыюлыгына керә. 19415 Бәтке — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 19416 Бәткенең үзәне асимметрияле елга тамагы өлешендә киңлеге 2-3 км га кадәр, сулъяк ярлары биек һәм текә. 19417 Бәтке — Русия территориясеннән ага торган елга. 19418 Бәтке — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 19419 Бәтке — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 19420 Бетләр ике төрле була: аларның бер төрлеләре башның чәчле өлешләрендә, ә икенчеләре тәннең башка өлешләрендә яши. 19421 Бетләр үзләренең тырнакчыклары белән чәчләрнең төпләренә ябышалар һәм чәч тамырлары фолликуласына үтеп керәләр. 19422 Бетон фундаментлы +5 градустан булган җылы вакытта була. 19423 Бетсуканас — Русия территориясеннән ага торган елга. 19424 Бетт ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,2 километр озынлыкта булган кратеры. 19425 Бәһаи дине (бәһаичылык, бәһаи, - Дан) – изге китабы булган яшь диннәрнең берсе. 19426 Бәһаиләр үз диннәрен китабы булган соңгы монотеистик дин дип атыйлар, ә диннәрне өйрәнүчеләр аны ислами-синкретик секта яки яңа дөньякүләм дин рәвешендә кабул итә. 19427 Бәхәс 150 ел элек башланып, әле дә тынганы юк. 19428 Бәхәсләр бигрәк тә танып белү процессында хәлиткеч әһәмияткә ия булган факторлар тирәсендә бара башлый. 19429 Бәхәсләшү һәм тәнкыйть Ачык Төргәк мөххәррирләре өстәлгән сайтларны озак эшкәртәләр дип ODP зур тәнкыйтьләргә дучар була. 19430 Бәхәс озак еллар дәвам итә. 19431 Бәхеткә, аңа Гвидобальдо дель Монте исемле кеше ярдәм итте, һәм тиздән 1589 елда ул Пиза университетына профессор буларак килде. 19432 «Бәхеткәй» – кыска метражлы нәфис фильм. 19433 Бәхеткә каршы, Пешәнгер авылы халкына чукындыру афәтен күрергә туры килмәгән. 19434 Бәхет кешенең табигый омтылышын чагылдыра. 19435 Бәхетле тормыш озакка бармый: август аенда кызы Ариадна, октябрь аенда ире Сергей кулга алына. 19436 «Бәхет орлыклары»ннан соң язылган «Сәхи бабай маҗаралары» ( 1956 ), «Хәвефле сынау» ( 1958 ), «Урланган хәзинә» ( 1960 ) исемле повестьлар татар әдәбиятының детектив һәм фәнни-фантастик жанры хәзинәсенә үзенчәлекле бер өлеш булып кертелергә хаклы. 19437 Бәхет хыялга охшаш, чөнки ул, хыял кебек үк, кешенең идеалына бәйле. 19438 Бәхмүт — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 19439 Бехн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,4 километр озынлыкта булган кратеры. 19440 Бәһрәйн азык-төлек белән тулысынча диярлек үз-үзен тәэмин итә. 19441 Бәхрәйн (рәсми Бәхрәйн Мәмләкәте; ) — Фарсы култыгындагы Бәхрәйн архипелагында урнашкан дәүләт. 19442 Бәхрәйн Согуд Гарәбстаны көнчыгыш ярларыннан 16 км ераклыктагы өч чагыштырмача зур һәм күпсанлы вак утрауларда урнашкан. 19443 Бәхтегәрәй — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 19444 Бехтемир — Русия территориясеннән ага торган елга. 19445 Бехтерев» 1857 елның 1 февралендә Вятка губернасы Алабуга өязе Саралы (хәзерге Алабуга районы Бехтерево ) авылында становой пристав (полиция чины) Михаил Павел улы һәм Мария Михаил кызы Бехтеревлар гаиләсендә туган. 19446 Бехтери ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 19447 Бәхти́ев Фатыйх Хафиз улы (1905 — 1982, Урта Әләзән ), агроном, селекция белгече, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы ( 1947 ), профессор ( 1954 ). 19448 Бәхти ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан сала. 19449 Бәхтияргә баш полковник яки бригадир дәрәҗәсе hәм яңа фәрман бирелә. 19450 Бәхтияр кул астында Габдулла Мостаев, Гаврила Лихачев, Рахманкул Дуслиев, Халит Әминев кебек полковниклар пәйда була, Собханкул Ичкаев, Субай Азиков кебек подполковниклар үсеп чыга. 19451 Бәхтияр май ае дәвамында Уфа Көнгер арасындагы фетнә отрядларының башлыгы булып кала. 19452 Бәхтияр Мәчетле, Караидел районнарына, Себер юлына кергән авыллардан яңа (икенче) отряд туплый. 28 апрель тирәсендә Бәхтияргә полковник дәрәҗәсе бирелә. 19453 Бәхтияр Себер юлына чигенә. 19454 Бәхтияр Сухоязда Ярмөхәммәт Кадермәтов, Габдулла Туктаров отрядларын калдыра, ә үзе Борай районындагы Чалкак аша үтеп, Курча авылына ( Иске Көрҗә - Борай районында) күченә. 19455 Бәхтияр — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 19456 Бәхтияр үзе походный старшина, аның иптәше Габделкәрим Күзкәев йөзбашы дәрәҗәсенә лаек була. 19457 Бәхтияр Үрге Кыйгы авылына кайта hәм 9 апрельдә шунда атаман Иван Белобородов белән очраша. 19458 Бечева ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 19459 Бәчек — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 19460 Бәчкит тавы астыннан агып чыгып ике улакка аерылган кизләүдән «изге су» алып кайтып эчәләр. 19461 Бәшир авылы 25 чакрым гына озынлыктагы бәләкәй елганың (Сәвәде) зур елгага ( Чәрмәсән ) кушылган җиренә урнашкан һәм авыл урамы шул елганың борылышларын кабатлый. 19462 Бәшири беренчеләрдән булып күрше милләт әдәбияты белән татар халкын таныштыра. 19463 Бәширов) — бу җөмләдә һәм теркәгече кушма җөмлә өлешләрен үзара бәйләп килгән. 19464 Бәшир Рәмиев чит ил фирмалары белән хезмәттәшлек итү яклы була. 19465 Бешкилька — Русия территориясеннән ага торган елга. 19466 Бешкиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 19467 Бешпельтир ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 19468 Бәяк елгасы Караидел елгасына кушылган җиргә урнашкан. 19469 Бәяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 19470 Бәяк Түз ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 19471 Бәяләүләр буенча, аларның ун меңе төньяк-алтай сөйләмнәрендә, ә калганы көньяк-алтайныкында сөйләшә, шул ук вакытта аларның күбесе алтай-кижи сөйләмен дә белә. 19472 Бәян Гыйззәтнең әдәби-фәнни эшчәнлеге тулысынча диярлек татар драматургиясе һәм татар театр сәнгате белән бәйле. 19473 Бёллем — Русия территориясеннән ага торган елга. 19474 Бзыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 19475 Бибахты — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 19476 Бибинур аларда узенеке кебек җиз поднос, самавар, «Зингер» тегу машинасы күрә. 19477 Бибинур, Габдуллаҗанның хатыны Гайшә дөнья куйгач, балаларын кызганып, аңа кияүгә чыга. 19478 Бибинур гаиләдә бишенче кыз бала булып дөньяга килә. 19479 Бибинур колхоз рәисе Җиһангирга гашыйк була. 19480 Бибинур ниләр генә күрми дә, ниләр генә кичерми: яратмаган кешегә кияүгә чыга, ятим балалар тәрбияләп үстерә, тол кала, ялгызлык газабы кичерә, күпме нахак сүз ишетә.. 19481 Бибинурны балалары ташлавы турында да язачак икән. 19482 «Бибинур» — татар һәм рус телләрендәге нәфис фильм. 19483 « Би-би-си » мәгълүматы буенча Стрелковның соңгы хезмәт урыны — РФ ФИХ «икенче хезмәтенең» халыкара террорчылык белән көрәшү идарәсе. 19484 Библиографик күрсәткеч” дигән китап дөнья күрде. 19485 Библиография * Вәлиев Мансур. 19486 Библиографиягә Ризаэтдин Фәхретдиннең үз әсәрләре вә хезмәтләренең китап һәм жыентык рәвешендә басылып чыкканнары кертелде. 19487 Библиография * Мәхмүт X. Табигатьтә бары да табигый // Ватаным Татарстан. 19488 Библиография Мингалим Р. «Кемгә кирәк без бу кыяфәттә. 19489 Библиографияне төзегәндә һәр китап, нигездә, кулга алып, ягъни de visu каралып эшләнде. 19490 Библиография * Нурмөхәммәтов Т. Үз галәме, үз киңлекләре // Казан утлары. 19491 Библия Иске Гаһед (Ветхий Завет) һәм Яңа Гаһед (Новый Завет) дип аталган ике өлештән тора. 19492 Библияне татар теленә тәрҗемә итүнең яңа этабы 1847 дә Николай I Фәрманыннан башлана. 19493 Библияне тәрҗемә итү институты (Стокгольм) тарафыннан 1972 дә Инҗил һәм «Зәбур» (Н. 19494 Библия тәрҗемәләре Рус теленә тәрҗемәсе Библияне рус теленә 19 йөз башында тәрҗемә итә башлыйлар. 1810 елларда Яңа Гаһед тәрҗемә ителә. 19495 Библос тирәсендә археологлар борынгы кораллар табалар. 19496 Бигарды ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 19497 Бигеев (Биги) Муса (иҗади тәхәлүсе Муса Ярулла) – бөек татар дин белгече-философ, публицист, ХХ гасыр башындагы Россия мөселманнарының прогрессив хәрәкәте лидерларының берсе. 19498 Бигәнәй — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 19499 Бигеш — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 19500 Бигеш һава аланы яки «Бегишево» халыкара аэропорты — Татарстан төньяк-көнчыгыштагы сәнәгать өлешенә хезмәт күрсәтә торган һава аланы. 19501 Биги ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче татар авылы. 19502 Биг Мак индексы Биг Мак гамбургерлары дөньяның һәр җирдә бер-берсенә охшаш. 19503 Бигрәк тә авыр кисәкчәләрне детектлаганда, радиация зыяны сәбәпле, аларның гомере чикләнгән була. 19504 Бигрәктә Алтын Урда Әмире Булат Тимер 1361 нче елда Болгар җиренә һөҗүм итеп Биләр, Болгар, Юкәтау, Сувар шәһәрләрен һәм шулар тирә сендәге авылларны талыйлар, җимерәләр, яндыралар. 19505 Бигрәк тә Арча, Чупрәле, Саба районыннан чакырылган авыл егетләре авылларын, туганнарын өзелеп сагына, татар җырларына мохтаҗ иде. 19506 Бигрәктә аюлар белән бүреләр күп булган. 19507 Бигрәк тә башка алгоритмнар белән эш итә торган алгоритмнарны тикшергәндә нумерация файдалы. 19508 Бигрәк тә Благовещенсктагы «Мы» үрнәк ансамблендә, Казанга кайткач Айрат һәм Лилия Баһаветдиновлар җитәкчелегендә шөгыльләнү аның осталыгын камилләштерүгә уңай йогынты ясый. 19509 Бигрәк тә Әбу Дуҗҗәнә һәм Хәмзә (радыйаллаһу ганһумә) аерылалар. 19510 Бигрәк тә җир мәсьәләсе кискен тора. 19511 Бигрәк тә Запорожье районы Капустяный хуторы ягыннан көчле ут ачалар. 19512 Бигрәк тә, күпләп балалар үлә. 19513 Бигрәк тә моны күн аяк киеменә карата әйтергә була. 19514 Бигрәк тә, Мөхәммәдсадыйк хәзрәтнең төп әсәре, иң әһәмиятле хезмәте, ул әзерләгән Коръән тәфсире бүгенге көндә дә гыйлем чыганагы булып тора. 19515 Бигрәк тә Сарытау һәм Пенза мишәрләре хатыннарының күкрәкчәләре үзенчәлекле. 19516 Бигрәк тә С гепатиты бавыр тукымаларына авыр тәэсир итә. 19517 Бигрәк тә Татарстанның атказанган артисты Мәҗит Илдарның булышлыгы зур була. 19518 Бигрәк тә Үзбәкстанда татарлар күп — 656 601 кеше, Казакъстанда 331 151, Украинада 133 596 милләттәшебез көн күрә. 19519 Бигрәк тә ул вакыттагы хөкүмәт башлыгы Мөхәммәт Сабиров теләктәшлек күрсәтә аңар. 19520 Бигрәк тә ул Польша, Германия, АКШ, Беларусь, Франциядә киң таралган, Русиядә исә 500 мең гектар тирәсе игелә. 19521 Бигрәк тә ул үзен юмористик хикәяләр остасы итеп таныта. 19522 Бигрәк тә хатын-кызга явызлык тидерергә бик ярата. 19523 Бигрәк тә шаян кеше булып чыктың син, юлдаш.. 19524 Бидгать Бидгать - дингә кертелгән яңалыклар, сөннәткә капма-каршылыкны аңлатучы термин. 19525 Бидинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 19526 БИДС авыруы күпчелек 31 яшьтән алып 50 яшькә кадәр күзәтелә. 19527 БИДС авыруыннан саклану өчен, аның клиникасын, профилактика чараларын, психотерапия мөмкинлекләрен һ. б. белү кирәк. 19528 БИДС — булдырылган иммунитет дефициты синдромы, шулай ук СПИД ( ), ( ) — ВИЧ-инфекциясе фонында үсә торган халәт, ул CD4+ лимфоцитлар саны төшүе, күпләгән инфекцияле булган һәм булмаган, шеш авырулары белән янәшә атлый. 19529 БИДС кинәт кенә башланмый, вирус эләккәч, инкубацион период өч айдан 18 елга кадәр дәвам итә. 19530 Биек — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 19531 Биек болытлар белән гадәттә вак күзле һәм почкак яңгыр бәйләнгән. 19532 Биек буалар корып, зур тизлек белән төшүче су электр генераторларны эшләтә торган торган турбиналарны әйләндерә (гидроэлектростанция). 19533 Биек калак (каркас) өстеннән укалы, тәңкәле яки челтәрле маңгайча бәйләү дә борынгы заманга кайтып кала. 19534 Биеклеге 50 мм, үзәгеннән йолдыз очларына кадәр озынлыгы 26 мм. 19535 Биеклеге 68–76 см, сирәк кенә 81 см кадәр. 19536 Биеклеге ике, киңлеге бер метрлы тәрәзәләре дә бик зәвыклы. 19537 Биек пальмаларның кәүсәләре шома һәм цилиндр формасында була. 19538 Биек стеналары да кирпечтән 70 сантиметр калынлыкта эшләнгән һәм төрлечә бизәлгән булган. 19539 Биектау Авылга якын гына урындагы тауны Биектау дип атыйлар. 19540 Биектау авылы, Хәсән Фәтхетдинов урамы Биектау — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 19541 Биектау атамасы кайдан килеп чыккан соң? 19542 Биектау — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 19543 Биек тауга менгән чакта Юлга таяк ташладым; Гаеп итмәгез, иптәшләр, Плен ала башладым. 19544 Биек тауларда җәй салкын, явым-төшем микъдары 1000-2000 мм. 19545 Биек таулар юклыгы, материкларның зур булмавы, аларның су белән аерылуы, континентларның түбәнге районнарында урынлашкан киң тирән түгел диңгезләр булуы җилләргә һәм диңгез агымнарына Җир шары буенча таралырга рөхсәт иткәннәр. 19546 Биектау районы Константиновка зиратында җирләнгән. 19547 Биектау районының Олы Битаман авылы зиратында җир куенына иңдерелде. 19548 Биектау районы — Татарстан Республикасының төньяк-көнбатышында урнашкан, Мари Эл Республикасы белән чиктәш муниципаль район. 19549 Биек тау сыртлары очлы түбәләр һәм текә кыялар белән тәмамлана. 19550 Биектау — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 19551 Биектау тимер юл станциясе бистәсе ( ) — Татарстан Республикасының Биектау районы административ үзәге. 19552 Биек Усак — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 19553 Биеш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 19554 Биҗады бассейнында гомуми күләме 1,2 млн. 19555 Биҗ — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 19556 Биҗ – Русия территориясеннән ага торган елга. 19557 Бизгәк таратучы черкиләр гадәттән тыш куркыныч. 19558 Бизәкләр Археологик тикшерү мәгълүматлары күрсәткәнчә, Казан архитектурасы уеп бизәк ясау, стеналарны чынаяк кирпечләр белән тышлау, кирпеч салганда һәм тышлау плитәләрен ябыштырганда өстәмә бизәкләр төшерү белән баетылган. 19559 Бизәлештә ак мәрмәр кулланылган. 19560 Бизәлеш Халык үзенең кием-салымын, йорт-җирен, көнкүреш җиһазларын гасырлар буе үзенә хас декоратив рәсемнәр белән бизәп килгән. 19561 Бизенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 19562 Бизәнү эшләнмәләр һәм дарулар ясауда кулланыла. 19563 Биз күзәнәкләре ашказан ширәсен бүлеп чыгара. 19564 Биз күзнәкләре ашказан ширәсен бүленеп чыгара. 19565 Бизнә́ елгасы — Көнбатыш Кама аръягындагы елга. 19566 Бизнә елгасының 5 тән алып 17,2 км га кадәр озынлыктагы 6 кушылдыгы бар, иң зурысы — Наясолка елгасы (уң кушылдык). 19567 Бизнең беректерүче тукымадан гыйбарәт капсуласы бик нәзек. 19568 Бизнәнең үзәне асимметрияле, уңъяк битләре биек (35 м га кадәр) һәм текә. 19569 Бизнеслар таләп иткән мәсъәләргә килгәндә, мәгълүмати тармаклар санына санак өчен программалау, системаларны булдыру, финанс, иминиятләштерү һәм күчемсез милек, телекоммуникацияләр һәм башкаларны атап була. 19570 Бизнесны көйләү һәм кулланучылар хокукларын яклау темаларына хезмәтләре басылган. 19571 Бизь (Кече Бизь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 19572 Бизь — Русия территориясеннән ага торган елга. 19573 Бизь ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 19574 Бизюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 19575 Бизярка (Зур Бизярка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 19576 Бизяр — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 19577 Бий буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 70 километр озынлыкта булган буразнасы. 19578 Бийка ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 19579 Бийка — Русия территориясеннән ага торган елга. 19580 Бий күле́ - Көнбатыш Кама алды төбәгендәге күл. 19581 Бикбау — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 19582 Бикбау — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 19583 Бик борынгы авыл хуҗалыгы культурасы. 19584 Бикбулат — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 19585 Бикбулат ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар авылы. 19586 Бикбулатов бөтен тырышлыгын укуга бирә һәм бу нәтиҗәләрен дә күрсәтә. 19587 Бик гафу итүче димәктер. 19588 Бикеклеге 1524 метрга кадәр җитә, территорянең зур өлеше бозлыклар белән капланган. 19589 Бикә Рәхимова узган гасырның сиксәненче елларында үзенең актив әдәби эшчәнлеген башлап җибәрә. 19590 Бикә Рәхимова элеккеге СССР халыклары әдәбияты үрнәкләреннән тыш байтак кына төрек язучыларының (Җәләлетдин Руми, Юныс Әмрә, Мәхмәт Акиф Эрсой, Омәр Сәйфетдин, Ниһял Атсыз һ.б.) әсәрләрен тәрҗемә итеп матбугатта чыгара. 19591 Бикет — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы ташландык торак пункт. 1992 елны исәптән төшерелгән. 19592 Бик әһәмиятле хәрби һәм фәнни үзәк булганга күрә, хезмәт хакы да, гадәти провинция шәһәрләрендәге белән чагыштырганда, зуррак булды. 19593 Бикеш — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 19594 Бик еш кискен, сирәк кенә хроник формада күзәтелә. 19595 Бикҗан — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 19596 Бикҗән — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 19597 Бик зур арт-хәзерләнү үткәрелә: 9000 корал һәм миномет, 1500 "Катюша" (БМ-13 һәм БМ-31) фашист саклавы сызыгына зыян китерә. 19598 Бик зур арт-хәзерләнү үткәрелә: 9000 корал һәм миномет, 1500 "Катюша" (БМ-13 һәм БМ-31) фашист саклавы сызыгына зыян китерелә. 19599 Бик зур бәрелешү теориясе буенча Кояш системасының баштагы тарихында фараз ителгән Тейя протопланетасы Җир белән бәрелешү нәтиҗәсендә Ай иярчене барлыкка килгән. 19600 Бик зур космик объектларның җир өслегенә килеп төшүеннән кешелек дөньясы көчсез, аңа каршы торучанлык юк дәрәжәсендә диярлек. 19601 Бик зур массалы булуы сәбәпле бу йолдызларның тормыш озаклыгы йолдызлар өчен кыска — 30 дан йөзләрчәгә кадәр млн. 19602 Бикин ( ) — Русия Федерациясенең Хабаровск краенда урнашкан шәһәр. 19603 Бик иртә әтисез калып, тәүдә әнисе, азак дәү әнисе-нәнәсе кулында тәрбияләнә. 19604 Бик иртә музыкаль сәләте ачыла, күп төрле музыка коралларында уйный. 19605 Бик иртә музыка һәм рәсем сәнгате белән кызыксына, бокс буенча Актүбә чемпионы була, шәһәрнең «Локомотив» футбол командасында уйный. 19606 Бик-Карамалы — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 19607 Бик кечкенә дозаларда елан агуы күп чирләрне дәвалауда кулланыла. 19608 Биккол — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 19609 Биккол — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 19610 Биккол — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 19611 Биккол ( ) — Тук елгасы кушылдыгы. 19612 Бик көчле шартлаткыч матдә. 19613 Бик көчле, яхшы уенчы Дмитрий Фомин Руссия Кубогы Финалында 2004 Казанлыларга беренче мәшһүр җиңүен ирешергә булышты. 19614 Биккуҗа — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 19615 Бик күп вакытын сугыш кырында үткәрүгә карамастан, Сәлахетдин дәүләт белән идарә итүне дә онытмый. 19616 Бик күп дини йолалар кам (шаман) ярдәмчелеге белән башкарылган. 19617 Бик күп кеше, далага качып кына, җәзалаудан котылып кала. 19618 Бик күпләр кебек, ул гомере буе “үзе өчен генә” шигырьләр яза, әмма тик 1996 елда гына дуслары һәм танышлары, балалары ярдәме белән “Көзге яфраклар ялкыны” китабы дөнья күрде. 19619 Бик күп мәдәниятләрдә бала табу һәм уңдырышлылык алиһәләре күп яки зур түшле хатын-кыз итеп сурәтләнгән. 19620 Бик күп монголизмнар (сүзләрнең якынча 30% монгол чыгышлы), шулай ук сүзләрнең якынча 10% билгесез чыгышлы, соңрак русизмнар кушыла. 19621 Бик күп пейзажлар, тарихи биналар төшкән картиналар авторы Thomas Smith in the Dictionary of National Biography, volume 53 (1885—1900). 19622 Бик күп риваятьләр сөйлиләр бу шәһәр хакында. 19623 Бик күптәннән, көзнең соңгы көннәренең берсендә, ирле – хатынлы атларын җигеп, Татар Яманьелга авылына кунакка китәләр. 19624 Бик күп халыкларда кеше алдында түшне ачык йөртү оятлы санала. 19625 Бик күп хуҗалыклар бу җирләрдән мари якларына күчеп китә, ләкин шуннан соң да әле авылда 350 хуҗалык кала. 19626 Бик күп ягулыкны тотыла: 35 г/пасс. 19627 Бик күркәм бөртеге мичкәгә охшап тора. 19628 Бик кызу әйләнешле центрифугада сынауларны, авырлыкны югалту очышы сынауларын ул уңышлы үтә. 19629 Бик кыйммәтле нәселле кошлар читтән – Скандинавия илләреннән, Европадан, Гарәбстаннан кайтарыла. 19630 Биклән — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 19631 Бикмәмәт мулла риваять кыйладыр икән: шул тирәдә бер якын зиярәт бар, мукшы зиярәте дип атыйлар икән. 19632 Бикмәт — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 19633 Бикмәт ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 19634 Бикмәч — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 19635 Бикморза — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 19636 Бикмөхаммәт Арысланов 1945 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 19637 Бикмөхәммәтовлар, Дәүләтшиннар, Кәлимуллиннар, Йомаголовлар, Нәбиуллиннар, Хәкимовлар шул ыруга карый. 19638 Бикмуса ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче татар авылы, авыл советы үзәге. 19639 Бикнарат — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 19640 Бик озак вакытлар буена галимнәрдә яктылыкның асылы турында бердәм фикер булмый. 19641 Бик озак вакытлар дәвамында бу үзлек гәрәбәгә генә хас дип уйлаганнар. 19642 Бик озак сусыз торган дөя 20 минут эчендә бертуктаусыз 57 литр су эчеп бетерергә сәләтле икән. 19643 Бик озынга сузылган тәмекләргә һөҗүм итсен өчен кулланыла (гаскәр һәм техника колонналары). 19644 Бик салкын кыш һәм азык-төлек җитешмәве нәтиҗәсендә 700 мең диярлек кеше ачлыктан үлә. 19645 Бик соң эвакуациягә карамастан Таня ачлыктан һәм авырудан үлә. 19646 Бик суперскаляр архитектураларда иң яхшы очрактагы сценарийда (яки пик) IPC (eng. interprocess communication, процесс-ара аралашу) дәрәҗәләренә (тизлекләренә) ирешү бик авыр, чөнки күрсәтмә конвейерын һаман тулы итеп тоту мөмкин түгел. 19647 Биктәш — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 19648 Бик тиздән очып барган тәлинкәләргә ату Аурупа илләрендә үсеш ала. 19649 Бик тиз әйләнүе сәбәпле йолдызның экватор диаметры котып диаметрыннан 22 % артыграк. 19650 Бик тиз тирәнгәтөшкәндә, балык тәненә басым кинәт арта, һәм һава куыктан канга күчә. 19651 Биктимер — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 19652 Биктимер (Биктимировка) — Красноярск краенең Бирилюссы районында урнашкан торак пункт. 19653 Бик тыгыз барион матдәнең төгәл үзлекләре әлегә билгесез, шуңа күрә Оппенгеймер-Волков чигенең төгәл кыйммәте дә әлегә билгесез. 19654 Биктыш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 19655 Бикурай ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 19656 Бик-Үти — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 19657 Бикчагыл — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 19658 Бикчәнтәй — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 19659 Бикшек — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 19660 Бик югары ешлыкларны блоклау өчен кулланылган индуктивлык кәтүкләре кайвакыт феррит цилиндрны яки бусинканы чыбыкка саплап ясала. 19661 Бик югары сыйдырышлыклы конденсаторларда куышлыклы (поралы) углерод нигезендәге электрод материалы кулланыла. 19662 “Бик яхшы” билгеләренә генә укый, авиация белән кызыксына, Уфа аэроклубына йөри. 19663 Бик яхшы хәтеремдә, көн дими, төн дими, һәр буш вакытымда шушы гармунда үзлегемнән уйнарга өйрәндем. 19664 Бик яшьли вафат була. 19665 Бик яшьли әтисез кала. 19666 Бик яшьли көтүче булып ялланып эшли. 19667 Бик яшьли ятим кала. 19668 Бик яшьли ятим калган. 19669 Бик яшьли ятим калып, батраклыкта хезмәт итә. 19670 Билал — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 19671 Билбау Ирләрнең тышкы өс киеменә җыйнаклык биреп торучы нәрсә — билбау (әзәр). 19672 Билбау көрәше дөнья чемпионатында җиңгәнем бар инде. 19673 Билбаулы көрәш Дөнья һәм Русия чемпионатларында баш хөкемдар булып тора. 19674 Билбаулы көрәш – ирекле көрәш. 19675 Билбаулы көрәш — көрәш төре, билбаулар таккан ике кешенең бил алышуы, милли спорт төре. 19676 Билбаулы көрәшнең Бөтенрусия Федерациясе 2003 елның апрелендә Мәскәүдә оеша. 19677 Билбаулы көрәш ярышларын хөкемдарлык итә. 19678 Билге идарә иткән планета - Чулпан. 19679 Билге Кыз билгесе ♍ (кайбер гизгечләрдә күрсәтелмәскә мөмкин) Юникодта 9805 унарлы номеры һәм 264D уналтылы номеры астында урнашкан. 19680 Билге Кысла билгесе ♋ (кайбер гизгечләрдә күрсәтелмәскә мөмкин) Юникодта унарлы номеры 9803 һәм 264B уналтылы номеры астында урнашкан. 19681 Билгеле XIX йөз ахырында авылда яшәүче игенчеләрнең тормыш шартлары тигез булмаган, чөнки җир тигез бүленми, ә икенче яктан крепостной хокук бетерелгәч, үсеп баручы базар мөнәсәбәтләренә барлык крестьяннар да тиз генә җайлаша алмаганнар. 19682 Билгеле, алар авылдашларына, ярлы кешеләрнең иң активларына таянып, аларның ярдәме белән эшләгәннәр. 19683 Билгеле бер вакыттан соң күмергә әйләнгән агачны сүндереп, күмерне суытканнар. 19684 Билгеле бер маршрут буенча йөрүче такси маршрут таксие дип атала. 19685 Билгеле, боларга ислам дине нигезләрен, шәригать законнарын дөрес аңламау да йогынты ясагандыр. 19686 Билгеле булганча, 1735-36 елларда Танып ярының уң ягында җирле башкортлар, типтәрләр һәм чирмешләр урыс хөкүмәтенә каршы баш күтәрәләр. 19687 Билгеле булганча, Биләр — татар халкы дәүләтчелегенә караган иң борынгы һәйкәлләренең берсе, Идел-Болгар дәүләтенең башкаласы булып тора. 19688 Билгеле булганча, Булгар ханлыгын монголлар басып алгач, аның шактый халкы кысрыкланып, яшәү өчен ераккарак китеп урын эзли башлаган. 19689 Билгеле булганча, Идел — Урал буендагы төрки халыклар патша хөкүмәтенең бу эшен көчләп христиан диненә күчерү өчен башкарыла торган бер эш дип кабул итәләр һәм төрле юллар белән аңа каршы торырга тырышалар. 19690 Билгеле булганча, Казан ханлыгы яулап алынганнан соң, рус хакимиятләре татарларны Казаннан 40 чакрым читкә куалар. 19691 Билгеле булганча Каргалы сәүдәгәрләр бистәсе була. 19692 Билгеле булуынча, туберкулез микробы тын юллары аша керә. 19693 Билгеле, бу — теоретик проблема гына түгел, аның практик әһәмияте дә гаять зур. 19694 Билгеле вакытларда мулла кертеп, Коръән укыту белән бөтен дин бурычлары да үтәлеп беткән була». 19695 Билгеле дәгъвәтченең Җиһадка кушылуы урыстелле мөселманнар арасында бертөрле булмаган реакция чыгара. 19696 Билгеле, әлеге сәяхәтләрдә катнашкан студентлар өчен бу, беренче чиратта, һичнәрсә белән алыштыргысыз аралашу мәктәбе була. 19697 Билгеле, әлегәчә кеше аягы басмаган куе урман эчендә кыргый җәнлекләр, аю-бүреләр дә күп булган. 19698 Билгеле енисей халыклары — ариннар, ассаннар, кетлар, коттлар, пумпоколлар һәм юглар. 19699 Билгеле инде, балаларны сый-хөрмәт һәм кыйммәтле бүләкләр дә көтә. 19700 Билгеле инде, урманлы җир елга-күлләргә бай була. 19701 Билгеле ки, алдынгы рәтләрдә булу җиңел бирелми. 19702 Билгеле күпмедер дәрәҗәдә авыл халкының тирән хәтер катламнарында сакланган риваятьләр дә ярдәмгә килә. 19703 Билгеләмә бәхәслелеге Полински һәм Каган күрсәткәннәре буенча: "Гомуми мирас теле сөйләшүче яки аның махсус телләргә караган билгеләмәсе бәхәс үзәгендә кала бирә. 19704 Билгеләмә буенча, тайпылма агым тыгызлыгы — ул электр кырның вакыт белән үзгәрүе тизлегенә тигез вектор зурлыгы: : Эш шунда ки, электр кыры үзгәргәндә, агым үткәндә кебек үк, магнит кырының генерациясе була, бу ике процессны бер-берсенә охшаш ясый. 19705 Билгеләмә буларак Smith һәм Mackie язган дәреслектәге җөмлә тора ала: "Үзебез турында уйлаганыбыз - "Мин" төшенчәсе булып тора; үзбәяләү исә үзебезне позитив яки негатив буларак бәяләү, ягъни үз төшенчәбез турындагы хисләребез." 19706 Билгеләмә Википедиядә катнашучыларны "википедиячеләр", мәкаләләрне язучы яки төзәтүчеләрне "мөхәррирләр" дип атыйлар. 19707 Билгеләмәдән һәм язмаларының бердәй икәнлекләре күренә. 19708 Билгеләмә Идентификацияләү турындагы сорау — предметның үз-үзенә таба мөнәсәбәте мәсәләсе. 19709 Билгеләмә Күләмле мәгълүмат (Big data) гадәттә гади очрый торган программа тәэминаты ярдәмендә җыела, эшләнелә, идарә ителә һәм кабул ителерлек вакытта эшкәртелә алган мәгълүмат күләмнәренә сыймый торган мәгълүмат күләмнәренә таба кулланылган төшенчә. 19710 Билгеләмәләр Әгәр ноктасының ниндидер тирәлегендәге барлык өчен тигезсезлеге үтәлсә, ноктасы функциясенең минимум ноктасы дип атала. 19711 Билгеләмәләр җитәкләвенең төп авырлыгы - билгеләмәләрен җиңел генә таба алынган яки инде аңлашылган башка терминнарны куллану кирәклегендә. 19712 Билгеләмәләр Фәлсәфәнең гомум кабул ителгән билгеләмәсе юк. 19713 Билгеле, монысы глобаль катастрофага китерәчәк. 19714 Билгеләнгән көнне авылдан берәр чакрым ераклактагы җиргә казан алып баралар һәм җыйган ризыклардан ботка пешерәләр. 19715 Билгеләре *Авыруны оча өлкәсендә кычыту борчый. 19716 Билгеле тәртиптә хәрәкәте исәбенә 1 с эчендә үткәргечтә электроннар 0,1 мм дан азрак арага күчәләр. 19717 Билгеләү Кемлек аерым бер шәхеснең, яки аерым бер иҗтимагый категорияның яки төркемнең бар әгъзаларга хас булган үзенчәлек буларак билгеләнә ала. 19718 Билгеле, хуҗалык хезмәт хакы күләме буенча Стәрлетамак белән ярыша алмый. 19719 Билге Лив һәм Мэдди ( ) - үсмерләр аудиториясенә юнәлгән американ Disney Channel каналында 2013 елдан бирле чыгучы телесериал. 19720 Билгесез авыру эпидемиясе, арыганлык һәм зур югалтулар сөземтәсендә Башкорт баш күтәрүләре җәен—көзен киң таралып китә алмый. 19721 Билгесез Гаскәри Каберендә мәңгелек ут, Мәскәү Мәңгелек ут - нәрсәдер яки кемдер хакында мәңгелек хәтерне гәүдәләндерүче һәрвакыт яна торган ут. 19722 Билгесез Гаскәри Кабере яки Билгесез солдат кабере - Мәскәү кремле дивары янында, Александр бакчасында урнашкан мемориаль мигъмарият ансамбле. 19723 Билгесез килеп чыккан Һуннар беренче тапкыр Тын (Tanais) елгасы тирәсендәге яшәүче аланнарга һөҗүм итүләрендә сүзгә алына. 19724 Билгесез очучы объектларның пәйда булуы — аномаль күренеш. 19725 Билгесез рәссам рәсеме Сөембикә — улы Үтәмеш-Гәрәй бәлигъ булмаган вакытта Казан ханлыгы патшабикәсе ( 1549 1551 ). 19726 Билгесез сәбәпләр буенча АКШка һәм Британиягә 1917 елның ахырында киткән. 19727 Билгесез шартларда һәлак булган. 19728 Билге Үгезбозау билгесе ♉ (кайбер гизгечләрдә күрсәтелмәскә мөмкин) Юникодта 9801 унарлы номеры һәм 2649 уналтылы номеры астында урнашкан. 19729 Билгеш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 19730 Биләгән вазыйфасына ярашлы каты куллы кешенең лирик шигырьләр язуы гаҗәп хәл. 1922-24 елларда кырыклап шигырь бастыра һәм шигъри телдә “Дантон” дигән трагедия яза. 19731 Биләгәне кол булды, Әйдәгәне мал булды. 19732 Биләл ибне Рабәх азан әйтүче беренче кешегә әйләнә. 19733 Биләл ислам кабул иткәч, хуҗасы аны бик каты җәберли башлый. 19734 Биләмә Зур Кайман, Кече Кайман һәм Кайман-Брак утрауларыннан гыйбарәт. 19735 Биләмәләрен югалткан, әммә динен алыштырмаган морзаларны халык телендә "чабаталы морзалар" дип атаганнар. 19736 Биләмәләрнең 90 % тирәсен чүл һәм ярым чүл алып торалар. 19737 Биләмә хакимиятләренә сәяхәтчегә мөмкин булган барлык ярдәмне күрсәтергә кушып фәрман җибәрелә. 19738 Билән — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 19739 Билән — Русия территориясеннән ага торган елга. 19740 Биләр бассейны Биләр тарих, археология һәм табигать музей-саклаулыгының бер өлеше булып тора. 19741 Биләрдәге металлурги районы үз вакытында бик зур - бер гектардан артыграк мәйданны алып торган. 19742 Биләрдән кайчандыр агачтан һәм таш-кирпечтән салын­ган йортларның хәрабәләре, урам эзләре, зират урыннары гына сакланган. 19743 Биләрдә уза торган республика фестивале программада аерым урын алып тора. 19744 Биләр елгасының 1,5 км озынлыктагы кушылдыгы бар. 19745 Биләркүл — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 19746 Биләр тыюлыгында үткәрелә торган "Сәләт" балалар һәм яшьләр фестивален әзерләү һәм үткәрү бу юнәлештә зур бер тәҗрибә булып тора. 19747 Биләр фестивале программасы кысаларында уздырылган спорт ярышларында сабалыларның зур уңышларга ирешүе «Сәләт-Саба» аланында үткәрелгән эшнең нәтиҗәле булуы турында сөйли. 19748 Биләү янындагы сугыш (1437) Төп мәкалә Биләү янындагы сугыш Олуг Мөхәммәт Биләү сугышында 1437 ел, Петров рәсеме Каршы тора алмаячагын аңлап, өчмеңлек гаскәре белән Кырымнан китә һәм Рус Олысы ягына юнәлеп, Белев шәһәренә урнаша. 19749 Билибинода дөньяда иң төньяк атом электростанциясе урнаша. 19750 Билибино тирәсендә — алтын чыганаклары. 19751 Билибино шәһәр җирлеге - Чукотка автономияле округының Билибино районы составына кергән административ берәмлек. 19752 Билимбаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 19753 Билирубин канда җыела, шул сәбәптән тире һәм күз агы саргая. 19754 Биллингс авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Чаун районы составына кергән административ берәмлек. 19755 Билсур Габделхаев 1961 елда бик яхшы билгеләр белән Казан Дәүләт университетының физика-математика факультетын тәмамлый, аспирантурада укуын дәвам итә. 19756 Билсур Габделхаев — дөньякүләм танылган татар галиме, физика-математика фәннәре докторы, профессор, Татарстан Фәннәр Академиясенең әгъза-корреспонденты, Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе, АКШның география җәмгыятенең Почетлы әгъзасы. 19757 Бильбичан — Русия территориясеннән ага торган елга. 19758 Бильязы — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 19759 Биляги-Ком — Русия территориясеннән ага торган елга. 19760 Бимәр — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 19761 Бина * 1851 елда сатып алынган бинага янкормалар өстәлә, фасад ясала. 19762 Бина 1989 елда Чаллы шәһәренең 30нчы санлы мәктәбенең бер канатын театрга бирәләр. 19763 Бина 8 ел төзелгән иде. 19764 Бина барокко һәм рококо стильләрен дә кулланып, соңгы классицизм стилендә салынган. 19765 Бина бизәлешендә татар архитектурасы элементлары, көнчыгыш мотивлары (сталактит шәкелендәге кәрнизләрдә) файдаланылган. 19766 Бинага төп керү юллары көнчыгыш фасад ягында. 19767 Бинада балалар бакчасы урнаштырыла. 19768 Бинада киң профильле медицина оешмасы - РКБ-3 урнашкан. 19769 Бинада колонналы мәчет композициясенең төп өлешләре салына: ачык турыпочмаклы ишегалды һәм, баштарак Кодыска, ә аннары Мәккәгә ориентлашкан, булачак колонналы залның прототибы. 19770 Бинада үзгәртеп кору эшләре бара. 19771 Бинада хәзерге заман сәнгате музееннан кала, китапханә, кинозаллар, китап кибетләре һәм балалар иҗаты студиялары бар. 19772 Бина диварлары ак мәрмәрдән эшләнгән. 19773 Бина җирле дәрәҗәдәге архитектура истәлеге булып тора. 19774 Бина заманы өчен комфорт белән төзелә: кайнар су белән җылытыла, җилләтү кораллары эшли, сантехникасы бар, 330 электр лампасы белән яктыртыла. 19775 Бина ике катлы, ике заллы. 19776 Бина каршында Париждан эшләтеп кайтартылган «Төн алиһәсе» фонтаны корылган. 19777 Бина Мәчет бинасы мигъмар Г. Кутьянов күзәтчелегендә 1910 елда төзелеп бетә. 19778 Бина Милли китапханәнең мәйданы нормативлардан сигез тапкырга кимрәк. 19779 Бина нигезен төзе¬гәндә борынгы мөселман каберләре килеп чыккан. 19780 Бинаны I гильдия сәүдәгәр Ибраһим Апаков рус армиясенең отставкадагы генерал - майоры Мөхәммәт Шәфи Шамилгә кияүгә чыккан кызы өчен салдырган булган. 19781 Бинаны XVII гасыр ахыры – XVIII гасырның I яртысында ике катлы итеп төзегәннәр: өске каты агачтан, аскы каты таштан булган. 19782 Бинаны замокка охшатыр өчен машикули ( ), аркатура ( ), кече манаралар кулланылган. 19783 Бинаның архитекторы Карл Мюфке III дәрәҗә Изге Станислав ордены белән бүләкләнә ( 1905 ). 19784 Бинаның ике канаты түбәсенә флюгер һәм кабыргалы өслекле гөмбәз куелган почмакта тоташа. 19785 Бинаның тәрәзәләре турыпочмаклы, алар арасында барельефлар урнашкан. 19786 Бинаның төп керү юлы өстендә дивардан чыгып торучы өлеше - эркер ( ) һәм фасадтан чыгып торучы өлеше - ризалит ( ) бар. 19787 Бинаның һәр өлеше (баскыч, балкон, тәрәзәләр, ишекләр) бизәлеп ясалырга тиеш була. 19788 Бинаның ян-якларында ике шагыйрь сыны тора. 19789 Бинаны төзүгә мигъмарчы Ф.Р.Ампонг алына. 19790 Бинаны үзгәртеп кору 6 000 кв. 19791 Бинар саннарны физик чагылдыру өчен көчәнешләрнең куелган дәрәҗәләре бер һәм нуль буларак билгеләнә. 19792 Бина симметрик булмаган, планда катлауландырылган, ябык ишегалдын ясаучы Бауман, Кави Нәҗми һәм Профсоюзлар урамнары буйлап тезелгән төрле биеклектәге күләмнәрдән торган корылма булып тора. 19793 Бинасы Дүртпочмаклы бинаның мәйданга карап торган ягында үзәк порталы һәм ике канатында áрка уемы һәм почмак манаралары бар. 19794 Бина Татар җәмәгатьчелегеннән җыелган акчага салынган ике катлы бинада ( Уфаның хәзерге Нуриманов һәм Лесопильная урамнары чаты, адресы: Лесопильная ур., 34) урнаша. 19795 Бина тышкы яктан кырыс монументаль кыяфәте, озын коридор белән тоташкан, биек түшәмле якты заллары белән җәлеп итә. 19796 Бина Уку йортының Яр буе һәм Спас урамнарында урнашкан биналары — XIX гасыр уртасы архитектура истәлеге, Алабуга тарих-архитектура һәм сәнгать музей-тыюлыгына керүче биналар. 19797 Бина урамның кызыл сызыгыннан эчкәрәк кертеп салынган. 19798 Бина Уфа шәһәрендә һәм Уфа губернасында бердәнбер булган ике манаралы кирпеч мәчет бинасы. 19799 Бина Ф. Аитова җитәкчелегендә мәктәп бинасының план-проекты төзелә, раслана. 19800 Бина фасады һәм эче Шәрекъ ысулынча, гарәп язулары белән нәкышләп, матур итеп бизәлгән. 19801 Бина «Чаллы» кинотеатры үзе дә тарихи бина — шәһәрдә төзелгән беренче кинотеатр була. 19802 Бина эчен бизәгәндә ак гранит кулланылган. 10 витраж тәрәзә ясалган. 19803 Бина эчендә вестибюль һәм намаз уку залы бар. 19804 Биндабасини гыйбадәтханәсенә зиярәт кылулар Иске базар буенча йөрүләр белән берләштерелергә мөмкин. 19805 Биндабасини гыйбадәтханәсенең структурасы парк ландшафты белән уратып алынган. 19806 Биндабасини гыйбадәтханәсе яки Биндхьябасини Мандиры Покхара районында торучы һинд дине тарафдарлары өчен зур дини әһәмияткә ия. 19807 Бинета ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,7 километр озынлыкта булган кратеры. 19808 Биномиаль коэффициентларның ясалу кагыйдәләрен эшләп чыгара. 19809 Биогеоценоз экосистема төшенчәсе белән якын торса да ике төрле мәгънәгә ияләр. 19810 Биография 1879 1896 елларда Франция башлангыч белем бирү директоры. 19811 Биография 1928 елның 17 апрелендә Үзбәкстандагы Байсун авылында укытучы гаиләсендә туа. 19812 Биография 1929 елның 30 маенда ТАССРның Кизләү авылында дөньяга килә. 19813 Биография 1938 елда ТАССРның Актаныш районы Иске Кормаш авылында туган. 19814 Биография * 1947 елның 22 маенда Әлмәт шәһәрендә туган. 19815 Биография 1947 елның 26 апрелендә Камбарка районының Балаки авылында туа. 19816 Биография 1951 елның 5 февралендә Мордовия республикасының Яңа Верхиссы исемле мукшы авылында туа. 19817 Биография 1956 елның 24 сентябрендә Бөрбаш авылында туган. 19818 Биография 1960 елның 10 гыйнварында Башкортстанның Тәтешле районы Аксәет авылында туган. 19819 Биография 1960 елның 11 августында Татарстанның Түбән Кама районы Шәңгәлче авылында туа. 19820 Биография 1976 елның 24 октябрендә Чутай авылында туган. 19821 Биография 1984 елда Мәскәүдә зыялы гаиләдә дөньяга килә. 19822 Биография 1986 елда урта мәктәпне көмеш медаль белән тәмамлый. 1986 — 1992 елларда Туполев исемендәге КДТУда белем ала. 19823 Биография 5 яшьтән җырлый, 9 яшьтән җырлар яза. 10 яшьтән Дәүләт музыка театрында спектакльләрдә катнаша. 19824 Биография Айдар Хәлим 1942 елның 1 гыйнварында Башкортстан Республикасының Миякә районы Бәләкәй (Кече) Кәркәле авылында укытучы гаиләсендә туган. 19825 Биография Алабугада туа. 19826 Биография Александр Сергеевич Пушкин 1799 елның 26 маенда (6 июнендә) Мәскәү шәһәрендә туа. 19827 Биография Алинә Сафиуллина 1985 елның 21 апрелендә Теләче районы Югары Кибәхуҗа авылында туа. 19828 Биография Андрей Власов 1901 елның 14 сентябрендә Нижгар губернасы Сергач өязенең Ломакино авылында (хәзер Нижгар өлкәсенең Гагино районына карый) ярлы крәстиән гаиләсендә туган. 19829 Биография Анри Лафонтен 1854 елда Брюссельда туа. 19830 Биография Ата-аналары: әнисе — Марина Владимировна Толмачева, музыка эшлеклесе, әтисе — Андрей Толмачев, завод эшчесе. 19831 Биография Бай булмаган һөнәрче гаиләсендә туа. 19832 Биография Балачагы Алексей Пешков Түбән Новгородта агач остасы Максим Савватьевич Пешков ( 1839 1871 ) гаиләсендә туа. 19833 Биография Балачак Бөек шагыйрь Арча ягының Кушлавыч авылында 1886 елның 26 апрелендә (иске стиль буенча 14 апрельдә) Мөхәммәтгариф мулла гаиләсендә дөньяга килә. 19834 Биография Белемне Вятка реаль училищесында алган, аннан соң Пермь гимназиясендә укыган; чиркәүдә гыйбадәт кылуга барудан баш тарту сәбәпле, гимназиядән чыгарыла. 19835 Биография Библиография * 1892 — Артур Конан Дойль «Шерлок Холмс маҗаралары» китабын нәшер итә. 19836 Биография Борхес 1899 елда Буэнос-Айреста туа. 19837 Биография Бүгенге көндә Казакъстанда урнашкан Актүбә шәһәрендә эш эзләп килгән ярлы крестьян гаиләсендә туа. 19838 Биография Василий Шорин 1870 елның 26 декабрьдә ( 1871 елның 7 гыйнварда ) Тверь губернасы Калязин шәһәрендә һөнәрче гаиләсендә туган. 19839 Биография Васил Мәҗитов 1939 елның 2 ноябрендә ТАССРның Актаныш районы Кыркаентүбә авылында туа. 19840 Биография Владимир Франц 1959 елның 25 маенда да инженер-электрик һәм медицина туташы гаиләсендә туа. 19841 Биография Габдулла Апанаев 1862 елның 15 мартында Вятка губернасының Малмыж өязе Сосна авылында икенче гильдияле Казан сәүдәгәре гаиләсендә туган. 19842 Биография Гариф Нурулла Гыйматдин улы (Нурулла Гариф) 1960 елның 1 сентябрендә Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районы Яңа Сала авылында туган. 19843 Биография Гафур Каюмов 1959 елның 2 мартында Татарстанның Арча районы Яңа Сәрдә авылында туган. 19844 Биография Гүзәл Уразова 1982 елның 8 гыйнварында Пермь өлкәсе Барда районы Барда авылында туа. 19845 Биография Д. Дефо 1660 елда Лондонда шәмнәр белән сату итүчеләр гаиләсендә дөньяга килә. 19846 Биография Джон Рэлей Мотт Джон һәм Эльмира Мотт гаиләсендә туа. 19847 Биография Дөбъяз (хәзерге Биектау) районы Чыршы авылында туа. 19848 Биография Драматург 1958 елның 7 октябрендә Татарстанның Актаныш районы Киров исемендәге совхоз бистәсендә дөньяга килә. 19849 Биография Әхмәт Ерикәй 1902 елда Башкортстанның Өлкенде авылында крестьян гаиләсендә туа. 19850 Биография Җәүдәт Дәрзаман Лениногорск районының Сугышлы авылында туа. 19851 Биография знаменитых личностей) – берничә томлы итеп уйланылган Сарман энциклопедиясенең шәхесләргә караган өлешен тәшкил итүче белешмәлек. 19852 Биография Ибраһим Нуруллин 1923 елның 18 апрелендә хәзерге Сембер өлкәсенең Мәләкәс районы Парау авылында укытучы гаиләсендә туган. 19853 Биография Иван Грай 1939 елның 29 октябрендә Татарстанның Мөслим районы Шуган авылында туа. 19854 Биография Иван Строд 1894 елның 10 апрелендә филшер гаиләсендә туган. 19855 Биография Иван Яковлев Сембер губернасы Буа өязенең Күшки-Яңа Тимбай авылында (хәзер Татарстанның Тәтеш районына карый) крестьян гаиләсендә дөньяга килә. 19856 Биография Илдус Хуҗин Свердловск өлкәсенең Красноуфимск районындагы Бишавыл авылында туган. 19857 Биография Илһам Әлиев 1961 елның 24 декабрендә Бакы шәһәрендә туган. 19858 Биография Инженер-оптик гаиләсендә туган. 19859 Биография Казан губернасының Казан уезды Ташсу авылында (хәзерге Татарстанның Биектау районы ) мулла гаиләсендә туа. 19860 Биография Карлос Сааведра Ламас 1878 елда Буэнос-Айреста туа. 19861 Биография Кече чаклар Галилей 1564 елда Италиядә урнашкан Пиза шәһәрендә нәселле, ләкин факыйрьләшкән композитор Винченцо Галилей ( 1520 — 1591 ) гаиләсендә туа. 19862 Биография кеше тормышының төп фактларын (белем алуы, эше, гаиләсе, үлеме) гына хәбәр итеп калмый, ә бәлки кешенең шул вакыйгалар аша килгән тәҗрибәсен дә сурәтли. 19863 Биография Клас Понтус Арнольдсон 1844 елның 27 октябрендә Гетеборг дигән шәһәрдә музыкант Улоф Арнольдсон һәм Инга Хагбом фон Сет гаиләсендә туа. 19864 Биография Корделл Халл Бирдстон тирәсендә, Теннесси штатында, фермер Уильям Халл һәм Элизабет Райли гаиләсендә өченче бала булып туа. 19865 Биография Котовский 1920е открытка.jpg Григорий Котовский 1881 елның 12 (24) июньдә Бессарабия губернасы Кишинёв өязенең Ганчешты авылында (хәзер Молдавиядә Хынчешты шәһәре) завод механигы гаиләсендә туган. 19866 Биография Кояш Тимбикова 1937 елның 16 ноябрендә Татарстанның Чистай районы Наратлы Елга авылында укытучы гаиләсендә туа. 19867 Биография Ланге 1869 елда Ставангерда туа. 19868 Биография Ли Бай бай сәүдәгәр гаиләсендә туа. 19869 Биография Луи Рено 1843 елның 21 маенда Отенда, Францияда туган. 19870 Биография Майкл Лондонда тимерче гаиләсендә туа. 19871 Биография Макс Планк хокук белгечләре һәм галимнәр гаиләсендә туа. 19872 Биография Мәхмүт Хәсәнов 1927 елның 21 декабрендә Татарстанның Саба районы Югары Кибәхуҗа авылында крестьян гаиләсендә туа. 19873 Биография Мөсәгыйть Хәбибуллин 1927 елның 25 декабрендә Ырынбур өлкәсенең Абдуллин районы Габдрахман авылында крестьян гаиләсендә туа. 19874 Биография Мөхәммәд галәйһиссәләм пәйгамбәрлегенең 11 елында Туфәйл Мәккәгә килә. 19875 Биография Мөхәммәдсадыйк хәзрәт Иманколый 1870 елның 10 сентябрендә Казанда мулла гаиләсендә дөньяга килә. 19876 Биография Мөхәммәт Мәһдиев 1930 елның 1 декабрендә Татарстанның Арча районы Гөберчәк авылында туган. 19877 Биография Натан Седерблюм Швециянең Евлеборгның Седерхамн муниципалитетында, ул чагындагы Трене фермасында туа. 19878 Биография Нәҗип Мадьяров 1928 елның 3 мартында Әтнә районының Кызыл Утар авылында туган. 19879 Биография Николай Ильминский 1822 елның 23 апрелендә рухани гаиләсендә туган. 19880 Биография Николай Торуньда сәүдәгәр гаиләсендә туа, яшьли атасыз кала һәм агасы тәрбиясендә үсә. 19881 Биография Николай Фёдоров 1958 елның 9 маенда Чуаш АССР Мария Посады районының Чёдино авылында туа (хәзер Яңа Чабаксар шәһәре эчендә). 19882 Биография Огюст Беернарт 1900 елда Беернарт Остенд каласында бай фламанд католигы гаиләсендә, 1829 елның 26 июнендә туа. 19883 Биография Разил Вәлиев 1947 елның 4 гыйнварында Татарстанның Түбән Кама (элеккеге Ширәмәт) районы Ташлык авылында дөньяга килә. 19884 Биография Рамил Рәмзи улы Гарифуллин 1962 елның 7 маенда Казанда туган. 1984 елда Казан дәүләт университетының физик факультетын тәмамлый, 1991 елда «Психология» белгечлеге буенча тәмамлый. 19885 Биография Рахман Ильяс (Габдрахман Вәкил улы Ильясов) 1908 елның 15 мартында элекке Казан губернасы Зөя өязе (хәзерге Татарстанның Апас районы ) Карамасар авылында туа. 19886 Биография Рәшит Мусин 1927 елның 12 ноябрендә Башкорт АССР Топорнино районының Чәтрә авылында туа. 19887 Биография Роберт Сесил Лондонда туа. 19888 Биография Роза Хафизова 1929 елның 6 февралендә Татарстанның Бөгелмә шәһәрендә хезмәткәр гаиләсендә туган. 19889 Биография Рөстәм Миңнеханов 1957 елның 1 мартында ТАССРның Балык Бистәсе районы Яңа Арыш авылында туа. 19890 Биография Рус сәүдәгәре гаиләсендә туа. 19891 Биография Рухани гаиләсендә туып үсә, Дания армиясендә офицер буларак хезмәт итә. 19892 Биографиясе thumb Гади өй укытучысы була. 19893 Биографиясе Балачагы Леонардо да Винчи 1452 елның 15 апрелендә Винчи янында Анкиано авылында туа: Флоренция янында “төнге сәгать өчтә”, ягъни (хәзерге вакыт санавы белән) 22:30 да. 19894 Биография Себер юлы, Уфа өязе Карышбаш исемле татар авылында туа. 19895 Биографиясе Вересовка хуторында Иван һәм Акулина Бородулиннар гаиләсендә туа (кайсыбер чыгынаклар Городок авылы дип дөрес күрсәтмиләр). 19896 Биография Сәгыйть Исәнбаев 1895 елның 8 ноябрендә хәзерге Татарстанның Әлки районы Исәнбай-Карамалы авылында туа. 19897 Биографиясе Җәмилә абыстай заманына күрә бик тә укымышлы, мәгрифәтле була. 19898 Биография Сергей Чавайн Казан губернасы Чар өязенең Кече Карамас авылында (хәзер Мари Илнең Морки районына карый) ярлы крестьян гаиләсендә туа. 19899 Биографиясе Тунис шәһәрендә туа. 19900 Биографиясе Хәмид Мөштәри 1900 елның 22 июлендә Ырынбурда укытучы гаиләсендә туа. 19901 Биографиясе Хөснулла Баһаветдин Татарстан Республикасының Чирмешән районы Югары Чагадай авылында урта хәлле гаиләдә 8 бала булып, 1857 елда туа. 19902 Биография Сәяси карьера Казанга сәфәр 14 октябрь көнне, Русия сәфәре вакытында Һиллари Клинтон Казанга килде. 19903 Биография Сугыштан соң 1945 елның 9 маенда Кейтель кабаттагы Алмания капитуляциясе актына кул куя. 4 көннән соң ул кулга алына һәм тиздән Халыкара хәрби трибунал алдында җавап бирә. 19904 Биография Сурәтләр Почта маркасы, ССРБ, 1957 ел Роза Люксембург Клара Цеткин белән Р.Люксембург хөрмәтенә һәйкәл. 19905 Биография Ул 1905 елның 5 августында элекке Казан губернасы Спас өязе (хәзерге Татарстанның Алексеевск районы ) Зур Тигәнәле авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туа. 19906 Биография Ул 1930 елның 9 сентябрендә Нөнәгәр авылында туган. 19907 Биография Урта Иделдә урнашкан Камышлы шәһәрендә 1321 туган. 19908 Биография Фатих Әмирхан 1886 елның 1 гыйнварында Казанда туа. 19909 Биография Фәхри Әсгать Татарстанның Әлки районы Алпар ( Иске Алпар ) авылында туган. 19910 Биография Фрэнк Дарабонт 1959 елның 29 гыйнварында Франциядә туа. 19911 Биография Фрэнк Келлог Потсдамда, Нью-Йорк штатында Абигейл Биллингс Келлог һәм Аза Фансуорт Келлоглар гаиләсендә туа. 19912 Биография Хәйдәр Бигичев 1949 елның 14 июнендә хәзерге Түбән Новгород (җирле сөйләмдә Нижгар) өлкәсенең Чүмбәли ( ) авылында туа. 19913 Биография Һеродотның ватаны Галикарнасс шәһәре, Кече Азия. 19914 Биография Хикәяче, публицист Ренат Гаффар (Ренат Габдрахман улы Гаффаров) 1951 елның 11 апрелендә Татарстанның Балык Бистәсе районы Олы Әшнәк авылында колхозчы гаиләсендә туа. 19915 Биография Чапаевның туган йорты, Чабаксар Василий Чапаев 1887 елның 28 гыйнварда ( 9 февральдә ) Казан губернасы Чабаксар өязенең Будайка авылында ( 1940 елда Чабаксар составына кертелгән) крестьян гаиләсендә туган. 19916 Биография Шаһиморат Зәйни 1913 елның 7 мартында хәзерге Ырынбур өлкәсенең Тоцк районы Кондызлытамак авылында мулла гаиләсендә туа. 19917 Биография Шәрәф Мөдәррис 1919 елның 1 ноябрендә хәзерге Татарстанның Чүпрәле районы Түбән Каракитә авылында крестьян гаиләсендә туган. 19918 Биография шәхеснең тарихи, милли һәм иҗтимагый шартларда психологик тибын ачыкларга мөмкинлек бирә торган беренчел мәгълүмат чыганагы. 19919 Биография Штифель бай гаиләдә үсә. 19920 Биография Элиу Рут Нью-Йорк штатының Клинтон шәһәрендә Орен Рут һәм Нэнси Уитни Баттрик гаиләсендә туа. 19921 Биография Яков Шкетан Вятка губернасы Яраң өязенең Иске Крещено авылында (хәзер Мари Илнең Оршанка районына карый) крестьян гаиләсендә туа. 19922 Биография Яшьлек Габдрахман Гомәри 1867 елның 6 (18) гыйнварында Әстерхан шәһәрендә крәстиән гаиләсендә туа. 19923 Биологик актив өстәлмәләр составына керә. 19924 Биологик классификацияның төп сигез таксономик рангы. 19925 Биологик системаларны өйрәнү өчен физика, физик химия алымнарын файдалана. 19926 Биологик төрлелек, җылы тропик климаты һәм актив вулканнары Никарагуаны популярлыгы үсүче турист максаты итә. 19927 Биометрик куркынычсызлык яки күп интерфейслар кебек үзлекләр югарырак бәядән сатыла. 19928 Биостатистиканы белү медицина тикшеренүләрен интерпретацияләү, планлаштыру, бәяләүдә мөһим әһәмияткә ия. 19929 “Биотеология” “физикотеология” белән янәшә тора. 19930 Биофабрикалар җитештерә торган биопрепаратлар ассортименты елдан-ел арта һәм аларның сыйфаты даими яхшыра. 19931 Биофизикада тере системаларны өйрәнү өчен күп төрле техникалар кулланыла. 19932 Биохимия тармаклары: статик биохимия – тере организмнарның химик составын анализлый; динамик биохимия - матдәләр бергәлеген тикшерә; функциональ биохимия – тереклек итү эшчәнлегендәге химик процессларны өйрәнә. 19933 Биоценоз - бер территориядә яшәгән төрле төрләрдән торган поппуляцияләр берлеге. 19934 Бирабиджан) — Русиянең Ерак Көнчыгышында шәһәр, Яһүд автономияле өлкәсенең административ үзәге. 19935 Бирге Кабан белән Аргы (Урта) Кабан күле Ботаника ермагы аша кушыла. 19936 Биргильда ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 19937 Бирдегол — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 19938 Бирде-елга – Сакмар елгасы кушылдыгы. 19939 Бирдешле — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 19940 Бирегә балаларны тирә-күрше авылларндан һәм даладан алып киләләр. 19941 Бирегә башка халыклар белән бергә Казан татарлары да күчерелгән. 19942 Бирегә бөтен тирә-як авыллардан укырга йөриләр. 19943 Бирегә йөрүче кызлар татар милли киемнәренең сызымын сызып, тегеп сата. 19944 Бирегә килеп урнашкан беренче "чәчкаблылар" Болгар дәүләте кешеләреннән булалар, бу хакта кабер өстендәге кырыйлатып төзеп чыгылган ташлар дәлилли. 19945 Бирегә күчеп утырырга теләүчеләр аз булмагандыр. 19946 Бирегә мөселманнар чукындырудан качып килсәләр, чукындырылганнары мөселман диненнән язмас өчен алар белән ияреп килеп төпләнүләре дә бик мөмкин. 19947 Бирегә ул Мәскәүдән Эстония һәм Германия аша кайта. 19948 Биредә 1941-55 елларда татар педучилищесы урнашкан булган Тубыл татар педагогия училищесы — Төмән өлкәсенең башлангыч татар милли мәктәпләре өчен кадрлар хәзерләүче урта мәгариф уку йорты. 1930-1955 елларда эшләп килә. 19949 Биредә 1942 елның мае аеның икенче яртысыннан октябрь азагына кадәр Кырым фронты гаскәрләр өлеше алман гаскәрләренә каршы саклану алып барганнар. 19950 Биредә 200ләп татар гаиләсе яши. 19951 Биредә 300 урынлык кызлар мәдрәсәсе ачарга уйлыйлар. 19952 Биредә 350 хуҗалыкта 800 кеше яши. 19953 Биредә 500 млн тонна акшар ташы бар. 19954 Биредә 59 фән докторы, профессор һәм 260 фәннәр кандидаты, доцентлар эшли. 19955 Биредә 60 еллык тарих, галимнәрнең дөнья күләмендә танылу алган фәнни-хезмәт үрнәкләре, коллективның фәндәге, иҗаттагы казанышлары тупланган. 19956 Биредә 6-10 кешелек дистәгә якын команда катнаша. 19957 Биредә 65 бала укып йөри. 19958 Биредә 800 меңнән артык кеше эшли, әлеге сектор экспорт өчен елына £26,6 миллиард тудыра. 19959 Биредә IX гасырларда борынгы бабаларыбыз Болгария дәүләте төзиләр. 19960 Биредә Q — кисәкчек коргысы, - кыр, - параметр. 19961 Биредә «Scorpions» төркеме, «Roxette» рок төркеме, легендар җырчы Стинг чыгыш ясады. 19962 Биредә автомобиль магистральләре җир асты туннельләреннән үтә һәм шул сәбәпле урамнарда күп илләрдәге кебек юл тыгымнарын күрмәссең. 19963 Биредә авылны Кәмәнәк, Югары Ташкичү, Килмавка дип тә дип йөриләр. 19964 Биредә акалылар даими рәвештә инде өч гасырдан артык яшиләр. 19965 Биредә алар балаларны әлеге серләргә төшендерәләр. 19966 Биредә аларының мануфактура-галантерея кибетләре була. 19967 Биредә алар яһүд халкының бер өлеше булып саналалар. 19968 Биредә Алкин морзаларның крепостнойлары яшәгән. 19969 Биредә аңа атаман Гадел Бигашев отряды да кушыла. 2 июнь көнне Бәхтияр Бөре янына килә hәм гомуми саны белән 5000 кешегә җиткән фетнәчеләр гаскәренең баш командирына әверелә. 4 июнь таңында крестьяннар Бөрене штурмларга ташлана. 19970 Биредә аның тренеры Яков Раскин яши. 19971 Биредә А. Солженицын, Н.Заболоцкий, Л.Гумилев кебек күренекле шәхесләр тоткынлыкта булган. 19972 Биредә Атилла укуын бишенче сыйныфтан башлап җидееллык рус мәктәбендә, аннары Вахитов исемендәге сабын заводы каршындагы урта белем бирә торган ФЗӨ (фабрика-завод өйрәнчекләре) мәктәбендә дәвам иттерә. 19973 Биредә балаларга сценарийлар язу, режиссура, операторлык серләрен үзләштерү мөмкинлеге бирелде. 19974 Биредә барлыгы 350 бала укый. 19975 Биредә Башкортстанда яшәп иҗат итүче шагыйрь Салават Рәхмәтулла туган. 19976 Биредә Башкортстан нефть промыселларының үткәргеч торбалары төенләнә. 19977 Биредә башлыча ил өчен һәм чит илләргә суднолар төзиләр. 19978 Биредә белем алган күп кешеләр танылган нефтьчеләр, авыл хуҗалыгы җитәкчеләре, мәгариф, мәдәният хезмәткәрләре, табиблар булып киткән. 19979 Биредә бер кечкенә завод салына башлаган. 19980 Биредә бер сезонга уртача 195-260 миллион килограмм карбыз үстерәләр. 19981 Биредә бертуган абыйсы Галиулла Касыймовны очрата, Сәхибгәрәй Сәетгалиев белән танышып, дуслаша. 1 нче Урал мөселман батальоны эчендә атаман Дутовның ак казакларына каршы көрәшә. 19982 Биредә бик борынгыдан ук күпмедер себер татарлары да яшәгән. 19983 Биредә бик күп ял сарайлары, җәйге бакчалар, йортлар корыла башлый. 19984 Биредә булачак башкорт язучы-шагыйрьләре, мәс., Равил Бикбаев белем алалар. 19985 Биредә газ, әсфәлт юллар юк, ә авылга барыбер шәһәрләрдән кайта башлаганнар, чөнки аның киләчәген күрәләр. 19986 Биредә галим Хисаметдин Мөслиминең «Болгар тарихы» хезмәтенә, беренчеләрдән булып, тирән анализ ясый. 19987 Биредә Гаяз үзенең белем алу даирәсен киңәйтә бара. 19988 Биредәге 12 зур һәм 12 урта вә кечкенә предприятияда халыкның 30%ы (5,9 мең кеше) эшли. 19989 Биредәге 24 гомуми белем бирү учреждениесе коллективлары көчле педагоглардан тупланган. 19990 Биредәге авылларда яшәүче керәшеннәрнең күпчелеге ике телдә: чуашча да, татарча да яхшы сөйләшәләр. 19991 Биредәге җирле халык- кумыклар терлек үрчетү белән шөгыльләнгәннәр, ә уйгырлар бу җирләргә күчеп килү белән иген үстерү эшенә керешкәннәр. 19992 Биредәге татар морзалары һәм кенәзләре күбесе нәселләрен Алтын Урда ханы Сәед-Әхмәт улы Биханнан башлый. 19993 Биредәге үткәрү режимы башка шундый шәһәрләрнекедән катгыйрак та. 19994 Биредәге фән дөньясында да үз кеше булып китә, күп яңа проектлар өстендә эшли. 19995 Биредә, дала татарлары буларак, ат итен бик яраталар, бишбармак ашыйлар, җәйләүләргә чыгып ял итә беләләр. 19996 Биредә дәресләрне КДУ (мехмат, ВМК, татар факультеты, журналистика факультеты һ.б.) укытучылары-профессорлары, ТР Фәннәр академиясе галимнәре, мәдәният һәм сәнгать эшлеклеләре, ТР дәүләт һәм җәмгыять эшлеклеләре алып бара. 19997 Биредә дөньяның иң борынгы һәм абруйлы югары уку йортларының берсе — Оксфорд университеты урнаша (илдә ул иң яхшы университет атамасын йөртә, биредә 50-гә якын Нобель премиясе лауреаты белем алган). 19998 Биредә драма түгәрәгендә катнаша башлый. 19999 Биредә елда бер тапкыр — 22 июньдә ак төн була. 20000 Биредә әле дә В.И. Ленин музее эшли. 20001 Биредә ел саен 20 артык докторлык, 100 артык кандидатлык диссертацияләре яклана. 20002 Биредә җәй айларында да температура плүс 12 градустан югары күтәрелми. 20003 Биредә Җәлдәк волостеның башкортларына аренда хакын түләүче, этнографик фәнгә билгесез “бобыль”ләр кабиләсе яшәгән. 20004 Биредә ике дистәдән артык ике катлы йортлар исәпләнә hәм төбәкнең эре сәүдәгәрләре яши. 20005 Биредә ике карашны аера белергә кирәк. 20006 Биредә интернат та бар, уку елы дәвамында анда 31 бала яши. 20007 Биредә ир балалар укыган. 20008 Биредә Иске Кабан авылы буенча 1941-1945 елларда Бөек Ватан сугышында һәлак булганнарга мемориаль такта куелган. 20009 Биредә Казанны аның фәнни – белем системасын камилләштерү һәм мәдәни үзәкләрне күбәйтү нигезендә башкарылачак. 20010 Биредә кече бизнесның төрле формалары үсештә. 20011 Биредә көчле Ур өеме форты, Әрмәни базар шәһәр шурасы урнашкан. 20012 Биредә күренекле педагог турында истәлекләр, аның белән бәйле документлар, хатлар, фотосурәтләр һ.б.лар урын алган. 20013 Биредә кырау җәен дә күзәтелә. 20014 Биредә, мәктәп театрында Кристофер үзенең беренче ролен, Румпельштильцхенны уйный. 20015 Биредә менә 20 ел инде мәчет салу турында сөйлиләр. 20016 Биредә мәскәү кенәздән бәйле олыс оештырган. 20017 Биредә мәһабәт мәдәният сарайлары, китапханәләр, күп санда сәүдә һәм җәмәгать туклану ширкәтләре бар. 20018 Биредә Мирхәйдәр Фәйзи эшли. 20019 Биредә музыка техникумының эскрипкә классында укый. 20020 Биредән Төньяк Уралга, Үзәк Русиягә һәм Ерак Көнчыгышка тимер юл сызыклары баралар. 20021 Биредән Урта Азия белән сәүдә иткән кәрваннар уза башлый. 20022 Биредән һәр җәйдә йөзләгән ир-ат Мәскәү тирәләренә кое казырга чыгып китәләр. 20023 Биредә озак вакыт сумала һәм дегет куу урыны була. 20024 Биредә өске катлау сулары шактый нык төчеләнгән комплекс барлыкка килә. 20025 Биредә рәсми рәвештә 67 мең кеше теркәлгән. 20026 Биредә Русия һәм көнчыгыш мөселман әдәбияты белән бергә урыс классик әдәбияты да киң урын ала. 20027 Биредә Свердлау өлкәсендә чыккан татар гәҗитләре исемлеге китерелгән. 20028 Биредә сәүдәгәрлектән бөтенләй читләшә. 20029 Биредә споралар ясала һәм чәчәк ату чорында ашлыкны зарарлый. 20030 Биредә су массаларының тозлылыгы югары. 20031 Биредә сыерның сөт һәм ит токымнарын, шәһәргә якын яшәүчеләр дуңгыз һәм йорт кошлары асрыйлар. 20032 Биредә табигатькә багышланган лекцияләр, «Физика», «Барлыкка килү һәм юкка чыгу турында» һ. б. шушы юнәлештәге трактатлар. 20033 Биредә таврлар, киммерийләр, соңрак греклар яшәгәннәр. 20034 Биредә тарихи, әдәби, мәдәни, дини, сәнгати, табигый һәм педагогик мираска кагылышлы язмалар басыла, истәлекле-тарихи һәйкәлләребез, кадерле ядкярләребез яктыртыла. 20035 «Биредә тәрбияләнгән игенчеләр, терлекчеләрнең фидакяр хезмәте нәтиҗәсендә күмәк хуҗалык районда әйдәп баручылар рәтендә исәпләнә. 20036 Биредә тирәнтен инглиз теле һәм сайлау буенча немец теле яки француз теле яки төрек теле укытыла. 20037 Биредә төп гыйбадәт залыннан тыш өстәмә зал һәм вестюбиле дә бар: һәммәсе үз урынында. 20038 Биредә Төркия хакимияте һәм чит илләрнең илчелекләре урнашкан. 20039 Биредә торф чыгару карьеры, көтүлекләр урнашкан. 20040 Биредә үзенең революцион эшчәнлеген башлый. 20041 Биредә үк татар мәктәбен тәмамлаган. 20042 Биредә укучылар өчен кирәк булган библиографик кулланмалар, төрле белешмәләр, социологик тикшеренү материаллары һ.б. нәшер ителә. 20043 Биредә укыганда республика газеталарында аның беренче рецензияләре күренә башлый. 20044 Биредә укыткан укытучылар гаиләсендә 1949 елны җырчы Зилә Сөнгатуллина туган. 2010 елда, аттестация узып Кыйгының 1нче мәктәбе лицей статусын ала. 20045 Биредә ул 1993 елгы бердәнбер уенчы була. 20046 Биредә ул 60 тан артык ел хезмәт итә. 20047 Биредә ул Аристотельга ияреп эш итә. 20048 Биредә ул бер ел эшли һәм 1903 елда Казан дини семинариясенә укырга керә. 20049 Биредә ул биш ай буе итальяннарга каршы көрәшүче төрек гаскәре арасында була, аларны үзенең ялкынлы чыгышлары, сүнмәс идеясе белән рухландыра, Истанбулга кайткач исә бу хакта конференцияләр уздыра һәм мәкаләләр яза. 20050 Биредә ул вакытта Трапезников, Дьяконов, ике Чистяков яшиләр. 20051 Биредә ул данлыклы «Галия» мәдрәсәсенә укырга керә. 20052 Биредә ул дини, гыйльми, тәрбияви, иҗади эшләр белән шөгыльләнә, зур ихтирам, хөрмәт казана. 20053 Биредә ул музыка һәм җәмәгать эшләрендә актив катнашып, радиокомитетта музыка редакторы, Татар дәүләт академия театрында музыка бүлеге мөдире, Татарстан филармониясенең директоры һәм сәнгать җитәкчесе булып эшли. 20054 Биредә ул нәшир Михаил Катковның улы белән дуслаша, еш кына аларның өендә була. 20055 Биредә ул партия үзәк комитеты инструкторы һәм матбугат халык комиссары була. 20056 Биредә ул рус телендә урта мәктәпне, педучилище, аннары Төмән дәүләт университетының тарих, соңрак филология факультетын тәмамлый. 20057 Биредә ул самбо көрәше түгәрәгенә йөри башлый. 20058 Биредә ул соцреализм рухындагы әсәрләр яза: «“Матур туганда”, “Таң атканда” романнары, “Таулар”, “Ут”, “Козгыннар оясында”, “Томан арты” пьесалары. 20059 Биредә ул тиз арада «Теләнче кызы»ның икенче өлешен яза, Пинегада языла башлаган «Кыямәт» комедиясен төгәлли һәм «Җәмгыять» комедиясен иҗат итә. 20060 Биредә ул, төп эшеннән тыш, реактив двигательләрне өйрәнү, һавага очу, планета-ара сәяхәтләр белән мавыга, дәрәҗәле гәзитләрдә шул темага мәкаләләр бастыра. 20061 Биредә ул физика профессоры һәм академигы дәрәҗәсенә ирешә. 20062 Биредә ул филологларга һәм журналистларга белем биреп кенә калмый, ә 30 ел буе ректор Шәйхулла Чанбарисовның уку-укыту эшләре буенча урынбасары булып эшли. 20063 Биредә ул Һитлер заманында алман атом-төш коралын эшләүдә катнашкан галимнәрне эзләп табарга һәм ССРБ өчен атом-төш коралын булдыруга җәлеп итәргә тиеш була. 20064 Биредә һаваның көнбатыш күчеше өстенлек ала. 30 м га кадәр җиткән иң биек дулкыннар Тын океанның төньягында һәм көньягында билгеләнгән. 20065 Биредә хәерчеләр, эшсезлек юк. 20066 Биредә һәммә сыйныфларда татар теле укытыла. 20067 Биредә һәркайда кабатлана торган индекслар белән формулалар Эйнштейн килешүенә буйсына. 20068 Биредә шулай ук пьесалар, күренекле шәхесләрнең истәлекләре һәм көндәлек язмалары, театр һәм җыр сәнгате турындагы мәкаләләр, юмор-сатира әсәрләре басыла. 20069 Биредә шулай ук су саклагыч төзелү белән бәйле, сал агызу туктатыла. 1973-1974 елларда Таш-Елга авылы районында тимер-бетон капиталь күпер төзелә. 20070 Биредә эшләгәндә ачлыкка каршы көрәш, тәрбиясез калган балаларны урнаштыру, завод-фабрикаларны чимал белән тәэмин итү, транспортны көйләү, наданлыкны бетерү мәсьәләләрен чишүдә катнаша. 20071 Биредә язучы Гадел Кутуй белән очраша. 20072 Биредә якынча 9 мең төрки сүзгә һәм сүзтезмәгә аңлатма бирелә, мисал рәвешендә 300 дән артык мәкаль теркәлә. 20073 Биредә яшәүчеләрнең яртысы пенсионерлар. 20074 Биредә яшәүче хайваннар, организмнар су басуларга ияләшкән булалар. 20075 Биредә яшәүче һәм эшләүче игенчеләрнең һәм терлекчеләрнең фидакяр хезмәте нәтиҗәсе буларак, элекке «Правда» колхозы, хәзерге вакытта «Дуслык» исемендәге крестьян хуҗалыклары берләшмәсе озак еллар буена районда әйдәп баручылар рәтендә булды. 20076 Бирәзәбаш буларак та билгеле. 20 гасыр башында мәчете була (построена в 1902; памятник архитектуры), мәдрәсәсе, су тегермәне, тимерчелек, 2 лавка. 20077 Бирәзә елгасының 0,3 тән алып 11 км га кадәр озынлыктагы 3 кушылдыгы бар, иң зурысы - Иске йорт елгасы (уң кушылдык). 20078 Бирәзә — Казансуның уң кушылдыгы. 20079 Бирелгән биологик төр нәселдәнлегенең барлык информациясе нәкъ дезоксирибонуклеин кислоталары молекулаларында нуклеотидларның төрле эзлеклелеге рәвешендә шифрланган. 20080 Бирелгән мәгълүмат кабеле башта 40 тоташтыргычлы булган, әмма соңрак каты диск саклагыч(ыннан/ына) бирелгән мәгълүматлар югарырак тапшыру тизлеге таләпләре AT тоташтыру параллель ATA интерфейсы (Eng. 20081 Бирелгән мәгълүматлар дәрәҗәсе башкаруы фәкать өлкә тыгызлыгының ике компонентның берсен генә күзәткәнгә, аның башкаруы түбәнрәк дәрәҗәдә яхшырак була. 20082 Бирелгән мәгълүматларның сүз табигате хуҗа шинасының конструкциясен алдан килүче сәбәпчесе булган каты диск контроллерыннан гадирәк итә. 20083 Бирелгән мәгълүматлар торгызуны махсус ширкәтләр үти, әһәмияткә алырлык бәягә, саклагычлар чиста бүлмәдә ачыла һәм турыдан туры тәлинкәләрдән бирелгән мәгълүматларны уку өчен тиешле җиһазлар кулланыла. 20084 Бирелгән мәсьәлә өчен туры килгән классификатор табу һаман фән түгел, ә сәнгать булып кала. 20085 Бирелгән сорауга дөрес җавап биргәннәр арасында җирәбә үткәрелеп, 3 кеше бүләкләнә. 20086 Бирелгән функцияләрнең аргументлары (кайвакыт аларны «үзгәрешлеләр» дип атыйлар) тигезләмә очрагында «билгесезләр» дип аталалар. 20087 Бирелеп, хисләнеп уйнавы рольләрен тагын да җанлырак, ышандырырлык итә. 20088 Бир җавап безгә, бабай. 20089 Бир җавап безгә, бабай; Бир җавап безгә, бабай: Өлгердеме мәк, өлгердеме мәк? 20090 Бир җавап безгә, бабай, Бир җавап безгә, бабай: Чәчәк атамы мәк, чәчәк атамы мәк? 20091 Бирзәш – Русия территориясеннән ага торган елга. 20092 Бирман Википедиясе – нең бирман телендәге бүлеге. 20093 Бирсә — Русия территориясеннән ага торган елга. 20094 Бируниның хайваннарның үсемлекләрдән килеп чыгуы турында белдергән фаразы фән өлкәсендә зур кыюлык, хәтта батырлык булып санала. 20095 Бируте ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,3 километр озынлыкта булган кратеры. 20096 «Бирү» фигыле без кешеләрдә дә бар. 20097 Бирюля ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 20098 Бирючевка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 20099 Бирюч ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20100 Бисер — Русия территориясеннән ага торган елга. 20101 Бисмарк архипелагы (элек — Яңа Британия, ) — Тын океанда урнашкан утраулар төркеме. Папуа — Яңа Гвинея составында. Ике эре утрау (Яңа Британия һәм Яңа Ирландия), Адмираллык утраулары һәм берничә вак утраудан гыйбарәт. 20102 Бисмарк утрауларын 1616 елда голландлар кәшеф иткән; 1884 елдан (1918гә кадәр) архипелаг Германия колониясе булып киткән һәм аңа Отто фон Бисмарк исеме бирелгән. 20103 Бистә белән идарә иткән сәүдәгәрләр бистә халкын әкренләп Урал ягына озата бара. 1755 елны Каргалыдан игенчеләр килеп, беренче казык кагалар. 20104 Бистәдә 1991 елга кадәр яшәгән яһүдләр чечен телен белмәсләр дә, татар телен иркен белгәннәр. 20105 Бистәдә 3 гомуми белем бирү мәктәбе (4 нче, 46 нчы, 128 нче) һәм спорт юнәлешендәге мәктәп-интернат эшләп килә. 20106 Бистәдә 6 мәктәп, күпсанлы җитештерү ширкәтләре эшләп килә. 20107 Бистәдә төзелеш 1768 елга кадәр бернинди плансыз алып барылган. 20108 Бистәдә Удмуртия буенча Русия җәзаларны башкару федераль хезмәте идарәсенең 6-нче төзәтү колониясе урнаша. 20109 Бистә җирлеге көнбатыштан Идел елгасы белән, көнчыгышта шәһәр эченнән үтүче тимер юл белән, төньякта Девятаев урамы белән, көньякта Иске татар зираты белән чикләнә. 20110 Бистәләрнең вә ыстансаларның күбесен ниндидер бер төбәк төзегән: мәсәлән азәрбайҗанлылар Ангоя һәм Улькан ыстансаларын; казакъстанлылар - Яңа Чара ыстансасын; латвиялеләр - Таксимо ыстансасын төзегәннәр. 20111 Бистән авылы Пенза өлкәсенең көнчыгыш чигендәге Күзнәй районына урнашкан, биредән Сембер һәм Сарытау өлкәләренә дә ерак калмый. 20112 Бистәнең алдагы үсеше Байкал-Амур магистрален төзү белән бәйле. 20113 Бистәнең алдагы үсеше күмер чыганагы ( 1931 елда ачылган) белән бәйле. 20114 Бистәнең алдагы үсеше Пермь — Камасино (Чусовская) — Түбән Тагил — Екатеринбург тимер юлы ( 1874 елда төзелә) һәм металлургия заводы төзелеше ( 1894 — 1898 еллар) белән бәйле. 20115 Бистәнең беренче яшәүчеләре урманны кискән сөргенчеләр булганнар. 20116 Бистәнең бүлгеләрен яңа исемнәр – «Автовокзал» һәм «Меховой» - белән атап йөртә башлыйлар. 20117 Бистәнең төп урамнары - Мәҗит Гафури һәм Мехчылар урамнары. 20118 Бистәнең үзәге булып Печән базары һәм Печән базары мәчете ( Нурулла мәчете ) саналган. 20119 Бистәнең үсеше Вилюй бассейнындагы алмаз чыганакларны ачу һәм эшкәртү белән бәйле. 20120 Бистә тарихы Болгарлар-татарлар бу урында ( Җиләк бистәсеннән якын) Идел буе Болгары вакытыннан яши башлаган. 20121 Бистә эшчеләре аның ягына баса, хәтта Пугачевның үзен яшереп тоталар. 20122 Бистә янында Амдерминка елгасы ага. 20123 Бит Аллаһ сезнең барча эшләрегезне тикшереп күзәтүче. 20124 Битаман авылы Казан өязенең теркәү кенәгәсендә телгә алына. 20125 Бит дәрәҗәсе яки бит тапшыру дәрәҗәсе (баш дөрес позициядә булганда) тапшырыла торган блокларның функциясе булган тоткарлануны барлыкка китерә; гадәттә чагыштырмача кечкенә, әмма зур янәшә торган файлларны тапшырганда шактый зур булырга мөмкин. 20126 Бителҗәүза Кояштан якынча 140 000 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан якынча 1180 тапкыр зуррак. 20127 Битигһайм-Биссинген ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 20128 Битимка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20129 Битимка ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 20130 Биттерфелд-Вольфен ( ) — Алманиянең Саксония-Анһалт җирендә урнашкан шәһәр. 20131 Битум заводлары, авыл хуҗалыгы техникасы ширкәте; агач эшкәртү комбинаты. 20132 Битятка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20133 Би хатыны дигәнне аңлата. 20134 Бихисап хачлы һөҗүмнәрен кире какканда, хачлыларны тәмам тармар иткән сугышларда солтан Сәлахетдиннең акылы, белеме, алдан күрә белүе, зирәк гаскәр башлыгы булуы кат-кат исбатлана. 20135 Бицкердыке ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 36,3 километр озынлыкта булган кратеры. 20136 Бичаралар бик каты газаплар кичереп, мәлгуньнәргә каршы, бөтен көчләрен куеп, көрәшеп карый, ләкин яклаучы табылмагач, ахыр чиктә, һәлакәткә дучар ителә. 20137 Бича — Русия территориясеннән ага торган елга. 20138 Бичер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 40,4 километр озынлыкта булган кратеры. 20139 Бичиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 20140 Бичнус — Русия территориясеннән ага торган елга. 20141 Бич — Русия территориясеннән ага торган елга. 20142 Бичура- ешрак хатын-кыз затыннан булган татар халкының мифик җан иясе. 20143 Бичура ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 20144 Бичур — Русия территориясеннән ага торган елга. 20145 Бишавыл-Уңгар — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 20146 Бишалаб — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 20147 Биш-алты яшендә әти-әнисеннән хәреф танырга өйрәнә һәм кечкенәдән үк китап укырга һәвәс булып үсә. 20148 Бишбатман — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 20149 Биш вакыт намаз биредә укылса да, хаҗи, ни хикмәттер, җомга һәм гаетләрне Яңа бистәгә барып Фазыл муллага, ә аннары Ф. Әмирхан әтисенең бабасы Әмирхан мулла бине Габделмәннанга ияреп башкарган. 20150 Биш гомер Өч дротик ыргытып моңа кадәр ыргыткан уенчыдан бергә булса да күбрәк сан җыярга кирәк. 20151 Биш Гремми премясын, 30 MTV премиясын, Эмми премиясын яулаучы, глэм-рок, диско, электро, R&B, Мадонна, Майкл Джексонның тәэсире белән кушылган бию поп-музыкасын башкаручы. 20152 Биш дулу кабиләсенең берсе - кимәкләр - бүгенге татарлар (аеруча Себер татарлары ) бабаларының берсе булып санала. 20153 Бишелап — Русия территориясеннән ага торган елга. 20154 Биш елдан соң, 1902 елның 30 ноябрендә, мәхәлләнең икенче мулласы итеп аның кече энесе Мәсгут Гобәйдуллин куела. 20155 Биш ел дәвамында Башкортстан язучыларының татар телле берләшмәсендә бюро әгъзасы вазифаларын үти. 20156 Биш ел дәвамында чыгып килгән бу журнал битләрендә балалар әдәбиятында эшләүче әдипләрнең күп санлы шигырһләре, хикәяләре, сәхнә әсәрләре басылып чыга. 20157 Биш елын тутыргач, Г. Ходаяров «махсус күчерелүче» сыйфатында Казакъстанда яши, анда әүвәл кара эштә, аннан башлангыч мәктәптә укытучы булып эшли. 20158 Биш ел эчендә ул тамашада катнашкан ике җәрәхәтләнгән актерның гына гомерен саклап кала алмый, калганнар бөтенесе дә исән кала. 20159 Биш ел эчендә ул ясаган ялган чеклар бәясе 2,5 млн долларга җитә һәм 26 илдә тарала. 20160 Бишенче буын санаклар интеллектуаль интерфейска ия булырга, кеше тавышын таный алырга, кулдан язганнарны аңларга, опто-электрон принципларга (голография, лазер һ.б.) нигезләнеп эшли алырга тиеш. 20161 Бишенче класстан алып Аккүз авылындагы сигезеллык мәктәпкә йөреп укый. 20162 Бишенче класста укыганда Дима музыка мәктәбенә йөри башлый. 20163 Бишенче көндә карлуклар көчләре кытай гаскәренең тылына һөҗүм итә һәм кытайлылар чигенергә мәҗбүр булалар. 20164 Бишенче Республика беренче президенты. 20165 Бишенче сыйныфта 60 бала укый ул вакытта. 1955 елда Бүреказганда урта мәктәп эшли башлый. 20166 Биш йөз еллык идарә итү нәтиҗәсе дәүләтне талау, шәһәрләрне бөтерү, халыкны бөтерү. 20167 Бишкаен — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 20168 Бишкаен — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 20169 Биш кенә укучы булган 6 нчы класс иң кечкенә. 20170 Биш көн дәвамында сузылган каты сугыштан соң, 8-нче инглиз гаскәре 10 000 кеше югалтып, Роммель саклану сызыгын өзә алмый. 20171 Бишкүмәч — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 20172 Бишкурай — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 20173 Биш «лэг» бер «сет»ны тәшкил итәләр. 20174 Бишмәт Биш билле озын өс киеменә биш­мәт диләр. 20175 Бишмунча — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 20176 Бишнарат — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 20177 Бишнә — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 20178 Биш очко җыйган кеше уеннан төшеп кала. 20179 Биш сан чыкканнан сон, 1907 елның март аенда журнал чыгудан туктала. 20180 Биштау, Пятигорск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 20181 Бишташларны җиргә (яки өстәлгә) сибеп җибәрәсең. 20182 Биштәрендә кибеп беткән арыш икмәгенең кыерчыгы белән галимнең исемен гасырларда мәңгеләштергән дүрт калын кулъязма дәфтәр йөри. 20183 Биштин — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 20184 Биштирәк — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 20185 Биш тракторы һәм 1 “Кейнс” бар. 20186 Биш-Уңгар урта мәктәбен, Уфада дәүләт университетын ( 1964 ), Мәскәү дәүләт университетында аспирантураны ( 1968 ) тәмамлаган. 20187 Биш чишмә Ибли чишмәсе янында, алар Салих тавы итәгеннән агып чыга. 20188 Биш яңа факультет, 24 кафедра, 56 лаборатория һәм кабинет ачыла. 20189 Биш яшеннән ана назын тоюдан мәхрүм булып үсә. 20190 Биш яшьтән Борис Морозов күзәтүендә. 20191 Бию белән бик яшьли мавыга, улы бию белән даими шөгыльләнсен һәм күнегүләргә йөрсен өчен, әнисенә аны баллы ризыклар белән дәртләндереп торырга да туры килә. 20192 Бию белән шөгыльләнә. 20193 Бию залы Башта сарай Букингем герцогы өчен төзелгән иде ( 1703 елдан ). 20194 Бию көйләрен уйный белүемне күреп, апа-абыйлар мине кичке яшьләр уенына алып чыгалар иде, һәм, мин аларны караңгы төшеп кулларым арыса да, төн урталарына кадәр биетә, җырлата идем. 20195 «Бию мәйданы йолдызы» 2005 елда MTV каналында узган, «Уэйд Робсон тамашасы» (Шоу Уэйда Робсона) аналогы булган «Бию мәйданы йолдызы» (Звезда танцпола) проектының 1- сезонында җиңүче була. 20196 Биюче, җиңәрмен, дип хыялланмаган да, ләкин проектта катнашу аңа холкын чарларга, җыйнакланырга ярдәм итә. 20197 Бияз — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 20198 Биянка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 20199 БК(б)Фнең 1948 нең 25 октябрендә кабул ителгән «Өлкә комитетлары, крайкомнар һәм республикалар комфиркаләре ҮКлары аппаратларын үзгәртеп кору турында» карарыннан чыгып, 1948 нең 29 октябрендә өлкә комитеты алга таба үзгәртелә. 20200 БК(б)Фнең шәһәр һәм район ком-тларында да тармак бүлекләре оештырыла. 20201 Б.Киргизка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20202 Б. кияве ф.ф.д., көнчыгышны өйрәнү буенча белгеч, Ленинград Дәүләт университеты профессоры Тагирҗанов Габдрахман Тагир улы (1907-1983) була. 20203 «Благовар хәбәрҙәре» гәҗит-кушымтасы чыгып килә. 20204 Благовещенка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 20205 Благовещенск 1856 елда Усть-Зейский исеме астында хәрби пост буларак барлыкка килгән. 1858 елдан — шәһәр һәм Амур өлкәсе үзәге. 20206 Благовещенский — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 20207 Благовещенск ( ) — Русия шәһәре, Амур өлкәсе үзәге. 20208 Благодарный ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 20209 Благодатная — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 20210 Благодатное ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 20211 Благодатный — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 20212 Блазновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20213 Блай ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,7 километр озынлыкта булган кратеры. 20214 Бланш ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,3 километр озынлыкта булган кратеры. 20215 Блацкбурне ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 30,5 километр озынлыкта булган кратеры. 20216 Ближняя Быньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 20217 Ближняя Сурена — Русия территориясеннән ага торган елга. 20218 Бли-Инжуль (Блиинжул) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20219 Бликсен ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,8 километр озынлыкта булган кратеры. 20220 Блиниха (Содомная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20221 Блины ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 20222 Блог 2009 елдан алып эшләп килә һәм анда күбесенчә IT турындагы язмалар басыла, мәсәлән — Татар интернеты турында, Вконтакте сайтында урнашкан татар группаларының рейтингы. 20223 Блохичи ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 20224 Блыб — Русия территориясеннән ага торган елга. 20225 Блэклар гаиләсенең башка әгъзаларының кебек үк, исеме йолдызлык хөрмәтенә бирелду, бу очракта Дракон йолдызлыгы. 20226 Б. миссионерлык максаты белән Япония, Кытай, Ява, Суматра буйлап сәяхәт итә. 1939 ел. 20227 БМО Генераль Ассамблеясе залы * 1689 — Инглиз парламенты Хокуклар турында Билльне кабул итә. 20228 БМО Генераль Ассамблеясы моның турында махсус карарлар кабул итә ( 1970 ). 20229 БМОда әле күптән түгел генә халыкара мөнәсәбәтләрдә милли дәүләтләр төп башкаручы көч булып торса, Глобальләшү этабында дәүләтләр белән идарә итү бөтенләй башка системага күчә башлады. 20230 БМО Иминлек Шурасында һәм башка халыкара оешмаларда ССРБ хокукларның дәвам иттерүче. 20231 БМО Низамы БМО Уставы 1945 елда Сан-Франциско конференциясендә раслана, шул ук елның 26 июнендә 51 дәүләт вәкиле тарафыннан имзалана. 20232 БМОның Милли һәм расачыл кимсетүләрне бетерү турындагы декларациясе 1963 елның 20 нче ноябрендә кабул ителгән. 20233 БМО рәсми телләрендә оешманың бөтен документлары чыга. 20234 БМО — Рус теле көне. 20235 Б. мөселман хокукы, гарәп теле һәм әдәбияте буенча лекцияләр укый. 20236 БМО тарафыннан шәһәрнең көнчыгыш өлешендә Израильнең хакимияте танылмый. 20237 БМО хәрби көчләре (UNEF) Синай ярымутравына һәм канал буена урнаштырыла. 20238 БМО юраулары буенча бүген Җир йөзендә кулланылган телләрнең яртысыннан күбрәгендә сөйләшүчеләр саны 10,000 кешедән түбәнрәк, дүрттән бер өлеше очрагында - 1,000 сөйләшүчедән азрак. 20239 БМП экипажы аның башнясын кискен боргалаганда, Дм. 20240 БНФ фиркасе әгъзасы. 1995 −1997 елларда Беларус Сорос фонды идарәсендә эшли. 20241 Бобино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 20242 Бөблинген ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 20243 Бобольская — Русия территориясеннән ага торган елга. 20244 Бобровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 20245 Бобровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 20246 Бобровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 20247 Боброво ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 20248 Бобров ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20249 Бобровский ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 20250 Бобровский ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 20251 Бобслей ( ), кышкы спорт төре, аэродинамик конструкцияле, тулаем металлдан ясалган һәм идарә ителүче чаналарда янтаюлы-виражлы боз трассалары буйлап зур тизлектә шуып төшү. 20252 Бобылево ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 20253 Бобыльская — Русия территориясеннән ага торган елга. 20254 Богаго — Русия территориясеннән ага торган елга. 20255 Боганак — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 20256 Богарларның бер өлеше, ил­басарлардан качып, Каманың төньягына күчәләр. 20257 Богатенкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 20258 Богатовка — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 20259 Богатыри ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 20260 Богачев — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 20261 Богдан — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 20262 Богдан — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 20263 Богдановка — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 20264 Богдановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20265 Богданово ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 20266 Богдановское — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 20267 Богданов — фамилия. Багданов варианты да бар. Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Идрис Богданов (Багданов) (1886-1916), драматург, тәрҗемәче. * Гариф Богданов (Багданов) (1889-1955), тәрҗемәче, педагог. 20268 Богдашинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 20269 Богдашкино ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 20270 Бөгә — Башкортстанның Бакалы районы биләмәләрендә агучы кече елга. 20271 Бөгә будрач, Бөгә йаугушы һ.б. кебек кеше исемнәре булган. 20272 «Бөгелмә авазы» татар халкының мәдәниятен үстерүгә юнәлтелгән һәм Татарстан җөмһүрияте бәйсезлеген яклаучы кыю басма була. 20273 Бөгелмә — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 20274 Бөгелмәгә килеп, 2 нче урта мәктәптә укый. 20275 Бөгелмәдә унъеллык мәктәпне тәмамлый. 20276 Бөгелмә кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 20277 Бөгелмә - Круглое Поле тимер юлы салынып кына килә иде. 20278 Бөгелмәне алган Колчак гаскәре, Бишмунча халкын талап. 20279 Бөгелмә педагогия укуханәсен ( 1937 ), Казанда танк училищесын ( 1940 1942 ), Ленинградта бронетанк һәм механикалаштырылган гаскәрләр югары мәктәбен ( 1946 ) тәмамлаган. 20280 Бөгелмә рус драма театры (А. 20281 Бөгелмә төбәге тулысынча диярлек баш күтәрүчеләр кулында була. 20282 Бөгелмә шәһәрендә урта мәктәп, Казан авыл хуҗалыгы институтын «агроном» белгечлеге ( 1936 ), Мәскәү авыл хуҗалыгы институтын «механикалаштыру һәм электрлаштыру» белгечлеге ( 1941 ) буенча тәмамлаган. 20283 Бөгелүчән, U-формасына охшаш, астан кырыйдан күренә торган тасма кабель каршы яктагы контролер платасына тоташтаруны дәвам иттерә. 20284 Бөгә сүзенең бөкәш варианты болгарларньщ Котлыбөкәш исемендә урын алган һәм «бәхетле баһадир, герой» дигән мәгънәгә ия булган. 20285 Боговитовщина ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 20286 Богодаровка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 20287 Боголюбовка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 20288 Богомазы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 20289 Богомолово ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 20290 Богомоловы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 20291 Богомоловы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 20292 Богородская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 20293 Богородская Репьевка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 20294 Богородское — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 20295 Богородское — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 20296 Богородское ( Кама Тамагы бистәснең элекке исеме) авылы хөрмәтенә аталганнар. 20297 Богородское районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 20298 Богородское таулары ( ) — Татарстанның Кама Тамагы районында, Иделнең уңъягында урнашкан калкулык. 20299 Богородск районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 20300 Богородск ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 20301 Богота районында уртача еллык температуралар +14°С тан да артык түгел. 20302 Богояш — Русия территориясеннән ага торган елга. 20303 Богуславка ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 20304 Богучар ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20305 Богырслан — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 20306 Богырыслан районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 20307 Бодай, арыш, солы, арпа күбесенчә интенсив технологияләр нигезендә игелә. 20308 Бодай белән арыштагы уңай сыйфатларны бер үсемлектә берләштерү уе галимнәрне, биологларны күптәннән кызыктырган. 20309 Бодай бөртегенең эндоспермасында җилемчә барлыкка китерүче глиадин һәм глутенин дигән аксымнар бар. 20310 Бодайда-42; арышта-14 һ.б. 1950-1953 елларда Америка биохимигы Чаргафф эксперименталь юл белән ДНК молекуласында А-калдыгы- Т –га тигез икәнен, ә Г-Ц га тигезикәнен исбатлый. 20311 Бодай - Идел-Урал төбәгендә игелә торган төп азык культураларының берсе. 20312 Бодайның барлык йомшак сортлары да көчле, уртача көчле һәм көчсез төрләргә бүленә. 20313 Бодайның берничә төрле сорты игелә башлый. 20314 Бодайның шушы таләпләргә якын торган сортлары ХIХ гасыр башында Англиядә барлыкка килә. 20315 Бодай үзлегеннән серкәләнә, аны игү өчен уңдырышлы туфрак, чиста басу кирәк. 20316 Боде буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 70 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 20317 Бөдәйлинең беренче әдәби әсәрләре 1926 елда «Кигәвен», «Бакыр күз» псевдонимы белән күренә башлый. 20318 Бөдәньяр — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 20319 Бөдрә чәч кояш кыздырганда эссе сугудан саклый. 20320 Бодха дәрәҗәсенә ул б.э.к. 588 елда ирешә, буддистлар тарафыннан беренче будда булып та, соңгысы булып та исәпләнми. 20321 Бодым — Башкортстанның Тәтешле районы биләмәләрендә агучы кече елга. 20322 Бодье — Русия территориясеннән ага торган елга. 20323 Боевикларның соңгы ыргылышына десантчылар бары дүрт автомат белән каршы тора. 20324 Боевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20325 Бөек Алигъери Данте үзенең «Илаһи кәмит» исемле даһи әсәрен иҗат итә. 20326 Бөек Аллаһ бөтен вакыйгага шаһиттыр. 20327 Бөек Аллаһ кайбер колларын үзләренең югары урын һәм дәрәҗәләреннән төшерер. 20328 Бөек Аллаһ, һичшиксез, хөкем итүчедер. 20329 Бөек Аллаһының бер-берсенә капма-каршы мәгънәдә булган ике исеме бар. 20330 Бөек Аллаһ яраткан барлыкларын кеше шәхесен кызгану, җәлләү халәтләреннән чыгып кызганыр, мәрхәмәт кылыр. 20331 Бөек Америка мәдәниятләре: Майя, Моче һәм Наска Мезоамерикада һәм Перуда б.ч.к. 1 меңъеллык ахырында пәйда булалар. 20332 Бөек Башсәргаскәр урынга Совнарком прапорщик Николай Крыленконы билгеләде. 20333 Бөек берләштерү өчен шартлар Зур Шартлаудан 10 –43 -10 –36 секундтан соң (13-14 млрд ел элек) булгандыр http://nuclphys. 20334 Бөек берләштерү теориясендә тагын өстәмә X- һәм Y калибрлау бозоннары керә (зур массалы бозоннар). 20335 Бөек Болгар 632 елда төзелеп, 671 елда хәзәрләр басымы астында таркала. 20336 Бөек Болгар варислары Риваятьтә Кубратның үлеменнән соң балалары арасында бердәмлек булмау сәбәпле ул булдырган мөстәкыйль дәүләте таркала, соңыннан күршедәге төркиләрнең Хәзәр каһанлыгы дәүләтенең басымы астында юкка чыга. 20337 Бөек Болгар иле Азак буе, Донның түбәнге агымындагы һәм Таман ярымутравындагы җирләрне биләп торган. 20338 Бөек Болгар Иле варислары: Кавказ болгарлары * Кубрат ханның өлкән улы Батбай Төньяк Кавказда үз җирләрендә торып калган һәм хәзәрләргә буйсынган. 20339 Бөек Болгар иле ( виз. 20340 Бөек Болгар иле таркалуы Кубрат хан варислары Бу чорда Бөек Болгар иле көнчыгыштан һөҗүм итеп торучы хәзәрләр тарафыннан нык киметелгән булган. 20341 Бөек Болгар тәхетендә Кубратның Бөек Болгары һәм якын тирәсе, як. 650 ел Өйгә кайтуга, Кубрат үзенең утигыр болгарлары кабиләсе өстеннән хәкимлек җепләрен шул чакка кадәр регент ролен башкарган Органадан ала ( хан була). 20342 Бөекбритания артистлары ССРБда 1920 1930 елларда эшләп килгән «Синяя блуза» театры үрнәгенә иярүләрен әйтәләр. 20343 Бөекбритания артыннан Скандинавия, Голландия, Португалия, Аргентина, Бразилия һәм башка илләр, Британиянең колонияләре Алтын стандарттан баш тартырга мәҗбүр була. 20344 Бөекбритания — Аурупаның иң алдынгы дәүләтләренең берсе. 20345 Бөекбритания Британ утрауларында һәм Ирландия утравының төньяк өлешендә урнашкан. 20346 Бөекбританиядә 11 ноябргә якын якшәмбе көнендә Хәтер көне ( ) билгеләнә. 20347 Бөекбританиядә китап 2000 елда басылды. 20348 Бөекбританиядә музыка тарихчысы, композитор, органчы һәм җырчы буларак танылган Джон Стаффорд Смит (John Stafford Smith) аны 1780 елда иҗат иткән. 20349 Бөек Британиядә хатын-кызлар клубларының XXVI ачык беренчелегендә татар кызы “ЦСКА” командасы сафында беренче урын ала. 20350 Бөекбритания дүрт өлештән Инглиз телендә Бөекбритания өлешләрен countries, ягъни илләр дип атыйлар. 20351 Бөекбритания кайчандыр киң яфраклы урманнар белән капланган булган. 20352 Бөекбритания мәйданы – 244 820 км², коры җир – 240 590 км², эчке сулар – 3 230 км². 20353 Бөекбритания мәйданы — 244 820 км², коры җир мәйданы 240 590 км², ә эчке сулар 3 230 км² тәшкил итә. 20354 Бөекбритания — НАТОның актив һәм даими әгъзасы. 20355 Бөекбританиянең дәүләт төзелеше — парламент системалы конституцион монархия. 20356 Бөекбританиянең Лейбористлар фиркасе ( ) — Бөекбританиянең алдынгы фиркаләреннән берсе, хөкүмәт өчен озак еллар көрәшне Консерваторлар фиркасе белән алып бара. 20357 Бөекбританиянең төп өч фиркасе булып Консерватив фирка, Лейбористлар фиркасе һәм Либераль фирка санала. 20358 Бөекбританиянең хәрби флотына каршы көрәшүне өметсез эш дип исәпләп, Германиянең хәрби диңгез флотының башлыгы Редер крейсер сугышы стратегиясен сайлаган, ягъни дошманның транспортларын юк итү стратегиясен. 20359 Бөекбританияның футбол тарихында иң эре фаҗига булып тора. 20360 Бөекбритания парламенты символы Парламент бинасы (Вестминстер сарае) Бөекбритания һәм Төньяк Ирландия Берләшкән Патшалыкның парламенты ( ингл. Parliament of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) — ның югары канун чыгару органы. 20361 Бөекбритания тарихында ул 4 мөһим вазифаны үтәгән бердәнбер сәясәтче: премьер-министр, Финанс министры, Эчке эшләр министры, Тышкы эшләр министры. 20362 Бөекбритания файдалы казылмаларга — ташкүмергә, тимер рудасы, кургаш һәм цинкка шактый бай. 20363 Бөекбритания һәм Ирландия утрауларында урнаша. 20364 Бөекбритания хәрби көчләре Британ армиясе, Патшаның хәрби-һава көчләре һәм Патшаның хәрби-диңгез флотыннан тора. 20365 Бөекбритания ярларыннан 7 диңгез миле (13 км) ераклыгында, диңгез платформасында урнашкан. 20366 Бөек Ватан сугышы 1941 1946 елларда фронтта батальон командирының сәяси бүлек буенча урынбасары була. 20367 Бөек Ватан сугышы 1941 елдан Бөек Ватан сугышы фронтларында, 104нче кырып бетерүчеләр авиация полкында звено командиры (2нче һава армиясенең 9нчы кырып бетерүчеләр авиациясе дивизиясе). 20368 Бөек Ватан сугышы 1942 елдан Кызыл Армиягә чакырыла. 20369 Бөек Ватан сугышы 22 июнь 17-нче укчы корпус ОдХО гаскәрләре составында булды һәм үзенә: 116-нче, 196-нче, 206-нче у, 272-нче и 377-нче корпус ап, 44-нче аерым бс, 8-нче аерым сапб кушты. 20370 Бөек Ватан сугышы * 4- Аерым армиянең фирка комиссиясе җаваплы сәркатибе. 20371 Бөек Ватан сугышы А.И. Антонов Ялтада (баскан, уңнан дүртенче) 1941 елның 24 июненнән Киев махсус хәрби округы штабы башлыгы буларак, мобилизация һәм эвакуация эшен оештыруны җитәкли. 20372 Бөек Ватан сугышы алдыннан мәктәптә 20 укытучы эшли. 20373 Бөек Ватан сугышы алдыннан районның 108 авылында 49128 кеше яшәгән. 87 колхоз һәм ике машина-трактор станциясе оештырыла. 20374 Бөек Ватан сугышы Артистларның бер өлеше Бөек Ватан сугышына алына. 20375 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1941 елның 4 октябре) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 20376 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1941 ның 17 августы ) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алынган. 20377 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1942 елның 10 августы ) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 20378 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1942 елның 12 сентябре) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 20379 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1942 елның 25 августы ) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 20380 Бөек Ватан сугышы барышында ( 1942 елның 27 июле) шәһәр алман-фашист гаскәрләре тарафыннан басып алына. 20381 Бөек Ватан Сугышы башланганнан соң фронтка китә, шул чорда күп патриотик шигырьләр яза. 20382 Бөек Ватан сугышы башлангач, авылның 168 ир-егете һәм ике хатын-кызы илебез бәйсезлеген якларга киткән. 20383 Бөек Ватан сугышы башлангач, Брест крепостен, андагы совет әсирләрен немец фашистлары чолганышыннан азат итү өчен барган дәһшәтле атакаларда катнаша. 20384 Бөек Ватан сугышы башлангач, Ифратның әтисе фронтка китә, малай үги әнисенә ияреп өлкәннәр белән беррәттән МТСта иртәдән кичкә кадәр бил бөгә. 20385 Бөек Ватан сугышы башлангач, күп кенә авылдашлар яу кырына киткән. 20386 Бөек Ватан сугышы башлангач, кызылармияче М. Хәй сугышка китә. 20387 Бөек Ватан сугышы башлангач, танкчылар мәктәбендә укый, Мәскәү өлкәсендә барган сугышларда катнаша. 20388 Бөек Ватан сугышы башлангач, үз теләге белән гаскәргә языла. 20389 Бөек Ватан сугышы башлангач, укуханә ябыла. 20390 Бөек Ватан сугышы башлангач, хәрби хезмәткә алына. 20391 Бөек Ватан сугышы башлангач, читтән торып уку бүлегенә күчеп, Уфа (Черниковка) моторлар эшләү заводына эшкә керә. 20392 Бөек Ватан сугышы башлану белән, ул үзен фронтка җибәрүләрен сорый. 20393 Бөек Ватан сугышы башлану белән фронтка китә, сугышның башлангыч чорындагы канкойгыч, күп югалтулы авыр сугыш операцияләрендә катнаша. 20394 Бөек Ватан сугышы башлану белән фронтка китә, сугышта элемтә башлыгы һәм артиллерия штабы башлыгы булып хезмәт итә. 20395 Бөек Ватан сугышы башлануга фронтка китә. 20396 Бөек Ватан сугышы башлануга яңа институтны тәмамлаган Касыйм Вахит үзе теләп фронтка китә һәм сугышның беренче айларыннан ук алгы сызыкта сугыша, шәхси батырлыклары өчен медальләр белән бүләкләнә. 20397 Бөек Ватан сугышы башлану сәбәпле, 1941 елның 5 июленнән татарча «Яшь коммунар», 21 августыннан башкортчасы яшьләр гәзитләрен бастыру тукталып кала. 20398 Бөек Ватан сугышы башлануын ул курсант буларак чик буенда каршылый. 20399 Бөек Ватан сугышы вакытында, 1941 1943 елларда, район территориясендә Ижау - Балезино тимер юлы төзелеше алып барылган. 20400 Бөек Ватан сугышы вакытында 221 Хәрби Һава көчләре ЭККА аерым полкы «Борисоглебское» һава аланында урнаштырган иде. 20401 Бөек Ватан сугышы вакытында актив кулланыла. 20402 Бөек Ватан сугышы вакытында гәзит ел дәвамында Кировта нәшер ителә. 20403 Бөек Ватан сугышы вакытында Глазовка Ленинградтан тәмәке фабрикасы, 2нче Ленинград пехота училищесы, 544 номерлы патрон заводы эавкуацияләнәләр. 20404 Бөек Ватан сугышы вакытында — Дәүләт саклану комитәсенең әгъзасы. 20405 Бөек Ватан сугышы вакытында заводта, башка җирләрдә эшләп алгач, 1944 елда Р.Мөхәммәдова Казан дәүләт университетының география факультетына укырга керә. 20406 Бөек Ватан сугышы вакытында Ижауга берничә оборона предприятиеләре эвакуацияләнәләр. 20407 Бөек Ватан сугышы вакытында Казан танк училищесендә 5000 танк экипажларын хәзерләнгән. 20408 Бөек Ватан сугышы вакытында Катайга Мелитопольдән насос заводы күчерелә. 20409 Бөек Ватан сугышы вакытында — Көнчыгыштагы басып алынган территорияләре рейхминистры. 20410 Бөек Ватан сугышы вакытында Митькинога 360-нче хәрби базасы һәм 67708 номерлы хәрби часть эвакуацияләнә. 20411 Бөек Ватан сугышы вакытында Удмуртиягә ~40 ширкәт эвакуацияләндгән. 20412 Бөек Ватан сугышы вакытында шәһәргә Русиянең Аурупа өлешеннән берничә сәнәгый предприятие эвакуацияләнә. 20413 Бөек Ватан сугышы вакытында шәһәрдә локомотив һәм нефть эшкәртү заводлары барлыкка киләләр; Шуның өстенә, Сызранга вакытлыча кайбер ССРБ министрлыклары эвакуацияләнләр. 20414 Бөек Ватан сугышы дәвамында Хәрби-Һава көчләре тарафыннан файдаланыла иде. 20415 Бөек Ватан сугышы елларда Украина сугыш хәрәкәтләре мәйданы булып торган. 20416 Бөек Ватан сугышы еллары иҗаты өч китапка тупланган: «Бөек дус турында» ( 1942 ), «Йолдыз» ( 1942 ), «Дәвер әкияте» ( 1945 ). 20417 Бөек Ватан сугышы елларында 1941 1943 елларда Казанда эвакуациядә була. 20418 Бөек Ватан сугышы елларында 1941 елның июненнән фронтта. 20419 Бөек Ватан сугышы елларында * 1942 елдан барлык фронтларның сәяси бүлекләре каршында татар телендә газеталар чыгара башлауга булышлык итә. 20420 Бөек Ватан сугышы елларында 1943 елда Гата Сөләйманов Башкортстан сәнгать бригадасы төркемендә фронтка барып, 3 ай эчендә 90 концертта катнаша. 20421 Бөек Ватан сугышы елларында авиация заводында эретеп ябыштыручы булып эшли. 20422 Бөек Ватан сугышы елларында авылдан 222 кеше фронтка китә, шуның нибары 75е әйләнеп кайта. 20423 Бөек Ватан сугышы елларында айга 4 тапкыр гына чыга. 20424 Бөек Ватан сугышы елларында Ансамбль, филармония артистлары белән, 17 концерт бригадасы төзеп, тылда һәм фронтларда 1700 шефлык концерты бирә. 20425 Бөек Ватан сугышы елларында армия сафларында була. 1942 елны В.И. Ленин ис. 20426 “ Бөек Ватан сугышы елларында башкорт әдәбияты ”, “Башкорт чәчәннәре” исемле гыйльми хезмәтләре бар. 20427 Бөек Ватан сугышы елларында биредә һәр өченче снәрәт һәм һәр дүртенче танк җитештерелгән. 20428 Бөек Ватан сугышы елларында Бөек Ватан сугышы чорында театр белән Нина Ольшевская җитәкчелек итә. 20429 Бөек Ватан сугышы елларында бу авылның 33 ир-егете яу кырында башын куйган. 20430 Бөек Ватан сугышы елларында Г.Батыршин Сталинградны фашистлардан яклап сугыша, башка хәрби хәрәкәтләрдә катнаша. 20431 Бөек Ватан сугышы елларында да Казан сынлы сәнгать укуханәсе эшчәнлеген туктатмый. 20432 Бөек Ватан сугышы елларында «Җиңү юлында» район газетасының җаваплы сәркатибе, баш мөхәррире ( 1942 1944 ) булып эшли, Бөрҗән фирка райкомының бүлек мөдире итеп билгеләнә. 20433 Бөек Ватан сугышы елларында заводта эшли, һөнәр училищесында укый. 20434 Бөек Ватан сугышы елларында Кәрим Җаманаклы 1941 – 1942 елларда Ватан сугышында катнаша. 1941 елның көзендә фронтка китә. 361 нче укчы полкында хезмәт итә. 20435 Бөек Ватан сугышы елларында лирик шигырьләр, “Зоя” ( 1943 ел ) һәм “Украина турында җыр” ( 1945 ел ) поэмаларын фронт (мәсәлән, татар телендәге " Ватан намусы өчен ") гәҗитләрендә басыла. 20436 Бөек Ватан сугышы елларында Мәләвезнең 12 каһарманы Советлар Союзы Герое, ә ике фронтовик «Дан» орденының тулы кавалеры исеменә лаек була. 20437 Бөек Ватан сугышы елларында Нөркәй авылы. 20438 Бөек Ватан сугышы елларында орден белән 1 млн 276 мең (шул исәптән I дәрәҗә орден белән 350 мең ) кеше бүләкләнә. 20439 Бөек ватан сугышы елларында Петрова Федосия Петровна, Сафина Зәкия Гатиевна укытканнар. 20440 Бөек Ватан сугышы елларында реактив снарядларда уңышлы кулланылган баллистик дары XX гасырның 30-нчы елларында СССРда эшләнә. 20441 Бөек Ватан сугышы елларында саулыгы аркасында фронтка бара алмый. 20442 Бөек Ватан сугышы елларында СССР ФА Гыйльми оешмаларының бер өлеше Казанга эвакуацияләнә (к. 20443 Бөек Ватан сугышы елларында Сугыш башлангач, шәфкать туташлары әзерли торган кыска вакытлы курсларны тәмамлап, фронтка китә. 20444 Бөек Ватан сугышы елларында Сугыш башыннан җитди авыру Б. Мансуровны, Мәскәү өчен утын әзерләүне оештыру өчен, Мәскәү өлкәсе Ведогуща урман хуҗалыгына җибәрәләр. 20445 Бөек Ватан сугышы елларында Сугыш еллары авырлыгы хатын-кыз артистларның (Г. 20446 Бөек Ватан сугышы елларында уку йорты бинасында № 1744, 5921 эвакогоспитальләре урнаштырыла. 20447 Бөек Ватан сугышы елларында фронтта хирург була, хәрби бүләкләре бар. 20448 Бөек Ватан сугышы елларында чыгудан туктый һәм 1958 елда гына яңадан нәшер ителә. 20449 Бөек Ватан сугышы елларында Ырынбур өлкәсендәге Краснохолм пехота училищесында 3 ай укый, 17 гвардия һава -десант бригадасында парашютчы-автоматчы булып хезмәт итә. 20450 Бөек Ватан сугышы Әмәт Хан Солтан очкычы, Аэрокобра моделе Бөек Ватан сугышында беренче көннән катнаша. 20451 Бөек Ватан сугышы Кызыл Армиясендә кече командир курслары бетереп, лейтенант дәрәҗәсен алган. 20452 Бөек Ватан сугышы Малиновский азат ителгән Будапештта Бөек Ватан сугышы вакытында Көньяк фронтын җитәкләгән. 20453 Бөек Ватан сугышына авылдан 224 кеше киткән. 20454 Бөек Ватан сугышына кадәр Киевта ике татар мәктәбе эшләп килгән. 20455 Бөек Ватан сугышына районнан 10 меңнән артык кеше китә. 20456 Бөек Ватан сугышына Яңа Шәйморзадан 240 кеше сугышка киттеләр. 20457 Бөек Ватан сугышында 1939 елда армиягә алынып, Ерак Көнчыгышта хезмәт итә. 20458 Бөек Ватан сугышында 1941 елдан Бөек Ватан сугышында: Воронеж, Белоруссия фронтларында көрәшә. 20459 Бөек Ватан сугышында 1941 елның азагында хәрби хезмәткә алына. 20460 Бөек Ватан сугышында 1941 елның декабреннән башлап сугышның азагына кадәр фронтта була. 20461 Бөек Ватан сугышында 1941 елның июненнән Бөек Ватан сугышында катнаша. 20462 Бөек Ватан сугышында 1941 елның июненнән Бөек Ватан сугышы фронтларында. 20463 Бөек Ватан сугышында 1941 елның июненнән Көнбатыш, Дон, Дала, Көньяк-Көнбатыш фронтларда сугышта катнаша. 20464 Бөек Ватан сугышында 1942 елдан Бөек Ватан сугышында катнаша. 20465 Бөек Ватан сугышында 1942 елда сугышка китә. 20466 Бөек Ватан сугышында 1942 елның мартыннан хәрби хезмәткә алына. 20467 Бөек Ватан сугышында 1943 елдан Бөек Ватан сугышында катнаша. 20468 Бөек Ватан сугышында 1943 елның ноябреннән 1944 елның апреленә кадәр Суслонгер - Сурок хәрби лагерьларында әзерлек курслары үткәч, II Балтика фронтында артиллерия полкының кыр элемтәчесе сыйфатында сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. 20469 Бөек Ватан сугышында Архангельскида хәрби инженерлар училищесын тәмамлый. 20470 Бөек Ватан сугышында бертуганнары да катнаша – сеңлесе Мөкәррәмә хәрби табиб була, энесе Рифгать 19 яшендә Төньяк Кавказда һәлак була. 20471 Бөек Ватан сугышында Бөек Ватан сугышында катнаша. 20472 Бөек Ватан сугышында Гомуми штаб башлыгы буларак иң мөһим сугыш операцияләрен оештыруда катнашкан ( 1942 1945 ). 20473 Бөек Ватан сугышында Й.-И. 20474 Бөек Ватан сугышында камап алынган Ленинградта иҗат ителгән Җиденче симфония - Ленинград симфониясе белән мәшһүр. 20475 Бөек Ватан сугышында катнаша, Курскидан Берлинга барып җитә, өч мәртәбә яралана, «Батырлык өчен», «Берлинны алган өчен» медальләре белән бүләкләнә. 20476 Бөек Ватан сугышында катнаша, озын тормыш юлы үтеп, 92 яшендә дөнья куя. 20477 Бөек Ватан сугышында катнашкан. 20478 Бөек Ватан сугышында катнашкан. 1946 дан — Семберның ВКП(б) Сталин, Ленин район кәмититләренең беренче сәркәтибе, 1953 нең августыннан — СБКФ Сембер өлкә кәмититенең фирка комиссиясе әгъзасы. 20479 Бөек Ватан сугышында катнашкан яугир. 20480 Бөек Ватан сугышында катнашучы. 20481 Бөек Ватан сугышында катнашуы Асаф Абдрахманов Хәрби-Диңгез Флотында 1939 елдан башлап хезмәт итә. 20482 Бөек Ватан сугышында катнашып, бөек исемнәргә лаек булган кешеләр дә бар. 20483 Бөек Ватан сугышында корбан булганнар исемлеге 1960 еллар башында төзелә. 20484 Бөек Ватан сугышында күрсәткән батырлыклары өчен 25 ир-егет орденнар һәм медальләр белән бүләкләнгәннәр. 20485 Бөек Ватан сугышында күрсәткән батырлыклары өчен ике орден, күп медальләр белән бүләкләнде. 20486 Бөек Ватан сугышында район 6789 кеше югалткан. 20487 Бөек Ватан сугышында Сәләхетдиновлар гаиләсе Ленинград блокадасында кала. 20488 Бөек Ватан сугышында сержант, орудие командиры, Польшаның Гданьск шәһәре янында барган бәрелешләрдә батырлык күрсәтә. 20489 Бөек Ватан сугышында солдатларга алгы сызыкка атакага барыр алдыннан нәкъ менә шул агач спиртыннан эшләнгән аракы бирәләр дә инде. 20490 Бөек Ватан сугышында Сугыш елларында 2- Ерак Көнчыгыш фронтында хәрби һоспитальләрдә хирург булып хезмәт итә. 20491 Бөек Ватан сугышында Сугышның беренче көннәреннән үк полк комиссары Баязит Баянов яуга керә, фронтның алгы сызыгында була. 20492 Бөек Ватан сугышында тагын 116 кеше катнаша, 43 кире әйләнеп кайта. 20493 Бөек Ватан сугышында Украина фронтында 78- полкның 25– укчы дивизиясендә, Курск дугасында 5- артиллерия дивизиясендә өлкән сержант буларак катнаша. 20494 Бөек Ватан сугышында Ушаков ордены һәм медале нигезләнә. 20495 Бөек Ватан сугышында фронтта концерт куйганда мина кыйпылчыгы тиеп, госпитальдә вафат була. 20496 Бөек Ватан сугышында һәлак була. 20497 Бөек Ватан сугышында һәлак була ( 1942 ). 20498 Бөек Ватан сугышында һәм Мәскәүдә Җиңү парадында катнашкан. 20499 Бөек Ватан сугышында хәрби булып эшләгән, күп әсәрләрне сугышка багышлаган. 20500 Бөек Ватан сугышында хәрби тәрҗемәче булып катнашкан. 20501 Бөек Ватан сугышы «Нигә мин большевизм белән көрәш юлына бастым». 20502 Бөек Ватан сугышын кече политҗитәкче Нәҗметдинов Берлинда тәмамлый. 20503 Бөек Ватан сугышын кичеп, Берлингача барып җитә. 20504 Бөек Ватан сугышыннан соңгы елларда, шул чорның демографик үзенчәлекләрен исәпкә алып, аерылышу процессын мәхкәмә тәртибендә хәл итү законы кертелә һәм бу чорда РСФСРдә аерылышу күрсәткече иң түбән була. 20505 Бөек Ватан сугышыннан соң татар мәктәпләре ябылгач, һөнәрләрен алыштырырга мәҗбүр булалар: Мәхмүд заводка, Зәйнәб сүзлекләр бастыручы нәшриятка урнаша. 20506 Бөек Ватан сугышыннан соң шәңәрдә электр транспорты зур үсеш ала. 1956 елда Черниковск һәм Уфа кушыла. 20507 Бөек Ватан сугышын Неман елгасы буенда чиктә каршылый. 20508 Бөек Ватан сугышының башлангыч чорында кулланыла. 20509 Бөек Ватан сугышының беренче көннәреннән үк Әгъзам Камал алгы сызыкта сугыша. 20510 Бөек Ватан сугышының беренче көннәреннән үк ул укчы дивизиянең сәяси бүлек началнигы сыйфатында утка керә һәм авыр бәрелешләрнең берсендә батырларча һәлак була. 20511 Бөек Ватан сугышы Өченче бишьеллык чорында итек фабрикасы зурайтыла. 20512 Бөек Ватан сугышы * Совет-фин сугышында катнаша. 20513 Бөек Ватан сугышы Сугыш башында Көньяк фронтта сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. 20514 Бөек Ватан сугышы Сугыш елларында санитария поездында эшли, яралы сугышчыларны фронттан тыл госпитальләренә ташый. 20515 Бөек Ватан сугышы Сугышның беренче көннәреннән Бөек Ватан сугышы фронтларында: Көнбатыш. 20516 Бөек Ватан сугышы темасына багышланган әсәрләре «Маршал Жуков», «Ябырылу», «Кырык бернең парады», «Туган илне юксыну» ( 1974 ). 20517 Бөек Ватан сугышы темасына багышланган пьесада сәяси һәм иҗтимагый проблемалар туган җиренә әйләнеп кайта алмаган солдатның психологик кичерешләре яссылыгында тапшырыла. 20518 Бөек Ватан сугышы фронтына 1942 елның августында киткән. 1943 елдан КПСС әгъзасы. 20519 Бөек Ватан сугышы фронтына киткән 18,5 мең әлмәтленең яртысына якыны яу кырларында мәңгелеккә башын салды. 20520 Бөек Ватан сугышы һәм сугыштан соңгы елларда Гитлер фашизмы тарафыннан көчләп тагылган сугыш илебез халыкларының тормышын пыран-заран китерде. 20521 Бөек Ватан сугышы чорында 40 000 сугышчы бүләкләнә. 20522 Бөек Ватан сугышы чорында 8 451 сугышчы бүләкләнә. 20523 Бөек Ватан сугышы чорындагы татар халык иҗатын өйрәнеп, кандидатлык диссертациясе яклый. 1961 елда шул диссертациясе нигезендә «Халык һәм җыр» дигән монографиясе басылып чыга. 20524 Бөек Ватан сугышы чорындагы шәхси батырлыклары һәм әдәби иҗат өлкәсендәге хезмәтләре өчен А. Шамов Кызыл Йолдыз (1944), Хезмәт Кызыл Байрагы (1957), Октябрь Революциясе (1971) орденнары һәм уннан артык медаль белән бүләкләнгән. 20525 Бөек Ватан сугышы чорында ( Кырым ярымутравын һәм Акъярны алман басып алучыларыннан азат итү хөрмәтенә) кабул ителгән орден. 20526 Бөек Ватан сугышы чорында мәчетне җылытып тору өчен утын хәзерләүче дә калмый. 20527 Бөек Ватан сугышы чорында патриотик эчтәлекле күп кенә шигырьләре фронт газеталарында («Ватан сагында», «Кызыл Армия», «Суворовчы» һ. б.) урын ала. 20528 Бөек Ватан сугышы чорында ( Сталинның “Бер адым да чигенмәскә!” 20529 Бөек Владимир кенәзе ясак җыючы һәм Русь территориясендә баш хакиме булып торган. 20530 Бөек Габбас вафатыннан соң империя аска тәгәри. 20531 Бөек дәүләт хуралын рәис, аның урынбасыры һәм генераль сәркатиб җитәкли. 20532 Бөек илчелеккә Ф.Я Лефорт, Б.П.Возницын, Ф.А. Головин һәм Петр Михайлов исеме астында патша үзе җитәкчелек итә. 20533 Бөек илчелекнең төп максаты Кырым ханлыгына һәм Төркиягә каршы союздашлар табу. 20534 Бөек Карл — Францияне берләштерүче, франклар милләтен формалашуында зур роль уйнаган, Франция һәм Алмания монархияләрен оештырган бөек шәхес. 20535 Бөек кенәз һәм Русия армиясенең баш сәргәскәре Николай Николаевич Көнчыгыш Пруссиядә һөҗүм итү тарафдары булган, шул ук вакытта штаб башлыгы Силезиягә һөҗүм итү тарафлы иде. 20536 Бөек кенәз Ярослав Всеволод улының икенче улы. 20537 Бөек Кытай тигезлеге — дөньяда халыкның иң тыгыз утырган урыннарының берсе (600-800 кеше/км2). 20538 Бөек Кытай тигезлеге (Төньяк Кытай тигезлеге) —Кытайныкы өлешендә урнашкан тигезлек. 20539 Бөеклек һәм икрам-юмартлык хуҗасы — бары тик Аллаһыдыр. 20540 «Бөекләр һәм Көнчыгышның әдәби ядкарьләре» (Великие лики и литературные памятники Востока) монографиясендә төрки-гарәп-фарсы телле әдәбиятның чишмә башын тикшерә. 20541 Бөек Литва кенәзлеге белән сугышларын үткәргән. 20542 Бөек Литва кенәзлеге Литва 13-16 гасырларда 1240 елда Бөек Литва кенәзлеге барлыкка килә. 13 гасырда алман лары Литвага баскынчыл яуларын башлый. 200 ел дәвамында Литва белән алманнар арасында хәрби бәрелешләр булып торды. 20543 Бөек Литва кенәзлеге эчендә 1514 елда Василий III җитәкчелегендәге Мәскәү гаскәре шәһәрне ала һәм Бөек Мәскәү кенәзлеге эченә кертә. 20544 Бөек Литва кенәзлеге эчендә Речь Посполитая эчендә Русия империясе эчендә XVIII гасырның ахырында, Речь Посполитаяның бүлүләре һәм Тильзит солыхы нәтиҗәсендә Белорусия территориясе Русия империясе составына кертелә. 20545 Бөек Октябрь инкыйлабы нәтиҗәсендә Вакытлы хөкүмәт бәреп төшерелгән, хакимияткә II Бөтенрусия Шуралар корылтае төзегән, күпчелекне большевиклар һәм аларның союздашлары сул эсерлар тәшкил иткән хөкүмәт килгән. 20546 Бөек Октябрь инкыйлабыннан соң Милләтләр эшләренең комиссары булып җитәкләгән. 20547 Бөек Октябрь инкыйлабыннан соң Совет хакимияте ягына күчкән, 1-нче армиясенең башкарма комитеты президиумы әгьзасы һәм Төньяк фронтның комиссары. 20548 Бөек Октябрь революциясе елларында Кукмарадагы үзгәрешләр Патшаның төшерелүен Кукмарада революция елларында капиталистлар һәм интеллекция генә белгән. 20549 Бөек Октябрь революциясен ул шунда каршы ала, аннары, озак та үтми, Казанга юл тотып, бер ел чамасы төрле эшләрдә эшләп көн күрә. 20550 Бөек Октябрь Социалистик Революциясе барлык Русия халыклары белән бергә Яңа Имән авыл кешеләренә дә якты көн алып килде. 20551 Бөек Октябрь Социалистик Революциясеннән соң авылның культурасы. 20552 Бөек Сәлҗук дәүләтенә нигез салучы буларак билгеле. 20553 Бөек сәяхәтче 1304 елның 24нче февралендә Мароккодагы Танҗәрдә дин галиме гаиләсендә туа. 20554 Бөек Скифия атамасы борынгы греклардан килә. 20555 Бөек Смоленск кенәзлеге - урта гасырлардагы кенәзлек. 20556 Бөек сүзләргә аңлатмалар // Ватаным Татарстан. 20557 Бөек татар каһарманы - Колшәриф истәлегенә баш Казан мәчете аталган. 20558 Бөек Татарстан атамасы Татарстан Республикасының исемендә саклана. 20559 Бөек төрки каганат ханнарыннан берсе Бөке-хан («герой, кодрәтле хан») исемен йорткән. 20560 Бөек Тукайның әкият-поэмасына таянып Фәрит Яруллин иҗат иткән «Шүрәле» балеты иле­без сәхнәләреннән чыгып Көнбатышта йөреп кайтты, һәрвакыт югары уңыш казанды. 20561 Бөек Устюг ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20562 Бөек Финляндия кенәзлеге үзидарәсен чикләгән. 20563 Бөек француз инкыйлабыннан соң Франциядә милли телләрне кысрыклау сәясәте башлана, провансаль теле әкренләп көнкүреш аралашу теленә әйләнә. 20564 Бөек хан Мәнгү шулай да Алтын Урда тәхетенә Сартакның малае Улакчыны утырта. 20565 Бөек чуалыш — үзара сугыш чорында дәүләтнең бердәм үзәк хакимияте булмаган, диярлек. 20566 Бөек шагыйрь Габдулла Тукай яшәгән һәм иҗат иткән Кырлайдан нибары биш чакрым ераклыкта гына аның туган авылы. 20567 Бөекшәһәр муниципалитетлар арасында беренчеләрдән, Истанбул һәм Измир Бөекшәһәр муниципалитетлар белән берлектә, 1984 елда оеша. 20568 Бөер авырулары Табиб-нефролог ул нефрит (бөерләр ялкынсынуы), бөер коликасы, пиелонефрит, гломерулонефрит, бөердә таш барлыкка килү һ.б. бөер авыруларын диагностикалау һәм дәвалау белән шөгыльләнүче белгеч. 20569 Боерган ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 20570 Бөергә шундый игътибар бөер эшчәнлекләре җитәрлек булмаган авырулар санының үсүе аркасында барлыкка килгән. 20571 Бөерләр аларны бәвел аша тышка чыгара алмый. 20572 Бөерләр безнең организмның иң мөһим саулык үзәкләренән берсе булып торалар. 20573 Бөерләрнең төп эше булып каннан токсик матдәләр һәм артык суны чыгару тора. 20574 Бөерләрнең эчке кырыеннан сидек юллары сузылган, алар, бер каналга тоташып, аналь ачыклык артында, җенес юлыннан аерым, тышка ачыла. 20575 Бөерләр шулай ук артериаль басымын контрольдә тотарга, кан күзәнәкләрен (эритроцитларны) һәм гормоннар эшкәртергә, скелет сөякләренең саулыгын сакларга булыша. 20576 Бөерләр шулай ук җелектә эритроцитларны булдыруны стимуллаштыра торган эритропоэтинны эшләп чыгара. 20577 Боерыкны җиренә җиткергәч, юлчы бабай үз урынын аңа биреп, түгәрәккә кушыла да, уен күрсәтелгәнчә дәвам итә. 20578 Божай (Божайка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20579 Бөҗәк ашаганнар Анурогнатның бәләкәй гәүдәсе, махсус тешләре һәм кувәтле канатлары булган. 20580 Бөҗәкләр арасында иң әйбәт йөзүчеләр. 20581 Бөҗәкләрне өйрәнүче фән исеме - энтомология. 20582 Бөҗәкләр Палеозойдан сакланган бөҗәкләр хәзер дә яши. 20583 Бөҗәқләр һәм вак кошлар белән туклана, аларны очканда тота. 20584 Боҗралы суалчаннарның махсус хәрәкәтләнү органнары параподияләре бар. 20585 Боҗралы суалчаннар өчен буынтыклы икенчел куышлык (целом) хас, ул куышлык сыеклыгы белән бергә «гидравлик скелет» ролен үти, шулай ук эчке секреция бизләре бүлеп чыгарган төрле продуктлар, кислород һәм углекислый газ йөрү урыны булып тора. 20586 Боҗраны бәреп кергән 3 дошман танкының 2 сен капитан Ситдыйков үзе яндыргыч сыекча шешәсе белән яндыра. 20587 Боҗра ярдәмендә «Каһарман ана" дигән язулы, кызыл эмаль белән капланган пластинага беркетелә. 20588 Бозау - 89. Сарык - 384. Дуңгыз - 256. Ат - 35. Тавык - 1056 Беренче җитәкче - Закиров Шакир. 20589 Бозаулык 1736 елда ныгытма буларак нигезләнә. 20590 Бозаулык — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 20591 Бозаулык – Русия территориясеннән ага торган елга. 20592 Бозаязда, шулай ук Авыргазы районы үзәгендә, Чишмә поселогында район гәзит мөхәррире итеп эшли. 20593 Бозаяз районы газетасының җаваплы сәркатибе, комсомол райкомы беренче сәркатибе булып эшли. 20594 Бозаяз урта мәктәбендә укыту татар телендә алып барыла. 2011 елның 1 сентябрендә ул 164 бала ишекләрен ачты. 20595 Бозга куелган ике таш — капка ролен үти башлый, алар ярдәмендә алка керергә тиеш булган аралык үлчәмнәре билгеләнә. 20596 Бозда мотоцикл тизлеге буенча куйган рекорды (сәгатенә 160 км) һаман да бирешми. 20597 Боз кату сентябрь ахырында — октябрь башында, боз китү июньдә күзәтелә. 20598 Боз китүен карарга, гадәттә, бар халык җыелган. 20599 Боз кристаллары тарафыннан кайтарылган һәм сындырылган яктылык еш кына спектрга таркала, бу аны салават күперенә ошата, ләкин начар яктыртылу сәбәпле аның төслелеге түбән. 20600 «Бозлар актарылганда» ( 1985 ) исемле китабында шигырьләре һәм поэмалары басылган. 20601 Бозлауда ике, Мөтеравылда ике тапкыр сабантуй батыры исемен яулады. 20602 Бозлыкның чикләнгән йогынтысы булган урыннарда исә «эпипалеолит» истилахы термины кулланыла. 20603 Бозлык һәм диңгез утырмаларыннан, комташлардан, балчыклы сланецлардан тора. 20604 Бозлык чорының ахырында (безнең вакытка кадәр 12 000 тирәсе) кеше боздан азат булган барлык урыннарда диярлек яши башлый. 20605 Боз өстендә, казый өстәле янында, радиусы 3 м булган ярымтүгәрәк рәвешендәге махсус зона билгеләнгән: ул казый мәйданчыгы дип атала. 20606 Бозылган килешү Шаһ-Галине кырымлылар да яратмаган: Гәрәйләр нәселе һәм Зур Урданың Әхмәт хан нәселе (Шаһ-Гали шуннан чыккан) күптән инде үзара дошман булганнар. 20607 Боз яки ташу карау яки Боз багу — татарларда язның беренче бәйрәме. 20608 Бойд ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22 километр озынлыкта булган кратеры. 20609 Бойд Орр азык-төлек, азык-төлек куркынычсызлыгы, ачлык, туенмау, сугышлар чорында халыкның туклануы проблемнарын тикшерүче була. 20610 Бойня — Русия территориясеннән ага торган елга. 20611 Бока — Русия территориясеннән ага торган елга. 20612 "Бока-Шокар ат иясе карт Боралдай" дастаныннан: "Боралдай тирмәгә карагач, Алтын Шаһинәне күрә… Алты кыз Шаһинә толымнарына көмеш-алтын җепләр кушып үрә, өч кыз муенса бәйли, ә артында алты егет каргыраа, хөөмей, сыгыт башкара". 20613 Бокәй - букоп («баһадир», «герой») сүзе болгар бабаларыбызда мифик образ, герой төшенчәсендә кулланылышта йөргән. 20614 Бөккәнне һәм тәкәне табынга сөт, сөт өсте яисә катык белән бирәләр. 20615 Бокла — Русия территориясеннән ага торган елга. 20616 Бокс (инглизчәдән box – сугу) — спортчыларның, кулларына йомшак перчаткалар киеп, аерым кагыйдәләр буенча, рингта көч сынашуына нигезләнгән спорт төре. 20617 Боксит – алюминийга иң бай минерал, ул28-60% алюминий оксидыннан тора. 20618 Бокситлар запасы буенча дәүләт дөньяда беренче урында тора (40%). 20619 Бокситы ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 20620 ′ Бокс үзәгендә тренировкалар өчен 5 ринг, 2 уен рингы, шулай ук күпфункцияле зал һәм күнегүләр өчен арена бар. 20621 Бокырлы ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 20622 Болагриянең мәйданы зур түгел, әмма климаты бик күптөрле. 20623 Бола елгасы янында тора. 20624 Болай булса, бервакыт урманнар бөтенләй бетәргә мөмкин. 20625 Болай бүлү шартлы рәвештә генә, чөнки бер үк хат сорауны да, искә төшерүне дә, чакыруны да үз эченә алырга мөмкин. 20626 Болай дигәндә ул, әлбәттә, Җаекта язылган шушы «Пар ат» шигырен күз алдында тота. 20627 Болай дип әйтергә нигез бар. 20628 Болай итеп йөрү куркыныч булган. 20629 Болай уйлау шушы заманда хакимлек иткән фикри тәгъбирләргә каршы булып чыга. 20630 Болай «яшеренү»ләрнең җитди нигезе бар. 20631 Боламык — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 20632 Болан анасы - яхшы, ышанычлы, иркә ана. 20633 Болан коңгыз урман зонасының көньягында һәм урманлы далада, нигездә имән урманнарында очрый. 20634 Боланнар аларга транспорт, тире, мөгез, ит, сөт бирә. 20635 Боланнар лишайникларның башка төрләрен дә, мәсәлән, цетрарияне (Cetraria) ашый. 20636 Боланнар матур һәм зифа буйлы, гәүдәсе нәфис һәм озын, муеннары көчле һәм пропорцияле, баш борын азагына нык тар була, аяклары биек һәм нәзек, бармакларында нык үсеш алган арткы тояклар һәм үпкен тар тояклар бар. 20637 Боланнарның кая кулга ияләштерелгәне билгесез. 20638 Боланнарның күбесе - төнге хайваннар, ләкин таулардагы һәм кеше тормаган җирләрдә яшәүчеләре көндез дә җим эзли. 20639 Боланнар төньяк халыклар тормышында зур роль уйный. 20640 Боланчылыкка күчмә көтүлек тоту ысулы хас. 20641 Боланчылык Себер аша Төньяк Аурупага һәм Төньяк Америкага таралган дип баралар. 20642 Боланчы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 20643 Болар — 3 млрд еллар элек барлыкка килгән иң борынгы организмнар. 20644 Болар Ай өслеге структурасы турындагы фаразларны расларга, микрорельефны, чокыр һәм ташларның рәвешен һәм зурлыгын җентекле өйрәнергә, Ай өслегенә махсус аппарат белән төшеп утыру мөмкин, дигән нәтиҗә ясарга мөмкинлек бирә. 20645 Болар Акбүзат һәм Күкбүзат артыннан әй чабалар, әй чабалар, әмма куып җитә алмыйлар, ди» (Татар халык иҗаты. 20646 Болар бар да раскулачивание вакытында, Бөек Ватан сугышы елларында юкка чыкканнар. 20647 Болар барысы бергә (ягъни очкычның койрык өлешендәге горизонталь һәм вертикаль яссылыклар) койрык канаты дип атала. 20648 Болар барысы да аның шигъри әсәрләрендә чагылыш тапкан, ә каләмен ул бик яшьли чарлаган. 20649 Болар барысы да халык хуҗалыгының барлык тармакларында һәм техникада, көндәлек тормышта аларның киң кулланылуын тәэмин итә. 20650 Болар — башлыча бер күзәнәкле һәм микроскопик формалар, һәм аларның тәне, хуҗа организм күзәнәкләренең цитоплазмасында яшәүче башка күп кенә күзәнәк эче паразитларыныкы кебек, ялангач (мембранасыз) цитоплазматик массадан гыйбарәт. 20651 Болар гадәттә “сикерүләр” дип аталалар һәм элмәкләр, шартлы программа башкару (шартлы сикерүне кулланып) һәм программаларда функцияләрдән гыйбарәт. 20652 Боларга, мәсәлән, гетеротроф туклану һәм актив хәрәкәтләнү керә. 20653 Боларга өстәп, тагын меңнән артык солдат һәм казаклар җибәрелә. 20654 Болар гына да түгел әле. 20655 Болардан башка тагын «Татарча-русча лөгать», «Балалар өчен татарча өйрәткеч» дигән китаплары һәм «Гасыр» наширендә «Солтан Рахманколый хикәяләре» басыла. 20656 Болардан башка чиләк, капчык, пөдәүкә (подаука), коштабак һ.б. лар белән үлчәү дә кулланылган. 20657 Болардан бик чыдам һәм матур җиһаз: тирбәлгеч креслодыр, ширма, бизәкле диван, бала караваты, дача өстәл-урындыклары, рамнар, кәрзиндер-тартмадыр ише әйберләр ясыйлар. 20658 Болардан “Ташбай” повесте аеруча уңыш казанып, балалар арасында яратып укыла торган китапларның берсенә әйләнә. 20659 Болардан тукылган тукымалар йомшак,сыгылмалы,әмма бик нык була. 20660 Болардан тыш 31 фельдшерлык, 15 фельдшер - акушерлык пунктлары, ашыгыч ярдәм күрсәтү станциясе, 5 даруханә, санитария - эпидемиология станциясе эшли. 20661 Болардан тыш авылда бер читекче(Хәсәнов Назим), бер кәрҗин үрүче(Хәмитов Мөхәммәсадыйк) һәм кибет тотучы берничә сәүдәгәр дә исәпләнә. 20662 Болардан тыш, агробиостанция, дендрарий, картиналар галереясы, кышкы бакча да студентлар карамагында. 20663 Болардан тыш, галимнең 1917 елга кадәр "Тәржеман", "Шәркый рус", "Әлгасрел-җәдит", "Вакыт", "Шура" һ. б. төрки-татар газета һәм журналларында күп санлы мәкаләләре дөнья күргән. 20664 Болардан тыш, кислородлы һәм кислородсыз тирәлекләрдә дә яши алучы бактерияләр төркемнәре билгеле. 20665 Болардан тыш кыярда үникәл антиоксидантлар да бар: бета- һәм альфа-каротин, С витамины, зеаксантин һәм лютеин. 20666 Болардан тыш, мамык маен сабын кайнатуда кулланалар, аннан глицерин һәм стеарин алалар. 20667 Болардан тыш, университет тарихына караган хезмәтләр, аңа багышланган мәкаләләр күрсәткече, якланган диссертацияләр күрсәткече һәм башка тасвирламалар төзелә. 20668 Болардан тыш, язучының «Чулман – оныклар дәрьясы» дигән дилогиясе, «Күл малае» дигән хикәяләр җыентыгы, рус телендә «На Каме–реке» дигән очерклар китабы басылып чыкты. 20669 Боларда сүз төзелешенең шактый борынгы формасы чагылыш таба. 20670 Болар -дистанцион идарә итү җиһазлары, " КамАЗ ", "ЗИЛ", "ОКА", "МАЗ" һәм башка төр автомобильләр, трактор арбалары өчен тәгәрмәчләр. 20671 Болар әле камил булмаган, артык зур һәм авыр, акрын кыймылдаучы беренче танклар була. 20672 Болар әүмәкләшеп талаша башлыйлар. 20673 Болар Җир тарихында иң кыска чорлар: палеоген 40 млн ел чамасы, неоген 23,5 млн ел дәвам итә. 20674 Болар – ике катлы бина – камералар булган: өстәге катта ягулык яндырганнар, аста җылы идәнгә йомырка салганнар. 20675 Болар икесе ике төрле үзенчәлеккә ия субстанция. 20676 Болар исә яктылыкның дулкынлану үзенчәлегенә бәйле. 20677 Болар кемнәр соң? 20678 Болар киптерү тизлеге зуррак һәм сарыф ителгән энергия гадәти ысулдагыга караганда кимрәк булуында чагыла. 20679 Болар колли, лабрадор кебек этләр. 20680 Болар, күзләре күрмәгәч, бер-берсенә маңгайлары белән килеп төртеләләр дә егылып ук китәләр. 20681 Болар — кыяк чебеннәре, борчалар, кыяк бете, трипс һ.б. Язгы бодайны кыр кандаласы, ашлык коңгызы, бет, трипс кебек бөҗәкләргә каршы эшкәртү кирәк. 20682 Болар - мәгънәсез, битараф, пошмас кешеләр. 20683 Болар, мәсәлән, “крапива жгучая”, “береза белая”, “медведь бурый” һ.б. кебек тәрҗемә ителә. 20684 Болар мидә ачыктан түгел һәм суб-символик рәвештә чагылдырылган интуицияләр һәм тенденцияләр. 20685 Боларның авторы, борынгы әкиятләргә караганда, бер сукыр җырчы, Кече Азия кешесе Һомер булган. 20686 Боларның барысын да Яратучы — Бөек Аллаһы-дыр. 20687 Боларның беренчесе акыл белән башкарыла, икенчесе — тышкы хисләр белән. 20688 Боларның беренчесенә – тугыз, икенчесенә унсигез хикәя һәм нәсер урнаштырылган. 20689 Боларның берсе генә булмаса да, белешмә үз көчен югалта. 20690 Боларның әдәби телдәге әйтелеше ярымсакау “ш” һәм русча “ч” авазларына якын, латинча "s" хәрефе белән языла торган /ʂ/ авазы исә төньяк диалектта гадәти "с", ә көньяк диалектта гадәти "ш" кебек яңгырый. 20691 Боларның ике мисалы булып ARMга ярашучанлы AMULET һәм MIPS R3000 гә ярашучанлы MiniMIPS тора. 20692 Боларның күбесе целурозаврларга карый. 20693 Боларның күпчелеге суүсемнәрдә, югары төзелешле су үсемлекләрендә, башка су гөмбәләрендә, шулай ук умырткасыз хайваннарда паразитлык итә. 20694 Боларның нәтиҗәсе булып, биредә һава торышының кинәт үзгәреше еш күзәтелә. 20695 Боларның өченче туганы Җәләл Мөхәммәдиев икенче мәхәлләдә мулла вазифасын башкарган. 20696 Боларның һәрберсе бер-берсен тулыландыра һәм идарә формасын билгели. 20697 Боларны үз күзләре белән күргән рота командиры батальон штабына Әхәтне Кызыл Йолдыз ордены белән бүләкләргә күрсәтмә бирә. 20698 Болар : «Поляк-литов сүзлеге», Мильтон әсәрләренең тәрҗемәләре, Ф. Юнгның һәм башка бик танылган авторлар. 20699 Болар сәламәтләндерү сәләтенә ия. 20700 Болар — теломлы яфраклар (мегафилл эволюцион юнәлеш). 20701 Болар торакка ямь кертеп җибәрә, күңелне җылыта. 20702 Болар үзара килешәләр. 20703 Болар унбер татар гаиләсе, араларында ислам диненә күчкән бер чуаш гаиләсе дә була. 20704 Болар — хәрәкәт органоидлары, алар вакытлы һәм даими дә булырга мөмкин. 20705 Болар – шагыйрәнең эзләнү, үсү юлындагы беренче тәҗрибәләре. 20706 Болары нефтьнең үтә күренмәле продуктлары дип йөртелә. 20707 Боларын исә иҗат кешесендә тормыш үзе булдыра һәм үстерә. 20708 Болар Ырынбурда татар телендә беренче куелган спектакльләр була. 20709 Болары эш-хәл, хәрәкәтне белдерәләр, зат-сан белән төрләнәләр, хәзерге, үткән һәм киләчәк заманда киләләр. 20710 Болар эчке әгъзаларны гына түгел, ә бәлки подагра, радикулит, ревматизм, пеләшләнүне һәм зыянлы бөҗәк тешләгән җирләрне дә дәвалый. 20711 Болар я тулысынча концентрик түгәрәкләр (багышланган серво технология очрагында), я чын бирелгән мәгълүматлар белән аралаш сегментлар (эчкә корылган серво технология очрагында). 20712 Бола суы Зөягә килеп кушыла. 20713 Болгавыр елларда республиканың фәнни-техник потенциалын саклап калу, ныгыту һәм үстерү максатында нигез салынган оешма бүгенге көндә Башкортстан фәненең үзәге булып тора. 20714 Болгавыр заман дәверендә шәһәр тәмам вәйранлыкка килә һәм 1619 елда яңа урында — Үкәнең сул ярында, иске урыннан 5 километр ераклыкта төзелә. 20715 Болганчык сулыкларда, тәннең пространстводагы торышын билгеләү өчен, ян сызык органнары күзгә һәм башка сизү органнарына караганда еш кына кирәклерәк тә була. 20716 Болгар-1 — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 20717 Болгар-2 — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 20718 Болгар бронза коючылары һәм бакырчылары, нигездә, төрле савыт-саба: тар муенлы металл чүлмәкләр, тәлинкәләр, чүмечләр, касәләр һәм башкаларны ясаганнар. 20719 Болгар Википедиясе – нең болгар телендәге бүлеге. 20720 Болгарга әл-Моктәдир илчелеге — Багдад хәлифәлегенең 921-23 елларда Идел буе Болгары илчелегенә (Бохарага һәм Багдадка Алмыш хан илчелеге) җавап рәвешендә җибәрелгән сәяси миссиясе. 20721 Болгарда да шулай булган. 20722 Болгарда иң әйбәт сакланган архитектура ядкәре—Кече манара; аның биеклеге 15 м. А. Михайлов 1712 елны аның янындагы мәчетне дә билгеләп куя; хәрабәләре әле узган гасырның 20 нче елларына чаклы саклана. 20723 Болгар дворяннары тарафыннан кулланылган башка түбәрнәк статуслары арасында бойила таркан (ханның икенче улы дип уйланыла), кана бойила колобур (төп рухани), боритаркан (шәһәр башлыгы). 20724 Болгар дәүләте җимерелгәч, төрле тарафларга таралган халыкның бер өлеше дә әнә шул авылга барып төпләнгән. 20725 Болгар әмирләре сәүдә мөнәсәбәтләрен ныгыталар. 20726 Болгар җирләренең Җучи улусына кергәнлеген XIV йөздә яшәгән бүтән фарсы галимнәре: Ибне Фазлаллаһ, Хәмдаллаһ, Казвини, шулай ук XV йөздә алар эшен дәвам иттергән галимнәр дә язалар. 20727 Болгар җирләренең политик, экономик, сәудә һәм культура үзәге яңа шәһәргә-Казанга күчә. 20728 Болгарияга караган документларда бу исем аз тапкыр очраган булса да, сүзгә алынган Ходайның төркиләрнең күк иясе Тәңре дип санала. 20729 Болгариядә якынча 740 мең кеше төрек телендә сөйләшә ( 2001 ). 20730 Болгария Кара диңгез яр буе - иң популяр пляж туризмы. 1990 елларда бу туризм кимү кичерде, әмма хәзер күтәрелү күренә. 20731 Болгария коммунисты Димитровның бу кала белән бернинди мөнәсәбәте булмаса да. 20732 Болгарияле Стоян Апостолов — икешәр тапкыр Аурупа һәм дөнья чемпионатларында, шулай ук Мехикодагы Уеннарда да катнашкан, монда да өч көндәшен чистага, берсен баллар буенча җиңгән бик тәҗрибәле көрәшче. 20733 Болгариянең дәүләт теле. 20734 Болгариянең сугышка керүе Сугышның башында ук Болгария хөкүмәте «нейтралитет» игълан итә һәм Германия блогын яклау хакында килешә. 20735 ; Болгария ; Польша ; Русия * Боровица ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан бистә. 20736 Болгария СССБ белән берләшүдән баш тартты. 20737 Болгария һәм Румыниядә — 30 меңгә якын кеше. 20738 Болгария Югары мәхкәмәсе һәйкәлне Икенче Бөтендөнья сугышы һәйкәле булып таный һәм җимерергә тыя, шулай итеп нокта куя. 20739 Болгар йортында Кытайдан, Һиндстаннан килгән кешеләр күп булгандыр. 20740 Болгарлар, XIII гасыр Ага Базар (Родионов рәсеме, 1981) Болгарга Илчелек килүе Ага Базар ( Бакый Урманче рәсеме, 1970) Икътисад һәм сәясәт Идел Болгары урта гасыр дөньясының бик күп илләре һәм халыклары белән җанлы икътисадый һәм сәяси элемтәләр тоткан. 20741 Болгарлар бу юлы аңа каршы яңа көрәшчеләрен — Биня Чифудовны куйдылар. 20742 Болгарлар, Византияне җиңәр өчен, славян милләтләре белән берлек ясадылар. 20743 Болгарларга кадәрге һәм болгар чорындагы төрки телле халыклар, монда урнашкач, алар белән киң этник һәм мәтдә элемтәләргә кергәннәр. 20744 Болгарлар җире рәсми рәвештә Беренче Болгар дәүләте дип 680 елда, Византияне җиңгәч кенә атала башлады. 20745 Болгарларны беренче булып берләштергән кеше Дуло ыруыннан чыккан кенәз Органа икәнлеге билгеле (үз вакытында һуннарның башлыгы, дәһшәтле Аттила да шушы ыруга караган). 20746 Болгарларның бер кабиләсе VIII – IX гасырларда берсуллар, ягъни көмеш болгарлар Бөрсет су бассейнына килеп утырган һәм елганы үз исеме белән атаган. 20747 Болгарларның ислам дине белән танышуы риваятләр буенча, Мөхәммәт пәйгамбәр заманында ук башлана. 20748 Болгарларның куәтле сугышчан оешмасы славяннарны да үз эченә алган, һәм алар тиздән, куәтле берлеккә тупланып, Византиянең 50 меңле гаскәрен, ягъни шул чордагы иң зур даими армияне тар-мар иткәннәр. 20749 Болгарларның, югарыда инде әйтелгәнчә, 1024 елда рус җиренә ачлык килгәч, русларга ярдәм итүләрен дә шундый ук дуслык гамәле дип карарга кирәк. 20750 Болгарлар Осман империясенә каршы бик күп баш күтәрделәр. 20751 Болгарлар һәм һуннар үзенең «Чиркәү тарихы» хезмәтендә ( VI гасыр уртасы) Каспий диңгезе тирәсендә Кавказдан төньяккарак яшәүче барлык кабиләләрне (алар арасына «бургар» дигән кертеп) һуннар дип билгели. 20752 Болгар мәдәнияте Алтын Урда дәүләтенең нигез ташларының берсе була, ә аның урынында, Җүчи олысы таркалгач, Казан ханлыгы оеша. 20753 Болгар милләтеннән. 1890 да Женевага күчеп китә, 1897 дә җирле универистетны тәмамлый. 20754 Болгар мунчаларын юыну өчен генә түгел, үзенә бер төрле җыелу, ял итү урыны итеп тә файдаланганнар. 20755 Болгарның X йөз башыннан, дәүләт оешканда ук, башкала сыйфатында үсеп китүе табигый булган. 20756 Болгарның бу ике елга кушылган җирдәге элекке башкаласы илнең эченәрәк—ераграк һәм тынычрак булган Чирмешән буена күчерелгән. 20757 Болгарның Киев Русе белән тышкы-сәяси мөнәсәбәтләре, аз-маз каршылыкларны исәпләмәгәндә, үзара татулыкка нигезләнгән булган. 985 елда Киев кенәзе Владимир үзенең гаскәр башы Добрыня белән Болгар иленә яуга барган. 20758 Болгарның тарихка кереп калган икенче зур шәһәре Суар булган. 20759 Болгар патшасы Алмас (Ибне Фадлан аны, дәүләт башлыгы буларак, «мәлик» дип атый, гарәпчә патша дигән сүз) илчелекне ифрат зур тантана белән кабул иткән. 20760 Болгар патшасы православ чиркәвендә, ә аның Савой династиясеннән булган хатыны католиклыкта була. 20761 «Болгар радиосы» — Татарстанда эшләүче радио. 20762 Болгар-Рус мөнәсәбәтләре яхшыртуы Болгар-Рус мөнәсәбәтләре яхшыртыла, хәтта берничә чыганак буенча Киев Русе кенәзе Владимир-1 Абд ар-Рахман ибн Мөэмин кызына өйләнә, бу гаиләсендә мәшһүр Изге Борис һәм Глеб туалар. 20763 Болгар-татар гаскәриләре Алай яки полк (әтрәт) — барча кораллы көчләренең һәр гаскәр төрендә һәм махсус гаскәрләрдәге хәрби өлеш. 20764 Болгар — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 20765 Болгар теле ( ) — һинд-аурупа телләренең көньяк славян телләренең берсе. 20766 Болгар территориясендәге 13-14 гасырлар кабер ташларындагы гарәп язуы белән әлеге телдә бирелгән текстлар шуның турында сөйли. 20767 Болгар үз бәйсезлеген югалта һәм яңа дәүләт—Алтын Урдага кушыла, Русь иле дә Урдага буйсындырыла. 20768 Болгар феодаль сугышы нәтиҗәләре Мөэмин ибн Әхмәд бөтен болгар кабиләләре һәм Идел буенда яшәгән халыклар бердәм дәүләттә берләштергән. 20769 «Болгар халыклары тарихыннан», «Алтын Урда составындагы Урта Идел буе халыклары» дигән иң зур хезмәтләрендә автор XIII – XV гасырлардагы Болгар тарихының бик начар өйрәнелүен, анда да бик күп хаталар киткәнлеген искәртеп уза. 20770 “Болгар ханбикәсе”, “Ханбикә”, “ТАССР һәм РСФСРның халык артисты Мәрьям Рахманкулова ”, кебек картиналарында тарихтан яхшы таныш күренекле шәхесләр сурәтләнгән, рәссамның әти-әнисе, гаиләсе, туганнары да бик җылы төс-төсмерләр белән гәүдәләндерелгән. 20771 Болгар ханнары династиясе илдә 300 елга якын — башта 816 елга кадәр Аспарух, аннары Омутарх нәселләре хакимлек иткән. 20772 Болгар ханнары исемлегендә (ингл.) Кубрат Дуло кланыннан Курт дип билгеләнә. 20773 Болгар ханының гаскәрләре (араларында хан кызының сөйгән яры да була) аны коткарып калалар. 20774 «Болгар» һәм «балкар» сүзләренең якынлыгына игътибар итегез. 20775 Болгар һәм Суар : иң мөһим шәһәрләр Ага Базар ( Бакый Урманче рәсеме, 1970) Урта гасырларның гарәп-фарсы тарихи чыганаклары X йөзнең 20 нче елларыннан ике болгар шәһәрен — Болгар белән Суарны телгә ала башлыйлар. 20776 Болгар чиркәве үз мөстәкыйлеген югалтты. 20777 Болгар шәһәре - Бәркә хан икамәтгяһе резиденция булган. 20778 Болгар шәһәрендә акча сугу йорты урнашкан булган. 20779 Болгар шәһәрендә бер мунчадан башка, ул хатынны сыйдыра торган башка мунча булмаган. 20780 Болгар шәһәреннән - Болгар әл-Җәдид шәһәренә Күбесе тарихчылар буенча Галимбәк - соңгы Болгарда идарә иткән бәге, Улу-Мөхәммәд (беренче Казан ханы) Галимбәкне бәреп төшергәннән соң, Болгар Иле башкаласы Казанга күчергән. 20781 Болгар шәһәрен үстерү Болгар шәһәре Җәмигъ мәчетенең Зур Манарасы, 1236 елдан соң төзелә башлаган Болгар шәһәре яулардан соң тиз үсә башлый һәм Алтын Урданың иң мөһим икътисади, сәяси үзәгенә әверелә. 20782 Болгар шәһәрләре моннан 1000 ел элегрәк, 10—11нче гасырлар­да барлыкка киләләр. 20783 Болденка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20784 Болейн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 70,4 километр озынлыкта булган кратеры. 20785 Боливия дөньяда аккургаш, сөрмә, вольфрам чыгару буенча беренче урыннарда; шулай ук цинк, кургаш һәм башка төсле металлар, нефть, табигый газ чыгаралар. 20786 Болодекит ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 20787 Болотея — Русия территориясеннән ага торган елга. 20788 Болотино — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 20789 Болотное ( ) — Русия Федерациясенең Новосибирск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20790 Болотовское ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 20791 Болото — Русия территориясеннән ага торган елга. 20792 Бо́лохово — шәһәр ( 1943 елдан ), Тула өлкәсенең Киреевск районында урнашкан, муниципаль берәмлек үзәге (шәһәр җирлеге) «Болохово шәһәре». 20793 Бол — Русия территориясеннән ага торган елга. 20794 Болтихино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 20795 Болтовое ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура районы составына керүче юкка чыккан авыл. 20796 Болтуновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20797 Болховец (Гостенка, Искринка, Возовец) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20798 Болхов ( ) — Русия Федерациясенең Орёл өлкәсендә урашкан шәһәр. 20799 Болчары ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 20800 Болч хатын-кызларга сайлау хокукы бирү өчен; расалар тигезлеге өчен; балалар хезмәте өстендә катгый контроль һәм эшчеләргә хезмәт хакын арттыру өчен хәрәкәтләрнең актив катнашучысы була. 20801 Болыннарда, елга үзәннәрендә, урман аланлыкларында, торак пунктларда, бакчаларда, юл буйларында үсә. 20802 Болыннар, далалар, таулар һәм кырларда яши. 20803 Болын уртасына диаметры 5 6 метр булган түгәрәк сызалар һәм кайсы команда кая басарга тиешлеген хәл итү өчен шобага салалар. 20804 Болын уртасына казык кагыла һәм аңа 1—2 метр озынлыгындагы бау бәйләнә. 20805 Болын чирмеш (болын мари) теленә :Еҥлам йӱд-кече йӱлалтет завод тул ден, Озаҥ. 20806 Болытлар — атмосфераның югары катламнарында куерган су парларының (тамчылар, кар һәм боз кристаллары формасында) тыгыз томан рәвешендәге массасы. 20807 Болытлы көндә күк йөзе болытлар белән капланган була. 20808 Болытлы күк Күк - Җир яки теләсә кайсы башка астрономик объектлар өстендәге бушлык. 20809 Болытлылык күләме төньяктан көньякка таба үзгәрүчән: Дыван һәм Яңавыл метеостанцияларында гомуми Болытлылыкның уртача еллык күләме 7,1—6,9 балл, Мәләвез һәм Җылаер метеостанцияләрендә — 6,4—6,6 балл тәшкил итә. 20810 Болытлылыкның тәүлек йөрешендә гадәттә ике максимум күзәтелә: иртән иртүк һәм көндез төштән соң. 20811 Болыт – явым-төшемнең барлыкка килүен һәм режимын билгеләүче, атмосфера һәм Җирнең җылылык режимына йогынты ясаучы, һава торышын билгеләүче мөһим фактор. 20812 Болышлы авылы кешеләре Өйдерәк елгасының сул як тау башына килеп, биредә иген игә башлыйлар. 20813 Больцанода һәм Көньяк Тирольдә рәсми тел булып шулай ук алман теле таныла, Горициядә һәм Триестта словен теле региональ статуска ия, ә Аоста үзәнендә — француз теле. 20814 Больцман бүленеше - кайчакта тышкы кырда кисәкчәләр бүленеше булып атала. 20815 Больцман тигезләмәдә бик мөһим нәтиҗәне ача: Энтропия : : - кисәкчә саны : языла (дөньяның тәртипсезлегенең дәрәҗәсе даими арттыруы тасвирлый). 20816 Больцман тигезләмәсе буенча үсә алмый. 20817 Больцман тигезләмәсе: : кайда F(x, t) — көчләр кыры. 20818 Большаково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 20819 Большая Атня) — Татарстанда урнашкан авыл, Әтнә районы административ үзәге. 20820 Больша́я Ви́шера — Русияның Новгород өлкәсендәге Малая Вишера муниципаль районындагы бистә (элегрәк — шәһәр тибындагы бистә ). 20821 Большевик ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 20822 Большевиклар Донга бәреп керәләр һәм казакларга каршы террорны башланалар. 20823 Большевиклар империалистик сугышны ватандашлар сугышына әйләндерү өчен үгетләү алып бара. 20824 Большевикларның берсен үтерәләр дә. 20825 Большевикларны сул эсерлар фракциясе генә яклады, алар беренче совет хөкүмәтендә берничә урын алдылар. 20826 Большевиклар яшерен эшчәнлеген дәвам иттерә, Вакытлы хөкүмәтнең киләчәк уңышсызлыклары Ленинның популярлыгын арттыра, уң-консерватив көчләр үз чыгышын әзерли башлый ( Корнилов фетнәсе ). 20827 Большевик Н. Суханов, Ленинның программасын “чамасыз сул, ак-караны аермаган радикаль, фән белән дә, аек акыл белән дә ныгытылмаган примитив демагогия” дип атый. 20828 Большедворова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 20829 Большелуг ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 20830 Большетархово ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 20831 Большие Ключи ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 20832 Большие Леуши ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 20833 Большой Юг — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 20834 Большуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 20835 Бомарше кәмитләре дөнья театр сәхнәләрендә үзенә лаек урын алган. 20836 Бомбалар астында парад Ленин төрбәсе алдында үткәрелгән 1941 елгы парад Бөек Ватан сугышында 1941 елның 7 ноябрендә фашист һөҗүменә һәм бомбалавына карамастан Ленин төрбәсе алдында мәшһүр парад үткәрелгән. 20837 "Бомба-патша" макеты 1946 елда Саров беренче совет атом-төш үзәге урыны итеп билгеләнә. 1954 елда биредә ССРБнең беренче водород бомбасы эшләнә. 20838 «Бомбей хыяллары» (Bombay Dreams), «Песиләр» (Кошки) мюзиклларында да катнаша. 20839 Бондажевска ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 29,6 километр озынлыкта булган кратеры. 20840 Бондаренко, Әпсәләмов, Меридиан, Мусин, Бичурин, Нигъмәтуллин, Адоратский урамнарын һәм Әмирхан проспектын кисеп үтә; Ямашев проспекты белән ике уровеньлы развязка янында тәмамлана. 20841 Бонди (Бонди, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 20842 Бондюг химия заводында эшчеләр сыйныфына кабул ителә. 20843 Бондя ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 20844 Бонево ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 20845 Бонн ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 20846 Боннин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 28,5 километр озынлыкта булган кратеры. 20847 Боо-Терек ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 20848 Боочи ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 20849 «Борадәран Хәлфиннар»ның сәүдә йорты, мәсәлән, ашлыкны сатып алгач, Әмәкәйдәге һәм башка җирләрдәге складларында озак тотмаганнар, аны Әҗәкүл пристанендагы зур складларына озатканнар. 20850 Борай, Балтач, Караидел, Бөре, Благовещен районнары белән чиктәш. 20851 Борай – Башкортстанның Борай районы үзәге. 20852 Боракка атланып Пәйгамбәр башта Иерусалимга килә, соңрак 7 кат күк аша үтеп Аллаһы тәгалә каршына баса диелә риваятьләрдә. 20853 Боралаклар өчен ике төп үсеш юнәлеше билгеләнә: аларның йөк күтәрүчәнлеген арттыру һәм чагыштырма очу-техник сыйфатламаларын яхшырту. 20854 Боралаклар төзү өчен югары фәннилек, югары дәрәҗәдә кооперация һәм җитештерү концентрациясе хас. 20855 Боралаклар төзү - техник яктан аеруча нык үсеш алган сәнәгать тармагы. 20856 Борачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 20857 Бөрбаш авыл җирлегенә керә. 20858 Бөрбаш авылы 1938 елга кадәр Кукмара районына кергән булган. 20859 Бөрбаш авылы янында Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Чулман бассейн округында урнашкан. 20860 Бөрбашка исә алар XVII гасырда, Касыйм ханлыгы юкка чыгарылгач кайткан була. 20861 Бөрбашка Чура, Поршур авылларыннан укучылар килеп укыган. 20862 Бөрбаш кешеләренең күбесе Новосибирск шәһәренә урнашканнар, эшкә яраклыларын эшкә урнаштырганнар, балаларын балалар йортларына урнаштырганнар. 20863 Бөрбаш Сәрдегәне — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 20864 Бөрбашта төрле һөнәр ияләре күп булган: чабата ясаучылар, киез итек басучылар, чыпта сугучылар, морҗачылар, пыялачылар, балта осталары, аучылар, терлекчеләр, умартачылар. 4 тимерче алачыгы булган. 20865 Боргаҗы — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 20866 Бордо (Бордо, ) — Франциянең Аквитания-Лимузен-Пуату-Шарент төбәгендә урнашкан шәһәр. 20867 Борды бассейнында гомуми күләме 2,6 млн. 20868 Борды елгасының 1 дән алып 9,6 км га кадәр озынлыктагы 5 кушылдыгы бар. 20869 Борды — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 20870 Бөредәге социаль-педагогия академия республиканың төньяк районнарындагы мәктәпләрне укытучылар белән җитәрлек күләмдә тәэмин итә. 20871 Бөре ике миллион тонна чыгарып, тугызынчы урында барган. 20872 Бөре кантоныннан җибәрелгән 6 коммунист Ямаш амбарын талауда катнашкан һәм Сәләхетдин бай коткысына ияргән 18 кешене тегермән юлы өстенә тезеп аталар. 20873 Бөр елгасының башланган урыны - авылдан ярты чакрым тирәсе көньяк-көнбатышта урнашкан Бөре чишмәсе. 20874 Бөреле җәнлек совхозы — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 20875 Бөре өязе үзидарәсе комитеты составына керә. 20876 Бөре педагогия институтын ( 1977 ), Чиләбе педагогия институтының педагогика кафедрасында аспирантура ( 1986 ) тәмамлаган. 20877 Бөре педагогия институтында филология фәннәре кандидатын ике куллап каршы алдылар. 20878 Бөре социаль-педагогия академиясе — Башкортстандагы Бөре шәһәренә урнашкан югары уку йорты. 20879 Бөре татар педагогия укуханәсен ( 1930 ), Башкортстан педагогия институтын ( 1938 ) тәмамлый. 20880 Бөре фетнәчеләр кулына төшә. 20881 Бөре һәм Стәрлетамак укытучылар институтлары, берничә педагогия училищесы ихтыяҗны каплый алмады. 20882 Борец ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 20883 Бөрешле — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 20884 Бөрҗән районы 1930 елның 20 августында барлыкка килгән. 20885 Бөрҗән районы Башкортстанның көньяк-көнчыгыш районы. 20886 Бөрҗән районында волость башкарма комитетында сәркатип, Иске Монасыйп авылында 1 баскыч мәктәпнең мөдире булып эшли. 20887 Бөрҗәнъелга — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 20888 Борзикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 20889 Борина — Русия территориясеннән ага торган елга. 20890 Борис Березовскийдан аермалы буларак Владимир Путинның хакимгә килүдән соң Абрамович үз йогытнылыгын югалтмады. 20891 Борис Владимир улы Заходер ( рус. 20892 Борис Годуновның идарә чоры Болганчык чоры Үлем һәм нәселе Троице-Сергиевой лаврада Годуновларның зиннәтле кабере * 1605 елның 13 апрелендә патшасы Борис Годунов вафат була. 20893 Борисенки ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 20894 Борисенко сыйныфы) ( 2006 ), Казан консерваториясе каршында аспирантураны (Ю. 20895 Борисенко сыйныфы) ( 2009 ) тәмамлаган. 2006 2008 Мәскәү дәүләт консерваториясендә (В. 20896 Борис Заходер 1918 елның 9 сентябрендә Бессарабиянең кечкенә Кагул шәһәрендә дөньяга килә (хәзерге Молдавиянең Кагул районы). 20897 Борис кенәз идарә иткән чорда дәүләт рәсми рәвештә христиан динен кабул итте. 20898 Борискино — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 20899 Борискино — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 20900 Борис Колкер 1958 1965нче елдан 1993нче елга кадәр Борис Колкер Башкортстанда яши. 20901 Борис Колкер Борис Григорий улы Колкер (15.07. 1939 елда туган) – совет эсперантологы, телләр укытучысы, тәрҗемәче. 20902 Бори́с Никола́евич Е́льцин, 1931 елның 1 феврале — 2007 елның 23 апреле ) — СССР һәм Русия дәүләт эшлеклесе, Русиянең беренче президенты. 20903 Борисова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 20904 Борисовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 20905 Борисовка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 20906 Борисовка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 20907 Борисовка ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 20908 Борисово — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 20909 Борисовский Мост ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 20910 Борисовцы ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 20911 «Борисоглебское» аэродромы (һава аланы) яки КАҖБ һава аланы, "Казан-Борисоглебское" һава аланы - Казан Авиатөзелеш җитештерү берләшмәсенең класстагы тыш аэродром комплексы. 20912 «Борисоглебское» һава аланы һәртөрле заманча очкыч төрләре, хәтта Ту-160 "Аккош", дөньядагы иң зур йөк очкычы Ан-124 "Руслан" кабул итә ала. 20913 Борис Покровский исемендәге премия лауреаты ( 2009 ). 20914 Борис — Русия территориясеннән ага торган елга. 20915 Бөркет — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 20916 Бөркетнең ике башында ике кечкенә таҗ киенгән, алар өстеннән зур таҗ урнашкан. 20917 Борки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 20918 Борки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 20919 Бор ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 20920 Борковский Кордон — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 20921 Бор ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 20922 Борлок (Борлок) — Красноярск краенең Емельяново районында урнашкан торак пункт. 20923 Бормалы һәм шуруп Шып Бормалы тура һәм лиц отвертка белән Ныгытма материаллар ("крепеж") — конструкциянең төрле өлешләрен берләштергән материаллар өлкәсе: бытлар (? 20924 Борманн сугыш ахырында Өченче рейхта фюрердан кала иң кодрәтле кеше булып кала. 20925 Борма – Русия территориясеннән ага торган елга. 20926 Бөрмә — Русия территориясеннән ага торган елга. 20927 Борнай мәчетен төзетүче буларак билгеле. 20928 Борнай — Русия территориясеннән ага торган елга. 20929 Борнаш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 20930 Борнаш урта мәктәбен, Казан дәүләт мәдәният институтының мәдәният-агарту факультетын ( 1980 ) тәмамлаган. 20931 Борнһайм ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 20932 Борны Нижгар белән автомобиль һәм тимеръюл күпере тоташтыра. 20933 Боровая ( ) — Свердловск өлкәсенең Кошва шәһәр округы составына керүче авыл. 20934 Боровая Шохра — Русия территориясеннән ага торган елга. 20935 Боровецкий — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 20936 Боровики ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 20937 Боровица ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 20938 Боровица ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 20939 Боровица: Торак пунктлар ; Белоруссия * Боровица ( ) — Минск өлкәсенең Березино районында урнашкан авыл. 20940 Боровичата ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 20941 Боровка ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 20942 Боровка ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 20943 Боровка — Самар елгасының уң кушылдыгы. 20944 Боровляна ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 20945 Боровое Матюшино — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 20946 Боровое ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 20947 Боровой ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 20948 Борово ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 20949 Боровской ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 20950 Боровск ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 20951 Боровуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 20952 Боровушка (Боровская) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20953 Боровые ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 20954 Бородава — Русия территориясеннән ага торган елга. 20955 Бородинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 20956 Бородино сугышы 1812 елның 7 сентябрендә — Мәшһүр Бородино сугышы башлана. 20957 Бородино сугышында татар гаскәрләре ике яктан да катнашканнар. 20958 Бородинские ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 20959 Бородули ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 20960 Бородулин — Белорус язучылар берлеге һәм ПЕН-үзәге әгъзасе (1990—1999 елларда президенты була). 20961 Бородулино ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 20962 Бороздины ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 20963 Бороздины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 20964 Борок ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 20965 Бороушка (Боровушка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 20966 Бор ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 20967 Борсег — Русия территориясеннән ага торган елга. 20968 Бөрсет Пристане — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 20969 Борсук — Русия территориясеннән ага торган елга. 20970 Бортасларның Сөембикә ханбикәбез белән беррәттән йөртелергә тиешле Нарчат исемле бикәсе була ул. 20971 Бортас, Малала, Яңа Патрикеево авыллыры белән берлектә Кече Мәме авылы җирлеген төзи. 20972 Бортас ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 20973 Бөртек елгасы буенда урнашкан. 20974 Бөртекле ашлык культуралары игү буенча кыр эшләре нигездә тулысынча механикалаштырылган. 20975 Бөртеклеләрдән уртача 1 га дан уңыш - 5,9 ц, шул исәптән борчак - 17,6 ц. Бәрәңгенең 1 га дан - 116 ц. Беренче директор Гильфанов Илгиз Абдуллович. 20976 Бөртек ( ) — Нократ елгасы кушылдыгы. 20977 Бөртек соргосы да, шикәр соргосы да, үләне дә яшел конвейерда, силос һәм сенаж салуда кулланыла, бөртеге коры килеш саклана һәм башкалар. 20978 Бөртекчәләрдән май сыгалар, крахмал алалар, җимешлек баганачыклары медицинада кулланыла. 20979 Бортинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 20980 Бортино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 20981 Бортная — Русия территориясеннән ага торган елга. 20982 Бортом — Русия территориясеннән ага торган елга. 20983 Борһан — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 20984 Борһан Мансуров (Борһан Хөснетдин улы Мансуров) — инкыйлабчы, дәүләт эшлеклесе, мөхәррир, Татарстан җөмһүриятен төзүчеләрнең берсе, 1920 1921 елларда Татарстан АССР Үзәк башкарма комитеты (ТатЦИК) рәисе. 20985 Борчак корткычлары Борчак коңгызы личинкасы бу культураның өчтән бер өлешен юкка чыгара. 20986 Борчакларның диаметры – 0,-1,5 см, алар азык-төлек продукты булып тора. 20987 Борчаклы Яз — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 20988 Борчаларның гомер озынлыгы берничә айдан 3 елга кадәр. 20989 Борыла — Русия территориясеннән ага торган елга. 20990 Борын-борын заманның кыргый шартларында башакта, күп дигәндә, ике бөртек булган. 20991 Борын-борыннан ирләр өйдә түбәтәй кияргә яратканнар. 20992 Борынгы азат илем Котып түрендә – борынгы үрләрең, Тыныч иркенлектә җиһан гүзәле! 20993 Борынгы Афина сәяси тәртибе - демократия булган. 20994 Борынгы бабалар килеп утырганда, авыл янында күлләр күп булса да, вакыт узу белән, аларның берсе дә калмаган. 20995 Борынгы бабаларыбыздан килгән ювелирлык осталыгы шәһәрләрдә һәм кайбер зур авылларда XX йөзнең башларына кадәр яшәп килә. 20996 Борынгы Болгарның якын күршеләре—Хәзәр каханлыгы һәм Киев Русе булган. 20997 Борыңгы вакытларда камырга ботка яки рагу тутырганнар. 20998 Борынгы вакытларда Филадельфия исемен йөрткән, соңрак атамасы белән Раббат-Аммон аталган. 20999 Борынгы галимнәр үк инде Көньяк тропиктан көньякка таба җир бар дигэн фикердә булганнар. 21000 Борынгы гасырның бөек табибы Гиппократ бу авыруның «Венера ләззәтеннән» булуын әйтеп калдырган. 21001 Борынгы греклар булдыксызлар турында «Ул ни яза, ни йөзә белми» дип әйтергә яраткан. 21002 Борынгы греклар карашлары буенча Аркад — ул нимфа Каллистоның улы, ул хаталык белән аулауда үзенең анаңны аю кыяфәтендә (аны Гера әверелдерде) эттән тоттырды. 21003 Борынгы греклар карашлары буенча бу Зевсны ашатып үстерүче кәҗә Амалтеяның чагылышы. 21004 Борынгы греклар карашлары буенча бу Зевс һәм үләчәк хатын Данаяның улы Персейның чагылышы. 21005 Борынгы греклар карашлары буенча бу йолдызлык Аполлон һәм нимфа Корониданың улы Асклепийның катастеризмы. 21006 Борынгы греклар карашлары буенча бу Кронос һәм Реяның кызы, Персефонаның анасы — Деметраның катастеризмы. 21007 Борынгы греклар карашлары буенча Зур Җидегән йолдызлыгы — бу Зевсның сөяркәсе аю кыяфәтендә Каллистоның катастеризмы яки аның даясы нимфа Мелиссаның катастеризмы. 21008 Борынгы греклар катарсисны (гриппны алар шулай атаган) изгән сарымсак белән дәвалаганнар. 21009 Борынгы греклар цивилизациясен кытай һәм һинд цивилизацияләр белән, ә урта гасырлар Көнчыгыш цивилизациясен майя цивилизациясе белән бутап булмый. 21010 Борынгы грек телендә “илектр” дип йөртелгән. 21011 Борынгы Грециядә белемне төркемләштерү вариантлары килеп чыга. 21012 Борынгы Греция демократиясенә югары бәя бирә, җәмгыятьнең рухи тормышына килгәндә, христиан динен тәнкыйтьләп чыга. 21013 Борынгы Грециядә үткәрелгән антик Олимпия уеннарында көрәшчеләр куллары белән көндәшләренең аякларын тотып, аркасына аударырга тиешле булган. 21014 Борынгы Грециядә һәм Борынгы Римда борчак кара халыкның төп ризыгы булган. 21015 Борынгы Греция әдәбиятының чәчәк атуы Афина демократиясенең үсеп киткән чорына (б. 21016 Борынгыдан килгән риваятьләр буенча, Гаутама 29 яшендә картлык, үлем турында уйлана башлый. 21017 Борынгыда Самоага полинезлар килеп урнашкан. 21018 Борынгы́ дөнья́ – Тарих булмаган чор һәм Урта гасырлар арасында булган тарихи чор. 21019 Борынгы әдәбият һәм фәлсәфәне өйрәнә. 21020 Борынгы җырларны барлау, пропагандалау белән шөгыльләнә, үзе дә җырлый. 21021 Борынгы заманда (9 гасыр) Енисей кыргызлары уйгырларга каршы сугышкан. 21022 Борынгы заманда Кырым Бөек Татарстанга кергән һәм Һоланд тарихчысы Карл Алярд буенча Бөек Татарстан патшасының аждаһа яки грифон, һәм кара ябалак белән байраклары булган Karlus Alard "King of Tataria". 21023 Борынгы заманда татарлар курайны камыштан ясаганнар, төрле металлдан ясалган курайлар да билгеле. 21024 Борынгы заманда Япониядә асаба җирле халык айннар-эмиси торган, алар европеоидлар булган, көньякта кумасо һәм хаято кабиләләре торган. 21025 Борыңгы заманнар Бүгенге көнгә кадәр сакланган иң борыңгы энциклопедик хезмәт 1 гасырда яшәгән римлы дәүләт эшлеклесе Плиний Аксакал (ингл.) тарафыннан әзерләнгән Табигать тарихы (ингл.) булып тора. 21026 Борынгы заманнарда авыл тирәсендә вак күлләр күп булган, авылның исеме дә күл сүзеннән, дөресрәге «тәч күл» дигәннән килеп чыккан, имеш. 21027 Борынгы заманнардан бирле кешеләр электр күренешләре белән кызыксынганнар. 21028 Борынгы заманнардан ук ак төскә хөрмәт хисе Ак елан образының уңай якларын тудырган. 21029 Борынгы заманнарда Такла-Макан чүле аша һәм Тарим елгасы буйлап Бөек ефәк юлы үткән. 21030 Борынгы Идел буе Болгары сүзе - сабан һәм бөек Идел буе Болгары дәүләтенең гореф-гадәтләре, мәдәнияте, фәне Казан ханлыгы мирасчы булып дәвам иттергән. 21031 Борынгы инглиз теленә якын. 21032 Борынгы Иран тарихы Иран биләмәсендә тәүге халыкларның килеп утыруы бик борынга барып тоташа. 21033 Борынгы Иран телендә бу үзгәреш эзлекле хәлдә үткән, ләкин кайбер көнчыгыш Һиндстан диалектларында чыгыш халәте сакланган. 21034 Борынгы ирланд теленә шулай ук үтә катлаулы фигыль системасы да хас булган. 21035 Борынгы кабиләләрнең башка кабиләләр, читтән басып алучы көчләр белән мөнәсәбәтләре дә бу турыда сөйли. 21036 Борынгы кабиләләрнең территориаль оешмасы һәм аларның берлеге барлыкка килгән. 21037 Борынгы кешеләрнең баштагы ватаннары — Африка һәм Көньяк Азиядән Аурупа һәм Төньяк Азия киңлекләренә таралу процессы актив бара. 21038 Борынгы кешеләр тотем (ыруг символы) итеп сайланган хайван, әйтик, аю яки бүре белән иң якын туганнар арасында булган кебек кан кардәшлеген тойганнар. 21039 Борынгы кулъязмаларда җәйничелек джайн дхарме һәм шраман дхарме белән беррәттән кулланыла. 21040 Борынгы Кытайда охшаш хәрби берләшмә җүн дип йөртелгән, ул 12 500 гаскәридән тора, җүн 5 си (2500 кеше) бүлегеннән тора. 21041 Борынгы Кытай культурасы турында фикер йөртергә мөмкинлек бирә торган истәлек. 21042 Борынгы кытай чыганакларында кайбер борынгы төрки генеалогик риваятьләр сакланган. 21043 Борынгы кыяда гравировка, монда Көньяк Сахарада Тигуидид, Нигер янында жираф, ибекс һәм башка хайваннар көтүләре күрсәтелгән. 21044 Борынгыларыбыз бу ай башында Яңа ел башлануны бәйрәм иткәннәр. 21045 Борынгы Мисырга кагылышлы артефактларны туплаган дөньяда иң мөһим музейларның берсе. 21046 Борынгы Мисырда арыслан бер-берсенә каршы куелган ике образ – Кичә һәм Бүгеннең эмблемасы булган. 21047 Борынгы Мисырда натро, яки нитрон дип, сода күлләреннән һәм үсемлек көләреннән алынган селтене атаганнар. 21048 Борынгы Мисыр дәүләте 4 меңъеллыкка (б. 21049 Борынгы Мисыр дәүләте башка шәһәрләрсез барлыкка килсә дә, соңрак калалар анда да үсешкә ирешә. 21050 Борынгы Мисыр заманында ерак түгел Мемфис шәһәре, Рим империясе тарафыннан яулап алынгач, ул әһәмиятен югалта төшә, һәм бу җирләрдә римлылар Вавилон кальгасын күтәрәләр. 21051 Борынгы Мисыр Пациентны дәвалаучы табиб. 21052 Борынгы Мисыр табиблары күз авыруларын дәвалау буенча югары уңышка ирешкән: дарулар тәгаенләнгән, операцияләр ясалган. 21053 Борынгы Мисыр халкының төзелеш краннары һәм машиналары булмаган. 21054 Борынгы мифологияләрдә елан роле еш кына ике төрле була: ул бер үк вакытта яхшы да, куркыныч та; зур көчкә ия буларак, ул эпик геройдан карусыз буйсынуны таләп итә. 21055 Борынгы мөселман әдәбиятындагы дини–дидактик әсәр традициясендә язылган бу поэма — зур күләмле, 28 бүлектән торган катлаулы әсәр. 21056 Борынгы православие тарафдарлыннан күп күренекле шәхесләр, аеруча күп сәүдәгәрләр чыкканнар: *Павел Третьяков - Третьяков галереясенә нигез салучы *Савва Морозов — Русия күренекле эшкуары, иганәче. 21057 Борынгырак медицина символы булып (рус. 21058 Борынгы Рим басып алынганнан соң Мисыр үз бәйсезлеген югалта, Рим империясенең бер провинциясенә әйләнә. 21059 «Борынгы Рим кафедрасы башлыгы яшьлегендә сайлаган юлына тугрылыгы, христианнарча хезмәткә ныклы теләге белән аерылып тора иде», - дип әйтә Мәскәү һәм барча Русь патриархы Алексий II. 21060 Борынгы римлыларда Марска багышланган иде. 21061 Борынгы Рим харитасы Патшалар чорында Рим кечкенә дәүләт булган, ул фәкать Лаций (Латиннар кабиләсе яшәгән провинция) территориясенең бер өлешен алган иде. 21062 Борынгы Рим һәм Парфия үзара көндәшлеге, дошманлыгын кулланып, Бөек Әрмәнстан буфер дәүләт буларак III гасырга кадәр бәйсез булган. 21063 Борынгы рус дәүләтендә дә сөрән салучыларның киң таралганлыгы мәгълүм. 21064 Борынгы рус чыганакларында бу атамага «чудь» атамасы туры килә. 21065 Борынгы Русьның таркалу процессы вакытында XI гасырның ахырында — XII гасырның башында Полоцк, Смоленск һәм Туров кенәзлекләре аерылып чыга; XII гасырда Гродно, Слуцк, Орша, Мстиславль, Новогрудок, Логойск, Друцк һ. б. кенәзлекләр барлыкка килә. 21066 Борынгы славян Википедиясе – нең борынгы славян телендәге бүлеге. 21067 Борыңгы Сугышучы дәүләтләр чоры чаңнары, Кытай Изге Ульрих, Мемминген Япон чаң манарасы, Киото Чаңнын сынлы сәнгатьтә тасвирлануы. 21068 Борынгы Сүрия тәкъвиме буенча Нисан - явым-төшемле апрель аена туры килә. 21069 Борынгы тарих Кешенең хәзерге Татарстан җирләренә килеп урнашуы борынгы палеолит дәверенә туры килә. 21070 Борынгы тарих күзлегеннән караганда, Алманиянең бу төбәген Байар җире (иле) дип атау дөресрәк булыр иде. 21071 Борынгы тарих ни сөйли? 21072 Борынгы тарих Хәзерге мукшылар белән тәңгәлләштерелгән андрофаглар Геродот әсәрләрендә искә алына. 21073 “Борынгы татар әдәбияты” ( 1963 ), “Мөхәммәдьярның “Нуры содур” ( 1997 ), “Татар әдәбияты тарихы”. 1 том ( 1984 ) кебек басмаларда Шакир Абиловның көче күп куелган. 21074 Борынгы тораклар, авыллар урынында бакыр кадаклар дә, тимер кадаклар дә табыла. 21075 Борынгы төрки-татар язма истәлекләрен өйрәнә. 21076 Борынгы төрки телдә «ar» (ер, ир) сүзе «ир» төшенчәсен аңлаткан. 21077 Борынгы төрки тел Ностратик гаиләлектәге борынгы алтай теленнән Алтай таулары итәгендә барлыкка килгән дип фараз ителә. 21078 Борынгы Урта Ауразия (Бөек Скифия) сугышчылары Бөек Скифия харитасы Борынгы заманнарда бу регионның иң таралган атамасы — Бөек Скифия булган. 21079 Борынгы урыс дәүләтенең варислары - Алтын Урда бәйлелегеннән 15-16 гасырда чыккан - Мәскәү дәүләте, һәм 17-18 гасырда Речь Посполитая дәүләтеннән сугышып чыккан Украина һәм Белоруссия булалар. 21080 Борынгы урыс елъязмасы («Повесть временных лет») буенча нәкъ варяглар-русь кабиләсе Русь дәүләтенә нигез сала, бу вакыйга "варягларны чакыру" дип йөртелә. 21081 Борынгы халыкларда туп уеннары Футболга охшаган уеннар төрле халыкларда элек-электән булган. 21082 Борынгы һинд мифологиясенда утны Агни, борынгы кельт мифологиясында ут алиһәсен Бриг сүрәтли. 21083 Борынгы Һиндстанда анатомия һәм хирургия югары кимәлгә күтәрелә. 21084 Борынгы цивилизацияләрдә җитештерү һәм социаль мөнәсәбәтләрнең алга китүе мәгълүмат бирү ихтыяҗы тудыра. 21085 Борынгы Чаллы төбәге: документлар телендә сөйләшәбез. 21086 Борынгы чорларда ярминкәләр мәдәни учак ролен үтәгән, чөнки анда барлык сәяси, иҗтимагый, көнкүреш яңалыклары таратылган. 21087 Борыңгы чыганакларга караганда, шоңкар белән ауда йөрү татар ханнары арасында да таралган була. 21088 Борынгы шәһәр истәлегенә бераз гына үзгәртелеп Биләр (русча Биляр) дип исемләнгән рус авылы үсеп чыккан. 21089 Борынгы Шумерда Сукояр йолдызлыгы — аларның хәл кертә торган су биргән дип уйланма илаһ Ануның чагылышы. 21090 Борынгы язма истәлекләрендә дә әремнең сәламәтләндерү шифасы турында язып калдырылган хәтта. 21091 Борынгы язмаларда күренүенчә, кытайлар аны “Тенгиз-далай”, бүрәт-монголлар “Байгаал-далай” (Зур су) дип атаганнар. 21092 Борында истәлек билгесе куелган. 21093 Борындык авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 21094 Борындык ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 21095 Борындык Идел-Кама саклаулыгында һәм «Түбән Кама» милли паркында саклана. 21096 Борындык станциясе поселыгында авыл советы председателе булып озак еллар буе эшли. 21097 Борындык — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 21098 Борындык тимер юл станциясе 8, Сембер пристаненә 60, Тәтешкә 70 чакрымда урнашкан Яңа Шәйморза авлының тарихын каян һәм кайчаннан килә соң? 21099 Борындык тимер юл станциясе — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 21100 Борындык урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Борындык авылында урнашкан мәктәп. 21101 Борын заманда — якты йолдызлардан китереп чыгарган үзенчәлекле фигуралар. 21102 Борын заманнардан ук кешеләр битумны куллана белгән. 21103 Борынлач маймыл – бу исем аларның борыннары зур булганга бирелгән. 21104 Борын тарты­гына беткән исемнәр -нар, -нәр кушымчасы алалар. 21105 Борып кертү вакытында сырны барлыкка китерүче шөреп « үзсырлагыч » дип атала. 21106 Борька (Зур Воря) — Русия территориясеннән ага торган елга. 21107 Бор янында Р159 ( Түбән Новгород — Красные Баки — Шахунья — Яраң ) автоюл уза. 21108 Босолук — Русия территориясеннән ага торган елга. 21109 Бостан ( — «бакча»; ) — Рязань өлкәсе Сасово районындагы татар авылы. 21110 Бостыбай — Русия территориясеннән ага торган елга. 21111 Босфор бик мөһим геостратегик нокта. 21112 Босфор бугазының ике ягында урнаша. 21113 Босфо́р бугазы́ яки Истанбул бугазы ( төр. 21114 Ботай — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 21115 Боталы ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 21116 Ботаникада гаилә исемнәре -aceae белән ясала: Rosa - гөлҗимеш, гөлчәчәк, Rosaceae -гөлчәчәклеләр. 21117 Бота урманчылыгы — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 21118 Бот бот сөягеннән һәм төз өстеннән тора. 21119 Ботево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чаткы районы составына керүче авыл. 21120 Бөтә магазинда эшли (магазинда эшли бугай). 21121 Бөтен Ауразиядә киң таралганнар. 21122 Бөтенаурупа империяләре, Рим империясеннән кала, барысы да барлыкка килгәннән соң якын арада җимерелгәннәр. 21123 Бөтен галәмне бер Үзе генә юнәлтүче. 21124 Бөтен гомерләре буена тугрылык һәм мәхәббәт саклыйлар. 21125 Бөтен диалектларны Төньяк, Урта һәм Көньяк бүлергә кабул ителгән. 21126 Бөтендөнья акыллы уеннарның 5 төп төре арасына керә. 21127 Бөтендөнья башкортлар корылтае ( ) - бөтен дөнья буенча башкортларны берләштерүче бөтендөнья иҗтимагый оешма. 21128 Бөтендөнья башкортлары корылтае 1995 елдан эшләп килә. 21129 Бөтен дөнья буйлап эшләгән Philips һәи Shell кебек зур концернлары. 21130 Бөтен дөнья галимнәре бүген дә Ньютон-Лейбниц теоремасын, Ньютонның үзлелек законын, Ньютонның беренче, икенче, өченче законнарын, интерполяцион формулаларын файдалана, ә Ньютонның бөтендөнья тартылу законы турында әйтеп тормасак да була. 21131 Бөтен дөньяда табыла. 21132 Бөтендөнья җәйге студентлар уеннары вакытында биредә волейбол буенча ярышлар булачак. 21133 Бөтендөнья күләмендә атмосферага чыгарыла торган "парник газлары"ның 45 процентын завод-фабрикалары җитештерә, алар ягулыкның 40 процентын файдалана, ил халкы исә дөнья халкының 5 процентына да җитми. 21134 Бөтендөнья кыргый табигать фонды (ингл. 21135 Бөтендөнья мәдәни мирас исемлеге тарафыннан махсус халыкара ICOMOS, ICCROM һәм IUCN эксперт оешмалары киңәше буенча билгеләнә. 21136 Бөтен дөньяның тамырлары Шотландиядән булган кешеләре аны милли бәйрәмнәрдә һәм башка тантаналы шартларда куллана https://www. 21137 Бөтендөнья океаннар көне ( ингл. 21138 Бөтендөнья океанында литий бик аз күләмдә. 21139 Бөтендөнья пәрәвезе (World "Wide "Web, WWW) — үзара гиперсылтамалар белән тоташкан документлар системасы (челтәре) ул. 21140 Бөтендөнья пәрәвезендә өземтәләр тупланмалары күп булсада, Викиөзек зыярәт итүчеләрнең үзгәртүләрне кертә алучы проектларның берсе булып тора. 21141 Бөтендөнья радио көне эмблемасы * ЮНЕСКО — Бөтендөнья радио көне ( ), 2012 елдан бирле билгеләнә. 21142 Бөтендөнья Сәламәтлек Саклау Оешмасы 2011 елда чыгарган сыйфат индексы буенча Маврикий һава сыйфаты буенча икенче урында тора. 21143 Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы мәгълүматлары буенча нурланыш терапиясенә якынча 70% онкологик авыру мохтаҗ. 21144 Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасының Халыкара классификациясе (1988) буенча сифилис, гонорея, йомшак шанкр (шанкроид), касык лимфогранулематозы, венерик гранулёма - классик венерик авырулар рәтенә кертелә. 21145 Бөтендөнья сәламәтлек саклау оешмасы экспертлары мәгълүматлары буенча, Җир шарында ел саен 200 млн нан артык кеше гонорея белән авырый, һәм бу сан ел саен арта бара. 21146 Бөтен дөнья славяннарының һәм барлык славян җәмгыятьләренең эшчәнлеген төрле яктан ачу, аларның борынгы тарихын барлау, бай мәдәниятләрен күрсәтү өчен барлыкка китерелгән. 21147 «Бөтендөнья социализм системасы илләренең үзара мөнәсәбәте турында көнбатыш интерпретацияләрен критик анализлау» темасына фәлсәфә фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган ( 1981 ). 21148 Бөтендөнья сугышлары арасында Краков аның мәдәни һәм мәгърифи мәркәзе статусын тагы да ныгыткан. 21149 Бөтендөнья суднолар йөрешендә Сүәеш каналы гаять зур әһәмияткә ия, ул XIX гасырда Сүәеш муены аша казылган. 21150 Бөтендөнья татар конгрессы, БТК — бөтен дөнья буенча татарларны берләштерүче бөтендөнья иҗтимагый оешма. 21151 Бөтендөнья Татар Лигасы җитәкчесе итеп сайлана. 21152 Бөтендөнья укытучылар көне дөньяда 5 октябрь билгеләнә. 21153 Бөтендөнья укытучылар көнен 100дән артык дәүләт бәйрәм итә, кайчак аерым милли Укытучылар көне бәйрәм ителә. 21154 Бөтендөнья укытучылар көне ЮНЕСКО тарафыннан 1994 елда билгеләнеп үтә башлый. 21155 Бөтендөнья фәнни куянчылык Ассоцияциясе Бөтендөнья фәнни куянчылык Ассоцияциясе 1964 елдан бирле эшләп килә, аның штаб-фатиры Парижда урнашкан. 21156 Бөтен дүрт РБМК-1000 реактор төренә керәләр. 21157 Бөтен елгалардан суднолар йөрерлеккә яраклы Дунай гына, әмма күп елгалар гидроэлектроэнергия китереп чыгарырга яраклы. 21158 Бөтенесе 93 данә ясалган. 21159 Бөтенесен дер селкетеп, куркыныч үкерү тавышы тагын кабатлана. 21160 Бөтенесенә мәгълум булган риваять: Галилей чиркәү алдында үз версиясеннән баш тарткач "Ул барыбер әйләнә!" 21161 Бөтен җир шарында диярлек ( Африка һәм Көньяк Америка тропикларында гына юк) таралган. 21162 Бөтен иҗат сәләтен фашизмны җиңү эшенә багышлый. 21163 Бөтен инкыйлаблардан соң Конституцияле монархия кала. 1923нче елдан 1930нчы елга кадәр Испаниядә Мигель Примо де Ривера диктатурасы урнаша. 21164 Бөтен исәпләү системалары да үзәк эшкәрткеч җайланмага нигезләнмәгән. 21165 Бөтен кабилә һәм территориаль төркемнәр ыруларга - сөякләргә бүленгәннәр. 21166 Бөтен кордоннар Иделдән Узеннарга күчерелә, өч линия кордонга, дүртенче линия ялгана. 21167 Бөтен кура өстендә сөңгеләр, еракка ата торган җәя һәм уклар белән коралланган сакчылар басып торган. 21168 Бөтен кыйтгада урнашкан дөньяда бердәнбер ил. 21169 Бөтен Кырым Төрки каһанлыгына керә. 21170 Бөтен март һәм апрель буена туктаусыз сугыш бара. 21171 Бөтен масса гадәттә цилиндрик формага тыгызланыла һәм кәгазь яки пластмасса төргәгенә салына. 21172 Бөтен метеокүзәтчелек тарихы буенча елларның иң җылысы - 2008 (урта температура - 7,3 °C), иң салкыны - 1888 (1,7 °C). 21173 Бөтен метеокүзәтчелек тарихы буенча иң югары температура 1892 елда тәшкил ителгән — 36,9 °C, иң түбән 1921 елда — −41,9 °C. 21174 Бөтен Мисыр фиргавенгә табынырга тиеш булган. 21175 Бөтен өй мәшәкатьләре, йорт эшләре аның җилкәсенә төшкән. 21176 Бөтен пирамиданы тирәли әйләнеп чыгар өчен чама белән бер километр йөрергә кирәк. 21177 Бөтен роман дәвамында Гелла берничә тапкыр катнаша һәм Воландның бик тырыш хезмәтчесе булып күрсәтелә. 21178 «Бөтен Россия» ( ) блогы ( Минтимер Шәймиев һ.б.) белән «Ватан» ( ) блогын ( Юрий Лужков ) берләштерүгә көч куя. 21179 Бөтенроссия статусы белән туган фестиваль 1991 елдан халыкара дип атала башлый. 21180 Бөтенроссия Үзәк Башкарма Комитетының Социалистик (соңрак Коммунистик) академиясен оештыручыларның берсе. 21181 Бөтен Русия буенча тавыш бирүдә Динә Гарипованы 927282 кеше яклады (54,1%), Эльмира Кәлимуллинага 463697 (27,1%) тавыш бирде, бөтен җибәргән СМС-бәясе җыелган акчалар (50 млн. 21182 Бөтен Русия буенча тавыш бирүдә Динә Гарипованы 927 мең 282 кеше яклады (54,1%), Эльмира Кәлимуллинага 463697 (27,1%) тавыш бирде, бөтен җибәргән СМС-бәясе җыелган акчалар (50 млн. 21183 Бөтенрусия дәүләт телевизион һәм радиотапшырулар ширкәтенә керә. 21184 Бөтен Русия күләмендә кануни хакимият статусына дәгъва иткән хөкүмәтләренең һич бересе дә конференциягә чакырылмаган. 21185 Бөтенрусия Советлары съезды тарафыннан сайланылган һәм съездлар арасындагы периодларда эш иткән. 21186 Бөтен Русия торак пунктлары. 21187 Бөтенрусия ярышларында җиңүчеләргә спорт мастеры исеме бирелә. 21188 Бөтенсоюз, бөтенроссия, республика, шәһәр күргәзмәләрендә даими катнаша. 21189 Бөтенсоюз театр җәмгыятенең Татарстан бүлеге оешуның беренче елларыннан ук Р.Җиһаншина җитәкче вазифаларга сайлана. 21190 Бөтенсоюз һәм халыкара кинофестивальләрдә Г. Агишев сценарийлары буенча куелган кинотасмалар даими бүләкләнә. 21191 Бөтен сугыш Франциядә бара, дип әйтергә була, бу Франция икътисадының тез астына китереп суга. 21192 Бөтен сыйныфларда хисап, һәндәсә, гомуми тарих, табигать, әдәбият дәресләре – һәммәсе миңа эләкте. 21193 Бөтен халык, император Каләфне яклыйлар инде, ә Турандот көлеп сорый: "Татар егете, җавап бир, нинди боз ялкын кабыза?" 21194 Бөтен халык франкофоннар, нидерландофоннар һәм аллофоннарга бүленә, аларның күбесе француз телле мөхиттә югала бара. 21195 Бөтен хаталар мөхәррирләр тарафыннан төзәтелә. 21196 Бөтен шәһәр халкы берьюлы берничә Ходайга табынганда, ул бер Христоска ышанган. 21197 Бөтен штатларда үзләре сайлаган хөкүмәтләр бар. 21198 Бөтен эш Николай кулында булган. 21199 Бөтен яктан кысылган шикәр комы дүрт кырлы кисәкләргә тыгызлап оеша. 21200 Бөтен яктан туктаусыз мылтык аткан тавышлар ишетелеп тора. 21201 Ботиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 21202 Ботка пешкәндә бу такмакны кабатлаганнар: Яңгыр яу, яңгыр яу! 21203 Ботыли ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 21204 Боумен капсулаларының эчендә капиллярлар йомгагы була. 21205 Бохара — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 21206 Бохарада эшләгән чакта ул үзбәк телендә “Бохара хәбәре” дигән газета чыгару эшен җитәкли. 21207 Бохара әмире 1816 елда Төркиягә җибәргән илчелек составында Истанбулга юл тота Миңнегулов Х., Садретдинов Ш. XIX йөз татар әдәбияты ядкярләре. 21208 Бохара әмире Сәет Алим хан, Хива ханы Сәет Әсфәндияр-Баһадур катнаша. 21209 Бохарай авыл җирлегенә керә. 21210 Бохарай — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 21211 Бохара, Мәдинә һәм Каһирәдә югары белем ала. 21212 Бохараның Рәгистан мәйданында 1530 1536 елларда төзелгән “Мир гарәп” мәдрәсәсе (рус. 21213 Бохара халык шуралар җөмһүрияте хәрби нәзарәтенең сәяси идарәсе башлыгы ярдәмчесе итеп билгеләнә. 21214 Бохар — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 21215 Бохар, фарсы пылавы белән беррәттән, «Казан» пылавы да әзерләгәннәр. 21216 Бохарчы — Сакмар елгасы кушылдыгы. 21217 Боһоники ( ) — Польшаның Соколка районында урнашкан ике татар авылының берсе. 21218 Бохтюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 21219 Бохум ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 21220 Бочанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21221 Бочелягино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 21222 Бочкаревка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 21223 Бочкари ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 21224 Бочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21225 Бошары ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 21226 Бошары ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 21227 Бошкович буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 40 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 21228 Бошляки ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 21229 Боярлар шулай ук эчке һәм тышкыларга бүленгән, аларның башкала эчендә яки тышында яшәү буенча аерылган дип санала. 21230 Боярские ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 21231 Бояр үз крестьяннарын бер урынга - югары очка күчереп утырта. 21232 Бояр үз крестьяннарын карап эшләтү өчен, йөкләмәләрне җыеп тапшыру эшен приказчикка йөкләгән. 21233 БР ( 1995 ) һәм РФ ( 2008 ) халык артисты. 21234 БР Авыргазы районы хакимияте Г. Ибраһимов премиясе белән бүләкли. 21235 Брагино ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 21236 Брагичи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 21237 Бражиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 21238 Бразилия 1519 елның 20 сентябрендә команда саны 265 кеше булган биш корабтан торган Магеллан флотилиясе Санлукар-де-Баррамеда портыннан (Гвадалквивир елгасы тамагы) чыга, Фернан Магеллан экспедициясен башлап җибәрә. 21239 Бразилиянең иң югары ноктасы – Неблин тау түбәсе (2 994 м). 21240 Бразилиянең көньяк-көнчыгышында урнашкан исемдәш штатының башкаласы. 21241 Бразилия һәм Венесуэла белән көнчыгышта, Эквадор һәм Перу белән көньякта, Панама белән көнбатышта чиктәш. 21242 Брайанның математика өлкәсендә сәләте шул дәрәҗәгә җитә ки, ул 12 яшендә Колумбия университеты укытучысыннан шәхси дәресләр ала башлый. 21243 Брайтшайдтплатц мәйданында Император Вильгельм чиркәве хәрабәләре сугыш турында искәртмә һәйкәл буларак сакланган. 21244 Браманте иҗаты Аурупа мигъмарияте үсешенә зур йогынты ясаган. 21245 Брамер Банкының лицензиясе фараз ителгән ликвидлык җитмәү сәбәпле аннулирланган булган. 21246 Брамс — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 75 километрлы кратеры. 21247 Бранден фикеренчә, үзбәяләне үз-үзенә ышаныч (үзенең көче булу хисе) һәм үз-үзенә ихтирамның (шәхси әһәммиятлелеге хисе) суммасы буларак билгели. 21248 БР атказанган артисты ( 2008 ). 21249 БР атказанган мәгариф хезмәткәре ( 1995 ). 21250 БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1990 ). 21251 БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1992 ). 21252 БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2001 ). 21253 БР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1993 ), РФ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2011 ). 21254 БР атказанган фән эшлеклесе ( 2000 ). 21255 Братовщина — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 21256 Браузерның махсус битләре Боларны ачу өчен бирелгән кодларны юллама тасмасына куярга кирәк. 21257 Браунинг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 23.4 километр озынлыкта булган кратеры. 21258 Брауншвейг ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 21259 Бревновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 21260 Брейли буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 311 километр озынлыкта булган буразнасы. 21261 Бреньково ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 21262 Брест (Брест, ) — Франциянең Бретань төбәгендә урнашкан шәһәр. 21263 Брест-Киев тимер юлы авылдан 3 чакрым ераклыкта уза. 2001 елда ул электрлаштырылды. 21264 Брест кирмәненә каһарман-кирмән дәрәҗәсе бирелә. 21265 Брест өлкәсе буенча ага торган зур елгалар : Припять, Көнбатыш Буг. 21266 Брест өлкәсенең үзәге – Брест шәһәре. 21267 Брест солыхы буенча Русия империясе югалткан җирләрне кире кайтару өчен һәм көньяк Украина һәм Белоруссия чикләрен саклау максаты белән 1939 елның 17 сентябренә каршы төндә ССРБ Польша походын башлый. 21268 Брест солыхы төзелгәннән соң Кирпонос авылына кайтып шура хакимиятен саклау өчен яңадан кулына корал алды һәм фиркагә керде. 21269 Брест янында Брест кирмәне (каһарман-кирмәне) урнашкан. 21270 Бригада ( )- берничә батальоннан яисә дивизионнан, махсус гаскәр һәм тыл подразделениеләреннән төзелгән тактик берләшмә. 21271 Бригада әгъзалары берничә һөнәргә ия була, төзелештә бригада подряды кулланыла. 21272 Бригада куып таратылгач, туган ягына кайта. 21273 Бригада төзүне уңышлы башкарып чыккач, шул ук елның октябреннән ул Үзәк мөселман хәрби коллегиясенең сәяси бүлеге начальнигы итеп раслана һәм бу хезмәтен коллегия яшәүдән туктаганчы дәвам иттерә. 21274 Бригадирлар итеп Хаҗиәхмәт Суфиев, Шәфигулла Хөснуллин, Гыйльмулла Гатин, Миңнемөхәммәт Сафин, Солтангали Хафизов, Тимергали Закиров, Садертдин Гыйздәтуллин куела. 1934 елда кирпеч сугу бригадасы оеша. 21275 БРИК I саммиты белән бергә уза. 21276 Британ гаскәренең башлыгы Нил Ричи урынына Клод Окинлек итеп билгеләнә. 21277 Британ губернаторы тышкы сәясәт, саклану һәм полиция мәсьәләләрен хәл итә. 21278 Британ империясе зурлыгы белән тарихи рекордка аяк баса, бу чорда аның җирләрендә дөнья халкының чиреге яши. 21279 Британ империясе кебек үк, Франциянең колонияләре бөтен Җир шарында булган. 21280 Британия версиясе Британия чыганаклары «хоккей» терминының килеп чыгышын «хауки» яки «хоки» сүзе белән бәйли. 21281 Британиядә хезмәт күрсәтү өлкәсе ТЭПның якынча 73 %-ын тәшкил итә. 21282 Британия империясенә бу хезмәтләре өчен аны рыцарьлек данына күтәрәләр (1912ел). 21283 Британия империясе тарих битләрендә кала. 21284 «Британия өчен сугыш»та (1940-1943) катнашкан татар хәрби очучыларына багышланган чаралары. 21285 Британия тарихы, әдәбияты, музыкасы, киносына нигезләнгән ачылыш тантанасында 10 меңләп кеше катнашты. 21286 Британия урманнары тимер эретү өчен кирәк булган агач күмере өчен киселеп беткән вакытта, кешеләр күмер коксын эшләүне уйлап табалар, ә бу исә XIX гасыр башында сәнәгый үзгәрешләргә китерә. 21287 Британия флоты өчен барысы 5 данә төзелде: «Хокинс» (Hawkins), «Фробишер» (Frobisher), «Эффингем» (Effingham), «Рэли» (Raleigh), «Кэвендиш» (Cavendish). 21288 Британия хакимияте астында утрауның исеме Маврикийга үзгәртелгән. 21289 Британия һәм Аргентина утрауларда үз фәнни станцияләрне тоталар. 21290 Британия һәм Франция контроле арасында еш күченгән өчен Сент-Люсия шулай ук Вест Индиянең Троя Еленасы буларак мәгълүм булган. 21291 Британия хөкүмәте платформаны кулга төшермәкче булгач, Силэнд кешеләре ягыннан каты каршылыкка очрый. 21292 Британия эчендә BBC ширкәтенең 20 телеканалы бар. 21293 Британ монархы шулай ук Милләтләр Дуслыгы оешмасының башлыгы булып тора. 21294 «Британ музыкасы симфониясе» дип аталган бу чара британ музыкасының соңгы ярты гасыр дәвамында дөньяга көчле тәэсир иткәнен хәтерләтергә тиеш иде. 21295 Британнарның каршылык күрсәтү омтылышы уңышсыз уза. 21296 Британ утравының көньяк-көнчыгыш өлешендә урнаша. 21297 Бритвин — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 21298 Бриткино ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 21299 Бровки ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 21300 Бровничи ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 21301 Бровцино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 21302 Брод авыл җирлегенә карый. 21303 Брод ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 21304 Бродовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 21305 Бродовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21306 Брод — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 21307 Брод ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 21308 Бройлер кошчылыгы елга 1 м2 урыннан 120 кг (идәндә) һәм 190-250 кг (читлектә) ит алу мөмкинлеге бирә. 21309 Бром исеме грек сүзе bromos – тәмсез истән алынган. 21310 Бром каты, сыек һәм газсыман халәттә ике атомлы молекулалардан тора. 800 0 С та сизелерлек диссоциация башлана; шулай ук яктылык тәэсирендә дә диссоциация күзәтелә. 21311 Бром суда аз эри, әмма башка галогеннарга караганда күбрәк (20 0 Ста 100 г суда 3,58 г бром). 21312 Бронза безнең эрага кадәр III меңъеллыкта ук табылган булса да, ул бары II меңъеллыкта гына киң кулланышка кергән, һәм шуңа күрә бу чор бронза гасыры дип атала. 21313 Бронза белән тимер ташны авыл хуҗалыгы һәм сугыш кирәк-яракларында соңрак алыштыралар: Ауразиядә бакыр һәм бронза эш кораллары, бизәнгечләр һәм сугыш кирәкләре б.ч.к. 3000 ел тирәсенә генә гадәти күренешкә әйләнә. 21314 Бронза бизәнү әйберләре ясаган вакытта шулай ук алтын, көмеш, кургаш кулланылган (балдаклар, чуклар һ.б. әйберләр алтын яки көмеш фольга белән капланган). 21315 Бронза гасырның соңгы дәверендә ул күпкомпонентлы һәм ике составлы бакыр-аккургаш эретмәләре белән инде ярыша алмый. 21316 Бронза гасыры – төрле континентлардагы күп кабиләләр тормышында бик зур капма-каршылыклар туган дәвер ул. 21317 Бро́нза гасы́р – энеолитны алыштырган тарихи дәвер; бу дәвердә бронза металлургиясе барлыкка килә, барлык эш һәм сугыш кораллары, бизәнү әйберләре бронзадан җитештерелә башлый. 21318 Бронза дәверендә Казан яны кабиләләренең 400 дән артык торулыгы билгеле. 21319 Бронницы ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 21320 Бронхит – сулыш системасы авыруы, бронхларның лайлалы тышчасы ялкынсынуы. 21321 Бронялы тип трансформаторда “үзәк” (сердечник) чолганышларның төп өлешен үзендә яшерә. 21322 Бронялы “үзәк” (сердечник) белән очракта, яки “үзәкнең” биш сабы булганда, бу кыр әйләнүче ян саплар арасында үтәчәк һәм нуль тәртипле (нулевой последовательности) каршылык шактый артачак. 21323 Бронялы һәм танк коралы һәм техникасы (БТКТ) – сугыш һәм хәрби бронялы машиналар тәгәрмәчле һәм чылбырлы шассида, шулай ук хәрби машиналар базысында ясалган яки аларга хәзмәт күрсәтүче мотоцикллар. 21324 БР президенты ( 2015 БР башлыгы) администрациясе дәүләт гражданлык хезмәте һәм кадрлар сәясәте идарәсе башлыгы ( 2012 елдан ). 21325 БР рәссамнар берлеге рәисе ( 2001 2004 ). 21326 Брук монда фетнә күтәрә һәм үзенә төньяктагы җирләрне (Саравак) буйсындыра. 21327 Брүл ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 21328 Брунейда халык тигез урнашмаган: халыкның 1/3 тирәсе башкалада яши, ә калган өлеше нефть промысселары районнарында урнашкан. 21329 Брусенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21330 Брусиловның фронтны өзүе Май аенда Австро-Венгрия Трентино янында һөҗүмгә күчә һәм Италия армиясен бик зур җиңелүгә дучар итә. 21331 Брусиловский курсы, 1957 ), ССРБ композиторлар берлеге каршында белем күтәрү курсларын, Мәскәү дәүләт консерваториясе аспирантурасын (Г. 21332 Брусляна (Бруснянка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 21333 Брусничная ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан тимер юл станциясе. 21334 Брусничный ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 21335 Брусничный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чаткы районы составына керүче авыл. 21336 Бруснятское ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 21337 Брусь-Яха-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 21338 Брусяна ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 21339 Брусянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21340 Брухзаль ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 21341 БР халык артисты Рамилә Ходайкулова «Иң яхшы хатын-кыз роле» призына лаек була. 21342 БР халык язучысы ( 2001 ). 21343 БР халык язучысы ( 2014 ). 21344 БР Хокук саклау, кораллы көчләр, сугыш һәм хезмәт ветераннары советы президиумы рәисе дә ул, хөкемгә тартылучыларны аклау комиссиясе әгъзасы да. 21345 Брыка ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 21346 Брыкаланск ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 21347 Брынец — Русия территориясеннән ага торган елга. 21348 Брэдли буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 161 километр озынлыкта булган буразнасы. 21349 Брэд Питтның элеккеге хатыны. 21350 Брюссельнең төньяк өлешенә Лакен районы да керә, анда Лакен исемле король резиденциясе урнашкан. 21351 Брюхановщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 21352 Брюханы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 21353 Брюшинная — Русия территориясеннән ага торган елга. 21354 Брюшиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 21355 Брязга ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 21356 БР язучылар берлеге әгъзасы ( 1989 ). 21357 Бряндино станциясе ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 21358 Брянск фронты – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 21359 Брянск һәм Үзәк фронтлар гаскәрләре составында Орёл һәм Чернигов-Припәт һөҗүм операцияләрендә (икесе дә 1943) катнаша. 21360 Б. Селден төп принциплары гына тасвирланган, әле эшләнмәгән автомобильнең проектын патентлап куя. 21361 Б-Сәрдегән авылы шул авыл Советына керә. 21362 Б. сәүдәгәр Мөхәммәд-Әлим Максутовның Петербургтагы «Аманат» нәшриятенең милектәше була һәм бу типография өчен шрифтлар эшләп чыгара. 21363 БСО хисабы күрсәткәненчә, 20нче гасыр дәвамында дөнья буйлап 100 миллион кеше тәмәке тартудан үлде, 21нче гасырда бу сәбәп 1 миллиард кешенең вафат булуына китерә ала. 21364 БССР территориясе алман гаскәрләре тарафыннан 1941 елның җәй-кыш эчендә тулысынча басып алына. 21365 БТ-7М танкы соңгы серияле машинасы була. 21366 БТ-7 танкы Тиз йөрешле танклар (русча «БТ» - Быстроходный Танк) - Совет җиңел тәгәрмәч-чылбырлы-тәгәрмәчле 1930 елгы танкларның исеме. 21367 Б. токымы Россия (Өфә, Мәскәү, Петербург) һәм Украинада(Днепропетровск) яши. 21368 Бу +1,35 йолдызча зурлыктагы катлаулы йолдыз Җирдән 77,5 яктылык елы ераклыкта урнаша. 21369 Бу 1496 нчы елның 19 августына караган Рəзан кенəзлəре Иван һəм Федор Васильевичларның килешүеннəн билгеле. 21370 Бу – 1679 елгы исәпкә алу кенәгәләре. 21371 Бу 16 төркем катнашкан соңгы Аурупа чемпионаты; 2016 елгы Аурупа чемпионатының финал этабында 24 төркем катнашыр дип көтелә. 21372 Бу 1721 елгы Ништадт солых шартнамәсе белән рәсми рәвештә расланган. 21373 Бу 1952нче елда Хельсинкида үткән Уеннар вакытында була. 21374 Бу 1990-ынчы еллар башына кадәр чыккан кайбер конструкцияләр белән кайвакыт булган. 21375 Бу 23 муниципалитетка өстәмә булып, префектурага 26 шәһәр, бер өяз һәм 4 бүлге (5 бистә һәм 8 авыл) керә. 21376 Бу +2,91 күренмә йолдызча зурлыктагы сары үтә зур йолдыз Җирдән якынча 600 яктылык елы ераклыкта тора. 21377 Бу +2,95 күренмә йолдызча зурлыктагы сары үтә зур йолдыз Җирдән якынча 800 яктылык елы ераклыкта тора. 21378 Бу +3,25…+3,29 йолдызча зурлыктагы куш йолдыз якынча 160 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 21379 Бу 50 Юпитерныкы массасы һәм 8,77 ел әйләнә вакыты белән коңгырт кәрлә булуы ихтимал. 21380 Бу B8 спектр сыйныфылы йолдыз Җирдән якынча 142 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 21381 Бу G0 спектр сыйныфылы йолдыз, аның төсе безнең Кояш белән охшаш, ә өслегенең температурасы 6100 К тәшкил итә. 21382 Бу G8II-III спектр сыйныфылы сары зур йолдыз Җирдән якынча 365 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 21383 Бу M2 спектр сыйныфылы йолдыз Җирдән якынча 108 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 21384 Бу абстракт төшенчәне һәм аның белән бәйле кагыйдәләрне кабул итеп, без оптика мәсәләсен сизелерлек гадиләштерәбез, ләкин әле, дифракция, поляризация кебек күп кенә оптик эффектларны аңлатып булмый. 21385 Буа буылгач, сусаклагыч барлыкка килә. 21386 Бу авазларның “ауропача” әйтелешен француз телендә эзләп табу җиңелрәк. 21387 Бу аватарада Вишну ак булып кара атта яки киресенчә кара булып ак атта тасвирлана. 21388 Бу Австралиянең Вестминстер статутын кабул иткәнен аңлата. 21389 Бу автор Урта Азия якларыннан булса да, әсәрләре Идел буе Болгарында да билгеле була. 21390 Бу авылга Сөн елгасы бассейнында ХVIII гасыр урталарында нигез салына. 21391 Бу авылда 1999 елда туган 45 баланың 43ендә патология, 90 процент балаларда анемия, иммунетит нульгә тигез, ягъни, организм бернинди авыру белән дә көрәшерлек түгел. 21392 Бу авылда беркайчан да мәктәп, клуб, хәтта кибет тә булмаган. 21393 Бу авылда дин һәм җәмәгать эшлеклесе, тарихчы-галим, җәдитчелек хәрәкәте вәкиле Хәсәнгата Мөхәммәт улы Габәши 1863 елның 11 гыйнварында указлы мулла гаиләсендә туган. 21394 Бу авылда мәшһүр драматург һәм режиссер Кәрим (Мөхәммәткәрим) Тинчурин (1887-1937) дөньяга килгән. 21395 Бу авылдан Дума авылы, Сарбай (Сулеймановка) һәм Тарлаку авылы аерылып чыккан. 21396 Бу авылда “Сөләймәние” мәдрәсәсен тәмамлаган мәшһүр галимдә - Хаҗи Дурсун Фәйзи Гүвән исемле хуҗа-әфәндедә Кавагыйд, Фикх, Тәфсир, Хәдис һәм Гыйльме Каләм фәннәрен өйрәнә. 21397 Бу авылда уртача гомер озынлыгы 40-45 яшь. 21398 Бу авылда (элекке исеме — Утыз Имән, хәзер бу исем яңадан кайтарылган) 1754 елда шагыйрь Габдерәхим Утыз Имәни туа. 21399 Бу авылларда 2012 елда 537 кеше гомер кичерә, шуларның 212се – пенсионерлар. 21400 Бу авылларда башлыча Ц-клдаучы мишәр халкы яши, кешеләрнең күбесенең фамилияләре охшаш, ошаган кешеләр дә юк түгел. 21401 Бу авыллар кешеләре Идел буе татарларының гореф-гадәтләрен, йолаларын саклап килә. 21402 Бу авылларны риваятьләр буенча Арслан Полкаев нигезләгән. 21403 Бу авыллар Яңа Мәскәү юлы төзелә башлагач барлыкка килә. 21404 Бу авыл миллионер Хөсәеновларның утары дип санала. 21405 Бу авылның халкы соңрак Яңгыразга күченеп бетә. 21406 Бу авыл турында беренче мәгълүмат 1636 елга карый. 21407 Бу авыл халкы Аксу авылын бер дә яратмаган, халыкны һәрдаим кыерсытып, кыйнап, җирләрен тартып алып торган. 21408 Бу авыл Яңа Задур дип атала. 21409 Бу авыру аркасында кешенең хәтере саега, интеллекты кими, ахыр чиктә ул шәхес булудан туктый. 21410 Бу авыру, гадәттә, куркыныч түгел, күп очракта балаларда була, әмма, әгәр хатын йөклелек башында аны йоктырса, ул тумыштан килгән кискен зәгыйфьлекләр китереп чыгара ала. 21411 Бу авыруның исеме шуннан килеп чыккан дип санала. 21412 Бу авыруны полиомиелит вирусы китереп чыгара. 21413 Бу агачның җимеше дә лимон дип атала. 21414 Бу агрессия гамәле Румынияне Алмания белән хәрби һәм сәяси яктан якынаюга этәргән. 21415 Буада арыклар булырга тиеш. 21416 Буада Вахитов исемендәге урта мәктәпне, Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген ( 1971 ) тәмамлаган. 21417 Буада ветеринария техникумын ( 1946 ), Казанда югары фирка мәктәбен ( 1959 ), Казан финанс-икътисад институтын ( 1964 ) тәмамлаган. 21418 Буадан 22 км читтә, Лашчы елгасы өстендә, Чуашстан чигендә урнашкан. 21419 Буада яшәү мөмкинлекләре тар булганга, атасы гаиләсе белән Казан шәһәренә күчеп килә. 21420 Бу Адмираллык төзелеше тирәсендә үсеп киткән бистә Адмираллык бистәсе буларак билгеле була. 21421 Бу адым дәверендә үзәк эшкәрткеч җайланманың төрле өлешләре кирәк булган операцияне башкару өчен бергә тоташтырыла. 21422 Бу адымы белән ул көнбатыш епископлыкларның каршылыгына юлыга, һәм нәтиҗәдә, Виктор читләштерү турындагы карарын туктата. 21423 Бу адымы белән ул үз гомерен генә түгел, ә туганнарын да коткарып кала. 21424 Бу аерма микробның никадәр микъдарда эләгүенә генә карамый, ә күпчелек очракта кешенең нинди шартларда яшәвенә һәм организмның ни дәрәжәдә көчле булуына да бәйле. 21425 Бу аерыла торган милли тотышы, милләтләр арасындагы аерылган коллектив аңның аермаларыннан тора дип фикер алга сөрелә, коллектив аңдагы аермалар практик әһәммияткә ия булганы күрсәтелә. 21426 Бу айда Мөхәммәд с. г. с. туды. 21427 Бу айның дәвамында йорт терлекләренең дә, кыргый киекләрнең дә ите ашарга яраксыз була. 21428 Буа кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 21429 Бу акт 1273 елында төзелгән. 21430 Бу акт буенча бәяләрне күтәрү өчен чәчү мәйданнары, мал исәбе киметелә. 21431 Бу аланда туфрак ак балчыктан тора (ә бу якларда кара туфраклы уңдырышлы җир). 21432 Бу аларга бөтенләй диярлек кислород булмаган ләмле сулыклар төбендә урнашырга мөмкинлек бирә. 21433 Буалар кешеләргә су һәм җир ресурсларын сакларга ярдәм итә. 21434 Бу аларның күзәнәкләрендә, хәтта бик аз гына якты­лыкта да, фотосинтезның нәтиҗәле баруына мөмкинлек бирүче төрле (яшел, кызгылт сары, кызыл) пигментлар ясалу белән аңлатыла. 21435 Бу аларның православ булуларына һәм рус исем-фамилияләрен йөртүләренә карамастан күзәтелә. 21436 Бу аларның һөнәри осталыгы белән түгел, ә төрле органнарның укытуга комачаулап даими тикшереп, күзәтеп торуы белән бәйле. 21437 Бу аларның ялган булу мөмкинлеген юкка чыгара. 21438 Бу алгоритмның кайсыдыр күрсәтмәләренең (инструкцияләренең) эшенең башка күрсәтмәләргә (инструкцияләргә) яки аларның эшенең нәтиҗәләренә бәйле булырга мөмкинлегенә бәйле. 21439 Бу Алтын Урданың иң беренче һәм иң зур шәһәре була, бик күп шәһәрләрдән озаграк яши—XIV йөз ахырында Алтын Урдага искиткеч зур зыяннар кылган Аксак Тимер явыннан да исән-имин кала һәм дәүләтнең үзе белән бергә тарих сәхнәсеннән төшеп кала. 21440 Бу алымда синтез һәм генны аерып алу тора. 21441 Бу альбом кинәт кенә төркемнең данын арттыра. 21442 Буа мәктәпләрендә укытучылык итә. 21443 Бу аңа хезмәт иткән җирендә спорт белән шөгыльлләнү өчен зур мөмкинлекләр ача. 21444 Бу - анда татарларның күбрәк булуы һәм хәтта башкортларның да татар телендә уку-язу традицияләре элек-электән килүе белән аңлатыла». 21445 Бу аңлап булмаслык коточкыч фаҗига, диде Столенберг. 21446 Бу аңлашыла да: аларның күбесе туплы хоккей мәктәбен үтә, ә кайберләре бу вакытта хоккейның ике төрендә дә чыгыш ясый. 21447 Бу аның белән гаиләсе һәм кабиләдәшләре арасындагы низагка сәбәп була. 21448 Бу аның биографиясенә яңа сәхифә булып өстәлә. 21449 Бу аның иҗатына яңа милли импульс бирә. 21450 Бу аның туры сүзле, намуслы булуы турында сөйли. 21451 Буаның читендәрәк төзелгән арыктан су агымы улаклар ярдәмендә тартмалы су куласасына килеп керә һәм аны әйләндерә башлый. 21452 Бу аның эшчәнлегенең 2 мөһим тармагы. 21453 Буа өязендәге Мунчали Казан ханлыгы чоры авыл атамаларын санаган исемлектә бар. 21454 Бу арада кешеләр барысы да тәүхидтә (бераллалыкта) булганнар. 21455 Бу арада «татарлар» этнонимының мәгънәсе киңәйтелә, сәяси-мәдәни терминга әверелә - кытайлар Дәшт-и-кыпчак далаларының көнчыгыш өлкәсендә яшәгән бар күчмә халыкларны аларның чын этник төркемнәренә игътибар итмичә "татарлар" дип йөртә башлыйлар. 21456 Бу Аристотельның материалистик юнәлештә формалашу мөмкинлегенә ишарәли. 21457 Бу артык көчәнешләр озынлыгы буенча ике төркемгә классификацияләнә: * Кыска вакытлы артык көчәнеш — чагыштырмача озынлыгы 1 секундтан кимрәктән берничә сәгатькә кадәр тирбәнүче сәнәгать ешлыгындагы көчәнеш. 21458 Бу архивта География порталында Шәп рәсем бүлегендә урнашкан рәсемнәр. 21459 Бу астеризм α ( Арктур ), ε (Изар), δ, β, γ һәм ρ йолдызларыны эченә ала. 21460 Бу астеризм күк экваторыннан 20° төньяктарак урнашкан. 21461 Бу астрономларга мәгълүм булган иң зур йолдызлардан берсе йолдыз Җирдән 643 ± 146 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 21462 Бу атама 1909 елда Австралиядә туган АКШ менеджмент остазы Петер Друкер тарафыннан популярлаштырылган. 21463 Бу атама, безнең карашыбызча, кыпчак (нугай) этнонимы (кабилә-кавем исеме) «сарман»га бәйләнешле. 21464 Бу атама мишәрләр күчеше белән булу бик ихтимал. 21465 Бу атаманы 1614 елда Симон Мариус тәкъдим итә. 21466 Бу атама соңыннан этноним булып киткән. 21467 Буа татар театры җитәкчесе ( 1926 1947 ). 21468 Бу атауда сугышка кадәр 25 хуҗалык яшәгән, ә хәзер 4 хуҗалык калган. 21469 Буа тирәләре бик ямьле. 21470 Бу аттан хәзерге Австрия (нем. 21471 Бу ачык “үзәкле” (сердечник) трансформатор булган, сап тирәли чолганган чыбыктан гыйбарәт булган. 21472 Бу ачылыш Энцелад эчендәге геологик активлыгына күрсәтә. 21473 Бу ачышның тарихын радио мәкаләсеннән карагыз. 21474 Бу аять — саран кеше хакында. 21475 Бу бай аларга йорт салырга, гаилә корып җибәрергә булыша һәм егетләрне күршедәге Черкен авылы кызларына өйләндерә. 21476 Бу байларның һәрберсе икешәр тегермән тотканнар, дистәләгән ярлыларны яллы хезмәтче итеп асраганнар. 21477 Бу байлыкны тартып алырга теләп, бик күп каһарманнар һәлак булганнар. 21478 Бу байрак соңыннан программа агымын билгеләү өчен сикерү күрсәтмәсе тарафыннан кулланыла ала. 21479 Бу бакча авыл халкының ял итә торган урынына әйләнгән. 21480 Бу балаларның барысы да күзәтү астына алынган. 21481 Бу балаларны тәрбияләп үстерүдә Әнвәр Бакировның әнисе Газизә aпa һәм хөрмәтле артистка - Фирдәвес ханымның әнисе - Гөлсем Болгарскаяның ярдәме зур булган. 21482 Бу балалар турында аларның ике, өч яки кубрәк туган телле булулары әйтү мөмкин: бу бала өчен бу телләрдән берсе дә чит тел саналмый, шулай да бу телләрдән берсе илдә яшәүче күпчелек халык өчен чит теле булса да. 21483 Бу балет иң популяр татар балетларының берсе булып тора. 21484 Бу – баллар буенча җиңү дип атала. 21485 Бу балыкны аулау катгый рәвештә тыела. 21486 Бу банкның мәнфәгатьләре кабул ителерлек чикләренә сыймый. 21487 Бу барлык укучыларның 18%ы. 21488 Бу барлык халыкның якынча өчтән бер өлеше. 21489 Бу басмада элеккесенә караганда сул материаллар күбрәк урнаштырыла һәм бу, әлбәттә, цензура каршылыгына очрый. 15 саны чыкканнан соң, 12 сентябрьдә ул ябыла, ә Галиәсгар Камал мәхкәмә алдында җавап тотарга мәҗбүр ителә. 21490 Бу батырлыгы өчен аңа Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә. 21491 Бу батырлыгы өчен ул 1942 елның 2 июлендә бүләкләнә. 21492 Бу баш актуатор механизм бәясен бик төшергән, әмма ул вакыттагы диск җыелмалары кебек сакалагычтан дискларны алуга комачау булып торган. 21493 Бу башкисәр батальонына шулай ук Һиви (алм. 21494 Бу башлангыч аның алдагы еллардагы концерт эшчәнлегендә тагын да зуррак үсеш ала: ул озак еллар Татар дәүләт филармониясенең сәнгать җитәкчесе булып эшли, Татар дәүләт җыр һәм бию ансамблендә хезмәттәшлек итә, аның программасына музыка яза. 21495 Бу башлангычны партиянең район комитеты һәм район советы (Николай Паршутин, Сәгыйть Хәсәнов) хуплап чыгалар. 21496 Бу башта планлаштырганнан 5 тапкырга артык. 21497 Бу бәет 1897 елның 28 гыйнварында башланган җан исәбе алу вакыйгалары белән бәйле рәвештә чыгарылган. 21498 Бу – безнең ерак бабалар җир эшкәртү эшенә яңа гына керешкән вакыт булган. 21499 Бу безнең көчсезлектән түгел, начар да эшлә­мибез, авырулар да мәгъ­лүматлы, фәкать рак авыруы мәкерле. 21500 Бу безнеңчә ел исәбе белән 922 елның 12 маена туры килә. 21501 Бу бәйрәмдә аның җырлавын беренче мәртәбә пластинкага язалар. 21502 Бу бәйрәм Татарстанның керәшеннәр яшәгән барлык өлкәләрендә дә үткәрелә. 21503 Бу бәйрәм үзенең чын мәгънәсендә соңгы тапкыр 1629 елда үткәрелгән булган. 21504 Бу «бәләкәй кешенең», эш башкаручы Коротковның башында бюрократик машина «шайтани көч» белән ассоциацияләшә. 21505 Бу "белем инкыйлабы" ЯИ программа тәэминатының беренче чын мәгънәсендә уңышлы формасы булган (Эдвард Фейгенбаум тарафыннан гамәлгә кертелгән) белгеч системаларның үсешенә һәм колач алуына китергән. 21506 Бу белемнәре белән, Габделҗаббар, әлбәттә, мәдрәсә программасыннан тыш та күп кенә әдәбиятны үзләштерә. 21507 Бу белешмәләргә Кырым татарлары керми. 21508 Бубенщикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 21509 Бу бер дә дөрес түгел. 21510 Бу бәрелеш артиллерияле сугыш дип тә санала: 1756 елда 1000 штыкка 2 пушка туры килсә, 1759 елда — 1000 штыкка 3-4 пушка һәм 1761 елда 5әр-6ар пушка туры килә. 21511 Бу бәрелеш Пугачевны фактик рәвештә гаскәрсез калдыра, чөнки Иделнең уң ярына аның белән берничә йөз кеше генә кача ала. 21512 Бу бәрелештә дошман 3 "тигр"ын һәм 3 урта танкын калдырып кире чигенә. 21513 Бу бер катлы бина авыл сәүдәгәре Рәхмәтуллин Сөнгатулла ярдәме белән салынган. 21514 Бу бер катлы бина авыл сәүдәгәре Рәхмәтуллин Сөнгатулла ярдәме белән салынган була. 21515 Бу берлек сәнәгать һәм сәүдәне үстерүдә зур әһәмияткә ия була. 21516 Бу Бәрхет инкыйлабы буларак танылган халык теләктәшлеге күтәрелешенә этәргеч бирә. 21517 Бу берьеллык үсемлекләр энергияне крахмал формасында үзенә җыя һәм организмны тиз вакытта глюкоза белән тәэмин итеп тора. 21518 Бу бигрәк тә АКШ һәм Европа илләре мисалында ачык күренә. 21519 Бу бигрәк тә Җир шарының индустриаль яктан яхшы үсеш алган, әйләнә-тирәлеге бик нык пычранган зоналарда күзәтелә. 21520 Бу бигрәк тә хатын-кызлар киемендә (күлмәкләренең бизәлүендә, баш киеме формаларында) сизелә. 21521 Бу бигрәк тә яшь хатыннар киемендә чагыла. 21522 Бу биеклектә аэродинамик көчләр файдаланып очар өчен беренче космик тизлеккә ия булырга кирәк, һәм очыш аэродинамик булудан туктап орбиталь буларак дәвам итә. 21523 Бу бик кечкенә генә калку урын, әмма бик серле һәм кызыклы. 21524 Бу бик кызыклы тарих. 21525 Бу бик нәфис һәм кулай ысул. 21526 Бу билгеләмә бары тик Евклид геометриясендә генә дөрес. 21527 Бу билгеләмә буенча милләт географик чикләре булмаган бер төшенчә дип күрсәтелә. 21528 Бу билгеләмәдән СИ системасында вакуумда яктылык тизлеге төгәл 299792458 м/с ка тигез икәнен әйтергә була. 21529 Бу билгеләмәләрнең кайберләре алдан кертелгән иде инде. 21530 Бу билгеләмләр шәхес яшәгән чорга, шөгыльләнгән өлкәгә һәм шәхеснең күзаллавына карап бер-берсеннән шактый аерылар. 21531 Бу бинада урыс бароккосы һәм татар декоратив сәнгате элементлары бар. 21532 Бу бинаны ремонтлаттырып, манара куелып яхшы гына хәлгә китерелә. 21533 Бу биткә сылтама буенча эләккән булсагыз, зинһар, аны төгәленә төзәтегез. 21534 Бу битләрдә таблицаларда минераллар, үсемлекләр, хайваннар кыска белешмә бирелгән. 21535 Бу биттә кешелеккә билгеле тарихның хронологиясе күрсәтелгән. 21536 Бу биш мәчетнең дә манаралары 1943 елда киселә. 21537 БҮБК һәм ССРБ ҮБК әгъзасы. 1937 дә БК(б)Ф ҮК пленумында БҮБК тәркибеннән чыгарылган. 21538 БҮБК һәм ССРБ ҮБК әгъзасы, ССРБ ЮШ депутаты (1-8 чакырылышлары). 21539 БҮБК һәм ССРБ ҮБК әгъзасы, ССРБ ЮШ депутаты (1 чакырылыш). 21540 Бубнова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 21541 Бу боерык буенча солдат комитетлары корал белән идарә итү хокукын алалар. 21542 Бу бөҗәкләрнең аерылып торган үзенчәлеге – канатларында караңгы таплар бар. 21543 Бу боргыч(вертолёт) нигезендә Ырынбур машиналар заводы ачыла (хәзерге "Стрела" җитештерү берекмәсе). 21544 Бу бөтен утрауга претензия белән бәйле. 21545 Бу бүләк Арнольдсонга Норвегияне Швециядән аеруда ярдәм күрсәткән өчен бирелә һәм, әлбәттә, кайбер шведларның ачуын чыгара. 21546 Бу бүлекләр үз эчләренә мәктәпләрдә укытыла торган арифметика, элементар алгебра, элементар геометрия, югары уку йортларында укылыла торган математик анализ, алгебра, топология кебек дисциплиналарны үз эчләренә алалар. 21547 Бу бүленеш шәһәрнең ике төп милли мәдәниятенең ( татарлар һәм руслар ) үсеше белән бәйле була. 21548 Бу бүленү спортчыларның допинг куллануга чик кую максаты белән дә кулланылына. 21549 Бу бүлмәләр Мөхәммәд галәйһиссәләм хатыннары - Сәүдә бинт Зәмгә һәм Гайшә өчен була. 21550 Бу бурычлы хуҗалыкларны Тәфтиләзевкә хөкүмәт вәкилләре саткан. 21551 Бу бусаганы шартлы рәвештә кеше өчен үлем китерә торган дип санала. 21552 Бубчиково ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 21553 Бу вазгыять, зур ихтималлык белән, революциягә, һәм, ахыр чиктә яңа, сыйныфсыз җәмгыятькә – коммунизмга илтә. 21554 Бу вазифага ул 2002 һәм 2006 ел корылтайларында кабаттан сайлана. 21555 Бу вазифада 2010 елда лаеклы ялга чыкканчы эшли. 21556 Бу вазифада ул Бриан-Келлог пактын имзалау белән дан казана һәм моның өчен 1929 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 21557 Бу вазифада ул Францияне халыкара очрашуларда, шул исәптән, Һаага конференцияләрендә һәм Лондон диңгез конференциясендә (1908-1909) белдерә. 21558 Бу — вазифаларның стандарт - ягъни кабул ителгән җыелмасын үзгәртеп була, һәм алар телефон җитештерүчеләр тарафыннан да, бөтенләй чит кешеләр тарафыннан да күпкә киңәйтелергә мөмкин дигән сүз. 21559 Бу вазифаны ул 2011 елга кадәр үти. 21560 Бу вазифаны үтәргә ул 1902 елның 2 июлендә билгеләнгән. 21561 Бу вазифа сайланулы санала (1 нче сәркатибны республика фирка конференцияләрендә сайлыйлар), чынлыкта 1 нче сәркатибны ҮК билгели. 21562 Бу вазифасында ул Боливия-Парагвай конфликтын хәл итүдә катнаша һәм алты нейтраль Америка дәүләтеннән дуслашу комиссиясен оештырып, 1934 елның июнендә тынычлык килешүенә кул куюга ирешә. 21563 Бу вазыйфаны аңа пәйгамбәр галәйһиссәләм үзе йөкли. 21564 Бу вакыйга 1973 елның 25 февралендә була. 21565 Бу вакыйга 249 елның 9 февралендә булган. 21566 Бу вакыйга 44 елда булган дип исәпләнелә. 21567 Бу вакыйгага кадәр берничә көн элек, аның кызы Элис туа. 21568 Бу вакыйгадан соң бераз вакыт үткәч, Габдуллаһ ислам кабул итә һәм Мөхәммәд галәйһиссәләмнән аның хезмәтчесе булырга рөхсәт ала. 21569 Бу вакыйгадан соң мобиль элемтә уйлап чыгару турында ныклап уйлана башлыйлар. 21570 Бу вакыйгадан соң Нэвилл үз-үзен кешебулмаганнар тарафыннан үтерергә карар кыла. 21571 Бу вакыйгадан соң Пангоды – Яңа Уренгой өлеше яңадан эксплуатациягә тапшырды. 1990 - 2006 елларда юлны яңадан торгызу проектлар килеп чыгалар. 21572 Бу вакыйгада халык искиткеч күп бул. 21573 Бу вакыйга Коръәндә дә сурәтләнә. 21574 Бу вакыйгалардан соң, «Гадел Русия»дән Кремль белән мөнәсәбәтләрне уртача тоту яклы булган фиркаләр чыга. 21575 Бу вакыйгалардан соңгы период Тулузаның сәяси көчсезләнүе белән билгеле. 1249 елдан башлап Тулуза графлыгы Франция короллегенә кушыла һәм Париждан идара ителә. 21576 Бу вакыйгалардан соң, Мәккәгә кайта (һиҗри 180 ел). 21577 Бу вакыйга микролинзалау (русча микролинзирование, инглизчә microlensing) дип атала. 21578 Бу вакыйганы Икенче Бөтендөнья сугышына китергән конфликтларның берсе булып саныйлар. 21579 Бу вакыйганы ишеткәч Һитлер үзенең әлеге фронттагы генералларына зур «разборка» ясый. 21580 Бу вакыйганы хатирәсе булып мәктәп ишегалдында тыйнак кына һәйкәл куелган. 21581 Бу вакыйга Толмачёво берләштерелгән авиаотряды туу дип санала. 21582 Бу вакыйга Хәйбуллов Илдар Зарип улы идеясы һәм матди ярдәме нәтиҗәсендә тормышка ашты. 21583 Бу вакыйга Һиҗрәт буларак билгеле. 21584 Бу вакыйга Ходай илчесенең Мәккәдәге Кәгъбәтулла мәчете янында булган. 21585 Бу вакыт аралыгы — сидерик ел, ул 365,26 кояш тәүлегенә тигез. 21586 Бу вакыт дәверендә, телнең престижы, аның изге максатлар өчен куллануы һәм әһәмите лингвистик үзгәреш процессларына каршы булган консерватив көчләргә ярдәм иткән. 21587 Бу вакытка авылларда да зур үзгәрешләр була һәм 1935 ел ахырына колхозлашу тәмамлана. 21588 Бу вакытка инде ул 30 яшькә җитә, чыгышы аркасында, сүздә генә булса да, Литва сугышында хәтта рус гаскәрләренең башлыгы итеп тә билгеләнә. 21589 Бу вакытка инде чолыкчылыкка гына түгел, ә бәлки чолыкчылык белән шөгыльләнергә мөмкин булган, бал бирүче агачлар үсә торган урман мәйданына да хокук бирү каралган булган. 21590 Бу вакытка чаклы алар патша ревизиясенә кермәгән була. 21591 Бу вакытларда елга үзәннәрен су баса. 21592 Бу вакытларда Карагай суы буендагы аланда Корыч, Шаһмөхәммәт, Туймөхәммәт дигән кешеләрнең хуҗалыклары һәм тагын башка хуҗалыклар да була. 21593 Бу вакытларда карт комсомолларның күбесе партия сафларына кереп, совет партия оешмаларында җаваплы хезмәтләр башкаралар иде. 21594 Бу вакытларда катаризм Франция көньягының күп өлешендә, шул ук вакытта Италиянең төньяк-көнбатышында киң таралыш ала. 21595 Бу вакытларда татар хатын-кызлары арасында төрле төстәге фабрика тукымасыннан (ситсы, сатин) эшлән­гән яңа формадагы: төрешле, аркалы, култыклы, канатлы һ.б. төрле алъяпкычлар тарала. 21596 Бу вакытларда Тулуза җитештерүнең зур үсешен кичерә. 21597 Бу вакытларда фабрика эшләп чыгарган көндәлек резин калушлар киелә башлый. 21598 Бу вакытны «материкларның түбән торуы» ( ) дип атыйлар. 21599 Бу вакытта азот аммиак рәвешендә аерыла һәм, мочевинага әверелеп, организмнан сидек белән чыгарыла. 21600 Бу вакытта АКШ 80% сугышның кыйммәтен Франциягә түли. 21601 Бу вакытта аңа әле 30 яшь тә тулмаган була. 21602 Бу вакытта аны бөтенләй дә бары тик ОС Windows 6.x ның сервер юрамасы булачагы турында хәбәр итәләр. 21603 Бу вакытта аның “Кобзарь” дип исемләнгән шигъри җыентыгы тыелган була. 21604 Бу вакытта аның күзләре тоныклана, тиресенең ялтыравыгы бетә, ул бик аз хәрәкәтләнә, куак, агач ботакларына, ташларга ышкына, шуыша башлый. 21605 Бу вакытта аның мәхәлләсендә төрле атаклы скандинавияле рәссамнар, дипломатлар һәм эшкуарлар, шул исәптән, Альфред Нобель кунак була. 21606 Бу вакытта аның тәбигый урыннары юкка чыгарыла башланган. 21607 Бу вакытта Багыш дип йөртелгән. 19 гасыр башыннан Рус Бәрлебашы исеме астында йөргән. 21608 Бу вакытта бер бала да кулын ычкындырмаска тиеш. 21609 Бу вакытта большевиклар подпольега күчерергә әзерләнәр, подпольедагы Мәскәү партиянең комитеты оештыра, хөкүмәт учреждениеләре Вологдага эвакуацияләнә башлыйлар. 21610 Бу вакытта Булгаковның сәламәтлеге кискен какшый. 21611 Бу вакытта булган патшалардан берсе үзенең биләмәләрен киңәйтә башлаган, төньякта Кавказ артының кайбер кабиләләрен үзенә буйсындырган. 21612 Бу вакытта Бюффонга 42 ел иде. 21613 Бу вакытта ВЧК оештырыла. 21614 Бу вакытта да Кутуй иҗат эшен ташламый, сугыш газеталары өчен мәкаләләр, хәбәрләр яза, төрле әдәби монтажлар төзи, әсәрләр иҗат итә. 1944 елда исә ул Казанга, иҗади ялга кайта һәм «Рөстәм маҗаралары» дигән маҗаралы-фантастик повестен яза. 21615 Бу вакытта да, Новгород ягыннан урыслар килә; Новгородның хакимияте тулысынча 14-15 гасырларда урнаштырылган. 21616 Бу вакытта икенче башта торган баланың кулы берсе өстенә берсе менеп чолганып кала. 21617 Бу вакытта инде алдына тукталган кеше йөгерүне дәвам иттерә. 21618 Бу вакытта инде ул буйга анасының яртысы кадәр була. 21619 Бу вакытта Иске Задурда 225 йомышлы татар хуҗалыгы, ә Яңа Задурда 68 йомышлы татар хуҗалыгы һәм 11 керәшен татары хуҗалыгы исәпләнгән. 21620 Бу вакытта йөрәкнең ритмы бозыла, кан белән тәэмин ителеш начарая, кыскасы, йөрәк тиешенчә эшли алмый башлый һәм ул туктарга да мөмкин. 21621 Бу вакытта кешенең пульсы әкренәя, тәнен ниндер куркыныч авырлык баса. 21622 Бу вакытта кием җылылыкны яхшы саклый. 21623 Бу вакытта колларның һәм игенчеләрның инкыйлаби күтәрелешләре аеруча еш кабынып торган. 21624 Бу вакытта кояш нурлары җир атмосферасын яктырта. 21625 Бу вакытта кояш нурлары җир буенча таралып әйләнә-тирәне яктырта башлый. 21626 Бу вакытта куыкчык савыт читеннән аерылып өскә күтәрелә, сыеклык кайный башлый. 21627 Бу вакытта кырымчаклар Кырым ханлыгының 25% яһүди халкын тәшкил иткәннәр(75% караимнар ). 21628 Бу вакытта Кытай әлеге җирләр өстеннән суверенитет ала. 21629 Бу вакытта лишайник катламасы өслегендә үрчү өлешләре барлыкка килә: апотеций, перитеций һәм гастеротеций формасында. 21630 Бу вакытта медицина укыту йортлары исәбе күбәя. 21631 Бу вакытта, мөселманарның җиңүләрен күреп, укчыларның күбесе әмерне боза һәм Өхед тавы битеннән төшә башлый. 21632 Бу вакытта Наполеон Бонапарт гаскәре Аурупа илләрен кулга төшереп килә. 21633 Бу вакытта натрийга содий (Sodium) исеме бирелә. 21634 Бу вакытта Пәйгамбәр (с. 21635 Бу вакытта Рамполла 31, ә Сарто 5 тавыш җыйган була. 21636 Бу вакытта Сәхипзадә Мәкъсүтов Дүртөйленең земство старостасы вазыйфасын башкара. 21637 Бу вакытта сугышчылар рухына тәэсир итәрлек батырлык үрнәге кирәк була. 21638 Бу вакытта театрга махсус бина булдыру чаралары да күрелә башлый. 21639 Бу вакытта төп дин булып брахманнар тарафыннан үткәрелүче төрле катлаулы ритуаллар тора. 21640 Бу вакытта түгәрәктәге кызлар түбәндәгечә җырлый: : Куш, куш син аны биергә дә җырларга! 21641 Бу вакытта Тулуза өлкәсе халкы Париж инкыйлабы ягында да, вилаять парламент ягында да, кыйрал хакимиятен яклаучы мөлкәтле Капитуллар ягында да катнашмый. 21642 Бу вакытта туп тәгәрәтүче һәм барлык уенчылар чокыр яныннан еракка-рак йөгерергә тырышалар. 21643 Бу вакытта тылсымчыга 1 яшь була. 11 яшендә Гарри Поттерны Хагрид, явыз Дурслләрдән Хогвартска алып китә. 21644 Бу вакытта уенчы уртак нәтиҗә тәкъдим итеп, ул көндәше ягыннан кабул ителсә, уен тәмамлана. 21645 Бу вакытта ул Авыл хуҗалыгы тәэминаты акционерлык җәмгыятенең склад мөдире булын эшли торган булган. 21646 Бу вакытта ул инде, Согуд Гарәбстанындагы хакимият алмашыну традицияләре буенча, кыйраллык тәхетенә дәгъва кылучы икенче варис булып тора. 2012 елның июнендә абыйсы Наиф ибн Габдел-Газиз вафат булгач, кыйраллыкка беренче варис булып кала. 21647 Бу вакытта Уральск шәһәрендә өч мәдрәсә булган: «Мотыйгыя», «Рәкыйбия» һәм «Гайния». 21648 Бу вакытта уртадагы бала бер иптәшен алып әйләнеп тора. 21649 Бу вакытта чехословаклар Казан пристаньларда чыгалар һәм шәһәргә таба һөҗүмне башладылар. 21650 Бу вакытта янган мәчетнең түбә калае 10 чакрымнар ераклыктагы Сарайлы авылына барып төшкән, дип сөйләгәннәр. 21651 Бу вакытта ясалма хрусталик шул бүлемнәр эченә җиңел кереп утыра. 21652 Бу вакытта яшь сугышчыны ниндедер ярсулы көч биләп алды. 21653 Бу вакыт эчендә биш эре һәм берничә түбән тәэсирле вакыйгалар нәтиҗәсендә биотөрлелекнең дәрәҗәсендә зур һәм тиз азаюлар күзәтелде. 21654 Бу вакыт эчендә лайлалы тышчага эләккән төссез трепонема бик тиз үрчи һәм тәннең башка участокларына тарала, ләкин бу вакытта авыру билгеләре булмый. 21655 Бу вакыт эчендә Мансуров Мәскәү консерваториясендә укытучы буларак та уңышка ирешә, хәзерге вакытта ул – Казан һәм Алма-Ата консерваторияләре профессоры. 21656 Бу вакыт эчендә төссез трепонемалар бик тиз үрчиләр һәм барлык органнарга һәм тукымаларга, канга һәм лимфага үтеп керәләр. 21657 Бу Ватан сугышы һәм сугыштан соңгы аякка басу чорларын эченә алган гаять авыр һәм катлаулы еллар була. 21658 Бу вәзгыять болгарлар һуннар дип аталган кабиләләр берләшмәсенә кергән дип уйларга нигез бирә. 21659 Бу вәзгыять «Көнбатыш Лотиан проблемасы»н тудырган. 21660 Бу вәзгыять үзе белән башка хаклар һәм җаваплылыклар китерә. 21661 Бу вирус сәламәт кешенең тиресенә эләккән очракта аның канына үтеп керә алмый. 21662 Бу витамин җитешмәгәндә капиллярларның үткәрүчәнлеге арта, матдәләр алмашы бозыла, цинга үсеш ала. 21663 Бу витамин йомшак тукымада тупланып бара (гипервитаминоз). 21664 Бу водород авыр изотопы һәм 6 масс санлы литий изотопы кушылмасы. 21665 Бу гадәт бүген дә сакланган. 21666 Бу гадәттә шул ук күпкә киңәйтелгәнрәк булган SSE күрсәтмә җыелмаларын тәэмин итүче аппарат тәэминатын MMX функциональлегенең күпчелеген тәэмин итеп башкарыла. 21667 Бу гаепләүләрдә дөреслек тә бар: «Хөсәения» иң алдынгы карашлы һзм белемле шәхесләр тәрбияләүне өстен куйды. 21668 Бугаз аны 1740 елда кәшеф иткән урыс котып тәдкыйкатьчесе Дмитрий Лаптев (1701-1771) исемен йөртә. 21669 Бугаз аша даталар алмашыну сызыгы үтә. 21670 Бу газета бигрәк тә Г. Исхакыйның «Өч хатын берлә тормыш» пьесасының һәм «Теләнче кыз» романыннан өзекләрен анда беренче мәртәбә басылулары белән игътибарга лаеклы. 21671 Бу газета бөтен дөньядагы төрки халыклар арасында күп тарала һәм аларның мәгърифәтен, мәдәниятен, әдәбиятын җанландыруда зур роль уйный. 21672 Бугаз җырлавының чыгышы турында тувалыларда берничә риваять бар. 21673 Бугаз җырлавы тувалылы, алтайлы, монголлар, тибетлеләрдә киң таралган, "өзләү" исемле стиль Башкортстанда очрый, башка төбәкләрдән канадалы инуитлар, Төнъяк Африкадан косалар, Сардиния көтүчеләренең традицион җырларын атап була. 21674 Бугаз җырлавы – ул нигездә Саян- Алтай регионы халыкларына хас үникәл сәнгать төре. 21675 Бугаз киңлеге — 4,5 дан 15 кмга кадәр. 21676 Бугазлар озынлык, иң зур һәм иң кечкенә киңлек, тирәнлек, юнәлеш һәм агым тизлеге буенча билгеләнәләр. 21677 Бугазның картада урнашуы Мозамбик бугазы – Һинд океанының Мадагаскар утравы белән Африка арасында урнашкан өлеше. 21678 Бугазны үтү авыр була, «Сан-Антонио» корабы, бугазны үткәч, үз белдеге белән Испаниягә кайтып китә. 21679 Бу гаиләгә охшарга, ярарга тырышканнар. 21680 Бу гаиләдә 1912 елда туган Саидә, әтисе вафат булганнан соң, абыйсы Усәин Боданинский гаиләсендә тәрбияләнә. 21681 Бу гаилә намуслы хезмәт белән көн күрә. 21682 Бугай — Русия территориясеннән ага торган елга. 21683 Бу Галилейның 20 томда чыккан классик китабы. 21684 Бу галим 1903 елда кремний кристалл детекторны уйлап чыгарган һәм 1906-нчы елның 20 ноябрендә аның өчен патент алган. 21685 Бу галимнең башка ир туганнары да булып, алар да мәдәниятебез тарихында якты эз калдырдылар. 21686 Бу гамәлләргә җан иясен үтерү, кешене яки хайваннарны җәберләү, гайбәт сөйләү, угърылык эшләү, исерткеч эчү, зина кылу һ. б. керә. 21687 Бу гамәлләргә түбәндәгеләр керә: отышлы уеннар уйнау; әдәпсез җырлар җырлау; әдәпсезлекләр эшләү һ.б. * Хәрам – эшләү зур гөнаһлы, ә бу гамәлне хәләл диюче кәфер булган гамәл. 21688 Бу гамәлне инкяр итүче кеше, әлбәттә, кяфер була. 21689 Бу гамәл сезнең бары тик бер дәкыйкагызны алачак, әмма эш нәтиҗәлелегегез һәм тәгәрмәчнең эшләү дәвере артачак. 21690 Буганак — Русия территориясеннән ага торган елга. 21691 Бу гариза патша тарафыннан 1903 елда хуплана. 21692 Бу гаскәрдә сугыш филләре була. 21693 Бу гасырда технологияләр өлкәсендә гаҗәеп алга китеш була, яшәү озынлыгының үсүе һәм кешелекнең зур өлеше өчен яшәү стандартларының артуы күзәтелә. 21694 Бу гасырда төрле сәяси юнәлештә булган бик көчле дөньяви идеологияләр барлыкка килә. 21695 Бу гаять зур йолдыз 1500 парсек (5000 яктылык елы ) ераклыкта урнашкан. 21696 Буг елгасы буендагы каты сугышларның берсендә яралана. 21697 Бүген 23 укытучыны берләштерүче мәктәп коллективы 133 укучыга белем бирә. 21698 Бүген 3 категория культуралы үсемлекләр үстерелә: сорт, грекс, сортлар төркеме. 21699 Бүген авылда 750 кеше яши. 21700 Бүген алар белән хәзерге карачайлар (карачалылар) һәм балкар халыкларын бәйлиләр. 21701 Бүген алар мари телен белмиләр, керәшеннәр кебек татар теллегә әйләнде. 21702 Бүген анда имам – хатиб булып, 1936 елда туган, югары техник белемле hәм читтән торып Уфа Ислам университетын тәмамлаган акалы Аферал Низамов тора. 21703 Бүген анда урыс, башкорт, татар, чуваш бүлекләре, шулай ук мәктәпкәчә балаларны тәрбияләүчеләр бүлекләре эшли. 21704 Бүген ансамбль башкара торган 150 ләп әсәр бар. 21705 Бүген аның тиражы – 4150 данә. 21706 Бүген Башкортстанда дөнья күргән өч дәүләт яшьләр гәзитләре дә үзләренең чишмә башы дип саный. 21707 Бүген Башкортстанның «Туймазы хәбәрләре – Туймазинский вестник» мөхәрририят - нәшрият комплексы дәүләт унитар оешмасына мөхәрририят, басмаханә, дизайн үзәге, гәҗиткә яздыру һәм тарату хезмәтләре, 2 сәүдә ноктасы керә. 21708 Бүген безгә билгеле җыеннар һәм сабан туе бәйрәмнәре булган ул. 21709 Бүген биредә 63 хуҗалык исәпләнә, 160 кеше тора. 21710 Бүген бу аерма күзәтелми. 21711 Бүген бу бинада тарихи-туган якны өйрәнү музее урнашкан. 21712 Бүген бу проблемадан дөньяның 43 илендә яшәүче 700 миллион кеше җәфа чигә. 2025 елга аларның саны 3 миллиардка җитәчәк, дип фаразлана. 21713 Бүген бу уен дөньяда иң популярларның берсе булып тора. 21714 Бүген бу урында бары юан таллар гына үсә. 21715 Бүген («бу» һәм «көн» сүзләре кушылуыннан килеп чыккан) — агымдагы 24 сәгатьлек вакытны (00:00дан алып 24:00 кадәрге) аңлатучы сүз. 21716 Бүген вузда 27 меңнән ким талиб укый. 21717 Бүгенге бадминтон Һиндстанда уйлап чыгарылган, дип исәпләнелә. 21718 Бүгенге бурушаски телендә урду теленнән алынмалар күп. 21719 Бүгенге җәмгыятьтә кешеләрнең үз-үзен тотышы турындагы “Өметсез юл”, фахишә кызлар турындагы “Алсу” җырлары. 21720 Бүгенге заманда өйлә дип көндезге сәгать 12не әйтәләр. 21721 Бүгенге ирекле көрәш Бөекбританиядә уйлап табыла һәм АКШта камилләштерелә. 21722 Бүгенге кагыйдәләр XIX гасырның беренче яртысында Франциядә кабул ителгәннәр. 21723 Бүгенгә кадәр базаның нинди максатларга хезмәт итүе билгесез булып кала. 21724 Бүгенге Кайбыч районы территориясендә, Колангы авылы янында, Бәрле елгасы ярында урнашкан булган. 21725 Бүгенге көн Бүгенге көндә филармония тулы тормыш белән яшәүче, армый-талмый эшләүче иҗат коллективларын туплаган абруйлы концерт оешмасы булып тора. 21726 Бүгенге көнгә археоптериксның биш скелеты табылган. 21727 Бүгенге көнгә биш скелет табылган. 21728 Бүгенге көнгә кадәр чаңгы белән трамплиннан сикерү спортында илебез спортчылары арасында, яуланган уңышның зурлыгы җәһәтеннән, В. Белоусовка җитүче юк. 21729 Бүгенге көнгә кадәр язылган “Язмышлар ярында”, “Юбилей”, “Сагынырсың әле син дә бер. 21730 Бүгенге көнге клоунга якын тора. 21731 Бүгенге көнгә латин теле рәсми рәвештә Ватикан дәүләт теле. 21732 Бүгенге көнгә радио һәркөнне тәүлек буена эшли. 21733 Бүгенге көндә 140 илдәге меңнәрчә ширкәтләр һәм ассоциацияләрне берләштерә. 21734 Бүгенге көндә 23 дәүләт тарафыннан таныла. 21735 Бүгенге көндә 3 кибет эшләп килә. 21736 Бүгенге көндә 90 укытучының 6сы – фәннәр докторы, 14 – фән кандидаты, 22 – Татарстан һәм Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе. 21737 Бүгенге көндә авылда исән сугыш ветераны юк. 21738 Бүгенге көндә авылда мәчет һәм мәктәп эшләп килә. 21739 Бүгенге көндә авылдан бары йорт нигез ташлары, зират һәм җиләк-җимеш бакчалары гына сакланып калган. 21740 Бүгенге көндә авылда урта мәктәп, таш мәчет бар. 21741 Бүгенге көндә авыл музеенда директор булып эшли. 21742 Бүгенге көндә АДПУга 10 факультет, 20 кафедра, фәнни китапханә, 7 музей, агробиология станциясе, 20ләп лаборатория, спорткомплекс, 5 уку-укыту бинасы, 3 тулай торак керә. 21743 Бүгенге көндә «Ак Бүре»дә 8 яшьтән алып 14 яшькәчә малайлар шөгыльләнә. 21744 Бүгенге көндә ак тишекләр табылмаган, аларның хасил булуы механизмы да билгесез. 21745 Бүгенге көндә АКШта миллионнан артык кеше үзен иудаизмның реформачыл агымы белән бәйли. 21746 Бүгенге көндә аларның күпчелеге юкка чыгарылган. 21747 Бүгенге көндә Алёшино авылы составында. 21748 Бүгенге көндә аналог схемотехникада эшләү өчен цифра һәм хәтта микропроцессор кулланыла ала. 21749 Бүгенге көндә, анда урыннар булмау сәбәпле яңа каберләр казылмый, кеше күмүләр исә бары тик туганнар каберлекләрендә башкарыла. 21750 Бүгенге көндә анда Яңа музей урнаша. 21751 Бүгенге көндә аны әле кайбер җирләрдә күреп була. 21752 Бүгенге көндә аның, Сарай, Батуныкы кебек үк, бер генә архитектура корылмасы да калмаган. 21753 Бүгенге көндә «Балтач таңнары» татар телендә 6 000 данәдә чыгып килә. 21754 Бүгенге көндә « Балтач таңнары » татар телендә 6000 данәдә чыгып килә. 21755 Бүгенге көндә бары кыйммәтле ислемай ясау максатында гына кулланыла. 21756 Бүгенге көндә бары тик Мисырда һәм Суданда кулланышта йөри. 21757 Бүгенге көндә башка дәрәҗәле урыннарда эшли. 21758 Бүгенге көндә Башкортстан Фәннәр академиясе гыйльми эш белән шөгыльләнүче берничә бюджет һәм автоном учреждениене берләштерә, республика фәнни оешмаларына методик ярдәм күрсәтә. 21759 Бүгенге көндә Берлин сәнәгый, фәнни һәм мәдәни үзәкләрнең берсе булып тора. 21760 Бүгенге көндә биредә 90га якын халыкара һава аланына хезмәт күрсәтелә. 21761 Бүгенге көндә бу биналарның унлабы әле дә бар. 21762 Бүгенге көндә бу ике авыл тоташып бер авыл булып торалар. 21763 Бүгенге көндә бу өлкәнең Кавказ сыртыннан көньяктарак ятучы өлеше өлешчә танылган Көньяк Осетия Республикасы буларак, төньякта ятучы өлеше исә Русиягә керүче Төньяк Осетия — Алания буларак билгеле. 21764 Бүгенге көндә бу термин еш кына Аурупа берлеге һәм НАТОның әгъза-дәүләтләре өчен дә кулланыла. 21765 Бүгенге көндә гаиләсе белән Казанда яши. 21766 Бүгенге көндәге берничә теорияләр бар, бер караш буенча http://www.csc.kth.se/~dilian/Papers/bulgars.pdf Болгар элиталарның хәзәр һәм чуаш телләре кебек үк төрки телләр гаиләсенең огур (ингл.) гаиләлегенә керүче телдә сөйләшкәннәр. 21767 Бүгенге көндә «Гуфи» ШТК юниор-командасы Казан шәһәре ШТК юниор-лигасы финалында катнашуны максат итеп куеп ныклап яңа сезонга әзерләнә. 21768 Бүгенге көндә дә авыл халкы һәр көн шушы чишмәгә су алырга йөриләр. 21769 Бүгенге көндә дә төзелештә эшләвен дәвам итә. 21770 Бүгенге көндә ДОЛ «Каенкай»да 80 укучы ял итә, 40 укучы — Әлмәт шәһәре һәм районыннан булса, 40 укучы — республиканың төрле район һәм шәһәрләреннән, хәтта РФ регионнарыннан килгән укучылар да бар. 21771 Бүгенге көндә дөньяда 180 миллионнан артык кеше шикәр авыруыннан интегә. 21772 Бүгенге көндә егерме биш китап бастырып чыгардым, дүрт йөздән артык җырларым кассеталарга язылдылар. 21773 Бүгенге көндә Елизавета II резиденциясе. 21774 Бүгенге көндә Әмәкәй авылында 172 шәхси хуҗалык исәпләнеп, барлыгы 512 кеше гомер кичерә. 21775 Бүгенге көндә завод киңәйгәннән - киңәя бара, яңа төр продукция эшләп чыгаруны үзләштерә. 21776 Бүгенге көндә Зәй шәһәре булып санала. 21777 Бүгенге көндә Иван Грайның җиде китабы нәшер ителгән. 21778 Бүгенге көндә ил парламентында татарлардан Әхмәт Әледин депутат булып тора. 21779 Бүгенге көндә Илшат Галиев бер үзе чыгыш итә. 21780 Бүгенге көндә иң алдынгы төре буларак белем икътисады булып тора. 21781 Бүгенге көндә иң киң таралганы — эволюциянең синтетик теориясе. 21782 Бугенге көндә иң күп таралганы- 512 Mb, 1, 2 Gb. 21783 Бүгенге көндә исә Татар Википедиясендә латин һәм кирилл әлифбалары тигез хокукларда кулланыла. 21784 Бүгенге көндә кешеләр тарафыннан танып беленмәгәнне күздә тоту — бер хәл, ә предметлар, күренешләр кешеләрнең танып белүенә принципиаль рәвештә бирелми дигән позициядә тору — бөтенләй икенче нәрсә. 21785 Бүгенге көндә китап булып бастырылган дастан Нәкый Исәнбәт җыйналмасына нигезләнә. 21786 Бүгенге көндә КИТТУ нефтегазохимик укыту кластерында, регионыбызның җиңел сәнагать кластерында әйдәп баручы уку йорты булып тора. 21787 Бүгенге көндә клубның символикасы һәм корпоратив стиле эшләнде, төрле проектлар эшләп килә. 21788 Бүгенге көндә Колангы поселогы составына керә. 21789 Бүгенге көндә коры җирнең 11 %ы эшкәртелгән һәм 24 %ы көтүлекләр булып тора. 21790 Бүгенге көндә Крис Коламбус Сан-Франциско шәһәрендә яши, ул өйләнгән, дүрт баласы бар. 21791 Бүгенге көндә Кукмарада 364 км юл күтәрелгән юл исәпләнә. 278 км юлга асфальт түшәлгән. 21792 Бүгенге көндә күпчелек программачылар нәкъ менә шул телләрдә эшлиләр. 21793 Бүгенге көндә, кызганычка каршы, республикабызның бу өлкәдәге уңышлары мактанырлык түгел. 21794 Бүгенге көндә Литвада дүрт мәчет эшли. 21795 Бүгенге көндә М.Горький исемендәге Ырынбур дәүләт академия театрының баш рәссамы. 21796 Бүгенге көндә «Мәйдан» әдәби-нәфис, иҗтимагый журналының баш редакторы булып эшли. 21797 Бүгенге көндә мәктәп ике катлы заманча бинада урнашкан. 21798 Бүгенге көндә Мәскәү татарларын нигездә бабалары Идел буеннан күченеп килгән җирле татарлар тәшкил итә. 21799 Бүгенге көндә мәчет бу функцияләрнең күбесен югалткан, ләкин кайберләре (мәсәлән, башлангыч һәм урта белем бирү мәдрәсәләре) әле дә саклана. 21800 Бүгенге көндә мөгезле эре терлекнең 800 гә кадәр токымы бар дип исәпләнә. 21801 Бүгенге көндә Мөслим авылында яшәүчеләрне радиацион һәлакәт корбаннары буларак башка урыннарга күчерү бара. 21802 Бүгенге көндә Мулла Илендә, авыл өлкәне Хәяли бабай сөйләвенә караганда, 27 нче буын кешеләре яши. 500 гә якын хуҗалыгы булган Мулла Иле авылы халкының дүрттән өч өлеше — Муллагол бабай нәселе кешеләре. 21803 Бүгенге көндә Париж, 50-60 елларда шәһәр янында ачылган Дефанс эшлекле үзәге белән бергә, Аурупаның иң мөһим сәүдә үзәкләренең берсе булып тора. 21804 Бүгенге көндә сабанны трактор тартып йөри. 21805 Бүгенге көндә салаларның саны бар җирдә дә кими бара, сала халкы шәһәрләргә күченә бирә. 21806 Бүгенге көндә сөт күп ашамлыкның составына керә. 21807 Бүгенге көндә специаль браконьерлыкка каршы тәртипләрнең ясалуы юлбарыслар санын 450 затка кадәр күбәйтткән. 21808 Бүгенге көндә Татарстан Фәннәр академиясенең Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының кулъязмалар, фәнни һәм архив фондның мөдире. 21809 Бүгенге көндә Татарстан язучылар берлегендә 333 язучы бар. 21810 Бүгенге көндә театр – Татарстанның курчак театры сәнгатенең Русиядә һәм чит илләрдә танылган үзенчәлекле үзәге булып тора. 21811 Бүгенге көндә угыр телләрендә сөйләшүче халыклар буларак маҗарлар һәм Обь угырлары (хантлар һәм манси) исәпләнә. 21812 Бүгенге көндә үзгәртеп төзелгән хәлендә икенче мәхәллә мәчете сакланып калган. 21813 Бүгенге көндә фәндә бу сорау буенча уртак фикер юк. 21814 Бүгенге көндә Халыкара волейбол федерациясе 110нан артык илнең волейбол федерацияләрен берләштерә. 21815 Бүгенге көндә, халыкара дәрәҗәсендә хатын-кызлар хокукларын үстерү белән 2010 елда барлыкка килгән аерым БМО махсус агентлыгы шөгыйльләнә. 21816 Бүгенге көндә хөтбәләр ике телдә укыла: татарча һәм урысча. 21817 Бүгенге көндә чаралар «Азатлык» татар яшьләре берлеге тарафыннан оештырыла (гамәлдәге рәисе Наил Нәбиуллин ). 21818 Бүгенге көндә чиркәү Казан епархиясе карамагында торып эшли. 21819 Бүгенге көндә шахмат буенча дөнья чемпионы булып 2007 елда җиңү яулаган Вишванатан Ананд санала. 21820 Бүгенге көндә шушы Үзәкнең шәрәфле рәисе. 21821 Бүгенге көндә шушы халыкара оешмада 194 дәүләт һәм 7 хезмәткәр әгъза бар. 21822 Бүгенге көндә электр гитарасы рок-музыканың иң мөһим инструментына әйләнде. 21823 Бүгенге көндә эсперанто телендә төрле чыганаклар буенча берничә дистә мең кешедән 2 миллион кешегә кадәр сөйләшә. 21824 Бүгенге көндә яңа мәчеткә нигез салынган һәм шуның белән эш туктап калган. 21825 Бүгенге көн илләрдәге кайбер тиңнәрнең исемләре өчен, Вилаять мәкаләсен карагыз. 21826 Бүгенге көн сеткасы металл һәм баудан ясалган ятьмәләрнең кушылмасыннан гыйбарәт. 21827 Бүгенге леспромхоз - югары механикалаштырылган һәм заманча техника белән җиһазландырылган предприятие. 21828 Бүгенге мәгариф системалары мәгърифәтчеләр тырышлыгы аркасында барлыкка килә башлады. 21829 Бүгенге мәчет бинасы 18/19 гасыр чикләрендә төзелгән, ә Кружинянада мәчет булу беренче тапкыр 1717 елда телгә алына. 21830 Бүгенге Мөслим районында 1883 елда Туйгилдедә, 1897 елда Мари Бүләрдә, Рус. 21831 Бүгенге Польшада рәсми дәрәҗәдә Варшава баш күтәрүенең җиңелүендә - беренче чиратта Сталин һәм Совет Берлеген гаеплиләр, икенче чиратта - көнбатыш илләрен. 21832 Бугенге рәвештәге фән XVI — XVII гасырларда оеша башлый, мәгрифәтчелек чорында аеруча популярлаша. 21833 Бүгенге реклама вазифалары, бурычлары, төрләре, күләме, сыйфаты белән дә, массакүләм мәгълүмат чараларына һәм гомумән халыкка мөнәсәбәте белән дә элеккегә заманнарга караганда чагыштыргысыз үзгәрә. 21834 Бүгенге Русиядә ватандашлар хокукы - хокук тармагыннан иң мөһиме. 21835 Бүгенге Русиядә фетнә җинаять булып санала Русия Федерациясенең Җинаять кодексының 279 матдәсе. 21836 Бүгенге Русия РСФСР-нан төбәкләр исемлеген мирас итеп ала. 21837 Бүгенгесе көнгә галимнәргә планетаның 63 иярчене мәгълүм; Кояш системасы планеталары арасында бу иң зур күрсәткеч. 21838 Бүгенгесе көнгә кадәр дөньяның эре илләренең сәхнәләрендә концертлар бирелә. 21839 Бүгенгесе көнгә кешеләргә мәгълүм булган Кояш системасының һәм Бөтен Галәмнең тереклек яши торган бердәнбер планетасы ( күк җисеме ). 21840 Бүгенгесе көндә бөтен җир шары буйлап 90 меңләп татарны берләштерә. 21841 Бүгенгесе көндә премияне тапшыру мәсьәләсен Татарстан Республикасы Президенты карамагындагы Татарстан Республикасы Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт премиясе буенча Комиссиясе хәл итә, ә Президент әзерләнгән Указга кул гына куя http://gabdullatukay. 21842 Бүгенгесе көндә шушы авылларда яшәгән милләттәшебез охшаш телебезне, гореф гадәтләребезне саклап яшиләр. 21843 Бүгенге социологиядә «прогресс»ны «эволюция», «үзгәреш» төшенчәләре кысрыклап чыгарган. 21844 Бүгенге татарлар бабаларының берсе - искилләр нәкъ ун ук төркиләренә караган. 21845 Бүгенге Татарстанда Тау ягы. 21846 Бүгенге фән Кювье нәтиҗәләрен дөрес дип саный Фишер Э. Крылатые монстры / Пер. 21847 Бүгенге финанс- икътисади системасының төп төшенчәләреннән берсе. 21848 Бүгенге Ф. — күпчелек дару матдәләренең тере организмнарга йогынтысын өйрәнә торган эксперименталь, биологик фән. 21849 Бүгенге «экосистема» төшенчәсе инглиз экологы Артур Джордж Тенсли тарафыннан 1935 елда тәкъдим ителә. 21850 Бүгенге эстрада дәрәҗәсе хакында сүз чыкканда, Мидхәт әфәнде аның бик тә төрле булуын ассызыклый. 21851 Бүгенге этапта иң мөһиме – демократияне һәм базар институтларын үстерү, эшкуарлык активлыгын стимуллаштыру, нәтиҗәле социаль сәясәт алып бару һәм җирле үзидарә нигезләрен ныгыту дип саный ул. 21852 Бүген Гугун – КХРның иң зур күргәзмәсе. 21853 Бүген дә авыл төрле яктан яшел урманнар, киң болыннар белән уратып алынган, аның табигате матурлыгына hич чама юк. 21854 Бүген дә милли мәгариф өлкәсендәге хезмәтен иҗади эшчәнлек белән бергә бәйләп алып бара. 21855 "Бүген" диелгән вакыт үзгәрә баруы сәбәпле, радиоуглерод датировкасы 1950нчеләрдә ачылуын истә тотып, стандарт практика шкаласының башлангычы буларак 1950нче елның беренче гыйнварын кабул итәләр. 21856 Бүген дөньяда 220 – 230 миллион кеше бадминтон уйный. 21857 Бүген дөньяда өч миллиардка якын кешенең телефоны бар. 21858 Бүген җиңел атлетика программасына 31 дисциплина керә. 21859 Бүген Зур Чирекледә өч меңгә якын дин вә канкардәшебез гомер кичерә. 21860 Бүген “Илецксоль” оешмасы елына якынча 1250000 тонна тоз чыгара һәм Иләк тозы дөньяда иң яхшы аш тозы санала. 21861 Бүген инде фәнни яктан да Галәмнең соң яратылуы расланды. 21862 Бүген иң киң таралыш алганы — су тубы буенча беренче ярышлар 1869 елда Лондонда уза. 21863 Бүген Казанда 12 бүлекчәсе, Югары Ослан һәм Кама Тамагы районында 2 филиалы бар. 21864 Бүген Карман ГРЭСы — Башкортстанда гына түгел, Русиядә иң зур электр станцияләренең берсе, ул республиканың яртысын һәм тирә-як төбәкләрне энергия белән тәэмин итә. 21865 Бүген КДТУда якынча 15000 студент укый. 21866 Бүген кибетләрдә «аджика» дип тәкъдим ителгән ачы соусларның күбесендә помидор бар. 21867 Бүген китапның электрон версия кыяфәтендәге макет нөсхәсе (яки оригинал-макеты) тулысынча нәшриятта/ редакциядә әзерләнә. 21868 Бүген «Мәгариф» журналы 10 меңгә якын тираж белән нәшер ителә. 21869 Бүген мәктәпне Андрей Кушагин җитәкли. 21870 Бүген Мәләкәстә 22нче татар мәктәбендә 260 укучы укый. 21871 Бүген монда тагын урыслар һәм мордвалар да яши. 21872 Бүген моның аркасында Төркиядә көрд сепаратчылыгы бар. 21873 Бүген Наилә ханым "Рух" продюсерлык үзәге директоры булып эшли. 21874 Бүген продукциянең 90 процентка якыны шәхси хуҗалыкларда җитештерелә. 21875 Бүген пычаклар һәм чәнечкеләр барлык илләрдә дә кабул ителгән, әмма аларны куллану кагыйдәләре төрлечә. 21876 Бүген райондагы кара алтынны « Башнефть Добычасы»на карый торган НГДУ «Әрләннефть»нең 4 оешмасы файдалана. 21877 Бүген район икътисады үсешенә 2,5 мең кеше җәлеп ителгән. 21878 Бүген Русиядә 90лап ат заводы, 33 ипподдром эшли. 21879 Бүген Русиядә терлекләрне җәен җәйләүләргә ( илтү гадәте яши. 21880 Бүген Татарстан Республикасы Русиянең бер субъекты санала. 21881 Бүген труппада 15 тән артык кеше исәпләнә. 21882 Бүген туган телдә белем бирүче 1 гимназия, 8 гомуми урта, 8 төп, 8 башлангыч татар мәктәпләре филиал булып эшләп килә. 21883 Бүген Үзәк диния нәзараты 27 төбәк Дини идарәне, 2500 артык мөселман җәмәгатен берләштерә. 21884 Бүген ул – Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать инсти­тутының әйдәп баручы фәнни хез­мәткәре. 21885 Бүген ул гомум халкы 25 163 кеше тәшкил иткән 13 авыл Советын берләштерә. 21886 Бүген ул “Нократ” дип атала. 21887 Бүген ул урында "Сталинград сугышы Каһарманнарына" " Ватан-Ана чакыра " төп һәйкәле белән мемориаль комплекс урнашкан. 21888 Бүген урманчылык кафедралы күп югары уку йортларында оештырылган. 21889 Бүген “Уфа электр транспорты идарәсе” предприятиесенә караучы ике депода 167 трамвай (көн саен 105е линиягә чыга), ике депода 221 троллейбус (көн саен 154е линиягә чыга) бар. 21890 Бүген хәтта приборлар да спиртның нидән эшләнгәнен аера алмый. 21891 Бүген чиркәүнең алты континента һәм кырык биш илдә 1,5 миллионга якын әгъзасы бар. 21892 Бүген шәһәрдә 40тан артык зур һәм уртача предприятие бар. 21893 Бүген шуларның бишесе генә эшли. 21894 Бүген шул кафедраның профессоры. 21895 Бүген электрон китапларны телефон экраныннан да, компьютердан да, башка җайланмалардан да укырга мөмкин. 21896 Бу героик сәфәр вакытында Шамил Усманов, Интернационал легионының комиссары буларак, үзен оста һәм батыр хәрби юлбашчы итеп таныта. 21897 Бу герой Маргарита биргән «Мастер» («Оста») кушаматы белән генә билгеле. 21898 Бу гипотезаны 1990-еллар башында Мексика култыгында шул чорга туры килүче 180 км-лык Chicxulub кратеры да раслый дип санала. 21899 Бу гөмбәлек төрле якка суүсемнәрне эзләүче җепселләрен җибәрә. 21900 Бу гөмбәләр арасында төрле ферментлар, органик кислоталар һәм антибиотиклар (пенициллин, гризеофульвин һ. б.) җитештерүдә кулланыла торган биологик актив матдәләрне синтезлаучы күп санлы төрләре билгеле. 21901 Бу — гөмбәнең үрчү өлеше. 21902 Буготак — Русия территориясеннән ага торган елга. 21903 Бугрино ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 21904 Бугровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 21905 Бугровка — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 21906 Бугумбас — Русия территориясеннән ага торган елга. 21907 Бугундырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 21908 Бугунж — Русия территориясеннән ага торган елга. 21909 Бу да журналның үз чорында киң таралганлыгын раслый. 21910 Бу да кичекмәстән хәл итүне таләп итүче проблема. 21911 Бу данлыклы коллективка ул үзенең ун ел иҗат гомерен багышлый. 21912 Бу дата очраклы түгел – бу көнне Грециядә Бәйсезлек көне, ә христьяннарда, бер юлы католикларда, православларда, протестантларда, пасха бәйрәме. 21913 Бу дата Таҗетдин нәселенең бүгенге буын кешеләрендә яшәп килгән бер риваятьнең нигезе чынбарлыкта алынуын сөйли. 21914 Бу дата татарча театрның барлыкка килү датасы булып санала. 21915 Бу да Шүрәленең азартын тудыра. 21916 Будда дине Борынгы Һиндстанда брахманчылык принципларына алмашка килүче рухи күренеш була. 21917 Будда динен тотучылар Употсахи көнендә (ай календа­реның 25нче көне) һәм һәр айны Балдан Лхамога багышлап дацан­нарда (гыйбадәт­ханә­ләрдә) һәм йортларда гыйба­дәт кыла. 21918 Будда карашынча, кешегә дөнья мәшәкатьләреннән «котылуының иң дөрес юлы — гыйбадәтханәгә (монастырьга) китү. 21919 Будда чиркәве карамагындагы мәктәптә монахлардан кытай язуын өйрәнә, кытай әдәбиятын һәм борынгы тарихны укый. 21920 Буддачылар, социаль иерархиягә каршы торып, аерым индивид мәнфәгатьләрен тормышка ашыру юлын сайлыйлар. 21921 Буддачылар ышануы буенча, хакыйкатьне ачкан һәм яктыруга ирешкән һәркем будда дип исәпләнә. 21922 Буддизмга конфуцианлык каршы төшә, будда дине монастырьлары көчләрен югалта, ә конфуцианлык идеологиясе буддачыларны кысрыклый бара. 21923 Буддизм Кытайга Ашока җибәргән Махаяна миссионерлары тарафыннан таратылган, күбесенчә Буддист Гибрид Санскритының тәрҗемәләре аша. 21924 Буддист Гибрид Санскриты - ул Урта Һинд-Иран телләре шактый тәэсир иткән әдәби тел, ул Буддист Пракритына нигезләнгән, соңгысы стандарт Классик Санскрит тарафыннан төрле дәрәҗәдә ассимилицияләнгән. 21925 Бу дәвер Австрия империясе оештырылганга кадәр бара. 21926 Бу дәвердә бигрәк АКШ галимнәре зур тырышлык күрсәтә башлыйлар. 21927 Бу дәвердә Җирдә яшәүче кешеләр саны 10 млн тирәсе була. 21928 Бу дәвердә мөстәкыйль җитештерү өлкәсе буларак һөнәрчелек тармагы аерылып чыга (металлургия, савыт-сабалар җитештерү һ.б.), сугыш һәм эш кораллары эшләү технологиясе катлаулана. 21929 Бу дәвердә Штифель Библиянең нумерология үзлекләрен өйрәнә башлый. 21930 Бу дәвер эчендә газетның 3800 саны дөнья күрде. 21931 Будевска ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 21932 Бу дәгъва Шевченкога кадәр көлкедән башка бер нәрсә дә түгел иде. 21933 Бу дәлилләр аның бөҗәк ашаганын күрсәтә. 21934 Буденновка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 21935 Буденновский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 21936 Буденновчы — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 21937 Бу дәүләттә артка сөйрәүче традицияләрне үзгәртү беркайчан да җиңел булмады. 21938 Бу дәүләт турындагы беренче истәлекләр б.э. VI гасырына карый. 21939 Бу дәүләт якынча ике гасыр яши. 21940 Будённовск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 21941 Будённый районына керә, 1957 елның 29 ноябреннән - Чынлы, 1959 ның 12 октябреннән - Буа, 1966 ның 30 декабреннән Чүпрәле районында. 21942 Бу диварны башта туфрак оелән изелгән балчыктан төзегәннәр, соңрак аны як-яктан кирпеч белән һәм зур таш плитәләр белән ныгытканнар. 21943 Бу дивар төньяктагы күчмә халыкарның ( һуннарның ) һөҗүменнән сакланыр өчен салынган булган. 21944 Будилово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 21945 Бу дини ышанычларның күпчелегендә ходай яки илаһиләр төшенчәсе бар. 21946 Будино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 21947 Бу дин тотучыларның күпчелеге көньяк-көнчыгыш Азиядә яшәгәнлектән, анда язның гыйнвар азагыннан башлап март урталарына кадәр дәвам итүен дә онытмаска кирәк. 21948 Бу документ 1613 ел белән теркәлгән. 21949 Бу документ Ленинград камалышы ачлыгының дәһшәтләрен күрсәтә. 21950 Бу документны 64 елдан соң гына, 1766 елда старшина Солтанморат Янышев ала. 21951 Бу документны Уфа округ суды каршындагы өлкә нотариусы раслый. 21952 Бу дөньяда иң тиз кош. 21953 Бу дөнья илләренең тынычлылыгы буенча эзләнүләренә нигезләнгән иң беренче рейтингы дип санала. 21954 Бу драма 1967 елда Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры репертуарына кертелеп, озак еллар анда уңыш белән бара. 21955 Бу дустың белән күреш — татар балалар уены. 21956 Будым — Русия территориясеннән ага торган елга. 21957 Бу Европа илләрендәгегә тиң күрсәткеч. 21958 Бу еган кулланыла: вентиляторлар, электродвигательләр, һава җылытучылар, тавыш басучылар, автоматика, тузан тотучылар һәм башка приборлар һаваны зур күләмдә алмаштыру өчен. 21959 Бу әгъзада рак күзәнәкләре аеруча да актив үрчи, кан әйләнешенең тизлеге аларның тиз таралуына да китерә. 21960 Бу әгъза локаль Лоренц-төркеменә карата инвариант булып кала, шушы факт кырның квант теориясенә туры килә, икенче яктан әгъзасы - ниндидер космологик статик скаляр кырның энергия-импульс тензоры булып карарга була. 21961 Бу әдәбияттагы роман жанрының да үсеп китүен әдәбият белгечләре дастаннардан килә торган традиция дип аңлаталар. 21962 Бүә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 21963 Бу Әҗәле авылы бик күптән бардыр. 21964 Бу әкиятләр бала күңелен нечкә сиземләп, аларны сөендерерлек һәм урыны белән көендерерлек итеп язылу­лары белән күркәм. 21965 Бу ел авылның туган елы булып санала. 21966 Бу еланнарның тереклек итү тирәлекләре — сөзәклекләр, даладагы инеш үзәннәре, кыр уртасындагы урманлыклар. 21967 Бу әлеге оешма белән эшләгән күпчелек мәктәпләр өчен дөрес, бигрәк тә Һинди рәсми тел булган штатларда. 21968 Бу әлифба татарларның монгол чыгышлы бабаларының телендә язу өчен XIII гасырга кадәр кулланыла, гарәп-мөселман мәдәниятенең басымы астында Монгол империясе заманнарында кулланылыштан чыга. 21969 Бу еллар Актерлар йорты һәм Театр эшлеклеләре берлеге өчен иң гөрләп эшләгән, вакыйгаларга бай чор була. 21970 Бу елларда авыл һәм район җәмгыять эшләрендә актив катнаша. 21971 Бу елларда аерым фәннәр буенча тирән белем курсәтүчеләр Похвальный лист белән бүләкләнә башладылар. 21972 Бу елларда Габдрәшит Ибраһимов мәгърифәтчелек, дәреслекләр язу һәм бастыру белән дә актив шөгыльләнә, әйтик, Габделхәй Корбангалиев оештырган “Матбагаи исламия” нәшриятында аның “Татар нәхүе” һәм “Татар сарфы” дәреслекләре басылып чыгуы билгеле. 21973 Бу еллардагы ачлык мәңге онытылмаслык фаҗига булып кешеләр күңеленә кереп калган. 21974 Бу елларда җыелма команданы Аркадий Иванович Чернышев һәм Владимир Кузьмич Егоров җитәкли. 21975 Бу елларда итек басу машиналары кайтарыла, беренче һәм икенче бишьеллык планнары поселок предприятиеләре тарафыннан уңышлы үтәлә. 21976 Бу елларда колхозның барлык табышын да хөкүмәт тартып ала. 21977 Бу елларда мәдрәсә безнең төбәктә җәдитчә белем бирүче иң эре үзәкләрнең берсенә әверелә. 21978 Бу елларда ул бигрәк тә хикәя жанрында актив эшли. 21979 Бу елларда ул “Каенана” исемле поэмасын һәм күп санлы лирик шигырьләрен яза. 21980 Бу елларда ул партиянең Татарстан өлкә комитеты члены һәм СССР Үзәк Башкарма комитеты члены итеп сайлана. 21981 Бу елларда ул шаян шигырьләр, поэмалар иҗат итә. 1976-1978 елларда, укуыннан аерылып, армиядә хезмәт итә. 1978-1981 елларда, училищены тәмамлап, «театр актеры» дигән дипломны ала һәм Әлмәт драма театрына эшләргә китә. 21982 Бу елларда, һәркайдагыча, бөтен эш, хуҗалыкны алып бару хатын-кызлар, бала-чагалар җилкәсенә төшә. 21983 Бу елларда Шәйхи Маннурның иҗат эшчәнлеге аеруча активлаша. 21984 Бу елларда, ягъни 1936–37 елның көзенә кадәр, ашлыклар җитешкәнче, халыкның ашарына такы–токы гына булган. 21985 Бу елларда язучы күп кенә хикәяләр, повестьлар яза. 21986 Бу елларны Теодор Шванн «күзәнәк теориясе» дигән яңа термин тәкъдим ясый һәм аны барлык җәмәгатьчелек игътибарына юнәлдерә. 21987 Бу еллар – театрның әле яңа аякка басып, сәнгать учагы буларак яңа формалашкан чоры. 21988 Бу елны X классны 22 егет һәм кыз тәмамлый. 21989 Бу елны бөтендөнья татарлары тарихта беренче тапкыр җыелалар һәм Бедетдин бердән-бер Русия һәм СНГ илләреннән булмаган кеше була. 21990 Бу елны «Табигать сөючеләр» түгәрәге, Ботаник бакчаны төзекләндергәндә аның бер өлешендә җәнлекләр почмагы төзи башлый. 21991 Бу ераклык Кояшка иң якын йолдыз Риҗел Кентаврга кадәр аралыкның чирегенә тигез. 21992 Бу әсәр Беренче Бөтендөнья сугышында халыкның революцион ышануларына, өметләренә нигезләнгән. 21993 Бу әсәр бик тиз тарала һәм Г.Бәшировны күренекле язучылар сафына чыгара. 21994 Бу әсәр, бөтен дөньяга мәшһүр А.Бородин исемендәге кыллы квартет репертуарына кереп, безнең илдә генә түгел, чит илләрдә дә башкарыла. 21995 Бу әсәр буенча тарихны гына түгел, вакыйгаларга мөнәсәбәте илә, Габдрәшит Ибраһимовның иманлы холык-фигылен дә яхшы өйрәнергә мөмкин. 21996 Бу әсәр гади җәмгыятьтә дә, әдәби тәнкыйтьчеләр арасында да зур бәхәсләр куптара. 21997 Бу әсәр әдипне киң җәмәгатьчелеккә таныта. 21998 Бу әсәре шагыйрьнең этик һәм эстетик карашларын, шул чор вәзгыятен һәм әдипнең аңа мөнәсәбәтен яхшы чагылдыра. 21999 Бу әсәр күрше яшәүче халыклар арасындагы көчле дуслыкны күрсәтүе белән кыйммәтле. 22000 Бу әсәрләрдә автор замандашларының җәмгыятьтәге үзгәрешләр чорында кичергән уй-хисләре, әхлакый югалту-табышлары тасвирлана. 22001 Бу әсәрләрдә совет кешеләренең фронттагы батырлыгы, туган ил азатлыгы өчен явыз дошманга каршы көрәш картиналары сурәтләнә. 22002 Бу әсәрләрдә, табигый, Иблискә каргыш сүзләре әйтелә. 22003 Бу әсәрләре белән Х.Сарьян 1970нче еллар татар прозасының күренекле вәкилләре сафына баса. 22004 Бу әсәрләр әдипнең иҗат активлыгын һәм тематик колачын күрсәтү белән бергә аның моңарчы татар прозасында яктыртылмаган тормыш күренешләрен, социаль катлауларны, кеше образларын сәнгатьчә гәүдәләндерергә кыю алынуы турында да сөйлиләр. 22005 Бу әсәрләрне сукыр шагыйрь һомер иҗат иткән дип саныйлар. 22006 Бу әсәр М. Җәлил исемендәге опера һәм балет театрында зур уңыш белән бара. 1973 елда авторы һәм башкаручылар Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе белән бүләкләнәләр. 22007 Бу әсәрне әдип гомере буе эшли. 22008 Бу — әсәрнең зәгыйфь ягы дип санала. 22009 Бу әсәр нигезендә популяр фильм төшерелә, Asiaweek журналы аны «XX гасырның иң яхшы кытай романнары» исемлегенә кертә. 22010 Бу әсәр пьесалар буенча уздырылган республика конкурсында икенче премиягә лаек була һәм шул ук елны Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә куела башлый. 22011 Бу әсәр революция кадәрге татар комедиясенең өлгесе булып санала. 22012 Бу әтине дә,Дәмин абыйны да соңгы мәртәбә күрүем булган.” 22013 Бу әһәмият бирү үзгәреше ике һәм күпсанлы төш чип дәрәҗәсе күпсанлы эшкәртү (eng. 22014 Бу әһәмиятле эшенең башлануы һәм нинди шартларда баруы турында Насыйри үзенең истәлек рәвешендә язган очеркында: «Мин, мин дип мактану, эшең хак булса, урынына күрә ярый. 22015 Бу еш кына системаның функцияләвенә йогынты ясар өчен юри эшләнә. 22016 Бу җайсызлыкны бетерү, турыдан-туры уңай нәтиҗәдән тыш, шәхеснең авыру белән көрәше активлашуга китерә. 22017 Бу жанрда «Тальян моңы» (1962) иҗат ителә. 22018 Бу җәмгыять 100-150 актив әгьзаны берлештерә. 22019 Бу җәмгыятьнең басма матбугат урынына e-reader (ингл. 22020 Бу җәмәгать эшләрен ул Башкорт дәүләт университетында укыганда да дәвам итә: төркем комсоргы, факультетның ВЛКСМ бюросы әгъзасы. 22021 Бүҗән — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 22022 Бу җәнлек берничә исем белән йөртелә: сөркә, суыр, байбак, торбаган. 22023 Бу җәһәттән Добруҗа өлкәсендәге җирләр төрки кабиләләрне XV гасырлардан башлап җәлеп итә. 22024 Бу җәһәттән Казан Дәүләт университеты студентларының ВКП(б) үзәк комитеты секретаре А.М.Алемасовка 1941 елның 10 декабрендә язган хатын тетрәнмичә уку мөмкин түгел. 22025 Бу җәһәттән ул күп кенә очракларда нәтиҗәгә ирешүнең бөтенләй көтелмәгән, иң рациональ, туры юлларын таба белде. 22026 Бу җәһәттән ул үзе дә: “Минем язганның һәрберсе диярлек үзем күргән, белгән, кичергән тормыштан”, — дип әйтергә яраткан. 22027 Бу җәһәттән Швейцария Конфедерациясе күпмилләтле илләр өчен үрнәк булып тора. 22028 Бу җәһәттән шунысын да искә алып үтү урынлы булыр: аңа фортепьяно буенча Салих Сәйдәшевне дә укыткан О. Родзевич белем бирә. 22029 Бу "җиделек"нең беренче бишесе вафат инде, соңгысы, Салманның 1942 елда туган энесе Әхмәд — Согуд Гарәбстанының эчке эшләр министры. 22030 Бу җиңү большевикларга фетнәгә каршы өстәмә көчләрне куллану мөмкинлеген бирә. 22031 Бу җиңүдән соң безнең җыелма команда тугыз ел буе дөнья пьедесталының иң югары баскычыннан төшми. 22032 Бу җиңүдән соң, Әбу Губәйдә Фәхл һәм Басанны, ә һ. 14 елда Димәшкъне ала. 22033 Бу җиңү Хисаметдиновка алтын медаль китерде, Апостолов көмеш медаль алды, Италия көрәшчесенә бронза медаль бирделәр. 22034 Бу җирдә кенәз Юрий Долгорукий боерыгы белән 1156 елда «кальга» корылган, ул агач диварлар белән стеналар белән чолгап алынган булган. 22035 Бу җирдән нефть торбалар аркылы Триполи (Ливан) һәм Баниас ( Сүрия ) портларына җибәрелә. 22036 Бу җирдә яшәүче җирле халык – чуашлар: “мен тусса килдени?” 22037 Бу җирләрдә потларга гыйбадәт кылу биналары, аларны махсус караучылар да булган. 22038 Бу җирләрдә татар авыллары барлыкка килгән. 22039 Бу җирләрнең төп халыклары - фин-угыр һәм төрки кабиләләре. 22040 Бу җирне голландлылар ачканнар. 22041 Бу җирне яраткан изге зат. 22042 Бу — Җир шарында тере организмнар төзегән иң эре «тау сырты». 22043 Бу — җир эшкәртүнең иң гади, примитив ысулы. 22044 Бу җитез һәм актив бөҗәкләрне һич тә башкалар белән бутамыйсың. 22045 Бу – журналистлар, галимнәр, педагоглар. 22046 Бу җыелыш агора дип аталган. 22047 Бу җыелыш кворумсыз булып чыккан, ә аның карарларын канунсыз булып калган. 22048 Бу җыелышта фирканең сәяси нигезе кабул ителә. 22049 Бу җыен икенче төрле Катык җыены дип тә аталган. 22050 Бу җылылык токның конденсаторда кулланылган материал эчендә резистив камил булмаган урыннар, (гадәттә эквивалент бер-бер артлы тоташтырылган каршылык (ЭБАТК, ESR) дип аталган), аша ток үтүе аркасында килеп чыга. 22051 Бу җырлар танылган сәхнә осталары башкаруында Республика радио һәм телевидение каналларында яңгырыйлар. 22052 Бу җырны матур гына бер көйгә җырлап уйныйлар. 22053 Бу җырның кавер-версиясен башкаручылар арасында Tommy Hollins, Junior Kimbrough, Elvin Bishop, Etta James, Big Joe Williams, Buddy Guy һәм George Thorogood та бар. 22054 Бу завод 22 ел эчендә (1775 елдан соң) 50мең поттан артык бакыр эреткән. 22055 Бузай — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 22056 Бу закончалыкны грамматика килеш бердән грамматика кагыйдәләрендә тәгъбир итә. 22057 Бу заманда идеаль туташ бик аз ашаган, еш кына аңын җуеп ауган, үзенә караганнарын сизсә кызарган. 22058 Бу заманда йомышлы татарларның әһәмияте кимегән иде. 22059 Бу заманнарда авыл урыны зур, калын урман белән каплап алынган була. 22060 Бу заман эчеңдә тәүбә итсәләр — аларны гафу итәр, гафу итүне яратыр. 22061 Бузан-разъезд (Бузан-разъезд) — Әстерхан өлкәсенең Красный Яр районында урнашкан торак пункт. 22062 Бузаны салкын урында саклыйлар. 22063 Бүздәк — Башкортстанның Бүздәк районы үзәге, авыл статусына ия. 22064 Бүздәк районы аша узып, Благовар районында Чәрмәсән елгасына кушыла. 22065 Бүздәк районы комсомол комитетында инструктор булып эшли. 22066 Бүздәк яңалыклары – татар телендә Башкортстанның Бүздәк районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 22067 Бузина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 22068 Бу зиратка мәетне ХVII гасырда күмә башлаганнар дип исәпләнә. 22069 Бу зиратта татар мәдәниятенең мәшһүр эшлеклеләре күмелгәннәр. 22070 Бузмаковская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 22071 Бу зонада җылылык һәм дым җитәрлек. 22072 Бу зур бөтен саннар белән эшләү ысулы үзәк эшкәрткеч җайланманы зуррак бөтен саннар үлчәме белән җиһазландырудан әкренрәк булганлыктан, ул кирәк булган тулы бөтен саннар диапазонын тәэмин итү кыйммәтле булган очракларда отышлы була. 22073 Бу зур ике яклы чиркәү К. Тонның византия стилендә төзелгән. 22074 Бу зыянга ясалма сугару мәйданнарының кимүе, Русиядә мелиорация тармагының әкренләп юкка чыгуы шартлар тудырды. 22075 Бу — зыян күргән төбәкләрдәге барлык чәчүлек мәйданның 29 проценты дигән сүз. 22076 Бу идарәгә Тәүгелде авылы да керә. 22077 Бу изге чишмәгә хәзер дә сәдака салып китәләр. 22078 Бу ике агым очрашкач үзара кушылып, куәтле яңа ташкын барлыкка китерәләр. 22079 Бу ике басма да 1918 елда ябыла. 22080 Бу ике зурлык түбәндәгечә бәйләнештә. 22081 Бу ике иҗат кешесе ул вакытта таныш булмаганнар әле һәм әсәрләрен бер-берсенең иҗат җимешеннән хәбәрдар булмаган килеш тудырганнар. 22082 Бу ике йолдыз Регул A дан 4200 а.б. ераклыкта торалар һәм төп йолдыз тирәсендә 130 000 ел эчендә әйләнеп чыгалар. 22083 Бу ике катлам арасындагы чик кабакның ирекле кырыенда күп санлы мейбомий бизләре (кабакларның кимерчәге бизләре) тишекләреннән алда урнашкан соры сызык сыман. 22084 Бу ике катлы мәһабәт бинада бүген Бөгелмәдә татар мәдәни үзәге эшли. 22085 Бу икенче этапта организмнан тышка чыгарыла торган икенчел сидек ясала. 22086 Бу ике тармак үзара бик тыгыз бәйләнгән. 22087 Бу ике төр таркалыш фундаменталь лептон коргысы саклану кануны сәбәпле була. 22088 Бу ике шәһәр, бер-берсен тулыландыргандай, еш кына янәшә куеп йөртелә, һәм аларның тарихи язмышлары да, аеруча X—XI йөзләрдә, охшаш булган. 22089 Бу ике шәһәр үзләре муниципаль берәмлекләр булып тормыйлар. 22090 Бу иксез-чиксез массив аша үтеп чыгу мөмкин булмаганлыктан, аны белгечләр элек-электән “яшел тәмуг“ дип йөртәләр икән. 22091 Бу ил гарәп дөньясында дини яктан нык аермлануы белән үзенчәлекле. 22092 Бу илебез яшьләренең унберенче алтыны була. 22093 Бу илләрдә авыл хуҗалыгының үсеше игү, көтүлек җирләренең, терлек баш санының арттырылуы белән бирелгән, ягъни аларда, аграр илләрдә, авыл хуҗалыгын механизмлаштыру, химияләштерү һ.б. түбән дәрәҗәдә бара. 22094 Бу илләрдәге татар халкы анда диаспора тәшкил итә (грек сүзе «диаспора» халыкның шактый зур өлешенең үзенең төп туган иленнән читтә, башка дәүләттә яшәвен аңлата). 22095 Бу илләрдә ламаизм — киң җәелгән күренеш. 22096 Бу илләрдә, махсус эшчеләр яллап, бары тик өлгергән каһвә бөртекләрен генә җыялар. 22097 Бу илне геологик могҗиза дип атыйлар. 22098 Бу илнең дымлы һәм салкын һавасы кыяклыларның сыйфатына кире йогынты ясый. 22099 Бу - илтүче судно ярдәмендә кече катерларның тәэсир итү радиусын киңәйтү буенча дөньяда беренче тәҗрибә була. 22100 Бу имзасын Тукай басма матбугатта беренче тапкыр шунда куллана. 22101 Бу иң гади формада техника күрсәтмә конвейеры атамасы астында мәгълүм, һәм ул барлык диярлек хәзерге заман гомуми максатлы үзәк эшкәрткеч җайланмаларда кулланыла. 22102 Бу инде актёрларның канәгатьсезлек китереп чыгара. 22103 Бу инде артистның геройны югары дәрәҗәдә талантлы итеп һәм тулаем ача белүенә бәйледер. 22104 Бу инде безнең буын югары уку йортларында «Фәнни атеизм», «Фәнни коммунизм», «Диалектик материализм» өйрәнеп йөргән чор. 22105 Бу инде күз тукымаларының нинди хәлдә булуына бәйле. 22106 Бу инде үзеннән-үзе каршылык. 22107 Бу индуктивлыкны 2000 мәртәбә зурайта ала. 22108 Бу интерфейсларның элегрәк юрамаларында гадәттә саклагыч(тан/ка) 8 бит бирелгән мәгълүмат тапшыруы булган, әмма 16 бит юрамалары күпкә киңрәк таралган һәм 32 бит юрамалар бар. 22109 Бу инфекция иңгәннән алып үзен белдерә башлаган аралык. 22110 Бу инфекцияләр авыруны үзләре китереп чыгармыйлар, ә бәлки, аны хәрәкәткә җибәрүче механизм ролен үтәргә мөмкиннәр. 22111 Бу инша күп вариантларда билгеле (шуларның кайберләре 100 елга диярлек элегрәк) һәм тагын да борынгырак XVI гасыр борынгы кулъязмаларына карый. 22112 Бу иң элекке тәҗрибә конструкцияләр соңыннан суперсанакларга, мәсәлән, махсус Cray Inc. 22113 Бу исә авиация сәнәгате өчен революцион дәрәҗәдәге казаныш. 22114 Бу исә аңа үзенең канатлы хыялларын тормышка ашыра башларга мөмкинлек бирә. 22115 Бу исә ВИЧка каршы көрәшне бик нык катлауландыра. 22116 Бу исә Әлмәтлеләргә башка регионнардан килгән яшьтәшләре белән аралашу мөмкинлеге бирә, шулай ук төрле район һәм шәһәрләрдә яшәүче олимпиада җиңүчеләре үрнәгендә югары нәтиҗәләргә ирешү тәҗрибәсен алырга ярдәм итә. 22117 Бу исем Аллаһының бөтен галәмгә хуҗа булуын, аның мәлиге — хөкемдары булуын аңлата. 22118 Бу исем Аңа гына хас. 22119 Бу исем бөек Аллаһының башка исемнәреннән аермалы. 22120 Бу исем гарәпләр арасында киң таралмаган була. 22121 Бу исем ике сүз кушылып ясалган: котлы + бөкәш. 22122 Бу исем күпләр тарафыннан каршылыклы кабул ителә, чөнки бу исем белән үзен антипапа Бальтазар Косса йөрткән була, һәм 550 ел дәвамында бер понтифик та үзен Иоанн дип атамаган. 22123 Бу исемле берничә кеше бар: * Айрат Арсланов (артист) — 1928 елда туган артист. 22124 Бу исемлеккә Баллей (Норманд утраулары), Джерси һәм Гернси ( Ла-Манш ) һәм Мэн утравы (Ирланд диңгезе) керә. 22125 Бу исемлеккә шулай ук, элек дәүләтчелеге булып, әлегә аны кире кайтара алмаган илләр символикасы да кертелде. 22126 Бу исемлектә татар телендәге тарихи һәм бүген чыгучы газета heм журналлар турында мәкаләләргә сылтамалар тупланыла. 22127 Бу исемлек чикләрендә радио термины булсын гади радио -дулкыннары һәм/яки интернет аша тапшыручы оешмаларны билгели. 22128 Бу исемнең барлыкка килүенең берничә версиясе бар: * Suomi исеме фин suomu («балык тәңкәсе») сүзеннән килгән, чөнки борынгы финнар киемнәрен балык тәңкәсеннән теккәннәр. 22129 Бу исемнәр арасында бер төркем мәгънә аермалары бардыр. 22130 Бу исемнәр – шул чордагы гадәти татар исемнәре. 22131 Бу исемне Тәфкилевләр ыруыннан ике тарихи шәхес йөрткән. 22132 Бу исемне ул Ливандагы Сабра һәм Шатила качаклар лагерьларында 1982 елда күпләп үтерүләргә фәрман биргәне өчен алды. 22133 Бу исем сәгатькә 1961 елның 12 апрель Юрий Гагаринның Восток-1 корабында космоска очуына атап бирелә. 22134 Бу исә организмның төзелеше үзгәрүенә көчле этәргеч бирә. 22135 Бу исә романның 1966 елда «Мәскәү» журналында (тираж 150 мең экз.) нәшер ителүенә китерә. 22136 Бу исә тукыма эшләп чыгаруның үсешенә, җитештерелгән товарның сатуда очсызлана баруына да бәйле. 22137 Бу исә үз чиратында ислам тәгълиматына берничек тә каршы килми. 22138 Бу исә хәзерге вакытта аеруча әһәмиятле. 22139 Бу исә “Швейцария догасы”ның абруен тагын да ныгыткан. 22140 Бу исә яратылганнар арасында бер тәртип, эзлеклелек булуын күрсәтә. 22141 Бу истәлекләрнең тарихын һәм архитектурасын тирәнтен өйрәнүгә, төрле төбәкләр һәм дәверләрнең архитектурасы арасындагы үзара йогынтыларны һәм багланышларны тикшерүгә этәргеч бирә. 22142 Бу истәлекле урын бронза дәверенә карый ( б.э.к. 15-12 йөзләр). 22143 Бу истәлектәге мәгълүматларга караганда, әлеге сугыш кырына 30 мең татар чыккан. 22144 Бу ифрат кыйммәтле, бай академик басма фәндә беренче тапкыр эшләнде. 22145 Буй-буй питон һәм габон зәһәр еланының төсләре ачык, чуар, тропик урманның коелган яфраклары кебек. 22146 Буйда — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 22147 Буйневич ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 22148 Бу йола безнең халыкларда бүгенгә хәтле сакланып калган, әлеге ышануга күрә “сайрап утырган кошның ботагын кошын куркытмыйча гына сындырып кесәңә сала алсаң, якын туганың белән кавышачаксың икән”. 22149 Бу йолалар процессында индивид социальләшкән, гореф-гадәтләрне, традицияләрне һәм община кыйммәтләрен үзләштергән. 22150 Бу йола татарларда бүгенгә хәтле сакланып калган, әлеге ышануга күрә “сайрап утырган кошның ботагын кошын куркытмыйча гына сындырып кесәңә сала алсаң, якын туганың белән кавышачаксың икән”. 22151 Бу йола үзенә күрә зур бер күңелле бәйрәмгә әверелгән. 22152 Бу йолдыз 93 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22153 Бу йолдызлар кәрлә йолдызларга карыйлар, мәсәлән, безнең Кояш та баш эзлеклелектә урнашкан сары кәрлә була. 22154 Бу йолдызлыкта кышкы кояш торгынлыгы ноктасы һәм безнең Галактиканың үзәге (30 000 яктылык елы ераклыгында) урнашкан. 22155 Бу йолдыз тик 1915 елда Роберт Иннес тарафыннан ачыла. 22156 Бу йолдыз ультрашәмәхә нурланышның көчле чыганагы. 22157 Бу йолдыз якынча 303 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22158 Бу йолдыз якынча 720 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22159 Бу йолдыз якынча 773 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22160 Бу йолдыз якынча 817 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22161 Бу – йомшак, «бала өермә» генә. 22162 Бу йортка Габдулла Тукай да бик еш килә. 22163 Бу йортны Иске йорт дип йөрткәннәр. 22164 Бу йорт тирәләрен ел саен яшелләндерү эшләре алып барыла. 22165 Бу йөрүләр, бу сәяхәтләр нәтиҗәсе буларак, искиткеч бай тасвирлы юлъязмалар циклы туа. 22166 Буйский Перевоз ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 22167 Буйское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 22168 Буйсындырудан соң Күп еллардан соң, Казан ханлыгы басып алынуга йөз ел чамасы вакыт үткәч, борынгы Бүләр урынына рус укчылары («стрелецлар») килеп утырган. 22169 Буйсындыру сугышлары Чыңгызхан тарафыннан буйсынган җирләр, 1227 ел 1207 -1211 елда урман кабиләләренең җирләрен буйсындырган - Себер халыкларын, һәм аларны ясак түләткән. 22170 Буйсындыру һәм юк итү Мәскәү гаскәрләре Республиканы, Вечене юк итә. 22171 Буйсындырылган илләр белән Әссүрияне яхшы юллар тоташтырганнар. 22172 Буйсынмаган гражданлык символы да булып, үзенең нацистларны кабул итмәгәнен ачыктан-ачык әйткән, Фр Гертер торган. 2007 елда Фр Гертер Рим-Католик Чиркәве тарафыннан Изге дәрвиш булып исәпләнә башлаган. 22173 Бу Кабан күл турында икенче татар риваяте. 22174 Бу кабель рәсемдә күрсәтелгәнчә, бер-берсенә карата күчәрле урнашкан, ике катлам имәл лакы белән изоляцияләнгән кыллардан тора. 22175 Бу кабер ташын археологлар да билгеләгәннәр. 22176 Бу кабиләләр Кубер җитәкчелегендә Авар дәүләтендә зур роль уйнаган. 22177 Бу кабиләләр хәзерге Болгария территориясендә урнашкан кабиләләр белән бер төркем булган дип исәпләнә. 22178 Бу кабиләнең хөрмәтле кешеләреннән берсе - Туфәйл ибн Гамр Мәккәдә ислам кабул итеп кайткач, аның дәгъвәте нәтиҗәсендә Әбу Һөрәйрә дә ислам кабул итә. 22179 Бу кабилә потларга табынган, кабиләнең яклаучысы булып Зуль-Хулса исәпләнгән. 22180 Букава — Коры Карсун елгасы кушылдыгы. 22181 Бу Кавал күптән килгән, моңа алты йөз еллап бардыр. 22182 Бу кагыйдә буенча һөҗүм итүче хоккейчылар һөҗүм итү зонасына алкадан алда керә алмыйлар. 22183 Бу кагыйдәләрнең күбесе еврейлардан үзләштерелгән һәм аларның изге китабына иңгән. 22184 Бу кагыйдәләр тәртип, тигезхокуклылыкка чакыра, ятимнәргә, никахка, ятимнәрне карауга алуга, әманәткә ничек карарга киркәлеген күрсәтә. 22185 Бу кагыйдәләр француз кыйраллары, башлыча Людовик XIV сараенда кертелгән була. 22186 Бу кагыйдәне пешканың ике кырга күчүенә җавап биреп кенә кулланып була. 22187 Букаево — Русия территориясеннән ага торган елга. 22188 Бу — каенның чәчәк атуы. 22189 Бу казанышлар тагын да катлаулырак башка бурычларны үтәүгәдә юл ачты. 22190 Бу камилләштерүне куллану өчен IBM санагы микропрограмма (еш кына “микрокод” дип аталучы) концепциясен кулланган, бу концепция хәзерге заман үзәк эшкәрткеч җайланмаларында киң кулланыла. 22191 Бу камчылылар чын үсемлекләр кебек тукланалар. 22192 Бу камышның юан сабакларыннан җиңел сүсләр ясаганнар, нәзек сабакларыннан кәрзиннәр үргәннәр, бау ишкәннәр, тамыры ягулыкка киткән, ә яшь үсентеләре ашарга тотылган. 22193 Бу каналның Якын Көнчыгышта да, дөньяда да сәяси, икътисади роле зур. 22194 Бу - канатларының ян-якларында нечкә ак кайма һәм аксыл соры сурәт төшкән, соры төстәге зур күбәләк. 22195 Бу канның кан белән юылуын һәм кешенең туганнары янына кайта алуын белдергән. 22196 Бу кантонның үзәге төрле елларда Мөслим (Чиләбе өлкәсенең Коншак районы ), Атҗитәр авылларында була. 22197 Бу канун буенча Татарстан Республикасында татар һәм рус телләре дәүләт телләре булып тора. 22198 Бу канун кирил, латин һәм гарәп әлифбасын куллану мөмкинлеген дә бирә. 22199 Бу канунны инглиз галиме M. Фарадей ачкан. 22200 Бу канун оешмаларны махсус эшләре буенча чакыра. 22201 Бу канун энергия-импульс тензорыннан ковариант чыгарылмасы ярдәмендә чыгарыла. 22202 Бу капиталга Рәсәй тышкы тулаем продуктыннан 3-4% туры килә. 22203 Бу карар 1917 елның 8-20 декабрендә Ырынбурда үткән III Бөтенбашкорт Корылтаенда раслана. 22204 Бу караш белән шул заман вәкиле Һераклит та килешә. 22205 Бу караш буенча, әгәр Американың Федераль резерв системасы вакытында банкларга ярдәм күрсәтсә, алар күпләп банкротка әйләнүдән туктар иде. 22206 Бу караш галәмнең нәрсә икәнен киңрәк билгеләнүен зарур кыла. 22207 Бу карашларга ярашлы, тән белән дүрт рух идарә итә. 50 яшькә кадәр тән көн саен 1,2 лот үлчәү берәмлегенә (якынча 6,5 грамм) арта. 22208 Бу карашта торучылар фикеренчә, татар халкының төп үзенчәлеге һәм яшәеш өлгеләре — халыкның тарихында һәм тормышында гәүдәләнгән үзаңы үсешендә, гасырлар буе дәвам иткән дини йолаларында, дәүләтчелектә, язма мәдәният һәм мәгърифәт традицияләрендә чагыла. 22209 Бу карточкалар икесе дә бик ашыгыч рәвештә,җәлилчеләрне җәзалау урынында язылган: Фамилиясе,исеме: Шабаев. 22210 Бу каршы килүгә китергән һәм очраклы фетнәгә китергән, хакимият барлык яшәүчеләргә коралларын тапшырырга әмер биргән. 22211 Бу каршылык кире мәгънәне аңлатмый. 22212 Бу категориядә беренче өч урынны “Российское шампанское “Классическое” (“Татспиртпром”), “Российское шампанское” (“Фанагория”, Краснодар крае ) һәм “Российское шампанское” (“Кубань-Вино”, Краснодар крае ) алды. 22213 Бу катлам эпитеции дип атала, ул яшел, зәңгәр, сары, көрән һ. б. төсләрдә була һәм апотецийның төсен билгели. 22214 Бу катлаулы йолдыз Җирдән 350 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22215 Бу катта материя тукымаларга һәм органнарга организация итенә. 22216 Бу катта тере материя организмнар белән тәкъдим ителгән. 22217 Бу катта тере материя популяцияләр белән тәкъдим ителгән. 22218 Бу каһвә төрен 1938 елда “Нескафе” исеме белән җитештерү башланган. 22219 Бу кечкенә уңышка ирешүгә Монтаржи (Франция) фабрикасы директоры тәкъдиме ярдәм итә. 22220 Бу кешебулмаганны тотуны икенчесе карап тора һәм икенче көнгә шундый ук капкан ясап Невиллны капкынга эләктерә. 22221 Бу кешеләр билгеле бер территориядә дә, шулай ук виртуаль дөньяда да берләшә алалар. 22222 Бу кешеләрдән сорашып, аларның кечкенә чагында чәчәк белән авырып, соңыннан терелүләре турында белгән. 22223 Бу кешеләрнең банкларга ышанычын югалта, алар тиз арада акчаларын кире ала башлый. 22224 Бу — кешеләрнең шәхси тормышында да, аның иҗтимагый эшендә дә шулай» Платон. 22225 Бу кешеләр яңа урынга килгәндә үзләреннән бер чакырым ераклыкта төньяк-көнчыгыш юнәлештә урнашкан елга буенда ике хуҗалык татарларның яшәве мәгьлүм. 22226 Бу кешенең буе җиде зираг (терсәк кадәрле, ягъни 58 см чамасы) кадәрле иде. 22227 Бу киемнәрнең барысы да затлы тукымалардан тегелгән. 22228 Бу килешү аның Орлеан герцогы белән никахтан тыш мөнәсәбәте турында фаразларны яңарта һәм Карлның тәхеткә дәъгва итә алуына карата шик көчәя. 22229 Бу килешүләр нигезендә Агыйдел елгасының уң ягындагы буш яткан Ялан күле янындагы җирләр һәм ике арадагы Олы утрау (Кәрим утравы) Кабан авылы кешеләре карамагына бирелә. 22230 Бу килешүне телдәге мәгънәгә туры килерлек итеп үзгәртү теләсә нинди вакытта эшләнергә мөмкин булган; шулай да, ниндидер сәбәпле санак сәнәгатенең күбесе өчен ул шулай булып киткән. 22231 Бу килешү турындагы мәгълүмат борынгы рус елъязмалары белән эш иткән В.Н. Татищев хезмәтендә урын алган; * 3) Идел буе Болгары белән Владимир-Суздаль кенәзлеге арасындагы 1221 елгы килешү. 22232 Бу килеш формасы шулай ук таба, кадәр, чаклы, хәтле, тикле, каршы һ.б. бәйлекләр белән дә килә: әнигә каршы, урманга кадәр. 22233 Бу ким дигәндә бронза медаль кесәдә дигән сүз. 22234 Бу киңлекләрдә, Тын океан өстеннән искән кебек, пассатлар һәм уртача киңлекләрнең көнбатыш җилләре исә. 22235 Бу киңлектән башлап, төньяккә таба киткән саен ак төннәр яктырак һәм аларның чоры озынрак була бара. 22236 Букино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 22237 Бу китабы үзеннән соң якынча ике мең ел дәвамында геометрия буенча төп белем чыганагы булып тора. 22238 Бу китап 1973 елда рус телендә дә дөнья күрде. 22239 Бу китап 1991 елны япон теленә тәрҗемә итеп тә чыгарылды, 2003 елны тулыландырып, Төркиядә тагы дөнья күрде. 22240 Бу китап зур популярлык яулый, Роулинг зур акчалар казана. 22241 Бу китапка кереш сүзне Татарстанның халык шагыйре Илдар Юзеев язган. 22242 Бу китаплар мәктәп балалары, хәтта балалар бакчасына йөрүче нәниләр белән уйлап табучылык юнәлешендә эшләүчеләр өчен билгеләнгән. 22243 Бу китапны Шәфигый укучылары ятлап калалар. 22244 Бу китаптан өзекләрдә Австрия хөкүмәтендә еш кына цитата итеп китерәләр, күп телләргә тәрҗемә итәләр. 22245 Бу китап үзенең эчтәлеге белән Нугайбәкнең татар әдәби телендәге демократик юнәлешне яклап чыккан декларациясе була. 22246 Бу китап хәдисләрне генә түгел, ә ислам хокукы буенча мәгълуматны да тапшырганга, анда Имам Мәликнең теге яки бу сорау буенча фикерләрен дә очратырга мөмкин. 22247 Бу кичәдә Аллаһы тәгалә Мөхәммәтне (салляллаху галәйһи вәсәлләм) пәйгамбәр итеп сайлаган кичә. 22248 Бу кичәдә Пәйгамбәр Аллаһы Тәгалә белән сөйләшә. 22249 Бу классификациянең яңалыгы прокариотлар ( ) доменының археяләргә һәм бактерияләргә аеруында. 22250 Бу класска күп күзәнәкле мицелие һәм споралар өчен махсус органы — үсенте рәвешендәге бази­дияләре булган гөмбәләр керә. 22251 Бу климат, явым-төшем, биеклек һәм туфраклар шартларының төрлелеге аерылып тора торган үсемлек һәм хайван төркемнәрен барлыкка китерә. 22252 Бу клубка Ташкичү авылыннан атнага бер тапкыр күчмә китапханә китерелә, ә авылның үз китапханәсе юк. 22253 Буклэнд тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 380 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 22254 Бу коедан халык әле дә файдалана, суы тәмле. 22255 Бу көйләр гармун белән башкарылган. 22256 Бу койманы чит кешеләрнең һөҗүменнән саклану өчен төзегәннәр. 22257 Бүкөй сүзе элекке чорда татарлар арасында кеше исеме булып та йөргән. 22258 Бу ком бураныннан вакытында яшеренеп өлгермәгән кешенең эше харап. 22259 Бу комик персонаж - тупас, булдыксыз, шәһәр көлкесенә калучы егет булып торган. 22260 Бу комиссия оештырылганнан соң христианлаштырылган татарлар - "яңа керәшеннәр" дип аталып йөртелә башлыйлар. 22261 Бу комиссия элеккеге кунакларны, кибет хуҗаларын кулга ала башлый. 22262 Бу комплекста 2010 елда стенда ату буенча Аурупа чемпионаты ярышлары үтә. 22263 Бу көнгә исем биргән «сукка» сүзе яһүд теленнән «чатыр» дип тәрҗемә ителә. 22264 Бу көнгә кадәр төрле идеологияләр терроризмны кулланганнар: Француз инкыйлабын тормышка ашырган Якобинчылар меңнәрчә кешене гильотина аша үткәреп “Бөек террор чоры” белән терроризм төшенчәсен иң беренче буларак кулландылар. 22265 Бу көндә 30 субъект башлыгы (11 план буенча һәм 19 вакытыннан алда) һәм 14 субъектта канун чыгару органнары вәкилләре сайланачак. 22266 Бу конкурсларны үткәрүне үз канаты астына «Мәгариф» журналы алды, һәм конкурс биремнәре әлеге журналда басылып тора. 22267 Бу көнне билгеләргә Флоренциядә ( Италия ) 1931 елда карар ителде. 22268 Бу көнне бөтен илләргә сугыштан һәм ут ачудан туктарга тәкъдим ителә. 22269 Бу көнне елның 256 нчы көнендә бәйрәм итәләр, чөнки программистларда 256 санын сигез разрядлы байттан чыгарып була. 22270 Бу көнне, җирлек үзәге булган Иске Ярмәк базарына барып, кирәкле әйберләрне алып кайтырга була. 22271 Бу көнне Җирнең бөтен урыннарда (котып өлкәләредән тыш) көн белән төн озынлыгы тигез диярлек. 22272 Бу көнне җыеп киптерелгән кыр чәчәкләре, барлык авырулардан файдалы диләр. 22273 Бу көнне зур булмаган Varney Speed Lines ширкәте нигезләнә. 22274 Бу көнне Казанның Сталин һәм Свердлов районнары берләшкән. 22275 Бу көнне Ньютонның Лондондагы Вестминстер аббатлыгында урнашкан каберенә кешеләр күпләп килә. 22276 Бу көнне Петербургта Д.И.Менделеев “Спиртны су белән кушу турында” дигән атаклы докторлык диссертациясен яклый. 22277 Бу көнне Раштуа уразасы башлануга бер тәүлек калган була, шуңа күрә Раштуа уразасын да еш кына Филипп уразасын дип атыйлар. 22278 Бу көннәрдә Кояш төгәл көнчыгышта чыга һәм төгәл көнбатышта бата диярлек. 22279 Бу көнне тереклек һәм үсемлекләр дөньясында үзгәреш чоры башлана, нәкъ көн уртасында кошлар сайраудан туктый. 22280 Бу көнне Уильям Уэбб Эллис исемле инглиз футбол уйнаган вакытта тупны кулларына ала һәм капкага таба йөгереп китә. 22281 Бу көнне христианнар бер-берсенә, тормыш символы булган, буялган йомырка бирә. 22282 Бу көн саен 32 кешедә рак ачыкланган дигән сүз. 22283 Бу конституцияне «тыныч инкыйлаб» дип атаганнар, чөнки ул кинәт кенә патшаның хакимлиген бетергән. 22284 Бу конторадан Ува посёлокның тарихы башлана. 22285 Бу көн укытучыларның җәмгыять эчендәге хәленә, аларның мәгарифтә һәм алга китештә алып торган урынына игътибарны җәлеп итәр өчен үткәрелә. 22286 Бу көн Ураза бәйрәме һәм Корбан бәйрәменнән дә хәерлерәктер», һәм шулай ук әйткән: «Кем җомга намазын өч тапкыр рәттән калдыра — аның йөрәге Раббысы тарафыннан ябылачак». 22287 Бу конфликтның ачык чагылышы булып йөрәк-кан тамырлары системасы, сулыш органнары, онкология авыру-лары, аллергия күренешләренең күпкә артуы тора. 22288 Бу көн Ырынбур нефтегаз яткылыгын ачу көне дип исәпләнә. 22289 Бу Көньяк Америкада узачак беренче Олимпия уеннары булачак. 22290 Бу коралларга Марков карар кылу процесслары, динамик карар кылу челтәрләре, уеннар теориясе һәм механизм конструкциясе кебек модельләр керә. 22291 Бу кораллар чынлап та фәнни, аларның нәтиҗәләре үлчәп булырлык та, верификацияләрлек тә мәгънәсендә һәм алар ЯИ-ның күптән булмаган уңышларының сәбәбе. 22292 Бу көрәштән Сталин җиңүче булып чыккан. 22293 Бу корылма болай эшләнгән: каналның биек ярына берсеннән икенчеләрен югарырак итеп 2 — 3 киртләч баскыч ясалган. 22294 Бу көтелмәгән үлем Казан яшьләрен тетрәндереп җибәрә. 22295 Букреевица ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 22296 Бу кристаллар формалашу процессында атмосферада кабат-кабат вертикаль рәвештә күчеп йөриләр, өлешчә эриләр һәм яңадан кристаллашалар. 22297 Бу куанычлы күренеш, әлбәттә. 22298 Бу күзәнәкләргә дә гөмбә җепселләре юнәлә. 22299 Бу күзәнәкләр гиалурон кислота, коллагеннар һәм пыяласыман җисемнең эрүче аксымнары секрециясендә катнашалар, шулай ук алар пыяласыман җисемнең челтәркатлауның җәюче мембранасына беркетелүен тәэмин итүче гемидесмосомаларны ясый. 22300 Бу күзнең гади җайдагы йомышын түбәнәйтеп, күзнең челтәр катлавына килгән нервларның эше бозыла. 22301 Бу күлдә яшәгән 80% балыклар сирәк төрләргә карый. 22302 Бу культураларның орлыклары азык-төлек һәм терлек азыгы буларак әһәмиятле, он тарту, ярма яру, катнаш азык сәнәгате өчен чимал булып тора. 22303 Бу күңелсез, башка сыймаслык гаделсезлек тә Алия Мостафинага шәхси күрсәткечләре буенча беренче урын яуларга комачаулый алмый. 22304 Бу күп еллар буена зур электрон исәпләү машиналары өчен һәм минисанак саклагычлар өчен стандарт үлчәм булган, әмма шундый зур тәлинкәләр микропроцессорга нигезләнгән системалар белән беркайчан да кулланмаган. 22305 Бу күптөрлелекне өйрәнү өчен, үсемлекләрнең төрләрен логикага буйсынган һәм гомуми принципка нигезләнгән система итеп төзергә кирәк. 22306 Бу күп төрле функцияне үти ала торган махсус максатлы диодларда кулланыла. 22307 Бу күпчелек хайваннарның яшәү ареалы булып Якын Көнчыгыштагы Уңдырышлы ярым ай җирләре торган. 22308 Бу күпчелек электрон санаклар, хәтта бер үк җитештерүче эшләп чыгарган да бер-берсе белән ярашучанлыклы булмаган вакытта әһәмиятле булган. 22309 Бу күргәннәренә исе китеп, Дюнан «Сольферино янындагы бәрелеш турында истәлекләр» дигән китабын яза һәм Яралыларга ярдәм Җәмгыятен оештырырга җыена. 22310 Бу күренеш балыкларның су әйләнмәләрен яхшы сиземләү һәм аларны куллана белү белән аңлатыла. 22311 Бу күренеш бигрәк тә Һегель хезмәтләрендә урын таба. 22312 Бу күренеш булганда, p-n узуы аша электрик кыры ионизация дулкыны (тау кар ишелүенә охшаш) сәбәбе була, бу зур токларга сәбәп була. 22313 Бу күренеш гидротермаль шартлау дип атала. 22314 Бу күренеш дөнья классик әдәбиятында тиешле дәрәҗәдә яктыртылган. 22315 Бу күренеш җирле халыкны бик нык куркуга сала. 22316 Бу күренешне галимнәр «Леониды» дип атаганнар. 1956 елда минутына якынча 2300 метеоритның җиргә төшүе күзәтелгән. 22317 Бу күренешне төрлечә (шул исәптән берьяклы, хаталы) аңлату очраклары да булгалый. 22318 Бу күренешне шигърияттә яңа юнәлеш дип бәяләргә нигезләр бар. 22319 Бу күренешне, шулай ук тамгалы углерод һәм азот атомнарын кулланып, физиологик тикшеренүләрдә дә исбатладылар. 22320 Бу күренешне энегия таралышы, яки дисперсиясе дип атыйлар. 22321 Бу күренеш тә оркестрга башка иҗат коллективлары алдында өстенлек бирә. 22322 Бу күренеш,тәрип сакчылары һәм караклар каршылыгы шикелле, беркайчан да туктап калмастыр. 22323 Бу күренеш төнге аяз язгы кичтә аеруча матур күренгән. 22324 Бу күренеш урын ала башлагач, бәреп үтү диэлектрик аша капма-каршы тәлинкәгә кадәр җитеп һәм кыска ялганышка сәбәп булганчы, тиз үтәчәк. 22325 Бу куркыныч факт боланнарның тиреләре һәм мөгезләре белән бәйләнгән. 22326 Бу курс ел саен 1 семестр дәвамында алып барыла. 22327 Бу күрсәткеч белән Беркшир башка графлыклар арасында 26 нчы урынны биләп тора. 22328 Бу күрсәткеч белән ил дөньяда 16 нчы урында тора. 22329 Бу күрсәткеч белән ул Аурупа Берлегендә — өченче, дөньяда 21 нче урында тора. 22330 Бу күрсәткеч буенча, кешелек дөньясы үз мәдәни төрлелегенең дәрәҗәсендә кискен югалтулар чорын яши дип билгеләү мөмкин. 22331 Бу күрсәткеч төрле экосистема ларда пәйда булган организм нарның төрлелеге үлчәме буларак куллана. 22332 Бу күрсәтмәләр берләштерелеп EDVAC башкарыр өчен файдалы программалар хасил иткән. 22333 Бу курста аңлатып бирүнең логикасы, җентекле эшләнгән күргәзмәлелек һәм компьютерда өйрәнү программасы 1992 елда Русия Фән һәм мәгариф министрлыгының компьютер программалары конкурсында җиңү мөмкинлеге бирә. 22334 Бу күтәрелеш яңа эраның 184 нче елында башланган. 22335 Бу күченү сәбәбе җирсезлек була, һәм хакимият күзәтүе астында үтә. 22336 Бу куш йолдыз Җирдән якынча 360 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22337 Бу куш йолдыз тирәсендә бер яктылык елы эчендә аның иярчене — ике кызыл кәрлә йолдыздан гыйбарәт куш йолдыз әйләнә. 22338 Бу кушылмаларны турытын алып булмый. 22339 Бу «кушылма» матчта Владимир Крамник ( Русия ) җиңә. 22340 Бу куыкчыклар шартлыйлар, һәм алар урынында эренләп торучы кызыл җәрәхәтләр барлыкка килә. 22341 Бу кыерсытуларга чыдый алмыйча, Аксу бабай, башка кешеләрне дә ияртеп, тау башындагы чишмә янына килеп урнаша. 22342 Бу кыз гомерлек аның ниятләрнең иясе була, ләкин үзе ул үз вакытында таралган эшлекле никахына керә. 22343 Бу кырмыскалар җимеш соклары белән туклана, умарта оясына бал эзләп керә, кайчак, татлы ризык эзләп, өйгә дәюл сала. 22344 Бу кырмыскалар эттән бәләкәйрәк, төлкедән зуррак, үзләре куе йонлы имеш. 22345 Бу кыр уңай корылманың бер “тәлинкәдә”, ә тискәре корылманың икенче “тәлинкәдә” җыелуының сәбәбе була. 22346 Бу кыю чыгышы һәм мантыйгы Сталинны чыгырыннан чыгара һәм ул аны башта сәяси, аннан соң физик яктан юк итәргә дигән карарга килә һәм шул «эшкә» тотына. 22347 Булавки — Русия территориясеннән ага торган елга. 22348 Бу лагерьда фашистлар төрле милләт вәкилләреннән булган әсирләрне аерым туплыйлар һәм легион өчен әзерләү эшен алып баралар. 22349 Буланиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 22350 Буланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22351 Буланова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 22352 Булат авылының Казан ханлыгы дәверендә булуы тарихи чыганаклардан билгеле. 22353 Булат Багаутдин улы Мансуров — режиссер һәм продюсер, сценарист, артист, Русиянең халык артисты. 22354 Булат батыр — 1928 елда дөнья күргән беренче татар кинофильмы, тарихи драма. 22355 Булат — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 22356 Булат — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 22357 Булат — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 22358 Булат буасы ярыннан матур урманнар башлана (Урман борыны, Зур алан, Кечкенә алан, Янган таш, Таш елга урманы, Мунчала буасы урманы, Абидулла урманы һ. б.). 22359 Булат исемле игенченең хатыны үтерелә, ә улы Әсфанны солдатлар алып китә. 22360 Булатова башкарган Шәмсекамәр образы үзенең ачык, лирик нечкәлеге белән татар халкының иң моңлы җырларының берсе «Зиләйлүк»кә аваздаш. 22361 Булатованың иҗат эшчәнлегендә сәнгать чараларының киң диапазонын, сүз байлыгын оста файдалану, эмоциональлек һәм югары пафосны чынбарлык, үзен табигый тотуы белән бәйләү сәләте ачык чагыла. 22362 Булатовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22363 Булатовлар Башкортстаннан килгәннәр. 22364 Булатовлар чишмәсен рус инженеры ясаткан булган. 22365 Булатов – татар һәм рус фамилиясе. 22366 Булатовцы ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 22367 Булат Рәфыйков үз кул астындагы басмада иҗади яшьләр өчен «Журнал эчендә журнал» чыгара. 22368 Булат — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 22369 Булат Тимер Газиз ханга каршы үзара сугышта Сарай әл-Җадид каласында вафат булган. 22370 Булат Ширин, Була́т Шири́н яки Булат Шырын (якынча 1490 1545 ) — Казан ханлыгының дәүләт эшлеклесе, әмир, карачы бәк. 22371 Булачак 3нче һәм 2нче урынны алачак Кальтабиано һәм Хираямага оттыра. 22372 Булачак баланың җенесе сперматозоид күчерә торган җенси Y-хромосома белән билгеләнә. 22373 Булачак галим башлангыч белемне Мәчкәрәдәге ( Кукмара төбәге ) Мөхәммәдрәхим ахуннан ала. 22374 Булачак герой-шагыйрь дустының укуын да, сәхнә эшчәнлеген дә игътибарыннан читтә калдырмый. 1934 елдагы бер концерттан соң “Коммунист” гәзитендә ул болай дип яза: Габдрахман Хәбибуллин алдынгы студентлар исәбендә йөри. 22375 Булачак әдип әүвәл Болгарда белем ала (бәлки, үзенең әтисендә дә укыгандыр). 22376 Булачак җырчы мәктәп тәмамлау белән, Горький шәһәренә барып, кисүче-тегүче һөнәренә ия була һәм, авылына кайтып, авылдашларын кул эше серләренә өйрәтә. 22377 Булачак композиторның беренче музыка әсәре дә казах халкының ике җырын эшкәртеп язылган һәм ул «Җайдак» дип атала. 22378 Булачак революционер Троицкидагы “Мөхәммәдия” мәдрәсәсендә белем ала. 22379 Булачак татар академигының белем юлындагы беренче адымнары туган авылында бер класслы мәктәптә башлана. 22380 Булачак француз короле Карл VII 14 яшендә, аның дүрт агасы да үлгәннән соң, француз тәхетенең варисы — дофин титулын ала. 22381 Булачак шәһәр урынында казаклар крепость төзи. 22382 Булач — Русия территориясеннән ага торган елга. 22383 Булаш — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 22384 Булгаковедлар Гелла иярченнәр иерархиясендә иң түбән баскычында, дип саныйлар. 22385 Булгаков кабере өстендә Н. Гоголь кабереннән алынган таш 1939 елда язучы, драматург «Рашель» либреттосын, шулай ук Сталин турында пьесаны яза («Батум»). 22386 Булгаковны өйрәнүчеләр фикеренчә, Маргарита образының прототипы - бер версия буенча - 20 гасыр башындагы танылган рус актрисасы Мария Андреева, икенче версия буенча Елена Булгакова, авторның хатыны. 22387 “Булган” нәрсәләрнең чагылдыру – ул онтология (традицион фәлсәфәдән алынган сүз), аларның иң гомумиләре өске онтологияләр дип атала. 22388 «Булгария» корабы 2010 елда Коткару операциясе «Булгария» теплоходының батуы — 2011 елның 10 июлендә булган фаҗига. 22389 Бүлгеләрдә вак тишекләр була, алар аша янәшә күзәнәкләрнең цитоплазмалары бәйләнештә тора. 22390 Бүлгенең идарәсе Казан шәһәрендә урнашкан. 22391 Бүлге тәркибенә элекке Пермь губернасының Красноуфимск өязе (58% өлеше), Көнгер өязе (61% өлеше), һәм Уса өязе (30% өлеше) җирләре кертелгән. 22392 Бүлге тәркибенә элекке Пермь губернасының Оханск өязе (87% өлеше), Пермь өязе (86% өлеше), Соликамск өязе (12% өлеше), Уса өязе (2% өлеше) һәм Вятка губернасының Сарапул өязе (1% өлеше) җирләре кертелгән. 22393 Бүлге тәркибенә элекке Пермь губернасының Соликамск өязе (77% өлеше), Чырдин өязе (99% өлеше), һәм Вологда губернасының Усть-Сысольск өязе (3% өлеше) җирләре кертелгән. 22394 Бүлге тәркибенә элекке Пермь губернасының Уса өязе (68% өлеше), Оханск өязе (13% өлеше), Вятка губернасының Сарапул өязе (38% өлеше) һәм Алабуга өязе (3% өлеше) җирләре кертелгән. 22395 Бүлге тәркибенә элекке Төмән губернасының Берёзов һәм Соргыт өязләре (тулысынча), Тубыл өязе (97% өлеше) һәм Туринск өязе (58% өлеше) җирләре кертелгән. 22396 Бүлге тәркибенә элекке Тубыл губернасының Ишем өязе (89% өлеше), Тара өязе (4% өлеше) һәм Тубыл өязе (1% өлеше) җирләре кертелгән. 22397 Бүлге тәркибенә элекке Чиләбе губернасының Курган өязе (тулысынча), Чиләбе өязе (17% өлеше), Екатеринбург губернасының Шадрин өязе (42% өлеше), Төмән губернасының Ялутор өязе (3% өлеше) җирләре кертелгән. 22398 Бүлге тәркибенә элекке Чиләбе губернасының Троицк өязе (18% өлеше), Златоуст өязе (42% өлеше) һәм Уфа губернасының Уфа өязе (23% өлеше) җирләре кертелгән. 22399 Бүлге тәркибенә элекке Чиләбе губернасының Тубыл өязе (97% өлеше) һәм Верхнеуральск өязе (53% өлеше), Троицк өязе (57% өлеше) һәм Чиләбе өязе (3% өлеше) җирләре кертелгән. 22400 Бүлге территориясе аша Или һәм Иртеш елгалары ага. 22401 Бүлге үзәге — Акмәсҗит шәһәре. 22402 Бүлге үзәге — Алушта шәһәре. 22403 Бүлге үзәге — Әрмәни Базар шәһәре. 22404 Бүлге үзәге — Җанкөй шәһәре. 22405 Бүлге үзәге — Кизләү шәһәре. 22406 Бүлге үзәге — Сак шәһәре. 22407 Бүлге үзәге — Ур Капусы шәһәре. 22408 Бүлге үзәге — Ялта шәһәре. 22409 Булдаки ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 22410 Булдак — Сыры елгасының уң як кече кушылдыгы. 22411 Булдачиха ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 22412 Булдыгино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 22413 Булдыклы җитәкчене 1983 елда район коммунистлары партия райкомының икенче секретаре итеп сайлыйлар – аның җилкәсенә тулаем районның авыл хуҗалыгы өчен җаваплылык бурычы салына. 22414 Булдыру тарихы Авыр крейсер «Турвиль». 1929 ел Француз Диңгез генеральный штабын ( ) тулысынча канәгатьләндергән яңадан проектлаштырырган «Дюгэ Труэн» төрендәге җиңел крейсерлар, которые ещё только планлаштыру к постройке. 22415 Булдыру тарихы һәм корылыш үзенчәлеге 1936 елның июнендә өстәмә ике зур крейсерлар төзергә башларга раслау булды. 22416 Булдырылган дальтонизм күзнең яисә үзәк нерв системасының авыруга зәгыйфьләннән була, шунлыктан төсне аера алмау билгесе сизелгән очракта дәррәү күз табибына күрсәтелергә кирәк. 22417 Бу легендадан төрле заман һәм төрле халык язучылары төрлечә файдаланганнар. 22418 Бүләкбаш — Башкортстанның Чишмә районындагы татар авылы. 22419 Бүләк — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 22420 Бүләк — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 22421 Бүләк — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 22422 Бүләкәй — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 22423 Бүләк ел саен, 10 декабрь көнне Стокгольм шәһәрендә тапшырыла. 22424 Бүләк ел саен Стокгольм шәһәрендә тапшырыла. 22425 Бүләк ителгән акчага Теодор Рузвельт Вашингтонда даими тынычлык комитеты төзергә вәгъдә бирә. 22426 Бүләк ияләре 1919 елдан 1930 елга хәтле бөтенесе 21 кеше шәрәфле инкыйлаби корал белән бүләкләнгән. 22427 Бүләкләнү «Алтын Йолдыз» медале (№ 8095), Ленин ордены (1946), Ике Кызыл Байрак ордены (1944, 1945), Ике «I нче дәрәҗә Ватан сугышы» ордены (1945, 1985), Кызыл Йолдыз ордены (1956), медальләр. 22428 Бүләкләнү Производстводагы һәм әдәби хезмәттәге уңышлары өчен Фаил Шәфигуллин «Хезмәттәге батырлык өчен» медале һәм Татарстан АССР Верховный Советы Президиумының Мактау грамотасы белән бүләкләнде. 22429 Бүләкләнү Татарстан Республикасының халык артисты, Русиянең атказанган артисты. 22430 Бүләкләнүчеләр саны 4 меңнән артып китә. 22431 Бүләкләр 1966 елда Хәсән ага Туфанга "Сайланма әсәрләр"е өчен Габдулла Тукай исемендәге Татарстан Дәүләт премиясе бирелде. 22432 Бүләкләр Tokyo Anime Awards җиңүчесе: * Елның иң яхшы аниме-фильмы. 22433 Бүләкләр Вахит Хөҗҗәтовичның Бөек Ватан сугышы ордены һәм унбишләп медаль кавалеры, Татарстан Президентының Мактау кәгазе иясе булуын, зур гына значоклар коллекциясе тотуын әйтсәк, аның портреты тагын да тулыланыр кебек. 22434 Бүләкләре * 1946 «Бөек Ватан сугышында фидакарь хезмәт өчен» медале. 22435 Бүләкләре * 1988 елда Польшада «Ельч» раллиенда куелган өч КамАЗ маркалы машинаның берсе көмеш медаль яулый. 22436 Бүләкләре * 2005 «Казанның меңьеллыгы истәлегенә» медале * 2008 ТР дәүләт премиясе (фән һәм техника өлкәсендә) — Казан шәһәренең барлыкка килү датасын нигезләүче гыйльми хезмәтләр шәлкеме өчен. 22437 Бүләкләре * 2015 елда "Мәгариф" журналы республика журналистларының "Бәллүр каләм" бәйгесенең "Татарстан Республикасының корпоратив, махсуслашкан массакүләм матбугат чаралары" номинациясендә җиңү яулады. 22438 Бүләкләре * 2015 «Ясная Поляна» әдәби премиясенең «XXI гасыр» номинациясендә җиңүче. 22439 Бүләкләре * 3 дәрәҗә Изге Станислав ордены ( Русия империясе ), * Кыйрал Густав Васа ордены ( Швеция кыйраллыгы ). 22440 Бүләкләре * Азатлык (Azadliq) ордены (КТИҖ). 22441 Бүләкләре * Башкортстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1981 ) Әдәбият * Ахметшин, Г.Г. На наших полях: Очерки / Г.Г.Ахметшин. - Уфа: Баш-книгоиздат, 1956. 22442 Бүләкләре Ләбиб Лерон — Татарстан Язучылар берлегенең Шәйхи Маннур исемендәге ( 1994 ) һәм Абдулла Алиш исемендәге ( 2000 ) премияләре, Муса Җәлил премиясе ( 2007 ) лауреаты. 22443 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1919 үзешчән рәссамнар күргәзмәсендә акварель белән ясалган табигать күренеше өчен I премия. 22444 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1939 Хөрмәт Билгесе ордены — Бөтенсоюз авыл хуҗалыгы күргәзмәсендә ( Мәскәү ) « Татарстан АССР » павильонын бизәгән өчен. 22445 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1943 II дәрәҗә Сталин премиясе — «Оныту юк, гафу итү юк!» 22446 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1980 РСФСР атказанган фән эшлеклесе. 22447 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1980 Халыкара балетмейстерлар бәйгесе ( Мәскәү ) лауреаты. 22448 Бүләкләре, мактаулы исемнәре 1992 елга кадәр, эшенең яшерен үзенчәлеге аркасында, бер тапкыр да бер генә дәүләт бүләгенә дә тәкъдим ителмәгән. 22449 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1993 АКШта (Америка биография институты) «ХХ гасырның 500 күренекле кешесе» исемлегенә кертелә. 22450 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1994 РФ президенты стипедиясе. 22451 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1995 Рафаил Төхфәтуллин премиясе * Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 22452 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1995 РФ атказанган мәгариф хезмәткәре * 1997 ТР атказанган урманчысы. 22453 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1997 «Культура» газетасы үткәргән «Окно в Россию» бәйгесендә укуханәнең сәнгать бүлеге призлы урын алган. 22454 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1997 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 22455 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1998 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе * 2016 Тукай премиясе — Шәмаилләр шәлкеме һәм Лениногорск шәһәре, Зәй районы Шәңгәлче авылы мәчетләренең бизәлеше өчен. 22456 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1999 ел Чаллы курчак театрында эшләгән елларында бизәгән «Волшебная раковина» (Т. 22457 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 1999 РФ фәннәр академиясе президиумының яшь галимнәр өчен премиясе һәм алтын медале. 22458 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2002 РФ атказанган мәдәният хезмәткәре. 22459 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2003 IX «Зур Урал –Идел буе» регионара курчак театрлары фестивале ( Пермь ), «Иң яхшы уен спектакле» номинациясендә җиңүче дипломы — А. Янкелевичның «Әйт әле, саескан» спектакле өчен. 22460 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2003 Халыкара «Камерата-транзит» театр фестивале ( Чиләбе ) — «Иң яхшы хатын-кыз роле өчен» призы («Пики дамасы» спектаклендә уйнаган графиня Голицына роле). 22461 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2003 Яшь композиторларның «Миләш сагышлары» (Рябиновые грёзы) бөтенрусия конкурсы ( Мәскәү ) — лауреат. 22462 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2005 «Казанның 1000 еллыгы истәлегенә» медале. 22463 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2013 Татарстан митрополиясенең Изге Гурий Казанлы медале (медаль святителя Гурия Казанского). 22464 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2014 Хөрмәт ордены ( Русия ). 22465 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * 2015 Башкортстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 22466 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * II дәрәҗә «Ватан алдындагы хезмәтләре өчен» медаль ордены. 22467 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * БАССР атказанган артисты ( 1957 ). 22468 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1976 ) * РСФСР атказанган мәдәният хезмәткәре( 1980 ) ССРБ журналистлар берлеге әгъзасы ( 1958 ). 22469 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Башкортстанның атказанган фән эшлеклесе ( 1995 ). 22470 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * БР атказанган икътисадчысы. 22471 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1990 ). 22472 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Бүрәтия АССР комсомолы премиясе. 22473 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Дуслык ордены ( 2010 ). 22474 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * «Ел дирижёры» номинациясендә җиңүче («Музыкальное обозрение» газетасы версиясе буенча). 22475 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Ике Хезмәт Кызыл Байрагы ордены. 22476 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Казакъстан ССР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1967 ). 22477 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Казакъстан ССРның Ленин комсомолы премиясе лауреаты ( 1965 ). 22478 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Калмык АССРның Советлар Берлеге Каһарманы О.И. Городовиков исемендәге дәүләт премиясе. 22479 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Мари АССР атказанган артисты ( 1975 ). 22480 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Милли көрәш буенча атказанган спорт остасы. 22481 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Рәми Гарипов премиясе ( 2006 ) * БР атказанган мәгариф хезмәткәре ( 1995 ) ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1987 ) Чыганаклар Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 22482 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РККА штабы разведка идарәсе башлыгы Я.К. Берзин шәхси белән бүләкли ( 1928 ). 22483 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Россиянең атказанган хокукчысы. 22484 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Россия ЭЭМ шәрәфле хезмәткәре. 22485 Бүләкләре, мактаулы исемнәре РСФСР атказанган артисты ( 1983 ). 22486 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РСФСР халык артисты ( 1969 ). 22487 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РСФСР халык мәгарифе алдынгысы ( 1970 ). 22488 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Русия Корея халыкара музыка фестивале ( Көньяк Корея ) – Гран-при. 22489 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Русиянең атказанган спорт мастеры. 22490 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Русиянең халык артисты ( 1996 ). 22491 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Русиянең халык артисты ( 2007 ). 22492 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РФ атказанган артисты ( 2006 ). 22493 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РФ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2011 ). 22494 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * РФ югары һөнәри мәктәбе мактаулы хезмәткәре. 22495 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Саҗидә Сөләйманова премиясе ( 2007 ) — «Кан үче» китабы өчен. 22496 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Салават Юлаев премиясе ( 1983 ) - «Кинҗә» (I китап, 1982 ) романы өчен. 22497 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Советлар Берлеге Каһарманы ( 1945 елның 2 мае). 22498 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * ССРБ халык артисты ( 1984 ). 22499 Бүләкләре, мактаулы исемнәре ССРБ Язучылар берлеге әгъзасы ( 1957 ). 22500 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * С.Юлаев премиясе ( 1976 ) – «Әниләр көтәләр улларын» әсәре ( 1975 ) өчен. 22501 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Таможня хезмәте отличнигы күкрәк билгесе. 22502 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * «Тантана» премиясе ( 2014 ). 22503 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстан АССР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1979 ). 22504 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның атказанган авыл хуҗалыгы хезмәткәре ( 1997 ). 22505 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның атказанган артисты Чыганаклар М. Кәримова. 22506 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 22507 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның атказанган табибы. 22508 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның атказанган укытучысы. 22509 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстанның фән һәм техника өлкәсендә дәүләт премиясе. 22510 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Татарстан эчке эшләр органнарының атказанган хезмәткәре. 22511 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * ТР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1996 ). 22512 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Тыва АССР комсомолы премиясе ( 1979 ). 22513 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Удмуртия Республикасының атказанган журналисты. 22514 Бүләкләре, мактаулы исемнәре Хәтер Чыганаклар * Л. Мортазина. 22515 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Чуаш Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1996 ). 22516 Бүләкләре Татар һәм башкорт милли мәдәният өлкәсендә күрсәткән хезмәтләре өчен Айдар Галимовка Башкортстанның атказанган артисты ( 1995 ) һәм Татарстанның атказанган артисты ( 1996 ) исемнәре бирелә. 22517 Бүләкләре Якутиядәге Мирный һәм Татарстандагы Яр Чаллы шәһәрләренең шәрәфле ватандашы. 22518 Бүләкләр Җ.Фазлыев ТР «Фидакарь хезмәт өчен» медале белән һәм ТҖМДН медале белән бүләкләнгән. 22519 Бүләкләр җыюың тәмамлап, җыючылар икенче тапкыр авылга керәләр җырлар, музыка белән үтеп, бүләк ителгән әйберләрне күрсәтәләр. 22520 Бүләкләр Кояш Тимбикова Хөсәен Ямашев исемендәге премия лауреаты, Татарстанның атказанган сәнгать хезмәткәре бүләкләр иясе. 22521 Бүләкләрнең җыюы – тәэсир иткән күренеш. 22522 Бүләкләр Рабит Батуллага 1985 елда «Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе» дигән мактаулы исем бирелә. 22523 Бүләкләр * РСФСР һәм УАССР атказанган сәнгать эшлеклесе. 22524 Бүләкләр Татарстанның һәм Русиянең халык артисты, Татарстан Җөмһүриятенең Г. Тукай исемендәге премиясе лауреаты ( 1970 ), 1986 елда Халыклар дуслыгы ордены белән бүләкләнгән. 22525 Бүләкләр Ун ел дәвамында сериал күп бүләкләр алды: Эмми * 2003 – Комедия сериалның күренекле чакырылган йолдыз – Кристина Эпплгейт * 2002 – Күренекле кәмит сериалы. 22526 Бүләкләр урынына йомырка, кулъяулык, кәнфит-прәннек ише нәрсәләр җыела. 22527 Бүләкләр һәм премияләр Джоан Роулинг, Дэвид Хейман һәм Дэвид Йетс «British Academy Film Awards» бәйгесендә * 1997 — «Nestlé Smarties Book Prize» (Гарри Поттер һәм фәлсәфә ташы китабы өчен). 22528 Бүләкләр һәм хөрмәт билгеләре Ул — Моравия һәм Чехиянең 18 шәһәрендә шәрәфле гражданин, Злин шәһәрендә майор Мурзинның исемен йөртүче урам бар. 22529 Бүләкләр шактый эре булалар: автомобильләр, кыйммәтле көнкүреш электроника. 22530 Бүләкләр Шушы олы хезмәтләре өчен Б.М.Мифтаховка «РСФСРның халык мәгарифе отличнигы», «СССРның мәгариф отличнигы» билгеләре бирелде. 22531 Бүләкләүгә тәкъдим итү шартлары 569 укчылар полкының өлкән сержанты, комсомолец Сыртланов М.И. 1943 елның 23 сентябрендә беренчеләрдән булып Монастырищина районының Зарубинцы авылы янында (Черкассы өлкәсе) Днепр елгасын беренчеләрдән булып кичкән. 22532 Бүләкләүләре * Изге Александр Невский ордены белән бүләкләнә. 22533 Бүләкләүләре Ленин, 1 нче дәрәҗә Ватан сугышы орденнары, медальләр белән бүләкләнә. 22534 Бүләкләүләре Ленин, 1 нче һәм 2 нче дәрәҗә Ватан сугышы, ике Кызыл Йолдыз ордены, мидәлләр белән бүләкләнә. 22535 Бүләкләүләре Ленин, Кызыл Байрак, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр белән бүләкләнә. 22536 Бүләкләүләре Тугыз Ленин ордены, ике Кызыл Байрак, 2 нче дәрәҗә Суворов, 1 нче дәрәҗә Кутузов, ике Хезмәт Кызыл Байрагы, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр белән бүләкләнә. 22537 Бүләкне алганнан соң да Арнольдсон пацифистик эшчәнлеген дәвам итә. 22538 Бүләкнең халыкара жюрисы ел саен үзгәрә, һәм дөньяның иң абруйлы архитекторлары, архитектур тәнкыйтьчеләре һәм эшмәкәрләреннән тора. 22539 Бүләкне уенда катнашучы балалар һәркем үз өеннән кереп ала. 22540 Бүләк — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 22541 Бүләк — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 22542 Бүлекчә составына Ижау һәм Әгерҗе тимер юл төеннәре керәләр. 22543 Бүленеп өлгермәгән төшләр, шартлаганда, төрле якка чәчеләләр. 22544 Бу – Ленский («Евгений Онегин»), Фауст («Фауст»), Җик-Мәргән (« Алтынчәч »), Галимҗан («Башмагым»), Вәли («Тапшырылмаган хатлар») һ. б. Фәхри Насретдиновның геройлары — саф күңелле, чиста уйлы, тирән гыйшыкка бирелгән ир-егетләр. 22545 Бүленү күренеше Төшнең башлангыч халәте потенциаль энергиясе китекләрнең массаларыннан зуррак булган очракта, бүленү процессы бара. 22546 Бүленү һәм үрчү Гадәттә прокариотлар икегә бүленеп үрчи. 22547 Бүлеп чыгару әгъзалары — метанефридия, яки мальпиги тамыры (җир өсте формаларының). 22548 Бүлеп чыгару системасы Бүлеп чыгару системасы озын тасмасыман бөерләрдән гыйба­рәт. 22549 Бу листовкаларның күбесе радио һәм телевидение үтеп керә алмаган регионнарда таратылган». 22550 Бүл-Кайпан — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 22551 Булка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22552 Булкөн ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан авыл. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (100%). 22553 Булма мәхзүн – сынма төшенкелек, белән, хурлык белән! 22554 Бүлмәгә XIX гасырның 30-40нчы елларында кызыл агачтан эшләнгән йорт җиһазы куелган — бүлмәнең икенче исеме шуннан. 22555 Бүлмәгә матур итеп эшләнгән өй җиһазы, канделябрлар, овал көзге, һәртөрле уенчыклар куелган. 22556 Бүлмәдә музыка уен кораллары — фисгармония һәм гитара тора. 22557 Бүлмәдә уйнала торган шаян уеннарның берсе. 22558 Бүлмәдә һәм оранжереяда — «Кытай розасы» (Hibiscus posa-sinensis) бакча һәм паркларда эре, төрле төстәге чәчәкле алсу штокроза (Alsea ро-sea) сортлары киң үстерелә, аларны гадәттә «мальвалар» дип атыйлар. 22559 Бүлмә чебене личинка, курчак яки олы бөҗәк (аталандырылган ана чебеннәр) фазаларында кышлый. 22560 Бүлмә чебененең личинкалары (озынлыгы 13 мм га кадәр) ак төстә, эчәктән тыш аш кайнату үзлегенә ия. 22561 Булнаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 22562 Булочный Алей — Русия территориясеннән ага торган елга. 22563 Б.Улуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 22564 Булулык белән аң арасындагы мөнәсәбәтләр атаклы галимне артык борчымый. 22565 Булулык хакындагы фикерләре генә дә 6 баскычтан тора. 22566 «Булулык — чиксез»,— дип язган галим үзенең «Данишнамә» дигән китабында. 22567 Булумбаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22568 Булунгу-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 22569 Булухта — Русия территориясеннән ага торган елга. 22570 Бүлүче трансформатор Бүлүче трансформатор — беренчел чолганышы белән икенчел чолганышлар арасында электрик бәйләнеше булмаган трансформатор. 22571 Булыга-Фадеево ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 22572 Булычево — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 22573 Булычевы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 22574 Булычевы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 22575 Булычи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 22576 Бульбин — Русия территориясеннән ага торган елга. 22577 Бу льготалар ярлылар өчен генә түгел, ерактан килеп укучылар өчен дә, фәннәрне яхшы үзләштергән алдынгы шәкертләр өчен дә каралган була. 22578 Булякай — Русия территориясеннән ага торган елга. 22579 Бу мавыгуын ул 1918 нче елның көзендә Бөгелмә шәһәрендә ачылган өч еллык укытучылар семинариясенә кереп укый башлагач та ташламый, семинариядәге сәнаигы нәфисә (әдәбият — сәнгать) түгәрәгенә йөреп, рухи омтылышларына азык таба. 22580 Бу маймыл агачта яшәгән, юанрак ботакта ике аякта да басып йөри алган. 22581 Бу маймыллар арасында кешенең борынгы бабалары да булган. 22582 Бу максатта СПЯ хезмәткәрләре яңа программа әзерләү һәм тормышка ашыру өстендә эшлиләр. 22583 Бу максатыннан очкыч яки боралак түбәннән, пикегә китмичә ("кырдырып очу") эш итә. 22584 Бу манара элек нинди вазифа үтәгән соң? 22585 Бу марҗа азак Фәйзуллага гашыйк була һәм алар бергә яши башлыйлар, балалары туа. 22586 Бу марка машиналар серияләп Мытищи машиналар төзү һәм Горький автомобиль заводларында 1944 елдан чыгарылган. 22587 Бу масса-энергия 73%ка яшерен энергия, 23%ка салкын яшерен матдә һәм 4% гади матдәдән тора дип күзәтелә. 22588 Бу масса-энергиянең 73 проценты яшерен энергия, 23 проценты салкын яшерен матдә һәм 4 проценты гади матдәдән тора. 22589 Бу матдәләр авыру тудыручы микробларның, бактерияләрнең, гөмбәләрнең үсеш процессларын бертуктаусыз киметеп торалар һәм аларны аяусыз рәвештә юк итәләр. 22590 Бу матдәләр баш миенең ләззәт үзәгенә (ингл.) тәэсир (стимуляция) итә, шул ук арада үзенә йөрәк тибеше (ингл.) үсүе, аппетит югалту (ингл. 22591 Бу материал бик җиңел. 22592 Бу материал тәрәз рамнарындагы, ишек һәм корпуслы җиһазлардагы тишекләрне ябу өчен кулланыла. 22593 Бу махсус функциясе булган электрон схема (мәсәлән, көчәйткеч, радиоалгыч я электрон осциллятор) хасил итү өчен эшләнә. 22594 Бу мәгълүмат, аеруча приговорлар һәм атып-үтерелү өчен исемлекләре, җәмәгатьчелеккә Санкт-Петербургның Мемориал фәнни-тикшеренү үзәге директоры Вениамин Иоффе эшчәнлеге аркасында билгеле була. 22595 Бу мәгълүмати исемлектә рус телендә тапшырулар алып баручы радиостанцияләр турында мәкаләләр тупланыла. 22596 Бу мәгълүматлар, дин белгеченең кече кызы Фатыйма Тагирҗанованың әнисе сүзләренән язылып алынып, 2010 елны биографик «Муса әфәнде, аның заманы һәм замандашлары турында китап» басылып чыгу белән, фәнни кулланышка кереп китәләр. 22597 Бу мәгълүматның бер өлешендә адресатка йогынты ясау һәм билгеле бер эшне башкаруга стимул бирү күздә тотыла. 22598 Бу медицина фәнни теоретик белем белән расланган логик медицина фикерләвенә нигезләнгән. 22599 Бу мәдрәсәдә белем алган күп кенә шәкертләр авылның күп кенә эшләрендә дә катнаша башлыйлар. 22600 Бу мәкаләдә 1925 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22601 Бу мәкаләдә 1930 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22602 Бу мәкаләдә 1933 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22603 Бу мәкаләдә 1943 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22604 Бу мәкаләдә 1981 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22605 Бу мәкаләдә 1990 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22606 Бу мәкаләдә 1995 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22607 Бу мәкаләдә 1999 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22608 Бу мәкаләдә 2000 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22609 Бу мәкаләдә 2001 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22610 Бу мәкаләдә 2002 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22611 Бу мәкаләдә 2004 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22612 Бу мәкаләдә 2005 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22613 Бу мәкаләдә 2006 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22614 Бу мәкаләдә 2007 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22615 Бу мәкаләдә 2008 елда вафат булган кешләр исемлеге. 22616 Бу мәкаләдә 2012 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22617 Бу мәкаләдә 2014 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22618 Бу мәкаләдә 2015 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22619 Бу мәкаләдә 2016 елда вафат булган кешеләр исемлеге. 22620 Бу мәкаләдә татар латин әлифбасы ( Заманәлиф ) нигезендә гарәп телен романлаштыру тәкъдим ителә. 22621 Бу мәкаләдә электрониканың инженер аспектларына игътибар бирелә. 22622 Бу мәктәпнең төп карашлары механистик принципларга нигезләнгән. 22623 Бу мәктәптә ана теле икенче — унберенче сыйныфларда укытыла. 22624 Бу мәктәптә Шушмабаш,Шекә,Пөшәңгәр, Мирҗәм,Болгар авылларыннан да йөреп укыйлар. 22625 Бу мемориаль комплекс 2002 елда Җиңүгә 50 ел проспекты буйлап ачыла. 22626 Бу мәсъәләдә тулырак мәгълүмат өчен түбәндәге Терминология бүлеген карагыз. 22627 Бу мәсьәлә буенча В.И. Ленин янында киңәшмәдә катнаша. 22628 Бу мәсьәләне хәл итү өчен хөкүмәт зур күләмдә акча басып чыгара башлый, бу гиперинфляциягә китерә. 22629 Бу мәчет 1716 елда төзелә һәм 1793 елда киңәйтелә, әмма янгын чыгып янып бетә. 22630 Бу мәчет бик кыска арада, 1904 елның май-сентябрь айларында төзелеп бетә. 22631 Бу мәчеткә Сөләйман мәчете исеме бирелә. 22632 Бу мәчетләр 1930 елларда юкка чыкканнар. 22633 Бу мәчет хәзерге көндә дә исән, аны “Ишан бабай мәчете” дип йөретәләр. 22634 Бу мизгелдә, мохтаҗлык зонасы аркылы “эчтәге” потенциал бар. 22635 Бу микропрограмма кайвакыт яңадан языла торган була, шулай итеп, эшләп чыгарылудан соң бу микропрограмма үзәк эшкәрткеч җайланманың күрсәтмәләр декодирлау ысулын үзгәртү өчен модификацияләнергә мөмкин. 22636 Бу Милли фронтны яклап эшче хәрәкәтенең көчәюенә китерә. 22637 Бу мина кырлары ахыргы чиктә совет Балтыйк флотыны Фин култыгының көнчыгыш өлештә япканнар. 22638 Бу миссионерларның бурычлары мөселман авылларына барып кешеләрне моназара яки бәхәскә җәләп итергә тиеш булганнар. 22639 Бу Михаил Булгаковның 1928-1940 елларда язган Мастер һәм Маргарита романының персонажлары исемлеге. 22640 Бу модерн стильлы модерн, мавритан үрнәкләре дә бар. 22641 Бу моменттан соң эсерлар большевиклар белән көрәшне туктаттылар,ә Колчакны һәм акгвардиячеләрне дошманнар дип игълан иттеләр; забастовканы оештыралар, воосстаниеләр күтәрәләр, террор һәм саботаж акцияләрне үткәрәләр. 22642 Бу Мөхәммәт Әмин хан авылы булган». 22643 Бу музей беренче чиратта француз мимпресионистлары коллекциясе белән данлыклы. 22644 Бу мулланың ир туганы Садыйк Мөхәммәдиев абыйсы янында мөәзин булып торган. 22645 Бу намазлар көннең билгеле вакытларында укылалар. 22646 Бу намаз мәет артында кыйблага юнәлгән хәлдә укыла. 22647 Бу намазны уку вакыты бик кыска (бигрәк тә түбән киңлекләрдә). 22648 Бу намазны уку укыган кеше өчен бик саваплы гамәл санала. 22649 Бу натуралист птерозаврларның бернинди хайванга да охшаш булмаганлыгы турында нәтиҗә ясый. 22650 Бунгур — Русия территориясеннән ага торган елга. 22651 Бүнде ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 22652 Бундестагта ул Алмания канцлеры Ангела Меркель сәясәтен кискен тәнкыйтьли. 22653 Бундестаг халык тарафыннан 4 еллык мөддәткә сайлана. 22654 Бу нейроннар күрү нервдан баш миенә тапшырылган гамәл потенциалларын эшләтеп чыгара. 22655 Бу нәрсә 1965 елда, Ә.Харис язган зур күләмле «Башкорт халкының әдәби мирасы. 22656 Бу нәселгә Гозәер, Хәбибулла Булатовлар керә. 22657 Бу нәсел Кырым 1783 елда Русия империясе составына мәҗбүри кертелгәнчегә кадәр, ягъни 340 ел буе ханлык белән идарә иткән. 22658 Бу нәселнең тамыры нык һәм күп булган. 22659 Бу нәселнең ышанычлы тарихы XVII гасырның икенче яртыларыннан гына башлана. 22660 Бу нәшрият-кибетләр авторлар белән килешү буенча эшли. 22661 Бу нигездә Идел – Кама һәм көймәләр йөзешле елгалар буенча алып барылган. 22662 Бу нигезләмә Стефан–Больцман кануны булып атала: : кайда : Стефан–Больцман кануны абсолют кара җисемнең нурланышы егәрлеге температурадан бәйлелеген күрсәтә. 22663 Бу нигезсез хәл түгел. 22664 Бу никах Булгаковка Мәскәү театр һәм әдәбият кешеләре арасына керергә ярдәм итә. 22665 Бу никахтан ике кызлары бар. 22666 Бу нисбәт фәкать магнит агымы тоташуы һәм ток бәйләнешенең сызыкча булмаган (туендырылмаган) өлкәләре өчен дөрес. 22667 Бу нокта географик озынлыкка ия түгел. 22668 Бу ноктадан искитмәле күренешләргә шәһид булырга мөмкин. 22669 Бу нокталар - Ай төеннәре дип аталалар, аларның эклиптика буенча әйләнү периоды 18 елга тигез һәм сарос яки аждаһа елы дип йөртелә. 22670 Бу нокталарны тиңдәшле рәвештә максимум ноктасы һәм минимум ноктасы дип атыйлар. 22671 Бу ноктаны Башкорт дәүләт университетының физик география һәм геология кафедрасы фәннәре докторы, профессор Әуфар Гәрәев һәм кафедра ассистенты Азамат Нигъматуллин 2002 елда исәпләп чыгара Учёные вычислили, где находится «пуп» земли башкирской. 22672 Бу ныгытмалар акрополь, яки кремль дип аталган һәм шәһәрне саклау өчен хезмәт иткән. 22673 Бу образда Булатова, тыйнак һәм фидакяр хатынның байлар һәм дини фанатиклар рәхимсезлегенә каршы тора алуын күрсәтеп, кешенең җәмгыятьтәге роле темасын эчке киеренкелеге һәм поэтик көче белән ачып сала. 22674 Бу оешма дөньяның барлык илләрендәге сәяси тоткыннарга һәм аларның гаиләләренә ярдәм күрсәтә. 22675 Бу оешмалар региональ конференцияләрне, мәгълүмат тарату чараларны һәм Викимания кебек глобаль вакыйгаларны оештыралар. 22676 Бу океан биш континент ярларын аера һәм бер үк вакытта тоташтыра да. 22677 Бу океанның климаты аның географик урыны йогынтысында формалаща. 22678 Бу океан табигатенең иң характерлы үзенчәлеге — анда бозлар булу. 22679 Бу өлеш дебюттан соң башланып китә. 22680 Бу өлешендә елганың киңлеге 10 нан алып 13 м.га кадәр тәшкил итә. 22681 Бу өлеш рус Википедиясендәге игезәк мәкаләсеннән тәрҗемә ителеп урнаштырылды * 1994 елда “ дәүләт хәкимияте органнары белән дәүләт хәкимияте органнары арасында эшләр бүлешү һәм үзара вәкаләтләр алмашу турында” шартнамәгә кул куела. 22682 Бу өлештә «җан турында», хайваннар, аларның килеп чыгуы һ. б. темаларга язылган әсәрләр. 22683 Бу өлкә акыллы җан ияләрнең төп милке булган — Homo sapiensның акыллылыгын шулкадәр төгәл тасвирлап була ки, хәтта машина ярдәмендә аның моделен төзергә була дигән фаразда нигезләнгән. 22684 Бу өлкәдә бер кызыклы үсеш булып эзләү тизлеген контрольдә тоту тора, шулай итеп, мөмкин кадәр тиз барып җитеп, шуннан соң сектор килеп җиткәнне көтеп торганчы (ягъни әйләнү яшеренлеге) баш максат урынына фәкать секторны укыр вакыт җиткәч кенә барып җитә. 22685 Бу өлкәдә Дәүләт унитар предприятиесе «Тәвәкән» «Җиргән МТС» АҖ, 3 СПК, 7 ҖЧҖ, 86 игенче-фермер хуҗалыгы эш итәләр. 22686 Бу өлкәдә Әмәкәй авылы кешеләре өстенлек итә: Суфиян Әхмәтҗанов, Габит Галимов, Шакирҗан Мөхәммәдиев, Әхмәтвәли Мөхәммәдиев, Латыйп Хәбибуллин, Фәррахетдин Галләметдинов.. 22687 Бу өлкәдә Мөхәммәт Гайнуллин зур эш башкара. 22688 Бу өлкәдә ул «Татар әдәбияты тарихы өчен материаллар җыю юлында бер тәҗрибә», «Татар әдәбияты тарихы» (Г. 22689 Бу өлкәдә Х. Гыймадиның аңа кадәр киң катлау тикшеренүчеләренә мәгълүм булмаган кыйммәтле тарихи чынанакларны фәнгә кертүе зур әһәмияткә ия. 22690 Бу өлкәләр арасындагы чик P-N узуы дип атала, монда диодның функциясе башкарыла. 22691 Бу өлкә сукыр тап дип атала. 22692 Бу өлкә фоторецепторсыз, яктылыкка сизгер түгел, шуңа күрә челтәркатлауның бу өлкәсендә без берни дә күрмибез. 22693 Бу олы тема эпик колачлыгы һәм фәлсәфи тирәнлеге белән «Курск Дугасы» (1948), «Дала җыры» (1948), «Бакчачылар» (1952), «Дуга» (1968) һәм «Күги» (1983) кебек поэмаларында аеруча калку гәүдәләнә. 22694 Бу операциядә Муса Гәрәев һәм ул җитәкчелек иткән төркем командование куйган бурычны төгәл үти. 22695 Бу организмга "киртә" булырлык антитәнчекләр эшләргә мөмкинлек бирә һәм аллергенга карата сизүчәнлекне бетерүгә китерә. 22696 Бу органның төп максаты Татарстан Советларының Учредительный корылтаен җыю хәзерләү була. 22697 Бу орден Кызыл Армия составының рядовойларга һәм сержантларга, ә авиациядә кече лейтенантларга да зур шәхси батырлыклар өчен бирелә. 22698 Бу оригиналь киемгә шул чорда яшәүче рәссамнар да әһәмият иткәннәр һәм аны үзләренең эшләрендә гәүдәләндергәннәр. 22699 Бу отрядлар югары катлау байлардан төзелгән, сугышта алынган ганимәтнең куп өлешен алар алганнар. 22700 Бу өч вакыйга тереклекнең күзәнәксез формасын өйрәнүче яңа фәнгә — вирусологиягә башлангыч бирә. 22701 Бу өчесенең һәрберсе тулысынча яки өлешчә дөрес, яки һич дөрес булмаска мөмкин. 22702 Бу өч катлы иркен йортта заманча җиһазландырылган уку классларыннан тыш бай гына китапханә һәм ашау-эчү, йокы бүлмәләре дә була. 22703 Бу очкычта беренче мәртәбә ике контурлы турбореактив йөрткечләр кулланылган. 22704 Бу очлыклар көчле түш белән хәрәкәткә китерелгәннәр. 22705 Бу очракларда махсус халыкара истәлекле периодны билгеләүне алга сөрүче оешма халыкара дәрәҗәдә чараларны координацияләү өчен яки символларын, ел өчен махсус булдырылган логотипны һәм үз инфраструктурасын куллана. 22706 Бу очракларда тел яңарышының максаты телнең сөйләм дәрәҗәсендә ешрак кулланылышын кайтарудан гыйбарәт. 22707 Бу очраклардә дәүләти матәм чаралары уздырыла ала. 22708 Бу очракта “tá” фигыле (инг. 22709 Бу очракта, автор китабы кибеттә торсын өчен ай саен бер китап хакын түләргә тиеш була. 22710 Бу очракта астеноипохондрик халәт фонында йөрәкнең клапан аппаратына протез куюга адекват булмаган (психопатологик) реакция үсеш ала. 22711 Бу очракта вакыйгалар Ялкынлы атнаның чәршәмбесенә туры килә, ул 1929 елның 1 маенда була. 22712 Бу очракта (дәрман биеклекләре бозылмаган очракта) бүленеш функциясе - Ферми - функциясе булып исемләнә: : Температураның йогынтысы Химик потенциал температурадан бәйле. 22713 Бу очракта дәүләтнең сәяси үзәге шул дәүләтнең үзенең һәм аның төп халкының исеме белән аталуы бик тә табигый булган. 22714 Бу очракта ике төрле гаметофит була: ата гаметофитта — антеридийлар, ана гаметофитта архегонийлар гына өлгерә. 22715 Бу очракта квант халәтен тасвирлар өчен халәт векторы кулланыла. 22716 Бу очракта кешедә менә нинди халәт күзәтелә: * йөрәк эшләүдән туктый, * йөрәк карынчыгының ритмы бозыла, кан белән тәэмин ителеш начарая. 22717 Бу очракта, мөгамәлә кагыйдәләрне бозу мәсьәләләрне арбитраж комитеты, контент кагыйдәләрне бозу мәсьәләләрне медиация комитеты хәл итә. 22718 Бу очракта, өлкәсенә функцияне рәвешендә күрсәтеп булырлык саны фунциядән чыгарлма дип атала. 22719 Бу очракта организм күзәнәкләре тереклек сәләтен озак сакларга мөмкин. 22720 Бу очракта районның «Алга» гәзитен башкорт телендә чыгаруны максатка яраксыз дип танырга һәм аны татар телендә чыгаруга күчәргә кирәк.. 22721 Бу очракта синдром барлыкка килүгә ятроген тәэсир сәбәп була. 22722 Бу очракта сызлау дәваламыйча да бетәргә мөмкин, чөнки пульпа үзенең сизү сәләтен югалта һәм авыру кеше тынычлана – табибка бармый. 22723 Бу очракта тел сирәгәрәк, шулай да таррак иҗтимагый өлкәләрдә куллана башлана. 22724 Бу очракта тышлык һәм төпсә тукыма яки башка төрле махсус материал белән тышлана. 22725 Бу очракта ул буыннарны, йөрәк мускулын, йөрәк сумкасын зарарлый. 22726 Бу очракта ул кросс-курс дип атала. 22727 Бу очракта үткәргечнең һәрбер очның потенциалы башка үткәргечнең очның потенциалына караганда уңайдан тискәрегә үзгәреп тора, шул вакытта барлык ара потенциаллар үтелә (нуль потенциалын да кертеп). 22728 Бу очракта хайваннарның гадәтләре, йөреш-кыланмышлары кешеләрдә очрый торган тискәре сыйфатларны күрсәтү өчен файдаланыла. 22729 Бу очракта юл азагында ким дигәндә ике сүз рифмалашып килә, аларның икенчесе, гадәттә, бер үк сүзнең юл саен кабатланып килүеннән ясала. 22730 Бу очрашу һәм соңрак дәвам иткән эшчәнлек нәтиҗәсендә 1948 елда Бөтендөнья чиркәүләр шурасы оештырыла. 22731 Бу очрашу Шамилне шулкадәр хәлдән тайдыра, ярый әле бу көнне бүтән көрәшәсе булмый. 22732 Бу өч текстның эчтәлеге гомумән алганда бер булсада, сүзләр сайлау кебек нечкәрәк мәсьәсәлендә бер-берсеннән аерыла. 22733 Бу өч этап тәмамланганнан соң, югары бәяле, ягъни премиаль теркәлү башланып китә. 22734 Бу өязләр 1920 елга кадәр Псков губерниясенә керә торган булалар. 22735 Бу паразитизмның бер төре түгел, чөнки кырмыскалар каравыннан башка үлән бетләре башка ерткычлардан кулыннан бик тиз үлеп бетәләр. 22736 Бу параметр чагыштырмача югары ешлыкларда гына исәпкә алырлык зурлыкка җитә. 22737 Бу парк җирләрендә сирәк һәм кыйммәтле хайваннар һәм үсемлекләр төпләре яши, монда ландшафтның кызыклы формаларын, үникәл табигать объектларын очратып була. 22738 Бу паркта түбәндәге музейар урнашканнар: Токио милли музее, Милли фән музее, Ситамати музее һәм Милли көнбатыш сәнгате музее. 22739 Бу пароход белән килгән яралылар, авырулар өчен уңайлы булсын өчен эшләнә. 22740 Бу патшалык Мисыр һәм Йәмән белән сәүдә мөнәсәбәтләре урнаштыра, икътисад һәм мәдәният күтәрелеше күзәтелә. 22741 Бу патша, ул заманнардагы традиция буенча, законнар Алла тарафыннан мәңгегә бирелгән дип игълан итә. 22742 Бу персонажны Гайсә Мәсихкә туры китерәләр. 22743 Бу персонажның уңышы белән Уолт Диснейның анимацион фильмнар ширкәтенең барлыкка килүе бәйле. 22744 Бу план аны эшләүче генераль штаб башлыгы исеме белән шулай аталган. 22745 Бу план «Казан каймасы», дип тарихка кереп калган. 22746 Бу планның тормышка ашуын Икенче бөтендөнья сугышы боза. 22747 Бу плотина суы астында матур-матур җәйләүләр, болыннар һәм үзәннәр калган.. 22748 Бу повесте белән Фәнис Яруллин киң масса укучылар алдында таныла, әсәр русчага, казакъчага тәрҗемә ителә. 22749 Бу поездларның һәркайсы тимер юл буенда урнашкан торак пунктларда көн сен 1 800 ачыгучы һәм авыручы кешегә ярдәм күрсәтә. 22750 Бу полкны Симбирский рейтарский полк диеп йөреттеләр. 22751 Бу постлар 1802 елның апрель актыгында ачыла, бу постлар белән бер ук вахытта Дәргач кордоны Һәм анардан ерак түгел Алтата елгасының югары агымына табан кордон посты ачыла. 22752 Бу почмакларның калган ике ОА һәм ОС яклары бер-берсенең дәвамы булып тора. 22753 Бу поэма дөньядагы күп төрле күренешләр турында. 22754 Бу поэма Низами тәэсирендә язылса да, бөтенләй оригиналь яңгырашка ия. 22755 Бу поясның көнбатышында организмнарның күп санлы төрләренә иң бай диңгезләрдән берсе — Япон диңгезе ята. 22756 Бу предприятие әлегечә шәһәрнең төп терәве булып тора. 22757 Бу принцип Борынгы Һиндстанда чарваклар агымында урын таба, һәм ул югары катлауларга каршы юнәлдерелгән була. 22758 Бу принципларның асылы күпләргә таныш һәм аңлаешлы. 22759 Бу проблема 1986 елда чишелгән. 22760 Бу проблемалар күп башка диодларны әкренәйтә. 22761 Бу проблема өстендә эшләгән бер төркем галимнәр 1980 елларда ук КПСС Үзәк комитетына, СССР һәм РСФСР Министрлар Шурасына, СССР Югары Президиумына барлык сәбәпләрне ачып салып, яшерен рәвештә балаларны алкоголиклаштыруны туктатуны сорап хат юллаган. 22762 Бу программа Windows белән бергә җигелә һәм сиздермичә генә үз эшен башкара. 22763 Бу программа аз кеби, әүвәлге мәдрәсәнең бер почмагына өелгәе китапхпнәне тәртипкә салып кулыма алдым һәм югары сыйныф укучылары белән әдәбият институты ысулында эшли башладым». 22764 Бу программа Икенче бөтендөнья сугышына кадәр актуаль булган. 22765 Бу проект 2006 елның 4 мартында барлыкка килә. 22766 Бу проект буенча башкорт әдәби теленең алфавиты 33 хәрефтән торган, шуларның 27 — тартыклар, 6 — сузыклар өчен, Башкорт теле өчен һич кирәге булмаган خ, ص,ض, ظ, ط, غ хәрефләре төшереп калдырыла. 22767 Бу проектны чынга ашыру 120 миллион АКШ доллары тәшкил итәчәк (90 млн – күңел ачу үзәгенә, 30 – зоопаркка). 22768 Бу проеларның соңгысы - "Урал Промышленный - Урал Полярный", аның чикләрендә магистраль яңа мәгънә ала. 22769 Бу процедура өчен еш кына ассемблирлау дигән махсус термин кулланыла. 22770 Бу процесс аны ак зур йолдызга әверелә һәм ул безнең Кояштан 250 тапкыр куәтлерәк булачак. 22771 Бу процесс берьюлы иҗтимагый системаның башка компонентлары арасындагы төрле коллизия һәм низагларда чагыла: сыйнфи, идеологик, сәяси көрәш, тарткалашлар көчәя һ.б. Нәтиҗәдә тулы канлы иҗтимагый үзгәреш, иҗтимагый революция хасил була. 22772 Бу процесс вакытында организмның тереклек эшчәнлеге, үсүе, хәрәкәтләнүе, туклануы, үрчүе һәм башка бик күп процесслар өчен кирәкле энергия аерылып чыга. 22773 Бу процесс зур масштабка ия булган криминал төркемнәрнең көчәюенә, дәүләтара террорлыкның киңәя баруына китерә. 22774 Бу процесслар барганда энергия аерылып чыга. 22775 Бу процессны суас үзатамасының, әкренләп, татар этнонимы белән алмашынуы да тизләткән булырга мөмкин. 22776 Бу процесс субскаляр үзәк эшкәрткеч җайланмаларда хас булган эффективсызлык артуына китерә. 22777 Бу процесста себер татарлары һәм билгеле бер дәрәҗәдә башкорт кабиләләренең дә роле булган. 22778 Бу процесста турыдан-туры плазматик мембрана катнаша. 22779 Бу процесс хәзер тагын да куәтлерәк тизләнеш алган. 22780 Бу прусс дәүләте үсешендә мөһим роль уйнаган реформаларга китерә. 22781 Буравль — Русия территориясеннән ага торган елга. 22782 Бураган-үзән (Кара-үзән) — Русия территориясеннән ага торган елга. 22783 Бу радио һәм телевидение үсешенә йогынты ясый. 22784 Бу районда совет чорында рәсми булмаган мулла вазифасын башкарган Сөләйман оныгы Рәхимҗан Сөләйманов шунда таш мәчет төзү эшенә алына. 22785 Бу районнардан округ территориясына карел җитәкчеләр, укытучылар һәм активистлар кадрларны күчергәннәр. 22786 Бу район халкы бензин салырга күрше Радищев районына чаба иде. 22787 Бу – «Ракета» исеме килеп чыгышының чын аңлатмасы. 22788 Бура-Киртә — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 22789 Бураларга 208,2 мең тонна ашлык салынды. 22790 Буралы — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 22791 Буралы — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 22792 Буранбай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 22793 Бурангол — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 22794 Буранголов) кебек югары стильдәге әсәрләр сайлый. 22795 Бурангул — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 22796 Бурангул — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 22797 Бурангулов язып алган кулъязма сакланмаган. 22798 Бураниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 22799 Буранчы — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 22800 Бура — Русия территориясеннән ага торган елга. 22801 Бу раса вәкилләренә аксыллык, качак саргыл төс хас, туры яисә дулкынланып торган йомшак чәч, озын борын, юка иреннәр, гадәттә куе сакал-мыек хас. 22802 Бураты — Русия территориясеннән ага торган елга. 22803 Бурачка – Русия территориясеннән ага торган елга. 22804 Бураши ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 22805 Бургундиянең яңа герцогы Филипп III, атасының үлемендә Карлны гаепләп, Англия белән берләшә һәм Франциянең зур өлеше басып алына. 22806 Бургундлар исә җирле халык тарафыннан ассимиляцияләнгән. 22807 Бургуста — Русия территориясеннән ага торган елга. 22808 Бургутка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22809 Бурденок ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 22810 Бурдьё өчен, мәдәни капитал ирек һәм статусны көчәйтүче тупланган мәдәни белемне үзенә алган капитал алмашу системасы эчендә иҗтимагы мөнәсәбәт ролен уйный. 22811 Бу реактордагы төш реакцияләре идарә ителешле реакцияләр дип йөртелә. 22812 Бу реакциядә калий кушылмадан магнийны этеп чыгара һәм калий хлориды белән магний барлыкка килә. 22813 «Буревестник» («Давыл кошы») йөзү бассейны — Казандагы спорт корылмасы. 22814 Буредан-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 22815 Бу режим трансформаторның “өзелгән” икенчел чылбыры белән сыйфатлана, шул сәбәпле анда ток акмый. 22816 Бу резисторларга вольт-ампер характеристиканың зур линиялы булмавы хас булырга мөмкин. 22817 Бу резисторларның иң киң таралган төре. 22818 Бу ректор җылылык нейтроннарында эшләгән. 22819 Бүре күбесенчә төнлә ауга чыга. 22820 Бүреле — Җаек елгасы кушылдыгы. 22821 Бүрелек ( ) — Ток елгасының уң кушылдыгы. 22822 Бүреле ( ) — Саелмыш елгасы кушылдыгы. 22823 Бүреле — татар-башкорт яши торган төбәкләрдәге гидроним. 22824 Бүренең бурычы — көтүдәге барлык сарыкларны тотып бетерү, ләкин уен шарты буенча ауны ул иң арттагы сарыктан башларга тиеш. 22825 Бу рәсем татар Википедиясенең сайланган рәсемнәре рәтенә керә. 22826 Бу – рәсми караш. 22827 Бу рәсми телләр исемлеге. 22828 Бүрәтиядә рәсми тел булып санала. 22829 Бу рәтләрне пар корылма җайланмалар белән бутамаска кирәк. 22830 Бүре, төлке, кыр тычканы, йомран һ.б. яши. 22831 Бу реформалар, ярдәм һәм тергезү чаралары белән бергә Беренче яңа юнәлешне тәшкил итә. 1935 елда Икенче яңа юнәлеш эш белән тәэмин итү, Милли эшлекле мөнәсәбәтләр буенча идарәлек аша профсоюзлар үсешенә булышлык итү программаларын да үз эченә ала. 22832 Бурёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22833 Буржуазия Вакытлы хөкүмәткә ышанычын югалта һәм илдә тәртипне тик хәрби диктатура урнаштыра ала дип саный башлый. 22834 Бу риваятьләрнең беренчесе игътибарга лаек булса да, атаманың Котлы Бөкәш дигән тулы формасының килеп чыгышы һәм мәгънәсе бәян ителми. 22835 Бу риваятьләр нигезендә «Хикәйә-и Хәким-ата» (1846) язылган. 22836 Бу риваять соңрак көнбатышта киң тарала. 22837 Бу Рим католик чиркәве башлыгының 1054 елдан соң Грециягә беренче сәяхәте була. 22838 Бурино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 22839 Бур-Кем — Русия территориясеннән ага торган елга. 22840 Буркина — Русия территориясеннән ага торган елга. 22841 Буркихан — Русия территориясеннән ага торган елга. 22842 Бурк-Уайт ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,6 километр озынлыкта булган кратеры. 22843 Бурлаки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 22844 Бурлар исә моң каршылык белдерә. 22845 Бурлева ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 22846 Бурлук — Русия территориясеннән ага торган елга. 22847 Бурлы — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 22848 Бурлы — Җаек елгасы кушылдыгы. 22849 Бурлы ( ) – Өял елгасы кушылдыгы. 22850 Бурначка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22851 Бурновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 22852 Бурный ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 22853 Бурный: Русия торак пунктлары * Бурный — Брянск өлкәсеның Климов районында урнашкан торак пункт. 22854 Бу роль Рикманга шактый күп тәкъдимнәр китерә. 22855 Бу романнан соң чираттагы китаплар языла. 22856 Бу романнар сериясендә барлыгы 7 китап бар, моннан тыш Джоан тагын эпопеягә бәйле 4 китабын чыгара: * Гарри Поттер һәм фәлсәфә ташы ( 1997 ). 22857 Бу роман үзенә күрә Инҗилнең альтернатив версиясе булып тора. 22858 Бүрсет-Сукачы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 22859 Бурсык 10-12 ел яши. 22860 Бурсык — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 22861 Бурсыкны фармацевтик әһәмияте зур булган бурсык мае алу өчен аулыйлар. 22862 Бурсык — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 22863 Бурсык чокыры дип элек аның тирәсендә вак урманнар булганга һәм анда бурсыклар яшәгәнгә әйткәннәр. 22864 Бурсыкъелга — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 22865 Бурсяк (Зур Бурсяк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 22866 Бүрткән дөгене, кайнар су белән юып, иләккә салып саркыталар. 22867 Буртым — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 22868 Буртымка (Горновая Каква) — Русия территориясеннән ага торган елга. 22869 Бурукан — Русия территориясеннән ага торган елга. 22870 Бурундуки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 22871 Бурундучья — Русия территориясеннән ага торган елга. 22872 Буруновка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 22873 Бу – Русиядә бар милли азчылыкка, бар яктылыкка, мәгърифәтчелеккә каршы кара реакция еллары башланган чор була.. 22874 Бу – Русиядә шартлаткыч матдә ( тротил ) эшләп чыгаручы беренче хәрби завод була. 22875 Бу – Русиянең атом коралы башкаласы. 22876 Бу Русия — Чехия президентлары очрашуы барышында төзелгән инвестиция килешүе нигезендә алып барылачак төзелеш. 22877 Бу рухи көч бөтен Галәмне йоткан чиксез субстанция, яки матди булмаган, үлгән ата-баба буларак күзаллана. 22878 Бурушаски теле һаман бер тел гаиләсенә дә кертелмәгән. 22879 Бурхан — Русия территориясеннән ага торган елга. 22880 Бур-Хойла — Русия территориясеннән ага торган елга. 22881 Бурцево — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 22882 Бурцевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 22883 Бурчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 22884 Бурычка баткан кешеләрнең 133 мең долларга кадәр бирәчәге кимеде. 22885 Бурычларны тормышка ашыру өчен рациональ, ышандыру, дәртләндерү, ландшафтлы психотерапия, либропсихотерапия, директив булмаган, гипносуггестив, әхлакый ортопедия аретепсихотерапия һ.б. кебек психотерапия методлары кулланыла. 22886 Бурычлар Рамазан аенда Истанбулда бәйрәм Әгәр дә мөселман кеше үз теләге белән уразаны бозды икән, ул аны соңарак яңадан тотарга тиеш. 22887 Бурычлары * Дәүләт төзелеше һәм гаммәви сәясәт өлкәсендә фәнни-тикшеренү эшчәнлеген оештыру. 22888 Бурычлары Урманчылык урман биологиясен һәм экологиясен, утын,агачны уҗалыкта куллануны өйрәнүче фән булып та тора. 22889 Бурышның авырлыгы ким дигәндә бер килограмга җитә, озынлыгы 50 см. 22890 Бурэдан-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 22891 Бу саклагычның туган интерфейсыннан шактый аерылып торырга мөмкин, бигрәк тә зур электрон хисаплау машиналарында яки серверларда. 22892 Бусалаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 22893 Бу салым салына алган төрле эшчәнлектә катнашкан затлар һәм төрле иҗтимагый класслар арасында салымнар йөген яки җәмгыять эчендә булган ресурсларны халык арасында тарату максатларыннан ясала. 22894 Бу сан 1988 елда — 47, 1990 — 303, 1995 — 576 га җитте. 1989—1990 елларда инфекция балалар стационарында (229 бала) таралды (Калмыкия, Ростов, Волгоград өлкәләре, Ставрополь крае ). 22895 Бу сан 2005 елдагы белән чагыштырганда 2,2 тапкыр күбрәк. 22896 Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +2:00 гә тигез. 22897 Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +6:00 гә тигез. 22898 Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +7:00 гә тигез. 22899 Бу сан башка Венесуэла шәһәрләре арасында иң зур. 22900 Бу саннар 2011 елның башына карый. 22901 Бу саннар гына да Әмәкәйнең шактый зур авыл булганлыгын раслый. 22902 Бу санын уйланма берәмлек дип атыйлар. 22903 Бу сан Юпитер иярчене Ганимедның һәм Сатурн иярчене Титанның радиусларыннан кимрәк. 22904 Бу сарай X—XI йөзләрдә төзелеп, монголлар явы вакытында җимерелгән, әмма тиздән янәдән торгызылган һәм XIV йөздә, шәһәр белән бергә, яшәүдән туктаган. 22905 Бусарина — Русия территориясеннән ага торган елга. 22906 Бусарова — Русия территориясеннән ага торган елга. 22907 Бу сары зур йолдыз Җирдән 42 яктылык елы ераклыкта урнаша. 22908 Бу сарылы-аклы үтә зур йолдыз 590 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 22909 Бу сәбәпләргә җир селкенүе, вулканлык һ.б. керә. 22910 Бу сәгатьнең “йөрүе” ишетелеп торган, чөнки су тамганда тамчы үзенчәлекле аваз чыгара. 22911 Бу сәер эшкәртү ысуллары турындагы имеш-мимешләр белән Интернет тулды. 22912 Бу Сезнең соңгы ашыгуыгыз булырга мөмкин!» 22913 Бу Сәйәр Шакирҗанов һәм Инсаф Сәләхов. 22914 Бу сәләт яктылыкны сизүче күзчек эшчәнлеге белән аңлатыла. 22915 Бу сериядә Шаркылдыклар телевизордан сериал караганда аны чын хәлгә саныйлар һәм сериал каһарманнарына ярдәм итәргә карар итәләр. 22916 Бу сәхифәдә дөнья халыкларының телләрендә булган сүзләр, аларның төрле диалектлардагы әйтелешләре, сүзләрнең телдә кулланылышын күрсәтүче гыйбарәләр (җөмләләр) һәм аларның әйтелешләре тупланган. 22917 Бу сәхифәдә Шәп мәкалә бүлегендә булган бөтен мәкаләләрнең архивы. 23 июльгә кадәр thumb Монго́лия (монг. 22918 Бу сәхифә илләр буенча бәйрәмнәр исемлекләренә сылтамалар җыентыгы. 22919 Бу сәясәттән Зур Солабаш авылы халкы да зур зыян күрә. 22920 Бу – сәяси, дини-мәдәни, икътисади максатларда һәм Франция короле ярдәмендә башкарыла. 22921 Бу — синкретик шигырь. 22922 Бу синтез хлорофилл пигментын тоткан хлоропласт дигән үсемлек күзәнәкләре органеллаларында үтә. 22923 Бу синхрон микроэшкәрткечләргә ун мегагерцтан алып берничә гигагерцка кадәр такт ешлыкларга ия булырга мөмкинчелек биргән. 22924 Бу сирәк очра торган сары үтә зур йолдыз якынча 600 яктылык елы ераклыкта урнашкан һәм +2,91 йолдызча зурлык белән ялтырый. 22925 Бу сирәк очра торган сары үтә зур йолдыз якынча 800 яктылык елы ераклыкта урнашкан һәм +2,95 йолдызча зурлык белән ялтырый. 22926 Бу система 8 тигезләмәне үз эченә ала һәм, башлангыч һәм чик шартлар бирелгән булса, 8 билгесезне табарга мөмкинлек бирә. 22927 Бу системага дискның әйләнә башлавын күчерергә һәм ялгап кушылу вакытында максималь егәрлек таләбен чикләргә рөхсәт итә. 22928 Бу системаны кулланучылар бер үк вакытта шул ук системаны эшкәртүчеләр дә була алалар. 22929 Бу системаның үрнәге ның ватандашлык системасының төзелеше: системасының фундаменталь нигезе – шәхеснең аерым коммунаның (ингл.) ватандашлыгы, соңгысы шәхеснең бу коммуна кергән кантон (ингл.) һәм тулаем Конфедерациясенең ватандашлыгын билгели. 22930 Бу скульптура — Русиядә иң зур атлы статуясы. 22931 Буслаевщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 22932 Бу сөйләш беренче мәртәбә Л. T. Мәхмүтова тарафыннан тасвирлана. 22933 Бу сөйләштә Уфадан көнчыгышка таба урнашкан Иглин белән Нуриман районында яшәгән татарлар һәм башкортлар сөйләшә. 22934 Бу сөйрәлүчеләр триас азагына кадәр үлеп бетә башлаганнар Фишер Э. Морские чудовища / Пер. 22935 Бу солтанлыкка кергән Хиҗаз төрекләргә күчә. 22936 Бу солых буенча ССРБ составына Финляндия территориясенең 11% өлеше күчкән. 22937 Бу соңгыларының каршылыгына китерә. 22938 Бу сорауларның берничә иң әһәмиятлесенә җаваплар түбәндә китерелгән. 22939 Бу сорауларның икесе дә Ижтимагый кемлек юлы(ингл.) чикләрендә зур игътибарга лаек булды. 22940 Бу сорауны ике төрле чишеп була. 22941 Бу сөреш тәмамлангач, бөтен яңартылган статистика һәм башка үзгәреп торучы мәгълүмат “Форво”ның төп битендә пәйда була. 22942 Бу сорт аны барлыкка китерүче Саундерсенның улы бөртеген чәйнәп карап, анда җилемсәнең күплеген ачыклаганчы күләгәдә кала. 22943 Бу спектакльдә Зәкия Сафиуллина - Сәлимә образын тудыра. 22944 Бу спектакльләр Брауншвейг (германия), Адана, Измир, Бурса (Төркия), Рязань, Оренбург (Россия), Канн (Франция), Стара Загора (Болгария) һ.б. шәһәрләрдә узган халыкара фестивальләрдә катнаша. 22945 Бу спорт корылмасында 2008 елда Олимпия уеннарының баскетбол буенча турниры үтә. 22946 Буссевка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 22947 Буссе ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 22948 Буссенар күп кенә маҗара жанрында язылган романнар, хикәяләр авторы. 22949 Буста — Вәрәш территориясеннән ага торган елга. 22950 Бу стадиядә төссез трепонемалар тупланган урыннарда тукымалар бик нык зарарлана: башта шешенү күзәтелә, аннары тукымалар үлә һәм таркала башлый. 22951 «Бустан» спорт комплексы — Казандагы спорт комплексы. 22952 Бу стильдә камил яза алмаган кеше, чын хаттат дип танылмаган. 22953 Бу стиль хәзерге заман басма гарәп шрифтының нигезендә ята. 22954 Бустыбай — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 22955 Бу сугышлар вакытында бердәнбер Франция диңгез җиңүе булган Гранд Порт бәрелешендә җиңүгә карамастан, французлар өч ай узгач, Британиялеләрнең Малёрё Борынында төшүләрен кире кага алмаганнар. 22956 Бу сугышларда Билге кахан (ул 716—734 елларда идарә иткән) һәм бигрәк тә аның энесе, урта гасырларның атаклы каһарманы, гаскәр башлыгы, ханзадә (принц) Күлтәгин зур хәрби осталык күрсәткәннәр. 22957 Бу сугыш нәтиҗәсендә Лөбнан халкы авыр югалтуларга дучар була, йөзләгән мең кеше качкын хәленә кала. 22958 Бу сугышта безнең авылдан да 3 кеше катнашкан. 22959 Бу сугышта граф Апраксин флот җитәкчесе булып таныла. 22960 Бу сугышта кече сержант Бари Гали улы Габдрахманов авыр яралана һәм 1944 елның 23 гыйнварында аның гомере өзелә. 22961 Бу сугышта мөселманнар җиңүгә ирешләр. 22962 Бу сугышта мөселманнарның төп дошманнарыннан берсе – Әбу Җәһел үтерелә. 22963 Бу сугышта Пәйгамбәр галәйһиссәләм калкан белән абыйларын уклардан саклап торган. 22964 Бу сугышта рус сугышчылары зур җиңелүгә дучар булалар. 22965 Бу сугышта ул үзе дә һәлак булган. 22966 Бу сугышта ярты гаскәре юкка чыгарыла шул исәптә Д. Ярославский, калганнар бер көймәдән икенчесенә сикерә-сикерә (монда аеруча кенәз Ухтомский уңыш казана) көч-хәл белән котылалар һәм Нижгарга качып китәләр. 22967 Бу сугыш тәмамлауну белән, ул граф Зубов корпусына, Кавказга кучә һәм Дәрбәнтне алуында катнаша, шуның ачкычы белән Петербурга җибәрелә. 22968 Бу сугыш ун ел буена сузылган; анда грекларның да, Троя халкының да күп геройлары катнашкан. 22969 Бу сүз белән кайсыбер үсемлекләрнең көленнән алынган матдәне атаганнар. 22970 Бу сүз дөрес түгел, әлеге этикетлар үземнеке. 22971 Бу сүз кайвакыт хәзер дә Бөекбритания һәм Канада кулланыла. 22972 Бу сүз "кисәү агачын" яки "качкын"ны аңлата. 22973 Бу сүзләр, аеруча, күз белән бәйләнештә еш әйтелә. 22974 Бу сүзләр аерым сорау­га җавап бирәләр һәм җөмлә кисәге булып киләләр. 22975 Бу сүзләрне Ирена бөтен тормышына истә калдырган. 22976 Бу сүзләрне үзара бәйләүдән сөйләм туа. 22977 Бу сүзләр предмет һәм затның билгесен белдерәләр, гади, чагыштыру, артыклык һәм кимлек дәрәҗәсендә килә алалар. 22978 Бу сүз мөселман яугирларының, корал жинелмәслек булсын өчен, кылыч йөзенә уеп язылган. 22979 Бу сүзнең берничә аңламы бар: * Алиса могҗизалар дөньясында (китап), Льюис Кэрролл китабы. 22980 Бу сүзнең берничә аңламы бар: * Дуслар сериалы - АКШда төшерелгән популяр телесериал. 22981 Бу сүзнең берничә мәгънәсе бар. 22982 Бу сүзнең берничә мәгънәсе бар: * Алабуга - бәләкәй елга балыгы. 22983 Бу сүзнең берничә мәгънәсе бар: * Банкротлык — акча түләү мөмкинлеге булмаган кеше яки юридик зат. 22984 Бу сүзнең берничә мәгънәсе бар: Торак пунктлар Антарктида * Мирный (Антарктида) — совет (рус) антарктик станциясе. Русия * Мирный (Благовар районы) — Башкортстандагы авыл. 22985 Бу сүзнең берничә мәгънәсе бар: Торак пунктлар ; Башкортостан * Сосновка — Авыргазы районында урнашкан авыл. 22986 Бу сүз фарсы теленнән килә, фарсыча ул «шимбәдән (шәмбе) ике көн соңрак» дигәнне аңлата Дүшәмбе — атнаның 2 нче көне. 22987 Бу сүз якынча "маньтоу" (кытайча 饅頭) дигән кытай сүзеннән килеп чыккан һәм "тутырылган баш" яки "кыргыйлар башы" дигән мәгәнәне аңлата. 22988 Бу суларны зур күләмдә материктан агып төшә торган елга сулары төчеләтә. 22989 Бу сумма 1,1 триллион доллар тәшкил итсә, эчке әйлә­нештәгесе 596 миллиард доллардан артмый. 22990 Бу суны эчкәч, барлык кешеләрнең дә гөнаһлары бетә икән дигән ышану яши. 22991 Бу сүрәдә беренче кешеләр - Адәм галәйһиссәләм белән Һәваны яралту, аларның җәннәттән куылуы, шулай ук азык, киемдә артыклыкка омтылучы кешеләрнең дәвам иткән коткысы тасвирлана. 22992 Бу сүрәдә, Коръәннең башка сүрәләрендәге кебек үк, күкләр һәм җир, аларның идеаль урнашуы турында сөйләнелә. 22993 Бу сүрәдә тәүхид (бераллалык) һәм Аллаһының аятьләре (урыс. 22994 Бу сүрәдә шулай ук сугыш вакытында гыйбадәткә игътибар бирелә, Китаб әһелләренең Аллаһка карата гаделсезлекләре турында әйтелә (мәсәлән, Мәрьям, Гайсәнең тәрегә кадаклануы турында уйланулар китерелә). 22995 Бу сүрә әл-Фатиха сүрәсенең ахырындагы фикерне тәфсилләп дәвам итүдән башлана. 22996 Бу сүрә намазның һәр рәкәгатендә укыла. 22997 Бу сүрәне татар халкы «Әлхәм» сүрәсе дип йөртә. 22998 Бу — суүсемнәр зонасы (альгаль зона, гопидиаль катлам). 22999 Бу схемада үзәк эшкәрткеч җайланма шуннан соң эшләргә әзер башка җепкә тиз күчә, ялгану еш бер цикл эчендә эшләнә, мәсәлән UltraSPARC технологиясендә. 23000 Бу схемада, һәрбер үзәк эшкәрткеч җайланманың даими рәвештә вакытка туры килгән хәтернең карашын тәэмин итү өчен өстәмә аппарат тәэминаты бар. 23001 Бу схемалар аналог һәм цифра түгел, ә "буталган сигнал" схемасы дип атала. 23002 Бусыгины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 23003 Бу сыгышта кул көрәшендә 3 гитлерчыны юк итә. 23004 Бу сыйныфның вәкилләре яхшы гадәтләргә аксөякләргә караганда күбрәк игътибар итә башлаганнар. 23005 Бу сыйныфта ул бер үзе генә. 23006 Бу сыйфатлар аның “Сез кемнәр?”, “Тынлык” һәм “Күкчәчәк” исемле чираттагы җыентыкларына кергән поэма һәм шигырьләрендә дә ачык сиземләнә. 23007 Бу сыйфатлар буенча түбәндәге төрләр карала: * Примитив (нечкә маңгайлы). 23008 Бу сыйфатлар, һичшиксез, камил дәрәҗәдә фәкать Аллаһы Тәгаләдә табылыр. 23009 Бу сынауны сигез яшьлек Джон исемле малай өстендә үткәрергә була. 23010 Бу табигый кеше хокукы өчен көрәшү һәр хатын-кызның каты, бердә үзгәрмәгән нияте булырга тиеш. 23011 Бу таблица метрополитеннар исемлеге битендәге мәгълүматларына нигезләнеп әзерләнгән. 23012 Бу табулар интернетта үз-үзеңне ничек тотуың белән чын дөньядагы икътисади күрсәткечләрең арасында бәйләнеш була алуына ишарәли. 23013 Бу тавышка ана килеп җитә дә: — Алырмын, алырмын, атар кош! 23014 Бу тавыш күп сәбәпләр аркасында барлыкка килә, шуларның иң әһәмиятлеләрнең берсе, кушылмаларның электроннар локализацияләнгән ионнарының башкача корылма алуы. 23015 Бу тазкара Африкада Сахрадан көньякка таба таралган. 23016 Бутаиха — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 23017 Бутакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 23018 Буталганнары уеннан чыга барып, соңыннан бер генә уенчы кала. 23019 Бу таләпләр күп проблемаларга китерә. 23020 Бу тамашаларны кую өчен кулланылган махсус бинага да цирк диләр. 23021 Бу тамашалар тарихка тәүге рәсми спектакльләр һәм татар театры туган көн буларак кереп кала. 23022 Бу танылудан соң Коитэ 1994 елда үзенең Африкадан тыш беренче турына китәргә мөмкинчелек бирә. 23023 Бу тапшырулар шулай ук Вебсайтта туры эфирда бар. 23024 Бу тапшыру хәзерге эшкәрткечләрдә күбесенчә кэш һәм көпшә-сызык архитектуралары белән адреслана (түбәндәрәк карагыз). 23025 Бу тарихны ике вариантта сөйлиләр. 23026 Бу тарихны язып калдырган XVI йөз авторы әл-Җаннаби Миңлегәрәйне төрки дөньясының иң олы хакимнәреннән берсе дип атаган. 23027 Бу тарих уйлап табылган, әмма чын дәлилләрдә нигезләнгән. 23028 Бу тармак ареалы таулы урыннарга таралган. 23029 Бу тартмачык бик юка, сыгылмалы металл пластинка — мембрана белән капланган. 23030 Бута — Русия территориясеннән ага торган елга. 23031 Бу тасвирлама кешене ул яшәгән чорның иҗтимагый чынбарлыгы, мәдәнияте һәм көнкүреше яссылыгында сурәтли. 23032 Бу тасвирламалар математик яктан бердәй. 23033 Бу тасвирлама тик базис яки координатлар системасын сайлаудан соң мөмкин була. 23034 Бу – татар балаларының 70,5% туган телен өйрәнә дигән сүз. 23035 Бу татарларның дәвамчылары Киевта әле дә яшиләр әле. 23036 Бу Татарстанда беренче булып ачылган нефть ятмаларының берсе. 23037 Бу – татар телендәге безгә билгеле булган иң борынгы китапларның берсе. 23038 Бу – татар теле өчен ачык кулланыштагы беренче онлайн тәрҗемәче. 23039 Бута — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 23040 Бу тауларда Көнчыгыш Урта диңгез яры буеның иң зур өч елгасы башлана: әл-Аси, әл-Литани һәм әл-Урдун (Үрдүн). 23041 Бу таш казып язылгандыр, ушбу сүзләр: «1199 сәнә, мөхәррәм ае, тәүфикъ Алладан, дөнья һәм анда булган нәрсәләр бетәчәк. 23042 Бу таш тарихчы -галим Һ.В. Йосыпов хезмәтендә дә теркәлгән. 23043 Буташтыруга кертеп саклагычларда Җепсел Канал өчен бакыр үрелгән пар кабельләр кулланыла, ә җепсел оптикасы түгел. 23044 Бу таш һәйкәлләр һәм таштан эшләнгән фортлар. 23045 Бу театрда гына да ул 40 артык роль уйнады. 23046 Бу театрның җанланып китүенә Габдулла Кариевның « Сәйяр » труппасы гастрольләре һәм шәһәрнең милли җанлы мәдәни оешмалары - «Шураи Ислам», «Җәмгыяте исламия»ларның һәм Әстерханда чыгып яткан газеталар тирәсендә тупланган татар яшьләре тәэсир иткән. 23047 Бу тәҗрибәләргә нигезләнеп табылган канун электр коргылары саклану кануны дип атала. 23048 Бу тәҗрибәләр, элек электрлыкка пассив кагылган дип саналучылар, ягъни изоляцияләүче матдәләр, Фарадей кушкан атама буенча - диэлектриклар, электр процессларында, аерым алганда, үткәргечләрнең электрлашуында билгеләүче урынны алып торганын күрсәтә. 23049 Бу тәҗрибәне тасвирлый торган хатта ул “мин икенче шокны хәтта Франция патшалыгы өчен дә алмас идем” дип яза. 23050 Бу тезис аксиома, постулат булып тора, ягъни математик методлар белән исбатлана алмый, чөнки алгоритм төгәл математик билгеләмә түгел. 23051 Бу текстларда теология, фәлсәфә, мифология, Ведик яджна, йога һәм агамик ритуаллар һәм башка темалар арасында гыйбадәтханә төзү турында сүз алып барыла. 23052 Бу тәкъдимне Русия фәннәр академиясе Казан фәнни үзәгенең Механика һәм машиналар төзү институты күтәреп ала һәм тиешле үтенеч белән Казан хакимиятенә мөрәҗәгать итә. 23053 Бу тел беренче булып универсальлеккә, ягъни теләсә нинди мәсьәлә¬ләрне чишәргә — исәпләү мәсьәләләрен чишәргә, текстларны эш¬кәртергә, мәгълүматларны тупларга һәм эзләргә — омтыла. 23054 Бу тел бөтенләйгә бары Алтын Урда чорында гына (14 гасырның икенче яртысы), өстрлар (венә этник процесслар һәм экстралингвистик факторлар (чума эпидемиясе) тәэсирендә юкка чыккан. 23055 Бу телдә Литвада якынча өч миллион һәм Литва тышында 170 меңгә якын кеше сөйләшә. 23056 Бу телдә сөйләшүчеләр (гэллар) Шотландиянең таулы өлешләрендә һәм Һебрид утрауларында яшиләр. 23057 Бу телдә Шотландиянең тигезлекле өлешендә сөйләшәләр. 23058 Бу телләр бер-берсенә бик якын. 23059 Бу телләрнең күпчелегендә сөйләшүчеләр саны 10 мең кешедән түбәнрәк, алар арасында күбесенә якын арада юкка чыгу куркынычы яный. 23060 Бу телләрне саклауга көч кертелмәгән очракта, киләчәк 100 ел эчендә буларның күпчелеге юкка чыгачак. 23061 Бу телне сайлаган һәм тапшырган абитуриентлар күбесе укырга керә. 23062 Бу телне үз теле буларак санаган халык калмавы сәбәпле, бу хәрәкәть милли яки югарырак дәрәҗә хөкүмәтләрдән ярдәм алмауга карамастан, аны кулланылучылар саны үсештә (кулланылыштагы латинча мәкаләсен карагыз, ингл.). 23063 Бу темага И.Надиров вакытлы матбугат битләрендә дә күп кенә мәкаләләр белән чыгыш ясады. 23064 Бу тема әдипнең күп санлы лирик шигырьләрендә, җырларында, «Үрләр аша» (1964), «Васыятьләр» (1969), «Дәверләр капкасы» (1974) кебек поэмаларында чагылыш таба. 23065 Бу теманы җентекләп өйрәнүе, билгеле ки, галимнең үз биографиясе белән бәйләнгән. 23066 Бүтән галимнәргә караганда Саксин Сарай-Бату яки Сарай-Бәркә шәһәрләре урынында урнашкан булган. 23067 Бүтән ике Транснептун объекты өлкәсе - Койпер билбавы һәм чәчелгән диск диаметры буенча Оорт билбавыннан 1000 тапкыр ким. 23068 Бүтән Көнбатыш илләре бу сәясәткә каршылык күрсәтәчәкләрен аңлап, Муссолини үзенә союздашлар эзли башлый. 1935 елда ул беренчегә Германия белән бердәмләшү теләген белдерә. 23069 Бүтән кызыл кәрләләр кебек Проксима кабына торган үзгәрүчән йолдыз була, кабыну оптик һәм рөнтген диапазонында күзәтелә. 23070 Бүтән Русия ислахчысы Столыпин белән киеренке мөнәсәбәтләре дә булган, ләкин Столыпин ягъни Виттенең аграр ислахны үткәргән. 23071 Бүтән сүзләрдә ак тишек - ул киресенчә кара тишек, математик рәвештә ак тишек гөман ителә, ләкин күп физиклар табигатьтә ак тишекнең барлыгына ышанмыйлар. 23072 Бүтән тарихи чыганакта "бирсула, бәрәнҗәрләр һәм суарлар" дип йөртелгәннәр. 23073 Бүтән татар ватанпәрвәрләре белән антифашист эшчәнлеге өчен тотылган. 23074 Бүтән телләрдә B, b бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23075 Бүтән телләрдә D, d бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23076 Бүтән телләрдә J, j бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23077 Бүтән телләрдә K, k бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23078 Бүтән телләрдә M, m бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23079 Бүтән телләрдә P, p бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23080 Бүтән телләрдә Q, q бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23081 Бүтән телләрдә T, t бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23082 Бүтән телләрдә V, v бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23083 Бүтән телләрдә W, w бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23084 Бүтән телләрдә X, x бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23085 Бүтән телләрдә Y, y бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23086 Бүтән телләрдә Z, z бөтен Америка, Австралия, Көнбатыш Аурупа дәүләте әлифбасында кулланыла. 23087 Бүтән теорияләр буенча 3,9 млрд ел элек Ай туфрагында шушы һәлакәттәге кратерлар хасил булмаганнар. 23088 Бүтән туганнары Каталония нәселеннән чыккан. 23089 Бүтән хайваннар ишетмәс өчен гизүче оркалар резидент оркаларына караганда азрак сөйләшә. 23090 Бүтән чыганакларда аны Әтәк Җәңге Шамгын улы атыйлар. 23091 Бу теория буенча месхет төрекләренең күпчелеге (якынча 80%) - этник төрекләр булган иген игүчеләр һәм азәрбайҗанча сөйләшүче көтү көтүчеләр нәселеннән, калган өлеше (якынча 20%) исә грузиннар һәм әрмәннәр (хемшиллар) нәселеннән дип санала. 23092 Бу теория күбрәк механистик характерда иҗат ителгән. 23093 Бу теориянең исеме – «Зур шартлау» теориясе. 23094 Бу теотиуакан, сапотеклар, тотонаклар, майя культуралары була. 23095 Бу тәрҗемә Русиядагы барлык мәдрәсәләр өчен дә иң кирәкле дәреслекләрнең берсенә әверелә. 23096 Бу термин 1860 елда немец биологы Эрнст Геккель тарафыннан кертелгән. 23097 Бу термин киң кулланыла һәм еш кына тулысынча аңлашылып бетмәскә мөмкин, ул китап (әсәр) эчтәлегенә бәйле рәвештә төрле мәгънәгә ия. 23098 Бу термин Русиядә һәм элекке ССРБ илләрендә кулланыла, чит илләрдә исә аны гадәттә автоматик карабин яки автоматик мылтык дип атыйлар. 23099 Бу термин хәзер мыскыллау буларак кабул ителә. 23100 Бу территориядә 236 күмәк җирләнү чокыры урнаша. 23101 Бу территория хәзерге Чуашиядан (элекке Тау ягыннан ) алып Башкортстангача сузылган. 23102 Бу тәртип VIII гасырның икенче яртысында ук кертелә һәм шуннан бирле бер тапкыр да үзгәртелми. 23103 Бу тәхетне Габсбурглар 1438 елдан 1806 елга кадәр (1742-1745 еллардагы кыска өзекне исәпкә алмаганда) билиләр. 23104 “Бу техниканы күрер өчен олысы да, кечесе дә аның артыннан Әрлән авылына тиклем йөгергән”,— дип сөйли Рәвизә апа. 23105 Бу техниканың иң гаҗәбе - күргәзмәгә трактор килү булды. 22 нче октябрьдә трактор киләсе халыкка аңлатылган иде. 23106 Бу технологиягә гомумирәк караш 1970-енче елларда кертелгән булган, ул вакытта системалар күп исәпләү җепләрен параллель эшләрлек итеп конструкцияләнгән. 23107 Бу технология күпсанлы җеп (eng. multithreading (MT)) буларак мәгълүм. 23108 Бу технология мәгълүматны уңайлы итеп үз санагыңа даими алып торырга мөмкинлек бирә. 23109 Бу технология хәзерге вакытта һаман киң кулланылышта, күбесенчә өстәл һәм коммерция (3,5 дюйм) саклагычларында. 23110 Бу тәэсир аеруча ачык итеп төзелеш һәм киенү өлкәсендә сизелә. 23111 Бу тимури Солтан Хөсәен Байкара җитәкләгән чорда дәвам итә. 23112 Бу тип биремнәрнең кайбер классик мисаллары булып мультимедиа кулланылышлар (сурәтләр, видео һәм тавыш), шулай ук күп тип исәпләү һәм инженер биремнәр тора. 23113 Бу типографиядә 1801 елда беренче татар китаплары дөнья күрә. 23114 Бу типтагы бинаны музей өчен яраксыз дип тапканнар, Пассаж табышлы йорты булып та калган. 23115 Бу тирбәнешләр радиодулкыннарныкы кебек үк, тик дулкыннарының озынлыгы гына бик кыска. 23116 «Бу тирәләрдә,— дип яза ул,— 1184 ел датасы белән рус елъязмаларында еш искә алынган Тәмтедә (русча: Темтюзи) кавем-кабиләләре яшәгән». 1898 елда Олы Мәтәскә (Түбән Мәтәскә), Югары Мәтәскә һәм Тәмте-Мәтәскәдә татарлар яши дип искәртеп кителә. 23117 Бу тирәләрдә элек кәҗә көтүе көткәннәр, дип сөйлиләр. 23118 Буткан ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 23119 Бутлеров теориясенең төп идеясе A. M. Бутлеров үз теориясенең төп идеясен түбәндәгечә аңлата: «Катлаулы кисәкчекнең химик табигате аны тәшкил иткән элементар кисәкчекләрнең табигате, аларның микъдары һәм химик төзелеше белән аңлатыла». 23120 Бу төбәкләрдә йөзем күп төрле һәм кыргый рәвештә дә үсә. 23121 Бу төбәктәге табигый чишмәләрнең шифалы суы патша галиҗәнапләренә файда китергәнме, төгәл бер ел үткәч, Николай II теләге кабул булган: аның бердәнбер ир баласы Алексей туган. 23122 Бу төбәктәге татарлар һәм чуашлар арасында гаилә бәйләнешләре дә көчле булган, киленнәрне чуашлардан алу гадәти күренеш булып саналган. 23123 Бу төбәктә тормыш җанланып китә. 23124 Бу төбәктә яшәгән крестьяннарның hәм Җаек казакларының тормышы, кайгылары белән кызыксына. 23125 Бутовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23126 Бу ток пульсацияләре зарар итүче җылылык генерациянең сәбәбе булырга мөмкин. 23127 Бутон — Русия территориясеннән ага торган елга. 23128 Бу Төньяк Боз океаныннан һәм Арктикадан килә торган су һәм бозларның салкынайтучы тәэсире белән, шулай ук су массаларының бик көчле болгануы белән аңлатыла. 23129 Бу төр азык кешегә шулкадәр нык ошый ки, ул канын глюкоза белән активрак тукландырып торырга омтыла. 19 гасыр башында кыйммәтле Америка шикәрен арзанлы чөгендер шикәре алыштыра башлый. 23130 Бу торак пунктларда җирле үзидарәне халык турыдан-туры һәм (яки) сайлау һәм башка җирле үзидарә органнары аша башкара. 23131 Бу төр бакалар эрерәк (озынлыгы 80 мм дан артык, аналары кайвакыт 200 мм га кадәр), өске ягы соры-көрән, аскы ягы тонык ак төстә. 23132 Бу төр башка энтомофаглар белән беррәттән Республика үсемлекләрне саклау станциясе биофабрикасында үрчетелә һәм басуларга чыгарыла. 23133 Бу төр дөге бик йомшак, пешкән вакытта савытта булган башка ингредиентларның бөтен тәмен үзенә сеңдереп бетерә. 23134 Буторинская ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 23135 Бу төр катаракта организм төрле үзгәрешләр кичергәндә барлыкка килә. 23136 Бу төркем 114 төрне үз эченә ала, шул исәптән кошларда - 28, вак имезүчеләрдә 111 төре табыла. 23137 Бу төркемгә ачыкорлыклылар һәм ябыкорлыклылар керә. 23138 Бу төркемгә телләр, сөйләм нәр, регистрлар, стильләр яки башка тел формалары, шулай ук стандарт варианты да керә ала. 23139 Бу төркем миньян дип атала. 23140 Бу төркемнәрнең халык саннары нык аерыла - мәс. 23141 Бу төркемчәгә татар һәм башкорт телләре керә. 23142 Бу төркемчәнең төп үзәнчелеге - угыз телләренә якынлык. 23143 Бу төркем эксплутация шартлары яки көч системасын хезмәт итү шартлары үзгәрүе нәтиҗәсендә килеп чыккан кыска вакытлы да, узулы артык көчәнешләрне дә үзе эченә ала. 23144 Бу төрле илләрдә тормыш белән канәгатьлелекне күрсәтергә омтылу. 23145 Бу төрле карашларны классификацияләү яки оештыру өчен бер стандарт яки өстен ысул булмаса да, астагы бүлек "мәгълүмати тармак" терминының үз эченә нәрсәне һәм ни сәбәпле алганына кыскача ачыклама бирә. 23146 Бу төрләрнең мицелие яхшы үскән. 23147 Бу — төрле споралы абагалар. 23148 Бу төрле формаларны "вариант" сүзе белән билгеләү күп кешеләр стандарт тел белән генә ассоциацияләгән тел һәм еш стандарт телгә караганда престиж һәм хокуклары түбәнрәк булган дип саналучы сөйләм терминнарны кулланмау торышлыгына бәйле. 23149 Бу төрнең 2 астөре билгеле http://ours-nature. 23150 Бу төрнең башы кыска һәм яллары булу белән аерыла. 23151 Бу төрнең дә борынгы бабасы булып Азия туры санала. 23152 Бу төрнең иң билгеле вәкилләре — Бельгия аты брабансон, шир ( Англия ), першерон ( Франция ), Владимир авыр йөк аты. 23153 Бу төрнең чыгышы әлегә билгесез. 23154 Бу төр су ризык янына бирелә торган эчемлек сыйфатында, шулай ук алкогольсез эчемлекләр, сок, концентратлар һ.б. әзерләү өчен кулланыла. 23155 Бу төр татлыландыргычларның калориясе аз. 23156 Бу төр тетрәүләр көчсез, ләкин туктап, яңадан башланып атналар, айлар буена дәвам итәргә мөмкин. 23157 Бу төр уртача климатлы илләрдә киң таралган. 23158 Бу төр федерациянең үзенең рәсми билгеләнгән дөнья чемпионатлары, милли беренчелекләре уза, шулай ук оешманың шәхси махсус рейтингы, халыкара һәм милли спорт дәрәҗәләре (Федерация гроссмейстры, Русиянең язышу аркылы шахмат уеннары спорт мастеры һ.б.) бар. 23159 Бу төр читекне намаз яки мәсех читеге дип атыйлар. 23160 Бу төр чыгышы буенча һибрид, күл һәм буа бакалары арасында арадаш билгеләре бар. 23161 Бу төр язуда хәрефләр бер-берсенә эленеп, беркетелеп язылган кебек. 23162 Буторята ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 23163 Бу төс байракта да урын алган. 23164 Бу тотем илаһи зат дип түгел, ә кардәш һәм дус дип исәпләнгән. 23165 Бу тоткыч тавыш кәтүге актуаторы яки кайбер искерәк конструкцияләрдә адым хәрәкәтәләндергече ярдәмендә хәрәкәтләндерелә. 23166 Бу төшенчә еш игътибар икътисады термины белән билгеләнә. 23167 Бу төшенчә тик экпоненциаль рәвештә таркала торган системалар өчен кулланыла. 23168 Бу төш һәм атом сүзләренең синоним буларак кулланылуыннан килә. 23169 Бу традиция cоңгы дәвердә дә дәвам итә. 23170 Бу трамвай Тимер юлы вокзалы — Декабристлар урамы — Фатыйх Әмирхан проспекты — Халитов урамы — Җиңү проспекты — Борисково бистәсе маршрут белән бара. 23171 Бу трахеялар буйлап бөҗәк тәненең күзәнәкләренә кислородка бай һава керә. 23172 Бу трубканы индеецлар “сигаро” дип атаганнар. 23173 Бу «түбән звеноларны өркетү өчен» эшләнә. 23174 Бу тугандаш когнитив белеме тармагында чагылдырылган зиһен тезисы белән тәңгәл килгән: югарырак интеллект өчен (хәрәкәтләнү, перцепция һәм визуализация кебек) тән аспектлары кирәк дигән фикер. 23175 Бу түгәрәк аучылар йорты була. 23176 Бу түгәрәкләрнең арасы 10 метр чамасы булырга тиеш. 23177 Бу түгәрәктән Хәким Сәлимҗанов, Галия Нигъмәтуллина, Бәдәр Йосыпова һ.б. артистлар чыккан. 23178 Бу туризм асыллары аның төп көче булып тора, бигрәк тә алар яхшы дизайнлы һәм хаким ителгән кунакханәләр һәм ышанычлы операцион хезмәтләр һәм инфраструктуралар белән тәэмин ителгәндә. 23179 Бу турнирда үткән сезонда Чемионнар лигасында һәм Аурупа кубогында җиңгән такымнар очршалар. 23180 Бу турыда Апостолларның эшләре китабында хәбәр ителә. 23181 Бу турыда архив мәгълүматлары да раслап тора. 23182 Бу турыда Коръән Кәримдә дә язылган. 23183 Бу турыда Маттай, Марк һәм Лүк Инҗилләрендә языла. 23184 Бу турыда Татарстан АССР Министлар Советының 1990 елның декабрендә чыккан №467 карары һәм ТАССР Мәдәният министрлыгының 1991 елның 10 гыйнварында дөнья күргән №8 фәрманы сөйли. 23185 Бу турыда “Урта Идел” җәридәсендә мәкалә дә басылып чыга. 23186 Бу турыда язма истәлекләр сөйли: Мәскәүгә илчеләр белән бергә җырчылар һәм музыкантлар җибәрелә торган була. 23187 Бутырки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 23188 Бутырки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 23189 Бутырки ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 23190 Бутырки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 23191 Бутыр — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 23192 Бу тышкы тоташтыргыч катлау һәм эчке тоташтыргыч катлау. 23193 Бу уен Азия илләрендә аеруча популяр. 23194 Бу уен кайчан һәм кайда барлыкка килгән? 23195 Бу уенны биш – алты кеше белән уйнарга яхшырак. 23196 Бу уенны спорт залларында гына түгел, конторларда, башка ябык корылмаларда, ачык һавада да уйныйлар. 23197 Бу узган елдагы белән чагыштырганда 22 процентка күбрәк. 23198 Бу узган елның шушы чорына караганда 31 процентка күбрәк. 23199 Бу үзгәрешләр Тулузаның сәяси яктан тагын зәгыйфьләнүенә китерә. 23200 Бу үзәк эшкәрткеч җайланманы гадиләштерү отышлыгын бирә, конструкция ягыннан да, компонентлар саны ягыннан да. 23201 Бу үзәнлек Икесу дип, яки Месопотамия (ягъни ике елга арасындагы үзәнлек) дип атала. 23202 Бу үзәнлек тау тезмәләре белән чигелгән. 23203 Бу үзенчәлек аның геологик төзелешенә бәйле. 23204 Бу үзенчәлек күрсәтү алмашлыкларында да очрый: бы — бу, шы//шыл — шул, шының — шуның, шындый — шундый. 23205 Бу үзенчәлекле җыентыкта Башкортстанның танылан шагыйре Марсель Сәлимовның да бер шәлкем шигыре урын алған. 23206 Бу үзенчәлекләр — ирекле рәвештә үсүче гөмбәләрнең һәм суүсемнәрнең лишайникларда очраучы катлама төзелешләре булмавы; комплекслы организмсыман соредияләр һәм изидияләрдән үрчүе; аларга гына хас булган лишайник матдәләре синтезлану. 23207 Бу үзенчәлекләрнең барлыкка килүенө табигать үзе, икътисади шартлар, дин һәм күрше халыклар белән аралашу бик нык тәэсир итә. 23208 Бу үзе үк авылның тирән тамырлы, бай мираслы, мәгърифәтле, нык традицияле булуын күрсәтә. 23209 Бу үзлек буенча күзәнәкләре төшле һәм төшсез организмнар аерыла. 23210 Бу үз чиратында Аллаһ Тәгалә тарафыннан Мөхәммәткә карата ихтирам хисе генә түгел, ә чын сөю хисе дә уятты. 23211 Бу үз чиратында малярия һәм башка куркыныч чирләр таратучы бөҗәкләрнең үрчүенә сәбәп. 23212 Бу указ белән аңа “Агыйдел” исеме бирелде. 23213 Бу украин казагы Юрий-Франц Кульчицков исеме белән бәйле. 23214 Бу уку дәверендә ул Франциянең ярлы катлауларына ярдәм итүгә багышланган тикшеренүен тәкъдим итә. 23215 Бу уку, әләбәттә, көч-хәл белән язу танырлык булудан артмаган. 23216 Бу уку елында мәктәп урнашкан йортның хуҗасы мулла малае Юлдашев Нәҗип укыта. 23217 Бу – укучы татар балаларының 27%ы. 23218 Бу укытучылар Октябрь революциясеннән соң да укытканнар әле. 23219 Бу үлчәмнәр гадәттә дюймнарда якынча төгәл саннарда тасвирланса, чын үлчәмнәр озак вакыт буена миллиметрларда күрсәтелгән. 23220 Бу уңайдан Дини культлар эше буенча Советның Башкортстандагы вәкиле Кәримов, Мәскәүдәге җитәкчеләре кушуы буенча, мөфти Рәсүлев белән очрашып, аның фикерләрен сорашкан. 23221 Бу уңайдан Тын океан киңлекләрендәге утраулардан торучы Кирибати дәүләтенең язмышы гыйбрәтле. 23222 Бу уңайдан ул имтиханнарны экстерн рәвештә тапшырып, югары белем турындагы диплом алу мөмкинлеген сорап мәгариф министрлыгына яза. 23223 Бу уңайдан ул иң якын киңәшчесе, Дин доктринасы конгрегациясе җитәкчесе кардинал Йозеф Ратцингерга бу яшькә җитү сәбәпле вазифасыннан китү хәерле булырмы-юкмы дигән сорау бирә. 23224 Бу уникаль хезмәтендә әдип 1905 - 1925 елларда чыккан татар телендәге ике йөз иллегә якын гәҗит-журналларга күзәтү ясый. 23225 Бу уңышка алар аэродинамик стильне (куллар тәнгә сыланган йә алга таба сузылган, очу вакытында гәүдә чаңгылар өстендә яткан кебек күренә) куллану ярдәмендә ирешә. 23226 Бу уңышлары өчен “Хезмәттәге батырлык” медале белән бүләкләнә һәм “СССРның атказанган спорт мастеры” дигән исемгә лаек була. 23227 Бу уңыштан соң Шамилне дөнья чемпионатына әзерләнүче командага алдылар. 23228 Бу урамда, элек-электән төп йорттан аерылып чыгып, кайнана-кайнаталардан аерым яшәгән гаиләләр шактый булган. 23229 Бу урам кешеләрен чиркәүгә гыйбадәт кылырга чакырып, поп килеп йөргән, һәм ул килә торган юлны Урыс юлы дип атаганнар. 23230 Бу урманда алар Пасмарау боярының урман каравылчысы белән очрашалар. 23231 Бу урманда элек колхоз умарта тоткан. 23232 Бу урман, еракларга сузылып, мари урманнарына барып тоташа. 23233 Бу урман күрше Марий Эл Республикасында үсә торган катнаш урманга килеп тоташа. 23234 Бу урын Агыйдел һәм Зилим елгалары арасында Гафури районы Җирек авылының көнчыгышындарак Архангель һәм Кырмыскалы районнары чигеннән ерак түгел Уфадан турыга 67,6 км ераклыкта урнлашкан. 23235 Бу урын аларны үзенең салкын, тәмле сулы чишмәләре белән үзенә тарта. 23236 Бу урын барлык уйнаучыларга да «оя» була. 23237 Бу урынга халык хәзерге Хохлово (Өнсә суы янында булган) авылы урыныннан ( XVIII гасыр ахырында) күчеп килгән. 23238 Бу урында аерым-аерым ике тау тора. 23239 Бу урында беренче мәчет 1684 елда ук корылган була, тик ул яна. 23240 Бу урында бер изге әби күмелгән дип сөйлиләр. 23241 Бу урындагы мәчет Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм исән чакта ук төзелә, ә анардан килүче ислам әмирләре мәчетне зурайталар һәм бизиләр. 23242 Бу урында Әзәркә Том исемле чуаш авылы булган. 23243 Бу урында елганы ике буа тоткарлый: яңа «Югары Асуан буасы» (гарәп. 23244 Бу урында кайчандыр шәһәргә нигез салган нефтяникларның палаткалары урнашкан. 23245 Бу урын да кала өчен уңышсыз булып чыга. 23246 Бу урында күл дә булган. 23247 Бу урында Нәдри исемле кеше, сугышка бармыйча, бик озак качып яткан. 23248 Бу урын койрык өчен. 23249 Бу урыннан ул Персиягә тарала. 23250 Бу урыннар бик озак вакытлар диңгез төбендә яткан. 23251 Бу урынны Төпсез уба дип атыйлар. 23252 Бу үсемлек авыр, начар исле. 23253 Бу үсентеләрдән бик юка җепселләр (зонуляр җепселләр, fibrae zonulares) радиаль китеп, күз ясмыгының экваторына беркетелә. 23254 Бу утар тирәсенә Урал суы аръягы казак даласыннан арзан бәягә сатып алынган ат-елкы малы кайтарылып, көтүлекләрдә симертелеп, суемга һәм сатуга хәзерләнә торган булган. 23255 Бу утраулар Африка һәм Мадагаскар кыйтга блокларыннан мең километр көнчыгышка таба упкыннардан гигант су асты вулкан ташулары нәтиҗәсендә пәйда булганнар. 23256 Бу утчәчкеч (огнемет) сугыш кырында яңа корал була. 23257 Бу участоклар хәзер тулысынча ташландырганнар, 1964 елда Норильск ихтыяҗлары өчен бу участокларан рельсларны җыеп алганнар. 23258 Бу фаҗигадан соң, Рузвельт Нью-Йоркны һәм эшен калдырып, Дакотага күчеп китә һәм фермер тормышы белән яши башлый. 23259 Бу фаза түбән температура вакытында үтә алмый, шуңа күрә биек таулардагы үсемлекләр, интенсив яктылыкка карамыйча, бик озак үсәләр. 23260 Бу файдага була, чөнки мөселман дәүләтләре белән тыгыз аралашу илнең куәтен арттыра. 23261 Бу файл системасының өстәмә чыгымнары 100 MB-тан күбрәк булган саклагычларда 1%-тан әзрәк алып тора. 23262 Бу факт мещера теленең эрзә яки мукшы телләренә якынлыгы турында фараз кылырга мөмкинлек бирә. 23263 Бу факторларның үзара бәйләнеше аркасында билгеле бер төс ясала. 23264 Бу факт та Мәүла Колыйның XVII йөзнең икенче яртысында иҗат итүен раслый. 23265 Бу факт үлкәнең икьтисады торгызылуга китерә. 23266 Бу факультетта күбрәк яхшы укучылар укыган. 23267 Бу фамилия белән татарча Википедиядә берничә мәкалә бар: * Камил Исхаков (08.02.1949) - Казан шәһәре мэры (1989-2005). 23268 Бу фамилия модвалар арасында христиан диненш кадәр таралыш табып, бүген дә фамилияләрендә очрый. 23269 Бу фараз 1956-нчы елның Дартмут Киңәшмәсе өчен тәкъдимдә басылган булган һәм күпчелек эшли торган ЯИ тикшеренүчеләрнең карашын чагылдыра. 23270 Бу — фарыз гаен, ягъни араларыннан берничәсе башкару сәбәпле мөселманнарның өсләреннән төшми торган фарыз. 23271 Бу фәнни әсәр 1955 елда Алманиядә, 1991 елда Төркиядә басылып чыга. 23272 Бу фәнни тикшеренү өлкәсе, төрле яңарыш тырышлыкларын чагыштырып, дөньяның төрле урыннарында йокыга чумган телләрне актив кулланылышка кайтару проектларын берләштерүче эпистемологик күпер буларак үз өлешен кертә." 23273 Бу феномен диглоссия буларак билгеле. 23274 Бу феноменның чорына туры килүче катламнар Җир кабыгында аз, астероидларда исә югары күләмдә очраган иридийга бик бай. 23275 Бу фетнәне «Кара бөркет» восстаниесе дип тә атыйлар. 23276 Буфет ягында борынгы шкаф, кулъюгыч, җиз самоварлар, Гарднер һәм Кузнецов заводларында эшләнгән фарфор аш-су җиһазларын күреп була. 23277 Бу фигуралар балалар тарафыннан чират буенча ясалалар, әгәр берәрсе ялгышып сызыкка басса, икенчесе уйный башлый. 23278 Бу физик процесс. 23279 Бу фикер диалектик методның өстенлек алуына бик мөһим җирлек булып тора. 23280 Бу фикерен алга таба үстереп, Дидро башка тою сәләтләренең дә үзләренә хас тойгыларга таянып образлар яки идеяләрне китереп чыгаруын күрсәтә. 23281 Бу фикерен танылган төрек белгече О.Прицак үз китапларында яклый. 23282 Бу фикерне ул һаваның үзгәртүчәнлек сыйфатыннан чыгара. 23283 Бу фикер, соңрак төзәтелсә дә, аның авторы Анаксимандр күк гөмбәзе теорияләрен башлап җибәрүче булып санала. 23284 Бу фикер ул заман өчен шактый кыю яңгырый. 23285 Бу фикер үсә барган химик эзләнүләр нәтиҗәләрен җөпли һәм матдәнең сыйфати мәсьәләсенә яңача караргә мөмкинлек бирә. 23286 Бу фикер файдасына сөйли торган фактлар шактый, һидиятулла бабайның авыл тарихын ачыклый торган, күп буыннарны эченә алган нәсел шәҗәрәсе төзүе генә дә авылның борынгыдан килә торган традицияләре булганлыгын күрсәтә. 23287 Бу фикер фән дөньясында бик озак, астрономия фәненең бөтен нигезләрен җимереп яңа теория барлыкка килгәнче яшәгән. 23288 Бу фильмга гаять югары бәя биргән Universal Pictures компаниясе 1969 елда аның белән «Төнге галерея» сериалының беренче эпизодын төшерүгә килешмә төзи. 23289 Бу фильмда аңа профессор Северус Снейп роле бирелә һәм ул аны оста башкара. 23290 Бу фильм тирән фәлсәфи эчтәлек белән баетылган һәм тамашачыны борынгы Япониягә илтә, андагы канлы вакыйгаларны детектив күзлектән күрсәтә. 23291 Бу фильм трилогиянең беренче фильмы кебек тагын RED Epic камераларында секундка 48 кадр ешлыгы белән төшерелгән иде. 23292 Бу фонд эшчәнлеге кысаларында даими рәвештә латин телендәге неологизмнар сүзлеге бастырыла. 23293 Бу формадагы әсәрләрнең югары үрнәген И. C. Бах (1685—1750) һәм Г. Ф. Һендель (1685—1759) бирә. 23294 Бу формадагы тастарны башка бәйлә­гәндә аның очлары ияк астыннан /яңакларны һәм муенны каплап/ үтеп, аркага салындырыла. 23295 Бу формуладан Стефан–Больцман канунын да чыгарып була. 23296 Бу форсаттан аның хәзер күренекле әдип булып үсүгә ирешкән Фәнис Яруллинга карата булган мөнәсәбәтен генә искә алу урынлы булыр. 23297 Бу фото-синтезны яхшыртырга һәм туклыклы матдәләр йоту өслеген арттырырга мөмкинлек бирә. 23298 Бу Франция тәхетенә бәйле бәхәснең тәмамлануына төп сәбәп була. 23299 Бу фундаменталь флуктуацион-диссипацион теорема дан чыга. 23300 Бу фунтның девальвациясенә китерә. 23301 Бу һава эчке рециркуляция (яки "рецирк") фильтры аша җитештерүдән соң калган пычрануларны, корпус эченә ничек булса да үткән кисәкчәләр яки химикатларны һәм нормаль эш вакытында эчтә чыккан газларны яки кисәкчәләрне чыгарыр өчен үтә. 23302 Бу хакимнәр, аларга аерым бәрәкәт – кот биргән, Тәңре бүләге ияләре кебек кабул ителгәннәр, алар тәхетле исменәр йөреткәннәр (мәсәлән, Тәңрекот, Котлуг, Коталмыш). 23303 Бу хакимнәр Тәңре биргән көчле рух ярдәмендә аның җирдәге вәкилләре, уллары дип кабул ителәләр иде. 23304 Бу хакта болай диелә: ".. 23305 Бу хакта кызыклы фикерләр яши. 23306 Бу хакта өч төрле фикер бар. 23307 Бу хакта повестьның бишенче бүлегендә кат-кат әйтелә. 23308 Бу хакта тарихчы Миллер бик ачык итеп, менә нәрсә ди: Миллер үзенең бу хезмәтендә Чыңгыз ханнан алып Күчем ханга кадәр булган татар дәүләтләренең тарихын киң яктырта, Себернең урыслар басып алганнан соңгы хәлләренә дә туктала. 23309 Бу хакта һәм башка үзенчәлекләр турында тәфсилле күрсәтмәләр татар телле интерфейс текстында да бар. 23310 Бу хакта шәһәрнең “Новое время” гәзите язып чыга. 23311 Бу халыкара конвенция йорт хезмәтчеләренә барлык хезмәткәрләрнең булган хокукларын таратты. 23312 Бу — Халыкара студентлар спорты федерациясе үткәргән бөтен чаралар символикасына булган таләп. 2013 елгы Универсиада логотибы вертикаль буенча сузылган дүртпочмак формасында эшләнгән. 23313 Бу халыкка ирек һәм бәхетне бары көрәш юлы белән бирергә мөмкинлеген аңлатып, Г. Исхакый съездда «Тартышуда гына табарсың үз халкыңны!» 23314 Бу халык канәгатьсезлегенә китергән һәм хөкүмәт үз карашларын үзгәртергә тиеш булган. 23315 Бу халык клубы «Нардом» дип аталган. 23316 Бу халыклар Африканың төньяк һәм өлешчә көнчыгыш буйларын яхшы белгәннәр. 23317 Бу халыкның 14 % дигән сүз. 23318 Бу халыкның сөйләме — вырус диалекты Балтыйк буе фин тел төркемчәсенә карый. 23319 Бу халык яшәгән җирләрдә җирле рәсми тел буларак кабул ителә һәм дәүләт телләре белән бер рәттән кулланыла Закон Республики Саха (Якутия) «О языках в Республике Саха (Якутия)». 23320 Бу хан Казан тәхетенә шәһәрне 1487 елда алган Иван III тарафыннан утыртыла. 23321 Бу ханлыкның шактый халкы Зур Солабаш урынына урман арасына килеп утырган. 23322 Бухари җыентыгында аларның исемнәре әйтелә: Вадд, Сува’а, Йягус, Йя’ук, Наср. 23323 Бухарино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 23324 Бу Хартия 1954нче елда кабул ителде. 23325 Бу хартияне имзалаучыларга җәза билгеләнә. 23326 Бу хатирәләр кыскача Рихлә الرحلة (Сәяхәт) дип атала. 23327 Бу хәбәр Болгар һәм Суар шәһәрлекләре калдыкларының бүгенге топографиясенә гаҗәеп туры килә. 23328 Бу Хәзәр магистратның (хөкем итүче) ризалыгын бирү тамгасы дип кабул ителә. 23329 Бу хәзер робот хокуклары буларак мәгълүм мәсьәлә хәзерге вакытта, мәсәлән, Калифорниянең Киләчәк Институты тарафыннан тикшерелә, гәрчә күп тәнкыйтьчеләр бу бәхәсне алып барырга иртә әле дип ышаналар. 23330 Бу хезмәт — 1029 йолдыз координатлар һәм йолдызча зурлыклар белән зайичәсе (йолдызлар җәдвәлләре). 23331 Бу хезмәтендә Габдрәшит Ибраһимов, татар милли сәясәтчеләреннән беренче булып, Русиянең дәүләт төзелеше структурасына үзгәрешләр кертергә чакыра, ягъни, рус булмаган халыкларга, автономия рәвешендә булса да, үз дәүләти берәмлекләрен төзү кирәклеген әйтә. 23332 Бу хезмәт - имам Әл-Бохариның "Җәмиг әс-сәхих" җыентыгына тәфсир. 23333 Бу хезмәтләр «Борынгы заман татар әдәбияты» китабы булып нәшер ителәләр ( 1963 ). 23334 Бу хезмәтләре һәм кече яшьтәге балаларга атап язган шигырьләре өчен М.Әгъләмов («Без, без, без идек» җыентыгы, 1980) Башкортстанның Ф. Кәрим һәм Татарстан язучылар берлегенең А.Алиш исемендәге әдәби премияләре белән бүләкләнә. 23335 Бу хезмәттә ул үз заманындагы фәннәргә классификация ясый. 23336 Бу хезмәттә ул фәлсәфәне «фәннәр фәне» дигән яссылыкта бәяләргә омтыла. 23337 Бу хәл 1243 елның башында була. 23338 Бу хәл 1380 елның көзге айларында була. 23339 Бу хәл 1481 елның ахырында яки 1482 елның башында була. 23340 Бу хәл 679 елда булган, ике елдан соң, 681 елда, көнбатышта яңа болгар дәүләте — башкаласы Плиска шәһәре булган Дунай Болгариясе барлыкка килгән. 23341 Бу хәл 679 елда булган, ике елдан соң, 681 елда, көнбатышта яңа болгар дәүләте—башкаласы Плиска шәһәре булган Дунай Болгариясе барлыкка килгән. 23342 Бу хәл 679 елда булган, ике елдан соң, 681 елда, көнбатышта яңа болгар дәүләте—башкаласы Плиска шәһәре булган Дунай Болгариясе (шулай ук Беренче Болгар патшалыгы буларак билгеле) барлыкка килгән. 23343 Бу хәл XVII гасырның икенче яртысыннан башлана һәм Икенче Кама Арты чикләү сызыгын төзү чорына туры килә. 23344 Бу һәлакәт Совет атом сәнәгатенең куркынычсызлыгы турындагы мифны юкка чыгары, атом сәнәгатьнең үсешен кичектерә, Совет хакимиятен сер тормас булыгра мәҗбүр итә. 23345 Бу хәл Америкада ризасызлык китереп чыгара һәм ил хөкүмәтенә сугыш файдасына иҗтимагый фикер әзерләүне җиңеләйтә. 23346 Бу хәл аның Айбаш авылы белән турыдан-туры бәйләнеше барлыгын күрсәтә. 23347 Бу хәл аны үзеңнең торган урыныңны билгеләү өчен куллану мөмкин. 23348 Бу хәл барлык халыкны шатландырды. 23349 Бу хәл Башкортстанның Дәүләкән районы территориясендә булган дип фаразлана. 23350 Бу хәл баш мөхәр­рирнең автоматик рәвештә алмашынуына китерә, В.Ф. Матвеев вазыйфасын Г.М. Селезневка тапшыралар. 23351 Бу хәл, бәлки, аның гарәп исемендә сурәтләнгән. 23352 Бу хәлгә Мэдди куана, ләкин вәзгыять соңрак үзгәрә. 23353 Бу хәлдә аны Персей кебек кала. 23354 Бу хәлдән котылу өчен инглизләр урындагы сортларга 20-30 процент Русия һәм Американың югары сыйфатлы бодаен өсти. 23355 Бу хәлдән соң башкортлар көрәшне дәвам итәләр. 23356 Бу хәл Италия армиясе тарихына аеруча хурлыклы вакыйга булып кереп кала. 23357 Бу хәл канатка кулчатыр формасын бирергә рөхсәт иткән. 23358 Бу хәлләр акылдан яздырыр дип курка башлый. 23359 Бу хәлләр Американы нык борчуга салганлыгы да билгеле, Габдрәшит Ибраһимовның Япониядә ислам дине таратуы турында Америка архивларында яшерен материаллар бүген дә саклана. 23360 Бу хәлләргә карамастан, Бөтентатар гадәттән тыш комиссиясе (Всетатчека) рәисе урынбасары Аким Денисов җитәкчелегендә, көчләп җылы кием җыю кампаниясе җәелдерелә. 23361 Бу хәл турында Бөре өяз Советына хәбәр ителгәч, Павел Винокуров җитәкчелегендә 120 кешелек отряд башта Новотроицкида булып, аннан Кизгәнбашка юнәлә. 23362 Бу хәл элекке ярымкүчмә тормыштан утраклашып көн итүгә күчү белән бәйле. 23363 Бу һәм «Әтәч менгән киртәгә» повестьлары өчен автор 1983 елда Г.Тукай исемендәге ТР Дәүләт бүләгенә лаек була. 23364 Бу хәрәкәтләр җир тетрәүләр һәм вулкан атулар китереп чыгара. 23365 Бу хәтле килешә алмаслык антогонизмның сәбәпләре. 23366 Бу хикәя — баягы хикәянең чынбарлыкка туры килгән, әмма дәһшәтлерәк версиясе. 23367 Бу хикәядә балаларга аталган исемнәр керүе мәҗбүри. 23368 Бу һимннарның кайсыберсе, күпмедер вакыт кулланылмый торып, яңадан рәсми рәвештә кабул ителгән булырга мөмкин. 23369 Бухманная — Русия территориясеннән ага торган елга. 23370 Бу һөҗүм Антанта гаскәрләренең 280 мең солдатының гомерен кисә һәм француз армиясендә тирән ризасызлык китереп чыгара, фронтта һәм тылда хөкүмәткә каршы массакүләм чыгышларга этәргеч ясый. 23371 Бу хөкем билгеләнгән тәртипкә бер ничә урында тап килми. 23372 Бу хокук стихияле рәвештә капиталы өстен булган катлауларга күчә башлый. 23373 Бу һөнәр бигрәк тә Бохараның миниатюралар мәктәбенә хас булган. 23374 Бухталка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23375 Бухтеевка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 23376 Бу хыял чынга ашса, Русия спортчылары АКШны да узып китәр иде. 23377 Бу Цзиньша җимерекләрендә табылган иң зур һәм камил архитектур корылма дип фараз ителә. 23378 Бу цоколь Петербург метрополитенының иң түбәне була. 23379 Бу чаңгыларны таудан шуарга яратучылар сайлый. 23380 Бу чараларның барсы да җирбиләүче югары катлауларга каршы юнәлдерелгән булган. 23381 Бу чара шул вакытта чемпион булып саналган Александр Алехинның вафаты һәм шул рәвешле шахмат уеннарда сакланган мирас юкка чыгу сәбәпле оештырыла. 23382 Бу чигенү Германия армиясенә бик начар тәэсир ясый. 23383 Бу чикләнгән очрак яки һичшиксез булачак ватылуның билгесе булырга мөмкин. 23384 Бу чикләүне күбесенчә үзәк эшкәрткеч җайланманың параллелизмын арттыруның төрле ысуллары компенсацияли. 23385 Бу чик өлешендә 1 300 километрлы коры җир чиге һәм 380 километрлы диңгез буе булган. 23386 Бучина ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 23387 Бучино ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 23388 Бу чирдән интегүчеләрнең баш мие начар шартларда сакланганлыктан карала башлаган әстерхан чикләвеге төшен хәтерләтә. 23389 Бу чиркәвенең исеме сәбәпле Көлмәмәт бистәсен руслар Архангел бистәсе дип исемлиләр. 23390 Бучирмә — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 23391 Бу чишмә дә элек челтерәп аккан, соңыннан кипкән. 23392 Бу чишмәнең сере шуннан соң гына ачылган, имеш. 23393 Бу чор аның гыйльми эшчәнлегендә уңышлы була. 23394 Бу чор баласы буларак, Туфан «уфалла» арбасына җигелеп урманнан утын да ташый. 23395 Бу чорга алар капитализм ныгый барганда, милли азатлык хәрәкәтләре көчәйгәндә аяк бастылар. 23396 Бу чорда (1811 ел) Әмәкәй авылында бер мәчет эшләп килә. 23397 Бу чорда авыл да зур, халкы да күп булган — 1642 кеше. 23398 Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 2053 дисәтинә тәшкил итә. 23399 Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 3558,1 дисәтинә тәшкил итә. 23400 Бу чорда авыл җәмәгатенең имана җире 662,5 дисәтинә тәшкил итә. 1920 елга кадәр Сембер губернасының Буа өязе Борындык волостенда, 1920 елдан ТАССРның Буа кантонында. 1930 елның 10 августыннан Буа районында. 23401 Бу чорда авыл общинасының җир биләмәләре 1097,8 десәтин булган. 23402 Бу чорда авыл халкының имана җире 929 дисәтинә була. 1782 елда 72 җан башы ир-ат була. 23403 Бу чордагы бер документта авылның ясаклы татарлары бөтенесе дә әлеге сугышта катнашучылар рәтендә күрсәтелгән», — дип ассызыклый һәвәскәр тарихчы Таһир Кәримов үзенең бер язмасында. 23404 Бу чордагы дини ышанулар гадәттә Күк анасы, Күк атасы, Кояш һәм Айга табынуга кайтып кала. 23405 Бу чордагы табыш югалтулардан күбрәк була, бал корты гаиләләрендә бал запаслары туплана башлый. 23406 Бу чорда Ә. Даутов күп кенә үзешчән сәнгать түгәрәкләрен җитәкли, бихисап яңа җырлар иҗат итә. 23407 Бу чорда әдәби татар теле гади гади халыкның сөйләм теле белән якынлаша башлый. 23408 Бу чорда әдәби хезмәткәрләр булып Илдус Заһидуллин, Рамил Ханнанов, Алия Мөбарәкшина, Ринат Мингалиев, Ленар Гобәйдуллин, Диләрә Нәүрүзова, Дания Фәйзуллина эшли. 23409 Бу чорда әдип әдәбият белән кызыксына башлый. 23410 Бу чорда Әфләтүн кайбер башка фәлсәфи тәгълиматларны да тәнкыйтьли. 23411 Бу чорда Әфләтүн, күбрәк Сократ йогынтысына бирелеп, әхлакый проблемалар юнәлешендә шөгыльләнә. 23412 Бу чорда Иван Гиганов, Ният-Бака Атнометов хезмәтләрен атап була Гиганов И. Грамматика татарского языка. 23413 Бу чорда илебездә дингә каршы көрәш аеруча кискенләшә. 23414 Бу чорда иң яхшы дөньяны табу турында хыяллана. 23415 Бу чорда ирланд теле нык гадиләштерелгән – башлыча Скандинавиядән бәреп кергән норманнар йогынтысында. 23416 Бу чорда керамик савыт-саба булмаган, шуңа күрә бу периодны шулай ук керамикага кадәр чор буларак атыйлар Кузнецов Ю. Д., Навлицкая Г. Б., Сырицын И. М. История Японии: Учеб. 23417 Бу чорда коллектив белән Гарифулла Төхфәтуллин һәм Котдус Баязитов җитәкчелек итәләр. 23418 Бу чорда, көнкүрештә кулланыла торган таш кораллар белән бергә, аларны саф бакырдан да ясый башлаганнар. 23419 Бу чорда мәктәпне 484 укучы бетерә. 23420 Бу чорда, нигездә, елганың уң як ярындагы җирләр төпләнә, ә сул як ярда тоташ карурман шаулый. 23421 Бу чорда организмның трепонемалар бүлеп чыгарган агу белән агулануы (интоксикация) күзәтелә. 23422 Бу чорда реклама эшчәнлегендә игътибар күбрәк эленмә такталарга бирелә. 23423 Бу чорда Төркия үзе дә кайнап тора, анда яңа карашлы милли сәясәтчеләр барлыкка килә, төрек иленә эчке һәм тышкы һөҗүмнәргә каршы торырлык яңа идеяләр һәм яңа көчләр кирәк була. 23424 Бу чорда ул аэродинамиканың стационар булмаган хәрәкәт проблемалары белән шөгыльләнә. 23425 Бу чорда халыкара (трансмилли) корпорацияләр (трестлар) арасында дөньяны икътисади бүлү бара һәм шушы нигездә алар арасында көрәш җәелә, ул көрәшкә дәүләтләр да җәлеп ителә. 23426 Бу чорда язучының әдәби иҗаты да активлаша. 23427 Бу чорда язучы хатынына «Мастер һәм Маргарита»ның соңгы вариантларын яздырта. 23428 Бу чорда язылган күп санлы очеркларында, хикәяләрендә язучы илдә барган үзгәрешләрне, шуңа бәйле рәвештә кешеләр аңындагы, психологиясендәге каршылыклы яңарыш процессларын күрсәтергә омтыла. 23429 Бу чорда Ямаш авылы Казан губернасы Казан өязе Җөри даругасына кергән. 23430 Бу чор дәвамында, күп транзисторларны компакт урында җитештерү ысулы популярлык казанган. 23431 Бу чорларда рекрутлар (гаскәрләр) хезмәте гаять авыр һәм озак сроклы (20-25 ел)була. 23432 Бу чорларда Рим Иллирия, Греция, соңарак Кече Азия һәм Сүрияне яулап ала. 23433 Бу чорла ул төрле кулъязмаларын китап дәрәҗәсенә әзерли, яңа әсәрләр яза. 23434 Бу чор өчен бу тиңе булмаган вакыйга, чөнки бу вакытта әле ССРБ һәм Ватикан арасында дипломатик мөнәсәбәтләр әле урнаштырылмаган, өстәвенә, папаның коммунистлар идеологиясенә карашы һәм совет хакимиятенең католиклыкны сөймәве һәркемгә билгеле булган. 23435 Бу чор сәнгатендә аучылык һәм уйдырышлылык магияләре өстенлек итә. 23436 Бу чор тарихта Британиянең тиз икътисади, индустриаль һәм колониаль үсеш чоры дип теркәлә. 23437 Бу чор шигырьләрендә ул алтын рудникларында эшләүче эшчеләр тормышын, революция алып килгән тарихи үзгәрешләрне һәм Себер табигатенең матурлыгын сурәтли. 23438 Бу чуалышларда катнашкан Минзәләбаш кешеләре Шәрәфетдин Исмәгыйлов һәм Шаһиәхмәт Бикмөхәммәтов исемнәре тарихка кереп калган. 23439 Бу чыбыкны суперсалкынайта, нәтиҗәдә чолганышның каршылыгы юкка чыга. 23440 Бу чыгышларны бутамас өчен эшләнә. 23441 Бу чыгышлар схеманың башка изоляцияләнмәгән урыннары белән тоташтырылган булырга мөмкин. 23442 Бу чыгыштан соң Валерий Гергиев Аиданы Мариинский Театрына чакыра. 23443 Бу — шагыйрьнең үз гомеренә йомгак ясавы, әйтәсе килгәнне әйтеп калырга омтылуы. 23444 Бушай Милади тәкъвим буенча 21 февральдән 21 мартка кадәр сузыла. 23445 Бушанчы — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 23446 Бу шартларда национал-социалистик фиркасе (1919 елда барлыкка килгән) йогынтысы зурая башлый. 23447 Бу шартлар Төньяк Аурупада неолитның башлануын б.ч.к. 4000 елга кадәр сузалар. 23448 Бу (шартлы) ток эффектив рәвештә (диодның) катодыннан анодына таба агачагын аңлата. 23449 Бу шартны нормаль үтәү өчен төрле тип артык көчәнешләрнең барлыкка килүен аңлау кирәк. 23450 Бушаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 23451 Бу Шәехбинең атасы Тәмти дигән кеше асыл Кытайдан килгән кешедер. 23452 Бу шәҗәрә буыннарын тәшкил иткән шәхесләр Биектау районының Мәмдәл, Юртыш, Зур Кавал, Дөбъяз һәм Әтнә районының Яңа Кенәр, Арча районының Яңа Иябаш авыллары белән бәйләнешле. 23453 Бүшәрмә ( ) — Әрә елгасының уң кушылдыгы ( Зөя елгасы бассейны). 23454 Бу шәһадәтнамә рус телендә язылып, кыз балалар вероучение (дин белеме), «татарская грамота» һәм арифметика предметларын гына үзләштергәннәр итеп күрсәтелә. 23455 Бу шәһәрләрнең күбесе XIV гасыр ахырында Аксак Тимер яулары һәм аннан соң исән калганнары 1395 елның көзендә өч ай буе урыс гаскәрләре алып барган талау сугышлары нәтиҗәсендә юкка чыккан. 23456 Бу шәһәрләр үз авыл хуҗалыгы җитештерүеннән башка да яшиләр диярлек һәм сәүдә, мануфактуралар һәм сәяси хакимият үзәгенә әйләнәләр. 23457 Бу шәһәр мәктәпләрендә татар балаларының рус классларында укуы белән аңлатыла. 23458 Бу шәһәрнең даны бөтен дөньяга таралган бул­ган. 23459 Бу шәһәрнең монголларга кадәрге чоры хакында тарихи мәгълүматлар сакланмаган булса да (алар Алтын Урда чорына карый), археологик материаллар аның төньяк төбәктә бик әһәмиятле мәдәният һәм сәүдә үзәге булганлыгын раслыйлар. 23460 Бу шәһәрнең тышкы кыяфәтендә дә чагылыш таба. 23461 Бу шәһәрне төзүдә Посейдон һәм Апон кебек аллалар үзләре катнашкан, имеш. 23462 Бу шәһәр халкы өчен зур вакыйгага әверелә, беренче атнасында ук йөздән артык укучыны үзенә җәлеп итә. 23463 Бу шәһәр шулай ук Bay Area thrash кебек тә билгеле. 23464 Бу шәхес заманының укымышлы кешеләреннән белем ала. 23465 Бу шигырьдә "Алга баручы гаскәрләр джунглида җыр җырлый" дигән сүзләр булган. 23466 Бу шигырьләрнең бер өлеше соңыннан, кулдан кулга күчеп, туган илгә кайтып җитә («Ант», «Әнкәмә хат», «Әсирләр», «Халкым өчен», «Бүленгән җыр», «Ата һәм бала» һ.б.) Рәхим Саттарның улы Ил Саттар ( 1933 2004 ) – фәлсәфә фәннәре кандидаты, КДАТУ укытучысы. 23467 Буш йөреш булганда һәм чолганышларның килештереп кушылганда трансформаторда көчәнешләрнең һәм токларның вектор диаграммасы 1.6 б рәсемендә күрсәтелгән. 23468 Буш йөреш тәҗрибәсе ярдәме белән трансформаторның ФГК (КПД), трансформация коэффициентын, һәм шулай ук корычта югалтуларны табып була. 23469 Бушлай 90-көнлек юрама Windows 7 Корпоратив ИТ-белгечләр өчен бирелә, бу күбесенчә оешмалар өчен кирәк. 23470 Бушмаки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 23471 Бушның (кечесенең) хакимияткә килгәннән соң иң беренче эше Киото килешүеннән чыгу булды. 23472 Бу шрифтны “хәрәкәтчел хәрефләр” дип атыйлар. 23473 Бушуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 23474 Бу шулай ук Windows 7 гә дә кагыла http://support. 23475 Бу - шул чордагы классик университетларның уртача күрсәткече белән чагыштырганда шактый югары. 23476 Бу ыгы-зыгыда Гомәр Хәйямның да хәле начарлана. 23477 Бу — ылыслылар арасында иң эре гаиләлек. 23478 Буынлы, кабырчыксыз, башкүкрәк, баш һәм корсак өлешенә бүленгән гәүдәсе белән аерылып торучы вак кыслалар. 2 пар озын мыекчасы һәм кысла хәрәкәтләнгәндә ишкәк сыман (исеме шуннан) йөреш ясаучы 5 пар күкрәк очлыгы бар. 23479 Буыннарның берсе (ешрак гаметофит) су белән бәйләнешне әле югалтмый, ә икенчесе коры җирне яулый ала. 23480 Буынтыкаяклылар көбәсен салган вакытта үсә. 23481 Буынтыкаяклылар ( ), умырткасызлар тибы. 5 классы, Җир шарында таралган 2 млн артык төре билгеле. 23482 Буынтыкларда эчке органнар урнашкан. 23483 Бу ысул белән басканда шрифтлар җыеп азапланасы юк, бары тик оста рәссам- хаттат кына кирәк. 23484 Бу ысул белән күбесенчә юкарак китаплар тышлана. 23485 Бу ысул белән Самар дәүләт университетының бассейны төзелде. 23486 Бу ысулларның кайбер иң әһәмиятләре аста тасвирланган. 23487 Бу ысуллар шулай ук төрле характеристикалы берничә төрле комбинация кушылу тәкъдим итә, аларның сайлавы “үзәк” (сердечник) нинди тип булуына бәйле булырга мөмкин. 23488 Бу ысулны мәктәпләрдә, яшьләр укыган башка коллективларда киң кулланалар. 23489 Бу ышанычлы булмаган җиһаз термион диодлар тарафыннан тиз кысрыклап чыгарылган, әмма кристалл детектор соңыннан, 1950 елларда, арзан германий диодлар эшләнгәч, доминант кулланышка кайткан. 23490 Бу элеккеге синхрон үзәк эшкәрткеч җайланмаларның күбесе хәзерге микроэлектрон җайланмаларга караганда түбән такт ешлыгы булган (такт ешлыгы турында бәхәсне түбәнрәк карагыз). 23491 Бу электр стансалары тарафыннан Идел буе төбәге электр энергиясенең дүрттән бер өлеше һәм Русия электр энергиясенең 3% өлеше эшләп чыгарыла. 23492 Бу элементлар, Бируни фикеренчә, бер-берсенә күчештә яшиләр. 23493 Бу элпәне кубаргач, бик әйбәт ак дөге ярмасы килеп чыга. 23494 Бу эреләндерелгән колхозның председателе итеп Суфияров Фахрислам сайлана. 23495 Бу эталон 90% платина һәм 10% иридийдан торган кушылмадан ясалган һәм аның аркылы киселеше «X» хәрефе формасында. 23496 Бу этапны 5-25 ноябрь көннәрендә уздырыру ниятләнә. 23497 Бу этапның бурычлары: 1) психик халәтне өйрәнү; 2) психотерапевтик контакт урнаштыру; 3) йөрәкнең клапан аппаратына протез куюга психологик яктан әзерләү. 23498 Бу эффект кайвакыт кисәкчә детекторларында радиацияне детектлау өчен кулланыла. 23499 Бу эффектларның берничә атна яки айдан озаграк дәвам итү сирәк күренеш. 23500 Бу эш белән максатчан шөгыльләнүче каллиграф яки хаттат дип атала. 23501 Бу эшендә аңа бигрәк тә Осман Җүди, Муса Бигиев нык ярдәм итәләр. 23502 Бу эшендә ул татар сүзтезмәләрен алардагы сүзләрнең ярашу, башкарылу һәм янәшәлек юллары белән бәйләнеше буенча тикшерә. 23503 Бу эшкә аны байтак дәрәҗәдә фронтта күргән-кичергәннәре, чорның һәм үзенең патриотик хисләрен шигырь белән чагылдыру теләге этәрә. 23504 Бу эшләре белән алар үзләренең бер урында яшәүлеген күрсәтәләр. 23505 Бу эшләрнең күбесе классик Санскрит әдәбияты белән дә, башка һинд телләрендәге хәзерге әдәбият белән чагыштырганда да югары сыйфатлы дип танылган. 23506 Бу эшләрне оештыруда күп хезмәтләр куйган кеше Гыйнаятулла мелла булган. 23507 Бу эш мөфти Тәлгать Таҗетдин фатихасы белән башкарыла. 23508 Бу эшне Тимергали әфәнде Галимов башкара. 23509 Бу эшне Турминский авылы рухание башкара. 23510 Бу эш сезнең өчен хәерледер. 23511 Бу эштә аңа аның анасы Фетида алиһә ярдәм иткән. 23512 Бу эштә артык мөстәкыйль эш йөрткәнлектән (ул һәм көрәштәшләре корылтайда күпчелек делегатларның татарлардан булуын тәэмин итәргә ниятләгән), урыс шовинистлары оялаган Казан губерна комитеты аны, И. Фирдәвесне һәм И. Казаковны эштән читләштерә. 23513 Бу эштә дә башлап йөрүчеләр коммунистлар һәм комсомоллар булалар. 1924 нче елның сентябрь аенда Нөркәйдә наданлыкны бетерү өчен зур яшьтәге кешеләргә мәктәп ачыла. 23514 Бу эштән ул шактый гына керем ала, һәм аңардан күреп, башка хуҗалыклар да кишер үстерү кәсебенә керешәләр. 23515 Бу эштә Рәсмәкәй халкы да актив катнаша. 23516 Бу эштә ул зур тырышлыклар күрсәтә. 23517 Бу эштә химикларга уйланырга туры килә. 23518 Бу эшчәнлеге нәтиҗәсендә ул 1964 елның гыйнварында Краков митрополиты, архиепископ дәрәҗәсенә күтәрелә. 23519 Бу эшчәнлеге сәбәпле совет органнары аны шик астына алалар. 23520 Бу эш шулкадәр тиз һәм ашыгыч хәл ителә ки, хәтта җитен комбинатыннан 673 эшчегә ике генә көрәк белән китәргә туры килә. 23521 Бу югаларның иң начары. 23522 Бу югалтулар түбәндәге эффектлар аркасында килеп чыга: * Кабык эффекты (скин-эффект): кабык эффекты сәбәпле үткәргечнең югары ешлык тогына каршылык даими токка каршылыктан югарырак. 23523 Бу юкка гына түгел - урманнар мәйданы кимегәннән кими бара. 23524 Бу юл 13-14 гасырларда авыл аша үткән. 23525 Бу юл 16 ай вакыт алырга тиеш була, тик ул өенә 24 елдан соң гына әйләнеп кайта. 23526 Бу юл атамасын ат карагы Садри исеме белән бәйләп сөйлиләр. 23527 Бу юл аша өстәмә бюджет акча ала. 23528 Бу юлбасарлар мал-мөлкәтне талап, терлекләрне куып китәләр икән. 23529 Бу юл белән Себергә җиһазлар һәм азык-төлек алып баралар, аннан агач һәм руда кайтаралар. 23530 Бу юллар башлыча сугыш максатлары өчен салынганнар. 23531 Бу юллар Мәчкәрә авылын Бөрбаштан чыккан Ишмән исемле кеше оештырганлыгы турында сөйли. 23532 Бу юллар шул исемдәге авылларга илтә. 23533 Бу юл халыкның икътисади хәлен күтәрүдә булышлык итә. 23534 Бу юлы алар татар башкаланы Идел буйлап ике яктан кыскычка алырга ниятлиләр. 23535 Бу юлы алар үзләре белән бергә яшь Марконы да алалар. 23536 Бу юлы да авылның ике йөздән артык ир-егетләре сугышка китеп бара. 23537 Бу юлы Жанна җитәкчелек иткән гаскәр җитез, тәвәккәл һәм аеруча уңышлы эш итә. 12 июньдә гаскәр Жаржоны, 15 июньдә Мён-сюр-Луарны, 16 июньдә Божансины ала, 18 июндә хәл иткеч Пате чирүе инглиз гаскәрләренең тар-мар ителүе белән тәмамлана. 23538 Бу юлы идарә Калтасыда яңа административ бина төзелгәнче Кәлтәй авылына утыртыла. 23539 Бу юлы икенче кеше йорты турында сүз алып баралар. 23540 Бу юлы инде балалар кулы бәйләнгән кешенең күршесе кул астыннан чыгалар һәм аның да кулы бәйләнеп кала. 23541 Бу юлы Камил Фәткуллин 4 көрәшчене чиста җиңә, бишенчесе – Алманиядән булачак Олимпия чемпионы Пассарелли үзе келәмгә чыгудан баш тарта. 23542 Бу юлы, мунчага баргач, Пугачев инде Оболяев каршында да үзенең "падишаh" Петр III икәнлеген "ачып сала". 23543 Бу юлы ул опера әсәрләрендә урнаша башлаган шартлылыкка каршы, драма театрына хас кайбер принципларны кайтару омтылышларын чагылдырган. 23544 Бу юнәлеш Германия өчен файдалы булып чыга һәм ул 1934 ел эчендә кризистан чыга, тиз арада үсеш юлына баса. 1935 елдан икътисадны хәрби юнәлешкә баҫтыру бигрәк тә зур көч белән алып барыла. 23545 Бу юнәлеш Герман Хакен һәм Илья Пригожин тарафыннан нигезләнә. 23546 Бу юнәлеш илне кризистан чыгару ысулларын билгели, алар арасында иң мөһиме — милли хуҗалыкны хәрбиләштерү булып тор. 23547 Бу юнәлешкә мистика, иррационализм, абсурдлык, алогизм хас. 23548 Бу юнәлеш кыйбла ("каршы якта урнашкан" дип тәрҗемә ителә) дип атала. 23549 Бу юнәлешне үстерүдә яшь галимнәр, аспирантлар, студентлар зур эш алып бара. 23550 Бу юнәлеш тарафдарлары, үзләренең рухи җитәкчеләре итеп, Мөхәммәд саләллаһу галәйхи үәссәләмнең икетуганы һәм якын сәхабәсе - Гали ибн Әбу Талиб нәселеннән 12 имамны таныйлар. 23551 Бу юнәлештә “КамАЗ” БМО белән өченче дистә ел хезмәттәшлек итә. 23552 Бу юридик буталчыкка таянып Русия бу процедураны канунсыз итеп таныды. 23553 Бу якны искә алганда, сыйнфый җәмгыять кешеләрне төрле төркемнәргә аера. 23554 Бу яктагы биеклек 350—400 м тирәсе. 23555 Бу якта марилар да яшәгән. 23556 Бу яктан чуаш балалары бәхетлерәк күренәләр. 23557 Бу яктылык та атомнар һәм молекулаларда ба¬ра торган үзгәрешләр нәтиҗәсендә килеп чыга, ләкин моңа инде җы¬лынуның кирәге юк. 23558 Бу якынлык я тик тышкы яктан була — биредә йолдыз күренмә катлаулы дип атала, я чыннан да йолдызлар бер-беренә якын булалар һәм тартү көче белән бәйләнгәннәр — шунда йолдыз чын катлаулы дип атала. 23559 Бу – яман шешне беренче стадиядә ачыклауның төп юлы. 23560 Бу яңа ачышлар безнең материаль дөньяга булган хәзерге карашларыбызны бөтенләй үзгәртүе мөмкин. 23561 Бу яңарак борчылулар – тикшерүчеләрне яңа исәпләү методларны, мәсәлән, квант санакны тикшерергә һәм шулай ук классик фон Нейман моделенең кулайлыгын киңәйтү өчен параллелизмны һәм башка ысулларны тикшерергә сәбәп булып тора. 23562 Бу яңа стиль кием формала­рында Аурупа модасына яраклашу сизелсә дә, аларның нигезендә ха­лыкның борынгыдан килгән кием төрләре ята. 23563 Бу япон палеолит дип аталган чор 12 меңъеллыкка (б. 23564 Бу ярминкә Түбән Новгородтан 88 км. 23565 Бу "ярты биеклек"тән, ягъни 1.63 дюйм (41.4 мм) ике мәртәбә югарырак. 120 мм оптик диск (DVD, CD) китергечләрнең күпчелек өстәл модельләрендә ярты биеклек 5,25 мм үлчәме кулланыла, әмма алар каты диск саклагычларында модадан чыккан. 23566 Бу ярымүткәргеч радиация детекторлары эффектив һәм бер формадагы корылма җыюга һәм түбән югалту тогына мохтаҗ. 23567 Бу ярышларда Сәетхуҗинның бөтен таланты ачылган. 23568 Бу ярышта җиңеп, Симашев Олимпия уеннарына барасы командага кертелә. 23569 Бу ясалма интеллектка бәйле фәлсәфи мәсьәләләргә караш Тьюринг тесты өчен нигез формалаштыра. 23570 Бу яссылыкларның кисешү сызыклары кисешү үзәгеннән нурлар булып тарала. 23571 Бу яссы түбәле бүрекләр бүген дә мөселманнарның яратып кия торган язгы һәм җәйге баш киеме санала. 23572 Буяу киптерү Инфракызыл нурланыш сәнәгатьтә лакланган яки буялган өслекләрне киптерү өчен кулланылырга мөмкин. 23573 Бу яулыкның нигезен якынча 30 х 60 см зурлыктагы туры почмаклы ак киндер тәшкил итә. 23574 Бу — яхшы күрсәткеч, уртача республика күрсәткеченнән югарырак. 23575 Бу яшь бәйрәм тиз зур популярлык яулый. 23576 Б.Франклин электр күренеш-ләрен фәнни нигездә өйрәнүне башлаучы һәм электростатикага нигез салучы галим буларак билгеле. 23577 БХВМ дәүләт башлыгын — КХҖ рәисен һәм аның урынбасарларны сайлый. 23578 БХВМның даими эшләүче органы — Даими комитә. 23579 Б. ч.к. 10 мең ел элек башланган неолит дәверендә әүвәлге авылларның һәм авыл хуҗалыгының үсеше, хайваннарны ияләштерү бара. 23580 Б.ч.к. 1275 елда хеттлар һәм мисырлылар Кадеш солыхын төзиләр. 23581 Б.ч.к. 1900 елдан б.ч. 500 елгача бу йолдыз күк йөзенең төньяк котыбына иң якын йолдыз булган һәм котып йолдызы сыйфатында булган. 23582 Б.ч.к. 1900 елдан б.ч. 500 елгача бу йолдыз күк йөзенең төньяк котыбына иң якын йолдыз булган һәм котып йолдызы сыйфатыны башкарган. 23583 Б.ч.к. 1900 елдан котып йолдызы сыйфатын Кәүкәб башкару башланган. 23584 Б.ч.к. 2700 елда авыл хуҗалыгы Мезоамерикага килә. 23585 Б.ч.к. 2787 елда ул котып ноктасыннан 2,5′ тән аз ераклыкка якынайды. 23586 Б.ч.к. IV гасырда грек астрономлары ике исем астында бер күк җисеме булуыны аңлаганнар. 23587 Б. Шәфиев — гәзитнең мөхәррире, Г. Алпаров секретариат җитәкчесе эшен алып бара. 23588 Б. шәхси китапханәсендәге китаплар вафатның теләге белән Төркия Милли китапханәсенә тапшырыла. 23589 БШРның башкаласы Стәрлетамактан Уфага күчерелә. 23590 Быган — Русия территориясеннән ага торган елга. 23591 Быг — Русия территориясеннән ага торган елга. 23592 Быдгощ аркылы Варшау — Берлин тимер юл үтә. 23593 Быел бәйгедә катнашудан илдәге сәяси тотрыксызлыклар аркасында Украина баш тартты. 23594 Быел беренчеләр ике сыйныф булды, ягъни 33 бала беренче тапкыр укырга керде. 2013 елда да 30дан ким көтелми. 23595 Быел кушманак, Яңа Җәлдәк, Иске Бикмәт, Йомакай, Алтаю һ.б. кайбер авыллардагы аз комплектлы мәктәпләрнең яшәү мәсьәләсен карарга туры киләчәк. 23596 Быел, мәсәлән, 44,3 мең квадрат метр торак төзелгән. 23597 Быел ярты ел эчендә 200 сыер сыярлык абзар өлгерткән. 23598 Быжга — Русия территориясеннән ага торган елга. 23599 Бызиха ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 23600 Быз ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 23601 Бызовая ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 23602 Бызовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23603 Бызылдавыклар биоценозда антропоген һ.б. факторлар тәэсирендә үтүче процессларның һәм тереклек итү мохитенең алыштыргысыз индикаторлары булып торалар. 23604 Бызылдавыкларның 16 төре ТРның Кызыл китабына кертелгән. 23605 Бызылдавыклар умырткалы хайваннарның туклану чылбырында әһәмиятле урын алып тора, авыл һәм урман хуҗалыгындагы корткычлар саны динамикасын көйләү процессында зур роль уйный. 23606 Быкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 23607 Быковка (Зур Быковка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 23608 Быковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23609 Быково — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 23610 Быково ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 23611 Быково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 23612 Быковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 23613 Быковская Башкирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23614 Быковская ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 23615 Быкотепово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 23616 Бык — Русия территориясеннән ага торган елга. 23617 Былар барсыда көчләп христианлаштыруга тура адым дип кабул ителе. 23618 Былина — Русия территориясеннән ага торган елга. 23619 Былино ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 23620 Бымок — Русия территориясеннән ага торган елга. 23621 Бым (Симоновка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 23622 Быньговский ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 23623 Быргылар җор җырлыйлар Һәм барабан кага. 23624 Бырка — Бүә елгасының кушылдыгы. 23625 Бырким — Русия территориясеннән ага торган елга. 23626 Бырыс бассейнында гомуми күләме 0,7 млн. 23627 Бырыс елгасы, Көнбатыш Кама алдында. 23628 Бырыс елгасының 2,1 дән алып 10,4 км га кадәр озынлыктагы 9 кушылдыгы бар, иң зурысы - Сикец елгасы (уң кушылдык). 23629 Быстрая Бирюкса — Русия территориясеннән ага торган елга. 23630 Быстренок — Русия территориясеннән ага торган елга. 23631 Быстри ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 23632 Быстрик — Русия территориясеннән ага торган елга. 23633 Быстрицкий тубсанаторий ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 23634 Быстриц — Русия территориясеннән ага торган елга. 23635 Быструщий — Русия территориясеннән ага торган елга. 23636 Быстряна — Русия территориясеннән ага торган елга. 23637 Бычий Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 23638 Бычковка — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 23639 Бычковка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 23640 Б.э. 2—4 гасырларда халык арасында христианлык таралган, романлаштыру нәтиҗәсендә латыйн теле кельт телләрне кысрыклап чыгарды. 23641 БЭ 3—4 гасырларда Днестр елгасының көнбатыш ягында яшәгән. 23642 Б.э. II гасырында бу җирләргә Рим империясенең яулап алуларыннан качкан яһүдиләр күчеп килә. 23643 Б. э. беренче гасырларында (хәзерге Хәбәшстанның төньягында) иртәфеодал дәүләт – Аксум патшалыгы барлыкка килә. 23644 БЭК 102 елда Рим гаскәрбашы Гай Марийның гаскәре тевтонннарны җиңелүгә дучар итеп, Төньяк Италиядән куып чыкты. 23645 Б.э.к. 2 гасыр азагы — 1 гасыр утрасында Галлияне римлылар басып алганнар. 23646 БЭК 2 гасырда тевтоннар Ютландия ярымутравының көнбатыш ярыннан Галлиягә басып кереп, кимвралар белән берләшкән. 23647 Б. э. к. 4000 ел элек Нил дельтасы буенда кулга ияләштерелгән ишәкләрне кулланганнар. 23648 Б.э.к. 424 елда бу дәүләт башына Нанда династиясе килә. 23649 Б.э.к. 52 елда римлылар шәһәрне икенче тапкыр камап алырга җыенганда, паризийлар Лютецияга ут төрткәннәр һәм күперләрне җимергәннәр. 23650 Б.э.к. III–II гасырларда хәзерге Азәрбайҗан җирләре Кавказ Албаниясе исеме астында мәгълүм булганнар. 23651 Б.э.к. II ел башына Крит утравында, Кносс, Фесте, Малья һәм Зарко шәһәрләрендә үзәкләре булган, дүрт җирле патшалык барлыкка килә. 23652 Б.э.к. IV гасырда Борынгы Грециядә киндер тукымадан эш­ләнгән киемнәрне уклау сыман тимерчыбыклар белән турайтканнар. 23653 Б.э.к. IV гасырдан б.э XIII йөзьеллыгына кадәр утрауны алмаш-тилмәш карфаген, рим, византиялеләр, гарәпләр, норманнар, испаннар басып алалар. 23654 Б.э.к. IX гасырдан ук хунну исеме белән билгеле булган халык турыдан-туры бәйләнешләре ихтимал дип санала. 23655 БЭК I гасырдан алып Рим империясенә буйсынган эллиник дәүләт. 23656 Б.э.к. I меңеллыкның урталарында бу төбәкнең көнбатыш өлешенә Городец культурасы кабиләләре килеп төпләнгән. 23657 Б.э.к. VIII гасырда Мальтаны финикиялеләр (һәм алар белән бер үк вакытта диярлек греклар) колонияләштерәләр. 23658 Б.э.к. XXVII гасырда Мисыр табибы Имхотеп кеше органнарының кайберләрен һәм аларның вазифаларын тасвирлый. 23659 Б. э. кадәр 1200 еллар элек монда финикиялелеә киләләр. 23660 Б. э. кадәр 322нче елда Александр Македонлы басып ала, ә б. э. кадәр 1нче гасырда Рим Империясенә буйсына башлый. 23661 Б. э. кадәр VI–V гасырларда Тигре платосына Көньяк Гарәбстаннан чыгучылар килеп урнаша. 23662 Б. э. кадәр VI гасырда Финикия Бөек Кир II җитәкчелегендәге фарсыларга буйсына. 23663 Б. э. кадәр V гасырда Тигреда, б.э.к. IV гасырда таркалган, мөстәкыйль дәүләт барлыкка килә. 23664 Бэкон кешеләр тарафыннан эзләнеп табыла торган белемнәр турында хөкем йөртә. 23665 Бэрримор ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 56,6 километр озынлыкта булган кратеры. 23666 Бэтмен Суперменга каршы: Гаделлек шәфәгы ( ) — АКШ чыгарган, DC Comics-ның фантастик китапларындагы Супермен һәм Бэтмен сурәтләренә нигезләнгән фәнтәзи фильм. 23667 Бэтмен турында күп фильмнар төшерелә. 23668 Бэтмен Үрмәкүч-кеше һәм Супермен белән бер рәттә комиксларның иң танылган каһарманы булып килә. 23669 Бэюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 23670 Б. Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 23671 Бюиссон исеме белән XIX гасыр ахырында үткәрелгән реформалар бәйле. 23672 Бюллетеньнәрдә урыс һәм украин телләрендә бердәнбер сорау (Сез Донецк/Луганск Халык Җөмһүриятенең дәүләт мөстәкыйльлеге турында яклысызмы?) һәм ике җавап варианты булган: «Әйе», «Юк». 23673 Бюссе ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 23674 Бюст артында 8 м биеклектәге гранит стела торгызылган булган ( 2013 елгы үзгәртеп кору вакытында алынган). 23675 Бюсттан астарак, аслыкка алтынланган хәрефләр белән чокып русча мәгълүмат һәм «Кичер, илем!» 23676 Бюффон буенча, организмнар органик молекулалардан туган, һәм яңа Җан Ияләре Баскычын төзи. 23677 Бюффон үрнәге бик кызыклы һәм ышандыргыч. 23678 Бяки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 23679 Бяково ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 23680 Бяково ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 23681 Бяла-Подляска ( ) — Польшаның Люблин воеводалыгында урнашкан шәһәр. 23682 В 1644—1646 Җаң Чеңҗоңның фетнәчеләр гаскәре тарафыннан басып алынган. 17 гасырның икенче яртысыннан — Сичүән провинциясенең үзәге. 23683 В1 витамины нерв системасының нормаль эшләвен тәэмин итә. 23684 В-54 йөрткеч егәрлеге 520 а.к. Борылыш җайланмалары ике баскычлы, планетарлы. 23685 В. А. Богородицкий татар телен һәм башка төрки телләрне үзләштерә, татар фонетикасын эксперименталь яктан өйрәнүне башлап җибәрә, татар теле белеме буенча фәнни хезмәтләр яза. 23686 Вавельдәге кафедраль соборда ( 1320 1364 елларда төзелгән) хатыны Ядвига белән башларына таҗ кияләр. 23687 Вавель — Польшаның Краков шәһәрендә, Висла яры буенда, Вавель тавында урнашкан архитектура комплексы. 23688 Вавилова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 23689 Вавиловка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 23690 Вавилово — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 23691 Вавиловы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 23692 Вавилонда коллар, хайван һәм торак, хезмәт кораллары кебек үк, кемнеңдер милке булган. 23693 Вавилонда хокук системасы Шамаш исемле ходай Шумер һәм Вавилонның мифологик риватьләре һәм гимннарында мактала. 23694 Вавилония патшалыгында даими гаскәр булган. 23695 Вавилония – Сугышчыларга хәрби хезмәтләре өчен патша кечкенә генә җир участоклары биргән. 23696 Вага ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 23697 Ваганова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 23698 Вагиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 23699 Вагим-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 23700 Вагино ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 23701 Вагины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 23702 Ваглейская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 23703 Ваговщина ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 23704 Вагоннар ике класстан гыйбарәт булып, беренче класска билет икенчесенә караганда ике мәртәбә диярлек кыйммәтрәк торган. 23705 Вадимовка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 23706 Вад ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 23707 Вадокордин, Ново-Пассит, Корваодин, Седавиь, Уролессан һ. б. дарулар составына керә. 23708 Вадуцтан кала тагын Шаан (халык саны — 4,5 мең кеше), Бальцерс (3,3 мең кеше), Маурен (2,5 мең кеше) һәм Тризенбергны (2,1 мең кеше) мондагы чама белән зур торак пунктлар дип атарга була. 23709 Вадь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 23710 Вадьювож — Русия территориясеннән ага торган елга. 23711 Ваебыж — Русия территориясеннән ага торган елга. 23712 Ваеги авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 23713 Ваемсызларны искәртү"), Тыйльми табиб" Һ.б. Болар арасында фән һәм мәдәният өчен аеруча икесе игьтибарга лаек. 23714 Важашур — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 23715 Важгорт ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 23716 Важенец — Русия территориясеннән ага торган елга. 23717 Важенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23718 Важ-Картуй-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 23719 Важоиха, Вожойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 23720 Важская Запань ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 23721 Важуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 23722 Важь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 23723 Вазиристанның армиясе пакистанлы һәм әфганстанлы берничә дистә мең сугышчыдан тора. 23724 Вазифасы – сугышканда дошманыңның, ярышларда исә көндәшеңнең һөҗүмнәреннән саклану, кирәк булган очракта, дөрес итеп җавап кайтара алу. 23725 Ваз кичү Кануни хокук кодексы папаның тәхеттән баш тарту мөмкинлеген исәпкә ала. 23726 Вазыйфасы буенча бәкләрибәк тышкы элемтәләр, югары мәхкәмә һәм хәрби эшләр белән шөгыльләнгән. 23727 Вазюг (Вазюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 23728 Вай-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 23729 Вайкалица — Русия территориясеннән ага торган елга. 23730 Вайканица ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 23731 Ваймес ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 23732 Ваймога — Русия территориясеннән ага торган елга. 23733 Вайнах — күп мәгънәле сүз. 23734 Вайнһайм ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 23735 Вайоминг университетында бакалавр һәм магистр дәрәҗәләрен ала. 23736 Вак буынны тәгәрмәч чылбыры 90 трактан торучы ачык металлы шарнир белән тешле эләктергеч алып барган тәгәрмәчтән (ишү урынына Т-34 һәм Т-44 танкларында). 23737 Вак җирбиләүчеләрнен хәлләре бу вакытта бик авыр булган. 23738 Вак йөзгәлекләр су төбе һәм үсемлекләре буйлап үрмәлиләр. 23739 Ваклаган солы ярмасын, салкын суда югач, 10—30 минут өстен каплап җылы суда тотарга. 23740 Вакланган кәгазьгә ябыштыручы, тулыландыручы һәм буяу катнашмалары кушылган. 23741 Вакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 23742 Вакуто-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 23743 Вакцина грипптан 70-92 процент чамасы саклый. 23744 Вакцина эшләнмәгән мәктәпкәчә яштәге балаларның 100 % аны йоктыра ала. 23745 Вакыйга борынгы Көнчыгышта бара. 23746 Вакыйга күрше хатын өендә бара. 23747 Вакыйгалар 100px * 16 июнь — космоска беренче тапкыр хатын-кыз оча. 23748 Вакыйгалар * 10 август — Миссури Америка Кушма Штатларына 24 штат булып керде. 23749 Вакыйгалар * 10 август — Эквадор Испаниядән бәйсезлек игълан итте. 23750 Вакыйгалар * 10 май — Бонапарт гаскәрләре Австрия көчләрен Лоди янында җимерә. 23751 Вакыйгалар * 10 май — Румыния Госман империясеннән бәйсезлеген игълан итә. 23752 Вакыйгалар * 10 февраль — IBM Deep Blue суперсанагы һәм Гарри Каспаров арасында беренче шахмат уены башлана (Каспаров җиңә). 23753 Вакыйгалар * 11 апрель — Бөекбритания Угандада протектораты турында игълан итә. 23754 Вакыйгалар * 11 май — Кытай монахы Ван Цзе беренче даталы басма документ әзерли. 23755 Вакыйгалар 1237 1240 елларда татар-монгол гаскәрләре борынгы рус кенәзлекләрен буйсындырганнар. 23756 Вакыйгалар * 12 август — тулы кояш томалуы. 23757 Вакыйгалар * 12 май — Эквадор Җөмһүрияте төзелүе игълан ителә. 23758 Вакыйгалар * 12 март — Австралиянең башкаласы Канберра була. 23759 Вакыйгалар * 12 март — беренче татар балеты куела. 23760 Вакыйгалар * 13 апрель — Чадта хәрби инкыйлаб уза. 23761 Вакыйгалар * 13 июль — Инглиз сәяхәтчесе Джеймс Кук тарихта беренче дөнья тирәли сәяхәткә чыга. 23762 Вакыйгалар * 13 март — Монголия Кытайдан үз бәйсезлеген игълан итте. 23763 Вакыйгалар * 13 сентябрь — Инглизләр Квебекны басып алалар. 23764 Вакыйгалар * 13 сентябрь — Чиләбе шәһәре нигезләнә. 23765 Вакыйгалар * 14 июнь — 21 яшьлек Ибн Баттута туган шәһәрен ташлап, Хаҗ кылырга китә. 23766 Вакыйгалар * 14 июнь — Пол Маккартни данлыклы «Yesterday» җырын яза. 23767 Вакыйгалар * 15 гыйнвар — Википедия сайтының инглиз бүлеге үз эшен башлый. 23768 Вакыйгалар * 15 июнь — АКШта хәзер IBM дип аталган ширкәт нигезләнә. 23769 Вакыйгалар * 15 май — Мәкәрҗә ярминкәсе Түбән Новгород шәһәренә күчерелә. 23770 Вакыйгалар * 15 май — Франция Генуядан Корсиканы сатап ала. 23771 Вакыйгалар * 15 март — Алмирос сугышы, нәтиҗәсе буларак Афиннар Герцоглыгы юкка чыга. 23772 Вакыйгалар * 15 октябрь — Григорий XIII григориан тәкъвимен гамәлгә кертә. 23773 Вакыйгалар * 15 февраль — Русия Федерациясе дәүләт хакимияте органнары һәм Татарстан Республикасы дәүләт хакимияте органнары арасында вәкаләтләр чикләрен билгеләү турында шартнамә кабул ителә. 23774 '' Вакыйгалар * 16 − 19 март — 32 нче Париж китап салоны (32e Salon du Livre). 23775 Вакыйгалар * 16 гыйнвар — Чжао Цзыян Кытай коммунистик фиркасенең генераль сәркатибе вазифасына керешә. 23776 Вакыйгалар * 16 июль — Ислам тәкъвиме башлана. 23777 Вакыйгалар * 16 июнь — АКШда «Пепси-кола» сату маркасы регистрацияләнде. 23778 Вакыйгалар * 16 май — Болгарда Ислам рәсми дин булып кабул ителә. 23779 Вакыйгалар * 17 апрель — Көньяк Родезия исеме Зимбабвега үзгәртелә. 23780 Вакыйгалар * 17 июнь — инглиз пираты Фрэнсис Дрейк Сан-Франциско тирәсенә чыгып, аны инглиз җире дип игълан итә. 23781 Вакыйгалар * 17 май — Васко да Гама Һиндстан ярларына барып җитә. 23782 Вакыйгалар * 18 март — монгол гаскәрләре Краковны тар-мар итәләр. 23783 Вакыйгалар * 18 февраль — Америка астрономы Клайд Томбо Кояш системасының тугызынчы планетасы Плутонны ача. 23784 Вакыйгалар 1930 елда Юлбаш дигән уйдырма татар авылында башланып китә һәм Себердә ( Ангара буенда) дәвам итә. 23785 Вакыйгалар * 1 гыйнвар — Аурупа берлегендә евро кәгазь акчалары тәңкәләре кертелүе. 23786 Вакыйгалар * 1 ноябрь — Фердинанд Магеллан Тын һәм Атлантик океаннарын аерган Магелан бугазын ачты. 23787 Вакыйгалар * 1 февраль — «Колумбия» космик шаттлы һәлакәте. 23788 Вакыйгалар * 1 февраль — Франция Англия һәм Нидерландларга сугыш игълан итә. 23789 Вакыйгалар * 20 гыйнвар — Кырым халкы референдумда утрауларына автономия статусын кайтаруны яклап чыга. 23790 Вакыйгалар * 20 сентябрь — Магеллан экспедициясе башлана. 23791 Вакыйгалар * 21 апрель — Чуаш автоном өлкәсе Чуаш АССРы статусын ала. 23792 Вакыйгалар * 21 декабрь – Спрингфилд көллиятендә 18 студент беренче баскетбол уенын үткәрделәр. 23793 Вакыйгалар * 21 март — Испания белән килешү нәтиҗәсендә Луизиана Франциягә күчә. 23794 Вакыйгалар * 21 март — Лондонда Ватерлоо вокзалы ачыла. 23795 Вакыйгалар * 22 апрель — инглиз тәхетенә Генрих VIII килә. 23796 Вакыйгалар * 22 декабрь — Венада узган зур хәйрия концертында Бетховенның берничә зур әсәрләре премьерасы булды. 23797 Вакыйгалар * 22 май — Климент Vнең Тамплиерлар Орденын юк итүче булласының чыгуы. 23798 Вакыйгалар * 22 март — Галилей үзенең фәнни карашларыннан баш тарта. 23799 Вакыйгалар * 22 сентябрь — риваять буенча Мороний Джозеф Смитны алтын хәзинәсенә китерә. 23800 Вакыйгалар * 23 август — Явыз Иван гаскәрләре Казан астына бастылар. 23801 Вакыйгалар * 23 апрель — Польшаның яңа конституциясе кабул ителде. 23802 Вакыйгалар * 23 октябрь — Инглиз парламенты хокуклар турында Билльне кабул итә. 23803 Вакыйгалар * 24 апрель — АКШ хөкүмәте һәм конгрессы яңа башкалага — Вашингтонга күчә. 23804 Вакыйгалар * 25 гыйнвар — Милләтләр лигасы оештырыла. 23805 Вакыйгалар * 26 август — Нюрнберг килешүе буенча Лотарингия Алманиядән бәйсезлек яулый. 23806 Вакыйгалар * 26 гыйнвар — Бөекбританиядә иминлек каешен куллану мәҗбүри булды. 23807 Вакыйгалар * 26 март — Венесуэлада булган җир тетрәү нәтиҗәсендә Каракас һәм башка шәһәрләр җимерелде. 23808 Вакыйгалар * 26 март — Русия президенты сайлауларында Владимир Путин җиңү яулый. 23809 Вакыйгалар * 26 март — Шуберт үз бердәнбер публик концертын бирде. 23810 Вакыйгалар * 27 июль — Англия банкы оештырыла. 23811 Вакыйгалар * 27 июль — Франциск Ксаверий Япония ярларына җитә. 23812 Вакыйгалар * 27 июнь — Төркия президенты Кемаль Ататөрк коммунистик пропаганда белән көрәшә башлый. 23813 Вакыйгалар * 27 май — Санкт-Петербург шәһәренә нигез салына. 23814 Вакыйгалар * 27 март — Аляскадагы җир тетрәүдә 118 кеше һәлак. 23815 Вакыйгалар * 27 февраль — Джеймс Чедвик нейтронны ача. 23816 Вакыйгалар * 27 февраль — Константинопольда ( Истанбулда ) университет нигезләнгән. 23817 Вакыйгалар * 28 август — Черногория Төркиядән тулы бәйсезлекне игълан итә. 23818 Вакыйгалар * 28 июль — Беренче дөнья сугышы башлана. 23819 Вакыйгалар * 28 март — Америка галимнәре уран — плутоний-239ның яңа изотопын ачу турында игълан иттеләр. 23820 Вакыйгалар * 29 апрель — СССРда беренче телетапшыру узды. 23821 Вакыйгалар * 29 гыйнвар — Карл Фридрих Бенц бензин двигательле беренче автомобиль патентлаштыра. 23822 Вакыйгалар * 29 декабрь – Кырым Русия империясенә керә. 23823 Вакыйгалар * 29 март — Беренче француз атом су асты көймәсе суга төшерелә. 23824 Вакыйгалар * 2 июль — Кырым сугышы башлана. 23825 Вакыйгалар * 2 июнь — Байконур космодромына нигез салына. 23826 Вакыйгалар * 2 октябрь — Рим берләшкән Италиянең башкаласы булып игълан ителә. 23827 Вакыйгалар * 30 август — Русия һәм Швеция арасында Ништадт тынычлык килешүе имзалана. 23828 Вакыйгалар * 30 гыйнвар — Алмания беренче тапкыр су асты корабларын куллана. 23829 Вакыйгалар * 30 май — Хабаровск шәһәренә нигез салына. 23830 Вакыйгалар * 30 март — Мурманскта беренче тапкыр Котып олимпиадасы үткәрелә. 23831 Вакыйгалар * 30 март — Парижга Наполеонга каршы коалиция гаскәрләре керә. 23832 Вакыйгалар * 30 март — СССРда беренче тапкыр җәйге вакыт кертелгән. 23833 Вакыйгалар * 31 март — Рәсми төстә Эйфель манарасы ачыла, аңа Франция байрагы эленә. 23834 Вакыйгалар * 3 апрель — Болгариянең башкаласы булып София игълан ителә. 23835 Вакыйгалар * 3 апрель — Христофор Колумбның дүртенче экспедициясе башланган. 23836 Вакыйгалар * 3 гыйнвар — Милләт Мәҗлесенең гомуми утырышында Галимҗан Шәрәф җитәкчелегендә эшләнгән Идел-Урал штаты проекты карала. 23837 Вакыйгалар * 3 июнь — Флорида Испания территориясе буларак игълан ителә. 23838 Вакыйгалар * 3 май — Христофор Колумб Ямайканы ача. 23839 Вакыйгалар * 4 апрель — Португалия сәяхәтчесе Педру Кабрал Бразилияне ачкан (башта ул аны утрау дип уйлаган). 23840 Вакыйгалар * 4 гыйнвар — Грузиянең президент сайлауларында Михаил Саакашвили җиңү яулый. 23841 Вакыйгалар * 4 март — Нью-Йоркта беренче АКШ конгрессы ачылды. 23842 Вакыйгалар * 4 сентябрь — ( Борынгы Рим ) бетерелә, Ромул-Августул тәхеттән алып ташлана. 23843 Вакыйгалар * 4 сентябрь — Португаллар белән 4 еллык сугыштан соң Испания Канар утрауларын казана. 23844 Вакыйгалар * 5—21 август — Рио-де-Жанейрода XXXI Җәйге Олимпия уеннары узачак. 23845 Вакыйгалар * 5 август — Хамфри Гилберт Төньяк Америкадагы беренче инглиз колониясенә нигез сала. 23846 Вакыйгалар * 5 апрель — Новгород кенәзе Александр Невский Чудское күлендә тевтон рыцарьләрен тар-мар итә. 23847 Вакыйгалар * 5 февраль — Иран президенты уранны баету эшен дәвам итәргә дигән әмер чыгара. 23848 Вакыйгалар * 5 февраль – Петербург Фәннәр Академиясе оеша. 23849 Вакыйгалар * 6 гыйнвар — ССРБның икенче Бөтенсоюз җанисәбе уза. 23850 Вакыйгалар * 6 гыйнвар — Таулы Карабах Республикасы бәйсезлеген игълан итә. 23851 Вакыйгалар * 6 декабрь — Вашингтон һәйкәленә нигез ташы салына. 23852 Вакыйгалар * 6 декабрь — Русия дәүләти системаны үзгәртү нәтиҗәсендә тәхеткә Елизавета Петровна килә. 23853 Вакыйгалар * 6 июль — Бастилия алу көнен ( 14 июль ) Франциядә милли бәйрәм дип игълан ителде. 23854 Вакыйгалар * 6 июль — Парижга яна торган һава шары төшә. 23855 Вакыйгалар * 6 октябрь — Инглиз сәяхәтчесе Джеймс Кук (James Cook) Яңа Зеландиягә аяк баскан. 23856 Вакыйгалар * 7 гыйнвар — Япония шаһзадәсе Акихито яңа император булып игълан ителә. 23857 Вакыйгалар * 7 июнь — Голландиядә Роттердам шәһәренә нигез салынды. 23858 Вакыйгалар * 7 март — Сүрия милли конгрессы Сүрия бәйсезлеген игълан итте. 23859 Вакыйгалар * 879 елдан Олег Күрәзә Новгород кенәзе. 23860 Вакыйгалар * 8 апрель — тулы кояш томалуы. 23861 Вакыйгалар * 8 июль — патша Сауд Согуд Гарәбстанын нигезли. 23862 Вакыйгалар * 8 май — Русия башкаласы Мәскәүдән Санкт-Петербургка күчә. 23863 Вакыйгалар * 8 март — СССР үзенең атом бомбасы булуы турында игълан итте. 23864 Вакыйгалар * 8 сентябрь — АКШның иң борынгы университеты Гарвардка нигез салына. 23865 Вакыйгалар * 8 февраль – ТАССРда латин графикасы кертү турында карар кабул ителә. 23866 Вакыйгалар * 9 август — Канада һәм АКШ арасында чикләр демаркациясе уза. 23867 Вакыйгалар * 9 июль — Аргентина Испаниядән бәйсезлек игълан итә. 23868 Вакыйгалар * 9 май — Муссолини Эфиопиянең Италиягә кушылуы турында игълан итә. 23869 Вакыйгалар * XXIII Кышкы Олимпия уеннары. 23870 Вакыйгалар * АКШ президенты Джон Кеннеди үтерелүе турында мәгълүматлар җәмгыятькә ачык булачак. 23871 Вакыйгалар * Александр Невский Новгород шәһәрен Алтын Урдага ясак түләргә мәҗбүр иткән. 23872 Вакыйгалар Аскольд белән Дир Киевны басып алалар. 23873 Вакыйгалар * Аурупада Җидееллык сугыш тәмамлана. 23874 Вакыйгалар * Бөек Мәскәү кенәзлеге Литвага Гомель белән Любечны биргән. 23875 Вакыйгалар * Бөек Моголлар Кандаһарны яулап алалар. 23876 Вакыйгалар Борынгы Рим : * Квинт Вераний һәм Гай Помпей Лонгин Галл консуллыгы. 23877 Вакыйгалар бүгенге һәм Тукай заманындагы Казанда бара. 23878 Вакыйгалар * Венера планетасының атмосферасы ачыла. 23879 Вакыйгалар * Византия белән Госманлы дәүләте арасындагы Бафеус сугышы. 23880 Вакыйгалар * Владимир I әтисенең тәхетенә утыра, Святослав I үлгәннән соң, читтән гаскәри көчләрдә таянып, Киевны сугышып ала, агасы Ярополкны үтерә. 23881 Вакыйгалар * Владимир I Идел буе Болгары дәүләтенә каршы талау сугышларында катнашкан. 23882 Вакыйгалар * гыйнвар — Үзбәк ханның Алтын Урдада ханлык итә башлавы. 23883 Вакыйгалар * Җәйге Олимпия уеннары 2020 узачак. 23884 Вакыйгалар * Җүчи Олысы барлыкка килә. 23885 Вакыйгалар Игорь древлян кабиләләрен басып алган һәм зур ясак түләргә таләп иткән. 23886 Вакыйгалар * Идел буе Болгары һәм Русь арасында сәүдә килешүе. 23887 Вакыйгалар * Изге Рим Империясе императоры Франц I Стефан була. 23888 Вакыйгалар * Император пингвиннарының саны 95 процентка кимергә мөмкин. 23889 Вакыйгалар * Казакъ ханлыгы барлыкка килә. 23890 Вакыйгалар * Казанда Иске Таш мәчете төзелеше тәмамлана. 23891 Вакыйгалар * Көньяк-көнчыгыш Уэльста яшәгән силурлар җирләренә римлыларның басып керүе. 23892 Вакыйгалар Котраг хан җитәкчелегендәге өченче төркеме (кутригурлар) Кубрат үлгәннән соң Урта Идел буена киткән һәм анда 671 675 еллар тирәсендә Идел буе Болгары нигезләгән. 23893 Вакыйгалар * Кытай гражданинның Айга очуы көтелә. 23894 Вакыйгалар * Кытайда тантаналы рәвештә Кытай комунистик партиясе йөзъеллыгы билгеләнәчәк. 23895 Вакыйгалар * Ливония Польша протектораты астына керә. 23896 Вакыйгаларның үзләре теләмәгәнчә үсеше аркасында, Алмания һәм Маҗарстан 6 апрельдә Югославиягә һөҗүм итә. 23897 Вакыйгалар Олег Игорьгә булачак Киев кенәз бикәсе Ольганы хатыны итеп билгеләгән. 23898 Вакыйгалар Олег үлгәннән соң Игорь Киев хакимиятенә килгән. 23899 Вакыйгалар * Парижда барлык күперләр боз агымы тарафыннан җимерелә. 23900 Вакыйгалар * Римлылар Тингис (Танжер) каласын басып алалар. 23901 Вакыйгалар * Роберт Клайв, Англиягә кайтып, парламентта урын сатып ала. 23902 Вакыйгалар * Русиядә опричнина кертелә. 23903 Вакыйгалар * Русия—Төркия сугышы башлана. 23904 Вакыйгалар Русь * 1103 — Владимир белән Святополк Кыпчакларга каршы күп походлар оештыралар ( 1103 — 1120 елларда ). 23905 Вакыйгалар Русь * Идел болгарлары Суздальны басып алганнар. 23906 Вакыйгалар * Святослав I үз улын Владимир I Новгород шәһәре кенәзе итеп билгели. 23907 Вакыйгалар * Сәлҗуклар шигый Буилар дәүләтеннән Багдад шәһәрен тартып алалар. 23908 Вакыйгалар * Сентябрь — Төркия Франциягә сугыш игълан итә. 23909 Вакыйгалар * Смоленск кенәзлеге Алтын Урдадан бәйле. 23910 Вакыйгалар * Смоленск шәһәре беренче тапкыр «Повесть временных лет» елъязмасында кривичлар кабиләсе үзәге буларак телгә алына. 23911 Вакыйгалар Туулар * 11 октябрь — Артур Филлип (Arthur Phillip) инглиз адмиралы, беренче Австралия губернаторы. 23912 Вакыйгалар Туулар * 13 апрель — Гай Фокс (Guy Fawkes), инглиз дворянины. 23913 Вакыйгалар Туулар * 14 май — Роберт Оуэн (Robert Owen), инглиз социалисты, утопист. 23914 Вакыйгалар Туулар * 14 октябрь — Генрих Шютц, алман композиторы, музыкант. 23915 Вакыйгалар Туулар * 15 декабрь – Нерон, Рим императоры ( 68 елда вафат). 23916 Вакыйгалар Туулар * 15 сентябрь — Франсуа де Ларошфуко, француз язучысы. 23917 Вакыйгалар Туулар * 16 май — Уильям Адамс, инглиз сәясәтчесе. 23918 Вакыйгалар Туулар * 1 май — Жюль Бретон, француз рәссамы. 23919 Вакыйгалар Туулар * 22 июнь — Джордж Ванкувер (George Vancouver), инглиз сәяхәтчесе. 23920 Вакыйгалар Туулар * 24 май — Жан Поль Марат, Француз инкыйлабы җитәкчеләренең берсе. 23921 Вакыйгалар Туулар * 27 апрель — Герберт Спенсер (Herbert Spencer), инглиз фәлсәфәчесе, социолог. 23922 Вакыйгалар Туулар * 28 февраль — Рене Реомюр, француз галиме. 23923 Вакыйгалар Туулар * 29 гыйнвар — Эмануэль Сведенборг, швед галиме. 23924 Вакыйгалар Туулар * 2 февраль — Иоганн Готтшед, алман галиме, язучы. 23925 Вакыйгалар Туулар * 3 май — Никколо Макиавелли (1469-1527), Италиянең сәяси фикер иясе, тарихчы. 23926 Вакыйгалар Туулар * 5 апрель — Томас Гоббс (Thomas Hobbes), инглиз фәлсәфәчесе. 23927 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 12 октябрь — Карел Фабрициус, нидерланд рәссамы. 23928 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 15 декабрь – Нерон, Рим императоры ( 37 елда туды). 23929 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 16 август — Эндрю Марвелл, инглиз шагыйре. 23930 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 25 октябрь – Евангелиста Торричелли (Evangelista Torricelli) (1608 елда туды), Италия математигы һәм физигы. 23931 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 26 март — Константин Гюйгенс, нидерланд шагыйре, галим. 23932 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 31 март — Джон Донн (John Donne), инглиз шагыйре. 23933 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * 7 апрель — Эль Греко, испан рәссамы. 23934 Вакыйгалар Туулар Вафатлар * Эратосфен (иске грекча – Ἐρατοσθένης; – Греция математигы, астроном, географ һәм шагыйрь. 23935 Вакыйгалар Туулар * Франсуа Катру, француз язучысы. 23936 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара VIII гасыр (б. 23937 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара VI гасыр (б. 23938 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XIII гасыр (б. 23939 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XII гасыр (б. 23940 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XI гасыр (б. 23941 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XV гасыр (б. 23942 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXIII гасыр (б. 23943 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXVIII гасыр (б. 23944 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXVI гасыр (б. 23945 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXV гасыр (б. 23946 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXXII гасыр (б. 23947 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXXIV гасыр (б. 23948 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXXVIII гасыр (б. 23949 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXXVII гасыр (б. 23950 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXXV гасыр (б. 23951 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара XXX гасыр (б. 23952 Вакыйгалар Туулар Шулай ук кара X гасыр (б. 23953 Вакыйгалар Украинада Янукович сәясәте аркасында килеп чыккан кыен икътисади һәм сәяси кризис фонында уза. 23954 Вакыйгалар үсеше 2013 елның декабрь аенда Виктор Янукович Аурупа Берлеге белән Ассоциациягә керүдән баш тарта. 23955 Вакыйгалар * Уфа шәһәре нигезләнә. 23956 Вакыйгалар * Фракия тулысынча Рим колониясенә әверелә. 23957 Вакыйгалар * Чикләрдә Рим империясе белән Парфиянең бәрелешүләре. 23958 Вакыйгалар * Швеция һәм Ганновер арасында конвенция имзалана. 23959 Вакыйгалар * Шерлок Холмсның соңгы каноник басмасы иҗтимагый куллануга күчәчәк. 23960 Вакыйгалар * Шотландиядә Роберт Брюс җитәкчелеге астында бәйсезлек өчен көрәшнең башлануы. 23961 Вакыйгалар яктыртылган урыннардан (кибет, мода салоны, ярминкәләр ачылышыннан ) «очраклы» сатып алучы белән әңгәмә рәвешендә төзелгән реклама. 23962 Вакыйганың вакытын чама белән XVIII йөзнең урталарына күрсәтә, чукындыручы патшаның кайсы икәнен әйтә алмый. 23963 Вакыйга хәзерге Халыкара студентлар уеннарына зур этәргеч була. 23964 Вакыйф Нуриев — 70кә якын хикәя авторы. 23965 Вакыйф Нуруллин 1935 елның 1 маенда Татарстанның Балык Бистәсе районы Югары Әшнәк авылында туа. 23966 Вакыт белән кызыл кәрлә акрынлап кысыла һәм водород ягулыгын тотып бетергәнгә кадәр кыза, эзлекле рәвештә зәңгәр кәрләгә, соңрак гелий төше белән ак кәрләгә әйләнә. 23967 Вакыт бетә, көрәш туктала, хөкемдарлар фин егете активрак булды дигән фикергә киләләр. 23968 Вакыт буенча ак тишек - кара тишекнең капма-каршысы. 23969 Вакыт-вакыт алар гөрселдәп сыналар һәм зур боз кисәкләре суга килеп төшә. 23970 Вакыт-вакыт спермада яки аналык җиңсәсе бүлендекләрендә бик күп санда вируслар була. 23971 Вакыт зоналары харитасы (Соңгы яңарту: 31 декабрь 2011 ел) Шулай ук карагыз Ковентри транспорт музее каршысындагы вакыт зоналары сәгатенең панеле. 23972 Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) ягъни UTC+3. 23973 Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+3. 23974 Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+4. 23975 Вакыт исә Мәскәү вакытыннан ике сәгатькә алда бара. 23976 Вакытлар узу белән, авыл зурайган, кешеләр агачларны кискәннәр, күлне күмгәннәр, йортлар салып, урам ясаганнар. 23977 Вакытлар узу белән, Иске йорт тирәсендәге агачларны кисеп, йортлар сала башлаганнар. 23978 Вакытлар үтү белән, аларда ыруглык-кабилә мөнәсәбәтләре үзгәреп, б. э. к. 2 гасырда Модэ ярымфеодаль дәүләт оеша. 23979 Вакытлар үтү белән елганың суы кибә һәм ул шушы чокыр эчендә генә җыелып кала. 23980 Вакытлар үтү белән, күпер искергән, начарланган. 23981 Вакытлы хөкүмәткә каршы язылган мәкаләләрне бастырган өчен, 3 нче саныннан соң газетаны ябалар, С. Булатованы мәктәптә эшләүдән читләштерәләр, Рязань губернасыннан сөрәләр. 23982 Вакытлы хөкүмәтне 25 — 26 октябрь көнне (яңа стиль белән 7-8 ноябрь) коралланган баш күтәрүчеләр бәреп төшерә. 23983 Вакытлы хөкүмәт чорында ук әлеге шәһәрдә эшче-крестьян депутатлары шурасы оеша. 23984 Вакытлыча аның вазифаларын башкаручы булып Владимир Путин билгеләнә. 23985 Вакытлыча бурычлы крәстиәннәр ( ) — 1861 елның 19 феральдәге положениелар буенча крепостной бәйлелектән азат ителгән, ләкин түләп алуга күчерелмәгән крәстиәннәр категориясе. 23986 Вакытлыча бурычлы крәстиәннәр җир бүлемнәрен файдаланган өчен закон белән билгеләнгән күләмдә йөкләмәләр (барщина яки оброк) үтәргә тиеш була. 23987 Вакытлыча төзелгән геологлар биләмәсе әкренләп үсә бара, монда зур төзелеш башлана. 23988 «Вакыт машинасы», «Дөньялар сугышы», «Күзгә күренмәс кеше» кебек романнар аның тарафыннан язылган. 23989 ”Вакыт” мөхәррире Фатыйх Кәримигә һәм “Шура” мөхәррире Риза Фәхретдингә аена 130 сум хезмәт хакы түлиләр (Мәскәү, Петербургның рус гәҗите мөхәррирләре 70-80 сум ала). 23990 Вакытның күп өлешен үз эшләре белән шөгыльләнеп галәмдә уздыра, ләкин вакыт-вакыт итеп Шаркылдыкларга күрешер өчен кайта һәм Пингә фотосурәтләр һәм хатлар җибәреп тора. 23991 Вакыттан бәйле Шрөдингер тигезләмәсе (гомуми очрак): : Релятив түгел Шрөдингер тигезләмәсе -масса белән, потенциал кырда кисәкчә өчен: : яки: : Гомуми күренеше. 23992 Вакыт узгач, агач черегән һәм мәгарәләр ишелә барган. 23993 Вакыт узу белән һуннарда ыруглык-кабилә мөнәсәбәтләре үзгәрә башлап, БЭК II гасыр башында Модэ торган ярымфеодаль дәүләткә нигез салганнар. 23994 Вакыт узу белән шәһәр чикләренә Иске Вязьмина һәм Яңа Көрмәнкәй авыллары керә. 23995 Вакыт үтә, кордоннар белән урап алынган Букей егетләре, яу чабудан басыла. 23996 Вакыт үтү белән корабларны йөртүдә җил көченнән күбрәк файдалана башлаганнар. 23997 Вакыт-фәзаның барлыкка килүе һәм эчендә бар булган һәрнәрсәнең үсешенең иң таралган моделе. 23998 Вакыт фәзаның нинди булса бер ноктасында урын алган һәрбер үзгәрешне вакыйга дип атыйлар. 23999 Вакыты җиткәч хәрби хезмәткә чакыртыла, Мәскәү өлкәсендә десант гаскәрендә хезмәт итә. 24000 «Валаам утравында күренеш» ( 1858 ), «Урман кисү» ( 1867 ) картиналары кебек беренче хезмәтләрендә рәссам образның бердәмлегенә ирешә алмый әле, формаларның таркаулыгы күзгә ташлана. 24001 Валава — Русия территориясеннән ага торган елга. 24002 Валай — Русия территориясеннән ага торган елга. 24003 Валасарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 24004 Валборг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20 километр озынлыкта булган кратеры. 24005 Валганъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24006 Валда эрямусь ( ) — гәҗит, ВКП(б) Татар өлкә комитәсенең органы. 24007 «Валда ян» («Якты юл») әлифба китабы авторы. 24008 Валейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24009 Валек-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24010 Валентина Иван кызы Матвиенко — Санкт-Петербург шәһәренең губернаторы. 24011 Валентин Александр улы Серов ( 1865 1911 ) - Русия империясе рәссамы, сурәт ясау остасы. 24012 Валентиновка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 24013 Валентин Пётр улы Глушко (2.9.1908, Одесса шәһәре - 10.1.1989, Мәскәү ) - конструктор, ракета двигательләрен төзү һәм ракета-космик техника гыйлеме белгече. 24014 Валериан Куйбышев җитәкчелеге астында большевиклар Самарны шулай ук 8 ноябрьдә адылар. 24015 Валериановск ( ) — Свердловск өлкәсенең Качканар шәһәр округы составына керүче авыл. 24016 Валериан (тәүге исеме — Демьян) Михайлович 1883 елның гыйнварында туа. 24017 Валери ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,6 километр озынлыкта булган кратеры. 24018 Валерий Гатаев (Валерий Закир улы Гатаев, ) – танылган кино артисты, РСФСР халык артисты ( 1986 ). 24019 Валерий Макаров (Валерий Владимир улы Макаров) — Татарстанның дәүләт хезмәткәре, Әгерҗе районы башлыгы ( 2013 елдан ). 24020 Валерик — Русия территориясеннән ага торган елга. 24021 Валинское Устье ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 24022 Валлия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,2 километр озынлыкта булган кратеры. 24023 Валлоннар — Бельгиянең көньяк вилаятьләрендә яшәүче халык. 24024 Валокордин, Ново-Пассит, Корваодин, Седавиь, Уролессан һ. б. дарулар составына керә. 24025 Валоурун Икенче — Русия территориясеннән ага торган елга. 24026 Валченка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24027 Вальга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24028 Вальд — Русия территориясеннән ага торган елга. 24029 Вальково ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 24030 Вальмики — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 220 километрлы кратеры. 24031 Вальтий — Русия территориясеннән ага торган елга. 24032 Валюта керемнәренең төп чыганаклары: финанс-сәүдә операцияләре (илдә бик түбән салымнар ставкалары гамәлдә), чит ил туристларына хезмәт күрсәтү һәм почта маркалары чыгару. 24033 Валютаның конвертацияләүне кимәле акча операцияләрен дәүләт көйләве механизмы белән билгеләнә. 24034 Вампир-наводчик булып күпмедер вакыт эшләгәннән соң, Иблис каршындагы бал үткәч, Варенуха кире кеше халәтенә кайта. 24035 Вампугол ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 24036 Вамшереньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24037 Ванавара ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 24038 Ванадий корычыннан ясалган яңа рама нибары 550 килолы машинаны бик чыдам итә. 24039 Ванасора — Русия территориясеннән ага торган елга. 24040 Вангота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24041 Вангулян-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24042 Ван-Гулян-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24043 Вангурей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24044 Ванда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,7 километр озынлыкта булган кратеры. 24045 Ван Дейк — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 24046 Ванден-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24047 Ванде-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24048 Ванди-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24049 Ванди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24050 Вандып-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24051 Вандыси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24052 Ваневаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 24053 Ван-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24054 Ванеевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 24055 Ванзеват ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Белоярский районына керүче авыл. 24056 Ванзетур ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 24057 Ванинское ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 24058 Ванкарем авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Иультин районы составына кергән административ берәмлек. 24059 Ванкуверда 1971 елның 15 сентябрендә Дэвид Мактаггарт тарафыннан оештырыла. 24060 Ванкуверда төпләнеп, Һолливуд киноларында төшә башлый. 24061 Ванкуверның төп халкы — инглиз-канадалылар. 24062 Ван Ман иң яхшы ике командиры җитәкчелегендә «Кызыл кашларга» каршы йөз менле гаскәр җибәргән. 24063 Ван Мэн — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 170 километрлы кратеры. 24064 Ванн (Ванн, ) — Франсаның Бретань төбәгендә урнашкан шәһәр. 24065 Вануйта — Русия территориясеннән ага торган елга. 24066 Вануйта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24067 Вануйто — Русия территориясеннән ага торган елга. 24068 Ваныш — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 24069 Ваныш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 24070 Ваны-Я-Тоип — Русия территориясеннән ага торган елга. 24071 Ваньвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24072 Вань-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24073 Ваньки ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 24074 Ваньковская Пурная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24075 Ванья — Русия территориясеннән ага торган елга. 24076 Ванютина Гора ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 24077 Ванюшенки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 24078 Ваня-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24079 Ваня Хлибка Аннан соң хор белән җитәкчелек итүне хорның яшь солисты Ваня Хлибка џәм Джордж Тимченко үз кулларына алалар. 2001 нче елда алар Отто Хофнердан хорга хокук алалар. 24080 В.А. Перовскийның изге ниятен кантоннар хуплап кабул итә һәм кыска гына вакыт эчендә халыктан төзелеш фондына мул гына акча җыела. 24081 Ваповка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24082 В.А. Попов белән бергә күргәзмәгә Джозеф Чечвурд ( Яңа Зеландия ), Исмәт Кетен ( Төркия ), Мөхәммәд Кармад һәм Хәсән Мәгри ( Марокко ), Гөлназ Исмәгыйлова һ.б. каллиграфлар да кушылды. 24083 Вапсос — Русия территориясеннән ага торган елга. 24084 Варака һәм Хәдичәгә охшаган кешеләрне Мәккәдә бармак белән генә санарлык була. 24085 Варали елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 24086 Варанкины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24087 Варбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 24088 Варваризм кабул итә торган телнең закончалыкларына тулысынча яисә бөтенләй буйсынмаган хәлдә телдә яшиләр: мадам, дэнди, хобби. 24089 Варварино — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 24090 Варго Чунджелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 24091 Вардар Македониясы король Югославияның иң артта калган районнарның берсе була. 24092 Вардушино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 24093 Варека — Русия территориясеннән ага торган елга. 24094 Варенга-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24095 Варзеги ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 24096 Варзуфка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24097 Вариантларның стандартлашу процессы грамматика һәм сүзлекләрдә лингвистик тасвирлану юлы белән урын ала. 24098 Вариантлары Классикка кадәр Санскрит формасы Ведик Санскрит буларак билгеле, шул ук вакытта Ригведа теле иң борынгы һәм иң архаик сакланган формасы булып тора, ул безнең эрага кадәр икенче меңьеллык башына карый. 24099 Вариация һәм гомумиләштерүләр * Күпкырлык төшенчәсе зурлык буенча гомумиләштерелә, һәм гадәттә n-үлчәүле күпкырлыкдип атала. 24100 Варионовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24101 Варислары тарафыннан Сәмәркандта төзелгән Гүр Әмир мавзолей-төрбәсе дөнья күләмендә танылган сәнгать үрнәге булып тора. 24102 Варканъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24103 Варка-Сыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 24104 Варка-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 24105 Вар-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 24106 Вармер — Русия территориясеннән ага торган елга. 24107 Варм-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24108 Варнава дип йөртелүче Йосыф һәм Матиастан соңгысына җирәбә чыга. 24109 Варнава — Русия территориясеннән ага торган елга. 24110 Варнавино районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 24111 Варнада ( Болгария ) узган Европа беренчелегендә аңа тиңнәр табылмый, ул барча көндәшләрен җиңеп чемпион исемен ала. 24112 Ва́рна, татарча Мача яки Мышы – Чиләбе өлкәсендәге авыл, Варна районы үзәге. 24113 Варпаховка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 24114 Варсын-Тан-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24115 Варта елгасы буенда урнашкан. 24116 Вартейская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 24117 Варфоломеевка ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 24118 Варча-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 24119 Варчушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24120 Варшава губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 24121 Варшавадагы Билгесез сугышчы кабере 1925 елда Беренче бөтендөнья сугышында һәлак булганнар истәлегенә хасил була. 24122 Варшава килешүе (Дуслык, хезмәттәшлек һәм үзара ярдәм җурында килешү) — Европа социалистик илләре имзалаган хәрби Варшава килешүе оешмасы берлеген булдыру турында документ. 24123 Варшава кораллы күтәрелеше (1944) — 1944 елның 1 августыннан - 2 октябренә кадәр Варшава шәһәрендә наци илбасарына каршы узган кораллы күтәрелеш. 24124 Варшава күтәрелешенең беренче көннәре. 1944 елның 1 августы. 24125 Варшава һәм Ивангород янында зур кара-каршы сугышлар башланып киткәннәр; алар барышында урыс гаскәрләре Варшавага һөҗүмнәрне кире какканнар, ә Ивангород тирәсендә алар плацдармны булдыра алганнар. 24126 Варшава һерцоглыгының зур өлеше Польша патшалыгына әйләндерелеп, Русиягә тапшырылган. 24127 Варша́ва яки Варшау( ) — Польшаның иң зур шәһәре, башкаласы. 24128 Варшава янындагы җиңелү Тухачевский язмышына 1937 елда да йогынты ясаган. 24129 Варшавка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 24130 Варшавка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 24131 Варшага күченә һәм шунда үлә. 24132 Варш-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24133 Варыж — Русия территориясеннән ага торган елга. 24134 Варын-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24135 Вары-Пус-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24136 Варыш ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 24137 Варьеган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 24138 Варьян-Соле-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 24139 Варь-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 24140 Варю-Пари-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24141 Варюховщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 24142 Варюшкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 24143 Варя ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,3 километр озынлыкта булган кратеры. 24144 Васасуля — Русия территориясеннән ага торган елга. 24145 Васенево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 24146 Васенина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 24147 Васенки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24148 Васил аганы киң күңелле, аралашучан һәм ярдәмчел шәхес буларак беләләр һәм ихтирам итәләр. 24149 Василева — Русия территориясеннән ага торган елга. 24150 Василий III заманында берничә удел кенәзлеге бетерелә. 24151 Василий III моны катгый төстә кире кага һәм тагын татарларга каршы сугышка әзерлек башлый. 24152 Василий III нең үз исәбе, үз кандидатурасы була һәм ул аны Казан хакимиятенә җиткерергә ашыга, Касыйм ханы Шәех Әүлиярның олы улы Шаһ-Галине (рус елъязмаларында Шигали) тәкъдим итә. 24153 Василий III Русь берләштерүне дәвам итә, Бөек Литва кенәзлеге һәм Казан ханлыгы белән сугышларын үткәргән. 24154 Василий I үлеменнән соң, Галич һәм Мәскәү группировкалары низагында Нократ җире галичлыларны яклый. 24155 Василий I феодал җир биләү системасы үсешен дәвам иттергән. 24156 Василий Алибабаевич роле белән («Уңышлы ир-егетләр» (Джентльмены удачи), реж. 24157 Василий Баженов, Василий Иван улы Баженов, ( 1738 1799 ) — архитектор, рәссам, педагог, теоретик, архитектурада рус классицизмы мәктәбенә нигез салучылардан берсе. 24158 Василий Василий улы Верещагин ( 1842 1904 ) - Русия империясе рәссамы һәм әдәбиятчы, мәшһүр рәссам-баталист (сугышка багышланган рәсем ясаучы). 24159 Василий Григорий улы Перов (( — )) - Русия рәссамы, рәссам сәнгате күчерелә торган күргәзмәләре берлегенә нигез салучыларның берсе (шудырып күчерүчеләр - передвижниклар). 24160 Василий Иван улы Чапаев (Василий Иванович Чапаев) — Кызыл армия командирларыннан берсе, Беренче бөтендөнья һәм Ватандашлар сугышларында катнашучы. 24161 Василий Качалов исемендәге Казан дәүләт академия рус Зур драма театры ( ) — Казан шәһәрендә урнашкан рус театры, Русиянең иң иске театрларының берсе. 24162 Василий кенәз һәм аның икетуганы Михаил Верейский әсирлеккә алыналар. 24163 Василий Кузнецовның 1-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армия частьләре «Мәскәү — Идел» каналы аша Хассо фон Мантойфель хәрби төркеменә каршы һөжүмне башладылар. 24164 Василий Морозов) армияләрне алган 27нче армиягә формалаштырылган. 24165 Василий Перов рәсеме ( 1879 ) Пугачев гаскәре 1774 елның 29 июнендә Әгерҗегә килеп җитә. 24166 Василий Түбән Новгородка китерелә, ә соңрак Курмышка. 24167 Василий Чуйков 1982 елның 18 мартында үлгән. 24168 Васил Мәҗитов (рәсми эш стажы 1954 елдан ) Актаныш районы «Үрнәк» колхозында (соңрак «Үрнәк» а/х җитештерү кооперативы, «Чишмә-су» ҖЧҖ («Әнәк» агрофирмасы)) 56 ел буе намуслы хезмәт куя. 24169 Васильевка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 24170 Васильевка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 24171 Васильевка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 24172 Васильевка — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 24173 Васильевка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 24174 Васильевка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 24175 Васильевка (Васильевка 3-се) — Русия территориясеннән ага торган елга. 24176 Васильевка ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 24177 Васильевка — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 24178 Васильевлар исемендәге РСФСРның Дәүләт премиясе лауреаты ( 1976 ел ). 24179 Васильево — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 24180 Васильево белән Казан арасы 13 км. 24181 Васильево Рамешко ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 24182 Васильев сәнгатен сөючеләр клубы» иҗтимагый җәмгыяте оештыра. 24183 Васильевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24184 Васильевский банк — Русия территориясеннән ага торган елга. 24185 Васильевское ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 24186 Василькино — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 24187 Васильковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24188 Васильково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 24189 Васичи ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 24190 Васиятендә ул «Җанымны Аллаһка, гәүдәмне җиргә, милегемне туганнарыма калдырам» дигән. 24191 Васкичи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 24192 Васковская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 24193 Васко да Гама астрономияне яхшы белгән. 24194 Васко да Гама буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 60 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 24195 Васко да Гаманың балачагы турында бик аз мәгълүм. 24196 Васпухоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24197 Вассиановка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 24198 Васси ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,5 километр озынлыкта булган кратеры. 24199 Васыйл — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 24200 Васыятендә хан тәхетен үзенең туганының улы Түлә-Бугага багышлаган булса да, аның васыятен үтәмичә, тәхеткә үз энесе Туда-Мәнгү (1282– 1287 ) менеп утыра. 24201 Васыять буенча аны билгеле сәүдәгәр Зәкиеддин әбу әл-Бәкер әл-Харуби тәрбиягә ала. 24202 Васыять калдыручының шәхесе ачыкланган, хокуктан файдалану сәләте тикшерелгән. 24203 Васыятьнамә — гражданның үзе исән вакытта милкен мирас итеп тапшыру турында язып калдырган теләге, үтенече. 24204 Васыятьнамә — язу урыны һәм вакыты күрсәтелеп төзелергә һәм васыятьнамә язучының үз кулы белән имза куелып, нотариус тарафыннан расланырга тиеш. 24205 Вась-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24206 Васькина — Русия территориясеннән ага торган елга. 24207 Васькина (Тиновка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 24208 Васькино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24209 Васькино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 24210 Васькино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 24211 Васькино-Туйралы — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 24212 Васькинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 24213 Васьково ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 24214 Васьково ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 24215 Вась-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24216 Васюдолова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24217 Васютины ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 24218 Васюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24219 Вася-Эдеёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24220 Ватан азатлыгы өчен гомерен биргән язучы-солдат буларак, Демьян Фәтхинең исеме Татарстан язучылар берлеге бинасына куелган мемориаль тактага язылды. 24221 Ватан алдындагы хезмәтләр өчен ордены ( русча О́рден «За заслу́ги пе́ред Оте́чеством») – Русия Федерациясенең дәүләт бүләге. 24222 «Вата́н» - атналык иҗтимагый сәяси газета. 24223 Ватан бүләкләре. 24224 « Ватанга кайту берлеге» дигән оешманың актив әгъзасына әверелә. 24225 «Ватандаш», 2001, № 3. Чыганаклар Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 24226 «Ватандаш» журналында баш мөхәррир урынбасары ( 1996 ), «Агыйдел» журналында ( 2000 2003 ) проза бүлеге мөдире. 24227 Ватандашлар сугышларының ешлыгы әзәю җәмгыятьтәге кыз-хатыннарының хокукларына ихтирам дәрәҗәсе үсүе белән аңлатылганың, боларның гарантияләре булган очракта, полигамияның рәсмиләштерелү-рәсмиләштерелмәве бернинди йогынты ясавамын ассызыкладылар. 24228 Ватандашлар сугышы 1918 Ватандашлар сугышында Сул эсер фетнәсен бастыруында катнашкан. 24229 Ватандашлар сугышы 1918 елда Казанга кайтып, шәһәрне ак чехлардан саклауны оештыруда катнаша, Арчага чигенеп, В.М. Азинның кызылгвардияче бүлгеләрендә контрразведкада хезмәт итә. 24230 Ватандашлар сугышы 1918 елның октябрендә инглиз генералы А. Нокс белән Омскига килә һәм Себер хөкүмәте җитәкчесе итеп билгеләнгән. 24231 Ватандашлар сугышы 1920 елда Вятка губернасы җирләре төрле мохтариятле өлкә (Вотяк АӨ) һәм җөмһүриятләргә ( ТАССР ) кертелү сәбәпле, мөселман бүлеге бетерелә. 24232 Ватандашлар сугышы вакытнда Япония төньяк өлешен дә басып калган, әмма 1925 елдагы Пекин килешүе буенча ул аны калдырырга мәҗбүр була. 24233 Ватандашлар сугышы вакытында Моны да карагыз: Русия ватандашлар сугышы right 1918 елның 25 мартында алман оккупациясе астындагы территорияләрдә Белорусия Халык Республикасы игълан ителә. 24234 Ватандашлар сугышы вакытында Мурманск һәм Төркестанда интервентларга каршы көрәшә. 24235 Ватандашлар сугышы вакытында фронт театр бригадаларында уйный. 24236 Ватандашлар сугышы вакытында шәһәр каты сугышлар аренасы булып торган. 24237 Ватандашлар сугышы Ватандашлар сугышы вакытында — Царицын гаскәр төркеме сәргаскәре, 10-нчы армиясенең сәргаскәре, УССР эчке эшләр комиссары, Харьков хәрби округының сәргаскәре, 14-нче армиясенең һәм эчке Украин фронтының сәргаскәре. 24238 Ватандашлар сугышы елларында ( 1918 1919 ) Беренче армия һәм Төркистан армиясе сәяси бүлекләре каршындагы фронт театр бригадаларында чыгышлар ясый. 24239 Ватандашлар сугышы елларында да театр эшчәнлеген туктатмый. 24240 Ватандашлар сугышы елларында фронт бригадаларында һәм Казанның «Аң» труппасында эшли. 24241 Ватандашлар сугышы Июльдә, Урал казаклары белән берләшү өчен, Дон гаскәре Царицынны алырга омтыла. 24242 Ватандашлар сугышында 1919 мөселман кавалерия полкы, бригадасы, 11- Петроград дивизиясе хәрби комиссары. 24243 Ватандашлар сугышында җиңгәннән соң Pax Romana (Рим Дөньясы) бердәнбер хакиме булган. 24244 Ватандашлар сугышында катнаша. 24245 Ватандашлар сугышында Көньяк һәм Көнчыгыш фронтлар гаскәрләрендә сәяси хезмәткәр була, батырлыгы өчен исемле сәгать белән бүләкләнә. 24246 Ватандашлар сугышында Минзәлә өязе хәрби- инкыйлаби комитетны җитәкли. 24247 Ватандашлар сугышында Төньяк һәм Көнбатыш фронтларында хезмәт итә. 24248 Ватандашлар сугышыннан соң, 1920 елгы Сәнәкчеләр фетнәсеннән соң, 1921 елгы корылык һәм ачлыктан соң җөмһүриятнең халык хуҗалыгын торгызу, тыныч төзелеш юлына бастыру иң беренче максат итеп куела. 24249 Ватандашлар сугышыннан соң, аеруча күп тәрбиячесез балалар, ятимнәр, урам балалары калган, 1922 елда чамалап 7 млн. 24250 Ватандашлар сугышыннан соң армиядә калган. 24251 Ватандашлар сугышы Сугышта Уралда атаман Дутовның ак казаклар гаскәренә, Колчакка каршы көрәшүче Көнчыгыш фронтның 3 нче армиясенең, 30 нчы укчы дивизиянең сәяси бүлеге җитәкчесе буларак катнаша. 24252 Ватандашлар сугышы фронтларында рота, батальон, полк командиры булган. 24253 Ватандашлар һәм Митридат сугышлары Митридат сугышы вакытында 89-84 б.э.к. Сулла Рим шәһәрен буйсындырган, Марий якташларын үтерелгән, хакимиятне кол биләүче аксөякләренә тапшырган. 24254 «Вата́н өче́н» - Бөек Ватан сугышы чорында фронтта чыккан беренче татар газетасы. 24255 Ватан сугышы ( 1941 — 1945 ) елларында татар әдәбиятенең үсешен яңадан күзәтергә була иде. 24256 Ватан сугышы 2нче дәрәҗә ордены белән, 14 сугышчан медаль белән бүләкләнгән. 24257 Ватан сугышы алдыннан Гариф Гобәй драматургия жанрына да мөрәҗәгать итә. 24258 Ватан сугышы башлангач, 1941 елның июнь аенда армиягә алынып, Сибгат Хәким 1946 елның маена кадәр хәрби хезмәттә була. 24259 Ватан сугышы башлангач, Мәэмүн Сутюшев фронтка китә. 24260 Ватан сугышы елларында Ш.Рамазанов Казан дәүләт университетында тел курсын алып бара һәм гомуми тел белемен дә укыта. 24261 Ватан сугышында алган яралардан сәламәтлеге какшаган фронтовик 1955 елда вакытсыз вафат була. 24262 Ватан сугышында лейтенант-танкист булып катнаша һәм зур батырлыклар күрсәтә. 24263 Ватан сугышы чорында Салих Баттал Хәрби Һава Көчләренең Тын Океан флотында хәрби очучы булып хезмәт итә ( 1941 1945 ), япон империалистларына каршы сугышта катнаша, шәхси батырлыклары өчен сугыш медальләре белән бүләкләнә. 24264 Ватан сугышы чорында Ф.Хөсни, барлык язучылар кебек, каләм көчен фашизмга каршы көрәшкә юнәлтә. 24265 Ватан сугышы шагыйрьнең гуманистик тойгыларын, патриотик хисләрен тирәнәйтүгә, гражданин-шәхес буларак чыныгуына, җитлегүенә хәлиткеч йогынты ясый. 24266 Ватан тарихында Русия провинциясенең ролен өйрәнә. 24267 Ватан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 24268 Ватаныбыз аның хезмәтләрен 1983 елда «Почет билгесе», 1995 елда «Дуслык» һәм 2001 елда «Ватанга аеруча хезмәт күрсәткән өчен» орденнары белән бәяләде. 24269 Ватаныбыз Идел-Урал территориясенә ул безнең эрага кадәр үк килеп кергән. 24270 Ватаныбыз социологиясен үстерүгә өлеш керткәне өчен һәм беренче социология ассоциациясе оештырылуга — 50, Русия Фәннәр академиясенең Социология институты ачылуга 40 ел тулу уңаеннан ул Питирим Сорокин исемендәге көмеш медальгә лаек була. 24271 «Ватаным-Бердәм Русия» фракциясе әгъзасы була. 24272 Ватаным, Ватаным, Ватаным, Мәхәббәтем сиңа һәм җаным, Ватаным! 24273 Ватанына кире әйләнеп кайткач, Госман Бакиров укытучылык хезмәтен дәвам итә: 1918 — 1922 елларда Сарай Чокырча һәм туган авылы Югары Курсада яңа ачылган совет мәктәпләрендә укыта. 24274 Ватанында бу вакытта хоккейчы юниорлар арасында чемпионат җиңүчесе һәм иң яхшы бомбардирларның берсе дип исәпләнә. 24275 Вата ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 24276 Ватикан ватандашлыгы Изге Тәхеткә хезмәт итү нигезендә генә барлыкка килә һәм Ватиканда хезмәт эшчәнлеге тәмамлану белән туктатыла. 24277 Ватикан дәүләте хәзерге формада 1929 елның 11 февралендә Муссолини хөкүмәте белән төзелгән Латеран килешүләре нигезендә барлыкка килә. 24278 Ватиканның (Изге Тәхет урнашкан җирлекнең) 1929 елгы Латеран килешүләре белән расланган суверенитеты Изге Тәхет суверенитетыннан чыга. 24279 Ватикан үзенең Latinitas фонды аша латин теленең саклаучысы булып тора. 24280 Ватинский-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24281 Ваткома — Русия территориясеннән ага торган елга. 24282 Ватраска — Русия территориясеннән ага торган елга. 24283 Ват-Салы-Алым-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 24284 Ваттларда, һәм шуннан чыгып, киловаттларда, егәрлек ягъни электр җиһазы тарафыннан вакыт берәмлеге эчендә кулланылган энергия микъдары исәпләнә. 24285 Ватутин 1944 елның 29 февралендә УПА ( Украина баш күтәрүчеләре гаскәре ) әгъзалары тарафыннан каты яраланган. 24286 Ватык диван — татар балалар уены. 24287 Ватык нәтиҗәсендә юнәлеш руле кәнтрүлсез рәвештә каршы юнәлешкә авыша. 24288 Ватылька — Русия территориясеннән ага торган елга. 24289 Ватьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 24290 Вать-Сорт-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 24291 Ватьяр-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 24292 Ваулинская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24293 «Вафа» исеменнән ясалган. 24294 Вафат 1367 елда Болгар шәһәренә каршы яңа Алтын Урда ханы Газиз яу белән барган. 24295 Вафат булган 2814 кешенең 447се БИДСның соңгы стадиясенә җитеп үлгән. 24296 Вафат булдылар * 23 июль — Альберто Сантос-Дюмон, авиация пионеры. 24297 Вафат булу Платонов авыру улы Платонны тәрбияләгәндә үк туберкулёз эләктерә. 24298 Вафатлар * 10 июль — Васил Друмев, болгар язучысы, драматург. 24299 Вафатлар * 10 май — Накамикадо, Япония императоры. 24300 Вафатлар * 11 май — Газан хан. 24301 Вафатлар * 12 гыйнвар — Игнац Кунош (Ignác Kúnos), татар халык авыз иҗатын туплаучы маҗар галиме, профессор. 24302 Вафатлар * 12 май — Джон Драйден, инглиз шагыйре, драматург. 24303 Вафатлар * 12 март — Джордж Вестингауз (George Westinghouse), Америкадагы тимер юлы тормозын уйлап чыгаручы. 24304 Вафатлар * 12 ноябрь — Элизабет Гаскелл, инглиз язучысы. 24305 Вафатлар * 13 гыйнвар — Фридрих Ульрих Каликст, немец теологы ( 1622 елда туган). 24306 Вафатлар * 14 гыйнвар — Джордж Беркли, инглиз фәлсәфәче. 24307 Вафатлар * 17 июнь — Джозеф Аддисон, инглиз язучысы, публицист. 24308 Вафатлар * 17 октябрь – Густав Кирхгоф (Gustav Kirchhoff), алман физигы. 24309 Вафатлар * 17 сентябрь — Томас Ириарте, испан шагыйре. 24310 Вафатлар * 18 июнь — Мишель Ришар Делаланд, француз композиторы. 24311 Вафатлар * 18 февраль — Микеланджело (Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni), Италия скульпторы, рәссамы (1475 елда туа). 24312 Вафатлар * 19 июль — Томаш Зан, поляк шагыйре. 24313 Вафатлар * 19 май — Дмитрий Иванович Донской * Милош Обилич — серб кенәзе, Косово кырындагы сугышта төрек солтаны Мурад I'не үтерә. 24314 Вафатлар * 21 гыйнвар — Мостафа III, Госман империясе солтаны. 24315 Вафатлар * 21 июнь — Никколо Макиавелли (1469-1527), Италиянең сәяси фикер иясе, тарихчы. 24316 Вафатлар * 21 июнь — Николай Римский-Корсаков, рус композиторы. 24317 Вафатлар * 23 ноябрь — Клод Лоррен, француз рәссамы. 24318 Вафатлар * 26 май — Александр Кондратьев, язучы, шагыйрь. 24319 Вафатлар * 26 март — Людвиг ван Бетховен (Ludwig van Beethoven), алман композиторы. 24320 Вафатлар * 27 октябрь — Мөхаммәт Олугбәк, төрки астроном, математик. 24321 Вафатлар * 27 февраль — Иван Павлов, рус физиологы, физиология һәм медицина буенча 1904 елның Нобель премиясе лауреаты. 24322 Вафатлар * 28 апрель — Томас Эйрд (Thomas Aird), шотланд шагыйре, публицист. 24323 Вафатлар * 29 июнь — Раймонд Луллий, христиан миссионеры. 24324 Вафатлар * 30 октябрь — Осман III, Госман империясе солтаны. 24325 Вафатлар * 3 июнь — Жорж Бизе (Georges Bizet), француз композиторы. 24326 Вафатлар * 5 май — Наполеон I (Napoléon Bonaparte), француз императоры. 24327 Вафатлар * 6 июнь — Герхарт Гауптман, алман язучысы. 24328 Вафатлар * 8 август — Фрэнсис Хатчесон, инглиз фәлсәфәчесе. 24329 Вафатлар * 8 апрель — Пабло Пикассо (Pablo Picasso), испан рәссамы. 24330 Вафатлар * 9 апрель — Данте Габриел Россетти (Dante Gabriel Rossetti), инглиз рәссамы һәм шагыйре. 24331 Вафатлар Атилла Расих * 8 гыйнвар — Франсуа Миттеран, Франциянең элекке президенты. 24332 Вафатлар * Котлымөхәммәт Тәфкилев – татар морзасы, урыс патшаларының көнчыгыш сәясәтенә зур өлеш керткән дәүләт эшлеклесе, дипломат. 24333 Вафатлар Нәби Дәүли * 1 гыйнвар — Ревдар Садыйков (51), балет артисты, мөгаллим, Тукай бүләге иясе. 24334 Вафатлар Шулай ук карагыз: * 15 гыйнвар — Карл Либкнехт, Германияның коммунист партиясенең оештыручыларыннан берсе. 24335 Вафатлар Шулай ук карагыз: * 26 февраль — Отто Валлах, алман химигы. 24336 Вафатлар Шулай ук карагыз: * 30 март — Рудольф Штайнер (Rudolf Steiner), алман фәлсәфәчесе. 24337 Вафатлар Шулай ук карагыз: * 5 июнь — Жорж Фейдо, француз драматургы. 24338 Вафатлар * Якопоне да Тоди — итальян дини шагыйре. 24339 Вафаты алдыннан ул якын дусты Макс Бродка язган барлык әсәрләрен яндырырга куша. 24340 Вафатына берничә ай калганда папа «Кызыл бригадалар» тарафыннан үтерелгән Альдо Моро рухына тантаналы месса үткәрә (Моро тотык булган чакта, понтифик аның урынына үзен тәкъдим итә). 24341 Вафатына кадәр ( 1991 ) Нәваи шәһәрендә яши. 24342 Вафатына санаулы гына көннәр калганда аның иҗатына багышланган “Рафис Могыйнов. 24343 Вафатыннан соң, 1948 елда Баязит Бикбай кереш сүзе белән «Хикәяләр» дигән җыентыгы нәшер ителә. 24344 Вафатыннан соң (1985) Һайнрих Бөллне Кёльн шәһәре янындагы Борнхайм-Мертен зиратында күмәләр. 24345 Вафатыннан соң Кайгы уртаклашулар Италиядә, Польшада, Латин Америкасы илләрендә, Мисырда һәм башка бик күп илләрдә өч көнлек матәм игълан ителә, Бразилиядә – католиклар иң күп яшәгән илдә – җиде көнлек, Венесуэлада – биш көнлек матәм үткәрелә. 24346 Вафатыннан соң ТР Язучылар берлегенең Г.Исхакый исемендәге премиясе бирелә. 24347 Вафатыннан соң улы һәм оныгы, һәркайсы иң зур сәүдәгәрләр һәм мәшһүр байлар булып, ул мәчетне һәрвакыт төзәттереп һәм яңартып тордылар. 24348 Вафирә Гыйззәтуллина 1946 елның 13 февралендә ТАССРның Менделеевск районы Камай авылында туа. 24349 Вахитов — күп мәгънәле сүз, татар һәм башкорт фамилиясе, җәгърафия атамасы ( топоним ). 24350 Вахитово — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 24351 Вахитов — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 24352 Вахит — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 24353 Вахма – Русия территориясеннән ага торган елга. 24354 Вахренки ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 24355 Вахрушево ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 24356 Вахруши ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 24357 Вахруши ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан штп. 24358 Вахруши ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 24359 Вахрушонки ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 24360 Вахтангов исемендәге театр каршындагы вуз, Б. Захава курсы) ( 1974 ), ГИТИСта югары режиссёрлык курсларын ( 1979 ) тәмамлаган. 24361 Вахтин һәм Головко язган социолингвистика дәреслеге «ана теленең — туган теле булуы, туган теленең исә беренче тел булуын һичшиксез билгеләү урынсыз» дип махсус ассызыклап ала Н. Б. Вахтин, Е. В. Головко. 24362 Вахтовый ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 24363 Ваһһабичылар исламга төрле «яңалыклар» кертүгә каршы чыгалар. 24364 Ваһһабичыларның сәяси программасы — Гарәбстандагы вак кенәзлекләрне бергә җыю, төрле ызгыш-талашларны, феодаль анархияне бетерү. 24365 Вачев 2 — Русия территориясеннән ага торган елга. 24366 Вачелово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 24367 Вачим-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 24368 Вач-Урий-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 24369 Вашанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24370 Вашингтон университетында укый. 24371 Вашингтон һава аланы. 24372 Вашти ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17 километр озынлыкта булган кратеры. 24373 Ваштранга – Русия территориясеннән ага торган елга. 24374 Вашты ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 24375 В.В. Великанов) укый (өзеклек белән). 24376 В. Высоцкий Русиядә һәм СССБсоң илләрендә иң танылган (98%) кешеләрнең берсе. 24377 В. Высоцкий үзенең җырларының җидекыллы гитарада башкаручы-авторы булып тарихка кергән. 24378 В гепатитына каршы иң ышанычлы чара, ул да булса, прививка ясату. 24379 Веб-манга Интернетта ирекле рөхсәттә 2009 елда чыга башлады һәм шул ук вакытта популярлык тапты. 2012 елда веб-комикс ремейкын ONE идарәчелеге астында Юсукэ Мурата ясаган төсле манга форматында чыгара башладылар. 24380 Вебоси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24381 Веб-сайт: http://chayan-journal.ru Сатирик рәсемнәр ясау остасы булып таныла. 24382 Веб сәхифә узара гиперсылтамалар белән бәйләнгән веб битләрдән тора. 24383 Веб һәм мобиль ( Android һәм IOS) интерфейслары бар, браузер киңәйтмәләр, кушымталар һәм санаклар өчен башка программа тәэмин ителешен җитештерүчеләр өчен API тәкъдим итә. 24384 Вәгазь конгрегациясе) дигән католик оешмадан килеп чыккан. 24385 Вега һәм Әлтаир йолдызлары белән җәйге өчпочмакны тәшкил итә. 24386 Вегетатив рәвештә (сирәк орлыктан) үрчи. 24387 Вегетация дәвере төньякта 120 —130 көн, көньякта 160—200 көн. 24388 Вәгыйзов белән берлектә). 24389 Вәгыйзь әфәнде 1995 елдан Русия Рәссамнар берлеге әгъзасы. 24390 Веденовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 24391 Ведерниково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 24392 Ведерниковский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 24393 Веджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 24394 Ведик Санскрит ул гимнарның, җырларның һәм Брахманнар һәм Упанишадаларда теологик һәм дини-фәлсәфи бәхәсләрнең зур тупланмасы булган Ведаларның теле. 24395 Ведресево — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 24396 Ведяжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 24397 Вежавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24398 Веж Айва — Русия территориясеннән ага торган елга. 24399 Вежайка ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 24400 Вежайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24401 Вежай — Русия территориясеннән ага торган елга. 24402 Вежаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24403 Вежболовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24404 Вежлива — Русия территориясеннән ага торган елга. 24405 Вежма — Русия территориясеннән ага торган елга. 24406 Вежня — Нуя елгасы кушылдыгы. 24407 Вежняньга (мукшычадан Кече Няньга) — Няньга елгасы кушылдыгы (Уза бассейны). 24408 Вежога — Русия территориясеннән ага торган елга. 24409 Вежъю ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 24410 Вежь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24411 Вәзиева белән бергә), “XX йөз башында татар әдәбияты һәм публицистикасы” дигән дәреслекләре (югары уку йортлары өчен), VIII сыйныфлар өчен татар әдәбиятыннан ( Мөхәммәт Мәһдиев төзегән) дәреслек һәм хрестоматияләре дөнья күрде. 24412 Вәзил Мәүликов, Вәзил Салих улы Мәүликов — төзүче, Социалистик Хезмәт Каһарманы ( 1981 ), ТАССР атказанган төзүчесе, Муса Җәлил премиясе иясе ( 1974 ), Чаллы шәһәренең мактаулы ватандашы. 24413 «Вәзир» аны тотып, җәзаның дөрес үтәлүен күзәтеп, шул турыда «хан»га килеп хисап бирә. 24414 Вәзир белән йөрү тәртибе Юлында бернинди таш тормаган очракта вәзир тура һәм фил йөрү мөмкинлекләрен берләштереп горизонталь, вертикаль һәм диагональ буенча һәрбер кырга күчә ала. 24415 Вәзир Җаникәне көч кулланып алып китмәкче була, ләкин Җаникә каршылык күрсәтә. 24416 Вәзир Мисырның барлык эшләре белән идарә иткән һәм бөтен номнардан налоглар алган. 24417 Вәзирнең материаль кыйммәтлеге 8-9 пешкага тиң дип санала. 24418 Вәзир Низам әл-Мөлек һәм Мәлик шаһ фетнәчеләр тарафыннан явызларча үтерелә һәм сәлҗүкләр империясеннән бәрәкәт качып, ызгыш-тарткалашлар башлана. 24419 Вәзир үзенең мөмкинлекләрен миттельшпильдә һәм эндшпильдә күрсәтә. 24420 Вәзир (ферзь; Юникод: ♕♛) — иң көчле шахмат фигурасы. 24421 Вәзир шахмат мәсьәләләрендә Вәзирне бик күп шахмат мәсьәләрендә очратып була. 24422 Вәзир шахмат партиясендә Һәрбер уенчы партияне бер вәзир белән башлый. 24423 Везовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24424 Вәисев оешмасы ислам динендә яңа секта рәвешендә формалаша. 24425 Вейга (Венга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 24426 Вейзенбаум шулай ук башка ЯИ тикшеренүчеләре (һәм кайбер фәлсәфәчеләр) кеше акылын фәкать санак программасы (хәзер компьютационализм (санакчылык) буларак мәгълүм позиция). 24427 Веймар ( ) — Алманиянең Түрингия җирендә урнашкан шәһәр. 24428 Вейнапта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24429 Вәкилләр палатасына сайлауларда җиңгән партиянең җитәкчесе премьер-министр вазифасын башкара башлый. 24430 Вәкияр — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 24431 Веклимиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24432 Векшеедиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24433 Векшор ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 24434 Век-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24435 Велдоръя ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 24436 Велдор-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24437 Велер тикшеренүләренә таянып француз химигы Сент-Клер Девиль 1854 елда алюминий табуның промышленность ысулын тәкъдим итә. 24438 Вәлидә дингә карата якты караш балачактан ук тәрбияләнә. 24439 Вәлидов варианты да бар. 24440 Вәлиев М. Нечкә хисләр, көчле хисләр// «Киек каз юлында» китабына кереш сүз. 24441 Велиж ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 24442 Великий Куст ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 24443 Великий Новгород ( ) — Русия Федерациясенең Новгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 24444 Великий Яр — Русия территориясеннән ага торган елга. 24445 Великопетровка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 24446 Великополье ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 24447 Великорецкое ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 24448 Велин-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 24449 Велин-Кор-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 24450 Вели-Сурун-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24451 Вәлитов белән бергә). 24452 Вәлитов – татар һәм башкорт фамилиясе. 24453 Вәлиулла да читкә карап әйтә: — Бу бик яхшы адәмгә охшамаган. 24454 Вәлиулла Мортазин-Иманский һәм Мәкәрим Мәһдиев сыйныфында укый. 1нче курста укыганда Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия театрында “Башкорт туе” спектаклендә Гөлгайшә ролен башкара. 1930 елда төп труппага алына. 24455 Вәлиулла Якупов Апанай мәчетен торгызуда зур роль уйный. 24456 Вәлиулла Якупов Татарстанда традицион исламны саклауга, элекке китапларны яңадан нәшер итүгә күп көч куйган шәхес. 24457 Велосипедта йөрү дә зур үсеш алган. 24458 Велосипедта таулы-чокырлы җирдә, шосседа, тректа узышуны, фигуралар ясап йөрүне, велоболны үз эченә ала. 24459 Велосипед узышларының беренче йолдызларыннан берсе. 24460 Вельморда — Русия территориясеннән ага торган елга. 24461 Вельск ( ) — Архангельск өлкәсендә шәһәр, Вельск районының административ үзәге. 24462 Велью — Русия территориясеннән ага торган елга. 24463 Вельямин Степанов — тылмач, Русия дәүләте илчесе, чыгышы белән бояр нәселеннән, чукындырылган татар. 24464 Вена конгрессыннан һәм Реставрациядән соң байрак иреклек символы булып калган һәм 1831 белән 1848 революция хәрәкәте елларында кулланган. 24465 Венгель — Русия территориясеннән ага торган елга. 24466 Венгрия 27 июньдә генә ССРБга сугышын игълан иткән; сәбәп — имештер совет аваиациянең 26 июньдәге Кошице шәһәрнең бомбардировкасы. 1941 елның 1 июльдә Алмания күрсәтмә буенча, венгр гаскәрләрнең Карпаты төркеме 12нче совет армияне атакаланган. 24467 Венгриянең төп халкы (якынча 93% тәшкил итәләр). 24468 Венгрлар басымы X гасырның уртасына кадәр дәвам итәләр. 24469 Венгр теле сузык авазларның үникәл фонетикасы белән игътибарны җәлеп итә. 24470 Вендла ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,7 километр озынлыкта булган кратеры. 24471 Веневитиново ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 24472 Венера Гыймадиева (Венера Фәрит кызы Гыймадиева) - җырчы (сопрано). 24473 Венера Җиргә караганда Кояшка якынрак булуы сәбәпле, җирдәге күзәтүче өчен Кояштан беркайчан да 47,8° ка артыграк ераклашмый. 24474 Венера Сәлах кызы Думаева-Вәлиева — татар шагыйрәсе, тәрҗемәче. 24475 Венера Хәсән кызы Гәрәева — татар хорлары дирижеры, Татарстанның халык артисткасы. 24476 Венерик авырулар арасында ул иң күп таралган. 24477 Венерик авыруларның күп кенә билгеләре кешенең тән тиресендә һәм лайлалы тышчаларында барлыкка килә. 24478 Венер Сәлимов (Венер Асылгәрәй улы Сәлимов) — ТР дәүләт куркынычсызлык комитеты рәисе ( 1999 ), ТР Куркынычсызлык шурасы сәркатибе ( 1999 2014 ), ТР атказанган юристы. 24479 Венесуэла - 21 штат, 1 федераль территория, федераль округ һәм федераль биләмәләр составында федерация. 24480 Венесуэланың эчке районнарында сельваны саванна алмаштыра, Кордильер районында - 1000-2000 м биеклеккә җитүче яфраклы урман. 24481 Венесуэла территориясендә нефть чыганаклары ачу белән һәм аларны үзләштерү башлану белән тиз темплар белән илнең икътисады үсә башлаган. 1920-нче еллар ахырында Венесуэла нефть экспорты буенча дөньяда беренче урыннарның берсендә булган. 24482 Венета — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 24483 Венеция йөз илледән артык канал белән бүлгәләнгән унсигез атауга урнашкан. 24484 Венециянең кыйтгадагы өлешен Местре диләр. 24485 Вениб-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24486 Венисьё (Венисйө, ) — Франциянең Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 24487 Вених-Ярт — Русия территориясеннән ага торган елга. 24488 Веноз кан уң йөрәгалдыннан уң карынчыкка эләгә, аннары яңадан кан әйләнешенең кечкенә түгәрәгенә юнәлә. 24489 Вентата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24490 Вентиляция каналда һаваның түбән басым яңару өчендефекто кулланыла. 24491 Вентиляция санитар-гигиена шартлар (температура, дымлылык, һаваның тазалыкны һәм тизлеген) тәэмин итә. 24492 Вень-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24493 Вепрь — Русия территориясеннән ага торган елга. 24494 Вера Егор кызы Минкина ( 1918 елның 9 сентябре — 2011 елның 20 сентябре ) — татар артисткасы, Татарстанның һәм Русиянең халык артисты. 24495 Вербатим Русиядә * 2000 елда Royal Court театры Мәскәүгә вербатимны алып килә. 24496 Вербиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24497 Вербовка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 24498 Вергас — Русия территориясеннән ага торган елга. 24499 Вергиза — Русия территориясеннән ага торган елга. 24500 Верден иттарткычы Британ гаскәрләре Көнчыгыш фронт 1916 ел башында да әле сугышның һаман дәвам итүе Германияне котылгысыз һәлакәт алдына куя. 24501 «Верден иттарткычы» юк ителә. 24502 Верден француз солдатларының ныклыгы символына әйләнә. 24503 Верденьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24504 Верден янында аяусыз сугышлар барган көннәрдә француз сәргаскәрлеге Русиягә ярдәм сорап мөрәҗәгать итә. 24505 Верден янындагы сугыш озакка сузылган авыр көрәшкә әйләнә. 24506 Верден янындагы һөҗүм туктатыла. 24507 Верди — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 150 километрлы кратеры. 24508 Вердиның “Аида” операсына ( 1967 ел ); * Михаил Глинканың “Иван Сусанин” операсына ( 1968 ел ) (К. 24509 Вердица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24510 Верды-Эрк — Русия территориясеннән ага торган елга. 24511 Вере-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24512 Вережка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24513 Верейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24514 Вересковый ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 24515 Вересники ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 24516 Вересовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 24517 Верес — Русия территориясеннән ага торган елга. 24518 Веретея ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 24519 Вәрәшбаш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 24520 Вәрәш — Русия территориясеннән ага торган елга. 24521 Верея — Русия территориясеннән ага торган елга. 24522 Веркольская Рудоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24523 Веркуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 24524 Верлюг ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 24525 Верлюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 24526 Вермахтның 714-нче җир гаскәрләре төмәне (en) башлыгы Фридрих Шталь көндәлекләренә нигезләнеп, Көнбатыш Алманиянең Бундестаг кануннар чыгару шурасы әгъзасы Вильдрих Остман фон дер Ләе (en) бу кешене Йозеф Шульц буларак игълан итте. 24527 Вермахтның Польша кампаниясе, Польшага бәреп керү яки «Вайс» операциясе — Алмания һәм Словакиянең кораллы көчләре тарафыннан Польшага каршы үткәрелгән хәрби операция. 24528 Вермахтның югары сәргаскарлегенең резервында 24 дивизия кала. 24529 Вермонт — АКШның иң кечкенә штатларының берсе, мәйданы буенча (24,923 км²) ул АКШта 45 нче, халык саны буенча исә (621,254 мең кеше) 49 нчы урында. 24530 Вермонт Яңа Англиядә, Кушма Штатларының төньяк-көнчыгышында урнаша. 24531 Вернон Линч туңдырмалар заводында мастер булып эшли. 24532 Веровка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 24533 Вероккьо остаханәсе Вероккьо остаханәсе шул вакыт Италиянең интеллектуаль үзәгендә, Флоренциядә урнашкан, бу Леонардога гуманитар фәннәрне өйрәнергә һәм шулай ук кайбер техник алымнарны өйрәнергә мөмкин иткән. 24534 Вероника ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,9 километр озынлыкта булган кратеры. 24535 Версаль (Версай, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 24536 Версаль килешүе буенча, 1919 елда Клайпеда Антанта протектораты астында кала. 24537 Версаль килешүеннән соң Көнчыгыш Пруссия Алманиянең экславы булып калган; шуның өстенә вилаятьнең бер өлеше ( Мемел шәһәре һәм аның әтрафлары) Литвага күчкән. 24538 Версияләр арасында Константинопольны алу ( 1453 ), Американы ачу ( 1492 ), Реформация башла ну ( 1517 ), Инглиз инкыйлабы башлану ( 1640 ) кебек вакыйгалар әйтелә. 24539 Верси-Ярт — Русия территориясеннән ага торган елга. 24540 Верстаковщина ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 24541 Вертеп ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 24542 Вертикаль терәкләрдә штырьлар (кире чыкмасын өчен очы сырлы итеп эшләнгән кадаклар ) бар, алар капкаларның бер урында торуына булышлык итәләр. 24543 Вертинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24544 Вертная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24545 Вертуба — Русия территориясеннән ага торган елга. 24546 Вертунья — Русия территориясеннән ага торган елга. 24547 Верхий Кураган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24548 Верхий Ямбош — Русия территориясеннән ага торган елга. 24549 Верх-Казанка (Верх-Казанка) — Красноярск краенең Зур Мурты районында урнашкан торак пункт. 24550 Верхне-Зур Золотянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24551 Верхне-Мысовая ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 24552 Верхние Тимерсяны ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 24553 Верхняя Инегень — Русия территориясеннән ага торган елга. 24554 Верхняя ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 24555 Верхняя Матросовка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 24556 Верховино ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 24557 Верховный Советка биргәннән соң, Кызыл-Йолдызга алып кайттылар барысын да. 24558 Верховская ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 24559 Верходворье ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 24560 Верхосунье — Русия территориясеннән ага торган елга. 24561 Верхотина — Русия территориясеннән ага торган елга. 24562 Верхотурье ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 24563 Верх-Санди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24564 Верхулька — Русия территориясеннән ага торган елга. 24565 Верхяя Котанда — Русия территориясеннән ага торган елга. 24566 Вершаут — Оз елгасының сул кушылдыгы. 24567 Вершининцы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 24568 Вершинная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24569 Вершинята ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 24570 Вершор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24571 Верью ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 24572 Верья — Русия территориясеннән ага торган елга. 24573 Верюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24574 Веселая Горка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 24575 Веселая Роща — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 24576 Веселевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24577 Веселки ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 24578 Веселовка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 24579 Веселовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24580 Веселово ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 24581 Веселый — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 24582 Веселый ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 24583 Веселый Лог ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24584 Веселый Яр ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 24585 Весёлый Кут ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 24586 Вәсимә Хәйруллина, өлкәннәр акылы белән, сабыйлар дөньясында табигый итеп, яратып, аларның балалыгыннан тәм табып яши белүче шагыйрә. 24587 Вәскин ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 24588 Весляна ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 24589 Весна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,9 километр озынлыкта булган кратеры. 24590 Весниничи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 24591 Веснинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 24592 Вестготлар аерым җирле җир ияләре кулындагы сөрүле җирләнең 2/3 өлешен тартып алганнар. 24593 Вестготлар кыйралы Валия һәм Рим императоры Һонорий арасындагы килешү нәтиҗәсендә 418 елда Аквитания провинциясендә барлыкка килгән. 24594 Вестготларның миграцияләреВестготлар, визиготлар, тервинглар — алман кабиләсе, готларның көнбатыш тармагы. 24595 Вестибюль астында, аскы өй бинасында алгы бүлмә (прихожая) урнашкан. 24596 Вестибюль бизәүләре «Выборгская» — «Девяткино» юлындагы станциялар белән охшаш. 24597 Вестибюльдән икенче катка – намаз уку залына ( мәйданы 900 м²) күтәрелергә, шулай ук аскы катка – кием элү, тәһарәтләнү бүлмәләренә төшәргә мөмкин. 24598 Вестибюльнең көньяк-көнбатыш почмагыннан тар баскыч буенча чорма белән манарага менәргә була. 24599 Вестминстер системасы шулай итеп тәэмин ителгән һәм Анируд Джугнаут алтынчы мәртәбә премьер-министр булган. 24600 Вестомша — Русия территориясеннән ага торган елга. 24601 Весым — Русия территориясеннән ага торган елга. 24602 Веськыд-Ничавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24603 Веськыд-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24604 Весь һәм вису — XIV гасыр гарәп географлары вису халкын искә алып китәләр. 24605 Вета ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,4 километр озынлыкта булган кратеры. 24606 Ветваж-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24607 Ветераннар Кызыл мәйданда җәяүле, Поклон тавында хәрби техника парады. 24608 Ветераннар советына караган Мәскәүнең 646- мәктәп укучылары да эзләнүләрдә катнаша. 24609 «Ветеран труда» һәм башка медальләр белән бүләкләнгән. 24610 Ветеринария вирусологиясе имезүче йорт хайваннары, кошлар, затлы мехлы җәнлекләр, балыклар һәм кыргый хайваннарның вируслы авырулары этнологиясен, лаборатор диагностикасын, профилактикалауны өйрәнә. 24611 Ветеринария М.се — М.нең мөһим тармагы. 24612 Ветеринария хезмәте ихтыяҗларын тәэмин итеп, ветеринария М.се өлкәсендә галимнәрнең һәм практик микробиологларның зур армиясе эшли. 24613 Ветеринар-санитар нормалар сакланмаганда, тиешенчә күмелеп, койма белән уратылып алынмаганда, түләмәдән үлгән хайваннар күмелгән үләт базлары, биотермик чокырлар һәм башка күмү урыннары да куркыныч тудыра. 24614 Ветерок ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 24615 Ветка ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 24616 Ветлугаево ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 24617 Ветлугаи ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 24618 Вето куйган очракта резолюция кабул ителми. 24619 Ветоши ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 24620 Ветошкино ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 24621 Ветца — Русия территориясеннән ага торган елга. 24622 Ветью ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 24623 В. Әхмәдиевның иҗаты ике юнәлештә үсте. 24624 Вәхыш күбесенчә тар үзәндә ага, кайбер урыннарда тирән тарлавыкта; тамактан 170 км ераклыкта Вәхыш үзәненә чыга һәм тармакларга бүленә. 24625 Вецлар ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 24626 Вечерняя Уфа газетасында эсперанто турында даими рубрика алып бара. 24627 Вешальная Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24628 Вешарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24629 Вешкома — Русия территориясеннән ага торган елга. 24630 Веякошор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24631 Веярмолькы — Русия территориясеннән ага торган елга. 24632 Вёрга-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24633 В.И. Баженовның, шәкертләр җыеп, Мәскәүдә шәхси академия ачу хыялы да барып чыкмый. 24634 Вивальди — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 210 километрлы кратеры. 24635 Виви-ёкпа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,5 километр озынлыкта булган кратеры. 24636 Видеороликлар кеше катнашында төшерелгән яки мультипликацион булырга мөмкин. 24637 Видеохәтердә бер үк вакыт эчендә югары сыйфатлы график сурәттән торган берничә бит сакланырга мөмкин. 24638 Видзь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24639 Видз-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24640 Видзя — Русия территориясеннән ага торган елга. 24641 Вижайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24642 Вижай ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 24643 Вижа — Русия территориясеннән ага торган елга. 24644 Вижас ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 24645 Виже-Лебрен ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 57,8 километр озынлыкта булган кратеры. 24646 Вижница — Русия территориясеннән ага торган елга. 24647 Виза-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24648 Византия, Алтын Урда, Анатолия, Урта Азия һәм Һиндстан Мәккәдә тагын бер ел торганнан соң ул Дели Солтаны Мөхәммәт ибне Тугълук янына барырга була. 24649 Византия белән сугыш тәмамланса да, дәүләт юкка чыгуын дәвам итә. 24650 Византиягә каршы сугышында җиңелеп ( 552 — 554 ), Остготлар кыйраллыгы бар булуыннан туктаган. 24651 Византиядә ул император Андроник III Палеолог белән күрешә һәм Константинопольдагы София чиркәвен күрә. 24652 Византия һәм гарәп медицинасы дөнья медицинасы фәнен авыруларның яңа симптомы һәм дарулар белән баета. 24653 Византия һәм Иранга каршы сугышларда гаскәр башлыгы вазыйфасын били. 24654 Византия чорының сәнгатенең әһәмиятле һәйкәлләре булып Охридта Изге София гыйбадәтханәсендә (XI гасыр уртасы) һәм Нерезида Изге Пантелеймон чиркәвендә (1164) фреска цикллары тора. 24655 Визимьяр аша P173 Йошкар-Ола — Козьмодемьянск автоюлы уза. 24656 Визинга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24657 Визиндор ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 24658 Визуввож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24659 Визьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 24660 Визья — Русия территориясеннән ага торган елга. 24661 В.И.Качалов исемендәге Казан Зур драма театры белән бергә сәхнә бизәлеше фәненең барлык баскычларын – 40- елларның иллюзор- сәнгатьтән ерак корылмаларыннан хәзерге заманның көтелмәгән бизәкле, ләкин тирән мәгънәле декорацияләренә кадәр юлны үтә. 24662 Вики-интерфейсны саха теленә тәрҗемә итү башлана. 24663 Викикитап – ның бер проекты. 24664 Викимедиа фонды 2015 елга кадәр Җирнең Глобаль Көньяк буларак билгеле регионыннан мөхәррирләр санының 37%-ка кадәр үсүен күрергә ышана. 24665 Викингларның бу активлык чорын Викинглар дәвере дип атыйлар. 24666 Викинг һөҗүмнәре тарихы Викинг сугышларының реконструкциясе * 789 ел - викингларның өч көймәсенең Дорсетка һөҗүм (көньяк-көнбатыш Англия ) итүе. 24667 Викиөзек эмблемасы Викиөзекнең күптелле порталның баш бите күренеше Викиөзек — ның вики технологиясенә нигезләнгән проектларының берсе, 10 июль 2003 елда эшли башлады — MediaWiki программа тәэминатында эшли. 24668 Википедиядә әлеге исем белән берничә мәкалә урнаштырылган: * «Туган як» - Түбән Новгород өлкәсе Сергач шәһәрендә нәшер ителүче гәҗит * «Туган як» - Башкортстанның Октябрьски шәһәрендә нәшер ителүче гәҗит. 24669 Википедиянең ачык табигате төрле борчылуларга юл ачты - язу сыйфаты, вандализм (ингл.) күләме һәм мәгълүматның дөреслеге турында. 24670 Википедиянең иң мөһим сыйфатларыннан берсе булып мәгълүматны туган телеңдә җиткерү тора. 24671 Википедиянең инфраструктурасын яклаучы Викимедия Вакыфы нәкъ табышсыз оешмаларга карый. 24672 Википедияның төрле телле бүлекләрендәге кагыйдәләр инглиз телле бүлеге кагыйдәләренең тәрҗемәсенә нигезләнгән иде, шулай да вакыт узу белән аерым мохитләрдә үсүләре сәбәпле үзенчәлекләре хас булды. 24673 Википедия эчтәлеге шулай ук академик тикшеренүләрдә, китапларда, конференцияләрдә һәм мәхкәмә тыңлауларында кулланганы бар. 24674 Викисүзлек ( вики һәм сүзлек тән тора) — оештырган, күптелле пәрәвезгә нигезләнгән ирекле эчтәлекле сүзлек проекты, 158 һәм гадиләштерелгән инглиз телендә эшли. 24675 Викисүзлектәге барлык тел бүлекләре мәкаләләр сан азаю тәртибе буенча күрсәтелә. 24676 Ви́ктор Андре́й улы Ю́щенко ( ) — Украинаның дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, 2005 — 2010 елларда — Украина президенты. Икътисад фәннәре кандидаты. 24677 Виктор Аршинов (Виктор Пётр улы Аршинов, ) – рәссам. 24678 Виктор Беспа́лов (Виктор Иван улы Беспалов, русча Виктор Иванович Беспалов) – кинорежиссёр, документаль кино төшерү остасы, Тукай бүләге иясе. 24679 Виктор Габдрахманов 1945 елда милләте буенча дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 24680 Виктор Гюгоның иң мәшһүр әсәрләре: "Көлүче кеше" («Человек, который смеётся»), "Читләтелгәннәр" (Отверженные), "Парижның Изге Ана Чиркәве" (Собор Парижской Богоматери). 24681 Виктория 1819 елны Лондондагы Кенсингтон сараенда дөньяга килә. 24682 Виктория хакимлек иткән еллар "Виктория гасыры" дип атала. 24683 Виктория чоры гадәтләре Англиядән АКШка да үтеп кергән. 24684 Виктор Сидельников дәвере Казан волейбол клубы 2000 елның 13 маенда нигезләнде. 24685 Виктор Скумин, 2016 Скумин синдромы — йөрәкләренең клапан аппаратына протез куйганнан соң авыруларның дүрттән бер өлешендә күзәтелә торган психик эшчәнлек бозылуның үзенчәлекле симптомнар комплексы. 24686 Виктор Степан улы Черномырдин ( рус. 24687 Викторфельд — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 24688 Виктор Эммануил II берләшкән Италиянең короле дип игълан ителә. 24689 Вилат — Русия территориясеннән ага торган елга. 24690 Вилаятләр буенча референдум нәтиҗәләре Яшел — әйе, кызыл — юк Төркия референдумы 2010 — 2010 елның 12 сентябрендә Төркиядә барган референдум. 24691 Вилдан Сәетов (Вилдан Гыйльман улы Сәетов, ) — фәлсәфә фәннәре кандидаты, «Башкорт энциклопедиясе» гыйльми нәшрият комплексы директоры. 24692 Вилдан Хәбиев (1924-1945) – Советлар Берлеге Каһарманы (1943). 24693 В.И.Ленин белән икенче тапкыр шунда очрашу була. 24694 В.И. Ленин әсәрләрен татарчага тәрҗемә итү һәм бастырып чыгару өчен төзелгән мөхәрририяттә хезмәт куя. 24695 В.И. Ленин әсәрләрен тәрҗемә итү комиссиясе әгъзасы. 24696 В.И. Ленинның ГОЭЛРО планының беренче карлыгачы булган Шатура ГРЭСы төзелешенә җирле ресурсларны җәлеп итүне оештыра. 24697 В.И.Ленинның тууына 100 ел тулу уңаеннан” медале, “Фидакарь хезмәт өчен” Татарстан Республикасы медале, “Казанның 1000 еллыгы истәлегенә” медале белән бүләкләнде, “Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре” дигән мактаулы исемгә лаек булды. 24698 Вилламетт метеориты Гоба метеориты — табылган метеоритларның иң зурысы. 24699 Вилнүс Каунас Клайпеда 280пкс Паневежис 280пкс Мариямполе Литва шәһәрләренең тулы исемлеге. 24700 Вил Солтан улы Мирзаянов — татар галиме, химия белгече, милли хәрәкәт активисты. 24701 Вил, тәвәкәлләп, 1991 елны Казан музыка училищесына укырга керә. 24702 Вил Усманов — профессиональ татар җырчысы, композитор. 24703 Вилһелм II тәхеттән бәреп төшерелә һәм Голландиягә качып китә. 24704 Вилһелм Iның үлеменнән соң (1888) тәхеткә үләр дәрәҗәдә авыру булган Фридрих III тәхеткә утырган. 24705 Вилькицкий бугазы ( ) — Төньяк Җир архипелагын Таймыр ярымутравыннан аерып торучы бугаз, Төньяк диңгез юлының иң төньяк өлеше. 24706 Вильма ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 24707 Вильмон — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 24708 Вильно губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 24709 Вильнода гимназияне тәмамлап, 1885 тә Харьков университетына укырга керә. 1887 дә Александр IIIга һөҗүм итүне әзерләү өчен кулга алына һәм 5 елга Киренскигә сөрелә. 1892 дә Вильнога кайта, 1893 тә Пүлшә Социалистик Фиркасенә керә. 24710 Вильно операциясе яисә Свенцяны һөҗүме — Беренче бөтендөнья сугышының Көнчыгыш фронтында 10-нче алман гаскәренең 10-нче урыс гаскәренә каршы гамәлгә ашырган операция. 24711 Вильно һәм Петербург чорлары 1908 елның көзендә Купала Вильнога күченә. 24712 Вильно чорында күпсанлы танылган шигырьләре языла: — «Маладая Беларусь», «Заклятая кветка», «Адцьвітаньне» һ.б. «Наша Ніва» аларны үзендә бастыра. 24713 Вильнюста Татар Халкы музее нигез салучы. 24714 Виль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24715 Вильсон эшеннән кинәт кенә, югары популярлык вакытында килә. 24716 Вилючинск ( ) — Русия Федерациясенең Камчатка краенда урнашкан шәһәр. 24717 Виляй ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 24718 Виндрей елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 24719 Виндрей — Русия территориясеннән ага торган елга. 24720 Винема ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,7 километр озынлыкта булган кратеры. 24721 Вини-Пух маҗараларын үз улы Кристофер Робин Милнга ( 1920 — 1996 ) яза башлый. 24722 Винла ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 24723 Винн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 24724 Винни-Пух ( ) - Алан Александр Мильн язган шигырьләр һәм хикәяләр персонажы. 24725 Винни-Пух маҗаралары китабы басылып чыкканчы ук Милн танылган драматург булган инде, ләкин "Винни-Пух маҗаралары" - Милнның иң танылган әсәре була. 24726 Винница өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 24727 Виноградовка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 24728 Виноградово ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 24729 Винченцо Галилей һәм Джулия Амманнати гаиләсендә алты бала булган, ләкин бары дүртесе өлкән яшькә кадәр җиттеләр. 24730 Виола ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 24731 Виолончель һәм кыллы оркестр өчен «Маҗар рапсодиясе». 24732 Вирве ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 24733 Вирга ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,3 километр озынлыкта булган кратеры. 24734 Виргиния ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,5 километр озынлыкта булган кратеры. 24735 Вирги́ния, шулай ук Вирджи́ния ( ингл. 24736 Виргуза — Русия территориясеннән ага торган елга. 24737 Вирси-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 24738 Виртның тел турында беренче мәкаләсе 1970 елда басыла. 24739 Виртуаль фотоннар электромагнит тәэсирләшүне күчерүчеләр булып торалар, мәсәлән, алар шулай ике элктр корылмасы арасындагы тәэсирләшүне тәэмин итәләр. 24740 Ви — Русия территориясеннән ага торган елга. 24741 Вирус кисәкчекләре туплану аларның күзәнәктән чыгуына китерә. 24742 Вируслар Вируслы гастроэнтерит киң таралган кузгатучы булып ротавирус, норовирус, аденовирус һәм астровирус тора. 24743 Вируслар күзәнәккә үзләренең гене­тик информациясен генә кертә. 24744 Вируслар тере организм үзлекләрен күзәнәк эчендә генә күрсәтә. 24745 Вирусология — микробиологиянең зур һәм мөстәкыйль бүлеге. 24746 Вирус тышкы тирәлектә начар саклана, 57 °С кадәр җылытсаң — үлә. 24747 Вирус шулай ук кайбер дезинфекция ясалмаган көнкүреш приборлары: теш щеткалары, кырыну приборлары, татуировка инструментлары һ. б. аша да йогарга мөмкин. 24748 «Вирьял»лар белән беррәттән шулай ук «анатри» ( — түбәнге өлеш, көнчыгыш), ягъни түбәндәге чуаш төркеме билгеле. 24749 Вирьял ( — югары, көнбатыш һәм — авыл, берләшмә сүзләреннән) — чуашларның бер өлеше. 24750 Вирюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24751 Висагинас татарларының «Мирас» коллективы. 24752 Висбаден ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 24753 Висенте — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 85 километрлы кратеры. 24754 Висим — Русия территориясеннән ага торган елга. 24755 Висим ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 24756 Виска Половинная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24757 Висла— Пүлшәнең мөһим транспорт мәгистрәле. 24758 Вислая Дубрава ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 24759 Вислуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 24760 Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 24761 Висьёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24762 Виталий Абдуллов (Виталий Зиннур улы Абдуллов, ) – Русия кино һәм театр артисты. 24763 Виталий Тепикин билгеләгән интеллигенция билгеләре: Tepikin, V. (2006). 24764 Витаминнарның гаять мөһим сыйфаты — аларның антибиотиклардан һәм башка дарулардан мөмкин булган өстәмә тәэсир итүне йомшарту, бу хәлне бөтенләй булдырмау, дару авыруының килеп чыгуын һәм көчәюен ышанычлы кисәтү сәләте булуыннан гыйбарәт. 24765 Витаутас баш тарта һәм 1398 елда Бурсыклы елгасына яу белән бара. 24766 Ви́тебская о́бласть ( ) — Беларусияныңткөньягында урнашкан өлкә. 24767 Виткурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 24768 Витля ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 24769 Витте 1915 елда менингит авыртудан үлгән. 24770 Витте алдан фаразы дөрес булып чыкканнан соң - һәлакәттән соң Александр III Виттегә бик ышана башлаган. 24771 Витте - Русия парламентын нигезләүче, 1905 елның 17 октябре манифесты авторы, Русия конституцион монархиягә үзгәрешен яклаучы. 24772 Витте эшчәнлеге нәтиҗәсендә Русия тарихында беренче тапкыр матбугат иреге игълан ителә һәм Дәүләт Думасы сайлавы үткәрелә. 24773 Витте Япония белән сугышка каршы сәясәтче, Портсмут Солыхын төзегәндә баш сөйләшүче. 24774 Витют — Русия территориясеннән ага торган елга. 24775 Витязь ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 24776 Вихляева ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 24777 Вихоревка ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 24778 Виче Алан) шәһәре (район составына керми). 24779 Вичевщина ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 24780 ВИЧ-инфекциясе йоктырган 15-49 яшьләрдәге кешеләр саны, илләр буенча 2011 ел ахыры ВИЧ-инфекция йоктырган кешеләр саны, ил саен Тире-венерология диспансерларында ВИЧ һәм СПИД авыруы буенча махсус кабинетлар эшли. 24781 ВИЧ-йогышлы аналардан барлыгы 1663 бала туган, 79 балага ВИЧ-инфекция диагнозы куелган. 24782 ВИЧ мутация (нәселдәнлек билгеләренең үзгәреше) буенча бик актив, грипп вирусына караганда бу үзлек 5 мәртәбә артыграк. 24783 ВИЧ өчен канда мишень булып ак кан тәнчекләре — Т-лимфоцитлар һәм макрофаглар тора. 24784 Вичуга шәһәрендә 17- санлы мәктәпне ( 1972 ), Иваново мәдәни-агарту укуханәсен, хәрби хезмәттән соң Ярославль театр институтының актёр осталыгы факультетын ( 1980 ) тәмамлаган. 24785 Вичур ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 24786 ВИЧ чыганагы булып вирус йөртүче яки авыру кеше генә була ала. 24787 Виша — Русия территориясеннән ага торган елга. 24788 Вишкиль ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 24789 Вишкиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24790 Вишляй — Русия территориясеннән ага торган елга. 24791 Вишневец — Русия территориясеннән ага торган елга. 24792 Вишневка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 24793 Вишневка ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 24794 Вишневка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 24795 Вишневый ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 24796 Вишну Төп аллалар рәтендә Вишну галәмне саклаучы була. 24797 Вишнуяшас гаиләсе Хәмидуллин фамилиясе булуы ихтимал. 24798 Вишье — Русия территориясеннән ага торган елга. 24799 ВК-105П двигателе белән очкыч 569 км/сәг тизлеген 4860 м биеклектә 5,7 минуттан ирешә иде. 24800 В. Кандинский) стилендә ясалган картиналар бар. 24801 «ВКонта́кте» (Элемтәдә) — Русиянең иң популяр социаль челтәре, Facebook сайтының рус телендәге аналогы. 24802 ВКП XVII съезды 1937-1939 елларда Сталин тарафыннан бөтенләй диярлек үтерелгән иде. 24803 ВКП(Б) губерна комитеты утырышында “Өлкәнең татар башкорт халкы мәгарифе торышы” мәсьәләсе карала. 24804 ВКП (б) әгъзасы ( 1930 елдан ). 24805 ВКП (б) әгъзасы ( 1931 елдан ). 24806 «В круге первом» (Беренче әйләнәдә) романының 87 бүлеге тәмамлана. 24807 Влад III әтисе төзегән чиркәүләрендә Аждаһа билгесен сурәтли, шуңа күрә аңа Дракул-Аждаһа (яки Иблис) кушаматы бирелә. 24808 Владимир I, тәңкәдә сурәте Владимир I (Владимир Кызыл Кояш, чукынганнан соң Василий, борынгы рус. 24809 Влади́мир I төгәл җавабы бирмәде һәм монотеистик динен сайлый башлаган. 24810 Владимир Акимов (Владимир Яков улы Акимов, ) — Татарстанның Яр Чаллы шәһәрендә иҗат итүче рәссам. 24811 Владимир Алекно чоры 2008 елда Казан волейбол клубына баш тренер урынына алдагы ике тренер белән бергә ССРБ җыелма командасын өчен уйнаган Владимир Алекно килде һәм Казан җиңү гадәтләрен дәвам иттерде. 24812 Владимир Бортко * Cuore di cane (Эт йөрәге) (Италия, нәфис фильм, 1975) - реж. 24813 Владимир Васильев - русча исем-фамилия. 24814 Владимир Высоцкий әлеге вакыйгага "Кара бушлатлар" https://www. 24815 Владимир Григорий улы Мордань ( )- танылган украин шагыйре. 24816 Владимир журналистикага китмичә, башка юл сайлый. 4нче курста укыганда тарих фәненең методологиясе буенча ясаган чыгышы Бөтенсоюз студентлар конференциясендә беренче урын алып, доклады «Новая и новейшая история» журналында басылып чыга. 24817 Владимир Иванов — күренекле татар галиме, тарихчы һәм социолог. 24818 Владимир Изге Ана иконасы чиркәве ( ) — Кайбыч районы Багай авылында урнашкан чиркәү. 24819 Владимир кенәзе заманында ( 988 елда ) Русь христианлыкны кабул итә. 24820 Владимир Мордань 1937 елның 15 гыйнварында Украинаның Сумы өлкәсе Лебединское районы Новосельское авылында туган. 24821 Владимиро-Александровское ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 24822 Владимировка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 24823 Владимировка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 24824 Владимировка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 24825 Владимировка ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 24826 Владимировка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан авыл. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (100%). 24827 Владимировка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 24828 Владимировка — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 24829 Владимир өлкәсе биләмәләрендә ага. 24830 Владимир өлкәсе ( ) — Үзәк федераль округта урнашкан Русия Федерациясенең өлкәсенең берсе. 24831 Владимиро-Николаевский — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 24832 Владимиро-Петровка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 24833 Владимир Попов (Владимир Александрович Попов) – нәкышче рәссам, Тукай бүләге иясе. 24834 Влади́мир Сушко́в Фё́дор улы – Саранск шәһәренең башлыгы. 24835 Владимир — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 24836 Владимир Федотов (Владимир Сергей улы Федотов, ) – баянчы артист, КФУ ның филология һәм мәдәниятара аралашу институты профессоры ( 2003 ). 24837 Влади́мир Фёдор улы Одо́евский ( рус. 24838 Владиславның улы Бөек Казимир III корольләр резиденциясен готика стилендәге кальга итеп үзгәртеп кора. 24839 Владыкино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Усть-Катав шәһәр округы составына керүче авыл. 24840 Власова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 24841 Власовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24842 Власовцы ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 24843 “Власть - халыкка, җир – крестьяннарга” диган тарихи әһәмияткә ия декретны лозунг итеп, авылның, 50 крестьяны хәзерге Камы-Елгага күчеп киләләр. 24844 Власьево ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 24845 ВЛКСМ әгъзалары хезмәттә үрнәк күрсәтергә, белемнәрне, мәдәниятне үзләштерергә, илнең сәяси тормышында актив катнашырга тиешләр. 24846 ВЛКСМның Казан шәһәр комитеты сәркатибе ( 1990 1991 ). 24847 ВЛКСМның үз уставы, үзәк һәм җирле җитәкче органнары була. 24848 ВЛКСМ өлкә комитеты делегациясе составында Матросов каһарманлык күрсәткән авыл янына баргач, герой эзеннән амбразура урынына кадәр түше белән шуышып бара. 24849 В. Маликов 1992 елның 11 октябрендә Казан шәһәрендә вафат булды. 24850 В.М. Бехтерев 1857 елда Алабуга өязе Саралы авылында Хәзер Алабуга районы Бехтерево авылы туган. 24851 ВНИИЭФ-РФЯЦ белгечләре шулай ук "КамАЗ" фәнни-техник үзәгенә хәрби максатларда кулланылучы кайбер яңа модельләргә куела торган броня конфигурациясен төгаен билгеләргә булыштылар. 24852 «ВНИПИ Энергопром» да эшли. 24853 Внуково аэропортында нең иң зур аэровокзал бинасы бар (мәйданы - 270 мең м²). 24854 Внучка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24855 Вогваздино ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 24856 Вогулка (Зур Вогулка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 24857 Вогулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24858 Вогулка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 24859 Вода — Русия территориясеннән ага торган елга. 24860 Вода-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24861 Водовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24862 Водокачка ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан су йөләгече пункты. 24863 Водопойка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 24864 Водопойная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24865 Водородның гади матдәсе - җиңел төссез газ. 24866 Водород януы түбән тизлеге сәбәпле кызыл кәрләләр бик озак яшиләр: 10 миллиард ел - 10 триллион ел дәвамында. 24867 Водренга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24868 Водьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 24869 Воевланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24870 Воеводалык дәрәҗсендә адинистратив хакимият хөкүмәт тарафыннан тәгаенләнгән воевода, сайланган Төбәк ассамблеясе һәм шул ассамблея тарафыннан сайланган башкаручы хакимият арасында бүленә. 24871 Воевода Уфа фәрман өе белән идарә иткән, аңа 100—200 укчылардан гыйбарәт булган гаскәре буйсынган. 24872 Воеводина һәм Македония болгарлары Көньяк Италия болгарлары Кубратның бишенче улы Әлчек үз гаскәре белән Италиягә күчә. 24873 Воецкое — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 24874 Вөҗдан кешенең уй-фикерләрендә, шулай ук хисләрендә урын таба. 24875 Вөҗ-даны саф кеше гомер буе иркен сулап яши ала. 24876 Вождуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24877 Вожемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24878 Воже-Мур — Русия территориясеннән ага торган елга. 24879 Вожерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24880 Вожи — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 24881 Вож-ПАй-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24882 Вож-Рель — Русия территориясеннән ага торган елга. 24883 Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24884 Вожский ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 24885 Воза — Русия территориясеннән ага торган елга. 24886 Возгрецовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 24887 Возгривка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24888 Воздвиженка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан торак пункт. 24889 Воздвиженка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24890 Воздвиженка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 24891 Воздвиженка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 24892 Возейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24893 Вознесенка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 24894 Вознесенка — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 24895 Вознесенка ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 24896 Вознесенка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 24897 Вознесенский авылындагы 55 йортта 177 ир-ат һәм 161 хатын-кыз яшәгән. 24898 Вознесенский — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 24899 Вознесенское — Казан составындагы бер бистә. 24900 Вознесенское районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 24901 Вознесенцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 24902 Возой-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 24903 Возополь — Русия территориясеннән ага торган елга. 24904 Возюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 24905 Воинкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 24906 Воиухот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24907 Вой-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24908 Войвыв-Лель — Русия территориясеннән ага торган елга. 24909 Войжновка (Войжановка, Волживка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 24910 Войкино ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан авыл. 24911 Вой-Кузоб — Русия территориясеннән ага торган елга. 24912 Войлас — Русия территориясеннән ага торган елга. 24913 Вой-Лойте-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24914 Войманга — Русия территориясеннән ага торган елга. 24915 Воймига — Русия территориясеннән ага торган елга. 24916 Войм — Русия территориясеннән ага торган елга. 24917 Войнич ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48.7 километр озынлыкта булган кратеры. 24918 Войничның «Овод» (Кигәвен), Анри Барбюсның «В огне» (Ут эчендә), М. Горькийның «Мать» (Ана), «Челкаш», В. Ивановның «Бронепоезд», А. Серафимовичның «Железный поток» (Тимер ташкын) һ.б. әсәрләр. 24919 Войновка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 24920 Вой-Пемданъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 24921 Войпты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24922 Войса-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 24923 Войсаку-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 24924 Войтылты-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24925 Вой-Хотын-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24926 Вокал, симфония, театр, кино өчен музыка төрләрендә даими эшли. 24927 Вокзал бинасы 1974 елда төзеп башланды, 1976 елда төзелгән диярлек карказа ташлаган иде һәм утыз артык ел эчендә бу "озак төзү" булып кала иде. 24928 Вокзал бинасы Виктор Лал проекты буенча 1900 елда Париж һәм Орлеан арасында хәбәр алышулар өчен төзелә, ләкин 1939 елда ул ябыла. 1980-елларда Гае Аленте җитәкчелегендә бинаны музейга әйләндерәләр. 24929 Вокзал елда 8 миллион пассажирга хезмәт күрсәтә. 24930 Вок — Русия территориясеннән ага торган елга. 24931 Вокы-Рап-Егун — Русия территориясеннән ага торган елга. 24932 Воланд аннан ул үзе бүген төнлә бирә торган бал королевасы булуын сорый. 24933 Воланд белән күрешү нәтиҗәсендә, Берлиоз трамвай астына, ә Бездомный – акылдан язганнар йортына эләгәләр. 24934 Воланд - Михаил Булгаковның Мастер һәм Маргарита романында персонаж. 24935 Воландның ершалаим тарихында анти-инҗилчә һәм ачык тәүратча карашлар бар. 24936 Воландның тешләре ясалма сул яктан платина, уң яктан алтын; авызы кыек, бер күзе яшел, икенчесе кара, һәм ул аксый. 24937 Воланд хөкеменнән соң, хәтерсезлектә Мәскәүне ташлап калдыра, ләкин каядыр Нократ тирәсендә аңына килә. 24938 Волбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 24939 Волбица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24940 Волга. 2000 ел. 480 бит. 24941 Волга - 2015» Идел буе әдәби премиясе лауреаты була. 24942 Волга — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 24943 «Волга» ГАЗ-21 эчендәге багажник Аерым багажник-кофр, Ford Model A 1931 ел Багажник (йөксалгыч, ) — йөкне ташу өчен козау яисә пассажир салонында урнашкан бүлекчә. 24944 Волганский-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 24945 Волгарица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24946 Волгоград бүген Идел буендагы шәһәр, порт. 24947 Волгоград өлкәсе биләмәләрендә ага. 24948 Волгоград энергетик техникумын тәмамлый. 1993 елда ГИТИС эстрада факультетын тәмамлый. 24949 Волгореченск ( ) — Русия Федерациясенең Кострома өлкәсендә урнашкан шәһәр. 24950 Волдеморт, урлау турында белгәч, бар крестражларны тикшерергә тотына. 24951 Волдомица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24952 Волдэп-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24953 Вол-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24954 Волейбол уены тагын да югарырак темплар белән үсә. 24955 Волжанчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 24956 Волжское ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 24957 Волжск шәһәрендә 9 нчы сыйныфны тәмамлагач, 2000 елда Казанда «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә белем ала башлый. 24958 Волим — Русия территориясеннән ага торган елга. 24959 Волинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24960 Волисполком секретаре булып Хәмитов Сәет эшләгән. 1917-1918 нче елларда земский отделлар барлыкка килә. 24961 Волисполком урнашкан урамның икенче очында элек бай йорты булган калай түбәле зданиене клуб итәләр. 24962 Волица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24963 Волкова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 47.5 километр озынлыкта булган кратеры. 24964 Волковица — Русия территориясеннән ага торган елга. 24965 Волково — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 24966 Волково — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 24967 Волково ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 24968 Волково ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 24969 Волково — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 24970 Волковский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 24971 Волковщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 24972 Волко-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 24973 Волма ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 24974 Волмисная — Русия территориясеннән ага торган елга. 24975 Волна — Русия территориясеннән ага торган елга. 24976 Вологда өлкәсе, Архангельск өлкәсе биләмәләрендә ага. 24977 Вологда өлкәсе биләмәләрендә ага. 24978 Вологда өлкәсе, Ленинград өлкәсе биләмәләрендә ага. 24979 Вологда өлкәсе – Русия Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 24980 Вологда ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 24981 Вологница — Русия территориясеннән ага торган елга. 24982 Володарское — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 24983 Володарск ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 24984 Володинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 24985 Володины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 24986 Володя Ульянов — студент ( 1887 ) 1888 елда аңа Казанга кайтырга рөхсәт ителә. 24987 Воложка — Русия территориясеннән ага торган елга. 24988 Волоковая 2 ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 24989 Волоковая ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 24990 Волоковое (Волоковое) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 24991 Волоковые ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 24992 Волоковые ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 24993 Волокпом ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 24994 Волокушино ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 24995 Волонтерларның 15 меңе Татарстан егетләре һәм кызлары, 4 мең 500е - Русиянең 50дән артык югары уку йортларыннан сайлап алынды. 24996 Волосница ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 24997 Волосница ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 24998 Волосова — Русия территориясеннән ага торган елга. 24999 Волость идарәсе урнашкан, мәчет, училище, 4 су тегермәне булган. 1906 елда мәчет, 3 бакалея кибете, мөгәзи теркәлгән; авылда волость идарәсе урнашкан була. 25000 Волостьлар 1861 елдан- җәмәгать арадашчылары күзәтчелегендә, 1874 елдан — өяз крәстиян кабулханәләре, 1889 елдан — земство башлыклары карамагындагы сословиеле крәстияннәр идарәсе берәмлеге була. 25001 Волостьлар бетерелеп, авыл шуралары (авыл советлары) калдырыла. 25002 Волостьнең үзәге булып Тәмте авылы торган. 25003 Волость Советы бу төбәктә хакимиятнең крестьян һәм солдат депутатлары Советы кулына күчүен белдерә. 25004 Волость үзәге була. 1927 елда волость Байтуган Милли (татар) районга исемен алыштыра. 25005 Волочайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25006 Волошова (Волошева) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25007 Вол — Русия территориясеннән ага торган елга. 25008 Волстьнең үзәге булып Ивановский авылы торган. 25009 Волстьнең үзәге булып Келәнче авылы торган. 25010 Волстьнең үзәге булып Юмат авылы торган. 25011 Волхов елгасында, Илмен күленнән 6 километр ераклыкта, Мәскәү — Санкт-Петербург автомагистралендә урнашкан. 25012 Волхов елгасы тирәсендә урнашкан. 25013 Волхов ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25014 Волхов фронты ( ) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 25015 Волхола — Русия территориясеннән ага торган елга. 25016 Волхона — Русия территориясеннән ага торган елга. 25017 Волчанец ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 25018 Волчанск ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25019 Волчата ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 25020 Волчата ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 25021 Волчата ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 25022 Волчевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25023 Волчиха ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 25024 Волчье ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 25025 Волынка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 25026 Волын өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 25027 Волыны ( ) — Свердловск өлкәсенең Староуткинск шәһәр округы составына керүче авыл. 25028 ВОлыста — Русия территориясеннән ага торган елга. 25029 ВОлышная — Русия территориясеннән ага торган елга. 25030 Вольдино ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 25031 Вольдор-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 25032 Вольно-Сухарево — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 25033 Вольный Труд — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 25034 Вольск районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 25035 Вольтердан башлап мәгърифәтчеләр бу пессимистик фикергә кеше акылы прогрессының, белемебезнең һаман кинәюе-тирәнәюенең тарихи яктан дөрес картинасын каршы куя. 25036 Вольтер үзенең материалистик карашларын Дени Дидро тарафыннан чыгарылган «Энциклопедия»дә дә чагылдыра. 25037 Вольт - СИ системасында электрик потенциал, потенциаллар аермасы, электрик көчәнеше һәм электр хәрәкәткә китерүче көчне үлчәү берәмлеге. 25038 Вольфарт чебене личинкаларының зыяны бик зур булганда, хәлсезләнгән өлкәннәр һәм балалар өчен үлем куркынычы туа. 25039 Вольфсбург ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 25040 Волюга (Валюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25041 «Волюнтаризм» термины XIX гасырда социолог Тённис Фердинанд тарафыннан фәнгә кертелгән. 25042 Воля — Русия территориясеннән ага торган елга. 25043 Вома — Русия территориясеннән ага торган елга. 25044 Вомлес-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 25045 Вомлес-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25046 Вомлесъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25047 Вомлэсъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25048 Вом — Русия территориясеннән ага торган елга. 25049 Вомъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25050 Вомын ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 25051 Вомынъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25052 Вона — Русия территориясеннән ага торган елга. 25053 Вонгода — Русия территориясеннән ага торган елга. 25054 Вонгуда — Русия территориясеннән ага торган елга. 25055 Вон-Гун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25056 Вонданка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25057 Вондель — Русия территориясеннән ага торган елга. 25058 Вонд — Русия территориясеннән ага торган елга. 25059 Вондыга — Русия территориясеннән ага торган елга. 25060 Вон-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25061 Вонил (Вонюл, Вонель) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25062 Вононга (Воконга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25063 Вонт-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25064 Вонт-Куй-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 25065 ВонТынга (Вондога, Орлица) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25066 Вонт-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 25067 Вонъеган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 25068 Вонюх — Русия территориясеннән ага торган елга. 25069 Вонюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25070 Вопкар-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25071 Вопра — Русия территориясеннән ага торган елга. 25072 Вора-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 25073 Вора-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25074 Вора-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25075 Ворваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 25076 Воргаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25077 Ворга-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25078 Воргашорвис — Русия территориясеннән ага торган елга. 25079 Ворга-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 25080 Воргаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25081 Воргэ-Ират-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25082 Воргэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25083 Воргэ-Катарыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25084 Воргэ-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 25085 Воргэ-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25086 Воргэ-Кыталь-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25087 Воргэ-Кэтыль-Кыкэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 25088 Воргэ-Нярыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25089 Воргэ-Польморгаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25090 Воргэ-Чатыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25091 Ворк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25092 Вормс ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 25093 Ворник — Русия территориясеннән ага торган елга. 25094 Воробьева Гора ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 25095 Воробьево — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 25096 Воробьи ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 25097 Воровский Совхозы — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 25098 Ворожный — Русия территориясеннән ага торган елга. 25099 Воронеж өлкәсе биләмәләрендә ага. 25100 Воро́неж өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 25101 Воронеж опера һәм балет театры баш балетмейстеры ( 1979 1984 ), сәнгать җитәкчесе. 25102 Воронеж ( ) — Русиянең Аурупа өлешендә шәһәр, Воронеж өлкәсенең административ үзәге. 25103 Воронеж фронты ( ) – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 25104 Воронеж фронты сәяси идарәсе, 1943 елның 20 декабреннән Украина фронты органы. 1942 нең 19 декабреннән 1946 ның 20 апреленә кадәр атнага 2 тапкыр нәшер ителә, барлыгы 377 саны чыга. 25105 Воронец ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 25106 Воронец — Русия территориясеннән ага торган елга. 25107 Вороний Куст ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 25108 Воронино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 25109 Ворониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25110 Воронихин соравы буенча Русия императоры Павел I Варенцовка дворян титулы бирә. 25111 Вороновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25112 Вороновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 25113 Воронская ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 25114 Воронуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25115 Воронушка ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 25116 Ворончихи ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 25117 Ворончихино ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 25118 Вороны ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 25119 Воронье ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 25120 Воронье ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 25121 Воронье ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 25122 Воронье ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 25123 Вороп-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 25124 Воротилиха ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 25125 Воротовский — Русия территориясеннән ага торган елга. 25126 Воротца — Русия территориясеннән ага торган елга. 25127 Воротынец ( ) — Нижгар өлкәсендәге шәһәр тибындагы бистә ( 1964 елдан), Воротынец районының административ үзәге. 25128 Ворохово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 25129 Ворошилов белән низаг сәбәпле 1928 елда Ленинград хәрби бүлгесе сәргаскәре итеп билгеләнә. 25130 Ворошилов имзасы 185 исемлектә бар, шул исемлекләр буенча якынча 18 000 кеше хөкем ителгән. 25131 Ворошилов исемен КВ авыр танклар сериясе йөртә (рәсми расшифровка — Клим Ворошилов). 25132 Ворошилово — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 25133 Ворошилов районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 25134 Ворошиловский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 25135 Ворошковы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 25136 Ворсик ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 25137 Ворсик – Русия территориясеннән ага торган елга. 25138 Ворсма ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 25139 Ворсо (1830-50 еллар) бронза гасыр төшенчәсен шактый тирәнәйтү һәм детальләштерүгә ирешәләр. 20 йөздә бронза гасыр истәлекләре киң планда тикшерелә, бүгенге көндә билгеле булган археологик культураларның күбесе бүлеп чыгарыла. 25140 Ворсонга — Русия территориясеннән ага торган елга. 25141 Ворсын-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25142 Ворт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25143 Вортюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 25144 Ворчала — Русия территориясеннән ага торган елга. 25145 Ворчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25146 Ворша — Русия территориясеннән ага торган елга. 25147 Вор-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 25148 Вор-Я-Хулюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 25149 Воскресение чиркәве төзелүдән соң авыл Труёво-Воскресенское исемен ала. 25150 Воскресенская урамы ягыннан ике катлы, Кече Проломная урамы ягыннан өч катлы итеп салына. 25151 Воскресенское ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче сала. 25152 Воскресенское — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 25153 Воскресенское — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 25154 Воскресенское районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 25155 Воскресенское районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 25156 Воскресенск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25157 Воскресенцы ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 25158 Воспиченки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 25159 Восстание чорында татар теле чын мәгънәсендә милләтара аралашу чарасына әверелә. 25160 Восток — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 25161 Восток — Русия территориясеннән ага торган елга. 25162 Восточная Звезда — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 25163 Восточная Ослянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25164 Восточник — Русия территориясеннән ага торган елга. 25165 Восточное — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 25166 Восточный — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 25167 Восточный — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 25168 Восточный Каз — Русия территориясеннән ага торган елга. 25169 «Восточный сборник» дигән академик җыентыкта Тукайның биографиясе, бер­ничә шигырьнең русчага тәрҗемәсе бирелә. 25170 Восточный ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 25171 Восточный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 25172 Востра — Русия территориясеннән ага торган елга. 25173 Вострецово — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 25174 Вострижанье ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 25175 Восход — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 25176 Восход — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 25177 Восход ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 25178 Восход ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан бистә. 25179 Восход — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 25180 Восход урамы ( ) — Казанның Мәскәү районында урнашкан урамы. 25181 Восьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 25182 Вот автономияле өлкәсе 1920 елның 4 ноябрендә оештырылган. 25183 Вотгать – Русия территориясеннән ага торган елга. 25184 Вотинская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 25185 Вотка – Русия территориясеннән ага торган елга. 25186 Воткөрҗә — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 25187 Вотлеб-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25188 Вотроса — Русия территориясеннән ага торган елга. 25189 Вотское ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 25190 Вотское ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 25191 Вотчица — Русия территориясеннән ага торган елга. 25192 Вот-Шижим-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 25193 Вотьпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 25194 Вот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25195 Вотяк Мәнәвезе — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 25196 Вотяковская ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 25197 Вохта — Русия территориясеннән ага торган елга. 25198 Вохтожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25199 Вохтома — Русия территориясеннән ага торган елга. 25200 Воча — Русия территориясеннән ага торган елга. 25201 Вочпомъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25202 Вочь — Русия территориясеннән ага торган елга. 25203 Вочь-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 25204 Воч-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 25205 Вош-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25206 Вощар — Русия территориясеннән ага торган елга. 25207 Вощовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25208 Воя (Вая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25209 Вояй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25210 Вперед — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 25211 Вперед ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 25212 В.Радлов инициативасы белән татар мәктәп-мәдрәсәләрендә урыс сыйныфлары булдырыла, дөньяви фәннәр укытылган яңа татар мәктәпләре ачыла, татар хатын-кызлары өчен беренче мәктәп оештырыла. 25213 В.Радлов мәктәпнең уку-укыту бүлеген җитәкләгән, педагогика, дидактика, тарих фәннәрен укыткан. 25214 Временный комитет Государственной думы) һәм Петроград эшче һәм солдат депутатлары шурасы (урыс. 25215 Врубель иҗатына Яңарышның Венеция вәкиле М. Фортуни зур йогынты ясый. 25216 Всеволод II Олег улының һәм Бөек Мстислав кызының төпчек улы. 25217 Всеволод болгарлардан үч алырга уйлый һәм аларга каршы зур яу җибәрә. 25218 Всеволод Юрий улы Зур Оя яки Всеволод III (чукынганнан соң Дмитрий 1154 ел 1212 ел ) — 1176 елдан Бөек Владимир кенәзе), Юрий Долгорукийның унынчы улы, Андрей Боголюбскийнең энесе. 25219 Всеволожск ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25220 Всемирный день здоровья) — 1950 елдан бирле 7 апрель көнне үткәрелгән бәйрәм. 25221 Всехсвятское ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 25222 В.С. Крылов җитәкчелегендә) клиник ординатура ( 1997 ) үтә. 25223 В. Спиваковның Милли филармония оркестры белән хезмәттәшлек итә. 25224 Встреча нового, 1942, елны 1942 елның 1 гыйнваре. 25225 Встреча ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Салда шәһәр округы составына керүче авыл. 25226 Встречная — Русия территориясеннән ага торган елга. 25227 Вторая Вилашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25228 Вторая — Русия территориясеннән ага торган елга. 25229 Вторая (Шидс, Шибс) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25230 Второй Ластик ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 25231 В. тудыручы аш сеңдерү юлына эләккәндә (ешрак — зарарланган су эчкәндә) йога. 25232 Втюрины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 25233 Вугум — Русия территориясеннән ага торган елга. 25234 Вузда 25 150 студент укый, аларга 950дән артык укытучы белем бирә. 25235 Вузның беренче ректоры В.А.Саламашкин була. 25236 Вуз тәмамлагач, шунда мөгаллим булып эшли башлый. 25237 Вуктыль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25238 Вулканик вә кристалл массивлардан гыйбарәт. 25239 Вулканик Гавай утраулары архипелагка мисал булып тора. 25240 Вулканик түбәләрнең максималь биеклеге 840 м га җитә (Сент-Катҗерин тавы). 25241 Вулканнар 20 нче гасырда да тынычланмый. 1973 елда Вестман атылып, илгә лава астында калу куркынычы яный. 25242 Вулканнар аша җир өслегенә магма чыга. 25243 Вулканнарның күп кенә физик, химик элементлары, лава күлләренең даимилеге, су асты вулкан атышларының хәрәкәте һәм башка бик күп ачышлары аның табигый һәлакәтләрне кисәтү гамәленә нигез салган. 25244 Вулканологның Ташкенттагы туганнары үзләренең нәселендә булган күңелсез хәл турында да хәбәр итте. 25245 Вулкан төрләре Ата торган һәм сүнгән вулканнар. 25246 Вулуир-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 25247 Вулы-Хот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25248 Вульгаризмнар әдәби телне чүплиләр, чуарлыйлар. 25249 Вум — Русия территориясеннән ага торган елга. 25250 Вунсторф ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 25251 Вунт-Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25252 Вунтынг-Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25253 Вупперталь ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 25254 Вурда-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 25255 Вурдаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25256 Вурдъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25257 Вурсат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25258 Вуры-Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25259 Вут-Курр-Юхль — Русия территориясеннән ага торган елга. 25260 Вухтым ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 25261 Вуч-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 25262 Вуч-Юра-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25263 В. Хәйруллина шигырьләрендә юмор нечкә дә, үтемле дә. 25264 Выборг районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1917 елда нигезләнгән. 25265 «Выборгская» һәм «Батырлык мәйданы» арасында урнашкан. 25266 Выдерная Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 25267 Выдрий — Русия территориясеннән ага торган елга. 25268 Выдриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25269 Выдрица — Русия территориясеннән ага торган елга. 25270 Выдю-Яй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25271 Выера — Русия территориясеннән ага торган елга. 25272 Выер — Русия территориясеннән ага торган елга. 25273 Вы-Ер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25274 Выеяй — Русия территориясеннән ага торган елга. 25275 Выжимбит — Русия территориясеннән ага торган елга. 25276 Выжлец — Русия территориясеннән ага торган елга. 25277 Выжум — Русия территориясеннән ага торган елга. 25278 Вызна елгачыгы өстендә урнашкан. 25279 Вый-Вар — Русия территориясеннән ага торган елга. 25280 Выкрос — Русия территориясеннән ага торган елга. 25281 Выкса ( ) — Русиянең Нижгар өлкәсендәге кече шәһәр. 25282 Вылат — Русия территориясеннән ага торган елга. 25283 Выли-Хот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25284 Вылъювож — Русия территориясеннән ага торган елга. 25285 Вылыс-Вид — Русия территориясеннән ага торган елга. 25286 Вылыс-Том — Русия территориясеннән ага торган елга. 25287 Выльгорт ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 25288 Выльыб ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 25289 Выль-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25290 Вынга — Русия территориясеннән ага торган елга. 25291 Вындяда — Русия территориясеннән ага торган елга. 25292 Выни-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25293 Вынокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 25294 Выношкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 25295 Вынош — Русия территориясеннән ага торган елга. 25296 Вынт — Русия территориясеннән ага торган елга. 25297 Вынур ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 25298 Вынца — Русия территориясеннән ага торган елга. 25299 Вынчару-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25300 Выползово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 25301 Выползово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 25302 Выползово ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 25303 Выравож — Русия территориясеннән ага торган елга. 25304 Выраю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25305 Вырваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 25306 Выргим — Русия территориясеннән ага торган елга. 25307 Вырезка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25308 Вырей — Русия территориясеннән ага торган елга. 25309 Вырога — Русия территориясеннән ага торган елга. 25310 Вырсь — Русия территориясеннән ага торган елга. 25311 Выруй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25312 Вырумаада якынча 74000 кеше яши. 25313 Вырып — Русия территориясеннән ага торган елга. 25314 Выры ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 25315 Вырьела — Русия территориясеннән ага торган елга. 25316 Вырью — Русия территориясеннән ага торган елга. 25317 Высала ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 25318 Выселки ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 25319 Выскырный — Русия территориясеннән ага торган елга. 25320 Высокая Гора ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 25321 Высокая Гора ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 25322 Высокий Колок ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 25323 Высокий мыс ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 25324 Высокий ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 25325 Высоково ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 25326 Высоково ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 25327 Высоково ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 25328 Высоково ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 25329 Высоковск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25330 Высокогорье ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 25331 Высокое ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 25332 Высокораменское ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 25333 Высокуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 25334 Высотины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 25335 Высоцкий Ваганьков зиратында күмелгән, аның туган һәм вафат көнендә каберенә күп кеше килә. 25336 «Выстрел» Югары командирлар курсын тәмамлый (1946), Ташкент шәһәре хәрби комиссариатында эшли. 25337 Вытегра ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25338 Вытемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25339 Вытют-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25340 Выхим-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 25341 Выхтопья — Русия территориясеннән ага торган елга. 25342 Вычегда ( Төньяк Двина кушылдыгы) — Коминың мөһим су юлы. 25343 Вычь-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 25344 Вышелей — Иванырс елгасы кушылдыгы. 25345 Вышка ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 25346 Выя (Агыйдел Выя) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25347 Выя — Русия территориясеннән ага торган елга. 25348 Выя-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 25349 Выя-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 25350 Вьезжево ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 25351 Вьетнам Википедиясе – нең вьетнам телендәге бүлеге. 25352 Вьетнам җавабында 1965 елда Плейку АКШ хәрби объектларын һәм Сайгонда Бринкс кунакханәсен һөҗүм итә. 25353 Вьетнам президенты Хо Ши Мин ансамбльне илнең иң югары бүләге – I дәрәҗә Хезмәт ордены белән бүләкли. 25354 Вьетнам халык армиясенең барлыкка килгән көндә ясалган фотография * — Хәрби көчләр көне ( 1944 ). 25355 Вьюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 25356 Вьюна — Русия территориясеннән ага торган елга. 25357 Вьюница — Русия территориясеннән ага торган елга. 25358 Вьюнчища — Русия территориясеннән ага торган елга. 25359 Вьянки (Иванка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25360 Вэбарка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25361 Вэли-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25362 Вэльх-Пеляк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25363 Вэнга-Пур — Русия территориясеннән ага торган елга. 25364 Вэно-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25365 Вэнто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 25366 Вэнуй-Еуо (Вэнуй-Яха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 25367 Вэнуйседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25368 Вэнь-Яха-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25369 Вэрг-Коры ль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 25370 Вэсни-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 25371 Вядя — Русия территориясеннән ага торган елга. 25372 Вяземка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25373 Вязники ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25374 Вязники чокырындагы атсыз елга – Русия территориясеннән ага торган елга. 25375 Вязовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 25376 Вязовая ( ) — Чиләбе өлкәсенең Усть-Катав шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 25377 Вязовенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25378 Вязовка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 25379 Вязовка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 25380 Вязовка — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 25381 Вязовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 25382 Вязовка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 25383 Вязовое ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 25384 Вязовский — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 25385 Вязьма ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25386 Вялса — Русия территориясеннән ага торган елга. 25387 Вянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25388 Вяньть-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 25389 Вятка губернасында «Марий ушем» милли хәрәкәтен оештыручысы. 25390 Вятка губернасында мачта урманы» ( 1872 ) һәм «Арыш» ( 1878 ) картиналарында җәйге көндезге яктылыкны төгәл күрсәтүгә ирешә. 25391 Вятка губернасында яшәгәндә грамотага өйрәнә, гарәп һәм фарсы телләрен үзләштерә. 16 яшендә кияүгә чыга, Төркиядә белем алган ире Хәсән Булатов (әтисенең тагын бер укучысы) аны укытучылыкка әзерләргә риза була. 25392 Вяткадан Екатеринбургка кадәр юл үтә. 25393 Вятка шәһәре гимназиясен тәмамлагач ( 1873 ), Санкт-Петербург император медик-хирургия академиясенә (соңрак Хәрби–медицина академиясе) укырга керә. 25394 Вяткина — Русия территориясеннән ага торган елга. 25395 Вяткина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 25396 Вяткино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 25397 Вятский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 25398 Вятское (Вятское) — Әстерхан өлкәсенең Красный Яр районында урнашкан торак пункт. 25399 «Габала» 2014 елда Азәрбайҗанның «Габала» командасына арендага бирелә. 14 уенда 1 туп кертә. 25400 Габбас — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 25401 Габделбарый Шәрифҗан улы Әхтәмов — балет артисты, Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры солисты ( 1939 1969 ). 25402 Габделбәр Гарифҗанов 1974 елдан Иркутск өлкәсенең Зима шәһәрендә зур химия комплексын төзүгә җитәкчелек итә. 25403 Габделбәр Гарифҗанов — татар галиме. 25404 Габделваһаб ике тапкыр өйләнгән. 25405 Габделвахид мөфтигә жалование өстенә 1849 елның сентябрендә 1500 сум бүләк бирелә. 25406 Габделвахид мөфти Коръән һәм китаплар бастыру эшендә дә зур хезмәт күрсәткән. 25407 Габделвахид мөфти сары белән авырып 1862 елда Уфада вафат була. 25408 Габделвахидның замандашлары болай бәһалиләр: гыйлеме аз булса да, китап укырга ярата, һәр төрле газеталар укый, төрки тәхрирләрне күбрәк яза, мәгыйшәтне гади тотты, рус чиновниклары белән аз катнашты. 25409 Габделвахид Сөләйман 1822 елдан башлап Петербургта гражданский имам булып эшли башлый. 25410 Габделәхәт Сираҗетдин улы Чинкин 1937 елда Шыгырдан районы, Кыр Бикшеге авылында туа. 1951 елда Батыр педагогия училищесын тәмамлый. 1955 елга кадәр авыл мәктәбендә башлангыч сыйныфларда укыта. 25411 Габделҗаббар хәзрәтнең бөтен зары, кичерешләре, хәсрәте шигырьләренә чыга, аларда гәүдәләнә. 25412 Габделҗаббар хәзрәтнең дә шул хәрәкәттә катнашып, төрмәгә эләккән булу ихтималы юк түгел. 25413 Габделкадыйр бине Мортаза Әҗемов исә мәдрәсәнең назыйре (попечителе) булып торган. 25414 Габделкәрим — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 25415 Габделкәрим — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 25416 Габделкәрим исемле шәкертне мәдрәсәдә кыйнаганнар һәм ул үлгәч суга агызганнар. 25417 Габделлатыйф Алкин — Тау ягында күренекле дин эшлеклесе. 25418 Габдел-Латыйф ( ) — Казан ханлыгы ханы ( 1497 — 1502 ), Ибраһим хан һәм Нурсолтанның улы. 25419 Габделлатыйф хәзрәт Турухан краеннан үзен яклап урыс хөкүмәтенә хатлар язса да, аны, дәүләт өчен аеруча куркыныч кеше, дип, яңадан туган якларына кайтармыйлар, аның соңгы язмышы билгесез. 25420 Габделмәмбәт — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 25421 Габделрахман Әл-Суфи үзенең җәдвәлләре Клавдий Птолемейның « Әлмагест » нигезендә төзелгән. 25422 Габделфәрт Вәлиевкә 1976 елда югарыда телгә алынган хезмәтләре өчен СССРның Дәүләт премиясе бирелде. 25423 Габделфәрт Вәлиев — татар галиме, техник фәннәр докторы, профессор. 25424 Габделфәт Сафин – татар җырчысы, Татарстанның халык артисты, нәшриятче. 25425 Габделхак Җәләлетдин улы Шаһиәхмәтов – мәшһүр язучы. 25426 Габделхак хәзрәт Саматов — күренекле мөселман эшлеклесе, Татарстанның баш мөхтәсибе, баш казые. 25427 Габделхаликъ Гариф улы Садриев 1890 елның 4 августында хәзерге Самар өлкәсенең Камышлы районы Иске Ярмәк авылында ярлы крестьян гаиләсендә туа. 25428 Габделхәй Хәлил улы Сәмигуллин — татар биология галиме. 25429 Габделхәмит Мөхәммәт улы Әҗимов-Колмәмәт (Азимов) — татар театры артисты. 25430 Габдерәхим моңа бик кайгырган, ләкин нишләсен. 25431 Габдерәхим Утыз Имәни кулъязмаларын өйрәнеп, фәнни яктан эшкәртеп, аңлатмалар язып, бер томлык китабын чыгара ( 1986 ). 25432 Габдерәхим Утыз Имәни – татар шагыйре, фикер иясе. Биография Утыз Имәни 1754 елда хәзерге Татарстанның Чирмешән районы Яңа Кади авылында крестьян гаиләсендә туа. 25433 Габдеррахман һәм Гаишәнең әнисе була. 25434 Габдессәлам иҗаты шактый үзенчәлекле. 25435 Габдессәлам Казан өязе Алат юлындагы Мәңгәр авылында ( Арча районының Олы Мәңгәр авылы) дөньяга килә. 25436 Габдрахим Габдрәшитов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25437 Габдрахман атасы җитәкләгән «Рәсүлия» мәдрәсәсендә белем ала, 1901 елда шунда укытучы, 1903 елда мөдәррис (директор) итеп билгеләнә. 25438 Габдрахман Ахунов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25439 Габдрахман — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 25440 Габдрахман Әпсәләмовның «Ак чәчәкләр» романы ( 1965 ) буенча 2015 елда Казанда төшерелгән. 25441 Габдрахман Әпсәләмов сугышның башыннан ахырына кадәр сугышта катнаша. 25442 Габдрахман Җанморзаев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25443 Габдрахман мулла, мәсәлән, “кызлар өчен яза белүнең кирәге юк, укый белсәләр бик җитә” дигән караштан чыгып, мәдрәсәләрдә тузга язмаган, беркемгә дә аңлашылмый торган нәрсәләрне ятлатуны өстен күргән. 25444 Габдрахманның юлына Ходай кешелекле, ярдәмчел затларны чыгарып тора. 25445 Габдрахман Рәсүлевнең Ислам дөньясында танылуында атасының күренекле ишан булуы да зур роль уйнаган дип санала. 25446 Габдрахман Рәхимбердиев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25447 Габдрахман Сәгъди ( 1889 1956 ) – тәнкыйтьче, әдәбият галиме, филолог. 25448 Габдрахман Сәгъди 1956 елның 6 ноябрендә Сәмәрканд шәһәрендә вафат була. 25449 Габдрахман Сөләйман улы Хәбибуллин 1969 елның 19 сентябрендә Уфада вафат булды. 25450 Габдрахман — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 25451 Габдрахман Хәбибуллин анда өстенә фрак, башына ак пудра сибелгән парик кигән азгын судья Кнолле образында тәүге тапкыр Уфа сәхнәсенә чыга. 25452 Габдрахман Хәбибуллин – Башкортстанның опера җырчысы. 25453 Габдрахман хәзрәт 1916 елның декабрендә ахун дәрәҗәсен алуга ирешә. 25454 Габдрәфыйк авылында җиделлык мәктәпне ( 1953 ), Ак-Болак педагогика укуханәсен ( 1956 ), Уфада дәүләт университетын ( 1962 ), Уфада Тарих, тел һәм әдәбият институтында аспирантура ( 1965 ) тәмамлый. 25455 Габдрәфыйк Сабиров, Габделсалим Хари-сов, Мансур Зиннуров, Шамил Нуретдинов - халкыбызның әлеге күркәм йоласын совет чоры дип атал-ган «данлы» дәвердә дәвам итүчеләр. 25456 Габдрәхим — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 25457 Габдрәшит Ибраһимов башта Истанбулда яши, аннан 1924 елларда Бөгередәлеккә күчеп килә, чөнки Истанбулда элеккеге төркичеләргә, бигрәк тә Габдрәшит Ибраһимов торган “Иттихади тәррәкый” партиясе әгъзаларына яшәү авырлашкан вакыт була. 25458 Габдрәшит Ибраһимовка Япония буенча сәяхәт итәргә тулы мөмкинлек бирәләр, ул биредә тугандаш япон халкының тормышын өйрәнә, үзе дә аларга Русия әсирлегендә калган татарлар турында сөйли. 25459 Габдүк — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 25460 Габдулла Амантай (псевдоним, чын исеме Габдулла Сәхипгәрәй улы Амантаев, ) – язучы, мөхәррир, җәмәгать эшлеклесе. 25461 «Габдулла» аны эшләп күрсәтә. 25462 Габдулла Гали улы Галиев — күренекле татар шагыйре. 25463 Габдулла Әхмәтов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25464 Габдулла Әхмәтов — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 25465 Габдуллаҗанның өч баласына ана булып тату гына яшәгәндә, сугыш башлана. 25466 Габдулла Ибадуллаев — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 25467 Габдулла Календеров 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25468 Габдулла Календеров — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 25469 Габдулла Камал, сәхнә псевдонимы Камал I, тулы исеме Габдулла Галиәкбәр улы Камалетдинов, — татар режиссеры, актер, татар драматургиясе һәм театрына нигез салучыларның берсе. 25470 Габдулла Кариев театры сәхнәсендә Фәнәвил Галиевнең 7 пьесасы куела. 25471 Габдулла Рәхимкулов 1950 елга кадәр Молдавиядә хезмәт итә. 25472 Габдулла Тукай белән Фатих Әмирхан аның иҗатын югары бәялиләр. 25473 Габдулла Тукайда да мөләммәгъләргә мөрәҗәгать иткән шигырьләре бар (мәсәлән, «Китмибез!» 25474 Габдулла Тукай да «Тәрбиятел-әтфальгә» исемле мактау шигыре бастыра. 25475 Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты ( 2016 ). 25476 Габдулла Тукай кабере 1913 елның 15 апрелендә (иске стиль буенча 2 апреле) бөек шагыйрь Габдулла Тукайның гомере өзелә. 25477 Габдулла Тукай Кушлавыч авылында 1886 елның 14 (26) апрелендә татар халкының бөек шагыйре Габдулла Тукай дөньяга килә. 25478 Габдулла Тукайның иҗаты һәм шәхесе Равил Бохараевны даими кызыксындыра: ул аның шигырьләрен тәрҗемә итә, үзе төзегән антологиягә кертә һәм Тукай тормышы-язмышы турында “Тукай тирәсендә” дигән драматик повесть яза ( 1986 ). 25479 Габдулла Тукайның Клячкин шифаханәсеннән, 1912-1918 елларда Казанда чыккан "Аң" исемле әдәби-иҗтимагый журналның секретаре Зәйнәп Хәсәниягә язган хаты (хат Тукай томнарына кертелгән): "Мөхтәрәмә Зәйнәп ханым! 25480 Габдулла Тукайның мәшһүр «Хөр мәмләкәт, хөр Русия.» 25481 Габдулла Тукайның шагыйрьне белүе, аның шигырьләренә хәерхаһлы булуы мәгълүм. 25482 Габдулла Тукай тикмәгә генәмени әти-әнине “үзем” төшенчәсе белән янәшә куеп. 25483 «Габдулла Тукай турында истәлек» (1933) * Габдулла Кариев. 25484 Габдулла Тукай урамы ( ) — Уфаның Киров районында урнашкан урам. 25485 Габдулла Тукай «Халык әдәбияты»нда «Тәфтиләү» көе тарихын XIX гасыр урталарында Уфада яшәгән мөфти Сәлимгәрәй морза Тәфкилев гаиләсендә булган күңелсез вакыйга белән бәйли. 25486 Габдулла Тукай һәйкәле — Татарстанның Казан шәһәре Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры янында урнашкан, татар шагыйре Габдулла Тукайга куелган һәйкәл. 25487 Габдулла Тукай һәм Дамир Сираҗиев премияләре лауреаты. 25488 Габдулла Үтәмешев тарихка XVIII гасыр ахырында текстиль мануфактурасына нигез салган, беренче гильдия Малмыж сәүдәгәре буларак кереп калган. 25489 Габдулла хан үзенең гаиләсе белән Хөкем пулатына кереп бикләнә. 25490 Габдуллаһ ибн Мәсгуд фикһнең гыйрак мәктәбенә нигез салучысы булып санала. 25491 Габдуллаһ, хәдисләр тапшыганда, бик сак эш иткән: һәрбер сүзне исендә калдырган очракта гына хәдисне тапшырган. 25492 Габдулла Чәлбер үлеменнән соң Идел буе Болгары өчен Алтын Урда составындагы Болгар олысы чоры (1242-1445) башлана. 25493 Габдулла Шөнаси (Шнаси, Шинаси), чын исеме Габдулла Салих улы Ибраһимов — татар галиме, күренекле мөгаллим. 25494 Габдуллин Хуҗагарифтан соң 1914 елдан мулла булып аның улы — Хуҗагарипов Вәлимехәммәт кала. 25495 Г. Абдурамановны, отставкага чыккач, «Нарпай» совхозына (хәзер Нәваи өлкәсе) сөрелгән гаиләсе артыннан җибәрәләр. 25496 Г. Абдураманов Ялтада мәктәбен ( 1933 ), бухгалтерлар курсын тәмамлаган. 25497 Габҗәлил — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 25498 Габҗәлил районы җирендә 33 эре күл бар. 25499 Габҗәлил районында 26 гектар җирне биләгән тау чаңгысы комплексы да бар. 25500 Габҗәлил урман хуҗалыгының 121,3 мең га мәйданында 17504 мең м³ үзагач, шул исәптән 8215 мең м³ ылыслы агач бар. 25501 Габиевский ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 25502 Габово ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 25503 Габриэль Гарсиа Маркес 2014 елның 17 апрелендә Мехикодагы вилласында вафат булган. 25504 Габсбурглар империясе 1804 елда Наполеон Бонапарт астында соңгы император Франц II Изге Рим империясе тәхетеннән баш тарта һәм Франц I исеме астында Габсбурглар чикләре нигезендә булдырылган Австрия империясе императоры була. 25505 Гавай утрауларының кайбер вулканнары, мәсәлән Мауна-Лоа, Килауэа, шартлаусыз гына атыла. 25506 Гаврила Принципның атуы бик начар нәтиҗәләргә китерә. 25507 Гаврилкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 25508 Гаврилково — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 25509 Гаврилова Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 25510 Гавриловка ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 25511 Гавриловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 25512 Гаврилов Посад ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25513 Гавриловская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 25514 Гавриловский — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 25515 Гаврилов-Ям ( ) — Русия шәһәре, Ярославль өлкәсенең Гаврилов-Ям районы административ үзәге. 25516 Гаврюшата ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 25517 Гавр янында елга Ла-Манш бугазына ага. 25518 Гагаринны каршылау Данлыклы инженер белән якыннан таныш булуы М. Рәфыйковка дөньядагы иң беренче җиһангир Юрий Гагаринның җиргә аяк басу мизгелен мәңгеләштерергә – кинога төшерүне уңышлы үтәп чыгарга юл ача. 25519 Гагарин урамы түбәндәге урамнары белән кисешә: * Дружба бистәсе: Силикат, Транспорт, Комбинат, Жилищная, Яранск, Монтаж, Филиал, Пермь һәм Совнархоз урамнары. 25520 Гагарин урамы ( ) — Яңа Савин һәм Мәскәү районнарда ике лы урам. 25521 Гагарка ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 25522 Гагарка ( ) — Свердловск өлкәсенең Заречный шәһәр округы составына керүче авыл. 25523 Гагарье ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 25524 Гагауз Википедиясе ( ) — Википедиянең гагауз телендәге бүлеге. 25525 Гагауз халкының Молдавия эчендә урнашкан Гагаузия исемле административ-территориаль берәмлекләре бар. 25526 Гагшор ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 25527 Гадел Кутуй 1928 елда куелган спектакльне югары бәяләми. 25528 « Гадел Русия » фиркасе рәисе (2006—2011). 25529 Гаделсезлеккә түзә алмыйча, талантлы көрәшче спорn белән шөгыльләрен туктата. 25530 «Гадел спорт илчеләре» допингка каршы проектында катнаша ( 2010 елдан ). 25531 Гадел Хәеров, Казан киностудиясе). 25532 Гаделша — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 25533 Гадән култыгы ( ) — Һинд океанының Гарәбстан ярымутравы көньяк яры белән Африканың Сомали ярымутравы төньяк яры арасында урнашкан өлеше. 25534 Гадән портында корабка утырып ул Көнчыгыш Африкага юл тота. 25535 Гадәт буенча, табутка понтификат дәвередә чыгарылган тәңкәләр салынган кечкенә капчык һәм Иоанн Павел II тормышы бәян тиелгән кәгазь белән тимер пенал куялар. 25536 Гадәти булмаган күренеш булып, тулаем асинхрон үзәк эшкәрткеч җайланмалары глобаль такт сигналларын җикмичә төзелгән. 25537 Гадәти кремний диодында эш токлары диапазонында ирекле рәвештә кабызылу көчәнеше 0,6 - дан 0,7 Вольтка кадәр була. 25538 Гадәти күп чыбыклы үткәргечтән аермалы буларак, чыбыклар, токны өслеккә этеп чыгаручы кабык эффектыннан (скин – эффект) читләнер өчен, бер-берсеннән изоляцияләнгән була һәм бергә үрелә. 25539 Гадәти нәшриятларда авторга керемнән 4-15% процент түләнсә, электрон нәшриятлар 40 – 50% тәкъдим итә. 25540 Гадәти урындык дүрт аякт тора, кайвакыт конструкциягә терсәк терәгечләре керә. 25541 Гадәти үсемлек күзәнәгенең төзелеше Гадәти хайван күзәнәгенең төзелеше Күзәнәк — вируслардан башка бөтен тере организмнарның төзелешенең элементар берәмлеге. 25542 Гадәти шартларда 15 елга кадәр яши. 25543 Гадәти шартларда югары концентрациядә туендырылмаган май кислоталары эфирларыннан торган майлар (линол, линолен һәм олеин) — сыек, туендырылган май кислоталары эфирларыннан торган майлар (пальмитин, стеарин) — каты матдәләр. 25544 Гадәттә 2 катламнан тора: * Эчке – әйләнмәле (сфинктерларны ясый), * Тышкы – буйга Катлам арасында тамырлар һәм нервлар урнашкан. 25545 Гадәттә 3 ел үсә, кәүсәнең аскы өлешен киң һәм тирән юллар ясап кимерәләр. 25546 Гадәттә, 4–5 (кайвакыт 12 гә кадәр) бала китерә. 25547 Гадәттә агач куышларында, яки сыерчык ояларында оялыйлар. 25548 Гадәттә аларның тәэсире бер юнәлешле. 25549 Гадәттә алгы һәм арткы канатчыклар бергә авышалар. 25550 Гадәттә, алда, титул битә була, сирәк кенә китапның азагында да очрый. 25551 Гадәттә аны «Төньяк Балык»ка ( Андромеда астында) һәм «Көнбатыш Балык»ка ( Пегас һәм Дәлү арасында) бүләләр. 25552 Гадәттә атмосфера басымында кайнау температурасы химик яктан чиста матдәнең төп физик-химик характеристикасы буларак карала. 25553 Гадәттә, безнең якларда умарта кортлары яхшы кышлыйлар. 25554 Гадәттә, бер тавык елга 220-250 йомырка сала. 25555 Гадәттә, бер үк җырда алар аралашып киләләр. 25556 Гадәттә, бәсмәләһне Коръән аятьләренә кертмиләр. 25557 Гадәттә бета-таркалышның ике төре бар: * Төш (яки нейтрон ) электронны һәм антинейтриноны тарата - «бета-минус-таркалыш» (β − ). 25558 Гадәттә «Брюссель» атамасы бөтен округка кагыла. 25559 Гадәттә бу айда мал-туарны кышлык ит мәүҗүдәсе (запасы) булдыру өчен сугымга тота башлыйлар. 25560 Гадәттә бу вазифага палатадагы иң көчле (иң күп тавыш җыйган) партия җитәкчесе сайлана. 25561 Гадәттә, бу поездларның пассажирлары — хезмәт урынына үтүче офицерлар. 25562 Гадәттә, бу сүзләр белән ислам дәүләтләренең конституцияләре һәм мөселманнар тарафыннан төзелгән күп документлар башлана. 25563 Гадәттә, бу үзлекләр арасыннан халыкның үзбилгеләнүендә тел аеруча зур урынны билгели. 25564 Гадәттә вето хокукы сирәк кулланыла, ләкин берничә кискен халыкара низаг вакытында вето куелган, мәсәлән Исраил кагылышлы АКШның ветосы, Гыйрак кагылышлы Франция ветосы, Кырым кагылышлы Русия ветосы. 25565 Гадәттә вето хокукы сирәк кулланыла, ләкин берничә кискен халыкара низаг вакытында вето куелган, мәсәлән Исраил кагылышлы АКШның ветосы, Кырым кагылышлы Русия ветосы. 25566 Гадәттә гавань янында сәүдәгәрләр һәм диңгезчеләр торганнар. 25567 Гадәттә гарасат вакытында коеп яңгыр ява, тирә-юньне су баса. 25568 Гадәттә, гармуннар тагып, кызлар белән бергә егетләр дә чишмәгә тәшкә. 25569 Гадәттәге кисәкчекләрнең суперпартнерларын табу - заманча физиканың төп мәсьәләләренең берсе булып тора. 25570 Гадәттәге силикат пыяладан аермалы буларак, органик пыяланы механик ысуллар белән теләгәнчә эшкәртергә, ябыштырырга мөмкин. 25571 Гадәттәгечә, аңа кәрванны озатып баручы намуслы кеше кирәк була. 25572 Гадәттәгечә, конституция кабул итү хокукы халыкка референдум ярдәмендә бирелә. 25573 Гадәттә Голливуд Американың кино индустриясе буларак күз алдына килә, чөнки биредә бик күп киностудияләр урнашкан һәм күп кенә актерлар яши. 25574 Гадәттә гомуми хәлсезлек, кәеф начарлану, баш авырту, мускуллар, буыннар, сөякләр сызлау, температураның аз гына күтәрелүе күзәтелә. 25575 Гадәттә гравитацион линзалар фон объектының сурәтен бик нык үзгәртәләр һәм үзләре галактика яки галактикалар тупланмасы булалар. 25576 Гадәттә дошманнарга каршы җәя уклары, аркан кулланганнар, кайвакыт кул сугышына да чыкканнар. 25577 Гадәттә елына ике тапкыр балалыйлар. 25578 Гадәттә җенесләре буенча төрле булган затлар ( ана зат һәм ата зат ) арасында урын ала. 25579 Гадәттә император белән бер үк мәгънәдә дә йөри. 25580 Гадәттә инглиз телле илләрдә үткәрелә, ләкин рәсми бәйрәм дип саналмый. 25581 Гадәттә, инглизчә mainland дип йөртелә. 25582 Гадәттә иртән күк йөзе аяз була. 25583 Гадәттә, йорт казлары оча алмыйлар. 25584 Гадәттә, кар бабай җепшек карны әвәләп, җирдә яткан кар өстеннән әйләндереп йөртеп зурайтылган өч кар түгәрәгеннән тора. 25585 Гадәттә, картвель телләрен Кавказ телләре гаиләсенә кертәләр, ләкин соңгы елларда әлеге тәгълиматны кире кагалар. 25586 Гадәттә катламага батып урнаша, һәм авызчыклары катлама өслегендә кара таплар рәвешендә күренеп тора. 25587 Гадәттә каты диск эчендәге электроникада цифрлы сигнал процессоры (Eng. 25588 Гадәттә кешеләр үзләренең икенчел телләрендә беренчел телендәге кебек иркен куллану һәм аңлау дәрәҗәсенә ирешә алмыйлар. 25589 Гадәттә, кома алдында кома алды халәте күзәтелә, монда тын алу һәм тамырлар тонусы үзгәрә, пульс акрыная, эсселекне идарә итү (терморегуляция) бозыла. 25590 Гадәттә коммерция саклагычларында бөтен куелган саклагычлардан 0.70%–0.78% ел ватылу дәрәҗәләре булган. 25591 Гадәттә, Кояш 19 апрельдән 13 майга кадәр Хәмәл йолдызлыгында була. 25592 Гадәттә, Кояш 20 июньнән 20 июльгә кадәр Җәүзә йолдызлыгында була. 25593 Гадәттә, Кояш Сөмбеләдә 16 сентябрьдән 30 октябрьгә кадәр була. 25594 Гадәттә кургавыл яшь кырмыскалардан тора, чөнки ояның бар вәкилләре дә бер айга якын патшабикәне яки кортларны карау чорын үтәләр. 25595 Гадәттә май аенда чәчәк ата. 25596 Гадәттә мемориаль комплекска керә. 25597 Гадәттә мөнәҗәтләр көй белән башкарылалар. 25598 Гадәттә монотеизм политеизмга (күпаллалык) каршы куела. 25599 Гадәттән тыш гыйбрәтле һәм фаҗигале тормыш юлы үткән якташыбыз, талантлы дирижер һәм музыкант, оста педагог, күпкырлы талант иясе Җ.Айдаров 2000 елның 18 ноябрендә Казан шәһәрендә вафат булды. 25600 Гадәттән тыш һәм тулы вәкаләтле илче. 25601 Гадәттә нуреддин булып хакимлек итүче бийнең энесе яки улы билгеләнгән. 25602 Гадәттә, оешма кеше хокукын бозу очракларына җәмәгатьчелек игътибарын җәлеп итә, һәм шул рәвешле кеше хокукын бозучыларга басым ясый. 25603 Гадәттә, пәрәнҗә чачван дигән күз бәйләгеч өстәлә. 25604 Гадәттә, Русиядә чыгарылган клавиатуралар латин һәм рус шрифтлары өчен эшләнгән. 25605 Гадәттә Синай ярымутравы аерым географик өлкә булып санала. 25606 Гадәттә синтетик яки күн бау. 25607 Гадәттә, соңгы строфада тәхәллүс кулланыла. 25608 Гадәттә спортчыларның берсе кинәт ыргылыш ясап җиңә, ләкин озакка сузылган көрәшүләрне карау кызыграк. 25609 Гадәттә “субскаляр” дип аталган үзәк эшкәрткеч җайланманың бу төре эшли һәм бер яки ике өлеш бирелгән мәгълүмат өстендә бер вакыт эчендә бер күрсәтмәне башкара. 25610 Гадәттә таможня берлегенең әгъзалары дәүләтара оешмалар булдыралар. 25611 Гадәттә тензор саннар (тензор компонентлары) белән тутырылган күп үлчәмле җәдвәле булып күрсәтелә, биредә d - вектор фәзасының үлчәме, анда тензор билгеләнгән, тапкырлаучылар саны - тензорның рангы яки валентлыгы дип йөртелә. 25612 Гадәттә тест 3 сәгать дәвам итә, iBT (Internet Based, ягъни интернетта языла) тест 4,5 сәгатьтән озаграк язылмый. 25613 Гадәттә Төньяк Азия буларак Азиянең Русиягә керүче өлеше генә санала. 25614 Гадәттә, төп чаралар апрель аенда уза. 25615 Гадәттә, тычканның ике төймәсе була. 25616 Гадәттә, ул грипп яки ОРВИ фонында барлыкка килә. 25617 Гадәттә, ул контактлы линза киеп йөргән кешеләрдә очрый. 25618 Гадәттә ул күкрәк читлегенең сул ягында яки күкрәк сөяге артында, ә кайчак эчнең өске өлешендә яисә калак сөяге астында барлыкка килә. 25619 Гадәттә ул меңнән башлана, һәм аларны уку җиңелләшә. 25620 Гадәттә урман елгаларында, сирәкрәк күлләрдә, буада яши, диңгез яр буйларында да очрый. 25621 Гадәттә, урта бөре шытып чыга, ул зарарланган очракта гына башкалары шытып үсә башлый. 25622 Гадәттә фарсы әдәби әсәрләре бу стиль белән язылганга “фарси” дип тә атала. 25623 Гадәттә фәрд өчен афористик яңгыраш хас. 25624 Гадәттә (фикер дәрәҗәсендә алгоритм сүзләр белән тасвирлана, ләкин реализациягә якынаю белән ул формальрәк рәвешкә керә һәм башкаручыга аңлаешлырак телдә формулировкага ия була (мәсәлән, машина коды). 25625 Гадәттә хан гаиләсенең кече улы исеменә кушыла, тәгин - тәхет варисы, шаһзәдә дәрәҗәсенә охшаш төшенчә. 25626 Гадәттә, һәр 80-100 хуҗалыктан 1 кеше, ә сугыш чорларында һәр 20 хуҗалыктан 1 кеше ала торган булганнар. 25627 Гадәттә һөҗүм итүче һәм бомбага тотучы очкычлар тик истребительләр тарафыннан капланганда җир өсте тәмекләрен бетерәләр. 25628 Гадәттә, хөтбә Аллаһ тәгаләне һәм Мөхәммәд пәйгамбәрне искәртүдән башлана. 25629 Гадәттә, хрусталик бөтен оясы белән бергә алына. 25630 Гадәттә, Чандрасекар чиге 1,44 Кояш массасына тигез. 25631 Гадәттә эрбет агачы урманнарында, тау елгалары үрге агымында яши. 25632 Гадәттә язучы дип әлеге һөнәр төп яки төп һөнәрләрдән берсе булган кешеләрне атыйлар. 25633 Гадәттә, яңа вакыт Беренче бөтендөнья сугышы белән тәмамлана дип санала ( 1914 — 1918 ). 25634 Гадәттә яфрак коючан, бары Урта диңгез буенда үсүче берничә төре генә мәңге яшел. 25635 Гаджетларның «эш өстәлендә» ян панельдан аерым урнашуы мөмкин. 25636 Гади артыш Артышның җимешләре Үсентесе Файдасы һәм кулланылуы Артыш кеше өчен искитмәле файдалы. 25637 Гади ассистенттан алып профессор дәрәҗәсенә кадәр күтәрелә, фәнни хезмәтләре белән дә күпләргә таныш. 25638 Гади атамалар кулланганда, диэлектрик ул электрик изолятор гына. 25639 Гади бер информация җиткерә; * Сентименталь, ягъни иминлек, тынычлык атмосферасы тудыра торган реклама. 25640 Гади-гадәти кеше образы әдәбиятның үзәгенә куелды. 25641 Гади елак карчыгага охшый, әмма ас ягы аксылрак. 25642 Гади елак карчыга Ела́к карчыгала́р ( ) — карчыга кошлар гаиләлегеннән ерткыч кошлар ыругы. 25 төре билгеле, Европа, Азия, Африка һәм Америкада таралганнар. 25643 Гади кара елан — безнең илнең иң билгеле агулы еланнарыннан берсе. 25644 Гади кара елан, сан ягыннан кими барганлыктан, Татарстан Республикасының Кызыл китабына кертелгән. 25645 Гади кара елан төрле төстә булырга мөмкин, ләкин Татарстанда ешрак кара төстәгесе очрый. 25646 Гади кәрәзле телефон белән чагыштыргагда, өстәмә кушымталар урнаштыруы смартфоннарның һәм коммуникатроларның функционаллеген шактый якшырта. 25647 Гади көчәйтү "тузан" һәм бераз кәнфит таләп итә һәм көрәш вакытында зарар көчен һәм сәламатлек дәрәҗәсен арттыра. 25648 Гади крестьян гаиләсеннән чыккан, кызыл гаскәридән армия генералына кадәр хезмәт иткән. 25649 Гадилеге, эзлеклелеге һәм куллану өчен уңайлылыгы буенча бүгенге көнгә кадәр әле Линней системасын узып киткән система юк. 25650 Гадилек һәм куллану уңайлыгы өчен YouTube иң популяр видеохостинг булып тора һәм сайтка керүчеләр саны буенча дөньяда өченче урынны тота. 25651 Гадиләштерелгән инглиз Википедиясе – нең гадиләштерелгән инглиз телендәге бүлеге. 25652 Гади матдәләр — катлаулы матдәләрдән аермалы буларак, бары тик бер химик элемент атомыннан (гомотөшле молекуладан ) гына торучы матдәләр. 25653 Гади мәгънәдә әйбер матдәнең микъдари сыйфатын билгели. 25654 Гади молекулалардан табигатьтә билгеле булмаган бик күп төрле катлаулы матдәләр төзергә мөмкин. 25655 Гади полиция белән чагыштырганда, ОМОН бүлекчәләре алардан яхшырак коралланганнар; шуның өстенә ОМОН хезмәткәрләре махсус хәзерләп чыгаруны үтәләр. 25656 Гадирәк микроконтроллерлар гадәттә арзанрак, азрак егәрлек куллана, һәм шулай итеп азрак җылылык генерирлыйлар, боларның барысы да электрон җайланмалар өчен төп конструкция сайлавы өчен аргументлар була ала. 25657 Гади сөйләмдә метро́ — рельс өстеннән тиз йөрешле иҗтимагый транспорт системасы, аның сызыклары гади җәяү яки машинада йөрү урамнарыннан тыш урнаштырыла. 25658 Гади тел белән әйткәндә, җир ел саен сабан белән сөрелеп тыгызлана. 25659 Гади техник пыяладан чисталыгы, төссезлеге, бертөрлелеге, билгеләп куелган яктылыкны сындыру сәләте, дисперсиясе белән, уалучан, каты, химик реагентлар, радиация һ.б тәэсиренә чыдам булуы белән аерылып тора. 25660 Гади (тирене, лайлалы тирәсенә, күз мөгезматдәсен зарарлый) һәм уратма ( нерв системасын зарарлый) герпес аерыла. 25661 Гади төзүчедән төзелеш мастеры, прораб, югары җитәкче вазыйфаларына кадәр күтәрелә. 25662 Гади тормышта кулланыла торган иң ансат тиз язулы төр. 25663 Гади трамвай юлы нигезендә төзелгән. 25664 Гади тузбаш - кеше өчен зарарсыз һәм куркынычсыз. 25665 Гади тулы эзләүләр күпчелек чын дөнья мәсьәләләре өчен сирәк җитәрлек булалар: эзләү урыны (эзләргә кирәк булган урыннар саны тиз астрономик саннарга кадәр үсә. 25666 Гади үрнәк: шакмакта «5» санының чыгу ихтималы тигез. 25667 Гади урыслар чәйне чынлап торып 20 гасыр башында эчә башлыйлар. 25668 Гади халык, аеруча гади авыл халкы, крестьяннар — ярымкол сыйфатында, алпавытларның бернинди хокукы да булмаган милке халәтендә генә, тормыш алып барганнар. 25669 Гади халык алдында чыгыш ясарга, аларга тормыш гаделсезлекләре турында сөйләргә аеруча яраткан. 25670 Гади халыкны урлау, үтерү, нәселара конфликтлар һәм политик интригалар көндәлеккә әверелә баралар. 25671 Гади халык яки демос, үзләренең хокуклары өчен бу югары катлауга каршы көрәшкән. 25672 Гади һәм кыйммәт булмаган сидек анализы бөерләрнең башлангыч стадияләрдә бозылуын күрсәтергә рөхсәт итә. 25673 Гади һиндыба күренеше Ыругка ике үстерелә торган төр һәм 4-6 кыргый төр керә. 25674 Гади шолган ТРның Кызыл китабына кертелгән. 25675 Гади эшләнгән тышкы яктан аермалы буларак, бинаның эчке ягы тантаналы булуы белән аерылып тора. 25676 Гадли Мансур ( ‎; 1945 елның 23 декабрендә туган ) — 2013 елның 3 июленнән бирле Мисыр президенты вазыйфасын вакытлыча башкаручы. 25677 Гаева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 25678 Гаепләүне исбатлау дәлилләр булмагач, җинаять эше туктатыла һәм соңрак Кыям Юлдашев аклана. 25679 Гает дигәне чукынырга риза булган һәм чукынган. 25680 Гаеткә килүчеләр мәчеткә сыймагач урамга чыгып укыйлар. 25681 Гажаяг ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 25682 Гаҗиево ( ) — Русия Федерациясенең Мурманск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 25683 Газ Аппенинда һәм Сицилиядә да табыла. 25684 Газ атакасы нәтиҗәсендә 15 мең кеше сафтан чыгарыла, аларның 5 меңе һәлак була. 25685 Газатта Шамил Усмановның Совет Татарстаны җөмһүриятен төзү проблемаларына багышланган мәкаләләр басыла. 25686 Газәл ( гарәпчәдән мәхәббәт шигыре) — мөселман Шәрыгендә киң таралган лирик жанр. Тематикасы — мәхәббәт. 25687 Газәл жанры белән язылган әсәрләрне шулай ук «гашыйк җыры» дип тә атыйлар. 25688 Газәл жанрына хас булганча, җавапсыз мәхәббәт темасыннан тыш, кешеләр арасындагы тигезсезлекне тәнкыйтьләү, гыйлем һәм мәгърифәтне яклап язылган мотивлар урын ала. 25689 Газәл һәм робагыйлар остасы. 25690 Газета 1907 елда чыгудан туктый, соңгы саны 13 май көнне чыга. 25691 Газета 1918 елның 1 мартында «Башкортстан» исеме белән Ырымбурда чыга башлый. 25692 Газета 1945 елның 5 июненә кадәр нәшер ителә, барлыгы 308 саны чыга. 25693 Газета 2002 елның июленнән А-2 форматында 12 биттә чыга. 25694 Газета айга ике мәртәбә, 12 битле итеп нәшер ителә. 25695 Газета атнага 2-3 тапкыр чыга, нашире һәм мөхәрире башта Харис Фәйзи-Чистапули була, соңгы вакытта мөхәрирлек Борһан Шәрәфкә күчә. 25696 Газета битләрендә милли мәктәпләр, балалар бакчалары ачу мәсьәләсе кузгатыла. 25697 Газета битләрендә минем ижатыма багышланган мәкәләләр бастырылды, теле-радио үзәкләре җырларымны яңгыратты. 25698 Газета битләрендә эшче-хәбәрчеләрнең язмалары зур урын ала. 25699 Газета бөтен дөньядагы төрки халыклар арасында күп тарала һәм аларның мәгърифәтен, мәдәниятен, әдәбиятын җанландыруда зур роль уйный. 25700 Газетада хезмәт ударниклары А.Галиев, С.Ибраһимов, Т.Фәйзрахманов, Н.Яруллин һ.б. турында язмалар басыла. 25701 Газетада эшләгән чагында Радик әфәнде фәнни эшләр белән дә шөгыльләнә, кандидатлык диссертациясе өстендә эшли башлый. 25702 Газета җөмһүриятебез һәм Рәсәйнең төрле төбәкләрендә яшәүче мөхтәрәм якташларыбыз белән даими элемтәдә тора һәм район кешеләрен дөнья, ил, республикабыз һәм район хәлләре белән даими таныштырып тора. 25703 Газета журналистлары һәм язучылар вакыфын оештыручыларның берсе. 25704 Газета-журналлардагы үткер публицистик язмалары белән дә еш чыгыш ясый Суфиян Поварисов. 25705 «Газета» исеме итальян gazzetta (гасета) сүзеннән барлыкка килде. 25706 Газеталарда «сәгыйдуллинчылык»ка каршы киң фаш итү кампаниясе башлана. 25707 Газеталарда һәм журналларда эшләгән байтак журналистлар үзләрен аның шәкертләре итеп саный. 25708 Газета Милли медиа-холдингны гамәлгә куючы Ринат Садриев башлангычы белән, татар эшмәкәрләре акчасына бастырыла. 25709 Газета Николай Никольский тарафыннан беренче чуаш телле газетасы буларак нигезләнә. 25710 Газетаның барлыкка килгәндә өлкә татарларының Туган тел оешмасының беренче җитәкчесе Айрат Ибраһимның аеруча зур ярдәме тиде. 25711 Газетаның баш мөхәррире Ленар Шәех була. 25712 Газетаның беренче мөхәрриренә, газета чыга башлаганчы ук, аннан соң да ел буе бер җитәкчедән икенчесенә кул сузып, ярдәм сорап йөрергә туры килде. 25713 Газетаның беренче номеры 1915 елның 4 февралендә Вятка шәһәрендә «Войнаысь ивор» ( ) исеме астында чыга. 25714 Газетаның беренче номеры 1993 елда чыга. 25715 Газетаның Екатеринбургта, өлкә шәһәр һәм авылларында яшәүче 20ләп даими авторы бар. 25716 Газетаның нашире «Троицк мөселман шәгъбәсе», ә мөхәрире Әхмәт Таҗетдин Рахманкулов була. 25717 Газетаның оештыручылар — КПСС өлкә комитеты, өлкә халык депутатлары советы һәм Иван Яковлев исемле чуаш мәгърифәтчел җәмгыяте. 25718 Газетаның редакциясе каршында газет-китап нәшрияты эшли. 1991 елдан 2000 елга кадәр татар телендә 18 әдәби китап чыгарылган. 25719 Газетаның үсүенә баш мөхәрирләр Закуан Нуретдин, Ирек Шәрипов зур өлеш керттеләр. 25720 Газета сәхифәләрендә мәкаләләрдән тыш рәсми документлар да бастырыла. 25721 Газета Татарстандагы муниципаль басмалар арасында беренчеләрдән булып Интернет-сәхифәсен булдырды ( 2003 елдан – http://avazi. 25722 Газета татар телендә нәшер ителә. 25723 Газета үзенең максаты итеп эшчеләр мәнфәгатен яклауны куя. 25724 Газета үз тирәсенә Удмуртиянең татар телендә язучыларны туплый. 25725 Газета урта кулда 4 битлек булып, атнасына 2-3 тапкыр нәшер ителә. 145 нче саны чыкканнан соң, 1913 елның августында мөхәрияте Уфага күчерелә. 25726 Газета фәкать язылу аша таратыла. 25727 Газета яки журналның һәр саны, китапның һәр басмасы өчен өр-яңабаштан «уйнала» торган бу «матч»лар, нәкъ футбол кырындагы кебек үк, төрткәләшеп алу, аяк чалу һ.б. шундый атрибутлардан азат түгел иде. 25728 Газет КПСС өлкә комитеты, өлкә халык депутатлары советы һәм өлкә татарларының мәгърифәтчел «Туган тел» оешмасының бергәләп имзалаган уртак карары белән дөнья күрде. 25729 Газиз белән бергә язылган), «Утыз еллык хезмәт», «Беренче тюркология корылтае һәм аның тикшергән мәсьәләләре» дигән хезмәтләр калдыра. 25730 Газизә Арысланова 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25731 Газиз Әлмөхәммәтов – татар һәм башкорт профессиональ музыка сәнгатенә нигез салучыларның берсе, мәшһүр җырчы, композитор, педагог, җәмәгать эшлеклесе, иң беренче БАССРның халык артисты. 25732 Газиз Әлмөхәммәтов үзе үк төп партияне башкара. 25733 Газиз Мөхәммәтшинның исеме матбугатта беренче тапкыр 1955 елны «Чаян» журналы битләрендә басылган юмористик һәм сатирик хикәяләре («Кадерле бүләк», «Минем характер» һ.б.) белән күренә. 25734 Газиз Нәбиуллинның беренче иҗат тәҗрибәләре — шигырьләре, утызынчы еллар уртасында «Яшь ленинчы» газетасы һәм «Пионер каләме» журналы битләрендә басыла башлый. 25735 Газиз шәех Идел буе Болгары әмирен - Булат Тимерне җиңгәннән соң Болгар Олысын торгызып анда Әсән әмирне Олыс башлыгы итеп билгеләгән. 25736 Гази Казыйхан улы Заһитов — Бөек Ватан сугышы ветераны. 1945 елның 30 апрелендә беренчеләрдән булып Рейхстаг бинасы өстенә Кызыл байракны элгән кеше. 25737 Гази Кашшаф 1975 елның 9 декабрендә вафат булды. 25738 Гази Кашшаф бай әдәби-фәнни мирас калдырган әдип. 25739 Гази Кашшаф, чын исеме Миргази Солтан улы Кашшафетдинов ( 1907 елның 15 апреле — 1975 елның 9 декабре ) — татар әдәбият галиме, тәнкыйтьче. 25740 Газинур Морат заманның, татар дөньясының актуаль иҗтимагый мәсьәләләренә, әдәбият-сәнгать проблемаларына багышланган тәнкыйди һәм публицистик мәкаләләре белән көндәлек матбугатта даими катнаша килә. 25741 Газинур Морат — узган гасырның сиксәненче елларында шигърият мәйданына килгән талантлы яшь буынның бер вәкиле. 25742 Газларда торгын дулкыннарны күрсәтү өчен, Рубенс торбасын кулланалар. 25743 Газлар турында Ж. Гей-Люссак белән берлектәге эшчәнлеге атомнар һәм молекулалар турында булган мәгълүматны баета. 25744 Газнәвиләр вакытында фарсы мәдәнияте чәчәк атуын дәвам итә. 25745 «Газовик» футбол клубы ( ) — 1976 елда нигезләнгән Ырынбур шәһәренең футбол клубы. 25746 Газ станциясендә эшләүчеләр күп. 25747 Газүткәргеч озынлыгы 110 км, төзелеш бәясе $100 миллион. 25748 Газ эшкәртү заводы. 25749 Гаилә 1970 елда Пакистаннан Лондонга күченгән. 15 яшендә Бөекбританиянең Лейбористлар фиркасенә керә. 25750 Гаилә Алексис Ципрас 1987 елда танышкан Перистере Базиане белән өйләнгән. 25751 Гаилә Аның ике бабае Бөек Ватан сугышында һәлак булган, әбисе алман оккупациясендә чыдап яшәгән. 25752 Гаилә ата-ана булган Питер һәм Лоистан, аларның балалары Крис, Мэг һәм Стьюидан һәм дә антропомоф эт Брайаннан тора. 25753 Гаиләбез горурлыгы // Актаныш таңнары. 25754 Гаилә Воткинскта яшәгәндә, Петр кайвакыт эшче крестьяннар җырларын ишеткән. 25755 Гаиләгә терәк булыр дип, Вәлимехәммәтнең өлкән кызы Мәрьям хатын-кызлар арасыннан беренчеләрдән булын шул курсларга йөри һәм чорына карата катлаулы да, абруйлы да булган тракторчы һөнәрен үзләштерә. 25756 Гаиләдә 9 малай һәм 4 кыз була. 8 яшенә кадәр авыл мәктәп мәдрәсәсендә 3 еллап белем ала. 11 яшендә, ягъни 1868 елда Чыршылы авылы мәдрәсәсенә хәлфә Габделфәттах хәзрәткә укырга керә. 25757 Гаиләдә алты бала (Тәйфук, аның энесе Мостафа Бөек Ватан сугышында һәлак була). 25758 Гаиләдә ачык формадагы туберкулез авыруы булганда бигрәк тә балаларны сакларга кирәк. 25759 Гаиләдә бала да туды. 25760 Гаиләдә бала тәрбияләү мәсьәләсенә багышланган һәм кызыклы гына образлары булган бу драма 1958 елда Минзәлә театры сәхнәсендә куела һәм тамашачыларның җылы карашына очрый. 25761 Гаиләдә барлыгы 12 бала туа, иң тернәкле сигезе үсә, алтысы бүген дә исән. 25762 Гаиләдә бер ана корт, бер ничә йөз өре корт, 10-80 мең эшче корт була. 25763 Гаиләдә бердәнбер бала. 25764 Гаиләдә бишенче бала булган. 25765 Гаиләдә өченче бала булганга күрә, ул авыл тормышының бөтен авырлыкларын үз җилкәсендә татый. 25766 Гаиләдә һәрвакыт җыр-музыка яңгырап тора. 25767 Гаилә дә шуңа этәргән булса кирәк: әтисе Габделбари агай улына бе­ренче хәреф танырга өйрәтсә, укымышлы, сәләтле ана Газизә апа, үзе бәетләр, шигерләр язып, нәни Абдулланы иҗатка рухландыра. 25768 Гаиләдә Энн, Сью һәм Нэнси исемле тагын өч бала була. 25769 Гаилә әгъзаларының үтенеченә карамастан, Жуковның мәете кремацияләнгән һәм Кремль диварында күмелгән. 25770 Гаилә зурайгач, беренче кәрәзгә икенчесе эленә һәм шулай дәвам итә. 25771 Гаилә корып, ләкин бергә яшәмәү очраклары да байтак. 25772 Гаиләләрдә посттан соң (христиан дине буенча сөтле һәм итле аш ашамый тору) мул ризыклы табын әзерләнә. 25773 Гаиләләре белән Казанга күченгәч, «Динамо» җәмгыятендә Николай Моряшичев җитәкләгән секциядә ирекле көрәш белән шөгыльләнә башлый. 25774 Гаиләләрендә бер-бер артлы 4 бала туа: уллары Сәйлән һәм кызлары Зөбәйдә, Маһирә һәм Гөлнара. 25775 Гаиләләрендә бер олы ата горилла, 1-2 яшь ата горилла, 10 лап ана горилла була. 25776 Гаиләләрендә өч малай туып үсә: Шамил, Ришат, Имаметдин. 25777 Гаилә-нәселе Энесе Гарифулла Алпаров – танылган революционер, партия әһеле. 25778 Гаиләсе: 1943 елда өйләнешкән хатыны Мария Степан кызы Кочкина, гвардия медицина лейтенанты, әтисен бер дә күрмәгән улы Юрий. 25779 Гаиләсе * I хатыны ( 1778 1794 ) — Екатерина Яков кызы Бастидон. 25780 Гаиләсе *I хатыны — Наталья Решетовская ( 1919 2003 ), 1940 елда өйләнешкәннәр. 25781 Гаиләсе белән Лениногорск районы Зәй-Каратай авылына күчеп килә. 25782 Гаиләсе * Беренче хатыны — Евгения Александр кызы ( 1847 — 1874 ) * Икенче хатыны — Ольга Антон кызы ( 1850 — 1881 ) Ике улы (иртә вафат булалар), кызлары Лидия ( 1869 — 1931 ), Ксения ( 1881 -?) Галерея File:Utro v sosnovom lesu. 25783 Гаиләсе * Беренче (язылышмаган) хатыны – Изольда Извицкая, кино артисты * Икенче хатыны – Елена, театр артисты. 25784 Гаиләсе Бубый һәм Троицк мәдрәсәләрендә белем алган, рус һәм фарсы телләрен белгән Нуриәсма исемле кызга өйләнә. 25785 Гаиләсе Гаиләле, ике баласы бар. 25786 Гаиләсе: ике улы да хәрбиләр. 25787 Гаиләсе Ире М. Сәгыйдуллинны 1938 елның 10 маенда ССРБ югары суды хәрби коллегиясе «кораллы фетнә, шулай ук фирка һәм хөкүмәт җитәкчеләренә һәм Сталинның үзенә каршы террорчылык акты хәзерләүдә» гаепләп, атарга хөкем итә. 25788 Гаиләсе Курт Кобейн һәм аның булачак хатыны Кортни Лав 1990 елда Портленд клубындагы концертта (икесе дә анда үз музыкаль төркемнәре белән чыгыш ясый) танышалар. 25789 Гаиләсе Менделеев ике мәртәбә өйләнгән. 25790 Гаиләсе Мланде-ава гадәттә Шочын-ава, Юмын-ава һәм бигрәк тә мордваның Мод-ава алиһәләре белән тәңгәлләштерелә. 25791 Гаиләсе муллыкта яшәгән, ләкин кулаксызландыру вакытында гаиләне авылдан куалар. 25792 Гаиләсендә күп акча булмау сәбәпле, Билл укыганда өч эштә эшли, югары стипендияне ала. 25793 Гаиләсенең матди хәле яхшыргач, Кырым инженер-педагогика институтына укытырга урнаша, бераздан физик тәрбия кафедрасын җитәкли башлый. 25794 Гаиләсенең ярлы булуы аркасында Майкл урта мәктәпне дә тәмамлый алмыйча 13 яшендә китап төпләүче булып эшкә керә һәм анда ун ел буена эшли. 25795 Гаиләсе, нәселе Г.Шабаевның гаиләсе Ташкентта яши. 25796 Гаиләсен Казанга озатып, 1921 елда үзе Мәскәүгә китә. 25797 Гаиләсе Өйләнгән, ике ир баласы һәм бер кызы бар (кечесе Максим 2009 елда туды). 25798 Гаиләсе Отто Куусинен өч мәртәбә өйләнгән булган. 1902 дә Сайма-Паулина Дальстрөмгә өйләнгән (1924 тә аерылышканнар). 25799 Гаиләсе соңрак Владимир губернасына күченеп китә. 25800 Гаиләсе Тәтешкә күчеп килгәч, Хөсниҗиһан шәһәрнең земский начальнигы гаиләсендә хезмәтче булып эшли. 25801 Гаиләсе турында Хатыны Фатыйма ханым белән бергәләп алты дистә елдан артык тигез гомер кичереп, дүрт бала үстерделәр (биш баладан берсе яшь килеш вафат була), һәрберсенә югары белем бирделәр. 25802 Гаиләсе * Хатыны (1933 елда өйләнешәләр) Рәшидә Хөсәенова, Казан кызы, Акмәчет авыл хуҗалыгы институтын тәмамлаган. 25803 Гаиләсе Хатыны Маһинур, балалары Гадел һәм Гадәләт. 25804 Гаиләсе Хатыны Суфия (рәссам Харис Якуповның сеңлесе) белән өч бала тәрбияләп үстерәләр. 25805 Гаиләсе Хатыны, улы, кызы. 25806 Гаилә тормышы өчен кирәкле аш-су әзерләү, кисү-тегү, чигү эшләренә өйрәтергә аерым осталар чакыра. 25807 Гаилә традициясен дәвам итеп, балаларын күренекле дин әһелләре итү теләге белән, Низаметдин Максудов өч улын — Әхмәтһади, Сәлахетдин һәм Садретдинны шушы ук мәдрәсәгә укырга җибәрә. 25808 Гаилә * Улы — Раднэр Моратов — күренекле совет актёры, РСФСР атказанган артисты ( 1986 ). 25809 «Гаилә Учагы» журналы ( ) — Татарстанның Казан шәһәрендә 2006 елның гыйнварыннан нәшер ителүче күп тиражлы төсле шәхси басма. 25810 Гаилә Хәдичә Мөхәммәт пәйгамбәрнең иң яраткан хатыны гына түгел аның иң якын киңәшчеседә була. 25811 Гаилә хәле Бәдрүш Мокамай 1937 елның октябрендә укытучы Клавдия Архиповага өйләнә, 1938 елда беренче кызлары — Линария, тагын бер елдан Эмма дөньяга килә. 25812 Гаилә хәле Л.Марченко һәм И.Пырьев Атаклы режиссёр Иван Пырьев яшь артисткага гашыйк була. 25813 Гаилә хәленә килгәндә: кияүдә, бер улы бар. 25814 Гаилә хәле Өйләнгән, ике улы бар. 25815 Гаилә хәле Өйләнгән, өч баласы бар. 25816 Гаилә хәле Тормыш иптәше Наилә белән ике ул тәрбияләп үстерәләр. 25817 Гаилә хәле Хатыны Закирә Бәдретдин кызы – БДУ чит телләр укытучысы. 25818 «Гаилә һәм мәктәп» — Казанда 2013 елның августыннан татар телендә нәшер ителүче айлык иҗтимагый-педагогик һәм фәнни-популяр әтиләр һәм әниләр журналы. 25819 Гайворон ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 25820 Гайдн — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 230 километрлы кратеры. 25821 Гайзатуллин — татар фамилиясе. Гарәп теленнән кергән «Гайзатулла» («Аллаһының ярсулы көче») исеменнән ясалган. 25822 Гайморит белән авыручы хәлсезләнә, яңак сөякләре шешенә, температурасы күтәрелә, өске теш казнасы һәм башы авырта, башын борганда авырлык була, борыны томалана; күбесенчә борынның бер яктан эрен яки лайла ага, борыннан сулыш алу кыенлаша. 25823 Гайнан Мөхәммәтҗан улы Мөхәммәтҗанов — журналист. 25824 Гайнан Сәетхуҗин 2015 елның 15 маенда АКШның Майями шәһәрендә йөрәк өянәгеннән вафат була. 25825 Гайнан Сәетхуҗин, 20 яшеннән 34 яшькә кадәр 10 тапкыр СССР чемпионы исемен яулый. 25826 Гайнан Смоленск дәүләт физик культура институтын «тренер-укытучы» белгечлеге буенча һәм М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының икътисад факультетын тәмамлаган. 25827 Гайнан сугыштан соңгы авыр елларда, җәйге ял вакытында көтүче булып эшләгән, 15 яшендә Чиләбе металлургия заводына эшкә урнашкан. 25828 Гайнә — Русия территориясеннән ага торган елга. 25829 Гайнетдин авылга нигез салган Гәйнә ыруы вәкилләренең беренчесе була (Әрҗән авылларының барлыкка килү тарихын II Әрҗәндә 109 яшькә кадәр яшәгән Мәрхәбә әби сөйләп калдырды). 25830 Гайнетдин анда белем алганнан соң, мәгърифәтче укытучы Шакирҗан Таһиров киңәше белән, 1881 елда Казан татар укытучылар мәктәбенә (Казанская татарская учительская школа) укырга керә. 25831 Гайнетдин Максудовның улы Низаметдин 1872 елның 20 апрелендә икенче мулла вазифасына сайлана. 25832 Гайнетдин Нәҗметдин улы Әхмәров 1864 елда Казан губернасының Зөя өязе Наратлы (хәзерге Татарстанның Яшел Үзән районындагы Татар Наратлысы ) авылында дөньга килә. 25833 Гайнетди́нов Мөхәммәтдин (Дмитрий) Галентин улы (17.8.1921, Григорьевка, Верхотурье өязе, Екатеринбург губернасы, РСФСР — 7.5.1993, Төмән шәһәре), Советлар Берлеге Каһарманы (30.10.1943), старшина. 25834 Гайниямак — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 25835 Гайнуллин Әнәс Габдулла улы, хәрби училеще тәмамлап, СССР кораллы көчләрендә хезмәт итте. 25836 Гайрәтле хан булмаганда Казан ханлыгы өч елдан басып алына. 25837 Гай — Русия территориясеннән ага торган елга. 25838 Гай ( ) — Русия Федерациясенең Ырынбур өлкәсендә урашкан шәһәр. 25839 «Гайсә» исеменнән ясалган. 25840 Гайсә күккә ашкач, Филипп Самариянең башкаласы Наблуста вәгазьләр сөйли, Газада, Азотта һәм Кайсариядә була. 25841 «Гайсәнең Хак Чиркәве» ( кытайча 真耶稣教会, урысча Истинная церковь Иисуса) — Кытайда 1917 елда ачылган бәйсез чиркәү. 25842 «Гайсәне чумылдыру» Чумылдыру ( ) — христиан беренче һәм төп йоласы. 25843 Гайсә Хөсәенов (Гайсә Батыргәрәй улы Хөсәенов, ) – язучы, галим. 25844 Гайсә яңадан терелгәч һәм күккә ашкач, Ягъкуб Апостолларның эшләре китабында искә алына. 25845 Гайфетдин авылдагы комсомол ячейкасы секретаре, изба-читальня мөдире була. 25846 Гайфетдин Гыйлметдинов 1913 елның 13 гыйнварында Смәел авылында ярлы гаиләдә туган. 25847 Гайфулла — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 25848 Гай Хаҗи улының бөтен тормышы татар халык биюләре белән бәйләнгән: ул аларны өйрәнә, куя, өйрәтә. 25849 Гай Хаҗи улы Татар дәүләт опера һәм балет театры сәхнәсендә утыздан артык балет һәм опера куюны тормышка ашыра. 25850 Гайшә 2200 тирәсе хәдис тапшыра. 25851 Гайшә аның үлеменнән соң бүтән кияүгә чыкмый. 25852 Гайшә гомерендә әһәмиятле вакыйга булып аңа карата монафикълар тарафыннан ягылган яла тора. 25853 Гайшә – Мөхәммәд (саләллаһу галәйһи уәссәләм)нең хатыны. 2210 хәдис тапшыра. 25854 Гайшә яхшы хәтергә ия булган, гомеренең соңгы елларында фикеһнең хатын-кызларга кагылышлы бүлеге буенча фәтвалар биргән. 25855 Гакко — Русия территориясеннән ага торган елга. 25856 Гакрәп ( ‘әқрәб — «чаян» Гакрәб — 1) чаян; 2) зодиак тамгасы буенча 22 октябрьдан 22 ноябрьгача була торган вакыт (октябрь ае). 25857 Гакрәп һәм Кавәс йолдызлыклары тулысынча Русиянең көньяк өлкәләрендә генә күренә, калганнар — бөтен территориясендә. 25858 Галактика алман астрономы Альберт Март 1864 елның 29 ноябрендә ачыла. 25859 Галактика алман астрономы Альберт Март 1881 елның 21 октябрендә ачыла. 25860 Галактика бөек гражданлык сугыш арада басып торды. 25861 « Галактика » исеме (шул ук «Сөтчел Юл») — « сөт » сүзеннән Γαλαξίας ясалма сүзеннән чыга. 25862 Галактиканың бормалы тармаклар белән бәйләнешле яшь сибелгән тупланышларның составлары үзенчәлекле. 25863 Галактика үзәгендә урнашкан шул кара тишекнең аккрецион дискы - көчле нурланышның чыганагы булып тора. 25864 Галактик Империясе Республикасын алмаштырды, һәм миллион планеталарда артык тирания урнашты. 25865 Галактионовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 25866 Галактионово — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 25867 Галанино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 25868 Галапагос утрауларында тропик һәм суык үсемлекләрне һәм хайваннарны очрап була (лиана һәм мүк, тропик кошлар һәм Антарктика акчарлаклары, тутыйкош белән пингвин, су эте). 25869 Галапагос утраулары янартау атылуыннан пәйда булган, биеклеге — 1707 метргача. 25870 Галахтионовская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 25871 Галаши ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 25872 Галашова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 25873 Галашовщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 25874 Галема — Русия территориясеннән ага торган елга. 25875 Галәм бик киң һәм күләме буенча чикләнмәгәнлеге ихтималы бар. 25876 Галәмдә антикисәкчекләр галәми нурлар матдә белән тәэсир итешкәндә барлыкка килә: Җир атмосферасында, пульсарлар, галактикалар актив төшләре тирәсендә. 25877 Галәмдә булган һәм булачак һәр нәрсәдән хәбәрдардыр. 25878 Галәмдәге бөтен нәрсәне юктан бар иткән димәктер. 25879 Галәмдәге һәр бөртекне һәр мәхлукны гамәлләре, әҗәлләре, ризыклары белән белгән, аларны күзәтеп торган, колларын саклаучы димәктер. 25880 Галәмнең барлыкка килүен тасвирлаучы фәнни теориясе өчен, зинһар Зур Шартлау мәкаләсен карагыз. 25881 Галәмнең зур ераклыктан күренүче борыңгы үсеш күрсәткечләренең фәнни күзәтүләр аның фәзасының зур өлешенең үзгәрмәгән физика кануннары һәм константалары белән билгеләнгәнлегенә ишарә ясый. 25882 Галәмнең инфляциясе яки Галәмнең инфляцион моделе - Зур Шартлауның башлангыч чорында (10 28 К температурасында ) Галәмнең бик тиз тизләнешле киңәюе хакында фараз. 25883 Галәмнең тәртибе Ул куйган кануннар буенча барыр. 25884 Галәмнең тиз киңәюе нәтиҗәсендә гравитация көче, башка көчләрдән зуррак булачак. 25885 Галәм очышларын әзерләү 1952 елның башында аны хәрби хезмәткә чакырып, Мәскәү артиллерия академиясендә укыталар. 25886 Гален Александриягә килгәч, анда инде дин йогынтысында үлгән кешеләрне яру тыелган булган, Галенга куйлар, этләр, тояклы хайваннар, маймылларны ярырга, вивисекция ясарга туры килә. 25887 Гален артерияләрдә кан ага ди, аңарчы исә анда һава бар дип исәпләнелгән. 25888 Гален йөрәкнең анатомик төзелешен бик тәфсилләп язган. 25889 Гален Кеше анатомиясе һәм скелеты төзелеше белән өстен-өстен генә таныш була. 25890 Галенның пульс, кан әйләнеше, пневма турындагы күзаллаулары көнбатыш медицинада 14 гасыр буе гамәлдә була һәм бердәнбер дөрес итеп табыла. 25891 Гален язмалары да Аурупада гарәп тәрҗемәсеннән тарала. 25892 Галереянең төп экспонатлары – Татарстан рәссамнарының һәм сынчыларының сынлы сәнгать, графика, декоратив-гамәли сәнгать әсәрләре. 25893 Галәү авылда үлә. 25894 Галә Ходаяров — мөгаллим, шагыйрь, җәмәгать эшлеклесе. 25895 Галёнки ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 25896 Гали авылы аша уза. 25897 Гали авылына – 400 ел! 25898 Гали Акыш кабере 1990 елда Гали беренче тапкыр Казанга килә. 25899 Галиаскәр (1875-1912 еллар) Ырынбурның Неплюев кадет корпусында укый, Александрова хәрби-юридик академиясен тәмамлый. 25900 Галиаскәр Сыртланов адвокат буларак Русия күләмендә зур танылу ала. 25901 Гали — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 25902 Гали Гани улы Ильясов (Әхмәт-Гали Гани улы Ильясов) (1936-2000) - татар җырчысы, композиторы. 25903 Галигә бу вакытта 8 яки 10 яшь була. 25904 Гали Динмөхәммәтов (Гали Афзалетдин улы Динмөхәммәтов) – дәүләт эшлеклесе, 1937 1938 елларда ТатҮБК рәисе вазыйфаларын башкаручы, 1938 1951 елларда ТАССР Югары шурасы президиумы рәисе. 25905 Галиев), “Бәрәңге”, “Балыкчы җыры”, “Укытучыма”, “Ромашка” җырларын, “Флейта һәм фортепиано өчен сонатина” (3 кисәкле), “Симфоник оркестр өчен сюита” (4 кисәкле), “Флейта һәм оркестр өчен концерт” кебек зур әсәрләр иҗат итә. 25906 Галиев Рәмис Рәшит улы Әтнә театры артисты. 25907 Галиев — татар фамилиясе. 25908 Галиев шигырьләре), «Син бит татар кешесе» (Г. 25909 Галиәкбәр — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 25910 Гали Әкрам хан – Казан ханлыгының 1553 1556 еллардагы ханы. 25911 Галиәсгар Камал 1933 елның 16 июнендә вафат була. 25912 Галиәсгар Камал бу газетада иң күп катнашучыларның берсе була. 25913 Галиәсгар Камал исемендәге татар дәүләт академия театрының баш режиссеры. 25914 Галиәсгар Камал тормыш иптәше Бибигайшә ханым һәм улы Әнәс белән. 25915 Галиәсгар Каһарманов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25916 ГАЛИ ӘХСӘН улы ИЛЬЯСОВ ( 1900 — 1970 ) — татар актеры, режиссер. 25917 Гали Ибраһимов премиясе ( Стәрлетамак ) лауреаты ( 1996 ). 25918 Гали Ильясов үзенең сәхнә эшчәнлеген туган шәһәре Әстерхан дәүләт татар драма театрында 1922 елда башлап җибәрә, аннан Мәскәүдәге театр сәнгатенең Үзәк техникумында режиссерлык бүлегендә белем ала. 25919 Гали ишанга Гаяз Исхакый һәм Шиһабетдин Мәрҗани бик зур бәя биргән, язучы Вахит Имамов өстәмә мәгълуматлар тапкан. 25920 Гали ишан исеме белән бөтен мөселман дөньясына таныла. 25921 Гали күмер алып, Убырлы карчык сурәтен ясый. 25922 Галилейга бушлай укырга рөхсәт бирмәгәч, ул кире кайтырга мәҗбүр булды. 25923 Галилей исә үз ачкан иярченнәргә тик тәртип саннарыны бирде, Каллистоны «Юпитерның дүртенче иярчене» дип билгеләде. 25924 Галилей һәм Пиза манарасы Риваятьләргә күрә Галилей Пиза манарасының аву тизлеген үлчәгән. 25925 Галилей христиан дине әһеле булырга теләгән иде, ләкин әтисе рөхсәт итмәде. 25926 Галим 1958 елда Сочида туган. 25927 Галим 1972 елның 29 мартында вафат була. 25928 Галим 1992 елда вафат булды. 25929 Галим 1996 елның 11 сентябрендә Казанда вафат була. 25930 Галим 2002 елда вафат. 25931 Галим 2005 елда «Татарстан Республикасы каршындагы казанышлары өчен» орденына лаек була. 25932 Галим, 60тан артык фәнни хезмәт авторы, алты патентка ия. 25933 Галим аңа белем бирү белән үзе шөгыльләнә башлый. 25934 Галим аңа кереш сүзне һ. 813 елда яза, ә һ. 842 рәҗәп аенда тәмамлый. 25935 Галим анда суфыйчылык тәгълимәтен вә ортодоксаль исламны килештерүгә ирешә. 25936 Галим аның Ташкичү, Ходайголь бушлыгы (пустошь), Ходайголя дип аталуы турында яза. 25937 Галим био-библиографик сүзлек өчен сигез йөзгә якын язучы, журналист турында мәгълүмат туплады. 25938 Галим биредә, татар матбагачылыгының тарихын яктырту белән беррәттән, китап белемендә беренчеләрдән булып, басма сүз тарихын өйрәнүдә зур әһәмияткә ия булган милли китап теориясен эшли. 25939 Галим — Бөтендөнья татар конгрессын оештыручыларның берсе, аның Башкарма комитетының беренче рәисе. 25940 Галим бүген дә киң колачлы фәнни эш алып бара. 25941 Галимгә СССР Дәүләт бүләге бирелә, ул ике тапкыр Ленин ордены, ике тапкыр Хезмәт Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнә. 25942 Галим Г. Саттаров, авыл элегрәк чорда Норлат һәм Булат атамалары алган ике авыл булып яшәгән, дигән фикердә тора. 25943 Галим Д.А. Ольдерогге язганча, « Африка – кешелекнең музее ул», чөнки Кара континентта башка халыклар күптән узган архаик тормыш формалары һаман да гамәлдә. 25944 Галим Дәүләтов (псевдонимы: Галим Дәүләди, Галим Габдулла улы Дәүләтов, ) – шагыйрь, тәрҗемәче, Сергей Чекмарев ( 1987 ) һәм Булат Рәфыйков ( 2005 ) премияләре лауреаты. 25945 Галимә атлас төзү принципларын, материал җыюның (экспедицияләрдә, китапханәләрдә, музейларда) программасын эшли. 25946 Галимә бик яшьли, 1912 елда якты дөнья белән хушлаша. 25947 Галимә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,3 километр озынлыкта булган кратеры. 25948 Галимҗан абый тел белеменең фразеология-идиоматика, лексикология, терминология, сүз ясалышы, сүзлекләр төзү һ.б. өлкәләрдә эшләде. 25949 Галимҗан Адҗегетов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 25950 Галимҗанга ике яшь чагында, аның әтисе гаиләсен ияртеп Уфа шәһәренә күчә. 25951 Галимҗан Гыйльманов Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2003 ). 25952 Галимҗан Ибраһимов белән берлектә русчадан “Бичара колның тормышы”, “Миллионнар табу” дигән тәрҗемә әсәрләрен, төрекчәдән “Бичара хатын” әсәрен, “Кесәлек мәңгелек календарь” дигән хезмәтен бастыра. 25953 Галимҗан Ибраһимов исемендәге 89-татар мәктәбен тәмамлый. 25954 Галимҗан Ибраһимов, татар халкының башка күп язучылары кебек үк, Сталин репрессияләренә эләгә. 25955 Галимҗан Ибраһимов фикеренчә, Шевченко — яңа украин әдәбиятының чишмә башында торучыларыннан. 25956 Галимҗан кечкенә чакта хәрби чиндагы Салих аганы гаиләсе белән Куйбышев шә­һәренә күчерәләр. 25957 Галимҗан Латыйп зурлар өчен дә, балалар өчен дә яза. 25958 Галимҗан Нигъмәтинең бай әдәби мирасы хәзерге көндә дә тарихи һәм практик кыйммәтен югалтмаган. 25959 Галимҗан, Сабирҗан дигәннәре алдан керә. 25960 Галимҗан Салих улы Хөсәенов 1937 елның 27 июнендә Татарстанның Норлат (элекке Октябрь) районы Яңа Иглай авылында туа. 25961 Галимҗан Хөсәенов – күренекле совет спортчысы. 25962 Галимҗан Шакирҗан улы Латыйпов — татар шагыйре, тәрҗемәче, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы ( 1951 елдан ). 25963 Галим институтның планына кертелгән бөтен татар халкының алтынчы-егерменче йөзләргә караган тарихи-мәдәни мирасы истәлекләренең академик Корпусын төзү белән мәшгуль булды (бу тарих һәм археология фәнендә беренче тапкыр башкарыла торган ифрат кирәкле эш). 25964 Галим истәлегенә Казан шәһәренең Совет районында Академик Сахаров исемендәге урам бар. 25965 Галим Казан шәһәрендә яши, киң фәнни, педагогик эш алып бара. 25966 Галим кеше белемнәренең дөреслеге белән булулык сыйфатларын тәңгәл итеп чагылдыруда күрә. 25967 Галим Лебедев исемендәге Физика институтындагы элекке хезмәтен дәвам итә". 25968 Галим Марсель Әхмәтҗанов фикеренчә, Колшәриф белән «Зафәрнамәи вилаяти Казан» авторы — икесе бер үк зат. 25969 Галим монда да экологик чиста җитештерү юлларын һәм ысулларын эзли. 25970 Галимнең 2000 елда дөнья күргән "Без тарихта эзлебез" дигән китабында, исеменнән үк күренгәнчә, татар халкының тарихына, мәдәниятенә караган материаллар тупланган. 25971 Галимнең актив вулканнар куенында алып барган мавыктыргыч аңлатмалары тәэсирендә укучы һәм тамашачыларда җирнең ошбу бөек серле халәтендә катнашу хисе барлыкка килә. 25972 Галимнең бу еллардагы әдәби-гыйльми эшчәнлеге башлыча үзбәк әдәбияты тарихын өйрәнү һәм пропагандалау юнәлешендә бара. 25973 Галимнең «идея» турындагы фикерләренә килгәндә, ул — фәнгә «идея» һәм «идеаль» терминнарын керткән. 25974 Галимнең иҗади мирасында сәнгать теориясе һәм эстетика мөһим урын алып тора. 25975 Галимнең туксаннан артык фәнни хезмәте, өч монографиясе басылып чыга. 25976 Галимнең улы Марат — медицина фәннәре кандидаты. 25977 Галимнең хезмәтләре татарлар арасында милли-сәяси хәрәкәт, Татарстан дәүләте төзелеше, татар мәдәнияте тарихы, татарларның шәрык халыклары белән элемтәләре һәм башка актуаль темаларга багышланган. 25978 Галимнең хезмәтләре, шул исәптән телгә алып үтелгән диссертациясе нигезләмәләре соңыннан аракы җитештерүдә файдаланыла. 25979 Галимнең шуннан соң язылган хезмәте татар китабының революциядән соңгы чорына багышлана. 25980 Галимнең янә зур хезмәтләреннән берсе — күләме дүрт томга исәпләнелгән «XIV йөз төрки телләренең чагыштырма-тарихи сүзлеге»ннән Котбның «Хөсрәү вә Ширин» әсәре материаллары нигезендә башкарылган беренче томы 1979 елда басылып чыкты. 25981 Галимнәр аның әсәрләрен XIV гасыр төрки әдәбиятының «иң гүзәл үрнәкләре»ннән саныйлар. 25982 Галимнәр бер кешегә 100-150 квадрат метр яшел зона туры килергә тиешлеген исәпләп чыгарганнар. 25983 Галимнәр бүген бу күренешне аңлата алмый. 25984 Галимнәр дә күп «енә гади матдәләрнең молекулаларыннан яңа материаллар «төзергә» өйрәнделәр. 25985 Галимнәр әлегә генетик үзгәртелгән ризыкларның организмга ни дәрәҗәдә йогынты ясавын яки ясамавын әйтә алмыйлар әле. 25986 Галимнәр еш Ведик Санскритны һәм Классик "Панини" санскритын аерым диалектлар буларак аера. 25987 Галимнәр күрсәтүенчә, «Зафәрнамәи вилаяти Казан»ның бер нөсхәсе XVI йөзнең урталарында төрек солтаны Сөләйман Канунига җибәрелә. 25988 Галимнәр моны Көньяк Уралга, Башкортстанга нисбәт итәләр. 25989 Галимнәрнең бер төркеме уйлавынча, архикарп ата җенес күзәнәкләре — пикноконидиялэр белән аталана. 25990 Галимнәрнең фаразлары буенча вепслар башка Балтыйк буе халыкларының формалашуы белән бәйле һәм, мөгаен, алардан б.э. 1нче меңьеллыгының икенче яртысында аерылып чыкканнар. 25991 Галимнәрнең һәм белгечләрнең рәсми булмаган рәвештә әйтелгән фикере буенча, "Рухнамә"дә башка төрки халыкларның казанышларын һәм тарихын да төркмәннәр файдасына "хосусыйлаштыру" омтылышы аермачык күренеп тора. 25992 Галимнәрнең эше катгый басым һәм хәтта турыдан-туры янау шартларында бара. 25993 Галимнәрнең эшенә совет хакимияте тарафыннан эчке эшләр комиссары Лаврентий Берия күзәтчелек итә. 25994 Галимнәр уйлавынча, гөмбәләр килеп чыгышлары белән төрле организмнар­ның җыелма төркемен тәшкил итә. 25995 Галимнәр фаразлавынча, чүкечбашның тотрыклы тигезлеген нәкъ шул баш-канат тәэмин итә икән. 25996 Галимнәр фаразы буенча, Шотландиядә беренче кешеләр якынча 8 мең ел элек килеп чыга. 25997 Галимнәр фәнни гипотезаларны гадәттә бар булган фәнни теорияләр белән кабул ителерлек дәрәҗәдә аңлатыла алмаган алдан ясалган күзәтүләргә нигезли. 25998 Галимнәр фикеренчә, биредә су тыгызлыгы Үле диңгез күрсәткеченнән ким түгел. 25999 Галимнәр фикеренчә, илдәге сөренте мәйданнарның 80 проценты дымга сусый, 10 процентында ул нормадан югары. 26000 Галимнәр фикеренчә тимер гасырының башы төньяк-көнбатыш Һиндстанда б.э.к. X гасырга туры килә. 26001 Галимнәр фикеренчә, тимер гасырының башы төньяк-көнбатыш Һиндстанда б.э.к. X гасырга туры килә. 26002 Галимнәр фикеренчә, фәнгә умырткалы җан ияләренең 90%ы, бөҗәкләрнең исә 10%ы гына билгеле, ә гөмбәләрнең бары 5%ы гына мәгълүм. 26003 Галимнәр фикеренчә, югары төзелешле үсемлекләр суүсемнәрдән килеп чыккан. 26004 Галимнәр халыкара 12 баллы шкала буенча көчсез — 1—3 балл, уртача — 4, шактый көчле — 5, көчле – 6, бик көчле — 7, һәләкатле — 8, җимергеч — 9, каты — 10, катастрофалы — 11, үтә көчле катастрофалы — 12 балл — җир тетрәүләрне аералар. 26005 Галимов Сәләм ( 1967 ел) һәм Салават Юлаев ( 1974 ) исемендәге премияләр, “РСФСРның атказанган мәдәният хезмәткәре” исеме (1970),“Почет билгесе” (1963) һәм Октябрь революциясе (1972) орденнары белән бүләкләнә. 26006 Галим Осока Кавалы, Шыгай, Вознесенский, Кавал, Берна Кавалы, Берна авылларына да сыйфатлама бирә. 26007 Галим Сакробоско фикеренчә, Борынгы Рим тәкъминедә дә 30 февраль көнен билгеләгәннәр. 26008 Галим тагын Рус Кавалын, Чирмеш Кавалын, шулай ук Кавал (Шыгай) авылларын да искә ала. 26009 Галим татар әдәбияты тарихын өйрәнү-барлауга күп көч куя. 26010 Галим “Татар тарихы”, “Русия тарихы”, “Татарстанда сыйныфлар тарихы”, “татар әдәбияты тарихы” кебек хезмәтләр яза, бер үк вакытта әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә. 26011 Галим татар телчеләреннән беренче буларак, авазларның барлыкка килүен, үзгәрешләрен физика законнарына, сөйләм органнары, үзәк нерв системасы эшчәнлегенә нигезләп аңлата. 26012 Галимуллин Ф.Г., Табигыйлеккә хилафлык бит217 Егерменче елларда һәм аннан соң да чуваш шагыйрьләренә Һ.Такташ йогынтысы зур булды. 26013 Галим фәнни-методик эшчәнлеген дәвам итә. 26014 Галим фикеренчә, апейрон үзендә «чиксезлек» дигән мәгънәне туплый. 26015 Галим хайваннраны ике төркемгә бүлгән: канлылар һәм кансызлар. 26016 Галим һәм дипломат буларак, Пий XI Изге Тәхетнең дипломатик элемтәләрен киңәйтә. 26017 Галим һәм әдип башкорт халкының фольклоры, көнкүреше, йолалары, гореф-гадәте, халык медицинасы буенча бай материал җыюы белән дә зур фәнни өлеш кертте. 26018 Галим химиклар менә шундый материаллар табу өстендә эшли башлыйлар. 26019 Галина Георгиевна Фәритнең беркайчан ата-анасы турында сөйләмәвен исенә төшерә. 26020 Галина — Русия территориясеннән ага торган елга. 26021 Галина Сачек (Яруллина) (Галина Георгий кызы Сачек (Яруллина), ) — балет биючесе. 26022 Галинең ым кагуы ярдәмендә Раушан аңа төртеп күрсәтә. 26023 Гали Рәфикыйның соңгы әһәмиятле иҗади хезмәтләреннән берсе – башкорт мәктәпләре өчен рус теле грамматикасы дәреслеген төзү булды. 26024 Гали Рәфикый – ХХ гасыр башы татар язучысы, педагог, галим. 26025 Гали – Самар өлкәсенең Похвистнево районында иң зур авылларның берсе. 26026 Гали — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 26027 Гали ул вакытта Хәлифәтнең олы казые вазыйфасын үтәгән. 26028 Галиулла — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 26029 Галиулла Касыймов, Галиулла Сөнгатулла улы Касыймов, ( 1893 1942 ) — дәүләт эшлеклесе, ТАССР ХКШ рәисе урынбасары ( 1920 ), ТАССР эшче-крестьян инспекциясе халык комиссары ( 1920 1921 ), Кырым АССР Акмәчет округ башкарма комитеты рәисе ( 1921 1923 ). 26030 «Галиулла» кеше исеменнән алынган. 26031 Гали урта мәктәбендә укыту теле – урыс теле. 26032 Гали Халит Мөхәммәтгали улы — татар әдәбият галиме һәм тәнкыйтьчесе. 26033 Гали хикәяләре» дигән хикәя китаплары, «Сайланма әсәрләр», «Ун ел эчендә татар әдәбияты», «Пролетар әдәбияты өчен көрәшкәндә» дигән әдәби тәнкыйть мәкаләләре тупланган җыентыклары дөнья күрде. 26034 Гали Хуҗи 1912 елның 17 октябрендә хәзерге Татарстанның Апас районы Карамасар авылында туа. 26035 Галиция бәрелеше Яклар планнары Русиянең Көньяк-Көнбатыш фронтының хәркәтләр планы разведка мәгълүматларына таянды. 26036 Галицкое ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 26037 Галич җирне XIV гасырның уртасында Польша басып ала, Русьның зур өлеше Бөек Литва кенәзлеге эченә керә. 26038 Гали Чокрый музее хезмәткәре Бәхтегәрәй Әрмәншин тапкан документларда һәм Салават Таймасовның “Старшины в пугачёвском восстании” китабында Хәмит 1775 елда прапорщик чинында булган дип язылган. 26039 Гали Чокрый хәзерге Башкортостанның Тәтешле районы Иске Чокыр авылында мулла гаиләсендә туа. 26040 Галичтан урыслар Казан ханлыгына кергән чирмеш җирләренә талап бетерәләр, әмма Казанга ук барып җитмиләр. 26041 “Галиябану” драмасында Хәлилне уйный башлый. 26042 Галия Измайлова (Галия Гыйләҗ кызы Измайлова) — Татарстан АССР социаль тәэминат, җиңел сәнәгать, азык-төлек сәнәгате халык комиссары, ТАССР Югары шурасы рәисе. 26043 «Галия», «Күке саннарын ишетәм», «Буранлы өч көн», «Лейтенантлар» исемле повестьлар һәм хикәяләр китаплары, шулай ук вакытлы матбугат тарихы буенча берничә монография һәм брошюралар авторы. 26044 «Галия» мәдрәсәсе Аннары ул Уфага китә һәм «Галия» мәдрәсәсенә укырга керә. 26045 “Галия” мәдрәсәсе дирекциясе тәкъдиме буенча, Пишпек шәһәренә укытырга китә. 26046 Галия мәдрәсәсенең әдәбият укытучысы Галимҗан Ибраһимов аның әдәбиятка булган һәвәсен уята. 1917 1923 елларда Кырымга кайтып, укытучы булып эшли, үзешчән театрда уйный. 26047 Галия Мотыйгулла кызы Кайбицкая — танылган җырчы, Татарстанның халык артисты. 26048 Галиянең әнисе Гыйззеназ утыз елдан артык ире Мотыйгулла хәлфә салган мәдрәсәдә хатын-кызлар укыта. 26049 «Галия» пьесасы Башкорт академия театры сәхнәсендә зур уңыш белән уйнала. 26050 Галкино ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 26051 Галкины ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 26052 Галле ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,5 километр озынлыкта булган кратеры. 26053 Галләнур Мостафа улы Бохараев, шулай ук Сәлим Бохаров исеме астында мәшһүр булган — җәлилчеләрнең берсе, «Идель-Урал» легион оешмасының әгъзасы. 26054 Галлиядә 335 елда император Констанций Юлианны цезарь һәм Галлиянең башлыгы итеп раслаган. 26055 Галлодактильләрнең берселәре суга чумганнар, икенчеләре су астында биек түгел әйләнгәннәр һәм су өслеге янында йөзгән балыкларны тоткан. 26056 Галогеннардан барлыкка килгән гади матдәләрнең гомуми физик үзлеге - алар я газ (фтор, хлор), я газсыман хәлгә җиңел күчәләр. 26057 Галуаның математикада төп казанышы: төркем төшенчәсенә килү, соңрак шуннан төркем теориясе, симметрик төркемнәр, симметрия, кыр теориясе эшкәртелә. 26058 Галуаның теориясе XIX гасыр математикасы үсеше өчен зур этәргеч була. 26059 Галчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 26060 Галъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26061 Гальтон куйган гипотеза буенча, доганың нәтиҗәсе булса, һәр Якшәмбе исәнлек-саулыклары өчен меңнәрчә кеше дога кылган Британ Патшасының гаилә әгъзаләре озынрак яшәргә тиеш булып чыга иде. 26062 Галя — Русия территориясеннән ага торган елга. 26063 Гамаз талпаннарның күбесе ерткычлар һәм полифаглар. 26064 Гамаз талпаннарның күп кенә ерткыч төрләрен теплицаларда үсемлекләрне кимерүче талпаннарга каршы биологик көрәш чарасы итеп тә файдаланалар. 26065 Гамаз талпаннарның үсеш циклы: күкәй - личинка - курчак - бөҗәк стадияләреннән гыйбарәт. 26066 Г. Амантайның әдәбият белән мавыгып китүе заманында төрки халыкларның әдәбияты, матбугаты, сәнгате үсешендә зур роль уйнаган Ырынбур шәһәренә укырга килү вакыты белән тәңгәл килә. 26067 Гамәлгә куючы һәм нәшер итүче — Ранис Рәхимҗан улы Газизов. 26068 Гамәлдә беркайчан да кулланылмаган. 26069 Гамәлдәге кануннар үзгәрү сәбәпле, 1996 елдан “КАМАЗ” ачык акционерлык җәмгыяте (“КАМАЗ” ААҖ) дип атала башлый. 26070 Гамәлдәге конституция 1920 елда кабул ителгән. 26071 Гамәлдәге конституциясе 1967 елда көчкә кергән. 26072 Гамәлдәге Конституциясе 1991 елның 8 декабрендә гомумхалык референдумында халык тарафыннан хупланган. 26073 Гамәлдәге конституциясе 1997 елның 25 майда кабул ителгән. 26074 Гамәлдәге программалар һәм дәреслекләр укучыларга профессиональ юнәлеш бирү өчен камилләштерелә. 26075 Гамәлдәге сүзләр авторы — Гәрәй Рәхим, рус теленә тәрҗемәсе авторы Филипп Пираев. 26076 Гамәлдә исә “гадәттә” еш эшли торган алгоритм җитәрлек була. 26077 Гамәлдә йөргән конденсаторларның формалары бик төрле, әмма барысында да үткәрмәүче материал ярдәмендә аерылган кимендә ике үткәргеч бар. 26078 Гамәлдә халык җырлары һәм профессиональ җырлар (шагыйрьләр, композиторлар язган җырлар) аерыла. 26079 Гамәли бизәлеш сәнгате: агачтан, металлдан, күннән ясалган сугыш, ау кораллары һәм кирәк-яраклары, рельефлы паннолар. 26080 Гамәли бизәлеш сәнгатендә керәч белән эшли. 26081 Гамәли дисциплина буларак гимнастикага Петр I аеруча басым ясый торган була. 26082 Гамәл Ислам дине буенча кешеләрнең гамәлләре сигез төрлегә бүленә: * Фарыз – аны эшләү сәваблы, ә эшләмәү гөнаһлы саналган гамәл. 26083 Гамәли ягы — тәҗвид кагыйдәләренә нигезләнеп Коръән уку. 26084 Гамәлият юлы Авырудан йөрәк һәм бөер эшчәнлегенең бозылуы яки буыннарда авырту пәйда булу кебек өзлегүләр калуы мөмкин. 26085 Гаметалар аша нәселдән тапшырыла. 26086 Гаметалар кушылудан зигота ярала, ул үсеп чыккач, катлама барлыкка килә. 26087 Гаметаларның диморфизмы көчәю белән, аларның саны ата гаметангийда (антеридийда) арта, ә ана гаметангийда (архегонийда) кими, бергә генә кала. 26088 Гаметофитта архегонийлар һәм антеридийлар барлыкка килә. 26089 Гамиловская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 26090 Гамильтониан атамасы ирланд математигы Уильям Һамилтон исеменнән чыга. 26091 Гамильтониан спектры - системаның тулы энергиясенең үлчәгәндә мөмкин булган микъдарлар күплеге. 26092 Гамирҗан Миргаҗан улы Дәүләтшин — күренекле татар галиме, тарихчы, тарих фәннәре докторы, профессор, Татарстанның Дәүләт премиясе лауреаты. 26093 Гам ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 26094 Гамма-нурланыш мохитнең атомнарыннан электронннарны бәреп чыгара, шушы электроннар яктылыкның мохиттәге фаза тизлегеннән югарырак тизлек белән хәрәкәт итәләр һәм зәңгәр төсле нурланышны тараталар. 26095 Гамма нурланыш – рентген нурланышка бик нык охшаган, әмма үтеп керү сәләте көчлерәк булган нурланыш ул. 26096 Гамма нурланыш ярдәмендә ясалган әйберләрне тикшерәләр, ашамлыкларны консевировка аша үткәрәләр, медицина әйберләрен стерилизациялиләр, нурлы терапия үткәрәләр. 26097 Гамма нурлары атом-төш реакцияләре вакытында, радиоактив таркалу вакытында, синхротрон нурланыш вакытында аерылып чыгалар. 26098 Гаммәрнең әтисе Йәмәннән була, ә аннары Мәккәгә күчә, Гаммәр шунда туа. 26099 Гамов ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 26100 Гамри-үзән (Херхла-херки, Гамри-котты) — Русия территориясеннән ага торган елга. 26101 Ганг елгасына кушылып, зур (мәйд. 80 мең км²) дельтаны хасил итә. 26102 Гани-бай Хөсәенов васыять акчасына биредә җәдитче мәктәп ачыла. 26103 «Ганиева Аурупа биеклегендәге җырчы, аның Виолеттасы мәхәббәтен чакырып сайраган май сандугачы кебек, дәртле дә, мөлаем дә» (Дагблан Флеволанд гәҗите, Голландия) http://19972011. 26104 «Гани» исеменнән ясалган. 26105 Ганимәт (трофей) буларак руслар 143 корал, 18000 мылтык һәм пистолет, контрибуция буларак 2 миллионга якын талер акча алалар. 26106 Ганн диодлары Болар туннель диодларына эшләнү материаллары GaAs һәм InP булып, тискәре каршылык өлкәсе булуы белән охшаш. 26107 Гансол (Гопсол) — Русия территориясеннән ага торган елга. 26108 Гант диаграммасы Гант диаграммасы ( ) — баганалы диаграммаларны популяр төре. 26109 Г.Апанаевның гомере фаҗигале төстә өзелә. 26110 Г.Апанаев Русиядәге беренче мөселман сәяси партиясе «Иттифак әл-мөслимин»не оештыручыларның, аның сәяси документларын эшләүчеләрнең берсе була. 26111 Гараница — Русия территориясеннән ага торган елга. 26112 Гарасатлар еш була. 26113 Гарашкинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 26114 Гарбсен ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 26115 Гарвард университетында укый. 26116 Гарәбстан диңгезе һәм Оман култыгы сулары белән юыла. 26117 Гарәбстан ярымутравыннан хәбәшләр тулысынча XI гасырда куылалар. 26118 Гарәбстан ярымутравы һәм Африка арасында урнашкан. 26119 Гарәб яулары белән Лөбнанга ислам үтеп керә. 26120 Гаревая — Русия территориясеннән ага торган елга. 26121 Гаревица — Русия территориясеннән ага торган елга. 26122 Гаревка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 2013 елда юкка чыгарылган. 26123 Гаревой Лекваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 26124 Гарәп Википедиясе – виртуаль энциклопедиясенең гарәп телендәге бүлеге. 2003 елда ачылган. 26125 Гарәп гаиләсе, Рамалла, 1905 Гарәпләр гарәп телендә сөйләшә һәм гарәп әлифбасын куллана. 26126 Гарәп графикасында нәшер ителгән китаплардан тупланган бай китапханәсе була. 26127 Гарәп графикасында рәсми документлар, эш кәгазьләре, ярлыклар, шулай ук эпитафияләр, хатлар һәм поэмалар язылган. 26128 Гарәп графикасында төзелгән татар алфавитын һәм имласын камилләштерү тәкъдимнәрен кертә. 26129 Гарәп дәүләтләре арасында иң кечкенәсе. 26130 Гарәп әлифбасындагы унсигезенче хәреф булган йомшак гайн һәм унтугызынчы хәреф булган каты гайн, шулай ук фарсы әлифбасындагы егерме алтынчы хәреф булган Г хәрефен белдерә. 26131 Гарәп әлифбасы «Хәреф вә имлә лаихәсе» дип аталган башкорт әдәби теленең беренче әлифбасы һәм орфографиясе проектын язучы Сәгыйть Рәмиев төзи. 26132 Гарәпләр аңа кыйммәт бүләкләр һәм хәлифәнең яклавы билгесе итеп дәүләт байрагы тапшырганнар. 26133 Гарәпләр борынгы греклар мирасыны үзләштерүдә IX гасырда тәрҗемә ителгән китапка әл-китаб әл-мәҗисти — «бөек китап» исемене бирделәр. 26134 Гарәпләр ( гарәпчә عرب‎‎‎, әйтелеше /ğäräp/) — Якын Көнчыгыш һәм Төньяк Африка илләрендә яшәүче семит этник-тел төркемендәге халыклар төркеме. 26135 Гарәпләрдән, мөселманнардан, Согуд Гарәбстаны ватандашларыннан һәм нәселеннән космоста булып кайткан беренче кеше. 26136 Гарәпләр йолдыз кебек янып торган кызгылт-сары һәм сап-сары төстәге лалә чәчәген дә һәм күпсанлы вак чәчәкләре башакка охшаулы тәлгәшкә берләшеп торучы үсемлекне дә (гиацинт) “сөнбел” дип йөртәләр. 26137 Гарәпләр Маврикийга аяк баскан беренче кешеләр булган, алардан соң 1505-енче елда Португалиялеләр булган. 26138 Гарәпләр медицина үсешенә аеруча зур өлеш керткән шартларда яши күрәсең, чөнки ислам авырулардан дару эзләргә чакыра һәм дәвалаучыларны күккә күтәреп мактый. 26139 Гарәпләрнең вису исеме астындагы кабилә рус чыганакларындагы весь кабиләсе белән тәңгәл килә дигән фараз бар. 26140 Гарәпләр шулай ук каһвәгә имбир һәм дарчин кебек тәмләткечләр кушалар. 26141 Гарәп сүзе «җиһан»нан алынган. 26142 Гарәп сүзләрендә фәкать Алла сүзендә генә калын укылып, башкаларда һәрвакыт нечкә укыла һәм үзеннән соң килгән "а" авазын "ә" авазына якын рәвештә нечкәртә. 26143 Гарәп тарихчысы Әл-Мәрвәзи китабы (1120) буенча 1014 елда болгар әмире Мөэмин-2 ( Абу Исхак Ибраһим ибн Мөхәммәд ) Владимир-1 кенәзне яңадан Исламга өндәп күндергән. 26144 Гарәптә бу ай фәкать җиргә кыраулар төшү вакытын гына аңлата. 26145 Гарәптә исә Рабигү л-әүвәл борынгырак чорда яз фасылын белдерә торган атама булса, VII гасырдан соң көз вакытын күрсәтә торган исемгә әйләндерелә. 26146 Гарәп теле (гарәп. 26147 Гарәп теленнән кергән Басыйр / Бәсыйр («үткен күзле») исеменнән ясалган. 26148 Гарәп теленнән кергән «Габдерәззак» («Ризыкландыручының колы») исеменнән ясалган. 26149 Гарәп теленнән кергән «Газизулла» («Аллаһының кадерлесе») исеменнән ясалган. 26150 Гарәп теленнән кергән «Гафар» / «Гаффар» («кичерүче») исеменнән ясалган. 26151 Гарәп теленнән кергән «Гафиять» («тән саулыгы») сүзеннән ясалган. 26152 Гарәп теленнән кергән «Дәүләт» (байлык, ил) исеменнән ясалган. 26153 Гарәп теленнән кергән «Исмәгыйль» исеменнән ясалган. 26154 Гарәп теленнән кергән «Йосыф» («күркәмлек иясе») исеменнән ясалган. 26155 Гарәп теленнән кергән Кәлимулла («Аллаһының әйткәнен тыңлаучы») исеменнән ясалган. 26156 Гарәп теленнән кергән «Мәһди» ( гар. 26157 Гарәп теленнән кергән Рашид / Рәшид («туры юлда булучы, зирәк, кыю») исеменнән ясалган. 26158 Гарәп теленнән кергән «Рәфыйк» («иптәш», «юлдаш») исеменнән ясалган. 26159 Гарәп теленнән кергән Рәхман («Аяучы») исеменнән ясалган. 26160 Гарәп теленнән кергән «Сафа» («кәеф», «сафлык») исеменнән ясалган. 26161 Гарәп теленнән кергән «Сәлах» («төзек», «яхшы») исеменнән ясалган. 26162 Гарәп теленнән кергән «Хәмит» (Хәмид) («мактаулы») исеменнән ясалган. 26163 Гарәп теленнән кергән «Хәмит»/«Хәмид»/«Хәмидулла» («мактаулы») сүзеннән ясалган. 26164 Гарәп теленнән кергән «Һидият» / «Идият» сүзеннән ясалган. 26165 Гарәп теленнән кергән «Хөсәен» («гүзәл», «яхшы») исеменнән ясалган. 26166 Гарәп теленнән кергән «Шаһимәрдән» (ир-егетләр шаһы) исеменнән ясалган. 26167 Гарәп теленнән кергән Шәмсетдин (Шәмс-әд-дин) («Диннең кояшы») исеменнән ясалган. 26168 Гарәп телен һәм француз телен камил белә. 26169 Гарәп теле флектив телләргә керә, ягъни сүзнең тамыры үзгәрергә мөмкин. 26170 Гарәптән алынган «Әскар» исеменнән ясалган. 26171 Гарәптән алынган кеше исеменнән (Абдулла, Габдуллаһ - Аллаһ колы) ясалган. 26172 Гарәптән алынган «Сабит» исеменнән ясалган. 26173 Гарәптән алынган «Сәгыйть» исеменнән ясалган. 26174 Гарәптән алынган «Шиһап» (Шиһабетдин) исеменнән ясалган. 26175 Гарәп термины әл-Һинд Һинд елгасы буйлап яшәгән кешеләргә караган. 26176 Гарәп Хәлифәлеге 750 елда 610 елдан пәйгамбәр Мөхәммәд вәгазь итү эшчәнлеген башлый. 26177 Гарәп Хәлифәлегенең үсеше Гарәп яулары яки мөселман яулап алулары - пәйгамбәр Мөхәммәд дәвереннән бирле башланган Ислам динен тарату максатыннан яулап алулар. 26178 Гарәп һәм төрки ябырылулары Газнәви империясе (13 гасырда) Гарәпләр Сасанид Иранына һөҗүмнәр 632 елдан башлыйлар. 26179 Гарәпчәдән тәрҗемә итеп китаплар бастыра. 26180 Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. 26181 Гарәп шигърияте, христиан гарәп язуы һәм хәзерге заман гарәп әдәбияты курсларын укыта. 26182 Гарәп язуында Аллаһ сүзе Аллаһ (шулай ук еш якын булган Ходай яки Тәңре төшенчәләре кулланыла), – (Аллаһ тәгалә, гар. 26183 Гарәп язуында каллиграф язу стильләре Хотуте ситтә –10-13 гасырда гарәп хаттатлары уйлап тапкан алты классик язу төрләрен (нәсх, сөлс, мөхаккак, рәйхани, тәүкигъ, рикагъ) берләштереп әйтү. 26184 Гарәп ярымутравы тулысынча чүлләр белән капланган: төньяк өлешен Нефуд чүле, көньягын — Руб әл-Хали алып тора. 26185 Гарәп яулап алуларыннан соң гарәпләр 642 елда хәзерге шәһәрдән төньяктарак Фустат шәһәренә нигез салалар. 26186 Гарәфи Хәсәнов — татар язучысы һәм тәрҗемәчесе. 26187 Гарибальдига 100 мең лира күләмендә рента ( пенсия ) билгели. 26188 Гарибальди Италияне берләштерү идеясе әйдәманнарының берсе, «Яшь Италия» яшерен җәмгыятен нигезләгән Джузеппе Мадзини ( 1805 1872 ) җитәкләгән, хөкүмәткә каршы фетнәдә катнаша. 26189 Гариза артына үз мөһерен дә куеп. 26190 Гариза — язма рәвештә рәсми формада язылган шәхси үтенеч (эшкә, уку йортына һ.б. кабул итү, нәрсәгәдер рөхсәт сорау һ. б.). 26191 Гари ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 26192 Гари ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 26193 Гаринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 26194 Гарино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 26195 Гариф Ахунов 2000 елның 4 июнендә Казанда вафат була һәм туган ягы Арча зиратына җирләнә. 26196 Гариф Ахуновның Әлмәт чоры әдәби иҗат өлкәсендәге уңышлары белән генә түгел, иҗтимагый активлыгы белән дә игътибарга лаек. 26197 Гариф бик яшьли белем мәктәбе белән хезмәт мәктәбен бергә үтә: типографиядә хәреф җыючы, трамвай йөртүче, соңрак балалар йортында тәрбияче булып эшли. 26198 Гариф Галиев 1985 нче елның 22 нче мартында Казан шәһәрендә вафат була. 26199 Гариф Галиев балалар әдәбиятында һәм драматургия жанрында да нәтиҗәле эшләде. 26200 Гариф Гобәй утызынчы еллардан алып балалар әдәбияты өлкәсендә актив иҗат итә. 26201 Гарифҗан Мөхәммәтшин 1989 елда СССР Язучылар берлегенә кабул ителде. 26202 Гарифҗан Мөхәммәтшин - икенче класслы баш дәүләт киңәшчесе (советнигы). 26203 Гариф Солтан Азатлык радиосында тапшыру алып бара Сугыш тәмамлаганнан соң төрек студентлары арасында яшерелә, 1948 ел ахырына кадәр алар белән яши. 26204 Гариф Солтан Ишембайның татар-башкорт мәктәбендә Мәктәпне уңышлы тәмамлап, бирелгән стипендия буенча К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институтының алман теле бүлегенә укырга керә. 26205 Гарифулла бай НЭП чорында да итек эшләтә. 26206 Гарифулла Шәрифуллин гаиләсендә туа һәм тәрбияләнә. 26207 Гариф Шабаевның Садри исемле энесе дә сугышта һәлак була. 26208 Гариф Шабаевны хәреф җыючы итеп тәкъдим итәләр. 26209 Гарләнгән алиһәләр Почетында Кассиопея бу сүз өчен үч алуын үтенгәннәр. 26210 Гармоник тирбәнүләр – аргументтан бәйлелеге синус яки косинус функциясе булган, нинди дә булса берәмлекнең периодик үзгәрү күренеше. 26211 Гармун дип, баяннардан һәм аккордеоннардан тыш, бөтен кул гармуннары атала. 26212 Гармун уйлап чыгарылган җир дип, иң таралган фикерләр буенча, Алмания санала. 26213 Гармунчы бию көе уйный башлый. 26214 Гарри Поттер турындагы романнар сериясендә бу китапны Тылсымлы җанварларны карау буенча әсбап буларак кулланалар. 26215 Гарри Поттер турындагы фильмнар өчен Джоан Роулинг, продюссерлар һәм режиссерлар «British Academy Film Awards» бүләгенә лаек булдылар. 26216 Гарри Поттер һәм Азкабан тоткыны киносын Альфонсо Куарон төшергән (фильм 2004 елның 4 июнендә чыга). 26217 «Гарри Поттер һәм Әҗәл бүләкләре: I өлеш» ( ) — Гарри Поттер турындагы җиденче китап буенча тешерелгән фильмның беренче өлеше. 26218 « Гарри Поттер һәм Әҗәл бүләкләре » дип аталган соңгы, җиденче китап 2007 елның җәендә инглиз телендә дөнья күрә. 26219 Гарри Поттер һәм катнаш канлы шаһзадә ( ) — Гарри Поттер һәм катнаш канлы шаһзадә буенча төшерелгән Гарри Поттер турындагы алтынчы фильм. 26220 Гарри Поттер һәм Ут кубогы ( ) — Гарри Поттер турындагы романнар сериясенең дүртенче китабы. 26221 Гарри Поттер һәм Ут кубогын 2005 елның 18 ноябреннән күреп булды. 26222 « Гарри Поттер һәм фәлсәфә ташы » 1997 елның июнендә чыгып, кечкенә вакыт эчендә зур популярлыкны яулый. 26223 Гарри Поттер һәм фәлсәфә ташы дип аталган фильм 2001 елның 16 ноябрендә дөнья күрә. 26224 Гарри Поттер һәм яшерен бүлмә фильмы исә 2002 елның 15 ноябрендә чыга. 26225 Гарри соңгы хоркруксын Хогвартста булганын белә. 26226 Гарталовка — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 26227 Гарчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 26228 Гарь ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 26229 Гарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 26230 Гаскәр башлыклары составы Гаскәр башлыклары * генерал-лейтенант Степан Калинин (1941 елның июнь–июль айлары) * генерал-м. 26231 Гаскәр Гаскәр саны якынча 100 000 сугышчы һәм офицер. 26232 Гаскәр җибәреп, аларны Пруссия һәм Россия империясе яклап чыга. 26233 Гаскәри 40 яшькә кадәр ополчениедә исәпләнә. 40 яшьтә хәрби хезмәттән азат ителә. 26234 Гаскәри катлау Татарлар Речь Посполитаяда гаскәри катлау булган. 26235 Гаскәринең тормышын бәяләүче, аны саклап калу өчен тырышучылар «мәктәбе»н булдыручы. 26236 Гаскәри хезмәт мөддәтен тутырып кайткач, Казандагы газета редакцияләрендә эшли, үзхәбәрче сыйфатында авылларда күп йөри, күмәкләшү гарасатын кичерә торган авыл халкының ыгы-зыгылы көнкүреше, уй-хисләре белән якыннан таныша. 26237 Гаскәри хезмәттән соң Себердә «Осназ» частьларында хезмәт итә. 26238 Гаскәри хезмәттә чагында хәрби училище программасы буенча экстерн тәртибендә имтихан тотып, офицер дәрәҗәсен ала. 26239 Гаскәр кечкенә бер өлеше түнтәрелештә катнашу очракта дәүләт түнтәрелеше путч дип йөртелә, хакимиятне басып алучылар - хунта, тәртип - хәрби диктатура дип атала. 26240 «Гаскәрләр белән оста җитәкчелек итүе, шәхси батырлыгы өчен» Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә ( 1945 елның 6 апреле ). 26241 Гаскәрләр көтмәгәндә Мәккә янында һәлак булалар, бу ислам тарихында Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм тууы билгесе һәм Кәгъбә изгелегенең дәлиле буларак карала. 26242 Гаскәрләр тигез диярлек - һәр яктан да 200 мең кеше катнаша. 26243 Гаскәрне моторлаштыру буенча эре белгеч, булдыклы генштаб вәкиле буларак, генерал Вальтер фон Рейхенауның игътибарын җәлеп итә. 26244 Гаскәр хезмәтен тәмамлап кайткач тагын сәүдә һәм сәнәгать даирәсендә була. 26245 Гасконьдә француз гаскәре тар-мар ителә * 1346 - Креси янындагы бәрелеш, Англия җиңә. 26246 Гасники ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 26247 Гаспралы – мөселман “Иттифак” партиясенең Бөтенроссия съездын оештыручыларның берсе. 26248 Гаспралы эшчәнлегенең йөзек кашы, әлбәттә, ул чыгарган “ Тәрҗеман ” газетасы ( 1883 1918 ). 26249 Гассенди буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 70 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 26250 Гастрит төрле яшьтә барлыкка килүе мөмкин, әмма ул ешрак 25-40 яшьләрдә күзәтелә. 26251 Гастрольләр * 2008 Краснодар өлкәсенең Кара диңгез буе төбәкләре. 26252 Гастрономия Сен-Жермен бульварында Кафе де Флор Бүгенге көндәге кебек рестораннар Бөек француз инкыйлабы алдыннан барлыкка килә. 26253 Гасыйм Мансуров, Гасыйм Гата улы Мансуров, ( 1894 1955 ) — дәүләт эшлеклесе, мөхәррир, мөгаллим. 26254 Гасыр ахырында (1897 ел) авылда даими яшәүчеләр саны бер мең ярымга якынлаша. 26255 Гасыр ахырында иң яхшы җирләргә урыс алпавытлары дәгъва итә башлаган. 26256 Гасыр башының мәшһүр тәнкыйтьчеләрен реклама текстларында кулланылган тел чаралары, халыкка тәэсир көче кызыксындыра. 26257 Гасырлар буена халык бу эшкә үзенең кул көчен генә түгел, бәлки матурлыкка омтылышын, хыялын, эстетик зәвыгын да салган. 26258 Гасырлар буенча төрле аңлатулар бирелсә, якынрак заманаларда чыгып килгән теорияләр һуннар кебек күчмә халыклар конфедерацияләрне тиз оешып, шулай ук тиз таралаша алучы төрле мәдәни, сәяси һәм лингвистик төркемнәрнең берлекләре буларак күрә. 26259 Гасырларда исә Салавычта hәм аның тирәсендәге авылларда марилар яшәгән дип фараз ителә. 26260 Гасырлар кисешкән чордагы Казан тормышын күзалларга ярдәм итүче күп кенә экспонатлар бар. 26261 Гасырның беренче чиреге әдәбият өчен аерата уңдырышлы булды. 26262 Гасыр ярым күпсанлы үзгәртеп төзүләрдән соң, сарай бүгенге төсен ала. 26263 Гата Камский АКШта юрист дипломына ия була, үзенең юридик фирмасын ачып җибәрә. 26264 Гата Камский (чын исеме Гатаулла Рөстәм улы Сабиров; 1974 елның 2 июнендә туган) — АКШда яшәүче татар шахматисты. 26265 Гата Сөләйманов (Гата Зөлкафил улы Сөләйманов, ) – курайчы, опера җырчысы (баритон), БАССР халык артисты ( 1963 ), РСФСР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1978 ), Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1971 ). 26266 Гатаулла Баязитов (Гатаулла Баязит улы Баязитов, Атаулла Баязит улы Шәхсеваров) – җәмәгать эшлеклесе, Санкт-Петербург имамы, беренче татар гәзите «Нур»ның оештыручысы һәм 1905 1911 еллардагы баш мөхәррире. 26267 Гатаулла Минаев (Гатаулла Мирзаһит улы Минаев, тәрбиягә алган ата-анасы биргән исеме ) — Советлар Берлеге Каһарманы ( 1945 ). 26268 Гатаулла хәзрәт вафатыннан соң, 1911 елдан соң гәҗитнең мәсләге кискен үзгәрә. 26269 Гатаулла хәзрәт вафатыннан соң мәчет төзелеше идарәсен аның улы Мөхәммәтсафа җитәкли. 26270 Гатикъ ( гатиқ әҫ-ҫөрәййә Гатикъ — азат итүче. 26271 Гатиятулла Кәлимуллин 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 26272 Гатчина ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 26273 Гать ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 26274 «Гаугалы гаилә»дәге Рокко, «Тартюф»тагы Тартюф, «Яра»дагы Габдулла рольләре артистка киң танылу, тамашачыларның мәхәббәтен алып килә. 26275 «Гаудеа́мус» ( — шатланыйк) — латин телендә язылган бөтендөнья студентлар гимны. 26276 Гаусс кануны күләмдәге коргы һәм Электр кыры көчәнешлелегенең агымы арасында бәйләнешен күрсәтә. 26277 Гаусс оптикасы ысулларын куллану оптик системаларның беренче дәрәҗә үзлекләрен табарга мөмкилек бирә. 26278 «Гаусс принцибына карата» темасына КДУда кандидатлык диссертациясе яклый ( 1935 ). 26279 Гафиулла Газиз – Азатлык радиосының Чаллыдагы даими хәбәрчесе. 26280 Гафиулла Газиз “Туганайлар” керәшен газетасында да эшләп ала. 26281 Гафиулла заводта өченче разрядлы җыючы-слесарь булып эшли башлый. 26282 Гафиулла ул елларны искә алып болай ди: "Милләттәшләр “Азатлык”ның эфирга чыгуын көтеп алалар иде. 26283 Гафур абый,Мансур абый,Хәлил мулла,Ибраһим абзыйның зур кортлыклары бар иде. 26284 Гафури авыл советынә карый. 26285 Гафури авыл советы үзәге. 26286 Гафурида Бүздәк балалар йорты урнашкан. 26287 Гафур Коләхметов 1918 елның 1 апрелендә Краснослободск өяз больницасында вафат була. 26288 Гафур Коләхмәтов — дөньяви карашлары һәм гамәли эшчәнлеге, әдәби иҗаты белән татар тарихында сизелерлек эз калдырган күренекле татар драматургы. 26289 Гафур Латыйпов белән бергә ул ике кызыклы образ уйлап таба – Баганай һәм Кәтүк образлары. 26290 Гафур Шәкүр улы Каюмов — танылган татар драматургы, театр режиссеры. 26291 «Гаффәәр» исеме дә шул ук тамырдандыр. 26292 Г. Ахметов һәм Ш. Садыйков белән бергә язылган. 26293 Г. Ахунҗанов, татар тел белемендә идиомаларны тикшереп, алар составына фразеологик берәмлекләрне, мәкаль, әйтем, афоризмнарны, канатлы сүзләрне дә кертеп, «фразеология» термины урынына «идиоматика» терминын тәкъдим итә. 26294 Гашени ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 26295 Гашлинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 26296 Гашыйк хисе аңа көллияткә керергә комачаулый, Эдит протестант тарафлы һәм Толкиннан өч яшькә олырак булды. 26297 Гаяз башта әбисе Мәхфусә остазбикә ярдәмендә язу танырга өйрәнә, авыл мәдрәсәсенә йөри. 26298 Гаяз Исхакый кабере. 26299 Гаяз Исхакый моның белән милләт язмышы укымышлы кешеләр кулында булырга тиешлеген күрсәтергә тели. 26300 Гаязның һәр нәрсәдә гаделлеккә, хакыйкатькә омтылуы шәкертләргә дә тәэсир итә. 26301 Гаяз Хакимугълы (Гаяз Хакимов) — татар журналисты, Азатлык радиосы хәбәрчесе. 26302 «Гаяр солдат Швейк маҗаралары» башта брошюралар рәвешендә генә чыга һәм укучылар күңеленә юл таба алмый. 26303 Гаять зур гориллалардан алып 15 см зурлыгындагы кечкенә уиститиларга кадәр хисапсыз күп маймыллар яши. 26304 Гаять зур корылмалар колларның һәм игенчеләрнең авыр хезмәте белән төзелгәннәр. 26305 Гаять зур «кошлар базары»ның барлык вәкилләре океанда туклана. 26306 Гаять зур хәрби чыгымнарга күрә (бюджетның яртысына кадәр җитә) 1914 елда Алмания иң яхшы коралланган гаскәргә ия була. 26307 Г. Баембәтов аннан 1910 елда кача. 26308 Г. Белинский, Краевский, В.А. Жуковский) һәм язучылар тарафыннан югары бәяләнә. 26309 Г.Бәширов – фольклор әсәрләрен туплап, Бастырып чыгару эшенә дә күп көч куйган язучы. 26310 Гвардеецлар өченче траншеядан да дошманны бәреп чыгара һәм Днепрның уң ярындагы калкулык безнекеләр кулында була. 26311 Гвардия өлкән лейтенанты М.Сыртланова 1945 елның маена кадәр 780 сугышчан очыш ясый һәм дошманның күп кенә гаскәри көчләрен һәм техникасын юк итә. 26312 Гвиана (еш кына Француз Гвианасы ( фран. 26313 Гвинн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 32 километр озынлыкта булган кратеры. 26314 Гвоздево ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 26315 Г. Газизнең беренче әдәби әсәре – “Марс, уян!” 26316 Г. Галиев, 1939 елда хәрби хезмәткә алынып, Ватан сугышының беренче көннәреннән үк сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. 26317 Г. Галиева 2001 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 26318 Г. Галиевнең әдәби мирасыннан аерым үрнәкләр 1961 елда Татарстан китап нәшрияты чыгарган «Алар сафта» исемле җыентыкта урын алган. 26319 Г. Гарсия Маркес (1928 елда туган) - язучы, Нобель премиясе лауреаты, тарихы Латин Америкасы һәм кешелек үсешенең метафорасы булган, фантасмагорик дөнья тасвирлаучы "Йөз ел ялгызлык" роман-эпопеясе авторы. 26320 Ҕ, ҕ — кирилл әлифбасының хәрефе, якут һәм абхаз телләрендә генә кулланыла. 26321 Г.Гыйлметдинов отделениесенең тиңсез батырлыгы дистәләгән дошманның башына җитә, зур елга кичүе вакытында була торган зур югалтулардан үзебезнең солдатларны коткара, дистәләгән совет солдатларының тормышын саклап кала. 26322 Г. Дәүләтшинны, белеме туры килә дип, «акгвардия»челәрне эшкә алуда, һәм, киресенчә, белемнәре юк дип, комсомол әгъзасы булган, титул милләттән булганнарны эшкә алмауда гаеплиләр. 26323 ГДРга сәфәре нәтиҗәсе булып Башкортстан белән Һалле округы арасын-дагы дуслык турында Мәскәүдә “Якынаю” дигән китабы нәшер ителде. 26324 Гдымчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 26325 Гәбиш — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 26326 Гевелий буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 180 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 26327 Гевея сумаласын да эластик резина яки гуммиластик дип йөртә башлыйлар. 26328 Гегельнең укучысы Маркс та кайбер мәсьәләләрдә бу хатаны кабатлый. 26329 Геграфия Шәһәр тибындагы Кукмара посёлогыннан 25 км көнбатыштарак, Бөре елгасының югары агымы буенда. 26330 Гәдәттә, «ау кошы» тәмле иткә ия була. 26331 Гәдәттә, серсүз һәм логин аккаунтта сакланалар һәм операцион системасы тарафыннан кулланучыга санак системасы белән тоташу өчен һәм аның ресусларыннан файдаланырга рөхсәт хокукларын билгеләү өчен файлдаланыла. 26332 Гәдәттә, су төбендә көтүе белән йөри. 26333 Гедимин, Ольгерд һәм Кейстут кенәзләре дәверендә Бөек Литва кенәзлеге шактый киңәйгән. 26334 Гедмыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 26335 Гәҗит 1989 елда «Совет Башкортстаны» гәҗитенә кушымта буларак нигезләнгән. 26336 Гәҗит битләрендә Кәүсәрия Шәфыйкова, Рафис Мөхәммәтдинов, Мөнәвир Фазлыев, Раил Габдуллин, Закир Капкаев, Фәйзрахман Гомәров, Дикаф Гәрәев язмалары дөнья күргән http://yanzori-rb. 26337 Гәҗитәне ачуда партия идеологы Геннадий Деревянкин зур ярдәм күрсәтте. 26338 Гәҗитәнең беренче саннары дүрт битле булып чыкты, әкренләп сигез битле гәҗитә биеклегенә күтәрелде. 26339 Гәҗит исемен күп мәртәбә алыштыра: “Эш”, ”Татарстан хәбәрләре”, ” Татарстан ”, ” Кызыл Татарстан ”, ”Совет Татарстаны ”, ” Социалистик Татарстан ”, ” Ватаным Татарстан ”. 26340 Гәҗит көн дә чыга. 26341 Гәҗитләрдә муниципаль хакимиятнең эшчәнлеге турында мәгълүмат, район яңалыклары, җирле авторларның әдәби әсәрләре, реклама урнаштырыла. 26342 Гәҗитнең беренче санында ук Русия Дәүләт Думасына сайлаулар темасы күтәрелә. 26343 Гәҗитнең оештыручылар булып Корылтай һәм Башкортстанның Министрлар Кабинеты булып торалар. 26344 Гәҗит республикадагы иҗтимагый-сәяси хәлләрне яктырта, башкорт мәдәнияте һәм тарихы буенча материаллар чыгара. 26345 Гәҗит республикада үткән иҗтимагый-сәяси вакыйгаларны яктыртып бара, удмурт халкы тарихы һәм мәдәнияте турында мәгълүматларны бастыра. 26346 Гәҗит республикада үткән иҗтимагый-сәяси вакыйгаларны яктыртып бара, чирмешләр тарихы һәм мәдәнияте турында мәгълүматларны бастыра. 26347 Гәҗиттә Башкортстан чуашларының тормышы, аларның тарихы, чуаш телен яңадан торгызу, милли гореф-гадәтләрне саклау мәсьләләре яктыртыла. 26348 Гәҗиттә «кичәге көн» артык күп. 26349 Гәҗит төрле катлау укучыга исәпләнгән. 26350 Гәҗит чыгару чыгымнарының 40 % ы республика казнасыннан каплана. 26351 Гезераёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26352 Гәзит 1920 елның 22 гыйнварында «Кызыл яшьләр» исеме белән чыга башлады. 26353 Гәзит А3 форматындагы 24 биттән тора, атнаның җомга көннәрендә чыга. 2011 ел ахырында тиражы – 3100 данә. 26354 Гәзит атнага бер тапкыр, 4 битле булып чыга. 26355 Гәзит берничә тапкыр исемен үзгәрткән. 26356 Гәзит җәмгыятьнең рухи үсешенә, әдәбият, мәдәният, тарих һәм этнографиядә милли традицияләрне күтәрүгә һәм татар телен үстерүгә зур өлеш кертә. 26357 Гәзит исеме «Чулман-Идел» дип куела. 26358 Гәзитләр һәм Журналлар Төзәтү Акты буенча хөкүмәт һәрбер гәзитне ярты миллион рупия гарантиясе ясарга тиеш итәргә маташа. 26359 Гәзитне кулдан җыйган чорда шрифт кассаларында “р” һәм “т” хәрефләре оялары янәшә була, хәреф җыючылар аларны еш кына бутый иде, күрәсең, “Сталинчы”да хәрефләр буталып, гәзит хезмәткәрләре хатаны күрми калганнардыр. 26360 Гәзитнең беренче мөхәррире – дөньядан иртә киткән язучы, шагыйрь Мәхтүм Мостафин. 26361 Гәзитнең беренче саны 2010 елның май аенда дөнья күрде. 26362 Гәзитнең нашире – Уфа сәүдәгәре Г.Усманов, шул исемдәге нәшрият хуҗасы да була. 26363 Гәзитнең редколлегиясенә Гобәй Кушаев һәм Давыт Юлтый кергәнлеге мәгълүм. 26364 Гәзитнең сигез дистә еллык тарихында 40-50 ел гомерләрен шушында иҗат эшенә багышлаган хезмәткәрләр дә бар. 26365 Гәзит татарча чыга, кайбер материаллар урысча да басыла. 26366 Гәзит тыелгач, Х. Ямашев 1907 елның маеннан Казанга кайта. 26367 Гәзит яңадан татар милли хәрәкәтенең кискен таләбе белән барлыкка килде. 26368 Гейзерлар вулканизмның күрсәткече булып тора. 26369 Гейзерлар шулай ук Яңа Зеландиядә бар. 26370 Гейке тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 228 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 26371 Ғәйнан Әмири, Ғәйнан Ғимәжетдин улы Әмиров) – язучы, фронтовик шагыйрь, тәрҗемәче. 26372 Гәйнә кешеләре шәһәрдә эшләгән якташлары ярдәмендә илдәге революцион күтәрелешләр белән танышып барганнар. 26373 Гәйнә разъезды — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 26374 Гәйтән — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 26375 Гектограф 100 якын оттиск бирә, ләкин аларның беренче килгән 30-50се генә укырлык була. 26376 Гел гамәлдәге законнар чыгаручы хакимият органы — бер палаталы милли җыелышы (240 депутат), дүрт елга сайлана. 26377 Геленҗик ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 26378 Гелла - Михаил Булгаковның Мастер һәм Маргарита романында әдәби персонаж, хатын-кыз вампир, Воланд иярченнәренең берсе. 26379 Гельсингфорсны ( Һелсинки ) алудагы хезмәте өчен капитан дәрәҗәсе ала. 26380 Гел яхшы кәефтә булып йөри. 26381 Гемодиализ Гемодиализ вакытында организмнан агулы матдәләр чыгарыла, кан чистартыла. 26382 Генал-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 26383 Гендель — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 150 километрлы кратеры. 26384 Генерал-адмирал Ф.М. Апраксин изге Андрей Первозванный ордены белән бүләкләнә. 26385 Генерал-губернатор, бер үк вакытта Польшадагы француз гаскәренең сәргаскәре итеп маршал Луи Даву билгеләнә. 26386 Генерал-губернаторлык «Алмания дәүләт мәнфәгатьләре өлкәсе» дип күрсәтелгән. 26387 Генералка — Русия территориясеннән ага торган елга. 26388 «Генерал Күсимов» ( 1990 ; 1995 ) документаль повесте Советлар берлеге Каһарманы Т.Т. Күсимовка багышланган. 26389 Генерал-майор – А. Е. Яковлев (1903-1991) сугышның башыннан ахырына кадәр сугыш кырыннан китмәгән. 26390 Генерал Пейриның Италия дивизиясен тар-мар итә. 26391 Генерал, Франция президенты, антифашист каршылыгы җитәкчесе Шарль де Голль истәлегенә исемләнә. 26392 Генераль директор — Азат Бикморзин. 26393 Генераль межевание (1798-1842) китабы буенча Югары Ярмәк (Байтуган) авылында 100 йорт булуы турында язылган. 26394 Генераторда хасил булган бу турбина валын әйләндереп суына һәм, сыеклыкка әверелеп, яңадан актив зонага кайта. 26395 Генератор электр тогы бирсен өчен, аның роторын әйләндерергә кирәк. 26396 Генерчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 26397 Генетик күзәтүләр буенча, бу астөр базасында песиләрнең яңа төре барлыкка килә ала. 26398 Гениталийлар герпесы II гасырда ук Рим шагыйре Ювенал язмаларында да тасвирланган. 26399 Гениталийлар герпесы йоктыру куркынычы булганда, махсус табибларга күренергә кирәк. 26400 Гениталийлар герпесын 2 төрле вирус: герпес I һәм герпес II вируслары китереп чыгара. 26401 Гениталийлар герпесының беренче стадиясендә тән тиресендә һәм җенес органнарының лайлалы тышчасында авырта торган куыкчыклар барлыкка килә, һәм, берәр атна үткәч, алар бот, арт сан тиреләренә дә күчәләр. 26402 Гениталийлар (тышкы җенес органнары) герпесы Герпес вирусы тудырган авырулар борынгы заманнардан ук билгеле. 26403 Геннадий Прытков (Геннадий Николай улы Прытков, ) – драма артисты, В. Качалов исемендәге Казан дәүләт рус Зур драма академия театрының әйдәүче артисты, Русиянең ( 2007 ) һәм ТАССР ( 1989 ) халык артисты, Тукай премиясе лауреаты ( 2009 ). 26404 Геннадий Шеблов җитәкчелеге астында 10 ел чаңгы спорты белән шөгыльләнә. 26405 Геннадий Юмарт (псевдоним, чын исеме Геннадий Фёдор улы Трофимов, ) – шагыйрь, әдәбият галиме. 26406 Геноцидны яклаган Степинацны 1946 елны хөкем карары буенча 16 елга иректән мәхрүм итәләр. 26407 Генпрокуратура тикшерүчесенә биргән җавабында Вил Солтан улы болай ди: “Әлеге вакытта илдә яшерен рәвештә агулы матдәләр җитештерелеп, бинар корал ясауга керешү бара. 26408 Генрих V-нең туганы, Бедфорд Иоанн Ланкастрский аның регенты вазифасын били. 26409 Географик атамаларның язылышына һәм әйтелешенә караганда, Бәйрәкә авылы XVIII йөздә барлыкка килгән. 26410 Географик белешмә Мишкә районы Башкортстанның төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. 26411 Географик белешмә Район җиренең көнчыгыш өлеше — тигезлек-дала, көнбатыш — таулы- урманлы. 26412 Географик белешмә Район ландшафтын көньяктан төньяктарафына агып ятучы Дим елгасы формалаштыра. 26413 Географик белешмә Районның көнбатыш һәм үзәк өлеше биеклеге 517 метр булган чыршы һәм ак чыршы урманы белән капланган. 26414 Географик белешмә Стәрлетамак районы Чәрмәсән һәм Ашказар елгалары бассейнында урнашкан. 26415 Географик карта География Чишмә муниципаль районы Башкортстанның үзәк өлешендә урнашкан. 26416 Географик карталарда ул, Урал тауларының иң көньяк-көнбатыш очы буларак, «Меловый сырт» дип исемләнә. 26417 Географик координаталарга күрә Япония экватордан 36°ка төньякта һәм Гринвич меридианыннан 138°ка көнчыгышта урнаша. 26418 Географик мәгълүмат thumb Валлетта Мальта утравының төньяк-көнчыгыш ярында урнаша. 26419 Географик мәгълүмат Адыгеяның физик харитасы Рельеф Республиканың төньяк өлеше тигезле, көньякта — Зур кавказ таулары торалар. 26420 Географик мәгълүмат Англия Бөекбритания утравының өчтән ике өлешен биләп тора. 26421 Географик мәгълүмат Башкаласы - Люксембург (75 мең кеше). 26422 Географик мәгълүмат Волгоград өлкәсе территориясе озынлыгы — төньяктан көньякка һәм көнбатыштан көнчыгышка 400 км дан артык. 26423 Географик мәгълүмат Географик урнашу Океанлыкның физик харитасы Дөньяда Океанлык иң зур утраулар җыелмасы. 26424 Географик мәгълүмат Географик урнашуы Космостан күренеш Финляндия Аурупаның төньягында урнашкан, аның байтак кына территориясе котып артында (25 %). 26425 Географик мәгълүмат Дания Ютландия ярымутравында, Фюн, Зеландия, Фальстер, Лоллан, Борнһольм утрауларында урнаша. 26426 Географик мәгълүмат Ирландия космостан Ирландия Аурупа утраулары арасында мәйданы буенча өченче урында тора. 6° 20'–10° 20' көнбатыш озынлыгы һәм 51° 25'–55° 23' төньяк киңлеге арасында урнашкан. 26427 Географик мәгълүмат Иярчен фотосурәте Мисырның мәйданы — 1 001 450 км². 26428 Географик мәгълүмат Капитолий Географик урнашу Рельеф Файдалы казылмалар Тарих Штатларның АКШ ка керү динамикасы * 1565 — Испанлылар хәзерге АКШ җирлегендәге беренче шәһәргә — Сент-Огастинга нигез сала. 26429 Географик мәгълүмат Космостан күренеш Башка кыйтгалар арасында Африка Җир өслегендә үзенә бертөрле урын алып тора. 26430 Географик мәгълүмат Кытайның табигате гаҗәпләнерлек төрле. 26431 Географик мәгълүмат Озынлыгы 798 чакрым, бассейн мәйданы 30 200 км². 26432 Географик мәгълүмат Төрекмәнстанның иярченнән төшерелгән фотосы Территориясының 80% артыгын Караком чүле алып тора. 26433 Географик мәгълүмат Төркия көнчыгыш ярымшарында урнашкан. 26434 Географик мәгълүмат Уфадан 180 км ераклыкта, Үсән елгасы буенда урнашкан. 26435 Географик мәгълүмәт Кайбыч районы аша агып, Борындык авылы янында Зөя елгасына коя. 26436 Географик сыйфатлама Авыл хуҗалыгы җирләре – 67%, урманнар мәйданның 19%ын биләп тора. 26437 Географик сыйфатлама Шаран районы Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгының көнчыгыш өлешендә, Ык елгасының уң ягына урнашкан. 26438 Географик урнашуга карап, Кәнәри утраулары Испаниянең иң көньяк регионы. 26439 Географик урнашу Ираёль Ухтадан 130 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 26440 Географик урнашу Иске Чүпрәле Казаннан көньяк-көнбатышка таба 200 км, Борындык тимер юл станциясеннән көнчыгышка таба 45 км ераклыкта урнашкан. 26441 Географик урнашу Каджером Исаковка елгасында, Печорадан 86 километр көньяк-көнбатышрак урнашкан. 26442 Географик урнашу Кажым Койгородоктан 30 километр көньяк-көнчыгышграк урнашкан. 26443 Географик урнашуы 150px Барлык диңгезләр белән океан мәйданы 178,620 млн км², күләме 710 млн км³, уртача тирәнлек 3980 м. Иң тирән урын – Мариан иңкүлеге (11022 м). 26444 Географик урнашуы Шәһәр Туймаада үзәнлегендә Лена елгасының сул ярында урнашкан. 26445 Географик урын Авыл Сасово районының көньяк өлешендә, район мәркәзеннән көньяктарак 25 км ераклыкта Цна елгасы буенда урнашкан. 26446 Географик урын Авыл Сасово районының көньяк өлешендә, район мәркәзеннән көньяктарак 28 км ераклыкта Цна елгасы янында урнашкан. 26447 Географик урынлашу * район үзәгенә кадәр ( Чишмә ): 24 км * тимер юл станциясенә кадәр ( Алкино ): 3 км Тарих 1934 елда хәрби-мобилизация пункты буларак нигезләнә, соңрак — ябык хәрби шәһәрчеге. 26448 Географик урынлашу * район үзәгенә кадәр ( Яңавыл ): 20 км * авыл җирлеге үзәгенә кадәр ( Кисәк Каен ): 9 км. 26449 Географик урыны Зур кавказ сырты тауалдының төньяк тау битендә, аның үзәгендә урнашкан. 26450 Географик һәм стратегик яктан уңайлы урнашуы сәүдә үсешенә һәм шәһәрнең чәчәк атуына китерә. 26451 Географик яктан Африканың өлеше булып танылган Маврикийның регионда Африка илләре белән дустанә мөнәсәбәтләре бар, бигрәк тә хәзерге вакытта иң зур кыйтга сәүдә партнёры булган Көньяк Африка белән. 26452 Географик яктан Әнкара Төркия үзәгендә, Кече Азия җирендә урнаша. 26453 Географик яктан илнең 70 %-ын Калахари чүле тәшкил итә. 26454 География 110 утрау һәм күп кыялардан гыйбарәт. 26455 География 200px Испания Пиреней ярымутрауының зур өлешен, урта диңгездәге Балеар утрауларын, Атлантик океандагы Канар утрауларын алыптора. 26456 География Абезь Уса елгасында, Воркутадан 165 километр көньяк-көнбатышрак урнаша. 26457 География Австрия территориясенең 70% өлешен таулар алып тора. 26458 География Авыл Княжпогост районының көньягында, Емвадан 27 километр төньяк-көнбатышрак, Сыктывкардан 157 километр төньяграк урнашкан. 26459 География Авыл Мишә елгасы тамагында, Атабайдан 3 км көнчыгышрак урнашкан булган. 26460 География Авыл Можгадан 22 километр төньяктарак урнаша. 26461 География Авыл Нижгар — Сембер автоюлы янында, Чабаксардан 98 километр көньяк-көнбатыштарак урнаша. 26462 География Авыл Нократ елгасының уң ярында, аңа Лубянка елгасы кушылу урынында, Кукмарадан 35 километр көньяк-көнчыгышрак урнаша. 26463 География Авыл район үзәгеннән 7 километр төньяк-көнбатыштарак урнаша. 26464 География Авыл Татарстан белән чиге янында, Кукмарадан 1 километр төньяктарак урнаша. 26465 География Авыл уртасыннан бормаланып Табар елгасы ага. 26466 География Авыл Усть-Куломдан 80 километр көньяграк урнаша. 26467 География Авыл Чулман елгасының сул ярында, Кирс шәһәреннән 70 километр ераклыта урнашкан. 26468 География Авыл Яр Чаллыдан 10 километр көнбатыштарак урнаша. 26469 География Аксаково Бәләбәйдән 10 километр көньяктарак урнаша. 26470 География Актаныш авылыннан 27 км төньяк-көнбатыштарак, Агыйдел елгасы тамагы янында. 26471 География Актүбә Җаекның сул кушылдыгы — Илекнең сул ярында урнашкан. 26472 География Алабуга ндәге ның төньяк-көнчыгыш өлешендә, Казаннан 215 км көньяккарак урнашкан шәһәр, Кама елгасына Туйма елгасы кушылган урынында уң ярындагы пристань. 26473 География Алатырдагы XX гасыр йорты Шәһәр Сыры сул ярында, Сырыга Алатыр елгасы кушылу урыны янында урнашкан. 26474 География Алгы Азиянең күпчелек өлешен таулар һәи таулыклар биләп тора, көньягындагы Гарәп өлкәсе күбрәк тигезлекләрдә ятып, төньяк Африкага охшаш. 26475 География Архипелаг ике зур утраудан (Төньяк һәм Көньяк) һәм күп кече утраулардан тора һәм көньяк-көнбатыштан төньяк-көнчыгышка 925 километргпа сузылган. 26476 География Аскын муниципаль районы республиканың төньягында, Пермь крае чигендә урнашкан. 26477 География Атаклы кешеләр * Диас Вәлиев (1938-2010), язучы, Тукай премиясе лауреаты ( 1976 ). 26478 География Атаулар Мальдив Җөмһүрияте Һинд океанының экваториаль суларында, Шри-Ланкадан 700 км көньяк-көнбатышта урнашкан. 26479 География Белград ике елгада, Савада һәм Дунайда урнашкан. 26480 География Бәләбәй муниципаль районы Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгынын уртасында, иң югары җирендә урнашкан. 26481 География белеме буенча докторлык диссертациясен өлгертә. 26482 География Берләшкән Гарәп Әмирлекләренең харитасы Берләшкән Гарәп Әмирлекләре көнбатышта һәм көньякта Согуд Гарәбстаны белән, көньяк-көнчыгышта һәм төньяк-көнчыгышта Оман белән чиктәш. 26483 География Берлин Алманиянең көнчыгышында, Польша чигеннән 70 км ераклыкта урнашкан. 26484 География Бистә Алапайидан 12 километр ераклыкта урнашкан. 26485 География Бистә Берёзовский шәһәреннән 12 километр, Екатеринбург шәһәреннән 22 километр төньяктарак урнашкан. 26486 География Бистә Берёзовский шәһәреннән 25 километр, Екатернибург шәһәреннән 40 километр төньяк-көнчыгышрак урнашкан. 26487 География Бистә Можгадан 18 километр көнбатыштарак урнаша. 26488 География Бистә Таватуй күле янында, Невьянскидан 42 километр ераклыкта урнашкан. 26489 География Бистә Талица шәһәреннән 6 километр төньяктарак, Екатеринбург шәһәреннән 214 километр көнчыгыштарак урнашкан. 26490 География Бистә Түбән Тагилдан 25 километр көньяктарак урнашкан. 26491 География Бистә Урта Уралның көнчыгыш битләвендә, Түбән Тагилдан 35 километр ераклыкта, Екатеринбургтан 185 километр ераклыкта. 26492 География Бозаулык Самара елгада, Ырынбурдан 246 километрга төньяк-көнбатышрак урнаша. 26493 География Бразилиянең топографик картасы Бразилия – Латин Америкасының иң зур дәүләте, континентның яртысын диярлек биләп тора. 26494 География Вахруши Слободскойдан 12 километр ераклыкта урнашкан. 26495 География Веселовка Карпинскидан 8 километр көньяктарак урнашкан. 26496 География Географиик урынлашу Край Русия көньягында, Төньяк Кавказының көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 26497 География геосәяси аермалар булуына да теләктәшлек күрсәтә. 26498 География Глазов өязе (1923) Чиктәшлек Тарих Глазов өязе 1780 елда Вятка эчендә барлыкка килгән; бер үк вакытта Глазово авылы шәһәр статусын ала. 26499 География Гомель өлкәсенең мәйданы - 40.4 мең км², Беларусиянең биштән бер өлешен алып тора. 26500 География Гөрҗистан табигате күп төрле. 26501 Географиядә 8000 географик нокта күрсәтелгән: Скандинавиядән алып Нил чыганакларына кадәр, антлантик океаннан алып Һиндкытайга кадәр. 26502 География Дәүләт территориясе нигездә тигезлекләдән гыйбарәт. 26503 География Диңгезгә күренеш Диңгезнең иң озын җире — 343 км, иң киң җире — 231 км; яр сызыгы озынлыгы — 1472 км; өслек мәйданы — 37605 км² (монда мәйданы 107,9 км² булган утраулар һәм диңгезгә уелып кергән җирләр керми). 26504 География Доминика харитасы Доминика – вулканик чыгышлы, берничә вулканы булган таулы утрау. 26505 География Дружинино район үзәгеннән 28 километр ераклыкта урнашкан. 26506 География Дүртөйле муниципаль районы республиканың төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. 26507 География Әкчин Раевскийдан 39 километр көньяк-көнбатыштарак урнаша. 26508 География Епрәч районы Чуашстанның үзәгендә урнашкан. 26509 География Ерак Төньяк районнарына тиңләштерелгән. 26510 География әсәренең латин телендәге кайбер версияләрендә болгарлар дип уйланылган Bulensii халыкның Кара диңгезнең төньяк-көнбатыш яры тирәләрендәге территориядә яшәве күрсәтелә. 26511 География Әчет бер үк исемле елгасында, Екатеринбургтан 196 километр көнбатышрак, якындагы тимер юл станциясеннән ( Уфимский бистәсе ) 13 километр төньяк-көнбатышрак урнашкан. 26512 География Җәлиңҗаң (Цзялинцзян) елгасының Янцзы елгасына кою урынында урнашкан. 26513 География Җиззах өлкәсе Үзбәкстанның үзәк өлешендә Сырдәрья һәм Зәрәфшан елгалары арасында урнашкан. 26514 География Замбия — тропик климатлы ил, диңгезгә чыгу юлы юк. 26515 География Зимбабве территориясенең күпчелек өлеше 1000—1500 м биеклектә урнаша. 26516 География Зур Сибы Сибы елгада, Можга шәһәреннән 12 километр көньяктарак урнаша. 26517 География Иваново Идел һәм Клязьма елгалары аралыгнда, Уводь елгасында, Мәсчкәүдән 290 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 26518 География Идел елгасының ( Куйбышев сусаклагычының ) сулъяк ярында, Яшел Үзән шәһәреннән 19 км көнчыгыштарак. 26519 География Илеш муниципаль районы республиканың төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. 26520 География Италия — күбесенчә таулы ил. 26521 География Кадошкино Инсардан 18 километр төньяктарак урнаша. 26522 География Казакъстан — Азия һәм Аурупа чигендә урнашкан трансконтиненталь дәүләт; территориянең күпчелеге Азиядә урнашкан. 26523 География Казаннан 100, Олы Кайбычтан 3, Колангы тимер юл станциясеннән 15 чакрымда урнашкан. 26524 География Казаннан 75, Олы Кайбычтан 25, Колангы тимер юл станциясеннән 3 чакрымда урнашкан. 26525 География Калининград өлкәсе Балтыйк диңгезе көньяк-көнчыгыш яр буеның бер өлешен били. 26526 География Кантон Ток, Олы Уран һәм Кече Уран елгалары арасында, хәзерге Александровский, Переволоцкий, Новосергиевка, Кызыл Гвардия һәм Шарлык районнары өлешләрендә урнашкан. 26527 География Каунасы Вилия елгасының Неманга кушылу урынында, Вилнүстан 104 километр төньяк-көнбатышрак урнашкан. 26528 География Кашкадәрья өлкәсе Үзбәкстанның көньяк өлешендә Кашкадәрья елгасы бассейнында Памир-Алай тауларының көнбатыш битләвендә урнашкан. 26529 География Кәркүк шәһәре Гыйрак төньягында, ил башкаласы Бәгъдадтан 250 км ераклыкта урнашкан. 26530 География Киреевск районы Тула өлкәсенең үзәк өлешендә урнашкан. 26531 География Кирс шәһәреннән 17 километр ераклыкта урнашкан. 26532 География Кирс шәһәреннән 22 километр ераклыкта урнашкан. 26533 География Кирс шәһәреннән 35 километр ераклыкта урнашкан. 26534 География Кирс шәһәреннән 87 километр ераклыкта урнашкан. 26535 География Климат Тарих 1812 елгы сугыш Солтановка дагы һәйкәлРус гаскәренең байрагы һәм литавралы, 1812 елгы вакытының, Могилёв музеяның экспозициясы. 26536 География Климат Халык Милли состав ( 2002 ): руслар — 97,4%. 26537 География Кош-Агач Чуя елгасында, Таулы Алтайскидан 438 километр көньк-көнчыгышрак урнашкан. 26538 География Красный Стекловар район үзәгеннән 32 километр көньяктарак урнаша. 26539 География Күгеш Чабаксар үзәгеннән 14 километр көньяктарак урнаша. 26540 География Куйбышев Затоны Идел елгасының ( Куйбышев сусаклагычының ) уңъяк ярында, Иделгә Ишимка һәм Мордовская елгалары кушылу урыны янында, район үзәгеннән 7 километр көньяк-көнбатыштарак урнаша. 26541 География Кызыл Алан Нократ елгада, Кировтан 350 километрга көньяк-көнчыгышка таба урнаша. 26542 География Кызыл Армия районы Чуашстанның үзәгендә урнашкан. 26543 География Кызыл Чутай районы Чуашстанның көнбатышында урнашкан. 26544 География Малышева Екатеринбургтан 18 километр ераклыкта урнаша. 26545 География Мария Посады Иделнең ( Куйбышев сусаклагычының ) уң ярында, Иделгә Түбән Сөндер һәм Югары Сөндер елгалары кушылу урыны янында, Чабаксардан 48 километр көнчыгышрак урнашкан. 26546 География Мария Посады районы Чуашстанның төньяк-көнчыгышында, Идел ярында урнашкан. 26547 География Махнёво Тагил елгасында, Екатеринбургтан 230 километр төньяктарак урнашкан. 26548 География Медведево Шой елгасы ( Кече Какшан елгасы бассейны) буенда урнаша; көнчыгышта Йошкар-Ола шәһәре белән чиктәш. 26549 География Мәйданы — 1 547 км² Чиктәшлек Тарих Малоярославец районы 1929 елда оештырылган. 26550 География Мәйданы Төп елгалар — Руза Тарих Руза районы 1929 елда оештырыла. 26551 География Мәләвез муниципаль районы республиканың төньяк өлешендә урнашкан. 26552 География Мәскәү — Санкт-Петербург тимер юлы сызыгында, Тверьдән 41 километр төньяк-көнбатышрак урнаша. 26553 География Минск Белорусия үзәгендә, Минск түбәнлегенең көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 26554 География Муниципаль район Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгының төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 26555 География Муркаш районы Чуашстанның төньяк-көнбатышында, күпчелек территориясе Иделнең уң, азрагы сул ярында урнашкан. 26556 География Нарәк Вәхыш елгасы ярында диңгез өстеннән 885 м биеклектә урнашкан. 26557 География Натальинск Красноуфимскидан 21 километр ераклыкта урнаша. 26558 География Неверкино районы Пинзә өлкәсенең кырый көньяк-көнчыгышында урнаша. 26559 География Нынек Вишурка елгасы өстендә, Можгадан 30 километр көньяк-көнбатышрак урнаша, Ижаудан 104 километр көньяк-көнбатышрак урнаша. 26560 География Одесса Кара диңгезнең Одесса култыгы ярында, Киевтан 446 километр көньяк-көнбатышрак урнашкан. 26561 География "Океан" сусаклагычы Авыл матур урынга урнашкан. 26562 География Өлкәнең көнбатыш өлешен Илмень буе тигезлеге алып тора, көньяк-көнчыгышта Валдай калкулыгы урнашкан. 26563 География Өлкә Тын океанның Охот диңгезе белән юыла. 26564 География Өлкә Украинаның көньягында Кара диңгез буе түбәнлегендә урнашкан. 26565 География Олы Инта елгасында, Инта шәһәреннән 3 километр төньяк-көнбатышрак урнашкан. 26566 География Ормар Чуашстанның көнчыгышында, Чабаксардан 77 километр көньяк-көнчыгышрак урнаша. 26567 География Оршанка Оршага Ошла кушылу урынында, Йошкар-Оладан 32 километр төньяктарак урнашкан. 26568 География Оус Свердловск өлкәсенең төньягында, Зур Оус елгасының бассейнында урнашкан. 26569 География Посёлок Йошкар-Оладан 105 километр көнчыгыштарак урнашкан. 26570 География Пучы авылы уртасыннан Сарашлы елгасы ага. 26571 География Район Лөсслы платосында урнашкан, Ниңчә террииториясе аша Хуанхэ елгасы ага. 26572 География Районның көньягында Чаны күле — Себернең иң зур күлләреннән берсе урнаша. 26573 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Коса. 26574 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Косьва. 26575 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Усьва. 26576 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Чулман ( Воткинск сусаклагычы ) һәм Тул. 26577 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Чулман һәм Коса. 26578 География Район территориясе аша агучы иң зур елгалар: Яйва. 26579 География Район Төньяк Казакъстан өлкәсенең төньягында Ишим елгасы ярлары буенда урнаша. 26580 География Район Тула өлкәсенең көнчыгышында урнашкан. 26581 География Регионның көнбатыш өлеше Дәште Кыпчак атамасын йөртә. 26582 География Рейн агымы буенча төньяктан көньякка таба җәелеп ята. 26583 География Румыния территориясенең күп өлешен таулар һәм калкулыклар алып тора. 26584 География Сарапулка Берёзовскийдан 16 километр көнчыгышрак урнашкан. 26585 География Сарапулка Екатеринбургтан 108 километр көнбатышрак урнашкан. 26586 География Сарапул Чулман елгасы буенда, Ижаудан 66 километрга көньяк-көнчыгышрак урнаша. 26587 Географиясе Шамарель шарлавыгы Илнең тулаем җир территориясе 2040 квадрат километр, бу дөньяда зурлык буенча 180-енче ил. 26588 География Сингапур утравы Җохор бугазы белән Малакка ярымутравыннан, Малакка һәм Сингапур бугазлары белән Индонезия утрауларыннан аерылган. 26589 «География» сүзе «Җирне тасвирлау» дигәнне аңлата. 26590 География Тайшет Тайшетка елгасына өстендә, Бирюса платосында, Иркутскидан 680 километр төньяк-көнбатыштарак урнаша. 26591 География Тарих Базарлы Караболак районы 1928 елның 23 июльдә Түбән Идел крае Вольск округы оештырыла. 26592 География Тарих Бараба районында татарлар ( бараба татарлары ) элек-электән яши. 26593 География Тарих Идел буе районы 1980 елда оештырыла. 26594 География Тарих Петровск районы 1928 елның 23 июльдә Түбән Идел краеның Сарытау округы оештырыла. 26595 География Тарих Хәзерге Ленинск районының Царёв авылы янында урта гасырларда Алтын Урда башкаласы — Сарай-Бәркә шәһәре урнашкан. 26596 География Территориянең зур өлеше Монгол платосында ята. 26597 География Тәтешле муниципаль районы Башкортстанның төньяк өлешендә урнашкан. 26598 География Төньяк фронт ССРБның Кольск ярымутравынд һәм Фин култыкның төньяк яр буен саклаун алып барды. 26599 География Төп елгалар — Руза Тарих Наро-Фоминск районы 1929 елда оештырыла. 26600 География Төп елгасы — Омь. 26601 География Тукай районының территория мәйданы – 1744 км². 26602 География Тукан Белореттан 78 километр көньяк-көнбатыштарак урнаша. 26603 География Түлешкә (русча Тулушка) - Саба районында авыл. 26604 География Тура Түбән Тунгуска елгасында, аңа Кочечум елгасы кушылу урынында урнаша. 26605 География Тыюлык ике — Саралы һәм Раифа — өлешеннән тора, алар бер-берсеннән 100 километр ераклыкта урнашалар. 26606 География Урынлаштыру Екатеринбург Ауразиянең үзәк өлешендә, Урал тауларының көнчыгыш битләвендә, Исәт елгасының ике ярында, Мәскәүдән 1667 километр көнчыгыштарак урнашкан. 26607 География Уфадан 114 километр еракта урнашкан. 26608 География Уфадан 122 километр ерак. 26609 География Уфадан 152 километр ераклыкта урнашкан. 26610 География Уфадан 153 километр ераклыкта урнашкан. 26611 География Уфадан 153 километр еракта урнашкан. 26612 География Уфадан 155 километр ераклыкта урнашкан. 26613 География Уфадан 158 километр алыс ераклыкта урнашкан. 26614 География Уфадан 158 километр ераклыкта урнашкан. 26615 География Уфадан 160 километр ераклыкта урнашкан. 26616 География Уфадан 167 километр ераклыкта урнашкан. 26617 География Уфадан 169 километр ераклыкта урнашкан. 26618 География Уфадан 171 километр еракта урнашкан. 26619 География Уфадан 175 километр ераклыкта, Атау елгасы буенда урнашкан. 26620 География Уфадан 176 километр ераклыкта урнашкан. 26621 География Уфадан 196 километр ераклыкта урнашкан. 26622 География Уфа шәһәре Агыйдел елгасының сул ягында, аңа Караидел һәм Дим елгалары кушылу төшендә урнашкан. 26623 География Чакмагыш муниципаль районы республиканың төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. 26624 География Чиктәшлек right Мари Ил Көнчыгыш Аурупа тигезлегенең көнчыгышында, Иделнең урта агымында урнаша. 26625 География Чиктәшлек Архангельск өлкәсе Көнбатыш Аурупа тигезлегенең төньягында урнаша. 26626 География Чиктәшлек Географик урнашу Башкортстан Республикасы — Көньяк Урал тауларының түбәләре (иң бөек ноктасы – Ямантау, 1 640 м.), карст мәгарәләр, күлләр. 26627 География Чиктәшлек Әрмәнстан Әрмән таулыкларының көнчыгыш ягында урынлашкан һәм Кече Кавказ таулары белән читләнгән. 26628 География Чиктәшлек Иваново өлкәсе Көнчыгыш Аурупа тигезлегенең үзәк өлешендә урнашкан. 26629 География Чиктәшлек Край территориясе хәзерге Алтай һәм Красноярск крайлардан, Омск, Новосибирск, Томск, Кемерово, Иркутск, һәм, өлешчә, Төмән өлкәсе, Хакасия һәм Алтай республикаларыннан торган. 26630 География Чиктәшлек Өлкә күбесенчә Идел буе калкулыгында урнаша; кырый көнбатыш өлеше Ока-Дон тигезлегендә урнаша. 26631 География Чиктәшлек Омск өлкәсе Русиянең Азия өлешендә, Көнбаты Себер тигезлегендә урнашкан; өлкә территориясе төньяктан көньякка 600 километрга, көнчыгыштан көнбатышка 300 километрга сузылган. 26632 География Чиктәшлек Орӗл өлкәсе Урта Русия калкулыгында урнашкан. 26633 География Чиктәшлек Пермь крае Көнчыгыш Аурупа тигезлегенең көнчыгыш өлешендә һәм Урта һәм Төньяк Урал таулары битләвендә урнаша. 26634 География Чиктәшлек Район аша Идел елгасы ага. 26635 География Чиктәшлек Район Иделнең сул ярында урнаша, аның кушылдыгы Ветлуга районны икегә бүлә. 26636 География Чиктәшлек Район Красногорское калкулыгында урнашкан; район территориясендә Лекма, Лема, Убыть, һ. б. елгалар ага. 26637 География Чиктәшлек Район Можга калкулыкта урнаша. 26638 География Чиктәшлек Районның көньягы Үзәк Удмуртия калкулыгында, көньяк-көнчыгышы — Сарапул калкулыгында, ә көньяк-көнбатышы Можга какулыгында урнаша. 26639 География Чиктәшлек Районның көньягы Югары Чулман калкулыгында, ә көньягы - Красногроское калкулыгында урнаша. 26640 География Чиктәшлек Районның көньяк өлеше Көлмез түбәнлегендә, ә көньяк өлеше - Тыловай калкулыгында урнашкан. 26641 География Чиктәшлек Районның төньяк өлеше Үзәк Удмуртия калкулыкта,ә аның көньяк өлеше - Можга калкулыкта урнаша. 26642 География Чиктәшлек Район Сарапул калкулыгында урнаша; район җире аша Шихостанка, Медвежинка, Игровка, Крындинка, һ. б. елгалар ага. 26643 География Чиктәшлек Район Чулман-Агыйдел түбәнлеге эчендә урнашкан. 26644 География Чиктәшлек Республика Урта Уралның көнбатышында урнашкан. 26645 География Чиктәшлек Сарытау өлкәсе Русия Аурупа өлешенең көньяк-көнчыгыш өлешендә, Түбән Иделнең төньягында урнашкан; өлкә территориясе төньяктан көньякка 330 километрга, көнчыгыштан көнбатышка 575 километрга сузылган. 26646 География Чиктәшлек Свердловск өлкәсе Уралның урта һәм төньяк өлешләрне һәм Көнбатыш Себер тигезлегенең көнбатыш өлешен биләп тора. 26647 География Чиктәшлек Тарих 1638 елда Якутск өязе оештырылган. 26648 География Чиктәшлек Тарих 1764—1782 елларда Русия империсе составында Себер патшалагы булды. 26649 География Чиктәшлек Тарих 1920 елга кадәр район җирләре Сембер губернасының Буа өязенә кергәннәр иде. 26650 География Чиктәшлек Тарих 1944 елның 20 сентябрендә барлыкка килгән. 26651 География Чиктәшлек Тарих Алабуга өязе 1780 елда Вятка (1796 елдан — губернасы) эчендә барлыкка килә. 26652 География Чиктәшлек Тарих Вельск районы 1928 елның 23 июльдә Төньяк крае Няндома округы составында оештырыла. 26653 География Чиктәшлек Тарих Диңгез буе өлкәсе Көнчыгыш Себернең дмңгез буендагы территорияләрдән (Камчатка белән) 1856 елда оештырыла. 1857 елда аның составыннан Амур өлкәсе чыгарыла. 26654 География Чиктәшлек Тарих Карсун өязе 1780 елда Сембер ( 1796 елдан — Сембер губернасы ) эчендә оештырыла. 26655 География Чиктәшлек Тарих Козьмодемьянск өязе әле XVII гасырда бар иде. 1708 елда ул юкка чыгаргыган. 26656 География Чиктәшлек Тарих Кормыш өязе 1780 елда Сембер эчендә барлыкка килә. 26657 География Чиктәшлек Тарих Красноуфимск өязе 1781 елда Пермь губернасы эчендә оештырыла. 26658 География Чиктәшлек Тарих Малмыж өязе 1780 елда Вятка ( 1796 елдан — губернасы ) эчендә барлыкка килә. 26659 География Чиктәшлек Тарих Нолинск өязе 1780 елда Вятка (1796 елдан — губерна ) эчендә оештырыла. 26660 География Чиктәшлек Тарих Район 1924 елның 4 апрельдә оештырыла. 26661 География Чиктәшлек Тарих Район 1928 елның 16 июлендә Урта Идел өлкәсенең Мордва округы составында барлыкка килгән. 26662 География Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Горький краеның Котельнич округы составында барлыкка килә. 26663 География Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Зюздина районы исеме астында оештырыла. 26664 География Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда оештырыла. 26665 География Чиктәшлек Тарих Район 1934 елда оешкан. 26666 География Чиктәшлек Тарих Районның асаба халкы — марилар; хәзерге Санчурск урынында мари крепосте урнашкан булган. 26667 География Чиктәшлек Тарих Революциягә кадәр Сафакүл районы җирләре Ырынбур губернасының Чиләбе өязе составына кергәннәр. 26668 География Чиктәшлек Тарих Самар губернасы 1851 елның 1 гыйвраында барлыкка килә. 26669 География Чиктәшлек Тарих Сарапул өязе 1780 елда Вятка (1796 елдан — губернасы) эчендә барлыкка килә. 26670 География Чиктәшлек Тарих Спас өязе Казан (1796 елдан — губерна) составында 1781 елда барлыкка килгән. 26671 География Чиктәшлек Тарих Уфа өязе 1782 елда Уфа ның Уфа өлкәсе эчендә оештырыла. 26672 География Чиктәшлек Тарих Харьков өлкәсе 1932 елның 27 февралендә оеша. 26673 География Чиктәшлек Тарих Чабаксар өязе әле XVII гасырда бар булган. 1708 елда ул юкка чыга, ә Чабаксар Казан губернасы составына тапшырыла. 1719 елда Кзан губернаның Зөя провинциясенә кертелгән. 1727 елда Чабаксар өязе торгызыла. 26674 География Чиктәшлек Тарих Ырынбур губернасы 1744 елда оеша. 1752 елда аңа Әстерхан губернасыннан Гурьев (соңрак Җаек губернасына тапшырыла) шәһәре күчә; 1773 елда Ырынбур губернасы составына Казан губернасыннан Самар шәһәре күчә. 26675 География Чиктәшлек Тарих Яраң өязе әле XVII гасырда бар булган. 26676 География Чиктәшлек Төп елгалар — Илләт һәм аның кушылдыгы Юшут. 26677 География Чиктәшлек Халык 2012 ел мәгълүматларына караганда Донецк өлкәсендә 4,390 млн кеше яши. 26678 География Чиктәшлек Халык Милли состав (2002): руслар – 97,3%. 26679 География Чиктәшлек Халык Милли состав: нагайбәкләр — 37 %, руслар — 42 %, казакълар — 12 % Административ бүленеш Танылган шәхесләр * Евгений Бикбов — Советлар берлеге каһарманы. 26680 География Чиктәшлек Халык Халыкның якынча 60% өлеше Советск шәһәрендә яши. 26681 География Чиктәшлек ХМАО Көнбатыш Себер тигезлегенең үзәк өлешендә, Об һәм Иртеш елгаларның түбән агымында урнашкан. 26682 География Чиктәшлек Шуның өстенә, Можга район эчендә Можга шәһәре урнашкан. 26683 География Чиктәшлек Шуның өстенә, район эчендә Слободской шәһәре урнашкан. 26684 География Чиктәшлек Ырынбур өлкәсе Көнчыгыш Аурупа тигезлегенең көньяк-көнчыгыш өлешендә урнаша. 26685 География Чиктәшлек Эвенкия автономияле округы Урта Себер яссы таулыгында урнаша. 26686 География Чирмешән бер үк исемле елгасында, Самар өлкәсе белән чиге янында, якындагы тимер юл стациясе Шенталадан 26 километр төньяктарак урнаша. 26687 География Чодыраял район үзәгеннән 63 километр төньяктарак урнаша. 26688 География Чуашиянең көньяк-көнбатышында урнашкан муниципаль район. 26689 География Чуашиянең көньяк-көнчыгышында урнашкан муниципаль район. 26690 География Чуашстанның көньяк-көнчыгышында урнашкан муниципаль район. 26691 География Чуел районы Чуашиянең төньягында урнашкан. 26692 География Чулман елгасының уң ярында, Кирс шәһәреннән 52 километр ераклыкта урнашкан. 26693 География Шаркан бер үк исемле елгасында, Воткинск шәһәреннән 30 километрга төньяграк урнаша. 26694 География Шәһәр Алатыр елгасы ( Сыры кушылдыгы) өстендә, Саранскидан 114 километр төньяк-көнчыгыштарак урнаша. 26695 География Шәһәр Бурея һәм Завитая елгалары арасында, Благовещенскидан 162 км ераклыклыкта, Райчихинскидан 35 км ераклыкта урнашкан. 26696 География Шәһәр Вишера елгасы ярында тора, Пермьдан 300 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 26697 География Шәһәр Донбасс үзәгендә, Азак диңгезеннән 95 километр төньяграк урнашкан. 26698 География Шәһәре Лугань һәм Ольховка елгалары кушылу урынында, Киевтан 811 километр ераклыкта урнашкан. 26699 География Шәһәр Зур Невер елгасында, Благовещенскидан 669 километр ераклыкта урнашкан. 26700 География Шәһәр Идел елгада, Чабаксардан 97 километрга көнчыгышка таба урнаша. 26701 География Шәһәр Идел елгасында, Мари түбәнлгендә, Йошкар-Оладан 90 километр ераклыкта урнашкан. 26702 География Шәһәр Идел елгасының уң яры ~60 километрга буйлап сузылган, Мәскәүдән 961 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 26703 География Шәһәр илнең көнбатышында, Тәһран шәһәреннән 512 км ераклыкта урнашкан. 26704 География Шәһәр Иньва елгасында тора, Пермьдан 201 км төньяк-көнбатышка таба урнаша. 26705 География Шәһәр Казаннан 237 км ераклыкта, Чулман елгасының сулъяк ярына урнашкан. 26706 География Шәһәр Каспий диңгезенең Красноводск култыгында, Ашһабадтан 520 километр төньяк-көнбатышрак урнаша. 26707 География Шәһәр Кия елгасында, Кемероводан 178 километр төньяк-көнчыгышрак урнашкан. 26708 География Шәһәр Клязьма елгасы буенда урнашкан; Мәскәүгә төньяктан терәлеп тора. 26709 География Шәһәр Көньяк Буг елгасы өстендә, Киевтан 258 километр (автоюл буенча) көнбатыштарак урнашкан. 26710 География Шәһәр Көньяк Кытай диңгезе яр буеннан 110 км ераклыкта, Җуҗаң (Чжуцзян, ягъни «энҗеле») елгасы дельтасында урнашкан. 26711 География Шәһәр Мордовия Республикасы территориясендә, Мордовия табигать тыюлыгы эчендә, Арзамастан 65 километр көньяктарак урнашкан. 26712 География Шәһәр Нарва елгасының сул ярында, Русия белән чигендә (Наравның каршы ярында Ивангород шәһәре урнаша), Санкт-Петербургтан 140 километр көнбатыштарак, Таллиннан 208 километр көнчыгыштарак урнашкан. 26713 География Шәһәр Нократ елгасы өстендә, Мәскәүдән 940 километрга төньяк-көнчыгышрак урнаша. 26714 География Шәһәр Перекоп муентыгының көньяк өлешендә, Симферопольдән 128 километр төньяграк урнашкан. 26715 География Шәһәр Сюга һәм Сюгаилка елгалары кушылган урынында, Ижаудан 81 километр көньяк-көнчыгыштарак урнаша. 26716 География Шәһәр Уж елгасында, Карпаты таулары алдында, Словакия белән чиге янында, Киевтан 785 километр көнбатышрак урнашкан. 26717 География Шәһәр Фин култыгының көньяк ярында, Эстония башкаласыннан 52 километр көнбатыштарак урнашкан. 26718 География Шәһәр Чулман ( Воткинск сусаклагычы ) елгасында, аңа Тол елгасы кушылган төшендә, Пермьдан 146 километрга көньяк-көнбатышрак урнашкан. 26719 География Шәһәр Янцзы елгасының түбән агымында, Шаңхайдан 260 км ераклыкта урнашкан. 26720 География Юрино Иделнең сул ярында, Ветлуганың тамагында, Йошкар-Оладан 105 км көньяк-көнбатыштарак урнашкан. 26721 География Яңавыл муниципаль районы Башкортстанның төньяк-көнбатышында чыгынкы бер җирендә урнашкан. 26722 География Яңа Җир архипелагы территориясендә урнашкан. 26723 География Яңа Зеландия космостан Кук тавы Яңа Зеландия Кук бугазы аерган Төньяк һәм Көньяк утрауларда урнашкан. 26724 География Яңа Кырлай тирәсендәге табигать, география бик матур, кайчандыр монда урманнар күп булган. 26725 География Яңа Чишмә бер үк исемле елгасында, Казан шәһәреннән 197 километр көньяк-көнчыгышрак урнаша. 26726 География Янов Стан Турухан елгасында, Туруханскидан 240 километр төньяграк урнашкан. 26727 География Ярмәкәй муниципаль районы Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгынын уртасында, өч төбәк (Татарстан, Башкортстан, Ырынбур өлкәсе) тоташкан җирдә урнашкан. 26728 География Ярославль өлкәсе Рус тигезлегенең үзәк өлешендә урнашкан. 26729 География Яр Удмуртиянең төньяк-көнбатышта, Чүпче елгада урнаша. 26730 Геогрфик белешмә Кышлау-Елга авылы Кышлау елгасының уң як ярына урынлашкан. 26731 Геодезия буенча милли мәгариф һәм фән үзәге. 26732 Геодезиянең бурычлары Геодезиядә "мәңгелек" һәм "киләсе елга" максатлар аерыла. 26733 Геолог булып эшли. 26734 Геологик төзелеше һәм файдалы казылмалары Илнең җире эчендә кальций карбиды, гипс запаслары бар. 26735 Геологик төзелеш Финляндиянең күпчелек өлеше түбәнлектә урнаша, ләкин илнең төньяк-көнчыгышта кайбер таулар биеклеге 1000 метрны уза. 26736 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җире эчендә шактый нефть, табигый газ, алтын, алмаз, тимер рудасы, бокситлар запаслары бар. 26737 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә алмаз, бокситлар, титан рудасы, тимер рудасы, алтын запаслары бар. 26738 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә алмаз, кварц, күмер, уран запаслары бар. 26739 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә асбест, алтын, алмазлар запаслары бар. 26740 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә марганец, уран, нефть запаслары бар. 26741 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә тимер рудалары, мәрмәр, бокситлар, күмер запаслары бар. 26742 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җирләре эчендә фосфорит, мәрмәр запаслары бар. 26743 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җир эчендә аккургаш, табигый газ, нефть, көмеш, тимер рудасы, цинк, вольфрам, кургаш, алтын запаслары бар. 26744 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җир эчендә алмаз, нефть, тимер рудасы, марганец, кобальт, бакыр, бокситлар запаслары бар. 26745 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җир эчендә күмер, титан, тимер рудалары, бокситлар, бакыр запаслары бар. 26746 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җир эчләрендә алтын, бакыр запаслары бар. 26747 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Илнең җир эчләрендә нефть запаслары, табигый газ, тимер рудасы, күмер, никель, бакыр, алтын, зөбәрҗәтләр бар. 26748 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Люксембург территориясенда бай тимер рудалар ятмалары бар. 26749 Геологик төзелеш һәм файдалы казылмалар Македония территориясендә кургаш, цинк, бакыр, тимер рудасы ятмалары бар. 26750 Геологическая тимер юл станциясе ( Ивдель — Приобье сызыгы). 26751 Геология разведкасы партиясе башлыгы Валентин Березин белән тора башлагач, көнче ир Людмиланы кыйный һәм бернинди пластик операцияләр дә төзәтә алмаслык итеп битен яралый. 26752 Геология термины 1657 елда норвегияле галим М. П. Эшолт тарафыннан кертелә. 26753 Геологлар турында «Зәңгәр чатыр» ( 1976 ), ГРЭС төзелешенең авыл халкына тәэсире турында «Бүә буйкайлары сары тал» ( 1987 ) романнарын язды. 26754 Геометрик альбедо Астрономик фотометриядә геометрик альбедо кулланыла: : биредә: : - тулы фазада булган планета яктыртылуы Җир янында : - планета зурлыгындагы абсолют ак яссы экран яктыртылуы Геометрик альбедо Ай өчен — 0,12, Җир өчен — 0,367. 26755 Геометриядә ноктадан һәм шул ноктадан чыгучы ике нурдан торган геометрик фигура почмак дип атала. 26756 Геометрияне систематик рәвештә аңлатканда, яссылык төшенчәсен беренчел төшенчә буларак кулланалар. 26757 Геометрияны изометрик төркемнәрне өйрәнү дип күргәндә, үзәк - изометрияләрнең беркетелгән ноктасы дип әйтеп була. 26758 Георг I спортчыларга бүләкләр тапшыра: чемпионнарга көмеш медальләр, икенче урын алган спортчыларга бронза медальләр, шулай ук зәйтүн агачы ботаклары. 26759 Георг I тәхеткә утырганнан соң Шотландиядә халык күтәрелеше була. 26760 Георгиевка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 26761 Георгиево ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 26762 Георгиевское ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче сала. 26763 Георгий Ковтун, Георгий Анатолий улы Ковтун, (19.02.1950) — балетмейстер, РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1988 ), ТР халык артисты ( 2010 ), Тукай премиясе лауреаты ( 2015 ). 26764 Гео́ргий Константи́нович Жу́ков )(1 декабрендә 1896 – 18 июнендә 1974) – күренекле совет хәрби башлыгы, Совет Берлеге Маршалы ( 1943 ), Совет Берлегенең Саклану министры (1955—1957). 26765 Георгий тасмасы — Изге Георгий орденына, Георгий тәресенә, Георгий медаленә ике төсле (кара һәм сары) тасма. 26766 Георгий тасмасының төсләре Бөек Ватан сугышының байракларына катнашы бөтенләй юк, Совет Гаскәренең бар әләмнәре кызыл төстә була, Рейхстаг өстеннән дә кызыл байрак күтәрелә. 26767 Георгий тасмасы - Русия империясе байрагының төсләреннән чыккан дип исәпләнә. 26768 Георглар чоры вакытында ( XVIII гасыр ) патша хакимият чикләнә башлый. 26769 Геофизиклар — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 26770 Гепперт-Майер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,5 километр озынлыкта булган кратеры. 26771 Гера ( ) — Алманиянең Түрингия җирендә урнашкан шәһәр. 26772 Герард Миллерның «Себер патшалыгы тарихы» урыс галимнәрендә ике яклы тәэсир калдыра. 26773 Герард Миллер Русиягә 20 яшендә килә һәм гомеренең ахырына кадәр биредә яши, фәнгә хезмәт итә. 26774 Герасим-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26775 Герасимова — Русия территориясеннән ага торган елга. 26776 Герасимово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 26777 Гера, уянып, башка хатын баласы имезүене күрде һәм Гераклны этәреп җибәрде. 26778 Герб тасвирлавы Татарстан Республикасының Дәүләт гербы кояш җирлегендә алгы уң аягын бераз күтәргән, янтавында түгәрәк калкан булган канатлы барс сүрәтеннән гыйбарәт. 26779 Гербта шул ук символлар кабатлана. 26780 Герд-Из-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 26781 Гердсһаген ширкәте, 1983 ел. 26782 Гердъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26783 Гердьёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26784 “Гәрәбә” китабы турында аналитик язма. 26785 “Гәрәбә” китабы чыгу уңаеннан мәкалә. 26786 Гәрәй (Асылгәрәй) Нәфыйков - 1907 елның 25 августында Уфа губернасы Бәләбәй өязе Илекәй-Мин волостеның Сатый авылында ярлы татар гаиләсендә дөньяга килә. 26787 Гәрәйләр хакимияте эре ыруглар (ширин, барын, кыпчак, маңгыт (мансур), аргын) тәэсире астында булып, ыруг башлыклары хан карамагындагы шура составына кергәннәр. 26788 Гәрәй Рәхимнең иҗат лабораторисенә килгәндә, ул шигърият, проза, драматургия жанрларында язучы әдип буларак танылды. 26789 Гәрәптә дә бу исем “сафәр” “сары” көз мәгънәсенә ия. 26790 Гәрибаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 26791 Гәри елгасы буенда урнашкан. 26792 Гәри — Русия территориясеннән ага торган елга. 26793 «Геркулес»тан да бузаны шулай ук әзерлиләр. 26794 Германий һәм кремний гадәти материаллар. 26795 Германия бу вакытта инде хәлсезләнгән була, ә Америка гаскәрләре исә Антантага яңа көч өсти. 26796 Германия гаскәрләренең актив операцияләре Бельгиядә Ипр шәһәре янындагы һөҗүм хәрәкәтләре белән чикләнә. 26797 Германия гаскәрләренең бик көчле ныгытылган саклану сызыгын өзеп булмаса да, Соммадагы сугыш хәрби хәрәкәтләр үстерелешенә йогынты ясамый калмый. 26798 Германия Германиянең Беренче дөнья сугышында җиңелүе, аның сугыштан соң икътисади җәһәттән көчсез булуы, депрессиянең бу илдә тирәнрәк һәм озаграк баруына китерә. 26799 Германиядә ( 1957 1963 еллар ), Төркестан ( 1963 1965 еллар ) һәм Кавказ арты ( 1969 1977 еллар ) хәрби округлары сәяси идарәләрендә хезмәт итә. 26800 Германиядә бу ризыкны бүгенге көндә дә бик олылыйлар. 26801 Германиядән 210, соңрак Венгриядән 5400 баш терлек кертелә. 2005 елның 1 гыйнварына бу токым терлекләр саны 6,8 мең (барлык мөгезле эре терлекнең 1,7%ы) исәпләнә. 26802 Германиядә хәтта базарга яшел борчак уңышын беренче булып алып чыгучы кешегә бүләк бирелә торган булган – әлеге культураны үстерүгә кешене кызыктыру өчен уйлап чыгарылган бер алым булган ул. 26803 Германия диңгез сәргаскәрлеге Англия флотын өлешләп юкка чыгару уе белән операция әзерли. 26804 Германия императоры Вилһелм II килеп туган хәлне: «Хәзер яки беркайчан да түгел», — дип кистереп бәяли һәм Австро-Венгрия хөкүмәтенең Сараеводагы үтерешне сугыш игълан итүгә сылтау буларак файдалануын тәлап итә. 26805 Германиянең союзниклары берсе арты икенчесе капитуляция ясыйлар. 26806 Германия өчен Көнчыгыш Пруссияне югалту куркынычы туа. 26807 Германия солдатлары сугышны дәвам итәргә теләмиләр. 26808 Германия сүзе — алманнарның үз сүзләре түгел, Галлиянең төньягында яшәгән галл-герман халкы Рейнның аръягында яшәгән герман телле халыкка биргән исем, мәгънәсе «күрше» дигәнне аңлата (gair man). 26809 Германия танклары тизлек белән башкалага якынлашалар. 26810 Германия философы Г. Гегель (1770-1831) җәмгыять үсешенең югаргы ноктасы итеп герман телле һәм христиан динле дөньяны күргән. 26811 Германия һәм аның союзниклары җиңелә. 26812 Германия һәм аның союзниклары ягында сугышка Төркия дә килеп катнаша. 26813 Германия хәрби идарәсе юл куярга мәҗбүр була. 26814 Германия хөкүмәте Америка Кушма Штатларына Англиягә атнага бары бер тапкыр һәм бары бер корабль генә җибәрергә рөхсәт бирә, анысы да катгый рәвештә куелган рәсми тәртипләрне (билгеле бер маршрут, корабның тиешле төскә буялуы) үтәгәндә генә мөмкин була. 26815 Германия янәдән Көнбатышка таба борылырга мәҗбүр була. 26816 Герман тармагы шуларның иң камиле булып таныла. 26817 Герман телләрендә (алман, нидерланд, норвег һ.б.) раумфарер (Raumfahrer) сүзе кулланыла. 26818 Герман телләренең Скандинав төркеменә карый. 26819 Герман телләренең Скандинав төркеменә керә. 26820 Герман телләре төркеменә карый. 26821 Герман төркеме теле булган инглиз-шотланд теле белән бутамаска кирәк. 26822 Гернси Бөекбритания юрисдикциясенә керә, ләкин аның өлеше түгел. 26823 Геродот, һ.б. авторлар тасвирламаларыннан, Скифия күп милләтле дәүләт булганы мәгълүм. 26824 Геройлар даирәсе киңәя, шуның белән бергә иҗтимагый җәһәттән актив геройга, замандаш характерын тирәннән ачуга юнәлгәнлек көчәя. 26825 Геройларның тормышчан тышкы кыяфәте Баһмановның катлаулы эчке дөньясы белән тулыландырыла. 26826 Геройлары уңай да, тискәре дә түгел, аларда яхшы да, начар сыйфатлар да бергә үрелеп яши, ләкин кайбер персонажларда я усаллык, я шәфкатьлелек артыграк. 26827 Геройның исеме район үзәгендәге урамга бирелгән. 26828 Геронтократия ( (geron), иялек килеш ) — карт һәм (kratos) – хакимият, идарә) - хакимият иң өлкән кешеләрдә булырга тиеш, дип санаучы идарә принципы. 26829 Герпес вирусы урын-җирдә, сөлгедә 3 көнгә кадәр сакланырга мөмкин. 26830 Гәр — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 26831 Герткартаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 26832 Герхожан-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 26833 Гәрчә SSE/SSE2/SSE3 MMX-ны Intel-ның гомуми максатлы үзәк эшкәрткеч җайланмаларда алмаштырсалар да, соңрак чыккан IA-32 конструкцияләре MMX-ны тәэмин итүләрен дәвам иткән. 26834 Гәрчә автоматик дефрагментация мөрәҗәгать итү тоткарлауларны киметү өчен булса да, процедура санак эшләгәндә җавапны әкренәйтергә мөмкин. 26835 Гәрчә аларда аерым уңышлы чагыштырулар, образлы тәгъбирләр булса да, тулаем аңлаешсыз һәм бик тә сәер яңгыраган бу әсәрләр шул заман әдәби тәнкыйтьтенең кискен каршылыган очрый. 26836 Гәрчә Брюссель коммунасында якынча 150 мең кеше яшәсә дә, төбәкне, ике миллион халкы белән, бердәм шәһәр дип тә атап була. 26837 Гәрчә бу аларны шактый гына кысу булса да, демосның восстание ясавыннан куркып, эвпатридлар ташлама ясарга мәжбүр булганнар. 26838 Гәрчә Индонезия мөселман иле булса да, тарихка кадәрге вакытлардан бирле зур һәм эре Һинд дине һәм Һинд тәэсире бар, бигрәк тә Ява һәм Бали утрауларында. 26839 Гәрчә нут инде борын заманнардан бирле үстерелә, хәтта борынгы грек философы һәм ботаника галиме Феофраст та бу борчак турында язып калдырган. 26840 Гәрчә хан белән Нугай баштарак дустанә-тату яшәсәләр дә, тора-бара аларның аралары бозыла. 26841 Гәрчә яңа газета «Таң йолдызы» исеме алса да, аны көндәлек тормышта гадәттә «Таң» дип йөрткәннәр, ә аны чыгаручы социалист-революционерлар тарихка «таңчылар» булып керделәр. 26842 Гесиод буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 256 километр озынлыкта булган буразнасы. 26843 Гесиод — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 90 километрлы кратеры. 26844 Геттард тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 40 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 26845 Гәүдә зурлыгы 15 тән 700 мкм га кадәр. 26846 Гәүдәләре 0,1-1,2 мм озынлыкта, таза, аз сегментлы, 4 пар бүлгәләнмәгән гади очлыклары бар. 26847 Гәүдәләре 1-3 см озынлыкта, озынча яки капчыксыман. 26848 Гәүдәләре озынча, матур, аяклары озын, йөгерүгә җайлашкан, мыеклары җепсыман яки кылсыман һәм төп буынтыклардан тыш, куе вак тоташ төкле. 26849 Гәүдәләре суалчансыман, очлыклары юк, сегментлашмаган башкүкрәк һәм сегментлашкан корсак өлешенә бүленә. 26850 Гәүдәләре яссы, овал. 2,5 меңгә якын төре билгеле, Россиядә 300 гә якын төре бар. 26851 Гәүдәнең алгы очында баш калагы, авыз сегменты урнашкан. 26852 Гәүдәнең йон белән капланган өлешләренә, касыкка, култык асларына, колакка аеруча игътибар итү мөһим. 26853 Гәүдәнең тышкы капламы йомшак (исеме шуннан). 26854 Гәүдә озынлыгы 160 см га кадәр, ата бүреләр ана бүреләргә караганда зуррак. 26855 Гәүдә озынлыгы 17 см га, койрыгы 12 см га кадәр, авырлыгы 100 г чамасы. 26856 Гәүдә озынлыгы 1 м га кадәр. 26857 Гәүдә озынлыгы 27 см, сайрар баркылдыктан бераз зуррак, авырлыгы 140 г кадәр. 26858 Гәүдә озынлыгы: 30 смга кадәр (кролик (өй куяны) таксасы), 30-35 см (кечкенә такса), 35 смдан зуррак (стандарт такса). 26859 Гәүдә озынлыгы 34–39 см, авырлыгы 175–280 г. Каурыйлар кара төсеннән көмешсыман сорыга кадәр (баш һәм күкрәк). 26860 Гәүдә озынлыгы 7 см га җитә, канат колачы 10 см кадәр, төсе кызыл көрән. 26861 Гәүдә озынлыгы якынча 18 см. 26862 Гәүдәсе 0,5-3 мм озынлыкта, ана затлар аталарына караганда эрерәк. 26863 Гәүдәсе 14-40 см, койрыгы - 4-20 см озынлыкта, 1 кг га кадәр авырлыкта. 26864 Гәүдәсе 22 см га, койрыгы 10 см га кадәр озынлыктагы, 650 г га кадәр авырлыктагы вак кимерүчеләр. 26865 Гәүдәсе 7-8 мм озынлыкта, соры төстә, күкрәгендә 4 буй полосасы бар, түше өстән тонык кара, астан саргылт рәсемле. 26866 Гәүдәсе кабарынкы, ата бөҗәк озынлыгы 7-10 мм, ана – 9-12. 26867 Гәүдәсе лайлалы ялангач тире белән капланган, яшькелт-кара төстә; йөзгечләре чәнечкесез, аксыл кайма белән әйләндереп алынган саргылт яки кызгылт төстә. 26868 Гәүдәсендә башы да, күзләре дә, авызы да аерылып булмый; төсе караңгы-кызыл; озынлыгы бераз ярымметрдан артык була ала; кайбер белешмә буенча, ул әҗәлле агу ташларга һәм электрлык белән үтерергә мөмкин. 26869 Гәүдәсенең арткы өлешендә урнашкан сабакчыгы белән башкалардан аерылып торган сабаклы гидра (Pelmatohydra oligactis) һәм бер күзәнәкле хлорелла суүсеме белән симбиозда яшәүче яшел гидра (Chlorohydra viridissima) төре сирәк очрый. 26870 Гәүдәсенең корсак ягында мозаика рәвешендәге тимгелләре белән аерылып тора. 26871 Гәүдәсенең озынлыгы 10 см, ян-яктан кысылып, эре тәңкәләр белән капланган. 26872 Гәүдәсенең озынлыгы 12-15 мм, яшькелт-кара төстә, асты ачык төкле, канат өсләре җирән, калкан янында дүртпочмаклы тимгелләр бар. 26873 Гәүдәсенең озынлыгы 16–19 см, авырлыгы 50–70 г. Томшыгы юан, зур (исеме шуннан), каты җимеш орлыкларын һәм төшләрен җиңел ватып ашый. 26874 Гәүдәсенең озынлыгы 37 см га кадәр, ян-яктан кысылган. 26875 Гәүдәсенең озынлыгы 40 см га кадәр, авырлыгы 450 г га җитә. 26876 Гәүдәсенең озынлыгы 50-120 см, авырлыгы 12-16 кг га кадәр. 26877 Гәүдәсенең озынлыгы 5-15 мм, канатлары ачылмаганда корсак турысында берсе икенчесе өстенә куела. 26878 Гәүдәсенең озынлыгы 5-25 мм, сары, ак, кызыл яки кара төстәге ачык буй-буй сызыклары яки тимгелләре бар. 26879 Гәүдәсенең озынлыгы 60-70 см, аркасы саргылт-көрән яки соры көрән төстә, кара тимгелле 2-4 буй-буй рәте бар. 26880 Гәүдәсенең озынлыгы 60 см га кадәр, ана кош 2 кг га кадәр, ата кош 1,5 кг га кадәр авырлыкта. 26881 Гәүдәсенең озынлыгы 8 см га кадәр. 26882 Гәүдәсенең озынлыгы 90 см га кадәр, канат җәеме 2 м га җитә, авырлыгы 6,5 кг га кадәр. 26883 Гәүдәсе тыгыз, 20 см га кадәр озынлыкта. 26884 Гәүдә төсе җирәнсу коңгырт, канатлар, койрык, кайбер төрчәләрдә башының өсте дә — кара, койрык өсте ак, иңбаш каурыйлары күк төсендәге тар кара буйлар белән. 26885 Гәүһәршад белән Булат би тарих сәхнәсеннән төшеп кала. 26886 Гехи — Русия территориясеннән ага торган елга. 26887 Г.Әхмәров 1891 елның 1 мартыннан Тәтеш шәһәренең урыс-татар мәктәбендә урыс теле укытучысы булып эшли башлый,ләкин аңа монда урыс телен генә түгел,бәлки арифметика, уку, ана теле дәресләрен дә алып барырга,ислам кануннарын да укытырга туры килә. 26888 Гечепсин — Русия территориясеннән ага торган елга. 26889 Гёте — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 383 километрлы кратеры. 26890 Гиага — Русия территориясеннән ага торган елга. 26891 Гиадалар һәм Утлык тупланышлары бер тузан болытыннан килеп чыктылардыр. 26892 Гиббс термодинамикасында температура эчке энергия һәм энтромия ярдәмендә билгеләнә: Петр Капица буенча температура үзе хәрәкәт түгел, ә ул хәрәкәтнең тәртипсезлеге белән билгеләнә. 26893 Гиблая — Русия территориясеннән ага торган елга. 26894 Гибралтар — Аурупада маготлар (кыргый маймуннар) яшәгән бердәнбер урын. 26895 Гибралтарга янаган Леон һәм Кастилия короле Альфонсо XI дән портны саклау аларның төп нияте була. 26896 Гибралтарда 2 000 мөселман яши, бу бөтен халыктың 7% чамасы. 26897 Гибралтарда бу бердән-бер мәчет. 26898 Гибралтар Тормыш юлы 1817 елда Кырым Кәфә шәһәрендә сәүдәгәр әрмән гаиләсендә дөньяга килә. 26899 Г. Ибраһимов (VII том), Газиз Гобәйдуллин («Тарихи сəхифəлəр ачылганда», 1989 ), К. Насыйриларның тарихи хезмәтләрен бастыруга әзерли, Идел һәм Урал буенда Пугачев явы турында татарча документларны нәшер итүдә катнаша. 26900 Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтының әдәбият секторы җитәкчесе буларак, Нил Юзиев җитәкчелегендә татар әдәбияты тарихының алты томлыгы әзерләнә, классик әдипләрнең әсәрләре дөнья күрә. 26901 Г.Ибраһимов, Һ.Такташ, Ф.Әмирхан күптомлыкларын төзеп чыгаруда күп көч куя. 26902 Гибридлаштыру юлы белән күпьеллык бодай сорты уйлап табылган. 26903 Гибрид, шәп азык культурасы буларак, терлекчеләргә бик ошаган, чөнки ул гектардан 80 тонналап яшел масса һәм 35-40 тонна туклыклы «бәрәңге» дә бирә икән. 26904 Гигиена (гр. hygieinos сәламәт) - кеше организмына тышкы тирәлек тәэсирен һәм сәламәтлекне саклау ысулларын өйрәнүче фән. 26905 Гигиена таләпләре кеше организмының нормаль эшчәнлеген тәэмин итү өчен куела. 26906 Гидаево ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 26907 Гидравлик арбалар үзйөрешле һәм кул көче белән хәрәкәтләнүче була ала. 26908 Гидрогорафия Төп елгалар — Җаек (2428 км), Сакмар (798 км), Иләк (623 км), Самар (594 км). 26909 Гидрография Адыгеяның иң зур елгалары: Кубань, Лаба, Белая. 26910 Гидрография Барлык елгалар Идел бассейнына керәләр. 26911 Гидрография Вәхыш — Амудәрья елгасының уң кушылдыгы ( Арал диңгезенең эчке агымы бассейны). 26912 Гидрография Гидрографик ягыннан Мордовия ике өлешкә бүленә: көнбатыш өлеше — Мокша бассейны (республика террриториянең 53 % өлеше), көнчыгыш өлеше — Сыры бассейны (47 % өлеше). 26913 Гидрография Елгалар күбесенчә Кара һәм Азак диңгезләре бассейнына керәләр. 26914 Гидрография Күлләр Крайда 10 га гомуми мәйдан белән ~323 мең күл бар. 26915 Гидрография Чусоваяның озынлыгы 592 км. 26916 «Гидрологик өйрәнү» — ССРБ күлләргә һәм елгаларга багышланган гыйльми хезмәтләр сериясе. 26917 Гидрологик режимы ташу вакытында су муллыгы һәм җәен нык саегуы белән характерлы. 26918 Гидрология Елга озынлыгы — 162 км, бассейн мәйданы — 7120 км². 26919 Гидрология Флора һәм фауна Австралияне ачу һәм тикшеренү тарихы. 26920 Гидронимнар * Булат — Сөярмәт елгасы кушылдыгы. 26921 Гидротөеннең сыйфатламасы Югары Асуан Буасының озынлыгы 3600 м, киңлеге: нигезе буенча 980 м, тарагы буенча 40 м, биеклеге 111 м. Ул 43 млн м³ грунт материалыннан тора. 26922 Гидроэнергетик потенциалы бар. 26923 ГИдУВ (Казан) (бина) – табибларның белемен күтәрү дәүләт институты ( ) бинасы - Казан шәһәренең Бутлеров һәм Мөштәри урамнары белән чикләнгән почмагында урнашкан бина. 26924 Гижга — Русия территориясеннән ага торган елга. 26925 Гижег — Русия территориясеннән ага торган елга. 26926 Гизадагы Зур Сфинкс һәм Хефрен пирамидасы Борынгы Мисыр ( һәм ; үзатамалары Та-кемет, Та-мери, Та-уи) – хәзерге Мисыр республикасы җирләрендә урнашкан тарихи төбәкнең һәм борынгы цивилизацияләр берсенең атамасы. 26927 Гизель-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 26928 Гилева ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 26929 Гилмор ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,3 километр озынлыкта булган кратеры. 26930 Гильдеево — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 26931 Гильдия (борынгы алманча Gilde – түләү, хәзерге алманча Geld – акча)¹ – бертөрле максат яки охшаш һөнәр белән шөгыльләнүче кешеләрнең берләшмәсе. 26932 Гильотина ( ) — хөкем ителгән кешенең башын кисү өчен махсус җайланма. 26933 Гимениаль катлам астында гипотеции урнаша, ул тыгыз чорналган җепселләрдән тора, монда сумкалар барлыкка килә. 26934 Гимениаль катлам перитецийның эчке өслеген каплый, ә аның куышлыгы лайла белән тулган. 26935 Гимешль катламда вертикаль өскә карап сумкалар утыра. 26936 Гимн авторларының берсе дип Нурсолтан Назарбаев санала, чөнки совет чоры текстына үз кулы белән төзәтмәләр керткән, дип исәпләнә. 26937 Гимназия директоры Нурмөхәммәт Хөсәенов — үз эшенә бирелгән булдыклы җитәкче, оста педагог. 26938 Гимназияне бик яхшы тәмамлап, 1830 елда Н.Н.Зинин Казанга килә һәм Казан университеты физика-математика факультетының математика бүлегенә укырга керә. 26939 Гимназияне тәмамлагач, 1906 елда Казан император университетының медицина факультетына укырга килә. 26940 Гимназияне тәмамлагач, Гали Ерак Көнчыгыштагы татар милли-мәдәни оешмасы ярдәме белән Мисырдагы Әл-Әзһәр университетына җибәрелә. 26941 Гимназияне тәмамлагач, ул 1906 елның яз башында Петербургка китә. 26942 Гимназия тәмамлагач ( 1909 ), хәрби-диңгез укуханәсенә керергә уйлый, ләкин түбән катлам кешесе (бюргер) булуы комачаулый. 26943 "Гимнар" командаларның берсесе белән идарә ителә, алар үзләренең абруй өчен башка командалар чакыруына җавап биреп, җиңүләр яулап һәм үзе бирелгән сынаулар өчен медальләр алып, борчыла. 26944 Гимнастика буенча беренче ярышлар Мәскәүдә 1885 елда үтә. 26945 Гимн башта татар телендә, аннан соң рус телендә башкарыла. 26946 Гимн беренче тапкыр рәсми рәвештә 1996 елның уеннары ачылышы вакытында яңгырый. 26947 Гимннарны яңадан уйнаталар, ләкин бу юлы байракларны төшерәләр. 26948 Гимнның әдәби тәрҗемәсе: Бердәмлек, Хокук, Хөррият Бердәмлек, Хокук, Хөррият Алман җирендә хаким. 26949 Гимнның тарихы Алмания Федератив Республикасының хәзерге гимнының музыкасын композитор Франц Йозеф Һайдн (Franz Joseph Haydn (1732-1809) язган дип санала. 26950 Гимн сүзләренең һәр ике телдәгесе дә 8-әр юлга сыйдырылган. 26951 Гимн турында Словениянең дәүләт гимны тексты итеп доктор Франц Прешеренның (dr. 26952 Гимово ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 26953 Гиоргиевица (Зур Георгиевица) — Русия территориясеннән ага торган елга. 26954 Гиоргий Куприянов (Гиоргий Фёдор улы Куприянов) — Татарстанның Минзәлә районы башлыгы ( 2004 2010 ), «Татспиртпром» ААҖ генераль директоры ( 2010 2015 ). 26955 Гипанистан соң Борисфен( Днепр ) елгасы урнаша. 26956 Гиперсылтамага тычкан күрсәткечен төбәгән вакытта ул имән бармак белән төбәп күрсәтүче кул рәвешенә керә. 26957 Гиперсылтамалар эчендә күрсәтелгән текстны гипертекст дип атыйлар. 26958 Гипноз астында оча ала ("Иллюзионист" сериясе). 26959 Гипоталамус җенси теләк, рәхәт, авырту, ач булу, сусау, кан басымы, тән температурасы һәм башка висцераль функцияләрне идарә итә. 26960 Гипотезаның фәнни булуы өчен, фәнни метод аның сынап итәлә алу мөмкинлеге булуын таләп итә. 26961 "Гипотеза" һәм "теория" еш синоним буларак кулланылса да, фәнни гипотеза фәнни теориядән аерылып тора. 26962 Гиппарх бөтен йолдызларны алты зурлыкларга бүлде. 26963 Гиппократ дарулар ясый һәм саклый торган бүлмәсен аптека дип атаган. 26964 Гиппократ табиплык практикасында 236 үсемлекне кулланган һәм аларның тәэсирен тәсвирлап биргән. 26965 Гипс шахталарының урыннары әлә дә саклана. 26966 Гирсово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 26967 Гирсово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан тимер юл станциясе. 26968 Гирш Шмуль улы Олькеницкий ( ) — совет дәүләт эшлеклесе. 26969 Гирьял, остановочный пункт ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 26970 Гисен ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 26971 Гистология (гр. histos тукыма + logos тәгълимат) — хайван организмнарының тукымалары турындагы фән; ул хайван һәм кеше гәүдәсенең микроскопик һәм субмикроскопик төзелешен, шулай ук тукымаларның филогенезда һәм онтогенезда үсешен өйрәнә. 26972 Гистологиянең өйрәнү объектлары булган тукымалар һәм күзәнәкләрне яктылык һәм электрон микроскопиясе ярдәмендә тикшерәләр. 26973 Гистология Цилиар җисем югары васкуляризацияле көпшәкле тоташтыргыч тукымалар һәм яссы миоцитлардан ясала. 26974 Г. Исхакый 1954 елның 22 июлендә Әнкарада вафат була. 26975 Г. Исхакыйның Истанбулдагы кыска вакытлы, әмма шактый нәтиҗәле иҗатының соңгы җимеше «Зөләйха» трагедиясе була. 26976 Г. Исхакыйның тормышы һәм иҗаты турында замандашлары (1898-1917). 26977 Г.Исхакый университетка керү теләге белән Казанга кайта, ләкин, ата-анасының сүзен тыңлап, туган авылында мулла булып хезмәт итәргә керешә. 26978 Гитара белән көйле-моңлы кичләр, йолдызлар фабрикасы, шигърият кичәләре, фото-видео бәйгеләр, фильмнар карау һәм фикер алышу мәктәптә катнашучыларны дуслаштыра, берләштерә, үзләрен иҗади яктан күрсәтергә, яңа сәләтләр ачарга ярдәм итә. 26979 Гитарачы Булат Сыздыков белән Нью-Йоркта узган халыкара «Big Apple music 96» конкурсында I урын ала. 26980 ГИТИСта укыган вакытта Мәскәү татар театрында рольләр башкара. 26981 Гитлер биш ел тынычлык саклый ала, аннары ул туктаусыз сугыш юлына баса. 26982 Гитлерга каршы коалиция көчләре 4245 транспорт карабы югалткан. 26983 Гитлер хакимияткә килгәндә эшсезлек 30 процент тәшкил итә. 26984 Гитлерчылар партизаннар отряды урнашкан авылны җир белән тигезләгән һәм “Кара генерал”ның бандасын юк иттек, дип уйлаганнар. 26985 Г. И. Үтәмешев чыгышы белән Мәчкәрә авылының атаклы сәүдәгәрләре нәселеннән. 26986 Гифлар, бәй­ләмнәргә җыелып, кайчак берничә метрга җиткән тәҗләр бар­лыкка китерә. 26987 Гифһорн ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 26988 Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында аның “Мирас” (1990), “Һинд кызы” музыкаль комедиясе (1992), “Сарык арыслан” притча-әкияте (1997) куела. 26989 Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры өчен «Әниләр һәм бәбиләр», «Өч аршын җир», «Ахырзаман» спектакльләренә музыка иҗат итте. 26990 Г. Кариев – халыкның талантлы, алдынгы фикерле улы. 26991 Г.Кәрәм 1947 елда Казанда вафат була. 26992 Г. Киеков Казанда 5 ел яшәгән. 26993 ГКЧП фетнәсе вакытында Мәскәүдән читтә була. 26994 Глазовка ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 26995 Глазово — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 26996 Глазуновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 26997 Глазунов – Русия территориясеннән ага торган елга. 26998 Гласс-Стигалл законы һәм Федераль депозитлар страховкалау корпорациясы банк депозитларын страховкалауны үз өстенә ала. 26999 Глаукомада роле Канал бер минутка якынча 2-3 микролитр сулы сыекча күчерә Johnson MC, Kamm RD. 27000 Глаукома – күздән сулы сыекчаның чыгуының бозылуы белән, күз эче басымының (КЭБ) югарылануы белән, күрү нервының атрофиясе белән һәм күрү хезмәтенең әкренләп түбәнәюе белән йөргән авырулар төре. 27001 Глеб Василько улы ( 1237 — 13 декабрь 1278 ) — Белозёрск кенәзлегенең беренче кенәзе (1238—1278), Ростов кенәзе (1277—1278), Спасо-Каменный монастыренә нигез салучы. 27002 Гледич төркеме уздырган тикшерүләре, күпхатынлылык таралган этник төркемнәр очрагында ватандашлар сугышларының ешлыгы югарырак булуын күрсәтмәсә, полигамия рәсмиләштерелгән милләтләр очракларында шундый бәйләнешнең күзәтелгәнен раслады. 27003 Глинка — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 86 километрлы кратеры. 27004 Глинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 27005 Глиэр «Красный мак», «Медный всадник» балетлары, «Шаһсәнәм», «Гөлсара» опералары, күпсанлы симфоник поэмалары белән киң танылу алган композитор була һәм Александр Ключаревта шәрекъ аһәңнәренә карата зур кызыксыну уята. 27006 Глобаль җылынуның нәтиҗәләрен күз уңында тотып, Киото протоколына елдан-ел күбрәк илләр кушыла, ел саен диярлек БМО тарафыннан халыкара саммитлар уза. 27007 Глобальләшү аерым җәмгыятьләрнең мәдәни үзәнчелекләренең җимерелүенә китерүе аркылы дөньяның мәдәни күптөрлелегенә тискәре тәэсир итүе турында ишетеп була. 27008 Глобальләшү капитал агышын, яңа технологияләрне һәм интеллектуаль казанышларны, мәгълүмат үсешен, югары квалификациягә ия булган көчләрне тоткарлаучы киртәләрне читкә алып ташлый. 27009 Глобальләшү шартларында кешелекнең социаль хәле аянычлы. 27010 Глобаль такт сигналын бетерү конструкция процессын күп яктан катлаулырак ясаса, асинхрон (яки такт сигналсыз) конструкцияләрнең егәрлек куллануда һәм җылылык таратуда охшаш синхрон конструкцияләргә караганда отышлары бар. 27011 Глобаль тынычлык индексы (Global Peace Index/GPI) – илләрнең һәм регионнарның чагыштырмача тынычлылыгын үлчәү торышлыгы. 27012 Глобус Җир шарына охшаш итеп ясалган, аның буенча планетаның формасын күз алдына китереп була. 27013 Глобусның әйләнү күчәре дә, Җирнең әйләнү күчәре кебек үк, авыш итеп бирелгән. 27014 Глобус һәрвакыт Төньяк котып өстә, ә Көньяк котып аста булырлык итеп юнәлтелгән. 27015 Гломма елгасының ике як яры буйлап мәһабәт таулар сузылып киткән. 27016 Глория тарихта һәм мәдәниятта Кытайда глорияне « Будда яктылыгы» дип атыйлар. 27017 Глория элегрәк болыт тамчыларында төшкән ягына таба (ягъни күзәтүчегә таба) кайтарылган яктылык дифракциясе белән аңлатыла. 27018 Глотовы ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 27019 Глубинное ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 27020 Глубинный ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 27021 Глубник — Русия территориясеннән ага торган елга. 27022 Глубокая ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 27023 Глубокий Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 27024 Глубокий — Русия территориясеннән ага торган елга. 27025 Глумилино — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 27026 Глутня — Русия территориясеннән ага торган елга. 27027 Глухарево ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 27028 Глухарный ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 27029 Глухарь ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 27030 Глухая Репа — Русия территориясеннән ага торган елга. 27031 Глухая — Русия территориясеннән ага торган елга. 27032 Глухих ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 27033 Глуховская станциясе — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 27034 Глухой Кожух — Русия территориясеннән ага торган елга. 27035 Глухой Остров ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 27036 Глушиха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 27037 Глушки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 27038 Глушки ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 27039 Глушковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27040 Глюк — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 85 километрлы кратеры. 27041 Глюон - квант хромодинамикасында векторлы (ягъни бергә тигез спинлы һәм тискәре эчке җөплелекле ) кырның кванты. 27042 Глядены-Санаторий ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 27043 Г.Мөхәммәтшин 1972 елның 17 февралендә вафат булды. 27044 ГМ эшчәнлеге кайбер мәсьәләләрдә оешмави өйрәнү каплаган өлкәләргә дә керә, һәм соңгысыннан үзенең күбрәк гыйлемне стратегик актив буларак куллану һәм аны тарату юлларына басымы белән аерыла. 27045 Гнилая Мельчуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 27046 Гниличка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27047 Гнилой Ручей — Русия территориясеннән ага торган елга. 27048 Гнилушка (Грязнушка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27049 Г. Нугайбәк, «Татар теле - тамырым, ыруым теле» дигән тезисны күтәреп, милләтчеләрнең «чыгтай теле», «күплек тел» дип чүбек чәйнәүләренә каршы чыга. 27050 Гобаново ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 27051 Гөбәдия Гөбәдия дә — бик үзенчәлекле ашамлык, аны күбрәк шәһәр халкы әзерли. 27052 Гөбәдияне әче камырдан да, төче камырдан да әзерлиләр, майны күбрәк салалар. 27053 Гөбәдиянең (шулай ук башка бәлешләрнең дә) өстенә мичкә тыкканчы шул валчыкны сибәләр. 27054 «Гобәй» / «Гобәйдулла» исеменнән ясалган. 27055 Гобәйдулла Хөсәенов (тулы исеме Гобәйдулла Габдулла улы Хөсәенов) – журналист, тәрҗемәче, төрекмән тел фәненә нигез салучылардан берсе, татар. 27056 Гобәйдуллин Алмаз Гариф улы химия һәм биология укытырга килә. 27057 Гөбенә елгасы буенда тора. 27058 Гөбенә елгасы ярында, Чуашстан чигендә урнашкан. 27059 Гобино аксыл чәчле, зәңгәр күзле кешеләрне иң югары раса дип санавын исбатларга тырыша. 27060 Гөбләләр бакча һәм паркларга, урманнарга һәм культуралы үсемлекләргә шактый зыян китерәләр. 27061 Гөбләләр белән көрәш чаралары: культурага гөбләләргә бирешмәүче сортларны кертү, үсемлекләрне инсектицидлар белән эшкәртү, кузаклыларны иртә чәчү, агротехник чаралар. 27062 Говорухин тудырган фильмнар Русия кино сәнгатенең мөһим өлеше буларак бәяләнә. 27063 Гоген — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 75 километрлы кратеры. 27064 Гогино, ж.д.станция ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 27065 Гогли ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 27066 Гоголевка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 27067 Гоголиха — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 27068 Гоголюша — Русия территориясеннән ага торган елга. 27069 Гогопс — Русия территориясеннән ага торган елга. 27070 Годива ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 30,7 километр озынлыкта булган кратеры. 27071 Годневщина ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 27072 Годовников (Годовников) — Краснодар краенең Апшеронск районында урнашкан торак пункт. 27073 Годово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 27074 Годуновлар * Ирина Фёдор кызы Годунова (1598). 27075 Гожня ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 27076 Гойя — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 135 километрлы кратеры. 27077 Гоклений буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 240 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 27078 Голая Снова — Русия территориясеннән ага торган елга. 27079 Голая Сосновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27080 «Гөлбакча» балалар бакчасы. 27081 Гөлбакча — Татарстанның Азнакай районындагы юкка чыккан авыл. 27082 Гөлбакча — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 27083 Гөлбостанның атасына Ибраһим хан тарханлык биргән булган. 27084 Голдан-Ергус — Русия территориясеннән ага торган елга. 27085 Голдыревка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 27086 Гөлек — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 27087 «Голем күзе» исә дөньяны 2004 елда күрә. 27088 Голенищево ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 27089 Голенки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27090 «Гөлестан бит-төрки» («Төркичә Гөлестан») — 1391 елда язылган Сәйф Сарай әсәре. 27091 " Гөлестан бит-төрки " һәм "Ядкәр-намә" авторы. 27092 Гөлеш — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 27093 Гөлистан, Сарай әл-Җадид, Хорезм, Азак шәһәрләрендә Хызыр исеме белән тәңкәләр сугылганнар. 27094 Голицыно ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 27095 Голицыны ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 27096 Гөлйөзем әби үлгәч, шарт бетә, чөнки икенче әби бу шарт булып тора алмый, ул бик пычрак. 27097 Голландия галиме X. Гюйгенс 1657 елда сәгатькә тел (маятник) куя. 27098 Голландиядә аннан пешерелгән ипи бик популяр. 27099 Голландиялеләр аны XVIII гасырда буйсындыралар, ләкин бу Өлкә инглизләр кулына күчә. 27100 Голландияләр Австралияне үз хариталарына Яңа Голландия итеп яздылар. 27101 Голландия сәяхәтчесе Абель Тасман моннан Австралиянең көнбатыш өлешен ачу өчен чыккан. 27102 Голланд колониясе 1710 елда ташланган булган һәм биш елдан соң француз колониясе булган һәм Иль де Франс дип аталган. 27103 "Гөлләр" бию ансамблендэ 60 укучы шөгыльләнә. 27104 Голливуд билгесе Голливуд ( ) - Америка Кушма Штатларының Калифорния штатындагы Лос-Анджелес шәһәренең бер районы. 27105 Гөлнара Гатина (Гулнора Гатина) — җырчы, Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры солисты. 27106 Гөлнара Әюп кызы Абитова (Гөлнара Илалиева) — татар артисткасы, Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры актеры, Татарстанның атказанган артисты ( 2009 ), Татарстан Театр Әһелләре Берлеге әгъзасы. 27107 Гөлнараның сәхнә эшчәнлеге институтка кадәр үк башланды. 27108 Гөлнара Тимерҗанова - татар эстрада җырчысы. 27109 Гөлнара хәзер инде җырчы гына түгел, билгеле композитор да. 27110 Гөлнур апа Гомәр абыйның тәкъдименә риза була. 27111 Гөлнур апа кечкенәдән җыр-бию ярата. 27112 Голованиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27113 Головановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27114 Головановы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 27115 Головизнинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 27116 Головизнины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 27117 Головинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27118 Головино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 27119 Головино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 27120 Головинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27121 Головище — Русия территориясеннән ага торган елга. 27122 Головкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 27123 Головковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27124 Головни ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 27125 Голодаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27126 Голомыска — Русия территориясеннән ага торган елга. 27127 «Голос» тапшыруында Динә Александр Градский төркемендә катнашты. 27128 Гөлсем Даут кызы Мөхәммәдеваның озын гомер юлы турыдан-туры Галимҗан Ибраһимов шәхесе һәм аның иҗат биографиясе белән бәйле дияргә була. 27129 Гөлсем Камская 1901 елның 25 мартында Казан шәһәрендә туа. 27130 Гөлсем Камская 1975 елның 8 декабрендә вафат була. 27131 Гөлсем Мөхәммәдева 1988 елның 11 мартында Казанда вафат булды. 27132 Голубиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27133 Голубки — Русия территориясеннән ага торган елга. 27134 Голубкова Евгения Степановнаның 38 ел гомере шушы мәктәп белән бәйле. 27135 Голубковское ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 27136 Голубовка ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 27137 Голубое Озеро — Казанның Авиатөзелеш районында урнашкан бистә. 27138 Голубок — Русия территориясеннән ага торган елга. 27139 Голубь — Русия территориясеннән ага торган елга. 27140 Гөлчатай ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9 километр озынлыкта булган кратеры. 27141 Гөлчәчәк Галиева (Гөлчәчәк Кәрим кызы Галиева) - язучы-прозаик, әдәби тәнкыйть мәкаләләре һәм публицистик язмалар авторы, 2001 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 27142 Гөлшат Зәйнашеваның «Тузган торактан күчкәндә» әсәре буенча телефильм төшерә. 27143 Голштин токымлы сыер Нәсел сыерларының тереләтә авырлыгы 700 кг, нәсел үгезләре 1000-1200 кг га җитә. 85-97% сыерларның җилеме ванна һәм чынаяк рәвешле, сөт бирү тизлеге 1,92-2,37 кг/мин. 27144 Голымыска — Русия территориясеннән ага торган елга. 27145 Голышева ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 27146 Голышево — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 27147 Голыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 27148 Гольфстрим агымы аркасында Шотландиядә шул ук киңлектә урнашкан башка Аурупа илләре белән чагыштырганда (мәсәлән, Норвегия ) җылырак, ләкин Британиянең башка өлкәләренә карата салкынрак. 27149 Гольцовка (Зур Гольцовка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27150 Голякова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 27151 Гөман кабул ителгән фактларга нигезләнгән тикшеренә алучы фикер булган гипотезадан (теория, аксиома, принцип ) аерыла. 27152 Гөмбәз «Казан бүреге» декоратив элементлары, ләлә чәчәге ( Идел буе Болгары уңдырыш символы) белән бизәлгән. 27153 Гөмбәз төзелүенең төгәл датасы билгеле түгел, ләкин аның XII гасыр тасвирламаларын табарга мөмкин. 27154 Гөмбәй ( ) — Җаек елгасы сул кушылдыгы. 27155 Гөмбә күзәнәгенең, кагыйдә буларак, ачык беленеп торган күзәнәк стенкасы бар, цитоплазмасында шактый санда рибосома­лар һәм митохондрияләр урнашкан, Гольджи аппараты начар үскән. 27156 Гөмбәлек җепләре агач тамырлары белән кушылып үсәләр һәм агачларга туфрактан су, анда эрегән тозларны суырырга ярдәм итәләр. 27157 Гөмбәлек җепләре тамырны урап ала һәм хәтта, микориза (грекча «микос» —гөмбә һәм «риза» — тамыр) барлыкка китереп, аның эченә үтә. 27158 Гөмбәлекнең туфрактагы өлеше җир асты гөмбәлеге дип йөртелә. 27159 Гөмбәлек туклыклы матдәләр күп булган чәчәк төркемендә аеруча нык үсеш ала. 27160 Гөмбәлек, туфрактан суны һәм анда эрегән минераль матдәләрне суырып, агач тамырына үткәрә. 27161 Гөмбәләр башлыча җенессез юл белән— я вегетатив юл белән, ягъни мицелий кисәкләреннән, я споралардан үрчиләр. 27162 Гөмбәләргә туену өчен кирәк булган матдәләрнең күп өлеше эреми торган хәлдә була. 27163 Гөмбәләрнең вегетатив өлешенең төзеле­шендә аларның үзенчәлекле билгесе күренә. 27164 Гөмбәләр төзелешләре белән күптөрле, һәм алар төрле тирәлектә киң таралган­нар. 27165 Гөмбәнең төзелеше Чын гөмбәләр бүлеге Хитридиомицетлар классы Күпчелек хитридийлар мицелийсыз. 27166 Гөмбә өчен дә, үсемлек өчен дә файдалы мондый бәйләнеш симбиоз дип атала. 27167 Гөмбә спораларының иң бо­рынгы табылдыгына 170—190 млн ел. 27168 Гөмбәчекле кертатитны билгеләү күп очракта авыр һәм дәвалау вакытында ялгышларга китерә. 27169 Гомәйсаэ Кассиопея γ сыман үзгәрмә йолдыз. 27170 Гомеомер төзелеш Гомеомер төзелешле катламада суүсемнәр гөмбә җепселләре арасында тигез урнашкан. 27171 Гомәр аны Ярмук сугышында гаскәр башлыгы итеп билгели; мөселманнар византиялеләрне җиңәләр. 27172 Гомер ахырында Нугай Урдасына күчеп китә. 27173 Гомәр — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 27174 Гомәр — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 27175 Гомәр — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 27176 «Гомер бер генә» ( 1994 ), «Туздырылган тәмуг» ( 1996 ) романнары рухи дөнья проблемасын калку күтәрә. 27177 Гомер буе бала чырае күрми. 27178 «Гомер булмаган хәл.. 27179 Гомәр Гали — татар язучысы, әдәби тәнкыйтьче. 27180 Гомәр — гарәп теленнән кергән сүз, «уңышка ирешүче», « яшәү », « тереклек »не аңлата. 27181 Гомере буе аның музыкага һәм рәсемнәргә мәхәббәте булды. 27182 Гомере буе Казан университетында укыткан мөхтәрәм шәхес исемен авылдашлары шулай мәңгеләштергәннәр. 27183 Гомере буе төзелеш оешмаларында инженер булып эшләгән. 27184 Гомеренең егерме-утыз елын Гөлсем Мөхәммәдева тулысынча Галимҗан Ибраһимовның тормышын һәм иҗатын өйрәнүгә, аның турында документаль әсәрләр язуга багышлый. 27185 Гомеренең зур өлешен Харәземдәге Бакырган төбәгендә уздыра һәм 1186 елда шунда ук вафат та була. 27186 Гомеренең калган өлешен Зәки Вәлиди үзенең яраткан эшенә — фәнгә багышлый. 27187 Гомеренең соңгы елларында (1975—1982) ул республика юмор-сатира журналы «Чаян» редакциясендә әдәбият һәм тәрҗемә бүлеге мөдире булып эшләде. 27188 Гомеренең соңгы елларында Балык Бистәсе районының Котлы Бөкәш авылында яши. 27189 Гомеренең соңгы елларында педагогика институтында укыта һәм Татарстан дәүләт нәшриятының матур әдәбият секторына җитәкчелек итә. 27190 Гомеренең соңгы елларын да Сәйфи Кудаш тыныч үткәрми. 27191 Гомеренең соңгы елларында ул әтисенең туган ягын, туганнарын күрү теләге белән Үзбәкстанга да килә. 27192 Гомеренең соңгы елларында ул СССР Язучылар берлеге каршындагы тәнкыйть-библиография бүлегендә эшли. 27193 Гомеренең соңгы елларында ул структур лингвистика мәсьәләләренә һәм халыкара ясалма тел формалаштыруда компьютер куллану мөмкинлекләрен өйрәнүгә зур игътибар бирә. 27194 Гомеренең соңгы елларында ул уен кораллары ясау белән генә мәшгуль иде. 27195 Гомеренең соңгы көнен ул төрмәдә каршылый. 27196 Гомеренең соңгы көннәренә кадәр Сарманда яши һәм иҗат итә. 27197 Гомеренең соңгы уналты елында ( 1960 – 1976 ) ул Казан университетының тарих-филология факультетында студентларга фарсы һәм борынгы татар теле укытты. 27198 Гомәр Ибнел-Хәттаб Әбу-Лүөлүә (фарсы колы) тарафыннан, пычак кадау нәтиҗәсендә, үтерелә. 27199 Гомер итү өчен ул яңадан кияүгә чыгарга мәҗбүр була. 27200 Гомер кизләве, юлын эзләр ул, Туктап калыр да, җәелеп, күл булыр. 27201 Гомер көзенә җиткән картлар үзара бәхәсләшә, тарткалаша. 27202 Гомерләре буена суда яши торган еланнар да (мәсәлән, диңгез еланнары) бар. 27203 Гомәрнең (радыйаллаһу ганһу) Мәсҗиден-Нәбәвидәге кабер ташы, Мәдинә Аның идарә итүе чорындагы иң зур уңыш – Фарсы империясен җиңү. 27204 Гомернең соңгы елларында Гариф Солтан Алманиянең Мюнхен каласында яши. 27205 Гомернең соңгы елларында деменциядән зарар күрә. 27206 Гомернең соңгы елларында ул борынгы заманның мәшһүр табибы Һиппократ белән тыгыз элемтәгә керә. 27207 Гомернең соңгы елларында Фаяз Дунай Мирсәет Солтангалиев турында яңа архив материалларын өйрәнеп, күләмле документаль повесть яза, аның бер өлеше «Казан утлары» журналында басылып чыга. 27208 Гомернең соңгы көннәрендә Альцһеймер чире белән авырый. 27209 Гомәр (радыйаллаһу ганһу) хәлифәлеге чорында мөселман хокукы мәсьәләләре белән шөгыльләнә башлый. 27210 Гомәр, үлеме алдыннан, хәлиф уынына алты кандидатны әйтә, алар арасында Гали дә була, ләкин Шурада Госман хәлиф булып сайлана. 27211 Гомәр үлеменнән соң, хәлифәлеккә алты кандидат арасында була. 27212 Гомәр үлеменнән соң, хәлифә урынына алты кандидатның берсе була. 27213 Гомәр Усманов 2015 елның 24 февралендә 83 нче яшендә вафат булды. 27214 Гомәр Усманов җитәкләгән елларда Татарстанда актив рәвештә нефть эшкәртү, автомобиль сәнәгате үсеш алды. 27215 Гомәр Ханнан улы Мәрдәнов - татар артисты. 27216 Гомәр хәлиф булгач, Сәлмән Иранга каршы сугышларда катнаша. 27217 Гомер юлдашы виртуоз музыкант, композитор Бәхти Гайсин иҗатта аның бер канаты була, аларның бихисап җырлары уртак тырышлык белән туа, алар сәхнә түрендә пар былбыллар шикелле бергә-бергә сайрашып иҗат итәләр. 27218 Гомзикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 27219 Гомиму файдалану юллары озылыгы – 510,6 км. 113 км (22,3%) юл заманча материаллар белән түшәлгән. 437 км юлга вакташ һәм чуерташ җәелгән. 73 км (14,3%) юл грунт өстеннән уза. 27220 Гомрем минем моңлы бер җыр иде, Үлемем дә яңрар җыр булып. 27221 Гомум егәрлеге — 2,2 МВт (Русиядә өченче урын). 27222 Гомумән, 1955-1983 еллар арасында драматург өч дистәгә якын сәхнә әсәре иҗат итә һәм аларның күбесе татар, башкорт, рус, чуаш театрлары тарафыннан сәхнәгә куела. 27223 Гомумән, 1976 елның мартыннан алып бүгенгәчә М.Вәлиевнең тормыш һәм хезмәт юлы тулысынча татар матбугат дөньясы белән тыгыз бәйле. 27224 Гомумән, авторның шигырьләре укучыны гадилеге, самими сафлыгы, туган җирен, туган халкын яратуы белән җәлеп итә. 27225 Го­мумән, ак төс, башка төрки халыклардагы кебек, сафлык һәм картлык билгесе: кызларда ак калфаклар, ак бәрән туннар, кайбер төркемнәрдә ак чикмән булса, өлкәнрәк яшьтәге хатыннарда ак тастар, ак өрпәк, ак кыекча һ.б. киемнәр булган. 27226 Гомумән алганда ел дәвамында ходайга хезмәт итү дәверен аңлаталар. 27227 Гомумән алганда, кеше рәвешендә туган индивидның дөнья турында чыккан белемнәргә ия булып, акыл белән эш итеп нормаль эшчәнлек алып бара алуында югарыда күрсәтелгән шартларның роле гаять зур. 27228 Гомумән алганда, кукуруз җиде төргә бүленә: шуның бишесе техник культурага керә – ул малларга ашату, ярма, крахмал, май ясау өчен тотыла, ә ике төре ашау өчен китә. 27229 Гомумән алганда, понтификат дәверендә папа 1 167 000 чакрым җир үтә. 27230 Гомумән алганда уналты китабын чыгарган - романнар, антологияләр, кыска притч-хикәяләр җыентыгы. 27231 Гомумән алганда һәрбер магнит өлкә магнит кыры генерирлый торган магнит диполь формалаштыра. 27232 Гомумән, аның агностиклыгы соңгы чик шәкелендә формалаша. 27233 Гомумән, арыш үз тарихында гаҗәеп хәлләргә тарый. 27234 Гомумән балыклар арасында зурлыгы ягыннан өченче урында тора. 27235 Гомумән, биредә богау чыңлаулары, җәберләгәннәрнең ыңгырашулары тынып тормаган. 27236 Гомумән, Гали Хәлит әсәрләренә XX гасыр милли әдәбиятын мөмкин кадәр әтрафлырак күрсәтү, төрле әдәби агымнарны колачлау омтылышы хас. 27237 Гомумән, Г.Рәсүлев бу фикерне Уфа Диния Нәзарәтен Мәскәүгә күчереп, аның статусын күтәрү дип кабул иткән. 27238 Гомумән әйткәндә, оператор - функцияләрнең иң гади аңлаешының яки чикләнгән үлчәмле пространстводагы матрицаларның аналогы. 27239 Гомумән әйткәндә, хәзерге мәшһүрлеге турыдан туры компьютерларның таралышына бәйле. 27240 Гомумән, әсәр Булгаковның ирекле теле белән язылган. 27241 Гомумән, Әхмәтнең әтисе, урман белгече буларак, бер урыннан икенче урынга даими күчеп йөри, һәм Әхмәткә кечкенәдән ук Татарстанның төрле районнарында яшәргә туры килә. 27242 Гомумән, илдә 1,6 мең елга бар. 370 күлнең, урта гасырларда ук үткәрелгән 1,8 мең чакрым озынлыктагы Бөек Кытай каналының хуҗалык өчен әһәмияте бик зур. 27243 Гомумән, Кулаткы ягы җитештерү ширкатьләреннән дә мәхрүм ителгән иде. 27244 Гомумән, күпме очколары бар, шулкадәр санда чыгарылган кешене уенга кертә алалар. 27245 Гомумән кыздыруның дүрт төрен аералар. 27246 Гомумән, мәктәпне 1959 елдан 1969 елны кертеп 221 укучы тәмамлаган. 27247 Гомумән, Миңлегәрәй тәҗрибәле сәясәтче була, һәм аның Кырым белән озак, тотрыклы идарә итүе илнең сәяси һәм экономик тормышында бик уңай эз калдыра. 27248 Гомумән, Монголия һәм Бүрәтиядә лама «тере Будда» дип санала. 27249 Гомумән, мондый арада барлыкка килгән дәүләтләр, нинди генә яңгыравык кемнәр белән аталмасыннар, куәтле монарх хакимлек иткәндә генә яши алганнар һәм ул үлүгә, кагыйдә буларак, таркалганнар, җимерелгәннәр. 27250 Гомумән, рус явы барып чыкмый һәм яңадан солых төзелә. 27251 Гомумән, руха-нилар да дингә ышанучы халыкка каршы куелмый. 27252 Гомумән, Синугыл төрки халыкларның уртак мәнфәгатьләренә, тел һәм дин берлегенә аеруча игътибар итә. 27253 Гомумән, СССРның һәм башка социалистик илләрнең ты рышлыгы нәтиҗәсендә, 1960 елда БМО Генераль Ассамблеясы тарафыннан расалар дискриминациясенә каршы чаралар кабул ителә. 27254 Гомумән, Татарстанның җир өсте төзелеше дулкын-сыман тигезлектән гыйбарәт. 27255 Гомумән, Тукай образы, Тукай темасы шагыйрь иҗатында зур урын алып тора. 27256 Гомумән, угырлар һуннар яулары чорында төрки дөньяга ныграк сыенганнар. 27257 Гомумән, үзәк эшкәрткеч җайланма көтеп торган башкару җайланмаларына бер үк вакытта күбрәк күрсәтмәләр тапшырган саен, бирелгән циклда күбрәк күрсәтмәләр башкарылачак. 27258 Гомүмән, үзенең актив һәм инициативалы шәхес булуы белән Гаяз үз хәятыннан канәгать булып йокымсыраган хәлдәрәк яшәгән мәдрәсәне ничектер уятып җибәрә һәм аның яшәешенә заман рухы өрә кебек. 27259 Гомумән, ул — җәмгыятьнең югары катлау кешеләре өчен характерлы. 27260 Гомумән, ул җәмгыятьтәге сыйнфый каршылыклар турында фикер йөртүдән баш тарта, кешеләрнең фәкыйрьлеккә төшүен яман кү-ренеш дип санамый. 27261 Гомумән, ул оркестр тарафыннан башкарыла, ә оркестрлар төрле булырга мөмкин: кыллы оркестр, тынлы оркестр, халык уен кораллары оркестры. 27262 Гомумән, ул Франциядә барлыкка килгән дип санала. 27263 Гомумән, Финляндия икътисады тиз үсә. 27264 Гомумән, Һашекның I Бөтендөнья сугышы алдындагы тормышы тоташ маҗаралардан торган диярлек. 27265 Гомумән, Һән династиясе дәвере Кытайның алтын гасыры булып санала, бу хәтта кытай халкының үзаталышында ( ) да чагылыш тапты. 27266 Гомумән, һәр як күләсәне үз ягында «үтермәскә» тырыша. 27267 Гомумән, шарошканың катылыгы 54-58 HRC шартлы берәмлегеннән ким булмаска тиеш. 27268 Гомумән, шәһәр үзенең көрәш мәктәбе белән танылган. 27269 Гомумән шундый төзелеш зур күк җисемнәренә хас түгел, гадәттә аларның бөтен төше бар. 27270 Гомумән, эпикурейлык Рим дәүләтендә VI гасырга хәтле дәвам итә, римлыларның мәдәни тормышында билгеле эз калдыра. 27271 Гомумән, эчемлек этикетын үтәү кешенең зәвыгын күрсәтә. 27272 Гомумән, ялганучы-өзелүче элемент статик халәттә торганга караганда күбрәк энергия сарыф итә. 27273 Гомуми белем бирү мәктәпләреннән тыш, шәһәрдә 6 лицей, 5 урта махсус һәм 7 югары белем бирү йортлары эшли. 27274 Гомуми белем мәктәбендә җиде сыйныф тәмамлаганнан соң, Такталачык хастаханәсе каршында ачылган алты айлык курсларда укый һәм 1948 елга кадәр шул хастаханәдә күз авырулары буенча шәфкать туташы булып эшли. 27275 Гомуми белем мәктәпләре эшенә җитәкчелек итә, ТР Мәгариф министрлыгының халык мәгарифе музеен (Казан) оештыручы һәм беренче директоры (1986-91). 27276 Гомуми бер очтан икенче очка кадәр көчәнеш аермасы һәрбер конденсаторның сыйдырышлыгының кире зурлыгына кушыла. 27277 Гомуми Вирусологиянең уңышлы үсүе биохимиянең күпләгән күренекле вәкилләре тикшеренүләре белән бәйле. 27278 Гомуми интеллект Күпчелек тикшеренүчеләрдә аларны эшләре нәтиҗәдә өстә күрсәтелгән сәләтләрне берләштереп һәм күпчелегендә кеше мөмкинчелекләрен узып киткән гомуми интеллекты булган машина эченә төзелүенә өмет бар. 27279 Гомуми интеллект (яки "көчле ЯИ") тармакның ерак вакытта чишеләчәк максат мәсьәләләре арасында. 27280 Гомуми кагыйдәләр * Уенчы дротикны баскан килеш ыргытырга тиеш. 27281 Гомуми күзәтү воеводаларга һәм губернаторларга тапшырыла. 27282 Гомуми кулланышта таң белә кояш чыгу синонимнар булып торалар. 27283 Гомумиләштерелгән импульс Электромагнит кырында хәрәкәтләнә торган кисәкчекнең тулы импульсы: : Шуңа күрә магнит кырында хәрәкәт иткәндә нәкъ әлеге импульс саклана. 27284 Гомуми мәгълүмат Географик торышы Суринам - Көньяк Америка ның төньяк-көнчыгышында урнашкан дәүләт. 27285 Гомуми мәгълүмат Географик торышы Шри-Ланка - Һинд Океаны нда Һиндстанның көньяк яр буеннан ерак түгел урнашкан дәүләт, Һиндстаннан аны Манар һәм Полк бугазлары аерып тора. 27286 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Лесото - Африка ның көньягында урнашкан ил. 27287 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Македония Җөмһүрияте Балкан ярымутравы үзәгендә, Вардар елгасы бассейнында урнашкан. 27288 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Мозамбик - Африканың көньяк-көнчыгышында урнашкан дәүләт. 27289 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Нигер Көнбатыш Африкада урнашкан дәүләт. 27290 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Свазиленд - Африканың көньяк-көнчыгышындагы дәүләт. 27291 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Словения Австрия белән Хорватия арасында урнашкан, ул шулай ук көнбатышта Италия белән һәм көнчыгышта Венгрия белән чиктәш. 27292 Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Тонга - Тын океанында урнашкан дәүләт, Фиджидан көньяк-көнчыгышка таба урнашкан. 27293 Гомуми мәгълүмат Лицейда 6нчы сыйныфтан башлап укыйлар. 27294 Гомуми мәгълүмат Лицейда 7 сыйныфтан башлап укыйлар. 27295 Гомуми мәгълүмат Мәйданы Колумбия территориясе 1 141 748 кв. 27296 Гомуми мәйданы 134 182 км² (АКШда 31 урын). 27297 Гомуми мәйданы – 17 мең кв. 27298 Гомуми мәйданы — 4 мең км² (коры җир), халкы — 287 мең кеше (2009). 27299 Гомуми мәйданы — 8,9 га. 27300 Гомуми минеральләшүе 400-1000 мг/л, кышын һәм җәен 1000 мг/л дан артыграк. 27301 Гомуми минеральләшүе язын 100-200 мг/л, кышын һәм җәен 450 мг/л ка кадәр (елга тамагында 1100 мг/л га кадәр). 27302 Гомуми минеральләшүе язын 100-200 мг/л (тамагында 300-400 мг/л га кадәр), кышын һәм җәен 500-700 мг/л. 27303 Гомуми минеральләшүе язын 200-300 мг/л, кышын һәм җәен 700-1000 мг/л га кадәр. 27304 Гомуми минеральләшүе язын 400-500 мг/л, кышын һәм җәен 1000 мг/л га кадәр. 27305 Гомуми минеральләшүе язын 500-700 мг/л, кышын һәм җәен 1000 мг/л га кадәр. 27306 Гомуми минеральләшүе язын — 500-700 мг/л, кышын һәм җәен 1000 мг/л га кадәр. 27307 Гомуми озынлыгы - 23 км (2013 ел), киләчәктә 33 км булырга тиеш. 27308 Гомуми озынлыгы 329 км, 197 мәүкиф бар. 27309 Гомуми озынлыгы 40,5 км, 29 мәүкиф бар. 27310 Гомуми озынлыгы 598 км булган Ык елгасының 48 км Мөслим районына туры килә. 27311 Гомуми озынлыгы 750 м, уртача киңлеге 40 м, уртача тирәнлеге 2 м, иң тирән урыны 3,5 м. Дагасыман формада. 27312 Гомуми очракта альфа-таркалышның формуласы болай күренә: Мәсәлән, Уран -238 238 U альфа-таркалышы: 1899 британ галиме Эрнест Резерфорд беренче тапкыр альфа-таркалыш таба. 27313 Гомуми очракта кабер ул - күмү урыны. 27314 Гомуми сайлаулар 2014 елның 10 декабренда булган, һәм MSM, PMSD һәм (Маврикий Хәрби Хәрәкәте диссиденты җитәкчелгендә) Mouvement Liberater-дан торган Лепеп альянсы куәткә килгән һәм 60 урынның 47-сен яулаган. 27315 Гомуми сайлаулардан соң, Сайлау Күзәтү Комиссиясе иң күбе сигез өстәмә әгъза атый ала, бу җәмәгать вәкиллекләре дисбалансын төзәтү өчен эшләнә. 27316 Гомуми саннары 12269 кеше ( 2010 елгы Бөтенрусия халык санын алу буенча). 27317 Гомуми саны — якынча 130 миллион кеше, аларның 56 миллионы Италиядә яши. 27318 Гомуми сөйләшүчеләр саны — 1,5 миллион. 27319 Гомуми сөйләшүчеләр саны 200 млн кешедән артык. 27320 Гомуми сөйләшүчеләр саны — 25 миллион кеше. 27321 Гомуми сөйләшүчеләр саны — 78 млн кеше. 27322 Гомуми сөйләшүчеләр саны — якынча 150 мең кеше. 27323 Гомуми сөйләшүчеләр саны — якынча 306 мең кеше ( 2007 ел фаразлары). 27324 Гомуми сөйләшүчеләр саны — якынча 700 мең кеше. 27325 Гомуми сыйфатлама Октябрь магистраленең озынлыгы – 10 378,4 км., гомуми юллар озынлыгы - 13323,762 км. 27326 Гомуми, тигез һәм турыдан-туры сайлау хокукы нигезендә, яшерен тавыш бирү юлы белән 5 елга сайланылган. 27327 Гомуми тираж – 3 000 данә, Тарих Кырмыскалы районында район гәҗите 1930 елның мартыннан башта гарәп шрифты, анннан соң латин шрифты белән «Кырмыскалы колхозчысы» исемендә нәшер ителә. 27328 Гомуми һәм спорт физиологиясе буенча лекцияләр укыган, аспирантлар эшләрен алып барган. 27329 Гомуми христианлаштыру - халык саның киметүнең төп сәбәбе. 27330 Гомуми чагыштырмалылык теориясе буенча фәза-вакытның кәкрелеге аның эчендә матдәгә бәйле. 27331 Гомуми чагыштырмалылык теориясе буенча яктылыктан табигатьтә мөмкин булган иң зур тизлек (секундка 300 мең км) белән хәрәкәт итә. 27332 Гомуми чагыштырмалылык теориясе - гравитацион кырның калибрлау теориясе булып тора, ләкин ул квант дәрәҗәсендә тасвирланмый. 27333 Гомуми чагыштырмалылык теориясе - күп тәҗрибәләрдә дөресләнгән, хәзерге вакытта иң уңышлы гравитациянең теориясе булып тора. 27334 Гомуми чагыштырмалылык теориясендә метрика - физик фәза-вакытның дүрт үлчәмле күп төрлелегендә фундаменталь физик кыр ( гравитацион кыр ) буларак карала. 27335 Гомуми чагыштырмалылык теориясенең тигезләмәләре нигезендә фараз ителгән. 27336 Гомуми шәһәр парклары Аурупада унтугызынчы гасыр башында гына барлыкка килә. 27337 Гомуми электроникада кулланылган конденсаторлар өчен типик дәрәҗәләр берничә вольттан алып 100В ка яки шул чама кадәргә була. 27338 Гомуми энергия сарыф итүгә моның тәэсире әз булса да, туклану чыганагыннан таләп ителгән максималь энергия һәм шулай итеп, аның таләп ителгән дәрәҗәсе берничә саклагычлы системаларда аларның әйләнү башлавын контрольдә тотып киметергә була. 27339 Гомумкыпчак сүзе «алан» «уйсулык», «түбән урын»ны аңлата Р. Әхмәтьянов. 27340 Гомумн, Шулган җирендә күренекле шәхесләрнең якты эзе бүген дә саклана. 27341 Гомум саны якынча 15 мең, нигездә Кемерово өлкәсендә яшиләр. 27342 Гомум саны якынча 3 миллион тәшкил итә. 27343 Гомум сөйләшүчеләр саны якынча 400 мең кеше. 27344 «Гомумтехник фәннәр укытучысы» белгечлеге буенча Алабуга дәүләт педагогия университетының технология факультетын ( 1996 ), Кама политехника институтының (КамПИ) менеджмент һәм идарә факультетын ( 1998 ), Мәскәү тышкы сәүдә академиясен тәмамлаган. 27345 Гомум тикшеренүләр нәтиҗәсе шуны дәлилли: урындагы элек-электән килгән тел үзенчәлекләрен үзгәртергә һәм мәктәпләрдә, учреждениеләрдә татар телен башкорт теленә алыштырырга тырышуның исбатланган нигезе юк. 27346 Гомумүзбәк шураларының Бохарада булган 1 нче корылтаенда (1925 елның феврале) «Үзбәкстан Совет Социалистик Республикасын оештыру турында декларация» кабул ителгән. 27347 Гомумхалык теленнән жаргон үзенчәлекле сүзлек составы, фразеологиясе һәм сүз ясалышы белән аерыла. 27348 Гомум шәкертләр саны 14000 тирәсендә. 27349 Гөнаһсыз үсмер кыз белән егетне икесен генә бәкегә суга җибәрү гадәте бар. 27350 Гондырвай ( ) — Зур Кивара кушылдыгы. 27351 Гонкур премиясе кеше гомерендә бер тапкыр гына тапшырыла ала. 27352 Гонококк агу бүлеп чыгара, шунлыктан гонорея белән авыручыларда, зарарлаган аерым урыннар булу белән бергә, хәлсезлек, аппетит югалу, баш авырту да күзәтелә. 27353 Гонококк җенес органнарының лайлалы тышчасында бик тиз үрчи, бу исә тышчаның ялкынсынуына сәбәп була. 27354 Гонококк канда бик тиз үлә, шуңа күрә, сифилистан аермалы буларак, гонорея билгеле бер урында гына була. 27355 Гонококк — кеше организмында гына озак яши торган паразит. 27356 Гонорея Гонорея — киң таралган венерик авыруларның берсе, һәм ул бик күптәннән билгеле. 27357 Гонорея күбесенчә җенси юл белән күчә, сирәк булса да авыру анадан балага һәм шәхси предметлар (юеш сөлге, мунчала) аша да йогарга мөмкин. 27358 Гонореяны гонококк китереп чыгара. 27359 Гончарово ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 27360 Гөппинген ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 27361 Гора ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 27362 Горбатов) кебек мәшһүр спектакльләр бар. 27363 Гордеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27364 Гордино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27365 Гөрди — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 27366 Гордос — Русия территориясеннән ага торган елга. 27367 Гордя-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27368 Горевой Кельтом — Русия территориясеннән ага торган елга. 27369 Горевщина ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 27370 Горелино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 27371 Горелый Коргон — Русия территориясеннән ага торган елга. 27372 Горелый Ыб ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 27373 Горельница — Русия территориясеннән ага торган елга. 27374 Горельский ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 27375 Горенка ( ) — Мордовиянең Зубова Поляна районына керүче татар авылы. 27376 Горе — Русия территориясеннән ага торган елга. 27377 Гореф-гадәти авыл тораклары таралган планировкага ия, тауларда террассасыман, еш төзелгән яссы түбәле таш өйләр белән. 27378 Гореф-гадәтләр * Октябрь Халыкара көзге төзелеш форумы * Октябрь Сәламәтлек саклау сәнагате. 27379 Гореф-гадәт нигезендә, шәһәрне уң як ярга (сәүдә, шәһәрнең эшлекле өлеше) һәм сул як ярга (мәдәни, шәһәрнең мәгърифәтле өлеше) бүләләр. 27380 Гөрҗе гашыйклары яңа бәйрәмне бик дәртләнеп кабул иттеләр, ләкин искесен билгеләп үтүдән дә баш тартмадылар. 27381 Гөрҗиләр яки грузиннар (үз аталышы — картвелеби, ) — Кавказның үзәк һәм көнбатыш өлешләрендә яшәүче картвель төркеменә керүче халык. 27382 Гөрҗи Совет Социалистик Республикасы Югары Шурасы Рәисе (1990—1991) һәм беренче Гөрҗистан Президенты (1991—1992). 27383 Гөрҗистан Конституциясе буенча, Гөрҗистанның бер өлеше, чынлыкта Гөрҗистан Абхазия территориясен контроль астында тотмый. 27384 Гөрҗистан ( Сакартвело, шулай ук Грузия) - Алгы Азиядә (күпчелек инглизтелле чыганаклар дәүләтне Якын Көнчыгыш яки Көнчыгыш Аурупага кертәләр), Кавказ артының көнбатыш өлешендә, Кара диңгезнең көнчыгыш ярында урнашкан дәүләт. 27385 Горизонталь туры очыш очракта тизлекне һәм һөҗүм почмагын арттыру канатның күтәрү көчен арттыра. 27386 Горизонтоскоп дигән прибор вертикаль торбадан (өске көзгене объектка карата көйләү өчен) һәм торбаны вертикаль күчәрдә әйләндерүче механизмнан тора. 27387 Горилла – иң эре примат. 27388 Гориново ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 27389 Горка выставок ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 27390 Горкино — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 27391 Горки ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 27392 Гөрләүче килеп таякларны тактага тезә кала, шул арада балалар кайсы кая яшеренәләр. 27393 Гөрләүче коймага яки почмакка карап йөзе белән баса һәм йөзен каплап әйтә: :Гөр-гөр гөрлимен, :Вакыт күбен белмимен. 27394 Гөрләүче эзләп йөргәндә, берәр бала тактага килеп таякларны һавага чөйдереп җибәрә алса, гөрләүче кеше үз урынында кала. 27395 Гөрлиц ( ) — Алманиянең Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 27396 Горлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 27397 Гормарас — Русия территориясеннән ага торган елга. 27398 Горна — Русия территориясеннән ага торган елга. 27399 Горнича-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27400 Горное — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 27401 Горнозаводск ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 27402 Горностаевка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан авыл. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (96,2%), әрмәннәр (3,8%). 27403 Горночаровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27404 Горный — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 27405 Горный — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 27406 Горный — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 27407 Горный — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 27408 Горный ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 27409 Горный ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 27410 Горный ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 27411 Горный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 27412 Горняк ( ) — Русия Федерациясенең Алтай краенда урнашкан шәһәр. 27413 Городецкое — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 27414 Городец районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 27415 Городец ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 27416 Городечный ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 27417 Городище ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. Климат Биредә климат уртача-континенталь. 27418 Городище ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 27419 Городище районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 27420 Городище ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 27421 Городище — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 27422 Городище — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 27423 Городок ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 27424 Городок — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 27425 Городчики ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 27426 Гороховец ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 27427 Гороховка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 27428 Гороховская — Русия территориясеннән ага торган елга. 27429 Горская Речка ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 27430 Горскино ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 27431 Горстью — Русия территориясеннән ага торган елга. 27432 Гортъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27433 Горур чөелгән баш, киерелгән иңбашлар, буйсынмас ихтыярлы күз карашы батырлык, әхлакый көч, каһарманлык турында сөйли. 27434 Горушки ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 27435 Горушки ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 27436 Горчаки — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 27437 Горча́к ( ) — карплылар семьялыгына керүче балык. 27438 Горшково — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 27439 Горький автозаводында эшли. 27440 Горький исемендәге Краснодар краеның академия драма театры сәхнәсендә). 27441 Горький исемендәге Үзәк мәдәният һәм ял паркы, кыскача Горький паркы — Казанның Вахитов районында урнашкан эре парк. 27442 Горький каласында хәрби уку йортын тәмамлый. 27443 Горький тимер юлының Аксаматово станциясе. 27444 Горький тимер юлының Красный Узел станциясе; Станция аша Куйбышев һәм Горький тимер юлларның чиге уза. 27445 Горький тимер юлының Люга станциясе ( Казан — Әгерҗе — Екатеринбург сызыгы). 27446 Горький тимер юлының Навашино станциясе. 27447 Горький тимер юлының Перевозская станциясе. 27448 Горький тимер юлының Пычас тимер юл станциясе. 27449 Горький тимер юлының Свияжск станциясе. 27450 Горький тимер юлының Слободское станциясе. 27451 Горький тимер юлының Үрән станциясе. 27452 Горький тимер юлының Чур станциясе ( Ижау — Балезино сызыгы). 27453 Горький тимер юлының Шахунья станциясе ( Нижгар — Котельнич линиясе). 27454 Горький тимер юлының Шолья станциясе ( Әгерҗе — Дружинино сызыгы). 27455 Горький тимер юлының Юски станциясе ( Әгерҗе — Ижау сызыгы). 27456 Горький шоссесы ( ) — Казанның Киров районында магистраль урамы. 27457 Горьковская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27458 Горьковская ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 27459 Горькореченская — Русия территориясеннән ага торган елга. 27460 Горюнок ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 27461 Горюн — Русия территориясеннән ага торган елга. 27462 Горюхалиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27463 Горючка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27464 Горячевщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 27465 Горячий Ключ ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 27466 Горячиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27467 Гослар ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 27468 Госманга каршы фетнә күтәрелгәч, ул баш күтәрүчеләр белән сөйләшүләр алып барырга тели, уллары - Хәсән һәм Хөсенне хәлифне сакларга җибәрә. 27469 Госман идарә иткән чорда Сәгъд Куфә идарәчесе булып билгеләнә, ә аннары Госман аның урынына башканы билгели. 27470 Госман империясе чоры Төркия Мәрмәр диңгезенән Истамбул манзарасы. 27471 Госманлы әдәбиятында «диван» жанры вәкилләренең берсе. 27472 Госманлы чоры әдәбиятына фарсы һәм гарәп тәэсире астында үсеш ала. 27473 Госман Нигъмәтҗан улы Әхмәтҗанов — татар режиссеры. 27474 Госман радыйаллаһу ганһу вакытында Коръәнне кодификацияләү тәмамлана (кар. 27475 Госман радыйаллаһу ганһу хәлле кеше була, мөселманнарга материаль ярдәм күрсәткән, Табукка яу вакытындагы чыгымнарныңның күп өлешен каплый. 27476 Госман үлеменнән соң, Гали аны Басра хакиме итеп билгели. 27477 Госман үтерелүеннән соң, хәлифәттәге хәл кискенләшә. 27478 Госман хәлифәлеге чорында, Гали шулай ук казый вазыйфасында була. 27479 Госпитальдә дәваланганнан соң, икенче группа инвалидлык алып, туган авылына кайта. 27480 Госпитальдә яраларын төзәтеп Үзбәкстанга гаиләсе янына кече политрук булып ялга кайта. 27481 Госпитальдә ятып дәваланып чыккач, яңадан фронтка китә. 27482 ГОСТ 30030-93 Бүлүче трансформаторлар һәм имин бүлүче трансформаторлар. 27483 ГОСТ буенча букет, югары, беренче, икенче сортлы чәйләр җитештерелә. 27484 Гостево ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 27485 Гостенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27486 Гостижа — Русия территориясеннән ага торган елга. 27487 Гостила-Дор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27488 Гостиный дворда һәм Печән базарында кибетләре булган. 27489 Гота ( ) — Алманиянең Түрингия җирендә урнашкан шәһәр. 27490 Готик архитектурада күренгәненчә, ут Аллаһы Тәгаләнең иң матур вахый аркылы иңдерелгән нәрсә дип санала иде. 27491 Готлоб Фреге мантыйгында уй - хөкем, фикер белән бер үк әйбер булып тора. 27492 Готның 25 июньдә Готның 3-нче танк төркеме Воложины алды һәм Минск районындагы биекләренә чыкты. 27493 Готның ) танклар төркеме берләштерелгән булган. 27494 «Гот сугышлары» * III гасырда готлар римлыларны Дакиядән (хәзерге Румыния ) кырсыклап чыгаралар, шул ук вакытта готлар ике төркемгә таркалалар. 27495 Гөттинген ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 27496 Готье ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 59,3 километр озынлыкта булган кратеры. 27497 Го уены тактасы (гобан) Го ( ; также вэйци, бадук) – борынгы тарихлы стратегик өстәл уены. 27498 Гохали — Русия территориясеннән ага торган елга. 27499 Гохма — Русия территориясеннән ага торган елга. 27500 Гошер сәдакасын дини уку йортларында укучы шәкертләргә бирү күпкә әҗерлерәк булыр. 27501 Грабёжная — Русия территориясеннән ага торган елга. 27502 Гравитацион дулкыннар Гомуми чагыштырмалылык теориясендә һәм бүтән гравитация теорияләрендә фараз ителәләр. 27503 Гравитацион дулкынның амплитудасы туры пропорциональ була (а- тизләнеш ). 27504 Гравитацион кырны ничек квантларга әлегә билгесез. 27505 Гравитация - дүрт фундаменталь тәэсир итешүнең иң зәгыйфе. 27506 Гравитон Гравитация - дүртенче фундаменталь тәэсир итешү шулай ук бозон гравитон ярдәмендә таратылып була. 27507 Граддор ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 27508 Градиент операциясе үрне (сулда, өстән карап) векторлар кырына (уңда) әверелдерә: барлык векторлар түбәгә юнәлдерелгән, үр авышлыгы арткан саен вектор озыная бара. 27509 Градский тавышы — тенор-альтино һәм характерлы тенор тембры уртасында. 27510 Гражданлык җинаятьләре өчен хөкем ителгән кешеләрнең ярты миллионы төрмәләрдән чыгарылды, чит ил мәхбүсләрен илдән куу канунын үтәү туктатылды. 27511 Гражданнарны милекләренә карап бүлүгә туры китереп, дәүләт эшләре һәм хәрби эшләр бүленгәннәр. 27512 Гражданнарның бер яктан икенче якка күчү чик контроль үткәрү урыннары аша гына рөхсәт ителә. 27513 Гражданнар сугышы вакытында Ботаник бакчага коточкыч зыян китерелә. 5 меңнән артык үсемлектән нибары иң чыдам 100 агач һәм куак исән кала. 27514 Гражданнар сугышы елларында фронт театр бригадаларында эшли. 27515 Гражданнар сугышына(1975-1990) хәтле Лөбнан чәчәк аткан ил, гарәп дөньясының финанс һәм банклар башкаласы була. 27516 Гражданнар сугышында да байтак авылдашларыбыз катнашкан: Ситдиков Хәлил Ворошилов җитәкчелегендәге армиядә хезмәт иткән, ә Дәүләтшин Мәрданшаның гражданнар сугышында һәлак булуы мәгълүм. 27517 Гражданнар сугышында да Зәки Вәлиди җитәкләгән башкорт дивизиясенә дә утызлап кеше Казанга, татар дивизиясенә дә киткэн. 27518 Гражданнар сугышында катнаша. 27519 Гражданнар сугышында катнашкан. 27520 Гражданнар сугышында укчылар командиры. 27521 Гражданнар сугышын өч этапка бүлергә мөмкин: * Беренче дәвер (1917 ел октябре - 1918 ел ноябре) - каршы торган яклар үзләренең хәрби көчләрен оештыралар. 27522 Гражданский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 27523 Грайфсвальд ( ) — Алманиянең Мекленбург-Алгы Померания җирендә урнашкан шәһәр. 27524 Грамматика Вьет әлифбасы хәрефләренең IPA транскрипциясе Вьет фонологиясен гаять төзек, мантыйкка ярашлы һәм камил дип санарга кирәктер. 27525 Грамматик җенес югалган, 7 килеш, төрләнешнең 8 тибы бар. 27526 Грамматик төзелеше ягыннан агглютинатив телләр рәтенә керә. 27527 Граневое ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 27528 Гранит кыяларны яратса да, арчан тау түбәсендә дә, киселгән урманнарда, шәрә ташта да үсә ала. 27529 "Граница или Таежный роман" (Чик яки тайга әсәре) фильмыннан соң Рената зур дан ала. 27530 Граннар кояш нурлары энергиясен алу өчен кирщк. 27531 Гранная ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 27532 Граф Апраксин 1771 елда Терекнең сул як ярына станция салырга боерык бирә. 110 елдан соң гребенлылар төньяккарак күченә. 27533 Графика һәм сынлы сәнгать өлкәсендә эшли. 27534 График кулланучы интерфейсы ясау өчен Qt һәм GTK+ визуаль элементлар китапханәләре киң кулланыла. 27535 Графикта бөгелгән сызыкның формасын корылма йөртүче кисәкчәләрнең ярымүткәргечләр арасындагы p–n узуында урнашкан мохтаҗлык өлкәсе (рус. 27536 График ярдәмендә электрон әсбапның ышанычлыгы эштән чыгулар кәкресе (кривая отказа) (эштән чыгулар санының эксплуатация вакытыннан бәйлеге) белән күрсәтелә. 27537 Графлыкның халык саны — 595 мең кеше ( 2007 ). 1968 елда халык 439,2 мең кеше, 1881 елда 149,461 мең кеше белән исәпләнә иде. 27538 Графский ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 27539 Графское — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 27540 Грачевка — Кече Уран елгасы кушылдыгы. 27541 Грачевка районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 27542 Грачевка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 27543 Грачёв җырыны — Русия территориясеннән ага торган елга. 27544 Грачи (Каменная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27545 Грачи — Русия территориясеннән ага торган елга. 27546 Гребау тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 121 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 27547 Гребеневщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 27548 Гребеневы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 27549 Гребени ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 27550 Гребени — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 27551 Гребенки ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 27552 Гребенята ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27553 Гревенброх ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 27554 Грегори ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 27555 Грейс Хоппер Кобол программалау теленең „әнисе“ СИ теленә, Паскальдән аермалы буларак, санакның Н.Вирт тарафыннан тәкъдим ителгән Модула-2 — Паскаль телен үстерүче һәм зур программаларны эшли торган чаралардан торучы тел. 27556 Грек астрономиясендәге беренче йолдызлар каталогын Тимохарис ярдәме белән Аристилл төзи, бу б.э.к. якынча 300 нче елда була. 27557 Греклар беренче мәртәбә Филипп Македонлы тарафыннан безнең эрага кадәр дүртенче гасырда берләштерелгән. 27558 Грекларда салкын корал кулланып көрәшергә өйрәтә торган мәктәпләр дә оештырыла. 27559 Грекларда ясмык белән бәйле мәкаль дә бар: «Акыллы кеше үз ясмыгын пешерә белә». 27560 Грекларның 1821-1829 елларда грек милли азатлык инкыйлабына бәйле үсүче ирек көрәше Македонияда грек халкын та колачлаган. 27561 Грекларның Кара диңгез буе колонияләре аркылы тавык б.э.к. V-IV гасырларда безнең җирләргә дә килеп җиткән. 27562 Грекова) * Хәмзин – «Сандугачлар килгән безгә» ( Илдар Юзеев ) * Автор – «Ай булмаса – йолдыз бар!» 27563 Грек-рим көрәше Беренче Олимпия уеннары программасына кертелгән. 27564 Грек-рим көрәше буенча Европа чемпионы ( 2002 ), Русия чемпионы ( 2003 ). 27565 Грек-рим көрәше буенча Русиянең атказанган спорт остасы ( 1993 ). 27566 Грек-рим көрәшендә аяк белән техник (аяк чалулар, эләктерүләр) алымнар, шулай ук аяктан тотып көрәшү тыелган. 27567 Грек Стефанос Иоанидос белән көрәшкәндә Хисаметдиновка хәтта «күперчек»кә дә ятарга туры килде, көндәшенең астыннан шуып чыгуы белән генә җиңелүдән котылып калды. 27568 Грек тарихы илләр арасында иң озынлардан берсе. 27569 Грек язмаларында исә Матиасның тәрегә асып үтерелүен хәбәр итәләр. 27570 Гремечка – Русия территориясеннән ага торган елга. 27571 Гремиха (Питинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27572 Гремиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27573 Гремучая (Ижа) — Русия территориясеннән агучы елга. 27574 Гремучая — Русия территориясеннән ага торган елга. 27575 Гремша — Русия территориясеннән ага торган елга. 27576 Гремячевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27577 Гремячево ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27578 Гремячий Ключ — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 27579 Гремячка ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 27580 Гремячка: Русия * Гремячка ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 27581 Гремячка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27582 Гренада бик тиз СССР һәм Куба белән тыгыз бәйләнешләр урнаштыра. 27583 Гренада икътисады туризмга, һәм шулай ук оффшор финанс эшмәкәрлелегенә нигезләнә. 27584 Гренландия һәм Канада Арктика архипелагының көнчыгыш ярлары арасында. 27585 Гренланд һәм Норвег диңгезләре арасында, Исландиядән 600 км ераклыкта, Норвегиядән 1000 км ераклыкта урнашкан. 27586 Гренобль (Гренобль, ) — Франциянең Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 27587 Г. Рәсүлев сугыш елларында барлыкка килгән мөмкинлекләрдән файдаланырга тырыша. 27588 Гретхен ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,8 километр озынлыкта булган кратеры. 27589 Г. Рәфикый Г. Еникеев белән бергә эшли. 27590 Греховая — Русия территориясеннән ага торган елга. 27591 Грехово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 27592 Грециядә беренче шәһәр-дәүләтләр: Коринф, Аргос, Спарта, Афина һ. б. шулай килеп чыкканнар. 27593 Грециядән алып кайткан Олимпия факелынан Олимпия утын кабызалар. 27594 Грециядә тавык б.э.к. I һәм II меңьеллык чигендә пәйда була. 27595 Греция дәүләтләре зур булмаганнар. 27596 Греция җитәкчеләре һәм җәмәгатьчелеге Олимпия уеннарын һәрвакыт Грецияда уздырырга теләк белдерә. 27597 Грециянең башка өлкәлрендәге кебек үк, монда да зәйтүн үстерү икътисадта мөһим урын алып тора. 27598 Грециянең бу өлешендә уңыш бирә торган туфраклы Мессения, Лакония һәм Арголида өлкәләре урнашкан. 27599 Грециянең иң зур, ә Көнчыгыш Урта диңгезнең икенче утравы. 27600 Грециянең климаты — уртача җылы, һәм сәламәтлек өчен бик яхшы булган; аның табигате матур һәм бай. 27601 Грециянең күп урыннарында инде хәзер колбиләүчелек дәүләтләре килеп чыкканнар һәм ускәннәр. 27602 Грецияның 80 проценты таулы, аның иң биек пигы Олимп Тавы, биеклеге 2918 м (9573 фут). 27603 Грецияның бай тарихи мирасы аның 17 ЮНЕСКО Дөнья Мирасы Урыннарында чагыла. 27604 Греция принцы Константин (1896 нчы ел) 1894 нче ел ахырында оештыру комитеты кирәкле чыгымнарның беренче санауларга караганда өч тапкыр артык кирәк булуын белдерә (3 740 000 драхма). 27605 Греция тугыз географик регионнан: Македония, Үзәк Греция, Пелопоннес, Фессали, Эпирус, Эгей Утраулары (Додеканес һәм Цикладаларны кертеп), Фракия, Крит һәм Ионик Утраулардан тора. 27606 Греция халкы булачак ярышларны дулкынлану һәм шатлык белән көтә, ләкин уеннарны оештыру илдә икътисадый һәм сәяси кризис кызган вакытка туры килә. 27607 Греция һәм Төркия ярларын юа. 27608 Грибинская ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 27609 Грибошино ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 27610 Грибята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27611 Грива ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 27612 Григ күп кенә әсәрләрен скандинав әдәбиятына багышлаган. 27613 Григның иң мәшһүр әсәрләре — Һенрик Ибсен драмасына язылган «Пер Гюнт» исемле ике сюита. 27614 Григориан календаре буенча бәйрәм 2 августка туры килә. 27615 Григорий Данилович Римский – Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романында әдәби персонаж, «Варьете» театрының финанс директоры. 27616 Григорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27617 Григоровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27618 Григорьевка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 27619 Григорьевка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 27620 Григорьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27621 Григорьево ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27622 Григорьевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27623 Григошево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 27624 Григ төп әсәрләре "Пер Гюнт" сюитасында - "Сольвейг җыры" һәм аеруча "Тау патшасы мәгарәсендә" пьесалары дөньяда бик танылган, иң мәшһүр хәзерге заман классик әсәрләре булып санала. 27625 Гридинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27626 Гримальди буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 230 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 27627 Гримальди Йорты Монакода, кыска тынышлар белән 1297 елдан бирле хөкем сөргән. 27628 Гримке ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 34,8 километр озынлыкта булган кратеры. 27629 Гримм бертуганнар 19 гасырда алманча "Aschenputtel" үз юрамасын язганнар. 27630 Гримоальд патшаның улы - Ромуальд-1 Әлчек болгарларына Беневент кенәзлегендә җир биргән. 27631 Гринвич вакыты белән аермасы — 2 сәгать. 27632 Гринпис ММЧ игътибарын кызыксындырган зур акцияләр белән мәшһүр. 27633 Гринпис финанс ярдәмне фәкать фикердәшләр тарафыннан ала, принципиаль рәвештә дәүләт структураларыннан, сәяси фиркәләрдән, бизнестан акча алмый. 27634 Грин университетның Кыллар, космология һәм астрофизика институты (ISCAP) директордашы булып килә һәм институтның кыллар теориясенең космология проблемаларын чишүдәге кулланылышларына багышланган эзләнү программасын җитәкли. 27635 Гринуэй ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 93 километр озынлыкта булган кратеры. 27636 Грин һәм Гаусс тарафыннан төзелгән потенциаллар теориясе электростатиканың мөһим өлешен алып тора. 27637 Гриппка каршы профиликатика чарасы буларак, көз көне вакцинация үтәргә киңәш ителә. 27638 Грипп эпидемиясе ел саен, гадәттә, салкын чорда була һәм Җир шарындагы халыкның 15 процентында күзәтелә. 27639 Гриффиндор укучыларына батырлык, кешегә ярдәм итү хас. 27640 Гриффиндор – Хогвартс тылсым мәктәбенең 4 факультетларынын берсе. 27641 Грицаевка утары — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 27642 Гриш-Вань-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 27643 Гришестав ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 27644 Гришинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27645 Гришиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27646 Гришкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 27647 Гришкина Тулатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27648 Гришкино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 27649 Гришкино — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 27650 Гришонки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27651 Гришта-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27652 Гродинск (Гродинск) — Өркет өлкәсенең Нижнеудинск районында урнашкан торак пункт. 27653 Гродно өлкәсе — Беларусиянын төньяк-көнбатышында урнашкан өлкәсе, Польша һәм Литва белән чикләшә. 27654 Гродно өлкәсенең үзәге һәм иң эре шәһәре – Гродно шәһәре. 27655 ; Гродно өлкәсе * Романовка – Волковыс районында урнашкан авыл. 27656 Громазы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 27657 Громовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 27658 Громовская — Русия территориясеннән ага торган елга. 27659 Гронау ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 27660 Грошиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27661 Грошовка ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 27662 Грубевис — Русия территориясеннән ага торган елга. 27663 Грубе-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27664 Грубейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27665 Грубе-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27666 Грубе-Ю-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 27667 Грубе-Ю (Грубе) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27668 Грубе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 27669 Гругбэйшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27670 Грузинка — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 27671 Грузин пәһлеванын келәмнән читкә ыргытып Хисаметдинов ике балл җыя һәм бер балл өстенлек белән җиңеп чыга. 27672 Грузин яһүдләре теленең картвель төркеменә керүе бәхәсле. 27673 Грузия 1989 елдан башлап, Грузиядә ССРБ составынна чыгу өчен хәрәкәте көчәя, бервакытта грузи-абхаз һәм грузин-осетин низаглары башлап китәләр. 1989 елның 4 апрелендә Тбилисидә гаскәр белән бәрелешләр нәтиҗәсендә 16 кеше һәлак булган. 27674 Грузия 2011 елда Грузиядә 50 шәһәр тибындагы бистә ( ) булган, шул исәптә Төньяк Осетиядә һәм Абхазиядә — 8 шәһәр тибындагы бистә. 27675 Грузия Изге Ана иконасы соборы ( 1842 ). 27676 Грузия Конституциясе буенча ул Грузиянең берничә районына керә. 27677 Грузия Конституциясе буенча ул Грузия эчендәге автоном җөмһүрият булып тора. 1992 елдан башлап Абхазия — фактик буларак мөстәкыйль дәүләт. 27678 Грузия ССР Абхазия АССР. 27679 Грузия һәм Төркиянең азәрбайҗаннарында сөнниләр дә шигыйлар да бар. 27680 Грумантти (Шпицбергенда) кышлаганнар, Объ елгасы тамагына таба йөзгәннәр. 27681 Грунец — Русия территориясеннән ага торган елга. 27682 Группа җыя, төрле артистлар белән гастрольләргә йөри башлый. 27683 Группаның теләге - In Uteroның каты, тупас яңгыравы. 27684 ГРЭС гөзелә башлауны Зәй районы халкы зур күтәренкелек һәм киләчәккә зур өметләр баглап каршы алды. 27685 Грядовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 27686 Грязи ( ) — Русия Федерациясенең Липецк өлкәсендә урнашкан шәһәр. 27687 Грязненка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27688 Грязнуха — Оз елгасы кушылдыгы. 27689 Грязнуха ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 27690 Грязнушка — Бозаулык елгасы кушылдыгы. 27691 Г. Саблуков тәрҗемә иткән «Утреня» бүлеге Н.И. Ильминскийга ошый һәм ул Казан руханилар академиясе ректоры архимандрит Григорийга Г. Саблуковны Казанга чакырырга тәкъдим итә. 27692 Г. Сәләмнең шигырьләре 1929 елда «Башкортостан», «Башкортстан яшьләре» гәҗитләрендә күренә башлый. 27693 Г. Сәләм премиясе лауреаты ( 1978 ). 27694 Г. Сәләм премиясе лауреаты ( 1984 ). 27695 Г. Сәләм премиясе ( Сәләм Галимов исемендәге премия) – әдәбиятта һәм сәнгатьтә аеруча иҗади уңышларга ирешкән яшьләрне бүләкләү өчен бирелә торган премия, БАССРның дәүләт бүләге. 27696 Г.Сибгатова. — Казан : Татар. 27697 Г. Спенсер (1820-1903) музыканың тәүге формасын кешеләрнең эмоциональ-ярсулы интонацияләрендә күргән. 27698 Г. Спиридов эскадрасы Пелопонес (Морея) ярымутравында хәрәкәт итәргә тиеш була. 7 линия карабы, фрегат, бомбардир карабы, 2 меңле десант утырган 7 көймә. 27699 Г. Толымбай 1939 елның 13 июнендә җәзалап үтерелә. 27700 Г.Толымбай белемен күтәрү өчен 1924-1927 елларда Татар коммунистлар университетында укый, “ Фатих Әмирхан иҗаты” дигән темага диссертация яклый, профессор дигән гыйльми дәрәҗә ала. 27701 Г. Тукай бу мәсьәләгә карата ачынып яза: «Татар игъланнарын халык аңын үстерүгә файдаланасы урынына русларга кирәк булган реклама бастырыла. 27702 Г. Тукай "Әүвәлде итальян гармуннынан башка күрмәгән татарларга әллә нинди оркестралар җыеп, әллә нинди көйләр уйный башлаганнар.. 27703 Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (1992). 27704 Г. Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе оештырган конкурсны үтеп, Мәскәүгә Бөтенсоюз эстрада сәнгате иҗат остаханәсенә (Г. 27705 Г. Тукай исемендәге Татарстан Дәүләт премиясе лауреаты ( 2015 ). 27706 Г. Тукайның да «Шура»га эшкә чакырылганлыгы мәгълүм. 27707 Гуань Даошенг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 43,6 километр озынлыкта булган кратеры. 27708 Гуашь һәм акварель белән пейзаж күренешләре ясый. 27709 Губа-Куш — Русия территориясеннән ага торган елга. 27710 Губан-Күл ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (85,1%), урыслар (5,3%), таҗиклар (3,2%), башкортлар (3,2%). 27711 Губаха ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 27712 Губден-үзән — Русия территориясеннән ага торган елга. 27713 Губернада дистәләгән мәчет, мәдрәсә ачканнар. 27714 Губернада мануфактур, вак һөнәрчелек нык үсеш ала, шулар җирлегендә 19 йөзнең 1 яртысында күн эшкәртү, сабын кайнату, шәм кою һ.б. эре сәнәгать пр-тиеләре оеша. 27715 Губерна җирләрнең нигезе — элекке Казан ханлыгы җирләре; 1552 елда соң Казан ханлыгы де-юре бар булган, аның башында Мәскәү кенәзе торган, һәм Казан сарае приказы белән идарә иткән. 27716 Губернаның төньяк һәм төньяк-көнбатыш тарафындагы әстерхан татарлары күрше рус казаклары, калмыклар белән аралашкан, алыш-биреш иткән. 27717 Губернаның үзәге — Түбән Новгород шәһәре. 27718 Губернаның үзәге — Ырынбур шәһәре. 27719 Губерна-территориаль бүленеше 1923—1929 елларда юкка чыгарылган; аның урынына өлкәләргә һәм крайларга бүленеше килә. 27720 Губерна́тор - җитәкче түрә, гадәтчә югарытүгел дәрәҗәдәге хөкүмәтнең юлбашчысы. 27721 Губернатор, манифестны кулына алгач, губерна рекрут комитеты төзи, шәһәрләрдә һәм өязләрдә полиция аша халыкка хәбәр итә. 27722 Губерна үзәге башта Кирмәнчектә, 1783 елдан Екатеринослав шәһәрендә урнашкан. 27723 Губерна үзәге Сарытау, 1910 ел 1780 елдан — Сарытау үзәге, 1797 елдан — Сарытау губернасы үзәге. 27724 Губерна үзәге — Чиләбе шәһәре. 27725 Губерна халкыннан җыела торган салымны үз белдеге белән 400 мең сумга арттыра. 27726 Губино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27727 Губистая Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27728 Губкин ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 27729 Губс — Русия территориясеннән ага торган елга. 27730 Губь — Русия территориясеннән ага торган елга. 27731 Гудерианның 2-нче танк төркеме Слонимны ала һәм Барановичика юнәлә. 27732 Гудерианның 2-нче танк төркеме Слонимны алды һәм Барановичика барды. 27733 Гудериан танк гаскәрләре Совет көчләре тарафыннан Мәскәү өчен сугышында, Сталинград сугышында тар-мар ителгән. 27734 Гудериан фашист танклары Казанга беркайчан килеп җитмәгән. 27735 Гудырвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 27736 Гуҗарати Википедиясе – нең гуҗарати телендәге бүлеге. 27737 Гүзәл Апанаева (Гүзәл Мәхмүд кызы Апанаева) – биюче, мөгаллим. 27738 Гүзәл Гайнанова рәсеме 1963 елның 3 февралендә ТАССР Минзәлә районы (хәзерге Тукай районы ) Сәет авылында туган. 27739 Гүзәл затлар беренче тапкыр Солт Лейк Ситидагы кышкы олимпия уеннарын (2002 ел) да ике урынлы чаналарда ярыша. 27740 Гүзәлия Гафурова ( ) – спортчы, карате спорты буенча дөнья ( 2012 ), Азиада ( 2014 ) һәм Казакъстан чемпионы. 27741 Гүзәл сәнгать һәйкәлләре: борынгы төзелеш техникасының могҗизасы булган Мисыр пирамидалары, фил сөяген һәм агачны кисеп ясаган әйберләр, бронза сыннар сакланып калган. 27742 Гүзәл Сөләйманова (Гүзәл Наил кызы Сөләйманова) – балет биючесе, педагог, Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2008 ), БАССР халык артисты ( 2003 ). Тәрҗемәи хәле 1979 елның 10 июнендә Уфа шәһәрендә туган. 27743 Гүзәл ул елларны бик җылы итеп искә ала. 27744 Гүзәл Уразованың гастроль сезонында 160-170 концерт уза. 27745 Гүзәл Уразова Оскар Усманов, Фирзәр Мортазин, Габдразак Мингалиев, Линур Зәйнуллин, Мөдәрис Газетдинов, Илгиз Закиров, Рамил Әсхәдуллин, Альфред Якшимбетов, Зөфәр Хәйретдинов кебек һәм башка композиторлар белән хезмәттәшлек итә. 27746 Гүзәл Уразова "Татар җыры - 2009» фестивалендә Гүзәлгә татар моңын тыю сәләте һәм виртуоз вокал техникасы иҗади мәсъәләләрне уңышлы чишәргә ярдәм итә. 27747 Гулинские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 27748 Гулины ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 27749 Гулины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 27750 Гулой-Хи — Русия территориясеннән ага торган елга. 27751 Гулькин — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 27752 Гуляева ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 27753 Гуляченко дошман ягына күчә. 27754 Гуманитар фәннәр беренче чиратта кешене түгел (атамасына карасаң, шулай тоела), кешелек мәдәниятен өйрәнә. 27755 Гуммерсбах ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 27756 Гуммиластиктан ясалган аяк киемен гадәти аяк киеме өстеннән киеп йөри башлыйлар. 27757 Гунделен — Русия территориясеннән ага торган елга. 27758 Гуннар Ярринг (шведча Gunnar Valfrid Jarring) – дәүләт эшлеклесе, төрки телләр белгече, швед. 27759 Гурей-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 27760 Гуринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27761 Гуринцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 27762 Гуровка — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 27763 Гурьевкадагы постау мануфактурасын сатып ала, пар машиналары белән җиһазлап, эре фабрикага әверелдерә. 1853 тә Сембердә мөселманнар өчен намаз уку йортын салдыра. 27764 Гурьевка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 27765 Гурьевск ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 27766 Гурята ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 27767 Гусаркино — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 27768 Гусары ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 27769 Гусева ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 27770 Гусевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27771 Гусево ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 27772 Гуселка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27773 Гусеницалары төк белән капланган, шунлыктан кошлар өчен ашарга яраксыз. 27774 Гусеница — Русия территориясеннән ага торган елга. 27775 Гуси ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 27776 Гусинец (Гусенец) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27777 Гусинец — Русия территориясеннән ага торган елга. 27778 Гусиха (балка Гусиха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27779 Гусиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 27780 Гусь-Хрустальный ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 27781 Гусята ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 27782 Гүтерсло ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 27783 Гутконгдо — Русия территориясеннән ага торган елга. 27784 Гутри уңай корылган электроскопның корылмасын аның янына җиргә тоташтырылган ак кызган металл кисәген китереп (тидермичә) алып булганын ачкан. 27785 «Гуфи» ШТК юниор-командасы «Сәләт» бәйрәмнәре вакытында җанатарларын кызыклы һәм уңышлы белән сөендерә. 27786 Гучунга (Тучунча) – Русия территориясеннән ага торган елга. 27787 Гущина Ряса — Русия территориясеннән ага торган елга. 27788 Гущино ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 27789 Г.Халит 1992 елның 24 августында вафат була. 27790 Г. Хәбибуллин башкорт операларындагы барлык бас партияләрен беренче башкаручы була. 27791 Г. Хәсәнов әдәбиятка бик яшьли килгән авторларның берсе. 27792 Г.Х.Камай 1970 елның 17 мартында вафат була. 27793 Г.Х.Камай зур фән юлы үтә. 27794 Г.Х.Камай, күренекле галим һәм педагог булу белән бергә, фәндә күренекле оештыручы һәм республикада танылган җәмәгать эшлеклесе дә була. 27795 Г.Х.Таһиров куйган биюләр матур һәм бай фантазияле булулары белән аерылып тора, хореография һәм башкару үзенчәлеге ягыннан чын мәгънәсендә халыкчан була. 27796 Г. Чокалый бу җәһәттән татар балалар әдәбиятында яңа сәхифә ача, ятимлекне ата-ана арасында булган мөнәсәбәт белән бәйли. 27797 Г. Шамуковның әдәбият өлкәсендәге эшчәнлеге турыдан-туры сәхнә һәм театр сәнгате белән бәйле: ул башлыча әдәбиятның сәхнәгә якын торгав жанрларында иҗат итә. 27798 Гыйбадәт бара Казанда лютеранлык тарафдарларының беренче агымы барлыкка килү Ливон сугышы ( 1558 1582 ) белән бәйле. 27799 Гыйбадәт вакытында ирләр башка һәм кулга тфилин беркетәләр. 27800 Гыйбадәт итү Исламның биш баганасына керә, төп өлеше буларак тәүлеккә биш тапкыр кылынган Намаз ритуаль дога кылу тора. 27801 Гыйбадәтнең мәгънәсен бер сүз белән әйткәндә, ул – «коллык кылу». 27802 Гыйбадәтханә алиһә Хадаг Бум Малла патшага монда сын ясарга кушканнан соң барлыкка килә. 27803 Гыйбадәтханә — дога яки корбан китерү, яки охшаш ритуалларны башкарыр өчен дини яки рухи эшчәнлек максатлары өчен тотылган бина. 27804 Гыйбадәтханә янәшәдәге йортлардан тышкы кыяфәте белән аерылып тормаска тиеш була: гөмбәзләр кую, эмблема, символлар кую тыела. 27805 Гыйбадәтхәнә төзелгәннән бирле, биредә татар теле югалганы юк. 27806 Гыйбадәт шартлары Гыйбадәт кабул булсын өчен шартлар: * Ихласлык. 27807 Гыйбад Нугайбәк (Нугайбик, 1881 – 1943) – тел галиме, журналист. 27808 Гыйбадулла Алпаров Кырмыскалы кызы, Мирсәет Солтангалиевкә туган тиешле Гайшәгә өйләнә. 27809 Гыйбадулла Алпаров – хәзерге татар грамматикасына нигез салучыларның берсе, бөтен төрки дөньяга билгеле профессор. 27810 Гыйбәрә "Син дә, Брут" - иң якын якташның хыянәтен хәзер билгели. 27811 Гыйз-әл-Габид иҗат мирасыннан бер төркем шигырьләр “Алар сафта” (1961, 1985) һәм “Беренче карлыгачлар” (1968) исемле күмәк җыентыкларда басылып чыга. 27812 «Гыйззәтулла» исеменнән ясалган. 27813 Гыйззәт, шәрәф, хөрмәт бирүче һәм газиз, кадерле кылучы димәктер. 27814 Гыйләҗева Гөлҗиһан Борһан кызы өлкән пионервожатый булып эшли башлый. 27815 Гыйләҗев) — Волчанская һәм башка күп кенә образлар бар. 27816 Гыйләҗев сыйныфы) ( 1964 ), Уфа дәүләт сәнгать институтын (Г. 27817 Гыйләҗев Таһир Гыйләҗ улы 1939 елда Гыйләҗ абый һәм Майҗамал апа гаиләсендә 2 нче бала булып дөньяга килә. 27818 Гыйлемен арттырган саен, Аллаһы Тәгаләне тагын да яхшырак таныр һәм белер. 27819 Гыйлем кешеләре, шуннан файдаланып, кайбер фәнни ачышлар, иҗади уңышлар ясыйлар. 27820 Гыйлемне башта үз атасыннан ала. 27821 Гыйлемсез һич эш юк, Белгән һәрдаим тук. 27822 Гыйлем эстәүнең әһәмиятен тирәнтен аңлаган Низам әл-Мөлек Мәлик шаһны илдә берничә урында дарелфөнүн ачарга күндерә. 27823 Гыйльман хәзрәтнең улы Габделгалләмгә куелган таш та шушы ук зиратта. 27824 «Гыйльмениса һәм аның күршеләре» дигән повесте һәм шул исемдәге китапка кергән бер төркем сайланма хикәяләре өчен Ф.Хөсни 1972 елда Татарстан Республикасының Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 27825 Гыйльми белемнәр үсеше белән мондый караш юкка чыккан. 27826 Гыйльми кызыксынулары Урта гасырлар Идел буе археологиясе ( Казан ханлыгы археологиясе мәсьәләләре). 27827 Гыйльми һәм иҗат эше белән әле Каюм Насыйри исән булган чакта шөгыльләнә башлый. 27828 Гыйльми эшчәнлеге 150 фәнни хезмәте нәшер ителгән, шул исәптән 13 монография, 4 уку ярдәмлеге. 27829 Гыйльми эшчәнлеге 1939 – 1972 елларда ССРБ фәннәр академиясенең Г.Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында эшли. 27830 Гыймазетдин Вәҗетдинов 1907 елда ТР Мөслим районы Исәнсеф авылында туа. 5 классны тәмамлаганнан соң, колхозда эшли. 1929 елда Совет Армиясенә алына. 1938 елда кече лейтенантлар мәктәбен тәмамлый. 1939-1940 елларда Совет-фин сугышында катнаша. 27831 «Гыймай» исеменнән ясалган. 27832 Гыйнварда ул Факил Сафин мөхәррирлегендә айлык матбага булып басыла башлый. 2005-2014 елларда журналның баш мөхәррире язучы Вахит Имамов була. 27833 Гыйнвар – ел гадәттә “КАМАЗ-мастер” такымының чираттагы ”Дакар”да чыгыш ясавыннан башлана: бу юлы ул ралли-рейдта Андрей Каргинов экипажы җиңеп чыкты. 27834 Гыйнварның уртача температурасы - -10.5, ә июлнеке +20.4 градус тәшкил итә. 27835 Гыйнварның уртача температурасы —1…—4 °C, июльдә +15…+18°Cкача. 27836 Гыйнварның уртача температурасы -15тән алып, тауларда -32гә кадәр. 27837 Гыйнварның уртача температурасы —21,3…—23,3°С; җәй салкын һәм кыска, июльнең уртача температурасы +2…+2,5°С. 27838 Гыйнварның уртача температурасы —23°…—35°, июльнең уртача температурасы +4…+7°. 27839 Гыйнварның уртача температурасы — -24,3 дан көньякта -32,8°С га кадәр төньякта. 27840 Гыйнварның уртача температурасы -30…-37°С, июльнең уртача температурасы +6…+10°С. 27841 Гыйнварның уртача температурасы Терек-Кума түбәнлегендә -3°, тауларда -12° гача, июльдә 21°…25°. 27842 Гыйнварның уртача температурасы төньякта —21° дан көньякта 4° гача, июльнеке 22…26°. 27843 Гыйнвар Февраль Март * 30 март — Рудольф Штайнер (Rudolf Steiner), алман фәлсәфәчесе. 27844 «Гыйрак җөмһүриятенең тууы» ( 1958 ), «Гыйрак кичә һәм бүген», «Португалиянең Африкадагы колонияләре», «Ут сызыгыннан репортажлар» китапларын язган, документаль фильмнар төшергән, мәкаләләр бастырган. 27845 Гына-Курья-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27846 Гынварның уртача температурасы яр буенда -12°…-14°С, эчке районнарда -20°…-27°С. 27847 Гыносьева — Русия территориясеннән ага торган елга. 27848 Гырдза-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27849 Гыркашор ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 27850 Гыркуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 27851 Гэвин Флад буенча, чын 'Һинд' сүзе Һинд елгасы артында яшәгән кешеләр өчен фарсы географик атамасы буларак пәйда була, атап ук әйткәндә б.э.к. 6-нчы гасыр Дарий I (б. 27852 Гэна-Ходата — Русия территориясеннән ага торган елга. 27853 Гэст тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 60 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 27854 Гюго — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 190 километрлы кратеры. 27855 Гюйгенсның, Ньютонның фундаменталь хезмәтләре тәэсирендә язылган, һәм соңрак "Оптика"га кергән, «Яктылыкның дулкын тәгълиматы» хезмәте замандашларына бик зур йогынты ясый. 27856 Гюльгерычай — Русия территориясеннән ага торган елга. 27857 Дабо ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,2 километр озынлыкта булган кратеры. 27858 Давыдкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 27859 Давыдова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 27860 Давыдовка ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 27861 Давыдово ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 27862 Давыдово ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 27863 Давыдовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27864 Давыдовский көндәлек физиология белән тайпылышлар (патология) арасында кискен аермалар юк дип белдерә. 27865 Давыдовы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 27866 Давыл вакытында җилнең тизлеге 20 м/с тан артып китә ала. 27867 Давыл тәмамлангач, Пи аның белән бергә көймәдә котылып калган кайбер хайваннар да барлыгын аңлый. 27868 Давыл юлындагы 41 мең кеше яшәгән Мур бистәсе тулысынча җимерелгән. 27869 Давыт — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 27870 Д. Агишева “аның өчен кече һәм зур рольләр булмавын” тагын бер кат раслый. 27871 Дагомыс Көнбатыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 27872 Дагомыс Көнчыгыш (Небуго) — Русия территориясеннән ага торган елга. 27873 Дагстан Республикасы, Чечен Республикасы биләмәләрендә ага. 27874 Дагстан халыклары телләре дүрт төп тел төркеменә карый. 27875 Дагыстан АССР халык шагыйре. 27876 Дагыстанда даргиннарның һәм лезгиннарның зур булмаган өлеше, Түбән Идел буендагы кундрау татарлары ( карагашлар ) һәм урыс илендәге әзериләрнең күп өлеше бу юнәлеш вәкилләре. 27877 Дадановка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 27878 Даими бинасы булмау сәбәпле, театр Казанда гел күченеп йөри: баштарак элекке «Болгар» номерларының кухнясы бирелә, соңрак Нурулла мәчетенең келәте, Бауман урамында ике бүлмә, Казан кирмәненең Спас манарасындагы кысан келәт бүлмәсе. 27879 Даими гайморитның кайвакыт яшерен формада үткәнлектән, сепсис, менингит, баш мие абсцессы кебек җитди өзлегүләрнең килеп чыгуы мөмкин. 27880 Даими иҗтимагый икътисадый тигезсезлек һәм гражданнарның канәгатьсезлеге бөлгенлеккә төшерә торган Сальвадор Гражданнар Сугышында чагылдырылган, ул хәрбиләр тарафыннан җитәкләнгән хөкүмәт һәм сул канат партизан төркемнәре арасында сугышылган. 27881 Даими каһарманнар яше буенча шартлы рәвештә ике төркемгә бүленә: "балалар" (Бәрән, Дуңгыз кызы, Куян, Керпе, Биби) һәм "олылар" (Кар-кар абый, Ябалак апа, Аю бабай, Пин, Поши). 27882 Даими көтүчелек бик үсеш алмаса да, куулы көтүчелек үсештә. 27883 Даими орган буларак РК(б)Фнең VII съездыннан эшли башлаган. 27884 Даими рәвештә азыкның сыйфаты һәм бәясе күзәтелеп торыла. 27885 Даими рәвештә Бөтенсоюз « Рус кышы », « Киев язы », « Мәскәү йолдызлары » фестивальләрендә катнашып килә. 27886 Даими рәвештә республика халыкларының бизәү-гамәли сәнгате экспозицияләре эшли. 27887 Даими рәвештә үзгәрүче тактлар күп компонентларның куллануы-кулланмавына карамастан ялгануына-өзелүенә китерә. 27888 Даими рәвештә халыкара тапшыру 1938 елның 28 октябрендә башлана. 27889 Даими рәвештә чәй эчү, британ офицерларының киенү традицияләре, монархка артыгы белән мөкиббән китү һәм башка гадәтләр арттырып, һипербола рәвешендә тәкъдим ителә. 27890 Даими рәвештә Шәзам Сафин истәлегенә ярышлар үткәрелә. 27891 "Даими" сүзе бирелгән зурлыкның сан мәгънәсе вакыт үтү белән үзгәрмәвен күз алдында тота. 27892 Даими урыс халкы Камчаткада 1730-елларда, һәм, аз санда булуы аркасында, аның шактый өлеше җирле халыклар белән кушылып китте. 27893 Даими шөгыльләнүләрнең нәтиҗәсе озак көттерми: 2005 2006 еллар сезонында «Ак Бүре» яшүсмерләр командасы «Алтын шайба» бүләгенә үткәрелгән ярышларда беренче урынны ала. 27894 Даими яшәүче халык юк, фәкать британ һәм американ хәрбиләре генә яши. 27895 Дакка 1976 елда бер бенгал авылына килә һәм анда халыкның бик мохтаҗлыкта яшәвен күрә. 27896 Даккичай — Русия территориясеннән ага торган елга. 27897 Д. А. Корсаков (XVIII йөз) җыентыгында Нарат-Елга авылы искә алына. 27898 Д.А.Корсаков бастырып чыгарган белешмәдән күрен­гәнчә, Дәүләки авылында 3 дворовый татар кешесе, Иске Дәүләкидә йомышлы 33 татар, 2 керәшен татары, Яңа Дәүләкидә йомышлы 42 татар, 11керәшен татары көн иткән. 27899 Д. А. Корсаков белешмәсендә ( XVIII йөз ) авылда 107 йомышлы татар, 50 керәшен татары яшәгәнлеге күрсәтелә. 27900 Д. А. Корсаков җыентыгында Мәмдәл атамасы ике тапкыр искә алына. 27901 Д.А.Корсаков җыеп чыгарган тарихи белешмәдә авыл Культа-Куюк дип искә алына. 27902 Д. А. Корсаков нәширлегендә дөнья күргән тарихи белешмәдә Сазлык янына урнашкан Молвино авылында ясак түли торган 253, йомышлы 24 татар кешесе һәм 25 керәшен татары яшәгәнлеге әйтелә. 27903 Д. А. Корсаковның тарихи хезмәтендә дә Айдар авылы искә алына. 27904 Д. А. Корсаков хезмәтләрендә Карашәм авылында 47 йомышлы татар һәм 2 керәшен татары яшәгәнлеге күрсәтелә. 27905 Далада агач әсәре булмау сәбәпле өйләрне саман кирпеч сугып салалар. 27906 Даладагы 1916 ел чуалышлардан соң Кытайның көнбатышына китә. 27907 Дала Зәе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 27908 Дала кара еланы, бакыр елан, су тузбаш еланы, таш елан Татарстанның һәм Башкортстанның Кызыл китабына кертелгән. 27909 Дала кара еланы Татарстанда беренче тапкыр 1924 елда Спас шәһәре (хәзер Болгар ) тирәсендә тотылган. 27910 Дала кара еланы Татарстан Республикасы Кызыл китабына кертелгән. 27911 Дала каракошы төньякта күчмә, ә көньякта утрак кош. 27912 Далаланган районнарда иң күп сандагы төп амфибия төрләреннән санала. 27913 Далаланган сөзәклекләрдә, көтүлек җирләрдә, болыннарда, юл кырыйларында яши. 27914 Дала тургае исә өстәвенә Аурупада Урта диңгез тирәли очрый. 27915 Дала туфрагы коры кебек булса да, биредә игенчелек һәм терлекчелек өчен киң мөмкинлекләр ачылган, Кече Барханчактагы чишмәләрдән тозлы су да, төче су да чыккан. 27916 Дала чуары, соры әрлән, Эверсман әрләне ТРның Кызыл китабына кертелгән. 27917 Дали — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 175 километрлы кратеры. 27918 Дальневосточная МИС ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 27919 Дальнее ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 27920 Дальний Кут ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 27921 Дальний ( ) — Чиләбе өлкәсенең Златоуст шәһәр округы составына керүче авыл. 27922 Дальняя Вотчица — Русия территориясеннән ага торган елга. 27923 Дальтонизмга юлыккан кешенең кызыл һәм яшел төсләрне аеру түбәнәя яисә бөтенләй югала, шуның нәтиҗәсеннән тирә-яктагы галәмнең төрле-төсле күренешләрен ялгыш кабул итә. 27924 Дамаскино ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 27925 Дамира Кузаева 1993 елда вафат була. 27926 Дамир Асылов 2012 елда бакыйлыкка күчте. 27927 Дамирә Кузаева (1948-1993) — татар театры артисты, Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге иясе, Татарстанның халык артисты. 27928 Дамир Сираҗиев премиясе лауреаты. 27929 Дамир Сираҗиев премиясе лауреаты ( 2009 ). 27930 Дамир Сираҗиев премиясе лауреаты ( 2015 ). 27931 Дамир Сираҗиев — татар сәхнәсенең зур һәм талантлы режиссеры, татар милли хәрәкәтенең активисты, сәясәтче, милли мәнфәгатьләр өчен акчасын кызганмаучы эшмәкәр. 27932 Дамир Фәтхетдинов туган чорда бу авыл Көчек авылы дип атала. 27933 Дамир Хәйруллин (Дамир Салих улы Хәйруллин) — татар артисты. 27934 Дамир Шәрәфетдинов — 1964 елдан Татарстан Журналистлар берлеге әгъзасы, ә 2000 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 27935 Данадар бүрекне күбрәк дин әһелләре һәм зыялылар кигән. 27936 Данауровка — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 27937 Дандур — Русия территориясеннән ага торган елга. 27938 Даниель буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 200 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 27939 Данилковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 27940 Данилова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48.8 километр озынлыкта булган кратеры. 27941 Даниловка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 27942 Даниловка ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 27943 Даниловка ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 27944 Данильченково ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 27945 Дания Агишева (сәхнә псевдонимы Дана Агишева, тулы исеме Дания Гаделша кызы Агишева, ) – Русия кино артисты, халыкара премияләр лауреаты. 27946 Дания Гыймранова 2014 елның 29 октябрендә вафат булды. 27947 Дания Гыймранова — театр белгече һәм тәнкыйтьчесе. 27948 Дания җырчысы Эммили де Форест «Only Teardrops» җыры белән бәйгесендә җиңде. 27949 Даниянең автоном регионы булып торалар. 1948 елдан саклану һәм тышкы сәясәт өлкәләреннән кала барлык башка мәсьәләләр мөстәкыйль рәвештә хәл ителә. 27950 Дания Сәлимова (Дания Әбүзәр кызы Сәлимова) – телче-галим, филология фәннәре докторы ( 2001 ), профессор ( 2002 ), Казан (Идел буе) федераль университетының Алабуга институтының рус теле һәм контрастив тел гыйлеме кафедрасы мөдире. 27951 Дания Сәлимова (Салихова) Китабы ( 2012 ) Хезмәт юлы 1981 елдан Алабуга дәүләт педагогия институтында (хәзерге Казан (Идел буе) федераль университетының Алабуга институты) рус теле (хәзер рус теле һәм контрастив тел гыйлеме ) кафедрасында эшли. 27952 Данков ( ) — Русия Федерациясенең Липецк өлкәсендә урашкан шәһәр. 27953 Данлыклы «Гобәйдия» мәдрәсәсе 1812 елдан иганәче-сәүдәгәр Гобәйдуллиннар исеме белән атала. 27954 Дан Прокурор хезмәтенә керү сәбәпле чыгыш ясаганнан соң Наталья Поклонская бөтен дөньяда, аеруча Япониядә дан казана (Натальянең тышкы күренеше япон аниме матурлык стандартына туры килә). 27955 Дан сиңа, дан, безнең азат Ватаныбыз, Бар халыклар дуслыгы нигезе! 27956 Данте Алигьере гайләсе флорентия Черки партиясенең ягын тотканнар. 27957 Данутė ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,3 километр озынлыкта булган кратеры. 27958 Дан һәм күчерү Казан Адмираллыгы 1718-1829 елларда эшли. 27959 Дан һәм хөрмәткә ирешү өчен, самурай бөтен газапларны, михнәтләрне зур сабырлык белән кичерә, хәтта тормышы белән хушлашырга да әзер тора. 27960 Данциг белән киеренке мөнәсәбәтләр сәбәпле, Польша хөкүмәте биредә яңа диңгез портны һәм хәрби-диңгез базаны төзү турында карарын кабул итте. 27961 Даны аның шактый еракка таралган. 27962 Даныш — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 27963 Даньки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 27964 Даньковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27965 Даос дине буенча корбаннар китерү өчен тәгаенләнгән Сарай Күк һәм Җиргә багышлап төзелә. 27966 Даравка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27967 Дарвинның үз сүзләре буенча, Эдинбургта уздырылган көннәрдә анда чиркәү тәгълиматында шикләнүләр туа. 27968 Даргом — Русия территориясеннән ага торган елга. 27969 Дарг-Таги-Тын — Русия территориясеннән ага торган елга. 27970 Дарданел бугазы икътисади һәм стратегик ягыннан мөһим әһәмияткә ия. 27971 Дарданел бугазының Аурупа яр буенда Гәлиболу, Азия яр буенда Чанаккальга портлары урнашкан. 27972 Дарданел бугазы элек елга үзәне булып, коры җирнең түбәнәю нәтиҗәсендә диңгез бугазына әйлнгән. 27973 Даренка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27974 Дарий тиз рәвештә тәртип кертә башлый, һәм басып алу сәясәтен яңадан башлап җибәрә. 27975 Дарина Вәлитова — спортчы (суда синхрон йөзү), халыкара дәрәҗәдә спорт остасы, Аурупа чемпионы ( 2013 ), яшьләр арасында дөнья чемпионы ( 2013 ), дөнья чемпионы ( 2015 ). 27976 Дарка-Рузь-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27977 Дарка-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 27978 Дарлине ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13 километр озынлыкта булган кратеры. 27979 Дармштадт ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 27980 Даровая — Русия территориясеннән ага торган елга. 27981 Даровица ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан тимер юл станциясе. 27982 Даровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 27983 Даровской районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 27984 Дарт Вейдер һәм аның һөҗүмчеләре Галактик гражданлык сугышлары Сенатор Палпатин (Дарт Сидиус) үз-үзен Император диеп игълан итеп, фетнә башлады. 27985 Дартс — бик популяр уен төре. 27986 Дартс — Бөек Британия халкының милли уены. 27987 Дартс Британия утрауларында барлыкка килгән дип санау киң таралган. 27988 Дартс мишене тарихы Лондон киң бишле мишене ( Беренче дөнья сугышына кадәр мишеньнәрне тактадан (гадәттә, карама агачыннан) ясый торган булганнар. 27989 Дартс — солдатлар уены Уенның солдатлар арасында барлыкка килгән дигән версия дә бар. 27990 Дартс тарихы * 1314 ел — беренче тапкыр «Darte» исемле уен искә алына, ләкин сүз бөтенләй башка уен турында баруы да бик ихтимал. 27991 Дартс уены өчен мишеньнәр беренче мәлне агачтан булган (кисмәк төбе, аркылы агач кисеме һ.б.). Кипкән агач, әлбәттә, ярыла һәм мишеньне секторларга бүлә. 27992 Дартс уены өчен мишень һәм дротик Дартс ( - дротиклар, яки кыска саплы сөңгеләр, уклар) — стенага эленгән махсус түгәрәк мишеньгә дротиклар ату хас булган уен, дөресрәге уеннар төркеме. 27993 Дару алтее (Althaea officinalis) тамырларыннан, ютәлне йомшарту өчен, дарулар ясыйлар. 27994 Дарулар Дарулар ( - дару, им сүзеннән) - авыруны искәртү, диагностикалау, дәвалау һәм авыру булдырмау өчен кулланылган матдәләр. 27995 Дарулар, медицина кирәк-яраклары белән шулай ук өлешчә фельдшер-акушерлык пунктлары да тәэмин итә. 27996 «Дару үләне буларак, белладонна, яки гади эт җиләге (Atropa bella-donna) культуралашкан. 27997 Даруханә залы Алабугада беренче аптека 1827 елда хастаханә белән бергә ачыла. 27998 Дары заводы белән һәм кискен экологик вазгыять белән билгеле. 27999 Дарының иртәрәк эшләнүе дә ихтимал, Кытай тарихчылары дарыны уйлап табучы — II гасырда яшәүче Вэй Боян, дип исәпли. 28000 Дары шартлаган вакыттагы көч төрле әйберләрне күчерергә сәләтле була. 28001 Дарьино — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 28002 Дарьино — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 28003 Дарья-Шорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28004 Дастан-кыйссалар Дәҗҗал белән бәйләнгән дастан-кыйссалар да сөйләнелә. 28005 Дастанның туу вакыты VI-VIII гасырларга исәплиләр, шуннан бугаз җырлавы барлыкка килү вакыты элегрәк һишчиксез. 28006 Дастан эчтәлегендә вакыйга-хәлләр уй-кичерешләр белән үреп бирелә. 28007 Датасыз * Юлия Нейман (86 яки 87) — рус шагыйрә, тәрҗемәче. 28008 Датасы итеп 1636 елның 10 феврале куелган. 5 алтын бәясе торган әлеге үтүк гади җылыткыч кына булган. 28009 Дауленд — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 80 километрлы кратеры. 28010 Даун авыруына юлыккан балалар төрле рухи, шулай ук авыруларга вә төрле инфекцион авыруларга бирелүчән булалар. 28011 Дафину ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28012 Дафна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28013 Дафнияләр бактерияләр, беркүзәнәкле суүсемнәр, иң түбән төзелешлеләр һәм үсемлек детриты кисәкчәләре белән тукланалар. 28014 Дацюань-Татар милли волосте ( кытайча — 大泉塔塔尔族乡 (Dàquán Tǎtǎ'ěrzú xiāng), ) — КХРның Синьцзян-Уйгыр автономияле районының Чанцзи-Хуэй автономияле округының Цитай өязенә керүче милли волосте. 28015 Дачная — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 28016 Дачная — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 28017 Дачный Кордон ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче кордон. 28018 Дачный ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 28019 Дачный — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 28020 Дашка – Темников районында кечкенә татар авылы. 28021 Дашкова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 45.1 километр озынлыкта булган кратеры. 28022 Даян Мурзин балачактан укытучы булырга хыялланды. 28023 Д, б, г тартыкларын саңгыраулаштырып сөйләүләре өчен, аларны күрше-тирә авыллар тепекәйләр дип атый. 28024 Двигатель җайланмасы Power Control Unit (PCU) эчендә булган гидравлик сыек системасы ярдәмендә юнәлеш руле йөртелә. 28025 Двина-Печора бассейн округы (кыскача: Двина-Печора БО) — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 28026 Двоеглазовцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 28027 Двойная — Русия территориясеннән ага торган елга. 28028 Дворец ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 28029 Дворики ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 28030 Дворища ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 28031 Дворянка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 28032 Дворяннарга гына да бер ярым миллион дисәтинә җир өләшелә. 28033 Дворянски урамыннан Стәрле елгасына кадәр Татарлар яшәгәннәр, Дыуарянскидан Ашказарга тиклем — калганнары. 28034 Дворян үзен хурлаучы дворянны дуэльга чакырырга мәҗбүр булган, ул дворян сыйныфын түбәнсетә торган хезмәт белән шөгыльләнмәскә тиеш булган. 28035 Двуреченск ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 28036 Д. Гарифуллин төзегән шәҗәрәдән * 1933 1937 елларда Казаклар башлангыч мәктәбендә укый. 28037 Д.Гыймранова – аерым басма рәвешендә дөнья күргән « Гөлсем Болгарская » (1981) һәм « Габдулла Шамуков » (1985) исемле монографияләр авторы. 28038 Д (дэ) — кирилл әлифбасының хәрефе, татар әлифбасында алтынчы. 28039 Дебатлар исә түбәндәге форматларда үтә: Америка форматы, Карл Поппер форматы һәм иң киң таралганы — Британия форматы. 28040 Дебора ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,7 километр озынлыкта булган кратеры. 28041 Дебрецен ( ) — халык саны буенча Маҗарстанның икенче шәһәре, Һайду-Биһар медьесының административ үзәге. 28042 Дебря — Русия территориясеннән ага торган елга. 28043 Дебыр-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28044 Дебют - партиянең беренче 10-15 йөрүен үз эченә алучы өлеш. 28045 Дебюты – Словения командасына каршы 2002 елгы дөнья чемпионатының сайлап алу туры уены. 28046 Дәва: комага сәбәп булган гамилне (факторны) юк итүдән гыйбарәт. 28047 Дәвалану түләүле була: табибның һәр киңәше 5 тиен, стационарда ятып дәвалану тәүлеккә 1 сум тора. 28048 Дәвалау белән монахлар һәм дөньявилар шәгелләнә. 28049 Дәвалау Дәвалау медикаментоз (антибактериаль, иммунитетны көчәйтүче һ. б. препаратлар) һәм хирургик (некроэктомия, сөяк куышлыгын пластик материал белән тутыру). 28050 Дәвалау Дәвалау медикаментоз (составында тимер, микроэлементлар булган дару препаратлары), хирургик (җелек күзәнәкләрен күчереп утырту), диетотерапия, кан препаратларын җибәрү. 28051 Дәвалау (кирәк булганда) симптоматик (гипериммун сүл һ. б.). 28052 Дәвалау Медикаментоз ( вирусларга каршы, шешүгә каршы, иммуномодульләүче препаратлар), вакцинотерапия, диетотерапия, физиотерапия. 28053 Дәвалау өчен төрле дарулар куллану нәтиҗәсендә туберкулез микобактерияләре да үзгәрешләр кичерә. 28054 Дәвалау сыйфатлары Чөгендерне элек-электән зәңгеләгә каршы чара буларак кулланган­нар. 28055 Дәвалау туклануының балансланган булуы, витаминнарның тулы комплексын кертү — барлык төр авырулар вакытында да хәзерге медицинаның мәҗбүри таләбе. 28056 Дәвалау һәм профилактика Психопатологик тайпылышларның әлеге нозологик формасын дәвалау төп авыруга карата кулланылган башка дәвалау-тернәкләндерү чаралары белән берлектә үткәрелә. 28057 Дәвалау һәм профилактика Табиблар фикеренчә, иң ышанычлы чаралар кроссвордлар, башваткычлар чишү, чит телләр өйрәнү, җитди әдәбият уку һәм хәл кадәре физик күнегүләр ясау, хәрәкәтләнү, иң беренче чиратта – җәяү йөрү. 28058 Дәвалау хирургик (кан тамырларын кисеп алу, коагуляция, склеротерапия һ.б.), медикаментоз, компрессион терапия. 28059 «Дәвалау эше» белгечлеге буенча Казан дәүләт медицина институтын «бик яхшы»га тәмамлаган ( 1993 ). 28060 Дәвам иттереп, SCSI һәм SAS саклагычлары кулланучы PATA һәм SATA саклагычларына караганда югарырак ватылулар арасында уртача вакыт һәм ышанычлылык өчен конструкцияләнгән. 28061 "Дәвам" ("Продолжение") исемле героик драмасы тагын да зуррак уңышка ирешә. 28062 Дәвасы: миозитка сәбәп булган гамилләр (факторлар) юк ителәләр, витаминнар, авыртуны баса торган чаралар, физиотерапия һ.б. нәрсәләр боерыла. 28063 Дәвасы — хирургик юл белән алып ташлана. 28064 Дәваханәдән чыкканда авыруга соңгы рацион сыйфатында бер тавык һәм бер икмәк бирелгән. 28065 Дәвек — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 28066 Дәвер ахырына таба кеше җәнлек аулаудан, балык тотудан, азыкка яраклы нәрсәләр җыюдан игенчелек, терлекчелек белән шөгыльләнүгә күчә. 28067 «Дәвер кайтавазы» ( 2001 ) җыентыгына кергән повестьлар XX гасыр фаҗигаләре – Чиләбе «Маяк» комбинаты афәте, Чечня сугышы һ.б. турында сөйли. 28068 Девиз партия билетларында, ССРБ банкноталарында, газеталарның гомуми башында сурәтләнгән. 28069 Девизы да: «Берләшеңез, бөтен дөньяның эшчеләре! 28070 Девичья Поляна — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 28071 Девора ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры озынлыгы якынча 4.8 километр булган, кратеры. 28072 Деворгуилла ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,9 километр озынлыкта булган кратеры. 28073 Девятаев исеме бөтен дөньяга таныла. 28074 Девятильгеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28075 Девятый Вал ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 28076 Дегаина — Русия территориясеннән ага торган елга. 28077 Дега — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 45 километрлы кратеры. 28078 Де Гаспарис буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 93 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 28079 Дегетле — Усылы елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 28080 Дегтерка (Дектерка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 28081 Дегтярка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 28082 Дегтярск ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 28083 Дегуаб — Русия территориясеннән ага торган елга. 28084 Дегу ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28085 Дәгъва «Домашний» телеканалы тапшыруларны чыгарудан туктагач кире алына. 28086 Дедеркей — Русия территориясеннән ага торган елга. 28087 Дедилово (Дедилов) — Тула өлкәсенең Киреевск районында урнашкан авыл, Дедилово авыл җирлеге үзәге. 28088 Дедкова Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 28089 Дедяшевка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 28090 Дәҗҗал ның хакимияте 40 көн, икенче бер хәбәрләр буенча 40 ел дәвам итәчәк. 28091 Дежнёв борыны Уэлен торак пункты урнашкан. 28092 Дезинфеикция ысулларын тәкъдим иткән. 28093 Деизмның башка дин төрләреннән төп аерылуы - кешенең мөстәкыйльлеге турында фикер. 28094 Деизм символы Деизм ( ) - Ходайны табигать һәм кеше аңы ярдәме белән өйрәнә торган дин фәлсәфә юнәлеше. 28095 Деист өчен бөтен кешеләр тигез, аның өчен төп Әүли Китап - Үзе Табигать, догматлык юк. 28096 Дейтерий-тритий берләшү реакциясе Дейтерий-тритий термотөш реакциясе Термотөш реакциясе яки термотөш синтезы — җиңел атом төшләре җылылык хәрәкәтенең кинетик энергиясе исәбенә яңа авыррак төшкә берләшүе реакциясе. 28097 Дейтерий-Тритий Дейтерий-тритий берләшү реакциясен башласын өчен потенциаль барьер 0,1 МэВ тәшкил итә. 28098 Декабрдән майга кадәр боз белән капланган. 28099 Декабрь * 26 декабрь — Евгений Дертев (76) — Советлар Берлеге каһарманы. 28100 Декабрь аена туры килә диярлек. 28101 Декабрь аенда авыру сәбәпле комиссацияләнә һәм Бакыга кайта. 28102 Декабрь аенда бу газетаның русча дубляжы да чыга башлый (4 полосалы басма эченә 2 полоса русча дубляж кушыла). 28103 Декабрь аенда фашист көчләрен юк итү буенчан "Боҗра" операциясе башланган. 28104 Декабрь гыйнварда алар 1-2, сирәгрәк 3 бала тудыралар һәм язга бергә өннән чыгалар. 28105 Декабрьдә боз белән каплана, апрель азагында-май башында боз китә. 28106 Декабрь-март айларында төньяк-көнчыгыш җилләр өсиенлек итә, июль-сентябрьдә – көньяк-көнбатыш. 28107 Декабрь Ноябрь * 15 ноябрь — Вахит Юныс (76), СССР дипломаты (илчесе), язучы, Мәскәү татар милли-мәдәни автономиясенең матбугат органы «Татарские новости» газетасында баш мөхәррир урынбасары. 28108 Декабрь — февральда су температурасы 0 °C булганда уылдык чәчә. 28109 Декада күп еллар үткәч, 1956 елда гына узды. 28110 Декада программасына Татар дәүләт академия театры «Хуҗа Насретдин» һәм «Идегәй» спектакльләре премьерасын әзерли. 28111 Декарт бу мәсьәләне (Юмга хәтле үк инде) башкача чишә алган. 28112 Декарт заманында, бигрәк тә аңардан соң, танып белүдә скептицизм, агностицизм көч җыя башлаган була. 28113 Декартлар заманында танып белү теориясе өлкәсендә ике капма-каршы концепция барлыкка килә: сенсуализм һәм рационализм. 28114 Декартның рационализмга тартымлы булуын аңлау читен түгел, чөнки ул математик булган. 28115 Декарт Франциянең Лаэ дигән шәһәрендә дворян гаиләсендә туа. 28116 Декарт хәрәкәтне Ньютонча аңлатырга тырыша, ягъни хәрәкәт материянең әүвәлдән үк булган сыйфаты түгел. 28117 Декларациядә «Русия халыкларына ирекле рәвештә үз язмышларын үзләре хәл итәргә, теләкләре булса, хәтта аерым дәүләт тә төзергә хокук бирелә» диелә. 28118 Декогеренция барышы - Шрөдингер мәчесе уйдагы тәҗрибәсен аңлата. 28119 Декогеренция - квант санагы ясавының төп киртәсе булып тора. 28120 Декоратив алымнарына карап аларны энҗеле калфак, кәнитил калфак, тәңкәле калфак дип йөртәләр. 28121 Декоратив-гамәли сәнгать остасы, керәшен киемнәре белгече Валентина Максимова ( Яр Чаллы ) белән киңәшеп эшли. 28122 Декрет о мире), Җир турында декрет ( урыс. 28123 Делавэр университетында тарих һәм сәясәт белеме буенча бакалавр дәрәҗәсен ала. 28124 Делакруа — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 135 километрлы кратеры. 28125 Делдсугаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 28126 Делегациягә католиклар үзәге партиясе лидеры Эцбергер җитәкчелек итә. 28127 Дәлек ( ) — Мордовиянең Атюрьев районына керүче татар авылы. 28128 Делилах ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28129 Дәлилләре буенча: Мәскәү Кремленең Боровицкий манарасы (рус.) төзегән вакытында (1490) Мөхәммәд-Әмин Мәскәүдә Иван III янында яшәгән иде һәм Италия архитекторлары () белән танышып, дуслашып, соңрак аларны Казанга яңа манара төзү өчен чакырган иде. 28130 Дели Солтанлыгында Ислам ул вакытта ныгып өлгермәгән дин була. 28131 Дели Солтаны дәвамсыз һәм үзгәрүчән характерлы кеше булганга, Ибн Баттута бу җирләрдән китәргә карар кыла. 28132 Делменһорст ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 28133 Дәлү ( дәлү — «чиләк» Дәлү — 1) су чиләге; 2) зодиак елының бер ае исеме булып 22 нче январьдан 22 нче февральга кадәр булган вакыт, январь ае. 28134 Дельяшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 28135 Деляево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 28136 Деля-Керка-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 28137 Деля-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 28138 Демаки ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 28139 Деменёво авыл җирлегенә карый. 28140 Деменки ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 28141 Дементьевка (Дементьевка) — Красноярск краенең Казачинское районында урнашкан торак пункт. 28142 Деменюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 28143 Деметриус Викелас Конгресска борынгы Олимпия уеннары турында чыгыш ясарга чакырылган грек шагыйре, тәрҗемәче Деметриус Викелас кинәттән уздыру урыны буларак Греция башкаласы Афиннарны тәкъдим итә. 28144 Деметриус Викелас һәм Пьер де Кубертенга Олимпия хәрәкәтен яклар өчен зур кампания башларга туры килә, алар уеннар белән кызыксындыру өчен төрле түрәләр, сәясәтчеләр, сәүдәгәрләр, матбугатчылар белән сөйләшүләр алып баралар. 28145 Демидовлар, Твердышевлар, Мясниковлар, Красильниковлар, Мосоловлар гаять зур байлыкка ия була. 28146 Демидовның Учва күмер яндыру заводында, Александровка бистәсендә эшчеләр мәктәбендә укыта. 28147 Демидовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 28148 Демидовская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 28149 Демидовский — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 28150 Демид – Русия территориясеннән ага торган елга. 28151 Демино ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 28152 Деминская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 28153 Деминская ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 28154 Демографик вазгыять Авылда 2009 елда 96 бала (биредә олан диләр) туган, 58 кеше үлгән. 2011 елда 78 бала туып, үлүчеләр 43 булган. 28155 Демографик мәгълүматлар Брюссель халкы XIX-XX гасыр башларындагы урбанизация чорында бик тиз арта: бер гасыр эчендә халык саны ике тапкыр зурая – 1830 елгы 98 меңнән 1930 елгы 200 433 кешегә кадәр. 28156 Демография 1917 елда Иске һәм Яңа Тауларда 2745 кеше яши. 28157 Демография 1917 елда үткәрелгән авыл хуҗалыгы исәбен алу мәгълүматларыннан Түреш волосте, Төркәй авылында 390 кеше яши, шул исәптән башкортлар – 357, мишәрләр – 33 кеше. 28158 Демография 1917 елда үткәрелгән авыл хуҗалыгы исәбен алу мәгълүматларыннан Уфа губернасы Бәләбәй өязенең Нигъмәтулла волосте, Нигъмәтулла авылында 533 хуҗалыкта 3034 җан исәпләнүе күрсәтелә. 28159 Демография * 1917 елда хәзерге чишмә урынында ике станция була. 28160 Демография * 1917 – Уфа өязе Казанка волосте Узы-тамак авылында 61 йортта 349 башкорт яши. 28161 Демография 1960-1980 елларда руслар барысы да шәһәрләргә күчеп китәләр, биредә бары тик күрше авыллардан күчеп килгән татарлар һәм чуашлар гына кала. 28162 Демография 1989 елда 1742 кеше (татарлар), 2000 елда 1322 кеше яши. 28163 Демография 1 января 2012 елның 1 гыйнварында авылда 11 кеше калган уртача — 31 яшь, йортлар саны — 77. Климат Климат уртача континенталь. 28164 Демография 2002 елда 1006 кеше яши, 2010 елда – 878, хуҗалыклар саны – 372. 2002 елгы сан алу буенча татарлар – 60%, “башкортлар” – 38%. 28165 Демография 2002 елда 64% халык татарлар итеп яздырылган, « башкорт » – 28%. 28166 Демография 2002 елда милли состав: урыслар- 64%, чуашлар - 20%. 28167 Демография 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 0 кешенең яшәве мәгълүм. 28168 Демография 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 464 кешенең яшәве мәгълүм. 28169 Демография 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 5929 кешенең яшәве мәгълүм. 28170 Демография Авыл халкы 1979 тулысынча, ә 2002 елда өлешчә (61%) башкорт булып язылган. 28171 Демография Географик белешмә Район территориясе Каридел белән Әй елгаларының түбәнге агымы арасында ята. 28172 Демография Духовщина районының иң зур торак ноктасы – Озёрный штб. 28173 Демография Икътисад 2010 елның башына районда эш яшендә 19 069 кешенең 16 175е эш белән тәэмин ителгән. 28174 Демография Икътисад Габҗәлил районы — авыл хуҗалыгы районы. 28175 Демография Күгәрчен авылында халык саны кимүгә түгел, нәкъ киресенчә. 1989 елда 835 кеше яшәгән: 387 ир-ат, 448 хатын-кыз. 2002 елда 918 кеше була: 423 ир-ат, 495 хатын-кыз. 28176 Демография Маврикий Җөмһүриятендә яшәүче халыкның фаразланган саны 2014 елның июленда 1261208 кеше иде. 28177 Демография Мәгариф Кыңгыр-Мәнәвез мәктәбендә 181 укучы белем ала (2011 ел, май). 28178 Демография Мәгариф өлкәсе Урта белем 2006 елда Благовещен районында барлыгы 42 мәктәп эшләгән. 28179 Демография Милли состав: күпчелеге татарлар (26 мең), азмы-күпме күләмдә урыслар (2900 кеше), марилар (480 кеше). 28180 Демография Милли составы 2002 елга: татарлар — 10%, руслар — 85%, чуашлар - 5%. 28181 Демография Милли составы (2010): руслар — 92.5%, татарлар — 3.9%, чуашлар - 2.6%, шулай ук әзербайҗаннар (0.4%), таҗиклар (0.6%) да яши. 28182 Демография Милли составы Климат Климат уртача континенталь. 28183 Демография Милли статика институты халык санын исәпкә алган мәгълүматларга караганда коммунаның халык санын 225 158 кеше тәшкил итә, шуларның 108 794 ир-ат, 116 364 хатын-кыз. 28184 Демография Сәнәгать Районда Мари нефть куа торган заводы урнаша. 28185 Демография Соңгы елларда районда демографик хәлнең яхшыра баруы куанычлы хәл, 2009 елда 873 бала дөньяга аваз салган. 28186 Демография Табигый-географик сыйфатлама Район Агыйдел буйы убалы тигезлегенең төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 28187 Демография Табигый казылмалар Авыргазы районында ерганаклар, елгалар һәм күлләр ярлары буенча кызыл балчык һәм ком катламнары чыга. 28188 Демография Танылган кешеләр * Заболотское һәм Шәрип авылларында сөргеннән кайткан шагыйрь Гамил Афзал яшәгән. 28189 Демография Танылган шәхесләр * Габдерәхим Утыз Имәни — татар шагыйре, Хаҗ сәфәреннән кайткач, Мерәс авылына килеп төпләнә. 28190 Демография Тел Район халкының күпчелеге татар телен туган теле итеп таный. 28191 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 47%, мордва халкы — 32%. 28192 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 50%, татарлар — 33%. 28193 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 50%, татарлар — 48%. 28194 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 51%, татарлар — 41%. 28195 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 51%, татарлар — 45%. 28196 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 51%, чуашлар — 44%. 28197 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 52,3%, татарлар — 37,9%. 28198 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 52%, татарлар — 37%. 28199 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 52%, татарлар —40%. 28200 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 53%, татарлар — 43%. 28201 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 54%, татарлар — 32%. 28202 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 56%, татарлар — 37%. 28203 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 58%, татарлар — 34%. 28204 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 59%, татарлар — 37%. 28205 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 59%, татарлар — 39%. 28206 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 59%, татарлар — 41%. 28207 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 60%, татарлар — 26%. 28208 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 61%, татарлар — 33%. 28209 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 61%, татарлар — 36%. 28210 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 62%, чуашлар — 33%. 28211 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 63%. 28212 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 63%, татарлар — 35%. 28213 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 63%, чуашлар — 35%. 28214 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 67%, татарлар — 27%. 28215 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 70%. 28216 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 71%, татарлар — 29%. 28217 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 72%, татарлар — 25%. 28218 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 75%. 28219 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 76%. 28220 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар - 76%, татарлар - 21%. 28221 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 77%. 28222 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар (78%), татарлар (15%), чуашлар (7%). 28223 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 36%, руслар — 35%, чуашлар — 26%. 28224 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 50%, руслар — 43%. 28225 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 51%, руслар — 42%. 28226 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 52,5%, руслар — 45%. 28227 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 55%, мордва халкы — 31%. 28228 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 56%, руслар — 36%. 28229 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 57%, руслар — 41%. 28230 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 61%, чуашлар — 38%. 28231 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 66%, руслар — 27%. 28232 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 67%. 28233 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 70%, руслар — 23%. 28234 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 75%, руслар — 22%. 28235 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 77,7%, руслар — 19,6%. 28236 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 78%, руслар — 20%. 28237 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): чуашлар — 51%, руслар — 43%. 28238 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): чуашлар — 72%, руслар — 27%. 28239 Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): чуашлар — 78%, руслар — 21%. 28240 Демография Төп милләтләр ( 2002 елгы җанисәп буенча): руслар — 78%, чуашлар - 15%, татарлар - 7%. 28241 Демография Төп милләтләр ( 2010 елгы җанисәп буенча): руслар (92%) һәм чуашлар (8%). 28242 Демография Туган тел буенча халык (2010): татар теле — 73,3%, башкорт теле — 16,3%, урыс теле — 9,1%. 28243 Демография Халыкның 33%ы эш белән тәэмин ителгән, 9% эшсезләр, 27% - пенсионерлар. 28244 Демография Халык саны — 1989 елда 375 кеше (руслар — 52 %, татарлар — 46 %), 2000 елда 423 кеше иде. 28245 Демография Халык саны 2002 ел җанисәбе буенча Бакалы авылында 44% татар, 28% урыс һәм керәшеннәр яши. 28246 Демография Халык саны динамикасы: * 2002 елгы буенча: татарлар - 59%; башкортлар - 32%. 28247 Демография Халык саны динамикасы: 2002 елны үткәрелгән сан алу вакытында авыл халкы тулысы белән диярлек башкортка яздырылган. 28248 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 0 кешенең яшәве мәгълүм. 28249 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1003 кешенең яшәве мәгълүм. 28250 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1018 кешенең яшәве мәгълүм. 28251 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 101 кешенең яшәве мәгълүм. 28252 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1020 кешенең яшәве мәгълүм. 28253 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1025 кешенең яшәве мәгълүм. 28254 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1028 кешенең яшәве мәгълүм. 28255 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1063 кешенең яшәве мәгълүм. 28256 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 067 кешенең яшәве мәгълүм. 28257 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1067 кешенең яшәве мәгълүм. 28258 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1070 кешенең яшәве мәгълүм. 28259 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1079 кешенең яшәве мәгълүм. 28260 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1081 кешенең яшәве мәгълүм. 28261 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1093 кешенең яшәве мәгълүм. 28262 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1095 кешенең яшәве мәгълүм. 28263 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 103 кешенең яшәве мәгълүм. 28264 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 110 кешенең яшәве мәгълүм. 28265 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1117 кешенең яшәве мәгълүм. 28266 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 119 кешенең яшәве мәгълүм. 28267 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 111 кешенең яшәве мәгълүм. 28268 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 112 кешенең яшәве мәгълүм. 28269 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1140 кешенең яшәве мәгълүм. 28270 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1143 кешенең яшәве мәгълүм. 28271 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1144 кешенең яшәве мәгълүм. 28272 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 115 кешенең яшәве мәгълүм. 28273 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 116 кешенең яшәве мәгълүм. 28274 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 118 кешенең яшәве мәгълүм. 28275 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 119 кешенең яшәве мәгълүм. 28276 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 11 кешенең яшәве мәгълүм. 28277 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 121 кешенең яшәве мәгълүм. 28278 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 122 кешенең яшәве мәгълүм. 28279 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 124 кешенең яшәве мәгълүм. 28280 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 257 кешенең яшәве мәгълүм. 28281 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 125 кешенең яшәве мәгълүм. 28282 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 131 кешенең яшәве мәгълүм. 28283 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1325 кешенең яшәве мәгълүм. 28284 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 132 кешенең яшәве мәгълүм. 28285 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 332 кешенең яшәве мәгълүм. 28286 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1343 кешенең яшәве мәгълүм. 28287 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 134 кешенең яшәве мәгълүм. 28288 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 135 кешенең яшәве мәгълүм. 28289 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 136 кешенең яшәве мәгълүм. 28290 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 138 кешенең яшәве мәгълүм. 28291 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 13 кешенең яшәве мәгълүм. 28292 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 140 кешенең яшәве мәгълүм. 28293 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 141 кешенең яшәве мәгълүм. 28294 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1426 кешенең яшәве мәгълүм. 28295 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 142 кешенең яшәве мәгълүм. 28296 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 145 кешенең яшәве мәгълүм. 28297 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1478 кешенең яшәве мәгълүм. 28298 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 148 кешенең яшәве мәгълүм. 28299 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 14 кешенең яшәве мәгълүм. 28300 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 150 кешенең яшәве мәгълүм. 28301 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 151 кешенең яшәве мәгълүм. 28302 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 152 кешенең яшәве мәгълүм. 28303 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 154 кешенең яшәве мәгълүм. 28304 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 155 кешенең яшәве мәгълүм. 28305 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 156 кешенең яшәве мәгълүм. 28306 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 157 кешенең яшәве мәгълүм. 28307 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 158 кешенең яшәве мәгълүм. 28308 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 15 кешенең яшәве мәгълүм. 28309 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1601 кешенең яшәве мәгълүм. 28310 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 161 кешенең яшәве мәгълүм. 28311 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 162 кешенең яшәве мәгълүм. 28312 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 640 кешенең яшәве мәгълүм. 28313 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 165 кешенең яшәве мәгълүм. 28314 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 166 кешенең яшәве мәгълүм. 28315 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1685 кешенең яшәве мәгълүм. 28316 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 170 кешенең яшәве мәгълүм. 28317 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 171 кешенең яшәве мәгълүм. 28318 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 172 кешенең яшәве мәгълүм. 28319 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 173 кешенең яшәве мәгълүм. 28320 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1757 кешенең яшәве мәгълүм. 28321 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 175 кешенең яшәве мәгълүм. 28322 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 176 кешенең яшәве мәгълүм. 28323 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 178 кешенең яшәве мәгълүм. 28324 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 17 кешенең яшәве мәгълүм. 28325 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 180 кешенең яшәве мәгълүм. 28326 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1817 кешенең яшәве мәгълүм. 28327 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 181 кешенең яшәве мәгълүм. 28328 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 184 кешенең яшәве мәгълүм. 28329 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1879 кешенең яшәве мәгълүм. 28330 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 187 кешенең яшәве мәгълүм. 28331 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 188 кешенең яшәве мәгълүм. 28332 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1892 кешенең яшәве мәгълүм. 28333 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 18 кешенең яшәве мәгълүм. 28334 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 190 кешенең яшәве мәгълүм. 28335 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 193 кешенең яшәве мәгълүм. 28336 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 199 кешенең яшәве мәгълүм. 28337 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1 кешенең яшәве мәгълүм. 28338 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 200 кешенең яшәве мәгълүм. 28339 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 201 кешенең яшәве мәгълүм. 28340 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 202 кешенең яшәве мәгълүм. 28341 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2039 кешенең яшәве мәгълүм. 28342 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 203 кешенең яшәве мәгълүм. 28343 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 205 кешенең яшәве мәгълүм. 28344 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 211 кешенең яшәве мәгълүм. 28345 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 212 кешенең яшәве мәгълүм. 28346 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 214 кешенең яшәве мәгълүм. 28347 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 215 кешенең яшәве мәгълүм. 28348 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 220 кешенең яшәве мәгълүм. 28349 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2219 кешенең яшәве мәгълүм. 28350 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 221 кешенең яшәве мәгълүм. 28351 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2257 кешенең яшәве мәгълүм. 28352 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 225 кешенең яшәве мәгълүм. 28353 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 228 кешенең яшәве мәгълүм. 28354 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 229 кешенең яшәве мәгълүм. 28355 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 22 кешенең яшәве мәгълүм. 28356 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 231 кешенең яшәве мәгълүм. 28357 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 235 кешенең яшәве мәгълүм. 28358 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2362 кешенең яшәве мәгълүм. 28359 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 236 кешенең яшәве мәгълүм. 28360 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 239 кешенең яшәве мәгълүм. 28361 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 23 кешенең яшәве мәгълүм. 28362 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 240 кешенең яшәве мәгълүм. 28363 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 244 кешенең яшәве мәгълүм. 28364 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 245 кешенең яшәве мәгълүм. 28365 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 246 кешенең яшәве мәгълүм. 28366 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 249 кешенең яшәве мәгълүм. 28367 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 24 кешенең яшәве мәгълүм. 28368 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 250 кешенең яшәве мәгълүм. 28369 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 253 кешенең яшәве мәгълүм. 28370 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 254 кешенең яшәве мәгълүм. 28371 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 255 кешенең яшәве мәгълүм. 28372 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 256 кешенең яшәве мәгълүм. 28373 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 263 кешенең яшәве мәгълүм. 28374 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 267 кешенең яшәве мәгълүм. 28375 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 270 кешенең яшәве мәгълүм. 28376 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 272 кешенең яшәве мәгълүм. 28377 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2738 кешенең яшәве мәгълүм. 28378 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2746 кешенең яшәве мәгълүм. 28379 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 274 кешенең яшәве мәгълүм. 28380 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 275 кешенең яшәве мәгълүм. 28381 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 279 кешенең яшәве мәгълүм. 28382 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 280 кешенең яшәве мәгълүм. 28383 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 281 кешенең яшәве мәгълүм. 28384 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 282 кешенең яшәве мәгълүм. 28385 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2877 кешенең яшәве мәгълүм. 28386 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 288 кешенең яшәве мәгълүм. 28387 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 289 кешенең яшәве мәгълүм. 28388 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 28 кешенең яшәве мәгълүм. 28389 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 290 кешенең яшәве мәгълүм. 28390 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 292 кешенең яшәве мәгълүм. 28391 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 296 кешенең яшәве мәгълүм. 28392 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 299 кешенең яшәве мәгълүм. 28393 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 3020 кешенең яшәве мәгълүм. 28394 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 307 кешенең яшәве мәгълүм. 28395 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 309 кешенең яшәве мәгълүм. 28396 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 30 кешенең яшәве мәгълүм. 28397 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә30 кешенең яшәве мәгълүм. 28398 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 313 кешенең яшәве мәгълүм. 28399 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 315 кешенең яшәве мәгълүм. 28400 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 316 кешенең яшәве мәгълүм. 28401 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 318 кешенең яшәве мәгълүм. 28402 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 322 кешенең яшәве мәгълүм. 28403 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 323 кешенең яшәве мәгълүм. 28404 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 324 кешенең яшәве мәгълүм. 28405 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 327 кешенең яшәве мәгълүм. 28406 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 328 кешенең яшәве мәгълүм. 28407 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 329 кешенең яшәве мәгълүм. 28408 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 3333 кешенең яшәве мәгълүм. 28409 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 335 кешенең яшәве мәгълүм. 28410 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 336 кешенең яшәве мәгълүм. 28411 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 337 кешенең яшәве мәгълүм. 28412 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 340 кешенең яшәве мәгълүм. 28413 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 343 кешенең яшәве мәгълүм. 28414 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 345 кешенең яшәве мәгълүм. 28415 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 348 кешенең яшәве мәгълүм. 28416 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 351 кешенең яшәве мәгълүм. 28417 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 354 кешенең яшәве мәгълүм. 28418 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 35 кешенең яшәве мәгълүм. 28419 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 362 кешенең яшәве мәгълүм. 28420 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 364 кешенең яшәве мәгълүм. 28421 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 365 кешенең яшәве мәгълүм. 28422 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 3664 кешенең яшәве мәгълүм. 28423 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 366 кешенең яшәве мәгълүм. 28424 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 367 кешенең яшәве мәгълүм. 28425 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 36 кешенең яшәве мәгълүм. 28426 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 374 кешенең яшәве мәгълүм. 28427 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 375 кешенең яшәве мәгълүм. 28428 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 377 кешенең яшәве мәгълүм. 28429 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 378 кешенең яшәве мәгълүм. 28430 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 37 кешенең яшәве мәгълүм. 28431 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 380 кешенең яшәве мәгълүм. 28432 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 383 кешенең яшәве мәгълүм. 28433 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 384 кешенең яшәве мәгълүм. 28434 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 386 кешенең яшәве мәгълүм. 28435 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 388 кешенең яшәве мәгълүм. 28436 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 38 кешенең яшәве мәгълүм. 28437 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 390 кешенең яшәве мәгълүм. 28438 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 392 кешенең яшәве мәгълүм. 28439 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 394 кешенең яшәве мәгълүм. 28440 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 395 кешенең яшәве мәгълүм. 28441 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 396 кешенең яшәве мәгълүм. 28442 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 397 кешенең яшәве мәгълүм. 28443 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 403 кешенең яшәве мәгълүм. 28444 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 404 кешенең яшәве мәгълүм. 28445 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 405 кешенең яшәве мәгълүм. 28446 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 406 кешенең яшәве мәгълүм. 28447 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 410 кешенең яшәве мәгълүм. 28448 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4125 кешенең яшәве мәгълүм. 28449 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 417 кешенең яшәве мәгълүм. 28450 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 420 кешенең яшәве мәгълүм. 28451 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 421 кешенең яшәве мәгълүм. 28452 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 423 кешенең яшәве мәгълүм. 28453 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 427 кешенең яшәве мәгълүм. 28454 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 429 кешенең яшәве мәгълүм. 28455 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 42 кешенең яшәве мәгълүм. 28456 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 433 кешенең яшәве мәгълүм. 28457 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 435 кешенең яшәве мәгълүм. 28458 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 439 кешенең яшәве мәгълүм. 28459 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 43 кешенең яшәве мәгълүм. 28460 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 441 кешенең яшәве мәгълүм. 28461 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4427 кешенең яшәве мәгълүм. 28462 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 445 кешенең яшәве мәгълүм. 28463 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 446 кешенең яшәве мәгълүм. 28464 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 450 кешенең яшәве мәгълүм. 28465 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 452 кешенең яшәве мәгълүм. 28466 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 453 кешенең яшәве мәгълүм. 28467 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 454 кешенең яшәве мәгълүм. 28468 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 456 кешенең яшәве мәгълүм. 28469 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 457 кешенең яшәве мәгълүм. 28470 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 459 кешенең яшәве мәгълүм. 28471 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 460 кешенең яшәве мәгълүм. 28472 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4611 кешенең яшәве мәгълүм. 28473 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 463 кешенең яшәве мәгълүм. 28474 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 465 кешенең яшәве мәгълүм. 28475 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 468 кешенең яшәве мәгълүм. 28476 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 470 кешенең яшәве мәгълүм. 28477 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 472 кешенең яшәве мәгълүм. 28478 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 474 кешенең яшәве мәгълүм. 28479 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 475 кешенең яшәве мәгълүм. 28480 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 478 кешенең яшәве мәгълүм. 28481 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 479 кешенең яшәве мәгълүм. 28482 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 48 кешенең яшәве мәгълүм. 28483 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 493 кешенең яшәве мәгълүм. 28484 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 496 кешенең яшәве мәгълүм. 28485 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 498 кешенең яшәве мәгълүм. 28486 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4 кешенең яшәве мәгълүм. 28487 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 500 кешенең яшәве мәгълүм. 28488 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 501 кешенең яшәве мәгълүм. 28489 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 503 кешенең яшәве мәгълүм. 28490 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 504 кешенең яшәве мәгълүм. 28491 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 506 кешенең яшәве мәгълүм. 28492 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 507 кешенең яшәве мәгълүм. 28493 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 50 кешенең яшәве мәгълүм. 28494 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 510 кешенең яшәве мәгълүм. 28495 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 513 кешенең яшәве мәгълүм. 28496 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 514 кешенең яшәве мәгълүм. 28497 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 516 кешенең яшәве мәгълүм. 28498 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 519 кешенең яшәве мәгълүм. 28499 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 51 кешенең яшәве мәгълүм. 28500 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 520 кешенең яшәве мәгълүм. 28501 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 523 кешенең яшәве мәгълүм. 28502 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 525 кешенең яшәве мәгълүм. 28503 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 526 кешенең яшәве мәгълүм. 28504 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 529 кешенең яшәве мәгълүм. 28505 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 52 кешенең яшәве мәгълүм. 28506 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 532 кешенең яшәве мәгълүм. 28507 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 533 кешенең яшәве мәгълүм. 28508 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 534 кешенең яшәве мәгълүм. 28509 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 537 кешенең яшәве мәгълүм. 28510 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 5384 кешенең яшәве мәгълүм. 28511 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 539 кешенең яшәве мәгълүм. 28512 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 542 кешенең яшәве мәгълүм. 28513 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 544 кешенең яшәве мәгълүм. 28514 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 551 кешенең яшәве мәгълүм. 28515 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 556 кешенең яшәве мәгълүм. 28516 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 558 кешенең яшәве мәгълүм. 28517 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 559 кешенең яшәве мәгълүм. 28518 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 561 кешенең яшәве мәгълүм. 28519 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 563 кешенең яшәве мәгълүм. 28520 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 569 кешенең яшәве мәгълүм. 28521 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 56 кешенең яшәве мәгълүм. 28522 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 575 кешенең яшәве мәгълүм. 28523 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 576 кешенең яшәве мәгълүм. 28524 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 579 кешенең яшәве мәгълүм. 28525 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 583 кешенең яшәве мәгълүм. 28526 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 585 кешенең яшәве мәгълүм. 28527 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 587 кешенең яшәве мәгълүм. 28528 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 592 кешенең яшәве мәгълүм. 28529 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 598 кешенең яшәве мәгълүм. 28530 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 59 кешенең яшәве мәгълүм. 28531 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 6021 кешенең яшәве мәгълүм. 28532 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 602 кешенең яшәве мәгълүм. 28533 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 604 кешенең яшәве мәгълүм. 28534 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 612 кешенең яшәве мәгълүм. 28535 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 613 кешенең яшәве мәгълүм. 28536 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 618 кешенең яшәве мәгълүм. 28537 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 619 кешенең яшәве мәгълүм. 28538 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 61 кешенең яшәве мәгълүм. 28539 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 620 кешенең яшәве мәгълүм. 28540 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 627 кешенең яшәве мәгълүм. 28541 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 62 кешенең яшәве мәгълүм. 28542 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 631 кешенең яшәве мәгълүм. 28543 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 636 кешенең яшәве мәгълүм. 28544 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 638 кешенең яшәве мәгълүм. 28545 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 63 кешенең яшәве мәгълүм. 28546 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 640 кешенең яшәве мәгълүм. 28547 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 641 кешенең яшәве мәгълүм. 28548 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 646 кешенең яшәве мәгълүм. 28549 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 647 кешенең яшәве мәгълүм. 28550 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 648 кешенең яшәве мәгълүм. 28551 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 64 кешенең яшәве мәгълүм. 28552 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 654 кешенең яшәве мәгълүм. 28553 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 657 кешенең яшәве мәгълүм. 28554 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 661 кешенең яшәве мәгълүм. 28555 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 665 кешенең яшәве мәгълүм. 28556 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 666 кешенең яшәве мәгълүм. 28557 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 669 кешенең яшәве мәгълүм. 28558 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 66 кешенең яшәве мәгълүм. 28559 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 671 кешенең яшәве мәгълүм. 28560 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 672 кешенең яшәве мәгълүм. 28561 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 676 кешенең яшәве мәгълүм. 28562 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 679 кешенең яшәве мәгълүм. 28563 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 67 кешенең яшәве мәгълүм. 28564 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 681 кешенең яшәве мәгълүм. 28565 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 682 кешенең яшәве мәгълүм. 28566 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 686 кешенең яшәве мәгълүм. 28567 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 688 кешенең яшәве мәгълүм. 28568 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 68 кешенең яшәве мәгълүм. 28569 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 690 кешенең яшәве мәгълүм. 28570 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 691 кешенең яшәве мәгълүм. 28571 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 693 кешенең яшәве мәгълүм. 28572 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 6 кешенең яшәве мәгълүм. 28573 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 706 кешенең яшәве мәгълүм. 28574 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 707 кешенең яшәве мәгълүм. 28575 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 70 кешенең яшәве мәгълүм. 28576 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 711 кешенең яшәве мәгълүм. 28577 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 712 кешенең яшәве мәгълүм. 28578 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 714 кешенең яшәве мәгълүм. 28579 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 719 кешенең яшәве мәгълүм. 28580 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 721 кешенең яшәве мәгълүм. 28581 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 725 кешенең яшәве мәгълүм. 28582 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 735 кешенең яшәве мәгълүм. 28583 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 740 кешенең яшәве мәгълүм. 28584 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 746 кешенең яшәве мәгълүм. 28585 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 748 кешенең яшәве мәгълүм. 28586 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 749 кешенең яшәве мәгълүм. 28587 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 74 кешенең яшәве мәгълүм. 28588 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 750 кешенең яшәве мәгълүм. 28589 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 755 кешенең яшәве мәгълүм. 28590 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 756 кешенең яшәве мәгълүм. 28591 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 759 кешенең яшәве мәгълүм. 28592 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 75 кешенең яшәве мәгълүм. 28593 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 761 кешенең яшәве мәгълүм. 28594 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 764 кешенең яшәве мәгълүм. 28595 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 76 кешенең яшәве мәгълүм. 28596 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 771 кешенең яшәве мәгълүм. 28597 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 774 кешенең яшәве мәгълүм. 28598 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 777 кешенең яшәве мәгълүм. 28599 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 784 кешенең яшәве мәгълүм. 28600 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 79 кешенең яшәве мәгълүм. 28601 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 7 кешенең яшәве мәгълүм. 28602 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 801 кешенең яшәве мәгълүм. 28603 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 816 кешенең яшәве мәгълүм. 28604 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 820 кешенең яшәве мәгълүм. 28605 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 825 кешенең яшәве мәгълүм. 28606 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 82 кешенең яшәве мәгълүм. 28607 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 835 кешенең яшәве мәгълүм. 28608 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 836 кешенең яшәве мәгълүм. 28609 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 842 кешенең яшәве мәгълүм. 28610 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 843 кешенең яшәве мәгълүм. 28611 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 844 кешенең яшәве мәгълүм. 28612 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 85 кешенең яшәве мәгълүм. 28613 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 861 кешенең яшәве мәгълүм. 28614 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 862 кешенең яшәве мәгълүм. 28615 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 878 кешенең яшәве мәгълүм. 28616 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 881 кешенең яшәве мәгълүм. 28617 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 886 кешенең яшәве мәгълүм. 28618 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 887 кешенең яшәве мәгълүм. 28619 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 888 кешенең яшәве мәгълүм. 28620 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 88 кешенең яшәве мәгълүм. 28621 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 891 кешенең яшәве мәгълүм. 28622 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 89 кешенең яшәве мәгълүм. 28623 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 8к кешенең яшәве мәгълүм. 28624 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 905 кешенең яшәве мәгълүм. 28625 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 907 кешенең яшәве мәгълүм. 28626 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 918 кешенең яшәве мәгълүм. 28627 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 91 кешенең яшәве мәгълүм. 28628 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 924 кешенең яшәве мәгълүм. 28629 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 92 кешенең яшәве мәгълүм. 28630 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 93 кешенең яшәве мәгълүм. 28631 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 940 кешенең яшәве мәгълүм. 28632 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 941 кешенең яшәве мәгълүм. 28633 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 95 кешенең яшәве мәгълүм. 28634 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 96 кешенең яшәве мәгълүм. 28635 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 977 кешенең яшәве мәгълүм. 28636 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 980 кешенең яшәве мәгълүм. 28637 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 984 кешенең яшәве мәгълүм. 28638 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 99 кешенең яшәве мәгълүм. 28639 Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 9 кешенең яшәве мәгълүм. 28640 Демография Халык саны динамикасы: 2010 йыл перепись буйынса 475 кешенең йэшэуе мэглум. 28641 Демография Халык саны динамикасы: 2013 елда авылда 30 йортта 101 кеше торган. 28642 Демография Халык саны динамикасы: Авылда туган күренекле кешеләр * Әнүр Вахитов (1932-1984), язучы, әдәбият галиме, Җәлил Киекбаев премиясе лауреаты ( 2002 ). 28643 Демография Халык саны динамикасы: Авылда туган күренекле шәхесләр * Хәй Мушинский (Габделхәй Мөхәммәтшин), драма артисты, фокусчы. 28644 Демография Халык саны динамикасы: Авылда туган танылган кешеләр * Риф Гыйззәтуллин (Сергей Тулин) (11.09.1957), РФ Каһарманы ( 1996 ), генерал-майор ( 2007 елдан запаста). 28645 Демография Халык саны динамикасы: Авылның танылган кешеләре * Барый Ногманов - язучы, Фатих Кәрим премиясе лауреаты ( 2013 ). 28646 Демография Халык саны динамикасы: Авылның танылган кешеләре * Рәшит Шәкүр - язучы, галим. 28647 Демография Халык саны динамикасы: Авыл халкы татар теленең тепекәй сөйләшендә сөйләшә. 1989 елда, 2002дә татар буларак язылганнар (33% — «башкортлар»). 2011 елда 14 бала дөньяга беренче аваз салган. 28648 Демография Халык саны динамикасы: Галерея Komsomol (entrance). 28649 Демография Халык саны динамикасы: Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 137 кешенең яшәве мәгълүм. 28650 Демография Халык саны динамикасы: Искәрмәләр Чыганак * http://omet-ufa. 28651 Демография Халык саны динамикасы: Мәгариф 11 еллы Татар мәктәбе. 28652 Демография Халык саны динамикасы: Мәгариф Кубияз авылындагы кебек агачтан салынган мәктәпләр респубикада сирәктер. 28653 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав (2002): башкортлар — 23,4%, руслар — 58,8%, татарлар — 5,9%. 28654 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав (2002): марилар – 92,0%, руслар – 6,4%. 28655 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав (2002): марилар – 97,8%, руслар – 2,0%. 28656 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав (2002): руслар — 42,2%, татарлар — 39,8%, башкортлар — 9,0%, украиннар — 4,8%, чуашлар — 1,1%. 28657 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 60,6%, удмуртлар — 22,0%, татарлар — 11,6%. 28658 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 66,4%, татарлар — 25,7%, удмуртлар — 4,0%, башкортлар — 1,7%. 28659 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 66,4%, татарлар — 32,4%, удмуртлар — 7,4%, марилар — 3,6%, башкортлар — 1,1%. 28660 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 68,0%, удмуртлар — 20,8%, татарлар — 7,7%. 28661 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 76,4%, татарлар — 13,3%, удмуртлар — 8,8%, марилар — 1,5%, башкортлар — 1,3%. 28662 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): руслар — 91,8%, удмуртлар — 3,8%, татарлар — 1,4%, украиннар — 1,1%. 28663 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): татарлар — 84,1%, руслар — 6,6%, удмуртлар — 5,5%. 28664 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): удмуртлар — 54,5%, руслар — 42,5%, татарлар — 1,5%. 28665 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): удмуртлар — 92,9%, руслар — 7,0%. 28666 Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): урыслар — 38,9%, марилар — 37,7%, татарлар — 21,2%. 28667 Демография Халык саны динамикасы: Рәсми сан алу буенча татарлар — 40%, башкортлар 53% тәшкил итә. 28668 Демография Халык саны динамикасы: Рәсми сан алу вакытында авыл халкы башкорт дип теркәлгән (85%). 28669 Демография Халык саны динамикасы: Танылган шәхесләр * Фәрит Исәнгулов - язучы, С. Юлаев премиясе лауреаты ( 1970 ). 28670 Демография Халык саны динамикасы: Татарлар рәсми рәвештә 82%. 28671 Демография ( — халык, — язу) — халык үсешен өйрәнүче фән. 28672 Демография Чыганаклар * Татар энциклопедиясе. 28673 «Демократик җирле үзидарәне саклау» шигаре астында үтә. 28674 Демократия борынгы Греция шәһәре Афинада барлыкка килгән, ул без белгән демократиядән бик нык аерылып торган. 28675 Демократияләрнең үсеше дөньядагы вакыйгаларга һәм яшәү дәрәҗәсенә зур йогынты ясый. 28676 Демократияне үстерү һәм ныгыту максатыннан оештырылды. 28677 Демократия ( — «халык хакимлеге», δῆμος — « халык » һәм κράτος — «хакимлек») — дәүләтнең яки җәмгыятьнең сәяси системасы сәяси оешу төре. 28678 Демокритның хезмәтләре табигать фәннәренең күренекле вәкилләре Гассенди, Лейбниц, Ньютон, Лаплас, Ломоносовларны үзенә җәлеп итә. 28679 Демокрит үзенең атом тәгълимәтеннән чыгып чирне атомнарның килбәте һәм урнашу үзгәрүдән килеп чыга дип фаразлаган. 28680 Демшенко — Русия территориясеннән ага торган елга. 28681 Демьянск юнәлешендә һөҗүмдә катнаша. 28682 Демэёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28683 Деникинчылар Кырымны алгач, яшерен эшләүгә күчә: листовкалар бастырып тарата, кораллы күтәрелеш әзерләүдә катнаша. 28684 Денисовка ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 28685 Денисовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28686 Денис Хөснияров белән әңгәмә. 28687 Деньгино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 28688 Деньгины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 28689 Депортация 1944 елның 18 мае тарихка Кырым татарларының депортациясе көне буларак керде. 28690 Депортацияләнгән ингушлар кайткач Төньяк Осетиянең Шәһәр яны районына дәгъва белдерәләр, һәм 1992 елның көзендә кораллы осетин-ингуш конфликты була. 28691 Депо һәм хәрәкәттәге состав Сызыкта «Әмәт» электродепосы хезмәт күрсәтә, линия буенча дүрт вагонлы 81-55x.3 «Казань» составлары һәм өч вагонлы 81-74x.4 «Русич» составлары баралар. 28692 Депп «A Nightmare on Elm Street» («Карамалар урамындагы дәһшәт») фильмында төшә. 28693 Депрессия Америка Кушма штатларында 1929 елның 24 октябрендә фонд биржасында акция хакларының кискен төшүеннән соң башлана (бу көн Кара сишәмбе исеме астында билгеле), һәм тиз арада дөньяның һәр иленә диярлек тарала. 28694 Депрессиядән алып балага узмауга кадәр һәм яман шеш кебек чирләрдән файдалы. 28695 Депрессиянең төрле илләргә йогынтысы АКШ 1910-1960 елларда АКШ-та эшсезлек дәрәҗәсе (соры сызык — "АКШ-та эшсезлек дәрәҗәсе (бәяләү)"; зәңгәр сызык — "АКШ-та эшсезлек дәрәҗәсе") АКШ-та рецессия 1929 елның августында ук башлана. 28696 Депутатлар 3 елга мажориталь сайлау системасы буенча сайланалар. 28697 Депутатлар 5 елга сайлана. 28698 Депутатский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 28699 Депутат шулай ук "Халык ашханәсе", "Ветеринария дәвалау станциясе", "Халык йорты" һәм "Халык китапханәсе" төзеткән, юллар салдырган. 28700 Депутат эшчәнлеге 2003 елдан — IV, V чакырылыш Русия Дәүләт Думасы депутаты, куркынычсызлык комитеты рәисе. 28701 Дербида укытучы гаиләсендә туа. 28702 Дербышка бистәсендәге балалар йортына, инвалид балалар шәһәр үзәкләренә, Казанның 1-, 2- санлы балалар йортына, «Гаврош» приютына, «Здравушка» реабилитация үзәгенә ярдәм күрсәтә. 28703 Дәрвиш Гали хан (? 28704 Дәрвишләр зиратында соңгы сыену урынын тапты. 28705 Дәрвиш сыйфатында авылдан-авылга, шәһәрдән-шәһәргә йөреп, вәгазь сөйләгән. 28706 Дергаиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 28707 Дергачевка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 28708 Дергачи ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 28709 Дергачи районы ( ) — Сарытау өлкәсенең көнчыгышында урнашкан административ берәмлек. 28710 Дереванный-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 28711 Деревянная — Русия территориясеннән ага торган елга. 28712 Деревянск ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 28713 Дереганцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 28714 Дәрәҗә буенча бу титул бәктән түбәнрәк. 28715 Дәрәҗә буенча бу титул морзадан югарырак. 28716 Дәрәҗәле исемнәре һәм дәүләт бүләкләре Дөнья халыклары җырларын таныткан өчен, 1960 елда җырчы "Дөнья халыклары арасында тынычлыкны ныгытудагы өлеше өчен" дигән Мактау грамотасы белән бүләкләнә. 28717 Дәрәҗәләргә бүленгән беренче совет ордены. 28718 Дәрәҗәләре Сыйфатлар предмет билгесенең төрле күләмдә артуын, кимүен яки уртача дәрәҗәдә булуын да белдереп киләләр. 28719 Дәрәҗәләр Табигатьтә уран ике төп изотоп төрендә очрый - уран-235 (табигый уранның 0,72%) һәм уран-238 (99,2745%), ләкин төшнең бүленүе ягулыгы өчен тик уран-235 кулланыла ала. 28720 Дәрәҗәле урынына, көченә, туганнары һәм тарафдарларына ышанса, таянса — бер көн алар да аны калдырырлар. 28721 Дәрәҗәсе Фәлсәфә фәннәре кандидаты, доцент. 28722 Дәрәҗә һәм мәртәбә ягыннан Аллаһ иң югарыдыр, Галәмнең иң өстенедер. 28723 Дәреслекләре Сөнгатулла Бикбулат Ислам тарихы буенча дәреслекләр язганда, еш кына хикәяләү алымын кулланган. 28724 Дәресләр алып бару белән бергә, А. Казем-Бек фәнни эш белән дә шөгыльләнә. 28725 Дәресләре тирән мәгънәле, эчке рухлы, ачык аңлаешлы, ифрат бай һәм үтемле телдә була. 28726 Дәресләр мастер-класслар һәм иҗат остаханәләре рәвешендә үткәрелә. 28727 Дәресләрне атказанган мәдәният һәм сәнгать эшлеклеләре, РФ иң яхшы югары уку йортларында белем алучы өлкән курс студентлары алып бара. 28728 Дәресләр республиканың тәҗрибәле укытучылары җитәкчелегендә Кече Академиядә үткәрелә. 28729 Дәресләр һәр көнне ( якшәмбедән кала) иртәнге сәгать 9 дан кичке 4 кә кадәр барган. 28730 Держа — Русия территориясеннән ага торган елга. 28731 Дерилейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28732 Дериножка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28733 Дәрт аша мин Куәткә омтылам. 28734 Дерюшево ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 28735 Дерябино ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 28736 Десантны диңгез ярына төшергәндә артиллерия уты белән ярдәм итә ала. 28737 Десантчылар позициясен боевикларның күп санлы көчләре атакалый. 28738 Десенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28739 Десногорск ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 28740 Дессау-Рослау ( ) — Алманиянең Саксония-Анһалт җирендә урнашкан шәһәр. 28741 Десятка — Русия территориясеннән ага торган елга. 28742 Детектив фикеренчә, Мария Мерседеснең баласын югалу шуңа бәйле.. 28743 Детский Санаторий — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 28744 Дәү әни эзләп-эзләп казларын тапмагач, кабат бүреләр өенә килә һәм әйтә: — Сезнең казларыгыз бармы? 28745 Дәү әти әкият сөйли, Альберт Анкер, 1884 ел тирәсе. 28746 Дәүләкән педагогия училищесында укый, аннары соң Мәскәү дәүләт университетының филология факультетын һәм аспирантураны тәмамлый. 28747 Дәүләкән районы 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән барлыкка килгән. 28748 Дәүләкән районы Башкортстанның Урал таулары алдындагы дала өлешендә урнашкан. 28749 Дәүләкән районы газетасында әдәби хезмәткәр, мәгариф бүлегендә инспектор, МТС сәяси бүлегендә башлык ярдәмчесе булып эшли. 28750 Дәүләкән районында башлана, тамагы Чишмә районының Иске Мерәс авылы янында. 28751 Дәүләки исеменә нисбәтле рәвештә авылга Дәүләки исеме бирелгән. 28752 Дәүләки — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 28753 Дәүләт I Гәрәй 1577 елның 29 июлендә чумадан вафат булган. 28754 Дәүләт акча берәмлеген чит ил акча берәмлегенә дию фиксацияләү акча кодировкасы дип атала. 28755 Дәүләт — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 28756 Дәүләт — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 28757 Дәүләт — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 28758 Дәүләт — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 28759 Дәүләт башлыгы булып король санала. 28760 Дәүләт башлыгы — патша. 28761 Дәүләт башлыгы — патшабикә Елизавета II (ул шулай ук Милләтләр Дуслыгының башка 15 ил җитәкчесе). 28762 Дәүләт башлыгы — президент, ул гомуми, турыдан туры, яшерен тавыш бирү юлы белән 4 елга сайлана. 28763 Дәүләт башлыгы — президент, ул парламентның ике пулатлары тарафыннан 5 ел мөддәтенә сайланыла. 28764 Дәүләт башлыгы — федераль президент, ул халак тарафыннан 6 елга сайлана. 28765 Дәүләт башы - король. 28766 Дәүләт башына Хуаном Веласко Альварадо җитәкчелегендәге сул офицерлар килә. 28767 Дәүләт башында кыйрал тора. 28768 Дәүләт башы - президент. 28769 Дәүләт башы - президент, хакимият башы - премьер-министр. 28770 Дәүләт башы - президент, хөкүмәт башы - премьер-министр. 28771 Дәүләт башы һәм хөкүмәт - президент. 28772 Дәүләт билгеләре һәм мактаулы исемнәр Равмер Хәбибуллинның тырышлыгы югары дәүләт бүләкләре белән билгеләнгән. 28773 Дәүләт буларак 1948 елның 14 маенда (5708 елның 5 ияры) БМО Генераль Ассамблеясенең 1947 елның 29 ноябрендә кабул ителгән № 181 резолюциясе нигезендә игълан ителә. 28774 Дәүләт бүләкләре арасында, «БР алдындагы хезмәтләре өчен ордены» һәм БР «Халыклар дуслыгы ордены»ннан кала өченче дәрәҗәле урында. 28775 Дәүләт бүләкләре, мактаулы исемнәр 1940 елда Ә.Г.Терегуловка Татарстан АССР һәм РСФСРның атказанган фән эшлеклесе дигән мактаулы исем бирелә. 28776 Дәүләт бүләкләре “Почет билгесе” Ордены, 1986, Дуслык ордены, 2006, Татарстан Республикасы Мактау грамотасы, 1999, “Казанның 1000 еллыгы истәлегенә” медале, 2005. 28777 Дәүләт бүләкләре һәм мактаулы исемнәр 1980 елда аңа “Татарстанның АССРның халык артисты” дигән мактаулы исем бирелде. 28778 Дәүләт бүләкләре һәм мактаулы исемнәр * «Ахырзаман» спектакле өчен Муса Җәлил исемендәге Республика бүләге иясе ( 1989 ). 28779 Дәүләт бүләкләре һәм мактаулы исемнәр Динара Садретдиновага үзләренең хөрмәтен күрсәтеп, Татарстан, Карачай-Черкес, Дагыстан республикалары “атказанган артист” исемен биргәннәр, ул шулай ук Ингушетия республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре дә. 28780 Дәүләт бүләкләре һәм мактаулы исемнәре * РСФСР атказанган тренеры ( 1981 ). 28781 Дәүләт гимны OI MAAMME (фин телендә) Oi maamme, Suomi, synnyinmaa, soi, sana kultainen! 28782 Дәүләт гимнын куллану кагыйдәләре "Татарстан Җәмһүрият дәүләт символлары" законында күрсәтелгән. 28783 Дәүләт гимны Татарстан очрагында, Татарстан Республикасы Дәүләт гимны 1970 елларда Рамазан Байтимеров тарафыннан язылган “Туган ягым” шигыре ( Рөстәм Яхинның көе) нигезендә булдылган. 28784 Дәүләт дәрәҗәсендә таныткан белгечне арытаба Татарстан Республикасы Министрлар кабинеты каршындагы Дин эшләре шурасы рәисе итеп тәгаенлиләр. 28785 Дәүләт думасы 450 депутаттан тора. 28786 Дәүләт Думасының 1907 елның маенда булган унбишенче мәҗлесендә Уфа губернасыннан сайланып килгән депутат мөгаллим Кәлимулла Хәсәнев мөселман мәктәпләренең хәле начарлыгын зарланып сөйли. 28787 Дәүләт думасының тантаналы ачылышы, Кышкы Сарай, 1906 Рәсәй империясенең Дәүләт думасы — Рәсәй империясенең канун проектларын тикшерү органы, соңрак канун чыгара торган вәкилләр органы. 28788 Дәүләт җирләренең шактый зур өлеше Сахра чүлендә ята. 28789 Дәүләти бәйрәмнәр 22 маенда — Кыргызстан Хәрби көчләр көне. 28790 Дәүләт идарәсе секторы операцияләре классификациясе коды – 1200200008600. 28791 Дәүләт идарәсе секторы операцияләре классификациясе коды - 2,1002E+12. 28792 Дәүләт идарәсе секторы операцияләре классификациясе коды - 2,1006E+12. 28793 Дәүләт идарәсе секторы операцияләре классификациясе коды — 2101700000100. 28794 Дәүләт ислахлары Юлиан Рим императоры булганда муниципаль курияләр (җирле хакимият) хокукларын киңәйткән, салымнарны киметкән, сарай штатын кыскарткан, бай, зиннәтле сарай кешеләреннән баш тарткан. 28795 Дәүләт ихтыяҗы өчен башкарыласы эшләрне һәм бурычларны үтәү тәртибен кертә. 28796 Дәүләт карамагына күчү Ватан сугышы елларында бина СССР Тышкы эшләр наркоматы карамагына тартып алына, анда Тышкы эшләр министрлыгы көллияте урнаша, кайбер бүлмәләрдә госпиталь булган дигән сүзләр дә бар. 28797 Дәүләткә 10 зур һәм 8 кечкенә утрау керә. 28798 Дәүләткә дошман булучы коммунист оешмалар кан түгә башладылар. 28799 Дәүләткә каршы эшчәнлеге 2003 елның март аенда аңа карата җинаять эше ачылган. 28800 Дәүләткә нигез салучы Пэдди Рой Бэйтс 2012 елда вафат була. 28801 Дәүләткә Сан-Томе һәм Принсипи утраулары һәм тагын алты кечкенә утрау карый. 28802 Дәүләт комиссиясенең тикшеренүләре буенча корбаннар саны - 1 706 000 кеше. 28803 Дәүләт континенталь һәм урта диңгез климат зоналарында урнашылган. 28804 Дәүләтләрнең үзара бәйләнеше милли икътисадларның бер-беренә үтеп керүен, ә кайбер очракта аларның интернациональ структураларга әверелүен китереп чыгара. 28805 Дәүләтләр һаман саен күбрәк җир һәм халык белән идарә итәләр. 28806 Дәүләт мәйданы — 274,2 мең км², халык саны — 15,75 млн кеше ( 2009 ). 28807 Дәүләт милке министры граф П.Д. Кисилёв тәкъдим иткән реформа җирлегендә урыннарда дәүләт крәстияннәре белән идарәчелеккә, волость идарәләреннән тыш, волость җыеннарын җыю карала. 28808 Дәүләт Милләтләр дуслыгы составына керә. 28809 Дәүләтне җитәкләүне Галигә тәкъдим итәләр, һәм ул әлеге тәкъдимне кабул итәргә мәҗбүр була. 28810 Дәүләтнең башкаласы Биоко утравында урнаша. 28811 Дәүләтнең башы - Бөекбритания патшабикәсе, аның вәкиле генерал-губернатор. 28812 Дәүләтнең башы - король Тауфа'ахау Тупоу IV (1965 елның 16 декабреннан бирле хөкем итә). 28813 Дәүләтнең бәйсезлеге 1962 елның 1 июлендә игълан ителде. 28814 Дәүләтнең билгеләмәсе Дәүләт төрләре Унитар һәм федератив Унитар дәүләт (лат. unitas — бердәмлек) — дәүләт төзелеше формасы. 28815 Дәүләтнең бөтен төньяк-көнчыгышны Ла-Плата түбәнлеге, көньяк-көнчыгышны Патагония яссытаулыгы биләп тора. 28816 Дәүләтне нигезләүче ханны шәхси исеме урынына аның иң зур эшенә мөрәҗәгать итүче исем белән атау һуннарның башка традицияләренә туры килү сәбәпле, бер дә кызганыч түгел. 28817 Дәүләтнең исеме Mons Vaticanus калкулыгының атамасындагы vaticinia – «күрәзә итү урыны» сүзеннән килә. 28818 Дәүләтнең төньяк-көнбатышында Кече Урта Дунай түбәнлегенең көньяк өлеше (Кишалфөлд), төньяк-көнчыгышында Карпат тауларының итәкләре (иң биек ноктасы — Матра массивындагы Кекеш тавы, 1015 м), көнбатышта Альп тауларының итәкләре (500—800 м) урнашкан. 28819 Дәүләтнең функцияләрен ул, нигездә, аның башында торучы һәм аның белән идарә итүче шәхесләргә тапшыра. 28820 Дәүләтнең һәм хөкүмәтнең башы - президент. 28821 Дәүләтнең чәчәк атуы XVI гасырның башына туры килә. 28822 Дәүләтов - татар һәм башкорт фамилиясе. 28823 Дәүләт оешкан башлангыч чорларда аны илтабар дип атаганнар. 28824 Дәүләт органнары җаваплы хезмәткәрләренең төп тәркибе, сәнәгать предприятиеләре, кадрларны сәяси һәм һөнәри әзерләү оешмалары җитәкчелеге өлкә комитеты, шәһәр һәм район ком-тлары номенклатурасына кертелә. 28825 Дәүләт планнарын уңышлы үтәүгә зур хезмәтләре белән өлеш куйган авылдашларыбыз партиябезнең, дәүләтебезнең бүләкләренә лаек булдылар. 28826 Дәүләт порталы. 28827 Дәүләт сәясәтенә туры килмәгән язмалар өчен Согуд Гарәбстаны җитәкчеләре инде берничә тапкыр Катар әмирен әлеге каналны ябарга чакырды. 28828 Дәүләт сәясәте һәм сәяси икътисад докторы (DPPPEc). 28829 Дәүләт составына Соломон утрауларның Бугенвиль һәм Бука утрауларыннан башка бөтен төркеме диярлек керә. 28830 Дәүләт тарафыннан билгеләнгән сөт планы 2% ка, йомырка 8% ка үтәлә. 74 баш сарык, 10 баш ат үлә. 28831 Дәүләт — Татарстанның Әлмәт районындагы юкка чыккан авыл. 28832 Дәүләт театры 1922 елда асылда «Сәйяр» труппасы нигезендә һәм аңа төрле яклардан, төрле труппалардан артистлар, драматурглар, музыкантлар җыелу нәтиҗәсендә дәүләт театры төзелә. 28833 Дәүләттә иҗтимагый-икътисади хәл начарланган; бер-бер артлы килгән халык күтәрелешләре эчке сәяси төшенкелекнең көчәюгә һәм империяне берничә өлешкә таркалып китүгә китергән. 28834 Дәүләт теле – инглиз, шулай ук патуа – француз теле нигезендә ясалган җирле креоль диалекты. 28835 Дәүләт телләре буларак чуваш һәм рус телләре исәпләнә. 28836 Дәүләттән 45,2 млн сумлык субсидия алынган. 28837 Дәүләттән тиешле ярдәм күрсәтелгән очракта, 5-7 ел эчендә ул кадрлар әзерләү, республика, регионның интеллектуаль мөмкинлеген тукландыру үзәгенә, Биләр интеллект-инкубаторына әйләнергә тиеш. 28838 Дәүләттә патшадан кала беренче кеше булып вәзир хисапланган. 28839 Дәүләттә халык саны якынча 9,65 млн. 28840 Дәүләт төзелеше 1962нче елда кабул ителгән Конституция буенча Күвәйт – конституцион монархия. 28841 Дәүләт төзелеше Венесуэла - җөмһүрият. 28842 Дәүләт төзелеше Дәүләти бәйрәмнәр 23 маенда — Ямайка Хезмәт көне. 28843 Дәүләт төзелеше Канун чыгару хокуклары Борынгы Римның классик чорында магистратлар, сенат һәм комицияләр арасында бүленгәннәр. 28844 Дәүләт төзелеше Колумбия - җөмһүрият. 28845 Дәүләт төзелеше * Кыргызстан Җөмһүриятенең дәүләт төзелеше 2010 елның 27 июнендә кабул ителгән Конституция тарафыннан билгеләнә. 28846 Дәүләт төзелеше Лесото - конституцион монархия. 28847 Дәүләт төзелеше Македония - җөмһүрият. 28848 Дәүләт төзелеше Малави - җөмһүрият. 28849 Дәүләт төзелеше Монголия – парламент җөмһүрияте. 28850 Дәүләт төзелеше Нигер - җөмһүрият. 28851 Дәүләт төзелеше Польша — җөмһүрият. 28852 Дәүләт төзелеше Свазиленд - конституцион монархия. 28853 Дәүләт төзелеше Словения - җөмһүрият. 28854 Дәүләт төзелеше Төркия — парламентлы демократик җөмһүрият. 28855 Дәүләт төзелеше Федератив җөмһүрият, этник бүленеш буенча төзелгән 9 килилдан (штаттан) һәм ике үзидарәле шәһәрдән (Аддис-Абеба һәм Дыре-Дауа) тора. 28856 Дәүләт төзелеше Фиджи - җөмһүрият. 28857 Дәүләт төзелеше Чехия — суверен, демократик дәүләт. 28858 Дәүләт төзелеше Шри-Ланка - җөмһүрият. 28859 Дәүләт үзәк физик культура институттын тәмамлый ( 1970 ). 28860 Дәүләт - ул билгеле бер территориядәге хакимиятнең сәяси система булып тора. 28861 Дәүләт филармониясе, балалар театры, сәнгать колледжы һәм башка мөһим белем бирү, мәдәни-социаль учреждениеләре белән бик сирәк шәһәрләр генә мактана ала. 28862 Дәүләт хакимияте шушы мөнәсәбәтләрен тартипка сала. 28863 Дәүләт хезмәте белән бергә әдәби иҗат белән дә шыгыльләнергә вакыт таба. 28864 Дәүләт һәм башкару хакимияте башлыгы – Елизавета II короле. 28865 Дәүләт һәм хөкүмәт башы - президент. 28866 Дәүләт һимны (рәсми өлеше) Du Gamla Du Fria Du gamla, du fria, du fjällhöga nord Du tysta, du glädjerika sköna! 28867 Дәүләт һимны Һимнның тарихы 1848 елның революцион-патриотик җыры «Deşteaptǎ-te române!» 28868 Дәүләт һимны Һимн тарихы 1853 елның декабрендә генерал Санта Анна (Santa Anna) иң яхшы патриотик шигырьгә бәйге игълан итә. 28869 Дәүләтша — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 28870 Дәүләтша утары — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 28871 Дәүләт Шурасыннан һәм Дәүләт думасыннан торган Парламент оеша. 28872 Дәүләт Шурасы — Татарстанның даими канун чыгару органы. 28873 Дәүләтьяр Ишкараев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 28874 Дәүләт эшендә Кандидатлык, докторлык диссертацияләре яклап, югары гыйльми дәрәҗәләргә ирешкән галимнең интеллектуаль потенциалы, җитәкчелек тәҗрибәсе дәүләт органнарында да таләп ителә. 28875 Дәүләт эшлеклесе булудан тыш, Франклин әле күренекле галим дә. 28876 Дәүләт эшчәнлеге 1918 — 1925 — хәрби һәм диңгез эшләре буенча нарком һәм Инкыйлаби хәрби Шураның рәисе. 28877 Дефа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28878 Де-факто рәсми телләр буларак күбрәк украин һәм рус телләре кулланышта йөри. 28879 Дефань — Русия территориясеннән ага торган елга. 28880 Дефоны жанр буларак романның иң беренче тарафдарларының берсе итеп саныйлар. 28881 Дәхтәрнидә 2004 елда 382 йортта 1314 кеше яшәгән. 28882 Дәхтәрнидә дегет чыгарганнар, исеме шуннан килә. 28883 Дёля-Налима-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 28884 Джазның әлеге юнәлешенең атамасы «ри-боп» сүзеннән — шул стильдә башкару манерасынан килә. 28885 Джазның музыкаль теле төп үзенчәлеге булып импровизация, синкопир фигураларга нигезләнгән үткен һәм ритмик фактураны башкару алымнарының уникаль комплексы — свинг. 28886 Джазның төп стильләре: Яңа Орлеан (диксиленд), Чикаго, свинг, би-боп, кул, прогрессив, хард-боп, авангард (лад джаз, фри-джаз һ.б.), джаз-рок (фьюжн). 28887 Джаз сәнгатьнең алга таба үсеше зур оркестрлар (биг-бэнд) һәм төрле кинотеатр, рестораннарда, мәдәният һәм мәгариф учреждениеләрендә, бию мәйданчыкларында эшләүче кече ансамбльләр иҗатына бәйле. 28888 Джастин MTV Music Awards церемониясенең йолдызы; әлеге бәйгенең юрамасы нәтиҗәсендә, Бибер елның иҗ әйбәт җырчысы, елның яңа ачышы, поп/рок жанрын иҗ әйбәт башкаручы, җң әйбәт әлбүм өчен сын һәм тагын бер махсус бүләк ала. 28889 Джегде — Русия территориясеннән ага торган елга. 28890 Джедайлар белем һәм күнегү аша үзләреннән камилләшүгә омтылалар. 28891 Джеймс Барри 1937 19 июнендә Лондонда вафат була. 28892 Джеймс гаиләсе хәерче яшәгән, еш күченергә туры килгән. 28893 Джеймс Джойс 1941 елның 13 гыйнварында авырудан соң вафат була. 28894 Джеймс Кук сәяхәтләре вакытында океанның табигате турында күп мәгълүматлар алына. 28895 Джейн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,2 километр озынлыкта булган кратеры. 28896 Джейн Остин китаплары классика булып саналалар. 28897 «Джек яктырткычы» Бәйрәм бай атрибутикасы белән таныла. 28898 Дженис ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 28899 Дженнер бала канына чәчәк белән элек авырган кеше канын күчереп карарга булган. 28900 Джентилески ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28901 Джентльменны ялкау булмаска һәм үз тормышын алып бару чаралары табу өчен нинди дә булса эш башкаруга өндәү яңа күренеш булган. 28902 Джепт — Русия территориясеннән ага торган елга. 28903 Джерсий, гернсий һәм саркс диалектлары бар дип санала. 28904 Дживус (Буган) — Русия территориясеннән ага торган елга. 28905 Джиллиан ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,7 километр озынлыкта булган кратеры. 28906 Джини коэффициенты саннарның ешлылык диапазонында тигезсезлекне үлчи (мәсәлән, керем дәрәҗәләрен). 28907 Джоан Роулинг байлыгының шактый өлеше фильмнарны төшерүдән дә тупланды. 28908 Джоан Роулинг үзе еш кына сценарийга үзгәртүләр кертергә тәкъдим иткәне мәгълүм, чөнки алар китапларның дәвамнары белән туры килми. 28909 Джоди ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,2 километр озынлыкта булган кратеры. 28910 Джозеф Остин Чемберлен ( ; 16 октябрь 1863 ел – 17 март 1937 ел ) — инглиз дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, 1925 елда Чарлз Дауэс белән бергә Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты. 28911 Джозефсон контакты төгәл ешлыкларны үлчи, шуңа күрә хәрби җайланмасында, ПРО-системасында (Ракеталар каршы саклавы), детекторларда (ракеталарны төбәү), кешенең зәгыйфь электромагнит кырны үлчәвендә кулланылып була. 28912 Джозефсон эффекты кулланышы Джозефсон эффекты ярдәмендә көчәнеш, электромагнит кырның бәяләмәләре зур төгәллек белән үлчәнеп була. 28913 Джоли — Русия территориясеннән ага торган елга. 28914 Джон МакКарти бу мәсьәләне 1969-ынчы елда квалификация мәсьәләсе буларак идентификацияләгән: ЯИ тикшеренүчеләре чагылдырып караган һәрбер гамәли кагыйдә өчен шактый күп чыгарылмалар бар. 28915 Джон Мортон, Томас Мор Ричард III турында әсәрендә Ричард III бөкре явыз кешесе булуын тасвирланган. 28916 Джонның кулына табиб тирән булмаган эз (җәрәхәт) ясаган һәм элек чәчәк белән авырган хатыннан алынган кан тамызган. 28917 Джон Сёрль бу фаразны үзенең Кытай бүлмәсе фаразы белән саный, ул безне санак эченә карарга һәм акылның кайда икәнен эзләп табып карарга сорый. 28918 Джонсон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 24,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28919 Джон Стивенс Генслоу Дарвинны Көньяк Америка ярларын өйрәнергә чыгучы «Бигль» корабына түләүсез булган натуралист вазифасына тәкъдим итә. 28920 Джон Френсиска 21 яшькә җитмәгәнче Эдитка бер хат та язмаячак дигән ант бирә һәм антын үти. 28921 Джон Хаугеланд ЯИ-ка бу карашларны "яхшы иске модалы ЯИ" яки "GOFAI" дип атаган. 28922 Джоох-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 28923 Джордж Буш вакытында вице-президент вазифаларын башкара. 28924 Джордж Буш-кечегә наркоз керткәндә, ике тапкыр АКШ президенты вазифаларын башкаручы иде (2002 һәм 2007). 28925 Джордж Вашингтон 1732 елның февра­лендә дөньяга килгән. 12 яшеннән җир үл­чәүче булып эшли башлый. 28926 Джордж Джон Митчелл ( ) — АКШ сәясәтчесе, Демократик фирка әгъзасы, АКШның Якын Көнчыгышта махсус вәкиле (2009—2011). 1980—1995 елларда — сенатор. 28927 Джорджия рәсми атамалары – « штаты» һәм «Көньяк импер штаты». 28928 Джорджия штатындагы Технологик институтны һәм Хәрби диңгез академиясен тәмамлый. 7 ел су асты көймәсендә офицер булып хезмәт итә. 28929 Дҗоу династиясе басып алган зур терртиориясе беренче Дҗоу ваннары тарафыннан үз туганнарына, якыннарына вә гаскәрбашларына бүлеп бирелгән булган. 28930 Джоуль — Ленц законы буенча үткәргечтә җылылык югалтулар егәрлеге үтүче агымның зурлыгына һәм куелган көчәнешкә пропорциональ: : Егәрлек Ваттларда үлчәнә. 28931 Джо Фрейзер белән каршылыгы - спорт тарихында иң мәшһүрнең берсе. 28932 Джуве — Русия территориясеннән ага торган елга. 28933 Джугнаут Яңа Дәһлигә Кушылмаган Хәрәкәт саммитында катнашу өчен сәфәр кылган, Джугнаутның Маврикийга кайтуы белән, Беренджер премьер министрның куәтен чикли торган матәм үзгәрешләре тәкъдим иткән. 28934 Джуджас — Русия территориясеннән ага торган елга. 28935 Джуджыс ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 28936 Джули ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 28937 Джуца 2нче — Русия территориясеннән ага торган елга. 28938 Джыктынъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28939 Джылгы-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 28940 Джягдаг — Русия территориясеннән ага торган елга. 28941 Дзедзегъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28942 Дзезега-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28943 Дзеля-Сия — Русия территориясеннән ага торган елга. 28944 Дзержинский моның белән килешә. 28945 Дзержинский ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 28946 Дзержинск шәһәре шәһәр бүлгесе ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль берәмлек. 28947 Дзёдзегъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28948 Дзёлядё — Русия территориясеннән ага торган елга. 28949 Дзёля-Куренный — Русия территориясеннән ага торган елга. 28950 Дзёля-Нам — Русия территориясеннән ага торган елга. 28951 Дзёля-Сунаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 28952 Дзоля-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 28953 Дзоля-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 28954 Дзотка иң якын урында торучы лейтенант Идрисов әлеге ут ноктасының һөҗүм итүчеләргә иң куркынычы икәнен һәм кичегергә ярамаганны аңлады. 28955 Дзумс-Эрк (Дзунсой-Ахк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 28956 Дзюдо дзюдзюцу (джиу-джитсу) дип аталган борынгы көрәш төреннән формалаша. 28957 Дзюдо (японча — 柔道, Җү - йомшак, до - юл) - Япониядә туган заманча көрәш сәнгате, фәлсәфәгә нигезләнгән һәм коралсыз спорт көрәше. 28958 Диагностика Кагыйдә буларак — иммуноферментлы анализ ; үлем очрагында вирус туган сабыйның төрле әгъзаларыннан күзәнәкле үрчетүдә бүленеп чыгарыла ала. 28959 Диагностикалауда клиник һәм лаб. 28960 Диагностика өчен клиник, инструменталь (рентгенологик, ультратавыш, радиоизотоплы һ.б.) һәм лаб. 28961 Диагностика өчен клиник, лаборатор, рентгенологик, патоморфологик һәм башка тикшерү мәгълүматләре кулланыла. 28962 Диагностика өчен клиник һәм лаб. 28963 Диагностика өчен нейротортопедик методикалар, нейровизуализация тикшеренүләре (рентгенография, компьютер һәм магнит‑резонанс томография се), электронейромиография һ.б. кулланыла. 28964 Диагностика өчен эпидемиологик анамнез, клиник, лаборатор һәм инструменталь тикшерү мәгълүматлары файдаланыла. 28965 Диагностика өчен эпидемиологик анамнез, клиник һәм лаборатор (бактериологик, серологик) тикшерү мәгълүмәтләре кулланыла. 28966 Диагностикасы инструменталь, клиник һәм лаборатор тикшеренүләр мәгълүматларына нигезләнә. 28967 Диаграмманың эш өлкәсен зурайту өчен, күчер аша мөйөш – 135 градус. 28968 Диалект аермалары фонетикага да, лексикага да кагыла. 28969 Диалекталь сүзләрнең язылышы әдәби телнең гадәти нормаларына туры килмәсә, аларны аерым сүз буларак өстәү рөхсәт ителә. 28970 Диалект Вирьял чуашларының диалектына олаштыру хас (әдәби укçа (акча) урынына окçа, әдәби урпа (арпа) урынына орпа). 28971 Диалектиканың төп нигезләре Гегель тарафыннан диалектик идеализм формасында формалашкан һәм Маркс тарафыннан яшь вакытында гегельянлык белән мавыгу вакытында аңлашылган булган. 28972 «Диалектика» сүзен фәнни кулланышка кертүче дип Сократны атыйлар. 28973 Диалектика ул — һәрьяклы бәйләнеш һәм үсеш турындагы тәгълимат. 28974 Диалектик варианты Тау ягында пәнҗешәмбене кич атна диләр (диалектик сүз). 28975 Диалектик материализм Энгельсның аеруча «Дюрингка каршы», «Табигать диалектикасы» һәм «Людвиг Фейербах.. 28976 Диалектлар арасындагы аермалар нигездә фонетикада ята. 28977 Диалектлар Гадәттә румын телендә банат, кришан һәм валаш диалектлары аерыла. 28978 Диалектларны аеру шулай ук кыен. 28979 Диалектларның төп үзенчәлекләрен фонетик төзелеш, морфологик формалар, синтаксик алымнар һәм лексик материаллар буенча ачыкларга мөмкин. 28980 Диалектлар фонологик, синтактик һәм лексик вариацияләре буенча аерыла ала. 28981 Диалектлар Япониянең географик үзенчәләкләр сәбәпле япон теленең дистәләп диалекты бар. 28982 Диалектны якынча 15 меңнән артык кеше белә дип санала (2002 ел). 28983 Диалектологияне өйрәнү теоретик һәм гамәли әһәмияткә ия. 28984 Диалек төркемнәре: көнчыгыш, көнбатыш, төньяк һәм көньяк. 28985 Диалект Татар диалектологиясе Татар диалектологиясе — татар тел белеменең татар теленең җирле диалектларын һәм сөйләшләрен өйрәнә торган тармагы. 28986 Диалиф-2 нигезендә Диалиф тора, ләкин Диалиф-2 юрамасында j-латин хәрефе ешрак кулланыла. 28987 Диалиф компьютер технологиясендә кулланып була, чөнки анда латиницадан тыш махсус өстәмә диакритик хәрефләре юк (Кирил, Яңалиф әлифбаларында шикелле) һәм кайчакта серверларда тыелган апостроф ' билгесе кулланылмый диярлек (Иналифта шикелле). 28988 Диаметры бер чакрымнан артканнары 30 меңгә якын. 28989 Диарея вакытында да банан бик ярап куя. 28990 Диас Вәлиев 1938 елның 1 июлендә Татарстанның Арча районы Казанбаш авылында туа. 28991 Диас Вәлиев — 1973 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 28992 Диас Вәлиев 1973 һәм 1978 елларда милли драматургия буенча уздырылна Бөтенроссия фестивалендә Беренче дәрәҗә дипломга лаек булды. 28993 Диас Вәлиев рус телендә яза. 28994 Диас Вәлиев (тулы исеме Диас Назих улы Вәлиев) — рус телендә иҗат итүче язучы, Г. Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты. 28995 Диа́спора ( ) - туган иленнән тыш яшәүче халык өлеше. 28996 Диванда тагын битекче, ягъни дәүләт сәркатибе дигән дәрәҗә булган. 28997 «Диване лөгатет-төрк» китабы беренче тапкыр 1915 – 1917 елларда Истанбулда нәшер ителә. 28998 Диване лөгатет-төрктә белдерелгәнчә, Караханид ханлыгы (ингл) дәүләтендә барлык документлар һәм ханның хатлары иске уйгур әлифбасы (ингл) белән языла иде. 28999 Диван киңәшмә оешма булып торган. 29000 Диван составына кергән карачылар һәм әмирләр зур биләмәләр, байлык хуҗалары булган. 29001 Дивар аша узу өчен Алман Демократик Җөмһүрияте ватандашларына махсус рөхсәт кирәк булган. 29002 Дивардагы христиан «изге»ләре рәсемнәре балчык белән каплана, алар урынына гарәп каллиграфиясе язулары төшерелә. 29003 "Диварда кино" дип исемләнгән Казанда узган флешмоб Флешмоб тәртибләре һәм кагыйдәләре Флешмоб тарихы Беренче флешмоб Нью-Йорк шәхәрендә үтте. 29004 Диварда рәссамның беренче хатыны — Евгения Александр кызы ( 1847 — 1874 ) һәм икенче хатыны — Ольга Антон кызы ( 1850 — 1881 ) һәм алардан туган кызлары Лидия ( 1869 — 1931 ) һәм Ксения ( 1881 -?) фотосурәтләре эленгән. 29005 Диварда РФ һәм ТР атказанган табиблары портретлары эленгән. 29006 Дивар - зонаны билгеләүче һәм кайвакыт саклап торучы вертикаль структура, гадәттә каты була. 29007 Диварларда әвәләп ясалган бизәкләр зәңгәр, яшел һәм алтын төсләргә буялган. 29008 Диварларда Мәкәрҗә ярминкәсеннән махсус кайтартылган күкеле һәм бүдәнәле сәгать, Спас иконасы эленгән. 29009 Диварнын биеклеге 10 м га җитә, нигезе янында кинлеге 6 м. Буеннан буена, берсе икенчесеннән билгеле ераклыкта, дурт почмаклы бик зур манаралар күтәреләләр, аларның асларында зур-зур ишекләр бар. 29010 Дивизиядан 76 кеше Советлар Союзы Герое исеменә лаек булды. 29011 Дивизия командиры итеп 42-яшьлек тәҗрибәле офицер, полковник Миңлегали Шайморатов билгеләнгән. 29012 Дивногорск ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 29013 Дидино ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 29014 Дидро XVIII гасырның тар маңгайлы эмпиризмын кысрыклауга үз өлешен кертә. 29015 Дидро атеизмы Лангр шәһәрендә куелган Дени Дидро һәйкәле Дидро өчен «скептицизм – хакыйкатькә беренче адым». 29016 Дидро бу уңайдан шулай ди: кешеләр чынбарлык турындагы тулы гыйлемгә беркайчан ирешә алмаячак, чөнки табигать күренешләренә чик юк, ә кешенең танып белү чаралары – чиксез түгел, чикләүле. 29017 Дидроның когнитивизмы һәм материализмы Юмның агностицизмы һәм идеализмына каршы тора. 29018 Дидро өчен Бюффон ясаган күзәтүләр яңа төр җәнлекләрнең һәм яңа “дөнья”ларның барлыкка килү вакытын исәпләгәндә миллион еллар белән эш итәргә җитә торган фәнни нигез булып торган. 29019 Дидро табигать элементларының баштан ук төрле үзенчәлекле булуы турында сөйли. 29020 Дидро үз позициясен скептик дип атый. 29021 Дидро һәм теология Ф.Энгельс язган: Коперник теологияне тулы отставкага чыгара, Ньютон Ходай беренче импульс кына биргән фикере белән Ходай тәгаләнең вазифаларын кыскарта. 29022 Дижон (Дижоң, ) — Франциянең Бургонь-Бургонь-Франш-Конте төбәгендә урнашкан шәһәр. 29023 Дизентери́я (грекча dys - какшау, бозылуны белдерүче алкушымча, һәм enteron - эчәк) шигелез, шигеллалар китереп чыгарган, интоксикация белән барган һәм күбесенчә юан эчәкнең дисталь өлешенә зыян китерүче инфекция. 29024 Дизраэли хөкүмәте баскынчыл сәясәтен алып барган (1878 елда Кипрны басып алган, Мисырны басып алу өчен җирлек хәзерләгән). 29025 Дикарская Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 29026 Дикая Утка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29027 Дикинсон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 67.5 километр озынлыкта булган кратеры. 29028 Диккенс — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 72 километрлы кратеры. 29029 Дикое поле дип йөртелүче буш урын­нарга хөкүмәт халыкны күчереп утырту сәясәтен үткәргән. 29030 Дикое Поле — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 29031 Дикс ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 63,3 километр озынлыкта булган кратеры. 29032 Диксон-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 29033 Дикторлар конкурсында җиңеп, Татарстан телевиденисенә (хәзер «Россия 1. Татарстан») эшкә күчә. 29034 Дилә Еникиева (Дилә Дәрд кызы Еникиева, Dilə Dərd qızı Yenikieva) — табиб (психиатр), язучы, детектив һәм фәнни-популяр романнар авторы, медицина фәннәре кандидаты. 29035 Диләрә Гази кызы Зөбәерова үзенең бөтен аңлы гомерен татар журналистикасына һәм әдәбиятына хезмәт итүгә багышлаган романтик җанлы каләм остасы була. 29036 Диләрә Әүхәдиева (Диләрә Рәүф кызы Әүхәдиева) – Русия театр һәм кино артисты. 29037 Диләрә Зөбәерова 2000 елда вафат була. 29038 Диләрә Тумашева (Диләрә Гариф кызы Тумашева) – тел белгече, профессор. 29039 Дилмун дәүләте дип аталучы дәүләт шумерларны һәм башка Елгаара халыкларын Һинд елгасы буе халыклары белән бәйләүче диңгез юлында ятучы мөһим сәүдә үзәге булган. 29040 Дильмеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 29041 Дима Билан Кабардин-Балкар Җөмһүриятенең атказанган артисты (2006), Чичәнстан атказанган артисты (2007), Ингуш Җөмһүриятенең атказанган артисты (2007), Кабардин-Балкар Җөмһүриятенең халык артисты (2008). 29042 «Дим буенда» повесте белән татар морзаларын идеаллаштыруда гаепләнеп, шәхес культы чорында 1931, 1937 елларда ике мәртәбә кулга алына. 29043 "Дим буйҙары" гәҗит - кушымтасы чыгарыла. 29044 Димәк, авыллар арасында Зур Тигәнәле борынгырак. 29045 Димәк, авылның оешу чоры чама белән 1450-1500 елларга туры килә. 29046 Димәк, авыл халкы тарихи яктан руслар килеп утырганчы оешкан, Алат ханлыгы, Алат авыллары халкы белән бәйләнешле булган. 29047 Димәк, алар Идел буе татарлары кебек үк утрак тормышта яшәгәннәр. 29048 Димәк, Алмания ул чакта Советлар Берлегенә каршы да сугышны планлаштыра башлаган, чөнки инглизләрнең Азия колонияләренә иң кыска юл Совет җирләре аша була. 29049 Димәк антиматдәнең төзелеше матдәнең төзелешенә тиң булырга тиеш. 29050 Димәк аның өслеге бик иске (4 млрд. 29051 Димәк, Африканың күбрәк өлеше экватордан төньякта ята. 29052 Димәк, “Бай күл” була. 29053 Димәк безнең Җир борынгы үтә яңа йолдызда төзелгән элементлардан тора. 29054 Димәк, безнең территориядә кайчандыр зур диңгез булган. 29055 Димәк, без югарыда күрсәтелгән чыганаклардан таянып, Шәйморза авылының тарихы 1674-1700 еллардан ук килә дип әйтәбез. 29056 Димәк, Болгар әле ул вакытта башкала булган. 29057 Димәк, болгарларда бу фәнни юнәлешләр дә көчле үсеш алган. 29058 Димәк бу вакытларда әлеге категория тамашачылар куллана торган әйбер, товар яки хезмәт күрсәтүнең рекламасын кую уңышлы. 29059 Димәк, бүгенге көндә социаль реклама барлык реклама төрләре арасында иң перспектив, табыш китерүчеләрдән, «элитар» булып тора дип әйтергә була. 29060 Димәк бу датадан да соң түгел Төмән һәм Төмән кенәзлеге урыс дәүләтенә буйсына. 29061 Димәк, булачак драматург укымышлы һәм һәр нәрсәсе җитешле гаиләдә тәрбияләнгән. 29062 Димәк, бу этноним халыкның бары тик (күчеп, кунып) яшәү рәвешен аңлата. 29063 Димәк, вегетатив органнарның әйләнә-тирәлек белән орыну өслеге зуррак булган саен, туклыклы матдәләр күбрәк йотыла. 29064 Димәк, галәмнең азагы бар һәм ул кыямәт көне дип атала. 29065 Димәк, индивидны шәхес дип карау өчен ике таләпнең үтәлүе сорала: аң-гакылга (рассудокка) ия булу һәм ниндидер юнәлештә эшчәнлек алып бару. 29066 Димәк, каенга кешеләр үзләренең серләрен ышанып тапшырганнар. 29067 Димәк «кара көн» хасил була. 29068 Димәк кара тишекнең нурланышына билгеле температура белән тасвирлап була: : Кара тишекнең нурланыш спектры (ешлыклар буйлап бүленеше) кара җисемнең нурланышныкына тиң икән. 29069 Димәк, кәгазь беренче җөмлә язылган җирдән бөгелгән булгач, икенче кеше әүвәлге кешенең ни язганын күрә алмый. 29070 Димәк, кешенең тәкәбберләнергә һич хакы юк. 29071 Димәк, Кеше хокуклары гомуми декларациясе мәҗбүри көчкә ия түгел. 29072 Димәк, килгән кабиләләр, “ җирле халык” белән гасырлар дәвамында катнашып, кайчакларда җир-су өчен бәрелешеп, ”чын мишәрлекләрен” югалтканнар. 29073 Димәк, лишайниклар кырыс экологик шартларга искиткеч чыдам организмнар икән. 29074 Димәк, синагога — җәмәгать эшләрен тикшерү, хәл итү җыелышлары уздыру һәм күмәк гыйбадәт кылу урыны. 29075 Димәк, старт вакытында ракета массасының күп өлешен ягулык массасы алып тора. 29076 Димәк, телекамера «күргән» сурәтләнеш һәр секундта 25 тапкыр тапшырыла. 29077 Димәк ул елларда ук мәчетнең кайсы елда төзелүен авылда яшәүчеләр хәтерләмәгәч, мәчеткә (авылга) нигез салу XVII гасырдан да соң була алмый. 29078 Димәк, ул Чалпы авылында туган. 29079 Димәк уңай коргылы протоннар ниндидер көч белән атом төшендә тотынып кала. 29080 Димәк, урманнар азайган саен, һава гына сафлыгын югалтып калмый, елгалар саега, күлләр кибә, җир асты сулары төпкә китә бара һәм җир йөзенә корылык яный. 29081 Димәк, хастаның сәләмәтләнүе – могҗиза түгел, ә чирне аңлау, белем һәм тәҗрибә нәтиҗәсе. 29082 Димәк, Чаллы шәһәре челмат-чаллы халкының идарәчеләре урнашкан феодал үзәк буларак саналырга хаклы. 29083 Димәк, шагыйрьнең үз шәкертләре, дәвамчылары бар, үз мәктәбе туып килә. 29084 Димәк,Шәйморза халкы иген игүдән тыш, корабль төзелешенә кирәкле урман кисү эшенә дә мәҗбүр ителгән. 29085 Димәк, экранда караңгы һәм якты участоклар барлыкка килә, ә кеше күзе аларны сурәт буларак кабул итә. 29086 Димәк, элек бу урында авыл булган. 29087 Димәк, югары төзелешле үсемлекләрнең архегоний һәм антеридийлары суүсемнәрнең күп күзәнәкле гаметангийларыннан аларның өске катлау күзәнәкләре стерильләшүе һәм гаметаларның диморфизмы көчәюе нәтиҗәсендә барлыкка килгәннәр. 29088 Дим елгасы китерелмәләренең уртача күпьеллык агымы 35 мең т. Суның уртача болганчыклыгы 430 г/м³ (максималь 2400 г/м³ га кадәр). 29089 Дим елгасының сул як ярында, Казан — Ырынбур юлы (IP-239) өстендә урнашкан. 29090 Дим елгасы Төп Сыртның төньяк битләвендә Алешкино авылыннан төньяк-көнчыгышка 2 км ераклыкта башланып китә. 29091 Димескәй елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 29092 Димескәй — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы татар авылы. 29093 Димитрий Хильченко бизәгән «Балакаем» спектакле өчен Әлмәт театры Татарстанның М.Җәлил исемендәге премиясенә лаек булды. 29094 Димитрий Хильченко бизәгән спектакльләр Русия һәм халыкара дәрәҗәдәге спектакльләрдә һәрдаим катнашып тора, төрле номинацияләрдә, шул исәптән, сәхнә бизәлеше өчен дә, дипломнарга лаек була. 29095 Димитрий Хильченко – күпсанлы фестивальләр лауреаты, рәссам. 29096 Димнең 0,8 дән алып 27,6 км га кадәр озынлыктагы 30 кушылдыгы бар, иң зурлары: Сулы (27,6 км), Кырым-Сарай (18,1 км), Акбаш (17 км) - сул кушылдыклар. 29097 Димтамак — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 29098 Динамит тау сәнәгатендә каты тау токымнарны шартлатуда, су асты һәм шахта эшләрендә һәм дә хәрби максатларда кулланыла. 29099 Динамо-Казан - Русиянең клублары арасында Чемпионнар Лигасында беренче җиңгән волейбол клубы. 29100 «Динамо» өлкә советында, өлкә физик культура һәм спорт комитетында инструктор булып эшли. 29101 Динара Сафина, 2008 ел Динара Мөбин кызы Сафина (tat. lat. 29102 Динар Хөснетдинов, Динар Вәзим улы Хөснетдинов, (18.05.1990) — драма артисты. 29103 Динар шулай ук Коръәндә дә искә алына, динар 24 карат яки 4,25 грамм авырлыклы алтын тәңкә була. 29104 Дин Барлык диярлек албаннар һәм төрекләр - мөселманнар, славяннар - православ динендә. 29105 Дин белгеченең токымында сакланган күчермә буенча Коръәннең репринт тәрҗемәсе чыга. 2013 ел. 29106 Дин *Бортас мәчете Климат Климат уртача континенталь. 29107 Дингә җәмгыятьтәге өстен урынны кире кайтаруны дини фундаментализм үзенең мөһим бурычларының берсе итеп кертә. 29108 Диңгез академиясен гардемарин, соңыннан мичман дәрәҗәсендә тәмамлаган. 29109 Диңгез аша Кырым Җөмһүрияте белән чиктәш. 29110 Диңгез башлыча су баскан урыннарда (шельфта) урынлашкан, бик күп утраузар калған. 29111 ; Диңгез буе крае * Романовка ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 29112 Диңгез буе крае ( рус. 29113 Диңгез буенча йөзгәндә, цунами биек түгел (1-2 метр), әмма озын (200-300 км) һәм тиз була. 29114 Диңгез буе районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. 29115 Диңгез булган кеше дә берәр урынга утыра. 29116 Диңгезгә койган урынында зур дельта хасил итә. 29117 Диңгездәге иң гаҗәп күренеш шул — вакыт-вакыт су астыннан битум (әсфәлт) кисәкләре калкып чыга. 29118 Диңгездән аларга Төньяк, Балтыйк һәм Кара диңгез флоты ярдәм итәргә тиеш булган. 29119 Диңгездән аларга Төньяк, Балтыйк һәм Кара диңгез флоты ярдәм итә тиеш булган. 29120 Диңгездән балык һәм диңгез җанварлары тотыла. 29121 Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклеге — 300-600 м. Көнчыгыш өлешендә рельефы тигез, көнбатышында — тау-теземле. 29122 Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 3,5 метрны тәшкил итә. 29123 Диңгез дип аталган кеше утыручылар тирәсендә әйләнеп йөри, төрле балык исемнәре кыстырып, диңгез хәлләрен әйтеп, такмаза сөйли. 29124 Диңгезе гыйфритен үтергәннән соң Персей канны Еппа шәһәренең сусаклагычында юа, су кызылга әйләнә. 29125 Диңгез «җил-давыл» кебек сүзләр әйткәндә, баскан урыннарда чайкалып торалар, аугалап китәләр, диңгез кинәт кенә әйләнеп куя, балыклар да әйләнәләр. 29126 Диңгез климаты өчен явым-төшемнәрнең күп булуы хас. 29127 Диңгез көймәләре Нарьян-Марга кадәр керә алалар. 29128 Диңгез култыгы белән ике өлешкә бүленгән. 29129 Диңгез култыгы (Хур-Дөбәй) белән ике өлешкә бүленгән. 29130 Диңгезләр, кара урманнар, эссе чүлләр өстендә һава бертуктаусыз хәрәкәт итә. 29131 Диңгезнең атамасы борынгыдан ук билгеле. 29132 Диңгез өстендә биеклеге 179 м. 1,05 км² мәйдан били. 29133 Диңгез өстендә мондый давылны шторм дип атыйлар. 29134 Диңгез өстө кып-кызыл кан, Эркелеп үлек ага; Ирләр үлә, башын сала, Бетмәс даннары кала. 29135 Диңгез сәяхәтчесе Томас Кэвендиш хөрмәтенә аталган. 29136 Диңгез ташбакалары һәм дельфиннар шулай ук яр буе суларында яши. 29137 Диңгез һәм елга порты. 29138 Диңгез шулай бик түбәндә урнашканга су аннан беркая да агып китә алмый һәм ул бары тик парга гына әйләнә. 29139 Диңгез яисә океандагы давыл вакытында зур-зур дулкыннар куба. 29140 Диңгез яр буе бертөрле түгел, төньяк-көнчыгышта күпсанлы утраулары белән Бруней култыгы бар ә көнбатышта комлы сөзәк яр өстенлек итә. 29141 Диңгез ярына параллель рәвештә 2 тау тезмәсе урнашкан: Лөбнан сырты (Җәбәл Лүбнан), Көнчыгыш Урта диңгез яры буендагы иң зур тау массивы һәм Көнчыгыш сырт (Җәбәл әш-Шәркый). 29142 Дингә кагылышлы карашы Мәхкәмәи шәргыйәне реформалау булса, сәясәттә «Милләт бер, бай һәм ярлыга аерылу юк, милләтнең теләге бер генә» дигән фикердә торган. 29143 Дингә карашның уңай якка китү белән Комсомол районында беренче булып яңадан мәчетләр торгызыла башлый, беренче Урмай авылында булса икенчесе Чичкан авылында салына. 29144 Дингә каршы көрәш совет хакимияте елларында яңа көч белән кабынып китә. 29145 Дингә өндәүче 2002 ел тирәсеннән ислам яшьләре арасында тиз тарала башлаган аудиолекцияләр яздыра башлый. 29146 Дин дәресләре укытыла, догалар, намаз өйрәтелә. 29147 Дин Әзериләрнең төп массасы, иран һәм кавказ әзериләренең күп өлешендә таралган, шигый ислам (Җәгъфәр мәзхәбе) вәкилләре булып торалар. 29148 Дин-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 29149 Динес авылы тарихына караган материаллар Нәфисә Бохараева җитәкләгән мәктәп музеенда саклана. 29150 Дин әһеле, Ислам белгече булудан тыш, ул әле журналист-нашир, тарих фәннәре кандидаты, җәмәгать эшлеклесе, татар интернеты активисты да. 29151 Дин Җирле халыкның 95%-ы католиклар булып тора. 29152 Дини берләшү аша тынычлыкка ирешүдә казанышлары өчен, Седерблюм 1930 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 29153 Дини йолада теләсә кайсы хәрәкәткә, ишарәгә, сүзгә яки предметка билгеле бер мәгънә салынган, алар символлар буларак аңлашылалар. 29154 Дини-мәдәни һәм географик таралышы Ир кешеләр шовинизмы күп мәдәниятләрдә пәйда була. 29155 Дини мифологиядә Ислам динендә дә бу кош изгеләштерелә. 29156 Дин Иң күп таралган дин - протестантлык Кыскача тарихи тасвирлама Тувалуда беренче европалы булып 1764 елда Британия диңгезчесе Джон Байрон булган. 29157 Дини орденнар 34 папа дини орден әгъзасы булган. 29158 Дини риваятьләр һәм легендар тарихчыларның әсәрләре сурәтләгән «могҗизалар» мәсьәләсенә килгәндә, Дидро аларга түгел, акылга тулысынча ышанырга куша. 29159 Динис Бүләков (Динис Мөдәрис улы Бүләков, ) – язучы. 29160 Дини статусын югалткач, диварлардагы христиан сурәтләре яңадан ачылып, күпсанлы Аурупа туристларын җәлеп итәләр. 29161 Дини тәгълимат буенча, ул гөнаһлы бәндәләрне хөкем итү өчен җир йөзенә яңадан кайтачак. 29162 Дини тәгълимат буенча, христиан диненә нигез салучы дип, Гайсә пәйгамбәр (Иисус Христос) санала. 29163 Дини тәрбия бирүне дә күз уңыннан читтә калдырмый. 29164 Дини тормыш Авылда биш мәчет эшләп килә. 29165 Дини тормыш Гали авылы элек-электән үз динилеге белән аерылып торган. 29166 Дини тормыш Заманында Сәгыйт бистәсендә 11 мәчет булган. 29167 Дини чама белән әйтүләргә караганда христианнар халыкның 84,9%-ы, аннан соң Индуизм дине тарафдарлары (6,7%) һәм мөселманнар (2,2%). 29168 Дини эшләрдә мөселманнарның иҗтимагый мәсьәләләрен шәригатьчә хәл кылырга тырыша иде. 29169 Диния Нәзарәтендә 1923 елда Габдрахман Гомәри Уфа Үзәк Диния Нәзарәтенең голәмәләр шурасына сайлана. 29170 Диния Нәзарәте шактый катлаулы тарихка ия. 29171 Динияр 2004 елдан бирле Русиянең яшьләр җыелма командасында (Андрей Чернышев җитәкчелегендә) футбол уйный. 29172 Динияр әйтүенчә, аның өчен тормышта иң мөһиме - туган-тумачаларының иминлеге һәм якын дусларының дуслыгы. 29173 Диниярның энесе Данил исә фехтование белән профессиональ шөгыльләнә. 29174 Дин Казанда төрле дин вәкилләре яши. 29175 Дин Күпчелек юнаннар православ христианнар, Ислам динен кабул иткән Византиядәге юнаннар төрекләргә әйләнгән. 29176 Дин Мәләвезнең үзәк мәчетен татар бае Хәбибулла Усманов 1906 елны төзетә. 29177 Дин мәсьәләсенә килгәндә, Бату исән чакта ук мөселманнарга иркенлек туа; Бату хан, бүтәннәргә сиздермичә генә, ислам динен кабул иткән икән, дигән хәбәрләр дә була. 29178 Дин * Морза Бәрлебашы мәчете. 29179 Диннең төп нигезләмәләре Католик чиркәве катехизисында теркәлгән, ә кануни хокук махсус кодекста системалаштырылган. 29180 Диннәр диалогы: ислам мәгарифе призмасы аша тәҗрибә" дип исемләнгән Бөтендөнья фәнни- гыйльми ислам конференциясе һәм "Толерантлык яисә плюрализм? 29181 Диннәр Дингә ышанучы халыкның күпчелеге Шотландия чиркәве вәкилләре. 29182 Диннәре Тарих Кырымчакларның бабалары Кырымга б.э.к 1 гасырда ук килүләре билгеле. 29183 Диннәр Католик (41,6%), протестант, җирле (10%) һ. б. диннәр тарафдарлары яши. 29184 Диннәр Конституция һәм закон ярдәмендә саклана. 29185 Диннәр Хан мәчете, Бакчасарай каласы. 29186 Динозаврларның үлеп китүләрен, Җирдәге яшәү шартларының нык үзгәрткән планетар дәрәҗәдә һәлакәт белән бәйлиләр. 29187 Динозерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29188 Динсезлекне диннең булмавы, дингә карата ваемсызлык, динне кабул итмәү, яки дингә карата дошманлык хисләре буларак билгеләп була. 29189 Динслакен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 29190 Дин Тольятти Җәмигъ мәчете – бу калада яшәүче һәр татарның горурлыгы. 29191 Дин тотучылар мәчет бинасын мәктәп итеп файдаланырга бирергә ризалаталар. 29192 Дин тотучы мөселманнар аны полк мулласы итеп тә тәкьдим итәләр. 29193 Дин турында уйланулар» (акварель, пастель) шәлкеме. 29194 Дин укыту мәктәптә алып барылган. 29195 Дин – халыкның әфьюны (шуны уйлап чыгарып язганда үзе дә шуның белән исләнгән булган, дигән шик бар). 29196 Дин Христианнар (методистлар һәм католиклар) - 52%, индуистлар - 38%, мөселманнар - 8%, бераз сикхлар һәм конфуций дине тарафдарлары бар. 29197 Дин Шаһ Гали төрбәсе XVI гасырга хәтле Ислам дине рәсми һәм төп булды. 29198 Динъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 29199 Дин эшләре (богослужения) якшәмбе һәм бәйрәм көннәрендә алып барыла. 29200 Диодлар шулай ук электрон музыкаль клавиатураларда кулланыла. 29201 Диодның гадәти функцияләрнең берсе - электр тогын бер юнәлештә җибәрү (бу юнәлеш диодның “туры” юнәлеше дип атала), ә каршы юнәлештәге токны тоткарлау (“кире” юнәлеш). 29202 Диодның ток–көчәнеш характеристикасы дүрт эшләү өлкәсе ярдәмендә аппроксимацияләнергә мөмкин. 29203 Диодның электродлары бу ике өлкәнең һәрберенә тоташтырылган. 29204 Диод шулай ук даими токтан эшләүче схемага кире көчәнеш куелудан саклау өчен кулланыла. 29205 Диод ( ) — электроникада Вольт-Ампер характеристикасы сызыкча булмаган ике электродлы электрон компонент. 29206 Диоптрик прицелны атканда мәрәнең кара түгәрәге белән тигезләргә кирәк. 29207 Диплоидлы копуляцион төш, редукцион бүленеп, аскоспоралар хасил итә. 29208 Диплом алгач, ул Сарытау губернасының Яңа Бурасы авылына эшкә китә. 29209 Дипломатик мөнәсәбәтләр Лөбнан белән дипломатик мөнәсәбәтләре булган илләр. 29210 Дипломатия академиясендә дә популярлык казанды. 29211 Дипломатия — дәүләтнең тышкы сәясәтен үткәрү ысулы. 29212 Дипломат тарафыннан күрсәтелгән теләсә нинди әдәпсезлек билгесе бөтен илнең әдәпсезлеге буларак кабул ителә. 29213 Дипломат эшчәнлеге 1940 -1941 елларда Әнкарада Швеция консуллыгы атташесы. 29214 Диплом һәм йөк автомашинасы белән бүләкләнә. 29215 Диплом эше – Галимҗан Ибраһимовның “Безнең көннәр” әсәрен рәсемнәр белән бизәү. 29216 Диплом эше: «Зур симфоник оркестр өчен сюита” һәм “Скрипка һәм фортепиано өчен соната”. 29217 Диплом эше: «Мәмбәт ыруы шәҗәрәсендә халык авыз иҗаты». 29218 Диплом эше “Миләшкәй”не бишлегә эшли. 29219 Диплом эшен «Анатолиядә яшәүче Казан татарларының авыз иҗаты үрнәкләре» темасына яза. 29220 Диплом эшен – Римский - Корсаковның “Кар кызы” әсәренә иллюстрацияне «бишле»гә тапшыра. 29221 Директор ( 2002 елдан ) — О.В. Королькова, ЧР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2001 ). 29222 Директор ( 2015 елга кадәр) — Елена Александр кызы Плеско. 29223 Директор — Владимир Белов, РФ атказанган, БР халык артисты. 29224 Директор — Дандар Бадлуев, Бүрәтия дәүләт премиясе лауреаты. 29225 Директор кәнәфиенә утыртылган җитәкче төрле сәбәпләр табып коллективны куып тарата. 29226 Директорлар * 1956 1977 М.В. Федотов, ТАССР атказанган табибы. 29227 Директорның хатыны рус була- алар ирле-хатынлы оркестрны үзләренең попечительлекләренә алалар. 29228 Директор, үз өстенә зур җаваплылык алып, мәсьәләне үзенчә хәл итә. 29229 Директор һәм баш балетмейстер итеп Масхуд Бешкок, балетмейстер итеп Григорий Гальперин билгеләнә. 29230 Дирентай — Русия территориясеннән ага торган елга. 29231 Дирижер 1968 елда вафат була. 29232 Дирижер Мансуровның репертуар колачы бик киң, ул үз эченә күпсанлы зур симфоник әсәрләр, опера һәм балет спектакльләрен ала. 29233 «Дискавери» * 1847 — Африка колонияләрдән беренче булып, бәйсезлеген игълан итә. 29234 Диск әйләнгән вакытта башлар һава ярдәмендә тотыла һәм физик контактка дучар булмыйлар яки тузмыйлар. 29235 Дискның әйләнүе шулай ук серво моторны куллана. 29236 Диск өч катламнан тора. 29237 Дискрет вакыйгаларның ешлыгы Дискрет вакыйгаларның ешлыгы ( импульслар ешлыгы) — вакыт берәмлеге эчендә узучы дискрет вакыйгалар санына тигез физик зурлык. 29238 Дискрет резисторлар максаты, Вольт-Ампер характеристикасы буенча, каршылык үзгәрү үзенчәлеге буенча, ясап чыгару технологиясе буенча классификацияләнергә мөмкин Аксенов А.И., Нефедов А.В. Элементы схем бытовой радиоаппаратуры. 29239 «Дискуссияләр клубы»ның утырышлары ел дәвамында уздырыла. 29240 «Дисней» компаниясенең «Җәйге лагерьда рок» һәм «Җәйге лагерьда рок 2» фильмнарындагы Митчи Торрес ролен башкаруы белән таныла. 29241 Диссертация темасы буларак ул инфекцион чирләрнең таралуын модельләүне сайлый. 29242 Диссертация яклаганнан соң 1885 елдан 1889 елга кадәр Киль шәһәрендә, аннары 1889 елдан 1926 елга кадәр Берлинда укытучылык белән шөгыльләнә. 29243 Диссертация яклап 1967 елда техник фәннәр кандидаты, 1980 елда — техник фәннәр докторы гыйльми дәрәҗәсе ала. 29244 Дистанцияне 44 секундта үткән Чарльз Джотроу ( АКШ ) җиңгән. 29245 Дистәдән артык китабы басылган. 29246 Дистәдән артык шигырь китаплары авторы. 29247 Дистәдән артык яшь галим тәрбияләгән. 29248 Дистә ел үзен аклау артыннан йөри. 29249 Дистәләгән дәүләти берәмлекләр де-факто бәйсез дәүләтләр, ләкин башка дәүләтләр тарафыннан танылмаган яисә статусы бәхәсле. 29250 Дистәләгән мең кеше төрле дәрәҗәдәге нурланыш ала, 28 кеше авария вакытында ук һәлак була. 29251 Дистәләгән шигырьләре Буа районы «Яңа юл» («Байрак») газетасында басыла. 29252 Дистәләрчә мең кеше вафат. 29253 Дитятев Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 29254 Дифтонг - ике хәреф бер авазны билгели, татар махсус авазлары: ә, ө, ү, ы, ң, гъ(ğ), ш, ч, ый Диалифта дифтонг белән гади инглиз латиницада билгеләнә. 29255 Дифтонг имләсе Дифтонг имләсе яки Диалиф - дифтонг принцибында нигезләнгән татар латин имләсе. 29256 Диффуз (кызыл нурлар) һәм көзгечә (зәңгәр нур) чагылу Диффуз чагылу — өслеккә төшкән яктылык агымы почмагы чагылган яктылык агымы почмагына тигез булмау күренеше, ягъни тәртипсез чагылу. 29257 Дихлорэтан аннан да коточкычрак. 29258 Дичня — Русия территориясеннән ага торган елга. 29259 Диэлектрик бик нечкә катламнар рәвешендә кулланыла, шуңа күрә конденсаторларның әпсәлүт бәреп үтү көчәнеше чикләнгән. 29260 Диэлектрик материаллары Конденсатор материаллары. 29261 Дию-байны сәүдәгәрләр үз араларына алалар. 29262 Дию пәриләре — татар һәм башкорт мифологияләрендә иң түбән дәрәҗәле мифик затлар. 29263 Диюр ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 29264 Диярбәкердә калдырылган Таҗетдин, дүрт ел әтисен көтә. 29265 Дияш авыл советына карый. 29266 Дияш — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 29267 «Д» корпусында урнашкан социаль-психологик ярдәм күрсәтү бүлегенең әһәмиятле эше булып студентларга һәм университет хезмәткәрләренә консультацияләр үткәрү, үз-үзеңне тотарга өйрәтү тора. 29268 Д.М. Зөбәеров кеше канындагы тромбинның актив ферментын ача (1961) һәм организмда канның туктаусыз оешу теориясен төзи. 29269 Дмитриева Поляна — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 29270 Дмитриевка авыл советына карый. 29271 Дмитриевка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 29272 Дмитриевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29273 Дмитриевка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 29274 Дмитриево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 29275 Дмитриево-Помряскино ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 29276 Дмитриевская Патья ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 29277 Дмитрий Алексей улы Фурманов (Дмитрий Алексеевич Фурманов, чын фамилиясе — Фурман, 26 октябрь ( 9 ноябрь ) 1891 — 15 март 1926 ел ) — рус совет язучысы, революционер. 29278 Дмитрий Анатолий улы Медведев — Русия Федерациясенең өченче президенты ( 2008 2012 ), Русия премьер-министры. 29279 Дмитрий Донской акча суккан тәңкәләрдә кенәз башлыгында гарәпчә һәм кирилча текст бар. 29280 Дмитрий Донской белән бөек кенәзбикә, Суздаль бөек кенәзе Дмитрий Константин улының кызы Евдокиянең өлкән улы. 29281 Дмитрий Иванович алты бала атасы: икесе Феозва Лещева белән беренче никахтан туа, дүртесе – Анна Попова белән икенче никахтан. 29282 Дмитрий Николай улы Билан (тугандагы һәм 2008 елның июненә кадәр исеме Виктор Николай улы Белан; 1981 елның 24 декабрендә туган) — Русия җырчысы. 29283 Дмитрий Орлов, ( 1894 1938 ) – РКП (б) Татарстан өлкә комитеты җаваплы сәркатибе ( 1920 1921 ). 29284 Дмитрий соборы Климат Климаты уртача континенталь. 29285 Дмитрий Стахеев шәһәр башлыгы буларак үзенә түләнә торган жалунияне (хезмәт хакын) ятимнәр өчен бушлай приют һәм ашханә тоту өчен сарыф итә. 29286 Дмитровка — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 29287 ДМОЗ логларында соңгы гамәле 2004 елның 25 июнь (5 Җөмәдел-әүвәл 1425) көнендә теркәлгән. 29288 Днепрдан сул як Украинаны азат иткәндә батырлыгын күрсәтә. 29289 Днепр елгасын кичкәндә элемтә урнаштырган махсус төркемдә катнаша. 29290 Днепр Метрополитены шәкеле Днипро метрополитены (Дніпровський метрополітен)— Днипро шәһәрендәге метрополитен сызыклары системасы. 29291 Днепровка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 29292 Днепр өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 29293 ДНК молекуласы һәр тере организмның сыйфатлары турында информация йөртә. 29294 ДНК составында иң еш очрый торган нигез структуралары Аксымнар һәм нуклеин кислоталары химиясе һәм биохимиясе үзләренең үсеше белән яңа фәннәр — биоорганик химия, молекуляр биология, геннар инженериясен барлыкка китерде. 29295 Дөбәй ( дөбәйй) — Берләшкән Гарәп Әмирлекләрендә иң зур шәһәр. 29296 Дөбәй Әмирлеге ( имарә дөбәйй) — Берләшкән Гарәп Әмирлекләренең бер әмирлеге. 29297 Дөбәй һәм Гаҗман шәһәрләре белән шәһәр агломерациясене тәшкил итә. 29298 Добрина ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 29299 Добринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29300 Добрино ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 29301 Добриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 29302 Добро-Вещево ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 29303 Добровольное — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 29304 Добрянка ( ) — Русия шәһәре, Пермь краеның Добрянка районы үзәге. 29305 Дөбъяз — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 29306 Дога кылу өчен төрле корбаннар китерә таләп ителә иде: ашамлык, чәчәкләр һәм хайваннар. 29307 Дога кылучы христианнар Ортодокс Яһүд кыз-хатыннары Иерусалимның Көнбатыш диварының туннелендә дога кыла Хаҗиләр Мәккәдәге Мәсҗидел-Хәрамда дога кыла Таиландта буддистларның изге гыйбадәтханә каршында дога кылулары. 29308 Дога төрләре Төрле традицияләр бик төрле табыну төрләрен алга сөрә. 29309 Дөге игү Дөгене ясалма сугару ярдәмендә игәләр. 29310 Дөгене машиналар белән яисә кулдан уралар. 29311 Дөгене турыдан-туры суга да чәчәргә мөмкин. 29312 Дөгене һәм эчтәге ингридиентларны норига төргәч барлыкка килгән «казылык»ны кечкенә өлешләргә бүләләр. 29313 Дөге өстенә 6—8 мм калынлыгында каты итеп пешереп, вак кына тураган йомырка, тагын дөге, өскә парланган йөзем, күрәгә, төше алынган кара җимеш яисә өрек салалар. 29314 Дөге сабагы һаваны тамырларында һава йөри торган махсус куышлыкларлардан ала. 29315 Дөге таралып торсын өчен, аның суы дөгедән 6-7 тапкыр артыграк булырга тиеш. 29316 "Догматсыз" әсәре Л. Н. Толстой, Н. С. Лесков, А. П. Чехов, Максим Горький һәм бүтән рус язучылары тарафыннан югары рәвешле бәяләнгән. 29317 Додеканес утраулар төркеменә керә. 29318 Додзь ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 29319 Додолар Маврикийда дүрт миллион ел элек килгән күгәрчен токымы булуы игълан ителә, әмма бу бәхәсле. 29320 Доег — Русия территориясеннән ага торган елга. 29321 Дозмера — Русия территориясеннән ага торган елга. 29322 Докладта барлык укучыларга елга 68,58 тиен акча туры килә, диелгән. 29323 Докторлык диссертациясен яклаганнан соң, 1983 елда аның "Реформалардан соңгы Россиядә татар китабы" дип исемләнгән яңа монографиясе (Татарская книга пореформеной России. 29324 Докторлык диссертациясен яклаганнан соң фәнни эшен Калифорния технологик институтында дәвам итә. 29325 Докторлык хезмәте: «Яңа археографик материаллар татар әдәбияты тарихы өчен чыганак буларак» ( 1998 ). 29326 Документлар буенча ул типтәр дип язылган. 29327 Документларга таянып, авылны Казан татарлары оештыруын һәм тора-бара аларның мишәрләр һәм чукынмаган чуашлар белән аралашуларын дәлилли. 29328 Документларда авыл 1745 елда күренә башлаган. 29329 Документлардан ”Әхмәдия” мәдрәсәсендә 1894 елда Златоуст өязеннән 200дән артык мөселман балаларының укыганлыгы билгеле. 29330 Документны обкомның беренче секретаре Минтимер Шәймиев имзалаган. 29331 Документ өчен ул 27 алтын түли. 29332 Документта әйтелгәнчә, югарыда телгә алынган ике татар гаиләсе яшәгән урын 1870 елларда ”Бузанак” яки ”Кирмәт” дип аталган ”изге урын” булып исәпләнгән һәм анда үскән каен агачлыгы бик яхшылап тотып алынган, чистартылып, хәстәрдә тотылган. 29333 Документтан күренгәнчә, яшәп калган ике татар гаиләсе, чукындырылган татарлар арта бару белән күченеп китәләр. 29334 Документта өч ир кешенең православие диненнән ислам диненә күчүләре күрсәтелә. 29335 Документ төгәл, мөмкин кадәр кыска була. 29336 Докучаево ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 29337 Долбилово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 29338 Долганиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 29339 Долгая вә Белосарайская ком телләре култыкны диңгездән аерып торалар. 29340 Долгобазан — Оз елгасының сул кушылдыгы. 29341 Долгодеревенское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 29342 Долгоруков Кырымга яу белән бара, ярымутрауны ала. 29343 Долгоун — Русия территориясеннән ага торган елга. 29344 Долина — Русия территориясеннән ага торган елга. 29345 Долины ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 29346 Долматова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 29347 Долматово ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче сала. 29348 Долматово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 29349 Доломед, башка үрмәкүчләрдән аермалы буларак, ау ятьмәләре кормый, ә корбанын эзәрлекли. 29350 Дөмавыл ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче татар авылы. 1709 елларда нигезләнгән. 29351 До-мажор гаммасы Субдоминанта, S, IV — тонлыкның дүртенче баскычы, өченче баскычка рөхсәт ителә торган көчле булмаган өлеш, тоника һәм доминанта белән рәтнең төп өлешләрен ясый. 29352 Доманик — Русия территориясеннән ага торган елга. 29353 Домбаровка (Домбар-Бутак) — Русия территориясеннән ага торган елга. 29354 Домбаровский районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 29355 Домброва-Гурнича ( ) — Польшаның Силезия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 29356 Домгиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 29357 Домен 1994 елның апрелендә кертелгән. 29358 Домен 1995 елда кертелә, оештыручысы – Offshore Information Services. 29359 Домен 1997 елда кертелә. 29360 Домен Ангильянең хөкүмәт структуралары тарафыннан идарә ителә. 29361 Доминанта һәм субдоминанта белән рәтнең төп баскычларын ясый. 29362 Доминант тел белән мөмкин кадәр соңрак танышу баланың беренче үзләштерелгән мирас телен югалту ихтималлыгының түбәнәюгә бәйле булуы табылды. 29363 Домраченки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 29364 Донаёль ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 29365 «Дон» армия төркеме сәргаскәре, генерал-фельдмаршал Эрих фон Манштейнның 6нчы армияне чолганыштан коткару өчен ясаган һөҗүме уңышка ирешми. 29366 Донбасс атамасы Донец ташкүмер бассейнының кыскартмасы булып тора. 29367 Донбасс сугышында актив катнаша. 29368 Донбасста яңа хакимиятнең көндәшләре Евромәйдан тарафдарлары гамәлләренә охшаш тактикасын кулланганнар: дәүләт оешмаларыныкы биналарны камау һәм басып алу, Русия http://interfax. 29369 Донбасс һәм Запорожье һөҗүм операцияләрендә ( 1943 ), Кара диңгез буе далаларында ( 1944 ) һәм Днестр елгасы буенда ( 1944 ) барган сугышларда катнаша. 29370 Донбасс шахталарында һәм металлургия заводларында эшләүче татар эшчеләренә атап чыгарыла. 29371 «Донба́сс эшчесе́» ( яңалиф Donʙass eşcese) — Профсоюзларның бөтенукраина шурасы, Украина КП(б)ның Сталино өлкә комитеты, хезмәт ияләре депутатлары өлкә шурасы органы. 29372 Дондагы Ростов, Ростов-на-Дону ( ) — Русиянең Аурупа өлешенең көньякта урнашкан шәһәр, Ростов өлкәсе һәм Көньяк федераль округы үзәге. 29373 Дондагы Ростов шәһәрендә яши. 29374 Дон елгасы буендагы күчмә станында Әхмәд хан үтерелә. 29375 Донецк ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 29376 Донец — Русия территориясеннән ага торган елга. 29377 Дон Патрисио оныкасын эзләп Матриро белән очраша әмма Ирания үзеңне Дон Патрисионың оныкасы итеп алдап таныта.. 29378 Дон флотилиясендә хезмәт итә. 29379 Дөнья авыл хуҗалыгында якынча 1 млрд кеше мәшгуль дип санала. 29380 Дөнья бетәр алдыннан, Йәэҗүҗ-Мәэҗүҗ Искәндәр патша торгызган диварны җимергәч, Дәҗҗал үзенең тоткынлыгыннан котылачак. 29381 Дөнья бетүе алдыннан җиргә кайтырга тиеш. 29382 Дөнья буенча, керем өчен Джини коэффициентлары күрсәткечләре якынча 0,23 (Швеция) белән 0,70 (Намибия) киңлегендә таралган, ләкин бар илләре өчен исәпләнмәгән. 29383 Дөнья буенча ул сан 49 % тәшкил итте, АКШта 50 %, Аурупа буенча 59,4 %. 29384 Дөнья буйлап алар өлешенә 7 млн татарның 6 млны туры киләдер. 29385 Дөнья вакыйгалар видеотасмасын 10 тел комментарийлары белән бирә. 29386 Дөньяви вакыйгаларга гаять дәрәҗәдә бай булган татар тарихы Русия һәм Көнбатыш илләре һәм аларның үсешенә заманында үтә нык тәэсир итә. 29387 Дөньяга беренче тапкыр 1970 -нче еллар дәвамында билгеле булган ның Папуа провинциясендә (ингл.) яшәүче Короваи халкы (ингл.) саны 3000 кеше тирәсе генә булды. 29388 Дөнья галимнәре шундый нәтиҗә ясый: уртача 500 мең елга бер тапкыр Җир гигант астероид белән бәрелешә. 29389 Дөньяда 1,5 миллионнан күбрәк авыру яшәүләрен гемодиализ һәм трансплантация аркасында саклап калалар һәм бу сан прогноз буенча киләсе 10 елда икеләтә артачак. 29390 Дөньяда 22 миллионнан артык сикх санала. 29391 Дөньяда 24 тирәсендә Высоцкийга һәйкәл ачылган. 29392 Дөньяда 600 миллионнан артык кеше В һәм С хроник гепатитларыннан интегә. 29393 Дөньяда аграр эшчәнлек алып баручы барлык илләрдә дә диярлек авыл хуҗалыгы тәгаенләнешендәге җирләрне сугару дәүләт тарафыннан финанслана. 29394 Дөньяда аларның 8734 төре билгеле. 29395 Дөньяда аның 750 миллион альбомы сатылды. 29396 Дөньяда барлыгы 3-6 мең тел бар дип исәпләнә. 29397 Дөньяда басулык мәйданнары 4,8 млрд га дип исәпләнә, ягъни коры җирнең 37% мәйданы. 29398 Дөньяда беренче булган Лондон метрополитены 1863 елда халыкны ташый башлый. 29399 Дөньяда беренче тере Санта-Клаус, кибет түбәсенә менеп, торба янында утыра башлый. 29400 Дөньяда бөтенләй таныш булмаган яңа тармакка белгечләр сайлап алу, аларны өйрәтү, укыту белән шөгыльләнә. 29401 Дөньяда ГМ өлкәсендә бу оешмаларга киңәш бирүче берничә консалтинг ширкәте эшли. 29402 Дөньяда грипп авыруы белән 500 миллион кеше авырса, шуның 2 миллионы вафат була. 29403 Дөньядагы бердәнбер “гәрәбә музее” да Калининград шәһәрендә. 29404 Дөньядагы беренче милли парк (нигезе 1872 елның 1 мартында салынган). 29405 Дөньядагы иминлек һәм гаделлек саклау белән шөгыльләнгән Геройлар берләшмәсе турында белгәч, Сайтама, күңелсезлеген бетереп, бераз акча эшләп алыр өчен шунда керергә уйлый. 29406 Дөньядагы иң зур дымлы тропик урман (сельва) Амазонка елгасы буйлап 6 миллион квадрат километрга сузылган. 29407 Дөньядагы иң күп куян ите җитештерүче ил булып Италия санала (1990 ела 300 мең тонна), аннары Франция килә (150 мең тонна). 29408 Дөньядагы иң яхшы югары уку йортлары исемлегенең беренче унлыгына керә. 29409 Дөньядагы хәзерге заман хәле 2011 елгы июль аенда, Халыкара хезмәт оешмасының еллык Халыкара хезмәт конференциясе делегатлары Йорт хезмәтчеләре турындагы конвенциясен (C189) кабул иттеләр - 396 яклады, 16 каршы, 63 тавыш бирмичә торды. 29410 Дөньядагы һәр кыйтга тарихта ачлык чорларын узган, күп илләрдә әлегә дә ачлык феноменлары очрый. 29411 Дөньяда җан иясенең барлыкка килүен галим атомнарның чиксез вакыт дәвамында, стихияле рәвештә төрле кушылулар нәтиҗәсе дип аңлата. 29412 Дөньяда зурлыгы буенча Lufthansa бишенче һава ширкәте булып санала. 29413 Дөньяда зурлыгы буенча Токиодан соң икенче агломерация, аның территориясендә 19,72 млн кеше яши. 29414 Дөньяда икътисади яктан иң куәтле АКШ президенты Клинтон аңа кул куйган булса, Дж. 29415 Дөньяда иң беренче типография Италиядә 1464 елда ачыла. 29416 Дөньяда иң биек скульптура (82,3 м) — Ватан ана монументы Волгоград шәһәрендә урнашкан. 29417 Дөньяда иң зур тимер юл малгистралләреннән берсе. 29418 Дөньяда иң зурысының берсе Горево кургаш чыганагы; Курейка графит чыганагы. 29419 Дөньяда кулланылышы буенча өченче, Аурупада беренче һава аланы санала. 29420 Дөньяда кулланышы Программа белән тәэмин ителеш менеджеры * 2007 елда Франция Парламенты Windows XPны куллануны туктатып Ubuntu га күчә. 29421 Дөньяда күп Тургенев исемендәге урамнар, мәктәпләр, театрлар, музейлар, китапханәләр бар. 29422 Дөньяда меңләгән тел бар, һәм шуларның күбесе уртак үзенчәлекләргә ия (Универсаль Грамматиканы кара). 29423 Дөньяда мобиль элемтә абонентлары бер миллиард тирәсе санала. 2010 елда 450 миллион кесә телефоны сатылган. 29424 Дөньяда Рәсәйдән соң мәйданы буенча икенче урында тора. 3 океан белән юыла. 29425 Дөньяда һәр унынчы кеше симерү авыруы белән авырый. 29426 Дөньяда чыгарыла торган алмазның иң күбесе Африка өлешенә туры килә. 29427 Дөньяда яшәүче кешеләренең бәхетлелеген күрсәтүче харита Тормыштан канәгатьлелек индексы метаэзләнүдән чыгарылган мәгълүматлары нигезендә Лейчестер университеты аналитик җәмгыяви психолог Адриан Г. Уайт тарафыннан булдырылды. 29428 Дөньядә бу төренең чамасы 4000 дән 7000 гә кадәр пар бар. 29429 Дөнья әдәбиятының классикларыннан берсе. 29430 Дөнья әдәбияты һәм Аурупа педагогикасы нигезләре белән таныш булган. 2 нче чакырылыш Россия Дәүләт думасының (20.02. 29431 Дөнья корылышының бу системасы аңлата алмаган – ни өчен планеталар үзгәреп торган тизлек белән хәрәкәтләнәләр? 29432 Дөнья кубогы-2004, РОСНО кубогы-2004 тә җыелма команданы җитәкли. 29433 Дөнья кубогы ( 2014 ) һәм Азия кубогы көмеш медале иясе. 29434 Дөнья күләмендә авырулар саны 2006 елда 26,6 млн исәпләнсә, 2050 елга кадәр бу санның дүрт тапкыр артуы мөмкин. 29435 Дөнья күләмендә Дрезден үзенең барокко өслүбендәге архитектура һәйкәлләре, нәкыш һәм сынлы сәнгать әсәрләре җыелмалары белән данлыклы. 29436 Дөнья күләмендә нефть чыгару буенча өченче урында тора (434 млн. 29437 Дөньякүләм әһәмиятле чаралар уздыру зур финанс чыгымнар таләп итә. 29438 Дөньякъләм танылу Кристиан Бэйлга 1987 елда чыккан Стивен Спилбергның «Кояш империясе» фильмы алып килә. 29439 Дөньялар бераз рәтләнгәч, алар, туган якка янә кире кайтып, Казан шәһәрендә төпләнеп яши башлыйлар. 29440 Дөнья лигасында 2001 елда өченче булса, 2002 елда беренче була. 29441 Дөнья могҗизаларының берсеннән саналган Сарайда 1000 000 экспонат урнашкан. 29442 Дөньяның 30 илендә 368 190 МВт элект куәтле 435 энергоблоклы 212 атом электр станциясе бар дип исәпләнә. 63 энергоблок төзелергә тиеш һәм 138 энергоблок инде ябык. 29443 Дөньяның 60 илендә почта күгәрченнәре хезмәтеннән файдалану шуны күрсәтә. 29444 Дөньяның административ-территориаль берәмләкләргә бүленеше Административ-территориаль берәмләк - илнең яки башка сәяси берәмлекнең хөкүмәти җитәкчелек максатлары өчен билгеләнгән бер өлеше. 29445 Дөньяның барлыкка килүе дә, аның яшәеш кагыйдәләре дә кирәк түгел, бары тышкы дөньяның безгә йогынтысы һәм кеше үзенә кирәк нәтиҗәгә ирешер өчен эшләргә тиешле гамәлләр генә мөһим. 29446 Дөньяның башка халкы бу тәмләткечне «аджика» дип атый. 29447 Дөньяның егермедән артык университетының хөрмәтле докторы, күпсанлы фән Академияләре әгъзасы. 29448 Дөньяның әйдәүче опера театрларында чыгыш ясый: «Лисео» ( Барселона ), «Театро Филармонико» (Верона, Италия ), «Массимо» (Палермо, Италия ), «Ковент Гарден», «Опера Бастиль», Вена операсы, Вашингтон операсы. 29449 Дөньяның җирле халыкларының халыкара көне ( ингл. 29450 Дөньяның зур өлеше, аурупалылар колонияләштерүне башлаганчы, кабилә биләмәләре булган. 29451 Дөньяның иң бугазы — Мозамбик бугазы (озынлыгы 1760 км). 29452 Дөньяның иң иске синагогаларының берсе. 29453 Дөньяның иң кечкенә илләренең берсе, шулай ук халык тыгызлыгы буенча Монако алдынгы позициядә. 29454 Дөньяның иң мәшһүр әдипләренең берсе. 29455 Дөньяның тарихында иң зур танк сугышы. 29456 Дөньяның төрле кыйтгаларында берничә сервер эшли, шуларның берсе Мәскәүдә. 29457 Дөньяның төрле урыннарыннан төрле телле Википедия бүлекләренә кертем өлеше юраулары. 29458 Дөньяның физик картасы Харита — Җир өслегенең яисә аның кисәкләренең, нык кечерәйтелеп, шартлы билгеләр ярдәмендә, яссылыкта сурәтләнеше. 29459 Дөньяның хокук системалары Ватандашлар хокукы - хосусый ( ) һәм иҗтимагый хокуклар ( ). 29460 Дөнья океаны — беркайда да өзелми торган бердәм су пространствосы. 29461 Дөнья океаны Җир өслегенең 3/4 өлешен биләп тора. 29462 Дөнья фаунасында 1200ләп, Русия территориясендә 100 дән артык төре билгеле. 29463 Дөнья фаунасында 500 ләп, Татарстанда 15 төре исәпләнә. 29464 Дөнья фән-мәгариф үзәкләр арасында алдынгы Русия университетлары конкурентлыгын күтәрү проектта катнаша. 29465 Дөнья халыклары исемлеге, Җир шарында яшәүче халыкларның әлифба буенча исемлеге. 29466 Дөнья харитасында чүлләр Дтасана Чүл — тигез өстлекле, үсемлекләрсез һәм махсус фауналы ландшафт төре. 29467 Дөнья һәм рус классик әдәбияты, рус совет язучыларының әсәрләрен татар халкына үз ана телендә җиткерү, классик үрнәкләр белән татар мәдәнияте хәзинәсен баету юлында әдип гаять зур фидакярлек һәм тырышлык күрсәтә. 29468 Дөнья чемпионатларында (плей-офф стадиясендә) мондый очракта матчтан соң буллитлар сериясе атыла. 29469 Дөнья чемпионатларында яуланган алтын медальләр буенча дөнья рекордчысы (12). 29470 Дөнья чемпионатына барыр алдыннан спортчылар Подольск шәһәренең спорт комплексында 10 көн буена ярышка әзерләнү программасын үтләр. 29471 Дөнья чемпионы титуллары уйнатыла, төркемнәр арасында Олимпиадалар уздырыла башлый. 29472 Доппельмайер буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 162 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 29473 Дорга — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 29474 Дөрес, авторның классик әдәби мираска мөнәсәбәтенең шактый каршылыклы булуын да әйтергә кирәк. 29475 Дөрес, аларны бик тиз бастырганнар. 29476 Дөрес, аларның яшәешенә үзгәрүчәнлек күренеше дә хас. 29477 Дөрес, Америкада моның 85 проценты терлек-туарга ашатыла, һәм шуңа да биредәге малларның ите йомшаклыгы, сутлыгы белән аерылып тора. 29478 Дөрес, барлык бу шәһәрләр, кирмәннәр һәм ныгытмалар борынгы Болгар чорына гына карамый. 29479 Дөрес, бер мәгарә белән генә туристларны кызыктырып булмый. 29480 Дөрес, бу мәгълүматлар Җир шарында халык саны 4 млрд чамасы дип исәпләнгән чорга карый. 29481 Дөрес, бу текстта, бер караганда, яңалык юк та кебек: ул Швейцария Конфедерациясе Конституциясе преамбуласының бераз кыскартылган һәм шигъри калыпка салынган варианты гына. 29482 Дөрес диагноз куюы белән дан алгач, «аның бармаклары күрә икән» дигән легенда туа, үзара сөйләшкәндә, кешеләр «хирург от Бога», «профессор» дип әйтәләр. 29483 Дөрес, Европа зоопаркларына йөзләп кыргый атны алып чыгарга өлгерәләр-өлгерүен. 29484 Дөрес әйтсә, балалар чабышып китәләр. 29485 Дөрес әйтсә, йөзек чыккан кешенең урынына барып утыра да, йөзек чыкканы хәзер йөзек салырга тиеш була. 29486 Дөрес, әле ул театрда эшли башлаганчы — 1906 елда ук сәхнә әсәрләре яза башлый. 29487 Дөресендә әлеге басманың мөхәррире хезмәтен үти. 29488 Дөресе - ул авылдагы керәшеннәрне күмә торган зират булган. 29489 Дөрес ишарәләгән уенчы «яшерүче» булып, уен шулай дәвам итә. 29490 Дөрес, коточкыч Ахилл, үзенен сугыш киемнәрен ялтыратып аңа якынлашкач, Һектор калтырап киткән, ләкин куркуын җиңеп, Ахиллны каршы алган. 29491 Дөрес, «культура» терминының иң беренче мәгънәсен татарчага тәрҗемә иткәндә «җир эшкәртү» «дип бирергә туры килә (чыннан да, «культура» термины башта бакчада үстерелә торган яшелчә төрләрен күздә тоткан). 29492 Дөрес, монголларга кадәрге чор иҗаты турында мәгълүматлар күп түгел. 29493 Дөрес, Олимпиада узып, аның батырларын зурлаганда, илдән-илгә, каладан-калага йөртеп данлаганда, бүләкләрне аннан да кызганмадылар. 29494 Дөрес пропорция өчен молекулалар нисбәтен сакларга кирәк: бер спирт молекуласына өч су молекуласы туры килергә тиеш. 29495 Дөрес, революциягә кадәр үзебезнең авылдан чык­кан хәлфәләр дә була. 29496 Дөресрәге, аны кешеләр уйлап тапкан. 29497 Дөресрәге, әлеге кабиләләр берлегенең зур бер өлеше, көнбатыш төркеме, кыпчаклар дип йөртелгән. 29498 Дөрес сайланган слоган һәм рекламалана торган товарның холкына, хәрәкәтенә туры килгән көй бердәмлеге югары нәтиҗәләргә китерә. 29499 Дөрес, сугыш әсирләре булган. 29500 Дөрес, тәрбия сәгатьләре нигездә татарча алып барыла. 2007 елда райондагы 16 мәктәптә 1835 укучы булып, шуларның 527се – татар баласы. 29501 Дөрес туклану — сәламәтлекне саклауның мөһим чарасы. 29502 Дөрес, ул Кантның дуалистик карашларын тәнкыйть итә, ләкин материалистик позициядән түгел, бәлки киресенчә, субъектив идеализм мәсләгеннән чыгып тәнкыйтьли. 29503 Дөрес, ул скептиклык шәкелендә борынгы греклар (Протагор) тәгълиматында ук чагылып алган була, ләкин XVIII гасырда ул бигрәк тә Д. Юм (1711—1776) һәм И. Кант хезмәтләрендә урын таба. 29504 Дөрес, ул тавыш чын кеше шикелле үк сәнгатьле итеп укымый. 29505 Дөрес, ул язганнарын бастырырга ашыкмый, «Насыйбулла боткасы» дигән һәм башка шундый, кулдан тегеп эшләнгән «китаплар чыгару» белән чикләнә. 29506 Дөрес, уртак җирдән кемнеңдер файдалануы күпләргә ошап бетми, әмма монда төпләнүчеләр үткер кешеләр булган, 1904 елда үткән җыенда шушында яшәү рөхсәте алуга ирешкәннәр. 29507 Дөрес, фильмның кытыршы урыннары да бар, ди аны караучылар. 29508 Дөрес, халык хуҗалыгының шулай бөлгенлеккә төшүе Русиядә бер Казан губернасына гына хас күренеш түгел. 29509 Дөрес, хәзерге вакытта чишмәнең исемен Илларион атлы урман каравылчысының кызы тапканлыктан, "Апай" исеме бирелгән дип аңлаталар. 29510 Дөрес, элгәреге әдәби традицияләргә нигезләнеп язу сәбәпле, автор аларга тәртип саны да, яисә исем дә куймаган. 29511 Доробин Колодезь — Русия территориясеннән ага торган елга. 29512 Дороватица — Русия территориясеннән ага торган елга. 29513 Дороватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29514 Доровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 29515 Дорогобуж ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 29516 Дорожаица ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 29517 Дорожкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 29518 Дорожковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29519 Дорожный ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 29520 Дороничи ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 29521 Дорофеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29522 Дорошата ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 29523 Дорстен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 29524 ДОСААФның Казан аэроклубында очучылык һөнәрен үзләштереп, Красноярск крае Ейск каласында хәрби хезмәтен үти. 29525 Достоевскийга 15 яшь булганда аның анасы үпкә авыруыннан үлә. 29526 Достоевский — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 390 километрлы кратеры. 29527 Дошман артиллериячеләр өстенә орудияләрдән, минометлардан һәм һавадан утлы кургаш яудыра. 29528 Дошман берничә тапкыр, ярсып, контрһөҗүмгә күчә. 29529 Дошманга нәфрәт, ватандарлык хисләре белән язылган шигырьләре тупланган “Тормыш” һәм “Кимәл” китаплары дөнья күргән. 29530 Дошман гаскәрләре Одессаны коры җирдән блокадылады. 29531 Дошман кирмәнне алу өчен 3 мәртәбә һөҗүм оештыра. 29532 Дошман көчләре Камышлы авылы янында Үмәркин батареясын чолгап алырга ниятлиләр. 29533 Дошманнар арасында үзара сугыш бертуктаусыз барган. 29534 Дошманнарга кальганы яулап алу мөмкин булмый. 29535 Дошманнарга каршы кырыс ысулларны кулланган. 29536 Дошманнардан аны яклап, Күп ирләр башын сала; Ирләр үлә, башын сала, Бетмәс даннары кала. 29537 Дошманнарыгызны яратыгыз * Мин сезгә әйтәм: дошманнарыгызны яратыгыз һәм сезне эзәрлекләүчеләр өчен дога кылыгыз. 29538 Дошман ничек кенә булса да, үз позициясен алырга тырышып, контрһөҗүмгә күчә. 29539 Дошманны җиңеп, илне торгызуда көч куючы замандашларын ачык буяулар белән, нәкъ тормыштагыча итеп, нечкәлекләрен дә югалтмыйча сурәтли. 29540 Дошманның аптырап калуыннан файдаланып, безнең сугышчылар икенче траншеяны да басып ала. 29541 Дошманның бер-бер артлы кабатланган контрһөҗүмен кире кагуда сержант Хәбиев җитәкчелегендәге миномет отделениесенең роле мөһим була. 1943 елның 30 октябрь Указы белән В.С.Хәбиевкә Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 29542 Дошманның хәрби көчләре һәм техникасы зур югалту кичерә. 29543 Дошман оборонасын өзү, Шумилино-Витебск шоссесена чыгып, бу үзәк трассада ныгынырга приказ бирелә. 29544 Дошман снарядларыннан ваткаланган шоссе мондый киеренке хәрәкәтне авырлык белән күтәрә. 29545 Дошман тылында хәрәкәт иткәндә «Рита» исеме белән йөргән. 29546 Дошман фронтын өзер өчен яңа чаралар таләп ителә. 29547 Дөяләрнең саны җитмешкә җиткән, ләкин атлар саны ике генә була (ә мөшрикләрнең – 100). 29548 Дөяләр тирләми һәм шуның аркасында парга әйләнә торган сыеклык бермә-бер кими. 29549 Дөя суйган җыеннан Тәкә суйган туй артык, Тавыш туган туеңнан Тыныч торган өй артык. 29550 Дөячелек продуктлары булып сөт, ит, йон тора. 29551 Дөя, шулай ук, транспорт һәм йөк ташучы ролләрен дә үти. 29552 Дракула мәдәнияттә Влад III Дракула Понтий Пилат буларак Гайсаны хөкем итә, National Gallery, Ljubljana, 1463 Влад III Дракулага күп китаплар, фильмнәр багышланган. 29553 Драма каһарманы буларак әсәргә кертелгән Адольф Һитлерның патриот шагыйрь буларак танылган Муса Җәлил белән очрашып сөйләшү күренеше кайсыбер әдәбиятчыларда ризасызлык уятты. 29554 Драма театрларында спектакльләр һәм концертлар өчен дә биюләр куя. 29555 Драма театры һәм курчак театры спектакльләре өчен аерым, музыка театры спектакльләре өчен аерым экспертлар шурасы эшли. 29556 Драматург 1941 елда вафат була. 29557 Драматург 1989 елда вафат була. 29558 Драматург буларак, әдип 1932 елда үзенең җитлеккән сәхнә әсәрләреннән «Кичеккән фәрман» исемле пьесасын яза. 29559 Драматургиядә көчен сынап карый: «Операция» ( 1982 ), «Кара юртак» (Чёрный иноходец) ( 1998 ), «Атилла» ( 2002 ), «Урал-батыр» ( 2006 ), «Иске фатир пьесалары» Уфада драма театрында уйналды. 29560 Драматургия жанрында да иҗат итеп карый. 29561 Драматург кыска гына вакыт эчендә бер төркем артистлар әзерләп чыгара һәм шулар белән Ырынбур шәһәрендә труппа оештырып, спектакльләр куюны башлап җибәрә. 29562 Драматургның беренче әсәрләре 1926 елда дөнья күрә. 29563 Драматургның шуннан соң иҗат иткән драма әсәрләреннән «Зөбәйдә — адәм баласы» ( 1961 ) трагикомедиясе һәм «Әниемнең ак күлмәге» (беренче исеме «Әни килде», 1968 ) драмасы тагы да зуррак уңыш казана. 29564 Драфтта аны «Нэшвилл Предаторз» клубы сайлый. 29565 Драяйх ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 29566 Дрезговитная — Русия территориясеннән ага торган елга. 29567 Дрезден беренче тапкыр 1206 елны искә алына. 29568 Дрезден исеме, шулай ук кайбер район атамалары славян телләреннән килә. 29569 Дрезден шәһәренең VEB Autoreparaturwerk (Автомобильләр ремонтлау ХМШ) логотибы — хәзерге заманга кадәр сакланып калган. 29570 Дрезна ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 29571 Дрейссеналар колонияләре гидротехник корылмаларның - су агызгычлар, торбалар эшен кыенлаштыра. 29572 Дресва ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 29573 Дресвище ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 29574 Дресвянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29575 Дресвянка (Сайлаяга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 29576 Дресвяново ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 29577 Дрисенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29578 Дриска — Русия территориясеннән ага торган елга. 29579 Дровосечка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29580 Дроздов ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 29581 Дрозофилалар ареалының киңәюе кешеләрнең чебеннәрне яшелчә һәм җиләк-җимешләр белән бергә күчерүенә бәйле. 29582 Дролден — Русия территориясеннән ага торган елга. 29583 Дружба — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 29584 Дружба ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 29585 Дружба — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 29586 Дружиначылар күрше бинадан ут ачалар, ләкин алар бик аз санлы була. 29587 Дружино-Барда ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 29588 Дружный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 29589 Друскининкайга каникулга кйткан вакытта натурадан этюдлар күп ясый, антик статуялардан гипс күчермәләр ала. 29590 Дрэпер буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 160 километр озынлыкта булган буразнасы. 29591 Дряхлово ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 29592 Дряхловщина ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 29593 Дубасова ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 29594 Дубец — Русия территориясеннән ага торган елга. 29595 Дубешня — Русия территориясеннән ага торган елга. 29596 Дубинино — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 29597 Дубки ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 29598 Дубна ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 29599 Дубовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 29600 Дубовка — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 29601 Дубовка — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 29602 Дубовская I ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 29603 Дубовское ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 29604 Дубрава — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 29605 Дубравка ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 29606 Дуброва ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 29607 Дуброва ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 29608 Дубровина ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 29609 Дубровка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 29610 Дубровка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 29611 Дубровка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 29612 Дубровка ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 29613 Дубровка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 29614 Дубровка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 29615 Дубровный (Гарашкинское авыл җирлеге) ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 29616 Дубровский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 29617 Дубская ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 29618 Дубяна — Русия территориясеннән ага торган елга. 29619 Дуванай — Русия территориясеннән ага торган елга. 29620 Дуван лесхозы-БР-да иң зур урман хуҗалыкларының берсе. 29621 Дуван мәктәбен, Казан дәүләт консерваториясен «ялгыз җыр» белгечлеге буенча (В. 29622 Дуван — Русия территориясеннән ага торган елга. 29623 Дуванчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 29624 Дуганың бер башындагы кыз үзенең күршесе белән кулларын өскә күтәреп «капка» ясыйлар. 29625 Дуганың икенче башындагы кыз үзенең күршесе белән тотышкан кулларын өскә күтәреп «капка» ясап, үтеп чыгарга юл күрсәтәләр. 29626 Дудинка ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 29627 Дуичадаг — Русия территориясеннән ага торган елга. 29628 Дуйсбург ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 29629 Дулкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 29630 Дулкын ешлыгы - 3•1019 Гц һәм аннан да күбрәк. 29631 Дулкын интерференциясе төрле янәшә урнашкан кисәкчекләр арасында энергиянең бүленүенә китерә. 29632 Дулкыннар көче учагы тирәнлегеннән тора. 29633 Дулкын озынлыгы буенча, беренче планга төрле күренешләр, төрле тикшерү ысуллары һәм төрле практик куллану төрләре чыга. 29634 Дулкын озынлыгы масштабында яктылык дулкынча үзлекләрен күрсәтә: дифракция һәм интерференция. 29635 Дулкын озынлыгына һәм чыганаклар арсындагы ераклыкка бәйлелектә, ике әйләнә когерент дулкын интерференциясе рәсеме Дулкыннар интерференциясе — бер урында кара-каршы дулкыннарның көчәюе, икенче урында - кимүе белән барган дулкыннарның кушылуы. 29636 Дулкын һәм квант закончалыклары электромагнит нурланышның бөтен спектрына да уртак. 29637 Дулкынча функция урынына биредә кыр операторы тикшерелә. 29638 Дульцевка — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 29639 Дулята ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 29640 Думада ул бер төркемгә дә, фракциягә дә керми. 29641 Думада «Яңа регион сәясәте» ( ) депутатлар төркеменә керә. 29642 Думала — Русия территориясеннән ага торган елга. 29643 Дума рәисенең (Сергей Нарышкин) урынбасары итеп сайлана. 29644 Дум — Русия территориясеннән ага торган елга. 29645 Дунаева — Русия территориясеннән ага торган елга. 29646 Дунай - Аурупада күләме буенча Иделдән соң икенче урын тота. 29647 Дунай буе Болгары иленә яудан кайтканда Святослав 972 елда кыпчаклар тарафыннан Днепр елгасында үтерелгән. 29648 Дунай елгасының уң яры 150—200 м биеклектәге Дунантул тигезлеге һәм Урта Маҗар тауларының массивларыннан гыйбарәт. 29649 Дунай ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 29650 Дуңгыз, — Җаек елгасы кушылдыгы. 29651 Дуңгыз ите яки башка төрле майлы итләр урынына кош ите, балык кулланыгыз, атланмайны үсемлек маена алыштырыгыз. 29652 Дундук — Кече Өйдерәк елгасы кушылдыгы. 29653 Дуниловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29654 Дункан ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 40.3 километр озынлыкта булган кратеры. 29655 Дунчҗимэнь метро мәүкифе Пекин Олимпиадасына 2008 елда ачыла. 29656 Дун Юань — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 60 километрлы кратеры. 29657 ДУП нәселле кош фабрикасы “Чәрмәсән” Башкортанада иң эереләрдән санала. 29658 Дурасово авыл советына карый. 29659 Дурга ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 29660 Дурганың, шулай ук Шакти яки Кали буларак билгеле булган алиһәнең күпсанлы чагылышлары бар, һәм Биндабасини гыйбадәтханәсендә ул Бхагвати, алиһәнең кансусау аспекты буларак карала. 29661 Дурге-Латупок (Дургели-үзән) — Русия территориясеннән ага торган елга. 29662 Дур-Дур (Зур Дур-Дур) — Русия территориясеннән ага торган елга. 29663 Дүрен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 29664 Дурины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 29665 Дуркино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 29666 Дүрмән — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 29667 Дурница — Русия территориясеннән ага торган елга. 29668 Дурной — Русия территориясеннән ага торган елга. 29669 Дүрт авиаташучы, астан өскә: испан «Принсипе де Астуриас»'', америка десант «Уосп», америка «Форрестол» һәм инглиз җиңел авиаташучы «Инвинсибл», XX гасыр авиаташучыларның чагыштырмача зурлыгын күрсәтә. 29670 Дүрт балалары бар. 29671 Дүрт ел дәвамында институтның Түбән Кама шәһәрендәге филиалында өлкән укытучы. 29672 Дүрт ел узгач, канун үзгәртелә. 29673 Дүртенче-бишенче сыйныф укучылары ислам мәдәнияте нигезләрен өйрәнә. 29674 Дүртенче көндәше Төркмәнстаннан булды, ул да очколар җыя башлады. 5:3 исәбенә җиткәч, аны «күкрәк аша» ташлап келәмгә кысты. 29675 Дүртенче курста укып йөргән чагында газетаның баш мөхәррире Таһир Ахунҗанов үзләренә эшкә чакыра. 29676 Дүртенчел дәвер бозлануларыннан калган морена үрләре һәм тигезлекләре сакланган. 29677 Дүртенче линия 287 чакырымга сузыла, аның эчендә 6-кордон һәм 13-кордон посты керә, ул кордоннарда һәм кордон постларында 197 казак, 89 калмык хезмәт итә, ул линиядә 6-старшина, 7 пятидесятник була. 29678 Дүртенче мәчет 1920 елда Иске Шөгердән Яңа Шөгер аерылып чыккач төзелә. 29679 Дүртенче мәчет Сәрвәретдинов Таҗетдиннар йорты урынында урнашкан була. 29680 Дүртенче пәрдә Инде уенның соңгы дүртенче эпизоды уйнала: качып торган «эт»ләр һаулашып «әби»нең артыннан куа башлыйлар. 29681 Дүртенче урынны алган команда – 20, бронза медальләр иясе – 22, икенче урында калучылар – 25, ә дөнья чемпионатында җиңүче 35 миллион долларга ия булачак. 29682 Дүртесе бергә Гарифулла хәзрәтне чакырып чыгаралар. 29683 Дүрт йорттан торган авылга якын-тирәдәге татарлар «Дүртөйле» дип ат кушканнар. 29684 Дүрт көн барган фикер алышудан соң, 1914 елның 25 августында кардинал Джакомо делла Кьеза папа итеп сайлана. 29685 Дүрт куплеттан тора, гадәттә аның беренче куплеты (ешрак) яки беренче ике куплеты (сирәгрәк) башкарыла. 29686 Дүрт куплеттан торган сүзләрен 1841 елда Аугуст Һайнрих Һофманн фон Фаллерслебен (August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1798-1874) иҗат иткән, монысы төгәл билгеле. 29687 Дүртлек союзы барлыкка килә. 29688 Дүртлек союзының җиңелүе 1918 елның башында Германия сәргаскәрлеге үз алдына Америка армиясе Франциягә килеп җиткәнче инглиз-французларны тар-мар итү бурычын куя. 29689 Дүртмешнең эченә төйгән киндер орлыгына сөт, йомырка, шикәр комы, тоз кушып яхшылап болгаткан бериш куе катнашма салалар. 29690 Дүрт Мунча — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 29691 Дүртөйле — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 29692 Дүртөйле — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 29693 Дүртөйле — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 29694 Дүртөйледә Башнефтьның Чакмагыш НГДУсы урнашкан, ул дүртөйле, Илеш, Чакмагыш районнарындагы нефть ятмаларын хезмәтләндерә. 29695 Дүртөйле, Дүртүле — Татарстан Республикасының Апас районына керүче авыл. 29696 Дүртөйленең үзидарә вәкиле вазыйфаларын да башкарган. 29697 Дүртөйле районына күченеп килеп 7нче сыйныфны тәмамлагач, Фәридә дүрт ел Уфа сәнгать техникумында укый. 29698 Дүртөйле районының нефть сәнәгате нәкъ шунда башланып киткән. 29699 Дүртөйле районының шул вакыттагы җитәкчесенең уйланмаган карары белән мәктәп ябылды. 29700 Дүртөйле районы Түбән Аташ авылы тирәсендә юнәлешен үзгәртә һәм төньякка таба ага, Көшел авылыннан 1 км еракта төньяк көнбатышка карап борыла һәм Агыйдел елгасына (тамагыннан 144 км еракта) коя. 29701 Дүртөйле — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 29702 Дүрт пьеса да Башкорт театры сәхнәсендә уйналды. 29703 Дүрт сыйныф укыганнан соң, укытучылар, малайның белемгә омтылышын һәм сәләтен күреп, аның әтисенә улын арытаба да укытырга тәкъдим итәләр. 29704 Дүрт тапкыр каты яралана. 29705 Дүрт тапкыр Мәккәгә Хаҗ кыла. 29706 Дүрт халыкара бәйгедә җиңүче. 29707 Дүрт штатның һәрберсенең дә үзәге бер яки берничә югары утрауларда үзәкләшкән, әмма Косрае күпсанлы тышта урнашкан атолларны үз эченә ала. 29708 Дусай-Кичү — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 29709 Дусай — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 29710 Дусай — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 29711 Дүсән — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан татар авылы. 29712 Дүсәнгали Бәктадов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 29713 Дус-ишләренең киңәше белән ул, үзе турындагы анкетаны тутырганда, нәсел-чыгышын хезмәткәр гаиләсеннән дип күрсәтә. 29714 «Дуслар» ( ингл. Friends) — 1994 2004 елларда АКШ-та төшерелгән популяр кәмит-сериал. 29715 Дусларының киңәшен тотып, сәламәтлеген кайгырта башлый, казакъ даласына барып кымыз эчә. 29716 Дуслык — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 29717 Дуслык әгъзалары Милләтләр Дуслыгы ( ингл. 29718 «Дуслык моңы» ( Нефтекамск ), «Ирәндек моңнары» ( Сибай ), «Курай бәйрәме» ( Октябрьск ) бәйге-фестивальләрендә даими жюри әгъзасы. 29719 Дуслык нурында киләчәк Ышанычлы һәм данлы. 29720 Дусмәмбәт үзен Азакның бер почмагында үскән анар (гранат) агачы җимеше дип горурлана. 29721 Дусны искә алганда. 29722 Дүсселдорф исеме тарихи чыганакларда беренче тапкыр 1135 елда атала, шәһәр тарихы 1288 елдан башлана. 29723 Дүсселдорф шәһәрендә Халыкара һава аланы (хаб), күп зур ширкәтләренең баш идарәсе урнаша (мәсәлән: E.ON һәм Henkel Group). 29724 Дусым — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 29725 Дутов гаскәрләре Ырынбурга кергәнче газетның 5 сан чыгарга өлгерә. 1919 елның сентябрендә «Башкортстан хәбәрләре» исеме белән Башкортстан башкаласы Стәрлетамакта яңадан чыга башлый. 29726 Дутово ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 29727 Духа намазын калдыру минем өчен үлемнән дә авырыррак. 29728 Духовая ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 29729 Духовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 29730 Духовницкое районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 29731 Дучмак камырын сумса камырына караган да зуррак һәм юкарак җәяләр, эчен дә юкарак итеп салалар. 29732 Дучмакның эчен бәрәңге пәрәмәченә әзерләгән кебек әзерлиләр. 29733 Дучмакны төче камырдан әзерләгәндә камырын башта пешереп алуның кирәге юк. 29734 Дучма́к – татар милли ризыкларының берсе. 29735 Дүшәмбе. 247-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 29736 Дүшәнбедә дәүләт хакимиятенең югары органнары урнашкан. 29737 Дүшәнбе шәһәрендә сәнгать мәктәбен, сәнгать укуханәсен (проф. 29738 Дүшәнбикә — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 29739 Душкино ( ) — Диңгез буе краеның Находка шәһәр округында урнашкан авыл. 29740 Дуэльдә Онегин Ленскийны атып үтерә һәм авылдан китәргә мәҗбүр була. 29741 Дуэт Рон Макговнины- Хэтфилднын моңа кадәр булган «Leather Charm» төркеме буенча белгән басгитара-уйнаучысын чакыра. 29742 Дхеепа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,7 километр озынлыкта булган кратеры. 29743 «ДХҖ» рәсми рәвештә генә Русиягә утыздан артык мәет озаткан. 29744 Дъектиек ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 29745 Дый — Русия территориясеннән ага торган елга. 29746 Дымково ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 29747 Дымковское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 29748 Дымлы климат шартларында бик күп сазлыклар ясалган, хәзер аларның барысын да диярлек киптереп бетергәннәр, анда болыннар һәм сөрү җирләре җәелеп ята. 29749 Дымлылык югарырак — чык ноктасы һаваның күренеш температура якынрак була. 29750 Дымлы тропик урманнарда алар аеруча күптөрле, анда абагалар агач астында үсә. 29751 Дымлы тропик урманнарда төрле эпифит абагалар, ягъни башка үсемлекләрдә үсүчеләре күп. 29752 Дымлы туфракны өстен күрә. 29753 Дынь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 29754 Дырды-Гыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 29755 Дыреевка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 29756 Дыроватиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 29757 Дырях — Русия территориясеннән ага торган елга. 29758 Дьенбьенфу бәрелеше нәтиҗәсендә Франция Вьетнам белән 1954 елның июлендә Женева килешүләре имзаларга дучар була. 29759 Дьяковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 29760 Дьячиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 29761 Дэвид Уайнленд 1944 елның 24 февралендә Висконсин штатының Милуоки шәһәрендә туа. 29762 Дэ́вид Уа́йнленд ( ) — АКШ галиме, физик, Америка физика җәмгыяте һәм Америка оптика җәмгыяте әгъзасы. 29763 ДЭУ-196 ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 29764 Дюбекчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 29765 Д.Юлтый язучылык эшен җәмәгать эшләре белән тыгыз бәйләп алып бара. 29766 Дюльдина — Русия территориясеннән ага торган елга. 29767 Дюльтычай — Русия территориясеннән ага торган елга. 29768 Дюпкошен — Русия территориясеннән ага торган елга. 29769 Дюркһеймның җәмгыять теориясендә Дюркһейм терминны үзенең 1893 елгы Җәмгыять эчендәге хезмәт бүленеше (ингл. 29770 Дюссельдорфта булган «Esprit Arena» футбол аренасы бәйге өчен махсус үзгәртелде. 29771 Дягилева ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 29772 Д. Ярославский җитәкчелегендәге гаскәр бу вакытта әле Чулманда булган; вяткалылар аларга ярдәмне күрсәтмиләр, шуңа күрә аның чирүендә нибары 1000 кеше генә булган. 29773 Дяся ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,8 километр озынлыкта булган кратеры. 29774 Дятел — Русия территориясеннән ага торган елга. 29775 Дятловка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 29776 Ә 1585 елда ул үзенең беренче зур әсәрен («La Galatea» — «Галатея») бастыра. 29777 Ә 1735 елга кадәр Казан татарлары Иске Терек һәм Сулак крепостьларында яшәгән. 29778 Ә 1755 елда Батырша восстаниесе кабынып китә, бу күтәрелеш беренче чиратта башкорт җирләрен алу аркасында булса, икенче сәбәбе булып Аксак Каратун эшчәнлеге тора ( Оренбург губернасы Казан епархиясенә кергән була). 29779 Ә 1859 елда инде бөтенесе бергә 63 хуҗалыкта 381 кеше яшәгән (?). 29780 Ә 1859 елда инде монда 29 йорт булган һәм 221 кеше яшәгән. 1859 елгы документ буенча Өфе Шигер татар авылы дип язылган. 29781 Ә 1862 елда Американың “Харперс” журналы рәссам Томас Найтка Санта-Клаусның портретын ясарга заказ бирә. 29782 Ә 1864 елда Лондонда I Интернационал барлыкка килү белән Маркс аның ихтыяҗларына җавап бирү җәһәтеннән практик эшкә бирелә, шушы ук елларда ул үзенең кайбер атаклы хезмәтләрен яза. 29783 Ә 1879 елгы ( ачлыктан соң) перепись нәтиҗәләреннән күренгәнчә, авылда хуҗалыклар саны шушы 20 ел эчендә ике ярымга ( 117 хуҗалык) артса да, ир-атлар 337, хатын-кызлар 358, барлыгы 695 кеше яшәгән. 29784 Ә 1884 елның 14 февралендә ул хатынын һәм әнисен югалта. 29785 Ә 1890 елгы ачлыктан соң, ул инде чынлап торып игелергә тотына. 29786 Ә 18нче гасырда Фейш фестивале барлыкка килә. 29787 Ә 1900-нче елда инде йортлар саны 304 булып, анда 1708 кеше яши. 29788 Ә 1907 елның 3 октябреннән рәсми теркәлгән, чын газета нәшер ителә башлый. 29789 Ә 1911 елда Чургылдыда Газиз мулла мәктәп төзетә. 29790 Ә 1919 елдан продразверстка планы кертелеп, икмәк крестьян хуҗалыкларыннан көчләп тартып алына башлый һәм бу талау галәмәте сугыш беткәнгә кадәр дәвам итә. 29791 Ә 1931-1934 елларда Ленинградтагы И. Е. Репин исемендәге институтта белем ала. 29792 Ә 1936 елда Үзбәкстан ССРның өлеше булган. 29793 Ә 1940 елда Шакир Абиловны армия хезмәтенә алалар. 29794 Ә 1943 елның азагында командование, Ф. Гаскәровны, бию сәнгатенең киләчәге хакына, кире Уфага җибәрә. 29795 Ә 1944 елда авыл халкы септик ангинадан кырыла. 29796 Ә 1944 елның августындагы карар “Идегәй” дастанын, “ханнар-феодаллар эпосы” дигән кара мөһер сугып, фәнни тикшерүләрдән дә, халыкка җиткерүдән дә сызып ташлый. 29797 Ә 1949 елда СССРда беренче атом бомбасын сынап карыйлар. 29798 Ә 1950 елның азагында Ф. Гаскәровны Башкорт дәүләт халык бию ансамблен җитәкләр өчен кире Уфага чакыртып алалар. 29799 Ә 1957 елда Уфага кайтып, СССР Фәннәр академиясенең Тарих, тел һәм әдәбият институтында гыйльми хезмәткәр булып хезмәт юлын башлый. 29800 Ә 1959 елда елгаларның ташуы аркасында 2 миллион кешенең гомере өзелгән, 10 миллионы йортсыз калган, 5 миллион акр авыл хуҗалыгы җирләре яраксыз хәлгә килгән. 29801 Ә 1961 елда 56,7 млн данә тире һәм 42 мең тонна ит җитештерелә. 29802 Ә 1986 елда Башкортстанның иң югары башкарма хакимият органы — БАССР Министрлар Советы Рәисе итеп тәгаенлиләр. 29803 Ә 1990 елда ике дошман дәүләт Йәмән Җөмһүриятенә берләшәләр. 29804 Ә 1994 елда фән өлкәсендәге уңышлары, саллы хезмәтләре өчен аңа Татарстанның фән һәм техника өлкәсендәге Дәүләт премиясе бирелде. 29805 Ә 19 июньнән аның мөхәррире итеп билгеләнә. 29806 Ә 2002 ел халык санын алуның рәсми мәгълүматларында биредә 30%ка якын башкорт яшәве күрсәтелә. 29807 Ә 2005 елдан «Сәләт-Раушан» аланы Лаеш районы «Йолдызлы» (ДОЛ «Звездный») аланында үткәрелә башлый. 29808 Ә 2008 елда ул Русия күләмендәге уку йортлары арасында үткән инновацион үсеш программалары бәйгесендә җиңүчеләр рәтенә кереп, 1 млн сумлык Грант яулады. 29809 Ә 200 елдан соң әлеге утраудагы колония һәлак булган. 29810 Ә 2011 елда драматургның берьюлы ике әсәре сәхнәләштерелә – “Нәзер” һәм “Төш” спектакле театр репертуарында аеруча популярлык казанды. 29811 Ә 2012 елда Дэвид Уайнлэнд белән бергә «аерым квант элементларын үлчәү һәм идарә итү мөмкинлеген тудырган яңа эксперименталь методлар өчен» Физика өлкәсендә Нобель премиясенә лаек була. 29812 Ә 80 миллиард сумы - инвесторлар акчасы. 29813 Ә exe форматка картиналар гына түгел, хәтта музыкаль бизәлеш тә өстәргә мөмкин. 29814 Әhәмиятле туризм үзәге. 29815 Ә II типта кешеләрнең тәненә шешек чыга башлый, күзләре начар күрә, парадонтоз булып тешләре коела башлый. 29816 Ә XVIII гасырда Госманлы империясе тарафыннан кире торгызыла. 29817 Ә авылның бер өлеше елганың аргы ягында икән. 29818 Ә авылның әлеге исемен Садыйк бабай чургылып, ургылып чишмә агуыннан Чургылды дип атаган. 29819 Ә авылның өлкән кешеләре әйтүенчә Ямаш авылына 450-500 еллар тирәсе. 29820 Ә авыруга бу исемне (лат. gonos — орлык һәм гһео — агам) Борынгы Рим табибы Гален биргән. 29821 Ә акчалары булмаганнарны, ярлыларны түләүсез иреккә җибәрәләр. 29822 Ә алар киң катлам укучыларга гына түгел, хәтта студентлар һәм укытучыларга да мәгълүм түгел. 29823 Ә аларның нисбәте әлеге эчемлекне җитештерә торган теләсә кайсы фирманың иң зур серләреннән берсе булып тора. 29824 Ә алар, үз чиратында, вокаль әсәрләрен һәм бас партияләрен аның бай башкару мөмкинлекләренә исәп тотып язалар. 29825 Ә алар, үз читарында, риторика, семантика, тел принципларына нигезләнә. 29826 Ә Америка кушма штатларында «catch-as-catch-can» (Catch wrestling), ягъни, кэтч-рестлинг дип аталган көрәш төре популяр була. 29827 Ә аңа нигез салучыларны Сувар шәһәре кешеләре дип санала. 29828 Ә аңарга хәтле Усәййик ибне Габидтә кияүдә була, Габдуллаһ һәм Җәрия исемле балалары була. 29829 Ә аңарчы Әлмөхәммәтовның 17 генә җыр язмасы сакланганлыгы мәгълүм була. 29830 Ә аннан соң күпме булган алар.. 29831 Ә аннан соң Сөнәгатовлар гаиләсен язмыш Яр Чаллыга алып килә. 29832 Ә аннары азан сүзләрен Габдулла ибне Зәйд Габдерраббиһи әл-Әнсари һәм Гомәр ибнел-Хәттаб бер көнне төшләрендә күрәләр. 29833 Ә аннары Апас районы егетенә тормышка китә. 15 ел буе Апас үзәк универмагында өлкән сатучы булып эшли. 29834 Ә аннары Мәдинәгә һиҗрәт кыла. 29835 Ә аны җылытып пресслау юлы белән, радио һәм электротехника кирәк-яракларының киң ассортиментын (штепсельләр, розеткалар, радиодетальләр, телефон трубкалары һ. б.) һәм шулай ук көнкүрештә кулланыла торган күп кенә приборлар ясыйлар. 29836 Ә аның белән союздаш булган илләр — Австрия һәм Венгрия, ни өчендер, катнаша. 29837 Ә аның бертуганы Сәмәк, абыйсыннан рөхсәт алып, башка урынга төпләнә. 29838 Ә аның итәгендә берсеннән-берсе тигез ераклыкта (әйтерсең араларын адымлап билгеләгәннәр) өч чишмә бар икән. 29839 Ә аның радиоактив изотоплары бик тотрыксыз. 29840 Ә Апулиядәге бокситлар бетте дип әйтеп була. 29841 Ә арткы аяклары белән сугыша: кинәт кенә үзенең бөтен гәүдә авырлыгын койрыгына күчерә дә, бушап калган ике арткы аягы белән өстән аска таба бер хәрәкәт ясап, дөшманына көтөчкыч җәрәхәтләр ясый. 29842 Ә байның бөтен учет эшен алып баручы, эшкә җитәкчелек итүче Арча районы Ташкичү авылы кешесе Хәкимнең торак өен колхозның идарә бинасы итәләр. 29843 Ә. Бакиров соңгы вакытларда онытыла башлаган музыкаль комедия жанрына игътибар юнәлтә. 29844 Ә балалар буталмыйча ул әйткән төшкә сикереп торалар. 29845 Ә балда диастаза бармы-юкмы икәнлеген үзегез дә ачыклый аласыз. 29846 Ә башка культуралар мондый шартларда "яналар”. 29847 Ә башка элементларның күбесе белән югары температураларда һәм катализаторлар булганда реакциягә керә. 29848 Әбделмәмбәт — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 29849 Әбдери ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 29850 Әбде — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 29851 Әбдрәзәк — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 29852 Ә безнең мәчетне салдыручы Салих Гобәйдуллин Газиз абыйның атасы икән. 29853 Әбелмәних Каргалыйның төгәл үлгән елы билгесез. 29854 Ә бераздан «карак» киемнәрен әйләндереп кия дә янәдән «хуҗа» йорты янына килә. 29855 Ә бер айдан, 1947 елның 26 гыйнварында, илнең хоккей буенча беренче чемпионы билгеләнә. 29856 Ә бервакыт баланы, Казанга баручы бер ямщиккә утыртып, ерак, билгесез сәфәргә озаталар. 29857 Ә бер дә эшләмәгән иң ялкау хөрәсәннәргә эткә арба, капчыкка берничә төрле берәр уч ашлык салып, аны буын–буын итеп бәйләп, бөтен халык алдында мәсхәрә итеп, өенә кертеп биргәннәр. 29858 Ә бер елдан үзе дә мөгаллим булып китә, шәһәрнең иҗтимагый тормышына актив катнаша башлый. 29859 Ә бер елдан ул яңа гына ачылган Татар опера һәм балет театры сәхнәсендә куела. 29860 Ә бәрелеш алдыннан мөшрикләрнең лидерларының берсе Вәлид ибне Мугирә белән бергә-бер сугыша һәм аны җиңә. 29861 Ә беренче видеоклипы ("Зимний сон" - "Кышкы төш") 1999 елның 1 февралендә дөнья күрә һәм тиз арада MTV каналында да күрсәтелә. 29862 Ә бер каты агачның бер еллык тышчасын тәшкил итә. 29863 Ә бер колбадан икенчесенә нечкә агынты булып коелып торган ком сәгатьләре безнең көннәрдә дә яшәп килә. 29864 Әбҗәд хисабында 10 санында йөри. 29865 Әбҗәлил районы Әлмөхәммәт авылында туган әдәбият галиме Ким Әхмәтҗанов исемен мәңгеләштерүне максат итә. 29866 Әбҗәлил районы хакимиятендә әйдәүче белгеч ( 1996 елдан ), Әбҗәлил районы китапханәсендә бүлек мөдире ( 1997 1999 ). 29867 Әби алдына мендәр салып утыра, икенчесе аның алдына иелеп йөзе белән мендәргә ята. 29868 Әби аның сүзенә ышанып бабайны эзли китә. 29869 Әби: — Астан хәбәр килде, өстен ал! 29870 Әби-бабайлар Көрән тавы турында сөйләгәндә, аның тирәсе тыныч түгел, диләр. 29871 Әби: — Бирмәм, бирмәм, битәр кош, — дип җавап бирә. 29872 Әби дип, шулай ук, олы яшьтәге хатын-кызны һәм каенананы да йөриләр. 29873 Әби исә боларны: — Эшемә килмәдегез, ашыма килмәкче буласыз, дип, чүпрәк-мазар белән кыйнарга тотына. 29874 «Әби» кабул итми. 29875 Әби: «Кәбестә алырга дип килгән идем, яхшыларын сайлап алыйм әле», — дип, «кәбестәләр»нең нык итеп иңбашларына басып-басып китә. 29876 «Әби» кулындагы таягы белән җирне төя. 29877 Әбиләргә барып керсәм, Әби ята тәгәрәп. 29878 Әби патшаның шәхси рөхсәте белән 1766 – 1770 елларда мәхәллә кешеләре акчасына салына. 29879 Әби патша рөхсәт иткәннән соң гына. 29880 Ә биредә балалар бакчасы эшли. 29881 Ә биредә хуҗалыклар нык, йортлар төзек. 29882 Әбисе данлыклы Шакуловлар, әтисе Кастровлар нәселеннән. 29883 Әбисе Рәисә Шакир кызы Шакированың Саба мәктәбендә Рөстәм Миңнехановның башлангыч сыйныф укытучысы була башыннан үткәннәрен яза: ул 1930 1946 елларда Ангара елгасы буенда сөргендә була. 29884 Әбисе Хәбибҗамал Ризаэддин Фәхреддин “Мәшһүр хатыннар” китабында бер сәхифә багышланган. 29885 Ә бит аларны белү һәркем өчен кызыклы. 29886 Ә бит, Аллаһ Раббың сине гөл күреп тора, ә син аның хатын (ягъни Коръәни Кәрим) кулыңа да алмыйсың, сиңа бу хәлгә оялырга кирәк. 29887 Әбит — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 29888 Ә бит болар барысы да минем ихластан халык өчен бушлай башкарыла торган эшләрем. 29889 Ә бит дөньяда климат 1-2 градуска гына тайпылса да, бөтен экосистема үзгәрә дигән сүз. 29890 Әби тезелеп утырган кешеләрнең һәммәсенә: — Җеп җегерләргә чакыра килгән идем, бара алмассыз микән, — дип әйтеп чыга. 29891 Ә бит шул начар гадәтләр булмау кешегә якынча 17-18 елга якын гомер өсти. 29892 Ә бит шул ук вакытта ул югары вазыйфалар били: Казан педагогика институты директоры ( 1929 30 ), Татарстан мәгариф халык комиссары, ТАССР Халык хуҗалыгы советы рәисе урынбасары, Авыл хуҗалыгы кооперативлары берлеге рәисе. 29893 Әби һәм карак — татар балалар драма уены. 29894 Ә биш елдан соң ике вузның факультетлары кушылды һәм Башкортстан дәүләт университетының Сибай институты оештырылды. 29895 Әби яки дәү әни, шулай ук нәнә - атаның һәм/яки ананың анасы. 29896 Әблиевнең шул исем. 29897 Ә болар, Мәмәк авылы кешеләре, Башма­ковларның дошманнары булып чыга. 29898 Ә Болдуин рәсми рәвештә премьер-министр була. 29899 Ә борай карабодай кебек кабыклы (тышчалы) була, шуңа да аның ярмасын әзерләү өчен махсус тегермәннәр кирәк. 29900 Ә Борай районы барлыкка килгәч, ягъни 1930 елның 20 августыннан, район гәзите Борай авылында басыла башлый. 29901 Ә. Борһанов татарларның милли бәйсезлек хәрәкәтенә багышланган мәкаләләре бар. 29902 Ә борынгы Болгарны 1164 елда Төньяк-Көнчыгыш Русь кенәзенең Идел Болгарына явы уңаеннан елъязмада телгә алынган Бряхимов (Ибраһим) шәһәре итеп карау гадәткә кереп киткән. 29903 Әбрар Гыйләҗетдин улы Шамин - татар язучысы, полковник, ике тапкыр Кызыл Йолдыз орденнары кавалеры, судья, Идел буе хәрби округы Хәрби трибуналы рәисе. 29904 Әбрар Кәримуллин аның эшчәнлеге 1929 елда хөкүмәт органнары тарафыннан туктатылуы турында яза. 29905 Әбрар Кәримуллин күпкырлы галим булса да, гомере буе китап тарихы, библиография мәсьәләләрен үзәккә куеп эшли. 29906 Әбрар Кәримуллин өстендә болытлар күптән куера башлаган була. 29907 Әбрар Сәгыйди 1895 елның 13 апрелендә хәзерге Татарстанның Кайбыч районы Түбән Кошман авылында мулла гаиләсендә туа. 29908 Әбраха исемле кеше идарә иткән чорда мәшһүр "Фил вакыйгасы" булганы мәгълүм. 29909 Әбсәләм-2 — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 29910 Әбсәләмова Г. Ике спектакль тәэсирләре. 29911 Ә бу байлар Танып буена, Кама һәм Агыйделгә алып төшеп сата торган булганнар. 29912 Әбу Бәкер (Аллаһ аңардан разый булсын) һиҗри 13 елда җөмәдел-ахир ае тәмалануга 8 көн кала сишәмбе көнне вафат була. 29913 Әбу Бәкер аны Бәһрәйн әмиренең ярдәмчесе итеп билгели. 29914 Әбу Бәкер аның белән аерылыша. 29915 Әбу Бәкер аны сатып алып Умәйәдән коткара, һәм иреккә җибәрә. 29916 Әбүбәкер Батыргәрәй улы Терегулов (21 февраль 1885 — 18 декабрь 1966 ) — табиб һәм педагог, галим, җәмәгать эшлеклесе, татарлар арасында беренче медицина профессоры. 29917 Әбүбәкер Гомәровның кызы Шәмсеруй – татар композиторы Солтан Габәшинең анасы. 29918 Әбу Бәкер ислам кабул иткән колларны сатып алган һәм азат иткән. 29919 Әбүбәкерне, васыяте буенча, туйны туктатып, кызны коткарган урынга кабер казып күмгәннәр, таш утыртканнар. 29920 Әбу Бәкернең варисы булып Гомәр кала. 29921 Әбүбәкернең кулында балтасы булган — урманнан кайтып килеше икән. 29922 Әбу Бәкер радыйаллаһу ганһу, юлга чыккач, Ибне Дукккун - кабилә башлыкларының берсен очрата, ул Әбу Бәкерне үзенең яклавы астына ала һәм алар бергә Мәккәгә кайталар. 29923 Әбу Бәкер үлеменнән соң, Мәдинәгә кайта. 29924 Әбү Бәкер хәлиф булгач, диннән чыгучыларга каршы яулар башлана. 29925 Әбу Бәкер хәлифәлеге вакытында диннән чыгычыларга каршы сугышларда, соңрак Ярмук сугышында, Әрмәнстан һәм Җурданга яуларда катнаша. 29926 Әбу Бәкер хәлифәлеге вакытында, яралану нәтиҗәсендә, вафат була. 29927 Әбу Бәкер хәлифәлеге чорында Йәмәмәдә баш күтәрүчеләргә каршы сугыша. 29928 Әбу Гали ибн Сина ( ) – урта гасыр мөселман дөньясының энциклопедист галиме, беренче чиратта табиб буларак билгеле. 29929 Ә бүген, 250 елдан артыграк вакыт узгач, фәнгә 1.7 миллион тирәсе тере организм барлыгы билгеле. 29930 Ә бүгенге көнгә килсәк, интернетта “Азатлык” радиосының сайты бар, ул торган саен популярлаша. 29931 Ә бүгенге Польша һәм коммунистик Польша бер үк илләр була торып та, ике дәүләт булып торалар. 29932 Әбу Губәйдә ибн Җәррах һ. 18 елда (Сүриядәге "гамауас" дип аталган чума эпидемиясе вакытында) 58 яшендә вафат була. 29933 Әбу-Даби Әбу-Даби ( әбу-зәби — «җәйранның атасы») — Берләшкән Гарәп Әмирлекләренең һәм Әбу-Даби әмирлегенең башкаласы. 29934 Әбү Зәрр, бераз Мәккәдә торгач, кире кабиләсенә кайтып, аларны исламга чакыра башлый. 29935 Әбу Зәрр исламга кадәр үк потларга табынудан баш тарта, ә бераллалыкка өндәүче пәйгамбәр килгәнен ишеткәч, энесе Әнисне аның янына дине турында белешергә җибәрә, ә аннары үзе Мәккәгә килә, ләкин беркемгә дә шәһәргә килү максатын әйтми. 29936 Әбу Зәрр Мәккәдән ерак түгел булган Ваддан үзәнлегендәге Гыйфар кабиләсеннән була. 29937 Әбү Зәрр Мөхәммәд галәйһиссәләмне "Әссәләмү галәйкүм" дип сәләмләгән беренче кеше була, шуннан соң бу сәләмләү киң тарала. 29938 Әбү Зәрр һ. 32 елда вафат була. 29939 Әбүзәр Түрәй (тулы исеме: Әбүзәр Зариф улы Түрәев) (1906 елда туган, 1938 елда вафат) – татар шагыйре. 29940 Ә бу исә, үз чиратында, берәүләрнең баюына, икенчеләрнең ярлылануына китергән. 29941 Ә бу исә ярышларның халыкара спорт чарасына әйләнүе турында сөйли. 29942 Ә бу йорттагы җәмгыять - хуҗалык була. 29943 Әбүләис — Буҗан елгасы кушылдыгы. 29944 Әбү Нүвәс заманында Багдад аксөякләре арасында Исламның хәмерне тыюы онытылган була. 29945 Әбү Нүвәс идарәчеләрне мактап шигырьләр яза башлый. 29946 Әбү Нүвәснең шигырьләре халык өчен җиңел аңлашылган, алар образлылык һәм сирәк кулланылышлы, искергән сүзләрсез булулары белән аерылып торганнар. 29947 Ә бу өлкәләр, үз чиратында 25 районга бүленәләр. 29948 Ә.Буранголовны 2 мәртәбә репрессия иткәннәр) белән бәйләнгән. 29949 Әбу Талиб кәрван белән Сүриягә бара, ә яшь Мөхәммәд галәйһиссәләм аңа иярә. 29950 Әбүталип — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 29951 Ә бу татарча электрон китапларны дөньяның теләсә кайсы почмагыннан сатып алырга мөмкин дигән сүз. 29952 Әбү Хәнифә гыйлемне туган шәһәрендә - Күфәдә ала. 29953 Әбу Хәнифәнең бөтен мирасы диярлек укучыларына телдән тапшырылган. 29954 Әбү Хәнфәнең әтисе Күфә шәһәрендә ефәк һәм кием-салым белән сәүдә иткән, аның үлеменнән соң, әтисенең эше аңа күчә. 29955 Ә бу хәтта японнарның үзләре өчен дә шактый зур дәрәҗә булып санала. 29956 Әбу Һөрәйрә 78 яшендә, һиҗри 57 елда вафат була. 29957 Әбу Һөрәйрә тумышы белән Йәмәндәге Дәус әл-Әзди кабиләсеннән була. 29958 Ә бу шәһәрнең кайда булганлыгы анда әйтелмәгән. 29959 … (Ә бу, шулай булгач, әдипләр табут артыннан баралар?) Гомумән, Булгаковның үлеме аркасында тәмамланмый кала. 29960 Ә бу ярты литр сыра, 40 грамм аракы яки бер бокал шәраб эчкәндә дә машина йөртергә ярый дигән сүз. 29961 Ә вакыт дигәнең гел ашыктырып тора, чөнки 80 яшьтән узган Салман кыйралның сәламәтлеге шәптән түгел. 29962 Евалгина — Русия территориясеннән ага торган елга. 29963 Еварзия һәм Төньяк Американың ачык урыннарында, таулыклар арасында төрем булып яшиләр. 29964 Евар — Русия территориясеннән ага торган елга. 29965 Ә “Ватан каһарманнары" драмасы 1912 елда “ Сәйяр ” труппасы тарафыннан сәхнәгә куела. 29966 Ева-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 29967 Евгений Батенчук (Евгений Никанор улы Батенчук, русча Евгений Никанорович Батенчук) – төзүче-гидротехник, оештыручы, Социалистик Хезмәт Каһарманы. 29968 Евгений Кузин (Евгений Андриян улы Кузин, русча Евгений Андриянович Кузин) – театр артисты, мөгаллим, Тукай бүләге иясе. 29969 Евгений Максим улы Примаков — совет һәм Русия икътисадчысы, көнчыгыш халыклар белгече, сәясәт һәм дәүләт эшлеклесе, икътисад фәннәре докторы (1969), профессор (1972), тулы вәкаләтле илче (1996). 29970 «Евгений Онегин» операсыннан Онегин ариясе, Татьяна хаты өлеше, йомгаклау өлеше. 29971 Евда — Русия территориясеннән ага торган елга. 29972 Евдино ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 29973 Евдокимово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 29974 Ев-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 29975 Әвәдәй — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 29976 Әвәләгән ипине саламнан үргән яисә агач табакларга салып кабартканнар, мичкә агач көрәк белән тыкканнар. 29977 Евелю — Русия территориясеннән ага торган елга. 29978 Евклид алгоритмы - иң зур уртак бүлүчене эффектив исәпләү методы. 29979 Евклид фәзасында һәм векторлары арасындагы почмак болай билгеләнә: : Коши-Буняковский тигезсезлегеннән чыгарыла, шуңа күрә билгеләнә. 29980 Евклидча геометриянең аксиомалар системасы Лобачевский геометриясе аксиомалар системасыннан параллель турылар аксиомасы белән аерыла. 29981 Евля ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 29982 Евразиядә һәм Африкада таралган. 29983 Евразиядә һәм Төньяк Америкада киң таралган. 29984 Евразиянең урман һәм урман-дала зоналарының зур сулык ярлары буенда тереклек итә. 29985 Евразия, Төньяк Америка, Африкада яши, Австралия һәм Яңа Зеландиядә климатка ярашкан. 29986 Евразия һәм Төньяк Африкада таралган, Америкада климатлаштырылган. 29987 Евразия ярлары буенда сулар көнбатыштан көнчыгышка хәрәкәт итә. 29988 Евра — Русия территориясеннән ага торган елга. 29989 Евровидение җыр бәйгесенең башкаласы да 18 20 май көннәрендә узган 2006 елгы ярышында җиңүчесе. 29990 Европа-Азия төренә бер төр карый: Vitis vinifera L., ул бик күп бакча сортлары биргән, Vitis vinifera subsp. silvestris (урман йөземе) лә бар. 29991 Европа беренчелеге уздырылган, кечкенә фин шәһәре Сейняйокида Ренат һич көтмәгәндә алтын медаль яулый. 29992 Европага көнбагыш 1510 елда килеп эләгә. 29993 Европага тәмәкене XV гасыр ахырында — XVI гасыр башында алып кайталар һәм башта аны декоратив һәм дару үләне буларак үстерәләр. 29994 Европага чәй Португалия диңгезчеләре белән 1517 елда килеп керә. 29995 Европада, Азиядә һәм Төньяк Америкада очрый. 29996 Европада бары 16 гасырда гына кан әйләнешенең кече боҗрасы турында беләләр (канның үпкәдән йөрәккә кайту механизмы). 29997 Европада беренче кесә сәгатен ясыйлар. 29998 Европада да яңгырады. 29999 Европа илләре дәүләтнең нейтралитетын таныганнар. 30000 Европа илләренең галимнәре төрки телләр буенча гыйльми хезмәтләрен алман телендә язган. 30001 Европа кубогының көмеш медале белән бүләкләнә (1964). 30002 Европалылар Көньяк Америка континентына аяк баскач, анда индеецларның су үткәрми торган тукымалардан аяк киемнәре кигәннәрен күргәннәр. 30003 Европалыларның Венесуэла территориясендә беренче торак пункты - Нуэво-Толедо 1520 елда Себастьян де Окампо тарафыннан нигезләнгән. 1528 елда бурычларын каплар өчен император Карл V Венесуэланың зур өлешен Вельзерлар немец банкирлар йортына биргән. 30004 Европалыларның Тын океанга үтеп керә башлавы Бөек географик ачышлар чорына туры килә. 30005 Европаның А350 очкычы американнар ясаган Boeing 787 Dreamliner очкычының көндәше булачак. 30006 Европаның берничә иле төзегән гамма нурлары белән эшләүче яңа “Интеграл” телескопы – Рәшит абыйның соңгы экспериментларыннан. 30007 Европаның күп илләрендә инде күптәннән эчкән килеш машина йөртергә ярамый. 30008 Европаның төньягында да, хәтта Швейцариядә дә таш гасыры һәм бронза чоры урыннарын казыганда, чия һәм слива төшләре белән бергә, борчак та табылган. 30009 Европа һәм Азия елгаларында таралган. 30010 Европеоид раса вәкилләре күбесенчә Африканың төньягында яши. 30011 Ев — Русия территориясеннән ага торган елга. 30012 Евсиково ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 30013 Евсино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 30014 Евстрашинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 30015 Евстюниха ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 30016 Евт-Норма-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 30017 Евт-Топын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 30018 Евховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30019 Евынг-Урэй — Русия территориясеннән ага торган елга. 30020 Евыр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 30021 Ев-Юган-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 30022 Ә. Гадел — 1979 елдан СССР Язучылар союзы члены. 2012 елның 13 ноябрендә вафат. 30023 Ә. Гадел тормышның төрле якларын яктырткан публицистик мәкаләләр, очерклар авторы буларак та билгеле. 30024 Егаль-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 30025 Егам-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 30026 Ә гаметофит әкренләп берничә күзәнәккә кадәр редукцияләшә (мәсәлән, ябыкорлыклыларда) һәм мөстәкыйль яшәүдән туктый. 30027 Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 30028 Ә Гардизинең XI йөздә яшәгәнлеге безгә мәгълүм инде. 30029 Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 30030 Ә.Гаффар драматургия жанрында да нәтиҗәле эшли. 30031 Егбиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 30032 Егәнле ( ) — Исәт елгасы кушылдыгы. 30033 Әгәр m>m c булса, нейтроннар бик тиз үрчиләр, һәм реакция шартлау рәвешендә үтә. 30034 Әгәр VY CMa безнең Кояш урынына куйсак, аның өслеге Сатурн орбитасына җәелеп җитә. 30035 Әгәр авыр әйбер күтәреп барырга туры килсә, ике кулыңа да тигезләп бүлеп тотарга тырыш. 30036 Әгәр агым әйләнү юнәлешенә каршы акса, ул тискәре була. 30037 Әгәр агым контурның әйләнү юнәлешендә акса, ул уңай була. 30038 Әгәр алар үзләреннән-үзләре ярдәм итә дип куллану олы ширек булса, ә алар ярдәмендә Аллаһ ярдәм итә дию (ягъни Аллаһ сәбәп итмәгәнне сәбәп итү) - кече ширек. 30039 Әгәр Аллаһ, бу исемнәрдәге мәгънәне еш кулланса, җир йөзендә бик аз инсан калыр иде. 30040 Әгәр аның сөйләмендә балалар башкара ала торган хәрәкәт-шөгыль телгә алынса, уенчылар хор белән «Без дә!» 30041 Әгәр аркан алынса, арканын биргән кеше уеннан чыга. 30042 Әгәр арта бара торган эчке басым гравитацион кысылуны туктатса, йолдызның үзәге үтә тыгыз нейтрон йолдызга әверелә, шулай ук йолдызның тышчасы ташланып була һәм үтә яңа йолдыз шартлавы күренә. 30043 Әгәр артык су ташланмаса, сусаклагыч тула һәм ярлардан чыга, әйләнә-тирәне баса. 30044 Әгәр артына яулык ташланган уенчы моны сизмәсә, яулык салучы түгәрәкне бер әйләнеп килгәч яулыгын алып шуның белән аңа суга башлый. 30045 Әгәр асыл «Нәрсә ул булу?» 30046 Әгәр ашамлык әйбере исеме әйтелгәндә тотып кала алмаса яки ашамлык әйбере исеме әйтелмәгән очракта туп-ны тотса, ул урынында кала. 30047 Әгәр бала тотылса, ул уеннан чыга. 30048 Әгәр бала туп аша сикереп чыгалмаса, аңа бер очко чутла-на. 30049 Әгәр басып торучыларның сафы җимерелмәсә (егылучылар булмаса), сикерүчеләр — стена, икенчеләре кәҗә булып баса. 30050 Әгәр берәр йөрүе белән көндәш теге яисә бу фигураны ота алса (фигураның булу булмавы мөһим түгел), шул шакмак һөҗүм астында тора дип санала. 30051 Әгәр берәрсе адашып калса, аның урынына икенче бала уйный. 30052 Әгәр бу вакытта тычканның сул төймәсенә бассагыз, күрсәткеч буенча бәйләнгән текстка күчеш башкарылачак. 30053 Әгәр бу китап кулыңа төшсә, акка күчер, сакла һәм сугыштан соң, Казанга хәбәр итеп, улгән шагыйрьнең шигырьләре итеп дөньяга чыгар. 30054 Әгәр бүленә торган әйбер булмаса, бер кулдан икенчесенә күчереп барырга кирәк. 30055 Әгәр бүлмәдә тәмәке тартучы бар икән, тәмәке төтене барлык кешене дә агулый. 30056 Әгәр бу өлкә Койпер поясы өлеше түгел дип санасак, Плутон иң зур объект була. 30057 Әгәр бу уйнаучы өч мәртәбә төрткәндә дә көлмәсә, икенчеләргә китә. 30058 Әгәр бу фарызны беркем дә үтәмәсә, аның җаваплылыгы ( гөнаһы ) бөтен җәмәгатькә төшә. 30059 Әгәр бу хәрәкәтне дөрес ясамаучылар булса, аның берәр әйберен алалар. 30060 Әгәр бу эшнең файдасын белсәгез икән!» 30061 Әгәр вакыт белән кара энергия сибелсә яки үз билгесен үзгәртсә, гравитация өстенлек итәр һәм Галәмне "Зур Кысылу" яки шартлау көтә. 30062 Әгәр гарәпләрнең берәрсе сәфәргә китсә, соңгы гамәле булып әлеге потка кагылу тиешле саналган. 30063 Әгәр дә авыруны бу периодта дәвалый башласаң, барлык билгеләр дә эзсез юкка чыгалар. 30064 Әгәр дә Аллаһның иҗат итү көче бетә икән, дөнья да, яшәешен югалтып, юклыкка дучар булыр иде, ди Августин. 30065 Әгәр дә аңа чәйгә акча бирәсең икән, ул ишекне ача, электроннарны кертә. 30066 Әгәр дә андый машина юк икән, функциясе исәпләнмәүче дип атала. 30067 Әгәр дә аның барлык башваткыч уйдырмаларын алып ташласаң, субъектив идеализмның иң үтә формасы ярылып ятканы ачыла. 30068 Әгәр дә араларыннан берәрсе аныңча кылана алмаса, иптәшләреннән артка калса, аны уртага кертәләр һәм уен яңадан башлана. 30069 Әгәр дә барлык әйберләр судан тора икән, ул вакытта аларның бер-берсе белән булган бәйләнеше дә аңлашыла, ягъни аларның уртак сыйфаты — су — бар дигән сүз. 30070 Әгәр дә барлык «класс»ларны үтеп чыкса, «имтихан» тапшыра: күзен йомып, «класс»ларны үтә, әгәр сызыкларга басмый үтә алса, «класс»ларга аркан борыла һәм баш аркылы ташны «класс»ларга ыргыта. 30071 Әгәр дә бу билгеләмә мәдәният күренешен тулы рәвештә характерлый ала икән, бер генә нәрсәне ачыклыйсы кала, ул да булса: без нәрсәләрне рухи кыйммәтләр дип атыйбыз, нинди рухи кыйммәтләр җыелмасы мәдәниятне тәшкил итә? 30072 Әгәр дә була икән, гомуми каршылык була. 30073 Әгәр дә бу өлкәдәге мөмкинлекләр киселә икән, күпмилләтле дәүләт үзе көчсезләнә дигән сүз, чөнки милләтләр бергә оеша алмаса, аларның һәркайсы үз ягын каерачак. 30074 Әгәр дә вакыйганың чынлыкка ашу ихтималы булса, аның чынлыкка ашмау ихтималы була. 30075 Әгәр дә ватылу башта фәкать өлешчә булса, саклагычның дәвам итә торган әйләнүе ватылуны тулаем булганчы киңәйтергә мөмкин. 30076 Әгәр дә гөрләүче «оя»га качучыдан алда килеп баскан булса я качканда аркасына сугып өлгерсә, ул качучы отылган була һәм гөрләүче урынына баса. 30077 Әгәр дә диод аркылы полярлыгы “эчтәге” потенциал кебек үк тышкы көчәнеш куела икән, мохтаҗлык өлкәсе үзен изолятор сыман тотышын дәвам итә һәм теләсә нинди әһәмияте булган токны туктата. 30078 Әгәр дә дөрес күрсәтсә, шул кешенең күзен бәйләп уенны яңадан башлыйлар. 30079 Әгәр дә «әсир» дигәннән «кол»ны күздә тотсак, төньякта колбиләүчелек булмаганлыгын искә алырга кирәк. 30080 Әгәр дә ешлыклары ( ) бертөле булса, ике синусоидаль дулкын когерент, әгәр ешлыклары аерылса - когерент булмаган. 30081 Әгәр дә җайланма чылбырга трансформатор аша кушылган икән, җайланмага кул белән тотыну куркынычсыз, чөнки трансформаторның икенчел чылбырының җир белән бернинди дә контакты юк. 30082 Әгәр дә инде берәү җәмгыятьтә үзеннән түбән торган кешегә карата җинаять эшләсә, талион принцибы кулланылмыйча, китергән зыян өчен акчалата түләү белән алыштырылган. 30083 Әгәр дә индивид аңга ия түгел икән, ул шәхес тә булалмый. 30084 Әгәр дә инерциаль системаны таләп итү өстәлсә, әлеге формулировкада закон релятивистик механикада да гадел Ньютонның өченче законы Әлеге закон ике үзара тәэсир итешүче җисемнәр белән ни булганын аңлата. 30085 Әгәр дә йөзек аңардан чыкмаса, баштагы көтүче үз урынында калып, җыр яңадан башлана. 30086 Әгәр дә йөзек шуннан чыкса, ул көтүче була. 30087 Әгәр дә кеше очраклы рәвештә кеше үтерсә, ул туган ягыннан китәргә һәм, чит җирләрдә яшәп, бу гөнаһыннан арынырга тиеш булган. 30088 Әгәрдә көрәшче ике периодта өстенлек белән көрәшкән, ул автоматик рәвештә алышның җиңүчесе итеп билгеләнә. 30089 Әгәр дә магнит кыры бертөрле булса, һәрбер як бер-берсен бетерә торган каршы көчләр барлыкка китерер иде. 30090 Әгәр дә потенциаль энергия буларак билгеле булган, дип язылучы скаляр функция булса һәм көч тигезләмәсен канәгатьләндерсә, ул потенциаль көч дип атала. 30091 Әгәр дә спортчыларның берсе, билгеләнгән раундлар тәмамланганчы егылып, 10 секунд эчендә кире тора алмаса (нокаут) яисә, җәрәхәт алу сәбәпле, көрәшне дәвам иттерә алмаса (техник нокаут), аның көндәше җиңүче, дип билгеләнә, калган раундлар уйналмый. 30092 Әгәр дә сүз көндәлек гадәт түгел, ә нәзакәтле яки югары әхлакый тәртип турында барса, этикет үз-үзеңне тотуның үзенчәлекле идеаль бер кодексына әверелә. 30093 Әгәр дә тирә-якта суүсемнәр булмаса, гөмбәлек үлә. 30094 Әгәр дә тотучы берәрсенең аягына баса алса, чикерткә тотылган санала. 30095 Әгәр дә тупны чөючегә, икенче квадратка кергәнче тупны тидерә алмасалар, ул вакытлыча шунда кала. 30096 Әгәр дә тыштагылар эчтәгеләрдән берәүнең түбәтәен тартып алып көрчеккә (мәйданнан читтә билгеләнгән урын: агач, стена һ. б.) алып барып сукса, тыштагылар үз урынында кала. 30097 Әгәр дә “үзәкнең” (сердечник) өч сабы бар икән, бу җигүлектән җигүлеккә кадәр кыр бакның стеналары аша үтәчәк һәм җылылык чыгаруга китерәчәк. 30098 Әгәр дә ул «кош балалары!» 30099 Әгәр дә ул сизә ала икән, аның кешенеке кебек үк хокуклары бармы? 30100 Әгәр дә ул сине эшкә чакыра икән, үзеңнең булдыклылыгыңны күрсәт», — дигән. 30101 Әгәр дә уртадагы уенчы тупны эләктереп алса, иң соңгы тапкыр тупны кем ыргыткан булса, шул түгәрәк эчендәге кешене алмаштыра. 30102 Әгәр дә үткәргеч арасында потенциаллар аермасы (көчәнеш) бар икән, диэлектрик аша статик электр кыры барлыкка килә. 30103 Әгәр дә ялчы оста кача белсә, бу уен бик кызык була. 30104 Әгәр димәк : биредә - тамга функциясе. 30105 Әгәр димәк шуңа күрә булмый. 30106 Әгәр әйтә алмаса я озак уйлап торса, уеннан чыга. 30107 Әгерҗедә урта мәктәп тәмамлагач, Казан музыка укуханәсенә укырга килә. 30108 Әгәр җәмәгать ике кешедән генә торса, имамга оючы имам артына баса. 30109 Әгерҗе районында Сарапул калкулыгыннан ага. 30110 Әгерҗе — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 30111 Әгерҗе шәһәреннән 85 км көньяктарак, Әзи елгасының югары агымы буенда. 30112 Әгәр җәяүлеләргә комачаулык тудырмаса, аларга юл кырыеннан барырга ярый. 30113 Әгәр җил көнбатыштан булса, киләсе елга ашлык уртача булыр. 30114 Әгәр икенче сызыктан ыргытып шулай уңышка ирешсә — офицер, өченче сызыктан — капитан, дүртенче сызыктан — генерал, бишенче сызыктан маршал була. 30115 Әгәр ике уенчы да цейтнотка эләксә арбитр, яисә аның ярдәмчесе булдыра алган хәтле уенны тикшереп, уенчыларның йөрүләрен язып барырга тиеш. 30116 Әгәр ишек өстәрәк урнашса болдырның баскычы да була. 30117 Әгәр йолдыз массасы Оппенгеймер-Волков чигеннән (2,5—3 Кояш массасыннан) зуррак булса, гравитацион коллапс дәвам итә һәм йолдыз кара тишеккә әйләнә. 30118 Әгәр йолдыз массасы шушы чиктән зуррак булса, йолдыз нейтрон йолдызга әйләнә. 30119 Әгәр киресенчә булса, когерент булмаган дулкыннар булалар. 30120 Әгәр көлсә, ул «көлдерүче» булып кала. 30121 Әгәр көндәшләр белән тигез составта уйнаучы (яки мәйданчыктан уенчылары күбрәк булган) команда хоккейчысы ниндидер юл белән алканы мәйданчыкның үз зонасыннан икенче команданың капка сызыгы артына җибәрсә, уен туктатыла. 30122 Әгәр конусның нигезендә түгәрәк ятса, конусны түгәрәк конус дип атыйлар. 30123 Әгәр координатлар янындагы коэффициентлар гына түгел, ә ирекле әгъзалар да пропорциональ булсалар, ягъни булса, яссылыклар тәңгәл киләләр. 30124 Әгәр көтүче максатына ирешә икән (ягъни шакмак уртадагы чокырга төшсә), «Күчтем-күч» ясыйлар. 30125 Әгәр күк җисемнәре бертуктаусыз бер-берсеннән ерагаялар икән, бу Галәм дә бертуктаусыз киңәя, дигәнне аңлата. 30126 Әгәр күлгә ун метр тирәнлеккә төче су салынган һәм башы капланган шешә төшерсәң, 10-15 минут эчендә су бозга әйләнә. 30127 Әгәр күпкырлыкның барлык кырлары да төзек күппочмаклар булса һәм һәр түбәдә бер үк сандагы кырлар тоташса, андый күпкырлык «төзек күпкырлык» дип атала. 30128 Әгәр куучы аны тотса, алар урыннарын алыштырып куышалар. 30129 Әгәр куучы барысының да «җанын алып» чыга алса, уен бетә. 30130 Егәрле диодлар өчен, тулы эш тогы булганда, гадәттә көчәнеш төшүе 1 В – тан 1,5 В – ка кадәр була. 30131 Егәрлек идарә итүе Хәзерге вакытта күпчелек каты диск саклагычлары җитештерүне киметеп махсус егәрлек режимнарын кулланучы һичнинди егәрлек идарә итүне тәэмин итә. 30132 Егәрлек куллану Егәрлек куллану ноутбуклар кебек мобиль җиһазларда гына түгел, ә шулай ук сервер һәм өстәл санагы базарларында артучы әһәмиятле булып киткән. 30133 Егәрлек үлчәү берәмлеге буларак Ватт беренче мәртәбә 1899 елда Британия Фәнни ассоциациясенең Икенче Конгрессында кабул ителгән. 30134 Егәрлек Үткәргечтә агым булганда каршылык көчләренә каршы эш башкарыла. 30135 Әгәр матдәнең һәм антиматдәнең нурланыш ешлыгы аермасы бар икән, димәк Антигаләм Галәмебезгә тиң түгел. 30136 Егерме бер елдан артык ибн Хәҗәр казый вазыйфасын башкара: башта Мисырда, ә аннары - Шамда. 30137 Егермедән артык нәфис фильмның куючы рәссамы. 30138 Егерме ел буе Башкортстанның композиторлар берлегендә эшли. 30139 Егерме еллар элек күл беткән. 30140 Егерме ел үткәч, провинция юкка чыккан, аның өязләре өч губерняның составына кергән. 30141 Егермеләп кеше, бер-берсеннән ике адым чамасы ара калдырып, түгәрәк булып тезләнеп утыралар. 30142 Егерменче гасыр башына Хөсәеновлар җәмгысы кырыклап мөгаллимгә эш хакы түләп торганнары, ике йөзләп мәктәп һәм мәдрәсәне уку-укыту әсбаплары белән тәэмин иткәннәре, аларның биналарын төзекләндерү максатында да ярдәм булдырганнары билгеле. 30143 Егерменче гасыр башындагы утлы еллар Ялгызнаратны да урап узмаган. 30144 Егерменче гасыр башында нинди татар җырлары яңгыраган һәм аларны кемнәр башкарган? 30145 Егерменче еллар уртасында Ф.Ибраһимов Урта Азиягә китә. 30146 Егерменче йөз башында Әмәкәй төбәктә иң эре авылларның берсе исәпләнә. 1906 елгы статистик белешмәдә анда 274 хуҗалык булуы, 795 ир-ат һәм 776 хатын-кыз яшәгәнлеге күрсәтелә. 30147 Егерме-утыз елдан соң партиянең эчендә сул канат барлыкка килә. 30148 Әгәр мич артык кызу булса, гөбәдиянең өсте кызаргач, суга чылатып кәгазь ябалар. 30149 Әгәр моны булдыра алмый торсалар, каршыдан тагын җырлап килеп җитәләр дә икенче «плен»ны алып китәләр. 30150 Әгәр моны эшләмәсә, ул уеннан чыгарыла. 30151 Әгәр мөфти мөҗтәһидләрнең төрле карарларына юлыга икән, ул фәтваны шарт һәм вакыт таләпләренә туры китереп чыгара. 30152 Әгәр нәниләр арасында «шалкан» булса, ул торып йөгерә һәм билгеләнгән урынны урап килә. 30153 Әгәр нинди дә булса бер ил икенчесен кыерсыта икән, әйтик, бу илдән товар кабул итәргә теләми икән, мондый очракта рәхәтләнеп судка бирергә була. 30154 Әгәр объект-линза бик яп-якты булса, шул үзгәрешне күреп булмый. 30155 Әгәр өзә алса, бер баланы үз сафына алып китә; өзә алмаса, үзе шулар рәтендә кала. 30156 Әгәр өлкән яшьтәге кеше эч кибеп тилмерсә, куе чәй эчәргә киңәш ителми. 30157 Әгәр организмга үз стромаль күзәнәкләре җитеп булмаса, аңа яңа күзәнәкләр кертеп ярдәм итәргә була. 30158 Әгәр очкыч бер генә моторлы булса, двигательне дә фюзеляж эченә куялар. 30159 Әгәр очу юнәлешен үзгәртергә, мәсәлән, очкычны уңга таба борырга кирәк булса, очучы юнәлеш рулен уңга таба бора. 30160 Әгәр пешка каршыдагы соңгы горизонтальгә барып җитә алса, уенчы аны теләгән шул ук төстәге башка фигурага (шаһтан кала) алмаштырырга мәҗбүр була. 30161 Әгәр пешка уен башыннан бирле бер тапкырда йөрмәгән булса, ул көндәш фигурасын алмыйча ике шакмакка алга йөри ала. 30162 Әгәр Президент 14 көн эчендә законны кабат карауга кайтармаса, ул законга имза салырга тиеш. 30163 Әгәр Русиядә урманны саклау өчен нәтиҗәле чаралар күрелсә, 2010 елда килгән янгын һәлакәтен 5-10 тапкырга киметеп булыр иде. 30164 Әгәр сан так булса, ул гәүдәнең тулылыгына карап, зуррак яки кимрәк җөп санга таба түгәрәкләнә. 30165 Әгәр сатып алучы шул арада аны куып тота алмаса, «шалкан» үз урынына килеп утыра һәм аңа яңа исем кушылып уен дәвам итә. 30166 Әгәр сез үтә күренмәле сыек бал яратасыз икән, шикәрләнгән балны температурасы 4O°C тан артык булмаган суга куеп җылыта аласыз. 30167 Әгәр сәхабәләр арасында берәр мәсьәләдә каршылыклар булган булса, ул, Әбу Хәнифә кебек үк, нигездәге чыганакларга якынрак фикерне кабул иткән. 30168 Әгәр сидек әче реакция бирсә, җиңелрәк органик нигезләр (мәсәлән хинин, кофеин, ацетанилид, антипирин һ.б ) чыгарыла. 30169 Әгәр стандартлардан читкә чыгу күзәтелсә, гаепле уенчыга кече штраф салына. 30170 Әгәр сүзләрне җыя алмаса, аңа җәза бирелә, дөрес җавап бирсә, алдагы уенда тышка икенче кешене чыгаралар. 30171 Әгәр, сызык янында торучы казый фикеренчә, каршы як командасы уенчысы (голкипердан кала), мөмкинлеге булып та, алканы, ул капка сызыгын кисеп үткәнче, тота алмаса, проброс билгеләнми, һәм уен туктатылмый. 30172 Әгәр таба алмаса, аны тагын икенче якка чыгаралар да, уйнаучылар икенче бер әйбер исемен уйлап куялар. 30173 Әгәр Татарстан карамагындагы мәсьәләләре буенча чыгарылган федераль канун һәм Татарстанның хокукый актларына каршы килсә, Татарстанның хокукый акты гамәлдә кала. 30174 Әгәр таягын ала алмаса, ул шунда ята бирә. 30175 Әгәр тәэсир Планк даимиеннән шактый зуррак булса, квант механикасы классик механикага әйләнә. 30176 Әгәр тиенкәй йөгереп килә-килешкә берәрсе басып торган агачка аягын куярга өлгерсә, агачта басып торучы качарга тиеш була, ә тиенкәй аның урынына баса. 30177 Әгәр тоелу аң сферасында ятса - ул дөреслек төркеменә караячак, ятмаса - ялганга караячак. 30178 Әгәр тоз үз тәмен югалтса, аңа ничек тәм кертерсең? 30179 Әгәр төлке бауны урыныннан кузгата алмаса, ул уеннан чыга. 30180 Әгәр төлке берәр тавыкны тотса, ул тавык төлкегә әйләнә, төлке исә тавык була. 30181 Әгәр төлке үз оясына җиткәнче тотылса, ул яңадан төлке булып уйнарга тиеш була. 30182 Әгәр тора алмаса яки акрын торса, ул «җебегән» була һәм аның берәр әйбере алына. 30183 Әгәр тотып калсалар, командага бер очко хисаплана. 30184 Әгәр төш таркалса, агулы газ чыга һәм мәче үлә. 30185 Әгәр түзә алмыйча егылсалар, үз урыннарында калып, уен элеккечә дәвам итә. 30186 Әгәр туп кемгә дә булса тисә, ул уеннан чыгарыла. 30187 Әгәр уенчыда бары 2 минут вакыт калып, ул көндәшенең юри вакыт уздырып уйнаганын сизсә, хөкемдарга мөрәҗәгать итеп ул партиянең « уртак нәтиҗә» белән тәмамлануын сорарга хаклы. 30188 Әгәр уенчы кагыйдә буенча ташын яңа кырга күчереп ташыннан кулын алса, уенчы йөрде дип санала һәм йөрүен кире кайтара алмый. 30189 Әгәр уенчыларның берсе көндәшенең ташына аңлы рәвештә тотынса, ул шул ташны отарга мәҗбүр була. 30190 Әгәр уенчының ике тимераягы да зәңгәр сызык артында, һөҗүм итү зонасында икән, ул «уеннан тыш» санала. 30191 Әгәр ул безнең планета белән бәрелешсә, берничә атом бомбасына тиң көчле шартлау булыр иде. 30192 Әгәр ул белсә, чирткән кешене икенче як төркемгә бастыралар. 30193 Әгәр ул исем ашамлык әйберсе булса, бала тупны тотып калырга тиеш. 30194 Әгәр ул «кызыл буяу»ны куып тотса, тотылган бала «Аксак мәче» булып кала. 30195 Әгәр ул тактага басарга ирек куймыйча, барлык балаларны да табып-күреп тактага таягы белән сугып чыга алса, яңа гөрләүче сайлана. 30196 Әгәр ул чабата урларга килүченең берсенә аягы белән тисә, ул кеше чабата сакчысы була. 30197 Әгәр ул «шаһит»ны гына ялгыш күрсәтсә, җәза йомшаграк була. 30198 Әгәр ул шулай үз әмереннән башка алга таба килүчене күреп алса, ул аны теләгән кадәр артка күчереп куярга да хакы бар. 30199 Әгәр ул шулай чөелсә, беренче квадрат эченә каршы як төркем керә, тегеләре чыга. 30200 Әгәр үткәргечләр камил диэлектрик ярдәмендә түгел, ә кечкенә үткәрүчәнлеге булган материал ярдәмендә аерылган икән, алар арасында туры ага торган кечкенә агып китү тогы була. 30201 Әгәр -халәтендә -физик зурлыкның үлчәве -нәтиҗәсен, ә -халәтендә -нәтиҗәсен бирсә, шунда --халәтендә физик зурлыкның үлчәве -нәтиҗәсен -ихтималлыгы белән яки -нәтиҗәсен -ихтималлыгы белән күрсәтә. 30202 Әгәр хат ташучы берәр сүзне саташтырса, аңа да җәза бирелә. 30203 Әгәр хөкемдар мөрәҗәгатьне сәбәпсез дип тапса, ул уенчыга я вакытын кыскартырга, я көндәшенә вакыт өстәп штраф ясарга мөмкин. 30204 Әгәр цилиндрның төзүчеләре нигезгә перпендикуляр булса, цилиндрны туры дип атыйлар. 30205 Әгәр шагыйрь беркатлы һәм наданрак яшь кеше булса, Берлиоз – эрудициясен Бездомныйның «мәгърифәте» өчен кулланучы интеллектуал. 30206 Әгәр шулай бөре булып үскән бала күзәнәкләр бер-берсеннән аерылмаса, псевдомицелий, яки ялган мицелий барлыкка килә. 30207 Әгәр шулпаның җилеме азрак булса, салкын суда җебеткән желатин салып, кайнатып алалар. 30208 Әгәр шундый парлар тоттырмаска сүз куешкан булсалар, әллә кайларга кадәр чабалар. 30209 Әгәр ышаныч кәгазендә аның гамәли чоры күрсәтелмәгән булса, ул язылган көннән алып бер ел дәвамында көчендә кала. 30210 Әгәр эт тешләсә, яраны врачка күрсәтегез, мөмкинлек булса, тешләгән этне ветеринарга күрсәтергә кирәк. 30211 Әгәр эчтә йөрүче кеше үзенә ыргытылган тупны очышта тотып ала алса, эчтәгеләр тышка чыга, тыштагылар эчкә керә. 30212 Әгәр ябалак кар яуса, борчак белән чикләвек уңар. 30213 Әгәр ялгышса яки тотлыкса, уеннан чыга. 30214 Әгәр яңадан елга якынча 5 см га үсүен игътибарга алсак, баланың беренче ел яшәү дәверендә аңарда матдәләр алмашы процессының нинди көчле булуын күз алдына китерергә мөмкин. 30215 Әгәр Яңа Чәчкап авылына нигез салынуны риваятьләргә таянып аңлатырга теләсәк, авылның тарихы болайрак. 30216 Әгәр ятимнәрне үз гаиләгезгә кушсагыз, алар сезнең кардәшләрегездер. 30217 Егеткә туган тиешле өч гаилә да үз итә бу якларны Шул рәвешле әлеге чокырлы урында биш гаилә яши башлый. 30218 Егет кеше Парис соңгы шартны сайлаган һәм алманы Афродитага дип хөкем иткән. 30219 Егетләр күн итекләрен һәм гармун күреген өзгәләп ашаганнар, ә эчәр су бер кешегә тәүлегенә 3 йотым гына тәшкил иткән. 30220 Егетле — Русия территориясеннән ага торган елга. 30221 Егетнең мөкаммәл матурлыгын күреп, Якуб аны башка туганнарыннан өстенрәк күрә, япманы Йосыфка бирергә карар кыла. 30222 Егетнең чибәрлегенә шаккаткан Зөләйха фиргавеннән аны сатып алуын сорый. 30223 Егидерево — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 30224 Егикурь — Русия территориясеннән ага торган елга. 30225 Егитык-Коль — Русия территориясеннән ага торган елга. 30226 Еглец — Русия территориясеннән ага торган елга. 30227 Ә. Гобәйдуллина курсы, 1971 ), «музыка сәнгате» белгечлеге буенча ТР ФА Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында аспирантура ( 1982 ) тәмамлаган. 30228 Егобыжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 30229 Егозова — Русия территориясеннән ага торган елга. 30230 Егозы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 30231 Еголдокова 2-че — Русия территориясеннән ага торган елга. 30232 Егонушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30233 Его опять спросили: : «Әгәр дә алар сәхабәзләр чүзләренә каршы килсә?» 30234 Егор-Вань-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 30235 Егор-Вань-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 30236 Егор-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 30237 Егоркина — Русия территориясеннән ага торган елга. 30238 Егоркино — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 30239 Егорова Каменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30240 Егорова — Русия территориясеннән ага торган елга. 30241 Егоровка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 30242 Егоровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30243 Егоров — Русия территориясеннән ага торган елга. 30244 Егоровская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 30245 Егорьевка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 30246 Егорьево — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 30247 Егорьевскида фирка комитетын җитәкли. 30248 Егос — Русия территориясеннән ага торган елга. 30249 Егра-Ляга — Русия территориясеннән ага торган елга. 30250 Егра — Русия территориясеннән ага торган елга. 30251 Егуръеган — Русия территориясеннән ага торган елга. 30252 Егутово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 30253 Әгъдас Хөсәен улы Борһанов 1939 елдан 1947 елгача Совет Армиясендә хезмәт иткән. 30254 Әгъдәс Борһанов ( ) — тарихчы, тарих фәннәре докторы (1966/1990), Русия гуманитар фәннәр университеты профессоры. 30255 Әгъза илләрнең туплам халык саны — 2,2 миллиард кеше. 30256 Әгъза ил - нинди булса бердәмлеккә (халыкара оешма, аңлашуларга яки берләшмә) кергән бәйсез ил. 30257 Әгъза, кешенең баш мие үлгәч, ләкин әле йөрәге туктарга өлгермәгәндә алына. 30258 Әгъзалар МАССОЛИТта барлыгы 3111 әдип әгъза булып тора. 30259 Әгъзаларының төп базасы булып «Российская партия жизни» һәм аның җитәкчесе — Сергей Миронов булып китә. 30260 Әгъзалыктан чыккан 6 илдән дүртесе мөстәкыйль дәүләт статусны югалттылар. 30261 Әгъзам Тимершин Кайбыч районы Иске Чәчкаб авылында 1931 елның 3 мартында туа. 30262 Әгъзәләргә кергән никотинның бер өлеше бик тиз тарала, ләкин шул кыска вакытта да ул бар организмны агуларга өлгерә. 30263 Егылганны «күперчек»кә чыгартмыйча аркасы белән келәмгә берничә секундка кысарга кирәк. 30264 Ә даими тешләр 6-7 яшьтән 13-18 яшькә кадәрге чорда чыга. 30265 Еда — Русия территориясеннән ага торган елга. 30266 Едванто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 30267 «Әд-дин вәл-әдәп» журналы («Дин вә әдәп») — Казанда 1906 1908 һәм 1913 1917 елларда чыккан татар дини-әхлакый, гыйльми-әдәби һәм сәяси журналы. 30268 Әдәби әсәрдә тасвирлау принцибы буларак психологизм автор тарафыннан махсус кулланылырга мөмкин. 30269 Әдәби җәмәгатьчелек аның «Юлда» дигән хикәяләр җыентыгын һәм «Дала иртәсе» дигән повестен җылы кабул итә. 30270 Әдәби иҗат белән бергә озак еллар журналистика йөген дә тарта. 30271 Әдәби иҗат белән мәктәп елларында ук мавыкса да, моңа җитди әһәмият бирми, язганнары матбугатта соңрак – 1960-1970 елларда гына күренә башлый. 30272 Әдәби иҗат белән Мөнир Вафин бала чагыннан ук шөгыльләнә. 30273 Әдәби иҗат Имай Насыйри иҗат эшенә дә яшьли тотына. 30274 Әдәби иҗат Шамил Усманов — әдәбият мәйданына турыдан-туры гражданнар сугышы эченнән, совет хөкүмәте өчен үз-үзен аямыйча көрәшкән кызыл гаскәр арасыннан күтәрелеп чыккан язучыларның берсе. 30275 Әдәби иҗаты Партия, совет һәм җәмәгать оешмаларында, уку йортларында хезмәт итү белән бергә, Ф. Сәйфи-Казанлы үзенең әдәби иҗат эшен дә онытмый. 30276 Әдәби иҗаты Рухиянең тәүге шигыре «Дуслык байрагы» (хәзерге «Зәй офыклары») исемле район газетасында басылып чыга. 30277 Әдәби ненец теле тундра сөйләше нигезендә шәкелләнгән. 30278 Әдәби образ Хуҗа Насретдиннең синкретик әдәби образы үзендә һәм аксакал, һәм җүләр кеше сыйфатларын берләштерә. 30279 Әдәби тел 1930 елларда латин әлифбасы нигезендә язуны кертү белән бергә формалаша башлый. 30280 Әдәби телгә жаргон сөйләмә тел аша, матур әдәбият аша үтеп керәләр, әмма аларның телдә кулланылуы нормалардан читләшүгә, телнең сафлыгына зыян китерә. 30281 Әдәби телдәге йөр, бар, кит, мен кебек хәрәкәт фигыльләре юнәлеш килешен таләп итәләр, ә сөйләштә алар еш кына төп килешне башкаралар: Записка гына йазып qалдырган, мин Qуwандыq (Куандыкка) киттем, дигән. 30282 Әдәби телнең әйтелеш нормаларына төньяк диалект нигез булып торса, авазларның рәсми кабул ителгән графикасы урта диалект әйтелешен күбрәк чагылдыра. 30283 Әдәби тел нормалары тагын да ачыкланды. 30284 Әдәби тәнкыйть өлкәсендә Наил Лаисовны күбрәк шигърият проблемалары кызыксындыра. 30285 Әдәби тәрҗемә өлкәсендәге хезмәтләре өчен 1941 елда аны СССР Язучылар Союзына кабул итәләр. 30286 Әдәби хезмәтләрен һәм җәмәгать эшчәнлеген югары бәяләп, совет хөкүмәте аны Хезмәт Кызыл Байрагы ( 1957 ), "Почет Билгесе" ( 1967 ) орденнары һәм медальләр белән бүләкли. 30287 Әдәби хезмәтләре өчен Шәриф Хөсәенов 1979 елда «Почет Билгесе» ордены белән бүләкләнде. 30288 Әдәби-эстетик чара буларак, мөләммәгъ халык авыз ижатында, аеруча шаян жырларда кулланыла: Татарча «кая барасың?» 30289 Әдәби эшчәнлек белән 1958 елдан шөгыльләнә. 30290 Әдәби эшчәнлекне 1885 елда башлый. 30291 Әдәбият 1. Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмә). 30292 Әдәбият белгече һәм тәнкыйтьче буларак, Әмиров дистәләрчә еллар буе мул һәм уңышлы эшләвен дәвам итә: әдәби үсеш буенча көнүзәк мәсьәләләр күтәрә, башкорт әдәбияты тарихыннан тирән эчтәлекле мәкаләләр һәм монографияләр яза. 30293 Әдәбият белән кызыксынган, күбрәк французча китаплардан торган бик бай китапханәсе булган. 30294 Әдәбият буенча Нобель премиясенең лауреаты (1915). 30295 Әдәбият буенча Нобель премиясы лауреаты (1962). 30296 Әдәбият бүлеге Журналда әдәбият бүлеген Нәҗип Думави алып барган булса кирәк. 30297 Әдәбият галимнәре эпик жанрдагы «Алпамыш», «Чурабатыр», «Җикмәргән», «Ханәкә Солтан бәете» кебек әсәрләрне дә шул заман иҗаты итеп саныйлар. 30298 Әдәбият * Әмирханов И. Татар фәлсәфәсе һәм милли мәгариф. 30299 Әдәбият институты каршындагы Югары әдәби курсны тәмамлый. 30300 Әдәбиятка 1934 елда килә. 30301 Әдәбиятка булган мәхәббәте аны читтән торып Башкорт дәүләт университетының филология факультетында белем алуга да этәрә. 30302 Әдәбиятка зур тормыш тәҗрибәсе туплап килә, шуңа күрә аның беренче хикәяләрендә үк күзәтүчәнлеген, оста каләмен ачык билгеләргә мөмкин була. 30303 Әдәбиятка керткән өлеше өчен 1833 елда ул Король стипендиясенә лаек була. 30304 «Әдәбият капчыгы» сериясе «Вакыт» газетасы 1906-1907 елларда газетага кушымта итеп, әдәби китапчыклар, урнаштырылмый калган әдәби парча, шигырь, мәкаләләр җыентыгы. 30305 Әдәбиятка ул 30 еллар ахырында килә. 30306 Әдәбият мәйданына ул беренче мәртәбә «Ак юл»да басылган «Биш тиен харап итте» (1913) хикәясе белән килеп керә. 30307 Әдәбиятның, бу очракта татар шигъриятенең олы мәйданына исә ул узган гасырның сиксәненче елларында килеп керә. 30308 Әдәбиятның төрле жанрларында (лирик поэзия, мәсәл, юмористик хикәяләр, повестьлар, пьесалар) бердәй уңышлы эшли. 30309 Әдәбиятны өйрәнүче галим С. Сафуанов билгеләвенчә, "XIX гасырның урталарында биредә татар телендә иҗат итүчеләр дә күренә башлый. 30310 Әдәбиятны үстерүдәге хезмәтләре өчен Салих Баттал Хезмәт Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнде ( 1957 ). 30311 Әдәбиятны һәм театр сәнгатен үстерүдәге хезмәтләре өчен аңа 1978 елда Татарстанның, ә 1985 елда РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе дигән мактаулы исемнәр бирелә. 30312 Әдәбият өлкәсендәге күп кырлы иҗади хезмәтләре өчен М. Максуд 1957 елны Хөрмәт Билгесе ордены белән бүләкләнә. 30313 Әдәбият өлкәсендәге хезмәтләре өчен З.Мәҗитовка 1987 елда «Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре» дигән мактаулы исем бирелә. 30314 Әдәбият өлкәсендәге хезмәтләре өчен Шамил Бикчурин 1978 елда “Почет Билгесе” ордены белән бүләкләнә. 30315 Әдәбият өлкәсендә ирешкән уңышлары һәм иҗтимагый эшчәнлеге өчен ул Гаяз Исхакый исемендәге һәм Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге премияләренә лаеклы булды. 30316 Әдәбият * Саттар-Мулилле Г. Татар зоонимиясе// Татарстан хәбәрләре, 1994, 16 апрель. 30317 Әдәбият * Совет хәрби энциклопедиясе, өченче том, 475-нче бит. 30318 Әдәбият * Совет хәрби энциклопедиясе, сигезенче том, 449-нче бит. 30319 Әдәбиятта Бәләбәй Каргалысы һәм Яңа Каргалы буларак та билгеле. 30320 Әдәбияттагы беренче адымнарыннан ук ул яшьләр темасына язучы әдип буларак мәйданга чыга. 30321 Әдәбияттан шулай ук рекламага чагыштырулар, метафоралар һәм фразеологизмнар үтеп керә. 30322 Әдәбият тарихына багышланган хезмәтләрдә ул үзе дә автор буларак катнаша, фәнни конференцияләрдә, язучылар корылтайларында докладлар белән чыгышлар ясый. 30323 Әдәбиятта сурәтләнгән хәл-вакыйгаларның сәбәбе — яшәеш кануннарында, ә кеше шул кануннар камил булмауның бер дәлиле итеп аңлатыла. 30324 Әдәбият * Татар совет театры. 30325 Әдәбиятта Урыс елъязмаларында Хәлил исеме бөтенләй телгә алынмый. 30326 Әдәбият теориясе һәм поэтика мәсьәләләрен өйрәнә. 30327 Әдәбият Утлы еллар авазы ( Бөек Ватан сугышында катнашкан шагыйрьләр турында җыентык; төзүчесе Г. Байбурин). 30328 Әдәбият, фәлсәфә, сәнгать, медицина бик үсә. 30329 Әдәбият * Фәхретдинов Р. Татар халкы һәм Татарстан тарихы. 30330 «Әдәбият хәзинәләре» ( 1978 ) һәм «Шигърият дөньясы» ( 1981 ) исемле китапларында әдәбият галименең шушы өлкәдәге эшчәнлеге ачык чагыла. 30331 Әдәбият һәм сәнгать өлкәсендә РФ дәүләт бүләге иясе ( 2005 ). 30332 Әдәбият һәм сәнгать турында мәкаләләр, хезмәтләр / Г. Ибраһимов. 30333 Әдәбият һәм театр сәнгате өлкәсендәге хезмәтләре өчен И.Юзеевка 1979 елда Татарстанның, 1983 елда «Русия Федерациясенең атказанган сәнгать эшлеклесе» дигән мактаулы исемнәр бирелә, 1986 елда ул «Почет Билгесе» ордены белән бүләкләнә. 30334 Әдәбият һәм туган якны өйрәнү өлкәсендәге уңышлары, иҗатындагы үзенчәлекле яңалыклар өчен, Караидел районының Гаян Локманов исемендәге премиясе һәм лауреат дипломы белән бүләкләнгән иде. 30335 Әдәбият һәм фольклор, әдәбият һәм тарих үзара тагын да якыная төшә. 30336 Әдәбият * Х.Курбатов “Татар теленең алфавит һәм орфография тарихы”. 30337 Әдәбият Шотланд әдәбиятының бай тарихы бар. 30338 Еденьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 30339 Әдәплелек нигезләре кешеләр белән яшәүнең иң гади кагыйдәләрен үтәүдән гыйбарәт, мәсәлән, машина йөртүче җәяүлеләргә пычрак чәчрәтеп китмәскә яки кирәксез урында борылып, башка машиналарга комачау ясамаска тиеш. 30340 Едет — Русия территориясеннән ага торган елга. 30341 Еджыдьяг ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 30342 Еджыд-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 30343 Әдиб абыйсы яңа гына Тубыл татар педагогия училищесын тәмамлаган. 30344 Едиган — Русия территориясеннән ага торган елга. 30345 Единение ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 30346 Ә дин әһелләре исә ярлыларны үз хуҗаларына буйсынырга, бу дөньяда күргән газапларның “теге дөньяда” муллык, байлык һәм рәхәтлек булып кире кайтачагына ышандырганнар, аларның буйсынып хезмәт итүләрен изге эш дип тәкъраганнар. 30347 Единис — Русия территориясеннән ага торган елга. 30348 Әдип 1902 елда вафат була. 30349 Әдип 1945 елны Сугыш бетәр алдыннан, 1945 елның язында Гадел Кутуйның сәламәтлеге начарлана, ул хәрби госпитальгә яткырыла. 30350 Әдип 70 яше туларга 13 көн кала, 1811 елның 8 сентябрендә Берлинда вафат була. 30351 Әдип Барлас Хәмит улы Камал – татар әдәбиятында иң актив язучыларның берсе иде. 30352 Әдип, барыннан да элек, сугыш чынбарлыгының кеше рухында, табигате-холкында чагылышын анализлый һәм көндәлек тормыш вакыйгалары, детальләре аша үз геройларының эчке дөньясын, характер үзенчәлекләрен психологик төгәллек белән, тәэсирле итеп ачуга ирешә. 30353 Әдип гомеренең соңгы көненә кадәр иҗат итә, ләкин драматург буларак «Галиябану» драмасын язгач кына дан казана. 30354 Әдип әдәбиятка зур тормыш тәҗрибәсе туплап килгән прозаикларның берсе. 30355 Әдип калдырган төрле жанрдагы әдәби мирасның кыйммәтле өлеше – хикәяләр һәм фольклорга караган хезмәтләр. 30356 Әдипкә «Яшисе килә» повесте һәм популяр җырлары өчен 1982 елда Муса Җәлил исемендәге Республика бүләге тапшырылды. 30357 Әдип “Киләм, дидең, килмәдең”, “Сау бул, Казан”, “Гүзәл Кама Тамагы”, “Лаешым”, “Кайттым, бәхетле ит әле” һ.б. җырлар авторы буларак та танылды. 30358 Әдип «Мактау билгесе» ордены, Татарстан Республикасының «Фидакарь хезмәте өчен» медале, Татарстан Республикасы Мактау грамотасы, медальләр, Татарстан Республикасы Президентының Рәхмәт хаты белән бүләкләнгән. 30359 Әдипне драматург буларак таныткан әсәрләрнең берсе – “Сынган беләзек” ( 1994 ) мелодрамасы – Тинчурин театрында куелды. 30360 Әдипнең аерым әсәрләре рус һәм башка халыклар телләренә тәрҗемә ителә. 30361 Әдипнең «Бирнәле кыз» (1954), «Егерме ел үткәч» ( 1962 ) исемле кечкенә күләмле песалары да үз вакытында төрле театр сәхнәләрендә уйнала. 30362 Әдипнең иҗат мирасында ике дистәдән артык шундый пьеса билгеле. 30363 Әдипнең иҗат мирасында шулай ук берничә драма әсәре да бар. 30364 Әдипнең иҗаты зур һәм күпкырлы: 30 лап күләмле әсәрләре - поэма, төрле диваннары, 3000нән артык газәлләре һәм башка тезмә әсәрләре билгеле. 30365 Әдипнең иҗаты хәзер дә игътибар үзәгендә. 30366 Әдипнең иң танылган әсәрләренең берсе. 30367 Әдипнең иң яхшы хикәяләре («Бал чүлмәге», «Без ничек ураза тоттык», «Дулкыннар», «Ике әби бәрәңге ала» һ.б.) материалының тормышчанлыгы, сюжет–композиция төзелешенең җыйнаклыгы, тел – сурәтләү чараларының табигыйлеге, халыкчанлыгы белән аерылып тора. 30368 Әдипнең кабере изге урынга әйләнә. 30369 Әдипнең «Кәкре аяклы тавык» исемле шигъри әкияте балаларның иң яратып укый торган китапларыннан берсенә әверелә. 30370 Әдипнең китап укучылар белән аралашулары Марсель Сәлимовның китап укучылар белән бәйләнешләре бер көнгә дә диярлек өзелгәне юк. 30371 Әдипнең популярлыгы искиткеч тиз үсә, ул халыкның уй-хисләрен, хыял-омтылышларын илһамланып җырлаучы трибун-шагыйрь булып таныла. 30372 Әдипнең пьесалары оригиналь сюжетка корылуы, шигърилеге, романтик пафосы, оптимистик рухы белән җәлеп итә. 30373 Әдипнең «Саф җилләр», «Юллар, юллар», «Кама таңнары», Инженерлар» романнарын, балалар өчен язылган «Очар кошлар», «Җирән кашка», «Динозаврлар өнендә», «Шайтан малае» дигән повестьларын укучылар яратып укыйлар. 30374 Әдипнең «Соңгы сөю» ( 1980 ) һәм Муса Җәлилгә багышланган «Хөкем» исемле драмалары ( 1981 ) Казан телевидениесе аша күрсәтелә. 30375 Әдипнең фантастик-хыялый һәм маҗаралы әсәрләрендә вакыйгалар чынбарлык белән хыял кисешкән чиктә бара, шул сәбәпле образлар бирелешендәге серлелек, композицион интрига, психологик киеренкелек көчәя төшә. 30376 Әдипнең хәзерге укучыларга бары бер әсәре генә мәгълүм. 30377 Әдипнең шигъри таланты үз замандашлары тарафыннан югары бәяләнә. 30378 Әдипнең яшьләргә багышланган «Давыллы көннәрдә»( 1947 ), «Айсылуның мәхәббәте» ( 1947 ), «Юл ачык» ( 1950 ), «Гаилә киңәшмәсе» ( 1952 ), «Ялгышу» ( 1968 ), «Югалган макет» ( 1967 ) кебек драма әсәрләре дә бар. 30379 Әдип октябрь инкыйлабын хуплап каршы ала, әмма озакламый, ул хуҗалык һәм мәдәният өлкәсендә совет һәм партия оешмалары үткәрә торган сәясәтнең кешегә һәм вак милләтләргә каршы булуын күреп ала, тәнкыйтьләр белән чыгыш ясый. 30380 Әдип рус авторларының әсәрләрен татарчага тәрҗемә итү өлкәсендә дә актив эшләде, мемуарлар да язды. 30381 Әдип үзенә кадәр иҗат ителгән нинди дә булса билгеле бер әсәрнең темасын, сюжетын һәм төп каһарманнарын алып, башка әсәр иҗат итә. 30382 Әдип хикәяләренең байтагысы аның «Өзелгән чәчәк» исемле җыентыгында урын алган. 30383 Әдип — хикәя, очерк, публицистика жанрларында да актив эшли. 30384 Әдия Ситдыйкова (Әдия Хәбибулла кызы Ситдыйкова) – рәссам. 30385 Әдият Хәбибуллин алып кайткан “Фордзон” маркалы бу тракторларны карарга бөтен авыл халкы җыела. 30386 Едовля (Ендовля) — Русия территориясеннән ага торган елга. 30387 Ә дөге үрентеләрен махсус үренте түтәлләрендә үстереп, кечкенә үрентеләрне плантацияләргә күчереп утыртсаң, бер үк кырдан елга ике яисә өч уңыш җыеп алырга мөмкин. 30388 Едома — Русия территориясеннән ага торган елга. 30389 Ә дөньядагы барлык әйберләр — шушы субстанциянең модуслары. 30390 Ә дөнья — матди. 30391 Ед — Русия территориясеннән ага торган елга. 30392 Едурчатей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 30393 Әдһәм Искуҗин һәм Кәрим Дияровның шәкерте. 30394 Әдһәм Рәхим улы Тенишев – киң эрудицияле, тюркология үсешенә зур өлеш керткән галим. 30395 Әдһәм Таһиров, Мазһар Алсынбаев, Памир Ямалеев Башкортстан биатлонын үстерүдә зур көч сала. 30396 Әдһәм Тенишев – дөньякүләм танылган тюрколог-галим. 30397 Әдхәт Кырымнан Урта Азиягә депортацияләнгән күренекле Кырым татары әдибе Шамил Аляддин кызы Ләйләгә өйләнә һәм Ташкентта яши башлый. 30398 Едыкочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30399 Едэй-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 30400 Едэй-Харвута-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30401 Ед-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 30402 Ә егерменче йөз башында исә бу җәһәттән «Хөсәения» белән Иж-Бубый мәдрәсәсе мәдрәсәләре генә бер-бер-сенә якын торганнар дип әйтергә була. 30403 ЕЕлга озынлыгы 13 км. 30404 ЕЕлга озынлыгы 17 км. 30405 Еенги — Русия территориясеннән ага торган елга. 30406 Ә. Еники иҗатында юмор-сатира, әдәби тәнкыйть, очерк, публицистика, мемуар жанры әсәрләре һәм әдәби тәрҗемәләр дә зур урын били. 30407 Ә. Еникинең иҗтимагый тормыштагы әктүәл мәсьәләләргә багышланган публицистик мәкаләләре, очерклары, әдәбият-сәнгать турындагы уйланулары һәм истәлек язмалары, бергә тупланып, 1983 елда аерым китап булып чыкты. 30408 Ә әнисе Лүзия Газиз кызы Әгерҗе шәһәренең 1 нче урта мәктәбендә математика укытучысы булып эшли. 30409 Ә әнисе португаль яһүдләре гаиләсеннән булырга тиеш. 30410 Ә. Әсфәндияровның “Башкортстан авыллары тарихы” китабының бишенче томы белән таныш кешеләр Шәрифнең андый исемле улы булмаган диюләре мөмкин, чөнки анда Абдулла, Бикташ, Нигъмәтулла гына искә алына. 30411 Ә әтиләре шуннан соң үз эченә бикләнә, бөтен эше мәчеткә барып кайтудан узмый. 30412 Ә.Әхмәтова), балаларда лямблиоз инвазиясе булганда, аш сеңдерү әгъзалары авыруларының хроник үзенчәлекләре тикшерелә (Г. 30413 Ә Жаннаны Орлеан кызы дип атыйлар. 30414 Ежваль-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 30415 Ежевичный ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 30416 Ежевичный ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 30417 Ежевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 30418 Әҗегол ( ) – Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 30419 Әҗе — әйләнә-тирәдәге чукындырудан котылган бердәнбер татар авылы. 30420 Әҗекәй — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 30421 Әҗәкүл — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 30422 Әҗәле авылы – хәзердә Әҗәле һәм икедер: берсе татар Әҗәлесе, янә берсе урыс Әҗәлесе. 30423 Әҗәле волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 30424 Ә Җәләл әд-Дин белән киткән татарлар Бөек Литва кенәзлегендә урнаштырыла һәм Польша-Литва татарлары нәселенә нигез сала. 30425 Әҗем дигән авыл (хәзер Мәҗен дип йөртәләр) Зөядән ерак түгел авылдыр. 30426 Әҗем-Көрәле — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 30427 «Әҗем мәдрәсәсе» Үз заманының традициясе буенча мәчет каршында революциягәчә зур гына шөһрәт казанган «Әҗем мәдрәсәсе» эшләп килгән (бинасы хәзер дә мәчет янәшәсендә). 30428 Әҗем мәчете архитектура буенча Казанның иң матур гыйбадәтханәләрнең берсе булып санала. 30429 Әҗәм ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 30430 Ежиха ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан тимер юл станциясе. 30431 Әҗмәкәй — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 30432 Әҗмәт — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 30433 Әҗми — Мәллә елгасы кушылдыгы. 30434 Ежовка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 30435 Ежовны төшерүдә зур ролен уйный, аның идарәчелекне фиркагә тугъры булган кешешләрнең үтерүдә гаепли. 30436 Ежово ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 30437 Еза — Русия территориясеннән ага торган елга. 30438 Әз генә микъдарда эчкәндә генә аның организмга зыяны кими. 30439 Езевская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 30440 Әзеериләрнең бер өлеше Рустави һәм Дедоплис-Цкаро шәһәрләрендә яши. 30441 Ә.Зәйнуллин. Бер мәхәббәт язмышы. 30442 Әзәк беләң Иске Иябаш арасындагы коры елга буенда урыс гаскәре белән сугыш була. 30443 Әзекәй — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 30444 Әзәктән түбәнрәк, хәзерге Кырлай урнашкан урындагы авыл халкы да баш бирми. 30445 Әзәк халкы каршылык күрсәтә, аларга ярдәмгә тирә-як авыллардан да кешеләр килә. 30446 Ә зәкят бирү исә ислам диненең өченче баганасы. 30447 Әзер бавырсакны кайнап торган майда пешерәләр һәм табынга катык белән чыгаралар. 30448 Әзербайҗандагы Сурухан чыганагыннан ак, Алжирның кайбер чыганакларыннан су сыман төссез нефть табыла. 30449 Әзәрбайҗан КП(б) ҮК, Үзәк Башкарма Комитеты һәм Профсоюзлар шурасы органы. 30450 Әзербайҗаннан башка әзериләр Иранда да яшиләр. 30451 Әзәрбайҗан промыселларында эшләүче татарлар өчен чыгарыла. 1930-32 елларда газетаның бер сәхифәсе «Зәрбдар колхозчы» («Алдынгы колхозчы») исемендә үзбәк телендә басыла. 30452 Әзер булгач, талкыш кәләвәне чынаяк кебек берәр савытка тутырып, формага китерәсең дә, суыткычка куясың. 30453 Әзер булу-булмавын бал кашыгы белән алып салкын суга салып карыйлар, шар сыман булып катса - ул әзер. 30454 Әзер гөбәдияне кисәкләргә бүлеп, кайнар килеш чыгаралар. 30455 Әзәри мифлары Әзери мифларында Аждаһа корсаклы хатын-кыз карынына кереп, шунда яшәүче җан иясе. 30456 Әзәри музыкаль традициясендә ашык үзенә саз яки балабан, дафа белән уйный, әрмәннәр - тар, кеманча, сантур, канун, кемани дигән музыка коралларын кулланалар. 30457 Әзерлеге булмау сәбәпле Новосибирскида консерваториягә керә алмый. 30458 Әзерләнү 2012 елның 8 июлендә бәйге Швециянең Мальме шәһәрендә үтәчәге игълан ителде. 30459 Әзерләү ысуллары Әзерләнү Гөбәдия эченә йомшак корт ясау Кипкән кортны төеп илиләр. 500 г кортка 200 г шикәр комы, 200 г сөт, 100 г сары май өстәп, барысын бергә болгаталар да 10-15 минутка сүрән ут өстенә куеп алалар. 30460 Әзерләү ысулы Катламаны ит белән төче камырдан әзерлиләр. 30461 Әзер продукцияне төрле шәһәрләргә алып барып сатканнар, ә сарык йонын Монголиядән алып кайта торган булганнар. 30462 Езжа ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 30463 Езильница — Русия территориясеннән ага торган елга. 30464 «Әзин» һәм «Горки» пар казаннары биналары бер үк исемле микрорайоннарында җылылык чыганаклары булып торалар. 30465 Әзи ( ) — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 30466 Езовня буенда Извеково авыл җирлеге торак пункты урнашкан — Поповка авылы. 30467 Езовня — Русия территориясеннән ага торган елга. 30468 Әзһәр Габиди 20дән артык китаплар авторы, шигырьләрнең тематикасы күбрәк аның туган авылы табигатенә багышлана. 30469 Әзһәр Габиди — Бөек Ватан сугышында катнаша, 17 яшьтә ул армия сафларына алына. 30470 Ә Ибне Мәҗәһ җыентыгында китерелгән хәдистә кешеләр саны 100 булса, үлгән кеше кичереләчәк. 30471 Ә Ибн Тәймия фикере буенча, әгәр дә мөселман аның өчен беркем дә җеназа намазы үти алмаган җирдә үлсә, җеназа намазын, мәет еракта булса да, үтәргә кирәк. 30472 Ә игенчелеккә һәм терлекчелеккә күчмәгән берләшмәләр, йә һәлак булалар, йә, дөньяның аерым төбәкләрдә сакланып калган аучы һәм җыючы кабиләләре кебек, тышкы дөньядан яшеренеп калалар. 30473 Ә ике елдан ул үтүкнең яңа вариантын уйлап таба. 30474 Ә икенче бүлек Сәгыйдәнең каенатасы, каенанасы, булачак кияве белән беренче мәртәбә күрешүе, никах, туй мәҗлесе, кияүләү йолалары турында сөйли. 30475 Ә икенче трамвай юлы 1835 елда Яңа Орлеанда барлыкка килә. 30476 Ә инде 1903 елның 11 июнендә “Уфимские губернские ведомости” гәзите аның хакында шундый сүзләр язып чыга: “Башкортларның Сәлим Өметбаев дигән 60 яшьлек үз шагыйре бар. 30477 Ә инде 1969 елдан Ижау шәһәрендә яшәуче милләттәшләрем белән якыннан, ныклап аралашып яши башлагач, татар концертларын, театрларын ешрак карарга мөмкинлек туды. 30478 Ә инде 1990 елларда, Алмания кабат берләшкәч, элеккеге АДРның авыл хуҗалыгы да күп еллар буе сыналган алман хуҗалык итү калыбына күчә. 30479 Ә инде 1991 елдан соң туризм башка юнәлеш ала: туристлар санаторийларга караганда өстенлекне комда, диңгез ярында ял итүгә, актив ялга бирә башлый. 30480 Ә инде 1997 елда далада 140 такхи чабышып йөри, боларның яртысы инде – Монголия җирендә иректә туган атлар була. 2000 елда исә баш саны икеләтә арта. 30481 Ә инде XIV йөздә Болгар каласы Алтын Урданың аеруча зур һәм мәшһүр шәһәрләреннән берсенә әверелә. 30482 Ә инде XIX йөзнең урталарында Әҗемовлар, үзләренең Казан ханлыгы чорындагы шаннарын искә алып, Әҗем (Мөхәммәд Әмин) хан хөрмәтенә һәм үз исемнәрен мәңгеләштерү йөзеннән шушы мәчет бинасын салдырулары мөмкин. 30483 Ә инде ата-ананың икесе дә диабетик булса, баланың аның белән авыру ихтималы 100 процентка якынлаша. 30484 Ә инде Башкортстан театрларында әсәрләре сәхнәләштерелгәндә спектакльләр премьераларына һәрчак үзе килеп рәхмәт әйтергә тырышкан. 30485 Ә инде бу гаиләдә балалар болай да күп була, шуңа Апуш күп кыенлыклар кичерә. 30486 Ә инде дөшманыннан качканда, ул, көчле арткы аяклары белән этелеп, өзынлыкка 13 м га, биеклеккә 3 м га кадәр гаять зур сикереш ясап чаба. 30487 Ә инде дүртенчесенә өлгерә алмый кала. 30488 Ә инде җиткән кадәресе халкыбызның кабатланмас иҗади көчкә ия булуын күрсәтә. 30489 Ә инде Җучи нәселеннән чыкмаган кешенең, нинди генә бөек шәхес саналмасын, барыбер хан тәхетенә утырырга хакы булмаган. 30490 Ә инде "карагач" этнонимына килсәк, аның кушамат кына булуын әстерханлылар яхшы белә. 30491 Ә инде күмәк күргәзмәләрдә күпме тапкыр катнашканын үзе дә хәтерләми хәзер. 30492 Ә инде мәскәүлеләргә Асадуллаев йорты дип аталган мәдәни үзәк кайтарылганнан бирле Роза Хәбибуллина үзәкнең мәдәният җитәкчесе булып эшли. 30493 Ә инде төлке бауны аз гына тартса да, аны кире урынына куярга ярамый. 30494 Ә инде учак янында кичке әйлән-бәйлән уены башлана. 30495 Ә инде Хублай бөек хан булып алгач һәм башкаланы да Каракорымнан Ханбалыкка ( Пекинга ) күчергәч, ике башкаланың арасы тагын да ераклаша төшә. 30496 Ә инде Хублай бөек хан булып алгач һәм башкаланы да Каракорымнан Ханбалыкка (Пекинга) күчергәч, ике башкаланың арасы тагын да ераклаша төшә. 30497 Ә иң еш күзәтелгән вакыт – иртәнге як. 30498 Ә иң мөһиме, авыру кешенең үз чиренә булган мөнәсәбәте. 30499 Ә интернетта бу принцип эшләми. 30500 Ә иң югары урыннар районнның көньяк өлешендә. 30501 Ә ире Николай Гумилев – репрессиягә дучар булган шагыйрь, бөек шәхес. 30502 Әй — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 30503 Әй — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 30504 Әйбер кемнән табылса, ул бала әйбер эзләүче була, ә эзләүче әйбер яшерүче була. 30505 Әйберләрнең дөрес тәртибен торгызуны күздә тотучы тиккун Каббала өчен иң әһәмиятле төшенчәләрнең берсе булып тора. 30506 Ейва — Русия территориясеннән ага торган елга. 30507 “Әй, ватандаш!”) – Канаданың француз телле Квебек провинциясендә популяр халык һимны. 30508 Әйдаманнар мәктәбе интеллектуаль «Сәләт» дәүләтенә яраклашуның, аның принциплары, тарихы, традицияләре белән танышуның бер этабы булып тора. 30509 Әйдаманнар мәктәбе кышкы каникуллар вакытында шәһәр читендәге ял базаларында үткәрелә. 30510 «Әйдә, аксак тәкә, мунча кереп чыгарсың, безгә барыйк», — ди. 30511 Әйдә, дустым, безнең якка, Безнең якта бәке бар; Әйдә, дустым, безнең якка, Утырырга сәке бар.. 30512 Әйдәп баручы ил булып ССРБ саналган. 30513 «Әй Әбу әл-Касыйм, син кайда булдың», — дип сорый ул аңардан. 30514 Әйе, әти-әнисе артистлар булса да ( Гөлсем Болгарская һәм Хәмит Колмәмәт ), кечкенәдән үк сәхнә белән хыялланса да, язмыш аны башка юлга алып кереп китә. 30515 Әйләнә буенча алтын дәфнә – имән яфрагыннан венок һәм ак эмаль тасмада Михаил Кутузов дигән язу. 30516 Әйләнәнең диаметры бергә тигез дип алган очракта әйләнәнең озынлыгы «пи» саны була. 30517 Әйләнә-тирәдәге бөтен нәрсә зыян күрә. 30518 Әйләнә-тирә мохит 2010 елдан бирле Реюньон ЮНЕСКО Дөнья Мирасы Урыны булып тора, ул утрау мәйданының якынча 40%-ын били һәм Реюньон Милли Паркының үзәк зонасы белән тиңдәш. 30519 Әйләнә-тирә мохиттә индикатор буларак та кулланылырга мөмкиннәр. 30520 Әйләнә-тирәнең бозылуы һәм материаль һәм энергетик ресурсларның кимүе китерә торган дөньякүләм проблема Җир өчен беренче мондый проблема түгел. 30521 Әйләнә үзәге Геометриядә, объектның үзәге ( грекча κέντρο) http://en. 30522 Әйләнә һәм аның үзәге Әйләнә — берәр өслектә әйләнә үзәге дип аталган ноктадан бер үк ераклыкта урнашкан нокталар күплеге. 30523 Әйләнмә схема буенча барлык командалар бер-берсе белән билгеле бер санда матчлар үткәрә: җиңүче барлык уеннарда җыелган очколар санына карап билгеләнә. 30524 Әйләнү ешлыгы Әйләнү ешлыгы — ул вакыт берәмлеге эчендә тулы әйләнүләр санына тигез физик зурлык. 30525 Әйләнүле юлда хәрәкәт итүче релятив түгел кисәкчәләр тарафыннан электромагнит нурланыш кебек. 30526 Әйләнү яшеренлеге бар, чөнки бирелгән мәгълүматлар тапшыруы кирәк булганда, кирәк булган диск секторы нәкъ баш астында булмаска мөмкин. 30527 Әйләнү яшеренлеге Яшеренлек – ул диск әйләнүенең кирәк булган диск секторын уку-язу механизмы астына китерүгә тоткарлау. 30528 Әй — Русия территориясеннән ага торган олы елга. 30529 Ейск ( ) — Краснодар краенда урнашкан шәһәр, Ейск районының админстратив үзәге. 30530 Ейск югары хәрби авиация институты Галерея Ейск ГДК. 30531 Әйтә алган кеше мәкаль төенен чишкән дип санала, әйтә алмаучыга җәза бирелә. 30532 Әйтелеш Болгар телендә * Әлифбасында егерме алтынчы хәреф. 30533 Әйтелеше яздырылган сүзнең үзенә бассаң, аны яздырган кулланучының сәхифәдәге кушаматы, ул яшәгән ил исеме һәм төбәкнең харитадагы урыны күрсәтелгән аңлатма килеп чыга. 30534 Әйтелешләр саны 100 меңнән узып киткән югары төркемдә татар теле дә бар. 30535 Әйтенүләрнең эчтәлегенә караганда, аларның байтагы борынгы анимизм чорында, кешеләр тылсымга, сүз магиясенә ышанган вакытларда килгәнлекләре аңлашыла. 30536 Әйтергә кирәк, азатлык идеяләрен тарату эшендә чыгышы белән Ауропадан булган кешеләр дә бик актив катнаша. 30537 Әйтергә кирәк, бу трактовкада романдагы кайбер аңлашылмаучанлыклар һәм туры килмәүчәнлекләргә дөрес аңлатма табылган. 30538 Әйтергә кирәк, Ирландия утравы католик чиркәү йогынтысына эләккәннән соңгы мең ярым ел эчендә ирланд теленә өч тапкыр тирәнтен реформага дучар ителгән. 30539 Әйтергә кирәк, мәрхүм Сыртлановларның каберләре биредә бер тирәдә урнашкан, һәрберсенә таш куелган. 30540 Әйтергә кирәк, «Минзәлә иле» газетасы шул чорда чыккан өяз газеталарының иң алдынгысы була, хәтта күпчелек губерна газеталарын да уздыра. 30541 Әйтергә кирәк, Морат мулла тагын икенче күренекле бер нәсел – Әмирханнар нәселендә дә мөмкин урын тоткан. 30542 Әйтергә кирәк, Русиянең шампан җитештерүчеләре кулланучы гадәтләнгән терминнан баш тарту нәтиҗәләренә сагаеп карый. 30543 Әйтергә кирәк, ул вакытларда татар җирлегендә һәм әдәбиятта суфичылык идеяләре популярлашып киткән була. 30544 Әйтергә кирәк, Яскәр Газдал улы оештырып калдырган шашка түгәрәкләре бүген дә эшләп килә. 30545 “Әйтер идем йөрәк серемне” комедиясе, “Яшьлек канат җәйгәндә” пьесасы Республика театрларында куелган уңышлы спектакльләрдән саналалар, китап булып басылып чыгалар. 30546 Әйтерсең, укытучы китап тоттырмады, канат тагып җибәрле аңа). 30547 Әйтерсең, эшче халык тир түгәргә генә тиеш. 30548 Әйтеш һәм тартыш башлана: — Ком калач, ком калач, Артыңда нинди кызлар бар? 30549 Әйтик, 1812 елда Русия империясенең Буҗакны һәм Бессарабияне үзенә буйсындыруы нәтиҗәсендә, бирегә күченгән 100 мең мөселман, шул исәптән татарлар да, урыс-төрек сугышы тәмамлангач та, мөһаҗирләр рәвешендә Румынияне калдыралар. 30550 Әйтик, 1905 елны ул Петербургта атналык татарча “Өлфәт”газетасын чыгара башлый, аның 85 саны дөнья күрә, шуннан соң аны патша хакимияте яба. 30551 Әйтик, 20 гигабайтлыга якынча 2 миллион битле текст кереп бетә ала. 30552 Әйтик, 5 класс атнага – 3 тапкыр татар теле, 2 тапкыр әдәбият, башка класслар – атнага 2 татар теле, 2 әдәбият дәресе укый. 30553 Әйтик, "d", "gi" һәм "r" хәрефләре Һанойда һәм "төньякта" (Bắc Bộ провинцияләрендә) бер үк аваз булып яңгыраса, Тһань Һоа шәһәрендә (димәк, Trung Bộ провинцияләрендә) гадәти "з", палатальләштерелгән "зь'" һәм "ж" авазларын белгертә. 30554 Әйтик, "nh" – ауропача “нь” (аңкауга тел уртасы тиеп тора, тел очы түгел! 30555 Әйтик, агымдагы елда гына хуҗалык базасында нефть сәнәгате тармагы өчен заманча торба бөгү предприятиесе — “Стрела” җәмгыяте сафка керде. 30556 Әйтик, АКШта инде күптәннән биоэтанолны гади кукуруздан ясыйлар. 30557 Әйтик, анда яңартуларны тикшерү вакытын төгәл билгеләп куеп була. 30558 Әйтик, басулар уртасында булганга, Кырша дип аталган сары туфраклы бер урын сугарылмыйча һәм сөрелмичә калган. 30559 Әйтик, беренче куплеттагы “Thề phanh thây uống máu quân thù” ("Дошманнарны куып чыгарырга һәм аларның канын агызып бетерергә ант итәбез") дигән юл "Đường vinh quang xây xác quân thù" ("Данлыклы юлыбызга дошман сөякләре сибелгән") дип җырлана башлый. 30560 Әйтик, бүленгән илнең регби буенча бердәм җыелма такымы чыгыш ясаганда стадионнарда нәкъ шул рухландыргыч "чакыру" яңгырый. 30561 Әйтик, әгәр автор китабын кибеткә 100 сумнан тәкъдим итә икән, сатуда ул 110 – 140 сум тирәсе булачак. 30562 Әйтик, әле 1870 елда ук, немец галиме А.Д.Мордман Лейпциг шәһәрендә басылып чыккан хезмәтендә «скифларның төрки-татар телендә сөйләшүләрен» әйтә. 1904 елда немец галиме О.Франке Скифлар алар — Урта Азия төрки-татарлары», дип язып чыга. 30563 Әйтик, Әмәкәйдән Әхмәтгали Хәбибуллин базар саен ваклап ашлык сату белән шөгыльләнгән, склад тоткан. 30564 Әйтик, җәй хакында, музыка, театр, урман, кием, китапның файдасы, уку һ. б. хакында. 30565 Әйтик, Камали хаҗи исемле Кырлай кешесе Троицкий ягына күчеп, зур бай булып, гомере буенча кое казатып, юл-күперләрне, зиратны тәрбия итеп тору өчен авыл халкына ярдәм итеп, акча биреп торган. 30566 Әйтик, мари теле тупланмасындагы 50 меңнән артык әйтелешнең 9 меңен (башлыча рус алынмаларын) татар кешесе яздырган, алар барысы да мари тупланмасы мөхәррире тарафыннан тикшерелгән һәм хупланган. 30567 Әйтик, "Мин татарча сөйләшәм", "Компьютер иминлеге", "Медицина", "Спорт" сәхифәләре. 30568 Әйтик, Михаил Федорович патшалык иткән чорда тартучыларны бик каты җәзалаганнар. 30569 Әйтик, Ньютон үз заманында фәнни теориягә бик тәкәббер мөнәсәбәт күрсәтә: янәсе «гипотезалар уйлап чыгармыйм». 30570 Әйтик, патшаның парламентны тарату хакы бар. 30571 Әйтик, татар халык әкияте «Күрәзәче карчык»та Иблис шайтаннар патшасы итеп сурәтләнә. 30572 Әйтик, укып күзең талганда, яки караңгыда кеше тавышын кушып кую мөмкинлеге. 30573 Әйтик ул «Таң йолдызы» киң яктырткан «Мөселман иттифакы» съездында әйдәп йөрүчеләрнең берсе була. 30574 Әйткәнебезчә, Габдрәшит Ибраһимов татарларның хокуклары өчен Русиягә каршы көрәштә юлдашлар эзли, аны шулай ук япон халкының исламга карата җылы мөнәсәбәте дә бирегә тарта. 30575 "Әйтмә син авыр сүз!", "Моңнар кайтсын авылга!", "Әй, Ходай, исәнлек бир!", "Туганнарың кадерен бел!" 30576 Әйшияз — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 30577 Ә «Казан тарихы»ның авторы, атаклы карачы-би Нурали Шырын төзеткән «Мурали мәчете»нең (анда аталганча) эчке җиһазларын тасвирлап: «падишаларының кыйммәтле энҗе һәм асылташлар ябыштырылган табутлары»,—дип язган. 30578 Ә кайбер башка сыйфатлары белән исә алар үсемлекләргә якын: мәсәлән, аларның туклану ысулы (азыкны йотып түгел, ә суырып тукланалар), чикләнмәгән үсүе һәм хәрәкәтләнмәве. 30579 Ә кайберәүләр шул шешәләрне күтәреп, шифалы, изге су алырга йөри һәм суны айлар, еллар буе шунда саклый. 30580 Ә кайбер кабиләләр, мәсәлән, касситлар һәм манчьжурлар, дәүләтләр тарафыннан яулап алынганнар. 30581 Ә кайбер риваятьләр буенча, авылга 16 гасырда Темников ягыннан килгән төмән татарлары нигез салган. 30582 Ә кайбер сәгатьләр айны, числоны, атнаның нинди көне икәнлеген дә күрсәтәләр. 30583 Ә кайвакыт ул үлегә сабыша: селкенмичә, авызын ачып, телен чыгарып, корсагы белән өскә таба әйләнеп ята. 30584 Ә кайсы яктан алып тасвирлаган дигәндә ул ханнарның һәм гомумән феодаль җәмгыять хаким катлауларының ерткычлыгын, явызлыгын тирән нәфрәт белән хөкем итә, тәмугтагы җәзалау күренешләре ярдәмендә аларның чын йөзен күрсәтә. 30585 Ә калган балалар шул «капкадан» шобага әйтешләре ярдәмендә ике төркемгә бүленәләр. 30586 Ә калганнардан «әни кеше» һәм «кызы» билгеләнеп, башка уйнаучылар ризыклар: ипи, катык, сөт, каймак һ. б. булып, үзләренә баз кебек урын ясап, шунда утырып торалар. 30587 Ә калкулыкны икегә бүлеп торучы елга бик күп наратлар үскәнгә Нарат елгасы дип атала. 30588 Ә Камадан төньякка таба Казан яны культурасы кабиләләре көн күргән. 30589 Ә картиналарга оя бары тик 1998 елда гына Мәскәүнең Тимирязев районы Лианозов паркында элекке дача бинасында табыла. 30590 Ә. Касыйми (баскан) - сулдан өченче Чан Кайши (у) белән 1914 елның 14 апрелендә Көнчыгыш Төркистанның Голҗа шәһәре Тогракорук мәхәлләсендә туган. 30591 Екатерина 1997 елның 4 августында Щелковода ( Мәскәү өлкәсе ) туган, хәзерге вакытта Юбилейный шәһәрендә тора. 30592 Екатерина II баш күтәрүчеләргә каршы зур гаскәр җибәрә. 30593 Екатерина II гомуми җитәкче итеп генерал-аншеф А.Г. Орловны, флот башлыгы итеп адмирал Г. Спиридовны билгели. 30594 Екатерина II заманында Идел буеның түбән агымындагы дала ягын Украинадан күченүчеләр торак итә. 30595 Екатерина II нең махсус боерыгы буенча 1769 елда I Казан гимназиясендә көнчыгыш телләрен белүче чиновниклар әзерләү максаты белән татар классы ачыла. 30596 Екатерина II нең флотны яңарту буенча диңгез комиссиясе әгъзасы. 5-6 ел эчендә флот яңартыла. 30597 Екатерина II халыкларга аз-маз дин иреген хокукларын кайтара, дини эзәрлекләүне туктата. 30598 Екатерина Бистәсе — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 30599 Екатеринбург Метрополитены бер сызыктан тора, 9 мәүкиф, гомуми озынлыгы 12,7 км, пассажир әйләнеше - 179,4 мең (көн), 38,3 млн. 30600 Екатеринбург — Омск тимер юлында станция. 30601 Екатеринбург операциясе — ватандашлар сугышы барышында 1919 елның июльдә узган ЭККА Көнчыгыш фронтының Себер армиясе көчләренә каршы һөҗүм итү операциясе. 30602 Екатеринбургта Урал дәүләт университетында «Эшче диктатурасы теориясе һәм гамәлиятендә сәясәт һәм икътисад бәйләнеше» темасына фәлсәфә фәннәре кандидатлыгына диссертация ( 1992 ) яклаган. 30603 Екатериновка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 30604 Екатериновка ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 30605 Екатериновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 30606 Екатериновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 30607 Екатериновка — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 30608 Екатериновка — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 30609 Екатеринославка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 30610 Екатеринослав шәһәрендә реаль укуханәне тәмамлаган, Мәскәү югары техника укуханәсндә укыган, укудан чыгарылган. 1901 дән РСДЭФ әгъзасы. 1905 тән Харьков большевиклар комитетының рәисе. 30611 Ә кахан — бөтен дәүләтнең башлыгы — олуг хан, башкача әйткәндә, ханнарның ханы дигәнне аңлаткан. 30612 Ә квадрат тирәсенә тезелгән балалар аның «биләмәсен» кисеп үтәргә ниятли. 30613 Еква — Русия территориясеннән ага торган елга. 30614 Әкәйләр дип безнең авылда мари хатын-кызларын атыйлар. 30615 Ә кәләвә килеп чыксын дисәң, аерым савытта су, шикәр комы һәм балны куерганчы кайнатып, әлбәгә кушасың. 30616 Ә келәмгә чыккач шулкадәр явызланып китә, мондый хәлгә әзер булмаган Соловьев бөтенләй югалып кала һәм оттыра. 30617 Әкәнәй — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 30618 Әкәнәй — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 30619 Ә кеше аны якыннанырак күрергә теләсә шунда ук юкка чыга. 30620 Ә кешенең «һәла-кәттән» «коткарылуы» аның Аллага, Алла таләбенә шәхси ышануына бәйләнгән. 30621 ЕКҖ территориясеннән япон гаскәрләре киткәннән соң, ул РСФСР составына Ерак Көнчыгыш крае буларак керә. 30622 Ә киенүгә килгәндә, милли күлмәкме, Аурупа костюмымы – әмма калфак, кәләпүш мәҗбүри. 30623 Ә кичен бәйрәм авыл культура йортында дәвам итә. 30624 Әкият герое хезмәт халкының иҗтимагый, әхлакый һәм эстетик идеалларын чагылдыра. 30625 Әкиятләрдә ялкаулык, эш сөймәү кебек сыйфатлар аеруча көчле ирония белән сурәтләнә, хезмәт сөймәүчеләр хурлыкка калдырыла, аларга карата тискәре караш тудыра. 30626 «Әкият» Татар дәүләт курчак театрында бизәгән кайбер спектакльләре: «Апушның тылсымлы төшләре», «Авыл эте Акбай», «Гуси-лебеди», «Здравствуй, Ежик!», «Өч каурый» (Ф. 30627 Әкияттә Алтынчәч (яки Маша) өч әйбердән тик берсен сайлый ала, нибары ул туры килә, шулай ук планета яшәү өлкәсендә булу өчен тик билгеләнгән шартка туры килә: йолдыздан ерак та якын булмаска тиеш. 30628 Әкият фэнтези жанрында язылган һәм 1937 елда беренче тапкыр бастырылган. 30629 Еккун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 30630 Ә кнәз Акбалкай ул заманда иң дәрәҗәле кеше булганга, Ак кизләү янындагы иң уңдырышлы җирләрне үзенә ала, ә Мансур бабай Мансур авыл урыныннан җир ала. 30631 Ә көнбагыш игүдә исә мәләвезлеләр инде берничә ел иң алдынгылар исемлегендә. 30632 Ә Көнбатыш Африкада исә, Коллар ярында, берничә чәчәк атучы дәүләт төзелә. 30633 Ә көндәлек тормыш белән идарәче байлар (попечительләр советы) тарафыннан сайлап куелган баш мөдәррис җитәкчелек итә. 30634 Екон-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 30635 Ә конкрет предметлар («объект») белән төшенчәләр («субъект») арасында — тоюлар бар. 30636 Ә коры җирдә яшәүчеләр керләрен ташка ышкып, ком белән юып агартканнар. 30637 Ә коры җир шартларында вегетатив тәнне кояш нурларына якынайту өчен, аны тирәлектә тотып тору кирәклеге туа. 30638 Ә «коры» төшкән як түгәрәк эченә керә. 30639 Ә көтүче әйләнә буенча йөгереп төенчекне кулга төшерергә тырыша. 30640 Ә котылып калганнары авылдан көнбатышка чокыр-чакырлы урман арасына ка­чып, землянкаларда яшәгәннәр һәм авылларын иске урынга түгел, башка урынга нигезләгәннәр, имеш. 30641 Әкрам Даутов сугышның башыннан ахырына кадәр катнаша, һәрчак алгы сызыкта була. 30642 Әкрен агымлы һәм агымсыз елгаларның тугайлы, суүсемнәр белән капланган өлешләрендә яшиләр. 30643 Әкрен генә 1840 елдан 1868 елга кадәр Бөекбритания Австралиягә кешеләрне җибәрерүдән туктый. 30644 Әкрен генә V-образлы сикерү техникасы бөтен дөньяга тарала. 30645 Әкрен йөрүчеләрнең корсагаяклы моллюсклар ашказаннарында яшәүче паразит формалары билгеле. 30646 Әкренләп, авылда кибетләр ачыла, сәүдә эше җайга салына. 30647 Әкренләп бу ярышлар программасы борылышлар башкару, кечкенә трамплиннардан сикерү кебек “сынаулар” белән баетыла. 30648 Әкрен нейтроннарның уран-238 төше тарафыннан йотылу процессы кисеме бары тик 8 барн тәшкил итсә, андый нейтроннар белән уран-235 төшен бүлү процессы кисеме 580 барнга җитә. 30649 Ә крестьяннар тик кул көче белән генә эшкәрткәннәр. 30650 Ексей — Русия территориясеннән ага торган елга. 30651 Ексинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 30652 Ексяв-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 30653 Ә кукуруз төге (рыльца) исә сидек, үт кудыргыч һәм кан туктаткыч, сидек һәм үт куыгындагы ташларны эретүче һәм агулануга каршы чара санала. 30654 Ә күпләп җитештерү махсус станок уйлап чыгарылгач башланган. 30655 Екусе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 30656 Әкчин ( ) — Башкортстанның Әлшәй районында Куйбышев тимер юлына караган станция каршындагы авыл. 30657 Ә кыз балалар мулланың үз өенә абыстайдан укырга йөргәннәр. 30658 Ел 12 айдан һәм якынча 354 көннән тора. 30659 Ә Лабыш тауларында Татарстанда сирәк санда калган хайваннар очрый. 30660 Елагалар һәм күлләр балыкка бай. 30661 Ел азагында Дәрвишгали Мәскәү илчесен үз кырыннан куып җибәрә. 30662 Елак карчыгалар, ябалаклар, козгыннар һ.б. кошлар, шулай ук көзән һәм ас — әлеге кимерүчеләрнең куркыныч дошманнары. 30663 Елан агуы Озак вакытлар елан агуының ничек эш итүен аңлый алмаганнар. 30664 Елан Джон Клаудси-Томпсон, чүл фаунасы данлы белгечләренең берсе, олгойны Vibora mortal australiana еланы белән тугандашлыгы турында фикер әйтә. 30665 Еланду — Русия территориясеннән ага торган елга. 30666 Елани ( ) — Свердловск өлкәсенең Новоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 30667 Еланка (Елшанка) — Сердоба елгасы кушылдыгы. 30668 Елан, кимерүчеләрнең һәм бөҗәкләрнең санын көйләп, экосистемаларда мөһим роль уйныйлар. 30669 Еланлы Кеше зодиак йолдызлыгы булмаса да, Кояш анда 30 ноябрьдән 17 декабрьгә кадәр була. 30670 Еланнар дөньяның барлык почмакларына да таралган, эссе климатик территорияләрдә алар бигрәк тә күп. 30671 Еланнар күбрәк җир өстендә яшиләр, ләкин шул ук вакытта аларны җир астында, суда һәм агачларда да күрергә мөмкин. 30672 Еланнар тота торган махсус питомникларда — серпентарийларда — фармакология белгечләре еланның «агуын кысып» чыгаралар һәм аеруча хәтәр (кур кыныч) агулы еланнар — гюрза, кобра, эфа чагуына каршы сыворотка ясыйлар. 30673 Еланная — Русия территориясеннән ага торган елга. 30674 Еланский — Русия территориясеннән ага торган елга. 30675 Еланский ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 30676 Еланъелга — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 30677 Еланыш — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 30678 Елань ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 30679 Елань ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 30680 Елань ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 30681 Ел ахырына 65 көн кала. 30682 Ел ахырына 66 көн кала. 30683 Ел ахырына 67 көн кала. 30684 Ел ахырына 73 көн кала. 30685 Ел ахырына 74 көн кала. 30686 Ел ахырына 75 көн кала. 30687 Ел ахырына 77 көн кала. 30688 Ел ахырына 80 көн кала. 30689 Ел ахырына 81 көн кала. 30690 Ел ахырына 82 көн кала. 30691 Ел ахырына 83 көн кала. 30692 Ел ахырына 86 көн кала. 30693 Ел ахырына кадәр 100 көн кала. 30694 Ел ахырына кадәр 101 көн кала. 30695 Ел ахырына кадәр 103 көн кала. 30696 Ел ахырына кадәр 104 көн кала. 30697 Ел ахырына кадәр 105 көн кала. 30698 Ел ахырына кадәр 109 көн кала. 30699 Ел ахырына кадәр 10 көн кала. 30700 Ел ахырына кадәр 110 көн кала. 30701 Ел ахырына кадәр 111 көн кала. 30702 Ел ахырына кадәр 112 көн кала. 30703 Ел ахырына кадәр 115 көн кала. 30704 Ел ахырына кадәр 117 көн кала. 30705 Ел ахырына кадәр 119 көн кала. 30706 Ел ахырына кадәр 125 көн кала. 30707 Ел ахырына кадәр 126 көн кала. 30708 Ел ахырына кадәр 128 көн кала. 30709 Ел ахырына кадәр 129 көн кала. 30710 Ел ахырына кадәр 131 көн кала. 30711 Ел ахырына кадәр 134 көн кала. 30712 Ел ахырына кадәр 138 көн кала. 30713 Ел ахырына кадәр 142 көн кала. 30714 Ел ахырына кадәр 144 көн кала. 30715 Ел ахырына кадәр 145 көн кала. 30716 Ел ахырына кадәр 149 көн кала. 30717 Ел ахырына кадәр 14 көн кала. 30718 Ел ахырына кадәр 150 көн кала. 30719 Ел ахырына кадәр 151 көн кала. 30720 Ел ахырына кадәр 152 көн кала. 30721 Ел ахырына кадәр 154 көн кала. 30722 Ел ахырына кадәр 155 көн кала. 30723 Ел ахырына кадәр 157 көн кала. 30724 Ел ахырына кадәр 159 көн кала. 30725 Ел ахырына кадәр 15 көн кала. 30726 Ел ахырына кадәр 162 көн кала. 30727 Ел ахырына кадәр 166 көн кала. 30728 Ел ахырына кадәр 167 көн кала. 30729 Ел ахырына кадәр 168 көн кала. 30730 Ел ахырына кадәр 16 көн кала. 30731 Ел ахырына кадәр 171 көн кала. 30732 Ел ахырына кадәр 172 көн кала. 30733 Ел ахырына кадәр 176 көн кала. 30734 Ел ахырына кадәр 177 көн кала. 30735 Ел ахырына кадәр 178 көн кала. 30736 Ел ахырына кадәр 180 көн кала. 30737 Ел ахырына кадәр 183 көн кала. 30738 Ел ахырына кадәр 185 көн кала. 30739 Ел ахырына кадәр 186 көн кала. 30740 Ел ахырына кадәр 190 көн кала. 30741 Ел ахырына кадәр 195 көн кала. 30742 Ел ахырына кадәр 197 көн кала. 30743 Ел ахырына кадәр 200 көн кала. 30744 Ел ахырына кадәр 202 көн кала. 30745 Ел ахырына кадәр 205 көн кала. 30746 Ел ахырына кадәр 210 көн кала. 30747 Ел ахырына кадәр 211 көн кала. 30748 Ел ахырына кадәр 212 көн кала. 30749 Ел ахырына кадәр 213 көн кала. 30750 Ел ахырына кадәр 214 көн кала. 30751 Ел ахырына кадәр 215 көн кала. 30752 Ел ахырына кадәр 216 көн кала. 30753 Ел ахырына кадәр 21 көн кала. 30754 Ел ахырына кадәр 222 көн кала. 30755 Ел ахырына кадәр 227 көн кала. 30756 Ел ахырына кадәр 228 көн кала. 30757 Ел ахырына кадәр 230 көн кала. 30758 Ел ахырына кадәр 231 көн кала. 30759 Ел ахырына кадәр 232 көн кала. 30760 Ел ахырына кадәр 234 көн кала. 30761 Ел ахырына кадәр 235 көн кала. 30762 Ел ахырына кадәр 236 көн кала. 30763 Ел ахырына кадәр 238 көн кала. 30764 Ел ахырына кадәр 239 көн кала. 30765 Ел ахырына кадәр 23 көн кала. 30766 Ел ахырына кадәр 240 көн кала. 30767 Ел ахырына кадәр 242 көн кала. 30768 Ел ахырына кадәр 243 көн кала. 30769 Ел ахырына кадәр 245 көн кала. 30770 Ел ахырына кадәр 247 көн кала. 30771 Ел ахырына кадәр 249 көн кала. 30772 Ел ахырына кадәр 24 көн кала. 30773 Ел ахырына кадәр 250 көн кала. 30774 Ел ахырына кадәр 251 көн кала. 30775 Ел ахырына кадәр 252 көн кала. 30776 Ел ахырына кадәр 254 көн кала. 30777 Ел ахырына кадәр 256 көн кала. 30778 Ел ахырына кадәр 25 көн кала. 30779 Ел ахырына кадәр 262 көн кала. 30780 Ел ахырына кадәр 264 көн кала. 30781 Ел ахырына кадәр 266 көн кала. 30782 Ел ахырына кадәр 268 көн кала. 30783 Ел ахырына кадәр 26 көн кала. 30784 Ел ахырына кадәр 270 көн кала. 30785 Ел ахырына кадәр 271 көн кала. 30786 Ел ахырына кадәр 272 көн кала. 30787 Ел ахырына кадәр 27 көн кала. 30788 Ел ахырына кадәр 285 көн кала. 30789 Ел ахырына кадәр 287 көн кала. 30790 Ел ахырына кадәр 288 көн кала. 30791 Ел ахырына кадәр 290 көн кала. 30792 Ел ахырына кадәр 291 көн кала. 30793 Ел ахырына кадәр 292 көн кала. 30794 Ел ахырына кадәр 293 көн кала. 30795 Ел ахырына кадәр 295 көн кала. 30796 Ел ахырына кадәр 296 көн кала. 30797 Ел ахырына кадәр 2 көн кала. 30798 Ел ахырына кадәр 300 көн кала. 30799 Ел ахырына кадәр 303 көн кала. 30800 Ел ахырына кадәр 304 көн кала. 30801 Ел ахырына кадәр 305 көн кала. 30802 Ел ахырына кадәр 30 көн кала. 30803 Ел ахырына кадәр 310 көн кала. 30804 Ел ахырына кадәр 311 көн кала. 30805 Ел ахырына кадәр 312 көн кала. 30806 Ел ахырына кадәр 313 көн кала. 30807 Ел ахырына кадәр 315 көн кала. 30808 Ел ахырына кадәр 318 көн кала. 30809 Ел ахырына кадәр 31 көн кала. 30810 Ел ахырына кадәр 321 көн кала. 30811 Ел ахырына кадәр 322 көн кала. 30812 Ел ахырына кадәр 326 (кәбисә елларда – 327) көн кала. 30813 Ел ахырына кадәр 327 (кәбисә елларда – 328) көн кала. 30814 Ел ахырына кадәр 328 (кәбисә елларда – 329) көн кала. 30815 Ел ахырына кадәр 329 (кәбисә елларда — 330) көн кала. 30816 Ел ахырына кадәр 331 (кәбисә елларда – 332) көн кала. 30817 Ел ахырына кадәр 333 (кәбисә елларда – 334) көн кала. 30818 Ел ахырына кадәр 334 (кәбисә елларда — 335) көн кала. 30819 Ел ахырына кадәр 336 (кәбисә елларда — 337) көн кала. 30820 Ел ахырына кадәр 337 (кәбисә елларда – 338) көн кала. 30821 Ел ахырына кадәр 339 көн кала. 30822 Ел ахырына кадәр 33 көн кала. 30823 Ел ахырына кадәр 342 көн кала. 30824 Ел ахырына кадәр 344 көн кала. 30825 Ел ахырына кадәр 345 көн кала. 30826 Ел ахырына кадәр 346 көн кала. 30827 Ел ахырына кадәр 347 көн кала. 30828 Ел ахырына кадәр 348 көн кала. 30829 Ел ахырына кадәр 34 көн кала. 30830 Ел ахырына кадәр 351 көн кала. 30831 Ел ахырына кадәр 352 көн кала. 30832 Ел ахырына кадәр 355 көн кала. 30833 Ел ахырына кадәр 357 көн кала. 30834 Ел ахырына кадәр 358 көн кала. 30835 Ел ахырына кадәр 35 көн кала. 30836 Ел ахырына кадәр 360 көн кала. 30837 Ел ахырына кадәр 361 көн кала. 30838 Ел ахырына кадәр 36 көн кала. 30839 Ел ахырына кадәр 38 көн кала. 30840 Ел ахырына кадәр 3 көн кала. 30841 Ел ахырына кадәр 40 көн кала. 30842 Ел ахырына кадәр 42 көн кала. 30843 Ел ахырына кадәр 45 көн кала. 30844 Ел ахырына кадәр 46 көн кала. 30845 Ел ахырына кадәр 47 көн кала. 30846 Ел ахырына кадәр 49 көн кала. 30847 Ел ахырына кадәр 4 көн кала. 30848 Ел ахырына кадәр 50 көн кала. 30849 Ел ахырына кадәр 51 көн кала. 30850 Ел ахырына кадәр 53 көн кала. 30851 Ел ахырына кадәр 57 көн кала. 30852 Ел ахырына кадәр 58 көн кала. 30853 Ел ахырына кадәр 61 көн кала. 30854 Ел ахырына кадәр 62 көн кала. 30855 Ел ахырына кадәр 89 көн кала. 30856 Ел ахырына кадәр 8 көн кала. 30857 Ел ахырына кадәр 90 көн кала. 30858 Ел ахырына кадәр 92 көн кала. 30859 Ел ахырына кадәр 93 көн кала. 30860 Ел ахырына кадәр 97 көн кала. 30861 Ел ахырына кадәр 99 көн кала. 30862 Елаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 30863 Елбань — Русия территориясеннән ага торган елга. 30864 Әлбәдән — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 30865 Әлбә дигәне исә татарларда электән билгеле – аны сары майга он салып пешерәләр. 30866 Әл-Бәәситъ исеме исә ачучы һәм киңәйтүче мәгънәсендә кулланыла. 30867 Әл-Бәлхинен әлеге сүзләре безгә инде мәгълүм булган «Хөдүд әл-галәм» авторының һәм X йөз азагындагы атаклы гарәп географы әл-Мөкатдәсинең мәгълүматлары белән дә раслана. 30868 Әл-Бәлхи язмалары буенча: «Болгар — ил исеме, аның халкы ислам дине тота; ул шулай ук шәһәр исеме дә, анда Җамигъ мәчет бар. 30869 Әлбәттә, АДРда да, Советлар Берлегендәге кебек, крәстияннәргә “шәхси өй яны хуҗалыгы” (алманча individuelle Hauswirtschaft) тотарга рөхсәт ителә. 30870 Әлбәттә, аларны “вату” ысуллары да камилләшә. 30871 Әлбәттә, аны күтәреп йөрү ул чор өчен авыр эш саналмый. 30872 Әлбәттә, Бируниның материализм юнәлешендәге карашларына билгеле бер чикләнгәнлек тә хас. 30873 Әлбәттә, болай раслау дөреслеккә туры килеп бетми. 30874 Әлбәттә, бу аңа ярдәм итми. 30875 Әлбәттә, бу кулланылыш зур бирелгән мәгълүматлар җыелмасына бер операцияне кулланучы күп адымнар таләп иткәндә генә мөмкин була. 30876 Әлбәттә, бу яңалык халыкның кибеткә игътибарын көчәйтә. 30877 Әлбәттә, Кече Чынлы халкы бу җирләрне кире кайтармакчы булалар. 30878 Әлбәттә, мәгариф системасы да бу үзгәреш-яңарыштан читтә калмады. 30879 Әлбәттә, монда әдәби йогынты мәсьәләсе калкып чыкты. 30880 Әлбәттә, мондый саны булган очракта. 30881 Әлбәттә, Урта Идел буена югарыда аталган кабиләләр берсе дә калмыйча күченеп утырган дип булмый. 30882 Әлбәттә, шәһәрлеләр чыганак турында хакыйкатьне таратмаска тырышалар һәм Стокманны шәһәрдән куып чыгаралар. 30883 Әлбәттә шушы адымнардан соң Калигулага каршы Сенатның нәфрәте күтәрелгән. 30884 Әлбәттә, яшь чактан кешеләр янында үскән һәм кешегә гадәт тоткан җәнлекләр яшьлектә яхшы, ышанычлы. 30885 Әлби — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 30886 Әл-Бирунидә исә — «Ике Бозау» дип атыйлар. 30887 Әл-Бируниның астрономия хезмәтләреннән иллюстрация - Айның төрле фазаларын аңлату. 30888 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны «икедән төньяктагы» дип атый Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 30889 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны «койрыкның очы» һәм җәди әл-кыйбла — «кыйбланың кәҗә бәтие» дип атады Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 30890 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны «турыпочмакның икенче кырның көньяктагы» һәм «Ике Бозаудан яктырагы» дип атады Әл-Бирунидә Кече Җидегән β һәм γ — «Ике Бозау» дип атыйлар. 30891 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны «уң иңбашта» йолдыз дип атады Звездный каталог ал-Бируни. 30892 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны шулай ук «күкрәк» дип атады Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 30893 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны шулай ук «күкрәктәге» дип атады Звездный каталог ал-Бируни. 30894 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы («ат») исемене гарәп теленә Фәрәселзөлҗәнах ( әл-фәрәс әл-ҙөлҗәнах — «канатлы ат» Фәрәс — ат (хайван); зөлҗәнах — канат иясе, оча ала торган, канатлы. 30895 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы исемене гарәп теленә «әд-дөбб әл-әкбәр» сүзләре белән тәрҗемә иткән Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 30896 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы исемене гарәп теленә «сакыйб әл-маэ» Сакыйб — үтәли чыгучы; сакый — эчерүче, сугаручы, коеп торучы, аракы коеп биреп торучы; маэ — су. 30897 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы сүзене гарәп теленә «хәмәл» сүзе белән тәрҗемә иткән Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 30898 Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы («эт») сүзене Кәлбеләкбәр ( әл-кәлб әл-әкбәр — «зур эт» Кәлб — эт; әкбәр — өлкәнрәк, иң бөек, иң өлкән, иң зур, иң дәү. 30899 Әл-Битна форты Фөҗәйрә Әмирлеге ( имарә әл-фөҗәйрә) — Берләшкән Гарәп Әмирлекләренең бер әмирлеге. 30900 Ел буена утчылларның 5 буыны үсеп өлгерә. 30901 Елва — Русия территориясеннән ага торган елга. 30902 Елга 1000 ммгача, билгә каршы тау битләүләрендә исә 2500 ммгача явым төшә. 30903 Елга 1 мәртәбә Пермь губернасының Эрбет ( ) (хәзерге Свердловск өлкәсе ) шәһәрендә узган. 30904 Елга 1-се Кулега елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 30905 Елга 1-я Гуселка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30906 Елга 286 км Маныч-Гудило күле 286 км өстәрәк кушыла. 30907 Елга 2 саны әзерләнә. 30908 Елга 400–750 мм явым төшә. 30909 Елга 400 миллиметргача явым төшә. 30910 Елга 500—900 мм, тауларда 2000 миллиметргача явым төшә. 30911 Елга 700 мм явым төшә. 30912 Елга Абай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30913 Елга Абай елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 30914 Елга Ава елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30915 Елга Аган елгасының сул ярына тамагыннан 122 км өстәрәк кушыла. 30916 Елга Аган елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 30917 Елга Аган елгасының сул ярына тамагыннан 198 км өстәрәк кушыла. 30918 Елга Аган елгасының сул ярына тамагыннан 514 км өстәрәк кушыла. 30919 Елга Аган елгасының уң ярына тамагыннан 331 км өстәрәк кушыла. 30920 Елга Аган елгасының уң ярына тамагыннан 428 км өстәрәк кушыла. 30921 Елга Аган елгасының уң ярына тамагыннан 532 км өстәрәк кушыла. 30922 Елга Аган елгасының уң ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 30923 Елга Агрн-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 30924 Елга Агрн-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 30925 Елга Агрн-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 30926 Елга Агыйдел елгасының сул ярына тамагыннан 103 км өстәрәк кушыла. 30927 Елга Агыйдел елгасының сул ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 30928 Елга Агыйдел елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 30929 Елга Агыйдел елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 30930 Елга Агыйдел елгасының уң ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 30931 Елга Агыйдел елгасының уң ярына тамагыннан 133 км өстәрәк кушыла. 30932 Елга Адарма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30933 Елга Ажарма елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 30934 Елга аз сулы булганлыктан хуҗалык эшләрендә кулланылмый диярлек. 30935 Елга Ай-Бай-Тарка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30936 Елга Ай-Вош-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 30937 Елга Айгурка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30938 Елга Ай-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 30939 Елга Ай-Игол елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 30940 Елга Ай-Игол елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 30941 Елга Ай-Колик-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30942 Елга Ай-Колын-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30943 Елга Ай-Котыг-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30944 Елга Ай-Кур-Ех елгасының сул ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 30945 Елга Ай-Кур-Ех елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 30946 Елга Ай-Лемын елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 30947 Елга Ай-Логась-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 30948 Елга Ай-Моккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 30949 Елга айпа елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 30950 Елга Ай-Пигал елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30951 Елга Ай-Пим елгасының сул ярына тамагыннан 153 км өстәрәк кушыла. 30952 Елга Ай-Пим елгасының сул ярына тамагыннан 199 км өстәрәк кушыла. 30953 Елга Ай-Пим елгасының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 30954 Елга Ай-Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 30955 Елга Ай-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 30956 Елга Ай-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 30957 Елга Ай-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 30958 Елга Ай-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 30959 Елга Ай-Яун елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 30960 Елга Аккем елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 30961 Елга Аксай Есауловский елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30962 Елга Аксаызкан елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30963 Елга Акчим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30964 Елга Алатыр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30965 Елга Алсет елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 30966 Елга Алтат елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 30967 Елга Алтат елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 30968 Елга Алтурсова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30969 Елга Алтын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30970 Елга Аманак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30971 Елга Амбар-Вис елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30972 Елга Амбарский Пасал кылымыгының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 30973 Елга Амелич елгасының уң ярына тамагыннан 81 км өстәрәк кушыла. 30974 Елга Амня елгасының сул ярына тамагыннан 358 км өстәрәк кушыла. 30975 Елга Амня елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 30976 Елга Амня елгасының уң ярына тамагыннан 284 км өстәрәк кушыла. 30977 Елга Амня елгасының уң ярына тамагыннан 353 км өстәрәк кушыла. 30978 Елга Ампута елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 30979 Елга Ампута елгасының сул ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 30980 Елга Ампута елгасының сул ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 30981 Елга Ампута елгасының сул ярына тамагыннан 95 км өстәрәк кушыла. 30982 Елга Ампута елгасының уң ярына тамагыннан 154 км өстәрәк кушыла. 30983 Елга Ампута елгасының уң ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 30984 Елга Амурка елгасының сул ярына тамагыннан 1,5 км өстәрәк кушыла. 30985 Елга Амынья елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 30986 Елга Ангальҗа елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 30987 Елга Андарма елгасының уң ярына тамагыннан 178 км өстәрәк кушыла. 30988 Елга Андарма елгасының уң ярына тамагыннан 215 км өстәрәк кушыла. 30989 Елга Андоба елгасының сул ярына тамагыннан 95 км өстәрәк кушыла. 30990 Елга Андрюшкина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30991 Елга Анзас елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 30992 Елга Анзас елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 30993 Елга Анзас елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 30994 Елга Анлы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 30995 Елга Антроп елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 30996 Елга Ануй елгасының сул ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 30997 Елга Ануй елгасының сул ярына тамагыннан 275 км өстәрәк кушыла. 30998 Елга Ануй елгасының сул ярына тамагыннан 291 км өстәрәк кушыла. 30999 Елга Ануй елгасының сул ярына тамагыннан 302 км өстәрәк кушыла. 31000 Елга Ануй елгасының уң ярына тамагыннан 211 км өстәрәк кушыла. 31001 Елга Ануй елгасының уң ярына тамагыннан 298 км өстәрәк кушыла. 31002 Елга Ануй елгасының уң ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 31003 Елга Аныль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31004 Елга Апака-Пур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31005 Елга Апочка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31006 Елга Апрань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31007 Елга Арач елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31008 Елга Арач Ламаркул елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31009 Елга Арбеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31010 Елга Аргут елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31011 Елга Аргут елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31012 Елга Аргут елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31013 Елга Арда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31014 Елга Арка-Танга-Лова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31015 Елга Арлеть елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31016 Елга Артемь-Ван-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31017 Елга Архон-Тын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31018 Елга аръягында киң болын, аннан соң биек булмаган таулар башлана. 31019 Елга Асес-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31020 Елга атамасы ике мордва сүзеннән тора: "пеше" (урман) һәм "ляй" (елга, чишмә). 31021 Елга атамасын татар теле белән бәйлиләр. 31022 Елга атамасы татар теленнән кергән "корымый" сүзеннән килеп чыккан. 31023 Елга Атас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31024 Елга Атемеша елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31025 Елга Атемеша елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31026 Елга Атла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31027 Елга Атлян елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31028 Елга Атлян елгасының сул ярына тамагыннан 2,6 км өстәрәк кушыла. 31029 Елга Атнис елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31030 Елга Атым-Егарт елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 31031 Елга Ах елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31032 Елга Ахтычай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31033 Елга Ацвеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31034 Елга Ачешбок елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31035 Елга Ашап елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31036 Елга Ашлык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31037 Елга Ашыт елгасына кушылып, аның сул кушылдыгы булып тора. 31038 Елга Аю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31039 Елга Бабица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31040 Елга Бава елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31041 Елга База елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31042 Елга Байгора елгасының сул ярына тамагыннан 5,1 км өстәрәк кушыла. 31043 Елга Байдач елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31044 Елга Байса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31045 Елга Баковская Палуга елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31046 Елга Баксан елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31047 Елга Бактас елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31048 Елга Бакчар елгасының сул ярына тамагыннан 170 км өстәрәк кушыла. 31049 Елга Бакчар елгасының сул ярына тамагыннан 272 км өстәрәк кушыла. 31050 Елга Бакчар елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 31051 Елга Бакчар елгасының уң ярына тамагыннан 120 км өстәрәк кушыла. 31052 Елга Баланда №828 елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31053 Елга Баланда №828 елгасының уң ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 31054 Елга Баланда елгасының уң ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 31055 Елга Балда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31056 Елга Балтырган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31057 Елга балыкка бай. 31058 Елга Банная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31059 Елга Барагаш елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 31060 Елга Баракал елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31061 Елга Барда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31062 Елга Барнаулка елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31063 Елга Барнаулка елгасының уң ярына тамагыннан 173 км өстәрәк кушыла. 31064 Елга Барнаулка елгасының уң ярына тамагыннан 194 км өстәрәк кушыла. 31065 Елга Барнева елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31066 Елга бассейны — Идел елгасы ( Куйбышев сусаклагычы үрге агымыннан Каспий диңгезенә кадәр) http://textual. 31067 Елга бассейнында Зәй сусаклагычы һәм Карабаш сусаклагычы урнашкан. 31068 Елга бассейнының югары өлеше Багаръяз, Биктәр һәм Баш Алатау сыртлары чикләрендә урнашкан. 31069 Елга Бачат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31070 Елгабаш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 31071 Елгабаш — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 31072 Елга башы Александровка авылыннан 2 км төньяктарак, тамагы Арбузов-Баран авылыннан 1 км көньяк-көнчыгыштарак. 31073 Елга башы Бәйрәкә авылыннан 2 км төньяк-көнбатыштарак, тамагы Иске Каразирек авылыннан көнчыгыштарак. 31074 Елга башы Биләр авылыннан 7 км көньяк-көнчыгыштарак, тамагы әлеге авылдан 2 км төньяк-көнбатыштарак. 31075 Елга башы Дербеден авылыннан 3 км төньяк-көнчыгыштарак, тамагы Рус Акташы посёлогы янында. 31076 Елга башы Духовщина районының Замаличино авылыннан 2,5 км көньяк-көнбатыштарак, нары территориясеннән ага, тамагы Ярцево районы территориясендә, Духовщина калкулыгында. 31077 Елга башы Духовщина районының Починок авылыннан көнчыгыштарак, тамагы Ярцево районы Устье авылында кырындарак. 31078 Елга башы Әлки районының Югары Матак авылы, тамагы Спас районының Вожи посёлогы янында. 31079 Елга башы Ерсубай авылыннан 6 км көнчыгыштарак, тамагы Кызыл Көч авылыннан көнчыгыштарак. 31080 Елга башы Зур Подберезье авылыннан 3 км көньяктарак, тамагы Борындык авылыннан 2 км төньяктарак. 31081 Елга башы Кадошкино бистәсенең Исса елгасының уң ярына тамагыннан 98 км өстәрәк кушыла. 31082 Елга башы Кызыл Сукачы авылыннан 3 км көньяк-көнбатыштарак, тамагы Әлки авылыннан 3 км көнчыгыштарак. 31083 Елга башы Мөслим районының Исәнсеф авылыннан 4 км көньяк-көнбатыштарак, тамагы Актаныш районы Илтимер авылыннан 2 км төньяк-көнбатыштарак. 31084 Елга башының абсолют биеклеге 150 м, тамагыныкы - 53 м. Елганың су җыелу урыны төньяк-көнбатышка авышкан һәм җиңелчә бүлгәләнгән тигезлектән гыйбарәт. 31085 Елга башының абсолют биеклеге 150 м, тамагыныкы - 53 м. Су җыелу мәйданы - кушылдыкларының киң үзәннәре белән бүлгәләнгән, көньякка аз гына авышкан, гадәти эрозия тигезлеге. 31086 Елга башының абсолют биеклеге 155 м, тамагыныкы — 81 м. Елганың су җыелу мәйданы елга үзәнлекләре белән киң сөзәк тау тезмәләренә бүлгәләнгән калкулыклы тигезлектән гыйбарәт. 31087 Елга башының абсолют биеклеге 170 м, тамагыныкы — 75 м. Су җыелу территориясендә, асылда, урманнар юк диярлек. 31088 Елга башының абсолют биеклеге 175 м, тамагыныкы - 92 м. Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел бассейн округында урнашкан. 31089 Елга башының абсолют биеклеге 190 м, тамагыныкы - 71 м. Аулаш сызалар һәм елга үзәннәре белән бүлгәләнгән калкулыклы тигезлек аша ага. 31090 Елга башы Питрәч районының Яңа Питрәч авылыннан 3 км көньяк-көнбатыштарак, аз гына Балык Бистәсе районы территориясеннән ага, тамагы Лаеш районының Имәнкискә авылыннан 2 км көнчыгыштарак. 31091 Елга башы Плетени авылыннан көньяк-көнбатыштарак, тамагы Олы Кайбыч авылыннан 3 км төньяк-көнчыгыштарак. 31092 Елга башы Төп сыртта. 31093 Елга башы Түбән Яке авылыннан 3 км төньяк-көнбатыштарак, тамагы Бүкәнле авылы янында. 31094 Елга башы Чиканас авылыннан 1,5 км төньяк-көнбатыштарак, тамагы Зур Бирәзә авылыннан 1 км көньяктарак. 31095 Елга башы Чуаш Республикасы территориясендә, тамагы Яшел Үзән районының Акъегет станциясеннән 2,2 км төньяк-көнчыгыштарак. 31096 Елга башы Югары Богады авылыннан 2,5 км көньяк-көнбатыштарак, тамагы Аеш авылыннан 2 км көнчыгыштарак. 31097 Елга башы Югары Тәкермән авылыннан 2 км төньяк-көнчыгыштарак, тамагы Хуҗамәт авылы янында. 31098 Елга Бащелак елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31099 Елга Бебеха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31100 Елга Бәгәрәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31101 Елга Безволосная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31102 Елга без названия №2291 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31103 Елга без названия №6266 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31104 Елга без названия №6319 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31105 Елга без названия №6344 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31106 Елга без названия №6543 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31107 Елга без названия №7474 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31108 Елга Безымянная кылымыгының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31109 Елга Безымянная кылымыгының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31110 Елга Белавинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31111 Елга Белая Лобань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31112 Елга Белгоза елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31113 Елга Белгоза елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31114 Елга Белой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31115 Елга Беляковка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31116 Елга бер буын үсә. 31117 Елга Бергамак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31118 Елга Бердич елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31119 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 162 км өстәрәк кушыла. 31120 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 31121 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 31122 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 180 км өстәрәк кушыла. 31123 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 195 км өстәрәк кушыла. 31124 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 202 км өстәрәк кушыла. 31125 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 232 км өстәрәк кушыла. 31126 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 307 км өстәрәк кушыла. 31127 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 331 км өстәрәк кушыла. 31128 Елга Бердь елгасының сул ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 31129 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 186 км өстәрәк кушыла. 31130 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 190 км өстәрәк кушыла. 31131 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 198 км өстәрәк кушыла. 31132 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 229 км өстәрәк кушыла. 31133 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 240 км өстәрәк кушыла. 31134 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 272 км өстәрәк кушыла. 31135 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 344 км өстәрәк кушыла. 31136 Елга Бердь елгасының уң ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 31137 Елга Берёзовая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31138 Елга Берёзовая елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31139 Елга Берёзовка елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31140 Елга Берёзовка елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 31141 Елга Берёзовка елгасының уң ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 31142 Елга Берёзовка елгасының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 31143 Елга Бәрле елгасы кушылдыгы булып тора. 31144 Елга Бехтемир елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31145 Елга Бизнә елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31146 Елга Бирюкса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31147 Елга Бирюкса елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31148 Елга Бича елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31149 Елга Благовещенское күле Порозовица елгасы кушыла. 31150 Елга Блудная елгасының уң ярына тамагыннан 72 км өстәрәк кушыла. 31151 Елга Бобровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31152 Елга Бобровка елгасының уң ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 31153 Елга Бобровка елгасының уң ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 31154 Елга Богоявленка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31155 Елга Боевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31156 Елга Бойня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31157 Елга Болотея елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31158 Елга Большие Карлы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31159 Елга Большое Горло елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31160 Елга Бөре елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31161 Елга Боровая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31162 Елга Боровица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31163 Елга Боровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31164 Елга Борчаха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31165 Елга Брусенка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31166 Елга Брусна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31167 Елга Брусянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31168 Елга Брынь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31169 Елга Бугаевский Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31170 Елга Бугунж елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31171 Елга Бүә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31172 Елга буенда Бакай авылы урнашкан. 31173 Елга буенда Бараково исемле урыс авылы урнашкан. 31174 Елга буенда Бишкурай белән Төйлегән авыллары урнашкан. 31175 Елга буенда әле дә нарат урманнары күп. 31176 Елга буенда исемдәш Султакай авылы урнашкан. 31177 Елга буенда Иске Шалты авылы урнашкан. 31178 Елга буенда Нугай иле авылы урнашкан. 31179 Елга буенда Сапык авылы урнашкан. 31180 Елга буенда Сеченово, Красное, Краснай (Красный Остров) һәм Сафаҗай (Красная Горка) торак урыннаны бар. 31181 Елга буенда Чүпрәле районының Каракитә авыллары урнашкан. 31182 Елга буенда шул исемдәге шәһәр урнашкан. 31183 Елга буенда Югары Кыйгы авылы урнашкан. 31184 Елга буенда Яуширмә авылы урнашкан. 31185 Елга Бузат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31186 Елга Була елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31187 Елга Булач №301 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31188 Елга Булач №307 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31189 Елга Бурлук елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31190 Елга Бурлук елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 31191 Елга Бурначка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31192 Елга Бурукан елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31193 Елга Бур-Хойла елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31194 Елга Быстрец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31195 Елга Быстрица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31196 Елга Быструха елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31197 Елга Вагай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31198 Елга Вагим-Яун елгасының уң ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 31199 Елга Вад елгасының сул ярына тамагыннан 109 км өстәрәк кушыла. 31200 Елга Вад елгасының сул ярына тамагыннан 114 км өстәрәк кушыла. 31201 Елга Вад елгасының сул ярына тамагыннан 157 км өстәрәк кушыла. 31202 Елга Вад елгасының сул ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 31203 Елга Вад елгасының уң ярына тамагыннан 185 км өстәрәк кушыла. 31204 Елга Вад елгасының уң ярына тамагыннан 204 км өстәрәк кушыла. 31205 Елга Вад елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31206 Елга Вадма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31207 Елга Важенец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31208 Елга Вазуза елгасына кушылып, аның сул кушылдыгы булып тора. 31209 Елга Ваймиш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31210 Елга Вала елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31211 Елга Валоурун Первый елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31212 Елга Валса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31213 Елга Ванда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31214 Елга Ванжиль елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 31215 Елга Вануйто елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31216 Елга Вануйто елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31217 Елга Вапол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31218 Елга Варденьга елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31219 Елга Вар-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31220 Елга Варзинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31221 Елга Варзокса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31222 Елга Вар-Кикя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31223 Елга Варнава елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 31224 Елга Варнас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31225 Елга Вартовская елгасының сул ярына тамагыннан 108 км өстәрәк кушыла. 31226 Елга Вартовская елгасының уң ярына тамагыннан 67 км өстәрәк кушыла. 31227 Елга Варчушка елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 31228 Елга Вары-Хадыта елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31229 Елга Васина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31230 Елга Васюган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31231 Елга Ват-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 31232 Елга Ват-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 31233 Елга Ват-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 111 км өстәрәк кушыла. 31234 Елга Ватинский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 236 км өстәрәк кушыла. 31235 Елга Ватинский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 31236 Елга Ватинский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 241 км өстәрәк кушыла. 31237 Елга Вать-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31238 Елга Вать-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 190 км өстәрәк кушыла. 31239 Елга Вать-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 31240 Елга Вать-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 159 км өстәрәк кушыла. 31241 Елга Вать-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31242 Елга Вах елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31243 Елга Вачим-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31244 Елга Вачим-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 31245 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31246 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 149 км өстәрәк кушыла. 31247 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 159 км өстәрәк кушыла. 31248 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 31249 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 191 км өстәрәк кушыла. 31250 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 219 км өстәрәк кушыла. 31251 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 238 км өстәрәк кушыла. 31252 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 252 км өстәрәк кушыла. 31253 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 300 км өстәрәк кушыла. 31254 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 462 км өстәрәк кушыла. 31255 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 31256 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 31257 Елга Вашка елгасының сул ярына тамагыннан 75 км өстәрәк кушыла. 31258 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 31259 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 31260 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 145 км өстәрәк кушыла. 31261 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31262 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 31263 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 174 км өстәрәк кушыла. 31264 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 308 км өстәрәк кушыла. 31265 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 399 км өстәрәк кушыла. 31266 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 31267 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 540 км өстәрәк кушыла. 31268 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 31269 Елга Вашка елгасының уң ярына тамагыннан 95 км өстәрәк кушыла. 31270 Елга Вая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31271 Елга Вежайка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31272 Елга Вежаю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31273 Елга Векса елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31274 Елга Векса елгасының сул ярына тамагыннан 5,4 км өстәрәк кушыла. 31275 Елга Векса елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 31276 Елга Векса елгасының уң ярына тамагыннан 8,9 км өстәрәк кушыла. 31277 Елга Велва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31278 Елга Великая елгасының уң ярына тамагыннан 0,1 км өстәрәк кушыла. 31279 Елга Вель-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31280 Елга Велью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31281 Елга Венокша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31282 Елга Веселовское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31283 Елга Вёрда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31284 Елга Видз-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31285 Елга Вижаиха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31286 Елга Виледь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31287 Елга Вильва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31288 Елга Виль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31289 Елга Виндрей елгасының уң ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 31290 Елга Вирюкса №763 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31291 Елга Вис елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31292 Елга Вишера елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31293 Елга Вишерка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31294 Елга Внина елгасының сул ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 31295 Елга Вода-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31296 Елга Водовойка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31297 Елга Вождоромка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31298 Елга Вож-ПАй-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31299 Елга Вож-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31300 Елга Возополь елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31301 Елга Возополь елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31302 Елга Вой-Вож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31303 Елга Войкар елгасының сул ярына тамагыннан 110 км өстәрәк кушыла. 31304 Елга Войкар елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31305 Елга Войкар елгасының сул ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31306 Елга Войкар елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 31307 Елга Вой-Кузоб елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31308 Елга Воймега елгасының уң ярына тамагыннан 9,5 км өстәрәк кушыла. 31309 Елга Войнинга елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31310 Елга Войнинга елгасының сул ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 31311 Елга Войсаку-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31312 Елга Воктым елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31313 Елга Вокы-Рап-Егун елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 31314 Елга Вол-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 31315 Елга Вол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31316 Елга Волковица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31317 Елга Вологда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31318 Елга Вологница елгасының сул ярына тамагыннан 7,1 км өстәрәк кушыла. 31319 Елга Воложка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31320 Елга Волоковка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31321 Елга Волокта-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 31322 Елга Волокта-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31323 Елга Волосница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31324 Елга Вольга елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31325 Елга Воль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31326 Елга Волька елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31327 Елга Вольма-Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31328 Елга Вонгода елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31329 Елга Вон-Гун-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31330 Елга Вонъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31331 Елга Вопра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31332 Елга Воробьевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31333 Елга Воронеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31334 Елга Воронковский Сор күле кушыла. 31335 Елга Ворт-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 31336 Елга Ворт-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31337 Елга Ворт-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 31338 Елга Ворыква елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31339 Елга Воря елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31340 Елга Восточник елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31341 Елга Воткинск сусаклагычына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31342 Елга Воткинск сусаклагычының Сюзьва култыгына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31343 Елга Вотма-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31344 Елга Вотча елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31345 Елга Вотча елгасының уң ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 31346 Елга Вотчица елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31347 Елга Вохонка елгасының сул ярына тамагыннан 3,6 км өстәрәк кушыла. 31348 Елга Вохтожка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31349 Елга Вочь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31350 Елга Вуктыл елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31351 Елга Вуктыль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31352 Елга Вуя-Яны елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31353 Елга Вуя-Яны елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31354 Елга Вуя-Яны елгасының уң ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 31355 Елга Выдриха елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31356 Елга Выдровка елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31357 Елга Вый-Вар елгасының уң ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 31358 Елга Выкошма елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 31359 Елга Выкошма елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 31360 Елга Выкошма елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 31361 Елга Вына елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31362 Елга Выраю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31363 Елга Выргим елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31364 Елга Вырка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31365 Елга Высса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31366 Елга Вычегда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31367 Елга Вычь-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31368 Елга Вьюк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31369 Елга Вьюница елгасының сул ярына тамагыннан 2,7 км өстәрәк кушыла. 31370 Елга Вэнга-Пур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31371 Елга Вэнга-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31372 Елга Вэнто-Кой-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31373 Елга Вязовка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31374 Елга Вязовка елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31375 Елга Вязьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31376 Елга, гадәттә, ноябрь башында туңа. 31377 Елгага Кышлау-Елга дигән исем биргәннәр. 31378 Елга Галичское күле (Вексы елгасы башы) кушыла. 31379 Елга Галичское куленә (Вексы елгасы башы) кушыла. 31380 Елга Гжать елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31381 Елга Гижег елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31382 Елга Гизель-Тын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31383 Елга Глубокий Полуй елгасының сул ярына тамагыннан 202 км өстәрәк кушыла. 31384 Елга Глубокий Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 31385 Елга Глухая Вильва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31386 Елга Гнилуша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31387 Елга Говоруха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31388 Елга Голая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31389 Елга Голенькая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31390 Елга Гондырка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31391 Елга Горевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31392 Елга Горелая елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31393 Елга Горная кылымыгының сул ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 31394 Елга Горная Об елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 31395 Елга Горная Об елгасының сул ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 31396 Елга Городецкая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31397 Елга Городишна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31398 Елга Горькая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31399 Елга Горьковское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31400 Елга Горьковское сусаклагычы янындагы Желваты елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31401 Елга Горьковское сусаклагычы янындагы Кёшки елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31402 Елга Горьковское сусаклагычы янындагы Санихты елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31403 Елга Грачёвка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31404 Елга губа Белое море елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31405 Елга Губс елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31406 Елга Губс елгасының сул ярына тамагыннан 8,4 км өстәрәк кушыла. 31407 Елга Губс елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31408 Елга Гудысь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31409 Елга Гузерипль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31410 Елга Гунайка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31411 Елга Гунделен елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31412 Елга Гусино күле кушыла. 31413 Елга Гусиха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31414 Елга Гусь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31415 Елгада берничә зур булмаган сусаклагыч бар (иң эресе — Аргазы сусаклагычы). 31416 Елгада Головная һәм Нурәк ГЭС салганнар (2,7 млн. 31417 Елгада күләме 400 мең м³ булган буа бар. 31418 Елга Дальний Кулдос елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31419 Елгадан Олы һәм Кече Мәме авыллары атамасы чыккан. 31420 Елгадан ул анда суның елга юлындагы кебек акмавы белән аерыла. 31421 Елга Дарья елгасының уң ярына тамагыннан 7,2 км өстәрәк кушыла. 31422 Елгада Тәтешле районы Кашкак авылы тирәсендә сусаклагыч төзелгән. 31423 Елга Дах елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31424 Елгада Чакмагыш районы Тамъян авылы тирәсендә буа бар. 31425 Елга Дедуша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31426 Елга Демшенко елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31427 Елга Демьянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31428 Елга Джегде елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 31429 Елга Дженишке-Тал елгасы Кылымыгына 11 км өстәрәк кушыла. 31430 Елга Джурич елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31431 Елга Джуца елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31432 Елга Дзёля-Куренный елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31433 Елга Дим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31434 Елга Добринка елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 31435 Елга Добрица елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 31436 Елга Добрянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31437 Елга Дозовка №190 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31438 Елга Дохлый Полой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31439 Елга Драгожань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31440 Елга Дрезна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31441 Елга Дресвянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31442 Елга Дубна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31443 Елга Дубяна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31444 Елга Дым елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31445 Елга Дыш елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 31446 Елга Евва елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 31447 Елга Евва елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 31448 Елга Евва елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 31449 Елга Евлыч-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31450 Елга Евыр-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31451 Елга Егам-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31452 Елга Егам-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 31453 Елга Егам-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 31454 Елга Еголдокова елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31455 Елга Егол-Ях елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31456 Елга Егорлык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31457 Елга Егринка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31458 Елга Егур-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 31459 Елга Егур-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 31460 Елга Еденьга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31461 Елга Едомский Полой кылымыгының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 31462 Елга Едомский Полой кылымыгының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 31463 Елга Едомша елгасының сул ярына тамагыннан 8,4 км өстәрәк кушыла. 31464 Елга Ед-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 31465 Елга Ежуга елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31466 Елга Ейть-Я елгасының сул ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 31467 Елга Екар-Егарт елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31468 Елга Еккан-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31469 Елга Елан №724 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31470 Елга Елан №725 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31471 Елга еланбалыгы бөтен гомерен диярлек төче суларда үткәрә, үрчү өчен Үзәк Америка ярлары буена китә, 300-400 м тирәнлектә уылдык чәчә. 31472 Елга Елбаган күле кушыла. 31473 Елга Елбак елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31474 Елга Елбаш елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31475 Елга елгасына кушылып, аның булып тора. 31476 Елга Елец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31477 Елга Еловая (Олы Еловая) елгасының сул ярына тамагыннан 283 км өстәрәк кушыла. 31478 Елга Елтырева елгасының сул ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 31479 Елга Елтырева елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 31480 Елга Елтырева елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 31481 Елга Елтырева елгасының уң ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 31482 Елга Елтырева (Жигалова) елгасының уң ярына тамагыннан 284 км өстәрәк кушыла. 31483 Елга Елтырева (Жигалова) елгасының уң ярына тамагыннан 299 км өстәрәк кушыла. 31484 Елга Елшанка елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31485 Елга Елшанка елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31486 Елга Ельцовка елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 31487 Елга Ельцовка елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31488 Елга Емба елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31489 Елга Емба елгасының сул ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 31490 Елга Ем-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31491 Елга Емец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31492 Елга Емца елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31493 Елга Ем-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31494 Елга Ем-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31495 Елга Еналка елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 31496 Елга Енга-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31497 Елга Ендырь елгасының сул ярына тамагыннан 148 км өстәрәк кушыла. 31498 Елга Ендырь елгасының уң ярына тамагыннан 114 км өстәрәк кушыла. 31499 Елга Ендырь елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 31500 Елга Ендырь елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31501 Елга Енцида кылымыгының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31502 Елга Ень-Моут-Аун елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31503 Елга Енью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31504 Елга Ен-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31505 Елга Ерга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31506 Елга Ерган-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31507 Елга Әрә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31508 Елга Ереуз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31509 Елга Ержа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31510 Елга Еркал-Надей-Пур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31511 Елга Ермак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31512 Елга-ермак, кизләү-чишмәләр, күлләр авыл тирә-юнен сырып алган. 31513 Елга Ермаковский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 31514 Елга Ермишь елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 31515 Елга Ермишь елгасының уң ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 31516 Елга Ер-Хадыта елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31517 Елга Есаулка елгасының уң ярына тамагыннан 6,5 км өстәрәк кушыла. 31518 Елга Есъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31519 Елга Ету-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31520 Елга Еты-Пур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31521 Елга Ет-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31522 Елга Ет-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31523 Елга Еяй-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31524 Елга Ёд елгасының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31525 Елга Ёлва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31526 Елга Ёль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31527 Елга Ёль-Курья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31528 Елга Ёма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31529 Елга Ёртом елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31530 Елга Җаек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31531 Елга Жалка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31532 Елга Жасатер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31533 Елга Жасатер елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31534 Елга Жасатер елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31535 Елга Жасатер елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 31536 Елга Жежим-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31537 Елга җәй көне грунт сулары, яңгыр сулары белән туенып тора. 31538 Елга Железница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31539 Елга Жиздра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31540 Елга Жилая Рельня елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31541 Елга Жилиха елгасының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 31542 Елга Жрака елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31543 Елга Жукопа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31544 Елга Жумалы елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31545 Елга Журавлева елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 31546 Елга Журавлева елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 31547 Елга Журавлева елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 31548 Елга Җурич елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31549 Елга Заборная елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31550 Елга Задорня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31551 Елга Зажимчар елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 31552 Елга Зажимчар елгасының сул ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 31553 Елга Зай №2928 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31554 Елга Зайка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31555 Елга Залазная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31556 Елга Заломная кылымыгының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 31557 Елга Заломная кылымыгының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31558 Елга Западный Тазмер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31559 Елга Звана елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31560 Елга Зверинец-Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31561 Елга Зәй автоагрегат заводының агынты суларын кабул итүче буларак файдаланыла (елга 6 млн. 31562 Елга Зеквай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31563 Елга Зелёнка елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 31564 Әл Газәли йөгерек телле, искиткеч мантыйкка ия булган, хикмәтле чагыштырулар ярдәмендә зур гомумиләштерүләргә ирешкән фикер иясе. 31565 Елга Зоижемская елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31566 Елга Золка елгасының сул ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 31567 Елга Золотуха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31568 Елга Зөя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31569 Елга Зубач елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31570 Елга Зур Аёв елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31571 Елга Зур Алабушка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31572 Елга Зур Асес-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31573 Елга Зур Бобровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31574 Елга Зур Бугурусланка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31575 Елга Зур Визинга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31576 Елга Зур Восим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31577 Елга Зур Вяткина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31578 Елга Зур Гашун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31579 Елга Зур Изәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31580 Елга Зур Какша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31581 Елга Зур Калиновка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31582 Елга Зур Катыс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31583 Елга Зур Кодач елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31584 Елга Зур Козырь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31585 Елга Зур Корчуган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31586 Елга Зур Коряжемка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31587 Елга Зур Кулкас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31588 Елга Зур Кутра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31589 Елга Зур Кырока елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31590 Елга Зур Лоча елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31591 Елга Зур Ляга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31592 Елга Зур Мысья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31593 Елга Зур Нюню елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31594 Елга Зур Ошла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31595 Елга Зур Паль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31596 Елга Зур Петряк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31597 Елга Зур Пихтовая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31598 Елга Зур Порывай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31599 Елга Зур Пула елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31600 Елга Зур Речка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31601 Елга Зур Сандата елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31602 Елга Зур Сарапулка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31603 Елга Зур Силим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31604 Елга Зур Ситьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31605 Елга Зур Созим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31606 Елга Зур Сумульта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31607 Елга Зур Супра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31608 Елга Зур Таморга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31609 Елга Зур Тарханка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31610 Елга Зур Толкай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31611 Елга Зур Узень елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31612 Елга Зур Уран елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31613 Елга зур һидорэнергетик ресурсларына ия. 31614 Елга Зур Чеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31615 Елга Зур Чудовая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31616 Елга Зур Шалюга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31617 Елга Зур Шежим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31618 Елга Зур Шердына елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31619 Елга Зур Ырым елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31620 Елга Зур Юг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31621 Елга Зур Юшатырь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31622 Елга Зур Якшанга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31623 Елга Зур Янгыта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31624 Елга Зур Ясног-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31625 Елга Зырянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31626 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 31627 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31628 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31629 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 31630 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 31631 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 31632 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 31633 Елга Зырянская Ежуга елгасының уң ярына тамагыннан 94 км өстәрәк кушыла. 31634 Елга Ибань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31635 Елга Иваньковское сусаклагычы янындагы Созь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31636 Елга Игол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31637 Елга Идәш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31638 Елга Идолга елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 31639 Елга Идолга елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31640 Елга Ижма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31641 Елга Избуха елгасының уң ярына тамагыннан 4,1 км өстәрәк кушыла. 31642 Елга Излегоща елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31643 Елга Изъяю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31644 Елга Изылы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31645 Елга ике тапкыр дөнья күрә. 31646 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 106 км өстәрәк кушыла. 31647 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31648 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 31649 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31650 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 229 км өстәрәк кушыла. 31651 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31652 Елга Икса елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 31653 Елга Икса елгасының уң ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 31654 Елга Икса елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 31655 Елга Икса елгасының уң ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 31656 Елга Илек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31657 Елга Иленка елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31658 Елга Иленка елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31659 Елга Илеть елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31660 Елга Иловатое күле кушыла. 31661 Елга Илыч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31662 Елга Ильма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31663 Елга Ильяк елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 31664 Елга Ильяк елгасының сул ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 31665 Елга Ингатья (күл) куленә кушыла. 31666 Елга Инг-Игый елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31667 Елга Инги-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31668 Елга Ингу-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 31669 Елга Ингу-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 31670 Елга Ингу-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 160 км өстәрәк кушыла. 31671 Елга Ингу-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 91 км өстәрәк кушыла. 31672 Елга Ингу-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 173 км өстәрәк кушыла. 31673 Елга Ингу-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 186 км өстәрәк кушыла. 31674 Елга Инеш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31675 Елга-инешләр күп, калкулык-үрләр, басу-кырлар, сазлар, күлләр, печәнлекләрнең күбесе исемле. 31676 Елга Инсар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31677 Елга Инсарка елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31678 Елга Иня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31679 Елга Иня елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31680 Елга Иня елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 31681 Елга Иня елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31682 Елга Иня елгасының уң ярына тамагыннан 150 км өстәрәк кушыла. 31683 Елга Иня елгасының уң ярына тамагыннан 154 км өстәрәк кушыла. 31684 Елга Иня елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31685 Елга Иня елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31686 Елга Иовсю елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 31687 Елга Иптияр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31688 Елга Ирбисту елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31689 Елга Ирва елгасының сул ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 31690 Елга Ирва елгасының уң ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 31691 Елга Ирва елгасының уң ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 31692 Елга Ирдом елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31693 Елга Иресть елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31694 Елга Ирка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31695 Елга Ирмес елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 31696 Елга Ирмиза елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31697 Елга Ировка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31698 Елга Иртеш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31699 Елга Иртөбәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31700 Елга Иртыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31701 Елга Иртюбяк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31702 Елга Иса авылы янында Исса елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 31703 Елга Исакова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31704 Елга исеме антропоним булып тора. 31705 Елга исеме, бәлки борыңгы рус «москы» (-ы кушымчасы белән) сүзеннән чыккан. 31706 Елга исеме мукшы авылы Байтормыштан килә. 31707 Елга исеменең тарихын картлар түбәндәгечә сөйли: бу елга буенча килеп утыручылар беренче мәртәбә елга суын эчәргә алгач, су савытында агач бөреләре күреп, бу исемне елгага бирәләр. 31708 Елга исемсез №1980 кылымыгының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31709 Елга исемсез №2283 кылымыгының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31710 Елга исемсез №3554 кылымыгының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31711 Елга исемсез №4887 елганың сул ярына 6 км өстәрәк кушыла. 31712 Елга исемсез №4887 кылымыгының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31713 Елга исемсез №5062 кылымыгының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31714 Елга исемсез күл Беспалово авылы янында кушыла. 31715 Елга исемсез үзән сул ярына 8 км өстәрәк кушыла. 31716 Елга Исеть елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31717 Елга Искавож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31718 Елга Искона елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31719 Елга Искона елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 31720 Елга Искра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31721 Елга Исток №3356 елгасының сул ярына тамагыннан 0,6 км өстәрәк кушыла. 31722 Елга Истра вдхр Истринское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31723 Елга Исыл елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31724 Елга Иткла елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 31725 Елга Иту-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31726 Елга Иты-Ёган елгасының уң ярына тамагыннан 20,5 км өстәрәк кушыла. 31727 Елга Ить-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 142 км өстәрәк кушыла. 31728 Елга Ить-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 148 км өстәрәк кушыла. 31729 Елга Ить-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 164 км өстәрәк кушыла. 31730 Елга Ить-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 82 км өстәрәк кушыла. 31731 Елга Ить-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 164 км өстәрәк кушыла. 31732 Елга Ить-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 31733 Елга Иус елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 31734 Елга Иус елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 31735 Елга Ихалица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31736 Елга Иша елгасының сул ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 31737 Елга Иша елгасының уң ярына тамагыннан 135 км өстәрәк кушыла. 31738 Елга Иша елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31739 Елга Ишек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31740 Елга Ишетка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31741 Елга Иш-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31742 Елга Иш-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 90 км өстәрәк кушыла. 31743 Әл-Гайн шәһәре — әмирлектә халык исәбе буенча икенче урында тора. 31744 Елгайчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 31745 Елга Каамга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31746 Елга Кадниха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31747 Елга Кадрин елгасының уң ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 31748 Елга Кадрин елгасының уң ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 31749 Елга Каерлык елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31750 Елга Каерлык елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31751 Елга Кажим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31752 Елга Казальцевская кылымыгының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31753 Елга Казачья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31754 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 205 км өстәрәк кушыла. 31755 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 304 км өстәрәк кушыла. 31756 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 334 км өстәрәк кушыла. 31757 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 353 км өстәрәк кушыла. 31758 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 460 км өстәрәк кушыла. 31759 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 573 км өстәрәк кушыла. 31760 Елга Казым елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 31761 Елга Казым елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31762 Елга Казым елгасының уң ярына тамагыннан 164 км өстәрәк кушыла. 31763 Елга Казым елгасының уң ярына тамагыннан 247 км өстәрәк кушыла. 31764 Елга Казым елгасының уң ярына тамагыннан 405 км өстәрәк кушыла. 31765 Елга Казым елгасының уң ярына тамагыннан 447 км өстәрәк кушыла. 31766 Елга Каинсасс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31767 Елга кайбер җирләрдән буалар белән буылган. 31768 Елга Каймаша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31769 Елга Кайтанак елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31770 Елга Калажма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31771 Елга Калаус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31772 Елга Калгуты елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 31773 Елга Калитва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31774 Елга Калманка елгасының уң ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 31775 Елга Калуайры елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31776 Елга Калужка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31777 Елга Калыш енка елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31778 Елга Калыш енка елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 31779 Елга Калыш енка елгасының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 31780 Елга Калыш енка елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 31781 Елга Кама елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31782 Елга Каменка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31783 Елга Каменка елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31784 Елга Каменка елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 31785 Елга Каменка елгасының уң ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 31786 Елга Каменная кылымыгының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31787 Елга Камышевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31788 Елга Кана елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31789 Елга Канан елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31790 Елга Канда елгасының сул ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 31791 Елга Кан елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31792 Елга Кан елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31793 Елга Кан елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31794 Елга Карагай елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 31795 Елга Карагай елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31796 Елга Кара диңгезенә кушыла. 31797 Елга Кара елгасы кушылдыгы булып тора. 31798 Елга Карай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31799 Елга Кара Калитва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31800 Елга Каракан елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 31801 Елга Каракол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31802 Елга Карамалы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31803 Елга Карамыш елгасының сул ярына тамагыннан 107 км өстәрәк кушыла. 31804 Елга Карамыш елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31805 Елга Карамыш елгасының уң ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 31806 Елга Кара-Самур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31807 Елга Карасье күле кушыла. 31808 Елга Кара Холуница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31809 Елга Карлы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31810 Елга Карлы елгасының уң ярына кушыла. 31811 Елга КАР/НАДЫМ/161 кушыла. 31812 Елга Карнауховская протока елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 31813 Елга КАР/ОБЬ/1091 кушыла. 31814 Елга КАР/ОБЬ/1172 кушыла. 31815 Елга КАР/ОБЬ/1369 кушыла. 31816 Елга КАР/ОБЬ/1451 кушыла. 31817 Елга КАР/ОБЬ/155 кушыла. 31818 Елга КАР/ОБЬ/1600 кушыла. 31819 Елга КАР/ОБЬ/1753 кушыла. 31820 Елга КАР/ОБЬ/2352 кушыла. 31821 Елга КАР/ОБЬ/2589 кушыла. 31822 Елга КАР/ОБЬ/2912 кушыла. 31823 Елга КАР/ОБЬ/2964 кушыла. 31824 Елга КАР/ОБЬ/3290 кушыла. 31825 Елга Карповка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31826 Елга Карты-Варын-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 31827 Елга Карцеуха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31828 Елга Карюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31829 Елга Касмала елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 31830 Елга Касмала елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 31831 Елга Касмала елгасының сул ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 31832 Елга Касмала елгасының сул ярына тамагыннан 91 км өстәрәк кушыла. 31833 Елга Касмала елгасының уң ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 31834 Елга Касня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31835 Елга Касьян-Кедва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31836 Елга Кат-Гун-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31837 Елга Катка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31838 Елга Катрома елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 31839 Елга Катрома елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 31840 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31841 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 162 км өстәрәк кушыла. 31842 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 262 км өстәрәк кушыла. 31843 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 348 км өстәрәк кушыла. 31844 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 428 км өстәрәк кушыла. 31845 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 444 км өстәрәк кушыла. 31846 Елга Катунь елгасының сул ярына тамагыннан 474 км өстәрәк кушыла. 31847 Елга Катунь елгасының уң ярына тамагыннан 168 км өстәрәк кушыла. 31848 Елга Катунь елгасының уң ярына тамагыннан 186 км өстәрәк кушыла. 31849 Елга Катунь елгасының уң ярына тамагыннан 255 км өстәрәк кушыла. 31850 Елга Катунь елгасының уң ярына тамагыннан 442 км өстәрәк кушыла. 31851 Елга Катунь елгасының уң ярына тамагыннан 522 км өстәрәк кушыла. 31852 Елга Катыльга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31853 Елга Кать елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31854 Елга Каурчак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31855 Елга Каус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31856 Елга Качка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31857 Елга Качкар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31858 Елга Каширка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31859 Елга Кая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31860 Елга Кевру-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31861 Елга Кевру-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 31862 Елга Кевру-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 31863 Елга Кевын-Соим елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31864 Елга Кедва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31865 Елга Кеджъёль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31866 Елга Кедровая елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 31867 Елга Кедровая елгасының сул ярына тамагыннан 98 км өстәрәк кушыла. 31868 Елга Кедровая елгасының уң ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 31869 Елга Кеза елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31870 Елга Кеза елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 31871 Елга Кейзесс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31872 Елга Кельват елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31873 Елга Кельчема елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31874 Елга Кельчема елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 31875 Елга Кена елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31876 Елга Кенга елгасының сул ярына тамагыннан 126 км өстәрәк кушыла. 31877 Елга Кенга елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 31878 Елга Кенга елгасының сул ярына тамагыннан 365 км өстәрәк кушыла. 31879 Елга Кенга елгасының сул ярына тамагыннан 404 км өстәрәк кушыла. 31880 Елга Кенга елгасының сул ярына тамагыннан 435 км өстәрәк кушыла. 31881 Елга Кенга елгасының уң ярына тамагыннан 209 км өстәрәк кушыла. 31882 Елга Кенга елгасының уң ярына тамагыннан 337 км өстәрәк кушыла. 31883 Елга Кенга елгасының уң ярына тамагыннан 395 км өстәрәк кушыла. 31884 Елга Кера елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31885 Елга Кереч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31886 Елга Керженец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31887 Елга Керь-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 31888 Елга Кестанты елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31889 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 1038 км өстәрәк кушыла. 31890 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 1104 км өстәрәк кушыла. 31891 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 1260 км өстәрәк кушыла. 31892 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 1290 км өстәрәк кушыла. 31893 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 1315 км өстәрәк кушыла. 31894 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 193 км өстәрәк кушыла. 31895 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 264 км өстәрәк кушыла. 31896 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 579 км өстәрәк кушыла. 31897 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 635 км өстәрәк кушыла. 31898 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 664 км өстәрәк кушыла. 31899 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 703 км өстәрәк кушыла. 31900 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 812 км өстәрәк кушыла. 31901 Елга Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 969 км өстәрәк кушыла. 31902 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 31903 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 1055 км өстәрәк кушыла. 31904 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 1136 км өстәрәк кушыла. 31905 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 1208 км өстәрәк кушыла. 31906 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 1473 км өстәрәк кушыла. 31907 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 1479 км өстәрәк кушыла. 31908 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 219 км өстәрәк кушыла. 31909 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 245 км өстәрәк кушыла. 31910 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 251 км өстәрәк кушыла. 31911 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 260 км өстәрәк кушыла. 31912 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 521 км өстәрәк кушыла. 31913 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 709 км өстәрәк кушыла. 31914 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 788 км өстәрәк кушыла. 31915 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 842 км өстәрәк кушыла. 31916 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 896 км өстәрәк кушыла. 31917 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 919 км өстәрәк кушыла. 31918 Елга Кеть елгасының уң ярына тамагыннан 956 км өстәрәк кушыла. 31919 Елга Кеть (Олы Кеть) елгасының уң ярына тамагыннан 1536 км өстәрәк кушыла. 31920 Елга Кече Ай-Игол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31921 Елга Кече Асес-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31922 Елга Кече Атлым елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 31923 Елга Кече Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 31924 Елга Кече Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 31925 Елга Кече Балык елгасының сул ярына тамагыннан 142 км өстәрәк кушыла. 31926 Елга Кече Балык елгасының уң ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 31927 Елга Кече Бачат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31928 Елга Кече Бола елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31929 Елга Кече Бурлук елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 31930 Елга Кече Визинга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31931 Елга Кече Волосница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31932 Елга Кече Вольма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31933 Елга Кече Гжать елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31934 Елга Кече Егорлык елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 31935 Елга Кече Еловая елгасының сул ярына тамагыннан 144 км өстәрәк кушыла. 31936 Елга Кече Еловая елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 31937 Елга Кече Зөя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31938 Елга Кече Иж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31939 Елга Кече Изылы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31940 Елга Кече Иргиз елгасының сул ярына тамагыннан 139 км өстәрәк кушыла. 31941 Елга Кече Иргиз елгасының сул ярына тамагыннан 195 км өстәрәк кушыла. 31942 Елга Кече Иргиз елгасының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 31943 Елга Кече Какшан елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31944 Елга Кече Караман елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31945 Елга Кече Каурчак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31946 Елга Кече Кеть елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 31947 Елга Кече Кодач елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31948 Елга Кече Косец елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 31949 Елга Кече Кундыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31950 Елга Кече Курь-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31951 Елга Кече Маралиха елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 31952 Елга Кече Мариэтта елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 31953 Елга Кече Мег-Тыг-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31954 Елга Кече Мыла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31955 Елга Кече Об елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 31956 Елга Кече Озёрная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31957 Елга Кече Парюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31958 Елга Кече Паток елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31959 Елга Кече Пиковка елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 31960 Елга Кече Пылинская елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31961 Елга Кече Салым елгасының сул ярына тамагыннан 118 км өстәрәк кушыла. 31962 Елга Кече Салым елгасының уң ярына тамагыннан 194 км өстәрәк кушыла. 31963 Елга Кече Салым елгасының уң ярына тамагыннан 243 км өстәрәк кушыла. 31964 Елга Кече Салым елгасының уң ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 31965 Елга Кече Салым елгасының уң ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 31966 Елга Кече Салым (Кече Салымсук) кылымыгының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 31967 Елга Кече Самур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31968 Елга Кече Сүрәм елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31969 Елга Кече Сурмог елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31970 Елга Кече Сынь-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 90 км өстәрәк кушыла. 31971 Елга Кече Үзән елгасының уң ярына тамагыннан 597 км өстәрәк кушыла. 31972 Елга Кече Утка елгасының сул ярына тамагыннан 75 км өстәрәк кушыла. 31973 Елга Кече Ханмей елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 31974 Елга Кече Чирмешән елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31975 Елга Кече Чынлы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31976 Елга Кече Ык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31977 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 179 км өстәрәк кушыла. 31978 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 210 км өстәрәк кушыла. 31979 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 280 км өстәрәк кушыла. 31980 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 316 км өстәрәк кушыла. 31981 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 393 км өстәрәк кушыла. 31982 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 407 км өстәрәк кушыла. 31983 Елга Кече Юган елгасының сул ярына тамагыннан 447 км өстәрәк кушыла. 31984 Елга Кече Юган елгасының уң ярына тамагыннан 394 км өстәрәк кушыла. 31985 Елга Кече Юган елгасының уң ярына тамагыннан 449 км өстәрәк кушыла. 31986 Елга Кече Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 31987 Елга Кече Юра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31988 Елга Кече Яломан елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 31989 Елга Кече Янгыта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31990 Елга Киебәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31991 Елга Киевская кылымыгының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 31992 Елга Киевский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 193 км өстәрәк кушыла. 31993 Елга Киевский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 82 км өстәрәк кушыла. 31994 Елга Киевский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 224 км өстәрәк кушыла. 31995 Елга Киевский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 258 км өстәрәк кушыла. 31996 Елга Кизьва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 31997 Елга Кимжа елгасының уң ярына тамагыннан 125 км өстәрәк кушыла. 31998 Елга Кимжа елгасының уң ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 31999 Елга Кимжа елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 32000 Елга Кинерка елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32001 Елга Кинерка елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 32002 Елга Кинешемка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32003 Елга Кинтереп елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32004 Елга Кираста елгасы бассейнында югала кушыла. 32005 Елга Кирва елгасының уң ярына тамагыннан 5,5 км өстәрәк кушыла. 32006 Елга Киржач елгасының сул ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 32007 Елга Киржач елгасының уң ярына тамагыннан 103 км өстәрәк кушыла. 32008 Елга Кириклейка елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 32009 Елга Кирилл-Выс-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 32010 Елга Кирилл-Выс-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 32011 Елга Киртыгорт-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 40,1 км өстәрәк кушыла. 32012 Елга Кисема елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32013 Елга Кисьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32014 Елга Китап елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32015 Елга Кихть елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 32016 Елга Кишкинский Исток елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 32017 Елга Кишкинский Исток елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 32018 Елга Кишня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32019 Елга Киязы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32020 Елга Клязьма елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 32021 Елга Клязьма елгасының сул ярына тамагыннан 361 км өстәрәк кушыла. 32022 Елга Клязьма елгасының уң ярына тамагыннан 258 км өстәрәк кушыла. 32023 Елга Клязьма елгасының уң ярына тамагыннан 390 км өстәрәк кушыла. 32024 Елга Клязьма елгасының уң ярына тамагыннан 409 км өстәрәк кушыла. 32025 Елга Клязьма (староречье) елгасының сул ярына тамагыннан 388 км өстәрәк кушыла. 32026 Елга Көбәна елгасының сул ярына тамагыннан 137 км өстәрәк кушыла. 32027 Елга Кобла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32028 Елга Кобожа елгасының сул ярына тамагыннан 124 км өстәрәк кушыла. 32029 Елга Кобожа елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 32030 Елга Кобожа елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 32031 Елга Кобожа елгасының сул ярына тамагыннан 5,9 км өстәрәк кушыла. 32032 Елга Кобожа елгасының уң ярына тамагыннан 132 км өстәрәк кушыла. 32033 Елга Кобылья Снова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32034 Елга Ковенская елгасының сул ярына тамагыннан 126 км өстәрәк кушыла. 32035 Елга Ковенская елгасының сул ярына тамагыннан 152 км өстәрәк кушыла. 32036 Елга Ковенская елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 32037 Елга Когода кылымыгының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32038 Елга Кода елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32039 Елга Коен елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32040 Елга Коен елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 32041 Елга Кожва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32042 Елга Козлаю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32043 Елга Козуль елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32044 Елга Коим-Игый елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 32045 Елга Коир елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32046 Елга Коир елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32047 Елга Койниха елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32048 Елга Кок-Пела елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32049 Елга Кок-Пела елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 32050 Елга Кокса елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 32051 Елга Коксу елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32052 Елга Коксу елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 32053 Елга Кокузек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32054 Елга Кокузек елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 32055 Елга Кокури елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32056 Елга Кол-Кочен-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 32057 Елга Кол-Кочен-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 32058 Елга Колокольня елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 32059 Елга Колокша елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 32060 Елга Колокша елгасының сул ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 32061 Елга Колокша елгасының уң ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 32062 Елга Колокша елгасының уң ярына тамагыннан 109 км өстәрәк кушыла. 32063 Елга Колокша елгасының уң ярына тамагыннан 115 км өстәрәк кушыла. 32064 Елга Колокша елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 32065 Елга Колтырак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32066 Елга Колын-Игол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32067 Елга Колыч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32068 Елга Кома елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 32069 Елга ком арасында югала кушыла. 32070 Елга Ком арасында югалы кушыла. 32071 Елга Комсятта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32072 Елга Комчин-Ягун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32073 Елга Комша елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 32074 Елга Комша елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 32075 Елга Комысь елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32076 Елга Конга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32077 Елга Конгар елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32078 Елга Конгора елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32079 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 195 км өстәрәк кушыла. 32080 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 318 км өстәрәк кушыла. 32081 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 343 км өстәрәк кушыла. 32082 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 32083 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 611 км өстәрәк кушыла. 32084 Елга Конда елгасының сул ярына тамагыннан 982 км өстәрәк кушыла. 32085 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 1010 км өстәрәк кушыла. 32086 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 1047 км өстәрәк кушыла. 32087 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 1059 км өстәрәк кушыла. 32088 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 32089 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 502 км өстәрәк кушыла. 32090 Елга Конда елгасының уң ярына тамагыннан 992 км өстәрәк кушыла. 32091 Елга Кондас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32092 Елга Кондасский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32093 Елга Кондома елгасының сул ярына тамагыннан 307 км өстәрәк кушыла. 32094 Елга Кондома елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32095 Елга Кондома елгасының сул ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 32096 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 141 км өстәрәк кушыла. 32097 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 172 км өстәрәк кушыла. 32098 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 196 км өстәрәк кушыла. 32099 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 197 км өстәрәк кушыла. 32100 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 212 км өстәрәк кушыла. 32101 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 324 км өстәрәк кушыла. 32102 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 360 км өстәрәк кушыла. 32103 Елга Кондома елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 32104 Елга Кондрашкина кылымыгының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 32105 Елга Коноваж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32106 Елга Конома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32107 Елга Көнчыгыш Демьянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32108 Елга Көнчыгыш Маныч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32109 Елга Көньяк Мылва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32110 Елга Көньяк Песъю елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32111 Елга Коон-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 32112 Елга Корбанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32113 Елга Корбылька елгасының уң ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 32114 Елга Корга елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 32115 Елга Корга елгасының уң ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 32116 Елга Коргон елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 32117 Елга Кордемка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32118 Елга Корега елгасының уң ярына тамагыннан 0,4 км өстәрәк кушыла. 32119 Елга Корега елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32120 Елга Корега елгасының уң ярына тамагыннан 8,4 км өстәрәк кушыла. 32121 Елга Корожечна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32122 Елга Корсак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32123 Елга Корта елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 32124 Елга Корта (Олы Корта) елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32125 Елга Коры Донец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32126 Елга Коса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32127 Елга Косец елгасының сул ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 32128 Елга Косец елгасының сул ярына тамагыннан 173 км өстәрәк кушыла. 32129 Елга Косец елгасының сул ярына тамагыннан 206 км өстәрәк кушыла. 32130 Елга Косец елгасының сул ярына тамагыннан 214 км өстәрәк кушыла. 32131 Елга Косец елгасының уң ярына тамагыннан 128 км өстәрәк кушыла. 32132 Елга Косец елгасының уң ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 32133 Елга Косма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32134 Елга Косминская Виска елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32135 Елга Косомы-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32136 Елга Кострома елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 32137 Елга Кострома елгасының сул ярына тамагыннан 148 км өстәрәк кушыла. 32138 Елга Кострома елгасының сул ярына тамагыннан 225 км өстәрәк кушыла. 32139 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 32140 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 103 км өстәрәк кушыла. 32141 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 135 км өстәрәк кушыла. 32142 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 289 км өстәрәк кушыла. 32143 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 304 км өстәрәк кушыла. 32144 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 318 км өстәрәк кушыла. 32145 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32146 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 32147 Елга Кострома елгасының уң ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 32148 Елга Кострома нижняя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32149 Елга Косты-Вож елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32150 Елга Косьва елгасының сул ярына тамагыннан 178 км өстәрәк кушыла. 32151 Елга Косьва елгасының сул ярына тамагыннан 201 км өстәрәк кушыла. 32152 Елга Косьва елгасының сул ярына тамагыннан 236 км өстәрәк кушыла. 32153 Елга Косьва елгасының уң ярына тамагыннан 230 км өстәрәк кушыла. 32154 Елга Косьва елгасының уң ярына тамагыннан 248 км өстәрәк кушыла. 32155 Елга Кось-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32156 Елга Косья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32157 Елга Кос-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 0,1 км өстәрәк кушыла. 32158 Елга Котёл елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32159 Елга Котлунг-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32160 Елга Котоджа елгасының сул ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 32161 Елга Которосль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32162 Елга Котун-Тур елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32163 Елга Котун-Тур елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 32164 Елга Котута-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32165 Елга Котух-Та елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32166 Елга Котыг-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32167 Елга Кочевала елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32168 Елга Коченьга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32169 Елга Кочкар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32170 Елга Коща елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32171 Елга кою урыныннан 700 км, ташулар вакытында 1600 км аралыкта (Вьентян шәһәренәчә) көймәләр йөрешле. 32172 Елга Красивая Меча елгасының сул ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 32173 Елга Красивая Меча елгасының сул ярына тамагыннан 108 км өстәрәк кушыла. 32174 Елга Красивая Меча елгасының уң ярына тамагыннан 132 км өстәрәк кушыла. 32175 Елга Красивая Меча елгасының уң ярына тамагыннан 146 км өстәрәк кушыла. 32176 Елга Красноярка елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32177 Елга Крестьянская елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 32178 Елга Крестьянская елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32179 Елга Криволуцкий Пасал кылымыгының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32180 Елга Криуша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32181 Елга Крутая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32182 Елга Крутая елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 32183 Елга Крутовалка-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32184 Елга Крушма №2174 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32185 Елга Ксема елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32186 Елга Кубан елгасының Камашлы ярына кушыла. 32187 Елга Кубан елгасының сул ярына тамагыннан 237 км өстәрәк кушыла. 32188 Елга Кубань елгасының Камашлы ярына кушыла. 32189 Елга күбәләкләренең личинкалары белән балыклар туклана. 32190 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 109 км өстәрәк кушыла. 32191 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 147 км өстәрәк кушыла. 32192 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 176 км өстәрәк кушыла. 32193 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 179 км өстәрәк кушыла. 32194 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 213 км өстәрәк кушыла. 32195 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 218 км өстәрәк кушыла. 32196 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 234 км өстәрәк кушыла. 32197 Елга Кубена елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 32198 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 119 км өстәрәк кушыла. 32199 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 151 км өстәрәк кушыла. 32200 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 237 км өстәрәк кушыла. 32201 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 242 км өстәрәк кушыла. 32202 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 269 км өстәрәк кушыла. 32203 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 280 км өстәрәк кушыла. 32204 Елга Кубена елгасының уң ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 32205 Елга Кубенское күле Сухона елгасы кушыла. 32206 Елга Кубра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32207 Елга Кубрь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32208 Елга Кува елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32209 Елга Кува пруд без названия елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32210 Елга Кудь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32211 Елга Кудьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32212 Елга Күәш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32213 Елга Куж-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32214 Елга Куза елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 32215 Елга Кузнечиха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32216 Елга Кузоб-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32217 Елга Кузюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32218 Елга Кузя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32219 Елга Куйбышев сусаклагычына кушыла. 32220 Елга Куйбышев сусаклагычының уң ярына тамагыннан 1541 км өстәрәк кушыла. 32221 Елга Куйбышев сусаклагычының уң ярына тамагыннан 1732 км өстәрәк кушыла. 32222 Елга Куйбышев сусаклагычының уң ярына тамагыннан 1735 км өстәрәк кушыла. 32223 Елга Куйбышев сусаклагычының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32224 Елга Куйбышев сусаклагычының уң ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 32225 Елга Куйбышев (Усинский залив) сусаклагычының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 32226 Елга Кука елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32227 Елга Кук-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32228 Елга Кула елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32229 Елга Куличиха елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 32230 Елга Кулун-Игый елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 32231 Елга Кулымский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32232 Елга Кулымский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 32233 Елга Кулын-Игол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32234 Елга Куль-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 109 км өстәрәк кушыла. 32235 Елга Куль-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 147 км өстәрәк кушыла. 32236 Елга Куль-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 222 км өстәрәк кушыла. 32237 Елга Куль-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 242 км өстәрәк кушыла. 32238 Елга Куль-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 302 км өстәрәк кушыла. 32239 Елга Куль-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 124 км өстәрәк кушыла. 32240 Елга Куль-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 32241 Елга Куль-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 195 км өстәрәк кушыла. 32242 Елга Куль-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 313 км өстәрәк кушыла. 32243 Елга Кульма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32244 Елга Кума елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32245 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 430 км өстәрәк кушыла. 32246 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 453 км өстәрәк кушыла. 32247 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 474 км өстәрәк кушыла. 32248 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 32249 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 556 км өстәрәк кушыла. 32250 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 725 км өстәрәк кушыла. 32251 Елга Кума елгасының сул ярына тамагыннан 790 км өстәрәк кушыла. 32252 Елга Кума елгасының уң ярына тамагыннан 343 км өстәрәк кушыла. 32253 Елга Кума елгасының уң ярына тамагыннан 498 км өстәрәк кушыла. 32254 Елга Кумзерское күле Кужма елгасы. 32255 Елга Кумир елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 32256 Елга Кумир елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32257 Елга Кумир елгасының сул ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 32258 Елга Кумир елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 32259 Елга Кумир (Кызылчая) елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32260 Елга Кундряк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32261 Елга Куноват елгасының сул ярына тамагыннан 217 км өстәрәк кушыла. 32262 Елга Куноват елгасының сул ярына тамагыннан 287 км өстәрәк кушыла. 32263 Елга Куноват елгасының сул ярына тамагыннан 322 км өстәрәк кушыла. 32264 Елга Куноват елгасының сул ярына тамагыннан 339 км өстәрәк кушыла. 32265 Елга Куноват елгасының уң ярына тамагыннан 193 км өстәрәк кушыла. 32266 Елга Куноват елгасының уң ярына тамагыннан 228 км өстәрәк кушыла. 32267 Елга Куноват елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 32268 Елга Куноват елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 32269 Елга Кура елгасының уң ярына тамагыннан 146 км өстәрәк кушыла. 32270 Елга Курата елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32271 Елга Курата елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32272 Елга Курдомка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32273 Елга Курдюм елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32274 Елга Кур-Ех елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 32275 Елга Кур-Ех елгасының сул ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 32276 Елга Кур-Ех елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32277 Елга Куржина елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 32278 Елга Куринка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32279 Елга Куркатау елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32280 Елга Куркужин елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 32281 Елга Куркужин елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32282 Елга Курмыш елгасының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 32283 Елга Курь-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32284 Елга Курья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32285 Елга Курья елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 32286 Елга Кус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32287 Елга Кусь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32288 Елга Кутим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32289 Елга Кутлон-Ай-Кур-Ех елгасының сул ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 32290 Елга Кутоп-Вель-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 32291 Елга Кутоп-Нюрум-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32292 Елга Кутулук елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32293 Елга Кутык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32294 Елга Кучерла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32295 Елга Кучук елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 32296 Елга Кушвож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32297 Елга Кушеватская кылымыгының уң ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 32298 Елга Куштумга елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 32299 Елга Куя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32300 Елга Куяча елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32301 Елга Кыдрымъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32302 Елга Кызылбайка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32303 Елга Кызыл-Таш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32304 Елга Кызыл-Таш елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 32305 Елга Кыйдыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32306 Елга Кылтым-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32307 Елга Кыма елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 32308 Елга Кыма елгасының сул ярына тамагыннан 171 км өстәрәк кушыла. 32309 Елга Кынгылат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32310 Елга Кын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32311 Елга Кырлык елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32312 Елга Кыртовка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32313 Елга Кыртып-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32314 Елга Кыртып-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 32315 Елга Кырчма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32316 Елга Кырья елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32317 Елга Кырья елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 32318 Елга Кысом Юголь-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32319 Елга Кысьва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32320 Елга Кыярмәт елгасының сул ярына кушыла. 32321 Елга Кювайка елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 32322 Елга Кяма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32323 Елга Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 72 км өстәрәк кушыла. 32324 Елга Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 96 км өстәрәк кушыла. 32325 Елга Лаба елгасының уң ярына тамагыннан 91 км өстәрәк кушыла. 32326 Елга Лабажский Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32327 Елга Лабазная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32328 Елга Лабазский Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32329 Елга Лабаскова кылымыгының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32330 Елга Лабытвор кылымыгының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32331 Елга Лагорта-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32332 Елга Лагрн-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 32333 Елга Лаж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32334 Елга Ламбейёль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32335 Елга Ламу елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 32336 Елга Ламу елгасының уң ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 32337 Елга Ландех елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32338 Елга Ланциуж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32339 Елга Лапъюга-Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32340 Елгаларда крокодиллар һәм гиппопотамнар бар. 32341 Елгаларда һәм күлләрдә җалык (сөләйман балыгы, ала балык, мәрсин балыгы һ.б.) күп. 32342 Елгаларда һәм күлләрдә төрле балыклар (сиг, диңгез чабагы, алабалык, салака) бар. 32343 Елга Ларевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32344 Елгалар * Иштуган (елга) — Русия территориясеннән агучы елга. 32345 Елгалар * Карабулак — Русия территориясеннән агучы елга. 32346 Елгалар * Карай (Ворона кушылдыгы) — Русия елгасы, Тамбов, Сарытау өлкәләре буенча ага. 32347 Елгалар күп сулы, һидроэнергиягә бай. 32348 Елгалар кыска һәм бусагалы. 32349 Елгалар: Пясина, Югары һәм Түбән Таймыра, Хатанга. 32350 Елгалар *Слак – Русия территориясеннән агучы елга. 32351 Елгалар тамагында, таза, комлы һәм таллы урыннарда да очрый. 32352 Елгалар Туфраклары Туңлык-тайгадагы, тау-тайгадагы туфраклар өстенлек итәләр, шулай ук көлсу, тау-тундралы, соры урман һәм кара туфраклар да бар. 32353 Елгалар һәм күлләр күп булуга карамастан, төче су җитми. 32354 Елгалар чиклеге 680 км санап чыгара. 32355 Елгалары Анд тауларыннан башланып, Патагонияне тирән каньоннар белән кисеп үтәләр. 32356 Елгалары кар һәм боздан туена. 32357 Елгалары күп сулы, һидроэнергетик ресурсларга бай. 32358 Елгалары кыска, ләкин күп сулы. 32359 Елга Ларь-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 154 км өстәрәк кушыла. 32360 Елга Ларь-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 32361 Елга Ларь-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 192 км өстәрәк кушыла. 32362 Елга Ласьва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32363 Елга ЛаттапАй-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 32364 Елга ЛаттапАй-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 10,6 км өстәрәк кушыла. 32365 Елга Лахома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32366 Елга Лахость елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32367 Елга Лаявож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32368 Елга Лебедь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32369 Елга Лебёдка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32370 Елга Лева елгасының уң ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 32371 Елга Леваш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32372 Елга Левая Богучарка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32373 Елга Лев елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 32374 Елга Левинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32375 Елга Левый Ильяк елгасының уң ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 32376 Елга Левый Ильяк елгасының уң ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 32377 Елга Леджа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32378 Елга Ледяная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32379 Елга Лекмаш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32380 Елга Леком елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32381 Елга Лекос елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32382 Елга Лема елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32383 Елга Леман елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32384 Елга Лембери-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32385 Елга Лемдикост елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32386 Елга Ленка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32387 Елга Ленский Полой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32388 Елга Лесми-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 32389 Елга Лесми-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 93 км өстәрәк кушыла. 32390 Елга Лесми-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 32391 Елга Лесми-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 32392 Елга Летник елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32393 Елга Леушинка елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 32394 Елга Леушинский Туман күле кушыла. 32395 Елга Леч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32396 Елга Лёвка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32397 Елга Лёжа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32398 Елга Лёк-Ёган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32399 Елга Лёк-Кем елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32400 Елга Лёк-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32401 Елга Лётма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32402 Елга Лидь елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 32403 Елга Лилинг-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32404 Елга Лименда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32405 Елга Лимпас елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32406 Елга Лимпас елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32407 Елга Лимпас елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 32408 Елга Лимпас елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 32409 Елга Лисица елгасының сул ярына тамагыннан 126 км өстәрәк кушыла. 32410 Елга Лисица елгасының сул ярына тамагыннан 191 км өстәрәк кушыла. 32411 Елга Лисица елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 32412 Елга Лисица елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 32413 Елга Лисица елгасының уң ярына тамагыннан 200 км өстәрәк кушыла. 32414 Елга Лисица елгасының уң ярына тамагыннан 237 км өстәрәк кушыла. 32415 Елга Лиственичная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32416 Елга Лобань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32417 Елга Лобище елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32418 Елга Лобь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32419 Елга Ловатянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32420 Елга Логась-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 32421 Елга Логась-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 208 км өстәрәк кушыла. 32422 Елга Логась-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 222 км өстәрәк кушыла. 32423 Елга Логась-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 32424 Елга Лозовая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32425 Елга Лойка елгасының сул ярына тамагыннан 1,3 км өстәрәк кушыла. 32426 Елга Лойка елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 32427 Елга Локонто-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32428 Елга Локотцы елгасының уң ярына тамагыннан 1,8 км өстәрәк кушыла. 32429 Елга Локтевка елгасының сул ярына тамагыннан 95 км өстәрәк кушыла. 32430 Елга Ломовка елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32431 Елга Лонге-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 32432 Елга Лонге-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 32433 Елга Лонгот-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 164 км өстәрәк кушыла. 32434 Елга Лонгот-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 32435 Елга Лонгот-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 32436 Елга Лонгот-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 32437 Елга Лонгот-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 32438 Елга Лонкас-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32439 Елга Лооль-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 92 км өстәрәк кушыла. 32440 Елга Лооль-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32441 Елга Лооль-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 32442 Елга Лооль-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 32443 Елга Лоптюга елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 32444 Елга Лоптюга елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 32445 Елга Лопью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32446 Елга Лопь-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32447 Елга Лопья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32448 Елга Лосиха (Олы Лосиха) елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32449 Елга Лосмина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32450 Елга Лофтура елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 32451 Елга Лофтура елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 32452 Елга Лохова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32453 Елга Лох-Я елгасының сул ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 32454 Елга Лудига елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32455 Елга Лудяна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32456 Елга Луй-Я елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 32457 Елга Лумпун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32458 Елга Лунг-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32459 Елга Луптюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32460 Елга Лупья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32461 Елга Лух елгасының сул ярына тамагыннан 61 км өстәрәк кушыла. 32462 Елга Лух елгасының сул ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 32463 Елга Лух елгасының уң ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 32464 Елга Лух елгасының уң ярына тамагыннан 195 км өстәрәк кушыла. 32465 Елга Лух елгасының уң ярына тамагыннан 205 км өстәрәк кушыла. 32466 Елга Лух елгасының уң ярына тамагыннан 207 км өстәрәк кушыла. 32467 Елга Лухтонга елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32468 Елга Лыглан-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32469 Елга Лыжа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32470 Елга Лымбелька елгасының сул ярына тамагыннан 208 км өстәрәк кушыла. 32471 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 181 км өстәрәк кушыла. 32472 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 191 км өстәрәк кушыла. 32473 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 210 км өстәрәк кушыла. 32474 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 215 км өстәрәк кушыла. 32475 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 223 км өстәрәк кушыла. 32476 Елга Лымбелька елгасының уң ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 32477 Елга Лымжа елгасының уң ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 32478 Елга Лыпья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32479 Елга Лытва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32480 Елга Лыханшар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32481 Елга Лыханъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32482 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 32483 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 125 км өстәрәк кушыла. 32484 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 177 км өстәрәк кушыла. 32485 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 182 км өстәрәк кушыла. 32486 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 206 км өстәрәк кушыла. 32487 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 224 км өстәрәк кушыла. 32488 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 254 км өстәрәк кушыла. 32489 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 260 км өстәрәк кушыла. 32490 Елга Лыхма елгасының сул ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 32491 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 32492 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 152 км өстәрәк кушыла. 32493 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 229 км өстәрәк кушыла. 32494 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 250 км өстәрәк кушыла. 32495 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 32496 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 32497 Елга Лыхма елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 32498 Елга Лэба елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32499 Елга Люга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32500 Елга Люк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32501 Елга Люк-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 32502 Елга Люлих елгасының сул ярына тамагыннан 6,3 км өстәрәк кушыла. 32503 Елга Лябла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32504 Елга Ляга елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32505 Елга Ляга елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 32506 Елга Ляга елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32507 Елга Лямин 1-се елгасының сул ярына тамагыннан 96 км өстәрәк кушыла. 32508 Елга Лямин 1-се елгасының уң ярына тамагыннан 133 км өстәрәк кушыла. 32509 Елга Лямин 1-се елгасының уң ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 32510 Елга Лямин 1-се елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 32511 Елга Лямин 2-се елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 32512 Елга Лямин 2-се елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 32513 Елга Лямин 2-се елгасының уң ярына тамагыннан 110 км өстәрәк кушыла. 32514 Елга Лямин 2-се елгасының уң ярына тамагыннан 178 км өстәрәк кушыла. 32515 Елга Лямин 3-нче елгасының сул ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 32516 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 135 км өстәрәк кушыла. 32517 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 202 км өстәрәк кушыла. 32518 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 268 км өстәрәк кушыла. 32519 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 281 км өстәрәк кушыла. 32520 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 32521 Елга Лямин елгасының сул ярына тамагыннан 96 км өстәрәк кушыла. 32522 Елга Маджа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32523 Елга Мадмас елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32524 Елга Майма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32525 Елга Майма елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32526 Елга Майма елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 32527 Елга Майна елгасының сул ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32528 Елга Малка елгасының сул ярына тамагыннан 136 км өстәрәк кушыла. 32529 Елга Малка елгасының уң ярына тамагыннан 123 км өстәрәк кушыла. 32530 Елга Малка елгасының уң ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 32531 Елга Малка елгасының уң ярына тамагыннан 149 км өстәрәк кушыла. 32532 Елга Малка елгасының уң ярына тамагыннан 154 км өстәрәк кушыла. 32533 Елга Малка елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 32534 Елга Малыко елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32535 Елга Маматовка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32536 Елга Манбас елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32537 Елга Маныч-Гудило күле 276 км өстәрәк кушыла. 32538 Елга Маныч-Гудило күле, лиман Арал-Эмке кушыла. 32539 Елга Маныч-Гудило күле, Маныч култыгы кушыла. 32540 Елга Маныч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32541 Елга Маныч елгасының сул ярына тамагыннан 316 км өстәрәк кушыла. 32542 Елга Маныч елгасының уң ярына тамагыннан 376 км өстәрәк кушыла. 32543 Елга Маралиха елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32544 Елга Маралиха елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32545 Елга Маралиха елгасының уң ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 32546 Елга Мараса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32547 Елга Мариэтта елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32548 Елга Мартюр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32549 Елга Марья-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 32550 Елга Масляная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32551 Елга Матхука елгасының сул ярына тамагыннан 4,6 км өстәрәк кушыла. 32552 Елга Маты елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32553 Елга Матыра елгасының сул ярына тамагыннан 131 км өстәрәк кушыла. 32554 Елга Матыра елгасының сул ярына тамагыннан 140 км өстәрәк кушыла. 32555 Елга Матыра елгасының уң ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 32556 Елга Мат-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32557 Елга Маханяд-Пус-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 76,2 км өстәрәк кушыла. 32558 Елга Махня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32559 Елга Мачеха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32560 Елга Мегипугольская кылымыгының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 32561 Елга Меглинка елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32562 Елга Меглинка елгасының сул ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 32563 Елга Меглинка елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32564 Елга Медведа елгасының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 32565 Елга Медведица елгасының уң ярына тамагыннан 213 км өстәрәк кушыла. 32566 Елга Медведица елгасының уң ярына тамагыннан 512 км өстәрәк кушыла. 32567 Елга Медведица елгасының уң ярына тамагыннан 548 км өстәрәк кушыла. 32568 Елга Медведица елгасының уң ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 32569 Елга Медоза елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32570 Елга Межница елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 32571 Елга Меза елгасының уң ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 32572 Елга Мезенская Пижма елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32573 Елга Мезенская Пижма елгасының уң ярына тамагыннан 157 км өстәрәк кушыла. 32574 Елга Мезенская Пижма елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 32575 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 151 км өстәрәк кушыла. 32576 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 178 км өстәрәк кушыла. 32577 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 207 км өстәрәк кушыла. 32578 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 254 км өстәрәк кушыла. 32579 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 266 км өстәрәк кушыла. 32580 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 32581 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 306 км өстәрәк кушыла. 32582 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 332 км өстәрәк кушыла. 32583 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 349 км өстәрәк кушыла. 32584 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 437 км өстәрәк кушыла. 32585 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 631 км өстәрәк кушыла. 32586 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 32587 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 700 км өстәрәк кушыла. 32588 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 708 км өстәрәк кушыла. 32589 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 783 км өстәрәк кушыла. 32590 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 81 км өстәрәк кушыла. 32591 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 848 км өстәрәк кушыла. 32592 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 888 км өстәрәк кушыла. 32593 Елга Мезень елгасының сул ярына тамагыннан 908 км өстәрәк кушыла. 32594 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 151 км өстәрәк кушыла. 32595 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 32596 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 225 км өстәрәк кушыла. 32597 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 282 км өстәрәк кушыла. 32598 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 321 км өстәрәк кушыла. 32599 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 413 км өстәрәк кушыла. 32600 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 499 км өстәрәк кушыла. 32601 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 542 км өстәрәк кушыла. 32602 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 603 км өстәрәк кушыла. 32603 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 693 км өстәрәк кушыла. 32604 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 715 км өстәрәк кушыла. 32605 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 737 км өстәрәк кушыла. 32606 Елга Мезень елгасының уң ярына тамагыннан 848 км өстәрәк кушыла. 32607 Елга Мекуль елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32608 Елга Мәләкәс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32609 Елга Мелеча елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32610 Елга Мель елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32611 Елга Мендель елгасының сул ярына тамагыннан 216 км өстәрәк кушыла. 32612 Елга Мендель елгасының сул ярына тамагыннан 230 км өстәрәк кушыла. 32613 Елга Мендель елгасының сул ярына тамагыннан 297 км өстәрәк кушыла. 32614 Елга Мендель елгасының уң ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 32615 Елга Мәндем елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32616 Елга Мәнәвез елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32617 Елга Менеевская елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32618 Елга Менка-Яга елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32619 Елга Мәскәү елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 32620 Елга Мәскәү елгасының сул ярына тамагыннан 292 км өстәрәк кушыла. 32621 Елга Мәскәү елгасының сул ярына тамагыннан 293 км өстәрәк кушыла. 32622 Елга Мәскәү елгасының сул ярына тамагыннан 363 км өстәрәк кушыла. 32623 Елга Мәскәү елгасының сул ярына тамагыннан 419 км өстәрәк кушыла. 32624 Елга Мәскәү елгасының уң ярына тамагыннан 243 км өстәрәк кушыла. 32625 Елга Мәскәү елгасының уң ярына тамагыннан 277 км өстәрәк кушыла. 32626 Елга Мет елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32627 Елга Меча елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32628 Елга Милля елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32629 Елга Мильтюш елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 32630 Елга Мильтюш елгасының сул ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 32631 Елга Минолга елгасының уң ярына тамагыннан 206 км өстәрәк кушыла. 32632 Елга Минолга елгасының уң ярына тамагыннан 239 км өстәрәк кушыла. 32633 Елга Минолга елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32634 Елга Митькина елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32635 Елга Миусс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32636 Елга Мишина Пенома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32637 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 32638 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 418 км өстәрәк кушыла. 32639 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 527 км өстәрәк кушыла. 32640 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 532 км өстәрәк кушыла. 32641 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 535 км өстәрәк кушыла. 32642 Елга Мияс елгасының сул ярына тамагыннан 98 км өстәрәк кушыла. 32643 Елга Мияс елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32644 Елга Мияс елгасының уң ярына тамагыннан 203 км өстәрәк кушыла. 32645 Елга Мияс елгасының уң ярына тамагыннан 478 км өстәрәк кушыла. 32646 Елга Мияс елгасының уң ярына тамагыннан 560 км өстәрәк кушыла. 32647 Елга Мияс ( Поликарпов №846 быуасы) быуасына сул ярына тамагыннан кушыла. 32648 Елга Могот-Лейм-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 32649 Елга Могот-Лейм-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32650 Елга Могот-Лейм-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 32651 Елга Могот-Лейм-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 32652 Елга Могот-Лейм-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32653 Елга Могоча елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32654 Елга Могоча елгасының сул ярына тамагыннан 4,8 км өстәрәк кушыла. 32655 Елга Могоча елгасының уң ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 32656 Елга Могоча елгасының уң ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 32657 Елга Можа елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 32658 Елга Можа елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32659 Елга Мозям елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 32660 Елга Мойва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32661 Елга Мокра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32662 Елга Мокрая Золка елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32663 Елга Мокрая Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 32664 Елга Мокрая Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 32665 Елга Мокрая Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 32666 Елга Мокрая Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 32667 Елга Мокрый Карамык елгасының сул ярына тамагыннан 71 км өстәрәк кушыла. 32668 Елга Мокрый Карамык елгасының сул ярына тамагыннан 91 км өстәрәк кушыла. 32669 Елга Мокрый Карамык елгасының уң ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 32670 Елга Мокрый Керчик елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32671 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 231 км өстәрәк кушыла. 32672 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 248 км өстәрәк кушыла. 32673 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 351 км өстәрәк кушыла. 32674 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 412 км өстәрәк кушыла. 32675 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 420 км өстәрәк кушыла. 32676 Елга Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 497 км өстәрәк кушыла. 32677 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 160 км өстәрәк кушыла. 32678 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 170 км өстәрәк кушыла. 32679 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 266 км өстәрәк кушыла. 32680 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 294 км өстәрәк кушыла. 32681 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 310 км өстәрәк кушыла. 32682 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 432 км өстәрәк кушыла. 32683 Елга Мокша елгасының уң ярына тамагыннан 545 км өстәрәк кушыла. 32684 Елга Молдино күле кушыла. 32685 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 32686 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 170 км өстәрәк кушыла. 32687 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 32688 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 241 км өстәрәк кушыла. 32689 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 253 км өстәрәк кушыла. 32690 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 290 км өстәрәк кушыла. 32691 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 394 км өстәрәк кушыла. 32692 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 32693 Елга Молога елгасының сул ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 32694 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 104 км өстәрәк кушыла. 32695 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 160 км өстәрәк кушыла. 32696 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 224 км өстәрәк кушыла. 32697 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 323 км өстәрәк кушыла. 32698 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 433 км өстәрәк кушыла. 32699 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 75 км өстәрәк кушыла. 32700 Елга Молога елгасының уң ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 32701 Елга Молома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32702 Елга Монза елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 32703 Елга Монза елгасының сул ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 32704 Елга Монза елгасының уң ярына тамагыннан 2,2 км өстәрәк кушыла. 32705 Елга Морд-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32706 Елга Морд-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 32707 Елга Мордова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32708 Елга Моржевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32709 Елга Мостья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32710 Елга Мотьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32711 Елга Моур-Вош-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 32712 Елга Моур-Вош-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 32713 Елга Моховая елгасының уң ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 32714 Елга Моховая елгасының уң ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 32715 Елга Мочегай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32716 Елга Мошна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32717 Елга Мудз-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 32718 Елга Мулымья елгасының сул ярына тамагыннан 368 км өстәрәк кушыла. 32719 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 109 км өстәрәк кушыла. 32720 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 164 км өстәрәк кушыла. 32721 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 215 км өстәрәк кушыла. 32722 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 404 км өстәрәк кушыла. 32723 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 459 км өстәрәк кушыла. 32724 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 504 км өстәрәк кушыла. 32725 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 508 км өстәрәк кушыла. 32726 Елга Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 541 км өстәрәк кушыла. 32727 Елга Мульта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32728 Елга Мулянка №1400 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32729 Елга Мунай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32730 Елга Мундыбаш елгасының уң ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 32731 Елга Мунжа елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32732 Елга Мунжа елгасының сул ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 32733 Елга Мунжа елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32734 Елга Мурдюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32735 Елга Мурза елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 32736 Елга Мурзинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32737 Елга Мута елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32738 Елга Мутная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32739 Елга Мухачиха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32740 Елга Му-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 32741 Елга Му-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 32742 Елга Мыдмас елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 32743 Елга Мыла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32744 Елга Мыртова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32745 Елга Мытец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32746 Елга Нава елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 32747 Елга Надосале-Хадыта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32748 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 131 км өстәрәк кушыла. 32749 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 290 км өстәрәк кушыла. 32750 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 437 км өстәрәк кушыла. 32751 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 459 км өстәрәк кушыла. 32752 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 32753 Елга Надым елгасының сул ярына тамагыннан 493 км өстәрәк кушыла. 32754 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 161 км өстәрәк кушыла. 32755 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 198 км өстәрәк кушыла. 32756 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 205 км өстәрәк кушыла. 32757 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 216 км өстәрәк кушыла. 32758 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 222 км өстәрәк кушыла. 32759 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 256 км өстәрәк кушыла. 32760 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 262 км өстәрәк кушыла. 32761 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 299 км өстәрәк кушыла. 32762 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 429 км өстәрәк кушыла. 32763 Елга Надым елгасының уң ярына тамагыннан 495 км өстәрәк кушыла. 32764 Елга Назинская елгасының сул ярына тамагыннан 199 км өстәрәк кушыла. 32765 Елга Назинская елгасының сул ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 32766 Елга Назинская елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 32767 Елга Назинская елгасының сул ярына тамагыннан 61 км өстәрәк кушыла. 32768 Елга Назинская елгасының уң ярына тамагыннан 118 км өстәрәк кушыла. 32769 Елга Назинская елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 32770 Елга Назым елгасының сул ярына тамагыннан 210 км өстәрәк кушыла. 32771 Елга Назым елгасының сул ярына тамагыннан 404 км өстәрәк кушыла. 32772 Елга Назым елгасының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 32773 Елга Назым елгасының уң ярына тамагыннан 141 км өстәрәк кушыла. 32774 Елга Назым елгасының уң ярына тамагыннан 188 км өстәрәк кушыла. 32775 Елга Назым елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32776 Елга Назым елгасының уң ярына тамагыннан 239 км өстәрәк кушыла. 32777 Елга Наин-Шара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32778 Елга Накыз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32779 Елга Нанг-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32780 Елга Нань-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 32781 Елга Нара елгасының сул ярына тамагыннан 145 км өстәрәк кушыла. 32782 Елга Нара елгасының уң ярына тамагыннан 133 км өстәрәк кушыла. 32783 Елга Нар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32784 Елга Нарма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32785 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 187 км өстәрәк кушыла. 32786 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 32787 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 117 км өстәрәк кушыла. 32788 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 141 км өстәрәк кушыла. 32789 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 151 км өстәрәк кушыла. 32790 Елга Нгарка-Пыря-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 188 км өстәрәк кушыла. 32791 Елга Нгарка-Хадыта-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32792 Елга Невлачкинская елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 32793 Елга Негус-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 32794 Елга Негус-Яун елгасының уң ярына тамагыннан 104 км өстәрәк кушыла. 32795 Елга Негус-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 142 км өстәрәк кушыла. 32796 Елга Негус-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 228 км өстәрәк кушыла. 32797 Елга Негус-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 267 км өстәрәк кушыла. 32798 Елга Негус-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 183 км өстәрәк кушыла. 32799 Елга Негус-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 273 км өстәрәк кушыла. 32800 Елга Незнайка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32801 Елга Неклей-Яга елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 32802 Елга Неклей-Яга елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32803 Елга Нелым елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32804 Елга Немда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32805 Елга Немыд елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32806 Елга Ненс-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 32807 Елга Ненс-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 32808 Елга Ненс-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 32809 Елга Ненс-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 136 км өстәрәк кушыла. 32810 Елга Ненс-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 32811 Елга Неополь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32812 Елга Непермеца-Яга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32813 Елга Неполодь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32814 Елга Нерехта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32815 Елга Нерица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32816 Елга Нерль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32817 Елга Нерль елгасының сул ярына тамагыннан 112 км өстәрәк кушыла. 32818 Елга Нерль елгасының сул ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 32819 Елга Нерль елгасының сул ярына тамагыннан 169 км өстәрәк кушыла. 32820 Елга Нерль елгасының сул ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 32821 Елга Нерль елгасының уң ярына тамагыннан 137 км өстәрәк кушыла. 32822 Елга Нерль елгасының уң ярына тамагыннан 159 км өстәрәк кушыла. 32823 Елга Неро-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 32824 Елга Нерская елгасының сул ярына тамагыннан 0,7 км өстәрәк кушыла. 32825 Елга Неру-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32826 Елга Несса елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 32827 Елга Нествеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32828 Елга Несь-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 128 км өстәрәк кушыла. 32829 Елга Несь-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 32830 Елга Несь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 32831 Елга Несь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 32832 Елга Нечкинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32833 Елга Нея елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32834 Елга Нёрусамы-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32835 Елга Нига елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32836 Елга, нигездә, яңгырлардан, югары агымында кар һәм боз эрүеннән су ала, бу вакытта су кимәле 10–15 метрга күтәрелә, су чыгымы исә 30 мең м³/сек. 32837 Елга Нигия елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 32838 Елга Нидзь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32839 Елга Нижне-Луховский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32840 Елга Низьма елгасының сул ярына тамагыннан 67 км өстәрәк кушыла. 32841 Елга Низьма елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 32842 Елга Никольский Туман күле кушыла. 32843 Елга Нилеч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32844 Елга Нин-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 32845 Елга Нинор елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32846 Елга Нит елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32847 Елга Ница елгасының сул ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 32848 Елга Ница елгасының сул ярына тамагыннан 215 км өстәрәк кушыла. 32849 Елга Ница елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 32850 Елга Ница елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 32851 Елга Нишль-Манайн-Майта елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 32852 Елга Нишма елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 32853 Елга Ноба елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 32854 Елга Новинский Полой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32855 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының сул ярына тамагыннан 3043 км өстәрәк кушыла. 32856 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының сул ярына тамагыннан 3071 км өстәрәк кушыла. 32857 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының сул ярына тамагыннан 3153 км өстәрәк кушыла. 32858 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3008 км өстәрәк кушыла. 32859 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3027 км өстәрәк кушыла. 32860 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3047 км өстәрәк кушыла. 32861 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3112 км өстәрәк кушыла. 32862 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3115 км өстәрәк кушыла. 32863 Елга Новосибирск су саклагычы ( Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 3146 км өстәрәк кушыла. 32864 Елга Новосибирск сусаклагычы ( Об елгасы) сул ярына 3127 км өстәрәк кушыла. 32865 Елга Нөгеш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32866 Елга Ногор-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 32867 Елга Ногор-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 32868 Елга Нөгөш елгасының сул ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 32869 Елга Нөгөш елгасының уң ярына тамагыннан 106 км өстәрәк кушыла. 32870 Елга Нөгөш елгасының уң ярына тамагыннан 185 км өстәрәк кушыла. 32871 Елга Нөгөш елгасының уң ярына тамагыннан 201 км өстәрәк кушыла. 32872 Елга Нозьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32873 Елга Нойхабаръю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32874 Елга Нократ елгасы кушылдыгы булып тора. 32875 Елга Ноля елгасының сул ярына тамагыннан 34,8 км өстәрәк кушыла. 32876 Елга Ноля елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 32877 Елга Нондрус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32878 Елга Нор-Ламу елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 32879 Елга Нор-Ламу елгасының уң ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 32880 Елга Носка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32881 Елга Нотелга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32882 Елга Ночная елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 32883 Елга Ночная Черняница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32884 Елга ноябрь башында туңа. 32885 Елга ноябрьнең беренче ункөнлегендә туңа. 32886 Елга Нудоль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32887 Елга Нум-Ай-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 32888 Елганы да шулай атаганнар. 32889 Елга Ныдыб елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 32890 Елганың башы Азнакай районы Мәлбагыш авылыннан 5 км көньяк-көнчыгыштарак, берникадәр өлеше Сарман районы территориясенә керә, тамагы Мөслим районы Мәллә-Тамак авылы янында. 32891 Елганың башы Зур Подберезье авылыннан көньяктарак урнашкан. 32892 Елганың башы Иске Атлаш авылы янында. 32893 Елганың башы Памирда Корженевская пигы (7105 м) районында. 32894 Елганың башы Слакбаш авылы янында, тамагы Әлшәй районының Слак авылы янында. 32895 Елганың башы Югары Әләзән авылы янында. 32896 Елганың башы Яңа Мансур авылы тирәсендә. 32897 Елганың гидрологик режимы ташу вакытында су муллыгы һәм җәен нык саегуы белән үзенчәлекле. 32898 Елганың гомуми күләме 1,8 млн. 32899 Елганың көнбатышында илнең 60 %ын биләп торучы чүлле Гран-Чако өлкәсе урнашкан. 32900 Елганың озынлыгы 39 км. 32901 Елганың суы җәй көне дә салкын (бик кызу көннәрдә 23 градуска җитә). 32902 Елганың тамагы № 1061 Черноисточинск сукоймасы урнашкан. 32903 Елганың тамагы №1080 Нежеголь елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 32904 Елганың тамагы №1080 Нежеголь елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 32905 Елганың тамагы №1080 Нежеголь елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 32906 Елганың тамагы №1081 Нежеголь елгасының сул ярыннан 6,5 км ераклыкта урнашкан. 32907 Елганың тамагы №108 Старая Җаек кушылдыгының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 32908 Елганың тамагы 112елгасының уң ярыннан км ераклыкта Сунжа урнашкан. 32909 Елганың тамагы 11 елгасының сул ярыннан км ераклыкта урнашкан. 32910 Елганың тамагы №1222 Валенторское күле урнашкан. 32911 Елганың тамагы №1232 Зур Вагильский Туман елгасы урнашкан. 32912 Елганың тамагы №1237 Кече Вагильский Туман елгасы урнашкан. 32913 Елганың тамагы №1250 исемсез елга урнашкан. 32914 Елганың тамагы №1257 Кече Толкорп елгасы урнашкан. 32915 Елганың тамагы №1316 Карачин күле урнашкан. 32916 Елганың тамагы №1371 Юмыш елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 32917 Елганың тамагы №1371 Юмыш елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 32918 Елганың тамагы №1454 Печище елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 32919 Елганың тамагы 145 елгасының сул ярыннан км ераклыкта Кемчуг урнашкан. 32920 Елганың тамагы №15302 исемсез елганың сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 32921 Елганың тамагы 15 км ераклыкта батпАгыйделта җир астына кереп югала урнашкан. 32922 Елганың тамагы 16 елгасының уң ярыннан км ераклыкта Ковжа урнашкан. 32923 Елганың тамагы №1765 исемсез елганың сул урында 6 км ераклыкта урнашкан. 32924 Елганың тамагы 179 Вэнуй-Еуо елгасының уң ярыннан км ераклыкта урнашкан. 32925 Елганың тамагы 1-Ней-То күле урнашкан. 32926 Елганың тамагы 1-се Ярро-То күле урнашкан. 32927 Елганың тамагы №239 Ик елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 32928 Елганың тамагы 248 елгасының уң ярыннан км ераклыкта Таз урнашкан. 32929 Елганың тамагы №2872 исемсез күл урнашкан. 32930 Елганың тамагы 2-Балабанка елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 32931 Елганың тамагы 2 елгасының сул ярыннан км ераклыкта Сывтуга урнашкан. 32932 Елганың тамагы 2-Есан-То күле урнашкан. 32933 Елганың тамагы 2-Сала-су елгасының сул ярыннан 0,6 км ераклыкта урнашкан. 32934 Елганың тамагы 34 елгасының уң ярыннан км ераклыкта Байдарата-Яха урнашкан. 32935 Елганың тамагы №353 Тихая Сосна елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 32936 Елганың тамагы 3 км ераклыкта оз. 32937 Елганың тамагы 3-нче Есан-То күлендә урнашкан. 32938 Елганың тамагы №4019 исемсез кушылдыгының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 32939 Елганың тамагы 418 елгасының уң ярыннан км ераклыкта Уса урнашкан. 32940 Елганың тамагы №444 исемсез күл урнашкан. 32941 Елганың тамагы №5380 исемсез тармағыйделтың сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 32942 Елганың тамагы № 5690 исемсез елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 32943 Елганың тамагы 60 елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта Антибес урнашкан. 32944 Елганың тамагы 62 елгасының сул ярыннан км ераклыкта Кондый-Кы урнашкан. 32945 Елганың тамагы №6531 исемсез кушылдыгының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 32946 Елганың тамагы 65 елгасының сул ярыннан км ераклыкта Адзьва урнашкан. 32947 Елганың тамагы №6720 исемсез кушылдыгының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 32948 Елганың тамагы 6 елгасының сул ярыннан км ераклыкта Тумая урнашкан. 32949 Елганың тамагы №711 Каргалка елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 32950 Елганың тамагы №713 Орталық Каргалка елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 32951 Елганың тамагы №750 Пименов быуаһы урнашкан. 32952 Елганың тамагы №755 Силач күле урнашкан. 32953 Елганың тамагы №7703 исемсез сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 32954 Елганың тамагы 81 елгасының уң ярыннан км ераклыкта Лала урнашкан. 32955 Елганың тамагы №8716 аатауы жоқ сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 32956 Елганың тамагы №9188 исемсез уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 32957 Елганың тамагы Аба елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 32958 Елганың тамагы Аба елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 32959 Елганың тамагы Абамза елгасының сул ярыннан 7,3 км ераклыкта урнашкан. 32960 Елганың тамагы Абамза елгасының сул ярыннан 7,7 км ераклыкта урнашкан. 32961 Елганың тамагы Абин елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 32962 Елганың тамагы Аварское Койсу (Джурмут) елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 32963 Елганың тамагы Аварское Койсу (Джурмут) елгасының уң ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 32964 Елганың тамагы Аварское Койсу (Джурмут) елгасының уң ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 32965 Елганың тамагы Аварское Койсу елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 32966 Елганың тамагы Аварское Койсу елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 32967 Елганың тамагы Аварское Койсу елгасының сул ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 32968 Елганың тамагы Аварское Койсу елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 32969 Елганың тамагы Аварское Койсу елгасының уң ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 32970 Елганың тамагы Агаповка районының Әбләз авылы янында, Җаек елгасының сул ярыннан 2116 км ераклыкта урнашкан. 32971 Елганың тамагы Агыйдел елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 32972 Елганың тамагы Агыйдел елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 32973 Елганың тамагы Агыйдел елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 32974 Елганың тамагы Адагум елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 32975 Елганың тамагы Адагум елгасының уйсу яры урнашкан. 32976 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының сул ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 32977 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының сул ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 32978 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының сул ярыннан 248 км ераклыкта урнашкан. 32979 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 32980 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының уң ярыннан 235 км ераклыкта урнашкан. 32981 Елганың тамагы Адер-Паюта елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 32982 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул жагалауынан191 км ераклыкта урнашкан. 32983 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 32984 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 32985 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 220 км ераклыкта урнашкан. 32986 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 250 км ераклыкта урнашкан. 32987 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 283 км ераклыкта урнашкан. 32988 Елганың тамагы Адзьва елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 32989 Елганың тамагы Адзьва елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 32990 Елганың тамагы Адзьва елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 32991 Елганың тамагы Адзьва елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 32992 Елганың тамагы Адзьва елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 32993 Елганың тамагы Адзьва елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 32994 Елганың тамагы Азанка елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 32995 Елганың тамагы Айва елгасында урнашкан. 32996 Елганың тамагы Айва елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 32997 Елганың тамагы Айва елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 32998 Елганың тамагы Айва елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 32999 Елганың тамагы Айва елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33000 Елганың тамагы Айва елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33001 Елганың тамагы Айвож елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33002 Елганың тамагы Айгамуга елгасының сул ярыннан 6,9 км ераклыкта урнашкан. 33003 Елганың тамагы Айдарлысай елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33004 Елганың тамагы Айдарлысай елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33005 Елганың тамагы Айдат елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33006 Елганың тамагы Айдат елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33007 Елганың тамагы Айдат елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33008 Елганың тамагы Айдат елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33009 Елганың тамагы Ай-Еган елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33010 Елганың тамагы Ай-Еган елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 33011 Елганың тамагы Ак диңгез (Сухое диңгезе) урнашкан. 33012 Елганың тамагы Ак Июс елгасының сул ярыннан 125 км ераклыкта урнашкан. 33013 Елганың тамагы Ак Июс елгасының сул ярыннан 172 км ераклыкта урнашкан. 33014 Елганың тамагы Ак Июс елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33015 Елганың тамагы Ак Июс елгасының сул ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 33016 Елганың тамагы Ак Июс елгасының уң ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 33017 Елганың тамагы Ак Июс елгасының уң ярыннан 172 км ераклыкта урнашкан. 33018 Елганың тамагы Ак Июс елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33019 Елганың тамагы Ак Лух елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 33020 Елганың тамагы Ак Лух елгасының сул ярыннан 97 км ераклыкта урнашкан. 33021 Елганың тамагы Акпе-үзән елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33022 Елганың тамагы Аксай елгасының сул ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 33023 Елганың тамагы Актай елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 33024 Елганың тамагы Актай елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 33025 Елганың тамагы Акыль-Чор елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33026 Елганың тамагы Акыль-Чор елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33027 Елганың тамагы Акыль-Чор елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33028 Елганың тамагы Акыль-Чор елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 33029 Елганың тамагы Алабуга елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33030 Елганың тамагы Алай елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33031 Елганың тамагы Алай елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33032 Елганың тамагы Аламбай елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33033 Елганың тамагы Аламбай елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 33034 Елганың тамагы Аламбай елгасының уң ярыннан 81 км ераклыкта урнашкан. 33035 Елганың тамагы Алапокотыль-Кы елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33036 Елганың тамагы Алей елгасының сул ярыннан 787 км ераклыкта урнашкан. 33037 Елганың тамагы Алей елгасының сул ярыннан 828 км ераклыкта урнашкан. 33038 Елганың тамагы Алей елгасының уң ярыннан 751 км ераклыкта урнашкан. 33039 Елганың тамагы Алей елгасының уң ярыннан 805 км ераклыкта урнашкан. 33040 Елганың тамагы Алешня елгасының сул ярыннан 2,3 км ераклыкта урнашкан. 33041 Елганың тамагы Алтарык елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33042 Елганың тамагы Алчедат елгасының сул ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 33043 Елганың тамагы Алчедат елгасының сул ярыннан 97 км ераклыкта урнашкан. 33044 Елганың тамагы Альмеж елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33045 Елганың тамагы Амбеж елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33046 Елганың тамагы Амдерма күле - №8936 исемсез елгасы урнашкан. 33047 Елганың тамагы Амдерма күле - №8936 исемсез елга урнашкан. 33048 Елганың тамагы Аммала (Бобровка) елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33049 Елганың тамагы Ананъя елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33050 Елганың тамагы Анапа елгасының уйсу яры урнашкан. 33051 Елганың тамагы Ангуреп елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33052 Елганың тамагы Ангуреп елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33053 Елганың тамагы Андаки елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33054 Елганың тамагы Андаки елгасының уң ярыннан 9,6 км ераклыкта урнашкан. 33055 Елганың тамагы Анданга елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33056 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 33057 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының сул ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 33058 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 33059 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 33060 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 33061 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының уң ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 33062 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33063 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 33064 Елганың тамагы Андийское Койсу елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 33065 Елганың тамагы Андога елгасының сул ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 33066 Елганың тамагы Андога елгасының сул ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 33067 Елганың тамагы Андога елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33068 Елганың тамагы Анеп елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33069 Елганың тамагы Анеп елгасының уң ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 33070 Елганың тамагы Анзас елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33071 Елганың тамагы Анница елгасының уң ярыннан 4,6 км ераклыкта урнашкан. 33072 Елганың тамагы Ансалта елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33073 Елганың тамагы Антебес (Зур Антибес) елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 33074 Елганың тамагы Антибес елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33075 Елганың тамагы Анти-Паюта-Яха елгасының сул ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 33076 Елганың тамагы Анти-Паюта-Яха елгасының сул ярыннан 148,2 км ераклыкта урнашкан. 33077 Елганың тамагы Анти-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33078 Елганың тамагы Анти-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33079 Елганың тамагы Апси-Я елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33080 Елганың тамагы Аралча елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33081 Елганың тамагы Аратка елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 33082 Елганың тамагы Аргат-Юл елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 33083 Елганың тамагы Аргаш елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33084 Елганың тамагы Аргубли елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33085 Елганың тамагы Аргудат елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33086 Елганың тамагы Аргун елгасының сул ярыннан 126 км ераклыкта урнашкан. 33087 Елганың тамагы Аргун елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 33088 Елганың тамагы Аргун елгасының сул ярыннан 77,5 км ераклыкта урнашкан. 33089 Елганың тамагы Аргун елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 33090 Елганың тамагы Аргун елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 33091 Елганың тамагы Аргун елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 33092 Елганың тамагы Аргун елгасының уң ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 33093 Елганың тамагы Аргун елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33094 Елганың тамагы Арка-Адлюдр-Епоко елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33095 Елганың тамагы Аркадак елгасының сул ярыннан 61,2 км ераклыкта урнашкан. 33096 Елганың тамагы Аркадак елгасының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 33097 Елганың тамагы Аркадак елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33098 Елганың тамагы Арка-Епоко-Яха елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33099 Елганың тамагы Арка-Парны-Яха елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33100 Елганың тамагы Арка-Пойлово-Яха елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33101 Елганың тамагы Арка-Сяду-Лыбыты елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33102 Елганың тамагы Арка-Яха елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33103 Елганың тамагы Артузен елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33104 Елганың тамагы Арчада елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33105 Елганың тамагы Асовка елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33106 Елганың тамагы Асовка елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33107 Елганың тамагы Асовка елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33108 Елганың тамагы Аспа елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33109 Елганың тамагы Асса елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 33110 Елганың тамагы Асса елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33111 Елганың тамагы Атлан-үзән елгасының сул ярыннан 5,7 км ераклыкта урнашкан. 33112 Елганың тамагы Атмас елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33113 Елганың тамагы Атюс елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33114 Елганың тамагы Ахко елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33115 Елганың тамагы Ахко елгасының уң ярыннан 9,5 км ераклыкта урнашкан. 33116 Елганың тамагы Ахтасымполум елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33117 Елганың тамагы Ахтасымполум елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33118 Елганың тамагы Ахтырь елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33119 Елганың тамагы Ача елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33120 Елганың тамагы Ача елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33121 Елганың тамагы Аят елгасының уң ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 33122 Елганың тамагы Бабка елгасының сул ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 33123 Елганың тамагы Бабка елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33124 Елганың тамагы Бабка елгасының сул ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 33125 Елганың тамагы Бабка елгасының уң ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 33126 Елганың тамагы Бабка елгасының уң ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 33127 Елганың тамагы Бабка елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33128 Елганың тамагы Бабка елгасының уң ярыннан 7,3 км ераклыкта урнашкан. 33129 Елганың тамагы Баграж елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33130 Елганың тамагы Базас елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33131 Елганың тамагы Базыр елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33132 Елганың тамагы Байдарата борыны урнашкан. 33133 Елганың тамагы Байдарата-Яха елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 33134 Елганың тамагы Байдарата-Яха елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33135 Елганың тамагы Байкы елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33136 Елганың тамагы Бакмас күле урнашкан. 33137 Елганың тамагы Балабанка елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33138 Елганың тамагы Балахтон елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33139 Елганың тамагы Балбан-Вож елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33140 Елганың тамагы Балбан-Ю елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33141 Елганың тамагы Балыксу елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33142 Елганың тамагы Балыксу елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33143 Елганың тамагы Барда елгасының сул ярыннан 156 км ераклыкта урнашкан. 33144 Елганың тамагы Барда елгасының сул ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 33145 Елганың тамагы Барда елгасының уң ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 33146 Елганың тамагы Барда елгасының уң ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 33147 Елганың тамагы Барда елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33148 Елганың тамагы Бардым елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33149 Елганың тамагы Баренцев диңгезе урнашкан. 33150 Елганың тамагы Барзас елгасының уң ярыннан 97 км ераклыкта урнашкан. 33151 Елганың тамагы Барзым елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33152 Елганың тамагы Барманцак күлендә урнашкан. 33153 Елганың тамагы БАР/ПЕЧОРА/754/206/38 урнашкан. 33154 Елганың тамагы БАР/ПЕЧОРА/754/21/212 урнашкан. 33155 Елганың тамагы БАР/ПЕЧОРА/754/21/294 урнашкан. 33156 Елганың тамагы БАР/ПЕЧОРА/754/467/116 урнашкан. 33157 Елганың тамагы БАР/ПЕЧОРА/754/55/20 урнашкан. 33158 Елганың тамагы Барсук елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 33159 Елганың тамагы Барышан елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33160 Елганың тамагы Барыш елгасының сул ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 33161 Елганың тамагы Барыш елгасының сул ярыннан 180 км ераклыкта урнашкан. 33162 Елганың тамагы Барыш елгасының сул ярыннан 187 км ераклыкта урнашкан. 33163 Елганың тамагы Барыш елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 33164 Елганың тамагы БАР/ЯРЕЙЮ урнашкан. 33165 Елганың тамагы Басандайка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33166 Елганың тамагы Басандайка елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33167 Елганың тамагы Баскаковка елгасының сул ярыннан 7,8 км ераклыкта урнашкан. 33168 Елганың тамагы Баская елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33169 Елганың тамагы БатысТалица елгасының уң ярыннан 2,1 км ераклыкта урнашкан. 33170 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 33171 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 33172 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 33173 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 180 км ераклыкта урнашкан. 33174 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33175 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 33176 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 33177 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 33178 Елганың тамагы Башкаус елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 33179 Елганың тамагы Башкаус елгасының уң ярыннан 122 км ераклыкта урнашкан. 33180 Елганың тамагы Башкаус елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 33181 Елганың тамагы Башкаус елгасының уң ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 33182 Елганың тамагы Башкаус елгасының уң ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 33183 Елганың тамагы Башкаус елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33184 Елганың тамагы Бәзәреш елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33185 Елганың тамагы Безмошица елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 33186 Елганың тамагы Безмошица елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33187 Елганың тамагы Безмошица елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33188 Елганың тамагы Бекет елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33189 Елганың тамагы Бекшанка елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33190 Елганың тамагы белгісіз сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33191 Елганың тамагы Белка елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33192 Елганың тамагы Белка елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 33193 Елганың тамагы БЕЛ/МАЛОШУ урнашкан. 33194 Елганың тамагы БЕЛ/НИМЕНЬ урнашкан. 33195 Елганың тамагы Бельковская борыны урнашкан. 33196 Елганың тамагы Бельсу елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33197 Елганың тамагы Беретәк елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33198 Елганың тамагы Берешь елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33199 Елганың тамагы Берешь елгасының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 33200 Елганың тамагы Берешь елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33201 Елганың тамагы Берешь елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33202 Елганың тамагы Берсуат елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 33203 Елганың тамагы Берсуат елгасының уң ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 33204 Елганың тамагы Бәтке елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33205 Елганың тамагы Бизнә елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33206 Елганың тамагы Бизнә елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 33207 Елганың тамагы Бизнә елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 33208 Елганың тамагы Бизь елгасының уң ярыннан 8,9 км ераклыкта урнашкан. 33209 Елганың тамагы Бирзәш елгасының сул ярыннан 0,4 км ераклыкта урнашкан. 33210 Елганың тамагы Бисерт елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33211 Елганың тамагы Бисерть елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33212 Елганың тамагы Бисерть елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 33213 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 138 км ераклыкта урнашкан. 33214 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 33215 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 33216 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 33217 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33218 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33219 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 33220 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33221 Елганың тамагы Бисерть елгасының уң ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 33222 Елганың тамагы Бобровка елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33223 Елганың тамагы Бозаулык елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33224 Елганың тамагы Бозаулык елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33225 Елганың тамагы Бозбия елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 33226 Елганың тамагы Болховец елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33227 Елганың тамагы Большегорская елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33228 Елганың тамагы Бөрсет елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33229 Елганың тамагы Бочанка елгасының сул ярыннан 1,8 км ераклыкта урнашкан. 33230 Елганың тамагы Бочанка елгасының сул ярыннан 2,5 км ераклыкта урнашкан. 33231 Елганың тамагы Брюшино күле - Виска елгасы урнашкан. 33232 Елганың тамагы Бугундырь елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33233 Елганың тамагы Букава елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33234 Елганың тамагы Бураган-үзән елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33235 Елганың тамагы Бурла елгасының уң ярыннан 408 км ераклыкта урнашкан. 33236 Елганың тамагы Бурсяк елгасының уң ярыннан 9,6 км ераклыкта урнашкан. 33237 Елганың тамагы Буртя елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33238 Елганың тамагы Буртя елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 33239 Елганың тамагы Буртя елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33240 Елганың тамагы Быковка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33241 Елганың тамагы Быковка елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33242 Елганың тамагы Бырма елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33243 Елганың тамагы Бырыс елгасының уң ярыннан 3,9 км ераклыкта урнашкан. 33244 Елганың тамагы Вага елгасының сул ярыннан 396 км ераклыкта урнашкан. 33245 Елганың тамагы Вага елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33246 Елганың тамагы Вага елгасының сул ярыннан 474 км ераклыкта урнашкан. 33247 Елганың тамагы Вага елгасының сул ярыннан 493 км ераклыкта урнашкан. 33248 Елганың тамагы Вага елгасының сул ярыннан 515 км ераклыкта урнашкан. 33249 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 33250 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 33251 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 33252 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 200 км ераклыкта урнашкан. 33253 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33254 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 387 км ераклыкта урнашкан. 33255 Елганың тамагы Вага елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 33256 Елганың тамагы Вагиль елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 33257 Елганың тамагы Вагиль елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 33258 Елганың тамагы Вагиль елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33259 Елганың тамагы Вагран елгасының сул ярыннан 100 км ераклыкта урнашкан. 33260 Елганың тамагы Вагран елгасының сул ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 33261 Елганың тамагы Вагран елгасының уң ярыннан 123 км ераклыкта урнашкан. 33262 Елганың тамагы Вагран елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 33263 Елганың тамагы Вагран елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33264 Елганың тамагы Вадок елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33265 Елганың тамагы Вадья-Вадьинская елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33266 Елганың тамагы Вазюг елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33267 Елганың тамагы Вайзица елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33268 Елганың тамагы Вайзица елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33269 Елганың тамагы Ваймос елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33270 Елганың тамагы Вангута-Яха елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33271 Елганың тамагы Вангыр елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33272 Елганың тамагы Вангыр елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 33273 Елганың тамагы Вандыш елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33274 Елганың тамагы Вандыш елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33275 Елганың тамагы Вандыш елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 33276 Елганың тамагы Ваны-Я елгасының уң ярыннан 15км ераклыкта урнашкан. 33277 Елганың тамагы Ванька-Юган елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33278 Елганың тамагы Варгол елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33279 Елганың тамагы Варжа елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33280 Елганың тамагы Варжа елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33281 Елганың тамагы Варка-Сыль-Кы елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 33282 Елганың тамагы Варка-Сыль-Кы елгасының уң ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 33283 Елганың тамагы Вары-Яха кушылдыгының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33284 Елганың тамагы Васькина елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33285 Елганың тамагы Васькина елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33286 Елганың тамагы Вась-Яга елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33287 Елганың тамагы Ваткуль елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33288 Елганың тамагы Ватылька елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 33289 Елганың тамагы Ватылька елгасының сул ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 33290 Елганың тамагы Ватылька елгасының сул ярыннан 185 км ераклыкта урнашкан. 33291 Елганың тамагы Ватылька елгасының сул ярыннан 194 км ераклыкта урнашкан. 33292 Елганың тамагы Ватылька елгасының сул ярыннан 198 км ераклыкта урнашкан. 33293 Елганың тамагы Ватылька елгасының уң ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 33294 Елганың тамагы Ватылька елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33295 Елганың тамагы Ватылька елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 33296 Елганың тамагы Ващар елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33297 Елганың тамагы Веж Айва елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33298 Елганың тамагы Вежма елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33299 Елганың тамагы Вежма елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 33300 Елганың тамагы Вежма елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33301 Елганың тамагы Вежняньга елгасының уң ярыннан 9,5 км ераклыкта урнашкан. 33302 Елганың тамагы Вейга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33303 Елганың тамагы Вей-Я елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33304 Елганың тамагы Великая елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33305 Елганың тамагы Великая елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33306 Елганың тамагы Великая елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 33307 Елганың тамагы Великое күле - Тқменгі Поча елгасы урнашкан. 33308 Елганың тамагы Вели-Сурун-Еган елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33309 Елганың тамагы Вели-Сурун-Еган елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33310 Елганың тамагы Вело-Парод кушылдыгының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33311 Елганың тамагы Вель елгасының сул ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 33312 Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 33313 Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 33314 Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 33315 Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33316 Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 33317 Елганың тамагы Вельнярыль-Кы елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33318 Елганың тамагы Вельт елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 33319 Елганың тамагы Вербиловка елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33320 Елганың тамагы Вербовка елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33321 Елганың тамагы Верхяя Пырита-Яха елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33322 Елганың тамагы Верхяя Харвута елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33323 Елганың тамагы Вершаут елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33324 Елганың тамагы Верюга елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33325 Елганың тамагы Вешарка елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33326 Елганың тамагы Веярмолькы елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 33327 Елганың тамагы Вига елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33328 Елганың тамагы Вига елгасының сул ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33329 Елганың тамагы Вига елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33330 Елганың тамагы Вига елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 33331 Елганың тамагы Вига елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33332 Елганың тамагы Вига елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33333 Елганың тамагы Вига елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 33334 Елганың тамагы Вижай елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 33335 Елганың тамагы Вижай елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 33336 Елганың тамагы Вижай елгасының уң ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 33337 Елганың тамагы Вижай елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33338 Елганың тамагы Вижай елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33339 Елганың тамагы Вижай елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33340 Елганың тамагы Вижас елгасының сул ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 33341 Елганың тамагы Вижас елгасының сул ярыннан 183 км ераклыкта урнашкан. 33342 Елганың тамагы Вижас елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33343 Елганың тамагы Вижас елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33344 Елганың тамагы Вильва елгасының сул ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 33345 Елганың тамагы Вильва елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33346 Елганың тамагы Вильва елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33347 Елганың тамагы Вильва елгасының уң ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 33348 Елганың тамагы Вильва елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 33349 Елганың тамагы Вильва елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33350 Елганың тамагы Вильва елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33351 Елганың тамагы Висим елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33352 Елганың тамагы Висим елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33353 Елганың тамагы Висим елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33354 Елганың тамагы Висим елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33355 Елганың тамагы Виска елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33356 Елганың тамагы Виссервис елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33357 Елганың тамагы Виссервис елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33358 Елганың тамагы Витязев қолтыгы урнашкан. 33359 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 122 км ераклыкта урнашкан. 33360 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 33361 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 150 км ераклыкта урнашкан. 33362 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33363 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 167 км ераклыкта урнашкан. 33364 Елганың тамагы Вогулка елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33365 Елганың тамагы Вогулка елгасының уң ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 33366 Елганың тамагы Вогулка елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33367 Елганың тамагы Вогулка елгасының уң ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 33368 Елганың тамагы Вогулка елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33369 Елганың тамагы Вогулка елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33370 Елганың тамагы Воезерка елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33371 Елганың тамагы Вожега елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33372 Елганың тамагы Воже күле - Свидь елгасы урнашкан. 33373 Елганың тамагы Вознесен селосынан оңтүстікке қарай 2 км ераклыкта Сем елгасының уң жагалауында жерге сіңіп арнасын жогалтады урнашкан. 33374 Елганың тамагы Возюг елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33375 Елганың тамагы Вой-Вож елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33376 Елганың тамагы Войлас елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33377 Елганың тамагы Вой-Лойте-Юган елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33378 Елганың тамагы Волгоград сусаклагычының (Терешка култыгы) уң ярыннан 1023 км ераклыкта урнашкан. 33379 Елганың тамагы Волоковая елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33380 Елганың тамагы Волхона елгасының сул ярыннан 4,7 км ераклыкта урнашкан. 33381 Елганың тамагы Волчья елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33382 Елганың тамагы Волыгда елгасының сул ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 33383 Елганың тамагы Волыгда елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33384 Елганың тамагы Волыгда елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 33385 Елганың тамагы ВОлышка елгасының сул ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 33386 Елганың тамагы ВОлышка елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33387 Елганың тамагы ВОлышка елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33388 Елганың тамагы ВОлышка елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33389 Елганың тамагы ВОлышка елгасының сул ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 33390 Елганың тамагы ВОлышка елгасының уң ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 33391 Елганың тамагы ВОлышка елгасының уң ярыннан 169 км ераклыкта урнашкан. 33392 Елганың тамагы ВОлышка елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33393 Елганың тамагы ВОлышка елгасының уң ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 33394 Елганың тамагы ВОлышка елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33395 Елганың тамагы Воль-Я елгасының сул ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 33396 Елганың тамагы Воль-Я елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33397 Елганың тамагы Воль-Я елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 33398 Елганың тамагы Воль-Я елгасының уң ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 33399 Елганың тамагы Воль-Я елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33400 Елганың тамагы Воль-Я елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33401 Елганың тамагы Вомлесъю елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33402 Елганың тамагы Вомлесъю елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33403 Елганың тамагы Вонгуда елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33404 Елганың тамагы Вонжуга елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33405 Елганың тамагы Вонжуга елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33406 Елганың тамагы Вонил елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33407 Елганың тамагы Вонил елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33408 Елганың тамагы Ворбаза елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33409 Елганың тамагы Воргэ-Кыталь-Кы елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 33410 Елганың тамагы Воргэ-Кыталь-Кы елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33411 Елганың тамагы Воргэ-Кюэль-Кы елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33412 Елганың тамагы Воргэ-Нярыль-Кы елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33413 Елганың тамагы Воргэ-Тэма кушылдыгының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33414 Елганың тамагы Воркута елгасының сул ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 33415 Елганың тамагы Воркута елгасының сул ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 33416 Елганың тамагы Воркута елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 33417 Елганың тамагы Воркута елгасының уң ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33418 Елганың тамагы Воркут елгасының сул ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 33419 Елганың тамагы Воробина елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33420 Елганың тамагы Ворон елгасының сул ярыннан 7,7 км ераклыкта урнашкан. 33421 Елганың тамагы Ворон елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33422 Елганың тамагы Вороня елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33423 Елганың тамагы Ворья елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33424 Елганың тамагы Вор-Я елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33425 Елганың тамагы Вор-Я елгасының сул ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 33426 Елганың тамагы Воря елгасының сул ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 33427 Елганың тамагы Вор-Я елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33428 Елганың тамагы Вор-Я елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 33429 Елганың тамагы Вор-Я елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 33430 Елганың тамагы Вор-Я елгасының уң ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 33431 Елганың тамагы Вор-Я елгасының уң ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 33432 Елганың тамагы Вор-Я елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33433 Елганың тамагы Воря елгасының уң ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 33434 Елганың тамагы Вор-Я елгасының уң ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 33435 Елганың тамагы Вохтома елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 33436 Елганың тамагы Вохтома елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33437 Елганың тамагы Вохтома елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33438 Елганың тамагы Вохтома елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33439 Елганың тамагы Вохтомица елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33440 Елганың тамагы Вохтомица елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 33441 Елганың тамагы Выдриха елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33442 Елганың тамагы Выер-То күле - Выер елгасы урнашкан. 33443 Елганың тамагы Выла елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33444 Елганың тамагы Выла елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33445 Елганың тамагы Выла елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33446 Елганың тамагы Выла елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33447 Елганың тамагы Выла елгасының уң ярыннан 8,8 км ераклыкта урнашкан. 33448 Елганың тамагы Вылъю елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33449 Елганың тамагы Вырвей елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33450 Елганың тамагы Вычера елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33451 Елганың тамагы Вычера елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33452 Елганың тамагы Выша елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 33453 Елганың тамагы Выша елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 33454 Елганың тамагы Выя елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33455 Елганың тамагы Выя елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33456 Елганың тамагы Выя елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33457 Елганың тамагы Выя елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 33458 Елганың тамагы Выя елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33459 Елганың тамагы Выя елгасының уң ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33460 Елганың тамагы Выя елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33461 Елганың тамагы Выя елгасының уң ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 33462 Елганың тамагы Вьясс елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33463 Елганың тамагы Вэбарка-Паха култыгы урнашкан. 33464 Елганың тамагы Вэнуй-Еуо елгасының уң ярыннан 173 км ераклыкта урнашкан. 33465 Елганың тамагы Вэнуй-Еуо елгасының уң ярыннан 187 км ераклыкта урнашкан. 33466 Елганың тамагы Вэнуй-Еуо елгасының уң ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 33467 Елганың тамагы Вэн-Яха елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33468 Елганың тамагы Вэрг-Коры ль-Кы елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 33469 Елганың тамагы Вэсако-Яха елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33470 Елганың тамагы Вязовик елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33471 Елганың тамагы Вязовка елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33472 Елганың тамагы Гастогай елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33473 Елганың тамагы Георгиевица елгасының сул ярыннан 5,7 км ераклыкта урнашкан. 33474 Елганың тамагы ГлубУкая елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 33475 Елганың тамагы Гнилая балкасының сул ярыннан 0,4 км ераклыкта урнашкан. 33476 Елганың тамагы Гөберле елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 33477 Елганың тамагы Гөберле елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33478 Елганың тамагы Голая Виска елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33479 Елганың тамагы Голубница елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33480 Елганың тамагы Гөмбәй елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33481 Елганың тамагы Гөмбәй елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 33482 Елганың тамагы Гонохово селосындагы исемсез күле урнашкан. 33483 Елганың тамагы Горелка елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33484 Елганың тамагы Горьков сусаклагычының (Унжин култыгы) сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33485 Елганың тамагы Горьков сусаклагычының (Унжин култыгы) сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33486 Елганың тамагы Горьков (Унжин култыгы) сусаклагычының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33487 Елганың тамагы Горькое күле урнашкан. 33488 Елганың тамагы Гришина елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 33489 Елганың тамагы Грубе-Ю елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33490 Елганың тамагы Грубе-Ю елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33491 Елганың тамагы Грубе-Ю елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33492 Елганың тамагы Грубе-Ю елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33493 Елганың тамагы Грубе-Ю елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33494 Елганың тамагы Грунин Варгол елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33495 Елганың тамагы Грязная елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33496 Елганың тамагы Грязная елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33497 Елганың тамагы Грязнуха елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33498 Елганың тамагы Грязнушка елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33499 Елганың тамагы Гусиная елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33500 Елганың тамагы Гусиный Шар кушылдыгының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33501 Елганың тамагы Гыда елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 33502 Елганың тамагы Гыркуль елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33503 Елганың тамагы Дагомыс елгасының сул ярыннан 0,8 км ераклыкта урнашкан. 33504 Елганың тамагы Дагомыс елгасының уң ярыннан 0,8 км ераклыкта урнашкан. 33505 Елганың тамагы Дарвагчай елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 33506 Елганың тамагы Дарка-Рузь-Шор елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33507 Елганың тамагы Дарулы елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33508 Елганың тамагы Дарья елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33509 Елганың тамагы Двиница елгасының сул ярыннан 100 км ераклыкта урнашкан. 33510 Елганың тамагы Двиница елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33511 Елганың тамагы Двиница елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33512 Елганың тамагы Дебря елгасының сул ярыннан 7,6 км ераклыкта урнашкан. 33513 Елганың тамагы Дегуаб елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33514 Елганың тамагы Деменюк елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33515 Елганың тамагы Демина елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33516 Елганың тамагы Демина елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 33517 Елганың тамагы Демина елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 33518 Елганың тамагы Джалка елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33519 Елганың тамагы Джалка елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 33520 Елганың тамагы Дживус (Буган) елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33521 Елганың тамагы Дживус (Буган) елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33522 Елганың тамагы Джуса елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33523 Елганың тамагы Дингуль елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33524 Елганың тамагы Добрая елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33525 Елганың тамагы Долгая елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33526 Елганың тамагы Дудет елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33527 Елганың тамагы Дудет елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33528 Елганың тамагы Дур-Дур елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33529 Елганың тамагы Дындовский Таз елгасының сул ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 33530 Елганың тамагы Дындовский Таз елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33531 Елганың тамагы Дындовский Таз елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33532 Елганың тамагы Ежать елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33533 Елганың тамагы Ежать елгасының уң ярыннан 8,8 км ераклыкта урнашкан. 33534 Елганың тамагы Ежуга елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 33535 Елганың тамагы Ежуга елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 33536 Елганың тамагы Ежуга елгасының уң ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 33537 Елганың тамагы Ежуга елгасының уң ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 33538 Елганың тамагы Ежуга елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33539 Елганың тамагы Ежуга елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33540 Елганың тамагы Елань елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33541 Елганың тамагы Елань елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 33542 Елганың тамагы Елга елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33543 Елганың тамагы Елга елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33544 Елганың тамагы елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33545 Елганың тамагы елга - урнашкан. 33546 Елганың тамагы Елгома елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33547 Елганың тамагы Елец елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33548 Елганың тамагы Елец елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33549 Елганың тамагы Елец елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33550 Елганың тамагы Еловинская елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33551 Елганың тамагы Елом күле - Свидь елгасы урнашкан. 33552 Елганың тамагы Ельга елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33553 Елганың тамагы Ембулатовка елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33554 Елганың тамагы Еменьга елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33555 Елганың тамагы Емех елгасының сул ярыннан 8,6 км ераклыкта урнашкан. 33556 Елганың тамагы Ем-Юган елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33557 Елганың тамагы Ем-Юган елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 33558 Елганың тамагы Енанга елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33559 Елганың тамагы Енгиш елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33560 Елганың тамагы Енгиш елгасының уң ярыннан 8,4 км ераклыкта урнашкан. 33561 Елганың тамагы Енгота-Ю елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 33562 Елганың тамагы Енгота-Ю елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 33563 Елганың тамагы Ензор-Яха елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33564 Елганың тамагы Ензор-Яха елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 33565 Елганың тамагы Ентала елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 33566 Елганың тамагы Ентала елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33567 Елганың тамагы Ентала елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33568 Елганың тамагы Ентала елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33569 Елганың тамагы Ентал елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 33570 Елганың тамагы Ерак Шебеньга елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33571 Елганың тамагы ер аҫтына кереп югала урнашкан. 33572 Елганың тамагы Ергаланып бетә урнашкан. 33573 Елганың тамагы Әртә елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33574 Елганың тамагы Әртә елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33575 Елганың тамагы Еси-Яха елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33576 Елганың тамагы Еся-Яха елгасының сул ярыннан 122 км ераклыкта урнашкан. 33577 Елганың тамагы Еся-Яха елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33578 Елганың тамагы Еся-Яха елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33579 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1251 км ераклыкта урнашкан. 33580 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1323 км ераклыкта урнашкан. 33581 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1480 км ераклыкта урнашкан. 33582 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1500 км ераклыкта урнашкан. 33583 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1514 км ераклыкта урнашкан. 33584 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1569 км ераклыкта урнашкан. 33585 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1595 км ераклыкта урнашкан. 33586 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1641 км ераклыкта урнашкан. 33587 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1662 км ераклыкта урнашкан. 33588 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1860 км ераклыкта урнашкан. 33589 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1907 км ераклыкта урнашкан. 33590 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1916 км ераклыкта урнашкан. 33591 Елганың тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 924 км ераклыкта урнашкан. 33592 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1202 км ераклыкта урнашкан. 33593 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1246 км ераклыкта урнашкан. 33594 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1484 км ераклыкта урнашкан. 33595 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1541 км ераклыкта урнашкан. 33596 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1558 км ераклыкта урнашкан. 33597 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 1885 км ераклыкта урнашкан. 33598 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 2177 км ераклыкта урнашкан. 33599 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 2264 км ераклыкта урнашкан. 33600 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 2361 км ераклыкта урнашкан. 33601 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 2376 км ераклыкта урнашкан. 33602 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 2390 км ераклыкта урнашкан. 33603 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 793 км ераклыкта урнашкан. 33604 Елганың тамагы Җаек елгасының уң ярыннан 901 км ераклыкта урнашкан. 33605 Елганың тамагы Жангызагач елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33606 Елганың тамагы Жангызагач елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33607 Елганың тамагы Жарлы елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 33608 Елганың тамагы Җарлы елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33609 Елганың тамагы Җарлы елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33610 Елганың тамагы Җарлы елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33611 Елганың тамагы Җарлы елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33612 Елганың тамагы Җәйгеелгасының уң ярыннан 18 ераклыкта урнашкан. 33613 Елганың тамагы ҖәйгеРассоха елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33614 Елганың тамагы Желонья елгасының сул ярыннан 4,2 км ераклыкта урнашкан. 33615 Елганың тамагы Жижала елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33616 Елганың тамагы Жижала елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33617 Елганың тамагы Залесская Лала елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33618 Елганың тамагы Заломная елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33619 Елганың тамагы Заломная елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33620 Елганың тамагы Заостренная елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33621 Елганың тамагы Заробозеро күле (Самсарки елгасының бастауы) урнашкан. 33622 Елганың тамагы Зельмень балкасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33623 Елганың тамагы Земляная елгасының уң ярыннан 0,5 км ераклыкта урнашкан. 33624 Елганың тамагы Золотица елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33625 Елганың тамагы Золотой Китат елгасының сул ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 33626 Елганың тамагы Золотой Китат елгасының сул ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 33627 Елганың тамагы Золотой Китат елгасының сул ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 33628 Елганың тамагы Золотой Китат елгасының уң ярыннан 114 км ераклыкта урнашкан. 33629 Елганың тамагы Золотой Китат елгасының уң ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 33630 Елганың тамагы Зур Агарак елгасының уң ярыннан 9,2 км ераклыкта урнашкан. 33631 Елганың тамагы Зур Атиг елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33632 Елганың тамагы Зур Ашка елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33633 Елганың тамагы Зур Ашка елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33634 Елганың тамагы Зур Ашка елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33635 Елганың тамагы Зур Баранзас елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33636 Елганың тамагы Зур Березуй елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33637 Елганың тамагы Зур Бизь елгасының сул ярыннан 1,6 км ераклыкта урнашкан. 33638 Елганың тамагы Зур Бизь елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33639 Елганың тамагы Зур Бизь елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33640 Елганың тамагы Зур Варкута-Яха елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33641 Елганың тамагы Зур Возей елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33642 Елганың тамагы Зур Вязовка елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33643 Елганың тамагы Зур Гольцовка елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33644 Елганың тамагы Зур Горносталья елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33645 Елганың тамагы Зур Горносталья елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33646 Елганың тамагы Зур Губистая елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33647 Елганың тамагы Зур Губистая елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33648 Елганың тамагы Зур Губистая елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33649 Елганың тамагы Зур Емельяшевка елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 33650 Елганың тамагы Зур Зубочистенка елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33651 Елганың тамагы Зур Ибрюль елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33652 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 33653 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 33654 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 33655 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33656 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 153 км ераклыкта урнашкан. 33657 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33658 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының уң ярыннан 173 км ераклыкта урнашкан. 33659 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33660 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 33661 Елганың тамагы Зур Илеша елгасының уң ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 33662 Елганың тамагы Зур Именная елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33663 Елганың тамагы Зур Именная елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 33664 Елганың тамагы Зур Калья елгасының уң ярыннан 2,4 км ераклыкта урнашкан. 33665 Елганың тамагы Зур Камышная елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33666 Елганың тамагы Зур Камышная елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33667 Елганың тамагы Зур Караганка елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 33668 Елганың тамагы Зур Караганка елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 33669 Елганың тамагы Зур Кара елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33670 Елганың тамагы Зур Катух елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33671 Елганың тамагы Зур Каюг елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33672 Елганың тамагы Зур Каяла елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33673 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 33674 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының уң ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 33675 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының уң ярыннан 231 км ераклыкта урнашкан. 33676 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының уң ярыннан 244 км ераклыкта урнашкан. 33677 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының уң ярыннан 257 км ераклыкта урнашкан. 33678 Елганың тамагы Зур Кемпаж елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33679 Елганың тамагы Зур Керзеньга елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33680 Елганың тамагы Зур Кия елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 33681 Елганың тамагы Зур Кия елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33682 Елганың тамагы Зур Кия елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33683 Елганың тамагы Зур Козлаю елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33684 Елганың тамагы Зур Козьял елгасының уң ярыннан 4,9 км ераклыкта урнашкан. 33685 Елганың тамагы Зур Кондорка елгасының сул ярыннан 2,4 км ераклыкта урнашкан. 33686 Елганың тамагы Зур Кочмес елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 33687 Елганың тамагы Зур Кочмес елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33688 Елганың тамагы Зур Крюк елгасының уң ярыннан 1,7 км ераклыкта урнашкан. 33689 Елганың тамагы Зур күле - №5540 исемсез елга урнашкан. 33690 Елганың тамагы Зур Кумак елгасының уң ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 33691 Елганың тамагы Зур Кумак елгасының уң ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 33692 Елганың тамагы Зур Кумак елгасының уң ярыннан 195 км ераклыкта урнашкан. 33693 Елганың тамагы Зур Кумак елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33694 Елганың тамагы Зур Кумак елгасының уң ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 33695 Елганың тамагы Зур Кучаж елгасының уң ярыннан 1,2 км ераклыкта урнашкан. 33696 Елганың тамагы Зур Кша елгасының сул ярыннан 4,9 км ераклыкта урнашкан. 33697 Елганың тамагы Зур Кысмыл елгасының уң ярыннан 6,6 км ераклыкта урнашкан. 33698 Елганың тамагы Зур Лоха елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33699 Елганың тамагы Зур Лоха елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33700 Елганың тамагы Зур Ляпка елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33701 Елганың тамагы Зур Макариха елгасының сул ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 33702 Елганың тамагы Зур Макариха елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33703 Елганың тамагы Зур Мошен күле - Моша елгасы урнашкан. 33704 Елганың тамагы Зур Мурюк елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33705 Елганың тамагы Зур Мутная елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33706 Елганың тамагы Зур Мутная елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 33707 Елганың тамагы Зур Надтей елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33708 Елганың тамагы Зур Наужи елгасының уң ярыннан 5,6 км ераклыкта урнашкан. 33709 Елганың тамагы Зур Нюла елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33710 Елганың тамагы Зур Нядэйт елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33711 Елганың тамагы Зур Нясьма елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 33712 Елганың тамагы Зур Ойва елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33713 Елганың тамагы Зур Осипова елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33714 Елганың тамагы Зур Осипова елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33715 Елганың тамагы Зур Осипова елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33716 Елганың тамагы Зур Осипова елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 33717 Елганың тамагы Зур Оус елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 33718 Елганың тамагы Зур Оус елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33719 Елганың тамагы Зур Оус елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33720 Елганың тамагы Зур Охтомица елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33721 Елганың тамагы Зур Ою елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33722 Елганың тамагы Зур Ою елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33723 Елганың тамагы Зур Пачиш күле - Пачиха елгасы урнашкан. 33724 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 189 км ераклыкта урнашкан. 33725 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 205 км ераклыкта урнашкан. 33726 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 432 км ераклыкта урнашкан. 33727 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 450 км ераклыкта урнашкан. 33728 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 458 км ераклыкта урнашкан. 33729 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 486 км ераклыкта урнашкан. 33730 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 502 км ераклыкта урнашкан. 33731 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 593 км ераклыкта урнашкан. 33732 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 643 км ераклыкта урнашкан. 33733 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының сул ярыннан 666 км ераклыкта урнашкан. 33734 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 214 км ераклыкта урнашкан. 33735 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 253 км ераклыкта урнашкан. 33736 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 300 км ераклыкта урнашкан. 33737 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 452 км ераклыкта урнашкан. 33738 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 499 км ераклыкта урнашкан. 33739 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 511 км ераклыкта урнашкан. 33740 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 534 км ераклыкта урнашкан. 33741 Елганың тамагы Зур Пелым елгасының уң ярыннан 613 км ераклыкта урнашкан. 33742 Елганың тамагы Зур Пестан-Шор елгасының уң ярыннан 0,6 км ераклыкта урнашкан. 33743 Елганың тамагы Зур Песчанка елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33744 Елганың тамагы Зур Песчаное күле урнашкан. 33745 Елганың тамагы Зур Пинюг елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33746 Елганың тамагы Зур Пиярга елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33747 Елганың тамагы Зур Порма елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33748 Елганың тамагы Зур Порма елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 33749 Елганың тамагы Зур Порог елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33750 Елганың тамагы Зур Промышленная елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33751 Елганың тамагы Зур Промышленная елгасының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 33752 Елганың тамагы Зур Промышленная елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 33753 Елганың тамагы Зур Пятомбой-Ю елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33754 Елганың тамагы Зур Пятомбой-Ю елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33755 Елганың тамагы Зур Растай елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33756 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул жагалауынан224 км ераклыкта урнашкан. 33757 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 33758 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 33759 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 33760 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 165 км ераклыкта урнашкан. 33761 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 180 км ераклыкта урнашкан. 33762 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 283 км ераклыкта урнашкан. 33763 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33764 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33765 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 111 км ераклыкта урнашкан. 33766 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 33767 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 33768 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 200 км ераклыкта урнашкан. 33769 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33770 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 250 км ераклыкта урнашкан. 33771 Елганың тамагы Зур Роговая елгасының уң ярыннан 295 км ераклыкта урнашкан. 33772 Елганың тамагы Зур Сарка елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 33773 Елганың тамагы Зур Сарка елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33774 Елганың тамагы Зур Сарка елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 33775 Елганың тамагы Зур Саръюга елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 33776 Елганың тамагы Зур Саръюга елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33777 Елганың тамагы Зур Сей-Ты күле - Сей-Ты елгасы урнашкан. 33778 Елганың тамагы Зур Слоча елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33779 Елганың тамагы Зур Солось күле - Солозь елга-күле урнашкан. 33780 Елганың тамагы Зур Сосьва елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33781 Елганың тамагы Зур Сыя елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33782 Елганың тамагы Зур Тава елгасының сул ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 33783 Елганың тамагы Зур Тава елгасының сул ярыннан 193 км ераклыкта урнашкан. 33784 Елганың тамагы Зур Талота өзенінен 1 км ераклыкта урнашкан. 33785 Елганың тамагы Зур Тингута елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33786 Елганың тамагы Зур Торавей -елга Песчанка елгасы уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 33787 Елганың тамагы Зур Торавей күл - Песчанка елгасы урнашкан. 33788 Елганың тамагы Зур Тотыдэотта-Яха елгасының уң ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 33789 Елганың тамагы Зур Тотыдэотта-Яха елгасының уң ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 33790 Елганың тамагы Зур Тулуюл елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33791 Елганың тамагы Зур Тыкотлова елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33792 Елганың тамагы Зур Тынагота елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33793 Елганың тамагы Зур Тынвей елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33794 Елганың тамагы Зур Тырым елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33795 Елганың тамагы Зур Улаган елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33796 Елганың тамагы Зур Улуй елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 33797 Елганың тамагы Зур Улуй елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 33798 Елганың тамагы Зур Улуй елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 33799 Елганың тамагы Зур Унзас елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33800 Елганың тамагы Зур Унзас елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33801 Елганың тамагы Зур Унзас елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33802 Елганың тамагы Зур Уса елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33803 Елганың тамагы Зур Уса елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33804 Елганың тамагы Зур Уса елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33805 Елганың тамагы Зур Утюкс елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33806 Елганың тамагы Зур Уя (Уинск селосындагы Уинский) елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 33807 Елганың тамагы Зур Хадыта-Яха елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33808 Елганың тамагы Зур Хора-Хома-Ты күле - Хора-Хома-Ты-Вис елгасы урнашкан. 33809 Елганың тамагы Зур Хупт-Се елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33810 Елганың тамагы Зур Хуута елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33811 Елганың тамагы Зур Хуута елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 33812 Елганың тамагы Зур Чернава елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33813 Елганың тамагы Зур Чили елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33814 Елганың тамагы Зур Чили елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33815 Елганың тамагы Зур Чурга елгасының сул ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 33816 Елганың тамагы Зур Чурга елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 33817 Елганың тамагы Зур Шелюг елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33818 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 125 км ераклыкта урнашкан. 33819 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 33820 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33821 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 229 км ераклыкта урнашкан. 33822 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33823 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 33824 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 33825 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 33826 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 33827 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33828 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 249 км ераклыкта урнашкан. 33829 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 270 км ераклыкта урнашкан. 33830 Елганың тамагы Зур Ширта елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 33831 Елганың тамагы Зур Шишменга елгасының уң ярыннан 4,8 км ераклыкта урнашкан. 33832 Елганың тамагы Зур Шора елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33833 Елганың тамагы Зур Шора елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33834 Елганың тамагы Зур Юкса елгасының сул ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 33835 Елганың тамагы Зур Яр-Вож елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33836 Елганың тамагы Зур Ярней елгасының сул ярыннан 0,6 км ераклыкта урнашкан. 33837 Елганың тамагы Зур Ярней елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33838 Елганың тамагы Иван-Вож елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33839 Елганың тамагы Ивановка күле урнашкан. 33840 Елганың тамагы Ивас елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33841 Елганың тамагы Ивас елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33842 Елганың тамагы Ивдель елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 33843 Елганың тамагы Ивдель елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 33844 Елганың тамагы Ивдель елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33845 Елганың тамагы Игиша елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33846 Елганың тамагы Ида елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33847 Елганың тамагы Ид-Яха елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 33848 Елганың тамагы Иевка елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33849 Елганың тамагы Ижма елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33850 Елганың тамагы Ижма елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 33851 Елганың тамагы Избалык елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33852 Елганың тамагы Изәк елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 33853 Елганың тамагы Изәк елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 33854 Елганың тамагы Ик елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33855 Елганың тамагы Ик елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 33856 Елганың тамагы Икса елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33857 Елганың тамагы Икса елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 33858 Елганың тамагы Икса елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33859 Елганың тамагы Икса елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 33860 Елганың тамагы Икса елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 33861 Елганың тамагы Илеза елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 33862 Елганың тамагы Илеза елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 33863 Елганың тамагы Ил елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33864 Елганың тамагы Илисара елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33865 Елганың тамагы Ильдугем елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33866 Елганың тамагы Имзаелгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 33867 Елганың тамагы Инвешка елгасының сул ярыннан 1,2 км ераклыкта урнашкан. 33868 Елганың тамагы Ингур елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 33869 Елганың тамагы Индига елгасының сул ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 33870 Елганың тамагы Индига елгасының сул ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 33871 Елганың тамагы Индига елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33872 Елганың тамагы Индига елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33873 Елганың тамагы Индига елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 33874 Елганың тамагы Индига елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 33875 Елганың тамагы Индига елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33876 Елганың тамагы Индига елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 33877 Елганың тамагы Индига елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 33878 Елганың тамагы Индигская Виска елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33879 Елганың тамагы Индик-Яха елгасының сул ярыннан 138 км ераклыкта урнашкан. 33880 Елганың тамагы Индирчато-Се елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33881 Елганың тамагы Индоманка елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 33882 Елганың тамагы Индоманка елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 33883 Елганың тамагы Инҗәр елгасының сул ярыннан 142 км ераклыкта урнашкан. 33884 Елганың тамагы Инҗәр елгасының сул ярыннан 208 км ераклыкта урнашкан. 33885 Елганың тамагыИнҗәр елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33886 Елганың тамагы Инҗәр елгасының сул ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 33887 Елганың тамагы Инҗәр елгасының тамагыннан уң яры буйлап 115 км ераклыкта урнашкан. 33888 Елганың тамагы Инҗәрнең уң ярыннан 126 км ераклыкта урнашкан. 33889 Елганың тамагы Инза елгасының уң ярыннан 89,6 км ераклыкта урнашкан. 33890 Елганың тамагы Иов елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33891 Елганың тамагы Ионда-Яха елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 33892 Елганың тамагы Иорку-Нгэван-Яха елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33893 Елганың тамагы Иоутынь елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 33894 Елганың тамагы Иоутынья елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33895 Елганың тамагы Ират-Кы елгасының сул ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 33896 Елганың тамагы Ират-Кы елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 33897 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 33898 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 33899 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 33900 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33901 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 33902 Елганың тамагы Ирень елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 33903 Елганың тамагы Ирень елгасының уң ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 33904 Елганың тамагы Ирень елгасының уң ярыннан 199 км ераклыкта урнашкан. 33905 Елганың тамагы Иржа елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33906 Елганың тамагы Иртәк елгасының сул ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 33907 Елганың тамагы Иртәк елгасының уң ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 33908 Елганың тамагы Иртәк елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 33909 Елганың тамагы Иса елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33910 Елганың тамагы Исак-Ю елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33911 Елганың тамагы Исак-Ю елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 33912 Елганың тамагы Ис елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 33913 Елганың тамагы Ис елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 33914 Елганың тамагы Ис елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 33915 Елганың тамагы Ис елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 33916 Елганың тамагы Исемсез күл янында урнашкан. 33917 Елганың тамагы Исиндарма-Яха елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33918 Елганың тамагы Истра елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 33919 Елганың тамагы Ита елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 33920 Елганың тамагы Ита елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 33921 Елганың тамагы Ита елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 33922 Елганың тамагы Ита елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33923 Елганың тамагы Итатка елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33924 Елганың тамагы Итатка елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 33925 Елганың тамагы Итатка елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33926 Елганың тамагы Иты-күл күле урнашкан. 33927 Елганың тамагы Ишем елгасының сул ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 33928 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 33929 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 263 км ераклыкта урнашкан. 33930 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 269 км ераклыкта урнашкан. 33931 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 33932 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 33933 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 509 км ераклыкта урнашкан. 33934 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 562 км ераклыкта урнашкан. 33935 Елганың тамагы Ишем елгасының уң ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 33936 Елганың тамагы Йөзбалык елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 33937 Елганың тамагы Йоркута-Яха елгасының сул ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 33938 Елганың тамагы Йоркута-Яха елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33939 Елганың тамагы Йоркута-Яха елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33940 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының сул ярыннан 122 км ераклыкта урнашкан. 33941 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының сул ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 33942 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының сул ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 33943 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының сул ярыннан 231 км ераклыкта урнашкан. 33944 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 111 км ераклыкта урнашкан. 33945 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 33946 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 33947 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 338 км ераклыкта урнашкан. 33948 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 340 км ераклыкта урнашкан. 33949 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 33950 Елганың тамагы Йөрүзән елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33951 Елганың тамагы Кабанье күле урнашкан. 33952 Елганың тамагы Кабырза елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33953 Елганың тамагы Кабырза елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 33954 Елганың тамагы Кабырза елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 33955 Елганың тамагы Кабырза елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 33956 Елганың тамагы Кагыль-Кы елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33957 Елганың тамагы Кадада елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 33958 Елганың тамагы Кадада елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33959 Елганың тамагы Кадат елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33960 Елганың тамагы Казансу елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 33961 Елганың тамагы Казара елгасының сул ярыннан 3,8 км ераклыкта урнашкан. 33962 Елганың тамагы Кайта-Шор елгасының сул ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 33963 Елганың тамагы Каква елгасының сул ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 33964 Елганың тамагы Каква елгасының сул ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 33965 Елганың тамагы Каква елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 33966 Елганың тамагы Каква елгасының уң ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 33967 Елганың тамагы Каква елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 33968 Елганың тамагы Каква елгасының уң ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 33969 Елганың тамагы Каква елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 33970 Елганың тамагы Калинка елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 33971 Елганың тамагы Калинка елгасының сул ярыннан 32 м ераклыкта урнашкан. 33972 Елганың тамагы Калитвенец елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33973 Елганың тамагы Калитвенец елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33974 Елганың тамагы Калитвенец елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 33975 Елганың тамагы Калмантай елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 33976 Елганың тамагы Калья елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 33977 Елганың тамагы Каменка елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 33978 Елганың тамагы Каменка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33979 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 33980 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 33981 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 5,5 км ераклыкта урнашкан. 33982 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 33983 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 33984 Елганың тамагы Каменка елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 33985 Елганың тамагы Камсак елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 33986 Елганың тамагы Камсак елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33987 Елганың тамагы Камсак елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 33988 Елганың тамагы Камсак елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 33989 Елганың тамагы Канадейка елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 33990 Елганың тамагы Канакша елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 33991 Елганың тамагы Кандат елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 33992 Елганың тамагы Каныль-Кы елгасының сул ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 33993 Елганың тамагы Каныль-Кы елгасының сул ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 33994 Елганың тамагы Каныль-Кы елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 33995 Елганың тамагы Каныль-Кы елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 33996 Елганың тамагы Карабашка елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 33997 Елганың тамагы Карабашка елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 33998 Елганың тамагы Карабулак елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 33999 Елганың тамагы Карабулак елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34000 Елганың тамагы Карабулак елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34001 Елганың тамагы Карабулак елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34002 Елганың тамагы Караганка елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34003 Елганың тамагы кара диңгез урнашкан. 34004 Елганың тамагы Карадыге елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34005 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 34006 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 34007 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34008 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 196 км ераклыкта урнашкан. 34009 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34010 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 34011 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34012 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 239 км ераклыкта урнашкан. 34013 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 257 км ераклыкта урнашкан. 34014 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34015 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34016 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34017 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34018 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34019 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34020 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34021 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34022 Елганың тамагы Кара елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 34023 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 34024 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 34025 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 168 км ераклыкта урнашкан. 34026 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 212 км ераклыкта урнашкан. 34027 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34028 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34029 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 34030 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 34031 Елганың тамагы Кара елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 34032 Елганың тамагы Караидел елгасында койган җирдә урнашкан. 34033 Елганың тамагы Караидел елгасының жагалауында ер астына кереп югала урнашкан. 34034 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 340 км ераклыкта урнашкан. 34035 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 453 км ераклыкта урнашкан. 34036 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 517 км ераклыкта урнашкан. 34037 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 606 км ераклыкта урнашкан. 34038 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 646 км ераклыкта урнашкан. 34039 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 688 км ераклыкта урнашкан. 34040 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 719 км ераклыкта урнашкан. 34041 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 741 км ераклыкта урнашкан. 34042 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 757 км ераклыкта урнашкан. 34043 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 893 км ераклыкта урнашкан. 34044 Елганың тамагы Караидел елгасының сул ярыннан 903 км ераклыкта урнашкан. 34045 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 1,7 км ераклыкта урнашкан. 34046 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 374 км ераклыкта урнашкан. 34047 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 406 км ераклыкта урнашкан. 34048 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 473 км ераклыкта урнашкан. 34049 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 564 км ераклыкта урнашкан. 34050 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 573 км ераклыкта урнашкан. 34051 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 593 км ераклыкта урнашкан. 34052 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 616 км ераклыкта урнашкан. 34053 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 692 км ераклыкта урнашкан. 34054 Елганың тамагы Караидел елгасының уң ярыннан 849 км ераклыкта урнашкан. 34055 Елганың тамагы Кара Июс елгасының сул ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 34056 Елганың тамагы Кара Июс елгасының сул ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 34057 Елганың тамагы Карай елгасының сул ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34058 Елганың тамагы Карай елгасының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34059 Елганың тамагы Кара-Кем елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34060 Елганың тамагы Кара Койсу елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34061 Елганың тамагы Кара Койсу елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34062 Елганың тамагы Кара-Кудюр елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34063 Елганың тамагы Кара Лух елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34064 Елганың тамагы Кара Лух елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34065 Елганың тамагы Каралька елгасының сул ярыннан 165 км ераклыкта урнашкан. 34066 Елганың тамагы Каралька елгасының сул ярыннан 190,1 км ераклыкта урнашкан. 34067 Елганың тамагы Каралька елгасының уң ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 34068 Елганың тамагы Каралька елгасының уң ярыннан 193 км ераклыкта урнашкан. 34069 Елганың тамагы Каралька елгасының уң ярыннан 249 км ераклыкта урнашкан. 34070 Елганың тамагы Каралька елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34071 Елганың тамагы КАР/АНПАЯХ урнашкан. 34072 Елганың тамагы Карасук елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 34073 Елганың тамагы Карасуль елгасының уң ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 34074 Елганың тамагы Карасуль елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 34075 Елганың тамагы Караталаят елгасының сул ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 34076 Елганың тамагы Караталаят елгасының сул ярыннан 156 км ераклыкта урнашкан. 34077 Елганың тамагы Кара Уса елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34078 Елганың тамагы Кара ШИшем елгасының сул ярыннан 8,8 км ераклыкта урнашкан. 34079 Елганың тамагы Каркась-Я елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34080 Елганың тамагы Кармала елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34081 Елганың тамагы КАР/НЫДА/50 урнашкан. 34082 Елганың тамагы КАР/НЫДА/82 урнашкан. 34083 Елганың тамагы КАР/Об/1162/1016/272 урнашкан. 34084 Елганың тамагы КАР/Об/1162/1016/320 урнашкан. 34085 Елганың тамагы КАР/Об/1162/1016/467 урнашкан. 34086 Елганың тамагы КАР/Об/2542/1799/100 урнашкан. 34087 Елганың тамагы Карсунка елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34088 Елганың тамагы КАР/ТАЗ/90/9 урнашкан. 34089 Елганың тамагы КАР/ЮРХАРО урнашкан. 34090 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/1429/33/265 урнашкан. 34091 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/1804/693/529 урнашкан. 34092 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/1939/55/104 урнашкан. 34093 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2064/615/30/6 урнашкан. 34094 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1122/204 урнашкан. 34095 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1122/236 урнашкан. 34096 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1122/289 урнашкан. 34097 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1122/2 урнашкан. 34098 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1122/36 урнашкан. 34099 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1203/187 урнашкан. 34100 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1203/231 урнашкан. 34101 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1203/244 урнашкан. 34102 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1203/257 урнашкан. 34103 Елганың тамагы КАС/ИДЕЛ/2231/1203/260 урнашкан. 34104 Елганың тамагы Катау елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 34105 Елганың тамагы Качева елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34106 Елганың тамагы Качуг елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34107 Елганың тамагы Каш-Кы елгасының сул ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 34108 Елганың тамагы Каш-Кы елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 34109 Елганың тамагы Кашма елгасының сул ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 34110 Елганың тамагы Кашма елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 34111 Елганың тамагы Кашма елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 34112 Елганың тамагы Кашпар елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34113 Елганың тамагы Кегульта елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34114 Елганың тамагы Кәкре Ускат елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34115 Елганың тамагы Келда елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 34116 Елганың тамагы Кема елгасының сул ярыннан 0,8 км ераклыкта урнашкан. 34117 Елганың тамагы Кема елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 34118 Елганың тамагы Кема елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 34119 Елганың тамагы Кема елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 34120 Елганың тамагы Кема елгасының уң ярыннан 9,5 км ераклыкта урнашкан. 34121 Елганың тамагы Кемчуг елгасының сул ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 34122 Елганың тамагы Кемчуг елгасының сул ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 34123 Елганың тамагы Кемчуг елгасының уң ярыннан 154 км ераклыкта урнашкан. 34124 Елганың тамагы Кемчуг елгасының уң ярыннан 174 км ераклыкта урнашкан. 34125 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 205 км ераклыкта урнашкан. 34126 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 219 км ераклыкта урнашкан. 34127 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 231 км ераклыкта урнашкан. 34128 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 265 км ераклыкта урнашкан. 34129 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 284 км ераклыкта урнашкан. 34130 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 301 км ераклыкта урнашкан. 34131 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 332 км ераклыкта урнашкан. 34132 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының сул ярыннан 344 км ераклыкта урнашкан. 34133 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының уң ярыннан 216 км ераклыкта урнашкан. 34134 Елганың тамагы Кемчуг (Зур Кемчуг) елгасының уң ярыннан 372 км ераклыкта урнашкан. 34135 Елганың тамагы Кена елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34136 Елганың тамагы Кепина елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34137 Елганың тамагы Кер елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34138 Елганың тамагы Кер елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34139 Елганың тамагы Кермись елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34140 Елганың тамагы Керша елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34141 Елганың тамагы Керша елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 34142 Елганың тамагы Кече Инҗәр елгасында урнашкан. 34143 Елганың тамагы Кече Инҗәр елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34144 Елганың тамагы Кече Каш-Кы елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34145 Елганың тамагы Кече Кемчуг елгасының сул ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 34146 Елганың тамагы Кече Кемчуг елгасының сул ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 34147 Елганың тамагы Кече Кизил елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34148 Елганың тамагы Кече Кипленьга елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34149 Елганың тамагы Кече Кия елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34150 Елганың тамагы Кече Кия өзенінен 10 км ераклыкта урнашкан. 34151 Елганың тамагы Кече Кордяга елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34152 Елганың тамагы Кече Крутая елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34153 Елганың тамагы Кече Кша елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34154 Елганың тамагы Кече Кызыл елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34155 Елганың тамагы Кече Лядгей-Яха елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34156 Елганың тамагы Кече Мәдәнә елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34157 Елганың тамагы Кече Островное күле урнашкан. 34158 Елганың тамагы Кече Парусовая елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34159 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34160 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 34161 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34162 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 34163 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 34164 Елганың тамагы Кече Роговая елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34165 Елганың тамагы Кече Сорванское күле- исемсез №5553 елгасы урнашкан. 34166 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 34167 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 194 км ераклыкта урнашкан. 34168 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 228 км ераклыкта урнашкан. 34169 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 373 км ераклыкта урнашкан. 34170 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 381 км ераклыкта урнашкан. 34171 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 404 км ераклыкта урнашкан. 34172 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 455 км ераклыкта урнашкан. 34173 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының сул ярыннан 464 км ераклыкта урнашкан. 34174 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 123 км ераклыкта урнашкан. 34175 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 297 км ераклыкта урнашкан. 34176 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 368 км ераклыкта урнашкан. 34177 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 393 км ераклыкта урнашкан. 34178 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 406 км ераклыкта урнашкан. 34179 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 34180 Елганың тамагы Кече Сосьва елгасының уң ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 34181 Елганың тамагы Кече Сынь елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34182 Елганың тамагы Кече Сынь елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34183 Елганың тамагы Кече Сыня елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34184 Елганың тамагы Кече Сыня елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34185 Елганың тамагы Кече Сыня елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34186 Елганың тамагы Кече Сякута-Яха елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34187 Елганың тамагы Кече Таз елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34188 Елганың тамагы Кече Тотыдэотта-Яха елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 34189 Елганың тамагы Кече Урма елгасының уң ярыннан 6,3 км ераклыкта урнашкан. 34190 Елганың тамагы Кече Усаелгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34191 Елганың тамагы Кече Уса елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 34192 Елганың тамагы Кече Уса елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34193 Елганың тамагы Кече Уса елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34194 Елганың тамагы Кече Чуел елгасының сул ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 34195 Елганың тамагы Кече Чуел елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34196 Елганың тамагы Кече Ширта елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 34197 Елганың тамагы Кече Шолга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34198 Елганың тамагы Кече Щеща елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34199 Елганың тамагы Кече Юкса елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34200 Елганың тамагы Кече Яха елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34201 Елганың тамагы Кечь-Пель елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34202 Елганың тамагы Кечь-Пель елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34203 Елганың тамагы Кечь-Пель елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34204 Елганың тамагы Киембай елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34205 Елганың тамагы Кизак елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 34206 Елганың тамагы Кизникей елгасының сул ярыннан 1,8 км ераклыкта урнашкан. 34207 Елганың тамагы Кизьма елгасының сул ярыннан 0,3 км ераклыкта урнашкан. 34208 Елганың тамагы Кизьма елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34209 Елганың тамагы Кизьма елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 34210 Елганың тамагы Кизьма елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34211 Елганың тамагы Кийский Шалтырь елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 34212 Елганың тамагы Кийский Шалтырь елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34213 Елганың тамагы Кильня елгасының сул ярыннан 8,5 км ераклыкта урнашкан. 34214 Елганың тамагы Кильчековская елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34215 Елганың тамагы Кильчековская елгасының уң кушылдыгынан 4 км ераклыкта по правому берегу протУка урнашкан. 34216 Елганың тамагы Киндерле (Җаек кушылдыгы) елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34217 Елганың тамагы Кинема елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34218 Елганың тамагы Киня елгасының сул ярыннан 6,1 км ераклыкта урнашкан. 34219 Елганың тамагы Кипшенга елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34220 Елганың тамагы Кипшенга елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34221 Елганың тамагы Кипшенга елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34222 Елганың тамагы Кипшенг елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 34223 Елганың тамагы Киргильдысай елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34224 Елганың тамагы Киря елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 34225 Елганың тамагы Киря елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 34226 Елганың тамагы Киря елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 34227 Елганың тамагы Кисть елгасының сул ярыннан 9,6 км ераклыкта урнашкан. 34228 Елганың тамагы Кисыр-Я елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34229 Елганың тамагы Китат елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34230 Елганың тамагы Китат елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34231 Елганың тамагы Кичи елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34232 Елганың тамагы Кичменьга елгасының сул ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 34233 Елганың тамагы Кичменьга елгасының сул ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 34234 Елганың тамагы Кичменьга елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34235 Елганың тамагы Кичменьга елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34236 Елганың тамагы Кичменьга елгасының уң ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 34237 Елганың тамагы Кичменьга елгасының уң ярыннан 161 км ераклыкта урнашкан. 34238 Елганың тамагы Кичуг елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34239 Елганың тамагы Кичү елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34240 Елганың тамагы Кичү елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 34241 Елганың тамагы Кичүй елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 34242 Елганың тамагы Киюк елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34243 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 168 км ераклыкта урнашкан. 34244 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 260 км ераклыкта урнашкан. 34245 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 338 км ераклыкта урнашкан. 34246 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 351 км ераклыкта урнашкан. 34247 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 485 км ераклыкта урнашкан. 34248 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 34249 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 34250 Елганың тамагы Кия елгасының сул ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 34251 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 34252 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 34253 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан 161 км ераклыкта урнашкан. 34254 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан 276 км ераклыкта урнашкан. 34255 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан 426 км ераклыкта урнашкан. 34256 Елганың тамагы Кия елгасының уң ярыннан км ераклыкта Кия урнашкан. 34257 Елганың тамагы Клич Бедно селосындагы исемсез күл урнашкан. 34258 Елганың тамагы Кобль-Чурель-Кы елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34259 Елганың тамагы Ковда елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34260 Елганың тамагы Ковжа елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34261 Елганың тамагы Ковжа елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34262 Елганың тамагы Ковжа елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34263 Елганың тамагы Ковжа елгасының уң ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 34264 Елганың тамагы Ковжи күле (Ковжи елгасының бастауы) урнашкан. 34265 Елганың тамагы Коврига елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34266 Елганың тамагы Кода елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34267 Елганың тамагы Кодина елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 34268 Елганың тамагы Кодина елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 34269 Елганың тамагы Кожа елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34270 Елганың тамагы Кожа елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34271 Елганың тамагы Кожим елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34272 Елганың тамагы Кожим елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 34273 Елганың тамагы Кожим елгасының уң ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 34274 Елганың тамагы Кожим елгасының уң ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 34275 Елганың тамагы Кожим елгасының уң ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 34276 Елганың тамагы Кожим елгасының уң ярыннан 153 км ераклыкта урнашкан. 34277 Елганың тамагы Кож күле—Кож елгасы урнашкан. 34278 Елганың тамагы Кожух елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34279 Елганың тамагы Кожух елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34280 Елганың тамагы Кожух елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34281 Елганың тамагы Кожух елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34282 Елганың тамагы Кожух (Зур Кожух) елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 34283 Елганың тамагы Козлаю елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34284 Елганың тамагы Козловка елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34285 Елганың тамагы Козыльюн (Казыльон) елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34286 Елганың тамагы Койва елгасының сул ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 34287 Елганың тамагы Койва елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 34288 Елганың тамагы Койва елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34289 Елганың тамагы Койва елгасының уң ярыннан 6,2 км ераклыкта урнашкан. 34290 Елганың тамагы Койва елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 34291 Елганың тамагы Койда елгасының уң ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 34292 Елганың тамагы Койда елгасының уң ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 34293 Елганың тамагы Кокпектысай елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34294 Елганың тамагы Кок-пел елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34295 Елганың тамагы Коксес елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34296 Елганың тамагы Коксес елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34297 Елганың тамагы Кокузовка елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34298 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 34299 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 34300 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 222 км ераклыкта урнашкан. 34301 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 225 км ераклыкта урнашкан. 34302 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34303 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының сул ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 34304 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының уң ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 34305 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 34306 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 34307 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының уң ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 34308 Елганың тамагы Кокшеньга елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 34309 Елганың тамагы Колвавис елгасының сул ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 34310 Елганың тамагы Колвавис елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 34311 Елганың тамагы Колвавис елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 34312 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 156 км ераклыкта урнашкан. 34313 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 255 км ераклыкта урнашкан. 34314 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 286 км ераклыкта урнашкан. 34315 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 345 км ераклыкта урнашкан. 34316 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 350 км ераклыкта урнашкан. 34317 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 368 км ераклыкта урнашкан. 34318 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 455 км ераклыкта урнашкан. 34319 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 472 км ераклыкта урнашкан. 34320 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 475 км ераклыкта урнашкан. 34321 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 34322 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34323 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 34324 Елганың тамагы Колва елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 34325 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 34326 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 169 км ераклыкта урнашкан. 34327 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 174 км ераклыкта урнашкан. 34328 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 194 км ераклыкта урнашкан. 34329 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 220 км ераклыкта урнашкан. 34330 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 226 км ераклыкта урнашкан. 34331 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 279 км ераклыкта урнашкан. 34332 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 385 км ераклыкта урнашкан. 34333 Елганың тамагы Колва елгасының уң ярыннан 417 км ераклыкта урнашкан. 34334 Елганың тамагы Колпь елгасының сул ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 34335 Елганың тамагы Колпь елгасының сул ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 34336 Елганың тамагы Колпь елгасының уң ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 34337 Елганың тамагы Колпь елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34338 Елганың тамагы КОлынга елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34339 Елганың тамагы Колышлей елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34340 Елганың тамагы КОлышма елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34341 Елганың тамагы Кондинка елгасының уң ярыннан 6,4 км ераклыкта урнашкан. 34342 Елганың тамагы Кондоба елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34343 Елганың тамагы Кондурча елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34344 Елганың тамагы Кондый-Кы елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34345 Елганың тамагы Көнчыгыш Камбальница елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 34346 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 34347 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 34348 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 34349 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 221 км ераклыкта урнашкан. 34350 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 274 км ераклыкта урнашкан. 34351 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 275 км ераклыкта урнашкан. 34352 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 312 км ераклыкта урнашкан. 34353 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 382 км ераклыкта урнашкан. 34354 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 401 км ераклыкта урнашкан. 34355 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 432 км ераклыкта урнашкан. 34356 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 446 км ераклыкта урнашкан. 34357 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 536 км ераклыкта урнашкан. 34358 Елганың тамагы Көньяк елгасының сул ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34359 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 34360 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 176 км ераклыкта урнашкан. 34361 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 190 км ераклыкта урнашкан. 34362 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 230 км ераклыкта урнашкан. 34363 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 258 км ераклыкта урнашкан. 34364 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 290 км ераклыкта урнашкан. 34365 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 346 км ераклыкта урнашкан. 34366 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 389 км ераклыкта урнашкан. 34367 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 390 км ераклыкта урнашкан. 34368 Елганың тамагы Көньяк елгасының уң ярыннан 548 км ераклыкта урнашкан. 34369 Елганың тамагы Корба елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34370 Елганың тамагы Корболиха елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34371 Елганың тамагы Көрәк елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34372 Елганың тамагы Коржа елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34373 Елганың тамагы Корманга елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34374 Елганың тамагы Коротаиха елгасының сул ярыннан 183 км ераклыкта урнашкан. 34375 Елганың тамагы Коротаиха елгасының сул ярыннан 199 км ераклыкта урнашкан. 34376 Елганың тамагы Коротаиха елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 34377 Елганың тамагы Коротаиха елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34378 Елганың тамагы Коротаиха елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 34379 Елганың тамагы Коротаиха елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 34380 Елганың тамагы Коротаиха елгасының уң ярыннан 193 км ераклыкта урнашкан. 34381 Елганың тамагы Короча елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34382 Елганың тамагы корт елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34383 Елганың тамагы Коры Аушедз елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 34384 Елганың тамагы Коры Аушедз елгасының уйсу яры урнашкан. 34385 Елганың тамагы Коры Карачан елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34386 Елганың тамагы Коры Липовица елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34387 Елганың тамагы Коры Липовица елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34388 Елганың тамагы Коры ль-Кы елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 34389 Елганың тамагы Коры ль-Кы елгасының уң ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 34390 Елганың тамагы Коры Хабль елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 34391 Елганың тамагы Коса елгасының сул ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 34392 Елганың тамагы Коса елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34393 Елганың тамагы Коса елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 34394 Елганың тамагы Коса елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 34395 Елганың тамагы Косвей елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34396 Елганың тамагы Космала елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34397 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 123 км ераклыкта урнашкан. 34398 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 34399 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 34400 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 221 км ераклыкта урнашкан. 34401 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 259 км ераклыкта урнашкан. 34402 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34403 Елганың тамагы Косью елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34404 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 34405 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 156 км ераклыкта урнашкан. 34406 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 216 км ераклыкта урнашкан. 34407 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 235 км ераклыкта урнашкан. 34408 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 259 км ераклыкта урнашкан. 34409 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34410 Елганың тамагы Косью елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34411 Елганың тамагы Котле-Я елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 34412 Елганың тамагы Кочкурга елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34413 Елганың тамагы Кочкурга елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34414 Елганың тамагы Кош елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34415 Елганың тамагы Кошелевка елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34416 Елганың тамагы Кошлаушка елгасының сул ярыннан 7,6 км ераклыкта урнашкан. 34417 Елганың тамагы Красивка елгасының уң ярыннан 1,6 км ераклыкта урнашкан. 34418 Елганың тамагы Кривая елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 34419 Елганың тамагы Крынка елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34420 Елганың тамагы Крынка елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34421 Елганың тамагы Крынка елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34422 Елганың тамагы Крюков қолтыгы урнашкан. 34423 Елганың тамагы Кубадру елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34424 Елганың тамагы Кубате-котты елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34425 Елганың тамагы Куданга елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34426 Елганың тамагы Куданга елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34427 Елганың тамагы Куданга елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34428 Елганың тамагы Куданга елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34429 Елганың тамагы Куданга елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34430 Елганың тамагы Кудинка елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34431 Елганың тамагы Кудьм-озеро күле - Кудьма елгасы урнашкан. 34432 Елганың тамагы Куербак елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34433 Елганың тамагы Кузнечиха кушылдыгының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34434 Елганың тамагы Кузурба (Кошуриха) елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34435 Елганың тамагы Кузуча елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34436 Елганың тамагы Кузюг елгасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34437 Елганың тамагы Кузюг елгасының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34438 Елганың тамагы Куйбышев (Чулман култыгы) сусаклагычының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34439 Елганың тамагы Куйбышев (Чулман култыгы) сусаклагычының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 34440 Елганың тамагы Куйбышев (Чулман култыгы) сусаклагычының уң ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 34441 Елганың тамагы Куйбышев (Чулман култыгы) сусаклагычының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34442 Елганың тамагы Куйла елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34443 Елганың тамагы Куказар елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34444 Елганың тамагы Куказар елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34445 Елганың тамагы Куказар елгасының уң ярыннан 8,1 км ераклыкта урнашкан. 34446 Елганың тамагы Кукпыкта елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34447 Елганың тамагы Куликово күле урнашкан. 34448 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 34449 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 34450 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 34451 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 34452 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 205 км ераклыкта урнашкан. 34453 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34454 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34455 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 34456 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 34457 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34458 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34459 Елганың тамагы Кулой елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 34460 Елганың тамагы Кулой елгасының уң ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 34461 Елганың тамагы Кулой елгасының уң ярыннан 160 км ераклыкта урнашкан. 34462 Елганың тамагы Кулой елгасының уң ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 34463 Елганың тамагы Кулой елгасының уң ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 34464 Елганың тамагы Култым елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34465 Елганың тамагы Кулунда елгасының сул ярыннан 391 км ераклыкта урнашкан. 34466 Елганың тамагы Кулунда елгасының уң ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 34467 Елганың тамагы Кулунда елгасының уң ярыннан 404 км ераклыкта урнашкан. 34468 Елганың тамагы Кумиха елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34469 Елганың тамагы Кумурлу елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34470 Елганың тамагы Кумырка елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34471 Елганың тамагы Кумырка елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34472 Елганың тамагы Кумыш елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34473 Елганың тамагы Күнгәк елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34474 Елганың тамагы Кундат елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34475 Елганың тамагы Кунде-Сесь елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34476 Елганың тамагы Кунде-Сесь елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34477 Елганың тамагы Кундрючья елгасының сул ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 34478 Елганың тамагы Кундрючья елгасының сул ярыннан 216 км ераклыкта урнашкан. 34479 Елганың тамагы Кунож елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34480 Елганың тамагы Кунож елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 34481 Елганың тамагы Кунож елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34482 Елганың тамагы Куракова ауылы янындагыисемһез күл урнашкан. 34483 Елганың тамагы Курасан елгасының уң ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 34484 Елганың тамагы Курба елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34485 Елганың тамагы Курга елгасының сул ярыннан 2,1 км ераклыкта урнашкан. 34486 Елганың тамагы Кургусуль елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34487 Елганың тамагы Кургусуль елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34488 Елганың тамагы Куркуре елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34489 Елганың тамагы Куропалда елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34490 Елганың тамагы Курп елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34491 Елганың тамагы Кусейка елгасының уң ярыннан 7,2 км ераклыкта урнашкан. 34492 Елганың тамагы Кустюга елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34493 Елганың тамагы Кустюга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34494 Елганың тамагы Кучуманда елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34495 Елганың тамагы Кушва елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34496 Елганың тамагы Кшень елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 34497 Елганың тамагы Кшень елгасының уң ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 34498 Елганың тамагы Кывтан елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34499 Елганың тамагы Кывтан күле -Хасырей - Кывтан елгасы урнашкан. 34500 Елганың тамагы Кыга елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34501 Елганың тамагы Кыга елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34502 Елганың тамагы Кыдады елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34503 Елганың тамагы Кызылган елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34504 Елганың тамагы Кызыл елгасының сул ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 34505 Елганың тамагы Кызылсай елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34506 Елганың тамагыКыйдыш елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34507 Елганың тамагы Кыйдыш елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34508 Елганың тамагы Кыйдыш елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34509 Елганың тамагы Кыка-Кыталь-Кы елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34510 Елганың тамагы Кыка-Ты күле - №9068 исемсез елгасы урнашкан. 34511 Елганың тамагы Кымбажью елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 34512 Елганың тамагы Кын елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34513 Елганың тамагы Кын елгасының уң ярыннан 9,3 км ераклыкта урнашкан. 34514 Елганың тамагы Кыпа-Коры ль-Кы елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34515 Елганың тамагы Кыпа-Коры ль-Кы елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34516 Елганың тамагы Кыпа-Коры ль-Кы елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34517 Елганың тамагы Кыпа-Печаль-Кы елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34518 Елганың тамагы Кыртомка елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 34519 Елганың тамагы Кыртомка елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34520 Елганың тамагы Кыртымья елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34521 Елганың тамагы Кыссара елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34522 Елганың тамагы Кытат елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 34523 Елганың тамагы Кытат елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34524 Елганың тамагы Кытат елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 34525 Елганың тамагы Кыялы-Бөрте елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34526 Елганың тамагы Кыялы-Бөрте елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34527 Елганың тамагы Кыялы-Бөрте елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34528 Елганың тамагы Кыялы-Бөрте елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34529 Елганың тамагы Кьяма елгасының уң ярыннан 6,5 км ераклыкта урнашкан. 34530 Елганың тамагы Кэтыль-Кы елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 34531 Елганың тамагы Кэтыль-Кы елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 34532 Елганың тамагы Кянда елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34533 Елганың тамагы Кянда елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34534 Елганың тамагы Лабаган-Се елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34535 Елганың тамагы Лабаган-Яга елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 34536 Елганың тамагы Лабазка-Исовская елгасының уң ярыннан 8,3 км ераклыкта урнашкан. 34537 Елганың тамагы Лабау елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34538 Елганың тамагы Лабау елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34539 Елганың тамагы Лабута елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34540 Елганың тамагы Лай елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34541 Елганың тамагы Лайндте-Яха елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34542 Елганың тамагы Лай-Яха елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34543 Елганың тамагы Лай-Яха елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34544 Елганың тамагы Лака елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34545 Елганың тамагы Лака елгасының уң ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 34546 Елганың тамагы Лакер-Яга елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34547 Елганың тамагы Лала елгасының сул ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 34548 Елганың тамагы Лала елгасының уң ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 34549 Елганың тамагы Лала елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 34550 Елганың тамагы Ламат авылы янында, Штырма елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34551 Елганың тамагы Ламбина-Ю елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34552 Елганың тамагы Ламочка елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34553 Елганың тамагы Лангахэй-То күле урнашкан. 34554 Елганың тамагы Лангур елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34555 Елганың тамагы Лангур елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34556 Елганың тамагы Лангур елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 34557 Елганың тамагы Лапа елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34558 Елганың тамагы Лапа елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34559 Елганың тамагы Лапово елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34560 Елганың тамагы Лапсейная елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34561 Елганың тамагы Лапча елгасының уң ярыннан 4,4 км ераклыкта урнашкан. 34562 Елганың тамагы Лата елгасының уң ярыннан 7,8 км ераклыкта урнашкан. 34563 Елганың тамагы Лата-Марето-Яха елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34564 Елганың тамагы Латат елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34565 Елганың тамагы Лача күле - Онега елгасы урнашкан. 34566 Елганың тамагы Лая елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34567 Елганың тамагы Лая елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 34568 Елганың тамагы Лая елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34569 Елганың тамагы Лебяжья елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 34570 Елганың тамагы Левая Ныда елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34571 Елганың тамагы Левин күле (Великая елгасының бастауы) урнашкан. 34572 Елганың тамагы Левый Юрибей елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34573 Елганың тамагы Ледь елгасының сул ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 34574 Елганың тамагы Ледь елгасының уң ярыннан 179 км ераклыкта урнашкан. 34575 Елганың тамагы Ледь елгасының уң ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 34576 Елганың тамагы Лейв-Горт-Юган елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34577 Елганың тамагы Лек-Воркута елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34578 Елганың тамагы Лек елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34579 Елганың тамагы Лек елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34580 Елганың тамагы Лек елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 34581 Елганың тамагы Лек-Елец елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34582 Елганың тамагы Лекма елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34583 Елганың тамагы Лек-Нерцета елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34584 Елганың тамагы Лек-Нерцета елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 34585 Елганың тамагы Лекшма елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 34586 Елганың тамагы Лельма елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 34587 Елганың тамагы Лельма елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34588 Елганың тамагы Леляйка елгасының уң ярыннан 7,8 км ераклыкта урнашкан. 34589 Елганың тамагы Лемва елгасының сул ярыннан 180 км ераклыкта урнашкан. 34590 Елганың тамагы Лемва елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 34591 Елганың тамагы Лемва елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 34592 Елганың тамагы Лемва елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 34593 Елганың тамагы Лемва елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 34594 Елганың тамагы Лемва елгасының уң ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 34595 Елганың тамагы Лемва елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34596 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының сул ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 34597 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 34598 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 34599 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34600 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34601 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 34602 Елганың тамагы Ләмәзе елгасының уң ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 34603 Елганың тамагы Лепля елгасының сул ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 34604 Елганың тамагы Лепля елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 34605 Елганың тамагы Лепля елгасының уң ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 34606 Елганың тамагы Лепля елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34607 Елганың тамагы Лепля елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34608 Елганың тамагы Лепша елгасының сул ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 34609 Елганың тамагы Лепша елгасының уң ярыннан 0,6 км ераклыкта урнашкан. 34610 Елганың тамагы Лепша елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34611 Елганың тамагы Лескен елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34612 Елганың тамагы Лесной Тамбов елгасының сул ярыннан 5,2 км ераклыкта урнашкан. 34613 Елганың тамагы Лесной Тамбов елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 34614 Елганың тамагы Летинская елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 34615 Елганың тамагы Лехта елгасының сул ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 34616 Елганың тамагы Лехта елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 34617 Елганың тамагы Лехта елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34618 Елганың тамагы Лехта елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 34619 Елганың тамагы Ливенка елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34620 Елганың тамагы Лидус елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34621 Елганың тамагы Ликина елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34622 Елганың тамагы Ликина елгасының сул ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 34623 Елганың тамагы Ликина елгасының уң ярыннан 1,1 км ераклыкта урнашкан. 34624 Елганың тамагы Ликина елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34625 Елганың тамагы Ликина елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 34626 Елганың тамагы Лимбя-Яха елгасының сул ярыннан 81 км ераклыкта урнашкан. 34627 Елганың тамагы Лимбя-Яха елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 34628 Елганың тамагы Лим елгасының сул ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 34629 Елганың тамагы Лимп-Питыль-Кы елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34630 Елганың тамагы Лимп-Питыль-Кы елгасының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 34631 Елганың тамагы Лимп-Питыль-Кы елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34632 Елганың тамагы Линтовка елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34633 Елганың тамагы Линтовка елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34634 Елганың тамагы Липка елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34635 Елганың тамагы Липовка елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34636 Елганың тамагы Липовый Донец елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34637 Елганың тамагы Листвянка елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34638 Елганың тамагы Лита елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34639 Елганың тамагы Литозера елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34640 Елганың тамагы Лиур-Яга елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34641 Елганың тамагы Лобва елгасының сул ярыннан 170 км ераклыкта урнашкан. 34642 Елганың тамагы Лобва елгасының сул ярыннан 191 км ераклыкта урнашкан. 34643 Елганың тамагы Лобва елгасының сул ярыннан 204 км ераклыкта урнашкан. 34644 Елганың тамагы Лобва елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34645 Елганың тамагы Лобва елгасының уң ярыннан км 137 ераклыкта урнашкан. 34646 Елганың тамагы Ловля елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34647 Елганың тамагы Ловля елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34648 Елганың тамагы Лодьма елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34649 Елганың тамагы Лодьма елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34650 Елганың тамагы Лодьма - күле, Лодьма - елгасы урнашкан. 34651 Елганың тамагы Лоза елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34652 Елганың тамагы Лоза елгасының сул ярыннан 9,9 км ераклыкта урнашкан. 34653 Елганың тамагы Лоза елгасының уң ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 34654 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 173 км ераклыкта урнашкан. 34655 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 214 км ераклыкта урнашкан. 34656 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 274 км ераклыкта урнашкан. 34657 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 439 км ераклыкта урнашкан. 34658 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 461 км ераклыкта урнашкан. 34659 Елганың тамагы Лозьва елгасының сул ярыннан 515 км ераклыкта урнашкан. 34660 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 34661 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 241 км ераклыкта урнашкан. 34662 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34663 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 281 км ераклыкта урнашкан. 34664 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 289 км ераклыкта урнашкан. 34665 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 359 км ераклыкта урнашкан. 34666 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 401 км ераклыкта урнашкан. 34667 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 471 км ераклыкта урнашкан. 34668 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 520 км ераклыкта урнашкан. 34669 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 522 км ераклыкта урнашкан. 34670 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 536 км ераклыкта урнашкан. 34671 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 564 км ераклыкта урнашкан. 34672 Елганың тамагы Лозьва елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 34673 Елганың тамагы Лойга елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34674 Елганың тамагы Лопа елгасының сул ярыннан 0,4 км ераклыкта урнашкан. 34675 Елганың тамагы Лопси-Я елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 34676 Елганың тамагы Лопси-Я елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 34677 Елганың тамагы Лопь-Ю елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 34678 Елганың тамагы Лосьминка елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34679 Елганың тамагы Лосьминка елгасының сул ярыннан 8,2 км ераклыкта урнашкан. 34680 Елганың тамагы Лоуси-Я елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34681 Елганың тамагы Лоуси-Я елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 34682 Елганың тамагы Лохма елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 34683 Елганың тамагы Лохта елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34684 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 34685 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 34686 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 34687 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 34688 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 185 км ераклыкта урнашкан. 34689 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 34690 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 273 км ераклыкта урнашкан. 34691 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 279 км ераклыкта урнашкан. 34692 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 353 км ераклыкта урнашкан. 34693 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 34694 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 419 км ераклыкта урнашкан. 34695 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 429 км ераклыкта урнашкан. 34696 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 442 км ераклыкта урнашкан. 34697 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 467 км ераклыкта урнашкан. 34698 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 532 км ераклыкта урнашкан. 34699 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 543 км ераклыкта урнашкан. 34700 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 34701 Елганың тамагы Луза елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34702 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 150 км ераклыкта урнашкан. 34703 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 169 км ераклыкта урнашкан. 34704 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 246 км ераклыкта урнашкан. 34705 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 275 км ераклыкта урнашкан. 34706 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 300 км ераклыкта урнашкан. 34707 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 337 км ераклыкта урнашкан. 34708 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 359 км ераклыкта урнашкан. 34709 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 385 км ераклыкта урнашкан. 34710 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 395 км ераклыкта урнашкан. 34711 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34712 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 449 км ераклыкта урнашкан. 34713 Елганың тамагы Луза елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 34714 Елганың тамагы Луковая елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34715 Елганың тамагы Лумпада-Яха елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34716 Елганың тамагы ЛунТынга елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34717 Елганың тамагы ЛунТынга елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 34718 Елганың тамагы Луслака-Кикя елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34719 Елганың тамагы Луца-Яха елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34720 Елганың тамагы Лыа-Ю елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34721 Елганың тамагы Лыдую елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34722 Елганың тамагы Лыраки елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 34723 Елганың тамагы Лысьва елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34724 Елганың тамагы Лысьва елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34725 Елганың тамагы Лысьва (Лысьвенский тоганы) елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 34726 Елганың тамагы Лыхи-Паха култыгы урнашкан. 34727 Елганың тамагы Львасан-Игол елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34728 Елганың тамагы Лэлькэль-Тэма кушылдыгының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34729 Елганың тамагы Лэрухей-Яха елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34730 Елганың тамагы Лэрухей-Яха елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34731 Елганың тамагы Любовша елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34732 Елганың тамагы Ляккато-Се елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 34733 Елганың тамагы Ляккато-Се елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34734 Елганың тамагы Ляля елгасының сул ярыннан 195 км ераклыкта урнашкан. 34735 Елганың тамагы Ляля елгасының сул ярыннан 216 км ераклыкта урнашкан. 34736 Елганың тамагы Ляля елгасының сул ярыннан 242 км ераклыкта урнашкан. 34737 Елганың тамагы Лямца елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34738 Елганың тамагы Лямчина елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34739 Елганың тамагы Лямъя елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34740 Елганың тамагы Лям-Я елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34741 Елганың тамагы Ляпин елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 34742 Елганың тамагы Ляпин елгасының сул ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 34743 Елганың тамагы Ляпин елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 34744 Елганың тамагы Ляпин елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34745 Елганың тамагы Ляпин елгасының уң ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 34746 Елганың тамагы Ляпин елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34747 Елганың тамагы Ляпин елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 34748 Елганың тамагы Ляпин елгасының уң ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 34749 Елганың тамагы Мадага-Вож елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34750 Елганың тамагы Маза елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34751 Елганың тамагы Маймакса кушылдыгының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34752 Елганың тамагы Маймонга елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34753 Елганың тамагы Макан елгасының сул ярыннан 9,8 км ераклыкта урнашкан. 34754 Елганың тамагы Мала елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 34755 Елганың тамагы Мала елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34756 Елганың тамагы Малваю елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34757 Елганың тамагы Малица елгасының сул ярыннан 6,5 км ераклыкта урнашкан. 34758 Елганың тамагы Малошуйка елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 34759 Елганың тамагы Малыгина култыгы урнашкан. 34760 Елганың тамагы Малыгин богазы урнашкан. 34761 Елганың тамагы Манас-үзән елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34762 Елганың тамагы Манго-Юрибей елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 34763 Елганың тамагы Мангте-Яха елгасының уң ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 34764 Елганың тамагы Манъяга елгасының уң ярыннан 0,9 км ераклыкта урнашкан. 34765 Елганың тамагы Мань-Тосым-Я елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34766 Елганың тамагы Мань-Я елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34767 Елганың тамагы Мань-Я елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 34768 Елганың тамагы Мань-Я елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 34769 Елганың тамагы Мань-Я елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34770 Елганың тамагы Мань-Я елгасының уң ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 34771 Елганың тамагы Мань-Я елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 34772 Елганың тамагы Марега елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34773 Елганың тамагы Марега елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34774 Елганың тамагы Марейяга елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34775 Елганың тамагы Марека елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34776 Елганың тамагы Марета-Яха елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 34777 Елганың тамагы Марре-Яха елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34778 Елганың тамагы Марре-Яха елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34779 Елганың тамагы Марыль-Кы елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34780 Елганың тамагы Маскары елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34781 Елганың тамагы Матыль-Кы елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34782 Елганың тамагы Матюй-Яха елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 34783 Елганың тамагы Матюй-Яха елгасының сул ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 34784 Елганың тамагы Матюй-Яха елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34785 Елганың тамагы Матюй-Яха елгасының уң ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 34786 Елганың тамагы Маук күле урнашкан. 34787 Елганың тамагы Маш елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34788 Елганың тамагы Мгла елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34789 Елганың тамагы Мгла елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34790 Елганың тамагы Мегра елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34791 Елганың тамагы Медвежка елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34792 Елганың тамагы Мәдәнә елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 34793 Елганың тамагы Межа елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34794 Елганың тамагы Межа елгасының сул ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 34795 Елганың тамагы Межа елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 34796 Елганың тамагы Межа елгасының уң ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 34797 Елганың тамагы Мейду-Хем елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34798 Елганың тамагы Мендыбай елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 34799 Елганың тамагы Меньша елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34800 Елганың тамагы Меня елгасының сул ярыннан 8,2 км ераклыкта урнашкан. 34801 Елганың тамагы Мергень күле урнашкан. 34802 Елганың тамагы Меремша елгасының уң ярыннан 7,6 км ераклыкта урнашкан. 34803 Елганың тамагы Мерку-То күле урнашкан. 34804 Елганың тамагы Меркуш-Йоль елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 34805 Елганың тамагы Месна елгасының сул ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 34806 Елганың тамагы Месна елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34807 Елганың тамагы Месна елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 34808 Елганың тамагы Мессояха елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 34809 Елганың тамагы Мессояха елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 34810 Елганың тамагы Мессояха елгасының сул ярыннан 290 км ераклыкта урнашкан. 34811 Елганың тамагы Мессояха елгасының сул ярыннан 351 км ераклыкта урнашкан. 34812 Елганың тамагы Мессояха елгасының сул ярыннан 412 км ераклыкта урнашкан. 34813 Елганың тамагы Мессояха елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 34814 Елганың тамагы Мессояха елгасының уң ярыннан 198 км ераклыкта урнашкан. 34815 Елганың тамагы Мессояха елгасының уң ярыннан 202 км ераклыкта урнашкан. 34816 Елганың тамагы Мессояха елгасының уң ярыннан 312 км ераклыкта урнашкан. 34817 Елганың тамагы Мессояха елгасының уң ярыннан 334 км ераклыкта урнашкан. 34818 Елганың тамагы Метлюта ( Ори-цкали ) елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34819 Елганың тамагы Метлюта (Ори-цкали) елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34820 Елганың тамагы Метлюта (Ори-цкали) елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34821 Елганың тамагы Метлюта (Ори-цкали) елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34822 Елганың тамагы Мехреньга елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 34823 Елганың тамагы Мехреньга елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34824 Елганың тамагы Мехреньга елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34825 Елганың тамагы Мехреньга елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34826 Елганың тамагы Мзас елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34827 Елганың тамагы Мзымта елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34828 Елганың тамагы Мизгея елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34829 Елганың тамагы Мизгея елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 34830 Елганың тамагы Миляш елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34831 Елганың тамагы Миндәк елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34832 Елганың тамагы Миндәк елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34833 Елганың тамагы Миньяр елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34834 Елганың тамагы Миньяр елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34835 Елганың тамагы Миньяр елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34836 Елганың тамагы Мичик елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 34837 Елганың тамагы Мишә елгасының сул ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 34838 Елганың тамагы Мишә елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта, Колай авылы янында урнашкан. 34839 Елганың тамагы Мишиха елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 34840 Елганың тамагы Мишиха елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 34841 Елганың тамагы Мокрый Аушедз елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34842 Елганың тамагы Молва елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34843 Елганың тамагы Молы-Тув күле урнашкан. 34844 Елганың тамагы Молюд-МУсаюр-Ю елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34845 Елганың тамагы Монастырка елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 34846 Елганың тамагы Монгаталянг-Яха елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34847 Елганың тамагы Монза елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 34848 Елганың тамагы Морда-Яха кушылдыгы елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 34849 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34850 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының сул ярыннан 203 км ераклыкта урнашкан. 34851 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының сул ярыннан 233 км ераклыкта урнашкан. 34852 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының сул ярыннан 250 км ераклыкта урнашкан. 34853 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 34854 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының уң ярыннан 167 км ераклыкта урнашкан. 34855 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының уң ярыннан 179 км ераклыкта урнашкан. 34856 Елганың тамагы Морды-Яха елгасының уң ярыннан 261 км ераклыкта урнашкан. 34857 Елганың тамагы Море-Ю елгасының сул ярыннан 161 км ераклыкта урнашкан. 34858 Елганың тамагы Море-Ю елгасының сул ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 34859 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 34860 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 168 км ераклыкта урнашкан. 34861 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 34862 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 34863 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 34864 Елганың тамагы Море-Ю елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34865 Елганың тамагы Мостовая елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34866 Елганың тамагы Мостовая елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34867 Елганың тамагы Моша елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 34868 Елганың тамагы Моша елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34869 Елганың тамагы Моша елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 34870 Елганың тамагы Моша елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34871 Елганың тамагы Моша елгасының уң ярыннан 81 км ераклыкта урнашкан. 34872 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 34873 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 34874 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 197 км ераклыкта урнашкан. 34875 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 34876 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 267 км ераклыкта урнашкан. 34877 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34878 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 34879 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 34880 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 34881 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 114 км ераклыкта урнашкан. 34882 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 34883 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 270 км ераклыкта урнашкан. 34884 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 284 км ераклыкта урнашкан. 34885 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 301 км ераклыкта урнашкан. 34886 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 314 км ераклыкта урнашкан. 34887 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 322 км ераклыкта урнашкан. 34888 Елганың тамагы Мрас-Су елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 34889 Елганың тамагы Мугай елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34890 Елганың тамагы Мугай елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34891 Елганың тамагы Мугай елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 34892 Елганың тамагы Мугай елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 34893 Елганың тамагы Мудуй-Яха елгасының сул ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 34894 Елганың тамагы Мудуй-Яха елгасының сул ярыннан 237 км ераклыкта урнашкан. 34895 Елганың тамагы Мудуй-Яха елгасының уң ярыннан 209 км ераклыкта урнашкан. 34896 Елганың тамагы Мудуй-Яха елгасының уң ярыннан 237 км ераклыкта урнашкан. 34897 Елганың тамагы Мудьюга елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 34898 Елганың тамагы Мудьюга елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34899 Елганың тамагы Мудьюга елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 34900 Елганың тамагы Мунгат елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 34901 Елганың тамагы Мураниха елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34902 Елганың тамагы Мурюк елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34903 Елганың тамагы Мырныяга елгасының сул ярыннан 0,5 км ераклыкта урнашкан. 34904 Елганың тамагы Мюмдя-Хэвы-Яха елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34905 Елганың тамагы Мядолова-Яха елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34906 Елганың тамагы Мяро-Яха елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 34907 Елганың тамагы Мяткурга елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34908 Елганың тамагы НавОлыц күле - ВОлышка елгасы урнашкан. 34909 Елганың тамагы Надуй-Яха елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 34910 Елганың тамагы Надуй-Яхаелгасының сул ярыннан 240 км ераклыкта урнашкан. 34911 Елганың тамагы Надуй-Яха елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34912 Елганың тамагы Надуй-Яха елгасының уң ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 34913 Елганың тамагы Надуй-Яхаелгасының уң ярыннан 220 км ераклыкта урнашкан. 34914 Елганың тамагы Надуй-Яха елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 34915 Елганың тамагы Назас елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34916 Елганың тамагы Налима-Ю елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 34917 Елганың тамагы Нальчик елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34918 Елганың тамагы Нальчик елгасының уң ярыннан 0,5 км ераклыкта урнашкан. 34919 Елганың тамагы Народ елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34920 Елганың тамагы Народ елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 34921 Елганың тамагы Нару-Тамбов елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34922 Елганың тамагы Натр-Колынг-Я елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 34923 Елганың тамагы Натр-Колынг-Я елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34924 Елганың тамагы Наул-Яга елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 34925 Елганың тамагы Находка қойнауы урнашкан. 34926 Елганың тамагы Нахор елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 34927 Елганың тамагы Нгапкай-Яха елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 34928 Елганың тамагы Нгапкай-Яха елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34929 Елганың тамагы Нгарка-Марета-Яха елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 34930 Елганың тамагы Нгарка-Монгота-Яха елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 34931 Елганың тамагы Нгарка-Тетнеда-Яха елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 34932 Елганың тамагы Нгарка-Тетнеда-Яха елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 34933 Елганың тамагы Нгарка-Хорты-Яха елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34934 Елганың тамагы Нгарка-Хорты-Яха елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 34935 Елганың тамагы Нгарка-Хорты-Яха елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34936 Елганың тамагы Нго-Яха елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 34937 Елганың тамагы Нгынянсе-Яха елгасының сул ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 34938 Елганың тамагы Нгынянсе-Яха елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 34939 Елганың тамагы Нгынянсе-Яха елгасының сул ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 34940 Елганың тамагы Нгынянсе-Яха елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 34941 Елганың тамагы Недарма елгасының сул ярыннан 6км ераклыкта урнашкан. 34942 Елганың тамагы Недарма елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 34943 Елганың тамагы Недарма елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34944 Елганың тамагы Нейта-Яха елгасының сул ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 34945 Елганың тамагы Нейта-Яха елгасының уң ярыннан 213 км ераклыкта урнашкан. 34946 Елганың тамагы Нейта-Яха елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34947 Елганың тамагы Нейта-Яха елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 34948 Елганың тамагы Нелобка елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34949 Елганың тамагы Нелобка елгасының уң ярыннан 6,9 км ераклыкта урнашкан. 34950 Елганың тамагы Нельменга елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 34951 Елганың тамагы Нельнюга елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 34952 Елганың тамагы Нельша елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 34953 Елганың тамагы Нельша елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 34954 Елганың тамагы Нельша елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 34955 Елганың тамагы Нендовка елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 34956 Елганың тамагы Нензота-Яха елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 34957 Елганың тамагы Нензота-Яха елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 34958 Елганың тамагы Ненюшка елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34959 Елганың тамагы Нерда елгасының сул ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 34960 Елганың тамагы Нерка-Ю елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34961 Елганың тамагы Нерка-Ю елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34962 Елганың тамагы Нерка-Ю елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34963 Елганың тамагы Нерлейка елгасының сул ярыннан 3,8 км ераклыкта урнашкан. 34964 Елганың тамагы Неромо-Яха елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 34965 Елганың тамагы Нерпъя елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 34966 Елганың тамагы Нерпъя елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 34967 Елганың тамагы Нерусовей-Ты күле - Нерусовей-Яха елгасы урнашкан. 34968 Елганың тамагы Нерусовей-Яха елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 34969 Елганың тамагы Нерута елгасының сул ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 34970 Елганың тамагы Нерута елгасының сул ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 34971 Елганың тамагы Нерута елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34972 Елганың тамагы Нерута елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 34973 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 100 км ераклыкта урнашкан. 34974 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 34975 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 34976 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 34977 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 34978 Елганың тамагы Нерута елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 34979 Елганың тамагы Нерута-Яха елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 34980 Елганың тамагы Несь елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 34981 Елганың тамагы Несь елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 34982 Елганың тамагы Несь елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 34983 Елганың тамагы Несь елгасының уң ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 34984 Елганың тамагы Несь елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 34985 Елганың тамагы Несь елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 34986 Елганың тамагы Нетхой елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34987 Елганың тамагы Нечепсухо елгасының сул ярыннан 3,2 км ераклыкта урнашкан. 34988 Елганың тамагы Нея елгасының сул ярыннан 179 км ераклыкта урнашкан. 34989 Елганың тамагы Нея елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 34990 Елганың тамагы Нея елгасының сул ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 34991 Елганың тамагы Нея елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 34992 Елганың тамагы Нижа елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 34993 Елганың тамагы Нижнее күле - Индингская Виска елгасы урнашкан. 34994 Елганың тамагы Никитинка елгасының сул ярыннан 4,1 км ераклыкта урнашкан. 34995 Елганың тамагы Ниливой-Яха елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 34996 Елганың тамагы Нименьга елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 34997 Елганың тамагы Нименьга елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 34998 Елганың тамагы Нименьг күле - Нименьга елгасы урнашкан. 34999 Елганың тамагы Нименьг күле - Нименьг елгасы урнашкан. 35000 Елганың тамагы Нимкытый-Кы елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 35001 Елганың тамагы Нирын-Я елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35002 Елганың тамагы Нияп елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта (№677 Тебеняк тоганы) урнашкан. 35003 Елганың тамагы Ния-Ю елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35004 Елганың тамагы Ния-Ю елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35005 Елганың тамагы Ния-Ю елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35006 Елганың тамагы Ния-Ю елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35007 Елганың тамагы Ния-Ю елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 35008 Елганың тамагы Нойю елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35009 Елганың тамагы Нокат елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35010 Елганың тамагы Норма елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35011 Елганың тамагы Носи-Яга елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35012 Елганың тамагы Нужная елгасының сул ярыннан 5,2 км ераклыкта урнашкан. 35013 Елганың тамагы Нурма-Яха елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35014 Елганың тамагы Нурма-Яха елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35015 Елганың тамагы Нурма-Яха елгасының уң ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 35016 Елганың тамагы Ныда елгасының сул ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 35017 Елганың тамагы Ныда елгасының сул ярыннан 196 км ераклыкта урнашкан. 35018 Елганың тамагы Ныда елгасының сул ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 35019 Елганың тамагы Ныда елгасының уң ярыннан 176 км ераклыкта урнашкан. 35020 Елганың тамагы Нырза елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35021 Елганың тамагы Нырза елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35022 Елганың тамагы Нырза елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35023 Елганың тамагы Ньюган-ТУкаль-Кы елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35024 Елганың тамагы Нюды-Сый-Яха елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35025 Елганың тамагы Нюдя-Япта-Яха елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35026 Елганың тамагы Нюксеньга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35027 Елганың тамагы Нюненьга елгасының сул ярыннан 2,8 км ераклыкта урнашкан. 35028 Елганың тамагы Нюрум-Я елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35029 Елганың тамагы Нюрум-Я елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35030 Елганың тамагы Нюрум-Я елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35031 Елганың тамагы Нюхча елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 35032 Елганың тамагы Нюхча елгасының уң ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 35033 Елганың тамагы Нябы-Яха елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35034 Елганың тамагы Нябы-Яха елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35035 Елганың тамагы Нябы-Яха елгасының сул ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 35036 Елганың тамагы Нябы-Яха елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35037 Елганың тамагы Нябы-Яха елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35038 Елганың тамагы Няву-Яха елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35039 Елганың тамагы Няву-Яха елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35040 Елганың тамагы Няву-Яха өзенінен 6 км ераклыкта урнашкан. 35041 Елганың тамагы Няда-Яха елгасының уң ярыннан 154 км ераклыкта урнашкан. 35042 Елганың тамагы Нядловая елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35043 Елганың тамагы Нядокота елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35044 Елганың тамагы Нязя елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35045 Елганың тамагы Нязя елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35046 Елганың тамагы Нязя елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35047 Елганың тамагы Няис елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35048 Елганың тамагы Няис елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 35049 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 35050 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 35051 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 35052 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 35053 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 35054 Елганың тамагы Няис елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35055 Елганың тамагы Няис-Мань-Я елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 35056 Елганың тамагы Няколь-Ту елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35057 Елганың тамагы Нялан-Я елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35058 Елганың тамагы Нямбой-То кушылдыгының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35059 Елганың тамагы Нямдо-Ю елгасының уң ярыннан 0,6 км ераклыкта урнашкан. 35060 Елганың тамагы Нямдо-Ю елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 35061 Елганың тамагы Нямдо-Юнко елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35062 Елганың тамагы Нянгус-Яха елгасының сул ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 35063 Елганың тамагы Нянгус-Яха елгасының уң ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 35064 Елганың тамагы Нянгус-Яха елгасының уң ярыннан 154 км ераклыкта урнашкан. 35065 Елганың тамагы Няндома елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35066 Елганың тамагы Няркыль-Чор елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35067 Елганың тамагы Няркыль-Чор елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35068 Елганың тамагы Нярмаседа-Яха елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35069 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 35070 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35071 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35072 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 35073 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35074 Елганың тамагы Нярма-Яха елгасының уң ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 35075 Елганың тамагы Нярово-Паюта-Яха елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35076 Елганың тамагы Нярово-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35077 Елганың тамагы Нярово-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 35078 Елганың тамагы Нярпысь-Я елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35079 Елганың тамагы Няртей-Яга елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35080 Елганың тамагы Няхр-Тарка-Яга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35081 Елганың тамагы Об борыны урнашкан. 35082 Елганың тамагы Обиль елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 35083 Елганың тамагы Обиль елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35084 Елганың тамагы Обиль елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35085 Елганың тамагы Об култыгы урнашкан. 35086 Елганың тамагы Обюл елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35087 Елганың тамагы Оватета-Яха елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35088 Елганың тамагы Огур-Я елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35089 Елганың тамагы Огур-Я елгасының сул ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 35090 Елганың тамагы Оз елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 35091 Елганың тамагы Ойпа елгасының сул ярыннан 3,5 км ераклыкта урнашкан. 35092 Елганың тамагы Олеко-Мангте-Яха елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35093 Елганың тамагы Олеля елгасының уң ярыннан 4,1 км ераклыкта урнашкан. 35094 Елганың тамагы Олма елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35095 Елганың тамагы олом елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 35096 Елганың тамагы олом елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35097 Елганың тамагы олом елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35098 Елганың тамагы оломчик елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35099 Елганың тамагы Олы Казмаш елгасының сул ярыннан 2,6 км ераклыкта урнашкан. 35100 Елганың тамагы Олы Караган елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35101 Елганың тамагы Олы Кәминкә елгасының сул ярыннан 2,4 км ераклыкта урнашкан. 35102 Елганың тамагы Олы Кумак елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 35103 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының сул ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 35104 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 35105 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 35106 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 35107 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 35108 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 165 км ераклыкта урнашкан. 35109 Елганың тамагы Олы Кызыл елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 35110 Елганың тамагы Олы Уртазым елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 35111 Елганың тамагы Олы Юкса елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 35112 Елганың тамагы Олы Юл елгасының сул ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 35113 Елганың тамагы Олы Юл елгасының сул ярыннан 376 км ераклыкта урнашкан. 35114 Елганың тамагы Олы Юл елгасының уң ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 35115 Елганың тамагы Олы Яклы елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35116 Елганың тамагы Ольвей-Яха елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35117 Елганың тамагы Ольховая елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35118 Елганың тамагы Ольховей елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35119 Елганың тамагы Ольшанка елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35120 Елганың тамагы Ома елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35121 Елганың тамагы Ома елгасының сул ярыннан 262 км ераклыкта урнашкан. 35122 Елганың тамагы Ома елгасының сул ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 35123 Елганың тамагы Ома елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 35124 Елганың тамагы Ома елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35125 Елганың тамагы Ома елгасының уң ярыннан 227 км ераклыкта урнашкан. 35126 Елганың тамагы Ома елгасының уң ярыннан 268 км ераклыкта урнашкан. 35127 Елганың тамагы Омар елгасының сул ярыннан 8,1 км ераклыкта урнашкан. 35128 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 35129 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 160 км ераклыкта урнашкан. 35130 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 310 км ераклыкта урнашкан. 35131 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 364 км ераклыкта урнашкан. 35132 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 374 км ераклыкта урнашкан. 35133 Елганың тамагы Онега елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 35134 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 35135 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 35136 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 142 км ераклыкта урнашкан. 35137 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 35138 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 174 км ераклыкта урнашкан. 35139 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 35140 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 363 км ераклыкта урнашкан. 35141 Елганың тамагы Онега елгасының уң ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 35142 Елганың тамагы Онега кушылдыгының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35143 Елганың тамагы Онега кушылдыгының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35144 Елганың тамагы Онеп елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35145 Елганың тамагы Он-Месть елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35146 Елганың тамагы Орлова елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35147 Елганың тамагы Өрөш елгасының сул ярыннан 3,1 км ераклыкта урнашкан. 35148 Елганың тамагы Өрөш елгасының сул ярыннан 4,4 км ераклыкта урнашкан. 35149 Елганың тамагы Ортон елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35150 Елганың тамагы Ортон елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35151 Елганың тамагы Ортон елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35152 Елганың тамагы Ортон елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35153 Елганың тамагы Орь елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35154 Елганың тамагы Орь елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 35155 Елганың тамагы Осеченка елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35156 Елганың тамагы Осовей-Яха елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 35157 Елганың тамагы Остапенец елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35158 Елганың тамагы Осуга елгасының сул ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 35159 Елганың тамагы Осуга елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35160 Елганың тамагы Осуга елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 35161 Елганың тамагы Отва елгасының сул ярыннан 4,6 км ераклыкта урнашкан. 35162 Елганың тамагы Охтома елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35163 Елганың тамагы Охтома елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35164 Елганың тамагы Ошкоты -елга Ошкотывис елгасы урнашкан. 35165 Елганың тамагы Ою-Яха елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35166 Елганың тамагы Өял елгасының сул ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 35167 Елганың тамагы Өял елгасының уң ярыннан 175 км ераклыкта урнашкан. 35168 Елганың тамагы Өял елгасының уң ярыннан 193 км ераклыкта урнашкан. 35169 Елганың тамагы Өял елгасының уң ярыннан 214 км ераклыкта урнашкан. 35170 Елганың тамагы Өял елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35171 Елганың тамагы Павлов сусаклагычының (Өрөш култыгы) сул ярыннан 191 км ераклыкта урнашкан. 35172 Елганың тамагы Павлов сусаклагычының (Сюнда култыгы) сул ярыннан 236 км ераклыкта урнашкан. 35173 Елганың тамагы Пага елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35174 Елганың тамагы Пага елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 35175 Елганың тамагы Паденьга елгасының уң ярыннан 114 км ераклыкта урнашкан. 35176 Елганың тамагы Паденьга елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 35177 Елганың тамагы Падома елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35178 Елганың тамагы Падома елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 35179 Елганың тамагы Падома елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35180 Елганың тамагы Падымей-Ты-Вис елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35181 Елганың тамагы Паета-Яха елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35182 Елганың тамагы Пальник-Ю елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35183 Елганың тамагы Пальник-Ю елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35184 Елганың тамагы Паль-Я елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35185 Елганың тамагы Пангур елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35186 Елганың тамагы Пандат-Яха елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35187 Елганың тамагы Панфиловка елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35188 Елганың тамагы Панча елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35189 Елганың тамагы Панэча-Ты-Вис елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35190 Елганың тамагы Парбиг елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35191 Елганың тамагы Парзи елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35192 Елганың тамагы ПарнУка-Ю елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35193 Елганың тамагы ПарнУка-Ю елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35194 Елганың тамагы Парусовая елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35195 Елганың тамагы Патсын-Я елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35196 Елганың тамагы Паханческая борыны урнашкан. 35197 Елганың тамагы Пашпанак елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35198 Елганың тамагы Паюта-Яха елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 35199 Елганың тамагы Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35200 Елганың тамагы Пеженга елгасының сул ярыннан 6,1 км ераклыкта урнашкан. 35201 Елганың тамагы Пеженьга елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35202 Елганың тамагы Пежма елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 35203 Елганың тамагы Пежма елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35204 Елганың тамагы Пежма елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35205 Елганың тамагы Пежма елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35206 Елганың тамагы Пежма елгасының уң ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 35207 Елганың тамагы Пелевка елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35208 Елганың тамагы Пелингичный елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35209 Елганың тамагы Пелингичный елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 35210 Елганың тамагы Пеляжья кушылдыгының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 35211 Елганың тамагы Пеляжья кушылдыгының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 35212 Елганың тамагы Пенза елгасының уң ярыннан 5,8 км ераклыкта урнашкан. 35213 Елганың тамагы Пензевы-Яха елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35214 Елганың тамагы Перевозная борыны урнашкан. 35215 Елганың тамагы Переиска елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35216 Елганың тамагы Перепуск елгасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 35217 Елганың тамагы Перешна елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35218 Елганың тамагы Периптаве-Яха елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35219 Елганың тамагы Пертюг елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35220 Елганың тамагы Пертюг елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35221 Елганың тамагы Песчанка елгасының уң ярыннан 0,3 км ераклыкта урнашкан. 35222 Елганың тамагы Песчанка елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 35223 Елганың тамагы Песчанка елгасының уң ярыннан 4,2 км ераклыкта урнашкан. 35224 Елганың тамагы Песчанка елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35225 Елганың тамагы Песчанка-То күле - №5712 исемсез елга урнашкан. 35226 Елганың тамагы Печаль-Кы елгасының сул ярыннан 138 км ераклыкта урнашкан. 35227 Елганың тамагы Печаль-Кы елгасының сул ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 35228 Елганың тамагы Печаль-Кы елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 35229 Елганың тамагы Печаль-Кы елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 35230 Елганың тамагы Печаль-Кы елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 35231 Елганың тамагы Печеньга елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35232 Елганың тамагы Печеньга елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35233 Елганың тамагы Печор диңгезе урнашкан. 35234 Елганың тамагы Печорская борыны урнашкан. 35235 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 35236 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 35237 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 122 км ераклыкта урнашкан. 35238 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 35239 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 242 км ераклыкта урнашкан. 35240 Елганың тамагы Пеша елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35241 Елганың тамагы Пеша елгасының уң ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 35242 Елганың тамагы Пеша елгасының уң ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 35243 Елганың тамагы Пеша елгасының уң ярыннан 222 км ераклыкта урнашкан. 35244 Елганың тамагы Пеша елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35245 Елганың тамагы Пешица елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35246 Елганың тамагы Пешица елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35247 Елганың тамагы Пиана елгасының сул ярыннан 206 км ераклыкта урнашкан. 35248 Елганың тамагы Пиана елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35249 Елганың тамагы Пиана елгасының сул ярыннан 383 км ераклыкта урнашкан. 35250 Елганың тамагы Пиана елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35251 Елганың тамагы Пидьма елгасының сул ярыннан 7,9 км ераклыкта урнашкан. 35252 Елганың тамагы Пидьма елгасының уң ярыннан 3,7 км ераклыкта урнашкан. 35253 Елганың тамагы Пильменьга елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35254 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35255 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 164 км ераклыкта урнашкан. 35256 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 197 км ераклыкта урнашкан. 35257 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 279 км ераклыкта урнашкан. 35258 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 326 км ераклыкта урнашкан. 35259 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 358 км ераклыкта урнашкан. 35260 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35261 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 426 км ераклыкта урнашкан. 35262 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 427 км ераклыкта урнашкан. 35263 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 35264 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 484 км ераклыкта урнашкан. 35265 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 560 км ераклыкта урнашкан. 35266 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 565 км ераклыкта урнашкан. 35267 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 641 км ераклыкта урнашкан. 35268 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 664 км ераклыкта урнашкан. 35269 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 671 км ераклыкта урнашкан. 35270 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 683 км ераклыкта урнашкан. 35271 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35272 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 35273 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 759 км ераклыкта урнашкан. 35274 Елганың тамагы Пинега елгасының сул ярыннан 92 км ераклыкта урнашкан. 35275 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 245 км ераклыкта урнашкан. 35276 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 287 км ераклыкта урнашкан. 35277 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 334 км ераклыкта урнашкан. 35278 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 367 км ераклыкта урнашкан. 35279 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35280 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 388 км ераклыкта урнашкан. 35281 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 399 км ераклыкта урнашкан. 35282 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 432 км ераклыкта урнашкан. 35283 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 444 км ераклыкта урнашкан. 35284 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 469 км ераклыкта урнашкан. 35285 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 35286 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 472 км ераклыкта урнашкан. 35287 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 513 км ераклыкта урнашкан. 35288 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 518 км ераклыкта урнашкан. 35289 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 537 км ераклыкта урнашкан. 35290 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 574 км ераклыкта урнашкан. 35291 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 619 км ераклыкта урнашкан. 35292 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 647 км ераклыкта урнашкан. 35293 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35294 Елганың тамагы Пинега елгасының уң ярыннан 656 км ераклыкта урнашкан. 35295 Елганың тамагы Пирикительская Алазань елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35296 Елганың тамагы Пирикительская Алазань елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35297 Елганың тамагы Питчаль-Кы елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35298 Елганың тамагы Питчаль-Кы елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35299 Елганың тамагы Пичуг елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35300 Елганың тамагы Пичуг елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35301 Елганың тамагы Плава елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35302 Елганың тамагы Плава елгасының сул ярыннан 7,7 км ераклыкта урнашкан. 35303 Елганың тамагы Плава елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35304 Елганың тамагы Плоское күле -Плоская елгасы урнашкан. 35305 Елганың тамагы Плотиченка елгасының уң ярыннан 6,5 км ераклыкта урнашкан. 35306 Елганың тамагы Поведь елгасының сул ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 35307 Елганың тамагы Поведь елгасының уң ярыннан 9,4 км ераклыкта урнашкан. 35308 Елганың тамагы Подборка кушылдыгының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35309 Елганың тамагы Под-Вэр-Ю елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35310 Елганың тамагы Подлей елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35311 Елганың тамагы Подлей елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35312 Елганың тамагы Подлей елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35313 Елганың тамагы Подломка елгасының сул ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 35314 Елганың тамагы Подломка елгасының сул ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 35315 Елганың тамагы Подломка елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35316 Елганың тамагы Подюга елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35317 Елганың тамагы Подюга елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 35318 Елганың тамагы Подюга елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 35319 Елганың тамагы Поерянг елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35320 Елганың тамагы Пойлово-Яха елгасының сул ярыннан 161 км ераклыкта урнашкан. 35321 Елганың тамагы Пойлово-Яха елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 35322 Елганың тамагы Пойлово-Яха елгасының сул ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 35323 Елганың тамагы Пойлово-Яха елгасының сул ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 35324 Елганың тамагы Пойлово-Яха елгасының уң ярыннан 173 км ераклыкта урнашкан. 35325 Елганың тамагы Покаль-Кы елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35326 Елганың тамагы Поколька елгасының сул ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 35327 Елганың тамагы Поколька елгасының уң ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 35328 Елганың тамагы Поколька елгасының уң ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 35329 Елганың тамагы Поколька елгасының уң ярыннан 229 км ераклыкта урнашкан. 35330 Елганың тамагы Поколька елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35331 Елганың тамагы Поколька елгасының уң ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 35332 Елганың тамагы Покотыль-Кы елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 35333 Елганың тамагы Покша елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35334 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 35335 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 35336 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 35337 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35338 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 35339 Елганың тамагы Покшеньга елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 35340 Елганың тамагы Покшеньга елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35341 Елганың тамагы Покшеньга елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35342 Елганың тамагы Покшеньга елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35343 Елганың тамагы Покшеньга елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 35344 Елганың тамагы Покшеньга елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 35345 Елганың тамагы Покш-Сяльме елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35346 Елганың тамагы Полная елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35347 Елганың тамагы Полтома елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35348 Елганың тамагы Польморгаль-Кы елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 35349 Елганың тамагы Польморгаль-Кы елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35350 Елганың тамагы Поль-Я елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 35351 Елганың тамагы Помолесъшор елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35352 Елганың тамагы Понга елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35353 Елганың тамагы Понга елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 35354 Елганың тамагы Понга елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 35355 Елганың тамагы Пополта елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35356 Елганың тамагы Пополта елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35357 Елганың тамагы Поржен күле - Порженка елгасы урнашкан. 35358 Елганың тамагы Порос елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35359 Елганың тамагы Порса елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35360 Елганың тамагы Порс-Яха елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 35361 Елганың тамагы Порс-Яха елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 35362 Елганың тамагы ПорТынга елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35363 Елганың тамагы ПорТынга елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35364 Елганың тамагы Поруб елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35365 Елганың тамагы Поруб елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35366 Елганың тамагы Порша елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35367 Елганың тамагы Посыръя елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35368 Елганың тамагы Потаскуй елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35369 Елганың тамагы Похманка елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35370 Елганың тамагы Поча елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35371 Елганың тамагы Поча елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35372 Елганың тамагы Поча елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35373 Елганың тамагы Поча елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35374 Елганың тамагы Почка елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35375 Елганың тамагы Преображения шыгангы (Об култыгы) урнашкан. 35376 Елганың тамагы Промойна борыны урнашкан. 35377 Елганың тамагы Промойная борыны урнашкан. 35378 Елганың тамагы Проходница елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35379 Елганың тамагы Проходница елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35380 Елганың тамагы Псыган-Су елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35381 Елганың тамагы Пузмач елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35382 Елганың тамагы Пумина елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35383 Елганың тамагы Пунга елгасының сул ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 35384 Елганың тамагы Пунга елгасының сул ярыннан 197 км ераклыкта урнашкан. 35385 Елганың тамагы Пупу-Я елгасының сул ярыннан 36,9 км ераклыкта урнашкан. 35386 Елганың тамагы Пупу-Я елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35387 Елганың тамагы Пурнема елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35388 Елганың тамагы Пут елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35389 Елганың тамагы Пут елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35390 Елганың тамагы Пут-Ю елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35391 Елганың тамагы Пухуча-Яха елгасының уң ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 35392 Елганың тамагы Пухуча-Яха елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 35393 Елганың тамагы Пушма елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35394 Елганың тамагы Пушма елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 35395 Елганың тамагы Пушма елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35396 Елганың тамагы Пуя елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 35397 Елганың тамагы Пуя елгасының уң ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 35398 Елганың тамагы Пшада елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35399 Елганың тамагы Пшада елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35400 Елганың тамагы Пызас елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35401 Елганың тамагы Пызеп елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35402 Елганың тамагы Пызеп елгасының сул ярыннан 5,7 км ераклыкта урнашкан. 35403 Елганың тамагы Пызеп елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35404 Елганың тамагы Пыртей-Яга елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35405 Елганың тамагы Пышега елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35406 Елганың тамагы Пышенца елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35407 Елганың тамагы Пышенца елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 35408 Елганың тамагы Пышкец елгасының уң ярыннан 0,5 км ераклыкта урнашкан. 35409 Елганың тамагы Пыякоя-Яха елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35410 Елганың тамагы Пыякоя-Яха елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 35411 Елганың тамагы Пьяна елгасының сул ярыннан 241 км ераклыкта урнашкан. 35412 Елганың тамагы Пьяна елгасының сул ярыннан 272 км ераклыкта урнашкан. 35413 Елганың тамагы Пьяна елгасының сул ярыннан 329 км ераклыкта урнашкан. 35414 Елганың тамагы Пьяна елгасының сул ярыннан 338 км ераклыкта урнашкан. 35415 Елганың тамагы Пьяна елгасының сул ярыннан 390 км ераклыкта урнашкан. 35416 Елганың тамагы Пьяна елгасының уң ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 35417 Елганың тамагы Пьяна елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 35418 Елганың тамагы Пьяна елгасының уң ярыннан 201 км ераклыкта урнашкан. 35419 Елганың тамагы Пьяна елгасының уң ярыннан 412 км ераклыкта урнашкан. 35420 Елганың тамагы Пюла елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35421 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35422 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35423 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35424 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35425 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 35426 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының сул ярыннан 97 км ераклыкта урнашкан. 35427 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының уң ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 35428 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35429 Елганың тамагы Пюль-Кы елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35430 Елганың тамагы Пюрмай-Кы елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 35431 Елганың тамагы Пюрмаль-Тэма кушылдыгының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35432 Елганың тамагы Пядуй-Яха елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35433 Елганың тамагы Пяй-Ю елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35434 Елганың тамагы Пякаль-Кы елгасының сул ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 35435 Елганың тамагы Пякаль-Кы елгасының сул ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 35436 Елганың тамагы Пякаль-Кы елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 35437 Елганың тамагы Пякаль-Кы елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 35438 Елганың тамагы Пяк-Яха елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35439 Елганың тамагы Пяк-Яха елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35440 Елганың тамагы Пярцор-Яга елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35441 Елганың тамагы Пяседай-Яха елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 35442 Елганың тамагы Пяседай-Яха елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35443 Елганың тамагы Пя-Сядэй-Яха елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 35444 Елганың тамагы Пятомбойю елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35445 Елганың тамагы Пяша елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35446 Елганың тамагы Раевка елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35447 Елганың тамагы Ратта елгасының сул ярыннан 184 км ераклыкта урнашкан. 35448 Елганың тамагы Ратта елгасының уң ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 35449 Елганың тамагы Ратта елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35450 Елганың тамагы Ратта елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 35451 Елганың тамагы Ревда елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35452 Елганың тамагы Ременка борыны урнашкан. 35453 Елганың тамагы Ресса елгасының сул ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 35454 Елганың тамагы Ресса елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35455 Елганың тамагы Ресса елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35456 Елганың тамагы Ресса елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35457 Елганың тамагы Рибитат елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35458 Елганың тамагы Рим-река елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35459 Елганың тамагы Рип елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35460 Елганың тамагы Рогозина елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35461 Елганың тамагы Рогозин елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35462 Елганың тамагы Россплавная елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35463 Елганың тамагы Рошня елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35464 Елганың тамагы Рошня елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35465 Елганың тамагы Рубас елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35466 Елганың тамагы Рубиха елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 35467 Елганың тамагы Ручь-Ю елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35468 Елганың тамагы Ручь-Ю елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 35469 Елганың тамагы Рыбная елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35470 Елганың тамагы Рыть-Юган елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35471 Елганың тамагы Рыть-Юган елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35472 Елганың тамагы Рыть-Юган елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35473 Елганың тамагы Саа-Яга елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35474 Елганың тамагы Сабетта-Яха елгасының сул ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 35475 Елганың тамагы Сабетта-Яха елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 35476 Елганың тамагы Сабетта-Яха елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 35477 Елганың тамагы Сабколянг-Яха елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35478 Елганың тамагы Сабколянг-Яхаелгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35479 Елганың тамагы Саболе-Яха елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 35480 Елганың тамагы Сабри-То күле урнашкан. 35481 Елганың тамагы Саб-Яха елгасының сул ярыннан 125 км ераклыкта урнашкан. 35482 Елганың тамагы Саб-Яха елгасының уң ярыннан 125 км ераклыкта урнашкан. 35483 Елганың тамагы Сава-Ю елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35484 Елганың тамагы Сава-Ю елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35485 Елганың тамагы Сада елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35486 Елганың тамагы Сада-Яга елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35487 Елганың тамагы Сай-Гоныш елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35488 Елганың тамагы Сала-су елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35489 Елганың тамагы Сала-су елгасының сул ярыннан 5,8 км ераклыкта урнашкан. 35490 Елганың тамагы Салда (№1067 Верхне-Салдинский тоган) елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 35491 Елганың тамагы Салда (№1068 Нижне-Салдинский тоган) елгасының уң ярыннан урнашкан. 35492 Елганың тамагы Салда елгасының сул ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 35493 Елганың тамагы Салда елгасының уң ярыннан 1,1 км ераклыкта урнашкан. 35494 Елганың тамагы Салда елгасының уң ярыннан 3,2 км ераклыкта урнашкан. 35495 Елганың тамагы Салда елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 35496 Елганың тамагы Салем-Лекабтамбда елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35497 Елганың тамагы Сале-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 35498 Елганың тамагы Салета елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35499 Елганың тамагы Салета елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35500 Елганың тамагы Салета елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35501 Елганың тамагы Салпада-Яха елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35502 Елганың тамагы Салпада-Яха елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35503 Елганың тамагы Салпада-Яха елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35504 Елганың тамагы Салтан-Се елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35505 Елганың тамагы Салюкую елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35506 Елганың тамагы Салюкую елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35507 Елганың тамагы Самуська елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35508 Елганың тамагы Самуська елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 35509 Елганың тамагы Самыр-Я елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35510 Елганың тамагы Самыш елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35511 Елганың тамагы Санарка елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 35512 Елганың тамагы Сандайка елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35513 Елганың тамагы Сандивей елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35514 Елганың тамагы Сандивей елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35515 Елганың тамагы Сандивей елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 35516 Елганың тамагы Сандивей елгасының уң ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 35517 Елганың тамагы Сандивей елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35518 Елганың тамагы Сандивей елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35519 Елганың тамагы Сандивей елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35520 Елганың тамагы Сандивей елгасының уң ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 35521 Елганың тамагы Санды-То күле - №8647 исемсез елга урнашкан. 35522 Елганың тамагы Санкина елгасының сул ярыннан 0,3 км ераклыкта урнашкан. 35523 Елганың тамагы Санкина елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35524 Елганың тамагы Сарала елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35525 Елганың тамагы Сарала елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35526 Елганың тамагы Сарана елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35527 Елганың тамагы Саран елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35528 Елганың тамагы Саран елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35529 Елганың тамагы Сарбаголь күле урнашкан. 35530 Елганың тамагы Саредаяга елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35531 Елганың тамагы Сарембой-Яга елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35532 Елганың тамагы Сарембой-Яга елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 35533 Елганың тамагы Сарембой-Яга елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35534 Елганың тамагы Сарембой-Яга елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 35535 Елганың тамагы Сармик-Седа елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35536 Елганың тамагы Сармик-Яха елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35537 Елганың тамагы Сарода елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35538 Елганың тамагы Сарс елгасының сул ярыннан 111 км ераклыкта урнашкан. 35539 Елганың тамагы Сарс елгасының сул ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 35540 Елганың тамагы Сартынь-Я елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35541 Елганың тамагы Сарыс елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 35542 Елганың тамагы Сары-Чумыш елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35543 Елганың тамагы Сары-Чумыш елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35544 Елганың тамагы Сары-Чумыш елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35545 Елганың тамагы Сары-Чумыш елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35546 Елганың тамагы Сары-Чумыш елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 35547 Елганың тамагы Саянзас елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35548 Елганың тамагы Светица елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35549 Елганың тамагы Светлаяелгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35550 Елганың тамагы Светлая елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35551 Елганың тамагы Свиное күле-Кена елгасы урнашкан. 35552 Елганың тамагы Северский Донец елгасының уң ярыннан 1003 км ераклыкта урнашкан. 35553 Елганың тамагы Северский Донец елгасының уң ярыннан 1018 км ераклыкта урнашкан. 35554 Елганың тамагы Северский Донец елгасының уң ярыннан 1030 км ераклыкта урнашкан. 35555 Елганың тамагы Северский Донец елгасының уң ярыннан 203 км ераклыкта урнашкан. 35556 Елганың тамагы Северский Донец елгасының уң ярыннан 972 км ераклыкта урнашкан. 35557 Елганың тамагы Северский Донец елгасы янында югала урнашкан. 35558 Елганың тамагы Северушка (Северский тоганы) елгасының уң ярыннан урнашкан. 35559 Елганың тамагы Сев-Яелгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 35560 Елганың тамагы Седаты-Яха елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35561 Елганың тамагы Седка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35562 Елганың тамагы Седка елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35563 Елганың тамагы Сед-Ю елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 35564 Елганың тамагы Сед-Яга елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 35565 Елганың тамагы Сейда елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 35566 Елганың тамагы Сейтынбет елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35567 Елганың тамагы Сем елгасының сул ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 35568 Елганың тамагы Сем елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 35569 Елганың тамагы Сем елгасының сул ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 35570 Елганың тамагы Сем елгасының уң ярыннан 194 км ераклыкта урнашкан. 35571 Елганың тамагы Сем елгасының уң ярыннан 202 км ераклыкта урнашкан. 35572 Елганың тамагы Сем елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35573 Елганың тамагы Сем елгасының уң ярыннан 225 км ераклыкта урнашкан. 35574 Елганың тамагы Семрас елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35575 Елганың тамагы Сем-Я елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35576 Елганың тамагы Сем-Я елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35577 Елганың тамагы Сенгась-Яха елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35578 Елганың тамагы Сеньяга елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35579 Елганың тамагы Сеньяга елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 35580 Елганың тамагы Сеньяга елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35581 Елганың тамагы Сеньяга елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35582 Елганың тамагы Сеньяга елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 35583 Елганың тамагы Сердоба елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35584 Елганың тамагы Сердоба елгасының уң ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 35585 Елганың тамагы Серебряная елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35586 Елганың тамагы Серебряная елгасының сул ярыннан 81 км ераклыкта урнашкан. 35587 Елганың тамагы Серебряная елгасының уң ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 35588 Елганың тамагы Сережа елгасының сул ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 35589 Елганың тамагы Сережа елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35590 Елганың тамагы Сережа елгасының уң ярыннан 131км ераклыкта урнашкан. 35591 Елганың тамагы Сереж елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 35592 Елганың тамагы Сереж елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 35593 Елганың тамагы Сереж елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 35594 Елганың тамагы Сереж елгасының уң ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 35595 Елганың тамагы Сереж елгасының уң ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 35596 Елганың тамагы Серп елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 35597 Елганың тамагы Серта елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35598 Елганың тамагы Серта елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 35599 Елганың тамагы Сертан-Се елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35600 Елганың тамагы Сертынь-Я елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35601 Елганың тамагы Серьер елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35602 Елганың тамагы Серьер елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35603 Елганың тамагы Сесыя-Ю елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35604 Елганың тамагы Сесыя-Ю елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35605 Елганың тамагы Се-Яха елгасының сул ярыннан 224 км ераклыкта урнашкан. 35606 Елганың тамагы Се-Яха елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 35607 Елганың тамагы Се-Яха елгасының уң ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 35608 Елганың тамагы Се-Яха (Зеленая) елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 35609 Елганың тамагы Се-Яха (Зеленая) елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 35610 Елганың тамагы Се-Яха (Зеленая) елгасының уң ярыннан 114 км ераклыкта урнашкан. 35611 Елганың тамагы Се-Яха (Зеленая) елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 35612 Елганың тамагы Се-Яха (Зеленая) елгасының уң ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 35613 Елганың тамагы Сибирчата-Яхаелгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35614 Елганың тамагы Сибирчата-Яха елгасының уң ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 35615 Елганың тамагы Сибирчата-Яха елгасының уң ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 35616 Елганың тамагы Сибирчата-Яха елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35617 Елганың тамагы Сибирчата-Яха елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35618 Елганың тамагы Сигоса елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35619 Елганың тамагы Сидя-Юмб-Тарко-Яха елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35620 Елганың тамагы Сидя-Юмб-Тарко-Яха елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 35621 Елганың тамагы Сизьма елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35622 Елганың тамагы Сизьма елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35623 Елганың тамагы Силова-Яха елгасының сул ярыннан 175 км ераклыкта урнашкан. 35624 Елганың тамагы Силова-Яха елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 35625 Елганың тамагы Силова-Яха елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 35626 Елганың тамагы Силова-Яха елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 35627 Елганың тамагы Симбирис-хеви елгасының уң ярыннан 5,6 км ераклыкта урнашкан. 35628 Елганың тамагы Синюха елгасының сул ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 35629 Елганың тамагы Синяш елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35630 Елганың тамагы Сия елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35631 Елганың тамагы Славянка елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35632 Елганың тамагы Слободка елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35633 Елганың тамагы Снопа елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 35634 Елганың тамагы Снопа елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 35635 Елганың тамагы Снопа елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35636 Елганың тамагы Снопа елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35637 Елганың тамагы Собет-Яха елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35638 Елганың тамагы Собет-Яха елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35639 Елганың тамагы Собет-Яха елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35640 Елганың тамагы Соболевка елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35641 Елганың тамагы Сова елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35642 Елганың тамагы Совза елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35643 Елганың тамагы Совза елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35644 Елганың тамагы Соелю-Се елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 35645 Елганың тамагы Соелю-Се елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35646 Елганың тамагы Соелю-Се елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35647 Елганың тамагы Сөендек (елга) елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35648 Елганың тамагы Сөендек (елга) елгасының сул ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 35649 Елганың тамагы Сөендек (елга) елгасының уң ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 35650 Елганың тамагы Сөендек (елга) елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 35651 Елганың тамагы Сок елгасының сул ярыннан 336 км ераклыкта урнашкан. 35652 Елганың тамагы Сок елгасының уң ярыннан 338 км ераклыкта урнашкан. 35653 Елганың тамагы Сокся елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 35654 Елганың тамагы Сокся елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35655 Елганың тамагы Соленое күле - №9211 исемсез елга урнашкан. 35656 Елганың тамагы Сол күле күле - Солоха елгасы урнашкан. 35657 Елганың тамагы Солова елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35658 Елганың тамагы Сол-озеро күле - Солза күле урнашкан. 35659 Елганың тамагы Сөлчә елгасының уң ярыннан 2,1 км ераклыкта урнашкан. 35660 Елганың тамагы СОлыхта елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35661 Елганың тамагы Соль елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35662 Елганың тамагы Соль елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35663 Елганың тамагы Сол Юрибей елгасының сул ярыннан 78 км ераклыкта урнашкан. 35664 Елганың тамагы Сомба елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35665 Елганың тамагы Сондема елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35666 Елганың тамагы Сондема елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35667 Елганың тамагы Сондуж күле - Кулой елгасы урнашкан. 35668 Елганың тамагы Сопча-Ю елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 35669 Елганың тамагы Сора елгасының сул ярыннан 7,8 км ераклыкта урнашкан. 35670 Елганың тамагы Сорма елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35671 Елганың тамагы Сосна елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35672 Елганың тамагы Сосна елгасының уң ярыннан 177 км ераклыкта урнашкан. 35673 Елганың тамагы Сосна елгасының уң ярыннан 209 км ераклыкта урнашкан. 35674 Елганың тамагы Сосна елгасының уң ярыннан 234 км ераклыкта урнашкан. 35675 Елганың тамагы Сосна елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 35676 Елганың тамагы Сосновка елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35677 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 346 км ераклыкта урнашкан. 35678 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 4,3 км ераклыкта урнашкан. 35679 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 509 км ераклыкта урнашкан. 35680 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 549 км ераклыкта урнашкан. 35681 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 563 км ераклыкта урнашкан. 35682 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 599 км ераклыкта урнашкан. 35683 Елганың тамагы Сосьва елгасының сул ярыннан 611 км ераклыкта урнашкан. 35684 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 237 км ераклыкта урнашкан. 35685 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 282 км ераклыкта урнашкан. 35686 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 293 км ераклыкта урнашкан. 35687 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 358 км ераклыкта урнашкан. 35688 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 388 км ераклыкта урнашкан. 35689 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 405 км ераклыкта урнашкан. 35690 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 447 км ераклыкта урнашкан. 35691 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 466 км ераклыкта урнашкан. 35692 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 35693 Елганың тамагы Сосьва елгасының уң ярыннан 596 км ераклыкта урнашкан. 35694 Елганың тамагы Сотка елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35695 Елганың тамагы Сотрина елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35696 Елганың тамагы Соть елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35697 Елганың тамагы Сотэ-Юган елгасының сул ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 35698 Елганың тамагы Сохонто-Се елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35699 Елганың тамагы Сочи елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35700 Елганың тамагы Сояна елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35701 Елганың тамагы Сояна елгасының сул ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 35702 Елганың тамагы Сояна елгасының уң ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 35703 Елганың тамагы Сояна елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 35704 Елганың тамагы Сояна елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 35705 Елганың тамагы Сояна елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35706 Елганың тамагы Сояна елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 35707 Елганың тамагы Старая Ижма елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 35708 Елганың тамагы Старица кушылдыгынан 22 км ераклыкта урнашкан. 35709 Елганың тамагы Стрелина елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35710 Елганың тамагы Стрельна елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35711 Елганың тамагы Стрига елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35712 Елганың тамагы Студеновка елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35713 Елганың тамагы Сугульда-Чор елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35714 Елганың тамагы Сугульда-Чор елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35715 Елганың тамагы Суда елгасының сул ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 35716 Елганың тамагы Суда елгасының сул ярыннан 1,4 км ераклыкта урнашкан. 35717 Елганың тамагы Суда елгасының сул ярыннан 167 км ераклыкта урнашкан. 35718 Елганың тамагы Суда елгасының сул ярыннан 184 км ераклыкта урнашкан. 35719 Елганың тамагы Суда елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35720 Елганың тамагы Суда елгасының уң ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 35721 Елганың тамагы Суда елгасының уң ярыннан 184 км ераклыкта урнашкан. 35722 Елганың тамагы Суерь елгасының уң ярыннан км 51 ераклыкта урнашкан. 35723 Елганың тамагы Суксанга елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35724 Елганың тамагы Суксанга елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35725 Елганың тамагы Сукчар елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 35726 Елганың тамагы Сулак елгасының сул ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 35727 Елганың тамагы Сулак елгасының сул ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 35728 Елганың тамагы Сулак елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35729 Елганың тамагы Сулак елгасының уң ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 35730 Елганың тамагы Суланда елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 35731 Елганың тамагы Суланда елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35732 Елганың тамагы Суланда елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 35733 Елганың тамагы Сулем елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35734 Елганың тамагы Сума елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35735 Елганың тамагы Сумраполь-Кикя елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35736 Елганың тамагы Сумраполь-Кикя елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35737 Елганың тамагы Сунгай елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35738 Елганың тамагы Сундоба елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35739 Елганың тамагы Сунжа елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 35740 Елганың тамагы Сунжа елгасының уң ярыннан 239 км ераклыкта урнашкан. 35741 Елганың тамагы Сунжа елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35742 Елганың тамагы Суразовка елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35743 Елганың тамагы Суразовка елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 35744 Елганың тамагы Сүренҗәк елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35745 Елганың тамагы Сурская Рудоха елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35746 Елганың тамагы Суходрев елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35747 Елганың тамагы Суходрев елгасының уң ярыннан 7,5 км ераклыкта урнашкан. 35748 Елганың тамагы Сухона елгасының сул ярыннан 289 км ераклыкта урнашкан. 35749 Елганың тамагы Сухона елгасының сул ярыннан 346 км ераклыкта урнашкан. 35750 Елганың тамагы Сухона елгасының сул ярыннан 352 км ераклыкта урнашкан. 35751 Елганың тамагы Сухона елгасының уң ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 35752 Елганың тамагы Сухона елгасының уң ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 35753 Елганың тамагы Сую-Нгэва-Яха елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35754 Елганың тамагы Сывтуга елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 35755 Елганың тамагы Сывтуга елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 35756 Елганың тамагы Сывъю елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35757 Елганың тамагы Сыгдер-Яха елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 35758 Елганың тамагы Сыды-Яха елгасының уң ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 35759 Елганың тамагы Сызранка елгасының сул ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 35760 Елганың тамагы Сызранка елгасының сул ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 35761 Елганың тамагы Сызранка елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35762 Елганың тамагы Сызранка елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35763 Елганың тамагы Сызранка елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 35764 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 35765 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 187 км ераклыкта урнашкан. 35766 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 290 км ераклыкта урнашкан. 35767 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 295 км ераклыкта урнашкан. 35768 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 304 км ераклыкта урнашкан. 35769 Елганың тамагы Сылва елгасының сул ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35770 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 35771 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 35772 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 147 км ераклыкта урнашкан. 35773 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 250 км ераклыкта урнашкан. 35774 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 314 км ераклыкта урнашкан. 35775 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 337 км ераклыкта урнашкан. 35776 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 362 км ераклыкта урнашкан. 35777 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 387 км ераклыкта урнашкан. 35778 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 455 км ераклыкта урнашкан. 35779 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 475 км ераклыкта урнашкан. 35780 Елганың тамагы Сылва елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 35781 Елганың тамагы Сылва (Сылвинскийтоганы) елгасының сул ярыннан 470 км ераклыкта урнашкан. 35782 Елганың тамагы Сылвица елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35783 Елганың тамагы Сылвица елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 35784 Елганың тамагы Сынзас елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 35785 Елганың тамагы Сынзас елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35786 Елганың тамагы Сынташты елгасының уң ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 35787 Елганың тамагы Сынташты елгасының уң ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 35788 Елганың тамагы Сынь елгасының сул ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 35789 Елганың тамагы Сынь елгасының сул ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 35790 Елганың тамагы Сынь елгасының сул ярыннан 206 км ераклыкта урнашкан. 35791 Елганың тамагы Сынь елгасының уң ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 35792 Елганың тамагы Сынь елгасының уң ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 35793 Елганың тамагы Сынь елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 35794 Елганың тамагы Сыня елгасының сул ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 35795 Елганың тамагы Сыня елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35796 Елганың тамагы Сыня елгасының уң ярыннан 206 км ераклыкта урнашкан. 35797 Елганың тамагы Сыня елгасының уң ярыннан 92 км ераклыкта урнашкан. 35798 Елганың тамагы Сыпаль-Кы елгасының сул ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 35799 Елганың тамагы Сыпаль-Кы елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 35800 Елганың тамагы Сыпаль-Кы елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 35801 Елганың тамагы Сып елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35802 Елганың тамагы Сырга (Верхне-Сергинский тоганы) елгасының уң ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 35803 Елганың тамагы Сырга елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 35804 Елганың тамагы Сырга елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35805 Елганың тамагы Сырга (Михайлов тоганы) елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 35806 Елганың тамагы Сыры елгасында урнашкан. 35807 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35808 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 225 км ераклыкта урнашкан. 35809 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 263 км ераклыкта урнашкан. 35810 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 315 км ераклыкта урнашкан. 35811 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 355 км ераклыкта урнашкан. 35812 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 442 км ераклыкта урнашкан. 35813 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 464 км ераклыкта урнашкан. 35814 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 500 км ераклыкта урнашкан. 35815 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 519 км ераклыкта урнашкан. 35816 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 551 км ераклыкта урнашкан. 35817 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 661 км ераклыкта урнашкан. 35818 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 35819 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35820 Елганың тамагы Сыры елгасының сул ярыннан 81 км ераклыкта урнашкан. 35821 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 254 км ераклыкта урнашкан. 35822 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 313 км ераклыкта урнашкан. 35823 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35824 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 427,7 км ераклыкта урнашкан. 35825 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 502 км ераклыкта урнашкан. 35826 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 592 км ераклыкта урнашкан. 35827 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 743 км ераклыкта урнашкан. 35828 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 798 км ераклыкта урнашкан. 35829 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 35830 Елганың тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 92 км ераклыкта урнашкан. 35831 Елганың тамагы Сыры (Старая арна) елгасының уң ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 35832 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 35833 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының сул ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 35834 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының сул ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 35835 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 35836 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының уң ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 35837 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының уң ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 35838 Елганың тамагы Сысконсын-Я елгасының уң ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 35839 Елганың тамагы Сытяру-Яха елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35840 Елганың тамагы Сэвк-Яха елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 35841 Елганың тамагы Сэр-Яха елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 35842 Елганың тамагы Сюйга елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35843 Елганың тамагы Сюма елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35844 Елганың тамагы Сядай-Яха елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35845 Елганың тамагы Сядей-Ю елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35846 Елганың тамагы Сядор-Яха елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 35847 Елганың тамагы Сядор-Яха елгасының уң ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 35848 Елганың тамагы Сядор-Яха елгасының уң ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 35849 Елганың тамагы Сядор-Яха елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35850 Елганың тамагы Сямай-То-Се елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35851 Елганың тамагы Сямаю елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 35852 Елганың тамагы Сямаю елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35853 Елганың тамагы Сямаю елгасының уң ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 35854 Елганың тамагы Сямаю елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 35855 Елганың тамагы Сямженьга елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 35856 Елганың тамагы Сямженьга елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35857 Елганың тамагы Сямженьга елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 35858 Елганың тамагы Сямтуй-Яха елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 35859 Елганың тамагы Сяттей-Ты-Вис елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35860 Елганың тамагы Табликаюелгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35861 Елганың тамагы Тавреньга елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 35862 Елганың тамагы Тавреньга елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 35863 Елганың тамагы Тавреньга елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 35864 Елганың тамагы Таврояга елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 35865 Елганың тамагы Тагил (№1060 Вогульский тоган) елгасының сул ярыннан 386 км ераклыкта урнашкан. 35866 Елганың тамагы Тагил (№1062 Нижне-Тагил суқоймасы) елгасының уң ярыннан 311 км ераклыкта урнашкан. 35867 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 245 км ераклыкта урнашкан. 35868 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 297 км ераклыкта урнашкан. 35869 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 360 км ераклыкта урнашкан. 35870 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35871 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 35872 Елганың тамагы Тагил елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 35873 Елганың тамагы Тагил елгасының уң ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 35874 Елганың тамагы Тагил елгасының уң ярыннан 1,7 км ераклыкта урнашкан. 35875 Елганың тамагы Тагил елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35876 Елганың тамагы Тагил елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 35877 Елганың тамагы Тагул елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 35878 Елганың тамагы Тадибе-Яха елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35879 Елганың тамагы Таежная елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35880 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1004 км ераклыкта урнашкан. 35881 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1091 км ераклыкта урнашкан. 35882 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1164 км ераклыкта урнашкан. 35883 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1171 км ераклыкта урнашкан. 35884 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1239 км ераклыкта урнашкан. 35885 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1259 км ераклыкта урнашкан. 35886 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1290 км ераклыкта урнашкан. 35887 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1341 км ераклыкта урнашкан. 35888 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 1351 км ераклыкта урнашкан. 35889 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 321 км ераклыкта урнашкан. 35890 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 451 км ераклыкта урнашкан. 35891 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 35892 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 761 км ераклыкта урнашкан. 35893 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 35894 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 830 км ераклыкта урнашкан. 35895 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 872 км ераклыкта урнашкан. 35896 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 890 км ераклыкта урнашкан. 35897 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан 970 км ераклыкта урнашкан. 35898 Елганың тамагы Таз елгасының сул ярыннан км ераклыкта урнашкан. 35899 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1066 км ераклыкта урнашкан. 35900 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1077 км ераклыкта урнашкан. 35901 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1202 км ераклыкта урнашкан. 35902 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1284 км ераклыкта урнашкан. 35903 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1301 км ераклыкта урнашкан. 35904 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1337 км ераклыкта урнашкан. 35905 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1363 км ераклыкта урнашкан. 35906 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 1391 км ераклыкта урнашкан. 35907 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 200 км ераклыкта урнашкан. 35908 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 256 км ераклыкта урнашкан. 35909 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 264 км ераклыкта урнашкан. 35910 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 301 км ераклыкта урнашкан. 35911 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 338 км ераклыкта урнашкан. 35912 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 342 км ераклыкта урнашкан. 35913 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 404 км ераклыкта урнашкан. 35914 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 412 км ераклыкта урнашкан. 35915 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 429 км ераклыкта урнашкан. 35916 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 472 км ераклыкта урнашкан. 35917 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 486 км ераклыкта урнашкан. 35918 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 532 км ераклыкта урнашкан. 35919 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 683 км ераклыкта урнашкан. 35920 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 747 км ераклыкта урнашкан. 35921 Елганың тамагы Таз елгасының уң ярыннан 797 км ераклыкта урнашкан. 35922 Елганың тамагы Тайменка елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 35923 Елганың тамагы Тайсун-Эн-Ахки елгасының уң ярыннан 2,8 км ераклыкта урнашкан. 35924 Елганың тамагы ТайТын елгасының сул ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 35925 Елганың тамагы ТайТын елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 35926 Елганың тамагы ТайТын елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35927 Елганың тамагы ТайТын елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35928 Елганың тамагы ТайТын елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 35929 Елганың тамагы ТайТын елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 35930 Елганың тамагы ТайТын елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35931 Елганың тамагы ТайТын елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 35932 Елганың тамагы ТайТын елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 35933 Елганың тамагы ТайТын елгасының уң ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 35934 Елганың тамагы Талановка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 35935 Елганың тамагы Талица елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 35936 Елганың тамагы Талица елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35937 Елганың тамагы Талица елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 35938 Елганың тамагы Талица елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 35939 Елганың тамагы Талица елгасының уң ярыннан 4,4 км ераклыкта урнашкан. 35940 Елганың тамагы Таловая елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35941 Елганың тамагы Таловка елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 35942 Елганың тамагы Таловка елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 35943 Елганың тамагы Талота-Яга елгасының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 35944 Елганың тамагы Талота-Яха елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 35945 Елганың тамагы Талтма елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 35946 Елганың тамагы Талым елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 35947 Елганың тамагы Тальма елгасының уң ярыннан 2,2 км ераклыкта урнашкан. 35948 Елганың тамагы Тамалы елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 35949 Елганың тамагы Тамбей елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 35950 Елганың тамагы Тамбей елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 35951 Елганың тамагы Тамбей елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 35952 Елганың тамагы Тамбей елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 35953 Елганың тамагы Тамбей елгасының уң ярыннан 48,2 км ераклыкта урнашкан. 35954 Елганың тамагы Тамбей елгасының уң ярыннан 48,9 км ераклыкта урнашкан. 35955 Елганың тамагы Тамбей елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 35956 Елганың тамагы Таньша елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 35957 Елганың тамагы Тап елгасының сул ярыннан 142 км ераклыкта урнашкан. 35958 Елганың тамагы Тап елгасының сул ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 35959 Елганың тамагы Тапсуй елгасының сул ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 35960 Елганың тамагы Тапсуй елгасының сул ярыннан 172 км ераклыкта урнашкан. 35961 Елганың тамагы Тапсуй елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 35962 Елганың тамагы Тапсуй елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 35963 Елганың тамагы Тапсуй елгасының уң ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 35964 Елганың тамагы Тапсуй елгасының уң ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 35965 Елганың тамагы Тапсуй елгасының уң ярыннан 194 км ераклыкта урнашкан. 35966 Елганың тамагы Тапсуй елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 35967 Елганың тамагы Тараба елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35968 Елганың тамагы Тараба елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 35969 Елганың тамагы Тараба елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 35970 Елганың тамагы Тарангул елгасының уң ярыннан 1км ераклыкта урнашкан. 35971 Елганың тамагы Таранжуль елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 35972 Елганың тамагы Тарнога елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 35973 Елганың тамагы Тарня елгасының сул ярыннан 100 км ераклыкта урнашкан. 35974 Елганың тамагы Тар-Ю елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 35975 Елганың тамагы Тар-Ю елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 35976 Елганың тамагы Тар-Ю елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 35977 Елганың тамагы Тар-Ю елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 35978 Елганың тамагы Тар-Яга елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35979 Елганың тамагы Тар-Яха елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35980 Елганың тамагы Тар-Яха елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 35981 Елганың тамагы Татарка елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 35982 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 220 км ераклыкта урнашкан. 35983 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 222 км ераклыкта урнашкан. 35984 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 385 км ераклыкта урнашкан. 35985 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 409 км ераклыкта урнашкан. 35986 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 480 км ераклыкта урнашкан. 35987 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 510 км ераклыкта урнашкан. 35988 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 650 км ераклыкта урнашкан. 35989 Елганың тамагы Тауда елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 35990 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 231 км ераклыкта урнашкан. 35991 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 272 км ераклыкта урнашкан. 35992 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 423 км ераклыкта урнашкан. 35993 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 35994 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 448 км ераклыкта урнашкан. 35995 Елганың тамагы Тауда елгасының уң ярыннан 535 км ераклыкта урнашкан. 35996 Елганың тамагы Ташевка елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 35997 Елганың тамагы Ташевка елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 35998 Елганың тамагы Ташлы елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 35999 Елганың тамагы Ташма елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36000 Елганың тамагы Таяс елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36001 Елганың тамагы Тверца елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36002 Елганың тамагы Тверца елгасының сул ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 36003 Елганың тамагы Тверца елгасының сул ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 36004 Елганың тамагы Тверца елгасының сул ярыннан 172 км ераклыкта урнашкан. 36005 Елганың тамагы Тверца елгасының сул ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 36006 Елганың тамагы Тверца елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 36007 Елганың тамагы Теба елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36008 Елганың тамагы Тегень елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36009 Елганың тамагы Тегень елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 36010 Елганың тамагы Тегень елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36011 Елганың тамагы Телес елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36012 Елганың тамагы Телес елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 36013 Елганың тамагы Теллин-Ахко елгасының уң ярыннан 2,1 км ераклыкта урнашкан. 36014 Елганың тамагы Теня-Яха елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36015 Елганың тамагы Терек елгасының сул ярыннан 434 км ераклыкта урнашкан. 36016 Елганың тамагы Терек елгасының сул ярыннан 448 км ераклыкта урнашкан. 36017 Елганың тамагы Терек елгасының уң ярыннан 401 км ераклыкта урнашкан. 36018 Елганың тамагы Терекла елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36019 Елганың тамагы Теренсу елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 36020 Елганың тамагы Теренсу елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36021 Елганың тамагы Теренсу елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 36022 Елганың тамагы Терменьга елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36023 Елганың тамагы Терса елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 36024 Елганың тамагы Терса елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36025 Елганың тамагы Терса елгасының уң ярыннан 208 км ераклыкта урнашкан. 36026 Елганың тамагы Терса елгасының уң ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 36027 Елганың тамагы Терсюк елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36028 Елганың тамагы Тесовка елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36029 Елганың тамагы Тетеркина елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36030 Елганың тамагы Тетеркина елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36031 Елганың тамагы Тәүде елгасының уң ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 36032 Елганың тамагы Теча елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36033 Елганың тамагы Теча елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36034 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 36035 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 36036 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 36037 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 178 км ераклыкта урнашкан. 36038 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 263 км ераклыкта урнашкан. 36039 Елганың тамагы Теша елгасының сул ярыннан 290 км ераклыкта урнашкан. 36040 Елганың тамагы Теша елгасының уң ярыннан 212 км ераклыкта урнашкан. 36041 Елганың тамагы Тешнярь елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 36042 Елганың тамагы Тим елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 36043 Елганың тамагы Тим елгасының сул ярыннан 86 км ераклыкта урнашкан. 36044 Елганың тамагы Тим елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36045 Елганың тамагы Тинева елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36046 Елганың тамагы Тирескә елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36047 Елганың тамагы Тирескә елгасының уң ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 36048 Елганың тамагы Тирескә елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36049 Елганың тамагы Тисулька елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36050 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының сул ярыннан 133 км ераклыкта урнашкан. 36051 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының сул ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36052 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының сул ярыннан 92 км ераклыкта урнашкан. 36053 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 36054 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 36055 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 272 км ераклыкта урнашкан. 36056 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36057 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 36058 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 36059 Елганың тамагы Тиутей-Яха елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36060 Елганың тамагы Тихманьга елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36061 Елганың тамагы Това елгасының сул ярыннан 9,4 км ераклыкта урнашкан. 36062 Елганың тамагы Това елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 36063 Елганың тамагы Тоголь-Кы елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36064 Елганың тамагы Тогул елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36065 Елганың тамагы Тогул елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 36066 Елганың тамагы Тогул елгасының уң ярыннан 57 км ераклыкта урнашкан. 36067 Елганың тамагы Тоехта елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36068 Елганың тамагы Тозам-Ротыпь елгасының уң ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36069 Елганың тамагы Төй елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 36070 Елганың тамагы Төй елгасының уң ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 36071 Елганың тамагы Төй елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 36072 Елганың тамагы Токша елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36073 Елганың тамагы Токша елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 36074 Елганың тамагы Токша елгасының сул ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 36075 Елганың тамагы Токша елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36076 Елганың тамагы Токш күле-күл-Токша елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36077 Елганың тамагы Токья-Кы елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36078 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 138 км ераклыкта урнашкан. 36079 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 36080 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 313 км ераклыкта урнашкан. 36081 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 317 км ераклыкта урнашкан. 36082 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 372 км ераклыкта урнашкан. 36083 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 391 км ераклыкта урнашкан. 36084 Елганың тамагы Толька елгасының сул ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 36085 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 126 км ераклыкта урнашкан. 36086 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 143 км ераклыкта урнашкан. 36087 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 36088 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 160 км ераклыкта урнашкан. 36089 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 207 км ераклыкта урнашкан. 36090 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 220 км ераклыкта урнашкан. 36091 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 226 км ераклыкта урнашкан. 36092 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 379 км ераклыкта урнашкан. 36093 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 391 км ераклыкта урнашкан. 36094 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 36095 Елганың тамагы Толька елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 36096 Елганың тамагы Толькэль-Тэма кушылдыгының сул жАгыйдел ярыннан 61 км ераклыкта урнашкан. 36097 Елганың тамагы Тол-Я елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36098 Елганың тамагы Тол-Я елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36099 Елганың тамагы Томбой-Се елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36100 Елганың тамагы Томлега елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36101 Елганың тамагы Томышевка елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 36102 Елганың тамагы Томышевка елгасының сул ярыннан 6,7 км ераклыкта урнашкан. 36103 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 205 км ераклыкта урнашкан. 36104 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 227 км ераклыкта урнашкан. 36105 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 234 км ераклыкта урнашкан. 36106 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 261 км ераклыкта урнашкан. 36107 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 349 км ераклыкта урнашкан. 36108 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 366 км ераклыкта урнашкан. 36109 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 413 км ераклыкта урнашкан. 36110 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 435 км ераклыкта урнашкан. 36111 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 465 км ераклыкта урнашкан. 36112 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 497 км ераклыкта урнашкан. 36113 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 523 км ераклыкта урнашкан. 36114 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 564 км ераклыкта урнашкан. 36115 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 615 км ераклыкта урнашкан. 36116 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 625 км ераклыкта урнашкан. 36117 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 650 км ераклыкта урнашкан. 36118 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 693 км ераклыкта урнашкан. 36119 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 698 км ераклыкта урнашкан. 36120 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта (Лабаз кушылдыгы) урнашкан. 36121 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 747 км ераклыкта урнашкан. 36122 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 757 км ераклыкта урнашкан. 36123 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 772 км ераклыкта урнашкан. 36124 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 788 км ераклыкта урнашкан. 36125 Елганың тамагы Томь елгасының сул ярыннан 808 км ераклыкта урнашкан. 36126 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 243 км ераклыкта урнашкан. 36127 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта (Кижиров кушылдыгы) урнашкан. 36128 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 262 км ераклыкта урнашкан. 36129 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 307 км ераклыкта урнашкан. 36130 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта (Кижиров кушылдыгы) урнашкан. 36131 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 339 км ераклыкта урнашкан. 36132 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 343 км ераклыкта урнашкан. 36133 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 354 км ераклыкта урнашкан. 36134 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 400 км ераклыкта урнашкан. 36135 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 408 км ераклыкта урнашкан. 36136 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 452 км ераклыкта урнашкан. 36137 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 462 км ераклыкта урнашкан. 36138 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 465 км ераклыкта урнашкан. 36139 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 519 км ераклыкта урнашкан. 36140 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 535 км ераклыкта урнашкан. 36141 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 650 км ераклыкта урнашкан. 36142 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 723 км ераклыкта урнашкан. 36143 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 732 км ераклыкта урнашкан. 36144 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 749 км ераклыкта урнашкан. 36145 Елганың тамагы Томь елгасының уң ярыннан 768 км ераклыкта урнашкан. 36146 Елганың тамагы Томь-Чумыш елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36147 Елганың тамагы Томь-Чумыш елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 36148 Елганың тамагы Томь-Чумыш елгасының сул ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36149 Елганың тамагы Тонгул елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36150 Елганың тамагы Тонгул елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36151 Елганың тамагы Тонгул елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36152 Елганың тамагы Тонгул елгасының сул ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 36153 Елганың тамагы Тонукыль-Кы елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36154 Елганың тамагы Тонукыль-Кы елгасының уң ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 36155 Елганың тамагы Төньяк Гбач елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36156 Елганың тамагы Төньяк Гбач елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 36157 Елганың тамагы Төньяк Гбач елгасының уң ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 36158 Елганың тамагы Төньяк Двина елгасының сул ярыннан урнашкан. 36159 Елганың тамагы Төньяк елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36160 Елганың тамагы Төньяк елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36161 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 137 км ераклыкта урнашкан. 36162 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 229 км ераклыкта урнашкан. 36163 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 280 км ераклыкта урнашкан. 36164 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 310 км ераклыкта урнашкан. 36165 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 364 км ераклыкта урнашкан. 36166 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 539 км ераклыкта урнашкан. 36167 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 559 км ераклыкта урнашкан. 36168 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 619 км ераклыкта урнашкан. 36169 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 639 км ераклыкта урнашкан. 36170 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 662 км ераклыкта урнашкан. 36171 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 700 км ераклыкта урнашкан. 36172 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының сул ярыннан 754 км ераклыкта урнашкан. 36173 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 130 км ераклыкта урнашкан. 36174 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 163 км ераклыкта урнашкан. 36175 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 292 км ераклыкта урнашкан. 36176 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 299 км ераклыкта урнашкан. 36177 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 332 км ераклыкта урнашкан. 36178 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 372 км ераклыкта урнашкан. 36179 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 512 км ераклыкта урнашкан. 36180 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 552 км ераклыкта урнашкан. 36181 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 591 км ераклыкта урнашкан. 36182 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 593 км ераклыкта урнашкан. 36183 Елганың тамагы Төньяк Сосьва елгасының уң ярыннан 737 км ераклыкта урнашкан. 36184 Елганың тамагы Төньяк Тошемка елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36185 Елганың тамагы Төньяк Тошемка елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36186 Елганың тамагы Төньяк Тошемка елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36187 Елганың тамагы Төньяк Тошемка елгасының уң ярыннан 7,7 км ераклыкта урнашкан. 36188 Елганың тамагы Төньяк Уньга елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36189 Елганың тамагы Төньяк Уньга елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36190 Елганың тамагы Тора елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36191 Елганың тамагы Торасовей култыгы урнашкан. 36192 Елганың тамагы Торгун елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36193 Елганың тамагы Торовей күле - №5603 исемсез елга урнашкан. 36194 Елганың тамагы Торомю-Яха елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36195 Елганың тамагы Тота-Яха елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36196 Елганың тамагы Тота-Яха елгасының сул ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 36197 Елганың тамагы Тота-Яха елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36198 Елганың тамагы Төяләс елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36199 Елганың тамагы Травниха елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36200 Елганың тамагы Труды елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 36201 Елганың тамагы Труды елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36202 Елганың тамагы Туапсе елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36203 Елганың тамагы Түбән Карм күле - күл - Карманга елгасы урнашкан. 36204 Елганың тамагы Түбән Майга елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36205 Елганың тамагы Түбән Пач-озеро күле - Котуга елгасы урнашкан. 36206 Елганың тамагы Түбән Поча елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36207 Елганың тамагы Түбән Поча елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36208 Елганың тамагы Түбән Телза елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36209 Елганың тамагы Түбән Терсь елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 36210 Елганың тамагы Түбән Терсь елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36211 Елганың тамагы Түбән Терсь елгасының уң ярыннан 98 км ераклыкта урнашкан. 36212 Елганың тамагы Түбән Тыхта елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36213 Елганың тамагы Түбән Хадыта елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36214 Елганың тамагы Түбән Харвута елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36215 Елганың тамагы Түбән Шукша елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 36216 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 36217 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 1257 км ераклыкта урнашкан. 36218 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 520 км ераклыкта урнашкан. 36219 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 7,1 км ераклыкта урнашкан. 36220 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 816 км ераклыкта урнашкан. 36221 Елганың тамагы Тубыл елгасының сул ярыннан 868 км ераклыкта урнашкан. 36222 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 123 км ераклыкта урнашкан. 36223 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 1589 км ераклыкта урнашкан. 36224 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 278 км ераклыкта урнашкан. 36225 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 370 км ераклыкта урнашкан. 36226 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 400 км ераклыкта урнашкан. 36227 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 494 км ераклыкта урнашкан. 36228 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 36229 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 6,7 км ераклыкта урнашкан. 36230 Елганың тамагы Тубыл елгасының уң ярыннан 760 км ераклыкта урнашкан. 36231 Елганың тамагы Тугояковка елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36232 Елганың тамагы Тугр елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36233 Елганың тамагы Туколанда елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36234 Елганың тамагы Тулица елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36235 Елганың тамагы Тулом елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36236 Елганың тамагы Тулом елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 36237 Елганың тамагы Тумбаж күле (Тумба елгасының бастауы) урнашкан. 36238 Елганың тамагы Тумуяс елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36239 Елганың тамагы Тунгужуль елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36240 Елганың тамагы Тунгужуль елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36241 Елганың тамагы Тунелька елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36242 Елганың тамагы Тунелька елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36243 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 36244 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 143 км ераклыкта урнашкан. 36245 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36246 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 305 км ераклыкта урнашкан. 36247 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 358 км ераклыкта урнашкан. 36248 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 448 км ераклыкта урнашкан. 36249 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 469 км ераклыкта урнашкан. 36250 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36251 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 571 км ераклыкта урнашкан. 36252 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 663 км ераклыкта урнашкан. 36253 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 704 км ераклыкта урнашкан. 36254 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 761 км ераклыкта урнашкан. 36255 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 785 км ераклыкта урнашкан. 36256 Елганың тамагы Тура елгасының сул ярыннан 911 км ераклыкта урнашкан. 36257 Елганың тамагы Тура елгасының уң ярыннан 432 км ераклыкта урнашкан. 36258 Елганың тамагы Тура елгасының уң ярыннан 448 км ераклыкта урнашкан. 36259 Елганың тамагы Тура елгасының уң ярыннан 592 км ераклыкта урнашкан. 36260 Елганың тамагы Тура елгасының уң ярыннан 671 км ераклыкта урнашкан. 36261 Елганың тамагы Турат елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36262 Елганың тамагы Турка елгасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 36263 Елганың тамагы Турма-Яха елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36264 Елганың тамагы Турма-Яха елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36265 Елганың тамагы Турма-Яха елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36266 Елганың тамагы Тур-Пат-Я елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36267 Елганың тамагы Турузбаевка елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36268 Елганың тамагы Туруп-Я елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36269 Елганың тамагы Туруп-Я елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36270 Елганың тамагы Турья елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36271 Елганың тамагы Турья елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 36272 Елганың тамагы Турья елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36273 Елганың тамагы Туси-Яха елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36274 Елганың тамагы Тутуяс елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 36275 Елганың тамагы Тутуяс елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36276 Елганың тамагы Тутуяс елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36277 Елганың тамагы Туш-кем елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36278 Елганың тамагы Туяхлань-Я елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36279 Елганың тамагы Тыкотлова елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36280 Елганың тамагы Тыкотлова елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36281 Елганың тамагы Тылай елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36282 Елганың тамагы Тылуга елгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36283 Елганың тамагы Тынгуз елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36284 Елганың тамагы Тынгуз елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 36285 Елганың тамагы Тынгэва-Паюта-Яха елгасының сул ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 36286 Елганың тамагы Тынгэва-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 36287 Елганың тамагы Тынгэва-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 36288 Елганың тамагы Тын елгасының уң ярыннан 1608 км ераклыкта урнашкан. 36289 Елганың тамагы Тэкодель-Кы елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36290 Елганың тамагы Тэкодель-Кы елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 36291 Елганың тамагы Тэкодель-Кы елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 36292 Елганың тамагы Тэкодель-Кы елгасының уң ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 36293 Елганың тамагы Тюнамбель-Кы елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36294 Елганың тамагы Тюртек елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36295 Елганың тамагы Тюхтет елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36296 Елганың тамагы Тюхтет елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36297 Елганың тамагы Тюхтет елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36298 Елганың тамагы Тяжин елгасының сул ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 36299 Елганың тамагы Тяжин елгасының сул ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 36300 Елганың тамагы Тяжин елгасының сул ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 36301 Елганың тамагы Тяжин елгасының уң ярыннан 146 км ераклыкта урнашкан. 36302 Елганың тамагы Тяжин елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 36303 Елганың тамагы Тяньга елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36304 Елганың тамагы Уанду елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36305 Елганың тамагы Уводь елгасында урнашкан. 36306 Елганың тамагы Угзеньга елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36307 Елганың тамагы Угра елгасының сул ярыннан 185 км ераклыкта урнашкан. 36308 Елганың тамагы Угра елгасының сул ярыннан 248 км ераклыкта урнашкан. 36309 Елганың тамагы Угра елгасының сул ярыннан 363 км ераклыкта урнашкан. 36310 Елганың тамагы Угра елгасының сул ярыннан 380 км ераклыкта урнашкан. 36311 Елганың тамагы Угра елгасының уң ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 36312 Елганың тамагы Угра елгасының уң ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 36313 Елганың тамагы Угра елгасының уң ярыннан 288 км ераклыкта урнашкан. 36314 Елганың тамагы Угра елгасының уң ярыннан 326,8 км ераклыкта урнашкан. 36315 Елганың тамагы Удьес елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36316 Елганың тамагы Удьес елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36317 Елганың тамагы Ужур елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36318 Елганың тамагы Уза елгасының уң ярыннан 126 км ераклыкта урнашкан. 36319 Елганың тамагы Уза елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36320 Елганың тамагы Узлиха елгасының сул ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 36321 Елганың тамагы Узун-Кара-су елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36322 Елганың тамагы Узун-Оюк елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36323 Елганың тамагы Узун-Оюк елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36324 Елганың тамагы Узун-Оюк елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36325 Елганың тамагы Узун-Оюк елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36326 Елганың тамагы Узюм-Юган елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 36327 Елганың тамагы Узюм-Юган елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36328 Елганың тамагы Уй елгасының сул ярыннан 307 км ераклыкта урнашкан. 36329 Елганың тамагы Уй елгасының сул ярыннан 368 км ераклыкта урнашкан. 36330 Елганың тамагы Уй елгасының сул ярыннан 396 км ераклыкта урнашкан. 36331 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 36332 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 206 км ераклыкта урнашкан. 36333 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 381 км ераклыкта урнашкан. 36334 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 411 км ераклыкта урнашкан. 36335 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 422 км ераклыкта урнашкан. 36336 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 431 км ераклыкта урнашкан. 36337 Елганың тамагы Уй елгасының уң ярыннан 438 км ераклыкта урнашкан. 36338 Елганың тамагы Ук елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36339 Елганың тамагы Уксунай елгасының сул ярыннан 120 км ераклыкта урнашкан. 36340 Елганың тамагы Уксунай елгасының сул ярыннан 134 км ераклыкта урнашкан. 36341 Елганың тамагы Уксунай елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36342 Елганың тамагы Уксунай елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36343 Елганың тамагы Ула елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36344 Елганың тамагы Улан-Зуха елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36345 Елганың тамагы Улень елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36346 Елганың тамагы Улень елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36347 Елганың тамагы Улень елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36348 Елганың тамагы Улень (Зур Улень) елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36349 Елганың тамагы Уллучай елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 36350 Елганың тамагы Уллучай елгасының уң ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 36351 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының сул ярыннан 107 км ераклыкта урнашкан. 36352 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының сул ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 36353 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының сул ярыннан 295 км ераклыкта урнашкан. 36354 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының сул ярыннан 324 км ераклыкта урнашкан. 36355 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36356 Елганың тамагы Улу-Юл елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 36357 Елганың тамагы Улыбердь елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36358 Елганың тамагы Уна елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36359 Елганың тамагы Ун-Амп-Юган елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36360 Елганың тамагы Уң Банок елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36361 Елганың тамагы Унга елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36362 Елганың тамагы Унга елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36363 Елганың тамагы Уң Грубе-Юелгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36364 Елганың тамагы Ундоша елгасының сул ярыннан 0,7 км ераклыкта урнашкан. 36365 Елганың тамагы Ундоша елгасының сул ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36366 Елганың тамагы Уң елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36367 Елганың тамагы Уң елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36368 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 113 км ераклыкта урнашкан. 36369 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 36370 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 181 км ераклыкта урнашкан. 36371 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 203 км ераклыкта урнашкан. 36372 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 230 км ераклыкта урнашкан. 36373 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 36374 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 261 км ераклыкта урнашкан. 36375 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 281 км ераклыкта урнашкан. 36376 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 289 км ераклыкта урнашкан. 36377 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 297 км ераклыкта урнашкан. 36378 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 316 км ераклыкта урнашкан. 36379 Елганың тамагы Унжа елгасының сул ярыннан 330,7 км ераклыкта урнашкан. 36380 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 36381 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 1,5 км ераклыкта урнашкан. 36382 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 276 км ераклыкта урнашкан. 36383 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 330,4 км ераклыкта урнашкан. 36384 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 351 км ераклыкта урнашкан. 36385 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 411 км ераклыкта урнашкан. 36386 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 8,1 км ераклыкта урнашкан. 36387 Елганың тамагы Унжа елгасының уң ярыннан 96 км ераклыкта урнашкан. 36388 Елганың тамагы Унжа (тармАгыйдел) елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 36389 Елганың тамагы Уң Кечь-Пель елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36390 Елганың тамагы Уң Пешинская Рассоха елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36391 Елганың тамагы Уң Сученьга елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36392 Елганың тамагы Унтмит-Пох-Я елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36393 Елганың тамагы Уньга елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36394 Елганың тамагы Уң Юрибей елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36395 Елганың тамагы Упа елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36396 Елганың тамагы Упа елгасының уң ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 36397 Елганың тамагы Упа елгасының уң ярыннан 166 км ераклыкта урнашкан. 36398 Елганың тамагы Упа елгасының уң ярыннан 191 км ераклыкта урнашкан. 36399 Елганың тамагы Упа елгасының уң ярыннан 286 км ераклыкта урнашкан. 36400 Елганың тамагы Уперта елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36401 Елганың тамагы Уперта елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36402 Елганың тамагы Уперта елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36403 Елганың тамагы Уперта елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36404 Елганың тамагы Урап елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 36405 Елганың тамагы Урвань елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36406 Елганың тамагы Урга елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36407 Елганың тамагы Урез елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36408 Елганың тамагы Урер-Яга елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36409 Елганың тамагы Урер-Яга елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36410 Елганың тамагы Ури-Яха елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36411 Елганың тамагы Урман Чишмәсе елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 36412 Елганың тамагы Урта Бөрте елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 36413 Елганың тамагы Урта Бөрте елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36414 Елганың тамагы Урта Бөрте елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 36415 Елганың тамагы Уртабуртяелгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36416 Елганың тамагы Уртабуртя елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36417 Елганың тамагы Урта елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36418 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36419 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36420 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 36421 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының уң ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36422 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36423 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36424 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының уң ярыннан 70 км ераклыкта урнашкан. 36425 Елганың тамагы Урта Терсь елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 36426 Елганың тамагы Урта Хадыта елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 36427 Елганың тамагы Урух елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36428 Елганың тамагы Урух елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 36429 Елганың тамагы Урух елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 36430 Елганың тамагы Урух елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 36431 Елганың тамагы Урюп елгасының сул ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 36432 Елганың тамагы Урюп елгасының сул ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 36433 Елганың тамагы Урюп елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 36434 Елганың тамагы Урюп елгасының уң ярыннан 145 км ераклыкта урнашкан. 36435 Елганың тамагы Урюп елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 36436 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 36437 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 36438 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 36439 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 214 км ераклыкта урнашкан. 36440 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 266 км ераклыкта урнашкан. 36441 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 288 км ераклыкта урнашкан. 36442 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 316 км ераклыкта урнашкан. 36443 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36444 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 395 км ераклыкта урнашкан. 36445 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 428 км ераклыкта урнашкан. 36446 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 452 км ераклыкта урнашкан. 36447 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 472 км ераклыкта урнашкан. 36448 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 489 км ераклыкта урнашкан. 36449 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 495 км ераклыкта урнашкан. 36450 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36451 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 565 км ераклыкта урнашкан. 36452 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36453 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 36454 Елганың тамагы Уса елгасының сул ярыннан 93 км ераклыкта урнашкан. 36455 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 36456 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 141 км ераклыкта урнашкан. 36457 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 171 км ераклыкта урнашкан. 36458 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 174 км ераклыкта урнашкан. 36459 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 252 км ераклыкта урнашкан. 36460 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 279 км ераклыкта урнашкан. 36461 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 305 км ераклыкта урнашкан. 36462 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 312 км ераклыкта урнашкан. 36463 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 360 км ераклыкта урнашкан. 36464 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 387 км ераклыкта урнашкан. 36465 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 394 км ераклыкта урнашкан. 36466 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 430 км ераклыкта урнашкан. 36467 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 36468 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36469 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 543 км ераклыкта урнашкан. 36470 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 565 км ераклыкта урнашкан. 36471 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 36472 Елганың тамагы Уса елгасының уң ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 36473 Елганың тамагы Ускоперть елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36474 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 126 км ераклыкта урнашкан. 36475 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 138 км ераклыкта урнашкан. 36476 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 254 км ераклыкта урнашкан. 36477 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 268 км ераклыкта урнашкан. 36478 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 307 км ераклыкта урнашкан. 36479 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 314 км ераклыкта урнашкан. 36480 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 317 км ераклыкта урнашкан. 36481 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 388 км ераклыкта урнашкан. 36482 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 36483 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 36484 Елганың тамагы Устья елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36485 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 180 км ераклыкта урнашкан. 36486 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 215 км ераклыкта урнашкан. 36487 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36488 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 288 км ераклыкта урнашкан. 36489 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 36490 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 367 км ераклыкта урнашкан. 36491 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 424 км ераклыкта урнашкан. 36492 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36493 Елганың тамагы Устья елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36494 Елганың тамагы Усьва елгасының сул ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 36495 Елганың тамагы Усьва елгасының сул ярыннан 162 км ераклыкта урнашкан. 36496 Елганың тамагы Усьва елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36497 Елганың тамагы Усьва елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36498 Елганың тамагы Усьва елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36499 Елганың тамагы Усьва елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 36500 Елганың тамагы Усь-Я елгасының сул ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 36501 Елганың тамагы Усь-Я елгасының сул ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 36502 Елганың тамагы Ут елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36503 Елганың тамагы Утемка елгасының уң ярыннан 6,5 км ераклыкта урнашкан. 36504 Елганың тамагы Утка елгасының сул ярыннан 7,7 км ераклыкта урнашкан. 36505 Елганың тамагы Уфалейка елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36506 Елганың тамагы Уфалейка елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36507 Елганың тамагы Уфалейка елгасының уң ярыннан 853 км ераклыкта урнашкан. 36508 Елганың тамагы Уфтюга елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36509 Елганың тамагы Уфтюга елгасының сул ярыннан 94 км ераклыкта урнашкан. 36510 Елганың тамагы Уфтюга елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36511 Елганың тамагы Уфтюга елгасының уң ярыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 36512 Елганың тамагы Ухта елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36513 Елганың тамагы Ухта елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36514 Елганың тамагы Ухта елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36515 Елганың тамагы Ухта елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 36516 Елганың тамагы Ухтаж елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36517 Елганың тамагы Ухтомица елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36518 Елганың тамагы Ухтомица елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36519 Елганың тамагы Ушинка елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36520 Елганың тамагы Ушка елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36521 Елганың тамагы Ушма елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36522 Елганың тамагы Ушма елгасының уң ярыннан 9,3 км ераклыкта урнашкан. 36523 Елганың тамагы Үшнә елгасының сул ярыннан 7,1 км ераклыкта урнашкан. 36524 Елганың тамагы Уяръяга елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36525 Елганың тамагы Филипповка елгасының уң ярыннан 2,5 км ераклыкта урнашкан. 36526 Елганың тамагы Фома-Ю елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36527 Елганың тамагы Фортанга елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36528 Елганың тамагы Фортанга елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36529 Елганың тамагы Фортанга елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 36530 Елганың тамагы Хабей-Яха елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36531 Елганың тамагы Хабей-Яха елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36532 Елганың тамагы Хабей-Яха елгасының уң ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 36533 Елганың тамагы Хабей-Яха елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36534 Елганың тамагы Хабей-Яха елгасының уң ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 36535 Елганың тамагы Хадыта елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36536 Елганың тамагы Хазни-Тын елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36537 Елганың тамагы Хайма елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36538 Елганың тамагы Хайма-Ю елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36539 Елганың тамагы Хайпудырская борыны урнашкан. 36540 Елганың тамагы Халцыней-Яха елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 36541 Елганың тамагы Хальмер-Шор елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36542 Елганың тамагы Хальмер-Шор елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36543 Елганың тамагы Хальмершор елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36544 Елганың тамагы Хальмер-Ю елгасының сул ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36545 Елганың тамагы Хальмер-Ю елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 36546 Елганың тамагы Хальмер-Ю елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36547 Елганың тамагы Хальмер-Ю елгасының уң ярыннан 41 км ераклыкта урнашкан. 36548 Елганың тамагы Хальмер-Яха елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36549 Елганың тамагы Хальмер-Яха елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36550 Елганың тамагы Хальмер-Яха елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 36551 Елганың тамагы Халяте-Яха елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36552 Елганың тамагы Хамболь-Ю елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36553 Елганың тамагы Ханавэй-Яха елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 36554 Елганың тамагы Ханавэй-Яха елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36555 Елганың тамагы Хановей-Яга елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 36556 Елганың тамагы Харасовая елгасының сул ярыннан 142 км ераклыкта урнашкан. 36557 Елганың тамагы Харасовая елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36558 Елганың тамагы Харасовая елгасының уң ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 36559 Елганың тамагы Харасовая елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36560 Елганың тамагы Харасов елгасының сул ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 36561 Елганың тамагы Харута елгасының сул ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36562 Елганың тамагы Харута елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 36563 Елганың тамагы Харута елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 36564 Елганың тамагы Харута елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36565 Елганың тамагы Харута-Ю елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36566 Елганың тамагы Харъяга күле -То - Харъяга елгасы урнашкан. 36567 Елганың тамагы Харь-Яга елгасының сул ярыннан 149 км ераклыкта урнашкан. 36568 Елганың тамагы Харьяга елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36569 Елганың тамагы Харь-Яга елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36570 Елганың тамагы Хар-Юган елгасының сул ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36571 Елганың тамагы Хар-Юган елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36572 Елганың тамагы Харючей-Яга елгасының сул ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 36573 Елганың тамагы Хасуй-Нгыня-Се елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36574 Елганың тамагы Хасуй-Нгыня-Се елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36575 Елганың тамагы Хата-Яга елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36576 Елганың тамагы Хейм-Паюта елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 36577 Елганың тамагы Хей-Яга елгасының сул ярыннан 0,2 км ераклыкта урнашкан. 36578 Елганың тамагы Хей-Яга елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36579 Елганың тамагы Хей-Яга елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 36580 Елганың тамагы Хе-Ягаелгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36581 Елганың тамагы Хзан-ор елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36582 Елганың тамагы Хирлеп елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36583 Елганың тамагы Хобе-Ю елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36584 Елганың тамагы Хола елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36585 Елганың тамагы Холе-Паха култыгы урнашкан. 36586 Елганың тамагы Холе-Яхаелгасының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36587 Елганың тамагы Холка елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36588 Елганың тамагы Хонде-Яха елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36589 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 229 км ераклыкта урнашкан. 36590 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 374 км ераклыкта урнашкан. 36591 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 806 км ераклыкта урнашкан. 36592 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 851 км ераклыкта урнашкан. 36593 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 879 км ераклыкта урнашкан. 36594 Елганың тамагы Хопер елгасының сул ярыннан 889 км ераклыкта урнашкан. 36595 Елганың тамагы Хопер елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 36596 Елганың тамагы Хопер елгасының уң ярыннан 230 км ераклыкта урнашкан. 36597 Елганың тамагы Хопер елгасының уң ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 36598 Елганың тамагы Хопер елгасының уң ярыннан 845 км ераклыкта урнашкан. 36599 Елганың тамагы Хопер елгасының уң ярыннан 863 км ераклыкта урнашкан. 36600 Елганың тамагы Хорамаха-Яха елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36601 Елганың тамагы Хорса елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36602 Елганың тамагы Хоседа күле -Ты -Хоседа-Ю елгасы урнашкан. 36603 Елганың тамагы Хоседа-Ю елгасының сул ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 36604 Елганың тамагы Хоседа-Ю елгасының сул ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 36605 Елганың тамагы Хоседа-Ю елгасының уң ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 36606 Елганың тамагы Хоседа-Ю елгасының уң ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 36607 Елганың тамагы Хоста елгасының сул ярыннан 4,7 км ераклыкта урнашкан. 36608 Елганың тамагы Худелка-Яга елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36609 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36610 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 167 км ераклыкта урнашкан. 36611 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 330 км ераклыкта урнашкан. 36612 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 366 км ераклыкта урнашкан. 36613 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 36614 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 36615 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 36616 Елганың тамагы Худосей елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36617 Елганың тамагы Худосей елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 36618 Елганың тамагы Худосей елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 36619 Елганың тамагы Худосей елгасының уң ярыннан 349 км ераклыкта урнашкан. 36620 Елганың тамагы Худосей елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36621 Елганың тамагы Хулга елгасының сул ярыннан 109 км ераклыкта урнашкан. 36622 Елганың тамагы Хулга елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36623 Елганың тамагы Хулга елгасының сул ярыннан 218 км ераклыкта урнашкан. 36624 Елганың тамагы Хулгаелгасының сул ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 36625 Елганың тамагы Хулга елгасының уң ярыннан 128 км ераклыкта урнашкан. 36626 Елганың тамагы Хулга елгасының уң ярыннан 182 км ераклыкта урнашкан. 36627 Елганың тамагы Хулга елгасының уң ярыннан 218 км ераклыкта урнашкан. 36628 Елганың тамагы Хулга елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36629 Елганың тамагы Хулхулау елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36630 Елганың тамагы Хулхулау елгасының сул ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36631 Елганың тамагы Хуль-Тур-Ахт елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36632 Елганың тамагы Хунхоба-Яха елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36633 Елганың тамагы Хупт-Яга елгасының уң ярыннан 0,3 км ераклыкта урнашкан. 36634 Елганың тамагы Хура елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36635 Елганың тамагы Хура елгасының уң ярыннан 95 км ераклыкта урнашкан. 36636 Елганың тамагы Хусь-Яха елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36637 Елганың тамагы Хусь-Яха елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36638 Елганың тамагы Хутты-Яха елгасының сул ярыннан 48 км ераклыкта урнашкан. 36639 Елганың тамагы Хутты-Яха елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 36640 Елганың тамагы Хуты-Яха елгасының сул ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 36641 Елганың тамагы Хуты-Яха елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 36642 Елганың тамагы Хуты-Яха елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36643 Елганың тамагы Хыльчую елгасының сул ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 36644 Елганың тамагы Хыльчую елгасының уң ярыннан 139 км ераклыкта урнашкан. 36645 Елганың тамагы Хыльчую елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36646 Елганың тамагы Хэбидя-Яха елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36647 Елганың тамагы Хэй-Кы елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36648 Елганың тамагы Хэй-Мутый-Кикя елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36649 Елганың тамагы Хэ-Яха елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36650 Елганың тамагы Хэ-Яха елгасының сул ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36651 Елганың тамагы Хэ-Яха елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 36652 Елганың тамагы Царева елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36653 Елганың тамагы Царева елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36654 Елганың тамагы Цаца күлендә урнашкан. 36655 Елганың тамагы Цаца күле урнашкан. 36656 Елганың тамагы Цна елгасының сул ярыннан 204 км ераклыкта урнашкан. 36657 Елганың тамагы Цна елгасының сул ярыннан 300 км ераклыкта урнашкан. 36658 Елганың тамагы Цна елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 36659 Елганың тамагы Цыганка елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 36660 Елганың тамагы Чаган елгасының сул ярыннан 227 км ераклыкта урнашкан. 36661 Елганың тамагы Чаган елгасының уң ярыннан 198 км ераклыкта урнашкан. 36662 Елганың тамагы Чадый-Кы елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36663 Елганың тамагы Чамлык елгасының сул ярыннан 199 км ераклыкта урнашкан. 36664 Елганың тамагы Чапаевка елгасының сул ярыннан 176 км ераклыкта урнашкан. 36665 Елганың тамагы Чардым елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36666 Елганың тамагы Чарка елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36667 Елганың тамагы Чарка елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36668 Елганың тамагы Часелька елгасының сул ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 36669 Елганың тамагы Часелька елгасының сул ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 36670 Елганың тамагы Часелька елгасының сул ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 36671 Елганың тамагы Часелька елгасының сул ярыннан 247 км ераклыкта урнашкан. 36672 Елганың тамагы Часелька елгасының уң ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 36673 Елганың тамагы Часелька елгасының уң ярыннан 167 км ераклыкта урнашкан. 36674 Елганың тамагы Часелька елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36675 Елганың тамагы Часелька елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36676 Елганың тамагы Чатыль-Кы елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 36677 Елганың тамагы Чатыль-Кы елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36678 Елганың тамагы Чебдар елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36679 Елганың тамагы Чебдар елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36680 Елганың тамагы Чеберчинка елгасының сул ярыннан 1,7 км ераклыкта урнашкан. 36681 Елганың тамагы Чеберчинка елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 36682 Елганың тамагы Чебула елгасының уң ярыннан км ераклыкта урнашкан. 36683 Елганың тамагы Чека елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36684 Елганың тамагы Чекалда елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36685 Елганың тамагы Челновая елгасының уң ярыннан 17,1 км ераклыкта урнашкан. 36686 Елганың тамагы Ченчерь елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36687 Елганың тамагы Черек Балкар елгасының сул ярыннан 4,2 км ераклыкта урнашкан. 36688 Елганың тамагы Черек Балкарский елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 36689 Елганың тамагы Черек елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 36690 Елганың тамагы Черек елгасының уң ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 36691 Елганың тамагы Черек Хуламский елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36692 Елганың тамагы Чермелей елгасының уң ярыннан 2,8 км ераклыкта урнашкан. 36693 Елганың тамагы Чернавка елгасының уң ярыннан 0,8 км ераклыкта урнашкан. 36694 Елганың тамагы Чернавка елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36695 Елганың тамагы Черпа-Ю елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36696 Елганың тамагы Чесноковка елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36697 Елганың тамагы Чесноковка елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36698 Елганың тамагы Чесноковка елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 36699 Елганың тамагы Чесноковка елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36700 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 36701 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 36702 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 36703 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 236 км ераклыкта урнашкан. 36704 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 248 км ераклыкта урнашкан. 36705 Елганың тамагы Четь елгасының сул ярыннан 330 км ераклыкта урнашкан. 36706 Елганың тамагы Четь елгасының уң ярыннан 244 км ераклыкта урнашкан. 36707 Елганың тамагы Четь елгасының уң ярыннан 327 км ераклыкта урнашкан. 36708 Елганың тамагы Чеша елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36709 Елганың тамагы Чеша елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36710 Елганың тамагы Чеша елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36711 Елганың тамагы Чидв-озеро күле - Чидвия елгасы урнашкан. 36712 Елганың тамагы Чижа елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36713 Елганың тамагы Чизма елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36714 Елганың тамагы Чиндат елгасының сул ярыннан 34 км ераклыкта урнашкан. 36715 Елганың тамагы Чиндат елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36716 Елганың тамагы Чир елгасының сул ярыннан 106 км ераклыкта урнашкан. 36717 Елганың тамагы Чир елгасының уң ярыннан 124 км ераклыкта урнашкан. 36718 Елганың тамагы Чирка елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 36719 Елганың тамагы Читаль-Кы елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36720 Елганың тамагы Читаль-Кы елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36721 Елганың тамагы Читаль-Кы елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36722 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының сул ярыннан 152 км ераклыкта урнашкан. 36723 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының сул ярыннан 191 км ераклыкта урнашкан. 36724 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының сул ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 36725 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының сул ярыннан 391 км ераклыкта урнашкан. 36726 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының уң ярыннан 230 км ераклыкта урнашкан. 36727 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының уң ярыннан 319 км ераклыкта урнашкан. 36728 Елганың тамагы Чичка-Юл елгасының уң ярыннан 399 км ераклыкта урнашкан. 36729 Елганың тамагы Чишмә елгасы елгасының уң ярыннан 224 км ераклыкта урнашкан. 36730 Елганың тамагы Чишмә елгасының сул ярыннан 5,1 км ераклыкта урнашкан. 36731 Елганың тамагы Чишмә елгасының уң ярыннан 151 км ераклыкта урнашкан. 36732 Елганың тамагы Чишмә елгасының уң ярыннан 212 км ераклыкта урнашкан. 36733 Елганың тамагы Чортово елгасы урнашкан. 36734 Елганың тамагы Чубур елгасының сул ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36735 Елганың тамагы Чубур елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 36736 Елганың тамагы Чугорь-Яха елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36737 Елганың тамагы Чугорь-Яха елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 36738 Елганың тамагы Чуел елгасында урнашкан. 36739 Елганың тамагы Чуел елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 36740 Елганың тамагы Чуел елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 36741 Елганың тамагы Чуел елгасының уң ярыннан 132 км ераклыкта урнашкан. 36742 Елганың тамагы Чужга елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36743 Елганың тамагы Чужга елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36744 Елганың тамагы Чужга елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36745 Елганың тамагы Чулман елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36746 Елганың тамагы Чулман елгасының сул ярыннан 7,9 км ераклыкта урнашкан. 36747 Елганың тамагы Чулман елгасының уң ярыннан 59 км ераклыкта урнашкан. 36748 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1034 км ераклыкта урнашкан. 36749 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1079 км ераклыкта урнашкан. 36750 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1088 км ераклыкта урнашкан. 36751 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1256 км ераклыкта урнашкан. 36752 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1261 км ераклыкта урнашкан. 36753 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 131 км ераклыкта урнашкан. 36754 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1380 км ераклыкта урнашкан. 36755 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1491 км ераклыкта урнашкан. 36756 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1504 км ераклыкта урнашкан. 36757 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1510 км ераклыкта урнашкан. 36758 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1535 км ераклыкта урнашкан. 36759 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1548 км ераклыкта урнашкан. 36760 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1620 км ераклыкта урнашкан. 36761 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 1704 км ераклыкта урнашкан. 36762 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 274 км ераклыкта урнашкан. 36763 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 466 км ераклыкта урнашкан. 36764 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 645 км ераклыкта урнашкан. 36765 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 648 км ераклыкта урнашкан. 36766 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 710 км ераклыкта урнашкан. 36767 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 778 км ераклыкта урнашкан. 36768 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 36769 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 862 км ераклыкта урнашкан. 36770 Елганың тамагы Чулым елгасының сул ярыннан 985 км ераклыкта урнашкан. 36771 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1002 км ераклыкта урнашкан. 36772 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1013 км ераклыкта урнашкан. 36773 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 101 км ераклыкта урнашкан. 36774 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 108 км ераклыкта урнашкан. 36775 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1121 км ераклыкта урнашкан. 36776 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1130 км ераклыкта урнашкан. 36777 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1412 км ераклыкта урнашкан. 36778 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1442 км ераклыкта урнашкан. 36779 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1471 км ераклыкта урнашкан. 36780 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1487 км ераклыкта урнашкан. 36781 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1500 км ераклыкта урнашкан. 36782 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1519 км ераклыкта урнашкан. 36783 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1623 км ераклыкта урнашкан. 36784 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1643 км ераклыкта урнашкан. 36785 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 1789 км ераклыкта урнашкан. 36786 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 276 км ераклыкта урнашкан. 36787 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 317 км ераклыкта урнашкан. 36788 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 468 км ераклыкта урнашкан. 36789 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 559 км ераклыкта урнашкан. 36790 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 560 км ераклыкта урнашкан. 36791 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 599 км ераклыкта урнашкан. 36792 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 637 км ераклыкта урнашкан. 36793 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 652 км ераклыкта урнашкан. 36794 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 689 км ераклыкта урнашкан. 36795 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 725 км ераклыкта урнашкан. 36796 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 846 км ераклыкта урнашкан. 36797 Елганың тамагы Чулым елгасының уң ярыннан 886 км ераклыкта урнашкан. 36798 Елганың тамагы Чулым елгасының уң яры урнашкан. 36799 Елганың тамагы Чулым (Цыганов кушылдыгы) елгасының сул ярыннан 366 км ераклыкта урнашкан. 36800 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 36801 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 135 км ераклыкта урнашкан. 36802 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 36803 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 198 км ераклыкта урнашкан. 36804 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 205 км ераклыкта урнашкан. 36805 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36806 Елганың тамагы Чулышман елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 36807 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 36808 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 36809 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 36810 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36811 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 188 км ераклыкта урнашкан. 36812 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36813 Елганың тамагы Чулышман елгасының уң ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 36814 Елганың тамагы Чульча елгасының сул ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36815 Елганың тамагы Чульча елгасының сул ярыннан 60 км ераклыкта урнашкан. 36816 Елганың тамагы Чульча елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36817 Елганың тамагы Чульча елгасының уң ярыннан 51 км ераклыкта урнашкан. 36818 Елганың тамагы Чумай елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36819 Елганың тамагы Чуман елгасының уң ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36820 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 294 км ераклыкта урнашкан. 36821 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 309 км ераклыкта урнашкан. 36822 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 314 км ераклыкта урнашкан. 36823 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 345 км ераклыкта урнашкан. 36824 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 388 км ераклыкта урнашкан. 36825 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 399 км ераклыкта урнашкан. 36826 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 434 км ераклыкта урнашкан. 36827 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 517 км ераклыкта урнашкан. 36828 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 36829 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 627 км ераклыкта урнашкан. 36830 Елганың тамагы Чумыш елгасының сул ярыннан 644 км ераклыкта урнашкан. 36831 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 121 км ераклыкта урнашкан. 36832 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 36833 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 242 км ераклыкта урнашкан. 36834 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36835 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 538 км ераклыкта урнашкан. 36836 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 598 км ераклыкта урнашкан. 36837 Елганың тамагы Чумыш елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36838 Елганың тамагы Чуплега елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36839 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 188 км ераклыкта урнашкан. 36840 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 199 км ераклыкта урнашкан. 36841 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 234 км ераклыкта урнашкан. 36842 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 250 км ераклыкта урнашкан. 36843 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 280 км ераклыкта урнашкан. 36844 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 295 км ераклыкта урнашкан. 36845 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 334 км ераклыкта урнашкан. 36846 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 347 км ераклыкта урнашкан. 36847 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 380 км ераклыкта урнашкан. 36848 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 396 км ераклыкта урнашкан. 36849 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 438 км ераклыкта урнашкан. 36850 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 442 км ераклыкта урнашкан. 36851 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 450 км ераклыкта урнашкан. 36852 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 459 км ераклыкта урнашкан. 36853 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 472 км ераклыкта урнашкан. 36854 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 479 км ераклыкта урнашкан. 36855 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 36856 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 36857 Елганың тамагы Чүпче елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 36858 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 36859 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 183 км ераклыкта урнашкан. 36860 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 237 км ераклыкта урнашкан. 36861 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 352 км ераклыкта урнашкан. 36862 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 451 км ераклыкта урнашкан. 36863 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 458 км ераклыкта урнашкан. 36864 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 479 км ераклыкта урнашкан. 36865 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 36866 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 36867 Елганың тамагы Чүпче елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36868 Елганың тамагы Чурова елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36869 Елганың тамагы Чурова елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 36870 Елганың тамагы Чурсь-Ю елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36871 Елганың тамагы Чурьега елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36872 Елганың тамагы Чурьега елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36873 Елганың тамагы Чурьега елгасының уң ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36874 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36875 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 36876 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 36877 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 36878 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 347 км ераклыкта урнашкан. 36879 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 401 км ераклыкта урнашкан. 36880 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 409 км ераклыкта урнашкан. 36881 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 553 км ераклыкта урнашкан. 36882 Елганың тамагы Чусовая елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 36883 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 103 км ераклыкта урнашкан. 36884 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 36885 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 140 км ераклыкта урнашкан. 36886 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 179 км ераклыкта урнашкан. 36887 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 36888 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 2,7 км ераклыкта урнашкан. 36889 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 297 км ераклыкта урнашкан. 36890 Елганың тамагы Чусовая елгасының уң ярыннан 385 км ераклыкта урнашкан. 36891 Елганың тамагы Чушева елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36892 Елганың тамагы Шавла елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36893 Елганың тамагы Шайтанка елгасының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36894 Елганың тамагы Шайтанка елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36895 Елганың тамагы Шаква елгасының сул ярыннан 74 км ераклыкта урнашкан. 36896 Елганың тамагы Шаква елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36897 Елганың тамагы Шаква елгасының уң ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 36898 Елганың тамагы Шаква елгасының уң ярыннан 119 км ераклыкта урнашкан. 36899 Елганың тамагы Шаква елгасының уң ярыннан 45 км ераклыкта урнашкан. 36900 Елганың тамагы Шаква елгасының уң ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 36901 Елганың тамагы Шалаевка елгасының уң ярыннан 2 км ераклыкта урнашкан. 36902 Елганың тамагы Шалтырь-Кожух елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36903 Елганың тамагы Шалушка елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36904 Елганың тамагы Шалушка елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36905 Елганың тамагы Шаня елгасының сул ярыннан 87 км ераклыкта урнашкан. 36906 Елганың тамагы Шаня елгасының сул ярыннан 9,6 км ераклыкта урнашкан. 36907 Елганың тамагы Шаня елгасының уң ярыннан 50 км ераклыкта урнашкан. 36908 Елганың тамагы Шаня елгасының уң ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 36909 Елганың тамагы Шапсуго елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36910 Елганың тамагы Шапсуго елгасының уң ярыннан 25 км ераклыкта урнашкан. 36911 Елганың тамагы Шапсуго елгасының уң ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36912 Елганың тамагы Шарденьга елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36913 Елганың тамагы Шарденьга елгасының уң ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 36914 Елганың тамагы Шарженга елгасының сул ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 36915 Елганың тамагы Шарженга елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 36916 Елганың тамагы Шарженга елгасының уң ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36917 Елганың тамагы Шарженг елгасының уң ярыннан 143 км ераклыкта урнашкан. 36918 Елганың тамагы Шарженг елгасының уң ярыннан 37 км ераклыкта урнашкан. 36919 Елганың тамагы Шарженьга елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36920 Елганың тамагы Шарловка елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36921 Елганың тамагы Шаро-Аргун елгасының уң ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 36922 Елганың тамагы Шаро-Аргун елгасының уң ярыннан 4,7 км ераклыкта урнашкан. 36923 Елганың тамагы Шаро-Аргун елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36924 Елганың тамагы Шароварка елгасының сул ярыннан 7,2 км ераклыкта урнашкан. 36925 Елганың тамагы Шаръю елгасының уң ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36926 Елганың тамагы Шарьга елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36927 Елганың тамагы Шат елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36928 Елганың тамагы Шат сукоймасы (Шат елгасының бастауы) урнашкан. 36929 Елганың тамагы Шахе елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 36930 Елганың тамагы Шахе елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36931 Елганың тамагы Шахе елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36932 Елганың тамагы Шача елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36933 Елганың тамагы Шегультан елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36934 Елганың тамагы Шегультан елгасының сул ярыннан 71 км ераклыкта урнашкан. 36935 Елганың тамагы Шегультан елгасының сул ярыннан 73 км ераклыкта урнашкан. 36936 Елганың тамагы Шекер елгасының сул ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36937 Елганың тамагы Шексна елгасының сул ярыннан 127 км ераклыкта урнашкан. 36938 Елганың тамагы Шексна елгасының уң ярыннан 67 км ераклыкта урнашкан. 36939 Елганың тамагы Шексна елгасының уң ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 36940 Елганың тамагы Шелаша елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 36941 Елганың тамагы Шелюг елгасының сул ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 36942 Елганың тамагы Шелюг елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 36943 Елганың тамагы Шелюг елгасының уң ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 36944 Елганың тамагы Шелюг елгасының уң ярыннан 91 км ераклыкта урнашкан. 36945 Елганың тамагы Шеноша елгасының сул ярыннан 42 км ераклыкта урнашкан. 36946 Елганың тамагы Шенчуга елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36947 Елганың тамагы Шенчуга елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 36948 Елганың тамагы Шенчуга елгасының уң ярыннан 20 км ераклыкта урнашкан. 36949 Елганың тамагы Шер-Вож елгасының уң ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 36950 Елганың тамагы Шереньга елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 36951 Елганың тамагы Шереньга елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 36952 Елганың тамагы Шер-Нядэйта елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 36953 Елганың тамагы Шилокша елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 36954 Елганың тамагы Шильмуша елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 36955 Елганың тамагы Шильмуша елгасының уң ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 36956 Елганың тамагы Шипуниха елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36957 Елганың тамагы Шитово күле (Щегринка елгасы бастауы) урнашкан. 36958 Елганың тамагы Шишменга елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 36959 Елганың тамагы Шоган-Юган елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 36960 Елганың тамагы Шоган-Юган елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36961 Елганың тамагы Шоган-Юган елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36962 Елганың тамагы Шойна елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 36963 Елганың тамагы Шола елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 36964 Елганың тамагы Шола елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36965 Елганың тамагы Шомокша елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 36966 Елганың тамагы Шомокша елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36967 Елганың тамагы Шонталы елгасының сул ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 36968 Елганың тамагы Шонталы елгасының сул ярыннан 26 км ераклыкта урнашкан. 36969 Елганың тамагы Шоча елгасының сул ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 36970 Елганың тамагы Шоча елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 36971 Елганың тамагы Шоча елгасының уң ярыннан 99 км ераклыкта урнашкан. 36972 Елганың тамагы Штранга елгасының сул ярыннан 3,7 км ераклыкта урнашкан. 36973 Елганың тамагы Штырма елгасының уң ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 36974 Елганың тамагы Шулаш елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36975 Елганың тамагы Шулма елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36976 Елганың тамагы Шулма елгасының уң ярыннан 36 км ераклыкта урнашкан. 36977 Елганың тамагы Шулма елгасының уң ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 36978 Елганың тамагы Шушпанка елгасының сул ярыннан 8,5 км ераклыкта урнашкан. 36979 Елганың тамагы Шушпанка елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 36980 Елганың тамагы Щарк-Я елгасының уң ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36981 Елганың тамагы Щегринка елгасының сул ярыннан 31 км ераклыкта урнашкан. 36982 Елганың тамагы Щегринка елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 36983 Елганың тамагы Щекурь-Я елгасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 36984 Елганың тамагы Щекурь-Я елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 36985 Елганың тамагы Щекурь-Я елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 36986 Елганың тамагы Щотыль-Кы елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 36987 Елганың тамагы Экербак елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 36988 Елганың тамагы Элистанжи елгасының сул ярыннан 0,7 км ераклыкта урнашкан. 36989 Елганың тамагы Эптаси-Яха елгасының сул ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 36990 Елганың тамагы Эри-күл күле урнашкан. 36991 Елганың тамагы Юбал елгасының уң ярыннан 3,9 км ераклыкта урнашкан. 36992 Елганың тамагы Югары Камзас елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 36993 Елганың тамагы Югары Майга елгасының уң ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 36994 Елганың тамагы Югары Поча елгасының сул ярыннан 44 км ераклыкта урнашкан. 36995 Елганың тамагы Югары Терсь елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 36996 Елганың тамагы Югары Терсь елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 36997 Елганың тамагы Югары Терсь елгасының уң ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 36998 Елганың тамагы Югары Чортово елгасы урнашкан. 36999 Елганың тамагы Югары Чортово күле урнашкан. 37000 Елганың тамагы Югары Шарда елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 37001 Елганың тамагы Югары Шукша елгасының сул ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 37002 Елганың тамагы Югары Шукша елгасының уң ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 37003 Елганың тамагы Юг елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 37004 Елганың тамагы Югорский Шар богазы урнашкан. 37005 Елганың тамагы Югуш елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 37006 Елганың тамагы Юза елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 37007 Елганың тамагы Юза елгасының сул ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 37008 Елганың тамагы Юза елгасының сул ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 37009 Елганың тамагы Юза елгасының уң ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 37010 Елганың тамагы Юза елгасының уң ярыннан 29,6 км ераклыкта урнашкан. 37011 Елганың тамагы Юза елгасының уң ярыннан 92 км ераклыкта урнашкан. 37012 Елганың тамагы Юзик елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 37013 Елганың тамагы Юкәле елгасының сул ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 37014 Елганың тамагы Юкәле елгасының сул ярыннан 6,9 км ераклыкта урнашкан. 37015 Елганың тамагы Юкәле елгасының уң ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 37016 Елганың тамагы Юлfe елгасының сул ярыннан 4,4 км ераклыкта урнашкан. 37017 Елганың тамагы Юла елгасының сул ярыннан 104 км ераклыкта урнашкан. 37018 Елганың тамагы Юла елгасының сул ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 37019 Елганың тамагы Юла елгасының сул ярыннан 144 км ераклыкта урнашкан. 37020 Елганың тамагы Юла елгасының сул ярыннан 68 км ераклыкта урнашкан. 37021 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 105 км ераклыкта урнашкан. 37022 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 112 км ераклыкта урнашкан. 37023 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 148 км ераклыкта урнашкан. 37024 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 238 км ераклыкта урнашкан. 37025 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 37026 Елганың тамагы Юла елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 37027 Елганың тамагы Юловка елгасының сул ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 37028 Елганың тамагы Юловка елгасының сул ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 37029 Елганың тамагы Юмбыды-Яха елгасының сул ярыннан 40 км ераклыкта урнашкан. 37030 Елганың тамагы Юнко-Шор елгасының сул ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 37031 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 116 км ераклыкта урнашкан. 37032 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 43 км ераклыкта урнашкан. 37033 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 37034 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 79 км ераклыкта урнашкан. 37035 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 37036 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының сул ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. 37037 Елганың тамагы Юн-Яга елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 37038 Елганың тамагы Юн-Яха елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 37039 Елганың тамагы Юра елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 37040 Елганың тамагы Юрас елгасының сул ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 37041 Елганың тамагы Юрас елгасының уң ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 37042 Елганың тамагы Юрас елгасының уң ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 37043 Елганың тамагы Юрац борыны урнашкан. 37044 Елганың тамагы Юрга елгасының сул ярыннан 117 км ераклыкта урнашкан. 37045 Елганың тамагы Юргамыш елгасының сул ярыннан 54 км ераклыкта урнашкан. 37046 Елганың тамагы Юредей-Яха елгасының уң ярыннан 192 км ераклыкта урнашкан. 37047 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 158 км ераклыкта урнашкан. 37048 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 159 км ераклыкта урнашкан. 37049 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 197 км ераклыкта урнашкан. 37050 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 207 км ераклыкта урнашкан. 37051 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 235 км ераклыкта урнашкан. 37052 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 273 км ераклыкта урнашкан. 37053 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 340 км ераклыкта урнашкан. 37054 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 37055 Елганың тамагы Юрибей елгасының сул ярыннан 83 км ераклыкта урнашкан. 37056 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 115 км ераклыкта урнашкан. 37057 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 295 км ераклыкта урнашкан. 37058 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 32 км ераклыкта урнашкан. 37059 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 367 км ераклыкта урнашкан. 37060 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 63 км ераклыкта урнашкан. 37061 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 75 км ераклыкта урнашкан. 37062 Елганың тамагы Юрибей елгасының уң ярыннан 9 км ераклыкта урнашкан. 37063 Елганың тамагы Юрибей кушылдыгының сул ярыннан 29 км ераклыкта урнашкан. 37064 Елганың тамагы Юрибейто-Яха елгасының сул ярыннан 62 км ераклыкта урнашкан. 37065 Елганың тамагы Юрманьга елгасының уң ярыннан 28 км ераклыкта урнашкан. 37066 Елганың тамагы Юрмет елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 37067 Елганың тамагы Юрмет елгасының уң ярыннан 6 км ераклыкта урнашкан. 37068 Елганың тамагы Юрома елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 37069 Елганың тамагы Юрочная елгасының уң ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 37070 Елганың тамагы Юрья елгасының уң ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 37071 Елганың тамагы Юр-Яга елгасының сул ярыннан 52 км ераклыкта урнашкан. 37072 Елганың тамагы Юс елгасының уң ярыннан 7,4 км ераклыкта урнашкан. 37073 Елганың тамагы Юсереде-То-Се елгасының уң ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 37074 Елганың тамагы Яба елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 37075 Елганың тамагы Ябтасале-Паюта-Яха елгасының уң ярыннан 38 км ераклыкта урнашкан. 37076 Елганың тамагы Ябто-Яга кушылдыгының сул ярыннан 7 км ераклыкта урнашкан. 37077 Елганың тамагы Явзора елгасының уң ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 37078 Елганың тамагы Яда елгасының сул ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 37079 Елганың тамагы Яда елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 37080 Елганың тамагы Яда-Яходы-Яха елгасының сул ярыннан 129 км ераклыкта урнашкан. 37081 Елганың тамагы Яда-Яходы-Яха елгасының сул ярыннан 47 км ераклыкта урнашкан. 37082 Елганың тамагы Яда-Яходы-Яха елгасының уң ярыннан 136 км ераклыкта урнашкан. 37083 Елганың тамагы Яда-Яходы-Яха елгасының уң ярыннан 172 км ераклыкта урнашкан. 37084 Елганың тамагы Яжма елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 37085 Елганың тамагы Язевка елгасының сул ярыннан 18 км ераклыкта урнашкан. 37086 Елганың тамагы Яй-Ю елгасының сул ярыннан 14 км ераклыкта урнашкан. 37087 Елганың тамагы Яй-Яга елгасының сул ярыннан 5 км ераклыкта урнашкан. 37088 Елганың тамагы Якын Крутой йырынының сул ярыннан 2,5 км ераклыкта урнашкан. 37089 Елганың тамагы Ялбын-Я елгасының сул ярыннан 58 км ераклыкта урнашкан. 37090 Елганың тамагы Ялбын-Я елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 37091 Елганың тамагы Ялбын-Я елгасының уң ярыннан 80 км ераклыкта урнашкан. 37092 Елганың тамагы Ялынка елгасының уң ярыннан 7,8 км ераклыкта урнашкан. 37093 Елганың тамагы Яма елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 37094 Елганың тамагы Яма елгасының сул ярыннан 39 км ераклыкта урнашкан. 37095 Елганың тамагы Яманиха елгасының сул ярыннан 10 км ераклыкта урнашкан. 37096 Елганың тамагы Ямб-Хадыта-Яха елгасының уң ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 37097 Елганың тамагы Янга елгасының сул ярыннан 13 км ераклыкта урнашкан. 37098 Елганың тамагы Янгарей елгасының уң ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 37099 Елганың тамагы Янгтумп елгасының сул ярыннан 1 км ераклыкта урнашкан. 37100 Елганың тамагы Янгутейто күле - Янгутейяга елгасы урнашкан. 37101 Елганың тамагы Янг-Яха елгасының уң ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 37102 Елганың тамагы Янг-Яха елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 37103 Елганың тамагы Яней-Ты-Вис елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 37104 Елганың тамагы Яней-Ты-Вис елгасының уң ярыннан 33 км ераклыкта урнашкан. 37105 Елганың тамагы Яны-Я елгасының сул ярыннан 21 км ераклыкта урнашкан. 37106 Елганың тамагы Яптако-Нурма-Яха елгасының уң ярыннан 16 км ераклыкта урнашкан. 37107 Елганың тамагы Япта-Яха елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 37108 Елганың тамагы Ярбияга елгасының уң ярыннан 27 км ераклыкта урнашкан. 37109 Елганың тамагы Ярбияга елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 37110 Елганың тамагы Ярей-Ю елгасының сул ярыннан 19 км ераклыкта урнашкан. 37111 Елганың тамагы Ярей-Ю елгасының сул ярыннан 35 км ераклыкта урнашкан. 37112 Елганың тамагы Ярей-Ю елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 37113 Елганың тамагы Ярейю елгасының сул ярыннан 8 км ераклыкта урнашкан. 37114 Елганың тамагы Ярей-Яга елгасының уң ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 37115 Елганың тамагы Яромичу-Яха елгасының уң ярыннан 23 км ераклыкта урнашкан. 37116 Елганың тамагы Яру-Яха елгасының сул ярыннан 82 км ераклыкта урнашкан. 37117 Елганың тамагы Яру-Яха елгасының уң ярыннан 17 км ераклыкта урнашкан. 37118 Елганың тамагы Яру-Яха елгасының уң ярыннан 24 км ераклыкта урнашкан. 37119 Елганың тамагы Яру-Яха елгасының уң ярыннан 69 км ераклыкта урнашкан. 37120 Елганың тамагы Ярык-су елгасының уң ярыннан 64 км ераклыкта урнашкан. 37121 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының сул ярыннан 72 км ераклыкта урнашкан. 37122 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының сул ярыннан 84 км ераклыкта урнашкан. 37123 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының уң ярыннан 110 км ераклыкта урнашкан. 37124 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының уң ярыннан 15 км ераклыкта урнашкан. 37125 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының уң ярыннан 160 км ераклыкта урнашкан. 37126 Елганың тамагы Ясавэй-Яха елгасының уң ярыннан 65 км ераклыкта урнашкан. 37127 Елганың тамагы Яторемб-Яха елгасының сул ярыннан 4 км ераклыкта урнашкан. 37128 Елганың тамагы Ятри-Я елгасының сул ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 37129 Елганың тамагы Ятри-Я елгасының сул ярыннан 85 км ераклыкта урнашкан. 37130 Елганың тамагы Ятри-Я елгасының сул ярыннан 88 км ераклыкта урнашкан. 37131 Елганың тамагы Ятри-Я елгасының уң ярыннан 102 км ераклыкта урнашкан. 37132 Елганың тамагы Яуза елгасының уң ярыннан 46 км ераклыкта урнашкан. 37133 Елганың тамагы Яун-Тарка кушылдыгының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 37134 Елганың тамагы Яхады-Яха елгасының сул ярыннан 155 км ераклыкта урнашкан. 37135 Елганың тамагы Яхады-Яха елгасының сул ярыннан 168 км ераклыкта урнашкан. 37136 Елганың тамагы Яхады-Яха елгасының сул ярыннан 66 км ераклыкта урнашкан. 37137 Елганың тамагы Яхады-Яха елгасының сул ярыннан 77 км ераклыкта урнашкан. 37138 Елганың тамагы Яхады-Яха елгасының уң ярыннан 76 км ераклыкта урнашкан. 37139 Елганың тамагы Яходы-Хадыта елгасының сул ярыннан 11 км ераклыкта урнашкан. 37140 Елганың тамагы Яхшы-Акҗар елгасының сул ярыннан 12 км ераклыкта урнашкан. 37141 Елганың тамагы Ячей елгасының уң ярыннан 22 км ераклыкта урнашкан. 37142 Елганың тамагы Ячей елгасының уң ярыннан 3 км ераклыкта урнашкан. 37143 Елганың тамагы Яшькүль елгасының уң ярыннан 118 км ераклыкта урнашкан. 37144 Елганың тамагы Яшькүль елгасының уң ярыннан 53 км ераклыкта урнашкан. 37145 Елганың тамагы Яя елгасының сул ярыннан 186 км ераклыкта урнашкан. 37146 Елганың тамагы Яя елгасының сул ярыннан 30 км ераклыкта урнашкан. 37147 Елганың тамагы Яя елгасының сул ярыннан 49 км ераклыкта урнашкан. 37148 Елганың тамагы Яя елгасының сул ярыннан 55 км ераклыкта урнашкан. 37149 Елганың тамагы Яя елгасының уң ярыннан 157 км ераклыкта урнашкан. 37150 Елганың тамагы Яя елгасының уң ярыннан 324 км ераклыкта урнашкан. 37151 Елганың тамагы Я-Яха елгасының сул ярыннан 56 км ераклыкта урнашкан. 37152 Елганың туенуы катнаш, күбесенчә кар сулары исәбенә. 37153 Елганың туенуы яңгырлардан һәм кар суыннан. 37154 Елганың уң ягында кал­ган берничә йорт та Яңа Чәчкап авылына күчеп киткән. 37155 Елганың уң як яры биек, шул як яр өлешендә күбрәк авыл өйләре урнашкан. 37156 Елганың урта агымында, ярларының ике ягына да җәелеп татар халкының көнбатыш диалектында сөйләүче, ягъни мишәр дигән төркем килеп төпләнгән-зур бер авыл барлыкка килгән һәм аңа Кече Чынлы дигән исем биргәннәр. 37157 Елга Нырес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37158 Елга Нырмыч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37159 Елга Нытва пруд Нытвинский елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37160 Елга Нюба елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37161 Елга Нювчим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37162 Елга Нюди-Лыти-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37163 Елга Нюдяевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37164 Елга Нюльчим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37165 Елга Нюнельга елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 37166 Елга Нюрих елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 37167 Елга Нюрих елгасының уң ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 37168 Елга Нюрса елгасының сул ярына тамагыннан 131 км өстәрәк кушыла. 37169 Елга Нюрса (Олы Нюрса) елгасының сул ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 37170 Елга Нюрум-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 37171 Елга Нюхсат-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 37172 Елга Нюхсат-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 37173 Елга Нюча-Котута-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37174 Елга Нягинь-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 37175 Елга Нягинь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 37176 Елга Нягинь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 37177 Елга Нягинь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 37178 Елга Някхоба елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 37179 Елга Нялта-Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37180 Елга НямсАй-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 37181 Елга Нярым-Ярт елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 37182 Елга Нятлонга-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 37183 Елга Нятлонга-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 181 км өстәрәк кушыла. 37184 Елга Нятлонга-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 37185 Елга Няфта елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37186 Елга Обва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37187 Елга Обдыр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37188 Елга Об елгасының сул ярына тамагыннан 1585 км өстәрәк кушыла. 37189 Елга Об елгасының сул ярына тамагыннан 2053 км өстәрәк кушыла. 37190 Елга Об елгасының сул ярына тамагыннан 2467 км өстәрәк кушыла. 37191 Елга Об елгасының сул ярына тамагыннан 3175 км өстәрәк кушыла. 37192 Елга Об елгасының сул ярына тамагыннан 3368 км өстәрәк кушыла. 37193 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1032 км өстәрәк кушыла. 37194 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1036 км өстәрәк кушыла. 37195 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1044 км өстәрәк кушыла. 37196 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1104 км өстәрәк кушыла. 37197 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1106 км өстәрәк кушыла. 37198 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1113 км өстәрәк кушыла. 37199 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 1926 км өстәрәк кушыла. 37200 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 226 км өстәрәк кушыла. 37201 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2490 км өстәрәк кушыла. 37202 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2521 км өстәрәк кушыла. 37203 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2547 км өстәрәк кушыла. 37204 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2738 км өстәрәк кушыла. 37205 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2745 км өстәрәк кушыла. 37206 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 2821 км өстәрәк кушыла. 37207 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3178 км өстәрәк кушыла. 37208 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3262 км өстәрәк кушыла. 37209 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3303 км өстәрәк кушыла. 37210 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3379 км өстәрәк кушыла. 37211 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3480 км өстәрәк кушыла. 37212 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 3607 км өстәрәк кушыла. 37213 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 397 км өстәрәк кушыла. 37214 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 461 км өстәрәк кушыла. 37215 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 645 км өстәрәк кушыла. 37216 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 742 км өстәрәк кушыла. 37217 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 766 км өстәрәк кушыла. 37218 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 769 км өстәрәк кушыла. 37219 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 814 км өстәрәк кушыла. 37220 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 845 км өстәрәк кушыла. 37221 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 867 км өстәрәк кушыла. 37222 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 899 км өстәрәк кушыла. 37223 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 968 км өстәрәк кушыла. 37224 Елга Об елгасының уң ярына тамагыннан 983 км өстәрәк кушыла. 37225 Елга Об (Кальджинская Старица) елгасының уң ярына тамагыннан 2476 км өстәрәк кушыла. 37226 Елга Обмен елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37227 Елга Об (Надымская Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 124 км өстәрәк кушыла. 37228 Елга Об (Надымская Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 37229 Елга Об (Надымская Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 37230 Елга Об (Надымская Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 37231 Елга Об (Надымская Об ) елгасының уң ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 37232 Елга Обнора елгасының сул ярына тамагыннан 118 км өстәрәк кушыла. 37233 Елга Обнора елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37234 Елга Обнора елгасының сул ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 37235 Елга Обнора елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 37236 Елга Обховица елгасының сул ярына тамагыннан 5,9 км өстәрәк кушыла. 37237 Елга Оглат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37238 Елга Оеш елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37239 Елга Озерка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37240 Елга Озёрная елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37241 Елга озынлыгы 0 км. 37242 Елга озынлыгы 103 км. 37243 Елга озынлыгы 104 км. 37244 Елга озынлыгы 109 км. 37245 Елга озынлыгы 111 км. 37246 Елга озынлыгы 113 км. 37247 Елга озынлыгы 116 км. 37248 Елга озынлыгы 118 км. 37249 Елга озынлыгы 121 км. 37250 Елга озынлыгы 122 км. 37251 Елга озынлыгы 129 км. 37252 Елга озынлыгы 130 км. 37253 Елга озынлыгы 131 км. 37254 Елга озынлыгы 133 км. 37255 Елга озынлыгы 136 км. 37256 Елга озынлыгы 137 км. 37257 Елга озынлыгы 141 км. 37258 Елга озынлыгы 142 км. 37259 Елга озынлыгы 143 км. 37260 Елга озынлыгы 144 км. 37261 Елга озынлыгы 146 км. 37262 Елга озынлыгы 147 км. 37263 Елга озынлыгы 148 км. 37264 Елга озынлыгы 150 км. 37265 Елга озынлыгы 152 км. 37266 Елга озынлыгы 154 км. 37267 Елга озынлыгы 156 км. 37268 Елга озынлыгы 157 км. 37269 Елга озынлыгы 158 км. 37270 Елга озынлыгы 159 км. 37271 Елга озынлыгы 162 км. 37272 Елга озынлыгы 163 км. 37273 Елга озынлыгы 164 км. 37274 Елга озынлыгы 166 км. 37275 Елга озынлыгы 167 км. 37276 Елга озынлыгы 168 км, бассейнының мәйданы 3860 км². 37277 Елга озынлыгы 171 км. 37278 Елга озынлыгы 173 км. 37279 Елга озынлыгы 174 км. 37280 Елга озынлыгы 175 км. 37281 Елга озынлыгы 17 км. 37282 Елга озынлыгы 1,800 км. 37283 Елга озынлыгы 184 км. 37284 Елга озынлыгы 188 км. 37285 Елга озынлыгы 18 км. 37286 Елга озынлыгы 195 км. 37287 Елга озынлыгы 19 км. 37288 Елга озынлыгы 200 км. 37289 Елга озынлыгы 202 км. 37290 Елга озынлыгы 204 км. 37291 Елга озынлыгы 205 км. 37292 Елга озынлыгы 206 км. 37293 Елга озынлыгы 208 км. 37294 Елга озынлыгы 209 км. 37295 Елга озынлыгы 20 км. 37296 Елга озынлыгы 210 км. 37297 Елга озынлыгы 212 км. 37298 Елга озынлыгы 215 км. 37299 Елга озынлыгы 219 км. 37300 Елга озынлыгы 21 км. 37301 Елга озынлыгы 226 км. 37302 Елга озынлыгы 227 км. 37303 Елга озынлыгы 233 км. 37304 Елга озынлыгы 234 км. 37305 Елга озынлыгы 235 км. 37306 Елга озынлыгы 237 км. 37307 Елга озынлыгы 238 км. 37308 Елга озынлыгы 239 км. 37309 Елга озынлыгы 2,400 км. 37310 Елга озынлыгы 2450 км. 37311 Елга озынлыгы 249 км. 37312 Елга озынлыгы 253 км. 37313 Елга озынлыгы 257 км. 37314 Елга озынлыгы 25 км. 37315 Елга озынлыгы 260 км. 37316 Елга озынлыгы 266 км. 37317 Елга озынлыгы 267 км. 37318 Елга озынлыгы 2,6 км. 37319 Елга озынлыгы 2,7 км. 37320 Елга озынлыгы 27 км. 37321 Елга озынлыгы 281 км. 37322 Елга озынлыгы 283 км. 37323 Елга озынлыгы 2,8 км. 37324 Елга озынлыгы 28 км. 37325 Елга озынлыгы 298 км. 37326 Елга озынлыгы 2 км. 37327 Елга озынлыгы 300 км. 37328 Елга озынлыгы 301 км. 37329 Елга озынлыгы 304 км. 37330 Елга озынлыгы 306 км. 37331 Елга озынлыгы 307 км. 37332 Елга озынлыгы 30 км. 37333 Елга озынлыгы 311 км. 37334 Елга озынлыгы 31 км. 37335 Елга озынлыгы 320 км. 37336 Елга озынлыгы 324 км. 37337 Елга озынлыгы 328 км. 37338 Елга озынлыгы 32 км. 37339 Елга озынлыгы 33 км. 37340 Елга озынлыгы 342 км. 37341 Елга озынлыгы 34 км. 37342 Елга озынлыгы 35 км. 37343 Елга озынлыгы 362 км. 37344 Елга озынлыгы 367 км. 37345 Елга озынлыгы 368 км. 37346 Елга озынлыгы 3,8 км. 37347 Елга озынлыгы 38 км. 37348 Елга озынлыгы 391 км. 37349 Елга озынлыгы 3 км. 37350 Елга озынлыгы 42 км. 37351 Елга озынлыгы 432 км. 37352 Елга озынлыгы 441 км. 37353 Елга озынлыгы 44 км. 37354 Елга озынлыгы 46 км. 37355 Елга озынлыгы 48 км. 37356 Елга озынлыгы 4 км. 37357 Елга озынлыгы 50 км. 37358 Елга озынлыгы 5,100 км. 37359 Елга озынлыгы 51 км. 37360 Елга озынлыгы 5,3 км. 37361 Елга озынлыгы 53 км. 37362 Елга озынлыгы 5,4 км. 37363 Елга озынлыгы 5,5 км. 37364 Елга озынлыгы 5,6 км. 37365 Елга озынлыгы 56 км. 37366 Елга озынлыгы 5,700 км. 37367 Елга озынлыгы 57 км. 37368 Елга озынлыгы 5,8 км. 37369 Елга озынлыгы 59 км. 37370 Елга озынлыгы 5 км. 37371 Елга озынлыгы 62 км. 37372 Елга озынлыгы 638 км. 37373 Елга озынлыгы 63 км. 37374 Елга озынлыгы 64 км. 37375 Елга озынлыгы 6,5 км. 37376 Елга озынлыгы 6,6 км. 37377 Елга озынлыгы 66 км. 37378 Елга озынлыгы 6,700 км. 37379 Елга озынлыгы 6,7 км. 37380 Елга озынлыгы 67 км. 37381 Елга озынлыгы 686 км. 37382 Елга озынлыгы 69 км. 37383 Елга озынлыгы 6 км. 37384 Елга озынлыгы 707 км. 37385 Елга озынлыгы 7,100 км. 37386 Елга озынлыгы 7,3 км. 37387 Елга озынлыгы 744 км. 37388 Елга озынлыгы 74 км. 37389 Елга озынлыгы 754 км. 37390 Елга озынлыгы 7,6 км. 37391 Елга озынлыгы 77 км. 37392 Елга озынлыгы 78 км. 37393 Елга озынлыгы 80 км. 37394 Елга озынлыгы 81 км. 37395 Елга озынлыгы 8,2 км. 37396 Елга озынлыгы 83 км. 37397 Елга озынлыгы 85 км. 37398 Елга озынлыгы 86 км. 37399 Елга озынлыгы 8,8 км. 37400 Елга озынлыгы 8,900 км. 37401 Елга озынлыгы 89 км. 37402 Елга озынлыгы — 89 км. 37403 Елга озынлыгы 91 км. 37404 Елга озынлыгы 9,200 км. 37405 Елга озынлыгы 9,2 км. 37406 Елга озынлыгы 9,4 км. 37407 Елга озынлыгы 94 км. 37408 Елга озынлыгы 9,5 км. 37409 Елга озынлыгы 95 км. 37410 Елга озынлыгы 96 км. 37411 Елга озынлыгы 9,7 км. 37412 Елга озынлыгы 97 км. 37413 Елга озынлыгы 9,8 км. 37414 Елга озынлыгы 98 км. 37415 Елга озынлыгы 9 км. 37416 Елга Оккын-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37417 Елга Окней елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37418 Елга Окос елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37419 Елга Окуневка елгасының сул ярына тамагыннан 5,3 км өстәрәк кушыла. 37420 Елга Олёнка елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 37421 Елга Олы Азясь елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37422 Елга Олы Аксел елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37423 Елга Олы Атлым елгасының сул ярына тамагыннан 111 км өстәрәк кушыла. 37424 Елга Олы Атлым елгасының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 37425 Елга Олы Атлым елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37426 Елга Олы Атлым елгасының сул ярына тамагыннан 90 км өстәрәк кушыла. 37427 Елга Олы Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37428 Елга Олы Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 37429 Елга Олы Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 37430 Елга Олы Атлым елгасының уң ярына тамагыннан 72 км өстәрәк кушыла. 37431 Елга Олы Балык елгасының сул ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 37432 Елга Олы Балык елгасының сул ярына тамагыннан 192 км өстәрәк кушыла. 37433 Елга Олы Балык елгасының уң ярына тамагыннан 130 км өстәрәк кушыла. 37434 Елга Олы Барлак елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 37435 Елга Олы Гнилая кылымыгының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37436 Елга Олы Еголдокова елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37437 Елга Олы елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 37438 Елга Олы Енда елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 37439 Елга Олы Әнеш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37440 Елга Олы Епседей елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 37441 Елга Олы Әүҗән елгасына кушыла. 37442 Елга Олы Әүҗән елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37443 Елга Олы Әүрәл елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37444 Елга Олы Ик (Ик) елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37445 Елга Олы Ик (Ик) елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37446 Елга Олы Ирыч елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37447 Елга Олы Казанка елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37448 Елга Олы Каз елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37449 Елга Олы Каим елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37450 Елга Олы Какшан елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37451 Елга Олы Калманка елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37452 Елга Олы Камлак елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37453 Елга Олы Карен елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37454 Елга Олы Карымкарская елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37455 Елга Олы Когозес елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 37456 Елга Олы Колышлей елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37457 Елга Олы Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 37458 Елга Олы Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 37459 Елга Олы Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 37460 Елга Олы Лаба елгасының сул ярына тамагыннан 82 км өстәрәк кушыла. 37461 Елга Олы Лаба елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37462 Елга Олы Лахсын елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37463 Елга Олы Лахсын елгасының уң ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 37464 Елга Олы Лахсын елгасының уң ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 37465 Елга Олы Лоптюга елгасының сул ярына тамагыннан 94 км өстәрәк кушыла. 37466 Елга Олы Лоптюга елгасының уң ярына тамагыннан 56 км өстәрәк кушыла. 37467 Елга Олы Лорбинский Сор күле сул ярына кушыла. 37468 Елга Олы Моим елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37469 Елга Олымья елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37470 Елга Олы Өйдерәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37471 Елга Олы ПАй-Пудына елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37472 Елга Олы Пидым елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37473 Елга Олы Покур елгасының сул ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 37474 Елга Олы Покур елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37475 Елга Олы Покур елгасының уң ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 37476 Елга Олы Покур елгасының уң ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 37477 Елга Олы Речка елгасының сул ярына тамагыннан 182 км өстәрәк кушыла. 37478 Елга Олы Речка елгасының сул ярына тамагыннан 237 км өстәрәк кушыла. 37479 Елга Олы Речка елгасының уң ярына тамагыннан 163 км өстәрәк кушыла. 37480 Елга Олы Руниха елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37481 Елга Олы Сага елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37482 Елга Олы Сага елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 37483 Елга Олы Салым елгасының сул ярына тамагыннан 268 км өстәрәк кушыла. 37484 Елга Олы Салым елгасының сул ярына тамагыннан 282 км өстәрәк кушыла. 37485 Елга Олы Салым елгасының уң ярына тамагыннан 136 км өстәрәк кушыла. 37486 Елга Олы Салым елгасының уң ярына тамагыннан 174 км өстәрәк кушыла. 37487 Елга Олы Салым елгасының уң ярына тамагыннан 198 км өстәрәк кушыла. 37488 Елга Олы Салым елгасының уң ярына тамагыннан 348 км өстәрәк кушыла. 37489 Елга Олы Сарыкүл №1547 күленә кушыла. 37490 Елга Олы Суготка елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37491 Елга Олы Сумульта елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 37492 Елга Олы Таз елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 37493 Елга Олы Тап елгасының сул ярына тамагыннан 131 км өстәрәк кушыла. 37494 Елга Олы Тап елгасының сул ярына тамагыннан 140 км өстәрәк кушыла. 37495 Елга Олы Тап елгасының сул ярына тамагыннан 354 км өстәрәк кушыла. 37496 Елга Олы Тап елгасының сул ярына тамагыннан 82 км өстәрәк кушыла. 37497 Елга Олы Тап елгасының уң ярына тамагыннан 175 км өстәрәк кушыла. 37498 Елга Олы Тап елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 37499 Елга Олы Тап елгасының уң ярына тамагыннан 440 км өстәрәк кушыла. 37500 Елга Олы Терехта елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 37501 Елга Олы Термоть-Ега елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37502 Елга Олы Теш елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37503 Елга Олы Тукшин елгасының уң ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 37504 Елга Олы Умытья елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 37505 Елга Олы Харь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37506 Елга Олы Ходата елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 37507 Елга Олы Цема елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 37508 Елга Олы Цема елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 37509 Елга Олы Челас елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37510 Елга Олы Челас елгасының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 37511 Елга Олы Чирмешәнка елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 37512 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 37513 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 341 км өстәрәк кушыла. 37514 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 400 км өстәрәк кушыла. 37515 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 440 км өстәрәк кушыла. 37516 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 491 км өстәрәк кушыла. 37517 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 521 км өстәрәк кушыла. 37518 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 532 км өстәрәк кушыла. 37519 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 596 км өстәрәк кушыла. 37520 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 607 км өстәрәк кушыла. 37521 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 761 км өстәрәк кушыла. 37522 Елга Олы Юган елгасының сул ярына тамагыннан 929 км өстәрәк кушыла. 37523 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 37524 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 226 км өстәрәк кушыла. 37525 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 385 км өстәрәк кушыла. 37526 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 435 км өстәрәк кушыла. 37527 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 467 км өстәрәк кушыла. 37528 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 538 км өстәрәк кушыла. 37529 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 607 км өстәрәк кушыла. 37530 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 619 км өстәрәк кушыла. 37531 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 835 км өстәрәк кушыла. 37532 Елга Олы Юган елгасының уң ярына тамагыннан 952 км өстәрәк кушыла. 37533 Елга Олы Юганская кылымыгының сул ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 37534 Елга Олы Ярудей елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 37535 Елга Ольховая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37536 Елга Ольховка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37537 Елга Ольшанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37538 Елга Омза елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 37539 Елга Омор-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 37540 Елга Омрась-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37541 Елга Омрась-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37542 Елга Омутная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37543 Елга Омысь елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37544 Елга Омысь елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37545 Елга Омь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37546 Елга Онолва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37547 Елга Орда елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37548 Елга Орлик елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37549 Елга Орловица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37550 Елга Орловка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37551 Елга Орловка елгасының сул ярына тамагыннан 196 км өстәрәк кушыла. 37552 Елга Орловка елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 37553 Елга Орловка елгасының сул ярына тамагыннан 240 км өстәрәк кушыла. 37554 Елга Орловка елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 37555 Елга Орловка елгасының сул ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 37556 Елга Орловка елгасының уң ярына тамагыннан 148 км өстәрәк кушыла. 37557 Елга Орловка елгасының уң ярына тамагыннан 262 км өстәрәк кушыла. 37558 Елга Ортина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37559 Елга Өршәк старица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37560 Елга Өсен елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37561 Елга Осередь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37562 Елга Осетровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37563 Елга Осётр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37564 Елга Осиновка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37565 Елга Өскәлек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37566 Елга өстендә бер генә торак урын бар: Кодаш Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Чулман бассейн округында урнашкан. 37567 Елга Остречина елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 37568 Елга Островянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37569 Елга Осуга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37570 Елга Оськина елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37571 Елга Охан елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37572 Елга Охлым елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 37573 Елга Охлым күле кушыла. 37574 Елга Охть-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 54 км өстәрәк кушыла. 37575 Елга Охть-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 37576 Елга Охть-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 37577 Елга Очер пруд Очерский елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37578 Елга Очерский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37579 Елга Оша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37580 Елга Ошторма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37581 Елга Ощал елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37582 Елга Ояш елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 37583 Елга Павловское күле (Сарагожи елгасы башы) кушыла. 37584 Елга Пайдугина елгасының сул ярына тамагыннан 290 км өстәрәк кушыла. 37585 Елга Пайдугина елгасының сул ярына тамагыннан 373 км өстәрәк кушыла. 37586 Елга Пайдугина елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 37587 Елга Пайдугина елгасының уң ярына тамагыннан 158 км өстәрәк кушыла. 37588 Елга Пайдугина елгасының уң ярына тамагыннан 331 км өстәрәк кушыла. 37589 Елга Пайсятта елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 37590 Елга Палатовка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37591 Елга Палью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37592 Елга Пангода елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37593 Елга Пангода елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37594 Елга Панковский Пасал кылымыгының сул ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 37595 Елга Панковский Пасал кылымыгының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 37596 Елга Паннэ-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37597 Елга Паннэ-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37598 Елга Паньжа елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37599 Елга Паньшинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37600 Елга Панюшиха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37601 Елга Паня кылымыгының сул ярына тамагыннан 108 км өстәрәк кушыла. 37602 Елга Паозер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37603 Елга Парабель елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 37604 Елга Парабель елгасының сул ярына тамагыннан 179 км өстәрәк кушыла. 37605 Елга Парабель елгасының сул ярына тамагыннан 262 км өстәрәк кушыла. 37606 Елга Парабель елгасының уң ярына тамагыннан 153 км өстәрәк кушыла. 37607 Елга Парабель елгасының уң ярына тамагыннан 170 км өстәрәк кушыла. 37608 Елга Парабель елгасының уң ярына тамагыннан 267 км өстәрәк кушыла. 37609 Елга Парабель елгасының уң ярына тамагыннан 307 км өстәрәк кушыла. 37610 Елга Парабель елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37611 Елга Парабель кылымыгының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37612 Елга Пара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37613 Елга Парака-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37614 Елга Парбиг елгасының сул ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 37615 Елга Парбиг елгасының сул ярына тамагыннан 218 км өстәрәк кушыла. 37616 Елга Парбиг елгасының уң ярына тамагыннан 212 км өстәрәк кушыла. 37617 Елга Парбиг елгасының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 37618 Елга Парца елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37619 Елга Парч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37620 Елга Пасол кылымыгының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 37621 Елга Патра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37622 Елга Патрох-Ас кылымыгының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 37623 Елга Патын-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37624 Елга Пахна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37625 Елга Пахомовский Пыщуг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37626 Елга Пахра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37627 Елга Пашняк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37628 Елга Пейбыр елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37629 Елга Пекша елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 37630 Елга Пекша елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37631 Елга Пекша елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 37632 Елга Пекша елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 37633 Елга Пельях-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37634 Елга Пенома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37635 Елга Пеноровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37636 Елга Пеньковский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37637 Елга Перныйю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37638 Елга Перья елгасының сул ярына тамагыннан 1,8 км өстәрәк кушыла. 37639 Елга Пескиша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37640 Елга Пестерь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37641 Елга Пестовское сусаклагычы кушыла. 37642 Елга Песчаная елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 37643 Елга Песчаная елгасының сул ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 37644 Елга Песчаная елгасының сул ярына тамагыннан 248 км өстәрәк кушыла. 37645 Елга Песчаная елгасының сул ярына тамагыннан 255 км өстәрәк кушыла. 37646 Елга Песчаная елгасының уң ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 37647 Елга Песчаная елгасының уң ярына тамагыннан 193 км өстәрәк кушыла. 37648 Елга Песчаная елгасының уң ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 37649 Елга Песчанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37650 Елга Песь елгасының сул ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 37651 Елга Песь елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 37652 Елга Песь елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37653 Елга Песь елгасының уң ярына тамагыннан 79 км өстәрәк кушыла. 37654 Елга Петровский Фердос елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37655 Елга Петруниха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37656 Елга Пеум-То-Сё елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37657 Елга Печеньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37658 Елга Печорская Пижма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37659 Елга Печуга №3272 елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37660 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 37661 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 182 км өстәрәк кушыла. 37662 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 217 км өстәрәк кушыла. 37663 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 265 км өстәрәк кушыла. 37664 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 37665 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 308 км өстәрәк кушыла. 37666 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 312 км өстәрәк кушыла. 37667 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 363 км өстәрәк кушыла. 37668 Елга Пёза елгасының сул ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 37669 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 141 км өстәрәк кушыла. 37670 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 158 км өстәрәк кушыла. 37671 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 165 км өстәрәк кушыла. 37672 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 196 км өстәрәк кушыла. 37673 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 230 км өстәрәк кушыла. 37674 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 247 км өстәрәк кушыла. 37675 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 37676 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 37677 Елга Пёза елгасының уң ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 37678 Елга Пив-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37679 Елга Пижма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37680 Елга Пижуг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37681 Елга Пизя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37682 Елга Пиковка (Олы Пиковка) елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 37683 Елга Пиковка (Олы Пиковка) елгасының сул ярына тамагыннан 99 км өстәрәк кушыла. 37684 Елга Пиковка (Олы Пиковка) елгасының уң ярына тамагыннан 146 км өстәрәк кушыла. 37685 Елга Пиковский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 122 км өстәрәк кушыла. 37686 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 37687 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 112 км өстәрәк кушыла. 37688 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 135 км өстәрәк кушыла. 37689 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 187 км өстәрәк кушыла. 37690 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 220 км өстәрәк кушыла. 37691 Елга Пим елгасының сул ярына тамагыннан 94 км өстәрәк кушыла. 37692 Елга Пим елгасының уң ярына тамагыннан 334 км өстәрәк кушыла. 37693 Елга Пингиша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37694 Елга Письма елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 37695 Елга Питейка елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37696 Елга Питта-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 37697 Елга Пичкура елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 37698 Елга Пишля елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37699 Елга Пию елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37700 Елга Плавица елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 37701 Елга Погромка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37702 Елга Поделга елгасының сул ярына тамагыннан 137 км өстәрәк кушыла. 37703 Елга Поделга елгасының сул ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 37704 Елга Подурманная Кылымыгының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 37705 Елга Подчерье елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37706 Елга Подъедомка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37707 Елга Пожва елгасының сул ярына тамагыннан 1,8 км өстәрәк кушыла. 37708 Елга Пожвинский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37709 Елга Пож елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 37710 Елга Пожема-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 37711 Елга Пожема-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 37712 Елга Пожёг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37713 Елга Пожёг-Роща елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37714 Елга Поинга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37715 Елга Пойк елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 37716 Елга Покша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37717 Елга Полазнинский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37718 Елга Полой Прось елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37719 Елга Поломка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37720 Елга Полуденка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37721 Елга Полуй елгасының сул ярына тамагыннан 309 км өстәрәк кушыла. 37722 Елга Полуй елгасының сул ярына тамагыннан 345 км өстәрәк кушыла. 37723 Елга Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 37724 Елга Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 152 км өстәрәк кушыла. 37725 Елга Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 160 км өстәрәк кушыла. 37726 Елга Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 268 км өстәрәк кушыла. 37727 Елга Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 369 км өстәрәк кушыла. 37728 Елга Полуночная Пыя елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37729 Елга Поля елгасының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 37730 Елга Поля елгасының уң ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 37731 Елга Помоз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37732 Елга Помут елгасының сул ярына тамагыннан 106 км өстәрәк кушыла. 37733 Елга Помут елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 37734 Елга Помут елгасының сул ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 37735 Елга Помут елгасының сул ярына тамагыннан 96 км өстәрәк кушыла. 37736 Елга Помут елгасының уң ярына тамагыннан 133 км өстәрәк кушыла. 37737 Елга Помут елгасының уң ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 37738 Елга Помут елгасының уң ярына тамагыннан 147 км өстәрәк кушыла. 37739 Елга Понигадка кылымыгының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37740 Елга Понура елгасының уң ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 37741 Елга Поперечная елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 37742 Елга Поперечная (Золотушка) елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37743 Елга Попьюга елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37744 Елга Попьюга елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37745 Елга Пор-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37746 Елга Порозовица елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37747 Елга Поросс елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 37748 Елга Портомойка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37749 Елга порты, Идел буе тимер юлының тимер юл станциясе, Тамбов—Камышин сызыгында соңгы станция. 37750 Елга Порыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37751 Елга Посерда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37752 Елга Поскаю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37753 Елга Пость елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37754 Елга Потудань елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37755 Елга Потымец елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37756 Елга Почекуйка елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 37757 Елга Пра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37758 Елга Продольная елгасының уң ярына тамагыннан 9,2 км өстәрәк кушыла. 37759 Елга Проня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37760 Елга Пропасть-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37761 Елга Прорва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37762 Елга Прость елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37763 Елга Проток Гнилушка елгасының сул ярына тамагыннан 4,1 км өстәрәк кушыла. 37764 Елга Прупт елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37765 Елга Прынг-То-Ягун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37766 Елга Псекупс елгасының сул ярына тамагыннан 117 км өстәрәк кушыла. 37767 Елга Псекупс елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 37768 Елга Псекупс елгасының уң ярына тамагыннан 133 км өстәрәк кушыла. 37769 Елга Псекупс елгасының уң ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 37770 Елга Пуглы-Игль елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37771 Елга Пудыр-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37772 Елга Пукса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37773 Елга Пукстерь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37774 Елга Пулт елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37775 Елга Пулун-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 37776 Елга Пульсец елгасының сул ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 37777 Елга Пургал елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37778 Елга Пурдан елгасының уң ярына тамагыннан 0,3 км өстәрәк кушыла. 37779 Елга Пур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37780 Елга Пурсанга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37781 Елга Пута елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37782 Елга Пучкома елгасының уң ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 37783 Елга Пшевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37784 Елга Пшеха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37785 Елга Пыв-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 37786 Елга Пыв-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 37787 Елга Пыв-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 37788 Елга Пыела елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37789 Елга Пыжа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37790 Елга Пызмус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37791 Елга Пыль-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 37792 Елга Пысса елгасының сул ярына тамагыннан 134 км өстәрәк кушыла. 37793 Елга Пысса елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 37794 Елга Пысса елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 37795 Елга Пыча елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37796 Елга Пышма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37797 Елга Пыщуг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37798 Елга Пыя елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 37799 Елга Пюнга-Лохо елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 37800 Елга Пюнга-Лохо елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37801 Елга Пяловское сусаклагычы кушыла. 37802 Елга Рагули елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37803 Елга Райга елгасының уң ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 37804 Елга Райга елгасының уң ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 37805 Елга Райга елгасының уң ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 37806 Елга Ранова елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37807 Елга Рассомаха елгасының сул ярына тамагыннан 108 км өстәрәк кушыла. 37808 Елга Расъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37809 Елга Рачайна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37810 Елга Реваж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37811 Елга Ревда пруд Мариинский елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37812 Елга Рә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37813 Елга Реж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37814 Елга Репа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37815 Елга Рефт елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37816 Елга Рехта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37817 Елга Решетиха елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37818 Елга Ржавка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37819 Әл-Гарнатый буенча «Ә Болгар да гаять зур шәһәр, ул гел нарат агачыннан гына төзелгән, ә шәһәр дивары — имәннән». 37820 Елга Рожка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37821 Елга Ромовица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37822 Елга Ронга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37823 Елга Ропча елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37824 Елга Россошь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37825 Елга Рочуга елгасының сул ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 37826 Елга Рочуга елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 37827 Елга Рубка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37828 Елга Рудянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37829 Елга Рутка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37830 Елга Руч-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37831 Елга Руя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37832 Елга Рыбинское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37833 Елга Рыбинское сусаклагычы янындагы Согожи елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37834 Елга Рыбинское сусаклагычы янындагы Суды елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37835 Елга Рыбинское Шекснинский тугае участогы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37836 Елга Рыбная елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37837 Елга Рыбница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37838 Елга Сабун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37839 Елга Сава елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37840 Елга Савала елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37841 Елга Сава-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 37842 Елга Саводранка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37843 Елга Савосара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37844 Елга Сакат күленә кушыла. 37845 Елга Саккун-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37846 Елга Сакын-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 37847 Елга Салат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37848 Елга Самар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37849 Елга Самсоновская елгасының сул ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 37850 Елга Сангилька елгасының сул ярына тамагыннан 169 км өстәрәк кушыла. 37851 Елга Сангилька елгасының сул ярына тамагыннан 178 км өстәрәк кушыла. 37852 Елга Сангилька елгасының сул ярына тамагыннан 223 км өстәрәк кушыла. 37853 Елга Сангилька елгасының сул ярына тамагыннан 269 км өстәрәк кушыла. 37854 Елга Сангилька елгасының сул ярына тамагыннан 306 км өстәрәк кушыла. 37855 Елга Сангилька елгасының уң ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 37856 Елга Санда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37857 Елга Сандибей елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 37858 Елга Санкен-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37859 Елга Санохта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37860 Елга Сарагожа елгасының сул ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 37861 Елга Сарагожа елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 37862 Елга Сара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37863 Елга Сараса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37864 Елга Сарбай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37865 Елга Саренго-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37866 Елга Сарма елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37867 Елга Сармик-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 71 км өстәрәк кушыла. 37868 Елга Сарм-Сабун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37869 Елга Саръю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37870 Елга Сатис елгасының сул ярына тамагыннан 39 км өстәрәк кушыла. 37871 Елга Сатис елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 37872 Елга Сатыгинский Туман күле кушыла. 37873 Елга Светица елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 37874 Елга Светица елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 37875 Елга Светлая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37876 Елга Светлуга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37877 Елга Свинуха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37878 Елга Северка елгасының уң ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 37879 Елга Северка елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37880 Елга Северная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37881 Елга Северный Колчим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37882 Елга Сегжа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37883 Елга Сегонды елгасының сул ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 37884 Елга Сед-Мес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37885 Елга Седью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37886 Елга Седэ-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37887 Елга Сед-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37888 Елга Сезым-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 37889 Елга Сезынг-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37890 Елга Сезынг-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37891 Елга Сеитьма елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 37892 Елга Сеитьма елгасының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 37893 Елга Сейма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37894 Елга Селезень елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 37895 Елга Селезян №913 күленә кушыла. 37896 Елга Селекша елгасының уң ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 37897 Елга Селижаровка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37898 Елга Сельда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37899 Елга Сельма елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37900 Елга Сельма елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37901 Елга Семенек елгасының сул ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 37902 Елга Семенычевка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37903 Елга Сентелек елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37904 Елга Сеньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37905 Елга Сеньдега елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37906 Елга Сепыч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37907 Елга Середница елгасының уң ярына тамагыннан 2,3 км өстәрәк кушыла. 37908 Елга Серко-Шар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37909 Елга Сәрмән елгасының сул ярына тамагыннан 2,6 км өстәрәк кушыла. 37910 Елга Сес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37911 Елга Сестра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37912 Елга Сетовка елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 37913 Елга Сетра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37914 Елга Сеуль елгасының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 37915 Елга Сеуль елгасының уң ярына тамагыннан 152 км өстәрәк кушыла. 37916 Елга Сеуль елгасының уң ярына тамагыннан 198 км өстәрәк кушыла. 37917 Елга Сеуль елгасының уң ярына тамагыннан 229 км өстәрәк кушыла. 37918 Елга Сёма елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 37919 Елга Сибилей-Сё елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37920 Елга Сибирка елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37921 Елга Сибиряченок елга үзәненең уң ярына 11 км өстәрәк кушыла. 37922 Елга Сива елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37923 Елга Сивеж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37924 Елга Сивинь елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 37925 Елга Сивинь елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 37926 Елга Сивинь елгасының уң ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 37927 Елга Сивинь елгасының уң ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 37928 Елга Сивоза елгасының сул ярына тамагыннан 8,5 км өстәрәк кушыла. 37929 Елга Сиди-Мютте елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37930 Елга Сиди-Тарка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37931 Елга Сик елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37932 Елга Силасау елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37933 Елга Сими-Ёган елгасының сул ярына тамагыннан 119 км өстәрәк кушыла. 37934 Елга Сими-Ёган елгасының уң ярына тамагыннан 130 км өстәрәк кушыла. 37935 Елга Сими-Ёган елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 37936 Елга Сими-Ёган елгасының уң ярына тамагыннан 70 км өстәрәк кушыла. 37937 Елга Синара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37938 Елга Синьгома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37939 Елга Ситовка елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 37940 Елга Сить елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 37941 Елга Сить елгасының сул ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 37942 Елга Сить елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 37943 Елга Скнига елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37944 Елга Сладкая Речка елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 37945 Елга Слободка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37946 Елга Слуя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37947 Елга Смердье елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37948 Елга Снежедь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37949 Елга Собачья елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 37950 Елга Собты-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 37951 Елга Собты-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 37952 Елга Собты-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 136 км өстәрәк кушыла. 37953 Елга Собты-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 162 км өстәрәк кушыла. 37954 Елга Собты-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 81 км өстәрәк кушыла. 37955 Елга Собь елгасының уң ярына тамагыннан 119 км өстәрәк кушыла. 37956 Елга Собь елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 37957 Елга Собь елгасының уң ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 37958 Елга Согожа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37959 Елга Содзим елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 37960 Елга Содзим елгасының уң ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 37961 Елга Содзим елгасының уң ярына тамагыннан 86 км өстәрәк кушыла. 37962 Елга Соз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37963 Елга Сойга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37964 Елга Сойма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37965 Елга Соймога елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37966 Елга Солда елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 37967 Елга Солоница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37968 Елга Солтонка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37969 Елга Сольба елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37970 Елга Соль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37971 Елга Солянка №993 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37972 Елга Солянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37973 Елга Сома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37974 Елга Сомбала елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37975 Елга Сомина елгасының сул ярына тамагыннан 9,2 км өстәрәк кушыла. 37976 Елга Соминка елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 37977 Елга Соминское күле (Соминки елгасы башы) кушыла. 37978 Елга Сорайдын күле кушыла. 37979 Елга Сордук елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37980 Елга Сороминская елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37981 Елга Сорочка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37982 Елга Сорум-Амня елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 37983 Елга Сорум елгасының сул ярына тамагыннан 110 км өстәрәк кушыла. 37984 Елга Сорум елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 37985 Елга Сорум елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 37986 Елга Сорум-Казым кылымыгының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 37987 Елга Сорум-Казым кылымыгының уң ярына тамагыннан 49 км өстәрәк кушыла. 37988 Елга Сорум-Пахт-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37989 Елга Сорум-Пахт-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 37990 Елга Сорум-Помут елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 37991 Елга Соснинский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 37992 Елга Соснинский Еган елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 37993 Елга Сосновка елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 37994 Елга Сосновка елгасының уң ярына тамагыннан 7,9 км өстәрәк кушыла. 37995 Елга Сосца елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 37996 Елга Сочур елгасының сул ярына тамагыннан 120 км өстәрәк кушыла. 37997 Елга Сочур елгасының сул ярына тамагыннан 197 км өстәрәк кушыла. 37998 Елга Сочур елгасының сул ярына тамагыннан 230 км өстәрәк кушыла. 37999 Елга Сочур елгасының уң ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 38000 Елга Сочур елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38001 Елга Сочур елгасының уң ярына тамагыннан 249 км өстәрәк кушыла. 38002 Елга Сочь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38003 Елга Соях елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 38004 Елга Соях елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38005 Елга Спасска елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38006 Елга Средне-Сатыгинский Туман куленә кушыла. 38007 Елга Средник елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38008 «Әл-гасрел җәдит» журналы — Җаек шәһәрендә 1906 - 1907 елларда чыккан әдәби-сәяси журнал. 38009 Елга Старая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38010 Елга Старая Об елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38011 Елга Старая Об кылымыгының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 38012 Елга Старая Пив-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38013 Елга Старая Тотьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38014 Елга Старица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38015 Елга Староречье Агельдино №4022 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38016 Елга Староречье Агельдино елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38017 Елга Старый Тын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38018 Елга Стәрле елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38019 Елга Струговая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38020 Елга Студенец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38021 Елга Студенец елгасының уң ярына тамагыннан 7,6 км өстәрәк кушыла. 38022 Елга Субась елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38023 Елга Субась елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 38024 Елга Субась елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38025 Елга Суварыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38026 Елга Суводь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38027 Елга Суворощь елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38028 Елга Сугаруга алына кушыла. 38029 Елга Сугаш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38030 Елга Сугмутен-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38031 Елга Сугмутен-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 350 км өстәрәк кушыла. 38032 Елга Сугмутен-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 115 км өстәрәк кушыла. 38033 Елга Сугмутен-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 38034 Елга Судогда елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 38035 Елга Судогда елгасының уң ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 38036 Елга Суенга елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 38037 Елга Суенга елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38038 Елга Суетка елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38039 Елга Суйга елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38040 Елга Сукур-Яун елгасының сул ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 38041 Елга Сула елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 38042 Елга Сула елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 38043 Елга Сула елгасының уң ярына тамагыннан 92 км өстәрәк кушыла. 38044 Елга Сумыч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38045 Елга Суна №3798 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38046 Елга Суна №3800 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38047 Елга Сундовик елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38048 Елга Сундырь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38049 Елга Суны-Еган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38050 Елга Супра елгасының сул ярына тамагыннан 110 км өстәрәк кушыла. 38051 Елга Супра елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38052 Елга Супра елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38053 Елга Супс елгасының уң ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 38054 Елга Сусла елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 38055 Елга Сутка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38056 Елга Сухая Буйвола елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 38057 Елга Сухая Речка кылымыгының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38058 Елга Сухая Речка кылымыгының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38059 Елга Сухая Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 38060 Елга Сухая Чемровка елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 38061 Елга Суховет елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38062 Елга Сухода елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38063 Елга Сухой Карамык елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 38064 Елга Сухой Полуй елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38065 Елга Сухокарасук елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38066 Елга Сухот-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38067 Елга Суч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38068 Елга Сушенка елгасының сул ярына тамагыннан 5,9 км өстәрәк кушыла. 38069 Елга суында кыйммәтле тиреле җәнлекләр — кондызлар яшәгән. 38070 Елга Сыглын-Игай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38071 Елга Сызранка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38072 Елга Сылвинский елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38073 Елга Сыньва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38074 Елга Сынь-Ега елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 38075 Елга Сынь-Ега елгасының сул ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 38076 Елга Сынь-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38077 Елга Сынь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38078 Елга Сынь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 38079 Елга Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 38080 Елга Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 38081 Елга Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 162 км өстәрәк кушыла. 38082 Елга Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 188 км өстәрәк кушыла. 38083 Елга Сыня елгасының сул ярына тамагыннан 203 км өстәрәк кушыла. 38084 Елга Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 120 км өстәрәк кушыла. 38085 Елга Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 129 км өстәрәк кушыла. 38086 Елга Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 179 км өстәрәк кушыла. 38087 Елга Сыня елгасының уң ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 38088 Елга Сюга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38089 Елга Сюзьва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38090 Елга Сюзью елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38091 Елга Сюзюм елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38092 Елга Сюрва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38093 Елга Сюты-Пой-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 38094 Елга Сямжена елгасының сул ярына тамагыннан 100 км өстәрәк кушыла. 38095 Елга Сямжена елгасының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 38096 Елга Сямжена елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 38097 Елга Сямжена елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 38098 Елга Сямовский Полой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38099 Елга Табатай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38100 Елга Табыс-Яга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38101 Елга Таб-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38102 Елга Таб-Яха-Тарка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38103 Елга Тавалга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38104 Елга Тавинский Сор куленә кушыла. 38105 Елга Тагр-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38106 Елга Таинская Анга елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38107 Елга Таих елгасының уң ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 38108 Елга Тайма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38109 Елга Так-Елга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38110 Елга Талажанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38111 Елга Талица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38112 Елга Талица елгасының сул ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 38113 Елга Талка елгасының сул ярына тамагыннан 0,2 км өстәрәк кушыла. 38114 Елга Талтымка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38115 Елга Тальция елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38116 Елга тамагы Иске Мөкмин авылы янында ( Әсәкәй районы ). 38117 Елга тамагындагы еллык су агышы катламы елына уртача 146 мм. 38118 Елга тамагында Нормандия күпере төзелгән. 38119 Елга тамагында суның иң аз вакыттагы уртача күпьеллык чыгымы 0,067 м3/с. 38120 Елга тамагында суының иң аз вакыттагы чыгымы 0,09 м³/с. 38121 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,009 м³/с. 38122 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,016 м³/с. 38123 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,01 м³/с. 38124 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,022 м³/с. 38125 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,036 м³/с. 38126 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,053 м³/с. 38127 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,05м³/с. 38128 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,072 м³/с. 38129 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,11м³/с. 38130 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,1 м³/с. 38131 Елга тамагында суының иң аз вакытындагы уртача күпьеллык чыгымы 0,26 м³/с. 38132 Елга тамагында уртача еллык су агышы катламы 92 мм. 38133 Елга Тамлык елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 38134 Елга Тамырсат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38135 Елга Танга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38136 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 112 км өстәрәк кушыла. 38137 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 121 км өстәрәк кушыла. 38138 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 125 км өстәрәк кушыла. 38139 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 141 км өстәрәк кушыла. 38140 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38141 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38142 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 38143 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 38144 Елга Танлова елгасының сул ярына тамагыннан 83 км өстәрәк кушыла. 38145 Елга Танопча елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38146 Елга Танопча елгасының уң ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 38147 Елга Тань-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38148 Елга Тань-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 38149 Елга Тань-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38150 Елга Тапат-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 38151 Елга Тапры-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38152 Елга Тара елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38153 Елга Тартас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38154 Елга Тарусса елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38155 Елга Тарусса елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38156 Елга Тархата елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38157 Елга Тасу-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38158 Елга Татляга-Яга елгасының сул ярына тамагыннан 98 км өстәрәк кушыла. 38159 Елга Татош (Олы Татош) елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 38160 Елга Татош (Олы Татош) елгасының сул ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 38161 Елга Татош (Олы Татош) елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 38162 Елга Татош (Олы Татош) елгасының сул ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 38163 Елга Татош (Олы Татош) елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38164 Елга Тать-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 38165 Елга Тать-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 38166 Елга Тать-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 38167 Елга Татьянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38168 Елга Таулы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38169 Елга Таут-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 47 км өстәрәк кушыла. 38170 Елга Таут-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 72 км өстәрәк кушыла. 38171 Елга Таут-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38172 Елга ташуының периодик рәвештә кабатлануы һәм йолдызлы күк артыннан күзәтү җитәрлек дәрәҗәдә төгәл тәкъвим (календарь) төзергә мөмкинлек биргән, аның ярдәмендә мисырлылар астрономия нигезләре белән таныша, бу исә аларның ышануларында чагылыш таба. 38173 Елга Ташъелга елгасының уң ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 38174 Елга ташыганда тугайлар еш кына су астында калалар. 38175 Елга Тебза елгасының сул ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38176 Елга Тебза елгасының уң ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 38177 Елга Тевриз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38178 Елга Тегра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38179 Елга Тегус елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38180 Елга Теда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38181 Елга Теза елгасының сул ярына тамагыннан 159 км өстәрәк кушыла. 38182 Елга Теза елгасының уң ярына тамагыннан 106 км өстәрәк кушыла. 38183 Елга Теза елгасының уң ярына тамагыннан 126 км өстәрәк кушыла. 38184 Елга Теза елгасының уң ярына тамагыннан 128 км өстәрәк кушыла. 38185 Елга Теза елгасының уң ярына тамагыннан 131 км өстәрәк кушыла. 38186 Елга Теза елгасының уң ярына тамагыннан 64,7 км өстәрәк кушыла. 38187 Елга Тельбес елгасының сул ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 38188 Елга Тельбес елгасының сул ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 38189 Елга Тельбес елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38190 Елга Тельпос елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38191 Елга Тепла елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38192 Елга Теплушка каналының уң ярына 17 км өстәрәк кушыла. 38193 Елга Тере Танып елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38194 Елга Терешка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38195 Елга Тибейвиска елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38196 Елга Тига елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38197 Елга Тикзо елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38198 Елга Тиксна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38199 Елга Тимшер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38200 Елга Тинголка елгасының уң ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38201 Елга Тирән Сабун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38202 Елга Тирес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38203 Елга Тирлән елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38204 Елга Тихая елгасының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38205 Елга Тихвина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38206 Елга Тихвинка елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 38207 Елга Тихвинка елгасының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 38208 Елга Тихвинка елгасының сул ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 38209 Елга Тлоктлы-Еган елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38210 Елга Тляком-Коим-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 38211 Елга Тлятты-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38212 Елга Тлятты-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38213 Елга Тобысь елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38214 Елга Тобыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38215 Елга Товы-Горт-Посл кылымыгының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38216 Елга Тоголика елгасының уң ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 38217 Елга Тогуна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38218 Елга Тоит-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 38219 Елга Тол елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38220 Елга Толзес елгасының сул ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 38221 Елга Томаша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38222 Елга Томбаш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38223 Елга Төньяк Кельтма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38224 Елга Төньяк Кисема елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38225 Елга Төньяк кылымыгының сул ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 38226 Елга Төньяк Мулымья елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38227 Елга Төньяк Мылва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38228 Елга Төньяк Тыдыотта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38229 Елга Төньяк Цебьюга елгасының сул ярына тамагыннан 41 км өстәрәк кушыла. 38230 Елга Топалка елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38231 Елга Тополевка елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38232 Елга Топса елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38233 Елга Тора елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38234 Елга Тор-Ёш елгасының уң ярына тамагыннан 26 км өстәрәк кушыла. 38235 Елга Тор-Ёш елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38236 Елга Төртек елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38237 Елга Тоя елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38238 Елга Трайгородская елгасының сул ярына тамагыннан 67 км өстәрәк кушыла. 38239 Елга транспорты күбесенчә Иделдә кулланыла. 38240 Елга транспорты Республика территориясендә биш елга порты бар. 38241 Елга Тридцатая елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38242 Елга Тром-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 38243 Елга Тром-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 429 км өстәрәк кушыла. 38244 Елга Тром-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 479 км өстәрәк кушыла. 38245 Елга Тром-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 520 км өстәрәк кушыла. 38246 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 150 км өстәрәк кушыла. 38247 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 38248 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 182 км өстәрәк кушыла. 38249 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 207 км өстәрәк кушыла. 38250 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 38251 Елга Тром-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 63 км өстәрәк кушыла. 38252 Елга Троца елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38253 Елга Трубица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38254 Елга Трыб-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38255 Елга Түбән Бревенница елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38256 Елга Түбенге Кизьма елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 38257 Елга Түбән Каракан елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38258 Елга Түбән Кузь-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38259 Елга Түбән Лобаз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38260 Елга Түбән Одес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38261 Елга Түбән Печеньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38262 Елга Түбән Тойма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38263 Елга Түбән Хабирутта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38264 Елга Тугры елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38265 Елга Тудовка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38266 Елга Тузлов елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38267 Елга Туйма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38268 Елга Тукан елгасының сул ярына тамагыннан 201 км өстәрәк кушыла. 38269 Елга Тукан елгасының уң ярына тамагыннан 140 км өстәрәк кушыла. 38270 Елга Тукан елгасының уң ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 38271 Елга Тула елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38272 Елга тулай озынлыгы 62 км. 38273 Елга Тулвинский залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38274 Елга Тулой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38275 Елга Тундрина кылымыгының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38276 Елга Тундрина кылымыгының уң ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 38277 Елга Тундровая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38278 Елга Тунтор елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38279 Елга Туранка №4250 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38280 Елга Туранка №4251 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38281 Елга Турганник елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38282 Елга Турдей елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38283 Елга Турмак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38284 Елга Турне елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38285 Елга Туртас елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38286 Елга Турун-Андзи елгасының уң ярына тамагыннан 0,4 км өстәрәк кушыла. 38287 Елга Турым елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38288 Елга Тусиан-Сити-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38289 Елга Тутка елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38290 Елга Тутка елгасының уң ярына тамагыннан 6,3 км өстәрәк кушыла. 38291 Елга Тыбь-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38292 Елга Тыдыотта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38293 Елга Тыдэпя-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38294 Елга Тызыл 464 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38295 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 120 км өстәрәк кушыла. 38296 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 313 км өстәрәк кушыла. 38297 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 346 км өстәрәк кушыла. 38298 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 415 км өстәрәк кушыла. 38299 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 509 км өстәрәк кушыла. 38300 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 548 км өстәрәк кушыла. 38301 Елга Тым елгасының сул ярына тамагыннан 641 км өстәрәк кушыла. 38302 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 319 км өстәрәк кушыла. 38303 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 488 км өстәрәк кушыла. 38304 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 608 км өстәрәк кушыла. 38305 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 657 км өстәрәк кушыла. 38306 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 725 км өстәрәк кушыла. 38307 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 761 км өстәрәк кушыла. 38308 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 800 км өстәрәк кушыла. 38309 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 834 км өстәрәк кушыла. 38310 Елга Тым елгасының уң ярына тамагыннан 85 км өстәрәк кушыла. 38311 Елга Тын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38312 Елга Тыпыл елгасының сул ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 38313 Елга Тыпыл елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38314 Елга Тыпыл елгасының уң ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 38315 Елга Тыхта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38316 Елга Тыю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38317 Елга Тьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38318 Елга ТюгҮрек елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 38319 Елга ТюгҮрек елгасының сул ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 38320 Елга Тюнь елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 38321 Елга Тядема елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38322 Елга Тямка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38323 Елга Тяп-Яун елгасының уң ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 38324 Елга Убинка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38325 Елга Угдым-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38326 Елга Угла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38327 Елга Угличское сусаклагычы янындагы Медведицы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38328 Елга Угловат-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 38329 Елга Угловат-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 38330 Елга Удж-Ю елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38331 Елга Удима елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38332 Елга Удимский Полой елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38333 Елга Ужень елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38334 Елга үзәннәрендә куе джунгли үсә. 38335 Елга үзәннәрендә урманнар бар. 38336 Елга Узян елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38337 Елга Уй елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38338 Елга Укроп елгасының сул ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38339 Елга Уландрык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38340 Елга Уландрык елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38341 Елга Уландрык елгасының уң ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 38342 Елга Улан-Зуха елгасы тармагына 28 км өстәрәк кушыла. 38343 Елга Үләмә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38344 Елга Ульва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38345 Елга Улька елгасының уң ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 38346 Елга Ульмень елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38347 Елга Ульянка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38348 Елга Уляй елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38349 Елга Умба елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38350 Елга Умяк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38351 Елга Ун-Вош-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 38352 Елга Ун-Вош-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 87 км өстәрәк кушыла. 38353 Елга Ун-Вош-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38354 Елга Ун-Вош-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 38355 Елга Ун-Вунт-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38356 Елга Ун-Егом-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38357 Елга Унжа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38358 Елга Ун-Лып-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 38359 Елга Ун-Ногор-Соим елгасының уң ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 38360 Елга Ун-Сезынг-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38361 Елга Ун-Сезынг-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 38362 Елга Ун-Соим елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38363 Елга Ун-Тор күле кушыла. 38364 Елга Уң Хетта елгасына тамагыннан 157 км өстәрәк кушыла. 38365 Елга Ун-Хора-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38366 Елга Ун-Шакр-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38367 Елга Ун-Шарь-Ю елгасының сул ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 38368 Елга Уньва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38369 Елга Унья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38370 Елга Урдома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38371 Елга Үрек елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 38372 Елга Үрек елгасының сул ярына тамагыннан 69 км өстәрәк кушыла. 38373 Елга Үрек елгасының уң ярына тамагыннан 44 км өстәрәк кушыла. 38374 Елга Уржумка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38375 Елга Урикид елгасының сул ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 38376 Елга Уркат елгасының уң ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 38377 Елга Урман Җылаер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38378 Елга Уролка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38379 Елга Уроп елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38380 Елга Урсул елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38381 Елга Урсул елгасының сул ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38382 Елга Урсул елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38383 Елга Урсул елгасының сул ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 38384 Елга Урсул елгасының уң ярына тамагыннан 65 км өстәрәк кушыла. 38385 Елга Урсул елгасының уң ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 38386 Елга Урсул (Ело) елгасының уң ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 38387 Елга Урсул (Ело) елгасының уң ярына тамагыннан 114 км өстәрәк кушыла. 38388 Елга Урта Егорлык елгасының уң ярына тамагыннан 115 км өстәрәк кушыла. 38389 Елга Урта Әнеш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38390 Елга Уртамка елгасының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38391 Елга Уртамка елгасының уң ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38392 Елга Уртомаж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38393 Елга Уртьма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38394 Елга Уруна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38395 Елга Уса елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 38396 Елга Уса елгасының сул ярына тамагыннан 61 км өстәрәк кушыла. 38397 Елга Ус елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38398 Елга Ус елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38399 Елга Ус елгасының уң ярына тамагыннан 35 км өстәрәк кушыла. 38400 Елга Уста старица елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38401 Елга Усть-Реченская елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38402 Елга Устюба елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38403 Елга Усухчай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38404 Елга Ута елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38405 Елга Утлан елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38406 Елга утырмаларының уртача еллык агымы 50 мең т га тигез. 38407 Елга Уфтюга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38408 Елга Уфтюга елгасының сул ярына тамагыннан 48 км өстәрәк кушыла. 38409 Елга Уфтюга елгасының сул ярына тамагыннан 97 км өстәрәк кушыла. 38410 Елга Уфтюга елгасының уң ярына тамагыннан 31 км өстәрәк кушыла. 38411 Елга Ух елгасының сул ярына тамагыннан 99 км өстәрәк кушыла. 38412 Елга Ухра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38413 Елга Ухтаньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38414 Елга Ухтома елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38415 Елга Ухтома елгасының уң ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 38416 Елга Ухтыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38417 Елга Уч елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38418 Елга Ушпа елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38419 Елга Ущаж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38420 Елга Уя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38421 Елга Фарс елгасының сул ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 38422 Елга Фарс елгасының уң ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 38423 Елга флотилиясе, Казанны узып, Романов тимер юл күперенә чыкты һәм кызыллар белән атышу башлады; юл уңаенда, Югары Ослан янында, ул десантны төшерде, һәм Владимир Каппельның отряды аны ала. 38424 Елга Хабиней-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 38425 Елга Хава елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38426 Елга Хадутей-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38427 Елга Хадыта-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 113 км өстәрәк кушыла. 38428 Елга Хадыта-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 116 км өстәрәк кушыла. 38429 Елга Хадыта-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 38430 Елга Хадыта-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38431 Елга Хадыта-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 38432 Елга Хай-Тын елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38433 Елга Хамелова-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38434 Елга Хапхльнутяй елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 38435 Елга Хара-Зуха елгасының уң ярына тамагыннан 90 км өстәрәк кушыла. 38436 Елга Хара-Матолоу елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38437 Елга Хара-Матолоу елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 38438 Елга Хара-Матолоу елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38439 Елга Хара-Матолоу елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38440 Елга Харбей елгасының сул ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38441 Елга Харбей елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38442 Елга Харбей елгасының уң ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 38443 Елга Харвудь-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38444 Елга Харута елгасының уң ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38445 Елга Харь-Яга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38446 Елга Хасейю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38447 Елга Хат-Горт-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38448 Елга Хатемалья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38449 Елга Хахопсе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38450 Елга Хвостовая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38451 Елга Хейги-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 112 км өстәрәк кушыла. 38452 Елга Хейги-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 179 км өстәрәк кушыла. 38453 Елга Хейги-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 243 км өстәрәк кушыла. 38454 Елга Хейги-Яха елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38455 Елга Хейги-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 138 км өстәрәк кушыла. 38456 Елга Хейги-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 180 км өстәрәк кушыла. 38457 Елга Хейги-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 212 км өстәрәк кушыла. 38458 Елга Хейги-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 230 км өстәрәк кушыла. 38459 Елга Хейги-Яха елгасының уң ярына тамагыннан 95 км өстәрәк кушыла. 38460 Елга һәм аның кушылдыкларының суын сугару өчен файдаланалар. 38461 Елга Хетта елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 38462 Елга Хлебная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38463 Елга Хмелёвка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38464 Елга Ходзь елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38465 Елга Ходзь елгасының сул ярына тамагыннан 55 км өстәрәк кушыла. 38466 Елга Ходзь елгасының уң ярына тамагыннан 59 км өстәрәк кушыла. 38467 Елга Холохольня елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38468 Елга Хольце-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 38469 Елга Хомсынг-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 7 км өстәрәк кушыла. 38470 Елга Хора-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 38471 Елга Хоровая кылымыгының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 38472 Елга Храпиха елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38473 Елга Хув-Логи-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 38474 Елга Хугот елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 38475 Елга Хугот елгасының уң ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38476 Елга Худая Хабариха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38477 Елга Һул Ажарма елгасының уң ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38478 Елга Хул-Сорты-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 38479 Елга Һул Хетта елгасының сул ярына тамагыннан 336 км өстәрәк кушыла. 38480 Елга Һул Хетта елгасының сул ярына тамагыннан 344 км өстәрәк кушыла. 38481 Елга Һул Хетта елгасының сул ярына тамагыннан 357 км өстәрәк кушыла. 38482 Елга Һул Хетта елгасының сул ярына тамагыннан 96 км өстәрәк кушыла. 38483 Елга Һул Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38484 Елга Һул Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 244 км өстәрәк кушыла. 38485 Елга Һул Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 338 км өстәрәк кушыла. 38486 Елга Һул Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 79 км өстәрәк кушыла. 38487 Елга Хул-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38488 Елга Хупта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38489 Елга Хурь-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 23 км өстәрәк кушыла. 38490 Елга Хурь-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38491 Елга Хынчиби-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38492 Елга Царёва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38493 Елга Цема елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 38494 Елга Цема елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38495 Елга Цепел елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38496 Елга Цибин елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38497 Елга Циленга елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 38498 Елга Цильма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38499 Елга Цильна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38500 Елга Цимлянское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38501 Елга Цице елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38502 Елга Цна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38503 Елга Чаган-Бургазы елгасының сул ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 38504 Елга Чаган елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38505 Елга Чаган-Узун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38506 Елга Чагва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38507 Елга Чагодоща елгасының сул ярына тамагыннан 142 км өстәрәк кушыла. 38508 Елга Чагодоща елгасының сул ярына тамагыннан 157 км өстәрәк кушыла. 38509 Елга Чагодоща елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 38510 Елга Чагодоща елгасының сул ярына тамагыннан 57 км өстәрәк кушыла. 38511 Елга Чагодоща елгасының уң ярына тамагыннан 147 км өстәрәк кушыла. 38512 Елга Чагодоща елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38513 Елга Чагра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38514 Елга Чапчельда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38515 Елга Чапша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38516 Елга Чапша елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 38517 Елга Чарус елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 38518 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 265 км өстәрәк кушыла. 38519 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 292 км өстәрәк кушыла. 38520 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 310 км өстәрәк кушыла. 38521 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 397 км өстәрәк кушыла. 38522 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 477 км өстәрәк кушыла. 38523 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 492 км өстәрәк кушыла. 38524 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 505 км өстәрәк кушыла. 38525 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 530 км өстәрәк кушыла. 38526 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 532 км өстәрәк кушыла. 38527 Елга Чарыш елгасының сул ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 38528 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 103 км өстәрәк кушыла. 38529 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 125 км өстәрәк кушыла. 38530 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38531 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 38532 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 305 км өстәрәк кушыла. 38533 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 469 км өстәрәк кушыла. 38534 Елга Чарыш елгасының уң ярына тамагыннан 499 км өстәрәк кушыла. 38535 Елга Частая елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38536 Елга Чатказ елгасының уң ярына кушыла. 38537 Елга Чачамга елгасының сул ярына тамагыннан 105 км өстәрәк кушыла. 38538 Елга Чачамга елгасының сул ярына тамагыннан 137 км өстәрәк кушыла. 38539 Елга Чая елгасының сул ярына тамагыннан 156 км өстәрәк кушыла. 38540 Елга Чая елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38541 Елга Чая елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 38542 Елга Чебачья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38543 Елга Чебенька №658 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38544 Елга Чебула елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38545 Елга Чебура елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38546 Елга Чегем 1-й елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38547 Елга Чедь-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38548 Елга Чед-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38549 Елга Челва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38550 Елга Челсма елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 38551 Елга Чемаш-Юган елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 38552 Елга Чем елгасының сул ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 38553 Елга Чем елгасының сул ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 38554 Елга Чем елгасының уң ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 38555 Елга Чем елгасының уң ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 38556 Елга Чемыш-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 38557 Елга Чепси елгасының сул ярына тамагыннан 6,5 км өстәрәк кушыла. 38558 Елга Чепыш елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 38559 Елга Черга №696 елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38560 Елга Черга №696 елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 38561 Елга Черепетка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38562 Елга Черепеть вдхр Черепетское елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38563 Елга Черёмуха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38564 Елга Чермоз елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38565 Елга Чернава елгасының сул ярына тамагыннан 37 км өстәрәк кушыла. 38566 Елга Черновка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38567 Елга Черноголовка елгасының уң ярына тамагыннан 0,2 км өстәрәк кушыла. 38568 Елга Чернуха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38569 Елга Черта елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38570 Елга Черь-Вычегодская елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38571 Елга Четлас елгасының сул ярына тамагыннан 64 км өстәрәк кушыла. 38572 Елга Четлас елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 38573 Елга Четлас елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 38574 Елга Четлас елгасының уң ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 38575 Елга Чеца елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38576 Елга Чеца елгасының уң ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38577 Елга Чеца елгасының уң ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 38578 Елга Чёрная елгасының сул ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 38579 Елга Чёрная елгасының уң ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38580 Елга Чёрный Тенеш елгасының уң ярына тамагыннан 5 км өстәрәк кушыла. 38581 Елга Чибий елгасының уң ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 38582 Елга Чибитка елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38583 Елга Чижапка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38584 Елга Чик елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 38585 Елга Чик елгасының сул ярына тамагыннан 74 км өстәрәк кушыла. 38586 Елга Чикман елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38587 Елга Чим елгасының уң ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 38588 Елга Чингальды күле кушыла. 38589 Елга Чинья-Ворык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38590 Елга Чоя елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38591 Елга Чубаровка елгасының уң ярына тамагыннан 30 км өстәрәк кушыла. 38592 Елга Чуб елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38593 Елга Чубъю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38594 Елга Чувки елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38595 Елга Чугуна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38596 Елга Чудь-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38597 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 107 км өстәрәк кушыла. 38598 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 166 км өстәрәк кушыла. 38599 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 250 км өстәрәк кушыла. 38600 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 277 км өстәрәк кушыла. 38601 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 304 км өстәрәк кушыла. 38602 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 347 км өстәрәк кушыла. 38603 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 373 км өстәрәк кушыла. 38604 Елга Чузик елгасының сул ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 38605 Елга Чуим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38606 Елга Чукля елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38607 Елга Чулас елгасының сул ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 38608 Елга Чулас елгасының уң ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 38609 Елга Чунджелька елгасының уң ярына тамагыннан 13 км өстәрәк кушыла. 38610 Елга Чунчи-То күле кушыла. 38611 Елга Чурал елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38612 Елга Чурбига елгасының сул ярына тамагыннан 115 км өстәрәк кушыла. 38613 Елга Чур елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38614 Елга Чусовской залив елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38615 Елга Чуть елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38616 Елга Чушкец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38617 Елга Чуя (Богуты) елгасының уң ярына тамагыннан 283 км өстәрәк кушыла. 38618 Елга Чуя (Богуты) елгасының уң ярына тамагыннан 291 км өстәрәк кушыла. 38619 Елга Чуя елгасының сул ярына тамагыннан 125 км өстәрәк кушыла. 38620 Елга Чуя елгасының сул ярына тамагыннан 171 км өстәрәк кушыла. 38621 Елга Чуя елгасының уң ярына тамагыннан 122 км өстәрәк кушыла. 38622 Елга Чуя елгасының уң ярына тамагыннан 217 км өстәрәк кушыла. 38623 Елга Чуя елгасының уң ярына тамагыннан 76 км өстәрәк кушыла. 38624 Елга Чуя (Юстыд) елгасының сул ярына тамагыннан 264 км өстәрәк кушыла. 38625 Елгачык исеменә күрә башта Кизәк буй дип аталган. 38626 Елга Шабанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38627 Елга Шава елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38628 Елга Шавла елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38629 Елга Шагирт елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38630 Елга Шайтанка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38631 Елга Шайтан-Өязе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38632 Елга Шарна елгасының сул ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38633 Елга Шарна елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38634 Елга Шарна елгасының уң ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38635 Елга Шау-Кол елгасының уң ярына тамагыннан 1,2 км өстәрәк кушыла. 38636 Елга Шаха елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 38637 Елга Шача елгасының сул ярына тамагыннан 62 км өстәрәк кушыла. 38638 Елга Шача елгасының сул ярына тамагыннан 75 км өстәрәк кушыла. 38639 Елга Шача елгасының сул ярына тамагыннан 79 км өстәрәк кушыла. 38640 Елга Шача елгасының уң ярына тамагыннан 78 км өстәрәк кушыла. 38641 Елга Шача елгасының уң ярына тамагыннан 84 км өстәрәк кушыла. 38642 Елга Шебш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38643 Елга Шегарка елгасының сул ярына тамагыннан 19 км өстәрәк кушыла. 38644 Елга Шегарка елгасының сул ярына тамагыннан 291 км өстәрәк кушыла. 38645 Елга Шегарка елгасының сул ярына тамагыннан 58 км өстәрәк кушыла. 38646 Елга Шегарка елгасының сул ярына тамагыннан 92 км өстәрәк кушыла. 38647 Елга Шегарка елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38648 Елга Шегарка елгасының уң ярына тамагыннан 207 км өстәрәк кушыла. 38649 Елга Шегарка елгасының уң ярына тамагыннан 213 км өстәрәк кушыла. 38650 Елга Шегарка елгасының уң ярына тамагыннан 332 км өстәрәк кушыла. 38651 Елга Шеньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38652 Елга Шервож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38653 Елга Шеркальская елгасының сул ярына тамагыннан 21 км өстәрәк кушыла. 38654 Елга Шеркальская елгасының сул ярына тамагыннан 29 км өстәрәк кушыла. 38655 Елга Шеркальская елгасының сул ярына тамагыннан 66 км өстәрәк кушыла. 38656 Елга Шеркальская елгасының уң ярына тамагыннан 15 км өстәрәк кушыла. 38657 Елга Шеркальская елгасының уң ярына тамагыннан 77 км өстәрәк кушыла. 38658 Елга Шетьяс елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38659 Елга Шиверта елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 38660 Елга Шиверта елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38661 Елга Шижегда елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 38662 Елга Шижма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38663 Елга Шилнә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38664 Елга Шипуниха елгасының сул ярына тамагыннан 60 км өстәрәк кушыла. 38665 Елга Шистом елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38666 Елга Шиченга елгасының уң ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 38667 Елга Шиш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38668 Елга Шишов елгасының сул ярына тамагыннан 9,4 км өстәрәк кушыла. 38669 Елга Шия елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38670 Елга Шолья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38671 Елга Шомвуква елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38672 Елга Шорега елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38673 Елга Шортюг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38674 Елга Шохма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38675 Елга Шоша елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38676 Елга Шугрем елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38677 Елга Шуда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38678 Елга Шуделька елгасының сул ярына тамагыннан 108 км өстәрәк кушыла. 38679 Елга Шуделька елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 38680 Елга Шудья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38681 Елга Шужега елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38682 Елга Шуйга-Мосеева-Вож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38683 Елга Шукшеньга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38684 Елга Шуля елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38685 Елга Шумарь елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 38686 Елга Шумика елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38687 Елга Шумлева елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38688 Елга Шурышкарский Сор елгасына кушыла. 38689 Елга Шушма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38690 Елга Шуя елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38691 Елга Щелина елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38692 Елга Щучья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38693 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 143 км өстәрәк кушыла. 38694 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 183 км өстәрәк кушыла. 38695 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 190 км өстәрәк кушыла. 38696 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 226 км өстәрәк кушыла. 38697 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 279 км өстәрәк кушыла. 38698 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 350 км өстәрәк кушыла. 38699 Елга Щучья елгасының сул ярына тамагыннан 531 км өстәрәк кушыла. 38700 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 34 км өстәрәк кушыла. 38701 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 379 км өстәрәк кушыла. 38702 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 399 км өстәрәк кушыла. 38703 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 560 км өстәрәк кушыла. 38704 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 561 км өстәрәк кушыла. 38705 Елга Щучья елгасының уң ярына тамагыннан 71 км өстәрәк кушыла. 38706 Елга Ыджыд-Сунаёль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38707 Елга Ыджыд-Терехевей елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38708 Елга Ык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38709 Елга Ык елгасына кушылып, аның уң кушылдыгы булып тора. 38710 Елга Ыктым елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38711 Елга Ынат елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38712 Елга Ынырга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38713 Елга Энды-Ю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38714 Елга Энтль-Гун-Еган елгасының сул ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 38715 Елга Энтль-Ими-Ягун елгасының сул ярына тамагыннан 6 км өстәрәк кушыла. 38716 Елга Энтль-Ими-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 162 км өстәрәк кушыла. 38717 Елга Энтль-Моккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 102 км өстәрәк кушыла. 38718 Елга Энтль-Моккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38719 Елга Энтль-Моккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 46 км өстәрәк кушыла. 38720 Елга Энтль-Моккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 89 км өстәрәк кушыла. 38721 Елга Энтль-Негус-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38722 Елга Эртиль елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38723 Елга Эрүидел елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38724 Елга Эсс елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 38725 Елга Эсс елгасының уң ярына тамагыннан 194 км өстәрәк кушыла. 38726 Елга Эсс елгасының уң ярына тамагыннан 25 км өстәрәк кушыла. 38727 Елга Эстваж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38728 Елга Эткол күле кушыла. 38729 Елга Эшмес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38730 Елга Югары айпа елгасының сул ярына тамагыннан 4 км өстәрәк кушыла. 38731 Елга Югары айпа елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38732 Елга Югары Анма елгасының сул ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 38733 Елга Югары Анма елгасының уң ярына тамагыннан 10 км өстәрәк кушыла. 38734 Елга Югары Анма (Олы Соровская) елгасының сул ярына тамагыннан 82 км өстәрәк кушыла. 38735 Елга Югары Берёзовка елгасының сул ярына тамагыннан 32 км өстәрәк кушыла. 38736 Елга Югары Воча елгасының сул ярына тамагыннан 36 км өстәрәк кушыла. 38737 Елга Югары Запорная елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38738 Елга Югары Ирәмәл (быуа №840) елгасының ярына 13 км өстәрәк кушыла. 38739 Елга Югары Кизьма елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 38740 Елга Югары Лобановский Еган елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38741 Елга Югары Лупья елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38742 Елга Югары-Нейвинское №1080) су саклагычына 276 км өстәрәк кушыла. 38743 Елга Югары Одес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38744 Елга Югары Омра елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38745 Елга Югары Утаз кылымыгының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38746 Елга Югары Уща елгасының уң ярына тамагыннан 1,3 км өстәрәк кушыла. 38747 Елга Юг елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38748 Елга Югна елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38749 Елга Южная Аньва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38750 Елга Южная Кельтма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38751 Елга Южный Козленец елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38752 Елга Юкара елгасының сул ярына тамагыннан 3 км өстәрәк кушыла. 38753 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 112 км өстәрәк кушыла. 38754 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 126 км өстәрәк кушыла. 38755 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 152 км өстәрәк кушыла. 38756 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 171 км өстәрәк кушыла. 38757 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 20 км өстәрәк кушыла. 38758 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38759 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 321 км өстәрәк кушыла. 38760 Елга Юконда елгасының сул ярына тамагыннан 94 км өстәрәк кушыла. 38761 Елга Юконда елгасының уң ярына тамагыннан 144 км өстәрәк кушыла. 38762 Елга Юконда елгасының уң ярына тамагыннан 199 км өстәрәк кушыла. 38763 Елга Юконда елгасының уң ярына тамагыннан 205 км өстәрәк кушыла. 38764 Елга юлы бормалы. 38765 Елга Юма-Ега елгасының уң ярына тамагыннан 42 км өстәрәк кушыла. 38766 Елга Юмиж елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38767 Елга Юнгур елгасының сул ярына тамагыннан 8 км өстәрәк кушыла. 38768 Елга Юнгур елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38769 Елга Юрашка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38770 Елга Юрманга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38771 Елга Юрма (Олы Юрма) елгасының уң ярына тамагыннан 17 км өстәрәк кушыла. 38772 Елга Юрменьга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38773 Елга Юхкун-Ингу-Ягун елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38774 Елга Ючка елгасының сул ярына тамагыннан 1 км өстәрәк кушыла. 38775 Елга Ючка елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38776 Елга Ябаган елгасының сул ярына тамагыннан 2 км өстәрәк кушыла. 38777 Елга Явас елгасының сул ярына тамагыннан 33 км өстәрәк кушыла. 38778 Елга Явас елгасының уң ярына тамагыннан 28 км өстәрәк кушыла. 38779 Елга Явас елгасының уң ярына тамагыннан 38 км өстәрәк кушыла. 38780 Елга Явас елгасының уң ярына тамагыннан 53 км өстәрәк кушыла. 38781 Елга Явенга елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38782 Елга Ягодная елгасының сул ярына тамагыннан 11 км өстәрәк кушыла. 38783 Елга Ягодная елгасының сул ярына тамагыннан 40 км өстәрәк кушыла. 38784 Елга Ягорба елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38785 Елга Ягыл-Ях елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38786 Елга Язьва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38787 Елга Яйва елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38788 Елга Яйю елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38789 Елга Яккун-Ях елгасының сул ярына тамагыннан 50 км өстәрәк кушыла. 38790 Елга Яккун-Ях елгасының уң ярына тамагыннан 73 км өстәрәк кушыла. 38791 Елга Яку-Неме-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38792 Елга Якшанга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38793 Елга Ялма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38794 Елга Яман Җылаер елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38795 Елга Ямбарка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38796 Елга Ямбуринская кылымыгының сул ярына тамагыннан 52 км өстәрәк кушыла. 38797 Елга Ямуга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38798 Елга Ямщиков-Содмес елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38799 Елга Яңа Кузега елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38800 Елга Янгечавож елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38801 Елга Янг-Ёган елгасының сул ярына тамагыннан 45 км өстәрәк кушыла. 38802 Елга Янг-Ёган елгасының уң ярына тамагыннан 43 км өстәрәк кушыла. 38803 Елга Янги-Юган елгасының уң ярына тамагыннан 9 км өстәрәк кушыла. 38804 Елга Янгута кылымыгының сул ярына тамагыннан 16 км өстәрәк кушыла. 38805 Елга Янгута кылымыгының сул ярына тамагыннан 18 км өстәрәк кушыла. 38806 Елга Янг-Ягун елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38807 Елга Янг-Яха елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38808 Елга янындарак Улаклы чишмә бар. 38809 Елга Яны-Тур күле кушыла. 38810 Елга Ярега елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38811 Елга Яренга елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38812 Елга ярлары карстлы калын эзбизташлардан гыйбарәт (коры үзәннәр, тау тишекләре, ш. ис. 38813 Елга Яровка елгасының уң ярына тамагыннан 14 км өстәрәк кушыла. 38814 Елга Ярославка елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38815 Елга Ярудей елгасының сул ярына тамагыннан 167 км өстәрәк кушыла. 38816 Елга Ярудей елгасының сул ярына тамагыннан 27 км өстәрәк кушыла. 38817 Елга Ярудей елгасының сул ярына тамагыннан 61 км өстәрәк кушыла. 38818 Елга Ярудей елгасының уң ярына тамагыннан 128 км өстәрәк кушыла. 38819 Елга Ярудей елгасының уң ярына тамагыннан 22 км өстәрәк кушыла. 38820 Елга Ярудей елгасының уң ярына тамагыннан 24 км өстәрәк кушыла. 38821 Елга Ярудей елгасының уң ярына тамагыннан 80 км өстәрәк кушыла. 38822 Елга Ясенок елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 38823 Елга Ятмис елгасының уң ярына тамагыннан 51 км өстәрәк кушыла. 38824 Елгома (Еглома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 38825 Әл-Гомәри аны Җучи улусының «мәгълүм калаларының берсе» дип атый. 38826 Әлгул A һәм Әлгул B тыгыз куш системаны тәшкил итәләр. 38827 Ел да 21 декабрь көнне башланган Кызылъяр базары атна буе барган. 38828 Елда 3 ай дәвамында бозсыз була. 38829 Елда айларның иң салкыны - февраль (уртача −6,7 °C). 38830 Елдан-ел авылларның материаль – техник базасы ныгый. 38831 Елдан соң аны Совет Гаскәренең Үзәк Академ театрына кабул итә. 38832 Ел да уза торган Мәскәү сабантуенда көрәш бәйгесен хөкемдарлык итә. 38833 Ел да уздырыла торган үзешчән композиторлар фестивальләрендә катнашып ижат иткән җырларым дипломнарга һәм лауреат исемнәренә лаек булдылар. 38834 Елда уртача җил көче 3,6 м/с була, ә һава дымлылыгы — 75 %. 38835 Әлдәбәран Сәвер йолдызлыгында Әлдәбәран Кояш белән чагыштырганда Әлдәбәра́н ( әд-дәбәран — «иярүче»; Сәвер α, Сәвер альфасы, α Tau) — Сәвер йолдызлыгының иң якты йолдызы һәм күк йөзенең иң якты йолдызларыннан берсе. 38836 Ел дәвамында эшләүче «Lingua -Тел» лингвистика мәктәбенең тууы тел үзләштерү процессын тагын да нәтиҗәлерәк итәргә мөмкинлек бирә. 38837 Әлдермеш авылында мәдрәсә XVIII йөздә ачыла. 38838 Әлдермеш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы авыл. 38839 Әлдермештә әле дә чирмеш нәселе дип атала торган, ләкин күптән ислам динен кабул иткән тамырлар бар икән. 38840 Әлдәшле — Русия территориясеннән ага торган елга. 38841 Әле 1870 елда гына «Мир җыемнары һәм повинностьлар турындагы» яңа инструкция уңае белән күтәрелгән крестьян хәрәкәтләре протест дулкыннарына килеп тоташа. 38842 Әле 1927 елда Хәлим Искәндәревнең шушында татар теле һәм әдәбияты укытуы, мәктәпнең мөдире булып торуы билгеле. 38843 Әле 1996 елда сатып алынган мәйданда өчкатлы коттедж, манаралы мәчет, гараж, мунча, дизель электростанция тора. 38844 Әле 3-4 ел элек кенә авылда мебель җитештерүче эшмәкәрләр (“Элна мебель” фабрикасы) булган, тик алары да хәзер Күзнәйдә (Кузнецк шәһәре) хезмәт куя. 38845 Әле XVII гасыр башларында да шушы елга янында “Нугай станы” дигән урын билгеле булган Чуашлар белән бәйләнешләр Мәлки керәшеннәре (документларда аларның бер өлешен XVIII йөздә чуаш дип язганнар) 16 йөзнең беренче яртысында гына христианлаштырыла. 38846 Әле авыл хуҗалыгы өчен дә җир кала. 38847 Әлебай — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 38848 Әле бүгенге көндә дә Кайбыч урманында Лашман юлы дип аталган бик киң юл сакланган. 38849 Әлегә ( 2013 ел ) 24 данә Superjet 100 ясалды. 38850 Әлегә ( 2014 ел) барлык билгеле күзәтүләр беренче гипотезага каршы килми, ул космолологиядә стандарт аңлатмасы булып санала. 38851 Әлеге авыллар Татарстанның Кайбыч районына керәләр. 38852 Әлеге авыл турында Петр Рычков истәлекләренә күрә генә билгеле. 38853 Әлегә агентлык урыс телендә яза. 38854 Әлеге агымның башында Хабад Шнеерсон тора. 38855 Әлегә Азия киңлекләрендә аңа тиңнәр юк. 38856 Әлеге акчаны биредә юлларны һәм мәктәпне төзү-ремонтлауга тоттылар. 38857 Әлеге аланга да балалар нәкъ менә башка аланнардагы кебек: портфолио мәгълүматлары аша туплана. 38858 Әлеге альбом Австралия тавыш яздыру сәнәгате берлеге премиясенә (Австралия «Грэмми»е) лаек була. 38859 Әлеге ара бер рәткә төзелгән өч сыра кисмәгенә тиң. 38860 Әлеге армиянең сәргаскәре итеп Наполеон Бонапарт билгеләнгәч, Бернадот моның белән риза булмыйча, башка эшкә билгеләүләрен сорый. 38861 Әлеге архитектура проектының максаты – тугай җирләрен су басудан коткару, Мисыр электр энергиясе белән тәэмин итү һәм авыл хуҗалыгы максатлары өчен сугару каналлары челтерән барлыкка китерү. 38862 Әлеге ассыйныф вәкилләренең күпчелеге инде юкка чыккан булып санала. 38863 Әлеге басманың әһәмияте мәгълүмат бирү генә түгел, ә башкорт телен, мәдәниятен, гореф-гадәтләрен пропагандалау. 38864 Әлеге бәйрәм барлык катнашучыларның еллык интеллектуаль һәм иҗади уңышларының үзенчәлекле бер күргәзмәсе булып тора. 38865 Әлегә бер генә сызыклы Казан метрополитены 2005 елда гамәлгә керде. 38866 Әлеге беренче һәм бердәнбер минбәрдән беренче өч гадел хәлифә дә файдалана. 38867 Әлеге биг-бэнд Кытайдагы рус диаспорасының иң яхшы джаз ансамбле булып тора, 1935—1947 елларда Кытайда чыгышлар ясый. 38868 Әлеге билгеләмә теләгән координаталарда кулланыла. 38869 Әлеге билет спектальләргә, бакша күңел ачу чараларына керү мөмкинлеген дә тәэмин иткән. 38870 Әлеге бина 1998 елда янып бетә. 38871 Әлеге бинаны төзегәндә, «челнинка» дигән декоратив кирпеч (уйлап табучысы – Александр Волчок) кулланып, Чаллыда бинаны орнамент белән бизәү алымын кертәләр. 38872 Әлеге бүләкләр арасында иң югарысы булып исәпләнә. 38873 Әлеге бүләкләрнең икенче дәрәҗәдәгесе булып исәпләнә. 38874 Әлеге бүлекчә эчендә (үзешчән) татар театр труппасы эшчәнлеген башлап җибәрә. 38875 Әлеге вакыйгага багышлап, галимнең дуслары төрле илләрнең күренекле галимнәре язган, нигездә, татар теле һәм татар халкы тарихына багышланган мәкаләләрен туплап, «TATARICA» китабы нәшер итәргә уйлыйлар. 38876 Әлеге вакыйгага бәйле рәвештә, йортны реставрацияләүне һәм музей күргәзмәләрен туплауны тәмамлау тизләтелә. 38877 Әлеге вакыйганы татарлар да яхшы хәтерли. 38878 Әлеге вакыйга шушы өч континент өчен дә драматик нәтиҗәләргә китерә. 38879 Әлеге вакытка кадәр мәчет бинасы авылыбызда клуб хезмәтен үти. 38880 Әлеге вакытта 20 кеше теркәлгән, кешеләр яши торган йортлар саны - 2-3тән артмый. 38881 Әлеге вакытта бу күрсәткеч 5 проценттан азрак тәшкил итә. 38882 Әлеге вакытта илебездә энтузиаст инженерлар тарафыннан төзелүче спутник та, бәлки, шушы программага кушылып китәр. 38883 Әлеге вакытта Киров районы символларының берсе булып санала. 38884 Әлеге вакытта Польша 16 воеводалыкка, 379 повятка (шул исәптә повят статусына ия 65 шәһәр), һәм 2,478 гминага (шул исәптә 305 — шәһәр, 588 — шәһәр-авыл, 1,584 — авыл гминалары) бүленә. 38885 Әлеге вакытта Порошенко эшкуарлык империясенә берничә автомобиль һәм автобус заводы, бер телеканал, верфь һәм башка ширкәтләр керә. 38886 Әлеге вакытта проектның мастер-планы төзелгән ( 2007 ел ). 38887 Әлеге вакытта Русиянең Футбол Премьер-Лигасында уйный. 38888 Әлеге вакытта Русия Федерациясе Коммуначыл фиркасе гимны булып тора. 38889 Әлеге вакытта Сандецкий йорты ТР дәүләт сынлы сәнгать музее урнашкан. 38890 Әлеге вакытта телевидениедә 14, радиода 17 тапшыруы бар. 38891 Әлеге вакытта, төрле мәгълүматлар буенча, Румыниядә 24 меңнән алып 60 меңгә кадәр татар яши. 38892 Әлеге вакытта Черногория (көньяк өлеше) һәм Хорватия составында. 38893 Әлеге вакытта шәһәрдә дүрт чыбыклы телефон элемтәсе операторы эшли. 38894 Әлеге вакытта ярлыларга ярдәм итүнең махсус системасы — хастаханәләрне һәм өметсез хасталар өчен аерым йортларны тотучы иҗтимагый ярдәм приказлары ( ) эшли. 38895 Әлеге версиядә санакның эчке хәтере нәтиҗәлерәк файдаланыла һәм компьютерда бер үк вакыт эчендә берничә программаны башкару мөмкинлеге гамәлгә ашырыла. 1995 елда бик яхшы сыйфатлы Windows 95 операцион системасы иҗат ителә. 38896 Әлеге гайләлеккә киндер (cannabis) һәм колмак (humulus) ыруглары керә. 38897 Әлеге гимнастика баш миен көн саен эшләтеп торудан гыйбарәт. 38898 Әлеге "грамота"ларда җирләрнең бу кешеләргә "йомышлы татарлар" булганнары өчен бирелгәнлеге хакында әйтелә. 38899 Әлегә гризли статусы (аерым төрме, астөрме) бәхәсле кала. 38900 Әлеге дару кеше котроле астыннан чыккан вирус булып чыга. 38901 Әлеге дәвернең һәйкәлләре аз һәм төрле урыннарга сибелгән. 38902 Әлеге документта моңарчы бөтенләй телгә алынмаган исем-фамилияләр очрый, кайбер башка яңа мәгълүматлар да бар. 38903 Әлеге дүртпочмакны инглиз телендә язылган Универсиада, Казан, Универсиаданы үткәрү елы, Русия һәм Халыкара студентлар спорты федерациясенең биш йолдызы формалаштыра. 38904 Әлеге дүртьюллык логик-интонацион яктан тәмамланган фикер-хисне белдерергә, мөстәкыйль кулланылырга тиеш. 38905 Әлеге елга—Кече Чирмешән, ә аның сул ягында бүгенге көнгә кадәр сакланган Биләр шәһәрлеге—Олуг шәһәр дип йөртелгән тарихи Бүләр шәһәре була инде. 38906 Әлеге елда Казанга патшабикә Екатерина II (24.04. 1729 –6.11. 1796 ; 28.06. 1762дән патшабикә) килә. 38907 Әлеге әсәре һәм «Зөләйха белән Фатыйма», «Югалган хатын» пьесалары 1908 1909 елларда аерым китап булып басылып чыгалар. 38908 Әлеге жанрда аның «Салават күпере» ( 1964 ), «Күкрәү авазлары» ( 1967 ), «Үземне таптым» ( 1980 ), «Сусау» ( 1984 ) һәм «Кыйбла җиле» ( 1992 ) дигән китаплары чыга. 38909 Әлеге җәмгыятьнең рәисе булып техник фәннәр кандидаты, Татарстан Республикасының атказанган рационализаторы, Русия Федерациясенең почетлы химигы, ССРБның спорт мастеры Ленар Гайсин тора. 38910 Әлегә Җирдән тыш тик Титанда өслегендәге даими сыек күлләр һәм елгалар табылган Титан (бор. 38911 Әлеге җирлекләргә беренчеләрдән булып килеп урнашкан мулла Урмат бабай нәселе хәзерге көнгә кадәр халыкка хезмәт итә – оныкларының оныклары дини-агарту юлында. 38912 Әлеге җирләр АКШ тарафыннан Даниядән 1917 елның 17 гыйнварында сатып алына. 38913 Әлеге җыентык соңрак "Сүнән әт-Тирмизи" исеме ала. 38914 Әлеге завод 1698 елда Калугин мөлкәтеннән казна кулына күчкән. 38915 Әлеге заводта кичке мәктәпне тәмамлый. 38916 Әләгәз — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 38917 Әлеге идея мөфтидә зур кызыксыну тудыра һәм ул, Мәскәүдә әлеге дини идарә оеша калса, үзен аның җитәкчесе итеп куярга тәкъдим итә. 38918 Әлеге ике зурлыкның тапкырчыгышы фотон энергиясенә тигез. 38919 Әлеге ике ил белән Бөекбританиянең атом-төш кораллану програмнары да актив эшли. 38920 Әлеге илләрдә яшәүче яһүдиләрнең рухани үзәге Вавилонда —яһүди общиналарының эше белән идарә итүче сөргендәге яһүдиләрнең рухани җитәкчеләре экзилархлар яшәгән урында була. 38921 Әлеге имезүчеләр табигатьнең кырыс һәм сусыз шартларында да яшәргә җайлашкан. 38922 Әлеге институтлар даими рәвештә капитал туплау һәм хезмәт җитештерүчәнлеген арттыру өчен шартлар тудыралар. 38923 Әлеге исемлеккә Татарстаннан шулай ук Алабуга һәм Яшел Үзән шәһәрләре керде. 38924 Әлеге исемне, вафатыннан соң, җөмһүрият бәйсезлек алгач кына бирәләр. 38925 Әлеге истәлекләрдә алар икәү Казандагы “Болгар” кунакханәсендә ничек итеп шигърият, тормыш турында сөйләшүләре, ә кайвакыт киресенчә, сөйләшмичә уйланып кына утырулары турында яза. 38926 Әлеге йола җиде көн буена бәйрәм ителә. 38927 Әлеге кабилә вәкилләре җирләреннән үтүче кәрваннардан ясак җыю белән шөгыльләнгәннәр. 38928 Әлегә кадәр аларның “Торымтау”, “ Чатратау”, “Юкәлетау” кебек исемнәре сакланып килгән. 38929 Әлегә кадәр өйрәнелмәгән җир астындагы бушлыклар белән бәйлелеге бар дип исәпләнә. 38930 Әлегә кадәр сакланып калган мәчет 1899 елда салынган. 38931 Әлегә Казанда, Идел буенда шартламаган снарядлар табыла. 38932 Әлеге календарь озак еллар йөзләрчә мең тираж белән чыгып татар халкында дәрәҗә казана. 38933 Әлеге канун кабул ителүгә протест йөзеннән, 17 көннән Рой Бэйтс Силэндны бәйсез ил дип, үзен кенәз Рой I дип игълан итә. 38934 Әлеге Канунны тормышка ашыру өчен “2004-2013 елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау, өйрәнү һәм үстерү буенча Татарстан Республикасы дәүләт программасы” эшләнә. 38935 Әлеге катлаулы чорда алда санап үтелгән тел кулланучылары алман һәм чит илләрдә яшәүче рус кешеләренең теләктәшлегенә һәм конкрет ярдәменә таянды. 38936 Әлеге кәгазьләрдә кем, кайда һәм нәрсә сатканы, хакы, товарның үзенчәлекләре күрсәтелгән. 38937 Әлеге кәсепчеләр төймә, энә, арзан бизәнү әйберләре, тукымалар белән сату иткән. 38938 Әлеге килешү Рус кенәзлегенә ачлык афәтеннән котылу чарасы булса (берничә ел иген уңмаган рус иленә болгарлар 1229 елда зур күләмдә ашлык озаталар), болгарларга 1229, 1232 еллардагы монгол яуларына оешкан төстә каршы тору мөмкинлеге бирә. 38939 Әлеге кимчелекне бетерү өчен, бәрү көчен киметә торган һәм капка эченә тарттырылып куела торган икенче — баудан ясалган ятьмә куллана башлыйлар. 38940 Әлеге кисәкчек - позитрон 1932 елда ачылган. 38941 Әлеге китапта Югары Кавал һәм Түбән Кавал авыллары да (һәр икесе Шәмәк суы ярына утырган) искә алына. 38942 Әлеге китап Хогвартсның беренче курс студентлары өчен мәҗбүри әсбап булып тора. 38943 Әлеге кичә шагыйрәгә дан-шөһрәт, шул ук вакытта көчле көндәшлекне сизгән мөһаҗир язучылар тарафыннан көнчелек тә алып килә. 38944 Әлеге клубта атна саен төрле очрашулар, мастер-класслар үткәрелә. 38945 Әлеге көйгә шигырьләр элегрәк тә язылган булган, ләкин ул хәзер Клифф Һэнли сүзләренә генә җырлана. 38946 Әлеге көйләү магнитостатик (даими электр агымнары белән) системалар өчен кулланыла. 38947 Әлеге комитет рекрут җыю урыннарын һәм кайсы өяз күпме рекрут бирергә тиешлеген билгели. 38948 Әлеге комплекс, Җиңүнең 40 еллыгы уңаеннан, Яр Чаллы шәһәренең Комсомол районы хезмәт оешмалары көче белән ачылган. 38949 Әлеге компьютерларда мультипрограммалау мөмкинлеге булдырыла, яъгни компьютер хәтерендә берьюлы берничә программа эшли алган. 38950 Әлеге көнгә Стәрлетамак сәнәгать буыны чикләрендә Ишембай, Салават, Стәрлетамак шәһәрләре барлыкка килгән. 38951 Әлеге көндә Байгилде авылы уртасындагы күл Казанбай дип атап йөртелә. 38952 Әлеге көндә дә кул кушырып өйдә генә утырмый тынгысыз ветеран. 38953 Әлеге көн керәшен чиркәвенең престольный бәйрәме булып санала. 38954 Әлеге көннән башлап, мемориаль йортны торгызу буенча реставрация эшләре җәелеп китә. 38955 Әлеге концерт бик зур уңыш алып килә, директор алга таба да күп тапкырлар концертлар булыр дип вәгъдә итә. 38956 Әлеге кораллы низагны Уильям Шекспир үз әсәрендә тасвирлый. 38957 Әлеге корылма спортчыга ныклап атынырга һәм шуның хисабына яхшылап этелеп китәргә мөмкинлек бирә. 38958 Әлеге корылтайда Казан мөхтәсибе Кадыйров Татарстандагы 30 мәчетсез мулланы рәсми рәвештә теркәргә кирәк дигән тәкъдим белән чыга. 38959 Әлеге кошларның оялары ясалуы һәм урнашуы буенча күптөрле. 38960 Әлеге күк җисемнәре километр зурлыгындагы планетезимальләрдән барлыкка килә. 38961 Әлеге күл Якын Кабан күле белән тоташкан да булган. 38962 Әлеге кунак бүлмәсендә сәүдәгәр Стахеевлар, сәнәгатькәрләр Ушковлар, рәссамнар И. Осокин, К. Гун, бертуган Василий һәм Пётр Верещагиннар, Е. Ознобишин, кавалерист-кыз Н.А. Дурова очраша торган була. 38963 Әлеге күппочмаклыклар күпкырлыкның кырлары дип аталалар, ә аларның яклары - кабырга, ә түбәләре - түбә. 38964 Әлеге күргәзмә Калининградта Дөнья океаны музеенда ( 2007 ), Ростов өлкәсе Вешенская станицасында М. Шолоховның дәүләт музей-тыюлыгында ( 2008 ) күрсәтелә. 38965 Әлеге күренеш илләрнең ике каршы лагерьга бүленүе белән аңлатыла ( салкын сугыш башлануы). 38966 Әлеге күренешне яктылык дисперсиясе барлыкка китерә. 38967 Әлеге куыкчыклар эченә сыеклык парга әйләнә. 38968 Әлеге лампаларны гомуми чүплеккә ташларга ярамый, махсус контейнерлар куелып, шунда җыеп утильләштерү мөһим. 38969 Әлеге май кислоталары кергән үсемлек майларын көн саен куллану кирәк. 38970 Әлегә «Маяк» - Башкортстанда татарча чыга торган мөстәкыйль район гәзите. 38971 Әлеге мәдрәсәне тәмамлаучылар тирә-юнь авылларда мулла булып хезмәт иткәннәр. 38972 Әлеге мәҗбүри биш вакыт намаздан тыш та үз теләгең белән көненә әллә ничә намаз укырга мөмкин. 38973 Әлеге мәктәпкә нигез салучыларның берсе. 38974 Әлеге мәктәп тарихының үткәненә күз салу да район мәгарифе тарихында күп нәрсәләрне сөйли. 1932 елда мәктәп бинасы Совет урамы башына күчерелә һәм анда ШКМ (колхоз яшьләре мәктәбе) оештырыла. 38975 Әлеге мәктәп эшчәнлегенең нигезендә күпсанлы программалар һәм спецкурслар ята. 38976 Әлеге мәһабәт такталар бүген дә Айя Суфияның диварларын бизәп тора. 38977 Әлеге мәһшүр стена ярымутрауны буйдан-буйга кисеп үтә. 240 чакрымга сузылган корылма бары тик бер урында 10 километр арага өзелә. 38978 Әлеге мәчет зур булмаган үзгәрешләр белән безнең көнгә кадәр килеп җитте. 38979 Әлеге мәчет Чаллыдан (Мукшы Чаллысы — Н.Г.) унбиш чакрым, Күкидән өч чакрым ераклыкта урнашкан иде. 38980 Әлеге музей 1979 елда ачылган. 38981 Әлеге музей нигезендә Я. Һашек исемендәге Бөгелмә сатира музеен төзү күздә тотылган. 38982 Әлеге музыка коралында виртуоз уйнауга ирешкән курайчы. 38983 Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 38984 Әлегә муниципаль статусы — выселок (федераль классификатор буенча). 38985 Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 38986 Әлегә муниципаль статусы — село (фидирәл классификатор буенча). 38987 Әлегә муниципаль статусы — станция (федераль классификатор буенча). 38988 Әлегә муниципаль статусы — торак пункт (федераль классификатор буенча). 38989 Әлегә муниципаль халәте — село (федераль классификатор буенча). 38990 Әлеге намуссыз реклама законның №6-нчы маддәсендә тыела. 38991 Әле генә кара реакция эзәрлекләүләре, тикшерүләр, төрмәләр, судлар белән тетрәнеп алган татар яшьләре каршына чыгып Тукай тарихи оптимизм тулы сүзләрен әйтә: Тукай поэзиясенең чәчәк аткан вакыты, әлбәттә, Казан чоры. 38992 Әлеге нозологик форманың төрле вариантлары формалашуны тасвирлау максатында һәм клиник картинаның үзенчәлекләрен сурәтләү өчен авыру тарихларыннан кыскача өземтәләр китерик. 38993 Әлеге объект яңа гомуми каталогның оригиналь редакциясендәге исемлектә саналган. 38994 Әлеге өлкәләрдә фундаменталь һәм гамәли кулланышка керердәй ачышлар ясый. 38995 Әлеге операцион системага үзгәртүләр кертергә дә мөмкин. 38996 Әлеге орден белән Бөек Ватан сугышында күрсәткән батырлыклары өчен эре хәрби башлыклар бүләкләнә. 38997 Әлеге орденның I дәрәҗәдәгесе ССРБ дәге иң сирәк (13 мәртәбә) кулланылган бүләк. 38998 Әлеге пальманың орлыкларыннан ясалган май - пальма-төш мае дип йөртелә. 38999 Әлеге повесть укучылар һәм әдәби тәнкыйть тарафыннан татар прозасындагы бер яңалык итеп каршы алына. 39000 Әлеге полк составында Н.А. Дурова 1812 елгы Ватан сугышында катнаша. 39001 Әлеге поэмасы белән Нәвои Хөрәсән дәүләте җитәкчеләрен, тимуридларны тәнкыйть итә. 39002 Әлеге президентлык вакытында Вудро Вильсон актив рәвештә Беренче бөтендөнья сугышына керүгә каршы чыга, тынычлык сәясәтен алып бара. 39003 Әлеге премияне беренче булып «Шрек» мультфильмы яулаган. 39004 Әлеге проблема ХХ гасырда – сәнәгать һәм транспорт кызу темплар белән үсә башлагач актуальләште. 39005 Әлеге программаны тормышка ашыру өчен табиблар, физик тәрбия кафедрасы укытучылары, социаль-психология бүлегеннән психологлар чакырыла. 39006 Әлеге программа Татарстан Фән һәм Мәгариф министрлыгы белән «Educare» Сингапур компаниясе белән башкарыла. 39007 Әлеге программа шулай ук конференц-шалтырату (25 кулланучыга кадәр), видеошалтырау, текстлы хатлар тапшыру һәм файллар җибәрү кебек үзенчәлекләре бар. 39008 Әлеге прооект 2007 елның 26 декабрендә хуплана. 39009 Әлеге процесс гравитацион аеру (дифференлаштыру) дип йөртелә. 39010 Әлеге районда Чуашстанның 7 могҗизасының 3есе урнашкан: * Государь тавы, *Изге Михаила Архангел чиркәве (Тугай авылы). 39011 Әлеге районнарда җылы ярата торган бу үсемлек өчен эссе көннәр җитәрлек, ә сугару өчен суны елгалардан алалар. 39012 Әлеге реклама төрле кандидатларның уңай якларын күрсәтүгә, программаларының башкаларныкыннан өстенлеген раслауга кайтап кала. 39013 Әлеге риваятьләрдә Король Коль, Утер Пендрагон, Амброзий Аврелиан һәм башка күренекле шәхесләр телгә алына. 39014 Әлеге рольне ул 1999 елда американың ABC телеканалында барган «Барсы да минекеләр» сабын операсында, соңрак NBC'да «Лас-Вегас» телесериалында саклык хезмәте рәисе булган Дэнни МакКоя ролен уйный. 39015 Әлеге романның дәвамы итеп уйланылган «Көньяк кояшы» (1973) романы, «Үткән гомер – аккан су» повесте тәмамланмыйча кала. 39016 Әлеге роман ССРБ язучылар берлеге премиясе лауреаты ( 1980 ) исеменә лаек була. 39017 Әлеге роман татар прозасының казанышы булды. 39018 Әлеге сала Пермь районындагы дүрт татар авылының иң зурысы булып тора. 578 хуҗалыгы булган Куянда барлыгы 1320 кеше яши. 39019 Әлеге сан моңа кадәр Рига шәһәре куйган рекордтан бер мең кешедән дә артыгырак. 39020 Әлеге саннарның чынлыгына бүген шик белдерелә. 39021 Әлегесе вакытта шифаханә бик уңышлы эшләп килә. 39022 Әлеге сәяси халәт, фашист оккупациясе чорын санамыйча, хәзерге көнгә кадәр дәвам итә. 39023 Әлеге симптом сары авыруы дип атала. 39024 Әлеге синдромнарны сизсәгез, кичекмәстән табибка мөрәҗәгать итегез. 39025 Әлеге синтезның эчтәлеген бию, үтә нык гади такмаклар чыгару, образлы сүзләр әйтү, гомумән, образлы фикерләү сәләтен шәкелләндерү, чокып бизәкләр төшерү һәм сырлау һ. б. шундый күренешләр тәшкил иткән. 39026 Әлеге Совет авыл җыеннарында сайланылган 120 кешедән тора. 39027 Әлеге сорауга җавап санак тарафыннан җиде миллион еллар дәвамында исәпләнә, шуңа да бу җавапны барлык галәмдәге барлык аңлы расалар түземсезлек белән көтеп калалар. 39028 Әлеге сорт барлык төр ризыклар өчен дә туры килә. 39029 Әлеге спорт корылмасында Россиянең яшьләр командасы шөгыльләнәчәк, дип ниятләнә. 39030 Әлеге спорт төре белән аучылар бик яратып шөгыльләнә. 39031 Әлеге статусны 1981 елны ала. 39032 Әлеге студияне беренчеләрдән булып (соңыннан мәшһүр татар актеры булган) Хөсәен Уразиков тәмамлаган. 39033 Әлеге сугышта Зәйд 50-55 яшендә һаләк була. 39034 Әлеге сугышта күрсәткән батырлыклары өчен аңа "Аллаһ арысланы" кушаматын бирәләр. 39035 Әлеге сугышта, тыңламаулары һәм тәртип бозулары сәбәпле, күп мөселманнар үтерелә. 39036 Әлеге сугышта һәлак була. 1945 елның 29 июнендә (вафатыннан соң) Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә – Маҗарстанда Балатон саклану операциясе вакытында шәхси батырлык һәм каһарманлык күрсәтүе, хәрби белән оста җитәкчелек итүе өчен. 39037 Әлеге сугышта һәлак булган. 39038 Әлеге сүзлекләр автор тарафыннан зур көч куеп эшләнеп бетсәләр дә, алар үзенә бәйле булмаган сәбәпләр аркасында басылмый калалар һәм хезмәтләрнең кулъязмалары югалган дип санала. 39039 Әлеге сүз ярдәмендә шәһадәтнамә, сәяхәтнамә, насыйхәтнамә кебек төшенчәләр туганнар. 39040 Әлеге сүрәдә Коръәннең әһәмияте турында сөйләнелә һәм Аллаһ кешеләрне, булдыра алсалар, Коръәнгә охшаш әсәр язарга чакыра. 39041 Әлеге сүрә исламның дошманнарына ярдәм күрсәткән монафикъларны шелтәли. 39042 Әлеге сүрәнең төп үзенчәлеге — аңарда Йосыф галәйһиссәләм турында риваять булуы һәм гаилә әгъзаларының берсен башкаларга караганда күбрәк ярату, аларда көнчелек китереп чыгаруын күрсәтә. 39043 Әлеге сыекчаның 10-15 граммы бавырны һәм бөерләрне зарарлап, бөтенләй эштән чыгаруга сәләтле. 39044 Әлеге таблица 1916 елдан бирле берничә тапкыр басылып чыккан (24 нче басмасы 1986 елда дөнья күргән). 39045 Әлеге таләпләр беренче гомүммөселман сәяси фиркәсе - "Иттифак әл-мөслимин" програмына нигез итеп алына. 39046 Әлеге тантанада Евровидение 2011 узган шәһәр Дюссельдорфның мэры Дирк Эльсберс символик ачкычны Бакы шәһәре мэры Гаҗибалә Абуталыбовка тапшырган. 39047 Әлеге ташламалар хәлифәттә ризасызлыкны тудыра. 39048 Әлеге театрның гамәлдәге репертуарында, премьераларында, концерт программаларында, юбилей кичәләрендә даими катнаша. 39049 Әлеге телне кельт шотланд теле белән бутарга ярамый. 39050 Әлеге термин беренче дәүләтләр барлыкка килгән чорда кулланыла башлый. 39051 Әлеге технология белән эшкәрткәндә, сөттәге барлык микроблар һәм аларның споралары үлә. 39052 Әлеге технология МС-21 канатын җиңелрәк һәм җитештерүдә арзанрак булдыра, шуңа күрә Аэрбус һәм Боинг очкычларына караганда тизрәк очарга тиеш. 39053 Әлеге тизлек гадәттә (ләкин гел түгел) c кимрәк. 39054 Әлеге томнарда таблицаларның саны гына да 1 500. Кешелек тарихында беренче мәртәбә Латин Америкасын шулай җентекле һәм төгәл фәнни өйрәнү була бу. 39055 Әлеге торак пунктларында 2 меңгә якын кеше гомер кичерә. 39056 Әлеге төркемләүдә уеннарны драматик, спорт һәм орнаменталь (җырлы-биюле) уен типларына бүләләр. 39057 Әлеге төркем мөселман илләрендә еш гастрольләрдә була һәм бик күп бүләкләргә лаек була. 39058 Әлеге төр майонез сыек булу сәбәпле, аңа төрле тотрыкландыргыч матдәләр кушыла. 39059 Әлеге төр рекламаларга төп таләп - дөрес информация бирү. 39060 Әлеге төр сырлар зур түгел, масса авырлыклары 200—500 г ны тәшкил итә. 39061 Әлеге төшенчә җылы якларда үсүче техник культураны һәм ул биргән сүсне белдерә, шул ук вакытта төрле төбәкләрдәге топоним да. 39062 Әлеге төшенчә тарихчылар тарафыннан хуплана, ләкин аның мәгънәсе ниндидер дәрәҗәдә шартлы булып кала — төрле халыклар бу чорга төрле вакытта кергән. 39063 Әлеге трамвайлар гамәлгә кертелгәннән соң әлеге транспорт төре белән файдаланучылар саны артыр, дип көтелә. 39064 Әлеге труппаның даими эш урыны да юк, тулы кыйммәтле бербөтен спектакль тудыру өчен шартлар да җитәрлек түгел. 39065 Әлеге тыю берничә ел дәвам итә. 39066 Әлеге уеннарда инвалид коляскада йөрүче спортчылар катнаша. 39067 Әлеге уеннарда катнашкан спортчылар саны моңа кадәрге уеннарда катнашкан спортчыларның бергә алган саныннан да күбрәк. 39068 Әлеге уку йортын тәмамлаган Башкортстан язучыларыннан беренчесе була. 39069 Әлегә ул планета табылмады һәм тик математик фараз булып кала бирә. 39070 Әлеге уңышсыз һөҗүмдә Роммель 3000 кеше һәм күп корал, аеруча автомобиль югалта, әлеге вакыйга бөтен бәрелешкә зур йогынты ясый. 39071 Әлеге урын диңгез тигезлегеннән 427 метр аста. 39072 Әлеге урын кешеләргә бик ошый. 39073 Әлеге үсемлек исә корылыкка чыдамлыгы һәм яңгыр аз яуган елларда да мул терлек азыгы бирүе белән данлыклы. 39074 Әлеге утраулар Христофор Колумб тарафыннан 1493 елда ачылды. 39075 Әлеге фамилияне йөртүчеләр Мордовия Республикасы Тәрби районы Енә авылыннан чыккан. 39076 Әлеге фәнни тәҗрибәләр нигезендә мондый нәтиҗә ясаганнар: майлар-глицерин һәм карбон кислоталарының катлаулы эфирлары булып торалар. 39077 Әлеге фильм 4 номинациядә җиңү яулады. 39078 Әлеге фондның рәисе - Башкортстанның элекке президенты Мортаза Рәхимов. 39079 Әлеге формаларның иң гадел булганы — аристократия. 39080 Әлеге фреска Бени-Хәсәндә табылган. 39081 Әлеге функциянең модуленең квадраты кисәкчекнең бирелгән халәттә булу ихтималлыгын билгели. 39082 Әлеге хатип җәйге көннәрнең озын һәм кышкы көннәрнең кыска, ә төннәрнең озын булуын да сөйләде». 39083 Әлеге хезмәт исеменнән алгебра сүзе барлыкка килә. 39084 Әлеге хезмәтләр галим исән вакытта ук киң таралыш табалар. 39085 Әлеге хезмәт Монгол империясе, Алтын Урда һәм Иран тарихы турында мөһим тарихи чыганак булып тора. 39086 Әлеге хезмәттә үзгәрүчән массалы каты җисем механикасы беренче тапкыр системалы рәвештә бәян ителә, хезмәтнең төп фикерләре классик механика, очу аппаратлары һәм гамәли фән — ракетодинамика үсешендә зур роль уйныйлар. 39087 Әлеге һәйкәлләрнең күпкә артык булуы да ихтимал, чөнки Чаллы төбәгендә бүгенге көнгәчә системалы рәвештә археологик разведкалар үткәрелмәгән диярлек. 39088 Әлеге хәлнең куркынычлыгын аңлап, Явыз Иван Әстерханны бирергә ризалыгын белдерә. 39089 Әлеге хрестоматиядә 35 гарәп классик шагыйренең поэзия үрнәкләре бирелгән. 39090 Әлеге чарага Татарстаннан гына түгел, күрше-тирә төбәкләрдән дә мөселман балалары җыелачак. 39091 Әлеге чарада 43 илдән килгән 1400 студент катнаша. 39092 Әлеге чараны Русия гимнастика җәмгыяте оештыра. 39093 Әлеге чара яңа гына ачылган Ишкәкле спорт төрләре үзәгендә оештырылды. 39094 Әлеге чемпионатта спортчы-студентлар җиңел атлетика төрләре буенча ярышалар. 39095 Әлеге чир тәмәкечеләрдә һәм хроник бронхитлыларда еш очрый. 39096 Әлеге чор «Матренин двор» (Матренаның йорты) хикәясендә чагылыш таба. 39097 Әлеге чорның репертуарына күз салсак түбәндәге спектакльләрне күрәбез: Ф. Сәйфи-Казанлы «Зәңгәр алан» (Реж. 39098 Әлеге шәһәр Трансоксаниядә урнашкан була. 39099 Әлеге шәһәрчек 1911 елда файдалануга тапшырыла. 39100 Әлеге экзотик рецептны нәкъ шундый ук файдалы, ләкин бик гади рецепт белән дә алыштырып була. 39101 Әлеге экспедицияләрдә җыелган фольклор материаллары тиз арада фәнни әйләнешкә кереп китә. 39102 Әлеге этапның бурычлары: 1) операция кичерүчеләрне тынычландыру; 2) операциядән соңгы халәткә адекват мөнәсәбәт формалаштыру; 3) актив шәхси позиция булдыру өстендә эшләү. 39103 Әлеге югары постта да ул үзе күп игелек кылган Балтач төбәген, аның кешеләрен онытмый, бу якның эзлекле үсешенә һәрвакыт матди һәм рухи ярдәм итә. 39104 Әлеге язучыларда баланың әти-әнисе юк, ул шуңа ятим. 39105 Әлеге ялган таралгач, Гайшә авырый башлый һәм әтисе Әбу Бәкер өендә бер ай тора. 39106 Әлеге ялгыш карар белән килешмичә бер төркем конструкторлар һәм чиновниклар отставкага гаризаларына тапшыралар. 39107 Әлеге яңа функция чыгыш функцияне төрле ешлыклы гармоник тирбәнешләргә таркату коэффициентларын (амплитудаларын) тасвирлый. 39108 Әлеге яралгылар Церера һәм Плутонга охшаш булган, аларның массасы 10 22 — 10 23 кг, ә диаметры берничә мең километр тәшкил иткән. 39109 Әле дә беренчедә унҗиде бала укый. 39110 Әле дә булса иске авыл урынында борынгы әйберләр табылгалап тора. 39111 Әле дә спорт залының уку бинасыннан 200 метр читтә урнашуына балалар күнегеп беткән. 39112 Әле дә шәһәрдә 4 төзәтү колониясе исәпләнә. 39113 Әләзән ( ) — Пенза өлкәсенең Күзнәй районына керүче татарлар яши тоган тимер юл бистәсе. 39114 Әле Зөябаш мәктәбендә 340 бала укый. 39115 Әле көнбатыштан Сембер өлкәсе ягында Курмаевка белән Черкели авыллары башлана. 39116 Әле күптән түгел генә барлык сәгатьләрнең дә иң мөһим өлеше — сәгатьне, минутны, секундны күрсәтә торган уклар иде. 39117 Әл-Әләмәйн бәрелеше Икенче бөтендөнья сугышының төп бәрешләренең берсе булып санала. 39118 Әләм Әл-Хәлфә бәрелеше Туган куркыныч сәбәпле 8 августта Уинстон Черчилль Каһирә шәһәренә килә һәм 13 августта Клод Окинлек урынына Бернард Монтгомери гаскәр башлыгы итеп билгеләнә. 39119 Әле моңардан тыш, өлкә бюджетыннан авылның ярдәмчел хуҗалыкларына шактый зур күләмдә акча бүлеп бирелде. 39120 Әле монда 250ләп кеше яши ( Кызыл таң битләреннән). 39121 Елена Боннэр 1945 елда Сугыштан соң Боннэр Ленинградтагы медицина институтына керә. 39122 Елена Боннэр 2011 елның 18 июнендә Бостон шәһәрендә вафат була. 39123 Елена Дединская, Нәҗип Вилданов, Карен Кавалерян, Шомишбай Сариев һәм Еркеш Шакеев белән язган җырлары бар. 39124 Еленинский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 39125 Еленовский — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 39126 Елен-Седа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39127 Елептя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39128 Еле — Русия территориясеннән ага торган елга. 39129 Елесенки ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 39130 Әле сәхнәдә иҗат итә генә башлаган чорда, актриса лирик пландагы яшь кызлар, бигрәк тә музыкаль рольләрне башкарса, соңрак исә үткен, чая характерлы образлар тудыра. 39131 Әл-Әсуад ибн Габдел-Асад әл-Мәхзуми – сугышның беренче корбаны була. 39132 Әле халыкка эшне Ринат Искәндәровның көнбагыш чистарту хуҗалыгы бирә. 39133 Әле хәзер дә авылның атаклы тегүчеләре Тачаев Александр, Андреев Михаил, Александров Григорийларның исемнәре халык хәтерендә саклана. 1871 елда 10 ир кеше тегүчелек белән шөгыльләнгән. 39134 Әле хәзер дә аның исеме күп очракта шушы повесте белән искә алына. 39135 Әле хәзер дә әрәмәдә берничә урында сазлык бар, һәм ул шактый гына мәйданны алып тора. 39136 Әле хәзер дә Иске Чәчкапта бер үзән Колый чокыры дип йөртелә икән. 39137 Әле хәзер дә күп кенә интеллигент кешеләр, полинезиялеләр кебек, рухларны чакыру белән шөгыльләнәләр. 39138 Елец — Русия территориясеннән ага торган елга. 39139 Әле шул елларда ук орлыкларының бик майлы булуына игътибар итә кайбер галимнәр. 1773 елда «Известия» газетасында (аны Русия Фәннәр Академиясе чыгара) «О приготовлении масла из семян подсолнечника» дигән мәкалә басыла. 39140 Әле яңа гына күбәләккә әверелгәненең канатларында кара тәңкәләр була, ләкин беренче очыштан соң алар коела һәм канатлары кара каймалы үтә күренмәлегә әверелә. 39141 Әле яшүсмер булган чакта, аның әти-әнисе аерылышалар, әнисе язучы Роберт Палмерга кияүгә чыга. 39142 Әл-Җәвалики Болгарга 1145 елда килгән, тик аның язмалары безнең көннәргә кадәр сакланмаган. 39143 Әлҗәзаирлеләр субтропик зонада урман үсемлекләрен торгызуга һәм илнең чүлле өлкәләрендә урман полосалары утыртуга зур игътибар бирәләр. 39144 Әлҗәзаирлеләр Франциягә каршы сугышыннан соң 1962 елда бәйсезлеген ирешә. 39145 Әлҗәзаир Сахарасында игенчелек белән оазисларда гына шөгыльләнергә мөмкин, анда хөрмә пальмалары, ә аларның куе ябалдашлары астында җимеш агачлары һәм бөртекле культуралар үстерәләр. 39146 «Әл-Җәзирә» исеме гарәпчәдән ярымутрау дип тәрҗемә ителә. 39147 Әлҗәнеб — Кефей β сыман үзгәрмә йолдыз. 39148 Ел — Җирнең Кояш тирәли әйләнүгә бәйле булган вакытны үлчәү берәмлеге. 39149 Әлзирамин ( әз-зира‘ әл-йәмин — «уң кул» Зираг — кул, терсәк; ямин — уң як, уң кул. 39150 Елизавета Икенче Виндзор династиясеннән. 1952 елда 25 яшендә ул патшалык итә башлый. 39151 Елизавета Икенче, Елизавета Александра Мария Виндзор ( ; 1926 елның 21 апрелендә Лондонда туган) – идарә итүче патшабикә һәм Бөекбритания һәм Төньяк Ирландия Берләшкән Патшалыгы дәүләтенең башлыгы. 39152 Елизавета Петр кызы патшалык итькәндә, аның атасы рус хезмәткә керә. 39153 Елизавета Петровна заманында Мәскәү университеты нигезләнә, рус армиясе Җидееллык сугышында Пруссия белән уңышлы сугыша. 39154 Елизаветино — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 39155 Елизаветино ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 39156 Елизаветовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39157 Елизаветполь губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 39158 Елизаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39159 Елизарово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 39160 Елизарово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 39161 Әлинә Кабаева "Ватан алдында тәкъдир ителерлек хезмәт өчен" ордены (4-нче дәрәҗә) һәм Дуслык ордены белән бүләкләнгән. 39162 Әлинә Марат кызы Кабаева (tat. lat. 39163 Әлинә Русия җыелма такымы өчен 1996 елдан чыгыш ясый. 2004 елда православ динендә чукына. 39164 Елинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 39165 Елисара — Русия территориясеннән ага торган елга. 39166 Елисеева — Русия территориясеннән ага торган елга. 39167 «Әл-ислах» атнага бер тапкыр, 16 битлек булып чыккан. 39168 «Әл-Исра» - "төнлә сәфәр кылу", ә «Мигъраҗ» - "Күккә күтәрелү" дигәнне аңлата. 39169 Елистратушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39170 Әлифба XIII-XIV гасырларда Кытай иероглифларын кулланып язу рәвеше формалаша, аның атамасы – “тьы-ном” (вьет. 39171 Әлифба Ненец теле әлифбасы 1932 елда латин графикасы нигезендә булдырылган, 1937 елдан исә кирилл графикасы нигезендәге әлифбасына күчерелгән. 39172 «Әлифба»сының кереш сүзендә ул шундый фикер яза: «Руслар, татарлар, чувашлар - барысы да кешеләр». 39173 Елкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 39174 Әлки районы территориясеннән ага. 39175 Әлки — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 39176 Еллар буе авыр сынауга дучар булган, урын өстендә калып, рухын сындырмас өчен Рушания яшьлек омтылышларын кабат исенә ала. 39177 Еллар узган саен Будданың абруе үсә бара, ул, гомумән, Алла дәрәҗәсендә карала башлый. 39178 Еллар узгач авылга күчеп килүчеләр күбәйгән, авыл зурайган. 39179 Еллар узуы белән испаннар испан теленең өстенлеген алга сөрде; нәтиҗәдә испан теле Перуда киң кулланылучы һәм доминант теле дәрәҗәсенә менде. 39180 Еллар үткән саен халык арткан, һәр елгада терлек утарлары зурайган. 39181 Елле-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 39182 Әллә ир-егет ул, әллә хатын-кыз.. 39183 Елле-Кулан-Игай — Русия территориясеннән ага торган елга. 39184 Әллә ничә дистә еллар буе завод калдыклары агызылган Чапаевка елгасы, экологлар фикеренчә, Самар өлкәсенең иң пычрак сулыгы. 39185 “Әллүки” тирәсендә алтмышка якын яшь каләм иясе җыела. 39186 Еллык җыйган ашлыгы да 100-120 поттан артмый. 39187 Еллык явым 1500 ммдан 3500 ммгача, көчле давыллар була. 39188 Еллык явымнар саны 300—800 мм, көньяк-көнчыгыш җәйге муссоннар тәэсирендә була. 39189 Еллык явымнар саны эчке районнарда 500 — 700 мм, төньякка караган җилгә каршы торган тау битләүләрендә 3000 миллеметргача. 39190 Еллык явым-төшем күләме — якынча 550 мм, шуларның күбесе октябрь-гыйнвар айларында яңгырлар булып төшә. 39191 Еллык явым-төшемнәр саны 400-600 ммдан (төньяк) 600-800 ммга (тигезлекләрдә һәм тау тезмәләрнең битләүләрендә) кадәр үзгәреп тора. 39192 Еллык явым төшмнәр саны 700 ммны тәшкил итә. 39193 Еллык явым-төшөм күләме уртача 1380 мм. 39194 « Әлмагест » китабында Птолемей аны «күздән өскәрәк йолдыз» дип атады Птолемей К. Альмагест: Математическое сочинение в тринадцати книгах: пер. 39195 Елмач — Русия территориясеннән ага торган елга. 39196 Әлмәмәт елгасының исеме Әлмөхәммәт исемле кешегә мөнәсәбәтле рәвештә барлыкка килгән. 39197 Әлмәндәр — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 39198 Әлмәт, 1994; Гыймранова Д. Әлмәт драма театрына 60 яшь // Сәхнә. 2004. 39199 Әлмәт авылы, «Әлмәт энциклопедиясе» хезмәткәрләре тикшеренүләренә караганда, 1720 елда нигезләнгән. 39200 Әлмәт авылында мәшһүр тюрколог, монгол телләре белгече, профессор Әхмәт Рәшит улы Яруллин ( 1912 — 2003 ) туып үсә. 39201 Әлмәт — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 39202 Әлмәт дәүләт нефть институты - Әлмәттә эшләүче нефть сәнәгате өчен кадрлар әзерләүче югары уку йорты. 39203 Әлмәт * Әлмәт шәһәрендә, Урсалабаш авылында урамнарга исеме бирелгән. 39204 Әлмәткә күчеп килгәч, нефтьчеләр, төзүчеләр турында яза. 34 китап язып бастыра. 39205 Әлмәтнең 17 нче мәктәбендә укый. 39206 «Әлмәтне́фть» - «Татнефть » акционерлык җәмгыятенең нефть газ чыгару идарәсе (НГДУ). 39207 Әлмәт районы территориясеннән ага. 39208 Әлмәт спираль җөйле торбалар заводында, « Нижневартовскнефть » идарәсендә, Бөгелмә бораулау идарәсендә хезмәт куя. 39209 Әлмәт татар дәүләт драма театры артисты ( 1964 елдан ). 39210 Әлмәт татар драма театрында ул Ф.Шиллерның «Мәкер һәм мәхәббәт», Р.Кинҗәбаевның «Гүргә керер сер иде», З.Хәкимнең «Көзге романс» әсәрләрен сәхнәләштергәндә куючы рәссам буларак катнаша. 39211 Әлмәт шәһәрендә урнашкан. 3800 кеше эшли (2005). 39212 Әлмәт шәһәрендә яшәү, бу төбәктәге тормыш үзгәрешләрен үз күзе белән күрү, нефтьчеләр арасында кайнау Ә.Маликовның иҗатын яңа темалар, яңа хисләр, төсмерләр белән баета. 39213 Әлмәт шәһәренең шәрәфле ватандашы ( 1997 ). 39214 Әлмәт шәһәре һәм Әлмәт районы башлыгы ( 2001 2011 ). 39215 Әлмиев — татар фамилиясе. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Усман Әлмиев (1915-2011) — Татарстанның халык җырчысы * Минһаҗ Әлмиев (Конов) (1893-1934) — инкыйлабчы, педагог, журналист. 39216 «Әл-Мөнбәр» газетасы — 1917 елда Петроградта ( Санкт-Петербург ) чыккан татар милли-дини газетасы. 39217 Әлмөхәммәт нәселе бу авылда шактый үрчи. 39218 Әл-Мүгаввизәтәйн сүрәләренә ( Ән-Нәс белән бергә) керә. 39219 Әл-Мүсаввир исеме шуны аңлата. 39220 Елнать — Русия территориясеннән ага торган елга. 39221 Елнен эссе вакытларында суны көн саен иртәдән кичкә кадәр шулай мендереп торырга туры килгән. 39222 Әлнәсыл йолдызы янындагы Киек каз юлы полосасы — кайнар су агымы. 39223 Әлнәшке — Русия территориясеннән ага торган елга. 39224 Әлнәш — Русия территориясеннән ага торган елга. 39225 Елның беренче көнендә кунакка йөрергә ярамый. 39226 Елның күп вакытында диңгез боз белән капланган. 39227 Елның урта җил тизлеге - 3,6 м/с, һава дымлылыгы - 76%. 39228 Елның уртача температурасы +9,2 °C тәшкил итә. 39229 Еловик — Русия территориясеннән ага торган елга. 39230 Еловка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 39231 Еловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39232 Еловка ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 39233 Еловка Яңа ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 39234 Еловый — Русия территориясеннән ага торган елга. 39235 Елога — Русия территориясеннән ага торган елга. 39236 Ел озынлыгына карап унъеллыкның да озынлыгы үзгәрергә мөмкин. 39237 Ә локаль калибрлау үзгәртүләренә - локаль фаза әйләнүләренә карата квант механикасы үзгәрә икән, шуңа күрә ул инвариант булмый (биредә фаза - локаль х координатасына бәйле). 39238 Елома — Русия территориясеннән ага торган елга. 39239 Елоуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 39240 Елофимиха ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 39241 Елох ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 39242 Елпаши ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 39243 Елперчукъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 39244 «Әл-РТВ» — Ислам тематикасын яктырткан, Русия мөселманнарына юнәлгән беренче Русия телеканалы. 39245 Ел саен 160 мең м² торак куллануга тапшырыла. 39246 Ел саен 2,7 % табигый артым күзәтелә. 39247 Ел саен, 28 октябрь көнне билгеләнә. 39248 Ел саен 4 октябрь көнне билгеләнә. 39249 Ел саен 5 мең кеше кабул итә. 39250 Ел саен билгеле бер вакытта без күк йөзендә йолдылар яңгырын бигрәк еш күзәтәбез. 39251 Ел саен бу чирдән 3 млн кешенең өзелә һәм 40 млн кеше исәпке алына. 39252 Ел саен дөнья чемпионатлары (шәхси, команда, парлы), Аурупа чемпионатлары, Про-тур һәм төрле дәрәҗәдәге башка халыкара ярышлар уздырыла. 39253 Ел саен әлеге музейны 45 мең турист килеп карый. 39254 Ел саен әлеге сарайда «TATNEFT кубогына TNA кагыйдәләре буенча сугышлар» Дөнья чемпионаты үткәрелә. 39255 Ел саен Җир шарында миллионга якын җир тетрәү була. 39256 Ел саен ир-атлар, билгеле бер көнне өмә җыеп, зиратны чистарталар. 39257 Ел саен Мәгариф министрлыгы белән берлектә иң сәләтле укучылар арасында «Яшь уйлап табучылар олимпиадасы» үткәрелә. 39258 Ел саен музейны 40 мең турист килеп карый. 39259 Ел саен Парижда дөньяда иң мәртәбәле велосипед узышы – Тур де Франсның финишы үтә. 39260 Ел саен репертуарда 4-5 яңа спектакль барлыкка килә. 39261 Ел саен Русия дәвалау учреждениеләренә талпан кадалган 150 меңнән артык авыру мөрәҗәгать итә, әммә зыян күрүче ун кешенең берсе генә шифаханәгә баруны кирәк дип саный. 39262 Ел саен татар милли бәйрәме Сабан туе үткәрелеп килә. 39263 Ел саен узган «Татар Җыры” халыкара фестивалендә Гүзәл Уразова алдагы җырлары белән тамашачы күңелендә калды: * 2002 ел – “Нигә болай ашкынасың, йөрәк?” 39264 Ел саен университетта региональ, бөтенроссия һәм халыкара статусында булган конференцияләр уздырала. 39265 Ел саен уртача 12-16 бала туа. 2008 елда хәтта 22 сабый дөньяга аваз салган. 39266 Ел саен халык саны 2 %-ка арта. 39267 Ел саен чатыр аланында Татарстан һәм РФ югары уку йортларында белем алучы 30дан артык студент ял итә. 39268 Ел саен электр җайланмаларын урнаштырганда һәм кулланганда янгын куркынычсызлыгы кагыйдәләрен бозу сәбәпле бер мең ярымга якын янгын чыга (радиодан). 39269 Ел саен ягулык янганда, йөзәр миллион тонна зарарлы матдәләр: корым, углекислый газ, азот оксиды, күкерт һавага эләгә. 39270 Ел саен яңа объектлар төзеләләр, мәсәлән: №177 авангард мәктәбе, №44 «Әкият йорты» балалар бакчасы, «Олимп» спорт комплексы, «Ак Барыс» бергә-бер сугышларның сарае, бу айда – Әмирхан проспектында җәяү күчүе төзелә. 39271 Елсуки ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 39272 Әл-Суфи беренче мәртәбә Андромеда Томанлыгыны «кечкенә болыт» буларак тасвирлады. 39273 Әлтаир 16,8 гына яктылык елы ераклыкта тора. 39274 Әлтаир үз күчәре тирәсендә 8,9 сәг. 39275 Елтырева — Русия территориясеннән ага торган елга. 39276 Елтыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 39277 Ел үткәч бу урында лесопунктның конторасы урнашкан. 39278 Әл-Фарабиның эшчәнлеге әнә шул Һарун йогынтысын кичергән дәвергә туры килә. 39279 Әлфәрәс 97 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 39280 Әлфәрәс Сагыйд (Пегас β), Мәркәб (Пегас α) һәм Әлҗәнеб (Пегас γ) йолдызлары белән беррәттән Зур дүртпочмак астеризмына керә. 39281 Әлфия Афзал кызы Авзалова — татар эстрадасының күренекле җырчысы. 39282 «Әлфия», «Тере тамчы», «Тәүге кар», «Йөрәк һәм корыч» повестьлары белән популяр булып китә. 39283 Елхау ( ) — Самар өлкәсендә урнашкан сала, Елхау районының административ үзәге. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (79,2%), чуашлар (11,1%), татарлар (3,8%). 39284 Әл-Хәрәм мәчете янынды дога кылучы Хаҗ ( гарәпчә الحج) — Ислам диненең биш баганасының берсе. 39285 Елховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39286 Әл-Хорезминың алдарак сүзгә алынган тәрҗемәсе беренче карлыгач булган һәм киләсе берничә йөз еллык дәвамында шул ук мәсьәләгә – цифрлар ярдәмендә исәп сәнгатенә багышланган булган күп яңа хезмәтләр дөнья күргән. 39287 Елшанка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 39288 Әлшәй хәбәрләре - татар телендә Башкортстанның Әлшәй районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 39289 Елъязма безнең көннәргә кадәр сакланган. 39290 Елъязмада телгә алынган “челматы” чаллылар атамасының урысча бозылган варианты буларак күзаллана. 39291 Елъязмалар шушы Олуг шәһәрне («Великий город») Черемисан елгасы буенда итеп күрсәтәләр. 39292 Елыкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 39293 Елымовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39294 Елына 1-2 буын үсә. 39295 Елына бу каналга 30 миллион доллар бүленә. 39296 Елына күлләр системасында 760 тан 2000 гәчә тонна балык тоталар (1994–2001 еллар статистикасы). 39297 Ельбаниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39298 Ельвий — Русия территориясеннән ага торган елга. 39299 Ельгов-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39300 Елькеево ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 39301 Елькина — Русия территориясеннән ага торган елга. 39302 Ельма — Русия территориясеннән ага торган елга. 39303 Ельнахта — Русия территориясеннән ага торган елга. 39304 Ельник — Русия территориясеннән ага торган елга. 39305 Ельня районында дошманга җиңелу китердә һәм Ельня чыгынтын бетерде. 39306 Ельня ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 39307 Ельтма — Русия территориясеннән ага торган елга. 39308 Ельцовый — Русия территориясеннән ага торган елга. 39309 Ельшма — Русия территориясеннән ага торган елга. 39310 Ел эчендә явымнар күләме — 222—580 мм. 39311 Ел эчендә явымнар саны — 450—600 мм. 39312 Ә.Маликов — 1959 елдан СССР (Татарстан) Язучылар берлеге әгъзасы. 39313 Е. Малов мәгълүматларына караганда, Казан епархиясенә буйсына торган өязләрдә 1862 — 1863 нче елларда иске һәм яңа керәшеннәрнең саны 45 347 кеше булган. 39314 Еман-Галь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 39315 Еманча — Русия территориясеннән ага торган елга. 39316 Ә матдәнең химик үзлекләре атом һәм молекулаларның физик үзлекләре белән билгеләнәләр. 39317 Емба — Русия территориясеннән ага торган елга. 39318 Ембасино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 39319 Емваоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 39320 Ә мәҗүси динне ул христиан диненең элгәре дип саный. 39321 Әмәкәй авылында Совет 1920 ел башында төзелә. 39322 Әмәкәй авылында яшәүчеләр әби-бабалары сөйләгәнне хәтерли: сәнәкчеләрнең төп «гаскәре» авылның аскы урамыннан үткән; юлларында очраган Советлар яклы әмәкәйлеләрне үтерсәләр дә, хәзерләү пунктларындагы азык-төлеккә, икмәк запасларына тимәгәннәр. 39323 Әмәкәй авылы тарихы Әмәкәй авылына кайчан нигез салынуы турында төрле фаразлар яши. 39324 Әмәкәй авылы халкы шул дәрәҗәгә җитә ки, авылдагы этләрне, песиләрне, тычканнарны пешерү, хәтта иске туннарны, бияләйләрне кайнатып ашау гадәти күренешкә әверелгән. 39325 Әмәкәй — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы авыл. 39326 Емелино ( ) — Свердловск өлкәсенең Ревда шәһәр округы составына керүче авыл. 39327 Емелич — Русия территориясеннән ага торган елга. 39328 Емелькино — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы чуаш авылы. 39329 Емельяниха ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 39330 Емельяновка ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 39331 Емельяново ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 39332 Емельяново — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 39333 Емельяновская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 39334 Емельян Пугачев җитәкчелегендәге крестьяннар сугышында (1773—1775 еллар) бу төбәктән бик күп авыллар, шул исәптән Әмәкәй дә актив катнаша. 39335 Ә менә 1959 елдан бирле ул инде үзебезнең Әтнәбездә хезмәт итә. 39336 Ә менә 2014 елда 100 мең кешегә инде 182 үлем туры килгән. 39337 Ә менә Алмания, йәки ГФР белән ГДР республикалары, киресенчә, берләшеп, бер ил буларак бәйгегә чыга. 39338 Ә менә Аурупа Берлеге илләре кукуруз белән түгел, ә рапс культурасы белән кызыксына. 39339 Ә менә башка Русь, үзәге Югары Иделдә булган Төньяк- Көнчыгыш Русь барлыкка килгәч, көнчыгышка һәм көньякка таба юнәлештә, Иделдән Каспийга кадәр һәм шуннан бөтен Шәрык дөньясына юл бөтенләй диярлек ачылган. 39340 Ә менә бу төбәкләр әле Ширәмәт районы булып йөргән елларда, биредә «Сталин юлы» газетасы чыккан. 39341 Ә менә, әйтик район үзәге мәктәпләрендә, татар авылы Миңҗитәрдә татар теле укытылмый. 39342 Ә менә Зур Татар Караен урыс авылыннан тирән чокыр аерып тора, мәчете дә бар. 39343 Ә менә икенче әсәре, госманлы төрекләр изүе астында интегүче грек халкына теләктәшлек белән ясалган «Хиоста суеш» ( 1824 ) картинасы белән билгеле була. 39344 Ә менә кара бәрхеттән яки сатиннан чигеп эшләгән озын калфаклар Мишә буе керәшен татарларында XX йөз башларында да сакланган. 39345 Әмәнәк — Олы Кенәле кушылдыгы. 39346 Ә менә лицензияләрнергә тиешле эшчәнлекне рекламалаганда лицензия номеры һәм лицензияләгән органның исеме күрсәтелмәү контрреклама таләп итми. 39347 Ә менә мәктәп юк, заманында бу авылда 2 мәктәп булган, аларда 1949 елга хәтле бары тик татарча гына укытканннар, хәзер исә күрше Зур Чапурники дип аталган урыс авылына күчергәннәр. 39348 Ә менә сары һәм коңгырт-сары шикәрдә бу матдә – 89-96 процент кына. 39349 Ә менә татар милләтенең кимүенә сәясәт сәбәпче. 39350 Ә менә узган гасырның 20 нче елларыннан соң, нигездә Бөек Ватан сугышыннан соң бөтенләй дә үстерми башлаганнар. 39351 Ә менә ул чордагы Украина башлыгы Шелест сүзләренә караганда, Брежнев КГБ башлыгы Семичастныйга Хрущёвны юкка чыгаруның дүрт ысулын тәкъдим итә: авиаһәлакәт, автомобиль һәлакәте, агулау яки кулга алу. 39352 Ә менә чит җирләрне басып алуга, аларның халыкларын буйсындыруга, юк итәргә омтылу — чын мәгънәсендә җинаять. 39353 Ә менә Яңа Чәчкап авылындагы ике зиратның берсе дә борынгы зират түгел. 39354 Еменьга ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 39355 Еменьга (Колгозерка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 39356 Әмер үтәүче озак тормый, абзардан тиз әйләнеп чыга. 39357 Ә Мәскәүдә аның көндезге бүлеккә күчәргә сорап язган гаризасын канәгатьләндерделәр. 39358 "Әмәт метросы" — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең пассажир платформасы. 39359 Емех (Зур Емех) — Русия территориясеннән ага торган елга. 39360 Ем-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 39361 Әмҗә – Бүә елгасының сул як кушылдыгы. 39362 Ә мин аның белән исәнләшкән вакытта, минем башым аның тик түбәнге кабыргаларына кадәр генә җитә иде. 39363 Әмин — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 39364 Әмин — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 39365 Әминәкәй — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 39366 Әминә Сафиуллина 2015 елның 15 гыйнварында якты дөнья белән хушлашты. 39367 Әминә Сафиуллина — татар журналисты, Татарстан телевидениесенең беренче дикторы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 39368 Әмин Надыршин 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 39369 Әмин – Чиләбе өлкәсенең Уй районындагы татар авылы. 39370 Әмир — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 39371 Әмир — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 39372 Әмир бер үк вакытта дәүләт һәм хөкүмәт башлыгы булып тора. 39373 Әмиргә Вәзирнең мәкере турында сөйли. 39374 Әмир Әминов (Әмир Мөхәммәт улы Әминов, ) – язучы, БР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1993 ). 39375 Әмирҗан Гәрәев (тулы исеме Әмирҗан Хөснимәрдән улы Асылгәрәев) – хәрби табиб, генерал-майор, татар. 39376 Әмирлек башлыгы — шәех Солтан III бине Мөхәммәд әл-Касыйми. 39377 Әмирлек башлыгы — шәех Хәмәд бине Мөхәммәд әш-Шәркый. 39378 Әмирләр исемнәре Мәсәлән, Микаил ибне Җәгъфәр атлы болгар әмире исеменнән сугылган, ләкин Сәмәрканд, Шаш (Ташкент), шулай ук Фарсының, ягъни Иранның Бәлх, Нисабур шәһәрләренең исемнәре куелган акчалар йөрүе билгеле. 39379 Әмир Нәҗип – күренекле шәркыятьче галим, тюрколог. 39380 Әмиров үзе дә урын алмаштыру булмаса да, аны Уфага педагогия институтына доцент итеп күчерәләр. 39381 Әмир премьер-министрны билгели, парламентны таркату хокукына ия һәм гаскәр башлыгы булып санала. 39382 Әмир ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан бистә. 39383 Әмир — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 39384 Әмир “Тормыш җыры”) һ.б. Ф.Ильская кабатланмас иҗат кешесе булуы, тормышынң сөюе, хатын–кызга хас мөлаемлылыгы, аның иҗат диапазонының киңлеге һәм талантының күпкырлылыгы турында сөйлиләр. 39385 Әмирхан 1906 елның октябрендә Мәскәүгә килә. 39386 Әмирхан Еники (Әмирхан Нигъмәтҗан улы Еникиев, 2 март 1909 http://kitap. 39387 Әмирхан проспектны Вишневский урамы белән тоташтыра һәм Кече Казан боҗрасының өлеше булып тора. 39388 Әмирханың Дания әкиятчесе Ганс Христиан Андерсеннан тәрҗемә иткән «Мәхәббәтсез үрдәк баласы», «Гөл агачы һәм әкәм-төкәм» исемле әкиятләре дә шушы журналда дөнья күрә. 39389 Әмит — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 39390 Емкуч — Русия территориясеннән ага торган елга. 39391 Әмма 1367 елны ул Суздаль кенәзе гаскәрләре белән сугышып җиңелә дә Сарайга кача һәм анда Алтын Урда ханы Газиз тарафыннан үтерелә. 39392 Әмма 16 июнь тирәсендә Бәхтияр Канкаевка Пугачевның 13 июнь көнне язган фәрманы килеп төшә. 39393 Әмма, 1930 елларда ук НКВД карате белән таныш булган, диючеләр дә бар. 39394 Әмма 1941 елның көз башында Әнкара чыгучы «Яңа сабах» гәзитендә (1941 ел 17 декабрь ) Г.Баттал-Таймасның Һ.Максудига багышланган мәкаләсе чыга. 39395 Әмма 1943 елда аноним донос буенча ул кулга алына. 39396 Әмма, 1963 елны "Әдәби җыентык һәм альманахлар библиографиясе: 1917-1960" дигән китабына Ленин-Сталинга багышланган шигырь җыентыкларын керткәне өчен аңа җитди гаеп ташлыйлар. 39397 Әмма 1969 елда зур ташкын булды, шуңа күрә 1969 елның февраленнән 1970 елның февральгәчә Сырдәрьяның бер еллык агып төшкән су микъдарының 60 % (21 км³) Чардара сусаклагычыннан Әрнәсай иңлегенә җибәрелгән. 39398 Әмма 1987 елда, Чернобыль һәлакәте сәбәпле, төзелеш башта вакытлыча туктактыла, ә 1989 елда АЭС төзелешеннән баш тартыла. 39399 Әмма 1989 елда гына татарлар — 60%, башкортлар 8% исәпләнгән. 39400 Әмма 7 гасырда Урарту Көньяк Кавказ артыда үз позицияләрен саклап калган. 39401 Әмма XX гасыр ахырында һәм XXI гасыр башында Кояш системасының тышкы өлешендә күп объектларны ачтылар. 39402 Әмма XX гасыр башына математиклар өчен “алгоритм” сүзе төгәл билгеләнгән кагыйдәләр буенча башкарылучы теләсә нинди арифметик яки алгебраик процессны аңлаткан, һәм бу аңлатма шулай ук БСЭ ның киләсе басмаларында бирелә. 39403 Әмма австриялеләр үз планнарны үзгәрткәннәр һәм көчләрне көнбатышка күчергәннәр. 39404 Әмма автономияле республикалар җитәкчелеге моңа катгый каршы чыгалар һәм Сталинга вакытлыча чигенергә туры килә. 39405 Әмма акбур чорында билгеле булмаган сәбәпләрдән юкка чыкканнар (кара: Акбур чоры массакүләм үлүе). 39406 Әмма акча җитмәү сәбәпле, казаклар тиздән Венага килеп эләгәләр. 39407 Әмма аларның бик аз өлеше генә җимешкә әйләнә. 39408 Әмма аларның иң төп әһәмиятләре -— каһвәне алыштыра алуда яки аңа кушылма булу­да. 39409 Әмма аларның тарихы борынгырак. 39410 Әмма анарда күмер миче дә, газ миче дә, пар казаны да юк. 39411 Әмма анда да Равилгә бер либерияле дусты Пакстанның Карачи белǝн Лахор арасында, Равалпинди янында төзелǝчǝк буа төзелешендǝ эшлǝү тәкъдимен ясый. 39412 Әмма андан аксылрак, аксыл яка мамыктан түгел, ә каурыйдан. 39413 Әмма анда чукынмаганнарны укырга алмыйлар, шуңа күрә Демьянга чукыну обряды үтәргә туры килә, шулай итеп ул Валерианга әйләнә. 1902 елда кулына таныклык алып, Валериан Васильев Бөре өязенең Мүзәк авылында эшли башлый. 39414 Әмма Антантага каршы хәлиткеч һөҗүмне кайда ясарга? 39415 Әмма аны да калдырмыйлар. 400 ләп тоткынны кечкенә елга пароходы трюмына дыңгычлап төйиләр. 39416 Әмма аны ишетергә дә, тыңларга да теләмәделәр. 39417 Әмма аның барлыгыны дөресләнмәгән. 39418 Әмма аның бигрәк тә икенче каты фасадындагы милли архитектура элементлары—тәрәзә араларында башлары кыйгачлап тоташкан ярымколонналар системасы—татар заманнарын хәтерләтеп тора. 39419 Әмма аның биюләре гади бию түгел, пластик хәрәкәтләрдән тора — ул аларны үзе үк эзләп таба, иҗат итә. 39420 Әмма аның вафатыннан соң Сарайда хәлләр яңадан начарланып китә. 39421 Әмма аның иҗатында төп урынны симфоник әсәрләр алып тора. 39422 Әмма аның каравы космик корабларга һәм Җирнең ясалма иярченнәренә электр энергиясен нәкъ менә шулар бирә. 39423 Әмма аның кулында ул безнең кулыбыздагы бер кечкенә таяк мисалында гынадыр. 39424 Әмма аның тарихы бик аз тикшерелгән. 39425 Әмма аның үлеме турында гаиләсенә әйтмиләр, Чиләбе өлкәсенә сөрелде, диләр, гаилә бу турыда дөреслекне 1989 елда, Сәмигула Мөхлисов аклангач кына белә. 39426 Әмма арткы һәм хәтта алгы бүлемнәрне калдыру ысулы да бар. 39427 Әмма ата кеше улын хуҗалыкта, үзе янында күрергә тели. 39428 Әмма Атлантик океан яр буйларында яңгырлар бөтенләй булмый диярлек. 39429 Әмма Ахилл хәзер үк сугышка керешә алмаган, чөнки аның сугыш киеме булмаган. 39430 Әмма А.Шаһиевнең исеме “Безнең якташлар – Советлар Союзы Геройлары” китабына кертелмәгән. 39431 Әмма балалар фахишәлегенә бар илләр дә тискәре карашта торалар. 39432 Әмма бала үстерүче ана затлар көндез дә актив була ала. 39433 Әмма балет сәхнәгә күтәрелә алмыйча кала – Бөек Ватан сугышы башлана. 39434 Әмма барлык бу кабиләләр өчен бер уртаклык бар—алар барысы да борынгы төркиләр, бөтенесе дә диярлек чыгышлары һәм монда килеп утырулары белән теге яки бу дәрәҗәдә һуннарга бәйле. 39435 Әмма барлык илләрдә диярлек милли рок-музыка барлыкка килә. 39436 Әмма барсы да нәсәп-шәрифнең Исмәгыйль пәйгамбәргә барып тоташуында бердәм фикердә торалар. 39437 Әмма бар халык көтеп алган сабантуй алдыннан Җиһангир вафат була. 39438 Әмма барыбер ниндидер серлелек ымсындыра. 39439 Әмма бары тик 10 мең кешесе булган Фан Чун отряды ике командирның икесен дә җиңгән. 39440 Әмма Башкортстанда күмәк бию сәнгате үсмәгәнлектән, оста икеләнә, аны башкаручы кадрлар булмавы да борчый. 39441 Әмма башлангыч белем бирү мәктәбе булмау күпләрне борчуга салган. 39442 Әмма без биргәннәребездән һәрвакыт нинди дә булса файда көтәбез, ягъни безгә бирергә тиешләр дип уйлыйбыз. 39443 Әмма безгә мәгълүм кулъязмаларда аның 7 бүлеге генә бар. 39444 Әмма бервакыт кунакханәгә анасы Нәгыймә килә. 39445 Әмма беренче курсны тәмамлау белән китәргә мәҗбүр була. 39446 Әмма беркем дә икейөргәннәрнең агуын һәм электр органын күрмәгән. 39447 Әмма бик акрын үрчи, шуңа күрә Җир йөзендә ул кимегәннән-кими бара. 39448 Әмма бик күп кешеләр, мал-мөлкәтне үзләренең асыл максатлары дип уйлап, аның артыннан чабалар. 39449 Әмма биредә ул озак тормый, аны Казанга укырга җибәрәләр. 39450 Әмма болар синоним түгел. 39451 Әмма болар тыныч шартлаулар. 39452 Әмма борынгы инстинктлары аларга ерткычлардан әйбәт сакланырга булыша. 39453 Әмма ботаниклар фикеренчә, ул җимеш тә. 39454 Әмма бу билгеләнгән вакытта үтәлә алмый, чөнки дүрт гаиләнең йорт-җирен яңа урынга күчерергә туры килә. 1910 елның августында гына проект раслана һәм гыйбадәтханә үз вазифаларына керешә. 39455 Әмма бу билгеләрнең әһәмияте исбат ителмәгән, чөнки хәзерге вакытта шул ук шартларда башка раса вәкилләре дә яши. 39456 Әмма бу болыт, мөгәен, Исфахан астрономларга 905 елына кадәр мәгълүм булган. 39457 Әмма бу гаскәрнең дә аерым өлешләре, нәкъ 1469 һәм 1506 еллардагы кебек, Казанга төрлесе төрле вакытта килеп җитәләр. 39458 Әмма бүгенге көндә титул өчен уздырылучы матчлар формуласы башкарак: зональ турнирларда җиңүчеләр рейтинг буенча иң көчле дип саналган уенчылар белән көч сынаша һәм шул ярышларда җиңгән спортчы дөнья чемпионаты дип билгеләнә дә инде. 39459 Әмма бу дәһшәтле көрәш — зур ба­тырлык, гомереңне сораучы соңгы көрәш. 39460 Әмма бу ике галимнең берсе дә, үзләрнең әсбапның көчәнешләр яки токлар үзгәртүен, ягъни алмаш токны трансформацияләү үзлеген билгеләп үтмәгәннәр. 39461 Әмма бу инҗилчеләр Фоманың апостол булуыннан тыш башка мәгълүмат бирми. 39462 Әмма буй-сынына килешле пөхтә итеп киенгән, ап-ак сакаллы татар карты, совет хакимияте чорындагы кеше акылына сыймаслык кырыс, кыргый гадәтләрне күреп белгәнгәме, үзенең кемлеген танытмаган. 39463 Әмма бүләкләү III дәрәҗәдәседән башлана. 39464 Әмма бу очракта да алар кешегә авыру тудырмаска мөмкин, чөнки кан составындагы кальций тозлары бу микробактерияне төреп алып, тышча хасил итәләр һәм томалап калдыралар. 39465 Әмма бу рәхимсезлек түгел. 39466 Әмма бу снарядлар ракета түгел, чөнки аларның үз ягулык запасы булмый. 39467 Әмма бу татар егетенең динилеген, төрмәдә дә намазларын калдырмавын күреп, аның зур гыйлем иясе булуын, берничә чит телдә аралаша алуын аңлап, төрекләр Мөхәммәтшакирны азат итә, Төркия армиясенә хезмәткә чакыралар. 39468 Әмма бу төшенчә В. И. Даль сүзлегендә дә, йөз ел үткәч чыккан Д.Н. Ушаков мөхәррирлеге астында (1935 ел) «Толковый словарь русского языка» (Рус теленең аңлатмалы сүзлегендә дә) булмаган. 39469 Әмма бу фәлсәфи юнәлешнең формалашуы соңрак та дәвам иткән. 39470 Әмма бу фән Хогвартста ләгънәтләнгән. 39471 Әмма бу чирне башлангыч чорда диагнозлауның әһәмияте зур. 39472 Әмма бу чорда бөтен Кама буен Уралдагы заводларга йөреп эшләүдән баш тарткан крестьяннар фетнәсе чолгап алган була. 39473 Әмма Габдрәшит Ибраһимов бик тиз большевикларның кемлеген аңлап ала, чөнки илдә акларга һәм кызылларга бүленеп кан кою, ачлык, мәхшәр башлана. 39474 Әмма гади зур дулкыннарны "цунами" дип атап булмый, чөнки цунами гел геологик сәбәпләрдән тора. 39475 Әмма галим аның алтынчы (“Тюркский язык как система. 39476 Әмма Гарри, Рон һәм Гермиона ялгыш шул бүлмәгә керәләр һәм анда өч башлы этне күрәләр. 39477 Әмма гомеренең көзләрен яз итеп, аңа мәхәббәт килә. 39478 Әмма графоманнарны бушлай да укучы табылмый, ә күптән дөньядан киткән классикларга бүген дә ихтыяҗ бар. 39479 Әмма диапсидлар, киресенчә, тиз үсешкә киләләр. 39480 Әмма диссертация буларак галим аны бары тик 1978 елда гына яклый ала. 39481 Әмма дөнья күләмендә әлеге асылташ запасының 90 процентка якыны Калининград өлкәсенә туры килә. 39482 Әмма дошман әле дә дөмегеп бетмәгән иде. 39483 Әмма европалылар килү белән, кыргый хайваннар саны сизелерлек кимегән, һәм аларның шактый күп төрләре бөтенләй диярлек юкка чыккан. 39484 Әмма әкренләп поляклаштыру Литва хәятенең һәр тарафына — сәясәткә, милли телгә һәм милли кемлегенә тәэсир күрсәткән. 1573 елдан башлап Речпосполита кыйралы аксөякләр тарафыннан сайлана башланган. 39485 Әмма әлеге игелекле ният бик аяныч тәмамлана – монгол аратлары (крестьяннары) бу атларны аулап, тәмле итеп ашап бетерәләр. 39486 Әмма әсәр тәмамланмый кала. 39487 Әмма әтисе аны Бөре өязе Чыравыл авылына писарь итеп эшкә урнаштыра. 39488 Әмма җәй күп кенә яклары белән үз көчендә калса да, август инде якынлашып килүче көзнең кайбер галәмәтләрен дә сиздерә башлый. 39489 Әмма җил көньяктан булса, кыш җылы булыр һәм киләсе елга ашлык яхшы уңар. 39490 Әмма җитди үзгәрешләрне тормышка ашырып булмады. 39491 Әмма зурая төшкәч ерткычка әверелә, вак балыклар туклана башлый. 39492 Әмма Иваново-Вознесенскида яшәргә һәм укырга теләмәү сәбәпле, Мәскәүгә күчеп китә. 39493 Әмма Идрис эзләнүләр юлын сайлый һәм менә инде ул — яңа гына ачылган «Нур» татар дәүләт театрында тамашачының яраткан актеры. 39494 Әмма ике айдан соң рөхсәт бирелмәве турында кәгазь алалар. 39495 Әмма инглизләр килешүне кабул итмилә һәм Теодрос торган Мэкдэла ныгытмасын алуга күчәләр. 39496 Әмма институтның ул вакыттагы ректоры Камил Әхияров үз канаты астында үстерелгән фән эшлеклесеннән һич кенә дә аерылырга теләми. 39497 Әмма иң шаккатырганы – аның бәясе була. 39498 Әмма иң яхшысы - авыруны кисәтү. 39499 Әмма кайбер бер тарихчылар борынгы "маньтоу"ның хәзерге, безгә билгеле булган мантыга охшаган булуын раслый. 39500 Әмма кайбер вакытта ялга бөтенләй вакыт калмый. 39501 Әмма кайбер илләрдә(Голландия, Чехия, Испания) аз күләмдә үстерү яки шәхси куллану өчен сатып алу, ә АКШ һәм Канадада медицина максатларында куллану рөхсәт ителгән. 39502 Әмма кайбер процессларда атомнар таркала һәм атом энергиясе аерылып чыга. 39503 Әмма кайсы бер мәдәниятләрдә мондый тыю чикле яки бөтенләй юк. 39504 Әмма кайсыбер очракларда пешканы башка фигурага алмаштыру файдалырак та булырга мөмкин (“көчсез әверелү”). 39505 Әмма калганнары нәрсә чыкканны әлегә әйтмичә торалар. 39506 Әмма калгычларында балаларының сөякләре еш табыла. 39507 Әмма киберпанкның мөстәкыйль жанрга формалашуы Уильям Гибсон язучысының "Нейромант"( 1984 ) китабыннан гына башлана. 39508 Әмма китап бер ай буена бер тапкыр да сатылмый икән, аның бәясен берьяклы рәвештә төшерергә, ә инде өч айга китсә, бөтенләй кибеттән алырга мөмкин. 39509 Әмма кичектергән очракта ул уенны флагчык төшкинчә карап утырырга мәҗбүр була. 39510 Әмма коммерция ягыннан танылган булса да, ул Nevermind данына җитми. 39511 Әмма консервлау өчен беркайчан да өлгереп җиткән җимешләр кулланылмый. 39512 Әмма Конституцион мәхкәмәсе бу фәрманны үзене «Конституциягә кашы килүче» дип таныды. 39513 Әмма Конституцион мәхкәмәсе бу фәрманны үзене «Конституциягә хилаф» дип таныды. 39514 Әмма космостан аның тавышы тыныч яңгырый: - «Очыш әйбәт бара. 39515 Әмма кояш алсу яки кызыл-сары төскә кергәч, намаз уку мәкруһ санала. 39516 Әмма Кояш һәм планеталар таркалуы булмастыр. 39517 Әмма Крамник-Топалов кушылма матчыннан соң ФИДЕ дөнья беренчелекләрен уздыру һәм чемпион исемен бирү монополиясен үзенә кире кайтара. 39518 Әмма күбесе мөстәкыйль авыллар булып утырган. 39519 Әмма күпләр моны кире кагып, фонд биржасындагы хәлне Бөек депрессиянең сәбәбе итеп түгел, ә нәтиҗәсе итеп билгели. 39520 Әмма күп очракта сифилис белән авыруны дөрес ачыкларга нинди дә булса үзенчәлекле аерым билгеләр булмый. 39521 Әмма кыенлыклар шактый булды. 39522 Әмма, кызганычка каршы, ниндидер сәбәп белән ниятләре тормышка ашмый калган. 39523 Әмма кызны тап китереп сөйләшү аеруча җиңел булмаган. 39524 Әмма Кытай белән, бу юлы инде Тан династиясе империясе белән, үзара мөнәсәбәтләр яңадан киеренкеләнгән. 39525 Әмма ләкин җирле коммунистлар аны бик салкын каршылыйлар. 39526 Әмма ләкин, кабыкның күп өлеше моторик һәм сенсор функцияләргә түгел, ә ассоциатив кабыкка карый (бу кабык югары психик эшчәнлегендә катнаша дип фараз ителә). 39527 Әмма ләкин Ф. Брайн-Беннигсен фикеренчә, миссионер әдәбиятенең төп өлеше укымышлы рус җәмгыятенә билгеләнгән. 39528 Әмма Мансур авылны, аның кешеләрен шул хәтле ярата, үз чиратында Чәтрәнлеләр да аны үз итәләр, аның белән белән горурланалар. 39529 Әмма мәдхиядә исән кешеләр, ә мәрсиядә вафат булганнар тасвирлана. 39530 Әмма мондый мәгънә бердәнбер булмаган, ул вакытларда математика фәненең терминологиясе формалашкан гына әле. 39531 Әмма моның асылында да нәкъ менә шушы мәhәр күздә тотылганлыгын күпләр белеп бетермиләр hәм кыз алырга килгән егет үзе дө аның асылын төшенеп җитмичә, хәтта мондый уен булырга тиешлеген дә күз алдында тотмыйча, әзерлексез килә hәм көлкегә дә калгалый. 39532 Әмма начар ягы да юк түгел. 39533 Әмма нәкъ шул елларда урыс операсы чит илләрдә күпләп куела башлый. 39534 Әмма немец су асты көймәләре үзләре дә бик зур югалтулар кичерәләр. 39535 Әмма ни кызганыч, Бибинурга үз баласын сөяргә язмый: баласы булмый. 39536 Әмма озакламый бу вазифа Габдрахман Гомәригә тапшырыла. 39537 Әмма Орыс ханның уллары Туктамыш гаскәрен өч мәртәбә җиңәләр. 39538 Әмма өченче дзоттан атучы пулемет авылга керергә мөмкинлек бирми. 39539 Әмма "падишаh"ның шәхсән үзе белән очрашуга ирешми, күрәсең. 39540 Әмма патша хакимияте дә йоклап ятмый, алар төрки-мөселманнарны яклап, Русиягә каршы пропаганда алып барган Габдрәшит Ибраһимовны эзенә басып эзәрлекли баралар һәм япон хөкүмәтеннән аны тотып бирүне таләп итәләр. 39541 Әмма Петр I фәрманы белән 1699 елда аларны яшәгән җирләреннән куып җибәрәләр. 39542 Әмма планлыштырылган камалыш гамәлгәа ашырылмый кала — ак частьләрнең күбесе Кырымга чигенергә өлгерә. 39543 Әмма прививкалы балалар әлеге инфекцияләрне җиңелрәк һәм тизрәк кичерә. 39544 Әмма программалаштыру өлкәсендә аз-маз белеме булган кеше өчен андый саклык чараларын вату әлләни кыенга төшми. 39545 Әмма промыселның нык көчәюе соңгы вакытта биологик байлыкларның кимүенә китерде. 39546 Әмма пропаганда, үз атамасы барлыкка килгәнгә кадәр үк, күптәннән булган. 39547 Әмма Раськен Озксны үткәрүче эрзялар үзләрен мәҗүси дип танымый, чөнки алар Алланың берлегенә ышаналар һәм Алланы үзләренчә “Инешкипаз”, яисә кыска гына “Паз” дип атыйлар. 39548 Әмма революциядән соң да искергән формация элементлары өлешчә сакланып килә. 39549 Әмма рәсми рәвештә футбол такымы 1902 елның 6 нчы мартында нигезләнә. 39550 Әмма римлыләр шунда ук килешүне бозалар, әмма җиңеләләр. 39551 Әмма руслар аны беркайчан да үзләренеке дип санамаганнар, аның турында җырлар, риваятьләр чыгармаганнар һәм аңа беркайчан да табынмаганнар. 39552 Әмма, сәламәтлеге какшау сәбәпле, 1899 елда барлыгы 59 сум 40 тиенлек пенсия белән отставкага чыга. 1907 елның 28 июнендә вафат була. 39553 Әмма сәламәтлегенең елдан-ел начарлана баруы аңа бөтен иҗат планнарын тормышка ашырырга мөмкинлек бирмәде. 39554 Әмма советның бу хактагы карары Казан университетының чыннан да тюркология үзәге булуын дәлилли, бу – барыннан да элек, аның территориаль яктан уңайлы урнашуы белән аңлатыла. 39555 Әмма соңгы арада үтүче турнирларда уенның уртак нәтиҗә белән тәмамлануын чикләүче София кагыйдәләре кулланыла башлады. 39556 Әмма соңгы вакытта бераз сүрелеп калуы сизелә. 39557 Әмма соңгы елда халыкның әзәюе генә күренә. 39558 Әмма соңрак Курт эшкә урнаша ала. 39559 Әмма соңрак никах таркалачак, hәм Ирена Стефан Згрембскигә кияүгә чыгачак. 39560 Әмма соңрак Петер ихлас күңелдән тәүбә итә һәм Ходай аны кичерә. 39561 Әмма соңрак тупны сетка аша җибәрүнең яңа алымнары уйлап табыла, көндәшләргә саклану авырлаша. 39562 Әмма социалларның бу сәясәте аркасында капитал илдән читкә чыга башлый, нәтиҗәдә җитештерү дәрәҗәсе аннары ныграк кими. 39563 Әмма “Союз” гомерле булмый, хакимият аны тиз фашлый һәм түгәрәк әгъзаларының байтагын сөргенгә озата. 39564 Әмма ССРБ хөкүмәте дуслыктан баш тартты. 1944 елның 8 сентябрендә Кызыл Армия Болгария җирләренә керде һәм ССРБ хөкүмәте үз шартларын таләп итте. 1944 елның 28 октябрендә Мәскәүдә Болгария белән вакытлы солых төзеделәр. 39565 Әмма стохастик алгоритмнар еш кына детеминирланганнардан эффективрак була, ә кайбер очракларда мәсьәләне чишәргә бердәнбер ысул булып тора. 39566 Әмма стохастик алгоритмнарны һәм зур ихтималлылык белән дөрес нәтиҗәне бирә торган методларны аерырга кирәк. 39567 Әмма студентлар забастовкасы булу сәбәпле, чыгарылыш курсыннан китәргә мәҗбур була. 39568 Әмма су җылыту һәм пар алу өчен ТЭСка һәрвакыт ягулык кирәк. 39569 Әмма табигать хәзинәләре бик тиз ярлылана башлаган. 39570 Әмма тарихны өйрәнүче галимнәр, шул исәптән әлеге дәреслек авторы да, Аксак Тимернең Болгарга яу белән килүе әлегә бер генә тарихи чыганак белән дә расланмый дигән фикердә торалар. 39571 Әмма теоретик исәпләүләр буенча шушы элементларның төшләре сферик булмаслар, шуңа күрә барлык сферик сихерле саннар табылган дип карашы бар. 39572 Әмма технология йоклап ятмый һәм ул бервакытта да ярты юлда тукталып калмый. 39573 Әмма тиздән кулланышта Омутнинский Завод исеме кала. 39574 Әмма төзелешенең башка үзенчелекләре аның вак целурозаврларга туганлыгы турында сөйли: тешләр, озын койрык, калынстенкалы сөякләр, алдагы азаклыгының төзелешендә дә кош сыйфатлары юк. 39575 Әмма төп максатларына ирешү ал арга насыйп булмый: инглиз-француз гаскәрләрен америкалылар килгәнче тар-мар итә алмыйлар. 39576 Әмма төп ризыгы - кыргый дуңгыз ; алар юк урыннарда юлбарыслар очрамый. 39577 Әмма торгызылуы процессы әкрен үтә, соңгы елларда ул элеккегедән дә акрынрак бара. 39578 Әмма тормыш көйсезлекләре аларны кабат урыннан кузгалырга мәҗбүр итә — алар Киров өлкәсенең Лазаревка авылына килеп урнашалар. 39579 Әмма төссез суүсемнәр дә бар: алар, суның кояш нурлары үтеп керми торган тирән кат­ламнарында яшәүгә җайлашканлыктан, эволюция процессында хлорофилларын югалтканнар, андый суүсемнәр гетеротроф ысул белән туклана. 39580 Әмма туган шәһәрендә аларның пластинкасын сатып алуга мөмкинлек булмастан, ул панк музыкасының нинди булуын күз алына начар китерә (үзе әйтүенчә, "өч аккорд һәм күп итеп кычкыру"), әмма үзенең панк-төркемен оештырырга ният итә. 39581 Әмма Тукай әсәренең икенче бүлеген язмый кала. 39582 Әмма тыйнак Мөхәммәд (с. 39583 Әмма тылдагы таркаулык, сугыш кораллары җитешмәү һәм 1-нче армия сәргаскәре Ренненкампфның бернинди әш кылмавы нәтиҗәсендә, рус гаскәрләре җиңүләрен ныгыта алмыйлар. 39584 Әмма тылдагы таркаулык, сугыш кораллары җитешмәү һәм 1-нче армия сәргаскәре Ренненкампфның бернинди эш кылмавы нәтиҗәсендә, рус гаскәрләре җиңүләрен ныгыта алмыйлар. 39585 Әмма тыныч хезмәте озак дәвам итми—1941 елның июлендә ул инде кабат фронтта. 39586 Әмма тышкы көчәнешнең полярлыгы “эчтәге” потенциалга каршы булса, рекомбинация дәвам итәргә мөкин, моның нәтиҗәсендә p-n узуы аркылы чагыштырмача зур ток ага башлый (ягъни узуда чагыштырмача күп санда электроннар һәм тишекләр рекомбинацияли). 39587 Әмма үзе ул бу бүленештән кире каккан, бу гипотезаны Анна Дыбо тота. 39588 Әмма үзе эчми - авызга алып, Җиргә сибә. 39589 Әмма үз кешеләре арасында фашистларга каршылык күрсәтүгә чакыра. 1943 елда аның группасына Едлинодагы легион штабын шартлату йөкләннә, әмма план тормышка ашмый. 39590 Әмма ул, аңардан аларга бары тик акча гына кирәклеген бик яхшы сизгән. 39591 Әмма ул, бәлки, безнең Галактикага ошый һәм 300 млрд. 39592 Әмма ул вакытта әле аны язарлык белгечләр күп булмый. 39593 Әмма ул газетаның мәсләге белән килешеп бетмәгән Гаяз әлеге чакыруны кабул итми. 39594 Әмма ул кагыйдәләргә дә еллар узу белән үзгәрешләр кертелеп тора. 39595 Әмма ул күңел төшенкелегенә бирелми, янә иҗат эшенә чума. 39596 Әмма ул төшенкелеккә бирешми, тормышта үз урынын табарга омтылып яши. 39597 Әмма ул туып-үскән Балыклы, аннары мәктәпне тәмамлаган Иске Корыч авыллары хәзер башкортныкы дип атала. 39598 Әмма ул үзенең сыйныфына чамадан тыш якты, шуңа күрә аны асзур йолдызларга исәпләнәләр. 39599 Әмма ул үзе сораган кешеләргә җавап бирә: Манганы 13 том тәшкил итә. 39600 Әмма ул уңышсыз булган. 39601 Әмма ул чакта социологиянең психологиядән аермасы нәрсәдә булуы ачык түгел. 39602 Әмма үткән гасырның 70-нче елларында инде, компьютерлар экзотик могъҗиза булудан туктагач, «алгоритм” сүзе көнкүрешкә тиз керә. 39603 Әмма фаб­рика тукымасы кулланган тәкъдирдә дә җиң төпләренә кештәкләр куеп эшли бирәләр, янәсе борынгы өлгедән аерылырга теләмиләр. 39604 Әмма Февраль революциясе рус армиясенең һөҗүм итү мөмкинлеген өзә. 39605 Әмма Флүс Латыйфиның татар әдәбияты тарихына кереп калган әсәре – 1993 елда аерым китап булып басылып чыккан "Хыянәт" романы иде. 39606 Әмма "Халыклар язы" хәрәкәте тиздән басылган булган, ә Словенияне берләштерү программасы кәгазьдә калган. 39607 Әмма халык хикмәте фәнни югарылыкка менеп җитә алмый. 39608 Әмма хан Күк Урдага аерылып чыгарга ирек бирми, Каспий буендагы Мангышлакның башлыгы Туйхуҗаны җәзалап үтертә. 39609 Әмма хатыны, сигез айлык авырлы килеш Мәскәүгә СССРның генеральный прокуроры Вышинскийга бара һәм иренең үлем җәзасы карарын үзгәрттерүгә ирешә. 39610 Әмма хәзерге вакытта киресенчә — илнең төньягы. 39611 Әмма хәлләр тиздән үзгәрә. 39612 Әмма һимнның авторы Питер Доддс МакКормик үзенә тиешле 100 фунтлык бүләкне беренче башкарылудан соң утыз ел үткәч кенә ала. 39613 Әмма хөкүмәт манаралы мәчет төзергә рөхсәт бирми һәм мөселманнарга йортларда яки бүлмәләрдә намаз кылырга тәкъдим итә. 39614 Әмма, Чехословакияне азат иткәне өчен Даян Мурзинга бер совет медале дә бирелми. 39615 Әмма чуаштан килгән киленнәр керәшен гаиләсендә бик тиз генә татарча сөйләшүгә күчеп киткәннәр. 39616 Әмма шагыйрь үлемнән котылган һәм 1241 елда үз үлеме белән үлгән дигән фикер дә бар. 39617 Әмма шәҗәрәләр буенча Чалпы авылына 1684 елда Казан өязенең Шикәрле-Каен авылыннан килеп утырулары, егерме еллар үткәч, ягъни 1704 елда Чалпы елгасы буена төшеп утырулары билгеле. 39618 Әмма, Ш. Мәрҗани фикеренчә, табигать тарафыннан бирелгән сәләтенә һәм гыйлемлегенә карамастан, И. М. Үтәмешев тәкәбберлектән котыла алмаган, дан-шөһрәт яраткан. 39619 Әмма шокша үзен эрзә халкы дип исәпли. 39620 Әмма шулай барып чыкмады: урыс гаскәрләре Казанга аерым-аерым килә һәм аларның һөҗүме кире кагыла. 39621 Әмма шулай булуга карамастан, әлеге техника бу заман өчен аеруча катлаулы мәсьәләләрне (аеруча атом энергетикасында) берничә секунд эчендә чишәргә ярдәм иткән. 39622 Әмма шулай ук кризислар да кичергән. 39623 Әмма шул вакытта шартлау яңгырый, самолет яна башлый һәм биеклеген югалтып, диңгезгә егылып төшә. 39624 Әмма шул ук маддәдә күрсәтелгәнчә, реклама бирүче башкарган эшчәнлек лицензияләүне таләп итсә, реклама җитештерүче һәм таратучы аннан шул лицензияне күрсәтүен сорарга, ә реклама бирүче аны күрсәтергә тиешле. 39625 Әмма, шуңа карамастан, Миллерның «Описание Сибирского царства» хезмәте ул татар тарихы, себер татарлары турында үникәл, кабатланмас язма. 39626 Әмма шунсы бар: электрон китапларның бәясе күпкә арзан тора. 39627 Әмма шушы утопик программага киң халык массаларының таләпләре оста теркәлгән була. 39628 Әмма юлбарыс сәнгатьтә, фольклорда зур роль уйный, геральдикада бай кулланыла. 39629 Әмма Явыз Иван хөкүмәте аның тәкъдимнәрен кире кага һәм Казанга каршы канкойгыч сугыш башлый. 39630 Әмма Ямгырчы хан Мәскәү илчесен зинданга ташлата. 39631 Әмма яңа исәпләү ысулы ахыргача кулланыш тапканчы, гасырлар узган, гомуми билгеләмәләр ясау өчен, исәпләү методларын кәгазьдә язуга җайлаштыру һәм камилләштерү өчен шуның кадәр вакыт кирәк булган. 39632 Әмма яраларны бәйләү канәгатьләнерлек булган, сынган очракта бәйләгеч алыштырылган. 39633 Әмма ярымутрауның читләрендә хөкүмәт төзегән Йәмән, Гассан, Ләхм һәм Киндә гарәпләре исә үз заманында мәдәниятта шактый ук алга киткән халыклардан саналганнар. 39634 Әммә ачыкса, гаҗәп җитез эш итә. 39635 Әммә бу агач яше бу риваятькә туры килми: Пугачов чорында бу агач башкалардан озынрак булмаган, гап-гади агач булган ул. 39636 Әммә бу карашлар КПСС тарафыннан яклау тапмый. 39637 Әммә “Кока-Кола”ның саулык өчен зыянлы матдәләрдән торуы билгеле. 39638 Әммә көрәш дәвам итә. 1683 елнын яз-җәй айларында баш күтәрүчеләр Кама аръягындагы ныгытмаларга һөҗум итте. 39639 Әммә күп санлы шаһитлекләр буенча V гасырлардан — III гасырларда ук тәгълимате, йолалары булган. 39640 Әммә ләкин галимнәребез космик объектларны даими күзәтеп, астрологик фаразларны әйтеп, кисәтеп торалар. 39641 Әммә хөкем нәтиҗәсе алдан билгеле була. 39642 Әммә чираттагы Уеннарда (Австрия, Инсбрук шәһәре) фин Вейко Канконнен бу дисциплинада беренчелекне яңадан үз иленә кайтара. 39643 Ә монда Олы Әтнә мәдәният йорты директоры Гомәр Мәрдәнов: “Әйдә, минем яңа художество җитәкчесе булып кил”, - дип чакыра. 39644 Емоснерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39645 Ә Мостафа укый бирә. 39646 Әмрулланың әтисе Хөсәен Агиев Корея һәм Кытайда сәүдә итеп, ябылган чиктән үтә алмыйча, Русиягә кире кайтмый кала. 39647 Ә «музыкаль комедия» термины белән башта комедияле сюжет белән сугарылган опера спектакльләрен атый торган булганнар. 39648 Емуртла — Русия территориясеннән ага торган елга. 39649 Емыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 39650 Ем-Юган-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 39651 Енабердино — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 39652 Еналиев институтны җитәкләгән чорда морфология бинасы, Маяковский урамындагы тулай торак төзелә. 39653 Еналка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39654 Енанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 39655 Енва — Русия территориясеннән ага торган елга. 39656 Әнвәр Бикчәнтәев дәһшәтле сугыш шартларында да кулыннан каләмен төшерми. 39657 Әнвәр Габдрахман улы Гобәйдуллин — татар артисты, Камал театры актеры, ТАССР халык артисты ( 1983 ). 39658 Әнвәр Шәрипов — борынгы төрки-татар әдәбияты вәкилләре булган язучыларның, шагыйрьләрнең, мәгърифәтчеләрнең тормыш юлына, иҗатына багышланган дистәләрчә әдәби-тәнкыйди һәм фәнни мәкаләләр, иҗат портретлары язган. 39659 Әнвәр Шәриповның фәнни-тәнкыйди һәм әдәби эшчәнлеге. 2012. 39660 Әнгам Атнабаев — Башкортстанның халык шагыйре ( 1997 ), башкорт әдәбиятының күренекле вәкиле. 39661 Әнгам Атнабаев милли әдәбиятыбызга бай рухи мирас калдырды. 39662 Енгас — Русия территориясеннән ага торган елга. 39663 Енга-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39664 Әңгәмә алып бару өчен элемтә линиясенең һәр очында да микрофон һәм телефон булырга тиеш. 39665 Әңгәмәне ул болай башлый: — Әйе, юк димәскә, Уйнамаска, көлмәскә, Ак, карага тимәскә. 39666 Енгота-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 39667 Енг-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 39668 Ендота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39669 Ендырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 39670 Енәй — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 39671 Енә – Мордовия Республикасы Тәрби районындагы борынгы татар авылы. 39672 Әнәс Галиәсгар улы Камалетдинов — мәшһүр татар драматургы һәм театр эшлеклесе, Галиәсгар Камал улы. 39673 Әнәс Җомагылов ( ) — татар галиме, ТАССРның атказанган уйлап табучысы, техник фәннәр докторы. 39674 Әнәс Кари — татар язучысы, шагыйрь. 39675 Әнәс Касыйм улы Галиев — татар язучысы. Әнәс Галиев 1920 елның 3 апрелендә Татарстанның Арча районы Кушлавыч авылында мулла гаиләсендә туа. 39676 Әнәс татар милли көрәше буенча дан алган. 39677 Әнеф Кояштан 6700 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 150 тапкыр зуррак. 39678 Әнәч — Башкортстанның Илеш районында урнашкан мари авылы. 39679 Әнәчтә – татарлар, Кашкар авылында – чувашлар, Днепровкада – украиннар, 2нче Миякәбашта – башкортлар, Новоалексеевкада – урыслар, ә Новый мир авылында катнаш халык яши. 39680 Әнәч, шулай ук 1нче Миякәбаш — Башкортстанның Миякә районындагы татар авылы. 39681 Әнә шулай аның лагерь тормышы башлана. 39682 Әнә шулай үзенең хәрби-патриотик темага багышланган әсәрләре өчен документаль материаллар җыя. 39683 Әнә шуларның 40 меңен гектарын ике эре хуҗалык һәм 40 фермер эшкәртәләр, ә калганы сөрелми. 39684 Әнә шул вакыттан алып гомеренең соңгы көннәренә кадәр шушы хезмәтендә булды. 39685 Әнә шуңа да агач кисү, агач эшкәртү урындагы халыкның төп шөгыльләренең берсе. 39686 Әнә шундый әсәрләре 2002 елда «Күңел ярларында ак дулкын» исеме белән аерым китап булып басылып чыкты. 39687 Әнә шундый кыска гомер эчендә дә ул татар театры тарихында югалмас эз калдырып китәргә өлгерә. 39688 Ензор-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39689 Ензырейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 39690 Ә.Нигьмәтуллин 2000 елдан шигърият өлкәсендә актив иҗат итә, үзе язган шигырьләренә көйләр дә чыгара. 39691 Ә.Нигьмәтуллин — унсигез китап авторы. 39692 «Әнием фатыйхасы» ( 1981 ) китабындагы повесть һәм хикәяләр тугъры сүзле кешеләрне югары күтәрә. 39693 Әни кеше аптырагач кызына: «Әйдә, кызым, «Аксак мәче»ләргә барып кайтыйк әле, ул безнең ризыкларыбызны ташып бетергәндер», — ди, һәм кызны кулыннан тотып, «Аксак мәче» өенә алып китә. 39694 Әни кешенең ачуы килә һәм ул, «Аксак мәче»нең «койрыгыннан тотып, алып бәрә» һәм ризыкларын кереп ала Алар «ризыклар» белән елашалар да өйләренә кайтып китәләр. 39695 “Әни килде” спектаклендә әни ролен уйнаганы өчен ул “1999 елның хатын-кыз ролен иң яхшы башкаручысы” исеменә лаек була. 39696 Әни киткәч, «Аксак мәче» килә дә ишек шакый. 39697 Әниләре Гөльямал да аз сүзле, тыйнак, уңган хатын булган. 39698 "Әниләр чишмәсе"("Голдыр кизләве") мәктәп Авыл җирлегендә Кече Чынлы урта гомуми белем бирү мәктәбе урнашкан. 39699 Ә ни өчен тирә-яктагы бөтен нәрсә төрле-төрле төстә? 39700 Әнисе — алман хатыны, 1960 нчы елларда АДРның дәүләт структураларында эшләгән. 39701 Әнисе - Анна Холодовская, пианистка, җырчы, әтисе - җырчы, поляк нәселеннән чыга. 39702 Әнисе белән кече Казан тәхете мирасчысы Габдел-Латыйф да Кырымга киткән. 39703 Әнисе белән урманда, землянкада яшәргә мәҗбүр булалар. 39704 Әнисе Бәлхизә Балапан кызы шулай ук укымышлы, халкы рухиятен күңелендә саклаган шигъри күңелле хатын була. 39705 Әнисе Венера Нигъмәтуллина – техник фәннәр кандидаты. 39706 Әнисе Галия бик иртә вафат була. 39707 Әнисе - Г. Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты Фирдәвес Хәйруллина. 39708 Әнисе Зәйнәб тә шул мәктәпләрдә укыта. 39709 Әнисе Зәйнәп ханым исә Әлмәттәге кызлар мәктәбендә укыта, аның шигырьләре милли журналларда басыла. 39710 Енисей култыгы ( ) — Кара диңгезенең култыгы, Гыда ярымутравы һәм Ауразия кыйтгасы арасында. 39711 Әнисе кызны орыша һәм тагын эшкә китә. 39712 Әнисе кызны юата һәм өенә алып кайта. 39713 Әнисе кызын тәрҗемәче яисә табиб итеп күрәсе килсә дә, Нәфисә 14 яшендә артист булырга карар кыла. 39714 Әнисе кызының кайгын күз алдына китерә һәм мәхәббәт хакына үз исән туган баланы үлгән балага алмаштыра. 39715 Әнисе кызын яратмый, әтисе, киресенчә, кызның бөтен шуклыкларын гафу итә. 39716 Әнисе Лиллиан телефонда оператор, ә әтисе Чарльз Эдвард Мерфи транспорт полициясендә офицер булып эшлиләр. 39717 Әнисе - Мǝдинǝ Сǝлиǝxмǝт, балаларны укыта һǝм «Кавказ, Идел-Урал һǝм Украина уртак эшчǝнлек комитет»ы рǝисе урынбасары иде. 39718 Әнисе Мәрьям Минһаҗ кызы атадан ятим калган өч баланы ялгызы тәрбияләп үстерә. 39719 Әнисе Мәрьямне кызлар мәктәбенә бирә. 39720 Әнисен Бөек Ватан сугышы елларында Украинадан Алманиягә тоткын сыйфатында алып киткән булганнар. 39721 Әнисенең әтисе Салих Ерзин — Тамбов губернасы Әҗе авылы татары, көтүчедән миллионер булган кеше. 39722 Әнисенең һәм Швеция Кызыл Хач җәмгыятенең тырышлыгы нәтиҗәсендә, Швециянең Вестеретланд провинциясенә күчерелә. 39723 Әнисеннән аерылган Леонардо тормыш буена аның сурәтен шедеврларында торгызырга маташкан. 39724 Әнисе, Ольга Туманова, милләте буенча рус, Валка шәһәре башлыгы Разумовский тарафыннан кызлыкка алынган. 39725 Әнисе Пилнә районы Сафаҗай авылыннан. 39726 Әнисе Рәсимә апа хуҗалыкның иң алдынгы сыер савучыларыннын берсе. 39727 Әнисе – табиб, РФ атказанган табибы. 39728 Әнисе, театр актрисасы, үзенең кызын бер ялгызы гына тәрбияле һәм үзенең актер эшчәнлеге белән кызына да бу юлны сайларга ярдәм итә. 39729 Әнисе, төрмәдән чыккач, аны Сахалинга алып китә. 39730 Әнисе Түнтәр мәдрәсәсе мөдәррисе Ишмөхәммәт Динмөхәммәтовның олы кызы Латыйфа, әтисе Кәрамәтулла Бәйрут университетын тәмамлаган, Ырынбурдагы атаклы «Хөсәения» мәдрәсәсендә мөгаллимлек иткән, Пермьдә җәмигъ мәчетендә имам-хатыйб булган. 39731 Әнисе үзе төшә һәм ипинең булмавын күрә. 39732 Әнисе - Фатыйма Гайнетдин кызы, тумышы Биектау авылыннан. 39733 Әнисе Фатыйма Туфан Ванлыуглы кызы. 39734 Әнисә Фәттахова, Фәнүзә Хөрмәтуллина татарча дубляжны чыгаруны туктатканчы мөхәррир булып эшлиләр. 39735 Әнисе һәм хатыны тыңлап Кориолан соңгы мизгелдә "плебей шәһәрен" Римны кичергән һәм вольсклар гаскәрен Рим шәһәреннән артка юнәлдергән, шушы хыянәт өчен вольсклар Кориоланны үтергәннәр. 39736 Әнисе эштән кайта да: — Бар әле, кызым, чәй эчәргә ипи алып чык әле! 39737 Әнисе ягыннан бабасы Гази Хәбибулла ( 1864 1929 ) — Массандраның баш виноград үстерүчесе һәм граф Воронцовның утары (Алупка шәһәрендә) идарәчесе булган. 39738 Әнисе ягыннан карт бабасы Гази Хәбибулла ( 1864 1929 ) — Массандраның баш виноград үстерүчесе, граф Воронцов утары (Алупка шәһәре) идарәчесе булган. 39739 Әнисе якынча 1481 елда вафат була. 39740 Әнисе ярдәменда Рушания биш яшеннән хәреф танырга өйрәнүе турында сөйли. 39741 Ә. Н. Нәҗип 1991 елның 28 мартында Мәскәүдә вафат булды. 39742 Ә. Н. Нәҗип башлангыч белемне үз авылындагы мәдрәсәдә ала. 39743 Ә. Н. Нәҗип озак еллар Совет тюркологлары комитеты әгъзасы булды. 39744 Ә. Н. Нәҗип тюркологиядәге яңалыклар белән даими танышып һәм аларга карата үзенең принципиаль, әмма объектив мөнәсәбәтен матбугат аша белдереп барды. 39745 Еновка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 39746 Енотдор ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 39747 Ентль-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 39748 Ентль-Курус-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 39749 Әнүр Вахитовның тәүге китабы. 39750 Енуся-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39751 Енцота-Яга (Ендцата-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 39752 Еньва — Русия территориясеннән ага торган елга. 39753 Ень-Ю-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 39754 Ен-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39755 Ә өй эчләренә карасак, бу бик чиста, матур өй, ләкин монда кыйммәтле әйберләр бөтенләй юк. 39756 Ә Олимпия уеннарының иң яшь чемпионы, 16-сын гына тутырган Финляндия спортчысы Тони Ниеминен трамплиннан сикерүдә беренчелекне бирми, исемен Олимпия тарихына беркетә. 39757 «Ә өске өлеше кайда икән аның?» 39758 Ә Оуэнның фикеренчә, игуанодонт гәүдәсенең кайбер өлешләре бегемотның, кайберләре - крокодилның, кайсылары - филнең өлешләренә охшаш иде. 39759 Ә өч кеше – Корбан Тимергалиев, Гарәфетдин Сәлахетдинов һәм Михаил Алаев Дан орденының тулы кавалерлары булдылар. 39760 Епа ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 39761 Епархия башында епископ Пафнутий (Шикин) тора, 1890 елдан — епископ Иоасаф (Зеленкин). 39762 Әпәй — татар балалар уены. 39763 Епель-Петь-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 39764 Епимахово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 39765 Епископ, әрхәрәй һәм кардинал 1958 елның 4 июлендә папа Пий XII Войтыла атакайны Краков архиепископлыгының викарий-епискобы һәм Омби титуляр епискобы итеп билгели. 28 сентябрьдә аның епископ дәрәҗәсенә йөкләү үткәрелә. 39766 Епифань — Русияның Тула өлкәсендәге Кимовск районы бистә (1938—2011 елларда шәһәр тибындагы бистә ). 39767 Епиховщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 39768 Еплен-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 39769 Ә предприятиенең яңа генераль директоры итеп Иван Костинның "камикадзелар командасында" эш тәҗрибәсе туплаган һәм моңа кадәр "КАМАЗ"да генераль директор урынбасары-башкарма директор булып эшләгән Юрий Клочков билгеләнә. 39770 Ә препаратлар белән эшкәртелгән бәрәңге утыртылган җирдә, “колорадо зәхмәте” күкәй салырга өлгермичә үлә. 39771 Әпсәләм — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 39772 Әпсәләм — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 39773 Ептоёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 39774 Ерагайган үтәли йөрмәле пешка — үзенең төсендәге башка пешкаларга караганда шахмат тактасының каршы ягында урнашкан үтәли йөрмәле пешка. 39775 Ерак Керша — Русия территориясеннән ага торган елга. 39776 Ерак Константиновосы районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 39777 Ерак Көнчыгыш 6 июльдә Антанта Владивостокны "халыкара зонасы" дип игълан иттеләр, ләкин большевик хакимиятен төшермәделәр, аны 29 июньдә генә урыс генерал Михаил Дитерихс җитәкчелеге астында чехлар төшерделәр. 39778 Ерак Көнчыгыш бассейнының йөк әйләнеше буенча дүртенче порт. 39779 Ерак Көнчыгыш Җөмһүрияте ( ) — Русиянең Ерак Көнчыгышында һәм Байкал аръягында игълан ителгән бәйсез һәм демонкратик, икътисадта капиталистик тәртип булган дәүләт. 39780 Ерак Көнчыгыш мөселманнары оешмасының сәркатибе итеп сайлана. 39781 Ерак Көнчыгышта хәрби хезмәттә була. 39782 Ерак Көнчыгыш федераль бүлгесенә керә. 39783 Ерак Көнчыгыш һәм Себер елгаларында таралган. 39784 Ерак Ласта — Русия территориясеннән ага торган елга. 39785 Ераклыкка бәйлелек гравитацион тәэсир итешүгә охшаш. 39786 Ераклык нульгә тигез булмаган метрикалы булырга тиеш, ул әйләнә радиусы дип атала. 39787 Ерак Сурдья — Русия территориясеннән ага торган елга. 39788 Ерак түгел Бола суы аккан. 39789 Ерак Чабак — Русия территориясеннән ага торган елга. 39790 Ерак Шебеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 39791 Ерак Щелчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39792 Ералка – Русия территориясеннән ага торган елга. 39793 Ерал ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче разъезд. 39794 Еранка – Русия территориясеннән ага торган елга. 39795 Әрбабе игътибар вә бәсыйрәтә гарыз. 39796 Ербута — Русия территориясеннән ага торган елга. 39797 Әрвәк-Рәз, Ямантау һәм Ирәмәл таулары, Арский ташы һәм Коткор төбәкләре, Асы минераль су чыганаклары, Атыш шарлавыгы, Кызылъяр тау тишеге, Олы Шатак тавындагы карагач урманы, Белорет урманчылыгындагы себер кедры культурасы һ.б. — табигать һәйкәлләре. 39798 Ергол — Русия территориясеннән ага торган елга. 39799 Ергук ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,3 километр озынлыкта булган кратеры. 39800 Ергус — Русия территориясеннән ага торган елга. 39801 Ердва — Русия территориясеннән ага торган елга. 39802 Ердема — Русия территориясеннән ага торган елга. 39803 Ереван Метрополитены 1 сызыктан тора, 10 мәүкиф, гомуми озынлыгы 12,1 км, пассажир әйләнеше - 40 мең (көн), 14,9 млн. 39804 Ерегәзе — Русия территориясеннән ага торган елга. 39805 Ә рекламаны кулланучылар исә реклама җиткерелеп, шуның нәтиҗәсендә, тәэсир ителә торган юридик һәм физик затлар була. 39806 Әрәмә авыл — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 39807 Әрәмә — Әртә елгасы кушылдыгы. 39808 Әрәмәле — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 39809 Еременки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 39810 Әрәмә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 39811 Әрәмә чыпчыклары озынлыгы 12–15 см, авырлыгы 8 граммнан алып (нарат чыпчыгы) 34 граммга кадәр (камыш чыпчыгы) авырлыкта. 39812 Ереминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39813 Еремино ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 39814 Еремино ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 39815 «Әрем чәчкәсе» ( 1978 ), «Бер йотым су» ( 1986 ) исемле хикәяләр җыентыгы чыгара. 39816 Ерепкино-2 — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 39817 Әрә — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы борынгы татар авылы. 39818 Ә рәттән генә торак йортлар тезелеп киткән. 39819 Ереуз, Ирәүз – Олы Кенәле кушылдыгы. 39820 Әрҗән авыл җирлегенә карый. 39821 Әрҗән авыл поселениесе район үзәгенә иң якыннарның берсе булып тора. 39822 Әрҗәндә Совет хакимиятен урнаштыру эше башында Петроградта Октябрь кораллы восстаниесендә катнашкан, элекке Кронштадт матросы Иван Малафеевич Ханжин тора. 39823 Әрҗән кешеләренең болай да авыр тормышы тагын да катлаулана. 39824 Ерзовское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 39825 Ә риваятьләрдә иң киң таралган фараз – күлгә исем монда гомер иткән төрки телле кабиләләр тарафыннан бирелгән, дип санала. 39826 Әри елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 39827 Ерик Атаманский — Русия территориясеннән ага торган елга. 39828 Ерик Донской — Русия территориясеннән ага торган елга. 39829 Әри – Русия территориясеннән ага торган елга. 39830 Әрлән (авыл) — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 39831 Әрлән — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 39832 Әрлән кизләве Авыл тирә-юнендә чишмә-кизләү, ерым-ермаклар, чокырлар һәм басу-ышналар байтак. 39833 Ерлыково — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 39834 Ермаки ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 39835 Ермаки ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 39836 Ермаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39837 Ермаковский ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 39838 Ермак татарлар белән сугышта һәлак булган, ләкин Себергә һөҗүм яңа көчләр белән дәвам иттерелгән. 39839 Ерманьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 39840 Ермаялан — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 39841 Әрмәннәрнең борынгы бабалары фригиялеләр, мушки, хурритлар, урартлар кабиләләре булган дип санала. 39842 Әрмәнстан 1990-елларда барлык шәһәр тибындагы бистәләр ( ) авылларга яки шәһәрләргә үзгәртеп корылганнар. 39843 Әрмәнстан валютасының символы Դ — әрмән алфавитының "да" хәрефен аңлата. 39844 Әрмәнстан иктисады Валюта 200пкс Әрмәнстанның валютасы — драм ( ). 1993 елның 22 ноябреннән йөри башлый. 39845 Әрмәнстанның башкаласы — Ереван муниципаль хакимиятенә буйсына. 39846 Әрмәнстанның су ресурслары байтак булсада, илдә су дефициты сизелә. 39847 Әрмәнстанның хәзерге территориясе 1826-1828 елгы рус-фарсы сугышыннан соң тулысынча Русия империясе составына керә. 39848 Әрмәнстан халкы көнчыгыш әрмән телендә сөйләшәләр. 39849 Әрмәнстан һәм танылмаган Таулы Карабах Җөмһүриятенең төп халкы. 39850 Әрмән теле тарихын өч дәвергә бүлеп була: а) борынгы әрмән теле (грабар тили, 5 — 11 гасырлар); б) урта дәвер әрмән теле (11 — 17 гасырлар) в) хәзерге әрмән әдәби теле (17 гасырдан башлап). 39851 Ермишь — Русия территориясеннән ага торган елга. 39852 Ермия — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 39853 Ермолаево — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл, Куергазы районының административ үзәге. 39854 Ермолина ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 39855 Ермолино ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 39856 Ермолинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 39857 Ермолкино — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 39858 Ермолова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 60.9 километр озынлыкта булган кратеры. 39859 Ермоловка — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 39860 Ерн-Ежинг-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 39861 Әрнәш — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 39862 Әрнәш — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 39863 Ерошкино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 39864 Ер-Пус-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39865 Әр-Рияд провинциясе губернаторы 1963 елның февралендә кыйралзадә Әр-Рияд провинциясе губернаторы итеп билгеләнә. 39866 Әрсезгә кия торган түбәтәйләрне карарак төстәге тукымадан, ә бәйрәмнәрдә кияр өчен затлырак тукымалардан (ефәк, бәрхет, парча) эшләнә. 39867 Ерсубай ( — Югары Чокыр) — Русия территориясеннән ага торган елга. 39868 Ертарский ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 39869 Ертач — Русия территориясеннән ага торган елга. 39870 Әртәкүл — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 39871 Ерткычлар (Adephaga). 20 меңләп төрне үз эченә алган асотрядыннан иң күп санлы семьялык. 39872 Ерткычларның саны аждаһаныкыннан ике тапкырга ким булырга тиеш. 39873 Ерткычлар отряды башка хайваннардан нык үсеш алган казык тешләре һәм туклану өчен башка хайваннарны табышы итүче ерткычлык гадәтләре белән аерылып торган, төрле зурлыктагы җәнлекләрне берләштерә. 39874 Ерткычлыкка каршы килсә дә, бер төркемдә дә була алалар. 39875 Ер-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 39876 Ә Русиядә акчаңны бер электрон кәшилүктән икенчесенә күчереп озак вакыт үтә. 39877 Ә Русиядә кадакларны күпләп 1872 елда җитештерә башлыйлар. 39878 Ә рус монархының улы – тәхет варисы Василий III әтисе кебек сәләткә ия булмаган. 39879 Ә русча исеме бөтенләй башка мәгънә аңлата: долгий остров – озак утрау, длинный остров – озын утрау. 39880 Ер-Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 39881 Ер-Хасуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39882 Әрхәрәйлеккә күтәрү йоласы Варшаваның җәмигъ гыйбадәтханәсендә башкарыла (шуңа күрә көндәлекләрендә ул үзен «ләһ епискобы» дип атый). 39883 Ерчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 39884 Ерши ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 39885 Ерши ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 39886 Ершова — Русия территориясеннән ага торган елга. 39887 Ершовая Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 39888 Ершово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 39889 Ершово ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 39890 Ершов ( ) — Русия Федерациясенең Сарытау өлкәсендә урнашкан шәһәр. 39891 Ерщук — Русия территориясеннән ага торган елга. 39892 Ерыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 39893 Ерюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 39894 Ер-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 39895 Ер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39896 Еряхульта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39897 Ә «Сау бул дип әйтә алмыйм» пьесасы 1998 елдан башлап Түбән Кама татар дәүләт драма театрының репертуары исемлегендә. 39898 Есаул — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 39899 Есаульский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 39900 Ә.Сафиуллина студиянең нигез ташларын салучылар, аның беренче тапшыруларын әзерләүчеләр белән бер сафта була. 39901 Әсгать Айдарның әдәби мирасы күләм ягыннан артык зур түгел. 39902 Әсгать Айдар, тулы исем Әсгать Харис улы Айдаров — күренекле татар шагыйре, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы ( 1944 елдан ). 39903 Әсгать Мирзаһитов (Әсгать Мәсгуть улы Мирзаһитов, Әсғәт Мәсғүт улы Мирзаһитов) – язучы, драматург. 39904 Әсгать Сәфәров, Әсгать Әхмәт (Әхмәтгали) улы Сәфәров — Татарстан президенты администрациясе җитәкчесе, « Татмедиа » ААҖ директорлар шурасы рәисе. 39905 Әсгать Халид улы Фатехов – инженер, Дәүләт премиясе лауреаты. 39906 Есебуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39907 Әсәдуллаев йорты мәктәп тә, шул ук вакытта Мәскәү мөселманнарының мәдәният үзәгенә дә әверелә. 39908 Әсәдуллаев йорты тантаналы рәвештә Мәскәү татар җәмәгатьчелегенә кире кайтарыла. 39909 Әсәкәй районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 39910 Еселава-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 39911 Ә.Сәлах – 2001 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 39912 Әселе – Русия территориясеннән ага торган елга. 39913 Әсән ( ) — Башкортостанның Дүртөйле районындагы татар авылы, авыл җирлеге үзәге. 39914 Әсән — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 39915 Ә сеңелләре – Элли, Валли, Оттла – Икенче бөтендөнья сугышы вакытында, Польшадагы концентрацион лагерьларда һәлак булалар. 39916 Әсән ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 39917 Ә сентябрьдә Нововоронеж АЭСының 1нче блогы тапшырыла. 39918 Әсәр 30 кисәктән һәм 443 бәйттән тора. 39919 Әсәр башында ул Мастер романы эчендә барлыкка килә, тик чын роман ахырында төп сюжет линиясендә катнаша. 39920 Әсәр беренче мәртәбә дип әйтергә була төрки телдә иҗат ителә. 39921 Әсәр буенча бәхәс бара, һәр тараф үзенең өстенлеген, дөреслеген күрсәтергә тели. 39922 Әсәр Булгаков исән чакта, 1925 елда өлешчә «Россия» журналында басыла. 39923 Әсәргә сюжетлылык һәм киеренкелек хас. 39924 Әсәрдә 1953 елгы фирка пленумыннан ( сентябрь ) соң авылдагы зур үзгәрешләр тасвирлана. 39925 Әсәрдә автор катлаулы тормыш юлы үткән төп каһарманнарының язмышы аша 1900 1930 еллар эчендә Урта Идел төбәкләрендә булып узган зур тарихи вакыйгаларның һәм иҗтимагый-социаль процессларның җанлы картинасын күз алдына китереп бастыра. 39926 Әсәрдә вакыйгалар Юлбаш дигән уйдырма татар авылында һәм Себердә бара. 39927 Әсәрдәге җәнлек образлары - символлар аркылы режиссер мәхәббәт һәм хыянәт, намус һәм тугрылык, бурыч һәм мәкер төшенчәләрен бик төгәл күрсәтә. 39928 Әсәрдә Йосыфның коега ташланып та исән калуы, аның үзенчә аңлы сәүдәгәр кулына төшүе «илаһи көч» белән аңлатыла. 39929 Әсәрдә мәдәни яңарыш, демократик үзгәрешләргә нисбәтле татар дөньясында беренче тапкыр рәсми рәвештә театр кую вакыйгасы сүрәтләнә. 39930 Әсәрдә Нәвоинең гадел җәмгыять, җирдәге бәхетле тормыш хакындагы идеаллары, кешелеклелек принцибына корылган уй-хыяллары чагылыш таба. 39931 Әсәрдән Мелла Мамайның гаять диндар, укымышлы булуы («Гыйлем, хикмәт мәктүпханә»ләр, астанәләр, ягъни гыйбадәтханәләр төзетүе) аңлашыла. 39932 Әсәрдә Сафагәрәй, Бибарс (Бәйбарс), Мамай, Нургали, Килдебәк һәм башка тарихи затлар телгә алына. 39933 Әсәрдә татар милли галәме бөтен тирәнлеге, бизәкләре белән бирелгән. 39934 Әсәрдә шулай ук бала тәрбияләү мәсьәләсе куела. 39935 Әсәрдә юкка гына Мәскәү өлешендә дә, яһүди өлештә дә шайтан образы агартылып, изгеләндереп күрсәтелә. 39936 Әсәренең кайда язылуын күрсәтмәсә дә, кайчан язылуын шигырь юллары арасына кыстырып әйтеп калдырган шагыйрь: тарихи җиде йөз җитмешенче елда язылды, ди ул үзе. 39937 Әсәр әүвәл «Казан утлары» журналында (1993), аннары аерым китап булып 1995 елда Татарстан китап нәшриятында басылып чыга. 1998 елда роман буенча Татарстан радиосында радиопостановка эшләнә һәм кат-кат радиодан тапшырыла. 39938 Есере-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 39939 Әсәр кабат 1989 елда гына «Казан утлары» журналында бастырылып, халыкка кайтарылды. 1990 елда дастанның С. Липкин тарафыннан 1942 елда рус теленә тәрҗемә ителгән варианты басылып чыга. 39940 Әсәр «Казан утлары» журналында һәм Татарстан китап нәшриятында аерым китап булып басылып чыккач, аны әдәби җәмәгатьчелек тә, укучылар да хуплап каршы алалар. 39941 Әсәрләнгән Вулис аның турында күп кешеләргә сөйли, моннан соң әдәби Мәскәүдә бөек роман турында сүзләр йөри башлый. 39942 Әсәрләре авыл тормышы һәм авыл кешеләре язмышы турында. 39943 Әсәрләре “Безнең яшьлек” ( 1938 ел ), “Окоплар төбеннән” ( 1944 ел ), “Таулар җырлый” ( 1950 ел ), “Башкортстан егете” ( 1949 ел ), “Тау кызы” ( 1949 ел ),”Кодалар, кодачалар” ( 1964 ел ), “Яшәсен ир!” 39944 Әсәрләре буенча берничә кинофильм төшерелгән. 39945 Әсәрләре * И. Франко шигыренә язылган Симфония ораториясендә, 3 нче, 4 нче, 5 нче симфонияләрендә үткән, хәзерге һәм киләчәк турындагы фәлсәфи уйланулар белән тулган фаҗигале пафос чагыла. 39946 Әсәрләре: "Кон-Тики"дә сәяхәт (1949), "Аку-Аку" (1957), "Ра" (1970), "Фату-Һива" (1975) һ.б. 2002 елда баш мие шешеннән вафат булган. 39947 Әсәрләренә әйләнә-тирә дөньяның асылын белергә тырышу, кеше яшәешен фәлсәфи кабул итү, ислам йогынтысында туган рухи ачылуны хисси чагылдыру хас. 39948 Әсәрләренең төрле илләрдә кат-кат басылуы, шагыйрь хакында татар, төрек, үзбәк, рус, венгр галимнәре тарафыннан фәнни хезмәтләр һәм мәкаләләр язылуы — моның ачык мисалы. 39949 Әсәрләреннән Габдинең Казан белән бәйләнешле булуы аңлашыла: «Шәһрең булгай һәм Казан», «Шәһре — Казан, теле — төрки» һ. б. Шагыйрь — үз чорының укымышлы, билгеле кешесе. 39950 Әсәрләрен татар һәм казакъ телләрендә язган. 39951 Әсәрләрен тик татар телендә язган. 39952 Әсәрләре Себернең җирле матбугатында һәм Түбән Новгородның журналларында нәшер ителә. 39953 Әсәрләре татар, рус, башкорт телләрендә. 39954 Әсәрләре Унбиш ел буена «Тәлфик әл-әхбар вә тәлких әл-әсәр фи вәкаигъ Казан вә Болгар вә мөлүк әт-татар» (Казан, Болгар һәм татар хакимнәре турында хәбәрләр, вакыйгалар, риваятьләр җыелмасы) исемле тарихи эзләнүләр китабы яза. 39955 Әсәрләре Хәтер Януш Корчак һәйкәле. 39956 Әсәрләре чит ил һәм элекке ССРБ халыклары телләренә тәрҗемә ителгән. 39957 Әсәрләре * Япония и Америка. 39958 Әсәрләр җыентыгы XIX гасырда ук Казанда берничә мәртәбә нәшер ителә. 39959 Әсәрләр * Китаб әл-Канун фи-т-тыйбб (1033) — шигъри формада язылган. 39960 Әсәр мистик карашлы галим Газалиның «Фәлсәфәчеләрне кире кагу» дигән хезмәтенә каршы юнәлдерелгән була. 39961 Әсәрнең авторы - төрек шагыйре Мөхәммәт Чәләби. 39962 Әсәрнең берничә бүлеге « Кызыл армияче » исеме астында 1936 елда аерым китап булып басылып та чыга. 39963 Әсәрнең исеменнән үк аңлашылганча, бу поэмада аңа урын үзәктән бирелә. 39964 Әсәрнең күпсанлы кулъязмалары бар. 39965 Әсәрнең теле йөгерек, авыз иҗаты үрнәкләре белән баетылган. 39966 Әсәрнең тәмамланмавы аркасында нәшер итүче текстологлар иске редакцияләрне кулланып нәшер итәргә мәҗбүрләр. 39967 Әсәрнең төп каһарманы Җимеш (Гөлҗимеш) язмышында язучының үзенең язмышын да тоемларга мөмкин. 39968 Әсәрне уку дәвамында аларның һәркайсы төсле дә, хәрәкәтле дә картина булып, күз алдыннан йөгерә. 39969 Әсәрне укып, XIX гасырның беренче чирегендә рус җәмгыяте турында күп нәрсә белергә була: кешеләр ничек киенгәннәр, нәрсә белән кызыксынганнар, нәрсәне югары бәяләгәннәр. 39970 Әсәрне ул ун елдан артык ( 1942 1952 ) яза. 39971 Әсәр очеркистларның 1974 елда Мәскәүдә уздырылган Бөтенроссия семинарында да тикшерелә һәм уңай бәя ала. 39972 Әсәр рус балалар шагыйре Николай Позняковның «Книга» дигән шигыреннән файдаланып язылган. 39973 Әсәр саф мәхәббәткә, илаһи сөюгә дан җырлый. 39974 Әсәр табигатьне саклау өчен көрәш темасына багышланган. 39975 Әсәр традицион багышлаулардан, төп өлештән һәм бетемнән гыйбарәт. 39976 Әсәр уртасында калкып чыккан әрсез баннерлардан котылырга теләсәң, укырга уңайлы форматтагы китапны сатып алырга тиеш буласың. 39977 Әсәр шушы дүрт затның бер-берсе белән сөйләшүләре, сорау һәм җаваплары, бәхәсләре төсендә язылган. 39978 Әсәр язылу сәбәбен аңлатудан башланып китә. 39979 Әсәт β — Денебола ( ҙәнәб әл-’әсәд — «арыслан койрыгы»), +2,14 күренмә йолдызча зурлык белән ялтырый һәм ул 43 яктылык елы ераклыгында урнашкан. 39980 Ә Сибайда алар барысы да бар. 39981 Ә Сибәгатуллин Нуриәхмәт "Ватан сугышы”орденына, Борханов Шәмсетдин ”Кызыл йолдыз”орденына лаек булганнар. 39982 Есил районы ( Казакъстан ) 1910 елда Казан губернасы Мамадыш өязе (хәзерге Саба районы ) Байлар Сабасы аылында ( 2004 елдан шәһәр тибындагы бистә) крәстиян гаиләсендә туган. 39983 Әсинәк — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 39984 Есиповская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 39985 Әсирлеге һәм үлеме Че Гевара төрбәсе, Санта Клара Боливия хакимияте Үзәк Эзләүләр Идарәсе (ЦРУ)да таянып Эрнестоны үлеменә хөкем итә. 39986 Әсирлек 1915 елда Ломжа янындагы бәрелештә аның ротасы камап алына, Тухачевский әсирлеккә эләгә. 39987 Әсирлектә Сәлим Бохаров исеме белән йөри. 39988 Әсирләргә мөнәсәбәт Мөхәммәт пәйгамбәр исеме Әсирләрдән ике кешене җәзалыйлар – алар мөселманнарга дошманлыклары белән аерылып торган Укбә ибне Әбу Мугәйт һәм ән-Нәдр ибнел-Харис булалар. 39989 Әсирләрне бер кеше өчен меңнән алып дүрт меңгәчә дирхәм акчага азат иткәннәр. 39990 Әсир төшү Яралы генерал-майорны төнлә диңгез бухтасында торган катерга күчерәләр. 39991 Әскәр Кайбышевны чит илләргә Русиянең хәрби максатларда файдаланырдай сәнәгать технологияләрен сатуда һәм финанс мутлыкларында гаеплиләр. 39992 Әскәрова Наҗия Кәрим кызы - Әтнә халык театры артисты. 39993 Есконго — Русия территориясеннән ага торган елга. 39994 Әсма Мөхәммәд ибне Әбу Бәкернең әнисе була. 39995 Ә Солтангалиев барлык республикалар да бер үк хокуклардан файдаланырга тиеш дип чыга. 39996 Ә соңрак бөтен гаепнең борчакта булганлыгы ачыклана. 39997 Ә соңрак дәүләттәге хакимлек руханиларга күчә башлый. 39998 Ә сөтсез сыерларны суеп, итеннән көненә 20 – 25 килограмм пилмән ясала һәм Каюмовның шәхси кибетләрендә сатыла. 39999 Ә социаль рекламалар ясаганда иҗади идеяләрне тормышка ашыруда киң мөмкинлекләр ачыла, эшләгән эшең ләззәт һәм канәгатьлек хисе китерә. 40000 Әссирлектә ул татар телендә чыгучы Идел-Урал газетасы өчен яза башлый. 40001 Әссүрия патшалары һәрбер җиңүдән соң җиңелгән халыкларны җәзага тартканнар. 40002 Әстерханга да 10 гаилә күченеп килгән. 40003 Әстерханда бераз эшләп ала. 40004 Әстерхан, Дагстан якларында Ялчыгол мулланың берничә ел балалар укытуы, руханилык вазифаларын башкаруы мәгьлүм. 80 нче еллар башында ата белән угыл Төркиянең Диярбәкер шәһәренә киләләр. 40005 Әстерхан династиясе идарә итү вакытында Касыйм ханлыгы бәйсезлекне тулысынча югалта. 40006 Әстерхан – Иделнең тамагында урнашкан шәһәр. 40007 Әстерхан ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 40008 Әстерхан өлкәсе башкаласы. 40009 Әстерхан өлкәсенең Җәмәле авылы мәктәбендә өч ел укыта. 40010 Әстерхан татарларында ике төрле: зур канатлы формадагы һәм аскы бөркәнчегенә (чембар, шылавычка) охшашлы тастар булган. 40011 Әстерхан татарларында таралган кабтал да туры аркалы, озын буйлы итеп тегелгән. 40012 Әстерхан татарларының иң әһәмиятле хуҗалык тармагы булып мал үрчетү санала. 40013 Әстерхан татарларының төп хуҗалык итү тармаклары үзенчәлекле климат шартларында яшәүгә бәйле: Әстерхан өлкәсенең көньягында алар, башлыча, мал асрый, бакчачылык-яшелчәчелек һәм балык тоту белән шөгыльләнә. 40014 Әстерхан татарлары элек-электән (юлиан тәкъвиме буенча) бу бәйрәмне Әмил исеме астында 14 март көнне билгели иде. 40015 Әстерхан татарлары этногенезында хәзәр, кыпчак, нугай, Азак төбәге болгарлары, төркиләшкән татлар, Урта Азиядән чыккан төркиләр һәм Һинд-Европа тел берлегенә керүче кабиләләр катнашкан. 40016 Әстерхан татар педагогия укуханәсе — Әстерхан шәһәрендә урнашкан булган уку йорты. 40017 Әстерхан татар халкы Әстерханның татарлар күмәкләп яши торган борынгы Тияк бистәсе бар. 40018 Әстерхан ханы да Казан сәясәтенә кушылгач, Әхмәд ханның таянычлары кими. 40019 Ә сугыш кырында геройларча сугышучылар һәм орден медальләр тагып кайтучы солдат авылдашларыбыз да күп була. 40020 Ә сул як ярында мари милләте халыклары яшәгән. 40021 Әсфәньяр Идрисов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 40022 Әсхәл Әхмәт-Хуҗа (псевдоним, чын исеме Әсхәл Әбүталип улы Әхмәтхуҗин, ) – шагыйрь, тәрҗемәче. 40023 Әсхәт Хисмәтов — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты, Татарстанның халык артисты ( 2003 ел ). 40024 Ә сыеклыкта эрегән газлар һәм бик вак кисәкчекләр булганда, пар фазасының башлангычы булып эрегән газлар яки кисәкчекләр хезмәт итә. 40025 Есяковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 40026 Ә Табар Черкенендә бүген дә 414 кеше яши, аларның 312се – чуаш, 64е татар. 40027 Ә табигать турындагы фәннәр үскән саен дөнья җәмгыять ихтыяҗларыннан ерак торган мәгънәсез бәхәсләшүләрдән арына бара. 40028 Ә тагын бер-ике елдан язылучылар саны 120 меңгә җитә. 40029 Ә танылган җырчылар Разия Гайнуллина, Илсөяр Зарипова, Сәриә Нәбиуллина һ.б. башкаруында Казан һәм Чаллының «Куңел» радиосыннан җырларым ешрак ишетелә башлады. 40030 Ә татар крестьяннарының иманасы ревизия үткән һәр җан башына 1 дисәтинә генә була. 40031 Ә татар ханы улы Каләф үз иң мәшһүр ариясе "Беркем йокламассын" ( Nessun dorma ) башкара. 40032 Ә тау өстендә - дотлар, дзотлар, алар имән бүрәнәләр белән бурап, җиргә күмеп ясала. 40033 Ә «театр чире» аңа баштан ук йога: 1957 елда Дусым яшьләре белән “Язылмаган законнар” спектаклен куялар. 1960 елда туган авылына клуб мөдире булып кайткач, канатланган яшьләр зуррак масштаблы спектакльләрне дә тамашачыга җиткерәләр. 40034 «Етегән» кушымта – гәҗите (мөхәррире Мәксуд Шәрәфлисламов) чыгару өстәлә. 40035 Ә тәгәрмәчләр, бигрәк тә диңгездә, еш ватыла торган булган. 19 нчы гасырның беренче яртысында пароходларга тәгәрмәчләр урынына ишү винтлары куя башлыйлар. 40036 Ә теге сабын белән сыланган кебек, безнең көрәшченең кочагыннан шуып чыга. 40037 Ә текст ахырында үтенеч, киңәш бирү, кабатлап әйтү төсмерле сүзләр файдаланыла. 40038 Әтәләм – Җегәзе елгасы кушылдыгы. 40039 Ә Теодросның ул вакытта армиясе 15 кешедән азрак була. 40040 Ә тәре йөртүчеләр явы чорында рыцарьлар ордены гына барлыкка килмичә, ахырда аксөякләргә үк әвереләләр. 40041 Әтер — Русия территориясеннән ага торган елга. 40042 Ә Тәслимә дип кычкырган уенчы, сызыкка басып, «Стоп, колокол!» 40043 Әтәч авылы Федоровка районының Балыклы авыл хакимиятенә һәм “Үрнәк” авыл хуҗалыгы биләмәсенә керә. 40044 Әтәч — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан татар авылы. 40045 Әтәчләрне сугыштыру өчен асраганнар – чөнки әтәч сугышлары бик популяр булган. 40046 Әтә́ч Сазы́ - Көнбатыш Кама алдындагы күл. 40047 Әтәч тавышы Римскийны коткара, ләкин инде ул булган хәлләрдән соң, озак тормый, Ленинградка кача. 40048 Әтеш (Зур Әтеш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40049 Әти-әнием авылыбызның актив комсомоллары буларак барлык мәдәният, мәгариф эшләрен башлап йөрүчеләрдән саналганнар. 40050 Әти-әниең, яки хатының синнән хат алып, берничә көннән соң аны укысалар – бу хәл, әлбәттә, синең кәефеңне бозыр иде. 40051 Әти-әниләре белән Мәскәүгә күченә. 40052 Әти-әни ризалыгыннан башка өйләнешкәнгә күрә Дурова Н.А. Записки кавалерист-девицы. 40053 Әти-әнисе алты баласына да төпле һөнәри белем алуда ярдәм итеп кенә калмыйча, үзләре белгән кул эшләренә маһирлыкны да мирас итеп калдырган. 40054 Әти - әнисе Башкортстанның Бакалы районы Яңа Шәрәшле авылыннан. 40055 Әти-әнисе Бөек Ватан сугышында һәлак булалар һәм дүрт яшеннән ул туган авылларындагы балалар йортында тәрбияләнә. 40056 Әти-әнисе гади хезмәт кешеләре. 40057 Әти-әнисе илдә ачлык башлангач, Урта Азиягә күчеп китә, ә Гариф Казан шәһәрендәге финанс хезмәткәрләре курсына укырга керә. 40058 Әти-әнисе Монголиядә хезмәт итә. 40059 Әти-әнисе Октябрь инкыйлабыннан элегрәк, Пинзә губернасының Усть-Рахманов волостендагы Татар Юнәсе авылыннан килеп, Хайларда урнашып калганнар. 40060 Әти-әнисе Ырынбур өлкәсе Куандык районы Ильинка авылыннан Урта Азиягә качкан була. 40061 Әти-әнисе Якутиянең Мирный шәһәрендә таныша. 40062 Әти кеше исән булса кызыл роза, исән булмаса ак роза сатып алу канунлашкан. 40063 Әти кеше яшь хатынга өйләнә. 40064 Әти киткәннең икенче көнендә(сугышка халык Шәмәрдән станциясеннән китә иде)без әни белән Шәмәрдәнгә азык-төлек алып,аны озатырга мендек. 40065 Әтиләрен, Зебедәйне, көймәдә калдырып, Яхъя белән Ягъкуб Гайсә артыннан китәләр. 40066 Әтиләре яу кырында, әниләре Бөек Ватан сугышы чорындагы авыр елларда вафат булган балаларны чын кешеләр, илебезнең алдынгы гражданнары итеп тәрбияләүне тормышының төп максаты итеп куя. 40067 Әти мәрхүм кайткач андагы җәберләүләрне яшенә буылып сөйли дә алмый иде. 40068 Ә тимер юл авылның ындыр артыннан гына уза. 40069 Әтинең әтисен, гадәттә, дәү әти дип йөриләр. 40070 Әтинең хөрмәте, улының патша җәбере Витте Александр III ны бик хөрмәтләгән, ә аның улын Николай II ны тәнкыйтьләгән, аның загыйфьлеген, ихтыярсызлыгын үз китапларында күрсәткән. 40071 Әтине эзләү дәверендә бертуганнар бер-берсенә якыная, тамырларын искә төшерә, бер максат өчен берләшә. 40072 Ә тирә-яктагы җирләргә Куян, Солтангол авылы кешеләре хуҗа булганнар һәм Яңа Әлем кешеләренә бирергә теләмәгәннәр. 40073 Әтисе 1871 елда үлә. 40074 Әтисе 1910 нчы елының җәендә кинәт үлеп киткәч, 7 яшьлек Гарифны Урманайдан 12 чакрым ераклыктагы Бәйрәкә авылы мәдрәсәсенә укырга җибәрәләр. 40075 Әтисе 41 яшендә вафат була. 40076 Әтисе 76 яштә, әнисе 91 яшькә җиткәнче гомер кичерәләр. 40077 Әтисе Абдураман Хальветиев Җанкой өязе Татарбарын (Озерки) авылыннан була. 40078 Әтисе — Алексей Иван улы Порошенко (1936), Сафьяны авылында туган ( Одесса өлкәсенең Измаил районы), әнисе — Евгения Сергей кызы Порошенко (Григорчук) (1936), Кугурлуй-Матроска авылында туган (Одесса өлкәсенең Измаил районы). 40079 Әтисе аңа сабак укыта, дөньяны танып белүдә ярдәм итә. 17 яшендә Аристотель Афинага китеп бара, анда Әфләтүн оештырган Академиягә керә, аның дәресләренә йөри башлый. 40080 Әтисе аны үзе клавесина, скрипка һәм органда уйнарга өйрәтте. 40081 Әтисе батрак, әнисе итек тегүче була. 40082 Әтисе белән бергә«Туганнар» (БРАТиЯ) ( 2011 ) һ.б. фильмнарда уйный. 40083 Әтисе белән әнисе Алексейга 8 яшь булганда аерылышканнар. 40084 Әтисе Бөек Ватан сугышында һәлак була. 40085 Әтисе Бөек Ватан сугышының соңгы айларында Словакия өчен барган сугышларда һәлак булганлыктан, әдип бала чактан ук ярым ятим хәлдә, ачлы-туклы тормышның бөтен авырлыкларын күреп һәм үз җилкәсендә татып үсә. 40086 Әтисе вафат булганнан соң, әнисе белән Төркиягә күчә. 40087 Әтисе вафатыннан соң, ике император — Изге Рим империясе кайзеры, ул ук Австрия императоры һәм Польша императоры — аны үз химаясе астына ала. 40088 Әтисе Габделхәй Халиков Шода авылыныкы, әнисе Фирдәвес — Кунырдан. 40089 Әтисе Габдрахман, “кулак” мөһере сугылып, йортыннан куып чыгарылгач, гаиләсе белән ялланып Мәскәү өлкәсе Шатура электр станциясе төзелешенә килә. 40090 Әтисе – Герман (Ге`ных) Кафка (1852-1931) Көньяк Чехиядәге яһүди мәхәлләсеннән була, 1882 елдан соң галантерея товарлары белән күпләп сатучы булып эшли. 40091 Әтисе Германик Рейн легионнары җитәкчелек иткәндә бәләкәй Гай аның белән булган һәм гаскәриләр балага "Калигула" - " Кечкенә итек" кушаматын биргәннәр. 40092 Әтисе гомерлек таптан котылу өчен аларны Казанга алып килә. 40093 Әтисе дә, бабасы да мулла булганнар. 40094 Әтисе дә, Курск дугасында әсирлеккә эләгеп, гомеренең бер өлешен алман җирендә үткәргән. 40095 Әтисе Әхмәтвәли озак еллар мәдрәсәләрдә белем ала, бай балаларының аш-су әзерләүчесе булып тамагын туйдыра. 40096 Әтисе, Җәлил кебек үк, Ленинград фронтында сугышкан һәм әнисе фашист концлагере тоткыны булганлыктан, Җиңү яшьтәше булган рәссамның сугыш темасына алынуы табигый. 40097 Әтисе Закир ага тумышы белән Кушнаренко районының Карача-Елга исемле татар авылыннан. 40098 Әтисез калган дүрт баланы әниләре карап үстерә. 40099 Әтисе Ибраһим 1791 елда вафат була. 40100 Әтисе, Ибраһим Хәйретдин, Беренче бөтендөнья сугышыннан соң маҗар булган Эльвира Бенедиктка өйләнеп Кырымга килә. 40101 Әтисе Иван Александр улы ит комбинатында эшче булып, әнисе Екатерина Константин кызы сыер савучы булып, соңрак төзелештә эшләгән. 40102 Әтисе игенчелек белән шөгыльләнгән, хезмәткә Әстерхан шәһәренә дә йөргән. 40103 Әтисе иконостас ясаучы була. 40104 Әтисе — Илгизәр Гыйлфанов ( 1939 елда туган), Русия һәм Татарстанның атказанган укытучысы, 1977 2000 елларда Апас районының мәгариф бүлеген җитәкли. 40105 Әтисе иртә вафат була, һәм Джанни ике абыйсы (Чезаре һәм Марио) белән бергә әнисе туган авылда (Варесотто) яшиләр. 40106 Әтисе Кәшфелһади Сарман районындагы Карамалы авылында Бөдәил карт гаиләсендә туып-үскән кеше була. 40107 Әтисе колхоз председателенә һөҗүм итмәкче булгач, боларның барысын да Магнитогорскига сөрәләр. 40108 Әтисе – лак милләтеннән, әнисе – кырым татары нәселеннән. 40109 Әтисе Ленинградтан сөргенлеккә сөрелгән Стәрлетамак шәһәрендә мәктәпне тәмамлаган ( 1949 ). 40110 Әтисе Леонардоны гаилә һөнәренә җәлеп итеп караган, әмма уңышка ирешмәгән: улы җәмгыять кануннары белән кызыксынмаган. 40111 Әтисе машина йөртүче булып эшләгән, әнисе балалар (ике ул һәм бер кыз) тәрбияләгән. 40112 Әтисе Мәгъдәнур Бөек Ватан сугышында һәлак булган. 40113 Әтисе Мәхмүт ахун Надир 1920 елда вафат була. 40114 Әтисе Мөгаллим анда берничә ел эшләгәннән соң үзенең туган авылы Шәммәткә кайтып төпләнә. 40115 Әтисе – Мөхәммәтсадыйк Габделкәрим улы Рәмиев ( 1829 1892 ), әнисе – Хәнифә Әлмөхәммәд кызы Дашкова ( 1825 - 1896 ). 40116 Әтисе – М.Ф.Хөснуллин – күмәк хуҗалык рәисе, ТАССР атказанган агрономы. 40117 Әтисен акгвардиячеләр 1918 елның августында атып үтерә. 40118 Әтисенә каршы түнтәрелешне оештыргач, Хызырны тәхеттән бәреп төшергән. 40119 Әтисенең АДРда калуын ишетеп, аның белән араны өзә. 40120 Әтисенең гаиләсе Италия шәһәреннән чыга. 1883 елда Месси бабалары Италиядән Аргентинага күчкән. 40121 Әтисенең исеме Муса Топбаш, әнисенеке Фатыйма-Фәридә ханым була. 40122 Әтисенең исеме - Рабәх, әнисе - Хамәмә. 40123 Әтисенең көрәшеп алган гармунына үзлегеннән уйнарга өйрәнгән Вил бирегә килгәч гитарада уйнау серләренә төшенә, шул ук вакытта авыр атлетика һәм татарча көрәш белән дә шөгыльләнә. 40124 Әтисенең туган җире — Октябрь районы (хәзерге Әлмәт районы ) Елховой авылына кайтканнар. 40125 Әтисенең хезмәт урынына бәйле рәвештә күченгәч, башта Ленинградта медицина институтында, аннары Мәскәү эксперименталь медицина институтында аспирантурада укый. 40126 Әтисенә сөйләгәч, әтисе аны богаулап куя, ләкин Сәлмән христианнар белән яшерен рәвештә элемтәдә тора. 40127 Әтисе Нургали абый – данлыклы балта остасы, шуның өстенә батыр көрәшче дә әле. 40128 Әтисе Реваль механизатор, әнисе Гөлсинә мәдәният хезмәткәре. 40129 Әтисе Рәшит һәм әнисе Зәйнәп ул заманның шактый укымышлы кешеләреннән саналган. 40130 Әтисе Роберт Нигъмәтуллин - физика математика фәннәре докторы, Русия фәннәр академиясе академигы. 40131 Әтисе Семипалат рус драма театры каршындагы татар труппасының режиссеры, әнисе шул труппаның артисты була. 40132 Әтисе Сәтигали Коткужин (1888-1937) - сәяси корбан. 40133 Әтисе, сәяси эзәрлекләүгә түзә алмыйча, үз-үзенә кул сала. 40134 Әтисе, сугыш ветераны Рәшит Әкмәлетдин улы — математика, әнисе Хәлимә Шиһап кызы татар теле һәм әдәбияты укытучылары була. 40135 Әтисе сугышка алынгач, остаханәдә эшли башлый, сугыш елларында өндәмәләр, плакатлар яза. 40136 Әтисе сугышка киткәч, тормыш йөгенең авырлыгы өлкән бала Зилфәтнең җилкәсенә төшә. 40137 Әтисе Тәфкалун – РСФСРның атказанган укытучысы, 40 ел укытучы һәм мәктәп директоры булып эшләгән. 40138 Әтисе транспорт тоткан, йөкчеләргә һәм юлчыларга хезмәт күрсәткән. 40139 Әтисе үз заманы өчен шактый алдынгы карашлы кеше була: өенә гәҗит-журналлар алдыра, китаплар укырга ярата. 40140 Әтисе үлгәндә, Сәгъдиягә 9 яшь була. 40141 Әтисе үлгәч, башкала мәчетен төзү комитетын җитәкли. 40142 Әтисе үлгәч, гаилә тәрбиясе (әнисе Мәстүрә апа, сеңлесе Мәрьям ) тулысы белән Солтан өстенә кала. 40143 Әтисе улына АКШпрезиденты Рональд Рейган истәлегенә Роналду исемен бирде. 40144 Әтисе ун яшьлек Галәне Сембер губернасына чыгарып җибәрә, тегесе үз көнен үзе күрә башлый. 40145 Әтисе Урта Азия якларында, Гарәбстанда сәяхәт кылган, укытучылык белеме алып, Касыйм шәһәрендә мәктәптә укыткан шәхес була. 40146 Әтисе Фавил Мәхмүт улы заманында җитәкче дә, механизатор – тракторист та булган. 40147 Әтисе Фәйзрахман 1944 елда Бөек Ватан сугышында һәлак булгач, әнисе Гасимә белән Туймазы районына кайта. 40148 Әтисе Фәрхәт Мостафин 1976 елда Монреаль олимпиадасында грек-рим көрәше буенча бронза медаль яулаган. 40149 Әтисе Фәхреддин Сәйфетдин улы шул авылның имамы булган. 40150 Әтисе — фирка эшлеклесе, әнисе — укытучы булып эшли. 40151 Әтисе һәм әнисе Әлмәт татар драма театрында эшлиләр. 40152 Әтисе хәрби кеше булганлыктан бу гаиләгә күп урыннарга күчеп йөрергә туры килә. 1974-1991 елларда алар Магадан өлкәсендә яшиләр, аннан соң Благовещенск шәһәренә киләләр. 40153 Әтисе һәр җәй саен улына бер велосипед алып бирергә мәҗбүр була. 40154 Әтисе Хисаметдин Гафур улы Казан губернасы Лаеш өязе Юлга авылыннан. 40155 Әтисе Шакир Искәндәров Бөек Ватан сугышында катнаша, 1942 елда Смоленск өлкәсендә һәлак була. 40156 Әтисе – эшче, әнисе – музыкаль-драма театрында костюмер. 40157 Әтисе Юныс агач эшенә осталыгы белән тирә-якта дан тоткан. 40158 Әтисе — Юрий Гайнетдин улы — КФУ география факультеты метеорология кафедрасы доценты, әнисе — Эльвира Геннадьевна Кудрецкая, журналист, РФ һәм ТР атказанган мәдәният хезмәткәре. 40159 Әтисе ягыннан ата-бабалары чыгышы буенча Померания буржуазиясе вәкилләре, һөнәри хәрбиләр. 40160 Әтисе ягыннан Борхеста испан һәм ирланд каны ага. 40161 Әтисе ягыннан нәселе Бикчура ханга, әнисе ягыннан Ризаэддин Фәхретдингә барып тоташа. 40162 Әтисе янә өйләнә – һәм тиздән тагын тол ир булып кала. 40163 Әтлегәч — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 40164 Әтнәлеләр үзләренең оста уйнаулары белән аерылып торалар, беренче урынны алалар, грамоталар һәм кыйммәтле бүләкләр белән бүләкләнәләр. 40165 Әтнәш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 40166 Ә Тозтүбә карбызлары башкалардан бик татлы булулары белән аерылып торалар. 40167 Ә төнен шул ук “кара козгын” җырчы-композитор Газиз Әлмөхәммәтовны төрмәгә илтеп тыга. 40168 Етта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9 километр озынлыкта булган кратеры. 40169 Ә Түбән авыл якынча 50 ел үткәч барлыкка килә. 40170 Ә түгәрәк эчендәге кешеләргә туп ыргытырга ярамый. 40171 Етугол — Русия территориясеннән ага торган елга. 40172 Етуеган — Русия территориясеннән ага торган елга. 40173 Ә Тукран шул арада бер ипине урлап китә дә үз өенә кайтарып куя. 40174 Ә тулысынча аның теориясен, 30 ел үткәч, Камил Жордан ( 1838 1922 ) үзенең «Алгебра тигезләмәләре турындагы трактат»ында яктырта. 40175 Ету-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 40176 Еты-Пур — Русия территориясеннән ага торган елга. 40177 Етыш авыл җирлегенә карый. 40178 Етья — Русия территориясеннән ага торган елга. 40179 Әүвәл 3-4 ел эчендә үк ул Н.Исәнбәтнең «Миркәй белән Айсылу»ында Миркәйне, Х.Вахитның «Күк капусы ачылса»сында Ризванны, Ш.Хөсәеновның «Әни килде»сендә Ислам рольләрен башкара. 40180 Әүвәл Беломор-Балтика каналы корылмаларын саклау хезмәтендә була. 40181 Әүвәл вак-вак илләрне бергә кушудан оешкан гади бер мәмләкәт Үзбәк хан заманында бөтен Евразия күләмендәге иң зур дәүләтләрнең берсе буларак таныла. 40182 Әүвәл газетаны Кырымның өлкә бюджеты финанслый, 2004 елдан Украина милләтләр һәм диннәр эшләре дәүләт комитеты дотациясендә. 40183 Әүвәлге казакъ музыка традицияләрен заманча таләпләргә яраклаштыра алуы аның җырларына 1960 1970 елларда зур танылу китерә дә. 40184 Әүвәлге мисырлыларның дини ышануларына һәм, гомумән, тормышларына Нил елгасы җитди йогынты ясаган. 40185 Әүвәл дастанда Сөләйман һәм Ганбәр тасвирлана, аларның изге эшләре сурәтләнә. 40186 Әүвәл псевдорус стиленең үрнәкләрен җиңел (агачтан ясалган) сәүдә павильоннарын төзегәндә генә куллансалар, соңыннан ул шәһәрләрнең таштан корылучы мигъмариятында да киң кулланыш таба. 40187 Әүвәлрәк аны өйдә сугылган яки Урта Азиядән китерелгән буй-буй алачадан теккән­нәр. 40188 Әүвәлрәк аны эре шакмаклы, сөрмәләп, алмалап яки чуптарлап сугылган өй тукымасыннан күкрәкчәле итеп теккәннәр. 40189 Әүвәл скульптура һөнәренә үз әтисеннән өйрәнә. 40190 Әүвәл ул Сембер шәһәрендә хәрби училищеда укый, аннары рота командиры сыйфатында Төньяк-Көнбатыш фронтның Ржев шәһәре юнәлешендәге канлы сугыш хәрәкәтләрендә катнашып, авыр яра ала һәм госпитальгә озатыла. 40191 Ә уенчылар исә тупның кем чокырына төшкәне билгеле булгач та, төрлесе-төрле якка йөгереп качалар. 40192 Ә үзе башка балалар рәтенә баса. 40193 Ә үзебезнең авыл кешеләре Пчеловод авылыннан Шәмәрдән урманына кадәрге участокта эшләгәннәр. 40194 Ә үзе граната ярдәмендә, лаборатория ишекләрен ватып кереп килүче, тегеләрдән котылырга була. 40195 Ә үзе иң соңгы кеше булып – 1804 елның 10 июлендә дөнья куя. 40196 Ә үзен министрлык Нуриман районының Байгилде урта мәктәбенә укытырга җибәрде. 40197 Ә үзе ул 40-60 яшькә кадәр яши. 40198 Ә үзе ул яу белән килгәннәргә әсирлеккә төшмәс өчен йортын карап торучы Хаҗия исемле хатын белән Мокша елгасына ташлана. 40199 Ә ул башкортча әдәби телдә язу түгел, сөйләшә дә белми. 40200 Ә ул исә 1869 елда барлыкка килде. 40201 Әүлияләр һәм дини бәйрәмнәр исемлеге буенча, баланың күк яклаучысы Алексий (Алла кешесе) була. 40202 Әүлияләштерү Гореф-гадәт буенча, Рим католик чиркәвендә әүлияләштерүне (әүлия дәрәҗәсенә ирешүне) һәм изгеләштерүне аерып карыйлар. 40203 Ә ул күчеп килгән авылны (күченеп килүчеләрдән элекке урында калганын), Әлемнәр нәселеннән өлкәнрәге калганлыктан, Иске Әлем дип, кечерәген – күчеп килгән авылны Яңа Әлем дип атый башлыйлар. 40204 Ә ул түгәрәкне әйләнеп чыгып үзенең урынына басарга тырыша. 40205 Ә ул үзе илдә Испания илбасарлары хакимлек иткән һәм милли бәйсезлек өчен көрәш барган елларда яши, аның нәселе XVI гасырда, рәсми рәвештә Испания кыйралы Филипп II гә буйсынган хәлдә, Нидерландларның Оранж кенәзлеге белән идарә итә. 40206 Ә ул һәр индивид тара-фыннан төрлечә бәяләнергә мөмкин. 40207 Ә урамда очып йөргән күк күгәрченнәр “Сизарь” дип атала. 40208 Әүрезтамак — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 40209 Ә урыс флоты базасы буларак ул 1698 елда Пётр І әмере буенча нигезләнән. 1770—1783 елларда Азак диңгез флотилисенең баш базасы булган. 40210 Әүштә (Эушта) — Томск өлкәсенең Томск шәһәр бүлгесендә урнашкан торак пункт. 40211 Ефановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40212 Ефаново ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 40213 Әфганстан (сул яр) һәм Таҗикстан арасында ага. 40214 Әфганстан һәм Пакстан территроиясендә урнашкан. 40215 Әфган һәм совет халыклары арасындагы мөнәсәбәтләрне заманча яктырткан бу әсәр, рус теленә тәрҗемә ителеп", "Театр" журналында да басылып чыга (1983, №5). 40216 Ефәк алган бала әйткән бәя санынча җыр җырларга тиеш. 40217 Ефәк сатучы кыз бәяне әйтә. 40218 Ефәкчелек - ефәк булдыру максатыннан ефәк кортларын үрчетү белән шөгелләнүче авыл хуҗалыгы тармагы. 40219 Ефәк элдем читәнгә — татар балалар уены. 40220 Ефәк юлы I.jpg Ефәк юлы ( Böyek yefäk yulı ) - б.э.к. II гасырда Кытай ефәген, башка тауарларны Урта диңгез портларына чыгару максатында ачылган кыйтгаара кәрван юлы исеменнән татар телендә кулланышка кергән атама. 40221 Ә.Фәтхетдинов үзенең үзенчәлекле дөньясын булдырып, шуны татар мәдәниятенең табигый бер өлешенә әйләндерә. 40222 Ефимов — Русия территориясеннән ага торган елга. 40223 Ефимовцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 40224 Ефимовцы ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 40225 Ефимовы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 40226 Ефим-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 40227 Әфләтүн гомеренең мөһим вакыйгасы булып аның Сократ белән очрашуы санала. 40228 Әфләтүннең бу карашлары фәндә абсолют идеализм дип аталды. 40229 Әфләтүнның «Теэтет» диалогыннан башланган логик эзләнүләрдән билгеле булганынча, ышану хакыйкый булганда һәм ышанучының ышануы өчен нигезләре (дәлилләре/шартлары) хакыйкый булганда гына бу ышану гыйлем дип кабул ителә. 40230 Әфләтүн үзенең тәгълиматында диалектикага да урын бирә. 40231 Әфлисүн җимеше суы гадәттә салкын килеш эчелә. 40232 Әфлисун төсле уклар фон-объектының гадәти урнашуын күрсәтәләр, ә ак уклар чыганакның чын урнашуын күрсәтәләр. 40233 Ә Флүр Галимҗанов, Әхсән Шәрипов, Кадыйм Шәйхлисламов, Нурулла Хафизовлар Социалистик Хезмәт Герое исеменә лаек була. 40234 Ефремковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 40235 Ефремята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 40236 «Әхбар» газетасы («Хәбәрләр») – 1907 1908 елларда Казанда чыккан татар сәяси, әдәби, иҗтимагый, икътисади һәм дини газетасы. 40237 Ә хәзер алар үзләре шәһәр статусларына ия: һәр бересенең үз мэры һәм шәһәр шурасы бар. 40238 Ә хәзерге Җиңү урамы урынында кеше үтә алмаслык сазлык яткан. 40239 Ә хәйләкәр малай Вил икесенең дә теләген үти. 40240 Ә Хельмер шунда ук тынычлана һәм хатынына кире нормаль тормышка кайтырга тәкъдим итә. 40241 Әһәмияте Сильвестр Медведев, Карион Истомин, Феофан Прокопович, Мардарий Хоныков һәм Антиох Кантемир белән бергә, Василий Тредиаковский һәм Михаил Ломоносов чорына кадәргә рус-телле силлабик шигъриятенең әүвәлге вәкилләренең берсе дип санала. 40242 Әһәмиятле лиманнар Бөекбританияның Девон җирлегендәге Кловелли авылы буендагы кечкенә лиман. 40243 Әһәмият Талас бәрелеше Кытайның Тан дәүләтенә көнбатышка алга китүне бирми, гарәп гаскәре дә зур зыян күрә, нәтиҗәдә Төркеш каһанлыгына һөҗүм туктый. 40244 Әхәт Гаффар (Габделәхәт Габдрахман улы Гаффаров) — татар драматургы, журналист. 40245 Әхәт Гаффар әдәбият мәйданына 1970нче еллар башында килә. 40246 Әхәт Мәхмүт улы Атнашев (12 декабре 1917 — 25 август 1944) — Идел-Урал легионында яшерен антифашист каршылыгы оешмасында катнашучы. 40247 Әхәт Нигъмәтуллин — күренекле татар галиме, филология фәннәре докторы, профессор. 40248 Әхәт Уразмәтов Русиянең атказанган артисты, Башкортстанның халык артисты исеме һәм Уфаның шәрәфле кешесе дигән мактаулы исеменәргә лаек. 40249 Әхәт Фазылҗанов республика газета-журналларының да даими авторы. 40250 Әхәт Фазылҗанов хәзер дә актив җәмәгать эшендә, иҗат эшчәнлеген дәвам итә. 40251 Әхияр Хәкимов (тулы исеме Әхияр Хәсән улы Хәкимов, ) – язучы, журналист. РСФСР дәүләт ( 1989 ), Салават Юлаев ( 1984 ), Г. Сәләм ( 1980 ) премияләре лауреаты. 40252 Ехканъеган — Русия территориясеннән ага торган елга. 40253 «Әхлак дәресләре», «Кызларга махсус кыйраәт китабы» дәреслекләрендә моны исбат итү өчен вак-вак дини хикәяләр, әйтемнәр, хикмәтле сүзләр туплый. 40254 Әхлакның нигезе – матди бөтенлек. 40255 Әхлак принциплары чыгармаларга юл бирми, абсолютлыкка дәгъва итә; гомумиләштерелгән рәвештә алар кеше яшәешенең иң тирән катламнарын, аның төп ихтыяҗларын чагылдыралар. 40256 Әхлактан шуның белән аерыла да инде ул, чөнки әхлак - законнар белән бер рәттән индивидның үз-үзен тотышына башкаларның кушуы булып тора Гусейнов А. А., Иррлитц Г. Краткая история этики. 40257 Әхлакый аң җәмгыятьтә, «язылмаган законнар» ролен уйнап, кешеләрнең холкын көйләү вазифасын үти. 40258 Әхлакый аң җәмгыять һәм аның субъектлары арасындагы рухи принцип буларак, тарихи рәвештә кешеләрнең тормыш тәҗрибәсе нигезендә барлыкка килә. 40259 Әхлакый аң принциплары югарыда күрсәтелгәннәргә генә кайтып калмый. 40260 Әхмәд бераз үскәч, әнисе аны Коръән, хәдис һәм башка гыйлемнәрне өйрәнү өчен мәктәпкә бирә. 40261 Әхмәдҗан Утыз Имәни — берничә шигъри китап авторы. 40262 Әхмәд ибн Җагфар хәкимлеге чорында Болгар шәһәре тарафыннан Сувар шәһәрен буйсындыруы көрәше бара. 40263 Әхмәд Йүгнәки — гомумтөрки әдәбият вәкиле, Йосыф Баласагунлының шигъри традицияләрен дәвам иттерүчеләрнең берсе. 40264 Әхмәд Йүгнәки «Һибәтел-хәкаик» әсәрендә бу дөньяда берәүнең дә мәңгелек түгеллеге хакында яза. 40265 Әхмәд кечкенә булган вакытта, аның әтисе Мөхәммәд 30 яшендә вафат була. 40266 Әхмәд, Мөхәммәдрәхим һәм Гали исемле угыллары калды». 40267 Әхмәдуллин — татар фамилиясе. Гарәп теленнән кергән Әхмәт / Әхмәдулла исеменнән ясалган. * Мотыйк Әхмәдуллин (1910-1974), Советлар Берлеге Каһарманы, сапёр. * Исмәгыйль Әхмәдуллин (1927), Социалистик Хезмәт Каһарманы, комбайнчы, колхоз рәисе. 40268 Әхмәдһади Низаметдин улы Максудов 1995 елда Русия Федерациясенең 18.10.91 елгы «Сәяси репрессия корбаннарын реаблитацияләү» турындагы кануны нигезендә гаепсез дип табыла һәм аклана. 40269 Әхмәд хан идарә иткән елларда Олы Урданың иң куәтле чоры була. 40270 Әхмәр — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 40271 Әхмәр — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 40272 Әхмәр — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 40273 Әхмәр ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 40274 Әхмәт бай аның хакимият каршында дәрәҗәсе какшауга артык игътибар бирмәгән. 40275 Әхмәт — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 40276 Әхмәт Гадел (Әхмәт Һади улы Гаязов) — танылган татар шагыйре, кинодраматург, публицист. 40277 Әхмәт Гадел урта мәктәптә укыганда ук әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә башлый. 40278 Әхмәт Гадел һәм аның әтисе Зур Мәшләк авылы зиратында күмелгәннәр. 40279 Әхмәт Галиәкбәров Әлмәт театрының авыр, күчмә эш шартларында төптән җигелеп тартучы иҗат көчләренең берсе була. 40280 Әхмәт Гали улы Хөсәенов — татар сәүдәгәре, хәйрияче, мәшһүр «Хөсәения» мәдрәсәсенә нигез салган Хөсәенов кардәшләренең берсе. 40281 Әхмәтгәрәй Хәсәнинең шулай ук пьесалар язуы, урысчадан Антон Чехов әсәрләрен тәрҗемә итүе мәгълүм. 40282 Әхмәтгәрәй Хәсәни һәм аның хатыны Зәйнәп Хәсәни 1912-1918 елларда XX гасыр татар матбугатының иң яхшы, матур иллюстрацияле «Аң» журналын чыгарганнар. 40283 Әхмәт Ерикәй 1967 елның 15 сентябрендә Мәскәүдә вафат була. 40284 Әхмәт Ерикәй — татар шагыйре. 40285 Әхмәтҗан Әбләев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 40286 Әхмәтзакир мулла вафат булганлыктан мулла итеп Ситдыйк Габдешәкүр улы сайлана, мөәзин будлып Камаретдин Гыймамедин улы була. 40287 Әхмәтзакир мулла вафат булганлыктан мулла итеп Ситдыйк Габдешәкүр улы сайлана, мөәзин Камаретдин Гыймамедин улы була. 40288 Әхмәтзәки Вәлиди урамы ( ) — Уфаның Киров районында урнашкан урам. 40289 Әхмәт Исхак 1905 елның 1 маенда Казан шәһәрендә конторщик гаиләсендә туа. 40290 Әхмәт Мазһаров – химия галиме, Татарстан фәннәр Академиясенең мөхбир-әгъзасы, президенты ( 2006 елдан ) Тәрҗемәи хәл Әхмәт Мазһар улы Мазһаров 1943 елның 1 гыйнварында Татарстанның Балтач районы Сасна авылында дөньяга килә. 40291 Әхмәтсафа Биккулов тирә-як авылларда билгеле атаклы хәзрәт булган. 40292 Әхмәт Сөләйманов (Әхмәт Мөхәммәтвәли улы Сөләйманов, ) – әдәбият галиме, филология фәннәре докторы ( 1991 ), Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1987 ), Русия гуманитар фәннәр академиясе хокукый әгъзасы ( 1995 ). 40293 Әхмәт — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 40294 Әхмәт — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 40295 Әхмәт — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 40296 Әхмәт — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 40297 Әхмәт Тимер аңа Азатлык радиосының татар-башкорт редакциясендә эшләгән Әхтәм Ибраһимның Төркиягә кайтуын, аның урынына редакциягә яңа хезмәткәр кирәк булуын хәбәр итә. 40298 Әхмәт Фәйзи 1958 елның 11 августында вафат була. 40299 Әхмәт Фәйзи либреттога алдагы ике әсәрдә булмаган яңа каһарманнар кертә: Печән базары алыпсатарларының гореф-гадәтләрен тәнкыйтьләүче Шагыйрь, Карәхмәтне өзелеп сөюче цирк артисты Зифа, Кисекбаш (Хаҗи)ның яшь хатыны Мәдинә партияләре. 40300 Әхмәт Фәйзи (тулы исем Әхмәт Әхмәтсафа улы Фәйзуллин, 1903 елның 11 марты — 1958 елның 11 августы ) — танылган татар язучысы, драматург, шагыйрь, әдәбият тәнкыйтьчесе, публицист. 40301 Әхмәтһади башта үз авылындагы әтисе мәдрәсәсендә укый. 40302 Әхмәт ханны бергәләп үтергән Себер ханы Ибак һәм нугай морзалары Муса һәм Ямгучи Сарайда хакимиятне үз кулларына алырга омтылмыйлар. 40303 Әхмәт Хөсәенов 1906 елда вафат була. 40304 Әхмәт ( ) – Чуашстанның Комсомол районындагы татар авылы. 40305 Әхнәф Юлдашев – төрки телләр белгече, профессор. 40306 Ә хоккейда күптән көтелгән алтынга өметләнгән булсак та, бронзадан артыкка көч җитмәде. 40307 Ә хоккейчы алкага аягы белән юри типсә, гол исәпкә алынмый. 40308 Ехреньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 40309 Әхсән Баян 2013 елның 8 маенда Татарстанның Кама Тамагы районында Җәмәки авылында тормыш иптәше янына җирләнгән. 40310 Әхсән Баян әдәби иҗат эшен җәмәгать эшләре белән тыгыз бәйләп бара. 40311 Әхсән Баянов шигырьләре республика матбугатында 1951 елдан күренә башлый. 40312 Әхсән Баян проза һәм драматургия жанрларында да нәтиҗәле эшли. 40313 Әхсән Баян (тулы исеме Әхсән Фәтхелбаян улы Баянов) — татар әдибе, шагыйрь, прозаик һәм драматург, Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, Татарстан Республикасының халык шагыйре. 40314 Әхсән Фәтхетдинов иҗатының башлангыч этабы агачтан уеп декоратив-нәкыш ясауга һәм Түбән Каманың архитектура ансамбльләре интерьерларында манументаль рәсемнәр иҗат итүгә багышлана. 40315 Әхтә́мов Ибнеәмин (Биньямин) Әбүсогуд улы (6.11.1877, Уфа - 1941, Мәскәү ), хокук белгече, милли сәясәт эшлеклесе. 40316 Әхтә́мов Ибраһим Әбүсогуд улы (09.05.1880, Уфа шәһәре - 1931, Мәскәү), хокук белгече, татар меньшевиклары җитәкчеләренең берсе. 40317 Әхтә́мов Сабир Әхтәм улы (15.6.1926, хәзерге Кукмара районы Югары Өскебаш авылы), Советлар Союзы Герое (24.3.1945), полковник (1972). 40318 Әхтиял — Иж елгасы кушылдыгы. 40319 Ә ХХнче гасырның 60нчы елларыннан башлап ул «Алга» исеме астында басыла. 40320 • Әче әремне ваклап, кайнар су белән пешекләп җылы көенчә күзгә ябарга. 40321 Әчет – Русия территориясеннән ага торган елга. 40322 Әчет ( ) — Свердловск өлкәсенең составына керүче шәһәр тибындагы бистә, Әчет шәһәр округының административ үзәге. 40323 Ә Чәчкә би, киресенчә, Патша гаскәрләренә каршы сугышкан һәм шул сугышта һәлак булган. 40324 Ә чикерткәләр, бастырмаска тырышып, читкә тайпылалар. 40325 Әчкелтем шампанны (“брют” һәм “коры”) флют дигән озынча биек бокалларга салалар. 40326 Әчтерханга килеп җитәр алдыннан Үзбәк ханның Византиягә бала табарга баручы йөкле хатынын озатучылар белән бергә Византиягә китә. 40327 Әчүен туктату өчен, кайбер умартачылар балны 8O°C ка кадәр җылыталар. 40328 Ә чынбарлык шуннан гыйбарәт: 1928 елда яңадан «Солтангалиев эше» куертыла, һәм Мирсәет Хәйдәргали улын яңадан кулга алалар. 40329 Ә чынлыкта, Булгаковның бөтен архив документларында, авторның машин-язмасында Мольер исеме кулланылган. 40330 Ә шаманлыкны дәгъвалап үзенә каршы чыгучыларны көч кулланып җиңә, исламны күтәрә. 40331 Ә Шамил бара алмый — берничә көннән сеңлесе тормышка чыгарга тора, татардагы йоланы саклап, аны матур итеп озатырга кирәк. 40332 Еш вакыт аллергик реакция һәм инфекция белән бәйле. 40333 Әшә — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 40334 Әшәеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 40335 Әшәй — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 40336 Ә шәһәр хастаханәсенең штатында бары 3 табиб, 8 урта медицина персоналы торган. 40337 Ешинг-Выргим — Русия территориясеннән ага торган елга. 40338 Еш исә бу тамга бутаучы һәм фактик яктан ялгыш килеш куллана. 40339 Еш кына алар Җиргә бик якын килә. 40340 Еш кына аны башкорт дип күрсәтергә тырышалар, ләкин Даян ага милләтне алмаштыру мөртәтлек сыйфаты дип саный. 40341 Еш кына аны «Иманны чистарту» дип тәрҗемә итәләр. 40342 Еш кына аның чынбарлыкта яшәгәне әйтелсә дә, моңа җитди дәлилләр юк. 40343 Еш кына Аурупа уңышының сәбәбе итеп андагы дәүләтләрнең даими конкуренциясен күрсәтәләр. 40344 Еш кына бабаларының бабалары Алатыр өязе, Пьяна елгасы буеннан килүләрен дә искә алалар. 40345 Еш кына баланың үзеннән-үзе төшүенә, вакытыннан алда яисә үле тууына китерүе ачыкланды. 40346 Еш кына башкалар өчен кайгырып тора. 40347 Еш кына бәйрәмнәр оештырыла. 40348 Еш кына бу авыру шактый күрү начарлануына һәм сукырлыкка китерә. 40349 Еш кына бу премияне иң яхшы фильм режиссеры ала. 40350 Еш кына, виртуаль машина концепциясенең кимчелегенә җитештерүчәнлекнең түбәнәюен кертәләр. 40351 Еш кына гөмбәчекле кератитлар күз агы төшүгә китереп, күрүне кискен начарлата. 40352 Еш кына җир өчен сугышлар булып торган, хәтта кешеләрнең үлү фактлары да кабатланган. 40353 Еш кына каеп яки алтын-көмеш укалар белән чигеп бизәлгән күн кәвешләрне дө башмак дип атау очраклары бар (каюлы, укалы, энҗеле, бәрхет башмаклар). 40354 Еш кына кешегә якынрак, шәһәр паркларында урнаша. 40355 Еш кына кием-салым тулаем химик җепселләрдән тукылган тукымадан да тегелә. 40356 Еш кына кичәләр оештырыла, ураза, корбан һәм башка дини йолаларга каршы лекцияләр укыла, концерт, спектакльләр куела. 40357 Еш кына конфликтлар була. 40358 Еш кына күзәнәк стенкасын лайла каплап ала, күзәнәкле форма­ларның байтагының тәне ком бөртекләре белән бизәкләнгән була. 40359 Еш кына, күрсәтмәнең опкод дип аталучы саннар төркеме нинди операцияне башкарырга кирәк икәнен күрсәтә. 40360 Еш кына логик "0" түбәнрәк көчәнеш дәрәҗәсенә туры килә һәм "түбән" дип атала, ә логик "1" "югары" дип атала. 40361 Еш кына «Мәдинәдә — Мөхәммәд, Төркестанда — Хуҗа Әхмәд» дип йөрткәннәр һәм Әхмәд Ясәви каберенә зиярәт кылуны ярым хаҗга бару белән тиңләгәннәр. 40362 Еш кына мин аның төшенкелеккә бирелгәнен күрә идем. 40363 Еш кына монда, аерым җисемнәр белән бәйле булган, физик даимиләрне дә кертәләр. 40364 Еш кына мондый акростихны сәяси максатларда яки кемнедер дә булса кимсетү-хурлау өчен кулланалар. 40365 Еш кына намуссыз сатучылар бернинди тикшерү, документларсыз гына ит продукциясен сатып җибәрү җаен карыйлар. 40366 Еш кына нәтиҗәләр берәр төрле эчке үзәк эшкәрткеч җайланма регистрына соңыннан килә торган күрсәтмәләр тарафыннан тиз мөрәҗәгать итү өчен языла. 40367 Еш кына очракларда абсцессны үлек таратучы микроблар барлыкка китерә. 40368 Еш кына пациентлар кечкенә чыганаклы инфарктны кичерүләре турында кардиограмма ясаткач кына белә. 40369 Еш кына радио махсус проектлар оештыра. 40370 Еш кына радиорекламаны тыңлаучыга җиткерү өчен, тавышның ягымлы булуы гына да җитә. 40371 Еш кына рәдиф кулланыла. 40372 Еш кына рефери (баш казый) кәшәкәне каршы як командасы таләбе буенча үлчи. 40373 Еш кына рыцарь үзенең ханымына читтән торып кына баш игән, аның белән беркайчан сөйләшмәгән, мөгаен, хәтта бөтенләй күрмәгәндер дә. 40374 Еш кына үсемлекләргә шулай ук суүсемнәрне кертәләр. 40375 Еш кына хата итеп "касатка" дип йөртелә, ләкин касатка - карлыгачлар бер төренең атамасы. 40376 Еш кына һәйкәлләр берәр нинди мәйданның яки иҗтимагый урынның үзәге булып тора. 40377 Еш кына һәйкәл рәвешендә чүп өемнәре генә калган. 40378 Еш кына һиндыбаны хәл кертүче чара буларак та кулланалар. 40379 Еш кына чүлмәкләр дә файдаланыла. 40380 Еш кына, чыгарылып алынырга тиеш күрсәтмә чагыштырмача әкрен хәтердән кайтарылырга тиеш, бу үзәк эшкәрткеч җайланманың күрсәтмә кайтарылганчы көткәндә торуының сәбәбе була. 40381 Ешлык герцларда үлчәнә, бер Герц секундка бер периодка тәңгәл килә. 40382 Ешлыклар ATIS 129.8 МГц "рус", Вышка - 118 МГц, "Бөгелмә", Старт - 118 МГц, "Бөгелмә-старт" Юнәлешләр * Ак Барс Аэро (Ak Bars Aero). 40383 Ешлык Трансформаторның беренчел чолганышының көчәнешләре бер үк булганда, 50 Гц ешлыгы өчен эшләнгән трансформатор, 60 Гц челтәр ешлыгы өчен кулланырга мөмкин, әмма киресенчә түгел. 40384 Әшмән — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 40385 Әшнәк-Качкалак — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 40386 Әшнә, — Чеберчинка елгасы кушылдыгы. 40387 Еш онлайн режимда PalTalk системасы аша дәресләр бирә. 40388 Еш очрый торган үлчәмнәр 160GB, 250GB, 320GB, 500GB, 640GB, 1TB һәм 2TB. 40389 Ешпаево ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 40390 Еш пульс, тулы пульс яки ритмик пульсның ни икәнен аңлата. 40391 Ешпур-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 40392 Ешрак – 4 сыеклык турында һәм 4 халәт турында: корылык, дымлылык, салкын һәм җылылык. 40393 Ешрак Дон белән ассоциацияләнә, әмма аның төньяк агымын Төньяк Донец (рус.) дип белделәр. 40394 Ешрак ул Польша, АКШ һәм Франциягә (алтышар тапкыр), шулай ук Испания белән Мексикага (бишәр тапкыр) килә. 40395 Әшрәф Синәева, Әшрәф Гатаулла кызы Синәева, ( 1892 1925 ) — татар театрына нигез салучыларның берсе. 40396 Еш сайлау комиссиясе председателе була, партия конференцияләрендә чыгышлар ясый, Камышлы авылы Советы депутаты да була. 40397 Ә шулай да барасы килу теләге җиңэ. 40398 Ә шулай да, кемнәр сәүдә иткән соң Әмәкәйдә? 40399 Ә шулай да Русиянең генә түгел, якын һәм ерак чит ил инвесторларын да җәлеп иткән “Алабуга” махсус икътисади зонасы турында аерым әйтеп китү урынлы булыр. 40400 Ә шул ук китапның икенче басмасында ( 1909 ): :: Тигез күрә бөтен җанны театр: :: Кирәк кол бул, кирәксә император, - дигән юллар бөтенләй төшереп калдырылган. 40401 Ешырак толып, тун, пәлтәләрнең бил өлешен кысып тора. 40402 Ә этика исә - әхлак турындагы фән. 40403 Еюга (Пилеса, Плекса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40404 Еюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 40405 Еяй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40406 Ә Ямаш бае Кәрим Мөхәммәтрәхимовтан 343 пот солы сатып алына. 40407 Ә яңа хуж,алар үзләре элек яшәп килгән авыл исемен мәңгеләштерергә теләгеннәр. 40408 Ә ярты елдан соң бу карар 10 елга төрмәдә утыруга алмаштырыла. 40409 Ә яшь егет, әйтерсең, келәмгә әле генә чыккан, тукталырга, сулыш яңартырга исәбендә дә юк. 40410 Ә яшь Хильда аның манаралар төзү эшенә кире кайтуын таләп итә. 40411 Є, є — кирилл әлифбасының хәрефе, украин һәм хант телләрендә кулланыла. 40412 Ёдва ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 40413 Ёжма (Емжа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40414 Ёлва-Мезенская — Русия территориясеннән ага торган елга. 40415 Ёл-Нго-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40416 Ёльбаза ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 40417 Ёль-Дор — Русия территориясеннән ага торган елга. 40418 Ёль ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 40419 Ёль-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 40420 Ёндель — Русия территориясеннән ага торган елга. 40421 Ёнок ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 40422 Ёнтала (Сонтала) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40423 Ёравож — Русия территориясеннән ага торган елга. 40424 Ёре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40425 Ёртом — Русия территориясеннән ага торган елга. 40426 Ёртым — Русия территориясеннән ага торган елга. 40427 Ёслю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40428 Ёхтын-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40429 Жабня — Русия территориясеннән ага торган елга. 40430 Җавап бирүче язылышында «9» цифрасы булмаган һәм «9»га бүленми торган саннар белән җавап кайтарырга тиеш. 40431 Җавап итеп, төньякка көчле гаскәрләр җибәрелә, алар Вятка ягының башкаласы – Хлыновны алалар һәм анда татар идарәсен урнаштыралар. 1478 елда рус гаскәре Идел буенда Казанга һөҗүм итмәкче, ләкин нәтиҗәсез чигенгән. 40432 Җаваплы административ эшләрдән котылгач, ул үзен тулысынча фәнгә, кадрлар әзерләү, укыту эшенә багышлый. 40433 Җаваплылыгы чикләнгән өч җәмгыять авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерү һәм эшкәртү белән шөгыльләнә. 40434 Җаваплылыкка тартылганнан соң да шул ук реклама тагын файдаланылса, матди керем алу максаты белән белә торып ялган реклама тарату дип җинаять эше буларак бәяләнергә мөмкин. 40435 Җаваптан уйланган нәрсәнең ни булуын чамалап белергә тырыша. 40436 Җавап явында парфяннар бөтен Леваннтны һәм Анатолияны яулый, тик Марк Антоний аларны кире Ефратка чигендерә. 40437 Җаваһарлал Неруның кызы, Раҗив һәм Санҗайның әнисе. 40438 Җаек елгасындагы температура белән чагыштырганда, Сакмарда температура 2 градуска түбән. 40439 Җаек елгасыннан алып Ырынбур крепостена кадәр булган җирләрдә крестьяннар сугышы башлана. 40440 Җаек су бассейны округы 12 коды белән билгеләнә. 40441 Җаек су бассейны округы — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 40442 «Җайдак» әсәрендә Литваның борынгы гербын файдаланып, киләчәккә омтылган Ватан образын бирә. 40443 Җайдакла́р - элпәканатлылар тәртибеннән сабаксыман корсаклы паразит бөҗәкләр гаиләлекләре һәм өсгаиләлекләре төркеме. 40444 Җ. Айдаров 2 нче дәрәҗә Бөек Ватан сугышы ордены һәм медальләр белән бүләкләнә. 40445 Жак-Анри Бернардин де Сент-Пьер утрауда 1768-енче 1771-енче елга кадәр утрауда яшәгән, соңыннан Франция гә кайткан, анда ул Поль һәм Вирджини ны язган, бу мәхәббәт кыйссасы булган, һәм ул Иль де Франсны француз телендә сөйләшүче урыннарда популяр иткән. 40446 Жаленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40447 Жалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40448 Җамал Вәлиди исемендәге Татарстан Язучылар берлегенең премиясе оештырылган. 40449 Җамал Вәлиди, тулы исеме Җамалетдин Җәләлетдин улы Вәлидов — татар тел галиме, тәнкыйтьче, әдәбият тарихчысы, педагог, җәмәгать эшлеклесе. 40450 Җамал Вәлиди шулай ук күренекле тел галиме дә. 40451 Җамал Габдел-Насыйр (Мисыр президенты) Асуан гидротөененең Югары буасын төзү максаты белән Сүәеш каналыннан узучы караплардан салым җыю өчен аны чит ил акционерларыннан Мисыр файдасына тартып ала. 40452 Җамал образы бигрәк тә күңелләргә кереп калды. 40453 Җаман-Акҗар — Русия территориясеннән ага торган елга. 40454 Җамигъ мәчете имамының инде югары рухани белеме булу сорала. 40455 Җамму һәм Кәшмир бәхәсле штатлары Әфганстан белән чиктәш. 40456 Жамылшисай (Джамылчи-Сай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40457 Жанабай — Русия территориясеннән ага торган елга. 40458 Җан авыздан, тын юлы агзаларынанн, тән ярасыннан кан белән бергә чыгып чигенергә мөмкин. 40459 Жан Анри Дюнан ( ; 8 май 1828 ел – 30 октябрь 1910 ел ) – Швейцария эшкуары һәм җәмәгать эшлеклесе. 40460 Җан башына ТМП 2009 елда – 2,5 мең доллар (гарәп илләре арасында Судан һәм Мавританиядә генә кимрәк, ә тулаем дөнья буенча 173 нче урын). 40461 Җангали Казан тәхетенә 1531 елда 15 яшендә менеп утыра һәм аның ханлык итүе исем өчен генә була. 40462 Җангалине тәхеткә утырту Шуннан соң аның энесе, төрле елларда, нәкъ Шаһгали кебек үк, Касыймда хан булып утырган Җангалигә (рус елъязмаларында — Еналей) тукталалар. 40463 Җангали хәрәкәте, Крәстияннәр кузгалышы (1670-1671), Батырша хәрәкәте (1755-1756), Крәстияннәр кузгалышы (1773-1775)). 40464 Жангызагач (Джангыз-Агач, Джанзагач) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40465 Жангызагачсай (Джангыз-Агач-Сай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40466 Жанжикуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 40467 Җанибәк Кавказдан Сарайга авырып кайта да тиз арада үлеп тә китә. 40468 Җаникә белән Вәзир никахына әзерлек бара. 40469 Җаникә кайгыра, ләкин әтисенең сүзеннән чыга алмый. 40470 Җанисәп Британиядә һәр ун ел үтә. 40471 Җан, кеше тәненә кереп, аны җанландыра, актив башлангыч булып тора; аның табигатькә бәйләнешсез, ирекле яши алуын, сизү һәм фикерләү сәләтен, төп индивидуаль үзенчәлекләрен тәэмин итә; шуның белән бергә, җан — мәңгелек әйбер. 40472 Җанлы көндәлек, ҖК ( ) —онлайн көндәлекләрне ( блогларны ) интернетта урнаштыру өчен блог-платформа, аны шулай ук бу платформада аерым бер блог («көндәлек») итеп тә карарга мөмкин. 40473 Жанна бу сынауны үтә — Карлны таный. 40474 Жанна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19.4 километр озынлыкта булган кратеры. 40475 Жанна д'Арк җитәкчелегендәге француз гаскәре инглиз гаскәрен җиңә. 40476 Жанна дофинга хат язганда, аны мотлак таныячагын язган була, дофин моны тикшермәк булып, тәхеткә бүтән кешене утырта һәм үзе халык арасына барып баса. 40477 Жаннаның күрәзәсе чынга ашканнан соң Робер де Бодрикураңа тәмам ышанып, король сараена үтергә рөхсәт бирә. 40478 Жаннаның үлеменнән соң Йөз еллык сугыш Жаннаның үлемененнән соң тагы 22 ел дәвам итә. 40479 Жаннаны чиркәү кануннары буенча чиркәү төрмәсендә хатын-кыздан торган сак астында тотарга тиеш булалар, әммә аны сак астында әсир рәвешендә тоталар. 40480 Жанна хөкемдәге сорауларга кыю һәм оста җавап бирә. 40481 Җанның мөстәкыйль рәвештә яши алуына ышану анимизм үсешенең иң югары формасы булып тора. 40482 Жанрлар җәһәтеннән М. Өметбаев поэзиясе шулай ук үзенчәлекле: анда лирик шигырьләр дә, тәнкыйть тә, элегия, шулай ук мәсәл дә бар. 40483 Жанрның конкрет әдәби формасы юк. 40484 Жанр формалары төрләнә. 1970 елда башкорт әдәбиятында беренче сатирик роман — Агиш Гыйрфанның “Дан туртасы” әсәре басылып чыга. 40485 Жансен буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 114 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 40486 Җан тән белән берлектә. 40487 Җан тәннән вакытлыча чыгып, очып йөрергә дә мөмкин. 40488 Җантимер — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 40489 Җан турындагы мондый төшенчә фән әле кеше организымының төзелешен белмәгән, психик күренешләрне аңлатырлык дәрәҗәдә үсмәгән чорда барлыкка килгән. 40490 Җан ( фарсычадан күңел, рух) — төп дини төшенчәләрнең берсе, дин һәм идеалистик фәлсәфәдә җан, күңел — матди дөньяга капма-каршы булган үзенчәлекле җисемсез әйбер. 40491 Җаны булмагач, ул инде кеше түгел. 40492 Жаныспай (Джаны-Спай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40493 Җапарай күленең дә исеме кеше исеменә нисбәтле. 40494 Жарбутак (Джар-Бутак) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40495 Жарены ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 40496 Жариково ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 40497 Жаркент мәчете ( ) — Жаркент каласының үзәк мәчете, XIX гасыр архитектура корылмасы. 40498 Жарковы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 40499 Җарлы — Олы Кумак елгасы кушылдыгы. 40500 Жарняковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40501 Жаровиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40502 Жарофф ризалыгы белән Отто Хофнер Николай Гедда белән, кунак-солист итеп, турне оештыра. 40503 Жасатер — Русия территориясеннән ага торган елга. 40504 Җаһан падишаны бәреп төшереп, тәхеткә улы менеп утыра. 40505 Жвакино — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 40506 Жгули ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 40507 Жданово ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 40508 Ждановы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 40509 Җәбир билгеле хәдис тапшыручы, ул 1540 хәдис тапшыра. 40510 Җәбир Мөхәммәд пәйгамбәр вакытында 19 сугышта катнаша. 40511 Җәбирнең әтисе ислам кабул итә һәм Өхед сугышында үлә. 40512 Җәбир Пәйгамбәр мәчетендә белем биргән. 40513 Җәваһирә Сәләхова — милли җыр сәнгатен үстерүгә зур өлеш керткән, 40 елдан артык халкыбызга хезмәт иткән күренекле җырчы. 40514 Җәваһирә Сәләхова — татар җырчысы, Татарстанның атказанган артисткасы. 40515 Жегалино ( ) — Мордовиянең Инсар районына керүче татар авылы. 40516 Җегәзе ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 40517 Җегәзе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 40518 Җегәзе ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 40519 Җәгърафик урнашу Район АССРның көнбатышында урнашкан булган; төньякта Шаран районы белән, көнчыгышта — Бүздәк районы белән, көньякта — Бәләбәй районы белән, көнбатышта Туймазы районы белән чиктәш булган. 40520 Җәгърафик урнашу Район АССРның үзәк өлешендә урнашкан; төньякта Уфа районы белән, көнчыгышта — Кырмыскалы районы белән, көньякта — Авыргазы районы белән, көнбатышта Дәүләкән вә Чишмә районнары белән чиктәш булган. 40521 Җәгърафик фәннәр комплексына шулай ук илләрне өйрәнү һәм гамәли җәгърафик фәннәр (медицина җәгърафиясы, хәрби җәгърафия, рекреацион җәгърафия, мәдәниәт җәгърафиясы һ.б.) керә. 40522 Җәгърафия Гуринка елгасында, райүзәктән 20 километр төньяк-көнбатыштарак урнашкан. 40523 Җәгърафия Әнзәли Каспий диңгезе буенда, Иранның төньяк-көнбатыш өлешендә, Рәшт шәһәреннән 20 км ераклыкта урнашкан. 40524 Җәгърафия Иске Кулаткыдан 8 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 40525 Җәгърафия Квебек Көньяк Америка көньяк-көнчыгышында урнаша, көньякта АКШ белән чиктәш. 40526 Җәгърафия Район үзәгеннән 21 километр төньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 40527 Җәгърафия Район үзәгеннән 28 километр көньяк-көнчыгыштарак, Тирескә елгасында урнашкан. 40528 Җәгърафия Район үзәгеннән 9 километр көньяк-көнбатыштарак, Арбалы елгасының югары агымында урнашкан. 40529 Җәгърафия Райүзәктән 22 километр көньяк-көнбатышрак, Карсунка елгасында урнашкан. 40530 Җәгърафия Сату-Маре Румыниянең төньяк-көнбатышында, Румыния- Маҗарстан чигеннән 13 км ераклыкта, Румыния- Украина чигеннән 27 километр ераклыкта урнашкан. 40531 Җәгърафия Сембердән 184 километр көньяктарак урнашкан. 40532 Җәгърафия тарихы Беренче тапкыр «география» сүзен Эратосфен кулланды. 40533 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих 1922 елда Идел буе Алманнары Автономияле Совет Социалистик Республикасы составында Иске Полтавка кантоны барлыкка килгән. 40534 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1923 елда Урал өлкәсенең Курган бүлгесе эчендә оештырылган. 40535 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1923 елда Урал өлкәсенең Шадрин бүлгесе эчендә оештырылган. 40536 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1928 елда БҮБК Президиумы карары белән Түбән Идел краеның Сталинград бүлгесе эчендә оештырылган. 40537 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1928 елда БҮБК Президиумы карары белән Түбән Идел краеның Хопёр бүлгесе эчендә оештырылган. 40538 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1928 елда БҮБК Президиумы карары белән Түбән Идел краеның Хопёр бүлгесе эчендә Усть-Медведицкая районы буларак оештырылган. 40539 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда БҮБК Президиумы карары белән Түбән Идел краеның Хопёр бүлгесе эчендә оештырылган. 40540 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Нижгар (Горький) краеның Арзамас бүлгесе составында барлыкка килгән. 1936 елдан — Горький өлкәсе составында. 40541 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Нижгар (Горький) краеның Арзамас бүлгесе составында Татар (милли) районы буларак барлыкка килгән. 40542 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Нижгар (Горький) краеның Арзамас бүлгесе составында Тёплый Стан районы буларак барлыкка килгән. 1936 елдан — Горький өлкәсе составында. 40543 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Нижгар (Горький) краеның Шарья бүлгесе составында барлыкка килгән. 1936 елдан — Горький өлкәсе составында. 40544 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1929 елда Нижгар (Горький) краеның Шәрья бүлгесе составында барлыкка килгән. 1936 елдан — Горький өлкәсе составында. 40545 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1935 елда Сталинград крае эчендә Жданов районы буларак оештырылган. 40546 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1935 елда Сталинград крае эчендә оештырылган. 40547 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1935 елда Түбән Чир районыны кечерәйтү нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 40548 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1937 елда Каганович районы исеме астында оештырылган. 40549 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1943 елда нигезләнгән. 1959 елда Дзержинск шәһәр шурасына буйсынуга күчкән, 1974 елдан — Дзержинск районы исеме астында торгызыла. 1985 елда район үзәге Володарскига күчерелгән һәм район исеме Володарск итеп үзгәртелгән. 40550 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1944 елда Мордовщиково районы исеме астында барлыкка килгән. 1957 елда район үзәгенә Навашино исеме кушылган, район исеме дә Навашино районы итеп үзгәртелгән. 40551 Җәгърафия Чиктәшлек Тарих Район 1959 елда РСФСР Югары Шурасы Президиумы карары белән 1959 елда оештырылган. 40552 Җәгърафия Чиктәшлек Халык Милли состав (2010): урыслар (98%). 40553 Җәгърафия Шәһәр 1100 м биеклектә, Каспий диңгезеннән 70 км ерклыкта, Тәбриздән 215 километр ераклыкта урнашкан. 40554 Җәдвәлләрдә йолдызларны күзәтүләре төгәл вакыты күрсәтелмәгән, әмма чамалау буенча 1030 ел унларча еллар элегрәк. 40555 Җәди ( җәди — «кәҗә бәтие» Җәди — 1) кәҗә бәтие; 2) зодиак тамгасы буенча егерме икенче декабрьдан егерме икенче январьгача булган вакыт; Иран ел хисабы буенча 10 нчы ай. 40556 Җәдит мәктәпләрендә һәм мәдрәсәләрендә дини һәм дөньяви фәннәр бергә укытыла. 40557 Җәдитчелек хәрәкәтенә кушылып, авыл балалары өчен үз акчасына яңача мәдрәсә ачкан. 40558 Җәелгән почмак 180 градуска тигез. 40559 Җәемнәрне кырган табада май сөртмичә генә башта бер, аннан икенче ягын пешереп алалар. 40560 Җәен 1894 елда урнаштырылган фонтан эшли. 40561 Җәен 5 метр озынлыкка һәм 300 кг авырлыкка җитәргә мөмкин. 40562 Җәен аның төбендәге җылылык 60 градуска җитә. 40563 Җәен балыгы 3-4 ел буе урынын алыштырмыйча бер урында яшәргә мөмкин. 40564 Җәен бозлар диңгезнең үзәк һәм көнбатыш өлешләрендә генә кала. 40565 Җәен боз өсләрен эреп җыелган су каплап ала. 40566 Җәен, вак күлләр системасына әверелеп, үрге агымында һәм Якушкино авылыннан түбәндәрәк елга кибә. 40567 Җәен велосипедта йөрергә, кышын чаңгыда шуарга ярата. 40568 Җәен дә, кышын да ямь-яшел булып утыручы нарат урманы да бар. 40569 Җәенке, кыска личинкаларының авыз өлеше озын, алга чыгып тора; җир өстендә яки комда корбаннарын аулау өчен конуссыман чокыр казыйлар. 40570 Җәенке почмак 90 градустан зуррак була. 40571 Җәен керпе җирдәге төрле умырткасызларны, вак умырткалы хайваннарны эзләп өзлексез йөреп тора. 40572 Җәен, көннәр бик корыга китсә, монда авыл халкы яңгыр теләргә барган. 40573 Җәен көтүлектә йөртеп симертелгән мал-туарның итен ашарга яраклы вакыт җитә. 40574 Җәен кырлар мини футбол өчен җайлаштырыла, ә кышын аларда тимераякта шуу өчен шугалак катыралар. 40575 Җәен муссон яңгырлары һәм Һималайларда эрегән кар сулары исәбенә тулып агып, түбән агмында су биеклеге 10–12 метрга күтәрелә. 40576 Җәен урта ай температурасы +27°С, кышын +20°С. 40577 Җәен уртача температура +31С, кышын 0 тирәсе. 40578 Җәен ярга якын өлешендәге сулар боздан арчыла һәм елга суларыннан бик нык төчеләнә. 40579 Җәеп бетергәч, ике бармак киңлегендәге шакмаклар рәвешендә кисеп, салкын урында катыралар. 40580 Жежим ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 40581 Җәзадан соң уен тагын яңадан башлана. 40582 Җәзалау, үч алу кулында булган хәлдә Ул кәрамы белән гафу итәр, колларының эшләгән гөнаһларына карамыйча, аларга юмарт рәвештә нигъмәтләр насыйп итәр. 40583 Җәза мондый була: кечкенә генә чокыр казыйлар һәм чокыр төбенә чөй кагалар. 40584 Җәза срогын тутырганнан соң, Кокандта яши һәм эшли, анда кабат кулга алына һәм 1949 елның ноябрендә СССР Дәүләт куркынычсызлыгы министрлыгы каршындагы Махсус киңәшмә карары белән сөргендә эшләргә хөкем ителә. 40585 Җәзачы балаларга йөзем, алма, хөрмә һ. б. дип, җимеш исемнәре әйтеп чыга. 40586 Җәй азагында тулы үсешкә ирешә һәм тиз шиңә. 40587 Җәй айларында төрле эшләрдә: тегермәндә кабул итүче булып, ашханәдә эшли, казакъ балаларын укыта. 40588 Җәй ахырында каен яфрагы саргая башлый. 40589 Җәй ахырында, парлашканнан соң, эшче кортлар ата кортларны куып чыгара, һәм алар үлеп бетә. 40590 Җәй белән кыш арасында килә. 40591 Җәй бик кыска була. 40592 Җәйге айларда район халкы өч тапкыр арта, чөнки районда 33 меңнән артык бакча участкасы урнашкан. 40593 Җәйге биатлон барлыкка килгәннән башлап Русия лидерлар исәбендә. 40594 Җәйге биатлон буенча I дөнья чемпионаты 1996 елда Австриянең Хохфильцен шәһәрендә үтте. 40595 Җәйге парктагы тамаша мәйданында халык шаккаттырлык күп иде. 40596 ҖәйгеРассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40597 Җәйге Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40598 Җәйге — Русия территориясеннән ага торган елга. 40599 Җәйге сарай Кышкысы кебек үк заманында гади халык өчен ябык була. 40600 Җәйге сортлар 2 атна, көзгеләре 1-1,5 ай, иртә өлгерә торган кышкылары 2-3 ай, кышкылары март-апрель ахырына кадәр саклана. 40601 Җәйге Универсиада уеннарына 2013 елда Күнче урамы җәяүле итеп торгызыла, бизәкләнә, татар тарихи рухына китерелә. 40602 Җәй җылы, ә кыш исә уртача-салкын. 40603 Җәй җылы: елның биш аенда уртача көн температурасы 20 °C; кыш салкынча, иң зур кар катламы февральда күзәтелә (26 см). 40604 Җәй көне бу урында җиләк бик уңа, халык анда җиләк җыярга йөри. 40605 Җәй көне ике аягы да яраланып, озак вакыт лазаретта дәвалана. 40606 Җәй көне су кошлары очып киләләр. 40607 Җәй көне яңа колонияләр барлыкка китерүче аталанмыйча үрчи торган ана-бөҗәкләр (мигрантлар) барлыкка килә. 40608 Җәй көннәрендә авыл халкы Зөя буена балык тотарга, ял итәргә бара. 40609 Җәй көннәрендә монда 67 кешегә эш урыны бар. 40610 Җәй көннәрен эссе, коры һава өстенлек итә (+36 градуска кадәр). 40611 Җәй коры, калган вакытта явым-төшем күп. 40612 Җәйләр буе төзелеш отрядында булдык. 40613 Җәйләрен, эш урынын ташлап, ул җәяүләп сәяхәткә чыга. 40614 Җәйләү — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 40615 Җәй майның ахырыннан сентябрьгә хәтле дәвам итә, июльнең уртача температурасы — 20,6 °C. 40616 Җәйнең беренче яртысындан көзгә кадәр пәйда була. 40617 Җәйнең эссе вакытларында алар үз очларында гаиләләре янында качып яталар. 40618 Җәйне туган авылында үткәрә. 40619 Җәйничелектә дөньядагы тереклек ияләренә зыян итмәскә дип нәсыйхәт әйтелә. 40620 Җәйничелек фәлсәфәсе һәм гамәле иң беренче чиратта зур ләззәтлек кичерүгә китерүче үз-үзеңне камилләштерүгә нигезләнә. 40621 Җәй салкынча, томаннар еш була. 40622 Җәй һәм көз айларында көчле давыллар була. 40623 Җәй эссе, дәвамлы һәм корылыклы, кояшлы һава өстенлек итә, июльнең урта температурасы — +23,3 °C, әпсәлүт максимумы 2010 елның августында күзәтелгән һәм ул +40,4 °C тәшкил иткән. 40624 Җәй эссе һәм коры. 40625 Җәй эссе һәм коры, кыш йомшак һәм яңгырлы. 40626 Жекан — Русия территориясеннән ага торган елга. 40627 Желатин гектография өчен шома, 1 өлеш желатин, 4 өлеш глицерин һәм 2 өлеш су салынган тартма файдаланыла. 40628 Железинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40629 Железная — Русия территориясеннән ага торган елга. 40630 Железневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40631 Железница — Русия территориясеннән ага торган елга. 40632 Железногорск ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 40633 Железнодорожный — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 40634 Железный Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 40635 Железовка ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 40636 Җәләл-әд-Дин гаскәре Әмир Идегәй Туктамыш хан өстеннән җиңүдән сон Туктамыш улы — Җәләл-әд-Дин үзенең гаскәре белән Литвага күчкән. 40637 Желемья — Русия территориясеннән ага торган елга. 40638 Җәлил авылда 111 көн тора, ул авылда вакытта Алимова Айни апа һәм аның сеңелесе Нәймә апа белән, алар укытучылар булып эшләгән, авылда Ямашевларда эшләгән кэшләр белән сөйләгән һәм язып алган, Ямашев Хөсәен белән дус булган Айнетдинов Шакирдан сорашкан. 40639 “Җәлил”, “Алтын”, “Ике мәхәббәт”, ”Зур бакча” хикәяләре аны проза остасы итеп таныта. 40640 Җәлил Гыйният улы инглиз, алман, төрек телләрен дә мөкәммәл белә иде. 40641 Җәлил Гыйният улы Киекбаев татар һәм башкорт телләренең бер-берсен тулыландыруы, баетуы хакында да байтак гыйльми хезмәтләр язган тел галиме. 40642 Җәлил истәлегенә вокаль-симфоник поэма”; фортепиано һәм оркестр өчен концерт; “Рапсодия” һәм симфоник оркестр өчен “Крылов буенча дүрт мәсәл” (соңгысы – татар музыкасында яңа сатирик юнәлеш ачучы үткен телле театральләштерелгән миниатюралар циклы) санала. 40643 Җәлил Киекбаев — Башкортстанның күренекле галиме, атаклы тюрколог, филология фәннәре докторы, профессор. 40644 Җәлил Киекбаев шулай ук әдәби әсәрләр яза. 40645 Җәлилнең өченче дәфтәре дә булган дигән фикер бар. 40646 «Җәлил» — татар трагик опера -поэмасы. 40647 Җәлил Фазлыев Бөрбаш авылының башлангыч чоры тарихы Шиһабетдин Мәрҗанинең «Мөстафадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар» дигән китабында яктыртыла. 40648 Җәлилчеләрне кулга алалар. 40649 Желны ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 40650 Желовь — Русия территориясеннән ага торган елга. 40651 Желонья — Русия территориясеннән ага торган елга. 40652 Желтая тимер юл станциясе белән янәшә. 40653 Желтые ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 40654 «Желтый» атамасы җир өсткенә сары балчык яткылыкларының чыгып торуга бәйле. 40655 Желтянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40656 Жәмайт Википедиясе – нең жәмайт телендәге бүлеге. 40657 Җәмгыяви өлкә Һәр өйдә газ, телефон кергән, суы кергән, суы чыккан. 40658 Җәмгыяви үзбилгеләнеш ысулы (ингл.) яклы тикшеренүчеләр өчен "төркем үзен төркемнең вәкиле буларак билгеләүчеләр аркылы билгеләнә". 40659 «Җәмгыяте хәйрия» әгъзалары аны алкышлар белән күмәләр. 40660 Җәмгыять белеме Җәмгыять белеменә килгәндә, Бэкон үз сыйныфының җырчысы вазифасын үтәү ягында була. 40661 «Җәмгыять белеме укытучысы, политолог» белгечлеге буенча Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетын кызыл дипломга тәмамлаган ( 1976 ), аспирантурада калдырылган. 40662 Җәмгыять Википедия җәмгыяте культка охшаш дип сурәтләнгән иде, шулай да негатив тарафтан гына түгел, һәм тәҗрибәләре булмаган яңа кулланучылар еш дустанә булмаган мөнәсәбәт белән каршы калганы тасвирланган иде. 40663 Җәмгыять Диннәр Актаныш районында 40-лап мөселман гыйбадәтханәсе - мәчетләр эшли. 40664 Җәмгыять итеп яшәү ике төрле файда бирә: үрчүне рәткә салу һәм саклану. 40665 Җәмгыять Кануннар Рим хокукы – күп башка дәүләтләрнең хокукый системаларның нигезе. 40666 Җәмгыять күренешләрен танып белүнең принципиаль мөмкинлеге мәсьәләсенә уңай җавап табу тик XIX гасыр уртасында мөмкин була. 40667 Җәмгыять табигый, илаһи, башка асылларга тәңгәл түгел. 40668 Җәмгыять Татар халкы арасында Вәлиулла Якупов аеруча җәмәгать эшлеклесе буларак таныла. 40669 Җәмгыятьтә аерым өстен хокукларга ия булу «алтын бозау», ягъни акча белән билгеләнә башлый. 40670 Җәмгыятьтә ата-аналар балалары белән тора. 40671 Җәмгыятьтә кешегә мөрәҗәгать итү өчен кулланыла торган билгеле бер кабул ителгән тәртип саклана. 40672 Җәмгыятьтә һәрвакыт ике төп сыйныф була: җитештерү чараларына хуҗа булган өстен сыйныф (төрле чорда ул колбиләүче, феодал, капиталист исемнәрен йөртә) һәм эксплуатация объекты – юксыл гавам (кол, игенче, сәнәгатьтәге эшче сыйныф). 40673 Җәмгыятьтә шәхси милекчелекнең хакимлек итүче көчкә әверелүе аерым кешеләрнең мәнфәгатен нәкъ эгоистик юнәлештә шәкелләндерә башлый. 40674 Җәмгыять төзелеше Кырмыскалар зур күч булып кырмыска оясында яшиләр. 40675 Җәмгыять хасил булу өчен мөһим икенче шарт – җитештерә торган хуҗалык алып бару (бу К. Маркс фикере). 40676 Җәмәгать белән укыганда, имам Коръән сүрәләрен кычкырып укый. 40677 Җәмәгать җиреннән аңа шулай ук иң күп өлешне биргәннәр. 40678 Җәмәгать китапханәсенең көннән-көн үсә, укучыларының арта баруын « Казан губернасы хәбәрләре» газетасы яктыртып, укучыларны китапханәгә тартып тора. 40679 Җәмәгатьнең өч рәттән торуы хупланыла. 40680 Җәмәгать пулаты әгъзасы булды. 40681 Җәмәгать һәм хәйрия эшчәнлеге Әлинә Татарстан Җөмһүрияте Түбән Кама шәһәреннән 2007 елда Дәүләт Думасына сайлана. 40682 Җәмәгатьчелек арасында проектка бердәм караш юк, аны АКШ хөкүмәтенең мәгълүмат сугышындагы яңа бер адымы дип санаучылар да бар. 40683 Җәмәгатьчелек дәүләт эшлеклесе Камил Фасиевны татар теле өчен көрәшче буларак хәтерли. 40684 Җәмәгать эшлеклесе (социаль-«фабианист», инглиз язуы буенча реформалар яклы эшлекле). 40685 Җәмәгать эшчәнлеге Гаҗәп киеренке җитәкчелек вазифаларын башкаруны җәмәгать эшләре һәм спорт белән оста үреп бара. 40686 Җәмәгать эшчәнлеге Әминов колхозда авторитет казана, депутатларның район һәм авыл Советлары депутаты, җәмәгать эшләрендә актив катнаша. 40687 Җәмәгать эшчәнлеге Җаваплылык, хәбәрдарлык һәм таләпчәнлек кебек сыйфатлары белән аерылып торды. 40688 Җәмәгать эшчәнлеге Чулпан Хаматова "Тормыш бүләк ит" (Подари жизнь) хәйрия вакыфының гамәлгә куючыларның берсе. 40689 Җәмәк — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 40690 Җәмәле (Три Протока) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 40691 «Җәмигъ эт-тәварих» («гомуми тарихлар») — 1602 елда Кадыйргали бәк тарафыннан язып бетерелгән әсәр. 40692 «Җәмигъ эт-тәварих» нәкъ анда языла. 40693 Җәми касыйдәләр, газәлләр язган, төрле җыентыклар иҗат иткән, илаһият белеме, суфыйчылык, шигырь төзелеше, риторика, музыка буенча хезмәтләр калдырган, 500дән артык суфыйның биографиясен төзегән. 40694 Җәмил Газиз улы Нигъмәтов — күренекле татар галиме, педагогика фәннәре докторы, профессор, фән һәм техника өлкәсендә Татарстан Дәүләт премиясе лауреаты, Русиянең атказанган фән эшлеклесе, Дуслык ордены кавалеры. 40695 Җәмилә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7.9 километр озынлыкта булган кратеры. 40696 Җәмил Ибраһим улы Гыйльманов — күренекле татар тарих галиме. 40697 Җәммәттән туган: Хәмит; Хәмиттән туганнар: Сәгыйть, Хәбибулла, Халит; Сәгыйтьтән туганнар: Сәйдәш, Сәйфулла, Сәймәт һ. б. Авылда бу кешеләрдән килгән нәселләр әле дә дәвам итә. 40698 Җеназа алдыннан скульптор С. Меркуров Булгаков йөзеннән үлем битлеген ясап ала. 40699 Җеназа намазын үтәү үлгән кеше өчен дә файдалы. 40700 Җеназа намазының үзенчәлекләре Җеназа намазында, башка намазларадан аермалы буларак, рөкүгъ һәм сәҗдәләр юк. 40701 Җеназасын мелла Фаяз бине Габделгазиз бине Гайса укый һәм Казан каберлегендә җирләнә. 40702 Җеназасын мелла Шиһабетдин бине Фәхретдин укып, яңа каберлектә җирләнде. 40703 Женева дөнья финанс һәм дипломатия үзәге, күп халыкара оешмаларның баш фатирлары урнашкан шәһәр. 40704 Женева килешүләре Женева килешүләре буенча Вьетнам 17-нче параллелдә бүленә 1954 елга Франция көчләре җиңелә диярлек. 1954 елның маенда Дьенбьенфу бәрелешендә Вьетнам партизан көчләре Франция көчләрен тар-мар итә. 40705 Женева күле буенда урнашкан. 40706 Женева яки Цюрихта кебек үк, 2014 елда халыкның 30%-ы миллионерлардан торган. 40707 Җәнәй — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 40708 Җенесне аеру өчен артикльләр һәм кушымчалар кулланыла. 40709 Җенес органнары дисфункцияләрендә, психиатрия, гастроэнтерологиядә аеруча файдалы. 40710 Женес органнарының төзелеше. 40711 Җенес орлыклары беренче тапкыр 1677 елда Антон ван Лювенхоэк (ингл.) тарафыннан күзәтелә. 40712 Җенессез үрчү махсус күзәнәкләр — споралар һәм зоо­споралар белән тормышка аша, алар аерым органнарда яки веге­татив күзәнәк эчендә өлгерәләр. 40713 Җенес Шүрәлеләр ир һәм хатын җенесендә булалар. 40714 Җәнибәк хан үлгәннән соң, аның улы Бәрдибәк хакимлегендә бастыру сәясәте һәм чуалышлар башланган. 40715 Жениховы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 40716 Җәнлекләрне яру вакытында ясалган күзәтүләрне ул автомат рәвештә кеше анатомиясенә күчерә. 40717 Җәнлек совхозы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 40718 Җеннәр кешелек белән кисешмәүче дөньяда яшиләр - туалар, өйләнешәләр, үрчиләр, үләләр һәм кыямәт көнендә кире торгызылачаклар. 40719 Җәннәттә дә дәрәҗәләр төрле була. 40720 Җәннәт – ул хуш һәм иркен урындыр, чөнки ул – тәкъва мөселманнарга ахирәт тереклегендә сөенечтә яшәсеннәр өчен билгеләнгән урын. 40721 Җенси билгеләре, оча сөяге (таз) үсеш алган чорда, ягъни 13-14 яшьләрдә, биек үкчәдән йөргән кызларның оча сөяге зәгыйфьләнә. 40722 Җенси җитлегү ата Җәендә 7-8 яшендә, аналарда 9-10 яшендә була. 40723 Җенси мөнәсәбәтләрнең тарафлары теләге буенча кылынган физик якынлык җенси якынлык буларак билгеле. 40724 Җенси өлгерү башланганчыга кадәр, 6-10 ел төче суда яши. 40725 Җенси өлгерү вакыты 3 нче яки 4 нче елга туры килә. 40726 Җенси үрчү Җенси үрчү лишайникның микобионтына гына хас. 40727 Җенси үрчү ике җенес күзәнәге — гаметаларның кушы­луыннан гыйбарәт. 40728 Җенси хезмәте өчен акча алучыга фахишә диләр. 40729 Җенси һәм җенси булмаган юл белән үрчиләр. 40730 Җенси юл белән көзен үрчиләр, аталанган күкәйләр нык тышча белән каплана һәм кышлый. 40731 Җенси яктан ана затлар 8–10 айлык вакытта, ата затлар яшәешенең 2 нче елында җитлегә. 10–12 (сирәк кенә 20) ел яши. 40732 Җенси ярсу - җенси мөнәсәбәте вакытында яки аның булачагын көтелгәндә урын алган ярсу. 40733 Җеп ачык булырга мөмкин, яки гадәттә (монда күрсәтелгәнчә) батырылган һәм якын катодтан изоляцияләнгән булырга мөмкин. 40734 Җепселләр арасында специальләшкәннәре дә күзәтелә, мәсәлән, эзләүче, чолгап алучы, этүче җепселләр. 40735 Жерар буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 100 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 40736 Жердевка ( ) — Русия Федерациясенең Тамбов өлкәсендә урашкан шәһәр. 40737 Җәрәхәт алган очракта яисә уен туктатылып торганда («чирек»-пауза вакытында, гол керткәннән соң) уенчылар алмаштырыла ала. 40738 Җәрәхәт барлыкка килеп, берничә көн үткәч, якын-тирәдәге лимфатик төеннәр нык зураялар. 40739 Җәрәхәтләр сәбәпле Киев госпиталендә 15 апрельдә үлгән. 40740 Жернакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 40741 Җерси Бөекбритания юрисдикциясенә керә, ләкин ул Бөекбритания өлеше түгел. 40742 Жертвина — Русия территориясеннән ага торган елга. 40743 Җәсәде Татарстан Республикасы Теләче районының Казаклар авылына кайтарыла һәм шунда җирләнә. 40744 Җәүдәт Гыйләҗетдинов – Башкортстанда социология фәненә һәм социологик белем бирүгә нигез салган шәхесләрнең берсе, Русия Социология фәннәре академиясе академигы, Башкортстанның атказанган фән эшлеклесе, профессор. 40745 Җәүдәт Дәрзаманның беренче шигырьләре район газетасында, « Яшь ленинчы »да дөнья күрә. 40746 Җәүдәт Харис улы Фәйзи – күренекле татар композиторы, Тукай премиясе лауреаты. 40747 Җәүза ( ) — бәйләнгән, бәйле. 40748 Җәһилият заманы хатын-кызларга, бигрәк тә инде эшкуар ханымнарга уңай булмаган, әмма бернәсәгә дә карамый, көчле рухлы Хәдичә уңышлы сәүдә алып барган. 40749 Җәяү гаскәрләр алайларына исә әртиллирия, минаткыч (миномет), танк, зенит уксибәрләре бүлекчәләре һ.б. кертелгән. 40750 Җәяү йөреп мәшәкатьләнмәс өчен, ул сугышта да арба белән йөри. 40751 Җибә­релгән фотоларда Ай өслегендә нинди туфрак булуы, 1500 метрга кадәр офык аермачык күренә, ә телевизион тапшырулар юлдаш өслеге төрле дәрәҗәдә яктыртылган вакытта дүрт тапкыр үткәрелә. 40752 Животовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 40753 Жигагай ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 40754 Жигалан 2-й — Русия территориясеннән ага торган елга. 40755 Җигән, Җигәнелга - елга, Агыйдел елгасының уң кушылдыгы. 40756 Җигәнлек — Тук елгасы кушылдыгы. 40757 Җигәнтамак — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 40758 Җигү бер атлы, берничә атлы, дугалы һәм дугасыз була. 40759 Җигүле таулары ( ) — Самар тугае борылышы тарафыннан читләтеп үтелүче Идел уңъягындагы Идел буе калкулыгы өлеше. 40760 Җидегән йолдызлыгының җиде йолдызы чүмечкә охшаган фигураны тәшкил итәләр. 40761 «Җидегән» оешмасы яшерен һәм контрреволюцион буларак сыйфатлана. 40762 Җидегән — ул җиде карак (бу риваять турында Кече Җидегән йолдызлыгы мәкаләдә укыгыз). 40763 «Җидегәнчелек» — 1930 елда бер төркем татар әдәбиятчыларына карата контрреволюцион, милләтчел берләшмә төзүдә гаепләүгә нигезләнгән сәяси эш. 40764 Җидееелык мәктәпне, Уфада урман хуҗалыгы техникумын ( 1957 ), Ленинградта югары фирка мәктәбен ( 1962 ) тәмамлый. 40765 Җиде ел балаларга рәсем дәресләре укыта. 40766 Җидееллык авыл мәктәбен тәмамлаганнан соң, 1935-1937 елларда Богырыслан педагогия техникумында укый. 40767 Җидееллык мәктәпләр челтәре киңәй­гәч, техникумга урыс теле, табигать, география укытучыларын күпләп әзерләү йөк­ләтелә. 1936 елда балалар бакчасы тәрбиячеләре, хәтта немец теле укытучылары әзерләү башлана. 40768 Җидееллык мәктәпне тәмамлагач, Сарманда хисапчылар хәзерләү курсларында укый. 40769 Җидееллык мәктәпне тәмамлагач, Үзбәкстанга китә. 40770 Җидееллык мәктәпне тәмамлый. 40771 Җидееллык мәктәпне һәм 1948 елда Алабуга китапханә техникумын тәмамлый. 40772 Җиде еллык мәктәпне һәм Ләмбрә тракторчылар курсын тәмамлаганнан соң, Сәмәрканд өлкәсендә ике ел механизатор булып эшли. 1944 елны Совет гаскәренә алына, сугышта катнаша. 40773 Җидееллык мәктәп тәмамлаган. 40774 Җидееллык мәктәп тәмамлаганнан соң дүрт ел колхозда эшли — хисапчы, плугарь була. 40775 Җидееллык сугыш, бик күп редутлар һәм тиз ясала торган ныгытмалар кулланылганга, беренче окоп сугышы да булып тора. 40776 Җидееллык сугышка нокта куйган 1763 елгы Париж солыхы нигезендә, Доминика Бөекбританиягә күчә. 40777 Җидееллык татар мәктәбен тәмамлап, 1951 елда Казан механика-технология техникумына укырга керә. 40778 Җиде кат күкнең һәрберсендә Мөхәммәдие пәйгамбәрләр каршы ала һәм сәламли, иң соңыннан ул Аллаһы каршына килеп баса. 40779 Җиде кешелек төркем авылларда, районнарда, шәһәрләрдә концертлар куя. 40780 Җиде китаптан торучы сериядә Гарри Поттер исемле тылсымчы егет тормышы сурәтләнә. 40781 Җиде кыз күленең Җиде кыз күленең дә үз тарихы бар. 40782 Жидели ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 40783 Җиде меңнән артык төре билгеле, Русиянең Ауропа өлешендә 50 ләп төре очрый. 40784 Җиденче көн тәмамлануга патшаның осталары манараны төзеп бетерә. 40785 Җиденче сыйныфка кадәр туган ягында белем ала, Стәрлетамак шәһәрендә урта мәктәпне, Уфада медицина училищесын тәмамлый. 40786 Җиденче сыйныфны тәмамлагач, „Үрнәк” колхозында эшли. 1941 елның июль аенда Кызыл Армия сафларына алына. 40787 Җиденче сыйныфны төгәлләгәч, бер ел колхозда эшли. 40788 «Җиде самурай» ( 1954 ) фильмы шулай ук дөнья буйлап зур уңыш белән бара. 40789 Җиде Си база үлчәү берәмлеләре СИ (SI, ), (Халыкара Система) — Халыкара берәмлекләр системасы, метрик системаның хәзерге варианты. 40790 Җиде сыйныф белем алганнан соң, колхозда төрле эшләрдә эшли, 1956 — 1958 елларда армиядә хезмәт итә. 40791 Җиде үсемлектән ясалган дөге боткасы Нанакуза-гаю ясау һәм ашау белән бәйрәм ителә. 40792 Җиде Чишмә — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 40793 Җиде яшендә Коръәнне яттан белә. 40794 Җиде яшеннән ятим калып, башта авыл мәдрәсәсендә, соңрак чоры өчен шактый дәрәҗәле саналган “Хәкимия”, “Мөхәммәдия” мәдрәсәләрендә укый. 40795 “Җиде яшьтә чагымда сәхнәдә чыгыш ясаганым бар иде. 40796 Жиздра районы ( ) — Калуга өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 40797 Жиздра ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 40798 Жизель ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,4 километр озынлыкта булган кратеры. 40799 Җиззах өлкәсе 1973 елның 29 декабрендә Үзбәкстан ССР эчендә оештырылган. 40800 «Жизнеописание Посланника Аллаха», Сафи ар-Рахман аль-Мубарак Фури Иртәнге намаз азанындагы “Әссаләәтү хайрум минән-нәүүүм” – “Намаз йокыга караганда хәерлерәк” сүзләрен Биләл кертә. 40801 «Жизнеописание Посланника Аллаха», Сафи ар-Рахман аль-Мубарак Фури Таифкә бару Шул ук айда Мөхәммәд галәйһиссәләм җәяү Таиф шәһәренә кешеләрне исламга чакырырга барырга кузгала. 40802 “Җикән камыш”, “Онытма” һәм русча тәрҗемәдә чыккан “Ищу тебя” җыентыкларындагы шигырь һәм поэмалары өчен М.Шабаев 1976 елда Татарстан АССРның Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек булды. 40803 Жилая — Боровка елгасы кушылдыгы. 40804 Жилая Мушня — Русия территориясеннән ага торган елга. 40805 Жилая Рельня — Русия территориясеннән ага торган елга. 40806 Җилбулак-Матвеевка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 40807 Җилбулактамак ( ) — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 40808 Җилгәргечләр — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 40809 Җилдән, явым-төшемнән сакланмалар белән ясалып та куела ала. 40810 Җилдәр урта мәктәбен ( 1943 ), Харьков хәрби авиация училищесын ( 1951 ), Харьков педагогия институтын ( 1953 ) тәмамлый. 40811 Җилдә яхшы хәрәкәт итү өчен һәр орлыкта канатчыклар бар. 40812 Җиләге ачык кызыл төстә, эре, күн оялы. 40813 Җиләгеннән һәм энәсеннән май гына түгел, спирт та, артыш аракысы да ясыйлар. 40814 Җиләк җыеп йөрүче кыз туйның янына ук килгән. 40815 «Җиләк җыярга киткән әниеңне урманда бүре ашаган», дип, ә башка җиргә ситкән булса, башкача алдый. 40816 Җиләкле авылы Бишбалта кирмәне һәм Казан кирмәне арасында урнашып элемтә һәм сәүдә мөнәсәбәтләрендә катнаша. 40817 Җиләкләр һәм орлыклар белән тукланалар. 40818 Җилембәт — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 40819 Җилем әзерләүдә һәм синтетик каучук эшләп чыгаруда чимал сыйфатында кулланыла. 40820 Җилем ( ) — елга, Агыйдел елгасының уң кушылдыгы. 40821 Җилем-Каран авылы 18 гасыр ахырында нигезләнә. 40822 Җилем-Каран Уфадан көньяк-көнчыгышка таба житмеш-сиксән чакрымнар ераклыкта урнашкан. 40823 Җилемләнгән борысны җитештерү Агастын ныклыгы аның җепсел-кат төзелеше белән бәйле. 40824 Жилень — Русия территориясеннән ага торган елга. 40825 Җил җилләми томанлы, ай, ачылмас, Җыр җырламый күңел ачылмас. 40826 Жилиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 40827 Җилйөргән ( ) — Накыз елгасы ( Сакмар бас.) кушылдыгы. 40828 Җилләрнең төрле яктан исүе аркасында климат бик үзгәрүчән. 40829 Җилләрнең юнәлеше һәм утрауларның рельефы явым-төшемнәрдә шактый аерманы билгели (елына 1500 дән алып 4000 мм га кадәр). 40830 Җилләр розасындагы көнчыгыш ягы. 40831 Җилнең кыска вакыт аралыгында көчәеп алуын шквал дип йөртәләр. 40832 Жилова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 53 километр озынлыкта булган кратеры. 40833 Җилпәвеч канатлылар, нигездә, тигезканатлылар (Homoptera) һәм элпәканатлылар (Hymenoptera) отрядыннан булган бөҗәкләрдә паразитлык итә. 40834 Җилтияр һәм Җилтимәс утраулар төркмнәреннән гыйбарәт. 40835 Җил – һава агымының хәрәкәте. 40836 Җим әзерләве белән орлык таратуга, агач үсемлекләре таралышына ярдәм итә. 40837 Җимерелү 32 б.э.к. Октавиан Клеопатрага каршы сугыш башлый. 40838 Җимешашарла́р - яфрактөрчәләр гаиләлегеннән булган күбәләк төрләренең гомуми исеме. 40839 Җимеше — бөртек, кабыклы яисә ялангач, сары, коңгырт яки көрән төстә. 40840 Җимеше булып орлык тартмачыгы пәйда була. 40841 Җимеше — каты төшле җимеш, төшләре озынча. 30 лап тәре билгеле, алар күбесенчә Евразиянең һәм Төньяк Американың уртача зонасында таралган. 40842 Җимеше өчен, шулай ук слива, персик (Persica), абрикос (Armeniaca) өчен ялганма буларак үстерелә. 40843 Җимеше — тартмачык, 3—5 капкач белән ачыла. 40844 Җимеше - төрле формада һәм төстә ( гәрәбәдәй сарыдан яшел, алсу, куе шәмәхә һәм хәтта кара төскә кадәр). 40845 Җимеше тышына озынча буйлар төшкән коңгырт-көрән чикләвек, үз озынлыгының 1/3 е кадәр кәшәнкә белән әйләндереп алынган. 40846 Җимеше - хуш исле әчкелтем тәме булган каты кабыклы төшчә. 40847 Җимешләре—борчак зурлыгындагы, түгәрәк-йомыр- касыман төшле һәм тәмле, бөрештергеч йомшаклы, кара, ялтырап торган шомыртлар. 40848 Җимешләре Зәйтүн җимеше — озынчы-түгәрәк формалы, озынлыгы 0,7 – 4 см, диаметры 1-2 см каты төшле җимеш, май сакланган сусыл җимеш тирәлеге белән. 40849 Җимешләре - зур бер орлыклы чикләвек, калын сүсчел яшел төсле кабыгына һәм нык күкәй сыман яки шар сыман төшкә ия. 40850 Җимешләре зурлыгы, формасы, төсе (бертөсле, төрле төсле, кызылның төрле төсмерләре) белән аерыла. 40851 Җимешләре кызыл яки кара-зәңгәр төстә, сусыл. 40852 Җимешләре сентябрьдә, октябрьдә пешәләр. 40853 Җимешләрне тарату өчен төрле җайланмалары (төкчәләр, чәнечке, канатчык һ. б.) бар. 40854 Җимешнең озынлыгы 6—9 см, диаметры 4—6 см, саргылт, әрчергә авыррак кабыклы, эфир майлары тупланган бизләре бар. 40855 Җимеш тирәлегеннән аерылган орлыкларны (кофе бөртеген) кыздыралар, төяләр һәм шуннан безгә таныш эчемлек — каһвә әзерлиләр. 40856 Җимшәннәр куакларда кышлыйлар, ә язын үсә башлыйлар; орлыклары октябрьдә өлгерә. 40857 Җинаять пулатына казый, хөкем утырышчысы булып сайлана. 40858 Җинаятьчел төркем бер җинаять кылу максаты белән дә корылырга мөмкин. 40859 Җинаять эше Мәскәү ГУВД татарафыннан 9 июньдә башлап җибәрелә. 40860 Җинаять эше “очу кагыйдәләрен бозу” матдәсе нигезендә тикшерелә. 40861 Җинаятьячене фәкать 1969 елда Франциядә тота алалар. 40862 Җиңгәннән соң татар-монгол гаскәре Владимир-Суздаль кенәзлегенә керә, Владимир кенәзе Юрий башкалада гаиләсен калдырып, Сит янындагы урманга качып китә, һәм анда урыс гаскәрләрен җыя башлый. 40863 Җиңел атлетика буенча өч тапкыр Татарстан чемпионы. 1961-65 елларда Казан ветеринария институтында эшли. 1967 елдан – Казан педагогика институтының анатомия һәм физиология кафедрасы каршында аспирантурага керә. 40864 Җиңел атлетика вәкилләре ярышлар алдыннан 15 алтын медаль яуларбыз дип фаразланган иде. 40865 Җиңел атлетикадан соң киң таралу буенча ул икенче урында тора дигән фикерләр дә бар. 40866 Җиңел атлетика — иң популяр һәм массалы спорт төрләренең берсе. 40867 Җиңелгән малай шул чөйне теше белән тартып ала һәм үзе теләгән якка йөгерә. 40868 Җиңелгәч, 1423 елда Идел Болгарстанына кача. 1426 елда Литва кенәзе Витовт ярдәме белән Алтын Урда тәхетен кайтара. 40869 Җиңеләйтелгән, тулы булмаган әверелеш кичерә. 40870 Җиңел крейсерлар беренче бөтендөнья сугышында Җиңел крейсер «Дрезден II». 1918 ел. 40871 Җиңел крейсерлар төзелеше 1950-нче еллар азагында туктадылды. 40872 Җиңел крейсер — су өсте хәрби кораб, крейсерлар кораб классификациясенең кече классына керә, XX гасыр башындагы бронялы палуба крейсерлары үзгәрешләре нәтиҗәсендә килеп чыга. 40873 Җиңел крейсер чагыштырмача эре булганнар. 40874 Җиңел кыздыру ысулын исә ешрак каһвәне френч-пресс әзерләү өчен кулланалар. 40875 Җиңеллек өчен префектуралар еш кына аерым административ берәмлек булмаган регионнарга берләшәләр. 40876 Җиңел металлар төркеменә керә. 40877 Җиңел үзләштерелешле нефть һәм газ ятмаларына зур ихтыяҗ туу АКШны узган гасырның 40 нчы елларында ук сланецларны горизонталь бораулау ысулларын эзләп табуга этәрә. 40878 Җиңел һәм азык-төлек сәнәгате предприятиеләре. 40879 Җиңел һәм азык-төлек сәнәгатләре дә шулай ук үсеш алганнар. 40880 Җиңел һәм азык-төлек сәнәгатьләренең ширкәтләре. 40881 Җиңел элементлар синтезы нәтиҗәсендә авыррак элементлар һәм зур энергия килеп чыга, мәсәлән ике дейтерий төшеннән гелий төше синтезы. 40882 Җиңел эретмәләрдән, югары чагыштырма ныклыклы матдәләрдән һәм пластмассдан ясала. 40883 Җиңел эрүчән балчык кремний окисьларының югары микъдары (70% ка кадәр) белән билгеләнә. 40884 Җиң сызганып, губернада Совет органнарын тергезү эшендә катнаша. 40885 Җиң сызганып, ихлас күңелдән бирелеп эшләү нәтиҗәсе буларак, 1970—1980 елларда диалектология, ономастика, телара багланышлар буенча дистәләрчә язма-мәкаләсе басылып чыга. 40886 Җиңү байрагы Берлинда рейхстагны штурмлаган вакытта лейтенант А.П. Берест җитәкчелегендә Мелитон Кантария белән 3- удар армиянең хәрби шурасы рәсми раслаган Җиңү байрагын рейхстаг түбәсенә кадыйлар. 40887 Җиңү бәйрәмен 1489нчы үзйөрешле артиллерия полкында радиотелеграфист сыйфатында каршылый. 40888 Җиңү бәйрәменә театр коллективы Әхсән Баяновның драматик повесте буенча «Һәйкәл» спектаклен хәзерли. 40889 Җиңү көне уңаеннан бөтен батыр-шәһәрләрдә һәм Русия белән БДБның зур шәһәрләрендә тантаналар үткәрелә. 40890 Җиңү ордены - 1943 елның 8 ноябрендә ССРБ Югары Президиумы Указы белән кабул ителде. 40891 Җиңү - Принципат Октавиан Антоний өстеннән җиңгәннән соң һәм Мисырны буйсындырганнан соң иртә Рим империясе яки Принципат чоры башланган. 40892 Җиңү стеласы 42 метр биек Җиңү стеласы паркка Ямашев проспекты ягыннан керү яннында урнашкан. 40893 Җиңү Тантанасына 1945 елда төшерелгән документаль фильмы багышланган. 40894 Җиңү һәм танылу Яшь Сафа-Гәрәй яңа сугышта Казан ханлыгы гаскәрен җитәкләргә мәҗбүр була. 40895 Җиңүче бөтен раундлар тәмамлангач та, уенның теләсә кайсы мизгелендә дә тәмамланырга мөмкин. 40896 Җиңүче булып бармаклар, беләкләр белән өстәлдәге валикка тидерә алган, яки алар арасындагы шартлы горизонтальне узган спортчы билгеләнә. 40897 Җиңуче булып Беларусия җырчысы — Алексей Жигалкович була. 40898 Җиңүче булып иң күп очко җыйган уенчы санала (яулап алынган нокталар һәм әсирлеккә алынган ташлар саны буенча). 40899 Җиңүчеләр 17 номинация буенча билгеләнә. 40900 Җиңүчеләр Барлык бернче дивизион беренчелектә катнашкан төркемнәр 1992-2012 елларда беренче дивизион беренчелектә 111 төркем катнашты. 40901 Җиңүчеләргә спорт мастеры дәрәҗәсе бирелә башлый. 40902 Җиңүчеләр Кыргызстанда үзбәк Көрәше федерациясе инициативасы белән үткәрелгән II Дөнья беренчелегендә катнаша. 40903 Җиңүчеләрнең Мюнхенда үтәчәк Олимпия уеннарына барасы турында алдан ук әйтеп куялар. 40904 Җиңүче яшерен тавыш бирү нәтиҗәсендә билгеләнә. 40905 Җиңү юлының башы. 40906 Жинья — Русия территориясеннән ага торган елга. 40907 Җир аз булганлыктан, авыл халкы һөнәрчелек һәм кәсәбәчелек белән дә шөгыльләнгән. 40908 Җир асты корылмалары «Күтәрелеш мәйданы» — пилон станциясе, үтә тирәнлеге белән ( ). 40909 Җир астына тө-шеп, аны өскә чыгару өчен дистәләгән шахталар ачыла. 40910 Җир астында барит, төзелеш ташлары, сәвер ташлар, кирпеч чималы, ком, мергель, доломит, магнезит яткылыклары бар, ләкин алар геологик җәһәттән бөтенләй диярлек тикшерелмәгән. 40911 Җир астында Ра алланы караңгылык алласы Апоп көтеп тора. 40912 Җир асты сулары белән туена. 40913 Җир асты сулары белән туену модуле 0,1 дән 10 л/с•км² га кадәр (кушылдыкларда). 40914 Җир асты сулары исәбенә туена. 40915 Җир асты туендыру модуле 0,01 л/с•км². 40916 Җир асты туендыру модуле 0,5-1 л/с•км2. 40917 Җир асты туендыру модуле 1-3 л/с•км². 40918 Җир асты юллары һам траволатор бар. 40919 Җир атмосферасын үткәндә аларның күбесе янып бетә, зур размерлы булганнары гына килеп җир өстенә төшә, 40 т лы – 30 т метеоритлар билгеле. 40920 Җир бүлгәндә хатын-кызлар исәпкә алынмаган. 40921 Җир бүлемнәренең мәйданнары һәм крәстиәннәрнең алар файдаланган өчен йөкләмәләре «Крәстиәннәргә җир биләүне оештыру турында урындагы положениеләр»га ярашлы билгеләнгән. 40922 Җир гаугасы килеп чыга. 40923 Җиргә елышып беткән рота шунда ук һөҗүмгә сикереп торды һәм дошман ныгытмаларын яулады. 216,0 биеклеге шулай алынды.» 40924 Җиргәеш ( ) – Касмарт елгасы кушылдыгы. 40925 Җиргә иң якын ераклыктагы комета “Лексель” 1770 елның июлендә 2,3 миллион чакрым читтән узып китә. 40926 Җиргә иң якын йолдыз — Кояш. 40927 Җиргә иң якын йолдыз Проксима Кентавр - кызыл кәрлә (спектр сыйныфы M5,5Ve; йолдызча зурлык 11,0m), шулай ук 20 иң якын йолдыз - кызыл кәрлә була. 40928 Җирдәге бәхетле тормыш өчен милләтара, динара ызгыш-тартышларның булмавы мөһимлегенә басым ясала. 40929 Җирдәге биотөрлелек тропикларда иң югары. 40930 Җирдәге иң борынгы культуралы үсемлекләрнең берсе, үзеннән-үзе чәчелеп үсүгә һәм кыргыйлануга сәләтсез. 40931 Җирдәге иң түбән температураны (- 89,2 С) Антарктидадагы "Восток" станциясендә төркиләр. 40932 Җирдәге күзәтүче өчен салават күпере гадәттә дуга, әйләнәнең бер өлеше буларак күренә, һәм күзәтүсенең карау ноктасы биегрәк булган саен, әйләнә тулырак( таудан яки очкычтан тулы әйләнәне дә күрергә мөмкин). 40933 Җирдә иң типик үсемлекләрнең берсе - Ком Эквизитесы, агачтай хвощ, әмма споратоткан башаклары төп үсенте башында түгел, ә кырый ботакларында урнашкан. 40934 Җирдә Кугу-Юмо кешеләрне һәм хайваннарны, җир йөзендәге барлык нәрсәләрне өреп яралта, аларга язмыш насыйп итә. 40935 Җирдән 202 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 40936 Җирдән 35,6 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 40937 Җирдән 5000 яктылык елы ераклыкта урнаша. 40938 Җирдән 595 яктылык елы ераклыкта урнаша. 40939 Җирдән 73 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 40940 Җирдән 8,6 яктылык елы ераклыкта урнаша һәм аның яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 23 тапкып артыграк. 40941 Җирдән күренеп торган йолдызлар (иң көчле телескоп аша күренеп торган да) галактикалар җирле төркемендә урнашалар. 40942 Җирдән, тормыштан канәгатьсезлек белдерә, ә моның чыганагы — гаделсезлек. 40943 Җирдән Церераның ялтыравы 6,7 дән 9,3 кадәр йолдыз зурлыгы тәшкил итә. 40944 Җирдән читтәге тереклекне эзләү халыкара тырышулары Җирдән читтәге тереклек (бүтән планеталар тереклеге) — Җирдән тыш хасил булган фараз ителүче тереклек формасы. 40945 Җирдән чыракка кадәр биеклек 93 метрны тәшкил итә. 40946 Җирдән якынча 3000 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 40947 Җирдән якынча 500 яктылык елы ераклыкта тора. 40948 Җирдә оялый, үлән капламы сирәк булган яхшы җылытылган участокларда җиңел, комлы туфракта ешрак очрый. 40949 Җирдә тимер метеоритлар табылганга күрә астероидлар билбавында металлик төшле протопланеталар булган, ә аларның җимерелүе әлеге метеоритлар барлыкка килүенә китергән. 40950 Җирдә төп парниклы газлар булып торалар: су пары (ул парник тәэсиренең 36-70 % өчен җаваплы, болытларны исәпләмичә), углерод диоксиды (углекислый газ, CO 2 ) (9-26 %), метан (CH 4 ) (4-9 %) һәм озон (3-7 %). 40951 Җирдә, урман түшәмәсендә, черегән агачта, ташлар астында яши. 40952 Җирдә һәр елны бизгәк белән биш йөз миллион кеше зарарлана, һәм һәрвакытта да дәвапау авыруны коткарып кала алмый, якынча миллион кеше бу авырудан үлә. 40953 Җирдә яки агач куышында оя кора. 40954 Җирәбә тарту Катнашучы илләрне ярымфиналларга бүлү 2012 елның 25 гыйнварында үткәрелгән пресс-конференция Җирәбә тарту чарасы прошла 2012 елның 25 гыйнварында Бакыда узган. 40955 Җирәнагач ( ) — Таналык елгасы кушылдыгы. 40956 Җиримҗи — Башкортстанның Тәтешле районы биләмәләрендә агчы елга. 40957 Җиримҗи — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 40958 Җир йөзе калкулыклардан гыйбарәт. 40959 Җир йөзендә бүген кукуруз — бодайдан кала иң күп игелә торган культура. 40960 Җир йөзендәге барлык метанны (ел саен 5—10 8 т) прокариотларның фәкать шу­шы төркеме генә барлыкка китерә. 40961 Җир йөзендәге тереклекнең аерым төрләренең төрлелеге биотөрлелек дип атала. 40962 Җир йөзендә иң зур глобус булып Италиядә сакланучы глобус санала, аның диаметры 10 м, авырлыгы 30 т. Мондый глобуста Җир өслеге шактый төгәл сурәтләнгән, ләкин үзенең зурлыгы аркасында, куллану өчен ул уңайлы түгел. 40963 Җир йөзендә куәт һәм кодрәт иясе булганнар бар. 40964 Җир йөзендә үсемлек төрләренең генә дә саны 350 меңгә (кайбер галимнәр фикеренчә, 500 меңгә) җитә. 40965 Җир йөзендә яки аның кайбер регионында барлык табигый организмларны һәм әйберләрне бергәләп әйләнә-тирә мохит дип атыйлар. 40966 Җир йөзенең бөтен җирендә ( Яңа Зеландия һәм кайбер океан утрауларын исәпкә алмаганда) таралган. 40967 Җир кабыгында чатнаган урыннар бар, алар тирәсендә мантия матдәсе — магманың басымы кечерәк була. 40968 Җир кишәрлекләренең уртача мәйданы 6 гектар гына тәшкил итә, “яңа крәстияннәр”нең эш тәҗрибәсе аз, техника белән тәэмин ителү дәрәҗәсе һәм хезмәт җитештерүчәнлеге шактый түбән була. 40969 Җир көне байрагы (en). 40970 Җирле бәйрәмнәр төрләре * Торак пункты булдырылуы көне * Торак пункты яки өлкәнең статусы үзгәрүе көне. 40971 Җирле бәк-түрәләрнең иреген кысрыклавы аркасында ул Казан тәхетеннән төшерелә. 40972 Җирле бүлекләр ( кара зәңгәр ) - эшли торган бүлекләр. 40973 Җирле бүлекләр - тулсынча бәйсез оешмалар. 40974 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан бер сәгатькә алдарак бара. 40975 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан бер сәгатькә арткарак бара. 40976 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан биш сәгатькә алдарак бара. 40977 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан дүрт сәгатькә арткарак бара. 40978 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан ике сәгатькә алдарак бара. 40979 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан өч сәгатькә арткарак бара. 40980 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан сигез сәгатькә алдарак бара. 40981 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан тугыз сәгатькә алдарак бара. 40982 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан унбер сәгатькә алдарак бара. 40983 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан унбер сәгатькә арткарак бара. 40984 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан ундүрт сәгатькә алдарак бара. 40985 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан унөч сәгатькә алдарак бара. 40986 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан ун сәгатькә алдарак бара. 40987 Җирле вакыт дөньякүләм вакытыннан ун сәгатькә арткарак бара. 40988 Җирле идарә итү органнары — министрлар шурасы һәм территориаль ассамблея. 40989 Җирле идарә реформасы 1708 елда җирле хакимият аппаратын көчәйтү һәм идарш эшендә аның ролен күтәрү өчен Русия сигез губернага – Мәскәү, Ингерманланд (соңрак Петербург), Смоленск, Киев, Азак, Казан, Архангелогород, Себер губерналарына бүленә. 40990 Җирле кенәзләрнең тырышлыгы белән XV гасырда феодаль биләмәләр Малакка солтанлыгына берләшәләр. 40991 Җирле кешеләр белән беренче очрашу 1498 елның августында, Пария ярымутравының көньяк ярлары буенда булган. 1499-1500 елларда Алонсо де Охеда илнең бөтен яр буе буйлап сәяхәт ясаган. 40992 Җирлеккә тагын Чирмиш авылы буйсына. 40993 Җирле “Крылья Советов“ команда­сының капитаны итеп тә сайлыйлар. 40994 Җирлек территориясенда 12 торак пункт урнашкан. 40995 Җирлек территориясенда 46 торак пункт урнашкан. 40996 Җирлек территориясенда торак 20 пункт урнашкан. 40997 Җирле мәсьәләләрне хәл итү өчен шундый җирле үзидарә халык тарафыннан сайланган һәм башка җирле үзидарә органнары тарафыннан һәм/яки турыдан-туры башкарыла ала Кутафин О. Е., Фадеев В. И. Муниципальное право Российской Федерации. 40998 Җирле мөселман җәмгыяте үтенече белән генә гимназиягә кире алына һәм аны 1916 елда алтын медаль белән тәмамлый. 40999 Җирләр бик яхшы – ни утыртсаң, шул үсә, биредә карбыз-кавын, өрек-йөзем үстерү гадәти хәл. 41000 Җирләре азлыкка күрә алар патшадан Йомран-Табын волосте җирләрен бирүне сорый. 41001 Җирләренең шактый зур өлешендә таулар бар. 41002 Җирләрнең тартып алынуы, мәҗбүри хезмәтнең, дини изүнең көчәя баруы Татар халкының иҗтимагый-икътисади һәм мәдәни үсешендә каршылыклар тудыра, бу исә фетнәләр китереп чыгара (к. 41003 Җирләр урыннар белән сөреп чыгылганнар, аеруча көнчыгыш өлешендә. 41004 Җирле сөйләмнәргә яраклашып “чәкән” сүзе “чакан”га әйләнеп, елга Чаканлы исемен алган. 41005 Җирле тарихчы Х. Акманов тапкан документларга күрә, украиннар авылларына Кавказ буйсындырылганнан соң нугайлар күчерелә. 41006 Җирле татарлар аның белемен күреп Түбән Оч мәхәлләсенә мулла булып калырга үгетлиләр. 41007 Җирле үзидарә (130—133 статьялар) ** 9 башлык. 41008 Җирле үзидарәгә аймач, шәһәр, район, сомон хураллары керә, аларның вәкилләрен 4 елга сайлыйлар. 41009 Җирле үзидарә сайлана торган депутатлардан тора. 41010 Җирле үзидарә — шушы территория бөтен халык мәнфәгатьлареннән чыгарып, җирле әһәмиятле сорауларны мөстәкыйль чишенүе, муниципаль милекне идарә итүе тәэмин итү гражданнарның эшчәнлеге һәм оештыру системасы. 41011 Җирләү зиратларда, тауларда башкарылган; фараоннарның мәете өчен Мисыр пирамидалары төзелгән. 41012 Җирле хакимият идарәсе дә шунда урнашкан. 41013 Җирле хакимиятләр пулатының тыныч үсеш буенча комитетының вице-президенты. 41014 Җирле халкының ярдәменә һәм Кәфәдәге генуя колонистларына таянып, Хаҗигәрәйнең олы улы Нурдәүләтне тәхеттән бәреп төшергән. 41015 Җирле халык 1655 елга аурупалылар тарафыннан тулысынча корылып бетерелә. 41016 Җирле халык аңа ияләшә, авылда торак корып, яшәргә калырга тәкъдим итә. 41017 Җирле халык балык тоту, мал-туар үрчетү белән шөгыльләнә. 41018 Җирле халык булган бриттлар киләчәктә Уэльс булачак җиргә китәргә мәҗбүр булалар. 41019 Җирле халык күбесенчә суннит мөселманнары белән тәкъдим ителгән. 41020 Җирле халыклар сүзләре буенча, бу хайван Джиунду сазлыкларында ( Замбия ) яши. 41021 Җирле халыкның теле, этнографиясе бик үзенчәлекле. 41022 Җирле халык шулай ук күчмә терлекчелек, бакчачылык, сунарчылык белән дә шөгыльләнгән. 41023 Җирле шартлар таләбеннән чыгып барлыкка килгән кием төрләрен дә шушы ук юнәлештә кулланырга мөмкин булыр иде. 41024 Җирне агач сука белән сөрәләр, агач тырма белән тырмалыйлар, урак белән уралар, тәпәч белән сугалар,әвендә киптерәләр, җилдә җилгәрәләр. 41025 Җирне җан башына аркан белән үлчәп биргәннәр. 41026 Җирне җирле кабиләләрдән 400 сумга сатып алу турындагы килешү 1779 елның 29 июнендә имзалана. 41027 Җирне мелиорацияләү нәтиҗәсендә Монаконың җир массасы 20 процентка арткан. 41028 Җирнең әйләнүе сәбәпле, һәр регионда сәгать күрсәткән вакыт гел шул ук көн өлешенә туры килү максатлы (мәсәлән, кояшның һәр көн иң югары ноктасында төш вакыты тирәсендә булуы), төрле урыннарда төрле сәгать вакытларын кулланулары кирәк. 41029 Җирнең әйләнү күчәре аның орбита яссылыкка карата 23,4° ка авыша. 41030 Җирнең зурлыгыны исәпкә алып, бу хәл Меркурийның эчендә металларның күп булуын күрсәтә. 41031 Җирнең зур өлешен бодай һәм кукуруза чәчүлекләре били. 41032 Җирнең иң кызу җирләренең берсе. 41033 Җирнең материкларга һәм океаннарга бүленүе очраклы түгел, ул Җир кабыгының төзелешенә бәйле. 41034 Җирнең өстенә ел саен беничә мең кечкенә размерлы метеоритлар төшә. 41035 Җирнең тарту көче атмосфераны планета янында тотып тора. 41036 Җирнең төньяк ярымшарында билгеле киңлек φ өчен δ > 90° − φ авышлыгы белән күк җисемнәре офыкка төшмиләр. 41037 Җирне өйрәнүче фәннәр (геофәннәр) - Җирне һәм аның якын тирәлеген төрле яктан өйрәнүче фәннәрнең уртак атамасы. 41038 Җирне, очына металл төрән куеп, агач сука белән сөргәннәр. 41039 Җирне, социализацияләү турындагы канунга туры китереп, аны вакытлыча бүлү эше башланган. 41040 Җирне таяклар белән йомшарталар, сабан билгеле булмый. 41041 Җирне эшкәртү ысуллары яхшырган, һәм игенчелек күб¬рәк уныш бирә башлаган. 41042 Жирново ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 41043 Жирново ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41044 Җир өслегенә кадәр аларның бик азы гына килеп җитә. 41045 Җир өслегенең уртача биеклеге — 400—500 метр, иң биек нокта — 1158 метр (Исходная тавы). 41046 Җир өсте бераз күтәрелгән тигезлекләрдән гыйбарәт. 41047 Җир өсте гнейс, грәнит, бозлык, күл-бозлык утырмалардан тора. 41048 Җир өсте — дулкынсыман тигезлек; иң биек урыны 814 м. Сазлыклар һәм күлләр күп. 41049 Җир өстендә аулак чокырда оялый. 2–3 ак йомырка сала. 41050 Җир өстендәге күзәтүче өчен күк йөзенең әйләнүе күктә яктырткычларның бер тәүлеклек хәрәкәте күчереп ясый. 41051 Җир өстендә, җир астында һәм яртылаш суда яшиләр. 41052 Җир өстенә агып чыккан магманы лава дип атыйлар. 41053 Җир өсте органы дифференцияләшүе белән бергә тамыр да эволюция кичерә. 41054 Җир өсте плато һәм тәбәнәк таулардан (бикелеге 300–500 м) һәм тәбәнәк яр буе террасалардан гыйбарәт. 41055 Җир өсте селкенү дәрәҗәсе белән характерланган җир тетрәү энергиясе сейсмик баллар белән исәпләнә. 41056 Җир өсте сулар аз. 41057 Җир өсте — тигезлек; елгалар кыска вә шарлавыклы. 41058 Җир өсте умырткалылары арасында үпкәсез хайваннар да очрый. 41059 Җир өчен геологик нәтиҗәләр Әгәр Айда шушы һәлакәттәге кратерлар хасил булганнар икән, бомбалаудан Җирдә дә тәэсир булган. 41060 Җир планетасының беренче галәмчесе. 41061 Җир сатып алганга кадәр, алпавыт крәстиәннәре вакытлыча бурычлы крәстиәннәр категориясендә кертелә һәм барщина үтәүне яки оброк түләүне дәвам итә. 41062 Җир Сәгатенең туграсы Җир сәгате (ингл. 41063 Җир-суларың – затлы бүләк, Табигатең – шифа; Атла, тарихыңны әйдәп, Австралия, алга! 41064 Җирсыман планеталар: Меркурий, Чулпан, Җир, Марс (зурлыклар чагыштыру өчен, ераклыклар сакламаган) Җирсыман планеталар (җир төркеме планеталары) — Кояш системасындагы эре булмаган планеталар. 41065 Җир тетрәвенең сәбәпләре я табигый (тектоник процесслар), я кеше эшчәнлеге нәтиҗәсендә (шартлаулар, тауда казылган чокырларның убуы, сусаклагычларны тутыру) булырга мөмкин. 41066 Җир тетрәү кебек үк, цунами дулкыннары учагынан бөтен якларга китә. 41067 Җир тетрәүләр еш була. 41068 Җир тетрәүләрнең эпицентрлары Җир тетрәүләрнең көчен һәм тәэсирен үлчәү Бәяләмәләр һәм чагыштырмалар өчен магнитуда шкаласы һәм интенсивлык шкаласы кулланылырга мөмкин. 41069 Җир тетрәүнең магнитудасы 7,9 балл булган. 22 майга торыш буенча хөкүмәт 50 мең һәлак булган кеше турында мәгълүмат бирә. 41070 «Җир уллары трагедиясе» шул ук елда сәхнәгә дә менә. 41071 Жирухины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41072 Җир хакын өлешләп түләү шарты белән килешеп, 1901 елның язында яңа хуҗалар гаиләләре белән күчеп килгәннәр. 41073 Җир һәм крестьяннар сатып алып, көтүче үзенә утар төзетә һәм авылны үз исеме белән “Атлашкино” дип атый. 41074 Җир шарында гомум суыну күренеше соңгы 7500 ел эчендә кимендә 18 тапкыр булган. 41075 Җир шарындагы урман запасларының 22 проценты Русиядә. 41076 Җир шарында елдан-ел арта баручы халыкны азык-төлек белән тәэмин итү максатында авыл хуҗалыгында җитештерүне арттыру мөмкинлекләре фәкать туфракны сугарып эшкәртүгә нигезләнә. 41077 Җир шарында исеме булган бугазалар арасында иң киңе (820—1120 километр). 41078 Җир шарында трихомоноз белән ел саен 170 млн га якын кеше: ир-атлар һәм хатын-кызлар авырый. 41079 Җир шарының биш кыйтгасы һәрчак яшәеш иткән, алардагы таулар, үзән һәм елгалар, үсемлек һәм җәнлекләре әлмисактан һич үзгәрешсез безнең заманга кадәр килеп җиткән. 41080 Җир шарының иң эссе поясы тропиклар дип атала. 41081 Җир шарының пәйда булу вакытын билгеләгәндә, Бюффон Инҗилдә аңар бүлеп бирелгән 7000 елдан аз гына артык вакытын көлке дәрәҗәдә кечкенә сан итеп саный һәм, үз ягыннан, 75000 ел санын тәкъдим итә. 41082 “Җир шарының тарихы һәм теориясе” (1 том) яңа космогоник теорияне тасвирлый. 41083 Җир эшкәртелми диярлек. 41084 Җир эшләре Халык комиссары Юныс Вәлидов та әлеге канэчкеч документка кул куймый. 41085 Җисемгә берничә көч тәэсир иткәндә, суперпозиция принцибын исәпкә алып Ньютоның икенче законы языла: яки Ньютонның икенче законы яктылык тизоегеннән күпкә кечкенә булган тизлекләр өчен һәм инерциаль исәп системаларында гына дөрес. 41086 Җисем катнашкан физик тәэсир итешүне күзәтеп, өстәмә F көчен тасвирларга кирәк. 41087 Җисемнең бирелгән үзлекләрен өйрәнү өчен кирәк булган минималь күләм билгеләнгән күләм (урыс. 41088 Җисем тулысынча сыекча белән чолгап алынган яки сыекча өслеге белән кисешкән булырга тиеш, мисал өчен: Архимед кануны резервуар төбендәге герметик рәвештә беркетелгән җисемгә тәэсир итми. 41089 Җитез егет бер үк вакытта Муса Җәлил исемендәге мәдәният йортында баянчы булып эшләргә дә өлгерә. 41090 Җитәкче алышынгач кына, «йолдыз» статусында әйләнеп кайта. 41091 Җитәкче буксәне кулы белән кире бәреп каланы саклый. 41092 "Җитәкчелеге буенча геронтологии һәм гериатрии", Клиник гериатрия. 41093 Җитәкчелек итә белмәгәнлектән Кандагар һәм Багдадны югалта. 1722 елда әфган-гизәйлеләр Иранга яу чаба, алар шунда ук Исфаһанны алалар һәм Сәфәвиләрнең җитәкчеләрне үтерәләр. 41094 Җитәкчелеккә татарларны куймыйлар, укып бетереп кайткан татарларны эшкә алмыйлар, мәчет-мәктәпләрне бетерәләр. 41095 Җитәкчеләре, мөгаллимнәре кулга алына. 41096 Җитәкчеләр составы * Никифор Полянский, комбриг - (1935 елның 10 гыйнварыннан - 1938 елгача). 41097 Җитәкче органнары * Ислам Саммиты (корольләр, дәүләт яки хөкүмәт башлыкларының югары дәрәҗәдә очрашуы). 3 елга 1 үткәрелә. 41098 Җитәкчесе — шагыйрь Ринат Баттал. 41099 Җитәкче — халыкара дәрәҗәдәге спорт остасы Семён Якубов. 41100 Җите́н ( ), җитенчәләр гаиләлегеннән бер яки күпьеллык үләнчел үсемлек ыругы. 41101 Җитен заводы, азык-төлек сәнәгатенең предприятиеләре. 41102 Җитен мае Җитен орлыгыннан борынгыдан май ясалган. 41103 Җитен маенда күп токоферол (Е витамины), фолик әчелек (В9 витамины), эстроген сыман фитогормоннарга ия. 41104 Җитен мае тиз бозыла, шуңа күрә аны ябык шешәдә, караңгы урында сакларга кирәк. 41105 Җитен сүсеннән төрле максатлар өчен тукымалар эшләнә. 41106 Җитен тавы дип йөртелгән тау да бар. 41107 Җитен уникаль үсемлек, аны дөрес итеп файдаланган очракта атеросклероз, йөрәкнең ишемия авыруы, кан әйләнешенә бәйле рәвештә килеп чыккан чирләрдән, тромбозлардан, хәтта яман шеш авыруына каршы торырлык итеп организмны ныгытырга була. 41108 Җитешмәгән сул канатын соңгы елларда гына төзеп куйдылар. 41109 Җитешмәгән ягы булып беренчел һәм икенчел чылбыр арасында электр изоляциясе (гальваник аеру) юклыгы булып тора. 41110 Җитештергән авыл хуҗалыгы продукциясе күләме буенча өлкә Русиядә 10 урыныныда тора. 41111 Җитештерәбез һәм сатабыз: алтын, көмеш, ука һәм ефәк белән чигелгән баш киемнәре, ир-атлар түбәтәйләре һәм фәсләр, хатын-кыз калфак һәм шапкалары». 41112 Җитештерелә торган товарларның төре, күләме, хакы сыман төп икътисади сораулар хәзер дәүләт тарафыннан билгеләнә. 1936 елда бөтен Германия икътисадын хәрби юлга бастыру планын тормышка ашыру буенча идарә булдырыла. 41113 Җитештерү алдынгыларының уңышлары һәм тәҗрибәләре, мәдәният, мәгариф, сәламәтлек саклау оешмалары эшчәнлеге җентекләп яктыртыла. 41114 Җитештерү Алюминий - киң таралган металл булса да, чиста хәлдә булмый. 41115 Җитештерү кичегүләр һәм финанс кризисы сәбәпле Аэробус Европада 10 мең хезмәткәрен эштән чыгарачагын белдергән иде. 41116 Җитештерүне географик урнашуы буенча билгеләүче тулаем эчке продукт (ТЭП) күрсәткеченнән аермалы буларак, ТМП җитештерүне милкен хуҗасына карата исәпли. 41117 Җитештерү өлкәсендәге аеруча катлаулы мәсьәләләрне чишү өчен 1963 елда 2300 комплекслы иҗади бригада һәм 310 иҗтимагый-конструктор бригада төзелә. 41118 Җитештерү Т-70 Кубинкада бронетанк техникалар музеенда Т-70 җиңел танкын серияле ГАЗ заводында гына түгел, ләкин илнең Идел буе һәм Вятка төбәкләре күп башка оешмалары катнашкан. 41119 Җитештерү тармагы Авыл халкының төп шөгыле – авыл хуҗалыгы һәм сәүдә. 41120 Җитештерү тармагы «Алга» хуҗалыгы. 41121 Җитештерү тармагы Географик урынлашу * район үзәгенә кадәр (Раевский): 33 км * тимер юл станциясенә (Раевский): 33 км Авылның төп бәласе – юлсызлык. 41122 Җитештерү тармагы ҖЧҖ «Родина» ачкан каз фермасы. 41123 Җитештерү тармагы “Күчәрбай-инвест” – райондагы иң зур предпприятеләреннән санала. 41124 Җитештерү тармагы КФХ «Байталлы» Мәгариф Авылда татар урта мәктәбе уңышлы эшләгән. 2006 елда мәктәп коллективы Рәсәй президентының 1 млн күләмендәге грантка ия булган. 41125 Җитештерү тармагы "Пищепром" Бүздәк консервлау комбинаты ЯАҖ, "Бүздәкагро"ҖЧҖ, "МаксиПроф"ҖЧҖ, ҖЧҖ "УралГазОйл (авл хуҗалыгы техникасын ремонтлау). 41126 Җитештерү тармагы Районда сәнәгатькә дә азмы-күпме урын бар. 41127 Җитештерү тармагы Район үзәгендә Балтач ДРСУ ГУП "Башкиравтодор". 41128 Җитештерү тармагы Слак җирләре 8 авыл хуҗалыгын берләштергән «Эко-Агро» филиалы - «Отчизна» ҖЧҖ кулында. 41129 Җитештерү тармагы Халыкның төп шөгыле – авыл хуҗалыгы һәм сәүдә. 41130 Җитештерү үзенчәлекләре Чын мәгънәсендә аракы җитештерү мәшәкате коньяк яки элита сортлы вискиныкыннан ким түгел. 41131 Җитештерү Уранны баектыру изотопларның бүленүе технологиясе ярдәмендә бара. 41132 Җитештерүчеләр 2010 елда зәйтүн мае 40%ы Испаниядә җитештерелгән, күбесенчә көньяктагы Андалусия вилаятендә. 41133 Җиткән кошлар соры яки коңгырт соры төсле. 41134 Җитлегү чоры Б.э.к. IV гасырның 70—60 нчы еллар. 41135 Җ итлеккән зур шөпшәләр төрле азык белән туклана. 41136 Җитмәсә алман гаскәрләре Варшаваның биналары 35%н җимергәннәр. 41137 Җитмәсә, бу тетрәнүләрдән айнып бетмәгән халык өстенә 1921 елгы ачлык ябырыла. 41138 Җитмәсә, планетада җылылык агымнары күчми диярлек, Марсның өслеге Кояш җиле кисәкчәләре тарафыннан бомбалана, моннан тыш су җылынганда түбән басым сәбәпле сыек хәлне үтмичә шул ук вакытта буга әйләнә. 41139 Җитмәсә, рәсми хакимият тарафыннан: "Татарларда революциягә кадәр тоташ наданлык булган, үз басма китаплары булмаган", — дигән фикер алга сөрелеп килә. 41140 Җитмәсә рус кулъязмасында күрсәтелгән урында - Непрядва елгасы янында бернинди хәрби табылдыклар, мәетләр сөякләре, калган кораллар табылмаганнар. 41141 Җитмәсә, элементар бозоннарга электр-зәгыйфь теориядә массалар килеп чыгуы өчен җаваплы Һиггс бозоны һәм әлегә табылмаган фаразланган гравитон ( гравитацион тәэсир итешү ) карыйлар. 41142 Җитмешенче еллар башында Фәнис Яруллин үзенең каләм көчен проза жанрының олырак формаларында да сынап карый. 41143 Җитмешенче елларда әдип очерк жанрына игътибарын күбрәк юнәлтә һәм бу өлкәдә сизелерлек уңышларга ирешә. 41144 Җитмешенче еллар дәвамында аның бер-бер артлы «И кадерле туган як» ( 1968 1970 ) исемле тарихи-публицистик китабы (М. 41145 Җитмешенче еллар Тоткынлык елларында аның поэзиясе яңа югарылыкка күтәрелә. 41146 Житомир — Украинаның иң борынгы тарихи һәм мәдәни үзәкләренең берсе. 41147 Җиһазларның иң мөһимнәре система блогында урнашкан. 41148 Җиһанга очмаса да, галәмдә татарның эзе бар. 41149 Җиһангирның әтисе Вәли карт Бибинурны төнгә каршы юлга чыгармый, өенэ дәшә. 41150 Җиһангирны туган авылына алып кайтып җирлиләр. 41151 Җиһанов музыкасы), «Бу кырлар, бу үзәннәрдә», «Кем уйлаган» (Җ. 41152 Җиһановның " Алтынчәч ", Х.Вәлиуллинаның "Самат", Р.Гобәйдуллинныың ”Җиһангир", һ.б.). Моннан тыш, үзе куйган спектакльләрдә Н.Даутов төп партияләрен оста итеп башкара алды. 41153 Җиһановның «Җәлил», Мансур Мозаффаровның «Зөлхәбирә» опералары, Р.Гобәйдуллинның «Кисекбаш» балеты шулай ук Ә.Фәйзи либреттоларына таянып иҗат ителгәннәр. 41154 Җиһаншина (Җиһаншин) – төрки халыклар арасында киң таралган фамилия. 41155 Җиһаншин Алимҗан Җиһанша улы — РСФСР халык мәгарифе отличнигы. 41156 Җиһаншин (Җиһаншина) – төрки халыклар арасында киң таралган фамилия. 41157 Җиһат Солтанов (Җиһат Әдһәм улы Солтанов, ) – язучы. 41158 Җ. Киекбаев үзенең фикерен болай аңлата: «Башкортстанның көнбатыш һәм төньяк-көнбатыш өлешендә яшәүчеләр татар телендә (татар теленең урта диалектында) сөйләшәләр, татар телен үзләренең ана теле дип таныйлар». 41159 Җозеф Гильотеннең да үзе тәкъдим иткән гильотинада башы киселә дигән фикер дөрес түгел, ул 1814 елда үз үлеме белән үлә. 41160 Җөйде ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсенең Кара-Буура районындагы авыл. 41161 Жолобовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41162 Җөмадиәл-ахыр ( җөмада әл-ахир) — Һиҗри тәкъвимнең алтынчы ае Җөмадиәлахир — ай елының алтынчы ае исеме. 41163 Җомга. 230-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 41164 Җомга. 237-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 41165 Җомга. 244-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 41166 Җомга. 251-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 41167 Җомгадан шимбәгә каршы төндә Шайтан каршында бал башлана. 41168 Җомга иртәсендә, 8 апрельдә Кобейнны үзенең өендә вафат килеш табалар. 41169 «Җомга көн кич белән», «Афәрин» тапшыруларын әзерли. 41170 Җомга көнне өйлә вакытында җомга намазы укыла. 41171 Җомга мәчете Әмәвиләр дәверендә чәчәк ату чорын кичерә. 41172 Җомга саен бөтен район Янкә (Яковлевка) базарына җыела. 41173 Җомга саны төсле итеп, 20 полосада чыга. 41174 Җөмләдә мөмкин, ярый (ярар, ярамас, ярамый), кирәк (кирәкми), тиеш (тиешсез), бар, юк сүзләре күбесенчә хәбәр булалар. 41175 Җөмләдә сүзләр бәйләнүен күрсәтә. 41176 Җөмләдә хәбәр булып килә. 41177 Җөмләдә эш яки хәлнең билгесен белдереп, ничек? 41178 Җөмләнең төп билгеләре: предикативлык (хәбәрлек) һәм модальлек. 41179 Җөмһүрият булып саналган илдә югары хакимлек сайлаулы әгъзаләре белән ашырыла. 41180 Җөмһүриятебезнең хәзерге Алексеевский районындагы бу авыл борынгы кала урынының бер өлешен биләп тора. 41181 Җөмһүрият инкыйлаби хәрби шурасы (Реввоенсовет) биреме буенча хәрби бүлгеләрне оештыру һәм кызыл гаскәриләрне сәяси тәрбияләү эше алып бара. 41182 Җөмһүрияткә каршы патшалыкларның берлеге. 41183 Җөмһүрият күләмендә уздырылган мөһим чараларның барысында да катнаша. 41184 Җөмһүриятнең беренче президенты булып Симон Боливар билгеләнгән. 1899 елда "мең көн" дип аталучы сугыш башланган, аның барышында 100 мең кеше һәлак була. 41185 Җөмһүриятне уңыш белән котларга М.И. Калинин килә. 41186 Җөмһүрият өчен рәссамнар әзерләүгә үзеннән зур өлеш кертә. 41187 Җөмһүрият тарихының бөтен чорларында әдәбият -тел, милли мәдәният үсешендә зур роль уйный. 41188 Җөмһүрият территориясе өч департаментка бүленгән: Венесуэла, Кито һәм Кундинамарка (элеккеге Яңа Гранада), башкалалары Каракас, Кито һәм Боготада булган. 41189 Җөмһүрият эченә 100 утрау керә, аларның нибары 33дә генә кеше яши. 41190 Жоон-Дөбе ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсенең Кара-Буура районындагы авыл. 41191 Җөплелек квант физикасында әһәмиятле роль уйный, дулкынча функциянең төп сыйфатламаларының берсе була. 41192 Җөплелек саклану канунын үтәлмәве сәбәпле сул кисәкчекләр генә (спин импульска каршы юнәлгән) зәгыйфь тәэсир итешүдә катнашалар, шуңа күрә Галәмебез кисәкчек-антикисәкчек аннигилляциядән югалмаган. 41193 Җөри — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 41194 Жороб — Русия территориясеннән ага торган елга. 41195 Җубга (Полковничья ярыгы) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41196 Жужла — Русия территориясеннән ага торган елга. 41197 Жужуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 41198 Җүкәтауның өч рәт үр­ләр — чокырлар белән ныгытыл­ган үзәк өлеше (каласы) биек тау башында, Киле елгасының Чулман­га кушылган урынында. 41199 Жуки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41200 Жукла — Русия территориясеннән ага торган елга. 41201 Жуков Җиңү Тантанасын кабул итә. 41202 Жуковляне ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41203 Жуков Никита Хрущёвны баштагы вакытта бик яклаган. 41204 Жуков районы ( ) — Калуга өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 41205 Жуков ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41206 Жуковский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 41207 Җулдыбай — Русия территориясеннән ага торган елга. 41208 Жуликовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41209 Жумалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 41210 Җуморат Дәүләтбаев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 41211 Журавлева ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 41212 Журавлевка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 41213 Журавлёва — Русия территориясеннән ага торган елга. 41214 Журавли ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 41215 Журавли ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 41216 Журавли ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41217 Журавли ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 41218 Журавлик — Русия территориясеннән ага торган елга. 41219 Журавский ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 41220 Журнал 1907 елның июлендә чыгудан туктатыла. 41221 Журнал 1925 елның 5 нче саныннан «Октябрятлар почмагы» ача. 41222 Журнал битләрендә авыл хуҗалыгын квалификацияле кадрлар белән тәэмин итү мәсьәләләре күтәрелә, игенчелек, терлекчелек, умартачылык, яшелчәчелек тармаклары буенча киңәшләр басыла. 41223 Журналга Россиянең барлык төбәкләрендә дә язылырга мөмкин. 41224 Журналда «Күктә күренә торган нәрсәләр», «Зилзилә», Мәскәү, Петербург шәһәрләре, «Дума ачылу», «17 октябрь манифесты», табигать хәлләре турында сөйләгән мәкаләләр басылган. 41225 Журналда, нигездә, җирле авторларның әсәрләре басыла. 41226 Журналда төрек галимнәренең, Аурупаның танылган археологларының аның фән өлкәсендәге хезмәтләренә олы бәя биргән һәм дөнья фәнендәге урынын билгеләгән мәкаләләр басылган, дөньякүлөм танылган галимнөрнең төрле елларда аңа язган хатлары урнаштырылган. 41227 Журналда уен, хәрәкәт белән башкарыла торган җырларны да М. Җәлил башлый. 41228 Журналда эшләү чорында да Р.Фәхреддин әдәби һәм гыйльми эшчәнлеген дәвам иткән, хезмәтләре китаплар булып чыгып торган. 41229 Журналист 2003 елның 21 декабрендә вафат булды. 41230 «Журналист» белгечлеге буенча В.И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетын тәмамлаган ( 1968 ). 41231 Журналист буларак 1846 — 1848 еллардагы Мексика сугышында катнаша. 41232 Журналистика, әдәбият өлкәсендәге хезмәтләре өчен аңа 1981 елда Татарстан АССРның атказанган культура работнигы дигән мактаулы исем бирелде. 41233 Журналистика өлкәсендәге уңышлары һәм җәмәгать эшчәнлеге өчен 1981 елда аңа Татарстан АССРның атказанган мәдәният хезмәткәре дигән мактаулы исем бирелде. 41234 Журналистика өлкәсенә килгәндә исә, ул Азатлык радиосында даими хәбәрче булып эшли. 41235 Журналистика факультетына яңадан 1986 елда гына әйләнеп кайтып, читтән торып тәмамлый. 41236 Журналист Ирек Биккинин мәгълүматы буенча, ул елларда телләр белгече Мәхмүтов төрле чит илләрдә разведка эшендә катнаша. 41237 Журнал күләме 32 битле була, ул атнага өч тапкыр чыгып килә. 41238 Журнал кыска гомерле булса да, жәмәгатьчелектә кызыксыну уята. 41239 Журнал ничек кенә аталса да, аның юнәлеше, мәсләге үзгәрми. 41240 Журналны Бертуган Кәримевләр матбагасы нәшер иткән була. 41241 Журналның 1998 елгы 12 нче саны «Мирас» журналы — айлык Бөтендөнья татарларының халыкара фәнни-популяр, иҗтимагый-сәяси һәм әдәби-нәфис академик журналы. 41242 Журналның байтак битләре Ленин-Сталин шәхсенә мәдхия җырлаган шигырьләр, әдәби парчалар белән ачыла. 41243 Журналны нәшер итә башлаган чорда язучы Факил Сафинның хезмәте зур була. 41244 Журналның концепциясе яңартыла, яңа баскычка күтәрелә, халыкара аренага чыга, «Периодика Исламика» каталогына кертелә. 41245 Журналның нашире һәм баш мөхәрире Галимҗан Баруди була, ул Казанда «Милләт» типографиясендә басыла. 41246 Журналны оештыру, мөхәррирлек вазифасын милли хәрәкәт житәкчесе дагстанлы Шамилнең оныгы Заһит Шамил үз өстенә ала. 41247 Журналны оештыручылар һәм баш мөхәррирләр * Шиһабетдин Әхмәров — 1913 елның 21 февралендә (яңа стиль белән 3 мартта ) чыга башлаган беренче фәнни-педагогик «Мәктәп» жур­налын оештыручы һәм аның беренче мөхәррире. 41248 Журнал Советларга каршы фикердә тора. 41249 Журнал татар халкының, Русиянең башка халыкларының мәдәни мирасын пропагандалау буенча зур эш башкара, җәмгыятьнең рухи-әхлакый нигезен булдыру һәм үстерүдә катнаша. 41250 Журнал чыга башлаганчы ярты еллар алдан масштаблы реклама эшчәнлеге җәелдерелә, нәтиҗәдә “Идел” беренче язылу кампаниясендә үк дистә меңләгән тираж җыя ала. 41251 Жусасай — Русия территориясеннән ага торган елга. 41252 Җучи династиясеннән, Ак Урдадан чыккан хан. 41253 Җучи улусының үз шәһәрләре калкып чыкканчы, Идел буендагы сәүдә үзәге буларак, дәүләтнең мәркәзе вазифасын да үти, җучи тәңкәләрен дә иң әүвәл икътисадый ныгып өлгергән Болгар каласында суга башлыйлар. 41254 Җ.Фәйзи иҗатының иң күренекле һәм үзенчәлекле өлкәсе – җырлар. 41255 Җ.Фәйзи музыкаль комедия жанрын үстерүгә күп көч куйган. 41256 ҖЧҖ “Кырмыскалы кошы” 2010 елда 12 мең бройлер чебеш һәм 40 мең каз бәбкәсе саткан. 41257 Җыелган акча техник чараларга, хезмәт хакы, әдәбиятне нәшер итүгә һ.б. китә. 41258 Җыелган уңыш — әле ул чи мамык кына. 41259 Җыелган һәм ага торган сулыкларда яшиләр. 41260 Җыелма бозоннары - берничә кварктан торган бозоннар - мезоннар дип йөртелә. 41261 Җыелма полкларыннан соң гаскәриләр колоннасы 200 төшерелгән тар-мар ителгән фашист байраклары белән узып барганнар. 41262 Җыелма призмалар үз исемнәре һәм күчәр сыну зурлыклары буенча билгеләнәләр. 41263 Җыелма Совет полкларыннан соң гаскәриләр колоннасы 200 төшерелгән тар-мар ителгән фашист байраклары белән узып барганнар. 41264 Җыелышларда авыл халкы һәм хезмәттәшләренең мәнфәгатьләрен кайгыртып чыгышлар ясый. 41265 Җыелышлар үткәрү, аңлату эшләре алып бару аз санлы гына коммунистлар җилкәсенә төшә. 41266 Җыелышның утырышы Петроградта 1918 елның 5 гыйнварында башландган. 41267 Җыелыш Совет властен яклап чыга. 41268 Җыелышта Т.Ченәкәйнең « Башкортстан », Ф.Мобарьнең « Кызыл Татарстан » гәзитләрендә чыккан мәкаләләре, Г.Кутуйларның аңлатма язулары тикшерелә. 41269 Җыелышта фирканең исеме «Гадел Русия: Ватан/Пенсионерлар/Яшәеш» («Справедливая Россия: Родина/Пенсионеры/Жизнь») булып үзгәртелә. 41270 Җыен - борынгы татарларда милли җыелыш, корылтай. 41271 Җыен вакытында папа үлсә, утырышлар Римның яңа епискобын сайлаганчы туктатыла. 41272 Җыенда авыл старосты сайланган. 41273 Җыенле авыл ( ) — Башкортостанның Дүртөйле районындагы татар авылы, Тәкәрлек авыл җирлеге үзәге. 41274 Җыенның атамасы икенче төрле Түбәтәй дип тә йөртелгән. 41275 Җыентыкны тәшкил иткән шигырьләрнең күпчелегендә күңел көрлеге, саф хисләр, якты хыяллар. 41276 Җыентык Татарстан Республикасының Милли китапханәсе ел саен уздыра торган конкурста «иң күп укылышлы китаплар» исемлегендә урын ала. 41277 «Җыен» фонды 2005 елда Карл Фукс хезмәтләренең күпкә тулырак җыентыгын бастырып чыгарды. 41278 Җыеп бетергәч, яулык хуҗаларына берәм-берәм җәза бирелә. 41279 Җыйган чималны алар вакытлыча үзләренең амбарларында саклаганнар, аннары Байсардагы, Актаныштагы һәм башка урыннардагы базарларга илтеп сатканнар.. 41280 Җылан — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 41281 Җылгырны кайнар килеш ашыйлар. 41282 Җылы Елга — Русия территориясеннән ага торган елга. 41283 Җылылык мелиорациясе, максат итеп культураларга җылы су сибүне куя. 41284 Җылылык таратуы турыдан-туры егәрлек куллануга бәйле һәм саклагычлар искергәч, диск ялгышоып эшләве дәрәҗәсе югарырак саклагыч температураларында үсә. 41285 Җылылык тынычлыгында булган система температурасы бөтенесе өлешләрендә бертигез була. 41286 Җылылык электр станцияләрдә елга уртача 135,3 млрд. 41287 Җылылык электр станцияләре өчен плотина һәм сусаклагычлар кирәк түгел, аларны һәр җирдә төзеп була. 41288 Җылылык электр станциясендәге кебек үк, атом электр станциясендә дә электр генераторларын пар турбиналары әйләндерә. 41289 Җылылык электр станциясендә (ТЭС) турбинаны — пар, ә газ турбиналы станциядә — кызган газ агынтысы әйләндерә. 41290 Җылым — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 41291 Җылыну һәм вибрация әйләнү тизлеген чикләгәнгә, артучы тыгызлык нәтиҗә тапшыру дәрәҗәләрен камилләштерү өчен төп ысул булып китә. 41292 Җылы — Русия территориясеннән ага торган елга. 41293 Җылытыйк нарасый йөрәген! 1 июнь – Халыкара балаларны яклау көне уңаеннан «Яңа гасыр» радиосы «Җылытыйк нарасый йөрәген» дип исемләнгән хәйрия акциясен игълан итә. 5075 номерына «Син ялгыз түгел» дигән сүзләрне юлла. 41294 Җылы һава өскә күтәрелә, ә салкын һава аста кала. 41295 Җылы яз җиткәч, туңган чүпрәләргә “җан керә” һәм бөкеләп куелган шешәләрдән күбек-күбек булып углекислый газ күтәрелә башлый. 41296 Җыр XIII яки XIV гасырда Гейдельберг яки Париж университетында языла. 41297 Җыр белән чакырып уртага чыгарылган кыз берәр эш эшләргә тиеш була. 41298 Җыр беренче мәртәбә шул ук елны Балтимор шәһәрендә башкарылган. 41299 Җыр беткәндә генә, уртадагы бала кинәт нинди дә булса бер хәрәкәт ясый, түгәрәктәге балалар да тиз генә шул хәрәкәтне ясыйлар. 41300 Җыр-биюләр белән бергә төрле уен, ярыш- бәйгеләр үткәрелә. 41301 Җырда барлыгы алты сүз. 41302 Җыр Җыр – вокаль музыканың иң гади һәм киң таралган формасы. 41303 Җыр күп кешегә ошый башлый һәм бераздан ул стрейтэджингчылык агымының гимнына да әверелә. 41304 Җырланырлык тәрҗемәсе Яугирләр җыры Җырлыйк әле яугир җырын, Басып байраклар астына. 41305 Җырлап үттем данлы көрәш кырын, Җырлап килдем тормыш языма. 41306 Җырлар («Азан», «Бу дөньяда бездән башка бер кем дә юк», «Казанчы каеннары», «Сиңа бер җыр бүләк итәм», «Чишмә юлы») яза. 41307 Җырлар арасында иң популыр булып "Артекчылар анты" ( ) җыры тора. 41308 Җырлар, гадәттә, рус телендә башкарылган. 41309 Җырларда уртадагы баланың укуда, хезмәттә, җыр-биюдә булган сәләте, уңганлыгы мактала: : Бу бик яхшы укучы, : Бу бик яхшы укучы, : Аның укуы яхшы, : Аннан үрнәк алыгыз. 41310 Җырлар әдәби (профессиональ) яки халык җырлары була алалар. 41311 Җырларның эчтәлеге түгәрәк уртасында хәрәкәт белән гәүдәләндерелә. 41312 Җырлары да бар: «Ага сулар» (Илгиз Закиров көе), «Әнкәй хатлары», «Соңлап килгән мәхәббәтем» ( Рубис Зарипов ), «Сабантуйлы Татарстаным» ( Мәсгут Имашев ). 41313 Җырлары: Куянкай, киртә буйлап, Сорыкай, киртә буйлап. 41314 Җырлары: :Наза дигән кыз баланың :Бөрлегәне түгелгән; :Көн дә «Наза» уйнаганга, :Наза чыкмый күңелдән. 41315 Җырларының сүзләрен егетләр үзләре язалар. 41316 Җырларының шактые күптән инде татар җыр сәнгатенең җәүһәрләренә әверелде. 41317 Җырлаучылар һәр җырда әйтелгән хәрәкәтне куянга ясап күрсәтәләр. 41318 «Җырлаучы торналар илендә» ( 1996 ), «Атаклы башкортлар» ( 1998 ) җыентыкларында танылган шәхесләр турында очерклар тупланган. 6 томлык « Башкорт әдәбияты тарихы »н ( 1990 1996 ) языша. 41319 Җырлы елга ташларга бәрелеп, моңлы авазлар чыгарып акканга шулай йөртелә. 41320 Җырлый да, көй дә яза. 41321 “Җырлыйк әле” ул халык иҗатының иҗади лабораториясе дип әйтергә мөмкин. 41322 Җырлый торган өстәл — татар балалар уены. 41323 Җырның мотивын Йоханнес Окегем иҗат итте дип санала. 41324 Җырның тексты Иртәнчәккәй торып, тышка чыксам, Әйһәйлүк, Бер кыз килә сыер ла, ай әүкәләп, сәпем. 41325 Җырның төп функциясе — халыкның һәм шәхеснең рухи дөньясын, фикер һәм кичерешләрен чагылдыру. 41326 Җырның һәр ике юллыгы да икешәр мәртәбә җырлана: Очалар ике аккош, Алар кечкенәләр. 41327 Җырның чын исеме — "De brevitate vitae" ("дөньяның тиз агымына"), ләкин гадәттә аны беренче сүзе буенча «Gaudeamus» дип атыйлар. 41328 Җырны шулай ук Эрик Бердонның 1982 елда чыккан Comeback исемле альбомында да табарга була. 41329 Җыр озынлыгы 3 минуттан күбрәк булырга тиеш түгел. 41330 Җыр сәнгате Югары катлау кешеләре һәм гади халык арасында да пентатоникага (биш тоннан торган гамма) нигезләнгән һәм инструменталь музыканы яратканнар. 41331 Җыр һәм бию ансамбле гастроль белән бөтен Урта Азияне һәм Казакъстанны йөреп чыга. 41332 Җырчы 1922 елның 22 ноябрендә Казан шәһәрендә туа. 41333 Җырчы 2010 елның 9 октябрендә Уфа шәһәрендә вафат була. 41334 Җырчы беренче тапкыр тамашачы алдында 1939 елда Татар опера һәм балет театры сәхнәсендә Нәҗип Җиһановның «Качкын» операсында Бикә партиясе белән чыгыш ясый. 41335 Җырчы бик ачык дикцияле була, тамашачылар аны тәэсирле хәрәкәтле, менә дигән драматик сәләткә ия буларак хәтерли. 41336 Җырчы Габделфәт Сафин иҗат төркемендә гастрольләрдә чыгыш ясый. 41337 Җырчы Илһам Шакировта безнең мәктәптә укыды. 41338 Җырчы Казан дәүләт университетының икътисад яки журналистика факультетында укырга хыяллана. 41339 Җырчы М. Таминдарова җырчы буларак та билгеле. 41340 Җырчының исеме төрле чит илләрдә дә билгеле, еш кына ул чыгышлар белән гастрольләргә йөри. 41341 Җырчының музыкаль программалары югары дәрәҗәдәге режиссурасы, сәхнә бизәлеше һәм декорацияләре, өр-яңа тавыш һәм ут бирү технологияләре, концерт алып баручыларның профессиональлеге белән аерылып тора һәм һәрбер концертка иҗади бердәмлек өсти. 41342 Җырчының таланты һәм мөмкинлекләренең тар кысаларга гына сыймавын аңлаган филармония җитәкчелеге, Ә. Афзаловага үз иҗат труппасын оештырырга рөхсәт бирә. 41343 Җырчы репертуары татар композиторлары һәм СССР халыклары җырларыннан тора. 41344 Җырчы Халидә акрынлап 80нче еллар азагында профессиональ сәхнәгә менә. 41345 Җыр шул төбәктә сугышучы француз гаскәрләрендә киң таралыш таба. 41346 Җыр эчтәлегендә нәрсә турында сүз барса, шул хәрәкәтне бергәләп башкаралар. 41347 Җыр яздыручылар белән аралашып торганда, ул бер татар башкаручысының җырын рэп стилендә җырлап, пародия күрсәтә. 41348 Җыр яңгыраганнан соң җиңүчене табыр өчен барлык илләр тавыш бирә. 41349 Җыючы һәм аучылар җәмгыяте бик кечкенә булса да, аерым очракларда социаль стратификация килеп туа, һәм ерак җәмгытьләр арасында, Австралия аборигеннарынның «зур юллары» рәвешендә кебек, элемтәләр мөмкин була. 41350 ҖЭҮ егәрлекләре ел саен арттырылган һәм 1957 елда 175 МВтка, ә 1970-елларда — 360 МВтка кадәр җиткәннәр. 41351 Жюри карамагына тапшырылган 27 шигырьдән Франсиско Гонсалес Боканеграның (Francisco González Bocanegra, 1824-1861) 10 куплетлык әсәре җиңүче дип таныла. 41352 Жюри карамагына тапшырылган 27 шигырьдән Франсиско Гонсалес Боканеграның (Francisco González Bocanegra (1824-1861) 10 куплетлык әсәрен җиңүче дип таныйлар. 41353 Жюри карарын раслагач, Санта Анна композиторлар өчен дә бәйге игълан итә. 41354 Забелинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41355 Забельское — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 41356 Забенские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 41357 Заберезник ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41358 Забирово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 41359 Заболотное ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 41360 Заболотный ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 41361 Заболотье ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 41362 Заборная Поляна — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 41363 Забор ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 41364 Заборье ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41365 Заборье ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 41366 Забурдаи ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 41367 Заварухино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 41368 Заверце ( ) — Пүлшәнең Силезия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 41369 Завитинск ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41370 Завод бер меңнән артык эш урыны бирә. 41371 Завод елына 1600 потка кадәр бакыр җитештергән. 41372 Заводка Каманың сул ягындагы күп кенә рудниклар (шул исәптән, Сарманның бакыр базы) караган. 41373 Заводлар һәм почта-ям станнары эшчәнлеге тоткарлана, берничә старшина утерелә. 41374 Завод мичләрендә һәм автомобиль двигательләрендә кислород көннән-көн күбрәк яну аркасында, углекислый газ аерылып чыгу да, табигый, үсте. 41375 Заводның төп эшләп чыгарган продукциясе - җиләк-җимеш саклагычлар, автомашиналар өчен җылытылган корылмалар, печән саклагычлар, техник хезмәт күрсәтү станцияләре өчен модульле конструкцияләр һәм суыткыч камералар. 41376 Заводоуспенское ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 41377 Завод өчен Башкортстанның ун районы чимал әзерли. 41378 Завод өчен чимал - шикәр чөгендере республиканың 80 хуҗалыгында үстерелә. 41379 Завод поселогы — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 41380 Завод районы ( ) — Сарытау шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 41381 Завод салган эколог зыянны каплау аркасында Зур Чапурники авыл советы Русиянең иң бай авыл муниципаль җирлекләре арасына керә. 2010 елда завод 130 млн сум күчергән. 41382 Заводская Камбарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41383 Заводская — Русия территориясеннән ага торган елга. 41384 Заводской ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41385 Заводской ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 41386 Завод станокларын ремонтлау слесаре белгечлеге буенча һөнәри белем алгач, ул 1960-1964 елларда Казан моторлар төзү заводында хезмәт юлын башлый. 1964-1967 елларда Казакъстан якларында армия хезмәтендә була. 41387 Заводта эшләнгән эшчеләр тимер эшенең мастерлары булганнар. 41388 Завод тирәсендәге эшчеләр поселокларын төзелеш җитәкчесе Владимир Иващенко хөрмәтенә Владимирский һәм Иващенково дип атап йөртә башлыйлар. 41389 Завод файдалануга 1966 елның декабрендә тапшырылды ьәм төп продукция шикәр комы, патока һәм чөгендер түбе бирә башлады. 41390 Завод ябылгач эшчеләр авылга ялланып киткәннәр, тимерчелек бклән шөгыльләнгәннәр. 41391 Завод якын тирәгә гнеә җиткән. 1939 елда пресслар кулланыла башлаган. 1941 елдан башлап кирпич механик юл белән ясала. 1951 елдан экскаватор эштә кулланыла.1928 елда әртил “Иль” төзелә. 41392 Заводянка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 41393 Завой ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41394 Заволжск ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41395 Заволжье ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 41396 Загарец — Русия территориясеннән ага торган елга. 41397 Загар-кам — Русия территориясеннән ага торган елга. 41398 Загарье ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 41399 Загидуллина Энҗе Иляс кызы һәм Хәйруллина Фәнзия Габбаз кызы көмеш медальгә тәмамладылар. 41400 Загорский — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 41401 Загорье — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 41402 Загоски ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 41403 Загоскино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 41404 Загоскино ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 41405 Заготскот бүлеге 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 41406 Загребино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 41407 Загребины ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 41408 Загребка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41409 Загудаевка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 41410 Задворная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41411 Задонск ( ) — Русия Федерациясенең Липецк өлкәсендә урашкан шәһәр. 41412 Зазаки Википедиясе – нең зазаки телендәге бүлеге. 41413 Зазулинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41414 Заимка ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41415 Заимка ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 41416 Заимка ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 41417 Заимки ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 41418 Заирның милли герое, язучы, Африкада бәйсезлек өчен көрәш символы. 41419 З. Айзман белән бергә) пьесалары уйнала. 41420 Зайичә ( Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге: татар әдәбиятында кулланылган гарәп һәм фарсы сүзләре / К.З. Хәмзин, М.И. Мәхмүтов, Г.Ш. Сәйфуллин. 41421 Зайцева Речка ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 41422 Зайцево — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 41423 Зайцево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41424 Зайцево — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 41425 Зайцево — торак пунктлар исеме: Русия ;Башкортстан * Зайцево ( ) — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 41426 Зайцевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41427 Зайцы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41428 Зайченок — Русия территориясеннән ага торган елга. 41429 Зайчики ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 41430 «За кадры верфям» күптиражлы институт газетасында эшли башлый. 41431 Закамо-Воробьевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 41432 Закан — Русия территориясеннән ага торган елга. 41433 Закза — Русия территориясеннән ага торган елга. 41434 Закир бабай Ганиев Яшел Үзән районының Айдар авылында, Кәлимулла бабай Ибраһимов шул ук районның Акъегет авылларында хәлфәлек иткән­нәр.. 41435 Закир Вафа улы Сафин - Татар драма театры, опера һәм эстрада сәнгатьләрен үстерүгә сизелерлек зур өлеш керткән актер, опера һәм эстрада режиссеры. 41436 Закир Әсфәндияров 1938 елда армия сафларына алына. 1941 елның сентябрендә сугышка китә. 41437 Закир Насретдин улы Аюханов 1889 елның 23 маенда хәзерге Сембер өлкәсенең Чардаклы районы Татар Колмаеры авылында җир эшкәртүче гаиләсендә дөньяга килә. 41438 Закирне һәм аның абыйсын башта өйдә укыталар. 41439 Закиров исемендәге хуҗалык кыры «Закиров исемендәге хуҗалык» - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Иске Чәчкаб авылында урнашкан авыл хуҗалыгы һәм авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерү, сату белән шөгыльләнүче җаваплылыгы чикле җәмгыять. 41440 Закир Сафин 1965 елда вафат. 41441 Закир Һади 1933 елда үлә, Бимсалада җирләнә. 41442 Закир Хәлим улы Кадыйри — күренекле татар мәгърифәтчесе, мөгаллим, көнчыгыш халыклар белгече, татар эмиграциясенең күренекле вәкиле. 41443 Закир Шакиров башкорт сөйләмнәрен яхшылап өйрәнә һәм башкорт әлифбасын, шулай ук башкортча башка дәреслекләр әзерләү, төзү буенча бик зур эшләр башкара. 41444 Закка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41445 Закон болай тәгъбирләнгән: Хәзерге вакытта үзгәрүчән составлы кушылмалар да билгеле. 41446 Законда күрсәтелгән бәяләр исә, бик түбән булганнар. 41447 Законнар чыгару хокукы Президент һәм вәкилләр пулатыннан торучы парламентка карый. 41448 Законның 7 маддәсендә әйтелгәнчә, әгәр әлеге фактны документаль рәвештә раслап булмый икән, терминнарны артыклык дәрәҗәсендә кулланырга ярамый. 41449 З актлы балет 3 пәрдәле 2 актлы балет итеп үзгәртелә. 41450 Закубан — Русия территориясеннән ага торган елга. 41451 Залазна — Русия территориясеннән ага торган елга. 41452 Залазъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 41453 Залдагы алкышлар куәтле дулкын сыман яңгырап тора һәм маршны өч мәртәбә кабатларга туры килә. 41454 Залда дару үләннәреннән әзерләнгән шифалы чәй тәкъдим ителә торган фитобар урнашкан. 41455 Залесская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41456 Залесская Лала (Лала Залесная, Залесная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41457 Залесье ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 41458 Залесье ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41459 Залесье ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 41460 Залларда экспозицияләр яңартыла: музей XIX гасыр җиһазлары, шул чордагыга охшатып тегелгән хәрби костюмнар, охшатып ясалган сугыш кораллары, яңа табылган архив материалары белән баетыла. 41461 Заллы, гөмбәзле мәчетнең төньягында җир өсте манарасы куелган. 41462 Залның икенче яртысында өяз табибы кабинеты күргәзмәсе урын алган. 41463 Заложане ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41464 Заломная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41465 Зал өр-яңа ут һәм тавыш аппаратурасы белән җиһазландырылган. 41466 Зал хәлсез ленинградлылар, хәрбиләр белән тулы. 41467 Зальцгиттер ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 41468 Замази ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 41469 Замана авылы кешеләрен көлкеле итеп сурәтләүче 11 спектакль әзерләп, республика районнарына гастрольләргә чыгалар, Казанда 26 тапкыр чыгыш ясыйлар. 41470 Заманалар узган, су саеккан, тегермәне беткәч тә, аның келәте озак вакытлар сүтелмичә сакланган. 41471 Заманалар үткән, ул Әлдермеш булып кыскарган. 41472 Заманалар, чорлар аша сакланып калып “Сөмбел” “сөнбел-сөнбеләгә”, бүгенге “Сөмбелә”гә әйләнгән. 41473 Заманалаштыруның иң әһәммиятле көче буларак - телгә замандаш семантик мохитләрдәге (ингл.) төрле темалар турында аралашуда кулланылу мөмкинлеген бирүче лексикон киңәйтүе булып тора. 41474 Заманалиф-2 Уртак Төрки Әлифбага туры килә, тик татар телендә ул әлифбаның бар хәрефләре кулланыла. 41475 Заманалиф Татар Википедиясе башта Заманалиф имләсенда языла иде. 41476 Заманасында бу мәдрәсәдә Габдулла Тукайның әтисе Мөхәммәтгариф, татар драматургиясенең күренекле вәкиле Фатих Халиди, татар мәгариф эшлеклесе Мотыйгулла Төхфәтуллин һ. б. укыганнар. 41477 Замандашлар образлары тамашачыны намуслы, тугрылыклы булулары һәм артистның ихлас уены белән җәлеп итә. 41478 Замандашлары Больцманны Һ-Теорема өчен бик тәнкыйтьли башлыйлар, кимсетү чыгышларын ясыйлар, эзәрлекли башлыйлар, Һ-Теореманы "мәрхәмәтсез теорема" дип атыйлар. 41479 Замандашлары мәгълүматларына күрә аның феноменаль хәтере һәм импровизациягә сәләте булган. 41480 Замандашларының сөйләвенә караганда, халык демонстрациясен куып таратканда, Тукайның җилкәсенә жандарм офицерының камчы очы да эләгә. 41481 Замандашларының хәтеренә шигырьләрен яттан сөйли торган трибун шагыйрь буларак кереп калган. 41482 Замандаш салымнар җыю системаларында, салымнар акча рәвешендә җыела; капиталист җәмгыятькә ирешмәгән дәүләтләрне һәм аларның функциональ эквивалентларны продукт яки хезмәт белән түләтү бурычлылыгы йөкләнелә алуы билгели. 41483 Замандаш этногенетик интерпретациясе Һун казаннары Үз заманнарыннан килгән әдәбият Һуннарның чыгышларын ачык килеш аңлатмый. 41484 Заманның бу ачышын язучылар эләктереп ала. 41485 Заманның көн үзәгендә торган сәяси-иҗтимагый мәсьәләләрдән бәхәс иткәндә киң демократия карашларын чагылдырган була. 41486 Заманның күп төрле әктүәл темаларына багышлап, ул дистәләрчә публицистик мәкалә, очерк һәм фельетоннар язып бастыра. 41487 Заман өчен алдынгы сигнал тапшыру чарасы уздырыла, ныклы элемтә булдырыла. 41488 “Заман сулышы” газеты редакциясендә төрле елларда ТР Язучылар берлеге әгъзалары, республикага билгеле журналистлар эшләде. 41489 Заман сулышы — Лениногорск муниципаль районының рәсми матбугат чарасы. 41490 Заман һәм кеше мөнәсәбәтләренең калкурак чагылышына ирешү, чынбарлыкны гомумиләштеребрәк, аның фәлсәфи асылын бер фокуска туплабрак бирү өчен, шагыйрь еш кына шартлы алымнарга мөрәҗәгать итә, тәэсир көченә ия булган символик образларны кертә. 41491 Заманча диагностика, дәвалау һәм профилактика бу категория гражданнарның сәламәтлеген яхшыртырга, тормышларының сыйфатын, реабилитациянең һәм иҗтимагый-хезмәткә җайлашуның нәтиҗәлелеген күтәрергә булыша. 41492 Заманча җиһазландырылган һәм ремонтланган ике катлы типовой мәктәптә бүген 74 бала белем ала, аларга 15 педагог белем һәм тәрбия бирә. 41493 Заманча инфраструктура бар. 41494 Заманча көнкүреш суыткычы Суыткыч — җылылыктышчалы камерада түбән температура саклый торган җайланма. 41495 Заманчарак төрләрендә аны лазерсыман ут алыштыра. 41496 Заманча социология ватандашлар җәмгыятенең социаль төркемнәрен өч бүлеккә бүлә: табышлы сектор, табышсыз сектор һәм иҗтимагый сектор. 41497 Заманча тәгълиматлар Гадәттә хәзер Зур Шартлау теориясе һәм Кызу Галәмнең моделе берләштерелә, ләкин тарихта бу тәгълиматлар бәйсез итеп иҗат ителде. 41498 Заманча төгәлрәк тасвирлама: эклиптика — Җир Ай системасының бариүзәк орбитасы яссылыгы белән күк йөзенең кисеме. 41499 Заманча физикада стандарт тартым теориясе — кара тишекләрне барлыкка килүе ихтималлыгы алдан ышанычлы күрсәтүче гомуми чагыштырмалылык теориясе булып тора, әмма аларның булуы башка теорияләр кысаларында да мөмкин. 41500 Заманча электр гитаралары меңнәрчә аваз чыгара ала. 41501 Заманча энциклопедияләр 17 гасыр тирәсендә сүзлекләрдән үсеп чыккан феномен. 41502 Заманча юл кисүче очкычлар теләгән һава торышында, төнлә һәм көндез, түбән биеклектән стратосферага кадәр эш итәләр. 41503 Заман чынбарлыгын чагылдырган бу образ өстендә актриса күп еллар дәвамында эшли, ул характерның яңа сыйфатларын ача, тамашачыга кеше күңеленең катып калган искелек богауларыннан арыну процессын күрсәтә. 41504 Заманында авыл Тукмак-Карамалы исемен дә йөрткән. 41505 Заманында биредә 500 шәкерт исәпләнгән. 41506 Заманында бу тирәдәге чиста сулыкларга аккошлар да килгән, дип сөйлиләр. 41507 Заманында әбисе (әнисенең әнисе) башкорт буларак ялгыш язылганга күрә, матбугатта аның турында ярым-татар, ярым-башкорт дип язу таралган. 41508 Заманында Серафим картның бер таш өстенә менеп Аллага табына торган гадәте булган. 41509 Заманыннан алда баручы кеше фаҗигасенә багышланган «Унөченче рәис» (Тринадцатый председатель) ( 1979 ) пьесасы мораль-этик проблеманы кыю куюы белән режиссёрларның игътибарын тарта, беренче тапкыр Мәскәүдә Евг. 41510 Заманының иң яхшы мөхәддисләренең берсе Зәйнеддин әл-Гыйраки аны хәдисләр фәненә өйрәтә башлый. 41511 Замарайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41512 Замежная ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 41513 Замельничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41514 Заменгоф псевдонимы Эсперанто («Өмет итүче») исә тел исеменә әйләнде. 41515 Замериново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 41516 Заметалово-1 ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 41517 Замоломцы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41518 Замотаева ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 41519 Замульта ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 41520 Занзибарда кызыл суүсемнәр үрчетү Кайбер төр багрянкаларның таллом төзелеше югарырак төзе­лешле көрән суүсемнәр тәне белән охшаш. 41521 Занина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 41522 Занулье ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 41523 Заовраг ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41524 Заозерица ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 41525 Заозерье ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 41526 Заозёрный ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 41527 Заосиновка ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 41528 Заострённая — Русия территориясеннән ага торган елга. 41529 Западный) Башкортстанның Благовар районының төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан авыл. 41530 Западный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 41531 Запасное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 41532 Запастагы гвардия өлкән лейтенанты Девятаев шул елның ноябрендә Казанга кайта. 41533 Запиваловы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 41534 Заполье ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 41535 Заполье ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41536 Запольская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 41537 Запольская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 41538 Запольцы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41539 Запорожье өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 41540 Запорожье Сече татар теленә тәрҗемәсе - Бусагалар арты стан. 41541 Запрудка — Олы Кенәле елгасы кушылдыгы. 41542 Запрудница — Русия территориясеннән ага торган елга. 41543 Зарайск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41544 Зарарланган башакның үзәк күчәре генә сакланып кала, аның башка өлешләре янган шикелле була һәм тузансыман кара масса белән каплана (кисәү споралары җыелмасы). 41545 Зарарланган зонадан 400 мең кеше эвакуацияләнә, 160 мең квадрат километр мәйдан көчле радиация астында кала. 41546 Зарарланган районда шәхси саклану җайланмаларын булдыру зарур. 41547 Зарарланган үсемлекләрнең чәчәк төркемнәрендә төрле формадагы һәм үлчәмдәге мөгезсыман куе шәмәхә төстәге склероцияләр (гөмбәлек) яхшы беленә. 41548 Зарарлы бөҗәкләрне юк итәләр. 41549 Зарарлы матдәләр агымнар белән бөтен океан буйлап тарала. 41550 Зарарлы матдәләр савыттан ашамлыкка күчә. 41551 Зарема ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5 километр озынлыкта булган кратеры. 41552 Заречевщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41553 Заречная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41554 Заречная ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 41555 Заречная ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 41556 Заречное ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 41557 Заречное ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 41558 Заречный — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 41559 Заречный ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 41560 Заречный ( ) — Русия Федерациясенең Пенза өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41561 Заречный ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41562 Заречный — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 41563 Заречный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 41564 Заречный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 41565 Заречный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 41566 Заречье ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 41567 Заречье ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 41568 Заречье ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 41569 Заречье — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 41570 Заринск ( ) — Русия Федерациясенең Алтай краенда урнашкан шәһәр. 41571 Зариф Әюпов 1932 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 41572 Зарич — Русия территориясеннән ага торган елга. 41573 Зароща — Русия территориясеннән ага торган елга. 41574 Зарубина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 41575 Заручевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 41576 Заручевье ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 41577 Заручей ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 41578 Заря — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 41579 Заря ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 41580 Зарянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41581 Заря ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 41582 Заря — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 41583 Засарайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41584 Засечное үзе Сырының югарырак урынында урнашкан, Пензадан 4 км гына, аэропорт янында. 41585 Заслонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41586 Засольная (Засолинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41587 Засольная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41588 Засора ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41589 Заструг ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 41590 Затланышсыз фигыль формалары (сыйфат фигыль, хәл фигыль һ.б.) еш кулланыла. 41591 Зат - матди булуы яки яшәве мәҗбүри булмаган, ихтияр көче булган нәрсә. 41592 Затон, Агыйдел култыгы – Уфа шәһәрендә көнбатыш ягында үзәктән чагыштырмача ерак урнашкан торак район. 41593 Затон җирлегендә (хәзерге Союз урамындагы утарлар территориясендә) 4 мең ел элек - бронза вакытындагы кешеләр яшәү урыны калдыклары (нигездә, керамик әйберләр) табылган. 41594 Зато́н күле - Идел алды төбәгендәге күл. 41595 Зат үзе дә объект була ала. 41596 Зауголено ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 41597 Зауралово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 41598 Захарвань ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 41599 Захариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 41600 Захаркина — Русия территориясеннән ага торган елга. 41601 Захарова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 41602 Захарова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 41603 Захарово ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 41604 Захарово ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 41605 Захаровское ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 41606 Захарьина (Захарница) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41607 Захарьиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 41608 Заһид Мәхмүди — татар язучысы, журналист. Тәрҗемәи хәл Заһид Мәхмүди 1960 елның 4 июлендә Кукмара бистәсендә туды. 41609 Заһидулла Яруллин 1964 елда 75 яшендә вафат була. 41610 Заһидулла Яруллинның «Вальс», «Колхозчылар җыры», «Элегия», «Авыл көе» кебек музыкаль әсәрләре бүгенге көндә дә милләтебезнең йөзек кашы булып санала. 41611 Заһирә Гали кызы Байчурина — татар шагыйрәсе. 41612 Заһир Исмәгыйлевның “Кодача” музыкаль комедиясендә Мөхәммәтша мулланы ул үзенчәлекле юмор белән башкара. 41613 Заһир Исмәгыйлевның “Салават Юлаев”ындагы Юлай Азналин артистның иң уңышлы рольләренең берсе. 41614 Заһит төп мәктәбендә 2012 елда 26 бала укыды. 41615 Заһит Хәбибуллин — татар композиторы, Татарстанның һәм Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык артисты, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, татар музыка сәнгатенә нигез салучы композиторларның берсе. 41616 Заһит Шамил, журналист булудан бигрәк, ижтимагый эшлекле булганлыктан, журналда төп эшләрне башкару Әмирхан өстенә төшә. 41617 Захматовка ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41618 Заячье Поле ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 41619 З. Басыйрова 1979 елның 7 февралендә вафат булды. 41620 З. Биишева премиясе лауреаты ( 2011 ). 41621 Званка — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 41622 Звенигородка ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 41623 Звенигород ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41624 Зверево 1 ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 41625 Зверево — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 41626 Зверево ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41627 Зверевы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41628 Звериха — Русия территориясеннән ага торган елга. 41629 Звозная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41630 Згеж ( ) — Пүлшәнең Лодзь воеводалыгында урнашкан шәһәр. 41631 З.Гумеров, 1981) * Булимия (нык көчле ачыгу тойгысы; еш кына хәлсезлек һәм эч авырту күзәтелә) Русско-башкирский толковый словарь медицинских терминов (М. 41632 Згур-ляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 41633 Здоровыи Ключ — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 41634 Здрева — Русия территориясеннән ага торган елга. 41635 Зәбига елгасы буеннан Олыязның хәзерге урнына күмәк рәвештә күчү Хуҗәхмәтов Ризванның ерак бабалары, тәвәккәл, акыллы, сәләтле оештыручы ерак бабалары: Мөсәлим улы Мәсхүт җитәкчелегендә тормышка ашырыла, ягъни хәзерге Олыяз урнына күчеп утыралар. 41636 Зәбири әлифбасыннан соң әлифбаларга рәсем кую гадәткә кереп китә. 41637 «Зәбир» исеменнән ясалган. 41638 Зәбиров та үзен дә шул якташларының көрәшче рухын һәм мәгърифәтче асылын үзендә сизүен сөйли иде. 41639 Зәгыйфь күренә торган уң яктагы тап - киртә аша узган электроннар. 41640 Зәгыйфьләнгән, кипкән яки яңа гына кискән яфраклы һәм ылыслы агачларда урнашалар. 41641 Зәгыйфь магнитлаша торган материалга кирәгеннән артык язылган магнит өлкәләр вакыт узу белән бу көчләрне бетерә торган магнит момент ротациясенә бәйле рәвештә деградацияләчәк. 41642 Зәгыйфь тәэсир итешү аерым итеп калибрлау кыры буларак тасвирларга мөмкин түгел, ләкин бердәм электро-зәгыйфь калибрлау кырының ике күренеше булып электромагнит кыры һәм зәгыйфь тәэсир итешү кыры уңышлы тасвирлана. 41643 Зәгыйфь тәэсир итешү атом төшенең бета-таркалышы өчен һәм Кояшта баручы термотөш реакцияләре (йолдызлар энергиясенең чыганагы) өчен җаваплы. 41644 Зәгыйфь тәэсир итешүгә күрә Кояшның (һәм бүтән йолдызларның) нурланышы барлыкка килә. 41645 Зәгыйфь тәэсир итешү - кыска аралыклы - атом төше радиусыннан шактый кыскарак аралыкта гына тәэсир итә, тәэсир итү радиусы - м. Стандарт модель буенча электромагнит һәм зәгыйфь тәэсир итешүләр - бердәм электрозәгыйфь тәэсир итешүнең күренеше (Ш. 41646 Зәет Мәҗит улы Мәҗитов (1927-2000)— татар шагыйре, әдәбиятчы, ТАССР мәдәниятының атказанган хезмәткәре (1987). 41647 Зәит — Русия территориясеннән ага торган елга. 41648 Зәйд башка мөселманнар кебек үк Мәккә мөшрикләре тарафыннан җәберләүләргә дучар була һәм Мәдинәгә һиҗрәт кыла. 41649 Зәйдә Совет хакимиятен урнаштыручы һәм беренче партия оешмасын төзүче И. Я. Горбунов була, ә башкарма комитетның беренче рәисе итеп И. К. Дубинин сайлана. 41650 Зәй елгасы буенда урнашкан. 41651 Зәй елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 41652 Зәй крепосте исә баш күтәрүчеләргә сугышсыз-нисез бирелергә мәҗбүр була. 41653 Зәйнәб ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 41654 Зәйнәп Бәширова 1903 елның 5 октябрендә Татарстанның Балык Бистәсе районы Балтач (Юлсубино) авылында туа. 41655 Зәйнәп Хәйруллина 1916 елда туган. 41656 Зәйнетдин Агафуров (тулы исеме Зәйнетдин Хисаметдин улы Агафуров ) – татар сәнагатьчесе, меценат, хәйрияче. 41657 Зәйни Солтанов каты авырудан соң 1952 елның 5 маенда Казанда вафат була. 41658 Зәйни Солтанов, оста актер, режиссер һәм тәҗрибәле педагог булудаң тыш, татар театры репертуарын яхшы сыйфатлы тәрҗемә әсәрләре беләң баетуга күп көч салган нечкә зәвыкле каләм иясе дә. 41659 Зәйнулла Рәсүлев (Зәйнулла бин Хәбибулла бин Рәсүл, Зәйнулла-ишан, 1833 — 1917 ) — күренекле башкорт дин әһеле, ишан. 41660 Зәйпекүл — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 41661 Зәй районы территориясеннән ага. 41662 Зәй сусаклагычы — Дала Зәе елгасында урнашкан, 1963 елда төзелгән Зәй ГРЭСының су суыту буасы. 41663 Зәй — Татарстандагы елга һәм шәһәр исеме. 41664 Зәй — Татарстан Республикасының Бөгелмә районына керүче тимер юл станциясе бистәсе. 41665 Зәйтүн агачы утыртылып 20 елдан соң уңыш бирә башлый. 41666 Зәйтүнә Бикбулатова — башкорт сәхнәсе артисты, Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия театры актеры. 41667 Зәйтүн җимеше уртача нәрсәдән гыйбарәт Belitz H.-D., Grosch W.. 41668 Зәйтүн җимешләре - зәйтүн маеның чыганагы Зәйтүн җимешләре зәйтүн маенда Зәйтүн мае — Аурупа зәйтүне (Olea europaea) җимешләреннән чыгарыла торган үсемлек мае. 41669 Зәйтүн җимешләре кеше туклануында тозланган һәм маринадланган хәлдә кулланыла. 41670 Зәйтүннең 500 дән артык сорты бар. 41671 Зәйтүннең үзагачы авыр, кыйммәтле агач әйберләр ясауда кулланыла. 41672 Зәйтүн Урта диңгез төньяк-көнчыгыш буйларында, шул исәптән Кече Азиядә үсә. 41673 Зәйтүн Яркәев — театр артисты, телевидение режиссеры, алып баручы. 41674 Зәй шәһәре чикләрендә Урман Зәе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 41675 Зәй эксперименталь модульле металл конструкцияләр заводы - шәһәрнең иң яшь предприятиеләренең берсе. 41676 Зәки абый бу шартлаудан соң көчле контузия ала, ләкин орудие яныннан китми. 41677 Зәки Вәлиди 1970 елның 26 июлендә дөнья куя. 41678 Зәки Вәлиди урамындагы ул чирек гасыр яшәгән йортка мемориаль такта куелды, педагогия университетында аның музее эшли. 41679 Зәки Нуриның беренче шигъри тәҗрибәләре сугыш алды елларында көндәлек матбугатта һәм күмәк җыентыкларда күренә башлый. 41680 Зәки Шәймәрданов 1967 елның 29 гыйнварында вафат. 41681 Зәки Шәймәрдановны 13нче гвардияче дивизиянең артиллерия полкына наводчик итеп җибәрәләр. 41682 Зәки Шәймәрданов расчетына туп-туры килүче авыр "тигр" шунда ук прицелга эләгә. 41683 Зәк-Ишмәт — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 41684 Зәкия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,5 километр озынлыкта булган кратеры. 41685 Зәк суы исеменә нисбәтле рәвештә ул үзенә, шагыйрь булгач, «Зәки» дигән тәхәллүс алган. 41686 Зеландия, Слотсхольмен һәм Амагер утрауларында урнашкан. 41687 Зеленая Роща ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 41688 Зеленая Роща — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 41689 Зеленая Роща — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 41690 Зеленец ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 41691 Зелениха — Русия территориясеннән ага торган елга. 41692 Зеленоборск ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 41693 Зеленоватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41694 Зеленодол районы командасын тәшкил иткән Ачасыр мәктәбе командасы Буада зонал чаңгы ярышларында 3 урын алып кайталар. 41695 Зеленодольское ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 41696 Зеленокумск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 41697 Зеленый — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 41698 Зеленый Бор ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 41699 Зеленый Бор ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 41700 Зеленый Бор ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 41701 Зеленый Бор ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 41702 Зеленый ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 41703 Зеленый ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 41704 Зелёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41705 Зелёное ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 41706 Зелёный Яр ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 41707 Зелпе төклетурасы - көндез очучы балкаракларның бер төре. 41708 Земляная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41709 Земляное ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 41710 Земотдел председателе булып Романов эшләгән. 41711 Земство ачкан мәктәптә дәресләр урыс телендә алып барыла, һәм малайлар белән кызлар бергә укый. 41712 Земство тарафыннан шушы елның 1декаберенә кадәр түләү шарты белән авыл крестьяннарына 565 пот карабодай бирелә. 41713 Земцов сыйныфы) ( 1982 ), Гнесиннар исемендәге Мәскәү музыкаль-педагогия институтында (проф. 41714 Земцы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41715 Зәңгеләгә юл куймау өчен составында С витамины күп булган продуктларны, аеруча яшелчәләрне (карлыган, сарымсак, кәбестә) һәм җиләк-җимеш (кара карлыган, гөлҗимеш, җир җиләге) ашарга кирәк. 41716 Зәңгеләдә, нигездә, үзәк нерв системасы фәгыйлияте бозыла: авыручы хәлсезләнә, тиз арый, йокычан булып китә. 41717 Зәңгелә (русча цинга, скорбут, Барлоу авыруы) — азык тәркибендә С витамины ( аскорбин әчелеге ) җитмәве сәбәпле яки аны организм җитәрлек дәрәҗәсен үзләштермәгәнлегеннән килеп чыга торган авыру. 41718 Зәңгелә һәм азканлылыкны дәвалау өчен әчетелгән чөгендерне дә кулланырга була. 41719 Зәңгәр Күл — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 41720 Зәңгәр төс белән күпчелек гарәп телендә сөйләшә торган илләр, яшел төс белән азчылык гарәп телендә сөйләшә торган илләр күрсәтелгән. 41721 Зәңгәр төскә өстәмә төс булып тора. 41722 Зәңгәр төс күк йөзен, гәделлекне һәм уй-ниәтләренең сафлыгын аңлата. 41723 «Зәңгәр чатыр» романына йомгаклау сүзе. 41724 ""Зәңгәр шәл"дәге Мәйсәрәне, "Кара йөзләр"дәге Галимәне, "Тапшы­рылмаган хатлар"дагы Галияне, "Язылмаган законнар"дагы Фәриләне яки һәркайсыбызга таныш булган Галиябануны Җәүһәриядән дә остарак итеп бүтән берәү уйный алмастыр кебек. 41725 Зенер диодлары өчен пик кире көчәнеш концепциясе кулланылмый. 41726 Зенер диоды уйлап табучысы Карнеги Мэллон Университетыннан доктор Клэренс Мэлвин Зенер хөрмәтенә аталган. 41727 Зенита документларының берсендә әтисенең Польшада туганлыгы турында әйтелә. 41728 «Зенит» футбол клубы — Санкт-Петербург шәһәренең спорт оешмасы. 41729 Зенковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41730 Зенковка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 41731 Зенково ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 41732 Зенобия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 39,1 километр озынлыкта булган кратеры. 41733 Зеновец — Русия территориясеннән ага торган елга. 41734 Зәрдөштлек динендәгеләр җанның үлемсезлегенә, теге дөньяга һәм дөнья бетүенә ышана. 41735 Зәрә боткасы — татар халкының милли бәйрәме. 41736 Зәрәфшан елгасының үзәнендә Сәмәрканд шәһәре көнчыгыштарак, диңгез өстеннән 900 м биеклектә урнашкан. 41737 Зәринә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,5 километр озынлыкта булган кратеры. 41738 Зеркалов фикеренчә, Булгаков «Эт йөрәге» әсәреннән соң көчле сатирага юлыккан. 41739 Зеркальное ( ) — Диңгез буе краеның Кавалерово районында урнашкан авыл. 41740 Зеркә — Байман елгасы кушылдыгы ( Гәрә бассейны). 41741 Зерна — Русия территориясеннән ага торган елга. 41742 Зерноград ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41743 Зеянең эре кушылдыклары: Ток, Брянта, Гилюй, Уркан (уң), Арги, Деп, Селемҗа, Томь (сул). 41744 Зея ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урашкан шәһәр. 41745 Ӟ, ӟ — кирилл әлифбасы хәрефе, удмурт телендә генә кулланыла. 41746 Зивиле ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 41747 Зигангиров Сөббух сөйләве буенча, 1934 нче елда МТС оешкан. 41748 Зиген ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 41749 Зиготадан һәрвакыт күп күзәнәкле яралгы үсә. 41750 Зиготадан яралгы үсә, ул тамырлангач, үсентек үлә. 41751 “Зилаирские огни” һәм “Авыл утлары” ( башкорт телендә ) гәзитләре чыга. 41752 Зилә Вәлиева – Татарстан сәясәтчесе. 41753 Зилә Сөнгатуллина сыйныфында вокал белән дә шөгыльләнә.3 курсны тәмамлагач, Мәскәү консерваториясенә Русиянең халык артисты Г.А. Писаренко сыйныфына күчә. 41754 Зилот кушаматын исә кайвакыт яһүди милләтчеләре (зелотлар) белән бәйләп аңлаталар. 41755 «Зильский» повестенда сурәтләнгән вакыйгаларның дәвамы буларак, «Коммуна» дигән роман яза башлый. 41756 «Зимагурлар» пьесасында Закир Рәмиев эксплуататор сыйныфы вәкиле буларак сурәтләнә. 41757 Зимаки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41758 Зима Южная ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 41759 Зимино ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 41760 Зимники ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 41761 Зимник ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 41762 Зи́мница - Кавал күлләре системасының төньяк өлешендәге күл. 41763 Зимняя Горка — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 41764 Зимняя ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41765 Зимняя Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41766 Зимняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 41767 Зимовка ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 41768 Зимовная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41769 Зимовье-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 41770 Зингейка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 41771 Зинданда чакта ул әш-Шифа (савыгу) китабын язып бетерә. 41772 Зинделфинген ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 41773 Зиндерда традицион йорт. 41774 Зиннәт — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 41775 Зиннәт Ибәт улы Моратов ( ) – совет партиянең эшлеклесе, КПССның Татарстан өлкә комитетының беренче татар милләтле беренче сәркатибе (1944—1957). 41776 Зиннәтле гасыр (Мөхтәшәм йөзьел Мөхтәшәм — зиннәтләнгән, зиннәтле, бик шәп, менә дегән. 41777 Зиннәтулла авылларына җәйләрен кайтып йөри, биредәге яшьләр арасында спорт бәйгеләрендә башлап йөри. 41778 Зиннәт Хәсәнов Гестапо азапларын чыдаган (кыйнауганнан, азаплардан соң чаларган), антифашист оешмасы иптәшләрен тоттырмаган. 41779 Зиннәт Хәсән улы Вельшаковка кияүгә чыга. 41780 Зиннур Мөҗип улы Мансуров — татар шагыйре. 41781 Зиннур Насыйбуллин 1986 елның 8 гыйнварында вафат була. 41782 Зиновьев һәм Каменев Октябрь инкыйлабының яшерен датасын матбугатта һәм Вакытлы хөкүмәткә фаш итә, шуның өчен Ленин Зиновьевны һәм Каменевны "сатлык җаннар" дип атый, соңрак Сталин бу вакыйганы еш искә төшерә һәм нәтиҗәдә кичерми. 41783 Зират авылга терәлеп үк тора. 41784 Зиратлар гына түгел, авыл үзе дә икегә бүленгән булган – мишәр очы һәм керәшен очы. 41785 Зиратларны авыл кешеләре карап торалар: һәр ел саен өмә була, чүп-чардан чистартыла. 41786 Зиратларның барлыкка килү сәбәпләре: эпидемияләр, күп халыклы торак пунктлар барлыкка килү, күмү кануннары барлыкка килү һ.б. Зират сүзе урынында татар теленә элегерәк мазар сүзе кулланылган. 41787 Зиратлар тәртиптә, тирә-юньнәре рәшәткә белән тотып алынган. 41788 Зиратлар тәртиптә тотыла, урамнар чиста. 41789 Зиратның тирә-юне тотып алынган, печәне чабыла, чүп-чардан арындырыла. 41790 Зират урыны хәзер сөрелгән, басуга әйләнгән. 41791 Зират чиркәве — 1796 елда төзелгән Ярославль могҗиза тудыручылар чиркәве — совет вакытында бердәнбер ябылмаган чиркәү. 41792 Зирек — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 41793 Зирек — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 41794 Зирекле — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 41795 Зирекле — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 41796 Зирекле — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 41797 Зирекле — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 41798 Зирекле-Каран — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 41799 Зиреклекүл — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 41800 Зирекле — Русия территориясеннән ага торган елга. 41801 Зирекле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 41802 Зиреклы — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 41803 Зифа буйлы, озын толымлы, ифрат ягымлы Чаллы кызы район мәдәният йортының сәнгать җитәкчесе итеп билгеләнә. 41804 Зифа Кадыйрова – Чаллыда яшәүче татар язучысы. 41805 Зичәнең уң кушылдыгы ( Зәй елгасы бассейны). 41806 Зичә — Татарстандагы кече елга, Зәй районы биләмәләрендә ага биләмәләрендә ага. 41807 Зиянчура һәм Макар районнары ( 1937 дән Ишембай районы ) газеталарында («Алга») мөхәррир булып эшли. 41808 Златогорова ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 41809 Златоуст аша Көньяк Урал тимер юлы һәм М5 «Урал» мәгистрәле уза. 41810 Златоустта хәрби инженерлар мәктәбен ( 1942 ) тәмамлагач, сугышка китә. 41811 Златоуст — Чиләбе өлкәсендә урнашкан шәһәр ( 1865 елдан ), халык саны буенча Чиләбе өлкәсенең өченче шәһәр. 41812 Злоба ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 41813 Злынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41814 Злынка ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 41815 Змеево — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 41816 З.Мәҗитов 1965 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 41817 З.Мәхмүди – 1996 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 41818 Знаменка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 41819 Знаменка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 41820 Знаменка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 41821 Знаменское ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 41822 Знойное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 41823 З.Нуриның сугыштан соңгы поэтик иҗат эшчәнлеге жанр ягыннан нигездә өч тармакта бара: публицистик лирика, балалар поэзиясе һәм юмор-сатира әсәрләре. 41824 З.Нури тәрҗемә өлкәсендә дә нәтиҗәле эшли. 41825 Зөбае Мәҗитов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 41826 Зобани сүзе татар теленә ислам дине тәэсирендә гарәп теленнән кергән. 41827 Зоба — Русия территориясеннән ага торган елга. 41828 Зөбәер — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 41829 Зобнина ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 41830 Зогар һәм Каббаланың үзәк концепциясен Изге Язманы аңлау-төшенүнең мөмкин булган дүрт дәрәҗәсе турында күзаллау тәшкил итә. 41831 Зодиак календарендә 23 августтан 23 сентябрьгә кадәр вакытны, алтынчы айны сөмбелә дип тә атаганнар. 41832 «Зодиак тамгалары», «Дөньяның яратылуы» композицияләре зур тәэсир итү көченә ия. 41833 Зоижемская — Русия территориясеннән ага торган елга. 41834 Зөләйхадән Ифраһим һәм Мөсалим дигән ике угыл туа. 41835 Зөләйха егетнең игътибарын җәлеп итмәкче була. 41836 Зөләйха исә һаман Йосыфны онытмый. 41837 Зөләйханең әүвәлге хисләре яңадан уяна, гыйшык уты тагын көчлерәк дөрләп яна. 41838 "Зөләйха" – Рамил Төхвәтуллинның Гаяз Исхакыйның "Зөләйха" пьесасы буенча төшергән фильмы. 41839 Зөләйха төшендә күренгән сурәт иясенең Мисыр газизе, ягъни фиргавен-фараон иленең баш хөкемдары дип уйлый, әтисенә хәбәр итә. 41840 Золина — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 41841 Золинген ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 41842 Зөлкагдә ( ҙу әл-қә‘дәһ) — Һиҗри тәкъвимнең унберенче ае Зилкагдә (зөлкагдә) — ай елының унберенче ае исеме. 41843 Золка Первая — Русия территориясеннән ага торган елга. 41844 Золотавино ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 41845 Золотарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41846 Золотова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 41847 Золотухино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 41848 Зөлфәт 1973 елдан СССР Язучылар союзы члены иде. 41849 Зөлфәтнең беренче шигъри тәҗрибәләре матбугатта студент елларында күренә башлый, 1968 елда егермеләп шигыре «Беренче карлыгачлар» исемле күмәк җыентыкта урнаштырыла. 41850 Зөлфәт, чын исеме Зөлфәт Госман улы Маликов 1947 елның 3 гыйнварында Татарстан АССРның Мөслим районы Яңа Сәет авылында колхозчы гаиләсендә туган. 41851 Зөлфирә Трегулова (Зөлфирә Исмәгыйль кызы Трегулова, ) – сәнгать белгече, халыкара күргәзмәләр оештыручы, Третьяков галереясе ( Мәскәү ) директоры ( 2015 ). 41852 Зөлхиҗҗә ( ҙу әл-хиҗҗәһ) — Һиҗри тәкъвимнең уникенче ае Зилхиҗҗә (зөлхиҗҗә) — ай елының уникенче ае исеме. 41853 ЗОлыто-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 41854 Золя — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 60 километрлы кратеры. 41855 Зоналарга яки кәрәзләргә бүленү (гадәттә 0,5… 10 км) — кәрәзле телефон эшләвенең төп принцибы. 41856 Зональный ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 41857 Зонд архипелагы утрауларында урнаша һәм иң зур утрау дәүләте булып санала. 41858 Зониха ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 41859 Зониха ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 41860 Зоновы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41861 Зоопарк мөдире, « Ростов транспортчысы» артеле рәисе урынбасары булып эшли. 41862 Зоопланктон, шулай ук маймычлар белән туена. 1-2 ел яшиләр. 41863 Зооспоралар еш кына организмны төзүче вегетатив күзәнәкләрдән аерылып тормый; берникадәр вакыт хәрәкәтләнгәннән соң, алар камчыларын югалталар һәм, гадәти споралар кебек, яңа суүсем булып үсә башлыйлар. 41864 «Зоотехния» (зоомөһәндис) белгечлеге буенча Казан дәүләт ветеринария институтын ( 1980 ), «менеджмент» белгечлеге буенча Казан финанс-икътисад институтын ( 2001 ) тәмамлаган. 41865 Зорино ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 41866 Зоръя — Русия территориясеннән ага торган елга. 41867 Зост ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 41868 Зося ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,5 километр озынлыкта булган кратеры. 41869 Зотина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 41870 Зотино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 41871 Зоткино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 41872 Зотовы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 41873 Зотовы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 41874 Зөфәр Билалов «Татар эстрадасы-89» фестиваленең лауреаты. 41875 Зөфәр Гыймаев — 2003 ел лауреаты Абрек Абзгилдин — 2005 ел лауреаты Тарихы Асия Миңнуллина — 2007 ел лауреаты Виктор Аршинов — 2014 ел лауреаты * Татарстан мәдәният министрлыгы тарафыннан 1998 елда булдырылган. 41876 Зөһрә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5.8 километр озынлыкта булган кратеры. 41877 Зөһрә туташ белән беренче очрашулары турында, И. Гаспралы: «Өстемә кайнар су түгелгән кебек булды» дип искә ала. 41878 Зөһрә Шәрифуллина, Зөһрә Нигъмәтулла кызы Шәрифуллина (20.12.1956) — җырчы, Татарстанның халык артисты ( 1997 ). 41879 Зөябаш – Акчуриннарның постау фабрикалары урнашкан татар авылы. 41880 Зөя ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 41881 Зөяда урнашкан Көнчыгыш фронтның штабына Лев Троцкий (хәрби һәм диңгез бурычлар буенча халык комиссары) бары җитә һәм масса-күләм атып үтерүләр белән "дисциплинаны ныгыткан". 41882 Зөя елгасы буенда тора. 41883 Зөя елгасының сулъяк тугаенда, Буа районының юкка чыккан Чабры авылының көнчыгыш читендә тора. 41884 Зөя елгасының уңъяк ярындагы тугаенда, Югары Ослан районының Чулпан авылыннан 0,2 км төньяк-көнбатыштарак. 41885 Зөя елгасының уң як тугаенда, Югары Ослан районының Карамышиха авылыннан 0,5 км көньяктарак урнашкан. 41886 Зөя елгасы янында урнашкан. 41887 Зөя кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 1920—1927 елларда гамәлдә торган. 41888 Зөянең саерак урынын Шарлавык дип атыйлар. 41889 Зөянең уң як ярында бер-бер артлы калкулыклар, кечкенә генә таулар тезелеп киткән. 41890 Зөя өязендә татар авыллары арасында иң зуры булган Олы Ачасыр авылы үзенең ярлылыгы, халыкның грамотасызлыгы белән аерылып торган. 19 гасырның урталарына кадәр авылда бернинди дә мәктәп булмаган, халык укый-яза белмәгән. 41891 Зөя районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 1927—1931 елларда гамәлдә торган. 41892 Зөя—Сембер өлеше ЭЭХКдан ка 1942 елның 10 октәбрендә ташырылган. 41893 Зөя шәһәре нигезләнүдән һәм Казан ханлыгы басып алудан соң үз мөһимлеген югалта. 41894 З.Рәмиевның шәхси китапханәсен әрәм итеп, яндырып бетерәләр. 41895 ЗСУ-37 җитештерү сугыштан соң дәвам итте, хәтта нигезлеуче СУ-76М җитештерүдән төшерелсәдә. 41896 Зубари ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 41897 Зубариха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 41898 Зубач — Русия территориясеннән ага торган елга. 41899 Зүбәйргә 65 яшь була. 41900 Зубова Поляна аша М5 «Урал» автоюлы бара. 41901 Зубовка — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 41902 Зубово — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 41903 Зубочистка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41904 Зубрилина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 41905 Зудилиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 41906 Зуды ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41907 Зуевка ( ) — Киров өлкәсендә шәһәр, Зуевка районының административ үзәге. 41908 Зуевка районы ( ) — Киров өлкәсендә ураншкан административ берәмлек. 41909 Зуевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 41910 Зуевская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 41911 Зуйкарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41912 Зумрад ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,9 километр озынлыкта булган кратеры. 41913 Зур авылларда трибуна ясыла. 41914 Зур Адакъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 41915 Зур Аёв — Русия территориясеннән ага торган елга. 41916 Зур Ай-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 41917 Зур Алан — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 41918 Зур Альбедет — Русия территориясеннән ага торган елга. 41919 Зур Андушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41920 Зур Андюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 41921 Зур Арбаж ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 41922 Зур Асес-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 41923 Зур Атиг (Ак Атиг, Песчаная) – Русия территориясеннән ага торган елга. 41924 Зур Атюс — Русия территориясеннән ага торган елга. 41925 Зур Ацвеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 41926 Зур Аюш — Русия территориясеннән ага торган елга. 41927 Зур Бадак — Русия территориясеннән ага торган елга. 41928 Зур Бадья-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 41929 Зур Бадья-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 41930 Зур Баландино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 41931 Зур балыкларның озынлыгы 14 см га кадәр, авырлыгы 15 г чамасы. 41932 Зур Барановы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 41933 Зур баркылдык, гәүдә озынлыгы 26 см кадәр, авырлыгы 80–125 г. 41934 Зур Басег — Русия территориясеннән ага торган елга. 41935 Зур Бедька — Русия территориясеннән ага торган елга. 41936 Зур бәрелешләр булмаган, Вакытлыча хөкүмәте әгъзалары арестка алынган булган. 41937 Зур Берёзовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41938 Зур Бесселята ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 41939 Зур Бизь (Иске Бизь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41940 Зур Бирәзә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 41941 Зур Битаман авылында 51 йорт булып, анда 283 ир-ат һәм 272 хатын-кыз көн иткән, мәчет, мәдрәсә, җил тегермәне эшләгән. 41942 Зур Битаман авылыннан чакрым ярым ераклыкта гына урнашкан Ювас авылының да Зур Битаман белән бәйләнеше бар. 41943 Зур Битаман һәм Кече Битаман авыллары тарихы Алат юлы (элекке Казан ханлыгы җирләрендә Нугай юлы, Гәреч юлы, Җөри юлы, Алат юлы дигән административ-территориаль бүленеш булган) өстендәге Битаман авылы Казан ханлыгы чорында ук булган. 41944 Зур Болдино районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 41945 Зур Бөреле (яки Иске Бөреле) — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 41946 Зур Боровая — Русия территориясеннән ага торган елга. 41947 Зур Боровлянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41948 Зур Боровой — Русия территориясеннән ага торган елга. 41949 Зур Брусенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41950 Зур Брусничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41951 Зур Бугряница — Русия территориясеннән ага торган елга. 41952 Зур Бүләк — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 41953 Зур булмаган 2 кушылдыгы бар. 41954 Зур булмаган бер төркем булып формалашкан Тау ягы керәшеннәре турында фәндә төрле фикерләр әйтелгән. 41955 Зур булмаган төркемнәр (җәмгыять төзү өчен җитәрлек түгел) Камакура, Кумамото, Ивамотоко, Кавасаки, Каруицовада шәһәрләренә урнашкан. 41956 Зур булмаган этүләр шулай ук вулкан атканда лаваның күтәрелүе нәтиҗәсендә дә килеп чыгарга мөмкин http://tat. 41957 Зур Булухта — Русия территориясеннән ага торган елга. 41958 Зур Вагина — Русия территориясеннән ага торган елга. 41959 Зур Ваиньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 41960 Зур Вануйта — Русия территориясеннән ага торган елга. 41961 Зур Ваня-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 41962 Зур Варакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 41963 Зур Вачжига — Русия территориясеннән ага торган елга. 41964 Зур Вашкор (Зур Вошкур) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41965 Зур Вая — Русия территориясеннән ага торган елга. 41966 Зур Великуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 41967 Зур Вершининцы ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 41968 Зур Викторьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41969 Зур Винла — Русия территориясеннән ага торган елга. 41970 Зур Вишнёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41971 Зур Войтья — Русия территориясеннән ага торган елга. 41972 Зур Волки ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 41973 Зур Волчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41974 Зур вольфарт чебене Казан шәһәре тирәсендә, Чүпрәле һәм Яшел Үзән районнарында күзәтелгән. 41975 Зур Ворга-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 41976 Зур Ворона ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 41977 Зур Воронка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41978 Зур Вороновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41979 Зур Вороп-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 41980 Зур Вошлынг (Зур Вошлынг-Я) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41981 Зур Вьюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 41982 Зур гаиләдә Алибәк кече, дүртенче бала була. 41983 Зур Галашки ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 41984 Зур Галово ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 41985 Зур Гари ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 41986 Зур генераторның роторы йөзләрчә тонна авырлыкта булып, аны махсус машина — турбина әйләндерә. 41987 Зур Глушица — Русия территориясеннән ага торган елга. 41988 Зур Гнилуша (балка Коренная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 41989 Зур Гозек ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 41990 Зур Горевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 41991 Зур Горка ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 41992 Зур Горносталья — Русия территориясеннән ага торган елга. 41993 Зур Грибань — Русия территориясеннән ага торган елга. 41994 Зур Грязная — Русия территориясеннән ага торган елга. 41995 Зур гына зыян салалар. 41996 Зур Дарьица — Русия территориясеннән ага торган елга. 41997 Зур Двойник — Русия территориясеннән ага торган елга. 41998 "Зур" дип үз зурлыгы өчен аталган, тизләткечнең төп боҗра озынлыгын 26 659 м тәшкил итә, кварклардар торган кисәкчекләр - адроннарны тизләтү өчен "адрон" дип йөртелә, кисәкчекләрне бәрдерү өчен - бәрдергеч яки инглизчә коллайдер дип аталган. 41999 Зур Долгое ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 42000 Зур Дуброва ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 42001 Зур Дубровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42002 Зур дүртпочмак Зур дүртпочмак (шулай ук Пегас Зур дүртпочмагы) — күк йөзенең астеризмы. 42003 Зур Дындовский Таз — Русия территориясеннән ага торган елга. 42004 Зур Егәнле ( ) — Исәт елгасы кушылдыгы. 42005 Зур Ег — Русия территориясеннән ага торган елга. 42006 Зур Егусты ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче авыл. 42007 Зур Әмҗә — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 42008 Зур Әтрәч — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 42009 Зур Ефремова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 42010 Зур әһәмият бирелгән доктриналарның тагын берсе — дөньяны тоташ шатлыктан тора дип күзаллау. 42011 Зур Железная (Железная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42012 Зур Жилина — Русия территориясеннән ага торган елга. 42013 Зур җимерүләр тудыра алган тетрәүләр якынча ике атнага бер тапкыр була. 42014 Зур җир биләмәләре белән бүләкләнгән һәм кайбер ясаклардан азат ителгән кешеләрне тарханнар дип атаганнар. 42015 Зур жирән көнгерә тырнаклы алгы тәпиләре белән үзе туклана төрган тамыр һәм бүлбеләрне бик җиңел казып чыгаpa. 42016 Зур җыенга татарлардан вәкил итеп чакырылган Галимҗан Ибраһимов үзенә ярдәмче-адьютант итеп Уфа гарнизонында хәрби писарь итеп хезмәт иткән Исмәгыйль Рәмиевне чакыра. 42017 Зур Завязка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42018 Зур Загадай — Русия территориясеннән ага торган елга. 42019 Зур Запорная (Запорная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42020 Зур Запорная — Русия территориясеннән ага торган елга. 42021 Зур затлар иртән иртүк һәм эңгер-меңгер вакытында активлар. 42022 Зур Зверева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 42023 Зур Змеинка (Змеинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42024 Зур Ивель — Русия территориясеннән ага торган елга. 42025 Зур икътисадый мәмләкәт буларак https://www. 42026 Зур Илы — Русия территориясеннән ага торган елга. 42027 Зур Ильгумень — Русия территориясеннән ага торган елга. 42028 Зур Ингирь (Ингирь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42029 Зур Инеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 42030 Зур интенсивлыклы микродулкын нурланышы контактсыз хәлдә магнетрон ярдәмендә җисемнәрне җылытсын өчен һәм радиолокация өчен кулланыла (көнкүрештә һәм сәнәгатьтә). 42031 Зур Инцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 42032 Зур Инюша (Инюша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42033 Зур Ирмиз – Русия территориясеннән ага торган елга. 42034 Зур Исянгильдина ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 42035 Зур Ихтиал ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42036 Зур ихтималлык белән аву штопорга кертә ала. 42037 Зур ихтимал, эзләүче группаның самолеты авыр очу шартларына эләгеп һәлакәт кичерә. 42038 Зур Ичма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42039 Зур Кавал һәм Кече Кавал авыллары тарихы 1793 — 1803 елларда үткәрелгән Генераль ызанлау документларында Олы Кавал һәм Кече Кавал авыллары искә алына. 42040 Зур Казак — Русия территориясеннән ага торган елга. 42041 Зур Казан Боҗрасын Аракчино, Иске Аракчино, Кызыл Таучык бистәләре белән тоташтыручы юллардан иң кыска юл булып тора. 42042 Зур Казмаш (Казмаш) — Олы Кызыл елгасы кушылдыгы. 42043 Зур Казым — Русия территориясеннән ага торган елга. 42044 Зур Каирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42045 Зур Кайгадат — Русия территориясеннән ага торган елга. 42046 Зур Какша — Русия территориясеннән ага торган елга. 42047 Зур Калиновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42048 Зур калкымнар һәм сыртлар океан үзәнен казанлыкларга аера. 42049 Зур Камельяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42050 Зур Камень ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 42051 Зур Камень ( ) — Русия Федерациясенең Диңгез буе краенда урнашкан шәһәр. 42052 Зур Камзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42053 Зур Камлак — Русия территориясеннән ага торган елга. 42054 Зур Камышлак — Русия территориясеннән ага торган елга. 42055 Зур капиталга ия булган Рәмиевләр Ырынбур губернасында татар мохитен, мәдәниятен үстерүгә күп акча тотканнар һәм хезмәт куйганнар. 42056 Зур Каргачево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 42057 Зур Карныш — Русия территориясеннән ага торган елга. 42058 Зур Карьят — Русия территориясеннән ага торган елга. 42059 Зур Касалкун — Русия территориясеннән ага торган елга. 42060 Зур Касфора — Русия территориясеннән ага торган елга. 42061 Зур Каталамба-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42062 Зур Катух — Русия территориясеннән ага торган елга. 42063 Зур Катыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 42064 Зур Качак — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 42065 Зур Качино — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 42066 Зур Качпомолъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42067 Зур Кәлтәй — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 42068 Зур Кемпаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 42069 Зур Кендас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42070 Зур Кендус — Русия территориясеннән ага торган елга. 42071 Зур Керан — Русия территориясеннән ага торган елга. 42072 Зур Кернежка (Зур Корнежка, Юкова) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42073 Зур Кет — Русия территориясеннән ага торган елга. 42074 Зур Кечкома — Русия территориясеннән ага торган елга. 42075 Зур Кипленьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42076 Зур Киримбаево ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42077 Зур Китәк ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 42078 Зур Китәк ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42079 Зур Кия (Арко-Сёде) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42080 Зур Княжая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42081 Зур Кобзево авылы тулысынча 20 гасырның 40 елларында юкка чыга. 42082 Зур Кобзево ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 42083 Зур Ковали ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 42084 Зур Ковали ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 42085 Зур Козланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42086 Зур Козлаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42087 Зур Козлец — Русия территориясеннән ага торган елга. 42088 Зур Козырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 42089 Зур Козьял — Русия территориясеннән ага торган елга. 42090 Зур көймәләрнең Санкт-Петербург портына керү өчен Фин култыгы Диңгез каналы казылган. 42091 Зур Колангы — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 42092 Зур Колчим — Русия территориясеннән ага торган елга. 42093 Зур коңгызлар чәчәкнең серкәсе һ.б. өлешләре белән туеналар һәм уңышка зыяннары тими. 42094 Зур Кондорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42095 Зур конкурс аша үтеп, көмеш медальгә бетереп чыкты һәм сынаусыз турыдан-туры университетның татар филологиясе факультетына укырга кереп, аны уңышлы гына тәмамлап чыкты. 42096 Зур Конокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 42097 Зур Конып ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 42098 Зур Копылово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 42099 Зур Кормино ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 42100 Зур Коромысловы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 42101 Зур Корчуган — Русия территориясеннән ага торган елга. 42102 Зур Коршик ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 42103 Зур көчәнеш белән шуны эшләр өчен махсус укыган, шушы көчәнеш өчен допускы булган кеше генә эшли ала. 42104 Зур Крестовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42105 Зур Крутая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42106 Зур Крутенка ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 42107 Зур Крюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 42108 Зур Куганак — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 42109 Зур Кугульта — Русия территориясеннән ага торган елга. 42110 Зур Кугушерга ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 42111 Зур Кужба ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 42112 Зур Куйсарина ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 42113 Зур Кукмара авылыннан ерак түгел тау куышлыгында шәһәрчек булуы ачыкланды. 42114 Зур Кукмара — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 42115 Зур күләмле әсәрләреннән «Хуш, Рим». 42116 Зур күләмле проектларны тормышка ашыра. 42117 Зур Кулкас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42118 Зур Кулянур ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 42119 Зур Кумбиссер — Русия территориясеннән ага торган елга. 42120 Зур Кумина — Русия территориясеннән ага торган елга. 42121 Зур Куныр ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 42122 Зур Куньяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 42123 Зур Кураз — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 42124 Зур Курба ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 42125 Зур Куртналыш – Русия территориясеннән ага торган елга. 42126 «Зур күсәк сәясәте» һәм «бөтен дөнья полисмены» дигән гыйбарәләр аныкы. 42127 Зур Кутис — Русия территориясеннән ага торган елга. 42128 Зур Кучаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 42129 Зур Куча — Русия территориясеннән ага торган елга. 42130 Зур Кша — Русия территориясеннән ага торган елга. 42131 Зур Кызым — Русия территориясеннән ага торган елга. 42132 Зур Кызья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42133 Зур Кылья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42134 Зур Кырлангы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 42135 Зур Кырог — Русия территориясеннән ага торган елга. 42136 Зур Кырока — Русия территориясеннән ага торган елга. 42137 Зур Кысмыл (Кысмыл) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42138 Зур Кяма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42139 Зур Лавровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Полевской шәһәр округы составына керүче авыл. 42140 Зур Лайка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 42141 Зур Лай — Русия территориясеннән ага торган елга. 42142 Зурлар арасында Мәскәү чемпионы булып кала. 42143 Зур Ларьяк ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 42144 Зур Лебедь — Русия территориясеннән ага торган елга. 42145 Зур Лез — Русия территориясеннән ага торган елга. 42146 Зур Лекма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42147 Зур Лемва — Русия территориясеннән ага торган елга. 42148 Зур Лемьёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42149 Зур Леневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42150 Зур Липово ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 42151 Зур Листвянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42152 Зур Лобенжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 42153 Зур Лога ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 42154 Зур Ломовис — Русия территориясеннән ага торган елга. 42155 Зур Лукша (Лукша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42156 Зур Лундюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42157 Зур Луч — Русия территориясеннән ага торган елга. 42158 Зурлыгы 2 метрга, ә авырлыгы 16 кг-га кадәр җитә ала. 42159 Зурлыгы 3 тән алып 7 мм га кадәр. 42160 Зурлыгы 7 см тирәсе, авырлыгы берничә грамм чамасы. 42161 Зурлыгы берничә миллиметрдан алып дистәләгән сантиметрга кадәр җитә. 42162 Зурлыгы буенча Кояш системасында өченче урында тора һәм Меркурийгә тигез (әмма масса буенча өч тапкыр кимрәк). 42163 Зурлыгы өчен диңгез дип атала. 42164 Зур Лызи 2 — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 42165 Зур Ляга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42166 Зур Лямпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 42167 Зур Мадаха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42168 Зур Маза — Русия территориясеннән ага торган елга. 42169 Зур Мартын – Зур Кокшага кушылдыгы. 42170 Зур Мача — Русия территориясеннән ага торган елга. 42171 Зур Мег-Тыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 42172 Зур Медянцы ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 42173 Зур Мәшләк авылы Бөек Октябрь инкыйлабыннан соң 1918 елның 6 маенда Зур Мәшләк авылында большевиклар партиясенең ячейкасы барлыкка килә. 42174 Зур Мәшләк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 42175 Зур Минанжиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42176 Зур Минина — Русия территориясеннән ага торган елга. 42177 Зур Мишариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42178 Зур Молог — Русия территориясеннән ага торган елга. 42179 Зур Мураниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42180 Зур Мурюк (Суразов Мурюк, Мурюк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42181 Зур Мутная (Мутная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42182 Зур Мутная — Русия территориясеннән ага торган елга. 42183 Зур Мый — Русия территориясеннән ага торган елга. 42184 Зур Мысья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42185 Зур Надтей (Төньяк Надтей) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42186 Зур Налиминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42187 Зур Налимка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42188 Зур Нанбас (Түбән Нонбус, Нондус) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42189 Зур Нартоваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 42190 Зур Нарыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 42191 Зур Нарья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42192 Зур Нева́ (Больша́я Нева́) — гомуми атама, кайчакта Нева елгасының Сарай күпереннән Фин култыгына кадәр өлеше Зур Нева дип йөртелә. 42193 Зур Неголток — Русия территориясеннән ага торган елга. 42194 Зур Некрасовы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 42195 Зур Низ ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 42196 Зур Никольское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 42197 Зур Ница — Русия территориясеннән ага торган елга. 42198 Зур Ния — Русия территориясеннән ага торган елга. 42199 Зур Ния-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42200 Зур Ножевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42201 Зур Номбур — Русия территориясеннән ага торган елга. 42202 Зур Нореньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42203 Зур Нөркәй — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 42204 Зур Нэлыня-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42205 Зур Нюгуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 42206 Зур Нюню – Русия территориясеннән ага торган елга. 42207 Зур Нюрбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 42208 Зур Нядэйта — Русия территориясеннән ага торган елга. 42209 Зур Одинека — Русия территориясеннән ага торган елга. 42210 Зур Озерница — Русия территориясеннән ага торган елга. 42211 Зур Ойва (Жемчужная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42212 Зур өлешен тау даласы һәм тау чүле ландшафтлары алып тора. 42213 Зур өлешен Чукотка таулыгы биләп тора. 42214 Зур Олысшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42215 Зур ондатра авырлыгы 1,8 кг, гадәттә 1-1,5 кг, тәне озынлыгы - 25-36 см, койрыгы озынлыгы 18-36 см. 42216 Зур Онжас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42217 Зур Осиновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42218 Зур осталык һәм хезмәт таләп иткән. 42219 Зур Оус — Русия территориясеннән ага торган елга. 42220 Зур Охтомица (Охтома, Ахтома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42221 Зур Өчтүбәдән 500 метрда Уфа -Кандыр электр поезды туктый, “1396 км” тукталышы. 42222 Зур Ою (Великая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42223 Зур Павлово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42224 Зур Паёта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42225 Зур Палатная — Русия территориясеннән ага торган елга. 42226 Зур Пальники ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 42227 Зур Паль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42228 Зур Панас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42229 Зур Парма ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 42230 Зур Парюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 42231 Зур Паток — Русия территориясеннән ага торган елга. 42232 Зур Пачи ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 42233 Зур Певк — Русия территориясеннән ага торган елга. 42234 Зур Пеженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42235 Зур Пелягинец — Русия территориясеннән ага торган елга. 42236 Зур Пера — Русия территориясеннән ага торган елга. 42237 Зур Перелаз ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 42238 Зур Перелаз ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 42239 Зур Перил — Русия территориясеннән ага торган елга. 42240 Зур Пестан-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42241 Зур Песчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42242 Зур Петрюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 42243 Зур Петряк — Русия территориясеннән ага торган елга. 42244 Зур Пижанка ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 42245 Зур Пиляёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42246 Зур Пинюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 42247 Зур Пихтовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42248 Зур Пиярга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42249 Зур Подберезье ( элеккеге татарча исеме Күлле Ил) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 42250 Зур Подволочная ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 42251 Зур Подикова — Русия территориясеннән ага торган елга. 42252 Зур Поломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42253 Зур популярлыкны нәкъ «Энеида» эпосы өчен яулый. 42254 Зур популярлыкны Шерлок Холмс турында детективлар язып яулады. 42255 Зур Порог — Русия территориясеннән ага торган елга. 42256 Зур Порывай — Русия территориясеннән ага торган елга. 42257 Зур Притыкино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42258 Зур Проломная урамында урын сайлана. 42259 Зур проспект урамы, 45 йортта урнашкан Ильяз Бораганский басмаханәсендә бастыра. 42260 Зур птерозаврлар, мәсәлән, гнатозаврлар, канатларын ачканнар да җил исүен көткәннәр. 42261 Зур Пульниково ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 42262 Зур Пунья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42263 Зур Пурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42264 Зур Пустынь ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 42265 Зур Пучкас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42266 Зур Пучкома ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 42267 Зур Пысса ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 42268 Зур Пятомбой-Ю (Пятанбой) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42269 Зур Рабог — Русия территориясеннән ага торган елга. 42270 Зуррак дәрәҗәдәге салават күперләрен лаборатор шартларда күзәтергә мөмкин. 42271 Зуррак дәрәҗәле индуктивлык кәтүкләре гиратор челтәрләрен кулланып симуляцияләнергә мөмкин. 42272 Зуррак дәрәҗәле салават күперен гадәттә күреп булмый, чөнки ул бик көсез. 42273 Зуррак дәрәҗә (сантиметр тирәсе) кисәкчәләр өчен аларга бик зур мохтаҗлык тирәнлеге һәм зур мәйдан кирәк. 42274 Зур Рамыл ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 42275 Зур Раскопины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 42276 Зур Распаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42277 Зур Рассольная — Русия территориясеннән ага торган елга. 42278 Зур Рассоха (Рассоха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42279 Зур Растай — Русия территориясеннән ага торган елга. 42280 Зур Резка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42281 Зур Роговая (Югары Роговая, Роговая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42282 Зур Романиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42283 Зур Рошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 42284 Зур Рубиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42285 Зур Рунга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42286 Зур — Русия территориясеннән ага торган елга. 42287 Зур Рус Лисасы ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42288 Зур Ручей — Русия территориясеннән ага торган елга. 42289 Зур Рыка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42290 Зур Рябовщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 42291 Зур Садат — Русия территориясеннән ага торган елга. 42292 Зур Сандата — Русия территориясеннән ага торган елга. 42293 Зур Сап — Русия территориясеннән ага торган елга. 42294 Зур Сардык – Русия территориясеннән ага торган елга. 42295 Зур Сарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42296 Зур Саръюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42297 Зур Сая — Русия территориясеннән ага торган елга. 42298 Зур Свага — Русия территориясеннән ага торган елга. 42299 Зур Свадебная — Русия территориясеннән ага торган елга. 42300 Зур Седью — Русия территориясеннән ага торган елга. 42301 Зур Семейкины ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 42302 Зур Семеновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42303 Зур Сердеж ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 42304 Зур Сәрдек — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 42305 Зур Серкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 42306 Зур Сер-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42307 Зур Сес-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 42308 Зур Сёрова — Русия территориясеннән ага торган елга. 42309 Зур Сибирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42310 Зур Сивеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 42311 Зур Силавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 42312 Зур Силим — Русия территориясеннән ага торган елга. 42313 Зур Сирья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42314 Зур Ситьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42315 Зур Смедово — Русия территориясеннән ага торган елга. 42316 Зур Снопица — Русия территориясеннән ага торган елга. 42317 Зур Собачья (Арко-Собачья, Арка-Собачья) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42318 Зур совет энциклопедиясендә һәм философик энциклопедиядә — ул бер үк сүзләр һәм җөмләләр белән берьяклы гына аңлатыла. 42319 Зур Совраж — Русия территориясеннән ага торган елга. 42320 Зур Созим — Русия территориясеннән ага торган елга. 42321 Зур Сойга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42322 Зур Сойю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42323 Зур Солабаш авылы халкы арба ясап саткан, он тарткан, киндер, кирпеч суккан, балта эше белән шөгыльләнгән. 42324 Зур Сондола — Русия территориясеннән ага торган елга. 42325 Зур Сопляс — Русия территориясеннән ага торган елга. 42326 Зур Сордва — Русия территориясеннән ага торган елга. 42327 Зур Сосъя — Русия территориясеннән ага торган елга. 42328 Зур Ставрополь, Невинномысск һ.б. каналлар, сугару системалары бар. 42329 Зур Студенец ( ) — Рязань өлкәсенең Сасово районындагы авылы. 42330 Зур Субботиха ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 42331 Зур Суепье — Русия территориясеннән ага торган елга. 42332 Зур Суета — Русия территориясеннән ага торган елга. 42333 Зур Сукаеш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 42334 Зур Сумульта — Русия территориясеннән ага торган елга. 42335 Зур Сүрәм – Русия территориясеннән ага торган елга. 42336 Зур Сурмог — Русия территориясеннән ага торган елга. 42337 Зур Сурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42338 Зур Сыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 42339 Зур Сырга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42340 Зур Сыро-Везе — Русия территориясеннән ага торган елга. 42341 Зур Сыр-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42342 Зур Сякута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42343 Зур Тава — Русия территориясеннән ага торган елга. 42344 Зур Таврежка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42345 Зур ТайТын — Русия территориясеннән ага торган елга. 42346 ЗурТайчинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42347 Зур Талка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42348 Зур Талота (Талата, Зур Талата) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42349 Зур Таны — Русия территориясеннән ага торган елга. 42350 Зур Тарт (Тарт) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42351 Зур Татар Карае ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 42352 Зур Тата — Русия территориясеннән ага торган елга. 42353 Зур Тәрбит башлангыч гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Зур Тәрбит авылында урнашкан мәктәп. 42354 Зур Тетля — Русия территориясеннән ага торган елга. 42355 Зур Тигәнәле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы авыл. 42356 Зур Тингута — Русия территориясеннән ага торган елга. 42357 Зур төзелеш, яңарту эшләре башкарыла. 42358 Зур Тоз — Русия территориясеннән ага торган елга. 42359 Зур Тозьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42360 Зур Томбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 42361 Зур Торженьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42362 Зур Торожма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42363 Зур Торомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42364 Зур Травянка (Травянка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42365 Зур Туеска — Русия территориясеннән ага торган елга. 42366 Зур Тунзы — Русия территориясеннән ага торган елга. 42367 Зур Турлейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42368 Зур Туртас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42369 Зур Туруп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 42370 Зур Турья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42371 Зур Тыкотлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 42372 Зур Тыкса — Русия территориясеннән ага торган елга. 42373 Зур Тынагота — Русия территориясеннән ага торган елга. 42374 Зур Тыросова — Русия территориясеннән ага торган елга. 42375 Зур Тырым (Ак Тырым) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42376 Зур Удюрма ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 42377 Зур үзгәрешләр конституциягә 1983нче елда кертелгән. 42378 Зур Улаган — Русия территориясеннән ага торган елга. 42379 Зур Улучжай — Русия территориясеннән ага торган елга. 42380 Зур Ульзи — Русия территориясеннән ага торган елга. 42381 Зур уңышларга ул биатлонда ирешә. 42382 Зур Урайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42383 Зур Урзуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42384 Зур Уса (Сарт-Ю) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42385 Зур үскәч, аның чибәрлеге шәһәрнең мәшһүрле хатыннарын акылдан яздырган, шулай ук вельможаның хатынын да. 42386 Зур Үтәш — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 42387 Зур Утка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42388 Зур утраулар океанның чигендә генә урнашкан. 42389 Зур Ут ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 42390 Зур Уфтюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42391 Зур Фофанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42392 Зур Фролово — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 42393 Зур Хадырьяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42394 Зур Хайма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42395 Зур Харвута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42396 Зур Харпия — Русия территориясеннән ага торган елга. 42397 Зур һәм көчле томшыклы. 42398 Зур Хехеган-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42399 Зур Һиндстан мәдәниятләрендә бу телнең позициясе Аурупадагы грек һәм латин телләренә охшаш. 42400 Зур Хирла — Бизнә елгасы кушылдыгы. 42401 Зур Хоботница — Русия территориясеннән ага торган елга. 42402 Зур Хойла-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42403 Зур Холка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42404 Зур Хупт-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 42405 Зур Хуута (Нгарка-Харвота-Яха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42406 Зур Хэй-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 42407 Зур Чавкулька — Русия территориясеннән ага торган елга. 42408 Зур Чалыкла — Русия территориясеннән ага торган елга. 42409 Зур Черепаниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42410 Зур Чернам — Русия территориясеннән ага торган елга. 42411 Зур Чили — Русия территориясеннән ага торган елга. 42412 Зур Чиндат — Русия территориясеннән ага торган елга. 42413 Зур чиркәү иртә классицизм гадәтләре буенча ясалган. 42414 Зур Чугойга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42415 Зур Чурга (Чурка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42416 Зур Шабанка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 42417 Зур Шалдинка (Зур Шалдейка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42418 Зур Шалюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42419 Зур Шанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42420 Зур Шар — Русия территориясеннән ага торган елга. 42421 “Зур шартлау”га кадәрге мохит – “ юклык” (“ небытие”) дип атала. 42422 Зур Шартлау - Кызу Галәмнең теориясе кимчелекләре *Зур Шартлау - Кызу Галәмнең моделендә Галәм бик бериш һәм изотропик булырга тиеш. 42423 Зур Шатьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 42424 Зур Шаудон — Русия территориясеннән ага торган елга. 42425 Зур Шевелёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42426 Зур Шелюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 42427 Зур шәһәрләр арасында юллар салынган, нефть үткәргечләр, нефть эшкәртү һәм металл эретү заводлары һ. б. төзелә. 42428 Зур Шито — Русия территориясеннән ага торган елга. 42429 Зур ШИшем — Русия территориясеннән ага торган елга. 42430 Зур Шишеняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 42431 Зур Шишменга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42432 Зур Шөкшән — Башкортстанның Борай районында урнашкан мари авылы. 42433 Зур Шонома — Русия территориясеннән ага торган елга. 42434 Зур Шора — Русия территориясеннән ага торган елга. 42435 Зур Шудья — Русия территориясеннән ага торган елга. 42436 Зур Шуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42437 Зур Шумаково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 42438 Зур Шурчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 42439 Зур Шуя — Русия территориясеннән ага торган елга. 42440 Зур Щелиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42441 Зур Щемиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42442 Зур Щугор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42443 Зур ындырларда каравылчы, саклаучы булып - ындырчылар тора ала. 42444 Зур электрон исәпләү машиналары һәм минисанак каты дисклары күп төрле үлчәмнәрдә булган, гадәттә аерым торган кер юу машина зурлыгындагы шкафларда яки 19" аскуймага ярашырлык итеп ясалган. 42445 Зур энә карагы ТРның Кызыл китабына кертелгән. 42446 Зур Эт β — Мирзам ( мирзам — «өндәүче» яки мурзим — «бәй», ) — +1,98 күренмә йолдызча зурлыктагы аклы-күкле якты зур йолдыз. 42447 Зур Эт γ — Мөхлифәйн ( мөхлифәйн — «этнең күзе», ) — +4,11 күренмә йолдызча зурлыктагы аклы-күкле якты зур йолдыз. 42448 Зур Юг – Русия территориясеннән ага торган елга. 42449 Зур юкә чәчәк ату чорында 12 кг кадәр, ә бер гектар юкә урманы бер тоннадан артык бал бирә. 42450 Зур Юринцы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 42451 Зур Юрсуки — Русия территориясеннән ага торган елга. 42452 Зур Ябурская — Русия территориясеннән ага торган елга. 42453 Зур Явыш (Явыш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42454 Зур Язовец — Русия территориясеннән ага торган елга. 42455 Зур Якшанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42456 Зур Ялху ( ) — Мордовиянең Ләмберә районына керүче зур авыл. 42457 Зур Ямная (Ямная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42458 Зур Ямсовей — Русия территориясеннән ага торган елга. 42459 Зур Янгаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 42460 Зур Яниково ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 42461 Зур Ярей-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42462 Зур Ярней (Двойниковая, Двойник) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42463 Зур Ярота-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42464 Зур Ярудей — Русия территориясеннән ага торган елга. 42465 Зур Яснур ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 42466 Зур Яүбәзе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 42467 Зур Яүбәзе елгасына урнашкан. 42468 З.Фәйзинең әдәби иҗаттагы беренче тәҗрибәләре — шигырьләре, мәкалә-парчалары узган гасырның илленче елларында Бакалы район газетасы «Ленин байрагы»нда һәм Башкортстан республика татар газетасы «Кызыл таң»да басыла. 42469 З.Һади, мәдрәсәне ташлап, шул курска керә. 42470 Зыдачит — Русия территориясеннән ага торган елга. 42471 Зыкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 42472 Зыково ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 42473 Зыковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 42474 Зырянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 42475 Зырянкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 42476 Зырян-Пех — Русия территориясеннән ага торган елга. 42477 «Зырянская жизнь», «Удж» (Эш), «Комисикт» (Коми авылы), «Вӧрлеԇыԍ»/«Вӧрлэдзысь», «Коми колхозник» (Коми колхозчысы), «Югыд туй» (Якты юл) исемнәрен йөрткән. 42478 Зырянская ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 42479 Зыялылар исемен йөрткән, милли яңарыш һәм мәдәни үсеш фикерләре белән янучы җәмгыяви төркем вәкилләренең күбесе югары белемле була. 42480 Зыялыларның шактый күп өлеше мәгънәсез сугышка каршы чыга. 42481 Зыялы, телләр белүче һәм әңгәмәдә яхшы кеше барон Майгель донослар корбаннарына бик рәхимсез. 42482 Зыя Нури улы Нуриев 1915 елның 21 мартында хәзерге Башкортстанның Бөре районындагы Югары Лачынтау дигән татар авылында туып үсә. 1933 елда Бөре педагогия техникумын тәмамлый. 42483 Зыя Шәйхи улы Насыйров — татар шигъриятендә күп еллар эшләгән һәм аның тарихында үзенчәлекле эз калдырган әдипләрнең берсе. 42484 Зыя Ярмәки 1953 елда пенсиягә чыга. 42485 Зэрзяыб ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 42486 Зэръю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42487 Зэрыдзёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42488 Зюзино — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 42489 Зяблицы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 42490 Зяблово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 42491 И. А. Износков атамалары составында «мәтәскә» берәмлеге булган авылларны болай тасвирлый: «Олы Мәтәскә авылы Җөри сәүдә юлы өстенә, Мәтәскә суы буена утырган. 42492 И. А. Износков Бәкәш чишмәсе янына, Гәреч сәүдә юлының уң ягына урнашкан авылны Олы Айбаш дип атый һәм түбәндәгечә сурәтли: «Авылдагы 154 хуҗалыкта ислам дине тотучы 445 ир-ат һәм 446 хатын-кыз яши. 42493 И. А. Износков Зур Битаманны болай сурәтли: «Сумка суы янына, Гәреч сәүдә юлының уң ягына урнашкан авыл ике аерым бистәдән оешкан: Зур Битаман һәм Битаман Пошалым (Пошалым пүчинкәсе). 42494 И. А. Износков китабында Гәреч сәүдә юлына урнашкан Зур Кавалдагы 160 хуҗалыкта элекке хөкүмәт крестьяннары, ислам дине тотучы 736 ир-ат һәм 682 хатын-кыз яшәгәнлеге әйтелә. 42495 И.А.Износков үзенең "Материалы о жителях и селениях Свияжского уезда в 1880 — 90 г.г." дигән хезмәтендә Иске Чәчкап авылында 557 кеше яшәвен, шуларның 268 е ир, 289 ы хатын-кыз булуын күрсәтә. 42496 И. А. Износков хезмәтендә (1885 ел) күрсәтелгәнчә, авылда 185 йорт булып, аларда 621 ир-ат һәм 563 хатын-кыз яшәгәнлеге әйтелә. 42497 И. А. Износков хезмәтендә ( XIX йөз ) Яңа Кырлайның икенче исеме Иябаш дип бирелгән. 42498 Иарыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 42499 И. Ашказарский пианинода, скрипкада, гармунда, мандолинада уйный, җырлый, нәфис сүз сойли. 1928-1929 елларда Татар академия театрында администратор вазифасын алып бара. 42500 Ибеда-Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 42501 Иблис балында корбан сыйфатында үтерелә, каны Воландның литургик касәсенә салына. 42502 Ибли чишмәсе — авылда билгеле чишмә. 42503 Ибн Баттута бу тәкъдимне кабул итә һәм юлга чыгып китә. 42504 Ибн Баттута сәяхәт итәргә була Хаҗны тәмамлаганнан соң Ибн Баттута Ирандагы Илханнар дәүләтенә барырга карар кыла. 42505 Ибн Баттута Фәстә казый булып билгеләнә. 42506 Ибн Баттута ярдагы бер мәчеттә булганда диңгездә давыл куба һәм аларның ике корабы бата. 42507 Ибне Габбас Мәккә Коръән тәфсирләү мәктәбенә нигез сала. 42508 Ибне Мәсгуд ысулы аналогиягә нигезләнгән; бу ысул кыяс исемен ала. 42509 Ибне Рөшд Аллаһның булуын таный, ләкин ул, ягъни Аллаһ, аныңча, материя белән берлектә һәм Аллаһның функциясе потенциядә булган формаларны чынбарлыкка әверелдерү. 42510 Ибне Рөшд «бербөтен интеллект» теориясен алга куя. 42511 Ибне Рөшд үзенең бу хезмәтендә, дөнья Аллаһ тарафыннан яратылган дигән карашны тәнкыйтькә тотып, ул һичкем тарафыннан да тудырылмаган, мәңгелек, дигән фикерне яклый. 42512 Ибне Сина фикеренчә, дөнья эманация рәвешендә барлыкка килгән. 42513 Ибне Фадлан, мәсәлән, хәтта болгарларны да берничә урында «сакалибә» ( саклаблар ) дип атаган. 42514 Ибне Фадлан юлъязмаларында бу елга Яуширмә исеме белән мәгълүм. 42515 Ибн Рөшд хәзерге Испаниянең Кордова шәһәрендә туа. 42516 Ибн Рүстә яки Абу-Али Әхмәд ибне Рустә Исфахани ( фарсы : احمد ابن رسته اصفهانی ) — X гасырдагы Шәркый күренекле галим, сәяхәтче, тикшерүче, җәгърәфия белгече һәм язучы. 42517 Ибн Сина әмирләрне һәм гади кешеләрне дәвалый, Исфаһанда вәзир булып эшли, зинданда утырып чыга. 42518 Ибн Хәҗәр белем бирүне мөһим эш дип санаган, укыту эшләреннән аны бер нәрсә дә аера алмаган. 42519 Ибн Хәҗәр тәҗвидне вакытының шәех Шихаб әл-Хувәйти белән өйрәнә. 42520 Ибн Хәҗәр һ. 798 елда хәрби министр Кәримеддин Габделкәрим кызына өйләнә. 42521 Ибрай — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 42522 Ибрай — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 42523 Ибрай — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 42524 Ибрай — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 42525 Ибрай Каргалы (Керкәле) авылы Чирмешән авылыннан 18 км төньякта Олы Кәминкә елгасы кушылдыгы буенда урнашкан. 42526 Ибракай — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 42527 Ибраһим Абдуллин 2005 елның 9 июлендә 85 яшендә вафат булды. 42528 Ибраһим — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 42529 Ибраһим — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 42530 Ибраһим — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 42531 Ибраһим Бәй белән берлектә Мисыр белән идарә итә. 42532 Ибраһим бәк отрядын тар-мар итүдә катнаша. 42533 Ибраһим Биектаулының шигырьләре, публицистик мәкаләләре Татарстан (« Казан утлары », « Ватаным Татарстан », « Мәдәни җомга », « Шәһри Казан », «Татар иле» һ. б.) һәм Удмуртия (« Яңарыш », «Удмуртская правда» һ. б.) матбугатында еш басыла. 42534 Ибраһим Габделвахит улы Кулиев — тәрҗемәче, журналист, татар теле белгече. 42535 Ибраһим Гази 1971 елның 21 февралендә Казанда вафат була. 42536 Ибраһим Гази әдәби иҗатының иң югары ноктасы сугыштан соңгы чорга — узган гасырның илленче һәм алтмышынчы елларына туры килә. 42537 Ибраһим Галиев, Ибраһим Шакир улы Галиев ( 1896 1938 ) — хәрби, сәясәтче, 1 нче аерым Идел буе татар укчы бригадасы (Татбригада) 3 нче полк батальоны хәрби комиссары, РСДРП (б) әгъзасы ( 1917 елның сентябреннән ). 42538 Ибраһим гаскәрләрен ике: галич һәм түбәнновгород-муром юнәлешләре буенча җибәрә. 42539 Ибраһим Гозәиров 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 42540 Ибраһим Әхмәдов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 42541 Ибраһим Әхмәдов — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 42542 Ибраһим Зиннәтулла улы Нуруллин — язучы, тәнкыйтьче һәм әдәбият галиме. 42543 Ибраһим Календеров — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 42544 Ибраһим Мингазиев 1907 елның 4 февралендә хәзерге Татарстанның Кама Тамагы районы Иске (Олы) Карамалы авылында крәстиян гаиләсендә туа. 42545 Ибраһим Нуруллин һ. б. 1989 елда Казан дәүләт университетының Зур советы карары нигезендә татар филологиясе, тарихы һәм шәрык телләре факультеты мөстәкыйль структура буларак эшли башлый. 42546 Ибраһимов ике тапкыр өйләнгән булган. 42547 Ибраһимов музыкасы) һ.б. бик күп җырлар шагыйрь иҗатының үзенчәлекле бер тармагын тәшкил итә. 42548 Ибраһимов — татар фамилиясе. * Айрат Ибраһим — татар җәмәгать эшлеклесе, журналист, публицист. 42549 Ибраһимов һәм аның әдәби иҗат юлы турында», 1932; «Галимҗан Ибраһимов әсәрләрендә революция мотивлары», 1928 һ. б.). 42550 Ибраһим разъезды — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 42551 Ибраһим Сәләховка Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре исеме бирелде. 42552 Ибраһим Сәләховның ике дистәдән артык китабы басылып чыкты. 42553 Ибраһим Сәләхов төрмәдән бер аяксыз калган хәлдә, сынган кулы һәм начарайган күзләре белән 1947 елда чыга. 42554 Ибраһим Терегулов, Ибраһим Вәлиулла улы Терегулов ( 1852 1921 ) — мәгърифәтче, педагог, статский советник, Казанда Шәрык клубын оештыручы һәм беренче рәисе ( 1906 ), Сәмәрканд педагогия институты профессоры ( 1920 1921 ). 42555 Ибраһим хан Казан Кирмәнендә урнашкан Ханнар төрбәсендә күмелгән. 42556 Ибраһим ханның берничә кызы булган, аларның берсе — Гәүһәршад (рус елъязмаларында—Ковгаршад). 42557 Ибраһим хан Сөембикә манарасы янында Казан ханнары төрбәсендә күмелгән Ибраһим үлгәннән соң аның хатыны Нур-Солтан Кырымга киткәч Бакчасарай шәһәрендә Кырым ханы Мәңгли-Гәрәйгә кияүгә чыккан. 42558 Ибреда — Русия территориясеннән ага торган елга. 42559 Ибсен 1906 елда бәрелү аркасында вафат була. 42560 Ибтидаи мәктәпләремездә 1нче сыйныф шәкертләре укыр өчен ачык ана телемездә язылмыштыр. 7 басма. 42561 Ивайто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 42562 Ивакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 42563 Иван 1946-1949 елларда Юрий Орлов башы астында экспедицияләрдә бөтен җыйган белешмәсен сөйләгән. 42564 Иван III бу таләпләрне кире каккач, Мәскәү кенәзлеге белән сугышка әзерләнә башлый. 42565 Иван III Василий улы ( 1440 1505 ) - Мәскәү бөек кенәзе ( 1462 1505 ), Мәскәү бөек кенәзе Василий Сукыр улы. 42566 Иванай ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 42567 Иванай — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районына керүче авыл. 42568 Иванак (Кече Кибрис) — Русия территориясеннән ага торган елга. 42569 Ивана Степановича — Русия территориясеннән ага торган елга. 42570 Иван Бездомный (Йортсыз) (чын исеме Иван Николаевич Понырев) - Михаил Булгаковның "Мастер һәм Маргарита" романында персонаж. 42571 Иван Болодурин Днепр аша төп батальонны күчерү максатында оештырылган махсус төркемдә башка сугышчылар белән берлектә бик мөһим сугышчан бурычны уңышлы үтәп чыга. 42572 Ивангород — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 42573 Иван, әтисе юлыннан китеп, метрология институтында эшли. 42574 Иван Ильченко күкрәге белән каплагач, тынып калган дошман уты яңадан ата башлый. 42575 Иванково ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 42576 Иван Костинга Пермь шәһәренең "Мотовилиха заводларын" "КАМАЗ" үрнәге буенча" торгызу эше йөкләнә. 2009 елда Иван Михайлович Костин лаеклы ялга чыга. 42577 Иван Михайлович яңа җитәкчелекне күп еллар дәвамында завод өчен җан атып яшәгән тәҗрибәле һәм яшь кадрлардан туплый. 42578 Иван Музыченко), 12 нче (ком. 42579 Ивановка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 42580 Ивановка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 42581 Ивановка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 42582 Ивановка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 42583 Ивановка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 42584 Ивановка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 42585 Ивановка ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 42586 Ивановка ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 42587 Ивановка ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 42588 Ивановка — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 42589 Ивановка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 42590 Ивановка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 42591 Ивановка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 42592 Ивановка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан бистә. 42593 Ивановка: Торак пунктлар Азәрбайҗан * Ивановка — Исмаил районында урнашкан авыл. 42594 Иваново-Вознесенск полкының составында, Ватандашлар сугышының фронтына китә. 42595 Иваново ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 42596 Иваново өлкәсендә Горький сусаклагычының бер өлеше, Идел—Уводь каналы бар. 200дән артык күл бар. 42597 Ивановская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 42598 Ивановская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 42599 Ивановский волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 42600 Ивановский ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан бистә. 42601 Ивановский — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 42602 Ивановское ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 42603 Ивановское — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 42604 Ивановщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 42605 Ивано-Казанка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 42606 Иван Савельевич Варенуха (Иван Савелий улы Варенуха) — Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романында әдәби персонаж, «Варьете» театры администраторы. 42607 Ивансола урта мәктәбен ( 1957 ), Н.К. Крупская исемендәге Мари дәүләт педагогия институтының III курсын ( 1960 ), А.В. Луначарский исемендәге ГИТИСның актерлык бүлеген (Н. 42608 Ивантец — Русия территориясеннән ага торган елга. 42609 Иван Утробин — чаңгы узышлары буенча СССР атказанган спорт остасы. 42610 Иванцево ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 42611 Иванцовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42612 Иван-Чомъя ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 42613 Иваньчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42614 Иван Яков улы Строд ( ; 1894 — 1938 ) — совет гаскәр башлыгы, Беренче бөтендөнья сугышы һәм Ватандашлар сугышының катнашучы. 42615 Ива ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 42616 Ивас — Русия территориясеннән ага торган елга. 42617 Ивач авылы Уфа-Мәскәү федераль автомобиль юлы буенда, Зур Яүбәзе елгасының сул ярында һәм Йошкар Куп (кызыл сазлык) елга тамагында урнашкан. 42618 Ивач — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан мари авылы. 42619 Ивачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42620 Ивашевларга дворянлык һәм элеккеге утарлары кире кайтарыла. 42621 Ивашево ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 42622 Ивашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42623 Ивашкино — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 42624 Ивашъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42625 И.В. Гете һәм Һ. Һейнены турыдан-туры алманчадан тәрҗемә иткән. 42626 Ивдель — Русия территориясеннән ага торган елга. 42627 Ивка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14.9 километр озынлыкта булган кратеры. 42628 Ивки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 42629 Ивкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 42630 Ивково ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 42631 Ивне ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9 километр озынлыкта булган кратеры. 42632 Ивница — Русия территориясеннән ага торган елга. 42633 Ивода — Русия территориясеннән ага торган елга. 42634 Ивонинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 42635 И.В. Шишкин «Алабуга шәһәре тарихы»н ( 1871 ) язган. 42636 И.В. Шишкинның эш кабинеты Рәссамның әтисе, 2нче гильдия сәүдәгәр Иван Василий улы Шишкин ( 1792 — 1872 ) икмәк белән сәүдә иткән. 42637 Игаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 42638 Иганә Белешмәлек, Сарман районы оештырылуның 70 еллыгы уңаеннан, район хакимиятенең матди ярдәме белән нәшер ителгән. 42639 Иганәчелек Мәктәпнең матди кыенлыкларын чишүгә укучы кызларның аналары — бай хатын-кызлары җәлеп ителә. 42640 Игарка ( ) — Русиянең Красноярск краенда кече шәһәр. 42641 И. Гаспралы 1914 елның 11 ( 24 ) сентябрендә вафат була. 42642 И. Гаспралының Россия мөселманнары өчен рус һәм Аурупа мәдәниятен алырга кирәклеге турында язылган «Рус мөселманнары» брошюрасы белән танышкач, Акчуриннар аның үзләренә якын фикердәш булуына инаналар. 42643 Игвай-Ягум — Русия территориясеннән агучы елга. 42644 Иг-Вань-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 42645 Игебай — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 42646 Игезтимер — Русия территориясеннән ага торган елга. 42647 Игелеккә ул кешегә ләззәт һәм ниндидер файда бирә торган күренеш дип карый. 42648 Игелү тарихы Кукуруз Үзәк һәм Көньяк Америкадан чыккан; туган җирендә ул — 3—5 мең еллардан бирле игелә торган үсемлек. 42649 Игем — Татарстанның Минзәлә районындагы юкка чыккан авыл. 42650 Игәнәбаш Халык саны буенча 3 нче урындагы авыл. 42651 Игәнә елгасы буенда 15 га җиләк-җимеш бакчасы урнашкан. 42652 Игәнә-Суы — Игәнә елгасының кушылдыгы. 42653 Иген игү белән беррәттән, татарлар терлекчелек белән дә бик күптәннән шөгыльләнгән. 42654 Иген игү, мал-туарны карар өчен яллы хезмәтчеләр тоткан, бик гадел кеше булган, кая барып тамак туйдырыйм дигән кешеләргә эш биреп, аларны ач үлемнән коткарып калган. 42655 Иген культураларына нәрсәләр арыш, бодай, арпа, солы, тары, кукуруз кебек культуралар керә. 42656 Игеннәрне нигездә урак белән урганнар, өлешчә чалгы белән чапканнар, һәр крестьян хужалыгының бакчасында ындыр табагы булган. 42657 Игеннәр тамырда килеш черегән. 1877 елгы ачлыктан соң, крестьяннарның күп өлеше хәерчегә калган. 42658 Игенче — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 42659 Игенче гаиләсендә туып үсә. 42660 Игенче колхозы суган, кәбестә үстерү белән шөгыльләнә. 42661 Игенчелек алымнарын яхшырту (орлыкларны җентекләп чистарту, туфракны вакытында һәм югары сыйфатлы итеп эшкәртү) нәтиҗәсендә бу гөмбәнең чәчүлекләргә зыяны шактый кимеде. 42662 Игенчелек барлыкка килү Мисыр халкы үзләренең иген эшләрен бик акрын, зур кыенлыклар белән генә яхшыртканнар. 42663 Игенчелек белән беррәттән, көтүлекләрдә йөртеп, терлек асрау яхшы куелган. 42664 Игенчелек белән елга үзәннәрендә шөгыльләнәләр. 42665 Игенчелек белән көн күрәләр. 42666 Игенчелек Әрмәнстанда игенчелек алып баруы авыр, чөнки таулы илдә тигез урыннары әз. 42667 Игенчелеккә 34% туры килә. 2009 елда районда 84 мең тонна ашлык җитештерелгән. 42668 Игенчелек Мисыр халкынын төп эше булып киткән. 42669 Игенчелек моннан ун мең ел элек башланган дип фараз ителә. 42670 Игенчелектә пар системасы — чәчү әйләнешенең бер төре. 42671 Игенчелек, терлек үрчетү, умартачылык белән шөгыльләнгәннәр. 42672 Игенчелек, терлекчелек һәм аучылык белән шөгыльләнгәннәр. 42673 Игенчелек яки кырчылык – ул иген культуралары үстерү. 42674 Игенчеләр авыл общиналары булып яшәгәннәр, һәр общинаның үзенең старостасы булган; ул номархка буйсынган һәм аңын барлык боерыкларын үтәргә тиеш булган. 42675 Игенчеләр — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 42676 Игенчеләр исә, сөңгеләр, кылычлар, җәяләр һәм уклар белән коралланып, жәяүле гаскәр сафына агылганнар. 42677 Игенчеләр, коллар белән бергә, авыр „патша эшләрен" эшләргә тиеш булганнар: күп санлы каналларны һәм буаларны тәртиптә тотканнар һәм авыр йөкләр ташыганнар. 42678 Игенчеләр, салым түләүдән тыш, тагы фиргавен һәм номарх приказы буенча да эшләргә тиеш булганнар. 42679 Игенчеләр сарае ( ) — Казанның тарихи үзәгендә бина. 42680 Игенчеләр ул вакытта яшәп килгән стройдан башка строй турында уйлый алмаганнар, нинди яңа тәртипләр булдырырга кирәген белмәгәннәр. 42681 Игенче — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 42682 Игешле — Русия территориясеннән ага торган елга. 42683 Игловаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 42684 Игл-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 42685 Игнатий-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 42686 Игнатовка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 42687 Игнатьева ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 42688 Игнатьевка ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 42689 Игова — Русия территориясеннән ага торган елга. 42690 Игол-Его — Русия территориясеннән ага торган елга. 42691 Игол-Орт — Русия территориясеннән ага торган елга. 42692 Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 42693 Игол-Ту — Русия территориясеннән ага торган елга. 42694 Игорь Возовик ( ) — галим, ТАССРның атказанган механизаторы, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы. 42695 Игорь Иван улы Стрелков (чын исеме Игорь Всеволод улы Гиркин, ) — Донецк Халык Җөмһүрияте лидерларының берсе. 42696 Игорь Смирнов (Игорь Валентин улы Смирнов, русча Игорь Валентинович Смирнов) – балет куючы, мөгаллим, Тукай бүләге иясе. 42697 Игошата ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 42698 Игрема — Русия территориясеннән ага торган елга. 42699 Игровка — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 42700 Иг — Русия территориясеннән ага торган елга. 42701 Игуанодонтның тышкы кыяфәтенең Мантелл ( 1834 елда ), Оуэн ( 1841 елда ) һәм Бенджамин Уотерхаус Хокинс ( 1854 елда ) беренче ясаган модельләре хаталы булганнар. 42702 Игү мәйданы буенча бөртеклеләр арасында, бодай, арыш, кукуруз, арпадан кала, бишенче урынны алып тора. 42703 Игумново ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 42704 Игум — Русия территориясеннән ага торган елга. 42705 Игълан башка, куык вә реклам башка ». 42706 Игълан итүдән соң уңышлы рәвештә Хорватия Бәйсезлек Сугышы алып барылган. 42707 Игъмәт — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 42708 Игътибар үзәгендә булырга ярата, кызыксынучан. 42709 И. Гыйләҗев тәрҗемәсендә Казанда русча басыла ( 2011 ) Төрки халыкларны өйрәнүен дәвам итә. 42710 Игядей-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 42711 Идарәгә Рыскул (башкорт авылы), Кондуровка (урыслар), Яңа Гафар (татарлар), Сунарчы (башкортлар) авыллары, Кондуровка һәм тимер юл станцияәре, берничә утар буйсына. 42712 Идарәдә рәислек итүне губерналарда губернаторларның үзләренә, өязләрдә — өяз дворяннары җәмгыяте җитәкчесенә йөклиләр. 42713 Идарә җайланмасы Үзәк эшкәрткеч җайланманың идарә җайланмасында сакланучы программа күрсәтмәләрен үтәү өчен бөтен санак системасы белән идарә итү өчен схемалар бар. 42714 Идарә-җир төзелеше Берләшкән Гарәп Әмирлекләре — җиде әмирлектән торган федерация дәүләте. 42715 Идарә-җир төзелеше Өлкә 13 районнан һәм 204 авыл округыннан гыйбарәт. 42716 Идарә ителә торган ракеталар куллана ала. 42717 Идарә итүнең төп өлешен парламент һәм премьер-министр башкара. 42718 Идарә итү рәвеше - конституцион монархия. 42719 Идарә итү формасы белән дәүләт төзелешен һәм дәүләтнең сәяси режимы белән бутарга кирәкми. 42720 Идарә итү формасы буенча Финляндия — җөмһүрият. 42721 Идарә итү формасы — демократик җөмһүрият. 42722 Идарә итүче элитаның бер өлеше Яһүд динендә була. 42723 Идарә итү чорында ул дәүләт үсеше өчен файдалы булган бик күп реформалар кабул итте. 42724 Идарә * ПЕН-клубның җитәкче органы — халыкара шура. 42725 Идарә рәисе булып Гариф Ахунов тугызынчы корылтайда да ( 1979 ) сайлана һәм бу хезмәтең 1984 елның маена кадәр дәвам иттерә. 42726 Идарә төзелеше Кыргызстанда 7 өлкә, 40 район, 22 шәһәр, 429 авыл җирлеге бар. 42727 Идарә үзәге — Извеково авылы. 42728 Идарә үзәге - Лонгйир торак ноктасы (Longyearbyen - Ло́нгйирбюен). 42729 Идарә үзәге — Львово авылы. 42730 Идарә үзәге — Савеево авылы. 42731 Идарәчеләрне, гомумән һәр кешене бер көнлек ләззәт, кыска вакытлы шатлык, байлык артыннан артыннан кумыйча, үзеңнән соң исемең калырлык гамәлләр кылырга чакыра. 42732 Ида — Русия территориясеннән ага торган елга. 42733 Идеалист итеп ул үз яшәешен һәм хис-кичерешләрен таныган хәлдә башка нәрсәләрнең барлыгын шик астына куйган философларны атый. 42734 Идеаль конденсатор Фарадларда үлчәнә торган бер генә даими зурлык, сыйдырышлык ярдәмендә тасвирлана. 42735 Идеаль очракта, ике төш эшкәрткече бер төш эшкәрткеченнән якынча ике мәртәбә егәрлерәк була. 42736 Идеаль тәмле шәраб җиңел һәм рәхәт эчелә. 42737 “Идегәй” дастанындагы вакыйгалар XIV гасыр азагы-XV гасыр башында Алтын Урда дәүләтендә тәхет тирәсендә барган канлы көрәшнең дәүләтне таркатуга китергән кискен бер чорын сурәтли. 42738 “Идегәй” дастанының төрле бәйләмнәре элек Алтын Урда биләмәләренә кергән халыклар арасында киң таралган булган. 42739 «Идегәй»нең алтай, башкорт, казакъ, каракалпак, Кырым татарлары, нугай, төркмән, үзбәк милли версияләре дә мәгълүм. 42740 «Идегәй» трагедиясе Коммунистлар партиясе Үзәк Комитетының 1944 елда Татарстанда идеология эшенең торышына, әдәбиятка һәм сәнгатькә багышланган махсус карарында бу әсәргә «зарарлы» дигән мөһер сугыла, һәм ул куярга да, бастырып чыгаруга да яраксыз табыла. 42741 Идегәй хәрби данын күтәрә, һәм Алтын Урданың куәтен күрсәтә. 42742 Идел алды икътисади районы - Татарстанның икътисади районнарының берсе. 42743 Идел арты районы ( ) — Сембер шәһәре районнарының берсе. 42744 Идел аръягындагы окоп эзләрен, гомумән алганда, ХХ гасырның 60-70нче елларында бульдозерлар белән тигезләтәләр. 42745 Идел аръягында сыртлы тигезлеге урнаша; көньяк-көнчыгышын Каспий буе түбәнлеге биләп тора. 42746 Идел Балтыйк диңгезе белән Идел-Балтыйк су юлы, Югары Волочёк һәм Тихвин системалары аша тоташкан; Ак диңгез белән Северодвинск системасы һәм Ак диңгез-Балтыйк каналы аша тоташкан; Азак һәм Кара диңгезләре белән Идел-Тын каналы аша тоташкан. 42747 Идел бассейны институты белгечләре әйтүенчә, балыкчыларга мутант – күзсез, койрыксыз, бик җете төстәге балыклар эләгә. 42748 Иделбикә, чын исеме Лена Сабитова-Садыйкова — Сембердә яшәп иҗат итүче күренекле татар шагыйрәсе, Татарстан язучылар берлегең Сембер өлкәсе секциясе җитәкчесе. 42749 Идел Болгариләр аңа буйсынырга мәҗбүр ителә. 42750 Идел буе 8 июньдә кызыллардан азат иткән Самарда эсерлар Учредительное Собраниеның комитетны (Комуч) оештырдылар. 42751 Идел буе алманнарының АССР-ы Сарытау һәм Сталинград өлкәләре арасында бүленгән. 42752 Идел буе болгарлары һәм чехлар арасындагы мөнәсәбәтләр әлегә тикшерелмәгән, ләкин соңгы Y- ДНК тикшеренүләре буенча бүгенге татарларның R1a-M458, R1a-M558 һаплотөркемнәре еш очрый (7,5%+7,5%) http://ibg. 42753 Идел буе Болгары Алтын Урда дәүләтенә керә. 42754 Идел буе Болгары аңа янәдән 1375 елда буйсына һәм бәйсезлеген югалта. 42755 Идел буе Болгары барлыкка килүе Котраг хан җитәкчелегендәге өченче төркем (кутригурлар) Кубрат үлгәннән соң Урта Идел буена киткән һәм анда 671 675 еллар тирәсендә Идел буе Болгарын нигезләгән, дип санала. 42756 Идел буе Болгары белән Киев Русе арасындагы килешүләре: * 1) Идел буе Болгары белән Киев Русенең бөек кенәзе Владимир I арасындагы килешү. 42757 Идел буе Болгары (Болгар, ) – VII – XIII гасырларда яшәгән, Идел һәм Чулман елгалары бассейнында урнашкан дәүләт. 42758 Идел буе Болгары дәверенә караган «Айдар хан һәм Мөхәммәд илчеләре» хикәясендә Пәйгамбәр илчеләренең болгар патшасы Айдар ханның кызын каен чыбыкчалары белән дәвалавы турында сүз бара. 42759 Идел буе Болгары дәүләте рәсми рәвештә Киев Русенә Ислам дине кабул итәргә тәкъдим иткән. 42760 Идел буе Болгары күтәрелешен бастыру 1277 Идел буе Болгары күтәрелешен бастыра, нәтиҗәдә Идел буе Болгары - Болгар олысы буларак Алтын Урда эченә тулысынча кергән. 42761 Идел буе Болгары һәм Шәрекъ - Фарсы иле, Бохара әмирлеге - арасында сәүдә иткән өчен фактория шәһәрчеге булып торган. 42762 Идел буе Болгары шәһәрләренең саны Бүгенге көнгә Урта Идел буендагы урта гасыр шәһәрлекләренең җыелма исемлеген төзү тәмамланды. 42763 Идел буе калкулыгында башланып, үрле җирләрдән киң үзән буйлап ага. 42764 Идел буе калкулыгыннан ага. 42765 Идел буе калкулыгыннан башланып китә; баштан көнбатышка, ә аннан соң төньякка ага. 42766 Идел буена килеп җиткәч, Бату хан анда калырга карар итә һәм Алтын Урда дигән яңа дәүләткә нигез сала, Алтын Урданың беренче башкаласы Болгар шәһәре була, һөҗүмнән соң шәһәр тиз генә торгызыла һәм зурая. 42767 Идел буендагы 2 зур сугышта Туктамыш хан гаскәрен тар-мар итә, байтак шәһәрләрне талап, җимереп китә. 1398 дә Һиндстанга басып керә, Дәһли шәһәрен яулап ала, Төньяк Кавказ өлкәләрен тәмам буйсындыра. 42768 Идел буендагы кайбер халыкларның (мордвада, мариларда) диннәрендә матриархатның һәм борынгы ыруглык таркалган чорның чагылышы. 42769 Идел буенда, чын мәгънәсендә ачлык, ялангачлык котырына. 42770 Идел буе районы ( ) — Сарытау шәһәре районнарының берсе. Район 1934 елда нигезләнгән. 42771 Идел буе татар-ларыннан тыш, Оренбург хәрби сызыгына, ягъни Сакмар буена, казак хезмәтен үтәү максаты белән «салтанаул татарлары» һәм «кындырау татарлары» дип йөртелгән әстерхан нугайлары күчереп утыртыла. 42772 Идел буе татарларының киемнәрендә төрки кабиләләренең традицияләре билгеле бер дәрәҗәдә чагыла. 42773 Идел буе татарларының халык аваз иҗаты әсәрләрен җыя. 42774 Идел буе федераль округы ( ) — Русия Аурупа өлешенең үзәгендә урнашкан административ-территориаль оештырма. 42775 Идел буе һәм Урал төбәгендәге урман-дала зонасында Абашево культурасы кабиләләре яшәгән. 42776 Идел буе хәрби округының Волжскидагы 245- запастагы полкның укыту командасын тәмамлый. 42777 Идел буйкайлары, ай, каялык — Полковник Тәфтиләү яу урыны. 42778 «Идел» газетасының җаваплы мөхәрире итеп башта З.Шәрифуллин билгеләнә. 42779 Иделдә илледан артык балык төре очрый. 42780 Идел дельтасында Әстерхан тыюлыгы булдырылган. 42781 Идел дельтасыннан Алтай тауларына кадәр арада дуга булып Казакъстанны читләтеп үтә. 42782 Иделдән башка, шәһәр территориясендә Елшанка, Разбойщина, 1-нче һәм 2-нче Гусёлка, Назаровка, Черниха, Березина һ. б. елгалар агалар. 42783 Идел елгасының биек террасасы буйлап сузылган. 42784 Идел елгасының сул ярында, Макарьево авылы (хәзерге Нижгар өлкәсе Лысково районы Макарьево бистәсе) янында урнашкан булган. 42785 Идел елгасының уң ягында урнашкан. 42786 Идел елгасы ярында, Казаннан 130 км ераклыкта урнашкан. 42787 Идел елгасы ярында уза торган әлеге фистивәл бөтен Русия һәм СНГдан үзенең фикердәшләрен җыя. 42788 "Иделем акчарлагы" яшь язучылар бәйгесендә мәктәп елларыннан ук катнаша, призлы урыннарга лаек була. 2009 нчы елда проза буенча гран-при ала. 42789 «Идел» журналында «Милләт юлбашчылары» (Лидеры нации) проекты алып бара. 42790 Идел Каентүбәсе — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 42791 Идел Кама саклаулыгы аша ага. 42792 Идел-Каспий адмираллыгы барлыкка килү Төп мәкалә: Казан адмираллыгы Петр I буйсындырылган соң бер ярым гасыр узгач, 1718 елда патшасы Петр I тан соң илнең икенче адмираллыгын янында нигезләргә боера. 42793 Идел-кыпчак телләренең берлеге фикере барлык галимнәр тарафыннан түгел кабул ителә. 42794 Иделле); Коринкина - "Гаепсездән гаеплеләр", Смельская -"Талантлар һәм аңа баш иючеләр" (А. 42795 Иделне кичеп, Азак диңгезенә һәм аннары Кырымга кадәр килеп җиткәннәр. 42796 Идел өлкәне ике өлешенә — күбесенчә урма-далалы Сулъягына һәм күбесенчә урманлы Идел аръягына бүлә. 42797 Идел өлкә территорияне калку Уңъягына һәм иңкү Сулъягына бүлә. 42798 Идел рокадасы ( ) — Сталинград тирәсендә Иловля стансасыннан алып Сарытау, Сызран һәм Сембер стансалары аша Зөя стансасына кадәр уза торган рокадалы, ягъни фронт сызыгына параллель булган тимер юл сызыгы. 42799 « Идел », « Татарстан » журналларында эшли. 42800 Идел-Урал буенда 39 төрдән (колынкойрык, кылган, айрык, йонча, бүтәгә, актамыр һ.б.) 139 төр үсә. 42801 Идел — Урал буе татарларының телендә капталы әзәр дигән тер­мин да очрый. 42802 Идел-Урал буйларында исә бик бөрынгы заманнардан — IV-V йөзләрдән бирле акча буларак җиздән көелган махсус сумнар йөргәнлеге мәгълүм. 42803 «Идел-Урал» газетасын чыгарырга ярдәм итә. 42804 Идел Урал Себер төбәге төркиләре бу айда уңыш бәйрәме ясаганнар. 42805 Идел Урал Себер төркиләренең яшьләре бу ай дәвамында кичен болынга чыгып уеннар уйнаган, биегән-җырлаган. 42806 Идел-Урал татарларының мәдәни үсешенә бу чорда йогынты ясаган әсәрләр арасында Сәйф Сараиның « Гөлестан бит-төрки », әл-Хорезминең «Мәхәббәт-намә» http://encycl. 42807 Идел Урал тирәләрендә гомер итүче башка халыкларга да билгеле булган һәм һәр очракта үзенчә аталган: башкортларда һөрән, чуашларда сөрән, мариларда сюрен, удмуртларда сүрен. 42808 Идел-Урал төбәгеннән чыккан татарлар бу губернада 18 йөз ахырына 13,2% булса, 19 йөзнең 30 нчы елларында 17,4%, 20 йөз башына андагы татарларның өчтән бер өлешеннән күбрәген тәшкил иткән. 42809 Идел-Урал төбәге төркеме — иң зурысы, анда 4 миллионнан артык татар исәпләнә. 42810 Идел-Урал төбәкләрендә бронза кою өчен чимал булып җирле бакыр катнаш комташлар кулланыла. 42811 Идел-Урал шартларында алмагач кышка чыдамлыгы һәм озак яшәве белән (30-35 ел) аерылып тора. 42812 Идел-Урал штаты 1917 елгы Февраль һәм Октябрь Инкыйлаблары вакытында татар халкының милли азатлык хәрәкәте аеруча нык җанлана: милли парламент - Милләт Мәҗлесе җыела. 42813 Идел-Урал штатын кору эшендә катнашкан кеше. 42814 Идел һәм Җаек елгаларының су бүленеше сыртында калкып торган Актау (акбур тавы) шул Искеавылның үр очында. 42815 Идел һәм Урал буе татарлары монда 19 йөз ахыры — 20 йөзнең 1 нче чирегендә күпләп килеп урнашалар. 42816 Идел Чулман буе шәһәрләренә – электр яктыртуы кертүне (мәсәлән, Федор Василий улы Стахеев) башлап җибәрәләр: Алабугада электр станциясе төзелә, Изге Чишмә дачасы (хәзерге Түбән Камадагы Кызыл Чишмә бистәсе) локомобиль белән яктыртыла. 42817 Идәнгә күзе төшкән Талыйпның гаҗәпләнүдән күз аллары яктырып киткәндәй булды. 42818 Идән тактасы ачылгач, Гайнулла агай да, башын тыгып: — Ике җиткән кызым бар, налогларымны түләгән кешеләргә кияүгә бирер идем,— дип, калтыраган тавыш белән өй эчендәге кешеләргә эндәшкән. 42819 Идән уртасына кечкенә сандык яки утын агачы куела да кырчын шул куелган нәрсәне ике аягы арасына калдырып уртага баса. 42820 Идеология иҗтимагый психологиягә ( чынбарлыкның реальлегенә) нигезләнә, аның югары (теоретик) басмасын тәшкил итә. 42821 «Идеология» термины фәнни кулланышка XVIII гасыр азагында француз философы һәм икътисадчысы Дестют де Траси (1754—1836) тарафыннан кертелә. 42822 Идәш Кучкары — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 42823 Идәш — Олы Кызыл ( Җаек елгасы бас.) елгасы кушылдыгы. 42824 Идәш — татар-башкорт яши торган төбәкләрдәге гидроним. 42825 Идеяне тормышка ашыру өчен практик көч куя алырлык кешеләр кирәк. 42826 Идёт — Русия территориясеннән ага торган елга. 42827 Идзясъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 42828 Идовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42829 Идолга — Русия территориясеннән ага торган елга. 42830 Идол — Русия территориясеннән ага торган елга. 42831 Идоморка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42832 Идомор ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 42833 И. Д. Папанин җитәкчелегендәге дүрт котыпчы боз өстендә Төньяк полюстан Гренландия диңгезенә кадәр героик дрейф уздылар. 42834 Идрис Багданов XX йөз башында үзенең пьесалары, аеруча «Помада мәсьәләсе» комедиясе белән таныла. 42835 Идрис — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 42836 Идрис — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 42837 «Идрис» исеменнән ясалган. 42838 Идрис Кәлимуллин – күренекле актер һәм популяр җырчы, Башкортстанның халык, Татарстанның атказанган артисты, Бөтенрусия эстрада конкурслары лауреаты. 42839 Идрискә ун яшь тулгач, ул да приискада кара эшче булып эшли башлый. 42840 И. Әбүзәров: «Пушкин премиясен Тукай премиясе белән тиңләргә була. 42841 Иевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 42842 ИЕділ — Русия территориясеннән ага торган елга. 42843 Иедыгем — Русия территориясеннән ага торган елга. 42844 Иезуит көллиятен көчкә тәмамлап, Анатоль Франс имтиханнарны берничә тапкыр тапшырырга мәҗбүр була. 42845 Иекса — Русия территориясеннән ага торган елга. 42846 Иелешле сызыкны кулланганда, бүлүчедә (знаменатель) берәмлекләр тапкырламасы торса аны җәяләргә куялар. 42847 Иемят-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 42848 Иенке каен биеклеге 30 метрга, ә кәүсәсенең диаметры 80 см. 42849 Иерархиаль вакытлыча хәтер – ул баш мие кабыгының кайбер структур һәм алгоритмик үзлекләренең моделен ясый торган караш. 42850 Иерусалимдагы Әл-Акса мәчете — өченче изге урын. 42851 Иерусалим Православ чиркәве – иң борынгы җирле автокефал чиркәүләрнең берсе. 42852 Иерусалим шәһәрендәге Иң ерак мәчет тә әһәмиятле изге урыннарның берсе санала; мөселман риваяте буенча, бервакыт төнлә канатлы Бурак өстендә Аллаһы Мөхәммәд пәйгамбәрне Мәккәдән биредәге Мориа тавына күчерә. 42853 И. Әүхәдиев исемендәге Казан музыка көллиятендә булачак җырчыларны сәхнә теле нигезләренә өйрәтә. 42854 И. Әүхәдиев исемендәге Казан музыка көллиятен «хор дирижёры» белгечлеге буенча ( 2003 ), Санкт-Петербург консерваториясенең (С. 42855 Иешуа Га-Ноцри Понтий Пилат мәхкәмәсендә («Мастер һәм Маргарита», «Арбат» театры спектакле) Иешуа Га-Ноцри - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында әдәби персонаж. 42856 Иешуа - романның иң төп геройларының берсе, Воландның антиподы. 42857 Иҗади тәҗрибәләр әдәби барышны колачлап ала. 42858 Иҗади һәм фәнни эшчәнлеге М. Өметбаевның күренекле хезмәтләре арасында “Фарсы грамматикасы”, “Җиһаннамә”, “Татар нәхүе” кебек кулъязма китаплары булганлыгы билгеле. 42859 Иҗади эшен прозаик буларак башлый. 1950 еллар ахырында драматургиягә күчә. 42860 Иҗади эшчәнлеге Камил Мостафинның «Вокзалда» дигән беренче шигыре 1956 елда «Татарстан яшьләре» газетасында дөнья күрә. 42861 Иҗади эшчәнлеге М. Галинең «Авыл тормышы» исемле очерк характерындагы беренче язмасы 1911 елда Казандагы «Йолдыз» газетасында Мөхәммәт Юлгави имзасы белән басылып чыга. 42862 Иҗади эшчәнлеге Мәһдиев башкорт театры тарихына милли сәхнә реформаторы буларак кергән: К.С.Станиславскийның художество принципларын хуплап, проф. 42863 Иҗади эшчәнлек, журналистика Казанда чагында Мәхмүт Бөдәйли газета-журнал редакцияләре белән элемтәне өзми. 42864 Иҗат 1425 1427 елларда Рублёв белән Даниил Чёрный Троица-Сергий монастырендә чиркәүләр рәсем белән бизәгән һәм күп иконалар ясаган. 42865 Иҗат Альфред Нойес барлыгы алтмышлап китап яза. 42866 Иҗат багажында алтмыштан артык постановка бар. 42867 Иҗат белән ныклап шөгыльләнүе дә шул елларга туры килә. 42868 Иҗат белән шөгыльләнә. 42869 Иҗат Беренче шигырьләрен Шәехзадә Бабич казакъ далаларында яза. 42870 Иҗат Беренче шигырьләре сугышка кадәрге елларда Әстерхан һәм Ижау шәһәрләрендә чыга торган татарча газеталарда басыла. 1948 елда шагыйрьнең “Елда унике ай” исемле беренче китабы дөнья күрә. 42871 Иҗат Бөтен дөньяга үзенең « робагый » дип аталган дүрт юллык шигырьләре белән билгеле. 42872 Иҗат Верещагин 12 китап һәм күп мәкаләләр яза, ләкин аның төп мирасы - мәшһүр баталь рәсемнәре. 42873 Иҗат Гадел Кутуйның иҗат эше 1920-еллар башында активлашып китә. 42874 Иҗат Галимҗан Гыйльмановның иҗатында бер үзенчәлек бар: мәшһүр шагыйрь Шәехзадә Бабичның туган авылында туып үсү, белем алу аңа зур этәргеч бирә. 42875 Иҗат Гарифҗан Мәхәммәтшин мәктәп елларыннан ук әдәби иҗат белән шөгыльләнә. 42876 Иҗат гомере бик иртә өзелүгә карамастан, Х. Колмәмәт шактый бай мирас калдыра. 42877 Иҗат гомере кыска булса да, ул татар шигъриятендә якты эз калдырып китте. 42878 Иҗат Әдәбият өлкәсенә Шәүкәт Галиев Икенче дөнья сугышыннан соң килә. 1948 елдан республика басмаларында аның шигырьләре басыла башлый. 42879 Иҗат Әхмәт Рәшитовның «Ясалма кеше» исемле беренче шигыре 1952 елда «Чаян» журналында басыла. 42880 Иҗат Җырлары нигездә исламга һәм Чичәнстанның мөстәкыйльлеге өчен көрәшүенә багышланган. 42881 Иҗат Иван Грай шагыйрь буларак, 1970-еллар уртасыннан «Советская Татария», «Вечерняя Казань», «Республика Татарстан» газеталарында, «Идель», «Казань» журналларында шигырьләрен бастыра. 42882 Иҗат Иң беренче чиратта шагыйрә буларак танылса да, матур гына хикәя һәм повестьлар да яза. 42883 Иҗат Касыйм Вахитның беренче шигырьләре 1932 — 1933 елларда Уфадагы «Коммуна» исемле өлкә газетасында басыла башлый. 42884 Иҗат Композиторның 50 еллардагы иҗаты республика театрлары белән бәйле. 42885 Иҗат Лирон Хәмидуллин әдәбиятка 60нчы елларда килә. 42886 Иҗат Мингали Надрюков — төрле холыклы образлар иҗат иткән танылган артист. 42887 Иҗат Миядзаки күп кенә озыеметражлы аниме фильмнарын төшерде. 42888 Иҗат Мөхәммәт Мәһдиев – иҗат юлын әдәбиятчы һәм әдәби тәнкыйтьче булып башлаган язучы. 42889 Иҗат М. Рәфыйков, үзенең иҗат юлын шигърияттән башласа да, соңрак проза һәм тәрҗемә өлкәсендә зур эшләр башкара. 42890 Иҗат Низамига дөньякүләм танылуны «Хәмсә»се алып килә. 42891 Иҗат Равил Насыйровның физиканы популярлаштыру мәкаләләре "Техника-молодежи", "Наука и жизнь", "Изобретатель и рационализатор", "Юный техник" һәм башка журналларда бастырылды. 42892 Иҗат Рахмай Хисмәтуллин күбесенчә очерк жанрында иҗат итә. 42893 Иҗат Р. Еникиев – хәзерге заман татар композиторлары арасында күренекле урын алып тора, ул төрле жанрдагы күпсанлы әсәрләр авторы. 42894 Иҗат Рифат Сәлах тел-әдәбият белән мәктәптә укыганда ук кызыксына башлый. 42895 Иҗатта да активлык күрсәтә. 42896 Иҗатта да, наширлектә дә эшләре җайланып китүдән күңеле күтәрелгән хәлдә Г.Исхакый 1910 елның көзендә янә Истанбулга килә һәм анда бер-бер артлы «Сөннәтче бабай», «Кияү» повестьларын, «Шәкерт» абый хикәясен яза. 42897 Иҗат Тел белеме өлкәсендә әһәмиятле гыйльми тикшеренүләр алып бару белән бергә, Мостафа Ногман шигърият жанрында актив эшләгән һәм үзенчәлекле эз калдырган шәхесләрнең берсе. 42898 Иҗат Тормыш тәҗрибәсе арта барган саен, З.Фәйзи әкренләп прозага күчә. 42899 Иҗат түгәрәгенең иң актив эшләгән еллары нәкъ аның җитәкчелек иткән чорга туры килә. 42900 Иҗат Фәхри Әсгатьнең иҗат гомере нибары биш-алты ел дәвам итә – ул үзенең иҗат планнарын гамәлгә ашыра алмый кала. 42901 Иҗатчының шулай ук публицистик әсәрләре һәм очерклары бар. 42902 Иҗат Шагыйрьнең беренче шигырьләре матбугатта 1979 елдан күренә башлый. 42903 Иҗат Шигырьләрне Кадыйр Сибгатуллин мәктәп чагында ук яза башлый. 42904 Иҗаты 10 яшеннән шигырьләр яза. 42905 Иҗаты * 11 яшендә Абай исемендәге Казакъ опера һәм балет театрында Даргомыжскийның «Су кызы» (Русалочка) операсында нәни су кызын уйный. 42906 Иҗаты 12-13 яшеннән яза башлый. 42907 Иҗаты 1938 елдан «Мурзилка» журналында балалар өчен беренче «Затейники» хикәясе басыла. 42908 Иҗаты 1939 елда Татарстан дәүләт нәшриятында яшь авторның «Яшел бөреләр» исемле беренче шигъри җыентыгы дөнья күрә, тагын бер елдан (1940) «Үсәбез» дигән озын шигыре аерым китап булып басылып чыга. 42909 Иҗаты * 1941 - 1945 елларда Башкортстанның дәүләт опера һәм балет театры биючесе. 42910 Иҗаты 1946 - 1973 елларда « Совет Башкортстаны » гәҗитендә, «Һәнәк» журналында хәбәрче, бүлек мөдире. 42911 Иҗаты 1951 елдан 1990 елга кадәр Минзәлә театрында эшләп, күпсанлы катлаулы образлар тудыра. 42912 Иҗаты 1960 еллардан башлап иҗат итә. 42913 Иҗаты 1983 елда беренче китабы — балалар өчен «Аюхан маҗаралары» хикәяләр китабы чыга. 42914 Иҗаты 1990 еллардан башлап шигърият өлкәсендә аерым игътибар биреп, профессиональләрчә шөгыльләнә башлады. 42915 Иҗаты 2005 елдан Мәскәүдә яши, театр сәхнәләрендә һәм кинотасмаларда икенче пландагы рольләрдә уйный. 42916 Иҗаты XX гасырның 40 елларында Аурупа төрендәге һөнәри казакъ операсы барлыкка килгән чорда иҗат итә. 42917 Иҗаты А.Аитовның зур булмаган шигъри иҗатында шул чор өчен характерлы темалар — авылны коллективлаштыру, илне саклау, комсомол яшһләр тормышы темалары яктыртыла. 42918 Иҗаты Актер амплуасы күпкырлы: трагедия каһарманнарын да, комедия каһарманнарын да бердәй уңышлы уйный. 42919 Иҗаты Балалар бакчасына йөргәндә беренче тапкыр сәхнәгә аяк басып, алты яшендә республикакүләм бәйге-фестивальләрдә катнаша. 42920 Иҗаты Балалар өчен язылган беренче әсәре (« Бакыр базының серләре») « Ялкын » журналында басылып чыга. 42921 Иҗаты Бала чагыннан иҗат белән мавыга: хикәяләр, пьесалар, әкиятләр яза. 42922 Иҗаты Башкорт дәүләт академия драма театрында киң амплуадагы, көчле темпераментлы актер тамашачылар мәхәббәтен яулый. 42923 Иҗаты Башлангыч чоры 1971 елдан башлана, хикәя-повестьлар яза-яза, унбиш елларга сузыла. 42924 Иҗаты Баязит Бикбай – ул шагыйрь дә, драматург та, прозаик та, публицист та. 42925 Иҗаты Беренче башкарган җыры — «Ак кар» (Белый снег) ( 1969 ). 42926 Иҗаты Беренче китабы «Бикбатыр Җанбатыр хәйләләре» 1940 елда чыга. 42927 Иҗаты Беренче шигырьләре гәҗит - журналларда 1934 елда күренә башлый. 42928 Иҗаты Беренче шигырьләре крестьян яшьләре мәктәбендә укыганда языла. 42929 Иҗаты Беренче шигырьләре матбугатта (әдәби альманахта һәм “Яшь төзүче” гәҗитендә) 1939 елда күренә башлый. 42930 Иҗаты Беренче шигырьләрен 1899 елда үзбәк мәгърифәтчеләре Мөкими һәм Фүркәт иҗаты тәэсирендә яза. 42931 Иҗаты Беренче шигырьләре «Тау сукмаклары» ( ) китабында (Сухуми, 1957 ), «Юность» ( Мәскәү ) журналында басыла. 42932 Иҗаты Беренче шигырьләр җыентыгы - «Йөрәгемдә - кояш» ( 1970 ). 42933 Иҗаты Булат Рәфыйков студент елларыннан ук әсәрләрен республика газета - журналларында бастыра. 42934 Иҗаты Гали Рәфикыйның беренче шигыре “Зилзилә” “Вакыт” газетасының 1910 елгы 6 гыйнвар санында дөнья күргән. 42935 Иҗаты Г. Сәләм шигърияткә яңа тема, яңа каһарманнар, яңа шигъри төрләр һәм алымнар алып керә. 42936 Иҗаты Давыт Юлтыйның шигърияте темаларга һәм тасвир чараларына бай. 42937 Иҗаты Әгъзам Камал мәктәптә укыганда ук шигырьләр яза башлый. 42938 Иҗаты Әдәби стиль үзенчәлеге — әсәрләренең бер үк вакытта җитди дә, иронияле дә булуында. 42939 Иҗаты Әдәбият белән кызыксынып китүе Дәүләкәндә укыган елларга туры килә. 42940 Иҗаты Әдәбиятка Әкрам Аблайский псевдонимы белән шагыйрь буларак килеп керә. 42941 Иҗаты Әдипнең революциягә кадәрге әдәби иҗатыннан «Мөкатдәс хезмәт» (1907), «Безнең заман» (1909), «Ямьсез тормыш» (1915), «Җәмәгать хадиме» исемле сәхнә әсәрләрен күрсәтеп үтәргә мөмкин. 42942 Иҗаты Ә. Мушинский рус телендә яза. 42943 Иҗаты Әнәс Камалның "Туй" (1939), "Буран" (1943), "Сәлам хат" (1947), "Юллар" (1950), "Март бураннары" (1955) кебек күп пәрдәле һәм берәр пәрдәле дистәләгән драма һәм комедияләре бар. 42944 Иҗаты Еркегали Рәхмәдиевны исән чагында «тере классик» дип атап йөртәләр. 42945 Иҗаты Әсәрләрендә Казан мотивлары чагылыш таба. 42946 Иҗаты Җәмгыятьтә әйтер сүзен рок җырлары аша халыкка җиткерүне үтемлерәк карый. 42947 Иҗаты Зифа ханым күп данәләрдә җыелган кулъязмаларын татарның асыл кызы, милләтпәрвәр-сәясәтче Фәүзия Бәйрәмовага күрсәтергә җөрьәт итә. 42948 Иҗаты «Идегәй» дастаны Татарстанның китапны бизәү өлкәсендә әйдәп баручы рәссамнарының берсе. 42949 Иҗаты Иҗатында опера жанры үзәк урында тора. 42950 Иҗаты Иҗатында төп урынны җырлар һәм театр музыкасы, симфоник һәм камера-инструменталь әсәрләр алып тора. 42951 Иҗаты Иҗатында уйнаган каһарманнары көчле холыклары белән аерылып тора. 42952 Иҗаты Иҗатының төп юнәлеше — хор музыкасы. 42953 Иҗаты И. Смирновның Петрозаводскида куйган балет спектакльләре Карелиядә һөнәри балет сәнгате тууга нигез булалар. 42954 Иҗаты И. Шишкин картинасыннан күчермә Архитектура өлкәсендә эшли. 42955 Иҗаты И.Юзеев әдәби иҗат белән бик иртә шөгыльләнә башлый. 42956 Иҗаты * Казандагы Салих Сәйдәшев музееның экспозициясе ( 1993 ) авторларының берсе. 42957 Иҗаты Казан дәүләт консерваториясенең С. Казачков җитәкчелегендәге студентлар хорының хормейстеры булып 6 ел эшли. 42958 Иҗаты Казан музыкаль училищесын «Хор дирижёры» белгечлеге буенча тәмамлагач, Казан дәүләт консерваториясенең дирижёр-хор факультетына керә. 42959 Иҗаты Казан театр укуханәсенең икенче курсыннан Камал театрында спектакльләрдә уйный башлый. 42960 Иҗаты Каты чир аны арабыздан алып киткәч, әдәби тәнкыйть тә, китап сөючеләр дә район җирендә яшәп тә талантлы әсәрләр тудырган шагыйрьнең иҗатына югары бәя бирә. 42961 Иҗаты Кечкенәдән рәсем ясау белән кызыксына. 42962 Иҗаты Кинода баш рольдә (Рим ролендә) бары тик бер фильмда гына - «Хисләрнең яңаруы» (Возвращение чувств) фильмында ( 1979 ) уйнарга туры килә. 42963 Иҗаты Китапка сурәтләр төшерүче рәссам (иллюстратор) буларак билгеле. 42964 Иҗаты Композитор күп жанрларда уңышлы һәм нәтиҗәле эшли. 42965 Иҗаты Концерт программасы гаять бай. 42966 Иҗаты Күп санлы нәфис һәм документаль киноларга сценарийлар, диктор текстлары язды. 42967 Иҗаты Курайда виртуоз уйнау остасы, әлеге уен коралында классик уйнау традицияләрен дәвам иттерүче. 42968 Иҗаты Кыска иҗат гомерендә ( 1938 1943 ) Татарстан китап нәшриятында 4 китабы басылып чыга. 42969 Иҗаты Ли Бай якынча 1000 шигырь авторы буларак билгеле. 42970 Иҗаты Мәктәптә укыганда язылган шигырьләре «Яшь төзүче» газетасында басылганнар. 42971 Иҗаты Мәхәббәт темасына язылган шигырьләре белән таныла. 42972 Иҗаты Милләте татар булса да, әсәрләрен казакъ телендә иҗат итә. 42973 Иҗаты Милли биюләр остасы буларак, аларга гына хас пластиканы, кул ишарәсен, гәүдә торышын үтә төгәллек белән күрсәтә алган. 42974 Иҗаты Михаил Булгаков, үзенең сүзләренә карап, беренче хикәясен 1919 елда язган. 42975 Иҗаты Михаил Галицкий — гаҗәеп актёр осталыгы булган, киң иҗат диапазонына ия драма артисты. 22 ел эшләү дәверендә Казанның һәм Русиянең иң борынгы театрларының берсендә әйдәүче артистка әйләнде. 42976 Иҗаты Мостай Кәрим әсәре буенча куелган «Айгөл иле» романтик драмасында Ричард Галин ролен башкаруы танылу китерә. 42977 Иҗаты М. Сафин ике телдә – рус һәм татар телләрендә яза. 42978 Иҗаты *«Мужик илә мулла, яхуд Карт хәзрәт корган тозак», Оренбург, 1902 ел. 42979 Иҗатына рус театрының тормышчан мәктәбе үрнәге һәм « Сәйяр » труппасының эшчәнлегендә катнашкан Н. Зимовой, А. Михайленко, А. Загорский, М. Громов һ. б. рус режиссерлары йогынтысы көчле була. 42980 Иҗатында бигрәк тә балет зур урын алып тора. 42981 Иҗатында кискен үзгәреш ясауга Казан университеты профессоры Покровскийның китабы этәргеч була. 42982 Иҗатында музыка театры өчен либреттолар зур урын били: «Азат» операсы (Р. 42983 Иҗатында оркестр өчен язылган һәм камера-инструменталь әсәрләр зур урын тота. 42984 Иҗатында пейзажга (Чулман буе табигате), график портретка, дивар бизәгенә өстенлек бирә. 42985 Иҗатында портрет жанры зур урын алып тора. 42986 Иҗатында романтизм һәм реализм ысулларын куллана. 42987 Иҗатында ул классик, традицион әдәби стильны саклый. 42988 Иҗаты Нечкә күңелле, хис-тойгыларга бай, үзенчәлекле лирик шагыйрь буларак, Х. Кунакбайның исеме утызынчы елларда матбугатта, аерым алганда, үзе эшләгән татарча «Коммуна» газетасында күренә башлый. 42989 Иҗаты Н. Карипов әдәбиятка очерк һәм хикәяләр язып килеп керә. 42990 Иҗаты Н. Тлендиев казакъ музыка мәдәниятендә якты эз калдырган шәхес. 42991 Иҗатының башлангыч чорында И.Рәфыйков “Кунакка бару”, “Кызлар”, “Колхоз эшләре буенча” картиналары, этюд, портретларында авыл, хезмәт темаларына мөрәҗәгать итә. 42992 Иҗатының башлангыч чорында ул күбрәк шушы жанрга игътибарын юнәлтә. 42993 Иҗатының беренче чорында ул күбрәк курчак театры өчен яза. 42994 Иҗатының таҗы – «Көллияте Шәмси Тәбризи» исемле зур күләмле шигырь җыентыгы. 42995 Иҗатының төп юнәлеше XX йөз татар балалар әдәбиятының үзәк фикерләреннән берсе булган яшь буында мәрхәмәтлелек хисе тәрбияләү. 42996 Иҗатының үзәгендә — авылда барган үзгәрешләр, туган төбәгенең үткәне турында язылган роман, повестьлар, очерклар. 42997 Иҗатының үзенчәлеге — заман пульсын, тормыш агымын үткен һәм киеренке халәттә тоемлауда. 42998 Иҗатының чәчәк атуы 1866 елда өч атна эчендә Достоевский «Игрок» романын яза. 42999 Иҗаты Окопларда иҗат ителгән хикәяләр тупланган “Кызыл мәкләр” дигән беренче китабы урысча 1944 елда басыла. 43000 Иҗаты Опера һәм балет театрында Опера һәм балет театрында 30дан артык төп партияне җырлый. 43001 Иҗаты Портрет, пейзаж, натюрморт, монументаль сәнгать жанрларында эшли. 43002 Иҗаты Поэзия, проза, драматургия өлкәләрендә иҗат итә. 43003 Иҗаты «Пушкин һәм Даль» һәйкәле. 43004 Иҗаты Пьер Карден белән «Иске Казан күренеше» Ильяс Айдаров И. Айдаров төрле жанрларда (сынлы сәнгать, графика) һәм техникада (майлы буяу, акварель) иҗат итүче күпкырлы иҗат кешесе. 43005 Иҗаты Рамазан мәчете (Окольная урамы) С.С. Айдаров – Татарстанда урта гасырлар мигъмарияты һәйкәлләре хәрабәләрен реставрацияләү фәнни мәктәбенә ( Казан ) нигез салучы. 43006 Иҗаты Рәдиф Гаташ — узган гасырның алтмышынчы еллары башында татар шигърияте мәйданына үзенчәлекле шигъри аһәңе белән чыккан талантлы шагыйрьләрнең берсе. 43007 Иҗаты Ренат Гаффар әдәби иҗат эше белән мәктәптә укыган елларында ук кызыксына башлый. 43008 Иҗаты Ренат Шәвәлиев Ренат Шәвәлиев «Р. 43009 Иҗаты Репертуар Уфа опера һәм балет театры «Торна җыры»нда Юмагул Әтисе -әнисе белән. 43010 Иҗаты Ринат Мәннанның «Умырзая» исемле беренче китабы 1998 елда басылып чыкты. 43011 Иҗаты Р. Өметбаевның иҗаты документларга нигеләнгән булуы белән аерылып тора. 43012 Иҗаты Р.Сабиров-ZOYA музыкаль төркемендә Мәскәүнең «Практика», «Сатирикон» театрларында эшли. 43013 Иҗаты Рус телендә иҗат итә. 43014 Иҗаты Рус телендә яза. 43015 Иҗаты Сания Әхмәтҗанова 1990 елларда популяр җыр текстлары авторы буларак халыкка танылды. 43016 Иҗаты Сәхнә белән беренче танышуы авылда ук башлана. 43017 Иҗаты С. Кулибайның әдәбиятка якынаюында күренекле татар драматургы Мирхәйдәр Фәйзинең өлеше зур. 43018 Иҗаты Студент елларында ук Камал театрында күмәк сәхнә күренешләрендә катнаша. 43019 Иҗаты Студент чагында ук Г. Камал театры спектакльләрендә уйный, күмәк күренешләрдә катнаша. 43020 Иҗаты Сынлы сәнгатьнең графика, портрет, тарихи портрет, аеруча пейзаж һәм натюрморт жанрларында һәм стильләрендә иҗат итә. 43021 Иҗаты Таңчулпан Бабичева иҗаты экспрессиягә бай иҗат, уйнаган рольләре югары актёр осталыгы, драматизмы, нечкә психологик сурәтле булуы белән аерылып тора. 43022 Иҗаты Татар әдәбиятында Шамил Шәйдуллин үзенең детектив әсәрләре белән мәгълүм. 43023 Иҗаты Татарстанда әйдәп баручы кинорежиссёрларның берсе, документаль кинолар төшерү остасы. 43024 Иҗаты Татарстан-Яңа гасыр студиясендә төшерелгән 10 серияле «Ак чәчәкләр» фильмында ( 2015 ) төп рольләрнең берсен (Мансур) башкаргач, исеме киң публикага мәгълүм була. 43025 Иҗаты Ташкәнт дәүләт опера һәм балет театрында прима-балерина була, әйдәүче партияләрне башкара. 43026 Иҗаты Т. Ильясиның бөтен иҗаты халыклар дуслыгын ныгыту, аларны бер-берсенең культура казанышлары белән таныштыруга хезмәт итә. 43027 Иҗаты Төрле жанрларда (портретлар, вак һәм декоратив пластика, монументаль скульптура) һәм төрле техникада, төрле планда бердәй осталык белән эшләүче, үзенә генә хас иҗат алымнары булган сынчы-рәссам. 43028 Иҗаты Төрле жанрларда һәм стильләрдә иркен иҗат итә. 43029 Иҗаты Төхфәт Янәби иҗат эшен фирка, шура һәм матбугат органнарында җаваплы эшләр башкару белән бергә алып бара. 43030 Иҗаты Тумыштан бирелгән таланты, алган махсус белеме, бай рухи дөньяга ия булуы аркасында сынлы сәнгатьтә үзенең кабатланмас исемен калдырды. 43031 Иҗаты «Турат» исемле беренче хикәясе 1975 елда «Агыйдел» журналында дөнья күрә, «Каен яфрагы» дип аталган беренче җыентыгы 1981 елда нәшер ителә. 43032 Иҗаты турында * Гаффар Ә. Чәчәкләрнең иң күркәмнәре // Ватаным Татарстан. 43033 Иҗаты турыңда каләмдәшләре Шулай ук карагыз Әдәбият *Әпсәләмов Г. Өстәлемдә ике китап//Татарстан яшьләре. 43034 ИҖАТЫ ТУРЫНДА * Фәйзуллин Р. Таныш булыгыз: Салих Маннапов // Татарстан яшьләре. 43035 Иҗаты турында *Юзеев И. Кереш сүз // Сабантуй. 43036 Иҗаты Туфан Миңнуллин әдәбиятка 1960 еллар башында юмористик хикәяләр һәм кечкенә күләмле сәхнә әсәрләре белән килә. 43037 Иҗаты Уйнаган спектакльләре Красноярск опера театры Марат Гәрәев * Ленский — «Евгений Онегин» П.И. Чайковский * Альфред — «Травиата» Дж. 43038 Иҗаты Университетта уку дәверендә Рәдиф Сәгъди ныклап әдәби әсәрләр иҗат итү белән шөгыльләнә башлый. 43039 Иҗаты Үткен характерлы, темпераментлы, гайрәтле, төрле үзенчәлектәге рольләр башкару остасы. 43040 Иҗаты Утыз еллык иҗат гомерендә 120 дән артык спектакльне бизәгән. 43041 Иҗаты Уфа театрларында 100 дән артык спектакльне сәхнәгә куя. 43042 Иҗаты Фәнни хезмәтләре Иске Собханкулдагы музее 70 ләп фәнни хезмәте бар. 43043 Иҗаты Ф.Әсәнов китабы Беренче хикәясе «Шоферлар» 1955 елда «Әдәби Башкортстан» журналында басыла. 43044 Иҗаты Фильмография 1988 елдан башлап, кинога төшә. 43045 Иҗаты Ф. Сәмитова - төрле характердагы образларны халыкчан итеп башкаручы буларак танылган артист. 43046 Иҗаты Хаггардка бөтендөнья танылуны, фантастик элемент зур урын алып торган, Көньяк Африкадагы маҗаралар турында романнар китерә. 43047 Иҗаты Халыкка Мәсгут Имашев композитор һәм җырчы буларак танылды, җырлары милләтебезнең рухи байлыгына әйләнде. 43048 Иҗаты Х.Бәдигый журналистлык эшчәнлеге белән дә шөгыльләнә: «Коммунизмга» газетасында (Арча) хатлар бүлеге мөдире, «Мирас» журналында бүлек мөдире, баш мөхәррир урынбасары булып эшли. 43049 Иҗаты Х.Гыйләҗевның беренче шигырьләре матбугатта 1938 елдан күренә башлый. 43050 Иҗаты * Хезмәтләре татар тарихына, Бөек Ватан сугышы чоры әдәбиятына багышланган Татарская поэзия в годы Великой Отечественной войны:Пособие для студентов/З. 43051 Иҗаты * Чит ил, рус, татар милли классикасы әсәрләрендәге характерлы рольләрне башкара. 43052 Иҗаты Шаһинур Мостафин әдәбият сөючеләргә шагыйрь, публицист, документаль проза өлкәсендә эшләүче каләм иясе буларак таныш. 43053 Иҗаты Юбилей кичәсендә. 2012 Молдавиядә ( 1972 ), Эстониядә ( 1977 ) « РСФСР әдәбияты һәм сәнгате көннәре»ндә, Якутиядә ( 1978 ), Чуашиядә ( 1981 ) « БАССР әдәбияты һәм сәнгате көннәре»ндә катнаша. 43054 Иҗат эше белән дә шөгыльләнә. 43055 Иҗат эшләре Казанда Татарстанның сынлы сәнгать музеенда, Русия музейларында һәм шәхси кулларда саклана. 43056 Иҗат юлы * 1987 Вячеслав Полунин чакыруы буенча «Лицедеи» клоун-мим (пантомима) театрына эшкә килә. 43057 Иҗат юлын Луара нәфис сүз остасы буларак Г.Тукай исемендәге филармония эстрадасында башлый. 43058 Иҗат юлын Республика татар күчмә театрында башлый. 43059 Иҗат юлы «Созвездие-Йолдызлык» фестивале белән тыгыз бәйләнгән. 43060 Ижау-Воткинск күтәрелеше ноябрьга кадәр дәвам иткән. 43061 Ижауда Наговицынга һәйкәл куелган. 43062 Ижау заводы right Михайлов соборы Ижау 1760 елда Тәфкилев морзаның җирләрендә аның белән алдан килешүсез тимер ясау заводы янындагы бистә буларак нигезләнә. 43063 Ижау — Кильмезь тимер юлында соңгы станция, 1998 елга кадәр — башлангыч станция. 43064 Ижауның үзәк районы дип санала. 43065 Ижау — Пермь тимер юлда станция. 43066 Ижа́у — тимер юл станциясе, Ижауның һәм Горький тимер юлының Ижау бүлекчәсенең баш вокзалы. 43067 Иж-Бәйки — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 43068 Ижболдинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43069 Иж-Борискино — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 43070 Иж-Бубый — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 43071 Ижевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43072 Иҗекләп уку ысулы аваз ысулы белән алмаштырыла, уку башы һәм азагы (дәресләп укыту) билгеләнә, дәресләр арасында тәнәфес ясау, уку тәмамлангач, имтиханнар үткәрү гамәлгә кертелә. 43073 Иҗек - сүзнең аерым һава этәреше белән әйтелә һәм бер сузыктан яки сузык катнашкан берничә аваздан торган кисәге. 43074 Ижимка-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43075 Ижина — Русия территориясеннән ага торган елга. 43076 Ижма ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 43077 Ижоралар арасында күп шәп чүлмәкчеләр һәм балта осталары булган, алар сатуга эшләнмәләр ясаганнар; күп авылларда тукыма тукыганнар, чыбыклардан кәрзиннәр һәм башка йорт кирәк-яракларын үргәннәр. 43078 Ижора теле борынга карел теленең нигезендә барлыкка килгән. 43079 Иҗтимагый аңны үзләштергән субъект үз карашларны доминант мәдәнияткә нигезли. 43080 "Иҗтимагый аң" термины беренче тапкыр 1895 елда Владимир Ленин тарафыннан (ПСС, т. 2, с. 482) кулланыла һәм 1914 елда Александр Богданов (рус.) язган хезмәтеннән соң Богдановъ А. Наука объ общественномъ сознаніи. 43081 Иҗтимагый җәнлекләр һәм беренче кешеләр үзләштерә торган хуҗалык белән яши, сезгә мәктәп программасынан таныш җыючылык һәм аучылык белән. 43082 Иҗтимагый интеллект Kismet, a robot with rudimentary social skills Эмоция һәм иҗтимагый сәләтләр акыллы агент өчен ике рольне уйныйлар. 43083 Иҗтимагый өлкә Сәламәтлек саклау Районда Кайбыч үзәк һәм Зур Подберезье амбулатория һәм участок хастаханәләре, 34 фельдшер-акушерлык пункты эшли. 43084 Иҗтимагый сәясәт Сәламәтләндерү һәм ял Озак еллар дәвамында университетта 1 курс студентлар өчен сәламәтлекне саклауга багышланган «Сәламәт тормыш» программасы эшләп килә. 43085 Иҗтимагый-сәяси әдәбиятны төрекмән теленә тәрҗемә итү өлкәсендә зур хезмәт куя. 43086 Иҗтимагый-сәяси темага күп кенә әсәрләр язды, журналистикага багышланган «Фирка һәм авыл ярлылары», «Башкортстан вакытлы матбугаты» ( 1919 1929 ) хезмәтләре бар. 43087 Иҗтимагый-сәяси эшчәнлеге Радик Сибәгатов гомеренең соңгы ун елында татар милли хәрәкәтендә бик ихлас катнашты һәм халык мәнфәгатьләрен яклауга күп көч салды. 43088 Иҗтимагый стереотип – аерым бер кешегә хас сыйфатларны тулы категориягә яки төркемгә күчерү. 43089 Иҗтимагый фәннәрдә эксперимент ысулын куллану чикләнгән, димәк алар фән була алмый, дигән нәтиҗә ясыйбыз. 43090 Иҗтимагый хәле буенча башка төр татарлардан һәм башкортлардан аерылып торганнар, бу аларның аерым үзатамаларында да күренә. 43091 Иҗтимагый һәм журналист эшчәнлеге өчен «В память о 1000-летии Казани» медале белән бүләкләнгән. 43092 Иҗтимагый һәм сәяси карашлары Никита Михалков монархия, консерватив карашларында нык тора. 43093 Иҗтимагый һәм шәхси хәвефсезлек тынычлык булмый. 43094 Иҗтимагый хокук - идарә, җинаятьчел, конституцион һәм халыкара иҗтимагый хокукларга карыйлар. 43095 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1985 1990 ТАССР Югары шурасы депутаты. 43096 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1990 1995 Казанның Ленин районы халык депутататлары район шурасы депутаты. 43097 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1990 XII чакырылыш БАССР Югары шурасы халык депутаты, халык депутатлары шуралары эшчәнлеге, идарә һәм үзидарәне үстерү буенча комиссия рәисе. 43098 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1991 елдан Удмуртия ТИҮ президиумы әгъзасы. 43099 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1994 1996 Париж клубы һәм Лондон клубы әгъзалары белән элекке ССРБ бурычларын реструктуризацияләү турында уңышлы сөйләшүләр алып бара. 43100 Иҗтимагый эшчәнлеге 1995 1997 елларда Һаага шәһәрендә «Һаага инициативасы» очрашуларын оештыруда катнаша. 43101 Иҗтимагый эшчәнлеге * 1999 2004 II чакырылыш ТР Дәүләт шурасы депутаты. 43102 Иҗтимагый эшчәнлеге * 2009 2014 ТР Дәүләт Советының IV чакырылыш депутаты. 43103 Иҗтимагый эшчәнлеге * 2011 VI чакырылыш Русия Дәүләт Думасына депутат итеп сайлана. 43104 Иҗтимагый эшчәнлеге * 2014 елдан V чакырылыш ТР Дәүләт Шурасы депутаты. 43105 Иҗтимагый эшчәнлеге * Институтның Самарадагы филиалын оештыру буенча эш. 43106 Иҗтимагый эшчәнлеге * Казакъстан ССР 7-11 чакырылыш югары шурасы депутаты. 43107 Иҗтимагый эшчәнлеге * Күп мәртәбәләр Казан шәһәр Советы депутаты булып сайлана. 43108 Иҗтимагый эшчәнлеге «Сәләт» проектлары җитәкчесе. 43109 Иҗтимагый эшчәнлеге * ССРБ югары шурасы депутаты. 43110 Иҗтимагый эшчәнлеге Укыган мәдрәсәләрендә яшьләр арасында котырту эшләре башкарган өчен, эшләгән газеталарында инкыйлаби мәкаләләр бастырган өчен күп мәртәбәләр куыла, полиция күзәтүе астына эләгә. 43111 Иҗтимагый эшчәнлек * 1995 елда Татарстан республикасы Дәүләт Советына депутатлыкка кандидат итеп сайлана * Укучылар арасында наркоманияне булдырмау максатыннан Татарстан Мәгариф Министрлыгы тарафыннан йөкләнгән эшләрнең актив оештыручысы. 43112 Иҗтимагый эшчәнлек * 1999 елдан Башкортстан Республикасы Дәүләт җыелышы – Корылтаена сайланып килә. 43113 Иҗтмагый транспорт Автобус хәрәкәт Чиләбедә 1925 елда ачыла, хәзерге вакытта ул 55 маршрутыннан тора. 43114 Иҗтмагый транспорт Трамвай ( 1908 елда ачыла), автобус, троллаейбус, маршрут таксилары. 43115 Ижун — Русия территориясеннән ага торган елга. 43116 Иж эре утраулар — Зур Шантар, Феклистов, Кече Шантар, Беличий. 43117 Иза 3-я — Русия территориясеннән ага торган елга. 43118 Изакаы ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,2 километр озынлыкта булган кратеры. 43119 И. Закиров 1995 елда Дәүләт сәнәгать, бизнес һәм приватизация институты директоры итеп билгеләнә, Татарстан Республикасы дәүләт милке белән идарә итү Дәүләт комитетының коллегиясе әгъзасы булып сайлана. 43120 И. Закиров җитәкчелегендәге Казан галимнәре бу яңалыкны промышленностька кертеп, аны җитештерү технологиясен дә эшләделәр һәм сигез яңа патентка ия булдылар. 43121 Избушечная — Русия территориясеннән ага торган елга. 43122 Изваиль ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 43123 Известковый ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 43124 Известнякны беренче итеп Богемия пыялачылары XVII гасырда куша башлаганнар. 43125 Извилинка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 43126 Изгар — Русия территориясеннән ага торган елга. 43127 Изгар — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 43128 "Изге ант, кыз да изге". 43129 «Изге» Георгий ордены тулы кавалеры. 43130 «Изге Екатеринаның Инҗил-лютеран чиркәве» җирле дини оешмасы карамагында. 43131 Изге Елена, Күккә ашу утрауларыннан һәм Тристан-да-Кунья архипелагыннан гыйбарәт. 43132 Изге карт Касыйм шәйх үз бишмәте җиргә куя, намазны кыла һәм бишмәтен үзенә таба тарта. 43133 Изге китапларда язылганнарны булдыру, аларны тәнкыйтләүне һәм ирекле, яңача аңлатуны авызлыклау — аның төп идеологик фикерләре шуннан гыйбарәт. 43134 Изге китапны өйрәнүчеләр фикеренчә, Яхъя Инҗилендәге (1:45-50) Нафанаил – ул Варфоломей үзе. 43135 «Изге көймәдә» — махсус шкафта Тәүратның төргәкләре саклана, аларны гыйбади вакытында гына алалар. 43136 Изге Лаврентий култыгы буенда Сет-Иль, Квебек шәһәрләре урнашкан. 43137 Изгелеге, таланты, кылган эш-гамәлләре белән Әхмәд Ясәви исән вакытта ук үз чорының атаклы кешесенә әверелә. 43138 Изгеләштерү (канонизация) Изге Тәхетнең изгеләрне канунлаштыру буенча конгрегациясе 2013 елның 3 июлендә изгеләштерү өчен кирәк булган могҗизаның билгеле булуын игълан итә. 43139 Изге Мәрьям яклавы иконасы Покрау ( русча покров - покровительствовать, ягъни яклау сүзеннән) — Христиан дине буенча, христианнарны Изге Марьям үзенең бөркәве белән каплап, зур бәладән, кыеннан коткарган хөрмәткә үткәрелүче христиан бәйрәме. 43140 Изгән бәрәңгегә кыздырган башлы суган һәм сызык салырга була. 43141 Изге Патрик көне Казанда да ирланд тарихына һәм мәдәниятенә мөкиббән киткән кешеләр тарафыннан оештырыла. 43142 Изге Петер җәмигында күмелгән папалар исемлеге. 43143 Изге Петер чиркәве ( ) — Мүнхеннның иң борынгы чиркәве, ул XII гасырда төзелгән. 43144 Изге Рим империясе җирләре күп санлы ирекле дәүләтләргә һәм шәһәрләргә таркала. 43145 Изге Рух Чиркәвендә Совет заманында Әкият Курчак театры урнаша. 43146 Изге суларны пластик шешәдә түгел, пыяла савытларда саклыйлар. 43147 Изге Тәхет (Ватикан түгел) БМО белән 1957 елдан бирле хезмәттәшлек итә, ә 1964 елдан ул БМОның даими күзәтчесе. 43148 Изге Троица храмы җиткерелгәч, Троицкое авылы дип атала. 43149 Изге Троицк көнендә авылда гел зур ярмарка үтә торган булган. 43150 Изге Троицк чиркәве ( ) — Кайбыч районы Торма авылында урнашкан чиркәү. 43151 Изге туганлык хисләрен Йөртсен күңелендә һәркем. 43152 Изге Филипп ( ) — Гайсә Мәсихнең унике апостолының (шәкертенең) берсе. 43153 Изге чишмәне махсус карап торучы кеше юк. 43154 Издревая — Русия территориясеннән ага торган елга. 43155 Изем — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 43156 Иземетка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43157 Изепце — Русия территориясеннән ага торган елга. 43158 Изерлон ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 43159 Изесс — Русия территориясеннән ага торган елга. 43160 Из-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 43161 Изидияләр Изидияләр — катлама өслегендә барлыкка килүче үсентеләр. 43162 Изимарий — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 43163 Изинур ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 43164 Изкарауш — Русия территориясеннән ага торган елга. 43165 Измаил Бикбулатов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 43166 Измаил Гафаров 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 43167 Измаил Максутов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 43168 Измайлиха ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 43169 Измай — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 43170 Изми́р ( ) — халык саны буенча Төркиянең өченче шәһәре, илнең зурлыгы буенча икенче порты ( Истанбулдан соң). 43171 Изобильный ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 43172 Изоляцияләүче битлек тышкы һавадан файдаланмый, аның регенератив патронындагы кислород белән тын алына. 43173 Изоляцияләүче газ битлеге регенератив патрон, тын алу капчыгы, каркас, битлек-очлам һәм тоташтыручы торбачыктан гыйбарәт. 43174 Израела ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,8 километр озынлыкта булган кратеры. 43175 Изразирово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 43176 Израиль белән Мисыр арасында солых килешүе имзалаганчы ( 1979 ) канал буйлап Израиль кораблары үтә алмый. 43177 Израильда, АКШта аларның саны билгеле түгел, чөнки күпчелеге инде башка яһүдләр белән кушылып ассимиляциягә дучар булганнар. 43178 Израиль мәнфәгатьләренә хезмәт иткән иң мәшһүр генералларының берсе. 43179 Израиль патшалыгы XI б.э.к. гасырда борынгы яһүди кабиләләр Израиль патшалыгына нигез салалар. 43180 Израсс — Русия территориясеннән ага торган елга. 43181 Изубриевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43182 Изудыр ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,6 километр озынлыкта булган кратеры. 43183 Изумруд ( ) — Свердловск өлкәсенең Малышева шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 43184 Из-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 43185 Изъ-Я-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 43186 Изъяшор ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 43187 Изъяю — Русия территориясеннән ага торган елга. 43188 Изык-Чул (Изыкчул) — Русия территориясеннән ага торган елга. 43189 Изыкчуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 43190 Изылы — Русия территориясеннән ага торган елга. 43191 Изырак — Русия территориясеннән ага торган елга. 43192 Изьюров-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 43193 Изья-Ёль Верхний — Русия территориясеннән ага торган елга. 43194 Изья-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 43195 Изья-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 43196 Изюмка – Русия территориясеннән ага торган елга. 43197 Изю́м ( ) — Украинаның Харьков өлкәсендә шәһәр, Изюм районының административ үзәге (район составына керми). 43198 Из-Юр-Вож (Иж-Юр, Юр-Шар) — Русия территориясеннән ага торган елга. 43199 И * Ибраһим Галиев (1896-1938), Татбригада хәрби комиссары. 43200 И. Износков, халык риваятьләренә таянып, авылның ХVI йөздә төзелүен искәртә. 43201 Ӣ, ӣ — кирилл әлифбасы хәрефе, таҗик телендә генә кулланыла. 43202 И. Ильминский тәрҗемәсенә нигезләнеп), 1985 тә - яңа тәрҗемәдәге Инҗил һәм Рәсүлләрнең эшләре, 1995 тә - Яхъяга иңгән Инҗил, 2000 дә Яңа Гаһед тулысынча нәшер ителә. 43203 И. Илялов һәм Һ. Илялова кызы. 43204 И.И. Шишкинның музей-йорты, — Татарстанның Алабуга шәһәрендә урнашкан дәүләт музее. 43205 И.И. Шишкин озын иҗат гомерендә ун меңнән артык рәсем, мең офорт (бакырда гравирлау), 68 литография, 39 цинкография ясаган. 43206 «Ий иман китереп ышанучылар, әгәр җомга көн җомга намазына азан әйтелсә, эшләрегезне вә сәүдәләрегезне куеп намаз укырга, вәгазь тыңларга ашыгыгыз. 43207 Ике B спектр сыйныфылы йолдыз бер-бере тирәсендә 2,67 көн эчендә әйләнеп чыгалар. 43208 Ике авылга бер мәктәп исәпләнә. 43209 Ике авылда гадәттән тыш хәл кертелә. 43210 Ике авылны (Мәмбәт белән Сәгыйть) казахлар нигезли. 43211 Ике айга бер саны чыга. 43212 Ике айга бер тапкыр берләштерелгән саны әзерләнә. 43213 Ике айдан британ хөкүмәте диңгездәге корылмалардан радиоэфирга чыгуны тыю турында канун кабул итә. 43214 Ике айдан кулга алына. 43215 Ике айдан Төркиягә каршы сугышында һәлак була. 43216 Ике ай соңрак Берлин дивары җимерелә. 43217 Ике атнага бер тапкыр шуларга 8 (16) битле «Чаллы кичләре» кушымтасы өстәлә. 43218 Ике атнадан Nirvana MTV Video Music Awardsта чыгыш ясый. 1992 елның декабрендә раритет язмалар җыентыгы Incesticide барлыкка килә. 43219 Ике атнадан Лев Троцкий җитәкчелегендә Кызыл Армия бүлгеләре Казанны азат итәргә омтылгач, ак чехлар кызылларның хатасын кабатламый. 43220 Ике аучы бер туп белән чиратлашып икесе ике яктан күлдәге үрдәкләргә туп белән бәрәләр. 43221 Ике бала «ак аю» итеп билгеләнә һәм әйләнәнең тышкы ягында кала. 43222 Ике бала белән калган Мейбл туганнардан ярдәм сорарга мәҗбүр була. 43223 Ике бала, бүрәнәнең ике башыннан менеп, бер-берсенә якын киләләр һәм куллары белән бер-берсен җиргә төртеп төшерергә тырышалар. 43224 Ике бала уртага чыгып баса. 43225 Ике бала уртада кала. 43226 Ике Балтач егетләреннән тора. 43227 Ике Басу Арташ — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 43228 Ике бәйрәм беренче мәртәбә 1940-ынчы елда берләштерелгән, чөнки алар икесе дә дәүләт бәйрәме итеп билгеләп үтелә. 43229 Ике вукланның да авышлы өслекләре дә куе урман белән капланган. 43230 Ике диалект аерыла: төньяк һәм көньяк. 43231 Ике дистә елдан соң өченче китабы – «Сезгә йөрәгемне илтәм» (мөхәррире Әсхәл Әхмәт-Хуҗа ) ( 1991 ), дүртенче китабы – «Яшен» ( 1994 ) нәшер ителә. 43232 Ике елга бер чәчәк ата. 43233 Ике елга ( Янцзы һәм Ханьшуй) кушылу урынында урнашкан. 43234 Ике елдан, 15 яшьтә беренче сыйныфка алына. 43235 Ике елдан артык фронтта булып кайта. 43236 Ике елдан Бохарага яңадан әйләнеп кайта һәм ул вакытта ук яхшы танылган “Мир гарәп” мәдрәсәсендә белемен янә тирәнәйтә. 43237 Ике елдан исемен үзгәртәләр – ул Чапаевск булып китә ( Василий Чапаев хөрмәтенә). 43238 Ике елдан поручик Понятовский 2нче атлы карабинерлар полкына билгеләнә, 21 яшендә майор була, 1786 елда подполковник дәрәҗәсе ала. 43239 Ике елдан соң CMU-дан төркем DARPA Шәһәр Ярышын үзе автоном рәвештә навигацияләнеп шәһәр җирлегендә юл тоткарлануларына һәм юл йөрү кагыйдәләренә ярашып җиңә. 2011-енче елның февраленда Jeopardy! 43240 Ике елдан соң әдип, Казанга кайтып, төзелештә мастер-бригадир булып эшли. 43241 Ике елдан соң Лондонда Халыкара студентлар очрашуы уза, һәм шунда үтерелгән студентлар хөрмәтенә бу көнне Халыкара студентлар көне дип куерга уйланыла. 43242 Ике елдан соң Мурад хакимияте зәгыйфьләнгән һәм кыска вакытка Мир Пулад башкала тәхетен басып алган. 43243 Ике елдан соң фанерадан төзелгән йортлар барлыкка килә. 43244 Ике елдан ул «Дуэль» исемле тулы метражлы беренче фильмын төшерә. 43245 Ике ел Казанда Шиһабетдин Мәрҗәни мәдрәсәсендә укый. 43246 Икееллык Анат-Кенәр мәктәбендә укый. 43247 Ике ел соңрак исә ул эчәк операциясеннән соң хәле нык начараеп китеп аздан гына үлми кала. 43248 Ике ел Стәрлетамак педагогия техникумында укыта, 1936–1941 елларда Уфада Башкортстан педагогия институтында башкорт теле һәм әдәбияте кафедрасы мөдире булып эшли. 43249 Ике ел техникумда укыганда Нәҗипнең уңышларына композитор Александр Ключарев игътибар итә һәм аңа Мәскәүгә укырга барырга киңәш бирә. 43250 Ике ел укыганнан соң «Кызыл яшьләр» газетасы һәм «Авыл яшьләре» журналы редакциясенә җаваплы сәркатип булып күче. 43251 Ике ел укыгач, аны армиягә алалар. 43252 Ике ел укыгач, әлеге уку йортында укытудан канәгать булмыйча, Казанга күчә, югары уку йортларына хәзерләү курсларына керә. 43253 Ике ел Уфада мәдрәсәдә укый. 43254 Ике ел халык санын алу ( ) эшендә катнаша. 43255 Ике ел «Чусовая» пароходында капитанның беренче ярдәмчесе. 43256 Ике ел эчендә күп кенә җитди адымнар ясый, реформалар үткәрә. 43257 Ике ел эчендә саман кирпеченнән 20 бер катлы йорт, клуб, ашханә, почта төзелгән. 43258 Ике җәмгыять арасында көрәш көчәя һәм башкортлар читкә китә, калган өлеше татарга әйләнә. 43259 Ике заказник («Устье-Кундышский» һәм «Большая Кокшага») бар. 43260 Ике зират та халык тарафыннан карап торыла. 43261 Ике зур (Көньяк утрау һәм Төньяк) һәм күп (700гә якын) кечкенә утрауларда урнашкан. 43262 Ике иң зур фильм төшергән: 11 « Оскар » премиясе алган « Титаник » ( 1997 ), 3 « Оскар » премиясе алган « Аватар ». 43263 Ике ир туганы (абыйсы Игорь, энесе Алексей) шулай ук табиблар. 43264 Ике йөздән артык эре күл бар. 43265 Ике йөз ел буена инглизләрнең талавы нәтиҗәсендә һиндстан халкы коточкыч хәерчелеккә дучар ителә, үлем хәленә килә. 43266 Ике йолдыз бер-беренә бик якын урнашалар һәм масса үзәге тирәсендә 17,77 көн эчендә әйләнеп чыгалар. 43267 Ике йолдыз гомуми масса үзәге тирәсендә 50 ел эчендә әйләнеп чыгалар. 43268 Ике калкулык арасына сыенган бу күл элек ике авыл арасындагы ызанга туры килгән. 43269 Ике канатлы, озын борынлы, гәүдәсе нечкә генә. 43270 Ике капма-каршы позиция бар: метафизик либерализм детерминизм дөрес түгеллеге фекерен ныгыта, каты детерминизм ихтыяр азатлыгы юклыгына ышандыра. 43271 Ике катлы балалар бакчасы, ике катлы мәктәп, ике катлы идарә йорты, ике катлы мәдәният йорты гөрләтеп эшли. 43272 Ике катлы, ике заллы җамигъ мәчет. 43273 Ике катлы кирпеч мәчет. 43274 Ике катлы, озынча, сигез кырлы бина каскадлы-яруслы төзелешеннән гыйбарәт. 43275 Ике китап итеп уйланылган бу эпопеяны әдип 1947 елда яза башлый һәм беренче китабын 1950 елда тәмамлый. 43276 Ике когерент тибрәнешнең классик үрнәге - бер үк ешлыклы ике синусоидаль тибрәнеш. 43277 Ике күн заводы (берсе елына 13 мең күн җитештереп, Казанда беренче урында торган), Пләтәндә сабын кайнату заводы тоткан. 43278 Ике кыеклы түбәле веранда ике колоннага таянып тора һәм мәчеткә керү җирен күрсәтә сыман. 43279 Ике Кызыл Йолдыз ордены ( 1944 ел ) белән бүләкләнә. 43280 Ике кызы, өч оныгы бар. 43281 Икеләтелгән дроссель Икеләтелгән дроссель (каршы индуктив фильтр) — конструктив яктан ике бертөрле чолганышлы трансформатор булып тора. 43282 Икеләтелгән дроссельләр туклану блокларның керү фильтрлары буларак киң кулланылыш тапкан; шулай ук цифрлы сызыкларның дифференциаль сигнал фильтрларында һәм тавыш техникасында да кулланылыш тапкан. 43283 Ике линзалы объектив окуляр алдында предметның зурайтылган рәсемен барлыкка китерә. 43284 Ике манарасы бар. 43285 Ике мәктәптә чуаш телендә укыту алып барылган (чуаш баласының 29%ы). 43286 Ике мең елдан артык дәвер эчендә бу серле кырмыскаларны табаачыклый алмыйлар. 43287 Ике меңенче еллар башында шәхси сайтын булдыра һәм электрон китапларны интернет аша тарату белән шөгыльләнә башлый. 43288 Ике мәртәбә ( 1996 елның 24 мартында һәм 2001 елның 25 мартында ) ул яңадан Татарстан Республикасы Президенты итеп сайлана. left 1994 2001 елларда Русия Федерациясенең Федераль Мәҗлесенең Федерация Шурасы әгъзасы. 43289 Ике мәртәбә кулга алынган булган (1900, 1903). 43290 Ике мәртәбә Социалистик хезмәт каһарманы, Сталин премиясе лауреаты. 43291 Ике мәртәбә ССРБ Югары Шурасына депутат итеп сайлана. 43292 Ике мәчет сүтелә, ташлары МТС бинасын төзүгә җибәрелә. 43293 Ике мәчет төзеткән. 43294 Ике мәчет эшләгән. 43295 Ике миллионнан артык алман солдаты Ватаннары өчен миннән алдарак һәлак булдылар. 43296 Ике мөстәкыйль гәҗит - татарча “Сталинчы”, русча “Сталинец” булып чыга. 43297 Ике мөһим кыйтга территорияләре: Төньяк территориясе һәм Федераль башкала территориясе. 43298 Икенч бөтендөнья сугышыннан соң утрауларга туристлар ябырылып килә башлаган, 1964 елда Бөекбритания Баһамаларга эчке мөстәкыйльлек бирегә мәҗбүр булган. 1973 елдан — бәйсез дәүләт. 43299 Икенче агым Хельсинкида православ соборы - рус византия стиле үрнәге Псевдорус стиле кысаларында романтизм һәм славянофиллык йогынтысында барлыкка килгән икенче агым борынгы рус мигъмарияты үрнәкләрен иркен кулланудан гыйбарәт. 43300 Икенче балка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43301 Икенче басмасы 1915 елда чыккан. 43302 Икенче баштагысы берәр сәбәп әйтә. 43303 Икенче бер версия буенча, яһүдләр календаренда ( ай кояш календаре) кайбер еллар 13 айдан тора, григориан һәм ислам календарьлары һәрвакыт 12 айдан тора. 43304 Икенче бер елга буенда сазлыкларда кара чәкәнле камышлар үсеп утырган. 43305 Икенче берәүдә бу ялкынсыну үпкәнең күп өлешенә тарала. 43306 Икенче берәү үзендә яман чирләрне дә җиңеп чыгарга көч таба. 43307 Икенче бер риваятьтә болай диелә: Исмәгыйль пәйгамбәрнең кайбер балалары тормышның авырлыгына чыдый алмыйча Мәккә шәһәреннән аерылганнар. 43308 Икенче бер төр­ләрендә җепләр тармаклана һәм урыны-урыны белән күп рәтле катламалар барлыкка китерә. 43309 Икенче блок 350 МВт егәрлек белән 1969 елның декабрендә сафка керә. 43310 Икенче Бөгелде — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 43311 Икенче Бөек Ватан сугышы нәтиҗәсендә Выборг шәһәре дә СССРга кушылгач, андагы татарлар Тампере һәм Һелсинкигә күченәләр. 43312 Икенче Болгар дәүләте Икенче Болгар дәүләте 1187 елдан башлап 1396 елга кадәр төреклек итте, яңа башкала Тырново булды. 1197 елда Асен I һәлак булды һәм шул ук елда Калоян патша Болгария белән идарә итүен башлады. 43313 Икенче бөтендөнья сугышы барышында Мүнхен 71 тапкыр авиация һөҗүмнәренә дучар була. 43314 Икенче бөтендөнья сугышы башлангач, Халыкара тынычлык бюросы ябыла. 43315 Икенче Бөтендөнья сугышы башлануын тизләтә. 43316 Икенче бөтендөнья сугышы Белосток-Минск сугышы 25 июньдә Һотның 3-нче танк төркеме Воложины басып ала һәм Минск районындагы биекләренә чыга. 43317 Икенче бөтендөнья сугышы Белосток-Минск сугышы 27 июньдә төндә Һотның 3-нче танк төркеме Минск — Мәскәү шоссесы буенча урнашкан Смолевичьне басып алды. 43318 Икенче бөтендөнья сугышы вакытында 2500 яһүд баласын коткаруы белән танылган. 43319 Икенче бөтендөнья сугышы вакытында актив кулланыла. 43320 Икенче бөтендөнья сугышы вакытында Икенче бөтендөнья сугышы вакытында эсминецлар иң күп санлы һәм универсаль кораблар классы булып тора. 43321 Икенче бөтендөнья сугышы вакытында Каршылык хәрәкәтендә катнашкан. 43322 Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында Мурманск порты мөһим стратегик әһәмияткә ия булды. 43323 Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында Өченче рейх үткәргән Һолокост нәтиҗәсендә күпчелек идиш телле Аурупа яһүдләре үлем лагерьләрендә үтерелгән. 43324 Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында, Таганрог 1941-1943 елларда алманнар тарафыннан басып алынган. 43325 Икенче бөтендөнья сугышы вакытында шәһәрдә яһүд геттосы оештырылган була. 43326 Икенче бөтендөнья сугышы дәвамында Би-би-си каналында антифашистик тапшыру алып бара. 43327 Икенче бөтендөнья сугышы дәверендә шәһәр җитди зарар күрде. 43328 Икенче бөтендөнья сугышы елларында АКШ ХҺК-да кулланыла. 43329 Икенче бөтендөнья сугышы елларында бөек державачыл шовинизм сәясәтен Алмания фашистлар партиясе уздыра башлый. 43330 Икенче бөтендөнья сугышы елларында һәм соңрак ( 1943 1949 ) күбесенчә югослав партизаннар тарафыннан карст чокырларда (фойба, en) этник итальяннар исән килеш күмелгән урыннарыннан кайберәүләрне күрсәтүче харита. 43331 Икенче бөтендөнья сугышы елларында шәһәр алман вермахты кулында була, оккупация 1944 елның августына кадәр дәвам итә. 43332 Икенче Бөтендөнья сугышы Икенче Бөтендөнья сугышыннан соң хор Америка Кушма Штатларында сыеныр урын таба. 43333 Икенче бөтендөнья сугышы исә Аурупа милитарист диктатураларының барысын да диярлек җимерә һәм коммунизмны Көнчыгыш һәм Үзәк Аурупага, шулай ук Азиягә тарата. 43334 Икенче бөтендөнья сугышына кадәр Кырымда 6 мең кырымчак яшәгән. 43335 Икенче бөтендөнья сугышына кадәр шәһәр Балтыйк диңгезендә иң эре һәм заманча җиһазландырылган портларының берсенә әйләнгән. 43336 Икенче бөтендөнья сугышында антифашистик коалиция ягында булган. 1945 елдан — БМО әгъзасы. 43337 Икенче бөтендөнья сугышында Вермахт тарафыннан буйсындырыла. 43338 Икенче бөтендөнья сугышында да Бөекбритания Алманиягә каршы көрәшә, Ауропа союздашларының җиңелүеннән соң да көрәшен дәвам итә. 43339 Икенче бөтендөнья сугышында иң масс-күләмле һөҗүм итүче очкычы булган. 43340 Икенче бөтендөнья сугышы немец фашистларының тар-мар ителүе һәм аларның расачылык теорияләренең челпәрәмә килүе белән тәмамланса да, кешелеккә каршы теорияләр XX гасыр азагында да яши әле. 43341 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Алманиягә башка илләрдә яшәүче 9 млн га якын немец күченеп кайта. 43342 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Венесуэлага Европа илләреннән якынча 1 млн испан, итальян, португалияле кеше күчкән. 43343 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Италиядә озын экономик "бум" килеп чыкты. 1970 елларга кадәр туучылар саны сакланып калган иде, әмма тиздән туучылар саны халыкның җитештерүеннән дә кимеде. 2008 елда һәр бишенче ир кеше 65 яшьтән олырак иде. 43344 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң курорткә әйләнде. 43345 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Мавританиядә азатлык хәрәкәте көчәйгән. 1946 елдан Мавритания Франциянең "диңгезарты терриориясе". 1960 елның 28 ноябреннән — мөстәкыйль дәүләт. 43346 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Советлар Берлеге составына күчкән. 43347 Икенче бөтендөнья сугышыннан соң үтерелү урынында табылган мәетләр кабергә күчерелгәндә, шаһитләр алман гаскәринеке дип билгеләнгән идентификацияләнмәгән әйберләрнең табылганын белдерә. 43348 Икенче бөтендөнья сугышыннан Чехословакия совет тәэсире зонасына эләкте һәм социалистик дәүләтенә әверелде. 43349 Икенче Бөтендөнья сугышының башы булып санала. 43350 Икенче бөтендөнья сугышының иң мәшһүр гаскәр башлыкларының берсе. 43351 Икенче Бөтендөнья сугышының төньяк Африкадагы хәрби хәрәкәтләре театрында хәлиткеч бәрелеше булып санала. 43352 Икенче бөтендөнья сугышы тәмамланганнан соң, Берлин Алманиянең совет оккупациясе зонасында урнашуына карамастан, Ялта конференциясе нәтиҗәсендә сугышта җиңүче 4 ил арасында оккупация секторларына бүленә. 43353 Икенче бөтендөнья сугышы тәмамлангач, белгәнебезчә, шәһәр бүленә. 43354 Икенче бөтендөнья сугышы Франция ССРБ Белосток-Минск сугышы 3 июльне көндез вакытында 3-нче танк төркеме Полоцктан төньяк-көнбатышрак Көнбатыш Двинага чыга. 43355 Икенче бөтендөнья сугышы хәтле коралда кала биргән, сугышның башлангач гамәлендә катнашкан. 43356 Икенче бүлек тарихи планда (Борынгы Греция, Аурупа илләре, Бөек француз революциясе һ. б.) рухның үсә баруын тасвирлый. 43357 Икенче буын компьютерлар транзисторларга нигезләнеп ясала (1950-1965). 43358 Икенче буын санаклар белән беррәттән программалау теориясенә нигез салына башлый., операцион система төшенчәсе барлыкка килә. 43359 Икенче Ватикан җыены кабул иткән чиркәүне «яңарту» программасын папаның үзенә гамәлгә ашырырга насыйп булмый. 43360 Икенче версия буенча, Кобейн кемдер тарафыннан үтерелгән. 43361 Икенче версия буенча, эт шофер кабинасында утырган, hәм керү-чыгу вакытларында шофер аның койрыгына баскан. 43362 Икенче версиягә тияр - бу исем борынгы немец сүзе "hab"тан — (тат. 43363 Икенче гильдия сәүдәгәрләр елгада йөзә торган кораблар гына тотарга хокуклы булган. 43364 Икенче грандиоз күтәрелеш “Сары чалмалылар” күтәрелеше булган. 43365 Икенче группа атлы гаскәрдә хәрби хезмәт алып барган. 43366 Икенчедән, автор бары тик реаль сатудан гына табыш ала. 43367 Икенчедән, бу уен барышы хоккейчыларның физик көченә түгел, ә осталыгына бәйле булсын өчен эшләнгән. 43368 Икенчедән, әдәбиятчы Зинаида Шаховская үзенең «Набоковны эзләгәндә» дип аталган мәкаләсендә болай дип яза: «. 43369 Икенчедән, әлбәттә, командирларның роле. 43370 Икенчедән исә, кайбер бүлекләрдә өстәленгән сайтлар саны бик зур, аларны барысын да карап чыгу өчен байтак вакыт кирәк, шулай ук, мөхәррирләр гади кулланучылар өсләгән сайтларны эшкәртүдән башка үзләре дә кызыклы һәм файдалы сайтларны өстиләр. 43371 Икенчедән, Кырлай авылында ул үзенең киләчәк иҗаты өчен нигез булачак бик күп рухи байлык туплый. 43372 Икенчедән, Ломоносов урыс тарихын бик борынгы чорлардан башланган итеп күрәсе килә, әмма моңа дәлилләре булмый. 43373 Икенчедән, мөселманнарда, гомумән, татарларда, мәрхүмнәр турында яман әйтү гадәте булмаган. 43374 Икенчедән, теге яки бу сортның чын бал булуын ачыклау бик җиңел эш түгел. 43375 Икенчедән, уен аерым бәйгеләргә бүленергә тиеш. 43376 Икенче дәфтәрне Муса Җәлил саклар өчен Бельгия партизаны Андре Тиммерманска биргән. 43377 Икенче дөнья сугышы ( 1939 елның 1 сентябре — 1945 елның 2 сентябре ) - ике хәрби-сәяси коалиция арасындагы сугышы. 43378 Икенче дөнья сугышы 1939 елның декабрендә 9-нче гаскәре башлыгына билгеләнгән. 1939-1940 елларда Совет-Фин сугышында катнашкан. 43379 Икенче дөнья сугышы алдыннан гына, хәрби төзелеш башлангач, Франция икътисады җайга салына башлый. 43380 Икенче дөнья сугышы вакытында Төркия нейтралитет саклый, ә 1945 елда исә БМОга керә. 43381 Икенче дөнья сугышы вакытында Франция азатлыгы символы булды. 43382 Икенче дөнья сугышыннан соң, милләтләр арасындагы каршылыкларны бетерү һәм яңа сугышларны туктату максатыннан, Берләшкән Милләтләр Оешмасы төзелә. 43383 Икенче елда биек, ботаклы, күп яфраклы, тар­мак очларында икешәр-бишәр булып утыручы күпләгән чәчәкләре булган сабаклары үсә, халык аны орлык чөгендере дип йөртә. 43384 Икенче елда готлар флотилиясе Кече Азия ярымутравындагы шәһәрләрне талап иткән. 43385 Икенче елны район үзәгендә – Югары Яркәй мәктәбендә укып ала. 43386 Икенче елны, танылган "Физик анналлары" авторы Гильберт бу металлны натроний (Natronium) дип атарга тәкъдим итә. 43387 Икенче законның аерым очрагын ( булганда) беренче законның эквиваленты итеп карага ярамый, чөнки беренче закон ИСС барлыгын тәгълиматлаштыра, ә икенче закон шул системада формулалаштырыла. 43388 Икенче зоопарк Көнчыгыш Алманиядә төзелә һәм Аурупада мәйданы буенча иң зур зоопарк булып санала (160 гектар). 43389 Икенче иң зур күпчелек яулаган сәяси фирка яки альянс Рәсми Оппозицияне формалаштыра һәм аның җитәкчесе гадәттә Оппозиция Җитәкчесе буларак Җөмһүрият Президенты булып билгеләнә. 43390 Икенче исем — «Байлар» да Апанаевлардан килә. 43391 Икенче исеме Индер - йә ындырдан, йә чуаш исеме Индердән, дөрестән дә бу якларда кайчандыр болгар-бортаслар яшәве билгеле. 43392 Икенче исеме шуннан килә. 43393 Икенче итек фабрикасы Николай һәм Сергей Васильевич Комаровлар фабрикасы була. 43394 Икенче итеп бирелә торган ашлар өчен татар халкы элек-электән ит, ярма һәм бәрәңге куллана. 43395 Икенче караш актив азчылыкның ролен куәтли. 43396 Икенче караш буенча әлеге төсләр ут һәм дарыны сурәтлиләр. 43397 Икенче караш буенча, имеш бүген авыл урнашкан жирләр, кайчандыр Казанның чирмеш морзасы Чәчәвинеке булган. 43398 Икенче каттагы тәрәзәләрнең биек аркалы уемнары барокко стилендә эшләнгән йөзлек белән чорнап алынган. 43399 Икенче кат тәрәзәләре түгәрәк итеп эшләнгән. 43400 Икенче катында итчеләр үзләре яшәгән.” 43401 Икенче китабы – «Кояш юлы буйлап» ( 1970 ). 43402 Икенче китап.: Югары уку йортлары өчен дәреслек/ К.Т. Гиззәтов. 43403 Икенче клубның эмблемасы Альфоне ХIII патшасы, ул клубка патша титулың биргән. 43404 Икенче команда шул квадрат тирәсендә «чәчелеп» басалар. 43405 Икенче көнне алар Арча мәдәният сараенда ярымфиналда чыгыш ясый һәм шунда җиңүчеләр игълан ителә, акчалата бүләкләр тапшырыла. 43406 Икенче көнне базарда ул бу хакта сөйләгән. 43407 Икенче көнне бөтен сайлау урыннарында да ачылды. 43408 Икенче көнне волостька кергән авыллар халкын җыеп, командир трибунадан 96 фетнәчедән торган исемлекне укый. 43409 Икенче көнне Минһаҗетдинны паралич суга, авызы, күзе чалшаеп, интегеп үлә. 43410 Икенче көннән башлап, ай ахырына кадәр туган-тумачаны Яңа ел белән тәбрикләргә кирәк, чөнки бәйрәм ай буена дәвам итә. 43411 Икенче кулъязманы татар галиме Гали Рәхим таба, ул Казан университетының фәнни китапханәсендә саклана. 43412 Икенче курсны тәмамлагач, 1987 1989 елларда ул Ерак Көнчыгышта хәрби хезмәт үти. 43413 Икенче курстан соң, 1963 1965 елларда армия хезмәтен үтә. 43414 Икенче курстан соң Шәриф Каһирәгә китә, андагы университетның ирекле тыңлаучысы була. 43415 Икенче курста Тукай, аннан соң Ленин стипендиаты була. 43416 Икенче курста чакта Тел, әдәбият, тарих институтына аспирантурага кабул ителә. 43417 Икенче: Кыз балалар өчен. 6 басма. 43418 Икенче кыз беренче кызны да әйләндереп үзенә тагып алып китәр. 43419 Икенче кырыендагысын укырлык түгел. 43420 Икенчел белем үзе укучыларның сәләтләре буенча өч тармакка бүленгән. 43421 Икенче легенда болай яңгырый: Моннан 300 еллар элек 7 крепостной крестьян (татарлар һәм ике рус кешесе) үзләренең помещикларыннан качып китәләр. 43422 Икенчеләре галәм — Вишневның яшәү формасы, дип уйлый, калганнары алланың бу галәм югалып, дөнья тергезелгән вакыттагы роле зур, тей. 43423 Икенчеләре: яктылык — ул бөтендөнья фәзасының тутырган үзенә бер төрле матдә — эфирның дулкынсыман тирбәнеше, диләр. 43424 Икенчел структураны саклауда, аксымнардагы шикелле үк, водородлы бәйләнешләрнең әһәмияте аеруча зур. 43425 Икенчел чолганышта көчәнеш беренче якынлаштырда Фарадей законы белән билгеләнә. 43426 Икенчел чолганыштан алмаш көчәнеш алына, ул турылайткычтан соң роторның магнитлау чолганышына бирелә. 43427 Икенче Макан — Макан елгасы (Җаек бас.) кушылдыгы. 43428 Икенче мәгънәдә ”Казаклар Чаллысы”ның аңлатмасы ”Казаклар” хөкүмәткә хезмәт итүчеләрдән алынган дип аңлатыла. 43429 Икенче меңъеллык башында исә италиялеләрнең активлыгы башлана. 43430 Икенче мәртәбә Пүлшәне бүлү нәтиҗәсендә Рәсәй империясе тәркибенә кергән, 1793 тә шәһәр статусы кабат расланган. 43431 Икенче мәчеттә Мөхәммәтбәкер Фазылов — мулла, Фазыл Гыйрфанов азанчы вазыйфаларын башкара. 43432 Икенче мәчет, югары мәхәлләдәгесе, 1917 елда салынып, аның да манарасы киселгәч, башлангыч сыйныф укучылары өчен мәктәп булып тора. 43433 Икенче мөмкинлеге w - Больцман бүленеше булып тора: : Больцман бүленеше шушы температурада кисәкчә табу урыны мөмкинлеген тасвирлый. 43434 Икенче никахыннан игезәк кызлары – Марья,Татьяна, социологлар. 43435 Икенче оештыру Хәрәкәттәге армиядә Икенче тапкыр 1941 елның 8 декабрендә оештырылган. 43436 Икенче өметләре яңа буын үстерү һәм аларның русларга карата кардәшлек хисләрен уяту. 43437 Икенче очрак Икенче очрак — электрон нәшрият белән хезмәттәшлек итү. 43438 Икенче очрак кешенең үләр сәгате якынлашкач, бөерләрен алып, авыру кешегә куела. 43439 Икенче очракта корбан кешенең гаебе өчен китерелгән. 43440 Икенче пәрдә Инде уенның «икенче пәрдәсе» башлана. 43441 Икенче периодта алган бер балл Сериковны җиңүче итә. 43442 Икенче периодта исәп Сериков файдасына 12:0 гә җиткәч, судьяларга очрашуны туктатып, безнең көрәшчегә техник яктан чиста җиңү бирүдән башка юл калмады. 43443 Икенче пландагы рольләрдә, эпизодларда гына уйный. 43444 Икенче риваяттә аның 4 ай җиде көн авырып,үлгәне турында сөйләнелә. 43445 Икенче риваятькә караганда, Карашәм авылында яшәгән Касыйм картны җирләргә барганда, бер ак күгәрчен килеп чыга һәм мәетне кайда җир куенына иңдерергә кирәклекне чукып күрсәтә. 43446 Икенче — Русия территориясеннән ага торган елга. 43447 Икенче сафтагы балалар үз урыннарында торган килеш кулларын җыр ритмына селкеп каршы җырлыйлар: : Алын алырсыз микән, : Гөлен алырсыз микән? : Урталарга чыгып сайлап : Кемне алырсыз икән? 43448 Икенчесе аңа: «Атасының сүзен тыңламаган», «анасына каршы сүз әйткән», «укытучысына карышкан», «сабагын белмәгән» кебек сәбәпләр әйтеп тора. 43449 Икенчесе - гыйбадәт кылу йоласына шәригатькә сыймаган үзгәреш кертү, яки яңа йола уйлап чыгару http://muslimby. 43450 Икенчесе дә столярлык остаханәсе, ләкин аның яныда такта яру җайланмасы да бар, 10 кеше эшли. 43451 Икенчесе—әлеге мәктәпнең соңгы вәкиле, X йөз азагы авторы әл-Мөкатдәси. 43452 Икенчесе — ике катлысы 1933 елда төзелә. 43453 Икенчесе икенче атаман артына баса. 43454 Икенчесе кеше һәм хайваннар тәнендә кояшның ультрашәмәхә нурлары тәэсирендә 7-дегидрохолестерин (D3 провитамины)нан алына. 43455 Икенчесендә – Муса Җәлил симфониясендә (ми минор, 1968 ) – ул шагыйрьнең батырлыгын һәм трагик язмышын сурәтли. 43456 Икенчесен дә шулай итә. 43457 Икенчесе Соловцово авылында кала. 43458 Икенчесе (списокта 132 номер белән) Биккулов Кадыйр Сафич, 1897 елда туган, мулла. 43459 Икенче сәфәр вакытында ул X гасырга караган Коръән басмасының төрки теленә тәрҗемәсен таба. 43460 Икенче срокта, беренчедән аермалы буларак, СССР белән уртак тел табуга омтыла. 43461 Икенче тапкыр 15 яшендә Виктор Зотов төркемендә көрәшкә кереп китә. 43462 Икенче тапкыр 1933 елда кулга алына. 43463 Икенче тапкыр Түбән Кама музыка укуханәсенә укырга керә һәм аны тәмамлап чыга. 43464 Икенче тапкыр ул 1955 елда инде Үзбәкстанда иреккә чыга. 43465 Икенче тапкыр яралана. 43466 Икенче тарихи хезмәттә Карашәм авылында 817 татар кешесе көн итүе билгеләнә. 43467 Икенче тәҗрибә - "франклин көпчәге". 43468 Икенче төр — акыл (фикерләү) белән аңларлык булмаган догмалар. 43469 Икенче төр вируслар күзәнәктән бөреләнүне хәтерләткән ысул белән аерылып чыгалар. 43470 Икенче торкемдә исә, ачык, күзгә ташланып торган театральлек белән иҗат ителгән, кайвакытта карикатура, шарж дәрәҗәсенә җиткән фантазиягә бай комик образлар. 43471 Икенче төркемдә Кейнсиан теориясы аеруча мөһим. 43472 Икенче төркем — урта хәллеләр. 43473 Икенче төркем үсемлекләрендә гаметофит нык редукцияләшә, ул мөстәкыйль үсемлек түгел, спорофитта урнаша һәм аның хисабына туклана. 43474 Икенче төрле аны ана плата дип тә йөртәләр. 43475 Икенче төрле аны космос, дөнья һәм табигать дип тә атыйлар. 43476 Икенче төрле әйткәндә, автор Сәгыйдәнең балалы булу теләге белән бәйле эш-гамәлләрен, өмет-хыялларын, хис-кичерешләрен сөйли. 43477 Икенче төрле әйткәндә, «аныксыз материя». 43478 Икенче төрле әйткәндә, реклама эшчәнлеге тулысынча дәүләт карамагына күчә. 43479 Икенче төрле итеп әйткәндә, мелиорация ул - яхшырак уңыш җыю максатыннан, җирнең сыйфатын арттыру эшләре. 43480 Икенче түнтәрелеш Озак та үтмәстән, Казан ханлыгының җитәкчеләре арасында тагын зур каршылыклар килеп чыга — бу юлы инде Сафа-Гәрәй белән 1531 елда ханны тәхеттән төшерүне оештыручы Булат Шырын арасында. 43481 Икенче турда исә икенче урын ала (46,69 % тавыш), ләкин моның белән килешмичә, Украинаның Югары мәхкәмәсенә сайлау нәтиҗәләренең фальсификациясен танырга сорап мөрәҗәгать итте. 43482 Икенче тур финал концерты рәвешендә үткәрелә, биредә иң яхшы башкаручылар катнаша. 43483 Икенче Тын Океаны сугышыннан соң 1884 1929 елда Лима тирән икътисади кризиста булган. 43484 Икенче уенда сугылган ике як кешеләре дә уеннан чыга бара. 43485 Икенче үзенчәлек – иҗтимагый тормышның диалектикасын аңламау. 43486 Икенче урында афроамерикалылар, аннары — латиноамерикалылар. 43487 Икенче урында Нидерландтан The Common Linnets төркеме. 43488 Икенче урында – тәмәкене тарту. 43489 Икенче фигура «чүпләм» дип атала. 43490 Икенче фикер буенча исә сынга исемне Бетт Дейвис биргән (ул аны иренә охшаткан). 43491 Икенче Фоминская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 43492 Икенче француз империясе җимерелеп, Париж алман гаскәрләре кулына күчкәч, эшчеләр, һөнәрчеләр һәм вак буржуалардан торучы Париж коммунасы җөмһүриятнең вакытлы кадими хөкүмәте төзүгә каршы чыга. 43493 Икенче хатыны да, араны өзә, кияүгә чыгып, чит илгә китә. 43494 Икенче хатыны – Ирина Маландина. 43495 Икенче хәлиф Гомәр аны Куфә идарәчесе итеп билгели. 43496 Икенче хәлиф Гомәр, үзе ниндидер сәбәпле Мәдинәне калдырып киткән вакытларында, Галине үзе урынына калдырган. 43497 Икенче һәм калган йөклелектә тапкан балаларның массалары һәм буйлары, кагыйдә буларак, беренче йөклелектә тапкан балалардан зуррак була. 43498 Икенче һәм өченче урыннар Белоруссиядән Ринат Гафиятуллин һәм Молдова егете Игорь Бешляга эләкте. 43499 Икенче чираты әле дә төзелә. 43500 Икенче чор ( 1891 1917 еллар ) 1895 елда Сөнгатуллага 9 яшь тулгач, Ырынбурдагы абыйлары аны күренекле «Хөсәения» мәдрәсәсенә урнаштыралар. 43501 Икенче чор Мәскәү тарафыннан өченче фронт – хлын фронты ачыла. 43502 Икенче чыганак – Ватикан банкы («Дин эшләре институты»), ул халыкара операцияләр белән шөгыльләнә. 43503 Икенче чыгарылыш / Төз. 43504 Икенче ысул Киндер орлыгын агач киледә төяләр һәм артык маен сыгып алалар, йомырка сыталар, шикәр комы, тоз өстәп, барысын бергә яхшылап болгаталар. 43505 Икенче этапта дәүләт органнары, Татарстанның җирле үзидарә һәм дәүләт учреждениеләре, дәүләтнең бюджеттан тыш фондлары теркәлү уза ала. 43506 Икенче юлы килгәндә, икенче кыз белән өченче кыз ясаган капка астыннан шулай үтеп әйләнә баралар һәм уен актыгында бар да бер-берсенең кочагына кереп бетәләр. 43507 Икенче яктан - альдегидлар азык продуктлары һәм эссенцияләр составында бар. 43508 Икенче яктан караганда, Java-машина санакның хәтерен, C/C++ та язылган прогограммаларга караганда, 10—30 тапкыр күбрәк сарыф итә. 43509 Икенче яктан караганда, бер үк көчәнеш өчен өчпочмак сыман тоташтыру йолдыз сыман тоташтыруга караганда өч мәртәбә күбрәк борылма булуны таләп итә. 43510 Икенче яктан, магнит каршылыгы кечкенә булган материал агымны бак стеналары аша узганчы үзенә кертә. 43511 Икенче яктан, Нижнийдан, башланган төзелеш сүлпәнрәк барган, линия тулысынча 1862 елның 1 августында ачыла. 43512 Икенче: Ялгыз кыз балалар өчен. 43513 Икенче яу Ватандашлар сугышыннан соң гарәпләр Төньяк Африканы яулап алуны дәвам итәләр. 43514 Икен (Экень) – Русия территориясеннән ага торган елга. 43515 Ике өре утравы — Тринидад һәм Тобаго, һәм күп санлы кечкенә утраулардан гыйбарәт. 43516 Ике очракта да көчле тәэсир итешү энергиясе файдаланыла. 43517 Ике очрашу суммасында җиңгән такым киләсе раундка үтә. 43518 Ике очта торган балалар чиратлашып шушы сүзләрне әйтәләр: — Күктә, күктә ниләр бар? 43519 Ике-өч яшькә кадәр аның өске һәм аскы казнасында унар теше булырга тиеш. 43520 Ике палаталы парламент. 43521 Ике палатаның эшләү вакыты – 7 елга кадәр. 43522 Ике параллель тоташкан резисторлар өчен аларның гомуми каршылыгы тигез була. 43523 Ике пар сузык озын яки кыска әйтелеше белән аерылып тора (берсе русча "а"га, икенчесе татарча "ы"га якынрак әйтелешле аваз). 43524 Ике пулаттан торган — Милләтләр Шурасы һәм Җөмһүрият Шурасы. 12 чакырылыштагы Югары Шурасы 1990 елда 1978 елгы Конституциясе (1989 елгы редакциясендә) нигезендә сайланылган. 43525 Ике рәтле һәм алты рәтле арпа Арпа бөртегеннән он, ярдырмаган һәм ярдырган арпа ярмасы ясыйлар, каһвә суррогаты әзерлиләр. 43526 Ике салават күпере арасында күк гадәттә караңгырак күренә. 43527 Ике сары сигнал кырый юлга 60 км/сәгатьтән артык булмаган тизлек белән күчүне аңлата. 43528 Икесе дә 2006 елның сентябрендә Ашгабатта тантаналы рәвештә Төркмәнстан җитәкчелегенә тапшырылды. 43529 Икесе дә бер-берсен шактый яхшы беләләр, 1978 елгы дөнья чемпионатында да, 1979да Аурупа беренчелегендә дә очрашканнары бар. 43530 Ике секторның эшчәнлеге мәгънәсез административ киртәләрдән арындырылган һәм башлыча үзоешу принципларына корылган булган: фәнни хезмәткәрләрнең, моңа ихтыяҗ булган очракларда, ирекле рәвештә берләшеп эшләү мөмкинлеге дә булган. 43531 Икесендә дә ул бертөрле аңлатыла: шул кагыйдә буенча унарлы исәпләү системасында дүрт арифметик гамәлләрнең тегесе яки бусы башкарыла торган кагыйдә. 43532 Икесен дә югары торышка куялар. 43533 Ике символның да бизәк-сурәтләре бер үк. 43534 Ике скрипка һәм камера оркестры өчен наварра. 43535 Ике сөйләш (диалект) бар: тундра һәм урман. 43536 Ике сызык рокадалар белән бәйләнгән. 43537 Ике сынау очкычы Мәскәүдә ясалган, серияләп барлык очкычлар Казан шәһәрендәге КАПО заводында җитештерелгән. 43538 Ике тавышлы бугаз җырлавыннан аермалы буларак, Тува, монгол һәм Тибет ламалары бугаз җырлавы һармоник коллектив күптавышлылык иде. 43539 Ике такымның да максатлары бер: көндәш такымның капкасына күбрәк туп кертү һәм үз капкаңны туп кертүдән саклау. 43540 Ике тапкыр, 1887 һәм 1888 елларда, мөгаллим башта аны Сембер шәһәренә, ә аннары Уфага алып бара. 43541 Ике тапкыр Дөнья кубогы иясе. 43542 Ике тапкыр контузия ала, яралана. 43543 Ике тапкыр, Римда (1960) һәм Токиода (1964) җәйге Олимпия уеннарында катнашкан. 43544 Ике тапкыр университеттан чыгарыла, әмма ул аны 1902 елда тәмамлый. 43545 Ике тапкыр хәрби җиткче вазифасына салана һәм бер тапкыр берләшмә казнасы белән идарә итүче коллегиясе әгъзасы вазифасын үти. 43546 Ике тапкыр яралана. 43547 Ике тармакка аерылган үпкә артериясе буйлап кан үпкәләргә юнәлә. 43548 Ике театрга да «Халык театры» исеме бирелә. 1990 еллардагы үзгәртеп кору чорында З. Туишеваны янәдән Әлмәт театрына баш режиссёр итеп чакырып алалар. 43549 Икетелле сүзлекләр төзүгә игътибар бирә. 43550 Ике тирәк дип йөртелгән урын да бар. 43551 Ике томда. 2нче том 30 бит. 43552 Ике төркемгә бүленәләр: нократ (нухрат), чүпче яки югары чүпче. 43553 Ике төркем хор белән түбәндәгечә әйтешәләр: — Камыр — камчылык. 43554 Икетуган апасы – Зөһрә Абдуллина, опера театрында концертмейстер. 43555 Ике үзгәрмә зурлык буенча интеграл табу очрагында, интеграл - функция графигының өслеге астындагы күләмгә тигез. 43556 Ике улы бар икән: берсе — Янкилде исемле, янә бер улы — Заид исемле. 43557 Ике улы - Феликс Юсупов һәм Николай. 43558 Ике урамның юллары капиталь төзекләндерелгән. 43559 Ике урында шагыйрь үзен «Ярмөхәммәд» дип тә атый. 43560 Ике утраудан (Марион һәм Принс-Эдуард) гыйбарәт. 43561 Ике фол алган, яисә отылу хәле алдыннан кагыйдәләрне бозган спортчы көрәшне җиңелү белән тәмамлый. 43562 Ике халык та ислам динендә булган, мәчетләр төзегән. 43563 Ике хан да туганнан-туган булып, канкардәшләре Чыңгызхан оныгы Җүси хан улы Урда токымына бәйле Алтын Урда ханы Әхмәт дәвамнары. 43564 Ике Чиркәүләр хезмәттәшлектә тора. 43565 Ике шәһәр аквапаркының берсе – «Барионикс» (элекке «Лето-стоп») та биредә. 43566 Ике шәхси җитештерү предприятиесе бар. 43567 Ике энесе дә ике яшьләре тулганчы ук вафат булалар. 43568 Ике эре төрене эченә ала. 43569 Ике югары белем алган: «стоматология» белгечлеге буенча Казан дәүләт медицина институтын ( 1984 ), «икътисадчы-оештыручы» белгечлеге буенча Казан дәүләт авыл хуҗалыгы академиясен ( 1997 ) тәмамлый. 43570 Ике югары уку йорты, театр, тарих-өлкәне өйрәнү музее бар. 43571 Икеюллык строфалардан төзелә, гаруз ярдәмендә ясала. 43572 Ике яки берничә компаниянең бер тапшыруга спонсор булуы мөмкин. 43573 Ике (яки күбрәк), магнит агымнары бәйләнгән булган индуктивлык кәтүге трансформатор тәшкил итәләр, ул теләсә нинди гомуми кулланыш көчәнеш челтәренең фундаменталь компоненты булып тора. 43574 Ике як кешеләре дә бер-берләрен аргы яклар дип йөртәләр. 43575 Ике яклы хезмәттәшлекле киңәйтүдә федераль үзәк белән актив диалогны ныклы дәвам итә. 43576 Ике якның да сәүдәгәрләренә дәүләткә пошлина түләп тоткарлыксыз сәүдә итәргә ирек бирелә, сугыш әсирләре азат ителә һәм алда нинди дә булса аңлашылмаучылык чыккан очракларда мөнәсәбәтләрне уртак тырышлык белән җайга салырга дип килешенә. 43577 Ике як та бик зур югалтуларга дучар була, һәм сугышка яңадан-яңа частьлар кертелә. 43578 Ике яктан да 700 туп ата. 43579 Ике яктан да корбаннарның иге-чиге булмый. 43580 Ике яктан да чират белән берәр кеше үз якларындагы сызык янына басалар. 43581 Икмәк белән сату итүче сәүдәгәрләр, бигрәк тә Стахеевлар, ярминкәне Минзәләдән Чулман буендагы Чаллы ( ) саласына күчертергә йөриләр. 43582 Икмәккә көнлек ихтыяҗ кешенең көнгә күпме энергия сарыф итүенә бәйле. 43583 Икмәк, кондитер әйберләре пешерү, кирпич кипшерү, металл эретү кебек эшләр зәңгәр ягулык ярдәмендә башкарыла. 43584 Икмәк үстерү авыл халкының төп кәсебе һәм яшәүнең төп шартларының берсе булганлыктан, бу хәлгә бик борчылганнар. 43585 Иконалар алдында шәм һәм лампадалар яндыру ритуалы шуның ачык мисалы булып тора. 43586 Икпенте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 43587 Икрянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43588 Икса ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 43589 Иксуар — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 43590 Иктин — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 110 километрлы кратеры. 43591 И күңел, бу дөньядыр. 43592 Икча (Икича) — Русия территориясеннән ага торган елга. 43593 Икшермә (Икшурма) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 43594 Икътисад 12 сәнәгый ширкәт эшли. 43595 Икътисад 1970 нче елларга кадәр Норвегия диңгезчеләр, балыкчылар һәм урман кисүчеләр яши торган бай булмаган илләр рәтендә йөргән. 43596 Икътисад 2010 елда авыл хужалыгы җирләренең мәйданы 110,2 мең га (гомуми мәйданның 64,2% ы) тәшкил иткән, ш. ис. 43597 Икътисад 2010 елда районда 632,9 млн сумлык товар һәм хезмәтләр җитештерелгән. 43598 Икътисад 2012 елда авыл хуҗалыгы җирләренең мәйданы 114,6 мең га (гомуми мәйданның 25% ы) тәшкил иткән, шул исәптән сүрүлек җирләр – 38,4, печәнлекләр – 32,2, көтүлекләр – 49,9; урманнар мәйданы – 376, җир өсте сулары – 1,4. 43599 Икътисад 234 хуҗалыкта 716 эре мөгезле терлек, 23 ат, 642 кәҗә-сарык, 17 трактор, 110 җиңел машина, 8 йөк машина (2008 ел саннары). 43600 Икътисад * ААҖ «Бемыжский» — эре мөгезле терлек үрчетү. 43601 Икътисад Авыл хуҗалыгы җирләре мәйданы 124,7 мең га (район териториясенең 41,1%), шул исәптән сөрүле җирләр — 84,2 мең га, печәнлекләр — 17,2, көтүлекләр — 23,3 мең га. 43602 Икътисад Авыл хуҗалыгы: кырчылык, үсемлекчелек. 43603 Икътисад Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: игенчелек - 58%, терлекчелек — 42%. 43604 Икътисад Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит, бәрәңге, яшелчә, тамыразыклар җитештерү. 43605 Икътисад Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: сөт, ит җитештерү. 50% җир игелә. 43606 Икътисад Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: урманчылык. 43607 Икътисад Авыл хуҗалыгында төп тармаклар: шәһәр яны авыл хуҗалыгы (сөт, ит, бәрәңге, яшелчә, җиләк-җимеш, йомырка җитештерү). 43608 Икътисад Авыл хуҗалыгы предприятиеләр, агач эшкәртү, җитен эшкәртү предприятиеләре. 43609 Икътисад Авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерү буенча Бөрҗән районы республикада иң соңгы урыннарда бара. 43610 Икътисад Авыл хуҗалыгы Районның икътисади өлкәдә төп тармагы - авыл хуҗалыгы. 43611 Икътисад * Агач хәзерләү Транспорт: « Казан — Малмыж — Пермь — Екатеринбург » юл район аша уза. 43612 Икътисад Азык-төлек сәнәгатенең ширкәтләре: сөт комбинаты, ит комбинаты, ашлык продуктлары комбинаты, балык эшкәртү заводы, сыра кайнатү заводы. 43613 Икътисад Англия Банкы Бөекбританиянең икътисади системасы — өлешчә контроль ителгән базар икътисады. 43614 Икътисад Атҗитәрдә ҖЧҖ “Аккош” кошчылык фабрикасы эшли башлаган (8 мең баш каз). 43615 ' Икътисад Бавария — индустриаль-аграр район. 43616 Икътисад — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 43617 Икътисад Бистәнлеләрнең төп шөгыле - игенчелек, умартачылык, урман кисү. 43618 Икътисад Брюссель – илнең зур икътисади үзәге. 43619 Икътисад Бүген районда 448 кече эшкуарлык субъекты бар, шулар арасында 313-шәхси эшкуарлар, 62-КФХ, 73 кече предприятие. 43620 Икътисад Булат Минаҗевның җаваплылыгы чикләнгән ”Байкомсервис” крестьян-фермер хуҗалыгында игенчеләр, терлек караучылар, сыер савучылар эшли. 43621 Икътисад Гданьск портының еллык йөк әйләнеше якынча 20 млн. 43622 Икътисад Дүртөйле районы республика буенча үз-үзен тәэмин итә торган санала. 2009 елда республика бюджетыннан килә торган субсидияләр район бюджетында 13 % тәшкил итә. 43623 Икътисад Әнзәли — Иранның Каспий диңгезендәге иң зур порты. 43624 Икътисади әһәмияте Каенның үзагачы каты, нык, авыр, ак төстә. 43625 Икътисади әһәмият Көтүлек буларак файдаланыла. 43626 Икътисад Икътисади күрсәткечләр буенча Малайзия яңа-индустриаль илләргә керә. 43627 Икътисад Икътисади өлкәнең зур өлешен туристларга хезмәт күрсәтү (28% ТМП) һәм балык тотучылык алып тора. 43628 Икътисад Икътисадның төп тармаклары - аэрогаләми тармак, биотехнологияләр, фармацевтик сәнәгать, мәгълүмат технологияләре. 43629 Икътисад Илдә нефть һәм газ тотрыклы рәвештә чыгарыла. 43630 Икътисад Илнең акчасы - болгар арысланы. 43631 Икътисади мөһимлеге Совет чорында бәрәңгене файдалану шундый тәртиптә бара иде: җыйган бәрәңгенең 50% ашарга китә, 10% терлекләргә тотыла, 20% спирт заводларына, 17% чит илләргә сатыла, 2%тан дарулар ясала. 43632 Икътисади мөһимлеге Хәзерге вакытта атом-төш электр энергиясе җитештерү буенча дөнья лидерлары түбәндәгеләр: * АКШ — елына 788,6 млрд. 43633 Икътисади үсеш 19-ынчы гасыр ахырында беренче казиносы - Монте Карло ачылу белән һәм Париж белән элемтә булганнан соң көчәя. 43634 Икътисади халәт Ике катлы мәктәп бинасы, спорткомплекс, Мәдәният йорты, шифаханә һәм пищекомбинат, балалар бакчасы, машина-трактор мастерское, берничә кибет гөрләп эшләп тора. 43635 Икътисади хәлне Кызыл диңгез буендагы портларны югалту да катлауландыра. 43636 Икътисад Йәмән – гарәп илләре арасында иң ярлы дәүләтләрнең берсе. 43637 Икътисад Кайчандыр ташкүмер чыгаручылары белән дан тоткан шәһәр бүген башка юнәлешләрдә үсә. 43638 Икътисад Келәм тегү фабрикасы, цемент, гипс заводлары, химик полимерлар заводы, текстиль фабрикасы, аэропорт. 43639 Икътисад Коншак – типик район үзәге. 43640 Икътисад Маҗарстан уртача күләмле зур керемле икътисадка ия. 43641 Икътисад Май заводы, кәнсир заводы, кирпеч заводы, фабрикасы. 43642 Икътисад Май заводы, май сыгу заводы, шәраб заводы. 43643 Икътисад * Мари силикат кирпеч заводы. 43644 Икътисад Механка заводы, "Маяк" заводы. 43645 Икътисад Монголиядә соры күмер, ташкүмер, вольфрам ятмалары, молибден-бакыр рудалары бар. 43646 Икътисад Мөхәммәд галәйһиссәләм яшәгән Мәккә Гарәбстанның сәүдә һәм икътисади үзәге булып торган. 43647 Икътисад Нефть чыгару, Ува янында минирәл су чыганагы бар. 43648 Икътисад нигезе — балык тоту һәм эшкәртү. 43649 Икътисад нигезе — туризм, офшор финанс бизнесы һәм балык тоту. 43650 Икътисадның нигезе - экспорт авыл хуҗалыгы культуралары үстерү: чәй, тәмәке, арахис, мамык, тунга, шикәр камышы, каучук бирүче үсемлекләр. 43651 Икътисадның нигезе - экспорт өчен чәй (дөньяда беренче урыннардан), каучук һәм кокос пальмасы продуктлары җитештерү. 43652 Икътисад Октябрьски – зур индустриаль үзәк. 43653 Икътисад өлкәсендә Глобальләшү процессының узган гасырның 90 нчы елларыннан соң тизләнүе Аурупа илләрендә социализмның җимерелүенә, шулай ук социализмга кыйбла тоткан илләрнең шушы юлдан тайпылуларына бәйләнгән иде. 43654 Икътисад өлкәсендә иң абруйлы премия. 43655 Икътисад Район авыл хуҗалыгында махсуслаша: бөртеклеләр, шикәр чөгендере, сөт-ит терлекчелеге, дуңгызчылык. 43656 Икътисад Районда 1 зур (Раевский янында), 6 вак нефть ятмасы бар. 43657 Икътисад Районда барлыгы 70 игенче-фермер хуҗалыгы бар. 43658 Икътисад Районда күп укладлы икътисад барлыкка килгән. 43659 Икътисад Район икътисады авыл хуҗалыгына таяна. 43660 Икътисад Район икътисисадында авыл хуҗалыгы зур роль уйный. 43661 Икътисад Саньяго - Көньяк Американың зур сәнәгый үзәге, тукыма әйберләре сәнәгате иң зур үзәге. 43662 Икътисад Сәнәгать: агач эшкәртү, җиһаз, тегү, азык, ремонтлау фабрикалары һәм заводлары. 43663 Икътисад Сәнәгать: җиһаз, тегү, азык, ремонтлау фабрикалары. 43664 Икътисад Сәнәгатьнең төп тармагы - кара металлургия; химик, күн, цемент, фаянс, агач эшкәртү, тегү, азык-төлек промышленносте. 43665 Икътисад Сәнәгатьнең төп тармаклары — җиңел, азык-төлек, агач эшкәртү, төзү материаллар сәнәгатьләре. 43666 Икътисад Сәнәгать: нефть чыгару предприятиеләре. 43667 Икътисад Сәнәгать Район икътисадында төп урынны сәнәгать били. 2009 елда җитештерелгән продукциянең 58% аңа туры килгән. 2009 елда 1,3 млрд сумлык продукция сатылган. 2010 елда – 1,8 тапкыр күбрәк: 2 млрд сумлык. 43668 Икътисад Сәнәгатьтә төп тармаклар: спирт заводы, агач эшкәртү. 43669 Икътисад Сәнәгатьтә төп тармаклар: Чабаксар электр үлчәү приборлары заводы филиалы, агач эшкәртү, җиһазлар ясау. 43670 Икътисад Сәнәгать: торф, сөт, крахмал, агач эшкәртү предприятияләре. 43671 Икътисад Сербия акчасы - серб динары, бер динарда йөз пара. 2011 елда икътисадый үсеш - 2%. 43672 Икътисад Слюдянка төзелеш индустриясе берләшмәләре төркеме төзелгән (ООО "Карьер Перевал"). 43673 Икътисад Соңгы ике җитәкче хакимлек иткән заманда район шактый ярлыга әйләнде. 43674 Икътисад Спирт заводы, электромеханка заводы, шикәр заводы, заводы, ит комбинаты, май-сыр ясау заводы, чүпрә заводы. 43675 Икътисад Суматра икътисады нигезе булып җир эшкәртүчелек һәм тау сәнәгате тора. 43676 Икътисадта бу юнәлешләр Венесуэла өчен колониаль чорның беренче ике гасыр дәвамында төп булган. 43677 Икътисад тармаклары буенча мәшгуль булучылар (2010 елның башы) : Эшкә сәләтле халыкның кимүе һәм пенсионерлар саны артуы күзәтелә. 43678 Икътисад Татарстанның нефть табылмалары харитасы Лениногорск – зур үсешкә ия сәнәгый җитештерүле күп тармаклы шәһәр. 43679 Икътисад теориясе буенча, кеше башына исәпләнгән ТЭП кеше башына тулаем эчке керемгә туры килә. 43680 Икътисад Теплоэлектроцентраль, Сарытау ГЭСы, атом электростанциясе. 43681 Икътисад Төп предприятиеләр – «Шөгенәк» аучылык хуҗалыгы, «Корман» совхозы. 43682 Икътисад тотрыксыз һәм чит ил инвестицияләре аз. 43683 Икътисад Транспорт Глазов аша Горький тимер юлның тармагы уза, Глазов — Ижау трассасы Ижауга һәм Пермьга чыгуны таэмин итә. 43684 Икътисад Транспорт Тимер юл транспорты Белорусия тимер юлларның гомум озынлыгы — 5 512 километр, шул исәптә электрлаштырылган тимер юллар — 897 километр. 43685 Икътисад * Тулаем милли продукт – $177,2 млрд. 43686 Икътисад Тулаем эчке продуктта авыл хуҗалыгы 3.6%, сәнәгать 36.6%, хезмәт күрсәтү тармагы 59.8%ны тәшкил итә. 2014 елгы мәгълүматларына күрә, Мексика экспорты 460.4 миллиард долларын тәшкил итә https://www. 43687 Икътисад туризм, текстиль, шикәр һәм финанс хезмәт күрсәтүендә нигезләнгән. 43688 Икътисад Үзбәкстан аграр-индустриал ил. 43689 Икътисад Уңайлы яклар: югарыклассификацияле һәм күптелле эшчеләр. 43690 Икътисад Урнар районы агро-сәнәгать районы булып тора. 43691 Икътисад фәннәре докторлыгына диссертация яклаган. 43692 Икътисад фәннәре докторлыгына диссертация яклаган ( 1970 ). 43693 Икътисад фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган. 43694 Икътисад фәннәре кандидаты ( 2003 ), докторы ( 2009 ). 43695 Икътисад фәннәре кандидаты, Татарстанның атказанган икътисадчысы ( 1996 ). 43696 Икътисад Халкының төп шөгыле - кырчылык. 43697 Икътисад Халкының төп шөгыле - кырчылык, мөгезле эре терлек, дуңгыз асрау. 43698 Икътисад Халык күбесенчә авыл хуҗалыгында, агач промышленностенда эшли. 43699 Икътисад Халыкның тәп шөгыле – игенчелек, терлекчелек. 43700 Икътисад Ханлыкта авыл хуҗалыгы зур үсеш алган булган. 43701 Икътисад Хәбәшстан икътисадының нигезе – азкеремле авыл хуҗалыгы. 70нче елларда икътисади үсешг 5% тан артмый. 43702 «Икътисад һәм авыл хуҗалыгын оештыру» белгечлеге буенча Уфада Башкортстан авыл хуҗалыгы институтын (хәзер БДАУ) тәмамлаган. 43703 Икътисад һәм мәдәният Урта гасыр мигъмари һәйкәлләре сакланып калганнар. 43704 Икътисад һәм социаль тармак Агрофирма «Каргалыбаш». 43705 Икътисад һәм социаль тармак Мәдәният йорты, халык театры исемен йөртүче татар театраль коллективы, китапханә, ФАП, балалар бакчасы, кибетләр, почта бүлекчәсе, район элемтә үзәге һәм Саклык банкы филиаллары. 43706 Икътисад чит ил, күбесенчә инглиз капиталына һәм тышкы базарга бәйлелеген саклый. 43707 Икътисад Чуел районы агро-сәнәгать районы булып тора. 43708 Икътисад * Шәһәрдә Россия авиация сәнәгатенең очкычлар чыгару ("СмАЗ") предприятиесе эшләп килә. 43709 Икътисад Шәһәрдә халыкара аэропорт, эре сәүдә порт комплексы. 43710 Икътисад Шәһәр икътисады нигезен бүген тау сәнәгате тәшкил итә. 43711 Икътисады Авыл халкының күбесе район үзәгенә барып, Закиров ис. 43712 Икътисадый файда һәм эш урыннары тудыру өчен, белем инженерлыгы һәм белем идарәчелеге белем технологияләренә мөрәҗәгать итә. 43713 Икътисад Элек Крит икътисады, нигездә, авыл хуҗалыгына нигезләнгән була, ләкин 70 еллар үзгәртеп корулары нәтиҗәсендә, хәл үзгәрә башлый. 43714 Икътисад Электр энергиясе тышка чыгарыла. 43715 Икътисад Эре киҗе-мамык комбинаты. 43716 Икътисад эчендә барган процессларның табигатен өйрәнүче иҗтимагый фәне Икътисад фәне дип атала. 43717 Икътисад ягыннан АКШ хөкүмәте 3 млрд доллар югалткан. 43718 Икътисад Япония — дөньяның иң зур икътисадый мәмләкәтләрнең берсе. 43719 Икэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 43720 Ил-14 һәм Ли-2 очкычлары алыштыру максатыннан ясалган. 43721 Ил-78 Ил-76МД су төшерә Ил-76МД-90А Ил-76МД-90А (МАКС-2013) Куллану Ил-76 очкычын кулланучы илләр ; БМО * БМО Һава хезмәт гуманитар миссиясе 90-нче елларның урталыкларыннан хәзерге вакытка кадәр очкычларын файдаланалар. 43722 Иламо — Русия территориясеннән ага торган елга. 43723 Иланский ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 43724 Ил атамасы шул территорияләрдә урнашкан беренче дәүләткә мөнәсәбәт булуын күрсәтә — Мономотапа мәмләкәтеАның төп халкы гокомерелар булган, бүген шона халкының борынгы бабалары. 43725 Илаһ, аның аңлавы буенча, борынгы грек мифологиясендәге күп аллалык «вәкиле» дә, шулай ук дин тәгълиматы яссылыгында аңлашыла торган монотеистик Ходай та түгел. 43726 Илаһларны санламаган һәм яшьләрне аздырганы өчен үлем җәзасына хөкем ителә. 43727 Ил аша ага торган Нигер елгасы буенча аталган. 43728 Илбарис ага Надиров бөтен көчен, сәләтен, гомерен үзенә җан рәхәте биргән татар халык иҗаты – җыр жанрын өйрәнүгә багышлады. 43729 Илбарис Надиров гомерен халкыбыз җырларын җыюга, аларны фәнни яктан өйрәнүгә, бастырып чыгаруга багышлаган галим. 43730 Илбарис Надиров төзегән «Кыска җырлар» (1976), «Йола һәм уен җырлары» (1980), «Бәетләр» (1983), «Тарихи һәм лирик җырлар» (1988) җыентыклары татар фольклористикасының алтын фондына керде. 43731 Илбарис Надиров — фольклорчы, Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Тәрҗемәи хәл Илбарис Надиров 1925 елның 15 апрелендә Татарстан Республикасының Әлмәт районы Нәдер авылында туган. 43732 Илбарис Надиров чит илләрдәге татар диаспоралары белән бәйләнешләрне җайга салуда шактый эш башкара. 43733 Ил башкаласы белән бергә 1918 елның 16 мартында “Правда” редакциясе Мәскәүгә күченә. 43734 Ил башлыгы — Бөекбритания патшасы. 43735 Ил башлыгының ялгышын төзәтергә берәү дә җөрьәт итмәгән. 43736 Ил башлыгы – патша. 43737 Ил башлыгы - президент. 43738 «Илбашы» (милләт җитәкчесе, ) титулын йөртә. 43739 Илбашы тәхете тирәсендә, кадер-хөрмәттә көн күргән ошбу олуг галим вә фикер иясенең шушы гамәле аның биографларын бүгенгәчә гаҗәпкә калдыра. 43740 Илбәк авыл советына карый. 43741 Илбәк авылы 1889-1891 елларда Ризаэддин Фәхреддин Бөгелмә өязенең Илбәк авылында имам һәм мөдәррис вазыйфаларын башкарган. 1891 елда ахунлык дәрәҗәсен алган. 43742 Ил белән дәүләт охшаш сүзләр булсалар да, төрле мәгънәләргә ияләр. 43743 Ил Британия Дуслыгы, Ислам Конференциясе Оешмасы һәм башка халыкара оешмалар әгъзасы. 43744 «Ил» газетасында иҗтимагый эчтәлекле мәкаләләре белән катнаша. 43745 Илгань ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 43746 Илгань — Русия территориясеннән ага торган елга. 43747 Илгә 900 нче елларда Норвегия ягыннан килгән викинглар нигез сала. 43748 Илгә керүне чикләү 2012 елның 1 маенда Бөекбритания Тышкы эшләр департаменты кеше хокуклары өлкәсендә җинаять кылган кешеләргә илгә керү тыелганын белдерде. 43749 Илгә туристлар җәлеп итү һәм инвестицияләр кертү белән шөгыльләнә, Көнбатыш илләре белән геосәяси һәм икътисадый мөнәсәбәтләрне җайга сала. 43750 Илдар Әхмәдиев 1935 елның 22 маенда Казанда туган. 43751 Илдар Әхмәдиевнең Тукайга багышланган картинасы оригиналь һәм шагыйрәнә эшләнгән: Тукай шигъриятендәге күп төрле мотивлар арасыннан ул татар хатын-кызының авыр язмышы темасын сайлаган. 43752 Илдар Әхсәнов шигырьләре көндәлек матбугатта 1952 елдан басыла башлый. 43753 Илдар Сәетов (Илдар Ширкәт улы Сәетов) — драма актеры, РФ атказанган ( 2008 ), БР халык ( 2002 ) артисты. 43754 Илдар Шәфкать улы Халиков ( 1967 елның 21 ноябрендә туган) — Татарстанның дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе. 43755 Илдә 35 әгъзалы Мәҗлес Шурасы ( гарәпчә مجلس الشورى, Мәҗлис әш-Шура) эшли. 43756 Илдә бәйсезлек өчен көрәш барган шартларда гимн кабул итү өчен махсус шураны 1924 елда гына төзи алдылар, ул Али Рифат Чагатай (Ali Rifat Çağatay) музыкасына өстенлек бирде. 43757 Илдә булган барлык җитештерү эшханәләренең чиреге башкалада үз офисларын һәм штаб-фатирларын ачкан. 43758 Илдәге байлык бүленеше керем бүленешеннән күпкә аерыла ала. 43759 Илдәге дилерлык челтәрендә 220 субъект, чит илләрдә 75 субъект бар. 199 субъект “КамАЗ” продукциясенә сервис хезмәте күрсәтә. 43760 Илдәге иң бөек таулар Фракий өслеге түбәнлеге, София сөзәге һәм көньяктагы Греция чикләре арасында урнашкан. 43761 Илдәге кешеләрнең күпчелеген җирле халык — бантулар тәшкил итә. 43762 Илдәге табигый шартлар Көнбатыш Аурупадан аерылмый диярлек, чөнки Бөекбритания кыйтгадан чагыштырмача күптән түгел аерылган. 43763 Илдә Җәмәһирия лидерына каршы протест чаралары башлана, соңыннан алар ватандашлар сугышына әйләнә. 43764 Илдә икенче бөтендөнья сугышы бара. 43765 Илдә кайбер операцияләргә гына чикләүләр булса, аның валютасы өлешчә конвертацияләүне була. 43766 Илдә күп таулар, тигезлекләр бар. 43767 Илдән фосфоритлар, металлар, кыйммәтле агачлар, мәсәлән бөке имәне чыгарганнар. 43768 Илден хөкүмәте казнала дефицитны каплау өчен хөкүмәт кыйммәтле кәгазьләр чыгара башлый, аны эчке һәм чит ил базарларында урынлаштыра. 43769 Илдә руслардан кала татарлар тосле бай мәдәни мираска ия башка халык булмаган. 43770 Илдә руслардан кала татарлар төсле бай мәдәни мираска ия башка халык булмаган. 43771 Илдә туризм чәчәк ата. 43772 Илдә үзәккә буйсындырылган тоталитар җәмгыять барлыкка килә. 43773 Илдә ул 37-че уку йорты була. 43774 Илдә халыкара аралашуда гуарани теле киң кулланыла. 43775 Илдә Һинд Океаны Утраулары Уеннарының икенче (1985) һәм бишенчесе (2003) булган. 43776 Илдус Габдрахманов (Илдус Илгизәр улы Габдрахманов) — драма артисты, хореограф-репетитор, Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры артисты. 43777 Илебез 1984 елның 1 сентябрендә беренче тапкыр тантаналы рәвештә яңа бәйрәм – Белем көнен билгеләп үтте. 43778 Илебезгә килгән авыр кайгы Нөркәй авылы халкына да килде. 43779 Илебез территориясенең төньяктан көньякка озынлыгы 4 мең км га якын. 43780 Илебез хоккее көнләп түгел, сәгатьләп үсә, үзгәрә. 1948 елда совет хоккейчылары Чехословакиянең Прага шәһәреннән килгән ЛТЦ командасы белән халыкара матчлар уздыра. 43781 Илевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43782 Илевна — Русия территориясеннән ага торган елга. 43783 Ил-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 43784 Илеза — Русия территориясеннән ага торган елга. 43785 Илек — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 43786 Илек — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 43787 Иләк районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 43788 Илексаз авыл җирлеге — Сарман районы муниципаль берәмлеге. 43789 Илексаз авылы Пугачев утүен кичерә. 43790 Илексаз - Илексаз авыл җирлеге баш авылы, икътисади, мәдәни һәм белем бирү узәге. 43791 Илексаз Үзәк авыл. 43792 Иләктә калган массага су салып тагын сөзәргә, шулай да бузаны артык сыеклатырга ярамый. 43793 Иләкшиде — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 43794 Илем, илем, турылыклы мин үз илемә, Диңгез сөекле һәм саф-пакь илем сагында булганда, Борынгы тел дә яшәвен дәвам итәр. 43795 Иленза — Русия территориясеннән ага торган елга. 43796 И. Ленин исеме вә КПСС һәм ССРБ тарихы белән бәйле документларны җыю, саклау һәм пропагандалау» булганнар. 43797 И. Ленин Татарстан АССР төзү турындагы декретка кул куя» исемле зур картина яза. 43798 Иленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43799 Иленька — Русия территориясеннән ага торган елга. 43800 Илехова — Русия территориясеннән ага торган елга. 43801 Илеш — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 43802 Илеш районының Чкалов исемендәге, Актаныш районының «Авангард» колхозы җирлегеннән түбәдән төшерелгән черек саламны ташып, колхоз малларын саклап калганнар. 43803 Илеш районы Рсай авылы тирәсендә уртача еллык су чыгымы 2,5 м³/с тәшкил итә. 43804 Ил җыеннарында юлбашчылар сайлаганда гади күчмәләрнең дә үз фикерләрен әйтә алулары урта гасыр аурупалыларны гаҗәпкә калдырган. 43805 « Илиада » һәм «Одиссея» эпик поэмаларын ижат итүче булып исәпләнә. 43806 Или-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 43807 Или Казакъ мөхтәри бүлгесе ( ; ; ) — Кытайның Шеңҗан-Уйгыр автономияле районы составына керүче бүлге. 43808 Ил икътисадының аерылгысыз өлешен туризм биләп тора. 43809 Илимдиг (Илимтин) — Русия территориясеннән ага торган елга. 43810 Илинда — Русия территориясеннән ага торган елга. 43811 Илиндук — Русия территориясеннән ага торган елга. 43812 Илиней — Русия территориясеннән ага торган елга. 43813 Илин — Русия территориясеннән ага торган елга. 43814 Ил исеме алман кабиләнен исеменнән килә – даннар. 43815 Ил исеме борынгы скандинав Norðrvegr сүзеннән («төньякка юл») барлыкка килә. 43816 Ил исеме «намуслы кешеләр ватаны» дип тәрҗемә ителә. 43817 Ил картлары моны күзәтеп торуны Сәйкә бабага тапшырганнар. 43818 Илкенә — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 43819 Илкә — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 43820 Ил күләмендә мөгаллимнәргә аттестация үткәрү кампаниясе башлана. 43821 Илле дүрт яшендә Каргалыдан, гаиләсеннән читтә үлеп кала. 43822 Илле ике гаиләгә иллешәр четверть кыр, мең купня чабарлык печәнлек җир бирергә. 43823 Илле китап авторы, шулар арасында мәшһүр Исламда хәрәм һәм хәләл китабы. 43824 Илленче-алтмышынчы елларда Гамил Афзал күбрәк юмор-сатира жанрына игътибарын юнәлтә, җитмешенче еллардан башлап аның иҗатында фәлсәфи лирика өстенлек ала башлый. 43825 Илленче еллардан башлап Бари Рәхмәт үзенең бай тормыш тәҗрибәсен һәм шигъри талантын яшь буынны — балаларны тәрбияләүгә багышлый. 1949 елда аның кече яшьтәге балалар өчен махсус язылган «Кем көчле» һәм «Укыйсым килә» исемле ике китабы басылып чыга. 43826 Илләрдә * Исраил — 215 мең кеше. 43827 Илләр кеше башына 2015 номиналь ТЭП күрсәткечләре буенча Халыкара вәлүтә фондының мәгълүматлары буенча. 43828 Илләрне метрополитеннарының озынлыгы, станцияләр саны һәм беренче метрополитен ачылу елы буенча төзеп була. 43829 Илләрнең 2006 елгы Бәхетле планета индексында урыннары буенча билгеләнгән дөнья харитасы. 43830 Илләт елгасының сул кушылдыгы. 43831 Иллинойста булган индеецлар инкыйлабы вакытында ополчениегә керә, монда ул капитан булып сайлана. 43832 Иллипех — Русия территориясеннән ага торган елга. 43833 Иллирия (Эпир) бер халкының атамасы - "грайклар" булган, аларның мифологиясе буенча борынгы бабасы Грек (Γραικός - Грайкос) дип аталган, шуңа күрә роман һәм герман халыклары, соңрак та славяннар юнаннарны "греклар" дип йөртә башлаган. 43834 Илмень күленнән башланган Волхов елгасы Ладога күленә коя. 43835 Ил Милләтләр Дуслыгы на керә. 43836 Ил Милләтләр Дуслыгына керә. 43837 Илминдә өлкәдә иң борынгы мәчет эшли, ул 1873 елны төзелә. 43838 Илморза — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 43839 Илназар, Илгиз Шәйхразиев, Данис Закиров, Гөлназ Батталова, Алмаз Сәмигуллин белән дуэтлар эшләнелгән. 43840 Илнед мөһим сәүдә һәм сәнәгать мәркәзләреннән берсе. 43841 Илнең 88 процент мәйданын таулар һәм калкулыклар били. 43842 Илнең административ-территориаль бүленеше: 24 округны кертүче 3 өлкә. 43843 Илнең атамасы Һинд елгасының тарихи атамасы булган санскрит телендәге синдху ( санскр. 43844 Илнең башкаласы булып Амстердам санала, ләкин дәүләтнең парламенты һәм хөкүмәте Һаага шәһәрендә урнашкан. 43845 Илнең башкаласы — Праһа каласы. 43846 Илнең башкаласы һәм иң зур шәһәре - Порт-Луи. 43847 Илнең башы - самоалыларның кабилә башы. 43848 Илнең ватандашлары, хөкүмәте, икътисады барлыкка килә. 43849 Илнең географик урынының бу үзенчәлеге бөтен табигатьтә һәм кешенең хуҗалык эшчән-легендә чагыла. 43850 Илнең гомуми мәйданы 547 мең км² (буйсынган территорияләр белән 643,4 мең км²). 43851 Илнең елгалары тау башларында туа. 43852 Илнең зур өлешен уртача биеклектәге бик матур урманнар белән капланган таулар тасмасы алып тора. 43853 Илнең ике географик зона кушылган җирдә — урманлы Төньяк һәм далалы Көньяк, шулай ук ике зур елга — Идел һәм Чулман бассейнында урнашуы да бу ике зона арасында табигый азыклар белән алмашуга, сәүдәнең иртә үсешенә булышлык иткән. 43854 Илнең икътисады һәм мәдәнияты үсешенә аеруча зур өлеш кертәләр. 43855 Илнең иң биек ноктасы Бен-Невис тавы ( ингл. 43856 Илнең иң зур Пиреней таулар системасы көнбатыштан көнчыгышка таба 450 кмга сузылучы берничә параллель сырттан тора. 43857 Илнең иң көнбатыш өлкә үзәге. 43858 Илнең иң югары ноктасы Les Révoires Ward-та диңгез дәрәҗәсеннән 161 метр (528 м) калкып торган Монт Ангель авышлы өслекләрендә Chemin des Révoires дип аталган тар юл булып тора. 43859 Илнең иң югары ноктасы — Иньянгани тавы (2592 м). 43860 Илнең иң югары ноктасы - Попомансо тавы (2331 м), ул Гвадалканал утравында урнашкан. 43861 Илнең исеме Бозлы дәүләт дип тәрҗемә ителә. 43862 Илнең исеме испан телендә экватор сүзен аңлата. 43863 Илнең исеме күршеләр белән бәйле: үзләрен "Көньяк вьетлар иле" дип атаган вьетлары төньяктагы күршесен Кытайны "Төньяк дәүләт" дип атыйлар. 43864 Илнең Кара диңгез ярындагы мөһим порты. 43865 Илнең колонизациясе әкренләп барган. 43866 Илнең көнбатыш һәм көньяк чикләре буйлап аккан Замбези елгасы бассейны илнең дүрттән өч өлешен ала. 43867 Илнең көнбатыш ярында урнашкан. 43868 Илнең Конституциясендә автоном округ һәм өлкәләренең үз дәүләт телләрен билгеләү хокукы турында берни әтелмәсә дә, Русия Федерациясенең әлеге субъектлары бу телләрнең рәсми статусын үз низамнамә һәм кануннары нигезендә билгели. 43869 Илнең көнчыгыш чигендә Һинд океаны урнаштыра. 43870 Илнең көнчыгыш чиге Тын океан диңгезләре ярлары буйлатып бара. 43871 Илнең көньягында ике яңгыр фасылы - майдан июльгә кадәр һәм октябрьдән ноябрьгә кадәр. 43872 Илнең көньягында киң мәйданнарны биләп торган зур авыллар күп. 43873 Илнең көньяк-көнбатышында урнашкан бик вак утраулар системасы Финляндиядәге иң зур архипелаг — Архипелаг диңгезен барлыкка китерә. 43874 Илнең күп өлешендә күчмә климат: диңгез климатыннан континенталь климатка күчә. 43875 Илнең күпчелек өлеше — тигезлекле яссы таулык, ул әкренләп көньякка һәм көнчыгышка таба күтәрелә барып, таулар белән алышына. 43876 Илнең мәдәни, фәнни һәм сәнәгать үзәкләренең берсе. 43877 Илнең мәйданы 2040 квадрат км. 43878 Илнең мөһим икътисади һәм мәдәни үзәге. 43879 Илнең ⅔ өлешен далалар, чүлләр һәм таулар тәшкил итә. 43880 Илнең парламент демократиясе, конституцион, хөкүмәт, юридик үзенчәлекләре күп башка илләрнең нигезенә ятты. 43881 Илнең портларына дөньяның күп илләреннән суднолар җиләк-җимеш, агач, тимер рудасы, нефть алып китәр өчен киләләр. 43882 Илнең сәнәгый, эшлекле һәм мәдәни үзәкләренең берсе. 43883 Илнең сәяси варислыгы һәм Көнбатыш базарларына бәйлелеге Европа Берлеге һәм аның әгъзалары, бигрәк тә Берләшкән Корольлек һәм Франция белән тыгыз элемтә булуыны китергән. 43884 Илнең сәяси, икътисади, мәдәни, транспорт һәм сәүдә үзәге. 43885 Илнең сәяси, икътисади, мәдәни һәм фәнни үзәге. 43886 Илнең составына Маврикий утравы, Родригес утравы (көнчыгышка 560 км) һәм тышкы утраулар (Агалега, Сент Брендон һәм ике бәхәсле территория) керә. 43887 Илнең суперлигасында уйнаучы футбол такымнарына, әдәбият клубларына, хәйрия фондларына һәм хәтта профсоюзларга да матди ярдәм күрсәтелде. 43888 Илнең төньягында исә зур Лапландия урманнары урнаша. 43889 Илнең төньягында нидерландтелле фламаннар яшәгән Фландрия урнаша. 43890 Илнең төньягында һәм үзәгендә киң саванна ята. 43891 Илнең төньягы танылмаган Сомалиленд Җөмһүрияте тарафыннан идарә ителә. 43892 Илнең төп ике халык университетлары булып Маврикий Университеты һәм Технология Университеты тора. 43893 Илнең үзәк шәһәрләрендә яшәү хокукыннан мәхрүм ителеп, Муром шәһәрендә яши. 43894 Илнең фин исеме — Suomi. 43895 Илнең халык саны 4,28 млн кеше, шуларның күбесе хорватлар, шул ук вакытта иң таралган дини деноминация булып Рим Католицизмы тора. 43896 Илнең хуҗалыгы Англия һәм Америка монополистларына бәйле, алар файдалы казылмалар эшкәртүне үз кулларында тоталар һәм аннан гаять зур табыш алалар. 43897 Илнең язма тарихы "Махавамса" хроникасында. 43898 Иловай — Русия территориясеннән ага торган елга. 43899 Иловатка — Аркадак елгасы кушылдыгы. 43900 Иловец — Русия территориясеннән ага торган елга. 43901 Илокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 43902 Ил Парагвай елгасы белән ике тигез булмаган кисәккә бүленгән. 43903 Илсөянең җырларына, халык җырларыннан кала, сүзне дә, көйне дә аның тормыш иптәше, журналист Илфак Шиһапов яза. 43904 Илсөяр Иксанова (Илсөяр Вазыйх кызы Гарипова) — шагыйрә, журналист, « Түгәрәк уен » журналының баш мөхәррире ( 2011 елдан ). 43905 Илсур Метшин Нью-Йорк мэры Билла де Блазионы, шулай ук башка шәһәрләрнең лидерларын Казанда үтәчәк чемпионатка чакырды. 43906 Илтәбәр, хөкемдарлык дәрәҗәсе, идарәче бәк титулы. 43907 Ил территориясе буенча халык шактый тигезсез урнашкан. 43908 Ил территориясендә Африканың зур күлләре урнаша — төньякта Виктория күле, көнбатышта Танганьика күле (аны еш Байкалның игезәге дип атыйлар), һәм көньякта Ньяса күле урнаша. 43909 Ил территориясенең 90 проценты авыл хуҗалыгы җирләре буларак файдаланыла. 43910 Ил территориясенең башка өлешен саванналар алып тора. 43911 Ил территориясенең күпчелегендә явым-төшемнәр - 1100-1800 мм, диңгез яр буе түбәнлегендә - елына 1300-2300 мм. 43912 Ил технологик яктан үсешкә ирешкән, чөген, поршеньлы мехлар, асылмалы күперләр җитештерүгә, наширлеккә һәм компаслар ясауга монополиягә ия булган. 43913 Ил тормышында катастрофик төшенкелек еллары Балтач районы өчен үсү, яңарыш еллары булды. 43914 Ил үзенең акча берәмлеге буларак АКШ долларын куллана. 43915 Илфак Абдуллин — татар галиме, химия фәннәре докторы, профессор, Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе. 43916 Илфак Смаков — башкорт эстрадасының күренекле җырчысы. 43917 Илфак Смаковның концерт репертуарында Башкортстан композиторларының вокаль әсәрләре һәм татар, башкорт халык җырлар өстенлек итә. 43918 Ил Франция колонизаторларыннан һәм Икенче бөтендөнья сугышында баскынчылык кылган Япония илбасарларыннан азат ителеп, 1954 елда Париж килешүенә кул куелгач, "Вьетмин" сүзе "Вьетнам"га алмаштырылган. 43919 Ил футболында уенчы буларак карьерасы «Спартак» (Кострома), «Локомотив» (Мәскәү), «Шинник» ( Ярославль ), «Орехово» (Мәскәү өлкәсе) командалары белән бәйләнгән. 1993-1995 елларда Чехиянең УНЕКС клубында уйный. 43920 Илһам Вәлиев үзенең балаларына татар җыр сәнгатенә зур өлеш керткән җырчыларның исемнәрен кушкан (Хәйдәр Бегичев, Зөһрә Сәхәбиева, Искәндәр Биктаһиров). 43921 Илһам (Гали) хан / Басмага Равил Әмирхан әзерләде // Татарстан. 43922 Илһамның тол хатыны Казан җиренең ватанпәрвәре (патриоты) һәм үзенең беренче ире белән сөргендәге кыерсытуларны күп күргән кеше булган, һәм, әлбәттә, ул Мөхәммәт-Әминнең милли хисләрен уята алган. 43923 Ил һәм башкарма хакимият башлыгы — Президент. 43924 Ил һәм милләт һимны буларак ул җитди рәвештә кабул ителә алмый. 43925 Ил Һиндстаннан бәйсезлекне 1949 елда алган. 1954 елда Бутанда үз парламент барлыкка килгән. 43926 Ил хөкүмәте рәсми алмаштыру курсларын (исәп курсын) урынлаштыра һәм алар махсус бюллетенләрдә даими басылып тора. 43927 Илчебай — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 43928 Илчегол — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 43929 Илчегол — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 43930 Илчелекләр һәм вәкиллекләр Ватиканның территориясе әз булганга, Римда урнашканнар (шул исәптән, Римныкы да, шуңа күрә Италия илчелеге үз башкаласында урнашкан. 43931 Илчеләр Болгарлар җиренә 922 елның 12 май көнендә килеп җитә, каршы алучы Алмыш ханга хәлифәнең хатын һәм бүләкләрен тапшыра. 43932 Ил чемпионатларында исә клуб 1958 елдан чыгыш ясый башлый. 43933 Илшат Вәлиулла 11 яшеннән шигырьләр яза башлый. 1984-1985 елларда, Казан дәүләт университетында укыганда, шигырьләре белән сәхнәләрдә, әдәби радиотапшыруда чыгыш ясый. 43934 Ил шулай ук Сент-Винсент буларак билгеле. 43935 Ильби-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 43936 Иль-де-Франс — француз дәүләтчелегенең үзәге. 43937 Иль-де-Франс һәм Югары Нормандия регионнарында ага. 43938 Ильина Гора ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 43939 Ильина — Русия территориясеннән ага торган елга. 43940 Ильинка — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 43941 Ильинка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 43942 Ильинка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 43943 Ильиновка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 43944 Ильиновка – топоним : Русия ; Башкортостан * Ильиновка – Федоровка районында урнашкан авыл. 43945 Ильино-Поляна — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 43946 Ильинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 43947 Ильинский — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 43948 Ильинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 43949 Ильинский — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 43950 Ильинский — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 43951 Ильинск ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 43952 Ильинское ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 43953 Ильинское — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 43954 Ильичевка ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 43955 «Ильич юлы» газетасы ( Күмертау ) мөхәрририятендә «Куергазы моңнары» әдәби берләшмәсенә җитәкчелек итә. 43956 Илькино — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 43957 Ильмаковка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 43958 Ильмеза — Русия территориясеннән ага торган елга. 43959 Ильмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 43960 Ильмень — Тук елгасы кушылдыгы. 43961 Ильминский әлифбасының төп максаты мөселман халыклар арасында христиан динен тарату булган, шуңа күрә бу әлифба мөселман татарлар арасында кулланылышка кермәгән; әлифба керәшеннәр арасында гына таралган. 43962 Ильмис — Русия территориясеннән ага торган елга. 43963 Ильмовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43964 Ильмовцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 43965 Ильсема — Русия территориясеннән ага торган елга. 43966 Ильтани Исхак кызы Илялова – театр сәнгате белгече, тәнкыйтьче. 43967 Ильчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 43968 Ильюшин яңа очкыч Ил-10 сугыш азагына эшкәртә. 43969 Ильюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43970 Ильяс Айдаров (Ильяс Сәйяр улы Айдаров) – рәссам, Русиянең атказанган, Татарстанның халык рәссамы, ТР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2005 ), Русия сәнгать академиясенең хокукый әгъзасы, халыкара мәдәният һәм сәнгать академиясе шәрәфле әгъзасы. 43971 Ильяс пәйгамбәр безнең эрага кадәр IX гасырда туа. 43972 Ильяс пәйгамбәр күк йөзендә арбада барганда каты тавыш чыгара, яшен атып, еланны эзәрлекли, дип ышанганнар. 43973 Ильяс пәйгамбәрне какшамас ныклыгы, саф булуы, Аллаһны данлап көрәшкәне өчен зурлыйлар. 43974 Ильяс пәйгамбәрнең яңгырлар һәм корылык өстеннән хакимлеге булуын аның культы барлыкка килгән Борынгы Грециядә Православная эниклопедия. 43975 Илья Тимофей улы Осипов — Бөек Ватан сугышының катнашучысы, Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ). 43976 Илья-Шор ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 43977 Илья Эренбург М. Цветаевага рус пансионына урнашырга ярдәм итә. 43978 Илюткино — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 43979 Илюши ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 43980 Илюшинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 43981 Илюшиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 43982 Илюшонки ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 43983 Илян-хеви — Русия территориясеннән ага торган елга. 43984 Иляшкино — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 43985 Иля-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 43986 Имагми ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,6 километр озынлыкта булган кратеры. 43987 Имайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 43988 Имай Насыйри иҗаты буенча аерым китап («Тәүге гвардеецларның берсе», 1968 ) бастыра. 43989 Имай Насыйри нуриманлылар да якташ дип йөртә, чөнки ул шунда кайнап эшләп, тормышны өйрәнеп, «Күзәй» дигән иң билгеле романын язган. 43990 Имай Насыйриның баш очында болытлар 1937 елның мартында куера башлый. 43991 Имай Насыйри – язучы-журналист, Башкортстанда хокук саклау, партия, матбугат органнарында җаваплы вазыйфалар башкарган, бер үк вакытта әдәбиятта тирән эз калдырган шәхес. 43992 Имай — Русия территориясеннән ага торган елга. 43993 Имай-Утар — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 43994 Имам бик яхшы хәтере һәм тәкъвалыгы белән аерылып торган. 43995 Имам Әбү Хәнифә һәм имам Мәлик болай Пәйгамбәр генә эшли алган дигәннәр. 43996 Имам Әл-Бохари үзенең хезмәтен 97 китапка бүлә. 43997 Имам әл-Бохари үзеннән соң бик күп хезмәтләр калдыра, һәм алар арасында иң атаклысы "Әл-Җәмигъ әс-Сахих". 43998 Имам әл-Бохари хәдис җыю өчен ясаган сәяхәтеннән соң үзенең "Сахих"ын туплауга керешә, моңа 16 ел китә. 43999 Имам ән-Нәвәви алтмыштан артык тәмамланган һәм тәмамланмаган әсәрләр авторы. 44000 Имам ән-Нәвәви ике тапкыр Хаҗ кыла, гомеренең ахырында туган иленә кайта, анда ул Кодс һәм әл-Хәлил (Хеврон) шәһәрләрендә була. 44001 Имаметдин 1919 ел урталарында Кызыл Армиягә ияреп китә. 44002 Имаметдин, туган авылына кайтып, әтисе хуҗалыгында эшли, авыл китапханәсендә. 44003 Имам Әхмәд әш-Шәфигыйны аеруча якын күргән, Шәфигый да Әхмәдне хөрмәт иткән. 44004 Имам Әхмәднең дәресләренә кайчак 5 000 артык укучы җыелган иде. 44005 Имам Әхмәд фикһ һәм хәдисләр гыйлемен Әбү Хәнифәнең билгеле шәкерте - имам Әбү Йосыфтан, һәм шулай ук имам әш-Шәфигыйдан өйрәнә. 44006 Имам әш-Шәфигыйны анда бар да хөрмәт итә, ярата башлыйлар һәм, шул ук вакытта, аның дошманнары да барлыкка киләләр. 44007 Имамлык вазифасын Илсур Билал башкара. 44008 Имам мәчете каладагы иң биек бина. 44009 Имам Мөслим яки Мөслим ибнел-Хәҗҗәҗ ( гарәп. 44010 Имам төшенчәсе аермалы буларак, мулла төшенчәсе — вазифа түгел, ә дәрәҗә. 44011 Имам-хатыйп лицеен тәмамлагач, бер ара сәүдә һәм сәнгатьчелек белән мәшгуль була. 44012 Имам-хатыйп мәктәбендә М.Зәкаи Конрапа, Яман дәдә (Габделкадыйр Кәчиуглы), Әхмәт Давытуглы, Мәхмүт Бәйрәм, Гали Риза Сагман кебек укытучылардан да дәресләр ала. 44013 Имана җире ир-атларга гына бирелгәнлектән, кыз баласы күп кешеләр җирсезлектән аерата җәфа чиккән. 44014 Иманасына тигән җирдә иген игеп, шуның белән көн күргәннәр. 44015 Имангол авылындагы өч еллык урыс-башкорт училищесына укырга килә. 44016 Имангол белән Урал әле 1959 елда татарлар буларак язылганнар. 44017 Има — Русия территориясеннән ага торган елга. 44018 Иматка – Русия территориясеннән ага торган елга. 44019 Имгәнгән тире аркылы инфекция төшүе яки башка органнардан мускулга үтүе эренле миозитка сәбәп була. 44020 Имгыт — Русия территориясеннән ага торган елга. 44021 Имезүчеләр (куяннар, йомраннар, кайвакыт төлке һәм этләр), үләксә, сирәк кенә кошлар белән туена. 44022 Имезүчеләрнең тышкы билгеләре аларны башка класс вәкилләреннән аерып тора. 44023 Имәле-кош ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 44024 Имәле ( ) — Кураган елгасы ( Сакмар бас.) кушылдыгы. 44025 Имәле — Русия территориясеннән ага торган елга. 44026 Имән агачы — төзү эшләрендә, җиһаз ясауда кулланыла. 44027 Имән — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 44028 Имән — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 44029 Имендәш — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 44030 Именевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44031 Имән Имә́н ( ) — бүкчәләр семьялыгыннан агач яисә куак ыругы. 500 гә якын төре билгеле. 44032 Имән кебек нык, энҗе бөртекләре кебек тезелеп киткән, сау-сәламәт тешле кешеләр сирәк ди теш табиблары. 44033 Имән Кискә — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 44034 Имәнлебаш — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 44035 Имәнле Бортас — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы аыл. 44036 Имәнлекүл — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 44037 Именновский ( ) — Свердловск өлкәсенең Качканар шәһәр округы составына керүче авыл. 44038 Имеш, Александрия дигән шәһәрдә танылган бер зур түрәнең Аполлония исемле кызы яшәгән. 44039 Имеш, башта бу урында чирмешләр яшәгән. 44040 Имеш, бервакыт Гәзәли Исфаһандагы обсерваториягә килә һәм үзеннән 10 яшькә өлкәнрәк Гомәр Хәйям белән озаклап әңгәмә кора. 44041 Имеш җирле халыкны татар итеп язылырга обком мәҗбүр иткән. 44042 Имеш, мәйданда күргәзмә җәзалау үткәреп, дошманнарның башын чаба торган булганнар. 44043 Имеш, мунча иясе үзен яратты дип уйлап, кеше белән контактка керү юлларын эзли башлый икән. 44044 Имештер, бу якларда төрле ерткыч җәнлекләр яши торган калын урманнар үскән. 44045 Имеш, ул урында эшләпәсен салып, тузанын каккан һәм шул урында кечерәк кенә тау барлыкка килгән. 44046 Имеш, шуларга кызыгып, явыз көчләр дә өйдән чыгып китә икән. 44047 Имеш, шул "таш билге” (авыл кешеләре аны шулай дип йөртә) безнең авылны төрле бәла-казалардан саклап тора икән. 44048 Имил әтисен туган көне белән котлагач татар икенче көрәшчесен искә төшерде. 44049 Иминлек Шурасы БМОның тынычлык артыннын күзәткән төп органы. 44050 Имис — Русия территориясеннән ага торган елга. 44051 Иммигрантлар 18 нче округта Африкалылар мәхәлләсе Франциянең башкаласын күп төрле мәдәниятләрнең очрашу урыны дип атарга мөмкин. 44052 Иммигрантларның иң зур групплары — төрекләр (6,6%), итальяннар (2%), Югославия халыклары (1,56%), СССР халыклары (0,97%). 44053 Иммигрантларның яшәү урыннары гадәттә аларның чыгышларына бәйле. 44054 Иммиграция Франциянең төньягыннан, 1914-18 елгы Бөтендөнья сугышы аркасында килеп чыга. 1920 елны итальяннар Муссолини репрессияләреннән качып Тулузага киләләр, ә 1935 елны, Франконың диктатор сәясәтеннән качып – испаннар. 44055 Иммун җавабы (рәсем тәрҗемәсе): 1) башлангыч җавап - антитәнчекләр җавабы,2) саклау иммунитеты (атналар) - шикле яңадан йогышлану 3) хәтер (еллар) - зәгыйфь яки шикле яңадан йогышлану Иммунитетны тикшерүче Луи Пастер үз лабораториясендә Иммунитет (лат. 44056 Иммунитет эшләнсен өчен дүрт атна вакыт кирәк, нәкъ вакцинадан соң бер ай үткәч кенә антитәнчекләр күп барлыкка килә. 44057 Иммунодефицит вирусы (ВИЧ) кешенең геннар структурасына керә, ә генетик аппаратны чит информациядән чистарту проблемасы бик авыр. 44058 Иммунологлар өчен БИДС — кеше иммун системасы дефицитының бер очрагы гына. 44059 Имн-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 44060 Имн-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 44061 Император Александр III рәссам рәсемнәреннән ризасызлык белдерә. 44062 Император Бөек Иясу (1682–1706) кенәзләрне буйсындырып, чиннар иерархиясен булдыра, салымнар һәм түләүләр системасын җайга сала. 44063 Император Ираклий I нең (ингл.) якын дусты булган. 44064 Император итеп Менелик Заудитуның (төшерелгән императорның апасы) 40 яшьлек кызы, ә регент итеп, ягъни фактик башлык итеп, ә регент 24 яшьлек Тэфэри Мэконнын игълан ителә. 44065 Император йорты һәм иезуитлар, Австрияда төрле уку йортлары төзеп, аларны католицизмның төп үрнәгенә әйләндереп, Реформациягә каршы торганнар. 44066 Императорның абсолют хакимияте сакалана, ике палаталы мәҗлес ясала. 44067 Императорның әпсәлүт хакимияте сакалана, ике палаталы мәҗлес ясала. 44068 Императорны һәркайда инглиз маршлар тавышлары белән исәнләшкәннәр. 44069 Император Сюаньцзун (Тан данастияһынан) вакытында Чанъань (хәзерге Сиань) каласында килмешәк гарәпләр төзегән мәчет. 44070 Императрица Анна Иоанновнаның самодержавиесен чикләүгә исәпләнгән «Кондицияләр» төзүдә катнашканы өчен, 1731 дә Нарва шәһәренә сөрелә, 1739 да Соловки монастырена ябыла, 1741 дән Шлиссельбург шәһәрендә тотыла. 44071 Империалистик сугыш башланыр алдыннан ул илгә кайтып, атасының приискларында эшли. 44072 Империя башкаласы 1871 елда Берлин янә оештырылган Алман империясенең башкаласына була. 44073 Империягә Төньяк Алмания берлегенә кермәгән дәүләтләр дә бик тиз кушылган. 44074 Империя иң көчле кульминацион ноктага Сөләйман I идарәсе вакытында җиткән. 44075 Империяле Кытай Чин императоры Чин Шихуаң (Цинь Шихуан) үзен Кыйтайның беренче императоры дип игълан иткән. 44076 Империяләр үзәк кабиләләрнең тирә-яктагы басып алынган өлкәләр өстеннән үз суверенитетларын урнаштыргач барлыкка килгәннәр. 44077 Империянең көньяк шәһәрләрендә кукуруз урамнарда да сатылган: ачык һавада зур казаннарда яшь чәкәннәрне пешереп сата торган булганнар. 44078 Империя чикләрендә варварларның һөҗүм итүләре эчке таркалу процессларын тизәйтәләр. 44079 Импорт — минирәл чималы һәм ягулык, машиналар, җиһазлар, химикатлар. 44080 Импрессионизм һәм Шекспир тәэсирендә язылган «Кыргый үрдәк» драмасында ( 1884 ) идеалист Грегерс кешеләргә тормышта булган бар нәрсәне дә ачарга кярамый, дип санаган гуманист-докторга каршы куелган. 44081 Импульслы трансформатор Импульслы трансформатор — ул импульс формасының минималь бозылуы белән импульс озынлыгы уннарча микросекундларга кадәр импульслы сигналларны әверелдерү өчен трансформатор. 44082 Импульс саклану канунын күрсәтүче тәҗрибә Импульс саклану кануны яки хәрәкәт микъдарының саклану кануны - тышкы көчләр суммасы нульгә тигез булган очракта, системаның барлык җисемнәре импульсларының вектор суммасы даими зурлык булып саклана. 44083 Имрелкайс ибн Хөҗүр ибн әл-Харис әл-Кинди ( ) — VI гасыр гарәп шагыйре, «Мөгалләка» поэмасы авторы, җаһилият чоры гарәп әдәбиятының күренекле вәкиле. 44084 Имтиханны үткәрү вакытында бертөрле вариантлар кулланыла. 44085 Им-томчылар таң суын да бу чишмәдән китерәләр. 44086 И. Мурзакаев-Балапанов ( 2004 ), Фатих Кәрим ( 2013 ) премияләре лауреаты. 44087 Имчәк — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 44088 Имэне — Русия территориясеннән ага торган елга. 44089 Иң актык күченүче Антон исемле кеше була. 44090 Иң акыллы маймыллар, алар төрле предметларны үз максатларында файдалана алалар,җимешләр, яфраклар белән тукланалар. 44091 Иналиф имләсе - техник әлифбалары булып торалар, гади латин клавиатурасында нигезләнгән Иналиф имләсе компьютер технологияләрендә киң кулланып була (Эзләү, операцион системалары, SQL, Perl, PHP, Oracle санак телләрендә, һәр яңа гаҗетләрдә). 44092 Иң артта калганга уен соңында «чиртке» бирәләр. 44093 Иң аскы (беренче) баскыч — ассәбәп, асәүвәл. 44094 Иң аскы ярусны мүкләр һәм лишайниклар тәшкил итә. 44095 Инась — Русия территориясеннән ага торган елга. 44096 Иң атаклы геройлардан: греклар ягыннан Пелейнын улы Ахилл, ә Троя ягыннан — Приамнын улы Һектор булган. 44097 Иң ахырдан төп категория көрәшчеләре. 44098 Иң башта Алмания һәм аның союздашлар зур уңышлыкка ирешәләр, ләкин Мәскәүне һәм Ленинградны ала алмыйлар һәм сугыш озакка сузылган сугыш характерын ала. 44099 Иң башта, динозаврларның йомырткасалуын белмичә, галимнәр аларны җимешләр дип санаган. 44100 Иң башта ике уеннан торган, 1998 елдан бер уен гына үткәрелә. 44101 Иң башта манси Урал тауларының көнбатыш битләрендә яшиләр, ләкин XI — XIV гасырларда комилар һәм руслар аларны Урал артына кысрыклап чыгаралар. 44102 Иң бәләкәкәй динозаврлар — компсогнатуслар — бу төркемгә караганнар; *карнозаврлар — эре, авыр һәм акрын ерткычлар. 44103 Иң беренче «боб» (инг. 44104 Иң беренче болгар дәүләте Бөек Болгар иле булган. 44105 Иң беренче гади линзалы телескоп сызымнары Леонардо Да Винчи язмаларында табылганнар. 44106 Иң беренче, дәүләт кешенең шәхси тормышына катнашмаска, аның шәхси иреген чикләмәскә тиеш, киресенчә, дәүләт кешегә үз хокукларын тормышка ашырырга шартлар тудырырга тиеш. 44107 Иң беренче дөньякүләм югалып баручы хайваннарны һәм үсемлекләрне язып алу 1948 елда башлана. 44108 Иң беренчеләрдән булып җыелмалы шрифт куллану ысулын Иоһан Гутенберг ысулын тәкъдим итә. 44109 Иң беренче сәнгать җитәкчесе А.М. Райский булган. 44110 Иң беренче тактадан параллелепипед формасындагы 10 см чамасында «чыпчык» кисеп ясала. 44111 Иң беренче тапкыр мина ташучыларны АКШ ватандшлар сугышында кулланыла башлыйлар, Русиядә исә аны беренче 1877—1878 елгы урыс-төрек сугышы дәверендә кулланалар. 44112 Иң беренче таягын иң ерак җибәргән кеше квадрат эченнән өелеп куелган лакейларны таяк белән ыргытып чыгара. 44113 Иң беренче хәбәр Ипатьев елъязмасында: биредә Чаллы төбәге Челмата яңгырашында 1184 ( 1183 ) елгы тарихи вакыйгаларга бәйле искә алына (ПСРЛ, I, 1962, с. 125-126). 44114 Иң беренче чиратта, акылны эшләтергә иренмәү. 44115 Иң беренче чиратта фарыз, моның соңында ваҗиб, аннан соң сөннәтләр килә һ.б. Ваҗиб — эшләнүе мәҗбүри, шиксез үтәлергә тиешле, эшләнми калмаска тиешле эш, бурыч. 44116 Иң берече тракторлар да шушында кайта. 44117 Иң биек нокта — 311 м (Гайзинькалнс тавы), иң түбән нокта — Балтыйк диңгезе (0 м). 44118 Иң биек ноктасы 1935 м (Яку утравы). 29° төньяк киңлегеннән көньякта утраулар мәрҗән рифлары белән уралган. 44119 Иң биек ноктасы 198 м. Тундра үсемлекләре белән капланган. 44120 Иң биек ноктасы — 405 метр (Арапов тавы). 44121 Иң биек ноктасы 64 м. Ярлары тәбәнәк, кайбер урыннарда текә. 44122 Иң биек ноктасы — 965 м. Фосфорит, күкерт, тимер һәм марганец рудасы чыганаклары бар. 44123 Иң биек өлеше көнбатышы, алай да биеклеге 150-200 метрдан артмый. 44124 Иң биек түбәләре - Тораташ (921 м) һәм Кәҗәташ, Карт-Муйнак авылы янында урнашкан. 44125 Иң биек урыны — Көнчыгыш Корея тауларындагы Чирисан тавы (1915 м). 44126 Иң билгеле әсәрләре: Шигърият җыентыклары: «Кара сулар», «Кайту», «Европа-Азия», «Заманалар». 44127 Иң билгеле һәм бәяләүгә лаек әсәрләрнең берсе — Джон Стейнбекның «Ачу тәлгәшләре» ("The Grapes of Wrath") романы — Нобель премиясе һәм Пулитцер премиясенә лаек була. 44128 Иң борыңгы археологик табылмалар таш чорына кагылалар. 44129 Иң борыңгы билгеле примат имезүче төре (Плезиадапис тәртибе ) тамырлары Төньяк Америкага китә - Палеоцен һәм Эоцен дәверендәге тропик Ауразия һәм Африка киңлекләрендә таралган иде. 44130 Иң борынгы гыйбадәтханә Дөньяда билгеле сакланган иң борыңгы гыйбадәтханәсе Төркиянең көнчыгышында урнашкан Гөбәкли-Тәпә таш гасыры чоры комплексы. 44131 Иң борыңгы мишәр авыллары рәтенә керә. 44132 Иң борыңгы ташбака тәңкәсе 700 ел (б. 44133 Иң вак артерияәр капиллярларга тармакланалар. 44134 Инвалид гаскәриләр дә җәлеп ителгән. 44135 Инвестиция күләме 18 млрд сумда бәяләнә. 44136 Иң гади акыллы агентлар булып махсус мәсьәләләрне чишә торган программалар тора. 44137 Иң гади төю каһвәне френч-пресста әзерләү өчен кулланыла, йомшаграк төю - эспрессо машиналарында. 44138 Ингара — Русия территориясеннән ага торган елга. 44139 Ингатья — Русия территориясеннән ага торган елга. 44140 Ингвой-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 44141 Инг-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 44142 Инги-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 44143 Инглиз Википедиясендә мәкаләләр төрле вариантта языла алалар. 44144 Инглиз галиме Поль Дирак тарафыннан 1927 елда тәкъдим ителә. 44145 Инглиз галиме У. Гильберт (1554—1603) гәрәбәнең һәм башка шундый җисемнәрнең мондый үзенчәлеген электрлану дип атаган, чөнки грек телендә гәрәбәне «электрон» дип йөртәләр, шуннан «электр» сүзе дә килеп чыккан. 44146 Инглиз галимнәре A. Шефтебери һәм Ф. Хатчесон игелек принципларын кешеләрнең табигатендә тумыштан ук килгән сыйфат дип санап, аны бизәп, эстетик планда бирергә тырышалар. 44147 Инглиз диңгез сәяхтчесе Уильям Баффин исеме белән аталган. 44148 Инглиз әдәбияты - инглиз телендә булган әдәбият. 44149 Инглиз инкыйлабы нәтиҗәсендә патша (кыйрал) хакимияте парламент тарафыннан чикләнелә һәм ватандашлар ирекләре бирелә. 44150 Инглиз короле Генрих V шул ызгыштан файдаланып, 1415 елда Франциягә бәреп керә һәм Азенкур сугышында Франция гаскәрен тар-мар итеп, төньяк шәһәрләрен басып ала. 44151 Инглизләр аны колония һәм хәрби-диңгез базасына әверелдерәләр. 44152 Инглизләр монда плантацияләрне оештырдылар, моның өчен махсус Африкадан коллар-негрларны китерделәр. 44153 Инглизләрнең көче зуррак булу сәбәпле, Германия флоты җитәкчесе адмирал Шеер бик ашыгыч рәвештә үз базаларына чигенергә мәҗбүр була. 44154 Инглизләр теләсә нин¬ди сумаланы резина дип йөртәләр, ә чия сагызы кебек ябышкак сумаланы кыскача гумми дип атыйлар. 44155 Инглиз патшасы Эдуард IV аңа каршы килгән туганнарыннан җирләрен тартып алган, һәм алар Францияга качырга дучар булганнар. 44156 Инглиз сүзе sport кыскартылган disport сүзеннән барлыкка килгән ( ). 44157 Инглиз табибе Э.Дженнер игътибар белән эпидемияләрнең үтүен күзәткән. 44158 Инглиз театрында Шекспирдан соң икенче урынны били. 44159 Инглиз телендә басылган бу китаплар чит илләрдәге укучыларга Татарстан турында мәгълүмат-белем өстиләр. 44160 Инглиз телендә Гарри Поттер турында җиде китап җыелмасы «Га́рри Поттер» ( ингл. 44161 Инглиз теленең дөньякүләм таралуы британ мәдәниятенең тәэсирен тәэмин итә. 44162 Инглиз теле туган тел булган кешеләрнең саны якынча 410 млн кеше, инглиз телендә сөйләшкәннәр саны – якынча 1,8 млрд кеше булып Яшәүче халыкара телләр ул бүген төп халыкара аралашу теле ролен уйный. 44163 Инглиз телле булмаганнар өчен АКШ һәм Канада югары уку йортларына керү өчен мәҗбүри. 44164 Инглиз телле илләрдә чаралар февральның өченче шимбәсендә уздырыла. 44165 Инглиз-франк-кытай сугышыннан (1856 — 60) Гуаңҗуда чит ил (инглиз-француз) концессиясе барлыкка килгән. 1938 — 45 еллардла япон оккупациясе астында булган. 44166 Инглиз һәм испан телләре “Форво”ның гамәли телләре булып санала, алар төрле телләрдә эшләүче кулланучылар, мөхәррирләр һәм администраторларның үзара мөгамәләсендә файдаланыла. 44167 Инглиз һәм француз урта гасыр тарихындагы менестрель һәм трубадур эквиваленты булып тора. 44168 Инглиз һөҗүме 24 октябрьдә Монтгомери җитәкләгән 200 меңле, 1100 танклы гаскәр 800 туптан Роммель җитәкләгән 96 меңле, 500 танклы алман-итальян көчләренә һөҗүм итә. 44169 Инглизчә тулы тексты Фрэнсис Скотт Ки (Francis Scott Key) – АКШ дәүләт һимны авторы. 44170 Инглиз шагыйре Джефри Чосер «Герцогиня китабында» (1369 ел. 44171 Ингода елгасы кушылгач, Ши́лка дип атала. 44172 Ингрид ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,5 километр озынлыкта булган кратеры. 44173 Ингур-Келых-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 44174 Ингушетия — күп мәгънәле сүз. 44175 Ингушетиянең Грузия белән чиге 70 кмга кадәр сузылган. 44176 Инда ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 44177 Инде 1996 елда Антарктидадан 3 мең м³ мәйданлык боз кителеп төшкән иде. 2002-2005 ел эчендә боз эрүдән дөнья океаны суы 1,5 ммга арткан. 44178 Инде XIX йөз галимнәре үк билгеләп үткәнчә, мордвалар руслашуга иң тиз бирелә торган халык булган. 44179 Инде алты айдан хатыны белән Испаниядәге гражданнар сугышының Арагон фронтына китә. 44180 Инде аңа да куркыныч яный. 44181 Инде балачактан ук ул мангаларны, аниме и ранобэны иҗат итәргә теләгән. 44182 Инде биш яшендә өйләрендә укый-язарга өйрәнеп, әбисе Мәхфүзә остазбикәдән «Иман шарты»ннан сабак ала һәм гарәп китапларыннан ул вакытта танылган «Кырык хәдис»кә җитә. 44183 Инде борынгы заманнан ук аны тарихта иң уңышлы гаскәр башлыгы дип атаганнар. 44184 Инде бу вакытта кешеләр автомобиль, ә автомобиль өчен өреп тутырылган резина шин уйлап тапкан булалар. 44185 Инде ватык шифердан, тольдән спирт куу технологиясе барлыкка килгән. 44186 Инде егет булып житлеккәч үзлегемнән «хромка» гармунында уйнарга өйрәндем. 44187 Индеецлар аңардан 200 төрдән артык ризык әзерли белгәннәр. 44188 Индеецлар берничә тапкыр испаннарга каршы баш күтәрәләр. 44189 Индеецларның балалары да эластик туплар белән уйнап йөргән. 44190 Индеецлар үзләре аны «каучук» дип атаганнар. 44191 Индеецлар якынча 40 төрле группа телләрендә сөйләшә. 44192 Инде икенче елга ук ( 2007 ел ) Алинә үзе «Татар җыры – 2007» бәйгесендә лауреат була, ә аның «Кайтырмын» дип исемләнгән җыры – ел җыры дәрәҗәсенә лаек була. 44193 Индей кабиләләре аучылык, балыкчылык белән беррәттә игенчелек белән шөгыльләнгән. 1500 елның апрельдә Португалия диңгезчесе Педру Кабрал Бразилия ярларына барып җитә һәм кәшеф иткән җирне Португалия биләмәсе итеп игълан итә. 44194 Инде йолкып алучы «карт»ка әйләнеп, уен яңадан башлана. 44195 Индекс 2005 елда 111 ил һәм территорияләр буенча мәгълүмат нигезендә исәпләнелгән. 44196 Индексның иң югары дәрәҗәдә 154 пункты белән Бермуд утраулары тора, ягъни анда сатылган таварлар АКШ сатылганнарына караганда кыйммәтрәк. 44197 Инде мәгълүм булганча, БҮБКның (ВЦИК) 1918 елның 13 маенда кабул ителгән декреты нигезендә авылларга икмәк җыю өчен продотрядлар җибәрелә. 44198 «Инде миннән мәңгелеккә котылдык дип уйлаган бу семьяның мине ничек каршы алганлыкларын уйлап белергә мөмкин». 44199 Инде өлкән яшьтә булуына карамастан, якташыбыз Күкчәтауда яшәүче татарлар җәмгыятен оештырды һәм аңа җитәкчелек итте. 44200 Индеркада 5 мәчет (берсендә мәдрәсә), 2 мәктәп (урта һәм музыка), 15 кибет, почта, мәдәният йорты, хастаханә, картлар йорты бар. 44201 Индерка яки Госман ( ) — Пенза өлкәсенең Сосновоборск районына керүче зур татар авылы. 44202 Инде студент чагында ук Фәнис Җиһанша Камал театры спектакльләрендә катнаша. 44203 Инде танылган җырчы буларак Гүзәл Уразова композитор Сәүбән Чуганаев белән хезмәттәшлек итә башлый. 44204 Инде «туаруг пирмәнкәләрен» ясарга да була. 44205 Индивидның интеллекты ул — кешенең җаны. 44206 Индигская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 44207 Индик-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 44208 Индирчато-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 44209 Индишта — Русия территориясеннән ага торган елга. 44210 Индол — Русия территориясеннән ага торган елга. 44211 Индоманка (Зур Индоманка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 44212 Индонезиядә бер генә рәсми тел бар - индонезия теле. 44213 Индонезияның иң эре күле һәм дөньяның иң эре янартау күле булуы мәгълүм. 44214 Индонезияның Суматра утравының төньяк өлешенең уртасында урнашкан күл белән нокталары арасында сузыла. 44215 Индра ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 44216 Индуизм философиясенә ярашлы, раджа-йога системасында тасвир ителгән «Йога-сутрах» Патанджали йога төшенчәсен бирә. 44217 Индуктив башларның соңрак чыккан юрамаларында буш арада металл (Eng. metal in Gap (MIG) heads) һәм нечкә элпә башлары булган. 44218 Индуктивлык белән өлешләрне хәрәкәткә китермичә идарә итү өчен тагын бер ысул өстәмә алдан алынган даими яки түбән ешлыктагы ток чолганыш таләп итә, ул җиңел туендырыла торган “үзәк” материалының үткәрүчәнлеген контрольдә тота. 44219 Индуктивлык кәтүгенең Q факторы югарырак булган саен, ул идеаль, югалтусыз индуктивлык кәтүгенә якынрак була. 44220 Индуктивлык кәтүгенең бер-бер артлы тоташтырылган каршылыгы борылмалар аша токны җылылыкка әверелдерә, шулай итеп индуктив сыйфатын югалтуга сәбәп була. 44221 Индуктивлык кәтүгенең конструкциясе гадәттә я һава, я ферромагнетик, я ферримагнетик материал ”үзәк” (сердечник) тирәли чолганган үткәргеч материал борылмасыннан (гадәттә бакыр чыбык) гыйбарәт. 44222 Индуктивлык кәтүгенең магнит энергиясен саклау сәләте аның индуктивлыгы белән, Генриларда үлчәнә. 44223 Индуктивлык кәтүкләре аналог челтәрләрендә һәм сигнал эшкәртүдә киң кулланылалар. 44224 Индуктивлык кәтүкләре конденсаторлар һәм башка элементлар белән бәйләнештә көйләнүче челтәрләр тәшкил итә ала; бу челтәрләр махсус сигнал ешлыкларын көчәйтә яки фильтрлый ала. 44225 Индуктивлык кәтүкләрен шулай ук электр тапшыру системаларында кулланалар, монда алар яшен сугу көчәнешләрен басу өчен һәм ялгау-өзү токларын һәм гаеп тогын чикләү өчен кулланыла. 44226 Индуктивлык кәтүкләре төрле формада була. 44227 Индуктивлык кәтүкләре “үзәкләре” (сердечник) өчен коэрцитивлыгы һәм, шуннан чыгып, гистерезис югалтулары түбән булган йомшак ферритлар кулланыла. 44228 Индуктивлык кәтүкләре челтәрләре параллель конфигурациядәге индуктивлык кәтүкләренең һәрберсе бер үк потенциаллар аермасына (көчәнешкә) ия. 44229 Индуктив реактив каршылык уңай һәм ешлык белән артканлыктан, билгеле бер ешлыктан соң, сыйдырышлык индуктивлык тарафыннан юкка чыгачак. 44230 Индуктив һәм сыешлык каршылыклар реактив каршылыкны билгели: : Индуктив каршылык Индуктив каршылык ( ) элементта үзиндукция сәбәпле хасил була. 44231 Индукция арифметик һәм геометрик прогрессия формулаларны, логарифмнарны өйрәнүдә очраткан формулаларны, Ньютон биномы һәм комбинаторикага караган формулаларны чыгару һ.б. очракларда киң куллана. 44232 Индургата-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 44233 Индус Сирматов — Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре, Татарстан журналистларының Х.Ямашев исемендәге бүләге иясе. 44234 Индус Таһиров шулай ук Татарстанда 90 елларда булган сәяси-иҗтимагый үзгәрешләрдә зур роль уйный. 44235 Индустриализация шулай ук авылларга да барып җиткән һәм барлык этник җәмәгатьләрдән яшь эшчеләрне чакырган. 44236 Индустрия алдынгылары Бу индустриянең алдынгылары – 1990 елларда эш башлаган Boson Books, Hard Shell Word Factory һәм Online Originals фирмалары. 44237 Индус урта мәктәптә укыганда ук каләм тибрәтә башлый — шигырь язу белән мавыга. 44238 Индус Шәкүр улы, үзе каты авырый башлагач, Америкага барып операция ясата, ләкин савыгып бетә алмый, 1996 елда вафат була. 44239 Индыгойка ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 44240 Индыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 44241 Индышняя (Зур Индыншняя) — Русия территориясеннән ага торган елга. 44242 Инегень ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 44243 Иң ерак көнбатыш һәм көнчыгыш нокталары арасындагы ераклык 10 мең км дан артыграк. 44244 Иң ерак көнчыгыш нокталар, төньякныкы кебек, ике: утрау ноктасы — Беринг бугазында Ратманов утравында (кб. 44245 Инерциаль булмаган хисап системаларының тигезләмәләре буенча ирекле төшү тизләнеше масса берәмлегенә тәэсир итә торган авырлык көченә тиң. 44246 Инес ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,2 километр озынлыкта булган кратеры. 44247 Инәт яки Пүнәт ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 44248 Иң әүвәл трахеидлар барлыкка килә, алар риниофитларда ук табылган. 44249 Иң әүвәл тугандаш, ягъни бер-берсенә бик тә охшаган телләр арасында тәрҗемә итү өчен төзелгән булса да, хәзерге вакытта Apertium алай ук якын тормаган телләр арсында да тәрҗемә итә ала. 44250 Иң әһәмиятле сәяси, хуҗалык һәм фирка эче мәсьәләләрне хәл иткән. 44251 Иң әһәмиятле төре булып чөгендер санала, техник ( шикәр алу өчен төп чыганак), яшелчә һәм терлек азыгы буларак файдаланыла. 44252 Инеш Актаныш елгасына кушыла. 44253 Инеш, Аю Көйдергән елгасы белән бер үк юнәлештә агып, Чирмешән елгасына коя икән. 44254 Инеш — Зөя кушылдыгы. 44255 Инешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44256 Инеш керкәсе буада үрчетү объекты булып тора. 44257 Иң еш күзәтелгән очрак – күкрәк сөяге артында 30 минуттан соң да бетмәгән авырту. 44258 Иң еш Патагония буларак аталучы өлкәнең чикләре (кишер төсе белән билгеләнгән). 44259 Инеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 44260 Инеш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 44261 Инеш ярында тал, шомырт агачлары күп үсә. 44262 Инженер геометрия параметрлары дөреслеген тикшерә nikon 520 теодолиты электрон теодолит дөньяда беренче теодолитлар теодолит, 1840 ел Геодезия ( — җирне бүлү, — җирдә һәм — бүлү) — киңлекне үлчәү турында фән. 44263 Инженер Николай Белелюбский проекты. 44264 Инженер сметадан чыкмый, тимер юлын Уральскига кадәр үткәрә. 44265 Инҗәр урта мәктәбен ( 1940 ), өлкә фирка мәктәбен ( 1954 ), Уфа педагогия институтын ( 1956 ) тәмамлый. 44266 Инҗилдәге тормыш юлы Гайсә Фоманы унике шәкертенең берсе итеп кабул итә. 44267 Инҗил китабында тасвирланган Гайсә Мәсих терелүенә багышлап үткәрелә. 44268 Инҗилләрдә Инҗилләрдә Көрәшүче Симон турында мәгълүмат бик аз бирелгән. 44269 Иң җиңел булекчә. 44270 Инжул — Русия территориясеннән ага торган елга. 44271 Иң җылы ай — июнь (урта температурасы — 17°С…19°С), иң салкын ай — гыйнвар (уртача температура — -4,4°С…-8°С). 44272 Инза районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 44273 Инза ( ) — Сембер өлкәсендәге шәһәр, Инза районының административ үзәге. 44274 Инзиюл — Русия территориясеннән ага торган елга. 44275 Инзовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44276 Иң зур авыллар: Калтасы (2009 елда 4,6 мең кеше яши), Кутерем (1,19 мең), Зур Кәлтәй (0,92 мең). 44277 Иң зур дистанцияне каплаганы - Шанхай метрополитены (425 км). 44278 Иң зур елгалар – Селенга (600 км), Керулен (1100 км), Онон (300 км), Халхин-гол, Кобдо һ.б. Шуларның иң күп сулысы – Селенга. 44279 Иң зур империяләр исемлегенә кергән бу дәүләт аерым ылысларга таркала башлавыннан соң, дәвамчысы халыкларының уртак атамасы. 44280 Иң зур керемне гастрономия ( 2007 елның апрелендә шәһәрдә 2000 ресторан булган) һәм икътисадның өченчел секторы бирә. 44281 Иң зур класс - тугызынчы, анда 24 укучы. 44282 Иң зур күлләре — Вэйшу, Хуху, Гаоу, Чоху, Тайху. 44283 Иң зур күл — Нарочь күле (80 км²). 44284 Иң зур кушылдыгы — Күәш (сул). 44285 Иң зурлары – гигант акула (15 м га кадәр) һәм китсыман акула (20 м га кадәр),— суны саңаклары аша сөзеп, вак планктон организмнар белән тукланалар; кеше өчен куркынычлы түгел. 44286 Иң зур мәгълүм булган газлы планета - TrES-4b. 44287 Иң зур мәйданы XX гасырның 30нчы елларда булды (мәйданы 37 млн км², ягъни Җир шарының чиреге). 44288 Иң зур ноктасы — 1545 м биеклеге булган Роман-Кош тавы. 44289 Иң зур өлеш нефть тармагына карый (70%), азык-төлек сәнәгатенә 26,6% туры килә. 44290 Иң зур тавык йомыркасы җитештерүчеләр * Cal-Maine Foods - 29 млн. 44291 Иң зур тирәнлек — 26 м. Озынлыгы 250 км. 44292 Иң зур төче су запаслары — поляр бозлыкларда. 44293 Иң зур түгәрәк кар бабайның асты, уртачасы — күкрәге, түше, ә кечкенәсе башы блып тора. 44294 Иң зур утрау — Маэ (142 км²). 44295 Иң зур утрау — Таити. 44296 Иң зур фиркаләр булып Финляндия Үзәк фиркасе, Финляндиянең Социал-демократик фиркасе, Милли коалиция, Сул берлек, Яшел берлек һәм Швед Халык фиркасе санала. 44297 Иң зур хезмәте –“Әл-иткан фи тәрҗемәтел Коръән” дигән ике томлык Коръән тәфсире. 44298 Иң зур хәрби-диңгез базасы - Акъяр шәһәрендә урнаша. 44299 Иң зур шәһәр – Детройт; башка зур шәһәрләр – Грэнд-Рэпидс, Уоррен, Флинт, Стерлинг-Хайтс, Энн Арбор. 44300 Иң зур шәһәре — Белфаст (500 меңнән артык кеше). 44301 Иң зур шәһәре — Миннеаполис. 44302 Иң зур шәһәрләре Ялта порты Чуфут-кала. 44303 Иң зур шәһәр – Фарго, башка зур шәһәрләр – Гранд-Форкс, Майнот. 44304 Иң зурысы Иваново шәһәрендә урнашкан, спиртын сата алмый интегә. 44305 Иң зур юл тизлеге 140 км/сәг (поезд үзлеге – 160 км/сәг). 44306 Иң иске обсерваторияләр исемлегенә Стоунхендж керә. 44307 Иң иске протопланета дискының яше 25 млн. 44308 Инишева ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 44309 Иң каты, иң кискен сугышка. 44310 Инкери ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,1 километр озынлыкта булган кратеры. 44311 Иң кечкенә акула Etmopterus perryi, буйга 17 сантиметрга җитә. 44312 Иң кечкенә тыгызлык булган округ – Венсен урманы округы территориясен дә кертеп исәпләгәч, 12 нче (8 370 кеше/км²) һәм 1 нче (9 228 кеше/км² ) округлары. 44313 Иң киң таралган, билдән киелә торган киемнәр – ир-атларда чалбар, хатын-кызларда - итәк. 44314 Иң киң таралган диалектлар арасында кансай-бен (関西弁), тоһоку-бен (東北弁) һәм канто-бен (関東弁) кебек диалектларны атап була. 44315 Иң киң таралганнарының төп өлеше булып электрон-нурлы трубка санала. 44316 Инклардан калган ташландык борынгы шәһәрләр һәм юлларны өйрәнә, инк цивилизациясе һәйкәлләренә соклана. 44317 Инклар дәүләте Б.э. XII гасырында инклар кабилә булып Урубамба елгасы үзәнендәге Куско тирәсендә оешалар. 44318 Инкларның аерым халык түгеллеген, ә бары тик идарә итүче класс икәнлеген искәртеп үтәргә кирәк. 44319 Инкларның юл системалары һәм ташчыларның гаҗәеп сәнгате билгеле. 44320 Инклар чорында җир эшкәртү киң таралган була. 44321 Иң көнчыгыш Кара диңгез өлкәләре таулы, алар әкренләпкөнбатышка таба бөеклеген җыялар. 44322 Иң көньякта җыерчыклы-кантарлы Кап таулары күтәрелеп тора, алар Көньяк Африканың барлык калган өлешенә караганда яшьрәк. 44323 Иң көчле дәвергә Борынгы Рим безнең эрага кадәр II гасырда җитте. 44324 Иң көчле җир тетрәүләр XX һәм XXI гасырларда теркәлгән. 44325 Иң көчле метеорит яңгыры 1833 елның 12- 13 ноябрьгә каршы төнендә күзәтелә. 44326 Иң көчле тетрәү 1948 елда Ашхабад шәһәрен вата (халыкның яртысы диярлек үлә). 44327 Иң кояшлы айлар: май, июнь, июль һәм август; әмма ләкин сентябрьнең беренче яртысында шулай ук кояшлы була. 44328 Инкубация чоры 40-60 көн дәвам итә. 44329 Инкубация чоры 6-21 көн дәвам итә. 44330 Иң күбе үпкәдә, бавырда, сөякләрдә һәм баш миенда таралган. 44331 Иң күләмлесе - 251 млн ел элек урын алган Пермий-Триас юкка чыгуы; умыркалыларның үз дәрәҗәсенә чыга алулары өчен 30 млн ел кирәк булды. 44332 Иң күп балл җыйган команда җиңүче итеп билгеләнә. 44333 Иң күп балл җыйган спортчы җиңүче була. 44334 Иң күп миллиардерлар АКШта яши (425 кеше), аннан соң Русия (96 кеше) һәм Кытай (95 кеше) бара. 44335 Иң күп санлы халык — руслар (79,8 %), башка күп санлы халыклар — татарлар (3,8 %), украиннар (2 %), башкортлар (1,2 %), чуашлар (1,1 %) ( 2002 ). 44336 Иң күп таралганнары - тешсез әкәм-төкәмнәр, дрейсеналар, перловицалар, шаровиклар, бөрчеклеләр. 44337 Иң күп укылган француз язучыларның берсе. 44338 Иң күренекле әсәре "Башлангычлар" дип атала. 44339 Иң күренеклеләрдән - каучук агачлары, 2 меңнән артык каты агач токымы, ваниль, сарсапарила һәм шафран. 44340 Иң күренекле унынчы мәртәбә бастырылган хезмәтендә ул һәр җан иясенә икеле (бинар) исемнәр бирә. 44341 Иң куркынычы – озынлыгы 11 метрга кадәр җитүче ак акула. 44342 Инку-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 44343 Иң кыен чорларның берсе — Совет хакимияте еллары. 44344 Иң кыены — язгы көзге пычракта бер авылдан икенче авылга, маршрутны өзмичә, күрсәтелгән вакытка барып җитү була: бердәнбер транспорт — колхоз рәисе биргән җигүле ат. 44345 Иң кызу көннәргә һәм корылыкка да бирешми торган культура. 44346 Инкыйлаб 1918 елдан Кызыл Гвардиядә хезмәт итә. 44347 Инкыйлаб алдыннан Ачлыкүл зур авыл булган, 1913 елда 520 хуҗалык, 3253 кеше яшәгән. 44348 Инкыйлаб Барлык дуслары республика яклы булган кебек, Э. Галуа да Франсуа Распай ( 1794 1878 ) һәм Огюст Бланки ( 1805 1881 ) җитәкләгән «Халык дуслары җәмгыяте» инкыйлаб хәрәкәтенә кушыла. 44349 Инкыйлаб Бохарада Февраль инкыйлабыннан соң, Бохарадан 12 км читтәге Яңа Бохарада (Каган шәһәре) Бу шәһәр Бохара әмиренә буйсынмыйча, Россия протекторатында була тимер юлга эшкә керә. 44350 Инкыйлаб вакытында эсерлар белән якыная. 44351 Инкыйлаб еллары Февраль инкыйлабы вакытында Николай II тәхеттән төшерүне һәм Вакытлы хөкүмәтнең хакимияткә килүне яклаган. 44352 Инкыйлаб Инглиз иленең сәнәгый борылышына зур этәргечне бирә. 44353 Инкыйлаб Инкыйлабтан соң хатын-кызлар өчен укытучылар әзерләү мәктәбе ( 1918 1919 елларда хатын-кыз укытучылар семинариясе) директоры булып эшли. 44354 Инкыйлаби хәрәкәтендә 1899 елдан катнаша. 1900—1901 елларда Казан университетында укый; 1901 елга кулга алына һәм Сарытауга сөрелә. 44355 Инкыйлабка кадәр авыл Лаеш өязенең Саралы олысына караган. 44356 Инкыйлабка кадәр кадәр татар иске дәверлеге буенча Ындыр ае (21.8-21.9), Билек ае (21.9-21.10) (кайбер җирдә Сары ай яки Әйлүл) дип йөртелә. 44357 Инкыйлабка кадәр татар бистәсендә ике дини мәктәп эшли. 191 елда 7-еллык татар мәктәбе ачыла. 44358 Инкыйлабка кадәр татар иске дәверлеге буенча Акман ае (21.1-21.2), Бушай (21.2-21.3) һәм Шөбат дип йөртелә. 44359 Инкыйлабка кадәр татар иске дәверлеге буенча Бушай (21.2-21.3), Яңарыш ае (21.3-21.4) (кайбер җирдә Буранай яки Нәүрүз ) дип йөртелә. 44360 Инкыйлабка кадәр татар иске дәверлеге буенча Урак ае (21.7-21.8, Ындыр ае (21.8-21.9) дип йөртелә. 44361 Инкыйлабка кадәр татар иске дәверлеге буенча Яңарыш ае (21.3-21.4), Сабан ае (21.4-21.5) (кайбер җирдә Алак ай (Алагай) һәм Сәвер) дип йөртелә. 44362 Инкыйлабка кадәр татар теленә дә тәрҗемә ителеп, гарәп шрифтында басылган булган. 44363 Инкыйлабка кадәр Түбән Пешли тирә-юньдә үзенең җәдиди мәдрәсәсе белән мәшһүр булды. 44364 Инкыйлабка кадәр Уралда иң эре бакыр җитештерү үзәкләреннән берсе булган. 44365 Инкыйлабка кадәр утыртылган агачлар да исән. 44366 Инкыйлабка кадәр чыккан белешмәлекләрдә Печән базары - шәһәрнең сәяхәтчеләр барып карарга тиешле экзотик урыны («Русиянең Аурупа бүлгесендә чын көнчыгыш базары») итеп тәкъдим ителә. 44367 Инкыйлабкача елларда хәзерге Башкортстан территориясе күбесенчә Уфа губернасы составында булган. 44368 Инкыйлабкача кадәр басылган китпалары — барысы диярлек Инҗилнең карелчага тәрҗемәләре яки башка дини текстлары. 44369 Инкыйлабка юнәлгән гамәлләр планлаштырылса да, көне билгеләнмәгән иде. 44370 Инкыйлаб көрәшчеләренә ярдәм итү буенча халыкара оешма ( ) төзүдә катнаша. 44371 Инкыйлаб нәтиҗәләре Французлар беркемне дә басып алмаганнар, бары тик ирек, тигезлек, демократия идеяләрен экспортлаганнар гына. 44372 Инкыйлабның төп сигналын күрсәткән крейсер - Бөек Октябрь инкыйлабы символына әверелә. 44373 Инкыйлабтан аермалы буларак дәүләт түнтәрелеше чорында хакимият алыштыру тирән, сыйфат үзгәрешләренә китерми, нәтиҗәләре әһәмият буенча инкыйлаби булмыйлар. 44374 Инкыйлабтан соң 1917 елгы Октябрь инкыйлабыннан соң музейны баету дәвам иттерелә. 44375 Инкыйлабтан соң 1917 елдан соң патша хәрби оешмалары юкка чыгарыла. 44376 Инкыйлабтан соң * 1917 елда РСДРП(б) Мәскәү комитеты каршындагы хәрби бюро әгъзасы. 44377 Инкыйлабтан соң 1918 елда Әстерхан мөселман артистлары берлегенә ( ) трагик артист Х. Араблинский һәм махсус Бакыдан чакырылган Азәрбайҗан драма театры артисты Х. Терегулов алына, берлекнең исеме Әстерхан татар дәүләт драма театры итеп үзгәртелә. 44378 Инкыйлабтан соң 1918 елда Стахеевларның Русия җирлегендәге барлык мөлкәте тартып алына. 44379 Инкыйлабтан соң 4-еллык мәктәп булып кала. 44380 Инкыйлабтан соң Ватандашлар сугышы вакытында Казаннан Омскига күченә. 44381 Инкыйлабтан соңгы елларда Халык арасында йөргән хәбәрләргә, шәхси кучерының һәм хуҗалык белән үзе юкта идарә итүчесенең хатирәләренә колак салганда Сәхипзадә Дәүләтша улы читкә чыгып китмәгән. 44382 Инкыйлабтан соң Инкыйлабтан соң Ырынбур шәһәрендә татар мәктәпләрендә укыта, мөселман мәгариф бүлеге мөдире булып эшли. 44383 Инкыйлабтан соң кабат балалар укыта башлый, туган авылында мулла булып тора. 44384 Инкыйлабтан соң язучы Уфада төрле газета редакцияләрендә, шул исәптән татар телендә чыгучы «Башкортстан» (хәзер «Кызыл Таң» ) газетасында корректор, тәрҗемәче булып эшли. 44385 Инкыйлаб төркеме бәрелештән карамастан сазлык аркылы эзәрләүчеләрдән китә. 44386 Инкыйлаб төркеменең яртысы һәлак була, 20 кеше әсирлеккә эләгә. 44387 "Инкыйлаб үз балаларын ашый" - шушы фикере Якобитлар тулысынча исбатлаганнар. 44388 Инкыйлаб * Уфа губернасы эшче һәм солдат депутатлары исеменнән V Бөтенроссия корылтаенда катнаша, РСФСРның беренче конституциясен кабул итү өчен тавыш бирә. 44389 Инкыйлаб Февраль инкыйлабы булгач, татар телендә «Чалгы» газетасын чыгаруны җайга сала. 44390 Инкыйлаб * Февраль инкыйлабы Февраль инкыйлабыннан соң крейсерда сәяси көрәш башлана, аның нәтиҗәсендә шәхси состав большевикны яклый башлый. 4 июльда Аврора матрослары большевик демонстрациясендә катнаша, Вакытлы хөкүмәтнең гаскәрләре аларны ата. 44391 Иң кыйммәтлеләрен, гадәттә, катлаулы график уеннар яратучылар, төсләр белән эшләүче дизайнерлар, рәссамнар ала. 44392 Иң матур һәм зур елга — Рейн. 44393 Иң мәшһүрләрдән һәм иң еш зиярәт ителә торганнардан Биндабасини гыйбадәтханәсе булып тора. 44394 Иң мәшһүр эшләре – « Алиса могҗизалар дөньясында » һәм «Алиса в Зазеркалье». 44395 Иң мөһиме исә, балаларның белгечләр сөйләгәннәрдән генә түгел, ә практикага нигезләнеп, галим-археологлар җитәкчелегендә оештырылган археологик казуларда катнашып өйрәнүләре. 44396 Иң мөһиме ул үз байлыгын хак юл белән тапкан, ришвәттән азат булган сәүдә алып барган. 44397 Иң мөһим кальцийфероллар: эргокалсиферол (D2 витамины) ва холикалсиферол (D3 витамины). 44398 Иң мөһим күрсәткеч – товарның сыйфаты, ә аның төргәге түгел». 44399 Иң мөһим порт — Керич шәһәре. 44400 Иң мөһим үзенчәлеге — саңаклы булуы. 44401 Иң мөһим яңа документларның берсе – 1989 елда БМО тарафыннан кабул ителгән Бала хокуклары турындагы конвенция. 44402 Иң начар очракта ватылган өслектән купканнар барлык башларны һәм тәлинкәләрне пычратып тәлинкәләрдәге барлык бирелгән мәгълүматларны җимерергә мөмкин. 44403 Иннополис - Рәсәйнең яңа шәһәре, аның икътисады югары технологияләр нигезендә төзеләчәк. 44404 Иң озак җавап табылмаган сорауларның берничәсе шулар: ясалма интеллект табигый интеллектның моделен психология һәм неврологияне өйрәнеп төзергә тиешме? 44405 Иң озын агулы елан – «патша кобрасы» – ягъни гамадриада көньяк-көнчыгыш Азиядә очрый. 44406 Иң озын елга — Об ( Иртеш белән); иң биек тау — Коммунизм (Исмаил Сомони) пигы (7495 м), хәзерге Таҗикстанда. 44407 Иң озын елга По, аның озынлыгы — 682 км. 44408 Иноковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44409 Иң өлкәне Иртуган Күлле Кимедә яшәп калган. 44410 Иң өскә чыкканы белән аста калганы атаман (утаман) булалар. 44411 Иң өстә - кызыл йолдыз. 44412 Иң очка чыкканы бай, иң аста калганы ялчы була. 44413 Иң ошаганын үзе белән өенә алып китә. 44414 Ин-Пех — Русия территориясеннән ага торган елга. 44415 Иң популяр совет җырчы-шагыйре. 44416 Инра — Вядя елгасы кушылдыгы. 44417 Иң салкын ае - гыйнвар (−11,5 °C), иң җылы - июль (18,5 °C). 44418 Иң салкын ай - гыйнвар (−11,6 °C), иң эссе - июль (19,7 °C), уртача еллык явым-төшем күләме – 550 мм. 44419 Иң салкын гыйнвар һәм февраль айларында уртача температура 5—7 °C тәшкил итә. 44420 Инсан, Аллаһының бу исеменнән өлешен алса, эшләгән һәр эше Аллаһ тарафыннан саклануын, имин ителүен белер. 44421 Инсан Аның шул икрамы аркасында яшәр. 44422 Инсанлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 44423 Инсар елгасы буенда урнашкан. 44424 Инсарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44425 Инсар ( ) — Русия елгасы, Алатыр елгасының уң кушылдыгы. 44426 Инсаф Абдуллин иртәнге эфирга кире кайтты. 44427 Инсбрук 2012 (2012 Winter Youth Olympics) — 2012 елның 13 гыйнварыннан 22 гыйнварына кадәр Австрияның Инсбрук шәһәрендә узачак халыкара спорт чарасы. 44428 Инсбрук шәһәрендә казакъ артистлары концертында очраклы рәвештә Азатлык радиосы журналисты Хәйретдин Гөләчйөз белән очраша. 44429 Инсәс — Русия территориясеннән ага торган елга. 44430 Иң соңга кадәр калган кешеләр җиңүче була. 44431 Иң соңга кадәр түгәрәктә калган кеше икенче уенда бер мәртәбә читкә җибәрсә дә, «йомырка» булмый. 44432 Иң соңга калган «черек кәбестә»гә җәза бирелә. 44433 Иң соңгача аягына бастырмаган чикерткә җиңүче була. 44434 Иң соңгы Милли Ассамблея Сайлавы барлык 20 төп җир вәкиллекләрендә һәм Родригес утравы вәкиллегендә 2014 елның 10 декабренда булган. 44435 Иң соңгы программа — «Хыялның алтын уклары» (Күзелдиң алдын согуннары) программасы. 44436 Институт ачуны башлап йөрүчеләрнең берсе профессор Н.Г. Четаев ( 1902 1959 ) була. 44437 Институт белән Николай Четаев җитәкчелек иткән. 44438 Институт бетереп, галим-агроном дипломы алгач, гомеренең күп кенә өлешен авыл хуҗалыгына багышлаган: совхозларда управляющий, агроном, баш агроном, директор булып эшләгән. 44439 Институт елларында «Әдәби Алабуга» дигән җыентык чыгаруда катнаша. 44440 Институт кадрлар әзерләүдә чит республикалардагы һәм өлкәләрдәге туганнарыбызга да булышты. 44441 Институтка тентү белән килгән җантимерләр институтның 1,5 млн сумлык кыйммәтле кәгазләрен урлап чыгалар, ләкин тотылалар. 44442 Институтны 1937 елда тәмамлый, бер ел Мәскәү өлкәсендә мәктәптә укыта. 44443 Институтны 1969 елда гына тәмамлый. 44444 Институтны 1971 елда гына тәмамлый. 44445 Институтны кызыл диплом белән тәмамлагач, Назиф аспирантурага тәкъдим ителә. 44446 Институтны кызыл дипломга тәмамлап, Г.Камал театрына эшләргә килә. 44447 Институтның татар теле, әдәбияты һәм тарих бүлеген кызыл диплом белән тәмамлагач, 1963 елда СССР Фәннәр академиясе Казан филиалының Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында археология буенча аспирантурада укый. 44448 Институтны тәмамлаганнан соң, 1973 елда Чиләбе өлкәсендәге «Сигнал» заводына эшкә җибәрелә. 25 ел буена заводта эшли, баш инженерга кадәр үсә. 44449 Институтны тәмамлаганнан соң Идрис Батыршәех улы Уфада яңа гына барлыкка килгән Яшь тамашачы театрында эш башлый. 44450 Институтны тәмамлагач, 1966 1968 елларда Күмертау районы Ермолаевка мәктәбендә рус теле һәм әдәбияты укыта. 44451 Институтны тәмамлагач, Андрей Көнбатыш, шул исәптән Манчестер университеты белән хезмәттәшлек итә башлый. 44452 Институтны тәмамлагач, армиягә алынып, 1935 елның ахырына кадәр Казандагы Беренче укчы дивизиянең махсус батальонында — элемтәче, соңыннан дивизия газетасы редакциясендә хәрби булып хезмәт игә. 44453 Институтны тәмамлагач, Пермь шәһәренең тау-шахта җиһазлары заводында механик, смена мастеры, механик җыю цехы башлыгы булып эшли. 44454 Институтны тәмамлап Гайнанов кафедрада ике елга укытучы-стажер буларак кала. 44455 Институтны тәмамлап, Уфага кайта һәм 18 ел «Агыйдел» журналында эшли, 2002 елдан баш мөхәррир. 44456 Институт проектлары буенча "Уфанефтехим" АҖ-ндә ароматик углеводородлар, Яңа Уфа нефть заводында парафиннар, каталитик крекинг җитештерү буенча комплекслар висбрекинг һәм колайлылар төзелә. 44457 Институт составында 23 бүлек һәм хезмәт. 2011 елда 550-нән эшләгән кеше. 44458 Институттан соң яшь инженер “100нче почта тартмасы” дип йөртелгән ябык конструкторлык бюросында авиация двигательләре буенча конструктор-әзерләүче булып эшләп ала. 44459 Институтта Сталин премиясен алып торучы ике шәкертнең берсе була. 44460 Институтта укыган елларында Әхтәм Әминев шигырьләр яза, аларны әдәбият түгәрәгендә тикшерәләр, түгәрәк тарафыннан чыгарылган журналда урнаштыралар. 44461 Институт үз диварларыннан 25 меңләп укытучы әзерләп чыгарган. 44462 Инструменталь-камера әсәрләре, спектакльләр өчен музыка, җырлар, татар халык көйләренә эстрада өчен эшкәртмәләр, балалар өчен мюзикл авторы. 44463 Инструменталь-камера әсәрләре яза. 44464 Инсультның ишемик төре, кан басымы бик түбән булып, баш миендәге кан тамырлары тыгылгач хасил була. 44465 Иң суык ай — февральның уртача температурасы —1,4°, кайвакыт —10, 15° кадәр суык була. 44466 Иң танылган елгалар * Амазонка — дөньяда иң зур бассейнлы елга, дөньяның иң озын елгасы. 44467 Иң таралганы Android OS операцион системасы булып тора. 44468 Иң тар җире якынча 460 км тәшкил итә. 44469 Интеллектка ия кеше сыман иң элек цивилизацияләрдә төзелгән булган: буялган культ рәсемнәренә Мисыр һәм Грециядә табынганнар һәм шулай ук Ян Ши, Александрия каһарманы һәм Әл-Җәзәри тарафыннан төзелгән. 44470 Интеллектны сүзләр һәм фикерләргә охшаш югары дәрәҗә символларны кулланып эшләп буламы? 44471 Интенсив тау ясалышы чоры күптән беткән. 44472 Интерактивлык залы Уңайлы җиһазы, заманча аудио- һәм видеоаппаратурасы булган залда музей хезмәткәрләре төрле чаралар үткәрә. 44473 Интервьларында артистка булырга җыенмавын әйтә ( әтисе дә кызын һәрвакыт актер һөнәреннән биздерергә тырышкан), кинода төшүен хобби дип кенә атый. 44474 Интерлингва Википедиясе – нең интерлингва телендәге бүлеге. 44475 Интернат мөдире, 1927 1935 елларда Татарстан китап нәшрияты каршындагы Китап сәүдәсе директоры. 44476 Интернационал ( ) — халыкара пролетарийлар гимны, коммунистик фиркаләре гимны, анархиячеләр һәм социалчылар гимны; РСФСР (1918—1944), ССРБ (1922—1944), Ерак Көнчыгыш Җөмһүрияте (1920—1922), Украин ССР (1918—1949), Беларус ССР (1919—1952) рәсми гимны. 44477 Интернет Интернет челтәрендә Исламга багышланган татар телендә мәгълүмат булмау аркасында Вәлиулла Якупов актив рәвештә татарча сайтлар ачу эшен башлап җибәрә. 44478 Интернетка чыгучылар арасында GitHub кулланучылары буенча илләр харитасы. 44479 Интернетта китерелгән репрессияләнгән кешеләр исемлегендә ул сөргенгә сөрелгән дип санала. 44480 Интернет татарча сөйләшә 2011 елда «Мин татарча сөйләшәм» кысаларында «Интернет татарча сөйләшә» чарасы да уздырыла башлады. 44481 Интернет яки Пәрәвез ( ингл. 44482 Интерпретатор аның беренче операторын «укый», аны компьютер командаларына күчерә һәм шул командаларны үтәүне оештыра. 44483 «Интерфакс» агентлыгы башка бер чыганакка таянып, җиргә төшеп утыру омтылышы уңышсыз булганнан соң яңадан күтәрелеп китәргә теләгәндә очкыч җиргә тигән һәм төшеп җимерелгән, дип хәбәр итә. 44484 Интерфейсның төп элементлары ; Ачу менеджеры: Эш өстәленә ачылган барлык программаларны төркемнәргә бүлә. 44485 Интерфейсның эзләү юлына аерым сүзләр дә, кыска гыйбарәләр дә кертергә мөмкин. 44486 Интерьерда ганимәт барларын копияләре ята (төп нөсхә Эрмитажда ята). 44487 Иң тәүге ясле бакчасы Түбән Акада (хәлле крестьян Сабит Шакировның ике катлы йортында) оештырыла. 44488 Иң төп профилактик чара - чисталык. 44489 Иң түбәндә — атнага бер укыту алып баручы мөшриф җитәкчелегендәне түгәрәк. 44490 Иң тыгыз халык урнашкан район илнең үзәк яр буе районы, анда Каракас, Маракай, Валенсия шәһәрләре бар. 44491 Интята — Русия территориясеннән ага торган елга. 44492 Иң уңышлы әсәрләре дип “Сары йортлар сере”, “Акбабайның туган көне”, “Хөрмәтле мәет әфәнде”, “Елмаю”, “Сагындым. 44493 И. Нуруллин әдәбият мәйданына иң әүвәл хикәяче-прозаик буларак килә. 44494 Иң үсеш алганнар - нефть эшкәртү, химик һәм нефтехимик сәнәгать, кара металлургия, автотөзелеш. 44495 Инучины — Русия территориясеннән ага торган елга. 44496 Инфантерия генералы һәм адъютанты Наполеон сугышы вакытында. 44497 Инфекцион авыру, йогышлы авыру — авыру тудыргыч микроорганизмнар барлыкка китергән авыру, алар авыру кешедән яки хайваннан сәламәт кешегә йога. 44498 Инфекцион авырулар күбесенә киң таралу сәләте, патологик процесс барышының цикллыгы һәм инфекциядән соң иммунитет формалашу хас. 44499 Инфекцион авыруларның барлыкка килүенә иммунитетның көчсезләнүе, шәхси гигиена кагыйдәләрен үтәмәү, социаль сәбәпләр һ.б. булышлык итә. 44500 Инфекция белән башка кеше ютәлләгәндә, яисә төчкергәндә зарарланырга мөмкин. 44501 Инфекция чыганагы – авыру терлекләр, аларның бүлендекләре (тизәк, бәвел, канлы бүлендекләр). 44502 Инфекция чыганаклары — авыру хайваннар һәм вирус йөртүчеләр. 44503 Инфләсә аркасында берара сугылмыйча тора, тик 2009 елда кире сугыла башлый. 44504 Инфраструктура Берлин — зур транспорт үзәге. 44505 Инфраструктурага һәм Интернет сервисларына инвестицияләр 1990-ынчы еллар ахырында МТ тармагының гөрләп үсешенә китергәннәр. 44506 Инфрастуктура Авылдагы чиркәү Авылда 1997 елда төзелгән «Рождества Пресвятой Богородицы» исемендәге кирпеч чиркәү бар. 44507 Инцисс — Русия территориясеннән ага торган елга. 44508 Инчүән шәһәре янында ташкүмер һәм аш тозы казып алына. 44509 Инчхе-үзән — Русия территориясеннән ага торган елга. 44510 Иң ышандырырлык теория: дартс — ярминкәләрдә күңел ачу чарасы буларак барлыкка килгән һәм уйнаучыларга җиңеп приз алуы җиңел булмасын өчен мишеньне секторларга бүлгәннәр. 44511 Иң элек, авылның актив яшьләреннән, укытучы һәм кайбер волость актив хезмәткәрләреннән драма түгәрәге оештырыла. 44512 Иң элек балалар шобага яки санамыш белән берәүне көтүче итеп сайлыйлар. 44513 Иң элек булган Санскрит текстлары булып Ригведалар тора, икенче меңьеллыкның уртасыннан ахырына кадәр. 44514 Иң элеккеге үрнәкләр кыздыру яктырту лампаларына бик охшаш булган. 44515 Иң элек октябрь урамындагы беренче йорт салына, аннан соң Комаров Николай торган йорт, ә соңрак хәзерге фабрика урынына бина салына. 44516 Иң элек хәзерге башлангыч мәктәп урамы барлыкка килгән, аннан соң яңа урамнар оешкан. 44517 Иң эре атоллар — Раштура, Табуагран, Тераина. 44518 Иң эре аэропорт — Майндагы Франкфурт шәһәрендә. 44519 Иң эре гәүдәлесе, гади тиеннең кыйммәтле астөре зур тиен - телеутка Алтайның нарат урманнарында яши. 1949-53 елларда Тукай һәм Лаеш районнары территориясендәге урманнарга, шул исәптән Идел-Кама саклаулыгының Саралан мәйданына җибәрелә. 44520 Иң эре елгалар - Ува, Нылга. 44521 Иң эре елгасы — Нәмунас. 44522 Иң эре җитештерүчеләр — «Вәлиев», «Ленин», Киров исемендәге, «Нива», «Дүртөйле» МТС. 44523 Иң эре йолдызлар исемлегенә мәгълүм булганнардан зурлыгы буенча иң зур йолдызлар керткәннәр. 44524 Иң эре кулланучы «Казаноргсинтез» ширкәте. 44525 Иң эр елгасы — Идел һәм аныңтармагы Актүбә. 44526 Иң эреләре 12 кг-га җитә. 44527 Иң эреләре: Язикәү ЛПДС (куу станциясе, диспетчерлык), «Райсельхозотехника», Благовар дәүләт кошчылык заводы, завод каршында ит әйберләре цехы, элеватор. 44528 Иң эре торак пункт — Нунавут вилаяте башкаласы Икалуит (~5 300 кеше). 44529 Иң эре торак урыннары: Чишмә бистәсе (22,3 мең кеше яши), 2нче Алкино (4,05 мең), Шиңгәккүл (3,05 мең), Сафар (1,03 мең), Калмаш (0,72 мең). 44530 Иң эре утраулар: Нуку-Һива һәм Һива-Оа. 44531 Иң эре утраулар — Савайи, Уполу, Тутуила. 44532 Иң эре хуҗалык — СПК “Базы”. 44533 Иң эре шәһәрләр: Богота (5 100 мең кеше), Медельин (1 800 мең кеше), Кали (1 750 мең кеше), Барранкилья (1 150 мең кеше), Картахена (800 мең кеше). 44534 Иң эре шәһәрләр: Ла-Пас (1 246 мең кеше), Санта-Крус (695 мең кеше), Кочабамба (404 мең кеше), Оруро (183 мең кеше), Сукре (131 мең кеше), Потоси (112 мең кеше). 44535 Иң эре шәһәрләр: Ломе (600 мең кеше), Сокоде (55 мең кеше), Кпалиме (31 мең кеше). 44536 Иң эре шәһәрләр: Любляна (330 мең кеше), Марибор (108 мең кеше), Целье (42 мең кеше) һәм Крань (37 мең кеше). 44537 Иң эре шәһәрләр: Малабо (38 мең кеше), Бата (24 мең кеше) - кыйтга өлешенең иң эре шәһәре. 44538 Иң эре шәһәрләр: Манзини (53 мең кеше), Мбабане (47 мең кеше). 44539 Иң эре шәһәрләр: Морони (30 мең кеше), Мутса-муду (14 мең кеше). 44540 Иң эре шәһәрләр: Ниамей (400 мең кеше), Зиндер (121 мең кеше), Маради (113 мең кеше), Тахва (52 мең кеше), Агадес (50 мең кеше). 44541 Иң эре яр буе утраулары – Крк (408 км²), Брач (396 км²), Црес (336 км²), Хвар (299 км²), Паг (287 км²) һәм Корчула (276 км²). 44542 Иң югары башкарма хакимият органы — КҖ Минстрлар Шурасы, аның башында я КҖ башлыгы, я Дәүләт Шурасы ризалыгыннан билгеләнгән Министрлар Шурасы Рәисе. 44543 Иң югары җәза 10 ел төзәтү-хезмәт лагере белән алмаштырыла. 44544 Иң югары нокта — Гальхёпигген тавы (норв. 44545 Иң югары ноктада биеклеге 2912 метрга җитә. 44546 Иң югары ноктасы — 332 м — республиканың төньяк-көнбатышында урнаша. 44547 Иң югары ноктасы — 657 м. Мугалжардан төньякка Орь, көнбатышка — Эмба елгасы һәм аның кушылдыклары, көнчыгышка Иргиз елгасы ага. 44548 Иң югары феодаль баскычта торучылар «Кырым бәкләре» дип аталганнар, асылда алар улус әмирләре булганнар. 44549 Инюха — Русия территориясеннән ага торган елга. 44550 Инюша — Русия территориясеннән ага торган елга. 44551 Иня ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 44552 Иң якты йолдыз Ганка (α) исемене йөртә. 44553 Иң якты йолдызларны ул беренче дәрәҗә зурлыктагы йолдызлар дип атты, ә иң тоныкларны — алтынчы дәрәҗә зурлыктагы йолдызлар дип атты. 44554 Иң якындагы тимер юл станциясе — Помары ( Приволжскийда урнаша). 44555 Иң якындагы тимер юл станциясе — Пыть-Ях (50 км). 44556 Иң якындагы тимер юл станциясе — Чардаклы (34 км). 44557 Иң якындагы тимер юл станциясе — Шөмерлә (59 км). 44558 Иң якын дусларыннан К. Тинчурин кабер өстендә соңгы сүзен әйтә, ә Ф. Бурнаш дусты истәлегенә язылган шигырен укый. 44559 Иң Якын Кентавр Җирдән 4,22 яктылык елы ералыклыгында урнашкан, бу Кояштан Җиргә кадәрге аралыктын 270 000 зуррак ( а.б. ). 44560 Иң якын нәселе - птерозаврлар һәм крокодиллар. 44561 Иң якын рус авылы җиде-сигез чакрымда. 44562 Иң якын тимер юл станцияләре – Бүздәк (116 км), Яңавыл (145 км), Уфа (130 км). 44563 Иң якын тимер юл станциясе автомобиль юлыдан төньяктарак 25 км ераклыкта урнашкан Сасово булып тора. 44564 Иң якын тимер юл станциясе — Ардатов (10 км). 44565 Иң якын тимер юл станциясе – Пермь краендагы Щучье Озеро, ул 80 км ераклыкта урнашкан. 44566 Иң якын тимер юл станциясе – Чернушка бистәседә, ул Аскыннан 90 км ераклыкта урнашкан. 44567 Иң якын тимер юл станциясе — Шелангер (32 км). 44568 Иң якын тимер юл станциясе — Юргамыш (52 километр ераклыкта). 44569 Иң якын торак пунктлар: — Хрущево — көньяк-көнчыгыш ягында; — Агломазово — көнбатыш ягында. 44570 Иң яңгырлы ай – июнь (70 мм), ә иң аз санда явым-төшем мартта – 25 мм. 44571 Иң яңгырлы вакыт — майдан августка кадәр (аена 200—250 мм). 44572 Ин ярлылар коралларны патша складларыннан алганнар. 44573 «Иң яхшы ансамбль» номинациясендәге спектакльдә катнашучы һәр актёр диплом ала. 44574 Иң яхшы вәкил Аллаһыдыр. 44575 «Иң яхшы дару» (Лайăх эмел, 1934 ), «Юлда» (Çул çинче, 1950 ), «Лиданың ялгышы» (Лида йăнăшĕ, 1976) һ. б. хикәяләр китаплары нәшер ителгән. 44576 Иң яхшы җирләр патшага, аның наместнигына, 1553—1557 еллардагы сугышларда катнашкан урысларга, чиркәү-монастырьларга, патша ягына чыккан хыянәтчеләргә, боярларга, чукынучыларга бирелә. 44577 Иң яхшы җырларга уздырылган конкурсларда, яшьләр фестивальләрендә ул берничә мәртәбә лауреат исеменә лаек була. 44578 Иң яхшы ир-ат роле өчен бүләкне Дэниел Дэй-Льюис, иң яхшы хатын-кыз роле өчен — Дженнифер Лоуренс алды. 44579 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары август – сентябрь айларында. 44580 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары апрель – май айларында. 44581 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары гыйнвар – февраль айларында була. 44582 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары декабрь – гыйнвар айларында була. 44583 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары — җәй. 44584 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары июнь – июль айларында була. 44585 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары көзен. 44586 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары март – апрель айларында була. 44587 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары март – май айларында була. 44588 Иң яхшы күренүчәнлек шартлары сентябрь – октябрь айларында. 44589 Иң яхшы нәтиҗә булып 2009 елда Лаура Омлоопның Zo verliefd (Yodelo) җыры тора. 44590 Иң яхшы режиссура өчен « Оскар » премиясе – һәр ел бирелә торган Америка киносәнгать академиясенең режиссерларга бирелгән иң абруйлы бүләк. 44591 Иң яхшы татар пьесаларын, рус һәм чит ил классикасын уйнардай труппа туплана. 44592 Иң яхшы фильм булып «No Country for Old Men» («Картларга монда урын юк») фильмы танылган. 44593 «Иң яхшы фильм» номинациясендә җиңүгә «Арго» фильмы иреште. 44594 Иң яхшы фильм өчен « Оскар » премиясе – һәр ел бирелә торган Америка киносәнгать академиясенең иң абруйлы бүләге. 44595 Иң яхшы шартларда яшәгәннәренең кайберләре агачтай була. 44596 Иң яхшы шартлары сентябрь аенда була. 44597 Иң яхшы эшләүче җәмгыять Висагинас (элеккеге Снечкус) шәһәрендә урнашкан. 44598 Иң яше исә Теодор Рузвельт була (42 яшь). 44599 Иң яшьләре – нәкъ уртада, ә кырыйларда картраклары – боларының инде орлыклары өлгереп маташа. 44600 Иоаким Иоаким улы Вацетис ( 1873 — 1938 ) — рус һәм совет хәрби башлыгы. 44601 Иоанн гаҗәпләнә, ләкин Гайсәнең теләген үти. 44602 Иоанн Павел II каршында иң әһәмиятле бурыч – христиан динен тарату була. 44603 Иоанн Павел II католик чиркәвенә карата гаепләүләрне, шул исәптә, Икенче бөтендөнья сугышы һәм Холокост вакытында дәшмәүне таный. 44604 Иоанн Павел II, Рим папасы Иоанн Павел II 1978 елның 16 октябрендә, 58 яшендә папа була. 44605 Иоанн Павел I тиара кию йоласын бетерә, ә Павел VI үз тиарасын Вашингтондагы Гыйффәтле яралу җәмигына бүләк итә. 44606 Иоанн Павел исемен ике алдагы папа: Иоанн XXIII һәм Павел VI хөрмәтенә сайлый. 44607 Иоахи́м Мюра́т (дөрес әйтелеш: фамилиясе ( ) — Мюра́; исеме ( ): традицион әйтелештә — Жоаше́н, хәзергедә — Жоаки́м); ( — ) — наполеон маршалы, 1806—1808 елларда Берга бөек герцог, 1808—1815 елларда Неаполитан корольлекның короле. 44608 Иов — Русия территориясеннән ага торган елга. 44609 Иод водород белән җылыткагнда гына тәэсирләшә, ләкин тулысынча түгел. 44610 Иодидларны термик таркатып, үтә чиста металлар табалар. 44611 Иод – кара-соры төстәге каты матдә, галогеннарга карый. 44612 Иодро ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 44613 Иод – хлорга һәм бромга караганда көчсезрәк оксидлаштыручы. 44614 Иоидоайры — Русия территориясеннән ага торган елга. 44615 Иоково — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 44616 Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 44617 Иондра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,9 километр озынлыкта булган кратеры. 44618 Ионик натурфәлсәфә вәкиле, милет мәктәбенә нигез салучы ( Аурупа фәненең тарихы шуннан башлана дип санала). 44619 Иониха (Зур Иониха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 44620 Ионичи ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 44621 Ионлаштыручы нурланыш детекторлары Өстә күрсәтелгән яктылыкка сиземләүләреннән тыш, ярымүткәргеч диодлар зуррак энергетик нурланышка сиземле. 44622 Ион хәлендә хлор Бөтендөнья океанында да бар(1,93%). 44623 Иоппия җирлегендә Петр Тавифа исемле үлгән кызны терелтә. 44624 Иорданиянең "Ихванүн-мөслимүн" сектасында була. 1953 елда " Хизбут-тәхрир әл-Ислами " партиясен оештыра. 44625 Иорк-Маха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 44626 Иорку-Нгэван-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 44627 Иосер — Русия территориясеннән ага торган елга. 44628 Иосиф Сталин җитәкчелеге астында Югары Сәргаскәрлекнең Ирәге ( ) оештырыла (8 августтан Югары Башсәргаскәрлекнең Ирәге). 44629 Иосиф Сталинның «Уңышлардан баш әйләнү» дигән мәкаләсе чыккач хуҗалыларның зур өлеше колхозлардан чыккан. 44630 Ипа ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 44631 Ипатово ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 44632 Ипатово ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 44633 И. П. Ермолаев хезмәтендә авыл 1580 ел белән искә алына. 44634 Ипидән тыш, әче камырдан төрле ашамлыклар әзерләнә. 44635 Ипине җилпучта әвәләгәннәр, төче камырны да шунда басканнар. 44636 Иписез көндәлек аш та, бәйрәм табыны да узмый, ул — изге азык. 44637 Иптәшен дә табалмый, Урыннан да торалмый, Куян, куян, син сикер, Иптәшең табып китер! 44638 Иптәшләре белән ул пәрдәләре төшерелгән вагонга утыра һәм Компьен урманындагы Ретонд станциясенә килә. 44639 Иптияр — Русия территориясеннән ага торган елга. 44640 Ипчул — Русия территориясеннән ага торган елга. 44641 Ираёль ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 44642 Иран башкаласы Мәдәинны алган вакытта, ул шаһның сарай сакчыларын бирелергә күндерә. 44643 Иранда XI гасырдан башлап бүгенгәчә кулланылышта булган календарь төзүе белән мәгълүм. 44644 Ирандагы зур ныгытма атамасы Саба исеме белән атала. 44645 Иранда "ейлак" ( ) сүзе татарчадагы дача сүзенә туры килә. 44646 Иран дәүләтен үзәкләштерү Сәфәвиләр династиясе килгәч яңартыла. 44647 Иран милләтенең иң зур өлеше, утрак игенчелек һәм шәһәрләр мәдәнияте белән берләшкән халык. 44648 Иран хөкүмәте Бәһрәйнне хаксыз рәвештә тартып алынган Иран җире дип исәпли. 44649 Ирар — Русия территориясеннән ага торган елга. 44650 Ира — Русия территориясеннән ага торган елга. 44651 Ираса — Русия территориясеннән ага торган елга. 44652 Ир-атлар 764 кә, хатын-кызлар 717 гә җитә. 44653 Ир-атлар аена 20–25 мең сум, хатын-кызлар 5-15 мең сум хезмәт хакы ала. 44654 Ир-атларда иң еш очрый торган рак – простат бизе: барлык орчакларның 20,7%ы. 44655 Ир-атларда сидек бүлеп чыгарганда кисеп авырту була һәм эрен бүленеп чыга. 44656 Ир-атлар һәм хатын-кызлар өчен төрле намаз уку бүлмәләре каралган. 44657 Ир-балалар мәдрәсәсе таркатылып, Мөхлисә Бубыйның абыйсы һәм энесе кулга алынганнан соң (1911), хатын-кызлар училищесе ябыла (1912). 44658 Ирбатны бу урынга билгеләгән Хәбәшстан патшасы Нәҗәшинең ачуын бетерү өчен, Сәнәдә, аның фикеренчә, бөтен Гарәпстан кешеләренең хаҗ кылу урыны булырга тиешле Әл-Кулләйс исемле гыйбадәтханә төзи. 44659 Ирбисту — Русия территориясеннән ага торган елга. 44660 Ирбит — Русия территориясеннән ага торган елга. 44661 Иргәел — татар, башкорт әкиятләрендәге традицион кире персонаж, кәрлә (үзе бер карыш, сакалы мең карыш) рәвешендә сурәтләнелә. 44662 Иргәел таш белән чишмәләрне күмә, кызларны тоткынлыкта тота, корбанын колагынан элеп куя. 44663 Иргень — Русия территориясеннән ага торган елга. 44664 Иргиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 44665 Ирек Баһманов 2015 елның 23 ноябрендә (иртән) вафат. 44666 Ирек Баһманов — театр артисты. 44667 Ирек — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 44668 Ирек — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 44669 Ирек Биккинин язганча, элек Таула елгасы буенда, Подлесная Таула дигән җирдә татарлар белән эрзя халкы яшәгәннәр. 1681-82 елларда чукындыручылар килгәч, татарлар 15 чакрымга урман эченә китеп, хәзерге Татар Тауласын нигезлиләр. 44670 Иреккә чыгарудан соң ул Истанбулга китә, һәм Сөләйман I Кануныйның үзеңә каратуга ирешкән. 1551 елда ул аны Сәхиб-Гәрәй урынына Кырым ханы итеп билгеләнгән. 44671 Иреккә чыккач, гаиләсен Төркиягә алып китә. 44672 Иреккә чыккач, партизаннар әтрәден җитәкли. 44673 Иреккә чыккач та, ул көн-төн күзәтү астында яши, газета-журналлар аның мәкаләләрен басмый. 44674 Иреккә чыккач, Чабаксарда китап нәшриятында ( 1956 1958 ), дәүләт университетында ( 1967 1980 ), фәнни-тикшеренү институтында ( 1980 1991 ) эшли. 44675 Ирек кояшы балкыды давылларда, Бөек Ленин юл яктыртты көрәштә: Илне күтәрде хаклыкны дауларга ул, Бирде рух безгә яуларда һәм эштә. 44676 Ирекле килеш һәм зур микъдарда Италиядә (Сицилия) һәм АКШта бар. 44677 Ирекле көрәш буенча күпсанлы фәнни-методик кулланмалар авторы. 40тан артык фәнни мәкалә авторы. 44678 Ирекле көрәштән аермалы буларак, грек-рим көрәшендә эләктереп һәм аяк чалып көрәшү тыела. 44679 Иреклеләр армиясе (4 000 кеше) Кубаньга сугышып чигенә (Беренче Кубань походы). 44680 Иреклеләр армиясе Төньяк Кавкзага һөҗүмен башлана. 44681 Ирекле нейтрон да β − -таркалышта катнаша, чөнки нейтронның массасы протон, электрон, антинейтрино массалары суммасыннан зуррак була. 44682 Ирекле — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 44683 Ирекле тормышка чыккач, Сериков төрле эшләргә алынып карый: тренерлык итә, бүләк «Волга»сында пассажир ташый. 44684 Ирекле фторны 1886нчы елда, калий гидрофториды KHF 2 булган, сыек фторлы водородның электролизы белән А.Муассен таба Фтор химиясе 1930нчы еллардан башлана, аны атом-төш сәнәгатендә кулланалар. 44685 Ирекле электроннарның хәрәкәте үткәргечләрдә һәм вакуумда электр барлыкка китерә. 44686 Ирек мәйданы каршында урнашкан. 44687 Ирек Сабиров — татар шагыйре. 44688 Ирек — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 44689 Иректә калганнар 1896 елда Минск шәһәрендә бүтән марксистик түгәрәкләрдән делегатлар туплый ала һәм алар Русия социал-демократик эшчеләр фиркасе (РСДРП) оештыра. 44690 Ирек Шәрипов (Ирек Илдус улы Шәрипов) — Татарстан халыкларының Дуслык йорты директоры, ТР атказанган мәдәният хезмәткәре, Удмуртиянең атказанган журналисты. 44691 Ирена hәм аның ярдәмчеләре геттодан балаларны алып чыккан. 44692 Иренаның дус кызы яһүд иде. 44693 Иренаның танылуы Лиз Камберс, Меган Стюарт, Сабрина Кунс һәм Джанис Андервуд исемле 4 Канзас кызы тырышлыгы белән Иренаның батырлыгын мәгълүм була. 44694 Ирена ролен Анна Пакуин башкара. 44695 Ирәндек сыртының көнчыгыш битендә, Баймак районы территориясендә башлана. 44696 Ирәндек тавы порфирит, диабаз, эсбез (известняк) кебек тау токымнарыннан барлыкка килгән. 44697 Ирәндек һәм Кырктытау түбәләрендә, югары битләүләрендә урыны-урыны белән каенлыклар һәм карагай, карагачлыклар очрый. 44698 Иреннән 4 ел бернинди хәбәр булмый. 44699 Иреннән бер елга алданрак, «инкыйлабка каршы милли оешма белән бәйләнеш»тә гаепләп, хөкем итәләр. 44700 Ире Сергей Эфрон да Праһадан Берлинга килә. 44701 Ире Сергей Эфрон Праһада университет тәмамлагач, төрле хезмәтләргә (кинода статист-актер, журналист һ.б.) алынып карый, 1931 елдан башлап, ССРБ гражданлыгы алу артыннан йөри башлый. 44702 Ире Сергей Эфрон Чехиянең Томаш Масарик хөкүмәте биргән стипендиягә Праһа университетында укый. 44703 Иреть — Сыры елгасының уң кече кушылдыгы. 44704 Ире Эдмунд Равский, геолог, фәннәр докторы. 44705 Ире эш белән башка шәһәрләргә киткән вакытларда, газета чыгару эше тулысынча З. Акчурина өстендә була. 44706 Иржа (Пожа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 44707 Ирзеньга ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 44708 «Ирина Архипова тәкъдим итә», Арена ди Верона ( Италия ), Владимир Спиваков (Кольмар, Франция ), Брегенц ( Австрия ), Сантандер ( Испания ), Ровелло ( Италия ) фестивальләрендә катнаша. 44709 Ирина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15.2 километр озынлыкта булган кратеры. 44710 Ирина Хәкимова (Ирина Шәрифҗан кызы Хәкимова) – балет биючесе, мөгаллим, Тукай бүләге иясе. 44711 Иринуца ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8 километр озынлыкта булган кратеры. 44712 Ири-Юл — Русия территориясеннән ага торган елга. 44713 Ирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44714 Иркәкләр бары бер җәй генә яши, алар оя яшәешендә катнашмый, токым чыгаруда катнашу белән үлеп бетәләр. 44715 Иркәкнең массасы 1 кг дан аз гына артык, тешенең — 2 кг га кадәр. 44716 Иркәк озан Теше озан Озан (шулай ук көртлек, кыр тавыгы, урман тавыгы, ) — тавыксыманнар отрядыннан урман тавыклары ассемьялыгының озаннар ыругының кошы. 44717 Иркәк тешедән шактый зуррак. 44718 Иркәк үрдәкнең урта койрык каурыйлары тар һәм озын була. 44719 Иркәк яз көне туй җырын башкарганда берничә секудка саңгыраулана. 44720 Иркәләү-кечерәйтү мәгънәсе, әдәби телдәге кебек, -кай/кәй кушымчасы белән белдерелә. 44721 Иркен — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 44722 Иркен эчке ишегалдын шәкертләрнең кечкенә хөҗрәләре уратып алган. 44723 Иркә тамашачының күңелен үзенә генә хас булган кием һәм җырлау стиле белән яулап ала. 44724 "Ир кешеләрнең шундый кыланышлары еш кыз-хатыннар янында туган болганыш хисләреннән арыну өчен аңсыз кулланылган ритуал белән бәйләнелә." 44725 Иркускан ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бакал шәһәр округы составына керүче авыл. 44726 Иркутка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44727 Иркутск, Ангарск, Черемховода якшәмбе татар сыйныфлары эшли. 44728 Иркутск театр укуханәсендә (Валентина Дулова сыйныфы) ( 1995 2000 ) укый. 44729 Ирландия Берләшкән Патшалык (Бөекбритания) составында булганда тугыз тарихи графлыкка (инг. 44730 Ирландия Җөмһүриятендә ирланд теле мәктәпләрдә өйрәнелә. 44731 Ирландиянең Лауте яки Типперэри шәһәрендә дөньяга килә. 44732 Ирландияны де-англификацияләү өчен, тиз арада мәктәпләрдә ирланд телен үзләштерелүен алга сөрүче Гэль лигасы (ингл.) булдырылды. 44733 Ирландия парламенты ике өлештән тора: сенат һәм вәкилләр палатасы. 44734 Ирландия чакыруы Гадәттә, кушымтасы белән бергә, беренче куплет кына җырлана. 44735 Ирланд орфографиясенең төп принцибы "caol le caol agus leathan le leathan" дип атала (тар – тар белән, киң киң белән бергә). 44736 Ирланд теле беренче аралашу теле буларак юкка чыгып бара. 44737 Ирланд теленә ул 1926 елда гына тәрҗемә ителгән (Лиам О’Ринн – Liam Ó Rinn). 44738 Ирланд теле укытучылары эшкә алынды, аларны әзерләү өчен педагогика колледжлары булдырылды. 44739 Ирләр җиләнен кара яки карасу җирлеккә сизелер-сизелмәс кенә буй төшкән тукымадан озын кайтарма якалы, ачык изүле итеп теккәннәр. 44740 Ирләр каланчадан суга сикерү һәм ераклыкка сикерү буенча ярышларда көч сынашалар. 44741 Ирләр камзулны карарак төстәге фабрика тукымасыннан, ә хатын-кызлар ачыграк төстәге бәрхеттән, йә булмаса Урта Азиядән китергән әдрәс, бикасаб тукыма­сыннан тектергәннәр. 44742 Ирләр фронтка киткәч авылда калган хатын-кызлар, балалар, картлар, карчыклар дошманны җиңүне якынайту өчен икмәк фронтында батырларча көрәшәләр. 44743 Ирләр һәм хатын-кызлар боярга 16 шар сәгать эшлиләр. 44744 Ирләр һәм хатын-кызларның бергәләп үлән өстендә утыруы бик начар күренеш саналган. 44745 Ирля — Русия территориясеннән ага торган елга. 44746 Ирмен дигән асыл ирләр Туган илен ташлап китә алмый. 44747 Ирмеш районы ( ) — Рәзән өлкәсенең көньяк-көнчыгышында урнашкан муниципаль район. 44748 Ирмиза елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 44749 Ирмиза — Русия территориясеннән ага торган елга. 44750 Ир — Русия территориясеннән ага торган елга. 44751 Ирса — Алатыр елгасы кушылдыгы. 44752 Ирсеть ( ) — Рудня елгасының түбән кушылдыгы. 44753 Иртәгесен табак коп-коры булып, ашның барлыгын бичура ашаган, ялаган була. 44754 Иртәгесен тагын «әни» берәр җиргә чыгып китә. 44755 Иртәдән кичкә кадәр һавага күтәрелгән истребительләрнең төзеклеген кайгырта. 44756 Иртә Кытай династияләре белән мөнәссәбәтләре каршылыклы була – яңадан-яңа хәрби конфликт һәм интригалар, бүләкләр, сәүдә һәм никахка төзелгән килешүләр белән алмашынып бара. 44757 Иртән 5-6 километр йөгерү, көндез 30-35 километр чаңгыда шуу, кичен 6-7 километр йөгерү, 10-15 минут гимнастика күнегүләре — Симашевның көндәлек режимына әверелә. 44758 Иртәнге 9 дан көндезге 14 сәгатькә кадәр, аяк өсте, көн дә 5-6 операция ясый. 44759 Иртәнге азанда Хәййә галәл-фәләәәх сүзләреннән соң 2 мәртәбә “Әссаләәтү хайрум минән-нәүүүм” – “Намаз йокыга караганда яхшырак”, - диеп әйтелә. 44760 Иртәнге кояш күпере Иртәнге кояш күпере Иртәнге кояш күпере (вьет. 44761 Иртәнге намаз дүрт рәкәгатьтән: ике рәкәгать фарыз һәм ике рәкәгать сөннәттән тора. 44762 Иртәнге намазны мөселманнар иң саваплы дип саныйлар һәм аны мәчеттә кылу киңәш ителә. 44763 Иртәнге таулар Иртә - тәүлекнең сәгать 6дан 12гә кадәр булган вакыт аралыгы. 44764 Иртән сәгать 9 да хәрби гаскәр разводка тезелә, парад күрсәтелә. 44765 “Иртә нуры” дип исемләнгән беренче күмәкле җыентык 1930 елда басылып чыга. 44766 • Иртән һәм кичен 2-шәр тамчы балык мае тамызу күзне яры каплаудан саклый. 44767 Иртән һәм кичен күк алсу-кызгылт төскә керә. 44768 Иртән Шәфигулла, урманга барам дигән сылтау белән, чукмар да алып, Җәләй картка утырып китә һәм, урта яланны үтеп, Әлкәйгә бару юлында калкулыкка күтәрелә башлагач, картны үтереп ташлый. 44769 Иртәрәк 1943 елда Кеннет Эджворт Нептун орбитасы артындагы Кояш системасын төзегән томанлыкның башлангыч элементлары калдыклары булуын фараз иткән. 44770 Иртә христиан идеологиясе артыннан баручы, төрле дини догмаларга чуммаган монарх һәм Инҗилне гарәп теленә тәрҗемә иткән кеше була ул. 44771 Иртеш кар, боз һәм яңгыр сулардан туена. 44772 Иртештә балык күп. 44773 Иртә яз андренасы (язын очып чыгучы иң беренче бөҗәкләрнең берсе) һәм җәйге андрена төрләренә аералар. 44774 Иртә яздан, агачлар яфрак ярганчы тамырчадан үсеп чыга. 44775 Иртә язда умартачының игътибары бал кортларын кабатланып торган салкыннардан саклауга, аларның яшәешен җанландыруга юнәлтелә. 44776 Иртә ятим кала. 44777 Иртә яшьлегеннән дәваланган авырулар үзеңә-үзең хезмәт күрсәтү сәләткә ия булалар, җиңел эшләрне эшли алалар. 44778 Иртөбәк — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 44779 Иртуган — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 44780 Иружа — Русия территориясеннән ага торган елга. 44781 Ирхан хәкимлеге чорында Идел буе Болгары дәүләтчелеге үстерә иде. 44782 Иршад Әхмәт улы Гафаров Татарстан мәгариф министры урынбасары булып эшләгән елларда (1981-91) уку-укыту, яшь буынга тәрбия бирү системасын камилләштерү, укытучыларның абруен күтәрү, аларның социаль хәлен яхшырту буенча шактый чаралар күрелде. 44783 Иршат — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 44784 Ирыкш — Русия территориясеннән ага торган елга. 44785 Ирымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44786 Ирья — Русия территориясеннән ага торган елга. 44787 Ирэн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,6 километр озынлыкта булган кратеры. 44788 Исаак Илья улы Левитан ( 1860 1900 ) - Русия империясе рәссамы, табигать күренеше, манзара сурәтләре остасы. 44789 Исаево ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 44790 Исай — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 44791 Исак-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 44792 Исаклинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 44793 Исакова — Русия территориясеннән ага торган елга. 44794 Исакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 44795 Исакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 44796 Исако ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 44797 Исаковка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 44798 Исаково Раменье ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 44799 Исаковцы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 44800 Исаковцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 44801 Исак-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 44802 Исан — Русия территориясеннән ага торган елга. 44803 Исао Такахата белән бергә «Гибли студиясе»н оештырды. 44804 Исбатлаган һәм чыгаруга яраклы запаслар саны 3 млрд тонна белән бәяләнә. 44805 Исбатлаулар индукция яки эмпирик чыгарылмаларына караганда күбрәк дедукциягә нигезләнәләр. 44806 Исбатлау медицинасы Хәзерге медицина фәнендә исбатлау медицинасы критерийлары киң кулланыла. 44807 Исәкәй — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 44808 Исәкәй — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 44809 Исәкәй ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче татар-чуаш авылы. 44810 Исәк — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 44811 Исем «Альбус» сүзе латин телендә «ак» дигәнне аңлата. 44812 Исем-атамасын 1996 елдан алыштырган әлеге фәнни учреждениедә – ТР Фәннәр академиясенең Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтында 40 еллап фәнгә хезмәт итә, гомерен җәмгыятебезнең шушы әһәмиятле өлкәсенә багышлый. 44813 Исем атасы Александр II була. 44814 «Исемдә калганнар» - Габдулла Тукайның 1909 елда язылган автобиографик повесте. 44815 Исеме 1879 елда борынны йөзеп узган швед котып тикшеренүчесе Адольф Норденшельд тарафыннан урыс сәяхәтчесе Семён Дежнёв хөрмәтенә бирелгән. 44816 Исеме Абика кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44817 Исеме Абингтон кратеры британ актрисасы Фрэнси Абингтон хөрмәтенә аталган. 44818 Исеме Авене кратеры акан хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44819 Исеме Агава кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44820 Исеме Агатархид буразнасы якындагы Агатархид кратеры хөрмәтенә аталган. 44821 Исеме Агрикола буразнасы якындагы Агрикола таулары хөрмәтенә аталган. 44822 Исеме Адая кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44823 Исеме Адзоба кратеры эве хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44824 Исеме Адивар кратеры төрек язучысы Галид Эдип Адıвар хөрмәтенә аталган. 44825 Исеме Айлар кратеры төрек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44826 Исеме Акелей кратеры Америка тикшеренүчесе Делия Акелеы хөрмәтенә аталган. 44827 Исеме Аксентыева кратеры рус астрономы Зинаида Аксентыева хөрмәтенә аталган. 44828 Исеме Акуба кратеры эве хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44829 Исеме акчарлак сүзеннән алынган булуы мөмкин. 44830 Исеме Алимат кратеры осетин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44831 Исеме Алина кратеры Аделина, Аделаида исемнәре хөрмәтенә аталган. 44832 Исеме Алма кратеры казакъ хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44833 Исеме Амая кратеры испан биючесе Кармен Амайя хөрмәтенә аталган. 44834 Исеме Амината кратеры мандинго хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44835 Исеме Андреянова кратеры рус балеринасы Елена Андреянова хөрмәтенә аталган. 44836 Исеме Аньези кратеры итальян математигы Мария Агнеси хөрмәтенә аталган. 44837 Исеме Ардуино тезмәсе Джованни Ардуино (1714—1795) хөрмәтенә аталган. 44838 Исеме Аристарх буразналары якындагы Аристарх кратеры хөрмәтенә аталган. 44839 Исеме Архимед буразналары якындагы Архимед кратеры хөрмәтенә аталган. 44840 Исеме Архит буразнасы якындагы Архит кратеры хөрмәтенә аталган. 44841 Исеме Асмик кратеры Әрмән хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44842 Исеме Астрид кратеры Скандинавия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44843 Исеме Атлас буразналары үзе урнашкан Атлас кратеры хөрмәтенә аталган. 44844 Исеме Аурелиа кратеры Юлий Цезарьның анасы хатын-кыз исеме Аурелиа хөрмәтенә аталган. 44845 Исеме Балч кратеры Америка экономисты Эмили Балч хөрмәтенә аталган. 44846 Исеме Баррера кратеры испан язучысы медицинской Оливия Баррера хөрмәтенә аталган. 44847 Исеме Басцом кратеры Америка геологы Флоренция Басцом хөрмәтенә аталган. 44848 Исеме Батя кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44849 Исеме Бачер тезмәсе Вальтер Герман Бачер (1889—1965) хөрмәтенә аталган. 44850 Исеме Башта телгә Oak ("Имән") исеме бирелгән була. 44851 Исеме Бендер кратеры Америка язучысы Хайди Юлия Бендер хөрмәтенә аталган. 44852 Исеме Берггольц кратеры рус язучысы Ольга Берггольц хөрмәтенә аталган. 44853 Исеме Бернадетт кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44854 Исеме Бернис кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44855 Исеме берничә энциклопедиягә кертелгән: *“Yabanci Tyrkologlar” (Чит ил төрки тел белгечләре, Төркия ); *“Урало-Алтайское (тюрко-монгольское) языкознание. 44856 Исеме Берт буразнасы якындагы Берт кратеры хөрмәтенә аталган. 44857 Исеме Бетт кратеры алман хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44858 Исеме Бехн кратеры британ язучысы Афра Бен хөрмәтенә аталган. 44859 Исеме Бий буразнасы якындагы Бийи кратеры хөрмәтенә аталган. 44860 Исеме билгеле булган беренче Һун готлар патшасы көчләренә каршы һуннар һәм аланнар төркеме башында Италияны яклаганы билгеле. 44861 Исеме Бинета кратеры мандинго хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44862 Исеме Бичер кратеры Америка язучысы Катарина Бичер хөрмәтенә аталган. 44863 Исеме Блай кратеры Америка журналисты Нелли Блай хөрмәтенә аталган. 44864 Исеме Блацкбурне кратеры британ биолог Анна Блэкберн хөрмәтенә аталган. 44865 Исеме Бликсен кратеры дат язучысы Карен Бликсен хөрмәтенә аталган. 44866 Исеме Богословск тау бүлгесе биләүчесе Надеждан Половцова хөрмәтенә бирелгән. 44867 Исеме Боде буразналары якындагы Боде кратеры хөрмәтенә аталган. 44868 Исеме Бойд кратеры Америка галиме Луиза Бойд хөрмәтенә аталган. 44869 Исеме Бонневие кратеры норвег биологы Кристине Бонневие хөрмәтенә аталган. 44870 Исеме Боннин кратеры реформатор Гертруда Боннин хөрмәтенә аталган. 44871 Исеме Бошкович буразналары үзе урнашкан Бошкович кратеры хөрмәтенә аталган. 44872 Исеме Брайс кратеры Австралия медигы Люси Брайс хөрмәтенә аталган. 44873 Исеме Брейли буразнасы якындагы Брейли кратеры хөрмәтенә аталган. 44874 Исеме Бридгит кратеры ирланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44875 Исеме Бюрг буразналары якындагы Бюрг кратеры хөрмәтенә аталган. 44876 Исеме Валборг кратеры дат хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44877 Исеме Валери кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44878 Исеме Валлия кратеры Латвия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44879 Исеме Ванда кратеры поляк хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44880 Исеме Вард кратеры әрмән хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44881 Исеме Вартон кратеры Америка язучысы Эдит Уортон хөрмәтенә аталган. 44882 Исеме Васко да Гама буразналары якындагы Васко да Гама кратеры хөрмәтенә аталган. 44883 Исеме Вацаресцу кратеры Елена Вацаресцу хөрмәтенә аталган. 44884 Исеме Вейль кратеры француз язучысы Симона Вейль хөрмәтенә аталган. 44885 Исеме Вендла кратеры швед хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44886 Исеме Вереск кратеры шундый ук атлы хатын-кыз исем-фамилиясеннән чыгып аталган. 44887 Исеме Вест кратеры шундый ук атлы хатын-кыз исем-фамилиясеннән чыгып аталган. 44888 Исеме Вета кратеры румын хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44889 Исеме Вик кратеры алман композиторы Клары Вик хөрмәтенә аталган. 44890 Исеме Вильма кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44891 Исеме Виннемуцца кратеры тәрҗемәче Сара Щиннемуцца хөрмәтенә аталган. 44892 Исеме Винн кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44893 Исеме Виргиния кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44894 Исеме Власта кратеры чех хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44895 Исеме Вэнь Шу кратеры Кытай рәссамы Вэнь Шу хөрмәтенә аталган. 44896 Исеме Габриела кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44897 Исеме Гайшә кратеры гарәп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44898 Исеме Галиндо кратеры испан педагогы БеатрикГалиндо хөрмәтенә аталган. 44899 Исеме Гахано кратеры сенека хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44900 Исеме Гвинн кратеры Нелл Гвин хөрмәтенә аталган. 44901 Исеме гәрәп теленнән килә. 44902 Исеме герман кабиләләренең берсе булган англар атамасына бәйле. 44903 Исеме Гилмор кратеры Мэри Гилмор хөрмәтенә аталган. 44904 Исеме Гласпелл кратеры Сьюзан Гласпелл хөрмәтенә аталган. 44905 Исеме Годива кратеры Леди Годива хөрмәтенә аталган. 44906 Исеме Гөлнара кратеры фарсы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44907 Исеме Гончарова кратеры Наталия Гончарова хөрмәтенә аталган. 44908 Исеме Гребау тезмәсе Амадеус Уильям Гребау (1870—1946) хөрмәтенә аталган. 44909 Исеме Грегори кратеры Изабелла Августа Грегори хөрмәтенә аталган. 44910 Исеме Грейс кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44911 Исеме Гримке кратеры Сара Гримке хөрмәтенә аталган. 44912 Исеме Гринуэй кратеры Кейт Гринуэй хөрмәтенә аталган. 44913 Исеме Гуань Даошенг кратеры Кытай рәссамы Гуань Даошенг хөрмәтенә аталган. 44914 Исеме Гуилберт кратеры Иветт Гуилберт хөрмәтенә аталган. 44915 Исеме Гутенберг буразналары якындагы Гутенберг кратеры хөрмәтенә аталган. 44916 Исеме Гэст тезмәсе Пол Вернер Гэст (1930—1973) хөрмәтенә аталган. 44917 Исеме Дарвин буразналары якындагы Дарвин кратеры хөрмәтенә аталган. 44918 Исеме Датсолалее кратеры рәссам Датсолалее хөрмәтенә аталган. 44919 Исеме де Айала кратеры испан рәссамы Жозефа де Айала хөрмәтенә аталган. 44920 Исеме де Бовуар кратеры француз язучысы Симона де Бовуар хөрмәтенә аталган. 44921 Исеме Деворгуилла кратеры ирланд герое хөрмәтенә аталган. 44922 Исеме Делилах кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44923 Исеме Дениз кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44924 Исеме де Сталь кратеры француз язучысы Анна де Сталь хөрмәтенә аталган. 44925 Исеме Джейн кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44926 Исеме Дженнифер кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44927 Исеме Джоди кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44928 Исеме Джорджина кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44929 Исеме Джули кратеры алман хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44930 Исеме Дикс кратеры Америка эшлеклесе Доротеи Дикс хөрмәтенә аталган. 44931 Исеме Дорис кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44932 Исеме Дороти кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44933 Исеме Дхеепа кратеры һинд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44934 Исеме Д'Эсте кратеры Изабелла дьЭсте хөрмәтенә аталган. 44935 Исеме Дюрант кратеры Америка язучысы Ариэль Дюран хөрмәтенә аталган. 44936 Исеме Евгения кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44937 Исеме Еля кратеры ненец хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44938 Исеме Енлик кратеры казакъ хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44939 Исеме Етта кратеры алман хатын-кыз исеме Генриетта хөрмәтенә аталган. 44940 Исеме Ёнсук кратеры Корея хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44941 Исеме Жаклин кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44942 Исеме Җаныл кратеры кыргыз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44943 Исеме Жизель кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44944 Исеме Жилова кратеры рус астрономы Мария Жилова хөрмәтенә аталган. 44945 Исеме Житка кратеры словак хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44946 Исеме Запад кратеры ирланд язучысы Ребекка Уэст хөрмәтенә аталган. 44947 Исеме Зверева кратеры рус авиаторы Лидия Зверева хөрмәтенә аталган. 44948 Исеме Зәйнәб кратеры фарсы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44949 Исеме Земфира кратеры чегән хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44950 Исеме Зенобия кратеры королева Пальмира хөрмәтенә аталган. 44951 Исеме Зумрад кратеры үзбәк хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44952 Исеме Зурка кратеры чегән хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44953 Исеме Зюльма кратеры испан хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44954 Исеме Иветт кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44955 Исеме Ивне кратеры Коряклар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44956 Исеме Изакаы кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44957 Исеме Изольда кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44958 Исеме Израела кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44959 Исеме Изудыр кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44960 Исеме Инга кратеры дат хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44961 Исеме инглиз астрономы Эдмунд Галлей хакына бирелгән. 44962 Исеме Ингрид кратеры Скандинавия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44963 Исеме Ипатии буразналары якындагы Иппатия кратеры хөрмәтенә аталган. 44964 Исеме Иринуца кратеры румын хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44965 Исеме Ирма кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44966 Исеме Йеска кратеры селькуп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44967 Исеме Йоко кратеры япон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44968 Исеме Йонге кратеры инглиз язучысы Чарлотте Мэри Йонге хөрмәтенә аталган. 44969 Исеме Йоханна кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44970 Исеме Йоши кратеры һинд табибы Анандибаи Йоши хөрмәтенә аталган. 44971 Исеме Йошиоки кратеры япон табибы Яей хөрмәтенә аталган. 44972 Исеме Йхирад кратеры һинд табибы Эруша Йхирад хөрмәтенә аталган. 44973 Исеме Кавтора кратеры әфган хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44974 Исеме казах, татар һәм башкорт халкының уртак шагыйре Мифтахетдин Акмулладан алынган. 44975 Исеме Каикилани кратеры Гавайи идарәчесе Каикилани хөрмәтенә аталган. 44976 Исеме Кайо тезмәсе Люсьен Кайо (1864—1944) хөрмәтенә аталган. 44977 Исеме Кайса кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44978 Исеме Каллас кратеры Америка җырчысы Мария Каллас хөрмәтенә аталган. 44979 Исеме Каллиграфик һәм гади язуда Мөхәммәд пәйгамбәр исеме Мөхәммәд исеме гарәп теленнән «мактауга лаеклы» дигәнне аңлата. 44980 Исеме Каллирх кратеры грек сынчысы Каллирх хөрмәтенә аталган. 44981 Исеме Кало кратеры Мексика рәссамы Фрида Кало хөрмәтенә аталган. 44982 Исеме Каник кратеры сахалинлылар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44983 Исеме Карен кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44984 Исеме Карлыга кратеры казакъ хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44985 Исеме Каро кратеры маори хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44986 Исеме Карр кратеры Канада рәссамы Эмили Карр хөрмәтенә аталган. 44987 Исеме Картер кратеры Америка җырчысы Маыбелле Картер хөрмәтенә аталган. 44988 Исеме Кастро кратеры Галиция язучысы Росалíа де Кастро хөрмәтенә аталган. 44989 Исеме Кастуша кратеры мордва хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44990 Исеме Катер кратеры Америка язучысы Уилла Катер хөрмәтенә аталган. 44991 Исеме Катря кратеры украин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44992 Исеме Кафутчи кратеры банту хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44993 Исеме Каччини кратеры итальян композиторы Франческа Каччини хөрмәтенә аталган. 44994 Исеме Кашмен тезмәсе Йозеф Августин Кашмэн (1881—1949) хөрмәтенә аталган. 44995 Исеме Кейтлин кратеры брланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44996 Исеме Келли кратеры гэль хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44997 Исеме Кимитонга кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44998 Исеме Клара кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 44999 Исеме Клафскы кратеры маҗар опера артискасы Катерина Клафскы хөрмәтенә аталган. 45000 Исеме Клементина кратеры француз хатын-кыз исеме Цлементине хөрмәтенә аталган. 45001 Исеме Коду кратеры Сенегал хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45002 Исеме Коиныт кратеры нивха хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45003 Исеме Колдуэлл кратеры Америка язучысы Тейлор Колдуэлл хөрмәтенә аталган. 45004 Исеме Коллин кратеры ирланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45005 Исеме Конвей кратеры инглиз тикшеренүчесе Леди Анна Финч Конвей хөрмәтенә аталган. 45006 Исеме Кон кратеры Австралия рәссамы Карола Кона хөрмәтенә аталган. 45007 Исеме Конопницка кратеры язучы Мария Конопницка хөрмәтенә аталган. 45008 Исеме Копф буразналары якындагы Копфф кратеры хөрмәтенә аталган. 45009 Исеме Коринна кратеры грек язучысы Коринна хөрмәтенә аталган. 45010 Исеме Корпман кратеры астроном Элизабет Корпман Гевелий хөрмәтенә аталган. 45011 Исеме Кортезе кратеры итальян табибы Изабелла Кортезе хөрмәтенә аталган. 45012 Исеме Коси кратеры эве хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45013 Исеме Кратер 12 гасыр кытай рәссамы Сяо Чжао хөрмәтенә аталган. 45014 Исеме Кратер актриса Любовь Орлова хөрмәтенә аталган. 45015 Исеме Кратер актриса Мария Ермолова хөрмәтенә аталган. 45016 Исеме Кратер актриса М.А.Фернандес хөрмәтенә аталган. 45017 Исеме Кратер алман, маҗар исеме Эрика хөрмәтенә аталган. 45018 Исеме Кратер антрополог Маргарет Мид хөрмәтенә аталган. 45019 Исеме Кратер балерина Мария Тальони хөрмәтенә аталган. 45020 Исеме Кратер биюче Айседора Дункан хөрмәтенә аталган. 45021 Исеме Кратер болгар исеме Радка хөрмәтенә аталган. 45022 Исеме Кратер борынгы грек астрономы Аглаоника хөрмәтенә аталган. 45023 Исеме Кратер гарәп исеме Гүзәл хөрмәтенә аталган. 45024 Исеме Кратер гарәп исеме Сайда хөрмәтенә аталган. 45025 Исеме Кратер диңгез геологы Мария Клёнова хөрмәтенә аталган. 45026 Исеме Кратер җырчы Лидия Русланова хөрмәтенә аталган. 45027 Исеме Кратер җырчы Надежда Обухова хөрмәтенә аталган. 45028 Исеме Кратер ирланд исеме Эйлин хөрмәтенә аталган. 45029 Исеме Кратер итальян, испан исеме Лаура хөрмәтенә аталган. 45030 Исеме Кратер итальян композиторы Доменико Скарлатти хөрмәтенә аталган. 45031 Исеме Кратер кытайлы Дун Юань хөрмәтенә аталган. 45032 Исеме Кратер кытайлы Цао Чжань хөрмәтенә аталган. 45033 Исеме Кратер латин исеме Валентина хөрмәтенә аталган. 45034 Исеме Кратер литва исеме Гражина хөрмәтенә аталган. 45035 Исеме Кратер патшабикә Клеопатра хөрмәтенә аталган. 45036 Исеме Кратер певица Валерия Барсова хөрмәтенә аталган. 45037 Исеме Кратер педагог Мария Монтессори хөрмәтенә аталган. 45038 Исеме Кратер португал исеме Алмейда хөрмәтенә аталган. 45039 Исеме Кратер рәссам Роза Боньор хөрмәтенә аталган. 45040 Исеме Кратер рәссам һәм график Ангелика Кауфман хөрмәтенә аталган. 45041 Исеме Кратер румын исеме Наталья хөрмәтенә аталган. 45042 Исеме Кратер румын һәм рус исеме Зина хөрмәтенә аталган. 45043 Исеме Кратер рус, болгар, украин исеме Галина хөрмәтенә аталган. 45044 Исеме Кратер рус исеме Антонина хөрмәтенә аталган. 45045 Исеме Кратер рус исеме Зоя хөрмәтенә аталган. 45046 Исеме Кратер рус исеме Ирина хөрмәтенә аталган. 45047 Исеме Кратер рус исеме Света хөрмәтенә аталган. 45048 Исеме Кратер рус исеме Таня хөрмәтенә аталган. 45049 Исеме Кратер рус исеме Татьяна хөрмәтенә аталган. 45050 Исеме Кратер серб, хорват исеме Злата хөрмәтенә аталган. 45051 Исеме Кратер сынчы Вера Мухина хөрмәтенә аталган. 45052 Исеме Кратер үзбәк исеме Зөлфия хөрмәтенә аталган. 45053 Исеме Кратер фин исеме Берта хөрмәтенә аталган. 45054 Исеме Кратер француз исеме Жанна хөрмәтенә аталган. 45055 Исеме Кратер һинд исеме Индира хөрмәтенә аталган. 45056 Исеме Кратер чироки язучысы Джон Милтон Оскисон хөрмәтенә аталган. 45057 Исеме Кратер шагыйрә Кристина Россетти хөрмәтенә аталган. 45058 Исеме Кратер шагыйрә Фумико Хаяси хөрмәтенә аталган. 45059 Исеме Кратер шагыйрә Эдит Уортон хөрмәтенә аталган. 45060 Исеме Кратер шагыйрә Эмили Дикинсон хөрмәтенә аталган. 45061 Исеме Ксения кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45062 Исеме Куимби кратеры Америка очучы Гарриет Яуимбы хөрмәтенә аталган. 45063 Исеме Кумбой кратеры Гвинея хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45064 Исеме Куро кратеры фульбе халкы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45065 Исеме Кхадако кратеры ненец хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45066 Исеме Кхелифа кратеры гарәп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45067 Исеме кызыклы риваятькә бәйләнгән: Лесбос дигән утрауда Гелла дип вакытсыз һәлак булып, үлемнән соң вампирга әйләнгән кызларны атаганнар (бу риваятьне Булгаков Брокгауз һәм Эфронның Энциклопедик сүзлегендәге "Чародейство" мәкаләсе аша белә). 45068 Исеме Кылли кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45069 Исеме Лагерлеф кратеры швед язучысы Сельма Лагерлеф хөрмәтенә аталган. 45070 Исеме Лазарус кратеры Америка язучысы Эммы Лазарус хөрмәтенә аталган. 45071 Исеме Лебедева кратеры совет сынчысы Сара Лебедева хөрмәтенә аталган. 45072 Исеме Лейла кратеры гарәп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45073 Исеме Ленор кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45074 Исеме Лесли кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45075 Исеме Летиция кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45076 Исеме Либих буразналары якындагы Либих кратеры хөрмәтенә аталган. 45077 Исеме Лив кратеры латыш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45078 Исеме Лида кратеры рус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45079 Исеме Лидия кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45080 Исеме Лиза кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45081 Исеме Ли Кингжао кратеры Кытай публицисты Яингжао Ли хөрмәтенә аталган. 45082 Исеме Лилиан кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45083 Исеме Линд кратеры швед җырчысы Дженни Линд хөрмәтенә аталган. 45084 Исеме Линета кратеры латыш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45085 Исеме Лион кратеры Америка педагогы Мэри Лион хөрмәтенә аталган. 45086 Исеме Литтров буразналары якындагы Литров кратеры хөрмәтенә аталган. 45087 Исеме Лия кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45088 Исеме Лонсдале кратеры инглиз физигы Кэтлин Лонсдейл хөрмәтенә аталган. 45089 Исеме Лорелеи кратеры алман хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45090 Исеме Лоренсин кратеры француз рәссамы Мари Лоренсин хөрмәтенә аталган. 45091 Исеме Лоретта кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45092 Исеме Лотта кратеры швед хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45093 Исеме Лу Чжи кратеры Кытай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45094 Исеме Лэнгтри кратеры инглиз актрисасы Лилли Лангтры хөрмәтенә аталган. 45095 Исеме Люсия кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45096 Исеме Маа-Линг кратеры Кытай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45097 Исеме Маделина кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45098 Исеме Маклир буразналары якындагы Маклир кратеры хөрмәтенә аталган. 45099 Исеме Мамаджан кратеры фарсы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45100 Исеме Манса кратеры акан хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45101 Исеме Маньяни кратеры Анна Маньяни хөрмәтенә аталган. 45102 Исеме Марианна кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45103 Исеме Марико кратеры япон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45104 Исеме Мари кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45105 Исеме Маркхэм кратеры Берыл Маркхэм хөрмәтенә аталган. 45106 Исеме Маруся кратеры белорус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45107 Исеме Марш кратеры Нгаио Марш хөрмәтенә аталган. 45108 Исеме Масако кратеры Хозё Масако хөрмәтенә аталган. 45109 Исеме Махина кратеры Гавай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45110 Исеме Маша кратеры рус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45111 Исеме Ма Шоужен кратеры Кытай язучысы рәссамы Ма Шоужен хөрмәтенә аталган. 45112 Исеме Мбульди кратеры фульбе халкы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45113 Исеме Мед кратеры Маргарет Мид хөрмәтенә аталган. 45114 Исеме Мейтнер кратеры Лиза Мейтнер хөрмәтенә аталган. 45115 Исеме Мелина кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45116 Исеме Мельба кратеры Нелли Мельба хөрмәтенә аталган. 45117 Исеме Менелай буразналары якындагы Менелай кратеры хөрмәтенә аталган. 45118 Исеме Мерсенн буразналары якындагы Мерсенн кратеры хөрмәтенә аталган. 45119 Исеме Местлин буразналары якындагы Местлин кратеры хөрмәтенә аталган. 45120 Исеме Миовасу кратеры Кытай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45121 Исеме Мирабо кратеры француз язучысы Сибилла Рияуети Мирабо хөрмәтенә аталган. 45122 Исеме Мириам кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45123 Исеме Моисей кратеры пәйгамбәр хөрмәтенә аталган. 45124 Исеме Монтес кратеры Лола Монтес хөрмәтенә аталган. 45125 Исеме Мощатт кратеры Америка актрисасы Анна Кора Мощатт хөрмәтенә аталган. 45126 Исеме Мюнтера кратеры Габриэле Мюнтер хөрмәтенә аталган. 45127 Исеме Надейка кратеры белорус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45128 Исеме Накаи кратеры Кытай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45129 Исеме Намико кратеры япон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45130 Исеме Настя кратеры рус хатын-кыз исеме Анастасия хөрмәтенә аталган. 45131 Исеме Наталия кратеры румын хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45132 Исеме Нгаио кратеры маори хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45133 Исеме Недко кратеры ненец хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45134 Исеме Нелике кратеры нанай хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45135 Исеме Нёгари кратеры эве хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45136 Исеме Николь тезмәсе Уильям Николь (1768—1851) хөрмәтенә аталган. 45137 Исеме Ниланти кратеры Синегал хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45138 Исеме Нина кратеры рус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45139 Исеме Нинзи кратеры Бирма, Мьянма хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45140 Исеме Нин кратеры француз язучысы Анаинин хөрмәтенә аталган. 45141 Исемен мәңгеләштерү Борынгы татар һәм башкорт көе « Тәфтиләү »нең килеп чыгышын Котлымөхәммәт Тәфкилев исеме белән бәйлиләр. 45142 Исемен мәңгеләштерү Салих Баттал исемендә музей Салих Баттал исемле музейда * Алексеевск районы Зур Тигәнәле авылының бер урамы Салих Баттал исемен йөртә. 45143 Исеменнән күренгәнчә, бу проектның төп юнәлеше — «Информатика һәм информацион технологияләр». 45144 Исеме Норин кратеры ирланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45145 Исеме Нофрет кратеры Мисыр патшабикәсе хөрмәтенә аталган. 45146 Исеме Нуон кратеры ред хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45147 Исеме Нуца кратеры абхаз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45148 Исеме Нэнси кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45149 Исеме Оаклей кратеры шундый ук атлы хатын-кыз исем-фамилиясеннән чыгып аталган. 45150 Исеме Одилиа кратеры португал хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45151 Исеме О'Коннор кратеры Фланнери О'Коннор хөрмәтенә аталган. 45152 Исеме Оксана кратеры украин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45153 Исеме Оку кратеры карел хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45154 Исеме Олеся кратеры украин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45155 Исеме Өмаймә кратеры гарәп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45156 Исеме Опельт буразналары якындагы Опельт кратеры хөрмәтенә аталган. 45157 Исеме Опика кратеры чуаш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45158 Исеме Оргук кратеры нивхалар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45159 Исеме Остин кратеры инглиз язучысы Джейн Остин хөрмәтенә аталган. 45160 Исеме Оути кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45161 Исеме Ошалче кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45162 Исеме Памела кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45163 Исеме Пан Чжао кратеры Кытай тарихчысы Пан Чжао хөрмәтенә аталган. 45164 Исеме Паришан кратеры фарсы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45165 Исеме Парра кратеры Чили язучысы Парра хөрмәтенә аталган. 45166 Исеме Парри буразналары якындагы Парри кратеры хөрмәтенә аталган. 45167 Исеме Патимат кратеры авар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45168 Исеме Петавий буразналары якындагы Петавиус кратеры хөрмәтенә аталган. 45169 Исеме Пиркка кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45170 Исеме Питат буразналары якындагы Питат кратеры хөрмәтенә аталган. 45171 Исеме Платон буразналары якындагы Платон кратеры хөрмәтенә аталган. 45172 Исеме Плиниь буразналары якындагы Плиний кратеры хөрмәтенә аталган. 45173 Исеме Поленова кратеры рус рәссамы Елена Поленова хөрмәтенә аталган. 45174 Исеме Понсель кратеры Америка опера җырчысы Роза Понсель хөрмәтенә аталган. 45175 Исеме Поттер кратеры инглиз язучысы Беатрик Поттер хөрмәтенә аталган. 45176 Исеме Принц буразналары якындагы Принц кратеры хөрмәтенә аталган. 45177 Исеме Пурев кратеры монгол хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45178 Исеме Пухиоиа кратеры маори хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45179 Исеме Пычик кратеры чукчалар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45180 Исеме Пэк кратеры Америка альпинисты педагог Энни Пек хөрмәтенә аталган. 45181 Исеме Пэт кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45182 Исеме Радмила кратеры серб, хорват хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45183 Исеме Радхика кратеры тамил хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45184 Исеме Райли кратеры инглиз ботанигы Маргаретта Райли хөрмәтенә аталган. 45185 Исеме Раймонд кратеры француз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45186 Исеме Раки кратеры фульбе халкы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45187 Исеме Рампяри кратеры һинд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45188 Исеме Рант кратеры Америка язучысы Айн Рэнд хөрмәтенә аталган. 45189 Исеме Ребекка кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45190 Исеме Рейка кратеры Яңа Зеландия авиаторы Жан Баттен хөрмәтенә аталган. 45191 Исеме Рейко буразнасы япон исеме хөрмәтенә аталган. 45192 Исеме Рейко кратеры япон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45193 Исеме Рей кратеры яһүд хатын-кыз исеме Рейчел хөрмәтенә аталган. 45194 Исеме Рекамье кратеры француз патриоты Жюли Рекамье хөрмәтенә аталган. 45195 Исеме рәсми рәвештә 1979 елда билгеләнә. 45196 Исеме рәсми рәвештә 1985 елда билгеләнә. 45197 Исеме рәсми рәвештә 1997 елда билгеләнә. 45198 Исеме Рёмер буразналары якындагы Рёмер кратеры хөрмәтенә аталган. 45199 Исеме Риса кратеры валлий язучысы Джин Рис хөрмәтенә аталган. 45200 Исеме Риттер буразналары якындагы Риттер кратеры хөрмәтенә аталган. 45201 Исеме Ричардс кратеры экология фәнен нигезләүче Эллен Ричардс хөрмәтенә аталган. 45202 Исеме Ровена кратеры кельт хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45203 Исеме Романская кратеры совет астрономы София хөрмәтенә аталган. 45204 Исеме Ромола кратеры итальян хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45205 Исеме Руит кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45206 Исеме Руфинә кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45207 Исеме Сайерс кратеры инглиз драматургы Дороти Л Сэйерс хөрмәтенә аталган. 45208 Исеме Салика кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45209 Исеме Саминтанг кратеры кореялылар язучысыа хөрмәтенә аталган. 45210 Исеме Самудио кратеры Боливия язучысы Адела Самудио хөрмәтенә аталган. 45211 Исеме Саодат кратеры үзбәк хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45212 Исеме Сафармо кратеры таҗик хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45213 Исеме Севинье кратеры француз язучысы Севинье Мари хөрмәтенә аталган. 45214 Исеме Сеймур кратеры инглиз королевасы Джейн Сеймур хөрмәтенә аталган. 45215 Исеме Сесег кратеры бурят хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45216 Исеме Сидней кратеры драматург Мэри Сидни хөрмәтенә аталган. 45217 Исеме Симоненко кратеры совет астрономы Алла Николаевна Симоненко хөрмәтенә аталган. 45218 Исеме Сирани кратеры итальян рәссамы Елисабетта Сирани хөрмәтенә аталган. 45219 Исеме Ситвелл кратеры инглиз язучысы критик Эдит Ситщелл хөрмәтенә аталган. 45220 Исеме Совет дәүләт эшлеклесе, гаскәр башлыгы К.Е. Ворошилов ( 1881 1969 ) хөрмәтенә аталган. 45221 Исеме Солейс кратеры латин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45222 Исеме София кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45223 Исеме Стейн кратеры Америка язучысы Гертруда Стайн хөрмәтенә аталган. 45224 Исеме Сунитз кратеры Силезия астрономы Мария Сунитз хөрмәтенә аталган. 45225 Исеме Сунь-Мей буразнасы кытайлар исеме хөрмәтенә аталган. 45226 Исеме Сцилла тезмәсе Агустино Сцилла (1639—1700) хөрмәтенә аталган. 45227 Исеме Сырдәрья елгасы исеме буенча биргәннәр. 45228 Исеме Сюзанна кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45229 Исеме Тайра кратеры осетин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45230 Исеме Талвикки кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45231 Исеме Тамара кратеры грузин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45232 Исеме Тауссига кратеры Америка педиатры Хелен Тауссиг хөрмәтенә аталган. 45233 Исеме Тахиной кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45234 Исәмәт — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 45235 Исеме Текарохи кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45236 Исеме Темоу кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45237 Исеме Тероро кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45238 Исеме Терхи кратеры фин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45239 Исеме Теура кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45240 Исеме Теэтет буразналары якындагы Теэтет кратеры хөрмәтенә аталган. 45241 Исеме Тиныл кратеры чукчалар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45242 Исеме Тиффани кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45243 Исеме Төркемгә исемне кинорежиссер, шулай ук ТТСИ укытучысы Анатолий Кобулов уйлап таба. 45244 Исеме Тсераская кратеры совет астрономы Лидия Тсераская хөрмәтенә аталган. 45245 Исеме Тсетса кратеры мордва хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45246 Исеме Тсырма кратеры бурят хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45247 Исеме тычкан-кәлтә елан кебек тәрҗемә ителә. 45248 Исеме Уайлдер кратеры Америка язучысы Лаура Ингаллс Уайлдер хөрмәтенә аталган. 45249 Исеме Увайси кратеры үзбәк хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45250 Исеме үзгәрә: 1930 елның апреленә кадәр «Ялчы», 1931 нең гыйнварына кадәр «Авыл-урман хуҗалыгы эшчесе», 1931 нең 15 гыйнварыннан «Авыл хуҗалыгы эшчесе». 45251 Исеме Уиллард кратеры Америка педагогы Эмма Уиллард хөрмәтенә аталган. 45252 Исеме Уитни кратеры Америка астрономы Мэри Уитни хөрмәтенә аталган. 45253 Исеме үк күрсәтеп торганча, аның аскы кырыена бөти (догалык) кую өчен кесәсе дә була. 45254 Исеме Улла кратеры швед хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45255 Исеме Улука кратеры негидельлар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45256 Исеме Умкана кратеры Чукоткада таралган хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45257 Исеме Уоллстонкрафт кратеры инглиз язучысы Мэри Уолстонкрафт хөрмәтенә аталган. 45258 Исеме Уоркман кратеры Америка альпинисты Фанни Щоркман хөрмәтенә аталган. 45259 Исеме Уразбикә кратеры Татар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45260 Исеме « Урал өлкә татар-башкорт күчмә эшче театры » итеп үзгәртелә ( 1933 елда ябыла). 45261 Исеме Устинья кратеры рус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45262 Исеме Фазу кратеры авар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45263 Исеме Фаига кратеры Англосаксон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45264 Исеме Фаина кратеры төрек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45265 Исеме Фатыйма кратеры гарәп хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45266 Исеме Фауфау кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45267 Исеме Фербер кратеры Эдна Фербер хөрмәтенә аталган. 45268 Исеме Ферье кратеры Кэтлин Феррье хөрмәтенә аталган. 45269 Исеме Феста кратеры итальян рәссамы хөрмәтенә аталган. 45270 Исеме Филомена кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45271 Исеме Флагстад кратеры Кирстен Флагстад хөрмәтенә аталган. 45272 Исеме Фон Котт тезмәсе Карл Бернард фон Котта (1808—1879) хөрмәтенә аталган. 45273 Исеме Фосси кратеры Дайан Фосси хөрмәтенә аталган. 45274 Исеме Фредегонде кратеры Франклар королевасы Фредегунд хөрмәтенә аталган. 45275 Исеме Фрина кратеры грек алиһәсе Фрина хөрмәтенә аталган. 45276 Исеме Фрося кратеры рус хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45277 Исеме Хазе буразналары якындагы Хазе кратеры хөрмәтенә аталган. 45278 Исеме Хайди кратеры Хестер хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45279 Исеме Хамуда кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45280 Исеме Ханстен буразнасы якындагы Ханстен кратеры хөрмәтенә аталган. 45281 Исеме Хантиппе кратеры Сократ хатыны Ксантиппа хөрмәтенә аталган. 45282 Исеме Хатун кратеры төрек язучысы Михри хатун хөрмәтенә аталган. 45283 Исеме Хвангцини кратеры Корея язучысы Хщангцини хөрмәтенә аталган. 45284 Исеме Хелга кратеры инглиз хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45285 Исеме Хәлимә кратеры хауса хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45286 Исеме һәм иҗаты 1958 елның 27 маенда аклана, һәм күпкырлы мирасы мәдәниятыбыз тарихына кайтарыла. 45287 Исеме Хени кратеры норвег фигуристкасы Соня Хени хөрмәтенә аталган. 45288 Исеме Хепуорт кратеры инглиз сынчысы Барбары Хепворт хөрмәтенә аталган. 45289 Исеме Херстон кратеры Америка язучысы антрополог Зора Херстон хөрмәтенә аталган. 45290 Исеме Хиггинс кратеры Америка журналисты Маргерит Хиггинс хөрмәтенә аталган. 45291 Исеме Химена кратеры португал хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45292 Исеме Химико кратеры япон королевасы Химико хөрмәтенә аталган. 45293 Исеме Хириата кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45294 Исеме Хироми кратеры япон хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45295 Исеме Хлопок кратеры француз физигы Эжени Коттон хөрмәтенә аталган. 45296 Исеме Хлоя кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45297 Исеме Холидей кратеры Америка җырчысы Билли Холидей хөрмәтенә аталган. 45298 Исеме Хоу кратеры Америка язучысы Джулии Хоу хөрмәтенә аталган. 45299 Исеме Хуареи кратеры Полинезия хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45300 Исеме хуҗасы лейтенант Гарри Колбурн үскән Виннипег шәһәре хакына бирелә. 45301 Исеме Циала кратеры грузин хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45302 Исеме Цлио кратеры шундый ук атлы хатын-кыз исем-фамилиясеннән чыгып аталган. 45303 Исеме Цупи буразналары якындагы Цупи кратеры хөрмәтенә аталган. 45304 Исеме Чжу Шужен кратеры Кытай язучысы Чжу Шужен хөрмәтенә аталган. 45305 Исеме Чиёё кратеры япон язучысы Чиёё хөрмәтенә аталган. 45306 Исеме Чолпон кратеры шундый ук атлы хатын-кыз исем-фамилиясеннән чыгып аталган. 45307 Исеме чыккан бала, чакыручылар янына йөгереп, аларның сафын өзеп чыгарга тырыша. 45308 Исеме Шакирә кратеры татар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45309 Исеме Шакорнак буразналары якындагы Шакорнак кратеры хөрмәтенә аталган. 45310 Исеме Шасенемский кратеры төрекмән хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45311 Исеме Ши-Маи-Ю кратеры Кытай табибы хөрмәтенә аталган. 45312 Исеме Эванджелин кратеры грек хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45313 Исеме Эвелин кратеры кельт хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45314 Исеме экспедиция суднолары исемнәреннән ("Изге апостол Пётр" һәм "Изге апостол Павел") алынган. 45315 Исеме Элисон кратеры ирланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45316 Исеме Эмилия кратеры швед хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45317 Исеме Энид кратеры кельт хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45318 Исеме Эринна кратеры Эринна хөрмәтенә аталган. 45319 Исеме Эруша кратеры яһүд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45320 Исеме Эрхлебен кратеры Германия сәясәтчесе Доротхеа Чристиане Ерхлебен хөрмәтенә аталган. 45321 Исеме Эстер кратеры фарсы хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45322 Исеме Юмаисат кратеры кумык хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45323 Исеме Яантэ кратеры голланд хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45324 Исеме Ялгурик кратеры эвенклар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45325 Исеме Ямбика кратеры чирмеш хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45326 Исеме Янсен буразнасы якындагы Янсен кратеры хөрмәтенә аталган. 45327 Исеме Япония шәһәре Минамата исеме белән бәйле. 45328 Исеме Ясминә кратеры татар хатын-кыз исеме хөрмәтенә аталган. 45329 Исем зарар биргән нәрсәләрне яратучы (зарар да бирүчедер) димәктер. 45330 Исем: * Исем — сүз төркеме. 45331 Исем Йолдызның гарәп теленнән алынган исеме Садыр ( ; ) Садыр әл-Дөҗаҗ ( садр әд-дәҗаҗәһ — «Аккош күкрәге»ндәге йолдыз Дөҗаҗ — тавык. 45332 Исем Йолдызның гарәп теленнән алынган исеме Садыр ( ; ) Садыр Зателкөрси ( садр зат әл-көрсий — «Тәхет иясе күкрәге»ндәге йолдыз Зат — шәхес; көрси — тәхет. 45333 Исем Күпер Кышкы сарай һәм Сарай яр буе урамы белән якынлыгы сәбәпле Сарай күпере дип йөртелә. 45334 Исем Латин теленнән тәрҗемәдә «Draco» сүзе «дракон» дигәнне аңлата. 45335 Исемлек Аерым төс белән антипапалар билгеләнгән. 45336 Исемлек буенча мәгълүматлар беренче тапкыр 2007 елның май аенда бастырылды, соңгырак чыгарылышлары 2008 елның май, 2009 елның 2 июнь, 2010 елның 10 июнь, 2011 елның 25 май һәм иң соңгысы 2012 елның июнь аенда пәйда булды. 45337 "Исем лекне тикшергәндә ризасызлык белдерделәр, гауга куп тардылар, авыл старшинасын, писарьны кыйнадылар",- ди. 45338 Исемлектәге 12 кешене җәлилчеләр дип атау гадәткә кергән. 45339 Исемлектә куйган имза гаепләү карары чыгаруны белдергән. 45340 Исемлектә төзелүче, ябык һәм эшләүче рекаторлар урнашкан. 45341 Исемлек Халыкара атом энергиясе агентлыгы һәм мәглумәтләре буенча эшләнде. 45342 Исемле чишмәләрдән Беренче чишмәне яисә Сабит бабай кизләвен, Тукташ кизләвен яисә Җәләлетдин кизләвен, Авыл кизләвен. 45343 Исем Мелитенага чиктәш төбәк Armi, фарсыча Armina атамасыннан чыккан. 45344 Исемне алмаштыру сәбәбе — халыкара тәҗрибәсендә гомум кабул ителгән атамаларны куллану. 45345 Исемне алыштыручы тәхәллүс дип атала. 45346 Исемнән аермалы буларак кушамат аны йөртүченең теләнгән сыйфатларын түгел, ә чын сыйфатларын чагылдыра. 45347 Исемнең килеп чыгышы Авыл атамасы Невер Кибекеев (авылын нигезләүчеләрнең берсе) морзасы исеменнән килеп чыккан. 45348 Исемнең килеп чыгышы Татарск үз исемен якында урнашкан Старая Татарка авылыннан алган, ә авыл үз исемен авылның беренче яшәүчеләре милләтеннән алган. 45349 Исемнең килеп чыгышы Шәһәр үз исемне Пенза елгасы буенча алган, ә «Пенза» гидронимның килеп чыгышы төгәл билгеле түгел. 45350 Исемнең этимологиясе Алмания сүзе алман халкының исеменнән алынган. 45351 Исемнәр берлек һәм күплек санда киләләр. 45352 Исемнәре: * Аргы як * Бирге як. 45353 Исемнәре: Аргы як һәм Бирге як. 45354 Исемнәре аталган уенчылар шул арада йөгереп урыннарын алыштыралар. 45355 Исемнәрен еш алыштыра: 1935 елның 30 июненнән «Сталинчы» исеменә күчә. 45356 Исемнәреннән үк күренгәнчә, аның хезмәтләре телебезнең иң четерекле, катлаулы мәсьәләләренә багышланган. 45357 Исемнәре халык теленнән төшми: Бути күле, Сандугач күле, Өч күл һ. б. Өч күл янында милли бәйрәм — Сабан туе үткәрелә. 45358 Исемнәр идентификатор буларак, программалауда кулланылалар (мәсәлән исемнәр киңлеге). 45359 Исемнәрне Линней латин телендә бирә. 45360 Исемнәр сүзлекләре * Саттар-Мулилле, Г. Татар исемнәре ни сөйли? 45361 Исем Нигезләнү 1881 елыннан 1919 елгача Асхабад исемене йөрткән. 1919—1927 елларда — Павел Полторацкий хөрмәтенә Полторацк, ә 1927 елдан — Ашхабад. 45362 Исем Станция Урман проспекты янында, Выборг районы «Сампсониевское» округында урнашкан. 45363 Исем тарихы 1861 елда Дж. 45364 Исем тиешле йолдызлык исеменнән. 45365 Исем урыс геологы Александр Карпинский хөрмәтенә бирелгән. 45366 Исем Фәлистин атамасы фәлистинннәр дигән кабилә исеменнән килеп чыккан. 45367 Исем чыганагы Бистә исеме Чаунза (Чамза) исеменнән килә. 45368 Исем чыганагы Василий Чуйков Урам совет хәрби нәчәлниге, Сталинград оборона операциясендә катнашкан, ССРБ Маршалы Василий Иван улы Чуйков ( 12 февраль 1900 — 18 март 1982 ) хөрмәтенә аталган. 45369 Исем чыганагы Воротынец Вортоныскийлар кенәзләре (16—17 гасырларда авыл биләүчеләре) фамилиясе буенча аталган. 45370 Исем чыганагы Проспект татар язучысы Фатыйх Әмирхан хөрмәтенә аталаган. 45371 Исем чыганагы Урам 1932 елдан алман сәясәтчесе Клара Цеткин хөрмәтенә атала. 45372 Исем чыганагы Урам Ак диңгез хөрмәтенә аталаган. 45373 Исем чыганагы Урам исемен 1905 елның беренче рус революциясе барышында Казан Заречьеның эшчеләренең фетнәсе хөрмәтенә 1949 елда алган. 45374 Исем чыганагы Урам рус рәссамы Василий Василий улы Верещагин хөрмәтенә 1915 елда аталаган. 45375 Исем чыганагы Шахунья шәһәре үз исемен якында урнашкан Шахунья авылыннан ала. 45376 Исем чыганагы Шәһәр 1956 елда рус композиторы Петр Чайковский хөрмәтенә аталган. 45377 Исем чыганагы Шәһәр үз исемен Нязя елгасы һәм заводның нигезләүче Пётр Осокинның исеме буенча ала. 45378 Исем чыганагы Шәһәр үз исемне Сенгилейка елгадан алган, ә ул үз исемен эрзә сянг — «кушылдык» һәм лей — «су» сүзләреннән алган. 45379 Исем чыганагы Шәһәр элемтә юллары халык комиссариатының әгъзасы Степан Ковылкин хөрмәтенә 1919 елда аталган. 45380 Исем чыганагы Шөмерлә шәһәре үз исемен якында урнашкан Шөмерлә авылыннан ала. 45381 Исәнбаевлар гаиләсе үзбәк халкына мәгърифәт таратучылар булып яшәгәннәр. 45382 Исәнбаевларның икенче балалары Фирдәүс исемле кыз, шулай ук Кокандта 1925 елда туган, соңрак Казанда СССР Фәннәр Академиясенең Казан филиалы физика-техника институтында техник фәннәр кандидаты булып эшләгән. 45383 Исәнбай — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45384 Исәнбай — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 45385 Исәнбәтне үзеннән өстәүләрдә, яңа бүлекләр кертүдә гаеплиләр. 45386 Исәнбәт пьесасы буенча). 1983 елда Татарстан китап нәшриятында драматургның пьесалар җыентыгы («Менә без дә үсеп җиттек. 45387 Исәнбәт) спектакльләренә язган көйләре тамашачылар тарафыннан җылы кабул ителә, иҗатының офыкларын киңәйтә. 45388 Исән булса, 23 майда аңа әле бары 80 яшь кенә тулыр иде. 45389 Исән вакытында ук җәннәт белән бүләкләнгән сәхабәләрнең берсе. 45390 Исәнголдан Уфага кадәр 337 км, тимер юл станцияләренә Төлгенгә – 54 км, Сарыкташка – 60 км. 45391 Исән калган банклар исә бурычка бирүне туктатып, акчаларын саклап калырга тырыша. 45392 Исән калган десантчы А. И. Галушкин яшерен хәлгә күчә, махсус төркем оештырып фашистларга каршы җимерү эшчәнлеген дәвам итә. 1942 елның 7 маенда ул камап алына һәм бәрелешкә кереп һәлак була. 45393 Исән калганнары бүтән урыннарга күчеп китә. 45394 Исән калганнары да төрле сәбәпләр аркасында югалып һәм урланып беткән. 45395 Исәнлеге начар булу сәбәпле, армиягә алынмый, ләкин фронтка җибәрүләрен үтенеп, хәрби комиссариатка килә. 45396 Исәнләшү белән очраткан кешегә мөнәсәбәтеңне күрсәтеп була. 45397 Исәнләшү халыкларның телләренә, мәдәниятына, гореф-гадәтләренә бәйле булып тора. 45398 Исән-сау әнисе, олы апасы һәм энесе бар. 45399 Исәнсеф — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 45400 Исән чагында Кафканың бары берничә кыска хикәясе генә нәшер ителә һәм алар, әлбәттә, аның иҗатына карата зур кызыксындыру тудырмыйлар. 45401 Исән чагында ук Мөхәммәд галәйһиссәләм тарафыннан җәннәт вәгъдә ителгән 10 сәхабәнең берсе була. 45402 Исәп 10:10 булган очракта чиратлашып берешәр подача гына ясала һәм сет көндәшләрнең берсе икенчесен 2 очкога уздрып җибәргәнче уйнала. 45403 Исәпкә елның һәр көнендә һава аланына очып килүче (төшүче), очып китүче һәм анарда транзит өчен туктаган барлык пассажирлар алына. 45404 Исәпләнгәннән артык көчәнештән саклау Диодлар еш сиземле электрон җайланмалардан зарар итүче югары көчәнешләрне үткәрү өчен кулланыла. 45405 Исәпләнүче функцияләр классы Тьюринг буенча исәпләнүчеләр белән тәңгәл килү ике адымда исбатлана: башта иң гади функцияләрнең Тьюринг машинасында исәпләнүне исбатлыйлар, аннан соң операторлар ярдәмендә чыгарылган функцияләрне испләнүне исбатлыйлар. 45406 Исәпләре – аларны иректә үрчетү була. 45407 ; Исәпләү интеллекты: Нейро челтәрләр һәм " тоташтыру" белән кызыксыну Дэвид Румельхарт тарафыннан яңадан 1980-енче еллар уртасында торгызылган. 45408 Исәпләүләр буенча кара тишеккә бер кисәкчек төшкәнгә карамастан, кара тишек массасын югалта. 45409 Исәпләү математикасы — үз эченә санак куллану һәм хисап эшләрен башкару мәсьәләләрен алучы математиканың бер бүлеге. 45410 Исәт районының бердәнбер татар Йегәнле (Югары Ингал) авылында 1915 нче елда игенче гаиләсендә туган. 45411 Исәт районының Йегәнле тулы булмаган урта мәктәбе Советлар Союзы Герое Булат Янтимиров исемен йөртә. 45412 Исәт ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 45413 Исетское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 45414 Исәт һәм Тубыл елгалары аша Маяк радиоактив матдәләре Төньяк Боз океанын пычратып тора. 45415 Исилкүл районының Новорождественка авылында башлангыч сыйныф балаларын укыткан. 45416 И.Сирматов — 1993 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 45417 И.Сирматовны татар әдәбиятында телевизион драматургия жанрын башлап җибәрүчеләрнең берсе дияргә мөмкин. 45418 Исиувы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 45419 Искавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 45420 Иска (Кека) — Русия территориясеннән ага торган елга. 45421 Искал хан Лаврентий елъязмасында ( 1061 ) телгә алына. 45422 Иске Авыл — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45423 Иске авыл темасы М. Галинең Бөек Октябрь революциясеннән соңгы иҗатында да төп урынны алып тора. 45424 Иске Акбулат — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 45425 Иске Акташ — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45426 Иске Актүбә — Русия территориясеннән ага торган елга. 45427 Иске Александровка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 45428 Иске Алексеевка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45429 Иске Алпар авылында 300 гә якын хуҗалык исәпләнә. 45430 Иске Алпарда тарих музее эшли. 45431 Иске Алпар — Татарстан Республикасының Әлки районындагы авыл. 45432 Иске алым белән эшләүче барлык укытучылар һәм яңа алым белән укыткан яшь мөдәррисләр бөтенләй бушка эшләгән. 45433 Иске Антропы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 45434 Иске Армалы — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 45435 Иске Арсланбәк — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 45436 Иске Арыш — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 45437 Иске Ашыт — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 45438 Иске Аю — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 45439 Иске Бабич Иске Бабич — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45440 Иске Баеш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 45441 Иске Байлар — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 45442 Иске Бакуры ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 45443 Иске Балбык — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 45444 Иске Балгазы — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 45445 Иске Балтач авыл советына Иске Яхшый, Көмьязы, Иске Илекәй, Туктай авыллары керә. 45446 Иске Балтач авылында 87нче һөнәрчелек училищесы эшли. 45447 Иске Балтач — Башкортстанның Балтач районы үзәге. 45448 Иске Барыш авылы — җирле үзидарә үзәге. 45449 Иске Барыш авылы район үзәге Кама Тамагы эшчеләр бистәсеннән 46 чакрым ераклыкта урнашкан. 45450 Иске Барыш авылы тарихы Барыш атамасы тарихи белешмәләрдә шактый еш очрый. 45451 Иске Барыш — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы авыл. 45452 Иске Барыш халкы башта тау башына килеп утырган, Алгазы исемле бер бистә булып яшәгән. 45453 Иске Бәйрәмгол — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 45454 Иске Бесовка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 45455 Иске Бәшир — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан татар авылы. 45456 Иске Биккенә — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 45457 Иске Бикчәнтәй — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 45458 Иске Бияз — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 45459 Иске Бөртек — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 45460 Иске Бүздәк авылы халкын Каргалыдан Еникеев һәм Терегулов морзалар белән кардәшлек җепләре бәйли. 45461 Иске Бура — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 45462 Иске Бурны — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 45463 Иске Бухарово ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 45464 Иске Варваровка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 45465 Иске Васильевка — Башкортстанның Әлшәй районындагы татар авылы. 45466 Иске Васькино — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 45467 Иске Вәрәш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45468 Иске Вәрәш — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 45469 Иске Вершаут ( ) — Пенза өлкәсенең Лопатино районына керүче татар авылы. 45470 Иске Гәрдәле — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 45471 Иске Гомәр — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 45472 Иске Гордеевка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 45473 Иске Горново — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 45474 Иске Дөмәй урта мәктәбенә укырга йөгерә, бер үк вакытта колхоз хисапчысы булып та эшли, 1945 елда аттестат ала. 45475 Иске Дөреш — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 45476 Иске Дражжево — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 45477 Иске Дуван — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 45478 Иске Ежово — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 45479 Иске Әлмәс — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 45480 Иске Әлмәт башлангыч, Рангазар сигезьеллык, Сарман урта мәктәпләрен ( көмеш медальгә) тәмамлый. 45481 Иске Әмир — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 45482 Иске Әнҗерәдән Яңа Әнҗерәгә барганда, юлда бер калкулык кала. 45483 Иске Әнҗерә һәм Яңа Әнҗерә авыллары тарихы Ямкино атамасы халык авыз иҗаты әсәрләрендә һәм тарихи чыганакларда еш искә алына. 45484 Иске Әпсәләм — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 45485 Иске Әсләк — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 45486 Иске Әхмәт — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45487 Иске Әхмәт — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 45488 Иске Әшит — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 45489 Иске җидебаскычлы ладлар - антик дөньяда кулланылган җиде баскычтан торган музыкаль ладлар. 45490 Иске Җирекле — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 45491 Иске Җияш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 45492 Иске Җогып — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 45493 Иске Җөри — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 45494 Иске Завод — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 45495 Иске Задур авылында утызынчы еллар башында “Беренче май” күмәк хуҗалыгы оешкан. 1941-1945 еллардагы сугыштан соң һәм 1960-1970 елларда Иске Задур авылы перспективасыз авыллар исемлегенә кертелгәч авыл бик тиз кечерәя башлый. 45496 Иске Задурның йорт саннары буенча иң зур булган вакыты (билгеле мәгълуматлар буенча) 1932 елда – 400 йорт, ә 1998 елга анда 43 йорт кала. 45497 Иске Задур — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы татар авылы. 45498 Иске заманда урманның аргы ягында авыл бар икәнен дә белмәгәннәр, шулкадәр калын урман эчендә яшәгәннәр. 45499 Иске зират дип йөртелгәнен дә чистартып һәм карап торалар. 45500 Иске зират урынын да Мулла Иле халкы онытмый. 45501 Иске зират эченнән чишмә агып чыга. 45502 Иске Ибрай авылы тарихы Археологлар Иске Ибрай авылы яныннан язулы кабер ташы тапканнар. 45503 Иске Ибрай — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 45504 Иске Ибрай район үзәге Аксубайдан 13 чакрым ераклыкта утырган. 45505 Иске Ибрай — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы авыл. 45506 Иске Ивановка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 45507 Иске Игем — Татарстанның Минзәлә районындагы юкка чыккан авыл. 45508 Иске Иглай — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45509 Иске Илек — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 45510 Иске Илек — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 45511 Иске Иркәнәш — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 45512 Иске Исаково — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 45513 Иске Итекәй — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 45514 Иске Ишле — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 45515 Иске Иштирәк — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 45516 Иске йолалык тарафдарлары тик үзен тулы мәгънәдәге православилеләр булып саныйлар, ә Мәскәү патриархатындагы Урыс Чиркәвенә "читләтеп чиркәү" буларак карыйлар. 45517 Иске Йорт — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 45518 Иске Йорт — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 45519 Иске йорт тау башы, Кизләү, Көрән таулары — Алпар халкына табигать биргән бүләк. 45520 Иске Кади авылындагы (Кыязлы инеше янына урнашкан) 213 хуҗалыкта ислам дине тотучы 583 ир-ат һәм 614 хатын-кыз көн иткән, авылда бер мәчет эшләгән. 45521 Иске Кади авылы оешуга 400 елдан да ким түгел икән. 45522 Иске Кади һәм Яңа Кади авыллары тарихы Авыл атамалары тарихи белешмәләрдә еш очрый. 45523 Иске Кадыш ( ) — элек Мордовиянең Ельник районына кергән, хәзер таралган татар авылы. 45524 «Иске Казан» аланы программасын Алексеевск районы Биләр тыюлыгында уза торган «Сәләт» фестивален әзерләү дә кертелгән. 45525 Иске Казанга сөргенгә җибәрелә. 45526 Иске Казанковка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 45527 Иске Казанчы — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 45528 Иске Калдаис — Инза елгасы кушылдыгы. 45529 Иске Калмаш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 45530 Иске Кама- Кама (Чулман) елгасының хәзерге тамагыннан өч чакырым ераклыктагы әүвәлге эзе. 45531 Иске Каманың юнәлеше Иделгә янәшә булган. 45532 Иске Каменка ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 45533 Иске Камышлы — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан татар авылы. 45534 Иске Кандра — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 45535 Иске Кара — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 45536 Иске Карата — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45537 Иске Каргалы — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 45538 Иске Катай — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 45539 Иске Кәкерле авылы район үзәге Иске Чүпрәле авылыннан 16 чакрым ераклыкта урнашкан. 45540 Иске Кәкерле — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы авыл. 45541 Иске Кәлмияр — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 45542 Иске Кенә — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 45543 Иске Кенә-Юмья — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 45544 Иске Кәстәй — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 45545 Иске Кечкенәш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 45546 Иске Кизгән — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 45547 Иске Кимжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 45548 Иске Кодаш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45549 Иске Көлкәш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 45550 Иске Колмәт — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 45551 Иске Коммуна ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 45552 Иске Конево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 45553 Иске Коса ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 45554 Иске Котыш — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 45555 Иске Көшкәт — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 45556 Иске Крещено ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 45557 Иске Күзәк — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан татар авылы. 45558 Иске Күклек — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 45559 Иске Күктау — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 45560 Иске Кулатка төп мәгариф үзәге – дәүләт механика-технология техникумы бар. 45561 Иске Кулаткыда ниндидер зур-зур оешмалар да, фабрикалар һаман да юк. 45562 Иске Куликовка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 45563 Иске Куян — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 45564 Иске Кыбау — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 45565 Иске Кызылсу – Сембер өлкәсенең Иске Майна районында татар авылы. 45566 Иске Кызылъяр — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 45567 Иске Кызыл Яр — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 45568 Иске Кырлай Ия суы буена, Себер элемтә юлының сул ягына утырган. 45569 Иске Кырлай — Татарстан Республикасының Арча районындагы авыл. 45570 Иске Кырлай һәм Хохлово авылы картларының сөйләгән риваятьләре бу сүзләрнең дөреслеген расларга һәм Иске Кырлай тарихын тагын да ачыкларга ярдәм итте. 45571 Иске Лабёнок — Русия территориясеннән ага торган елга. 45572 Иске Маҗын — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 45573 Иске Мансур авылы Яңа Мансурдан ике-өч чакрым ераклыктагы Воровская дорога — Сыртовая дорога буена утырган. 45574 Иске Матвеевка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 45575 Иске Матюшкино ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 45576 Иске Мерәс — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 45577 Иске Мәртле — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 45578 Иске Мәчәләй — Самар өлкәсендәге татар авылы. 45579 Иске Минзәләбаш авылында туып үскән язучы Адлер Тимергалинның дәфтәрләрендә «Минзәлә» сүзенең этимологиясенә карата түбәндәге фикерләр тупланган: «Минзәлә – Ык елгасының сул кушылдыгы. 45580 Иске Мичән — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 45581 Иске Монастырская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 45582 Иске Мортаза — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 45583 Иске Мөсет — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 45584 Иске Мотабаш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 45585 Иске Мөхәммәт — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 45586 Иске Мошты — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 45587 Иске Муйнак — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 45588 Иске-Мулино — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — торак пункт (федераль классификатор буенча). 45589 Иске Мунчалидә — 1, Яңа Мунчалидә 4 мәчет эшләгән. 45590 Иске Мурзиха — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 45591 Иске Муса авылы мәктәбендә укыган. 45592 Иске Муса — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45593 Иске Муса — Башкортстанның Чишмә районындагы татар авылы. 45594 Иске Надеждино — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 45595 Иске Накаряково — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 45596 Искәндәр — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 45597 Искәндәр Габдулла улы Абдуллин — татар тел галиме. 45598 Искәндәр Зөлкарнәйн (БЭК 356 — 323) яуларыннан соң Пакистанга эллинизм рухы таратыла. 45599 Искәндәрияле Климент хәбәр итүенчә, Филиппның хатыны һәм кызлары булган. 45600 Искәндәр Хәйруллин (Искәндәр Илдар улы Хәйруллин) – драма актеры, Камал театры артисты. 45601 Искәндәр һәм Дилә Еникиевларның әтисе. 45602 Иске Нәдер — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 45603 Иске Никулино ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 45604 Иске Нократ — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45605 Иске Өҗем — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 45606 Иске Оскол ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 45607 Иске Оча — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 45608 Иске Перевоз ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 45609 Иске Петрово — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 45610 Иске Пив-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 45611 Иске Писмән авылы, башка Русия империясенең чик буенда урнаштырылган кебек, качкын крестьяннар һәм солдатлар белән нигезләнгән. 45612 Иске Писмән авылы янында Зәй елгасына коя. 45613 Иске Почкак — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 45614 Иске Пукшинер — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 45615 Искергән сүзләр — төрле сәбәпләр аркасында (сүзнең аерым бер мәгънәсе югалу, теге яки бу төшенчәнең телдән бөтенләй югалуы) кулланылыштан төшеп калган сүзләр. 45616 Искергән һәм хәзер кулланылмый торган кагыйдәләр Һәвәскәр уйнаучылар арасында искергән кагыйдәләр буенча уйнау һаман да киң таралган. 45617 Искерәк каты дискларда тимер (III) оксиды магнит материалы буларак кулланылган, әмма хәзерге дискларда кобальт нигезендәге эретелмә кулланыла. 45618 Искерәк конструкцияләрдә үзәк эшкәрткеч җайланмаларның күрсәтмә декодирлау өчен җаваплы өлешләре алмаштырылмый торган hardware җайланмалар булган. 45619 Иске Реченское ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 45620 Искерим тәкъвимендә алтынчы ай. 45621 Искәрмә буларак, Авыргазы районында тумаган шәхесләргә дә бирелергә мөмкин. 45622 Искәрмә буларак, районнан читтә туган шәхесләргә дә тапшырылырга мөмкин. 45623 Искәрмә буларак, яшьләр өчен иҗат итүче һәм яшьләр белән эшләүче шәхесләрнең яше чикләнми. 45624 Искәрмә Дека-, гекто-, деци-, сантиФарад үлчәү берәмлекләрен кулланырга киңәш ителми. 45625 Искәрмә Декаметр, гектометр, дециметр үлчәү берәмлекләрен кулланырга киңәш ителми. 45626 Искәрмәләр Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Әдәбият * Равил Фәхретдинов. 45627 Искәрмәләр Моны да карагыз *Арсенал. 45628 Искәрмәләр Усть-Кулаткы — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан авыл. 45629 Искәрмәләр Чыганаклар * Борынгы һәм Урта гасыр әдәбияты мультимедиа басмасы. 45630 Искәрмәләр Чыганаклар * Өмет гәзитеннән. 2010 ел. 45631 Искәрмәләр Чыганаклар * Татар балалар фольклоры. 45632 Искәрмәләр Чыганаклар * Урта мәктәпнең 5-6 нчы класслары өчен дәреслек. 45633 Искәрмәләр Чыганаклар * Черкиләргә каршы халык ысуллары // «Якты Юл». 45634 Иске Роман — Татарстан Республикасының Чистай районындагы татар авылы. 45635 Иске Рус Әмзәсе – Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45636 Иске — Русия территориясеннән ага торган елга. 45637 Иске Рус Мәмәтхуҗасы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 45638 Иске Русса ( ) — Русия Федерациясенең Новгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 45639 Иске Салавыч авылы бүгенге көндә тулы тормыш белән яши. 45640 Иске Салавыч – Балтач районындагы иң борынгы авылларның берсе. 45641 Иске Салдау — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 45642 Иске Салман — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45643 Иске Саурыш — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 45644 Иске Сахча ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 45645 Иске Сәет — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 45646 Иске Сендер белән "Сендер” тавы аралаштыра. 45647 Иске Сәпәш — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 45648 Иске Сережкино — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 45649 Иске Сәфәр — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 45650 Иске Сибай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 45651 Искеславян язуында «аз» исемен йөртә. 45652 Иске Смыловка — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 45653 Иске Соболева ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 45654 Иске Собханкол — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 45655 Иске Солтангол — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 45656 Иске Сөрмәт — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 45657 Иске Сумароково — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 45658 Иске Суркино ( ) — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 45659 Иске Сусадыбаш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45660 Иске Сынны — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 45661 Иске Сынташ — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 45662 Иске Тазлар — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 45663 Иске Такталы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45664 Иске Тамбовка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 45665 Иске Татар Әдәмсуы — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 45666 Иске Татар Әмзәсе – Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45667 Иске Татыш — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 45668 Иске Теләкәй — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 45669 Иске Тепловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 45670 Иске Тәрбит авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 45671 Иске Тәрбит урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы Иске Тәрбит авылында урнашкан мәктәп. 45672 Иске Тәрбит урта мәктәбе илебезгә шактый күп талантлы кешеләр тәрбияләп чыгарган. 45673 Иске Тимешкә — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 45674 Иске Тимкә — Башкортстанның Балтач районында урнашкан татар авылы. 45675 Иске Тимошкино — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 45676 Иске Төгәлбуа ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 45677 Иске төзелешләрдән Берлинда Опера театры, Кызыл ратуша, Бельвю Сарае, Бранденбург капкалары, Изге Мария чиркәве, Рейхстаг ( 1999 елда яңадан төзелә) сакланганар. 45678 Иске төзелшнең төп көче ГУЛАГ тоткынннары вә әсир төшкән япон салдатлары http://cyberleninka. 45679 Иске Торҗа — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 45680 Иске Төрнәле — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 45681 Иске Туймазы — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 45682 Иске Тукран — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 45683 Иске Тумбагыш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 45684 Иске Тумба — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45685 Иске Турай — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 45686 Иске Турай — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 45687 Иске Тушка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 45688 Иске Үзи — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 45689 Иске Указна ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 45690 Иске Урҗабаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 45691 Иске Урҗа — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45692 Иске урында исә Еникеевларның урыс коллары калган. 45693 Иске Урыссу — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 45694 Иске Усман — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 45695 Иске Үтәмеш — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы татар авылы. 45696 Иске Фәйзулла ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 45697 Иске Хвалынский — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 45698 Иске һәм Яңа Казанның барлыкка килүе турындагы риваять-легендалар нигездә шушы чорда туган. 45699 Иске Чаллы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 45700 Иске Чаллы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 45701 Иске Чат — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 45702 Иске Чәбия — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 45703 Иске Чәчкап авылының Иван Грозный юк иткән урыны хәзерге Олы Кайбыч авылы урынында булган дип раслый Кадыйр Га­лимов. 45704 Иске Чәчкап элек-электән шактый зур авыл булып килгән. 45705 Иске Чиркәс — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 45706 Иске Чүриле — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 45707 Иске Шах — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 45708 Иске Шәйморза — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 45709 Иске Шәрәй — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45710 Иске шәһәрнең бушап калган мәхәлләләренә чит илләрдән һәм элеккеге Франция һәм Бельгия колонияләреннән килүчеләр урнаша. 45711 Иске Шигали — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 45712 Иске экосистемалар юкка чыга, шуңа күрә динозаврларның саны да кыскартыла. 45713 Иске Эткусты — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 45714 Иске Юраш — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 45715 Иске Юри ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 45716 Иске Юрмаш — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 45717 Иске Ялан — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 45718 Иске Янбәк — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 45719 Иске Яндыз — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 45720 Иске Яппар — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 45721 Иске Ярмәккә килгәнче бергә укыган иптәше Ризаэтдин хәзрәт үзенең ике туган сеңелесе булган Нурҗиһан абыстайны димләп гаиләле итеп җибәрә. 45722 Иске Яхшый — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 45723 Иске Яшь — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 45724 Искирь — Русия территориясеннән ага торган елга. 45725 Искитим ( ) — Русия Федерациясенең Новосибирск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 45726 Искиткеч авыр көннәрдә Верденны саклаучыларга Көнчыгыштан ярдәм килә. 45727 Искора — Русия территориясеннән ага торган елга. 45728 Искра ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 45729 Искра ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 45730 Искра — Русия территориясеннән ага торган елга. 45731 Искра ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 45732 Искуҗа — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 45733 Искуш — Русия территориясеннән ага торган елга. 45734 Ислам 2010 ел – Съафар ае башлана. 45735 Ислам архитектурасы Кытай архитектураһсы белән катнашлыгы — Кытай мәчетнең кабатланмас үзенчәлеге. 45736 Исламбакты — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 45737 Ислам — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 45738 Ислам бәйрәмнәре — Ислам динендә билгеләнгән бәйрәмнәр һәм истәлекле кичәләр. 45739 Исла́м Габделгани́ улы Кəри́мов ( ) — Үзбәкстанның дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Үзбәкстанның беренче президенты. 45740 Исламга кадәрге гарәпләрдә оста теллелек, кунакчыллык һәм биргән сүзгә тугърылык сыйфатларына зур урын бирелгән. 45741 Исламга каршы пропаганда алып барудан кала, миссионерлар мөселманнарны мәдәни һәм сәяси яктан, кысаларга һәм кимсетергә тырышалар. 45742 Ислам голәмасы белдергәнчә, Кадер кичәсеннән соң иң изге кичә – Бәраәт кичәседер. 45743 Исламда галим дип гөмумтанылган һәм авторитетлы, исламның теоретик һәм практик якларын белүче кешене атылар. 45744 Ислам дине буенча Мөхәммәд (с. 45745 Ислам дине Дөрес, болгар җәмгыятендә Урта Азиядән кабул иткән ислам диненең беренче яралгылары күренә башлаган Мәсәлән, тарихта мәгълүм беренче болгар бие Алмас мөселман булган. 45746 Ислам дине (иң азыннан номиналь яктан) ир кешеләрнең шовинизмын тоеп, җенесләрнең тигез булуын ассызыкласа да, Sigal, Phillip. 45747 Ислам дине кабул иткәннән соң Бәркә хан Идел буе Болгары һәм Урта Азия сәүдә үзәкләрендә таяныч алган. 45748 Ислам динендә кешенең жанын Газраил фәрештә ала. 45749 Ислам дине нигезләреннән тыш, Аллаһы һәр кешегә коткарылу өчен кирәкле дини вазифалар үтәүне дә йөкли. 45750 Ислам динен кабул итә. 45751 Ислам динен кабул итү 1240 еллпрда Бәркә Идел буе Болгары йогынтысында Ислам динен кабул иткән. 45752 Ислам динен кабул итүнең игълан итү Ике айдан соң, бөтен болгар халкы корылтаен җыеп, шул ук Багдад илчеләре алдында Алмас исламны кабул итүне рәсми төстә бөтен халык исеменнән игълан иткән. 45753 Ислам динен кабул итү өчен, аны ике мөселман ир-ат катнашында бер тапкыр кабатлау да җитә. 45754 Ислам динен кечкенәдән канына сеңдереп үскән, затлы нәсел тәрбиясе алган кыз Казан бае, хәйрияче Сөләйман Мөхәммәтҗан улы Аитовка ( 1859 1922 ) дүртенче хатынлыкка С.М. Аитовның алдагы өч хатыны да үлгән була кияүгә чыга. 45755 Ислам динен тотканнар һәм мөселман-сөнниләр булып саналганнар. 45756 Ислам динен тотучылар үзләренең үсеп җиткән кыз балаларын ят динле егетләргә кияүгә бирмәгәннәр, шуңа курә бисермән егетләре ар авылларыннан кыз сорарга мәҗбүр булганнар, бер-ике буыннан соң аларның гаиләләрендә ар теле гади тел булып кала башлый. 45757 Ислам динен тотучы шәһәр аксөякләре Батунын оныгының оныгы, Мәнгүтимернең оныгы, Тугрылча улы Үзбәкне яклыйлар һәм аны тәхеткә утыртуга ирешәләр. 45758 « Ислам дөньясы » Мәгариф тарафдары З. Камали, үз тирәсенә алдынгы карашлы татар зыялыларын туплап, татар телендә « Ислам дөньясы » («Әлгаләмел Ислам») газетасы чыгара башлый ( 1906 1907 ). 45759 Ислам әдәбиятын өйрәнеп мөстәкыйль рәвештә (башка чыганаклар буенча чечен дуслары тәэсирендә) 15 яшендә Исламны кабул итә. 45760 ' Ислам Әхмәтҗанов, журналист. 45761 Ислами Вазиристан дәүләте 2006 елның 14 февралендә Төньяк Вазиристан территориясенең бәйсезлеге торгызылуы һәм Ислами Вазиристан дәүләте төзелүе игълан ителә. 45762 Ислами Вазиристан дәүләтен бер дәүләт тә кабул итми. 45763 Ислам инде Идел буе Болгарстанында 922 елда кабул ителгән. 45764 Исламия Мәхмүтова, Земфира Досаева, Һаҗәр Шәкүрова, Әнәс Галиуллин, Роза Хәбибрахманова (шофер итеп) эшкә алына. 45765 Ислам кабул иткәч, беренче мөселманнар кебек үк, зур сынаулар аша үтә. 45766 Ислам кабул итүнең 1000 еллыгы исемендәге Казан югары мөселман мәдрәсәсен тәмамлый. 45767 Исламны кабул иткәнче, Мәккәнең иң бай сәүдәгәрләреннән була. 45768 Исламның алтын гасыры монголларның 1258 елда Багдадны талап чыгуы белән тәмамлана. 45769 Исламның башлангыч чорында мөселманнар, әлеге дога сүзләре белән, үзләренең Мөхәммәд өммәтеннән булуларын раслыйлар. 45770 Исламның башлангыч чорында, мөселманнар җәза һәм җәберләнүләргә дучар булган вакытта, Хәдиҗә Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмгә бик зур ярдәм күрсәтә. 45771 Исламның рәсми вәкилләре булган муллалар аны дин кануннарын бозып мөртәтлек таратуда, җәмәгатьчелекне хөкүмәткә каршы күтәрүдә гаепли. 45772 Ислам риваятьләре буенча, Мөхәммәд пәйгамбәрнең әнисе Әминә балага узгач, бер төш күрә. 45773 Ислам сәнгате өчен Урта Азиягә бара. 45774 Ислам сугыш алып баруны яклану, җәмгыятьтә ислам суверенитетын яклау өчен һәм аңа карата гаделсезлеккә каршы максатта гына рөхсәт итә. 45775 Ислам тарихын һәм гарәп телен өйрәнү өчен «Әл-Әзһәр» университетында гарәп теле һәм әдәбиятын өйрәнүдән башка ул Каһирә педагогика институтында да укыган. 45776 «Исламтат» МА редакциясе Казанда урнашкан. 45777 Ислам тәгълиматы буенча, вакыт узу белән Инҗилгә ялгышлыклар керү сәбәпле, Аллаһ соңгы китапны китерер өчен Мөхәммәт пәйгамбәрне җибәрде. 45778 Ислам үтеп кергәннән соң күп төбәкләрдә эпик һәм тарихи темаларга әсәрләр, дини трактатлар, хроникалар яза башлыйлар. 1920-30нчы елларда романнар таралу алалар. 45779 Ислам хезмәттәшлеге оешмасы (ИХО, (ОИС ), (OIC), ‎‎) — ислам илләренең халыкара оешмасы. 45780 Ислам Христиан бердәмлеге өчен догалар кылу атналыгында үткәрелгән дини мөрәсимләрдә төрле христиан агымнарының хачлары. 45781 Ислам Христианлык 12px Көнбатыш Христианнарда 12px Көнчыгыш христианнарда Башка диннәр/ ышанулар Шулай ук карагыз Искәрмәләр Сынамышлар * Беренче февральдә төнлә йолдызлар күренсә — яз соңга калу галәмәте. 45782 Ислам Христианлык * Көнбатыш Христианлыкта Раштуаның 12 көненең соңгысы. 45783 Ислам Христианлык * Көнбатыш Христианлыкта Раштуаның 12 көненең унберенчесе. 45784 Ислам якынча 200 ел элек кабул ителгән. 45785 Исландия – бозлыкларга бай ил (илнең 12 процент территориясен бозлыклар били, ә Ватна дигән иң зур бозлыкның мәйданы 8400 квадрат километр тәшкил итә, бозның калынлыгы 1 километр). 45786 Исландия Гольфстрим агымы тарафыннан җылына һәм аның климаты уртача, гәрчә киңлеге югары һәм Арктик Боҗрасыннан әз генә чыгып торса да. 45787 Исландиядә якынча 30 гейзер бар. 45788 Исландияның икътисади, сәяси һәм иҗтимагый тотрыклылыг һәм тигезлеге рейтинглары югары. 2013 елда ул Берләшкән Милләтләр Оешмасы Кеше Үсеше Индексы буенчы үсеш буенча 13-енче ил булган. 45789 Исландияның мәдәнияте дәүләтнең Скандинавия мирасына нигезләнгән. 45790 Исландия Төньяк Атлантик һәм Арктик Океан арасында урнашкан төньяк дәүләт. 45791 Исландия тулысынча диярлек яңартыла торган энергиягә таяна. 45792 Исланд теле кебек үк, фарер теле тамырлары Скандинавия викингларына тоташа. 45793 Исланд теле (үзатамасы íslenska) — исландлар теле, Исландиянең дәүләт теле. 45794 Исле агачтишәр ТРның Кызыл китабына кертелгән. 45795 Ислейтар — Әтнә районында урнашкан Ары авылының урысча атамасы. 45796 Исләй — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 45797 Исмаил авылы җирләрее башкортлар кулында була. 45798 Исмаил Гаспыралы киңәше буенча Парижга укырга китә, 1901—1906 елларда Париж университетының юридик факультетында укый, хокук фәннәре кандидаты исемен ала. 45799 Исмаилчыларга Таҗикстанның Таулы-Бадахшан районындагы халыкның күп өлеше, Әфганстанның хәзәриләр дигән халкы керә. 45800 Исма — Русия территориясеннән ага торган елга. 45801 Исмәгыйлев Рөстәм Хәләф улы — «Землячество нижегородских татар» фондының попечительләр советы әгъзасы. 45802 Исмәгыйль бабай бер ягына да кул куймаган, берничә кеше иярткән дә качкан. 45803 Исмәгыйль Бикмөхәммәтов, аның юлдашлары Надир, Якуб, Габдрахман һәм «юл ялчысы» өчен озак елларга сузылган сәфәр башлана. 45804 Исмәгыйль Бикмөхәммәт углы (Исмәгыйль ага) – XVIII гасырда яшәгән татар сәүдәгәре, сәяхәтче, мәгълүм сәяхәтнамә авторы. 45805 Исмәгыйль Габдулла улы Рәмиев (1895-1969) – күренекле галим-китапчы, матбугат белгече һәм библиограф. 45806 Исмәгыйль Гайнетдинов – татардан чыккан беренче һөнәри архитектор, профессор ( 1967 ). 45807 Исмәгыйль Илялов, Исмәгыйль Гобәйдулла улы Илялов ( 1898 1992 ) — виртуоз мандолиначы, сәнгать белгече, коллекция туплаучы. 45808 Исмәгыйль рус мәдәниятен өйрәнә, Катковның славянофил карашлары белән таныша. 45809 Исмәт разъезды — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 45810 Иснәдтә телгә алыучы кешене равий дип атыйлар. 45811 Испан-американ сугышы вакытында ул Кубада теннессилы пехота капитаны булып хезмәт итә. 45812 Испан басып-алуларыннан соң, Эдемга охшаш Ацтлан турындагы сүзләр Испаниягә килеп җитә. 45813 Испан Википедиясе – нең испан телендәге бүлеге. 45814 Испан денгиз сәяхәтчесе Һуан Бермудес тарафыннан 1522 елда кәшеф ителгән. 45815 Испан Империясе регионны 16-ынчы гасырда яулап алган. 45816 Испаниядә бу бәйрәм 28 декабрь көнне билгеләнә. 45817 Испаниядә уртага чыккан ЭТА оешмасы, яки Төркиядә барлыкка килгән һәм 30 мең кешене рәхимсез рәвештә үтергән ПКК коммунист һәм бүлүче террорчыл оешмаларның иң канлылары. 45818 Испания Империясе вакытларында Кәнәриләр Америкаларга баручы испан галеоннары өчен төп тукталыш булган, алар көньякка хөкем сөрүче төньяк-көнчыгыш юнәләш җилләрне тотар өчен килгән. 45819 Испания короле хакимияте астына күчкән Себу утравының раджасы, Магелланның үлеменнән файдаланып, испаннарны мәҗлескә чакыра һәм берничә дистә кешене үтертә. 45820 Испаниянең климаты бик үзенчәлекле: әгәр илнең төньяк-көнбатышы Аурупаның иң явым-төшемле урыннарының берсе булса, көньяк өлештә африка чүлләренә ошаган урыннаны күрү мөмкин. 45821 Испаниянең Премьер Лигасында уйный. 45822 Испа́ния, рәсми исем – Испа́ния Патшалыгы ( исп. 45823 Испания һәм Португалиядә томатны «алтын алма» дип атыйлар. 45824 Испания хөкүмәтенең рөхсәте булмавы сәбәпле, ул тоткарланды һәм Боготага җибәрелде. 45825 Испания чемпионатында катнашуы рекордсмены. 45826 Испанлар бу территориягә Ла-Плата (Рио-де-Ла-Плата елгасы исеменнән, испанча " көмеш елгасы") исемен кушканнар. 45827 Испаннар тарафыннан кушылган Титикака атамасы кечуалар телендә артабангы аңлатыла: кака — "кыя" сәмит — "пума" (кечуа кабиләләренең изге хайваны). 45828 Испан патшасы Филипп II дәүләтне үзәкләштерергә тырышкан, ләкин Вилһелм I Оранлы җитәкчелегендә башланган инкыйлаб ахыр чиктә дәүләтнең бәйсезлеген игълан итүгә китергән. 45829 Испередъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 45830 Исраил хәрби көчләре башлыгы рәсми үлгән хәрбиләрне искә төшерү мөрәсимендә юк итәлгәннәрне сәламләү йоласын үткәрә. 45831 Исраил ярыннан күренеш Үле диңгез ( Ям хa-мэлах — «Тоз диңгезе»; ’Әл-Бахр әл-Мәййит — «Үлек диңгез»; шулай ук Асфальт диңгез, Содом диңгезе) – Гарәбстан ярымутравында урнашкан, башка сулыклар белән тоташмаган тозлы күл. 45832 Исрафиловның активлыгын күреп, район җитәкчеләре аны комсомол райкомы инструкторы итеп күчерәләр. 45833 Исра һәм Мигъраҗ «Исра һәм Мигъраҗ» сүзе астында мөселманар Мөхәммәт галәйһисәләмнең Мәккәдән Кодыстагы әл-Әкса мәчетенә күчерелүе һәм Күккә күтәрелүе вакыйгасын аңлыйлар. 45834 Ис — Русия территориясеннән ага торган елга. 45835 Исса буендагы иң зур торак пунктлар — Инсар шәһәре һәм Исса штб. 45836 Исси-ле-Мулино (Исси-ле-Мулино, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 45837 Иссук (Ис-суг) — Русия территориясеннән ага торган елга. 45838 И. Сталин дөнья тарихында бик каршылыклы шәхес. 45839 Истанбулда галим Ислам фәнни–тикшеренү институты оештыра һәм шул институтның башында тора. 45840 Истанбул метрополитены 2000 елдан метрополитен эшли. 45841 Истанбул техник университетының көймәләр төзү һәм диңгез белемнәре факультетын бакалавр һәм магистр булып тәмамлаган ( 1978 ). 45842 Иста — Русия территориясеннән ага торган елга. 45843 И. Стахеев һәм уллары» фирмасының әйләнештәге акчасы 80 млн сумга җитә. 45844 Истекаева — Русия территориясеннән ага торган елга. 45845 Истек ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 45846 Истәлеге Бөгелмәдә Я. Һашекның әдәби-мемориаль музее эшли (рәсемдә). 45847 Истәлеге Вафат булганнан соң, аның күп җырлары һәм шигырьләре кульязмалары Казанга Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтына тапшырыла. 45848 Истәлеге Салават районы үзәге Малаяз авылында ел саен Харис Йосыпов бүләкләренә, хәзер инде истәлегенә татар-башкорт көрәше бәйгесе үткәрелә. 45849 Истәлек * 1928—1935 елларда Енакиево шәһәре Рыково исемен йөрткән. 45850 Истәлек 2005 елдагы хәле буенча, Калинин исемен 3358 мәйдан, урам, проспект вә тыкрык йөртә. 45851 Истәлек * Бөре тракты Брокгауз һәм Ефрон сүзлегендә, һәи В.И. Ленин хезмәтләрендә телгә алына. 45852 Истәлек * Ворошилов исемен төрле вакытларда Луганск (Ворошиловград, 1935—1958, 1970—1990), Алчевск (Ворошиловск, 1931—1961), Ставрополь (Ворошиловск, 1935—1943), Уссурийск (Ворошилов, 1935—1957) шәһәрләре йөрткәннәр. 45853 Истәлек * Глезденёв исемен Шаран авылында урам йөртә. 45854 Истәлек «Җыен» фонды 1999 елдан башлап театр өлкәсендә казанышлар өчен Дамир Сираҗиев истәлегенә ел саен аның исемендәге премия тапшыра. 45855 Истәлек * Казанда Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрында ел саен Рудольф Нуриев исемендәге Халыкара классик балет фестивале уза. 45856 Истәлек * Казанның Вахитов районында Галактионов исемен йөртүче урам бар. 45857 Истәлек * Казанның тарихи үзәгендә Бауман исемен йөртүче урам бар. 45858 Истәлек * Казанның тарихи үзәгендә Худяков исемен йөртүче урам урнаша. 45859 Истәлек Катынь Истәлек комплексы капкасы Катынь урманында Истәлек комплексы 2000 елда ачылган. 45860 Истәлек * Колчак исемен Кара диңгезендәге утрау йөртә (исеме 1901 елда кушылган, 1937—2005 елларда — Расторгуев утравы, 2005 елда исем кайтарылган). 45861 Истәлек Кутузов аның тәнкыйтьләвенә карамастан (мәсәлән Тарле тәнкыйте) Русия халкы каһарманы булып санала. 45862 Истәлекле көн вакытында Ходай тәгаләдән бөтен сугышларны туктатырга һәм Җир шарына тынычлык иңдерергә сорыйлар. 45863 Истәлекләрен «Дөньяның төрлелеге турында китап»та ( ) язып калдыра. 45864 Истәлекле урынлар: Кукрауык шарлавыгы, Калим - Салават Юлаев турында фильм төшерелгән урын. 45865 Истәлекле урыннар Билгеле сәүдәгәр Хәбибулла Усманов 1905 елда Мәләвездә салдырган мәчет бинасы, мәсәлән, бүген дә тарихи кыйммәтен югалтмаган. 45866 Истәлекле урыннар Варнадан 2 км көньяк-көнчыгышка Зур Кисәнә күле янында XIV—XV гасыр урта гасыр мөселман архитектурасы үрнәге – 17 м биеклектә кәшәнә (Кисәнә, яки Тамерлан манарасы) сакланган. 45867 Истәлекле урыннар Уяндык авылы янында елда киң масштаблы Сабан туе бәйрәме уза. 45868 Истәлекле урыннар Флориданың көньягында урнашкан Эверглейдс милли паркы Кушма Штатларның көньяк-көнчыгышында урнашкан якланган паркларның иң зуры. 45869 Истәлекле урыннар һәм табигать һәйкәлләре арасында мөһим урынны Аавасакса (Aavasaksa) тавы ала. 45870 Истәлекле урыннары * Кизнер өлкәне өйрәнү музее * Гражданнар сугышы вакытында атып үтерелгән Кызыл армия солдатларга һәйкәл. 45871 Истәлек * Ставрополь краенда Андропов районы бар. 45872 Истәлек Үзе исән вакытта ук, шагыйрьнең тууына 74 яшь тулган көнгә, Күәм урта мәктәбендә аның музее ачылды. 45873 Истәлек Фөзүли исемен Азәрбайҗанда шәһәр һәм район, берничә авыл, Бакыда урам һәм мәйдан, шулай ук Азәрбайҗанның башка шәһәр урамнары йөртә. 45874 Истәлек * Халтурин хөрмәтенә элекке Советлар Берлеге шәһәрләрендә күп урамнар аталган. 45875 Истәлек Цой җырлары яшьлек арасында танылган кала бирә. 45876 Истәми каһанның улы Датоу каһан идарә иткәндә иң зур көч-куәткә ирешкән. 45877 Истигъфага (отставкага) чыгып, гаилә белән Петроградта яшерен рәвештә яши. 45878 Истилах Поль Дирак тарафыннан тәкъдим ителгән. 45879 Истилах тарихы Иң беренче мәртәбә revolution терминын Николай Коперник үз китабында «De revolutionibus orbium coelestium» (Күк җисемнәре әйләнүе турында) 1543 елда кертә. 45880 Истичка — Русия территориясеннән ага торган елга. 45881 Исток Кишер — Русия территориясеннән ага торган елга. 45882 Исток Осиновый — Русия территориясеннән ага торган елга. 45883 Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 45884 Исток ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 45885 Истоминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 45886 Истоминская ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 45887 Истоминцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 45888 Истопенька — Русия территориясеннән ага торган елга. 45889 История бренда» * 2010 — «Татар халык әкиятләре» - башкаручы *2012 — «Унике яшьлек малай. 45890 Истрдан көнчыгышка Тирас( Днестр ) исемле елга урнаша. 45891 Истророман теле яки истриот теле (үзатамасы bumbaro яки rovignese) — һинд-аурупа телләренең роман төркеменә кергән тел. 45892 Исуповская ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 45893 Исфәрә Согыд өлкәсенең көньяк-көнчыгыш өлешендә, күрше Үзбәкстан һәм Кыргызстан ялганышында урнашкан. 45894 Исхак — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 45895 Исхак Габделвәлиев 1875 елда Верный шәһәрендә I гильдияле бердәнбер сәүдәгәр булган. 45896 Исхак Илялов, Исхак Гобәйдулла улы Илялов (Һилялов) Кызы Ильтани Илялова китабында шулай язган ( 1899 – 1966 ) — драма артисты, театр режиссеры, театр педагогы, татар һәм үзбәк дәүләт театрларында эшләгән. 45897 Исхак император (1414-1429) мөселман һәм потка табынучылар дәүләтләренә ясак сала. 45898 Исхак Морзаҗанов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 45899 Исхакова Мәрьям Исхак кызы — 1952 елда Ленин ордены белән бүләкләнгән укытучы. 45900 Исхаков хуҗалыгында 50 кеше эшли. 45901 Исхак һәм Н. Арсланов тәрҗемәсе/ Республикаларны туплап нык союзга, Беек Рус азат, җиңелмәс ил төзде. 45902 Исхакыйчы галимнәр аны әдип иҗатының өченче – милләтчелек (1910–1918) дәве-ренә кертеп карыйлар. 45903 Исхах Избулатов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 45904 Исыл — Русия территориясеннән ага торган елга. 45905 Иськи-Нюрум-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 45906 Италия армиясе октябрь аенда коточкыч җиңелүгә дучар була. 45907 Италиягә ул кеше үтереп һәм банклар талап хөкем ителгәч ябылган төрек төрмәсеннән качып эләгә. 45908 Италиядә амнистия игълан ителү белән, Аурупага кайта. 45909 Италиядә атаклы җырчы Робертино Лоретти белән танышып, дуслашалар. 45910 Италиядә Кызыл Бригадалар, Алманиядә Кызыл Гаскәр төркеме күп тапкырлар шартлауларны, кораллы һөҗүмнәрне һәм җинаятьләрне тормышка ашырды. 45911 Италиядә узган уеннарда беренче тапкыр ССРБ спортчылары катнаша. 45912 Италиядә эшләнгән оргáн урнаштырылган. 45913 Италия Италиядә кризис фашизм режимы булдырылуына китерә. 45914 Италиянең күп халыкларының символы үгез дип саналган. 45915 Италиянең сугышка кушылып китүе Озакка сузылган позиция саклау сугышы каршы якларны актив рәвештә яңа союзниклар эзләүгә этәрә. 45916 Италиянең энергетикасы зәгыйфь хәлдә — ул илнең ихтыяҗын 15% гына каплый. 45917 Италияның (1000 кмдан артык), Словенияның (47 км), Хорватияның (1777 км), Босния һәм Герцеговинаның (20 км), Черногорияның (200 км), Албанияның (472 км) ярларын юа. 45918 Италия оештыручылары ярышларны Универсиада дип атарга тәкъдим итә. 45919 Италия хакимияте белән төзелгән Латеран килешүләре нәтҗәсендә, Ватикан бәйсез дәүләт статусын ала. 45920 Италия хөкүмәте, сугышка кергән өчен, ике як белән дә үзенә түләүләре хакында сатулаша башлый. 45921 Итальян теле (lingua italiana) – итальяннарның милли теле. 45922 Итальян халкының Рисорджименто ( ) хәрәкәтенең инкыйлаби (хәрби) канаты әйдаманы. 45923 Ит белән ярмадан чүлмәктә пешергән бәлеш иң борынгы ашамлыклардан санала. 45924 Ит бик майлы булса, артык мае аксын өчен, эчәкне берничә җирдән энә белән тишәләр. 45925 Итек басучылар итекне төрле төстәге җепләр белән бизәкләп, чуарлап та эшләгәннәр. 45926 Итек басу эше башлап җибәрелгән. 45927 Итекнең дә ике төре бар: озын кунычлы һәм кунычсыз, кә­веш формасында итеп басылганы (киез-ката, бәлүнкәләр). 45928 Итек эше белән бертуган Родыгиннар да шөгыльләнгәннәр. 45929 Итерма-Яга (Итерна-Яга, Интерма-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 45930 Ит җитештерүдә аерым урынны “Башкирский гусь” җәмгыяте алып тора. 45931 Итинка (Ягвайка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 45932 Иткара — Русия территориясеннән ага торган елга. 45933 Иткарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 45934 Иткла — Русия территориясеннән ага торган елга. 45935 Итле гөбәдияне кортсыз гына да пешерәләр. 45936 “Ит”не ауда, яки үлгән бөҗәкләрне җыеп кына түгел, ә бәлки махсус үрчетеп тә табалар. 45937 Итне ашка зур-зур кисәкләр итеп салганнар, ашар алдыннан гына тураганнар. 45938 Итне майда кыздырып пешерү традицион татар ашларына хас түгел. 45939 Итне, нигездә пешерелгән килеш кулланганнар, ит шулпалары - күчо (төрле ярмалардан) ясаганнар. 45940 Итнең ике ягына да тоз һәм борыч сибеп, 3 сәгать салкында тоталар. 45941 Итне тутырып бетергәч, эчәкнең ачык башын бәйлиләр дә берничә көнгә кояшлы һәм җилле урынга эләләр. 45942 Итне чистарткан, юган сыер эчәгенә тутыралар һәм, баш-башларын бәйләп, тозлы җылы суга салып, лавр яфрагы һәм 2—3 төймәгән кара борыч өстәп пешерәләр. 45943 Итне юып сөякләреннән аералар, сеңер-ярыларыннан арындыралар, вак кына турап, башта — үзен генә, аннары суган белән ит тарткычтан чыгаралар. 45944 Итон көллиятендә һәм Кембридж университетында белем ала. 45945 Итон көллиятен һәм Оксфорд университетының Christ Church көллиятен тәмамлый. 45946 Итон һәм Оксфорд университетының Крайст-Чёрч көллиятләрен тәмамлый. 45947 Ит өстенә - юка гына итеп тагын бүрттергән дөге, аның өстенә вак кына тураган йомырка һәм дөге салалар. 45948 “Иттифак әл-мөслимин” мөселман фиркасе Үзәк комитетының әгъзасы итеп сайлана. 45949 ИттифакЪ (İttifaQ) – заманча татар рәп төркеме. 45950 Иттихат — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 45951 «И Туган тел…»дә урын алган материаллар галимнәр, мәктәп һәм гимназияләр укытучылары, студентлар, аспирантлар эшчәнлегенә ярдәм итәрлек бай чыганак буларак та файдаланыла. 45952 Итү ярдәмче фигыле белән ниятне белдерә: -асы/әсе формасы исем фигыль функциясендә дә кулланыла: Алтмыш килолы цадацны күтәрәсе (күтәрүе) ашыр. 45953 Иту-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 45954 Итче белән сарыклар — татар балалар драма уены. 45955 Итчегә дә, тәкәгә дә бер-берсен алдатмаслык җитез булырга кирәк. 45956 Итче сарыкларны алыр өчен уңга чыкса тәкә уңга чыга. 45957 Итче яңадан килә. 45958 Итыкүлтын-Бажи — Русия территориясеннән ага торган елга. 45959 Итыкус — Русия территориясеннән ага торган елга. 45960 Итья — Русия территориясеннән ага торган елга. 45961 Итюгас — Русия территориясеннән ага торган елга. 45962 Иудаизм Ту Бишват (агачлар яңа елы) Шват аеның 15нче көненә төшә - гадәттә гыйнвар яки февральга туры килә. 45963 Иунинцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 45964 Иуо-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 45965 Иус — Русия территориясеннән ага торган елга. 45966 Иһам Батыргаҗиев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 45967 Ихата барлыгы 1,5 кв. 45968 И. Хәлфин катнашында беренче 3 елда барлыгы 31 мең данә татарча һәм гарәпчә мөселман китаплары нәшер ителә. 45969 Их-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 45970 И.Хисамов Казанга киткәч тынлы оркестрның җитәкчесе була. 45971 «Ихлас» сүрәсе Аның бу сыйфатларын аңлатып бирә. 45972 Ихлас уены белән тамашачыларның мәхәббәтен яулап, аларны яшь аралаш көләргә, елмаерга, уйланырга мәҗбүр итә. 45973 ИХО баш сәркатибенең 4 урынбасары бар: сәяси мәсьәләләр буенча, фән һәм технологияләр буенча, икътисад буенча, мәдәни, мәгълүмати, социаль мәсьәләләр буенча. 45974 ИХОның баш сәркатибе Тышкы эшләр министрлары конференциясе тарафыннан 4 еллык мөддәткә сайланып куела. 45975 Иһрам Ирәҗәпов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 45976 Ихта ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 45977 Ихтимал, багрянкаларның хлоропластлары симбиотик цианобактерияләрдән килеп чыккандыр, алар биохимик яктан да, структуралары белән дә охшашлар. 45978 Ихтималлык - берәр вакыйганың чынлыкка ашуы мөмкинлегенең үлчәме (дәрәҗәсе). 45979 Ихтималлык теориясендә һәм математик статистикада ихтималлык төшенчәсе вакыйганың сан тасвирламасы буларак билгеләнә. 45980 Ихтимал, Таҗетдин Ялчыгол үз заманында Зәй буйларына утыртылган нугайбәк татарларының тарихын яхшы белгәндер. 45981 Ихтимал үткән заманга мисал: Без барганбыз, алар эшләгәннәр. 45982 Ихтимал, шулар йогынтысындадыр, Тукай 1905 – 1907 елларда бик кыю публицистик мәкаләләр белән чыгыш ясый. 45983 Ихтимал, шул сәбәпле басма киң таралмый. 45984 Ихтыяҗлар объектив һәм физик ( ашамлык ), яки субъектив һәм психологик (үз-үзеңне хөрмәт итү ихтыяҗы) була. 45985 Ихэюнань паркында урнашкан императорларның Җәйге сарае Кытай башкаласы кунакларын бик тәэсирләндерә. 45986 Ицка — Русия территориясеннән ага торган елга. 45987 Ичеж (Пчеш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 45988 Ичеко ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,9 километр озынлыкта булган кратеры. 45989 Ичекоятывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 45990 Ичек — Русия территориясеннән ага торган елга. 45991 Ичет-Ляга — Русия территориясеннән ага торган елга. 45992 Ичикса — Русия территориясеннән ага торган елга. 45993 Ичкала — Русия территориясеннән ага торган елга. 45994 Ичма — Русия территориясеннән ага торган елга. 45995 И. Чулаки) спектакльләрендә башкарган Ромео, Флориндо партияләре өчен. 45996 Ишарәләр һәм интонациялар шулай ук мәгълүмат җиткерү өчен кулланыла, әмма аларны язма формага әйләндереп булмый. 45997 Иша — Русия территориясеннән ага торган елга. 45998 Ишбулды — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 45999 Ишдәүләт — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 46000 Ишегалдындагы флигель баш бинасы белән стилистик берлектә ясалган; ул, мөгаен, хуҗалар тораган урыны булып торгандыр. 46001 Ишегалдында икешәр катлы өч таш йорт, күп санда таш складлар, ат абзарлары, контора, ризык саклау урыннары, ашханә урнашкан. 46002 Ишәй — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 46003 Ишәй — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 46004 Ишекләр урынына бары тишем генә булган. 46005 Ишек — Русия территориясеннән ага торган елга. 46006 Ишәк сатыш — татар балалар уены. 46007 Ишек ябылган тавыштан өйдәгеләр кинәт сискәнеп куйды. 46008 Ишәле — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 46009 Ишәле ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 46010 Ишелү тетрәүләре Тетрәүләр шулай ук убылулар һәм ишелүләр нәтиҗәсендә килеп чыгарга мөмкин. 46011 Ишембайда урта интернат-мәктәпне ( 1958 ), Уфада дәүләт университетын ( 1967 ) тәмамлый. 46012 Ишембай нефть техникумын ( 1980 ), Башкорт дәүләт университетының филология факультетын ( 1988 ), БР президенты каршындагы дәүләт хезмәте һәм идарә институтын ( 2002 ) тәмамлаган. 46013 Ишембай Р240 (Уфа — Ырымбур) автомобиль юлы аша Уфа һәм Русия Федерациясенең башка регионнары белән, ә урындагы юллар челтәре аша районның авыллары белән тоташа. 46014 Ишембай районы Колгына авылыннан көньяк-көнбатышка таба 6 км еракта Алатау сыртының көнбатыш битләвендә башлана. 46015 Ишембай районы тау-тайга зонасына карый. 46016 Ишембай тирәсендәге шәһәрләрдә тиз тизлектә нефтехимик промыселы үсә башлый – машиналар төзү, төзелеш индустриясе һ.б., болар барысы да Стәрлетамак сәнәгать төененең барлыкка китерүгә булышлык итә. 46017 Ишем бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 46018 Ишемгул әсәрләре урыс, татар теленә тәрҗемә ителгән. 46019 Ишемгул (элекке Инәк совхозы) — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 46020 Ишемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46021 Ишем — Русия территориясеннән ага торган елга. 46022 Ишетелә торган тавыш dBA-ларда үлчәнгән ишетелә торган тавыш DVR (цифрлы видео язу), цифрлы аудио язу һәм тын шәхси санаклар кебек билгеле кушымталар өчен әһәмиятле түгел. 46023 Ишетка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46024 Ишетми калган бернәрсәсе дә булмас. 46025 Ишетүебезчә, хәзер мәктәп балалары да гарәпчә язу танырга өйрәнәләр. 46026 Ишетү органнары төрлечә урнашкан булырга мөмкин. 46027 Ишеть — Русия территориясеннән ага торган елга. 46028 Ишимовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 46029 Ишим — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 46030 И. Шишкин портреты», 1873 Алабуга, Яр буе урамы Иван Иван улы Шишкин Вятка губернасы Алабуга шәһәрендә 1832 елның 26 ( 13 ) гыйнварында туган. 46031 И. Шишкин портреты», 1873 Иван Иван улы Шишкин 1832 елның 13 ( 25 ) гыйнварында Вятка губернасы Алабуга шәһәрендә туган. 46032 Ишкар — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 46033 Ишкәкле спорт төрләре үзәге — Казанның ишкәк ишү төрләре үзәге. 46034 Ишки — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 46035 Ишкома — Русия территориясеннән ага торган елга. 46036 Ишкулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46037 Ишле — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 46038 Ишле — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 46039 Ишле гаиләне туйдыру өчен «Спартак» аяк киемнәре фабрикасында, Әтнә ягында китеп эшли. 46040 Ишле – Русия территориясеннән ага торган елга. 46041 Ишлык ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 46042 Ишма — Русия территориясеннән ага торган елга. 46043 Ишмәкәй — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 46044 Ишмән — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 46045 Ишмәт — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 46046 Ишморат — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 46047 Ишморза — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 46048 Ишнарат — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 46049 Ишпарс — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 46050 Иштирәк — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 46051 Иштирәк — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 46052 Иштирәк — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 46053 Иштирәк — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 46054 Иштуган — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 46055 Иштуган — Татарстан Республикасының Саба районына керүче тимер юл разъезды. 46056 Иштыбай — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 46057 Ишты — Русия территориясеннән ага торган елга. 46058 И.Юзеев иҗат эшчәнлегенең башыннан ук татар балалар әдәбияты белән даими багланышта һәм хезмәттәшлектә яши. 46059 И.Юзеев — танылган драматургларның берсе, дистәдән артык комедия, драма, трагедияләр авторы. 46060 И.Юзеев шигъриятендәге төп сыйфатлар — тирән моң, лиризм, фикер-хис ачыклыгы, форма төгәллеге — композиторларны да илһамландырып тора. 46061 Июль * 6-17 июль — Казанда Җәйге Универсиада узган. 46062 Июль Август * 31 август — Принцесса Диана ( Парижда вафат була). 46063 Июль Август Сентябрь * 13 сентябрь — Асаф Габдерахманов — Советлар Союзы Герое, Бөек Ватан сугышында катнашкан кеше. 46064 Июль-августта алсу-шәмәхә, сирәк очракта ак чәчәк ата. 46065 Июль-августта ана зат 12-17 см озынлыктагы 9-10 бала тудыра. 46066 Июль-августта врангелчеләр Төньяк Кырымда уңышлы оборона сугышларын алып барганнар. 46067 Июль аенда алар Польша һәм Литвада зур һөҗүм башлыйлар. 46068 Июль аенда уртача 20- 21 градус җылылык була.2010 елның җәендә температура 30- 35 градуска кадәр күтәрелде. 46069 Июль аеннан октябрьга кадәр Румыниядә хезмәт итә. 46070 Июль азагында Кырым гаскәре, зур булмаган урыс тар-мар итеп, Серпуховка кадәр барып җитте һәм Ука елгасын кичте. 46071 Июль ахырында - август башында 90-105 мм озынлыктагы 7-12 яшь кәлтә туа. 46072 Июль вакыйгалары кыска вакытта "ике хакимиятлек" тәртибен туктата, Совет кысрыклап чыгарыла. 46073 Июльдән исеме «Башкорт» итеп үзгәртелә. 46074 Июльнең уртасында совет гаскәрләре Польша чигенә якынлашып килгән. 46075 Июль ризасызлыгы, Петроград, 1917 Июль вакыйгалары Вакытлы хөкүмәт һәм Петросовет арасындагы ("ике хакимиятлек") тынычлыкны боза. 46076 Июль — Русия территориясеннән ага торган елга. 46077 Июль һәм август айларында коңгызлар каты безелдәп имән агачы башлары тирәсендә очалар, еш кына агач согы агып торган урын өчен, шулай ук ана коңгызлар өчен үзара сугышалар. 46078 Июнь * 10 июнь — Франциядә Футбол буенча Аурупа чемпионаты 2016 башлана. 46079 Июнь 2012 Том Круз Наркононны бердән-бер уңышлы программа дип үзенекен итә. 46080 Июнь * 6 июнь — Николай Князев (70) — Советлар Берлеге каһарманы. 46081 Июнь-августта чәчәк ата, җимешләре август-сентябрьдә өлгерә. 46082 Июнь аенда бу якларда да хәл катлаулана. 46083 Июнь Болгар Зиннәтулла Билалетдинов * 2 июнь — Латвия президентын сайлауда Андрис Берзиньш җиңә. 46084 Июньгә хәтле Якутия комиссары, һәм Якутск Ватандашлар куркынычсызлыгы комитеты рәисе. 46085 Июньдә биредә массакүләм төрек погромнары булганнар. 46086 Июньдә дошманның танклар төркемнәре 3-нче, 4-нче и 10-нчы армияләрне Минск шәһәре тирәсендә чолганышка эләктәргәннәр. 46087 Июнь Июль Август 19 август Сентябрь Октябрь Ноябрь Декабрь * 24 декабрь — Фрэнк Болдуин, америкалы, калькулятор уйлап чыгаручы. 46088 Июньнән башлап соң көзгәчә озак вакыт чәчәк ата һәм җимеш бирә. 46089 И.Я.Билибин сурәтләнешендәге мунча иясе Мунча иясе — татарларда чисталык символы булган мифик персонаж. 46090 Ия булуны, биләп торуны, хуҗа булуны белгерткәндә “ag” бәйлеге сан, зат һәм җенес (род) буенча төрләнә ала, аңа тиешле арткушымча (прономиналь суффикс) өстәлә, ләкин зат алмашлыгы төшереп калдырыла. 46091 И.Яковлев (1848-1930) 1875 елда Казан университетын тәмамлый. 46092 Ияләштерелгән дуңгызлар Дуңгызлар – ( ) куштояклылар отрядыннан кыл белән капланган чагыштырмача зур гәүдәле, кыска аяклы хайваннар гаиләлеге. 46093 Ияләштерелгән чылбырлы реакция атом электростанциясендә атом-төш энергиясен чыгару өчен кулланыла. 46094 Ия ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 46095 Иярчен аша ТНВ Рәсәй регионнарына, БДБ илләренә, Азия белән Европа илләренең күпчелегенә үз сигналын тарата. 46096 Иярчен борынгы греклар мифлардагы Каллисто — Зевсның ( Юпитерның ) сөяркәсе исеменә карап Каллисто атамасы алды. 46097 Иярчен газ составына этан, пропан, бутан, пентан кергәнлектән ул химия промышленносте өчен яхшы чимал. 46098 Иярченнәр 2005 елның мәгълүматлары буенча Юпитерның 63 иярчене бар. 46099 Ігнацій Юльянавіч Крачкоўскі, — шәркыять галиме, совет гарәпне өйрәнү фәненә (арабистика) нигез салучы, Русия фәннәр академиясе ( 1925 елдан ССРБ ФА) академигы ( 1921 ), Санкт-Петербург университеты профессоры ( 1918 ), филология фәннәре докторы. 46100 Йагъкуб бөтен ыруы белән Мисырга күчеп килә. 46101 Йагъкубның яраткан хатыны Рәхилә иртә үлеп киткәч яшьли ятим калган Йосыф белән Ибне-Иәмин әтиләре янында тора. 46102 Йа—йу әйтелешләре я, ю хәрефләре белән күрсәтелә: куян, ял, аю, юмарт. 46103 Й. Гаал чиста җиңелүдән баллар аермасы белән оттырып кына котыла. 46104 Йельский университет ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,5 километр озынлыкта булган кратеры. 46105 «Йәнтөйәк» (Кече Ватан) кушымта - гәҗите чыга. 46106 «Йәнтөйәк» (Кече Ватан) кушымта - гәҗите чыгарыла. 46107 Йер (Йер, ) — Франсаның Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 46108 Йәһвә — Изге Язмаларның (Тәүрат, Зәбур һәм Инҗил китапларының) кайбер тәрҗемәләрендә кулланыла торган, Аллаһының шәхси исеме. 46109 Йоаһим фон Риббентроптан соң, эшафотка Кейтель менә. 46110 Йоганың тәүге максаты — дөньяда кешенең онтологик статусын үзгәртү. 46111 Йоганың төп юнәлешләре — раджа-йога, карма-йога, джнана-йога, бхакти-йога һәм хатха-йога. 46112 Йоганы өйрәнүче һәм кулланучы кешене "йог" яки "йогин" дип әйтәләр. 46113 Йөгергән уйнаучы артына куучы җитә башласа, ул кирәк эчке, кирәк тышкы түгәрәктә торган иптәшләренең берсе алдына килеп туктый ала. 46114 Йогышлы авыруларның этнологиясен өйрәнү белән беррәттән, М.нең мөһим тармагы — иммунология тагын да үстерелә. 46115 Йогышлы авыруның барышы организмга читтән кергән микроблар санына һәм организмның саклану механизмының активлыгына бәйле. 46116 Йогышлылык тимгелләр чыккакнчыга кадәр бер атнадан башлана һәм алардан соң 2 атна дәвам итә. 46117 Йодрык белән сугышу буенча ярышлар безнең эрага кадәр 688 елда узган антик Олимпия уеннары программасына да кертелгән. 46118 Йодрык сугышы буенча турнирлар Борынгы Грециядә үк узган. 46119 Йозаклы корт Башка гипотеза буенча, бу - йозаклы кортларның эволюция иткән бер төре. 46120 Йөзгәлекләр суда яшәүче организмнар, күбесенчә бөҗәкләр белән, шулай ук моллюсклар, чукмарбаш һәм вак балыклар белән туклана. 46121 Йөз грамм (200 калория) кара икмәктә авызга кабу белән шикәргә һәм глюкозага әверелә башлый торган 40-50 грамм углевод бар. 46122 Йөздән артык нәшер ителгән фәнни һәм методик хезмәтләр авторы. 46123 Йөздән артык спектакльдә сценограф, костюмнар буенча рәссам сыйфатында катнаша. 46124 Йөзә белмәүчеләр өчен менә дигән өйрәнү урыны. 46125 Йөз егерменче км ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче платформа. 46126 Йөзек яшереш — татар балалар уены. 46127 Йөз елдан сон гына Европада каучуктан нык һәм һава үзгәрешләренә артык бирешми торган материал җитештерә башлыйлар. 46128 Йөз елдан соң Хәлифәт Испаниядән Төньяк Африкага һәм Көньяк-Көнбатыш Азиягә кадәр җәелгән. 46129 Йөз еллык сугышта Франция җиреннән инглиз гаскәрләрен куып чыгарыга ярдәм итә. 46130 Йөзе́м ( ) – йөземлеләр гаиләлегеннән күпьеллык агачсыман лианалар ыругы. 60-70 төре билгеле. 46131 Йөзем куагы декоратив үсемлек буларак та кулланыла, койма, дача йортларын, верандаларны каплап гаҗәп матур "тере чаршау" барлыкка китерә. 46132 Йөзенче Квартал — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 46133 Йөзенче мәкалә 2004 ел гыйнварында гына языла. 46134 Йөзеп йөри торган оя ясыйлар. 46135 Йөзәргә һәм чумарга җайлашкан уртача зурлыктагы кошлар. 46136 Йөзәрләгән йорт җимерелә, авыллар утсыз кала, ике кешенең гомере өзелә. 46137 Йозеф Шульц белән Вермахтта хезмәт иткән иптәшләре исә фотодагы кешенең ул булмавын белдерде. 46138 Йөзләрчә кешенең кыйналуы бар илгә мәгълүм булган. 46139 Йөз меңнәрчә еллар үткән, борынгы кешеләр акрынлап Европа һәм Азиянең салкын илләрендә дә яши башлаганнар. 46140 Йөк әйләнеше буенча Көньяк Кытайның иң зур порт. 46141 Йөк әйләнеше елына 90 млн. 46142 Йоклачлар 5 елга якын яши. 46143 Йөклелек чоры айдан артык дәвам итә. 1-4 бала китерә. 46144 Йөкләнеш белән режим Икенчел чолганышка йөкләнеш кушылганда, икенчел чылбырда ток барлыкка килә, ул магнит үткәргечендә магнит агымы барлыкка китерә, ул беренчел чолганыш тарафыннан барлыкка китерелгән магнит агымына каршы юнәлгән. 46145 Йоко ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5 километр озынлыкта булган кратеры. 46146 Йок – Пермь крае һәм Башкортстандагы елга. 46147 Йөк ташуда, төрле механизм һәм корылмаларда киң кулланыла. 46148 Йоктырганнан алып авыру башланганчыга кадәр 7-25 көн уза. 46149 Йокысы тынгысызлана, еш кына шомлану, курку тойгысы белән уяна да, бәйләнчек уйлар аркасында озак кына йокыга китә алмый ята. 46150 Йола башкарыласы көн алдан билгеләнгән. 46151 Йола Нардуган «кояш туган» чорда, 21-22 декабрьдә каршы алына. 46152 Йола шартлар булганда гына яши. 46153 Йолдыз артыннан кавалерия кылычының һәм мылтыкның очы күренеп тора. 46154 Йолдызга якындагы, яшәү өлкәсендә кермәүче планета йолдыз нурланышы тарафыннан бик җылытыла һәм су буга әйләнә. 46155 Йолдызда кечкенә иптәш-йолдыз бар, әмма аның турында мәгълүматлар юк. 46156 Йолдызлар берләшмәләрене 1948 елда В.А. Амбарцумян ачты һәм аларның таркалышны алдан әйтте. 46157 Йолдызлар берләшмәләренең чыгышы молекулалы болытлар өлкәләре белән бәйле. 46158 Йолдызлар Җидегән йолдызлыгы мәйданы буенча өченче йолдызлык. 46159 Йолдызлар Өлкәр тупланышы 12 яктылык елы диаметрлы һәм якынча 1000 хисапка алган йолдызны эченә ала (күпләр катлаулы йолдызлар булалар). 46160 Йолдызлар төркемнәре Олугбәктә Әлзирамин (Кефей α), Әлфирк (Кефей β) һәм Кефей η йолдызлары бергә Кәвакибелфирк ( әл-кәвакиб әл-фирқ — «өер йолдызлары» Кәвакиб — йолдызлар. 46161 Йолдызлыкның иң якты йолдызы +3,53 күренмә йолдызча зурлык белән ялтырый. 46162 Йолдызлыкның көньяк өлеше Киек каз юлында ята. 46163 «Йолдыз-маяк» дигән шигырьләр җыентыгын 1965 елда чыгара. 46164 Йолдыз Нури улы Хәлиуллин — көнчыгышны өйрәнүче галим, татар дипломаты, публицист. 46165 Йолдызның радиусы Кояшныкыннан якынча 800 тапкыр зуррак, әмма масса тик 15–18 тапкыр зуррак. 46166 Йолдызның тагын бер гарәп исеме Риҗелел-Мөсәлсәлә ( әр-риҗл әл-мөсәлсәләһ — «Богаулының аягы» Риҗел — аяк; мөсәлсәл — чылбыр кебек бер-беренә бәйләнгән. 46167 Йолдызның төп нурланышы инфракызыл яктылыкта була. 46168 Йолдызның үзәгенә урнаштырылган, дәфнә- имән яфрагыннан ясалган венок белән уратылган, зәңгәр эмаль белән капланган түгәрәкнең уртасында - алтыннан эшләнгән мавзолей һәм Спас манарасы күренүче Мәскәү Кремле дивары. 46169 Йолдызның яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 2200 тапкыр артыграк, ә диаметры — 50 тапкыр зуррак. 46170 Йолдызның яктырышы кечкенә зурлыкка үзгәрә. 46171 Йолдыз системасы Газараэ A — +1,5 күренмә йолдызча зурлыктагы B2 спектр сыйныфылы күк зур йолдыз. 46172 Йолдыз системасы Капелла — бу дүртле йолдыз. 46173 Йолдыз системасы Рәэселҗаси A — кызыл үтә зур йолдыз. 46174 «Йолдыз сугышлары» циклына алты вакыйга керә. 46175 Йолдыз — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 46176 Йолдыз — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 46177 Йолдыз — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 46178 Йолдыз төшендә водород янып бетергәннән соң, йолдыз кызыл гигантка әйләнә һәм баш эзлеклелектән читкә чыга. 46179 Йолдыз уртасында урак белән чүкеч. 46180 Йолдыз һәм тасма оксидлаштырылган көмештән ясалган якорьга һәм канатларга беркетелә. 46181 Йолдызча зурлык никадәр азрак булса, аның яктылыгы шулкадәр зуррак була. 46182 Йолдызча зурлык объектның физик хасиятләргә ( яктылыкка ), аңа кадәрге ераклыкка, күренмә почмакча зурлыкка һ.б. бәйле. 46183 Йолдызча зурлык объектның ялтыравының үлчәм берәмлеге булып тора. 46184 Йолкыган казларны көянтәгә асып кызлар чишмәгә, су буена алып төшкәннәр. 46185 Йомагуҗа — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 46186 Йомакай — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 46187 Йомак — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 46188 Йоматау а/х техникумы — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 46189 Йомшагы уалучан, баллы яки ачы, сөтчел сыекчасы юк. 46190 Йомшак бодай сортларыннан макарон яки токмач ясау өчен аңа йомырка, шикәр комы, башка өстәмәләр кушыла. 46191 Йомшак бодай туфракка һәм җылыга талымсызрак, аны салкынрак төбәкләрдә үстерергә мөмкин, шуңа күрә ул киңрәк таралган. 46192 'Йомшак' ферритлардан “үзәкләр” (сердечник) өчен аудио ешлыклардан югарырак киң кулланалар, чөнки алар гадәти тимер эретмәләр кадәр үк энергия югалтулар китереп чыгармыйлар. 46193 Йомырка алу - 86592 данә. 1 баш тавыкка - 82 данә. 100 га авыл хуҗалыгы җиренә - 3420 данә. 46194 Йомырка, бераз су, тоз һәм он кушып токмач камыры кебек камыр басалар. 46195 Йомыркаларны көнгә ике мәртәбә әйләндергәннәр, суынган кибәкне җылы кибәккә алыштырганнар. 46196 Йомыркаларның җыюы да гадәттәге була. 46197 Йомыркалары ачык яки кызгылт сары, озынча овал формасында, озынлыгы 0,8-1,4 мм, бәрәңге яфрагының аскы ягына сала. 46198 Йомырканы башка бөҗәкләрнең гәүдәсенә салалар, еш кына корбанына атланып (исеме шуннан), аларга личинкаларын яки йомыркаларын тышкы яктан беркетәләр. 46199 Йомырка салган чакта күзәнәкләргә карап, аталанган яки аталанмаган йомырка сала. 46200 Йомырка салудан башлап черки чыга башлаганга кадәр нибары 9-14 көн уза. 46201 Йомырка сытып, каймак өстиләр, тоз сибәләр, әйбәтләп болгаталар да шунда ук пилмән ясыйлар. 46202 Йомырка тагын нәрсәсе белән файдалы дигәндә, анда кирәкле бөтен туклыклы матдәләр бар. 46203 Йомырка урынына бүрттергән дөге дә кушалар. 46204 Йомышлы Казан татарлары арасында 1646 елда Байкиев Ишмәмәт мирза искә алына. 46205 Йонге ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 42,8 километр озынлыкта булган кратеры. 46206 Йон капламы озын, йомшак, кышын йөнтәс, җәен беркадәр каты, кыска һәм ялтыравыклы. 46207 Йон капламы соргылт-җирән төстә, аркасында буй-буй 5 кара-көрән сызык бар. 46208 Йонкояр кан паразитын (Tripanosoma melophagyum) күчерергә мөмкин. 46209 Йонны — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 46210 Йонны әртилнең 8 кешедән торган агенты җыйган. 1956 елда “Иль” артеле фабрика исемен ала. 46211 Йонча, колынкойрык һ.б. ыруларга караган төрләргә апомиксис (аталандырылмыйча яралгы барлыкка килү) хас, кайсы берләрендә (йонча, солыбаш) вивипария (башаклар суганбаш булып үзгәрә) күзәтелә. 46212 Йонча, солыбаш, иргылчык, арыш һәм тимофеевканың серкәсе аллергия авыралары тудыра. 46213 Йоны гадәттә кыска, куе, ефәк кебек. 46214 Йоны кыска, төрле төстә, кайберләренең төсе ачк. 46215 “Йөрәгеңдә тимер булгач нәрсә көтәсең инде, тормыш моторындагы протез белән алга таба ничек яшисе”, - дип сөйләнә. 46216 Йөрәк авыруының катлаулы төрләрен дәвалаганда Африка үсемлеге Комбе строфант орлыгыннан ясалган строфантинны куллануны гамәлгә кертә. 46217 Йөрәк -кан тамырлары авыруларыннан кала үлем -китем сәбәпчесе буларак ямаш шеш авыруы икенче урында тора. 46218 “Йөрәкне бик яхшы төзәттеләр”, – дип исәпли. 46219 Йөрәкнең уң ягына кислородка ярлы веноз кан эләгә. 46220 “Йөрәктә авырлык барлыкка килде, нәрсәдер аккан, шыгырдаган шикелле”, – ди. 46221 Йөрәктән чыккан гына йөрәккә керә. 46222 Йөрәк хирургиясе клиникасында башлана һәм шифаханәдә дәвам итә. 46223 Йөри падишаһ — татар балалар уены. 46224 Йөри торган юл дүрт полосадан тора. 46225 Йорт анасы ат тагарагын пыч­ратканны барыннан да бигрәк яратмый икән. 46226 Йорт анасы терлекне генә карый, бигрәк тә ул ат ­ларны ярата. 46227 Йорт аты ( ) — атлар ыругына керүче, кешеләр йөртү һәм йөк ташу, азык, чабыш өчен файдаланыла торган йорт хайваны, эре терлек. 46228 Йорт казларының күп токымнары соры каздан килеп чыккан. 46229 Йорт казы Йорт казы — соры казның (Anser anser) йортлаштырган төрдәше, аның белән бердән төргә керә. 46230 Йөрткечне аркылыга урнаштыру танк озынлыгын кыскартырга мөмкинлек биргән, авырлыкны азайткан. 46231 Йортлар анда күбесенчә берәр генә катлы булып, фәкать хан һәм әмир-бәк сарайлары, мәчетләр, мавзолей-төрбәләр, кәрван-сарайлар, җәмәгать мунчалары гына зураеп, калкынып торганнар. 46232 Йортлар дип күчмә халыкларның тирмәсен дә, бик биек итеп төзелгән күктерәүләрне дә атап була. 46233 Йортлар Комиссариат урамы ягыннан салына башланды. 46234 Йортларны җиткереп бетергәнче алар Баткак авылында яшиләр. 46235 Йортларның икейөзләбе “мәскәүчеләрнеке” булып санала. 46236 Йортларның төре халык яшәгән тирәнең табигый шартларына ярап ясалган һәм халыкның утраклыгына, гаиләнең матди хәленә бәйле булган. 46237 Йортлар саны 22 булган. 46238 Йортлары яныннан агып үткән елга суында ерактан агып килгән йомычкаларны күреп, анда да авыл барын белгәннәр.” 46239 Йорт салу урынын да авыл читеннән генә рөхсәт итәләр. 46240 Йортта тавыш изоляциясен тоту өчен бер катламалы, 350 кг/м2 тыгызлыгы белән материаллар кулланыла (яки күп катламлы; ДВП, ДСП, коры штукатурка, линолеум, идән һәм башка). 46241 Йөртүче мендәре күренеше, кулланылыштан соң Иминлек мендәре - транспорт васитәләрендә пассив иминлек системасы. 46242 Йөртүче, уңга яки сулга борылганда, ул борыла торган юлның йөрү өлешен аркылы чыга торган җәяүлеләргә, шулай ук аны велосипед юлыннан кисеп үтүче велосипедчыларга юл бирергә тиеш. 46243 Йорт хайваннарын дәвалауда эндохирургия алымнарын куллана башлый. 46244 Йорт хайваннарының саны бик нык кими. 46245 Йорт хезмәтчесе булып эшләгән балалар Һиндстандагы бала асрау кызы. 46246 Йосыпның хәрби булуы билгеле, ул беренче Бөтендөнья сугышында катнаша, 1918 елда Зәки Вәлидовның Башкорт гаскәрендә югары вазыйфа били. 46247 Йосыф Акчура Истанбул шәһәренең Әдернәкапы зиратында күмелгән. 46248 Йосыф Аланы — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 46249 Йосыф барысын да гафу итә. 46250 Йосыф — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 46251 Йосыф — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 46252 Йосыф әл-Кардави Исламда торгынлык чорында туган иҗтиһад ишекләренең ябылуы турындагы фикерне кабул итми. 46253 Йосыф, коеда өч көн торганнан соң, юлда тукталган кәрванчылар су алганда, аларның чиләгенә ябышып чыга. 46254 Йосыфның «ашатучы», «азык бирүче» дигән шөһрәтен ишеткән туганнары да икмәк алырга киләләр. 46255 Йосыфның чибәрлеге Йосыф бөтен пәйгамбәрләр кебек башка кешеләрдән үзенең гадәти булмаган чибәрлеге белән аерылган. 46256 Йосыф оркестр чокырында 6- пультта гына утырса да, абыйсына: «Синең бармакларыңда музыка бар, йөрәгеңдә - юк»,- дип бәя куя. 46257 Йосыф саркофагы Нил төбенә салынгач, ике якка да муллык-иркенчелек урнаша.. 46258 Йосыф төрмәдә унике ел үткәрә. 46259 Йосыф төрмәдә фиргавенгә бер төш күренгәнче күп еллар утырды. 46260 Йосыф, үзен белгертмичә, аларны төрле кыен шартларга куеп сыный; аннары, хәйлә корып, үзе белән бер анадан туган Ибне-Йәминне алардан аерып ала. 46261 Йосыф үз заманының гаять зур галиме, фикер иясе — фәлсәфәчесе, дәүләт эшлеклесе һәм бөек шагыйре. 46262 Йоханна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,1 километр озынлыкта булган кратеры. 46263 Йоһанның укуга сәләте бик иртә ачыла, ул инде 12 яшендә Лейпциг университетына укырга керә. 15 яшьтә Вена университетына күчә. 46264 Йошиоки ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16,6 километр озынлыкта булган кратеры. 46265 Йошкар-Ола музыка укуханәсен ( 1951 ), Казан дәүләт консерваториясен ( 1959 ) «фортепиано», «композиторлык» белгечлекләре буенча тәмамлаган. 46266 Йошкар-Ола шәһәрендә ул яшәгән йортка мемориаль такта эленә. 46267 Й хәрефе чиркәү-славян әлифбасыннан XV—XVI гасырларда чыккан. 18 гасырның башында барлык юл өстендәге билгеләре (аның санында Й) юкка чыктылар. 1735 елда ул торгызган, ләкин мөстәкыйль хәреф буларак саналмаган. 46268 Йхирад ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 50,2 километр озынлыкта булган кратеры. 46269 “Йыйын ” кушымта - гәҗите (300 данә) чыга. 46270 “Йыйын” кушымта - гәҗите (300 данә) чыга http://yanzori-rb. 46271 Каарст ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 46272 Кабаильди — Русия территориясеннән ага торган елга. 46273 Кабакайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46274 Кабак белән Кыешкыда пристаньнар эшли. 46275 Кабак бөккәне — аеруча популяр. 46276 Кабак - кояшның символы булып тора. 46277 Кабак – Кырмыскалы районындагы типтәр-татар авылы, Кабак авыл советы үзәге. 46278 Кабак кырые буенча тире белән чикләшә, арткы өслегендә мөгезматдә эпителиена дәвам итә. 46279 Кабак — Русия территориясеннән ага торган елга. 46280 Кабак ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 46281 Кабак станциясе авылы — Кырмыскалы районындагы авыл, Кабак авыл советына карый; тимер юл станциясе. 46282 Кабалан — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 46283 Кабан-Бастрык — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 46284 Кабан бәк Борынгы болгар татар риваятьләре буенча, Амир Тимер Болгар шәһәренә һөҗүм иткәннән соң ( 1390 елларда) Болгар әмиренең Абдаллаһ улы - Кабан бәк һәм аның җитәкчесендәге болгарлар Казан янына күчә. 46285 Кабан бәк истәлегенә бу күл - Кабан күле дип атала. 46286 Кабан бәк истәлегенә бу күл - Кабан күле дип исемләнә. 46287 Кабанец — Русия территориясеннән ага торган елга. 46288 Кабанка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 46289 Кабаннарны су буендагы камышлыкларда, елга үзәннәрендәге куаклыкларда аулаганнар. 46290 Кабан — Русия территориясеннән ага торган елга. 46291 Кабарда атын да икенче төрле «аргамак» дип атыйлар. 46292 Кабарда-Балкар Республикасы, Төньяк Осетия -Алания Республикасы биләмәләрендә ага. 46293 Кабарда һәм адыгэлар кебек үк үзләрен борынгыдан «адыгэ» дип атап йөртәләр. 46294 Кабарелар Варьете сөючеләр өчен Парижда күп санлы кабарелар ачылган. 46295 Кабартманы майлап кайнар килеш ашаганнар. 46296 Кабарынкы күпкырлык Күпкырлык һәрбер кырының яссылыгыннан бер якта урнашса, ул кабарынкы дип атала. 46297 Кабарынкы төзек күпкырлыклар (диагональләре эчендә ятучы күпкырлыклар) бары тик биш кенә төрдә була ала: Чыганаклар * Ибатуллина Л. З., Нуруллин Р. Г. Математикадан кыскача белешмәлек. 46298 Кабат куллану һәм пыяла калдыкларыннан котылу Ел саен Русия базарына 1,5 миллиард данә пыяла шешә кертелә. 46299 Кабатланган зур штраф (бер уен эчендә) автомат рәвештә гаепле уенчының матч ахырына кадәр уеннан чыгарылуына китерә, һәм аның командасы 5 минут азчылыкта уйный. 46300 Кабатланмас матур тавышка ия җырчы тиз арада ансамбльнең алдынгы башкаручыларыннан берсе булып таныла. 1957 елда Мәскәүдә Татар сәнгате һәм әдәбияты декадасында ясаган чыгышы Әлфия Афзаловага беренче зур уңыш китерә. 46301 Кабатланучы әмма бетереп була торган уку яки язу хаталары, гадәти булмаган тавышлар, артучы һәм гадәти булмаган җылыну һәм башка гадәттән тыш булмаган хәлләр кисәтеп куючы сигналлар булып тора. 46302 Кабатланучы хәдисләр белән бергә җыентыкта 7275 хәдис. 46303 Кабатчено ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 46304 Кабачки ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 46305 Каббагаут-Тын — Русия территориясеннән ага торган елга. 46306 Каббалистик тәгълимат XVI гасырда еврейләр арасында аеруча тиз тарала. 46307 Каббалистик тәҗрибәләр аша хәтта Мессия килүне тизләтергә мөмкин, һичьюгы, аның килүен бик нык гел әргә кирәк. 46308 Кабель телевидениесен «ТВТ» компаниясе хезмәт итә. 46309 Кабере Иранның төньяк-көнбатышындагы изге Фаддей монастырендә дип санала. 46310 Кабере Казанның Үзәк ял итү паркындагы Туганнар каберлегендә. 46311 Кабере Уфаның татар зиратында. 46312 Кабер зур иске таш белән билгеләнгән булган. 46313 Каберлекнең уртасында кабере өстенә исемен һәм вафат булу тарихын язган таш бар. 46314 Кабер өстендә гарәп графикасы белән язылган таш – эпитафия бар. 46315 Кабер ташлары шуны сөйли. 46316 Кабиләләр Болгарлар Урта Иделгә берничә кабилә бергә җыелып килгәннәр. 46317 Кабиләсенең күп өлеше аңа иярә, ә калган өлеше, Мәккәне ачудан соң, ислам динен кабул итә. 46318 Кабиналары гадәттә ак төскә буяла торган "БМО машиналары"ның беренче партиясе Югославиядәге сәяси кризис вакытында куллану өчен җитештерелгән иде. 46319 Кабинетлар: фельдшерская, хатын-кыз консультациясе, балалар кабул итү, процедуралар ясау, перевязочная. 46320 Кабисә булмаган елларда бу көн юк. 46321 Кабралның 1500 елгы Португалиядән Һиндстанга сәфәре (кызыл) һәм кайту юлы (зәңгәр). 46322 Кабул бик зур шәһәр булган, ә хәзер монда фарсы кабиләре яши. 46323 Кабул ителгән халыкара атамасы - newton (N). 46324 Кабул итәр йортны Фәтхулла суфи гадәттә уңышлы сайлый: бер барып кереп чәйгә утырса, йорт иясе аны тиз генә озатырмын дип уйламасын. 46325 Кабурчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 46326 Кабыгы бераз лайлалы, сөт кебек ак. 46327 Кабыгын һәм калган маен җыеп алалар, онлы суны иләк аша сөзәләр. 10—15 минуттан соң суын түгәләр, савыт төбендә он утырып кала. 46328 Кабыгын ювениль яшьтә генә түгел, җенси җитлегү хәлендә дә сала. 46329 Кабык катлауда Боумен капсулаларыннан башлангыч алган бормалы каналчыклар урнашкан. 46330 Кабыккуыш — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 46331 Кабыкның эчке катлавы юкәр дип атала, аның составына органик матдәләр хәрәкәтләнә торган һәм сабакка ныклык бирүче күзәнәкләр керә. 46332 Кабык салу процессы тирене ташлауга берничә тәүлек кала башлана. 46333 Кабык салу ярты сәгать яки бераз артыграк дәвам итә. 46334 Кабырза — Русия территориясеннән ага торган елга. 46335 Кавалда ике мәхәллә мәчете булган. 46336 Кавалерист-кызның атка атланган статуясын (мигъмар Ф.Ф. Лях ( Мәскәү ) эше), Алабуганың Троицк зиратында һәйкәлне (кабер ташын) ачу да булып уза. 46337 Кавал — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 46338 К.А. Васильев ( 1942 1976 ) Константин Васильев галереясе – рәссам Константин Васильевның ( 1942 - 1976 ) иҗатын күрсәтү һәм тормыш юлын өйрәнү максатында оештырылган коммерцияле булмаган мәдәният оешмасы ( музей ). 46339 К.А. Васильев ( 1942 1976 ) Тарих И. Метшин К. Васильев премиясен тапшыра. 46340 Кавемче террор 1930ларда фашист Алманиясендә дәүләт сәясәте хәленә килде. 46341 Кавенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46342 Кавәс йолдызлыгында M69 йомры тупланышы Бермөгез йолдызлыгында Яңа ел чыршысы сибелгән тупланышы Йолдызлар тупланышы — гомуми килеп чыгу белән тартылу белән бәйләнгән йолдызлар төркеме. 46343 Каветка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 46344 Кавига ике яшь чагында аның әтисе, нужадан качып, бөтен гаиләсе белән читкә чыгып китә. 46345 Кави Нәҗми 1957 елның 24 мартында Казанда вафат була. 46346 Кави Нәҗми, чын исеме Кави Һибәт улы Нәҗметдинов ( 1901 елның 15 декабре — 1957 елның 24 марты ) — танылган татар язучысы һәм җәмәгать эшлеклесе, СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 46347 Кавказ 18 инюьдә Лазарь Бичерахов сәргаскәрлек астында Терек казаклары күтәрелешне күтәрәләр; калган кызыл лары Грозный һәм Кизлярда блокадага алганнар. 46348 Кавказ арты һәм Балкан халыклары фольклорларында да аның турында кыйссалар бар. 46349 Кавказ — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 46350 Кавказ буе хәрби округында командующий урынбасары( 1980 1984 еллар ), Көньяк-Көнбатыш юнәлешендәге гаскәрләрнең башкомандующие ( 1984 1988 еллар ). 46351 Кавказга һәм Көнчыгыш Аурупага каршы һөҗүмдә Сүбүдәй Җәбә нойон белән Калка янында бәрелештә ( 1223 ) монгол гаскәрен җитәкли. 46352 Кавказда яра, җәрәхәтләрне төзәтүче чара буларак, сабакларын җылытып алына торган сумаласыман массаны кулланалар, ә Урта Азия­дә элек-электән тиренең эренле авыруларын, озак төзәлми интектергән яраларны һәм лейшманиозны һиндыба көле белән дәвалыйлар. 46353 «Кавказ Әмирлеген игълан иткәннән соң, бөтен шикләнүләр бетте. 46354 Кавказны басып алу 1357 Җанибәк Фарсы Илендә Тәвриз шәһәрен басып ала. 46355 Кавказ сугышының беренче чоры: 1262—1263 1263 елның 13 гыйнварында Терек буенда Бәркә һәм Хулагу арасында хәлиткеч сугыш булган. 46356 Кавказ тау халыкларына каршы хәрәкәтләрдә катнаша. 46357 Кавказ – топоним : Беларусия ; Гомель өлкәсе * Кавказ – Кормян районында урнашкан авыл. 46358 Кавма — Русия территориясеннән ага торган елга. 46359 Кавья — Русия территориясеннән ага торган елга. 46360 Кагальтура — Русия территориясеннән ага торган елга. 46361 Кагач — Русия территориясеннән ага торган елга. 46362 Кага-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 46363 Кагы — Агыйдел елгасы кушылдыгы. 46364 Кагыйдә буенча, мәйданчыкта һәрбер командадан кимендә 3 уенчы (капкачыдан башка) булырга тиеш. 46365 Кагыйдә буларак T хәрефе белән тамгалана. 46366 Кагыйдә буларак, Ашбула ноябрь башында туңа. 46367 Кагыйдә буларак, баш бит сайт хуҗасын күрсәтеп тора һәм сайтның төрле бүлекләренә сылтамаларны эченә ала. 46368 Кагыйдә буларак, күзгә грамм-тискәре бактерияләр (еш очракта контактлы линзалар аша) эләгү нәтиҗәсендә барлыкка килә. 46369 Кагыйдә буларак, Минзәлә ярминкәсендә сәүдә ябылгач, эшли башлаган. 46370 Кагыйдә буларак, парклар дәүләт тарафыннан тотыла һәм бөтен теләүчеләргә ял итәргә бирелә. 46371 Кагыйдә буларак, теоретик медицина медицина практикасына, медицина тикшеренүләре һәм теорияләрдәге кебек, артык зур дәрәҗәгә кагылмый. 46372 Кагыйдә буларак, уңайлы шартларда бер күзәнәкле хайваннар — җенси булмаган юл белән, ә яшәү шартлары уңайсыз булганда, җенси юл белән үрчиләр. 46373 Кагыйдә буларак, чолганышлар ферромагнит магнит йомшак материалдан торган магнитүткәргеч (“үзәк”, сердечник) тирәли чолгана. 46374 Кагыйдә буларак ягулык буларак файдаланалар. 46375 Кагыйдәләр Ату чигендә Биатлонда чаңгыда йөрү ысулы – ирекле. 46376 Кагыйдәләр Бәйге кагыйдәләре олылар өчен Eurovision җыр бәйгесенә нигезләнгәннәр, ләкин, шул ук вакытта, аермалар да бар. 46377 Кагыйдәләр Билбаулы көрәшнең төп максаты – дөньяның билбау кулланулы барлык милли көрәш төрләрен берләштерү. 46378 Кагыйдәләр булмаганга күрә еш кына бу уеннарның азагы аянычлы була. 46379 Кагыйдәләр кодексының авторы Канада хоккеисты Райан Смит була. 46380 Кагыйдәнамә буенча, кайбер елларны премия бөтенләй бирелмәскә дә мөмкин. 46381 Кагыйдәне капкачы бозган икән, ул уен мәйданыннан чыгарылмый, аның өчен партнерларының берсенә штраф салына, һәм команда сан ягыннан азрак составта уйный. 46382 Кагылгысызлар: * Кагылгысызлар — Һиндстанда һәм кайбер башка илләрдәге каста. 46383 Кадаево ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 46384 Кадаклар билгеле булмый. 46385 Кадаклар озынлыгына карап билгеләнә. 46386 Кадам — Русия территориясеннән ага торган елга. 46387 Кадат — Русия территориясеннән ага торган елга. 46388 Каддафи Либия патшасы Идрис I рөхсәтен алмыйча гына үз гаскәрен Мисырга ярдәмгә җибәрә. 46389 Кадер кичәсе — Рамазан аеның соңгы ун киченең берсе (күбрәк 27 кичне әйтәләр). 46390 Кадеркул — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 46391 Кадерша — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 46392 Кадет фиркасе әгъзасы, II Дәүләт Думасы депутаты. 1916 да Казакъстандагы күтәрелеш катнашучысы буларак кулга алынган. 1917 дә Җидесу өлкәсе кәмисәре. 46393 Кадзес ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 46394 «Кади бәетемнең эчтәлеге моннан гыйбарәт: Халык Иске Кади авылы олы юлдан 3 чакрым эчкәрәк кереп, чокыр эченә утырган. 46395 Кадиевка шахталарында, кокс-химия, химия һәм металлургия заводларында эшләүче татарлар өчен чыгарыла. 46396 Кадим Җәмитов (Кадим Җәлил улы Җәмитов) — сынчы. 46397 Кадим заманада Бакырчы авылы бик караңгы урман эчендә Эрә суы буена утыргандыр, шуның өчен Эрә Бакырчысы дип аталадыр. 46398 Кадимче элементлар Кәбир Туйкинның эшчәнлегендә үзләренә куркыныч күрәләр, өстеннән язып, төрмәгә яптыруга ирешәләр. 46399 Кадкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 46400 Кадниково ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 46401 Кадова — Русия территориясеннән ага торган елга. 46402 Кадочниково ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 46403 Кадошкин атамасы шул фамилияле тимер юл караучысы исеменнән килә дип санала. 46404 Кадрәк — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 46405 Кадрәк — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 46406 Кадрәк — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 46407 Кадуй районы территориясендә Череповец ГРЭСы (630 МВт егәрлеге) урнаша. 46408 Кадыйр Азиков белән Надыйр кенәзнең бурлар тарафыннан үтерелгәнлеге 1716 елга караган язма кенәгәдә искә алына (РГАДА. 46409 Кадыйр — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 46410 Кадыйр Галибәк башта Себер ханы Күчемгә хезмәт итә. 46411 Кадыйровны башка төбәк мөхтәсибләре дә яклап чыгалар. 46412 Кадыйров - татар халкында еш очрый торган фамилия. 46413 Кадыковка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 46414 Кадымцево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 46415 Кадыш — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 46416 Кадышевка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 46417 Кадыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 46418 Кадыш ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 46419 Кадь (Югары Кад) — Русия территориясеннән ага торган елга. 46420 Каем-Кур-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 46421 Каен — Betulaceae гаиләлегеннән Төньяк ярымшарда таралган, яфрак коелучан агач һәм куаклар ыругы. 46422 Каен агачы 150 елга кадәр яши. 46423 Каената - никахта булган хатынга һәм иргә карата бер-берсенең аталары. 46424 Каенеш никах белән бәйләнгән туганлык булып тора. 46425 Каенлы Җиләк — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 46426 Каенлык — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 46427 Каенлык — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 46428 Каенлык — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 46429 Каенлык — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 46430 Каенлык һәм урманнар Каенлык үзәне авылның яныннан башланып урманга кадәр дәвам итә, озынлыгы ике чакрымнар. 46431 Каенны олылау агач культына - күп кенә халыкларда ыруглык чорында киң таралган табигатькә табынуның бер төренә кайтып кала. 46432 Каен орлыгы җәйнең иң эссе вакытында (27 июль) өлгерә һәм коела. 46433 Каенсар ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 46434 Каенсар дигән урын да бар. 46435 Каенсар — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 46436 Каенсар — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 46437 Каен тузы бер – берсе белән бик тыгыз ябышкан күпсанлы бөкесыман үле күзәнәкләр җыелмасыннан тора. 46438 Каенчык — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 46439 Каенъелга — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 46440 Каенъелга — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 46441 Каеп — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 46442 Каепкул — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 46443 Каерлык — Русия территориясеннән ага торган елга. 46444 КАҖ алмаз, алтын, платина, уран һәм тимер рудалары запасы һәм аларны чыгару буенча дөньяда беренче урыннарның берсен алып тора. 46445 КАҖдан 2816 км, Көньяк Америкадан 3360 км һәм Изге Елена утравыннан 2161 км ераклыкта урнашкан. 46446 Кажим — Русия территориясеннән ага торган елга. 46447 КАҖның аңа гына хас күп төрле ландшафтларында фауна бик тә бай. 46448 КАҖның җир асты төрле файдалы казылмаларга бай. 46449 КАҖ — төрле табигый комплекслар һәм гаять зур табигый байлыклар иле. 46450 КАҖ һәм Намибия халкының күпчелеге өчен бу - төп аралашу теле. 46451 Кажым ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 46452 Казаки — хезмәт итү билгесе, бабай гомере буе сөннәт йоласына хезмәт итә, шуңа күрә казакиның алды тузган. 46453 Казак консерваториясенең яшьләр оркестрын Мәскәүдә булачак Бөтендөнья яшьләр фестиваленә хәзерли башлый, аның җитәкчелегендә оркестр беренче премия һәм алтын медаль яулый. 46454 Казаклар - Алтын Урданың хәрби катлавы булган. 46455 Казаклар — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 46456 Казакларга 36756 сум штраф салына. 46457 Казаклар-Кобау — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 46458 Казакларның аяныч хәле турында ишетүгә үк, Пугачев сәүдәгәр сыйфатында Җаек шәhәрчегенә ашыга. 22 ноябрь көнне ул Денис Пьянов дигән казак йортына килеп төшә. 46459 Казаклар — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 46460 Казаклар — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 46461 Казаклар турында Шолоховның бөек әсәрендә "Тын Дон" күп татар теленнән чыккан сүзләр тупланган. 46462 Казакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 46463 Казаков — рус һәм татар фамилиясе. 46464 Казаковское ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 46465 Казаковцевы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 46466 Казактушкен — Русия территориясеннән ага торган елга. 46467 Казакъ Совет энциклопедиясе, 314 бит. 46468 Казакъ ССР игенчелек һәм терлекчелек шура хуҗалыклары (совхозлар) халык комиссары ( 1945 1946 ). 46469 Казакъстан даласы Даланың төп үзенчәлеге булып аның агачсызлыгы тора. 46470 Казакъстанда опера сәнгатен барлыкка китерүчеләрнең берсе. 46471 Казакъстанда халык саны бер миллионнан артык булган бердәнбер шәһәре. 46472 Казакъстан дәүләт премиясе лауреаты ( 1980 ). 46473 Казакъстанның Актүбә өлкәсе биләмәләрендә ага. 46474 Казакъстанның сәнәгый, мәдәни һәм фәнни үзәкләренең берсе. 46475 «Казакъстан пионерı» республика газетасының әдәбият һәм сәнгать бүлеге мөдире булып эшли. 46476 Казакъстан ССР Югары советының 11- чакырылыш депутаты. 46477 Казакъстан ССР язучылар берлегенең Сабит Муканов исемендәге бүләге иясе. 46478 Казакъстан хакимиятендә * 2002 2006 Казакъстан президенты хакимиятендә төрле вазифаларда эшли, мәгълүмат һәм бүлекчәсе мөдире, Казакъстан президенты беркетмәсе (протоколы) баш инспекторы. 46479 Казакъстан хөкүмәте ярдәме белән исә шул ук елның апрелендә күпләп мәкалә өстәлә башлый. 46480 Казакъстан язучысы Сабир Шәрипов (Дәүләтшин) белән бутамаска. 46481 Казакъстан * Яңа Михайловка – Төньяк Казакъстан өлкәсенең Мәмлүт районында урнашкан авыл. 46482 Казакъ теле Алтын Урданың көньяк өлеше таркалуы нәтиҗәсендә барлыкка килгән Казакъ ханлыгында формалашкан. 46483 Казакъ телендә язган 100 дән артык әсәре бар. 46484 Казакъ теленә Габдулла Тукайның шигырьләрен, Джордж Байронның әсәрләрен (мәсәлән, «Шильон тоткыны» поэмасы) тәрҗемә иткән. 46485 Казакъ халкының артта калганлыгы турында чаң суга, аны укыту-агарту зарурлыгын яклап чыга. 46486 Казакъ ханлыгының теле - Алтын Урданың дала теле булып санала, шуңа күрә татар теленә - Алтын Урданың шәһәр теленә якын, ләкин аермасы бар. 46487 Казакъ язучысы Сабит Муканов Һ. Дәүләтшинаның роман язуын иҗат каһарманлыгына тиңли. 46488 Казак Энциклопедиясе, 7 том Маньчжур телендә «соги» яисә «сохи» затлы сүзләр безнең төшенчәбездәге «пычрану», «тузан төшү» кебек мәгънәләрдә кулланыла. 46489 Казан 1,8 млн пот (29 500 кг) нефть югалта. 46490 Казан 1900 елда Казанда туган. 46491 Казан, 1917; Ана теле сарыфы. 46492 Казан, 1928; Татар әдәби теленең орфографиясе. 46493 Казан, 1935. 2 нче кис. 46494 Казан, 1956, 597 бит. 46495 Казан, 1974; Народные артисты. 46496 Казан, 1975, 36 бит. 46497 Казан, 1975 ел, 38 бит. 46498 Казан, 1975 * Кышкы фасылны рәссам бигрәк тә нечкә тоемлый. 46499 Казан, 1975; Октябрьгә кадәрге татар театры. 46500 Казан, 1975; Рәхимов Җ. Әлмәт татар дәүләт драма театры. 50 ел. 46501 Казан, 1979 ел. 2нче том. 111 бит. 46502 Казан, 1979) Тышкы сылтамалар. 46503 Казан, 1985 * Илчегә үлем юк Казан, 1990 Бүләкләр 1996 елда татар халкының күпгасырлык тарихи-мәдәни мирасын тергезү өлкәсендә ирешкән уңышлары өчен М.Хәбибуллинга Кол Гали исемендәге халыкара премия бирелде. 46504 Казан, 1996. 73- биттә * Бертуган сеңлесе — Разия Садыйкова, җырчы (сопрано), Мәскәүдә опера студиясен тәмамлаган, Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрында опера солисты, соңыннан хор солисты. 46505 Казан, 2012, 149 бит) 3. Дина Аляутдинова. 46506 Казан, 2012, 150 бит. 46507 Казан. 2012 ел. 46508 Казан-2 вокзалында 3 платформалар, 4 тимер юллар һәм аларга җир асты юлы бар. 46509 Казан-2 күчеп утыру төенендә (тимер юл, автовокзал, метро), Воровский урамында, Төньяк вокзалы метро станциясе янында урнаша. 46510 Казан-2 күчеп утыру төене яки Восстание-Пассажирлы станциясе (элек 793 км платформасы) — Казанның төньяк өлешендә урнашкан тимер юл вокзалы. 46511 Казан IV халыкара мөселман киносы фестивалендә «Һәм ярылды ай» (реж. 46512 Казан авиация институтын ( 1948 ), Мәскәү дәүләт корыч һәм кушылмалар институтында ( ) аспирантура ( 1955 ) тәмамлаган. 46513 Казан авыл хуҗалыгы институтының механикалаштыру факультетын тәмамлаганнан соң ( 1959 ел) авыл хуҗалыгын механикалаштыру өлкәсендә эшли. 46514 Казан адмираллыгында Каспий диңгез һәм Идел флоты көймәләре ясала. 46515 Казаназарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 46516 Казан аксөякләре ярдәмендә 1497 елда тәхеттә Мамык ханны алмаштыра. 46517 Казан алынгач, М. Конов һәм башкалар Арчага В.М. Азин гаскәрләре янына чигенә. 46518 Казан алынгач, монда куылып килгән халык аның икмәге белән туенып тора». 46519 «Казан альманахы», — Татарстан башкаласы Казан шәһәрендә рус телендә нәшер ителүче әдәби-нәфис һәм мәдәният-мәгърифәт басмасы. 46520 Казан-Арена яки рәсми исеме "Kazan-Arena" — Казанда урнашкан футбол стадионы. 46521 Казан арты керәшеннәре төркеме чагыштырмача борынгырак булып исәпләнелә һәм, тарихчылар фикеренчә, алар элек-электән шушы урыннарда яшәгән җирле халык булган. 46522 Казан арты микротопонимиясендә «ышна» берәмлеге еш очрый. 46523 Казан артыннан һәм Тау ягыннан күченгән татарлардан аермалы буларак, аларга башкортлардан җирне хокукый нигездә сатып алырга рөхсәт ителгән. 46524 Казан арты һәм Урал алды татарларында яшь кияүләр һәм яшь ирләр алмалап яки чуптарлап сугылган өй тукымасыннан эшләнгән ыштаннарны да яратып кигәннәр. 46525 Казан арты, Ык буе, Мамадыш районнарында, Пермь өлкәсенең Барда, Октябрь районнары татар авылларында ул ХХ гасырның 30 нчы елларына хәтле яши. 46526 Казан — Арча тирәләрендә Мәсәгут Гомәров җитәкчелегендәге зур бер отряд хәрәкәт итә. 46527 «Казан» ат спорты комплексы — Аурупаның иң зур ипподромнарның берсе. 46528 Казан белән арасы 225 км, Түбән Кама белән — 35 км, Алабуга белән — 20 км, Уфа белән — 250 км. 46529 Казан белән тугандаш Иске-Шәһәрдә татар общинасы яшәп килә. 46530 Казан боралак заводында һәм Улан-Удэ авиация ширкәтендә җитештерелә. 46531 Казанбулак – Касмарт елгасы кушылдыгы. 46532 Казан вертолёт заводы клубында үзешчән сәнгатьтә катнаша. 46533 Казан ветеринария институтын тәмамлаган ( 1878 ). 46534 Казан воказалы, Мәскәү (1917) Мәскәү-Казан тимер юлы — 1864—1916 елларда хосусый капитал («Мәскәү-Казан тимер юлы җәмгыяте») исәбенә төзелгән Рәсәй империясе тимер юлларыннан берсе. 46535 Казанга волейболчыны 2006 елны, ул чактагы тренер, Виктор Сидельников чакыра. 46536 Казанга инде ул балерина булып кайта. 46537 Казанга кадәр — 140 км. 46538 Казанга кайткач, алар «AzaN Project» дигән проектны оештвыралар. 46539 Казанга кайткач, “Атака” (хәзерге "Казан утлары" "Атака" исеме астында 1930-1933 елларда чыга. ) журналының җаваплы сәркатибе булып эшли. 46540 Казанга кайткач, күренекле рәссам Бакый Урманче белән аралаша. 46541 Казанга кайткач, университетта укуын дәвам итә. 46542 Казанга кайтып, 1992–1993 елларда «Шәһри Казан» газетасында әдәби хезмәткәр булып эшли. 46543 Казанга килгәч, аның шигырьләре өлкә көндәлек матбугатында, альманахларда, күмәк җыентыкларда еш басыла. 46544 Казанга килеп, Татар коммунистлар университетының әдәбият бүлегенә укырга керә. 46545 Казанга күбрәк көньяк һәм көнчыгыш җилләр өрә, җилсез һава уртача елда 13 тапкыр була. 46546 Казанга күп кунаклар килде, Русия президенты, БДБ президентлары килделәр. 46547 Казанга күчеп, йорт сала (Тукай урамы, 79/8). 46548 Казанга күчә һәм Казан педагогия институтында физика укытучысы белгечлеген үзләштерә. 1986 елда пенсиягә чыга. 17 рационализаторлык таныклыгы һәм 10 уйлап табуга таныклыгы бар. 46549 Казан гимназиясендә татар теле укыта, шулай итеп рус уку йортында татар телен укытучы Хәлфиннәрдән дүртенче буын педагог була. 46550 Казан гимназиясенең татар теле укытучысы, Русия тарихында беренче русча-татарча ике томлы сүзлек, татар теле грамматикасын төзүче. 46551 Казан губернасы гыйльми архив комиссиясен төзүгә (1916) ярдәм күрсәтә. 46552 Казан губернасына килә. 46553 Казан губернасындагы авыллардан эш эзләп читкә китүчеләр саны 1899 елда ук 154185кә җиткән. 46554 Казан губернасыннан икенче һәм өченче Дәүләт Думалары депутаты. 46555 Казан губернасының иң яхшы юртаклары: Аккредитив - Русия Дерби ярышы җиңүчесе ( 1907 ), Смельчак - Император призына уеннарда 2 нче урын ( 1907 ), Набат, Успех, Игла, Ловкий - төрле дистанцияләрдә Казан ипподромының җитезлек буенча рекордчылары. 46556 Казан губернасы оештыру сәбәпле, 1708 елда бетерелә. 46557 Казан губернаторы вазифасында эшчәнлек Ул губернатор булганда 1914 елда Казан кулланучылар җәмгыяте, 1915 елда Казан хәрби-сәнәгать комитеты оештырыла. 46558 Казанда 17 ел эчендә бик күп корылмалар коруда катнаша һәм реконструкцияли. 1917 елда Мәскәүгә кайта. 46559 Казанда 1847 елда Казан руханилар академиясе каршында православие дине китапларын татарчага тәрҗемә итү комитеты оеша. 46560 Казанда 1905-1907 еллардагы инкыйлаб вакыйгаларында катнаша. 46561 Казанда 1922 1924 Татарстан АССР юстиция министры урынбасары, ТАССР прокуроры урынбасары, ССРБ Промбанкының Татарстан бүлекчәсе идарәчесе. 46562 Казанда 1924 елда ТатҮБК рәисе урынбасары итеп күтәрелә, ССРБ конституциясен кабул иткән ССРБ шуралары II корылтаенда катнаша, анда ССРБ БҮБК әгъзасы итеп сайлана. 46563 Казанда 1927 елда Казанга Татар коммунистчыл университетына укырга килә. 46564 Казанда * 1987 1989 ТАССР министрлар шурасы бүлек мөдире. 46565 Казанда 2004 елда «Серле утрау» китабы нәшер ителде. 46566 Казанда 2нче ирләр гимназиясен, 6нчы берләштерелгән татар-башкорт кызыл командирлар мәктәбен ( 1925 ), М. Фрунзе исемендәге хәрби академияне ( 1937 ) тәмамлаган. 46567 Казанда 80 яшенә кадәр архитектура өлкәсендә эшләде, шул исәптән 34 ел “Татгражданпроект” институтына җитәкчелек итте. 46568 Казанда 8ел эчендә бик күп корылмалар коруда катнаша һәм реконструкцияли. 46569 Казанда 8 ел эшләү дәверендә, Россиядә беренче психология лабораториясен төзи, Казан психиатрлар һәм невропатологлар җәмгыятен оештыра. 46570 Казанда «Азәрбайҗан» милли-мәдәни автономиясе (2000 нән) эшли. 46571 Казанда Айвазовский исемендәге урам Вахитов районында урнашкан. 46572 Казанда аның музыка буенча эшчәнлеге тагын да активлаша. 46573 Казанда Апанаевлар белән сәүдәгәр Юнысовлар гына ярыша алган. 46574 Казанда балалар өчен «Маэмайлар» ( 1936 ), исеме аклангач, «Көчекләр» ( 1963 ) китаплары нәшер ителде. 46575 Казанда беренче булып кызларны яңа ысул белән укыта башлаучы Маһруй абыстайдан җәдитчә укытырга өйрәнә. 46576 Казанда беренче литографияне 1844 еллар тирәсендә Шаһи Яхин оештыра. 46577 Казанда бөек композитор чыгыш ясаган һәм Казанның музыкаль уку йортларын тикшерә һәм аларга булыша. 46578 Казанда Горький тимер юлының «Гудок» газетасында эшләп ала. 46579 Казандагы "Гайсә Анасы" иконасы Мәрьям Ана яки Изге Ана яки Гайсә Анасы — Мәрьям, христиан динендә Гайсә пәйгамбәрның анасы, Йосыф хатыны. 46580 Казандагы Коровин Кәшәнә исемен җир хуҗасы булган сәүдәгәр исеме белән атау гадәте булган кәшәнәсен ябалар. 46581 Казандагы «Татар ашлары йорты» Майны агач гөбеләрдә, сирәк кенә әрҗәсыман май язгычларда яисә чүлмәктә пешкәк белән язганнар. 46582 Казандагы Татар дәүләт опера һәм балет академия театры Муса Җәлил исемен йөртә. 46583 Казанда Әнисе ягыннан якын туганы Хөсәен Ямашев ( 1882 1912 ) белән озак еллар аралашуы аның иҗтимагый-сәяси карашын формалаштыра. 1905 елда Фатих Әмирхан җитәкчелегендәге «Ислах» шәкертләр җәмгыятенә әгъза булып керә. 46584 Казанда заводта эшли. 46585 Казанда Заһидулла Яруллин педагогик эшчәнлек белән дә шөгыльләнә. 46586 Казанда Казанны ак чехлардан азат иткәннән соң, мөселман оешмаларын яңадан торгызу буенча Гадәттән тыш комиссиясе әгъзасы итеп җибәрелә. 46587 Казанда Клячкин хастаханәсендә ятканда, вафатына 4 көн кала, 1913 елның 28 мартында яза. 46588 Казанда композитор татар шагыйре Муса Җәлил белән якыннан аралаша башлый. 46589 Казанда кулга алулар башлана. 46590 Казанда күп Русия һәм дөнья дәрәҗәдәге эре спорт объектлары, шул исәптә кайбер спорт төрләре илдә сирәк очрый торган я бердәнбер спорт объектлары бар. 46591 Казанда медицина институтында укыганда да, терапевт белгечлеге алып эшли башлагач та биюләр иҗат итүне, бию белән шөгыльләнүне ташламый. 46592 Казанда музыка мәктәбен ( 1965 ), « -механик» белгечлеге буенча Казан дәүләт химия-технология институтын (КХТИ) тәмамлаган ( 1974 ). 46593 Казанда музыка техникумында эскрипкә сыйныфында укый. 46594 Казанда М. Ш. Шамил (Тукай ур, 74) ( Г. Б. Руш белән), Подуруева йортын (Союз композиторов, Лобачевский ур., 10), 1906 елда - хәрби округ җитәкчесе йортын (ИЗО мзее) төзи. 46595 Казанда премьера Казанда 1928 елда Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә уйнала. 46596 Казанда РКП (б) Пенза губерна комитеты Татарстан коммунистик университетына (ТКУ) укырга җибәрә. 46597 Казан дары заводы Казанда дары заводы төзү турындагы Фәрманы Екатерина II 1772 елда игълан итә. 46598 Казанда сәнгать укуханәсен ( 1954 ). 46599 Казанда * Татарстан АССР сәүдә эшләре буенча халык комиссары урынбасары. 46600 Казанда Татарстан мөхтәсибәте урнаша. 46601 Казанда Татар укытучылар мәктәбен тәмамлаган күренекле шәхес, талантлы музыкант һәм җырчы Ильяс Кудашев-Ашказарский тарафыннан оештырылган алдынгы фикерле татар егетләреннән торган әлеге төркем шул ук елны Идел буйлап беренче гастрольгә чыга. 46602 Казанда укыганда ул Фатыйх Әмирхан белән таныша һәм әдипнең иң якын дусларыннан берсе булып китә. 46603 Казанда укыган елларында Ә. Даутов атаклы Фәйзулла Туишевның гармунчылар ансамблендә катнаша, драматург Кәрим Тинчурин җитәкчелегендәге драма түгәрәгенә йөри. 46604 Казанда финанс-икътисад институтын ( 1933 ), Мәскәүдә ВКП (б) үзәк комитәсе каршындагы югары фирка мәктәбен ( 1950 ) тәмамлаган. 46605 Казанда финанс эшмәкәрләре курсларын тәмамлап, Миякә Дәүләт банкында бухгалтер булып эшли. 46606 Казанда һәм башка шәһәрләрдә мөселман полклары, батальоннары оештыруда башлап йөри, үзе дә Көньяк фронтта генерал Деникин һәм барон Врангель гаскәрләренә каршы көрәшә. 46607 Казанда һәм чиктәш районнарда 73,97 FM (4,05 УКВ) ешлыгында тәүлек буе эшли. 46608 Казанда чиркәүләр төзелешендә катнаша: Раифа ирләр монастыренда Грузия Изге Анасы иконасы соборы ( 1842 ). 46609 Казанда эшче-мөселманнар, мөгаллимнәр арасында, мәдәни-агарту оешмаларында акчага сатыла. 46610 Казанда яңа зур сәнәгать районы (Ленин районы) корыла. 46611 Казанда ясалган көймәләре батырлыкны күрсәтеп бөтен Русия сугышларында катнашалар. 46612 Казанда яшәүче авылдашыбыз мәчеткә зур келәм бүләм итә. 46613 Казан дәүләт авыл хуҗалыгы институтын ( 1976 ), Саратовта югары фирка мәктәбен ( 1983 ) тәмамлаган. 46614 Казан дәүләт архитектура-төзелеш академиясен тәмамлаган ( 2002 ). 46615 Казан дәүләт консерваториясе Идел буе һәм Урал республикалары халыклары арасыннан югары дәрәҗәле музыкантлар (педагоглар, башкаручылар, композиторлар, музыка белгечләре) әзерләр өчен барлыкка китерелә. 46616 Казан дәүләт консерваториясе каршындагы махсус музыка мәктәбен ( 1977 ), «скрипка» белгечлеге буенча П. Чайковский исемендәге Мәскәү консерваториясен (проф. 46617 Казан дәүләт консерваториясе каршындагы махсус урта музыка музыка мәктәбен (көллият) ( 1974 ), Казан дәүләт консерваториясен ( 1979 ), Казан консерваториясендә аспирантура ( 1981 ) тәмамлаган. 46618 Казан дәүләт консерваториясен ( 1973 ), Ленинград консерваториясендә аспирантура ( 1976 ) тәмамлаган. 46619 Казан дәүләт консерваториясен ( 1986 ), шул ук уку йортында ассистентура ( 1990 ) тәмамлаган. 46620 Казан дәүләт консерваториясендә икееллык әзерләү бүлегендә укыганнан соң, вокал бүлегенә укырга керә. 46621 Казан дәүләт консерваториясендә хәзерлек бүлегендә укый ( 1982 ел чыгарылышы). 46622 Казан дәүләт консерваториясенең альт, виолончель һәм контрабас кафедрасы профессоры. 46623 Казан дәүләт консерваториясенең опера студиясендә эшли. 46624 Казан дәүләт мәдәният институты — Татарстанның Казан шәһәрендә урнашкан югары белем бирүче уку йорты. 46625 Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать институтын тәмамлагач, Әлмәт Татар дәүләт театрында артист булып эшли. 46626 Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университетын тәмамлаган. 46627 Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университетын тәмамлый. 46628 Казан дәүләт педагогика институтын тәмамлап, тарих фәннәре кандидаты исемен ала, профессор дәрәҗәсенә ирешә. 46629 Казан дәүләт педагогика университеты 12 нче майдан 31 нче майга кадәр түләүле читтән торып уку бүлегенә чакыра. 46630 Казан дәүләт педагогия институтында «Татар мәктәбендә туган телне укытканда белем бирү һәм тәрбиянең бердәмлеге» темасына педагогия фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган ( 1969 ). 46631 Казан дәүләт педагогия институтын «тарих» белгечлеге буенча тәмамлый. 1977 елдан – Чистай суднолар ремонтлау заводының радиооператоры. 1985-1989 елларда - Казан дәүләт педагогия институтының студентлар һөнәри комитеты рәисе. 46632 Казан дәүләт педагогия институтының тарих факультетын ( 1996 ), ТР ФА Тарих институтында аспирантура ( 1999 ) тәмамлаган. 46633 Казан дәүләт педагогия институтының чит телләр факультетын ( 1964 ), ССРБ дәүләт куркынычсызлык комитетының югары курсларын ( Минск ) тәмамлаган. 46634 Казан дәүләт университетын ( 1975 ), шул ук уку йортында аспирантура ( 1978 ) тәмамлаган. 46635 Казан дәүләт университетында « Татар теле сузыкларын спектраль анализлау» темасына (фәнни җитәкчесе проф. 46636 Казан дәүләт университетында юридик факультетны яңадан ачуны кайгырта: 1927 елның июнендә узган III Бөтенроссия РСФСР һәм мохтариятле җөмһүриятләр (АССР) юстиция халык комиссарлары киңәшмәсендә әлеге мәсьәләне күтәреп чыга. 46637 Казан дәүләт университетын «филолог» белгечлеге буенча тәмамлаган ( 1980 ). 46638 Казан дәүләт университетының археология һәм этнография җәмгыятендә әгъза булып торган Ә. Диваев Татарстан галимнәре белән тыгыз хезмәттәшлек итеп, берлектәге гыйльми эшләрне башкара. 46639 Казан дәүләт университетының геология факультетын ( 1956 ) тәмамлый. 46640 Казан дәүләт университетының журналистика бүлеген ( 1972 ), Ленинградтагы югары фирка мәктәбен ( 1982 ) тәмамлаган. 46641 Казан дәүләт университетының журналистика һәм социология факультеты укытучысы. 46642 Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетын тәмамлый. 46643 Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә укый. 46644 Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә укып йөргән чагында ук инде Роберт Миңнуллин талантлы яшь шагыйрь булып таныла. 46645 Казан дәүләт университетының татар филологиясе бүлеген тәмамлаган ( 1988 ). 46646 Казан дәүләт университетының татар филологиясе һәм тарихы факультетында "Әллүки" әдәби-иҗат берләшмәсе тарафыннан 2003 елда оештырыла. 46647 Казан дәүләт университетының фәнни китапханә директоры. 46648 Казан дәүләт университетының физика факультетын ( 1983 ), шул ук уку йортында аспирантураны ( 1988 ), «менеджмент» белгечлеге буенча Казан дәүләт финанс-икътисад институтын ( 1997 ), Әлмәт нефть институтын ( 2004 ) тәмамлаган. 46649 Казан Дәүләт Университетының юридик факультетында хокук белеме белгечлеге буенча укый (1991). 46650 Казан дәүләт университеты профессоры ( 1885 1893 ), Санкт-Петербург психоневрология институтын ( 1908 ) һәм Кешенең баш мие институтын ( 1918 ) оештыручы, медицина фәннәре докторы, академик. 46651 Казан дәүләт циркы — Казан үзгендә урнашкан күңел ачу цирк йорты. 46652 Казан дәүләт энергетика университетында кадарларны әзерләү һәм өстәмә белем бирү буенча 3 халыкара фәнни-гамәли лаборатория эшли. 46653 Казан Дәүләт Энергетик Университетын тәмамлый. 46654 Казан драма һәм комедия театры) эшли, ә 1956 елдан 1959 елга кадәр Г.Камал исемендәге татар дәүләт академия театры сәхнәсендә уйный. 1959–1964 елларда ул Казан шәһәрендәге мәдәният сарайларында үзешчән сәнгать коллективларына җитәкчелек итә. 46655 Казан — Екатеринбург тимер юлда станция. 46656 Казан елга вокзалы янындагы халык мемориалы «Булгария» корабы 1955 елны Чехословакиядә ясалган. 46657 Казан Елга лиманында Пассажир причалы (зурлыгы 1000х200 м, тирәнлеге 6-7 м), Вокзал биналары, Йөк Терминалы бар. 46658 Казан Елга порты — Казан шәһәренең Идел елгасы порты, елганың 1310 километрда, сул ярындагы лиманда урнашкан. 46659 Казан Елга порты һәм Казан-1 тимер юл вокзалы арасында, Девятаев урамында урнаша. 46660 Казан елга техникумын (1938) тәмамлый. 1938 елдан Кызыл Гаскәр сафларында. 46661 Казан ҖЭҮ -1 — Казанның энергетик ширкәте. 46662 Казан ҖЭҮ -2 — Казанның энергетик ширкәте. 46663 Казан ҖЭҮ -3 — Казанның иң эре ширкәтләренең берсе. 46664 Казан зообакчасы тарихын 1924 елдан исәпләргә була. 46665 Казан зооботаник бакчасы — Казан шәһәренең зоопаркы, Русиядә зоологик һәм ботаник бүлекләрне берләштергән бердәнбер зоопарк. 46666 Казан Изге Ана иконасы чиркәве ( ) — Кайбыч районы Морат авылында урнашкан чиркәү. 46667 Казан илкүләм тикшеренү технология университеты — шулай ук милли тикшеренү университеты статусын йөртә. 46668 Казан иске йолалык Покрау чиркәве Никон үткәргән чиркәү реформасы урыс Чиркәве, юнан Чиркәве, ә беренче чиратта Константинополь Чиркәве дини тартибен бердәйләштерү максатыннан ясалган булган. 46669 Казан: Ихлас, 2013 (истәлекләр җыентыгы). 46670 Казан ишкәк ишү спортының горурлыгы — Лидия Аверьянова (1960 елның 4 мартында Казанда туган). 46671 Казанка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 46672 Казанка — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 46673 Казанка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 46674 Казанка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 46675 Казанка — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 46676 Казан Казанда чыгышлары белән Алманиядән һәм Балтик буеннан булган католик дине тарафдарлары XVIII гасырда төпләнә. 46677 Казанка (Казанка) — Красноярск краенең Зур Мурты районында урнашкан торак пункт. 46678 Казанка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 46679 Казан Кирмәне җирлегендә урнаша. 46680 Казан Кирмәнендә Кол Шәриф мәчетен торгызу идеясе авторларының берсе. 46681 Казан Кирмәнендә үткәргән казу эшләре Казан шәһәре 1000 ел тирәсендә сәүдә үзәге булганлыгын исбатлады (керамика, чүлмәкләр, савыт-саба, тәңкәләр). 46682 Казан Кирмәненнән 8 километрда Урта Кабан күле янында урнашкан. 46683 Казан кирмәне ( рус. 46684 Казан Кирмәне төзүчеләренә һәйкәл - Татарстанның Казан шәһәре Казан Кирмәнендә урнашкан һәйкәл. 46685 Казан ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 46686 Казан ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 46687 Казан кирхасы, Изге Екатеринаның лютеран гыйбадәтханәсе, — Татарстан Республикасы башкаласы Казан шәһәрендә Карл Маркс урамы, 26 йортта урнашкан лютераннар гыйбадәтханәсе. 46688 Казан коммуналь төзелеш инженерлары институтын тәмамлый(1931). 46689 Казан консерваториясе каршындагы сәләтле балалар өчен махсус урта музыка мәктәбен ( 1964 ), Казан дәүләт консерваториясен ( 1969 ) тәмамлаган. 46690 Казан консерваториясе профессоры ( 1999 ), кабинет мөдире. 46691 Казан консерваториясе һәм Казан музыка укуханәсенең студентлар оркестрлары белән җитәкчелек итә. 46692 Казан кооперация клубы каршында театр студиясе оештыра. 46693 Казан Кремле” ( 1955 ) – алар арасында иң яхшысы. 46694 Казан Кремле музей - тыюлыгының структура берәмлеге булып тора. 46695 Казан Кремлендә әүвәлге Юнкерлар укуханәсе бинасында урнашкан. 46696 Казанла — Русия территориясеннән ага торган елга. 46697 Казан: Матбугат йорты, 2006. 46698 Казан математик фәнни мәктәпләре, Казан астрономи фәнни мәктәбе, Казан метеорология фәнни мәктәбе, Казан химия фәнни мәктәбе, Казан мед. 46699 Казан, «Мәгариф» көтепханәсе, 1914/Җәмал Вәлиди сүз башы белән Совет чорында беренче тапкыр Ф.Сәйфи-Казанлы төзеп чыгарган «Г. 46700 Казан, «Мәгариф» көтепханәсе Ә аңа кадәр 1914 елда «Габдулла Тукай мәҗмүгаи асәре» җыентыгында басыла. 46701 Казан, "Мәгариф" нәшрияты, 2005. 46702 Казан медицина институтын тәмамлый. 46703 Казан мәмләкәте белән рус гаскәрләре арасындагы каты сугыш шактый җентекле тасвирлана, мәскәүлеләр тарафыннан туплар кулланылуы, аларның кешеләргә ничек тәэсир итүе сурәтләнә. 46704 Казан Мәскәүдән 797 км ераклыгында урнашкан. 46705 Казан метросының Үзәк сызыгы Пассаҗир саны (7 мәүкиф буенча) - 73,5 мең кеше/көндә (2012), 26,9 млн кеше/елда. 10 мәүкиф буйлап пассаҗир әйләнешенең саны әлегә юк. 46706 Казан мәхәлләсе Изге Тәренең Күтәрелүе чиркәвендә урнашкан. 46707 Казан * Мирный (Казан) — Казан микрорайоны. 46708 Казан мотор төзүчеләр җитештерү берләшмәсе, КМҖБ ( ) — Казанда эшләүче Русия авиацион сәнәгатенең иң зур ширкәтләренең берсе. 46709 Казан мөһәндис-төзелеш институтында архитектура факультетын һәм архитектура теориясе һәм тарихы кафедрасын оештыручы. 46710 Казан музыка укуханәсен (хәзер Ильяс Әүхәдиев исемендәге Казан музыка көллияте ) ( 1950 ), Казан дәүләт консерваториясен ( 1955 ) тәмамлаган. 46711 Казан музыка училищесында К.З. Щербининаның вокал сыйныфында укый. 46712 Казан мэры Илсур Метшин Казанның Бойничная урамында урнашкан, репетиция базасы булган бинага ремонт ясата. 46713 Казаннан 100, Олы Кайбычтан 3, Колангы тимер юл станциясеннән 23 чакрымда урнашкан. 46714 Казаннан 100, Олы Кайбычтан 5, Колангы тимер юл станциясеннән 15 чакрымда урнашкан. 46715 Казаннан 100, Олы Кайбычтан 5, Колангы тимер юл станциясеннән 25 чакрымда урнашкан. 46716 Казаннан 109 чакрым ераклыкта, Казан-Сембер автомобиль юлында, Каратун тимер юл станциясеннән 11 чакрым ераклыкта урнашкан. 46717 Казаннан 137 километр, Сембердән 80 километр ераклыкта урнашкан. 46718 Казаннан 319 чакрым, Бөгелмәдән 110 чакрым, Чаллыдан 75 чакрым ераклыкта, Ык елгасы буенда урнашкан. 46719 Казаннан 700 чакрым тирәсе ераклыкта Пермь краеның көньягындарак, Урал таулары итәгенә урнашкан. 46720 Казаннан аяк киеме, мехлар, әзер күлмәкләр; Павловтан ( Нижгар губернасы ) – тимер һәм җиз эшләнмәләрен алып килгәннәр. 46721 Казаннан бик күпләр окоп казырга озатыла. 46722 Казаннан еракта яшәгәндә дә күп санлы радиотапшырулары һәм радиорепортажлары аша исеме танылган журналистны Татарстан дәүләт радио һәм телевидение комитетына эшкә алалар. 46723 Казаннан соң ук Башкортстанда, Ырынбурда балалар укыта. 46724 Казаннан Тау ягы күренеше. 46725 Казаннан һәм чуеннан азыкны кечерәк аш чүмече белән алып салганнар. 46726 Казан нәселеннән булган Касыйм белән Данияр вакытында ханлык чагыштырмача мөстәкыйльлеккә ия булган. 46727 «Казан Нуры» мәчете имамы Шамил Исхаков оныгы. 46728 «Казан нуры» халык уен кораллары оркестры белән (дирижёр Р. Ильясов). 46729 Казанны Ак армиядән азат итү сугышында Кызыл Таучык тимер юл станциясе янында һәлак була. 46730 Казанны алу һәм аннан соңгы 1553—1557 еллардагы сугышлардан соң, Казан тирәсеннән татарлар куылып, авыллары җир белән тигезләнгәч, Кырлай Казан ягыннан килгәндә, беренче татар авылы булып, чик буенда калган. 46731 " Казанның 1000 еллыгы истәлегенә" медале белән бүләкләнде. 46732 Казанның 1000 еллыгына багышланган медаль иясе. 46733 Казанның 121- санлы урта мәктәбен ( 1986 ), Казан дәүләт университетының тарих факультетын ( 1993 ) тәмамлаган. 46734 Казанның 131 нче санлы урта мәктәбен, Казан дәүләт педагогия институтының алман һәм инглиз телләре бүлеген, Мәскәүдә Кино мәктәбенең сценарий факультетын тәмамлаган. 46735 Казанның 3 № мәктәбенең 7нче сыйныфыннан соң 230№ заводта оператор. 1944-48 елларда Казан елга техникумында штурманнар бүлегендә укый. 46736 Казанның 6- санлы музыка мәктәбен ( 1967 ), Казан музыка укуханәсенең баян сыйныфын ( 1972 ), Казан дәүләт консерваториясен ( А. Луппов һәм Н. Җиһанов классы) ( 1977 ) тәмамлаган. 46737 Казанның 94- санлы мәктәбен, Казан финанс-икътисад институтын ( 1970 ) тәмамлаган. 46738 Казанның Авиатөзелеш районы ( ) — Казанның төньяк өлешен биләп торучы районы. 46739 Казанның Ак Барс хоккей клубы уенчысы булып тора. 46740 Казанның "Алтынчәч" метро-төзелеше үтү комплексы Мәскәү метросы төзелешендә эшли. 46741 Казанның Арча зиратында вафатыннан соң куеласы тактаташны да үзе ясый. 46742 Казанның бер урамы Дементьев исемен йөртә, һәйкәл-бюст (авторлары - скульп. 46743 Казанның Вахитов районы һәм Казанның Идел буе районнары чигендә, Иске Татар бистәсенең көньяк өлешендә, хәзерге Лозовский исемендәге бистә җирлегендә урнашкан. 46744 Казанның дары заводының юбилей аркасы - "Кызыл капка", 1887 елда төзелгән 1917 елның 14 августында янгын башлана һәм заводларны бетерә, 14-16 августта Казанда паниканы тарата. 46745 Казанның әдәби көчләре дә инде байтак танылган. 46746 Казанның Җәйге Универсиадасы 2013 илчесе. 46747 Казанның җәмәгать китапханәсе баштагы чорда хәзерге Казан мэриясе бинасында урнаша, 1919 елдан үз бинасында (Кирмән урамы, 33). 46748 Казанның Идел буе районы ( рус. 46749 Казанның икенче һәм башлангыч татар мәктәбендә, «Госмания» мәдрәсәсендә укытырга керешкән. 46750 Казанның көнбатыш читендә Идел аша күпер бар. 46751 Казанның Көньяк автовокзалы яки "Көньяк" автовокзалы - Казанның икенче автовокзалы. 46752 Казанның күренекле тарихчысы М. Г. Худяков та бик әһәмиятле фикер әйтеп калдырган. 46753 Казанның меңьеллыгы — 2005 елның 24 — 30 августында Казан шәһәренең меңъеллыгы уңаеннан уздырылган бәйрәм чаралары. 46754 Казанның П.И. Чайковский исемендәге музыка мәктәбе, М.Җәлил исемендәге Татар дәүләт академия опера һәм балет театры директоры сыйфатында сәнгатькә хезмәт итте. 46755 Казанның "Рубин" клубы ярты сакчысы, Төркия җыелма командасының элеккеге уенчысы, 2012 елгы Европа Чемпионаты катнашучысы. 46756 Казанның Совет районында урнаша. 46757 Казанның Совет районы ( рус. 46758 Казанның танк мәктәбенең каһарманнары Казан танк башлыклар училищесе хәзер Оренбург трактында урнаша. 46759 Казанның, ТАССР һәм Идел буеның күп тапкыр чемпионы була. 46760 Казанның театр техникумын ( 1929 ), Мәскәүнең Луначарский исемендәге театр институтын (ГИТИС) ( 1935 ) тәмамлый. 46761 Казанның Төньяк автовокзалы яки "Төньяк" автовокзалы - Казанның өченче автовокзалы. 46762 Казанның үзәгендә, Карл Маркс урамында, 64 йортта урнашкан. 46763 Казанның Үзәк Автовокзалы яки "Башкала" автовокзалы - иң иске Казанның автовокзалы. 46764 Казанның үсеше исә 7 юл белән башкарылырга мөмкин. 46765 Казанның элекке Екатерина һәм Дүрт Евангелист урамнары (хәзерге Тукай һәм Татарстан урамнары) чатында ике катлы, таш капкалы, мәһабәт таш пулат салына. 46766 Казанның Яңа Савин бистәсендә туа. 46767 Казанны яулап алынганда күрсәткән хәрби хезмәтләре өчен бу авылның җирләре баяр Нелюб Шумковка бирелгән. 46768 Казановка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 46769 Казан өчен бик үк уңай булмаган вакыйгалар башлана: Кырымда Сәхиб-Гәрәйнең туганы һәм булышчысы Мөхәммәт-Гәрәй кинәт үлеп китә. 46770 Казан өязе теркәү кенәгәләрендә ( 1602 — 1603 ) Солабаш атамасы телгә алына. 46771 Казан өязе теркәү кенәгәсендә Кавал авылы һәм шул ук исемдәге елга атамасы теркәлгән. 46772 Казан педагогика институтында югары белем алгач, Питрәч районының Шәле урта мәктәбендә укытучы булып эшли. 46773 Казан педагогия институтында уку елларында сәләтле язучы булып формалаша. 46774 Казан Покрау чиркәве, Казан иске йолалык Покрау чиркәве, Казан староверларының Покрау гыйбадәтханәсе, — Татарстан башкаласы Казан шәһәрендә Иске урам, 12 йортта урнашкан староверлар гыйбадәтханәсе. 46775 Казан: Публицистик һәм әдәби тәнкыйть мәкаләләре (1902-1914). 46776 Казан реальный укуханәсе рәссамы Х.Г. Пашковскийдан хосусый дәресләр ала, 1883 елда Петербургтагы император сәнгать академиясендә имтихан тапшырып, дипломга ия була, өяз укуханәләрендә рәсем, сызым, укытырга хокук ала. 46777 Казан рәссамнарын бердәм иҗади оешмага туплауга зур көч куя. 46778 Казан Ризаэддин Фәхреддин 1886 елда Казанга сәяхәт итеп, заманының олуг тарихчысы һәм дин галиме Шиһабетдин Мәрҗани белән очраша. 46779 Казан саммит катнашучылары алдында Су спорт төрләре буенча дөнья чемпионатын тәкъдим итә. 46780 Казан сәнгать мәктәбе бинасы (Сәнгать укуханәсе бинасы) – Казан үзәгендә урнашкан бина, шәһәр мигъмарияты һәйкәле, илкүләм әһәмияткә ия дәрәҗәле мәдәният мирасы ядкаре. 46781 Казан сәнгать мәктәбендә геометрия һәм сызымнар укыта, көздән Ф. Аитова кызлар гимназиясендә һәм Л. Хөсәенова кызлар мәктәбендә геометрия укыта. 46782 Казан сәнгать укуханәсе бинасы - өч катлы итеп куе-кызыл кирпечтән рус теремына охшатып салынган бина, планы Н хәрефенә охшап тора. 46783 Казан сәнгать укуханәсен ( 1973 ), Казан дәүләт университетының юридик факультетын ( 1982 ) тәмамлаган. 46784 Казан сәнгать училищесын ( 1947 ) тәмамлый. 46785 Казан сәнгать училищесын (мәктәп) ( 1957 ), И. Е. Репин исемендәге Ленинград сәнгать институтының графика факультетын (Таранов М.А. сыйныфы) ( 1963 ) тәмамлый. 46786 Казан сәнгать училищесын тәмамлый ( 1950 ел ). 46787 Казан сәнгать училищесын тәмамлый, соңарак шунда ук укыта. 46788 Казан сәнәгать училищесы 17 чыгарылышта 1145 специалист чыгара. 46789 Казанский кремль) — Казан шәһәренең тарихи һәм мәдәни мәркәзе, 16 — 19 гасырлар архитектура ансамбле. 46790 Казан социаль һәм гуманитар белемнәр институты шулай ук Барда районын уңышлы каплатуга ирешкән. 46791 Казансу аша биш күпер вә дамба төзелгән, шулай ук елга астында Казан метрополитенының Үзәк сызыгы бара. 46792 Казансу елгасы буенда урнашкан. 46793 Казансу елгасының аскы агымында, Ибрагимов, Декабристлар һәм Чистай урамнарының кисешкән урынында урнашкан. 46794 Казансу елгасы төньяк-көнчыгыштан көнбатышка ага һәм шәһәрне ике тиң диярлек өлешкә бүлә. 46795 Казансу (я Казан елгасы) - Иделнең сул кушылыгы. 46796 Казан сынлы сәнгать укуханәсен тәмамлаган ( 1968 ). 46797 Казан сынлы сәнгать укуханәсен тәмамлаган ( 1979 ). 46798 Казан танк башлыклар училищесе хәзер Оренбург трактында урнаша. 46799 Казан татарларында, бигрәк тә яшь кияүләр һәм яшь киленнәр өчен ул эш киеме генә түгел, ә көндәлек кием булып та саналган. 46800 Казан татарларында "орлык чыгару” йоласы түбәндәгечә үткәрелгән. 46801 Казан татарларында сөрән, Ф. Баязитова мәгълүматлары буенча, Сабан туена бүләк җыю буларак уздырыла: «Иртәгә Сабантуй дигәндә сөрән сугалар ыйы, көне буе йөриләр. 46802 Казан татарларының (мөселман һәм керәшеннәрнең) кием төрләре Татарстан Республикасының Берләштерелгән дәүләт музее (алга та-ба: ТРБДМ) һәм Сынлы сәнгать му­зее (алга таба: ТРССМ) фондларын­да күп. 46803 Казан татарларының халык әкиятләре һәм дүртьюллык җырлар. 46804 Казан татарлары эш сөючән, аралашучан. 46805 Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1983. 46806 Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1986. 46807 Казан, Татарстан китап нәшрияты, 1996. 46808 Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2005. 46809 Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2009. 46810 Казан, Татарстан китап нәшрияты, 2009 ел. 46811 Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2012. 46812 Казан театрлары — Казан шәһәрендә урнашкан театрлар. 46813 Казан театр укуханәсе — 1922 елдан Казан шәһәрендә эшләп килә торган махсус урта һөнәри белем бирүче сәнгать уку йорты. 46814 Казан театр укуханәсен ( 1968 ), Казан дәүләт мәдәният институтын тәмамлаган һәм В. Качалов исемендәге Казан дәүләт рус Зур драма академия театрына кабул ителгән. 46815 Казан театр укуханәсендә, Мәскәүдә ГИТИСта укыды. 46816 Казан театр укуханәсендә һәм Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты укытучысы. 46817 Казан театр укуханәсенең беренче чыгарылышыннан ( 1926 ). 46818 Казан театр укуханәсен (Рәшит Заһидуллин курсы), КФУ татар филологиясе факультетын тәмамлаган. 46819 Казан театр укуханәсен тәмамлаган. 46820 Казан театр училищесында укыган вакытта һәм тәмамлагач Татар академия театрында артист булып эшли. 46821 Казан театр училищесыннан һәм Алабуга культура-агарту училищесыннан яшь артистларны җәлеп итә. 46822 Казан театр училищесын тәмамлаганнан соң ( 1936 ) ул 20 елга якын Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында эшли. 46823 Казан театр училищесын тәмамлагач, 1989 — 1998 елларда Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында актер булып эшли. 46824 Казан театр училищесын һәм МХАТ театр мәктәбен( 1966 ) тәмамлый. 46825 Казан тәхетенә тагын Мөхәммәт-Әмин утыртыла. 46826 Казан тиз йөрешле трамвае Уфа трамвае Уфада бу төр транспорт 1937 елда йөри башлый. 46827 Казан тизләтелгән трамвае сызыгы Зур Казан боҗрасы өлеше буенча оештырылган. 46828 Казан тимер юл станциясеннән 32 км ераклыкта. 46829 Казан тимер юлы Казан тимер юлы, 1940 ел 1864 елда төзелә башлаган юл Мәскәү белән Казанны 1893 елны тоташтыра. 46830 Казан төзүче-инженерлар институтын тәмамлап, мөһәндис-мигъмар белгечлеген ала. 46831 Казан төзүче-инженерлар институтының ( 1976 ) мигъмарият факультетын тәмалаган. 46832 Казан төньяк-көнчыгыштагы өлешендә, Борисоглебское торак массивы янында урнашкан. 46833 Казан троллейбусы — Казан шәһәренең троллейбуслар системасы. 46834 Казан – университетлы, институтлы, берничә гимназияле, күп сандагы реальное училищелы, мәдрәсәле, бик күп клублы, әллә ничә төрле җәмгыятьле шәһәр. 46835 Казан университеты 1969-1971 елларда хәрби хезмәтне Казан шәһәрендә үтә. 46836 Казан университеты каршындагы археология, тарих һәм этнография җәмгыяте яшь галимнең хезмәтен югары бәяли һәм 1908 елда үз сафларына ала. 46837 Казан университеты китапханәсендә 1593 елда Италиядә басылган Әбу Гали ибн Синаның гарәп телендәге китабы саклана. 46838 Казан университетына укырга кергәч, ул вакытлы матбугатның, радиокомитетның өлгер хәбәрчесе булып җитешә. 46839 Казан университетында аспирантлык еллары, Татарстан Фәннәр академиясендә эшләп алу, аннары Төмән дәүләт университетында фәнни-педагогик эшчәнлеге аңарда чын галим, зур белгеч сыйфатлары тәрбияли. 46840 Казан университетында табиблык фәннәре факультеты ачыла. 46841 Казан университетында укыткан галимнәр арасында Санкт-Петербургта сәнгать академиясендә, А.В. Ступинның сынлы сәнгать мәктәбендә ( Арзамас ) һөнәри белем алган рәссамнар да була. 46842 Казан университетын тәмамлаганнан соң (1917) Бәләбәй шәһәрендә укытыучы булып эшләгән. 46843 Казан университетын тәмамлый (1952). 46844 Казан университетының хокук җәмгыяте әгъзасы. 46845 Казан университетының яңа җитәкчелеге студентларның татар факультетын яклау пикетына чыгуын деканга сылтап, аны эшеннән алалар. 46846 Казан университеты профессоры, көнчыгыш телләре белгече Х. Френ белән иҗади дуслык урнаштыра. 46847 Казан университеты профессоры С. М. Шпилевский бу төбәкне җентекләп тикшергән. 46848 «Казан утлары» — 1922 елдан Казанда татар телендә чыгучы журнал. 46849 Казан Халыкара Аэропортында махсус ябык Аэроэкспресс тукталышы траволаторлар, лифт белән ясалган. 46850 Казан Халыкара Аэропорты һәртөрле заманча пассажир очкыч төрләре, хәтта дөньядагы иң зур пассажир очкычы Боинг-747 ( Кытай илбашы һәм АКШ Дәүләт секретаре Һиллари Клинтон килүе) һәм Airbus A380 кабул итә ала. 46851 Казан ханлыгы басып алынгач, XVI гасыр урталарыннан Идел буендагы Макарьев монастыре янында ( Түбән Новгород шәһәреннән 88 км түбәнрәк) кечкенә базар оеша, вакытлар узу белән базар киңәя. 46852 Казан ханлыгы буйсындырганнан соң Кабан Татар Кирмәне җимерелгән, болгар-татар зираты мәсхәрә ителгән, аның урынында урыслар тарафыннан Архиерей дачасы салынган. 46853 Казан ханлыгы буйсындырылганнан соң Көлмәмәт бистәсе Архангел бистәсенә әверелә. 46854 Казан ханлыгы буйсындырылган соң татар халкы өлешчә үтереп, өлешчә куып чыгарып Җиләк бистәсенә рус күченүче кешеләрен утыртыла. 46855 Казан ханлыгы вакытында болгар-татарлар көймәләр Тәзик (Тәҗик) ком утравында (Бишбалта каршысында булган) ясыйлар. 46856 Казан ханлыгы дәверендә болгарларның монголларга кадәр булган гореф-гадәт, яшәү рәвешләре яңадан тергезелә һәм алга таба үзенчәлекле үсеше дәвам иттерелә. 46857 Казан ханлыгы дәверендә Идел-Урал татарларының милләт булып формалашуы төгәлләнә. 46858 Казан ханлыгы дәверендә нигез салына. 46859 Казан ханлыгы дәвереннән мәгълүм. 46860 Казан ханлыгы Ибраһим хан (ابراهیم, tat. lat. 46861 Казан ханлыгына рус гаскәрләре яу белән килгәндә марилар татар ханлыгы ягында көрәшәләр. 46862 Казан ханлыгында Арча ягы күренеше. 46863 Казан ханлыгында Дәрвиш Гали исемле дәүләт эшлеклесе булганлыгы мәгълүм. 46864 Казан ханлыгында монгол дәүләтеннән үк калган дәүләт төзелеше яшәгән, күп санлы җитәкчеләр катламы булган. 46865 Казан ханлыгында Тау ягы күренеше. 46866 Казан ханлыгының җирләре башлыча борынгы Идел буе Болгары җирләрен биләгән. 46867 Казан ханлыгының мөстәкыйль дәүләт булып калуы һәм затлы нәсел аксөякләренең хакимиятен ныгыту өчен көрәшә. 46868 Казан ханлыгының мөстәкыйль дәүләт булып калуы һәм затлы нәсел аксөякләренең хакимиятен ныгыту өчен көрәшүче. 46869 Казан ханлыгы округ мәгънәсенә туры килүче даругаларга бүленгән булган. 46870 Казан ханлыгы рус дәүләте тарафыннан җимерелгәннән соң, ягъни XVI гасырның урталарыннан алып, 1731 елга кадәр христианлыштырылган татарлар "иске керәшеннәр" дип аталган. 46871 Казан ханлыгы Сәхиб-Гәрәй (صاحب كراى, ) — Казан ханлыгы ханы ( 1521 — 1524 ), Кырым ханлыгы ханы ( 1532 — 1551 ), бердәм татар халкының каһарманы. 46872 Казан ханлыгы тарихы буенча очерклар. 46873 Казан ханлыгы тарихында яңа чор, милли аң күтәрелү, Казан шәһәре һәм Казан җире халкының баскынчыларга каршы көрәш чоры башлана. 46874 Казан ханлыгы тез чүктерелгәннән соң, бу авылга 20 ләп рус гаиләсе килеп урнашкан дип сөйлиләр. 46875 Казан ханлыгы халкын бастыруда чукындыру аркылы урыслаштыру төп сәясәт итеп алына. 46876 Казан ханлыгы чоры атамаларын исәпкә алган исемлектә Зөя өязендәге Карашәм авылының исеме очрый. 46877 Казан ханлыгы чорында бу урын янында Алат юлы һәм Алат бистәсе булган. 46878 Казан ханлыгы чорында Хуҗабирде авылы буларак мәгълүм. 46879 Казан ханлыгы чорының сакланып калган бердәнбер чын документы—хан ярлыгы нәкъ менә Сәхиб-Гәрәй исеме белән бәйле. 46880 Казан ханлыгы яулап алуыннан соң чуашларга православ дине көчләп кертелә башлый. 46881 Казан ханлыгы яулап алынганнан соң, Идел буендагы халыкларны, шул исәптән татарларны да көчләп чукындыру, ягъни христиан диненә күчерү башлана. 46882 Казан ханлыгы яулап алынганнан соң, татарларның күпчелеге яшәү урыннарын ташлап китәргә мәҗбүр була. 46883 Казан ханнары Шулай ук карагыз Әдәбият * Равил Фәхретдинов. 46884 Казан хатын-кызларының аскы баш киеме безнең көннәргә килеп җитмәгән. 46885 Казан һәм Петербург университетларында ул төзегән һәм эшкәрткән дәреслекләр, укыту ярдәмлекләре, укыту планнары һәм программалары озак вакытлар буена файдаланылалар. 46886 Казан химия-технология институтының «Җылылык техникасының теоретик нигезләре» кафедрасында «Табигый конвекция шартларында реактив ягулык кайнаганда җылылык бүленеп чыгу» ( ) темасына техник фәннәр кандидатлыгына (җитәкчесе проф. 46887 Казан химия-технология институтының махсуслашкан факультетын ( 1978 ), шул ук уку йортында аспирантура ( 1987 ) тәмамлаган. 46888 Казан химия фәнни-тикшеренү институты генераль директоры. 46889 Казан хореография училищесында классик бию укыта. 46890 Казанцев белән Таҗетдин хәзрәт арасында сөйләшү менә шулай башланган. 46891 Казанцевский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 46892 Казан чоры 1907 елның сары яфраклар белән түшәлгән Казан урамына атлы повозкага утырып Тукай килеп керә. 46893 Казан чоры Галим тормышының Казан чоры ( 1871 1884 ) педагогик һәм административ эшчәнлек белән бәйле. 46894 Казанчы Бигәнәй — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 46895 Казан шахмат мәктәбе Рәшит Нәҗметдинов исемен йөртә. 46896 Казан шәһәр думасына гласный итеп сайлана, үз кандидатурасын Дәүләт Думасына сайлауларда куя. 46897 Казан шәһәре агломерациясенә керә. 46898 Казан шәһәре Идарә итүче комитетның 27 әгъзәсенең 20 тавышын алды. 46899 Казан шәһәре Казан шәһәре 1000 елда тирәсендә сәүдә һәм хәрби ныгытма буларак нигезләнгән иде. 46900 Казан шәһәрендә ике ныгытмалар боҗрасы булган: Казан кирмәне (иң сакланган дивар) һәм Казан бистәсенең дивары (русча Казанский посад). 46901 Казан шәһәрендә Тургенев урамы Киров районында урнаша. 46902 Казан шәһәрендә узган 2013 нче елгы җәйге Универсиада ярышларын үткәрелү урыннары булган спорт ареналарның исемлеге күрсәтелгән. 46903 Казан шәһәренең 43нче мәктәбендә укый, шул ук вакытта рәсем сәнгате мәктәбенә йөри. 46904 Казан шәһәренең бүген Островский исеме белән йөртелгән урамындагы больницадан Тукайны Яңа бистә зиратына озаталар. 46905 Казан шәһәренең иң кыска җәяүле урамы. 46906 Казан шәһәренең мактаулы шәһәрдәше ( 2009 ). 46907 Казан шәһәренең моңа кадәр андый күп халык җыйган җеназа күргәне булмый.. 46908 Казан шәһәренең сәнәгать өлешендә урнашкан саклагычлардагы снарядлар шартлавы нәтиҗәсендә килеп чыккан янгын 24 августка кадәр дәвам итә. 46909 Казан шәһәре үтә узып, Иделгә кушыла. 46910 Казан шәһәр һәм Татарстанның Югары советына сайлана. 46911 Казан шәһәр шурасы карары буенча 1992 елда элекке музейга «Казан» милли-мәдәни үзәге исеме бирелгән. 46912 Казанщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 46913 Казаның сәбәпләрен хәзер Русия Саклану министрлыгының комиссиясе ачыклый. 46914 Казан— Ырынбур автомобиль юлы өстендә урнашкан. 46915 Казанышлары Нәҗип Сөнәгатов үзенең ике иҗат эшенә Бөтендөнья ачышлар салонының «Эврика-2000» (Брүсселдә) ачышларның бер алтын, бер көмеш медальләренә лаеклы була. 46916 Казан югары хәрби башлык училищесенең каһарманнары Казан югары хәрби башлык училищесендә укуны тәмамлаучылар арасында 42 Совет Берлеге Каһарманы, 10 Русия Каһарманы, 300 артык генерал булды. 46917 Казан юлламасының срогы 1 еллык кына була. 46918 Казан ягы Зөя төбәге Өтәк авылыннан Тамту бабай беренче булып килгән дигән фикер дә бар. 46919 Казан ягыннан килгән Габдеразак хәзрәт Түнтәр мәдрәсәсенә 1730 елларда нигез сала. 40 ел (1730-1770) авыл халкына белем-тәрбия бирә. 46920 Казан ярминкәсе Мәкәрҗә ярминкәсе һәм Эрбет ярминкәсе белән беррәттән, Россиянең эре сәүдә үзәге саналган. 46921 Казан яулап алынгач, татарлар шәһәрдән читтә Кабан күле буенда Кораеш авылында урнаша. 46922 Казан яшь тамашачы театрында * 1988 — «Дракон» Е. Шварц (реж. 46923 Казара — Русия территориясеннән ага торган елга. 46924 Казарка — Айва елгасы кушылдыгы. 46925 Казарма 1073-НГЧ — Татарстан Республикасының Норлат районына керүче тимер юл разъезды поселогы. 46926 Казарма 1292 км — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 46927 Казарма 1317 км — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 46928 Казарма 1331 км — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 46929 Казарма 29 км ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче разъезд. 46930 Казарма — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 46931 Казаровщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 46932 Казас — Русия территориясеннән ага торган елга. 46933 Казах дусларның шатлыгы бу юлы тагын да көчлерәк, ярларыннан бәреп чыккан елга ташкынын хәтерләтә. 46934 Казахларга ияргән Лятошинкадан «каракалапак»- мишәрләр соңыннан авылдашлары янына кайтмыйча, 230 чакрым түбәнрәк Идел буенда Биштүбә һәм Яңа Кучергановка авылларын коралар. 46935 Казахстан Русия * Терентьевка — ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 46936 Казахча бабай сүзе әкә булганга күрә татарлар ике телне (казах, татар) бергә кушып Баба-Әкә дип йөрткәннәр. 46937 Казачий ШИшем — Русия территориясеннән ага торган елга. 46938 Казачка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46939 Казачья Слесарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46940 Казаяк — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 46941 Казаяк-Котыш — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 46942 Казиле — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 46943 Казимир IV вәгъдә иткән ярдәм килмәгәч, шуннан кире борылып китә. 46944 Казинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 46945 Казкаш, Саба суы — Мишә елгасы кшылдыгы. 46946 Казларны юып кайтышка, хуҗабикә каз маенда коймак, тәбикмәк пешереп, чәй әзерләп көтеп торган. 46947 Казлар үзләренә йөрер өчен ялан билгелиләр. 46948 Казларым, кайтыгыз — татар балалар уены. 46949 К.Азнабаев, 2007) ; кискен яки дәвамлы йогышлы авыру, йоткылыкның лимфа дүңгәләге, аңкау миндальләренең ялкынсынуы. 46950 Казнаташ — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 46951 Казна фабригын үзенекенә (Батурин урамы, 7) кушкач, Казанда постау мануфактурасы ныгып китә. 46952 Каз өмәсе – ул матур итеп аралашу, күңел ачу, үзеңне күрсәтү дә булып торган. 46953 Каз — Русия территориясеннән ага торган елга. 46954 Казтуганның язган шигырьләре аз сакланган. 46955 Казуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 46956 Казык — Русия территориясеннән ага торган елга. 46957 Казык тешләре кыска, әмма бик көчле һәм нык. 46958 Казык уенда «казан» дип, аның янына салынган күркәләр — «токмач» дип атала. 46959 Казылгах — Русия территориясеннән ага торган елга. 46960 Казылмаларның мәйданы 2000 квадрат метр били. 46961 Казылма табылдыкларга караганда, Болгар илендә сөяк яки камыш каләмнәр кулланганнар, ә караны графит һәм охрадан ясаганнар. 46962 Казылма табылдыклардан күренгәнчә, болгарларлар рун графикасын ислам кабул ителгәннән соң да кулланганнар. 46963 Казылма ягулыкларны яндыру һавага двуокись углерода (CO 2 ) — парник газын җибәрә, ул исә глобаль җылынуга иң зур өлеш кертә. 46964 Казылык әзерләү Казылык әзерләү өчен яңа суйган ат яисә симез сыер итенең корсак өлешен һәм сөяксез җирен алалар (яңа суйган терлек ите тоз белән борычны яхшырак сеңдерә). 46965 Казыльюн — Русия территориясеннән ага торган елга. 46966 Казым ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Белоярский районына керүче авыл. 46967 Казымча — Русия территориясеннән ага торган елга. 46968 Казып өйрәнүләрдән күренгәнчә, моннан 12 мең еллар чамасы элек, ягъни әле таш дәверендә үк кабиләләр арасында алыш-биреш алып барылган. 46969 Казыр — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 46970 Казяш — Русия территориясеннән ага торган елга. 46971 Каикилани ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19,9 километр озынлыкта булган кратеры. 46972 Каим — Русия территориясеннән ага торган елга. 46973 Каинцасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 46974 Каинча — Русия территориясеннән ага торган елга. 46975 Каип — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 46976 Каица ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 46977 Кайба — Русия территориясеннән ага торган елга. 46978 Кайбер Harvard Mark I кебек элегрәк чыккан санакларда бернинди төр “сикерү” күрсәтмәләре тәэмин ителмәгән, аның каравы алар эшләтә торган программаларның катлаулыгы эффектив рәвештә чикләнгән. 46979 Кайбер абагаларның споралары төрле зурлыкта була. 46980 Кайбер авторлар, киресенчә, туган һәм функциональ тарафтан беренче тел төшенчәләре тиң булмау яклы http://files. 46981 Кайбер авторларның күрсәтүе буенча, ул атасыннан калган мирасны сеңлесенә калдырган, ә үзе ярлылыкта яшәргә мәҗбүр булган. 46982 Кайбер авторлар «Сулыш чыгару һәм дротик» уены вакыт белән хәзерге заман дартска әверелгән дип исәплиләр. 46983 Кайбер авторлар «Тәвкилев» рәвешен дә куллана». 46984 Кайбер авторлар фикеренчә, ул Мармарикта үлә, ә кайберәүләр әйтүенчә – Мисырга барганда җәфа чигеп һәлак була (аны тәрегә асалар). 46985 Кайбер авторлар Ялчыгол мулланың углы белән берлектә Җаксай шәһәрендә дәрес әйтүен искәртәләр. 46986 Кайбер авылларда, мәсәлән, Керәшен Ялтаны, Чуаш Ялтаны, Ишәле, Югары Кондрата авылларында керәшеннәр дә, чуашлар да яши. 46987 Кайбер аденомаларның (аналык, ашказаны-эчәк юлында очраганнары) хәвефле шешләргә әйләнеше мөмкин. 46988 Кайбер аерым затның аңыннан бәйле булмаган чынбарлыкның бер өлеше. 46989 Кайбер аерым мәсьәләләр зур бәхәс уята (тигез дәүләт телләре, дәүләт хакимиятен оештыру, республика гражданлыгы һ.б.). 1992 елның 6 ноябрендә Татарстан Конституциясе Югары Совет тарафыннан кабул ителә. 46990 Кайбер алдынгы табигый тел эшкәртү кушымталарында мәгълүмат кайтару (яки тексттан карап чыгып табу һәм машина тәрҗемәсе) бар. 46991 Кайбер алман солдатлары кулларында дистә метрга кадәр ут чәчә алучы баллоннар тотканнар. 46992 Кайбер Америка индеецлар биюне дога кылу юлы дип күрә. 46993 Кайбер антропология (, мәсәлән сэр Эдвард Тайлор (ингл.) һәм сэр Джеймс Фрэйзер (ингл. 46994 Кайбер армияләрдә ( АКШ һ.б. дәүләтләрдә) алай урынын сугыш төркемнәре билиләр. 46995 Кайбер балалары дөньядан иртә китү сәбәпле, Гыйләҗетдин белән Камәрия бөтен өметләрен Гаязга баглыйлар, аңа аң-белем һәм тәрбия бирү турында кайгырталар. 46996 Кайбер башка токымнары: * гемпшир * апшерон сарыгы Генофонд Иң кыйммәтле сарык генофонды булып Украинаның 16 нәсел заводы санала. 46997 Кайбер белгечләр аларның тау җәнлеге булуын раслый. 46998 Кайбер белгечләр диабетны “ цивилизация авыруы” диләр. 46999 Кайбер белгечләр исә карагаш телен аерым тел дип күрсәтәләр. 47000 Кайбер белгечләр фикеренчә, нәкъ шушы чорда папа Паркинсон авыруы белән җәфа чигә башлый. 47001 Кайбер белгечләр эфиопларны арадаш расага кертәләр. 47002 Кайбер беркүзәнәклеләр, мәсәлән хлорелла хәрәкәтләнми. 47003 Кайбер биналарны әсирлеккә эләккән француз солдатлары төзегән. 47004 Кайбер биналарны, стиль якынлыгы буенча, Баженовныкы дип ялгыш атау киң таралган. 47005 Кайбер борынгы авторлар Эпикурны плагиатлыкта гаеплиләр. 47006 Кайбер вакытларда инглиз теленең диалекты яки региональ сөйләше буларак карала. 47007 Кайбер вакытта бал өлгереп җитми. 47008 Кайбер версияләр буенча Урал, юл буйлап, дию пәриләре белән көрәшә. 47009 Кайбер версияләрдә ул канатсыз оча, чөнки ул - сихри хайван. 47010 Кайбер вируслар очрагында, күзәнәк «шартлый» һәм бербөтенлеген югалтып үлә. 47011 Кайбер ВИЧ йөртүчеләрдә вирус һәм аңа антитәнчекләр була (аларның саны күбрәк). 47012 Кайбер галимнәр буенча Gliese 581 g — Җир шарының кардәш планетасы, монда да тере организмнар яшәргә мөмкин. 47013 Кайбер галимнәр буенча Саксин һәм Итил - бердәй шәһәр, ләкин Итил - шәһәрнең элекке исеме булган. 47014 Кайбер галимнәр бу исемне гарифләрнең (Аллаһының сөеклеләренең) күңелләрен баеткан, җанландырган мәгънәсендә аңлаталар. 47015 Кайбер галимнәр диңгездә йөзү һинд океанында башланган дип исәпли. 47016 Кайбер галимнәр долган телен якут теленең диалекты буларак исәплиләр. 47017 Кайбер галимнәр җылыну процесссын циклик рәвештә кабатлана торган процесс итеп саный. 47018 Кайбер галимнәр культ системасына теләсә кайсы диннең төп элементы дип карыйлар. 47019 Кайбер галимнәр (Л. 47020 Кайбер галимнәрнең тар карашлы булуы аркасында Кандалый иҗат иткән матур яңгырашлы, гаҗәеп бай мишәр сөйләме дә «диалектизм» дип кенә кабул ителде. 47021 Кайбер галимнәрнең фикеренчә, кешелек дөньясы мәдәният үсешендәге беренче уңышлары өчен барыннан да бигрәк Африкага бурычлы. 47022 Кайбер галимнәрнең язуынча, бу елларда Япониядә бер миллионга якын мөселман яшәгән, Аурупа илләре дә Япониядә ислам диненең шундый зур куәт белән таралуына борчылганнар, моны ислам белән берләшкән “сары хәвеф” дип атаганнар. 47023 Кайбер галимнәр шулай ук арумын, мегленорумын һәм истрорумын телләрен румын теленең диалекты булып карыйлар, ләкин әлеге телләр хәзерге вакытта юкка чыгу дәрәҗәсендә. 47024 Кайбер гөмбәләрнең, мәсәлән чүпрәнең, тәне бөреләнү юлы белән үсеп чыккан бер күзәнәктән гыйбарәт. 47025 Кайбер детекторлар позицияне энергияне кебек үк яхшы сиземлиләр. 47026 Кайбер диңгезләр литосфера плиталарының үзара тәэсир итешүе зонасында ята. 47027 Кайбер әдәбияттә целурозаврлар һәм карнозаврлар тероподларга бергәләштереләләр ; *завроподлар — авыр, бик эре, озынмуенлы һәм озынкойрыклы хайваннар. 47028 Кайбер еланнарның (мәсәлән, күзлекле еланның) төсләре ачык һәм контраст була. 47029 Кайбер елларны шәкертләре 1000нән дә арта. 47030 Кайберәүләр аларны чуашлардан татарлашкан керәшеннәр, икенчеләре бу якның керәшеннәрен мишәр-татарлар дип карыйлар. 47031 Кайберәүләр бу хәлне җир тетрәү вакытында диңгез төбендәге битум ватылып чыга, дип аңлата. 47032 Кайберәүләргә аны гомуми наркоз астында куялар, күпчелек очракта җирле наркоз да җитә. 47033 Кайберәүләр, испан теленең престижы ил буенча югарырак булу сәбәпле, иҗтимагый һәм икътисади сәбәпләр аркасында испанча өйрәнү һәм сөйләшү файдалырак дип ышана. 47034 Кайберәүләр мондый проект өчен ясалма аң яки ясалма ми кебек антропоморфик үзлекләр кирәк булачак дип ышана. 47035 Кайбер еш ярдәмчел тел (ингл.) дип аталган теллә гадәттә икенчел тел, яки лингва франка буларак кулланалар. 47036 Кайбер җырлары * «Джоконда» (Д. 47037 Кайбер илләрдә бушлай укучы студентларга уку дәверендә яшәү чыгымнарын капларга ярдәм буларак өстәмә стипендияләр түләнә. 47038 Кайбер илләрдә әтиләр көнен башка көндә билгелиләр. 47039 Кайбер иңкүлекләр күлләр белән биләнгән (Ван, Севан, һ.б.). Иң зур иңкүлекләр: Арарат, Әрзерүм, Тәбриз, Муш һәм башкалар. 47040 Кайбер исәп кенәгәләренең мәгълүматлары һәм шул корылмаларның бераз соңрак төшерелгән сурәтләре моны раслый. 47041 Кайбер йорт хезмәтчеләре эшләгән өйләрендә яши ала. 47042 Кайбер кабиләләр индеецлары арасында билингвизм күренеше бар. 47043 Кайбер карашлар буенча аерым милләт булып санала. 47044 Кайбер карт арысланнар ялгыз да яшәргә момкин. 47045 Кайбер кешеләр кыйнауга чыдый алмыйча чукынырга да риза булалар. 47046 Кайбер кешенең күңеле болганып, коса. 47047 Кайбер контекстларда шулай ук тиешле Классик Санскриттан күбрәк "пракритизмнар" бар (гади сөйләмнән алынмалар). 47048 Кайбер корпорацияләргә каршы мәхкәмә эшләре үткәрелә, тик күбесенчә алар зур булмаган штраф түләп котылалар. 47049 Кайбер корылыклы елларны каен августта ук саргая башласа, дымлы елларны агачта сары яфрак сентябрьдә генә күренә. 47050 Кайбер кулъязма тарихларда бу вакыйга 1354 елда булган дип күрсәтелсә дә, моны расларлык дәлилләр юк. 47051 Кайбер күп күзәнәкле җан ияләре да (эчәккуышлылар, яссы суалчаннар) бер күзәнәкле организмннар кебек сулыйлар. 47052 Кайбер күп санлы булмаган башка санаклар экзотикрак булган, мәсәлән, өчле (нигезе өч булган) саннар системасын кулланганнар. 47053 Кайбер күчмә халыклар шулай ук ау яки балык тоту белән шөгыльләнәләр. 47054 Кайберләр аны җәннәт урыны дип, ә кайберләр (Обен кодексы) анда ацтеклар Ацтека-Чикомосток исемле халыкның коллары итеп тасвирлыйлар. 47055 Кайберләр Днепр Синюха (рус.) елгасы үзәне буенча аккан дип уйлыйлар, башкалар елга тамагын көньякка Донузлава районына этәләр. 47056 Кайберләре асрау да тоткан. 47057 Кайберләре галимнең үлеменнән соң башка галимнәр тарафыннан иҗат ителгән: * Votják nyelvmutatványok. 47058 Кайберләре, әйтик, кыпчак биләре, хәтта хан дип тә аталган. 47059 Кайберләре күп портларны тәэмин итәләр, шулай итеп артык төп шина адаптерына тоташтырылырга мөмкин. 47060 Кайберләре күренмичә төшә һәм аларны очраклы рәвештә генә табалар - алар табылдык метеоритлар. 47061 Кайберләренең башында каурыйсыз урыннар бар, итләч алкалар, кашлар, кикрикләр үсә. 47062 Кайберләре пермьдә барлыкка килгән, әмма гади үсемлекләрнең күпчелеге өчен уңыш алмаганнар. 47063 Кайберләре тынгысызланып өча, әллә нинди тавышлар чыгарып кычкыра. 47064 Кайберләре үзләрен актёр һөнәрендә сынап карый, мәсәлән, Джеральдина Чаплин билгеле актриса була. 47065 Кайберләре шуннан әйләнеп кайта алмаган. 47066 Кайбер маймыллар, мәсәлән павианнар, җирдә яшәүгә яхшы җайлашканнар. 47067 Кайбер мәгълүматлар буенча, 2000-еллар башында Иоанн Павел II дә сәламәтлек начараю сәбәпле вазифасын калдыру хакында уйланган. 47068 Кайбер мәгълүматлар буенча, андый кәсеп белән Казанда берничә мең кеше шөгыльләнгән. 47069 Кайбер мәгълүматлар буенча, әлеге машиналар алтын төяп, Нократ Аланына таба юнәләләр һәм шунда эзсез югалалар. 47070 Кайбер мәгълүматларга караганда, Ка­зан татарларының йоннан баскан ирләр баш киеменең читләре әүвәл тырпаеп тормаган, бәлки өскә таба кайтарылган була. 47071 «Кайбер механик системаларның тотрыклыгы турында» темасына КДУда докторлык диссертациясе яклый ( 1948 ), профессор дәрәҗәсе ала ( 1949 ). 47072 Кайбер мехлар (болгарлар кыйммәтле мехларның байтагын төньяк кабиләләреннән һәм якындагы фин-угор күршеләрдән алганнар), куян һәм кәҗә тиресе, терлекнең бер өлеше, уклар, бүрекләр, күн, көбә, бал, чикләвек, каен агачы болгарларның үзләренеке булган. 47073 Кайбер мәшһүр әкиятләре * « Көлбикә » ( фр. 47074 Кайбер мисаллар: Әни сәңа да килмә қуйган (килергә кушкан). 47075 Кайбер модельләрдә кодны кулдан җыярга да мөмкин. 47076 Кайбер мөһим төшенчәләргә анализ ясый. 47077 Кайбер нейтрон йолдызлар югары тизлек белән әйләнәләр (1000 әйл. 47078 Кайбер норманизм теориясенә каршы булган тарихчылар Рюрикне тарихи шәхес булып санамыйлар. 47079 Кайбер ноутбукларда актив каты диск саклавы бар, ул җайланма төшерелеп җибәрелсә, диск башларын, фараз ителгәнчә, бәрелүгә кадәр туктата һәм бу очракта иң зур эшләп калу шансын тәкъдим итә. 47080 Кайбер очракларда, алар аш пешерү бүлмәсе (кухня) яки кайбер кечкенә бүлмәчекләрдә (базда яки чарлакта урнашканнары да очрый) яшәргә мәҗбүр. 47081 Кайбер очракларда берәр гамәлне үтәү тәртибен белү өчен Коръән генә җитми, мәсәлән, тәһарәт алу рәвеше. 47082 Кайбер очракларда исәпләүне җиңеләйтер өчен өчпочмак-йолдыз үзгәртүен һәм симметрия принципларын куллану файдалы була. 47083 Кайбер очракларда рекрутны сатып алып акчага яллап җибәргәннәр, андый рекрутны наемчик дип атаганнар. 47084 Кайбер очракларда температура күтәрелергә, көчле баш авыртуы булырга, шулай ук тын кысылу өянәге барлыкка килергә мөмкин. 47085 Кайбер очракта дәүләтнең әлеге өлеше «Мамай Урдасы» дип йөртелә. 47086 Кайбер очракта (Кулон потенциалы өчен) спектр өзлексез һәм дискрет өлешләрдән гыйбарәт. 47087 Кайбер очракта ул җиңелчә генә узып, хәтта авырган кеше аны үзе дә сизми калырга мөмкин. 47088 Кайбер программа тәэминаты эшләүчеләр өчен бу әһәмияткә алырлык тоткарлау булган, чөнки SIMD-дан табыш ала торган күп кулланылышлар беренче чиратта йөзүче нокта (йөзүче өтер) саннар белән эш итә. 47089 Кайбер прокариотлар неорганик молекулалардан органик молекулаларны фотосинтез процессында кояш нурлары энергиясе исәбенә барлыкка китерә. 47090 Кайбер районнарда урман чикләрен, агач токымнарын һәм аларның яшен, урманнардагы янгыннарны ачыкларга ярдәм итә. 47091 Кайбер ривааятләр буенча Сөләйман шул гыйбадәтханәдә каткан килеш 1 ел басып тора һәм үлә. 47092 Кайбер риваятьләр буенча аларның саны 150 кешегә кадәр җиткән. 47093 Кайбер ролл төрләрендә нори эчтә калып, дөгесе тышкы өлештә кала. 47094 Кайбер рус чыганакларына караганда, Мәскәү гәскәре 100 мең кешедән торган. 47095 Кайбер саклык чаралары (Safety) Игътибар! 47096 Кайбер санак операцион системалар дефрагментацияне автоматик рәвештә башкаралар. 47097 Кайбер Себер татарларында аны пицен дип йөриләр. 47098 Кайберсен төрле чистарткычлар аша чыгаралар, үсемлекләр кушалар. 47099 Кайбер сәясәтчеләр Елизавета Австралиянең соңгы патшасы булачак дип фаразлыйлар. 47100 Кайбер системаларда системаны торгызу өчен ахыргы кулланучыга мөрәҗәгать итү өчен сыйдырышлыкны киметә торган яшерен бүлекләр булырга мөмкин. 47101 Кайбер спортчыларга өстәмә бүләкләр дә бирелә, мәсәлән, марафон буенча ярышлар уздырырга тәкъдим иткән Мишель Бреаль ярышларда җиңүче Спиридон Луисны кубок белән бүләкли. 47102 Кайбер суүсемнәр тереклек эшчәнлеген — бик түбән, ә икенче­ләре югары температурада да саклап кала. 47103 Кайбер тарихчылар аларны этнокатлау, ә кайберләре социаль катлау дип саный. 47104 Кайбер тарихчылар буенча Столыпин башлаган аграр реформа күбесенчә алпавытлар, эре җир биләмәләрен милекчеләр файдасына үткәрелгәнгә күрә крестьяннар җир мәсьәләсе чишелмәгән калган һәм Рәсәй инкыйлабына китерә. 47105 Кайбер тарихчылар буенча шушы Җәбә һәм Сүбүдәйнең хурлыклы җиңелүе 1236-1242 елларда Идел буе Болгары дәүләтенә һәм көнбатышка каршы һөҗүмнең төп сәбәбе була. 47106 Кайбер тарихчылар әйткәнчә, Мәккә кәрваннары юлга кузгалган вакытта, Хәдичәнең товарлары бөтен көрәеш сәүдәгәрләрнең товарларын кушсаң да, барыбер артык була торган дип раслый. 47107 Кайбер тарихчылар исә Мөхәммәд пәйгамбәр бабаларын Адәм галәйһиссәләмгә хәтле җиткергәннәр. 47108 Кайбер тарихчылар күп корбанлы хәрби операциясе өчен Жуковны тәнкыйтьлиләр, аеруча Ржев сугышында һәм Зеелов биекләрендә советлыларның күп санлы югалтулары өчен аны гаеплиләр. 47109 Кайбер тарихчылар Олег - Борынгы урыс дәүләтен нигезләүче дип саныйлар. 47110 Кайбер тәбәнәк пальмаларның кәүсәләре бөтенләй юк — бары тик яфраклар таҗы гына бар. 47111 Кайбер теоретиклар хатын-кызларны көндәлек тормышның иң әһәмиятле вәкилләре һәм корбаннары буларак тасвирлый. 47112 Кайбер теорияләр буенча, галәмебез бердәнбер киңлек түгел, ләкин бергә күпгаләм дип аталган бер-берсеннән бәйсез галәмнәрнең берлеге. 47113 Кайбер тикшеренүчеләр аны аңарга тоташкан Нурали мәчетенең манарасы дип, икенчеләре исә Сөембикә үзенең ире, Казан ханы Сафагәрәй кабере өстенә кордырган истәлек дип әйтәләр. 47114 Кайбер төбәкләрдә ул хатын-кыз киемнәре арасында да очрый. 47115 Кайбер токымның иркәк кошлары 30 кг авырлыкта булалар. 47116 Кайбер төркемнәрдә бу киемгә җирле, ягъни үз җирлегендә барлыкка килгән үзенчәлекле вариантлар да өстәлә. 47117 Кайбер төркемнәр сакланганнар, әмма бик күп төрләрне югалтканнар. 47118 Кайбер төрки телләрдә, шул исәптән татар телендә дә «ил» сүзе авыл төшенчәсен белдерү өчен дә хезмәт итә. 47119 Кайбер төрләре бөртекле һәм терлек азыгы буларак игелә. 47120 Кайбер төрләре елга 2 буын бирә (A. dorsata Kirby, A. thoracica Kirby, A. labialis Kirby). 47121 Кайбер төрләрендә ата да балалары белән назлы. 47122 Кайбер төрләрендә сидек куыгы да була. 47123 Кайбер төрләре патоген бактерияләргә тәэсир итәргә сәләтле антибиотиклар бүлеп чыгара. 47124 Кайбер төрләре үзләренең үсеш дәверендә 300-400 үлән бетен юк итәргә мөмкин. 47125 Кайбер төр ярышларда спортчыларның авырлыгы билгеле бер күләмнән артмаска тиеш. 47126 Кайбер тропик төрләрнең башларында бүрек бар. 47127 Кайбер үзенчәлекләр исемнәрдә, алмашлыкларда, рәвешләрдә, фигыльләрдә, бәйлекләрдә, теркәгечләрдә, кисәкчәләрдә күзәтелә. 47128 Кайбер украин сәясәтчеләре тарафыннан Урыс-украин сугышы я 2014 елның Ватан сугышы дип тә атала. 47129 Кайбер укытучылары - Әбү Давыд, имам әш-Шәфигый, Яхъя ибне Әдәм, имам Бухари, имам Мөслим һәм Язид ибн Харун аңардан хәдисләр тапшыларалар. 47130 Кайбер урыннарда бу ныгытмалар икешәр рәтле итеп са­лынган. 47131 Кайбер урыннарда гөмбәзгә окшаган шиханнар очрыйлар. 47132 Кайбер урыннарда шарошка сүзен шарожка дип язалар. 47133 Кайбер урыс шовинистик оешмалары мәчетне төзүгә каршы чыкканнар. 47134 Кайбер фактлар аның Урта Азиядә дә белем алуын искәртәләр. 47135 Кайбер фактлар * Сесил 1946 елда Милләтләр Лигасының иң соңгы утырышында катнаша. 47136 Кайбер фаразлар буенча, аны камил белүчеләр саны хәзер 65 меңләп кенә инде. 47137 Кайбер фаразлар буенча технология сингулярлыгы 2030 ел тирәсендә башланачак. 47138 Кайбер физика фәне белгечләре галәмебез бар булган төрле күп галәмнәрдән торган күпгаләм булуы ихтималлыгын алга сөрә. 47139 Кайбер физиклар гравитоннар турында фаразны кабул итмиләр, чөнки гравитоннар булган очракта, кара тишекләр аларны чәчергә тиеш, бу вакыйга Гомуми чагыштырмалылык теориясенә каршы килә, ахры. 47140 Кайбер фильмнарны Хаяо Сабуро Акицу һәм Тэрэкому псевдонимнары астында чыгарды. 47141 Кайбер хәбәрләргә караганда, алар педтехникум яки пединститутта эшләп, югары белемле педагоглар хәзерләүгә өлеш керткәннәр. 47142 Кайбер химик эретмәләр туберкулез таякчыкларын үтерә, шуңа күрә дә 5 %лы хлорамин эретмәсе какрыкны зарарсызлау-дизенфекцияләү өчен кулланыла. 47143 Кайбер Һинд дине тарафдарлары мокшага ия булу өчен иҗтимагый дөньяны һәм материаль милекләрен калдырып, гомер буена дәвам итүче Санньясада (аскетик гамәлләрдә) катнашалар. 47144 Кайбер христиан чикәүләре Константинны әүлия (апостолга тигез) булып хөрмәт иткән. 47145 Кайбер цианобакте­рияләрне Көнчыгыш илләрендә азык итеп файдаланалар. 47146 Кайбер частьләрдә ул "децимация"не (һәрбер унынчыны атып үтерү) куптарган. 47147 Кайбер чиксез кислоталарда углерод атомнары арасында водород белән туенмаган бер икеле бәйләнеш була, политуенмаган кислоталарда андый бәйләнешләр саны 2-6 була ала. 47148 Кайбер чит ил спортчылары ярышларда очраклы рәвештә Афиннарда булу сәбәпле генә катнашалар. 47149 Кайбер чыганак буенча Әхмәд ибн Җәгъфәр әмирен Хасан (Казан) да атыйлар һәм Казан шәһәре нигез салуы боерыгы белән бәйлиләр ( 940 950 елларда), ләкин бу турында капма-каршы фикерләр бар: теге вакытта анда кече көймәләр торуы ноктасы гына булуы ихтимал. 47150 Кайбер чыганаклар буенча 12 гасырга кадәр урыс сүзе "немец" (димәк ят кеше) өчен варяг сүзе кулланылган. 47151 Кайбер чыганаклар буенча, бастыру чаралары вакытында нәкъ Антоний мәшһүр фәлсәфәче һәм оратор Цицеронны үтерү карарын кабул итә. 47152 Кайбер чыганаклар буенча бу илчелек галим Якуб әл-Болгари җитәкләгән. 47153 Кайбер чыганаклар буенча Византиядән иртәрәк, Бөек Сәлҗүк дәүләтеннән соң. 47154 Кайбер чыганаклар буенча Гривка һәм Кәҗә бистәләре 17 гасырда килеп чыккан. 47155 Кайбер чыганаклар буенча Күк Урда ханы. 47156 Кайбер чыганаклар буенча нәкъ болгар хакиме Габдулла Чәлбер җитәкләгән Идел буе Болгары гаскәре Сарык бәрелешендә татар-монгол гаскәрен тар-мар иткән. 47157 Кайбер чыганаклар буенча нәселе липка татарларына барып тоташа http://karim-yaushev. 47158 Кайбер чыганаклар буенча Рәшид Әд-Дин белемле яһүди гаиләдән чыккан. 47159 Кайбер чыганаклар буенча сарай түнтәрелеше Бөекбритания тарафыннан оештырылган, төп сәбәбе: Павел сәясәте Һиндстанда һәм Аурупада инглиз мәнфәгатьләренә янаган. 47160 Кайбер чыганаклар буенча террорчылар белән бәйләнгән иде. 47161 Кайбер чыганаклар буенча һуннар төрки кабиләләрга караганнар. 47162 Кайбер чыганакларга ышансак, ул Хәбәшстанда вәгазь сөйләп йөргән һәм шул илдә, 60 ел тирәсендә җәзалап үтерелгән; башка чыганакларда исә аның Иераполь исемле Кече Азия шәһәрендә кешеләрне христианлыкка чакырганы өчен җәзалануы сөйләнелә. 47163 Кайбер чыганакларда Хаклык аклаган исемнәр, 216 биттә « 1943 елда Урта Азиядә төрмәдә үлде» дигән мәгълүмат бар. 47164 Кайбер чыгарылма берәмлекләргә, җайлылык өчен үз атамалар бирелгән, мондый берәмлекләрне математик гыйбарәләрдә башка чыгарылма берәмлекләр ясау өчен кулланырга мөмкин. 47165 Кайбер шәхесләр зур дәрәҗәгә ирешкәннәр. 47166 Кайбер шигъри әсәрләре Татарстан һәм Көньяк Урал китап нәшриятлары чыгарган күмәк җыентыкларда, альманахларда урын ала. 47167 Кайбер шигырьләрем «Ленинчы» исемле район газетасы битләрендә дөнья күрделәр. 47168 Кайбер эксперименталь күзәтүләр фәзаның киңәюен ядрә һәм атом физикасы вәзгыятьләре белән аңлатыла. 47169 Кайбер элеккеге шәхси санак каты диск саклагычлары туклану кирәгеннән алдан өзелгәндә башларны автоматик рәвештә паркламаган һәм башлар бирелгән мәгълүматлар өстенә кунган. 47170 Кайбер эшкәртелүче төрләрнең орлыкларында күп микъдарда (орлык массасыннан 15—26%) май туплана. 47171 Кайбер югары көчәнеш Зенер диодлары дип билгеләнгән җайланмалар чынлыкта тау кар ишелүе диодлары (алдарак бирелгән мәгълүматны карагыз). 47172 Кайбер якларда бөккәнне тәкә дип тә йөртәләр. 47173 Кайбирде — Корсак елгасы (Дим бас.) кушылдыгы. 47174 Кайбыч атамасы турында төрле фаразлар бар. 47175 Кайбыч аучылык заказнигы Татарстанның сакланылучы табигый территорияләре исәбенә керә. 47176 «Кайбыч аучылык заказнигы» — Татарстан Республикасының Кайбыч районында урнашкан аучылык җирләре заказнигы. 47177 Кайбыч балык хуҗалыгы бистәсе — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 47178 Кайбыч районының Иске Тәрбит урта мәктәбе үзенең бер гасырдан артык яшәү гомерендә өченче тапкыр яңа йортка күчте. 47179 Кайбыч — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 47180 Кайбыч халкы да бүген инде үзләрен мишәрләр дип санамыйлар. 47181 Кайвакыт агач ботакларында, куакларда оя ясый яки башка кошларның ояларыннан файдалана. 47182 Кайвакыт аерым Pseudogyps ыругына кертелә. 47183 Кайвакыт аерым тел булып исәпләнеп алабугат татар теле, алабугат нугай теле дип тә йөртелә. 47184 Кайвакыт аны "Willensgemeinschaft" – ирекле рәвештә берләшкән җәмгыять дип тә атыйлар. 47185 Кайвакыт беренче күпер янында икенчесен оныграгын күрергә мөмкин. 47186 Кайвакыт берничә гаилә 50 ләп кереп чыгу юлы булган, 30-50 һәм аннан да күбрәк еллар дәвамында файдаланыла торган уртак өннәр - бурсык шәһәрчеге төзи. 47187 Кайвакыт егетләр барысында ташларга дип уйлаганнар, ләкин шул чакта Зөлфәт Зиннуров алар белән кызыксына башлый, һәм “Ак юл” төркемен таныта http://kurshe. 47188 Кайвакыт әдәбиятта югары төзелешле үсемлекләр арасында архегониаль үсемлекләр төркемен бүлеп чыгару очрагы күренгәли. 47189 Кайвакыт Имам Әт-Тирмизи хезмәтен Сәхих дип саныйлар. 47190 Кайвакыт ит дип мускулларның гади телдә йөри торган атамасы. 47191 Кайвакытларда «комбинаторика» төшенчәсе астында үз эченә, мәсәлән, графлар теориясен кертүче дискрет математикасының киңрәк бүлеген дә аңлыйлар. 47192 Кайвакыт мондый “үзәкләр” 100 МГц – тан югарырак ешлыклар өчен югары үткәрүчәнлекле магнит булмаган материалдар, мәсәлән, алюминийдан ясала. 47193 Кайвакыт очраклы зурлыкларны куллануда ихтыяҗ килеп чыгарга мөмкин. 47194 Кайвакытта, Казан атмосферасында эче пошып, Тукай сәяхәткә чыгып китә: Түбән Новгородка Мәкәрҗә ярминкәсенә барып килә; Сембер губернасында Гурьевка фабрикасында була; Әстерханга Сәгыйть Рәмиев янына кунакка бара. 47195 Кайвакыт томан берничә көн буена таралмый тора. 47196 Кайвакыт төшенчә шулай ук Теночтитланның ике мөһим шәһәр-дәүләтен - Техкокодагы Акольхуа һәм Тлакопандаг Тепанекны үз эченә ала, бу шәһәрләр бөтенесе бергә ацтекларның өчлек альянсын - "Ацтек империясен" тәшкил иткән. 47197 Кайвакыт үзәк эшкәрткеч җайланманың архитектурасы зур бөтен саннар арифметикасын чагыштырмача тиз итә торган күрсәтмәләрне тәкъдим итеп, хәтта үзе чагылдыра алганнан саннар белән операцияләрне башкара ала. 47198 Кайвакыт үлчәнгән зурлыклар бик зур яки бик кечкенә булганда, стандарт алкушымчалы үлчәү берәмлеген кулланырга уңай була, бу даими зурлык тәртибен исәпләүдән арынырга мөмкинлек була. 47199 Кайвакыт “Форво” бер атна эшләмәде. 47200 Кайвакыт электродинамик эффект астында ( электростатикага каршы ) электромагнит кырның гомуми очрактагы тотышының статик очрактан аерылуын (мәсәлән, үзгәрүчән электр һәм магнит кырлары арасындагы динамик бәйләнеш) аңлыйлар. 47201 Кайвакыт эшли торган тагын бер техника ул саклагычны көнкүреш суыткычында су үтмәслек төргәктә суыту. 47202 Кайвакыт ярышлар штанганы ике кул белән тотып ыргылып күтәрү һәм бер кул белән этеп күтәрү дисциплиналарында да уза. 47203 Кайгач — Русия территориясеннән ага торган елга. 47204 Кайгыдан һәм күп елаудан Ана сукырая. 47205 Кайда буш почмак табалар, шунда репетицияләр ясыйлар — концертлар залының фойесында, коридорда, мәдәният идарәсендәге бүлмәдә. 47206 Кайда гына булмасын, нота кәгазьләрен, карандаш һәм бетергечне үзеннән калдырмый. 47207 Кайда гына катнашса да, дипломнар, алдынгы урыннар яулый. 47208 Кайда гына эшләмәсен, Әхәт шагыйрь һәм җырчы-артист булырга хыяллана. 47209 Кайда туганлыгы ачык билгеле түгел. 47210 Кайда яшәсә дә, Аллаһ үзе яратканнарга ризыкларын бирер. 47211 Кайенна (Каен, ) — Франциянең Француз Гвианасы төбәгендә урнашкан шәһәр. 47212 Кай-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 47213 Кайзасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 47214 Кайзер Вилһелм II: «Яфраклар коелганда, без инде кире әйләнеп кайтачакбыз»,— дип белдерә. 47215 Кайзерслаутерн ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 47216 Кай ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районындә урнашкан авыл. 47217 Кайла — Русия территориясеннән ага торган елга. 47218 Каймар — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 47219 Каймашабаш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 47220 Каймаша — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 47221 Кайм-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 47222 Кайнаганда он өскә күтәрелә, аны тишекле зур чүмечкә җыеп алалар да әйбәтләп сөзәләр. 47223 Кайнаган май белән сөртергә мөмкин. 47224 Кайнап чыккан чишмә хәзер балык буасы астында калган. 47225 Кайнап чыккач, берничә җирдән энә белән тишәләр һәм 1,5 сәгать чамасы пешерәләр. 47226 Кайнап чыккач, тоз, борыч сибәләр, пешереп җиткерәләр һәм, лавр яфрагы салып, 2—3 минут кайнаталар. 47227 Кайнар ашлар өчен күбрәк пешкән һәм пешәр-пешмәс ит кулланганнар. 47228 Кайнатканда һәм туры һәм кояш нурлары тәэсирендә микроб тиз һәлак була. 47229 Кайнатма­сын 1 стакан кайнаган суга 1 чәй кашыгы тамыр исәбеннән әзерлиләр, 30 минут кайнаталар, сөзәләр, төнәтмә кебек үк эчәләр. 47230 Кайнату - сыеклыкны (гадәттә суны ) кайнау температурасына хәтле җылыту. 47231 Кайнатылганда сөт парга әйләнгәнгә күрә катыкның майлылыгы югары була (мәсәлән, кефир белән чагыштырганда). 47232 Кайнау башлангач, җылылык биреп торуга карамастан, парга әйләнеп беткәнче, сыеклык температурасы даими кала. 47233 Кайнау беренче төр фаза күчеше булып тора. 47234 Кайнау сыеклыкның чайкалуы, гидравлик бәрүләр, кайбер вакытта савытның ватылуын да китереп чыгара. 47235 Кайнау — сыеклыкта фаза чикләре барлыкка килү белән паръясалу процессы (матдәнең сыеклыктан газсыман халәткә күчүе). 47236 Кайнау температурасы 58,78 С, бром парлары кызгылт-сары төстә була. 47237 Кайнзара — Русия территориясеннән ага торган елга. 47238 Кайнозойның башында Көньяк Америкада эре ерткычлар юк иде. 47239 Кайнозой өч чорга бүленә — палеоген, неоген һәм антропоген. 47240 Кайны ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 47241 Кайрак (Каерак) – Русия территориясеннән ага торган елга. 47242 Кайраклы — Русия территориясеннән ага торган елга. 47243 Кайраклы, — Русия территориясеннән ага торган елга. 47244 Кайракты – Тубыл елгасы кушылдыгы. 47245 Кайру — Русия территориясеннән ага торган елга. 47246 Кайры астында бөке урнаша. 47247 Кайса ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12 километр озынлыкта булган кратеры. 47248 Кайсар ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 47249 Кайсыбер Ubuntu пакет ясаучылары Debianда да эшли һәм шуның нигезендә күбесе үзгәрешләр ике ОС өчен дә ясала. 47250 Кайсыбер белгечләр, музыканың матур әдәбият, гомумән, сөйләү интонациясе белән уртак якларын күрсәтеп, аның үзенчәлекле булуын интонацион табигатеннән күрә Сохор A. Музыка// БСЭ. 47251 Кайсыбер диңгезләр башка диңгез өлеше була алалар (мәсәлән, Эгей диңгезе — Урта диңгезнең өлеше). 47252 Кайсыбер илләр 1930 еллар урталарына аякка баса башлый, әмма күпчелек илләрдә Бөек Депрессиянең тискәре йогынтысы Икенче бөтендөнья сугышына хәтле дәвам итә. 47253 Кайсыбер металлар (Fe, Сu, Al, Ni, Mg, Zn) белән тәэсир итешкәндә саклаучы элпә хасил була, һәм реакция туктый. 47254 Кайсыбер оптик күренешәр яктылыкның квант табигатенә бәйле, һәм бу оптиканың кайбер өлкәләрен квант механикасы белән бәйли. 47255 Кайсыбер тикшеренүчеләр Пантикапны Ингул белән тиңләштерәләр, башкалары Ингулец белән, ә академик Рыбаков Ворскла (рус.) белән. 47256 Кайсы бер тропик районнарда, җирдәге хәвефлектән саклану өчен, сәндерәне агас ботакларында яки җиргә кагылган свайларда эшлиләр. 47257 Кайсы бер фаразлар буенча, мәчет бинаһы XIV быуатта билгеле диңгезче Чжэн Хэ акчасына төзелгән. 47258 Кайсы гына торулыкны казып карама, һәрберсендә йорт хайваннарының сөякләрен, игенчелек белән бәйле эш коралларын – бронза китмәннәр, ураклар, ургычлар табарга мөмкин. 47259 ;Кайсы да булса сәламәт акыл белеменең субсимволик шәкеле: Кеше белгәннәрнең күбесе сүз белән тасвирлый алган "фактлар" яки "раслаулар" буларак чагылдырылмый. 47260 Кайсы ега, шунысының Олимпия командасына керәсен икесе дә яхшы беләләр. 47261 Кайсы «кәбестә» егыла яки янтаеп китә, аңа: «Фу, бу кәбестә черек икән», — дип кул селти. 47262 Кайсы команда шарны чокырга күбрәк мәртәбә төшерә ала, шул команда җиңүче була. 47263 Кайсы курчакны борса, шул берәр һөнәр күрсәтә: я җырлый, я бии, я шигырь сөйли, гимнастик күнегүләр ясый. 47264 Кайсын ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 47265 Кайсысы шартны бозса, ул сатучыга бер әйберен бирергә тиеш. 47266 Кайсы якта урнашуларына карап, басуларга исемнәр бирелгән: Кара Яр ягы, Килтекәй ягы, Бүләк урманы. 47267 Кайсы як уенчылары җиңеп чыга, аларны җиңелүче якныкылар аркаларына атландырып уен урынын бер кат әйләндерәләр. 47268 Кайткач, 1896 1898 елларда Ялтадагы мәдрәсәдә укыта. 47269 Кайткач, 1946 елның көзеннән училищеда өзелгән укуын дәвам иттереп, 1947 елда аны тәмамлап чыга. 47270 Кайткач, ана мунча яга һәм иң кечкенә баласына әйтә: — Бар, кызым, аксак тәкәне мунчага чакырып кил, — ди. 47271 Кайткач, Башкорт дәүләт педагогия институтын тәмамлый. 47272 Кайткач, зур сәхнәгә юл Казан аша икәнлеген аңлап, Нәҗип Җиһанов исемендәге Казан дәүләт консерваториясенә укырга керә. 47273 Кайткач рәссам сәнгате күчерелә торган күргәзмәләре берлегенә керә (передвижниклар). 47274 Кайткач, “Ярыш” та эшләвен дәвам итә. 47275 Кайто-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 47276 Кайто-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 47277 Кайтуышлый сеңлесе янына кереп, Җаекта (Уральск) шәһәрендә төпләнеп кала. 47278 Кайтыгем — Русия территориясеннән ага торган елга. 47279 Кайтым — Русия территориясеннән ага торган елга. 47280 Кайтып, Пенза губернасы мәгариф бүлегендә инструктор, 1918 елдан Инсар өяз халык мәгарифе бүлеге мөдире. 47281 Кай чагында савыт-сабада күңеленә ошамаган бер нәрсә очраса кулына эләккән бер әйберне төрлесен төрле якка ыргыткалап, бәреп, ватып, сындырып чыгып китә. 47282 Кайчак авыручы кеше моны гриппка кайтарып калдыра. 47283 Кайчак кеше еллар буенча шулай йөреп, үзенең шикәр чире белән авыруын белмәскә дә мөмкин. 47284 Кайчак өч перфорация булырга мөмкин, хәтта алар буй тышчаларында да урнаша, нәтиҗәдә плазмодесмалар параллель юнәлгән күрше җепселләрне дә тоташтыра. 47285 Кайчак Патагониягә шулай ук Утлы җирне дә кертәләр. 47286 Кайчакта «Windows Vista»-ны билгеләү өчен «WinVI» кыскартмасын кулланалар. 47287 Кайчакта алар, үзара катнашын, катламлы-өем, каурый-сыман-өем, каурыйсыман-катлам-лы һ.б. төр болытлар да хасил итәргә мөмкиннәр. 47288 Кайчакта Аллаһның булачак илчесе Хира дип аталган тау куышында читләшергә яраткан була. 47289 Кайчакта «Борисоглебское» һава аланы Хөкүмәт һәм махсус очкычлары кабул итә. 47290 Кайчакта Инҗилләр Маттайны Леви Һалфай, ягъни Һалфай улы дип атыйлар. 47291 Кайчакта инкыйлаб термины инкыйлаби вакыйгаларга карата кулланылмый: мәсәлән ССРБда узган "Перестройка" (1987-1991). 47292 Кайчакта инфаркт ниндидер аерым сәбәпләрсез дә башланып китә. 47293 Кайчакта контейнер тышчасы уран-238 дан яки кургаштан ясала. 47294 Кайчакта кысалар урынына колакка яки башны уратып электерелә торган тасма, резинка, күн каеш кулланыла. 47295 Кайчакта Марс кызыл планета дип йөртелә, кызыл төсен тимер оксиды бирә. 47296 Кайчакта уңышлы дәүләт түнтәрелеше шулай ук инкыйлаб дип йөртелә, мәсәлән Англия тәхетендә булган "Данлы инкыйлаб" 1688-1689, Мао Цзэдун җитәкләгән Мәдәни инкыйлаб (1966-1976). 47297 Кайчандыр, Алексеевскига Кама елгасы аркылы паром белән кичкәч кенә эләгеп була иде. 47298 Кайчандыр бу илдә сыер үтергән кешене хәтта үлем җәзасына тарттырганнар. 47299 Кайчандыр бу кешеләр ике авылны нигезләп ике төрле атама йөрткәннәр, соңрак авыллар кушылып бер атамага калган. 47300 Кайчандыр бу урында калын урман булуын Каенсар, Имәнсар сазлыклары, Азанча, Пәҗи, Кәсәми, Олы алан, Кече алан һ. б. атамалар күрсәтеп тора. 47301 Кайчандыр, Волан-де-Морт бу фәннән укытучы булып керергә теләгән. 47302 Кайчандыр елга тирән һәм киң булган, анда балык та бик күп булган. 47303 Кайчандыр әлеге культура индеецларның яратып ашый торган ризыклары булган. 47304 Кайчандыр Олан авылы урнашкан тау Олан — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 47305 Кайчандыр өчәр метрлы булган арчан бүген 30 сантиметрлы гына булса да, матур-матур куаклыклар булып үсә. 47306 Кайчандыр Салехардта үз вокзалы бар булган, ләкин Трансполяр магистральнең төзелеше туктатту нәтиҗәсендә вокзал ябылган. 47307 Кайчан нигезләнүе тәгаен билгеле түгел. 47308 Кайчан?») уеннарының профессиональ лигаларында катнашу һәм «Сәләт» хәрәкәтен күрсәтү өчен команда оештыру. 47309 Кайчан?») уеннарының ТР Премьер-лигасында катнаша башлады. 47310 Кайчан?») һәм «Брейн-ринг» бәйгеләре бар иде. 47311 Какао һәм бик күп күләмдә шикәр комыннан тыш, сөт ризыкларыннан да тора. 47312 Каквинские Печи ( ) — Свердловск өлкәсенең Карпинск шәһәр округы составына керүче авыл. 47313 Каксинвай ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 47314 Каксинша ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 47315 Кӓкшӓр) — Русия шәһәре, Киров өлкәсенең Котельнич районының административ үзәге. 47316 Какшинское ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 47317 Какыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 47318 Кала башта исеме Оренбург дип атала. 47319 Кала ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,4 километр озынлыкта булган кратеры. 47320 Калага каршы якта, Киле суы аша чыккач, иркен тигез мәйдан­да Җүкәтауның һөнәрчелек бистә­се урнашкан. 47321 Калада электән үк беларус татарлары яши, кала исеме дә татарча «оя, өй » сүзеннән чыккан дип уйланыла. 47322 Калаис — Русия территориясеннән ага торган елга. 47323 Калай, кирпеч белән төрелгән каралты-кура юк диярлек. 47324 Калак-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 47325 Калалар арасында, бигрәк тә Салават белән Ишембай арасында, мәдәният, торак, эш һәм миграция бәйләнешләре ныклы үсеш алган. 47326 Калалар банкы") сайты. 47327 Калалар үз тирәсендә урнашкан авыл җирлекләре белән бергәлектә булып, авыл хуҗалыгы продуктларын үзләренә алалар, ә алмашка кәсепчелек товарларын бирәләр һәм хәрби яклауны тәэмин итәләр. 47328 Калам агымы вәкилләре «иҗади» эшләрен схоластик философия юнәлешендә алып баралар. 47329 Каландас — Русия территориясеннән ага торган елга. 47330 Каланчага күтәрелмәкче булган, ләкин лифт эшләмәгән. 47331 Каланча – төрле югарылыкта урнаштырылган платформалы корылма. 47332 Каланы Җаек буендагы Кызыл тау янына күчереп карыйлар. 47333 Каланың аксөякләре Иван IV кә тугры калырга ант итәләр һәм алга таба Әстерхан тәхетенә хакимне Мәскәү тәкъдим итсен дигән шартлар белән дә килешәләр. 47334 Каланың архитектур күренеше викториан һәм заманча биналар синтезын чагылдыра. 47335 Каланың борынгы исеме - Керкинитида. 47336 Каланың географик урнашуы бик уңайлы. 47337 Каланың камауга каршы тора алырына бер кем ышанмый. 47338 Каланың чикләре озынлыгы 83,3 км, шул исәптән коры җир буйлап 67 км үтсә, Идел яры буйлап 16,3 км. 47339 Кала символ һәм дәүләт тарафыннан сакланган архитектура корылмасы булып санала. 47340 Кала халкы бу күренешне илбасарларга Алла җәзасы дип кабул итә. 47341 Калачики ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 47342 Калачик ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 47343 Калач-на-Дону ( ) — Волгоград өлкәсендәге кече шәһәр, Калач районының административ үзәге. 47344 Калач ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 47345 Калач-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 47346 Калачья — Русия территориясеннән ага торган елга. 47347 Калгалар тик Гәрәйләр нәселленнән солтаннарыннан билгеләнделәр, шуңа күрә аларны шулай ук «калга-солтан» дип атаганнар. 47348 Калган 18 волостьтан хәбәрләр килеп җитмәде». 47349 Калган 400нең күбесе Саранскига эшкә йөри, яки эшсез. 47350 Калган 4-11 процентын "пычрак" – су һәм патока тәшкил итә. 47351 Калган 4 штат губернаторлык булып торалар. 47352 Калган 500е чит ил гражданнары. 47353 Калган балалар курчаклар була һәм бер рәткә тезелеп басалар. 47354 Калган балалар я куллары, я итәкләре белән чыпчыкны тотып калырга тырышалар. 47355 Калган башкорт Карасакал җитәкч. 47356 Калган гаскәриләр белән оборонага җитәкчелек итүне дивизия командиры, генерал-майор П. Новиковка калдыралар: «Соңгы көчкә хәтле сугышырга, аннан соң тауларга, партизаннар янына, ерып чыгарга!» 47357 Калган гаскәрләр исә, Троя сугышчыларын алдау өчен, корабльләренә утырып якындагы бер утрауга чигенгәннәр. 47358 Калган җинр халыкның кулланышында тора. 47359 Калган килешләрнең һәрберсенең кушымчалары бар. 47360 Калганнар аның хәрәкәтләрен һәм сүзләрен (Коръән укудан кала) кабатлыйлар. 47361 Калганнары, бау сикерү ритмына туры китереп, шушы исемнәрне тәкрарлап торалар. 47362 Калганнары да сукаланып беткән булыр иде, ул урыннар, Кушкуак чирә­мендәге кебек түмгәкләрдән генә торган сазлыклы урын булганга гына, сакланып калган. 47363 Калганнарына (йөз утыз хуҗалыкка) егерме биш четверть Четверть — бер чирек жир (буйга 40, аркылыга 30 сажень). 47364 Калганнарының исә рус (26,2%), таҗик (7,3%) һ.б. телләр. 47365 Калганнары парлашып читкәрәк китеп бер-берсенә исем кушышалар. 47366 Калганнары читкә китеп шыпырт кына торалар. 47367 Калганнары читтә бер рәткә тезелеп тора. 47368 Калгановка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 47369 Калган өлешләре — саргылт яисә кызгылтырак төстә була. 47370 Калган операцион системаларына смартфон кулланучыларның 1% гына туры килə. 47371 Калган өч округларда (Урта Азия, Ерак Көнчыгыш һәм Байкал арты округлар) мобилизация 23 июльдә генә яшерен ысулы белән, «өйрәнү сборлар» буларак игълан ителгән. 47372 Калган очракта микобактерияләр азык аша да керергә мөмкин. 47373 Калган планета яралгылары чын планетага берләшкән. 47374 Калган территория исә тулысынча диярлек Бразилия яссы таулыгында урнашкан. 47375 Калган төркемнәрдә кызлар калфак киеп, маңгайларына ука-чачак бәйләгәннәр. 47376 Калган уенчылар «куян» булып чишмәнең икенче ягында урнашалар. 47377 Калган уенчылар шул вакыт бии яки берәр төрле фигура ясый башлый. 47378 Калган урыннары оксидлаштырылган. 47379 Калган утрауларның мәйданы 1 км²дан артык түгел. 47380 Калган фигуралар кебек үзенең төсле фигурасы торган шакмакка да баса алмый. 47381 Калган халык имән чикләвеге, элмә кайрысы, алабата һ.б. үләннәр ашап кына исән кала. 47382 Калганын әйтеп тормыйбыз… Ниләр буласын әйтеп тормыйбыз, кемнәр буласын гына искәртәбез…». 47383 Калгаридагы Олимпия уеннарында ССРБ тарихында беренче тапкыр Янис Кипурс белән Владимир Козлов ике урынлы бобта алтын медаль яулый. 47384 Калгарида өчәр тапкыр югары подиумга Голландиянең тимераякта йөгерүчесе Ивон Ван Генипп һәм Финляндиянең трамплиннан сикерүчесе Матти Нюкянен күтәрелде. 47385 Калгуты — Русия территориясеннән ага торган елга. 47386 Калдусс — Кече Ятмис елгасы кушылдыгы. 47387 Калева — Русия территориясеннән ага торган елга. 47388 Каләмен әдәбиятның башка жанрларында да сынап карый: Казан шәһәре һәм халкы тормышыннан очерклар, репортажлар бастыра, «Луиза», «Машиналар арасында мәхәббәт» дигән поэмаларын, «Көрәш кызы», «Усаллар» исемле беренче тәҗрибә драмаларын яза. 47389 Каләм ияләренең уртача яше – 59 тирәсе. 47390 Каләм тибрәтә башлавы да шушы чорга туры килә: шигырьләр яза, драматургиядә көчен сынап карый. 47391 Каленки ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 47392 Каленовка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 47393 Калесаты-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47394 Калҗаны табынга кайнар килеш тә, салкын килеш тә, колбаса кискән кебек турап куялар. 47395 Калҗа (рулет) Түш һәм кабырга итен сөяктән кисеп алгач, 2 см калынлыгында калырлык итеп ярыдан һәм беркадәр маеннан арындыралар. 47396 Калибрлау инвариантлыгы булуы - элементар кисәкчекләр физикасының төп нигезе булып тора. 47397 Калибрлау инвариантлыгы Нөтер теоремасы буенча һәр саклану кануны ниндидер фундаменталь симметриягә туры килә. 47398 Калибрлау кырлары Квант калибрлау теориясендә калибрлау бозоннары калибрлау кырларның квантлары булып тора. 47399 Калибрлау кырлары Күрсәтелгән ысул ярдәмендә катлаулырак калибрлау үзгәртүләре кертелә, аннан көчле тәэсир итешү барлыкка килүе аңлатыла. 47400 Калибрлау теориясе яки калибрлау инвариантлыгы - теориянең фаразлары локаль калибрлау үзгәртүләренә карата даими (инвариант) булып кала. 47401 Калигула берничә тапкыр яһүд хисләрен мыскыллаган, аеруча фәлсәфәче Филонны хурлаган. 47402 "Калий" исеме гарәб сүзе qila, ягъни Qali (al-Qali) дан барлыкка килә. 47403 Калий кан басымын төшерә. 47404 Калий – Менделеевның периодик таблицасының l төп төркемендә, 19нчы сан астында урнашкан химик элемент. 47405 Калийның ике стабиль изотобы бар. 47406 Калий селтеле металлар вәкиле, аның атом массасы 39, 0983. 47407 Калий һавада бик тиз оксидлаша, һәм кара оксид белән каплана, шуның өчен аны керосинда саклыйлар. 47408 Каликсттагы бәрелештән соң (13.03. 1809 ), швед корпусы бирелә. 47409 Калина ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 47410 Калиниградта Русия ХДФның Балтыйк флоты штабы урнашкан. 47411 Калининград өлкәсе көнбатышка еракка кереп тора. 47412 Калининград шәһәренең 8 нче санлы урта мәктәбен, «суыткыч һәм компрессор машиналар һәм җайланмалар» белгечлеге буенча Калиниград югары мөһәндис диңгез укуханәсен ( ) ( 1973 ), «гитара» сыйныфы буенча Калининград музыка укуханәсен ( 1981 ) тәмамлаган. 47413 Калинино — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 47414 Калинино ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең тукталыш пункты. 47415 Калинино ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 47416 Калинино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 47417 Калинино — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 47418 Калинин районы ( ) — Новосибирск шәһәре районнарының берсе. Район 1980 елда нигезләнгән. 47419 Калинин районы ( ) — Чиләбе шәһәре районнарының берсе. 47420 Калининский — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 47421 Калининский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 47422 Калининский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 47423 Калинин фронты 1941-43 3-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армия (60-нчы армия)) (Максим Пуркаев). 47424 Калининцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 47425 Калиновка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 47426 Калиновка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 47427 Калиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 47428 Калиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 47429 Калиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 47430 Калиновка — Татарстанның Зәй районындагы юкка чыккан авыл. 47431 Калиновка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 47432 Калиновка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 47433 Калиново ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче бистә. 47434 Калиновский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 47435 Калистратовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47436 Калифорния университеты галимнәре тикшерүләреннән күренгәнчә, симерү нәтиҗәсендә бавырда хроник ялкынсыну барлыкка килә. 47437 Калиш губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 47438 Калиш ( ) — Польшаның Бөек Польша воеводалыгында урнашкан шәһәр. 47439 Калка буендагы бәрелештә урыс гаскәренең 90%ы һәлак булган. 47440 Калкан һәм тозакның киңлеге 21 см дан, ә биеклеге 42 см дан артмаска тиеш. 47441 Калкулыкның зур өлеше сөреп чыгылган; кайбер урыннарда катнаш урманнарны очрап була. 47442 Каллас ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,8 километр озынлыкта булган кратеры. 47443 Каллиграф-хаттатлар аларны күчереп тараткан. 47444 «Каллисто» исеме 1614 елда Мариус тәкъдим итте, әмма тик XX гасырның уртасыннан ул гомум кулланыла торган булды. 47445 Каллисто, мөгаен, 60 % боз һәм судан, 40 % тау токымнары һәм тимердан гыйбарәт. 47446 Калмаер — Русия территориясеннән ага торган елга. 47447 Калмазан — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 47448 Калмак — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 47449 Калмакларның яуызлыга баш күтәрүчеләрне Русия дәүләтенә каршы көрәшне туктатырга мәҗбүр итә. 47450 Калманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47451 Калмантай — Алай (Тынгуз) елгасы кушылдыгы. 47452 Калмаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 47453 Калмаш — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 47454 Калмаш җидееллык мәктәбен ( 1934 ), Уфада педрабфак ( 1937 ) тәмамлаган. 47455 Калмаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 47456 Калмаш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 47457 Калмаш — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 47458 Калмес (Күлтәс) суы буена урнашкан Күлтәс авылында 42 ясаклы татар гомер иткән. 47459 Калмиябаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 47460 Калмык АССРның О.И. Городовиков исемендәге дәүләт премиясе лауреаты. 47461 Калмыкия территориясендә Кара җирләр тыюлыгы бар. 47462 Калмыков — Русия территориясеннән ага торган елга. 47463 Калмык Республикасы биләмәләрендә ага. 47464 Калмычек (Калмычок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47465 Калмычиха – Олы Иек елгасы кушылдыгы. 47466 Калмыш — Бүә елгасы кушылдыгы. 47467 Калориялелеге ягыннан ул сыер итенә тигезләшә, ди. 47468 Калтагиз — Русия территориясеннән ага торган елга. 47469 Калтай — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 47470 Калтак — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 47471 Калтасы — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 47472 Калтрык — Русия территориясеннән ага торган елга. 47473 Калуайры — Башкортстанның Ишимбай районында урнашкан авыл. 47474 Калуайры — Олы Шешенәк елгасы ( Агыйдел бас.) кушылдыгы. 47475 Калуга 5-нче җәяүле гаскәр Император Вильгельм I полкы Олылыгы - 28.08.1805 елдан Полк бәйрәме - 30 август. 47476 Калуга губернасында эшкә чыккан кешене үз авылдашлары ук җәзага тарткан: атын туарганнар, дирбиясен кабакка алып барып, сатып эчкәннәр. 47477 Калуга өлкәсе, Смоленск өлкәсе, Мәскәү өлкәсе биләмәләрендә ага. 47478 Калужка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47479 Калузинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47480 Калуй — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 47481 Калфак Калфакның төрләре хәйран күп. 47482 Калчуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 47483 Калымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47484 Калынлыгы, чыдамлыгы һәм дым үткәрмәве белән аерылып торган. 47485 Калын хәреф белән бирелгән сүзләр рәдифкә мисаллар Чыганаклар 1. Татарская литература (дәреслек-хрестоматия). 47486 Калын юрганга төреп, Мәрьям исемле кыз балаларын да чанага салалар. 47487 Калын язылыш«Имәнлек» ( ) — Казан метрополитенының көньяк очындагы соңгы станциясе, «Җиңү проспекты» станциясеннән соң урнашкан. 47488 Калыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 47489 Кальга бирелгәннән соң Перемышльгә шәхсән Русия императоры Николай II килгән. 47490 Кальгада Польшаның милли каһарманы Тадеуш Костюшкога атлы скульптура урнаштырылган. 47491 Кальга Сенатор манарасы Сенатор манарасы XV гасырда төзелә. 47492 Кальджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 47493 Калька: * Калька (кәгазь) — юка ярым үтә күренмәле кәгазь. 47494 Калькалаштыру — сүзне кисәкләп — морфемалап бер телдән икенче телгә тәрҗемә итү. 47495 Каль-Кутоп-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 47496 Кальцийферолларның төп чыганаклары булып балыклар, китлар һәм кайбер башка хайваннар бавырындагы майлар, нурландырылган селтеләр санала. 47497 Кальчан — Русия территориясеннән ага торган елга. 47498 Кальчевская — Русия территориясеннән ага торган елга. 47499 Каль-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 47500 Калюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 47501 Калятывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 47502 Камá яки гади кама (Lutra lutra) — сусар гаиләлегенә караган җир-су имезүчеләр ерткыч кыйммәтле тиреле җәнлеге, өч кама ыругының бер төре (Lutra). 47503 Кама Аланы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт, муниципаль статусы буенча — шәһәр тибындагы бистә. 47504 Кама анасы 3-4 күрмәүче бала таба, йөклелек вакыты - 270 көн. 47505 Кама аръягын колонизацияләү әнә шул заводларны төзү эше белән дәвам итә. 47506 Кама аръягы районнарында бал җыю сезоны якынча 3—4 көнгә соңрак башлана. 47507 Кама аша юл Саескан тавы авылы янында күпер аркылы чыга. 47508 Кама буе, Кама аръягы, Татарстан көнчыгышы тарихы һәм әдәби эзләнүләр буенча күп санлы очерклар авторы. 47509 Кама буенча Кызыл Кама районы Удмуртия белән, Агыйдел аша – Татарстанның Актаныш районы белән чиктәш. 47510 Камадан көньяктарак борынгы Көнчыгыш Европаның иң зур археологик культурасы булган Буралы культура кабиләләре көн иткәннәр. 47511 Кама дәүләт һәндәси-икътисади академиясе (ИНЭКА) — Татарстан Республикасының иң зур белем бирү учрежденияләренең берсе. 47512 Кама-Елга — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 47513 “КамАЗ” 45 еллык юбилеен билгеләп үтте. 47514 “КамАЗ”га җитештерү статусы бирелә, предприятие, бөтен тармак комитетларын читләтеп үтеп, турыдан-туры ССРБ автомобиль министрлыгына буйсына. 47515 Камазин Кука — Русия территориясеннән ага торган елга. 47516 КамАЗларда узышучы Артур Ардавичус командасы ( Казакъстан ) III урынны ала. 47517 «КамАЗ-мастер» командасы «Ралли Дакар» (элекке «Ралли Париж - Дакар») ярышында 12 тапкыр җиңү яулады. 47518 “КамАЗ”ның генераль директорына министр урынбасары вәкаләтләре бирелә. 47519 “КамАЗ”ның дилерлык һәм сервис челтәре Русиянең КамАЗлар сатыла торган бөтен төбәкләренә һәм чит илләрдә җәелдерелгән. 47520 КамАЗның Зәйдәге автоагрегат заводына тренер – директорның спорт эшләре буенча урынбасары булып эшкә урнаша. 47521 КамАЗ ны төзүчеләрне ясаганда да гасыр төзелешенең кибарәнә мәгърурлыгын бирергә омтыла. 47522 "Камазпәрвәрләр" җиң сызганып эшләгән биш ел буе генераль директорның эш өстәленнән "Прорвёмся!" 47523 Камаз радиосына татар телендә тапшырулар алып баручы һәм мөхәррир кирәк була. 47524 "КамАЗ" Татарстанда иң егәрле сәнәгать берләшмәсе булып санала. 47525 КамАЗ төзелеше елларында Чаллы шәһәренә күчеп килеп, геодезист, төзүче һөнәрләрен үзләштерә, “КамАЗ төзелеше ударнигы” исемен ала. 47526 КамАЗ төзелешендә «Камгэсэнергострой»ның 51- төзелеш-монтаж идарәсендә ташчылар бригадасы оештыра. 47527 КамАЗ төзелешендә монтер, электрик, түбә ябучы, йортлар төзү комбинаты диспетчеры, матбугат үзәге җитәкчесе булып эшләгән. 47528 КамАЗ үзбушаткычы.Үзбушаткыч — үз-үзене бушата торган йөк автомобиле, тагылма яки козаулы ярымтагылма. 47529 Кама (Зур Кама) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47530 Кама инженер-икътисад академиясе 1980 елда Казан төзүче-инженерлар институты нигезендә Кама политехника институты (КамПИ) исеме астында Яр Чаллы шәһәрендә оеша. 47531 Камай — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 47532 Камай ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 47533 Кама кушылдыгы Гомәр елгасы (Омарка) буенда урнашкан. 47534 «Камал» исеменнән ясалган. 47535 Камалов Абрик Закир улы (12.1.1943, БАССР ның Кыйгы районы Түбән Кыйгы авылы), механик. 47536 Камалова Гәүһәр Габдулла кызы (29.9.1922, Ташкент — 6.4.1990, Казан) - татар драма артисты. 1976 елда ТАССРның халык (1976), РСФСРның атказанган артисты (1983). 47537 Камалов Зөфәр, Абдуллин Хөсәеннәр кырда мул иген җыеп алуда зур хезмәт куюлары өчен Ленин ордены белән бүләкләнделәр. 47538 Камал — сәхнә яки әдәби псевдоним. 47539 Камал театры артистлары. 47540 Камал театрыннан күлгә күренеш Кабан — Казан үзәгендә урнашкан күлләр системасы. 47541 Камалыш барышы 1914 елның көнне 3-нче урыс гаскәренең алдынгы отрядлар Перемышль кальгасы янына барып җиткәннәр. 47542 Каманкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 47543 Кама өненә керү су астында кала. 47544 Кама политехника институтының шәрәфле профессоры. 47545 Кама ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 47546 Кама сусаклагычы – Кама ГЭСының сусаклагычы. 47547 Кама Тамагының рельефы калкулы тигезлекләрдән тора (диңгез өслеге тигезлегеннән 170-190 метр биеклектә). 47548 Кама Тамагы районының Кече Карамалы авылыннан 1,2 км көньяк-көнбатыштарак. 47549 Кама Тамагы районының үзәге булган Кама Тамагы шәһәр тибындагы бистә Идел елгасының уң як ярында, Чулман елгасының коя торган урынына каршы якта, Казаннан көньяк-көнбатышка таба 117 чакрым ераклыкта урнашкан. 47550 Кама Тамагы, Салтык мәчетенең манарасын Мирситдыйк атлы кеше кисеп аудара. 47551 Кама Тамагы төбәгендәге Яңа Сала авылындагы мәчет манарасын кисүче Бәдретдин исемле кеше була. 47552 Кама Тамагы – шәһәр тибындагы поселок, Татарстан Республикасының Кама Тамагы районы үзәге. 47553 Кама таңнары - татар телендә Башкортстанның Кызыл Кама районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 47554 Камау башланганчы шәһәрдә җитәрлек азык-төлек һәм ягулык булмаган. 47555 Камау өзгәннән соң Ленинград чолгавы дошман көчләре тарафыннан 1944 елның сентябренә кадәр дәвам итә. 47556 Камбий күзәнәкләренең бүленүе төрле шартларда төрлечә бара. 47557 Камбий — ясалгы тукыманың тере күзәнәкләр катлавы, камбийның бүленүче күзә­нәкләре юкәргә һәм үзагачка башлангыч бирәләр. 47558 Камбоджаның 12нче гасыр Ангкор Ват Һинд дине гыйбадәтханәсе, дөньяның иң зур гыйбадәтханәләренең берсе. 47559 Камбулат ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 47560 Камга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47561 Камдый — Русия территориясеннән ага торган елга. 47562 Камен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 47563 Каменистая — Русия территориясеннән ага торган елга. 47564 Каменка-Геолог ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 47565 Каменка ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 47566 Каменкадан 5 км ераклыкта. 47567 Каменка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 47568 Каменка ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 47569 Каменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47570 Каменка ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 47571 Каменка ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 47572 Каменка ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 47573 Каменка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 47574 Каменка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 47575 Каменка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 47576 Каменная Валса — Русия территориясеннән ага торган елга. 47577 Каменная Поляна — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 47578 Каменная Речка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 47579 Каменная — Русия территориясеннән ага торган елга. 47580 Каменное ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 47581 Каменноозерское ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 47582 Каменные Ключи ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 47583 Каменный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 47584 Каменный Яр — Русия территориясеннән ага торган елга. 47585 Каменовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47586 Каменская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 47587 Каменская Суева — Русия территориясеннән ага торган елга. 47588 Каменск-Уральский ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 47589 Каменушка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 47590 Камера - инструменталь әсәрләр, драма спектакльләренә музыка һ.б. язган http://magarif-uku. 47591 Камера-инструменталь әсәрләр, романслар, җырлар язган, шулай ук халык җырларын эшкәртүче дә булган. 47592 Камешкир — Кыдады елгасы кушылдыгы. 47593 Камешник ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 47594 Камешница (Сорока) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47595 Камжела (Приезжая Камжела) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47596 Камзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 47597 Камзолка (Камзола), элек Казангал, Казмала — Сердоба елгасының уң кушылдыгы. 47598 Камзолка (Рянза), элек Казангал, Казмала — Хопер елгасы кушылдыгы. 47599 Камзул — ир кешеләр киеме. 47600 Камил Галимов * Камил Галимов (1962), табиб, медицина фәннәре кандидаты. 47601 Камил Дәүләтшин – татар әдәбияты белгече, филология фәннәре кандидаты ( 1972 ), профессор, Башкортстан Республикасының мәгариф отличнигы, атказанган фән эшлеклесе. 47602 Камил егәрлек куллану һәм җылылык тарату үзлекләре белән бергә, аларны эчкә куелган санаклар (eng. embedded computer) өчен бик файдалы итә. 47603 Камил Җамаев — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 47604 Камил исә — европача тәрбияле, Коръән Хафиз (яттан белүче), җырчы, соңгы модада киенә, русчаны яхшы белә, гарәпчәне «су урынына эчә».. 47605 Камилләштерү чорында әлеге операцион система «Longhorn» исеме белән билгеләнгән. 47606 Камил математиканы да яхшы үзләштерә. 47607 Камил Якупов Казанда артист гаиләсендә туа. 47608 Камил Якупов - опера җырчысы. 47609 Камил Якуповта сирәк очрый торган тенор-альтино тавыш. 47610 Каминчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 47611 Камка-Арпын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 47612 Кам-Ключ — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 47613 Камкульская — Русия территориясеннән ага торган елга. 47614 Камлак ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 47615 Каммөхәммәт Айтмәмбәтов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 47616 Камоэнс — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 70 километрлы кратеры. 47617 Камрю — Русия территориясеннән ага торган елга. 47618 Камский ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 47619 Камский ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 47620 Камский — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 47621 Камское ( ) — Удмуртиянең Камбарка районындагы авыл (элек — шәһәр тибындагы бистә ), Нефтебаза авыл җирлеге үзәге. 47622 Камтытыгем — Русия территориясеннән ага торган елга. 47623 Камчала — Русия территориясеннән ага торган елга. 47624 Камчалытамак — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 47625 Камчатка актив янартау эшчәнлеге зонасына керә, ярымутрауда якынча 300 эре һәм кече янартау урнашкан, аларның 29сы — гамәлдәге, шул исәптә Ключевская Сопка — Ауразия кыйтгасында иң биек янартау. 47626 Камчаткада 160 тан артын янартау (шул исәптә 28 гамәлдәге) бар. 47627 Камчинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 47628 Камчуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47629 Камчылар бер, ике яки күп булырга мөмкин. 47630 Камчы урынына, гадәттә, ишкән сөлге була. 47631 Камыл-Игл — Русия территориясеннән ага торган елга. 47632 Камыр басалар да берничә тигез кисәккә бүләләр, һәркайсын 1,5—2 мм калынлыгында тигез итеп җәяләр. 47633 Камыр кабаргач, бәрәңгене, җылы килеш, камырга салып тигезләп ягалар һәм, өстенә сөткә тугланган йомырка сарысы сөртеп, мичкә тыгалар. 47634 Камырның кырыйларын күтәреп, 4—6 җирдән чеметеп куялар һәм, эч салгач камыр пешми калмасын өчен, коры табада яисә калайда пешереп алалар. 47635 Камырны токмач шикелле кисеп ясалган төре – "Бохар кәләвәсе" дип атала. 47636 Камыр өлгергәч, кисәкләргә бүлеп, баусыман итеп тәгәрәтәләр һәм кузы чикләвегеннән кечерәк итеп турыйлар. 47637 Камыр өстенә балкашык яисә пычак очы белән ит салалар, камырның кырыйларын чеметеп ябыштыралар, баш-башларын тоташтыралар. 47638 Камыр өстенә (камыр корт салгач җебеп китмәсен дип) юка гына итеп — дөге, аннары — корт, аның өстенә — 2-3 мм тигезләп дөге, өстенә 6-8 мм калынлыгында ит тарткычтан чыгарган кыздырган ит салалар, иткә майда кыздырган суган кушып болгатырга мөмкин. 47639 Камырын башка пилмәннәрнеке кебек әзерлиләр. 47640 Камырын башка пилмәннәрнеке шикелле әзерлиләр. 47641 Камырын вә кыстыбыен үзен нәкъ бәрәңге кыстыбый шикелле әзерлиләр. 47642 Камышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47643 Камышево ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 47644 Камышенка (Камышанка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47645 Камышенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47646 Камышинка — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 47647 Камышинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 47648 Камышка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47649 Камышкыр районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 47650 Камышлар арасында кыр үрдәкләре йөзә. 47651 Камышла — Русия территориясеннән ага торган елга. 47652 Камышлейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47653 Камышлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 47654 Камышловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47655 Камышлыда Коммунистик яшьләр мәктәбендә укый. 1921 нче елда Богырыслан педагогия техникумына укырга керә. 47656 Камышлы Күл — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 47657 Камышлытамак — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 47658 Камышлы — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 47659 Камышлы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 47660 Камышлы төбәгендә Русиядә беренче булып нефть ятмалары табылган һәм аны кудыру заводы корылган. 47661 Камышовка ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 47662 Камы-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 47663 Камыш-Самарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47664 Камыш һәм нарат чыпчыклары бары тик хайван азыклары: бөҗәкләр һәм аларның личинкалары, үрмәкүчсыманнар, вак моллюсклар белән, ә калганнары җиләкләр һәм вак чүп үлән орлыклары белән тукланалар. 47665 Камыш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 47666 Канава — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 47667 Канавино районы барлыкка килә (хәзер — Түбән Новгородның Канавино районы). 47668 Канавино районы ( ) — Нижгар шәһәре районнарының берсе. 47669 Канагавада цунами Цунами - озынпериодлы (бер-берсеннән ерак бара торган) диңгез гравитацион сейсмик сәбәпләрдән барлыкка килә торган зуп-зур дулкыннар. 47670 Канадада елгалар күп, алар, нигездә, кар һәм яңгыр сулары белән туена. 47671 Канадада, октябрь аена икенче дүшәмбе көнне, АКШ -да ноябрь аена дүртенче җомгада үтелә. 47672 Канадада Юниор такымы өчен чыгыш ясый. 47673 Канада кубогы турнирларының 18 матчында катнаша. 47674 Канада Милли урман атналыгы - сентябрьның соңгы атнасы - дәвамында. 47675 Кана исемле әлифбаны уйлап чыгару кытай теле урынына япон телендә язу мөмкинчелеген бирде. 47676 Канакач — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 47677 Канакша (Югары Канакша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47678 Канал 1948 — 1952 елларда төзелгән, тоткыннар хезмәте файдаланылган. 47679 Канал Азовский оросительный — Русия территориясеннән ага торган елга. 47680 Канал Аурупадан Һиндстанга иң якын су юлын ача. 47681 Канал аша ел саен 18-20 мең кораб уза. 47682 Канал Багаевский — Русия территориясеннән ага торган елга. 47683 Канал буендагы һәр аерым киртләчнең өстенә озын колгалар беркетелгән. 47684 Канал Верхне-Сальский — Русия территориясеннән ага торган елга. 47685 Каналейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47686 Каналлар челтәре шәһәрне Эльба һәм Одер елгалары белән тоташтыра. 47687 Канал Невинномысский — Русия территориясеннән ага торган елга. 47688 Каналның максатларына Ислам темасына тапшырулар әзерләү, дини мәгърифәтчелек, мөселман дөньясындагы вакыйгаларны яктырту керә. 47689 Канал өлешчә туздырыла, кораблар канал төбенә батырылган һәм канал буйлап хәрәкәт тоткарланган. 47690 Канал Право-Егорлыкский — Русия территориясеннән ага торган елга. 47691 Канал Пролетарский — Русия территориясеннән ага торган елга. 47692 Канал Ростовский распределитель — Русия территориясеннән ага торган елга. 47693 Канал ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 47694 Канал тасвирламасы Тоташу сиситемасы Озёрная елгадан башлана (Озёрная Кетька кушыла, ә Кеть Обга кушыла); аннан соң канал Ломоватая елгасы буйлап юл тота, аннан соң Язевтатая елгасы буйлап аның Водораздельное күленә кадәр юл тота. 47695 Канал төзелеше буенча лимфа тамырына охшаш. 47696 Кананак — Русия территориясеннән ага торган елга. 47697 Канан — Русия территориясеннән ага торган елга. 47698 Канарбуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47699 Канар утрауларының зурлык буенча өченче шәһәре Сан Кристобаль де ля Лагунa Тенерифеда Дөнья Мирасы урыны. 47700 Канар Утраулары, шулай ук "Кәнәриләр" буларак билгеле - ул Марокконың көньяк яры янында аның көньяк чигеннән 100 км га көнбатышта урнашкан архипелаг һәм Испаниянең автоном җәмгыяте. 47701 Канас — Русия территориясеннән ага торган елга. 47702 Канат Дротикның канатының максаты — дротикның очуын стабилизацияләү һәм очу траекториясен саклау. 47703 Канат җәеме 3 мм дан 300 мм га кадәр. 47704 Канат җәеме 70-90 мм, ак төстә, алгыларында зур кара таплар, арткы канатларында кара каймалы эре кызыл таплар бар. 47705 Канат җәеме 8 см га кадәр. 47706 Канат җәеме 8 см га кадәр, көрән төстә, ак һәм кара сызыклары бар. 47707 Канат җәеме Европа төрләрендә 90 мм, тропик төрләрдә 250 мм; арткы канатлары эчке кырые буенча дугасыман уемлы һәм корсагына тиеп тормый. 47708 Канатлар җиде каурыйдан, калкандагы розетка сигез таҗ яфракчысыннан тора. 47709 Канатлар мембранасы бик нечкә булган. 47710 «Канатлар талмасын» ( 1971 ), «Картлык-кемгә шатлык», «Кайда сез, улларым» исемле повестьлары белән киң таныла. 47711 Канатлары ак төстә, кара тимгелләре бар, корсагы кара төстә, буй-буй ак сызыклы. 47712 Канатлары киң, һавада канат какмый озак очарга җайлашканнар. 47713 Канатлары киң һәм урманнар өстеннән канат какмый гына очуга җайлашкан. 217 төре бар. 47714 Канатлары озын һәм очлаеп килгән, тиз оча. 47715 Канатлары озын һәм очлы. 47716 Канатлы ак барс — Татарстан Республикасының милли символы. 47717 Канатлы тастарны күбрәк яшь хатыннар бәйләгән. 47718 Канат хәрәкәт юнәлешенә таба почмак ясап урнаштырылса, ул каршы һава агымын аска таба ташлап бара. 47719 Канаты сирәк тамырчыклы, үтә күренмәле. 47720 Канаты юка, алсу, өске канаты ачык төстә, һәрберсендә 5әр буй сызыгы бар (латинча атамасы — decemlineata, ун сызыклы, дигәннән килә). 47721 Канауларны, буаларны үсемлекләрдән чистартып тору зарур. 47722 Канаш — Зөя тимер юлында станция. 47723 «Канаш» — Сембер өлкәсе чуаш газеты. 47724 «Канаш» сүзе чуашчадан «киңәш» дигәнне аңлата һәм бу терминның берничә аңлатмасы бар: * Канаш — Чуашстанның Канаш районына керүче шәһәр. 47725 Канашта автоагрегатлар заводы һәм вагоннар ремонтлау заводы, Алатырда приборлар төзү заводы, Шөмерледә автофургоннар комбинаты махсус автомбильләр заводы урнашалар. 47726 Канаш — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 47727 Кан басымының түбән төшүе гипотония дип атала. 47728 Канбәк — Башкортстанның Миякә районынындагы татар авылы, Богдан авыл советына карый. 47729 Кангла — Русия территориясеннән ага торган елга. 47730 Кангыл — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 47731 Кандабулак (Зур Кандабулак) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47732 Кандагы эритроцитлар бер-берсенә ябышып башта куыклар барлыкка китерә, соңыннан төерчекләргә әверелә. 47733 Кандаковка — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 47734 Кандаково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 47735 Кандалеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 47736 Кандарла — Русия территориясеннән ага торган елга. 47737 Канда холестерин һәм башка липидлар нормадан артыграк икән, алар эре артерия тышчасына тупланып, атеросклероз төерчекләре хасил итә. 47738 Канда шикәр микъдары артык күбәя һәм сидек белән бүленеп чыга башлый. 47739 Кандидатларны Хәрби һава көчләре хезмәткәрләре арасыннан эзлиләр. 47740 Кандидатлык ( 1974 ), Урал топонимиясе буенча докторлык ( 1998 ) диссертацияләре яклый. 47741 Кандидатлык ( 1988 ел ), докторлык диссертацияләре яклый. 47742 Кандидатлык диссертациясен 1955 елда яклый. 47743 Кандидатлык диссертациясен яклаганнан соң, унбиш ел буена Мәскәү физик культура институтында велосипед спорты кафедрасы мөдире вазыйфасында эшләп, профессор дәрәҗәсенә кадәр күтәрелгән. 47744 Кандидатлык диссертациясен яклагач, Ф.Әхмәтова Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм тарих институтында халык иҗатын өйрәнү белән шөгыльләнә башлый. 47745 Кандидатлык хезмәте Башкортстан матбугаты тарихына багышланган. 47746 Кандидатлык хезмәт темасы: «Татар шәҗәрәләрен тарихи һәм тел гыйлеме күзлегеннән тикшерү» ( 1981 ). 47747 Кандракүл — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 47748 Кандра-Төмәкәй — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 47749 Кандра урта мәктәбен ( 1945 ), Уфада театр укуханәсен ( 1948 ), Мәскәүдә әдәбият институтын ( 1960 ) тәмамлый. 47750 Кандрашкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 47751 Кандыболак — Русия территориясеннән ага торган елга. 47752 Кан әйләнеше йомык, йөрәк тәннең корсак ягында урнашкан була. 47753 Кан әйләнешенең зур түгәрәге буйлап кан – 20 – 23 секунд эчендә, ә кечкенә түгәрәк буйлап 5 тапкыр тизрәк уза. 47754 Кан әйләнеше һәм газ алмашы әгъзалары юк. 47755 Канерга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47756 Канәфи Абзалетдин улы Нәфыйков — татар рәссамы, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 47757 Канехлог-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 47758 Канж-Гун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 47759 Кан җибәрүдә резус-фкторның гамәли әһәмияте зур. 47760 Канза — Русия территориясеннән ага торган елга. 47761 Канзас АКШның 34 нче штаты булган. 47762 Канзафар — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 47763 Каникул вакытларында мөстәкыйль оештырылган фольклор экспедицияләрендә татар халык җырларына игътибар итә, борынгы йола, гореф-гадәт җырларының үзенчәлекләре, халык көйләрен җыю һәм өйрәнү тарихы белән кызыксына. 47764 Каниф, Ногман чокыры, Сәйфи әрчү, Максим авылы ягында “ Байсар ” (авылга нигез салучыларның берсенең исеме), Сибәде ягында “Слабутнай” (ирек дигән сүздән алынган) дип аталган урыннар әле дә бар. 47765 Канифольный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче авыл. 47766 Канифоль (сумала) парларының берникадәр сәламәтлеккә зарары булуын онытмагыз. 47767 Кан капиллярлары сары тапның аскы өлешендә генә бар; аның урта өлешендә челтәркатлау бик юкара һәм фоторецепторлардан гына торган үзәк чокырчык (лат. 47768 Канкойгыч сугыш күп корбаннар белән тик 1992 елда тәмамлана һәм Көньяк Осетия фактик рәвештә Тифлиска буйсынмый башлый. 47769 Канкойгыч сугышлар берничә көн дәвам итә. 47770 Канлы бәрелешләрнең берсендә яраланып, шактый вакыт госпитальдә дәвалана, аннары Сарытау шәһәрендәге хәрби училищега укырга җибәрелә. 47771 Канлылар хәзерге сыйныфларга охшаган төркемнәргә бүленгән. 47772 Канлы низаг Русия җитәкчелеге «көч кулланырга» киңәш биргәннән соң башлана. 47773 Каңлы урта мәктәбендә 2011 елда 237 бала укыган. 47774 Канлы якшәмбедән соң күпләп эш ташлаулар, армия белән флотта инкыйлаблар һәм фетнәләр башланган. 1905 елның 17 октябре Русия тарихында сынылыш мәле дип исәпләнә. 47775 Каннада Википедиясе – нең каннада телендәге бүлеге. 47776 Канн (Канн, ) — Франсаның Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 47777 Канның оюы Кан тамырлары җәрәхәтләнгәндә, канның агуы тоткарлый торган куерык – тромб хасил итеп, кан ойый. 47778 Канның яртысыннан артыгын тәшкил итүче плазманың зур өлеше (күләм буенча 90%) судан тора. 47779 Канны сеңдерү өчен мәйданга даими рәвештә ком сибеп торганнар. 47780 Канонерка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 47781 Кан ою – организмның кан югалтудан саклый торган саклагыч җайлашуы. 47782 Кан плазмасында эрегән матдәләр капилляр диварлары аша күзәнәкләргә үтә. 47783 Канск-Әчинск бассейнның күмердә өч ТЭЦ һәм өч ГРЭС эшли. 47784 Канск ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 47785 Кан тамырлары җыелган урын, күрү нерв дискын уң якта ачык өлкә буларак күрсәтүче челтәркатлау фотосурәте. 47786 Кан тамырлары системасы йомык түгел (аорта һәм артериялар сакланган), йөрәге метамер, артериаль. 47787 Кан тамырлары төзелешләре ягыннан бертөрле түгел. 47788 Кан тамырлары югары басымга чыдый алмый һәм шартлый. 47789 Кантес — Русия территориясеннән ага торган елга. 47790 Кант моның белән генә дә чикләнми. 47791 Кантон — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 47792 Кантон башлыгы Хөрмәкәй Нугайбәк улы чакыруы буенча барып, 12 нче кантонда дини йолаларның, ислам кануннарының үтәлешен күзәтә, дин әһелләрен берәм-берәм күреп тә, бергә җыеп та сөйләшүләр уздыра. 47793 Кантоннардан ачтан үлүчеләр хакында җан әрнеткеч хәбәрләр килә. 47794 Кантоннардан килгән хәбәрләрдә продотряд кешеләренең аеруча кансызлыгы, явызлыгы хакында сөйләнә. 47795 Кантон системасы бетерелгәч, башкортларга - 30ар, мишәрләргә 15әр дисәтин ир бирергә дигән указ чыга. 47796 Кантуганлы ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 47797 Кантукаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 47798 Кантүк — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 47799 Канунбирү мәҗлесе 45 депутаттан тора, мәҗлеснең рәисе — Брилка Сергей Фатеевич. 47800 Канун бирү органы - парламент. 47801 Канун бирүче орган - бер палаталы Ассамблея. 47802 Канун бирүче орган - бер палаталы җөмһүрият Ассамблеясы. 47803 Канун бирүче орган - бер палаталы Федераль җыелыш. 47804 Канун бирүче орган - депутатлар Палатасы. 47805 Канун бирүче орган - Дәүләт шурасыннан һәм Дәүләт җыелышыннан торган парламент. 47806 Канун бирүче орган - парламент. 47807 Канун бирүче орган - Халык вәкилләре палатасы. 47808 Канун буенча, бурычлы кешеләр яңадан ирекле кеше була алганнар, ләкин аларны хәерчелектән коткара торган һәм байларның авыр изүләреннән азат итә торган бер закон да булмаган. 47809 Канун буенча, татар хосусый мәктәпләрендә дин сабаклары укыту гына рөхсәт ителгән була, фәнни белем укыту катгый тыела. 47810 Кануни яктан, папа итеп теләсә кайсы өйләнмәгән католик ир-аты сайланыла ала, конклавтан соң ул руханилыкка яки епископлыкка багышланырга тиеш. 47811 Канунлаштыру турында карар хәзерге папа Франциск тарафыннан кабул ителгән. 47812 Канунлы хан Туктамыш Алтын Урда таҗын кайтарырга ниятләгән һәм Мамай белән Туктамыш хан ватандашлар сугышы башланган. 47813 Кануннарны башкару хакимияте Бөекбританиянең Яшерен шурасына ант китергән премьер-министр һәм аның кабинеты тарафыннан башкарыла. 47814 Кануннар үтәлеше артыннан премьер-министр җитәкләгән хөкүмәт карый, ләкин президентның да күп вакәләтләре бар. 47815 Кануннар чыгару инициативасы хокукына ия булган. 47816 Канунның бишенче маддәсенә Татарстанда латин һәм гарәп әлифбасын куллану мөмкинлекләре турында язылган. 47817 Канунның хакимнәр теләге-ихтыярыннан өстенлеге ( ) һәм, байлыгына, социаль хәленә һәм абруена карамыйча, бөтен гражданнарның канун каршында тигезлеге юридик яктан либерализм принциплары итеп карала. 47818 Канун хакимияте Маврикийның җәза бирү системасы белән идарә итүче кануннар күбесенчә Франция гражданнар кануныннан һәм Британия гадәти кануныннан алынган. 47819 Канун чыгару органы – Генераль штатлар. 47820 Канун чыгару органы — Милли парламент. 47821 Канун чыгару хакимияте кыйрал һәм, Сенаттан (13 әгъза, 10 сы генерал-губернатор, 3 се – оппозиция тарафыннан билгеләнә)һәм Вәкилләр Палатасыннан (15 депутат, 5 елга чайланалар) торган, икепалаталы мәҗлес вазыйфалылыгында. 47822 Канун чыгару хакимиятен парламент башкара. 47823 Канун чыгаручы органы — депутатлар палатасы һәм Сенаттан гыйбарәт парламент. 47824 Канун чыгаручы хакимият — Милли конгресс (парламент). 47825 Канун чыгаручы хакимиятне вәкилләр пулаты һәм сенаттан гыйбарәт булган Конгресс (яки Баш Ассамблея), башкарма хакимиятне президент гамәлгә ашыра. 47826 Канун чыгаручы хакимиятне икепулатлы парламент (аскы пулат — сейм, югары пулат — синәт), башкарма хакимиятне президент һәм Министрлар Шурасы (хөкүмәт) гамәлгә ашыра. 47827 Канун чыгаручы хакимиятне ике пулатлы парламент: Милли Шура (аскы пулат) һәм Федераль Шура (югары пулат) гамәлгә ашыра. 47828 Канун чыгаручы хакимиятне икепулатлы парламет, башкарма хакимиятне хөкүмәт гамәлгә ашыра. 47829 Канун чыгаручы хакимиятне риксдаг (бер пулатлы парламент), башкарма хакимиятне хөкүмәт гамәлгә ашыра. 47830 Канун чыгаручы хакимиятне Югары Мәҗлес, башкарма хакимиятне баш министр җитәкчелегендә Министрлар Шурасы (хөкүмәт) гамәлгә ашыра. 47831 Кан үпкә капиллярлары буйлап акканда, аңа кислород керә, бер үк вакытта углекислый газ каннан үпкәләргә тулган һавага күчә, ягъни веноз кан артериаль канга әйләнә. 47832 Канцар – Русия территориясеннән ага торган елга. 47833 Канцлер тарафыннан җитәкләнгән Патша Казнасы дәүләтнең финанс һәм икътисади сәясәтен булдыру өчен җаваплы. 47834 Канчура — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 47835 Канчура ( ) — Нязя елгасы кушылдыгы. 47836 Каньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47837 Канэ-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 47838 Кан эчкән саен, аны үзләштерү дәрәҗәсенә карап, ана талпан 1-20 күкәй сала. 47839 Кан-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 47840 Каолин (ак балчык) түбән сыгылмалылыгы белән аерыла. 47841 Капаев иҗаты 1950 еллардан бастырыла башлый. 47842 Капаев иҗаты 1968 елдан бастырыла башлый. 47843 Капанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47844 Капей-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 47845 Капиданцы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 47846 Капидетская (Килидетская) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47847 Капиллярлар башта – вак, аннары эрерәк веналарга берләшәләр. 47848 Капитализмга хас барлык күренешләр (уңае да, тискәресе дә) гел яман дип табыла. 47849 Капитализм – хосусый милеккә һәм базар икътисадына нигезләнгән җәмгыять төре. 47850 Капиталистик товар алмашу мөнәсәбәтләренә һәм киңрәк аралашуга күчә барган саен төрле җирдә яшәүче татарларның киеме уртак, нормалашкан формаларын кабул итә. 47851 Капиталистик һәм социалистик реклама капма-каршы куела. 47852 Капиталистлар сыйныфының аңлы вәкилләре, сәнәгатьнең үсеше эшче көчнең хезмәт хакын һәм тормыш дәрәҗәсен үстерүне күздә тотарга тиеш, дигән фикергә киләләр. 47853 Капитан Джеймс Кук 1770 елда Австралия ярында I гаҗәеп сәер хайван күрә һәм шунда яшәүче - бер кешедән: «Бу хайванның исеме ничек?» 47854 Капитан Җ. Гилберт исемен йөртә. 47855 Капитуллар системасы 1789 елның 14 декабрендә бетерелә. 47856 Капитуляция шартлары буенча Франциянең 60%ы Алмания контроле астына бирелгән, француз гаскәрләре коралсызланганнар, французлар алман оккупацион гаскәрләрен асрарга мәҗбүр булганнар. 47857 Капканова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 47858 Капканы ачкан була. 47859 Капканы ачуга, шул чаңгыларны аякларыма кидем дә, алдымда җәелеп яткан ак кар өстеннән атлап киттем. 47860 Капка һәм капка мәйданчыгы Капка рамы ике вертикаль терәктән һәм аларны тоташтыручы кызыл төстәге горизонталь өрлектән гыйбәрәт. 47861 Капкачы ( ) — кайбер спорт төрләрендә уенчылардан берсе. 47862 Капкачылар гына кул белән дә уйный алалар. 47863 Капка ясаучы кызлар буш куллары белән аларның арка-кабыргаларына җиңелчә суккалап калалар. 47864 Каплаучы эпителий, үз нәүбәтендә, бер катлы, күп катлы һәм күчемле була. 47865 Капоретто янындагы фаҗига Удинеда чигенә торган итальян армиясе 1917 елның көзендә союзникларны тагын бер күңелсез «сюрприз» көтеп тора. 47866 Капосья — Русия территориясеннән ага торган елга. 47867 Каппель төркеменең һөҗүме уңышсыз булган аркасында кызыллраны чолгап алуы уңышсызлыкка очрый. 47868 Капса — Русия территориясеннән ага торган елга. 47869 Капшап тою төкләре — вибриссалар — танау очында гына түгел, койрыгында да бар. 47870 Караадыр – Казахстан территориясеннән ага торган елга. 47871 Караайры — Русия территориясеннән ага торган елга. 47872 Кара Ануй ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 47873 Кара Атиг — Русия территориясеннән ага торган елга. 47874 Кара аяклы (Gyrinus marinus Gill) һәм сары аяклы (G. natator L.) әйләнчек коңгызлар киң таралган. 47875 Кара Баймәнов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 47876 Кара Баймәнов — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 47877 Карабалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47878 Карабаново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 47879 Кара Бармак — Русия территориясеннән ага торган елга. 47880 Карабаш сусаклагычы, Зәй елгасында, Бөгелмә районының Карабаш бистәсе янында. 47881 Карабодай гадәттә июнь июль айларында чәчәк ата. 47882 Караболак (Байту) — Киембай елгасы кушылдыгы. 47883 Караболак, — Сәнәр елгасы кушылдыгы. 47884 Кара Борнаш — Татарстан Республикасының Апас районында урнашкан авыл. 47885 Каработак — Русия территориясеннән ага торган елга. 47886 Кара бугаз култыгы) — диңгезнең төньяк-көнчыгышында ( Төрекмәнстан Республикасы ) урнашкан тозлы күл, 1980 елга кадәр Каспий белән тар (200 м) бугаз аркылы тоташкан култык булган. 47887 Кара-Бугат — Русия территориясеннән ага торган елга. 47888 Карабулак (Сормино) — Кыдады елгасы кушылдыгы. 47889 Карабулакта 19 мәчет, 3 базар, 3 хастаханә, даруханәләр, китапханәләр бар. 47890 Карабула́к Торак пунктлар Казахстан * Карабулак ( ; ) — Көньяк Казакъстан өлкәсе Сайрам районындагы үзбәк авылы. 47891 Карабутак — Олы Кумак елгасы кушылдыгы. 47892 Кара Вадега — Русия территориясеннән ага торган елга. 47893 Караваево — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 47894 Каравайково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 47895 Караванное ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 47896 Караван-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 47897 Каравеллалар Атлантик океанны исән-имин кичәргә мөмкинлек биргән беренче кораблар була. 47898 Каравон.jpg Максат Татарстанда рус фольклорына игътибарны арттыру, борынгыларның гореф-гадәтләрен саклау һәм үстерү. 47899 Каравочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 47900 Каравылчылар урыннарына басу белән, куяннар чишмәне сикереп чыгып, түгәрәк уртасындагы әйберне үзләре ягына алып чыгарга тырышалар. 47901 Карага диалекты (ука диалекты) - алютор теленең Ерак Көнчыгышның Камчатка краенда таралган диалекты. 47902 Карагай ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 47903 Карагай — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 47904 Карагай — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 47905 Карагайкүл — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 47906 Карагайлы — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 47907 Карагайлы — Төяләс елгасы ( Җаек елгасы басс.) кушылдыгы. 47908 Карагай — Русия территориясеннән ага торган елга. 47909 Карагала ( ) — Сакмар елгасы кушылдыгы. 47910 Караганды шәһәре үзенең шахталары һәм АЛЖИР, Карлаг дигән лагерьлары белән дә мәгълүм. 47911 Карагач (Караагаш) — Әстерхан өлкәсенең Нариман районында урнашкан торак пункт. 47912 Карагач (Киров) — Адыгеянең Шовгенов районында урнашкан торак пункт. 47913 Карагаш диалекты - нугай теленең бер диалекты, акнугай диалектына якын тора. 47914 Карагаш кызларының туй киеме: өстен шлауш яки кимешәк, күп кенә асма металл бизәкләрдән торган баш бәйләвече (мөезбек), гадәттә, чигүле яки аппликацияле, цилиндр рәвешле, тукымадан тегелгән биек баш киеме (саукеле) һәм аның өстенә бөркәнелгән тастар. 47915 Карагашлар ипи-күмәчне, башлыча, тандырда (җиргә казып эшләнгән мичтә) пешергән. 47916 Карагашлар (кундырау татарлары, карагаш-нугайлар) — нугай халкының Әстерхан өлкәсендә яшәүче бер төркеме. 47917 Карагашларның туган теле. 47918 Карагаш хатын-кызларының өске киеме киң җиңле халат (каптал) яки җиңсез халат рәвешендә (казаки каптал) була. 47919 Карагем — Русия территориясеннән ага торган елга. 47920 Карагуҗа (Суходол чокыры, Карагужинка чокыры) — Терешка елгасы кушылдыгы. 47921 Карагуж — Русия территориясеннән ага торган елга. 47922 Карагул — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 47923 Кара да гына урман кыя бите, Шаулыйдыр да кичен, җил чакта. 47924 Кара диңгез губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 47925 Кара диңгез Диңге́з – коры җир белән чикләнгән Дөнья океаны өлеше. 47926 Кара диңгезендә диңгез порты. 47927 Кара диңгезен Лаптевлар диңгезе белән тоташтыра. 47928 Кара диңгезнең төньягында (Малая Пешерина) һәм Болгариядәге (Мадара) табылган истәлекләре дә шуларга охшаш. 47929 Кара диңгез яр сызыгы озынлыгы 210 км. 47930 Кара диңгез ярында, Ялта шәһәреннән 120 км төньяк-көнчыгышта урнашкан. 47931 Карадуган җидееллык мәктәбен тәмамлый. 47932 Карадуган — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 47933 Карадыган — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 47934 Караев) балетында 1924 елның 18 сентябрендә Ленинградта туган. 47935 Караелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47936 Караелга — Сакмар елгасы кушылдыгы. 47937 Кара-Елга — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 47938 “Кара әле, ничек матур итеп татарча сөйләшәләр?” 47939 Каразирек — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 47940 Каразирек — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 47941 Каразирек — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 47942 Караидел ( ) – авыл, Караидел районы (1932—56 елларда һәм 1963 елдан алып) һәм Караидел авыл советы үзәге; пристань. 47943 Караидел елгасы кушылдыгы Үрмәкәй буенда урнашкан. 47944 Караидел елгасына (тамагыннан 262 км еракта) коя. 47945 Караидел елгасының сул кушылдыгы. 47946 Караидел елгасының сул як ярында урнашкан. 47947 Караиделлеләрнең түбән сортлы агач һәм агач калдыкларыннан пиролез ысулы белән күмер брикетлары җитештерү тәҗрибәсе кызыклы. 47948 Кара: * Идәш (Касмарт кушылдыгы) — Башкортстанның Зиянчура районындагы елга. 47949 Карай — Ворона елгасы кушылдыгы. 47950 Карайга — Русия территориясеннән ага торган елга. 47951 Кара йөзләр- Мәҗит Гафури 1923-1924 елларда язган әсәр. 47952 «Кара йөзләр» спектакленнән күренеш «Кара йөзләр» — 2013 2014 елларда Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия драма театрында сәхнәләштерелгән һәм уйналган драма спектакле. 47953 “Кара йөзләр”- шул чордагы татар әдәбияты өчен тулы мәгънәсендә күләмле һәм беренче психологик әсәр дә. 47954 Карай (Сулы Карай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 47955 Кара каен гөмбәсе антибиотик һ.б. кыйммәтле сыйфатларг ия, дарулар һәм биопрепаратлар алу өчен файдаланыла. 47956 Кара каен дымлырак, торфлырак, сазлыклырак урыннарда үсәргә ярата. 47957 Кара каенның агачы карасу төстә була. 47958 Кара каенның бер яшьлек чыбыклары мамыклырак, йомшак, ботаклары бервакытта да иенке булмый, өскә карап кына үсә. 47959 Каракалпак Википедиясе – нең каракалпак телендәге бүлеге. 47960 Каракалпакстанда ( 1976 ), Якутиядә ( 1978 ) « БАССР әдәбияты һәм сәнгате көннәре»ндә катнаша. 47961 Кара кан тамырларында кан җыелып оеша (венозный застой). 47962 Кара каргалар төркем-төркем булып урман буйларында, шәһәр паркларында, агачлыкларда оялыйлар. 47963 Карак бер баланы «йолкып алып» китә. 47964 Кара Кер — Русия территориясеннән ага торган елга. 47965 Карак кесәсен актарган була, акча эзләгәндәй итенә, үзе сатучыны ничек алдау турында план кора. 47966 Карак кеше яңадан килә. 47967 Караклар ашамлыкларны да урлап бетергәч, әби белән бабай каракның өенә барып барлык ашамлыкларын алып кайталар. 47968 Караклыкны авыл кешеләре күсәкләр белән коралланып кизү торып туктатты. 47969 Каракөз (21.10-21.11) аеның исеме үк көз фасылының уртасы, халыкта “ни арба, ни чана” вакыты булуын әйтеп тора. 47970 Каракөз ае Милади тәкъвим буенча 21 октябрьдән 21 ноябрьгә кадәр сузыла. 47971 Каракокша ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 47972 Каракол — Русия территориясеннән ага торган елга. 47973 Кара-Коль — Русия территориясеннән ага торган елга. 47974 «Кара көннәр» өлкәсендә тоташ якты көннәр, ягъни ярты төн кояшы чыга торган чаклар да була, ләкин алар елның башка бер вакытына туры киләләр. 47975 Каракош, шулай ук кабер каракошы, яки үләт бөркете ( ) — карчыга кошлар семьялыгының каракошлар ыругыннан ерткыч кош. 47976 Карак та алар белән килә. 47977 Кара-Кудюр ( ) — Алтай Республикасының Улаган районында урнашкан авыл. 47978 Каракүл — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 47979 Каракүл — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 47980 Каракүл — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 47981 Каракүл (Каракол) шәһәренә нигез салынган. 47982 Каракулка – Русия территориясеннән ага торган елга. 47983 Каракүл ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 47984 Каракүлмәк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 47985 Каракүл — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 47986 Каракша ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 47987 Кара кырмыскалар Бакча һәм паркларда, болыннарда һәм аланнарда бакча кырмыскасы, яки кара кырмыска очрый. 47988 «Карак» янә бер атны урлап кача. 47989 Кара Лазургер — Русия территориясеннән ага торган елга. 47990 Каралатский Главный банк — Русия территориясеннән ага торган елга. 47991 Каралда — Русия территориясеннән ага торган елга. 47992 Каралты-куралары колхозга алына, бер өендә авыл советы урнаша. 47993 Каралька — Русия территориясеннән ага торган елга. 47994 Карамалы – Агыйделнең сул кушылдыгы. 47995 Карамалы — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 47996 Карамалы — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 47997 Карамалы-Бузат — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 47998 Карамалы-Гобәй — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 47999 Карамалы елгасы бассейнында, шәһәр тибындагы Кама Тамагы посёлогыннан 20 км көнбатыштарак. 48000 Карамалы Елга — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 48001 Карамалы — Накыз елгасы уң кушылдыгы ( Сакмар бас.). 48002 Карамалы – Олы Богырыслан территориясеннән ага торган елга. 48003 Карамалы ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан тимер юл разъезды. 48004 Карамалы — Татарстан территориясеннән агучы кече елга. 48005 Карамалы – Эстәвәнҗе елгасы кушылдыгы. 48006 Карама — Русия территориясеннән ага торган елга. 48007 Карамасар — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 48008 Кара матдә истилахы 1933 елда кертелгән. 48009 Карамбай ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 48010 Кара металлургия (Новолипецк металлургия кобинаты, торба заводлары), машиналар төзү (тракторлар төзү заводы, металлны кисүче станоклар эшләп чыгарылалар), химия (минирәл ашламалар), азык-төлек сәнәнгате ширкәтләре бар. 48011 Карамзинка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 48012 Каранай — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 48013 Каранай — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 48014 Каранбаш — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 48015 Каран — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан татар авылы. 48016 Караңгы авыл булган Алушта Стахеев акчаларына тиз арада курорт шәһәрчегенә әверелә. 48017 Караңгы гүрләрдән чыгып, мине үзеңә ала, икебезгә бер кабер булсын!” 48018 Караңгылык пәрдәсе әле иңәргә өлгермәгән урамнан берәү килә түгелме? 48019 Караңгылыкта хайван күзенә әз генә яктылык төшкәч, үзенчәлекле балкышы булу тапетум белән бәйле. 48020 Карангыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 48021 Караңгы һәм юеш (дымлы) торакларда ул озак саклана. 48022 Кара нокталы 3–5 кызгылт-көрән йомырка сала. 48023 Карантин корткычлар һәм бәрәңге авырулары аеруча куркыныч тудыралар. 48024 Каранторау — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 48025 Каранугай диалекты - нугай теленең бер диалкты. Дагстанның рәсми теле булган нугай әдәби теле нигезенә алынган. 48026 Каранъелга — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 48027 Каранъелга — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 48028 Караоба ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 48029 Караоюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 48030 Кара-Оюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 48031 «Кара пулат»ны иҗат итү өч ел ( 2012 2015 ) бара. 48032 «Кара пулат»та традицион ак һәм кара көчләр көрәше сурәтләнә. 48033 Карарда Татарстан республикасында барлык җаваплы хезмәткәрләрне билгеләү һәм аларны төрле урыннарга күчерү, шулай ук органнардагы вазифаларга кандидатлар күрсәтү РК(б)Ф өлкә комитетының гадәттән тыш хокукы дип билгеләп үтелә. 48034 Карар кылу теориясен, карар кылу анализын һәм мәгълүмат кыйммәте теориясен кулланып агентның ничек сайлаганын һәм план коруының анализын ясый торган төгәл математик кораллар эшләнгән. 48035 Карасаазкан — Русия территориясеннән ага торган елга. 48036 Карасаелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48037 Карасакал яуы Мартта берничә җыенда Нугай һәм Себер даругалары башкортлары халык исәбен алуны үткәрүдән баш тартырга карар итә. 48038 Кара-Сал — Русия территориясеннән ага торган елга. 48039 Карасаң, андыйларның рухи ныклыгы каршында арысландай тышкы кыяфәткә ия булган «рухи гарипләргә» үрнәк алыр урын бар.. 48040 Караса — Русия территориясеннән ага торган елга. 48041 Карасев Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 48042 Карасим — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 48043 Караска — Русия территориясеннән ага торган елга. 48044 Караслица — Русия территориясеннән ага торган елга. 48045 Карасса — Русия территориясеннән ага торган елга. 48046 Карасубазарда урта мәктәп – рөшдияне ( 1908 ел ), мөселман хәйрия җәмгыяте акчасына Истанбулда Галатасарай лицеен һәм университетның гарәп француз бүлеген ( 1914 ел ), Будапешт университетын ( 1920 ел ) тәмамлый. 48047 КараСу Балкар — Русия территориясеннән ага торган елга. 48048 «Кара» сүзе гомумән төрки телле күп кенә халыкларга хас үзенчәлек. 48049 Карасук ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 48050 Кара Су (Каракая-Су) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48051 Карасу каурый капламында аксыл таплар яки буй-буй сызыклар бар. 48052 Карасур ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 48053 Карасу — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 48054 Карасюрово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 48055 Каратабан ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 48056 Каратай-Садак — Сидәк елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 48057 Каратай суы буена утырганга — Каратай, ә Каратай суы Зәй суына койганга, авыл исемен Зәй-Каратай дип атап йөртәләр. 48058 Караталаят (Караталыаят) – Русия территориясеннән ага торган елга. 48059 Каратал — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 48060 Каратамак — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 48061 Кара таплы зәйтүнсыман яшел төстә 2-5 йомырка сала. 48062 Кара тараф Әлеге Куәт куллану концепциясе Якты тарафка капма-каршы тора. 48063 Кара таш – латин телле һәйкәлләрнең иң борынгыларның берсе. 48064 Кара таш ( хәҗәре әсвәд — «кара таш» Хәҗәре әсвәд — кара таш. 48065 Карат — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 48066 Кара тилгән Кара тилгәннең таралган өлкәсе. 48067 Кара тилгән Чын тилгәннәр, яки тик тилгәннәр ( ) — ерткыч кошларның карчыга кошлар семьялыгының бер ыругы. 48068 Кара тишекләр чынбарлыкта булуы мәсьәләсе, аларның барлыгы килеп чыгуы тартым теориясе дөреслегенә тыгыз багланышлы. 48069 Кара тишекнең гаять зур гравитацион кыры юкка чыкканга кадәрге виртуаль кисәкчекләрне аера һәм реаль кисәкчекләргә әверелдерә ала. 48070 Каратун икмәк кабул итү пункты — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 48071 Каратун — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 48072 Каратун тимер юл станциясе — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 48073 Каратуфраклар һәм кара-көлсу урман туфраклар. 48074 Каратуфраклар һәм каштан туфраклары таралган. 48075 Кара Тырым — Русия территориясеннән ага торган елга. 48076 Каратэ буенча соры путасы бар. 48077 Кара-Узек — Русия территориясеннән ага торган елга. 48078 Карауй (Карасу) – Русия территориясеннән ага торган елга. 48079 Караул ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 48080 Караул ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 48081 Караульское ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 48082 Кара-Унгур — Казахстан территориясеннән ага торган елга. 48083 Кара һәм төсле металлургия, машиналар төзү, агач эшкәртү, целлюлоза-кәгазь, химия, тукымычылык сәнәнгате кярханәләре бар. 48084 Кара һәм төсле металлургия, машина төзү, химик-фармацевтик, азык (тәмәке, хәмер, дөге чистарту), җиңел, агач эшкәртү сәнәгате предприятиеләре. 48085 Кара: Хуҗа Хәсән урта мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 48086 Карачаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48087 Карача́й-балка́р Википе́диясе ( ) — нең карачай-балкар телендәге бүлеге. 48088 Карачайлар белән бергә административ яктан бүленгән бер халыкны тәшкил итәләр һәм төрки телләрнең кыпчак төркеменә керүче карачай-балкар телендә сөйләшәләр. 48089 Карачай-Чиркәсиянең төп халкы. 48090 Карачай-Чиркәс Республикасы биләмәләрендә ага. 48091 Кара чәчле кешеләрнең тән, күз төсләре дә бик төрле була. 48092 Кара чәчле кытай кызы. 48093 Кара чәчләр - Җирдә иң таралган чәч төсләре булып тора. 48094 Кара чәчтә эумеланин күп һәм ул башка чәчләрдән тыгызлыгы аз блу белән аерыла. 48095 Кара Чишмә — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 48096 Карашай Саклау авылы мәктәбен ( 1958 ), Минзәлә педагогика укуханәсен ( 1964 ), Казан дәүләт педагогия институтын ( 1969 ) тәмамлый. 48097 Карашәм авылы басуларында Салих ышнасы, Кәрим бабай ышнасы, Гыйлаҗ ышнасы һ. б. бар. 48098 Карашәм авылындагы мәдрәсәне 1900 елда Шәриповлар гаиләсе салдырган. 48099 Карашәм — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы авыл. 48100 Карашлар Кайбер тарихчылар Хәсән хан Идел буе Болгары хакиме Әсән белән тиңлиләр, ләкин А.В. Пачкалов үз эшләрендә Хәсән Шейбани һәм Әсән Болгари - ике төрле тарихи шәхес булганын исбатлаган. 48101 Карашлар Спинозаның дөньяга карашы башта Урта гасырлар яһүд фәлсәфәсе йогынтысы астында формалаша. 48102 Карашлар Фәлсәфи карашлар Локк фәлсәфәнең төп мәсьәләләрендә материалистик позициядә тора. 48103 Карашлар ЯИ тикшеренүен идарә итә торган нигезләнгән берләштерүче теория яки парадигма юк. 48104 Кара ылыслы тайгада типик агач. 48105 Кара энергиянең иң гади аңлатмасы - "фәза булуы өчен бәя", димәк теләгән фәза күләме фундаменталь энергиягә ия, кайчакта ул "вакуум энергиясе" дип йөртелә. 48106 Караякуп — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 48107 Кара Якуп волостенә кергән. 48108 Кар базы казыганда кабердән чыкан мари халкының гореф – гадәтләрен күрсәткән әйберләр хәзер дә табыла. 48109 Карбон аэрогельдән, карбон көпшәләрдән, яки электродлары югары куышлыклы (высокопористый) материаллардан ясалганнары аеруча югары сыйдырышлык тәкъдим итәләр (2010 елга 5 кФ ка кадәр) һәм кайбер кулланышларда аккумуляторларны алмаштыра алалар. 48110 Карбон һәм пермь чорларының чигендә башланган бозлау шартларында рептилияләр амфибияләр өстендә алдынлык алганнар. 48111 Кар бөртекләрендә суның үзенчәлекле молекуляр структурасы аркасында алтмыш − йөз егерме градуслы почмаклар гына булырга мөмкин. 48112 Карвансарай– Башкорт АССР-нын Хөкүмәте беренче урнашкан йорт. 48113 Карвансарачай — Русия территориясеннән ага торган елга. 48114 Карга — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 48115 Карга боткасы - татар һәм башкорт халыкларының яз килүгә, кошлар кайтуга багышланган бәйрәме. 48116 Каргаева ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 48117 Каргайлинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48118 Каргала — Русия территориясеннән ага торган елга. 48119 Каргалыбаш — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 48120 Каргалы — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 48121 Каргалы бистәсе — Ырынбур өлкәсенең Сакмар районында урнашкан татар авылы, авыл советы үзәге. 3870 кеше яши ( 2010 ). 48122 Каргалы (Карагали) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 48123 Каргалы кешеләре Көньяк Уралда 38 татар авылына нигез сала. 48124 Каргалы сөйләшендә ике урынчылык аерылып чыга. 48125 Каргалы сөйләшенең урал-сакмар урынчылыгында зат алмашлыкларының юнәлеш килеше берлек санда, миңа, сиңа формалары белән беррәттән, миңә, сиңә вариантларында да еш кулланыла: Былар qәдерле миңә, бик алыстан (ерактан) килгәннәр. 48126 Каргалы сөйләше - татар теленең диалектларының берсе. 48127 Каргалы сөйләше урта диалектның богрыслан, камышлы, минзәлә сөйләшләре һәм мишәр диалектының шарлык сөйләше белән ызандаш булып тора. 48128 Каргалытамак — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 48129 Каргалы — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 48130 Каргалы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 48131 Каргалы төп урта һәм Күгәрчен тулы урта (177 укучы) мәктәпләрдә укыту татар һәм «икенче туган тел»гә «әйләнгән» башкорт телендә алып барыла. 48132 Каргат ( ) — Русия Федерациясенең Новосибирск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 48133 Каргачи — Русия территориясеннән ага торган елга. 48134 Карга шул вакытта бер чебешен эләктереп калырга тырыша. 48135 Каргова — Русия территориясеннән ага торган елга. 48136 Карговец — Русия территориясеннән ага торган елга. 48137 Каргополь ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 48138 Каргызакова — Русия территориясеннән ага торган елга. 48139 Кардаил — Русия территориясеннән ага торган елга. 48140 Кардаковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 48141 Кардәше Аркадий Стругацкий белән бергә хәзерге рус фәнни һәм социаль фантастикасы классикасы булган берничә дистә әсәр язган. 1991 елда кардәшенең вафат булганыннан соң үзе ике роман яза. 48142 Кардешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48143 Кардиган култыгына 3 графлык карый — Гвинед, Кередигион һәм Пембрукшир. 48144 Кардинал булмаган соңгы папа Урбан VI 1387 елда, ә сайлау алдыннан рухани булмаган соңгы понтифик – Лев X - 1513 елда сайлана. 48145 Кардиологлар әйтүе буенча, миокард инфаркты кичергәннән соң, пациентларның 5-10 проценты, инде берничә көн узуга ук, авыруларның яртысы якынча ярты ел үткәч, яңадан тәмәке тарта башлый. 48146 Кардифф, Суонси һәм Ньюпорт та аерым берәмлекләр булып санала. 48147 Кардополовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48148 Кардык — Русия территориясеннән ага торган елга. 48149 Кардымово районы ( ) — Смоленск өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 48150 Карек Серма — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 48151 Карелино ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 48152 Карел теле (karjalan kieli) — кареллар сөйләшүче тел, Балтыйк буе фин телләренең берсе. 48153 Карел теленең бердәм әлифбасы 2007 елда расланган: http://gov. 48154 Карәхмәт җиңеп чыга, бүләккә бирелгән зәңгәр шәлне сөйгәне Зифаның иңенә сала. 48155 Карза — Русия территориясеннән ага торган елга. 48156 Кариан — Русия территориясеннән ага торган елга. 48157 Кариб диңгезе 9° һәм 22° т.к. һәм 89° и 60° көнбатыш озынлыгы арасында урнашкан. 48158 Кариб диңгезендә урнашкан Аруба утравы һәм Нидерландларның Антиль утраулары белән берлектә Нидерландлар Нидерландлар Патшалыгы дип исемләнгән дәүләтне төзиләр. 48159 Кариб диңгезе утрауларында һәм Үзәк Америкада халык тыгызлыгы бик югары (1 км²-га 200дән кеше артык). 48160 «Кариб диңгезе юлбасарлары:Дөнья чигендә» ( ) — кинофильм, эпик жанрда башкарылган маҗара-комедия циклының өченче өлеше. 48161 «Кариб диңгезе юлбасарлары» (фильмнар сериясе) – Кариб диңгезендә юлбасарлар турындагы маҗаралы фильмнар сериясе, режиссерлары Гор Вербински (1-3 өлешләр) һәм Роб Маршалл булды (4 өлеш). 48162 Кариб территорияләре исә Төньяк Америкага карый. 48163 Кариес нәтиҗәсендә эмаль һәм дентин аша микроблар пульпага үтеп кереп, аны бозалар. 48164 Кариесны микроорганизмнар барлыкка китерә. 48165 Кариесның никадәр еш очравы судагы фторның күләменә дә бәйле. 48166 Каринә яки Карина - хатын-кыз исеме, татар телендә Карин - якын, дус, иптәш, юлдаш, Каринә - мәгънә, "тел төбе" дигән сүзләр http://garap-farsy. 48167 Каринка ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 48168 Карканка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48169 Кар капламы 150-165 (таулы районнарда 171—177) көн ята, аның уртача биеклеге 36-55 см га җитә. 48170 Кар капламы 160-175 көн ята, аның уртача биеклеге 50-60 см га җитә. 48171 Кар капламы ноябрь башында яки уртасында барлыкка килә, апрель уртасында исә ул эреп бетә. 48172 Кар капламы якынча 265 тәүлек ята. 48173 Кар-Кар абый үз гомерендә булган хәлләр турында сөйләргә ярата. 48174 Каркась-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 48175 Каркатеевсксая — Русия территориясеннән ага торган елга. 48176 Каркатеевы ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Нефтеюганск районына керүче торак пункт, федераль классификатор буенча муниципаль статусы — посёлок. 48177 Кар катламы 80-100 см һәм уртача 180-дән 205 көнгә кадәр ята. 48178 Каркино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 48179 Кар күп яву зыян да китерергә мөмкин. 48180 Карл XII белеп куйган гаскәр башлыгы һәм батыр гаскәр үзен яхшы яктан күрсәтә. 48181 Карл Бөекнең абарлар белән сугышлардан соң франкларның чикләре көнчыгышка таба күчерелә. 48182 Карл Линней (1707-1778) Линнейның систематикасы уйлап табуы зоологиягә нык тәэсир иткән. 48183 Карл Линней 1758 елда этләрне аерым биологик төр ( ) итеп тасвирлый. 48184 Карл Линней болай дигән: Хәзерге вакытта систематика үсемлекләрнең күптөрлелеген генә түгел, бәлки аларның килеп чыгышын, тарихи үсешен һәм ырудашлык мөнәсәбәтләрен дә өйрәнә. 48185 Карл Линней тарафыннан Аполлон алла исеме белән аталган. 48186 Карл Маркс аны «греклар арасында беренче энциклопедик акыл» дип характерлаган. 48187 Карл Маркс өйрәтүе буенча капиталистик җәмгыятьтә эшче сыйныф капиталистлар сыйныфның капма-каршысы, чөнки капиталистның мәнфәгате — эшчеләрне мөмкин кадәр кысып, күбрәк табыш алу. 48188 Карл Маркс ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 48189 Карло Боссоли рәсеме Кырымда Судак (Судаг, Солдайя), Сары Кирмән (Херсон), Мангуп (Готия), Кефе (Каффа), Балаклава (Чембало), Иске Кырым (Солхат), Чефет Кала яки Кырык Йир кебек атаклы антик дөнья һәм урта гасыр шәһәрләре яшәүләрен дәвам иттергәннәр. 48190 Карлов университетында юридик факультет тәмамлый. 48191 Карлос Сааведра Ламас ( ; 1 ноябрь 1878 ел – 5 май 1959 ел ) — аргентиналы галим-хокукчы һәм сәясәтче, 1936 елда Латин Америкасыннан беренче Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты. 48192 Карл-Хайнрих фон Штюльпнагель) алман армияләре, 3 нче (ком. 48193 Карлыга ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,3 километр озынлыкта булган кратеры. 48194 Карлыган-Вотск укытучылар мәктәбендә, Казан эшчеләр факультетында һәм КДУның медицина факультетында белем ала. 48195 Карлыгач — Русия территориясеннән ага торган елга. 48196 Карлы елга буенда урнашкан. 48197 Карлыман — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 48198 Карлыман-шикәрдә 906 кеше эшли, 2009 елны 16 млн сумлык табыш белән тамалаган. 48199 “Карлыман-шикәр” – республикада бердәнбер сөттән озак сакланучы консервалар ясаучы. 48200 Карлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 48201 Кармак, — 1915 1917 елларда Ырынбурда татар телендә нәшер ителгән әдәби-сәяси, сатирик-көлкеле рәсемле басма (журнал). 48202 Кармак — күп мәгънәле сүз. 48203 Кармак ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 48204 Кармалей ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан сала. 48205 Кармалы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 48206 Карман — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 48207 Карманга (Түбән Карманга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48208 Кармановская ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 48209 Карман — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 48210 Карман — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 48211 Кармен буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган буразнасы. 48212 Кармыш бабаның бабаларының бабасы Нәреш дигән кеше булган. 48213 Кармыш баба үзе Тәтештә булган. 48214 Кармыш — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 48215 Кармыш — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 48216 Карнагалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48217 Карнана-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48218 Карнитас таколары Барбакоа таколары Тако ( ) - кукуруз яки бодайдан пешерелгән тутырылган кысыр коры кыймак, Мексика халкының гадәти ашамлыгы. 48219 Кар ничаклы күбрәк җыелса, җирнең дымы шулчаклы булачак, һәм киләсе елга иген уңачак. 48220 Карныш (Зур Карныш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48221 Каролина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 48222 Кароль мәктәпнең Мәрьям җәмгыятен җитәкли. 14 яшендә Ченстохов Алла Анасы иконасы янына, Ченстохов шәһәренә зиярәт кыла. 1938 елда ул мира сөртү тылсымын кабул итә һәм урта белем алуын тәмам итә. 48223 Кароль монда сугыш ахырына кадәр эшли. 48224 Каронга, Малавида сыйныф бүлмәсендә мәктәп балалары. 48225 Каро — Русия территориясеннән ага торган елга. 48226 Каротин – А провитамины, лайлалы тышчаларның нормаль халәтен тәэмин итә, күз күремен саклый. 48227 Карпама — Русия территориясеннән ага торган елга. 48228 Карпат тауларында җир тетрәүләр була. 48229 Карпинск ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 48230 Карповка — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 48231 Карповская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 48232 Карповы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 48233 Карпушевка ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 48234 Карпушино ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 48235 Карпья — Русия территориясеннән ага торган елга. 48236 Каррено ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 57 километр озынлыкта булган кратеры. 48237 Карсанак ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 48238 Карс өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 48239 Карсон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38,8 километр озынлыкта булган кратеры. 48240 Карспыль-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48241 Картайган көннәрендә ул ил белән идарә итү эшләреннән читләштерелә. 48242 Картайгач, болар киңәшкәннәр, үзебез үлгәнче исем куйыйк, дигәннәр. 48243 Карта (кырык карта) Кырык картаны кырып чистарталар да салкын су белән берничә кат яхшылап юалар, аннары артык эре итмичә генә турап, салкын суга кастрюльгә салалар һәм тоз өстәп пешерергә куялар. 48244 “Карт алмагач төбендә”, “ Күкидә көз”, “Авылымда бәйрәм” әсәрләре яңалык булып кабул ителә. 48245 Картаны анализлаудан күренгәнчә, Урта диңгез яр буйларында, Гвинея култыгында һәм кыйтганың көньяк-көнчыгыш яр буйларында халык чагыштырмача тыгыз утырган. 48246 Картаны матур итеп зур тәлинкәгә тезәләр, өстен яшелчәләр һәм яшел тәмләткечләр белән бизәп, табынга чыгаралар. 48247 Карта́ — татар милли ризыгы. 48248 Карт ата үләр алдыннан балаларына васыять итеп калдыра ("Һөнәрле үлмәс", "Юләр угыл", "Өч ул" һ. б.). 48249 Карташевка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 48250 Кар ташкыны Кар ташкыны Таулы районнарда кыш көне башка афәтләр – кар шуышу, ягъни кар ташкыннары төшәргә мөмкин. 48251 Картаю процессы компонент тормышының башы янында иң тиз була, ә вакыт үтү белән җайланма тотрыклана. 48252 Картаю процессын компонентны Кюри ноктасынан югарырак җылытып кире борырга мөмкин. 48253 Карта янына катык бирәләр. 48254 Картве́ль телләре (көньяк-кавказ телләре) — Көньяк Кавказ көнбатышында, нигездә Грузиядә таралган телләр гаиләсе (төркеме). 48255 Картвль телләрендә җенес төрләнеше юк. 48256 Картер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,5 километр озынлыкта булган кратеры. 48257 Картиналарында вак кына детальгә дә зур мәгънә сала. 48258 Картиналарында ирек сөюне, көрәшне, актив хәрәкәт итүне данлый. 48259 Картиналарында татар халкының милли йолалары, гореф-гадәтләре, көнкүреш кирәк-яраклары бар гүзәллегендә чагылыш таба. 48260 Картина мира протюрков по данным языка”) томының басылып чыгуын күрә алмады. 2004 елның 11 июлендә ул бу дөньядан бакыйга күчте. 48261 Карт кешеләрнең сөякләренең начар кушышуы стромаль күзәнәкләренең азлыгы/юклыгы белән бәйлиләр. 48262 Карткисәк — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 48263 Карт көнендә дә үзе турында уйламый. 48264 Карт Кыя авылы мәктәбен, Мамадыш мәктәбен тәмамлаган. 48265 Картлар йортына озатылган өлкәннәр юк. 48266 Картлар Өбрәгә иң беренче тапкыр Сәфәр исемле кеше килеп утырган дип сөйлиләр. 48267 Картлар сөйләве буенча, безнең якларда Җамали дигән кеше җитәкчелегендә качкын крестьяннар яшәгән. 48268 Картлей — Инсар елгасы кушылдыгы. 48269 Картлия шивәсе гөрҗи әдәби теленең нигезен тәшкил итә. 48270 Картлык көнендә бу вазифадан читләштерелә һәм бөлгенлектә вафат була. 48271 Картны шул урынга җирлиләр. 48272 Картрак, 15-20 еллык сөялле каеннарның ябалдашлары җиргә таба салынып, иелеп торалар. 48273 Карт — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 48274 «Карт төлке» келәмгә тәгәрәде, ә үзе күтәрелергә базмыйча гына яткан җиреннән сөзеп хөкемдарларны күзләде. 48275 Карт үлгән, землянканы су баскан урын чокырланып тора. 48276 Картыкай — Русия территориясеннән ага торган елга. 48277 Картынь — Русия территориясеннән ага торган елга. 48278 Кар һәм яңгыр сулары белән туена. 48279 Карцеуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 48280 «Карцинома» (кысла) сүзен борынгы грек табибы Гиппократ беренче булып керткән. 48281 Карцовка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 48282 Карчаг-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 48283 Карчыга кошлар умырткалы хайваннар, үләксә һәм умырткасыз хайваннар белән тукланалар. 48284 Карчыгалар — урман кошлары, аулаганда үзләренең табышларына кинәт кенә агачтан ташланалар. 48285 Карчык: «Берсе капчык кигән, берсе кап кигән», — ди. 48286 Карчык: «Әби белән бабай», — ди. 48287 Каршыгызга таныш булмаган эт килеп чыкса, аннан йөгереп качмагыз. 48288 Каршый ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 48289 Каршы килүчеләргә карата кайчакта физик көч дә кулланалар хәтта. 48290 Каршыларыннан килгән Корткаяк (әби карчык) ана артында торучы сыерчыкларны йолкып алырга тырыша. 48291 Каршылык берәмлеге - Ом. 1 Ом - көчәнеш 1В ка тигез булганда, 1А агым уздыручы үткәргечнең каршылыгы ул. 48292 Каршылык (гадәттә яки белән билгеләнә), билгеле шартларда әлеге үткәргеч өчен даими зурлык булып тора, Ом кануны буенча: : биредә : — каршылык; : — потенциаллар аермасы (көчәнеш); : — электр агымы. 48293 Каршылык өч көн буена дәвам итә. 48294 Каршылык үткәргечнең озынлыгы l га, аның аркылы кисеме мәйданы S ка һәм материалына бәйле. 48295 Каршырлаштыру өчен, гадәти галактиканың диаметры 30 000 яктылык елы гына, һәм ике күрше галактика арасында гадәти ераклык 3 миллион яктылык елы гына. 48296 Каршы — Русия территориясеннән ага торган елга. 48297 Каршы саф шунда ук җавап җыры уйлап табып, шул җырны җырлап, тегеләр каршына килеп, «плен»ны үзенә кайтарып алырга тырыша. 48298 Каршы сүз әйтерлек урын калмый. 48299 Каршы як команда кешеләре аны туктатырга һәм «үтермичә» (күләсәне яссы ягына егылтмыйча) кире якка сугып җибәрергә тырышалар. 48300 Каршы яктан бер бала көтүче булып килә. 48301 Карым-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48302 Карым ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 48303 Карым — Русия территориясеннән ага торган елга. 48304 Карындагы үсеш вакытында күз ясмыгы тукланышны пыяласыман артериядән ала. 48305 Карын кушылыгында, ашказан аркасында, унике илле эчәккә якын, бил умырткаларының каршысында аркылы урнашкан. 48306 Карышбаш (Югары Карыш) — Башкортстанның Балтач районында урнашкан татар-мишәр авылы. 48307 Карьера 1928 елдан 1950 елга кадәр Бранч Говард университетының политология факультетын җитәкли. 48308 Карьера Әти-әнисе улларын кече яшьтән «Динамо» ( Мәскәү ) җәмгыятенә бирә. 48309 Карьера * Февраль Идел буе агросәнәгате форумы * Март Балык тотучы. 48310 Карьял — Русия территориясеннән ага торган елга. 48311 «Карьямездә ачлык көннән-көн көч алмакта, — дип яза «Казан мөхбире», — бала-чага, хатын-кыз ач тамак, ялан өс, суык өйдә калтырап, туңып утыралар.. 48312 Карюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48313 Кар ява, ләкин тиз эреп бетә, бары төньякта, тауларда гына 1 —1,5 ай ята. 48314 Каряка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48315 Карякино — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 48316 Кар, яңгыр һәм җир асты суларыннан туена. 48317 Касабланкада дөньяга килә. 48318 Касарги ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 48319 Касаткин Перевоз ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 48320 Касвера — Русия территориясеннән ага торган елга. 48321 Касәне урап алган елан сурәте — медицина тамгасы ибулып санала. 48322 Касә формасындагы ояларын зур булмаган чыршыларда ясыйлар. 48323 Касимовка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 48324 Касорга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48325 КА сөргендә булган Польша хөкүмәтенә һәм Великобританиядә торган баш сәргаскәргә буйсынган. 48326 Каспа ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 48327 Каспий, Азак һәм Кара диңгез бассейннарында, ТРда Зөя, Кама, Мишә һ.б. елгаларда, Куйбышев һәм Түбән Кама сусаклагычларында очрый. 48328 Каспий (аларны килька дип атыйлар), Кара һәм Азак диңгезләрендә яшиләр. 48329 Каспий арты өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең һәм РСФСРның административ берәмлеге. 48330 Каспий диңгезенең ярлары Яр сызыгы озынлыгы (утрауларны исәпләмичә) 6500–6700 км, утрауларны исәпләп — 7000 км га кадәр. 48331 Каспийск ( ) — Русия Федерациясенең Дагстан Җөмһүриятендә урашкан шәһәр. 48332 Кассаны тапшыру вакытында акчаларның кинәт кенә төрле чит ил валютасына әйләнгәнен сизеп ала. 48333 Касса — Русия территориясеннән ага торган елга. 48334 Кассел ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 48335 Кассини миссиясе Энцелад көньяк котыбында су белән бай шлейфтан фонтан чыгуын таба, бәлки, нәкъ шушы боз фонтаннар Сатурнның Е боҗрасын булдырганнар. 48336 Кассины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 48337 Кассит патшалары бу ил белән 600 елга якын идарә иткәннәр. 48338 Кастахта — Русия территориясеннән ага торган елга. 48339 Кастер — Русия территориясеннән ага торган елга. 48340 Кастилия, Арагон, Леон- христиан короллекләре бу илгә каршы бертуктаусыз сугышлар алып баралар(Реконсиста). 48341 Кастилия һәм Леон автоном җәмгыятенә карый. 48342 Кастингка бөтен Россиядән килгән 3,5 мең намзәттән 80 ярышучы сайланып алына — Илшат җиңә! 48343 Кастово — Русия территориясеннән ага торган елга. 48344 Кастора — Русия территориясеннән ага торган елга. 48345 Кастро белән Гаванадагы Инкыйлаб сараендагы очрашуда Иоанн Павел II Кубага карата булган икътисадый санкцияләрне сүгә, шул ук вакытта юлбашчыга 302 кубалы сәяси тоткыннардан торган исемлекне тапшыра. 48346 Кастровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48347 Каст-Хатэн-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48348 Касуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 48349 Касыйм Аронов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48350 Касыйм Вахит 1942 елның 4 октябрендә Сталинград өлкәсендә барган каты сугышларның берсендә батырларча һәлак була. 48351 Касыймга булышу өчен җыелган гаскәр Зөя тамагында каршылыгына очрый, һәм кирегә борыла. 48352 Касыйм Йосыповның татар телендә публицистик һәм әдәби китаплары да бар. 48353 Касыймнан 5-6 чакрым ары Татар бае дип исемләнгән авылда яңача укыта торган мөгаллимнәр хәзерләүче курслар ачыла. 48354 Касыйм татарлары — Русиянең Рязань өлкәсендә урнашкан Касыйм шәһәрендә һәм тирә-як авылларында урнашып яшәгән татарлар. 48355 Касыйм Тәхау (10.09.1925) — татар язучысы, фронтовик, журналист. 48356 Касыйм халкының нәселен дәвам иттерүче бүгенге татарлар Рязань өлкәсенең Касыйм шәһәрендә иске татар бистәсендә һәм шәһәр тирәсендәге авылларда яшиләр. 48357 Касыйм ханлыгы бөтен сугышларда Мәскәү кенәзлегенә булышырга мәҗбүр булды. 48358 Касыйм ханлыгы турында яза. 48359 Касыйм ханнары, бəклəре йəшəгəн Иске бистə һəм Татар бистəсе; Мәскәү карамагында булган ямчылар бистəсе; Марфин бистəсе – шəһəрнең Касыйм ''воеводасына буйсынган өлеше. 48360 Касыйм шәһәрендә яңа төзелгән мөселман комиссариатына җитәкчелек итә. 48361 Касык бетләре тупланган урында ачык зәңгәр яки зәңгәрсу соры таплар барлыкка килә. 48362 Касык педикулезы тәртипсез җенси тормыш алып баручылар арасында ешрак очрый. 48363 Касьяновы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 48364 Касьян — Русия территориясеннән ага торган елга. 48365 Катаба — Русия территориясеннән ага торган елга. 48366 Катаево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 48367 Катаевцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 48368 Катаевцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 48369 Катайга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48370 Катай — Русия территориясеннән ага торган елга. 48371 Катала́н (валенси́й) теле (үзатамасы català, valencià) — һинд-аурупа телләренең роман төркеменә кергән тел. 48372 Катангуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48373 Катанур ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 48374 Катаракта гадәттә ике төрле: ярысы үсми торган, ярысы үсә торган була. 48375 Катаракта (күзне яры каплау) — күз бәбәгенең томанлануы, күз авыруы. 48376 Катара — Русия территориясеннән ага торган елга. 48377 Катарач — Русия территориясеннән ага торган елга. 48378 Катарач ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 48379 Катар ( гарәпчә قطر рәсми атамасы ( гарәпчә دولة قطر, Дәүләт Катар) – көньяк-көнбатыш Азияда урнашкан дәүләт (әмирлек). 48380 Катарыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 48381 Катарыш — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 48382 Катарыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 48383 Каташ-Каран — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 48384 Катаяма гаиләсе Сугатороны 19 яшендә уллыкка ала һәм Сэн исеме бирә. 48385 Катгый этикет белән, кытайлар үзләрен һәм үз хисләрен контрольдә тотарга өйрәнәләр. 48386 Катениновский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 48387 Катер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 24,6 километр озынлыкта булган кратеры. 48388 Катисс — Русия территориясеннән ага торган елга. 48389 Катковы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 48390 Катлама гадәттә коры массадан 100—300% кадәр күбрәк су суырырга мөмкин. 48391 Катлама (Катламыш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48392 Катламаны табада да пешереп була. 48393 Катламнар-га аерылмасын өчен, аңа тотрыкландыргычлар һәм эмульгаторлар кушыла. 48394 Катлаулы биологик чылбырлар өзелгәч, урман табыш чыганагыннан дотациягә кала, чөнки ясалма урман янгыннарга тизрәк бирешә, ул минераль ашлама кертүгә, корткычларга каршы чараларга, үсентеләр утыртуга даими мохтаҗ. 48395 Катлаулы булмаган грипп 5-10 көн дәвам итә, 4-5 көн температура югары тора. 48396 Катлаулы заман башлана: бик зур рус гаскәре якынлашып килә, кайбер чыганакларда 150 мең, ә кайберләрендә 180 мең сугышчы диелгән. 48397 Катлаулы күфи стилен алыштырып килә. 10 гасырдан алып алып Коръән китабын бу стиль белән күчергәнгә күрә, аны “хатты Коръәни” дип тә атыйлар. 48398 Катлаулы матдәләрне еш кына химик кушылмалар дип йөртәләр. 48399 Катлаулы морфологик эзләү 2014 елда Корпусны морфологик тамгалау эше башкарылды. 48400 Катлаулы сюжетка корылган бу роман җанлы тормыш күренешләре, истә калырдай кеше образлары һәм, иң мөһиме, тел-сурәтләү чараларының халыкчан нәфислеге белән җәлеп итә. 48401 Катлаулы төзелешле вирусларга мисал итеп грипп һәм герпес авыруларын кузгатучыларны әйтергә мөмкин. 48402 Катлаулы төзелешле вирусларның өстәмә аксым яки липо­протеин тышчалары бар; катлаулы вирусларның тышкы тышча­сында, аксымнан тыш, кайвакыт углеводлар да була. 48403 Катлаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 48404 Катмис — Сыры елгасының уң кушылдыгы. 48405 Катмыш — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 48406 Катнаш азык белән тукланалар. 48407 Катнашкан күргәзмәләре 1953 елда Уфада 30 картинасын берләштергән беренче шәхси күргәзмәсе була. 48408 Катнаш, күбесенчә кар сулары исәбенә туена. 48409 Катнаш (татар-чуаш) Камышлы авылы мәктәбендә 45 бала чуаш телен өйрәнә. 48410 Катнаш текст белән бергә, бер генә рәсми телне дә кимсетмәс өчен, югарыдагы тугызъюллык аларның барысына да тәрҗемә ителгән. 48411 Катнашулар 2003 ел Беларусь бәйгенең ачылу вакытыннан бирле катнаша. 48412 Катнаш урманнары (нарат, ак чыршы, чыршы, каен ) территориянең 50 %тан артык өлешен биләп торалар. 48413 Катнашучы затларның барысының теләге нигезендәге кылыначак якынлык көтелгәндә яки анын дәвамында җенси әгъзалары, аеруча гениталияләр, торышындагы үзгәрү күзәтелә. 48414 Катнашучылар аерым район, республика һәм РФ күләмендә оештырылган бәйге-олимпиадалар нәтиҗәсендә сайлап алына, аларның күпчелеген 10-16 яшьтәге мәктәп укучылары тәшкил итә. 48415 Катнашучылар Варшава шәһәрендә эш иткән яшерен оешмалар күтәрелештә катнашалар. 48416 Катнашучыларга чаңгыда шуу һәм күңелле спорт-сәламәтләндерү чаралары оештыру мөмкинлеге бирелә. 48417 Катнашучылар Дөнья чемпионатының финал ярышында 32 такым катнашкан (Бразилия, ярыш хуҗасы буларак, һәм сайлап алу ярышны үткән 31 такым). 48418 Катнашучылар исемлеге : 1 Турнир чемпионы калын мәтен, турнир хуҗасы — авышлы мәтен белән күрсәтелгән. 48419 Катнашучылар күмәк һәм шәхси блогларга язалар, подкастлар нәшер итәләр, башка телләрдән мәкалә тәрҗемә итәләр, тавыш бирүләр һәм сорау алулар оештыралар, үзара аралашалар. 48420 Катнашучыларның үҗәтлеге һәм һөнәри осталыкларын даими күтәрү нәтиҗәсендә түгәрәк һөнәри труппага кадәр үсә. 48421 Катнашучылар өчен «Изге Чишмә» тарихи-мәдәни комплексына, Болгар дәүләтенең башкаласы саналган борынгы Биләр шәһәре археологик казу эшләре барган урынга сәяхәтләр каралган. 48422 Катнашучылар төрек телен белү дәрәҗәсеннән башка шулай ук сәнгатьтә (җырчылык, биюләр һ.б.), иҗатта (инша, шигырьләр язу һ.б.) ярышалар. 48423 Катнашучылар Финал турнирында барлыгы 32 ил такымы катнаша. 48424 Катнашучылар чаңгы, тимераякта узышу, бобслей, тимераякта фигуралы шуу, алкалы хоккей буенча көч сынашкан. 48425 Катнашучылар, шулар арасында Джон МакКарти, Марвин Минский, Аллен Ньювелл һәм Һерберт Симон күп унъеллыклар буена ясалма интеллект тикшерү тармагының әйдәп баручылары булган. 48426 Катни ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 48427 Католикларда һәм башка көнбатыш чиркәүләрдә хәтер көне 27 декабрьгә туры килә. 48428 Католиклар миссиясе карамагындагы урта мәктәпне, аннары почта хезмәткәрләре курсларын тәмамлаган. 48429 Католиклар халыкның 82,3 %-ын тәшкил итә. 48430 Католиклыкта беренче Рим папасы дип санала. 48431 Католик өйрәтмәләре буенча, папа Изге Петрның варисы булып санала, шуңа күрә Чиркәүдә югары хакимияткә ия. 48432 Католик һәм протестантларның үзара көрәшләре Аурупадагы утызъеллык сугыш (1618—48) килеп чыгуына сәбәп булган. 48433 Католик чиркәве Иоанн Павел II чорында абортлар һәм контрацепция чараларына карата килешмәс карашта кала. 48434 Католик Чиркәвенең күп кенә дингә ышанучылары актив рәвештә оккупацион хакимияткә каршылык күрсәткәннәр. 48435 Католик чиркәвенең күренеп торган башлыгы итеп Изге Тәхетне һәм Ватикан дәүләт-шәһәрен җитәкләүче Рим папасы санала. 48436 Католик Чиркәвенең метрополиясе Люблянада, шуннан ул архиепископ һәм митрополит тарафыннан идарә ителә. 48437 Като тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 140 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 48438 Катрома — Русия территориясеннән ага торган елга. 48439 Катря ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,2 километр озынлыкта булган кратеры. 48440 Кат-Той-Нярсин-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 48441 «Катунь» туристлар базасы ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 48442 Кату температурасы түбән булганлыктан, алар төрле двигательләрнең суыту системаларында файдаланыла. 48443 Катух — Русия территориясеннән ага торган елга. 48444 Каты азык белән тукланучы кайбер камчылыларның камчы төбендә кечерәк кенә тишем — күзәнәк авызы була, ул тәннең эченә таба үтүче тирән каналга — йоткылыкка барып тоташа. 48445 Каты беркеткечләргә исә махсус чаңгы ботинкалары таләп ителә. 48446 Каты бодай бөртекчәсенең кисеме пыяласыман, каты, барлык сортлары да диярлек башактан озынрак, параллель өскә юнәлгән кылчыклы. 48447 Каты гайморитны вакытында дәваламау яки дәвалап җиткермәү, кайвакыт аллергия нәтиҗәсендә даими гайморитның килеп чыгуы мөмкин. 48448 Каты диск ватылуларына электроник дөрес эшләмәү, кискен туклану ялгышы, физик бәрелү, каты дискның эчке корпусындагы пычрану,”арган булу” һәм тузу, коррозия (күгәрү) яки тәлинкәләр һәм башлар җитештерүдә ялгышлар сәбәп була. 48449 Каты диск контроллеры бер-бер артлы/параллель әверелдерүе, бирелгән мәгълүматлар аерылуы, трэк форматлавы һәм ышанычлыкны тәэмин итү өчен һәм (форматлаудан соң) саклагычка кирәк булган туры китерү кебек әһәмиятле функцияне башкарган. 48450 Каты дискны форматлау Каты дискны иясенә тәкъдим итү аның контроллеры тарафыннан билгеләнә. 48451 Каты диск эшләгәндә бу корал кулланганда каты диск саклагычлары тулы егәрлек режимыннан бер яки берничә егәрлек саклау режимнарына күчәчәк. 48452 Катыдпом ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 48453 Катыдшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 48454 Катыкны биеклеге 20 см, диаметры 25 см лы агач савытларда оетканнар һәм шунда тотканнар. 48455 Каты күзәтү астында шулай ун ел иза чиккәннән соң кайтырга рөхсәт ителә. 48456 Каты кул белән җөмһүрияттә күмәк хуҗалыклар коруны, кулаклардан арынуны оештыра. 48457 Каты кырпулы калфак өстеннән бәйләнгән озын чуклы ак ефәк шәл хатыннар­ның милли баш киеменә әверелә. 48458 Каты матдәдә P-дулкыннарның тизлеге 6км/с тан 7 км/с ка кадәр тәшкил итә, мантия эчендә тизлек ~13 км/с ка кадәр җитә. 48459 Катынь фаҗигасе Сталин Совет-Польша сугышында (1920) җиңелгәне өчен үч итеп, Польша әсирләрен атырга хөкем иткән. 1940 елда Польша әсирләре Катынь урманында атып үтерелгән (4 421 кеше). 48460 Катырак кайнатма һәм төнәтмәләрен, озак төзәлми торган яра­ларны, җәрәхәт һәм тимрәүләрне дәвалау өчен, примочка кую һәм юу өчен кулланалар. 48461 Катырева ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 48462 Катыр-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48463 Каты сортлы бодай оныннан пешерелгән макарон төргәгенә В билгесе куела. 48464 Каты сугыш нәтиҗәсендә Совет гаскәрләре 18 апрелендә генә Зелов биеклекләрен яулап ала. 48465 Каты сугыш нәтиҗәсендә Совет гаскәрләре 18 апрелендә гына Зелов биеклекләрен яулап ала. 48466 Каты сыр замазка кебек үзләнеп тора икән, димәк, ул өлгереп җитмәгән санала. 48467 Каты төкле агач гөмбәләре (Inonotus hispidus) матур бизәкле була һәм шкатулкалар, сувенирлар ясауда кулланыла. 48468 Каты хәле боз яки кар дип атала, газсыман хәле пар дип. 48469 Каты һәм хроник була. 48470 Катышер — Русия территориясеннән ага торган елга. 48471 Катышка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 48472 Каты-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48473 Каты яраланып, 1943 елда Орловкага кайта һәм сугыштан соңгы 6 елда авыл шурасы рәисе булып эшли, соңыннан тимерче хезмәтенә кайта. 48474 Каты яраланып, чолганышта кала, дошман кулына әсир төшә. 48475 Кать — Русия территориясеннән ага торган елга. 48476 Катя-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48477 Каурушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48478 Каурчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 48479 Каурый каләм эзеннән. 95 бит. 48480 Каурыйлары җирәнсу коңгырт, беренче рәтендәге чылгый каурыйлары ак кара очы белән, икенче рәтендәге — куе соры. 48481 Каурыйлары йомшак, кара тимгелләр һәм тар аркылы сызыклары булган җирәнрәк көрән төстә. 48482 Каурыйлары йомшак, тырнаклары озын һәм үткен, төсе күзгә ташланмый торган. 48483 Каурыйларының өске өлеше чуар, коңгырт төсле, янлары һәм койрыгы җирән. 48484 Каурыйлары сорылы-көрәнле, муенда һәм түштә дулкынлы рәсем бар. 48485 Каурыйлары соры төстә, түшендә аксыл коңгырт тап бар. 48486 Каурыйлары тыгыз, өстән кара көрән төстә, астан бүксәдән түшенә таба кара сызык сузылган саргылт ак төстә; башы ак диярлек. 48487 Каус — Русия территориясеннән ага торган елга. 48488 Кауфман ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25.5 километр озынлыкта булган кратеры. 48489 Кауффман ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,5 километр озынлыкта булган кратеры. 48490 Каучук белән күкерт катнашмасыннан ясалган эластик материалны резина дип атый башлыйлар. 48491 Каучук, каһвә, чәй һ.б. беренчел эшкәртү предприятиеләре дә бар. 48492 Каучукны Көньяк Американың тропик урманнарында үсә торган гевея агачыннан алганнар. 48493 Каушап калган хуҗа карт сәкедәге мең ямаулы җәймәне идәнгә шудырды. 48494 Кафа портыннан килеренең өлеше алды. 48495 Кафедрада озак еллар эшләгән, яшьләргә төпле белем биргән Әхәт Нигъмәтуллинның олы хезмәтен бәһаламый мөмкин түгел. 48496 Кафедра мөдире итеп ракета двигательләре төзелешенә нигез салган В.П.Глушко чакырылган. 48497 Кафедра мөдире һәм проректор булып эшләгәндә Татарстан гуманитар фәненә искиткеч зур тәэсир ясаган. 48498 Кафедраның башлангыч тарихы Тимирязев исемендәге педагогия институты белән бәйләнгән. 48499 Кафедраның студентлары Л.Р. Сәгыйдуллина, М.С. Шәрипов, Р.Р. Идрисов кандидатлык диссертацияләрен яклап, бүгенге көндә күренекле галимнәр булып танылдылар. 48500 «Кафка» фамилиясе чех теленнән килеп чыккан (kavka сүзе «чәүкә» дигәнне аңлата). 48501 Каффа шәһәрендә чума кизүе башланган һәм каладан йөзеп киткән көймәләр бөтен Европа буенча чума кизүе тарата башлаганнар. 48502 Каһанбәк хан улы, Җучи ыругыннан, Шейбани ханы нәселеннән чыккан. 48503 Каханлыкның борынгы татар һәм угыз гаскәрләреннән торган армиясенең бу бәрелеше хакында уйгыр ханы Муенчурның кабер ташына язылган. 48504 Каханлыкның төп җирле халкы шулай ук төрки телле кабиләләр, кыпчаклар белән кардәш кимәкләр булган. 48505 Каһанлыкның төп җирле халкы шулай ук төрки телле кабиләләр, кыпчаклар белән кардәш кимәкләр булган. 48506 «Каһарман ана» шәрәфле исемен алган аналарга тапшырыла. 48507 Каһарман — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 48508 Каһарманнары эчке югары мәдәнияткә, табигый тактка ия, максатчан булу белән аерыла. 48509 Каһарман шагыйрьгә - чәчәкләр (Муса Җәлилнең тууына 105 ел тулуга багышланган митингтан репортаж) // Таң йолдызы. 48510 Каһвә бөртекләреннән XII гасырда гына эчемлек итеп куллана башлыйлар. 48511 Каһвә кайсы химик процесс кирәк булуына карап кыздырыла. 48512 Каһвә тәме төрле химик процесслар нәтиҗәсендә булдырыла. 48513 Каһвә һәм сәламәтлек Каһвә бөртеге тышкы һәм эчке өлештән тора. 48514 Каһвә яратучылар тагын берничә махсус кыздыру ысулын аера: Төю Төрек каһвә. 48515 Каһәре буенча бер буындагы туган Юсуповлар арасында 26 яшькә кадәр тик бер генә кеше исән калачак, һәм бу каһәр Юсупов нәселе бетергәнгә кадәр дәвам итәчәк. 48516 Каһиннәр аны дини чараларда "изге тарту"га кертеп кулланганнар. 48517 Каһиннәр һәм сәүдәгәрләр бернинди канун белән дә чикләнмәгәннәр. 48518 Каһирә гаиләсенең өч буын тормышын тасвирлап, язучы Мисыр тарихының социаль һәм сәяси вакыйгаларын ачып бирә. 48519 Каһирәдәге Мөхәндисин районында аңа бронзадан ясалган һәйкәл куелган. 48520 Каһирәдә ул бер ай тирәсе тора. 48521 Каһирә, Милли китапханә Борынгы йолдызлык. 48522 Каһирә шәһәрендә яшәүчеләр аларны Ураза башлану белән эләләр. 48523 Кахновка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 48524 Кахто-ляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 48525 Кацбахский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 48526 Качаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48527 Качакаларның саны 150 мең кешегә якын була. 48528 Качалов театрында рәссам буларак, режиссёр Александр Славутский куйган спектакльләрдә автордаш булып тора. 48529 Качарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 48530 Качева — Русия территориясеннән ага торган елга. 48531 Качель-Поготыль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 48532 Качимовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48533 Качка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48534 Качкилят — Русия территориясеннән ага торган елга. 48535 Качкыннар ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 48536 Качкынтурай — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 48537 Качкын ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 48538 Качуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 48539 «Качу», «Зояның фатиры», «Җете кызыл утрау» пьесаларын кую тыела, «Турбиннарның көннәре» спектакле репертуардан алына. 48540 Качучы йөгереп килеп бер парның алдына баса, шул вакыт бу «багана»ның арттагы кешесе йөгереп китә һәм куучы аны тотарга тиеш була. 48541 Качучы мөшрикләр кире борылалар, ә мөселман гаскәрләре кача башлый. 48542 Качушинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 48543 Каччини ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38,1 километр озынлыкта булган кратеры. 48544 Качып баручы балалар бу сүзне ишетүгә «шып» туктыйлар. 48545 Кашай — Русия территориясеннән ага торган елга. 48546 Кашан - Идел буе Болгарының иң эре калалары рәтенә керүче шәһәр. 48547 Кашан шул төбәктәге болгарлар­ның сәүдә һәм һөнәрчелек үзәге булган. 48548 Кашина ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 48549 Кашина ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 48550 Кашинка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 48551 Кашка — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 48552 Кашкак — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 48553 Кашкалак — Русия территориясеннән ага торган елга. 48554 Кашкарагаиха (Кошкар) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48555 Кашкар — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 48556 Кашкар — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 48557 Кашка — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 48558 Каш-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 48559 Кашлам — Русия территориясеннән ага торган елга. 48560 Кашлям — Русия территориясеннән ага торган елга. 48561 Кашья — Русия территориясеннән ага торган елга. 48562 Каюм Бариев, Каюм Барый улы Бариев ( 1898 1976 ) — драма артисты, Татарстан АССР атказанган артисты ( 1959 ). 48563 Каюм — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 48564 Каюм Мифтахов калдырган һәм күбесенчә дөнья күрмәгән кулъязмалар 788 басма табак тәшкил итә. 48565 Каюм Насыйри Бакырчы авылын болай сурәтли: «Бакырчы авылы Чуел өязендә бик кадимге иске авылдыр. 48566 Каюм Насыйри премиясе лауреаты ( 2007 ). 48567 Каюм Насыйри татар балаларына рус теле укытуга зур игътибар бирә. 48568 Каюмның балалык вакытлары, заманы өчен, шундый мәдәниятле гаиләдә, туган авылында уза. 48569 Кая киткән бу авыл? 48570 Каяна — Русия территориясеннән ага торган елга. 48571 Каянча ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 48572 Каян-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48573 Каярлык ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 48574 Кая утыртсаң да тишелеп чыга торган әлеге яшелчә кабаклылар семьялыгына карый. 48575 Каяшкан ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 48576 Каяшкан — Русия территориясеннән ага торган елга. 48577 КВ-1 ( Клим Ворошилов ) — Икенче бөтендөнья сугышы вакытының совет авыр танкы, 1940 елның мартыннан 1942 елның августына хәтле эшләп чыгарылган. 48578 Квазарларны Галәмнең маяклары белән чегыштыралар, чөнки алар гаять зур ераклыктан күренәләр. 48579 Квант гравитациясе кайбер теорияләре Һокинг нурланышы булмавын фараз итә. 48580 Квант гравитациясенең берничә вариантларында да корт тишекләре сыман чишелеше килеп чыга, ләкин гравитациянең бердәм квант теориясе әлегә эшкәртелмәгән. 48581 Квант Зур Табан (Quantum Bigfoot) каты диск саклагычы 1990-ынчы елларда кулланганнарның соңгысы булган, аның "түбән профиль" (≈25 мм) һәм "ультра түбән профиль" (≈20 мм) юрамалары булган. 48582 Квант механикасы глобаль фаза әйләнүләренә - глобаль калибрлау үзгәртүләренә карата инвариант булып кала. 48583 Квант механикасы Квант механикасында һәрбер зурлыклар диярлек квантлана, ләкин вакыт квантланмаган һәм тышкы параметр булып кала. 48584 Квант механикасына нигез салучы буларак, XX гасыр физикасы үсешенең төп юнәлешен билгели. 48585 Квант механикасында Квант механикасында да импульс саклана. 48586 Квантны тудыру һәм юк итү операторлары Квантлау - кырлардан операторларга күчеш. 48587 Квант телепортациясе энергияне яки матдәне арада тапшырмый. 48588 Квант туннель эффекты ярдәмендә кисәкчекләр потенциаль киртәләрдән уза алалар. 48589 Квант физикасы — теоретик физиканың квант-механик һәм квант-кыр системаларын өйрәнүче бер бүлеге. Квант физикасының төп кануннары квант механикасы һәм кырның квант теориясе кысаларында өйрәнелә һәм физиканың башка өлкәләрендә кулланыла. 48590 Квант флуктуацияләрен (кызыл боҗрада) эчке параметрик чәчелү ярдәмендә визуаль күзәтү Квант флуктуацияләре - виртуаль кисәкчекләрнең барлыкка килүе һәм юкка чыгуы белән бәйле вакуумның күләм берәмлегендәге энергия флуктуацияләре. 48591 Квант халәте — квант системасы алырга мөмкин булган теләсә кайсы халәт. 48592 Квант хромодинамикасы (КХД) буенча глюоннар - кварклар арасындагы көчле төсле тәэсир итешү өчен җаваплы калибрлау бозоннары. 48593 Квант чигендә гравитацион тәэсир итешү гравитациянең квант теориясе белән тасвирланырга тиеш, ләкин шушы теория эшләнмәгән әле. 48594 Кварзеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48595 Кваркено районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 48596 Кварк төсле глюонны чәчеп, үз төсен үзгәртә, икенче кварк бу глюонны йотып, тагы үз төсен үзгәртә, шулай итеп көчле тәэсир итешү хасил була, нәтиҗәдә, мәсәлән, протоннар электромагнит этешенә карамастан, бер атом-төштә таркалмыйча торып кала бирә. 48597 Квартал 233 ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 48598 Кварц «маятниклы» сәгать 30 елга нибары бер секунд алга китә яки артка кала. 48599 Квашенники ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 48600 Квашнина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 48601 Квебек идарә үзәге - Квебек шәһәре, халык саны - 735 мең кеше. 48602 Квеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 48603 К.В. Иванов исемендәге Чуаш академия драма театрында «Дуслар» (Туссем), «Йөрәге яхшы» (Чĕри лайăх), «Әбекәй» (Кинемей), «Терсәк якын, тешләп булмый» (Чавса çывăх та, çыртма çук) (Н. 48604 К витамины сөяк тукымаларын ныгытуда, нерв системасы эшчәнлеген көйләүдә катнаша. 48605 К. Гаусс медаленә лаек була (1856, вафатыннан соң). 48606 К.Гыйззәтев 1954 елның декабрендә, әтисе каты авыру сәбәпле, Кораллы Көчләр сафыннан азат ителә. 48607 К. Даянның бер юлы өч китабы 1934 елда дөнья күрә: «Рәшидә» поэмасы, балалар өчен «Тимеркәй» хикәясе һәм «Хәйрүш белән Фәйрүш» дигән бер пәрдәлек пьесасы. 48608 КДМИ укытучылары фән һәм иҗат эшендә актив катнашалар. 48609 КДМУ Идел буе һәм Урал регионнарының 10 республикасы һәм өлкәсе өчен максатлы рәвештә белгечләр әзерли. 48610 КДУ һәм МДУ юридик факультетларында укый. 48611 Кеба — Русия территориясеннән ага торган елга. 48612 Кебезень ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 48613 Кебеса-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 48614 Кәбестә алучы: «Кәбестә алырга килгән идем, нык микән, тыгыз микән?» 48615 Кәбестә белән йомырка бөккәне Бу бөккәнне әче камырдан пешерәләр. 48616 Кәбестә — татар балалар уены. 48617 Кәбестә һәм гөмбәне артыш ботаклары белән парлаган мичкәдә тозлаганнар, бу аларга үзенә бер аерым хуш ис биргән. 48618 Кәбәч — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 48619 Кәбир Бәкернең Казанда берничә әдәби китабы басыла. 48620 Кәбир Туйкин 10 ай чамасы төрмәдә утырып чыга. 48621 Кәбир Туйкинның гомере шәхес культы елларында өзелә. 48622 Кәбисә елларда 12 сентябрьга туры килә. 48623 Кебыла-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 48624 Кебырыб ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 48625 Кевда — Русия территориясеннән ага торган елга. 48626 Кевдо-Мельситово дигән күрше урыс авылы да кайчандыр Алтыавыл системасын караган, ләкин аның халкы чукындырылган һәм соңыннан урыслашкан. 48627 Кевдом — Русия территориясеннән ага торган елга. 48628 Кәвеш-катаның да ике төре бар: куныч­лы һәм кунычсызлары. 48629 Кевролка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48630 Кевру-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 48631 Кевсала — Русия территориясеннән ага торган елга. 48632 Кевса — Русия территориясеннән ага торган елга. 48633 Кев-Талап-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 48634 Кевын-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 48635 Кәгазь акчаларны алтын белән тәэмин итүдән баш тартудан соң (20 гасырның 70-еллары), банкнот хакыйкый кәгазь акчага әйләнде. 48636 Кәгазьгә чыгарып укырга теләүчеләр өчен махсус эшләнгән rtf форматы куллану мөмкинлеге дә бар. 48637 Кәгазь искерәк җайланмаларда киң кулланылган һәм чагыштырмача югары көчәнештә эшне тәкъдим итә. 48638 Кәгазь кирәкле калынлыкка ирешү өчен берничә катлам итеп төрелә. 48639 Кәгазь китап итеп чыгаруда мәгънә юк, белгечләрдән башка беркем дә алмаячак, ә сакларга кирәк. 48640 Кәгазьне пыяла һәм таштан, синтетик җепселләрдән, полимерлардан ясап карыйлар. 48641 Кәгазь фабрикасына килгән кәгазь калдыклары механик рәвештә эшкәртеләләр. 48642 Кәгазь ясауның бүгенге көнгә кадәр саклап калган нигезе әнә шундый. 48643 Кега — Русия территориясеннән ага торган елга. 48644 Кәгъбәне истән чыгармас өчен, үзләре белән әлеге бинага ошаган ташлар да алганнр. 48645 Кәгъбә янына барганда, Пәйгамбәр галәйһиссәләм сүзләрен ишетмәс өчен, Туфәйл хәттә колакларына мамык тутыра. 48646 Кедайняй манарасы рус генералы Эдуард Тотлебен тарафыннан 1880 елда рус-төрек сугышына һәйкәл буларак корылган. 48647 Кедва — Русия территориясеннән ага торган елга. 48648 Кедведка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48649 Кәдек — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 48650 Кедра — Русия территориясеннән ага торган елга. 48651 Кедрасъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48652 Кедрлыкларның юкка чыгаруы да нык тәэсир итә. 48653 Кедровая Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48654 Кедровка (Кече Кедровая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 48655 Кедровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48656 Кедровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Кошва шәһәр округы составына керүче авыл. 48657 Кедровое ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 48658 Кедровый Ключ — Русия территориясеннән ага торган елга. 48659 Кедровый ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 48660 Кәеф-сафа сөрү башлыча колбиләүчеләр сыйныфына хас күренеш булган. 48661 Кәҗә бик күп төрле үлән ашавы белән уңай яктан башка йорт хайваннарыннан аерылып тора. 48662 "Кәҗә бистәсе" станциясе 2010 елның 30 декабрендә ачыла. 48663 Кәҗә бистәсе ( ) - тарихи Кәҗә бистәсендә урнашкан Казан метрополитенының 7-нче станциясе. 48664 Кәҗәләр кулга-кул тотынып килеп, аларның өстенә сикерәләр. 48665 Кәҗәмөгез Тропикы янында урнашкан Маврикийның климаты - тропик. 48666 Кеҗервмъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48667 Кеҗетамак — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 48668 Кәҗәчелек продукөиясе булып сөт, ит, тире һәм йон тора. 48669 Кеҗъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48670 Кез — бистә, Удмуртия Республикасы Кез районының үзәге. 48671 Кезва — Русия территориясеннән ага торган елга. 48672 Кездурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48673 Кезес — Русия территориясеннән ага торган елга. 48674 Кәзкәй авылы кешеләре авылны ике төркемгә бүлеп: югары очны - крестьян очы, түбән очны-башкорт очы дип йөрткәннәр. 48675 Кәзкәй авылында бояр җире Аеш ягында “ачы” дип аталган басу була. 48676 Кәзкәй авылының урнашкан урыны башта түбән әрәмәдә - Салавыз сыртында була. 48677 Кейзесс — Русия территориясеннән ага торган елга. 48678 Кейтельны асып үтерүгә хөкем итәләр. 48679 Кейтлин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,7 километр озынлыкта булган кратеры. 48680 Кекеш тавы (1014 м) – Матраның гына түгел, ә бөтен Маҗарстанның иң биек тавы. 48681 Кекин йорты — Казанның истәлекле урыннарының берсе. Горький һәм Галактионов урамнары арасында урнашкан. 1903—1905 елларда сәүдәгәр-миллионер Леонид Кекин заказы буенча сәләтле Генрих Руш тарафыннан төзелгән. 48682 Кекорка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 48683 Кәкре Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 48684 Кәкре каен үскән бер җиргә олаулар килеп туктаган. 48685 Кәкре Кое — Русия территориясеннән ага торган елга. 48686 Кекрол - шәһәр патшасы - яртылаш елан, яртылаш кеше булган, "кем миңа яхшырак бүләк бирсә ул шәһәр яклаучы булачак" дип әйткән. 48687 Кекун — Русия территориясеннән ага торган елга. 48688 Кекур ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 48689 Кекурная — Русия территориясеннән ага торган елга. 48690 Келарева Горка ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче тимер юл станциясе. 48691 Келей — Русия территориясеннән ага торган елга. 48692 Келәмгә чыгарыла тәненә төрле майлар сөртмәгән, кыска тырнаклы, кыска чәчле, үзе белән кульяулыгы булган спортчылар чыгарыла. 48693 Келәмдәге судья исә аның мондый яманлыкка кисәтү ясарга ашыкмады. 48694 Келем-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48695 Келәмнең синтетика (нейлон, полиэстер, полипропилен, йон катнашмасы булган, акрил һ.б.) төрләре, имитация дә киң таралган. 48696 Келәнче волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 48697 Келәнче — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 48698 Кәләпүш Борынгырак заманда түбәтәйләр бераз очлырак булса, XIX йөз ахыры — XX йөз башларында түбәтәйләр башка ятып тора торган яссырак форма ала. 48699 Келермес — Русия территориясеннән ага торган елга. 48700 Келәтаяк — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 48701 Келәүш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 48702 Келәш — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 48703 «Кәләшләр шәһәре», «Беренче Советының туган иле», «Ситец төбәге», Русиянең текстиль башкаласы, «Урыс/Кызыл Манчестеры » исемнәре астында таныш. 48704 Кәләшнең әти-әнисенең, имеш, кызларын акчасыз биологка бирәселәре килмәгән, шуңа күрә Карл врачлыкка да укыган һәм, диплом алып, Стокгольмда табиплык итә башлаган. 48705 Кәлимулла — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 48706 Кәлимулла Габдрахманов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48707 Кәлимуллин — татар һәм башкорт фамилиясе. 48708 Келой-Ахк — Русия территориясеннән ага торган елга. 48709 Кәлтәй — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 48710 Кәлтәй елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 48711 Кәлтә — Русия территориясеннән ага торган елга. 48712 Кәлтәү — Башкортстанның Тәтешле районы биләмәләрендә ага торган елга. 48713 Кәлчербуран — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 48714 Кәлшәле — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 48715 Кәлшәле — Русия территориясеннән ага торган елга. 48716 Келынъя — Русия территориясеннән ага торган елга. 48717 Келын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 48718 Келых-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 48719 Кельбес — Русия территориясеннән ага торган елга. 48720 Кельбес-Тугонак — Русия территориясеннән ага торган елга. 48721 Кельвай – Русия территориясеннән ага торган елга. 48722 Кельват — Русия территориясеннән ага торган елга. 48723 Кельце ( ) — Польшаның Свентокшиж воеводалыгында урнашкан шәһәр. 48724 Кельцы губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 48725 Кельчанки — Русия территориясеннән ага торган елга. 48726 Кельчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 48727 Кельчет — Русия территориясеннән ага торган елга. 48728 Кельчиюр ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 48729 Келя — Русия территориясеннән ага торган елга. 48730 Кем алдан килсә, чүлмәк шуныкы була да, аның артына баса. 48731 Кем бер гамәл кылса, ул гамәлендә Минем белән Миннән башканы тиңдәш кылса, Мин аның гамәлен дә, узен дә ташладым» - дип әйтә» (кодси хәдис). 48732 Кембл ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 23.6 километр озынлыкта булган кратеры. 48733 Кембриджта яшәү чоры (1828 – 1831) Улының медицинаны өйрәнүен ташлаганын белеп алган атасы аңа Кембридждагы христиан колледжына керергә һәм Англикан чиркәве рухание дәрәҗәсен алырга тәкъдим итә. 48734 Кемгә тия, ул уеннан чыга бара. 48735 Кемгә туп тигән, ул уеннан чыга һәм калган балалар тагын чокырлары янына җыелып тупны тәгәрәтәләр. 48736 Кем дә кем барлык фигураларны да иң алдан ясап чыга, ул җиңүче була. 48737 Кем дә кем булдыра алмас шөгыль, хәрәкәт турында сүз барганда ялгышып «Без дә!» 48738 Кем дә кем Әмер бил-Мәгъруф өчен чыкса, әммә дә ләкин сәясәт турында сөйләшсә - беркегә дә аның, хаклык белән алган, җәзасын туктата алмаячак. 48739 Кем дә кем тупны түгәрәктән читкә төшерсә, ул «йомырка» булып, түгәрәк уртасына кереп чүгәли. 48740 Кемдер аларның санын 2000дән ким дип бастыра. 48741 Кемдер аңа дуга белән бәрү сәбәпле ул аңсыз егылган. 48742 Кемдер зауришийларны һәм орнитишийларны архозаврлар өстәртибенең аерым төркемнәренә чыгара Я познаю мир: Динозавры: Дет. 48743 Кемдер кошларның эволюциясен динозаврлар белән бәйли, чөнки кайбер динозаврларның төзелеше кошлар төзелешенә охшаш. 48744 Кемдер орнитишийларны һәм зауришийларны архозаврлар өстәртибенең аерым төркемнәренә чыгара Я познаю мир: Динозавры: Дет. 48745 Кемдер өчен суык алдыру да үтергеч булып күренә. 48746 Кемдер хан кызының утта янмавы турында хәбәр җиткерә. 48747 Кем егылып китә, ул «черек кәбестә» була һәм уеннан чыгарыла. 48748 Кәмәй — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 48749 Кәмәнәк ( ) — Пенза өлкәсенең Исса районына керүче татар авылы. 48750 Кемерово өлкәсе биләмәләрендә ага. 48751 Кемерово өлкәсе, Красноярск крае, Томск өлкәсе биләмәләрендә ага. 48752 Кемерово өлкәсенең иң зур һәм иң иске шәһәре. 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 547 904 кеше яши. 48753 Кемерово шәһәрендә үткәрелгән Спартакиада ярышларында 15 километрлы арада 284 чаңгычы арасында беренче урынны ала. 48754 Кеметизм тарафдарлары да аны шушы истилах термин белән атый. 48755 Кемзелка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48756 Кем иң соңга кадәр тупны тидерми, ул җиңүче була. 48757 Кем иң элек әйләнеп килеп җитсә, җиз бүкән шуныкы була. 48758 Кем кайсы ысулда ялгыша (пәке кадалмый), икенче мәртәбә чираты җиткәч, шул хәрәкәттән башлап китә. 48759 Кем корымлы бармакны тота, шуны «сукыр тәкә» итеп күзен яулык белән бәйлиләр. 48760 Кем күбрәк очко җыйган – шул җиңүче. 48761 Кемлек үзгәрешләре Йогынтылар арасында әһәммиятлеләре кемлек үзгәрешенә (ингл.) китерүче нәтиҗәләргә бәйле. 48762 Кемне дә булса шаман дип игълан итәр алдыннан, урманнан казып алынган каенны махсус урынга күчереп утыртканнар. 48763 Кемнең ераграк, кемнең якынрак ыргытуына карап, лакейга ату тәртибе билгеләнә. 48764 Кемнең җавабы укытучы уйлаган сүзгә туры килә, ул кешегә укытучы чик сызыгына таба бер адым атларга әмер бирә. 48765 Кемнең исеме чыккан, ул тупны тотып алып, бер иптәшенә бәрергә тиеш. 48766 Кемнең йомыркасы беренче тора, шул кеше билгеләнгән урыннан саганы (сага чүпрәктән тегелгән туп) йомыркаларга таба тәгәрәтеп җибәрә. 48767 Кемнең таягы иң ерак китсә, шул чинага беренче ыргытучы була, кемнең аннан якын — ул икенче һ. б. Моны алар таяклары янына барып баскач билгелиләр. 48768 Кемнең хәленнән килми, ул кеше үз исеменнән башка берәүне җибәрә ала. 48769 Кемнәрдәдер үткән гасырларда популяр булган меценатлыкка омтылыш сизелә: алар культура һәм спорт проектларына зур суммада өлеш кертәләр. 48770 Кемпаж-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 48771 Кемпер (Кемпер, ) — Франсаның Бретань төбәгендә урнашкан шәһәр. 48772 Кемптен ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 48773 Кем тотса, шул чыпчык очыручы була. 48774 Кем түгәрәктән чәчелеп чыга, ул уеннан китә. 48775 Кем үз ягындагы түмәрне элегерәк тотып өлгерә, шул җиңүче була. 48776 Кем утырган каршыңа, әйтеп бирче тиз генә. 48777 Кем шулай ыргытып ташны ераграк җибәрә алса, шул җиңүче була. 48778 Кемысь — Русия территориясеннән ага торган елга. 48779 Кемыштасъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48780 Кең-Арал ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 48781 Кена — Русия территориясеннән ага торган елга. 48782 Кенас — Русия территориясеннән ага торган елга. 48783 Кендектамак — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 48784 Кенәбаш — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 48785 Кенәбаш — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 48786 Кенәз Витовт 1403 — 1404 елларны Вязьманы һәм Смоленскны аңардан тартып ала. 48787 Кенәз Георгий Львов - Вакытлы хөкүмәтнең беренче рәисе (март-июль) Октябрь инкыйлабы нәтиҗәсендә бәреп төшерелә. 48788 Кенәз Иван III нең улы. 48789 “Кенәз Игорь”, “Аршин мал Алан”, “Сакмар” һәм башка бик күп спектакльләрдә бер-берсенә охшамаган, онытылмаслык образлар тудыра. 48790 '''Кенәз Игорь: * Игорь Рюрик улы ( 878 тирәсе — 945 ) — рус кенәзе, Борынгы урыс дәүләте җитәкчесе һәм Рюрик улы, елъязмасы буенча. 48791 Кенәзнең сәнгать предметлары тупланмасы булган музей, почта маркалары музее, кенәз замогы (XVI гасыр), готик собор (XIV гасыр). 48792 Кенәз Феликс һәм аның кәләше кенәзбикә Ирина (император Александр 3 оныкасы) - үз вакытында Петербургның иң гүзәл пары булып саналган Татар нәселе Юсуповлар - Йосыповлар нәселе Сөембикә әтисе Йосыф морзадан башланып китә. 48793 Кенәз Юрий Долгорукий аны Ростов Великий шәһәре кенәзе итеп билгели. 48794 Кенәл районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 48795 Кенәл-Черкас районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 48796 Кәнәри утраулары Макаронезия регионының иң зур һәм халык саны иң зур булган архипелагы. 48797 Кәнер — Русия территориясеннән ага торган елга. 48798 Кенжан — Русия территориясеннән ага торган елга. 48799 Кенже — Русия территориясеннән ага торган елга. 48800 Кенни ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 52,7 километр озынлыкта булган кратеры. 48801 Кен — Русия территориясеннән ага торган елга. 48802 Кенсәтә (көн буе) бырцак суга идек цибагац белән. 48803 Кентас — Русия территориясеннән ага торган елга. 48804 Кент герцогы Эдвард Август һәм Виктория Саксен-Кобург-Заальфельд кызы. 48805 Кент графлыгында дөньяга килә. 48806 Кентуккидагы Дөнья тынычлык чаңы. 48807 Кентуккиның аеруча зур елгалары — Оhайо һәм Теннесси. 48808 Кеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48809 Кәпәй-Кобау авыл советына карый. 48810 Кәпәй-Кобау авыл советы үзәге. 48811 Кәпәй-Кобау' — Башкортстанның Бүздәк районындагы татар авылы. 48812 Кәпәй-Кобау белән Каранбаш арасында яхшыртылган, вак таш белән күтәртелгән грунт юлы бар. 48813 Кепервеем авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Билибино районы составына кергән административ берәмлек. 48814 Кеплер «күкләр механикасын» уйлап тапкан. 48815 Кеплерның беренче кануны – Кояш системасындагы барлык планеталар эллипслар буенча әйләнәләр. 48816 Кепш — Русия территориясеннән ага торган елга. 48817 Керазинг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48818 Керамика, кәгазь һ.б. җитештерү өчен чимал булып тора. 48819 Керамик конденсаторларда, моңа диэлектрикның җимерелүе сәбәп булып тора. 48820 Керамик чүлмәкне бизәү Кәсеп, һөнәрчелек, гамәли сәнгать - кул хезмәте белән эшләнә торган кечкенә җитештерү, гадәттә шәхси һөнәрче йортында эшләнелә. 48821 Кәрамлеге һәм юмартлыгы бик күп димәктер. 48822 Керанвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 48823 Кера — Русия территориясеннән ага торган елга. 48824 Керасынг-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 48825 Кератит — күзнең мөгезкатлавы ялкынсынуы, нәтиҗәсендә күбесенчә тоныклану, җәрәхәтләнү, авырту һәм күз кызару була. 48826 Кербадиёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48827 Кербежик — Русия территориясеннән ага торган елга. 48828 Керваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 48829 Кәрван 30 яки 40 кешедән торган. 48830 Кәрван беренче тукталышын Тагаз шәһәрендә ясый. 48831 Кәрван Бусрада туктала, ә анда христиан галиме булучы монах яшәгән. 48832 Кәрваннар өчен Хәдичә чын, әхлаклы озатып баручы ир-атларны барлаган. 48833 Кәрвансарайга Башкорт-мишәр гаскәре идарәсе, корал склады, башкорт балалары өчен укуханә, тимерчелек, агач эшкәртү, камыт-ыңгырчак эшләү, тегү остаханәләре урнашырга тиеш була. 48834 Кәрвансарайның мәчете исә мөселманнарга гыйбадәт кылу, гореф-гадәтләрен саклау өчен тәгаенләнә. 48835 Кәрвансарайның төп бинасы 1842 елда төзелеп бетә. 48836 Кәрванчылар Сәлмән терлеге хисабына аны Гарәпстанга алып барырга ризалашалар, ләкин алар, сүзләренә хыянәт итеп, аны Вәди әл-Куррадагы яһүдигә саталар. 48837 Кервей — Русия территориясеннән ага торган елга. 48838 Кергелен утравының үзәк өлеше бозлык белән капланган. 48839 Кергелен ( ) — Һинд океанының көньягында урнашкан утраулар төркеме. 48840 Кергәч «мәче» «ана»га әйтә: — Миңа кызыл буяу бир әле! 48841 Кәрәзле телефон белән бутамагыз. 48842 Кәрәзле элемтә телефон элемтәсе, Интернетка керү, мәгълүмат тапшыру һ.б. мөмкинлекләрне бирә. 48843 Кәрәзле элемтә — тиз урнаштырыла торган ике яклы радиоэлемтәнең бер төре. 48844 Кәрәкәшле — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 48845 Кәрәкәшле разъезды — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 48846 Кәрәкәшле — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 48847 Керем дә зур булган. 48848 Керемет исә, форсаттан файдаланып, этне тун бүләк итеп алдалый һәм кеше гәүдәсен нәҗесләп әфсен-төфсен укый. 48849 Керемне хезмәт көненә дөрес бүлмәү нәтиҗәсендә колхоз колхозчыларга 26 ц бурычлы булып кала. 48850 Керенда — Шыкша елгасы кушылдыгы. 48851 Керенка — Шыкша (елга) елгасы кушылдыгы. 48852 Керән, петрушка, торма, укроп, сарымсак, суган составына фитонцидлар керә. 48853 Керенский җитәкләгән Вакытлы хөкүмәтне Казан һәлакәтендә гаепләү - Корнилов фетнәсенең төп сәбәпләренең берсе була. 48854 Керенский шул планны куркып, борчыла башлый. 48855 Кереста — Русия территориясеннән ага торган елга. 48856 Керәүле-Илюшкино — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 48857 Керәшен җырларын Бакалы районы Яңа Шәрәшле авылында яшәүче әбисе Валентина Василий кызыннан өйрәнә. 48858 Керәшен җырларын җырлап дебют ясый. 48859 Керәшен Казысы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 48860 Керәшен кызлары биле бөреп тегелгән көрән тула чикмән (әрмәк) кияргә ярат­каннар. 48861 Керәшеннәрдә йоланың шул ук өлеше бераз башкачарак уздырыла: «Олы көннең өченче көнне сөрән сугу була. 48862 Керәшен очында яшәүчеләргә кыз бирмәгәннәр һәм кыз алмаганнар. 48863 Керәшен Пакшины — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 48864 Керәшен Сәрдәсе — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 48865 Керәшен татарлары бил турысыннан бөргән озын камзулны кулай күреп, кыскасын бөтенләй дә кабул итми. 48866 Керәшен татарлары әзәр терминын тар күлмәк өстеннән бәйләнә торган шнурга карата да кулланалар. 48867 Керәшен татарлары ка­ра төстәге эшләпә дә кигәннәр. 48868 Керәшен татарларының зираты аерым була, һәм алар яшәгән урам да Керәшен очы дип йөртелә. 48869 Керәшен хатын-кыз­лары зур ахак (сердолик) кашлы йөзекләрне һәм шома кашлы яки бөтенләй дә кашсыз балдакларны (никах балдаклары) яратып кияләр. 48870 Керәшен хатын-кызлары исә тоташ чокылып (гравирлап) бизәкләр төшерелгән яссы беләзекләрне үзләренеке итеп саныйлар. 48871 Керәшен хатын-кызларының хәситә-дәвәтләре гел көмеш тәңкәдән генә торган. 48872 Керәшен Ялтаны — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 48873 Кереш сүздә Сакробоско фәннең авторы дип Алгус (Algus) дигән галимне атаган. 48874 Кереш сүзендә 200 авторның 2000 хезмәтеннән 20000 факт туплаганын һәм өстәмә буларак үз тәҗрибәсеннән дә өстәгәнен турында яза. 48875 Кереш сүз, фәнни аңлатмалар язып, хәзерге телгә тәрҗемә ясап, аерым китап ( 1994 ) итеп бастыра. 48876 Керәш-Шуран — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 48877 Кержевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48878 Керженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48879 Керженец ( ) — Русиянең Аурупа өлешендә елга, Иделның сул кушылдыгы. 48880 Кәрим — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 48881 Кәрим Бекеев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48882 Кәрим Болтаев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48883 Кәрим Болтаев — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 48884 Кәрим Габдрәүф улы Хәкимов, яки «Кызыл паша» ( («Красный паша́»), کریم حاكم) — күренекле совет дипломаты һәм ижтимагый-сәяси эшлеклесе. 48885 Кәрим Гали улы Тинчурин — татар драматургиясенең классигы, күренекле артист һәм режиссер. 48886 «Керим әле урманнарга», «Яшьлегем кайтавазы», «Аулак өй», «Яшь сылуга» кебек җырлары төрле елларда «Татар җыры» фестивальләрендә лауреат булды. 48887 Кәрим Әмири 1896 елда хәзерге Башкортстанның Тәтешле районы Бүл-Кайпан авылында туа. 48888 Кәрим Зәкәрьяев 1933 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48889 Кәрим Измайлов 1929 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 48890 Кәрим Исамулаев — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 48891 Кәримовлар — “Бертуган Кәримовлар” сәүдә йорты (“Брадәрән Кәримовлар” сәүдә йорты “, русча: Торговый дом “Братья Каримовы”) – XX гасыр башында татар китабын нәшер итеп сатучы иң эре сәүдә оешмасы хуҗалары. 48892 Кәрим Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры ( ) — Казандагы татар театры. 1988 елга кадәр Күчмә театры буларак билгеле. 48893 Кәрим Хәкимов - Совет Русиясенең гарәп илләрендәге беренче вәкаләтле вәкиле. 48894 Кәрим Хәкимов хатыны Хәдичә, улы Шамил белән Кәрим Хәкимов Гражданнар сугышында катнаша. 48895 Кәрим Чынлысы урнашкан чирәмлек җирләр Ярмәй Чынлысыныкыннан кечерәк булган. 48896 Кәрия-Зәкәрия — татар балалар уены. 48897 Керкашер ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 48898 Керка-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 48899 Керкаюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 48900 Кәркәвеч — Русия территориясеннән агучы кече елга. 48901 Керкәле (Ибрай Каргалысы) — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 48902 Керки шәһәрендә янында уртача су чыгымы 2000 м³/с. 48903 Кәрләч һәм яшь яфраклар белән тукланалар, көндез кояш яктысында аеруча активлар. 48904 Кермеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 48905 Керменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48906 Кермись — Русия территориясеннән ага торган елга. 48907 Керпам-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 48908 Керпе аз гына акрын, оялчан, барсы да тыныч булганны ярата. 48909 Керпен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 48910 Кәрпәсте — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 48911 Керрның ак тишеге бер галәмдә барлыкка килә, берьюлы икенче галәмдә кара тишек килеп чыга. 48912 Кер — Русия территориясеннән ага торган елга. 48913 Кертес — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 33 километрлы кратеры. 48914 Кертү-көйләү һәм монтаж эшләре 2001 елда тәмам булганнар һәм электр энергиясе җитештерелә башланган. 48915 Керүдә көчәнеш зурлыгын кыска ялганыш тогы трансформаторның номиналь (исәпләнгән) тогына тигез итеп куела. 48916 Керү имтиханнарын кырысландырып, ул уку-укыту сыйфатын күтәрә, югары нормаль мәктәпнең абруен һәм фәнни дәрәҗәсен күтәрә. 48917 Керү Лицейга керү 6нчы сыйныфны бетерүчеләр арасында математика фәненнән олимпиада рәвешендә уза. 48918 Керү юлында дүрт колонналы портик урнашкан. 48919 Керфекләрнең функциясе күзләрне пычрак кисәкләр, тузан, ком һәм шулай ук кечкенә бөҗәкләрдән саклау һәм матурлык өчен булып тора. 48920 Керча-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 48921 Кершаль — Русия территориясеннән ага торган елга. 48922 Кершаль ( ) — Свердловск өлкәсенең Пелым шәһәр округы составына керүче авыл. 48923 Керъюрвис — Русия территориясеннән ага торган елга. 48924 Керь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 48925 Кер-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48926 Кер юу йорты музее Алабуга, Кече Покрау рамы, 9 2009 елның 29 октябренда ачыла. 48927 Кәсә гадәттә 5 аерчалы яки 5 бүлемле, ул җимеш барлыкка килгәндә зурая. 48928 Кесәсенә кердем, бер тиен акчасы да юк иде, сәгатен алып качтым! 48929 Кесә телефоннарның зарары Радиотехник һәм радиоэлектрон приборлар ярдәмендә кешелек күзгә күренмәс электромагнитик пәрәвез барлыкка китерде. 48930 Кесә телефоны Беренче кәрәзле телефонны уйлап табу тарихы сугыштан соңгы чорларга барып тоташа. 48931 Кесә телефоны – мобиль элемтә өчен кулланылган телефон. 48932 Кәсле заводыннан «Башкурдистан» газетасына завод тормышы турында хәбәрләр җибәреп тора. 48933 Кәсле-көлсу һәм соры урман туфраклары, көньяк-көнчыгышта селтеле көлсулашкан кара туфраклар, тауларда тау-соры, тау-болын, тау-көлсулашкан туфраклар. 48934 Кәсле ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 48935 Кесмәс — Русия территориясеннән ага торган елга. 48936 Кестанты — Русия территориясеннән ага торган елга. 48937 Кестваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 48938 Кәтем — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 48939 Кәтибә Кинҗәбулатова (Кәтибә Кәрим кызы Кинҗәбулатова, ) – язучы, шагыйрә. 48940 Кетла — Русия территориясеннән ага торган елга. 48941 Кетлох — Русия территориясеннән ага торган елга. 48942 Кәтүкләрнең үзара индукциясе сәбәпле ул шул ук үлчәмле булып, гади дроссельдән эффективрак. 48943 Кет-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 48944 Кәүҗияк — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 48945 Кәүсә — агачның җир өстеннән башлап очына кадәр ботаклар җибәрә торган өлеше, төп сабагы. 48946 «Кәүсә» «Кәүсә»нең диаметрын өч метрдан арттырмаган хәлдә, алар манараны 52 м лы итеп күтәрүгә ирешелә. 48947 Кәүсә Конус сыман капланмады алты кырлы тамбурга өскә таба нечкәрә торган манараның цилиндр рәвешле кәүсәсе куела. 48948 Кефей VV A — иң зур йолдызлардан берсе. 48949 Кефей батшалыгы гыйфриттән юк итү куркынычы астында кала. 48950 Кефей башлыгының халкы Кефей батшаны бу корбанны китерергә мәҗбүр итә. 48951 Кече Агардяш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карабаш шәһәр округы составына керүче авыл. 48952 Кече Аёв — Русия территориясеннән ага торган елга. 48953 Кече Азиядәге христиан чиркәүләре бу яңалыкларны кабул итми, шуңа күрә Виктор аларны диннән читләштерә. 48954 Кече Ай-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48955 Кече Ай-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 48956 Кече Ай-Саз — Русия территориясеннән ага торган елга. 48957 Кече Акколай — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 48958 Кече Аксарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48959 Кече Аксубай — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 48960 Кече Алабуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 48961 Кече Алат — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 48962 Кече Алач — Русия территориясеннән ага торган елга. 48963 Кече Алгашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 48964 Кече Александровка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 48965 Кече Алешня — Русия территориясеннән ага торган елга. 48966 Кече Алтурай — Русия территориясеннән ага торган елга. 48967 Кече Алтын — Русия территориясеннән ага торган елга. 48968 Кече Алчедат — Русия территориясеннән ага торган елга. 48969 Кече Альбедет — Русия территориясеннән ага торган елга. 48970 Кече Амбарная — Русия территориясеннән ага торган елга. 48971 Кече Ангальҗа — Русия территориясеннән ага торган елга. 48972 Кече Антибес — Русия территориясеннән ага торган елга. 48973 Кече Антилларның өлеше ул Сент-Винсент утравыннан төньяк/төньяк-көнчыгышта, Барбадостан төньяк-көнбатышта һәм Мартиникадан көньякта урнашкан. 48974 Кече Аныб ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 48975 Кече Асес-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 48976 Кече Ачасыр — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 48977 Кече Ашап — Русия территориясеннән ага торган елга. 48978 Кече Ашлань ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 48979 Кече Баграж — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 48980 Кече Бадрак — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 48981 Кече Бадья-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 48982 Кече Бадья-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 48983 Кече Базанча — Русия территориясеннән ага торган елга. 48984 Кече Бакырчы авылындагы 29 хуҗалыкта 154 ир-ат һәм 169 хатын-кыз гомер кичергән, мәчет эшләгән. 48985 Кече Балыклы — Русия территориясеннән ага торган елга. 48986 Кече Баранзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 48987 Кече Барлак — Русия территориясеннән ага торган елга. 48988 Кече Барханчак 270 хуҗалыктан торган зур гына авыл, анда урта мәктәп, мәдәният сарае бар, мәчет исә шул клубның бер ягына урнашкан. 48989 Кече Барханчак Кече Барханчак авыл җирлегенең (Мало-Барханчакский сельсовет) үзәге (барлыгы дүрт авыл). 48990 Кече Барханчак ( ) — Ставрополь краеның Ипатово районында урнашкан татар авылы. 48991 Кече Басег — Русия территориясеннән ага торган елга. 48992 Кече Бахта, Яуширмә — Зур Бахта елгасы кушылдыгы. 48993 Кече Башкортстан делегатлары арасыннан өч кеше — Н. Алиев, С. Тизанов һәм Ш. Ходайбирдин съезд залыннан туп-туры Кронштадтка юнәлә. 48994 «Кече Башкортстан» төшөнчәсе 1918 елның гыйнварында барлыкка килә — бу вакытта «Кече Башкортстан автономиясе турында кагыйдәнамә» дигән проекты әзерләнә. 48995 Кече Беберка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 48996 Кече Безменец — Русия территориясеннән ага торган елга. 48997 Кече Белая ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 48998 Кече Белоносова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 48999 Кече Беретәк ( ) — Беретәк ( Йөрүзән бас.) кушылдыгы. 49000 Кече Бикмәт — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 49001 Кече Бисера — Русия территориясеннән ага торган елга. 49002 Кече Бисәр — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49003 Кече Битаман — Татарстан Республикасының Биектау районындагы авыл. 49004 Кече Бича — Русия территориясеннән ага торган елга. 49005 Кече Бишкураз — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 49006 Кече Блины ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 49007 Кече Бөгелмә — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 49008 Кече Богтеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49009 Кече Бокла — Русия территориясеннән ага торган елга. 49010 Кече Бола — Бола елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 49011 Кече Болгаер — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 49012 Кече Бөреле — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 49013 Кече Брусенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49014 Кече Буб — Русия территориясеннән ага торган елга. 49015 Кече Бугодак ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 49016 Кече Бурначка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49017 Кече Быгат — Русия территориясеннән ага торган елга. 49018 Кече Ваня-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49019 Кече Варен-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49020 Кече Варь-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49021 Кече Ват-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49022 Кече Ваткуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49023 Кече Ватса — Русия территориясеннән ага торган елга. 49024 Кече Ватылька — Русия территориясеннән ага торган елга. 49025 Кече Вах — Русия территориясеннән ага торган елга. 49026 Кече Вельморда — Русия территориясеннән ага торган елга. 49027 Кәчевән, Көчәвән — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 49028 Кече Верси-Ярт — Русия территориясеннән ага торган елга. 49029 Кече Визинга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49030 Кече Винла — Русия территориясеннән ага торган елга. 49031 Кече Вишера ( ) — Русия Федерациясенең Новгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 49032 Кече Вишера шәһәре исемдәш елга янында урнашкан. 49033 Кече Вой — Русия территориясеннән ага торган елга. 49034 Кече Ворона ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 49035 Кече Вотка – Русия территориясеннән ага торган елга. 49036 Кече Вохта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49037 Кече Выдерная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49038 Кече Выдриха (Выдриха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49039 Кече Габдрәшит — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 49040 Кече Гари ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 49041 Кече Гжать — Русия территориясеннән ага торган елга. 49042 Кече Глубокая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49043 Кече Гнилуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 49044 Кече Гок — Русия территориясеннән ага торган елга. 49045 Кече Гөмбәт — Русия территориясеннән ага торган елга. 49046 Кече Гора ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 49047 Кече Горевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49048 Кече Горка ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 49049 Кече Горносталья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49050 Кече Госман ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 49051 Кече Грязнуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49052 Кече Губистая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49053 Кече Дёб — Русия территориясеннән ага торган елга. 49054 Кече Долгое ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 49055 Кече Дубенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49056 Кече Дубовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 49057 Кече Дураком — Русия территориясеннән ага торган елга. 49058 Кече Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49059 Кече Егорлык — Русия территориясеннән ага торган елга. 49060 Кече Езань — Русия территориясеннән ага торган елга. 49061 Кече Екыльчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 49062 Кече елга бассейны — Агыйдел, елга бассейны — Кама. 49063 Кече елга бассейны – Агыйдел, елга бассейны – Чулман. 49064 Кече елга бассейны — Асбассейн юк, елга бассейны — Җаек (бассейнның Русия өлеше). 49065 Кече елга бассейны — Асбассейн юк, елга бассейны — Терек. 49066 Кече елга бассейны — Басс. 49067 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Идел, Куйбышев сусаклагычы башыннан Каспий диңгезенә койганчы. 49068 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — кара диңгез бассейны елгалары. 49069 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Об және Иртеш елгалары аралықтарындагы агынсыз аймАгыйдел. 49070 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Онега. 49071 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Печора һәм Об елгалары арасындагы, Кара диңгезенә коючы, елгалар бассейны. 49072 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Таз. 49073 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Терек, Тын, Идел арасындагы агымһыз су яткылыктары. 49074 Кече елга бассейны — бассейны юк, елга бассейны — Терек һәм Идел арасындагы Каспий диңгезе елгалары бассейны. 49075 Кече елга бассейны — Бия һәм Катунь, елга бассейны — (Югары) Об Иртеш кушылганга кадәр. 49076 Кече елга бассейны — Бия һәм Катунь, елга бассейны — (Югары) Об, Иртеш кушылганга кадәр. 49077 Кече елга бассейны — Вычегда, елга бассейны — Төньяк Двина. 49078 Кече елга бассейны — Идел кушылдыклары бассейны Рыбинск сусаклагычыннан түбәнгә таба Ука кушылганчы, елга бассейны — (Югары) Идел Куйбышев сусаклагычына кадәр (Ука бассейныннан тыш). 49079 Кече елга бассейны — Идел кушылдыклары бассейны, Рыбинск сусаклагычыннан Түбән Ука тамагына кадәр, елга бассейны — (Югары) Идел, Куйбышев сусаклагычына кадәр (Ука бассейны кушылмый). 49080 Кече елга бассейны — Идел кушылдыктары куйылысу аралыгында, елга бассейны — Иделның өске өлеше, Куйбышев сусаклагычына чаклы (Ука елгасын кертмичә). 49081 Кече елга бассейны — Идел, Рыбинск сусаклагычына чаклы, елга бассейны — Иделның өске өлеше, Куйбышев сусаклагычына чаклы (Ука елгасын кертмичә). 49082 Кече елга бассейны — Иртеш елгасы кушылдыклары бассейны Ишем кушылганчы, елга бассейны — Иртеш. 49083 Кече елга бассейны — Иртеш елгасы кушылдыклары бассейны Тубылдан алып Обка койганчы, елга бассейны — Иртеш. 49084 Кече елга бассейны — Ишем (бассейнның Русия өлеше), елга бассейны — Иртеш. 49085 Кече елга бассейны — Мокша, елга бассейны — Ока. 49086 Кече елга бассейны — Мокша, елга бассейны — Ука. 49087 Кече елга бассейны — Нократ, елга бассейны — Чулман. 49088 Кече елга бассейны — Об кушылдыклары бассейны, Иртештан Төньяк Сосьва тамагына кадәр, елга бассейны — (Түбән) Об, Иртеш кушылганга кадәр. 49089 Кече елга бассейны — Об кушылдыклары бассейны, Иртештән Төньяк Сосьва тамагына кадәр, елга бассейны — (Түбән) Об, Иртеш кушылганга кадәр. 49090 Кече елга бассейны — Об кушылдыклары бассейны, Мокшанан Волгага кушылганга кадәр, елга бассейны — Ока. 49091 Кече елга бассейны — Об, Төньяк Сосьва кушылган урыннан түбәнрәк, елга бассейны — Об, Төньяк Сосьва елгасы кушылган урыннан түбәнрәк. 49092 Кече елга бассейны — Омь, елга бассейны — Иртеш. 49093 Кече елга бассейны — Өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Идел, Куйбышев сусаклагычы башыннан Каспий диңгезенә кушылганга кадәр. 49094 Кече елга бассейны — өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Кубань. 49095 Кече елга бассейны — Өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Кубань. 49096 Кече елга бассейны — Өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Надым. 49097 Кече елга бассейны — Өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Терек, Тын һәм Идел елгалары арасындагы районнар. 49098 Кече елга бассейны — Өстәмә бассейны юк, елга бассейны — Терек һәм Идел арасындагы Каспий диңгезе бассейны елгалары. 49099 Кече елга бассейны — Печора елгасы кушылдыклары бассейны Уса кушылганчы, елга бассейны — Печора. 49100 Кече елга бассейны — Печора кушылдыклары бассейны Уса кушылганчы, елга бассейны — Печора. 49101 Кече елга бассейны — Рыбинск сусаклагычы бассейны елгалары, елга бассейны — (Югары) Идел, Куйбышев сусаклагычына кадәр (Ока бассейны кушылмай). 49102 Кече елга бассейны — Рыбинск сусаклагычы елгалары бассейндары, елга бассейны — Иделның өске өлеше, Куйбышев сусаклагычына чаклы (Ука елгасын кертмичә). 49103 Кече елга бассейны — Северский Донец (су бассейнының Русия бүлеге), елга бассейны — Тын (су бассейнының Русия өлеше). 49104 Кече елга бассейны — Сухона, елга бассейны — Төньяк Двина. 49105 Кече елга бассейны — Сыры, елга бассейны — Иделның өске өлеше, Куйбышев сусаклагычына чаклы ( Ука елгасын кертмичә). 49106 Кече елга бассейны — Сыры, елга бассейны — Иделның өске өлеше, Куйбышев сусаклагычына чаклы (Ука елгасын кертмичә). 49107 Кече елга бассейны — Томь, елга бассейны — Об (өске өлеше) Иртеш кушылганга чаклы. 49108 Кече елга бассейны — Төньяк Двина, Вычегда һәм Кече Төньяк Двиналар кушылган урыннан түбәнрәк, елга бассейны — Төньяк Двина. 49109 Кече елга бассейны — Төньяк Двина, Вычегды һәм Кече Төньяк Двиналар кушылган урыннан түбәнрәк, елга бассейны — Төньяк Двина. 49110 Кече елга бассейны — Төньяк Двина кушылдыклары бассейны Вычегда һәм Сухона елгалары кушылганчы, елга бассейны — Төньяк Двина. 49111 Кече елга бассейны — Төньяк Донец (бассейнның Русия өлеше), елга бассейны — Тын (бассейнның Русия өлеше). 49112 Кече елга бассейны — Төньяк Сосьва, елга бассейны — Об, Төньяк Сосьва елгасы кушылган урыннан түбәнрәк. 49113 Кече елга бассейны — Тын елгасы Хопёр һәм Северский Донец елгалары кушылган урынга чаклы, елга бассейны — Тын (су бассейнының Русия өлеше). 49114 Кече елга бассейны — Тын кушылдыклары бассейны Хопра һәм Төньяк Донец кушылганчы, елга бассейны — Тын (бассейнның Русия өлеше). 49115 Кече елга бассейны — Ука елгасы кушылдыклары бассейны Мукшыдан алып Иделгә койганчы, елга бассейны — Ока. 49116 Кече елга бассейны — Ука елгасы кушылдыклары бассейны Мукшы елгасы кушылганчы, елга бассейны — Ока. 49117 Кече елга бассейны — Ука кушылдыклары бассейны, Мукшыдан Иделгә кушылганга кадәр, елга бассейны — Ука. 49118 Кече елга бассейны — Хоперге елгасының Тын елгасына койганчы, елга бассейны — Тын (су бассейнының Русия өлеше). 49119 Кече елга бассейны — Хопер, елга бассейны — Тын (су бассейнының Русия өлеше). 49120 Кече елга бассейны — (Югары) Идел елгасы кушылдыклары бассейны Рыбинск сусаклагычына кадәр, елга бассейны — (Югары) Идел Куйбышев сусаклагычына кадәр (Ука бассейныннан тыш). 49121 Кече елга бассейны — (Югары) Об кушылдыклар бассейны Васюганнан Вагага кадәр, елга бассейны — (Югары) Об Иртеш кушылганга кадәр. 49122 Кече елга бассейны — (Югары) Об кушылдыклары бассейны, Томь кушылганга кадәр, елга бассейны — (Югары) Об, Иртеш кушылганга кадәр. 49123 Кече елга бассейны — (Югары) Об кушылдыклары бассейны, Чулымдан Кеть елгасына кадәр, елга бассейны — (Югары) Об, Иртеш кушылганга кадәр. 49124 Кече елга бассейны юк, елга бассейны — Җаек (бассейнның Русия өлеше). 49125 Кече елгалар (Зур һәм Кече Үзән, Уил, Сагыз) җәен кибеп бетәләр яки берничә казанлкка таркалып, күл тезмәләрне барлыкка китерәләр — Камыш-Самар, Сарпы күлләре. 49126 Кече Елга — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 49127 Кече Әлдермеш авылындагы 50 хуҗалыкта 187 ир-ат һәм 174 хатын-кыз көн иткән, алар Кече Әлдермеш авылы җәмгыятен төзегәннәр. 49128 Кече Әлдермешнең Әлдермеш-Ясаклы дип аталуы искәртелә. 49129 Кече Елизаровская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49130 Кече Еловица — Русия территориясеннән ага торган елга. 49131 Кече Емель — Русия территориясеннән ага торган елга. 49132 Кече Емех — Русия территориясеннән ага торган елга. 49133 Кече Әмҗе – Тол кушылдыгы. 49134 Кече Ем-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49135 Кече Енгыль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49136 Кече Енда — Русия территориясеннән ага торган елга. 49137 Кече Епседей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49138 Кече Ершовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49139 Кече Ерыклы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 49140 Кече Әтнә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 49141 Кече Әтнә — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 49142 Кече Әтрәч — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49143 Кече Әүрәл — Русия территориясеннән ага торган елга. 49144 Кече Әшә — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 49145 Кече Әшнәк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 49146 Кече Жеребятниково ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 49147 Кече Җидегән γ — Күкбүзат (Феркад), +3,05 йолдызча зурлыктагы йолдыз. 49148 Кече Җидегән йолдызлыгында Тимерказыктан 1° ераклыкта Җир шарының төньяк котыбы урнашкан. 49149 Кече Заборье ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 49150 Кече Залазна — Русия территориясеннән ага торган елга. 49151 Кече Запорная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49152 Кече Зубач — Русия территориясеннән ага торган елга. 49153 Кече Зубочистенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49154 Кече Зыкины ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 49155 Кече Ивановка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 49156 Кече Ивас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49157 Кече Ивдель — Русия территориясеннән ага торган елга. 49158 Кече Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 49159 Кече Изылы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49160 Кече Ик — Русия территориясеннән ага торган елга. 49161 Кече Ильгумень — Русия территориясеннән ага торган елга. 49162 Кече Индоманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49163 Кече Инҗәр – Инҗәр елгасы кушылдыгы. 49164 Кече Инжул — Русия территориясеннән ага торган елга. 49165 Кече Инцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49166 Кече Инюша — Русия территориясеннән ага торган елга. 49167 Кече Ира — Русия территориясеннән ага торган елга. 49168 Кече Иргиз — Русия территориясеннән ага торган елга. 49169 Кече Исак-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 49170 Кече Итатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49171 Кече Итомля — Русия территориясеннән ага торган елга. 49172 Кече Ия — Русия территориясеннән ага торган елга. 49173 Кече Кабан — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 49174 Кече Кавал авылы шулай ук Гәреч сәүдә юлының уң ягына урнашкан. 49175 Кече Кадрәк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 49176 Кече Казаклар — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 49177 Кече Казалых — Русия территориясеннән ага торган елга. 49178 Кече Казан боҗрасы, ККБ — Казан шәһәрендәге боҗра автоюлы. 49179 Кече Казанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49180 Кече Каинсасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 49181 Кече Каирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49182 Кече Калагаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 49183 Кече Калиновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49184 Кече Калитвенец (Кече Калитвинец) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49185 Кече Калманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49186 Кече Калышлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49187 Кече Кальчан — Русия территориясеннән ага торган елга. 49188 Кече Калья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49189 Кече Камельяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49190 Кече Каменка (балка Кече Каменка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49191 Кече Камзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49192 Кече Камчала — Русия территориясеннән ага торган елга. 49193 Кече Камышлы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 49194 Кече Кандал ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 49195 Кече Канда — Русия территориясеннән ага торган елга. 49196 Кече Карагай — Русия территориясеннән ага торган елга. 49197 Кече Караганды (Караганды) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49198 Кече Караганка – Олы Караган елгасы кушылдыгы. 49199 Кече Карай — Русия территориясеннән ага торган елга. 49200 Кече Каргачево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 49201 Кече Карен — Русия территориясеннән ага торган елга. 49202 Кече Кариле — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт, авыл. 49203 Кече Карлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49204 Кече Карпия — Русия территориясеннән ага торган елга. 49205 Кече Каршан — Русия территориясеннән ага торган елга. 49206 Кече Карыгем — Русия территориясеннән ага торган елга. 49207 Кече Касфора — Русия территориясеннән ага торган елга. 49208 Кече Касьяны ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 49209 Кече Каттас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49210 Кече Катыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 49211 Кече Каурчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 49212 Кече Качак ( ) — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 49213 Кече Каш-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49214 Кече Каяла — Русия территориясеннән ага торган елга. 49215 Кече Кәлтәй — кече елга. 49216 Кече Кемчуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49217 Кече Керзеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49218 Кече Кермеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 49219 Кече Кеслома — Русия территориясеннән ага торган елга. 49220 Кече Кеть — Русия территориясеннән ага торган елга. 49221 Кече Кибәче — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 49222 Кече Кийский Шалтырь (Кече Ильинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49223 Кече Кильмезь ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 49224 Кече Кильченга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49225 Кече Кирмән — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 49226 Кече Киршиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49227 Кече Китәк ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49228 Кече Китовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49229 Кече Киук — Русия территориясеннән ага торган елга. 49230 Кече Кия (Нечко-Сёде) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49231 Кече Ключи ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 49232 Кече Ковали ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 49233 Кече Когода — Русия территориясеннән ага торган елга. 49234 Кече Когозес — Русия территориясеннән ага торган елга. 49235 Кече Кодач — Русия территориясеннән ага торган елга. 49236 Кече Кодинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск-Уральский шәһәр округы составына керүче авыл. 49237 Кече Коен — Русия территориясеннән ага торган елга. 49238 Кече Козеюль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49239 Кече Козланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49240 Кече Козловка ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 49241 Кече Койнова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 49242 Кече Колбай-Мораса — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 49243 Кече Колбины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 49244 Кече Коленсал — Русия территориясеннән ага торган елга. 49245 Кече Компас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49246 Кече Комша — Русия территориясеннән ага торган елга. 49247 Кече Кондома — Русия территориясеннән ага торган елга. 49248 Кече Кондорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49249 Кече Конып ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 49250 КечеКоньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49251 Кече Коптанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49252 Кече Корас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49253 Кече Корбылька — Русия территориясеннән ага торган елга. 49254 Кече Кордяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49255 Кече Корта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49256 Кече Кортюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49257 Кече Корчуган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49258 Кече Коряжемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49259 Кече Косьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 49260 Кече Кочмес — Русия территориясеннән ага торган елга. 49261 Кече Кошмандагы 87 йортта 234 ир-ат һәм 232 хатын-кыз исәпләнгән, гыйбадәт кыла торган бер йорт булган. 1898 елгы хезмәттә Олы Кошман һәм Кече Кошманда 738 татар кешесе яшәгәнлеге мәгълүм. 49262 Кече Кремень-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49263 Кече Крутая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49264 Кече Крынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49265 Кече Крюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49266 Кече Кубинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49267 Кече Кугульта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49268 Кече Куербак — Русия территориясеннән ага торган елга. 49269 Кече Куергазы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 49270 Кече Куергазы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49271 Кече Кужба ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 49272 Кече Кузьминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49273 Кече Кузя — Русия территориясеннән ага торган елга. 49274 Кече Күккүз — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 49275 Кече Кулетка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49276 Кече Кулкас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49277 Кече Кулянур ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 49278 Кече Кумак (Баузда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49279 Кече Кумена — Русия территориясеннән ага торган елга. 49280 Кече Куныр ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 49281 Кече Куньяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49282 Кече Кураты — Русия территориясеннән ага торган елга. 49283 Кече Куркуре — Русия территориясеннән ага торган елга. 49284 Кече Курь-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49285 Кече Кутык — Кутык елгасы кушылдыгы. 49286 Кече Кутья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49287 Кече Кучаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 49288 Кече Кучиминская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49289 Кече Кушум — Русия территориясеннән ага торган елга. 49290 Кече Кызыл — Җаек елгасы кушылдыгы. 49291 Кече Кызыл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 49292 Кече Кызылъяр — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 49293 Кече Кызым — Русия территориясеннән ага торган елга. 49294 Кече Кылья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49295 Кече Кыненок — Русия территориясеннән ага торган елга. 49296 Кече Кыргуҗа — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 49297 Кече Кыркыла — Русия территориясеннән ага торган елга. 49298 Кече Лагорта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49299 Кече Лахсын — Русия территориясеннән ага торган елга. 49300 Кече Лая ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 49301 Кече Лекма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49302 Кече Леневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49303 Кече Лесь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 49304 Кече Леушинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49305 Кече Липовка ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 49306 Кече Лиур-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49307 Кече Лих — Русия территориясеннән ага торган елга. 49308 Кече Лобачейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49309 Кече Логайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49310 Кече Лодма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49311 Кече Локонто-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49312 Кече Лоптюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49313 Кече Лосиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49314 Кече Лоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49315 Кече Лукинская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 49316 Кече Лундюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49317 Кече Лыжня ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 49318 Кече Лямпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 49319 Кече Мадаха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49320 Кече Мадмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49321 Кече Макариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49322 Кече Малаговская ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 49323 Кече манара янында элек хан­нар зираты булган. 49324 Кече Манья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49325 Кече Маралиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49326 Кече Мариэтта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49327 Кече Мартан (Корки) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49328 Кече Мартын – Зур Кокшага кушылдыгы. 49329 Кече Мат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49330 Кече Мегипугольская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49331 Кече Мег-Тыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49332 Кече Мәдәнә суы өстенә урнашкан, Пилнә ш.т.б. кадәр 9 км ара. 49333 Кече Мельница ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 49334 Кече Мәнәвез — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 49335 Кече Мәрәтхуҗа — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 49336 Кече Мизгея — Русия территориясеннән ага торган елга. 49337 Кече Мирәтәк (Бичер) — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 49338 Кече Мишә — Русия территориясеннән ага торган елга. 49339 Кече Можа — Русия территориясеннән ага торган елга. 49340 Кече Мойва — Русия территориясеннән ага торган елга. 49341 Кече Мокач — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 49342 Кече Мокзыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 49343 Кече Молог — Русия территориясеннән ага торган елга. 49344 Кече Мостовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49345 Кече Мочегай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 49346 Кече Мошля — Русия территориясеннән ага торган елга. 49347 Кече Мошна — Русия территориясеннән ага торган елга. 49348 Кече Муйнак — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 49349 Кече Муйнак — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 49350 Кече Мураниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49351 Кече Мутная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49352 Кече Мый — Русия территориясеннән ага торган елга. 49353 Кече Мыла — Русия территориясеннән ага торган елга. 49354 Кече Мышья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49355 Кече Нава — Русия территориясеннән ага торган елга. 49356 Кече Надота — Русия территориясеннән ага торган елга. 49357 Кече Налиминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49358 Кече Нарыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 49359 Кече Наужи — Русия территориясеннән ага торган елга. 49360 Кече Несь — Русия территориясеннән ага торган елга. 49361 Кече Ниёдь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49362 Кече Никитинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49363 Кече Нимкытый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 49364 Кече Ния — Русия территориясеннән ага торган елга. 49365 Кече Ния-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49366 Кече Норенька — Русия территориясеннән ага торган елга. 49367 Кече Нула — Русия территориясеннән ага торган елга. 49368 Кече Нырсы — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 49369 Кече Нюгуса (Кече Нюгуша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49370 Кече Нюню – Русия территориясеннән ага торган елга. 49371 Кече Нюрбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49372 Кече Нягов — Русия территориясеннән ага торган елга. 49373 Кече Нядокота — Русия территориясеннән ага торган елга. 49374 Кече Нясьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49375 Кече Об — Русия территориясеннән ага торган елга. 49376 Кече Огрязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 49377 Кече Одинека — Русия территориясеннән ага торган елга. 49378 Кече Ойва — Русия территориясеннән ага торган елга. 49379 Кече Өлтерәк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 49380 Кече Олысшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 49381 Кече Онжас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49382 Кече Ордюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49383 Кече Орсас-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 49384 Кече Осетрик — Русия территориясеннән ага торган елга. 49385 Кече Ослянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49386 Кече Оус — Русия территориясеннән ага торган елга. 49387 Кече Охтомица — Русия территориясеннән ага торган елга. 49388 Кече Оча — Русия территориясеннән ага торган елга. 49389 Кече Өчтүбәдә 66 хуҗалыкта 246 татар яши. 49390 Кече Ою (Кече) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49391 Кече Өял – Русия территориясеннән ага торган елга. 49392 Кече Паарков — Русия территориясеннән ага торган елга. 49393 Кече Паговец — Русия территориясеннән ага торган елга. 49394 Кече Пай-Пудына — Русия территориясеннән ага торган елга. 49395 Кече Палькина — Русия территориясеннән ага торган елга. 49396 Кече Пальчиково — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 49397 Кече Панас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49398 Кече Пангода — Русия территориясеннән ага торган елга. 49399 Кече Парюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49400 Кече Патраченки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 49401 Кече Пачи ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 49402 Кече Пеженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49403 Кече Пезас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49404 Кече Пезема — Русия территориясеннән ага торган елга. 49405 Кече Пелым — Русия территориясеннән ага торган елга. 49406 Кече Пера ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 49407 Кече Первуши ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 49408 Кече Перелаз ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 49409 Кече Песчаная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49410 Кече Петрюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49411 Кече Пёкшела — Русия территориясеннән ага торган елга. 49412 Кече Пижанка ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 49413 Кече Пижга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49414 Кече Пизь — Русия территориясеннән ага торган елга. 49415 Кече Пиковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49416 Кече Пиньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49417 Кече Пинюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49418 Кече Питейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49419 Кече Пиярга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49420 Кече планеталарның күбесенең орбиталары Марс белән Юпитер орбиталары арасындагы астероидлар кушагында ята. 49421 Кече Погромка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49422 Кече Подволочная ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 49423 Кече Подикова — Русия территориясеннән ага торган елга. 49424 Кече Поломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49425 Кече Полом ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 49426 Кече Полюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49427 Кече Полянки — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 49428 Кече Попадья-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 49429 Кече Порма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49430 Кече Порывай — Русия территориясеннән ага торган елга. 49431 Кече Потымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49432 Кече Притыкино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 49433 Кече Промышленная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49434 Кече Пудица — Русия территориясеннән ага торган елга. 49435 Кече Пурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49436 Кече Пустынь ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 49437 Кече Пүчинкә — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 49438 Кече Пывсянъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49439 Кече Пылинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49440 Кече Пыча — Русия территориясеннән ага торган елга. 49441 Кече Пыя — Русия территориясеннән ага торган елга. 49442 Кече Пятомбой-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49443 Кече Пяша — Широкий чокырында сезонлы рәвештә пәйда була торган су агымы, Пяша елгасы кушылдыгы. 49444 Кече Рабог — Русия территориясеннән ага торган елга. 49445 Кече Разбойничья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49446 Кече Рамыл ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 49447 Кече Раскопины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 49448 Кече Растай — Русия территориясеннән ага торган елга. 49449 Кечерәк Невис Утравы Сент Китстан көньяк-көнчыгышка "Тар" буларак билгеле сай канал аша 2 миля (3 км) ераклыкта урнашкан. 49450 Кече Рәс — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 49451 Кече Речкалова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 49452 Кече Решемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49453 Кече Рип — Русия территориясеннән ага торган елга. 49454 Кече Роговая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49455 Кече Романовка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 49456 Кече Рошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 49457 Кече Руниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49458 Кече — Русия территориясеннән ага торган елга. 49459 Кече Рус Лисасы ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 49460 Кече Рыбная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49461 Кече Рын-Дудорово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 49462 Кече Салпада-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49463 Кече Самлат — Русия территориясеннән ага торган елга. 49464 Кече Сандибей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49465 Кече сарайда исә француз һәм итальян Яңарышы рәсем сәнгате үрнәкләре, шулай ук фламанд һәм голланд осталарының кәртиннәре урын тапкан. 49466 Кече Саръюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49467 Кече Сатыково ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 49468 Кече Светлая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49469 Кече Седью — Русия территориясеннән ага торган елга. 49470 Кече Селятль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49471 Кече Сем – Русия территориясеннән ага торган елга. 49472 Кече Сепатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49473 Кече Сес-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 49474 Кече Сёмрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49475 Кече Сёрова — Русия территориясеннән ага торган елга. 49476 Кече Сива – Русия территориясеннән ага торган елга. 49477 Кече Сидәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49478 Кече Сколотни ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 49479 Кече Скурихины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 49480 Кече Слоча — Русия территориясеннән ага торган елга. 49481 Кече Слуда ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 49482 Кече Собакина — Русия территориясеннән ага торган елга. 49483 Кече Собачья (Нечко-Собачья) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49484 Кече Созим — Русия территориясеннән ага торган елга. 49485 Кече Сойга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49486 Кече Сойю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49487 Кече Сокаяз — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 49488 Кече Солабаш авылы халкы элек-электән мәдәниятле булган. 49489 Кече Солабаш, Айтуган пүчинкәсе, Шыгай чишмәсе авылындагы 11 хуҗалыкта 48 ир-ат һәм 46 хатын-кыз көн иткән. 49490 Кече Солабаш кешесе Габдрахман абый безгә түбәндәгеләрне әйткән иде: «Элек Зур Солабаш авылы Ашыт үзәнендәге Алат авылы янында булган. 49491 Кече Солабаш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 49492 Кече Соль — Русия территориясеннән ага торган елга. 49493 Кече Сондола (Кече Сондала) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49494 Кече Сөнчәле — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 49495 Кече Сопляс — Русия территориясеннән ага торган елга. 49496 Кече Сорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49497 Кече Сороминская — Русия территориясеннән ага торган елга. 49498 Кече Сортым — Русия территориясеннән ага торган елга. 49499 Кече Станичное ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 49500 Кече Стройково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 49501 Кече Струговая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49502 Кече Студенец авыл җирлегенә керә. 49503 Кече Сугаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 49504 Кече Суготка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49505 Кече Суета — Русия территориясеннән ага торган елга. 49506 Кече Суетка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49507 Кече Сукромка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49508 Кече Сукчар — Русия территориясеннән ага торган елга. 49509 Кече Сураз — Русия территориясеннән ага торган елга. 49510 Кече Сурмог — Русия территориясеннән ага торган елга. 49511 Кече Суруш — Русия территориясеннән ага торган елга. 49512 Кече Сыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 49513 Кече сыйныфларда дәрес бирүче кызларның белемнәрен күтәрү өчен, укытучылар әзерләү курслары оештыра, анда укыту өчен Мөхәммәдия мәдрәсәсеннән (яшертен) мөгаллимнәр чакырта. 49514 Кече Сынь-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 49515 Кече Сыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 49516 Кече Сырга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49517 Кече Сыростан — Русия территориясеннән ага торган елга. 49518 Кече Таборинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49519 Кече Тава — Русия территориясеннән ага торган елга. 49520 Кече Тайтым — Русия территориясеннән ага торган елга. 49521 Кече Талажанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49522 Кече Талица — Русия территориясеннән ага торган елга. 49523 Кече Талмаз — Ирмиза елгасы кушылдыгы. 49524 Кече Таловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49525 Кече Тальция — Русия территориясеннән ага торган елга. 49526 Кече Тамалы — Тамалы елгасы кушылдыгы. 49527 Кече Таморга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49528 Кече Татар Карае ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 49529 Кече Татарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49530 Кече Татош — Русия территориясеннән ага торган елга. 49531 Кече Таушкан ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 49532 Кече Тәҗәй — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 49533 Кече Теләк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 49534 Кече Телес (Коры Телес) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49535 Кече Тига — Русия территориясеннән ага торган елга. 49536 Кече Тигирек — Русия территориясеннән ага торган елга. 49537 Кече Тирескә — Терешка елгасы кушылдыгы. 49538 Кече Тишерек — Русия территориясеннән ага торган елга. 49539 Кече Тоголика — Русия территориясеннән ага торган елга. 49540 Кече Тозьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49541 Кече Толмовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49542 Кече Толпар — Русия территориясеннән ага торган елга. 49543 Кече Томай — Русия территориясеннән ага торган елга. 49544 Кече Томан — Русия территориясеннән ага торган елга. 49545 Кече Томбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 49546 Кече Төреш ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 49547 Кече Торженьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49548 Кече Тормы — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49549 Кече Тошемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49550 Кече Туганай — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 49551 Кече Тугры — Русия территориясеннән ага торган елга. 49552 Кече Туеска — Русия территориясеннән ага торган елга. 49553 Кече Туй — Русия территориясеннән ага торган елга. 49554 Кече Тулуюл — Русия территориясеннән ага торган елга. 49555 Кече Тунзас-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 49556 Кече Тура — Русия территориясеннән ага торган елга. 49557 Кече Туруп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 49558 Кече Туры ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 49559 Кече Туяхлань-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 49560 Кече Тынагота — Русия территориясеннән ага торган елга. 49561 Кече Тэбук — Русия территориясеннән ага торган елга. 49562 Кече Убинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49563 Кече Убрень ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 49564 Кече Ук — Русия территориясеннән ага торган елга. 49565 Кече Улень — Русия территориясеннән ага торган елга. 49566 Кече Умытья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49567 Кече Үрген — Үрген елгасы кушылдыгы. 49568 Кече Урма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49569 Кече Урна — Русия территориясеннән ага торган елга. 49570 Кече Урсак (Имәле башы) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 49571 Кече Уртазым — Олы Уртазым елгасы ( Җаек бас.) кушылдыгы. 49572 Кече Урта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49573 Кече Урьевский Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49574 Кече Уса — Русия территориясеннән ага торган елга. 49575 Кече Уса (Сабри-Ю, Сабрей-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49576 Кече Ускоперть — Русия территориясеннән ага торган елга. 49577 Кече Усть-Үрән ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 49578 Кече Утрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49579 Кече Ут ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 49580 Кече Ухтыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 49581 Кече Фёдоровка — Татарстанның Зәй районындагы юкка чыккан авыл. 49582 Кече Фролово — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49583 Кече Хадыта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49584 Кече Хальмер-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49585 Кече Ханмей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49586 Кече Хара-Матолоу — Русия территориясеннән ага торган елга. 49587 Кече Харбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49588 Кече Харвута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49589 Кече Харпия — Русия территориясеннән ага торган елга. 49590 Кече Харута — Русия территориясеннән ага торган елга. 49591 Кече Харь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49592 Кече һәм урта сыйныфларда классик биюне укытучы иң яхшы мөгаллим репутациясенә ия. 49593 Кече Хехеган-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49594 Кече Холуница — Русия территориясеннән ага торган елга. 49595 Кече Хоса-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 49596 Кече Хосима — Русия территориясеннән ага торган елга. 49597 Кече Хоста — Русия территориясеннән ага торган елга. 49598 Кече Хулым-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49599 Кече Хупта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49600 Кече Хупт-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 49601 Кече Хуута-Яха (Нюдя-Харвота-Яха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49602 Кече Хуху — Русия территориясеннән ага торган елга. 49603 Кече Хэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49604 Кече Чаган (Кече Шаган) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49605 Кече Чангара — Русия территориясеннән ага торган елга. 49606 Кече Чебула — Русия территориясеннән ага торган елга. 49607 Кече Чеб-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49608 Кече Чеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 49609 Кече Черга ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 49610 Кече Чернава — Русия территориясеннән ага торган елга. 49611 Кече Чеца — Русия территориясеннән ага торган елга. 49612 Кече Чирмешән бассейны халык иң тыгыз утырган район булган, аның үзәгендә Бөек шәһәр – Бүләр урнашкан. 49613 Кече Чирмешән елгасы, Олы Чирмешәннең уң кушылдыгы. 49614 КечеЧирмешәнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49615 Кече Чисва — Русия территориясеннән ага торган елга. 49616 Кече Чуел — Русия территориясеннән ага торган елга. 49617 Кече Чузик — Русия территориясеннән ага торган елга. 49618 Кече Чулман — Русия территориясеннән ага торган елга. 49619 Кече Чынлы авылы аркылы зур сәүдә юлы уза торган булган. 49620 Кече Чынлы елгасы буена урнашкан һәм шуңадырмы районның иң зур авылларыннан санала. 49621 Кече Чынлы җирләренә да лашманнар һәм алар белән идарә итүче морзалары килә. 49622 Кече Чынлы җирләре урысларга кануннардан тыш сатылган була. 49623 Кече Чынлы, Тау ягында урнашкан булса да, Болгарга якын гына. 49624 Кече Чынлы ул вакытларда иң зур авыллардан санала, монда зур базарлар уздырыла. 49625 Кече Чынлы урта мәктәбе - ( ) Татарстан Республикасының Чүпрәле районы Кече Чынлы авылында урнашкан мәктәп. 49626 Кече Чынлы халкына каршы ике рота җәяүле гаскәр юнәленә. 7 августта Кече Чынлыга махсус равештә Сембер губернаторы да килә. 49627 Кече Шайтанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49628 Кече Шалаи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 49629 Кече Шалюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49630 Кече Шарженьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49631 Кече Шельдян — Русия территориясеннән ага торган елга. 49632 Кече Шелюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49633 Кече Шәмәк — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49634 Кече Шердына — Русия территориясеннән ага торган елга. 49635 Кече Шешма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49636 Кече Шилекша — Русия территориясеннән ага торган елга. 49637 Кече Шилнә — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 49638 Кече ширек зур гөнаһка тиңдәш. 49639 Кече Широкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 49640 Кече Шистом — Русия территориясеннән ага торган елга. 49641 Кече Шишеняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49642 Кече Шишовка ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 49643 Кече Шоны — Русия территориясеннән ага торган елга. 49644 Кече Шора — Русия территориясеннән ага торган елга. 49645 Кече Шоча — Русия территориясеннән ага торган елга. 49646 Кече штрафка тартылган хоккейчы чиста уен вакытының 2 минутына мәйданчыктан чыгарыла, һәм бу вакытта аны (әгәр ул травма алмаса) башка уенчы алыштыра алмый. 49647 Кече Шубная — Русия территориясеннән ага торган елга. 49648 Кече Шуган — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 49649 Кече Шумаково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 49650 Кече Шуструй — Виндрей елгасы ( Сыры бас.) кушылдыгы. 49651 Кече Шыңар — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 49652 Кече Шырдан — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 49653 Кече Щелиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49654 Кече Щучья — Русия территориясеннән ага торган елга. 49655 Кече Ырым — Русия территориясеннән ага торган елга. 49656 Кече Эмтер-Пете-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49657 Кече Энәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49658 Кече эскәмия штрафы конкрет уенчыга түгел, ә кагыйдәне бозган өчен, командадагы уенчыларның барысына да салына (мәсәлән, сан ягыннан составны бозу). 49659 Кече эшмәкәрлек 3891 кешене эш белән тәэмин итә. 49660 Кече эшмәкәрлек шактый үсештә. 49661 Кече Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49662 Кече Юг — Русия территориясеннән ага торган елга. 49663 Кече Юл — Русия территориясеннән ага торган елга. 49664 Кече Юлук — Русия территориясеннән ага торган елга. 49665 Кече Юнга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49666 Кече Юра — Русия территориясеннән ага торган елга. 49667 Кече Юрсуки — Русия территориясеннән ага торган елга. 49668 Кече Яй-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49669 Кече Яломан — Русия территориясеннән ага торган елга. 49670 Кече Ямсовей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49671 Кече Янгыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 49672 Кече Янчер — Русия территориясеннән ага торган елга. 49673 Кече Япто-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49674 Кече Яр-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 49675 Кече Ярей-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49676 Кече Ярёнга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49677 Кече Ярославка ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 49678 Кече Ярсидейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 49679 Кече Ярудей — Русия территориясеннән ага торган елга. 49680 Кече Ярык-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 49681 Кече Яр-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49682 Кече Ятмис елгасына кушыла. 49683 Кече Ятмис елгасының сул ярына тамагыннан 12 км өстәрәк кушыла. 49684 Кече Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49685 Кече яшьтә мандолинада уйнарга өйрәнә, теләсә нинди көйне тиз генә отып ала. 1919-21 елларда Кызыл Армиядә хәрби оркестр музыканты булып хезмәт итә, валторна һәм башка музыка коралларында уйный. 49686 Кече яшьтән үк байларда хезмәт итә. 17 яшендә инде Габдулла приказчик була. 49687 Кече яшьтән үк ятим калып, Ульян өлкәсенең Иваново һәм Мәләкәс балалар йортларында тәрбияләнгән, 7 сыйныфтан соң Уфа хезмәт колониясендә тәрбияче ярдәмчесе булып эшләгән. 49688 Кече яшьтән ятим калып, әүвәл — әбисендә, аннары балалар йортында тәрбияләнә. 49689 Кечик — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 49690 Кечкенә авыл клубы кысалары таррак була Гөлнур апаның таланты өчен, акрынлап анда Казанга китү, театр училищесына укырга керү теләге туа. 49691 Кечкенә башлы, кыска томшыклы, томшыгы һәм тәпиләре кара төстәге кошлар. 49692 Кечкенә башлы, сай чабаталар татар чабатасы диелгән. 49693 Кечкенә генә булса да авылда ике кибет, клуб бинасы, башлангыч мәктәп, мәчете бар. 49694 Кечкенә генә канатлы орлыкларны җил төрле якка очыртып алып китә. 49695 Кечкенәдән биергә, шигырь сөйләргә, рәсем ясарга ярата, мандолинада уйный. 49696 Кечкенәдән думбырада уйнаучы Нургыйсага, нотага өйрәнү өчен дип, әнисе 5 яшендә беренче пианино сатып алып биргән. 49697 Кечкенәдән әти-әнисез калган Газиз үзенең әбисе тәрбиясендә үсә. 49698 Кечкенәдән әтисез калып, җиде яшеннән үз көнен үзе күрә башлый — көтү көтә, ялчылыкта йөри. 49699 Кечкенәдән Иркутск шәһәрендәге туганнарында яшәп, шунда мәдрәсә һәм гимназиядә укып, татарча да, русча да яхшы белем ала. 49700 Кечкенәдән рәсем белән мавыккан малай 14 яшьтә рәссам Рене Принстода, соңрак аның киңәше белән пәртрит остасы Леон Бонда (1883), ә аның студиясе ябылгач, Фернан Кормонда шөгыльләнә (1884-1885). 49701 Кечкенәдән үк акыллы, зиһенле бала була, 4 яшендә укый белә, шигырьләр ятлый, йомшак холыклы, кешелекле, ярдәмчел була. 49702 Кечкенәдән үк баһадир гәүдәле Хәбил 1957 елда шунда, Хаҗи Бикташев гаиләсендә дөньяга килә. 49703 Кечкенәдән үк Г. Тукай әсәрләрен яратып укый, үзе дә яшерен генә шигырьләр языштыргалый. 1914 елда Казанда чыга торган балалар журналы «Ак юл»да (1913—1918) яшүсмер егетнең «Бәйрәм котлы булсын» исемле беренче шигыре дөнья күрә. 49704 Кечкенәдән үк укырга, җырлар, такмаклар чыгарырга һәвәс булып үсә. 49705 Кечкенә дәрәҗә кисәкчәләр өчен, аларга “мохтаҗ” ителмәгән ярымүткәргечнең кимендә бер бик нечкә өслеккә контакты кирәк. 49706 Кечкенә индуктивлык кәтүкләре турыдан туры басылган платада спираль рәвештә юл үткәреп урнаштырылырга мөмкин. 49707 Кечкенә иярчен Энцеладның гравитациясе шушы атмосфераны тота алмый, шуңа күрә аны тутыру чыганагы булырга тиеш, мисал өчен көчле гейзерлар яки криовулканнар булырга мөмкин. 49708 Кечкенә канатлы дротиклар тышкы тәэсирләргә әз бирешә (мәсәлән, җил), ләкин уенчының хаталарын капламый. 49709 Кечкенәләргә кызыклы китап. 49710 Кечкенә массалы протойолдызлар кабынучы йолдызлар буларак күзәтелә. 49711 Кечкенә масштаблы интеграцияле микросхемалардан бөтен үзәк эшкәрткеч җайланмасы төзү меңнәрчә ялгыз чиплар таләп иткән, әмма һаман элегрәк чыккан транзистор конструкцияләренә караганда әзрәк буш урын һәм егәрлек таләп иткән. 49712 Кечкенә ми координация һәм туры тоту өчен җаваплы. 49713 Кечкенә Мирхәйдәр авылда чакта ук абыстайлардан сабак ала. 49714 « Кечкенә принц » җырын җырлап, ул 2 урын яулады. 49715 Кечкенә Пүчинкә — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 49716 Кечкенәрәк индуктивлык кәтүге/конденсатор комбинацияләре, мисал өчен, радио алуда һәм тапшыруда кулланыла. 49717 Кечкенәрәк форм фактор каты диск саклагычлары еш зур саклагычлардан азрак егәрлек таләп итәләр. 49718 Кечкенә Сания үз чоры өчен укымышлы булган әбисе тәрбиясендә үсә. 49719 Кечкенә сигнал булганда тотышы Схемотехника өчен, еш кына, диод тотышының кечкенә сигнал моделе файдалы була. 49720 Кечкенә түгәрәк уртасына җиргә казык кагыла. 2—2,5 метр озынлыктагы юан бауның бер башына элмәк ясап, казыкка киертелә. 49721 «Кечкенә хәбәрчеләр хәрәкәте» дигән атама кулланышка керә. 49722 Кечкенә һәм урта егәрлек (мегаваттка кадәр) алмаш ток генераторлары схемаларында киң кулланалар, мәсәлән, дизель-генераторларында. 49723 Кечкенә чактан ук рәсем ясарга яраткан. 49724 Кечкенә, эпизодик рольләрдә дә ышандырырлык итеп уйный. 49725 Кечкенә — Юлау елгасының кушылдыгы. 49726 Кечкенә яки урта зурлыктагы кошлар: озынлыгы 10–25 см, авырлыгы 15–80 г. Тән төзелеше нык, муены кыска, башы зур. 49727 Кеш (Martes zibellina) — сусар гаиләлегенә караган көрән төстәге кыйммәтле тиреле ерткыч җәнлек. 49728 Кәшә авыл җирлегенә берничә чуаш авылы керә: Кундюковка, Кайсар, Буденновка, Александровка. 49729 Кеше авырмый, бернидән зарланмый, ә аның ашказанында яман шеш үсә бирә. 49730 Кеше аз ашый, тамагы тук кебек хис итә. 49731 Кеше ана затының имчәге, ареоласы һәм имие. 49732 Кеше башына әйләнә-тирә мохиткә йөге югары булган ил гадел булганыннан артык табигый ресурсларны кулланып, башка илләр куллана алучы ресурсларны ала һәм планетага төзәтелә алмаслык зарар китерү аркылы киләчәк буыннар хакына да керә. 49733 Кеше башына тулаем милли продукт 2010-ынчы елдан 2012 елга кадәр елына 6%-тан артыкка үскән. 49734 Кеше башына тулаем төбәк продукты күрсәткәче буенча Сахалин өлкәсе Ерак Көнчыгыш федераль бүлгесендә беренче урыныда, ә илдә — иң алдынгы урыннарда тора. 49735 Кеше башына ТЭП шәхси керем күрсәткече түгел. 49736 Кеше белемен арттыру өчен тырышырга тиеш. 49737 Кеше белән кардәшлеге Приматларның фән өчен әһәмияте зур. 49738 Кеше бер үк вакытта үзен аерым шәхес буларак һәм башка кешеләр, фикерләр һәм табигать белән мөнәсәбәтләрендә ничек күргәненә тәэсир итүче җенси кемлек (ингл.) үзенчәлеге психология фәне тарафыннан кемлекнең зур өлешен билгели тип әйтелә. 49739 Кеше бөеклеге алдында баш ия. 49740 Кешегә сирәк очракта йога ала. 49741 Кәшә ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 49742 Кешедә алар: эмбриональ (ана карынында) һәм аңардан соң. 49743 Кешедә ДНК молекуласының озынлыгы 100ләрчә мең нм, массасы 6*10 гр. 49744 Кешедә еш кына тире катламнары инфекциясе рәвешендә күзәтелә, шул ук вакытта үпкә һәм эчәклек эшчәнлеге бозылу белән дә катлауланырга мөмкин, аерым очракларда температура күтәрелә. 49745 Кеше дә, кырмыска да тапканны һичшиксез якындагылар белән бүлешергә тиеш. 49746 Кешедән башка бу төр авыру кайбер хайваннарга, мәс. 49747 Кешедә рудимент әгъза булып тора. 49748 Кешедә тап диаметры якынча 5 мм, үзәк чокырчыкта колбачыклар таякчыксыман (челтәркатлауның иң озын рецепторлары). 49749 Кешедә ул аның фәкать биологик, ягъни табигый җисемен генә күрә, ә социаль җисемен аңлау дәрәҗәсенә, үзенә кадәр булган башка материалистлар кебек үк, күтәрелә алмый кала. 49750 Кешедә якынча 150 миллиард капилляр бар. 49751 Кеше әкренләп арыштагы күп сыйфатларның файдалы икәнлегенә ышана һәм аны аңлы рәвештә башта бодайга кушып, салкында берсе һәлак булса, икенчесенең имин кышлавына һәм хет яртылаш уңыш алынуына өмет белән чәчә башлый. 49752 Кәшә елгасының Зөягә койган тамагында урнашкан. 49753 Кеше әллә башкалар өчен дә яшәргә тиешме, аның халык бәхете өчен көрәшүе мөһимрәкме дигән сораулар куелды. 49754 Кеше җәймәләрендә өс киеме белән ятып булмый бит инде, дип уйлый ул. 49755 Кеше зәгыйфь табигатьле булып яратылган, бөтен нәрсәдән куркыр. 49756 Кеше инвазион йомыркалар йотып зарарлана; нечкә эчәктә тишелеп чыккан личинкалар юан эчәк башланган урынга күчәләр һәм 2 атнадан соң җенси яктан җитлегәләр. 49757 Кеше иң күп яшәгән утрау — Ява — 140 млн кеше. 49758 Кеше исеме «Тимерхан»нан ясалган. 49759 Кеше исә, олыгайгач та, әнә шушы балачактан килгән гадәтләрнең колы булып кала. 49760 Кеше йөклелеге́ ( ) — хатын-кызларның организмының аерым халәте, аны кичергәндә хатын-кызның репродуктив органнарында эмбрион яки йөк үсеше булып тора. 49761 Кеше кебек үк, кырмыскалар да “ит”тән баш тартмый. 49762 Кәшәкәләр агачтан һәм башка материаллардан эшләнә. 49763 Кәшәкә Уенчы һәм капкачы кәшәкәләре Хоккей кәшәкәсе ыргак һәм саптан (таяктан) тора. 49764 Кеше килгәч, яңа төрләр кертелгән һәм тирәлек тиз юкка чыгарылган, шул ук вакытта күп эндемик флора һәм фауна юкка чыккан. 49765 Кеше китә — җыры кала // Шәһри Чаллы. 49766 Кеше күзе яктылыкка дулкынның 555 нм (540 ТГц) өлкәсендә (спектрның яшел өлешендә) иң зур сизгерлеккә ия. 49767 Кеше, күңелендә начар теләк һәм эшләргә никадәр аз урын бирсә, Аллаһының бу исеменнән шулкадәр үзенә өлешен алган димәктер. 49768 Кәшәле — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 49769 Кешелек дөньясын «кызу кабудан» саклап калу өчен, 1997 елның декабрендә ның шәһәрендә дөнья җәмәгатьчелеге атмосферага углекислый газ чыгаруны чикләүче килешү — Киото беркетмәсе әзерләде. 49770 Кешелек җәмгыятен кырмыска оясы белән чагыштыру бик файдалы. 49771 Кешелекнең тарихи үсеше ике ысул: ачышларның һәм табышларның әкренләп үсә-арта баруы, һәм матди һәм рухи эволюциядә аерым чорларны тәшкил итүче сикерүләр яки инкыйлаблар – белән бара. 49772 Кешелек тарихында бер диннең яки конфессиянең дә мондый тәүбә китергәне булмый. 49773 Кешелек тарихында беренче дөнья тирәли сәяхәт кылынган була. 49774 Кешелек тарихындагы иң зур сугыш. 49775 Кешелек тарихында зур роль уйнаган. 49776 Кешелек тарихы өчен әһәмияте буенча җирле, региональ, дәүләт һәм халыкара дәрәҗәсендәге исемлекләргә кертелә. 49777 Кешелек һичкайчан да дөньядагы барлык әйберләр танылып бетте, танып беләсе нәрсә калмады дип әйтә алмаячак. 49778 Кешеләр аларны төрле һөнәрләргә өйрәтәләр. 49779 Кешеләр аны йортлар салганда яки каралты-курага нигез салганда файдалана. 49780 Кешеләр аны йөртү һәм йөк ташу өчен файдаланалар. 49781 Кешеләр аның гадәттән тыш көчкә ия булуына, авыр чакта ярдәмгә килүенә ышанганнар. 49782 Кешеләр арасында мәликләр, солтаннар бар. 49783 Кешеләр башта агач кәүсәләрендә һәм салларда, аннары чокып ясалган көймәләрдә йөзгәннәр. 49784 Кешеләр боланнарга хәвефле була. 49785 Кешеләр гамәлләрне үз ихтыярлары белән сайласалар да, аларга көч-куәт бирүче Аллаһы Тәгалә булып тора. 49786 Кешеләр дә гаделлек белән хөкем итәрләр, ләкин төрле сәбәпләр арка¬сында һәрвакыт гаделлекне тәэмин итмәсләр. 49787 Кешеләрдә үрчү максаты булмаган аналь, ораль секс һәм башка охшаш җенси кыланышлары шулай ук җенси якынлык төрләренә кертелә. 49788 Кешеләр изүчеләргә каршы берләшмәсеннәр өчен, үзара кешеләрне дошманлаштырып, аерып килгәннәр. 49789 Кешеләр ит кебек, дин галимнәре тоз кебек. 49790 Кешеләр күмәк гамәлләргә әзер булыр өчен үзләренең аерым иҗтимагый таифә итеп тоярга тиеш, ягъни үзләренең «чын» мәнфәгатьләрен танырга тиеш. 49791 Кешеләрне мыскыл иткәнгә түзә алмыйча, Алмай чыга, Морза һәм аның сакчылары белән көрәшә башлый. 49792 Кешеләрнең акылы Аллаһның затын, табигатен аңларлык дәрәҗәдә түгел. 49793 Кешеләрнең аралашу телендә хәрефләр буларак сүзләр һәм кул ишарәләре кулланыла. 49794 Кешеләрнең берәр этноска караганнарын аларның якын яки ерак уртак туган булган борынгылар (ингл. 49795 Кешеләрнең компетентлы, намуслы һәм тәрбияле булуын хуплый. 49796 Кешеләрнең күмәкләшеп яшәве аларда үзара килешү, бер-берсенә инану, ярдәм итешү омтылышларын тәрбияли. 49797 Кешеләрнең озак вакыт хуҗалык максатларында файдаланганга күрә төбенә калын ләм катламы утырган. 49798 Кешеләрнең танып белүгә ирешелмәгән әйберләре чиксез, ләкин алар кайчан булса да танып беленәчәк. 49799 Кешеләрнең төсне аера белүен тикшереп утыруның тәҗрибәлек, аеруча белгечләрчә даирәдән аерым мәгънәсе бар. 49800 Кешеләрнең үз гаепләре белән килеп чыккан авыруларның сәбәпләрен ачыклауга ирешә. 49801 Кешеләрнең һәм бөтен мәхлукатның хәл һәм хәрәкәтләрен нинди дә булса чара кулланмыйча күрүче һәм күзәтүче димәктер. 49802 Кешеләрнең эшләгән гаепләренә күрә төп-төгәл тиешлесен бирүчедер. 49803 Кешеләрнең язгы кыр эшләре алдыннан бушап торган вакыты. 49804 Кешеләр Нилдан көнбатыш якта тамыр җәйгәннәр. 49805 Кешеләр пычакны үзләре белән йөрткәннәр һәм ашаганда файдаланганнар. 49806 Кешеләр саны биш кешедән ким булмаска тиеш. 49807 Кешеләр су буйларында, урманда үскән сәрдә, кузгалак, кычыткан һ.б. үләннәрне ашыйлар. 49808 Кешеләр татар теленең эчкен сөйләшендә сөйләшә. 49809 Кешеләр траншеялар казый, аларны ныгыта, һөҗүм итүчеләргә бирешмәс дәрәҗәгә китерә. 49810 Кешеләр хайваннарны кулга ияләштерә башлаганнан бирле сөт эчә. 49811 Кешеләр һәм юридик затлар арасындагы финанс мөнәсәбәтләрен аңлатучы феномен өчен Икътисадны карагыз.' 49812 Кешеләр чишмә суын баллы дип уйлыйлар һәм шушы «Баллы чишмә» янына, авылның хәзерге урынына күчеп утыралар. 49813 Кешеләр шундый ук калган.. 49814 Кешеләр ыруының иң якын яшәүче туганнары - гориллалар һәм шимпандзе, чөнки алар иң якын уртак ерак бабаларына ия. 49815 Кешеләр эшләгән һичбер нәрсәне онытмас, һәммәсен саклар. 49816 Кешеләр яши торган йортларны шулай ук төтен дип тә әйтәләр. 49817 Кеше муллыгы Бәхетле тормыш еллары күрсәткече белән билгеләнелә. 49818 Кеше мунчасында кыш уздырган мулла гаиләсен җәй көне авылдан куалар, сөргенгә киткәнче кырдагы үз өлешен чәчеп калдырырга боералар. 49819 Кешене гильотина кулланып үтерү гильотиналау дип атала. 49820 Кешене күргәч, гадәттә тыгыз йомгак булып йомарлана, башын шуның эченә яшерә. 49821 Кешенең ашказаны астында инсулин дип аталучы гормоннар эшләп чыгара торган ашказаны асты бизе бар. 49822 Кешенең барлыкка килүенең башлангыч этапларында ырымчылык һәм шаманлык үсеше үзеннән-үзе дәвалау төшенчәсен барлыкка китергән. 49823 Кешенең дошманы саналган кара еланнардан аермалы буларак, Ак елан. 49824 Кешене нәрсә беләндер гаҗәпкә калдырган теләсә кайсы предмет, мәсәлән, гаҗәеп формадагы һәм төстәге таш, хайван теше, агач кисәге, урмандагы агач төбе һ.б. фетиш була алган. 49825 Кешенең җенси якынлык кылу теләгенә җенси теләк диләр. 49826 Кешенең җитештерү эшчәнлеге гомуми экологик тигезләнешне бозып, әйләнә-тирәлекнең торышына күп зыян китерә. 49827 Кешенең инглиз телен укуда куллана алырлык дәрәҗәдә белүен күрсәтүче TOEFL яки шуңа охшаш булган башка имтиханнарны да уңышлы үтүе таләп ителә. 49828 Кешенең инфекцион авырулары Кеше авыруының гомуми структурасында 30—40% тәшкил иткән 1200 дән ашу инфекцион авыру билгеле. 49829 Кешенең канында якынча 5 литр су бар, һәм сәламәт бөерләр бу суны һәр 45 минут эчендә чистартып чыгара. 49830 Кешенең каршылыгы тән коры һәм җәрәхәтләнмәгән булганда 3 тән алып 100 кОм га кадәр тирбәлә. 49831 Кешенең ләззәтләрдән, байлыктан баш тартуы да корбан китерү булып исәпләнгән. 49832 Кешенең сын-гәүдәсе скелетка һәм мускулларга бәйле. 49833 Кәшәнең үзеннән бик әйбәт чабыш атлары, бик оста багана башына менүчеләр бар иде. 49834 Кешенең хакыйкят юлында бердәнбер, ләкин шактый ышанычлы юл күрсәтүчесе – уйлау сәләте. 49835 Кешенең хуҗалык эшчәнлеге нәтиҗәсендә, аеруча колонизаторлар хакимлек иткән чорда, Әлҗәзаир табигате нык зыян күргән. 49836 Кешенең хуҗалык эшчәнлеге Тын океан суының пычрануына, биологик байлыкларның кайбер төрләре кимүгә китергән. 49837 Кешенең шәхси сыйфатлары, башкаларныкыннан аерым яклары калкытылып, кеше яшәеш алдында кечкенә һәм көчсез, үз-үзен танып белә алмый торган итеп тасвирлана, бер үк вакытта аның кыйммәте, мөмкинлекләре югары күтәрелә. 49838 Кешенең эчке әгъзалары төзелеше турында ул бик аз хәбәрдар була. 49839 Кешенең эчке кичерешләрен, хис-тойгыларын, теләк-ихтыярын кыска рәвештә белдерә торган сүзләр ымлыклар дип атала. 49840 Кешене сурәтләүдә төп алымнардан берсе булган психологик анализ тирәнәйде. 49841 Кешәнле — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 49842 Кеше онтогенезы бала дөньяга килгәннән соң дәвам итә, һәм ул стадия индивидның аңга ия җан иясе булып формалашуында хәлиткеч роль уйный. 49843 Кеше организмында барлык органнарда да бар. 49844 Кеше организмының 70-80 проценты судан гыйбарәт. 49845 Кеше өстәл яныннан туеп китәргә тиеш түгел. 49846 Кәшә район үзәге булмаса да, Сабан туен зур иттереп уздыралар иде. 49847 Кеше сальмонеллезы Башлыча инфекцияләнгән хайван һәм кош продуктларын ашаганнан соң башлана. 49848 Кәшә ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан разъезд. 49849 Кеше — социаль җан иясе. 49850 Кеше тәнендә 3 төре паразитлык итә, кием бетләре (Pediculus vestimenti), баш бетләре (P. 49851 Кеше тәүлегенә 2-4 литр су эчә, шулай ук 2-2,5 литр су югалта. 49852 Кеше төркемнәре эчендәге Сәяси мәсьәләләр милли кемлек һәм мәдәни кемлек тирәсендә әйләнә. 49853 Кеше тормышында төп урынны, әлбәттә, гаиләлекнә иң ишле паслен ыругы (Solanum) алып тора. 49854 Кеше тормышының бөтен этаплары — туу, үсмер чордан өлкәннәр тормышына күчү, үлем — махсус багышлау йолалары аша узган. 49855 Кеше үзе өчен яшиме, ягъни аның шәхси бәхете мөһимме? 49856 Кеше һәм башка җан ияләре чыгарган авазларга, шулай ук төрле предметлар һәм табигать күренешләренең тавышларына охшатып ясалган сүзләр аваз ияртемнәре дип аталалар. 49857 Кеше һәм җенси якынлык юлы белән үрчүче башка имезүчеләрнең җәмгыятьләре эчендәге кыланышларын аеручы үзенчәлекләре өчен Җенсият мәкаләсен карагыз. 49858 Кеше һәм хайван авыруларына диагноз кую күп очракта биохимик тикшеренүләргә нигезләнә. 49859 Кеше һәм хайваннарда вольфарт чебене личинкалары тудырган миаз очраклары Татарстанда да теркәлгән: Чистай шәһәре тирәсендә (этләрдә уртлар миазы), Азнакай районында (бәрән тәнендә яра өслеге миазы), Әлмәт районында (8 яшьлек балада колак өслеге миазы). 49860 Кеше хәрәкәтләнгән чакта киемнең кайбер урыннары кысыла, ышкыла. 49861 Кеше хокукларына караган документлар да бертөрле түгел. 49862 Кеше чынбарлыктагы предметларны һәм күренешләрне танып белүдә ялгыш фикергә дә килергә мөмкин. 49863 Кеше эмбрион үсүнең беренче стадиялар. 49864 Кеше эшчәнлегенең иң борынгы эзенә 100 мең ел. 49865 Кеше эшчәнлегенең иң иске эзенә 100 мең ел. 49866 Кеше яши торган хакыйкый дөнья кеше үз тәҗрибәсендә сизә, аңлый торган нәрсә дип, ә кешенең тормышы – кешенең аңында баручы “ тәэсирләр агымы” дип аңлатыла. 49867 Кеш иртән һәм кичен актив. 49868 Кәшифә дә шушы түгәрәккә актив йөри һәм сәхнәгә Кәшифә Зауральская исеме белән чыга. 49869 Кәшкәләү — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 49870 Кәшфелһади Биклән һәм Троицки мәдрәсәләрендә белем алганнан соң, Иске Максим мәхәлләсенә килеп урнаша. 49871 Кәшфи бик зирәк малай була һәм башлангыч мәктәпне мактау кәгазе белән тәмамлый. 49872 Кәшшаф Әмиров 1985 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 49873 Кәшшаф Әмиров — дистәдән артык сәхнә әсәре авторы. 49874 Кәшшаф Мохтаров, Кәшшаф Гыйльфан улы Мохтаров, ( 1896 1937 ) — ТАССР халык комиссарлары шурасы рәисе ( 1921 – 1924 ). 49875 Кёдза — Русия территориясеннән ага торган елга. 49876 Кёлда (Телда, Толда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49877 Кёльн Шпрее елгасының утравында, ә Берлин аңа каршы көнчыгыш ярда урнашкан була. 49878 Кёчь-Пель — Русия территориясеннән ага торган елга. 49879 Кзылсай (Кызылсай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49880 Кианкиз — Русия территориясеннән ага торган елга. 49881 Кибәк Иле — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 49882 Кибетләрдә һәм ярминкәләрдә эшләгән чакыручылардан тыш, дәүләт эшендәге сөрән салучылар, ягъни глашатайлар булган. 49883 Кибетче курчакларга исемнәр куша һәм һөнәрләрен әйтеп чыга. 49884 Кибетче эш урынында. 49885 Кибирева ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 49886 К. Иванов исемендәге Чуаш АССР дәүләт премиясе лауреаты ( 1967 ). 49887 Кидалсоло ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 49888 Кидат — Русия территориясеннән ага торган елга. 49889 Кидеро — Русия территориясеннән ага торган елга. 49890 Кидэй-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 49891 Кидярка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49892 Киебак — Русия территориясеннән ага торган елга. 49893 Киебәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 49894 Киебәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49895 Киев, 1980 * Волновая технология и техника. 49896 Киев аерым хәрби округының (ком. 49897 Киеват-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 49898 Киев галимнәре бодай, солы, кукуруза һәм борчак үсентесе экстрактларыннан профилактик туклану продуктлары эшләгәннәр. 49899 Киевка ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 49900 Киевка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 49901 Киевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 49902 Киев ( - Кыйив) — Украинаның башкаласы, Киев өлкәсенең административ үзәге (аның эченә керми). 49903 Киев Мариин паркында күмелгән. 49904 Киевның 168- мәктәбен, Киев дәүләт университетының (хәзер Тарас Шевченко исемендәге Милли университет) фәлсәфә факультетын тәмамлаган ( 1985 ). 49905 Киев өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 49906 Киев операциясе 22 июльнә Көньяк-Көнбатыш фронтның 26-нчы армиясе Фастовны калдырды. 49907 Киев операциясе 8 июльдә 1-нче танк төркеме Бердичевны басып алды 30 июльне 1-нче танк төркеме Шпола аша көньякка һөжүмгә күчтә. 49908 Киев операциясе - Бөек Ватан сугышының башында (7.07.1941 — 26.09.1941) Совет-Алман фронтында чик янындагы бәрелеш. 49909 Киев Русе белән Идел буе Болгары килешүләре Киев Русе белән Идел буе Болгары мөнәсәбәтләре каршылыклы булган, кайбер вакытта Идел буенда сәүдә өчен сугышлар, кайбер чорында хезмәттәшлек дәвере булган. 49910 Киев Русе белән Идел буе Болгары мөнәсәбәтләре Киев Русе белән Идел буе Болгары мөнәсәбәтләре каршылыклы булган, кайбер вакытта Идел буенда сәүдә өчен сугышлар, кайбер чорында хезмәттәшлек дәвере булган. 49911 Киев Русендә язылган хаттагы Борынгы Төрки язуы. 49912 Киев Русен чукындырганчы Ольга христиан динен кабул иткән булган инде. 49913 Киев Русе таркалганнан соң барлыкка килгән, Иван III Мәскәү кенәзе тарафыннан мәрхәмәтсез рәвештә юк ителгән. 49914 Киев Русе шулай да Болгардан ерактарак яшәгән, аның сәяси үзәге Днепр буенда булган. 49915 Киев татарларга 3000 литва гривнасын түләп шәһәрне җимерүдән саклый. 49916 Киев татарлары. 49917 Киев татарларының Киев татарлары милли-мәдәни үзәге каршында эшләүче мәчетләре бар. 49918 Киевта яшәүче татарлар Киевта яшәүче татарлар яки Киев татарлары - татар халкының Украинаның башкаласы Киев шәһәрендә яшәүче территориаль төркеме. 49919 Киев тәхетенә менү 972 елда кенәз Святослав Игорь улының үлүеннән соң Киев Ярополк Святослав улы тарафыннан идарә ителгән. 49920 Киев шәһәренә килеп җитеп, Киевнең хакимнәре Аскольд белән Дирны алдау юлы белән шәһәрдән чыгарткан һәм аларны үтереп Киевта кенәз булып калган. 49921 Киев ягын алган Полоцкны кулга төшергәч, шәһәр белән идарә итүче кенәз Рогволодның моңа кадәр Ярополкка хатынлыкка бирелергә вәгъдә ителгән 20 яшьлек кызы кенәзбикә Рогнеда ны үзенә хатынлыкка сорый. 49922 Киез итек Барлык төбәкләрдә дә ирләр һәм хатыннар кышын киез итек ки­гәннәр. 49923 Киекбаев фикеренчә, бу исем элек Каенлы булган (авыл каеннар урманы эчендә тора). 49924 Киекбай — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 49925 Киек Каз Юлы галактикасында якынча 100 млрд. 49926 Киек Каз Юлы галактикасы (шулай ук тик Галактика (баш хәрефтән)) — гаять зур йолдызлар системасы. 49927 Киекле — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 49928 Киемгә төрле таләпләр куела. 49929 Киеменә карап аның кайсы халык яки нинди этник группа вәкиле икәнен белергә мөмкин булган. 49930 Кием кешегә иркен хәрәкәт итәргә комачауламаска, бөгәрләнмәскә, җиңел киелергә һәм салынырга тиеш. 49931 Кием, макарон, сыр, зәйтүн мае, томат соуслар турында әйткән дә юк инде… Италиянең көньягында эшсезлек 3 тапкыр күбрәк. 49932 Киемнән, колаклардан, бармаклардан, җенси әгъзалардан, беләкләрдән тотарга ярамый. 49933 Киемнең төсе күбрәк хуҗасының яшенә бәйле булган. 49934 Кием ясау өчен материаллар Килеп чыгышы буенча тукыма җепселләре табигый һәм химик җепселләргә бүленә. 49935 Киеп йөргән чагында кием деформацияләнә. 49936 Киеренке рәвештә эшләүче әгъзалар – аларга туклыклы матдәләр агышына күрә зураялар һәм үсәләр. 49937 Киҗемөхәммәд Җанбәтов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 49938 Кижинг-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 49939 Кижмола — Русия территориясеннән ага торган елга. 49940 Кизас — Русия территориясеннән ага торган елга. 49941 Кизгән — Русия территориясеннән ага торган елга. 49942 Кизәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 49943 Кизелка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49944 Кизерь ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 49945 Кизес-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 49946 Кизәташ — Кече Уртазым елгасы (Җаек бас. 49947 Кизилка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49948 Кизис — Русия территориясеннән ага торган елга. 49949 Кизиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 49950 Кизләү — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 49951 Кизнер ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 49952 Кизнер ( ) — Удмуртиянең Кизнер районындагы авыл, Липовка авыл җирлеге үзәге. 49953 Кизнер — Удмуртиянең көньяк-көнбатышта поселок, 2007 елга хәтле — шәһәр тибындагы поселок. 49954 Кизне́р: * Усть-Катав (шәһәр) — Чиләбе өлкәсе составына керүче шәһәр. 49955 Кизыляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 49956 Кизьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 49957 Кийзак — Русия территориясеннән ага торган елга. 49958 Кийма — Русия территориясеннән ага торган елга. 49959 Кикин ( ) — Пенза өлкәсенең Каменка районына керүче татар авылы. 49960 Кикосовская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 49961 Кила (Киль) — Русия территориясеннән ага торган елга. 49962 Кил ( ) — Алманиянең Шлезвиг-Һольштейн җирендә урнашкан шәһәр. 49963 Килгән кунак хуҗаның яхшы ук дус кешесе була, һәм ул ак чырайлы булган, күрәсең. 49964 Килгәннәр дә шушында дүрт кеше йорт салганнар. 49965 Килгән тикшерүчеләр мәетне алып китәргә теләгәч, авыл хатын-кызлары кабер өстенә куелган такталарга яталар. 49966 Килдебәк килгәнче тәхет өчен көрәш Хызыр 1361 елда үтерелгәннән соң аның улы Тимер Хуҗа һәм энесе Мурад арасында хакимият өчен көрәш башланган. 49967 Килдебәк — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 49968 Килдебәк үз ирәгенә ставка әмирләрне чыкырып аларны үтергән, корбаннар арасында элекке бәкләрибәк Могыл Буга, элекке вәзир Сарай-Тимер, Хәрәзм олыс-бәк Нангудай булган. 49969 Килде бу көн, җитте сәгать, Өстәлде көч, иреште дан, Ирландия чакыруын ишетеп, килдек Илнең дүрт горур кыйтгасыннан. 49970 Килдегол — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 49971 Килдермеш (Новокучергановка) — Әстерхан өлкәсенең Нариман районында урнашкан торак пункт. 49972 Килдеш — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 49973 Килдураз — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 49974 Килдураз (Черки-Килдураз) — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 49975 Килега — Русия территориясеннән ага торган елга. 49976 Килеево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 49977 «Киләк» сүзе «урманда умарталык өчен бүлеп алынган урын» дигән мәгънәне аңлата. 49978 Килемар районы ( урыс. 49979 Килен булып төшкән берничә башка милләт кешесен исәпкә алмаганда, Динес тулысы белән татар авылы. 49980 Киленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 49981 Килеп баса алса, бу парның алда утырганы артка баса, артка басканы алга утыра. 49982 Килеп, бер баланың алдына туктый да күлмәгендәге бизәкләрне күрсәтеп: «Кайсын аласың?» 49983 Килеп кергән фиргавенгә Зөләйха шикаять итә, егетне үзен көчләргә теләүдә гаепли. 49984 Килеп туган хәлне кулланып, хәрбиләр монархияне бәреп төшерәләр һәм Йәмән Гарәп Җөмһүриятен игълан итәләр. 49985 Килеп туган хәлне тизгенә аңлап якташыбыз төркемгә граната ыргыта. 49986 Килеп утырган халык, урман төпләп, басу-кырлар ясаган. 49987 Килеп чыгуы буенча күл карст күле буларак санала. 49988 Килеп чыгышлары буенча ике теория яшәп килә: * төрки теория. 49989 Килеп чыгышлары һәм тарихлары Бүгенге көндә тарихчыларда вепс этносының килеп чыгышы (генезисы) турында төгәл мәгълүмат юк. 49990 Килеп чыгышлары һәм тарих Этнос буларак манси җирле урал неолиты мәдәнияте кабиләләренең угыр кабиләләренең кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка киләләр. 49991 Килеп чыгышы XIII гасырга карый. 49992 Килеп чыгышы Әнвәр Һади улы Бикчәнтәев 1913 елның 4 ноябрендә Уфа шәһәрендә хезмәткәр гаиләсендә туган. 49993 Килеп чыгышы Табуы Мексика култыгында нефть платформасы Нефть чыгару — нефь сәнәгатенең тармагы. 49994 Килеп чыгышы турындагы бер фараз буенча пилмәннәр Кытайдан килгәннәр. 49995 Килеп чыгышы ягыннан Борынгы Иран мифологиясенең нигезен тәшкил иткән Изге китап Авестага һәм зәрдөштлеккә барып тоташа: атама тудыру, бу дөньяга китерү мәгънәсендәге пер тамырыннан ясалган. 49996 Килеп чыгышы ягыннан вулканик утрау, күбесенчә базальтлардан төзелгән. 49997 Килеп чыгышы ягыннан иран телле халыклар мифологиясе һәм зәрдөштлекнең Изге китабы Авеста белән нисбәтле. 49998 Килеп чыгышы ягыннан мәрҗән һәм вулканик утраулар. 49999 Килеп чыгышы ягыннан сардин теленең тамырлары Сардиния утравында таралган латин теле диалектларына тоташа. 50000 Киләсе 20 елда АКШ Хәбәшстанга яртымиллиард доллар күләмендәге финанс субсидияләре һәм түләүсез 140 млн. 50001 Киләсе берничә елны, проектларны финанслауны табарга авыр булган вакытны, соңрак "ЯИ кышы" дип аталачак. 50002 Киләсе гомуми сайлау 1976-нчы елның 20 декабренда булган. 50003 Киләсе елда ул Мелодияләр һәм баш иючеләр тапшыруында катнаша. 50004 Киләсе елларда да шулай гына. 50005 Киләсе елны ук Милли Хоккей Лигасы драфтында «Чикаго Блэкхоукс» командасы тарафыннан сайлана. 50006 Киләсе ике унъеллык ике дәүләт арасындаы каты көрәш белән уза. 50007 Киләсе кыпчакларга каршы яулар нәтиҗәсез булган. 50008 Киләчәк вакыт белән дә, урын белән дә характерланганлыктан урын-вакыт континуумы өлкәсен алып тора. 50009 Киләчәк заман — лингвистикада вакытның бер грамматик категориясе. 50010 Киләчәккә таба юнәлгәнлек индексны һәр илнең кеше башына ТЭП күрсәткече белән чагыштыру Google кулланучылары күбрәк киләчәккә таба юнәлгән сорауларны биргән илләрнең югарырак ТЭП күрсәткечле булуына көчле тенденцияне ачыклады. 50011 Киләчәк көнгә өмет белән карый. 50012 Киләчәктә Айга экспеди­цияләр оештырырга планнары турында Русия, Европа, Һиндстан, Япония белдерделәр, ә 2004 елда Президент Дж. 50013 Киләчәктә аңа ислам диненең таралуында әһәмиятле урын алырга насыйп була: ул Пәйгамбәренең күңелен күтәргән, ярдәм иткән. 50014 Киләчәктә берничә яңа сызык төзүен фаразлана. 50015 Киләчәктә бу төбәкне музей тыюлыгы ителүе көтелә. 50016 Киләчәктә Ризаэтдин Фәхретдин хезмәтләренең тулы, камил библиографик белешмәләре дә нәшер ителер дип өметләнәбез. 50017 Киләчәктә Савин-Әзин хордалы сызыгы, Савин-Идел буе радиал сызыгы, Әзин-Вахитов радиал сызыгы төзүен фаразлана. 50018 Киләчәктә славяннар белән дуслашу, болгарларны славянлаштыруга китерде. 50019 Киләчәктә, такхиларның баш саны Монголиядә тиешле күләмгә – 30 меңгә җиткәч, җирле атларны да кыргыйлар белән «иснәштерергә» мөмкин булачак, ди белгечләр. 50020 Киләчәктә үсеш Бит үзгәрү хаталары сәбәпле перпендикуляр язу тыгызлыклары башка магнит язу технологияләр тарафыннан кысрыклап чыгарылырга мөмкин. 50021 Киләчәктә хуҗалык һәм мәдәният узәгенә әверелә. 50022 Килеш кушымчалары сөй­ләмдә исемнәрне башка сүзләргә бәйләү өчен хезмәт итәләр. 50023 Килешләргә охшаш кушымчалар -лы, -ле, -сыз, -сез, -дагы, -дәге, -дай, -дәй, -тай, -тәй кебек кушымчалар килеш кушымчаларына охшаш. 50024 «Килешү буенча» салым күләме — 18%, кайбер очракларда самым күләме 10% яки 0% тәшкил итәргә мөмкин. 50025 Килешүгә «колмак суга батканчы, таш су өстенә калыкканчы» турылыклы булырга дип ант ителә. 50026 Килешүдә әйтелгәнчә, Ука елгасы буенда урнашкан кайбер мордва авыллары рус кенәзлеге йогынтысына күчә; * 4) 1229 елгы Идел буе Болгары белән Владимир-Суздаль кенәзлеге арасындагы килешү ( 1229 ). 50027 Килешүдә ике дәүләт теле расланды. 50028 Килешү нигезендә Росатом авылдагы йортларны сатып ала. 50029 Килик — Русия территориясеннән ага торган елга. 50030 Кили ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 50031 Килмешәкләрдән Кырлай халкы зур җәбер-золым күрә — балаларын урлап алып китеп чукындыралар, мәчетләрен җимерәләр, зиратны мәсхәрәлиләр, авылга дуңгызлар кертәләр. 50032 Килүчеләр белән җирбиләүчеләр мөнәсәбәтләр киеренке була. 50033 Кильватер колоннасы белән дошманга мөмкин кадәр якынаю, берьюлы сул якка борылу һәм дошманның үзәк авангардын бердәм артиллерия утына тоту планы барып чыга. 50034 Кильдек — Русия территориясеннән ага торган елга. 50035 Кильсинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50036 Кильсэн-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 50037 Кильцемка – Русия территориясеннән ага торган елга. 50038 Кильчигиз — Русия территориясеннән ага торган елга. 50039 Ким — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 50040 Кимәк җәмгыятенең бер өлеше, беренче чиратта югарыгы катлавы, манихейлык дине һәм ислам кабул иткән. 50041 Кимәк кабиләләре берлегенең үсеп китүенә Көнчыгыш Төрки каһанлыгының таркалуы да нык тәэсир иткән, чөнки шул таркалу нәтиҗәсендә кимәк-кыпчакларга татарлар, баяндарлар һәм башка төрки кабиләләр килеп кушылганнар. 50042 Кимәкләр мәҗүсиләр булганнар һәм Иртеш елгасына табынганнар, елганы кешенең алласы итеп исәпләгәннәр, шулай ук утка, кояшка һәм йолдызларга да изге итеп караганнар. 50043 Кимендә 35 кешенең вафат булуы хәбәр ителә. 50044 Кимерүче авыз аппараты булган йомры башлы, барлык аяклары да бертигез. 50045 Кимерүчеләр Җир шарының Антарктиданы санамаганда бар кыйтгаларда яшиләр. 50046 Кимерүчеләр кеше чумасы, котыру авыруы, лептоспироз, дуңгыз киласы, туляремия һ.б. тудыргычларының резервуары булып тора. 50047 Кимерүчеләрне юк итүе белән файда китерә. 50048 Кимерүчеләр һәм кошларда тереклек итүче гамаз талпаннарның кешегә дә куркыныч тудыруы мөмкин, мәсәлән, күсе талпаны, тавык талпаны (Dermanyssus gallinae). 50049 Кимерүче хайваннар, кәлтәләр һәм бөҗәкләр белән тукланалар. 50050 Киме халкы беренче килеп урнашкан урынында 300 еллар чамасы яшәгән. 50051 Киме халкы, урманнарны кисә-кисә, чәчү җирләре әзерләгән: сука сукалаган, чәчкән, урган, үз көнен үзе күргән. 50052 Кимитонга ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5 километр озынлыкта булган кратеры. 50053 Кимкьясуй ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 50054 Кимры ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50055 Кимсетелгән монголлар болгарларга үч алырга ант биргәннәр, шулай итеп Бату хан беренче төп һөҗүме 1236 елда ягъни Идел буе Болгары дәүләтенә каршы оештырган. 50056 Ким совхозының икенче фермасы — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 50057 Кимчелекләре: ачылмалы күпер механизмнары ремонтны һәм техник хезмәт күрсәтүне таләп итә; көймәләр үтеп барганда җирдән йөри торган транспорт күпердән үтә алмый. 50058 Киң алырга булырлык npn тибындагы үткәрүчәнлекле транзисторлар чыкканчы, фаза инвертлаучы трансформаторлар каскадның ике транзистор базаларына капма-каршы котыплыклы сигналлар бирү өчен көчәйткечләрнең ике тактлы чыгышларында кулланылган. 50059 Киң билгеле кубыз конструкциясен уйлап чыгаручы. 50060 Киң болыннар, текә ярлар Шуннан күренеп торсын, Днепроның шаулап акканы Ишетелерлек булсын. 50061 Киң булып өдгергән дөге ярмасы үтә күренмәле, шуңа күрә аның уртасында үзәге дә күренеп тора. 50062 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1431 — да Жанна д’Арк яндырыла. 50063 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1494 — Христофор Колумб ны ача. 50064 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1602 — Бартоломью Госнольд, аурупалылардан беренче булып, Кейп-Кодта була. 50065 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1607 — Джон Смит Төньяк Америка җирендә инглизләрнең беренче даими торак пунктын нигезли. 50066 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1663 — да иң борынгы инглиз театры Друри-Лейн ачыла. 50067 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1667 — Француз колониаль империясе башкаласы да дөньяның беренче публик сәнгать җимешләре күргәзмәсе узган. 50068 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1703 — шәһәренә нигез салына. 50069 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1713 — башкаласы дән ка күчә. 50070 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1742 — «Изге» Синод ( Рус православ чиркәвенең идарә органы) татар мәчетләрен җимерү турында боерык бирә. 50071 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1783 — Екатерина II манифесты нигезендә нә 20px Кырым ханлыгы кушыла. 50072 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1800 — Конгресс китапханәсе нигезләнә. 50073 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1801 — Британ империясе диңгез флоты (en) адмиралы Нельсон (en) флотын тар-мар итә. 50074 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1804 — Наполеон I император булып игълан ителә. 50075 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1830 — Җөмһүрияте төзелүе игълан ителә. 50076 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1848 — 20px Висконсин га штат буларак керә. 50077 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1883 — Нью-Йоркта шул вакытта дөньяның иң зур асылма күпере ачыла. 50078 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1895 — Япон-кытай сугышы тәмамлана. 50079 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1922 — Казанда Казан авыл хуҗалыгы һәм урманчылык институты барлыкка килә. 50080 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1936 — Муссолини нең гә кушылуы турында игълан итте. 50081 Киң вакытлы халыкара чаралар * 1992 — Саха Республикасы (Якутия) — Русия Федерациясендәге суверен җөмһүрият — төзелде һәм аның конституциясе кабул ителде. 50082 Киң вакытлы халыкара чаралар Берлин * 1237 — шәһәренә нигез ташы салына. 50083 Киң вакытлы халыкара чаралар Джозеф Джон Томсон * 1770 — инглиз капитаны Джеймс Кук беренче тапкыр җиренә төшә. 50084 Киң вакытлы халыкара чаралар Кара пенни * 1840 — рәсми рәвештә беренче почта маркасы чыга (« Кара пенни »). 50085 Киң вакытлы халыкара чаралар Лондонда табигать белеме музее * 1881 — да үз вакыты өчен иң зур булган табигать белеме музее ачыла. 50086 Киң вакытлы халыкара чаралар Наполеонга каршы коалиция гаскәрләре * 1814 — Француз колониаль империясе башкаласы га Наполеонга каршы коалиция гаскәрләре керә. 50087 Кингсли ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 26,6 километр озынлыкта булган кратеры. 50088 Кинделя (Киндели) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50089 Киндерле ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 50090 Киндерле ( ) — Казансуның сул кушылдыгы. 50091 Киндер орлыгын мичтә яисә духовкада киптерәләр дә кабыгы орлыгыннан аерылганчы, ә орлыгы онга әверелгәнче агач киледә төяләр. 50092 Киндер орлыгы пилмәне Беренче ысул Чистарткан киндер орлыгын 1—2 сәгать мичтә киптерәләр дә, киледә төеп, илиләр. 50093 Киндер сугу буенча авылның үз осталары булган. 50094 Киндер сүсе, баулар, Аурупа илләренә күпләп сатылган. 50095 Киң диапазонлы галим татар әдәби теленең үсеше, формалашу тарихы, тел культурасы мәсьәләләренә карата җитди хезмәтләр тудыра. 50096 Киндюк – Русия территориясеннән ага торган елга. 50097 Киңәйтелгән латин имләсенә керә, Көнбатыш Аурупа (West Europe) шрифтлары. 50098 Киңәйтелгән Маргинальләшкән төркеме белән үзен көчле бәйләгән субъектның иҗтимагый аңы киңәйтелгән дип әйтелә. 50099 • Киңәйтелтән ролик 30 секунд яки күбрәк тә бара. 50100 Кинематограф өйрәнүе эше белән кино белеме фәне шөгелләнә. 50101 Кинематограф өлкәсендә АКШта төп премия булып санала. 50102 Кинәт ишек ачылып китә, яраннарын һәм Йосыфның туганнарын ияртеп, фиргавен килеп керә. 50103 Киңәшләшкәннәр дә, су буе­на килеп утырганнар. 50104 Киңәшмәдән соң Сталин фикерләренә каршы сөйләүче эшлеклеләрне эштән азат итү һәм сәяси дискредитацияләү башлана. 50105 Киңәшмә ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50106 Киңәш - сораулары белән булышкан укучыларыбызга без бик рәхмәтле.» 50107 Киңәш-табыш итеп, үзлере арасыннан ышанычлы кешелерне җир әзләргә җибәргәннәр. 50108 Кинжал — Русия территориясеннән ага торган елга. 50109 Кинжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 50110 Кинҗә-Абыз — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 50111 Кинҗә Арслановка багышланган «Кинҗә» романы буенча нәфис фильм ( 1988 ) төшерелгән (реж. 50112 Кинҗәбулат — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 50113 Кинҗәкәй – Уй елгасы кушылдыгы. 50114 Киң җәмәгать эше алып бара. 50115 Киң колачлы, төп образлар иҗат итүче атаклы артист. 50116 Киңлеге 300—600 км, озынлыгы 400—500 км. 50117 Киңлеге берничә километрдан 80 километрга кадәр. 50118 Киңлеге сай җирдә 10 м кадәр. 50119 Киңлеге түбән агымында — 50 м кадәр, уртача тирәнлеге — 1—1,5 м. Исса Пенза өлкәсенең Лунин районы, Березниковский поселогы тирәсендә башлана. 50120 Киңлеге урыны белән 80 метрга җитә, тирәнлеге 5 метргача. 50121 Киңлек — 200 дән 400 метрга кадәр. 50122 Киң массаларда джаз киң популярлык 1930-елларда, экранга «Шаян егетләр» кинокомедиясе (1934, беренчел атамасы «Джаз-комедия») чыгуы белән бәйләнгән. 50123 Киң мәгънәдә — барлык мәсьәләләрдә хатын-кызларның ирләр белән тигез хокукларның таләп итү. 50124 Киң мәгънәдә дин белеме дип кешелек тарихының барлык чорларында дин турында барлыкка килгән белемнәрне атыйлар, ә таррак мәгънәдә бу истилах дин турындагы фәнне аңлата. 50125 Киң мәйданнарда игелә торган культура. 50126 Киноват — Русия территориясеннән ага торган елга. 50127 Кинорежиссер: «Үзең башта юньлерәк берәр нәрсә иҗат итеп кара, аннары тәнкыйтьләргә алынырсың», ди. 50128 Кино сәнгате үсешенә, киноиндустрия барлыкка килүенә бәйле мәсьәләләрнең уңай якка чишелеше өчен иң элек квалификацияле кадрлар кирәк. 50129 Кино төшерү остасының һәр хезмәте югары профессиональлеккә, бай эчтәлек, эмоциональ тәэсир итү көченә ия. 50130 Кинофестивальнең иң мөһим үзенчәлекләреннән берсе — кино белән кызыксынучы һәр яшүсмер өчен ишекләрнең ачык булуы. 50131 Киңрәк алганда, галимнең эзләнү-тикшеренү өлкәләре булып татар халкының рухи мәдәнияте, милли сәнгатебез тарихы һәм теоретик нигезләре, театр сәнгате проблемалары тора. 50132 Киң таралган авыру. 50133 Киң таралган баш киеме - тастар; кызлар, гадәттә, 2 яулык яба, аскы яулыкның бер очы арканы каплап тора, өске яулыкның очлары баш түбәсендә бәйләнә. 50134 Киң таралган инану һәм риваятьләр буенча, Үжара янына барып җитеп, аңа кул белән кагылсаң, җенесеңне алмаштырырга мөмкин. 50135 Киң таралган төрләре: сары кыр күбәләге, дүләнә күбәләге, борчак күбәләге, шалкан күбәләге һәм гәрәнкә күбәләге. 50136 Киң таралган хата булып, химик элементны протоннан һәм нейтроннар саны бөртөрле булган атомнар күплеге дип уйлау тора. 50137 Кинтереп — Русия территориясеннән ага торган елга. 50138 Киң фәнни эшчәнлеген, эзләнүләрен дәвам итә. 50139 Киңформатлы санлы басманың бастыру киңлеге 5 метрга җитә. 50140 Кинчино ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 50141 Кинч-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 50142 Киным-Урий — Русия территориясеннән ага торган елга. 50143 Киня ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 50144 Киняусь ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 50145 Киң яфраклы агачларның яфраклары киң һәм яссы, елга берничә тапкыр коелалар. 50146 Киң яфраклы каен, нарат һәм карагач урманнары таралган. 50147 Киолим ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карабаш шәһәр округы составына керүче авыл. 50148 Кипарисово-2 ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 50149 Кипарисово ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 50150 Кипиево ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 50151 Кипрей ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 50152 Киприно ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 50153 Кипчак — Ильяс елгасы ( Җаек бас.) кушылдыгы. 50154 Кир II явы нәтиҗәсендә Мидия Ахәменид дәүләтенә вилаять (сатрапия) буларак керә. 50155 Кира Найтли һәм Орландо Блум — сериянең беренче өч өлешләрендә ике төп роль башкаручылары, шулай ук трилогиянең режиссёры Гор Вербински бу проектта катнашудан баш тартты. 50156 Кираста — Русия территориясеннән ага торган елга. 50157 Кир безнең эрага кадәр 546-сы елда патшалыкның баш каласы Пасаргадка нигез сала. 50158 Киргадка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50159 Кирга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50160 Кирга ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 50161 Киргисла — Русия территориясеннән ага торган елга. 50162 Кире 1944 елда гына гаепсез дип таныла. 50163 Кире 1947 елда гына гаепсез дип таныла. 50164 Кире 1994 елда гына гаепсез дип таныла. 50165 Кире 1998 елда гына гаепсез дип таныла. 50166 Кире 2001 елда гына гаепсез дип таныла. 50167 Кире 2002 елда гына гаепсез дип таныла. 50168 Кире билгесез елда гына гаепсез дип таныла. 50169 Кирәгеннән артык ябышу тәлинкә һәм шугычка яки моторга физик зарар китерергә мөмкин. 50170 Кирәге юк дип саныйм. 50171 Кире Казанга 1922 елның мартында кайта. 50172 Кире кайтаруны тыю * Уенны уртак нәтиҗә белән тәмамларга тәкъдим ясаган уенчы үзенең тәкъдимен кире кайтара алмый. 50173 Кире кайту юлында ул Кефей һәм Кассиопеяның кызы Андромеданы диңгез ерткычтан коткарды. 50174 Кирәк булганда башкалардан ярдәм сорыйлар. 50175 Кирәк булган функцияләр классы иң гади функцияләрдән операторлар ярдәмендә чыгарып була торган функцияләрдән тора. 50176 Кирәк икән, аны тиз генә туктатырга була. 50177 Кирәл — Татарстанның Кама Тамагы районындагы юкка чыккан авыл. 50178 Кирельское — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 50179 “Кирәмәт” елгасы – авылның көньягыннан Бөре елгасына тоташучы коры елга. 50180 Киреметь — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 50181 Кире Мөхәммәт Тугълук янына кайтуның яхшы фикер түгеллеген уйлап, ул тагын Мәккәгә юл тота. 50182 Киреналы Каллимахның үлеменнән соң патша Птолемей III Эвергет аны Афиннардан чакыртып ала һәм Александрия китапханәсенең мөдире итеп куя. 50183 Киренск ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50184 Киресенчә, 1914-1918-енче еллар шикәр бәяләре бумы сәбәпле зур табыш дәвере булган. 1919 елда Маврикий Шикәр Синдикаты барлыкка килгән, ул шикәр җитештерүчеләрнең 70%-ын үз эченә алган. 50185 Киресенчә, бу исемне һәм хыялый вакыйгаларны аңа әллә кай заманнардан легендалар китергән. 50186 Киресенчә, җир җитми, 6 мең гектар җирнең бер адымы да чәчелми калмый. 50187 Киресенчә, ул табигате буенча, тумышы белән КамАЗны кабул итми, кече Ватаны — туган авылы Орловканың, якташларының язмышлары өчен борчыла, шигырьләрен шуңа багышлый. 50188 Киресенчә электромагнетик көчләр чиксез тәэсир радиусына ия, чөнки таратучы бозон - фотон массасыз кисәкчек. 50189 Кире торгызылу эффекты Туры юнәлештә үткәрүчәнлекнең ахырына якынрак PN төрендәге диодта, кыска вакытлы кире ток үтә. 50190 Кире үлеп кала елда гына гаепсез дип таныла. 50191 Киржа — Русия территориясеннән ага торган елга. 50192 Кирибатига караган утраулар дөньяның иң иртә ( UTC+14 ) сәгать поясында урнаша; көн вакыты (сәгатьләр һәм минутлар) Һавайларныкына туры килә, тик җирле вакыт бер көнгә алдарак бара; кайбер Океаниядәге утраулар белән аерма 25 сәгатьне тәшкил итә. 50193 Кириклейка — Инсарка елгасы кушылдыгы. 50194 Кирил әлифбасы Латин әлифбасы: Гарәп әлифбасы: Мисал Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны буенча татар телендә өч әлифба кулланып була. 50195 Кирилкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 50196 Кирилл әлифбасына нигезләнгән язу кулланалар. 50197 Кириллица хәрефләренең үз исемнәре бар, алар төрле уртак славян исемнәреннән алынганнар. 50198 Кириллова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 50199 Кирилловка ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 50200 Кирилловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50201 Кирилловка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 50202 Кириллово — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 50203 Кирилло-Кармасан — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 50204 Кирина — Русия территориясеннән ага торган елга. 50205 Киринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50206 Кирино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 50207 Кири — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 50208 Киркиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 50209 Кирлегәч - Татарстан Республикасының Лениногорск районында урнашкан авыл, Кирлегәч авыл җирлегенең административ үзәге. 50210 Кирмәнне алгач, полковник дәрәҗәсе бирелә. 50211 Кирмән — Русия территориясеннән ага торган елга. 50212 Кирмән үзендә Ислам һәм Христианлык элементларын тоташтыра. 50213 Кирова — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 50214 Кирова — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 50215 Киров-Выборг юлына керә. 50216 Кирово — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 50217 Кировоград өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 50218 Кировоград шәһәре өчен барган сугышларда да Зәки Шәймәрданов үзен оста наводчик итеп таныта. 50219 Киров өлкәсе аша үтә торган тимер юллар Русиянең үзәкне Урал, Себер һәм Ерак Көнчыгыш белән (Транссиб) элемтә урнаштыралар. 50220 Киров өлкәсе биләмәләрендә ага. 50221 ;Киров өлкәсе * Гусево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50222 Киров өлкәсендә Шушма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 50223 Киров өлкәсенең Малмыж районы биләмәләрендә ага. 50224 Киров өлкәсенең Малмыж районы һәм Татарстанның Кукмара районы биләмәләрендә ага. 50225 Киров өлкәсенең Можга районы биләмәләрендә ага. 50226 Киров өлкәсенең Нема районы биләмәләрендә ага. 50227 Киров өлкәсенең Нократ Аланы районы биләмәләрендә ага. 50228 Киров өлкәсенең Нократ Аланы районы территориясендә урнашкан. 50229 Киров өлкәсенең Нократ Аланы шәһәре территориясендә урнашкан. 50230 Киров өлкәсенең Нолинск районы биләмәләрендә ага. 50231 Киров өлкәсенең Уни районы биләмәләрендә ага. 50232 Киров өлкәсенең Уни районы, Удмуртиянең Селты районы биләмәләрендә ага. 50233 Киров өлкәсенең Уржум районы биләмәләрендә ага. 50234 Киров өлкәсенең Югары Кама районы биләмәләрендә ага. 50235 Киров өлкәсе * Починок (Киров өлкәсе) ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 50236 Киров өлкәсе татарлары. 50237 Киров өлкәсе һәм Удмуртия аша ага. 50238 Киров — Пермь тимер юл тармагында эре тимер юл узелы; Яр станциядән Омутнинскка тимер юл тармагы бара. 50239 Киров районы ( ) — Волгоград шәһәре районнарының берсе. Район 1935 елда нигезләнгән. 50240 Киров районы ( ) — Сарытау шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 50241 Киров ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50242 Кировский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 50243 Кировское ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 50244 Киров Совхозы — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 50245 Кирпеч, керамзит, цемент җитештерү өчен чиймал булып тора. 50246 Кирпечләрне аерым йортларда сукканнар. 50247 Кирпич күләме ягыннан хәзерге кирпичкә караганда зур булган. 50248 Кирпичный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 50249 Кирпичный — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 50250 Кирса ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 50251 Киртәләрне узу өчен “классик” схемаларның модификацияләре дә, алгоритмның яңа модельләре дә барлыкка килгән. 50252 Кирхина — Русия территориясеннән ага торган елга. 50253 Кирчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 50254 Кирюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50255 Кирюшкино — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 50256 Кисәгач ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 50257 «Кисекбаш» ( ) — 1958 елның ноябренда, Ленин комсомолының 40 еллыгына багышлап, Татар опера һәм балет театрында куелган 3 актлы балет. 50258 Кисекбаш икеюллык строфалар — бәетләр белән язылган. 50259 Кисәкчек хәрәкәт иткәндә аның уртача импульс, координатлар, көчләр микъдарлары квант механикасында шушы микъдарлары классик механикада кебек үзгәрә. 50260 Кисәкчәләрнең күпчелеге, кушымчалар шикелле үк, алдагы сүзләр гармониясенә буйсына, ягъни, нинди сүз янында килүенә карап, калын һәм нечкә вариантта була. 50261 Кисәкчәнең билгеле вакытта билгеле бер ноктада булу ихтималлыгы аның шушы ноктадагы ихтималлык амплитудасына тигез. 50262 «Киселгән» хәлгә эләкмәс өчен, ул көнне Неман аръягына чигенергә мәҗбүр булды. 50263 Киселева ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 50264 Киселева ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 50265 Киселевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50266 Киселевка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 50267 Киселевка — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 50268 Киселёвск ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50269 Кисели ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 50270 Киселиха ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 50271 Киселичная — Русия территориясеннән ага торган елга. 50272 Кисемтәнен геометрик аңлатылуы Геометриядә ике оч нокталары арасындагы барлык нокталарны үзенә алган турыга кисемтә диелә. 50273 Кисемтә һәм интервалга ошатып, кырый нокталарга ия булмаган яссылыкны интерваль яки ачык яссылык дип атарга мөмкин. 50274 Кисәнә төзекләндерелгәннән соң Танылган шәхесләр * Гали Надрюков (1909-1989), татар артисты. 50275 Кисец — Русия территориясеннән ага торган елга. 50276 Кисешкән урындагы төзелештә эшләргә чуашлар, татарлар, мордвалар, руслар җәлеп ителә башлый. 50277 Кисига — Русия территориясеннән ага торган елга. 50278 Кис-Кас — Русия территориясеннән ага торган елга. 50279 Кискен бронхит берничә атна дәвамында барырга мөмкин. 50280 Кискен Пульпит су эчкәндә яки тупас азыклар ашаганда үзен нык сиздерә. 50281 Кискечнең бер очы (эш кыйсмы) үткенләнә, койрыгы чүкеч белән яки коралның бәргече белән сугу өчен кулланыла. 50282 Кискеч тешләре алга, өске һәм аскы казналыкның казык тешләре өскә һәм ян-якка юнәлгән. 50283 Кислевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50284 Кисловодск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 50285 Кисловское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 50286 Кислород атмосферага чыга, ә водород органик мәтдаләр сотавына керә. 50287 Кислород, водород, күкерт һәм тимер кебек матдәләрне тагын да гадирәк матдәләрдән табып булмый, аларны таркату да мөмкин түгел. 50288 Кислородка карата мөнәсәбәте буенча, бактерияләр аэробларга һәм анаэробларга бүленә. 50289 Кислород кертелмичә маринадланганы “оливка”га әйләнә, “маслина” исә оксидлашу нәтиҗәсендә карала. 50290 Кислуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50291 Кисляки ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 50292 Кислянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 50293 Кисовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50294 Кис тә аудар гына. 50295 Кистега — Русия территориясеннән ага торган елга. 50296 Кистем елгасы белән бер исемдә йөри. 50297 Кистем ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50298 Кистем — Удмуртиянең төньягында урнашкан татар авылы, Балезин районының Кистем авыл җирлеге үзәге. 50299 Кистәнде — Аркадак елгасы кушылдыгы. 50300 Кистәнле-Ивановка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 50301 Кисунья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50302 Кисы ( ) — Кече Сөлчә ( Олы Чирмешән бас.) кушылдыгы. 50303 Кисьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50304 Китаб әл-Канун фи-т-тыйбб Ибн Синаның медицина энциклопедиясе формасындагы Кануны биш китаптан тора, һәрберсе кыйсемнәргә, бүлекләргә, мәкаләләргә, параграфларга бүленә. 50305 Китаб фит-тыйбб-ның татарчага шигъри тәрҗемәсен Әдхәт Синугыл ясый, ләкин ул дөнья күрмичә кала. 50306 Китайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50307 Китап 1997 елның 26 июнендә дөнья күрә. 50308 Китап : ( 2015 ) Шәехзадә Бабич элеккеге Уфа губернасының Бөре өязе (хәзерге Башкортстанның Дүртөйле районы ) Әсән авылында дөньяга килә. 50309 Китап бастыру чоры башлана. 50310 Китап басу гасыры җиткәч басмалар саны буенча Канун христианнарның Инҗилләренә көндәшлек итә. 50311 Китап басу машиналары барлыкка килгәч, кәгазь кылыгы башланган, инде чүпрәк, салам гына җитмәгән. 50312 Китап битләре пычрактан, кояш нурларыннан, юештән бозылалар. 50313 Китап буларак ул 1859 елда Казанда дөнья күрә. 50314 Китап дөньясына ул бик кечкенәдән тартыла. 50315 Китап әдәби җәмәгатьчелекнең дикъкатен җәлеп итә, татар шигъриятенең аксакаллары Хәсән Туфан һәм Сибгат Хәким әдәбиятка үзенчәлекле, зур өметләр баглаган шагыйрь килүен әйтеп чыгалар. 50316 Китапи — Русия территориясеннән ага торган елга. 50317 Китапка галимнең төп ике әсәре: «Краткая история города Казани» һәм «Казанские татары в статистическом и этнографическом отношениях» дигән хезмәтләре кергән. 50318 Китапка хокук авторларның үзләрендә кала. 50319 Китап күп телләрдә чыккан, ләкин татар теленә тәрҗемә ителмәгән. 50320 Китаплар бастыру эшеннән тыш ул актив рәвештә мөселман вакытлы матбугатын да чыгара, аларның мөхәррире була: 1992 елдан — «Иман» газетасы, 1993 елдан «Вера» газетасы һәм «Иман нуры» журналы, 1998 елдан «Мусульманский мир» журналы. 50321 Китаплар * Әдәбият белеме сүзлеге, Казан, 1990 ел. 50322 Китаплар күп еллар үзләренең лаеклы урынын таба алмый. 50323 Китаплар нигездә pdf форматында, әмма авторның теләген исәпкә алып exe, fb2 форматлары да кулланыла. 50324 Китаплары * «Idel-Ural Dagvasi hem Sovet Imperializmi» (Идел-Урал мәсьәләсе һәм совет империализмы). 50325 Китаплары Басылып чыккан китапларыннан коллаж Китапларының гомуми тиражы 10 млн нан артып китә. 50326 Китаплары Бүләкләре, мактаулы исемнәре * Казакъстан ССР язучылар берлегенең Сабит Муканов исемендәге бүләге иясе. 50327 Китаплары Бүләкләре, мактаулы исемнәре * «Киевның 1500 еллыгы» юбилей медале. 50328 Китаплары Бүләкләре * Хезмәтләре өчен берничә медаль белән бүләкләнде. 50329 Китаплары Әйткән сүзләре күп булып, әле әйтердәйләре тагын да күбрәк булган мондый шәхесләр өчен без яшәгән бу чор гаять тә уңайсызлыклар тудыра. 50330 Китаплары еш һәм күпләп басылуы аңа матди мохтаҗлык кичермичә яшәү мөмкинлеге биргәндер. 1956 елда Мәскәүдәге Әдәбият институтын читтән торып тәмамлый. 50331 Китаплары инде күп телгә тәрҗемә ителгән. 50332 Китаплары Нигездә рус телендә иҗат иткән. 50333 Китапларының тиражы һәм күптеллелеге буенча төрки әдәбиятлар арасында Әнвәр Бикчәнтәев Чыңгыз Айтматов һәм Габдрахман Әпсәләмов белән бер рәттә торадыр, мөгаен. 34 яшендә СССР Язучылар берлегенә кабул ителә, шул вакыттан иҗат белән генә шөгыльләнә. 50334 Китаплары Осман (Госман) Нури Топбашның 43 төрле телдә нәшер ителгән китаплары бар. 50335 Китаплары тарихи һәм уку-укыту төрләренә бүленә. 50336 Китап макетын тезү һәм битләргә салу өчен башлыча Adobe Page һәм QuarkXPress санак программалары кулланыла. 50337 Китапны күчерүчеләрнең берсе әсәрнең 14 бүлектән торганлыгын искәртә. 50338 Китапның авторлары 1859 елгы җанисәп нәтиҗәләренә кулланма булып хезмәт итүче Степан Мельников мәгълүматларын китерәләр. 50339 Китапның беренче томы 2000 елның 4 августында дөнья күрә. 50340 Китапның гарәпчә атамасы “Китаб әл-җәбр уә-ль-мукабәлә” (“Кушу һәм алу турында китап”) булган. 50341 Китапның икенче басмасы 1915 елда дөнья күрә. 50342 Китапның тәүге басмасы 1917 елда Истанбулда нәшер ителә. 50343 Китапның төп өлешен Таҗетдин Ялчыгол аңлатмалары, аның чәчмә һәм тезмә юллары алып тора Әмма алар Суфый Аллаһияр шигырьләре белән табигый керешеп, бер идея – сәнгати бөтенлек тудыралар. 50344 Китапны сату шактый авыр булган. 50345 Китап өч өлештән тора: беренче өлеш Борис Годунов патшалык иткән заманга багышлана. 50346 Китап рәвешендәге беренче басмасы 1802 елда Казанда дөнья күрә. 50347 Китап рус телендә 1989 елда бастырылды. 50348 Китапта 3 мөһим мәсьәлә куела: татар телендә сузык авазлар мәсьәләсе, сүзләрнең язылу принциплары, тел фәнендәге терминнарның кайдан алынырга тиешлеге мәсьәләсе. 50349 Китапта «JULY IV MDCCLXXVI» («1776 елның 4 июле»), Бәйсезлек декларациясен имзалаган көн. 50350 Китапта булган барлык рәсемнәрдә авторның үз эше, шуңадырмы, алар китап кебек үк, бик популяр. 50351 Китапта мондый система инкыйлабка китерә, һәм нәтиҗәдә гавам тәкәббер, халыктан аерылып беткән элитаны бәреп төшерә. 50352 Китапта рәсми авторның үз халкына әхлакый үгет-нәсихәте, фәлсәфи уйланулары, төрле риваятьләр, тарихи күзаллаулар киң урын алган. 50353 Китапта сурәтләнгән вакыйгалар альтернатив дөньяда булган Англиядә бара. 50354 Китап татар теленә тәрҗемә ителмәгән. 50355 Китапта : Татарстан композиторлары әсәрләре (төзүче А. Величко). 50356 Китап тиз арада бөтен Русия буйлап тарала һәм 1897 елгы Русиядә халык саны алуга нык комачау итә. 50357 Китап тыела, Фейербах укыту хокукыннан мәхрүм итәлә. 50358 Китап үзебезнең илдә һәм чит илләрдә дә зур бәя ала. 50359 Китап укый торган кыз, көймәдә бара торган ир-ат, чаңгыга баскан бала, кармакка капкан балык сыннары адым саен. 50360 Китапханә атнага ике көн бары тик хатын—кызлар өчен генә эшли. 50361 Китапханәдә 238 хезмәткәр эшли, елына якынча 35 мең укучыга хезмәт күрсәтелә, 1 млн 450 мең китап бирелә. 50362 Китапханәдә беренче мөдир Зәйфулла Гафуров була. 1972 елда кирпечтән яңа клуб төзиләр, аның бер ягына китапханә ясыйлар. 50363 Китапханәнең гомум фондын 446 мең 100 данә уку кулланмалары, фәнни һәм матур әдәбият тәшкил итә. 490 урынлы дүрт уку залы, медиатека, электрон каталог бар. 50364 Китапханәнең заманча техник җиһазлар белән баетылган уку залы, конференц-залы, видеозалы бар. 50365 Китапханә төрләре Милли китапханәнең максаты булып шушы дәүләттә чыгарылган, аңа берәр бәйләнеше яки укучыларның ихтыяҗы булган барлык әдәбиятның саклануын һәм укучыларга аларны уку өчен уңай шартларны тәэмин итү тора. 50366 Китапханә тулысы белән компьютер челтәренә тоташтырылган, «Татарстан Республикасының электрон китапханә каталогы» эшләп килә. 50367 Китапханә янәшәсендә меценат, сыра эшләүче һәм Палаталар общинасы әгъзасы Майкл Басска (кече) һәйкәл куелган. 50368 Кита — Русия территориясеннән ага торган елга. 50369 Китерелгән товар бәясенең уннан бер өлеше дәүләт файдасына алынган. 50370 Китерня — Русия территориясеннән ага торган елга. 50371 Киткән вакытта шагыйрь: :Сау бул, сау бул, Утыз Имән, урман-күлләрең белән.. 50372 Киткәндә Удмуртия татарларының Татар ижтимагый үзәгенә (ТИҮ) нигез салып, беренче учредительный съездын уздырып киттем. 50373 Китна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,3 километр озынлыкта булган кратеры. 50374 Китсыман акула җылы сулы диңгезләрдә һәм океаннарда яши. 50375 Китсыман акуланың авыз киңлеге 2 метрга кадәр җитә. 50376 КИТТУнын актив катнашлыгы нәтиҗәсендә республикабыз югары технологияләр технопаркының федераль конкурсында җиңеп чыкты. 50377 Китүчеләрнең күбесе әйләнеп кайтмаганнар. 50378 Киуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 50379 Киук — Русия территориясеннән ага торган елга. 50380 Кич белән укытучылар янәдән укытучы өстәле артына утыра: өлкәннәрне укырга-язарга өйрәтәләр - илдә наданлыкны бетерү буенча бөтенсоюз кампаниясе бара. 50381 Кич белән, шул су эченә йөзек салып, багулар башлана. 50382 Кичә бик тә бәйрәмгә ошаган, әмма бу якын танышларның мәҗбүри булмаган, дини һәм дәүләт бәйрәмнәреннән аермалы буларак, очрашуы булып тора. 50383 Кичә ешрак кич үткәрелә, шунлыктан исеме дә килеп чыккан. 50384 Кичен Наполеон Мәскәүгә керә. 50385 Кичергән фрустрация кыйммәтләрне яңадан бәяләүгә һәм психологик саклануның бозылуына, алга таба Скумин синдромының үсешенә китерә. 50386 Кичикир — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 50387 Кичка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50388 Кичке имәнборын Төньяк Америка ылыслы һәм катнаш урманнарында яши, шулай ук континент көнбатышының таулы өлкәләрендә. 50389 Кичке мәҗлес тәмамлангач, йортта яшьләр уены оештырылган. 50390 Кичке мәктәпне тәмамлагач, Уфа авиация институтына укырга керә. 50391 Кичке мәктәптә укып, урта белем алгач, Казан университетының журналистика факультетына укырга керә һәм аны тәмамлаганнан соң «Социалистик Татарстан» газетасына эшкә алына. 50392 Кичкә таба тагын көн аяза. 50393 Кичкетаң — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 50394 Кичке урта мәктәпне тәмамлагач, белемен тирәнәйтү өчен Мәскәүдә Язучылар берлегенең югары әдәби курсларында укый. 50395 Кичләрен укучылар Уку залында өй эшләре хәзерлиләр. 50396 Кичмай — Русия территориясеннән ага торган елга. 50397 Кичмашево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 50398 Кичмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 50399 Кичуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50400 Кичүчат — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 50401 Кич һәм төнлә оча. 50402 Киша — Русия территориясеннән ага торган елга. 50403 Кишер бөккәне Кишерне әйбәтләп чистартып юалар да өстенә салкын су салып пешерергә куялар. 50404 Кишер // Ватаным Татарстан. 50405 Кишерма ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 50406 Кишет елгасы шул исемдәге авыл ягыннан агып килгәне өчен аталган. 50407 Кишка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50408 Кишкильдя — Корыюл елгасы кушылдыгы. 50409 Кишкиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 50410 Кишкинский Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 50411 Кишмәт — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 50412 Кишпек — Русия территориясеннән ага торган елга. 50413 Киштәдә мондый шәрабне башкасыннан бик тиз аерырга була: аның этикеткасына “выдержанный” дип языла. 50414 Кишуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 50415 Киюк (Зур Киюк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50416 Кияк — Русия территориясеннән ага торган елга. 50417 Кия ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 50418 КК белән Саклану министрлыгы һәм Кораллы Көчләре Генераль штабы аша турыдан-туры Саклану министры идарә итә. 50419 Клавдия Парфен кызы бер шарт куя: улының рәсемнәре кайда урнаштырылса, ул да шунда яшәргә тиеш була. 50420 Кладбище ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 50421 Клайв Льюисның иң мәһүр иҗат җимеше — «Нарния хроникалары» китаплар сериясе. 50422 Клайн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38 километр озынлыкта булган кратеры. 50423 Клакау (Кулаковка) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 50424 Клара Булатова (тулы исеме Клара Гариф кызы Булатова) – татар шагыйре. 50425 Клара ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3,2 километр озынлыкта булган кратеры. 50426 Клас Понтус Арнольдсон «кече» милләтләрнең Алмания һәм Бөекбритания кебек державалар белән хәрби көч буенча ярыша алмаячагын аңлый һәм Скандинавия дәүләтләрен нейтралитет нигезендә берләшергә чакыра. 50427 Класс газетасын әзерләп чыгаруда да минем өлеш зур иде. 50428 Классик алтын стандартка ярашлы, ягъни үзәк банкында акча алтынга ирекле алмаштырыла алганда, валюта курсы аның алтын микдарына булган нисбәтенә арасыннан хасил ителә. 50429 Классик алты язуның иң әһәмиятлесе. 50430 Классик билгеләмә Ике яссылык параллельләр, әгәр дә аларның уртак нокталары булмаса. 50431 Классик канал буенча мәгълүмат яктылык тизлегеннән кечерәк тизлеге белән тапшырыла, шулай итеп заманча физиканың төп нигезләре бозылмый. 50432 Классик киберпанкта җәмгыять төпкеленнән чыккан баш геройның(хакер, киберҗинаятче) дөньяда деспотик хакимиять оештырган бөтендөнья корпорацияләренә каршы көрәше сурәтләнә. 50433 Классик кырның теориясендә электромагнит кыры өчен энергия-импульсның тензоры шул үзлеккә ия, вакуумда лагранжиан координатларга бәйле түгел, шуңа күрә энергия-импульсның агымы саклана. 50434 Классик кысаларда электромагнит тәэсир итешүе классик электродинамика белән тасвирлана. 50435 Классикларның һәм замандаш драматургларының йөзләп әсәрен сәхнәгә куйды: «Сөяркәңне шкафка яшер», «Төн яки Һәдия белән Рәми», «Чоңгыл ярында» (барысы да Н. Гаетбай әсәре), «Куркыныч сер» (Р. 50436 Классик мәдәниятләнең иң ныклы төбәкләре иң яңа тарихның башлангыч периодында булган кайбер төбәкләргә караганда ныграк шәһәрләшкән булганнар. 50437 Классик механикада Иң кечкенә тәэсирнең мәсләге постулаты буенча физик система һәрвакытта иң кечкенә тәэсирле траекториядә бара. 50438 Классик механика көндзлек тәҗрибәләрдә бик төгәл нәтиҗәләр бирә. 50439 Класси́к меха́ника (Ньютон механикасы) – Ньютон законнарына һәм Галилейның чагыштырмалылык теориясенә нигезләнгән механика төре. 50440 Классик оптика икегә бүленә: геометрик оптика һәм физик оптика. 50441 Классик планлаштыру мәсьәләләрендә, агент дөньяда бердәнбер әйбер эшли икән дип уйлана һәм аның гамәлләрнең килеп чыккан хәлләр билгеле дип уйлана. 50442 Классик репертуарда башкарган рольләре актрисаның, һичшиксез, иң югары казанышлары булып тора. 50443 Классик репертуардагы иң катлаулы һәм үзенчәлекле рольләрнең берсе саналган - А.Островскийның «Бирнәсез кыз» пьесасында Ларисаны югары дәрҗәдә башкарып чыгуы актрисаның бөек талантын ассызыклый. 50444 Классик Санскрит 2000 ел дәвамында диярлек Санскрит мәдәни тәртипнең теле булган һәм Көньяк Азия, Эчке Азия, Көньяк-көнчыгыш Азия һәм күпмедер дәрәҗәдә Көнчыгыш Азиягә тәэсир иткән. 50445 Классик Санскритның төп дүрт диалекты булган paścimottarī (Төньяк-көнбатыш, шулай ук Төньяк яки Көнбатыш дип атала), madhyadeśī (әдәби, урта ил диалекты), pūrvi (Көнчыгыш) һәм dakṣiṇī (Көньяк, Классик периодта барлыкка килгән). 50446 Классик Санскрит Панини грамматикасы тарафыннан (якынча безнең эрага кадәр 500 елда) теркәлгән, һәм өйрәнеләгән тел буларак хәзерге көннәргә кадәр кулланылышта йөри. 50447 Классик санскрит якынча безнең эрага кадәр 4-нче гасырда Панини грамматикасында күрсәтелгән. 50448 Классик төрдә аяк катнашкан техник алымнар тыелган. 50449 Классик урыс операсында бу партия иң катлаулылардан санала, һәм аны яңа гына консерватория тәмамлаган яшь җырчыга тапшыру үзе үк аңа зур ышаныч күрсәтеп, киләчәктә аның чын оста булып үсәчәгенә өмет баглауларын күрсәтә. 50450 Классик физикада вакыт бертөрле бара, табигать күренешләре вакытка тәэсир итмиләр, шуңа күрә вакыт - абсолют дип йөртелә. 50451 Классик физикада вакыт - кире әверелүчәнле. 50452 Классик һәм квант очракларында тәэсир бертигез итеп языла, шуңа күрә ул бик кулай математик корал булып чыга. 50453 Классик хәрабәләр, Хьюберт Роберт, 1798 ел. 50454 Классик чорда җирле телләрдә әдәбият һәм архитектура югары дәрәҗәгә ирешә. 50455 Классик чор Перикл хакимлеге Борынгы Грециядә төрле сәнгатьләрнең көчле үсеш чоры Афина дәүләте башында Перикл (б. 50456 Классик ысул белән җитештерелгән шәрабләр озак тотылулары (өч елга кадәр) белән “мактана” ала. 50457 Классик электродинамика — теләгән скаляр функциясе өчен электромагнит кыры потенциалларының түбәндәге калибрлау үзгәртүләре: : күзәтелә торган күренешләрне үзгәртмиләр, чөнки электрик кыр Е һәм магнит кыры В үзгәрми. 50458 Классификаторлар гадәттә исем аергычлары буларак хезмәт итә. 50459 Классификаторлар иң якын туры килүне билгеләү өчен калып туры килүен куллана торган функцияләр. 50460 Классификаторлар сан белән исем арасына куела: tám chiếc thuyền – сигез көймә ̣(сигез "данә" көймә); tám con meo - сигез мәче (сигез "хайван" мәче). 50461 Классификаторның эшләве күп дәрәҗәдә классификацияләнергә тиеш бирелгән мәгълүматлар хасиятләренә бәйле; моны шулай ук "ирекле төшке аш юк булу" теоремасы дип атала. 50462 Классификация Кызыл карлыган җиләге Ак карлыган шулай ук йортлаштырылган кызыл карлыган булып тора. 50463 Классификация орнитологлар барлык чын торналар төрләрен гадәттә дүрт төркемгә бүлә. 50464 Классификация тарихы Беренче классификация Аристотель (384-322 б.э.к.) Беренче классификацияне Аристотель тәкъдим иткән. 50465 К.Латыйп. – Казан: Казан инновацион техник үзәге нәшр., 2002. 50466 Клевакинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 50467 Клевацкий — Русия территориясеннән ага торган елга. 50468 Кленовица ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50469 Кленовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 50470 Кленовое ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 50471 Кленовое ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 50472 Клеопатрага күп кенә китаплар һәм фильмнар багышланган. 50473 Клеопатра мәдәнияттә Клеопатра шәхесе мәдәнияттә зур урын алган. 50474 Клеопатра Мисыр белән 21 ел дәвамында хакимлек итә (бертуганнары Птолемей XIII һәм Птолемей XIV белән, соңрак Марк Антоний белән бергә). 50475 Клеопатраның Гай Юлий Цезарьдан бер улы, Марк Антонийдан ике улы һәм кызы булган. 50476 Клеопатра сурәте тәңкәдә, Сүрия тетрадрахмы Рим гаскәр башлыгы Марк Антоний белән мәхәббәт мөнәсәбәтләре өчен мәшһүр. 50477 Клеопатра һәм Цезарь Клеопатра һәм Цезарь, Җан Җером рәсеме Помпей Фарсал янындагы сугышта 48 б.э.к. елда Цезарь тарафыннан җиңелә. 50478 Клетная — Русия территориясеннән ага торган елга. 50479 Клетья — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 50480 Клешонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50481 Клещевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 50482 Климат Австралия – бик эссе ил. 50483 Климат ( — авышлык) — билгеле бер урынга хас һава торышының күп еллык режимы, физик географик шартларның, атмосфера күренешләренең бер берсенә йогынты ясау нәтиҗәсе булып тора. 50484 Климат Азәрбайҗан, күбесенчә субтропик зонада булса да, анда шулай ук коры вә дымлы субтропик климатыннан алып тау тундрасы климатына кадәр булган климатны очрашырга мөмкин. 50485 Климат Боливиянең климаты төрле регионнарда аерылып тора. 50486 Климат Бөтен Колумбия экватор зонасында ята. 50487 Климат — диңгез климаты белән уртача континенталь арасында. 50488 Климат Илнең климаты регионга карап үзгәрә. 50489 Климат Илнең климаты субтропиктан тропикка күчә торган, җәй көне дымлы. 50490 Климат Илнең климаты тропик, яңгырлар фасылы октябрьдән майга кадәр дәвам итә. 50491 Климат Илнең көньяк өлешендә климат тропик һәм дымлы, яңгырлар көчле була. 50492 Климат Климат йомшак, уртача температура +24°С һәм уртача явым-төшемнәр нормасы 1905 мм. 50493 Климат Климатның хөкем сөрүче типлары - тропик һәм субэкваториаль. 50494 Климат Климат тропик, эссе һәм дымлы (елына 3000 мм явым-төшем кадәр). 50495 Климат Климат — уртача континенталь, елда айларның иң салкыны — гыйнвар (уртача −15,0 °C), иң җылысы — июль (уртача 18,9 °C). 50496 Климат Климат — уртача континенталь, озын салкын кыш һәм җылы җәй белән. 50497 Климат Климат — уртача континеталь, температураның кискен үзгәртүе һәм явымнар төшүе хас. 50498 Климат Климаты коры, кискен континенталь, тигезлекләрдә июльнең уртача температурасы +20…+25 °C. 50499 Климат Климаты — субарктик океан, кыш җылы, дымлы, көчле җилләр исәләр. 50500 Климат континенталь, корылыклы, эссе җәй һәм уртача салкын кыш белән. 50501 Климат коры, еллык уртача температурасы +23°С. 50502 Климат Латвия климаты уртача, диңгез климаты континенталь климаты белән арасында. 50503 Климат Люксембургта климат уртача, диңгезнекеннән кыйтганыкына күчә торган: йомшак дымлы кыш һәм эссе булмаган җәй; Арденналарда кышын еш кар төшә. 50504 Климат, нигездә, уртача муссон климаты. 50505 Климат, нигездә, һава массаларының көнбатыш күчемнәре тәэсирендә формалаша. 50506 Климатның салкынлыгы көньяк-көнбатыштан төньяк-көнчыгышка арта бара, гыйнварның уртачатемпературасы -17°…-20°, июльнеке +11°…+15°. 50507 Климатның үзенчәлеге — океанның субэкваториаль пояста яткан һәм коры җирнең тәэсиренә эләккән төньяк өлешендәге сезонлы муссон җилләре. 50508 Климат Өлкә климаты континенталь, уртача салкын. 50509 Климат Өлкәнең төньягында — арктик яки субарктик климат, калган өлешендә — уртача климат. 50510 Климат Омски климаты континенталь, елда айларның иң салкыны — гыйнвар (уртача −16,9 °C), иң җылысы — июль (уртача 19,6 °C). 50511 Климат Парижда кыш Парижда метеокүзәтүләр 1873 елдан бирле Монсури паркындагы метеостанциядан тоткарлыксыз үткәреләләр. 50512 Климат Сәгать поясы 100px Смоленск халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 50513 Климат Тарих 1743 елда Старая Зима авылы буларак нигезләнә. 50514 Климат Тарих 1770 елда Александровская кирмәне буларак нигезләнгән. 50515 Климат Тарих 1920 елга кадәр Юрмала урынында берничә курорт бистә урнашкан була; 1920 елда алар Ригас-Юрмала шәһәренә берләштерелә. 50516 Климат Тарих 1924 елда Незаметный алтын приискы буларак нигензләнгән. 50517 Климат Тарих XVII гасырда бу җирләр Строгановлар сәүдәгәрләрнең биләмәсе булган. 50518 Климат Тарих Авыл атамасы маричадан тау чирмешләре дигәне аңлата. 50519 Климат Тарих Беренче мәртәбә 684 елда телгә алынган. 50520 Климат Тарих Бистәнең барлыкка килүе Сусуман елгасы үзәнендә алтын чыганакларны табу белән бәйле. 1958 елдан — Сусуман районының үзәге. 50521 Климат Тарих Глазов, Ирек мәйданы Глазово авылы беренче тапкыр 1678 елда телгә алына. 50522 Климат Тарих Идел буе Болгары чоры Төрки чыганаклар буенча Идел буе Болгары дәверендә бу урында сәүдә ноктасы Сарысу шәһәрчеге (кайбер чыганак буенча Сары Тиен, болгарлар кайбер очракта тиен тире - тәңкә буларак кулланган иде) салынган. 50523 Климат Тарих Иң башта — Белощелье авылы. 50524 Климат Тарих Казан губернасы харитасы Шәһәр 1584 елда Фёдор Иванович патшасы указы буенча «Царёв город на Кокшайке» (соңрак ул Царёвококшайскка әйләнә) исеме астында ныгытма буларак нигезләнә. 50525 Климат Тарих Красноводск 1869 елда рус армиясенең ныгытылган пункты буларак нигезләнә. 50526 Климат Тарих Лесосибирск урынында 1640 елдан Маклаков Луг авылы бар булган. 50527 Климат Тарих : Мәшһәд урыныда 9 гасырда Санабад авылы булган. 50528 Климат Тарих Минусинск 1739 елда Минус елгасының Енисейга коя торган җирендә нигезләнә. 50529 Климат Тарих Мирный 1955 елда алмаз чыганагы ("Мир" кимберлит трубкасы) эшкәртү сәбәпле нигезләнгән. 50530 Климат Тарих Мирный 1957 елда континентара баллистик ракеталар берләшмә базасы янындагы бистә буларак нигезләнә. 50531 Климат Тарих Норильскның беренче өе XVI — XVII гасырларда Норильск чыганаклардагы бакырны Мангазый халкы кулланган. 50532 Климат Тарих Петроград (Ленин) урамы, 1914 ел Рәсми нигезләнү датасы булып 1795 ел санала — нәкъ шул елда Екатерина II биредә чуен кою заводы төзү турында указ чыгара. 50533 Климат Тарих Тайшет 1897 елда Транссебер магистрале төзүе сәбәпле бистә буларак оешты. 50534 Климат Тарих Тимер юлы вокзалы Бараба 1893 елда Себер аша магистральне төзү аркасында станция янындагы бистә буларак нигезләнә. 50535 Климат Тарих Хәзерге Беломорск территориясендә XV гасырдан Сорока авылы бар булган. 50536 Климат Тарих Шарья 1906 елда бер үк исемдәге тимер юл станциясе янындагы бистә буларак барлыкка килгән. 50537 Климат Тарих Шәһәр уэльслы Җон Юз тарафыннан металлургия заводы янындагы бистә буларак Юзовка исеме астында нигезләнгән. 1917 елда Юзовкага шәһәр статусы бирелгән. 50538 Климат төньякта субтропик, көньякта тропик, муссонлы (еллык явым 2000–3500 мм), августтан гарасатлар еш була. 50539 Климат үзгәреше мәсьәләсе турында онытмыйча, конкрет адымнар ясарга кирәкне истә тотсыннар өчен, шәхесләр һәм оешмалар бер сәгать дәвамында кулланмый ала алган утларны бер сәгатькә сүндерергә чакырылалар. 50540 Климат Үзенең географик урыны аркасында Африка — Җирдә иң эссе кыйтга. 50541 Климат үзенчәлеге су массаларының үзлекләрендә чагыла. 50542 Климат Уссури елгасы Климат муссонлы; кыш каты һәм аз карлы, ә җәй җылы һәм дымлы була. 50543 Климат Халык Милли состав Тарих Чиләбе гербы (1782) right Чиләбе крепосте 1736 елда татар морзасы Котлымөхәммәт Тәфкилев тарафыннан башкорт тарханы Таймас Шәһимов җирләрендә нигезләнә. 50544 Климат шартлары бик күп төрле культуралар игәргә мөмкинлек бирә. 50545 Климат шартлары көнбатыштан көнчыгышка таба кырыслана. 50546 Климат Шәһәр климаты уртача континенталь, җылы кыш һәм эссе җәй белән. 50547 Климат Шәһәр климаты - уртача, уртача континенталь климатыннан уртача диңгез климатына күчүче. 50548 Климат Шәһәрнең климаты - уртача континенталь, суыклар һәм корылык еш очрашмыйлар. 50549 Климаты гаять суык, көчле җилләр исә. 50550 Климаты — Канаданың төньяк өлешендә арктик һәм субарктик, көньякта уртача континеталь. 50551 Климаты кискен континенталь, җәй эссе, коры; кыш суык, аз карлы. 50552 Климаты кискен континенталь һәм коры. 50553 Климаты – майдан октябрьгә хәтле яңгыр вакытлы тропик, пассатлы. 50554 Климаты уртача, океан климаты белән континенталь климат уртасында. 50555 Климат Яз эссе, кыш җылы, елга 360 мм явым-төшем төшә. 50556 Климат Ямантау Уртача еллык температура +0,3° тауларда һәм +2,8° тигезлектә. 50557 Климат Яңа Җир диңгез арктик климаты зонасында урнашкан. 50558 Климковка ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 50559 Климковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50560 Клиник билгеләре Инкубация чоры 2-12 тәүлек (сирәгрәк 3 атна) тәшкил итә ала. 50561 Клиник картина Скумин синдромының үзенә генә хас клиник картинасы бар. 50562 Клиник мәгънәсе Зонуляр җепселләрнең өзелүе күз ясмыгы күчешенә (күз ясмыгы тайпылуына) китерә. 50563 Клиник медицина Авыру кешеләрне ачыклау, дәвалау һәм бер пациентның икенче тапкырга авыруын булдырмау. 50564 Клиновка — Татарстан Республикасының Норлат районына керүче тимер юл разъезды поселогы. 50565 Клин ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 50566 Клинцы ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50567 Клиплар төшерә, яңа җырлар яздыра, тамашачыларын концертлар белән шатландыра. 50568 Кл/мольгә тигез) бутамаска кирәк. 50569 Клобуково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 50570 Клод Окинлек Мәрсә Матрухтан Әл-Әләмәйнгә чигенергә карар итә. 50571 Клоповская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 50572 Клоун сүзе 16 гасырда Англияда барлыкка килә. 50573 Клочки ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 50574 Клуб башкорт халкының милли батыры Салават Юлаев хөрмәтенә атлаган. 50575 Клуб белән аксакаллар советы идарә иткән. 50576 Клуб әгъзаларының мастер-классларда, уртак тренировкалар һәм чыгышларда алган тәҗрибә һәм осталык җәйге аланнарда, сессия һәм форумнарда кулланыла. 50577 Клубка әгъза итеп оешманың башкарма комитеты ала. 50578 Клубка язучылар, нәширләр, студентлар, курсисткалар, мәктәп укучылары, укытучылар, приказчиклар, бай уллары һәм башкалар киләләр. 50579 Клубларга йөрү хокукына ия булу өчен җәйге аланнар, язгы-көзге сессияләр вакытында үткәрелүче бәйгеләрдә актив катнашырга кирәк. 50580 Клубның җыелма командасы 1983-84, 1990 елларда Европа чемпионы була. 50581 Клубның максаты — балаларда аралашу күнекмәләрен үстерү, төрле бәйге һәм турнирларда, ТР яшьләр эшләре, спорт һәм туризм министрлыгы үткәргән ярышларда Сәләт данын яклау. 50582 Клубовка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 50583 Клубовщина ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50584 Клуб оештырылганнан бирле ачык тренировкалар үткәрелеп килә, биредә катнашучылар интеллектуаль уеннарда катнашу алымнарын практикада кулланырга өйрәнәләр. 50585 Клубта кыллы оркестр да була. 50586 Клыктан — Русия территориясеннән ага торган елга. 50587 Клюкино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 50588 Ключанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50589 Ключарев музыкасы), яшьлек-мәхәббәт темасына багышланган «Ашкыну» (Т. 50590 Ключарево — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 50591 Ключевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 50592 Ключевая ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 50593 Ключевая ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 50594 Ключевая Чизма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50595 Ключевка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 50596 Ключевой — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 50597 Ключевой ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 50598 Ключевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 50599 Ключевская — Русия территориясеннән ага торган елга. 50600 Ключевский ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50601 Ключевское — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 50602 Ключевской ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 50603 Ключи ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 50604 Ключи — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 50605 Ключи ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 50606 Ключи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 50607 Ключи ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 50608 Ключи ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 50609 Ключи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 50610 Ключики ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 50611 Ключики ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 50612 Ключи — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 50613 Ключи — Русия территориясеннән ага торган елга. 50614 Ключи ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 50615 Ключи ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 50616 Ключи — Смоленск өлкәсеның Угра районында урнашкан авыл. 50617 Ключи — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 50618 Ключи ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 50619 Ключи ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 50620 Ключищи — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 50621 Ключ ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 50622 Ключ — Русия территориясеннән ага торган елга. 50623 Ключ Труда — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 50624 Ключ урманы аша олы юл уза. 50625 Клюша — Русия территориясеннән ага торган елга. 50626 Клявлино ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар авылы. 50627 Клязьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50628 Клятна — Русия территориясеннән ага торган елга. 50629 К. Маркс белән Ф. Энгельс иҗтимагый үсеш тамырларын базис һәм өскорманың диалектик мөнәсәбәтеннән күргәннәр. 50630 К. Маркс икътисади, иҗтимагый, сәяси үзгәрешләрне үлчәп, яңа иҗтимагый дәвер – капитализмның килүен тасвирлый. 50631 К. Миңлебаев тәрҗемә теориясенә һәм практикасына кагылышлы мәкаләләр, рецензияләр, сынлы сәнгатькә багышланган язмалар авторы буларак та билгеле. 50632 КМ онлайн ширкәтенә керә, портал хуҗасы KM. 50633 К. Мохтаров Татарстанда ачлыкка каршы көрәштә, барыннан да элек ачыгучы халык өчен җәмәгать туклануын оештыруда зур тырышлык куя. 50634 Кмургул-Оюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 50635 Кневичи ( ) — Диңгез буе краеның Артём шәһәр округында урнашкан авыл. 50636 Кнов — Русия территориясеннән ага торган елга. 50637 Кнула — Русия территориясеннән ага торган елга. 50638 Княжная — Русия территориясеннән ага торган елга. 50639 Князев — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 50640 Князевка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 50641 Князево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 50642 Князево ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 50643 Князевы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 50644 Князь-Елга — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 50645 Князья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50646 Кобагыш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 50647 Кобейнның наркотиклардан бәйлелеге үзе турында искә төшерә. 50648 Кобейн язган мәшһүр альбомнар - Nevermind, Unplugged in New York дөньяда зур дан казана. 50649 Кобели ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 50650 Кобельма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50651 Коберцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 50652 Кобжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 50653 Көбияз — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 50654 Кобла — Русия территориясеннән ага торган елга. 50655 Кобляки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 50656 Кобра ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 50657 Кобылача ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 50658 Кобыла-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 50659 Кобыла-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50660 Кобылий — Русия территориясеннән ага торган елга. 50661 Кобылинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50662 Кобылья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50663 Ковакса (Кавакса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50664 Ковальга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50665 Ковенская — Русия территориясеннән ага торган елга. 50666 Ковернино районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 50667 Ковжинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50668 Ковины ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 50669 Ковно губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 50670 Ковотья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50671 Коврига — Русия территориясеннән ага торган елга. 50672 Коврига-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50673 Коврижки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 50674 Ковров ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50675 Ковъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 50676 Ковылек — Русия территориясеннән ага торган елга. 50677 Ковыльный ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 50678 Когалым ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 50679 Кога — Русия территориясеннән ага торган елга. 50680 Когасунуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 50681 Когаша — Русия территориясеннән ага торган елга. 50682 Когерентлыкны өйрәнү вакыт когерентлыгы һәм пространство когерентлыгы төшенчәләренең килеп чыгуына китерә. 50683 Когурса — Русия территориясеннән ага торган елга. 50684 Кодагый — кияү яки кәләшнең туганнарына икенче җефетнең (якның) үзеннән олырак булган хатын-кыз туганы. 50685 Кода — кияү яки кәләшнең туганнарына икенче җефетнең (якның) ир-ат туганы. 50686 Кодачиги ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50687 Кодач ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 50688 Кодаш буенда урнашкан. 50689 Кодашман — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 50690 Кодаш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 50691 Кодаш — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы татар авылы. 50692 Кодаш — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 50693 Коджеромъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 50694 Кодина — Русия территориясеннән ага торган елга. 50695 Кодинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 50696 Кодоловщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50697 Кодоловы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50698 Кодрәтле чоры Аурупа hәм Урда сугышы символлары, XVI гасырларда Аурупа hәм Урда сугышы символлары, XVI гасырларда Соңгы елларында Туктай Алтын Урдада бераз тәртип урнаштырган була булуын, Күк Урданың эшләрен дә көйләп җибәрә. 50699 Кодси Хәдиснең Изге Коръәннән аермалыгының башка, олы һәм кече, билгеләре дә бар. 50700 Кодыбирде ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 50701 Кодысны алгач, хәлифә Гомәр белән шәһәргә керә. 50702 Көе авторы - Александр Александров, шигыре авторы - Сергей Михалков. 50703 Көекбаш — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 50704 Көек-Ерыкса — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 50705 Көек — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 50706 Көек — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 50707 Көек — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 50708 Көек — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 50709 Коеларны да, кизләүләрне дә халык кадерләп карый, чиста тота, буралар бурый, улаклар ясый. 50710 Коелган орлык кар өстеннән шактый еракка сәяхәткә чыга ала. 50711 Коелган урынында уртача су чыгымы 4100 м³/сек. 50712 Кое тирәнлеге 30 метр чамасы. 50713 Көе төрле текстлар белән башкарыла. 50714 Кожаевка — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 50715 Кожай-Максимово — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 50716 Кожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 50717 Кожважка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50718 Кожевники ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 50719 Көҗәңәр районы ( урыс. 50720 Кожимъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 50721 Кожино ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50722 Кожмудор ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 50723 Кожурла — Русия территориясеннән ага торган елга. 50724 Кожух (Зур Кожух, Полуденный Кожух) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50725 Көз ахырында чәчәкләрдән, эчендә бер-ике орлыгы булган, борчак кадәр түгәрәк чикләвекләр өлгереп җитә. 50726 Козаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 50727 Көз белән яз салкын. 50728 Көзгә алар нык симерәләр һәм кышкы йокыга талалар. 50729 Көзгә кадәр хәрби паровозда машинист ярдәмчесе булып эшли; аннары Махсус Билгеләнешле Частьта ( үз теләге буенча тимер юлчылар отрядында рядовой укчы булып хезмәт итә. 50730 Көзгә кергәчтен, каз өмәсенә җыелгач та уйнау гадәте булган. 50731 Көзгене һәм еланны тотып торучы "Хакыйкать" (1896). 50732 Козгол — Русия территориясеннән ага торган елга. 50733 Көзәй — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 50734 Козел-Ил — Русия территориясеннән ага торган елга. 50735 Козельск районы ( ) — Калуга өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 50736 Козельск шәһәрен камап алуда катнаша. 50737 Көзен вакыт кышкы вакытка кире күчерелә. 50738 Көзен дымлы җиргә утыртып, яхшылап каплыйсы була - язын иртә "уянып", үсә башлау өчен кулайрак. 50739 Көзән ( ) – Ишембай районындагы авыл, Көзән авыл советы үзәге. 50740 Көзен Казанга күчә. 50741 Көзен Кызыл армиягә чакыртыла. 50742 Көзен парлар барлыкка килә, икенче елның язына гына үрчиләр (парлашу - апр. 50743 Козимоның фикере буенча, алдагы очлыклар озын сөякләре белән мембрана ярдәмендә тоташкан булган. 50744 Козим — Русия территориясеннән ага торган елга. 50745 Козинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50746 Козино ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 50747 Козиха ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 50748 Көз көне дә, җәйге янгыннар беткәч тә, алар туктамады. 50749 Көз көне өйләнешкән яшь парларны кыяматлыклары кунакка алган. 50750 Козлачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50751 Козлаю-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 50752 Козловаж ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 50753 Козловаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 50754 Козловка ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 50755 Козловка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 50756 Козловка — Татарстан Республикасының Буа районына керүче авыл. 50757 Козловка — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 50758 Козлов курсы, 2001 ) белгечлеге буенча тәмамлаган (диплом эше - А. Платоновның «Потудань елгасы» (Река Потудань) әсәре буенча куелган спектакль). 50759 Козлы-Коничи ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 50760 Козлянка ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 50761 Козна — Русия территориясеннән ага торган елга. 50762 Козонкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 50763 Козуиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50764 Козыл-Игл — Русия территориясеннән ага торган елга. 50765 Козырево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 50766 Козье ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче разъезд. 50767 Козьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50768 Козьменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50769 Козьмино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 50770 Козьмодемьянское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 50771 Козь — Русия территориясеннән ага торган елга. 50772 Козьял ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 50773 Коим-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 50774 Коир — Русия территориясеннән ага торган елга. 50775 Коитэ Малиның халыкара танылган музыканты булып китә. 50776 Коитэның бер мәшһүр җырларының берсе "Cigarette Abana" (Сигаретлардан баш тартам), беренче мәртәбә 1991 елда язылган. 50777 Коитэның вокаль стиле дустанә һәм языла торган, тыныч, кәефле җырлауны оператив техник батырчылыктан күбрәк ассызыклый. 50778 Коитэның күп җырлары төрле Путумайо компиляцияләрендә Дөнья буйлап блюз һәм Малида булган. 50779 Көй белән шигырьне 1848 елдагы инкыйлаб вакытында бөтенләй башка кеше – җырчы Георге Ученеску (Gheorghe Ucenescu, 1830-1896) “бергә тоташтырган”. 50780 Көй белән шигырьне 1848 елдагы революция вакытында бөтенләй башка кеше – җырчы Георге Ученеску (Gheorghe Ucenescu (1830-1896) “бергә тоташтырган”. 50781 Койбыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 50782 Көйгә салынган шигырьләре: “Сиңа гына язган хатлар” (Л. 50783 Көйгә тасвирлама Трэш музыкасынын нигезе булып стаккато ярдәмендә уйнала торган усал гитара тавышы тора. 50784 Койгородок ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 50785 Койда — Русия территориясеннән ага торган елга. 50786 Көй «Кара пулат» — композитор Эльмир Низамовның татар сәнгате үсешендә зур жанрларны үзләштерү буенча икенче («Алтын Казан» мюзиклыннан соң) тәҗрибәсе. 50787 Койка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50788 Койка янына керән яисә горчица куялар. 50789 "Көйләнгән" табигый вентиляция –махсус уемнар һәм вентканалда аша эчке һәм тышкы һаваның басымы аермасы тергезеп иткән һава алмаштыру системасы. 50790 Коймакларга карасаң, Менә шундый күпергән; Менә шулай җәелгән; Менә шулай кысылган. 50791 Коймак төрле формаларда бөтен халыкларда бар. 50792 Койма — Русия территориясеннән ага торган елга. 50793 Койма эчендә ике кабер: зуррагы Шахҗа-һанныкы, кечерәгендә Мөмтаз күмелгән диләр. 50794 Койма явым-төшем циклоннар үткән вакытта барлыкка килүче катлаулы һәм төркем болыт белән бәйле. 50795 Көймәләр йөрешле елга, Нева Идел—Балтыйк су юлының бер өлеше булып санала. 50796 Көймәләр төзү вә көймә төзәтү сәнәгатьләре үсеш алганнар. 50797 Койниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50798 Койпер билбавы 1992 елда ачылганнан соң, анда 70 000 объект табылган, ләкин 100 км артык диаметры белән объект әлегә табылмаган. 50799 Койпер билбавының иң эре объектлары Койпер билбавының иң эре Транснептун объектлары Җирнең зурлыгы белән чагыштырганда Кайбер галимнәр Койпер билбавында шулай ук Җирдән 10 тапкыр авыррак мөмкин булган X планетасы булуын фараз итәләр. 50800 Койпер — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 60 километрлы кратеры. 50801 Койпер поясы - динамик тотрыклы өлкә, ә кыска периодлы кометалар (орбиталь периодлары 200 елдан азрак) чәчелгән дискта барлыкка киләләр. 50802 Кой — Русия территориясеннән ага торган елга. 50803 Койрыгы 17-20 см озынлыкта, ике ягыннан кысылган, кабырчык һәм сирәк төк белән капланган, койрык төбендә исле майлы матдә бүлеп чыгаручы мускус бизләре урнашкан. 50804 «Койрыгы» да бар. 50805 Койрыгы киң, кыска. 50806 Койрыгыннан өстә һәм корсагы ак төстә. 50807 Койрыгы озын, сәнәксыман уемы белән, еш кына бөгелә. 50808 Койрык асты ак, койрык каурыйларының (ике урта каурыйны исәпләмәгәндә) очлары ак. 50809 Койрыкның башы тәре сыман кисек була. 50810 Кой-Суг — Русия территориясеннән ага торган елга. 50811 Койтыбож ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 50812 Койю ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 50813 Көйязар буларак, Артурның әсәренә үзгәрешләр кертергә әзер булуы миңа ошый». 50814 Көйязар (композитор) эшне яңартып җибәрә һәм 2015 елның гыйнварында режиссёр Георгий Ковтун ( Санкт-Петербург ) белән берлектә аны төгәлли. 50815 Кой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50816 Кока — Русия территориясеннән ага торган елга. 50817 Коквицы ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 50818 Көк-Дөбе ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсенең Кара-Буура районындагы авыл. 50819 Кокино ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 50820 Кокичи ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 50821 Кокиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 50822 Кокманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50823 Кокм ераклыктатаачай — Русия территориясеннән ага торган елга. 50824 Кокова — Русия территориясеннән ага торган елга. 50825 Кокойвичу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50826 Кокоренцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 50827 Кокорины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 50828 Кокориха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 50829 Кокоры ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 50830 Кокотка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50831 Кокоулины ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 50832 Кок-Паш ( ) — Алтай Республикасының Улаган районында урнашкан авыл. 50833 Кокпектысай (Кокпекты) – Русия территориясеннән ага торган елга. 50834 Кок-Пела — Русия территориясеннән ага торган елга. 50835 Кокран ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 100 километр озынлыкта булган кратеры. 50836 Көкрәт ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 50837 Коксес — Русия территориясеннән ага торган елга. 50838 Коксочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50839 Көк-Таш ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 50840 Кокуевка ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 50841 Кокуй ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 50842 Кокуй – Русия территориясеннән ага торган елга. 50843 Кокуй ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 50844 Кокуй ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 50845 Кокури — Русия территориясеннән ага торган елга. 50846 Кокуш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 50847 Кокуши ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50848 Кокшага ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 50849 Кокшарова ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 50850 Кокшарово ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 50851 Кокшарово ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 50852 Кокшаровский ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 50853 Кокшеньга ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче тимер юл станциясе. 50854 Колай — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 50855 Колак алкасы Татар хатын-кызларына гына хас колак алкаларын атап әйтү кыен. 50856 Колаклары зур, озын һәм тар. 50857 Колак - тавыш ишетү системасының бер өлеше булып тора. 50858 Кол, Аллаһының аның бөтен хәрәкәт һәм кыланышларын белүе турында истә тотып, үзен бертөрле тәртиптә тотарга тиеш. 50859 Кол, Аллаһының бу исеменнән өлешен алып, бөтен эшләрендә һәм кешеләр белән булган мөнәсәбәтләрендә гадел булырга тырышырга тиеш. 50860 Колангы авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 50861 Колангы икмәк кабул итү пункты ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы торак пункт. 50862 Кола ярымутравыннан Енисей елгасының уң ярында кадәр булган тундра зонасында һәм Пур елгасы бассейныныдагы тайга зонасында таралган; Сөйләшүчеләр саны — 20 меңнән артык. 50863 Колбайкай — Русия территориясеннән ага торган елга. 50864 Колбарисов Фатих Әкрам улы ( 1921 елның 10 июле — 1981 ел ) — татар артисты, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты ( 1958 ел ), Татарстанның атказанган артисты ( 1968 ). 50865 Колба — Русия территориясеннән ага торган елга. 50866 Колбеная — Русия территориясеннән ага торган елга. 50867 Колбиләүчелек 1848 елның 20 декабренда бетерелгән (бу дата ел саен утрауда билгеләп үтелә), моннан соң башка урыннар арасында Көньяк Һиндстаннан ялланган эшчеләр алып киленгән. 50868 Колбиләүчелек киң таралган булган. 50869 Колбиләүчелекне бетерү Маврикийның җәмгыятенә, икътисадына һәм халкына мөһим тәэсир ясаган. 50870 Колбинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50871 Колбирде — Турат елгасы ( Җаек бас.) кушылдыгы. 50872 Кол Гали 1236 елда Биләрдә монголлар штурмында вафат була. 50873 Кол Гали иҗатын халыкка кайтаруда хезмәте бәһасез. 50874 Кол Гали исемендәге халыкара һәм Х.Ямашев исемендәге премияләр лауреаты Тәрҗемәи хәл Мәхмүт Әхмәтҗанов 1927 елның 14 февралендә Башкортстанның Салават районы Нәсибаш авылында туган. 50875 Колга — Русия территориясеннән ага торган елга. 50876 Көлгән кеше уеннан чыга барып, соңыннан бер генә кеше кала. 50877 Колгына — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 50878 Колдинголь — Русия территориясеннән ага торган елга. 50879 Колдуэлл ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 51 километр озынлыкта булган кратеры. 50880 Колеватовы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50881 Колеваты ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50882 Көләгеш күле янында урнашкан булган. 50883 Көләгәш сазлыгы Татарстан территориясендәге иң зур сазлык. 50884 Колекъеган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 50885 Колемасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 50886 Коленистая — Русия территориясеннән ага торган елга. 50887 Коленьга (Кленга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50888 Колесова ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 50889 Колешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50890 Колзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 50891 Кол ирадәсен изге юлда кулланырга тиеш. 50892 Колкамәр — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 50893 Кол канал казыган, кырга су ташыган һ. б. эшләрне эшләгән. 50894 Колкан — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 50895 Көлке көне — күп мәдәниятләрдә 1 апрель көнне билгеләнгән рәсми булмаган бәйрәм. 50896 Көлке күренешкә, тамашага карамастан, бу дин башка диннәр кебек рәсми статусына, хокукларына ия. 50897 Көлкеле образлар белән бергә драматик образларны да бердәй уңыш белән уйный: Шоди («Ак рояль» Белый рояль), Ратмир («Руслан һәм Людмила»), Курнабаев («Таң атарга 1 сәгать кала» За час до рассвета), Чыңгыз («Шәһәр өстендә кошлар» Птицы над городом). 50898 Көлке өчен аны сәхнәгә инвалид коляскасында кертәләр, аннары ул баса һәм, башка уенчыларга кушылып, иске һәм яңа көйләрне уйнап күрсәтә. 50899 Колково ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50900 Кол-Кочен-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 50901 Коллаген җепселләре бәйләмгә җыелып ясала. 50902 Колладо ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 50903 Коллар бу җир кишәрлекләрен эшкәртеп, уңышның күп өлешен җир хуҗасына биргәннәр. 50904 Колларга корал йөртергә рөхсәт ителмәгән, чөнки хуҗалар аларның күтәрелеп чыгуларыннан курыкканнар. 50905 Колларны һәртөрле йорт эшләрендә, кырларда һәм төзү эшләрендә эшләткәннәр. 50906 Коллар — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 50907 Коллары да үз араларында бер-берләренә ярдәм итәргә тиешләр. 50908 Колларына каршылыксыз буларак санап бе¬термәслек дәвамсыз күп нигъмәтләр бирүче димәктер. 50909 Коллегия киңәшчесе дәрәҗәсендә Русия тышкы элемтәләр министрлыгының Азия департаментында драгоман, офицерлар курсында төрки телләр мөгаллиме, хәрби укуханәләрдә дини тәгълимат укытучысы. 50910 Коллектив ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 50911 Коллективка лауреат исеме бирелә. 50912 Коллективлаштыру елларында, кулак дип санап, аны йортыннан, мал-туарларыннан мәхрүм иткәннәр. 50913 Коллективның куйган концертлар саны меңнәр белән исәпләнә. 50914 Коллективта 100 кеше хезмәт куя. 50915 Коллективта 30 артист һәм җитештерү-техник эшчәнлекне тәэмин итеп торучы 60 хезмәткәр бар. 50916 Коллектив формалашып кына килгәндә, Ринат Вәлиев оркестр өчен «Зәлидә» җыры темасына вариацияләр, «Халык моңнары» пьесасын яза. 50917 Коллекция Музейда безнең эрага кадәр 4 меңенче елдан башлап, якынча безнең эрага кадәр 1300 нче елларга кадәр вакыт аралыгында булдырылган экспонатлар урнаша. 50918 Коллекция Яңа музей өлешен тәшкил итә. 50919 Коллин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 50920 Көллият бинасы Лениногорск музыка-сәнгать педагогика көллияте, — Татарстанның Лениногорск шәһәрендә 1961 елдан эшләп килүче, Татарстан фән һәм мәгариф министрлыгы карамагындагы махсус урта һөнәри белем бирүче дәүләт белем бирү оешмасы. 50921 Көллият бинасы Минзәлә педагогика көллияте ( Муса Җәлил исемендәге Минзәлә педагогика көллияте) — Татарстанның Минзәлә шәһәрендә урнашкан махсус урта һөнәри белем бирүче мохтариятле дәүләт уку йорты. 50922 Көллият директоры ( 2005 елдан ) — Әлфирә Гыйльмулла кызы Әкбәрова, филология фәннәре кандидаты. 50923 Көллият директоры ( 2015 елдан ) — Еремеева Ольга Александровна. 50924 Көллият директоры — Наил Габдрахманов, 2013 елдан Гөлнара Гарипова. 50925 Көллиятнең тулай торагы юк. 50926 Көллиятне тәмамлаучылар Уку йортында 35 ел дәвамында 1 750 белгеч әзерләнгән. 50927 Көллияттә белем ала, аннары соң патша сараенда хезмәт итә башлый һәм шунда әкренләп феодаль тәртипләргә карата фикерләрен туплый. 50928 Коллыкка каршы чыккан кеше буларак, ул Республикан фиркасенә нигез сала, шушы фирка исеменнән АКШ президентына кандидат була һәм 1860 елда сайлауларда җиңә. 50929 Коллык — кешенең икенче кеше (хужасы, колбиләүче) яки дәүләт милке буларак иҗтимагый элемтә системасы. 50930 Колмас — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 50931 Көлмәмәт бистәсе бүгенге Һади Такташ урамы, Павлюхин урамы, Эсперанто урамы, Ротор урамына кадәр мәйданында урнашкан була. 50932 Көлмәмәт бистәсе бүген Көлмәмәт бистәсе бүгенге Һади Такташ урамы, Павлюхин урамы, Салимҗанов урамы, Эсперанто урамы, Ротор урамына кадәр мәйданда урнашкан була. 50933 Көлмәмәт бистәсендәге мәшһүр урыннар * Кабан арты мәчете * 1829 елда мәшһүр галим Карл Фукс нияте буенча Казан Университетының ректораты Булычев сәүдәгәреннән Казан күле буендагы җирен сатып ала һәм беренче Зоо-ботаник бакчасын нигезли. 50934 Көлмәмәт бистәсе салыну Кабан бәк белән килгән көрәштәше - Көлмәмәт имам Кабан күле янында яңа бистәне нигезли. 50935 Көлмәмәт имам җитәкчесендәге болгарлар агач мәчетен төзиләр. 50936 Көлмәмәт имам җитәкчесендәге болгарлар агач мәчет төзиләр. 50937 Көлмәмәт имамы Кабан бәк белән килгән көрәштәше - Көлмәмәт имамы Кабан күле янында яңа бистәне нигезли. 50938 Колменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50939 Колмогорская Курья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50940 Көлн Алманиянең халкы буенча дүртенче шәһәре. 50941 Көлн Түбән Алмания вилаятенең башкаласы игълан ителә. 100 ел узуга биредә инде 100 мең кеше яши. 50942 Колобова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 50943 Колобово ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 50944 Колобово ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 50945 Колобовщина ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 50946 Колобощики ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50947 Колобчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 50948 Кологреевка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан авыл. 50949 Колодезная — Русия территориясеннән ага торган елга. 50950 Колоденка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50951 Колодея — Русия территориясеннән ага торган елга. 50952 Колодливая — Русия территориясеннән ага торган елга. 50953 Колодова — Русия территориясеннән ага торган елга. 50954 Колозьма (Колозима) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50955 Колокольня — Русия территориясеннән ага торган елга. 50956 Колокольцево — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 50957 Колокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 50958 Коломб (Колоңб, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 50959 Коломна ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 50960 Коломна шәһәрендә 4 бүлмәле фатир алына, анда К. Васильевның әнисе һәм кыз туганы (ире һәм дүрт кызы белән) күченәләр. 50961 Колониаль формалары берничә күзәнәктән алып йөзгә кадәр күзәнәкне берләштерергә мөмкин, мәсә­лән, волъвокс. 50962 Колониаль хакимият ярдәмендә белем алып, “эволюэ” (“мәгърифәтлеләр”) сафына баскач, ул почтада хезмәт итә. 50963 Колонизаторлар җирле халыкның кабиләләргә аерылуын хуп күрәләр. 50964 Колонизаторларның озак хакимлек итүе Африка илләренең хуҗалык һәм культура үсешен тоткарлый. 50965 Колонизаторлар үз хакимлекне урнаштыруда җирле кабилә башлыкларның үзара дошманлыгыннан файдаланганнар. 1904-1097 елларда гереро һәм нама кабиләләр тарфыннан оештырылган күтәрелеш булып үткән. 50966 Колониягә кергән затларның саны 4 күзәнәктән алып 20 меңгә кадәр җитә. 50967 Колониядә балаларга җыр дәресләре биргән Сара Садыйкова Ифратның музыкага һәвәслеген тиз сизеп ала һәм үзешчән сәнгать түгәрәкләрендә аның белән аерым шөгыльләнә. 50968 Колонковая — Русия территориясеннән ага торган елга. 50969 Колоннаның дүрт ягы трофей буларак алынган һәм эретелгән Наполеон пушкаларыннан ясалган фрескалар белән бизәлгән. 50970 Колон театры каршындагы Югары мәдәният институтын тәмамлый. 50971 Колонцасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 50972 Колорадо коңгызы Аурупага берничә тапкыр аяк баса, ләкин чынлап торып 1918 елда Франциядәге Бордо тирәләрендә тамыр җәя. 1949 елда бу корт ССРБ җирләренә үтеп керә. 50973 Колорадо штаты кебек үк озынлыклар һәм киңлекләр белән чикләнгән, шуңа күрә дүртпочмак формасында. 50974 Колос ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 50975 Колослейка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 50976 Колослейка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сим шәһәр округы составына керүче авыл. 50977 Колосницыны ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 50978 Колосовка — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 50979 Колосово ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 50980 Колос — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 50981 Колочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50982 Колошины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 50983 Колпаковка ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 50984 Көлпә Бәрдибәкнең тугры яклыларын үтергәннән соң, башкаларына каршы сугыша башлаган. 50985 Көлпә үзе турында - Җанибәк улы, Бәрдибәк энесе дип әйткән. 50986 Колпино районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 50987 Колпяна — Русия территориясеннән ага торган елга. 50988 Колридж — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 110 километрлы кратеры. 50989 Колтогорская — Русия территориясеннән ага торган елга. 50990 Колтояк (Чемурда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 50991 Кол — тулысынча хокуксыз булган, үз хуҗасының милке саналган кеше; икътисади изгелектә, сәяси ирексез, ирексез кеше яки ил һ.б. Коллык киң формада XX гасырда да була, кайбер Африка илләрендә хәзерге вакытта да җәелдерелгән. 50992 Колтусоватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 50993 Колтысья — Русия территориясеннән ага торган елга. 50994 Колумб индеецларның “какаоте” дигән агач үстерүләре турында сөйли. 50995 Колумбия буенча җинаятьчелек дәрәҗәсе чагыштырмача түбән. 50996 Колумбия территориясенең 50%-ын, аның көнчыгыш өлешен - түбәнлек алып тора. 50997 Колумбия университетында укый, 1971-1974 елларда Стэнфорд университетында магистратура һәм аспирантурада укый. 50998 Колумбка кадәр чорда Коста-Рика халкын уэтарлар тәшкил иткән. 50999 Колунец — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 51000 Колупаевы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 51001 Колхоз абзарына 277 баш ат, 33 баш сарык җыела. 51002 Колхоз авылы тормышыннан алып язылган «Чал кылган» ( 1983 ) романы исә Булат Рәфыйковның зур эпик жанр өлкәсендәге мөмкинлекләрен әйтеп тора. 51003 Колхозга башта һәр авылдан 3-4 хуҗалык кергән. 51004 Колхозга әгъза булып кермәгән өчен әтисе Зәйнетдин раскулачивать ителгәч, Әхәтне мәктәптән куалар. 51005 Колхозга кергән кешеләрдән җыйналган мөгезле эре терлекләрне дә бер урынга туплап, сыер фермасы оештыралар. 51006 Колхозга керергә теләмәгән урта хәллеләргә һәм ярлыларга салым салу (бу аларны кулаклар белән тиңли) тарала. 51007 Колхозга керүдән куркып, берничә хуҗалык күрше Малмыж өязенең Гражданка авылына күчеп китә. 51008 Колхозда–1600 баш эре мөгезле терлек, 8–көтү, җирләре–4500 гектар, атлар, 20–30, җирләр пайларга бүленгән, пайга чыккан–2,5 гектар җир. 51009 Колхозда, Казан төзелешләрендә эшләгән. 51010 Колхозда тракторист ярдәмчесе булып эшкә керешүгә, сугыш башлана. 51011 Колхоз көчәю белән авылда социаль мәсьәләләр дә хәл ителә. 1933 елда яңа мәктәп салганнар. 51012 Колхозларны беренче оештырып йөрүдә катнашучы Гыйлманов Вилдан председатель итеп сайланган. 51013 Колхозлар оешкан елларда (1934 нче ел) районда 7298 баш мөгезле эре терлек була. 1937 елда район колхозлары һәр гектардан 12,2 цетнер гына уңыш җыйганнар. 51014 Колхозлар төзелгәнгә кадәр дә ярлы һәм урта хәлле крестьяннарның хуҗалыгын күтәрүдә Совет хөкүмәте зур ярдәм итә. 51015 Колхозлары ача тагы бер юләү цехы эш киемнәре (рабочая одежда) юләү буенча. 51016 Колхозлашу чоры башлангач, Кәбир Туйкин, туган авылына кайтып, колхоз оештыруда актив катнаша. 51017 Колхозның 1602 га сөрү җире була, 35 башлык мөгезле эре терлек абзары, корт өе салына. 51018 Колхозның № 2 сөтчелек фермасында (ферма мөдире Габдулла абый) мәктәп фермасы ачыла. 51019 Колхознын 90 баш аты, 30 лап сыеры, 30 лап дунгызы, 100 баш сарык, күпмедер тавыклары Гарифулла бай каралтыларына урнаша. 51020 Колхозның акчалата доходы 1949 елда 2550 сум була. 51021 Колхозның беренче председателе итеп Фәйзрахманов Габдрахман, авыл Советы председателе итеп Исхаков Исмәгыйль сайлана, колхоз председателе ярдәмчесе итеп Зөбәеров Ислам билгеләнә. 51022 Колхозның төп утары Гарифулла бай йорты. 51023 Колхоз председателе Исрафилов алына, аның урынына Фазлыев Ш. сайлана. 51024 Колхоз председателеннән кешеләр сорыйлар, (”халык дошманнарын” – Ф.Б.) ул, бездә андый кешеләр юк, дигәч, үзен дә алып китәләр. 51025 Колхоз председательләре булып 1931-1932 елларда Гобәйдуллин Фатих, 1932-35 елларда Кукмарадан килгән Газиз Хөснетдиновлар торганнар. 1932 елда авылга фордзон тракторы кайта. 51026 Колхоз Репьевкасы ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 51027 Колхоз сигез бригададан тора, аларны Бикморатов Гарафетдин, Әхмәтов Габделгаги,Шакиров Шәрифулла, Сибгатуллина Рабига,Хәлиев Кави, Хөснетдинов Мифтахетдин, Вәлиев Нәҗми җитәкчелек итә. 51028 Колхоз-совхоз күчмә театры * 1932 елның көзендә Әтнәгә Казаннан академия театры килә. 51029 «Колхозсы» исемнәре белән чыга. 51030 Колхоз тарихы 1929 елны ике авылда да күмәк хуҗалыклар оештырыла башлый. 51031 Колхоз таркалып, авылда эш калмагач, яшьләр читкә китә башлаган. 51032 Колхоз төзелеше елларында Нөркәй комсомолларының эшләгән эшләренә сокланып авылдашыбыз Сөббух Рәфыйков түбәндәгеләрне яза: «Саный китсәк комсомоллар эшләгән эшләрнең очына чыгарлык түгел. 51033 Колхоз төзүчеләрнең күбесе сугышка китеп бетә. 51034 Колхоз үзенең җиренә күп төрле культуралар: арыш, бодай, солы, борчак, арпа, тары, җитен һәм сүс эшкәртү белән шөгыльләнәләр. 51035 Колхоз хуҗалыгын элекрлаштыру, колхозчы хуҗалыгына яктылык бирү 1963 елда башлана. 80 ат көче 580 лампочканы яктырта алырлык күчмә электр станциясе белән эш итә башлыйлар. 51036 Колхоз чагында төрле тармакларда 260 кеше эшли иде. 51037 Колхозчылар аны үзләренең рәисе итеп бертавыштан сайлап куялар. 51038 Колхозчылар һәм авыл яшьләре арасыннан актив туплана. 51039 Колчак гаскәрен тар-мар иткәннән соң, Мәскәүдә РКП (б) үзәк комитеты каршындагы шәрык халыкларының үзәк бюросында хәрби инструктор була. 51040 Колчакны тар-мар итү өчен партия чакыруы буенча 10 кеше сугышка китә. 51041 Колчак һөҗүмгә күчә һәм бөтен Урал халкы өчен кара көннәр башлана. 51042 Колчедан ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 51043 Көлчем ( ) — Олы Кенәле елгасының уң кушылдыгы. 51044 Колчура — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 51045 Колчура ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче татар авылы. 1959-1979 елларда Дөмавыл эченә кертелгән. 51046 Колчык — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 51047 Колшәриф илдә иминлекне торгызырга, Казан белән Мәскәү арасындагы мөнәсәбәтләрне тыныч, сәяси юл белән хәл итәргә омтыла. 51048 Кол Шәриф мәчете диварларында төсле пыялага язылган 5 шамаиле эленгән. 51049 Кол Шәриф мәчетендә барган бәйрәмне Татарстан — Яңа гасыр телекомпаниясе трансляцияде. 51050 Колшәрифнең янә бер әсәре мәгълүм. 51051 Кол Шәриф - татар халкы каһарманы Казан ханлыгының бәйсезлеге өчен көрәшче, мәшһүр татар каһарманы, шагыйрь, дәүләт эшлеклесе, рухани, сәид Колшәриф хөрмәтенә аталган. 51052 Колшәриф үз шәкертләре белән Җәмигъ мәчете өчен Явыз Иван гаскәрләренә каршы сугышып мәчет баскычларында үтерелеп һәлак булган. 51053 Колывань — Русия территориясеннән ага торган елга. 51054 Колыҗбай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 51055 Колый би Иван Грозный гаскәрләренә кушылып, Казанны яулап алуда катнашкан, шул хезмәте өчен патша аңа толып бүләк иткән. 51056 Колыкач — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 51057 Колыма бассейнында алтын чыганкалары бар. 51058 Колыманың түбән өлеше Колыма түбәнлегеннән ага. 51059 Колым-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 51060 Колынва — Русия территориясеннән ага торган елга. 51061 Колын шәһәр уңышлы яулап алына һәм анды Казан калгае (наместнигы) билгеләнә. 51062 Колыон — Русия территориясеннән ага торган елга. 51063 Колы-Хулюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 51064 Колыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 51065 Колыш — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 51066 КОлышма — Русия территориясеннән ага торган елга. 51067 Колышчы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 51068 КОлыярка — Сыры елгасының кече кушылдыгы. 51069 Кольвиц ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 29,1 километр озынлыкта булган кратеры. 51070 Кольвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 51071 Коль-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 51072 Кольдуек — Русия территориясеннән ага торган елга. 51073 Кольдюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51074 Колькулька — Русия территориясеннән ага торган елга. 51075 Кольмар (Кольмар, ) — Франсаның Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 51076 Кольпяс-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51077 Кольцовка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан утар. 51078 Кольцово һава лиманында ватандашлар очкычларыннан тыш хәрби очкычлар да урнаша. 51079 Кольчугино ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51080 Колюткинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 51081 Коляльки — Русия территориясеннән ага торган елга. 51082 Колясникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 51083 Комавис (Чулман-Вис) — Русия территориясеннән ага торган елга. 51084 Команда 8 кешедән торган. 51085 Командалар, бер-берсеннән 25 —30 м чамасы ара калдырып, кара-каршы бер-бер артлы тезелеп басалар. 51086 Командаларның тренерлары һәр көрәшчене әкренләп иң яхшы формага кертү уе белән мәшгуль. 51087 Команданың базасы – КамАЗ фәнни-техник үзәге. 51088 Команданың баш менеджеры булып Андрей Сафронов билгеләнә. 51089 Команда составын күбесенчә Русия, Аурупа илләренең уенчылары тәшкил итәчәк, шулай ук Кытайның анда үз хоккейчылары булачак. 51090 Команда составы Һәр командадан матчка егерме икегә кадәр хоккейчы (егерме уенчы һәм ике капкачы) тәкъдим ителә ала. 51091 Командировкадан килгәч, миссионер (мөселманлыкка каршы) бүлекчә көнчыгыш телләрен укыта. 51092 Командующийның шәхси тәрҗемәчесе булып тора. 51093 Команнар гаепле солтанны үзләрендә качырган һәм урыслар белән берек төзегән, әлеге вакыйгалар бәрелешкә китергән. 51094 Команнар күп нәселләргә бүленгән булган, һәр нәселе үз ханына гына буйсынган. 51095 Команнар һәм урыслар тар-мар ителә, өч көннән татар-монгол гаскәре тулысынча җиңә. 51096 Команың ми комасы, уремик комасы, бөер комасы кебек төрләре бар. 51097 Комарин шәһәр тибындагы бистәсе тирәсендә (51˚16′ т. к.) Беларусиянең иң көньяк ноктасы урнашкан. 51098 Комарлы уеннар башкаласы Монте-Карлода зур акчалар оттыруы да мәгълүм, мәсәлән, 1908 елда казинода 15 млн алтын сум акчасын оттыра (чагыштыру өчен: Кырымдагы Ливадия сараен төзү казнага 4 млн га төшкән). 51099 Комарова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 51100 Комарова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 51101 Комаров бертуганнар ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 51102 Комаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51103 Комаровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 51104 Комаровка ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 51105 Комаровка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 51106 Комаровка һәм Алмаз авылында да сугыш каты була. 1921 елда, Шаһевәли мулла үлгәч, Сабитов Фасахетдин хәзрәт күчеп килә. 51107 Комаров Николай йон эше мастеры булып казанга трестка соңыннан эшкә алына. 51108 Комарово — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 51109 Комарово ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 51110 Комарово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 51111 Комарово — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 51112 Комарово ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 51113 Комарово ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 51114 Комары ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 51115 Комарь асфальтка барып төшә, ләкин торып, яңадан БМПның десант люгына сикереп менә, механик-йөртүче техниканы кисәк тарттырудан Дм. 51116 Комарь очып чыга, киеме белән люкка эләгеп кала. 51117 Комарья — Русия территориясеннән ага торган елга. 51118 Коматывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 51119 Кома халәтендәге авыручы кичектермичә хастаханәгә яткызыла һәм ашыгыч рәвештә тиешле дәва чаралары күрелә. 51120 Кома халәте төрле авыруларның үзенә хас галәмәтләре белән үтә. 51121 Комаю ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 51122 Кома — яшәүгә хәвеф тудыручы халәт; үзәк нерв системасы фәгыйлиятенең югалтуы, бөтенләй һуштан язу, тышкы тәэсирәтләргә җавап бирмәслек һәм организмның яшәү өчен мөһим функцияләрне башкаруының бозылуы белән чыгылдырыла. 51123 Комбарс — Русия территориясеннән ага торган елга. 51124 Ком барханнары күзгә күренеп җанлана, һоризонт тоныклана, кояшны тузан каплый, кызгылт тузан болыты арасында ул ут шары гына булып күренә. 51125 Көмбә — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 51126 Комбиазык заводы, механика заводы (Казат вертолёт заводының филиалы), фабрикасы, кирпеч заводы. 51127 Комбриёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 51128 Комга охшаш соры он белән тыгызлап томаланган, такыр, борылмалы, озын юллар салып, агач кайрысы астында, агач төбендә, коры-сарыда, корыган агачларда, бүрәнәдә, агач каралтыларда ел дәвамында (кайвакыт 2-3 ел) үсә. 51129 Комдес — Русия территориясеннән ага торган елга. 51130 Комедия 1928 1929 елларда Мәскәү үзәк татар эшче театры сәхнәсендә күп мәртәбәләр уйнатыла. 51131 Комедияләрдә дә, классик драматургиядә дә ышандырырлык итеп уйный. 51132 Комела — Русия территориясеннән ага торган елга. 51133 Көмәрле — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 51134 Көмеш гасыр - XX гасыр башындагы рус шигърияте тарихындагы чорның исеме. 51135 Көмеш мидәл Монголия спортчысы Адиябәт Надианга тапшырылды, ә “бронза” Белоруссия батыры Дмитрий Смольскийга эләкте. 100 кг. 51136 Көмеш сулы чишмәләрне дә үз кочагына алып, авыл уртасыннан Ашыт елгасы ага. 51137 Көмешсыман төсмерле соры яки коңгырт соры төстәге озын тупас йонлы, башының ике ягына коңгырт кара яки кара сызыклар сузылган. 51138 Комжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 51139 Коми-зыряннар хантлар һәм манси бабалары белән беренчеләрдән булып танышканнар һәм аларга ёгра (егра) атамасын биргәннәр. 51140 Коми-зырян һәм коми-пермяк телләре белән бергә фин-угыр телләрнең пермь төркеменә керә. 51141 Коми му (Коми җире) — коми телендә чыгучы Коми республикасы иҗтимагый-сәяси газетасы. 51142 Коминтернның III карары нигезендә 1922 елның 22 гыйнварында Мәскәүдә уздырылган Ерак Көнчыгыш хезмәт ияләренең I корылтаенда катнаша. 51143 Коми-пермяк Википедиясе – нең коми-пермяк телендәге бүлеге. 51144 Коми-Пермяк мәдәниятен саклауда әһәмияте зур. 51145 Коми Республикасының үзешчән композиторлары иҗатына да зур урын бирелә. 51146 Комиссариатның басма органы булган «Чулпан» газетасында хезмәттәшлек итә. 51147 Комиссариатта аңа әсир төрекләр белән эшләү дә тапшырыла. 51148 Комиссариатта һәм академүзәктә Сүнчәләй Закир Шакиров, Әхтәм Мансуров, Сәләх Ямалиев, Хөсни Усман белән бергә яңа педагогика һәм методика таләпләренә җавап бирүче дәреслекләр, программалар һәм башка әсбаплар төзүдә зур эш башкара. 51149 Комиссар киңәше буенча командование белән элемтә, дошманга белгертмәс өчен татар телендә алып барылган. 51150 Комиссия бер-ике ай эчендә әдипнең барлык архивын, хатларын, караламаларын һәм башкаларны җыйнап, Тарих, тел һәм әдәбият институтына тапшыра. 51151 Комиссия күпме татарлар барлыгын исәбен, аларның җир күләмен, кемнәр артында ул җирләр кулланыла икәнлеген документка кертте. 51152 Коми теле ( ) - коми халкының милли теле. 51153 Комитет рәисе Долотказин мәдрәсә уку планына дөньяви предметларын укыту проблемасын күтәрә, шуңа 64 шәкерт белән бергә куыла. 51154 Комитетының беренче пленумда 33 хәрефтән торган төрки халыкларның берләштергелгән әлифбасы проектын кабул итә. 51155 Комиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51156 Коми хөкүмәтенең әдәбият өлкәсендәге И.А. Куратов исемендәге премиясе лауреаты ( 2005 ). 51157 Комицияләр исә бары тик Риза (Uti Rogas – UR) һәм Каршы (Antiquo – A) тавышларын биргәннәр. 51158 Комицияләр раслаган канун проекты канун көченә ия булган. 51159 Ком калач — татар балалар уены. 51160 Ком-кырчын катнашмасы (Кулаков, Лачынтау, Сосновый Лог һ.б.), балчык һәм кирпечле комлы балчык (Пономарёвка), нефть яткылыклары (Бөре, Спасский), җир асты сулары яткылыклары (Костарёв) ачылган. 51161 Комлево ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 51162 Көмләк — Өял елгасы кушылдыгы. 51163 Комлы җирдә чокыр төбенә вак гравий һәм кара туфрак катнашмасын 1:1 нисбәтендә 15 сантиметр итеп түшәлә. 51164 Комлы Кавал — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 51165 Коммерсант журналы язганча, ул заманда урыс халкының төп эчемлеге — арыш икмәгеннән ясалган куас була. 51166 Коммерция өлкәсе китергечләрнең биеклеге 15 мм – га кадәр булырга мөмкин. 51167 Коммерция саклагычлары гадәттә ышанычлыкны киметмичә таләп итүче мохитләрдә максималь мөмкин булган башкаручанлыкны тәэмин итеп даими ("24/7") эшлиләр. 51168 «Коммуна» гәзитендә С. Җиргәнскийның, ягъни Җиргән авылында туган журналист Сәхи Мусинның “Черек эчәкләр ашатып, кортлаган су эчергән урында” дигән кечкенә фельетоны басыла. 51169 Коммунар — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 51170 « Коммуна » республика гәҗите зур ярдәм күрсәтә. 51171 Коммунар ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51172 Коммунистик дәүләтләрнең җимерелүе күпмедер вакыттан соң капитализм дөньясында да ирекле сәүдәнең һәм глобальләшүнең тизәюе рәвешендә чагылыш таба. 51173 Коммунистик төрмәләрдә утырганнан бирле үпкә авыруларыннан интеккән Һавелның сәламәтлеге соңгы елларда аеруча начарланды. 51174 Коммунистик хакимият зур тизлек белән җимерелә барганда Һавел 10 декабрь – халыкара кеше хокуклары көнендә президентлык көрәшен башлый. 51175 Коммунистик яшәү рәвешен хуплап, авыл халкын әлеге рухта тәрбияләү өчен фидакарьләрчә көрәшкән беренче коммунистлар шул чорның куренекле шәхесләре буларак. 51176 «Коммунистлар фиркасе манифестын» татарчага тәрҗемә итә. 50 мең тираж белән басылган манифестның бер нөсхәсен үз кулы белән И.В. Сталинга тапшыра. 51177 Комна-Мейта — Русия территориясеннән ага торган елга. 51178 Комола — Русия территориясеннән ага торган елга. 51179 Коморларның иң биек ноктасы - Картала (2361 м) һәм ул гамәлдәге вулкан булып тора. 51180 Комор Утраулары (Федератив Ислам Җөмһүрияте Коморлар) Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Мозамбик Мадагаскар утравы һәм Африка кыйтгасы арасында, Мозамбик бугазының төньягында урнашкан утраулар төркеменнән торган дәүләт. 51181 Компактлырак объектлар, мәсәлән, йолдызлар да яктылык нурларын тайпылдыралар, ләкин бик кечкенә почмакка һәм бу тайпылу күзәтелеп булмый. 51182 Компания Ford A маркалы автомобильләр чыгара башлаган. 51183 Компания җитештергән (һәм саткан) тавар һәм күрсәткән хезмәтләр (ягъни сатудан кереме) һәм тышкы оешмалардан сатыб алынган тавар һәм хезмәтләр өчен түләнгән бәясе арасында аермасы буларак үлчәнелә. 51184 Компанияләр Югары технологияләрнең теге яки бу өлкәсе белән бәйле компанияләрнең дәрәҗәләре. 51185 Компаниянең төп максаты булып ирекле программа белән тәэмин ителешне популяштыру тора Canonical Ltd. 51186 Компасның берничә төре бар: магнит компасы, гирокомпас, астрономия компасы, шулай ук ясалма объектларга юнәлеш тоткан компаслар бар: радиокомпас һәм иярчен компас. 51187 Комплекс иң заманча халыкара таләпләргә туры китереп эшләгән. 51188 Комплекс Казан шәһәре үзәгендә, Казансу елгасы буенда — «Миллениум» күпере янында урнашкан. 51189 Комплекс Русиядә халыкара дәрәҗәдәге ярышлар үткәрү өчен бөтен стандартларга туры килә торган бердәнбер һәм иң эре спорт корылмасы булачак. 51190 Комплекста иң биек манара исәпләнә. 51191 Комплекс Халыкара стендка ату федерациясе (ISSF) оешмасының югары таләпләренә туры китереп эшләнгән. 51192 Композитор Ә.Бакиров Тукай партиясен лирик-драматик баритон тавышка язган һәм Мөнир Якупов бу рольне бик оста, үзенчәлекле итеп башкарды. 51193 Композитор иҗатында инструменталь һәм вокаль әсәрләр, балалар өчен музыка үзәк урыннарының берсен алып тора. 51194 Композитор исә, үзенең хәле белән килешеп һәм эшнең асылын белмичә, бу мәсьәлә белән кызыксынудан туктый һәм эшләвен дәвам итә. 51195 Композитор «Кара пулат» әсәре буенча эшен либретто кулына килеп кергән көнне үк — 2012 елның гыйнварында башлаган. 51196 Композитор күп кенә инструменталь әсәрләр дә иҗат итте. 51197 Композиторлар Владимир Шаинский, Ян Френкель, Микаэл Таривердиев, Сергей Саульский, Давид Тухманов, Евгений Мартынов белән хезмәттәшлек итә. 51198 Композитор Н. Тлендиев һәм җырчы Б. Жилисбаев авылга килеп, сәләтле балаларны Алматыга музыка укуханәсендә укырга сайлап алалар, әлеге төркемгә Е. Рәхмәдиев та эләгә. 51199 Композиторның әнисе Мәхүбҗамал апаның әтисе Миңлебай абый, тумышы белән шул ук Биектау районының (Дөбъяз төбәге) Зур Битаман авылыннан була. 51200 Композиторның иҗатына жанрларның киң диапазоны хас. 51201 Композиторның соңгы эшләреннән “Тукай” ораториясе һәм “Сөембикә” (Н. 51202 Композитор Резеда Ахиярованың Габдулла Тукайга багышланган “Шагыйрь мәхәббәте” операсында Мөнир Якупов Тукайның иҗатташ дусты Фатыйх Әмирхан партиясен башкара. 51203 Композитор Рөстәм Яхин да шушы ук Яхиннар нәселеннән. 51204 Композитор Сара Садыйкова махсус аның тавышына язган «Бер гүзәлен сагынам Чишмәнең», «Арча кичләре», «Балкый Шәйморза утлары», «Кайтыгыз, торналар», «Керфегеңә тамармын мин» җырлары аеруча уңышлы булып чыкты. 51205 Композитор Сәяр Хәбибуллин җитәкчелегендәге «Хыял» төркеме җырчысы, соңгы ун елда төрле фестивальләрдә мактаулы урыннар казанган «Айкай» яшьләр җыр төркеме җитәкчесе буларак билгеле булды. 51206 Композитор Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе Фасил Әхмәтовка ( Салтык-Ерыклыдан ) музыка сәнгать өлкәсендә зур хезмәтләре өчен М.Глинка исемендәге РСФСР, Татарстанның Дәүләт премиясе бирелде. 51207 Композитор татар шагыйрьләре сүзләренә лирик һәм эстрада җырларын да яза. 51208 Композитор үзе әлеге циклын вокал-симфоник поэма дип билгели. 51209 Композитор үзенә 76 яшь туласы көнне коты очып көткән, чөнки бу ике санның кушылмасы унөчкә тиң. 51210 Композитор фортепиано музыкасы өлкәсендә дә уңышлы эш алып бара. 51211 Композитор Ясуси Акутагава һәм драматург Хироси Акутагава әтисе. 51212 Композиция буенча Мәскәү консерваториясе профессоры Альберт Леман (1915-1998) курсында укый. 51213 Компонентлар Күчәр моторының үзәгендәге тоткычны уратучы бакырсу төстәге статор кәтүкләрен күрсәтерлек итеп, дисклары һәм мотор корпусы алып куелган каты диск саклагычы. 51214 Компонентларның шушы үзен линиялы булмаган тотышы һәм аларның электроннарның агышын контроль итәргә сәләте зәгыйфь сигналларны көчәйтергә мөмкин итә, һәм гадәттә мәгълүмат һәм сигнал эшкәртүдә кулланыла. 51215 Компрессорный — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең платформасы. 51216 Компьютер классларын егермегә җиткән, һәр 100 студентка уртача 15,7 компьютер туры килә. 51217 Компьютер күп процессорлы система булганда, системаның нәтиҗәлелеге бик күпкә арта. 51218 Компьютерның ана платасында индуктивлык кәтүге Электрик принципиаль схемаларда билгеләнүе Индуктивлык кәтүге — энергияне магнит кырында саклау өчен кулланылган пассив ике электродлы электрон компонент. 51219 Компьютерның тизлеген, «башлылыгын» билгеләүче җиһазлар аның система блогында урнашкан. 51220 Комраж — Русия территориясеннән ага торган елга. 51221 Комраш — Русия территориясеннән ага торган елга. 51222 Ком — Русия территориясеннән ага торган елга. 51223 “Комсоколонналар” (1934) шигырьләр җыентыгында, “Тракторчы Айсылу”, “Юллар”, “Җыр башы” поэмаларында һ.б. яңы тормыш өчен фидакяр көрәшүче социалистик төзелеш энтузиастлары — комсомоллар образы тудырылган. 51224 Комсомол Владимир Ленин исемендәге Бөтенсоюз пионер оешмасы белән җитәкчелек итә. 51225 «Комсомолец Татарии», 1984 ел, 16 ноябрь. 51226 Комсомолка — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 51227 Комсомолларга беренчеләрдән булып кергән Шәйхи 1931 елдан 1939 елга кадәр авыл Советы башкарма комитеты секретаре булып эшләгән, фронттан кайтмаган. 51228 Комсомолларның, коммунистларның беренче ярдәмчеләре буларак, яшьләрне оештыруда, халыкны агартуда зур эш алып баралар. 51229 Комсомолның Мәсәгуть кантоны комитеты каршындагы курсларны тәмамлый, 1925 елда Мәчетле волосте комитеты сәркатибе була. 51230 Комсомол районы ( ) — Тольятти шәһәре районнарының берсе. 51231 Комсомол районы ( урыс. 51232 Комсомол сафына беренчеләрдән булып Зөфәр Кормашев, Шәйхемәрдән Шириязданов һ.б.керәләр. Нөркәй комсомол ячейкасының беренче секретаре Ш.Шириязданов, членнары Асия Валиева(Т. 51233 Комсомольский — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 51234 Комсомольский — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 51235 Комсомольский ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 51236 Комсомольски районына керә. 51237 Комсомольск ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51238 Комсомол яки Бөтенсоюз ленинчыл коммунистик яшьләр берлеге (tat. 51239 Комсомол ячейкасы Родыгин фабрикасы бинасында урнаша. 51240 Комсорг Шаяхметов Ибрагимов, беренче комсомоллар Саттаров Гаттәр, Саттарова Сара, Давлетшин Әмерьян, Зиннәтов Камал, Имаев Зарафетдин, Шаихов Фаһимьяннар була. 51241 Кому-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 51242 Комужа — Русия территориясеннән ага торган елга. 51243 КомУч Халык армия эчендә тәртипсезлек башлана; аның частьләре тиз рәвештә чигенә башлаганнар. 51244 Комчин-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 51245 Комша — Русия территориясеннән ага торган елга. 51246 Комык теле — Дагстанның 6 әдәби телләренең берсе. 51247 Комыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 51248 Конаково ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51249 Конан фамилияле, фактик рәвештә аны тәрбияләгән әтинең абыйсы үлгәннән соң ул аның фамилияне псевдоним беларак алды. 51250 Конаревка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 51251 Көнбагыш, айбагар, көнбакты ( — кояшлы чәчәк) — Астралар гаиләлегеннән үсемлек ыругы. 108 төре бар дип исәпләнә. 51252 Көнбагыш маен берничә кат куллану (кыздырганда, мәсәлән) сәламәтлек өчен зыянлы. 51253 Көнбагыш маенда күп Е витамины бар, чагыштыру өчен: * Зәйтүн маенда 12 мг *Көнбагыш маенда 40-60 мг Ике төр майда күп F витамины. 51254 Көнбагыш маенда поли-туендырылмаган майлы әчелекләрдән "омега-3" нибары 1%, ә Омега-6 өстенлек итә. 51255 Көнбагыш мае шешәсен трамвай юлында төшереп вата, бу Берлиозның үлеменең сәбәбе булып тора. 51256 Көнбагышның исеме үзен аклый. 51257 Көнбатыш, 2 нче, 3 нче һәм 1 нче Белоруссия фронтлары гаскәрләре составында Мәскәү сугышында (1941-42), Ржев-Вязьма, Смоленск (1943) һөҗүм операцияләрендә, Белоруссия һәм Пүлшәне азат итү сугышларында, Берлин операциясендә (1945) катнаша. 51258 Көнбатыш, 2 нче Балтыйк буе һәм Ленинград фронтлары гаскәрләре тәркибендә Смоленск операциясендә (1943), Ленинград блокадасын өзүдә, Балтыйк буен азат итүдә катнаша. 51259 Көнбатыш аерым хәрби округының (ком. 51260 Көнбатыш Алмания үзенең башкаласы итеп Бонн шәһәрен сайласа, Көнчыгыш Алманиянең башкаласы булып Берлин шәһәре кала. 51261 Көнбатыш Альмеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 51262 Көнбатыш Антарктида нык тармакланган. 51263 Көнбатыш Аргат-Юл — Русия территориясеннән ага торган елга. 51264 Көнбатыш армиянең сәргаскәре итеп билгели, Дәүләт шурасына кертә. 51265 Көнбатыш Ауразиянең бик зур территориясендә, Идел белән Рейн арасында, яңа империя - һун империясе барлыкка килгән. 51266 Көнбатыш Ауразиянең бик зур территориясендә, Идел белән Рейн арасында, яңа империя - һун империясе килеп чыккан. 51267 Көнбатыш Аурупада планетаның исеме Борынгы Рим мифологиясендәге матурлык һәм мәхәббәт Венера алиһәсе хөрмәтенә кушылган. 51268 Көнбатыш Африка илләре дөньядагы күп кенә дәүләтләр белән җанлы сәүдә алып бара. 51269 Көнбатыш Африка илләре халкының күпчелек өлеше авылларда яши һәм игенчелек, терлекчелек, урман кәсебе белән шөгыльләнә. 51270 Көнбатыш Африка картасы, як. 1736 Гвинея дип, регион буларак, Африканың Гвинея култыгы буенда ятучы җирләр атала. 51271 Көнбатыш башкорт диалекты - башкорт теленең өч ике диалектына кайбер тикшерүчеләр куша торган өченче диалекты. 51272 Көнбатыш белгечләре буенча, хәрби сәнгать тарихында "яндырылган җир" тактикасының авторы булып санала. 51273 Көнбатыш Виргиния штатының мәйданы — 62,8 мең км² (барлык штатлар арасында 41 нче урын). 51274 Көнбатыш галимнәре Һинд динен төрле һинд мәдәниятләре һәм йолалары синтезы буларак күрәләр. 51275 Көнбатыш Гусиная — Русия территориясеннән ага торган елга. 51276 Көнбатыш Двина елгасын Кызыл Армия күп югалтулар белән булса да кичә. 51277 Көнбатыш Двина ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51278 “ Көнбатыш диалектта “Задур” сүзе “чая”, “кыю” мәгънәсен аңлата. 51279 Көнбатыш драматургиясен үзләштерә һәм спектакльләрендә уйнап, зур уңышларга ирешә. 51280 Көнбатыш Европага тавык б.э.к. VI гасырда Италия һәм грек колонияләре (Массали, Марсель һ.б.) аша килеп эләккән. 51281 Көнбатыш Европа һәм урыс историографиясендә дә шул атама ныгып калган. 51282 Көнбатыш Ёнтала — Русия территориясеннән ага торган елга. 51283 Көнбатыш идарә бүлгесенә керә. 51284 Көнбатыш интеллигенция Советлар Союзына карашын уңай якка үзгәртә. 51285 Көнбатыш Кама алдында, Омар елгасының уң кушылдыгы (Чулман елгасы бассейны). 51286 Көнбатышка таба Бөек Кытай тигезлеге сузыла. 51287 Көнбатышка таба хәрәкәт иткәндә алар үзләренә башка күп кенә төрки кабиләләрне буйсындырганнар. 51288 Көнбатыш, Көнчыгыш, рус чыганакларын тикшереп, җентекләп анализлаганнан соң, аларның гына бу чор процессларын бөтен тулылыгы белән күрсәтә алмавын яза. 51289 Көнбатыш Кысьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 51290 Көнбатыш Мәйгәшле — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 51291 Көнбатыш мифологиясендә кан белән тукланучы явыз затларны Вампирлар дип йөртәләр. 51292 Көнбатышның күп кенә җитештерүчеләре дистилляцияләнгән су куллана. 51293 Көнбатыш өлешендә (Боһемия) илнең иң биек ноктасы — 1602 м биеклектәге Снежка тавы урнашкан. 51294 Көнбатыш өлешендә иң эре күле Ачылыкүл (мәйданы 18,5 км²) урнашкан. 51295 Көнбатыш өлешендә муссоннар өстенлек итә. 51296 Көнбатыш өлешендә сазлыклар һәм күлләр күп. 51297 Көнбатыш өлешендә су асты сырты сузылган, ул Африкадан көньяктарак Үзәк Атлантика сырты белән тоташа. 51298 Көнбатыш өлешендә уртача биеклекләре 2000 метр (түбәләре 4000 метрга барып җитә) тәшкил иткән һәм төньякта Син-Тибет тауларына күчкән сыртлар урнашкан. 51299 Көнбатыш өлешен чүлләр биләп торалар. 51300 Көнбатыш өлеше Уртаурыс калкулыгы алып тора (иң биек урыны 236 м). 51301 Көнбатыш өлештә гөмбәзле мәчет бинасы урнашкан. 51302 Көнбатыш пәнҗаб Википедиясе – нең көнбатыш пәнҗаб телендәге бүлеге. 51303 Көнбатыш Пяк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51304 КөнбатышРассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51305 Көнбатыш Рим империясе V гасырда алман кабиләләренең һөҗүмнәре нәтиҗәсендә җимерелә. 51306 Көнбатыш Романшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 51307 Көнбатыш ( рус. 51308 Көнбатыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 51309 Көнбатыш Себер крайдан яңа крайга 10 район һәм Хакас милли өлкәсе (6 район) күчте. 51310 Көнбатыш Себерның көньягында Обга Барнаулка елгасы кушылу урыныда урнашкан. 51311 Көнбатыш Себер тимер юлының Бараба узел тимер юл станциясе ( Транссебер магистрале ). 51312 Көнбатыш Себер тимер юлының Исилькуль тимер юл станциясе (Себер аша магистрале). 51313 Көнбатыш Себер тимер юлының Каинск-Барабинский узел тимер юл станциясе. 51314 Көнбатыш Себер тимер юлының Называевск тимер юл станциясе ( Омск — Төмән сызыгы). 51315 Көнбатыш Себер түбәнлеге өлкәнең көнчыгыш өлешен биләп тора. 51316 Көнбатыш социологияда неоконсервантизм тарафдарлары да охшаш карашларга ия булалар. 51317 Көнбатыш союздашлар белән Советлар Берлеге арасында булган каршылыклар 1948 1949 елларда Көнбатыш Берлинның икътисадый блокадасына китерәләр. 51318 Көнбатышта аны Сары диңгез, көнчыгышта Япон диңгезе сулары юа. 51319 Көнбатышта Балтыйк диңгезе һәм Рига култыгы белән юыла. 51320 Көнбатышта борынгы грек фәлсәфи традициясе Платон һәм Аристотель мәктәпләре белән күрсәтелә. 51321 Көнбатышта бөтен Алтын Урданың халкы татарлар дип йөртелә. 51322 Көнбатышта греклар төзегән цивилизация, күпчелек тарихчылар фикеренчә, хәзерге Көнбатыш цивилизациясе өчен нигез ташы булып тора. 51323 Көнбатыштагы кыпчаклар төркеменнән аермалы буларак, кимәкләр инде ярымутракланып яши башлаганнар һәм җир эшкәртү белән дә шөгыльләнгәннәр. 51324 Көнбатыштагысы, нигездә, Урта Азия җирләрен биләгән һәм ун төрки кабиләне берләштергән. 51325 Көнбатыштагы тау битләүләре биегәя барып, Анд тауларына тоташып китә. 51326 Көнбатыш Тазмер — Русия территориясеннән ага торган елга. 51327 Көнбатышта кампания Армияләрнең «B» төркеме 1939 елның 12 октябрендә оештырыла Польшадан көнбатышка күчереп урнаштырылган армияләрнең «Төньяк» төркемен ( ) исемен алмаштырып. 51328 Көнбатышта Кече Азия таулыгына, көнчыгышта Иран таулыгына тоташып китә. 51329 Көнбатышта киңлеге 17 километрлы муентык аркылы Кырым ярымутравы белән тоташкан. 51330 Көнбатышта киң яфраклы, көнчыгышта соры тау урман туфрагында нарат -каен-карагач урманнары таралган; елга үзәннәрендә кара тау туфрагы очрый. 51331 Көнбатышта Коста-Рика һәм көнчыгышта Колумбия белән читләшә. 51332 Көнбатышта Кубан елгасының киң террасалары җәелгән. 51333 Көнбатыш Талица — Русия территориясеннән ага торган елга. 51334 Көнбатышта Луизиана Техас белән, төньякта Арканзас белән, көнчыгышта Миссисипи белән чиктәш. 51335 Көнбатыштан, Балтыйк буеннан көнчыгышка таба күпләгән борынгы герман кабиләләре үтеп керә, үз юлында алар көнчыгыштан килүче күчмә кабиләләрнең тагы да көчлерәк ташкыны белән кара-каршы очраша. 51336 Көнбатыштан көнчыгышка 1550 километрдан артык, төньяктан көньякка 480—500 километрга сузылган. 51337 Көнбатыштан көнчыгышка таба аз сузылганлыктан, монда явым-төшем Сахарадагыга караганда күбрәк, Дракон тауларының көнчыгыш битләрендә, Мадагаскар утравының көнчыгышында яңгырлар аеруча күп ява, явым-төшемнәрне океаннан көньяк-көнчыгыш җилләре алып килә. 51338 Көнбатыштан көнчыгышка Төркия 1’600 км-га, көньяктан төньякка исә 600 км-га сузылган. 51339 Көнбатыштан һөҗүмнәр ешаю аркасында Идел һәм Кама буйлары куркыныч урыннарга әйләнгән. 51340 Көнбатыштан Щапов урамы белән чикләнгән, калган яклары Некрасов урамы һәм Маяковский урамнарындагы (элекке исемнәре Иске-Чүлмәк урамы, Аркылы-Чүлмәк урамы, Эт тыкрыгы) төзелешләр белән уратылган. 51341 Көнбатышта Суринам белән, көньякта һәм көнчыгышта Бразилия белән чиктәш, төньякта һәм төньяк-көнчыгышта Атлантик океан сулары белән юыла. 51342 Көнбатышта тайга караңгы – монда чыршы, ак чыршы үсә, ә кискен континенталь климатлы һәм мәңгелек туң булган урыннарда карагайлар өстенлек итә. 51343 Көнбатышта Ука-Тын тигезлеге тарафыннан, көньякта, көнчыгышта һәм төньякта Идел елгасы тарафыннан чикләнелә. 51344 Көнбатышта һәм көньякта Мәскәү һәм Яңа Савин районнары белән чиктәш, көнчыгышта һәм төньякта — Татарстанның Биектау районы белән. 51345 Көнбатышта һәм көньякта Согуд Гарәбстаны белән, көньяк-көнчыгышта Гоман белән, көнчыгышта Дөбәй әмирлеге белән чикләнә. 51346 Көнбатышта һәм төньякта ил территориясе Атлантик океан ( Бискай култыгы һәм Ла-Манш бугазы ), көньякта Урта диңгез тарафыннан юыла. 51347 Көнбатышта һәм төньякта Франция Атлантик океан ( Бискай култыгы һәм Ла-Манш бугазы ), көньякта Урта диңгез тарафыннан юыла. 51348 Көнбатышта чиге Урал таулары буйлап үтә. 51349 Көнбатыш телләреннән алынган яңа сүзләрне шул телләрдәгечә һәм иҗекләргә бүлмичә, тоташ язу гадәткә кереп киткән. 51350 Көнбатыш төрки каһанлыгы ( 603 — 704 ) Дулу — Көнбатыш төрки каһанлыгында ( 603 — 704 ) ун ук төркиләре берләшмәсенә кергән биш кабилә. 51351 Көнбатыш төрки каһанлыктан аерылып чыга. 51352 Көнбатыш, Үзәк, Воронеж һәм 1 нче Украина фронтлары гаскәрләре составында Смоленск (1941), Курск (1943), Днепр елгасы өчен барган сугышларда (1943), Украина һәм Пүлшәне азат итүдә, Берлин һәм Прага (икесе дә — 1945) һөҗүм операцияләрендә катнаша. 51353 Көнбатыш Украинада барган сугышта катнашкан. 51354 Көнбатыш Урез — Русия территориясеннән ага торган елга. 51355 Көнбатыш фәнендә Александр Бөек дип атала. 51356 Көнбатыш философларының күпчелегенә индивид мәнфәгатьләрен коллектив мәнфәгатьләренә каршы кую хас. 51357 Көнбатыш фриз Википедиясе – нең көнбатыш фриз телендәге бүлеге. 51358 Көнбатыш фронт 1939—1940 Армияләрнең «D» төркеме 1940 елның 26 октябрендә Франциядә оештырылган. 51359 Көнбатыш фронт 1939—1940 Армияләрнең «E» төркеме 1943 елның 1 гыйнварында оештырылган. 51360 Көнбатыш фронт — Беренче бөтендөнья сугышы вакытында рус армиясенең гомумгаскәр оператив-стратегик берләшмәсе. 51361 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 1-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армия ( Василий Кузнецов ) дошманның эре терәк пунктын — Яхрома шәһәрен азат итте. 51362 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) 1942 елның 4 гыйнваре. 197-нче сугыш көне Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 33-нче армия (Михаил Ефремов) Боровсктан гитлерчыларны бареп чыгарды. 51363 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): 1942 елның 13 февралендә. 51364 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): 1942 елның 15 февралендә. 51365 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы):'' 1942 елның 23 февралендә. 51366 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): 1942 елның 25 февралендә. 51367 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы):''«Группа армий „Центр“. 51368 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): «На всем фронте относительное затишье. 51369 Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 43-нче армия (Константин Голубев) Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): «Началось наступление противника в Крыму. 51370 Көнбатыш фронт Гродно районындагы фронтның контр-һөҗүмән үткәрә. 51371 Көнбатыш фронтның 16-нчы һәм 20-нче армиялар бәрелешне чолганышта башладылар. 51372 Көнбатыш фронтның буеннан-буена позиция саклау сугышына күчәләр. 51373 Көнбатыш фронтта хәрби хәрәкәтләрдә катнаша. 51374 Көнбатыш фронтында һәм I Украина фронтында 121- укчы дивизиясендә полк медпунктында, 1944 елдан медик-санитар батальонда шәфкать туташы булып хезмәт итә. 51375 Көнбатыш һәм Өченче Беларус фронтларында сугышкан. 51376 Көнбатыш һәм төньяк-көнбатышта Үзбәкстан белән, төньякта Кыргызстан белән, көнчыгышта Кытай белән, көньякта Әфганстан белән чикләшә. 51377 Көнбатыш һәм төньяк өлешләрендә Куйбышев сусаклагычы һәм Казансу елгасы сулары белән юыла. 51378 Көнбатыш Чед-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 51379 Көнбатыш чигендә ачык беленеп торган табигый чикләр юк диярлек. 51380 Көнбатышында Анд тауларының бер өлешен, көнчыгышта тигезлекле җирләрне үз эченә ала. 51381 Көнбатышыштан һөҗүмне кире кайтару Ленинград, Балтыйк буе аерым, Көнбатыш аерым, Киев аерым һәм Одесса хәрби округларына тапшырылган. 51382 Көнбатыш Эстониягә Скандинавиянең тәэсире көчле була. 51383 Көнбатыш юнәлештә алман гаскәрләренә каршы операцияләрдә катнашкан. 51384 Көнбатыш яклы сәяси көчләр шул белән килешмәгәннәр һәм хакимият белән ризасызлыкларын белдереп "Мәйдан"ны оештыралар. 51385 Көнбатыш яктан һәйкәлгә киң гранит баскыч илтә. 51386 Көнбатыш ярындагы Копенһаген шәһәрен ( Дания ) көнчыгыш ярындагы Малмө шәһәре ( Швеция ) белән 16-километрлы күпер-тоннель тоташтыра. 51387 Көн белән төннең алмашыну чоры — тәүлек, Ай фазаларының алмашыну чоры – синодик ай, Кояшның күк йөзендә ел әйләнәсенә күзгә күренеп күчү чоры кояш (тропик) елы итеп аталган вакыт берәмекләрен билгели. 51388 Көн вакытына бәйле догалар, ашау-өчү алдыннан яки соңыннан әйтелүче догалар, махсус физик жестлар яки позалар яши бирә. 51389 Конвейер буенча исәпләүләр шаккаткыч була: Олдсның, мәсәлән, бер автомобильгә бер сәгать вакыты китсә, Фордның берничә минуты гына китәчәк. 51390 Конвейерлы эшкәрткеч скалярга якынча бик охшаш була ала, фәкать конвейер тукталышлары тарафыннан тоткарланган очракта (күрсәтмә стадия өчен бер такт циклыннан артык сарыф иткән очракта). 51391 Конвейер технологиясе теләсә нинди бирелгән вакытта башкару юлын дискрет стадияләргә бүлеп бер күрсәтмәдән артык башкарырга мөмкин итә. 51392 Конверт тышлары өчен каһарман татарларның портретларын ясый, шулай итеп аларны да, үзен дә бөтен илгә таныта. 51393 Конвоирларның котын алып, төрмә камераларында газап чигүче тоткыннарның күңелендә яшәүгә өмет уятып, үлем аша үлемсезлеккә илтүче 114 адымны (камерадан гильотинога кадәр) җырлап үтәләр, башлары киселгәндә дә елмаеп үләләр! 51394 Конгар — Русия территориясеннән ага торган елга. 51395 Көнгә 1 тапкыр 4 биттә дөнья күрә. 51396 Көнгер бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 51397 Көнгерәнең гәүдә төзелеше бик сәер: көчле арт аяклар, зур көйрык, тар җилкә, кеше кулларына өхшаган алгы тәпиләр, бөтен көрсагын диярлек каплап алган тирән тире катламы, ягъни сумка. 51398 Көңгер — Русия территориясеннән ага торган елга. 51399 Конглас — Русия территориясеннән ага торган елга. 51400 Конго милли хәрәкәтенә нигез салучы һәм аның җитәкчесе. 51401 Конгора — Русия территориясеннән ага торган елга. 51402 Конгресс ике пулаттан (синәт һәм депутатлар пулатлары) гыйбарәт. 51403 Конгресс китапханәсенең Томас Джефферсон бинасы, Вашингтон Күзаллау (яки хыял итү көче) - күрү, ишетү яки башка хис органнары аркылы зиһенгә алынмаган сурәт һәм тәҗрибәләрне тудыру мөмкинлеге яки сәләте. 51404 Конгрессны оештыручы булып Франция бароны Пьер де Кубертен чыга. 51405 Конгресста рәислек итүче, үзенең урынбасарлары итеп, үзара сугышучы илләр вәкилләре сайланган булуга делегатларның игътибарын юнәлтә. 51406 Коңгызлар җәй башында күренә башлый, чәчәкләрдә еш очрый; кортлары туфракта, сирәк кенә агач кайрысы астында яшиләр. 51407 Коңгызлар җәй башында күренәләр һәм кызу көннәрдә актив очалар. 51408 Коңгызлар салам эскертләрендә, үсемлек калдыклары арасында, агач кайрылары астында, ашлык амбарларында, борчак өемнәрендә кышлыйлар. 51409 Коңгызның личинкалары башта кукурузның тамырларын зарарлый, үсеп җитеп коңгызга әйләнгәч, үсемлекнең яфрак һәм кәчәнен кимерергә керешә. 51410 Коңгырт дөге идеаль продукт булып санала. 51411 Коңгырт кәрләләр зурлыгы Кояш һәм Юпитер зурлыгы белән чагыштыру Коңгырт кәрлә ("асйолдыз" яки "химик йолдыз") — 0,012-0,0767 Кояш массалы асйолдызлар объектлары (аларның массасы 12,57-80,36 Юпитер массасына тигез). 51412 Коңгырт тимгелле 2-3 яшькелт ак йомырка сала. 51413 Кондаки ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 51414 Кондарша — Русия территориясеннән ага торган елга. 51415 Кондаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 51416 Көндез ата күбәләкләр аналарны эзләп очалар һәм исләре буенча эзләп табалар. 51417 Көндезге бүлектә 4476 студент укый. 51418 Көндезге бүлектә ике ел дәвамында белем алгач, ишле гаиләләренә булышу өчен, читтән торып уку бүлегенә күчә һәм университетны 1972 елда «бик яхшы» билгеләренә тәмамлый. 51419 Көндезге өслек уртача температурасы 623 К (349,9 °C) тәшкил итә, төнге — 103 К (−170,2 °C). 51420 Көндезен ояларында, ярыкларда, урман түшәлмәсендә яшеренеп, төнге һәм эңгер-меңгердә яшәү рәвеше алып баралар. 51421 Көндезен ул табигый ышык урыннарда, уентыкларда яки чокырларда, ауган агачлар арасындагы агач тамырлары яки кәүсәләре астында, чокыр битләрендә, сазлыкларда үткәрә. 51422 Көндез Җирне Кояш нык җылытуы сәбәпле, дымга туенган экваториаль һава зур тизлек белән өскә күтәрелә. 51423 Көндез көн кояшлы торды, ә кичкә, күк йөзен кара болыт каплап алып, боз, яңгыр яварга тотынды. 51424 Көндез күк зәңгәр (күк) төстә була. 51425 Көндез һәм кич телевизорны күбрәк хуҗабикәләр, пенсионерлар һәм студентлар карый. 51426 Көндәлек тормышны өйрәнүдә җенсият әһәмиятле фактор булып тора. 51427 Конденсаторлар, бигрәк тә керамик конденсаторлар, һәм кәгазь конденсаторлар кебек искерәк җайланмалар, тавыш дулкыннарын абсорбцияләп, нәтиҗәдә микрофон эффекты килеп чыгарга мөмкин. 51428 Конденсаторларның "туклану" чылбырын өзгәннән соң да, корылманы тоту алу сәләтен онытмагыз! 51429 Конденсаторларның һәрберсе бер-бер артлы тоташтырылган аерым конденсатор корылмасына тигез моменталь корылманы саклый. 51430 Конденсаторның өслекләре арасындагы һаваны сыек, яки каты изолятор белән алыштыру, һаваны калдырып, өслекләр арсындагы ераклыкны муафыйк киметүгә тиң. 51431 Конденсатор типлары Гамәлдә йөргән конденсаторлар сатуда күп төрле формада бар. 51432 Көндәше келәмгә чыгуга ук һөҗүмгә күчеп, безнең көрәшченең гәүдәсенә якынаю җаен эзләде. 51433 Көндәшеңне ничек телисең, нинди генә алым кулланып та аркасына салырга мөмкин. 51434 Көндәше хөкемдардан өстәмә вакыт (гадәттә – 2 минут) сорый ала. 51435 Көндәшләр сетканың төрле якларында урнаша. 51436 Кондратеновка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 51437 Кондратьевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 51438 Кондрашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51439 Көндрәс авыл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 51440 Кондызлы — Олы Кенәле кушылдыгы. 51441 Кондызлы, — Русия территориясеннән ага торган елга. 51442 Кондыз өне Кондызның борын һәм колак тишекләре суда ябыла, ә иреннәре кискеч тешләре артында йомыла, шуңа күрә ул азыкны су астында таба ала. 51443 Кондый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 51444 Кондырлы ( ) — Гөбенә елгасы кушылдыгы. 51445 Кондырча елгасы буендагы сугыш ( 18 июнь 1391 ел ), Аксак Тимернең Туктамышка каршы оештырган беренче зур сугышы. 51446 Кондырча елгасы буендагы сыман, баштарак татарлар оста гына сугышалар, әмма дошман гаскәренә азаккача каршы тора алмыйлар - җиңеләләр. 51447 Коневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51448 Конево ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 51449 Конельга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51450 Конергино авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Иультин районы составына кергән административ берәмлек. 51451 Конецбор ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 51452 Конец-Озерье ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 51453 Конжаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51454 Көнигсбергны штурмлаганда һәлак булган генерал-майор Сергей Гурьев хөрмәтенә 1946 елда шәһәргә Гурьевск исеме кушыла. 51455 Көнигсвинтер ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 51456 Конидиаль спора йөртүчеләр порошоксыман кунык (күгәрекләр), ак ончыл порошок (ончыл чык гөмбәләре), таплар һ.б. хәлендә булалар. 51457 Конин ( ) — Польшаның Бөек Польша воеводалыгында урнашкан шәһәр. 51458 Кониха ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 51459 Конкины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 51460 Конклав ахырында камерарий Жан Вийо яңа пападан сайлау хакында фикерен сорый. 51461 Конко-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 51462 Конкурентлардан аермалы буларак, ICQ программасы бушлай таратыла һәм аны кулланучылар саны кискен рәвештә арта. 1998 елда компанияне AOL америка корпорацисе 289 млн долларга сатып ала һәм үзенең Time Warner — ICQ, Incorporated бүлекчәсенә әйләндерә. 51463 Көнкүрештәге зур үзгәрешләр урбанизация нәтиҗәләре белән дә бәйле. 1990 еллардан әстерхан татарларының этномәдәни традицияләре яңадан торгызыла башлый. 51464 Көнкүрештә диңгез кәбестәсе дип йөртелүче ламинарияне киң кулланалар. 51465 Көнкүрештә металлдан эшләнгән (шул исәптән эмальле), фаянс һәм пыяла савыт-саба күренә башлый. 51466 Көнкүреш һуннар Һуннарда ат үрчетүчелек зур үсеш алган, ә картлар, балалар һәм хатын-кызлар өсте ябулы көймәле арба тирәсендә, көндәлек тормыш, көнкүреш эшләре белән шөгыльләнгәннәр. 51467 Конкурсның еллык вакыты – узып баручы елның 1 сентябреннән киләсе елның 20 маена кадәр. 51468 Конкурста Bzikebi (бал кортлары) группасы җиңде. 51469 Көнләшкән туганнары Йосыфны кыйный, изге япманы ерткалап бетерә. 51470 Конная Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51471 Көннең кыл уртасында һәм кояш чыккан, баеган вакытларда намаз укырга ярамый. 51472 Көннен төрле өлешләрендә Википедия серверларына һәр секунд 25-60 мең сайфасын күрсәтү мөрәҗәгате ирешә. 51473 Көннәр Австралия 28 июль - мәктәпләрдә, 30 июль - илнең башка оешмалар өчен. 51474 Көннәрдән бер көнне Бөерле дигән татар авылыннан өч бертуган егет (югарыда әйтелгән: Айтуган, Көнтуган, Иртуган) авылның иске урынына, ягъни урман, су буендагы каравылчы мари йортына килеп чыкканнар. 51475 Конница — Русия территориясеннән ага торган елга. 51476 Конные ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 51477 Коноваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 51478 Коноваловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51479 Коноваловка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 51480 Коновалово ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 51481 Коновалово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 51482 Коноваловы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 51483 Коновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51484 Коногоровка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 51485 Коногоры ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 51486 Көн озынлыгы нәкъ ярты тәүлек — 12 сәгать булганлыктан, Кояш 6 да чыга, 18 сәгатьтә бата (җирле вакыт белән). 51487 Көн озынында атмосферага җиде миллион тонна пар күтәрелә. 51488 Конома — Русия территориясеннән ага торган елга. 51489 Коноплевщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 51490 Конопли ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 51491 Коноплянка ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 51492 Коноплянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51493 Конопницка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,1 километр озынлыкта булган кратеры. 51494 Коношъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 51495 Консервалау өчен исә өлгермәгән җимешләр эләгә. 51496 Консерваториядән куылып, яңадан укуын дәвам иткән арада, Казакъ дәүләт университетында журналистика факультетының 2 курсын бетерергә өлгерә. 51497 Консерваториянең соңгы курсларында опера һәм балет театры җитәкчеләре Мөнирне опера спектакльләрендә катнашырга чакыра башлый. 1978 елда уку йортын уңышлы тәмамлагач, ул шул ук театрга эшкә дә кабул ителә. 51498 Консервланган татлы куертылган сөт, ачылмаган очракта һич суытылмыйча да еллар дәвамында сакланыла ала. 51499 Консервланган хәлдә дә файдалы үзлекләрен саклый. 51500 Консервланган яшел җимеш (оливка) – өлгермәгән, ә менә карасы (маслина) – өлгергән дип уйлаучылар ялгыша. 51501 «Константин» Айвазовский картинасында «Константин» корабы Кара диңгез флотының «Константин» сәүдә пароходы С.О. Макаров проекты буенча 4 миналы катерны еракка илтерлек итеп яңадан корыла. 51502 Константин Васильев (Константин Алексей улы Васильев, ) – Татарстанда яшәп иҗат иткән рус совет рәссамы. 51503 Константин Голубев) армияләрне туплаган. 51504 Константин Иванов иҗат иткән «Нарспи» поэмасын ( 1908 ) революциягә кадәрге Русиядә чуаш халкының тормыш энциклопедиясе дип атыйлар. 51505 Константин (Кирилл) Михаил улы Симонов (tat. lat. 51506 Константи́н (Кири́лл) Миха́йлович Си́монов) (28 ноябрь, 1915, Петроград — 28 август, 1979, Мәскәү) — рус совет язучысы, шагыйрь, җәмәгать эшлеклесе. 51507 Константин Константин улы Рокоссовский (tat. lat. 51508 Константин Новоселов белән бергә 2010 елның физика буенча Нобель премиясе лауреаты. 51509 Константино-Александровка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 51510 Константиновка — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 51511 Константиновка ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 51512 Константиновка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 51513 Константиновка — Казан составындагы бер бистә. 51514 Константиновка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 51515 Константинов Ручей — Русия территориясеннән ага торган елга. 51516 Константин Пәтс 1956 елның 18 гыйнварында Калинин өлкәсенең Бурашево авылында психиатрик клиникада вафат була. 51517 Константин Ракутин (1941 елның июль–октябрь айлары) Икенче оештыру Хәрәкәттәге армиядә Икенче тапкыр 1941 елның 8 декабрендә оештырылган. 51518 Константин Симонов, 1967 елда Константин Симонов Муса Җәлилне аклаган, аның ватанпәрвәрлек эшчәнлеген исбатлаган, беренче тапкыр Моабит дәфтәрен бастырып чыгарган, бөек татар шагыйре - каһарманының әсәрләрен рус теленә тәрҗемә итүне оештырган. 51519 Константин Христианлыкны дәүләтнең өстенлек алган дине итеп ясаган, ә 330 елда Рим империясе башкаласын Византий (Константинополь) шәһәренә күчергән. 51520 Констанца шәһәре мәктәпләренең берсендә татар теле дә укытыла. 51521 Конституцион үзгәртүләр һәм конституцияне яңадан карау (134—137 статьялар) * Икенче бүлек. 51522 Конституцион хөкем сөрү 2014 елның январенда Һери Раджаонаримампианина халыкара җәмәгать тарафыннан үтә күренмәле һәм гадел дип танылган 2013 ел сайлавыннан соң президент булгач торгызыла. 51523 Конституция 1992 елда кабул ителә. 51524 Конституция буенча Дәүләт Радасына Украина президентына импичмент белдерү иреге бирелсә дә, бу турыда махсус канун эшләнмәде. 51525 Конституция буенча, Татарстан — демократик хокукый дәүләт. 51526 Конституциядә РФ президенты артыннан теркәлгән очракларда яки РФ канаунбирү актларына туры китереп, министрлык Русия Федерациясе президентына карамагында була. 51527 Конституция дәүләтләрдә һәм федератив дәүләтләрнең административ берәмлекләрдә бар. 51528 Конституцияле монархияләрдә чын хакимлек парламент белән хөкүмәт кулларында. 51529 Конституцияле монархия – патшаның хакимлеге Конституция белән чикләнгән монархия төре. 51530 Конституция монархиясе заманында “Marcia reale” (Король маршы) рәсми һимн дип саналган. 51531 Конституциянең башка кануннардан аермасы Конституция: * Хокук чыганагы. 51532 Конструкция — корылманың алдан эшләнеп, төзү урынына китерелә торган өлеше. 51533 Конструкциясе буенча трансформатор бер (автотрансформатор) яки берничә гомуми магнит агымы белән уратылган изоляцияләнгән чыбыклы, яки тасмалы чолганыштан (кәтүктән) тора. 51534 Конструкция һәм җиһазландырылу Үзәк эшкәрткеч җайланманың нигез концепциясе түбәндәгечә яңгырый: Үзәк эшкәрткеч җайланманың конструкциясенә күрсәтмәләр җыелмасы дип аталган төп гамәлләр (операцияләр) исемлеге каты бәйләнгән. 51535 Контекст рекламалар сәхифәнең эчтәлегенә күрә автоматик системалар белән сайланалар. 51536 Контекст реклама ничек эшли Контекст реклама системасының коды сәхифәгә урнаштырылгач, система сәхифәне тарый һәм ачкыч сүзләрне табып, кулланучы карый торган сәхифә белән бәйле белдерү чыгара. 51537 Контекст реклама шулай ук сайт хуҗалары өчен тагын бер керем чыганагының берсе. 51538 Контент-юнәлеше “Акчарлак” мәгълүмат бирү һәм күңел ачу юнәлешләрендә эшли. 51539 Көн тәртибенә колхоз өчен кадрлар әзерләү мәсьәләсе килеп басканлыктан, 1931 елның 10 июнендә Сабада рабфак ачыла, анда 30 кеше җыела. 51540 "Кон-Тики" салында экипаж белән бергә Перудан Полинезиягә кадәр Тын океанны йөзеп чыккан (1947). 51541 Континентальлек көнбатыштан көнчыгышка арта бара. 51542 Континенталь хоккей лигасында катнаша. 51543 Континентның көньяктан һәм көнбатыштан Атлантик океан сулары юа торган, төньякта Сахараның бер кадәресен эченә алган, көнчыгышта Чад күленә кадәр җәелгән өлешен Көнбатыш Африкага кертәләр. 51544 Конт Монпельеда чиновник гаиләсендә туа. 51545 Контның фәлсәфи карашлары күбрәк субъектив идеализмга һәм агностицизмга авыша. 51546 «Контринкыйлаби террористик оешмада катнашу»да гаепләнеп, ССРБ Югары Мәхкәмәсенең Хәрби коллегиясе карары белән үлем җәзасына хөкем ителә. 51547 Контрреклама Реклама турындагы законнарның бозылганлыгы билгеле булгач, бозган зат контрреклама бирергә тиеш. 51548 Контрреклама ул - дөрес түгел рекламаны таратудан килгән зыянны юкка чыгару максатыннан аны кире кагу. 51549 Көнтүгеш — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 51550 Контузия ала, ике тапкыр яралана. 51551 Конусның түбәсеннән нигезгә төшерелгән перпендикуляр (H) конусның биеклеге дип атала. 51552 Конфайнментны математик исбатлау - "меңьеллыкның җиде мәсьәләсе" исемлегенә керә, әлегә тик берсе исбатланган ( 2002 елда Григорий Перельман Пуанкаре гөманын исбатлаган ). 51553 Конфайнмент төсле глюоннар ярдәмендә аңлатыла: төсле глюоннар хәрәкәт иткәндә вакуумнан яңа глюоннарны булдыра һәм көчле тәэсир итешүне арттыра, шуңа күрә ерактарак кварклар көчлерәк үзара тартыша һәм "иреккә" чыга алмый. 51554 Конференция материаллары буенча «Төрек культур араштырмалары» журналы үзенең бер санын (1986 ел, февраль) аңа багышлап чыгара. 51555 Конференциянең төп мәсьәләсе икенче фронтының ачылуы булган. 51556 Конфессия һәм дин ара мөнәсәбәтләр Динара мөнәсәбәтләр дә Иоанн Павел IIне башка папалардан аерып тора. 51557 Конфуций борынгы бабаларны олыларга, өлкәннәрнең сүзен тыңларга өйрәткән, иске гореф-гадәтләр һәм кануннар буенча яшәргә өндәгән. 51558 Конфуцийның бер түбә астында өч буын яшәргә тиеш дигән кануны бүген дә исән. 51559 Конфуций сайлап алынганнар гына бу сыйфатларга ия, шулай да һәр кем аңа онтылырга тиеш, дип исәпләгән. 51560 “Концепциясе Совет җәмгыятенә каршы булмаса, укытсын әйдә”, — дип фатыйхасын бирә Михаил Андреевич. 51561 Концепция шулай ук үзгәртелешләргә дучар булып, конституцион монархиядә чагылыш тапкан. 51562 Концерт Акциянең төп чарасы — 26 апрель көнне Бауман урамында уза торган концерт. 51563 Концерт башкаручыларның виртуоз характерда уйнауларын күздә тота (концерт — үзенә күрә башкаручылар конкурсы). 51564 Концерт башкаруында премьера 1989 елда була. 51565 Концертларда үзе чыгыш ясый. 51566 Концертларның төп темасы — кеше һәм табигатьнең һармониясе. 51567 Концертлары * 2015 елның 3 апреле Мәскәүдә RoxBuryClub сәхнәсендә. 51568 Концерт РВ-17 дигән станция ярдәмендә 545 м ешлыкта тапшырылган. 51569 Концерт эшчәнлеге Симфония дирижеры буларак, 60 тан артык концертта катнашкан. 51570 Кончак хан партиясендә (“Кенәз Игорь”) Габдрахман Хәбибуллинның вокаль-драматик сәләте тагын да ачыграк чагыла. 51571 Кончинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51572 Көнчыгыш Азия илләрендә багрянкаларның кайбер төрлә­рен үрчетеп, азык итеп файдаланалар. 51573 Көнчыгышазия иң зур тигезлек. 51574 Көнчыгыш Азия төркеменә 39 төр карый, алар әлегә аз өйрәнелгән. 51575 Көнчыгыш архитектурасында бизәк төшерүнең үзенә генә хас мәдәни ысулы бар: анда үсемлек һәм геометрик сурәтләр чиратлашып бара, шуңа күрә аны аурупалылар арабескалар дип атаганнар. 51576 Көнчыгыш астрологияда Кояш Кучкар билгесендә 21 марттан 20 апрельгә кадәр була дип билгелиләр. 51577 Көнчыгыш астрологияда Кояш Кыз билгесендә 22 июньдән 22 июльгә кадәр була дип билгелиләр, ә веда астрологиясендә - 17 августтан 16 сентябрьга чаклы. 51578 Көнчыгыш Аурупага һөҗүменнән соң 1242 елда Бату хан кире түбән Иделгә кайта. 51579 Көнчыгыш Аурупада тоталитар режим урнашуы мәгълүматның шактый субъектив һәм тар булуына китерә. 51580 Көнчыгыш Аурупада һуннарга гына карый торган археологик истәлекләр хәзергә аз табылган. 51581 Көнчыгыш Аурупа тигезлеге Иделдән алып көнчыгышка, Урал таулары на таба күтәрелә бара. 51582 Көнчыгыш Аурупа тигезлеге Көнчыгыш Аурупа тигезлеге яки Рус тигезлеге — тигезлекләр арасында Амазонка тигезлегеннәң соң мәйдан буенча икенче урынны алып тора. 51583 Көнчыгыш-Аурупа тигезлегендә урнашкан; Валдай, Смоленск-Мәскәү, Урлар калкулыклары бар; Мещера һәм Ука-Тын уйсулыклар бар. 51584 Көнчыгыш Аурупа һәм Балканнан алып Байкал күленә кадәрге территорияләрдә оялый. 51585 Көнчыгыш Африкада саванналар өстенлек итә. 51586 Көнчыгыш Африка Мәккәдә бер я өч ел (төгәл билгесез) торганнан соң ул 1328 (1330)нче елда Мәккәне диңгез белән бәйләүче Җиддә портында көймәгә утырып яр буенча көньякка китә. 51587 Көнчыгыш башкорт диалекты - башкорт теленең бер диалкты. 51588 Көнчыгыш Берлинда Ирекле университет һәм Макс Планк җәмгыяте һәм башка фәнни үзәкләр ачыла. 51589 Көнчыгыш Берлинның генераль планын төзүдә шундый ук тенденция күзәтелә. 51590 Көнчыгыш битендә Ибраһим шарлавыгы урнашкан. 51591 Көнчыгыш гореф-гадәтләрен өйрәнүче инглиз галиме Т. Хайд үзенең «Көнчыгышта күңел ачу турында» китабында Венеция һәм Хорватия алып-сатарлары арасында язышу аркылы шахмат уйнаганнары турында яза. 51592 Көнчыгыш ижора авылларның русча яхшырак белгән халкы Санкт-Петербургка киткән: ир кешеләр фабрикаларга һәм остаханәләргә киткән, ямчылар булып эшләгән, кызлар бәби караган. 51593 Көнчыгыш Иктым — Русия территориясеннән ага торган елга. 51594 Көнчыгышка һәм төньяк көнчыгышка таба Антигуа һәм Барбуда утраулары урнашкан һәм көньяк көнчыгышта кечкенә кеше яшәми торган Редонда утравы һәм хәзерге вакытта актив вулканы булган Монтсеррат утравы ята. 51595 Көнчыгыш Кордильера таулары арасындагы чокырында, 2600 м биеклегендә урнаша. 51596 Көнчыгыш кухнясы рецептлары өчен менә дигән ингредиент булып санала. 51597 Көнчыгыш Кытай диңгезен Тын океаннан аерып тора. 51598 Көнчыгыш Лаптюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 51599 Көнчыгыш Малайзиядә иң куп һәм төрле кош популяцияләре яши. 51600 Көнчыгыш марка Башлангыч чордагы дәверендәге Урта гасыр Эрцгерцоглыгы булган Австрия Көнчыгыш территориясе марка исеме астында билгеле була. 51601 Көнчыгышның атаклы галим-географы әл-Идриси язмаларына караганда, бу шәһәрләр яхшы ныгытылган булган, Кимәк иленең башкаласында базарлар һәм табыну сарайлары гөрләп торган. 51602 Көнчыгышның кайбер өлешләрендә елына 6 м дан артык яңгыр һәм көнбатышта 1 м дан азрак яңгыр була. 51603 Көнчыгышны өйрәнү өлкәсендә эзләнүләр алып бара. 51604 Көнчыгыш Нюба — Русия территориясеннән ага торган елга. 51605 Көнчыгыш өлеше балчыклы, комлы балчыклы һәм комлы грунтта зур булмаган убалар белән уйсу тигезлектән тора. 51606 Көнчыгыш өлешен елга үзәннәре белән ергаланган түбән массивлар кече һәм сыртлар (биеклекләре 1200 метрга чаклы) били. 51607 Көнчыгыш өлешнең иң зур биеклекләре Хвалынск шәһәре тирәсендә (367 м) һәм Жигули тауларында (370 м). 51608 Көнчыгыш Пашняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 51609 Көнчыгыш Пруссиядә Кёнигсберг шәһәрен алу сугышларында каты яралана. 51610 Көнчыгыш Пруссия операциясе — 1914 елның август-сентябрендә узган Алман империясенең гаскәрләренә каршы Русия империяснең һөҗүмчән операциясе. 51611 Көнчыгыш Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51612 Көнчыгыш Рим империясе исә 1453 елга кадәр яшәде. 51613 Көнчыгыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 51614 Көнчыгыш Себер крайдан - 21 район + Таймыр һәм Эвенкия милли округлар күчте. 51615 Көнчыгыш Себернең мөһим сәнәгат һәм мәдәният үзәге. 51616 Көнчыгыш Себер һәм Ерак Көнчыгышта ылыслы урманнарда очрый. 51617 Көнчыгыш Седь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 51618 Көнчыгыш скифлар еш кына саклар (рус.) исеме белән таныш. 51619 Көнчыгышта Австрия белән, көньякта, көнбатышта һәм төньякта Швейцария белән чиктәш. 51620 Көнчыгыштагы Күк Урда, Бату ханның энесе, улусның беренче башлыгы Урда-Ичен 1251 елны вафат булгач, Үгәдәй белән Чыгытайларга каршылык күрсәтә алмый – алар Урда исәбенә биләмәләрен киңәйтәләр. 51621 Көнчыгышта ислам дине ныгып урнашкач, келәм туку сәнгатендә тере җанны сурәтләү тыела, алар урынына символлар, абстракцияләр кулланыла башлый. 51622 Көнчыгышта, мантыйк буддистлар һәм җәйннәр эшчәнлегендә үсеш ала. 51623 Көнчыгыштан көнбатышка таба Свердловск өлкәсе һәм Башкортстанның Мәчетле районы территорияләреннән (Төлгәш һәм Сазбек елгалары арасы) ага, Свердловск өлкәсе Багыш авылы янында көньякка борыла. 51624 Көнчыгышта нутның борчагын гына түгел, ә бәлки яшь сабак-яфракларын да ашыйлар. 51625 Көнчыгыштан һәм көньяктан Көньяк-Кытай диңгезе белән юыла. 51626 Көнчыгыш Тата — Русия территориясеннән ага торган елга. 51627 Көнчыгышта таулык бик тиз Африканың иң түбәән нокталарыннан берсе – Афар иңкүлегенә күчә. 51628 Көнчыгышта Төньяк Дакота Миннесота белән, көньякта – Көньяк Дакота белән, көнбатышта Монтана белән, төньякта Канада белән чиктәш. 51629 Көнчыгышта Төньяк, Котби (Поляр), Котып алды Урал таулары бар. 51630 Көнчыгышта Тын океанның Беринг диңгезе белән, көнбатышта — Охот диңгезе белән юыла. 51631 Көнчыгышта Украина белән, көнбатышта Молдова белән чиктәш. 51632 Көнчыгышта фәлсәфәнең бик көчле мәктәпләре оеша, алар арасында бүгенге көннәргә кадәр Кытай фикер ияләре өстенлектә тора. 51633 Көнчыгышта һәм көньяк-көнчыгышта Швеция (чик буе — 1630 км), Финляндия (760 км) һәм Русия (196 км) белән чиктәш. 51634 Көнчыгышта һәм көньякта иген кырлары, Түгәрәк урман (Зирекле урманы) урнашкан. 51635 Көнчыгышта һәм көньякта калкулык Чулман елгасына таба кискен төшә; көнбатышта калкулык Иж елгасының сул биек яры белән чикләнелә. 51636 Көнчыгышта Шенчи провинциясе белән, көньякта һәм көнбатышта Гәнсу провинциясе белән, төньякта Эчке Монголия мөхтәри районы белән чиктәш. 51637 Көнчыгышта юнан атамасы күбрәк кулланыла, чөнки борынгы юнаннар бер бабасы Иона (΄Ίων) дип аталган, шулай итеп юнаннар илен әрмәннәр «Hunastan» (Հունաստան), гарәпләр «әл-Юнан», төрки халыклар Юнанстан (Yunanstan) дип йөртә. 51638 Көнчыгыш телләре белгечләре академик Френ, Розен, Готвальд белән хатлар алыша, алардан нумизматикага багышланган китаплар ала. 51639 Көнчыгыш Тән-Шән таулары (биеклеге 7000 метрдан артык) Җуңгария һәм Кашгар тигезлекләрне аерып тора. 51640 Көнчыгыш Төркистан арыклы көнбатыш — Урта Азиягә һәм Якын Көнчыгыш мәмләкәтләренә барган сәүдә юлы — Бөек ефәк юлы салынды. 51641 Көнчыгыш Украина төбәкләре, аеруча Кырым, яңа хакимиятне легитим түгел булып саный. 51642 Көнчыгыш фәлсәфәсен яхшы белгән галим монда көнчыгыш фәлсәфәсенә багышланган хезмәтен – «Восточная логика»ны — яза һәм аны русчага тәржемә итү белән шөгыльләнә. 51643 Көнчыгыш фронтының Бишенче Кызыл Армия политбүлеге органы " Кызыл яу " газетасында "Шамун Фидаи" имзасы белән революцион шигырьләрен бастыра. 51644 Көнчыгыш фронты сәргаскәре итеп билгеләнә. 51645 Көнчыгыш Хань династиясе таркалгач һәм өч патша идарәсе башлангач, IV гасырда төньяктагы күчмә кабиләләр басып алуларын башлыйлар, һәм, ахыр чиктә, бөтен Төньяк Кытайны яулап алалар һәм вак патшалыклар төзиләр. 51646 Көнчыгыш Черепаниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51647 Көнчыгыш Шәбезнең озынлыгы 45 км, ә Көнбатышныкы – 30 км. 51648 Көнчыгыш ШИшем — Русия территориясеннән ага торган елга. 51649 Көнчыгыш ягын Уралның көнбатыш битләвендәге алгы сыртлар тезмәсе (Маскары арка, Каравылтау, Сараяк, Аккашка һ.б.) били. 51650 Көнчыгыш яр буенда курортлар күп: Майами, Майами-Бич, Уэст-Палм-Бич һ.б. Канаверал борынында һәм Мерритт утравында Кеннеди ис. 51651 Коншак урта мәктәбен (1929 ел), Башкортстан дәүләт педагогия институтын ( 1933 ел ), Казан дәүләт педагогия институтында аспирантураны ( 1936 ел ) тәмамлый. 51652 Коншак ( ) — Чиләбе өлкәсендәге татар авылы, район үзәге. 51653 Конъюнктиваның төп функциясе булып күзне юешләндергән һәм сөрткән яшь сыекчасының лайлалы һәм сыек өлешен эшләп чыгару. 51654 Конъюнктивит мөстәкыйль авыру булырга мөмкин, әмма ешрак ул башка авырулар симптомы булып тора. 51655 Конып ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан тукталыш платформасы. 51656 Коньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51657 Көньягында Отранто бугазы ярдәмендә Ионик диңгез белән кушыла. 51658 Көньягында Шарҗә әмирлеге белән чикләнә, төньяк-көнчыгышында — Рәэсел-Хәймә белән. 51659 Көньяк (8 утрау) һәм Төньяк (7 утрау) утраулар төркемнәреннән гыйбарәт. 51660 Көньяк алтайларда хатын-кыз һәм ир-ат киемнәре өчен озын җиңле һәм ачык якалы күлмәк һәм киң ыштаннар хас була, аларны, гадәттә, сатып алынган тукымадан теккәннәр, кайвакыт - тиредән. 51661 Көньяк алтайларда, чумны хәтерләтикән, агач кайрысы яки туз белән капланган, киез юрта - алан булган. 51662 Көньякалтай телендә ( 1948 елга чаклы ойрот теле дип аталган) сөйләшәләр. 51663 Кө́ньяк Алта́й теле́ (ягъни алтай теле) — ике тау-алтай теленең берсе, алтайлыларның төп теле, Алтай җөмһүриятенең рәсми теле. 1948 елгача ойрот теле дип аталган. 51664 Көньяк Америкада XIV-XV гасырларда инклар чәчәк ата. 51665 Көньяк Америкада Латин Америкасында 10 ел яши. 51666 Көньяк Америкадан 1000 км көнбатыштарак ураншкан, Эквадор Җөмһүриятенә карый. 51667 Көньяк Америкадан 3000 км ераклыкта, Чили территориясе. 51668 Көньяк Америкада һәм Индонезиядә гевеяның гаять зур плантацияләре барлыкка килә. 51669 Көньяк Америка җирләрендә ага. 51670 Көньяк Америка, Көньяк Австралия һәм Яңа Зеландиядән тыш, бөтен җир шары буйлап таралганнар. 51671 Көньяк Американың MERCOSUR сәүдә берләшмәсе әгъзаләре. 51672 Көньяк Американың җирле халыклары курарены ук очын зәһәрләү өчен кулланган. 51673 Көньяк Американың көньягында, Дрейк бугазында урнашкан. 51674 Көньяк Американың төньяк-көнчыгыш өлешен испаннар тарафыннан яулап алу 1525 елда башланган, ул вакытта Родриго Бастидас Атлантик Океан яр буенда Санта-Марта шәһәрен нигезләгән. 51675 Көньяк Американың халык саны буенча икенче шәһәре. 51676 Көньяк Америка составына шулай ук күбесе континент илләре составында булучы төрле утраулар керә. 51677 Көньяк Африка җирләре табигый ресурсларга бай, 1877 елда Көньяк Африка Җөмһүриятенең британнар тарафыннан аннексациясе була. 51678 Көньяк Африканың зур өлешен саванналар алып тора. 51679 Көньяк Африканың ярымчүлләрендә һәм чүлләрендә бушменнар һәм готтентотлар яши. 51680 Көньяк Африка яссы таулыгы үзәк өлешендә түбәнәя һәм казанлыкларга күчә. 51681 Көньяк Африка яссы таулыгы үзәк өлешендә түбәнәя, һәм казанлыкта Калахари чүле ята. 51682 Көньяк ахвах сөйләше - ахвах теленең сөйләше. Төньяк ахвах сөйләшеннән нык аерыла. 51683 Көньяк Вайзица — Русия территориясеннән ага торган елга. 51684 Көньяк Георгия һәм Көньяк Сандвич утраулары – Көньяк Атлантикада урнашкан утраулар. 51685 Көньяк Голландия провинциясендә урнашкан. 51686 Көньяк Дакота АКШ составына 1889 елның 2 ноябрендә 40 нчы штат буларак кергән. 51687 Көньяк идарә бүлгесенә керә. 51688 Көньяк Икесуның иң борынгы халкы – шумерлар сазлыклы урыннарны киптерү өчен һәм елның коры вакытына суны саклап калыр өчен; катлаулы корылмалар системасы төзегәннәр. 51689 Көньяк Казакъстан өлкәсенең административ үзәге. 51690 Көньяк Каква — Русия территориясеннән ага торган елга. 51691 Көньяккарак киткән саен, урыны калкулана бара. 51692 Көньяк Козленец — Русия территориясеннән ага торган елга. 51693 Көньяк Коксес — Русия территориясеннән ага торган елга. 51694 Көньяк-көнбатышта исә тагын бер зур култык — Массачусетс урнаша. 51695 Көньяк-көнбатышта — Көнчыгыш Саян таулары, төньяк-көнчыгышта Төньяк Байкал һәм Патом таулыгы урнашкан. 51696 Көньяк-Көнбатыш фронт — Беренче бөтендөнья сугышы вакытында рус армисенең гомумгаскәр оператив-стратегик берләшмәсе. 51697 Көньяк-Көнбатыш фронт Көнбатыш Украинада саклану операциясен ( 22 июнь — 6 июль ) башлады. 51698 Көньяк-Көнбатыш фронтының Көнбатыш Украинада саклану операциясе башлана. 51699 Көньяк-көнбатышында Гудериан Каширага якын килгән. 51700 Көньяк-көнбатыш юнәлештә австро-алман гаскәрләренә каршы операцияләрдә катнашкан. 51701 Көньяк-Көнчыгыш административ округ ( ) — Мәскәү шәһәре административ округларының берсе. 51702 Көньяк-көнчыгыш Азиядә Таи һәм Лао телләрендә Санскриттан алынма сүзләр күп, шулай ук Кхмер телендә дә һәм хәтта азрак дәрәҗәдә Вьетнам телендә дә. 51703 Көньяк-көнчыгыш, көньяк-көнбатыш, көнчыгыш якка карап торган тәрәзә төпләрендә яхшы үсә. 51704 Көньяк-көнчыгышта Урал тауларының көнбатыш битләре сузылган. 51705 Көньяк-көнчыгышта урнашкан, Башкортстан һәм Ырынбур өлкәсе белән чиктәш. 51706 Көньяк-көнчыгышта Һинд океаны сулары белән юыла, илнең көнбатышында Виктория күле урнашкан. 51707 Көньяк-Көнчыгыш тимер юлының Сердобск тимер юл станциясе ( Ртищево — Пенза сызыгы). 51708 Көньяк Коргова — Русия территориясеннән ага торган елга. 51709 Көньяк Корея җыелма командасы ике бер-берсенә каршы торган өлешкә бүленә. 51710 Көньяк Корея Корея ярымутравының көньяк өлешендә урнаша. 51711 Көньяк котыпка ирешкән беренче кеше ( 1911 елның 14 декабрендә ). 51712 Көньяк Кытай диңгезе акваториясеннән килүче муссоннар тәэсиренә дучар. 51713 Көньяк Кытай диңгезенә сазланган делтә (мәйд. 70 мең км²) хасил итеп коя. 51714 Көньяк-Кытай юлбарысы * Көньяк-Кытай юлбарысы ( ) - астөрләрнең иң аз санлысы һәм бәләкәе, тәбигатьтә очрамый. 1977елда Кытай хакимияте юлбарысларны аулау рөхсәт итмәүче канун кертә, әмма бу астөр өчен соң була. 51715 Көньяк Лангур — Русия территориясеннән ага торган елга. 51716 Көньяк Лопья — Русия территориясеннән ага торган елга. 51717 Көньяк Нея — Русия территориясеннән ага торган елга. 51718 Көньяк Ое-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51719 Көньяк океанның д'Юрвиль диңгезе сулары белән юыла. 51720 Көньяк өлеше Урал алды далаларына керә. 51721 Көньяк Оркней утраулары — Атлантик океанының көньяк өлешендәге утраулар төркеме, Антарктикада. 51722 Көньяк Парова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51723 Көньяк Пашняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 51724 Көньяк Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51725 Көньяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 51726 Көньяк Русия һәм Украинада бу ларны Владимир Антонов-Овсеенко, Көньяк Уралда — Пётр Кобозев, Белорусияда — Рейнгольд Берзин. 51727 Көньяк-Себер магистралендә, Минусин уңъякъярлыгын Иркутск өлкәсе һәм Кузбасс белән тоташтыручы аның географик торышы уңышлы. 51728 Көньяк Степной ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 51729 Көньякта гына елына 820 мм явым-төшем була - яңгырлар фасылы июньнан октябрьга кадәр дәвам итә. 51730 Көньякта исә елгалар ел дәвамында күп сулы. 51731 Көньяктан җилләр искән вакытта көннәр күбрәк коры, явымсыз булалар. 51732 Көньяктан төньякка табан Шаран, Чакмагыш, Илеш, Дүртөйле районннары буйлап ага һәм Агыйдел елгасы (тамагыннан 110 км еракта) коя. 51733 Көньяктан төньякка якынча 1200 кмга сузылган, көнчыгыштан көнбатышка — уртача 310–320 кмга. 51734 Көньяктан узучы тимер юлда Вахитов тукталышы бар. 51735 Көньяктан һәм көнчыгыштан—Хәзәр иле, Кавказ, Урта Азия, Фарсы (Персия), хәтта Төньяк Һиндстан, төньяктан һәм көнбатыштан—Төньяк кабиләләре, Русь, Балтик буе һәм Скандинавия илләре, Византия Болгар белән сәүдә иткәннәр. 51736 Көньякта Польша белән чиктәш. 51737 Көньякта субантарктик катнаш урманнары, кырый көньякта сазлыланган болыннар һәм торфлы җирләр очрый. 51738 Көньякта сугышлар Антон Деникин "Бердәм Русия" бронепозды, 1919 ел Файл:Mikhail Drozdovsky. 51739 Көньякта Шомбыт авылы белән ике арада Әйләнмә тавы да басып тора. 51740 Көньякта штат территориясе Мексика култыгы белән чикләнгән. 51741 Көньяк Тераи регионы мул һәм дымлы. 51742 Көньяк төркем вулканик утраулардан (биеклек 643 метргача), төньяк төркем мәрҗән атолларыннан гыйбарәт. 51743 Көньяк Удж-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 51744 Көньяк удмуртларның борынгы бабалары Идел Болгары хакимияте астында булалар, соңрак - Алтын Урда һәм Казан ханлыгы хакимлеге астында. 51745 Көньяк Уньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51746 Көньяк Урал АЭС-ы төзелү планлаштырыла. 51747 Көньяк Уралдан Кунгурга күтәрелүче Блюхер отрядлары да моннан үткән. 51748 Көньяк Уралда, Сакмар белән Җаек кушылган урында урнаша. 51749 Көньяк Урал тимер юлында Катай станция ( Екатеринбург — Курган сызыгы). 51750 Көньяк Урал тимер юлының Копейск станциясе. 51751 Көньяк Урал тимер юлының Кувандык станциясе. 51752 Көньяк Урал тимер юлы Русиянең 8 субъекты һәм Казакъстан территориясе аша бара. 51753 Көньяк Урал тимер юлы төзелү уңае белән бу җирләргә төрле өлкәләрдән татарлар күчеп килә башлый һәм игенчелек кәсебе дә үтеп керә. 51754 Көньяк Уралының иң аз үзләштерелгән үзәк өлешендә урынлашкан. 51755 Көньяк утрауда Көньяк Альп таулары урнашкан (иң биек җире 3764 м — Кук тавы; тау түбәләрендә мәңгелек кар һәм бозлыклар бар). 51756 Көньяк федераль бүлгесенә керә. 51757 Көньяк һәм көнбатыш тау умырткалыклары белән чикләнә. 51758 Көньяк һәм Көнчыгыш Африкада рудалы казылмалар тирәндә түгел, чөнки анда борынгы кристаллик токымнар җир өстенә якын гына ята. 51759 Көньяк һәм Көньяк-Көнбатыш фронтларда сугыша, ике тапкыр яралана. 51760 Көньяк һәм Көньяк-көнчыгыш Европа илләренә янап, ул үзенә кирәк товарларны немец товарларына алмаштыруга ирешә. 51761 Көньяк һәм Төньяк арасында бәрелешләр башлана. 51762 Көньяк һәм төньяк сөйләмнәрен рәсми рәвештә Рәсәйнең азсанлы халыкларының (кумандиннарның, челканнарның һәм тубаларның) аерым телләре итеп тану хәлне катлауландыра. 51763 Көньяк Цебьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51764 Көньяк Чиләбе Приискы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 51765 Көньяк Чилидә уртача океан климаты, явым күп ява (елга 3000–7000 мм). 51766 Көньяк Эптаси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51767 Көньяк юнәлештәге урман эчендә кечкенә генә күл җәелеп ята. 51768 Көньяк Яда — Русия территориясеннән ага торган елга. 51769 Конюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 51770 Конюнктиваль капиллярлардан кан агу гипосфагма дип атала. 51771 Коняиха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 51772 Коодь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51773 Кооно — Русия территориясеннән ага торган елга. 51774 Координатор һәм куратордаш * Мәскәү кирмәнендә «ХХ гасыр сәнгате» күргәзмәләре. 51775 Копейкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 51776 Копейск — Чиләбе өлкәсендә урнашкан шәһәр, халык саны буенча Чиләбе өлкәсенең бишенче шәһәр, Чиләбенең иярчен шәһәре. 51777 Копейск шәһәре тау техникумын, Донецк политехника институтын ( 1966 ) тәмамлаган. 51778 Копенһаген университетын тәмамлаган ( 1797 ), шул ук университетта профессор ( 1806 елдан ) һәм Копенһаген политехника мәктәбенең директоры ( 1829 елдан ). 51779 Копердан — Русия территориясеннән ага торган елга. 51780 Копкес — Русия территориясеннән ага торган елга. 51781 Копланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51782 Копли — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 30 километрлы кратеры. 51783 Копнята ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 51784 Копово ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 51785 Копотяги — Русия территориясеннән ага торган елга. 51786 Копра алына, икмәк агачы үстерелә, балык тотыла. 51787 Копра һәм туңдырылган балык экспорты. 51788 Коптелка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51789 Коптелово ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 51790 Коптело-Шамары ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 51791 Коптел — Русия территориясеннән ага торган елга. 51792 Коптелы ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 51793 Коптяки ( ) — Свердловск өлкәсенең Среднеуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 51794 Коптяки ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 51795 Копылова ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 51796 Копыл — Русия территориясеннән ага торган елга. 51797 Копылы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 51798 Копыриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51799 Копырята ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 51800 Копысы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 51801 Копытово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 51802 Кораб 701 завод номерын алды. 51803 Корабдагы җилкәннәр саны арта барган, кораблар үзләре һаман зурайган, аларның йөк күтәрүчәнлеге һәм тизлеге арткан. 51804 Кораблардан зур булмавы белән аерылып тора. 51805 Корабларның йөк күтәрүчәнлекләре һәм тизлекләре арта бара, алар үз юлларында очраган киртәләрне җиңелрәк үтеп чыга алалар. 51806 Кораблар: * Титаник — 1912 елда айсбергка бәрелеп, океанда баткан Бөек Британия корабы. 51807 Кораблар төзү өчен кирәк булган агачларны кистереп Санкт-Петербургка озатуны һәм Рәсәй флоты өчен корабларны урында төзүне оештыра. 51808 Кораблево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 51809 Корабли ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 51810 Кораблино ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51811 Кораб нараты дип йөртелгән төз кәүсәле наратлар элек диңгез көймәләре төзүдә кулланылган. 51812 Корабны тиз генә төяү яки бушату өчен йөкне алдан ук зур әрҗәләргә — һәрберсенең авырлыгы 3—5 тонна булган контейнерларга тутырып куялар. 51813 Корабтан ул Аланья шәһәрендә төшә. 51814 Кораеш бистәсендәге җир кишәрлекләрен татар сәүдәгәрләре кибетләр кору өчен күпләп сатып ала. 51815 Коралачыкка 1783 елда Ырынбур губернасының данлыклы Татар Каргалысы авылыннан берничә гаилә күченеп килеп нигез сала. 51816 Коралачык район үзәгеннән унике чакрым ераклыкта урнашкан. 51817 Корал кулланмыйча да, чуалышларны туктатуга ирешә. 51818 Кораллары нигездә төз озын кылычтан һәм бераз бөгелгән кылычтан гыйбарәт булган, сөңге һәм ук-җәяләр белән дә коралланганнар. 51819 Кораллау Юл кисүче очкычларда еш ата торган туплар, идарә ителә торган ракеталар урнаштырыла. 51820 Кораллы көчләрдә ракета коралын кулланучы ракета гаскәрләре барлыкка килде. 51821 Кораллы Көчләренең башкомандующий Русия Президенты булып тора. 51822 Кораллы Көчләренең башсәргаскәр Русия Президенты булып тора. 51823 Кораллы көчләр Италиянең кораллы көчләренә гаскәр, флот, һава гаскәре, карабинерлар керә. 51824 Кораллы көчләр коры җир армиясеннән, диңгез һәм һава көчләреннән тора. 2007 елның 1 декабреннән башлап Болгария профессиональ армиягә күчте. 51825 Кораллы көчләр Русия Федерациясе кораллы көчләренең эмблемасы Русиянең Кораллы Көчләре – илнең иминлеген саклаучы хәрби дәүләт оешмасы. 51826 Корал Су-25 очкычында ике көпшәле туп (ВПУ-17А) урнаштырылган, очкыч идарә ителми торган ракеталар һәм югары төгәллек бомбалар, ракеталар куллана ала, шулай ук "һава-һава" төрендәге корал бар. 51827 Коралсыз мөселманнарны күпләп үтерү башлана. 51828 Кораль-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51829 Корамша ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 51830 Кора — Русия территориясеннән ага торган елга. 51831 Корасо — Русия территориясеннән ага торган елга. 51832 Корбан — 1) корбан (Аллага якын булу өчен суелган хайван). 51833 Корбан балыгы бөҗәк, кортлар, кысласыманнар белән туклана. 51834 Корбан гаетендә мәчет территориясендә корбан чалулар оештырыла. 51835 Корбанлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 51836 Корбанны күреп тиз аска төшә һәм аны тырнаклый. 51837 « Корбан-роман » - гомуми темага бик Казанча фильм. 51838 «Корбан-роман» - гомуми темага бик Казанча фильм. 51839 Корбан-роман « Корбан-роман » әсәре буенча Салават Юзеев Казанда «Инновация» студиясендә нәфис фильм төшерә ( 2013 ). 51840 «Корбан-роман» — Татарстанда төшерелгән нәфис фильм ( рус телендә ). 51841 Корбанының җәрәхәтләнгән урынына агу шприцны (укол энәсен) хәтерләткән куыш теш буйлап агып төшә. 51842 Корболиха (Бороздовая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 51843 Коргат — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 51844 Коргончик — Русия территориясеннән ага торган елга. 51845 Коргылы кисәкчекләр электрик һәм магнит кырлары белән тәэсир итешү тизләткеч эше нигезендә ята. 51846 Коргыны андый юнәлештә хәрәкәт итәргә чит көч мәҗбүр итә. 51847 Коргы саклану кануны дифференциаль формада Чиксез кечкенә күләм өчен Стокс теоремасын кулланып, коргы саклану кануны (өзлексезлек тигезләмәсе): Электроникада коргы саклану кануны Кирхгоф кагыйдәләренә китерә. 51848 Коргы саклану кануны интеграль формада Электрик коргы агымы - электр агымы тыгызлыгына тигез, шуңа күрә: биредә — өч үлчәмле фәзада өлкә, — өлкәнең чиге, — коргы тыгызлыгы, — чик аша электр агымы тыгызлыгы. 51849 Корделл Халл Япония һәм Кытай белән сөйләшүләр алып бара. 51850 Кордемка – Русия территориясеннән ага торган елга. 51851 Корджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 51852 Кордит дарысы XIX гасыр ахырында Бөекбританияда эшләнә. 51853 Көрдләрнең милли киемнәре. 51854 Кордобль — Русия территориясеннән ага торган елга. 51855 Кордон ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 51856 Кордон Шапкино ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 51857 Көрдстанның зур өлеше Олд Азия һәм Иран тауларында урнашкан. 51858 Көрдстанның төгәл чикләре булмаганлыктан бу исем фәкать этнографик мәгънәдә ишетелә. 51859 Кордюково ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 51860 Кордяга ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 51861 Көрд язучысы һәм шагыйрь Ибраһим Әхмәд Пешмәргә атамасын уйлап таба. 51862 Кор-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 51863 Корәешләрнең атлы гаскәре белән җитәкчелек итүче Хәлид ибнел-Вәлид өч тапкыр мөселманнарның тылына чыгарга тели, ләкин Өхед тавы битендә урнашкан укчылар моңа юл куймыйлар. 51864 Корәешләрнең гаскәрләре кайту теләген белдерә, ләкин Әбу Җәһел каршы була – ул Бәдергә юнәлеп, мөселманнарны куырга тели. 51865 Корәешләр Туфәйлгә аны сихерче, туганлык җөпләрен өзүче итеп сурәтлиләр. 51866 Корей Википедиясе – нең корей телендәге бүлеге. 51867 Корей теле (үзатамасы 한국어, 조선말) — КХДҖ һәм Көньяк Кореядә яшәгән кореялылар теле. 51868 Көрәк белән балчык казыйлар, аны сай чокырлага салып изгәннәр, аяк белән таптап, зур чаңга салып әйләндергәннәр. 51869 Көрәк, лом, балта ярдәмендә Олы Нырты янында дәүләт йөкләмәсе итеп бушлай тирән шахталар казыталар һәм бакыр эретәләр. 51870 Көрәк – Русия территориясеннән ага торган елга. 51871 Көрәле — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 51872 Корелино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 51873 Корел — Русия территориясеннән ага торган елга. 51874 Көрән аюдан аерма буларак, кышын 50-80 көнгә, гадәттә, ана аюлар гына йокыга ята. 51875 Көрәнгә кара чуар төшкән 6-20 йомырка сала. 51876 Корени ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 51877 Көрән күмер чыгару — 2 урында, чуен кою, күкерт кислотасы җитештерү буенча — 4 урында, минераль ашлама, киҗе-мамык тукымалар җитештерү буенча — 5 урында, әзер прокат, агач материаллары буенча — 6 урында, целлюлоза җитештерү буенча — 7 урында (1999). 51878 Коренная — Русия территориясеннән ага торган елга. 51879 Көрән тазкаралар ( ) ыругының бердәнбер төре. 51880 Көрән таплар белән капланган яшькелт-соры төсле дүрт йомырка сала. 51881 Көрән ( ) — Тойма елгасы кушылдыгы. 51882 Кореповщина ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 51883 Көрәш бәйгесе җиңүчесе, Дөнья кубогы иясе. 62 кг кадәрге үлчәмдә чыгыш ясаган. 51884 Көрәш белән беренче тапкыр 11 яшендә шөгыльләнә башлый. 51885 Көрәш буенча Татарстанның 8 мәртәбә, РФ 2 мәтәбә чемпионы. 51886 Көрәш буенча ЦСКА клубын һәм Русия җыелма командасын тренерлык итә. 51887 Көрәш вакыты чыккан вакытта Хисаметдинов көндәшен янбашы аша тәгәрәтә дә үзе аның өстенә төшә. 51888 Көрәшкә мөгаллимнәр дә, шәкертләр дә кушыла. 51889 Көрәшнең алгы сызыгында, митингларда русча, татарча, казакъча ялкынланып сөйли, большевиклар фиркасенең максатларын аңлата. 51890 Кореш — Русия территориясеннән ага торган елга. 51891 Көрәшчеләр көндәшләренең кулларын авыштырып “йозак” белән өстәлгә тидерергә тырыша башлыйлар. 51892 Көрәшче шагыйрь үзен чорнаган тышаулардан котылырга тели. 51893 Кореядә, Италиядә булу Харис Якуповка яңа картиналар язу өчен өстәмә мәгълүмат бирә. 51894 Кореялеләрдә гаиләгә, үз дәүләтенә карата сөю, коллективизм, патриотизм хисләре нык. 51895 Корея сугышы 1950 елның 25 июнендә башлана, 1953 елның 27 июлендә вакытлы килешү имзалана, ә 2013 елның 30 мартында Төньяк Корея "сугыш хәлен" яңадан игълан итә. 51896 Корея сугышында күп хәрби җинаятьләр ике яктан кылына. 51897 Корея сугышының барышы 1950 елның 25 июнендә Төньяк Корея көчләре 38-параллель чиген үтеп чыгалар. 51898 Корея сугышы рәсми рәвештә тәмамланмаган, аның нәтиҗәсендә ике бәйсез Корея дәүләте барлыкка килә, 38-параллелендә чиге калган. 51899 Корея сугышы рәсми рәвештә тәмамланмаган, һәм аның нәтиҗәсе буенча ике бәйсез Корея дәүләте барлыкка килә. 51900 Корея сугышы ССРБ һәм АКШ туры булмаган сугыш булып санала. 51901 Коржа (Воржа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 51902 Коржа — Русия территориясеннән ага торган елга. 51903 Корженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51904 Кори ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 56,1 километр озынлыкта булган кратеры. 51905 Коринна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19,2 километр озынлыкта булган кратеры. 51906 Коринфский үз эшләрендә «рус классицизмы» ысулына тугъры була, әмма «яңа рус эклектикасы», «ампир» ысулын да кулланып карый (мәсәлән, Отарка авылындагы Покрау чиркәве ( 1856 ) Бу елларда Казан император университетында профессор буларак укыта. 51907 Кориолан мәдәнияттә Кориоланга дөнья мәдәниятендә күп әсәрләр багышланган: * "Кориолан" - Шекспир фәҗигасе * «Кориолан» — Генрих-Иосиф Коллин фәҗигасе. 51908 Кориоланның плебейларга карата нәфрәт хисләре бик көчле булганлыктан ул Рим дошманнарына - вольскларга киткән. 51909 Кориолан шәхесе кайбер милләтчеләрдә, Ницше тарафдарларында үрнәк булып санала. 51910 Кориолан шәхесенә күп борынгы тарихчылар - Плутарх, Ливий, Дионисий, Цицерон, Момзен - үз китапларын багышлаган. 51911 Коркасская — Русия территориясеннән ага торган елга. 51912 Коркачык — Татарстан Республикасының Биектау районына керүче тимер юл разъезды бистәсе. 51913 Коркачык — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 51914 Коркино ( ) — Чиләбе өлкәсендәге кече шәһәр, Коркино районының административ үзәге. 51915 Коркинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 51916 Коркинцы ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 51917 Коркодин (Каркадин) — Русия территориясеннән ага торган елга. 51918 Корлики ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 51919 Корлик — Русия территориясеннән ага торган елга. 51920 Корляки ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 51921 Корманай — Өязе елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 51922 Корманга — Русия территориясеннән ага торган елга. 51923 Корман ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 51924 Корманы ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 51925 Кормаши шунда туса да туганнары янына – Иске Кормашка кайтып йөри. 51926 Кормаш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 51927 Кормиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51928 Кормилята ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 51929 Кормилята ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 51930 Кормиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51931 Кормыш — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 51932 Кормяжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51933 Корниловка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 51934 Корниловны сугышта үтерделәр, ә аны Деникин алмаштырды. 51935 Корнилов сул көчләр, аеруча большевиклар хакимияткә килүен булдырмаска тырыша. 51936 Корнилов фетнәсен бастыру вакытында большевиклар Корниловка каршы булганга күрә, сентябрьдә кулга алынган большевиклар, 7 сентябрьдә Лев Троцкий азат ителә, киресенчә Корнилов тарафдарлары, генералитет, уң көчләр кайбер вәкилләре кулга алына. 51937 Корнилов фетнәсен бастыру нәтиҗәсендә Вакытлы хөкүмәт сәяси хәл өстеннән контролен югалта, большевиклар роле Советларда һәм сәяси системада арта. 51938 Корноухово авылыннан Иске Чәчкаб авылына кадәрге участокта елга Кайбыч аучылык тыюлыгы территориясеннән ага. 51939 Корноухово — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 51940 Коробейники ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 51941 Коробейники ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 51942 Коробовская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 51943 Коробовщина ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 51944 Коробовщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 51945 Корова — Русия территориясеннән ага торган елга. 51946 Коровий Волок ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 51947 Коровий Ручей ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 51948 Коровино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 51949 Коровинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 51950 Коровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51951 Коровякова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 51952 Корогово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 51953 Королева Виктория заманында респектабельлек — аш өстәле артында нәзакәтле әңгәмәләр һәм хезмәтчеләре белән көндәлек гыйбадәт кылулар идеалга әверелгән. 51954 Королевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51955 Королево — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 51956 Короленко, Бондаренко, Мусин, Адоратский, Лаврентьев, Гаврилов урамнарны һәм Фатыйх Әмирхан проспектны кисеп үтә. 51957 Королёв ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51958 Короли ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 51959 Король Артур һәм аның түгәрәк өстәл артында утырган рыцарьлары Түгәрәк өстәл рыцарьлары ( ) яки король Артур рыцарьлары — король Артур турындагы британ эпосы һәм соңрак чыккан романнар һәм фэнтэзи каһарманнары. 51960 Король гаскәренә бер кала артыннан икенчесе үз капкасын ача. 17 июльдә Реймс соборында Карлны тәхеткә утырту тантанасы үтә. 51961 Король Иоанна I Баллиол буйсынырга һәм корольлектән баш тартырга мәҗбүр була. 51962 Король Югославиясенда хөкем сөрүче торышка ия булган серб буржуазиясе Вардар Македониясында милли басым сәясәтен үткәрә. 51963 Король яшь галимгә Испаниянең океан арты биләмәләрендә бернинди чикләүләрсез сәяхәт итәргә, һәртөрле фәнни тикшеренүләр үткәрергә рөхсәт бирә һәм соңыннан бернинди хисап сорамаячагын вәгъдә итә. 51964 Коромысловщина ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 51965 Корос — Русия территориясеннән ага торган елга. 51966 Коростелевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 51967 Коростница — Русия территориясеннән ага торган елга. 51968 Коротаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 51969 Коротаиха-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 51970 Короткие ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 51971 Короча ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 51972 Корпус артиллериясы башлыгы / тикшерүчесе вазифасы генерал-лейтенант дәрәжесенә караган. 51973 Корпус ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 47,3 километр озынлыкта булган кратеры. 51974 Корпуслы җиһазлар эшләнмәсендә корпус калкансыман һәм бүрәнәсыман өлешләрнең берләшмәсе нигезендә барлыкка килә, анда ишекләр дә, фурнитура, кирәкле эшләнмәләр дә урын алган, ул куллану процессында статик һәм динамик йөкләнешне күтәрә. 51975 Корпусның күләме 2014 елның азагыннан башлап корпусның күләме 116 млн сүз тәшкил итә. 51976 Корпусның Украинадан Ерак Көнчыгыш портлары аша Көнбатыш Европага күчерүгә хәзерләнү башланды. 51977 Корпус сәргаскәре һәм башка рус кешеләре чиркәүгә литургиягә китәләр, ә калган халык намаз вакытын көтеп мәчет янына җыела. 51978 Корпуста текстлар тәртибе буталган аерым җөмләләр буларак саклана. 51979 Корпус – эшләнмәнең төп өлеше. 51980 Корректлылыкны исбатлау вакытында программа текстын теләнгән керү-чыгу бирелгән мәгълүматлары нисбәте спецификациясе белән чагыштыралар. 51981 Корреспондент өйгә керми китмәс, ә аның өе буш, хәтта чәй куярга самавары да юк. 51982 Коррупциягә Каршы Бәйсез Комиссия бозулраны тикшерә һәм коррупция нәтиҗәләрен конфискацияли һәм акча юуларны конфискацияли ала. 51983 Коррупция һәм артта калган инфраструктура инвестицияләргә каршылык тудыра. 51984 Корсагы күкрәге белән 1-2 сегменттан торган нечкә хәрәкәтчән сап ярдәмендә тоташкан; ана һәм эшче бөҗәкләрнең чаккычы (үзгәргән күкәй салгыч) һәм агу бизләре (кырмыска кислотасы бүлеп чыгаралар) бар. 51985 Корсагында кара тимгелләре юк. 51986 Корсагында өч рәт кара таплы ачык соры төстәге зур чебен (озынлыгы 9-15 мм). 51987 Корсаков ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 51988 Корсаковы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 51989 Корсакчык һәм муентыктагы канал күзәнәкләре суүсемнәрдә шулай ук җенси күзәнәкләр булганнар, ә эволюция барышында, стерильләшеп, яңа функцияне — сперматозоидларны күкәй күзәнәккә үткәрү функциясен үзләштерәләр. 51990 Корсак ягы ачык төстә, вак тимгелле. 51991 Кортанты — Русия территориясеннән ага торган елга. 51992 Корта — Русия территориясеннән ага торган елга. 51993 Корт бөрләтәвендә җыелып, кәрәз күзәнәктәрендә бөркеп бушатылган тат 4-8 көннән балга әйләнә; бал белән тулган күзәнәкләр юка гына кына белән каплана; өлгергән бал куе, үтә күренмәле, хуш исле, татлы була. 51994 Корт гаиләләрендә азык запасы, аларның көченә карап, 9—12 кг га кадәр җиткерелә. 51995 Кортезе ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,7 километр озынлыкта булган кратеры. 51996 Корт Корт — ул көрән төсенә хәтле шикәр салып пешерелгән һәм киптерелгән эремчектән ризык. 51997 Корткычка каршы көрәшнең иң нә­тиҗәлесе – утырту бәрәңгесен “Крайзер”, “Престиж” препаратлары белән эшкәртү. 51998 Корткычлары – швед һәм гессен чебеннәре, яшелкүз, чыбык личинка, кандала-ташбакалар; авырулары – тузанлы һәм каты кисәү гөмбәләре, сабак һәм арпа күгәреге, ончыл чык һ.б. ТРда нигездә сабан арпасы үстерелә. 51999 Кортларның яхшы кышлавы өчен, аларны саклау урынының коры булуы, дезинфекцияләнүе зарур. 52000 Кортлары ашлыкка, ашлык продуктларына, сохарига һәм кабак орлыгына зыян китерә. 52001 Кортюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52002 Кортюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 52003 Корумту — Русия территориясеннән ага торган елга. 52004 Корфовка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 52005 Корча аланы, Кара елга, Казак урамнары һ. б. әле дә халык телендә. 52006 Корчаги ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 52007 Корча — Җигәнлек елгасы кушылдыгы. 52008 Корчаңгы талпаны бармак араларын, табан астын, җенес әгъзаларын үз итә. 52009 Көрчәй — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 52010 Корчемкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 52011 Корша — Русия территориясеннән ага торган елга. 52012 Коршей-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52013 Коршой-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52014 Коршуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52015 Коръән аның Аллаһ тарафыннан җибәрелгән дүрт мөселманнар өчен изге саналган китаплар санына кертә. 52016 Коръәндә алты меңнән артыграк аять бар. 52017 Коръәндә гъадлар, Һуд пәйгамбәрнең динен кабул итмәгән өчен, Алла тарафыннан юк ителгән диелә. 52018 Коръән Коръән яки Коръән Кәрим, Коръән Шәриф ( гар. : القرآن яки القرآن الكريم) – Ислам галәменең ышануы буенча, Ислам пәйгамбәре Мөхәммәткә Аллаһ тарафыннан Җәбраил арадашчылыгы аркылы вәхиләр рәвешендә иңдерелгән изге китап. 52019 Коръәнне гарәп теленнән русчага турыдан-туры беренче булып Д.Н. Богуславский ( 1826 1893 ) 1871 елда ук тәрҗемә итә, ләкин ул тәрҗемә 1995 елда гына китап итеп нәшер ителә. 52020 Коръәннең 20 урынында бер хәрәкә, аваз урынына башка бер төрле хәрәкә, аваз куелса, мәгънә үзгәреп китеп, көферлек китереп чыгара. 52021 Коръәнне рус теленә тәрҗемә итүче ( 1963 ). 52022 Коръән сатып ала, үзлегеннән гарәпчә укырга өйрәнә. 52023 Коръән сүрәләрдән тора. 52024 Коръятмас — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 52025 Коры Аморда — Аморда елгасы кушылдыгы. 52026 Коры Атьма — Зур Атьма елгасы кушылдыгы. 52027 Коры Аушедз — Русия территориясеннән ага торган елга. 52028 Коры Бедька — Русия территориясеннән ага торган елга. 52029 Коры Берёзовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52030 Коры Бөенде – Русия территориясеннән ага торган елга. 52031 Коры Бүрсет — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 52032 Коры Верейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52033 Коры Вычера — Русия территориясеннән ага торган елга. 52034 Корыган чишмә — Сөләйман авылы очында. 52035 Коры Гать — Русия территориясеннән ага торган елга. 52036 Коры Әмәнбай, — Русия территориясеннән ага торган елга. 52037 Коры Әүрәл ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (77,8%), әзериләр (12,3%), татарлар (6,1%). 52038 Корыжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 52039 Коры җир 29%, ә су - 79% тәшкил итә. 52040 Коры җир армияләре Илнең хәрби көчләре коры җирдә сугышка әзер булган армияләрне коры җир армияләре дип исемлиләр. 52041 Коры җир буенча Швеция белән чиге бар. 52042 Коры җир гаскәрләре дошманны тар-мар итү максаты белән һөҗүмне алып бару, аның территорияне басып алу һәм саклап калу, дошманның һөҗүмне һәм аның эре һава десантларны кире кагу өчен билгелеп куелган. 52043 Коры җирдә, бәкәл сөягенә таянып, шуышып кына йөри ала. 52044 Коры җирдәге давыл вакытында кочле җил бертуктаусыз исен тора. 52045 Коры җирдә урнашкан чикләр озынлыгы 1564 км, су белән чикләр – 660 км. 52046 Коры җирдә цианобакте­рияләр туфракта яши, ташларда һәм агач кабыгында үзенчәлекле кунык хасил итә. 52047 Коры җирдә ялгыз яки чокырларда, агач төпләре астында төркемләп кышлый. 52048 Коры җирнең 11,5% алып тора. 52049 Коры җир һәм диңгезнең бер берсенә тәэсир итү рельеф һәм климатның хәлендә күзәтелә. 52050 Коры зонада ешрак кара агач һәм атлас агачы очрый. 52051 Коры Иловай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52052 Коры й-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52053 Коры Йөзбалык — Русия территориясеннән ага торган елга. 52054 Коры Каморза – Русия территориясеннән ага торган елга. 52055 Коры Камышлак — Русия территориясеннән ага торган елга. 52056 Коры Карай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52057 Коры Карамык — Русия территориясеннән ага торган елга. 52058 Коры Карсун елгасы буенда урнашкан. 52059 Коры Карсун ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 52060 Коры Карсун ( сүзеннән) — Карсун елгасы кушылдыгы. 52061 Коры Керчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 52062 Коры Ключ — Русия территориясеннән ага торган елга. 52063 Коры Кобельша — Русия территориясеннән ага торган елга. 52064 Коры континенталь климатта аз дымлы туфракта каты бодайда аксым микъдары тагын да арта, шуңа күрә мондый шартларда үскән сортлар аеруча кыйммәтле. 52065 Коры Көрнәле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 52066 Коры Кубра, Чокыр Орловский — Кубра елгасы кушылдыгы. 52067 Коры Кундряк — Русия территориясеннән ага торган елга. 52068 Корылган кисәкчәләрнең концентрациясе югары булу сәбәпле, туннель диодлар бик тиз эшли, түбән (мK) температурада, югары магнит кырлары булганда һәм югары радиация булганда эшли алалалар. 52069 Коры Липовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 52070 Корылма материаллары Багай авылы чиркәвеннән алына. 52071 Корылма микъдар характеристикасы булып тора. 52072 Корылманың барлык элементлары – баскычлар, ишекләр, баганалар, балконнар барысы да сәнгатьчә нәфис итеп эшкәртелә. 52073 Корылма составында 2 боз мәйданы, 2 спорт залы, хореография залы, тренажер залы, административ һәм ярдәмчел бүлмәләр бар. 52074 Корылма территориясендә шулай ук мини-гольф мәйданы, гольф симуляторы, бильярд залы, боулинг, балалар өчен уен автоматлары һәм уен бүлмәсе бар. 52075 Коры Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 52076 «Корылтай» газетасында 1918 елның 17 февралендә « штатның милли-пропорциональ принцип буенча сайланган шуралар нигезендә төзелүе» игълан ителә. 52077 Корылтайда Көньяк татар башкарма комитеты төзелеп, комитет башлыгы итеп З. Булушев сайлана. 52078 Корылтайда ул Заһит Шамил белән очраша. 52079 Корылтайда «Яңарыш» газетасының мөхәррире итеп Фарсил Махиянов сайлана. 52080 Корылтайлар арасында берлек эшмәкәрлеге белән башкарма комитет идарә итә. 52081 Корылтай (монгол теленнән) - хан нәселе һәм югары катламы идарәчеләре җыены. 52082 Корылтай - чыңгызлар нәселенә керүчеләргә хан булып сайлану хокукын бирүче институт. 52083 Корылык килгәндә сусаклагычлар ярдәмендә басулар сугарыла. 52084 Корылыклы 2010 елда районда 123950 центнер сөт җитештерелсә (2009 елга карата 94 процент), ит җитештерү күрсәткече 103 процент тәшкил иткән. 52085 Корылык нәтиҗәсендә ашлык культуралары җитештерү 35 процентка кимегән бер вакытта ясалма сугарылган мәйданнарда уңышның 12 процентка гына төшүе күзәтелде. 52086 Корылыктанмы бу, әллә башка сәбәпләре дә булганмы — әйтүе кыен. 52087 Коры Лыпья — Русия территориясеннән ага торган елга. 52088 Коры ль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 52089 Коры Мышега — Русия территориясеннән ага торган елга. 52090 Коры наратлыкларда, урман буйларында, ташлы сөзәклекләрдә яши. 52091 Коры Несветай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52092 Коры Осётр — Русия территориясеннән ага торган елга. 52093 Коры Перекопка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52094 Коры Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52095 Коры Ростань — Русия территориясеннән ага торган елга. 52096 Коры Сабула — Русия территориясеннән ага торган елга. 52097 Коры Сатис — Русия территориясеннән ага торган елга. 52098 Коры Селишка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52099 Коры Табола — Русия территориясеннән ага торган елга. 52100 Коры Таловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52101 Коры Татар Иҗәге — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 52102 Коры Тирескә — Кече Терешка елгасы кушылдыгы. 52103 Корытово ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 52104 “Коры” трансформаторлар чагыштырмача кечкенә егәрлектә (16000 кВт ка кадәр) кулланалар. 52105 Коры үзәнлек болыннарда, урман буйлары, юл кырыйлары, бакчалар һәм яшелчә кишәрлекләрендә яшиләр. 52106 Коры Умирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52107 Коры Урей — Мокша елгасының кече кушылдыгы. 52108 Коры Урыс Иҗәге — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 52109 Корыхтаннар ыругының бердәнбер төре. 52110 Корыхтан ( ) — чуллык кошлар семьялыгының бер төре. 52111 Коры Чеварда — Русия территориясеннән ага торган елга. 52112 Коры Чемровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52113 Корыч-Каран — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 52114 «Корыч кеше», җиңелеп барганын аңлап, мондый хәлдән чыгу өчен нинди дә булса этлек уйлап чыгарырга маташты. 52115 Корыч корылмалар КҖ буенча -60 градустан +100 градуска кадәр һава шартларда куллану мөмкин. 52116 Корычта югалтулар күбесенчә “үзәкне” (сердечник) җылытуга һәм гистерезиска һәм “чоңгыл” токларына югалтулардан тора. 52117 Коры Шалушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52118 Корыш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 52119 Коры Шелекса — Русия территориясеннән ага торган елга. 52120 Коры Шелюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 52121 Коры Широкоис — Мокша елгасының кушылдыгы. 52122 Корыш — Караидел елгасы кушылдыгы. 52123 Коры Шуной — Русия территориясеннән ага торган елга. 52124 Корыюл ( ) — Сакмар елгасының уң кушылдыгы. 52125 Корюгино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 52126 Корягина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52127 Коряжма ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52128 Коряк әдәби теле чавчувен шивәсенә нигезләнгән. 52129 Коряково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 52130 Коряк таулыгы — Русия Азия өленшенең төньяк-көнчыгышындагы таулык. 52131 Коряк телендә чавчувен, апукин, камень, парень вә иткан шивәләре бар. 52132 Коряк теле — Палеоазия телләре гаиләсенең чукотка-камчатка телләре төркеменә карый. 1665 кеше сөйләшә (1989). 52133 Корячи-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 52134 Коса ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 52135 Косал — Русия территориясеннән ага торган елга. 52136 Косарева ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 52137 Косари ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 52138 Косарка (Касарка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52139 Косарята ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 52140 Косатка бик акыллы хайван, акулага каршы физиологик серләргә таянып бик хәйләкәр тактикасын куллана. 52141 Косатка касатка - карлыгачлар бер төре белән бутамагыз. 52142 Косвей (Косвий, Косьей) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52143 Кос-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 52144 Көсекәй — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 52145 Косец — Русия территориясеннән ага торган елга. 52146 Кос-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52147 Косина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52148 Косинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52149 Коскара (Каскара) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52150 Көскәнде — Йөрүзән елгасы кушылдыгы. 52151 Коскобальцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 52152 Косково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 52153 Космик аппарат гаҗәеп зур мәйданда игеннәрнең торышын белергә, аларны саклау буенча тиешле чаралар үткәрергә мөмкинлек бирә. 52154 Космик корабльләр авыл хуҗалыгына да зур ярдәм күрсәтә. 52155 Космик корабльләр төшереп алган төсле фоторәсемнәр урманның нәрсә белән авыру хакында дә төгәл мәгълүмәләр бирә. 52156 Космик пространствога чыккач баш өлеш тә төшеп кала, һәм автомат иярчен яки очучысы булган корабль мөстәкыйль оча башлый. 52157 Космик тәне 10 метр зурлыгындагы җисем зур хәвеф-хәтәр китереп чыгарырга: кешене имгәтергә, хайван һәм транспорт средстволарына, төзелешкә зыян салырга мөмкин. 52158 Космик эра менә шулай башланды. 52159 Косминская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 52160 Космодром территориясе административ ягыннан Мирный шәһәр округына карый. 52161 Космологик даими - вакуумны сыйфатлаучы физик даими, Гомуми чагыштырмалылык теориясенә кертелгән. 52162 Космология Декартның космология буенча әйткән фикерләре бик әһәмиятле. 52163 Космология Кайбер хезмәтләрен Аристотель космологиягә багышлый. 52164 Космонавт булу өчен яшьләрне физик, интеллектуаль һәм психик сәламәтлек буенча сайлап алалар. 52165 Космонавт В. В Поляков орбиталь очу озынлыгы буенча дөнья рекорды куеп 438 тәүлек аның эчендә эшли. 52166 Космонавт - грек сүзләре космос (κόσμος) димәк "тәртип", "җиһан", "галәм" һәм "нафтис" (ναύτης) - "диңгезче" дигән сүзләреннән чыга. 52167 Космонавтиканың иртә тарихы (1945 елга кадәр) Беренче күкертле ракеталар якынча безнең эраның Х гасырларында Кытайда уйлап табылган. 52168 Космостан күренеш Альп таулары яки Альплар ( алм. 52169 Космостан күренеш Каспийга 130 елга коя, шуларның тугызның тамагы дельта рәвешендә. 52170 Космостан күренеш Кызыл диңгез эстендәге тузан бураны Кызы́л диңге́з ( гарәпчә البحر الأحمر‎‎ Bahr el-Ahmar, ивр. 52171 Космостан күренеш Пирене́й ярымутравы́ (шулай ук Иберий ярымутравы дип атала; порт. 52172 Коснэмъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52173 Кособродка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 52174 Косово албаннары Косово һәм Метохия бәйсезлеген ирешер өчен сугышны башлый. 52175 Косово албаннары хакимияткә килгәч, үз чиратында серблар һәм чегәннәргә каршы Косово һәм Метохиядә этник чистартуларны үткәрде. 52176 Косогор ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 52177 Косой Брод ( ) — Свердловск өлкәсенең Полевской шәһәр округы составына керүче авыл. 52178 Косой Мост ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче авыл. 52179 Косолапово ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52180 Косолапы ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 52181 Косотуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52182 Косояк — Русия территориясеннән ага торган елга. 52183 Коспаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 52184 Коспо-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52185 Кос-Рузь-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 52186 Кос-Сённой — Русия территориясеннән ага торган елга. 52187 Костанок — Русия территориясеннән ага торган елга. 52188 Костарево — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 52189 Коста-Рика башкаласы — Сан-Хосе шәһәре (890 мең кеше). 52190 Коста Рика Милли агач утырту көне - 15 июнь. 52191 Костенеево — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 52192 Костеница — Русия территориясеннән ага торган елга. 52193 Костерёво ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52194 Костижа — Русия территориясеннән ага торган елга. 52195 Костинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52196 Костин ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 52197 Костино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 52198 Костино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 52199 Костинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 52200 Костинская ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 52201 Костиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52202 Костоусово ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 52203 Кострина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52204 Костроманың 36- санлы мәктәбен ( 1957 ), Казан дәүләт университетын ( 1967 ), марксизм-ленинизм университетының фәлсәфә факультетын ( 1972 ), ССРБ хөкүмәте каршындагы закон чыгару һәм чагыштырма хокук белеме институтында аспирантура ( 1972 ) тәмамлаган. 52205 Кострома өлкәсе, Вологда өлкәсе, Түбән Новгород өлкәсе биләмәләрендә ага. 52206 Кострома өлкәсенең Шарья районы биләмәләрендә ага. 52207 Кострома өлкәсе ( ) — Русия Федерациясенең Аурупа өлеше субекты. 52208 Кострома укытучылар семинариясендә белем алган. 52209 Костряж — Русия территориясеннән ага торган елга. 52210 Косты-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 52211 Костыли ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 52212 Костыляйка — Исса елгасы кушылдыгы. 52213 Костюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52214 Косулино ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 52215 Косцюшко тавы – Австралия кыйтгасының иң югары ноктасы. 52216 Косъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 52217 Косымы-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 52218 Косьювом ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 52219 Косья-Лун-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 52220 Косья — Русия территориясеннән ага торган елга. 52221 Косякау — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 52222 Косякау волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 52223 Косяковка авылында (Строймаш бистәсе янында) чуаш халкы яшәгән. 52224 Кот-Агач — Русия территориясеннән ага торган елга. 52225 «Котадгу белег» әсәренең XV гасырда уйгыр әлифбасы белән язылган китабының 4. юлында гарәп әлифбасы белән бисмиллә язылган. 52226 «Котадгу белег» (Игелекле белем) — Йосыф Баласагуни тарафыннан 1070 елда язылган әсәр, борынгы әдәби төрки телдә (ингл.) иҗат ителеп безнең заманга килеп җиткән язма ядкәрләрнең иң зурысы һәм күренеклесе. 52227 «Котадгу белег» төрки халыклар әдәбияты тарихында, бер-бөтен итеп, шигырь белән язылган һәм безгә мәгълүм булган иң борынгы беренче зур әсәр. 52228 Котан — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 52229 Котансу — Русия территориясеннән ага торган елга. 52230 Котбның хәзерге әдәбиятка бары бер әсәре мәгълүм — «Хөсрәү вә Ширин» поэмасы. 52231 Котвиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 52232 Котдусов Президент Дмитрий Медведев һәм Мортаза Рәхимов каршында бу эшнең ата-ана ризалыгыннан башка эшләнүен сөйли. 52233 Көтек — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 52234 Котелки ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 52235 Котельниковы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 52236 Котельнич районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 52237 Котёл — Русия территориясеннән ага торган елга. 52238 Котла — Русия территориясеннән ага торган елга. 52239 Котлас — Русия территориясеннән ага торган елга. 52240 Котлашанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52241 Котлик ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 52242 Котлия — Русия территориясеннән ага торган елга. 52243 Котловец — Русия территориясеннән ага торган елга. 52244 Котловка — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 52245 Котлунг-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 52246 Котлы Бөкәш авылы урынында табылган керамик материалның бер өлеше дә ханлык чорына карый. 52247 Котлы Бөкәш — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 52248 Котлы Бөкәш урта мәктәбенә караган интернат бинасын сүтеп, 1978нче елны Казаклар Чаллысы авылында сигезьеллык мәктәп ачыла. 52249 Котлыгыш, – Олы Кенәле елгасы кушылдыгы. 52250 Котлыиш (Кутлушкино) кебек, кеше исеменнән барлыкка килгән авыл атамалары аз түгел. 52251 Котлы Юл — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 52252 Котлыяр — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 52253 Котлянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52254 Көтмәгәндә, аның язмышы тагын бер борылыш ясый һәм Мөхәммәтне Казанга алып чыга. 52255 Көтмәгәндә күпергә немецлар һөҗүм итә. 52256 Көтмәгәндә, маймыллар фотокамераны урладылар, хәтта үз үзләрен фотокамерага төшерә алдылар. 52257 Көтмәс — Русия территориясеннән ага торган елга. 52258 Котова — Русия территориясеннән ага торган елга. 52259 Котовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 52260 Котово ( ) — Русия Федерациясенең Волгоград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52261 Котоджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 52262 “Котоко” дип аталган япон фирмасы пластик кадаклар җитештерә башлаган. 52263 Которянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52264 Коточкыч чирдән коткарынганда күп казанлылар Кәҗә бистәсенә күчә. 52265 Котпасый-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52266 Котраг хан җитәкчелегендәге өченче төркеме Кубрат үлгәннән соң Урта Идел буена киткән һәм анда 671-675 еллар тирәсендә Идел буе Болгары нигезләгән. 52267 Котрось — Русия территориясеннән ага торган елга. 52268 Коттон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48.1 километр озынлыкта булган кратеры. 52269 Көтү 1942 елның 3 сентябрендә фашистлар оккупациясендәге Адыгея автономияле өлкәсенең башкаласы Майкоп шәһәрендә туган. 52270 Көтү 1996 елның октябренда Казанның читендәге Гвардия урамында Константин Васильевның картиналар галереясе ачыла. 52271 Котуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52272 Көтүгә гадәттә бер үк төр хайваннар керә. 52273 Көтүдәге аерым затлар һәм аерым көтүләр арасында билгеле бер иерархия мөнәсәбәтләре урнашкан. 52274 Көтүлеккә чыгарсаң, азык эзләп, җир казырга тотыналар. 52275 Көтүлекләрдә, яшелчә бакчаларында эшләүчеләр вакытлыча гади шалашларда (хаша) яки киез тирмәләрдә яшәгән. 52276 Көтүлекләрне арттыру өчен урманны кисәләр. 52277 Көтүлекле терлекчелек авыл хуҗалыгында бик әһәмиятле урын алып тора. 52278 Котун-Тур — Русия территориясеннән ага торган елга. 52279 Котута-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52280 Котута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52281 Көтүче белән иң беренче торган кыз арасында шундый әйтешү була: — Ком калач, ком калач, Артыңда нинди кызлар бар? 52282 Көтүче: : Йөзек анда калмаган, : Аннан песи урлаган. : Киң дәрьяны чыкканда, : Суга төшереп калдырган. 52283 Көтүче: — Өч тәңкә дә биш тәңкә. 52284 Көтүче, түгәрәк тышыннан сагалап, түбәндәгечә җырлап йөри: :Саескандай чайкаклап, :Мин йөримен өй саклап, :Каздай булып кыйгаклап, :Сиңа тиям, син әбәк! 52285 Көтүче һөҗүмне яңадан башлый: кәшәкә белән шакмакны (ташны) тәгәрәтә-тәгәрәтә, сакланып кына кабат-кабат уен мәйданчыгына якынлаша. 52286 Көтүче шул арада кәшәкәсен буш ояга тыгып калырга тырыша. 52287 Көтүче шул вакытта берәрсенең кулына суга алса, үзе түгәрәккә керә дә, сугылган кеше көтүче була. 52288 Көтүче янына тоткыннарның берсе якынлаша да аннан бераз гына икмәк сорый. 52289 Коту-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52290 Котчиха ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 52291 « Котылдык » исеме белән билгеле. 52292 Котыль-Мачий-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52293 Котып көнен күзәтеп була торган шәһәрләр * Норвегия : Лонгйир, Тромсө. 52294 Котып өстеннән очып узып, экспедиция Аляскада уңышлы рәвештә җиргә төшә. 52295 Котып станциясе бар ( 1926 елдан ). 1976 елдан утрауда тыюлык оештырылган. 52296 Котыпчы булу профессия белән генә түгел, бәлки географик эшчәнлек белән дә билгеләнә. 52297 Котыпчыларга кыюлык һәм батырлык, чыдамлык һәм хезмәт сөкәчәнлек кенә түгел, бәлки югары һөнәри осталык та хас. 52298 Котыш — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 52299 Котыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 52300 Котюрова ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 52301 Котяково ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл (элек — шәһәр). 52302 Коурак — Русия территориясеннән ага торган елга. 52303 Коура — Русия территориясеннән ага торган елга. 52304 Коуровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 52305 Кофанова — Русия территориясеннән ага торган елга. 52306 Кофе ыругының Иске Дөнья тропикасында, нигездә Африкада үсүче 40 тере билгеле. 52307 Кофун әкрен генә 538 елда Асука чорына күчә. 52308 Кохичу-Ах — Русия территориясеннән ага торган елга. 52309 Көһнә Үргәнеч ( — Иске Үргәнеч Көһнә — сәләмә, иске, борынгы; искергән; модадан чыккан. 52310 Кохтовязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 52311 Коча — Русия территориясеннән ага торган елга. 52312 Кочасъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52313 «Көч» дигән беренче шигырьләр китабы 1931 елда дөнья күрә. 52314 Кочебай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52315 Кочевала — Русия территориясеннән ага торган елга. 52316 Кочевная — Русия территориясеннән ага торган елга. 52317 Көчегән атамасы карчыгалар гаиләсеннән булган ерткыч кош исеменнән алынган. 52318 Көчек атамасы 1719 елда кушыла, аңа чаклы бу авыл Байхуҗа исемле була. 52319 Көчек бабай оныкларының бу елга буенда зу терлек утарлары торган. 52320 Көчек-Маяк — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 52321 Көчекнең улы Туктаргали Ырынбур һәм Каргалы бистәсе тирәләрендә сәүдә белән гомер итеп, 1080 (1675-1676) елда вафат була һәм шушы авылның каберлегендә җирләнә. 52322 Көчек — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 52323 Көчек Юлаев җитәкчелегендәге баш күтәрүчеләр көрәшне туктата, ә Сәет батыр җитәкчелегендәге икенче төркем хакимият белән килешүгә риза булмаган һәм көрәшне девам итә. 52324 Көчәнеш астындагы кабельләр белән сак булыгыз! 52325 Көчәнеше 95 В булган өч фазалы генераторның егәрлеге 230 кВт булган. 52326 Көчәнешнең физик концепциясе табигате буенча аналог, гамәлдә мөмкин булган дәрәҗәләрнең диапазоны чиксез. 52327 Көчәнеш нормаль дәрәҗәдән артыграк булгач, диодлар туры иелешле (үткәрүче) була башлыйлар. 52328 Көчәнеш трансформаторын куллану мантыйк (логика) саклау чылбырларын һәм үлчәү чылбырларын югары көчәнештән изоляцияләргә мөмкин итә. 52329 Кочердык ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 52330 Кочет-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 52331 Кочетовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52332 Кочеюлка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52333 Кочкарёва ярыгы (Кочкара) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52334 Кочкари ( ) — Чиләбе өлкәсенең Усть-Катав шәһәр округы составына керүче авыл. 52335 Кочкар — Русия территориясеннән ага торган елга. 52336 Кочкино ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 52337 Кочкино ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 52338 Кочкужмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 52339 Көч кулланып күтәрелешне бастыру уңышсыз булгач, хөкүмәт башкортларны көчләп христиан диненә күчерү сәясәтеннән баш тарткан, күтәрелешдә катнашучыларның гаебен кичерү һәм башка төрле мәрхәмәтлек вәгъдә иткән. 52340 Кочкурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52341 Көчле аяклары тырнатып азык табарга җайлашкан. 52342 Көчле баш авыртуыннан интеккән, бу авырудан аны Иешуа коткара. 52343 Көчле бодайның башкаларыннан аермасы шунда, аны түбән сыйфатлы онга кушкач, ул тегесен яхшырту сәләтенә ия. 52344 Көчле Бүләк — Татарстанның Азнакай районындагы юкка чыккан авыл. 52345 Көчле вирус инфекция авырулары (ОРВИ) арасына керә. 52346 Көчле җил — зур тизлеккә ия җил. 52347 Көчле контузия ала, озак кына лазаретта ятарга туры килә. 52348 Көчле күгәрчен үз авырлыгының өчтән бере кадәр, ягъни 80-90 грамм йөк күтәреп оча ала. 52349 Көчле өермә агач ботакларын сындыра, җирдәге җиңелчә предметларны очыртып алып китә. 52350 Көчле тавышлы булуымны белеп алган рота командиры капитан Куделивич, мине полк строевоеның башлап җырлаучысы итәргә теләп, приказ да биреп карады, гаупвахтага ябам дип тә янады.. 52351 Көчле тәэсир итешү атом төшенең төзелеше өчен җаваплы. 52352 Көчле тәэсир итешү һәм электромагнит тәэсир итешүе СР-симметриясен бозмый, ләкин зәгыйфь тәэсир итешүгә бәйле кайбер таркалышларда СР-симметриясе бозыла. 52353 Көчле ут ярдәмендә биналар җимерелә, немец гарнизонының күпчелеге шунда һәлак була. 4 танк, 3 штурм, 6 артиллерия орудиясе, 10 миномет, 12 пулемёт, 600 солдат юкка чыгарыла. 52354 Көчле һәм теләктәш булыйк, Рухландырсын безне татулык. 52355 Көчле һәм ягымлы сайрау буенча билгеле. 52356 Көчле яңгырлардан соң Кытайның ике зур елгасы, Хуанхэ һәм Янцзы даими рәвештә ярларыннан ташып тора. 52357 Кочма — Русия территориясеннән ага торган елга. 52358 Кочмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 52359 Кочмес ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 52360 Кочнево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 52361 Кочневское ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 52362 Кочневское ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 52363 Коч — Русия территориясеннән ага торган елга. 52364 Көч сынашырга туры киләчәген һәркайсы аңлый. 52365 Көчтегол — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 52366 Көч трансформаторларында чолганыш үткәргече гадәттә булган пространствоны эффектив куллану өчен (“үзәк” тәрәзәсендә тутыру коэффициентын арттыру өчен) квадрат формада була. 52367 Кочугаево ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 52368 Кочудек ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 52369 Кочумдек ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 52370 Кочура — Русия территориясеннән ага торган елга. 52371 Кочус — Русия территориясеннән ага торган елга. 52372 Көч һәм сыгылмалык Классик көрәш — көч һәм сыгылмалыкның катнашмасы. 52373 Көч ягыннан берничә тапкырга өстенрәк булса да, дошман гаскәрләре диңгез пехотачылары саклаган саклану сызыгын үтә алмады. 52374 Кошаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 52375 Кошай ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 52376 Кошарская — Русия территориясеннән ага торган елга. 52377 Кошбулак — Русия территориясеннән ага торган елга. 52378 Кошва ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52379 Көшел ( ) — Башкортостанның Дүртөйле районындагы татар авылы, Тәкәрлек авыл җирлегенә керә. 52380 Кошелга – Русия территориясеннән ага торган елга. 52381 Кошелевка ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 52382 Көшел, Юкәле, Юнтирәк авылларының өчесенә 279 йорт бар, 622 кеше яши. 52383 Кошенсай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52384 Кошка — Кече Чуран елгасы кушылдыгы. 52385 Кошканур ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 52386 Кошкаргариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52387 Кошкариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52388 Көшкәтбаш — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 52389 Кошкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52390 Кошкино ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 52391 Кошкино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 52392 Кошкино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 52393 Кошки ( ) — Самар өлкәсендә урнашкан сала, Кошки районының административ үзәге. 52394 Кошлар Азиянең уртача поясында яшиләр — Төркиядән Урта Азия аша Кытайга кадәр. 52395 Кошлардан тавык һәм попугайлар туберкулезга тиз бирешүчән. 52396 Кошларда ул ярым ачык күз йому пәрдәсе сыман, аларны очканда тузаннан һ б.ш. саклый. 52397 Кошлар җимлеге гадәттә ныклап агачка беркетелә, эленә. 52398 Кошлар күп, архипелагның көньягында «кош базарлары» булалар. 52399 Кошлар һәм җәнлекләр шулай нык эшләми: эт койрыгы торгызынмый. 52400 Кошман авылына нисбәте булган шәҗәрә—«Мөхәммәт Хәмитов шәҗәрәсе». 52401 Кошман авылыннан чыккан бабачы нәселләре Әлмәт, Баулы, Ярмәкәй төбәкләрендә очрыйлар. 52402 Кошман авылының мөселман авылы булганына бик күптән түгел. 52403 Кошман авылы оешу турында мондый риваять бар: «Кошман — бер елганың исеме. 52404 Кошман волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 52405 Кошман руслары Бишбатманга алар урынына килеп урнашканнар. 52406 Кошмансу — Русия территориясеннән ага торган елга. 52407 Кошман төп гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Кошман авылында урнашкан мәктәп. 52408 Кошман — элек рус авылы булган. 52409 Кошның 11 км биеклектә самолет белән бәрелеш вакыйгасы мәгълүм. 52410 Кошның каурыйлары ак төсендәге кара озын каурыйлар канатлар кырыенда белән. 52411 Кош — Русия территориясеннән ага торган елга. 52412 Коштаулы, Коштавыл — Татарстан Республикасының Апас районына керүче авыл. 52413 Кош тотучы сүз арасында «ябалак!» 52414 Кош - ул гаскәрнең вакытлы тукталышы урыны, хәрби ирәк (хәрби лагерь). 52415 Кошутино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 52416 Кошъелга — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 52417 Кощеевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52418 Көязбаш — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 52419 Көязе — Русия территориясеннән ага торган елга. 52420 Кояш Антарес янында 5° аз гына кимрәк төньяктарак ел саен 2 декабрьдә үтә. 52421 Кояш баганасы Көнбҗатыш Вирджиниядә кояш баганасы Кояш, яки яктылык, баганасы — Кояш чыкканда яки батканда аңардан вертикаль рәвештә сузылучы тасма. 52422 Кояш баю Төс - электромагнитик нурланыш оптик диапазонының субъектив сыйфатламасы, физик, физиологик, психологик факторларга бәйле һәм физиологик күрү сизүе нигезендә хасил була. 52423 Кояш белән Айдан Самрауның Һомай һәм Айсылу исемле кызлары бар. 52424 Кояш бу йолдызлыкта 19 гыйнвардан 15 февральгә кадәр була. 52425 Кояш бу йолдызлыкта 31 октябрьдән 22 ноябрьгә кадәр була. 52426 Кояш - иң билгеле сары кәрлә, G2V спектр сыйныфы, рөнтген нурларында төшерелгән Сары кәрлә — баш эзлеклелектәге зур булмаган йолдызлар төре, 1,8 - 1,2 Кояш массасына һәм 5000 - 6000 К өслек температурасына ия. 52427 Кояшка иң якынайган мизгелдә аларның аралыгы 200 астрономик берәмлек тәшкил итә. 52428 Кояш Киек Каз Юлы үзәгеннән 26 000 яктылык елы ераклыкта урнаша һәм аның тирәсендә 200 млн. 52429 Кояш Кояш системасы массасының 99,866 % эченә ала. 52430 Кояшлы далаларда үстерелгән бөртекләр, чыннан да, икмәк чималын күпкә яхшырткан. 52431 Кояшлы көндә казыктан хәзерге сәгать циферблаты кебек сызыклар сызылган мәйданга күләгә төшкән. 52432 «Кояшлы көн» повесте буенча язылган «Акчелән ташыганда» романы ( 1958 ), «Акчәчкә», «Тере чишмәләр» ( 1968 ) повестьлары популяр була. 5 томлык сайланма әсәрләре басылып чыга ( 1969 1973 ). 52433 Кояш массасыннан өч тапкыр зуррак булган йолдызлар эволюциясе гравитацион коллапс белән тәмамлана ала. 52434 Кояш нурланышы Җирдә тереклекне куәтләнә, климатка тәэмин итә. 52435 Кояшның абсолют йолдызча зурлыгы +4,83 m тәшкил итә. 52436 Кояшның зурлыгы 200 тапкыр артачак һәм Җир орбитасына җитәчәк диярлек (0,93 а.б. ). 52437 Кояшның лониттагы торышы килү белән яңгырлар чоры башлана. 52438 Кояшның спектр сыйныфына якын G, K, M спектр сыйныфындагы йолдызлар тирәли әйләнә торган планеталарда тереклек хасил булу өчен уңайлы шартлар бар. 52439 Кояшның фондагы йолдызлар (һәм офыкка) карата хәрәкәте авыл хуҗалыгы эшләрен җайга салырга мөмкинлек биргән тәкъвимнәр, ягъни календарьлар төзү өчен кулланылган. 52440 Кояшның һәм Җирнең язмышы 5 миллиард елдан соң Кояш кызыл зур йолдызга әйләнәчәк. 52441 Кояш – озын гомер, активлык, көч һәм эш сөючәнлек билгесе дә булып тора. 52442 Кояш очрагында энергиянең иң зур өлеше гелий водородтан синтезында чыгарыла. 52443 «Кояш патшабикәсе» бәйгесе үзәге Ферия дель Соль ( исп. 52444 Кояш системасы (күләм сакламаган) Кояш системасы — Кояш йолдызы һәм аның тирәсендә әйләнә торган табигый галәми объектлар белән планеталар системасы. 52445 Кояш системасында кече җисемнәр белән ике өлкә бар. 52446 Кояш системасында сакланган протопланета (4) Веста Протопланета — протопланета дискындагы эчке эрү чорын узган зур планета яралгысы. 52447 Кояш системасының иң кечкенә планета. 52448 Кояшсыманнарга төче суда һәм диңгезләрдә яшәүче иң түбән төзелешлеләрнең берничә дистә төре керә. 52449 Кояшта 30—60 минут эчендә катлама тулысыңча корып бетә һәм уалучан халәткә керә. 52450 Кояштан пешүләр вакытында куе чәйдән куелган компресслар авыртуны баса һәм тире ялкынсынуын киметә. 52451 Кояш тәкъвиме буенча яшәгән борынгы иранлы һәм төрки халыкларының ышануларына бәйле чара, язгы көн-төн тигезлеге чорына (19, 20, 21 йә 22 мартка) туры килә. 52452 Кояш тәкъвиме нигезендә тропик ел, ай тәкъвим — синодик ай озынлыгы ята, ай-кояш календаре шушы ике чорга нигезләнгән. 52453 Кояш тәкъвим киң таралганы — григориан тәкъвим (яңы стиль), унан алда булганы — б.э.т. 45 й. Рим императоры Юлий Цезарь тарафыннан кертелгән юлиан кәлиндәр (иске стиль). 52454 Кояш тирәсендә 4,6 ел период белән әйләнә. 52455 Кояш түгәрәге татар милли бизәге төшерелгән, аскы өлешенә "Татарстан" дип язылган кайма белән уратып алынган. 52456 Кояш чыгу һәм бату күренешен елына фәкать бер генә тапкыр күзәтеп була. 52457 Кояш шушы кызыл зур йолдыз дәверендә 100 миллион ел дәвамында булачак, аннан соң үзәгендәге ак кәрлә белән планетар томанлыкка әйләнәчәк. 52458 Кояш яктылыгы 98%ы Энцелад өслегеннән чагыла, шуңа күрә шул иярчен бик якты һәм салкын -241 С, ләкин кайбер урыннарында, мәсәлән Көньяк котыбында җылырак температура -128 С җитә. 52459 К.П.Берстель Атабай авылында барлыгы 576 татар кешесе яшәгәнлеген искәртә (Список 1908, №42, б. 123). 52460 К. П. Берстель белешмәсендә авыл Татар Мамадышы, Тәүгилде-Татар Танае (Татарско Мамадыш, Тавельдино-Татарско Танаево) дип бирелгән һәм анда 1293 татар һәм рус кешесе яшәгәнлеге искәртелгән. 52461 К. П. Берстель белешмәсендәге мәгълүматларга караганда, Иске Барыш (Югары Барыш) авылында 1217 татар кешесе көн күргән. 52462 К. П. Берстель белешмәсендә әйтелгәнчә, Татар Волчьясы авылында татарлар көн күргән. 52463 К.П.Берстель белешмәсендә күрсәтелгәнчә, Дәвеш авылында 807 татар кешесе яшәгән. 52464 К. П. Берстель җыентыгында Иске Кади авылында — 1980, Яңа Кадида 1488 татар кешесе яшәгәнлеге әйтелә. 52465 К. П. Берстель китабындагы мәгълүматларга караганда, Ходайголь (Ташкичү) авылында 815 татар кешесе исәпләнгән. 52466 К. П. Берстель китабында Олы Мәтәскәдә барлыгы — 1503, Югары Мәтәскәдә — 721, Тәмте-Мәтәскәдә 441 татар яшәве билгеләнгән. 52467 К. П. Берстель төзегән тарихи белешмә мәгълүматларына караганда, Мулла Иле авылында 2194 татар кешесе яшәгән. 52468 К. П. Берстель төзеп чыгарган тарихи белешмә мәгълүматларына караганда, Норлатта 3272 татар кешесе көн иткән. 1862 елның 21 апреле белән 1863 елның 21 апрель аралыгында Норлат авылы бер тарихи чыганакта җир өчен барган низагка нисбәтле рәвештә искә алына. 52469 К. П. Берстель хезмәтендә бу авылда 1020 рус кешесе яши дип әйтелә. 52470 К. П. Берстель чыганагында күрсәтелгәнчә, Күлтәстә 350 татар кешесе исәпләнгән. 52471 КПСС демократик платформасының эшен координацияләгән. 1990 елда "УНА-пресс АПН" информацион агентлыгының Украинадагы бүлегендә баш редактор, 1991 елда Халыкара мөнәсәбәтләр, икътисад, сәясәт һәм хокук институнтын оештырган һәм аның башында торган. 52472 КПСС әгъзасы (1952 елдан), Удмурт АССРдан СССР Югары Советының Союз Советы депутаты (3-4 (1950—1958) һәм 7-11 (1966—1989) чакырылышлары). 52473 КПСС әгъзасы, партоешмалар секретаре, авыл советы депутаты итеп сайланган. 52474 КПССның Башкортстан өлкә комитеты каршындагы партия мәктәбен (1949), КПСС ҮК каршындагы Югары партия мәктәбен тәмамлый ( 1955 ). 52475 КПССның Бозаяз районы комитеты органы булган. 52476 КПССның Кандра районы комитеты органы булган. 52477 КПСС Үзәк Комитеты каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясендә белем ала. 52478 КПСС ҮК Генераль секретаре Михаил Горбачев аппараты башлыгының ярдәмчесе итеп билгеләнә, турыдан-туры башлыгы Валерий Болдин була. 52479 Краб томанлыгы - SN 1054 үтә яңа йолдызның калдыклары Мәсәлән SN 1972E үтә яңа йолдызының яктылык сәләте NGC 5253 туган галактикасының яктылык сәләтенә караганда 13 тапкыр зуррак булды. 52480 Краевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52481 Краевы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 52482 Край 1938 елның 20 октябрендә төзелә. 52483 Крайда 29 меңнән артык елгалар бар, аларның гомуми озынлыгы — >90 000 км. 52484 Крайда барлыгы 10 000 файдалы казылманың чыганагы ачылган. 52485 Крайда бердәнбер Милли (татар) гимназиясе, махсус (коррекцион) мәктәп, ПУ-84 һәм аның базасында эшчәлек иткән Чайковский сәнәгат-гуманитар көллият (ЧПГК) филиалы. 52486 Крайның көньягында вегетация чоры 170-180 көнне тәшкил итә. 52487 Крайова армиясе Польшаның фашистларга каршы Каршылыгының төп оешмасы булган. 52488 Край үзәге – Краснодар шәһәре. 52489 Крайчикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 52490 Краков Австрия кул астында чагында, австриялеләр манарага үзгәртүләр кертә. 52491 Краковның тарихи үзәге — Висланың сул ярындагы Вавель калкулыгында. 52492 Краков поляк милли үзаңында аеруча зур рольне уйный, чөнки монда 1038—1596 елларда Польша башкаласы урнашкан булган. 52493 Краковта кинофестивальләр вә халыкара күргәзмәләр үткәреләләр. 52494 Кранах, Һарлемнан Корнелис, Й. ван Клеве, К. Майссейс, Ф. Һалс, Ф. Болл, А. Остаде һ.б); XI гасырда төзелгән, әмма XVI гасырда шактый үзгәртеп корылган изге Михаил чиркәве. 52495 Кран, инструменталь, машиналар төзү, тимерче һәм кою, лак-буяу, пыяла тарасы заводлары. 52496 Крапивная ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 52497 Красенка да, Новые Пенделки да, Орлов—Гай кордоныннан тәэмин ителгән һәм буйсынган. 52498 Красиловские ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 52499 Краски ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 52500 Красная Горка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 52501 Красная Горка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 52502 Красная Горка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 52503 Красная Дубрава авылы янында совет тупчылары өстенә 27 танк ташлана. 52504 Красная Заря — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 52505 Красная Звезда — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 52506 Красная Поляна — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 52507 Красная Поляна шәһәр тибындагы бистәсе һәм Төп Кавказ таулары сыртының көньягында урнашкан авыллар белән Сочи курорт шәһәре муниципаль берәмлекне тәшкил итә. 52508 Краснено авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 52509 Краснинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 52510 Красница — Русия территориясеннән ага торган елга. 52511 Красноармеец ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 52512 Красноармейская — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 52513 Красноармейский ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 52514 Красноармейский ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 52515 Краснобор ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 52516 Краснов кызыл лар җитәкчесе Дыбенко белән казаклар ларның тоткарлыксыз чыгару турында сүз куешты. 52517 Красново ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 52518 Красново ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 52519 Красногвардейский ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 52520 Красногорка ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 52521 Красногорская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52522 Красногорский — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 52523 Красногорск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52524 Красногоры ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 52525 Красногоры ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 52526 «Краснодар» 2014 елның җәендә «Краснодар» командасы арендага ала. 52527 Краснода́р крае́ – Рәсәй Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты, Көньяк федераль бүлгесе составына керә. 52528 Краснодар крае Туапсе районы биләмәләрендә ага. 52529 «Краснодар» футбол клубы ( ) — 2008 елда нигезләнгән Краснодар шәһәренең футбол клубы. 52530 Краснодубровск — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 52531 Красное ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 52532 Красное Поле — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 52533 Красное Поле ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 52534 Красное Село районы, татарча Кызыл Авыл районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. 52535 Краснозаводск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52536 Краснознаменск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52537 Краснокаменск ( ) — Русия Федерациясенең Байкал арты краенда урашкан шәһәр. 52538 Красноленинский ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 52539 Краснооктябрьский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 52540 Краснополка ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 52541 Краснополянское ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 52542 Красноречка — торак пунктлар атамасы: * Красноречка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 52543 Красносельск ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 52544 Красносельское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 52545 Краснослободск ( ) — Волгоград өлкәсенең Урта Актүбә районында кече шәһәр. 52546 Красносоколье ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 52547 Красноурал ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52548 Красноуфимск ( ) — Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр ( 1781 елдан ), Красноуфимск округының административ үзәге. 52549 Краснохолмский — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 52550 Красноярка ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 52551 Красноярка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52552 Красноярка ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 52553 Краснояр краенда тоткынлыкта булганда, 1948 елда яңадан сөргенгә хөкем ителә. 52554 Краснояровка ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск шәһәр округында урнашкан авыл. 52555 Краснояр — Русия территориясеннән ага торган елга. 52556 Красноярскидан 1000 километр төньяк-көнчыгыштарак урнаша. 52557 Красноярск крае, Хакас Республикасы, Кемерово өлкәсе биләмәләрендә ага. 52558 Красноярск крае һәм Саха Җөмһүрияте территориясендә. 52559 Красноярское ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 52560 Красноярск тимер юлында Лесосибирск станциясе, эре елга порты. 52561 Красноярск тимер юлында Минусинск станциясе. 52562 Красноярск тимер юлында станция. 52563 «Красный Богатырь» заводында татар эшчеләренең сәнгать түгәрәге җитәкчесе. 52564 Красный Бор районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 52565 Красный Бор — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 52566 Красный Бор — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 52567 Красный Восток — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 52568 Красный Ключ — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 52569 Красный Ключ — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 52570 Красный Кут ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 52571 Красный Маяк ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 52572 Красный Октябрь ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 52573 Красный — Русия территориясеннән ага торган елга. 52574 Красный Садок ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан бистә. 52575 Красный ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 52576 Красный Тенеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 52577 Красный Холм ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52578 Красный Яр — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 52579 Красный Яр ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 52580 Красный Яр ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 52581 Красный Яр ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 52582 Красный Яр ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 52583 Красный Яр ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 52584 Крахалевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 52585 Крахалиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52586 Кредит алучыларның гомуми җаваплылык системасын кертү акчаны кайтармау очракларын юкка чыгара. 52587 Крейсер «Киров»ны төтен пәрдәсе белән саклау. 52588 Крейсер фарватерны тикшерүләрдә һәм кораб юлларны саклау мәсьәләсендә катнашкан. 52589 Кременная — Русия территориясеннән ага торган елга. 52590 Кременские Выселки ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 52591 Кремёнки ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 52592 Кремлевка ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 52593 Кремлево ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 52594 Кремли ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 52595 Кремльне тупка тота башлыйлар. 52596 Кремль эченә яшеренгән хөкүмәт гаскәрләре фетнәчеләргә каршы ут ачалар. 52597 Кремний диодлар өчен “эчтәге” потенциал якынча 0,7 Вольтка тигез (германийдан ясалганнары өчен 0,3 В, Шоттки диодлары өчен 0,2 В). 52598 Кремянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52599 Кренделя — Русия территориясеннән ага торган елга. 52600 Крепостное право бирелгәннән сон ялланып киткән крестьяннар яңадан Кукмарага кайтканнар. 52601 Крепостной Җалаер — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 52602 Крәстиән гаиләсендә туган хәлдә, ул гомеренең соңгы елларына кадәр, авылдагы туганнары, абыйлары-энеләре белән элемтәсен өзми саклый. 52603 Кресты ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 52604 Крестьян депутаталарының Алабуга өяз корылтае хакимиятнең Советларга күчүе турында карар кабул итә. 52605 Крестьяннар атнаның алты көнен бояр тирендә бушка эшләгәннәр. 52606 Крестьяннарга авыр йөкләмәләр салынган: төзелеш вакытында шулай ук коллар хезмәтеннән дә нык рәвештә файдаланганнар. 52607 Крестьяннарга азык-төлекне бары тик кибетләргә генә тапшыру рөхсәт ителә, базарлар ябыла. 52608 Крестьяннарны камчы белән суктыру, мал-мөлкәтләрен талау, хатын-кызларны мәсхәрәләү һ. б. башбаштаклыклар халыкның көчле нәфрәтен уята. 52609 Крестьяннар, төзеләчәк гыйбадәтханәнең проекты раслануын көтеп тормыйча, мәчет төзелешен башлыйлар. 52610 Крестьяннар үзләренең изүчеләреннән шулай үч алганнар. 52611 Крестьян һәм солдат депутаталарының өяз шурасының беренче утырышында Вакытлы хөкүмәтнең комиссарын һәм земский управа рәисен кулга алу һәм шәһәрдән сөрү яклы була. 52612 Кретей (Кретей, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 52613 Крет — Русия территориясеннән ага торган елга. 52614 Крефелд ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 52615 Крещенское — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 52616 Крива — Русия территориясеннән ага торган елга. 52617 Кривая Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 52618 Кривая Дуброва ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 52619 Кривели ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 52620 Кривецкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 52621 Криводановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52622 Кривой Чумай — Русия территориясеннән ага торган елга. 52623 Криволапотное ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 52624 Криволуцкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 52625 Кривоозерки — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 52626 Крив-Сосьвинский — Русия территориясеннән ага торган елга. 52627 Кривушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52628 Кризис 22 августта ГКЧП әгъзаларын кулга алу һәм Горбачёвның хакимияткә кире кайтуы белән тәмамлана; 23 августта КПСС эшчәнлеге вакытлыча туктатыла. 52629 Кризиска каршы көрәшү сылтавы белән, фашист хакимияте төп икътисади тармакларны үз карамагына ала. 52630 Кризиска каршы чараларның эзлексез булуы Милли фронт эчендә таркаулыкка китерә, программа үзе дә үзгәреш кичерә. 1938 елның апрелендә оештырылган Эдуард Даадье хакимияте Милли фронт программасыннан тулысынча баш тарта. 52631 Кризислар турында 1966-ынчы елда чыккан ALPAC игъланында, 1970 елда перцептроннарның булмавында, 1973-енче елдагы Лайтхилл игъланында һәм 1987 елдагы lisp машиналар базары ишелүендә белеп була. 52632 Кризистан чыгу буенча гомуми программа юклыгы аркасында Франциянең икътисади хәле 30-нчы елларның ахырына тотрыксыз кала бирә. 52633 Кризис) яки акрынлап, литик (кара. 52634 Кример Халыкара арбитраж лигасы һәм Парламентара берлеккә нигез салучыларның берсе. 52635 Криницыны ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52636 Криничи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 52637 Криночевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52638 Криптарифмда бер үк цифрлар бер үк хәрефләр аша шифрлана, ә төрле цифрларга төрле хәрефләр туры килә. 52639 Криптарифмнар логик фикер йөртү буенча күнегүләр рәтендә бик мөһим урын алып торалар. 52640 Криптарифмнар ниндидер бер арифметик гамәл (кушу, алу, тапкырлау, бүлү) кулланып төзелә. 52641 Криптарифмнарны татар телендә төзүче авторларның иң билгелесе буларак Ринат Нуруллинны күрсәтергә була. 52642 Криптарифмнар татар теле нигезендә күп төзелмәгән. 52643 Криптозойлар Фальсификация: Канатлы шакалопа Бу бүлектәге систематика мөмкинле генә, төгәл белешмә юк, шуңа күрә аны дөреслеккә кабул итмәгез. 52644 Криптозоология эзләгән хайваннар кыскартылып криптозойлар дип атала Я познаю мир:Загадочные животные:Дет. 52645 Кристаллар очып төшкәндә горизонталь халәтне алырга тырышалар, һәм кояш баганасы төре аларның үзара торышына бәйле. 52646 Кристалл детектор гамәлдә эшләүче җиһазга Гринлиф Витье Пикард тарафыннан әверелдерелгән. 52647 Кристаллы, метаморфик һәм утырма токымнарыннан төзелгән. 52648 Кристи 60 детектив роман, 6 мәхәббәт роман, 19 хикәя җыентыгы чыгарды. 52649 Кристиан Бэйл төшкән танылган фильмнар арасында «Эквилибриум», «Бэтмен» трилогиясе, «Престиж», «Терминатор: котылу», «Джонни Д.», «Көрәшче» кебек фильмнар бар. 52650 Кристина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,7 километр озынлыкта булган кратеры. 52651 Кристофер Нолан исә Бэтменга багышланган трилогия төшерә. 52652 Критерий — телне туган тел дип санаучыларның якынча саны (10 миллион кешедән күбрәк сөйләшкән телләр). 52653 Критның көньяк яр буенда Төньяк-Африка климатик зонасы булу сәбәпле, җәен температура югарырак, ә кышлар җылырак. 52654 Критның туристик истәлекле урыннары үз өчен ала: Кносс, Малья, Фест, Гортина һ.б.археологик казылмалар; Ретимнондагы венециан сарае, Самарий тарлавыгы, Лассити яссытаулыгы һәм Зевс мәгарәсе. 52655 Критта 650000 кеше яши ( 2005 елгы мәгълүмат буенча). 52656 Критта табылган зәйтүн мае өчен иң борынгы чүлмәкләр БЭК 4 меңьеллыкка карый. 52657 Критта, эшкәртү өчен җитәрлек сулы һәм уңдырышлы туфраклы, тауда урнашкан җирләр күп. 52658 Криуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 52659 Криштиану Роналду үзенең иң зур казанышларын шушы Инглиз клубында ирешә. 52660 Криштиану Роналду үз спорт карьерасы Спортинг яшьлек клубында башлый. 2003 елда Спортинг Манчестер-Юнайтедны җиңә, һәм МЮ баш тренеры Алекс Фергюсон сәләтле уенчыны Манчестер-Юнайтедка чакыра. 52661 Кровер урынына Дейв Фостер килә. 52662 Крожечна — Русия территориясеннән ага торган елга. 52663 Крозе утраулары ( ) — Һинд океанында урнашкан утраулар төркеме. 52664 Крокодил Борынгы Мисырның төрле өлкәләрендә илаһилаштырылган крокодилларга табыну күзәтелгән. 52665 Крокодилларның башка ботагы — мезозухияләр — триасның азагында барлыкка килгәннәр һәм юрада аларның бөек вакыты башланган. 52666 Крома — Русия территориясеннән ага торган елга. 52667 Кроммелинк әсәре, режиссер Рифкать Исрафилов ) спектаклендәге Бруно роле өчен («Иң яхшы ир-ат роле» номинациясендә). 52668 Кромница — Русия территориясеннән ага торган елга. 52669 Крона – Европа илләре арасында Швециягә үз мөстәкыйльлеген сакларга булыша. 52670 Кронштадтка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 52671 Кронштадт ( ) — Русия Федерациясенең Санкт-Петербург федерация әһәмиятендәге шәһәре эчендә урашкан шәһәр. 52672 Кропачи ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 52673 Кропивницкий ( ) — Украинаның үзәк өлешендә урнашкан шәһәр, Кировоград өлкәсенең административ үзәге. 52674 Кропоткин ( ) — Краснодар краенда урнашкан шәһәр, Кавказ районының админстратив үзәге. 52675 Кротово авылы – Смоленск өлкәсе Ярцево районы составына кергән авыл. 52676 Крохалевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52677 Крошиловская — Русия территориясеннән ага торган елга. 52678 Кругловище — Русия территориясеннән ага торган елга. 52679 Круглово ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 52680 Крупень (Ропля) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52681 Крупинцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 52682 Крутаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52683 Крутая Гора — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 52684 Крутая ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 52685 Крутая Лата — Русия территориясеннән ага торган елга. 52686 Крутая — Русия территориясеннән ага торган елга. 52687 Крутая (Садиюн) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52688 Крутейка ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 52689 Крутенский ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 52690 Крутик ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 52691 Крутиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52692 Крутихинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 52693 Крутоберега — Русия территориясеннән ага торган елга. 52694 Крутобережка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52695 Крутовалка-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 52696 Крутое ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 52697 Крутой Лог ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 52698 Крутой Лог ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 52699 Крутой — Русия территориясеннән ага торган елга. 52700 Крутой ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 52701 Круторечка ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 52702 Крутотыла ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 52703 Крутояр — Бакурка елгасы кушылдыгы. 52704 Крутоярский ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 52705 Крутцы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 52706 Круть-Балта — Русия территориясеннән ага торган елга. 52707 Кручёная — Русия территориясеннән ага торган елга. 52708 Крушма — Русия территориясеннән ага торган елга. 52709 Крылатовский ( ) — Свердловск өлкәсенең Ревда шәһәр округы составына керүче авыл. 52710 Крыловка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 52711 Крылов мәсәлләре - мәшһүр гыйбарәләр чыганагы булып тора. 52712 Крылово ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 52713 Крылово ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 52714 Крыловцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 52715 «Крылья Советов» футбол клубы ( ) — 1942 елда нигезләнгән Самар шәһәренең футбол клубы. 52716 Крымов Петроградта Керенский белән сөйләшүгә бара, сөйләшүләрдән соң ул үз-үзен үтерә. 52717 Крысановы ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 52718 Крысаны ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 52719 Крысовщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52720 Крысовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 52721 Крюковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52722 Крюково ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 52723 Крюковцы ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 52724 Крючевка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 52725 Кряжевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52726 Кряжевской ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 52727 Кряжим — Кыдады елгасы кушылдыгы. 52728 Крячевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52729 КС-6 ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Нефтеюганск районына керүче авыл. 52730 Ксерофит буталар, сирәк урманнар, үзәктә һәм көньякта мәңге яшел тропик урманнар бар. 52731 Ксианда 711 елда ясалган йингун бронза чаңы. 52732 Ксилография Ксилография – китап битләре бакыр пластинкага яки агач тактага уеп язу, ягъни гравюра ысулы белән күбәйтелә. 52733 Кстинино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 52734 Кстининского дома отдыха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 52735 Кстово районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 52736 К.: Татарстан китап нәшрияты, 2012, 218 бит. 52737 К.т.в.к. булганда ешрак аяк кан тамырлары, туры эчәк кан тамырлары үрелмәсе (кара: Геморрой), сирәгрәк үңәч һәм ашказаны, бавыр (бавыр циррозы, порталь гипертензия), орлык бавы һ.б. кан тамырлары зарарлана. 52738 К.Тинчурин 1922 елны Казанга чакырып кайтарыла һәм аңа Татар дәүләт театр труппасы оештыру бурычы куела. 52739 К.Тинчурин болар белән генә чикләнмичә, газета-журнал битләрендә күпсанлы хикәяләр бастыра, чорның шактый катлаулы вакыйгаларына үз бәясен биреп бара. 52740 К.Тинчурин исемендәге драма һәм комедия театры артистлары арасында Люция Фарсинаның исеме мактаулы урыннарның берсен били. 52741 К. Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театрында озак еллар Булат Вакыйф улы бизәгән «Җилкәнсезләр» (К. 52742 К.Тинчуринның артистлык таланты тиз ачыла. 52743 КТӨК конференцияләр арасында фирка оешмасының агымдагы барлык эшләре белән җитәкчелек итә, фирка сәясәтен гамәлгә ашыра, аның югары органнары күрсәтмәләрен үтәүне оештыра һәм башкара; аңа фирка һәм сов. 52744 Куагы биек, куәтле, яшь чагында туры торучан, картая төшкәч бераз җәенке. 52745 Куагы уртача зурлыкта, җәенке, яшь ботаклары аксыл коңгырт. 52746 Куакбаш — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 52747 Куаклар чишмәсе — Ак чишмә белән Ибли чишмәсе арасында. 52748 Куаклы — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 52749 Куакчылларда, мәсәлән, уснеяда радиаль төзелешле булганга аскы кабык юк. 52750 Куакчыл лишайниклар Катламаның куакчыл төре — иң югары үсешлесе. 52751 Куандык районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 52752 Куара — Русия территориясеннән ага торган елга. 52753 Куафо — Русия территориясеннән ага торган елга. 52754 Кубан елгасының уң ярында, Азак һәм Кара диңгезләрдән 120—150 километр ераклыкта. 2010 елның җанисәбе буенча шәһәрдә 744 995 кеше яши. 52755 Кубань Александр Филимонов җитәкчелегендә Казак Кубань хөкүмәте шулай ук яңа хакимиятен танымады. 14 мартта Иван Сорокинның кызыл гаскәрләре Екатеринодарны алалар. 52756 Кубань Александр Филимонов җитәкчелегендә Казак Кубань хөкүмәте шулай ук яңа хакимиятне таныый. 14 мартта Иван Сорокинның кызыл гаскәрләре Екатеринодарны алалар. 52757 Кубань армиянең казак частьләре күпләп пленга бирелә, кызыллар яки "яшелләр" ("зелёные") ягына күчә башландылар. 52758 Кубань Июньдә 8 000 санлы Иреклкләр армиясе үзенең икнчен походны башлана (Икенче Кубань походы). 52759 Кубань комсомолының Н. Островский исемендәге премиясе лауреаты ( 1974 ). 52760 Кубань су бассейны округы 06 коды белән билгеләнә. 52761 Кубань су бассейны округы — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 52762 «Кубань» футбол клубы ( ) — 1928 елда нигезләнгән Краснодар шәһәренең футбол клубы. 52763 Куба – Русия территориясеннән ага торган елга. 52764 Куба һәм Хувентуд утравында таралган. 52765 Кубдымо — Русия территориясеннән ага торган елга. 52766 Күбәк — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 52767 Күбәк — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 52768 Күбәк Тау дигән күрше авылдагы 62 мөселман ир-аты һәм 60 мөселман хатын-кызы шушы ук мәхәлләгә караган. 52769 Күбәк — топоним, авыл исеме. 52770 Күбәк урта мәктәбен тәмамлагач, колхозда механизатор булып эшли. 52771 Күбәләк — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 52772 Күбәләк кортлары кара төстә, зәңгәрсу чыгынтылы һәм ян-ягыннан кызгылт сары таплы, озынлыгы 50 мм га кадәр җитә. 52773 Күберәк урын «ГЕРБ» партисе яулалды. 2009 елның 27 июленнән башлап «ГЕРБ»ның башлыгы Бойко Борисов үз вазифаларына тотынды. 52774 Кубереньгарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 52775 Кубертен проектның кирәклеген, мөһимлеген һәм тормышчанлыгын күрсәтер өчен Халыкара Олимпия комитетындагы Маҗарстан вәкиле Кеменидән килгән хатны да күрсәтә. 52776 Күбесе (2002 ел) православ христианнар - 6 371 584 кеше (85,0 %), католиклар - 410 976 кеше (5,5 %), мөселманнар - 239 658 кеше (Косоводан тыш) (1,1 %), протестантлар - 80 837 кеше. 52777 Күбесе агач башларында яши. 52778 Күбесе башка якларга китеп барырга мәҗбүр булганнар. 52779 Күбесе беренче имезүчеләргә баш биргәннәр. 52780 Күбесе заповедникларда яши (Сихотэ-Алин, Лазовской һ.б.). Юлбарыс МСОП, РФ һәм региональ Кызыл китапларга кертелгән. 52781 Күбесе микробиологиядә микроблар үрчетү өчен туклыклы тирәлек сыйфатында кулланыла торган агар-агар һәм йод табу өчен чимал булып хезмәт итә. 52782 Күбесе Молдавияда һәм Украинада яши. 52783 Күбесенең агачларга үрмәләү өчен койрыклары бар. 52784 Күбесенең конструкциясе феррит кәтүк тирәли уратылган эмаль белән изоляцияләнгән чыбыктан (магнетик чыбык) гыйбарәт, чыбыгы тышкы якта була, шулай да кайберләрендә чыбык тулысынча феррит эчендә була һәм "экранланган" дип атала. 52785 Күбесенең муенында һәм башының алгы өлешендә йоннары аз. 52786 Күбесенчә аркылы-буйлы мускул тукымасыннан төзелгән, йөрәк диварының төп өлеше. 52787 Күбесенчә ачык һәм чуар төстәге күбәләкләр, кайберләреннән тыш, уртача зурлыктагы юан гәүдәле. 52788 Күбесенчә балык белән туклана. 52789 Күбесенчә бөҗәкләр, өлешчә бөртекләр белән тукланалар. 52790 Күбесенчә бу — мальталеләр, финикиялеләрдән формалашкан халык. 52791 Күбесенчә бу сөргеннәргә җибәрелгәннәр, Ак диңгез белән Балтыйк диңгезен бәйләүче каналны төзүендә эшләтелгән һәм Соловки утраулары ГУЛАГларыннан тоткыннары, һәм якын тирә авыл халкы иде. 52792 Күбесенчә, әлеге гадәт монархларны тәхеткә утырту тантанасыннан алынган. 52793 Күбесенчә җирдә җәяү йөри, әмма яхшы оча. 52794 Күбесенчә зур булмаган, озынлыгы буенча 4 метрга кадәр агачлар. 52795 Күбесенчә ике мәгънәдә кулланыла. 52796 Күбесенчә интеграль микросхемалар составында, башка тип резисторларны кулланырга мөмкин булмаганда яки технологик булмаган вакытта, кулланыла. 52797 Күбесенчә «йолдызлар яңгыры» җир өслегендә ноябрь айларында күзәтелә; бу «Тампеля-Татла» дип исемләнгән кометаның койрык өлеше тыгыз атмосфера катламына тиюдән барлыкка килә. 52798 Күбесенчә каенлыкларда, наратлы каенлыкларда һәм киң яфраклы урманнарда төркем-төркем булып үсә; июльдән алып сентябрьгә кадәр очрый; каен белән микориза хасил итә. 52799 Күбесенчә кара юмор һәм макабр элементларына нигезләнгән заманча фильмнар остасы булып танылды. 52800 Күбесенчә кар сулары исәбенә туена. 52801 Күбесенчә керәшен халкы яши. 52802 Күбесенчә континенталь климат хөкем сөрә, ә шактый киң төньяк-көнбатыш территориядә - Альп климаты. 52803 Күбесенчә, мемориаль функциядән башка һәйкәлләрнең максаты юк. 52804 Күбесенчә мишәрләр яшәгән Аллагол волостеннән 1892 елда Русиянең төрле шәһәрләренә 2491 кеше сәүдә итәргә чыккан. 52805 Күбесенчә Нидерландларның Фрисландия провинциясендә таралган, шулай ук башка илләрдә дә фриз телендә сөйләшүчеләр бар. 52806 Күбесенчә татар халык җырлары, сирәк очрый торган язмалар, югалып барган җырлар, халык җәүһәрләре эфирда яңгырый. 52807 Күбесенчә төрки телләрдә кулланыла. 52808 Күбесенчә ул кеше кыяфәтендә күренгән. 52809 Күбесенчә ул Кытайдан төньякка һәм көнбатыш якка таба яшәүче, гадәттә тышкы күренеше белән Европеоид яки өлешчә Европеоид расадан булган халыкларны билгеләү өчен кулланылды. 52810 Күбесенчә урман кошлары, азыкларын җир өстеннән эзлиләр. 52811 Күбесенчә яз-көз айларында, кояш чыкканда яисә батканда күренәләр. 52812 Күбесенчә яшерен энергия һәм яшерен матдәдән төзелгән дип саналган галәмнең икеседә әлегә яхшы өйрәнелмәгән. 52813 Күбесе ортодокс чиркәвенә караган Көнчыгыш Аурупа илләрендә 988 ел тирәсеннән яңа ел 1 сентябрьдан башланган иде. 52814 Күбесе рус милләтчеләре, уң оешмалар, шул исәптә язучы Солженицын Столыпинны бик хөрмәтли. 52815 Күбесе тарихчылар бу мәгълүмат дөреслеген шик астына куялар. 52816 Күбесе урта диалектның бәрәңге сөйләшендә сөйләшәләр. 52817 Күбесе яр ярындагы суларда яшәгәннәр һәм, бүгенге крокодиллар — эвзухияләр кебек, ярга чыга алганнар, калганнары (метриоринхлар) - диңгез сөйрәлүчеләре булганнар. 52818 Кубия — Русия территориясеннән ага торган елга. 52819 Куб нигезендә додекаэдрны төзү. 52820 Кубовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52821 Кубра — Русия территориясеннән ага торган елга. 52822 Кубрат VII йөзнең 50 нче еллар ахыры—60 нчы еллары башында үлгән (кайберәүләр иртәрәк, төгәлрәк вакытны күрсәтәләр — 642 елда, диләр). 52823 Кубрат исеме беренче тапкыр Төрки каһанлыгы заманына караган Орхон язмаларында очрый һәм "нигезләүче" мәгънәсенә туры килә. 52824 "Кубрат кабере" түбәсе (сул як). 52825 Кубратның уллары Кавказ алды тирәсендәге көньяк төбәкләргә генә хуҗа булып калганнар. 52826 "Кубрат патриций тамгасы" язуын ташыган балдак һәм сабында хач рәсемнәре булган зиннәтле кылычның булуы яклый дип күренә. 52827 Кубрат ханның балдагында язылган шул чор Рим һәм Константинополь империяләрендәге югары дәрәҗә сенаторларга гына бирелә торган πατρίκιος/затлы шәхес (ингл.) титулы анарга шул ук арада бирелгән дип исәпләнелә. 52828 Кубрат ханның туган елы билгесез булу сәбәпле, анын Константинопольда уздырган вакыты турында бернинди мәгълүмат юк, шулай да Император Ираклий I нең (ингл.) патша булган заманына ( 610 – 641 ) карыйдыр. 52829 Кубрат хан үлеменнән соң Кубрат ханга һәйкәл Бу чорда Бөек Болгар җирләре көнчыгыштан һөҗүм итеп торучы хәзәрләр тарафыннан нык киметелгән булган. 52830 Күбрәк балалар турында һәм балалар өчен яза. 52831 Күбрәк баш рольләрдә яшь кызларны уйный. 52832 Күбрәк вакытын урман буйларында, сирәк агачлыкларда, куаклыклар һәм яшь агач араларында уздыра. 52833 Күбрәк вакыт яшеренеп торган җиреннән һөҗүм итә. 52834 Күбрәк витаминнар куллану, тынычлыкны саклау таләп ителә. 52835 Күбрәк Джоан К. Роулинг псевдонимы белән мәгълүм. 64 телгә тәрҗемә ителгән Гарри Поттер турында романнар сериясе авторы булып дөньякүләм танылган шәхес. 52836 Күбрәк диетик ризык буларак билгеле. 52837 Күбрәк « Дуслар » сериалында Рэйчел Грин роле белән мәшһүр. 52838 Күбрәк Дуслар сериалында Чендлер Бинг роле белән мәшһүр. 52839 Күбрәк елга һәм күл буендагы куе куаклыкларда яки куаклар үскән сазлыкларда, дымлы туфраклы урманнарда очрый. 52840 Күбрәк исә резистор термины кулланыла. 52841 Күбрәк Кристофер Ноланның «Бэтмен» трилогиясендә Бэтмен ролен башкаруы белән танылган. 52842 Күбрәк мәҗбүрилеккә нигезләнгән бу процесс Мәскәүдә эшләнгән план нигезендә Мәскәү вәкилләре күзәтүендә гамәлгә ашырылган. 52843 Күбрәк төнлә актив була. 52844 Күбрәк ул ике күләмле франшиза: "Йолдыз сугышлары" һәм Индиана Джонс турындагы фильмнар булдыруы белән танылган. 52845 Күбрәк яшь бәбәкләр үссен өчен, чәй куагын һәр елны яз көне очтан кисәләр һәм ул үзенчәлекле формага керә. 52846 Куб — Русия территориясеннән ага торган елга. 52847 Күбчелеге үз номерларына ия - IMEI. 52848 Кубыз һәм думбыра үзенчәлекләрен берләштергән кумбра уен коралын уйлап табучы. 52849 Куваева ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 52850 Кувакуш ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 52851 Кувал дигәннәр, куылып килгәннәр бит, әүвәле Кувал булган ул, аннары Кавалга үзгәргән. 52852 Куватал (Зур Куватал) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52853 Кувашор — Русия территориясеннән ага торган елга. 52854 Күвәйт ( гар. كويت), рәсми исеме – Күвәйт дәүләте ( гар. 52855 Күвәйтнең Бөекбритания кулына күчүенә киртә булыр өчен 1871нче елда Госманлы дәүләте Күвәйткә гаскәр кертә, тик бер әйбергә дә ирешми. 52856 Кувшинка — Идел елгасыныж кече уң кушылдыгы. 52857 Кувшинское ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 52858 Кувыково — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 52859 Куганакбаш — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 52860 Куганак елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 52861 Куганак — Русия территориясеннән ага торган елга. 52862 Куганар — Русия территориясеннән ага торган елга. 52863 Куга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52864 Күгәй — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 52865 Күгәлнә — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 52866 Күгәрек, резервуарларның эчке катламы, сероводород, ацетамид (тычкан исе), аш серкәсе, әчегән кәбестә, химик препаратлар исләре һ.б. барыннан да ешрак очрый. 52867 Күгәрчен 20 еллап яши, шуның унбиш елын почта хезмәтендә файдаланырга мөмкин. 52868 Күгәрчен — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан зур татар авылы. 52869 Күгәрчен — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 52870 Күгәрчен йомыркадан чыгып 8 көн үткәч, аның аягына дәүләт гербы, туган көне һәм номеры язылган тимер балдак кидергәннәр. 52871 Күгәрчен мәктәбенә күрше авыллардан да балалар йөреп укый. 52872 Күгәрчен районы 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән барлыкка килгән. 52873 Күгәрчен районы хакимиятенең Шәһит Ходайбирдин премиясе белән бутамаска. 52874 Күгәрчен чишмәсе Күгәрчен авылына бара торган якка урнашкан өчен шулай аталган. 52875 Күгидел — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 52876 Куглюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52877 Кугуки ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 52878 Кугутык (Аралча) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52879 Кугушерга ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 52880 Кудако — Русия территориясеннән ага торган елга. 52881 Куданга (Курденьга, ЛаТынга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 52882 Куда-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 52883 Кудаша — Русия территориясеннән ага торган елга. 52884 Кудаш — Татарстанның Бөгелмә районы биләмәләрендә ага. 52885 Кудепста — Русия территориясеннән ага торган елга. 52886 Кудинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 52887 Кудренок — Русия территориясеннән ага торган елга. 52888 Кудрина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52889 Кудриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52890 Кудрявка — Урта Чебенле елгасы кушылдыгы. 52891 Кудя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 52892 Куе агачлар, куаклыклар арасыннан шаулап аккан мул сулы елга ( Калмыя ) ярына тукталалар. 52893 Куе кызыл эмаль белән капланган кабарынкы йолдыздан як - якка нурлар сибелә. 52894 Куелу вакыты - 1956 ел. 52895 Куендат — Русия территориясеннән ага торган елга. 52896 Куерак төс белән искерәк төбәкләр билгеләнгән. 52897 Куергазы — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 52898 Куергазы башкорт теленнән тәрҗемә иткәндә “елга башы” дигәнне аңлата. 52899 Куер-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 52900 Куерык акрынлап тыгызлана һәм кан тамырының зарарланган урынын томалап, кан агуын туктата. 52901 Куәт җайланмалары канатлар астында урнашкан, тулы йөкләнешле Boeing 737 очкычында двигательләр 46 см җир өстендә тора. 52902 Куе төс белән милли район статусында булу еллары күрсәтелгән. 52903 Куе тропик яшеллеккә төренгән, рәсемдәге кебек матур бу шәһәр материкта һәм утрауларда җәелеп утырган. 52904 Куәт тарафлары Куәт куллануының ике капма-каршы фәлсәфәсе бар — Якты тараф һәм Кара тараф, тагын "Кара джедайлар" дип аталган төркем бар, алар Куәтнең якты һәм кара тарафларына тиң. 52905 Куҗабак — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 52906 Куҗай — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 52907 Күҗәкә — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 52908 Куженер География Чиктәшлек Тарих Куженер районы 1935 елның 25 гыйнварында барлыкка килгән. 52909 Куженерка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 52910 Кужолок – Русия территориясеннән ага торган елга. 52911 Күз авырулары — кешенең күрү анализаторының органик һәм функциональ зарарлануы, аның күрү сәләте чикләнүе, һәм шулай ук күзнең өстәлмә апаратының зарарлануы. 52912 Кузай — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 52913 Кузаклары җирдән диярлек үк башлана. 52914 Куза — Русия территориясеннән ага торган елга. 52915 Кузбай — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 52916 Күз — баш сөягенең күз чокырында урнашкан пар орган. 52917 Кузвель — Русия территориясеннән ага торган елга. 52918 Кузгалак Яхшый — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 52919 Күзе бәйләнгән уенчы аларны тотып калырга тырыша. 52920 Күзе бик зурдан алып (очар тиен) тире астында яшеренгән яралгы хәлендәгегә кадәр (сукыр тычканнар). 52921 Күзе бөтенләй күрмәсә дә, анда күзлеләр дә төзәтә алмаган сәгатьләрне төзәтү осталыгы булган. 52922 Кузель — Русия территориясеннән ага торган елга. 52923 Күзәнәкләре күперчекләр белән тоташкан кайбер колониаль бактерияләр үзенә бер төрле җепселле структуралар барлыкка китерәләр. 52924 Күзәнәкләрнең аркылы тышчасында бер кечкенә тишек (перфорация) урнаша, аның аша үткән плазмодесмалар ярдәмендә күзәнәкләр бер-берсе белән тоташа. 52925 Күзәнәктә бер яки берничә төш һәм пластидлар, яисә пигментлы хроматофорлар урнаша. 52926 Күзәнәк тышчасы калынаю сәбәпле, ксилема механик функцияне дә үти. 52927 Кузеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 52928 Кузери — Русия территориясеннән ага торган елга. 52929 Күзәтелгән галәмдә галактикалар саны 100 миллиардтан (10 11 ) күбрәк булуы ихтимал. 52930 Күзәтелгәннәрнең иң әһәммиятлесе - дәвамында җенси әгъзалары, аеруча гениталияләр, торышындагы үзгәрү. 52931 Күзәтелә торган Галәмнең өлеше тик матдәдән тора, антиматдәдән торган өлешләре табылмаган, ягъни матдәнең һәм антиматдәнең асимметриясе - Галәмнең барион асимметриясе күзәтелә, аның сәбәпләре - физиканың чишелмәгән мәсъәләләренең берсе. 52932 Күзәтмәү Гравитацион кырның чиктән тыш зәгыйфьлеге сәбәпле аерым гравитонны табу хәзерге вакытта мөмкин түгел. 52933 Күзәтү 1933 елда Поль Дирак антиматдә һәм антидөнья булуын фараз итә. 52934 Күзәтү вакыты эчендә теркәлгән экстремаль температуралар: * максималь — 38,5 °C (Кент графлыгы, 2003 елның 10 августы ). 52935 Күзәтү Җир шарында барлыкка килгән күпсанлы аерым җәмгыятьләр бер-берсеннән нык аерылганнар, һәм бу үзенчәлекләрнең күбе бүгенгә кадәр күзәтелә. 52936 Күзәтүләрнең зур запасы белән һәм языла торган теманы яхшы белеп иҗат ителгән бу әсәр сугышка каршы протест, сугыш аркасында бик күп бәлаләргә юлыккан хатын, ана һәм гаилә күзаллавына нигезләнгән протест. 52937 Күзәтүләр шартлары Йолдызның көньяк авышы 53 градус диярлек тәшкил итә, шуңа күрә аны Төньяк ярымшарда тик төньяк киңлекнең 37 градусыннан көньяктарак күзәтергә була. 52938 Күзәтү манарасы Оешмасының үз басмаларында тетраграмматонның әйтелешен торгызу максаты юк. 52939 Күзәтү-өйрәнүләр Монголиянең изолировать ителгәне һәм хәкимяте сәясәте бу ил фаунасын чит илләр зоологлары өчен япкан, шуңа күрә без бу җан иясе турында бик аз беләбез. 52940 Күзәтү Питер Брюгель (кечесе), Салымнар туплаучысы, 1640 Салымнарның хокуки һәм икътисади билгеләмәләре аерылып тора - икътисадчылар хөкүмәтләргә ясалган күп трансферларны салым дип күрми. 52941 Күзәтүчегә пространстводан концентрик әйләнәләр (дугалар) буенча төрле төстәге яктылык чыга кебек күренә (яктылык чыганагы күзәтүче артында булырга тиеш). 52942 Күзәтүченең болытка төшкән шәүләсе янындагы төсле дуганы хәтерләтә. 52943 Күзәтүчән, күргәнен хәтердә калдыручан булуы белән аерылып торган. 52944 Күзәт һава көчләренең иң танылган очкычы - U-2 ( АКШ ): 20 км югарыдан күзәтү алып бара ала. 52945 Күзәтчелектә 1943 елда Кызыл Гаскәр Новороссийск һәм Тамань шәһәрләрен азат иткәннән соң, Диңгез буе Гаскәр штабы чигенүче алман гаскәренең тылына тәҗрибәле күзәтчеләрне җибәрү турында карар итә. 52946 Куз-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52947 Кузига — Русия территориясеннән ага торган елга. 52948 Кузина — Русия территориясеннән ага торган елга. 52949 Кузи — Русия территориясеннән ага торган елга. 52950 Күз кабаклары әйләнгәндә һәм 3 нче кабак деформацияләнгәндә, операция ясыйлар. 52951 «Күз карасы», «Ак сыерчык» китаплар авторы. 52952 Күз куышлыгы эчендәге аның арткы өлеше конъюнктива гөмбәзе (fornix conjunctivae) дип атала. 52953 Күзлек зурайтып яки кечерәйтеп күрсәтә торган ике линзадан, пыяла яки пластмас кысалардан гыйбарәт. 52954 Күзләре баш чыгымы белән бүленгән. 52955 Күзләре зур, тере, колаклары туры торган, тар, бигрәк тә озын һәм хәрәкәтле, өске ирене шома, һәм алты коренной теш һәр казналыкта. 52956 Күзләре зур, ялтырап тора, баш артында тоташалар. 52957 Кузлы — Тәтер елгасы (Дим бас.) кушылдыгы. 52958 Күзнәй районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 52959 Күзнең барлык диярлек структуралары тиешле оптик җиһаз һәм линзалар ярдәмендә карала ала. 52960 Күзнең медиаль почмагыннан конъюнктива яшь итенә (caruncula lacrimalis) чаклы калынайган. 52961 Күзнең төсле катлавы ак диярлек. 52962 Күзнең фиброз тышчаның 5/6 тәшкил итә. 52963 Күзнең эчке басымы билгеле бер дәрәҗәдә (уртача күләме 14 – 16 мм тер. 52964 Кузнецк (Күзнәй, ) — Русиядә шәһәр, Пенза өлкәсенең халык саны буенча икенче шәһәр. 52965 Кузнецкое ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 52966 Кузнецова ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 52967 Кузнецовка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 52968 Кузнецовка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 52969 Кузнецово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 52970 Кузнецово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 52971 Кузнецово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 52972 Кузнецово ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 52973 Кузнецово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 52974 Кузнецовская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 52975 Кузнецовский) — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 52976 Кузнецовский ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 52977 Кузнецовщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 52978 Кузнецы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 52979 Кузнецы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 52980 Кузнецы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 52981 Кузнецы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 52982 Кузнечиха — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 52983 Кузур — Русия территориясеннән ага торган елга. 52984 Кузуча — Русия территориясеннән ага торган елга. 52985 Кузъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52986 Кузымлом-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 52987 Кузь-Ди-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 52988 Кузьёль ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 52989 Кузь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52990 Кузь-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52991 Кузькудию — Русия территориясеннән ага торган елга. 52992 Кузьма-Александровка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 52993 Кузьма-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 52994 Кузьминек ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 52995 Кузьминка — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 52996 Кузьминка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 52997 Кузьминовка — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 52998 Кузьминовка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 52999 Кузьминовка — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 53000 Кузьминская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 53001 Кузь-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 53002 Кузья — Русия территориясеннән ага торган елга. 53003 Кузюг Гаревой — Русия территориясеннән ага торган елга. 53004 Кузюг Полдневой — Русия территориясеннән ага торган елга. 53005 Кузюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 53006 Кузюг Төньяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 53007 Кузя ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 53008 Кузя — Русия территориясеннән ага торган елга. 53009 Куима-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 53010 Куимовщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 53011 Куим — Русия территориясеннән ага торган елга. 53012 Куитра — Русия территориясеннән ага торган елга. 53013 Куица — Русия территориясеннән ага торган елга. 53014 Куйбышев Затоны — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 53015 Куйбышев мәктәбендә Сталин кызы Светлана Аллилуева, башка Политбюро әгъзаларының балалары укыган мәктәп булачак хәрби тәрҗемәчеләр әзерләүче махсус сыйныфта укый. 53016 Куйбышев сусаклагычының сул ягында, Олы Чирмешән койган җирдә урнашкан. 53017 Куйбышев сусаклагычы тулгачтын (1957) Зөя утравында калган. 53018 Куйбышев сусаклагычы ясаганнан соң елга киңәйтелгән, ә тамак урыны берничә километрга көньяк кырыйга күчкән. 53019 Куйбышев тимер юлы көнбатыштан көнчыгышка баручы ике параллель диярлек сызыктан тора. 53020 Куйбышев тимер юлының Аксёново станциясе. 53021 Куйбышев тимер юлының Благовар тимер юл станциясе. 53022 Куйбышев тимер юлының Жигулёвск станциясе. 53023 Куйбышев тимер юлының Зубова Поляна станциясе. 53024 Куйбышев тимер юлының Кадошкино станциясе. 53025 Куйбышев тимер юлының Кудеевка станциясе. 53026 Куйбышев тимер юлының Похвистнево станциясе ( Самар — Уфа сызыгы). 53027 Куйбышев тимер юлының Саранск станциясе. 53028 Куйбышев тимер юлының Сызрань I станциясе ( Самар — Сызрань — Пенза сызыгы). 53029 Куйбышев тимер юлының Ульяновск станциясе. 53030 Куйбышев тимер юлының Чердаклы тимер юл станциясе. 53031 Куйбышев һәм Түбән Кама сусаклагычлары төзелгәч, елга каракошының саны шактый кими, хәзерге вакытта 30 пардан күбрәк исәпләнә. 53032 Куй-Ван-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53033 Куйган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53034 Куй-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53035 Куй-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 53036 Куйкосими-Пайсята — Русия территориясеннән ага торган елга. 53037 Куйку-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 53038 Куйми — Русия территориясеннән ага торган елга. 53039 Куй-Пэтэ-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53040 Куйсух — Русия территориясеннән ага торган елга. 53041 Кукаваш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53042 Куказар (Зур Куказар, Указар, ЗурУказар) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53043 КУкай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53044 Күк алласына вакытка буйсынмаучы һәм мәңгелек зәңгәр Күккә кебек табынганнар. 53045 Күкәй күзәнәк өлгергәндә канал күзәнәкләре лайлалана, архегонийның очы ачыла, һәм шушы лайла буйлап күкәй күзәнәккә таба сперматозоидлар йөзеп килә. 53046 Күкәйләрдән ата үрдәк рәвешенә кергән Юмо һәм Йын (икенче исеме — Керемет) чыга. 53047 Күкерт җылытканда водород белән кушыла. 6нчы төркемнең барлык вәкилләре кебек үк, күкерт галогеннар белән дә тәэсирләшә. 53048 Күкерт кушылмаларда еш очрый. 53049 Күкерт – Менделеевның периодик таблицасының 6нчы төркемендә, 16нчы санында урнашкан химик элемент. 53050 Күкертне билгеле "грек уты"на да кушканнар. 53051 Күкерт шулай ук җылылыкны да начар үткәрә. 53052 Күкерт электр тогын бөтенләй үткәрми, ышкылганда тискәре корылма белән корыла. 53053 Күк җисемнәрене аларның хасиятларына карап системаларга берләштерәләр. 53054 Күк йөзендә 1083 квадрат градус мәйданны иңләп тора. 53055 Күк йөзендә 1225,1 квадрат градус мәйданны иңләп тора. 53056 Күк йөзендә 255,9 квадрат градус мәйданны иңләп тора. 53057 Күк йөзендә Аккош йолдызлыгында бер үк исемдәге йолдыз бар. 53058 Күк капусы ачылганда — Габдулла Тукай тормышына багышланган нәфис фильм. 53059 « Күк капусы ачылганда » фильмында (режиссер Фәрид Дәүләтшин) уйный. 53060 Кук-Карагай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53061 Күкләрдә сезнең әҗерегез зур булачак. 53062 Кукмара ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 53063 Кукмарада элек-электән XIII-XVI гасырларда эре һөнәр, сәүдә үзәкләре булуын раслаучы табылдыклар бар. 53064 Кукмарада эшче көче тупланган. 53065 Кукмараның кустарчылык үзәгенә әйләнүе Кукмарада кустарчылык эше киң тарала. 53066 Кукмараның урта гасырда кешеләр яшәгән урынның чикләре билгеләнде һәм биредә кешеләрнең кимендә 700 ел элек яшәгәнлеге расланды, ләкин кызганычка каршы археологик яктан регион тулысынча гамәлдә өйрәнелмәгән. 53067 Кукмара районыннан Балтач районына күчкәч, мәктәпкә Кили, Пүскән, Нормабаш, Алан, Сәрдегән авылларыннан укучылар килеп укый. 53068 Кукмара районының күренекле һәм алдынгы кешеләре Кукмара һәвәскәр артистлары һәм спортчылары белән дан тота. 53069 Кукмара районы – Татарстан Республикасының административ беремлеге. 53070 Кукмара районы Чулман буеның көнбатышында Нократ елгасының уң як ярында урнашкан. 53071 Кукмара сәүдә үзәге булып китә. 53072 Кукмара үзәгендә 17мең чамасы кеше исәпләнә. 53073 Кукмара урта мәктәбен( 1954 ел ), Ульяновск танк училищесын ( 1957 ел ), Мәскәүдә В.И.Ленин исемендәге хәрби-сәяси академияне ( 1969 ел ) тәмамлый. 53074 Кукмара шулай ук төзелеш потенциаль куәте булган төбәкләрдән санала. 53075 Кукмара ягы башка һөнәр осталарына да бай була. 53076 Кукмар ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 53077 Кукмары ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 53078 Кукмур ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 53079 Кукодор ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 53080 Күкрәге кара, корсагында яшькелт-сары сурәт була. 53081 “Күкрәк баласы булганда ук әнисе эчкән кефир аша спирт белән агуланып, эчүгә тартылмадылар микән?” 53082 Күкрәкчәнең бизәү алымнарында да җирле аермалар бар. 53083 Күкрәк читлеге белән күкрәк-умрау буынтыклары һәм калакны тотучы мускуллар ярдәмендә, ә ирекле өске очлыклар белән - иңбаш буыннары ярдәмендә тоташкан. 53084 Күкрәк яман шеше дә күбрәк таза хатын-кызларда очрый. 53085 Кукрыникслар 1925 елда өч рәссам (М. 53086 Куксһафен ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 53087 Куксыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 53088 Күктә болытлар куерганнан-куера, һәм кара-кучкыл яшенле яң гыр болыты барлыкка килә. 53089 Күктәге йолдызлар гаять зур ераклыкта урнашу сәбәпле кеше күзе аларга ераклыкларны чамалап алмый. 53090 Күктәкә — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 53091 Күктән су урынына боз яуса, бу бозлы яңгыр була. 53092 Күктә өерелгән болытларны яшен камчылары телгәли, ул кара төскә кереп куерган болытларны соңгы тапкыр яктыртып ала да, тропикларга хас ярсу белән яңгыр коя башлый, бөтен нәрсә буталып беткәндәй тоела. 53093 Күктерәүләрне чагыштыру Төп критерий булып - 1нчесе тора. 53094 Күктерәүнең минималь биеклеге бүген дә бәхәс булып тора. 53095 Күк төскә сизгерлекнең кимүе бик cирәк күзәтелә. 53096 Кукуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53097 Күк Урданың үзаллылык даулавы Сарайда Орыс хан (Мөхәммәт) идарә иткәндә, XIV йөзнең 70нче елларыннан ук башлана. 53098 Кукурек — Русия территориясеннән ага торган елга. 53099 Кукурузны кырда һәм терлек азыгы чәчүлекләрендә үстерәләр. 53100 Кукушка ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 53101 Кукушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53102 Кукушка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 53103 Кукуя ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 53104 Кукуя — Русия территориясеннән ага торган елга. 53105 Күкчә белән ике арада Түләмә суы ага. 53106 Күкчә Бирәзә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 53107 Күкчә — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 53108 Күкчәтаудагы Татар милли мөхтәриятенең Почетлы Президенты иде. 53109 Күкчәтау тирәсендәге Кызыл Яр авылында яши һәм иҗат итә башлый, шунда төпләнеп кала. 53110 «Күкчәчәк бөресе», «Яшисе килә», «Үрдәкләр нәрсәдән көләләр?», «Көтелмәгән очрашу» исемле җыентыклары укучылар тарафыннан гаять җылы кабул ителде. 53111 Кукша — Русия территориясеннән ага торган елга. 53112 Күкшәдән ак койрык өсте һәм кара койрык белән аерыла. 53113 Күкшем — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 53114 Кукшунак (Кукчунак) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53115 Күк экваторыннан төньяктарак авышлык уңай була, көньяктарак — тискәре. 53116 Күк экваторы эклиптика белән кисешүе нокталары көн белән төн тигезлеге нокталары дип атыйлар. 53117 Кук-Ю-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 53118 Кук-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 53119 Кулагаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53120 Кулаев үзенең әлфбасын ике тапкыр 1912 һәм 1919 елларда бастырып чыгара. 53121 Кулай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53122 Кулаклар эре биләмәләргә, җитештерү чараларына хуҗа булып, ялланма хезмәт белән файдаланган. 53123 Күл атамасы безнең көннәргә кадәр сакланмаган. 53124 Кулаткы — Сембер өлкәсенең көньяк өлешендә агучы елга. 53125 Күл аша Сумка елгасы ага. 53126 Кулбай — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 53127 Күл вә сазлыклар күп. 53128 Кулга алынганда – Мәскәүдә ССРБ Центросоюзы әзерләүләр идарәсе инспекторы. 53129 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССРның Бүздәк районы Иске Тавгар авылы. 53130 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССР Чакмагыш районы Каракөчек авылы. 53131 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССР Чакмагыш районы Сиртбаш авылы. 53132 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССР Чакмагыш районы Чуртанбаш авылы. 53133 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССР Чакмагыш районы Яңа Биккенә авылы. 53134 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Башкорт АССР Чишмә районы Ибраһим авылы. 53135 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Володарский районы Бистүбә авылы. 53136 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районы Карагалы авылы. 53137 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районы Татар Башмагы авылы. 53138 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районы Три Протока авылы. 53139 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районы Фунтово авылы. 53140 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районы Яксат авылы. 53141 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Байбәк авылы. 53142 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Җанай авылы. 53143 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Забузан авылы. 53144 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Кече Арал авылы. 53145 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Хуҗатай авылы. 53146 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Кызыл Яр районы Хуҗатайт авылы. 53147 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Лиман районы Зензели авылы. 53148 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Иске Күчергән авылы. 53149 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Карагалы авылы. 53150 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Кулак авылы. 53151 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Линейное авылы. 53152 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Төрекмән авылы. 53153 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Нариман районы Тулуган авылы. 53154 Кулга алынганчы яшәгән урыны — Әстерхан өлкәсенең Хәрәбәле районы Лапас авылы. 53155 Кулга алынуы, "үлем җәзасы" һәм сөрген «Белые ночи» әсәрен бастырганнан соң күп тә үтми, әдип "Петрашевский эше" белән бәйле рәвештә кулга алына. 53156 Кулга алынып, 1915 елның маенда хәрби хезмәткә җибәрелә. 53157 Кулга ияләштерелгән тавыкларның алга таба тарихын археологик табылдыклар аша күзалларга була. 53158 Кулга ияләштерелгән эт кешегә ау вакытында ярдәм иткән, аның торагын саклаган. 53159 Кулган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53160 Кулга — Русия территориясеннән ага торган елга. 53161 Күлдә ала балык, муксун, ялангач балык бар. 53162 Күлдә Менделеев таблицасындагы күпчелек матдәләр бар, суның уртача тозлылыгы 260-270 промиллега, кайбер елларда әлеге күрсәткеч 310га җитә. 53163 Кулебаки районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 53164 Кулевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 53165 Кулевчи ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 53166 Күләгеш сазлыгы эчендә күлләр бик күп. 53167 Күләм буенча плазма канның 54.3%, эритроцитлар 45%, лейкоцитлар 0.7% алып тора. 53168 Күләме 63 миллион м³, су өслегенең мәйданы 20,5 км², озынлыгы 12 км, уртача киңлеге 1,7 км, уртача тирәнлеге 3,1 м. 53169 Күләме Иң күбе — йомырка сарысында 1 810, балык маенда 5 700 мг/процент була. 53170 Күләм күрсәткечләренең туктамый үсүләре күзәтелә, 2012 елда бер мәгълүмат җыентыгында берничә терабайттан (10 12 байт) күп петабайтларга (10 15 байт) кадәр кергән күләмнәре өчен кулланыла иде. 53171 Күләмле әсәрләр (симфонияләр, ораторияләр, инструменталь, вокаль һәм хор шәкелләре, театр музыкасы) иҗат итә. 53172 Күләмле мәгълүматны анализлау нәтиҗәсендә пәйда булган белем мәгълүмат эзләү мәсьәләсендәге ил ватандашларының үзләрен тотулары һәм илләренең икътисади уңышлары арасында элемтә бар булуына ишарәли. 53173 Кулечиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 53174 Кул җәрәхәтен алу сәбәпле сезон ахырында уйнамый һәм такым белән дөнья беренчелегендә катнаша алмый кала. 53175 Кулига ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 53176 Кулигашур-2 ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 53177 Кулигино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 53178 Кул-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 53179 Кулики — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 53180 Кулики ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 53181 Куликовка ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан авыл. 53182 Куликово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 53183 Куликовская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 53184 Куликовы Копани ( ) — Ставрополь краеның Төрекмән районында урнашкан татар авылы. 53185 Кулимьёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53186 Күл Карашәм ягына кереп калган. 53187 Күл карст-суффозия процесслары нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 53188 Кул көче ярдәмендә субайлар сугу тәртибен язучы Мөхәммәт Мәһдиев «Мирас» журналының 1993 ел №3 санында “Уйсу болыннар бишеге” язмасында төгәл тасвирлаган. 53189 Кул кысып исәнләшү, авыру белән рәттән тору да зарарсыз. 53190 Куллану өлкәләре Радио демодуляциясе Диодның беренче кулланылышы булып амплитудасы модуляцияләнгән (АМ) радиотапшыруларның демодуляциясе булган. 53191 Куллану тарихы Кобура-түтә "Маузер" түтәсе Модификациялар Пистолет 22 төрле модификациядә җитештерелгән.) Сергей Монетчиков. 53192 Куллану тәртибе Махмыр төшү-төшмәү аракы сыйфатына гына түгел, аны дөрес итеп куллана белү-белмәүгә дә бәйле. 53193 Куллану тәртибе Шампанны суыту өчен иң кулай температура – плюс 6 градус. 53194 Кулланучы бирелгән мәгълүматлары язу кыры озынлыгын чикләү белән кодлау кебек кодлау схемасы кулланыла, бу бирелгән мәгълүматлар магнит узулар белән ничек чагылдырылганны билгели. 53195 Кулланучылар базары Татарстан Республикасы дәүләт статистикасы хезмәте мәгълүматларына караганда, 2009 елда шәһәрнең сәүдә челтәре халыкка тоткарлыксыз хезмәт күрсәтә, һәм 400 дән артык ваклап сату һәм җәмәгать туклануы объектыннан тора. 53196 Кулланучыларга җибәрелә торган продукциянең әзерлеге 100% ка җитә. 53197 Кулланучыларга яңа тел яки махсус тег өстәргә хокук бирелгән. 53198 Кулланучыларда чынбарлыкка туры килмәгән ышанулар, фикерләр уята торган рекламаны да шушы төркемгә кертергә кирәк. 53199 Кулланучыларның хокукларын яклау, реклама базарында хезмәт күрсәтү кагыйдәләрен һәм реклама эшчәнлеген контрольда тоту системасын булдыру -әлеге иҗтимагый советның бурычлары булып тора. 53200 Кулланучылар өстәмә "җыелмалар" сатып алып, магнит тасмалар кебек кирәк булганча аларны алыштыра алганнар. 53201 Кулланучы өчен снак булдырылган программалау системалары иң уңайлысы санала. 53202 Кулланылу * Белорус әлифбасында 22нче урында урнаша. 53203 Кулланылыш Ерактан идарә Инфракызыл диодлар һәм фотодиодлар ерактан идарә итү өчен пультларда, автоматика һәм саклау системаларында, кайбер кесә телефоннарында һ.б. кулланыла. 53204 Кулланылыш Әстерхан чикләвеге ашарга яраклы, бик файдалы, тәмле, шифалы орлыкларына ия. 53205 Кулланылыш Җитен мае мөһим техник әһәмияткә ия, аннан лаклар, олифа, сыек сиптергечләр, буяулар, линолеум җитештерелә. 53206 Кулланылыш заманында табигый көчләр тәэсире астында үз рәвешен саклый алучы материал - гадәттә пластик яки агачтан ясала. 53207 Кулланылыш Көнбагыш мае элекке ССРБда төп кулланыла торган үсемлек мае, мөһим халык-хуҗалык әһәмиятенә ия. 53208 Кулланылышлар Ясалма интеллект техникалары үтеп керә торган һәм санап үтәр өчен бик күп санлы. 53209 Кулланылыш Мәсъәлән, 21 гасырда яшәүче Владимир Ленин исемле ир кеше билгеле революционер Владимир Ленин белән бер сүз тамгасы исем ташыса да (термин белән билгеләнсә дә), аерым бер шәхес була һәм аларны бутамау хәерле. 53210 Кулланылышы Бромның күп микъдары бромлы этил һәм дибромэтан (бензиннарның детонацияле тотрыклыгын арттыра торган этил сыеклыгына керүче матдәләр) җитештерү өчен кулланыла. 53211 Кулланылышы Күкертнең төп кулланучысы булып химия сәнәгате тора. 53212 Кулланылышы Хлорның төп өлешен органик һәм неорганик кушылмалар җитештерү өчен кулланалар. 53213 Кулланышка акча һәм кыйммәтле кәгазьләр чыгарган һәр орган яки оешма (дәүләт банкы, тәшкиләте, эшханә, ширкәт) эмитент дип атала. 53214 Куллары алтын: барлык кирәкле нәрсәне үзләре ясый.” 53215 Кулларын артка куеп торалар. 53216 Күлле Киме авылы мәхәлләсе 1829 елда оешкан. 53217 Күлле Киме авылы район үзәге Олы Әтнә авылыннан — 15, Коркачык тимер юл станциясеннән — 45, Казан шәһәреннән 86 чакрым ераклыкта урнашкан. 53218 «Күлле Киме нәсел шәҗәрәсе «Күлле Киме нәсел шәҗәрәсе» 1973 елгы археографик экспедиция вакытында Татарстанның күлле Киме авылында Хәмитова Саимә Хәйретдин кызыннан (1901 елда туган) Марсель Әхмәтҗанов тарафыннан язып алынган. 53219 Күлләр 2700 янында санала. 53220 Күлләрдән Аккош күле, Сәйфи күле, Нәркис күле, Гали күле, Әхәт күле, Шәйхел күлен атарга мөмкин. 53221 Күлләр Дөнья океанының өлеше түгел. 53222 Күлләре һәм елгалары Тау аркасы буенда матур елга һәм күлләр урнашкан. 53223 Күлләр күп. 1933 елдан утрауда метеостанция эшли, даими торак пунктлар юк. 53224 Күлләр күп (Яррото, Ямбуто, Нейто һ.б.). Төп елгалар — Сёяха, Юрибей, Харасавэй. 53225 Күлләрнең 86% полюс түгәрәк артында урнашалар, иң зурысы - Таймыр күле (4560 км² мәйданы). 53226 Күлләр саны күп, аларның күбесе кечкенә һәм сай сулы. 53227 Күлләр ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче штб. 53228 Күлләр янында пеликаннар яши, карст җирләрдә - ташбакалар,еланнар, кәлтәләр яши. 53229 Күлмәк — аның бәхет символы, бу йола - бабай өчен зур бәхет. 53230 Күлмәк иркен һәм озын булып, ыштан (чалбар) өстенә төшеп торган. 53231 Күлмәк итәге Хатын-кызлар күлмәгенең итәген төрлечә бизәү дә борынгыдан ук килә. 53232 Күлмәкнең төсендә, аны бизәү алымнарында җирле үзенчәлекләр бар. 53233 Күлмәкнең үзен өй тукымасыннан теккән оч­ракларда аның өске итәген кызыл, ал, яшел, зәңгәр төстәге фабрика тукымасыннан эшләгәннәр. 53234 Күлнең бер ягы салкын, икенче ягы җылы сулы. 53235 Күлнең көнчыгыш яры буйлап, таштан ике катлы итеп, ит сату кибетләре корып куйганнар. 53236 Күлнең суы каты, югары минеральләшкән, гидрокарбонат-сульфат-кальцийлы типта, биоген, органик һәм пычратучы матдәләрнең күп булуы күзәтелә. 53237 Күлнең суы чиста, саф, йомшак булу сәбәпле, аның суын бистә халкы гына түгел, барлык шәһәр халкы ел әйләнәсе файдаланган. 53238 Күлнең төньяк-көнчыгыш өлеше сазланган, көнчыгыш өлешендә - комлы кечкенә пляж, төньяк өлешендә - 15-20 м киңлектә су үсемлекләренең (сары төнбоек һәм ак төнбоек) популяцияләре. 53239 Күлнең шундый сихри, серле, гаҗәпләнерлек булуына һәркемне сокландыра. 53240 Күл озынлыгы - 100 километр, киңлеге - 30 километр. 53241 Кулой ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче штб. 53242 Кулом-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 53243 Куло́н - ул ( СИ ) Халыкара берәмлекләр системасында электр корылма (электр микъдары) үлчәү берәмлеге. 53244 Күл өсте 140 га тәшкил итә. 53245 Күл суының чисталыгы һәм балык тоту мөмкинлеге белән аерылып торган була. 53246 Күлтабан — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 53247 Култай-Каран — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 53248 Күлтәс авылы зиратында XIX йөзгә мөнәсәбәтле кабер ташы табылган. 53249 Күлтәси, Курсави белән Мәрҗани кебек үк, Урта гасыр фәлсәфи карашларын тәнкыйтьли. 53250 Күлтәсинең фәлсәфи юнәлеше, асылда объектив идеализм булса да, кайбер күренешләрне бәяләгәндә ул үзен материалист сыйфатында да күрсәтә. 53251 Күлтәси, патша хакимияте тарафыннан эзәрлекләүгә дучар булган кеше буларак, 1917 елгы инкыйлабларны теләп каршы ала. 53252 «Күлтәс, Күлтәс суы, Кече Пошалым, Күлтәс суы ярындагы Пошалым,— дип яза галим,— Себер элемтә юлының сул ягына урнашкан. 53253 Күл тирәләрендә эңгер-меңгер вакыт кебек иде. 53254 Күл тирәсендә таллар үсә. 53255 Кул тотынган килеш төрлечә буталышып, керешеп бетәләр. 53256 Култык акваториясендә Кандалакша тыюлыгы да урнашкан. 53257 Култыкка куп клгалар ага. 53258 Култыкның төньяк-көнбатыш шельф өлешендә эре нефть чыганкалары бар. 53259 Култык озынлыгы — 42,5 км, киңлеге — 144 км, тирәнлеге — 500 метрга кадәр. 53260 Култыкта урнашкан иң зур портлар — Бостон, Портленд, Сент-Джон. 53261 Култык чабаксарлыларның вакыт уздыру урыны буларак таныш. 53262 Култык ярларында күпсанлы диңгез курортлары бар. 53263 Кулукаева ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 53264 Кулун-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 53265 Күл урман буенда урнашкан һәм ерактан кара булып күренеп торган. 53266 Кулуш-Пустошь — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 53267 Күл һәм сазлыклар күп. 53268 Кул чугыннан, иңбашыннан, муеннан (бер кул белән), аркадан (ике куллап) тотарга рөхсәт. 53269 Кул чукларының, арка, йөзнең релаксациясенә аерым игътибар бирелә, чөнки әлеге контингентта аларның артык киеренкелеге аеруча күзгә ташлана. 53270 Кулъязма 14 бит кенә тоткан, әмма алар зур форматта булганар. 53271 Кулъязмада шулай ук кырым - караим һәм дунай татарларының әсәрләре дә бар. 53272 Кулъязма китап Беренче кәгазь Кытайда табыла. 53273 Кулъязма китап өчен кәгазь әзерләү Күчерелергә тиешле әсәр хаттат (күчереп язучы) каршында ләүхә дип аталган җиһаз өстенә куелган. 53274 Кулъязмалар буенча Киев Русе дәүләтендә Новгород кенәзлегенә нигез салучы Рюрик булган. 53275 Кулъязмалары да шактый. 53276 Кулъязмаларың югалып беткәнче, җыйнап, китап итеп бастыр, синең үз укучың булачак”, – дип, үзенең хәер-фатихасын бирә олпат язучы. 53277 Кулъязма шагыйрьгә ошый һәм ул авторны Петербургка чакыра. 53278 Кулы иң аста калган бала гөрләүче була. 53279 Кулымна — Русия территориясеннән ага торган елга. 53280 Кулына диплом алгач, Варшава хастаханәләрендә балалар табибы булып эшли, ярлы яһүд гаиләләреннән чыккан һәм ятим балалар асрала торган колонияләрдә тәрбияче булып хезмәт итә. 53281 Кулын-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 53282 Кулын йөрәге өстенә куеп, еракка уйланып төбәлгән. 53283 Кулын пешкадан җибәргәч, яңадан пешка белән башка урынга йөрергә уенчының хакы юк. 53284 Кульбич — Русия территориясеннән ага торган елга. 53285 Куль-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53286 Кульив-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 53287 Кулькар — Русия территориясеннән ага торган елга. 53288 Кульма ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 53289 Кульма — Русия территориясеннән ага торган елга. 53290 Кульпино ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 53291 Куль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53292 Культларда чагылышы Язгы чәчү вакытында тубалга орлык белән бергә пешкән йомырка салып Җир-Анага ялвара торган булганнар: «Мланде-ава, игеннәргә ныклы тамыр, юан сабаклар һәм зур кыяклар бир. 53293 Культта атларны корбан итү һәм табынуда изге агачларның зур ролен уйнавы белән билгеле. 53294 Культура — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 53295 Культурага исем дә шартлы рәвештә шул йолага нисбәтле бирелгән.) Бу культураның көньяк чикләре Каспий һәм Кара диңгезгә кадәр диярлек барып җиткән. 53296 «Культура» дигәндә гамәлдә рухи культура, ягъни мәдәният күздә тотыла. 53297 Культура и этнография» – Пермь: Издательство «Пушка», 2007 Мәгариф Барда муниципаль районында 19 уку йорты исәпләнә, шул исәптән этномәдәни (татар) мәгариф эчтәлеге компоненты белән – 15 (79 %). 4 меңгә якын бала укый. 53298 Культуралы һәм кыр бодаеның генетикасын өйрәнеп тикшергәннән соң, галимнәр культуралы төрнең туу урыны итеп Төркиянең көньяк-көнчыгыш өлешендәге Диярбакыр шәһәрен тирәсен атыйлар. 53299 Культура — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 53300 Культура һәм икътисад Могилёв өлкәсенең үзәге. 53301 Культурлаштыру тарихы Борчакның туган җире – Һиндстан һәм Тибет, ди белгечләр. 53302 Кулья — Русия территориясеннән ага торган елга. 53303 Күл яңгыр һәм кар суларының комлы-балчыклы китерелмәләре аркасында әкрен генә ләмләнә һәм саега бара. 53304 Күл янында тик 345 гаилә (якынча 1760 кеше) тора. 53305 Күл янында элек каен агачлары үскән. 53306 Күл ярында Раифа Изге Ана кәшишханәсе һәм Раифа авылы урнашалар. 53307 Кумажана — Русия территориясеннән ага торган елга. 53308 Кумали-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 53309 Кумалыр ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 53310 Кумалыр: * Кумалыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 53311 Кумалыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 53312 Кумарьинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 53313 Куматырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 53314 Кумашарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 53315 Кумбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53316 Кумбиссер — Русия территориясеннән ага торган елга. 53317 Күмәк җыр: :Болай йөрсәң, уңмассың, :Яхшы көннәр күрмәссең; :Бик җитез бул син, агай, :Әнә бара йомгагың! 53318 Күмәк җыр: : Сөләйманның йөзеген : Дию кызы урлаган. : Каф тавының артында : Алтын сандыкка салган. 53319 Күмәкләп яшәү кешегә генә хас түгел. 53320 Күмәкләштерү вакытында алар – 30 хуҗалык кулак булып сөрелә. 53321 Күмәкләштерү чорында биредә үзаллы колхоз оештырыла, 60нчы еллардан авыл эреләтелгән “Заря” колхозының бригадасы булып йөрде. 53322 Күмәкләштерү яки коллективлаштыру - ресурсларны коллективлык мәсләкләре нигезендә куллану. 53323 Күмәк хуҗалыкка халык теләр-теләмәс авырлык белән керә. 53324 Күмәк хуҗалыклар ССРБда 1918 елдан барлыкка килә башлый. 53325 Күмәк хуҗалык юлламасы белән Ырынбур өлкәсе авыл хуҗалыгы мәктәбен ( 1952 ), Уфада дәүләт университетын ( 1969 ) тәмамлый. 53326 Күмелү урыны әлегә дә билгесез. 53327 Күмер дәүләт ягулык-энергетика балансының нигезен тәшкил итә. 53328 Күмер - кешеләр куллана торган казылма ягулыкларның беренчесе. 53329 Күмер күләме төшкәннән соң, Норвегия ширкәтләре туризм тармагын үстерә башлый, "Арктикуголь" ширкәте диверсификацияне үткәрә алмый һәм әлегә Русия бюдҗетыннан тәэмин ителә. 53330 Күмер өчен (Kymer ɵcen) — эшчеләр өчен көндәлек газета. 53331 Күмер сәнәгатендә эшләүче татарлар өчен чыгарыла. 53332 Күмер серкәле ярты автоматлы янгынга каршы җайланмасы. 53333 Күмәч пешермәле (пешерерлек) түгел бу пич. 53334 Кумжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 53335 Кумзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 53336 Кумите Тамешивари Каратэда ун кью, ягъни разряд бар – шәкертләрнеке һәм осталарныкы. 53337 Кум-Косяк — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 53338 Кумлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 53339 Кумуду ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,4 километр озынлыкта булган кратеры. 53340 Күмү йолалары да, шаман ялварулары да җырларның нигезедә булмаган, ә лирик һәм мәхәббәт җырларынан килгәндер шикелле. 53341 Кумурлу — Русия территориясеннән ага торган елга. 53342 Кумустобе (Кумус-Тюбе) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53343 Күмү урынында табылган баш сөякләрен тикшерү нәтиҗәсендә Аркаим кешесе европеоидка охшаган булган дип раслана. 53344 Кумушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53345 Кумыль-Сын — Русия территориясеннән ага торган елга. 53346 Кумырык (Комаровка) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 53347 Кумырык — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 53348 Кумысное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 53349 Кумысный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 53350 Кумышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53351 Кумыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53352 Кунакбай — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 53353 Кунакбай — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 53354 Кунак йорты ( Казан ) ( ) – Русиянең һәм Татарстанның мигъмари һәм тарихи һәйкәле саналучы бина, илкүләм дәрәҗәдә әһәмияткә ия мәдәният мирасы ядкаре. 53355 Кунак йорты янәшәсендә ХХ гасыр урталарына кадәр эшләгән базарны халык «Толчок» дип йөрткән. 53356 Кунаклар каршылау Тарих Ботка пешерү Бүрәнә ыргыту Бәйрәм мәйданы * Октябрь инкыйлабына кадәр яз көне, чәчү тәмамлангач, яки җәй көне, печәнгә төшәр алдыннан, үткәрелгән. 53357 Кунакларның берсе дә чакыруны кире какмыйча килеп җитәләр. 53358 Кунаклар — татар балалар уены. 53359 Кунакханәләрдә төшке аш тулы пансионга кертелә. 53360 Кунара — Русия территориясеннән ага торган елга. 53361 Кунар — Унга елгасы кушылдыгы. 53362 Кунаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53363 Кунг-Али-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 53364 Күнгәкбаш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 53365 Күңгәр — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 53366 Кунгурка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ревда шәһәр округы составына керүче авыл. 53367 Кунгуровы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 53368 Кунг-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 53369 Кундель — Русия территориясеннән ага торган елга. 53370 Кунде-Сесь — Русия территориясеннән ага торган елга. 53371 Күндрәк — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 53372 Күндрәк — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 53373 Кундули — Русия территориясеннән ага торган елга. 53374 Кундуска — Русия территориясеннән ага торган елга. 53375 Кундыш авыл советы үзәге. 53376 Кундыш-Мучакш ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 53377 Кундыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53378 Кундюковка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 53379 Күнегелмәгән климат, авыр хезмәт күпләрне кире кайтарырга этәргән. 53380 Күнегүләрдә аерым урын «күперчек»тә торуга бирелә. 53381 Кунеево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 53382 Күнекмәгән кеше җыр сүзләрен аңлап җитешмәскә мөмкин. 53383 Күңел ачу мәҗлесләрендә аны хормәтле урынга утыртканнар һәм иң яхшы сыйларны биргәннәр. 53384 Күңел ачу Телевизор карау Тел Балалар дәрес эшли. 53385 «Күңелем Ленин белән сөйләшә» (1957) җыры, «Ленин фәрманы белән» (1958), «Кокушкино крестьяннарының Ленинга хаты» (1961), «Баһавиның моңы» (1963), «Языгыз, җир уллары!» 53386 Күңелендә гомер буе шигырь уты йөртеп, ике дистә елга якын балаларга белем һәм тәрбия бирә. 53387 Күңелен табар өчен бичурага үзенә аерым бер табак, берничә кашык алып, табакка калдык ашлар салып, кеше йөрми торган бүлмәгә кертеп, тирәсенә кашык¬лар тезеп төнгә куялар. 53388 Күңелле, актив һәм максатка омтылышлы, әмма шул ук вакытта сөмсез, ыгы-зыгы килүчән һәм әңгәмәдәшне бүлдерүчән. 53389 Күңелләре Йосыфка карата явыз ният белән тулып, алар хәйлә белән Йосыфны ташландык коега салалар. 53390 Күңелләрне күтәрү өчен кешеләр бер-берсен Яңа ел белән һәм гасыр башы белән мәҗбүри котларга тиеш булалар. 53391 Күңелсез еллар уза. 53392 Кунес-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 53393 Кунжа-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 53394 Кунжек ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 53395 Кунжек – Русия территориясеннән ага торган елга. 53396 Куниб ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 53397 Кунки — Русия территориясеннән ага торган елга. 53398 Кункун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53399 Кунова — Русия территориясеннән ага торган елга. 53400 Куноват — Русия территориясеннән ага торган елга. 53401 Куность — Русия территориясеннән ага торган елга. 53402 Кунтег — Русия территориясеннән ага торган елга. 53403 Кунтечи — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 53404 Куну өлкәләре Куну өлкәсе ул тәлинкәдә гадәттә аның эчке диаметры янында, бирелгән мәгълүматлар сакланган урын. 53405 Кун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 53406 Күп-агент планлаштыруында бирелгән максатка ирешер өчен күп агентларның хезмәттәшлеге һәм ярышуы кулланыла. 53407 Күп агулы матдәләрне һәм аларның метаболитларын организмнан чыгаручы иң мөһим орган. 53408 Купамель-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 53409 Купаяр — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 53410 Күп балалы гаиләдә беренче бала булып туа. 53411 Күпбалалы гаиләләр – 9, аларда 27 бала тәрбияләнә. 53412 Күпбаскычлы ракеталар Сергей Королев җитәкчелегендә совет галимнәре тарафыннан ясалганнар. 53413 Күп бәрелешләрдә катнашты. 53414 Күп ботакланган, төзек булмаган ябалдашлы агач. 53415 Күп вакытны алар проектлары белән кызыксына торган кешене эзләгәннәр, ләкин теге елларда татар альтернативасын яратып бетермәгәннәр. 53416 Күпгаләм теориясе "Куык галәмнәр теориясының" фәза-вакыт континуумы белән бүленгән җиде күпгаләмнең сүрәтләнүе. 53417 Күп галимнәр, сугыш йөрешләрендә катнашып, алар килгән җирнең фаунасы турында белешмә язганнар. 53418 Күп гасырлар буена сүзнең килеп чыгышына бик төрле аңлатмалар бирелгән. 53419 Күп гасырларга сузылган тарих дәвамында милли оригиналь ашлар барлыкка килгән, алар үзләренә генә хас сыйфатларны әлегә кадәр саклаганнар. 53420 Күп гасырлар дәвамында тупланган рухи байлыкны эзләп табу, аның белән танышу, фәнни өйрәнү, файдалану эшендә иске язулы татар китапларының китапханәдә тулы каталогы булмау зур кыенлыклар тудыра. 53421 Күп гасырлар элек булганча, иксез-чиксез далаларны иңләп көтү-көтү сарыклар, елкы өерләре, дөяләр йөри. 53422 Күп гөнаһ эшләгән кеше, «Раббымның йөзенә карарлык хәлем калмады» дип, гөнаһка батмасын, шунда ук үкенеп сәждә кылсын, гафу һәм мәгъфирәт сорасын. 53423 Күп дәүләтләр каршында җиңү казану өчен мобилизация зарурлыгы һәм җәмгыятьнең таркаулыгы проблемасы килеп баса. 53424 Күп дәүләтләрнең кораллы көчләрендә кулланылган. 53425 Күп елдан соң, кардинал дель Монте Медуза Горгона сурәте белән рәсемгә Караваджога заказ биргән. 53426 Күп еллардан соң, Казан ханлыгы басып алынуга йөз ел чамасы вакыт үткәч, борынгы Бүләр урынына рус укчылары («стрелецлар») килеп утырган. 53427 Күп еллар дәвам иткән эзләнүләрдән соң, ниһаять, аның хыялында чын хакыйкать ачыла. 53428 Күп еллар дәвамында аларны Ак диңгездә батырып үтергәннәр дигән фикере яшәп килә. 53429 Күп еллар дәвамында БДУның галимнәр советы әгъзасы булып торды. 53430 Күп еллар дәвамында БДУның гыйльми советы әгъзасы булып торды. 53431 Күп еллар дәвамында зират Казан мөселманнарының төп каберлеге булып тора. 53432 Күп еллар дәвамында Л.Арсланов үз мәкаләләре белән "Вопросы марийской ономастики" һәм "Финно-угроведение" ( Йошкар-Ола ), "Finno-Ugrika" ( Казан ) периодик журналларында актив катнашып килә. 53433 Күп еллар дәвамында татар теленең фразеологик байлыгын җыйнап сүзлек итеп бастырды. 53434 Күп еллар җитәкче булып эшләүче мөдирләр: Мөнәвәрә Хаҗиморатова, Шәрига Гыйбадуллина, Земфира Хөсәенова, Раушания Гайнанова, Рәйлә Биктимерова. 53435 Күп еллар Русия Спорт көрәше федерациясе вице–президенты вазифасын башкарган. 53436 Күп еллар үткәч, шагыйрь Ленин темасына яңадан әйләнеп кайта һәм юлбашчы образың татар халкының язмышына бәйләп, Татарстан материалы җирлегендә сурәтләргә керешә. 53437 Күп еллар шул мәктәпкә якын тирәдәге татар авылларыннан урта белемне алу өчен укырга йөриләр. 53438 Күп еллар элек Ашыт елгасының бер борылышына Битаман исемле кеше тегермән салган. 53439 Күп еллар элек бу болынга бер чиркәе (чиркес) кешесе килеп зур сарай (постоялый двор) салган. 53440 Күп ел сәяхәтләрдән соң, имам Шәфигый Мәдинәгә укытучысы - имам Мәлик янына кайта һәм аның янында 4 ел тора. 179 елда имам Мәлик вафат була. 53441 Күпер башындагысын (Кандыз елгасы буена салынган) — Кызыл мәчет, икенчесен — Зур мәчет, ә өченчесен Сөләйман мәчете дип атаганнар. 53442 Күпереп менгән массаны кайнаган җылы су белән тагын сыекларга, әйбәтләп болгатырга һәм нечкә иләктән сөзәргә. 53443 Күперләрнең дә шулай ук исемнәре бар: Маслопром күпере, Мәчет күпере, Тәкәрлек күпере. 53444 Күперле — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 53445 Купер пары эчке үзара бәйләнеш энергиясе энергетик ярык дип йөртелә. 53446 Күперткән йомырка агына җиләк суын салып, әйбәтләп болгаталар һәм майлы тирән табага бушатып, өстенә шикәр оны сибәләр, 10-20 минут мичтә пешерәләр. 53447 Күпер төзелгәч бер ел үтеп авылга 150 кеше яшәргә кайткан, йорт бәяләре ике тапкырга сикергән. 53448 «Күперчек»тә келәмгә баш түбәсе, куллар, табаннар, кайчакта ияк белән маңлай тиеп торалар, сыртлар дугадай бөгелеп тора. 53449 Күп әсәрләрендә Куприн үзенең татар чыгышын ассызыклый. 53450 Күп җир биләүчеләрнең җирләрен алып ярлыларга өләшәләр. 53451 Күп җирләрне көтүлекләр алып тора. 53452 Күп җырлары халык арасында киң популярлык казанды. 53453 Күп илләрдә матәмне тотучылар кара төстәге киемнәрне киеп йөри, югалту белән бәйле хәсрәт тойгыларын яшәп узыр өчен, азмы-күпме вакытка иҗтимагый тормыштан ераклашалар. 53454 Күп илләрдә үткәрелгән тикшеренүләр сыра эчүчеләр арасында хроник алкоголизмның көчле исерткечләр эчүчеләргә караганда 3-4 тапкырга тизрәк барлыкка килүен күрсәтә. 53455 Күп Казан тарихи биналары Казанның меңьеллыгына яңадан торгызылган иде. 53456 Күп каршылыклар һәм җитешмәүчелекләргә карамастан Афиннар Олимпия уеннары бик уңышлы уза, хәтта Греция патшасы Георг I Олимпия уеннарын даими рәвештә Афиннарда уздыру теләген белдерә. 53457 Күп катлаулык белән системалары очрыйлар (мәсәлән, Кастор системасы 6 компоненттан гыйбарәт). 53458 Күп каты диск компанияләре хәзер азрак егәрлек һәм суыту таләп итә торган Яшел Саклагычларны җитештерәләр. 53459 Күп кенә аллаларны, шул исәптән, Амонны, сфинкс кыяфәтендә сурәтләгәннәр, ә кайберләре – турыдан-туры арыслан рәвешендә чыгыш ясаган (мәсәлән, ике башлы Акер исемле арыслан – офык сызыгының сакчысы, кичнең һәм киләсе көннең алласы). 53460 Күп кенә ата-аналар балаларын Чечнядән читкәрәк җибәрә. 53461 Куп кенә бизнесменнар хәйрия акцияләрендә аңлы рәвештә катнашалар. 53462 Күп кенә гаиләләр йортларыннан чыгарылып, бөтен мөлкәтләре тартып алына. 53463 Күп кенә галимнәр пермь татарларының казан татарлары белән якын икәнлекләрен аерым ассызыклап килгәннәр. 53464 Күп кенә галимнәр пермь татарларының казан татарлары белән якын икәнлекләрен аерым ассызыклап күрсәтеп килгәннәр. 53465 Күп кенә гөмбәләр биологик актив матдә­ләр, ферментлар, органик кислоталар барлыкка китерәләр. 53466 Күп кенә гыйбадәтханә һәм торак корылмаларының нигезләре, борынгы шәһәрнең хәрби ныгытмалары өйрәнелде, күп санлы көнкүреш әйберләре һәм керамик материал җыелды. 53467 Күп кенә гыйльми эшләр, уку ярдәмлекләре авторы. 53468 Күп кенә данлыклы алып баручылар, артистлар, юмористлар эш юлын нәкъ КВН уеныннан башлаганнар. 53469 Күп кенә илләрдә тора-бара ОҖБ төшенчәсен ОҖТ төшенчәсен кысрыклап чыгара. 53470 Күп кенә иң түбән төзелешлеләрнең мөһим биологик үзенчәлеге — цисталашу. 53471 Күп кенә иң түбән төзелешлеләр сулык төбендә тереклек итә. 53472 Күп кенә ирләр, хатыннар гаиләләрен калдырып, читкә китеп акча эшләргә мәҗбүрләр. 53473 Күп кенә кабилә башлыклары буйсынмый, зәкәт түләми башлыйлар. 53474 Күп кенә Маврикийлылар үз ихтыяры белән Европада немецларга каршы һәм Месопотамиядә төрекләргә каршы сугышырга киткән. 53475 Күп кенә македонияле гаскәрне яулап алынган җирләрдә калдырып ул үзе көньяк-көнбатышка китә. 53476 Күп кенә нәшрият йортларын « Гарри Поттер һәм фәлсәфә ташы » кызыксындырмаган. 53477 Күп кенә очеркларны яза. 53478 Күп кенә татар классик язучылары әсәрләрендә гәүдәләнеш таба, мәсәлән Габдулла Тукайның " Печән базары, яхуд Яңа Кисекбаш " поэмасында. 53479 Күп кенә татарлар күчеп китәргә әзерләнә. 53480 Күп кенә татарлар, чукындырудан качып, Урал якларына качалар. 53481 Күп кенә тәрҗемәләрдә (Септуагинтадан башлап) тетраграмматон, гадәттә, «Раббы», « Ходай » дип тәрҗемә ителә. 53482 Күп кенә туфрак суүсемнәре туфрак ясалуда актив катнаша. 53483 Күп кенә үзәк эшкәрткеч җайланмалар конструкцияләрендә күрсәтмәләр җыелмасында хәтердән керү бирелгән мәгълүматларын йөкли торган операцияләр һәм математик операцияләрне аералар. 53484 Күп кенә урыннарда байбаклар бөтенләй юкка чыкканнар. 53485 Күп кенә фәнни китаплар яза. 53486 Күп кенә физик теорияләрдә вакуум флуктуацияләре карала, ә вакуум энергия иясе булып санала. 53487 Күп кенә хезмәтләрен гарәпчә яза. 53488 Күп кенә шигырьләр җыентыклары авторы. 53489 Күп кенә яңа зур фәнни мәктәпләр барлыкка килә (к. 53490 Күп кенә яшь рәссамнарны үз һөнәренә өйрәтә. 53491 Күп кеше катнашында үткән мәҗлестә, Франциянең булачак короле Беренче Луи Филипп ( 1773 1850 ) өчен, кулына пычак тотып, тост әйткән өчен Галуаның Луи Филипп өчен тосты — монархны хакимияттән бәреп төшерергә чакыру кулга алына, ләкин бераздан азат ителә. 53492 Күп кешеләрнең үзләренең терлекләре булмый, һәм алар байларда кол (айбачлар) хәлендә булалар. 53493 Күп крестьяннар кыр эшләреннән соң, шахталарга, рудникларга, завод-фабрикаларга акча эшләргә чыгып киткәннәр. 53494 Күп крестьяннар шушы бәягә тегермәнче Иван Ивановичтан он алып гаиләләрен туйдырганнар. 53495 Күп күзәнәкле җепсыман суүсемнәр нечкә җепләре белән сулык төбенә берегә яки суның төпкә якын һәм аннан өстәрәк катламнарында төер­ләр рәвешендәге тупланмалар — бака ефәген барлыкка китерә. 53496 Күп кулланган очракта эч күперү, косасы килү кебек күре­нешләрне китереп чыгара. 53497 Күп куренекле музыкантлар үз иҗатларында The Beatles җырларының йогынтысын таныйлар. 53498 Күп кызлар Нарвага тукыма фабрикаларына ялланган. 53499 Күпкырлыкның иң гади мисалы булып кабарынкы күпкырлыклар тора. 53500 Күпкырлы талант иясе Ситдыйк Айдаров – татар театр тарихында тирән эз калдырган шәхесләрнең берсе. 53501 Күплек сандагы исем - -лар, -ләр кушымчасы ялганып ясаган исем. 53502 Күплек саны -лар, -ләр кушымчасы ялганып ясала. 53503 Күплек санын ясау өчен исемнең кушымчалары үзгәрә: Libro (китап) – Libri (китаплар) Scuola (мəктəп) – Scuole (мəктəплəр) Итальян телендә килеш төшенчәсе юк. 53504 Күплек саны -ос (сузыклардан соң) яки -ёс (тартыклардан соң) суффикслары белән күрсәтелә. 53505 Күпләп биналар биредә XIX гасырда төзелә башлый. 53506 Күпләп шигырьләр һәм аларга көйләр язуга Мидхәт Әбделмәнов лаеклы ялга чыккач керешә. 53507 Күпләр бәрәңге орлыгын никадәр тирәнрәк утыртсаң, уңыш та шулкадәр күбрәк була, дип уйлый. 53508 Күпләр монда пикник өчен киләләр һәм искиткеч панорама белән ләззәт табалар. 53509 Күпләрне кош – корт, хайваннар, җәнлекләр, бөҗәкләр атамасы белән дә «үртәләгәннәр». 53510 Күпләр фикер йөрткәнчә, Кара тараф Куәтнең үзлеге түгел: Явин IV Джедайлар академиясендәге күнекмәләр вакытында Кайл: "Куәт әйбәт тә, начар да түгел, барсы да аның куллануыннан тора", - дип әйтә. 53511 Күпләр якташыбызның, әгәр химик корал җитештерүгә чик куелмаса, кешелек яшәвенә нинди куркыныч янаганын раслаучы чыгышын уңай бәһалиләр. 53512 Күпләр яңа җирдә йорт сала алмаган, шәһәрдә калган иске йортларын дә сүтеп күчерә алмаганнар, шуңа исән калганнарның күбесе тәмам бөлгенлеккә төшеп авылларга тарлырга мәҗбүр булган. 53513 Күпләр яшь Совет дәүләтен сакларга үз теләкләре белән белән киттеләр. 53514 Купля — Русия территориясеннән ага торган елга. 53515 Күпмедер вакыт Мәскәүдә Үзәк мөселман хәрби коллегиясендә эшләгәннән соң, К.Тинчуринны Самар шәһәренә, Көнчыгыш фронт карамагындагы татар театр студиясенә җитәкче итеп җибәрәләр. 53516 Күпмедер вакыттан соң анда Варенуха килә, ә аннары тәрәзә аша Гелла кермәкче була. 53517 Күпмедер вакыттан соң тагын килен чыга. 53518 Күпмедер вакыттан соң, ул Бәсрага күчә, анда халыкны Ислам нигезләренә һәм мөселман хокукына өйрәтә башлый. 53519 Күпмедер вакыттан соң Ягъкуб Һалфай улы апостол Андрей белән бергә Эдессага юнәлә. 53520 Күпмедер вакыт узуга бу шартларда яши торган җәнлекнең яңа буыннары шул кадәр үзгәрә ки, алар яңа төрне тәшкил итә башлый. 53521 Күпмедер вакыт филармония Бутлеров урамындагы Галимнәр йортында да, Островский урамындагы йортта да яшәп алган. 53522 Күпмедер нефть Сицилиядә, үзәк Италияда һәм Падан үзәнендә (Падан үзәне — По елгасының буенда урнашкан) булса да бик әз — илнең ихтыяҗының хәттә 2% да каплый алмый инде. 53523 Күп мәртәбә Балтач район сабан туйлары батыры һәм баш батыры. 53524 Күп мәсәлләр Лафонтен мәсәлләренең сюжеты буенча язылган. 53525 Күп микросхемаларда тоташтыру аякларында аларның сиземле транзисторларын тышкы югары көчәнешләрдән саклау өчен диодлар бар. 53526 Күп очракларда бу кирәге булмаган эффект һәм ярымүткәргечләр яктылык үткәрми торган материалдан ясалган корпус эчендә була. 53527 Күп очракларда корбан итеп сарык яки сыер чалганнар. 53528 Күп очракта 3-4 көн дәвам итә. 53529 Күп очракта манара мәчетнең геометрик үзәгенә урнаштырыла, һәм ул ике-өч катлы була. 53530 Күп очракта тифларның тыгыз үрелмәләре калыная. 53531 Күп очракта трихомоноз трихомонада бактерияләреннән генә булмыйча, аның җирлегендә хламидий, гонококк, стафилококклар да үрчеп, бу авыру тагын да катлауланырга мөмкин. 53532 Күп очракта туберкулез авыруы кинәт башлана: температура 38-39 градуска күтәрелә, хәлсезлек арта, ютәл көчәя, йоткергәңдә какрык килә башлый. 53533 Купратлар Гадәттә югары температуралы үтә үткәрүчәнлек үзенчәлекле керамикаларда хасил була, ул керамиканың структурасы аерым бакыр кислород яссылыкларыннан тора, шуның өчен алар купратлар дип атала. 53534 Купренки ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 53535 Куприха ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 53536 Куприян/Киприан (« кипр кешесе») исеменнән ясалган. 53537 Күп роботлар, шул исәптә Тимердән ясалган бала караучысын һәм Бибине, ясаган. 53538 Күпсанлы җепләрнең тагын бер тибы бер үк вакыттагы күпсанлы җепләр атамасы астында мәгълүм, монда күпсанлы җепләрнең күрсәтмәләре параллель рәвештә үзәк эшкәрткеч җайланманың бер такт циклы эчендә башкарыла. 53539 Күп санлы җырларның көй авторы. 53540 Күп санлы истәлекләр буенча, папа Ронкалли игътибарлы, әдәпле, мәрхәмәтле, аралашканда бик күңелле кеше булган. 53541 Күп санлы киностудияләрдә, шул исәптән чит илләрдә дә, 40 тан артык баш һәм эпизод рольләрдә уйный. 53542 Күпсанлы мактау кәгазьләре һәм кыйммәтле бүләкләргә ия була. 53543 Күп санлы нервлар баш һәм арка миен балыкның төрле органнары белән бәйләнештә тота. 53544 Күп санскриттан алынган сүләр шулай ук Австронезия телләрендә, мәсәлән Ява телендә, бигрәк тә борынгырак формада, монда ярты сүз составы диярлек алынма сүзләр. 53545 Күп сәлҗук биналарында эчке ишекалды бар. 53546 Купсола — берничә торак пунктларның исеме: Русия * Купсола — Мари Илнең Куженер районында авыл. 53547 Күп сулы Вуокса елгасы кисәп үтә. 53548 Күп тапкыр дини карашлары өчен эзәрлекләнә, берничә тапкыр төрмәгә эләгә, һәм шунда 1328 елда вафат була. 53549 Күп тапкыр Казанның чемпионы була, 1931 33 елларда Одесса чемпионы, «Учитель» спорт җәмгыятенең чемпионы. 53550 Күп тапкырлар төрле иҗади конкурсларда җиңеп, дипломнар һәм премияләр яулады. 53551 Күп тапкыр полиция тарафыннан кулга алына. 53552 Күп Татар эскадроны гаскәриләре Польша, бүтән Европа дәүләте антифашист каршылыгына кушылган. 53553 Күп тәҗрибәләрдән соң, топинамбур бәрәңгеле һәм көнбагыш башлы яңа үсемлек китереп чыгарылган. 53554 Күп тәҗрибәләр нәтиҗәсендә ачыкланган. 53555 Күптән көтелгән вакыйга, Аурупа халкының Урта диңгез аша Төньяк Африкага агашы башлана. 53556 Күптән түгел авыл уртасында яңа мәчет торгызганнар. 53557 Күптән түгел Аннапурнадан төньякка таба һәм авылдан якын кимендә унике буддист рәсемнәре ясалган мәгарә табылган. 53558 Күптән түгел генә булган күзәтүләр буенча, ул, күпчелек кече җисемнәрдән аермалы буларак, йомры рәвештә. 53559 Күптән түгел генә “Су буенда” дигән әдәби-музыкаль кичә үткәрдек. 53560 Күптән түгел заманча технологияләр белән җиһазландырылган ит комбинаты һәм трикотаж фабрикасы исә бөтенләй ябылды. 53561 Күп тә үтми, алар килгән юлдан бу якларга Н.М. Пржевальскийның 5 нче экспедициясе килеп төшә. 53562 Күп тә үтми, бөтен гаиләсе белән Уралдагы Кучкар алтын приискаларына күченеп киләләләр. 53563 Күп тә үтми, финнәргә каршы сугышта катнаша. 53564 Күптомлы «Татар халык музыка антологиясе» һәм «Татар халкының традицион китап җыры» җыентыкларын төзүдә өлеше зур. 53565 Күптөрле административ һәм җәмәгать эшләре белән даими мәшгуль булуына карамастан, Гариф Ахунов үзенең иҗат активлыгын да киметми. 53566 Күп төрле платформалар ЯИ-ның төрле аспектларына үсәргә мөмкинчелек биргән, белгеч системаларыннан, хәтта PC нигездәгеләрдән, әмма һаман чын дөнья системаларыннан алып төрле робот платформаларына кадәр, мәсәлән киң таралган ачык интерфейслы Roomba. 53567 Күп төрләренең личинкалары - кеше һәм имезүчеләрнең эндопаразитлары. 53568 Күп төрле сәбәпләр аркасында бу тармак икътисадның иң әһәмиятле секторларыннан берсе дип санала. 53569 Күп уйларга вакыт юк иде инде. 53570 Күп уртак яклары булуга карамастан, Бостан халкы үзен Касыйм татарларына нисбәтләми. 53571 Күп урыннарга текә ярлар хас. 53572 Күп фәнни хезмәтләре башка телләргә тәрҗемә ителеп чит илләрдә басылган. 53573 Күп хыянәтләргә карамастан Сафа-Гәрәй чигенмәгән һәм Казан ханлыгының мөстәкыйльлеген саклаган. 53574 Купчегень ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 53575 Купчегень — Русия территориясеннән ага торган елга. 53576 Күпчелеге 3-10 яшьлек балалар өчен сайлап алына. 53577 Күпчелеге Аделаида, Сидней һәм Мельбурнда яши. 53578 Күпчелеге — батырларга багышлап, заказ буенча салынган һәйкәлләр. 53579 Күпчелегендә 'җил капка', абзар-кура читән белән генә әйләндереп алынган. 53580 Күпчелегенең колак яфрагы бөтенләй диярлек йон белән капланган. 53581 Күпчелегенең кортлары үсемлекләр белән туклана, кайберләре ерткыч һәм паразит. 53582 Күпчелеге сәүдәгәрләр (II- III гильдия сәүдәгәрләре Савин, Новиков, Коровиннар), якын-тирә өяз авылларыннан шәһәргә күчеп килгән элекке крестьяннар да булган. 53583 Күпчелеге староверлар булган укчылар Казанның Постау һәм Кирпеч бистәсенә (хәзерге Петербург урамы, Островский урамы) урнашалар. 53584 Күпчелеге татарлардан тора (якынча 50%). 53585 Күпчелеге төнлә яки эңгер вакытта аулыйлар. 53586 Күпчелеге, шул исәптән, Г. Байчурин атуга хөкем ителә. 53587 Күпчелеге ярлы мисырлылар булса, Аурупа кешеләре дә була. 53588 Күпчелек агачларның биеклеге 10-30 м, ә куаклары исә 5-10 метр чамасы. 53589 Күпчелек агаччыл төрләр — икеөлешлеләр, һәм алар дөньяның төрле почмакларында тарал­ган. 53590 Күпчелек аскомицетлар сапрофитлар буларак туфракта, үсемлек калдыкларында, төрле азык-төлектә (күгәрек), әчи торган сыеклыкларда (чүпрә) яшиләр. 53591 Күпчелек ачылган экзопланеталар Җиргә түгел, ә Юпитерга охшаш, чөнки заманча ысуллар кечерәк планеталарны таба алмыйлар. 53592 Күпчелек вакытын Коръәнне русчага тәрҗемә итүгә багышлый. 53593 Күпчелек дәүләтләр Көньяк Осетияне бәйсез дәүләт сыйфатында танымыйлар. 53594 Күпчелек җиләк-җимешнең суында очрый, кеше өчен энергия чыганагы булып тора. 53595 Күпчелек җитештерүчеләр шугычларны эш вакытында ватылу шансы 50%-тан артыграк була башлаганчы 50 000 контакт циклын чыдарлык итеп конструкциялиләр. 53596 Күпчелек зур шәһәрләрдә Һинд дине гыйбадәтханәсе һәм мәчет бар. 53597 Күпчелек илләрдә кабул ителгән классификация буенча, асылынып торучы моторлы көймәләрне моторлы көймә дип, көймә эченә кертелгән моторлыларын исә катер дип атыйлар. 53598 Күпчелек илләрдә шулай ук милли шахматистлар оешмалар булуы да билгеле. 53599 Күпчелек ирләр Мәскәүдә төзелештә эшли. 53600 Күпчелек кимерүчеләр – авыл хуҗалыгы һәм урман культуралары корткычлары, амбар корткычлары, кеше һәм йорт хайваннарының гельминтлар белән зарарлануының чыганагы. 53601 Күпчелек киң таралган телләр өчен халыкара стандартлар төзелгән. 53602 Күпчелек көнбатыш дәүләтләре Русиянең гамәлләрен сүгеп, Гөрҗистанның территориаль бөтенлеген яклап чыгыш ясадылар. 53603 Күпчелек көнбатыш телләрдә (шул исәптән, рус сөйләмендә дә) вәзир шаһинә (королева) дип атала (ингл. 53604 «Күпчелек мальвачалар нык юкәр җепсел (техник сүс) бирә, алардан каты тукыма (брезент, киндер) тукыйлар, бау, аркан ишәләр. 53605 Күпчелек мальвачалар нык юкәр җепсел (техник сүс) бирә, алардан каты тукыма (брезент, киндер) тукыйлар, бау, аркан ишәләр. 53606 Күпчелек мәчетләр каршында мәдрәсәләр ачыла. 53607 Күпчелекне 20-25 яшьлек егетләр тәшкил итә. 53608 Күпчелекне алманнар тәшкил итә (82,6%). 53609 Күпчелекне татарлар тәшкил итә. 53610 Күпчелек өлеше таулыклардан тора һәм шуңа күрә халык (23 миллион) утрауның өчтән бер өлешенә сыеп бетәргә тырышып яши. 53611 Күпчелек өлеше, якынча 90%, Андларда һәм яр буенда концентрацияләнгән. 53612 Күпчелек очракларда аерым киңәйтү бачогы куела, ул шулай ук киңәйтүче дип атала. 53613 Күпчелек очракларда таллом күзәнәкләре тыштан целлюлоза һәм пектин матдәләрдән торган каты стенка белән капланган. 53614 Күпчелек очракта алар вегетатив юл белән үрчи. 53615 Күпчелек очракта атлетларның чыгуы уеннарны уздыручы илнең дәүләт теленең алфавит тәртибе буенча бара. 53616 Күпчелек очракта дәвалау яңа авыруларга каршы (шеш, инфекцияләр) юнәлгән була. 53617 Күпчелек очракта терлекчелек белән күчмә кабиләләр шөгылләнгән. 53618 Күпчелек парижлылар пенсияга чыккач шәһәр тирәлекләренә һәм Францияның көньягына күчеп киткәнгә күрә, Париж шактый «яшь» шәһәр. 53619 Күпчелек смурфлар 100 яшь тирәсендә булганда, 542 яшьтәге (2011 елдагы фильмда 546 дип әйтелә), Смурф-әти өченче иң олы смурф һәм барчаларының лидеры булып тора. 53620 Күпчелек суүсемнәрнең гаметофит һәм спорофит — мөстәкыйль үсемлекләр. 53621 Күпчелек тарихчылар ракетаны уйлап табуда Хан Кытай династиясе (б. 53622 Күпчелек тарихчылар (шул исәптән авыл халкы да) авылның оешу чорын 1500—1550 еллар белән бәйләп карау ягында. 53623 Күпчелек татар зыялылары кебек, ул да февраль революциясен шатланып каршы ала, ниһаять, патшаны бәреп төшергәннән соң, татар халкына да ирек килер, дип өметләнә. 53624 Күпчелек текстлар инглиз телендә языла. 53625 Күпчелектә нефть судан җиңел. 1 тонна нефть су өстендә 12 км пленка хасил итеп җәелә. 53626 Күпчелек тип конденсаторларда аларның сыйдырышлыгын арттыра торган диэлектрик аергыч бар. 53627 Күпчелек үлгәнен белми дә калган. 53628 Күпчелек хайваннар һәм кешенең үзәк чокырчыгында колбачык күзәнәкләре генә бар; кайбер телескопик күзле тирән су балыкларының үзәк чокырчыкта таякчык күзәнәкләре генә бар. 53629 Күпчелек халкының төп шөгыле игенчелек. 53630 Күпчелек халкы татарлар һәм башкортлар булган Әлмән районына карый. 53631 Күпчелек халык (959 кеше) Әнәч авылында гомер итә. 53632 Күпчелек халыкара оешмаларда кебек үк, Аурупа Берлеге оешмаларында да эш теле буларак инглиз теленә өстенлек бирү тренды күзәтелә. 53633 Күпчелек халыкара оешмалар үз бүлекчәләре өчен эш телен билгели. 53634 Күпчелек халыкны марилар һәм татарлар тәшкил итә. 53635 Күпчелек хәзерге үзәк эшкәрткеч җайланмалар кимендә ниндидер чамада суперскаляр булып торып, һәм соңгы унъеллыкта конструкцияләнгән гомуми максат үзәк эшкәрткеч җайланмалар суперскаляр булып тора. 53636 Күпчелек цифра схемаларында "0" һәм "1" дип аталган ике дәрәҗә көчәнеш кулланылган икелек системасы кулланыла. 53637 Күпчелек чиркәүләрдә Петрны Рим католик чиркәвенә нигез салучы дип саныйлар (ә католик чиркәве аны беренче папа дип кабул итә). 53638 Күпчелек ыргытулар һөҗүм итүченең аягы тездән бөгелгән килеш башлана һәм якланучының авырлыгын егар өчен турая төшеп дәвам итә. 53639 Күпчелелек тарихчылар савирлар һәм суарлар - бертигез халык булган дип саныйлар, ләкин кайбер галимнәр буенча алар бөтенләй төрле кабиләләр булган. 53640 Купчеллек имиграциягә карамастан күп елларга беренче тапкыр 2000 елларда туучылар саны үсүе күренде. 53641 Күпчәнәй авылы янында башланып, Ярмәкәй янында Рә елгасына кушыла, аның кушылдыгы булып тора. 53642 Күп чит илгә чыгарылып тапшырыла. 53643 Күп чыганакларда пародияле дин дип йөртелә. 53644 Күп шартлаучан матдәләр сусаклагычлар суы белән басылган булган һәм зуррак шартлаулар булдырылмаган калган. 53645 Күп шәһәрләрдә һәйкәлләр, урамнар Сталинград сугышы истәлегенә багышлап ачылган. 53646 Купырка — Дим елгасы кушылдыгы. 53647 Күпьеллык нәтиҗәле фәнни-педагогик хезмәтләре өчен 1992 елда Татарстан Республикасының атказанган фән һәм техника эшлеклесе исеменә лаек булды, 1994 елда Татарстан Республикасының Дәүләт премиясе бирелде. 53648 Күпьеллык туңлык киң таралган. 53649 Күп эшләре чит илләргә дә сатылган һәм илебез казнасына зур керем бирә. 53650 Күп эшче кадрлар юнәлтелә. 53651 Күп югалтулар булганга карамастан, Монтгомери һава көчләре ярдәмендә икенче һөҗүм итәргә әмер бирә. 53652 Күп якты йолдызлар «чаян»ның башын, тәнен һәм койрыгын сурәтлиләр. 53653 Күп яуган җепшек кар агач ботакларына, электр үткәргеч чыбыкларга сыланып кала. 53654 Курай ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 53655 Курайван) — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 53656 «Ҡурай»'' гәҗит - кушымтасы чыгып килә. 53657 Курайелга — Ык елгасының сул яктагы кече кушылдыгы. 53658 Курай Татарстанның Мөслим районының байрагында һәм гербында сурәтләнгән. 53659 Курамьял — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 53660 Куранду — Русия территориясеннән ага торган елга. 53661 Курасан – Уй елгасы кушылдыгы. 53662 Куратенок — Русия территориясеннән ага торган елга. 53663 Куратово ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 53664 Курашасай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53665 Курбаш — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 53666 Курбевуа (Курбевуа, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 53667 Кургак — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 53668 Курган бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 53669 Курганинск ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 53670 Курганка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53671 Кургановский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 53672 Курган өлкәсе 1943 елның 6 февралендәге ССРБ Югары указы белән оештырылган. 53673 Курган өлкәсе биләмәләрендә ага. 53674 Курган өлкәсендә тагын бер Өчкүл (Трехозерки) авылы бар. 53675 Курган өлкәсенең Щучий районы, Сафакүл районы биләмәләрендә ага. 53676 Курган өлкәсе, Төмән өлкәсе биләмәләрендә ага. 53677 Курган өлкәсе, Чиләбе өлкәсе биләмәләрендә ага. 53678 Курган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53679 Кургат ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 53680 Кургаш — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 53681 Кургаш — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 53682 Кургаш - иң авыр ике тапкыр сихерле төш (димәк иң авыр стабиль элемент) булганга күрә, аннан радиоактив нурланышка каршы саклау экраннары ясала. 53683 Кургашлы — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 53684 Кургашлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 53685 Кургаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53686 Кургаштамак — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 53687 Күргәзмәдә рәссамның 100гә якын әсәре – 86 картинасы һәм 11 график эше урын алган. 53688 Күргәзмәләргә куелган соңгы эшләре тамашачыда кызыксыну уятмыйлар. 53689 Күргәзмәләргә шагыйрәнең исән вакытта нәшер ителгән китаплары һәм шәхси әйберләре урнаштырылган. 53690 Күргәзмәләр Сәнгать күргәзмәләре дүрт залда уза. 53691 Күргәзмәнең төп максаты китерелгән авыл хуҗалыгы техникасы, сабаннар, тимер тырмалар, суырткыч, ашлык суккыч һәм җилгәргеч, ашлык ургыч һәм башка машиналарны бергәләшеп сатып алырга мөмкин икәнен төшендерү иде. 53692 Күргәзмә үзәгенең гомуми мәйданы 70 000 кв. 53693 Кургем — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 53694 Күргәнебезчә, БСЭның беренче басмасындагы аңлатудан да аерма шактый зур. 53695 Күргәнебезчә, Эйлерның алгоритмны мәсьәлә чишү ысулы синонимы буларак аңлавы хәзерге мәгънәгә бик якын. 53696 Кургусуль-Лиственный — Русия территориясеннән ага торган елга. 53697 Кургуюл — Русия территориясеннән ага торган елга. 53698 Курдак — Русия территориясеннән ага торган елга. 53699 Күрдемдә 7 еллык мәктәпне тәмамлый. 53700 Күрдемдә Гарифулла Киековның бер һәм ике катлы дүрт йорты була. 53701 Курдома — Русия территориясеннән ага торган елга. 53702 Курдомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53703 Курдюм ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 53704 Күрә алмаган нәрсәләр дә бардыр ки, алар да Аның барлыгына дәлилләр. 53705 «Күрәзә» китабы өчен Р. Зәйдулла 1990 елда яшь иҗатчыларның Муса Җәлил исемендәге Республика премиясенә лаек була. 53706 Күрәз — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 53707 Күренгәнчә, мондый образны аңлау өчен тыңлаучыларның билгеле әзерләвен таләп иткән, ә бу аларга яңа исәпләү системасы таныш булганын аңлата. 53708 Күренгәнчә, феодаль иерархиядә, дәүләт төзелешендә башка татар ханлыклары һәм элекке Алтын Урда белән охшашлык булса да, монда яңа дәрәҗәләр дә барлыкка килгән. 53709 Куренгинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53710 Күренекле Британия тарихчысы сэр Уильям Мьюир, Бу «көрәеш ледие» үзенең байлыгы белән дә дан тоткан дип белдерә. 53711 Күренекле галим Русия Фәннәр академиясенең Уфа гыйльми үзәге каршында Этнология һәм этнография музеен ачуда башлап йөрде һәм озак еллар бу музейның җитәкчесе вазифаларын башкарды. 1991 елдан Русия фәннәр академиясендә әгъза–корреспондент. 53712 Күренекле галим, тарих фәннәре докторы, татар тарихы һәм Осман империясе буенча китаплар авторларының берсе Тасин Җәмил Идел-Урал төбәгендә яшәүче милләттәшләребез белән дә тыгыз бәйләнеш тота. 53713 Күренекле галим фольклорчы буларак та игътибарны җәлеп итә. 53714 Күренекле гейзерлар Камчаткада эре гейзерлар 1942 елда Гейзерлар үзәнлегендә, Кихпиныч вулканы янында табыла. 53715 Күренекле гәлимнәр белән бергә эшләү җирле фәнни кадрларның иҗади үсүенә, фундаментәл фәннәр өлкәсендә тикшеренүләр алып баруда актифлашып китүенә ярдәм итә. 53716 Күренекле әдипнең әле дә бездә эшләве дан өстенә дан, шөһрәт өстенә шөһрәт. 53717 Күренекле җәмәгать эшлеклесе, әдәбият белгече, тәнкыйтьче һәм журналист Галимҗан Нигъмәти, шулай ук журналистлар Хөснулла Ишбулатов, Гыйндулла Ишмаев, Хәернас Гайсин һәм башкалар авыл халкының горурлыгы. 53718 Күренекле инкыйлабчы, дәүләт эшлеклесе, язучы Шәһит Ходайбирдин ( 1896 1924 ) исемен йөртә. 53719 Күренекле кешеләр Авылда 1949 елда Әнвәр Мәхмүт улы Залаков туган. 53720 Күренекле кешеләр Авылда язучы, Татарстанның атказанган фән һәм техника эшлеклесе Җәвад Әфтәхетдин улы Тәрҗеманов (1920—1995) туган. 53721 Күренекле кешеләр Айдар авылында композитор Сара Садыйкованың ире Газиз Вәлитов ( Газиз Айдарский ) туып үскән. 53722 Күренекле кешеләр Аю Көйдергән авылында сынчы, монументаль сәнгать рәссамы, Татарстан Республикасының халык рәссамы Фәһим Нуретдин улы Фәсхетдинов ( 1944 ) туып үскән. 53723 Күренекле кешеләр * Габдулла Кариев (Миңлебай Хәйруллин) — беренче татар профессиональ театр труппасына нигез салучыларның берсе. 53724 Күренекле кешеләр * Галимҗан Хөсәенов – күренекле совет спортчысы. 53725 Күренекле кешеләр * Гүзәл Минакова — Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрының артисты. 53726 Күренекле кешеләре * Анатолий Сластунин — ТР атказанган мәдәният эшлеклесе. 53727 Күренекле кешеләре * Валерий Яковлев — чуаш, рус театрлары режиссеры. 53728 Күренекле кешеләре * Гадел Кутуй туган авылы Татар Кынадысында аның музей-йорты бар һәм анда укытучы Талия Хәбибуллинаның тырышлыгы белән бик яхшы экспозиция эшләп куелган. 53729 Күренекле кешеләр * Әзһәр Шакиров — Камал театры артисты, Татарстанның (1974) һәм Россиянең халык артисты (1988), Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (1998). 53730 Күренекле кешеләре *Корбангали Хафизов — Русиянең атказанган төзүчесе. 53731 Күренекле кешеләр Әлдермеш авылында Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге иясе, Татарстанның халык артисты, Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, композитор Әнвәр Закир улы Бакиров ( 1920 — 2001 ) туып үскән. 53732 Күренекле кешеләре * Михаил Кузьмин - Советлар Союзы Герое. 53733 Күренекле кешеләре *Михаил Минский (Мино Минцер) - җырчы. 53734 Күренекле кешеләре * Рәиф Әмиров — Башкортстанда яшәүче татар язучысы, күренекле әдәбиятчы-галим. 53735 Күренекле кешеләре * Ринат Абзал улы Абзалов — биология фәннәре докторы. 53736 Күренекле кешеләре Рифкать Ибраһим улы Богданов - Русия һәм ССРБ математигы. 53737 Күренекле кешеләр * Әсхәт Әсәдулла улы Хисмәтов — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты, Татарстанның халык артисты. 53738 Күренекле кешеләре * Шамил Усманов — революционер, язучы. 53739 Күренекле кешеләре * Шәкүр Рәхимов - ат карагы Шәкүр Карак. 53740 Күренекле кешеләр Ил күләмендә күренекле шәхесләрнең дә тамырлары Айбаш авылы белән бәйләнешле. 53741 Күренекле кешеләр Иске Кәкерле авылыннан хакимият эшлеклесе, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы, Татарстанның атказанган авыл хуҗалыгы хезмәткәре Әгъзам Самат улы Гобәйдуллин ( 1953 ) туып үскән. 53742 Күренекле кешеләр * Кадыйр Сибгатуллин (Минкадыйр Идият улы Сибгатуллин) — татар шагыйре, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 53743 Күренекле кешеләр Карамалы авылында язучы, җәмәгать эшлеклесе Фатих Сәйфи-Казанлы (Мөхәммәтфатих Камалетдин улы Сәйфуллин, 1888 — 1937 ) туган. 53744 Күренекле кешеләр Кече Солабаш — билгеле һәм күренекле авыл. 53745 Күренекле кешеләр Кышкар авылында тел галиме, филология фәннәре докторы, профессор, Татарстан Фәннәр академиясенең мөхбир әгъзасы Рузәл Габдуллаҗан улы Йосыпов ( 1938 ) туып үскән. 53746 Күренекле кешеләр Мәшһүр татар мәгърифәтчесе Мотыйгулла Төхфәтуллин - Галия Кайбицкаяның әтисе, Габдулла Тукайның Җаектагы укытучысы. 53747 Күренекле кешеләр * Равил Үтәбай-Кәрими – күренекле татар галиме, энциклопедик белемгә ия шәркыять һәм исламият белгече, ялкынлы публицист. 53748 Күренекле кешеләр * Рәис Мөхәммәдиев — татар язучысы, фантаст (1965 елда Күбәк урта мәктәбен тәмамлаган). 53749 Күренекле кешеләр * Сания Исмәгыйлева ( 1931 ), Татарстанның халык артисты. 53750 Күренекле кешеләр * Сирин Батыршин — татар шагыйре. 53751 Күренекле кешеләр Татар халкының мәшһүр композиторы Салих Сәйдәшевнең әнисе ягыннан бабасы Миңлебай абзый тумышы белән Зур Битаман авылыннан була. 53752 Күренекле кешеләр * Фәрваз Мөхәммәтулла улы Миңнуллин ( 1934 — 1994 ) — тәнкыйтьче. 53753 Күренекле кешеләр * Фәрит Бәшир — татар әдәбият галиме, тәнкыйтьче. 53754 Күренекле кешеләр * Хәлил Мәхмүтов — Татарстанның халык артисты. 53755 Күренекле кешеләр * Хәмдүнә Тимергалиева — Татарстанның халык артисты. 53756 Күренекле кешеләр Шагыйрь һәм прозаик Фаил Хафиз улы Шәфигуллин ( 1939 — 1982 ) Карашәм авылында туып үскән. 53757 Күренекле кешеләр * Шамил Мәгыйз улы Маннапов ( 1938 ) — шагыйрь, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 53758 Күренекле кешеләр Язучы, Татарстанның һәм Русиянең атказанган мәдәният хезмәткәре Габдулла Шәрәфи (Габдулла Шәрәфетдин улы Шәрәфетдинов, 1926 — 1997 ) Кече Битаман авылында туып үсә. 53759 Күренекле композитор аны Казанга укырга килергә чакыра. 53760 Күренекле композитор Фасил Әхмәт улы Әхмәтов 1935 елның 23 маенда Татарстанның Кукмара районы Салтык Ерыклы авылында туа. 53761 Күренекле милләт эшлеклеләренә көчле алкышлар астында бүләкләр тапшырыла. 53762 Күренекле педагог 1977 елның 17 июлендә вафат була. 53763 Күренекле совет этнографы С. А. Токарев, беренчеләрдән бунлып, нагайбәкләрне татар халкының бер төркеме итеп карый. 53764 Күренекле татар артекчылары * Зөфәр Билалов — татар эстрада җырчысы. 53765 Күренекле татар галименең 23 еллык фәнни эшчәнлеге исә кайчандыр үзе тәмамлаган Мәскәү дәүләт университеты белән бәйле. 53766 Күренекле татар совет физигы Хәмид Мозаффар улы Мөштәри исемен йөртә. 53767 Күренекле тел галиме Җәлил Киекбаев ( 1911 1968 ) исемен йөртә. 53768 Күренекле тюрколог С. Е. Малов үзенең хезмәтендә alp «батыр, герой» сүзенә Күлтәгин истәлегендә ныгып калган Alpar исемен мисал итеп ала. 53769 Күренекле фамилия иячеләре: * Наталья Комарова (Наталья Владимир кызы Комарова, Наталья Владимировна Комарова) – Русия дәүләт эшлеклесе, Ханты-Манси автономияле округы–Югра губернаторы ( 2010 2015 ). 53770 Күренекле шәхесләр * Габдрахман Әпсәләмов — язучы, * Хафиз Ишмәмәтов — татар җырларын саклаучы. 53771 Күренекле шәхесләр * Ифрат Хисамов — татар композиторы ( Сарлы авылы). 53772 Күренә торган йолдызча зурлыгы 11 m тәшкил итә (бик аз), чөнки Проксима Кентавр - кызыл кәрлә һәм аз кына энергия нурландыра. 53773 Күренеш алтыпочмаклы яссы яки баганасыман кристаллар аркасында барлыкка киләләр. 53774 Күренешне күзәтү турындагы беренче язмалар (Эмэйшань тавыннан) б.э. 63 елына карыйлар. 53775 Күренкле урыннары Биләү шәһәренең иң билгеле урыны булып Биләү Спасо-Преображенский монастыре тора. 53776 Куренная Ошма (Куренная Ошма) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 53777 Куренный — Русия территориясеннән ага торган елга. 53778 Күренүчәнлек 1997 елның июль аенда Ай Әлдәбәранны каплады Әгәр Орион Билбавының өч йолдызыны уйлап сулдан уңга (төньяк ярымшарда) яки уңдан сулга (көньяк ярымшарда) тоташтырып куйсак, бу күзаллау сызыгында беренче якты йолдыз Әлдәбәран булачак. 53779 Күренүчәнлек шартлары Йолдызлык үзәк һәм көньяк өлкәләрендә күренә. 53780 Күренүчәнлек шартлары Русия территориясендә йолдызлыкны тулысынча күрергә булмый, көньяк өлкәләрдә өлешчә күренә. 53781 Күренүче нурланыш шулай ук «оптик тәрәзә»гә - электромагнит нурланыш спектрының Җир атмосферасы тарафыннан йотылмый торган диярлек өлешенә керә. 53782 Куреньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 53783 Курень ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 53784 Күреп кал берүк: көзгедәге күк, Саф мәхәббәтең чагылыр – Кадер-хөрмәтең шул булыр. 53785 Күреп торасыз, бүген безнең әдәби сүзебез бөтен татарга да барып җитә алмый. 53786 Күрәсезме, безнең авылларда Тупас солдатлар ни кыра? 53787 Күрәсең, аның күңеленә шигъриятькә мәхәббәт тә шигъри җанлы әнисе аша күчкәндер. 53788 Күрәсең, бу кешеләрнең исәбе хәл белү генә булгандыр. 53789 Күрәсең, ул үзе үк бу китапның авторы да була. 53790 Күрәсең, ул шәхес Кәлимулла исемле булып, шуннан Кәләй дип кыскаргандыр. 53791 Күрәсең, христиан дине белән бергә урысның киемен дә кабул итеп, аңа борынгы татар киеменең исемен биргәннәрдер.. 53792 Күрәсең, яңа бина 1910 — 1917 еллар арасында төзелгән булган. 53793 Курешники ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 53794 Курзун — Русия территориясеннән ага торган елга. 53795 Курил утраулары төньяк-көнчыгыштан көньяк-көбатышка Камчаткадан алып Хоккайдога кадәр 1200 километрга сузылган. 53796 Куринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53797 Курино ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 53798 Куринцы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 53799 Курка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53800 Куркатау — Русия территориясеннән ага торган елга. 53801 Күркә ите традицион ашамлык бу көнне. 53802 Күркәне ите өчен асрыйлар. 53803 Күркәсыман чәчәклекләре һәм лупулинлы бизләре юк. 53804 Куркино — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 53805 Курки ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 53806 Куркужин — Русия территориясеннән ага торган елга. 53807 Куркуре (Зур Куркуре) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53808 Куркыныч төркеме * 40 яшьтән өлкәнрәк ир-атлар ешрак авырый, соңгы елларда инфаркт яшьрәкләр арасында да килеп чыга; * хатын-кызлар климакстан соң. 53809 Курлаковская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 53810 Курлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 53811 Курлы-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 53812 Курляк — Русия территориясеннән ага торган елга. 53813 Курляндия губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 53814 Курмангазы исемендәге Казакъ дәүләт консерваториясенең халык уен кораллары факультетында укый. 53815 Курмангазы исемендәге Казакъ милли консерваториясенең вокал классын (педагог Надия Шәрипова) тәмамлый ( 1976 ). 53816 Курманка ( ) — Свердловск өлкәсенең Заречный шәһәр округы составына керүче авыл. 53817 Курманово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 53818 Курмыш-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53819 Курмыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53820 Курмыш, шулай ук Кормыш http://belem. 53821 Курневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53822 Курнос — Русия территориясеннән ага торган елга. 53823 Курнуж — Русия территориясеннән ага торган елга. 53824 Курныловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53825 Куровское ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 53826 Куровское ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 53827 Курома — Русия территориясеннән ага торган елга. 53828 Куромша — Русия территориясеннән ага торган елга. 53829 Куропалда — Русия территориясеннән ага торган елга. 53830 Курорт бистәсе — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 53831 Курорт районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1994 елда нигезләнгән. 53832 Курорт-Самоцвет ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 53833 Куросава 1998 елның 6 сентябрендә Токионың Сэтагая районында 88 яшендә инсульттан вафат була. 53834 Куросава 57 еллык иҗади гомерендә 30 фильм төшерә. 53835 Куросава — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 180 километрлы кратеры. 53836 Курошма — Русия территориясеннән ага торган елга. 53837 Курр-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53838 Курсеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 53839 Күрсәтелгән дата 1895 елның 26 октябрьдән 27 гә каршы төнгә туры килә. 1980 елда иске, ишан Зәйнулла Рәсүлев куйдырган ташны Уфадан килгән делегация алып ташлый һәм аның урынына "Туксанбай" версиясен куәтләгән язулы мәрмәр плитә куя. 53840 Күрсәт әле, Габдулла! 53841 Күрсәткән батырлыклары өчен 3800 яугир орден һәм медальләргә лаек була, ә Үлмәскол Шакиров һәм Габделхәй Сәетовка Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 53842 Күрсәткән батырлыклары өчен Зәки Шәймәрдановка 1944 елның 13 сентябрендә Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 53843 Күрсәткән батырлыклары өчен Рахимовка Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 53844 Күрсәтмә дәрәҗәсе параллелизмы Арттырылган параллелизмны башкару өчен иң гади ысулларның берсе булып күрсәтмәнең беренче адымнарын чыгарып алуны һәм декодирлауны алдан килүче күрсәтмә башкару тәмамланганчы башлау тора. 53845 Күрсәтмә дәрәҗәсе параллелизмының да (eng. 53846 Күрсәтмәне башкару һәм нәтиҗәдә килеп чыккан керү мәгълүматларын язганнан соң, бөтен процесс кабатлана, киләсе күрсәтмә циклы гадәттә программа санагычындагы арттырылган дәрәҗә сәбәпле бер-бер артлы килүдә киләсе күрсәтмәне чыгара. 53847 Күрсәтмә чыгарып алынганнан соң, программа санагычы хәтер берәмлекләре төшенчәләрендә күрсәтмә сүзенә арттырыла. 53848 Курск дугасындагы канлы бәрелешләрдә Зәки Шәймәрданов гитлерчыларга каршы менә шулай батырларча сугыша. 53849 Курск магнит аномалиясе һәм Донецк күмер бассейны чимал белән тәэмин итә. 53850 Курск өлкәсе территориясендә Алтын Урда вакытыннан калган Бесединский, Гочевский археологик комплекслгелелары билгеле. 53851 "Курск" су асты көймәсенең бату хәбәре бөтен дөньяны тетрәндерде. 53852 Курск сугышы 49 көн сузыла. 53853 Курск сугышы Курск сугышында Рокоссовский гаскәрләре бик зур роль уйнаганнар: арт-хәзерләнү үткәреп төп фашист һөҗүмен туктаткан. 53854 Курск сугышында ике миллион тирәсендә кеше, алты мең танк, дүрт мең очкыч катнаша. 53855 Курск сугышының сәбәпләре Кызыл гаскәрнең кышкы һөҗүме һәм Вермахт Украинада каршы-һөҗүме нәтиҗәсендә совет-алман фронты үзәгендә чыккан урын (150 км тирәнлектә, 200 км киңлектә) - Курск дугасы барлыкка килә. 53856 «Курск» һәлакәте “Курск” су асты көймәсендә 2000 елның 12 августында Баренц диңгезендә өйрәнүләр вакытында шартлау булган. 53857 Курсларны тәмамлагач, матбугат эшләрендә катнаша башлый. 53858 Курсны тәмамлагач, Мулта авылына барып, укытучы булып эшкә урнаша. 53859 Куртамак – Русия территориясеннән ага торган елга. 53860 Куртамыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53861 Курта — Русия территориясеннән ага торган елга. 53862 Курт Кобейн җитәкчелегендәге "Nirvana" төркеме үзенчәлекле "гранж" дигән музыкаль стиль булдыра. 53863 Курт Кобейнның сөйләвенчә, Альбининың "яңгыравы" - аның хыялы: натураль, кирәкмәгән эффектларсыз булган тавыш. 53864 Куртны хастаханәгә алып китәләр. 53865 Курт я әтисе, я әнисе туганнарында яши торды. 53866 Куруко — Русия территориясеннән ага торган елга. 53867 Курумоч — Сок елгасы кушылдыгы. 53868 Курунда ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 53869 Күрү нерв дискы күрү нервның башын һәм челтәркатлауның ганглионар күзәнәкләрнең аксоннары җыелган урынны тәшкил итә. 53870 Күрү нерв дискы шулай ук челтәркатлауны тукландырган зур кан тамырлары кергән урыны булып тора. blind spot. 53871 Курусай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53872 Куруса (Курокса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53873 Куруузек — Русия территориясеннән ага торган елга. 53874 Курфюрстлар резиденциясе булган шәһәр 1415 елда курфюрст Фридрих I Бранденбург маркграфлыгын нигез сала һәм 1440 елга кадәр аны җитәкли. 53875 Курчаклар һәм карак — татар балалар драма уены. 53876 Курчаклары башларын өскә каратып урнаша, ефәк җебеннән биле белән субстратка беркетелә. 53877 Курчаклары, гадәттә, ачыктан-ачык асылынып тора. 53878 Курчак сатучы курчакларга, «Ленинградский», «Казанский» курчаклар һ. б. дип, исемнәр кушып чыга. 53879 Курчак сатыш — татар балалар драма уены. 53880 Курчак театры өчен язылган әсәрләрендә бала күңелен яхшы аңлау нәтиҗәсендә нәниләр өчен кызыклы образлар урын алды. 53881 Курчак театры өчен язылган пьесасында — бу теманың матур бер гәүдәләнеше. 53882 Курчак һәм драма театры спектакльләрендә талантының төрле ягы ачыла.» 53883 Курчигай — Русия территориясеннән ага торган елга. 53884 Курчум — Русия территориясеннән ага торган елга. 53885 Куршаки ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 53886 Курша — Русия территориясеннән ага торган елга. 53887 Күршә авыл җирлегенең (Татарщинский сельсовет) үзәге (барлыгы ике авыл). 53888 Күрше авыллар шикелле ногайлылар үз җирләрен Самарның инвесторларына тапшырмадылар. 53889 Күрше бабай — татар балалар уены. 53890 Күрше Башкортстанда меңгә якын аю яши. 53891 Күрше Башкортстанда металлургиянең барлыкка килүе тау эше һәм тау сәнәгате үсешенә бәйле. 53892 Күрше генә санала, күрешә йөреп, Сай кем, күрешә йөргәндә, Янмыймы икән аның йөрәккәйләре, Сай кем, эңгер-меңгердә ятканда. 53893 Күршедәге Зур Битаман авылында урта мәктәпне тәмамлагач, 1974 елда Казан дәүләт университетының журналистика бүлегенә укырга керә. 53894 Күрше дәүләтләр арасында иң тиз үсешле булып санала. 53895 Күршедә яшәгән авыллар бетеп барганлыктан, аларның җирләрен дә эшкәртәләр. 53896 Күрше Иске Юлдаш авылындагы земство мәктәбендә укый. 53897 Күрше Котлы Бөкәш авылында белем ала. 53898 Күрше Күбәк авылында урта белем ала. 53899 Күрше Новотроицкий волостенда яңа хакимияттән риза булмаучыларның һәм аларның иярченнәренең фетнәсе башлана. 13 июньдә аның шаукымы Кизгәнбашка да килеп җитә. 53900 Күрше өлкәләреннән, Казан татарлары себер халыклары, ярдәмгә килмәсен өчен Хәрби коллегия Ырынбур краены тагы биш полк җибәрә. 53901 Күрше районнары * Төньяк ягыннан: Яңа Юдино (Беляевский), Залесный бистәләре. 53902 Күрше рус авылында туктап, Зөһрәгә килүе турында хәбәр җибәрә. 53903 Күрше Татар Ямалысы авылындагы җидееллык мәктәпне тәмамлагач, Минзәлә педагогия училищесында укый. 53904 Күрше утарда яшәүче, Алманиядә укып кайткан 18 яшьлек Владимир Ленский белән аралары якыная. 53905 Күрше халыклар белән чагыштырганда Эстониядә авыл мәдәнияте алга китми, борынгы эстларның яшәү урыны булып бер гаилә яшәгән хутор санала. 53906 «Күрше хатын» май сөрткән булып, тагын йолкып карый да әйтә: — Май сөрттем, купмый. 53907 Күрше хатыны белән кызы алай итмиләр. 53908 Куръядор ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 53909 Курык-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53910 Курыль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53911 Курь-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53912 Курьинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 53913 Курьявож — Русия территориясеннән ага торган елга. 53914 Куряс — Русия территориясеннән ага торган елга. 53915 Кусагазы – Русия территориясеннән ага торган елга. 53916 К. Усаев 4 август көнне карательләр кулына эләгә. 53917 Кусакины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 53918 Күсекәй — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 53919 Күселәр — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 53920 Кусеряк — Русия территориясеннән ага торган елга. 53921 Кусинские Печи ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә шәһәр округы составына керүче авыл. 53922 Күскем — Татарстан Республикасының Балтач районындагы удмурт авылы. 53923 Кусла — Русия территориясеннән ага торган елга. 53924 Кустак — Русия территориясеннән ага торган елга. 53925 Кустаревка — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 53926 Күстәнҗә урынында БЭК 6 гасырда юнаннар колониясе нигезләнгән, 1878 елдан Румыния составында. 53927 Кустовлянка — Сава ( Бүә басс.) елгасы кушылдыгы. 53928 Кустовой — Русия территориясеннән ага торган елга. 53929 Кустюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 53930 Кусца – Русия территориясеннән ага торган елга. 53931 Кусьмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 53932 Кусь — Русия территориясеннән ага торган елга. 53933 Кутамыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 53934 Куташ ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 53935 Күтәмәледә башлангыч, Иске Кәшердә җидееллык белем ала. 53936 Күтәмәле — Русия территориясеннән ага торган елга. 53937 Кутерген — Русия территориясеннән ага торган елга. 53938 Күтәрелешкә аларны да кушылырга өнди. 53939 Күтәрелеш мәйданы атамасы (элекке Знаменка мәйданы) буенча станция үз исемен алган. 53940 Күтәрелешне бастыру 1707 елның көзендә күтәрелеш киң колач ала. 53941 Күтәрелешне бастыру өчен губернатор Неплюев ачыгыч чаралар карар итә. 53942 Күтәрелеш нәтиҗәләре Патша хөкүмәте башкортларның җиргә хокугын танырга, яңа салымнарны юк итәргә, урындагы хакимият башбаштаклыкларын хөкем итергә мәҗбүр була, 1711 ел азагында күтәрелеш тәмамлана. 53943 Күтәрелештә башка Идел буе халыклары катншканнар. 53944 Күтәрелеш туктатыла, әммә югалтулар бик зур була. 53945 Күтәрелүче урта сыйныф (табиблардан, адвокатлардан һәм укытучылардан торган) олигархларның, - шикәр камышы җирләре биләүчеләрнең хакимиятенә претензия ясый башлаганнар. 53946 Кутерем — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 53947 Күтәренке шат җырлар нәкъ менә «Октябрь баласы»нда М. Җәлил тарафыннан нигезләнә. 53948 Кутерля — Русия территориясеннән ага торган елга. 53949 Кутина — Русия территориясеннән ага торган елга. 53950 Куткура — Русия территориясеннән ага торган елга. 53951 Кутлинка — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 53952 Кутлон-Ай-Кур-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 53953 Кутол-Вель-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 53954 Кутоп-Назым — Русия территориясеннән ага торган елга. 53955 Кут-Пыр-Тыл-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53956 Кутузов ордены - ССРБ нең дәүләт бүләге. 53957 Кутузов сак тактиканы сайлап Русия гаскәрен саклый һәм Мәскәүнең югалышына карамастан Ватан сугышы нәтиҗәсендә җиңә. 53958 Кутузов үлеменнән соң (апрель 1813) — рус һәм прусс гаскәрләрнең сәргаскәре; Лютцен һәм Бауцен янындагы сугышларында җиңелүдән соң отставкага чыга. 53959 Кутуйның бу чор әдәби иҗаты жанр төрлелеге белән аерылып тора. 53960 Кутуйны татар әдәбиятының гасырларга сузылган уңай традицияләрен инкяр итүдә гаеплиләр. 53961 Кутукс — Русия территориясеннән ага торган елга. 53962 Кутуруша (Кутуруш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 53963 Кутык-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 53964 Кутып-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 53965 Кутып-Яорты — Русия территориясеннән ага торган елга. 53966 Кутьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 53967 Куучы аларның кайсын да булса тотып, «әбәк»не бирергә тырыша. 53968 Куучы йөгерүчене тотса (кулын тидерсә), үзе йөгерүчегә әйләнеп, тотылган кеше куа башлый. 53969 Куучы тарафыннан тотылмаган балалар аны коткара ала. 53970 Куучы үзе белгән кош исемнәрен саный. 53971 Куучы уйнаучыларның тавышлары ишетелми, кыйланышлары күренми торган җиргә читкәрәк китеп тора. 53972 Куфәдә имам Әбу Хәнифәнең укучысы - Мөхәммәд ибне Хәсәннән белем ала. 53973 Кухотка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53974 Кухтым — Русия территориясеннән ага торган елга. 53975 Куцурако — Русия территориясеннән ага торган елга. 53976 Кучаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53977 Кучан — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 53978 Куча — Русия территориясеннән ага торган елга. 53979 Күч белән бергә оядагы кортларның 50-60-% ты бүленеп чыга. 53980 Кучебищ — Русия территориясеннән ага торган елга. 53981 Кучелапы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 53982 Кучеметьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 53983 Күчем Руднигы авылы — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 53984 Күченеп килү сәбәпләренең берсе, Русия империясенең татар-башкорт халкына карата милли-колониаль сәясәтеннән килеп чыга. 53985 Күченү авыр, газаплы була. 53986 Күченү бөтен Көнчыгыш һәм Көнбатыш Аурупага җәелеп, кабиләләрнең аралашуы нәтиҗәсендә яңа этник берләшмәләр һәм халыклар барлыкка килә. 53987 Күченү сәбәпләре Болгарларны, урыннарыннан кубып, Идел буйлап югары күтәрелергә һәм үзләренең элекке дала киңлекләрен урман-далаларга алыштырырга нәрсә мәҗбүр иткән? 53988 Күченүчеләр арасында төрле эшкә осталар була: балта осталары, киез итекчеләр, читекчеләр һ.б. Күпләрнең Туймәт авылыннан килүләре билгеле. 53989 Күченүчеләргә 250 га җир бирелә. 53990 Күченүчеләр әлеге төбәктә бик зур имәннәр булуын күреп, үз авылларын да "Олыимән" дип атыйлар. 53991 Күчеп барырга яраклы җирне табар өчен үзләренең арасыннан Рәсмәкәй авыл кешеләре Мөхәммәтәмин Хәбибуллин белән Сәетгәрәй Гыйззәтуллинны Уфаның Крестьян җир банкына җибәрәләр. 53992 Күчеп килгән ислам динендәге татарлар мәҗүси марилар белән аралашып яшәгәннәр һәм марилар да ислам динен кабул иткәннәр. 53993 Күчеп килгәннәр дибез дә бит… каян килеп чыккан соң бу Кәшә авылы халкы? 53994 Күчеп килүче 6 гаиләнең өчесе безгә билгеле нәселләр: беренчесе - Ахмадуллин Фаизләр нәселе, икенчесе - Гарипов Хәлилләр, өченчесе Шәмсетдинов Харисларның шәҗәрә башы Арслан бабай нәселе. 53995 Күчеп килүчеләрнең күбесе Рәсмәкәй авылыннан булгач, яңа авылга да Рәсмәкәй дип исем бирелгән. 53996 Күчеп килүчеләр Яңа Мәскәү юлында ям хезмәтен башкарганнар. 53997 Күчеп урнашкан авылның исеме Аксу бабай хөрмәтенә Аксу атамасы алган. 53998 Күчеп утыручылар авылда манарасы күккә ашкан мәчет булуын теләп, аңа Мәчетбар исеме биргәннәр. 53999 Күчәрбай — Башкортстанның Благовар районындагы татар авылы. Күчәрбай авыл советы үзәге. 54000 Күчергеч — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 54001 Күчерелгән халыкның бер өлеше Урта Азиядә кала. 54002 Күчерелмә мәгънәдә бу сүз сукырларча табыну предметын аңлата. 54003 Күчерелмә мәгънәдә татар телендә "кара алтын" сүзе дә кулланыла http://tat. 54004 Күчерелмә мәгънәдә усал, явыз кеше дигәнне дә аңлата ала. 54005 Күчерүдән саклау программалары камилләшә бара. 54006 Кучесара — Русия территориясеннән ага торган елга. 54007 Күчеу юллары Хламидиоз җенси юл белән күчә, һәм ул хатын-кызларга күбрәк ирләрдән йога. 54008 Күчеш агымы электр агымы түгел, чөнки ул электр корылмалы кисәкчәләр күчерү белән бәйле түгел. 54009 Кучинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54010 Кучинский буенча 15 гасыр татар кенәзлекләре Оригиналы. 54011 Кучка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54012 Кучкар утары — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 54013 Күчкән Иске Суыксу — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 54014 Күчкәннәр бирегә яңа шөгыльләр алып килгәннәр: тегүчелек, тула һәм киез итек басу, сәүдәгәрлек итү. 54015 Күчкилде — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 54016 Кучки ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 54017 Күчмә кошлар, Урта Аурупага февраль һәм март айларында очып киләләр. 54018 Күчмәләр белән тыныша алмагач, украиннар Лятошинкадан күрше авылларга тарала. 54019 Күчмә театр 1944 елның октябрь аенда Буа театры Казанга күчерелә. 54020 Күчмә театрның статус-дәрәҗәсен күтәрүгә өлеш кертә. 54021 Күчмә тормыш михнәтләре, хезмәт хакын вакытында түләмәү, авырулар сәбәпле артистлар кайсы кая таралып бетә. 54022 Күчмә халык булганда, гомер буе күченеп йөриләр. 54023 Күчмә халыклар Күчмә халыклар — терлекчелек хисабына яшәүче күчеп йөрүче халыклар. 54024 Кучмозерье ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 54025 Кучпозаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54026 Күчтәнти — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 54027 Кучугурская — Русия территориясеннән ага торган елга. 54028 Кучуманда — Русия территориясеннән ага торган елга. 54029 Кучумов — төрки фамилия. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Рәшит Кучумов (08.10.1946) — техник фәннәр докторы, Губкин исемендәге университет профессоры ( 2014 ). 54030 Кучумовщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 54031 Кушавера — Русия территориясеннән ага торган елга. 54032 Кушайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54033 Кушай — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 54034 Кушак ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 54035 Кушамат Еш аны "Гай" дип йөртелә, иркәләү исеме - Калигула - ягъни "кечкенә итек". 54036 Кушамат теләсә кайчан, теләсә кайда тагыла ала һәм еш кына бөтен кешегә дә билгеле булмыйча, аерым бер төркем тарафыннан гына кулланыла ала. 54037 Кушаматын шул шәһәрдән ала. 54038 Кушва — Русия территориясеннән ага торган елга. 54039 Кушвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 54040 Кушевера — Русия территориясеннән ага торган елга. 54041 Кушелкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 54042 Куше-река — Русия территориясеннән ага торган елга. 54043 Күшәр — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 54044 Кушимән — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 54045 Кушинко — Русия территориясеннән ага торган елга. 54046 Куш йолдызлар булуы аркасында, йолдызлар массасын ачып белү һәм төрле бәйлелекләрне ясау мөмкинлеге бар. 54047 Кушкалово ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 54048 Кушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54049 Күшке — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 54050 Күшки — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 54051 Күшки-Яңа Тимбай — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы чуаш авылы). 54052 Кушкуак — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 54053 Кушкуак — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 54054 Кушкуак һәм Өйдерәк авыллары урнашкан. 54055 Кушкүл — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 54056 Кушкүл — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 54057 Кушкүл — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 54058 Кушкүл башлангыч гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Кушкүл авылында урнашкан мәктәп. 54059 Кушлавыч авылы И. А. Износков китабында телгә алына. 54060 Кушлавыч авылы табигатьнең матур урынына, Габдулла Тукай язганча, тау башына салынган. 54061 Кушлавыч, Югары Сәрдә һәм Урта Сәрдә авыллары июнь аеның 17—20 көннәрендә Сәрдә җыенын бәйрәм иткәннәр. 54062 Кушлы ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,7 километр озынлыкта булган кратеры. 54063 Кушманак — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 54064 Кушмана — Русия территориясеннән ага торган елга. 54065 Кушма Штатлар кебек берничә илләрдә рәсми телләр юк, аларның аерым төбәкләрендә булса да. 54066 Кушма Штатларның эшлекле төркемнәре Рузвельтның зур капитал кызыксынуларын яклау эшендә чын урыны турында тиз аңлап алалар. 54067 Куш нарат эченә сунарчы куыш ясаган да шунда яши башлаган. 54068 Кушнаренко (элек Топорнин исемен йөртә) — авыл, Кушнаренко районы (1930—63 елларда һәм 1965 елда алып) һәм Кушнаренко а/с үзәге, Кушнаренко җимеш-җиләк һәм йөзем культуралары селекциясе үзәгенең үзәк утары; пристань. 54069 Кушнур ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 54070 Кушня — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 54071 Куштанка (Кукуштан) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54072 Куштирәк — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 54073 Куштумга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54074 Куштып-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54075 Кушу операциясе үзәк эшкәрткеч җайланма эшкәртерлек дәрәҗәдән зуррак нәтиҗә бирә икән, арифметик “ташу” байрагы регистры шулай ук куелырга мөмкин. 54076 Кушшор ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 54077 Кушъелга — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 54078 Кушъелга — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 54079 Кушъелга ( ) — Тирес елгасы ( Ык бас.) кушылдыгы. 54080 Кушъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54081 Кушый — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 54082 Кушылган раса кешеләре һәм Афро-Малагасий чыгышлы кешеләрнең процентлары чама белән әйтүләрдә төрлечәю Утрауда шулай ук бик аз Вьетнам чыгышлы кешеләр бар. 54083 Кушылган урында ясалма буа булдырылган. 54084 Кушылма дулкынның фронты булып сфера тора. 54085 Кушылу апрельдә - йокы тәмамлануга ук башлана. 54086 Кушылу вакыты яз яки җәй башында. 54087 Кушымталары Балалар һәм үсмерләр өчен "Таңчулпан" махсус кушымтасы, "Сәламәтлек", "Экология хәбәрчесе" кушымталары район халкының ижади активлыгын арттыра. 54088 Кушымта мукшы һәм эрзә телләрендә язылган. 54089 Кушымтасы: Корал тотып кулга, Басыгыз сафларга! 54090 Кушымтасы куплет алдыннан да, куплеттан соң да уйнала. 54091 Кушымтасы: Моңгол йорты, күңелең иркен Дөньяда бар ил өчен, Үстерәбез сине, биреп Йөрәк дәртен, кул көчен. 54092 Куюмба ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 54093 Куючы рәссам – В. Губская, РФ атказанган рәссамы, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе Куючы режиссер Людмила Дьяченко Пластика –Г. 54094 Куязыбаш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 54095 Куян — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 54096 Куян — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 54097 Куян биленә таянып сикерә башлый. 54098 Куян да кушканнарын аларча эшләп күрсәтә. 54099 Куя ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 54100 Куян ите туклыклы диетик продукт булып тора. 54101 Куянкай — татар балалар уены. 54102 Куянкай, чәчәкләр өз, Сорыкай, чәчәкләр өз! 54103 Куянкай, юлдашың тап, Сорыкай, юлдашың тап, Менә шулай юлдашың тап, Менә шулай юлдашың тап. 54104 Куянлы (Куянлы) — Әстерхан өлкәсенең Красный Яр районында урнашкан торак пункт. 54105 Куян мамыгын исә трикотаж кием теекәндә кулланалар. 54106 Куян ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 54107 Куянсыманнар Антарктидадан тыш барлык кыйтгаларда яшиләр. 54108 Куянсыманнарның төп билгесе — өске казналыкта ике рәткә урнашкан ике пар кискеч булуы. 54109 Куян — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 54110 Куянтау — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 54111 Куян тиресе күн эшкәртү өлкәсендә кулланыла. 54112 Куянчы — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 54113 Куянчылыкның төп продукциясе булып ит, тире,мамык тора. 54114 Куяр — Русия территориясеннән ага торган елга. 54115 Куяры — Русия территориясеннән ага торган елга. 54116 Куяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 54117 Куяхтонар — Русия территориясеннән ага торган елга. 54118 Куяча — Русия территориясеннән ага торган елга. 54119 Куяшта — Русия территориясеннән ага торган елга. 54120 КФУның геология факультеты музеенда метеоритларның йөзләгән төре саклана, шул исәптән Татарстан территориясендә табылганнары да. 54121 КФУның криминалистик экспертиза лабораториясе дәфтәр тышындагы язуның Тукайныкы икәнен 1975 елда раслый Җыентык 27 җыр текстыннан торган. 54122 КФУның Л. Толстой исемендәге филология һәм мәдәни багланышлар институтының Г. Тукай исемендәге татар филологиясе һәм мәдәнияте бүлегенең музыка сәнгате һәм хорография кафедрасы профессоры. 54123 Кхадако ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,4 километр озынлыкта булган кратеры. 54124 КХЛ Русия хоккееның суперлигасы нигезендә оеша һәм үз эченә егерме дүрт клубны ала. 2008-2009 еллар сезонында әлеге лигада Русиядән егерме бер, Белоруссия, Латвия һәм Казакъстаннан берәр команда катнаша. 54125 КХЛ Русия хоккей Суперлигасы нигезендә оештырылган һәм үз эченә 24 команда алган. 2011/12 һәм 2012/13 елларның сезоннарда бәйгедә 23 команда катнашкан, 2014/15 сезоннан — 28 команда катнаша. 54126 Кһмер Википедиясе – нең кһмер телендәге бүлеге. 54127 Кхонис-Цкали (Харокис-Цкали) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54128 Кыбашсырма — Русия территориясеннән ага торган елга. 54129 Кыбы Чунджелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 54130 Кывор-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 54131 Кыв — Русия территориясеннән ага торган елга. 54132 Кывтан — Русия территориясеннән ага торган елга. 54133 Кывтантывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 54134 Кывырла ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 54135 Кыга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54136 Кыдады кушылдыгы булып тора. 54137 Кыдаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 54138 Кыджжию — Русия территориясеннән ага торган елга. 54139 Кыдзис — Русия территориясеннән ага торган елга. 54140 Кыдзрас-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54141 Кыдзьрасъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54142 Кыдзьрасью — Русия территориясеннән ага торган елга. 54143 Кыдзя-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54144 Кыдрач (Кирдасова) — Олы Кызыл елгасы кушылдыгы. 54145 Кыдрымью — Русия территориясеннән ага торган елга. 54146 Кыдырлы — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 54147 Кыекча Кыекча — исеменнән үк күренгәнчә, өч чатлы формадагы зур баш яулыгы. 54148 Кыен геологик һәм климатик шартларда алып барылган үзәк өлеше төзелеше 12 елдан артык алды, ә иң кыен өлешләренннән берсе — Төньяк Муя төннелнең төзелеше — 2003 елда гына тәмамланды. 54149 Кыен сугыш очрагында Аврора чын туптан атмакчы булган. 54150 Кыенсына, чөнки Бибинурның эчке кулмәге һэм ыштанында ямау өстендә ямау. 54151 Кыжья — Русия территориясеннән ага торган елга. 54152 Кыз аксак тәкәгә килә дә: — Әни сине мунчага чакырды, — ди. 54153 Кызан (Татарская Башмаковка) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 54154 Кызартуны тизләтү өчен савытны капкач белән ябалар. 54155 Кызас — Русия территориясеннән ага торган елга. 54156 Кыз балалар вә хатыннар өчен кирәк улан әдәбләрне бәйан әйләмеш бер рисаләләдер. 54157 Кыз балалар һәм хатыннар өчен кирәк улан әдәпләрне бәян әйләмеш бер рисаләдер. 54158 Кыз балалары күп булган семьялар җире күп булган семьяларга ялланып эшләргә мәҗбүр булганнар, ярлылыкта яшәгәннәр. 54159 Кыз бик талчыккан була, аның ашыйсы килә һәм ул әнисеннән ипи сорый. 54160 Кызганычка 36 сы гына кайта. 1964 елда яңа 8 еллык мәктәп ачыла. 54161 Кызганычка, Зеркаловның бу хезмәте тәмамланмыйча кала. 54162 Кызганычка каршы, аның турында һәм туган урыны хакында Википедиядә дөрес мәгълүмат урнаштырылмаган. 54163 Кызганычка каршы, балалар саны азаю сәбәпле 1969 елда бу мәктәп ябыла, ә аның урынына татарлар яшәгән шәһәрләрдә, шул исәптә Тампереда да татар якшәмбе мәктәпләре ачыла һәм алар бүгенгесе көнгә кадәр уңышлы эшләп киләләр. 54164 Кызганычка каршы, бу Казан татарларына хас маң­гай бизәгенең кем һәм нинди баш киеме комплексында бәйләнгәнлеге ачык түгел. 54165 Кызганычка каршы Виттенең бар фаразлары (аеруча Николай II загыйфьлеге, ихтыярсызлыгы турында) дөрес булып чыккан. 54166 Кызганычка каршы, Г. Кариевка татар театрына бәйле барлык ниятләрен дә тормышка ашырырга насыйп булмый. 54167 Кызганычка каршы, җәмгыять банкротлыкка төште. 54168 Кызганычка каршы, мондый күркәм остаз белән Габдулла хәзрәткә озак эшләргә туры килми, 1893 елда бер ялгышын файдаланып Хуҗиәхмәт хәзрәтне эшеннән читләштереп җавапка тарталар. 54169 Кызганычка каршы, өс киемнәренең иртәрәк дәвергә, хәтта әле XIX йөзнең уртасына караганнары да музей фондларында бик аз. 54170 Кызганычка каршы ССРБ таркалганнан соң кораб-һәйкәлендә ярамаган тамашалар - биюләр, исерткеч эчемлекләре белән үткәрелгән, һәм вәхшилек мәсхәрәләре урынлы булган. 54171 Кызганычка каршы, татарларда әлегә татар халкының милли гореф-гадәтләрен, яшеү рәвешен, мәдәни хәзинәләрен исәпкә алган милли реклама индустриясе барлыкка килмәгән. 54172 Кызганычка каршы, үткән ел югары уку йортын тәмамлаган 97 студентны 18ләбе генә Борай районына кайтты. 54173 Кызганычка каршы, шул вакытта Казаннан төяп алып кителгән бу хәзинәнең кайдалыгы әлегәчә билгесез. 54174 Кызганычка каршы, “Яңа гасыр” дулкынында “Азатлык” тапшырулары бетерелде. 54175 Кызганычка Колшәрифнең бик аз әсәрләре генә сакланып калган. 54176 Кызганыч ки, авылга кайчан нигез салынганлыгын дәлилләрлек рәсми архив документларының әлегә чаклы очраганы юк. 54177 Кызганыч, хәзер аның караучысы юк. 54178 Кызганыч, хәзерге вакытта авыл янындагы күп чишмәләр юкка чыккан, чөнки авылның чишмәләр җыелып аккан урынында зур буа — плотина төзелгән. 54179 Кызгылт-сары Әлдәбәран Зодиакның каршы яктагы ноктасында урнаша. 54180 Кызгылт-сары сыеклык, суда һәм органик эреткечләрдә эри. 1:20 000—50 000 нисбәтендә офтальмологиядә күз эчендәге басымны төшерү яки атропин мидриазын бетерү өчен кулланыла. 54181 Кыздырганда инулин һәм фруктоза бе­раз карамельләшәләр, «каһвә»гә охшаш эчемлек порошогыннан алына торган бу­яуның куелыгы да шуның белән тәэмин ителә, һиндыба порошогын еш кына натураль каһвәгә да кушалар (иң яхшысы — 3 өлеш каһвәгә 1 өлеш һиндыба). 54182 Кыздыру вакытында яшел каһвә бөртекләре зурая һәм төсен үзгәртә. 54183 Кыз елгасы - Русиядә ага торган елга. 54184 Кыз әнисен эзләп таба да, елый-елый, мәченең сүзләрен сөйләп бирә. 54185 Кыз кайсы бармакны күрсәтсә, шуңа аталган исемне кычкырып әйтәләр. 54186 Кыз: «Куркам мин, анда тычкан бар», — ди. 54187 Кызкынор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54188 Кызлар аллы-артлы тезелешеп, бакчар булып, «ана»лары артына басалар. 54189 Кызлар бер урынга түгәрәкләнеп басалар да бер кешене яулык җыючы итеп сайлап куялар. 54190 Кызларбиргән авылы тирәсендәге карт карагачлар — табигать һәйкәлләре. 54191 Кызлар-Биргән — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 54192 Кызлар бүрекне, зур калфаклар кебек үк, яулыксыз-нисез генә кияргә яратканнар; чәч толымнарына тезмә бәйләгәннәр. 54193 Кызларга күзләрең сыерныкы кебек дип әйтү иң зур мактау сүзләре дип санала. 54194 Кызлар гимназиясе, реальный училище, сәүдә мәктәбенең таш биналары пәйда була. 54195 Кызлар өчен махсус мәдрәсә булмаган. 54196 Кызлар һәм малайлар саны тигез була. 54197 Кызлар һәм яшьрәк хатыннар күлмәгенең кысасы билдән генә бу­лып, иңгә сыланыбрак тора, ә итәге, киресенчә, киңрәк итеп тегелә. 54198 Кызның әтисе фабрикадагы эшне туктатып, эшчеләргә чакырылмаган кунакны кыйнап куарга боера. 54199 Кыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 54200 Кыз Убырлы карчык биләмәсенә барып җитә. 54201 Кызурова — Русия территориясеннән ага торган елга. 54202 Кызы Виктория, улы Альберт, филология фәннәре кандидаты. 54203 Кызы да рәссам булып китә — Санкт-Петербургта А. Штиглиц исемендәге художество-сәнәгать академиясендә укый. 54204 Кызы Җанибәкова Софья Абдулхәмид кызы - беренче рус-нугай зур сүзлеген төзүче. 54205 Кызыклы дитәл, янәшә Ишеевские выселки икенче татар авылы урнашкан булган. 54206 Кызыклы мәгълүмат Күп кеше Сайтама куәтенең серен беләсе килә. 54207 Кызыклы мәгълүматлар * Нобель премиясе математика өлкәсендәге казанышлар өчен бирелми. 54208 Кызыклы сюжетка корылган бу төр рекламаның озынлыгы 2-3 минут тәшкил итә һәм, гадәттә, тапшырулар уртасында яки ахырында бирелә. 54209 Кызыклы факлтлар Ак йортны саклануда киләчәк террорист Шәмил Басаев һәм киләчәк «Юкос» компаниясенең җитәкчесе Михаил Ходорковский булганнар. 54210 Кызыклы факт 1920 еллардан башлап, Томаш Масарик хөкүмәте, Ватандашлар сугышы вакытында ак чехлар тарафыннан Россиядән алып чыгылган алтын запасы барәбәренә, кайбер рус стипендия-пособие түләп тора. 54211 Кызыклы факт 1930 елда Сэн Катаямага, Төркестан-Себер магистрале төзелешен тәмамлау символы итеп, Казакъстанның Айна-Булак җирлегендә тимер юлга соңгы көмеш кендекне кагу вазифасын тапшыралар. 54212 Кызыклы факт * 1960 — 1962 елларда Гагарин урамындагы 105-нче йортта Василий Сталин яшәгән. 54213 Кызыклы факт 1968 елда Совет гаскәрләренең Чехословакиягә бәреп керүенә ризасызлык белдергәне өчен партиядән чыгарыла. 21 елдан соң яңадан кабул ителә. 54214 Кызыклы факт 1994 елдан бирле атаклы Венеция «Ля Фениче» театрында җырлаган беренче һәм бердәнбер Татарстан җырчысы булып кала. 54215 Кызыклы факт 2013 елда Спас ярминкәсен уздыручы Алабуга шәһәре дә кергән Русиянең кече сәяхәт шәһәрләре (8 шәһәр ) берлеге ( ) Парижда халыкара «Алтын спикетр» призы белән бүләкләнгән. 54216 Кызыклы факт Айя Суфияны мәчеткә әйләндерү эшләрендә танылган госманлы мигъмар Мигъмәр Синан катнаша. 54217 Кызыклы факт А. Корнейчукның, Бөек Ватан сугышының башлангыч чорындагы җиңелүләрдә фронт сәргаскәрләрен гаепле итеп калдыру максатыннан, Сталин кул астында язган «Фронт» пьесасының ( 1942 ) баш каһарманы Горловның бер прототибы — В.Н. Гордов. 54218 Кызыклы факт Алты китап — дәреслеге бар. 54219 Кызыклы факт Байназар Әлминовның сеңлесе – рәссам Рушан Мостафа кызы Әлминова-Якупова – рәссам Харис Якуповта кияүдә була. 54220 Кызыклы факт Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры 1929 1930 елгы сезонда Х.Х. Ниязиның «Мәйсәрә шуклыклары» әсәрен сәхнәләштерә. 54221 Кызыклы факт * Ә. Җиһаншин иптәшләре белән диңгездә үлем белән көрәшкәндә, гаиләләренә «алар үлделәр» дип хәбәр иткән булганнар. 54222 Кызыклы факт Ибраһим Сәлахов «Тайгак кичү» әсәрендә Сәлах Атнагулов язмышын да тасвирлый. 54223 Кызыклы факт * Казанда опера һәм балет театры бинасы ачылганда аның акустикасы беренче тапкыр Венера Шәрипова һәм Фәхри Насретдинов җырлавында тикшерелә. 54224 Кызыклы факт Казан округының халык мәктәпләре директоры М. Н. Пинегинның хатыны Зөләйхә Алкина, ире аркылы мәктәпкә инспекторлар барырга җыенганын ишетү белән, якын дусты Ләбибә Хөсәенованы кисәтә, мәктәптә аларны, әзерлек чараларын күреп, каршы алалар. 54225 Кызыклы фактлар * 1934—1936 елларда Бөре татар педагогия укуханәсе Афзал Таһиров исемен йөрткән. 54226 Кызыклы фактлар 1980 елның 26 ноябрендә Восстание һәм Декабристлар урамнары кисешү урынында Күмертаудан Североморскка очкан Ка-27 вертолёты җиргә төшкән. 54227 Кызыклы фактлар 1984 елда шәһәр Ижауга оборона министры Дмитрий Устинов хөрмәтенә Устинов исеме кушыла, ә 1982 елда Яр Чаллы шәһәренә Леонид Брежнев хөрмәтенә Брежнев исеме кушыла. 54228 Кызыклы фактлар 1989 елда Ў хәрефен татар әлифбасына да өстәргә планлаштырдылар, ләкин тиздән латиницага күчү көтелгәнгә күрә, хәрефне алфавитка өстәмәделәр; ә татар латин әлифбасында аңа W хәрефе туры килә. 54229 Кызыклы фактлар Безнең көннәргә кадәр Кол Гали биографияе бик каты бозылган һәм буталган рәвештә килгән. 54230 Кызыклы фактлар * Бөекбританиядә сайлаулар йола буенча пәнҗешәмбе көнендә үтәләр. 54231 Кызыклы фактлар * Бөек Ватан сугышы чорында аның кайбер нөсхәләрен, корал һәм азык-төлек белән бергә, дошман тылындагы сугышчыларга парашют белән ташлаганнар. 54232 Кызыклы фактлар * Булгаков фатирында ЭЭХК берничә тапкыр тентү үткәрсә дә, анда романның караламаларын тапмыйлар. 54233 Кызыклы фактлар * Казанда Горький урамы да бар. 54234 Кызыклы фактлар * Карл Маркс һәм Мөштәри урамнары киселешендә урнашкан йорт Сандецкий йорты исемен йөртә. 54235 Кызыклы фактлар * Милленум күпере төзелгәнче һәм аның төзелешеннән соң кайбер вакытта (1999—2009 еллар) теге ярына күчү өчен якында урнашкан Толстой урамына чыгучы понтон күпере кулланылган. 54236 Кызыклы фактлар * Нарва Эстониянең иң көнбатыш шәһәре булып тора; шуның өстенә шәһәр территоиясендә Эстониянең иң көнбатыш ноктасы (Кренгһолм утравы) урнашкан. 54237 Кызыклы фактлар * Тарихта борчак белән бәйле кызыклы һәм кызганыч хәлләр дә теркәлгән. 54238 Кызыклы фактлар Тимер юл Алтатадан 14 чакрым читтә, Дергачи аша узсада, станция барыбер Алтата исемен йөртә. 54239 Кызыклы фактлар * Тылсым эшләре министрлыгына кергәндә, Артур Уизли 62442 саннарын җыя. 54240 Кызыклы фактлар * Үзенең беренче зур ролен Ришар 33 яшендә ала. 54241 Кызыклы фактлар Үле диңгездә батырга мөмкин түгел. 54242 Кызыклы фактлар * «Челси» футбол клубы җанатары, кызын клуб хөрмәтенә атый. 54243 Кызыклы фактлар Шәһәрдә 201нче Русия хәрби базасы подразделениеләре бер өлеше урнаша. 54244 Кызыклы факт Польшаның булачак президенты Юзеф Пилсудский Гаяз Исхакый белән бергә сөргендә ята. 54245 Кызыклы факт Санкт-Петербургта А. Скрябин юбилеен уздырганда, Скрябин музыкасын популярлаштырган өчен хөрмәт йөзеннән, Х. Диновага композитор роялендә уйнарга рөхсәт итәләр. 54246 Кызыклы факт * Светлана Алексиевич — бәйсез Беларусия тарихында беренче Нобель премиясе лауреаты. 54247 Кызыклы факт Фәрит Яруллинның «Шүрәле» балетында Шайтан партиясен беренче башкаручы ( 1950 ). 54248 Кызыклы факт Халыкта әйтем булган: Петербург – Русиянең башы, Мәскәү – йөрәге булса, Түбән Новгород (Мәкәрҗә) – аның кесәсе. 54249 Кызыклы факт Чыгудан туктаган «Мирас» журналының беренче баш мөхәррире Флүн Мөслах улы Мусин һәм хәзерге баш мөхәррир Лемон Лерон улы Леронов (Ләбиб Лерон) икесе бер авылдан — Иске Карамалыдан ( Мөслим районы ). 54250 Кызыклы факт Шәһәрдә яманаты таралган җинаятьчел төркем «Новотатарские» төркеме дә әлеге бистәдән. 54251 Кызыклы факт * Шуралар хакимиятенә лояль булган муллаларны хакимият мәнфәгатьләрендә файдаланырга тәкъдим итә. 54252 Кызыклы фикер Район гербында «кучкар» орнаменты һәм «дага» рәсеме кулланылган. 54253 Кызыл Алан — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 54254 «Кызыл Армия» газетасы чыгудан туктагач, «Эшче» газетасына күчә, 1921 елның җәеннән «Татарстан хәбәрләре», соңрак «Безнең байрак» газетасында, ә 1926 елда яңа оешкан «Крәстиян гәзите» редакциясенә күчеп, озак еллар шунда әдәби хезмәткәр булып эшли. 54255 Кызыл Армия гаскәр башлыклары Сэн Катаямага «Мактаулы кызылармияче» исеме һәм Кызыл Армияче хәрби киеме бүләк итә. 54256 Кызыл Армиядә хезмәт иткәндә аны музыка взводына алалар, ул быргычы була, бәрмә инструментларда уйнарга өйрәнә. 54257 Кызыл армиядә яхшы хезмәт итеп, лейтенант дәрәҗәсе алып кайткан, 1907 елны туган Гыйльметдинов Шәйхетдин Гыйльметдин улы авылдагы беренче коммунистларның берсе, тыйнак, белемле булып өлкәннәр хәтерендә калган. 54258 Кызыл Армия маршы 1928 елда Казанда сәяси бүлек хезмәткәрләренең киңәшмәсе була. 54259 Кызыл Армия районы ( ) — Волгоград шәһәре районнарының берсе. Район 1944 елда нигезләнгән. 54260 Кызыл Армиясе, зур югалтуларга карамастан, 500—1300 километрга алга киткән. 54261 Кызыл Армия фашизмны җиңеп Берлин шәһәрен басып ала, 1945 ел, Берлин, Унтер ден Линден урамы Кызыл Гаскәр Сталинград шәһәрен азат итә, 1943 ел Эшче-крестьян Кызыл Гаскәре яки Эшче-крестьян Кызыл Армиясе, Кызыл Гаскәр, Кызыл Армия (tat. lat. 54262 Кызыл армия шәһәрне 7 ноябрьдә басып ала. 54263 Кызылбай — Исәт елгасы кушылдыгы. 54264 Кызыл Байрак — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 54265 Кызыл Байрак ордены (1945), медальләр белән бүләкләнә. 54266 Кызыл Байрак ордены белән бүләкләнә. 54267 Кызыл Байрак — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 54268 Кызылбай (рәсми булмаган исеме Тагыл) авылы Шатрау районына керә, ул район үзәгеннән 65 км, Курган шәһәреннән 160 км читтә, Төмән тарафында урнашкан, тирә-юне – урман, сазлыклар һәм күлләр. 54269 Кызыл Баки районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 54270 Кызыл Бакча — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 54271 Кызыл балчык ала торган урыннары әле дә билгеле. 54272 Кызыл Бистә — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 54273 Кызыл битләргә юкка чыгып баручы үсемлекләр, хайваннар һәм бөҗәкләр теркәлгән. 54274 Кызыл Болгар — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 54275 Кызыл Бүләк — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 54276 Кызыл Бурны — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 54277 Кызыл Восток — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 54278 Кызыл гаскәрнең 62нче һәм 64нче армиясе бүлгеләре Иделнең уң як ярында тар гына урында нык тора, алман гаскәре, күпме генә тырышса да, аларны Иделгә кырып төшерә алмый. 54279 Кызыл Гаскәр саны Кызыл Армиянең аеру билгеләре. 54280 “Кызылгвардиячеләр”, “Кызылармеецлар” романнары беренче итеп Уфада басылалар. 54281 Кызыл Горка ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 54282 Кызыл-дёре — Русия территориясеннән ага торган елга. 54283 Кызыл диңгез ярында урнаша. 54284 Кызыл дипломга Татарстан Республикасы Президенты каршындагы Кадрлар әзерләү институтының Дәүләт һәм муниципаль идарә итү бүлеген тәмамлый. 54285 Кызыл дипломлы яшь агроном югары уңыш алуга фәнни нигездә ирешү максаты куйды. 54286 Кызыл Җилем — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 54287 Кызыл, зәңгәр һәм яшел нурлар, аралашып, теләсә нинди төсне би¬рәләр, һәм без рәсемне төсле итеп күрәбез. 54288 Кызыл Игенче — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 54289 Кызы Лилия, Ташкент университетының физика-математика факультетын тәмамлап, озак еллар Ташкент аэропортында метеорология өлкәсендә җитәкче булып эшли. 54290 Кызыл Ил — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 54291 Кызыл иңдә – ак хач, дип Җырлыйбыз бергә кушылып. 54292 Кызыл Йолдыз — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 54293 Кызыл йолдызны эченә алган шартлы әйләнәнең диаметры 45 мм, мылтык һәм кылычның озынлыгы шулай ук 45 мм. 54294 “ Кызыл Йолдыз ” ордены белән бүләкләнгән. 54295 Кызыл Йолдыз ордены - Советлар Берлеге ордены. 54296 Кызыл Йолдыз — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 54297 Кызыл Йолдыз — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 54298 Кызыл Йолдыз Урман хуҗалыгы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 54299 Кызылка (Кызыл) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54300 Кызыл Кама районын башта Яңавыл районы составына, аннары Калтасы районы составына кертәләр. 54301 Кызыл Камень-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54302 Кызыл-Камыш авылы белән бергә Шыгырдан авылы җирлегенә керә. 54303 «Кызыл карлар», «Декабрь йолдызлары» китаплары, Кобагыш-чәчәнгә багышланган «Идел-йорт» ( 2014 ) романы бар. 54304 Кызыл карлыган, яки Гади карлыган, яки Бакча карлыган ( ) – крыжовниклар гаиләлегеннән кече куаклык. 54305 Кызылка – Русия территориясеннән ага торган елга. 54306 “Кызыл кашлар”ның җиңүе гомуми күтәрелешкә сигнал булып хезмәт иткән. 54307 “Кызыл кашлар" үзләренең җинешләреннән файдалана алмаганнар. 54308 Кызылкаш (Тахтамышево) — Томск өлкәсенең Томск районында урнашкан торак пункт. 54309 Кызыл кәрлә йолдыз тонык булганга күрә яшәү зонасы йолдызга якынрак булырга тиеш. 54310 Кызыл кәрләләр баш эзлеклелектән читкә китсен өчен Зур Шартлаудан соң күп вакыт узмаган әле. 54311 Кызыл кәрләнең фотосферасы 3500 К температурасына җитә (бу температура кызу лампасы спираленең температурасыннан зуррак, шуңа күрә дөрес әйткәнчә, кызыл кәрлә кызыл төсле түгел, ә охра-сары төсле була). 54312 Кызыл ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 54313 Кызыл ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 54314 Кызыл ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 54315 Кызыл Китапка кертелгән. 54316 Кызыл китап “Кызыл китап”дигән исемне Англия зоологы Питер Скотт бирә. 54317 Кызыл Кичү — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 54318 Кызыл командир булган әтисе Гәрәй чыгышы белән Әгерҗе районы Уразай авылыннан, әнисе Маһирә Чүпрәле районы Мунчалы авылыннан. 54319 Кызылком фаунасыны бирегә Арал диңгезеннән очып килгән күплек су кошлары тулыландыра. 54320 “Кызыл көч” колхозына әнә шул “егермебишмеңчеләр”нең берсе, Баку эшчесе Ишмөхәммәтов килә. 54321 Кызыл-Кочко — Русия территориясеннән ага торган елга. 54322 Кызыл Көч — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 54323 Кызылкүл — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 54324 Кызылкүл ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 54325 Кызыл Күл — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 54326 Кызылкүпер — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 54327 Кызыл Кушак — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 54328 Кызыл кырмыскалар Җирән урман кырмыскасы биеклеге 2 м га кадәр итеп оя төзи, аның нигезе булып иске төп хезмәт итә, кырмыскалар бу урынга төрле төзү материалы ташыйлар. 54329 Кызылларның бер өлеше Арчага чигенә башлады, ә икенче өлеше Зөягә чигенә башлады. 7 августына каршы төндә аклар шәһәрне тулысынча алалар. 54330 Кызыл Маяк — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 54331 Кызыл Маяк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 54332 Кызыл мәйдан Кремль дивары янында күмелгән. 54333 Кызыл мәйданның Кремль диварында күмелгән. 54334 Кызыл Мишә — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 54335 Кызылоба — Русия территориясеннән ага торган елга. 54336 Кызыл Октәбер районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 54337 Кызыл Октябрь — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 54338 Кызыл Октябрь — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 54339 Кызыл Октябрь — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 54340 Кызыл Октябрь районы Куйсуы авылында динле крестьян гаиләсендә туган. 54341 Кызыл Октябрь районында 1962 елга кадәр “Октябрь Коммунасы” һәм 1957 елның ноябрь аена кадәр атнага бер мәртәбә икешәр генә битле булып чыгарылган “Сталин байрагы” газеталары. 54342 Кызыл Октябрь Совхозы — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 54343 Кызыл Октябрь — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 54344 Кызыл отряд командиры Суханов дошман кулына эләгә һәм каты җәзаланып үтерелә. 54345 Кызыл Поляна ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 54346 Кызыл профессура институтын тәмамлый. 54347 Кызыл районында Җаекка коя. 54348 Кызыл Речка ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 54349 Кызыл — Русия территориясеннән ага торган елга. 54350 Кызыл-Сай ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 54351 Кызыл-сары тимгелле 2–7 ак йомырка сала. 54352 Кызыл Сөендек ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 54353 Кызыл Сукачы — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 54354 Кызыл суүсемнәрнең үзенчәлеге иң элек пигментлар җыелма­сында чагыла. 54355 Кызыл суүсемнәр өчен үзенчәлекле багрянка крахмалы дип йөртелә торган запас матдә аларның цитоплазмасында хлоропластлардан читтә туплана. 54356 Кызыл суүсемнәр тропик һәм субтропик пояслар диңгезләрендә, шулай ук өлешчә уртача климат өлкәләрендә (Кара диңгез яр буенда) таралган. 54357 «Кызыл таң» — Башкортстанның татар телле иҗтимагый-сәяси газетасы. Уфа шәһәрендә нәшер ителә. Газетаны гамәлгә куючылар — Башкортстан Хөкүмәте, Башкортстан Корылтае. 54358 «Кызыл таң» газетасының сәнәгать бүлегендә ( 1950 1962 ) әдәби хезмәткәр була. 54359 «Кызыл таң»да Республика матбугатында мәкаләләре, шигырьләре һәм хикәяләре дә күренгәли башлаган егетне вуздан соң «Кызыл таң» газетасына эшкә алалар. 54360 «Кызыл таң» Муса Мөлеков җитәкчелек иткән елларда милли мәсьәләләрдә иң кыю язмалар биреп бара иде. 54361 « Кызыл Татарстан », 1932 ел, 11 ноябрь. 54362 ”Кызыл Татарстан” исеме кушып оештырылган күмәк хуҗалыкка колхозга беренче җитәкче итеп кул да куя белмәгән Шакир Закировны куйганнар. 54363 Кызыл Тау — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 54364 Кызылтау — Татарстан Республикасының Апас районындагы татар авылы. 54365 Кызыл-Таш — Русия территориясеннән ага торган елга. 54366 Кызыл төс белән - кислород, кара белән - углерод, ак төс белән водород күрсәтелгән. 54367 Кызыл төсле спектр дулкыны спектрда иң зурысы. 54368 Кызыл Түбә — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 54369 Кызыл-Түбәк — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 54370 Кызыл Утар — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 54371 Кызыл хач Америкада чыгарылган сорт. 54372 Кызыл Чаллыга кайтып төпләнәләр ( 1934 елда ). 54373 Кызыл-Чарба ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 54374 Кызыл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 54375 Кызыл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 54376 Кызыл Чишмә — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 54377 Кызыл Чишмә — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 54378 Кызыл Чишмә ( ) — Чуаш Республикасының Батыр районында урнашкан татар авылы. 54379 Кызылчылык ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 54380 Кызыл Шәрекъ — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 54381 Кызыл Шәрекъ — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 54382 Кызыл-Шин — Русия территориясеннән ага торган елга. 54383 Кызылъяр — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 54384 Кызылъяр — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 54385 Кызылъяр — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 54386 Кызылъяр — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 54387 Кызылъяр — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 54388 Кызылъяр — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 54389 Кызылъяр — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 54390 Кызылъяр — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 54391 Кызылъяр — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 54392 Кызыл Юл — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 54393 Кызыл Яр районы ( ) — Әстерхан өлкәсе составына керүче муниципаль район. 54394 Кызыл Яр — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 54395 Кызым — Русия территориясеннән ага торган елга. 54396 Кызырбак — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 54397 Кызы тугач, Ленинградтагы М.Е. Салтыков-Щедрин исемендәге Публичная китапханәнең нота бүлегендә эшли башлый. 54398 «Кыйбла» нәшрияты ачып, татар телендә дин китапларын башлап чыгаручы. 54399 Кыйбласы Төп тәрбия гаиләдә бирелә. 54400 Кыйгазы елга исеме белән атала. 54401 Кыйгазы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54402 Кыйгазытамак — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 54403 Кыйгазытамак – Шәехзадә Бабич нәселе чыккан авыл буларак билгеле. 54404 Кыйгы районы 1930 елның 20 августында төзелгән. 54405 Кыйгы татарлары сөйләшенең төп үзенчәлекләрнең берсе – әдәби телдә бит, ич кушымчасы урынына кый кушымчасын кушый сөйләшү. 54406 Кыйдыш – Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 54407 Кыйдыш елгасы буенда урнашкан. 54408 Кыйды́ш ( ) – Чиләбе өлкәсенең көнбатыш һәм Башкортстан республикасы көнчыгышындагы елга. 54409 Кыйммәтле кәгазьләрне дәүләт, банклар, акционерлык җәмгыятьләре чыгара. 54410 Кыйммәт — нәрсә булсаның әһәммиятлелеге, мөһимлеге, файдасы, файдалылыгы. 54411 Кый-Пюрма — Русия территориясеннән ага торган елга. 54412 Кыйрал тарафыннан кичерелсә дә, элеккеге хезмәтенә кайтудан баш тарта, үзенең бөтен вакытын һәм көчен фәнгә, язучылык эшенә сарыф итәргә карар кыла. 54413 Кыйрал һәм ике изге урынны саклаучы Согуд Гарәбстаны кыйраллары берьюлы "ике изге урынны саклаучы" (гар. 54414 Кый — Русия территориясеннән ага торган елга. 54415 Кыйсса ( гарәпчәдән — хикәя, тарихи вакыйга, риваять ) — мөселман Шәрык халыклары фольклоры һәм әдәбиятындагы дастанга якын булган эпик, кайвакыт лироэпик жанр. 54416 Кыйссада конфликт кискенлеге кайвакытта трагик характерда булуы белән аерылып тора. 54417 «Кыйссаи Йосыф» (Йосыф китабы) — XIII гасырның беренче яртысында Кол Гали тарафыннан кыйсса жанрында иҗат ителгән поэма. 54418 «Кыйссасел-әнбия» («Пәйгамбәрләр тарихы») — 1310 елда Рабгузый тарафыннан язылган әсәр. 54419 Кыйтгадан тар (9 км) Көнчыгыш бугаз белән аерылган. 54420 Кыйтга: * Кыйтга — коры җир өлеше. 54421 Кыйтгалар климатын һәм диңгез яр буе климатының аерымлыкларын ачыклый. 54422 Кыйтга моделләре Кыйтга (континент) – литосфер плиталары белән чикләнгән коры җир өлеше. 54423 Кыйтганың бөтен җирендә Австралия дәүләте урнаша. 54424 Кыйтганың өчендә урнашкан иң зур шәһәр. 54425 Кыйтга Токиосы көнсыгыш яртысында Токио махсус районнарына бүленә. 54426 Кыйтга һәм дөнья кисәге терминнарын бутарга ярамый. 54427 Кыйтга хоккей лигасы — халыкара хоккей лигасы. 54428 Кыка-Мачель-Кэт — Русия территориясеннән ага торган елга. 54429 Кык-Водзясь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54430 Кык-Юра-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54431 Кылбагыш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 54432 Кылган даласының үсемлекләре Татарстан республикасының Кызыл китабына кертелгән. 54433 Кыллар теориясендә гравитоннар һәм бүтән кисәкчәләр - нокталы кисәкчәләр түгел, ә кылларның халәтләре, шуңа күрә чиксезлекләр хасил булмый. 54434 Кыллы оркестр һәм фортепиано өчен концерт-рапсодия. 54435 Кылмова — Русия территориясеннән ага торган елга. 54436 Кылтово ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 54437 Кылтым-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54438 Кылынган яхшылыкларга яхшылык белән җавап бирер. 54439 Кылыч баскыннарга каршы көрәшкәндә генә үз тылсымына ия, хәзер инде син аны кире кайтар". 54440 Кылычтеш мәчеләр ассемьялыгы тулысынча 10 000 ел элек кырылып беткән. 54441 Кылэг-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54442 Кымбажъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54443 Кымиль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54444 Кым — Русия территориясеннән ага торган елга. 54445 Кымыз ясау серләренә Гыймаев Гыймай Башкортстаннан махсус өйрәнеп кайтты. 1980 елда безнең колхоз үзенең төзелүен зурлап билгеләп үтте. 54446 Кынады-Минәш (минәш - мордвача сыгылма, ) — Пенза өлкәсенең Күзнәй районына кергән татар авылы. 54447 Кынады, — Сызран елгасы кушылдыгы. 54448 Кыңгыр-Мәнәвез – Бишбүләк районында татар авылы, авыл советы үзәге. 54449 Кын-Ман-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54450 Кынъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54451 Кыпа-Вельнярыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54452 Кыпа-Ират-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54453 Кыпа-Каныль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54454 Кыпа-Катарыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54455 Кыпа-Кыталь-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54456 Кыпа-Кэлиль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54457 Кыпа-Кэт-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54458 Кыпа-Кэтыль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 54459 Кыпа-Кюэль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54460 Кыпа-Опыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54461 Кыпа-Печаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54462 Кыпа-Помкэтыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54463 Кыпа-Сыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54464 Кыпа-Тэкодель-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54465 Кыпа-Тэкотэдыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54466 Кыпа-Ютурмаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54467 Кыпчак — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 54468 Кыпчак далаларына монголлар элегрәк тә берничә һөҗүм оештырган булалар, ә 1236 – 1238 елларда кыпчак дөньясын бөтенләй яулап алалар. 54469 Кыпчаклар бары тик күчмә халык булмаганнар, шулай ук шәһәрләрдә яшәгәннәр. 54470 Кыпчак телләре борынгы кыпчаклар кулланган кыпчак теленнән барлыкка чыкканнар. 54471 Кырака — Русия территориясеннән ага торган елга. 54472 Кыр-басу исемнәре дә үзенчәлекле. 54473 Кырбаш — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 54474 Кыр буйлап баллоннардан акрын гына яшькелт-сары томан агыла башлый, ул зәңгәрсу-ак болытка әйләнә. 54475 Кырви ( ) — Мордовиянең Ләмберә районына керүче татар авылы. 54476 Кыргайчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 54477 Кырга карап берничә энергия төре бар: электрик, гравитацион, төш энергиясе һ.б. Термодинамика эчке энергияне һәм башка термодинамик потенциалларны карап үтә. 54478 Кыргап — татар авылы. 54479 Кыргыз — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 54480 Кыргыз Википедиясе – виртуал энциклопедиясенең кыргыз телендәге бүлеге. 54481 Кыргыз—кайсакларны Уралның уң ягына күчергәч Патшаның боерыгы белән кире суң якка җибәрергә кушмыйлар. 54482 Кыргызлар яңа этнополитик җәмгыятьнең хәрби-аристократ башына әйләнәләр. 54483 Кыргыз-Миякә — Башкортстанның Миякә районы биләмәләрендә ага. 54484 «Кыргызстан Коммунисттер Партиясы») – лидеры Исхак Масалиев * "Ак лачын" ( кырг. 54485 Кыргызстан ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 54486 Кыргызстан ( ), рәсми атамасы Кыргыз Республикасы – Урта Азияның төньяк-көнчыгышындагы, нигездә Тянь-Шаньның көнбатыш һәм үзәк өлешендә урнашкан дәүләт. 54487 Кыргыз теле төрки телләрнең таулы-алтай кыргыз-кыпчак төркеменә керә. 54488 Кыргыз һәм рус телләрендә язган. 54489 Кыргый ат (Equus ferus) — атлар ыругына керүче хайван. 54490 Кыргый дөге – ялтырап тора торган коңгыртсу яисә кара төстәге дөге төре. 54491 Кыргый дуңгызга караганда ике-өч тапкыр артык бала китерә. 54492 Кыргый кабаннар кебек үк, алар начар күрәләр, әмма яхшы ишетәләр, искә дә бик сизгерләр. 54493 Кыргый киекләр һәм йорт хайваннарының итен әле бу айда да ашамаганнар. 54494 Кыргый рәвештә очрамый, культурада безнең эрага кадәр IV гасырдан ук билгеле. 54495 Кыргый үгезләрне Урта гасырларда ук үтереп бетергәннәр. 54496 Кыргый хайваннарны тулысынча кырып бетерүдән коткарып калу, шулай ук тулаем табигый комплексларны саклау максаты белән КАҖда тыюлыклар һәм милли парклар төзелгән. 54497 Кыргый һиндыбаның чәчәкләре төнәтмәсе үзәк нерв системасына тынычландыргыч тәэсир итә. 54498 Кыргысты — Русия территориясеннән ага торган елга. 54499 Кыркещ ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 54500 Кыркүл — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 54501 Кыркызья — Русия территориясеннән ага торган елга. 54502 Кырлайның элекке урынында хәзер Күкләү (Хохлово) дигән урыс авылы утыра, диелә. 54503 Кырлай урта мәктәбен тәмамлаганнан соң Габделфәт Сафин Казан төзүче–инженерлар институтына укырга керә. 54504 Кырлардан югары уңыш алына, дәүләт заданиесе икеләтә арттырып үтәлә. 54505 Кырларның барлык төрләре энергиягә ия. 54506 «Кырлар патшасы» бавыр һәм үт куыгы эшчәнлегенә уңай йогынты ясый, шуңа күрә аны холецистит һәм гепатитларны булдырмаска ярдәм итүче туклану рационына кертәләр. 54507 Кырлар, урманнар матурлыгы белән хозурланып, «Могҗиза кылсам иде» дигән шигырь яза, шуны үзе үк көйгә салып җырлый, шул җыр белән үзешчән концертларда катнашып тирә-юньгә таныла. 54508 Кырлач (21.12 - 21.1) – безнең якта кышкы беренче иң салкын айдан саналса, гарәптә “җәмәдә” – “кышкы кыраулар” дигән мәгънәне генә белдерә. 54509 Кырлач ае Милади тәкъвим буенча 21 декабрьдән 21 гыйнварга кадәр сузыла. 54510 Кырма (Кирма) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54511 Кырма-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 54512 Кырмыж ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 54513 Кырмыскалар бетләрнең үзләрен генә түгел, бүлендекләрен дә ашый. 54514 Кырмыскалар — көчле бөҗәкләр, алар үзләреннән күп тапкыр авыррак һәм зуррак табышны күчерә ала. 54515 Кырмыскалар турында риваятьләр Геродот яңа эрага кадәр 450 ел элек Һималай таулары арасында «Алтын эзләүче кырмыскалар» барлыгы хакында язып калдырган. 54516 Кырмыскалар – экосистемаларның азык чылбырларында мөһим буын, туфрак ясауда катнашалар, авыл хуҗалыгы һәм урман культуралары корткычларын юк итәләр; инженер коммуникацияләрен, каралтыларны зарарлыйлар. 54517 Кырмыскалы — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 54518 Кырмыскалы районы Бишавыл-Уңгар урта мәктәбен, Уфада дәүләт университетын ( 1967 ), Мәскәү дәүләт университеты аспирантурасын ( 1970 ) тәмамлый. 54519 Кырмыскалы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 54520 Кырныж-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54521 Кырның квант теориясе буенча электромагнит тәэсир итешүе фотон белән таратыла, фотон - электромагнит кырының квант ярсынуы булып тора. 54522 Кырның квант теориясе математик ысулы - квант кыры халәтләренең Гильберт фәзасы һәм аның эчендә эш итүче операторлар. 54523 Кырның квант теориясендә кисәкчекләр - юк ителми торган объект мәгънәсендә булмыйлар, кисәкчекләр урынына квант кырының ярсуларын тасвирлаучы Фок фәзасы векторлары кертелгән. 54524 Кырның квант теориясе нигезләре Лагранж мәсләге Кыр - кырның функциясе белән тасвирлана һәм - фәза ноктасында Лагранжиан тыгызлыгы белән сыйфатлана. 54525 Кырныша ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 54526 Кырнышъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54527 Кырпы — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 54528 Кырпы — Бырыс елгасы кушылдыгы. 54529 Кырсим — Русия территориясеннән ага торган елга. 54530 Кырс ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 54531 Кырта ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 54532 Кыртапа — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 54533 Кыр-Тау — Русия территориясеннән ага торган елга. 54534 Кыртей — Русия территориясеннән ага торган елга. 54535 Кыр-Теләүле — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 54536 Кыр-Тәүгелде — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 54537 Кыртымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 54538 Кыртып-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 54539 Кырув ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 54540 Кырув ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 54541 Кыр һәм бакча культураларына зарар китерәләр. 54542 Кырчаны ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 54543 Кырчма – Русия территориясеннән ага торган елга. 54544 Кыр Шонталысы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 54545 Кыръюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54546 Кырыйга шуып китмәс өчен мондый чаңгыларның ян-ягында очлы терәкләре була. 54547 Кырыйдагы балалар түгәрәк буенча әйләнеп җырлыйлар: Ямьле бәйрәм көн иде, Чакырдык без кунаклар; Кунакларны сыйларга, Салдык майлы коймаклар, Чыж-пыж итеп коймаклар, Җәелде, әй, җәелде. 54548 Кырый Йорткүл — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 54549 Кырык елдан артык сәхнә зшчәнлеге дәверендә 3. Солтанов йөзләрчә образлар иҗат итә, актер буларак үзен халыкчан, реалистик сәнгать остасы итеп таныта. 54550 «Кырык елдан» соң ул үз иленә кайтып китә һәм шунда вафат була. 54551 Кырык еллар элек инглиз зоологлары монгол далаларына зоопаркларда үстерелгән такхиларны җибәрәләр. 54552 Кырык ел эчендә алгоритм математиканың төп төшенчәләрнең берсенә әверелгән, һәм моның тануы булып сүзне энциклопедияләргә түгел, ә сүзлекләргә кертү булган. 54553 Кырык мары кымдем) — Мари Илнең көньяr-көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге. 54554 Кырыкмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 54555 Кырыкнарат — Рә елгасы кушылдыгы. 54556 Кырыктартмачы булып киенеп, берничә атта икмәкле якларга — Колчак тылына бара. 54557 Кырык Татар ( ) - Литваның Вильнюс районында урнашкан авыл. 54558 Кырым бакчасыннан өзелгән гөл. 54559 Кырым Бөтенсоюз сәламәтләндерү үзәгенә әйләнә. 54560 Кырымда 204, Русиядә 157, Литвада 10 кырымчак яши. 54561 Кырымда беренче булып, татар һәм рус телләрен аерым фән итеп укыта башлый. 54562 Кырымда Кырымда 1919 елның апрелендә шуралар хакимияте торгызылгач, И. Фирдәүсне Кырым җөмһүриятенең вакытлы эшче-крестьян хөкүмәтенең мәгариф министры итеп билгелиләр. 54563 Кырымда протестлар, ризасызлыклар башлана ). 54564 Кырымда туып үскән. 1521 елдан 1524 елга кадәр Казан тәхетендә утыра. 150 меңле рус гаскәре Казанга килгәндә, тәхеттә улын Сафа-Гәрәйне калдырып, Кырымга китә. 54565 Кырымда юл төзелешендә эшләгәндә, 1940 елның ноябрендә Ялта военкоматы белән гаскәргә чакыртыла. 3нче кимәлдәге хәрби инженер званиесендә була. 54566 Кырым дәүләт медицина университеты, аграр, Акъяр милли техника университеты. 54567 Кырымдә һәм 17-нче армиия фронтында дошманның һөҗүмнәре кире кайтарулды. 54568 Кырым Конституциясенең 10нчы статьясы буенча, «Кырым Автономияле Республикасы җирендә украин теле белән бергә рус, кырымтатар һәм башка милли телләрнең дә үсеше тәэмин ителергә тиеш». 54569 Кырым Кораллы көчләре Кырымның Кораллы Көчләре – илнең (территориянең) иминлеген саклаучы хәрби дәүләт оешмасы. 54570 Кырымлыларның түземлеге соңгы чиккә җиткән, чөнки берничә ел элек кенә, Русия белән төзелгән солыхны үтәү йөзеннән, Мөхәммәт-Гәрәй хан Россиягә дошман булган Польша гаскәрен тар-мар иткән. 54571 Кырым мәдәнияты Кырымда кайчандыр яшәгән һәрбер халык аның мәдәниятында үз йөзен калдырган. 54572 Кырым министрлар Шурасы рәисенең киңәшчесе ( 2014 елның 11 июненнән). 54573 Кырымның зыялы татар дөньясын үз чиратында Литва кенәзе Казимир яклап чыккан, һәм 1443 елда Хаҗигәрәй Таврия тәхетенә утырган. 54574 Кырымның иң төньяк өлеше. 54575 Кырымның көньягында Украинадагы иң зур Кырым астрофизик обсерваториясе һәм аның филиалы булган Симеиз обсерваториясе урнашкан. 54576 Кырымны Русиягә дәүләтенә кушылуыннан соң, флотилия Акъярга күчерелә. 54577 Кырым оборонасы 1941 елның ноябрендә Эрих фон Манштейн тарафыннан камап алынган Севастополь оборонасының 1нче (Балаклава) секторы коменданты була. 54578 Кырым Республикасы 25 административ - территориаль бүленештән тора: авыл халкы өстенлек иткән 14 район һәм шәһәрләргә буйсынган 11 территория (шәһәр бүлгесе). 54579 Кырым республикасы хөкүмәте рәисенең беренче урынбасары Рөстәм Тимергалиев эшеннән китте. 54580 Кырым Русия составына кергәч, шулай ук, рус стиле дә тарала. 54581 Кырым-Сарай — Русия территориясеннән ага торган елга. 54582 Кырымсарай — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 54583 Кырым статусы турында референдум нәтиҗәләре буенча Кырым хакимияте үзен Русиядән аның составына алуны сорый. 54584 Кырым сугышы 1853 елның октябреннән Англия Франция флоты Дарданел бугазына килә. 54585 Кырым сугышыннан соң бирегә күченеп килгән татарлар өчен Әбдел Мәҗит солтан тарафыннан 1856 елда нигезләнгән Меҗидия шәһәрендә төзетелгән мәчет тә бүгенгәчә эшли. 54586 Кырымтатар дәүләт театрына, кырымтатар драматургиясенә, кинематографиясенә нигез салучыларның берсе. 54587 Кырым татар әдәбияты буенча диссертация яклаган беренче филология фәннәре кандидаты була Ә. Сибгатуллина. 54588 Кырымтатар кинематографиясенә нигез салучыларның берсе. 54589 Кырым татарлары сөргене аркасында, туган иленә — Кырымга кайта алмый. 54590 Кырым татарлары сөргене башлангач, аны укуханәдән чыгаралар. 54591 Кырымтатар милли байрагы — югары сул почмагында Тара́к тамга́сы булган күк төсле тукыма. 54592 Кырымтатар Милли Мәҗлесе Кырымның үзбилгеләнү Референдумын үткәрүгә каршы чыгыш ясый. 54593 Кырымтатар Милли Мәҗлесенең урнаштыру урыны. 54594 Кырымтатар теле (Qırımtatar tili, Къырымтатар тили) — кырым татарларының милли теле, Украинада таралган. 54595 Кырымтатар халкының бердәнбер театры. 54596 Кырымтатар халкының Корылтаендә кабул ителде. 54597 Кырым территориясендә Русиянең Кара диңгез флотының төп базалары урнаша. 54598 Кырым Төркиядән бәйсез дип игълан ителә. 54599 Кырым үз шартларын үтәгән, ә русларның олы кенәзе вәгъдәсез булып калган. 54600 Кырым федераль округы ( ) — 2014—2016 елларда бар булган РФ Аурупа өлешендәге административ-территориаль берәмлек. 54601 Кырым ханлыгы вакытында Бакчасарай ил башкаласы статусына ия булган, ләкин Акмәсҗит шәһәрендә калга (дәүләттә ханнан соң икенче башлык) йорты урнашкан булган. 54602 Кырым ханлыгы нигезлүчесе Хаҗигәрәйнең кече улы. 54603 Кырым ханлыгын Рус дәүләтенә кушу Кырым ханлыгын 1783 елда рус дәүләтенә көчләп кушуның сәбәбе Кырымның хәрби көчсезлегенә түгел, ә Русия империясе белән Төркия арасындагы сугышына бәйләнгән. 54604 Кырым ханлыгын Русиягә кушканнан соң Славян гусар полкы тарафыннан яңа кальга төзелә һәм 1855 елга кадәр ул иске исемен йөртә. 54605 Кырым ханы Дәүләтгәрәй исә үз нәүбәтендә 50 мең татар гаскәриләрен туплый. 54606 Кырым ханы Миңлегәрәй I качакларны бик теләп каршы ала, ләкин аларга карата мөнәсәбәте кунакларча булмый. 54607 Кырын Тау — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 54608 Кырыс (авыр) музыка The Who 1975 ел. 54609 Кырыс техник таләпләр, беренчедән, уенчыларны җәрәхәт алудан саклауны максат итеп куя. 54610 Кырья — Русия территориясеннән ага торган елга. 54611 Кыса — Русия территориясеннән ага торган елга. 54612 Кыска арада күп текст урнаштырырга мөмкинлек бирә. 54613 Кыска вакытлы артык көчәнешләр узулы артык көчәнешләрдән соң барырга мөмкин. 54614 Кыска вакытта аларга мөмкинлекләр бирер, гыйззәт һәм шәрәф-хөрмәт иясе итәр. 54615 Кыска вакыт эчендә 800 километрдан артык газ челтәре сафка керде, 10 меңгә якын йортка газ бирелде. 54616 Кыска вакыт эчендә Ботаник бакча казанлыларның иң яраткан ял итү урыннарының берсенә әверелә. 54617 Кыска гына вакыт К.Тинчурин театрында төп рольләр уйнап, тамашачы күңелен яулый. 54618 Кыска гына вакыт эчендә 100 меңнән артык кеше кабул ителеп урнаштырыла. 54619 Кыска гына вакыт эчендә «Мәйдан. 54620 Кыска гына гомере эчендә Шәехзадә Бабич бай һәм үзенчәлекле шигъри мирас калдыра. 54621 Кыска дуслыктан соң 1941 елда Совет Берләшмәсе Финляндиянең Хәрби Һава Көчләренең аэродромына һөҗүм итәләр, Финляндия Икенче дөнья ССРБ каршы сугышына керде. 54622 Кыскаелга — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 54623 Кыскаелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54624 Кыскакүлбаш — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 54625 Кыскапериодлы кометалар якын орбиталарына ия (период 200 елдан ким) һәм эклиптика яссылыгына кече авышлыгына ия. 54626 Кыскартулар дәүләт казнасына 5,5 млн сум табыш китерергә тиеш. 54627 Кыскартулар, күчерүләр нәтиҗәсендә шәһәрнең салым базасы да нык какшады. 54628 Кыскартылма сүзләр ясалуны Аббревиация диләр. 54629 Кыскарып, йөрәк насос шикелле эшли һәм, канның туктаусыз хәрәкәтен тәэмин итеп, аны кан тамырлары буйлап этәрә. 54630 Кыскасы, бу төркем әкиятләрдә халык әхлагы, аның кагыйдәләре чагылыш таба. 54631 Кыскасы, Әфләтүн фәлсәфәсендә зур урынны өч онтологик субстанция («бербөтен», «акыл» һәм «җан») турында тәгълимат ала. 54632 Кыскасы, заманында авылның исеме җисеменә бик туры килгән. 54633 Кыскасы, мәчетләр дини үзәк кенә түгел, ә мәдәни, сәяси, икътисади һәм иҗтимагый тормыш үзәкләренә дә әвереләләр. 54634 Кыскасы, татарлар хәзер биредә азчылык, һаман шул революциягә кадәр булган күләмдә – 2-3 мең тирәсе. 54635 Кыска хикәя остасы буларак, ул А.Чеховтан өйрәнсә, күләмле әсәрләр авторы буларак М.Горькийны үзенең остазы дип саный. 54636 Кыскача белешмә Иске Кулаткы районы 1928 елның июль аенда БҮБК карары нигезендә оештырыла. 54637 Кыскача белешмә Төмән шәһәре Мордовиянең иң көнбатышына, Сарански шәһәреннән 160 чакрымнар ераклыкта, Түбән Новгород өлкәсе чигенә урнашкан кечкенә генә кала. 54638 Кыскача әйткәндә, арыш бөртеге кеше организмына кирәкле матдәләрнең тулы кыйммәтле биохимик составына ия. 54639 Кыскача икътисади тасвирлама Бутан - аграр ил. 54640 Кыскача икътисади тасвирлама Венесуэла икътисадының нигезе - нефть сәнәгате. 54641 Кыскача икътисади тасвирлама Икътисадның нигезе - авыл хуҗалыгы. 54642 Кыскача икътисади тасвирлама Икътисадның нигезе - экспортка авыл хуҗалыгы культуралары һәм урман кисү җитештерү. 54643 Кыскача икътисади тасвирлама Икътисадның нигезе - экспорт специализацияле авыл хуҗалыгы. 54644 Кыскача икътисади тасвирлама Кот-д'Ивуар - аграр ил. 54645 Кыскача икътисади тасвирлама Лесото - капитализмга кадәр мөнәсәбәтләр элементлары белән аграр ил. 54646 Кыскача икътисади тасвирлама Македония - аграр-индустриаль ил. 54647 Кыскача икътисади тасвирлама Малави - аграр ил. 54648 Кыскача икътисади тасвирлама Того - аграр ил, Төп товар авыл хуҗалыгы культуралары: какао, кофе, мамык, май пальмасы. 54649 Кыскача мәдәният тасвирламасы Мәдәният һәм архитектура Ниамей Милли музей. 54650 Кыскача мәдәният тасвирламасы Сәнгать һәм архитектура Апиа. 54651 Кыскача мәдәният тасвирламасы Сәнгать һәм архитектура Илдә буддизм монастырьлары бар. 54652 Кыскача мәдәният тасвирламасы Сәнгать һәм архитектура Ямусукро. 54653 Кыскача тарихи тасвирлама VI гасырда илнең территориясендә славяннар яши башлый. 623 елда, Само, элеккеге франкфурт сәүдәгәре, Лаба елгасыннан Әдрән диңгезенә кадәр территорияне били торган аерым словен дәүләте төзи. 54654 Кыскача тарихи тасвирлама XVIII һәм XIX гасырларда хәзерге Тогоның территориясе Ашанти һәм Дагомея патшалыклары йогынтысы астында булган. 54655 Кыскача тарихи тасвирлама XV гасыр ахырында Малави территориясенда, Ньяса күле районында, малави кабилә берләшмәсе оешкан, ул аның җитәкчесе Каронги үлеменнән соң таралган. 54656 Кыскача тарихи тасвирлама XV гасырда беренче европалылар килгәндә монда иртә сәяси оешмалар булган (төньяк өлеше Гана, Мали, Сонгаи тәэсир даирәсенә кергән). 54657 Кыскача тарихи тасвирлама Венесуэла җирен күргән беренче европалылар Колумб кораблары диңгезчеләре булган. 54658 Кыскача тарихи тасвирлама Европалылар килгәнче Суринамда аравак, кариблар һәм варрау кабиләләре яшәгән. 54659 Кыскача тарихи тасвирлама Индуизм риваяте буенча, Шри-Ланканың күпчелек өлеше борынгы заманда, Вишну ходайның җиденче реинкарнациясе булган Рамачандра тарафыннан яулап алынган. 54660 Кыскача тарихи тасвирлама Инк һәм ацтек цивилизацияләреннән аермалы буларак Колумбия индеецлары компактрак яшәгән. 54661 Кыскача тарихи тасвирлама Лихтенштейнның хәзерге тарихы 1719 елда башлана, ул вакытта ил хәзерге исемен Вадуц һәм Шелленберг графлыклары берләшүеннән соң алган. 54662 Кыскача тарихи тасвирлама Сәнгать һәм архитектура. 54663 Кыскача тасвирлама Токтагы үзгәрешләргә каршы торырга тенденциясе булган ток үткәрүче үткәргеч тирәли фомалаша торган магнит кырыннан индуктивлык (L) килеп чыга. 54664 Кыска, юан томшыгы, казналык кырыйларының эчкә бөгелеше орлыкларны тартып алу һәм ваклау өчен җайлашкан. 54665 Кыска ялганыш режимы Кыска ялганыш режимында, трансформаторның беренчел чолганышына зур булмаган алмаш көчәнеш куела, ә икенчел чолганышның чыгышлары кыска ялгана. 54666 Кыска ялганыш электр коргылары үткәргечләрнең яхшы изоляцияләнмәгәнлегеннән, электр агымы чылбырында электр агымының гадәттән тыш артып китүдән килеп чыга һәм электр җиһазның бозылуына китерә. 54667 «Кысла» артка бәйләнгән куллары белән иптәшләренең берсен чеметергә теләп куып йөртә. 54668 Кысна авылы матур гына урынга утырган. 54669 Кысна авылында мулла гаиләсендә язучы Хәй Хисмәтуллин туып үсә (1895—1977). 54670 Кысом Юголь-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54671 Кыспала (Кыспола, Киспола) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54672 Кысса — Русия территориясеннән ага торган елга. 54673 Кыстыбый әзерләү Бәрәңге кыстыбые Бик каты итмичә генә, төче камыр басалар да, бераз тапкач, 75 граммлы кисәкләргә бүлеп, юка гына итеп җәяләр. 54674 Кыстыбыйны канат белән йөртелгән сары май белән майлап, табынга кайнар килеш бирәләр. 54675 Кыстыбый Татар халкында эченә берәр нәрсә салып пешергән ашамлыклар үзенчәлекле һәм күптөрле. 54676 Кысурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 54677 Кысылу барышында томанлыкның почмакча тизлеге бик арта. 54678 Кысылу дулкыннарының тизлеге күчеш дулкыннарының тизлегеннән якынча 1,7 тапкыр артыграк, шуңа күрә аларны сейсмик станцияләр баштарак тотып ала. 54679 Кысылу дулкыннары шулай ук беренчел (P-дулкыннар) дип тә аталалар. 54680 Кысынды — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 54681 Кытай белән идарә иткән Хубилайдан соң 22 ир бала кала. 54682 Кытай буенча сәяхәткә куела, 744 елның көзендә беренче тапкыр Ду Фу белән күрешә. 54683 Кытайга таба юлны ул дәвам итәргә карар кыла, тик башта Һиндстаннан көньяк-көнбатышта урнашкан Мальдив утрауларына сәяхәт кыла. 54684 Кытайда 2010 елның 29 гыйнварына ICQ Кытайда тыелган программа, ләкин аның аналогы булган QQ программасын кулланып була. 54685 Кытайда адмирал Чжэн Хэ сәяхәтләре монголларны куып чыгаргач урнашкан Мин династиясе чорында туктатыла. 54686 Кытайда алга киткән шәһәр мәдәниятендә язуларны бастыру һәм орлыкларны җиргә кертү технологияләрне таба. 54687 Кытайда аның хакында безнең эрага кадәр V гасырда ук искә алына. 54688 Кытайда беренче шәһәр бергәлекләре бары тик б.ч.к. 2500 еллар тирәсендә генә барлыкка килә алганнар, ләкин археологлар тарафыннан билгеләнгән шәһәрләр Шан династиясендә табылганнар. 54689 Кытайда династияләр шулай ук үсешкә ирешкә һәм җимерелә барганнар. 54690 Кытайда Канас күле янында теленгитлар һәм синцзян кыргызларына максималь якын булган көньяк-алтай теленә якын диалектлар очрый. 54691 Кытайда контракт буенча эшли. 54692 Кытайда, Монголияда — латин һәм иске монгол әлифбалары. 54693 Кытайдан һәм Ираннан тауар кайтарта. 54694 Кытайда туып үсә. 54695 Кытайда ул I гасырның уртасында махаяна шәкелендә барлыкка килә. 54696 Кытайда Хоргос, Өремче яныннан үтеп, Ляньюньган диңгез портына барып җитә. 54697 Кытайда шулай ук Теофраст арканчыгы (Abutilon theophrasti) киң игелә. 54698 Кытайда Юан монгол династиясе 1260 елда башкаланы Каракорумнан Пекинга күчергәч, Монголиядә буддизм тарала башлый. 54699 Кытайда яшәгән уйгурларның гарәп графикасына, ә элеке СССР территориясендә яшәгән уйгурларның рус графикасы язуларына нигезләнә. 54700 Кытай елъязмаларында чәйнең уңай тәэсире турында түбәндәге сүзләр язылган: “Рухны күтәрә, йөрәкне йомшарта, гәүдәне җиңеләйтә һәм сафландыра, фикерләүне яхшырта һәм ялкауланырга юл куймый”. 54701 “Кытай камелиясе” дип аталган чәй хәзер бөтен дөньяда билгеле, ә илнең көньягында чәйне ике мең елдан күбрәк вакыт эчәләр. 54702 Кытай кәбестәсе һәм шпинат җитештерелгән продуктлар арасында мөһим урын били. 54703 Кытай коммунистлары аны 1922 елда, испания коммунистлары - 1936 елда билгели башлыйлар. 54704 Кытай Конституциясе буенча Тайвань һәм аңа орынып торучы утраулар КХҖ составына керә. 54705 Кытай – күпмилләтле ил. 54706 Кытайлар аларны хунну яки сюнну дип атыйлар. 54707 Кытайларда цуцзю ( ) дип аталучы уен булуы мәгълүм. 54708 Кытайлар Японияне Ва Җире дип атаганнар һәм «Өч патшалык тарихы» китабында алар турында байтак мәгълүмат язалар Елисеефф В., Елисеефф Д. Японская цивилизация. 54709 Кытайлылар моны болай сүрәтлиләр: "динлиннар кыргызлар ырулары белән буталдыдар". 54710 Кытай мөселманнары мәчет 1300 ел элек төзелгән, һәм дөньядагы иң борынгы мәчет дип исәпли. 54711 Кытайны манҗур баскынчылары басып алдылар. 54712 Кытайның көньяк өлешендә, Юннән һәм Гуйҗоу провинцияләрендә урнашкан. 54713 Кытайның олы диварының мәгънәсе - төньяк варварларның Кытайга керүләрен туктату иде. 54714 Кытайның рәсми танылган 56 халкының берсе булып, аның иң күп санлы милли азчылыгы булып тора. 54715 Кытайның төньяк-көнчыгышында урнашкан иң зур шәһәрләрнең берсе. 54716 Кытайның Шеньжень шәһәрендәге ихтыярыйлар үзәгендә кешеләргә ярдәм күрсәтү өчен материаллар. 54717 Кытай Республикасы Тайваньнең бәйсезлеген танымый, үзенең асыл территориясе саный. 54718 Кытай суларында таралган. 54719 Кытай сыман көмеш стандарт тоткан илләргә депрессия бөтенләй кагылмый диярлек. 54720 Кытай тарихчысы Җән Җүнмән буенча көнбатыш төркиләрнең ун кабиләдән торганы күптән билгеле булган. 54721 Кытай татарлары татар теленең борынгы вариантында сөйләшәләр һәм гарәп графикасын кулланалар. 54722 Кытай татарлары (塔塔尔族 Tǎtǎěrzú) — Кытай Халык Республикасындагы 56 рәсми этник төркемнең берсе. 54723 Кытай телендә тайконавт сүзе кулланыла, кытайча тайкуң (太空) - галәм дигән сүз һәм грек сүзе наута - диңгезче. 54724 Кытай телендә юань дип теләсә нинди акча берәмлеген атыйлар, мәсәлән, АКШ доллары — мэй юань (美元). 54725 Кытай теленең таралышы: Бөтен дөньяда гомуми сөйләшүчеләр саны — 1,3 млрд кеше. 54726 Кытай теленнән чәй “яшь яфракчык” дип тәрҗемә ителә. 54727 Кытай Төркестаныннан Әфганга күчә. 54728 Кытай фәлсәфәсе буенча, Уңыш балалары бишәү, исемнәре: Бэй-Бэй, Цзин-Цзин, Хуань-Хуань, Ин-Ин һәм Ни-Ни. 54729 Кытай халкының дүрттән бер өлеше аның бассейнында яши. 54730 Кытай Халык Республикасының иң эре этник төркеме (якынча 92%). 54731 Кытай һәм Көнчыгыш белән бәйләнеш * Кытайда сары төс бер үк вакытта яшәеш һәм үлемне дә тасвирлаган. 54732 Кытай һәм Һиндстан белән элемтәләр тарихи һәм сәүдә сәбәпләре аркасында көчле. 54733 Кытай хөкүмәте 38-параллелен АКШ көчләре кисеп үтүе очракта сугышка керүен белдерә. 54734 Кытай хөкүмәте 38-параллельне АКШ көчләре кисеп үткән очракта сугышка керәчәген белдерә. 54735 Кытай ярдәмендә төзелә. 54736 Кыткыелга — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 54737 Кыттай аксөякләрнең күп өлеше көньякка качып китеп, Көнбатыш Җин династиясенә ( 317 — 420 ) нигез салдылар. 54738 Кытыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54739 Кычанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54740 Кыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 54741 Кычыткан күпъеллык үлән булып тора, биеклеге 60-100, 150 метрга җитә. 54742 Кычытканлы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 54743 Кыш азагына бозның калынлыгы 90-95 см га җитә. 54744 Кыш ахырына бозның калынлыгы 84 см га җитә. 54745 Кыш вакытында көчле суыклар (-20, -30 °C), ә декабрь белән январьдә җепшек көннәр булырга мөмкин. 54746 Кыш дәвамлы һәм салкын, гыйнварның урта температурасы якынча -20 °С. 54747 Кыш җылы, иң салкын периоды — гыйнвар ахыры-февраль башы; җәй эссе, дәвамлы һәм корылыклы. 54748 Кышик ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 54749 Кышка имән чикләвекләре җыеп калдыра. 54750 Кышкар авылы мәдрәсәсе белән данлыклы булган. 54751 Кышкар авылы мәчете турында Шиһабетдин Мәрҗани түбәндәгеләрне яза: «Хәзерге таш мәчетне шушы авыл әһәлисеннән мәшһүр бай Баязид бине Госман бине Габделкадыйр әл-Кышкарый бине Камай 1190 (1776) елның азагында төзеткән. 54752 Кышкар авылы Н. Н. Вечеслав хезмәтендә дә искә алына. 54753 Кыш карлы килгәндә март ахырында өстендә утырган авылларны басып китә. 54754 Кышкар мәдрәсәсеннән соң 1867 елда Мисырдагы Каһирә шәһәренә Әл-Әзхәр академиясенә җибәрелә. 1877 елда кире Кайбыч ягына кайтырга чыга һәм җулда апасы Газизә янына Җаекка керә. 54755 Кышкарның Һидият дигән кешесе «мин — лашманчы» дип сөйли торган булган. 54756 Кышка уку өчен җәй көне эшләп, акча туплый: бер сезон буе сал агызуда, ике җәй дәвамында Ырынбур сабын кайнату заводында эшли. 54757 Кыш көне басу өстендәге карны очырып алып китә торган бураннар еш була, ә җәй көннәрендә көньяктан еш кына эссе коры җилләр исә. 54758 Кыш көне басу уртасына махсус кар тоту җайланмалары да куялар. 54759 Кыш көне итне туң килеш саклаганнар. 54760 Кыш көне якты йөз күрсәткән кешеләрдә торган. 54761 Кыш көннәрен исә башкалада йомшак, яңгырлы һава торышы була (+4 градустан салкынрак түгел). 54762 Кыш кояшлы, коры һәм суык. 54763 Кышкы йокыдан апрель азагы — май башында «уянып чыга һәм кояш яхшы җылыткан төрле урыннарда — агач төпләрендә, ауган агач астында, өем асларында, юл буйларындагы сөзәклекләрдә күренә башлый. 54764 Кышкы көннәрнең берсендә, ирле – хатынлы, атларын чанага жигеп, Яманьелга авылына китәләр. 54765 Кышкылыкка күп итеп мал азыгы – печән әзерләгән. 54766 Кышкы Микулы Керәшен татарларында 19 декабрь кышкы Микулы яки салкын Микулы. 54767 Кышкы Микулы — өлкәннәр бәйрәме. 54768 Кышкы Олимпиадада иң беренче медальләрне 500 метрга тимераякта узышучылар яулаган. 54769 Кышкы олимпия уеннары 1932 (1932 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1932) — 1932 елның 4 февраленнән 15 февраленә кадәр АКШның Лэйк-Плэсид шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54770 Кышкы олимпия уеннары 1948 (1948 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1948) — 1948 елның 30 январеннән 8 февраленә кадәр Швейцарияның Санкт-Мориц шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54771 Кышкы олимпия уеннары 1952 (1952 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1952) — 1952 елның 14 февраленнән 25 февраленә кадәр Норвегияның Осло шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54772 Кышкы олимпия уеннары 1968 (1968 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1968) — 1968 елның 6 февраленнән 18 февраленә кадәр Францияның Гренобль шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54773 Кышкы олимпия уеннары 1972 (1972 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1972) — 1972 елның 3 февраленнән 13 февраленә кадәр Японияның Саппоро шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54774 Кышкы олимпия уеннары 1984 (1984 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1984) — 1984 елның 8 февраленнән 19 февраленә кадәр Югославияның Сараево шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54775 Кышкы олимпия уеннары 1988 (1988 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1988) — 1988 елның 13 февраленнән 28 февраленә кадәр Канаданың Калгари шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54776 Кышкы олимпия уеннары 1994 (1994 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1994) — 1994 елның 12 февраленнән 27 февраленә кадәр Норвегияның Лиллехаммер шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54777 Кышкы олимпия уеннары 1998 (1998 Winter Olympics, Jeux olympiques d'hiver de 1998) — 1998 елның 7 февраленнән 22 февраленә кадәр Японияның Нагано шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 54778 Кышкы салкын көннәрнең берсендә, күрше авылдан хәер сорашып кайтканда, көчле буран чыга. 54779 “Кышкы суыклар” шигыре ( 1913 ) мәктәп дәреслекләренә дә кертелә: “Яхшы кешеләрнең эте йөрмәс, Күз ачкычсыз салкын, җил, буран, Әллә нинди ямьсез тавыш берлән Шаулап тора бүген киң урам. 54780 Кышкы Тоехта — Русия территориясеннән ага торган елга. 54781 Кышларга октябрь урталарына таба очып китә. 54782 Кышлатуга әзерләгәндә йөзем куагын балчык белән күмү кирәкми, тамырлары өстенә салам, коры тирес, кипкән үлән каплап, кәүсәне бәйләп җиргә яткырып, рубероид яки капчык капларга һәм кар төшү белән өстенә өяргә кирәк. 54783 Кышлау белән Вашъязы арасына утырганнар. 54784 Кышлау-Елга авылында ике бригада булып, һәр бригадада 70-80 баш җигем атлары асрала иде. 54785 Кышлау-Елгада колхоз «Ударник» колхозы дип исемләнеп йөртелә башлый. 54786 Кышлау (Зимник) — Кемерово өлкәсенең Юрга районында урнашкан торак пункт. 54787 Кышлау урынында һава алмашын дөрес оештыру оптималь температураны (0± 2 °C) сакларга ярдәм итә. 54788 Кышлыкка октябрь аенда күчә. 54789 Кышны имезүчеләрнең өннәрендә, агач төпләрендә һәм тирес өемнәре астында үткәрә. 54790 Кышның күп өлешен йоклап үткәрә. 54791 Кыш озын вә салкын, җәй кыска һәм салкынча. 54792 Кыш озын һәм суык. 54793 Кыш озын һәм суык булып тора, көчле (40 — 50 м/сек) җилләр һәм бураннар исүе сәбәпле Яңа Җирне әдәбияттә «Җилләр иле» дип атыйлар. 54794 Кыш салкын, коры, аз карлы, кояшлы. 54795 Кыш салкын һәм коры, җәй эссе һәм яңгырлы. 54796 Кыш суык һәм буранлы, кар катламы берәр метрдан артып китә ала. 54797 Кыштору ( ) — Мордовиянең Атюрьев районына керүче татар авылы. 54798 Кыш чыккан аталанган ана зат үзе туган оядан файдалана яки яңасын төзи. 54799 Кышын анда поляр төннәр, ә җәен поляр көннәр күренеше була. 54800 Кышын аш эзләгәндә тәүлектә 15-20 км кар өстеннән бара ала. 54801 Кышын баркылдыклар өерләре пешкән миләшне һәм башка җиләкне ашыйлар. 54802 Кышын Вардар елгасы үзәнендә җылы җил илнең төньяк өлешендә хөкем сөрүче континенталь климатны йомшарта. 54803 Кышын да, җәен дә куе томан төшә. 54804 Кышын йөзеп йөрүче бозлар белән каплана. 54805 Кышын кыска вакытка боз белән каплана. 54806 Кышын су биеклеге кими. 54807 Кышын тигез өстендә уртача киңлекләрнең саклын массалары өстелек итәләр, ә җылы вакытында түбән басымы өлкәсе оеша һәм Төньяк Атландикадагы дымлы һава массалар бирегә ешрак җитә алалар. 54808 Кышын төньяк төрләре зур өерләргә җыелып көньякка очып китәләр. 54809 Кышын уртача киңлекләрдә еш кына давыллар куба, Көньяк ярымшарда алар елның барлык фасылларында да була. 54810 Кыю гвардияче үлемгә куркусыз караш ташлап, фашист дзотына таба шуыша һәм пулялар яңгыры үтеп амбразурага ташлана. 54811 Кыю рәвештә губерна, өяз һәм волость чиновникларының ишекләрен ачып кергән. 54812 Кыяклы культураларда үсеп, аларның уңышын киметә. 54813 Кыяклыларның (бигрәк тә бодай, арыш һәм арпа) өлгереп килүче бөртекләре белән туклана, йомшак бөртекләрне ашый, ә катыларын башактан чыгара һәм җиргә коя. 54814 Кыялы таулар төньяктан көньякка таба Британия Колумбиясе вилаятенән (Канада) Нью-Мексико штатына кадәр (АКШ) 4830 км буе сузылалар. 54815 «Кыямәтлек кияү» хикәясе буенча «Казахфильм» студиясе нәфис фильм төшерде. 54816 Кыяр иң аз калорияле яшелчә санала. 100 грамм кыяр йомшагында барысы 15 ккал. 54817 Кыяр кабыгында минераллар, клетчатка һәм фитохимик матдәләр бар. 54818 Кыярмәт ( ) — Коры Үләмә (Зөя бас.) кушылдыгы. 54819 Кыяр файдалы яшелчә дип әйтеп үттек, әмма аның тозлысында витаминнар һәм антиоксидантларның югалуын да истән чыгармагыз. 54820 Кыяр эчәклек эшчәнлеген көйли, организмнан начар холестеринны чыгара. 54821 Кыят — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 54822 Кьеркегор үзенең «Курку төшенчәсе турында» дигән хезмәтендә кешенең яшәешендә «курку» күренешенең мөһим урынын билгеләргә алына. 54823 Кьяма — Русия территориясеннән ага торган елга. 54824 Кьяндица (Кьянда, Солмас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54825 Кьярда — Русия территориясеннән ага торган елга. 54826 Кэдэяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 54827 Кэндыль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 54828 Кэндыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54829 Кэнко — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 90 километрлы кратеры. 54830 Кэныль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 54831 Кэныль-Чор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54832 Кэнэй-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54833 Кэр-Доман-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54834 Кэрэг-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54835 Кэрэт-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54836 Кэрянса-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54837 Кэтыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54838 Кэтэкэ-Тинголь-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54839 Кэччойяг ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 54840 Кюат-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 54841 Кювье аңа птеродактиль (бармаклы очучы) дигән исем кушкан. 54842 Кювье фикере буенча, бу рептилия оча да алган. 54843 Кюпса-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 54844 Кюржа — Русия территориясеннән ага торган елга. 54845 Кянда (Канда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54846 Кянда — Русия территориясеннән ага торган елга. 54847 Кяраса — Русия территориясеннән ага торган елга. 54848 Кяферләрнең кирелеге һәм аларга төшкән җәзаның зурлыгы тасвирлана. 54849 Кяферләрнең Коръәнгә ышанырга теләмәүләре, Кыямәт көнендә мөэминнәргә биреләчәк әҗер (урыс. 54850 Лəкин бу фараз нигезгə иə түгел, чөнки тарихтан билгеле булганча, Касыйм ханлыгы соңрак Казан белəн иттифак кора. 54851 Лабаган-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54852 Лабаз-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54853 Лабазка-Исовская — Русия территориясеннән ага торган елга. 54854 Лабандарен — Русия территориясеннән ага торган елга. 54855 Лабахэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54856 Лабёнок — Русия территориясеннән ага торган елга. 54857 Лабжоровица — Русия территориясеннән ага торган елга. 54858 Лабит ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 54859 Лабогей — Русия территориясеннән ага торган елга. 54860 Лабораторияләр “тел анализы” нәтиҗәләрен дөрес дип таба. 54861 Лабута — Русия территориясеннән ага торган елга. 54862 Лабхорас — Русия территориясеннән ага торган елга. 54863 Лабытнанги ( ) — Русия Федерациясенең Ямал-Ненец автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 54864 Лаваш, суынганга кадәр, берәмләп эленеп куела, суынгач, 8-10 рәткә өйөп салына. 54865 Лавера — Русия территориясеннән ага торган елга. 54866 Лавнюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54867 Лавочное — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 54868 Лаврентий калкулыгы, Үзәк тигезлекләр, Бөек тигезлекләр бар. 54869 Лаврентия авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Чукотка районы составына кергән административ берәмлек. 54870 Лавричи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 54871 Лавровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54872 Лаврушата ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 54873 Лагерлёф ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 56 километр озынлыкта булган кратеры. 54874 Лагерь идарәсе Казанда урнашкан булган. 54875 Лагерьларның исемнәре һәм төзелеше мондый: * «Морской» 1961 елда Түбән лагерь урынында төзелде («Морская» дружинасы). 54876 Лагерьның идарәсе Казан шәһәрендә урнашкан. 54877 Лагерьның идарәсе Яңа Писмән авылында урнашкан. 54878 Лагерь рәсми рәвештә 1925 елның 16 июнендә ачыла. 54879 Лаги — Русия территориясеннән ага торган елга. 54880 Лагорта — Русия территориясеннән ага торган елга. 54881 Лагорта-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 54882 Лагунада диңгез температурасы 22–27 °C тирәсендә була. 54883 Лагуниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54884 Лагуновы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 54885 Лагутовка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 54886 Лагыр — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 54887 Ладейный Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 54888 Ладка — Инсар территориясеннән ага торган елга. 54889 Ладога — Русия территориясеннән ага торган елга. 54890 Ладый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54891 Лаеклы ялга киткәнче Ташкент югары уку йортларында укытучы булып эши. 54892 Лаеклы ялга киткәч, Әлмәт шәһәренең М. Горький исемендәге клубы үзешчән театры һәм «Нефтьче» мәдәният йорты каршындагы үзешчән театрны җитәкли. 54893 Лаеш Җир Идарәсенең техник агенты Воронов тарафыннан төзелгән исемлектән күренгәнчә, 1884 елда Ямаш авылында хуҗалык саны 149га җиткән. 54894 Лаеш өязенең Тегермәнлек, Ямаш, Казаклар, Балтач авыллары ат дугалары ясау белән танылганнар'. 54895 Лаеш районының Тарлаш авылы янында. 54896 Лаеш районы Столбище авылыннан 1 км көнбатыштарак. 54897 Лаеш станциясе ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 54898 Лаж ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 54899 Лаж – Русия территориясеннән ага торган елга. 54900 Лазаревка ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 54901 Лазаревка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54902 Лазаренки ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 54903 Лазариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54904 Лазарус ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 24,2 километр озынлыкта булган кратеры. 54905 Лазо ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск шәһәр округында урнашкан авыл. 54906 Лазо ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 54907 Лайга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54908 Лай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54909 Лака — Русия территориясеннән ага торган елга. 54910 Лакау ( ) — Пенза өлкәсенең Вадинск районына керүче татар авылы. 54911 Лакейга ыргыту өчен бу квадраттан 4—5 метр ераклыкта чик сызыгы сызалар (лакейларга ыргытканда шуннан якын килергә ярамый). 54912 Лакейны җиргә кадап булсын өчен, бер ягын очлыйлар. 54913 Лаке — Русия территориясеннән ага торган елга. 54914 Лакер-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54915 Лакларның башкаласы — Кумук авылы. 54916 Лакларның Дагстанның Лак һәм Кули районнарында тыгыз булып яшиләр. 54917 Лаклыда гади мәчет була, тарихи документлардан аның җомга көнне генә эшләгәнлеге билгеле, чөнки җәмигъ мәчетен төзү өчен мәхәллә кешеләренең саны җитмәгән. 54918 Лаклылар авыл уртасында зур, матур һәм иркен җәмигъ мәчетенең балкып утыруын бик нык тели. 54919 Лаклы мәдрәсәсен тәмамлаган кешеләр арасыннан Совет чорында министрлар, генераллар, галимнәр, инженерлар, табиблар, укытучылар, мәктәп директорлары чыга. 54920 Лаклы мәктәбендә укый. 54921 Лаксия — Русия территориясеннән ага торган елга. 54922 Лакташ – Русия территориясеннән ага торган елга. 54923 Лакун — Русия территориясеннән ага торган елга. 54924 Лаланд әйтүенчә 45 үгез акуласы һәм 45 юлбарыс акуласы үтереләчәк бу цигуатера авыруын тикшерү өчен галимнәр тарафыннан 20 инде үтерелгән акулага өстәп. 54925 Лала — Русия территориясеннән ага торган елга. 54926 Ламаниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54927 Ла-Ма́нш ( фр. la Manche — җиң), шулай ук Ингли́з каналы́ ( ингл. 54928 Ла́ма — Русиянең Мәскәү һәм Тверь өлкәсендә ага торган елга. 54929 Ламбейёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 54930 Ламбе-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54931 Ламеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54932 Ламзенто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 54933 Ламочка (Лампочка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54934 Ламутское авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 54935 Ламыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 54936 Лам-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54937 Лангенһаген ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 54938 Ланг-Ерь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54939 Лангсяда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54940 Лангур ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 54941 Лангур (Төньяк Лангур) — Русия территориясеннән ага торган елга. 54942 Ланг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54943 Ландау-ин-дер-Пфальц ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 54944 Ландех — Русия территориясеннән ага торган елга. 54945 Ландина — Русия территориясеннән ага торган елга. 54946 Ландовска ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33 километр озынлыкта булган кратеры. 54947 Ландсһут ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 54948 Ландшафтлары башлыча урман соры туфрагында һәм кәсле көлсу туфракта үскән киң яфраклы урманнардан тора. 54949 Ландшафтлары ярлы кара тупрактагы урманлы даладан тора, көнбатыш өлешендә соры урман тупрагында киң япраклы урманнар очрый. 54950 Ландшафты тау соры һәм көрән урман тупракларындагы киң япраклы һәм кара ылыслы урманнардан тора. 54951 Ландшафты тау урман һәм соры урман туфрагындагы чыршы, ак чыршы, нарат һәм карагач урманнарыннан гыйбарәт. 54952 Ландшафы көлсуланган кара туфраклы урман далалардан гыйбәрәт. 54953 Ландыш Нигъмәтҗанова 1984 елның 4 июнендә Татарстанның Яр Чаллыда туган татар җырчысы. 54954 Ланкастер Генрих VI бердәнбер ир-ат баласы Эдуард белән Тьюксберри янындагы бәрелештән соң һәләк булалар. 54955 Ланкеть — Русия территориясеннән ага торган елга. 54956 Ланки-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54957 Ланкурсята-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54958 Лантюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 54959 Ланциуж — Русия территориясеннән ага торган елга. 54960 Лаос ( ), тулы атамасы Лаос Халык Демократик Җөмһүрияте ( ) - көньяк-Көнчыгыш Азиядә диңгезгә чыгышы булмаган дәүләт. 54961 «Лао Шэ» исеме аңа псевдоним буларак хезмәт итә. 54962 Лапа — Русия территориясеннән ага торган елга. 54963 Лапач — Русия территориясеннән ага торган елга. 54964 Лапихинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 54965 Лапковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54966 Лапова — Русия территориясеннән ага торган елга. 54967 Лапсейная — Русия территориясеннән ага торган елга. 54968 Лапта-Пай-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 54969 Лаптатывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 54970 Лаптевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54971 Лаптевлар диңгезе ( ) — Төньяк Боз океаны диңгезләренең берсе. 54972 Лаптевлар диңгезе һәм Көнчыгыш Себер диңгез арасында урнашкан, административ ягыннан Саха Республикасына карый. 54973 Лаптевы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 54974 Лаптенки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 54975 Лаптенки ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 54976 Лаптюжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54977 Лапужевка — Шалдавыч елгасы кушылдыгы. 54978 Лапченки ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 54979 Лапшанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54980 Лапытичи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 54981 Лапышты — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 54982 Лар ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 54983 Ларевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54984 Ларенки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 54985 Ларионова — Русия территориясеннән ага торган елга. 54986 Лариса ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3,7 километр озынлыкта булган кратеры. 54987 Лариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54988 Лар-Кыт — Русия территориясеннән ага торган елга. 54989 Ла-Рош-сюр-Йон (Ла-Рош-сүр-Йоң, ) — Франсаның Па-де-ла-Луар төбәгендә урнашкан шәһәр. 54990 Ларьковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 54991 Ларьковка ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 54992 Ларьяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 54993 Ларюшкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 54994 Ла-Сен-сюр-Мер (Ла-Сен-сүр-Мер, ) — Франциянең Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 54995 Лассирма — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 54996 Ласточка ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 54997 Ласх-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 54998 Лата-Марето-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 54999 Латат — Русия территориясеннән ага торган елга. 55000 Латвия 1989—1990 елларда Латвия ССРда бәйсезлек өчен көрәшүче Латвия Халык фронт позицияләре көчәйгән, ССРБ составында калуны яклаган Интерфронт белән көрәш арткан. 55001 Латвия 1990—1993 елларда барлык шәһәр тибындагы бистәләр ( ) авылларга яки шәһәрләргә үзгәртеп корылганнар. 55002 Латвиядә 76 пункт кала статусын йөртә (ул арасынан 9 – республика әһәмиятендәге калалар). 55003 Латвиядә һәм Аурупа берлегендә рәсми тел. 55004 Латвия җирендәге сугышларда һәлак була. 55005 Латвия халык фронты уздырган форумнарда, җыеннарда актив катнаша, аларның сәяси программаларын, аерым алганда, Латвиядә бердәнбер дәүләт теле латыш теле булырга тиеш, дигән таләпләрен яклап чыгышлар ясый. 55006 Латеран килешүенең 9 нчы маддәсе буенча, әгәр берәр зат Ватикан гражданины булудан туктаса һәм башка бер дәүләтнең ватандашы булмаса, аңа Италия гражданлыгы бирелә. 55007 Латин Америкасы Көньяк Америкада А. Һумбольдт 5 ел яши. 55008 Латин Америкасының мәйданы якынча 21,069,501 км², ягъни Җир өслегенең 3.9% һәм коры җирнең 14.1% тәшкил итә. 55009 Латин Википедиясе – нең латин телендәге бүлеге. 55010 Латин әлифбасында аерым хәреф туры килми. 55011 Латин әлифбасында аерым хәреф туры килми, ләкин диграф «ya», «yä» туры килә. 55012 Латинизация — 1920 1930 -елларда үткәрелгән ССРБ халыклары әлифбаларның латин язуына күчерү буенча кампаниясе. 55013 Латин имләсен куллану турында махсус федераль кануны кабул итмәгәнлектән, Русиядә дәүләт кырымтатар теле өчен кирилл имләсе куллана. 55014 Латин исемнәре: Actinidia chinensis (Кытай Актинидиясе) яисә Actinidia deliciosa. 55015 Латин кварталы табиб кварталына әйләнде. 55016 Латин теле иң борынгы язулы һиндоаурупа телләренең берсе. 55017 Латин телендәге "dictatura" сүзе татарча "чикләнмәгән хакимлек" ("хакимлек", "кул") дигәнне аңлата. 55018 Латин һәм гарәп графикасында һәр аваз өчен дә аерым хәреф кулланыла. 55019 Латинча “c”, “p”, “t” тартык авазларына тәмамлана торган иҗекләр ике генә тонда әйтелә ала – thanh sắc һәм thanh nặng тоннарында, чөнки вьет иҗек-сүзләренең азагындагы тартыклар һәрвакыт имплозив була (ауропача – "әйтелеп бетми кала"). 55020 Латинча аны – Artemisia – сәламәтлек үләне дип ау, ай, уңыш, балалар туу, табиблык алиһәсе Артемида хакына атаганнар. 55021 Латинча (латин теленнән) дрозофилалар - чык, дым яратучы. 1200 дән артык төре билгеле. 55022 Латин чыганагы - Carina, carus - мәхәббәт дигән сүз, яки алман телендә Катарина/Катерина. 55023 Латка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55024 Латуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55025 Латушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55026 Латыйп Максудов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 55027 Латыйф Әюпов 1932 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 55028 Латыйф Җәләй ( 1894 елның 17 ноябре — 1966 елның 1 августы ) — татар тел галиме, тәнкыйтьче, филология фәннәре докторы, профессор. 55029 Латыйф Җәләй 1966 елның 1 августында Казанда вафат булды. 55030 Латыш авылы ( ) — Мордовиянең Кадошкино районына керүче татар авылы. 55031 Латыш теле белән бергә балтыйк телләре төркеменә керә. 55032 Латыш укчылар каты каршылык күрсәттеләр, ләкин Кремьдә урнашкан серблар батальоны аклар ягына күчәләр. 55033 Латьюга ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 55034 Лаулани ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,4 километр озынлыкта булган кратеры. 55035 Лауреатларга лауреат исеме, акчалата бүләк, диплом, күкрәк билгесе һәм билгенең таныклыгы бирелә. 55036 Лауреатлар һәм диплом ияләре чыгышы 5-10 баллы бәя белән билгеләнә. 55037 Лафетное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 55038 Лафонтен 1919 елгы Париж солых конференциясендә Бельгия делегациясе әгъзасы була, 1920 елда Милләтләр Лигасы ассамблеясында үз иленең вәкиле булып тора. 55039 Лачапелле ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 36,8 километр озынлыкта булган кратеры. 55040 Лачиновская Курья — Русия территориясеннән ага торган елга. 55041 Лачуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 55042 Лачынның бер төре тырантай да ау кошы итеп кулланылган. 55043 Лашино ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 55044 Лашман — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 55045 Лашман хезмәтенә язылган кеше 15 яшьтән 60 яшькә кадәр хезмәт иткән. 55046 Лашовка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 55047 Лашчы ( ) — Горький тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 55048 Лашчы тимер юл разъезды поселогы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 55049 Лащи елгасының уңьяк яр буендагы "Бабай зираты" дип йөртелгәнен, хәзерге зираттан элек мәетләр шунда күмелгән дип кенә, борынгы зират дип санарга нигез юк. 55050 Л.Батыр-Болгариның “Мин сине шундый сагындым” җыры бүген дә халык күңелендә саклана. 55051 Л. Бурдо сыйныфы), Мәскәүдә Гнесиннар исемендәге музыка-педагогика институтын (хәзер академия) (А. 55052 Лбы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55053 Л. Гыйльми әдәбиятка 1930 елда килә: шул елны Казанда аның “Сәнәклеләр” исемле поэмасы аерым китап булып басыла. 55054 Лебедева ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 37,4 километр озынлыкта булган кратеры. 55055 Лебедевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 55056 Лебедево ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 55057 Лебедевский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 55058 Лебедевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 55059 Лебеденьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55060 Лебеди ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55061 Лебединое ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 55062 Лебедино — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 55063 Лебединск ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 55064 Лебедка — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районына керүче авыл. 55065 Лебедкино ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 55066 Лебедское ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 55067 Лебедянь ( ) — Русия Федерациясенең Липецк өлкәсендә урашкан шәһәр. 55068 Ләбәжә һәм Түбән Пешли мәдрәсәләрендә белем ала. 16 яшендә атасы белән ачуланышып, Петербург-Казан тимер юл төзелешенә китеп урнаша. 55069 Ләбәжә, шулай ук Алтар ( ) — Мордовиянең Ромодан районына керүче татар авылы. 55070 Лебесовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55071 Лебёдка (Альтибет) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55072 Ләбиб Айтуганов – бүгенге заман кешесенә үрнәк булырлык шәхес. 55073 Ләбиб Гыйльми, Ләбиб Гыйльман улы Гыйльманов — татар язучысы, прозаик. 55074 Ләбибә Фәез кызы Ихсанова — татар язучысы, ТАССРның һәм РСФСРның атказанган мәдәният хезмәткәре, Татарстан Язучылар берлегенең идарә әгъзасы, СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 55075 Ләбибә Хөсәения, Ләбибә Һади (Кади) кызы Хөсәения (Һадиева) ( 1880 1921 ) — Казан шәһәрендә 1904 1918 елларда эшләгән татар кызлары өчен мәктәпне ачучы һәм мөдәррисе. 55076 Ләбиб Лерон, «Ватаным Татарстан» газетасы һәм «Идел» журналы уздырган иҗади бәйгеләрдә катнашып, берничә мәртәбә призлы урыннар яулады. 55077 Ләбиб Леронның аерым әсәрләре рус теленә дә тәрҗемә ителгән. 55078 Ләбиб шул авылның эшчән, күркәм кешеләренә, гүзәл табигатенә — Ташлытауга, Шәүлегән болынына, Асаба, Таллык, Умарталык әрәмәләренә, Кызыл Төбәк җиләклегенә, Атнаш чишмәсенә сокланып үсә. 55079 Лебон 2000 санын күрсәтә http://kek. 55080 Лебская Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55081 Лебягожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55082 Лебяжий — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 55083 Лебяжск ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 55084 Лебяжье ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 55085 Лев абыйсының туенда катнаша, мәҗлесне оештыру мәшәкатьләрен үз өстенә ала. 55086 Левакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 55087 Леваллуа-Перре (Леваллуа-Перре, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 55088 Левановы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 55089 Леваны ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан тимер юл разъезды. 55090 Лева — Русия территориясеннән ага торган елга. 55091 Левашева ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 55092 Левашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55093 Леваш — Русия территориясеннән ага торган елга. 55094 Левая Бырма — Русия территориясеннән ага торган елга. 55095 Левая Куртымка (Куртымка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55096 Левая Урма — Русия территориясеннән ага торган елга. 55097 Лев-Вож-Кось-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 55098 Лев Гумилев нушиби баш күтәрүен тәфсилле рәвештә тасвирлый. 55099 Левенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55100 Левий Матвей – Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романында әдәби персонаж, ул Воланд хикәяләвендә, Иванның төшендә һәм Мастерның романында катнаша. 55101 Леви Маттай Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романында персонаж буларак катнаша. 55102 Левинка ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 55103 Левинцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 55104 Левины ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 55105 Левиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Кировград шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 55106 Левицкий — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 55107 Левичи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 55108 Левкино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 55109 Левково ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 55110 Лев Никола́евич Гумилев; 1912 елның 1 октябре – 1992 елның 15 июне ) – совет һәм Русия галиме, тарихчы -этнолог, тарих һәм география фәннәре докторы, төрки халыклар белгече, шагыйрь, фарсы теленнән тәрҗемәче. 55111 Лев Никола́й улы Гумилев ( рус. 55112 Левочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55113 Лев — Русия территориясеннән ага торган елга. 55114 Левтюга (Левтера) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55115 Левый Вануйто — Русия территориясеннән ага торган елга. 55116 Левый Венгель — Русия территориясеннән ага торган елга. 55117 Левый Ильяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 55118 Левый Карамыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 55119 Левый Копкес — Русия территориясеннән ага торган елга. 55120 Левый Лямин 1-се — Русия территориясеннән ага торган елга. 55121 Лев Яшин исемендәге символик клуб әгъзасы (235 матчта үз капкасына бер туп та керттерми). 55122 Легенда буенча, композитор ул көнне үлемгә әзерләнеп, урыныннан тормый яткан. 55123 Легендалар буенча, ул үзен Коткаручы, Гайсә пәйгамбәр яки Мәһди дип игълан итәчәк. 55124 Легендалар һәм фактлар» * «Ирония музее. 55125 Легенда-риваятьнең икенче вариантына караганда, әлеге кешеләрнең берсе — Адав исемле чуаш, ә икенчесе Толымбай исемле татар була. 55126 Леге́нда ( — укырга тиешле нәрсә) — эпик һәм прозаик жанр. 55127 Легионның төп базасы Седльце лагеренда була. 55128 "Ләгънәтләнгән гәскәриләрне" искә алу милли хәтер көне, 2011. 55129 Ледбал — Русия территориясеннән ага торган елга. 55130 Леденга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55131 Леди Гага (Стефани Джерманотта) исеме вафат булчы түтәе Джоанны Стефани Джерманотта истәлегенә аталган. 55132 Ледня — Русия территориясеннән ага торган елга. 55133 Ледовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 55134 Ледовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 55135 Ледянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ревда шәһәр округы составына керүче авыл. 55136 Лезгин Википедиясе – нең лезгин телендәге бүлеге. 55137 Лезиб ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 55138 Лез — Русия территориясеннән ага торган елга. 55139 Лейбористлар 2010 елгы парламент сайлауларында җиңелгәннән соң, күләгәдәге кабинетта транспорт, хокук министры һәм казначылык канцлеры. 55140 Лейла ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,8 километр озынлыкта булган кратеры. 55141 Ләйләгөл Илмас кызы Гыймадиева Татарстанның Кайбыч районы Борындык авылында колхозчы гаиләсендә туган. 55142 Ләйлә Садри 2012 елның 8 августында вафат була. 55143 Ләйлә Садри — Австралия татарларының күренекле җәмәгать эшлеклесе. 55144 «Ләйсәннең бер көне» повесте, «Иван Шишкин картинасы», «Сукмакларда үсә колмаклар», «Тимер иләк, төпсез чиләк» кебек хикәяләрендә исә вакыйгалар балаларның уй-хисләре һәм күңел кичерешләре аша тасвирлана. 55145 Ләйсән Фәтхетдинова — татар язучысы, журналист, тапшырулар алып баручы. 55146 Ләйсән - хатын-кыз татар исеме. 55147 Лейтенант Идрисов беренче булып урман ешлыгын һәм ут диварын үтеп, шәхси үрнәге белән сугышчыларны җиңүгә рухландырырга булды. 55148 Леканоралы апотецийларда диск катлама белән чолгап алынган, шуңа күрә апотецийның кырый өлеше дисктан төсе буенча аерылып тора. 55149 Лекан — Русия территориясеннән ага торган елга. 55150 Лекаптама-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55151 Лекваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 55152 Лек-Изман — Русия территориясеннән ага торган елга. 55153 Ләкин 1816 елгы көчле янгыннан соң, Мәкәрҗә ярминкәсе Түбән Новгород шәһәренә күчә. 55154 Ләкин 1860 елда көньяк Италия җирләрендә чуалышлар башланганын ишетеп, Генуядан Сицилиягә юнәлә. 55155 Ләкин 1869 нчы елда чыккан “Список населённых пунктов Пермской губернии” дигән документта бөтен авыллар да татар авыллары дип күрсәтелгән. 55156 Ләкин 1899 — 1902 елларда инглиз-бур сугышы янә кабына. 55157 Ләкин 1914 елгы сугыш эшне тоткарлый. 55158 Ләкин 1924 елның гыйнварында пулат консерваторларга ышанмау вотумы игълан итә, Болдуин урынын Рамсей Макдональдка бирергә мәҗбүр була. 55159 Ләкин 1936 елның августында аны яңадан кулга алалар һәм, өстәмә гаепләр тагып-нитеп тормыйча, биш елга Колыма озаталар. 55160 Ләкин 1938 нче елда Ф.Кәрим кулга алына. 55161 Ләкин 1942 елның җәендә, Харьковка һөҗүм вакытында, Х. Мөҗәй командалык иткән полк дошман чолганышында кала һәм, айдан артыкка сузылган авыр бәрелешләрдән соң, исән калган авыр яралылар, шул җөмләдән подполковник Х. Мөҗәй, фашистлар кулына эләгә. 55162 Ләкин 1943 елның ахырында гестапо яшерен оешманың эзенә төшә, җитәкчеләрен Дахау концлагерена яба һәм, озак газапланулардан соң үлемгә хөкем итә. 55163 Ләкин 1956 елда институтлар һәм Фәннәр академиясе үзәге өчен кадрлар әзерләү максатында Тимирязев исемендәге педагогия институты урынына классик юнәлешле Башкортстан дәүләт университеты оештырыла. 55164 Ләкин 2001 елда шәһәр администрациясе һәм язучылар берлеге җитәкчеләре Чаллы шәһәрендә яңа әдәби-нәфис журнал чыгару эшен Ф.Сафинга йөклиләр. 55165 Ләкин 2002 елда Боб Грэй белән яңа гипотеза кертелгән: "балалары" чын хәлдә вак хайваннар гына. 55166 Ләкин 2005 елда Аурупа Конституциясе буенча референдумда Нидерландлар халкының күпчелеге ризасызлык белдерде. 55167 Ләкин 2008 елга кадәр анда хәрби техника катнашмый. 55168 Ләкин 2010 елның Дөнья Чемпионатына эләкмәвеннән соң, Гусның контрактын өзәләр. 55169 Ләкин 2011 ел вакыйгылары сәбәпле, ул да ышанычсызлык тудырып, вазифасыннан китә. 55170 Ләкин 209 елда Септимий Север императоры аны торгызырга әмер итте, һәм аның буенча Рим империясенең чикләрен билгеләргә кушты. 55171 Ләкин 30 елдан соң аның варислары таралган илне яңадан берләштереп көнбатышка хәрәкәтне дәвам итәләр. 55172 Ләкин 9 көннән соң илгә Индонезия гаскәре бәреп керә һәм Көнчыгыш Тимор Индонезияның 27нче провинциясы буларак игълан ителә. 55173 Ләкин VII гасырдан бүгенге чорга кадәр папа дәрәҗәсе бары тик Рим һәм Александрия епископларына гына бирелә, шул ук вакытта Константинополь православ чиркәвендә «протопапа» - Изге София җәмигында яки Зур сарайда баш рухани дәрәҗәсе – сакланган. 55174 Ләкин Windows Server 2003 Windows XP базасында төзелгән булсада, аның барлык кулланучы интерфейсын үз өченә алып, Windows Server 2003 баребер яңартылган яңа NT 5.2 юрамалы төшне үз өченә ала. 55175 Ләкин XVIII гасыр ахырыннан Хәбәшстанда яңадан феодал таркаулык арта. 55176 Ләкин XX гасырда «идеология» үзенең тәүге мәгънәсенә кайта, һәм ул аерып карауга (дифференцациягә) дучар була. 55177 Ләкин XX гасырның икенче яртысында валлоннар һәм фламандлар арасында милли-тел каршылыклары көчәя. 55178 Ләкин авыр артиллерия кирәкми булган, Кышкы Сарайны большевиклар тиз басып ала һәм Вакытлы хөкүмәтне бәреп кулга ала. 55179 Ләкин авыру билгеләре төрле ешлыкта (айга бер тапкырдан алып, берничә елга бер тапкырга кадәр) кабатланырга мөмкин. 55180 Ләкин агностицизмның шаукымы Көнбатыш илләр философиясендә XX гасырда да дәвам итә әле. 55181 Ләкин аерым планнары, кайбер вариантлары 1930 елларда ук уйланылган була. 55182 Ләкин аксымнар, энергия чыганагы буларак, углеводлар һәм майлардан кала икенче урында тора. 55183 Ләкин алар административ мәшәкатьләр белән артык мавыкмаганнар һәм хуҗалык-идарә эшләрен күбрәк урынбасарларына йөкләгәннәр. 55184 Ләкин алар арасыннан Canonical тарафыннан рәсми танылган дистрибутивлар билгеле. 55185 Ләкин алар бармак белән генә санарлык. 55186 Ләкин алардан үзләренең сәүдә кәрваннары өчен сәүдәгәрләр да файдаланганнар. 55187 Ләкин алар дөньяны танып белүдә эмпирик белемнәрнең әһәмиятен танырга теләмиләр. 55188 Ләкин алар әлегә өйрәнелмәгәннәр»,— дип яза. 55189 Ләкин алар кулъязма хәлендә калалар – басылып чыкмыйлар. 55190 Ләкин алар күчеп 4 ай үткәч, Бикбулатовлар гаиләсенә көтелмәгән кайгы килә. 55191 Ләкин аларның ауропача иҗат җимешләре Мексика җирлегендә тернәкләнеп китә алмый. 55192 Ләкин аларның барлыгы әлегә расланмаган. 55193 Ләкин аларның крепостной крестьяннары булмаган. 55194 Ләкин аларның тәгълиматы бу бурычларны үтәүдән ерак тора. 55195 Ләкин аларны төрлечә аңларга мөмкин. 55196 Ләкин аларны уртак билгеләр берләштерә. 55197 Ләкин алар өчен беренче урында шәхес иреге проблемасы тора. 55198 Ләкин алар чикләнгән күләмдә генә булыр. 55199 Ләкин алар яңадан ислам диненә кайтканнар. 55200 Ләкин алга таба барлык кисәтмәләр дә бетерелеп, 50 тапкыр йөри алу кагыйдәсе барлык позицияләрдә дә мөмкин дип билгеләнә. 55201 Ләкин Аллаһ исеме Аның 99 исеме белдергән барлык мәгънәләрне дә эченә алган. 55202 Ләкин Алла — шәхес түгел. 55203 Ләкин Алмайны үзенә карата алмый. 55204 Ләкин алманнар аларны үткәреп җибәрергә риза булмаганлыктан, Франциягә эләгүнең бер генә юлы кала, ул да булса – Себер һәм Ерак Көнчыгыш аша. 55205 Ләкин алманнарның диңгез көчләре җитенкерәмәү һәм һава торышы начар булу сәбәпле, Өченче рейх илбашы бу операциядән баш тарта һәм инглизләрнең Азиядәге колонияләренә каршы сугыш әзерли башлый. 55206 Ләкин алмашка алар Мисыр халкына икътисади һәм сәяси кабала шартларын тагалар. 55207 Ләкин Ан-148 - югарыплан (югары итеп урнашкан канатлы очкыч). 55208 Ләкин аңа анда озак эшләргә туры килми, шул ук елны армиягә алына. 55209 Ләкин аңа анда озак эшләргә туры килми — шул ук елның көзендә аны армиягә алалар. 55210 Ләкин аңа Льюис Кэрроллның « Алиса Могҗизалар дөньясында » әсәре, индеецлар турында хикәяләр, Джордж Макдональд иҗаты бик ошаган. 55211 Ләкин аңа озак эшләргә туры килми: шул ук елның көзендә аны патша армиясенә алалар. 55212 Ләкин аңар ике кулын да баудан ычкындырып җибәрергә ярамый, әгәр дә ычкындырса, үзе көтүче була. 55213 Ләкин аңа станок янында озак эшләргә туры килми, авариягә эләгә һәм производство имгәнүе ала. 55214 Ләкин аңа укырга туры килми: Бөек Ватан сугышы башлана. 55215 Ләкин Англия белән Советлар Берлеге арасында дипломатик мөнәсәбәтләр туктатылуы бөек державалар тарафынннан зупланмый. 55216 Ләкин Англиядә терәк таба алмагач, ул кире Шотландиягә әйләнеп кайта. 55217 Ләкин андагы мәктәпләрдә дә татар теленә мөнәсәбәт үзгәргән булып чыга. 55218 Ләкин анда шундый фотосурәтләр "MySpace pic" дип атала иде. 55219 Ләкин андый маймыллар аз. 55220 Ләкин аннары соң бәйсез сәясәтне үткәрә башлагач, Мәскәү тарафыннан Белоозеро шәһәренә сөргенгә җибәрелә. 55221 Ләкин антитәнчекләр булу буенча гына БИДС авыруы дип нәтиҗә ясарга ярамый. 55222 Ләкин аның актив иҗат эшчәнлеге 1956 елдан башлана дияргә була. 55223 Ләкин аның бай мирасында башка жанр әсәрләре дә зур урын били. 55224 Ләкин аның Болгар олысын һәм шәһәрен тар-мар итүе фактлар белән дәлилләнми. 55225 Ләкин аның варис була алуы-алмавы хакында җәмәгатьчелектә сүз кузгатылмаган, чөнки ул вакытларда хатын-кызларның тәхеткә утырырга хокуклары булмаган. 55226 Ләкин аның гомер юлы да шома гына, хәвеф-хәтәрсез генә бармаска мөмкин. 55227 Ләкин аның гүзәл җырлары халык күңелендә һәрвакыт саклана. 55228 Ләкин аның исеме XVIнчы гасыр сәяхәтчесе Сигизмунд Герберштейнның «Записки о Московии» дигән хезмәтендә искә алына. 55229 Ләкин аның рәсми билге буларак хокукый статусы бөтенләй юк. 55230 Ләкин аның рәсми статусы юк, ул фәкать илләр башлыклары клубы буларак эш итте. 1997 елда Русиянең кушылуына кадәр G7 дип аталды; 2014 елның март азагында урынын алды. 55231 Ләкин аның улы - Сәгыйть беренчеләрдән булып яңа пәйгамбәргә иярә. 55232 Ләкин, аныңча, дөньяны тудыручы Аллаһ түгел. 55233 Ләкин аны, радио тавышы буенча эзләп тапкан, ике кеше коткара. 55234 Ләкин аны тота алмаганнар. 55235 Ләкин аны туган тел, татар мәдәнияты Казанга тарта, һәм ул укуын Казан консерваториясендә дәвам иттерә. 55236 Ләкин аны юлда Гамр ибне Җурмуз дигән кеше үтерә. 55237 Ләкин арийларга (һинд-иран телләре нигезендә берләшкән төркемнәр) һич тә югарыда китерелгән сыйфатлар туры килмиләр. 55238 Ләкин Арнольдсон намзәтнамәсе Парламентара берлекнең Швед төркеме һәм швед парламентының 34 әгъзасы тарафыннан бертавыштан хуплана. 55239 Ләкин атама кала, һәм элек фин кабиләләре яшәгән җирләр Мещера крае (төбәге) яки Мещера дип атала башлый. 55240 Ләкин атланмайдан аермалы буларак пальма маенда холестерин юк. 55241 Ләкин Ахилл рәхимсез булган. 55242 Ләкин бакыр чыгару эше туктатыла. 55243 Ләкин балалар да сынауны уңышлы уза. 55244 Ләкин барыбер аек акыл өстен чыгып, талант иясенә Уфага килергә һәм әсәрләрен сәхнәләштерүгә юл ачыла. 55245 Ләкин барып кергәч, зал тулы кунакларны күреп, Онегинның кәефе китә. 55246 Ләкин, башка версияләргә күрә, манара Казан ханлыгы чорында төзелгән һәм шушы вакыттан калган бердәнбер тарихи бина. 55247 Ләкин башка кешегә күчә торган ВИЧ канда, спермада һәм кайбер очракларда күкрәк сөтендә була. 55248 Ләкин башка фикерләр дә бар: мәсәлән, Шиһабетдин Мәрҗәни аның болгар чорына караганын әйтә. 55249 Ләкин башка чишмәләрне караучы юк, коелар да чистартылмый. 55250 Ләкин башкорт авыллары дигәннәрендә дә татар теле өстенлек итә. 55251 Ләкин башкорт восстанниеләрендә катнашмаган һәм рус дәүләтенә турылыклы булган өчен алар ясактан азат ителәләр, башкортлардан арендага алып торган җирләре үзләренә беркетелә һәм барысы да казак сословиясенә күнчереләләр8. 55252 Ләкин баш тренер Сапунов Европа беренчелегенә башка көрәшчене алып барган. 55253 Ләкин бездә кояшлы көннәр күбрәк һәм авыл хуҗалыгында утырткан үсемлекләр тулысынча өлгерәләр. 55254 Ләкин бәйрәм үзенең мәгънәсен җуймый, аның хөрмәтенә открыткалар чыгарыла, сугышта катнашучылар котланыла. 55255 Ләкин бер елдан соң агрессорны тынычландыру сәясәте файдасыз булуы ачыклана: Икенче бөтендөнья сугышы башлана. 1940 елның 10 маенда нык авырган Чемберлен вазифасын Һитлер белән компромиссыз сугыш алып бару сәясәте тарафдары Уинстон Черчилльгә тапшыра. 55256 Ләкин беренче болгар дәүләтен Урта Иделдә Котраг нигезли, дип санала. 55257 Ләкин беренче вакытта ул Хәзәр каһанлыгына буйсынган була. 55258 Ләкин беренче һөҗүм уңышсыз була. 55259 Ләкин берзаман рок-н-ролл җырлый торган "ак" җырчылар да рәйда була. 55260 Ләкин берничә атнадан соң Альфред Нобель Швециягә китә, ә Берта, сөйгәненең чакыруы буенча Венага кайта. 55261 Ләкин берничә көннән соң ул клиника киртәләре өстеннән сикереп кача һәм самолётта Сиэтлга оча. 55262 Ләкин бер үзенчәлек бар: алар туган телләре итеп мотлакъ татар телен таныйлар. 55263 Ләкин бәхетле чаклар озак булмый: әнисе дә вафат була. 55264 Ләкин бик тиздән нацистлар килешүнең шартларын бозырга тотына, кайбер католик оешмалары эзәрлекләнә. 55265 Ләкин билгеле фактларга таянып, ул бабаларның шактый белемле һәм бай кешеләр булуы турында гына төгәл әйтергә мөмкин. 55266 Ләкин биредә импульс болай тизлеккә бәйле: : Гомуми чагыштырмалылык теориясендә кәкрәйгән фәза-вакытта импульс локаль рәвештә саклана. 55267 Ләкин БМО һәм ССРБ басымы астында, АКШның низагка кысылмавы шартларында, өч ил баскыннары китәргә мәҗбүр ителә. 55268 Ләкин бодайны күчерү мәсьәләсе була. 55269 Ләкин болытлы көннәрдә һәм төннәрен кояш сәгатьләре эшләми. 55270 Ләкин борынгы бабаларның оныклары аларның төп йортын онытмаган, нигез ташлары гына таралып яткан иске авыл урынын Иске йорт дип атаган. 55271 Ләкин бу бик озак һәм мәшәкатьле эш була. 55272 Ләкин бу бригада сугыш чорында таркала. 55273 Ләкин бу вакытка аның сәламәтлеге шактый какшаган була инде. 55274 Ләкин бу вакытка халык аңа каршы тору ысулын уйлап тапкан була – көчле насослар белән диңгездән су суыртып, аны лава өстенә сиптерәләр һәм ул суынып катып кала. 55275 Ләкин бүгенге көндә халык ки­емен гамәли максаттан чыгып өйрәнүнең әһәмияте дә зур. 55276 Ләкин бу зурлыыклар үзгәрсәләр дә, бик акрын үзгәрәләр. 55277 Ләкин бу классификация татар берлеген гади бер географик яктан бүлеп карау гына була. 55278 Ләкин бу көннәрдә мөфти хәзрәт үзе вафат булды. 55279 Ләкин бу көнчыгыш төркиләренә каршы көрәштә болгарлар, бергә оешып, кабиләләрнең зур һәм куәтле берлеген төзи алганнар. 55280 Ләкин бу күбесенчә затлы, сату өчен ясалган кулъязмаларга карый. 55281 Ләкин бу мәдәниятләр әкренләп таркала, юкка чыга барганнар, моның сәбәпләре хакында тарихчылар бүгенгәчә бәхәсләшәләр. 55282 Ләкин бу нәтиҗә дә шөкер кылырлык, чөнки моннан дүрт ел элек Солт-Лейк-Ситидагы белән чагыштырганда шактый алга китеш бар. 55283 Ләкин бу образ инҗилчә прототиптан нык аерылып тора. 55284 Ләкин бу өлкәдә Руссога хас булган эгалитаризмны утопия, реальлеккә туры килми дип саный. 55285 Ләкин бу паразитлык гөмбә паразитлыгы белән чагыштыргысыз. 55286 Ләкин бу паразитлык чикләнгән. 55287 Ләкин бу сан озак тормады. 55288 Ләкин бу система идарәдә бер гасыр да тормый. 55289 Ләкин бу сугыш Маврикийлеләргә унсигезенче гасыр сугышларыннан азрак тәэсир иткән. 55290 Ләкин бу сүзләрнең хаклыгы танып белүне киң, глобаль аспектта алганда шулай, аерым предметларга, күренешләргә, процессларга ул кагылмый. 55291 Ләкин бу тәгълимат яктылыкның мохиттәге фаза тизлегеннән кимрәк тизлек белән хәрәкәтләнүче коргы өчен дөрес була. 55292 Ләкин бу уңайдан игълан ителгән бәйге бернинди нәтиҗә китермәде, әлегә кадәр һимн булырлык әсәр тәкъдим итүче булмады. 55293 Ләкин бу фикер белән Веда чорының башы б.э.к. IV меңьеллыкка караганын алга сөрүче Һиндстан галимнәре ризалашмый. 55294 Ләкин бу форма әкренләп үзгәрешкә дучар була. 55295 Ләкин бу халык фин-угыр халкы буларак түгел, ә русларның бер төркеме буларак карала. 55296 Ләкин бу хаттагы үтенечләр канәгатьләндерелми, хатка имзаларын куйган барлык җитәкчеләр, шул исәптән К. Мохтаров та, «солтангалиевчелек»тә гаепләнеп, эшләреннән алына. 55297 Ләкин бу хәл Кювьене туктатмаган. 55298 Ләкин бу хокук шулай ук ил башлыгына (Иран конституциясе, Әфганстан конституциясе), канун чыгару органына (Италия конституциясе) бирелә ала. 55299 Ләкин бу шатлыклары озакка бармады. 55300 Ләкин Бу югары бүләкне бирү хәбәре сугышчыга барып җитми: 1940нчы елның 3нче мартында ул Финляндия белән сугышны бетерү турындагы килешү төзелүгә ун көн кала тигезсез көрәштә һәлак була. 55301 Ләкин бу юлы инде Джон, берни булмагандай, рәхәтләнеп чабып, уйнап йоргән. 55302 Ләкин БЭК 6 гасыр башында Урарту Мидия тарафыннан тар-мар ителгән һәм аның тәркибенә кушылган. 55303 Ләкин Вакытлы хөкүмәт Ленинның шпионлык эшчәнлегенең ышандыра торган дәлилләрен китерә алмый. 55304 Ләкин вакытлыча азат ителгән кешеләр дә аны яңадан, үзләренә уңайлы вакытта, көнгә-көн тотарга тиешләр. 55305 Ләкин вакытыннан алга иреккә чыгарыла — ФБР аны ялган чеклар һәм акчалар эшләүче җинаятьячеләрне тотуда хезмәттәшлек итәргә чакыра. 55306 Ләкин Валерий Чкалов Ырынбур өлкәсендә тумаган һәм бер тапкыр да Ырынбур якларында булмаган. 55307 Ләкин валюталарның курслары аларның акча партнеларына диярлек мәңгегә тап килми. 55308 Ләкин Василий шәһәрне ташлап китүен таләп итеп, аңа каршы 30-меңлек гаскәрен җибәрә. 55309 Ләкин Ватан сугышы башланып, гаиләнең хәле бик мөшкелләнгәч, Гариф ихтыярсыз эшләнгән бер «җинаяте» аркасында зур бәлагә очрый: колхоз кырыннан өенә рөхсәтсез бер күтәрәм бәрәңге алып кайтканы өчен аны хөкемгә тартып, өч елга ирегеннән мәхрүм итәләр. 55310 Ләкин Габдерәхим туганчы ук аның әтисе Госман бине Сәрмәки үлеп китә. 55311 Ләкин Габдерәхим туганчы ук Госман үлеп китә. 55312 Ләкин Газиз Кашаповны өметле яшь прозаик итеп таныткан беренче әсәр – «Сәмум җиле» повесте. 55313 Ләкин галилей әтисенең финанс хәле начарайды, һәм ул малайның укуын түли алмады. 55314 Ләкин гарәпләр Кәгъбәне өстенрәк күрәләр һәм яңа гыйбадәтханәгә төрлечә зарар китереп торалар. 55315 Ләкин гаскәр Римга барып җитми. 55316 Ләкин гасыр башында Кытай Айны өйрәнү генә түгел, луноход һәм экспеди­цияләр җибәреп, анда даими эшләү­че базалар төзергә ният­ләү программасын да игълан иткәч, башка “космик державалар” янә йокыларыннан уянды. 55317 Ләкин, Гитлер хакимлеккә килгәннән соң, Германия Версаль килешүенең чикләүләрен боза башлый — атап әйткәндә, армияга алыну тергезелгән һәм тиз генә төрле хәрби техника эшләп чыгарырга тотына. 55318 Ләкин гомумән алганда, милли көрәш үзешчән спорт дәрәҗәсендә кала бирә. 55319 Ләкин Гомуми чагыштырмалылык теориясе Квант теориясе белән бәйләү омтылышлары уңышлы булмаган һәм күп галимнарның хыялы: Гомуми чагыштырмалылык теориясе - Квант теориясенең классик чиге булуы - гамәлгә ашмаган. 55320 Ләкин губернага бүленеш саклана, губернаторлар кулында фәкать хәрби һәм мәхкәмә вазифалары кала. 55321 Ләкин декабрьдә янгын чыгып, бинаның түбәсе янып бетә. 55322 Ләкин Дестют исән вакытта ук бу терминга тискәре, кимсетүле мәгънә бирә башлыйлар. 55323 Ләкин «Дини тәгълимат суммасы» һәм «Мәҗүсиләргә каршы сумма» дигән монументаль әсәрләре биләп торалар. 55324 Ләкин, догматикага корылган укытуны кабул итә алмый, Берлинга күчә, анда Һегельнең лекцияләрен тыңлый. 55325 Ләкин дозаны бик арттырып җибәрмәгез — көненә 2-3 төш җитә. 55326 Ләкин дошман сизеп кала һәм яктырткыч ракеталар очыра, ут ача. 55327 Ләкин дротикларның булуы һәм дартс уеннының булуы бер түгел. 55328 Ләкин Әбүбәкер моңа риза булмый. 55329 Ләкин егет аңа карамый. 55330 Ләкин, әйтергә кирәк, Линней системасы ясалма булган. 55331 Ләкин елан муен яки башны тешләргә батырчылык итә икән, андый чакта хәтта табиблар да коткара алмаска мөмкин. 55332 Ләкин әлегә гравитациянең квант теориясе эшкәртелмәгән, һәм тәҗрибәләрдә гравитон табылмаган һәм гравитон калибрлау бозоны булу-булмавы билгесез. 55333 Ләкин әлеге энцикликаны, кайбер искәрмәләр белән, соңрак Иоанн Павел II яклап чыга. 55334 Ләкин әле пароходларда, тәгәрмәчләр яки машина ватылса дип, җил¬кәннәр дә сакланып килгән. 55335 Ләкин әле эш моның белән генә бетми, ярышлар әйләнеш системасы буенча барганлыктан, Сафинга кырык минуттан соң фин егете Лехтоненга каршы чыгарга туры килә. 55336 Ләкин еллар узган саен, ул фәлсәфә кыйбласын материализмга таба үзгәртә бара. 55337 Ләкин Әнвәргә ашыгыч рәвештә Курск дугасына китәргә кирәк була, әсәргә башкала сәхнәсенә менү насыйп булмый. 55338 Ләкин әсәрләр язу аңа табыш китерми, Сервантесның бик хәерче яшәгәне мәгълүм. 55339 Ләкин әсәр төгәлләнми кала, Г. Дәүләтшин шәхес культы елларында репрессиягә эләгеп, корбан була. 55340 Ләкин Әсфәндияр әфәнде атаклы нәселдән чыккан кызын үзен язучы дип таныткан, хатын аерган Беренче хатыны — Самур Хәсән И. Гаспралыга бирергә риза булмый, аны өеннән куа. 55341 Ләкин әтисе (вариант: абыйсы) император Александр I исеменә хат-үтенеч язып, армиядә Соколов фамилиясе белән хатын-кыз хезмәт итүен, аның ире буенча фамилиясе Чернова булуын хәбәр итә, кызын өйгә кайтаруын сорый. 55342 Ләкин Җаникә аны кире кага. 55343 Ләкин җәмгыяви институтларны, шулай ук оешмаларны, таифәләрне өйрәнү – болар социологиянең аерым бүлекләре. 55344 Ләкин җисемне электр сыешлыгының үзгәрүе, андагы бирелгән электр потенциалында, җисемдәге корылма зурлыгының да үзгәрүенә китерә, һәм, киресенчә, бирелгән корылмада потенциалның үзгәрхенә. 55345 Ләкин завод чит шаблоннарда эшлисе килмичә үз оригиналь моделе өстендә актив эш алып бара иде. 55346 Ләкин зәгыйфь тәэсир итешү дүртенче фундаменталь тәэсир итешү - гравитациягә караганда шактый зуррак. 55347 Ләкин Зелов биеклекләрендә һитлерчылар зур каршылык төенен туплый. 55348 Ләкин Зөләйха мондагы хөкемдар аның төшенә кер­гән гүзәл кыяфәтле егет түгеллеген күргәч, Кыйтфирнең сараена керергә, шул рәвешчә язмышка буйсынырга мәҗбүр була. 55349 Ләкин игелекне аңлатканда бу сыйфатлар белән генә чикләнми, аны җәмгыять интересларына бәйләп эш итәргә омтыла. 55350 Ләкин иҗтимагый мөнәсәбәтләр бары иҗтимагый таифәләр, сыйныфлар, милләтләр арасындагы элемтәләрдән гыйбарәт. 55351 Ләкин изелгән халыклар, бергә тупланып, басып алучыларга каршы көрәшәләр. 55352 Ләкин ике елдан соң техникум ябыла. 55353 Ләкин Икенче дөнья сугышы вакытында Науру халык саны янә 1500 кеше чигеннән аска төште. 55354 Ләкин икенче фараз ныграк ышандыра төсле: әсфәлт кисәге диңгез төбендәге яргаланган урыннардан тоз катламы белән бергә чыга һәм тоз эреп бетү белән әсфәлт кисәкләре өскә калка. 55355 Ләкин «Ике фикер», «Яшь гомер» драмалары белән дә әдип татар әдәбияты тарихында иң мөхтәрәм урыннарның берсен били. 55356 Ләкин ил башы белән булган низаглар аркасында 2001 елда эшеннән чыгарыла. 55357 Ләкин илдә азмы-күпме икътисадый үсеш көчәя бара һәм хәзерге ярлылык дәрәҗәсе 1990-еллар дәрәҗәсеннән 20% ка кимрәк. 55358 Ләкин ил чит ил эшчеләренә бәйле һәм барлык чималны да тыштан кертә. 55359 Ләкин император Наполеон III (Napoléon III) үзе үк булдырган тәхеттән бәреп төшерелгәч, “La Marseillaise” яңадан үз урынына кайта. 55360 Ләкин иң билгелеләре — Британия һәм Канада версияләре. 55361 Ләкин инешнең аръягына — чишмәле тау сыртына кичеп чыгарлык түгел. 55362 Ләкин институт урынына ул консерватория бусагасын атлап керә һәм биш елдан соң опера сәхнәсенә менү бәхетенә ирешә. 55363 Ләкин интенсификаөия бу илләрдә түбәнрәк, ә авыл хуҗалыгы эшчәннәре өлеше зуррак. 55364 Ләкин Ирина аңа варис малай тудыра алмый. 55365 Ләкин исәпләүләргә караганда вакыт белән чик тыгызлыгы арта бара, ә Кызу Галәмнең моделендә күзәтелә торган Галәмнең фәза кәкрәюен аңлату өчен тыгызлык һәм тайпылуы 10 −60 тигез дип постулат итәргә туры килә. 55366 Ләкин итальяннарда милли-азатлык һәм берләшү идеяләре көчәя бара. 55367 Ләкин Йосыф Зөләйхагә бары ихтирам гына саклый, аның аздыруына бирелми. 55368 Ләкин Йосыф морза уллары Мәскәүдә Явыз Иван басымы сәбәпле Ислам диненнән баш тартып чукынган. 55369 Ләкин Казан хөкүмәте Касыйм артында торучы чын дошманны инде ачыклаган була һәм сугышны дәвам итәргә карар бирә. 55370 Ләкин кайбер кешеләр бу хайваннарны аерым тереклек формасына аерган. 55371 Ләкин кайбер тикшеренүләр буенча җитен маенда күп фитоэстрогеннар булуы зыян китерә ала. 55372 Ләкин каналны казып та, көймәләрен дә Иделгә сөйрәп күчереп булмады. 55373 Ләкин канун аңа тагын сайланырга мөмкинлек биргән була. 55374 Ләкин кара матдә булдырган гравитацион эффектлары ярдәмендә табыла. 55375 Ләкин карталар төзегәндә башка уңайсызлыклар очрый: шар өслеген яссылыкта сурәтләгәндә, аның формасы үзгәрә (деформацияләнә) һәм кайбер хаталар барлыкка килә. 55376 Ләкин квант телепортациясендә җибәрү һәм алу нокталары арасында классик, квант булмаган канал буйлап мәгълүмат мәҗбүри рәвештә тапшырыла. 55377 Ләкин керәшеннәр күптән инде кире мөселманлыкка кайтканнар. 55378 Ләкин кеше белеменең чикле булуы билгеле нәрсә. 55379 Ләкин кешеләрдә терәк таба алмыйча, тәрегә кадаклап җәзаланган, аннан соң яңадан терелгән һәм күккә ашкан. 55380 Ләкин киләсе 1991 ел тагын да авыррак була. 55381 Ләкин кинәт Кече Мөхәммәд Нәүрүз би белән талаша һәм Нәүрүз би үз гаскәре белән Олуг Мөхәммәд ягына күчә, нәтиҗәдә Олуг Мөхәммәд хан тәхетен саклый. 55382 Ләкин кинотеатрлар экраннарында ул шул ук елның 10 ноябрендә тәкъдим ителә башлады. 55383 Ләкин киресе килеп чыккан, чөнки алар беренче чиратта авыру, көчсез хайваннарны юк итәләр һәм шуның белән йогышлы авырулар таралуга киртә куялар икән. 55384 Ләкин классик сәнгать принциплары (шул исәптән конкрет әсәрләр) ирония белән сугарылган булалар. 55385 Ләкин композиторлык бүлегенә 7 кеше генә кабул ителүен әйтеп, кафедра мөдире Генрих Литинский үзенең шәкерте Нәҗип Җиһанов ректор булган Казан консерваториясенә керергә тәкъдим итә. 55386 Ләкин көнбагыш маенда Е витамины зәйтүн маена караганда күберәк бар, чагыштыру өчен: * Зәйтүн маенда 12 мг * Көнбагыш маенда 40-60 мг Ике төр майда күп F витамины бар. 55387 Ләкин Көнбатыш Ауропа һәм Америка илләрендә бу марканың бу исемгә негатив яктан караганнар. 55388 Ләкин Көнбатыш фронты армияләрнең каты каршылык күрсәтүе нәтиҗәсендә, алман гаскәрләре ноябрьның ахырында — декабрьның башында барлык юнәлешләрдә туктатканнар. 55389 Ләкин Константинополь һәм Рим кафедраларының аралашуның тукталуы V-VI гасырлардан ук башлана, ләкин ул чорда таркалу булмый кала. 55390 Ләкин көнчыгыштан кайткач Урус хан яңадан Сарайны буйсындырган ләкин озак вакытта идарә итә алмаган. 55391 Ләкин көткән урын бирелмәгәнлектән, академик хезмәттән китә. 55392 Ләкин коткы вакытлары беткәннән соң, Казан ханлыгы юк ителүеннән соң, үлүеннән соң Касыйм ханлыгының статусы кими. 55393 Ләкин котылып калган өч туган Чжаннар аптырап калмаганнар. 55394 Ләкин К.Тинчурин актив рәвештә әдәби иҗат белән «Сәйяр»дә шөгыльләнә башлый. 55395 Ләкин күп очракта бала өчен уку йортын ата-ана сайлавын инкяр итеп булмый әле. 55396 Ләкин күп физиклар гравитация югында тәэсир итешүләрне берләштерү - мәгънәсез булып тора дип саныйлар. 55397 Ләкин күп хәрәкәтләрне уйлап тормыйча башкарабыз. 55398 Ләкин күпчелек очракта аның авторлыгы шик астына куела. 55399 Ләкин күпчелек сыйфатлар Шекспирның уйдырмасы булган. 55400 Ләкин кызылларның сан ягыннан өстенләк һәм ярдәмнең юклыгы Каппельны чигенергә мәҗбур иткәннәр. 55401 Ләкин кызыл төс коммунистик идеология белән бәйле дип, "Наши", "Студент җәмгыяте" оешмалары Русия империясе символларының берсе булып торган - георгий тасмасын торгыза башлыйлар. 55402 Ләкин кызының үтенеп соравына риза була, аның исеменә бәйләнештә китабын "Рисаләи Газизә" дип атый. 55403 Ләкин Ленин һәм аның тарафдарлары ул вакытта хакимиятне алырга әзер булмый, шулай ук эсер фиркасе шул ниятләрдән баш тарта. 55404 Ләкин макроскопик дәрәҗәсендә квант кушуы кулланырга ярамый, шуңа күрә "Шрөдингер мәчесе" парадоксы юк. 55405 Ләкин мактаулы исемне алырга өлгерми. 55406 Ләкин массасыз бозоннар еракка тәэсир итешүләрне генә тасвирлый ала, ә тәҗрибәдән зәгыйфь тәэсир итешү кечкенә тәэсир радиусына ия икәне билгеле, шуңа күрә таратучылар массалы булырга тиеш. 55407 Ләкин, мәгълүм булганча, Хэллоуин 31 октябрь көнне бәйрәм ителә. 55408 Ләкин мәдәният, халыкларның төрлелеге аркасында 1527 елдан таркалу башлана. 55409 Ләкин Мәдинәнең матурлыгыннан башын югалткан Ишан, суфилыгын ташлап, котсыз Диюгә әверелә һәм Мәдинәне урлап китә. 55410 Ләкин, мәҗбүр иткәндә, карчык йоткан кешеләрне сау-сәламәт рәвештә кире дә чыгара алган. 55411 Ләкин, мәрхәмәтле вә шәфкатьле булганга күрә, Ул моны эшләмәс. 55412 Ләкин Мәскәү Казанны яулап алганнан соң, аждаһаны үтерүче Георгий сурәте Мәскәү туграсы буларак кабул ителә. 55413 Ләкин мәсьәләне нигездә соңгысы файдасына гына хәл итү Октябрь инкыйлабыннан соң барлыкка килгән совет әдәбиятында берьяклы үсеш алды. 55414 Ләкин метан, оксидлар булуы ниндидер тормыш формасына күрсәтергә мөмкин. 55415 Ләкин механиканың бөтен законнарын Ньюто законнарыннан чыгарып булмый. 55416 Ләкин мин булдыра алмадым. 55417 Ләкин моңа гомере җитми — 1861 елның 19 февралендә нибары 47 яшендә вафат була. 55418 Ләкин моңа ышануы кыен. 55419 Ләкин монда бик зур бәхетсезлеккә юлыга — паралич сугып, ике аягы да йөрмәс була. 55420 Ләкин мөфти Рәсүлев, хөкүмәт вәкиле белән киңәшләшкәннән соң, мәчетсез муллаларны билгеләүне туктатырга кирәк, дип чыгыш ясый. 55421 Ләкин нәкъ Идел буе Болгары гаскәре Җигүле таулары янында татар-монгол гаскәрен тар-мар итә, тик 4000 гаскәри исән калган. 55422 Ләкин нәкъ менә шушы үзгәрешләр Изге Тәхет һәм Мәскәү патриархаты арасындагы мөнәсәбәтләрне катлауландыралар. 55423 Ләкин нигә йөзүче хайванга аяклар кирәк булган соң? 55424 Ләкин ниндидер сәбәпләр белән, ул укуны ташлап кайта. 55425 Ләкин озак та үтми, алар вафат булалар һәм малай Лос-Анджелестагы әбисендә яши башлый. 55426 Ләкин озак та үтми, «кояш чәчәге»н Европаның башка илләрендә дә үстерә башлыйлар. 55427 Ләкин озак яшәмиләр, аерылышалар. 55428 Ләкин өйдән материаль ярдәм булмый. 55429 Ләкин «Өрәкләрдә» тәнкыйтьчеләр француз натурализмы тәэсирен дә билгеләп үтәләр. 55430 Ләкин Өтәк авылыннан килгән кешеләрнең нәселләрен белдерә торган шәҗәрә язулары табылмады. 55431 Ләкин охшыш төзелешле әсәрләр очрый (мәсәлән, Шәйхи Маннур ). 55432 Ләкин папаның Ватиканда үзен элеккеге папаларга караганда бөтенләй башкача тотуы, тыйнаклыгы һәм иркен карашлары аны аерып тора. 55433 Ләкин патша хөкүмәте февраль аенда ук казакларга каршы генерал-майор Ф. Фрейман командалыгындагы яңа гаскәр юллый. 55434 Ләкин патша цензурасы драматургның әсәрләрен («Назлы кияү»дән кала) сәхнәгә куярга рөхсәт бирми. 55435 Ләкин Паулюсны генерал-полковник Альфред Йодль урынына штаб башлыгы итү планы булган Һитлер риза булмый, тиз арада Сталинград янында дошманны җиңәргә боера. 55436 Ләкин Паулюс фюрерының сүзен тыңламый. 55437 Ләкин Петр Балтыйк диңгезенә чыгу өчен Швециягә каршы союзниклар таба. 55438 Ләкин подрядчы-шартлатучы экономия максатында көпшәкләндерү максатында куәтлерәк шартлагыч матдәне - рекарокны (калий хлораты белән бензинның кушылмасы) кулланырга карар кыла. 55439 Ләкин полктагы узешчәннәр клубында катнашмадым, чөнки урысча җырлар белми идем. 55440 Ләкин Польша короле итеп, Наполеонның берәр туганын билгеләүне сорагач, мөнәсәбәт яхшыга үзгәрә. 55441 Ләкин Понятовский Ватанының мөстәкыйльлек ала алмавына борчыла. 55442 Ләкин поролон бик яхшы дым үткәрә, аның җылылык саклау сыйфаты кими. 55443 Ләкин Посейдонга баш тартканга күрә шәһәрдә су җитмәве сизелә. 55444 Ләкин практикада, уңайлы булгын өчен I-d диаграмманы тура почмак системалар китерәләр. 55445 Ләкин продюсер белән чыккан мәсьәлә аркасында ул моннан баш тартты. 55446 Ләкин проект буенча эшчәнлек 2009 елның сентябренә кадәр ике елдан артык вакыт дәвамында зур үсеш алмый. 55447 Ләкин Птолемей XIII карары буенча Помпей үтерелә. 55448 Ләкин Пугачев ике-өч мәртәбә алар кулыннан качып котыла hәм бай казакларның үзен иректә калдырмаячагын аңлагач, бөтенләй Польша җиренә китәргә ниятли. 55449 Ләкин, рабфакны тәмамлагач, матур әдәбиятка һәм сәнгатькә мәхәббәт аны Казан дәүләт педагогика институтына алып килә. 55450 Ләкин реакцион көчләр Кәбирне эзәрлекләүне дәвам итәләр. 55451 Ләкин реклама ясаучылар сүзенә караганда, социаль рекламалар – профессионализмның иң биек ноктасы. 55452 Ләкин Ренненкампфның ялгыш хәрәкәтләр аркасында, Шефферның төркеменең калдыклары 24 ноябрь көнне камалыштан чыга алганнар. 55453 Ләкин рәсми рәвештә Кәҗә бистәсе Казан эченә 1825 елда кергән. 55454 Ләкин рәсми сан алу мәгълүматлары андый таралышны расламый. 55455 Ләкин романны нәшер итү мөмкин булмый, аны һөнәри әдәбиятчылар барысы да каты тәнкыйтьлиләр. 55456 Ләкин Рубинга җиңелүгә карамастан, нәкъ 2009 елда Барселона үникәл казанышка ирешә: барлык мөмкин булган ярышларда җиңә: Испания чемпионаты, Кубогы, Суперкубогы, Чемпионнар лигасы, УЕФА Суперкубогы, Такымнар дөнья чемпионаты. 55457 Ләкин Русия Федерациясенең Конституцион мәхкәмәсе №16-П кануны нигезендә әлифбаны 2004 елның 16 ноябрендә канунсыз дип таный. 55458 Ләкин рус кулъязмаларында "игелекле" дип йөртелгән. 55459 Ләкин рус телендә «культура» термины, үз структурасына һәм рухи, һәм материаль өлкәләрне сыйдыра торган булса да, практикада фәкать рухи өлкәне генә күздә тота. 55460 Ләкин Рыбинскида “Главхлеб” берләшмәсе бухгалтеры булып эшләгәндә, 1938 елның октябрендә кабат кулга алына һәм НКВД каршындагы Махсус киңәшмә карары белән 1940 елның июлендә хөкем ителеп, сигез елга хезмәт белән төзәтү лагерына җибәрелә. 55461 Ләкин «салкын яктылык» та була, алар черек агач кисәгеннән, утлы бөҗәктән, җылы диңгезләрдә яши торган микроорганизмнардан, кешеләр үзләре ясаган яктырта торган буяулардан чыга. 55462 Ләкин сәбәплекне ул ихтыяҗлык белән бер дип санап, дөньяда очраклылыкка бөтенләй урын калдырмый. 55463 Ләкин Сәидәнең каһармалыгына карамастан ул сөргенгә, Үзбәкстанга җибәрелгән. 55464 Ләкин Сембер өлкәсе урыс крестьянлары яклы була һәм татарларга каршы атлы казакларны җибәрә. 55465 Ләкин сентябрьдә Сембер шәһәрен ала. 55466 Ләкин Согуд Гарәбстанының Русия Федерациясе белән багланышларында уңай үзгәрешләр була башлады. 2015 елның ноябрендә Русия дәүләт башлыгының Согуд Гарәбстанына визиты булды. 55467 Ләкин Солых килешүе нәтиҗәсендә мөселман әсирләр өчен 120 мең алтын динар түләнгән. 55468 Ләкин соңрак, еш кына АБСФ һәм ил хакимияте басымы астында, беренче ике төр ширкәтләр дә өченче төргә күчерелә, һәм соңгылары авыл хуҗалыгында өстенлекле булып китә. 55469 Ләкин соңрак радионың эше туктала, тик 2014 елның 16 апрелендә «Тәртип FM» радиосы 93,5 ешлыгында яңадан эфирга кайтты. 55470 Ләкин сугыш кырыннан китми. 55471 Ләкин сугышлар Мисырның югары катлавы өчен, жрецлары һәм патшаның үзе өчен файдалы булган, чөнки талап алынган маллар алар кулына кергән. 55472 Ләкин сулыш юлына туберкулез микроблары кергән һәр бер кеше чирләми. 55473 Ләкин суны парга әйләндерү дә бик тиз бара. 55474 Ләкин, тамырлары булып комплекслы саннар тора дип күз алдына китерсәк, тигезләмәнең, башка теләсә нинди полиноминаль тигезләмәләрнеке кебек үк, чишелеше бар. 55475 Ләкин татарлар һәм башка мөселманнар арасында анда да җирле партизаннар һәм каршылык көчләре тарафына күчүчеләр була. 55476 Ләкин татар табынының үзенчәлекле ягын әле хәзер дә камырлы ашлар, барыннан да элек токмачлы аш тәшкил итә. 55477 Ләкин «Татар теленең аңлатмалы сүзлеге» сөрән сүзен тар мәгънәдә генә аңлата: «Сөрән: 1. Авыл бәйрәмендәге атлы спорт уеннары һәм ярышлары. 55478 Ләкин Таһирга музыкаль белем алырга мөмкинлек булмый. 8 нче классны тәмамлагач, 144 нче заводка эшкә керә. 55479 Ләкин тегеннән көтелмәгән җавап килә. 55480 Ләкин тегесе, керем чыганагын югалтасы килмичә, мәсәләне һаман суза, ниһаять, Петербурдагы тормышның 7нче елында 2500 сум бәя куя. 55481 Ләкин тәҗрибәләргә караганда хәттә иң авыр төшләр үзеннән-үзе итеп кечкенә ихтималлык белән бүленәләр, димәк бүленүгә каршы ниндидер киртә - бүленү барьеры бар. 55482 Ләкин телдәге үзгәрешләр аркасында шулай ук флексия дә зур роль уйный. 55483 Ләкин телләрне универсальләштеру дәвам ителә. 55484 Ләкин телне өйрәнү юнәлеше XVIII — XIX гасырларда гына башлана. 55485 Ләкин тигезлексез тирәлектә ул c-дан зуррак булырга мөмкин. 55486 Ләкин тора-бара монда яшәү кыенлашкан. 55487 Ләкин, тормыш авырлыклары аркасында, аны тәмамламыйча, 1879нчы елда, Ырынбурга барып, байларда хезмәт итә. 55488 Ләкин трилогия өстендә эш озак вакыт алган һәм китап фәкать 1954 елда язылып бетерелде. 55489 Ләкин Туктамыш ханга каршы Маверанахр дәүләтенең хакиме Аксак Тимер сугыша башлаган. 55490 Ләкин Туктамыш хан Мәскәүнең сепаратист ниятләрен бастырган һәм Мәскәүне 1382 елда басып алып яндырган. 55491 Ләкин Угра елгасын кичә алмый, Иван III көчләре тарафыннан һөҗүм туктатыла (карагыз Угра буендагы капма-каршы тору). 55492 Ләкин үзенчәлекләр дә күзәтелгән: карагашларда калым күләме зуррак булган, яшьләрнең беренче кавышу төнен уздыру өчен кыз атасы аерым ак тирмә (үргә, карачүй) куйдырган. 55493 Ләкин укытканда, ул тылсымчы малай турында яңа роман яза башлый. 55494 Ләкин укыту тиешле булмаганга, өч елдан Гаяз Казандагы Күл буе мәдрәсәсенә килә. 55495 Ләкин укытучыларның киңәше белән ВГИКны (Бөтенсоюз дәүләт кинематография институтын) сайлый һәм аны (Михаил Ромм остаханәсе) 1963 елда тәмамлый. 55496 Ләкин ул барыбер Буранбай дигән ярлы егетнең Гөлгайшәне яратуын, аларның арасына Хәнәлинең кереп, яшьләрне аеруын, Буранбайның Себергә сөргенгә җибәрелүе белән бәйле ярым этнографик әсәр булып кала. 55497 Ләкин ул биләп торган мәйданга Төньяк Америка, Көньяк Америка һәм Африка иркенләп урнаша алыр иде. 55498 Ләкин ул вакытта мондый вышкаларны эшләтү чыгымнары традицион вертикаль вышкаларга караганда күпкә югарырак була. 55499 Ләкин ул әрмән хәрефләре белән басылган. 55500 Ләкин ул җиңел акыллы зат булганга, аны алдап яки башка ысул белән, аннан котылырга мөмкин. 55501 Ләкин ул иректә озак яши алмый. 55502 Ләкин ул исем вә шөһрәт чыгарудан ләззәт алмаганга күрә, боларның күбесе башкаларга мәгълүм булмый кала иде”. 55503 Ләкин ул маллар, ул байлыклар хуҗасының артын¬нан йөгермәс, ахирәттә хуҗасына һичбер файда китермәс. 55504 Ләкин ул материя белән хәрәкәтнең аерылгысызлыгын раслый. 55505 Ләкин ул материянең билгеле бер этабында гына барлыкка килә. 55506 Ләкин ул мәхәббәттә Сәгъди, хафизларча гыйсъянчы түгел, аның мәхәббәт турындагы шигырьләрен илаһият фәлсәфәсе һәм дөньяви юнәлештә аңларга мөмкин. 55507 Ләкин ул монда озак тормый, качып китә. 55508 Ләкин ул, нинди генә шәкелдә булмасын, үзенең төп үзенчәлеген, эчке асылын югалтмаган. 55509 Ләкин ул сызыктан читкә чыгарга тиеш түгел. 55510 Ләкин ул үзенең һәм, шул исәптән, коммунистик фикерле әнисенең сәяси карашлары аркасында, бу чакырудан баш тарта. 55511 Ләкин ул үзе салдырган мәчетне сүтәргә риза булмаган. 55512 Ләкин ул уңышка ирешми, баш күтәрү канга батырыла, Кондорканка исә җәзалап үтерелә. 55513 Ләкин ул Ходайны бөтенләй инкяр итү ягында түгел. 55514 Ләкин ул шул ук вакытта совет режимын да тәнкыйть утына тота. 55515 Ләкин Урта Азия климаты сәламәтлекләренә зыянлы булу сәбәпле, кире Казанга кайталар. 55516 Ләкин урыс отрядлары кабат килеп кыерсыта башлагач, бу авыл халкы илен, җирен ташлап, Ык буена китә. 55517 Ләкин үсеш юлында шунсыз буламыни. 55518 Ләкин фәндә андый ханзадәнең булмавы, ә котраглар кабиләсе генә яшәве турында да әйтелә. 55519 Ләкин физиклар атом физикасы белән төш физикасын аералар. 55520 Ләкин Фихте атеистик вәгазьләр таратуда гаепләнә, һәм ул Йена университетыннан китәргә мәҗбүр була. 55521 Ләкин Франция Вьетнамның партизан хәрәкәтен җиңә алмый. 55522 Ләкин хакимияттән читләтелгән якобинчылар белән элемтәләре беленгәч, Директория аны отставкага җибәрә. 55523 Ләкин халык эчендә оешкан хәрәкәт һәм хәрби көчләрнең тырышлыгы белән ул кире вазифасына кайта. 55524 Ләкин халык яңа исемгә әлегә күнегеп бетә алмый, авылны Татар Волчьясы яисә Булчи дип атавын дәвам итә. 55525 Ләкин хәзер бу калгычларның башка табигате турында фикер бар: целофизислар канибаллар булганы турында. 55526 Ләкин хәзерге вакытта да монарх вәкаләтләре (патша прерогативалары) шактый киң. 55527 Ләкин, хәзерге вакытта мондый далаларның калдыклары игенчелек өчен уңайсыз булган кайбер урыннарда гына очрый. 55528 Ләкин, хәзерге заман төрки телләр квалификациясе буенча, алар ике аерым тел булып санала. 55529 Ләкин, хәзерге күзаллаулар буенча, аксакалларның беренчел җәмгыятьтәге урыны кабиләләрдәге югары хакимиятнең бары бер өлеше генә булып тора. 55530 Ләкин хәзер дә әдәби тел нормалары тулысынча формалашмаган, диалекталь аерымлыклар күп. 55531 Ләкин хезмәт хакы 25-30 тиеннән артмый. 55532 Ләкин хәл башкача була. 55533 Ләкин һәр нәрсә Аллаһыга мохтаҗдыр. 55534 Ләкин Һиндстан доминион булып озак яшәми. 55535 Ләкин, "Һокинс" төрендәге ( ; шулай ук "Һаукинс" транскрипциясе дә кулланыла) крейсерлар төзелеше озаккарак сузыла, шул сәбәпле бу кораблар Беренче бөтендөнья сугышында катнашмый. 55536 Ләкин христиан дине берничә тармакка аерыла. 55537 Ләкин Хрущев Жуковның танылганлыгыннан һәм аның йогынтысыннан куркып, күренекле хәрби башлыкка хыянәт итә һәм аннан үч ала. 55538 Ләкин Цезарьне үтергәннән соң, Гай Октавий Цезарьнең варисы булып игълан ителә. 55539 Ләкин Чаллы төбәгенең борынгы чорлардагы тарихын бәян итүче язмалар күп сакланмаган. 55540 Ләкин, Чыңгыз ханның васыятендә әйтелгәнчә, әлеге биләмә Җүчи улусы дигән исемдә йөртелә бирә. 55541 Ләкин чынлыкта ул аның оныгы, мөфти Сәлигаскәр-морза гаиләсендәге күңелсезлек белән бәйле булуы мөмкин. 55542 Ләкин шагыйрьнең гомере бик кыска була. 55543 Ләкин шайтан сине түгел, син шайтанны алдаларсың дигәнгә ныклы ышаныч кирәк. 55544 Ләкин Шәзамның ул чакта чит илгә чыгарга рөхсәт бирүче кәгазьләре әзерләнеп җитмәгәнлектән, ул берничә көнгә соңга калып китәргә мәҗбүр була. 55545 Ләкин шәһәр нигезләү датасы 1759 ел дип санала – шул елда завод эшли башлый. 55546 Ләкин Шотландия корольлегенең башлангычын 843 елда Кеннет Макальпинның скотлар һәм пиктларның берләшкән дәүләтенең короле булуы белән бәйлиләр. 55547 Ләкин шул аз санлы хикәя, нәсерләрдә Фәхри Әсгатьнең язучылык таланты, образлы фикерләү, сюжет кору осталыгына ия булуы, күзәтүчәнлеге, теленең халыкчанлыгы ачык сизелеп тора. 55548 Ләкин шулай булуга карамастан, республика хөкүмәте үз алдына аны чәчәк атучы илгә әверелдерү бурычын куйган һәм бу планны бик уңышлы тормышка ашырып килә. 55549 Ләкин шул ук елның 21 сентябрендә ул да кулга алына. 55550 Ләкин, шул чордан бирле даими кулланышта булса да, рәсми рәвештә һимн 1943 елда гына, президент Мануэль Авила Камачо указы белән кабул ителә. 55551 Ләкин шуңа да карамастан 42 санының икенче төрле аңлатмасы да бар. 55552 Ләкин шундый зур югалтулардан соң да Туктамыш яңадан көчле гаскәр туплый ала. 55553 Ләкин шуннан соң берничә мәртәбә таркала һәм яңадан оеша. 55554 Ләкин шуны әйтергә кирәк: 1929 елның 1 маенда ай инде кими башлаган. 55555 Ләкин шушы вакыйга турында урыс православ чиркәве чыгарган буталчык әкиятләрдән башка чыганаклар юк. 55556 Ләкин эволюция процессында әлеге функцияләр арасында әкренләп бүленеш барган һәм спорофиллар (спора өлгертүче яфраклар), трофофиллар (вегетатив, тукландыручы яфраклар) барлыкка килгән. 55557 Ләкин Эйнштейн тигезләмәсенең Керрның тулы чишелешендә (әйләнү белән) кара тишек һәм ак тишек бар. 55558 Ләкин экзиларх итеп аның абыйсын сайлыйлар, ә Ананның фикердәшләре ананитлар бу карар белән килешмиләр һәм нәтиҗәдә аерым дини община төзиләр, сөйләмә Тәгълиматны кире кагалар. 55559 Ләкин элементар кисәкчекләрнең массасы булуын Һиггссыз модельләре дә аңлаталар. 55560 Ләкин Энҗе анда укымады һәм социолог буласы килеп, лицейда укуын дәвам итте. 55561 Ләкин Эпикур мәктәбе ул — беренче чиратта, натурфәлсәфәне үзләштерү. 55562 Ләкин эчтәлекләрендә билгеле аерма да бар: «Илиада» хәрби-героик рухтагы материалны туплаган булса, «Одиссея» күбрәк көнкүреш тематикасына багышланган әкиятләргә нигезләнгән. 55563 Ләкин югарыда язылган аятьләре ашыгычлык белән язылмады. 55564 Ләкин Юрий Лужковның нык карашы булганга күрә мәчеткә салу турында карар үзгәрми. 55565 Ләкин Якуб һәм коңгызлар аңа әлеге хәлнең аңа Ходай җибәрәчәк сынауларның берсе генә булуын төшендерәләр. 55566 Ләкин яңа эрага кадәр IX гасырда, урарту кабиләләре бер дәүләт булып берләшкәннәр һәм, Әссүриягә һөҗүм башлап, аның төньяк өлкәләрен сугышып алганнар. 55567 Ләкин Япониядә иң зур төркем – 65 яшьне узган картлар. 55568 Ләкин яшьләр бергә булырга карар кылалар. 55569 Ләкин яшь укытучы да җиңелергә теләмәде. 55570 Ләкин яшь шагыйрь тынычлыкта яши алмый. 55571 Ләкин яшь шаһзадә сак астыннан кача, гаскәр туплап, хакимиятне атасына кайтарып бирә, сатлыкҗаннарны йозак астына утырта. 55572 Ләкләкләргә озын шәрә челтәрле тире белән аяклары хас. 55573 Лекма ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 55574 Лекмаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 55575 Лек — Русия территориясеннән ага торган елга. 55576 Лексика Урду лексикасы һинд лексикасына нигезләнә, шул ук вакытта хинди күбрәк санскрит сүзләрен тәшкил итсә, урдуга фарсы һәм гарәп телләре зур йогынты ясыйлар. 55577 Лексикология фәненең тармаклары 1. Семасиология (гр. semasia – мәгънә, logos – өйрәнү) – сүзләрнең мәгънәләрен, мәгънә үсешен, үзгәрешен өйрәнә. 55578 «Лексикон» интернет- журналы, 2010 елның 26 апреле. 55579 Лексик үзенчәлекләре Норлат сөйләшендә шактый бай диалекталь лексика табыла, алар тормыш-көнкүрешнең төрле тармакларына карый. 55580 Лелековы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 55581 Лельма — Русия территориясеннән ага торган елга. 55582 Лель — Русия территориясеннән ага торган елга. 55583 Лелюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 55584 Лелянга — Ташкүмәк елгасы кушылдыгы. 55585 Леманн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,7 километр озынлыкта булган кратеры. 55586 Лемба — Русия территориясеннән ага торган елга. 55587 Ләмберә ( ) — Инсар елгасы кушылдыгы. 55588 Ләмберә татар педагогия укуханәсе ( ) — Ләмберә авылында урнашкан булган уку йорты. 55589 Лембова — Русия территориясеннән ага торган елга. 55590 Ләмбрәдә ел саен республикада Сабантуе уздырыла. 55591 Лемва-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 55592 Ләмәз — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 55593 Леменьга ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 55594 Леменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55595 Леметь — Русия территориясеннән ага торган елга. 55596 Лемма - математикада бер яки берничә теореманы исбатлау өчен кулланыла торган ярдәмче теорема. 55597 Лемпанья — Русия территориясеннән ага торган елга. 55598 Лемпуа — Русия территориясеннән ага торган елга. 55599 Лемпуа-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 55600 Лем — Русия территориясеннән ага торган елга. 55601 Ләмте ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 55602 Лемтыбож ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 55603 Лемъю ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 55604 Лемью ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 55605 Лемья — Русия территориясеннән ага торган елга. 55606 Лена — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 55607 Лена — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 55608 Лена ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,2 километр озынлыкта булган кратеры. 55609 Лена ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 55610 Ленар Гайнулла улы Гайсин химия производствосына бәйле булган күп кенә китаплар авторы. 55611 Ленар Гайсин ( ) — татар галиме, техник фәннәр кандидаты, җитәкче, Русия Федерациясенең почетлы химигы, Татарстан Республикасының атказанган химигы, Татарстан Республикасының атказанган рационализаторы, ССРБның спорт мастеры. 55612 Ленар Гыйльметдинов - Казан дәүләт Рус яшь тамашачы театрының баш рәссамы. 55613 Ленар Шәех аның нигезләүчесе һәм баш мөхәррире була. 55614 Ленбаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 55615 Ленгер-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 55616 Леневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55617 Лензита — Русия территориясеннән ага торган елга. 55618 Лени ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 55619 Ленин, I һәм II дәрәҗә Ватан сугышы, III дәрәҗә «СССР Кораллы Көчләрендә Ватанга хезмәт иткән өчен» орденнары һәм медальләр белән бүләкләнгән. 55620 Ленин административ округы ( ) — Омск шәһәре административ округларының берсе. 55621 Ленин административ округы ( ) — Төмән шәһәре административ округларының берсе. 55622 Ленин башлаган "Наданлыкны бетерү" чаралары - Октябрь инкыйлабының иң уңышлы казанышы булып чыга. 55623 Ленин башлаган Яңа Икътисади Сәясәте вакытында икътисадый үсеш кайбер елларда 30 процентка җитә; Тәрҗемәи хәле Атасы — күренекле мәгърифәтче Илья Ульянов, Сембер губернасы дәүләт мәктәпләре буенча баш инспектор. 55624 Ленин Бүләге — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 55625 Ленинград балалары һәм укытучыларының рәхмәт хатлары хәзер дә килеп тора, алар әрҗәнлеләрнең яхшылыгын, киң күңеллелеген, мәрхәмәтлелеген бүген дә искә алалар. 55626 Ленинград дәүләт академия капелласы каршында хор укуханәсен ( 1953 ), Ленинград консерваториясен ( 1958 ), Казан консерваториясендә опера-симфония дирижёры сыйныфы буенча аспирантура ( 1969 ) тәмамлаган. 55627 Ленинград камалышының мизгелләре Сакланган "Бакыр җайдагы" Арт-атыштан соң. 55628 Ленинград саклану операциясе 18 июльне 4-нче танк төркеменең 56-нчы моторлаштырылган корпусын боҗра чолганыштан СС дивизиясы «Үлек баш» ерткан. 55629 Ленинград стратегик саклану операциясе - Бөек Ватан сугышының башында (10.07.1941 — 30.09.1941) Совет-Алман фронтында Ленинград янындагы бәрелеш. 55630 Ленинградта гастрольләрдә вакытта, гаиләсе белән очраша һәм Ленинградта кала. 55631 Ленинградта диңгез укуханәсендә эшли. 55632 Ленинград фронт өлешендә ( Невадан көнбатышрак) күпле сан дошман һөҗүмнәрен батальонга кадәр көчләр белән кире кайтарырга күпчелек аның югалышлар белән.» 55633 Ленинград фронты 21нче армия 381нче укчы дивизия 1259нчы укчы полкның пулемет расчеты командиры булып хезмәт иткән. 55634 Ленинград хореография укуханәсенең башкару факультетын тәмамлаган ( 1961 ). 55635 Ленинград хореография укуханәсен (профессор И. Трофимова сыйныфы) тәмамлый ( 1967 ). 55636 Ленинград хореография укуханәсен (хәзер А.Я. Ваганова исемендәге Рус балет академиясе) тәмамлаган ( 1962 ). 55637 Ленинград хореография укуханәсе (хәзер А.Я. Ваганова исемендәге Рус балет академиясе) укытучысы. 55638 Ленин делегатлар белән сүз алышкан арада, М.Бөдәйлинең казах, кыргыз, үзбәк, гарәп телләрендә яхшы сөйләшүен белә һәм Мәскәүдә калдыра, аңа ВЦИКның “Кызыл Шәрык” агит-полит поездын төзүдә һәм оештыруда катнашырга тәкъдим итә. 55639 Ленин җитәкләгән Совнарком Оештыру җыелышының вәкилләре саны, сайлау датасын билгели, ләкин сайлау буенча комиссия большевикларга буйсынмый. 55640 «Ленин йолы» газетасында эшли. 55641 Ленин карары буенча укый яки яза белмәүче яше 8-50 тулган бар халык туган телдә яки рус телендә (теләге буенча) укырга мәҗбүр була. 55642 Ленин көн саен диярлек төрле киңәшләр, күрсәтмәләр, хаталар төзәтеп хатлар җибәрә. 55643 Ленин, Кызыл Байрак орденнары, ике Кызыл Йолдыз ордены, III дәрәҗә Дан ордены, медальләр белән бүләкләнгән. 55644 Ленин, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр белән бүләкләнгән. 1942 елдан КПСС әгъзасы. 55645 Ленинны күмү һәм ризасызлык демонстрацияләрен армия белән куып тарату идеясының авторы имештер. 55646 Лениногорск 2006 һәм 2008 елларда Русия шәһәрләрнең иң җыйнакларыннан берсе дәрәҗәсенә лаек булган. 55647 Лениногорск районында Михайловка авылы янында башлана, тамагы Түбән Кама шәһәреннән 7 км көньяк-көнбатыштарак. 55648 Лениногорск районында урнашкан Ромашкино нефть чыганагы — Русиядә иң зур чыганклардан берсе; шулай ук Яңа Елхау һәм Савызбаш эре чыганаклары, уртача Баулы чыганагы бар. 55649 Лениногорск – Русиянең бары тик чишмә суы белән генә тәэмин ителгән үникәл шәһәрләренең берсе. 55650 Ленино-Кокушкино — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 55651 '''Ленин орденлы 100-нче укчы ( ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ укчы дивизиясе. 55652 Ленин орденлы 129-нче укчы төмәне ( ) — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ укчы төмәне. 55653 Ленин ордены, ике Кызыл Байрак, 1 нче дәрәҗә Ватан сугышы, Кызыл Йолдыз орденнары һәм медальләр белән бүләкләнә. 55654 Ленин ордены, медальләр белән бүләкләнә. 55655 Ленин ордены — Совет Социалистик Республикалар Берлегенең иң югары бүләге. 55656 Ленин ордены һәм медальләр белән бүләкләнгән. 55657 Ленино ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 55658 Ленино — Татарстанның Тукай районындагы юкка чыккан авыл. 55659 Ленино-Ульяновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 55660 «Ленин планы өчен» исемен «Ленин байрагы»на алыштырган. 55661 «Ленин проспекты» метро станциясе ( ) — Мәскәү метрополитенының Калуга-Рига сызыгының метро станциясе. 55662 Ленин районы ( ) — Екатеринбург шәһәре районнарының берсе. 55663 Ленин районы ( ) — Киров шәһәре районнарының берсе. 55664 Ленин районы ( ) — Самар шәһәре районнарының берсе. 55665 Ленин районы ( ) — Сарытау шәһәре районнарының берсе. Район 1945 елда нигезләнгән. 55666 Ленин районы ( ) — Чиләбе шәһәре районнарының берсе. 55667 Ленинск-Кузнецкий ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 55668 Ленинское — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 55669 Ленинское ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 55670 Ленинское ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 55671 Ленинск районы 1928 елның 23 июльдә Түбән Идел крае Сталинград округы составында оештырыла. 55672 Ленинск районы ( ) — Волгоград өлкәсенең көньяк-көнчыгышында урнашкан административ берәмлек. 55673 Ленинчыл милли сәясәте милли азчылыкларга үз милли телләрендә эшләүче дәүләт органнарын күздә тота. 55674 Ленинчыл партия — син халкыбыз көче, Син илтәсең коммунизмга безне! 55675 Ленинчыл партия — син халкыбыз көче, Син илтәсең коммунизмга, безне! 55676 Ленин юлы — татар гәҗитләренең атамасы: * Ленин юлы (гәҗит, Әсбест) — 1931—33 елларда нәшер ителгән. 55677 Леницева — Русия территориясеннән ага торган елга. 55678 Ленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55679 Ленор ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,5 километр озынлыкта булган кратеры. 55680 Леносъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 55681 Ленскийның ачуын чыгару өчен, юри Ольганы биергә дәшә. 55682 Ленское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 55683 Леона ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3 километр озынлыкта булган кратеры. 55684 Леонард ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31,7 километр озынлыкта булган кратеры. 55685 Леонардо бабасының көндәлегендә шулай дип билгеләп үтелгән (сүзгә-сүз тәрҗемә): “Шимбә көнне, төнге сәгать өчтә, оныгым – улым Пьероның улы туды. 55686 Леонардо бала чагында яшәгән өй. 55687 Леонардо да Винчи рәсеме, 1507 ел Орган ( — «инструмент») — тәннең билгеле бер функцияне башкаручы өле­ше. 55688 Леона́рд Э́йлер ( ) — күренекле алман галиме, математик, механик, физик, астроном. 55689 Леонид Арсланов – тел галиме, филология фәннәре докторы ( 1983 ), профессор ( 1985 ). 55690 Леонид Барышев, — бизнесмен-ширкәт җитәкчесе, «Эссен-Продакшн АГ» ЯАҖ хуҗаларының берсе, Татарстан Республикасы Дәүләт шурасы депутаты. 55691 Леонид Гайдай * Һәлакәтле йомыркалар (Русия, нәфис фильм, 1995, 117 мин.) - реж. 55692 Леонид Кучма сайлау алды кампаниясендә катнаша, 1999 елның декабрендә аңа Украина хөкүмәте рәисе вазифасын тәкъдим итәләр. 55693 Леонидовка — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 55694 Лео Эсаки яки туннель диодлары Бу тип диодларның квант туннель аша узу сәбәпле тискәре каршылык өлкәсе бар, бу сигналларны көчәйтергә һәм бик гади ике тотрыклы дәрәҗәсе булган схемалар төзергә рөхсәт итә. 55695 Лепидозаврлардан плезиозаврлар һәм плеврозаврлар (гаттерияләр тәртибенең вәкилләре) калганнар. 55696 Лепидозаврлар Плиозавр — лиоплевродон Юраның башына кадәр бик күп су сөйрәлүчеләре юкка чыккан. 55697 Лепихина ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 55698 Лепля — Русия территориясеннән ага торган елга. 55699 Лепта — Русия территориясеннән ага торган елга. 55700 Лептоннарга карый (корылган лептоннар арасында бердәнбер тотрыклы кисәкчә ). 55701 Лермонтов ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 55702 Лесмуровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55703 Лесная Ливенка (Лесная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55704 Лесничество ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан кордон. 55705 Лесной ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 55706 Лесной ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 55707 Лесной ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 55708 Лесной Тамбов — Русия территориясеннән ага торган елга. 55709 Лесной — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 55710 Лесной ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 55711 Лесной ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 55712 Лесозаводск ( ) — Русия Федерациясенең Диңгез буе краенда урнашкан шәһәр. 55713 Лесоразработки ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 55714 Лесото Милли агач утырту көне - 21 март. 55715 Лесь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 55716 Ле-Тампон (Ле-Таңпоң, ) — Франсаның Реюньон төбәгендә урнашкан шәһәр. 55717 Летинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 55718 Летка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 55719 Летна — Русия территориясеннән ага торган елга. 55720 Летний Коноваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 55721 Летник — Русия территориясеннән ага торган елга. 55722 Летнинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 55723 Летово — Русия территориясеннән ага торган елга. 55724 Летовцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55725 Летский рейд ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 55726 Летяги ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 55727 Летягино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Южноуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 55728 Ләүелга — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 55729 Леун — Төй елгасы кушылдыгы. 55730 Леушинка ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 55731 Леушино ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 55732 Леушинцы ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 55733 Леуши ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 55734 Лецидеяле апотецийларның кырые гөмбә җепселләреннән генә барлыкка килә, апотецийның дискы һәм кырые бер төстә (гадәттә кара төстә) һәм каты була. 55735 Лечебный ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 55736 Леч — Русия территориясеннән ага торган елга. 55737 Лешенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55738 Лёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55739 Лёвкинская ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 55740 Лёг-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 55741 Лёк-Везъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 55742 Лёк-Видзъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 55743 Лёк-Воркута — Русия территориясеннән ага торган елга. 55744 Лёк-Ермак — Русия территориясеннән ага торган елга. 55745 Лёк-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 55746 Лёк-Нерязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 55747 Лёк-Нядэйта — Русия территориясеннән ага торган елга. 55748 Лёк-Тыдор — Русия территориясеннән ага торган елга. 55749 Лёк-Харь-Яга (Лёк-Хара-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55750 Лёк-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 55751 Лёк-Ю-Вой-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 55752 Лёк-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 55753 Лём — Русия территориясеннән ага торган елга. 55754 Лётма — Русия территориясеннән ага торган елга. 55755 Либих), әчетү биологик характеры турында хезмәт басылган була Ш. Каньяр де Латур, 1837), ләкин ул танылмый. 55756 Ли Бо — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 120 километрлы кратеры. 55757 Либреттоның беренче варианты 2012 елның 1 сентябрендә, икенче варианты 2012 елның ноябренә язылып беткән. 55758 Либретто Опера либреттосы шагыйрь Ренат Харис тарафыннан «Янмый торган кыз» риваятенә, «Яндырылган 12 кыз» легендасына нигезләнеп иҗат ителгән. 55759 Либретто эчтәлеге Казанның Печән базары. 55760 Лив ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,2 километр озынлыкта булган кратеры. 55761 Ливенка (Ливенко) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55762 Ливингстон җирле халыкка кешелекле мөнәсәбәт күрсәтә, африкалыларның хөрмәтенә һәм мәхәббәтенә лаек аз санлы сәяхәтчеләрнең берсе була. 55763 Ливингстонның тикшеренүләре география фәненә кыйтганың ул вакытта билгеле булмаган районнары турында бик күп кызыклы яңалыклар өсти. 55764 Ливия байрагы —яшел төстә, бернинди сурәтсез. 55765 Ливия традиция буенча, 3 өлешкә бүленә: Триполитания (көнбатыш), Киренаика (көнчыгыш) һәм Феззан (көньяк). 55766 Ливны ( ) — Русия Федерациясенең Орёл өлкәсендә урашкан шәһәр. 55767 Ливония ордены таркалгач соң, Швеция составына күчкән. 55768 Ливон ордены - 1237 1561 елларда Көнчыгыш Балтика буе, латыш һәм эстон җирләрендә алман - тәре йөртүчеләрнең католик сәяси-сугышчан оешмасы. 55769 Ливон орденының 1240 1242 еллардагы басып алу һөҗүменең генераль бәрелеше, Чудь күле бозы өстендә узган. 55770 Лив Һолливудтагы күпләгән маҗаралардан соң, гаиләсенә әйләнеп кайта. 55771 Лиганың баш бүләге — Гагарин Кубогы. 55772 Лигроин трактор ягулыгы булып санала. 55773 Лида ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,3 километр озынлыкта булган кратеры. 55774 Лидия Алексей кызы Әхмәтова (кыз фамлиясе Ямщикова) - татар җырчысы, Татарстан Республикасының атказанган артисты (1996), Татарстан Республикасының халык артисты (2004), Идел буе халыкларының сәнгате кафедрасы профессоры. 55775 Лидия Дилфас кызы Галиева (Лидия Нәфыйкова) — татар артисткасы, Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры актеры, Татарстан Театр Әһелләре Берлеге әгъзасы. 55776 Лидия Әхмәтова 1962 елның 17 октябрендә Кайбыч районы Соравыл авылында туа. 55777 Лидус — Русия территориясеннән ага торган елга. 55778 Лидянг-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 55779 Лидянк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55780 Лиза ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,5 километр озынлыкта булган кратеры. 55781 Лиздиньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55782 Лизис) рәвештә үтәргә мөмкин. 55783 Ликино-Дулёво ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 55784 Лилесвера (Лилисвера, Лисвера, Лиссера) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55785 Лилинк-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 55786 Лилия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15 километр озынлыкта булган кратеры. 55787 Лиллехаммерга көнбатыштан күренеш Ли́ллехаммер ( ) — Оппланн губернасында, Норвегиядәге шәһәр һәм коммуна. 55788 Лима төбәгенең идарә үзәге. 55789 Лимба молдовеняскэ) — Молдавия Җөмһүриятенең дәүләт теле, роман телләренең балкан-роман төркемчәсендә тора. 55790 Лимбёко-Ю (Лимбеко) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55791 Лимичевка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 55792 Лимка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55793 Лимон кислотасы (Е330), мәсәлән, тешләргә начар йогынты ясый. 55794 Лимоновы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55795 Лимпас — Русия территориясеннән ага торган елга. 55796 Лимп-Питыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 55797 Лим — Русия территориясеннән ага торган елга. 55798 Лимфатик системаның зарарлануы нәтиҗәсендә кеше организмының үз-үзен саклау көчләре кимүенә китерә торган вируслы авыру. 55799 Лимфа төеннәрендә вируска каршы торучы тәнчекләр эшләп чыгарыла башлый, тик алар 1,5—2 атнадан соң гына көчәя. 55800 Лимфоүзәкләрдә метастаз төрле стадиядә дә башланырга мөмкин. 55801 Лингва-франка (яки сәүдә теле, күпер теле, инструменталь тел, берләштерүче тел) — ана телендә сөйләшмәгән кешеләр арасында аралашуны мөмкин иткән һәм даими рәвештә кулланылган тел. 55802 Лингвистлар стандарт һәм стандарт булмаган варианларны өйрәнәләр. 55803 Линген ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 55804 Линда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,2 километр озынлыкта булган кратеры. 55805 Линд ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,8 километр озынлыкта булган кратеры. 55806 Линды-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 55807 Линевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 55808 Линейная (Линейная) — Әстерхан өлкәсенең Нариман районында урнашкан торак пункт. 55809 Линета ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,6 километр озынлыкта булган кратеры. 55810 Линия юкка чыккач тиздән Салехардтан беренче 92 километрдан, ниндидер бер фирма рельсларны җыеп алды. 55811 Линкольн сугыш вакытында җиңү яулый. 55812 Линней җәмгысе 7 мең төр үсемлеккә һәм 4 мең төр җан иясенә, шул исәптән 2 мең бөҗәккә аңлатма бирә. 55813 Линней, Лапландия флорасы турында язганда, һәр үсемлеккә ике исем биргән: ыруы исемен һәм төре исемен. 55814 Линней организмнарны төрләргә тышкы охшашлык буенча аерган, һәм бу хәл хаталарга китергән. 55815 Линней, системасы ялгыш булса да, фәндә зур революция үткәрә. 55816 Линотип клавиратурадан, линотип матрицаларыннан торган «касса»лардан, эчендә юл ясала торган калып-«верстатка»дан һәм кою аппаратыннан тора. 55817 Линьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 55818 Линяково ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 55819 Лион (Лиоң, ) — Франсаның Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 55820 Липат таллыгы Липат таллыгы атамасының килеп чыгышын халык болай сөйли. 55821 Липаты ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 55822 Липача — Русия территориясеннән ага торган елга. 55823 Ли́пецк өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Европа өлеше субъекты. 55824 Липки — Русия территориясеннән ага торган елга. 55825 Липк-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 55826 Липлейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55827 Липовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 55828 Липовец — Русия территориясеннән ага торган елга. 55829 Липовка ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 55830 Липовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 55831 Липовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 55832 Липовский ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 55833 Липовское ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 55834 Липовское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 55835 Липовцы ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 55836 Липопротеидларның кан тамырлары стенасына туплану тизлеген һәм туплану дәрәҗәсен аерырга кирәк. 55837 Липпыг-Инк-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 55838 Липпыг-Инк-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 55839 Липтичная — Русия территориясеннән ага торган елга. 55840 Липяна ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 55841 Лирика белән беррәттән, Зыя Мансур юмор-сатира һәм балалар поэзиясе өлкәсендә дә актив эшләде. 55842 Лирик-драматик тенор тавышына ия була. 55843 Лирик әсәрләрдә рус әдәбиятының классик традицияләрен күрсәткән, иң танылган әсәрләре: «Антоновские яблоки», «Деревня», 1910, «Суходол», 1911, «Господин из Сан-Франциско», 1915. 55844 Лирик – публицистик шигырьләрендә булсын, «Давыллар аша», «Порт – шәһәр» кебек поэмаларында булсын, шагыйрь яшьләренең хезмәттәге батырлыкларын, якты идеалларын, өметләрен чагылдырырга омтыла. 55845 Лирик чигенешләрдә уй-фикерләре белән уртаклаша, укучы белән әңгәмә кора, вакыйгаларга бәя куя, үзен «Онегинның якын дусты» дип атый. 55846 Лирик шигырьләрдән һәм «Дан юлы», «Урманда утлар» кебек поэмаларыннан тыш, әдипнең сугыш темасына 60нчы елларда язылган «Үлгәннәр дә үч алды» исемле проза әсәре дә бар. 55847 Лирон Хәмидуллин ачыклаганча, ул вакытта Кошка өяз “башкаласында” җирле халык та, өяз җитәкчеләре дә мукшылар була. 55848 Лирон Хәмидуллин Чебенле авыллары атамасын щебенка (вак таш) сүзеннән күрә. 55849 Лисицины ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 55850 Лиски ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 55851 Лиснянка – Русия территориясеннән ага торган елга. 55852 Лиссабон «Спортинг»ы 2007 елның җәендә Лиссабонның «Спортинг» командасына арендага бирелә, 2008 елның июленнән әлеге Португалия командасының уенчысы була. 55853 Лиственичный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 55854 Лиственная — Русия территориясеннән ага торган елга. 55855 Лиственница — Русия территориясеннән ага торган елга. 55856 Лиственничная Валса — Русия территориясеннән ага торган елга. 55857 Лиственничная Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55858 Лиственничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 55859 Лиственничный — Русия территориясеннән ага торган елга. 55860 Лиственное ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 55861 Лиственный ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 55862 Листвяжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55863 Листвянное ( ) — Свердловск өлкәсенең Кировград шәһәр округы составына керүче авыл. 55864 Листовка-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 55865 Лисье ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 55866 Лисья Слободка ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 55867 Лита — Русия территориясеннән ага торган елга. 55868 Литва бөек кенәзе Витовт аны яклаган һәм үзенең дәүләтенда татарларга яшәргә рөхсәт биргән. 55869 Литвада 16 гасырдан ук яшәүче татар нәселеннән. 55870 Литва Көнчыгыш Аурупада иң эре дәүләткә әйләнгән. 1340—1410 елларда Тевтон ва Ливон орденнары янә һөҗүмгә күчте, Стерва елгасы (1348) һәм Каунас (1362) янында эре бәрелешләр була. 1401—09 елларда алпарларга каршы жемайтлар быш күтәрә. 55871 Литвалы Википедиясе – нең литвалы телендәге бүлеге. 55872 Литва милли классик музыкасына нигез салучы. 55873 Литва улан полкы поручигы Александровның балавыздан ясалган фигурасы куела. 55874 Литва халык музыкасы белән кызыксына, беренче язган «Урманда» симфониясендә үк туган халкының меланхолик-кайгылы милли көйләре урын ала. 55875 Литература * Совет хәрби энциклопедиясе, өченче том, 305-нче бит. 55876 Литературная Россия, 1979, 9 февраль. 55877 Литийның кайсыбер металлар белән (марганец, цинк, аллюминий) каты кушылмалары, ә кайсыберләре белән интерметаллик кушылмалары ( мәсәлән LiAg, LiHg ) бар. 55878 Литий Һавада Li 3 N һәм Li 2 N пленкасы белән каплана, җылытканда зәңгәр ут булып яна. 55879 Литобеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 55880 Литография Литография кярханәсе (1874) XVIII гасыр төгәлләнеп килгәндә, Европада литография ( – таш, grapho – язу) ысулы уйлап табыла. 55881 Литография ысулы белән басу арзангарак төшкән. 55882 Литожица — Русия территориясеннән ага торган елга. 55883 Литтров буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 115 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 55884 Лифляндка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 55885 Лифтлар эшләтү остасы механизмны хәрәкәтсез калдырган да, шәһәрдән чыгып качкан. 55886 Лиханова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 55887 Лиходеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55888 Лихое ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 55889 Лихтенштейнда Лихтенштейн Университеты бар, ул бердәнбер дәүләт университеты һәм анда архитектура, планлаштыру һәм икътисад фәннәренә төп әһәмият бирелә. 55890 Лихтенштейн ике округка бүленгән. 55891 Лихтенштейнның Милли Музее зур әһәмияткә ия, ул 2003 елда үзгәртеп корудан соң янә ачыла һәм анда Лихтенштейнның дәүләт һәм табигый тарихы күрсәтелгән. 55892 Лихтенштейнның Сәнгать Музее Вадуцта халыкара хәзерге заман сәнгатенең дәүләт музее. 55893 Лихута — Русия территориясеннән ага торган елга. 55894 Лицей 1994 елда Татарстан һәм Төркия хөкүмәтләре тарафыннан ачылган. 55895 Лицейда укыгында усмернең таланты ачыла һәм башкалар тарафыннан югары бәяләнә. 55896 Лицейлар татар телен Яңалиф нигезендә өйрәтү экспериментында катнашкан мәктәпләр арасына керәләр. 55897 Лицей үзенчәлеге – интернат, ягъни укучыларның күпчелеге атна буена махсус бинада яшиләр. 55898 Лицей хәзерге урта яки югары уку йортлары дәрәҗәсендә белем бирергә тиеш була. 55899 Личим — Русия территориясеннән ага торган елга. 55900 Личинкалар 5 ел чамасы үсә, зур личинканың озынлыгы 13,5 см га җитә. 55901 Личинкалар баш эченә (маңгай куышлыгы, йоткылык өстенә) үтеп керә, аларның паразитлык итүе терлекнең бик нык арыклануына китерә. 55902 Личинкалар турыдан-туры яки азык белән ашказанына үтә, җитлеккәнче шунда кала; тышкы якка экскрементлар белән чыга. 55903 Личинкалар хайван организмына тире капламы аша керә һәм анда үсә. 55904 Личинкаларының озынлыгы 12 см га кадәр, өсте куе кызыл, асты сары төстә, зәһәр исле. 55905 Личинкалары С сыман, коңгырт башлы, аяклары яхшы үскән, гәүдәсенең арка ягы шома һәм аның очында характерлы ике сөяле бар. 55906 Личинкалары суалчансыман, сары, туфракта яки сабак эчендә үсә. 55907 Личинкалары туфракта яшиләр, черемә һәм үсемлекләрнең вак тамырчыклары белән туеналар. 55908 Личинкалары цилиндрсыман, баш, күкрәк (3 буынтыктан тора) һәм корсак (9 буынтыктан) өлешләренә бүленә; ян-яклары буйлап сызык сузылган һәм трахеялы саңаклар урнашкан. 55909 Личинкасы нәзек һәм озынча, озынлыгы 14 мм га кадәр, саңаклары белән сулый, су төбендә яки үсемлекләр арасында суда үсә, ерткыч. 55910 Лишайник компонентларының үзара мөнәсәбәтләре Лишайникта фикобионт белән микобионтның үзара мөнәсәбәте турында галимнәр инде йөзләгән еллар бәхәсләшәләр. 55911 Лишайниклар гадәттә салкын һәм уртача төбәкләрдә тауларда күпләп үсә. 55912 Лишайникларда җенси процесс әле тулысынча өйрәнелеп бетмәгән, һәм аның барышына карата әлегә кадәр галимнәр арасында бердәм фикер юк. 55913 Лишайниклар медицинада Лишайниклар медицинада зур кулланыш таба. 55914 Лишайникларның барлык морфологик төзелешләре төрендә дә бу ике төрле анатомик төзелешне очратырга мөмкин. 55915 Лишайникларның икеле табигатен беренче булып 1867 елда немец ботанигы Симон Швендерер ачыклаган. 55916 Лишайникларның морфологик төзелеше Лишайниклар төрле төстә булалар Лишайникның вегетатив тәне — катлама, аның формасы һәм күләме төрлечә була. 55917 Лишайникларның химик составы бай, алар арасында башка организмнарда да очрый торган матдәләр (ферментлар, углеводлар, аминокислоталар, витаминнар, спиртлар һ.б.) бар. 55918 Лишайниклар шулай ук коры наратлыкларда күпләп очрый. 55919 Лишайник матдәләре,— нигездә, органик кислоталар; аларны бүлеп чыгарып, лишайник субстратны тарката. 55920 Лобанова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 55921 Лобанова ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 55922 Лобановка ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 55923 Лобань ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 55924 Лобастовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 55925 Лобачейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55926 Лобище — Русия территориясеннән ага торган елга. 55927 Лөбнанда өч климатик зона бар: яр буе, таулар һәм өчке өлкәләр. 55928 Лөбнан укый-яза белүчеләр саны күп булуы белән дә гарәп дөньясында аерылып тора. 55929 Лөбнан Урта диңгезнең ярлары буенда урнашкан, диңгез сәүдәсе белән алга киткән Финикия дәүләтенең ватаны була. 55930 Лөбнан халкы 4 миллион тирәсе. 55931 Лөбнан һәм Көнчыгыш сыртлары арасында урнашкан Бәкаа үзәнендә кызу һәм коры җәйле, салкын кырыс кышлы континенталь климат. 55932 Лобошане ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 55933 Лобрассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55934 Лоб — Русия территориясеннән ага торган елга. 55935 Лобь — Русия территориясеннән ага торган елга. 55936 Лова — Русия территориясеннән ага торган елга. 55937 Ловатянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55938 Ловзеньга (Ловзанга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55939 Лович янында булдырылган 1-нче урыс гаскәренең бәрү төркеме һөҗүмгә күчте һәм Брезин шәһәре тирәсендә 2-нче урыс гаскәре белән фронтны берләштергәннәр. 55940 Ловля ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 55941 Ловля — Русия территориясеннән ага торган елга. 55942 Лог Аникино — Русия территориясеннән ага торган елга. 55943 Логачей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55944 Логик башваткычларның күпчелеген моңарчы татар телендә билгеле булмаган санлы ребуслар тәшкил итә. 55945 Логиновы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 55946 Логинцы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 55947 Логинъяг ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 55948 Логистиканың төп элементы булып тора. 55949 Логодова Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 55950 Логозерка (Лагозерка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55951 Логотибы Телеканал үзенең эшләү барышында бер логотип алмаштырды, хәзергесе — икенчесе булып тора. 55952 Лодейное Поле ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 55953 Лодзьны көнчыгыштан һәм көньяктан «урап алу» өчен Маккензен Р.Шефферның бәрү төркемен җибәрде, ул 18-19 ноябрьдә зур югалтулар белән 2-нче урыс армиясенең уң флангын урап узып Лодзь — Петроков юлында аның тылына чыкты. 55954 Лодма — Русия территориясеннән ага торган елга. 55955 Лодозера (Ладозера, Ладогора) — Русия территориясеннән ага торган елга. 55956 Лоевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55957 Ложкари ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 55958 Ложкачи ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55959 Ложкины ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 55960 Лозвиёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 55961 Лозибка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55962 Лозная — Русия территориясеннән ага торган елга. 55963 Лозова — Русия территориясеннән ага торган елга. 55964 Лозыльга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55965 Лозьвинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 55966 Лоим — Русия территориясеннән ага торган елга. 55967 Лоис ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 55968 Лойма ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 55969 Лоймина — Русия территориясеннән ага торган елга. 55970 Лоймья — Русия территориясеннән ага торган елга. 55971 Локальлек принцибы мантыйгый каршылыкны тудыра: әгәр объектлар теләгән тәэсир итешүләр чикләреннән ераклашсалар да, алар барыбер үзара бәйле кала бирә. 55972 Локвуд ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22 километр озынлыкта булган кратеры. 55973 Локк дәүләт төзү мәсьәләсендә икегә аерылган позицияне алга этәрә. 55974 Локк әхлак теориясендә, игелек белән золымлык категорияләрен аерып алып, аларны үзенчә аңлатырга тырыша. 55975 Локкның беренчел һәм икенчел сыйфатлар турындагы теориясе эзлекле түгел, аңа логик каршылыклар хас. 55976 Локк фәлсәфә тарихында материализмның сенсуалистик карашындагы вәкиле булып санала. 55977 Локнава — Русия территориясеннән ага торган елга. 55978 «Локомотивлар» белгечлеге буенча М.Т. Елизаров исемендәге Куйбышев (хәзер Самара ) тимер юл транспорты институтын ( ) тәмамлаган ( 1989 ). 55979 «Локомотив» футбол клубы ( ) — 1936 елда нигезләнгән Мәскәү шәһәренең футбол клубы. 55980 Локонто-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 55981 Локосово ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 55982 Локотцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 55983 Локтинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55984 Локхид C-130 Геркулес ( ) — урта һәм зур ераклык өчен уйланылган хәрби йөк очкычы. 55985 Локша — Русия территориясеннән ага торган елга. 55986 Локшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 55987 Лоллезка — Русия территориясеннән ага торган елга. 55988 Лолох-Лиль-То — Русия территориясеннән ага торган елга. 55989 Лолым — Русия территориясеннән ага торган елга. 55990 Лома ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 55991 Ло Мантанг 1830-ынчы елда Аме Пал нигез салган вакыттан Ло патшалыгының диварлы башкаласы булып торган, ул шәһәр дивары һәм күп хәзергәчә торган корылмалар төзелүне кичергән. 55992 Ломбовож ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 55993 Ломбуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 55994 Ломенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 55995 Ломжа губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 55996 Ломик ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 55997 Лом ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 55998 Лом ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 55999 Ломня — Русия территориясеннән ага торган елга. 56000 Ломоватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56001 Ломовая (Перечная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56002 Ломовка — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 56003 Ломовка — Кәсле-Кыдады елгасы кушылдыгы. 56004 Ломовка — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 56005 Ломоносов шәһәрендә хәрби-диңгез укуханәсен тәмамлаган ( 1966 ). 56006 Ломы ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 56007 Лонгалин-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56008 Лонгла — Русия территориясеннән ага торган елга. 56009 Лонг-Морты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56010 Лонгот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56011 Лондога — Русия территориясеннән ага торган елга. 56012 Лондон 1948 (1948 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1948) — 1948 елның 29 июленнән 14 августына кадәр Бөек Британиянең Лондон шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 56013 Лондон Бөекбританиянең сәяси, икътисади һәм мәдәни тормышында алдынгы позицияне били. 56014 Лондонга кайткач, аэродромда ул «Мин сезгә тынычлык китердем», — дип әйтә. 56015 Лондонда 1955-енче һәм 1957-енче елларда Лондонда матәм киңәшмәләре булган һәм министрлык системасы тәкъдим ителгән. 56016 Лондондагы Виктория һәм Альберт музеенда, 2085&A-1900 санлы экспонат. 56017 Лондондагы иске Авырлыклар һәм үлчәүләр хезмәте (ингл. 56018 Лондонда чыга торган «Тһе Russian Review» (Рус журналы) 1914 елда Тукай турында мәгълүмат бирә, аның «Пар ат» шигырен инглизчә бастыра. 56019 Лондон метрополитены 1863 елда ачыла, дөньяның иң олы метрополитены. 56020 Лондон метрополитенының өч поездын шартлау нәтиҗәсендә 52 кеше һәлак була. 56021 Лондонның Кыйрал театры, Миланның Ла Скала балет театры, Һамбург балет театры төркемнәре белән дөньяның иң атаклы сәхнәләрендә чыгыш ясый. 56022 Лондон Олимпиадасында (2012 ел) алтын, көмеш һәм ике бронза медальләргә ия булды. 56023 Лондон Олимпия уеннарын өченче тапкыр каршы алган беренче шәһәр (моңа кадәр биредә уеннар 1908 һәм 1948 елларда үткән). 56024 Лондушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56025 Лонкас-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56026 Лонтын-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 56027 Лопаево ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 56028 Лопа — Русия территориясеннән ага торган елга. 56029 Лопасынко — Русия территориясеннән ага торган елга. 56030 Лопата ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 56031 Лопатинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56032 Лопатино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 56033 Лопатино районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 56034 Лопатиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56035 Лопатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56036 Лопаткина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 56037 Лопва — Русия территориясеннән ага торган елга. 56038 Лоповица — Русия территориясеннән ага торган елга. 56039 Лопотово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 56040 Лопси-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 56041 Лопси-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56042 Лопуховка ( ) — Мордовиянең Краснослободский районына керүче татар авылы. 56043 Лопча-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56044 Лопшеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56045 Лопъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56046 Лоран теоремасы Теләгән бер урынлы аналитик функция боҗрасында җыелучан Лоран рәте белән күрсәтелеп була. 56047 Лорд Чарльз Ховард хөрмәтенә аталган. 56048 Лор-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 56049 Лоренсин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 29,8 километр озынлыкта булган кратеры. 56050 Лоренцо Бранчетти төрле милли һәм халыкара реклама роликларында да төшә. 56051 Лоретта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 56052 Лором-Ягу — Русия территориясеннән ага торган елга. 56053 Лор-Пад-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56054 Лорцемпея — Русия территориясеннән ага торган елга. 56055 Лорьян (Лорьяң, ) — Франсаның Бретань төбәгендә урнашкан шәһәр. 56056 Лос-Анджелес 1932 (1932 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1932) — 1932 елның 30 июленнән 14 августына кадәр АКШнең Лос-Анджелес шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 56057 Лос-Анджелес 1984 (1984 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1984) — 1984 елның 28 июленнән 12 августына кадәр АКШнең Лос-Анджелес шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 56058 Лосево авыллыры белән берлектә Кротово авыл җирлеген төзи. 56059 Лосинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56060 Лосино-Петровский ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 56061 Лосиный ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 56062 Лоста — Русия территориясеннән ага торган елга. 56063 Лосха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56064 Лосьминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56065 Лось-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56066 Лотереяда зур күләмдә акча отып, ул тормышын Понтий Пилат һәм Иешуа Га-Ноцри турында роман язуга багышлый. 56067 Лотовщина ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 56068 Лотта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,8 километр озынлыкта булган кратеры. 56069 Лотфулла әдәби әсәрләре һәм рәсемнәре “ Пионер каләме ” газетасында басыла, беренче уңышларыннан канатланган малай, җәяүләп Казанга укырга чыгып китә. 56070 Лотфулланың әдәбият белән мавыгып, “Әдәбиятчы” дивар газетасына хикәяләр яза, рәсемнәр ясый. 56071 Лотфулла Фәттахов 1981 елда Казанда вафат була. 56072 Лотфулла Фәттаховның бер улы Рәшит әтисе кебек үк рәссам, Татарстан буенча бик күп музей экспозицияләре төзи. 56073 Лотфуллинга багышлау» (ефәк, катнаш техника) триптихы. 56074 Лотьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56075 «Лоулла» ( 1981 ), «Җиһан азаматлары» ( 1987 ) дигән фантастик повестьлары белән әдәбияттә сирәк очраган жанр тармагында да уңышлы эшли алуын исбатлый. 56076 Лофтура — Русия территориясеннән ага торган елга. 56077 Лохнья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56078 Лохта — Русия территориясеннән ага торган елга. 56079 Лохтога — Русия территориясеннән ага торган елга. 56080 Лохт-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56081 Лох-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56082 Лочмяш (Лачмяш, Гусинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56083 Лочь — Русия территориясеннән ага торган елга. 56084 Лоша — Русия территориясеннән ага торган елга. 56085 Лошкари ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 56086 Лощилята ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56087 Лощина ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 56088 Лүбек ( ) — Алманиянең Шлезвиг-Һольштейн җирендә урнашкан шәһәр. 56089 Лубни ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 56090 Лубонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56091 Лубянка ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 56092 Лубяной ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 56093 Лубян — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 56094 Лугавушка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 56095 Луг ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 56096 Луговатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56097 Луговая — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 56098 Луговая ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 56099 Луговая ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 56100 Луговая — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 56101 Луговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56102 Луговое ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 56103 Луговое ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 56104 Луговой Изран ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 56105 Луговой ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 56106 Луговой ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан бистә. 56107 Луговой — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 56108 Луговой — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 56109 Луговой ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 56110 Луговской ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 56111 Лугода — Русия территориясеннән ага торган елга. 56112 Лүдвигсһафен-ам-Рейн ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 56113 Лудига — Русия территориясеннән ага торган елга. 56114 Лудонга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56115 Лудяна-Ясашинская ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 56116 Лужанка ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 56117 Лужега — Русия территориясеннән ага торган елга. 56118 Лужкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 56119 Лузаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56120 Луза ( ) — Киров өлкәсендәге кече шәһәр, Луза районының административ үзәге. 56121 Луза ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 56122 Луза ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 56123 Лузановка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 56124 Лузенки ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 56125 Лузога — Русия территориясеннән ага торган елга. 56126 Луи де Бройль дулкыннары Француз галиме Луи де Бройль (1892—1987) 1923 елда корпускуляр-дулкынча дуализмның универсализмы гөманын тәкъдим итә. 56127 Луиза Батыр-Болгари – күренекле татар композиторы. 56128 Луиза Батыркаева 1978 елда Казан консерваториясенең композиция классын тәмамлый; Юрий Виноградов шәкерте. 1981-93 елларда Татарстан китап нәшриятында музыкаль әдәбят редакторы булып эшли. 56129 Луи́ Пасте́р ( ), атаклы француз микробиологы һәм химигы. 56130 Луи Пастер һәйкәле астында скульптура төркеме, Париж, Place de Breteuil Йогышлы авырыуларны өйрәнү 1864 елда француз шәраб эшләүчеләре йөзем авыруларына каршы ысул эшләп бирүен сорап мөрәҗәгать итәләр. 56131 Луи Пастер, шәраб кислотасының физик үзенчәлекләрен өйрәнгәндә, әчетү юлы белән алынган кислотаның оптик активлыгы булуын ача — яктылыкның поляризация яссылыгын әйләндерергә сәләтле, химик синтезланган изомеры йөзем кислотасының андый сәләте юк. 56132 Луйга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56133 Луй-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56134 ЛУкай-Мачий-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 56135 Лукас-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56136 Лука-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56137 Лукен-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56138 Лукерья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56139 Лукина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 56140 Лукино авылы тулысынча 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 56141 Лукино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 56142 Лукино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 56143 Лукинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 56144 Лукинчи ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 56145 Лукова — Русия территориясеннән ага торган елга. 56146 Луковченка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56147 Лукоянка ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 56148 Лукоянов районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 56149 Лукоянов уку йорты * 1930 елның 1 гыйнварыннан укулар башлана * 1938 елга кадәр – Лукоянов мордва педтехникумы. 56150 Лукреций Кар кешенең дөньядагы предметларны, күренешләрне танып белү сәләтенә ышанып карый, һәм шушы мөмкинлекнең бердәнбер чыганагы дип кешенең тою сәләтен таный. 56151 Луксара — Русия территориясеннән ага торган елга. 56152 Луктос — Русия территориясеннән ага торган елга. 56153 Лукы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56154 Лукьяновка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 56155 Лукьяновка ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 56156 Лукьяновский — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 56157 Лук-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56158 Лумбат-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56159 Лумбода-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56160 Лунвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 56161 Лун-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 56162 Лун-Вож-Чувки — Русия территориясеннән ага торган елга. 56163 Лун-Вож-Чути — Русия территориясеннән ага торган елга. 56164 Лунданка (Лундонга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56165 Лундан — Русия территориясеннән ага торган елга. 56166 Лундонга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56167 Лундыши ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 56168 Лундь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56169 Лүнен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 56170 Луни ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 56171 Лунино районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 56172 Лунка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56173 Лун-Керь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56174 Лун-Кузобью — Русия территориясеннән ага торган елга. 56175 Лунк-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 56176 Лунмич — Русия территориясеннән ага торган елга. 56177 Лунпока ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 56178 Лунх-Веш-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 56179 Лун-Чугран — Русия территориясеннән ага торган елга. 56180 Луным — Русия территориясеннән ага торган елга. 56181 Лунь-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 56182 Луньева — Русия территориясеннән ага торган елга. 56183 Луньевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56184 Лупичи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 56185 Лупова — Русия территориясеннән ага торган елга. 56186 Луп-Пай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56187 Лупсарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 56188 Лупта — Русия территориясеннән ага торган елга. 56189 Луптюга (Путьюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56190 Лупу-Ингухта — Русия территориясеннән ага торган елга. 56191 Лупшер ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 56192 Лу Синь — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 95 километрлы кратеры. 56193 Луслака-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 56194 Лусса — Русия территориясеннән ага торган елга. 56195 ЛуТынга (ЛаТынга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56196 Луть — Русия территориясеннән ага торган елга. 56197 Лух-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56198 Лухоть — Русия территориясеннән ага торган елга. 56199 Лухтонга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56200 Луца-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56201 Лучани италияле коммунистлар тәкъдим иткән «тарихи компромисс» сәясәтенә каршы чыга. 56202 Лучанилар гаиләсендә дүрт бала була,һәм Альбино эшчеләр язмышына төшә торган барча авырлыкларны балачактан ук белә. 56203 Луч — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 56204 Лучехалета-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 56205 Лу Чжи ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,3 километр озынлыкта булган кратеры. 56206 Лучинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 56207 Лучка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56208 Лучкины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 56209 Лучк — Русия территориясеннән ага торган елга. 56210 Луч ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 56211 Луч — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 56212 «Луч-Энергия» футбол клубы ( ) — 1952 елда нигезләнгән Владивосток шәһәренең футбол клубы. 56213 Л һәм Х хәрефләрнең берләштерелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 56214 Л. Хөсәения башта әтисеннән, аннары бертуган абыйсы (булачак тарихчы) Мөнир Һадиевтан, Казанга күчкәч, Галимҗан Барудидан белем ала. 56215 Л. Шакирҗанова поэзия жанрында иҗат итә. 56216 Лыаесъшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56217 Лыаёль ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 56218 Лыатывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 56219 Лыаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56220 Лыа-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56221 Лыбвожъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56222 Лыбдын-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56223 Лыби-Яга (Лымбад-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56224 Лыглан-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56225 Лыглын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56226 Лыдую — Русия территориясеннән ага торган елга. 56227 Лыжана ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 56228 Лыза-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 56229 Лыкгота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56230 Лык-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56231 Лымбака-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56232 Лымбаль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 56233 Лымбелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 56234 Лымбина-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56235 Лымва ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 56236 Лымжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 56237 Лымпаль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 56238 Лымпараси-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56239 Лымпаса-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56240 Лынга (Прыч) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56241 Лындога — Русия территориясеннән ага торган елга. 56242 Лынеру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56243 Лынчаръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56244 Лып — Русия территориясеннән ага торган елга. 56245 Лыпья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56246 Лыраки — Русия территориясеннән ага торган елга. 56247 Лысково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 56248 Лыс-Мяльк — Русия территориясеннән ага торган елга. 56249 Лысняги ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 56250 Лысогорка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 56251 ЛыСукан-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 56252 Лысуновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56253 Лысутей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56254 Лысу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56255 Лысцевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 56256 Лыти-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56257 Лытка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56258 Лыханью — Русия территориясеннән ага торган елга. 56259 Лыхма — Русия территориясеннән ага торган елга. 56260 Лыхы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56261 Лыченкичу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56262 Лышново ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 56263 Лыштанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56264 Львов өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 56265 Львов полиграфия институтын тәмамлаган ( 1953 ). 56266 Львовта гамәли һәм декоратив сәнгать институтын ( 1960 ) тәмамлаган. 56267 Львов һәм Перемышль шәһәрләре алына. 56268 Львов шәһәре янында Девятаев яралана, очкычына ут каба. 56269 Льгов ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 56270 Льнозавод ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 56271 Льнозавод ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 56272 Льнозавод ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 56273 Лэбтени-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56274 Лэм-Пуа-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56275 Лэнъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56276 Лэрри дусларга ярдәмгә Вашингтонга юл тота. 56277 Лэрухэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56278 Люба ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,4 километр озынлыкта булган кратеры. 56279 Лю Бан күтәрелеше Цинь династиясен бәреп төшергәч, борынгы Кытай тарихында Хань чоры дип аталган чор башлана (яңа эрага каләр 206 нчы елдан алып, яңа эраның 220 нче елына кадәр). 56280 Любашевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56281 Люберцы ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 56282 Любимовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56283 Любинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56284 Любиха ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 56285 Любихино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 56286 Люби-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56287 Люблино ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 56288 Люблин-Холм операциясе 1-нче һәм 4-нче Австрияле гаскәрләрнең һөҗүме белән башланды. 56289 Любловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56290 Любовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 56291 Любушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56292 Люга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56293 Люга ( ) — Удмуртиянең Можга районындагы бистә, Люга авыл җирлеге үзәге. 56294 Люгдон — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 56295 Людмила Марченко (Людмила Василий кызы Марченко, ) – кино һәм театр артисты. 56296 Людова Гаскәре эчендә Яһүди сугышчан оешма да катнаша. 56297 Люй ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 56298 Люк-Колен-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56299 Люккум-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 56300 Люксембург бәйсезлекне 1890 елда алды. 56301 Люксембург Википедиясе – нең люксембург телендәге бүлеге. 56302 Люксембург Милли агач утырту көне - ноябрь аена туры килә. 56303 Люксембургның көньяк өлешендә атаклы Люксембург Алла анасы Соборы урнашкан. 56304 Люксембург телендә урамнарда һәм өйдә сөйләшәләр, француз һәм немец телләре эш язуы һәм рәсми очракларда кулланыла. 56305 Люксембург - эре халыкара финанс үзәге. 56306 Люлл — Русия территориясеннән ага торган елга. 56307 Люльва — Русия территориясеннән ага торган елга. 56308 Люльченка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56309 Люлья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56310 Люля, — Русия территориясеннән ага торган елга. 56311 Люмпею-Тиань-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56312 Люмья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56313 Люнда — Русия территориясеннән ага торган елга. 56314 Люнур — Русия территориясеннән ага торган елга. 56315 Люсия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16 километр озынлыкта булган кратеры. 56316 Лютенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56317 Лютеран динен тота. 56318 Лютеран җәмгыяте пастор итеп профессор Ф.М. Томасны сайлый. 56319 Лютеция турында беренче тапкыр б.э.к. 53 елда Юлий Цезарьның Галлия белән сугышы турындагы 6-чы китапта искә алына. 56320 Лютик — Русия территориясеннән ага торган елга. 56321 Лю Тимерне газаплардан коткарыр өчен үзенә җәза ала, "Мәхәббәт миңа көч бирә" дип, үзенә кул сала. 56322 Люткино — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 56323 Лютовщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56324 Люх-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 56325 Люция исемле хатыны һәм Венера исемле кызчыгы бар. 56326 Люция Фарсина — татар театры сәхнәсенең «йолдызы», Татарстанның халык артисткасы. 56327 Люция Хәмитова — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 56328 Лючер — Русия территориясеннән ага торган елга. 56329 Люя – Русия территориясеннән ага торган елга. 56330 Лябаненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56331 Лявдинка (Көнчыгыш Лявдинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56332 Лявдинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56333 Ляга-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56334 Лягайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56335 Лягой-Ин — Русия территориясеннән ага торган елга. 56336 Лягушья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56337 Лядгей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56338 Лядухэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56339 Лядхэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56340 Ляжская Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56341 Ляккато-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 56342 Лял-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56343 Ляля-Титова ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 56344 Лямин 3-нче — Русия территориясеннән ага торган елга. 56345 Лямина ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 56346 Ляминцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 56347 Лямтина — Русия территориясеннән ага торган елга. 56348 Лям-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56349 Лянкас-Ван-Пай-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56350 Лянкой-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56351 Ляодуң ярымутравы ( ) — Кытайның төньяк-көнчыгышында, Сары диңгезнең Ляодуң һәм Көнбатыш Корея култыклары арасында урнашкан ярымутрау. 56352 Ляониң провинциясенең һәм Шеньяң хәрби бүлгесенең башкаласы. 56353 Ляпкидъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56354 Ляпуново ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 56355 Ляпши ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 56356 Ляркни — Русия территориясеннән ага торган елга. 56357 Ля-Рошель (Ля-Рошель, ) — Франсаның Аквитания-Лимузен-Пуату-Шарент төбәгендә урнашкан шәһәр. 56358 Лярсавэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56359 Лястьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 56360 Лятошинка – Волгоград өлкәсенең төньягындагы Иске Полтавка районында бердәнбер татар авылы. 56361 Ляховка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 56362 Ляхово — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 56363 М., 1969, стр. 287. 1736 елга кадәр нагайбәкләр казнага ясак, ә башкорт җирләренннән файдаланган өчен оброк түләп киләләр. 56364 М, 1975 ) * Гомер ике килми ( 1983 ) * Сайланма пьесалар ( 1988 ) Казанда «Күршеләр» пьесалар китабы ( 1977 ) нәшер ителде. 56365 М-53 «Байкал» федераль автомобиль юлы бар. 56366 М56 «Колыма» ( Якутск — Магадан) автоюлның башлангыч пункты. 56367 М5 «Урал» Мәскәү-Чиләбе юлы өстендә урнашкан. 56368 М5 «Урал» юлына чыгу ( Чиләбе ягына). 56369 Мавараэннәһер (Transoxiana), Хорасан (Chorasа) көньягында, Хорезм (Choresmien) көнбатышында Мавараэннәһер ( ма вәра’ ән-нәһр — «елга аръягы» Ма вараэ — бер әйбернең арты, аркасында булган, аръяк, арт як, теге як. 56370 Мавзолей җитмеш биш метр биеклектәге, искиткеч зур гөмбәзле, дүрт почмаклы корылма, һәр почмагында өчәр катлы ак мәрмәр таштан манаралар салынган. 56371 Маврикий Африкада иң югары халык тыгызлыгына ия. 56372 Маврикийда 15 ел саен уза торган халык бәйрәме бар. 56373 Маврикийда мәгариф системасы беренчелдән элек, беренчел, икенчел һәм өченчел секторлардан тора. 56374 Маврикий җөмһүрияте төп Маврикий утравыннан һәм берничә янәшә булган утраудан тора. 56375 Маврикий матәме буенча хакимиятләрне аеру өчен, суд системасы бәйсез булып тора. 56376 Маврикий матәмендә рәсми тел каралмаган. 56377 Маврикийның икътисады 2011 елда Дөнья Банкы мәгълүматлары буенча югары уртача булган. 56378 Маврикийның матәме инглиз телендә язылган, шул ук вакытта кайбер кануннар, мәсәлән Гражданнар Кодексы француз телендә язылган. 56379 Маврикий өченче мәртәбә Дөньяда Җитәкче Утрау Максады премиясен һәм Дөнья Сәяхәт Бүләкләредә 2012 елның январенда Дөньяда иң Яхшы Пляж бүләген алган. 56380 Маврикий Сүәеш каналы ачылганчы, Европадан Көнчыгышка сәүдә юлларында танылган база булган һәм Франция һәм Британия арасындагы көрәштә катнашкан. 56381 Маврикий утравы 20 вәкиллеккә бүленгән, аларның һәрберсе өч әгъза бирә, шул ук вакытта Родригес бер вәкиллек һәм ике әгъза бирә. 56382 Маврикий Хәрби Хәрәкәте MSM белән альянс ясаган, әмма соңгысы белән аралары өзгән һәм Хезмәт Фиркасенең союздашы булган. 2014 елның күпчелек вакыты буена парламент ябык булып калган. 56383 Маврикий Хәрби Хәрәкәте җитәкчесе төрмәгә утыртылган булган. 56384 Маврикий Хәрби Хәрәкәте хөкүмәте 1982-нче елның июнь сайлауларыннан соң таралган булган һәм Анеруд Джугнаут җитәкчелегендәге яңа MSM фиркасе 1983 елда сайланган булган. 56385 Маврикий Чагос архипелагы (Берләшкән Корольлек) һәм Тромелин утравына (Франция) претензия ясый. 56386 Маврикий шулай ук Маврикийдан 430 км төньяк-көнчыгышка урнашкан Франциянең Тромелин утравы үзенеке итү өчен көрәшә. 56387 Маврина Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 56388 Мавританиядә 1979 елда булган эчке хәрби фетнә нәтиҗәсендә, ул сугыштан чыга һәм СГДҖның бәйсезлеген таный. 56389 Мавркийга чынлыкта куркыныч янамаган, ләкин Порт Луидан тыш берничә Британия корабы 1943-енче елда Германия су асты көймәләре тарафыннан батырылган булган. 56390 Мавызлы күле буенда ләм белән дәвалый торган “Яктыкүл" шифахәнасе һәм “Караташ" шифаханә-профилакторие урнашкан. 56391 Мавыктыргыч фонетикасы булган вьет телендә бер генә сузык авазны дөрес әйтмәсәң дә, көлкегә каласың.. 56392 Магаданда сәяси тоткыннар арасында протестлар һәм ачлык оештыруда катнашкан. 1937 елның 19 синтәбрендә, гайре инкыйлаби троцкийчыл эшчәнлегендә гаепләнеп, Дальстрой буенча ЭЭХК идарәсенең «өчлеге» тарафыннан үлем җәзасына хөкем ителә. 56393 Магадан өлкәсе ( ) — Русия Федерациясенең субъекты. 56394 Магадха империясе 16 махаджанапада арасында иң мөһим урынны б.э.к. 684 елда нигез салынган Магадха исемлесе алып тора. 56395 Магаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 56396 Маганевка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 56397 Магаринъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 56398 Магашлы-Алмантай — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 56399 Магда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,1 километр озынлыкта булган кратеры. 56400 Магдалена ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,5 километр озынлыкта булган кратеры. 56401 Магдебург шәһәрен талап бетерү, Э. Штайнбрүк рәсеме, 1866 Утыз еллык сугыш - 1618 1648 елларда Изге Рим империясендә һәм Аурупада өстенлек өчен узган сугыш, низагта Аурупаның барлык илләре диярлек катнашалар. 56402 Магеллан Молук утрауларына көнбатыш юл эзләү проектын Португалия короленә тәкъдим итә, ләкин Васко да Гама ачкан көнчыгыш юл кыскарак булганга күрә, кыйрал аның тәкъдимен кире кага. 56403 Магелланның дөнья тирәли сәяхәте Чыгышы буенча Магеллан португал булган. 56404 Магҗан Җомабаев (тулы исеме Әбелмагҗан Бекен улы Җомабаев, казакъча Мағжан (Әбілмағжан) Жұмабай Бекенұлы) - казакъ классик шагыйре, мөгаллим, сәясәтче, яңа казакъ әдәбиятына нигез салучы. 56405 Магинск — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 56406 Маги — Русия территориясеннән ага торган елга. 56407 Магистраль газүткәргечләр линияле-җитештерү идарәсенең участогы. 56408 Маглоет Анжеева» дип, Казан ханлыгы чорында булган авыл атамалары исемлегенә кергән. 56409 Магмада эрегән газлар аны учактан вулкан каналы буенча өскә, кратерга этеп чыгара. 56410 Магмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 56411 Магматик токымнар өстенлек алып торганлыктан, Африка рудалы казылмаларга аеруча бай. 56412 Магнетизациядә нәтиҗә үзгәрүләре бинар бирелгән мәгълүматларның битларын чагылдыра. 56413 Магний 600-650 0 С та ялкынлана һәм MgO, өлешчә Mg 3 N 2 барлыкка килә. 56414 Магнитка станциясендә мәгариф эшләренә җитәкчелек итә. 56415 Магнит кыры Лоренц көчен булдырып, кисәкчекне бер якка авыштыра, орбитасын билгели, ләкин энергиясен үзгәртми. 56416 Магнит кырында дәрманы белән кисәкчәләрнең иң зур нурланыш : Гц ешлыгында була. 56417 Магнит материалның поликристаллсызык табигате сәбәпле бу магнит өлкәләрнең һәрберсе берничә йөз магнит бөртекләрдән гыйбарәт. 56418 Магнитогидродинамиканың беренче тикшеренүчесе дип, бу хезмәтләре өчен 1970 елда нобель премиясенә лаек булган, Ханнес Альфвен таныла. 56419 Магниттау драма, А. Джигарханян театр-студиясе ( Мәскәү ) артисты. 56420 Магнитуда зурлыгына нигезләнгән җир тетрәү классификациясе Рихтер шкаласы дип атала. 56421 Магнитуда шкаласы Магнитуда шкаласы җир тетрәүләрен аларның чагыштырма энергетик тасвирламасы булган магнитуда зурлыгы буенча аера. 56422 Мадага-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 56423 Мадагаскарда кешеләрнең беренче археологик шәһите безнең эрага кадәр 2000 елга карый. 56424 Мадагаскарда кеше торагы безнең эрага кадәр 350-нче ел һәм безнең эраның 550-нче елда каноэларда Борнео утравыннан килгән Австронезия кешеләре тарафыннан нигезләнгән. 56425 Мадага-Ю (1) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56426 Мадага-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56427 Мадаевка — Язовка (Алатыр кушылдыгы) елгасы кушылдыгы. 56428 Мадаха (Москвина) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56429 Мадега — Русия территориясеннән ага торган елга. 56430 Маделина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16 километр озынлыкта булган кратеры. 56431 Маджа ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 56432 Маджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 56433 Мадмас ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 56434 Мадык — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 56435 Маева — Русия территориясеннән ага торган елга. 56436 Маевка — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 56437 Маевка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 56438 Маево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 56439 Маенда төрле витаминнар бар. 56440 Маерская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 56441 Маеста — Русия территориясеннән ага торган елга. 56442 Маҗаларга булган тартылуы, җавапсызлыгы, алдан күрә белмәүчәнлеге һәм какшамас оптимизмы аны Керпене ияртеп төрле авантюраларга керергә этәрә. 56443 «Маҗаралар»ны бик кыска вакыт эчендә Европаның бөтен телләренә тәрҗемә итеп бастыралар. 56444 Маҗарстан территориясенең якынча 20% урманнар белән капланган. 56445 Маҗар — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 56446 Мажица — Русия территориясеннән ага торган елга. 56447 Маҗын — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 56448 Мазанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56449 Мазара — Русия территориясеннән ага торган елга. 56450 Мазарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56451 Мазас — Русия территориясеннән ага торган елга. 56452 Мазик — Нократ елгасы кушылдыгы. 56453 Мазуля ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 56454 Мазурино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 56455 Маисты-Хи — Русия территориясеннән ага торган елга. 56456 Май * 12 май — Мордовия республикасы хөкүмәтенең «мәктәп киеме һәм укучының тышкы кыяфәте»нә турындагы карары буенча мөселман гаиләләреннән булган кызларга мәктәпләргә һәм башка уку йортларына яулык бәйләп килү тыелган. 56457 Май * 2 май — Майя Плисецкая, совет һәм Русия балеринасы. 56458 Май аенда шомыртлар чәчәк аткан чакта бу урын искиткеч матур була. 56459 Май аенда Япония гаскәрләре Квантун ярымутравына төшеп чыгалар, Русия һәм Порт-Артур тимер юл элемтәсен кисәләр. 56460 Май аеннан Бөек Ватан сугышы фронтларында: Кырым фронты, Көньяк-Көнбатыш фронт, Көньяк фронт, 4нче Украина фронты, Ленинград фронты, 2нче Белоруссия фронтында яуларда катнаша. 56461 Майбурово ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 56462 Майгары — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 56463 Майда Жанна бургундецлар камаган Компьень шәһәрена ярдәмгә килә. 23 майда хыянәт аркасында Жанна бургундецларга әсирлеккә эләгә. 56464 Майда кыздырылган суган белән дә болгатырга була. 56465 Майдан декабрьга кадәр яңгырлар фасылы дәвам итә, алар кайвакыт озакка сузылучы (5-7 көн) характер ала. 56466 Майдан ноябрьга кадәр һава торышы салкынча һәм коры, ләкин ноябрьдән апрельга кадәр эссе һәм яңгырлы. 56467 Майдан октябрга кадәр көньяк-көнчыгыш пассат хөкем сөрә, декабрьдан мартка кадәр - төньяк-көнбатыш экваториаль муссон. 56468 Майдельда нәкъ шундый: граф алдында аңа карата уңай фикер тусын өчен күп тырышып, төрмәдәгеләрне бик җәзалый. 56469 Май — июльдә су температурасы 18-27 °C булганда уылдык чәчә. 56470 Май-июнь ахырында, суның температурасы 19-20 °C булганда, вак сулыкларда сала. 56471 Май — июньдә су температурасы 8-10 °C булганда уылдык чәчә. 56472 Май — июньдә су температурасы 8-12 °C булганда уылдык чәчә. 56473 Май-июнь-июль айларында оча, күбәләк кортлары кара төстә, башлары кызыл, бака яфрагы, кычыткан һ.б. үләнчел үсемлекләрдә яшиләр. 56474 Майка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56475 Май катламы калын булган кешеләргә операция ясау катлаулана, яралар озак төзәлә, хатын-кызларга йөклелекне кичерү, бала табу кыенрак бирелә. 56476 Май күзәнәкләре (май җепселләре) — лишайникларга гына хас ясалмалар. 56477 Майкы (Байкы) шәҗәрәсе дип аталган 16 буынлы шәҗәрә XIII—XIX йөзләргә карый, һәм ул Саба районының Байлар Сабасы белән бәйләнешле. 56478 Маймонга (Мойманга, Монманга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56479 Майна районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 56480 Майна ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан шәһәр тибындагы бистә. 56481 Майндагы Франкфурт һава аланы A3 һәм A5 номерлы автобан янында урнаша. 56482 Майндагы Франкфурт шәһәре үзәгенә кадәр такси белән 50 евродан барып җитеп була. 56483 Майндат — Русия территориясеннән ага торган елга. 56484 Май — ноябрьда су температурасы 15-25 °C булганда уылдык чәчә. 56485 Майн Рид дөньякүләм мәшһүр булган «Башсыз җайдак» (роман Яхъя Халитов тарафыннан татар теленә тәрҗемә ителде) романы авторы. 56486 Майның беренче яртысыннан боз эри башлый. 56487 Майны сыгу процессында калган башка калдыклардан гудрон аерып алалар. 56488 Майор Курасанов училищега илтә торган юлларны өйрәнеп, полкның берничә батареясын үзе туры наводкага чыгара. 56489 Майоровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56490 Майпан-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 56491 Май-пышлак комбинаты, ит комбинаты. 56492 Майрамадаг — Русия территориясеннән ага торган елга. 56493 Майск ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 56494 Майск ( ) — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 56495 Майский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 56496 Майский ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 56497 Майский ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 56498 Майский ( ) — Русия Федерациясенең Кабарда-Балкария Җөмһүриятендә урнашкан шәһәр. 56499 Майское ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 56500 Май чабу атнасында православие халкы уйнап-көлеп кышны куа, табигатьне уята. 56501 Май чабу атнасының һәр көне исемләп бүленгән. 56502 Ма́йялар – күп мәгънәле сүз. * Майя (цивилизация) — Колумбка кадәр булган цивилизация. 56503 Макар — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 56504 Макаревич Казанда Андрей Макаревич яңа Казан мэры Илсур Метшин белән дуслашып берничә мөһим мәдәни, иҗади проектларны Казанда тормышка ашырды. 2008 елдан бирле «Сотворение мира» халыкара җәйге музыка фестивале оештырыла. 56505 Макаренки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 56506 Макариха ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 56507 Макариха (Лек-Макариха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56508 Макарихина ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 56509 Макаровка — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 56510 Макаровка — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 56511 Макарово ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 56512 Макаровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 56513 Макаровская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 56514 Макар урта мәктәбен ( 1942 ), Уфа педагогия институтын ( 1951 ), КПСС ҮК каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясен ( 1962 ) тәмамлый. 56515 Макар урта мәктәбен ( 1956 ), Уфада дәүләт университетын ( 1966 ), ССРБ ФА БФ каршындагы аспирантураны ( 1970 ) тәмамлый. 56516 Макарьевка – Русия территориясеннән ага торган елга. 56517 Макарьев ( ) — Русия Федерациясенең Кострома өлкәсендә урнашкан шәһәр. 56518 Макарьевцы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 56519 Макарье ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 56520 Макарье ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 56521 Макарье — Русия территориясеннән ага торган елга. 56522 Мака ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 56523 Макатаев 1976 елның 27 март көнне Алматы шәһәрендә вафат булды. 56524 Макату — Русия территориясеннән ага торган елга. 56525 Македон Википедиясе – нең македон телендәге бүлеге. 56526 Македония Җөмһүрияте Беренче милли агач утырту көне - 2008 елның 12 март булды. 56527 Македонияның Госман изүен бетерүгә һәм Константинополь патриархиясы алып барган эллинизациягә каршы славян халкының азатлык хәрәкәте дә ачыла. 56528 Македон милләтенең формалашуы процессы бара. 1941 елда Югославияне Гитлер гаскәрләре оккупациясе нәтиҗәсендә Вардар Македониясының күп өлеше монархо-фашист Болгария тарафыннан оккупацияләнә, ә башка районнар - фашист Италия тарафыннан оккупацияләнә. 56529 Македоннар арасында исә бу караш тарафдарлары бик аз. 56530 Македон славяннары антик чорның грек македоннары белән бернинди уртак әйбере юк диярлек. 56531 Македон теле бик болгар теленә охшаган һәм серб теленә охшаган. 56532 Маклавыш ( ) — Олы Яклы елгасы ( Сура басс.) кушылдыгы. 56533 Маклаки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56534 Маклаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 56535 Маклась-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56536 Маковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56537 Макото Синкай белән танышканнан соң, аның фильмнары өчен музыка иҗат итә башлый. 56538 Максабаш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 56539 Максаки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 56540 Максат — грек баш күтәрүчеләренең төрекләргә каршы азатлык хәрәкәтенә теләктәшлек итү. 56541 Максатка якынаю өчен, башта кичке урта мәктәп тәмамларга туры килә. 56542 Максат Кеше һәм граждан хокукларын һәм иреген яклауда, Татарстан Республикасы конституциясе һәм законнарының үтәлүенә ирешүдә Татарстан Республикасы президентына вәкаләтләрен гамәлгә ашыруны тәэмин итү. 56543 Максатлар Зур адрон бәрдергеченең төп мәсьәләсе - Стандарт модельдән ниндидер тапылышлырны табу. 56544 Максатлы рәвештә, бу термин Алессандро Вольта тарафыннан 1782-нче елда кулланылган, бу җайланманың гади изоляцияләнгән үткәргечтән күбрәк тыгызлыктагы электрик корылманы саклау сәләтенә сылтаган. 56545 Максаты Ансамбльне төзүнең максаты – бай татар халык иҗаты җәүһәрләрен саклаучы, аларны хәзерге чорга яраклаштырып һәм сәнгатьнең заманча төрләренә якынайтып башкаручы иҗат төркеме булдыру. 56546 Максаты Башкортстанда яшь талантларны барлау. 56547 Максаты Дәүләтнеке булган театр һәм кинематография югары уку йортларын тәмамлаучыларны режиссёрларга таныту, аларга актёр агентлыкларының игътибарын җәлеп итү, матди яктан ярдәм итү. 56548 Максаты Иҗатларында халыкның тарихи үткәне тирән ачылган, замандашлар образлары бирелгән, икътисад, социаль тормыш, мәдәният, экология, этика мәсьәләләре кыю күтәрелгән һәм аларны чишү юллары күрсәтелгән журналистларны билгеләү өчен булдырылган. 56549 Максаты – кешеләрне үтереп һәм имгәтеп, җәмгыять эчендә курку тудыру, һәм бу газап һәм куркуны кулланып, төрле вәхши сәяси максатларга ирешү. 56550 Максаты — «Сәләт» аланнарында эшләү һәм «Сәләт» проектларын һәм программаларын ел дәвамында тормышка ашыру өчен кадрлар әзерләү. 56551 Максаты Татарстанда муниципаль реформа барышында тупланган тәҗрибәне анализлау, муниципаль берәмлекләр үсешен төрле яклап яктырту. 56552 Максаты Татар һәм Татарстандагы башка милләтләрнең телен, әдәбиятын, музыкасын, публицистикасын, театрын, рәсем сәнгатен, мәдәниятен үстерү, халыклар дуслыгын ныгыту. 56553 Максаты, чәчәкләр бакчаларда үстерелгәне кебек, балалар да балалар бакчаларда игътибар белән үстерелүне өчен шартларны булдыру иде. 56554 Максвелл дулкын теориясе яктылыкның барлык үзлекләрен аңлата алмаган. 56555 Максима Горького ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 56556 Максималь киңлеге – 14 км, әмма Обва һам Косьва елгалары Кама белән кушылган урында ярлар арасындагы ераклык 27 км тәшкил итә. 56557 Максималь су чыгымы 655 м³/с (1979), уртача 14,8 м³/с. 56558 Максималь сыйдырышлык беренчел максат түгел һәм нәтиҗәдә саклагычлар еш бәяләренә карата түбән сыйдырышлыкларда тәкъдим ителә. 56559 Максималь тирәнлек – 30 м. Шулай ук бу сусаклагычта Пермь ГРЭСы урнашкан. 56560 Максим Горький аны коткара алмаган. 56561 Максим Горький — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 56562 Максим Горький — рус язучысы, прозаик, драматург Максим Горький (туу вакытынында Алексе́й Макси́м улы Пешко́в) хөрмәтенә аталган популяр географик һәм техник атама. 56563 Максимково — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 56564 Максимовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 56565 Максимовка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 56566 Максимов Пүчинкәсе — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 56567 Максимовский ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 56568 Максимята ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 56569 Максуди төрки дөньяның танылган фикер адәмедер. 56570 Мактадылар, кисәттеләр, янадылар, бихисап кыен ашаттылар.. 56571 Мактаулы исеме 1943 елда халык авыз иҗатын җыюдагы хезмәтләре өчен БАССРның халык чәчәне исеме бирелде. 56572 Мактаулы исемнәре, бүләкләре * « Русия югары уку мәктәбе отличнигы» ( 1985 ). 56573 Мактаулы исемнәре, бүләкләре Татарстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1966 ). 56574 Мактаулы исемнәре һәм бүләкләре. 56575 Мактаулы исемнәре һәм бүләкләүләре *Украина ССРның атказанган сәнгать эшлеклесе (1986). 56576 Мактаулы исемнәр һәм дәүләт бүләкләре "Җомга көн кич белән" һәм "Әтәч менгән читәнгә" повестьлары өчен А.Гыйләҗев 1983 елда Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек булды. 56577 Мактаулы исемнәр һәм дәүләт бүләкләре Ул — Башкортстанның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1982 ). 56578 Мактаулы титул сыйфатында «сэр» йәки «әфәнде» дигәнгә якын. 56579 Мактау рухы, шигъри теле белән мәдхиягә якын. 56580 Макуха ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан тимер юл разъезды. 56581 Макушина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 56582 Макыл 2 — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 56583 Макыл — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 56584 Малабода уртача еллык температура +25°С, уртача еллык явым-төшемнәр 2000 мм дан артык. 56585 Малави (Малави Җөмһүрияте) Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Малави Африканың көньяк-көнчыгышында урнашкан дәүләт. 56586 Малави Милли агач утырту көне - декабрь аеның икенче дүшәмбесе. 56587 Малагасий кешеләре еш 18 яки күбрәк этник төркемгә бүленә, шуларның иң зурысы үзәк биек җирләрнең Мерина кешеләре. 56588 Малаевка — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 56589 Малае мәктәпне бетерүдән соң Венди улына ультиматум куя - я эшкә урнашырга, я өйдән китәргә. 56590 Малаж — Төй елгасы кушылдыгы. 56591 Малай — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 56592 Малай Википедиясе – нең малай телендәге бүлеге. 56593 Малайга Леонардо дигән исем куштылар. 56594 Малайга тугыз яшь булганда, гаилә көнбатышка күченә һәм Миннесота штатында бер фермада урнаша. 56595 Малайзиянең Җоһор штатына карый, Сингапурдан 30 километр ераклыкта урнашкан. 56596 Малайзия парламенты ике палатадан тора: түбән – Вәкилләр палатасы һәм югары – Сенат. 56597 Малайзия реформаторы Махатхир, илдә кытайларның малайялылардан артыбрак китүен теләмәгәнлектән, күпчелек халкы кытайлар булган Сингапурны 1965 елда ирекле «йөзүгә» җибәрә. 56598 Малайзия юлбарысы * Малайзия юлбарысы ( ) Малакка ярымутравының көньяк (Малайзия) өлешендә генә очрый. 56599 Малайлар исә, киресенчә, кыз исемнәрен атап уйный. 56600 Малайларны әниләре ягыннан туган тиешле Фатыйма апа тәрбиягә ала. 56601 Малайлар сафы (кызларга җырлап киләләр): Киртә буе зимчәчәк, зимчәчәк, Киртәсендә сәмеркош, сәмеркош Кызлар: Сәмеркошка ни кирәк, ни кирәк? 56602 Малайлар шобага салып (яки санашу юлы белән) ике кеше сайлыйлар. 56603 Малайның укуга теләге шултиклем көчле булып чыга ки, 1898 елда ул әтисенең рөхсә­теннән тыш Бөре шәһәренә китә һәм укытучылыкка укырга керә. 56604 Малай сайлаган кызы алдына барып кулын бирә, әгәр туры китерә алмаса, кыз аңа терсәген күрсәтә һәм малай үз урынына утыра. 56605 Малай ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 56606 Малалла — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы чуаш авылы. 56607 Мала (Мола) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56608 Маланичи — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 56609 Малахи ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 56610 Малая Вишера янында дошман безнең гаскәрләргә көчле итеп басып күрсәтә. 56611 Малаяз — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 56612 Малвавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 56613 Малеиха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 56614 Малей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 56615 Мале ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 56616 Малема (Мальма) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56617 Маленков телмәрендә сложное сүзендә с төшеп калган өчен) http://chismi. 56618 Малерей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56619 Малер — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 56620 Малёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56621 Малина — Русия территориясеннән ага торган елга. 56622 Малиненки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 56623 Малиновка ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 56624 Малиновка ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 56625 Малиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 56626 Малиновка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан авыл. 56627 Малиновка — Смоленск өлкәсеның Угра районында урнашкан авыл. 56628 Малиновка — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 56629 Малиновый ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 56630 Мали һәм Тимбукту Танҗәрдәге Ибн Баттутаның кабере булуы ихтимал йорт Малига ул Сахараны кичеп бара. 56631 Малкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 56632 Малково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 56633 Малковы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56634 Малларны дәвалау тәҗрибәсенә микрохирургия һәм яңадан үстерү алымнарын кертеп җибәрә. 56635 Маллар саны бик нык кими. 56636 Малмыжка — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 56637 Малмыж һәм Нократ Аланы районнарында 6 татар мәктәбе эшли, ике мәктәптә татар теле предмет буларак укытыла. 56638 Малмыж шәһәренең татар зиратына күмелде. 56639 Малмыж шәһәре янында Шушма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 56640 Малоархангельск ( ) — Русия Федерациясенең Орёл өлкәсендә урашкан шәһәр. 56641 Малобрусянское ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 56642 Маловыльгорт ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 56643 Мало-Вязовая – Русия территориясеннән ага торган елга. 56644 Малогорская — Русия территориясеннән ага торган елга. 56645 Маложма — Русия территориясеннән ага торган елга. 56646 Маломальский ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 56647 Маломса — Русия территориясеннән ага торган елга. 56648 Малореченька — Русия территориясеннән ага торган елга. 56649 Малофеевка ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 56650 Малтбы ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 36,6 километр озынлыкта булган кратеры. 56651 Мал-туар ролен үлән бетләре ( гөбләләр ) башкара. 56652 Малхой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56653 «Малый Сатурн» операциясе нәтиҗәсендә Эрих фон Манштейн җитәкчелеге астында армияләрнең «Дон» төркеме җиңелә. 56654 Малыко — Русия территориясеннән ага торган елга. 56655 Малына-мөлкәтенә ышанса, бер көн алар да кулын¬нан китәр. 56656 Малынь — Русия территориясеннән ага торган елга. 56657 Малышовщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56658 Мальвачаларның күп кенә төрләре — рудераль чүп үләннәр. 56659 Мальдивалар 1965нче елның 26нчы июлендә бәйсезлек алалар. 56660 Мальдиваларның территориясе 1192 мәрҗән утрауларыннан торучы 20 атаудан гыйбарәт. 56661 Мальдив атамасы һинд телендәге "mahal" – сарай (дворец) һәм "diva" – утрау сүзләреннән ясалган. 56662 Мальково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 56663 «Мальме Арена» сәхнәсе Ярышта Татарстанда туган җырчы Динә Гарипова Русия вәкиле булып катнашты. 56664 Мальцево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 56665 Мальцево ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 56666 Мальч-Ахка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56667 Мальчигейвис — Русия территориясеннән ага торган елга. 56668 Малява — Русия территориясеннән ага торган елга. 56669 Мамаджан ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 2 километр озынлыкта булган кратеры. 56670 Мамады — Башкортстанның Борай районы биләмәсендәге кече елга биләмәләрендә ага. 56671 Мамады — Башкортстанның Борай районында урнашкан удмурт авылы. 56672 Мамадыш-Әкил — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 56673 Мамадыш кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 56674 Мамадыш өязе Люга авылында волость кулланучылар кооперациясе бухгалтеры. 56675 Мамадыш өязенең Олы Нырты һәм Олыяз авыллары тирәсендә бакыр металы ятмалары табыла. 56676 Мамадыш районын исәпләмәгәндә, һәркайда аз санлы төр. 56677 «Мамадыш» совхозының 2 нче фермасы поселогы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 56678 Мамадыш Совхозы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 56679 Мамадышта совет оешмаларында эшли. 56680 Мамаевка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 56681 Мамаевның өч баласы була. 56682 Мамаевщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56683 Мамаи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 56684 Мамай Иделнең уң ягында хакимиятне алган. 56685 Мамай каберен күренекле рәссам Иван Айвазовский таба. 56686 Мамай курганы - 1942 1943 елларда Сталинград сугышы вакытында булган каты бәрелешләр урынында, Идел елгасы уң ярында, Волгоград шәһәренең Үзәк районында урнашкан калкулык. 56687 Мамай курганында берничә туганнар каберлек һәм шәхси каберләр урнашкан, бөтенесе 35 000 кеше күмелгән. 56688 Мамай Кырымдан кайткач Хәсән ханны 1369 елда Сарай шәһәреннән куып җибәргән. 56689 Мамалай — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 56690 Маматовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56691 Мамашево ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 56692 Мамбас — Русия территориясеннән ага торган елга. 56693 Маминское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 56694 Мамонтиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56695 Мамошино ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 56696 Мамык җепселләренең 98% ы целлюлозадан тора; җитен һәм киндер сүсләре дә нигездә целлюлозадан тора; үзагачта ул 50% чамасы. 56697 Мамык маен сыкканнан соң түп кала. 56698 Мамык — мөһим техник культура, дөньякүләм җитештерелгән сүснең 50% ын тәшкил итә. 56699 Мамык ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 56700 Мамык суны үзенә тиз сеңдерә һәм тиз кибә. 56701 Мамык сүсен кешеләр кыргый хәлдә үскән мамык үсемлегеннән бик күптән үк җыя башлаганнар, һәм ул борынгы заманнардан ук культуралы үсемлек булып саналган. 56702 Мамык сүсен нигездә мамык җыю машиналары орлыгы белән бергә җыялар, һәм аны берничә тапкыр кабатлыйлар. 56703 Мамыктан һәм йоннан кием туку, чүлмәкчелек, алтын, көмеш, бакыр һәм бронзадан әйберләр ясау гаять зур үсешкә ирешкән була. 56704 Мамык үсемлеге (Gossyperae) — мөһим техник культура, дөньякүләм җитештерелгән сүснең 50% ын тәшкил итә. 56705 Мамыш — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 56706 Манайлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 56707 Мана-Мар — Русия территориясеннән ага торган елга. 56708 Манара 1963-1967 елларда төзелгән, шундый вакытларда дөньяның иң биек бинасы булган. 56709 Манара госманлы архитектура үзенчәлекләренә ия, биеклеге 25 метр, балконы бар. 56710 Манара кәүсәсенең ныклыгын каркас баганаларына аркылы кергән уелмалар белән фонарь һәм манара чатыры биеклекләрендә урнашкан ялгау җайланмалары тәэмин итә. 56711 Манара кискәннән соң Гыйльметдин исеменә «Бәла» кушаматы тагыла. 56712 Манаралар 12 гасыр ахырында төзелә башлаган. 56713 Манаралар формалары күптөрле, чөнки аларга җирле архитектура традицияләренең йогынтысы гаять зур. 56714 Манаралы мәчет тә тора. 56715 Манара Мәчетнең романтик образы нигездә болгар манараларын хәтерләтә торган манара формасы аркасында туган. 56716 Манараның баганалары бүрәнәдән җыелган дүрткырлы бурага терәлә, бураның нигезендә исә түшәмәнең калын матчалары ята. 56717 Манараның кыйбласын галим Г.Курсави күрсәтеп биргән була. 1793 елда монда беренче намаз укыла. 56718 Манараны төзү процессы 1887 елның 28 гыйнварыннан 1889 елның 31 мартына кадәр дәвам иткән. 56719 Манара очында ярым ай тора. 56720 «Манарасы түбәдә урнашкан мәчетләр» төркеменә карый. 56721 Манара ярусларының өчесендә дә декоры юк диярлек — алар эклектизм чорында төзелгән. 56722 Манасчы-картлардан язып алган текстлар «Манас» китап итеп чыгарылганда «яңартылган» һәм «тулыландырылган» кәгазьләр белән алыштырыла. 56723 Манго-Юрибей — Русия территориясеннән ага торган елга. 56724 Мандач ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 56725 Мандела кануный булмаган эшчәнлек башлый. 56726 Ман-елга – Русия территориясеннән ага торган елга. 56727 Манзара Үзәк Манхэттенга күренеш. 56728 Манзолини ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 41,8 километр озынлыкта булган кратеры. 56729 Манила шәһәре Тарих Филиппин утраулары. 56730 Манина — Русия территориясеннән ага торган елга. 56731 Манита-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56732 Манихейлыкның нигезендә яхшылык белән яманлыкның, яктылык белән караңгылыкның көрәше турындагы дуализм тәгълиматы ята («дуализм» латинча «дуалис» сүзеннән ясалган, ике башлангычның тиңдәшлеге дигән мәгънәдә). 56733 Манихейлык Уйгыр каханлыгында хакимлек итүче дин булган. 56734 Манкалия һәм Констанца шәһәрләрендә дә мәчетләр бар. 56735 Маннапова, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе Бүләкләре 2008 – Абдулла Алиш исемендәге премия лауреаты. 56736 Маннур Саттаровның күп кенә шигырьләре, такмаклары һәм бәетләре Татарстан дәүләт филармониясе артистлары башкаруында сәхнәләрдән һәм радиодан еш яңгырый. 56737 Маной — Русия территориясеннән ага торган елга. 56738 Манон-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56739 Манор-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56740 Мансар — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 75 километрлы кратеры. 56741 Мансиларның этник формалашуына төрле халыкларның тәэсире була. 56742 Манси тора-бара төньякка һәм көнчыгышка күченергә мәҗбүр булалар, өлешчә ассимиляциягә дучар булалар. 56743 Мансур бабайның каберен малайлары ул әйткәнчә ясыйлар, башка каберләрдән өстәрәк күренеп тора ул. 56744 Мансур — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 56745 Мансур Әхмәт улы Мозаффаров — композитор һәм педагог, татар профессиональ музыкасына нигез салучыларның берсе. 56746 Мансур Ибраһим улы — татарлардан беренче фәлсәфә фәннәре докторы. 56747 Мансур (Мансур) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 56748 Мансур — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 75 километрлы кратеры. 56749 Мансур Мозаффаров 1966 елның 20 ноябрендә Казан шәһәрендә вафат була. 56750 Мансуров 1950 елда университетны, 1951 елда консерваторияне тәмамлый. 56751 Мансуровның алдагы үсеш процессы, аның мавыгулары һәм музыкантның олы хезмәте, сәләт үзенчәлекләре, һичшиксез, Мәскәүгә китерергә тиеш була. 56752 Мансур халкы элек Али һәм хәзер Сембер өлкәсенә керүче Морат авылы белән бер җәмгыять тәшкил иткәннәр. 56753 Мансур Яңа бистәдә – башлангыч мәктәптә, 1924 1930 елларда шәһәр үзәгендәге В.И. Ленин исемендәге 4 нче санлы мәктәбендә белем ала. 56754 Мантия матдәсе эретелеп, магма учагы барлыкка килә. 56755 Манту дигән сүз шул ысулны тәкъдим иткән автор исеменнән алынган. 56756 Манук-Бей алпавыты (аның «крёстный» атасы) протекциясе буенча, 1895 елда Кишинёв реальный уку йортына укырга керә, ләкин укуга чыкмау сәбәпле шул ук елда уку йортыннан чыгарыла. 56757 Манчестер университетында эшли. 56758 Маншинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56759 Манъяга (Ману-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56760 Маныловица — Русия территориясеннән ага торган елга. 56761 Маныловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56762 Манышты — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 56763 Мань-Воль-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56764 Мань-Инк-Вор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56765 Мань-Картын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56766 Мань-Кар-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56767 Мань-Луй-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56768 Мань-Накоси-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56769 Маньняис — Русия территориясеннән ага торган елга. 56770 Мань-Саран-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56771 Маньсоюмья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56772 Мань-Тосым-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56773 Мань-Уй-Люльна-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 56774 Мань-Хобе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 56775 Мань-Холуп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56776 Мань-Хомси-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56777 Маньчжурларга бу затлар монголлардан авышканлыгы билгеләнгән. 56778 Маньчжу́р теле — алтай телләре гаиләсенең тунгус-маньчжур төркемчәсенә керүче бүгенге көндә юкка чыгып бетү дәрәҗәсендәге тел. 56779 Мань-Эква-Анчуг-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 56780 Маньяжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56781 Маньязыбаш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 56782 Маньяни ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 26,4 километр озынлыкта булган кратеры. 56783 Манья — Русия территориясеннән ага торган елга. 56784 Мань-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 56785 Манюку-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 56786 МаӨзен — Русия территориясеннән ага торган елга. 56787 Маори Википедиясе – нең маори телендәге бүлеге. 56788 МАОУ "Гимназия №76" - Татарстан Республикасының Яр Чаллыда урнашкан мәктәп. 56789 Марадыково ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 56790 Марайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56791 Мараканово ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 56792 Мараковщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 56793 Маракулино ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 56794 Маралиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56795 Маральник -1 ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 56796 Марамыги ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 56797 Маранги-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56798 Маранда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16,8 километр озынлыкта булган кратеры. 56799 Маранка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56800 Марат 2009 елның 11 ноябрендә проффесиональ карьераны тәмамлый. 56801 Марат Габдерасул улы Мөлеков — Татарстан сәясәтчесе, галим, җәмәгать эшлеклесе, Бөтендөнья Татар Иҗтимагый Үзәгенең беренче президенты. 56802 Марат Галимҗан улы Бәшәров (tat. lat. 56803 Марат Ганиев (тулы исеме Марат Сәид улы Ганиев) – спортчы, велосипедта узышучы, дөнья чемпионы. 56804 Марат Гәрәев (Марат Миннәхмәт улы Гәрәев, ) – җырчы (тенор). 56805 Марат Әмирханов – 1993 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 56806 Марат Зарипов (Марат Нәби улы Зарипов) – музыкант (скрипка), педагог. 56807 Марат Кәәримов Башкортстан Язучылар берлегендәге татар телле язучылар берләшмәсенә берничә ел җитәкчелек итте. 56808 Марат Кәримов 1958 елдан СССР Язучылар берлегендә. 56809 Марат Минһаҗетдинов ( БДУ ) язучының иҗатын өйрәнеп, кандидатлык диссертациясе яклый ( 1965 ). 56810 Марат Миргазямов – Башкортстан дәүләт эшлеклесе, 1986-92 елларда Башкортстан хөкүмәте рәисе. 56811 Марат Мөнир улы Коләхмәтов ( 1959 ) — Русия хәрби башлыгы, Көньяк Осетия конфликты вакытында — грузин-осетин конфликты зонасындагы тынычлык саклау катнаш көчләре башлыгы, генерал-майор. 56812 Марат Садыйков (Марат Наил улы Садыйков) — табиб, Казанның 7- санлы шәһәр клиник хастаханәсенең баш табибы, медицина фәннәре кандидаты, Татарстанның атказанган табибы, Татарстанның Дәүләт премиясе лауреаты (фән һәм техника өлкәсендә). 56813 Марат туган авылында җиде сыйныф һәм Актаныш урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, 1951 елда Казанга килеп, педагогия институтының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 56814 Маратхи Википедиясе – нең маратхи телендәге бүлеге. 56815 Мараяга (Мары-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 56816 Маргала ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 56817 Марганец вә бакыр чыганаклары бар. 56818 Маргаринда җитешсез яклар – андагы линоль кислотасы арахидонга әверелә алмый, чөнки изомерлашкан була һәм кайбер витаминнар таркалган була. 56819 Маргарита ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13 километр озынлыкта булган кратеры. 56820 Маргарита- Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында әдәби персонаж. 56821 Маргаританың өй эшчесе Наташа тарафыннан! 56822 Маргарита, шунда ук булмаса да, килешә һәм Воланд һәм аның бөтен иярченнәре белән таныша. 56823 Марере ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,3 километр озынлыкта булган кратеры. 56824 Марес-Хар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56825 Марз губернаторларына Әрмәнстан Хөкүмәтеннән һәм Президент раславыннан соң хакимият бирелә һәм шулай ук азатлана. 56826 Мариан утрауларына аурупалылардан иң беренче булып 1521 елда Фернан Магеллан килеп җиткән һәм утрауларны Испания кыйралы Филипп IVнең тол хатыны исеме белән атаган. 56827 Мари АССР ( 1968 ), РСФСР ( 1974 ), Татарстанның ( 1993 ) атказанган сәнгать эшлеклесе. 56828 Мари АССР дәүләт премиясе ( 1978 ) В. Регеж-Горохов 20 китап нәшер иткән. 56829 Мари АССР дәүләт премиясе лауреаты ( 1978 ). 56830 Мари АССР халык ( 1982 ), РСФСР атказанган ( 1988 ) артисты. 56831 Мари Бланшар вафат була. 56832 Марибор шәһәрендәге собор (XII гасыр) һәм замок (XII гасыр) аерым игътибарга лаек. 56833 Мари Васькиносы ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 56834 Мари дәүләт театрының әдәби директоры булып эшләгән. 56835 Мари дәүләт театрының режиссёры, актёры һәм драмтатургы. 56836 Мари Ил байрагы – Мари Ил Республикасының дәүләт символы. 56837 Мари Ил биләмәләрендә ага. 56838 Мари Иле башкаласы Йошкар-Оладан 123 км еракта урнашкан. 56839 Мари илендә 1948 1952 елларда Мари дәүләт педагогика институтының тарих филология факультетында, 1952 1955 елларда Мәскәүдә Тел белеме институтында аспирантурада укый. 56840 Мари Иленең Куженер районы биләмәләрендә ага. 56841 Мари Иленең Советск районы биләмәләрендә ага. 56842 Мари Иленең Тау Мари районы биләмәләрендә ага. 56843 Мари Илнең Звенигово районы биләмәләрендә ага. 56844 Мари Илнең Морки районы биләмәләрендә ага. 56845 Мари Илнең халык язучысы ( 2007 ). 56846 Мари Ил радиосы (Марий Эл Радио, ) — Мари Ил Республикасында эшләүче радиостанциясе. 56847 Мари Ил татарлары — Русиянең Мари Ил Республикасында яшәүче татарларның географик бер төркеме. 56848 Мари Ил һәм Татарстанның Балтач районы биләмәләрендә ага. 56849 Мариинск ( ) — Русия территориясендә урнашкан шәһәр, Кемерово өлкәсенең Мариинск районы үзәге. 56850 Мариинск ( ) — Свердловск өлкәсенең Ревда шәһәр округы составына керүче авыл. 56851 Марий Тӱрек кундем) — Мари Илнең көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге. 56852 «Марий Чодра»да ундүрттән артык туристик үзәк бар. 56853 Марий Эл Республикасының Таулы Мари районында Сарман-Сола исемле авыл бар. 56854 Мари Каракүле — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 56855 Мари Каршисы ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 56856 Марикита, Памплона, Супиа рудникларында көмеш чыгару үсә. 56857 Мари колхознигы Христофор Колумб гаиләсендә дөньяга килә. 56858 Мари Кугалкисы ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 56859 Марилар биредә яшәүче халыкның 70 процент чамасын тєшкил итє. 56860 Марилар бу җирләрне «эрвел» (иртәнге як) дип атыйлар, ә аның яшәүчеләрен — «эрвел мари» (көнчыгыш мари). 56861 Мариларда да, мордвада да Юмо җиде кат күктә "тимер койма" артында тора, ул урынга беркем дә үтеп керә алмый дип санала. 56862 Марилар Зәй районына 1652-56 нчы елларда куып китерелгәннәр. 56863 Марилар күпләп Менделеевск районында (8,0%) торалар. 56864 Мариларның өч төркеме аерыла: болын чирмешләре, тау чирмешләре һәм көнчыгыш чирмешләр. 56865 Мари Малмыжы ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 56866 Мари мәктәпләре өчен әлифбалар, туган тел китаплары төзү өстендә эшли. 56867 Маринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56868 Мариновка янында талпачылар Русия-Украина чигенә кадәр 1,5 километр гына барып җитмәде; нәтиҗә буларак талпачылар украин көчләренең көньяк төркемен камалышка алганнар диярлек. 56869 Марис Нәзиров әдәби иҗат белән актив шөгыльләнә. 56870 Мари-Текәш — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 56871 Мари теле – киң таралган дип аталучы 25 тел арасында. 56872 Мари теленә К. Чуковский әсәрләрен («Мойдодыр»), А.С. Пушкинның « Евгений Онегин » романын ( 2000 ), Шандор Петефи лирикасын ( 2003 ) тәрҗемә иткән. 56873 Мари Толшевасы ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 56874 Мари-Төрек районы ( урыс. 56875 Мариуполь районының администраив үзәге (район составына керми). 56876 Мариус Максютов 1999 елның 26 октябрендә вафат булды. 56877 Мариус Максютов — Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар шагыйре. 56878 Мари Ушемы ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 56879 Мари халкына күрсәткән хезмәте югары бәяләнеп, 1957 елда Валериан Васильевка филология фәннәре докторы дигән исем бирелә. 1906 елдан алып В. Васильев тарафыннан 250дән артык фәнни мәкалә бастырыла, мари лингвистикасы буенча 30га якын фәнни эше дөнья күрә. 56880 Мари халкының бөек улы 1961 елда вафат була, ул Йошкар-Олада җирләнгән. 56881 Мари, чуашлар белән аралашып үскән кызда тел сиземләве көчле була. 56882 Мариэтта — Русия территориясеннән ага торган елга. 56883 Мария әтисенең Ленинград университеты каршындагы музей-архивын җитәкли. 56884 Мария Кюри уран рудаларын эшкәртү һәм анализлауның классик методын эшли, күп еллар буенча радиоактив нурланышларның үзенчәлекләрен, аларның тере күзәнәккә тәэсирен һ.б. өйрәнү белән шөгыльләнә. 56885 Мари Ямалы — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 56886 Мария Селестене әнисенең якын дусты Матриро Паньяга үз итеп кызы Ирания белән бергә үстерә башлый. 56887 Мария Склодовская-Кюри ире белән бергә яңа радиоактив элементлар – полоний һәм радий (1898) ачалар. 56888 Мария Склодовская Польшада укытучы гаиләсендә туа. 56889 Мария театры оркестры (җитәкчесе В. Гергиев) белән. 56890 Марканың барлыкка килүе Үз маркасы астында сәгатьләр чыгара башлаганда Петродворец сәгать заводына инде 200 елдан артык иде. 56891 Маркиз де Помбала мәйданы Лиссабон 20 гасырлы тарих белән бай. 56892 Маркиз утрауларын 1595 елда испан диңгез сәяхәтчесе А. Менданяде-Нейра тәдкыйк иткән һәм Перу вицекыйралы маркиз Мендоса хөрмәтенә шулай атаган. 56893 Марк Инҗилендә Гайсәнең аларны Боанергес («күк күкрәү балалары») дип атавы хәбәр ителә. 56894 Марк — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 55 километрлы кратеры. 56895 Маркова Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56896 Маркова ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 56897 Маркова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 56898 Маркова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 56899 Марково авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 56900 Марково ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 56901 Марково ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 56902 Марково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 56903 Марковская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 56904 Марковский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 56905 Марковский ( ) — Пермь краенең Чайковский районындагы бистә (элек — шәһәр тибындагы бистә ), Марковский авыл җирлеге үзәге. 56906 Марковцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 56907 Марковцы: Топоним ; Русия: * Марковцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 56908 Марковы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 56909 Марко Поло белдерүенчә, һәр ир үзе белән 4,5 кг сөт пастасын алып, кирәк булганда аны су белән кушып ашамлык эчемлек продукт ясый иде. 56910 Маркс әйткәнчә, диннең, хокукның, дәүләтнең мөстәкыйль яшәеше чикләнгән, аларның үз тарихлары юк, чөнки алар чын яшәешнең чагылышы гына. 56911 Марксизм күмәк гамәлнең субъекты турында шундый җавап бирә: җәмгыять тарихын иҗтимагый-тарихи сыйныфлар ясый. 56912 Марксизм-ленинизм тәгълиматы диктатура төшенчәсен бераз икенчерәк аңлатуын да билгеләргә кирәк. 56913 Марксизм-ленинизм тәгълиматы шулай ук диктатураны хакимиятне тормышка ашыру ысулы буларак демократик режимның капма-каршысы дип исәпли. 56914 Марксның иҗтимагый структура теориясе ифрат гади. 56915 Маркс районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 56916 Маркс ( ) — Русия Федерациясенең Сарытау өлкәсендә урнашкан шәһәр. 56917 Маркс сәнәгать эшчеләрен «капитализмны күмүчеләр» дип атый. 56918 Маркс тасвирлаганча, капитализмның төп билгеләре – сәнәгатьнең үсеше һәм сәнәгать җитештерү коралларына хосусый милек. 56919 Маркс үзенең барлык көчен икътисади теорияне эшкәртүгә юнәлдерсә, Энгельс исә үз хезмәтенең үзәк предметы итеп фәлсәфә тематикасын сайлый. 56920 Маркс үзенең яшьтәшләре белән бергә Һегель фәлсәфәсе белән дә тирәнтен таныша, аның хезмәтләрендәге революцион «орлыкларны» үзләштерергә омтыла. 56921 Маркхэм ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 71,8 километр озынлыкта булган кратеры. 56922 Мармаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 56923 Мармыжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56924 Мармылево — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 56925 Марнадагы сугыш Марнадагы сугыш Бу хәл Франциядәге сугыш операциясе барышына да йогынты ясый. 56926 Марокко бәйсезлеге игълан ителгәч, гаиләсе белән Франциягә күчә. 56927 Марокко исә Көнбатыш Сахрага карата амбицияларыннан баш тартмый. 56928 Марокко парламентлы конституцион монархия, парламент дәүләт тарафыннан сайлана. 56929 Маромица ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 56930 Марре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 56931 Марс — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 56932 Марс — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 56933 Марс белән Йосыф - абыйлы-энеле скрипкачылар. 56934 Марс Борынгы Римның сугыш аллаһы хөрмәтенә аталган. 56935 Марс ГЫЙЛӘҖЕВ, Иске Камышлы мәктәбенең тарих укытучысы. 56936 Марсель Галиев шигърият һәм проза жанрында иҗат итә. 56937 Марсельгә 3—4 яшь булганда аның әтисе Хәернас ялган донос буенча репрессиягә дучар була. 56938 МАРСЕЛЬЕЗА (беренче куплеты) Әйдәгез, Ил-Ватан уллары, Данлы көннәр якынлашты, Безгә каршы явыз тирания Канлы байракларын асты, Канлы байракларын асты! 56939 Марсель Әхмәтҗанов — әдәбият галиме, археограф, текстолог, филология фәннәре докторы. 100 дән артык гыйльми һәм гыйльми-популяр хезмәт авторы. 56940 Марсель Әхмәтҗанов фикере буенча Тинсупин фамилиясе Дин-Суфи исеменнән барлыкка килгән. 56941 Марсель Әхмәтҗанов хезмәтендә «Расмөхәммәт шәҗәрәсе» тикшерелә. 56942 Марсель Зарипов — әдәбиятка зур тормыш тәҗрибәсе туплап, журналистлык эше аша килгән язучыларның берсе. 56943 Марсельлеләр үзләренең 1899 елда оешкан футбол командалары белән бик тә горурланалар. 56944 Марсель Таһиров (Марсель Шәрифҗан улы Таһиров) – авыл хуҗалыгы белгече, Татарстан авыл хуҗалыгы фәнни-тикшеренү институты директоры ( 2006 ), «Нива Татарстана» журналы баш мөхәррире, авыл хуҗалыгы фәннәре докторы. 56945 Марсель Харис улы Зарипов — татар язучысы, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты. 56946 Марсель Шәйнур улы Сәлимов 1949 елның 3 гыйнварында Башкортстан АССР Борай районының Сәет-Көрҗә авылында туган. 56947 Марсель шәһәреннән килгән ирекле хәрбиләр батальоны аны, Парижны азат иткәч, шәһәр урамнарында җырлап бара. 56948 Марс Әминов 1973 елда вафат булды. 56949 Марс Макаров (Марс Андрей улы Макаров) — композитор һəм виртуоз музыкант (баян). 56950 Марс массасы Җир массаның 10,7% тәшкил итә, зурлык буенча Кояш системасының җиденче планетасы. 56951 Марста 500 тапкыр җирнекенә азрак зәгыйфь магнит кыры бар. 56952 Марста Җирдә кебек поляр боз бүрекләре бар. 56953 Марс үзенең тартылышы белән Фобосның хәрәкәтене акрынайта; бу киләчләктә аның Марс өслегенә төшүенә китерәчәк. 56954 Марс һәм аның иярченнәре (күләме һәм ераклыклары саклаган) Һәр ике иярчен үз күчәләре һәм Марс тирәсендә бер периодта әйләнәләр, шуңа күрә алар планетага һәрвакыт бер яклары белән карыйлар. 56955 Марс һәм Юпитер арасындагы астероидлар поясы составы буенча җирсыман планеталарга охшаш, чөнки силикатлардан һәм металлардан тора. 56956 Марс Шабаев 1933 елның 14 июлендә Татарстанның Минзәлә районы Югары Тәкермән авылында укытучы гаиләсендә туган. 56957 Марс Шабаевның шигырьләре көндәлек матбугатта 1952 елдан күренә башлый. 56958 Март * 10 март — Равил Фәхретдинов (76), мәшһүр татар тарихчысы-галиме, археолог, академик һәм язучы. 56959 Март аеннан Совет төзелеше буенча укырга җибәрелә, укып кайтканнан соң Район Советына инструктор итеп алына. 56960 Март-апрельдә су температурасы 3-6 °C булганда уылдык чәчә. 56961 Марта — Русия территориясеннән ага торган елга. 56962 Март ахыры — апрельдә парлашу чорында үзенчәлекле тавышлары ишетелә. 56963 Март ахырында — апрельдә уяналар. 56964 Мартемьяновская — Русия территориясеннән ага торган елга. 56965 Мартеница курчаклары Изге Дэвид көне парады, Кардифф, 2008. 56966 Мартин Хайдеггер фундаменталь онтологиясендә яшәеш - асылдан аермалы буларак, бар булган әйбер дигән төшенчәгә туры килә. 56967 Март Татарстан делегациясенең Кырымга бару уңае белән ясалган карикатура * 1 март — Русия парламентының «кесә» Югары палатасы — «Федерация шурасы», В. Путинга Украинага гаскәрләр кертергә «рөхсәт бирде». 56968 Мартынова Поляна ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 56969 Мартынова ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 56970 Мартыновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56971 Мартыново — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 56972 Мартыново ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 56973 Мартынчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 56974 Мартышачий — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 56975 Мартьяновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 56976 Мартьяново ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 56977 Маруся ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,3 километр озынлыкта булган кратеры. 56978 Маручак — Русия территориясеннән ага торган елга. 56979 Марушью — Русия территориясеннән ага торган елга. 56980 Марфа — Күнгәк ( Төй бас.) елгасы кушылдыгы. 56981 Марчас — Русия территориясеннән ага торган елга. 56982 Марчата ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 56983 Марчелло буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 2 километр озынлыкта булган буразнасы. 56984 Маршал инде сызыктан ыргытып маташмый, чина казыгы янына килеп, чинаны таягы белән сугып кына очыра. 56985 Маршал Лүкнер (Lukner) җитәкчелегендәге һәм Рейн елгасы буенда тупланган армия хәлиткеч бәрелешкә әзерләнә. 56986 Маршалл Утраулары, рәсми атамасы Маршалл Утраулары Җөмһүрияте (Маршалл телендә:Aolepān Aorōkin M̧ajeļ) Тын Океанда экватор янында Халыкара Дата Сызыгыннан бераз көнбатышкарак урнашкан утрау дәүләт. 56987 Маршал Пилсудский рәсми рәвештә татарларга хөрмәт тапшырган. 56988 Марш ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 47,7 километр озынлыкта булган кратеры. 56989 Марш сәяси җитәкченең күңеленә хуш килгән, Ву Куи аны кичекмәстән матбугатка чыгарып илгә таратырга боерык биргән. 56990 Марьевка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 56991 Марьино авыл советына карый. 56992 Марьино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 56993 Марьино — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 56994 Марьины ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 56995 Марьяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 56996 Марьяновка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 56997 Марьяновка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 56998 Марья-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 56999 Масаловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57000 Масаль — Йөрүзән елгасы кушылдыгы. 57001 Маскага — Русия территориясеннән ага торган елга. 57002 Маскайка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 57003 Маскары, Мәчкәрә — Русия территориясеннән ага торган елга. 57004 Маска-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 57005 Маска-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 57006 Масленики ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 57007 Масленки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 57008 Масленская ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 57009 Маслова Дуброва ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 57010 Маслова ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 57011 Масловы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 57012 Масль-Вын-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 57013 Масляха — Русия территориясеннән ага торган елга. 57014 «Массалы сатлык» һәм «дошманга ярдәм итү» өчен якынча 200 мең кеше бер тәүлек өчендә Кырымдан куылалар. 57015 Масса мәсъәләсе Калибрлау инвариантлыгы кирәклеге сәбәпле калибрлау бозоннары математик тигезләмәләрдә массасыз булып тасвирлана. 57016 Массасы 10-15 килограммга тигез иде, тешләре зур түгел, әмма үткен булган. 57017 Массасыз векторлы калибрлау бозоннары - глюон һәм фотон кебек полярлашуның ике халәтенә генә ия, чөнки калибрлау инвариантлыгы аркылы полярлашуны таләп итә. 57018 Массачыл каршылык чараларыннан соң ул вазифасыннан китәргә мәҗбүр була. 57019 Массивның ике ягында да эре курортлар урнашкан: француз ягыннан Шамони, итальян ягында исә Курмайор. 57020 Массив объект тирәсендә ерактагы чыганакның яктылыгы тайпылуы. 57021 Массив эшкәрткече яки вектор эшкәрткеченең күп параллель исәпләү элементы бар, ул җайланмаларның берсе дә “үзәк” түгел. 57022 МАССОЛИТ – Михаил Булгаковның « Мастер һәм Маргарита » романындагы уйлап табылган әдәби берләшмә. 57023 Массонлык хәрәкәте әгъзасы. 57024 «Мастер Алгус» (яки Аргус) урта гасыр әдәбиятында исәпләү сәнгатенең йөзе булган. 57025 Мастер белән күпсанлы сөйләшүләрдән соң ул шигырь баш тартырга карар карар кыла. 57026 Мастер (Оста) - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында әдәби персонаж. 57027 Мастер романын яндырырга уйлагач, ул әсәрнең берничә битен генә саклап кала ала. 57028 Мастер үзе Иван Бездомныйга Алоизий турында сөйли. 57029 "Мастер һәм Маргарита" - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романының 1994 елда режиссёр Юрий Кара тарафыннан төшерелгән экранизациясе. 57030 Мастодонзавр - эре метрлы башсөякле амфибия ул. 57031 Масштабы ягыннан ул 1937-1938 еллардагы вандализмны да арттырып җибәрә. 57032 Матанский Кордон ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 57033 Матбугат 1931 елдан бирле татарча Игенче http://igenche. 57034 Матбугат 1932 елдан башлап татар телендә чыгучы « Стәрлебаш чишмәләре » газетасы – бай тарихлы, данлы матбугат басмасы. 57035 Матбугат 1935 елдан бирле татар һәм рус телләрендә « Ярмәкәй яңалыклары » / «Ермекеевские новости» дип аталган район газетасы чыгарыла. 57036 Матбугат 1935 елның февраленнән район гәҗите чыга. 57037 Матбугат 1990 еллардан бирле татар матбугаты да шактый баеды. 57038 Матбугат Баймак районы hәм шәһәренең иҗтимагый-сәяси гәзите "Сакмар". 57039 Матбугат Бардада “Таң” газетасының редакциясе урнашкан, русчага дубляж формасында “Рассвет” газетасы чыгарыла. 57040 Матбугат «Безнең Кыйгы» атнага 2 тапкыр чыга торган гәзит. 1930 елны «Колхоз көче» исеме белән башкортча чыга башлый. 57041 Матбугат битләрендә актив чыгыш ясау белән бергә, 1950 елда аның "Язгы ташкыннар" исемле беренче җыентыгы дөнья күрә. 57042 Матбугат «За коммунизм» («Коммунизм өчен») – Олы Теләк районында атнага 3 тапкыр русча чыгып килгән иҗтимагый - сәяси басма. 57043 Матбугат йорты — Казан үзәгендә урнашкан эре бина, шәһәрнең истәлекле урыннарының берсе. 57044 Матбугатның чын җитәкчесе һәм рухландыручысы булган Г. Исхакыйга исә бу вакытта полициядән качып яшәргә туры килә. 57045 Матбугат өлкәсендәге казанышлары өчен Фәния Гайнанова СССР Министрлар Шурасы каршындагы Матбугат комитетының «Матбугат отличнигы» ( 1967 ) дигән значок һәм Татарстан АССР Югары Шурасы Президиумының Почет грамотасы ( 1957 ) белән бүләкләнде. 57046 Матбугат өлкәсендәге хезмәтләре өчен Яхъя Халитов 1980 елда Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре дигән мактаулы исемгә лаек булды. 57047 Матбугат органнары илнең төрле почмакла­рыннан килгән кайгы телеграммалары белән күмелә. 57048 Матбугат Район газетасы 1935 елда «Кызыл Кама» исеме белән татар телендә чыга башлый. 57049 Матбугат Районда башкорт телендә «Табын» гәзите белән рус телендә «Звезда» чыгарыла. 57050 Матбугатта аның әсәрләре 70нче еллар башында күренә башлый. 57051 Матбугатта басылган « Рамазан » шигыре ( 1914 ), «Яңа бәхет» повесте ( 1915 ), «Агуланган тормыш» ( 1916 ) драмасында да әлеге темалар чагылыш тапкан. 57052 Матбугатта беренче шигыре 1932 елда Башкортстан республика органы «Коммуна» (хәзерге «Кызыл таң» ) газетасында басыла, ә «Юл буйлап» исемле тәүге шигъри китабы 1939 елда Казанда дөнья күрә. 57053 Матбугатта әдәбият-тәнкыйть мәкаләләре белән дә чыгышлар ясый. 57054 Матбугатта иң беренче булып унөч яшендә язылган «Бәхет» шигыре ( 1919 ) басыла. 57055 Матвеевка (Зур Матвеевка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 57056 Матвеевка ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 57057 Матвеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57058 Матвеевка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 57059 Матвеево ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 57060 Матвеевская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 57061 Матвеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 57062 Матвея — Русия территориясеннән ага торган елга. 57063 Матвинур ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 57064 Матдә алышынуы организм күзәнәкләре һәм составының даимилеге кан әйләнеше ярдәмендә тәэмин ителүче күзәнәкара сыекча арасында урын ала. 57065 Матдәләрнең атом-молекуляр төзелеше хакындагы төшенчәләрне эшкәрткән, химик реакцияләрдә массаның сакланыш канунын тапкан (1756), корпускуляр (атом-молекуляр) тәгълиматы нигезләрен тәкъдим иткән (1741 — 50). 57066 Матдәнең барлык төре барлыкка килүен Дидро матдәгә хас хәрәкәттән күрә: ул бертуктаусыз матдәнең массасын катнаштыра. 57067 Матдәнең зур өлеше алты лептон белән алты кварк берләшүе нәтиҗәсендә барлыкка килә. 57068 Матдәнең кысылуы һәм катламнарның үзара ышкылуы нәтиҗәсендә чыгарылган җылылык аккрецион дискны җылыта. 57069 Матдә һәм антиматдә тәэсир итешкәндә аннигилләнә, шул процесста югары энергияле фотоннар яки кисәкчек-антикисәкчек парлары барлыкка килә. 57070 Матди авырлыкларга карамастан әнисе аны башлангыч мәктәпкә бирә. 57071 Матди дөнья вакыт ягыннан чиксез, ә менә аның галәми сузулык ягын алганда, ул чикле. 57072 Матди культураның югарылыгы рухи мәдәниятнең дә үсешенә ярдәм иткән. 57073 Матди кыенлыкларга күрә 1905 елда Рәсәйгә әйләнеп кайта. 57074 Матди логарифм Матди санның логарифмын булганда билгеләргә була. 57075 Матди хасиятләр Каллисто Кояш системасының иң зур кратерланган җисемнәреннән берсе. 57076 « Математика » белгечлеге буенча Таҗик дәүләт университетының механика-математика факультетын ( 1969 ), ««Нефть һәм газ ятмаларын табу һәм файдалану»» белгечлеге буенча Уфа нефть институты аспирантурасын ( 1974 ) тәмамлаган. 57077 «Математика» белгечлеге буенча уку йортын тәмамлагач, БР статистика идарәсендә икътисадчы булып эшләгән. 57078 Математикага кертеме 1616 елда ул Эдинбургта Джон Непер белән күрешә. 57079 Математикада * 101 — өч урынлы так сан. 57080 Математикада * 105 — өч урынлы так сан. 57081 Математикада * 107 — өч урынлы так сан. 57082 Математикада * 108 — өч урынлы җөп сан. 57083 Математикада * 109 — өч урынлы так сан. 57084 Математикада * 110 — өч урынлы җөп сан. 57085 Математикада * 112 — өч урынлы җөп сан. 57086 Математикада * 113 — өч урынлы так сан. 57087 Математикада * 114 — өч урынлы җөп сан. 57088 Математикада * 117 — өч урынлы так сан. 57089 Математикада * 119 — өч урынлы так сан. 57090 Математикада * 120 — өч урынлы җөп сан. 57091 Математикада * 121 — өч урынлы так сан. 57092 Математикада * 123 — өч урынлы так сан. 57093 Математикада * 124 — өч урынлы җөп сан. 57094 Математикада * 125 — өч урынлы так сан. 57095 Математикада * 126 — өч урынлы җөп сан. 57096 Математикада * 127 — өч урынлы так сан. 57097 Математикада * 132 — өч урынлы җөп сан. 57098 Математикада * 133 — өч урынлы так сан. 57099 Математикада * 135 — өч урынлы так сан. 57100 Математикада * 136 — өч урынлы җөп сан. 57101 Математикада * 137 — өч урынлы так сан. 57102 Математикада * 138 — өч урынлы җөп сан. 57103 Математикада * 139 — өч урынлы так сан. 57104 Математикада * 143 — өч урынлы так сан. 57105 Математикада * 145 — өч урынлы так сан. 57106 Математикада * 147 — өч урынлы так сан. 57107 Математикада * 148 — өч урынлы җөп сан. 57108 Математикада * 149 — өч урынлы так сан. 57109 Математикада * 151 — өч урынлы так сан. 57110 Математикада * 152 — өч урынлы җөп сан. 57111 Математикада * 153 — өч урынлы так сан. 57112 Математикада * 154 — өч урынлы җөп сан. 57113 Математикада * 155 — өч урынлы так сан. 57114 Математикада * 156 — өч урынлы җөп сан. 57115 Математикада * 157 — өч урынлы так сан. 57116 Математикада * 158 — өч урынлы җөп сан. 57117 Математикада * 159 — өч урынлы так сан. 57118 Математикада * 163 — өч урынлы так сан. 57119 Математикада * 164 — өч урынлы җөп сан. 57120 Математикада * 165 — өч урынлы так сан. 57121 Математикада * 168 — өч урынлы җөп сан. 57122 Математикада * 171 — өч урынлы так сан. 57123 Математикада * 172 — өч урынлы җөп сан. 57124 Математикада * 180 — өч урынлы җөп сан. 57125 Математикада * 182 — өч урынлы җөп сан. 57126 Математикада * 183 — өч урынлы так сан. 57127 Математикада * 184 — өч урынлы җөп сан. 57128 Математикада * 185 — өч урынлы так сан. 57129 Математикада * 187 — өч урынлы так сан. 57130 Математикада * 190 — өч урынлы җөп сан. 57131 Математикада * 192 — өч урынлы җөп сан. 57132 Математикада * 193 — өч урынлы так сан. 57133 Математикада * 196 — өч урынлы җөп сан. 57134 Математикада * 197 — өч урынлы так сан. 57135 Математикада * 200 — өч урынлы җөп сан. 57136 Математикада * 202 — өч урынлы җөп сан. 57137 Математикада * 203 — өч урынлы так сан. 57138 Математикада * 204 — өч урынлы җөп сан. 57139 Математикада * 206 — өч урынлы җөп сан. 57140 Математикада * 208 — өч урынлы җөп сан. 57141 Математикада * 212 — өч урынлы җөп сан. 57142 Математикада * 214 — өч урынлы җөп сан. 57143 Математикада * 219 — өч урынлы так сан. 57144 Математикада * 220 — өч урынлы җөп сан. 57145 Математикада * 221 — өч урынлы так сан. 57146 Математикада * 225 — өч урынлы так сан. 57147 Математикада * 229 — өч урынлы так сан. 57148 Математикада * 232 — өч урынлы җөп сан. 57149 Математикада * 233 — өч урынлы так сан. 57150 Математикада * 234 — өч урынлы җөп сан. 57151 Математикада * 236 — өч урынлы җөп сан. 57152 Математикада * 239 — өч урынлы так сан. 57153 Математикада * 240 — өч урынлы җөп сан. 57154 Математикада * 241 — өч урынлы так сан. 57155 Математикада * 242 — өч урынлы җөп сан. 57156 Математикада * 243 — өч урынлы так сан. 57157 Математикада * 245 — өч урынлы так сан. 57158 Математикада * 246 — өч урынлы җөп сан. 57159 Математикада * 248 — өч урынлы җөп сан. 57160 Математикада * 252 — өч урынлы җөп сан. 57161 Математикада * 253 — өч урынлы так сан. 57162 Математикада * 256 — өч урынлы җөп сан. 57163 Математикада * 258 — өч урынлы җөп сан. 57164 Математикада * 263 — өч урынлы так сан. 57165 Математикада * 264 — өч урынлы җөп сан. 57166 Математикада * 267 — өч урынлы так сан. 57167 Математикада * 270 — өч урынлы җөп сан. 57168 Математикада * 272 — өч урынлы җөп сан. 57169 Математикада * 273 — өч урынлы так сан. 57170 Математикада * 274 — өч урынлы җөп сан. 57171 Математикада * 275 — өч урынлы так сан. 57172 Математикада * 277 — өч урынлы так сан. 57173 Математикада * 278 — өч урынлы җөп сан. 57174 Математикада * 279 — өч урынлы так сан. 57175 Математикада * 280 — өч урынлы җөп сан. 57176 Математикада * 282 — өч урынлы җөп сан. 57177 Математикада * 283 — өч урынлы так сан. 57178 Математикада * 285 — өч урынлы так сан. 57179 Математикада * 287 — өч урынлы так сан. 57180 Математикада * 288 — өч урынлы җөп сан. 57181 Математикада * 290 — өч урынлы җөп сан. 57182 Математикада * 294 — өч урынлы җөп сан. 57183 Математикада * 296 — өч урынлы җөп сан. 57184 Математикада * 299 — өч урынлы так сан. 57185 Математикада * 300 — өч урынлы җөп сан. 57186 Математикада * 301 — өч урынлы так сан. 57187 Математикада * 302 — өч урынлы җөп сан. 57188 Математикада * 304 — өч урынлы җөп сан. 57189 Математикада * 305 — өч урынлы так сан. 57190 Математикада * 307 — өч урынлы так сан. 57191 Математикада * 311 — өч урынлы так сан. 57192 Математикада * 312 — өч урынлы җөп сан. 57193 Математикада * 314 — өч урынлы җөп сан. 57194 Математикада * 316 — өч урынлы җөп сан. 57195 Математикада * 319 — өч урынлы так сан. 57196 Математикада * 321 — өч урынлы так сан. 57197 Математикада * 324 — өч урынлы җөп сан. 57198 Математикада * 325 — өч урынлы так сан. 57199 Математикада * 327 — өч урынлы так сан. 57200 Математикада * 328 — өч урынлы җөп сан. 57201 Математикада * 329 — өч урынлы так сан. 57202 Математикада * 330 — өч урынлы җөп сан. 57203 Математикада * 332 — өч урынлы җөп сан. 57204 Математикада * 333 — өч урынлы так сан. 57205 Математикада * 335 — өч урынлы так сан. 57206 Математикада * 336 — өч урынлы җөп сан. 57207 Математикада * 338 — өч урынлы җөп сан. 57208 Математикада * 339 — өч урынлы так сан. 57209 Математикада * 342 — өч урынлы җөп сан. 57210 Математикада * 346 — өч урынлы җөп сан. 57211 Математикада * 348 — өч урынлы җөп сан. 57212 Математикада * 351 — өч урынлы так сан. 57213 Математикада * 352 — өч урынлы җөп сан. 57214 Математикада * 353 — өч урынлы так сан. 57215 Математикада * 354 — өч урынлы җөп сан. 57216 Математикада * 356 — өч урынлы җөп сан. 57217 Математикада * 358 — өч урынлы җөп сан. 57218 Математикада * 361 — өч урынлы так сан. 57219 Математикада * 363 — өч урынлы так сан. 57220 Математикада * 366 — өч урынлы җөп сан. 57221 Математикада * 367 — өч урынлы так сан. 57222 Математикада * 368 — өч урынлы җөп сан. 57223 Математикада * 369 — өч урынлы так сан. 57224 Математикада * 370 — өч урынлы җөп сан. 57225 Математикада * 375 — өч урынлы так сан. 57226 Математикада * 376 — өч урынлы җөп сан. 57227 Математикада * 377 — өч урынлы так сан. 57228 Математикада * 382 — өч урынлы җөп сан. 57229 Математикада * 385 — өч урынлы так сан. 57230 Математикада * 388 — өч урынлы җөп сан. 57231 Математикада * 390 — өч урынлы җөп сан. 57232 Математикада * 393 — өч урынлы так сан. 57233 Математикада * 394 — өч урынлы җөп сан. 57234 Математикада * 396 — өч урынлы җөп сан. 57235 Математикада * 398 — өч урынлы җөп сан. 57236 Математикада * 399 — өч урынлы так сан. 57237 Математикада * 403 — өч урынлы так сан. 57238 Математикада * 404 — өч урынлы җөп сан. 57239 Математикада * 409 — өч урынлы так сан. 57240 Математикада * 410 — өч урынлы җөп сан. 57241 Математикада * 413 — өч урынлы так сан. 57242 Математикада * 414 — өч урынлы җөп сан. 57243 Математикада * 415 — өч урынлы так сан. 57244 Математикада * 417 — өч урынлы так сан. 57245 Математикада * 420 — өч урынлы җөп сан. 57246 Математикада * 421 — өч урынлы так сан. 57247 Математикада * 424 — өч урынлы җөп сан. 57248 Математикада * 425 — өч урынлы так сан. 57249 Математикада * 426 — өч урынлы җөп сан. 57250 Математикада * 428 — өч урынлы җөп сан. 57251 Математикада * 429 — өч урынлы так сан. 57252 Математикада * 431 — өч урынлы так сан. 57253 Математикада * 432 — өч урынлы җөп сан. 57254 Математикада * 434 — өч урынлы җөп сан. 57255 Математикада * 436 — өч урынлы җөп сан. 57256 Математикада * 441 — өч урынлы так сан. 57257 Математикада * 442 — өч урынлы җөп сан. 57258 Математикада * 445 — өч урынлы так сан. 57259 Математикада * 447 — өч урынлы так сан. 57260 Математикада * 448 — өч урынлы җөп сан. 57261 Математикада * 450 — өч урынлы җөп сан. 57262 Математикада * 453 — өч урынлы так сан. 57263 Математикада * 454 — өч урынлы җөп сан. 57264 Математикада * 456 — өч урынлы җөп сан. 57265 Математикада * 458 — өч урынлы җөп сан. 57266 Математикада * 460 — өч урынлы җөп сан. 57267 Математикада * 461 — өч урынлы так сан. 57268 Математикада * 463 — өч урынлы так сан. 57269 Математикада * 465 — өч урынлы так сан. 57270 Математикада * 466 — өч урынлы җөп сан. 57271 Математикада * 469 — өч урынлы так сан. 57272 Математикада * 471 — өч урынлы так сан. 57273 Математикада * 477 — өч урынлы так сан. 57274 Математикада * 478 — өч урынлы җөп сан. 57275 Математикада * 479 — өч урынлы так сан. 57276 Математикада * 480 — өч урынлы җөп сан. 57277 Математикада * 488 — өч урынлы җөп сан. 57278 Математикада * 490 — өч урынлы җөп сан. 57279 Математикада * 492 — өч урынлы җөп сан. 57280 Математикада * 493 — өч урынлы так сан. 57281 Математикада * 495 — өч урынлы так сан. 57282 Математикада * 500 — өч урынлы җөп сан. 57283 Математикада * 501 — өч урынлы так сан. 57284 Математикада * 502 — өч урынлы җөп сан. 57285 Математикада * 503 — өч урынлы так сан. 57286 Математикада * 504 — өч урынлы җөп сан. 57287 Математикада * 506 — өч урынлы җөп сан. 57288 Математикада * 510 — өч урынлы җөп сан. 57289 Математикада * 512 — өч урынлы җөп сан. 57290 Математикада * 513 — өч урынлы так сан. 57291 Математикада * 515 — өч урынлы так сан. 57292 Математикада * 516 — өч урынлы җөп сан. 57293 Математикада * 517 — өч урынлы так сан. 57294 Математикада * 518 — өч урынлы җөп сан. 57295 Математикада * 519 — өч урынлы так сан. 57296 Математикада * 523 — өч урынлы так сан. 57297 Математикада * 530 — өч урынлы җөп сан. 57298 Математикада * 533 — өч урынлы так сан. 57299 Математикада * 534 — өч урынлы җөп сан. 57300 Математикада * 536 — өч урынлы җөп сан. 57301 Математикада * 537 — өч урынлы так сан. 57302 Математикада * 538 — өч урынлы җөп сан. 57303 Математикада * 543 — өч урынлы так сан. 57304 Математикада * 544 — өч урынлы җөп сан. 57305 Математикада * 545 — өч урынлы так сан. 57306 Математикада * 547 — өч урынлы так сан. 57307 Математикада * 548 — өч урынлы җөп сан. 57308 Математикада * 549 — өч урынлы так сан. 57309 Математикада * 550 — өч урынлы җөп сан. 57310 Математикада * 552 — өч урынлы җөп сан. 57311 Математикада * 554 — өч урынлы җөп сан. 57312 Математикада * 556 — өч урынлы җөп сан. 57313 Математикада * 558 — өч урынлы җөп сан. 57314 Математикада * 561 — өч урынлы так сан. 57315 Математикада * 562 — өч урынлы җөп сан. 57316 Математикада * 563 — өч урынлы так сан. 57317 Математикада * 564 — өч урынлы җөп сан. 57318 Математикада * 569 — өч урынлы так сан. 57319 Математикада * 571 — өч урынлы так сан. 57320 Математикада * 573 — өч урынлы так сан. 57321 Математикада * 576 — өч урынлы җөп сан. 57322 Математикада * 577 — өч урынлы так сан. 57323 Математикада * 578 — өч урынлы җөп сан. 57324 Математикада * 581 — өч урынлы так сан. 57325 Математикада * 583 — өч урынлы так сан. 57326 Математикада * 588 — өч урынлы җөп сан. 57327 Математикада * 589 — өч урынлы так сан. 57328 Математикада * 590 — өч урынлы җөп сан. 57329 Математикада * 591 — өч урынлы так сан. 57330 Математикада * 592 — өч урынлы җөп сан. 57331 Математикада * 593 — өч урынлы так сан. 57332 Математикада * 594 — өч урынлы җөп сан. 57333 Математикада * 603 — өч урынлы так сан. 57334 Математикада * 606 — өч урынлы җөп сан. 57335 Математикада * 607 — өч урынлы так сан. 57336 Математикада * 608 — өч урынлы җөп сан. 57337 Математикада * 609 — өч урынлы так сан. 57338 Математикада * 614 — өч урынлы җөп сан. 57339 Математикада * 616 — өч урынлы җөп сан. 57340 Математикада * 618 — өч урынлы җөп сан. 57341 Математикада * 619 — өч урынлы так сан. 57342 Математикада * 621 — өч урынлы так сан. 57343 Математикада * 625 — өч урынлы так сан. 57344 Математикада * 626 — өч урынлы җөп сан. 57345 Математикада * 627 — өч урынлы так сан. 57346 Математикада * 628 — өч урынлы җөп сан. 57347 Математикада * 631 — өч урынлы так сан. 57348 Математикада * 632 — өч урынлы җөп сан. 57349 Математикада * 635 — өч урынлы так сан. 57350 Математикада * 636 — өч урынлы җөп сан. 57351 Математикада * 639 — өч урынлы так сан. 57352 Математикада * 641 — өч урынлы так сан. 57353 Математикада * 643 — өч урынлы так сан. 57354 Математикада * 644 — өч урынлы җөп сан. 57355 Математикада * 645 — өч урынлы так сан. 57356 Математикада * 646 — өч урынлы җөп сан. 57357 Математикада * 647 — өч урынлы так сан. 57358 Математикада * 653 — өч урынлы так сан. 57359 Математикада * 654 — өч урынлы җөп сан. 57360 Математикада * 656 — өч урынлы җөп сан. 57361 Математикада * 660 — өч урынлы җөп сан. 57362 Математикада * 661 — өч урынлы так сан. 57363 Математикада * 664 — өч урынлы җөп сан. 57364 Математикада * 665 — өч урынлы так сан. 57365 Математикада * 667 — өч урынлы так сан. 57366 Математикада * 668 — өч урынлы җөп сан. 57367 Математикада * 669 — өч урынлы так сан. 57368 Математикада * 671 — өч урынлы так сан. 57369 Математикада * 674 — өч урынлы җөп сан. 57370 Математикада * 676 — өч урынлы җөп сан. 57371 Математикада * 677 — өч урынлы так сан. 57372 Математикада * 680 — өч урынлы җөп сан. 57373 Математикада * 683 — өч урынлы так сан. 57374 Математикада * 686 — өч урынлы җөп сан. 57375 Математикада * 687 — өч урынлы так сан. 57376 Математикада * 688 — өч урынлы җөп сан. 57377 Математикада * 689 — өч урынлы так сан. 57378 Математикада * 690 — өч урынлы җөп сан. 57379 Математикада * 692 — өч урынлы җөп сан. 57380 Математикада * 694 — өч урынлы җөп сан. 57381 Математикада * 695 — өч урынлы так сан. 57382 Математикада * 699 — өч урынлы так сан. 57383 Математикада * 701 — өч урынлы так сан. 57384 Математикада * 703 — өч урынлы так сан. 57385 Математикада * 704 — өч урынлы җөп сан. 57386 Математикада * 707 — өч урынлы так сан. 57387 Математикада * 709 — өч урынлы так сан. 57388 Математикада * 710 — өч урынлы җөп сан. 57389 Математикада * 711 — өч урынлы так сан. 57390 Математикада * 712 — өч урынлы җөп сан. 57391 Математикада * 720 — өч урынлы җөп сан. 57392 Математикада * 724 — өч урынлы җөп сан. 57393 Математикада * 726 — өч урынлы җөп сан. 57394 Математикада * 727 — өч урынлы так сан. 57395 Математикада * 730 — өч урынлы җөп сан. 57396 Математикада * 731 — өч урынлы так сан. 57397 Математикада * 734 — өч урынлы җөп сан. 57398 Математикада * 736 — өч урынлы җөп сан. 57399 Математикада * 738 — өч урынлы җөп сан. 57400 Математикада * 740 — өч урынлы җөп сан. 57401 Математикада * 741 — өч урынлы так сан. 57402 Математикада * 742 — өч урынлы җөп сан. 57403 Математикада * 744 — өч урынлы җөп сан. 57404 Математикада * 745 — өч урынлы так сан. 57405 Математикада * 749 — өч урынлы так сан. 57406 Математикада * 750 — өч урынлы җөп сан. 57407 Математикада * 752 — өч урынлы җөп сан. 57408 Математикада * 753 — өч урынлы так сан. 57409 Математикада * 754 — өч урынлы җөп сан. 57410 Математикада * 755 — өч урынлы так сан. 57411 Математикада * 761 — өч урынлы так сан. 57412 Математикада * 762 — өч урынлы җөп сан. 57413 Математикада * 763 — өч урынлы так сан. 57414 Математикада * 764 — өч урынлы җөп сан. 57415 Математикада * 765 — өч урынлы так сан. 57416 Математикада * 767 — өч урынлы так сан. 57417 Математикада * 769 — өч урынлы так сан. 57418 Математикада * 776 — өч урынлы җөп сан. 57419 Математикада * 777 — өч урынлы так сан. 57420 Математикада * 779 — өч урынлы так сан. 57421 Математикада * 780 — өч урынлы җөп сан. 57422 Математикада * 781 — өч урынлы так сан. 57423 Математикада * 785 — өч урынлы так сан. 57424 Математикада * 790 — өч урынлы җөп сан. 57425 Математикада * 792 — өч урынлы җөп сан. 57426 Математикада * 793 — өч урынлы так сан. 57427 Математикада * 794 — өч урынлы җөп сан. 57428 Математикада * 796 — өч урынлы җөп сан. 57429 Математикада * 799 — өч урынлы так сан. 57430 Математикада * 801 — өч урынлы так сан. 57431 Математикада * 802 — өч урынлы җөп сан. 57432 Математикада * 804 — өч урынлы җөп сан. 57433 Математикада * 805 — өч урынлы так сан. 57434 Математикада * 807 — өч урынлы так сан. 57435 Математикада * 810 — өч урынлы җөп сан. 57436 Математикада * 812 — өч урынлы җөп сан. 57437 Математикада * 814 — өч урынлы җөп сан. 57438 Математикада * 815 — өч урынлы так сан. 57439 Математикада * 816 — өч урынлы җөп сан. 57440 Математикада * 817 — өч урынлы так сан. 57441 Математикада * 818 — өч урынлы җөп сан. 57442 Математикада * 819 — өч урынлы так сан. 57443 Математикада * 823 — өч урынлы так сан. 57444 Математикада * 824 — өч урынлы җөп сан. 57445 Математикада * 825 — өч урынлы так сан. 57446 Математикада * 829 — өч урынлы так сан. 57447 Математикада * 830 — өч урынлы җөп сан. 57448 Математикада * 832 — өч урынлы җөп сан. 57449 Математикада * 834 — өч урынлы җөп сан. 57450 Математикада * 835 — өч урынлы так сан. 57451 Математикада * 836 — өч урынлы җөп сан. 57452 Математикада * 839 — өч урынлы так сан. 57453 Математикада * 842 — өч урынлы җөп сан. 57454 Математикада * 843 — өч урынлы так сан. 57455 Математикада * 844 — өч урынлы җөп сан. 57456 Математикада * 846 — өч урынлы җөп сан. 57457 Математикада * 848 — өч урынлы җөп сан. 57458 Математикада * 849 — өч урынлы так сан. 57459 Математикада * 851 — өч урынлы так сан. 57460 Математикада * 854 — өч урынлы җөп сан. 57461 Математикада * 856 — өч урынлы җөп сан. 57462 Математикада * 860 — өч урынлы җөп сан. 57463 Математикада * 862 — өч урынлы җөп сан. 57464 Математикада * 865 — өч урынлы так сан. 57465 Математикада * 869 — өч урынлы так сан. 57466 Математикада * 870 — өч урынлы җөп сан. 57467 Математикада * 876 — өч урынлы җөп сан. 57468 Математикада * 877 — өч урынлы так сан. 57469 Математикада * 879 — өч урынлы так сан. 57470 Математикада * 881 — өч урынлы так сан. 57471 Математикада * 885 — өч урынлы так сан. 57472 Математикада * 887 — өч урынлы так сан. 57473 Математикада * 892 — өч урынлы җөп сан. 57474 Математикада * 893 — өч урынлы так сан. 57475 Математикада * 895 — өч урынлы так сан. 57476 Математикада * 898 — өч урынлы җөп сан. 57477 Математикада * 899 — өч урынлы так сан. 57478 Математикада * 903 — өч урынлы так сан. 57479 Математикада * 904 — өч урынлы җөп сан. 57480 Математикада * 909 — өч урынлы так сан. 57481 Математикада * 912 — өч урынлы җөп сан. 57482 Математикада * 914 — өч урынлы җөп сан. 57483 Математикада * 915 — өч урынлы так сан. 57484 Математикада * 918 — өч урынлы җөп сан. 57485 Математикада * 920 — өч урынлы җөп сан. 57486 Математикада * 921 — өч урынлы так сан. 57487 Математикада * 922 — өч урынлы җөп сан. 57488 Математикада * 923 — өч урынлы так сан. 57489 Математикада * 925 — өч урынлы так сан. 57490 Математикада * 928 — өч урынлы җөп сан. 57491 Математикада * 939 — өч урынлы так сан. 57492 Математикада * 940 — өч урынлы җөп сан. 57493 Математикада * 941 — өч урынлы так сан. 57494 Математикада * 943 — өч урынлы так сан. 57495 Математикада * 944 — өч урынлы җөп сан. 57496 Математикада * 947 — өч урынлы так сан. 57497 Математикада * 949 — өч урынлы так сан. 57498 Математикада * 950 — өч урынлы җөп сан. 57499 Математикада * 957 — өч урынлы так сан. 57500 Математикада * 959 — өч урынлы так сан. 57501 Математикада * 961 — өч урынлы так сан. 57502 Математикада * 963 — өч урынлы так сан. 57503 Математикада * 964 — өч урынлы җөп сан. 57504 Математикада * 967 — өч урынлы так сан. 57505 Математикада * 968 — өч урынлы җөп сан. 57506 Математикада * 971 — өч урынлы так сан. 57507 Математикада * 976 — өч урынлы җөп сан. 57508 Математикада * 979 — өч урынлы так сан. 57509 Математикада * 980 — өч урынлы җөп сан. 57510 Математикада * 983 — өч урынлы так сан. 57511 Математикада * 985 — өч урынлы так сан. 57512 Математикада * 987 — өч урынлы так сан. 57513 Математикада * 988 — өч урынлы җөп сан. 57514 Математикада * 989 — өч урынлы так сан. 57515 Математикада * 990 — өч урынлы җөп сан. 57516 Математикада * 991 — өч урынлы так сан. 57517 Математикада * 992 — өч урынлы җөп сан. 57518 Математикада * 993 — өч урынлы так сан. 57519 Математикада * 994 — өч урынлы җөп сан. 57520 Математикада * 995 — өч урынлы так сан. 57521 Математикада * 996 — өч урынлы җөп сан. 57522 Математикада * 998 — өч урынлы җөп сан. 57523 Математикада исбатлана торган фикер теорема буларак билгеле. 57524 Математика Декарт аналитик геометриягә нигез сала. 57525 Математик анализ - функцияләрне һәм аларның берләшмәләрен дифференцаль һәм интеграль исәпләү алымнары белән тикшерүгә багышланган математика бүлекләре берлеге. 57526 Математиканың бүлекләре Укытуны системалаштыру өчен, гадәттә, математиканы мәктәпләрдә өйрәтелә торган элементар һәм вузларның математик булмаган белгечлекләренә укытыла торган югары математика бүлекләрен аералар. 57527 Математика өлкәсендә татар сүзләреннән төзелгән яңа эчтәлекле санлы ребуслар авторы буларак билгеле. 57528 Математика» фәнни журналының редактор урынбасары, аның редакция советы әгъзасы. 57529 Математик исбатлау дип математикада берәр фикернең дөреслеген раслаучы фикри һәм мантыйкка нигезләнгән нәтиҗәләр чылбыры атала. 57530 Математик исәпләүләргә караганда X планетасының массасы Җирнең 10 тапкыр зуррак дип санала. 57531 Математиклар өчен Нобель премиясе юк, шунлыктан Филдс премиясе математика өлкәседәге иң абруйлы премия булып тора. 57532 Математик мәгънәдә циклик ешлык — ул тирбәнешләрнең тулы фазасыннан вакыт буенча беренче чыгарылмасы. 57533 Математик система 13 китаптан тора һәм безнең көннәргә гарәп тәрҗәмәсе аша Әлмагест яки әл-Мәҗис исеме белән килеп җитә. 57534 Математик тасвир Алман Википедиясеннән алынган Күренешнең математик тасвиры көнбатыш фәнни мәкаләләрдә Алиса һәм Боб, урысча әдәбияттә Анна һәм Борис, шушы татарча мәкаләдә Алия һәм Байбулат исемнәре ярдәмендә бирелә. 57535 Математик тасвир буенча энергия кыйммәтләре гамильтонианның үз кыйммәтләренә кабатлы була. 57536 Матәм - иң гади мәгънәдә, берсенең үлеме сәбәпле кичерелгән хәсрәт тойгысына тиң. 57537 Матәм Тикшерү Киңәшмәсе Лондонда 1961-енче елда булган һәм алга таба матәм хәрәкәтенә нигез салынган. 1963-енче елда сайлауларны Хезмәт Фиркасе һәм аның якташлары җиңгән. 57538 Материалга карап, инфракызылдан алып ультрафиолетка кадәр төрле дулкын озынлыклары (яки төсләр) алырга мөмкин. 57539 Материал җыючы һәм паспорт төзүче: Гайфуллин Дамир,Юсупов Азат. 57540 Материал зур кызыксыну уята, «Appeal for Amnesty 1961» хәрәкәте оештырыла. 57541 Материализмның бу агымы яссылыгында кеше — психофизиологик зат. 57542 Материализм — философиянең төп мәсьәләсендә материяны, тәбигатьне, тормышны, гадел булуны беренчел дип исәпләве һәм аң белән фикерле материянең үзенчәлеге дип каравы белән идеализмга капма-каршы торган гыйльми фәлсәфи юнәлеш. 57543 Материалистик философия Дидроның 1745 47 елларда чыккан хезмәтләрендә төп урынны Монтень, Декарт һәм Бейльнең гносеологик, методологик күзаллауларының мәгърифәтчел идеологиягә яраклаштырылган рациональ-тәнкыйди теория били. 57544 Материаль культура өлкәсенә караган диалекталь лексиканың зур өлеше, шулай ук, татар сөйләшләре белән охшаш. 57545 Материк битләре текә, еш кына баскыч-баскыч. 57546 Материкларда Җир кабыгының төзелеше башкача һәм ул калынлыгы буенча океан төбе кабыгыннан аерылып тора. 57547 Материк нигезендә яткан платформадагы тау токымнарының яше 2—3 млрд ел һәм аннан да артып китә. 57548 Материкның 1/4 енә якынын алып торган Сахара чүлендә барлык халыкның 1% тан да кимрәге яши, ә кайбер өлкәләрдә кешеләр бөтенләй юк. 57549 Материкның бозны да исәпкә алганда уртача биеклеге 2040 м. Антарктида өслегенең өчтән бере чамасы океан өсте тигезлегеннән түбәнрәк урнашкан. 57550 Материкның иң көньягын яссы түбәле Кап таулары каймалап алган. 57551 Материкның көньяк–көнчыгышында, каторжаннар коллониясе буларак, Сидней шәһәре барлыкка килэ. 57552 Материкның төньяк-көнчыгыш өлешен өйрәнүгә Егор Петрович Ковалевский, Александр Васильевич Елисеев һәм башка галимнәр зур өлеш кертәләр. 57553 Материк сайлыгы (шельф) Азия белән Австралия яр буйларында гына яхшы үсеш алган. 57554 Материктагы Греция өч ягыннан диңгез белән юыла. 57555 Материктан киңлеге 130дан 220 кмга кадәр булган Тайвань бугазы белән аерылган. 57556 Материчная — Русия территориясеннән ага торган елга. 57557 Материя, аның фикеренчә, мөмкинлек кенә. 57558 Материя, Декартның карашынча, матдәгә кайтып калмый, дөресрәге, ул матдә түгел, бәлки, югарыда әйтелгәнчә, сузылган аралык. 57559 Матисс — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 210 километрлы кратеры. 57560 Матка-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 57561 Маткина — Русия территориясеннән ага торган елга. 57562 Маткин-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 57563 Маткома — Русия территориясеннән ага торган елга. 57564 Матля — Русия территориясеннән ага торган елга. 57565 Матмыр — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 57566 Матоли-То-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 57567 Матрай — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 57568 Матрён-Лева-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 57569 Матросов батырлыгы дәреслекләргә совет ватанына мәхәббәт, куркусызлык, каһарманлык билгесе булып кереп кала. 57570 Матросовка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 57571 Маттай (6:9-13) һәм Лука (11:2—4) тапшырган вариантларында кечкенә аермалар бар. 57572 Матузка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57573 Матум-Тахамтамья — Русия территориясеннән ага торган елга. 57574 Матур әдәбият әсәрләрендә, чор үзенчәлекләрен бирү максатыннан, архаизмнар актив кулланылалар. 57575 Матур әдәбият — җиһанны сүзләр аша күз алдына китерү сәнгате. 57576 Матур әдәбиятта, публицистикада алар персонаж сөйләменең үзенчәлекләрен күрсәтү, тискәре образны сурәтләү максатыннан кулланылалар: дөмегү, чукыну, кату, мисез баш, хәчтерүш һ.б. Чыганаклар * Сафиуллина Ф. С. Хәзерге татар әдәби теле. 57577 Матур Мәскәү кызы. 57578 Матур риваять истәлегенә Казан метрополитенының станциясенә "Кәҗә бистәсе" исеме бирелде. 57579 Матур тышкы кыяфәте, музыкага сәләтле һәм хискә бай булуы Ф. Гафаровка истә калырлык образлар тудырырга ярдәм итә. 57580 Матур чәчәк атучы гөлләр үстерү- чәчәкчелек дип атала. 57581 Матч 45 минуттан торган ике таймнан тора. 57582 Матч вакытында команда капитаны яки аның берәр ярдәмчесе генә (алар бу вакытта штраф салынган уенчылар эскәмиясендә утырмасалар) казый белән бәхәскә керә ала. 57583 Матчта күбрәк алка керткән команда җиңүче була. 57584 Маты — Ар елгасы ( Йок бас.) кушылдыгы. 57585 Матырка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57586 Мат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 57587 Матюшенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57588 Матюшино ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 57589 Матюшин — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 57590 Маүзен — Русия территориясеннән ага торган елга. 57591 Маурья империясе Б.э.к. 321 елда Чандрагупта Маурья Чанакья белән берлектә Нанда династиясен бәреп төшереп Магадхада Маурья династиясенә нигез сала, Маурья империясе барлыкка килә. 57592 Махатма Ганди хакына уздырылган Халыкара мәктәпләрдә тынычлык һәм көч кулланмау көне (en) эмблемасы * Һиндстан — Ил бәйсезлеге өчен көрәштә җаннарын бирүчеләрне искә алу көне (en, Махатма Ганди хакына). 57593 Махачкалада иске мөселман зиратында, Тарки-Тау тавы итәгендә, хатыны Патимат кабере янында җирләнгән. 57594 Махе де ля Бурдонне диңгез базасы һәм кораб төзү үзәге буларак Порт Луига нигез салган. 57595 Махина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,4 километр озынлыкта булган кратеры. 57596 «Маһинур» мәдрәсәсе ярдәме белән аның жырлары альбомы чыга. 57597 Маһирәгә 16 яшь булганда, Кырымны алман гаскәрләре басып ала ( Икенче бөтендөнья сугышы бара). 57598 Махнёво ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво шәһәр округы составына керүче бистә. 57599 Махни ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 57600 Махнога, Урта Азиядә басмачыларга каршы хәрби операцияләрдә катнаша. 57601 Махня — Русия территориясеннән ага торган елга. 57602 Маховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57603 Махсус бурычны үтәү өчен чит илләрдә озак вакытка сузылган командировкада була. 57604 Махсус гыйбадәт бинасыннан һәм ишегалдыннан тыш (анда тәһарәт өчен су алу урыны булырга тиеш), күпчелек мәчетләрнең бер яки берничә манарасы да була. 57605 Махсус каһвә эчкәндә ашау өчен ясалган алма бәлеше. 57606 Махсус кулланышлар өчен тагын берничә тип конденсаторар бар. 57607 Махсус максатчан оешмалар хөкүмәтара аңлашмалар нигезендә булдырыла. 57608 Махсус мәсьәләне чишә торган агент эшли торган теләсә нинди карашны куллана ала – кайбер агентлар символик һәм мантыйк, кайберләре суб-символик нейро челтәрләр һәм башкалар яңа карашларны куллана ала. 57609 Махсус музыка белеме алмаган. 57610 Махсус өйрәнү нәтиҗәсендә, яки тел мохитендә буларак өлкәнрәк яштә үзләштерелгән тел икенчел тел (рус.) дип атала Crystal, David (1997). 57611 Махсус өйрәнүсез бала чагында үзләштерелгән тел Бер концепция буенча (Д. 57612 Махсус органоидлар, мәсәлән, башка бер күзәнәкле хайван­нарга хас күзәнәк бүрәнкәсе, күзәнәк авызы булмый. 57613 Махсус программалар булганда, компьютер экраныннан уку да әлләни авырлык тудырмый. 57614 Махсус програмны көйләп куйсаң, яраткан сайтта яңа мәгълүмат пәйда булмадымы икән дип аны вакыт-вакыт тикшереп торасы булмаячак. 57615 Махсус сүзлектә ул «культура» дип тәрҗемә ителә (кара: Гарәпчә-татарча-русча алынмалар сүзлеге. 57616 Махсус фотометрик әсбап - альбедометр ярдәмендә үлчәнә. 57617 Махсус халыкара оешма Тын океанны өйрәнү белән шөгыльләнә. 57618 Махубрахманов Л., Зарипова М., Гыйбадуллин Р., Госамова Рәзинәләр тырыш хезмәтләре өчен « Хезмәт Кызыл Байрагы» ордены белән бүләкләнде. 57619 Мачаклыбаш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 57620 Мачали авылы урта мәктәбен тәмамлый. 57621 Мачали волосте беткәч, волость бинасын мәктәпкә тапшыралар. 57622 Мачаха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 57623 Мачек — Русия территориясеннән ага торган елга. 57624 Мачехино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 57625 Мачхал-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 57626 Машак сыртының көньяк көнчыгыш итәгендә башлана. 57627 Маша — Русия территориясеннән ага торган елга. 57628 Маша-Юл — Русия территориясеннән ага торган елга. 57629 "Машина акыллы фикер йөртү"не эш гипотезасы итеп алып оптимистик фикер йөртеп, күп тикшеренүчеләр мондый машинаны төзи алганнар. 57630 Машина йөртә белә. 57631 Машина йөртүчеләр өчен «коры закон» Европа тәҗрибәсенә таянып кертелде. 57632 Машиналарны төзү һәм металл эшкәртү зур үсешне алган. 57633 Машиналар төзү, агач эшкәртү, азык-төлек, химия, күн сәнәгате эшханәләре бар. 57634 Машиналар төзү вә металл эшкәртү (авиация, приборлар төзү, көймәләр төзү, "Теплоприбор" вә башка заводлар), җиңел, азык-төлек, агач эшкәртү ширкәтләре, пыяла заводы бар. 57635 Машиналар төзү заводы, икмәк комбинаты, ит комбинаты, сөт комбинаты. 57636 Машиналар төзү заводы, судно механика заводы. 57637 Машиналар төзү заводы (тау-чыгару җиһазларны ясау), пластмасс заводы (артиллерия снарядларны, ракеталарны ясау), автомобильләр ремонтлау заводы, ремонтлау-механика заводы, радио һәм телевизион аппаратураны ремонтлау заводы. 57638 Машиналар төзү Иркутск авиатөзелеш завод эшли (ИАЗ, корпорация "Иркут"). 57639 Машиналар төзү, металлургия, төзеш материаллар, җиңел, азык-төлек сәнәгатьләренең ширкәтләре. 57640 Машиналар төзү, металлургия, химия, целлюлоза-кагәзь, азык-төлек, тегүчелек сәнәгате ширкәтләре бар. 57641 Машиналар төзү, нефть һәм химия сәнәгатьләре өчен җиһазлар эшләп чыгару, көймәләр төзү, әсбаплар төзү, станоклар төзү, вагоннар төзү, шарлы җитештерү. 57642 Машиналар төзү, нефть эшкәртү, азык-төлек, күн сәнәгате кярханәләре бар. 57643 Машиналар төзү, радиотехника, металлургия, химия, электроника, резина, азык-төлек, күн-тире, цемент сәнәгате кярханәләре бар. 57644 Машиналар чишәргә дип фаразланган мәсьәләләрнең күпчелеге дөнья турында тулырак мәгълүматларны таләп итәчәк. 57645 Машинаны кабызыр алдыннан автомобиль хуҗасы ачкычны билгеләнгән урынга куярга тиеш. 57646 Машинаның төрле эшләнмәләре ( Русияда эшләнгән очкыч хронографы). 57647 Машинаның язу өчен һәм күзәнәкләрдән символларны уку өчен башы бар, һәм ул тасма буенча хәрәкәтләнә ала. 57648 Машина төзелеше комплексы предприятиеләренең күпчелеге Калининградта тупланган, алар суднолар, вагоннар, краннар, яктылык техникасы җиһазлары, катлаулы технология җиһазлары эшләп чыгара. 57649 Машина төзүнең төрле тармаклары, металлургия, хмимя, кәгазь, агач эшкәртү сәнәгате бар. 57650 Машина төзүчелекнең төрле тармаклары (сәнәгать җиһазлары, транспорт чаралары, электротехника моторлари эшләп чыгару) үсеш алган. 57651 Машина фарасында андый юллар аеруча якты күренә. 57652 Машина язылган текстларда буталчыклар килеп чыгарга мөмкинлек булганда ноктаны күтәрмәскә яки билгеләнүләрне буш аралар белән аерырга рөхсәт ителә. 57653 Машины ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 57654 Машка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57655 Машкино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 57656 Машмналар төзү, тимер-бетон әйберләрне ясау заводы. 57657 Маш — Русия территориясеннән ага торган елга. 57658 Маюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57659 Маюш — Русия территориясеннән ага торган елга. 57660 Маяк — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 57661 «Маяк» радиотапшыруын уйлап табучыларның берсе. 57662 Маяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 57663 «Маяҡ» тәрҗемә гәҗитләре чыга. 57664 Маялово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 57665 Маянга — Русия территориясеннән ага торган елга. 57666 Маярык (Манрык) — Русия территориясеннән ага торган елга. 57667 Маятниксыз сәгатьләр көнгә 15 минутка артка кала яисә алга китә торган була. 57668 Маячная — Русия территориясеннән ага торган елга. 57669 Маячное ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 57670 Маячное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 57671 М.Б. Барклай де Толли 1 дәрәҗә Изге Георгий ордены белән бүләкләнә. 57672 Мбульди ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6 километр озынлыкта булган кратеры. 57673 М. Вахитов 27 апрельдә баш коллегиядә көрәштәшләре белән киңәшләшә дә Шәфиевны телеграмма белән Мәскәүгә чакырып кайтара. 57674 М.Вәлиев тәрҗемәче буларак та билгеле. 57675 М.В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының фәлсәфә факультетын ( 1955 ), шул ук уку йортында фәлсәфә факультетының чит ил фәлсәфәсе тарихы кафедрасында аспирантура ( 1964 ) тәмамлаган. 57676 М. В. Ломоносов та шул карашны яклый. 57677 М.В. Нестеров исемендәге сынлы сәнгать музее директоры ( 1981 1987 ). 57678 М. Воловикның «Җирәнчә чәчән» хикәятен ирекле тәрҗемә итте ( 1983 ). 57679 М.В. Фрунзе һәм инкыйлаби хәрби шура ( ) әгъзасы Й.И. Ибраһимов Бохарага Төркистан фронты гаскәрләрен җибәрә. 57680 М. Гали 1934 елдан СССР Язучылар союзы члены иде. 57681 М. Гафури аны Башкортстан мәктәпләре өчен уку китаплары язуга җәлеп итә. 57682 М. Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия драма театрында уйный. 57683 М. Гафури исемендәге драма театрыннан соң икенче булып ачылган башкорт драма театры. 57684 М.Гафуриның “Кара йөзләр” повесте буенча эшләнгән “Мәхәббәт өчен җаза” операсы республиканың музыка-театр тормышында күренекле вакыйга була. 57685 М. Гафури театры режиссёры. 57686 М. Гафуров 16 июньдә 81нче яшендә, озакка сузылган каты авырудан соң вафат булды. 57687 М. Гафуров Башкортстан шагыйрьләренең һәм язучыларының әсәрләрен урыс теленә тәрҗемә итү өстендә күп һәм мавыгып эшләде. 57688 М.Г. Әхмәтов 1999 елның маенда Татарстан Республикасы Премьер-Министрының беренче урынбасары – авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек министры итеп билгеләнде. 57689 Мглин ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 57690 М. Горький исемендәге мәдәният йортында хорда җырлый. 57691 М. Горький исемендәге Ташкәнт дәүләт рус драма театрында, Мөкими исемендәге Үзбәк музыкаль театрында, үзбәк телевидениесендә күпсанлы спектакльләр куя. 57692 М. Горький исемендәге Яшел Үзән заводы" - Татарстан Җөмһүрияте Яшел Үзән шәһәрендә урнашкан суднолар төзү ширкәте. 57693 М.Г.Худяков “Казан ханлыгы турында очерклар” дигән китабында ханлыкта билгеле роль уйнаган суфыйчылык тәгълиматына зур игътибар бирә. 57694 МДМУда уку белән бер үк вакытта чит ил йолдызларының һәм билгеле Россия биючеләренең осталык сыйныфларына (мастер-класс) йөреп, бию алымнарын ныгыта. 57695 М. Дубинчик сыйныфы, 1968 ) һәм Уфа сәнгать институтын (Р. 57696 МДУда 4 мең профессор, 5 мең фәнни хезмәткәр укыта. 57697 Мәxәббәт гaзәлләрe aның гoмум төрки әдәбиятның иң бөeк гaзәл шaгыйрe булaрaк тaнылуынa сәбәп булa. 57698 Меган ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,8 километр озынлыкта булган кратеры. 57699 “Мега-” очрагында “ничә мәртәбә 1000-гә тапкырланган” белән “ничә мәртәбә 1024-гә тапкырланган” билгеләмәсе арасында якынча 5% аерма бар. 57700 Мәгарәгә кечкенә генә тишектән эчкә узу өчен бераз тырышырга туры килә. 15-20 метр ара узгач, керү юлы киңәя һәм анда басып йөрергә мөмкин. 57701 Мәгариф 1871 елда мәчет каршында Акчуриннар мәктәп ачалар. 1874 елда Илья Ульянов тырышлыгы белән урыслар һәм чуашлар өчен урыс телле мәктәп ачылды. 57702 Мәгариф 1993 елда Башкортстан дәүләт университетының юридик факультеты, тагын бер елдан соң икътисади-финанс бүлеге ачылды. 57703 Мәгариф, 2004 ел. 496 бит. 57704 Мәгариф 2009-10 уку елында районда 33 урта белем бирүче уку йорты эшләде. 57705 Мәгариф 2010/11 уку елында гомуми белем бирү учреждениеләрендә 3204 укучы белем ала, 992 нәни балалар бакчаларында тәрбияләнә. 15 урта мәктәп, 10 филиал, 1 төп мәктәп. 57706 Мәгариф 2010/11 уку елында районда 35 мәктәп булган, шул исәптән 5е – бистәдә, 30ы – авылларда. 57707 Мәгариф 2 урта мәктәп, 2 коррекцион мәктәп, балалар һәм яшүсмерләр иҗат үзәге, балалар һәм яшүсмерләр спорт мәктәбе (БЯСМ). 57708 Мәгариф №42 һөнәрчелек училищесы. 57709 Мәгариф 49 урта мәктәп, 2 профессионал училище эшли. 57710 Мәгариф 5 балалар бакчасы, 4 өстәмә белем алу учреждениесе, 4 мәктәп. 57711 Мәгариф Авылда башлангыч мәктәп эшли. 57712 Мәгариф Авылда моннан ике ел элек кенә унберьеллык татар мәктәбе булган. 57713 Мәгариф Авылда тулы урта мәктәп эшли. 57714 Мәгариф Авыл мәктәбендә инкыйлабка кадәр җәдитчә укыталар. 57715 Мәгариф * Арча педагогика көллияте * Арча агросәнәгать һөнәри көллияте Галерея Арча вокзалы (арттан күренеш). 57716 Мәгариф Балаларга тиешле дәрәҗәдә белем бирү эшен районда 14 урта, 7 төп, 12 башлангыч мәктәптә, мәктәпкәчә 29 учреждениедә алып барыла (901 бала тәрбияләнә). 57717 Мәгариф Башлангыч мәктәп. 57718 Мәгариф * Бәрлебашы төп мәктәбе Дин * Бәрлебашы мәчете - авыл мәчете. 57719 Мәгариф * Борындык төп мәктәбе Дин * Борындык мәчете - тарихи мәчет. 57720 Мәгарифе Авылда мәдрәсәләр белән берәттән яңа ысуллар белән укытыла торган мәктәпләр дә ачыла. 57721 Мәгариф Әүвәлдәге кебек үк мәктәп-мәдрәсәләрдә укыганнар; югары сыйныфлы мәдрәсәләр дә булган дип уйларга нигез бар, мәсәлән, Кол Шәриф мәдрәсәсе. 57722 “Мәгариф” журналы татар мәктәпләре, гимназияләре, лицейлары өчен алдынгы тәҗрибә уртаклашу өчен мөнбәр ролен үти. 57723 Мәгариф * Зур Тәрбит башлангыч мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 57724 Мәгариф кадрлары туплануның тагын бер мөһим чыганагы исә энтузиастларның, педагогика нигез­ләрен үзаллы өйрәнеп, “халык укытучысы” исеменә имтихан тапшыру була. 57725 Мәгариф Камышлы районының Иске Ярмәк авылы мәктәбендә 2011/12 уку елында барлыгы 212 бала белем алган. 57726 Мәгариф Кара: Олы Кайбыч урта мәктәбе Галерея Файл:Олы Кайбыч мәчете. 57727 Мәгариф Кара: Пләтәни башлангыч мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 57728 Мәгариф * Кече Мәме төп мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 57729 Мәгариф Көньяк Урал дәүләт университетының филиалы, Чиләбе дәүләт университетының вәкиллеге, радиомеханик техникумы, медицина училищесы. 57730 "Мәгариф" кооперативында укучылар өчен уку күнекмәләре. 1905 елгы басмадан. 57731 Мәгариф Күгәрчен мәктәбендә 150гә якын бала укый. 57732 Мәгариф Күченеп килгән халык, йортлар салу белән беррәттән, балаларның киләчәген, мәдәният мәсьәләсен дә кайгырта. 57733 Мәгариф Мәгариф өлкәсендә эш 7 урта, 9 тулы булмаган, 25 башлангыч, 1 музыкаль мәктәп, 27 мәктәпкәчә яшьтәге балалар учрежденияләре аша алып барыла. 57734 Мәгариф Мәгариф өлкәсе шәһәр хакимияте эшчәнлегендә өстенлекле юнәлешләрнең берсе булып тора. 57735 Мәгариф Мәдәният Авылның атаклы кешеләре * Гомәр Миңнебаев (1923-1999) – очучы, Советлар Союзы Герое. 57736 Мәгариф Мәктәпкәчә мәгарифне 5 балалар бакчасы тәшкил итә. 57737 Мәгариф Мәктәпләре 1930 елда ачыла. 57738 Мәгариф Мәктәпләрендә 87 бала укый. 57739 Мәгариф Мәтәүбаш мәктәбендә 70 бала белем ала. 57740 Мәгариф министры 1857 елның 24 ноябрендә генә X. Фәезхановны Петербург университетының төрек-татар телләре укытучысы итеп билгеләргә рәсми рөхсәт бирә. 57741 Мәгариф Моннан унбиш ел элек төзелгән Яңа Белогор төп (9 еллык) мәктәп бинасында 30 укучы белем ала. 57742 Мәгариф Муниципаль районда 13 мәктәп эшли, шул исәптән 6 урта (икесе бистәдә), 5 төп һәм 2 башлангыч. 57743 Мәгариф өлкәсе Бишбүләк районында 30 мәктәп әлегә бар: 11 башлангыч, 11 – төп, 17 тулы урта. 3375 укучы бар. 57744 Мәгариф өлкәсендәге бай гамәли тәҗрибәсе аңа мәктәп белән фәнни нигездә идарә итү кафедрасына җитәкчелек иткәндә, декан, проректор һәм, ниһаять, ректор вазифасын башкарганда дә ярдәм итә. 57745 Мәгариф өлкәсе * Федоровское урта мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 57746 Мәгариф өлкәсе * Чүти урта мәктәбе Климат Климат уртача континенталь. 57747 Мәгариф Пермь мәгариф үзәге булып санала; фәнни институтарның кайберләре Русия Фәннәр академиясенең Урал филиалына берләштергәннәр. 57748 Мәгариф Район газетасы «Заря» — «Ӱжара» урыс һәм мари телләрендә чыгарыла. 57749 Мәгариф Районда 15 урта мәктәп – укучылар саны 2576; 18 төп мәктәп – 876 укучы; 33 башлангыч мәктәп – 602 укучы; 1 гимназия – 702 бала; 19 мәктәпкәчә тәрбияләү оешмасы – 1140 бала (саннар 2010 ел башына). 57750 Мәгариф Районда 2006-07 уку елында башкорт теле һәм әдәбиятын — 5792 бала, татар теле һәм әдәбиятын — 824, удмурт телен — 519, мари теле һәм әдәбиятын 250 бала өйрәнә. 57751 Мәгариф * Рус Ябалагы башлангыч мәктәбе Дин * Бүәле мәчете - 2011 елда ачылган мәчет. 57752 Мәгариф Салават районында 1 башкорт гимназиясе, 14 тулы урта, 12 төп урта, 3 башлангыч, 9 башлангыч-филиал. 57753 Мәгариф Слакта урта мәктәп эшли. 57754 Мәгариф Татар урта мәктәбе һәм «Айгөл» балалар бакчасы эшли. 57755 Мәгариф Таула мәктәбе 1970 елдан 8-еллык була. 57756 Мәгариф Тирән, ныклы белемнәргә ия булган гражданнарны тәрбияләү мәгариф өлкәсен камилләштерүдән башка мөмкин булмый. 57757 Мәгариф Төбәктә мәктәпкәчә булган 59, 21 – төп, 45 – урта, 5 өстәмә белем бирү учреждениеләре эшләп килә http://omet-ufa. 57758 Мәгариф Төп 9-еллык мәктәбе, яңа таш мәчете бар. 57759 Мәгариф Урта Әләзәндә ике мәктәп бар. 57760 Мәгариф Урта мәктәптә 1990 елларга кадәр татарча укытканнар. 57761 Мәгариф Урта мәктәп эшли. 57762 Мәгариф учреждениеләрендә кадрлар мәсьәләсе әлегә түзәрлек булса, мәктәпләрнең матди-техник базасын ныгыту үзенә зур игътибар сорый. 57763 Мәгариф халык комиссариаты бар укый-яза белүче шәхесләрне хезмәт йөкләмәсе нигезендә укый-яза белмәгән кешеләрне укуны тәэмин итәргә тиеш. 57764 Мәгариф халык комиссариатында эшли, 1936 елда кабат «Коммуна» мөхәррире итеп күчерелә, бер үк вакытта «Сәнәк» журналын җитәкли. 57765 Мәгариф Хәзерге вакытта район мәгариф системасына 28 мәктәпкәчә яшьтәге балалар өчен учреждение, 3 һимназия, 21 урта, 6 төп, 10 филиал (башлангыч) мәктәп, 1 балалар йорты, мәктәпара уку комбинаты, балаларны өстәмә укытат торган 3 оешма керәләр. 57766 Мәгариф һәм мәдәният Баймак 2 ПУ, 5 гомумбелем бирү мәктәбе (ш. 57767 Мәгариф Хәтмулла Солтанов исемен йөртүче урта мәктәп, “Кояшкай” балалар бакчасы эшли. 57768 Мәгариф Чуенчы-Чупан урта төп (9-еллык) мәктәбе — районда бердәнбер татарча укыта торган. 57769 Мәгариф Шәһәрдә 15 югары уку йорты урнаша; 1997 елда Белосток дәүләт университеты ачылган. 57770 Мәгариф Шәһәрдә 22 мәктәп эшли, шул исәптән башкорт гимназиясе һәм физика-математика лицее бар. 2010-11 уку елында мәктәпкә 14950 бала йөргән. 57771 Мәгариф Шәһәрдә 67 мәктәпкәчә мәгариф учреждениясе, 50 мәктәпкәчә мәгариф учреждениясе һәм 7 өстәмә белем бирү учреждениясе эшли. 57772 Мәгариф Югары Кыйгыда беренче хөкүмәт мәктәбе 1876 елны ачыла. 57773 Мәгариф Яңа бинада татар урта мәктәбе эшли. 2010-11 уку елында биредә 198 бала белем алган. 57774 "Мегафон" акционер җәмгыяте – телекоммуникация компаниясе. 57775 Мәгафүр Хисмәтуллин (Мәгафүр Хисмәтулла улы Хисмәтуллин, ) – танылган башкорт опера җырчысы. 57776 Мегель-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 57777 Мегень-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 57778 Мәгәр аның укытучылык эшчәнлеге нибары дүрт ел гына дәвам итә. 57779 Мегин-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 57780 Мегион ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 57781 Меглич — Русия территориясеннән ага торган елга. 57782 Мегтыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 57783 Мег-Хон-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 57784 Мәгълүмат * «Алтын битлек» фестивален оештыручылар: РФ театр әһелләре берлеге, РФ мәдәният министрлыгы, Мәскәү хөкүмәте, «Алтын битлек» фестивале дирекциясе. 57785 Мәгълүмати-күңел ачу радиолары * Raadio 4 ( нең дәүләтенә караган рус-телле радио) - эстон, поляк, беларус, украин, татар һәм чуаш телләрендә тапшырулар да чыга. 57786 Мәгълүмат тармагы яки мәгълүмат тармаклары - мәгълүмат белән интенсив бәйләнеше булган тармаклар. 57787 Мәгълүмат тармаклары һәм аларның классификацияләре бик күп. 57788 Мәгълүмат тәлинкәдән магнит өслеккә бик якын (еш уннарча нанометрлар чамасы) эшли торган уку-язу башы дип атала торган җайланмалар янында узганда укыла һәм языла. 57789 Мәгълүмат технологияләре үзләре катлаулы әзерлек, зур башлангыч сарыф итүләр һәм фәнни-сыйдырышлыклы техника таләп итәләр. 57790 Мәгълүмат технологияләре хезмәт итү, идарә тармагы, сәнәгать җитештерүе, иҗтимагый процесслар белән хезмәттәшлек итәләр һәм еш аларның өлеше булып тора. 57791 Мәгълүмат хезмәте Мәгълүмат үзәгендәге (җитәкче Резидә Мөбәрәкова) китапханәдә төрле телләрдә китаплар фонды булдырылган. 57792 Мәгълүмат һәр һава аланы өчен аерым тутырыла һәм гадәттә милли авиация идарәсе яки һава аланы операторы статистикасыннан алынган. 57793 Мәгълүмат чаралары Нугай телендә «Шоьл тавысы» һәм «Ногай давысы» исемле газеталар басылып килә. 57794 Мәгълүм булганча, архитектура буенча Нобель премиясе юк, шуңа күрә, Притцкер гаиләсе (Hyatt мисафирханәләре хуҗасы) 1979 елда архитектура буенча премия оештырды. 57795 Мәгълүм булганча, татарлар төрки телдә сөйләшүче кабиләләрдән ( болгарлардан һ. б.) килеп чыкканнар. 57796 Мәгълүм булганча, Урта Азиядә Саманилар идарә иткән чорда (IX—X йөзләрдә) Европа белән Азия арасында сәүдә багланышларында гарәп дирһәмнәре—куфи көмеш тәңкәләре зур урын тоткан. 57797 Мәгълүм ки, Русия Төньяк Кавказны яулап алганнан соң, Дагыстанда һәм Чечен-Ингуш җирләрендә кумык теле милләтара аралашу теленә әверелә. 57798 Мәгънәләре * Киң мәгънәдә антибиотиклар дип югары төзелешле үсемлекләр яки хайваннар составына керә торган антимикроб матдәләрне атыйлар. 57799 Мәгънәсе – «Шәфкатьле, рәхимле Аллаһ исеме белән». 57800 Мәгънә Эрбет үзагачы бик кыйммәт һәм нык, җиһаз, кораб төзүдә кулланыла. 57801 Мәгъриби – Төньяк Африкада һәм Испаниядә Коръәнне күчереп язганда кулланылган стиль. 57802 Мәгърифәт учаклары кодрәт иясе вәзир хөрмәтенә “Низамийя” исеме белән аталалар. 1091 елда Багдад шәһәрендәге “Низамийя”гә вәзир Ислам дине хокукын – фикъһ мөгаллиме итеп Гәзәлине җибәрә. 57803 Мәгърифәтчелек – акыл һәм фәнгә таянып, кеше һәм җәмгыятьнең чын табигатенә туры килә торган “табигый тәртипкә” ирешә алу мөмкинлегенә нигезләнгән XVIII – XIX гасыр уртасы фикер агымы. 57804 Мәгърифәтчелек идеяләре иҗтимагый үсеш процессына зур йогынты ясый. 57805 Мәгърифәт чорында, XVIII гасыр ахырында, Америка һәм француз инкыйлабларыннан соң, хәзерге демократияләр туа. 57806 Мәгъсүм Насыйбуллин 1979 елдан СССР язучылар берлеге әгъзасы. 57807 Мәгъсумова Хәдичә апа, Ахметсафин Хәким абый, Мифтахов Абдулла абый, Мифтахова Асия апа, Ахметова Нурдидә апа, Гайнуллина Хатимә апа, Гаязова Маһира апа, Фәйзуллин Кәрим абый лаеклы ялга чыгалар. 57808 Мәгъсүм Хуҗин 1969 елда Казанга «Чаян» журналының җаваплы секретаре итеп күчерелде һәм 1990 елга кадәр шушы хезмәттә булды. 57809 Мәгыйн дәүләте хакында мәгълүмат аз. 57810 ' Мәгьлүм ки, А. Алиш туган илгә әйләнеп кайта алмады. 1944 елның августында аны фашистлар, Җәлил белән бергә, җәзалап үтерәләр. 57811 Медальләр белән бүләкләү тантанасы ярышлар тәмамланган көнне үк уздырыла алмаса, ахыр чиктә бер көн соңрак узарга мөмкин. 57812 Медальләрне бары 3 спорт төре ( хоккейны санамаганда) – чаңгы ярышлары, фигуралы шуу һәм биатлон тәэмин итте ул чакта. 57813 Медальләрне махсус тантана вакытында өләшәләр, җиңүченең милли гимнын уйнала һәм беренче, икенче, өченче урыннар алган катнашучыларның милли байраклары күтәрелә. 57814 Медальләр тапшыру Җиңүчеләргә медальләр һәрбер ярышларның тәмамлануына бирелә. 57815 Медальләр тапшырылгач, җиңүче спортчыларның дәүләт байраклары күтәрелә һәм алтын медаль алган спортчы иленең гимны яңгырый. 57816 Медальон астында кечкенә урак - чүкечне дәфнә яфраклары ураткан. 57817 Медальонны алтын белән йөгертелгән кабарынкы орнамент төшерелгән әйләнә ураткан. 57818 Медведевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57819 Медведевка — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 57820 Медведевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 57821 Медведево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 57822 Медведево Район 1943 елда барлыкка килгән. 57823 Медведево ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Салда шәһәр округы составына керүче авыл. 57824 Медведево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 57825 Медведевская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 57826 Медведевская ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 57827 Медведерино ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 57828 Медведково — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 57829 Медведовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57830 Медведок ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 57831 Медвежий — Русия территориясеннән ага торган елга. 57832 Мед ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 270 километр озынлыкта булган кратеры. 57833 Медвенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57834 Мәдәнә елгасы буендагы авыл. 57835 Мәдәнә ( ) – Түбән Новгород өлкәсе Кызыл Октябрь районында татар авылы. 57836 Мәдәни әһәммиятлелек Википедиянең үсеше аның Google эзләү нәтиҗәләрендә доминант урыны белән аңлатыла; эзләү машиналарыннан килгән траффикның 50%-ка якын өлеше Googleдан килә, алардан зур өлеше - академик эзләнүләргә бәйле. 57837 « Мәдәни җомга », 2001 ел, 20 июль. 57838 «Мәдәни Җомга» газетасы — Казанда татар телендә чыгучы газета. 57839 «Мәдәни җомга» гәзите ТР Министрлар Кабинетының 1995 елның 4 маенда карары нигезендә оештырылды. 57840 «Мәдәни җомга» гәзите һәр айның ахыргы атнасында дүрт сәхифәле «И Туган тел…» кушымтасы белән чыга. 57841 «Мәдәни җомга» — халыкның рухи дөньясын, мәдәни тормышын үзәккә алып яктыртучы махсус басма. 57842 « Мәдәни җомга », « Шәһри Чаллы », «Якты юл», « Әлмәт таңнары » газеталарында, «Мәйдан» журналында мәдәнияткә, сәнгатькә, әхләк-тәрбия мәсьәләләрен кагылышлы бик күп мәкәләләрем, шигырь-җырларым бастырылып чыгарылды. 57843 Мәдәни күптөрлелек биотөрлелекнең аналогы дип санала. 57844 Мәдәни революция чорында техникум башлангыч сыйныфлар укытучылары гына түгел, табигый фәннәр, урыс һәм татар телләре укытучылары, мәктәпкәчә учреж­де­ние­ләр һәм китапханә хезмәткәрләре әзерләүгә дә гаять зур өлеш кертә. 57845 Мәдәни чаралар да монда бик еш уздырыла, спорт та шәһәрдә әһәмиятле урын били. 57846 Мәдәният 135px 18 мәктәп, бер музей. 57847 Мәдәният 1991 елның 7 июлендә Кайбыч мәдәният бүлеге Апастан 42 клуб, шул исәптән 1 автоклуб һәм 27 китапханә белән аерылып чыга. 57848 Мәдәният 20 китапханә,31 клуб бар. 57849 Мәдәният * «Алан» — Төньяк Осетиянең Халыклар дуслыгы орденлы «Алан» дәүләт академия бию ансамбле. 57850 Мәдәният Белем бирү Малайзиядә түләүсез 11-еллык уку кертелгән. 57851 Мәдәният * Вайнах — Чечен Республикасының Ә.-Х. 57852 Мәдәният Долмабакча – Истанбулның иң зур музейларның берсе. 57853 Мәдәният Дрезден галереясе бинасы Алмания мәдәнияте үз эченә хәзерге Алмания мәдәниятен дә, хәзерге Алманияне тәшкил итүче дәүләтләр (Пруссия, Саксония һ.б.) мәдәниятен дә ала. 57854 Мәдәният Әдәбият Күбесенчә Бөекбритания әдәбиятын инглиз әдәбияты тәшкил итә. 57855 Мәдәният елы уңаеннан авыл китапханәләре тематик – музыкаль кичәләр, Тукай районында яшәп иҗат итүче язучылар белән очрашуларны дәвам итәләр. 57856 Мәдәнияте Музыка Маврикийның төп музыка жанры булып Сега музыкасы тора, башкалары аның эретмәләре булган Сегге һәм Бһоджпури җырлары. 57857 Мәдәният йорты. 19 йөздә кирпеч сугу, балта эше, известьташ чыгару һәм эшкәртү кәсепчелеге белән мәгълүм. 57858 Мәдәният йорты, А. А. Шульц утары – 19 гасыр ахыры – 20 гасыр башы архитектур истәлеге бар. 57859 Мәдәният йорты бар. 57860 Мәдәният йорты директоры, режиссер, халык театры (хәзерге Г. Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театры ) җитәкчесе һәм башка вазыйфаларны башкара. 57861 Мәдәният йорты, ФАП, РЭС идарәсе, почта бүлекчәсе, 6 кибет бар. 57862 Мәдәният «Карельская правда» газетасы чыгарылган, 242 мәктәп эшләгән (шул исәптә 101 карел мәктәбе), педагогик училищесы, 64 китапханә, 6 клуб, 2 музей һәм театр. 57863 Мәдәният Китапханә, мәдәният йорты Медицина Бозаязда участок хастаханәсе эшләп килә. 57864 Мәдәният Колизей Римлылар өчен берничә генә өлкә белән мавыгу хас иде: сәясәт, хокук, тарих, сугыш һәм җир эшкәртү. 57865 Мәдәният Крайда 12 профессиональ театр һәм Красноярск крайдагы филармония, 49 музей, 148 кинотеатр, 1192 китапханә эшли. 57866 Мәдәният «Ләйсән» фольклор ансамбле – өлкә «Уралым – 2011» өлкә төрки мәдәниятләр фестивалендә гран-при иясе. 57867 Мәдәният Лениногорск шәһәренең Мәдәният сарае Лениногорск - Лениногорск районының мәдәният һәм фәнни үзәге. 57868 Мәдәният Мәдәният хезмәтен ГРЭСның "Энергетик" Мәдәният сарае, "Космос" яшьләр үзәге, 45 мәдәният йорты һәм клуб, С. Рәфиков исемендәге үзәк китапханә һәм аның утыз биш филиалы күрсәтә. 1985 елдан туган як тарихын өйрәнү музее эшли. 57869 Мәдәният * «Нальмэс» — Адыгеяның дәүләт «Нальмэс» академия халык биюе ансамбле. 57870 Мәдәният Өлкәне өйрәнү музее, И. К. Айвазовский ис. 57871 Мәдәният Районда 83 мәдәният учреждениесе бар. 57872 Мәдәният Тел Алга киткән Урта гасыр дәүләте шартларында шәһәрләр үсеш ала, шәһәр мәдәнияте формалаша, җирле сөйләмнән тыш шәһәрчә гомуми аралашу теле - койне (кыпчак-угыз тибындагы төрки тел нигезендэ булырга тиеш) барлыкка килә башлый. 57873 Мәдәнияттә Яшьгвардиячеләр батырлыгына берничә китаплар багышланган һәм фильмнар төшерелгән, иң билгеле - А. Фадеев романы буенча "Яшь гвардия" (1948). 57874 Мәдәният үзенчәлекләре Мөхәммәд Пәйгамбәр дөньяга килгән заманда Гарәбстанның уртасында яшәгән гарәпләрдә оешкан дәүләтчелек һәм мәдәният бик түбән дәрәҗәдә булган. 57875 Мәдәният Университет, мәдәни бар. 57876 Мәдәният һәм дин Сету, лютеран-эстоннардан аермалы буларак, православие динендә. 57877 Мәдәният һәм күренекле урыннар Бранденбург капкалары Шәһәр үзенең урта гасырда төзелгәнгән кайбер элементларны саклап кала алган. 57878 Мәдәният * «Шондыбан» — 1939 елдан башлап иҗат итүче коми-пермяк милли ансамбле. 57879 Мәдәнияты Алексеевскида рус һәм татар телләрендә «Заря» һәм «Таң» район газеталары чыга. 57880 Мәдәрәсәдәге күнегелгән тәртип буенча үз җайларына гына яшәргә күнеккән мөгаллимнәргә Исхакыйның мәдрәсә тормышын болай болгатып җибәрүе, аларның тынычлыгын алуы ошамый, әлбәттә. 57881 Медиаль диварның алгы бүлекләрендә яшь капчыгы чокырчыгы урнашкан, ул аска таба борын куышлыгына баручы яшь-борын каналы белән дәвам итә. 57882 Мәдинәдәге чоры Пәйгамбәр мәчетен төзү Мөхәммәт галәйһиссәләмнең яңа шәһәрдә башкарган беренче эшләреннән берсе - ул мәчет төзү. 57883 Мәдинәдә саклану позициясен алырга булалар, ләкин шәһәр ныгытылмаган булу сәбәпле, аны яклау бик авыр була. 57884 Мәдинә дә хәерче Карәхмәт урыныныа бай Хаҗины сайлый. 57885 Мәдинә Исламова 1931 елда милләте буенча дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 57886 Мәдинә Маликова 1993 елдан Бөтентатар “Кызыл Хач” җәмгыяте президенты да. 57887 Мәдинә Маликованың әсәрләре аның 20 гә якын китабына тупланган. 57888 Мәдинә Өлфәт кызы Биктаһирова – озын арага йөгерүче спортчы, җиңел атлетика буенча халыкара күләмдә спорт остасы. 57889 Мәдинә шәһәрендә вәгазь вакытында Мөхәммәд пәйгамбәр утырган беренче минбәр биек гади урындыктан гына гыйбарәт булып, аңа ике баскыч алып менгән. 57890 Мәдинә шәһәренә күченгән мөһаҗирләр ислам динен кабул итеп Мөхәммәд пәйгамбәр белән Мәккәдән Мәдинәгә (Ясриб) күчкән сәхәбәләр. 57891 Мәдинә шәһәре яныннан мәккә сәүдәгәрләренең кәрваннары үткән, мөселманнар башта шул кәрваннага һөҗүм итәләр. 57892 Медицина Авылда беренче медцина ярдәме учреждение – табип амбулаториясе эшли, 1 терапевт, 4 урта медик персонал, кече медик персонал -2, йөртүче эшли. 15 урын, көн дә 25-30 кеше мөрәҗәгать итә. 57893 Медицина-биология фәннәре арасында төп урыннарның берсен алып тора. 57894 Медицинада 3000 гә якын дару препараты (куллануга әзер дозалы дару) кулланыла. 57895 Медицинада антисептик, төрле дарулар нигезе булуы белән кыйммәтле. 57896 Медицинадагы бөтен ачышлар да Озирус, Изида, Гор мифологиясе, Баст һәм Тот аллаларыныкы дип исәпләнгән. 57897 Медицинада кан туктатучы препаратлар ясау өчен файдаланыла. 57898 Медицинада татар телен куллану буенча дәресләр укытыла. 57899 Медицинада электр агымын реанимациядә, баш миенең билгеле өлкәләрнең электростимуляциясендә кулланалар. 57900 Медицина күзәтүе Йөклелеккә 12 атна булганда УЗИ үтү мөһим. 57901 Медицина максатларында кул­лану өчен кыргый һиндыбага өстенлек бирелә, чөнки анда әче матдәләр күбрәк. 57902 Медицина М.се кеше өчен патоген микробларны һәм тышкы тирәлекнең билгеле бер шартларында кеше организмы белән микробларның үзара йогынтысын өйрәнә, шулай ук йогышлы авыруларны диагностикалау, профилактикалау һәм дәвалауның специфик ысулларын эшли. 57903 Медицина уку йортларында иреклеләр рәтенә килүче студентларны фронтка язу бара. 57904 Медицина үсешендә аеруча зур рольне Ибн Сина (Авиценна) уйный. 57905 Медицина үскән саен төрле илләрдә медицина учреждениеләре ачыла. 57906 Медицина фәне тарафыннан тупланган белемне авыруларны, кеше организмының паталогик хәлен дәвалау өчен практикада куллану. 57907 Медицина фәннәре кандидаты. 57908 Медицина һәм ветеринария Ф.ләре бар. 57909 Медицина һәм гигиенаны үстерү өчен, күп хезмәт куя. 57910 Медицина Яңа Казанчы авылы янында минераль сулар белән дәвалаучы “Танып” санаторие ачылган. 57911 Медицина ярдәмен 5 хастаханә һәм 49 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57912 Медицина ярдәмен бер хастаханә күрсәтә. 57913 Медицина ярдәмен бер хастаханә һәм 24 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57914 Медицина ярдәмен бер хастаханә һәм 25 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57915 Медицина ярдәмен дүрт хастаханә һәм 20 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57916 Медицина ярдәмен ике хастаханә һәм 17 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57917 Медицина ярдәмен ике хастаханә һәм 40 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57918 Медицина ярдәмен өч хастаханә һәм 14 филшер-акушерлык пункты күрсәтә. 57919 Медла — Русия территориясеннән ага торган елга. 57920 Мәдният йорты, урта мәктәп. 57921 Медногорск ( ) — Русия Федерациясенең Ырынбур өлкәсендә урашкан шәһәр. 57922 Медовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 57923 Медоза — Русия территориясеннән ага торган елга. 57924 Мәдрәсә аның исеме белән «Рәсүлия» дип атала башлый. 57925 Мәдрәсәдә башка төрки халыклар вәкилләре дә белем ала, соңыннан укымышлы, атаклы шәхесләргә әверелә. 57926 Мәдрәсәдә гарәп, төрек, фарсы телләрен бик яхшы үзләштергән малай кинәт кенә рус һәм Аурупа әдәбияты дөньясына чума. 57927 Мәдрәсәдә әдәби рух бик көчле була, мәдрәсә хуҗасы Мотыйгулла хәзрәтнең өендә рояль тора. 57928 Мәдрәсәдән мәдрәсәгә күчеп йөрүенең сәбәбе — артык туры сүзле, кайнар холыклы, белемгә омтылуы көчле булуыннан. 57929 Мәдрәсәдә Сөнгатулла Бикбулат 1917 елга кадәр эшли. 1917 елда «Хөсәения» мәдрәсәсе «Дарелмөгаллим» татар институты булып үзгәртелә. 57930 Мәдрәсәдә уку белән бергә, бик яшьли, тамак туйдыру өчен, байларга хезмәт итә башлый. 57931 Мәдрәсәдә укулар көз көне кар явар алдыннан башланган, язга чыккач, ташу аккан чакларда тукталган. 57932 Мәдрәсәдә укыган вакытында, чама белән 1816 елларда Габделҗаббар «Рисалә–ил–иршад» («Туры юлга күндерүче хат») поэмасын яза. 57933 Мәдрәсәдә укыганда ук Тукайга ияреп шигырьләр яза башлый. 57934 Мәдрәсәдә укыганнан соң, ул Уфа һәм Пенза губерналарындагы авылларда балалар укыта. 57935 Мәдрәсәдә, училищеда, мәктәптә чагында Бәхтегәрәй Ырынбурда һәм Казанда чыгучы урысча, татарча гәзит-журналларны мавыгып укый. 57936 Мәдрәсәдә һәр атнада әдәби, фәнни кичәләр уздырыла. 57937 Мәдрәсәдә шәкертләр чыгарган «Эләктергеч», «Парлакъ» исемле кулъязма журналларда актив языша. 57938 Мәдрәсә күп еллар җәмигъ мәчете булып та хезмәт итә. 57939 Мәдрәсәләрдә гыйлем эстәүдән тыш, Казан университетында дәресләр тыңлаганы мәгълүм. 57940 Мәдрәсәләрдә уку бушлай. 57941 Мәдрәсәләрнең саны — кырыклап, шәкертләр исә алты йөзләп, кайсы елларда меңнән дә артып киткән. 57942 Мәдрәсәне Иске Чокырдан Гали Чокрый улы Гарифулла Киеков 1889 елда килеп җитәкчелек итә. 57943 Мәдрәсәнең аскы катында ике сыйныфтан торган 4 еллык башлангыч мәктәп була. 57944 Мәдрәсәнең бай китапханәсе, махсус җиһазландырылган спорт мәйданчыгы була. 57945 Мәдрәсәнең башлангыч сыйныфларын, шәһәр рус мәктәбен, реальный укуханәнең 1 курсын тәмамлагач, Казан укытучылар мәктәбенә укырга керә, «рус теле укытучысы» белгечлегенә ия була. 57946 Мәдрәсәнең төп бинасы 1905 елда төзелеп бетә һәм шәһәр буйлап таралышып яшәгән һәм укыган шәкертләр шушында тупланалар. 57947 Мәдрәсене Оренбургның беренче гильдия сәүдәгәрләре Хөсәеновлар: Әхмәт һәм Гани үз хисапларына оештыралар. 57948 Мәдрәсәне тәмамлагач, Әбелмәних белем алуны дәвам итү максатыннан Урта Азиягә китә, Бохарада Ниязколый Төркмәни мәдрәсәсендә укый, зур укымышлы булып таныла. 57949 Мәдрәсәне тәмамлагач, Кәбир Туйкинны армия хезмәтенә алалар. 57950 Мәдрәсәне тәмамлагач, өч туган да авылларына әйләнеп кайтмыйлар, һәрберсе үз юлын сайлый. 57951 Мәдрәсәне тәмамлагач, Татарстанның Әлмәт һәм Чистай шәһәрләрендә эшләгән, Ислам кабул ителүнең 1000 еллыгы исемендәге мәдрәсәгә нигез салучыларның берсе булган. 57952 Мәдрәсәне тәмамлагач, туган якларында ике ел мөгаллимлек итә. 57953 Мәдрәсәне тәмамлагач, үзе теләп, Тамбов губернасының бай татар авылы Әҗегә укытучы булып китә. 57954 Мәдрәсәне тәмамлап чыгучылар тирән фикерле, белемле, киң мәгълүматлы шәхесләр булып формалаша. 57955 Мәдрәсәне тәмамлаучылар үзләренең туган татар, башкорт, казакъ телләреннән башка гарәп, фарсы, төрки телләрне дә яхшы үзләштереп, ул телләрдә язышып һәм үзара иркен сөйләшеп аралаша алган. 57956 Мәдрәсә Русиядә мөселманнарның иң зур һәм дәрәҗәле уку йортына әверелә. 57957 Мәдрәсә, рус мәктәбен тәмамлаган. 57958 Мәдрәсә тәмамлаган ( 1914 ), авыл укытучысы һөнәренә имтихан тапшырган. 57959 Мәдрәсә эшләү дәверендә 100-ләп имам, һәм мөәзиннәр, 150-200ләп мөгаллим-хәлфәләр хәзерли. 57960 Медуза горгона(ягъни борынгы грек телендәΜέδουσα — "сакчы, яклаучы, хаким") — өч кардәш горгонаны иң билгелесе, хатын-кыз йөзле һәм елан чәчле гыйфрит. 57961 Медынь районы ( ) — Калуга өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 57962 Медякова — Русия территориясеннән ага торган елга. 57963 Медяны ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 57964 Меева — Русия территориясеннән ага торган елга. 57965 Мәетләрне бу бер ел эчендә генә дә бик күп күрде Талыйп, әмма балта белән яртылаш чабып ташланган кеше гәүдәсен үз гомерендә беренче күрүе. 57966 Мәетләрне җир казып һәм кабер өстенә җир өеме (курган) ясап та күмгәннәр. 57967 Мәҗ­бүри гомуми башлангыч белем бирү гамәлгә кертелгәч, 1930 елдан монда берничә айлык тизләтелгән уку курслары оештырыла. 1939 елга кадәр 15 төркем шушы курсларны үтә. 57968 Мәҗбүри намаз ( фарыз ) көненә биш тапкыр укыла. 57969 Мәҗбүри программа Халыкара гимнастика федерациясе тарафыннан билгеләнә (ул 1881 елда оештырыла), ирекле программа спортчылар тарафыннан аларның авырлыгы һәм композициясенә рәсми таләпләрне исәпкә алып төзелә. 57970 Межгорье ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 57971 «Международная жизнь» (Халыкара хәл), «Современный Восток» (Замана Көнчыгышы) журналларында, көнчыгыш әдәбияты нәшриятында эшли. 57972 Международный день демократии) — ел саен 15 сентябрь көнне билгеләнгән көн. 57973 Международный день коренных народов мира) — һәр ел 9 август көнне билгеләнгән халыкара көн. 57974 Международный день молодёжи) — һәр ел 12 август көнне билгеләнгән бәйрәм. 57975 Межевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 57976 Межевая ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 57977 Межевая ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 57978 Межег ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 57979 Мәҗит Габдрахманов 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 57980 Мәҗит Габдрахманов — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 57981 Мәҗит Гафури 1934 елда Уфа шәһәрендә вафат булды. 57982 « Мәҗит Гафури иҗатында империализмга каршы көрәш мотивлары», «Поэзиядә халыклар дуслыгы идеяләренең чагылышы», « Сугыштан соңгы прозада эшче образы», « Габдулла Амантай » һ.б. хезмәтләре аеруча игътибарга лаек. 57983 Мәҗит Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия драма театры соңгы эше итеп аның “Мулла” әсәрен сәхнәгә куйды һәм ул зур уңыш белән бара. 57984 Мәҗит Гафури нәселе авылның төп халкы булмый. 57985 Мәҗит Гафуриның «Кара йөзләр» повестен Гайнан Әмири ( 1911 1982 ) сәхнә әсәре итә. 57986 Мәҗит Мостафаев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 57987 Мәҗит Мостафаев — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 57988 Мәҗит Рәфыйков — татар язучысы, шагыйре. 57989 Межица — Русия территориясеннән ага торган елга. 57990 Мәҗлес 5 елга сайлана һәм 50 депутаттан тора, шуларның кырык икесе халык тарафыннан сайлана, ә сигезен президент билгели. 57991 Мәҗлес (халык вәкилләре палатасы) тарафыннан 6-еллык вакытка (яңадан сайлану хокукы белән) сайлана Хөкүмәт башлыгы, мәҗлес сайлауларында җиңгән, фиркадән билгеләнән. 57992 Межница ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 57993 Межница — Русия территориясеннән ага торган елга. 57994 Межручол — Русия территориясеннән ага торган елга. 57995 Мәҗүси каһиннәренең сүзенә ияреп, әрмән патшасының энесе, Астиаг, Албан исемле шәһәрдә Варфоломейны кулга ала. 57996 Мәҗүси чуваш исемнәре тезмәсендә Мукай, Мукей исемнәре очрый. 57997 Мәзәкләр, гадәттә, мәҗлесләрдә, күмәк ял вакытларында җыелган кешеләрне бер көлдереп алу, аларның күңелен ачу максатында сөйләнәләр. 57998 Мезень ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 57999 Мезень-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 58000 Мезия провинциясе барлыкка килә. 58001 Мезолитка күпчелек урыннарда таралган микролит һәм микрокискечләр хас. 58002 Мезолит плейстоцен дәвере тәмамлангач, 10 000 ел элек тирәсендә башлана һәм авыл хуҗалыгы чорына кергәч тәмамлана (даталар географик төбәккә бәйле рәвештә аерылырга мөмкин). 58003 Мезолитта кыяга рәсем ясау сәнгате барлыкка килеп киң тарала. 58004 Мезриха ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 58005 Мәзһәбләр барысы да тигез хокуклы булып санала. 58006 Мәзһәбләрне нигезләүчеләрне бөек имам дип атаганнар. 58007 Мәзһәбләрнең секталарга кагылышы юк, чөнки алар сөнничелеккә генә хас. 58008 Мәзһәпләрнең күп булуы кешенең табигатеннән килә һәм Исламның төрле шартларга ярашуына һәм киң таралуына сәбәпче буларак күрелә. 58009 Мәйвачылык, йөземчелек үсеш алган. 58010 Мәйгәшле — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 58011 Мәйгәште — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 58012 Мәйдан 0,75 м биеклектәге махсус койма белән аерылып алына. 58013 Мәйдан аркылы троллейбус, автобус маршрутлары һәм Кремль метро станциясе бар. 58014 Мәйдан аша төньяктан көньякка баручы Карл Маркс һәм Театр урамнары һәм көнбатыштан көнчыгышка баручы Карл Маркс һәм Олы Кызыл урамнары баралар. 58015 Мәйдан буенча сортланган Русия Федерациясе субъектлары исемлеге. 58016 Мәйданга мозаика бизәкле порталы булган биек áрка карап тора. 58017 Мәйданда Дү Солей циркы да чыгыш ясады. 58018 Мәйданда спорт уеннары ( армспорт, гер күтәрү, көрәш), утын яру һәм кисү, себерке бәйләү, “Питрау такыясе” үрү, “Питрау букеты ” төзү, таяк тартышу, капчык киеп йөгерү, су ташу һ.б. уеннар оештырыла. 58019 Мәйданда уйнаучыларның санына карап зур гына түгәрәк сызалар. 58020 Мәйданда чуаш шагыйре Константин Ивановка һәм тарихчыга Василий Ниолаевка һәйкәлләр, Чуашстанда туган күренкле спортчылар исемнәре белән Чемпионнар аллеясе урнаша. 58021 «Мәйдан» журналы — Татарстан Республикасында һәм шулай ук чит төбәкләрдә яшәүче милләттәшләребез тарафыннан яратып укылучы татар басмасы. 58022 Мәйданның көнбатыш чиге — Кабан күленә Ботаника кушылган урында. 58023 Мәйдан озынлыгы - 510 метр, киңлеге - 130 метр, стадионга керү урынында - 250 метр, мәйдан - 90 мең м*м чамасы. 58024 Мәйдан панорамасы Вахитов мәйданы, Казан шәһәренең Вахитов мәйданы, — Казан шәһәренең тарихи үзәгендәге мәйдан. 58025 Мәйдан тарафдарлары президент йортына һөҗүм итә, нәтиҗәдә Янукович Киевтан кача. 58026 Мәйдан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 58027 Мәйдан тирәсендә Лондон Милли галереясы, Сен-Мартин-ин-зе-Филдс чиркәве, Адмиралтейство Аркасы һәм берничә илчелек урнашканнар. 58028 Мәйдан уртасында диаметры — 20—25, тирәнлеге 10—15 сантиметр тирәсе булган чокыр (оя) казыла. 58029 Мәйдан чабаксарлыларның вә шәһәр кунакларның танылган ял итү үзәге булып тора. 58030 Мәйданчыкның үзәгендә (урта сызыкта) үзәк нокта билгеләнә, бу ноктада һәрбер период башында һәм капка алынганнан соң, алка атыла. 58031 Мәйданчык тәбәнәк һәм бер кагылуга авып китә торган беркетелмәгән фанер бортлар белән әйләндереп алына. 58032 Мәйданы – 1084 км², су күләме 2,8 км³. 58033 Мәйданы 1 166 км², халык исәбе 137 940 кеше ( 2008 ) тәшкил итә. 58034 Мәйданы 137,8 мең км² (Штатлар арасында 29нчы урын). 58035 Мәйданы 147 181 квадрат километр һәм халык саны якынча 27 миллион булган, Непал мәйданы буенча дөньяда 93-енче дәүләт һәм халык саны буенча 41-енче ил. 58036 Мәйданы 1598 км² тәшкил итә. 58037 Мәйданы 1609 км² тәшкил итә. 58038 Мәйданы 1611 км² тәшкил итә. 58039 Мәйданы (1648 мең км²), дөнья буенча унҗиденче урында тора. 58040 Мәйданы 1678 км² тәшкил итә. 58041 Мәйданы 1692 км² тәшкил итә. 58042 Мәйданы 1 759 540 км², шуның 90 % чүлләр алып тора. 58043 Мәйданы 2000 км² га якын. 58044 Мәйданы 2 134 км² тәшкил итә. 58045 Мәйданы — 21 мең км², халык саны — якынча 6 млн кеше. 58046 Мәйданы - 2200 га, төзелеш мәйданы 1200 га. 58047 Мәйданы 2238 км² тәшкил итә (авыл хуҗалыгы җирләре – 134,6 мең). 58048 Мәйданы 2415 км² тәшкил итә. 58049 Мәйданы 264 км². 90 меңнән артык кеше яши. 58050 Мәйданы 3400 км², озынлыгы 100 км, киңлеге 40 км. 58051 Мәйданы 400 мең км², бу Русиядә иң зур ярымутау. 58052 Мәйданы 4 289 км². 2010 елда районда 45,8 мең кеше яшәгән (1970 — 40,5, 1979 — 38,3, 1989 — 39,5, 1995 — 40,5). 58053 Мәйданы 4 га чамасы. 58054 Мәйданы 587 мең км², халык саны – 18,4 млн кеше (2005). 58055 Мәйданы 67,3 мең км², халык исәбе 1,8 млн. 58056 Мәйданы 777 км², халык исәбе 69 936 кеше ( 2008 ) тәшкил итә. 58057 Мәйданы 7,8 мең км². 25 мең кеше яши (2010). 1935 елда миллии парк дип игълан ителгән. 58058 Мәйданы 8300 км², су кимәленең биеклеге 3821 м (буенча заман үзгә нык), уртача тирәнлеге 140-180 м, максималь тирәнлеге 281 м. Күлнең уртасында суның температурасы гамәлдә үзгәрми һәм 10-12 °C тәшкил итә, әммә яр күл ярында төнлә туңа еш кына. 58059 Мәйданы — 835,6 км², халкы — 2799,9 мең кеше ( 2011 елның 1 апреленә). 58060 Мәйданы буенча (1,86 км²) Татарстанда иң зур күл булып санала. 58061 Мәйданы буенча бу дәүләт дөньяда җиденче урында тора (3 287 590 км², шул исәптә, коры җир: 90,44 %, су: 9,56 %). 58062 Мәйданы буенча Калифорния өченче ( Аляска һәм Техастан соң). 58063 Мәйданы буенча Русия субъектлары арасында өченче урында тора. 58064 Мәйданы Көнбатыш Самоаның территориясе 2842 кв. 58065 Мәйданы Лесотоның мәйданы 30 335 кв. 58066 Мәйданы Македония мәйданы 25 713 кв. 58067 Мәйданы Сьерра-Леоне территориясе мәйданы 71740 кв. 58068 Мәйданы Того мәйданы 56785 кв. 58069 Мәйданы ягын­нан аңа тиң шәһәрләр Аурупада бөтенләй булмаган әле. 58070 Мәйданы якынча 180 мең км². 58071 Мәйдан як. 144 мең км². 58072 Мейды-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 58073 Мейерхольд исемендәге Үзәк, Театр институты * Номинантларны экспертлар шурасы кабул итеп ала. 58074 Мейныпильгыно авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 58075 Мейсснер эффекты - үтә үткәргечнең күләменнән магнит кыры тулысынча этеп чыгаруның күренеше. 58076 Мәкаләдә С. Әхмәтҗанова иҗаты турында әйтелә. 58077 Мәкаләдә Шакировның авторитарлык идарә ысуллары тәнкыйть ителә. 58078 Мәкаләләр саны буенча Инглиз һәм Алман Википедияләреннән соң өченче урында тора. 58079 Мәкалә язучылар арасында иң җитди чыгыш ясаучысы Кәшфи Кабиров булган. 58080 Мәкальнең беренче яртысы минем телемдә, икенче яртысы шушы төендә. 58081 Мәкаль нигездә сүзгә дәлил, тормышта кагыйдә, киңәш һәм шул ук вакыт телдә тапкыр әйтелгән гүзәл бер мисал булып тора. 58082 Мәкаль - сөйләшкәндә сүзгә ямь һәм куәт бирү өчен, көнкүрештә күп сыналган дәлил яки шигъри бер мисал урынында әйтеп йөртелә торган, кыска, ләкин гомуми бер, тирән мәгънәне эченә алган төгәл җөмләле халык хикмәте әсәре. 58083 Мәкерле Вәзир Туктамышка Морзаны улының кулы белән үтертергә киңәш бирә. 58084 Мәкәүдә ел буенча 600—800 мм атмосфера дуеннары ява, күбесе - җәйдә. 58085 Мәккәгә хаҗ кылу нияте белән китә, шунда вафат була. 58086 Мәккәгә Хаҗ кылырга бару :Төп мәкалә: Хаҗ Хаҗ Исламның бишенче баганасы — Мәккәгә хаҗ кылу. 58087 Мәккәгә яу белән бару Бер гарәпнең Әбраһәнең чиркәвен нәҗесләп, мәсхәрәләвеннән соң, Әбраһә, Кәгъбәне җимерер өчен, Мәккәгә гаскәр җибәрә. 58088 Мәккәдә бер ай торганнан соң ул кәрванга кушылып Месопотамиягә таба юл тота. 58089 Мәккәдә Сәгыйть мөшрикләр тарафыннан җәберләүләргә дучар була, аннары Мәдинәгә һиҗрәт кыла. 58090 Мәккәлеләр, аларны исламнан баш тарттырырга теләп, бик каты җәзалыйлар, һәм, нәтиҗәдә, Гаммәрнең әти-әнисе үтерелә. 58091 Мәккә — мөселманнарның изге шәһәре. 58092 Мәккә мөселманнары ике тау арасындагы куышлыклар арасына китә. 58093 Мәккәнең үзәгендә Хәрам мәчете ( Мәсҗидел-Хәрам ) урнашкан. 58094 Мәккә тарихы Мөселманнар фикере буенча, Мәккә тарихы Ибраһим һәм аның улы Исмәгыйль пәйгамбәр чорына — б.э.к. 19 гасырга барып тоташа. 58095 Мәккә һәм Мәдинәдә белем алган, берничә шәрык телен белгән. 58096 Мәккә чорындагы җәберләүләрдән соң, Тальхә Мәдинәгә һиҗрәт кыла. 58097 Мәкләр — татар балалар уены. 58098 Мекрая Лебёдка — Русия территориясеннән ага торган елга. 58099 Мексикадан көньякка таба Парагвай һәм Аргентинаның төньягына кадәр очрый. 58100 Мексикада һәм Көньяк Африканың көнбатыш өлешендә дә дәүләтләр була. 58101 Мексика җирләрендә соңга таба барлыкка килгән гадәти цивилизацияләргә зур йогынты ясаган Ольмеклар культурасы чәчәк ата. 58102 Мексика култыгының шельф өлешендә балык, устрица, креветка, лангуст вә ташбака тотыла. 58103 Мексика фәнни, мәдәни, сәяси эшлеклеләре хакимиятны Эрнесто Че Гевара, Фидель һәм Рауль Кастро азат итүенә чакыра. 58104 Мексика һимнын яше-карты җырлый Латин Америкасында һимннарны бер-бер артлы һәм күпләп иҗат итү сөреше Испания һәм Португалия колонияләренең бәйсезлеккә ирешү чорына туры килә. 58105 Мәктәп 1893 елда салына. 58106 Мәктәп 1917 елда Америкага киткән бай Дәүшев Гомәр йортында урнаша. 58107 Мәктәп 1932 елда авылда башлангыч мәктәп ачыла. 58108 Мәктәп 1934 елга кадәр Хәербидә башлангыч мәктәп кенә эшләп килгән. 1934 елда 5 нче сыйныф ачылган џәм 1936 елда Хәерби мәктәбенең беренче чыгарылышы булган. 1932 елда пионер оешмасы төзелә. 58109 Мәктәп ачылмый кала. 58110 Мәктәп ачылу 1903 елның җәендә Ләбибә Хөсәения Җамалетдин Хөсәенов дигән приказчикка тормышка чыгып, аның квартирына, Нариман урамындагы Бигиевләр өенә күчеп китә. 58111 Мәктәп балалары клубы 2002 елдан бирле эшли һәм Казан шәһәре, ТР районнары һәм РФ регионнарында яшәүче 600дән артык укучыны берләштерә. 58112 Мәктәп бинасы булмау сәбәпле шәхси йортларда укыталар. 1918-1924 елларда аларга Хәсән Фәтхетдинов белән бергә мөгаллим һәм мөгаллимәләрдән: Мәрфуга Сәмигуллина, Иван Үтәев, Фәһимә Хәйруллина, Назюков һәм Әхәт Фазыловлар килеп кушылалар. 58113 Мәктәп бинасы хәзерге Совет урамының 55нче йорт урынында урнашкан булган. 58114 Мәктәп булмаганлыктан, дәресләр зуррак өйләрдә, клубта алып барыла. 58115 Мәктәп елга буенда урнашкан була. 58116 Мәктәп елларында республика олимпиадаларында катнашып, физика һәм математика фәннәре буенча җиңүче, призер була. 58117 Мәктәп елларында ук каләм тибрәтә башлаган Ркаилның беренче иҗат тәҗрибәләре — шигырьләре республика матбугатында 1977 елдан күренә башлый («Ялкын» журналы, № 11). 58118 Мәктәп елларында ук рәсем төшерү белән мавыга. 58119 Мәктәп елларында ук танышкан беренче мәхәббәтемә, тормыш иптәшем Рафияга, ярату хисләрен хаттә шулар аша аңлата идем. 58120 Мәктәп елларында ук төрле республика конкурсларында катнашып призлы урыннар яулаган Нурфия студент чагыннан фәнни эшкә керешә. 58121 “Мәктәп” журналының беренче саны иске стиль белән 1913 елның 21 февралендә дөнья күрә. 58122 Мәктәпкә кайтып мөгаллимлек кыла башлый, читтән торып Башкортстан дәүләт университетының физика-математика факультетында укый. 58123 Мәктәпкә капиталь ремонт эшләнгән, автобус бирелгән. 58124 Мәктәпкә күрше авыллардар укучылар байтак. 58125 Мәктәпкә, портфель белән йөрүгә караганда, ранец белән йөрү яхшырак. 58126 Мәктәпкә укыганда ук каләм тибрәтә башлый. 58127 Мәктәпкәчә яшьтәге балалар саны — 274. 2009 елда 49 бала туган, 27 кеше үлгән, 2010 елда 53 бала туган, 31 кеше үлгән. 58128 Мәктәпкәчә яшьтәге һәм кече яшьтәге мәктәп балалары өчен күп санда китап-картинкалар яза: «Беренче очыш», «Яңа чиләк», «Урман табибы» («Лесной лекарь», 1964 елда русчага тәрҗемә ителгән), «Аю һәм бөркет». 58129 Мәктәп курсыннан динне укытуны алып атып, ул бер үк вакытта әхлак программасында «камил зат» — Алла һәм «кешенең Аллага карата вазифалары» дигән аңламнарны кертә. 58130 Мәктәпләрдә ана телен укыту, татар алфавитын, орфографиясен, терминологиясен камилләштерү, яңа программалар һәм дәреслекләр төзү проблемалары үзәктә була. 58131 Мәктәпләрдә балаларны 6 яшьтән укыта башлыйлар. 58132 Мәктәпләрдә барлыгы 2439 бала укый. 58133 Мәктәпләрдә золымсыз һәм тыныч каршылык көне (en) эмблемасы. 58134 Мәктәпләрдә татар телен укытуга зур игътибар бирелә. 58135 Мәктәпләр тормышына күңелсез нәтиҗәләр китергән вакыйгалар җитәрлек була. 1880 елның җәендә авылда бик көчле янгын чыгып, 68 торак йорт, мәчетләр, мәдрәсәләр, базардагы лавкалар янып бетә. 58136 Мәктәп Мәдәният йорты һәм мәктәп эшләп киләләр. 58137 Мәктәп-мәдрәсәдә беренче чорда уку-укыту иске ысулда алып барыла. 58138 Мәктәпне 18 укучы тәмамлый. 58139 Мәктәпне 7 ноябрьдә ачалар һәм аңа Октябрьнең VIII еллыгы исеме бирелә. 58140 Мәктәпне 8 укучы – алтын, 23 бала көмеш медаль белән бетергән. 2010 елда Баймакта 830 бала беренче тапкыр мәктәп бусагасын атлап узачак. 58141 Мәктәпне бетергән кызлар «Мәктәптә укытырга хокуклы татар мөгаллимәсе» дигән таныклык алып чыга. 58142 Мәктәпне бетергәч, комсомол юлламасы буенча төзелештә эшли, башлангыч мәктәптә укыта. 58143 Мәктәпне “бишле”гә тәмамлап, Казан дәүләт университетындагы татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 58144 Мәктәпне күптән түгел генә укучылар азлыктан, дип, япканнар, ә балаларны күрше авылда итеп укыталар. 58145 Мәктәпнең директоры — Яһүдин Наил. 58146 Мәктәпнең завучы Гәрәева Наилә 1951-52 уку елында эшли башлый. 1964-65 уку елында мәктәптә 10 класс комплект булып, анда 215 укучы белем ала. 58147 Мәктәпнең үз ярдәмче хуҗалыгы бар. 58148 Мәктәпне тәмамлаганнан соң, 1954 елда Казан дәүләт университетының журналистика факультетында укый. 58149 Мәктәпне тәмамлаганнан соң Казан дәүләт университетының филология факультетына укырга керә. 58150 Мәктәпне тәмамлаганнан соң Казан дәүләт химия-технология институтына керә. 58151 Мәктәпне тәмамлаганнан соң, Казан педагогика училищесында белем ала. 1961 елда Мәскәүдәге М.С.Щепкин исемендәге театр училищесын тәмамлап, Г. Камал театрында эшли башлый. 58152 Мәктәпне тәмамлагач, 2 ел Казанда телевидение студиясендә эшли. 58153 Мәктәпне тәмамлагач, бер-ике ел кино-механик ярдәмчесе булып, ат җигеп авылларда кино күрсәтеп йөргән. 58154 Мәктәпне тәмамлагач, Билл Вашингтонның Джорджтаун университетында, Оксфордның Университет көллиятендә, Йель университетында укый. 58155 Мәктәпне тәмамлагач ике ел Казанда Татглавснаб берләшмәсенең исәпләү үзәгендә сәркатип булып эшли. 58156 Мәктәпне тәмамлагач, Казан дәүләт медицина институтының педиатрия факультетына укырга керә. 58157 Мәктәпне тәмамлагач Казан музыка училищесында укый, 1965-74 елларда Казан консерваториясендә белем ала. 58158 Мәктәпне тәмамлагач, Казанның мәдәният һәм сәнгать университетына укырга керә. 58159 Мәктәпне тәмамлагач, Казан театр укуханәсенең татар бүлегенә укырга керә. 58160 Мәктәпне тәмамлагач, Мәскәү янындагы физика-техника институтына киткән. 58161 Мәктәпне тәмамлагач, Минзәлә педагогия училищесында укый. 58162 Мәктәпне тәмамлагач, өч ел армиядә хезмәт итә. 58163 Мәктәпне тәмамлагач, Санкт-Петербург мәдәният һәм сәнгать институтына укырга керә. 58164 Мәктәпне тәмамлагач, ул армия сафларына алына, Бөек Ватан сугышында катнаша. 58165 Мәктәпне тәмамлагач ул архитектура буенча институтка укырга керә, ләкин рок төркемендә катнашу сәбәпле аны аннан куганнар. 58166 Мәктәпне тәмамлагач, Ырынбур мәдәният укуханәсендә укый, биюнең төрле юнәлешләрен өйрәнә, бәдән тәрбиясен ныгыта. 58167 Мәктәпне тәмамлаучыларның күбесе Зеленодольск шәһәрендәге һөнәрчелек училищеларында (ФЗО) укып квалификацияле эшче булып киткәннәр һәм кайберләре укуларын дәвам иттергәннәр. 58168 Мәктәп Никулинодан күчерелгән алпавытның агач йорында урнашкан. 58169 Мәктәп өстеннән Хәлфиннәр кияве Мирзагабдрахман Зөбәеров назыйрлык иткән. 58170 Мәктәп программасы катнашучыларның берничә төр эшчәнлеген күз алдында тота: укыту-ликсә, практик, спорт-сәламәтләндерү һәм мәдәни эшчәнлек. 58171 Мәктәп Рим Халитов җитәкчелегендәге "Татглавинвестстрой" заказы буенча генераль директоры Ирек Закиров булган "Татагропромстрой" ачык акционерлык җәмгыяте төзүчеләре тарафыннан җиткерелгән. 58172 Мәктәп салуда Һади Хафизов һәм аның туганы Салих Хафизовлар катнаша. 1927 нче елда хәзерге агач мәктәп эксплуатациягә бирелә. 58173 Мәктәп сәхнәләре өчен язылган пьесалары һәм скетчлары “Шатлык елы” (1972) китабында дөнья күрде. 58174 Мәктәп-студия 2001 елда World Championships of Performing Arts (русча Всемирный чемпионат исполнительских искусств) (АКШ)та алтын медаль яулый. 58175 Мәктәптә 2010/11 уку елында 378, 2012/13 уку елында - 354 бала укыды. 58176 Мәктәптә 2011 елда 93 бала укыган. 58177 Мәктәптә 5 класс укыгач, күмәк хуҗалыкта эшли. 58178 Мәктәптә аның кечкенә музее оештырылган, мәктәп каршында бюсты куелган. 58179 Мәктәптә балаларның 90 проценты татар телен һәм әдәбиятын өйрәнә. 58180 Мәктәптә беренче дәресен 1918 елны биргән. 58181 Мәктәптә бик күңелле: дәресләр кызык үтә, түгәрәкләр һәм кичәләр була. 58182 «Мәктәптә булган барлык татарча китапны, укытучымның газета -журналларын, матур әдәбият булсын, фәнни әдәбият булсын - берсен дә калдырмый укып бардым»,- дип яза автобиографиясендә. 15 яшендә ятим калып, көтүче, батрак булып хезмәт итә. 58183 Мәктәптәге укучылар инглиз һәм француз телләрен өйрәнергә тиеш, аларның шулай ук Азия телләрен һәм креол телен өйрәнергә опциясе бар. 58184 Мәктәптә ел ярым татар теле һәм әдәбияты укытканнан соң, 1944 елда Казан дәүләт университетының татар бүлегенә укырга керә. 58185 Мәктәптә ике ел дәвамында мукшы теле өйрәтелә. 58186 Мәктәптә ир балалар трактор һәм авыл хуҗалыгы машиналары өйрәнә башлыйлар, кызлар — машина белән саву операторы профессиясенә өйрәнә. 58187 Мәктәп тәмамлагач, Уфа телефон элемтәсе станциясендә 4-нче разрядлы монтер. 58188 Мәктәптә Мөслим генә түгел, якындагы Актаныш һәм Бакалы районы авылларыннан да килеп укыйлар. 58189 Мәктәптән соң 1946 елга кадәр колхозда төрле эшләрдә катнаша. 58190 Мәктәптән соң 2 ел Күсей авылы клубы мөдире булып эшли. 58191 Мәктәптән соң Казан дәүләт университетының механика-математика факультетын ( 1977 ), шул уку йортында аспирантураны ( 1981 ) тәмамлый. 58192 Мәктәптән соң техникумга укырга керә. 2009 елдан Әтнә халык театрында уйный башлый. 58193 Мәктәптән соң, укытучы булырга теләп Кушнаренко педагогика училищесына белем алырга киткән. 58194 Мәктәптән соң ул Хәрам мәчетендә белем ала башлый. 58195 Мәктәптән соң, Чиләбе сәнгать һәм мәдәният институтын (Чиләбе драма театры сәнгать җитәкчесе Наум Орлов курсы) тәмамлый ( 1990 ). 2- курстан Чиләбенең драма һәм ТЮЗы сәхнәсендә уйный башлый. 58196 Мәктәптә, пионер матбугатында озак еллар эшләгән педагог һәм журналист буларак, ул балалар тормышын, аларның уй-хиеләрен яхшы тоя һәм шуларны шагыйрь йөрәге аша уздырып, җанлы тасвир һәм характерлар аша үтемле итеп укучыларына җиткерергә тырыша. 58197 Мәктәптә рус балаларына татар телен өйрәтү белән шөгыльләнә. 58198 Мәктәптә стендка ату буенча күп санлы спорт мастерлары, ә иң мөһиме – тренерлар тәрбияләнә. 58199 Мәктәптә татар теле кабинеты бар, 2 укытучы ана телен укыта. 58200 Мәктәптә узган концертта аңа легендар биюче Тамара ханым игътибар итә. 58201 Мәктәптә үк иҗтимагый тормышта катнаша башлый, 1980-енче еллар ахырында Грециянең коммунистик партиясенең яшьләр оешмасы (KNE) әгъзасы булып китә. 58202 Мәктәптә уку елларында ук иҗатка тартыла, төрле темаларга язылган мәкаләләре район һәм республика матбугат басмаларында дөнья күрә. 58203 Мәктәптә уку елларыннан башлап, Югары Әүҗән алтын приискыларында алтын юа. 58204 Мәктәптә укучы балалар 25-30 дан артмый. 58205 Мәктәптә укучылар белән очрашудан соң язылган мәкалә. 58206 Мәктәптә укыган вакытта ук ул, яшерен сәяси оешмага нигез салып, антиколониаль чаралар үткәрә башлый. 58207 Мәктәптә укыганда әдәбият түгәрәге эшендә актив катнаша, ун яшендә үк үзенең нәни хикәяләрен матбугатта бастырган. 58208 Мәктәптә укыганда колхоз эшендә катнаша, Минзәлә педучилищесында белем эстәп ятканда, мәкаләләре республика матбугатында бастырыла. 58209 Мәктәптә укыганда ук сынлы сәнгать студиясенә йөри, күргәзмәләрдә катнаша. 58210 Мәктәптә укыганда ук ул бик актив бала була, барлык фәннәрдән диярлек өстәмә белем алып укый. 58211 Мәктәптә укыган елларда кече сәнгать академиясендә шөгыльләнә, рәсем түгәрәгенә йөри, театр түгәрәгендә шөгыльләнә, бал биюләре, гимнастика, аэробика белән ныклап мавыга. 58212 Мәктәптә укыган елларында ук үтә сәләтле, кызыксынучан, эзләнүчән бала булып таныла. 58213 Мәктәптә укыган чагында ук Фәтхулла Абдуллин әдәбият һәм сәнгать белән кызыксына, шигырьләр яза, Казан һәм Уфа газеталарына хәбәрләр язып тора. 58214 Мәктәптә укыган чакта авыл сабантуйларында баш батыр булып кала. 58215 Мәктәптә укыган чакта Вячеслав Скрябин скрипкада уйный һәм шигырьләр яза торган була. 58216 Мәктәптә укыту белән бергә, Г. Коләхметов халык арасында күп төрле иҗтимагый, мәдәни һәм революцион пропаганда эшләре алып бара. 58217 Мәктәптә ул вакытта 18 ир бала һәм 32 кыз бала укый. 58218 Мәктәп тулысынча казна акчасы исәбенә яши. 1911—1912 уку елында анда 24 ир бала белем алганлыгы билгеле. 58219 Мәктәп үзенең укучылары белән дә горурлана. 58220 Мәктәп үзешчәнлек сәнгатендә катнаша. 58221 Мәктәп, укучылар һәм укытучылар саны буенча, төбәктә иң зурлардан санала. 58222 Мәктәп укытучыларын белемен күтәрү курслары мөдире. 1930 елларны Казанга күчә, педагогика институтының дипломын ала. 58223 Мәктәп урта булгач, бирегә Пашат балалары да килә. 58224 Мәктәп һәм бакча Татарстан белән методик элемтәләр урнаштырган. 58225 Мәктәп һәм мәктәпкәчә яшьтәге балалар иллегә якын. 58226 Мәктәп чорында аны шул чорның күренекле педагогы Фатих Сәйфи-Уфалы укыта һәм кечкенә Афзалда әдәбиятка мәхәббәт тәрбияли. 58227 Мәктәп эше 2 этапка бүленгән: * Башлангыч этап — биредә әйдаман булырга теләгән һәркем катнаша ала. 58228 Мәктәп яшенә җиткәч, әтисе аны Оренбургтагы иң кадим мәдрәсәләрнең берсенә укырга бирә. 58229 Мәкъсүт — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 58230 Мәкъсүт — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 58231 Мәкъсүт — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 58232 Мәкъсүт — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 58233 Мәкъсүт — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 58234 Мәкъсүт — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 58235 Мәкъсүт разъезды — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 58236 Меланки ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9 километр озынлыкта булган кратеры. 58237 Мәларен күленең көнчыгыш ярында урнашкан. 58238 Мәлбагыш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы татар авылы. 58239 Мелвилл — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 145 километрлы кратеры. 58240 Мәләвездән Уфага кадәр 206 км, Ырынбурга – 169 км. 58241 Мәләвезлеләр торак төзелешенә дә игътибарны елдан-ел арттыра. 58242 Мелединская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 58243 Мележа — Русия территориясеннән ага торган елга. 58244 Мәләкәс районы – Сембер өлкәсенең Идел арьягы өлешендә урнашкан. 58245 Мәләкәс татарлары 1917 елгы инкыйлабка кадәр Мәләкәс шәһәрендә 4 мәчет эшләгән. 58246 Мәләкәс — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 58247 Мәләкәстә 15 меңнән артык, ә Мәләкәс районында биш меңнән артык татар исәпләнә. 58248 Мелек-Нюр-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 58249 Мәлем — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 58250 Мелетские Горки ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 58251 Мелеть ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 58252 Мелехи ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 58253 Мелехина ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 58254 Мәлик Шаһ I заманында Сәлҗук дәүләте үзенең иң югары ноктасына ирешә. 58255 Мәлик Шаһ Iнең 1092 елда үлеменнән соң аның бертуганы һәм уллары дәүләтне бүлешәләр. 58256 Мелиоратор, комбайнчы, терлекләргә башак пешерүче, ягулык-майлау материаллары белән тәэмин итүче булып эшли. 58257 Мелиорация нәтиҗәсендә Елгаара өлкәдә зур чүлләр барлыкка килә, ә Казакъстанда һәм АКШда ком бураннары башлана. 58258 Мелиорация яңадан аякка баса алырмы? 22.09.2011 - Көнүзәк. 58259 Мелихова (Мелеховка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 58260 Мәлих Харис (Мәлих Харис улы Харисов) – фронтовик шагыйрь. 58261 Мелкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 58262 Мәлки төп гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Мәлки авылында урнашкан мәктәп. 58263 Мелкозерово ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 58264 Мелла Мамайның мөхтәрәм кеше булуы башка чыганаклар белән дә раслана. 58265 Мелла Мамай — үз дәверенең күренекле суфие, күп дәрвишләрнең, шул исәптән Мәүла Колыйның да рухи җитәкчесе булган. 58266 Мелле ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 58267 Мәллә елгасы, Көнчыгыш Кама аръягында, Ык елгасының сул кушылдыгы. 58268 Мәллә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 58269 Меллеп (Мерлеп) — Русия территориясеннән ага торган елга. 58270 Мәллә-Тамак — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 58271 Меловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 58272 Мелозерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 58273 Мелша — Русия территориясеннән ага торган елга. 58274 Мельбурн Олимпиадасына катнашырга сайлана алмагач, көрәш белән шөгылен туктата. 58275 Мельгуновка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 58276 Мельмина Гора ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 58277 Мельники ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 58278 Мельники ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 58279 Мельникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 58280 Мельниково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 58281 Мельниково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 58282 Мельничата ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 58283 Мельничная Поляна ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 58284 Мельничная ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 58285 Мельничная — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 58286 Мельничный Пүчинкәсе — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 58287 Мельничный Ыб ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 58288 Мельп — Русия территориясеннән ага торган елга. 58289 Мель — Русия территориясеннән ага торган елга. 58290 Мельцан ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 58291 Мелюкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 58292 Мәмбәтов белән бергә) багышланган томнарын әзерләшә. 58293 Мәмбәт ыруы шәҗәрәсен чирек гасыр буе өйрәнә. 58294 Мәмдәлдә татарлар Казан яулап алынганчы да яшәгәннәр, чөнки зиратта Казан алынганчы ук куелган таш бар. 58295 Мәмдәл Казак ягына һәм Лашман ягына бүленә. 58296 Мәмдәлнең олы буын кешеләре авыл оешу турында түбәндәгеләрне сөйлиләр. 58297 Мәмдәл — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 58298 Мәмәнде( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 58299 Мәмәт баба башта килгән урынны ташлап, хәзерге Саба авылы урынына күчеп утырган. 58300 Мәмәт бабайның тол карчыгы Гөлнар әби, бу бәладән котылу өчен, хәйлә уйлап тапкан: буш умарта оясына бал сылаган да шуны тирә-күршеләр булышлыгы белән коры салам өеме эченә урнаштырып куйган. 58301 Мәмәт — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 58302 Мәмәтхуҗа — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 58303 Мәмәшир — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 58304 Мәмләкәттә ислам динен ныгыту өчен ул күп эшләр эшләгән, мәчетләр салдырган, шәһәрләрне тагын да ныгыта төшкән, төрле фәннәрнең үсешенә юл ачкан, дәүләтнең биләмәләрен киңәйткән. 58305 Мәмләкәттә һәр ел 30—40 млн. 58306 Мәмли Казак Чаллысы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 58307 Мемлинг, якынча 1468 ел) Изге апостол һәм инҗилче Яхъя Зебедәй белән Саломиянең гаиләсендә туа. 58308 Мәмлүкләр Мисыры белән Алтын Урда арасында да сәяси, икътисади һәм мәдәни дуслык урнашкан була. 58309 Мемминген ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 58310 Мемориалга бар килүчеләр кәшәнәсендә сакланган репрессияләнгәннәр исемлекләре белән таныша алалар. 58311 Мемориал такта Галим татар диалектларын өйрәнүгә зур игътибар бирә. 58312 Мемориал территориясендә фонтан һәм атаклы нефтьчеләрнең исемнәре һәм портретлары куелган 22 барельеф бар. 58313 Мемориаль комплексы 1995 елда төзелгән. 58314 Мемориаль тактасы булмаса да, бер йорт «Тукай тукталган йорт» буларак мәгълүм. 58315 Мәмсә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 58316 Менге йөрергә иң шәп атлар — гарәп, ахалтәкә, Терек аргамаклары. 58317 Мәңгелекнең үзе кебек мәһабәт син һәм тыйнак: Нурия Измайлова. 58318 Мәңгелек туңлык зонасында урнашкан, бозлыклар бар. 58319 Мәңгелек ут Кабер ташында бронза сын урнаштырылган: солдат каскасы һәм хәрби байракта ята торган дәфнә агачы ботагы. 58320 Мәңгелек фәкать галәми гакыл гына. 58321 Мәңгеләштерү Ватан азатлыгы өчен гомерен биргән солдат-шагыйрь буларак, Г. Галиевнең исеме Татарстан Язучылар союзы бинасына куелган мемориаль тактага язылды. 58322 Мәңгеләштерү Ватан азатлыгы өчен гомерен биргән язучы буларак, Аитзәк Аитовның исеме Татарстан Язучылар берлеге бинасына куелган мемориаль тактага язылды. 58323 Мәңгеләштерү Әгъзам Камалның исеме Татарстан Язучылар союзы бинасына куелган мемориаль тактага язылган. 58324 Мәңгеләштерү Нурулла Гарифның китапларында искә алына. 58325 Мәңгеләштерү Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районы Биектау авылының бер урамы Хәсән Фәтхетдинов исемен йөртә. 58326 Мәңге яшел тропик урманнар бар. 58327 Мәңге яшел чын урманнар бары тик урыны-урыны белән генә сакланган; туфрак ярлылана, елгаларда һәлакәтле су басулар, корылыклар ешрак кабатлана. 58328 Мәңге яшә, мәңге яшә, Якты кояш кебек мәңге яшә! 58329 Мәнгүтимер генуялеләргә Кафа шәһәрендә торырга рөхсәт биргәннән соң Кырым сәүдәсе һәм Кырым башкаласы - Солхат әһәмияте үскән. 58330 Мәнгүтимер үлгәннән соң 20 ел буена илдә барган ызгыш-талашның йогынтысы ерак төбәкләрдә дә үзен бик нык сиздерә. 58331 Мендагали Җумалиев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 58332 Мәнде-Елга — Җилем елгасы кушылдыгы. 58333 Менделеев иң шәп (идеаль) аракының 40 градуслы булырга тиешлеген раслый. 58334 Менделеевның периодик таблицасының VII төп төркемендә, 85нче санында урнашкан, галогеннарга кагыла. 58335 Менделеев та, “аракы үтә күренмәле һәм төссез булырга, үзенә хас җиңелчә генә искә һәм спирт тәменә ия булырга тиеш”, дип язган бит. 58336 Мендель Хатаевич, ( 1893 1939 ) — ВКП (б) Татарстан өлкә комитеты җаваплы (беренче) сәркатибе ( 1925 1928 ). 58337 Мәндем елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 58338 Мәндән авыл җирлегенә карый. 58339 Менден ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 58340 Мендәр-юрган- нарын бер җиргә өеп куеп, идәндә утырган килеш хәлфәдән дәрес алганнар. 58341 Мендиш Пинту — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 170 километрлы кратеры. 58342 Мендур-Соккон ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 58343 Мендыбай — Русия территориясеннән ага торган елга. 58344 Мендюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 58345 Менә аларның кайберләре: Янгир Газманов, Минкәй Агапов, Әнвәр Ялалов һәм башкалар. 58346 Менә аңардан бер өзек: “§ 1. Җыелган сүзләр алФавит тәртибендә урнаштырылырга һәм сүзлек чит ил кешеләре өчен дә аңлаешлы булсын өчен аларның һәркайсына рус һәм латин телләрендәге мәгънәсе теркәлергә тиеш”. 58347 Менә бу инде шикәр авыруы барлыкка килүен аңлата. 58348 Мәнәвез елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 58349 Мәнәвез – Русия территориясеннән ага торган елга. 58350 Мәнәгез — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 58351 Менеевская — Русия территориясеннән ага торган елга. 58352 Менә әйбәт чара – Шәрәф шәрран яра). 58353 Менә инде ике гасырдан артык минем туган авылым Палагай исемен югалтмый. 58354 Мәнәк — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 58355 Менә көтелгән көн дә килеп җиткән. 58356 Менә көчле җил чыкты (дәшмиләр). 58357 Менелик идарәсе вакытында Хәбәшстанда беренче гәзит чыгарыла башлый, беренче хастаханә ачыла. 58358 Менелик юллар, телеграф һәм телефон чыбыклары төзелешен активлаштыра, эчке һәм тышкы сәүдәне үстерә. 58359 Менә, мәсәлән, начарлыктан чистарынуны гәүдәләндергән суга чуму белән бәйле чистарыну, арыну йолалары борынгы ыруглык җәмгыятендә үк барлыкка килгәннәр һәм хәзерге дөньяда да сакланалар. 58360 Менә минем сөтне эчеп кара эле син. 58361 Менә нинди саннар, авыл димәссең. 58362 Менә ни өчен аның иң беренче пьесаларына ук, алда әйтелгәнчә, заманга сизгерлек һәм авыл тормышын, аның кешеләрен яхшы белү, аларны ярату хас. 58363 Менә тынычсызлыкның сәбәбен авыл картлары шуннан күргәннәр. 58364 Менә ул аксап-туксап килеп, саклаучы кыз янына килә дә ишек кага башлый: — Тук, тук,тук! 58365 Менә Хәертдинова Мөкатдисә апа. 58366 Менә чираттагы Хира куышлыгында утырып уйлану вакытында Мөхәммәд Аллаһтан беренче ачыш ала һәм үзенә бөек эш тапшырылганын аңлый. 58367 Менә шулай һәрбер хат алган кеше үзе дә «хат» җибәрә. 58368 Менә шул Айыттан Бәйрәкә авылына аның нәселе тарала. 58369 Менә шулай «Эстроттан Фру Ингер», «Сульхаугта мәҗлес», «Ульф Лилиенкранс», «Хельгеландта сугышчылар» кебек «урта гасыр» пьесалары туа. 58370 Менә шуларның берсе: Бу риваять Казан ханлыгын җимергәннән соң бер рус рухание язып калдырган «Казан тарихы» дигән елъязмада китерелә. 58371 Менә шул вакыйгаларда кайбер гаиләләргә йорт-җирләрен ташлап, гомерлеккә үз авылларыннан качып китәргә һәм Әҗегә килеп урынлашырга туры килде. 58372 Менә шул заманнардан бирле кәгазьне агачтан ясыйлар. 58373 Менә шул көннән башлап hәр кичтә сизгер ТВ камерасы каршында тапшырулар алып бара башлый. 58374 Менә шул Сәрдә авылы басулары белән безнең басулар тоташкан урынны Сәрдә межасы дип тә, Чомыт дип тә атыйлар. 58375 Менә шул тәнгә-тән терәлгән мизгелдә ике көрәшченең берсе мизгел эчендә көчен туплап көндәшеңне сыртына салырга тиешсең. 58376 Менә шул чорда-ХIII гасырның икенче ярты сында Мишә елгасы тирәсендәге Шекше, Иләбәр, Эзмә, Бөкмеш, Олы Шекше (Олыяз), Тимершык һ.б. авыллар барлыкка килә башлыйлар. 58377 Менә шул чорларда Мөхәммәд кабиләсе — һашимиләр матди авырлыклар кичергән була. 58378 Менә шул «шатлыкларны» булдырмас өчен, кеше тәүлегенә 60—90 г гына шикәр ашарга тиеш. 58379 Менә шуңа күрә бу авылның нигезләнүе 1704 елда булып исәпләнәдер. 58380 Менә шунда әле дә хәтеремдә, әтиләргә ашарга (передача) алып барган идек. 58381 Менә шундый авыр бер чорда «Яшь ленинчы» газетасы, башка татар матбугаты органнары белән берлектә, туган тел өчен, татар мәктәпләре, рухи ныклык-хөрлек өчен чын-чынлап көрәш җәелдерә, Нияз Акмал да бу изге эшкә җаны-тәне белән кушыла. 58382 Менә шундый гаҗәп хәл. 58383 Менә шундый кызыклы хәлләр бар безнең авылда. 58384 Менә шундый шартларда 1911 елда 6 мең трамвай йөртүченең забастовкасы башланып китә. 58385 Менә шундый шартларда урыс авыллары уртасында калган Кырлай авылы мөселманнарының хәле искиткеч авыр була. 58386 Менә шуны картридж диләр. 58387 Менә шуның өчен дә мин Одесса театрына китмәдем. 58388 Менә шушы батырлыгы өчен аңа 1944 елның 19 март Указы белән Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 58389 Менә шушы батырлыгы өчен аңа Советлар Союзы Герое исеме бирелә һәм Ленин ордены һәм 4135 номерлы Алтын йолдыз медале тапшырыла. 58390 Менә шушы борынгы һәм бик бай җирләргә Кырым ханлыгы ия булган. 58391 Менә шушы көчле ныгытма урта гасыр шәһәре булган Суарны төрле һөҗүмнәрдән саклап килгән. 58392 Менә шушыннан чыккан су Казан суына чыга. 58393 Менә шушы рольләрдә алар озак еллар буе бөтен илне диярлек урап чыга. 58394 Менә шушы хасиятләре белән Фәхри Әсгатьнең зур булмаган иҗат мирасы егерменче еллар башы татар прозасы хәзинәсендә үзенең хөрмәтле урынын били. 58395 Менә шушы хәл Тәнки һәм шулай ук Зур Тигәнәле каберлекләре материалларында ачык күренә дә инде. 58396 Менә шушы чокырны кирпеч җитештерүчеләрнең җитәкчесе Краснов фамилиясе белән “Краснов буасы” яки аның милләтенә карап “Рус буасы” дип йөртә башлыйлар. 58397 Мәнҗе — Русия территориясеннән ага торган елга. 58398 «Менің Қазақстаным» ( 1956 ) җыры Казакъстанның дәүләт гимны статусы алды ( 2005 ). 58399 Менка-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 58400 Менкул-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 58401 Меңләгән өстәл шәхси санаклары булган зур ширкәтләр өчен охшаш җайланмалар бар. 58402 Меңләгән рухани һәм дин тотучы әнә шулай Ватанга хыянәттә гаепләнеп, җәзалап үтерелә, бүтәннәре исә лагерьларда кырыла. 58403 Меңнән артык туграның авторы, шуның 400е төсле пыялада эшләнгән. 58404 Менсейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 58405 Мен сендермен біргемін» (Мин сезнең белән бергә) документаль фильмы төшерелгән ( 2014 ). 58406 Менуа тарафыннан өзелгән бу канал әле бу көнгә кадәр сакланган. 58407 Мең шөкер сиңа! 58408 Меңъеллык мəйданы бүген Меңъеллык мəйданында күп Татарстан Җөмһүриятенең тантаналары үткәрелә: Җөмһүрият көне, Җиңү бәйрәме, Яңа Ел чыршысы, шулай ук "Тынычлыкның яратылышы" халыкара музыкаль фестивале. 58409 Меңъеллык мəйданына үрдә үсүче газоннар, Казансу буе ярыннан Болак ярына кадәр җир, Үзәк Стадион алдында мәйданчык, Цирк янында скверлар керә. 58410 Меңъеллык мəйданыннан - Кирмән, Кол Шәриф мәчете һәм "очучы тәлинкә" Казан Циркы бинасы күренеше ачыла, туристларда бик популяр истәлекле урын булып санала. 58411 Меңъеллыкның чирек өлешендә фән, белемнәр, технологияләр, сәүдә һәм алар белән бергә килүче сугышлар геометрия прогрессиясе белән тизәя һәм планетада яшәүче кешелек җәмгыяте әле һаман да очраша торган уңайлы шартларны да, куркынычларны да тудыра. 58412 Меңъяр ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 58413 Мең ярым ирекле утырган ике пароход Сицилиягә килеп туктый, баш күтәрүчеләр утрауны үз кулына ала. 58414 Мербуш ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 58415 Мергасовская ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 58416 Мергелләрдән, балчыклардан һәм комнардан тора. 58417 Мергенька — Русия территориясеннән ага торган елга. 58418 Мәргубә Хөсәен кызы Сыртланова ( ) — гвардиянең өлкән лейтенанты — очучы, Советлар Союзы Герое. 58419 Мерденика — Русия территориясеннән ага торган елга. 58420 Мәрдәнова (Хәйруллина) Җәүһәрия 1956 елның 30 июлендә, үзенә нәкъ 18 яшь тулган көнне, Алабуга мәдәни-агарту училищесы дипломын кочаклап, Олы Әтнәгә Җәүһәрия Хәйруллина килеп төшә. 58421 Мәрдиханов иҗатында фикернең ачыклыгы һәм төгәллеге үтә нечкә сәнгати тоемлау һәм образның тирән психологик чишелеше белән бергә үрелеп бара иде. 58422 Мердуш — Русия территориясеннән ага торган елга. 58423 Мерәвешле — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 58424 Мерега (Марьюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 58425 Мереджи — Русия территориясеннән ага торган елга. 58426 Мередит ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,4 километр озынлыкта булган кратеры. 58427 Мәрәләр бишәү, алар ак пластинага уеп куелган. 58428 Меремша (Неремша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 58429 Мерәс — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 58430 Мерәсем — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 58431 Мерәс — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 58432 Мерәс — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 58433 Мерета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 58434 Меретка — Русия территориясеннән ага торган елга. 58435 Мереть — Русия территориясеннән ага торган елга. 58436 Мерёжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 58437 Мәрҗани бу мәртәбәле мәҗлестә татар телендә доклад ясый. 58438 Мәрҗани мәдрәсәсендә дүрт ел белем ала, аннары аны ташлап эшкә урнашырга мәҗбүр була. 58439 Мәрҗани мәдрәсәсендә ун ел дәвамында укыган. 58440 Мәрҗани мәчетен салу белән 200 елдан артык «пыскып» яткан татар-мөселман традицион монументаль архитектурасы яңадан торгызыла, аякка баса башлый. 58441 Мәрҗани мәчете — ХVIII – ХIХ гасыр дәвамындагы татар-мөселман архитектурасының иң гүзәл истәлекләренең берсе. 58442 Мәрҗән ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,8 километр озынлыкта булган кратеры. 58443 Мерзела — Русия территориясеннән ага торган елга. 58444 Мәрзия апа кулында җиде бала торып кала. 58445 Мәрзия Ваһит Дәстҗәрде сәламәтлек министры урынына сайланган. 58446 Мәрзия ханым берничә тапкыр Азәрбайҗан Югары шурасына депутат булы сайлана. 58447 Мерзляки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 58448 Мерзляки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 58449 Мерзлякованың катнаш хор өчен эшкәртүендә). 58450 Мерзлякованың катнаш хор өчен эшкәртүендә), «Җомга» (Е. 58451 Мерида дәүләт симфоник оркестры ( ) - Мерида шәһәрендә урнашкан, 1991 елда пианист һәм педагог Хосе Антонио Абреу нигез салган симфоник оркестр. 58452 Мерина — Русия территориясеннән ага торган елга. 58453 Мерит Птаха ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16,5 километр озынлыкта булган кратеры. 58454 Меркантилизм – акча туплау максатында, читкә товарны күбрәк чыгарып азрак кертүне тәэмин итә торган дәүләти чара. 58455 Мерка-Чомьявож — Русия территориясеннән ага торган елга. 58456 Мәркәб йолдызлар эволюциясенең ахырында тора, тиздән гелий януы чорына керә һәм кызыл зур йолдызга әверелә. 58457 Мәркәб ( мәркәб — «ияр» Мәркәб — өстенә атланыла торган хайван; гомумән атланып яки утырып йөри торган нәрсә. 58458 Мәркәзе Галләарал шәһәре; иң зур шәһәр Мәрҗәнболак булып тора. 58459 Мәркәзе Җиззах шәһәре булып тора. 58460 Мәркәзе — Сасово шәһәре (район эченә керми). 58461 Меркитасиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 58462 Меркурийдәге йолдыз тәүлеге 58,65 җирдәге тәүлеккә тигез, ягъни 2/3 меркурийдәге елына тигез. 58463 Меркурийдә тоткарсыз төшүе тизләнеше 3,70 м/с² тәшкил итә. 58464 Меркурий манарасы - Норильск никеле штаб-фатиры Норильск никеле акционерлар җәмгыяте — тау-металлургия ширкәте. 58465 Меркурийның күренүчән йолдыз зурлыгы −1,9 дан 5,5 гәчә үзгәрә, әмма Кояштан бик кечкенә почмакча ераклыкта (иң күбесе 28,3°) урнашу сәбәптән аны күрү ансат түгел. 58466 Меркурийның тыгызлыгы шактый зур — 5,43 г/см³, Җирнең тыгызлыгыннан аз гына кимрәк. 58467 Меркурий һәм Венерадан тыш, һәрбер планета тирәсендә ким дигәндә бер иярчен әйләнә. 58468 Меркурий һәм Чулпан Кояш тарафыннан йотылачаклар һәм буга әйләнәчәкләр. 58469 Меркурий хәрәкәте Меркурий Кояш тирәсендә сузылган эллиптик орбита буенча 57,91 млн. 58470 Мерку-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 58471 Меркуши ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 58472 Меркушино ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 58473 Меркуш-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 58474 Мерлана — Русия территориясеннән ага торган елга. 58475 Мерланг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 35,7 километр озынлыкта булган кратеры. 58476 Мәртәбәле һәм өлешле берәмлекләр Унарлы мәртәбәле һәм өлешле берәмлекләр стандарт СИ кушымчалары ярдәмендә ясала. 58477 Мәртәбәле һәм өлешле берәмлекләр Уннарча мәртәбәле һәм өлешле берәмлекләр стандарт СИ кушымчалары ярдәмендә ясала. 58478 Мәртен — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 58479 Мерфи абыйсы Чарли белән Рузвельтта, әниләре һәм үги әтиләре Вернон Линч янында үсәләр. 58480 “Мәрфуга”, “Зөләйха”, “Галиябану” җырлары “Алтын фонд”та алар тавышы белән сакланган. 58481 Мәрхәмәтләндерү хәрәкәтләренә корылган корбан китерү дә борынгы йола. 58482 Мерхляй — Русия территориясеннән ага торган елга. 58483 Мәрхүмнең хатыны, талантлы журналист һәм байтак еллар «Маяк» гәзитенең баш мөхәррире вазифаларын башкарган Айсылу ханым Хәйретдинова тормыш иптәшенең кульязмаларын туплап тагын да биш китап чыгаруга иреште. 58484 Мерхы-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 58485 Мәрьям Вәлимехәммәт кызы Вәлиева – Балык Бистәсе районында беренче тракторчы-кыз. 58486 Мәрьям Вәлимехәммәт кызы Вәлиева Ринат Нуруллинның әнисе. 58487 Мәрьям Рахманкулова әле бик яшь, бала гына булуына карамастан, алдынгы яшьләрнең әдәбият һәм музыка кичәләренә җырларга чакырыла башлый. 58488 Мәс., биологларның күпчелеге үсемлекләрнең һәм терлекләрнең барыбыздан да зирәк Ходай тәгалә тарафыннан яратылуы яклы иде. 58489 Мәсгудә Шәмсетдинова 1955 елның 1 июлендә Башкортстанның Кышлау-Елга авылында туа. 58490 Мәсгуд кануны (әл-канун әл-мәс'уди) — якынча 1030 елда тәмамланган һәм газнәви солтан Мәсгуд ибне Мәхмүдкә багышланган Әбүрәйхан Мөхәммәт әл-Бирунинең әсәре. 58491 Мәсгут Имашев – күп кырлы шәхес. 58492 Мәсгут Шәрифуллин, Мәсгут Гафиятулла улы Шәрифуллин ( 1928 1966 ) — язучы. 58493 Мәсәде — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 58494 Месед ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 58495 Мәсәйле — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан чуаш авылы. 58496 Мәсәй ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 58497 Мәсәк — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 58498 Мәсекне күрүе бик кыен, әмма кичен соңга калган юлчы аның кырыннан тыныч үтәлмәс. 58499 Мәсек төнге зат. 58500 Мәсәлән, 1024 елгы ачлык вакытында, болгарлар урысларга икмәк бирәләр. 58501 Мәсәлән, 1448 елда Тимер Фридрих IIнең курфюрст замогын төзүгә каршы халыкның дулкынлануы билгеле. 58502 Мәсәлән, 164-96-104 үлчәмнәр белән тамгаланган кием буе – 164 см, түш үлчәме – 96 см һәм янбаш үлчәме 104 см булган гүзәл затлар өчен тәгаенләнүен аңлата. 58503 Мәсәлән, 1832 елда холера эпидемиясе чорында 20 000 тирәсе кеше һәлак була. 58504 Мәсәлән, 1834 елда 18 866 мең сумлык тауар китерелеп, 18 460 меңлеге сатылып беткән. 58505 Мәсәлән, 1845 елда сәүдәгәр Корнилов «Кунак йорты»ндагы 9,10,11 урыннар өчен 476 сум 66 тиен түләп куйган. 58506 Мәсәлән, 1864 елда 1 млн сумлык тауар сатыла (Уфимские губернские ведомости,1864, № 7). 58507 Мәсәлән: 1878 елда Ильминский Казанда рус булмаган халыклар өчен укытучылар семинариясе оештыра. 58508 Мәсәлән, 1883 1884 еллар ярминкәсендә 1 405 баш ат, 1888 1889 еллар ярминкәсендә 1 200 баш ат малы сатылган. 58509 Мәсәлән, 1905 1906 елларда сәүдәгәр Садыйк Галикәев мәктәпне яңа заманча парталар белән тәэмин итә. 58510 Мәсәлән, 1926 елда Башкорт АССР-ында 8 кантоннына бүленгән: 1930 елның 20 августында районнарга бүленеше индерелә. 58511 Мәсәлән: 1946 елны барлык чәчелгән икмәкнең 3222га кул урагы белән урып җыйганнар. 58512 Мәсәлән, 1965 – 1978 елда көнчыгышта эшләнгән «Көнчыгыш Берлин территориясен куллану планы»нда демография һәм транспорт мәсьәләләре бөтен Зур Берлин территориясен күзгә ала. 58513 Мәсәлән: «1995 елгы парламент сайлауларында КПРФ Русия буенча 13 млн. 158 мең листовкалар тараткан. 58514 Мәсәлән, 2003 елда әлеге премиягә лаек булган Алексей Абрикосов һәм Виталий Гинзбург та, 2010 елда Нобель бүләген ватандашларыбыздан иң соңгы булып алган Константин Новоселов белән Андрей Гейм да – физиклар. 58515 Мәсәлән, 2006 елда Австриядә 1 һәм 2 евро кыйммәткә ия тәңкәләр сугыла, алар бар дөнья буенча кулланышта йөри. 58516 Мәсәлән, 2010 ел мартында ул «Путин китәргә тиеш!» 58517 Мәсәлән, 2011 елда авылда 26 кеше үлгән, 49 бала дөньяга килгән. 58518 Мәсәлән, 8 битлы хәтер сүзләрен куллана торган фиксацияләнгән озынлыклы 32 битлы ISA күрсәтмә сүзе программа санагычын һәрчакта 4-кә арттырачак (сикерүләр очрагыннан тыш). 58519 Мәсәлән, 931, 948—959 елларда Насыйр ибне Әхмәт һәм Талиб исеменнән сугылган акчалар мәгълүм. 58520 Мәсәлән, "anh" – "абый", ә ир-егет үзеннән яшьрәк кеше яки яшьтәш кызлар белән аралашканда – "мин". 58521 Мәсәлән, D витаминын актив төренә үзгәртәләр, ә бу сөякләр тиешле итеп үссен өчен кирәк. 58522 Мәсәлән, K. Маркс белән Ф. Энгельс үзләренең «Немец идеологиясе» (1846) дигән хезмәтләрендә «идеология» терминын «иллюзия» мәгънәсендә кулланалар. 58523 Мәсәлән, "PowerPC CPU" PowerPC ISAның нинди булса да вариантын куллана. 58524 Мәсәлән, satplan алгоритмы мантыйкны планлаштыру өчен куллана һәм индуктив мантыйк программалавы өйрәнү өчен ысул булып тора. 58525 Мәсәлән, Seagate Barracuda 7200.10 сериясе өстәл санаклары каты дисклары 50 000 башлау-тукталу циклларына дәрәҗә куелган, башка сүзләр белән әйткәндә, сынау вакытында баш-тәлинкә интерфейсында бернинди ватылулар да күзәтелмәгән дигән сүз. 58526 Мәсәлән, VIII гасырда Испаниядән Иранга кадәр җирләр белән идарә иткән Гарәп хәлифәте белән Кытайдагы Тан династиясенең империясе (Синьцзяннан алып Кореягә кадәр җирләр) Үзәк Азиягә хуҗа булу өчен дистәләрчә ел көрәшәләр. 58527 Мәсәлән, XIX гасырда мәйданчыктагы хоккейчыларның саны тугызга тугыз, соңрак җидегә җиде була. 58528 Мәсәлән, XVIII—XIX йөзләрдә Тамбов һәм Рязань губерналарында яшәүче татар (мишәр) хатыннары ак җитен тукымадан тегелгән күлмәкнең изү кырыйларын, җиң һәм итәк очларын чиккәннәр. 58529 Мәсәлән, XVI гасыр уртасыннан XIX гасыр башына кадәр иң танылган Мәкәрҗә (Макарьевская) ярминкәсе уздырылган. 58530 Мәсәлән, XX гасыр уртасында Вьетнам буддачылары Көнбатыш империалистларына каршы җәелгән милли азатлык хәрәкәтендә актив катнаштылар, социаль тормыштан читтә калмадылар. 58531 Мәсәлән, “Абдуллин” крестьян-фермер хуҗалыгы бүген зурлардан исәпләнә. 58532 Мәсәлән, Актаныш районында сайлау участокларга өч кеше генә килде Что ты выбрала страна? 12 декабря в сообщениях наших корреспондентов // Известия. 58533 Мәсәлән: “Акчарлак”, “Күбәләк”, “Дутыш” (мөгаен, Тутый коштан алынган), “Турман”, “Чубарый” (алар яшелле, кызыллы, сарылы төстә була), “Гривун” (ягъни, “яллы”). 58534 Мәсәлән, алар салкынга чыдамлы. 58535 Мәсәлән, алар (фаразлар) организмнар популяциясе белән башланырга мөмкин, аннан соң аларга һәрбер буында иң ярашканнарын сайлап мутацияләргә һәм рекомбинацияләргә рөхсәт ителә (фаразларны чистарту). 58536 Мәсәлән, Алоизий Могарычның биографиясен автор сызып ата һәм яңадан язарга җыена, ләкин өлгерми кала. 58537 Мәсәлән, алсу яки манджета төсләре күренүче нурланыш спектрында юк, алар башка төсләр кушылу нәтиҗәсендә барлыкка киләләр. 58538 Мәсәлән, Америкада социаль рекламага бик үзенчәлекле һәм кыйммәтле даруга караган кебек карыйлар, социаль җитешсезлекләрне булдырмау инструменты итеп кабул итәләр. 58539 Мәсәлән, Америка континентында шушы шәфкатьсез гамәлләр материкның төп халкы — индеецларга карата кулланыла. 58540 Мәсәлән, Англиядә джингоизм термины Россия белән Төркия арасында сугыш барган елларда (1877—1878) барлыкка килә (Россиягә үтә каршы торучы «патриотларны» джингоистлар дип атаганнар). 58541 Мәсәлән: Аның каравы Сүбәдәй, өй-юртасына кайткач, баш көтүчене дәшеп камчы белән ярды, кыйнады. 58542 Мәсәлән, аның күп кенә әсәрләрен алар 20-30 нчы елларда поляк басмасында укыганнар. 58543 Мәсәлән, аның уйлаган исеме «китап» булды, ди. 58544 Мәсәлән, атом төшендә булган протон һәм нейтроннар - кварклар, ә электрон - лептон. 58545 Мәсәлән, бакалея лавкасының эленмә тактасында матур чәй савытлары, кәнфитләр ясалган. 58546 Мәсәлән, бал, балавыз, умарта «сөте», чәчкә серкәсе, прополис – аларның барысын да чирләрне дәвалаганда кулланалар. 58547 Мәсәлән, бал кортлары һәм башка күпләгән бөҗәкләр ультрафиолет диапазондагы яктылыкны күрәләр, бу аларга чәчәкләрдәге нектарны табарга ярдәм итә. 58548 Мәсәлән, Башкортстанда Казанлы исемле авыл бар. 58549 Мәсәлән, беренче билгеле башкорт шагыйре Салават Юлаев (1754-1800) шигырьләрен татарлар куллана торган (татар теленә яраклаштырылган) гарәп графикасында язган. 58550 Мәсәлән, бер риваятьне 1135 елда Болгар шәһәрендә гарәп сәяхәтчесе Әбү Хәмид әл-Гарнати язып алган. 58551 Мәсәлән, бер товарны шундый башкалардан аерып куеп, «иң яхшысы», «бары тик ул гына» кебек дөреслеккә туры килмәгән сыйфатлар билгеләнгән булса, мондый реклама кире кагуны таләп итә. 58552 Мәсәлән: * Бер чыганак буенча Кол Гали XIV гасырның икенче яртысында яшәгән. 58553 Мәсәлән, Бетховенның «Пастораль симфониясе», Берлиозның «Фантастик симфониясе» һәм башкаларны моңа кертергә мөмкин. 58554 Мәсәлән, бизгәк плазмодие үсешенең билгеле бер стадияләрендә кеше ка­нының кызыл тәнчекләрендә — эритроцитларда паразитлык итә һәм Урта диңгез буенда, тропикларда таралган җитди авыру — өч көнлек бизгәккә сәбәпче була. 58555 Мәсәлән, билгеле вакытларда Татарстан телерадиокомпаниясе рус һәм татар телләрендә үз тапшыруларын күрсәтә. 58556 Мәсәлән, борынгы грек галимнәре безнең эрага кадәр VII гасырда ук гәрәбәнең ( : электрон), йон тукымага ышкыгач, төрле җиңел вак әйберләрне үзенә тартуын күреп белгәннәр. 58557 Мәсәлән Борынгы Римда "хәрби императорлар" 235-285 елларда. 58558 Мәсәлән, борынгы татар әдәбияты белгечләре 1069 елда Караханилар дәүләтенең башкаласы Баласагун шәһәрендә Йосыф ибне Хаҗиб Баласагуниның Урта гасырларның иң күренекле әсәрләреннән булган « Котадгу белек » әсәренең Болгарда да киң таралуын әйтәләр. 58559 Мәсәлән, буш юлда тукталу проблемасын (бирелгән Тьюринг машинасы өчен буш юлда хәрәкәткә китерелеп туктармы икәнен билгеләргә кирәк булганда) үзгәртеп гади мәсьәлә тукталуына китерергә мөмкин, шуның белән аның чишелмәве исбатлана. 58560 Мәсәлән, вакцина алган балага полиомиелит эләксә дә, бала үлми, инвалид та булып калмый. 58561 Мәсәлән, В.Катаринский 1908 елда башкортлар өчен әлифба төзеп, бастырып чыгара. 58562 Мәсәлән, водород белән кислород кушылып су хасил иткәч, үзара тәэсир итешүдән бик нык үзгәрәләр. 58563 Мәсәлән, Воскресенский урамында чәй кибетен ачкан Г. Сәйдәшев. 58564 Мәсәлән, гадел принципларда тәрбияләнгән кеше — урлау, кешеләргә һәм принципларга хыянәт итү, гомумән яман эшләр эшләүгә бармый ул. 58565 Мәсәлән, галимәнең әйтүенә караганда, мишәрләрнең формалашу территориясендә Наровчат кенәзлеге була. 58566 Мәсәлән гомум армия, кыр армиясе, һөҗүм ясый торган армия. 58567 Мәсәлән, Декарт кешеләрдә тумыштан килгән идеяләр барлыгы, Лейбниц исә фикерләүнең чынбарлыктан аеры, ирекле була алганлыгы турында хаталы нәтиҗәләр чыгаралар. 58568 Мәсәлән, диңгезләрдәге су күтәрелү һәм төшүне эшкә җигеп була. 58569 Мәсәлән, ди ул, диңгез суы бер җан ияләре өчен яраклы, икенчеләр өчен, киресенчә, яраксыз. 58570 Мәсәлән, Д. Нотт белән Д. Глиддон «Кешелекнең типлары» ( 1865 ) дигән китап чыгаралар. 58571 Мәсәлән, әгәр дә алгоритм үлчәмле керү бирелгән мәгълүматларын cn² вакыты эчендә эшкәрткәндә, монда c – ниндидер константа, мондый алгоритмның вакытлы катлаулыгы O(n²) дип атала. 58572 Мәсәлән, әгәр кушу операциясе соралган булса, арифметик мантыйк җайланма (eng. arithmetic logic unit (ALU)) керүләр җыелмасына һәм чыгышлар җыелмасына тоташтыралачак. 58573 Мәсәлән, елъязмалар шундый хәбәр җиткерә: Андрей Боголюбский үзенең улы Мстислав һәм Муром кенәзе белән бергә 1164 елда Идел Болгарына яуга чыккан. 58574 Мәсәлән, әңгәмәдә сүз кош турында барса, кешеләр гадәттә йодрык зурлыгындагы, җырлый торган һәм оча торган хайванны тасвирлыйлар. 58575 Мәсәлән, Зенер диодлары көчәнешне регуляцияләү өчен, тау кар ишелү – очып үтү диодлары (рус. 58576 Мәсәлән, Зур совет энциклопедиясендә күрсәтелгәнчә, христианлык 1025 млн кешене колачлый кара: БСЭ. 58577 Мәсәлән, идеалдагы Мөхәммәд исемле имамны (аңа нәкъ Иисус миссиясен йөкләп) кешеләрне һәлакәттән «коткаручы» булачак дип игълан итәләр. 58578 Мәсәлән, Идел буенда табылган тар гына йөзле, озынча итеп эшләнгән бик борынгы тимер балталардан торган хәзинә мәгълүм. 58579 Мәсәлән, ике когерент нокталы чыганактан таралучы, су өслегендәге ике сферик дулкын интерференция вакытында кушылма дулкын хасил итәләр. 58580 Мәсәлән, ике фотон буталган халәттә булган очракта, беренче фотонның спинын үлчәп, аның спиральлеге уңай булса, димәк икенче фотонның спиральлеге һаман тискәре була һәм киресенчә. 58581 Мәсәлән: «Илеңә уңыш телә: керемнәрең турында декларация бир», яки ана капиталын файдалану тәртибен аңлаткан рекламалар. 58582 Мәсәлән, инглиз теле - Бөекбритания өчен милли тел булса, Филиппиннарда ул инструменталь тел (ягъни "лингва-франка") буларак кулланыла. 58583 Мәсәлән, инсультка җитергән тычкан миенә стромаль күзәнәкләр кушсак, өлешле торгызыныш була. 58584 Мәсәлән Иске Мошты белән Савызбашта башкорт телендә 1% һәм 2% кеше гаиләсендә аралаша. 58585 Мәсәлән, «Йолдыз» газетасының 10 еллык юбилеена багышлап 1916 елның январенда ул махсус шигырь яза. 58586 Мәсәлән, йорт, дача һ.б. сату-алу яки бүләк итү турындагы шартнамә нотариаль контор тарафыннан расланмаса, юридик көчкә ия була алмый. 58587 Мәсәлән, Кавказда каты кайнатмасын яки төнәтмәсен хәлсезлек вакы­тында ашар алдыннан даими эчәләр, кайчак сабакларын һәм яфракла­рын да кулланалар. 58588 Мәсәлән, каен агачында бөке катлавы юка һәм кәгазьгә охшаган, ә бөке имәнендә көпшәк һәм бик калын була. 58589 Мәсәлән: Казакъ телендә ү, ө, ә, ң авазлары татар телендә кебек, қ, ғ татар авазларына къ (q), гъ (ğ), ұ - татарныкы о туры килә: Болгар (тат.) - Бұлғар (каз.) (язылышы төрле, әйтелеше бертигез - Bolğar). 58590 Мәсәлән, Казан генерал - губернаторы А.К. Гейнсның хатыны О.С. Александрова – Гейнсның музейга алынган коллекциясе игътибарга лаек. 58591 Мәсәлән Казанда кайчандыр Иске һәм Яңа Татар бистәләре булган. 58592 Мәсәлән, Казан татарларының өске итәк куеп тегелгән күлмәкләре XVI йөзгә караган мәгълүматларда ук очрый. 58593 Мәсәлән, кайбер химик реакцияләр матдәне билгеле бер зурлыктан зуррак ешлыклык яктылык белән нурландырганда гына баралар; әлеге зурлыктан түбәнрәк ешлыклы нурланыш белән нурландырганда, интенсивлык зурлыгына карамастан, реакция бармаячак. 58594 Мәсәлән, Кайбыч элекке Норлат районына кергән авылларның бик борынгы булулары тарихта билгеле нәрсә. 58595 Мәсәлән, «Камско-Волжская газета»сында түбәндәге типтагы игъланнарны күрергә була: «Воскресенская урамының иң яхшы урнында урнашкан лавканы арендага алам». 58596 Мәсәлән, карачалардан тыш кара нугайлар, безгә мәгълүм кара хәзәрләр, кара кытайлар булган (кара кытайлар—алар кытайлар түгел, ә VI—VIII йөзләрдә төньяк-көнчыгыш Кытайда яшәгән төрки кабиләләр). 58597 Мәсәлән, Карелия Җөмһүриятендә бердәнбер дәүләт теле булып урыс теле кала, карел теленең дәүләти статусы әле дә танылмаган. 58598 Мәсәлән, каты җисемнәр механикасы сыгылмалылык теориясенә, пластиклык теориясенә, ярылу теориясенә һ.б. бүленә. 58599 Мәсәлән, Кәрвансарай янындагы беркатлы йортның фасады башкорт орнаментындагы геометрик фигуралар белән бизәлгән. 58600 Мәсәлән, Кәрим Чынлысы — Кече Чынлы, Ярмәй Чынлысы — Зур Чынлы. 58601 Мәсәлән, кешенең фикерләве, кешенең үзеннән гайре ниндидер субстанция хасияте түгел, бәлки кешенең турыдан-туры үзенең хасияте, дип саный ул. 58602 Мәсәлән, ки - кием, асай - сай, катай - каты, курой - кара (төс), шулай ук табэру - ашау сүзе татарча таба сүзенә охшаш. 58603 Мәсәлән, китерелгән йолдызлар күпчелеге өчен аларга кадәр ераклыклары төрле дәрәҗәдә төгәл түгел, ә бу йолдызлар зурлыгы ачыклауына тәэсир итә. 58604 Мәсәлән: кичке 8 дән иртәнге 8 гә кадәр - эшчеләр, студентлар тыңласа, көндезге 9-12 кадәр күбрәк өйдә утыручылар һәм пенсионерлар тыңлый. 58605 Мәсәлән, Колумбия, Эквадор, Перу һәм Венесуэла һимннарының җыйнак вариантлары нәкъ шул калыпта төзелгән. 58606 Мәсәлән, конденсаторның корылма алуы һәм бирүе вакытында, аның тәлинкәләре арасында корылмалы кисәкчәләрнең хәрәкәте булмаса да, аның аша берникадәр энергия ташучы һәм үзешчән рәвешле электр чылбырын тоташтыручы күчеш агымы турында сүз алып баралар. 58607 Мәсәлән, көч моментының зурлыгын язу өчен Н•м ны кулланырга кирәк, ә м•Н яки Дж ны кулланырга кирәк түгел. 58608 Мәсәлән, Кояш системасы өчен Кояш һәм Юпитер ассистемасы иң зур гравитацион нурланышны булдыра, аның егәрлеге 5 киловатка тигез, Кояш системасы бу энергияне нурландырып югалта, ләкин ул кинетик энергиясенә караганда бик кечкенә була. 58609 Мәсәлән, кулларны, аякларны, бармакларны теге яки бу якка аеру. 58610 Мәсәлән, күп кенә азык һәм техник продуктларны табу әчеткеч бактерия­ләрдән башка мөмкин булмас иде. 58611 Мәсәлән, күренекле татар драматургы Туфан Миңнуллин өчен магнум опус булып Әлдермештән Әлмәндәр пьесасы санала. 58612 Мәсәлән, кушу алгоритмы теләсә нинди пар натураль саннар өчен кулланылырга мөмкин. 58613 Мәсәлән, кыяклыларның күбесе 3 класска кертелгән, ләкин дөге — 6 класста, ә хуш исле кыяк 2 класста булып чыккан. 2 класска хуш исле кыяк белән бергә сирень дә кертелгән. 58614 Мәсәлән: лач-лоч (әйбер чәйнәү), мыгыр-мыгыр (аңлаешсыз итеп, авыз эченнән сөйләү), мияу-мияу (мәче тавышы), келт-келт (сәгать тавышы). 58615 Мәсәлән, Левий Матфей (Даниэль Ольбрыхский) Голгофадан репортаж алып баручы хәзерге заман журналисты итеп күрсәтелгән, ә Яһүдә Искариот (Ежи Зельник) Иешуа турында телефон-автомат аша хәбәр итә; ул трубканы куйганда, автоматтан утыз көмеш тәңкә коела. 58616 Мәсәлән, лингвист Эрик Линнеберг (ингл.) used икенчел тел терминын кешенең балигълык яшеннән соң өйрәнелгән яки куллана башлаган тел (ингл. 58617 Мәсәлән, Лөмбрә төркеме мишәрләрендә ике төр­ле кашпау: тәңкәләр белән бизәлгән косынка формасындагы һәм тәңкәле бүрек шикеллесе булган. 58618 Мәсәлән, Мантелл игуанодонны бик зур игуана кебек күргән. 58619 Мәсәлән, мантыйк исбатлавы һәрбер адымы нәтиҗә кагыйдә куллануы булган башлангыч гыйбарәләрдән чыгарылган гыйбарәләргә юлны эзләү буларак каралырга мөмкин. 58620 Мәсәлән, Мәскәүдәге особнягын тимер юл министрлыгына алып бирәләр. 58621 Мәсәлән, мәчетләрнең өченчесе хакында “1870 елга Пермь губерниясенең Красноуфимск уездында мәчетләр саны, руханилары hәм мәхәллә кешеләре турындагы ведомость” та әйтелә. 58622 Мәсәлән, мәшһүр Аясофья бинасы күп кенә төрек биналарын ясауга илһамландырды. 58623 Мәсәлән, мещерада билгә тагыла торган бизәнү әйбере - пулагай таралган була. 58624 Мәсәлән музыкаль аккорд аңа кергән ноталар амплитудаларында күрсәтелеп була. 58625 Мәсәлән, Муса Җәлил белән очрашуы, озакка сузылган дуслыгы Томск егетенең иҗади шәхес булып формалашуына зур йогынты ясый. 1932 елда Мәскәү дәүләт консерваториясендә башкорт студиясе ачылып, Мусаның киңәше буенча Габдрахман шунда укырга керә. 58626 Мәсәлән, мускулатура турындагы китабында ул өч йөздән артык мускулны тасвирлый. 58627 Мәсәлән, Науруздан Дүсмәткә кадәр 25 км. 58628 Мәсәлән, Нәваиның «Хәмсә» әсәре. 58629 Мәсәлән нейтрон 1 ГэВ энергиясе белән 10 3 с вакытында таркала, ә Λ-гиперон 100 ГэВ энергиясе белән 10 -10 с вакытында таркала. 58630 Мәсәлән, ни өчен фототасмада сурәт негатив, ягъни якты урыннар — караңгы, ә караңгы урыннар — якты булып чыга? 58631 Мәсәлән, Пензадагы һәр авылның үз морзалары булган. 58632 Мәсәлән, Пермьдә приказчик булып эшләгән Әрҗән кешесе Әмирҗан Кантуганов эшчеләрнең губернаторны кулга алуларын, чабата, чыба кидереп, Казан тракты буйлап йөртүләрен авылга кайтып сөйли. 58633 Мәсәлән, поляр һәм биек тау шартларында алар кар өстендә дә яши. 58634 Мәсәлән: :«Радиодулкыннар күчкән тавыш һәм күрсәтмә яңгырый: «Нәрсә боргалыйсың инде! 67,79 ешлыгында. 58635 Мәсәлән ракета массасы ягулыкны куллануы буенчв кими. 58636 Мәсәлән, «Рәһбәре сыйбиян» («Сабыйларга юл күрсәткеч») исемлесенең - унике басмасы, «Мөгаллим әл-гыйбадәт» исемлесенең уналты басмасы бар. 58637 Мәсәлән, ровер (ингл. rover — сукбай, зимагур) — көндәшләр капкасы янында гына уйнау хокукы булган һөҗүмче. 58638 Мәсәлән, Рудов статистик территориясе Рудов һәм Громиусштадт районнарын ала. 58639 Мәсәлән, Русия каналында барган бер рекламада: “Бу сиңа Кола түгел, Доктор Пеппер!» 58640 Мәсәлән, Саратов губернасы Кузнецк өязе Черкиле авылыннан Әминә ( 1909 елда ) һәм Хәдичә ( 1912 елда ) Әхмероваларны укырга урнаштырулары билгеле. 58641 Мәсәлән, Сарытау өлкәсенең Рыбушки авылында күченеп кайткан 15 гаилә бар. 58642 Мәсәлән, светофор яшел төстә. 58643 Мәсәлән, сәүдәгәр Апанай кунакханәсенә реклама: «Шәһәребез кунаклары өчен иң уңайлы һәм кыйбат булмаган номерлар һәм мебельле бүлмәләр. 58644 Мәсәлән, сирәк булса да, койрыклы яки йонлач кеше туа. 58645 Мәсәлән, Советлар Союзы маршалы Конев болай дип язган иде: “Татарстанда туган егетләр арысланнар кебек сугышалар”. 58646 Мәсәлән, Таи телендә Ланканың императоры Равана Тхосакантх дип атала, бу аның Санскрит исеме Dāśakaṇṭha "ун муенлы" дигәнне аңлата. 58647 Мәсәлән, танклар колоннасына 150 мең сум, самолетлар эскадрилиясенә 120 мең сум, җиңү фронтына 95 мең сум күләмендә акча җыеп бирелгән. 58648 Мәсәлән, тап-таза фуражер кырмыска ояга берничә тапкыр буш кул белән кайта икән, аны «чалалар» - үтерәләр һәм үзен үк фуражга җибәрәләр. 58649 Мәсәлән, Татар иҗтимагый үзәге корылтайлары. 58650 Мәсәлән татарларда R1a-z93 иң таралган, ләкин R1a-z280 да бар, барлыгы 34%. 58651 Мәсәлән: Тау асыннан (астыннан) гына кизләү чыгып тора. 58652 Мәсәлән, тәмәке мозаикасы вирусы шундый. 58653 Мәсәлән, Теодор Целль (Theodor Zell) шәһәр исемен «аю» ( ) сүзеннән килеп чыккан дип саный. 58654 Мәсәлән: «Тәрәзәмне ачып куйдым, җәйге көннәр ямьлегә». 58655 Мәсәлән, тигезләмәсенең чын тамырлары юк. 58656 Мәсәлән, төньяк чикләре Казан елгасына кадәр күтәрелгән. 58657 Мәсәлән, төче коймак һәм төрле оннардан (солы, борчак, карабодай, тары, бодай, катнаш оннан) чүпрә белән әчетеп пешергән коймак. 58658 Мәсәлән, “тугры” (“тур”, “тургач”) — ау кошын (лачын, бөркет) кундырып йөртә торган агач; “томага” — cунар шонкарының башына кидерелә торган көн башлык яки “тумак” — ау кошларының калфагы. 58659 Мәсәлән, тундраның гаять зур мәйданын лишайниклар каплый. 58660 Мәсәлән, Туфан Миңнуллин болай ди: “Ишми ишан дип без аны гомер буе сүктек. 58661 Мәсәлән, уенны алып баручы шундый хикәя сөйли: — Мин урманга киттем (уенчылар «без дә!» 58662 Мәсәлән, укытучы уйлаган сүзен әйтә алган уенчыга: «Бер адым пионерский!» 58663 Мәсәлән, ул 88 см икән, димәк киемнең 44 санлысын сайларга була. 58664 Мәсәлән, ул II Бөтенрусия мөселманнары съездында делегат булып катнаша. 58665 Мәсәлән, ул академик “Рус теле сүзлеге”ндә ( 1981 ел ) математика өлкәсеннән төшенчә буларак бар. 58666 Мәсәлән, ул «Тәслимә» дигән сүзне уйлады, ди. 58667 Мәсәлән, уңай нәселдәнлек билгеләре булган симез кеше грипп белән авырый икән, бу аның өчен куркыныч. 58668 Мәсәлән үпкәсез саламандралар, алар тире аша сулыйлар. 58669 Мәсәлән, урыс чыганагында XII гасырда яшәгән Челмат шәһәре искә алына (ПСРЛ, IX, 1965, с. 10). 58670 Мәсәлән, үсемлекнең өслеге 4 тапкыр артканда аның күләме 8 тапкырга арта, ә инде өслеге 9 тапкырга зурайганда, күләме 27 тапкырга зурая. 58671 Мәсәлән, Фатих Кәримнең «Пионерка Гөлчәчәккә хат», Һади Такташның «Киләчәккә хатлар» поэмалары, Гадел Кутуйның «Тапшырылмаган хатлар» повесте. 58672 Мәсәлән, фәкыйрьлек, расизм, наркомания һәм эчкечелек темалары легендар рэперның иҗатында зур урын алган. 58673 Мәсәлән, феодализм заманында җәмгыятьнең югары кат-лау кешесе түбән катлаулар белән аралашканда, югары катлауның абруен сакларга тиеш булган. 58674 Мәсәлән, фил һәм пешкага каршы вәзир — гадәттә вәзир җиңә, бик сирәк очракларда гына җиңелә. 58675 Мәсәлән, “Финлянди дә рәхәт ди” комедиясе Чаллы драма театрының репертуарында лаеклы урынын алды. 58676 Мәсәлән, Фридрих Блюменбах аны йөзүче кошларга керткән, ә Самуэль фон Зоммерринг аны ярканат дип санаган һәм аны орнитоцефал антиквус (карт кошбашлы) дип атаган. 58677 Мәсәлән, фундаменталь сүзлекне һәм фигыльләрнең төрләнешен кире кайтару авазлар һәм җөмләдәге сүзләр тәртибен яңартуга караганда җиңелрәк. 58678 Мәсәлән, Хатчесон кеше сөючәнлек сыйфатын эвдемо-низмга каршы куеп, ягъни утилитарлыктан «чистартылган» рәвештә күрергә тели. 58679 Мәсәлән, хатын-кызлар гигиенасы товарларын рекламалау шундый реклама төренә карый. 58680 Мәсәлән, хәзерге көндә, кайбер яңа смартфоннарда 5, 8 һәм 13 мегапиксельле фронталь камералар җиһазланган. 58681 Мәсәлән һәм тигезләмәләре бер үк яссылыкны тасвирлыйлар. 58682 Мәсәлән, хәтта әйдәп баручы машина тәрҗемәсе кебек махсус бирем машина авторның аргументы артыннан баруны (фикер йөртү), нәрсә турында сүз барганны (белем) белүне һәм ышанычлы итеп авторның ниятен кабатлауны (иҗтимагый интеллект) таләп итә. 58683 Мәсәлән, хлорелланы, тиз үрчергә һәм ирекле кислород аерып чыгарырга сәләтле булганы өчен, космик корабль­ләр һәм су асты көймәләрендә һаваның нормаль составын даими саклауда файдаланалар. 58684 Мәсәлән: «Чәй кибетен тотучы И.В. Савин дәвамчыларыннан кисәтү. 58685 Мәсәлән: * Чәчәкле һәм кояшлы беренче июнь көне. 58686 Мәсәлән: Шайхаттаров Имамутдин Урта елгадан Кышлау-Елгага килеп урын алу өчен Хажиахмәт старостага 40 пот бодай бирә. 1925 елларда 5 хуҗалык руслар килә. 58687 Мәсәлән, шаһка янатмыйча гына йөреп булмый, ә башка ташлар йөри алмыйлар, яисә алар бөтенләй юк. 58688 Мәсәлән, шикәр диабетына каршы инсулин бирү. 58689 Мәсәлән: шулай ук, кичә ук; алма да, китап та, дәреслек тә, бүлмә дә; алма гына, бүлмә генә, китап кына, дәреслек кенә; барчы, килче; барсана, килсәнә. 58690 Мәсәлән, шул ук елның 19-21 июлендә Казанда ГПУның нәчәлниге Шварц җитәкчелегендәге коммунистлар җыелышы үтә һәм ул Сталин линиясен яклау турында карар чыгара. 58691 Мәсәлән, шундый образлардан Хәмзә («Беренче театр»), Әхмәтҗан («Бүләк өчен»), Сираҗи («Банкрот»), Мөхәммәтҗан Хафиз («Безнең шәһәрнең серләре») һ. б. күрсәтергә мөмкин. 58692 Мәсәлән, Эдуард Днепров “Учительская газета” ачыктан-ачык артка чигенә башлады” дип язды. 58693 Мәсәлән, Э. Зрвильнең «Приключения доисторического мальчика» («Тарихкача яшәгән малайның күргәннәре», 1953 ) әсәрен, А. Беляевның «Человек-амфибия» («Су кешесе», 1959 ) фантастик романын татар теленә тәрҗемә итә. 58694 Мәсәлән электростатик кырның көчәнешлелеге электростатик потенциалдан минус градиентка тигез, гравитацион кырның көчәнешлелеге ( ирекле төшү тизләнеше ) гравитацион потенциалдан минус градиентка тигез. 58695 Мәсәлән, Юм сәбәпле-нәтиҗәле мөнәсәбәтләрнең объективлыгын инкяр итә. 58696 Мәсәлән: ярым - yarım, кияү - kiäw, яшьлек - yäşlek. 58697 Мәсәлән, яшел — бу зәңгәр һәм сары катнашмасы, тутык— зәңгәр һәм көрән. 58698 Мәсәлән, яшел елан. 58699 Мәсәлән, яшь кияү беренче елында көтү каршысына чыкканда кыз бирнәсенә килгән кияү күлмәк-ыштанын киеп, чигешле ак киндер алъяпкыч бәйли торган була. 58700 Мәсәлән: яшьлек - yäşlek, ямь - yäm, ял - yal, оял - oyal, гаять - ğayät, алынмалар да өчен: Шаляпин - Şalyapin. 58701 Месетада җәй бик кызу һәм коры, ә кыш салкын. 58702 Мәсҗиден-Нәбәви ( гарәпчә : المسجد النبوي — Пәйгамбәр мәчете) — исламда Мәсҗидел-Хәрамнан кала икенче урында булучы Мәдинәдәге мәчет (Кодыстагы Әл-Әкса - өченче). 58703 Мәсих бервакытны укучыларыннан Үзе турында фикерләрен сорагач, Петр Аның «Мәсих, тере Алланың Улы» дип әйткән. 58704 Мәскәү, 1926 (Яңартылган басмасы: Казан, Җыен фонды, 1996) Вәлиулла Мортазин-Иманский — шәхес культы корбаны. 58705 Мәскәү ( 1941 1942 ), Ржев Вязьма ( 1942 ) юнәлешләрендә хәрәкәт итә. 58706 Мәскәү, 1983 ел. 58707 Мәскәү, 1984 ел. 58708 Мәскәү, 2006 ел. 58709 Мәскәү архитектура институтын (МАРХИ) ( 1954 ) тәмамлаган. 58710 Мәскәү архитектура институтын (МАРХИ) тәмамлаган. 58711 Мәскәү ( ) — Башкортостанның Дүртөйле районындагы татар авылы, авыл җирлеге үзәге. 58712 Мәскәү — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 58713 Мәскәү биржасында көн саен 700 күчү оешмаларнын акцияләр буенча торглар бара. 58714 " Мәскәү биржасы " оештырыла. 58715 Мәскәү вакыты Русия өчен стандарт вакыты булып тора, Русия сәгать пояслар нәкъ Мәскәү вакытыннан башлап саналалар. 58716 Мәскәүдә 125 шәһәрнең шәһәрэче территориясе, ә Санкт-Петербургта — 111 шәһәрнең шәһәрэче территориясе бар. 58717 Мәскәүдә 1932 елның 21 декабрендә Ш. Азанованың ирен кулга алалар. 58718 Мәскәүдә 1986 елның 26 августында туган. 58719 Мәскәүдә 509- мәктәпне ( 1958 ), ВГИКны (М. 58720 Мәскәүдә авиация институтында укыган җиреннән‚ үзе теләп‚ фронтка китә. 58721 Мәскәүдә АКШ дәүләт флагы урынына Лос-Анджелес шәһәренеке генә күтәрелә. 58722 Мәскәүдә аспирантурада укып, 1983 елның маенда «XVIII йөзнең икенче яртысында Урта Иделдә татар крестьяннары» дигән темага кандидатлык диссертациясе яклый. 58723 Мәскәүдә беренче мәктәбе ачкан кенәз Дмитрий Васильевич Ухтомский аны үз кул астына кертә. 58724 Мәскәүдә ветеринария клиникасына нигез салучы. 58725 Мәскәүдәге ГосНИИХТ стратегик предприятиедә өлкән фәнни хезмәткәр буларак урнаша. 58726 Мәскәүдәге күргәзмәдә «Восток» ракетасы макеты Космик очыш я галәми очыш — ул космос буйлап сәяхәт итү. 58727 Мәскәүдәге Мәсих Коткаручының чиркәве Урыс Православ Чиркәве ( ) – автокефаль православ Чиркәү. 58728 Мәскәүдәге Милли театрлар советы рәисе. 58729 Мәскәүдә Җиңү парадында катнаша. 58730 Мәскәүдә иң мәшһүр рәсемнәр ясый: "Нәрсә ул хакыйкать?" 58731 Мәскәүдә Коминтерн сафларына керә. 58732 Мәскәүдә Мәскәүдә төзегән биналары күләмле, кырыс, шул ук вакытта нәфис булулары, челтәрләп эшләнгән бизәкләре белән игътибарны җәлеп итә. 58733 Мәскәүдә «Милли шура»ны ябу турында карар чыгаруда катнашы бар. 58734 Мәскәүдән Белоруссия чигенә кадәр уза, Европа маршрутының E 30 Европа маршруты һәм AH6 Азия маршрутының бер өлеше булып тора. 58735 Мәскәүдән Рәзәнга кадәр иске участок 1930нчы еллар башында, ССРБ автомобильләштерелә башлагач транспорт хәрәкәте өчен яраклаштырылган. 1946-47 елларда юл Куйбышевка кадәр озайтылган. 58736 Мәскәүдән Рәзән — Пенза – Самар – Уфа аша Чиләбегә 2068 чакрым юл үтәргә кирәк. 58737 Мәскәүдән Чиләбегә кадәр хәрәкәт 1965 елда ачылган. 58738 Мәскәүдә Париж консерваториясе профессоры Игор Макаревич алып барган югары дирижерлык осталыгы курсларында тыңлаучы буларак та, Мансуров күп нәрсә үзләштерә. 58739 Мәскәүдә «Петр Фоменко остаханәсе театры »нда (Театр «Мастерская Петра Фоменко») эшли. 58740 Мәскәүдә «Петр Фоменко остаханәсе» театрында эшли. 58741 Мәскәүдә Плеханов исемендәге халык хуҗалыгы институтында укый ( 1927 1932 ). 58742 Мәскәүдә РГГУ университетында халыкара мөнәсәбәтләр һәм чит илләр иктисади география бүлегендә укый, инглизчә һәм итальянча сөйләшә. 58743 Мәскәүдә рус театрында, « Сәйяр » төркемендә, Казанда татар театрында уйнаган. 58744 Мәскәүдә ССРБ ЭЭМ махсус милиция мәктәбен ( 1972 ), Бөтенсоюз читтән торып укулы юридик институтын ( 1978 ), ССРБ ЭЭМ академиясен ( 1991 ) тәмамлаган. 58745 Мәскәүдә СССР Язучылары берлегенең Югары әдәби курсларында белем ала. 58746 Мәскәүдә танылган башкорт сатирик-язучысы Марсель Сәлимовның иҗат кичәсе узды. 58747 Мәскәүдә Татар әдәбияты һәм сәнгате декадасында ( 1957 ) операның I редакциясе күрсәтелә. 58748 Мәскәүдә татар эшче театрын оештыру, зур сәнгать отряды итеп үстерү юлында аның хезмәте биниһая зур булды. 58749 Мәскәүдә театр институтында югары белем ала. 58750 Мәскәүдә телефон станциясе 1882 елда ачылган. 58751 Мәскәүдә типография 1553 елда ачыла. 58752 Мәскәүдә узган Дөнья чемпионатында өченче урын өчен алышта Әзербайҗаннан Хөсәйновны 1-0, 3-0 исәбе белән җиңеп дәрәҗәле 3нче урынга чыга. 58753 Мәскәүдә укыганда «Икенче квартет», «Фортепиано белән оркестр өчен икенче концерт», «Җөмһүрият өстендә кояш балкый» кантатасы, К. Иванов сүзләренә «Шагыйрь истәлегенә» вокал-симфоник поэмасы («Нарспи һәм Сетнер» балеты ( 1976 ) итеп үстерелә). 58754 Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университеты - Федераль дәүләт бюджет югары белем бирү учреждениесе ( ). 1779 елда ачылды. 58755 Мәскәү дәүләте белән аралашу Мәскәү дәүләте еш кына Казан ханлыгы эшләренә тыкшынган. 58756 Мәскәү дәүләте киңәйтелгәч, 16нчы гасырда Урта Иделдә зур үзгәрешләр күзәтелә. 58757 Мәскәү дәүләт консерваториясенең дирижерлык факультетын (Н. 58758 Мәскәү дәүләтнең барлыкка килүе Иван III заманында Русь Алтын Урдага ясак түләвен туктый. 58759 Мәскәү дәүләт төзелеш университетның "свечка" йорты – Мәскәү вузларының танылган бинаcы Изображение:MGSU(KPA). 58760 Мәскәү дәүләт университетын тәмамлаган (1924). 1937-1939 елларда БК(б)Ф Башкортстан өлкә кәмититенең беренче сәркәтибе, бер үк вакытта 1938-1939 елларда БАССР Югары Шурасы рәисе. 58761 Мәскәү дәүләт университеты тарафыннан аңа “Русиядә социологик белем бирүне үстерүгә өлеш керткән өчен” билгесе бирелә. 58762 Мәскәү дәүләт халыкара мөнәсәбәтләр институтына В. Потанин $6,5 млн. 58763 Мәскәү дәүләт халыкара мөнәсәбәтләр институты (университет) – Русиянең алдынгы университетларының берсе. 58764 Мәскәү дәүләт югары сәнгать уку йортларының барлык диплом эшләре карала. 58765 Мәскәүдә урнашкан (элекке № 240 заводы). 58766 Мәскәүдә фәнни-тикшеренү институтында эшләде. 58767 Мәскәүдә һ. б. шәһәрләрдә ГКЧП-га каршы митинглар үткәреләләр. 58768 Мәскәүдә чыга торган газеталар аңа Казандагы хәбәрчеләре булырга тәкъдим итәләр. 58769 Мәскәүдә чыккан янгыннан соң, Наполеон гаскәре иске Смоленск юлыннан чигенергә мәҗбүр була. 58770 Мәскәүдә Щепкин исемендәге югары театр укуханәсен тәмамлаган ( 1988 ). 58771 Мәскәүдә югары әдәби курсларда ( 1965 1967 ) укый. 58772 Мәскәүдә югары финанс-банк курсларында (соңыннан Мәскәү кредит-банк академиясе) укый. 58773 Мәскәүдә Я.М. Свердлов исемендәге Коммунистик университетны тәмамлагач, Казан шәһәренең Елга аръягы район комитеты сәркатибе һәм ВКП (б)ның Татарстан өлкә комитетының бүлек мөдире итеп билгеләнә. 58774 Мәскәүдә яшәүче татарлар белән һәрдаим элемтәдә тора, алар белән төрле проектлар эшли. 58775 Мәскәү Әсәдуллаев йортында куелган тактаташ. 58776 Мәскәү * Әтисе — Гариф Садыйк улы. 58777 Мәскәү Җәмигъ мәчете 1904 ел Салих Ерзин акчасына төзелә. 58778 Мәскәү Идел каналы төзелешенең төп базасы булган Дмитровлагта (татарча канал газетасы мөхәррире), соңрак Соловкида (Стаханов хәрәкәте буенча инспектор) срогын тутыра. 58779 Мәскәү инженер-физика институтында 18 ел эшли. 58780 Мәскәү йогынтысы астында 1502 елда Габдел-Латыйфны кулга алалар һәм Мәскәүгә озаталар, заманында Илһам ханны җибәргән кебек, аны да төньякка сөргенгә сөрәләр. 58781 Мәскәү-Казан тимер юлы 1893 елда ачканнан соң Казан вокзалы төзелгән иде. 58782 Мәскәү кенәзе Дмитрий, Мамай белән 1375 елда талашканнан соң, Туктамышны канунлы хан итеп таный, Туктамыш ханга хәрби ярдәмне дә бирә, кайбер бәрелешләрдә Мамайга каршы сугыша да. 58783 Мәскәү кенәзе Иван III 1478 елда Новгородны Мәскәү кенәзлеге эченә кертте. 1727—1927 елларда Новгород губернасиының үзәге. 58784 Мәскәү кенәзлеге XIII гасырның 60нчы - 70нче елларында Бөек Владимир кенәзлегеннән аерыла. 58785 Мәскәү кенәзлеге үзәге XIII гасырның икенче яртысыннан Мәскәү мөстәкыйль удел кенәзлеге үзәге булып торган. 58786 Мәскәү кенәзләре Владимирда кенәзлек итү өчен көрәштә җиңәләр. 58787 Мәскәү консерваториясенә 1 урынга 20 намзәт арасыннан үтә. 58788 Мәскәү консерваториясен уңышлы тәмамлап Казанга кайта, беренче татар опералары «Сания» һәм «Эшче»дә төп партияләрне башкара, монда аның җырчы (лирик колоратуралы сопрано) буларак гаҗәеп таланты ачыла. 58789 Мәскәү Көньяк портыннан 1295,4 километр ераклыкта, Яшел Үзән тимер юл күпереннән 12 километр түбәнрәк, Казан елга портыннан 15 километрга югарырак, «Идел» автоюлының 777-нче километрында урнашкан. 58790 Мәскәү Мәскәү татар театры, Мәскәү дәүләт үзәк татар эшче театры, — 1924 1933 елларда ( 1924 елдан үзешчән, 1926 елдан һөнәри дәүләт театры) Мәскәү шәһәрендә эшләгән татар театры. 58791 Мәскәү метрополитенында 12 сызык бар. 58792 Мәскәү моны Советлар берлегенә каршы «тәре явы» игълан итү дип аңлый. 58793 Мәскәү мөселманнары берлеге символы булып тора һәм Русиядәге иң билгеле мәчетләрнең берсе. 58794 Мәскәүнең 135- мәктәбен тәмамлагач, Щепкин һәм Щукин исемендәге театр училищеларының икесенә дә сайлау турыннан үтә. 58795 Мәскәүнең Ваганьково зиратында күмелә, 1972 елда Йошкар-Оланың Туруново зиратында яңадан күмелә. 58796 Мәскәүнең Кызыл мәйданында җирләнгән. 58797 Мәскәүнең Ленинград вокзалына кадәр инфраструктура тимер юл составына керә. 58798 Мәскәүнең «Молодая гвардия» нәшриятында «Оренбургский платок» (Ырынбур шәле) исемле китабы дөнья күрә. 58799 Мәскәүнең Москонцерт администраторы Виталий Войтенко белән тора башлыйлар. 58800 Мәскәүнең Савёлов вокзалыннан төньякка таба 18 км ераклыкта урнашкан. 58801 Мәскәүнең Третьяков галереясендә К. Җәмитовның мифология темасына ясалган сыннарының күргәзмәсе куелган. 58802 Мәскәүнең шушы салымны җыю вазифалары Алтын Урда чорыннан хәзерге вакытка кадәр калган. 58803 Мәскәүнең Яңа Кунцево зиратында күмелгән. 58804 Мәскәүнең «Яңа Опера» театрында эшли. 58805 Мәскәү нефть эшкәртә торга заводы Мәскәүнең бензин базарын монополияләштерүгә омтылучы "Сибнефть" Мәскәү нефть эшкәртү заводына чимал йөкләү контрактынаа имза куйды, үз ягулык салу станцияләр челтерен арттыра. 58806 Мәскәү — Нижгар тимер юл сызыгында станция. 58807 Мәскәү өлкәсендәге Большево бистәсендә (хәзерге Королёв ) бергә яши башлыйлар. 58808 Мәскәү өлкәсендә иң эре торак пункт. 58809 Мәскәү өлкәсендә яши. 58810 Мәскәү өлкәсенең Подольск шәһәрендә яши. 58811 Мәскәү өлкәсенең Химки һәм Лобня шәһәрләре арасында урнаша. 58812 Мәскәү өлкәсенең Хотково шәһәрендәге Абрамцево сәнгать-сәнагать училищесында, Серов исемендәге Ленинград сәнгать училищесында, Суриков исемендәге Мәскәү дәүләт сәнгать институтында, Грозный дәүләт университетында укый. 58813 Мәскәү олысы Зәңгәр су янындагы сугыштан соң ( 1362 ), Алтын Урда Украинаны югалтканнан соң, Мәскәү кенәзлеге күп бүтән урыс кенәзлекләрен кушканнан соң, Урыс олысы еш кына Мәскәү олысы дип йөртелә башлый (соңрак Мәскәү иле, русча Московия). 58814 Мәскәү өчен сугыш 1941 елның 5 декабрьне 20-нче армия ( Андрей Власов ) алман 4-нче танк армиясының ( Эрих Һөпнер ) частьларен Красная Поляна авылы районында (Кремльдән 27 км) туктатты. 58815 Мәскәү өчен сугыш 1941 елның 5 декабрьне 20-нче армия ( Андрей Власов ) алман 4-нче танк армиясының (Эрих Һөпнер) частьларен Красная Поляна авылы районында (Кремльдән 27 км) туктатты. 58816 Мәскәү өчен сугыш Октябрьның беренче яртысында армияның гаскәрләре Алман купле көчләре фланг сугу өстеннен тарафыннан боҗрага чолгап алындылар. 58817 Мәскәү паркларында бушлай мастер-касслар үткәрә. 58818 Мәскәү педагогия дәүләт университетында «РФ сәяси тормышында коммунистчыл фиркаләр һәм оешмалар: 1993-2004» темасына тарих фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган ( 2006 ). 58819 Мәскәү районы ( ) — Нижгар шәһәре районнарының берсе. 58820 Мәскәү районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1919 елда нигезләнгән. 58821 Мәскәү районы тарихы Кәҗә бистәсе белән башлана. 58822 Мәскәү, Рәзән, Тамбов, Пинзә, Сембер һәм Казан губерналары җирләре аша үткәрелгән. 58823 Мәскәү рәсми рәвештә татар йогынтысыннан чыга. 58824 Мәскәү рәссамнары берлеге әгъзасы. 58825 Мәскәү руханилар академиясендә укыганда үзлегеннән Инҗилне иврит телендә укып чыга. 58826 Мәскәү сугышы вакытында командалыктан читкә этәрелгән һәм отставкага чыгарылган. 58827 Мәскәү Таганка театрының актеры. 58828 Мәскәү тарафлы Казан аксөякләре тарафыннан тәхеттән бәреп төшерелә һәм Сөймбикә белән бергә Иван IVгә әсир булып җибәрелә. 58829 Мәскәү татар театрында рольләр башкара. 58830 Мәскәү тәхеткә Касыйм ханының утыруын теләгән, чөнки ул Мәскәү яклы булган, һәм аның тәхеткә бераз хокукы да булган. 58831 Мәскәү, Төньяк Кавказда, 1 нче Украина, 2 нче Прибалтика фронтларында сугыша. 58832 Мәскәү туграсы Христиан динендә Изге Георгий яки Георгий Җиңүче бер могҗиза белән мәшһүр. 58833 Мәскәү урамнарының берсенә аның исеме бирелгән. 58834 Мәскәү чигендә урнаша. 58835 Мәскәү шәһәрендә илебездәге беренче ясалма боз мәйданчыгы -«Сокольники» җәйге катогы төзелә. 58836 Мәскәү шәһәрендә урнашкан ресторанның берсе 1954 елда Рей Крок Макдоналд бертуганнардан франчайзинг буенча агент булу хокукын сатып ала. 58837 Мәскәү шәһәрендә яши. 58838 Мәскәү шәһәренә килеп Мәскәү университетының биология факультетына укырга керә, 1938 елда Мәскәү консерваториясе каршындагы Татар опера студиясен, ә 1953 елда Урал консерваториясен тәмамлый. 58839 Мәскәү шәһәренә командировкага баргач, Ирек профессор Сәлман Газиз улы Гобәйдуллин белән таныша. 58840 Мәскәү энергетика институтының Казан филиалы буларак 1968 елда барлыкка килде. 58841 Мәскәү явы сөземтәсендә Дәүләт-Гәрәй «Тәхет алган» ( ) кушаматын алган. 58842 Мәскәү яклы хыянәтчеләр 1541 елда ханга каршы зур оппозиция оеша һәм ул Сафа-Гәрәйне төшерү өчен ярдәм сорап Мәскәүгә мөрәҗәгать итә. 58843 Мәслән, ул хәрби диван (хәзерге оборона министрлыгы) һәм диван хәраҗә (хәзерге финанс министрлыгы белән чагыштырып була). 58844 Месна — Русия территориясеннән ага торган елга. 58845 Месоамерика хронологиясенең ахырга постклассик чорында (якынча 1300—1521 еллар) җиде науа халкының һәрберсе, Мексиканың үзәк өлешендә зур шәһәр-дәүләт төзи. 58846 Мессалар шәхси фатирда (Щапов урамы, 5) уздырыла. 58847 Месси 10 декабрьдә 2012 елда Герд Мюллер "мәңгелек рекорды"н арттырып үтәде: 86 туплар бер елда (2012) сукты. 58848 Месси дәвалавы өчен Барселона 90 мең евро елда түли. 58849 Месси – Олимпия чемпионы ( 2008 ел ), яшьләр арасында Дөньякүләм чемпионы ( 2005 ел ), иң яхшы уенчысы һәм һөҗүмчесе. 58850 Месси футбол тарихында мәшһүр Пеле һәм Марадона белән – иң яхшы уенчысы берсе. 58851 Мессояха — Русия территориясеннән ага торган елга. 58852 Местлин буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 80 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 58853 Мәстүрә абыстайның сөргенгә сөрелгән олы кызы Гайшә әби хәзер үзе туксанның теге ягында, завод территориясендә калган өендә яшәп ята. 58854 Местыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 58855 Мәсхәрәдән соң дошманнар Че мәетен Вальегранде янындагы һава аланының менү-төшү юлы астында җирләнә. 58856 Мәсхүдә апа Яңа Шәйморза сигезеллык мәктәбендә “Мактау грамотасына” бетерә. 58857 Мәсъәлән, математика кебек формаль телләрдә, "тәгаенләүче" билгеләмә махсус дискуссияләр юнәлешен билгели. 58858 Мәсъәлән, сүзлек билгеләмәсе гадәттә этимология, искергән мәгнәләрен, чыгыш теле яки телләре кебек өстәмә мәгълүматларны бирә. 58859 Месъю ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 58860 Мәсьәләне өйрәнеп, РСФСР Үзәк башкарма комитеты Президиумы 1933 елның 20 июлендә Милли Ләмберә районын оештырырга боерык бирә. 58861 Мәсьәлә чишүче берәр әйбере янына барып, яисә күзләрен каплап «гөрләгән» арада калган балалар кулга-кул тотынып түгәрәкләнеп басалар. 58862 Мәсьәлә югары оешмалар дәрәҗәсенә дә күтәрелә. 58863 Месью — Русия территориясеннән ага торган елга. 58864 Метаболик процессларда конфермент вазифасын башкара, антиоксидант булып тора. 58865 Металларга ярлы булган инкларның да Чиморны яулап алганнан соң тимер очлыклы сабаннары була. 58866 Металларның яки неметалларның галогенидлары фтор белән салкында да тәэсир итешә, фтор галогеннарны алмаштыра. 58867 Металл әйберләр куллану төсле металлургияне үстерүгә, алардан затлырак булган алтын һәм көмештән бизәнү әйберләре ясауны көйгә салып җибәрүгә юл ачкан. 58868 Металлик магнийны җиңелрәк табу ысулын 1828нче елда А.Бюсси ача. 58869 Металл кою-механика заводы, зонтлар чыгаручы заводы. 58870 Металлургия промышленностеннан тыш, монда азык-төлек, химик, аграр тармаклар да актив рәвештә үсә. 58871 Металлурглар мәдәният Сарае каршындагы татар халык театрының концерт бригадасы составында сәхнәдән җырлый. 58872 «Металлург» хоккей клубы ( ) — 1955 елда нигезләнгән Магнитогорск шәһәренең хоккей клубы. 58873 Металл эшкәртү, агач эшкәртү, тукымачылык (текстиль), күн-аяк киеме, азык-төлек, химия сәнәгате ширкәтләре бар. 58874 Металл эшкәртү, химия, азык-төлек һәм башка ширкәтләре. 58875 Метаморфоз 3-4 ай дәвам итә. 58876 Метан хасил итүче архебактерияләр бөтенләй кислородсыз (анаэроб) шартларда: су баскан җирләрдә, сазлыкларда, сулык ләмендә, чистарту корылмаларында, күшәүче хайваннарның кырыккартасында гына тереклек итәләр. 58877 Метастаз бирү яман шешләргә хас. 58878 Метафизика өлкәсендә йогынтысы аеруча зур була. 58879 Мәтәлә — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 58880 Мәтен иснәдтән соң килә. 58881 Метеоритлар Күмерле метеоритларны тикшергәндә, Җир шартларындагы тереклек эшчәнлегенең продуктлары табылалар. 58882 Метеоритларны өйрәнү кайбер астероидларда гравитацион аеру булганын күрсәтә. 58883 Метеоритное ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 58884 Метеорлар кометалар кебек үк куркыныч түгел. 58885 Метеорология, геномика, коннектомика, физика кануннарын аңлау өчен кирәкле күләмле симуляцияләре, биологик һәм әйләнә-тирә мохиткә кагылышлы эзләнүләр кебек күп өлкәләрдә эшләгән галимнәр еш мәгълүмат күләменә бәйлә чикләүләренә төрелә. 58886 Мәтәскә исеме алган атамалар бер урынга, Тәмте һәм Мәтәскә сулары буена сыенып утырганнар. 58887 Мәтәүтамак — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 58888 Метил ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан тимер юл разъезды. 58889 Метил спирты – нерв-тамыр агуы һәм аның 100 грамм дозасы гына да кешеләр өчен куркыныч. 58890 Метлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 58891 Метлино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Озёрск шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 58892 Метличье ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 58893 Метль-Мех-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 58894 Методик эш * Татарстан халыклары Ассамблеясының милли-мәдәни берләшмәләре эшчәнлеген планлаштыру һәм эшләнгән эшләргә йомгак ясау. 58895 Методологиядә алгоритм базис төшенчә булып тора һәм фараз ителгән абсолютка якынаю белән сыйфат ягыннан яңа оптимальлек төшенчәсенә ия була. 58896 Методология Тәнкыйть һәм җавап Глобаль тынычлык индексы рейтингы 2012 елгы Глобаль тынычлык индексы нәтиҗәләре. 58897 Метод Сораштыру илнең дәрәҗәсен билгеләр өчен тугыз тормыш сыйфаты факторларын куллана. 58898 Метрә-Әюп — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 58899 Метрәй — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 58900 Метрик система җайлы һәм бердәм үлчәмнәр һәм авырлык үлчәүләр системасы булырга тиеш булган. 58901 Метрик системаны керткәнче берәмлекләр бер-берсеннән аерым рәвештә сайланылган. 58902 Метро 4 сызыктан һәм 55 тукталыш-станциядән тора. 58903 Метро бизәү-чын сәнгать ул. 58904 Метрополитен поездларының хәрәкәте регуляр, махсус җәдвәлгә килешеп йөри. 58905 Метросы да бар. 58906 Метро юлларның гомум озынлыгы — 475 км. 58907 Метр яктылыкның вакуумда секунд вакыт эчендә узган арага тигез. 58908 Меттналь-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 58909 Меттынай-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 58910 Мәүкифләр исемлеге Беренче сызык: * Раембәк батыр (каз. 58911 Мәүла Колый исә Шушма буендагы Иске Иштирәк авылына (хәзерге Лениногорск районы ) күченеп килә. 58912 Мәүла Колый һәм Габди кебек шагыйрьләрнең әсәрләрендә әхлакый-фәлсәфи мәсьәләләр, кеше турында карашлар үзәккә куела, аларны сәнгати хәл итүдә уңышлы гына адымнар ясала. 58913 Мәүлә Колыйның барлык шигырьләре диярлек хикмәт жанрында дип санала. 58914 Мәүлет — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 58915 Мәүлет — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 58916 Мәүлет ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 58917 Мәүләшә, Кизләү, Утар, Әлмүшкә инешләренең суы, әллә ни мул булмаса да, халыкка хуҗалык алып бару өчен ифрат дәрәҗәдә кирәкле. 58918 Мәүлит Ямалетдин (псевдоним, тулы исеме Мәүлитбай Байгилде улы Ямалетдинов, ) – язучы, шагыйрь, курайчы, БР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1993 ). 58919 Мәүлихә берсенең исемен әйтә. 58920 Мәүлүдова Л.Г., Ботаника: Югары төзелешле үсемлекләр системасы: Югары уку йортлары өчен дәреслек бит349 Пасленчаларның халык хуҗалыгында әһәмияте зур. 58921 Мәһабәт ханымга әйләнгән Татьянаны Онегин хәтта танымыйча тора. 58922 Механизатор булса да, сәхнә өчен туган Әтнә егете Хәкимов Рәфкать Шәяхмәт улы белән тыйнак кына тормыш корып җибәрәләр һәм үзләре кебек сәхнәгә гашыйк ике кыз һәм ул тәрбияләп үстерәләр. 58923 Механизмнар «Карма» Карма кулланучыларның башка кулланучыга, компаниягә яки күмәк блогга мөнәсәбәтен билгеләү өчен кулланыла. 58924 Механикада әйләнмә хәрәкәтне тикшергәндә циклик ешлыкның аналогы булып почмакча тизлек булып тора. 58925 Механика өч бүлеккә бүленә: * Кинематика - җисемнәрнең хәрәкәтен аларның хәрәкәт итү сәбәпләреннән башка карый. 58926 Механик вентиляция "Механик" вентиляция – җилләткеч һәм электор эчке һәм тышкы һаваның басымы аермасы тергезгән һава алмаштыру системасы. 58927 Механик сәгатьләр турында беренче телгә алынган язмаларны галимнәр борынгы Византия кулъязмалары арасыннан табалар. 58928 Механик системалар Механика өйрәнүче җисемнәр механик системалар дип атала. 58929 Механик таратучылар буларак, кимерүче хайваннарның күпчелек инфекцион авырулар һәм паразитар авырулар таралуына булышлык итә. 58930 Мәһдиев — татар халкында еш очрый торган фамилия. 58931 «Мәхәббәт газабы» әсәре турында. 58932 "Мәхәббәт көне" — елына карап, ял көненә туры килмәгән очракта, эштән буш көн түгел. 58933 Мәхәббәт ул белми чикләрне // Шәһри Чаллы. 58934 Мәхәббәт ул — мәңгелек матурлык, ди. 58935 Мәхәббәт, яшьлеккә багышланган, милләт язмышы турында борчулы уйланулы лирик шигырьләр, балалар өчен шигырьләр һәм әкиятләр яза. 58936 Мәхәлләдә 102 хуҗалык булып, анда 408 ир-ат яшәгән. 58937 Мәхәлләдә 19нчы гасыр ахырында 476 өй хуҗасы, 152 аксакал саналган. 58938 Мәхәлләдә 98 хуҗалык булып, аларда 269 ир-ат исәпләнгән. 58939 Мәхәллә мәдрәсәсендә 48 ир бала, 37 кыз бала укыган. 58940 Мәхәллә мәдрәсәсендә 55 ир бала һәм 48 кыз бала укыган. 58941 Мәхәллә мәктәбендә 12 ир бала һәм 23 кыз бала укыган. 58942 Мәхәлләнең 50 хуҗалыгында ул вакытта 100 ир-ат яши. 58943 Мәхәллә почмагы Мәхәллә почмагы периметры буенча элеккеге Печән базарының беркатлы сәүдә биналары, кечкенә кибетләре төзелгән булган. 58944 Мәхәллә рәсми рәвештә XIX гасыр башында теркәлгән. 58945 Мәхәллә һәм авыл мәчетләрендә имам дин гыйлеменнән башлангыч белемгә ия булырга тиеш. 58946 Мехико 1968 (1968 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1968) — 1968 елның 12 октябренән 27 октябренә кадәр Мексиканең Мехико шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 58947 Мәхкәмә Административ-территориаль бүленеш Акча һәм салымнар Илдә хезмәт хакы зур булу белән бергә, салымнар да саллы гына. 58948 Мәхкәмәдә татар вәкилләре бәхәсле ышна аларга Петр Беренче тарафыннан 1704 елны нәселгә бирелгәнне исбатлаганнар. 58949 Мәхкәмә карары 16 октябрьдә Нүрнберг төрмәсендә башкарылган. 58950 Мәхкәмә карары шул ук көнне гамәлгә ашырыла. 58951 Мәхкәмәләр Актаныш район суды гомуми юрисдикциясе федераль мәхкәмәләренең түбән дәрәҗәсенә карый. 58952 Мәхкәмә хакимияте район идарә системасыннан бәйсез. 58953 Мәхкәмә хөкеме 1 сентябрьдә башкарылган. 58954 М. Әхмәтҗанов хезмәтләреннән күренгәнчә, татар шәҗәрәләрендә Сарманай исеме табыла. 58955 М. Әхмәтҗанов язуынча, авыл зиратында XIV йөзгә нисбәтле кабер ташы бар икән, ә XVI йөзгә мөнәсәбәтле ташны Һ. Йосыпов билгеләгән. 58956 М. Әхмәтшин фетнәне тар-мар итү буенча гадәттән тыш комиссияне җитәкли. 58957 Мәхмүд I идарәчелеге вакытында госманлылар гаскәрләрен аурупалаштыру омтылышлары булгын, ләкин янчарлар сәбәпле бу омтылыш чынга ашмый. 58958 Мәхмүд анда биш ел ( 1909 — 1914 ) укый, аннары Арчадагы ике класслы рус-татар мәктәбендә һәм 1916 — 1918 елларны Малмыж шәһәрендәге Югары-башлангыч (высшее-начальное) училище дип йөртелгән уку йортында гомуми белем ала. 58959 Мәхмүд Газнәви мәдәният белән фәннәрнең үсүенә дә зур игътибар бирүче хаким булса да, ул үзе каршылыклы шәхес була. 58960 Мәхмүд Кашгари — төрки язучысы, атаклы « Диване лөгать эт-төрк » («Төрки телләр сүзлеге») әсәре авторы. 58961 Мәхмүд Кашгарыйда шул ук төбәк “Дәште татар” (татар иле) дип аталган. 58962 Мәхмүд Кашгарый дигән галимнең 11 йөздә иҗат иткән « Диване лөгатет-төрк » исемле мәшһүр сүзлеге, шөбһәсез, Идел буенда да таралган булган. 58963 Мәхмүт Акиф Эрсой тарафыннан 1921 елда языла һәм 1921 елның 12 мартында рәсми рәвештә кабул ителә. 58964 Мәхмүт — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 58965 Мәхмүт — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 58966 Мәхмүт Бөдәйли әлеге поездның комиссары урынбасары һәм казах, үзбәк, кыргыз, татар телләрендә чыгачак “Кызыл Шәрык” газетасының редакторы итеп билгеләнә. 58967 Мәхмүт Вәлимехәммәт улы Урматов ( 1926 - 1993 ) – Мамадыш һәм Балык Бистәсе районнарында танылган мәгърифәтче, укытучы-методист. 58968 Мәхмүт Газизовның кайбер шигырьләре «Новый мир», «Волга» журналларында һәм күмәк җыентыкларда рус теленә тәрҗемә ителеп чыкты. 58969 Мәхмүт Әхмәт улы Гәрәев (tat. lat. 58970 Мәхмүтнең Рәис Даутовның балачак дусты була (Мәхмүт Рәистән ике яшькә олырак), алар арасында туганлык җепләре дә бар. 58971 Мәхмүт Рәфыйков (Мәхмүт Мөхәммәтҗан улы Рәфыйков) – кинооператор, Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1992 ), «Ника» премиясе лауреаты ( 2011 ). 58972 Мәхмүт Урматов 1993 елның 2 декабрендә вафат. 58973 Мәхмүт Урматов Балтыйк флотында хезмәт итә. 1943 елда сугышка китә. 58974 Мәхмүт хан - тынычлык саклаучы хан-төзүче Мәскәү Казанга 1445 елда җиңелгәннән соң берничә дистә ел дәвамында ясак түләгән. 58975 Мәхмүт Хәсәнов 1990 елның 13 сентябрендә Кырымда Күктүбәдәге Язучылар иҗат йортында вафат була. 58976 Мәхмүт Хөсәен — 1973 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 58977 Мәхмүт Хөсәен мәктәптә укыганда ук әдәбият белән кызыксына һәм шигырьләр яза. 58978 Мәхмүт Хөсәеннең үзе исән чагында ук кырыкка якын китабы дөнья күрде. 58979 Мәхмүт шушы гаиләдә беренче бала булып дөньяга килә. 58980 Меццо һәм кыллы оркестр өчен 5 бишек җыры. 58981 Мәче аралашканда киң диапозонлы тавыш сигналлары, феромоннар, хәрәкәт кулланып социаль хайван булып тора. 58982 Мәче башлы ябалакның 70 елга кадәр яшәү очраклары мәгълүм. 58983 Мәче Бегемот - Михаил Булгаковның " Мастер һәм Маргарита " романында персонаж, Воландның шуты һәм мәче-убырлы, шайтан. 58984 Мечевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 58985 Мәчәкәрәнең 1нче мәчете төзекләндерелгәннән соң Климат Климат уртача континенталь. 58986 Мәчәләй авылын 1850 елда Пенза губернасының 9 татар авылыннан күченеп килүчеләр нигезли. 58987 Мәчеләр Галине эләктереп ала һәм күккә ашалар. 58988 Мәче образында ул "кавалеристларча мыеклы, арткы аякларында йөрүче бик зур кара мәче". 58989 Мәчет 1802 елда сәүдәгәр Габдулла Үтәмешев акчасына төзелә. 58990 Мәчет 1804 һәм 1808 еллар арасында төзелеп бетә, Шәех Абдулла аның багымчысы була һәм мәчет белән үзе үлгәнче 1815 елга тиклем идара итә. 58991 Мәчет 1815 — 1819 елларда төзелә. 58992 Мәчет 1915 елда казаклар тарафыннан яндырыла. 58993 Мәчет 19/20 гасыр чикләрендә төзелгән, бәлкем 1873 елдадыр да дип уйланыла. 58994 Мәчет 1930 елларда ябыла. 58995 Мәчет, 1970 елда яңа бина төзелгәнгә кадәр мәктәп булып хезмәт итә. 58996 Мәчет 1994 елда С. Айдаров проекты нигезендә төзелә. 58997 Мәчет 1996 1997 елларда Татарстанның атказанган архитекторы Р. Билялов проекты буенча төзелә. 58998 Мәчет 1997 елда төзелә башланган, һәм ике елдан соң, 1999 елда төзелеп беткән. 58999 Мәчет 1997 елның 6 сентябрендә ачыла. 59000 Мәчет 48 ел хезмәт итә, 1985 елгы җир тетрәү нәтиҗәсендә аның диварлары җимерелә. 59001 Мәчет авылда яңа урында 1995 елның 16 июлендә ачыла. 59002 Мәчет авылның көнчыгышында мөселман зираты янында урнашкан. 59003 Мәчет авыл халкыннан җыелган акчага төзелгән. 59004 Мәчет алдында Малайзия дәүлетенең бөтен штатларының флаглары эленгән флагшток куелган. 59005 Мәчет архитектурасы * Манарасы почмактагы мәчет – казан татарлары төзелеш сәнгатендә шәһәр җирләрендә киң таралган; * Ике манаралы мәчет – ике ягында цилиндрсыман манара урнашкан төп керү урыны булган гөмбәзле мәчет. 59006 Мәчет ачуда Яңа Чәчкаптан шагыйр Әхмәт Рәшит тә катнаша. 59007 Мәчетбар — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан зур булмаган татар авылы. 59008 Мәчет бинасында мәдрәсә дә оештырыла. 59009 Мәчет бинасын Чаллы шәһәре аксакаллары КамАЗ генераль мөдиренең социаль мәсьәләләр буенча урынбасары Илдус Закирҗановка мөрәҗәгать итү нәтиҗәсендә бүленеп бирелә. 59010 Мәчет бинасының тулы реконструкциясе 2004 елда тәмамлана. 59011 Мәчет бүгенге көнгә сакланмаган. 59012 Мәчет дөрес пропорциональ сызымнар белән төзелгән, өске ягы бай мозаикалы орнамент белән бизәлгән. 59013 Мәчет * ҖЧҖ Племзавод «Вәлиев» — сыер итен җитештерү * Колхоз им. 50-летия Башкирии. 59014 Мәчет имамнары һәм мөдәррис аталы-уллы Габделвәли һәм Габдулла Габделгаффаровлар исеме белән бәйле рәвештә ул икенче төрле «Гаффария мәдрәсәсе» дип тә аталган. 59015 Мәчет Индонезияның бәйсезлек алу истәлегенә төзелгән. 59016 Мәчет каршында Ислам дине кабул итүнең 1000 еллыгы исемендәге югары мәдрәсә эшли. 59017 Мәчет каршында якшәмбе мәктәбе (мәдрәсә) эшләп килә. 59018 Мәчет каршында яңа ысул белән 92 ир бала укыган. 84 кыз бала Г. Арслановның хатыны Гарифә абыстайдан дәресләр алган. 59019 Мәчеткә ир-ат, хатын-кыз, балалар җыела. 59020 Мәчеткә кагылышлы тагын бер фактка тукталып китмичә булмый. 59021 Мәчеткә кергәндә, дингә ышанучылар мәҗбүри тәртиптә аяк киемнәрен салалар, намаз укучылар рәт-рәт булып басалар. 59022 Мәчеткә көнбатыш ягыннан керәләр. 59023 Мәчеткә ремонт ясала: түбәсе алыштырыла, тәрәзә йөзлекләре буяп куела һәм мәчетне такта белән тышлыйлар. 59024 Мәчеткә якын урнашкан бу чишмә аны казып карап тоткан югары оч хәзрәте Әхмәдулла исеме белән аталган. 59025 Мәчет көбәне диаметры — 17 метр. 59026 Мәчет көбәне түбәсе — 44 метр. 59027 Мәчет комплексында шигыйлар мәчете, православ храм һәм синагога урнашкан. 59028 Мәчет композициясендә милли-романтик юнәлешендәге эклектика стиле күзәтелә. 59029 Мәчетле — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 59030 Мәчетләрендә дин гыйлеме бирелә, мәчеткә йөрүчеләр күп. 59031 Мәчетләр каршында беренче уку йортлары барлыкка килә, читтән килгән кеше биредә кунып чыга ала. 59032 Мәчетләр каршында мәдрәсәләр һәм мәктәпләр (иң борынгылары — Шыгырдан авылында, 18 йөздән мәгълүм) эшләгән. 59033 Мәчетләрнең берсе Зәңгәр мәчет исемле булуы да билгеле. 59034 Мәчетләр янында еш кына мәдрәсәләр эшли. 59035 Мәчетләр янында мәдрәсәләр эшләгән hәм hәрберсендә 50 ләп шәкерт белем эстәгән. 59036 Мәчет Луврдан 26, км көньяк-көнчыгышта Үсемлекләр бакчасы янында урнашкан. 59037 Мәчет манарасы кискәч тә аумыйча торды. 59038 Мәчет манарасын кисәргә әзерләнүләрен ишеткәч, топограф авыл Советы рәисен: «Мин эшне бетереп киткәнче, мәчет манарасына кагылмагыз, авыл тирә-ягын картага төшерү өчен, бу манараны ориентир итеп алам»,— дип кисәтеп куя. 59039 Мәчет мәйданы 7000 кв. 59040 Мәчет Мөхәммәт пәйгамбәр каберен саклый. 59041 Мәчетне 1418 елда Гохаршад әмере буенча патша сарае архитекторы Гавамеддин Ширази төзегән. 59042 Мәчетне инде бер-ике ел эчендә Мортазаның варислары тәмам итә. 59043 Мәчетне колхозлашу чорында сүтеп, урынынна мәктәп төзегәннәр. 59044 Мәчетнең беренче каты төрле хуҗалык эшләре (ихтыяҗлары) өчен көйләнгән, икенчедә исә анфилад рәвешендә гыйбадәт кылу заллары урнашкан. 59045 Мәчетнең гомуми мәйданы 2500 м², спорт залы, компьютер классы, кибет бар. 59046 Мәчетнең дүрт кыеклы түбәсе уртасында си-гезкырлы, биек чатыр белән очланган манара күренеп тора. 59047 Мәчетнең әллә кайлардан күренеп күңелне җылытып торучы манарасы бер якка авыша башлый. 1985 нче елда бу манараны кисеп, аның урынына кыска гына манара ясап куялар. 59048 Мәчетнең имам-хатыйбы Ильмир хәзрәт Касыймов сүзләренә караганда, 1946 елдан бүгенгәчә биредә бер генә көн дә намаз укылмыйча калганы юк. 59049 Мәчетнең, кагыйдә буларак, манаралары да була, аларның саны бердән алып тугызга кадәр (Әл-Хәрам мәчетенә ихтирам йөзеннән манаралар саны аныкыннан азрак булырга тиеш). 59050 Мәчетнең өч ишеге була, ә кыйбла Кодыска (Иерусалимга) таба караган. 59051 Мәчетнең тышкы һәм эчке эшләнешенә яңа аһәңнәр — барокко мотивлары — кертелә. 59052 Мәчетнең хәзерге вакытта сакланган кирпеч бинасы 1915 елдан соң Казан өязенең Байчура авылы кешесе Мөхәммәтвәли Сәфәргали улы Вәлитов акчасына төзелгән. 59053 Мәчетне япкач та авыл халкы диннән йөз чөермәгән, олыларны шәригать кушканча җирләгән, ата-бабадан килгән гореф-гадәтне сакларга тырышкан. 59054 Мәчет нигезен казыганда табылуы ихтимал. 59055 Мәчет райондагы 30-чы эшләп килгән мәчет санала. 59056 Мәчет Сөгентау башында урнашкан. 59057 Мәчет тә Багыш авылына күчерелә. 59058 Мәчеттә дини мәктәп һәм китапханщ ачу планлаштырылган. 59059 Мәчет төзелешендә Мөхәммәд галәйһиссәләм башкалар белән беррәттән таш һәм кирпечләр ташый. 59060 Мәчет төзелешенә Русиянең иң бай кешеләрнең берсе Алишер Усманов, Украинада яшәүче татар бае Ренат Әхмәтов һәм « Татнефть » ААҖ башлыгы Шәфәгать Тәхәүтдинов матди ярдәм күрсәттеләр. 59061 Мәчет төзелешенә Тәлгать Таҗетдин 500 мең сум акча бирде. 59062 Мәчет төзергә урындагы мөселманнар 1905 елда карар итә. 59063 Мәчет төзү буенча мөселманнарның ышанычлысы итеп отставкадагы унтер-офицер Сафиулла Габидуллин сайлана. 59064 Мәчет торгызганда кирәк-яракларны колхоз идарәсе, авыл Советы биргән, ә акча кирәк булганда, авылдан төрле елларда читкә китеп урнашкан авыл кешеләре ярдәм иткән. 59065 Мәчет тыштан Кытай архитектурасы стилендә, эчтән ислам традицияләрендә бизәлгән. 59066 Мәчет үз эшен 2005 елда башлады. 59067 Мәчет урнашкан бина, 1980 елның 4 апрелендә хәрби Таһир Заһретдиновтан сатып алынып, намаз укыр өчен бүлмә буларак кулланыла башлый. 59068 Мәчет, урыс-башкорт мәктәбе булган, ярминкәләр үткәрелгән. 59069 Мәчет, училище, 28 сәүдә кибете булган. 19 гасыр уртасыннан хәзерге исемен йөртә. 1906 елда 3 мәчет, мануфактура һәм 4 бакалея кибете, су тегермәне, икмәк склады (мөгәҗи) теркәлгән. 59070 Мәчет, училище, су тегермәне булган. 1906 елда 2 мәчет, тимерлек, 2 бакалея кибете, икмәк склады (мөгәҗәй) теркәлгән; шөгыльләр арасында олаучылык, чыпта сугу, кап тегү теркәлгән. 59071 Мәчет һәм ике мәдрәсә бар. 59072 Мәчет һәми мәдрәсәләре була. 59073 Мәчет һәм чиркәүле авыл. 59074 Мәчет шулай ук мәдәни һәм җәмгыяви чаралар үткәрү өчен, мәхкәмә һәм дини мәктәб өчен бина булып торган. 59075 Мәчет эчендә, аның Мәккәгә караган ягында михраб эшләнә. 59076 Мәчет эчендә мәктәп, китапханә, лекцияләр залы бар. 59077 Мәчет ябылгач,югарыдан аның манарасын кисәргә дигән фәрман килгән,тик бу эшкә үзебезнең авыл халкы алынмаган. 59078 Мәчет янганнан соң, Казан бае (исеме мәгълүм түгел) ярдәмендә һәм Мөхәммәтҗанов Гали исемле авыл кешесе тырышлыгы белән зур, өч бүлмәле, манаралы мәчет салалар. 59079 Мәчет яндырылмаган һәм 1566 елда да исән була. 59080 Мәчет янына таш һәм кирпечтән ике бүлмә төзиләр, пальма ботакларыннан түшәм ясыйлар. 59081 Мәчет янында мәдрәсә төзелә. 59082 Мечинка (Меча) — Русия территориясеннән ага торган елга. 59083 Мәчкәрә авылын элек Ишмән иле дип йөрткәннәр. 59084 Мәчкәрә — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы татар авылы. 59085 Мечниково — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 59086 Мәчти авылыннан Мөхәммәдьяр Солтанов (1836-1915) Уфада 29 ел буе Европа һәм Себер мөселманнары Диния нәзарәтенең мөфтие эшли. 59087 Мәчти ( ) — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан татар авылы. 59088 Мәшгуль булучыларның саны исә гомуми исәпнең 17,3 % (5 мең кеше), уртача хезмәт хакы 5, 5 мең сум. 59089 Мәшкә исемле карт зуррак җир өлеше алу максатыннан кечерәк келәтен Бактачы җиренә илтеп салган һәм, җир бүлүче (землемер) белән бер сүздә булып, үзенә яхшы җирне эләктереп калган. 59090 Мәшләк авылында соңрак чорда да йөзбашлары булып Кадыйр Азик белән Надыйр кенәзләр торган (РГАДА. 59091 Мәшһүр галимнәр Төрле өлкәләрдәге казанышлары өчен күп­санлы Русия һәм совет галимнәре Нобель премиясенә лаек була. 59092 Мәшһүр галим яшь укытучыга җавап биреп кенә калмый, ике китабын да җибәрә. 59093 Мәшһүр әдип Галимҗан Ибраһимовның тормыш һәм иҗат юлына багышланган трилогия-эпопеясе белән С. Поварисов әдәбиятыбызда аеруча мактаулы баскычка менде. 59094 Мәшһүр җиңелми торган Сөбедәй һәм Җәбә нойон үз әсир гаскәриләрен азат иткән өчен сарык тәкәләре белән түләгәннәр (бер гаскәри - бер сарык тәкәсе), шуның өчен сугыш Сарык бәрелеше дип йөртелгән. 59095 Мәшһүр җиңелми торган Субудай һәм Җәбә нойон үз әсир гаскәриләр азат иткәне өчен сарыклар белән түләгәннәр (бер гаскәри - бер сарык тәкәсе). 59096 Мәшһүр кешеләре Әлмән районында шагыйрьләр М. Гатау(1913, Тозау-1941), Җ.Х. Юмаев, журналист Җ.Г. Байбулатов туганнар. 59097 Мәшһүр кешеләре Озёрки авылында Советлар Союзы Герое Ф.С. Шаһгалиев һәм генерал-майор Г.И. Мөхәммәтҗанов туган, Мохран авылында Советлар Союзы Герое Ш.Ә. Гыйззәтов яшәгән. 59098 Мәшһүр рус тарихчысы Лев Гумилев фикеренчә, әлеге үзгәрешнең әһәмияте зур: Үзбәк хан дала дөньясын сәүдәгәрләр дәүләтенә әверелдерә, Идел буе төрки дөньясы мөселман этносына, хәтта суперэтноска әйләнә. 59099 Мәшһүр татар галиме Газиз Гобәйдуллинның оныгы. 59100 Мәшһүр тел белгече һәм лексикография өлкәсендә дә шактый эз калдырган галим. 59101 Мәшһүр фарсы галиме Ибн Рүстә буенча "Идел буе болгарлары өч төп өлешенә бүленә: барсиллар (берсул), искилләр (эсгел) һәм болгарлар ". 59102 Мәшһүр физик Энрико Ферми истәлегенә аталган. 59103 Мәшһүр Чаадаев П.Я. Чаадаев ( 1794 — 1856 ) — күренекле рус язучысы, А.С. Пушкинның якын дусты. 59104 Мещан катламыннан булуы сәбәпле Сәнгать академиясенә кабул ителми. 59105 Мещера кабиләсе өлешчә ассимиляцияләнә, өлешчә Иделгә этәрелә. 59106 Мещера: * Мещера — беренче тапкыр 1393 елда искә алынган шәһәр, Русиядәге тарихи өлкә үзәге. 59107 Мещера турында искә алулар шулай ук XIII гасыр рус әдәбияты истәлеге Палеяда һәм рус елъязмаларында сакланып калган (мәсәлән, Иван IVнең Казанга явы белән бәйле чыганакларда). 59108 Мещерево — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 59109 Мещерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59110 Мәэмүн Сутюшев 1990 елның 19 мартында вафат булды. 59111 М.Җәлил исемендәге татар дәүләт опера һәм балет театрында эшли, эстрадада да чыгышлар ясый. 59112 Ми-1 сериясендәге беренче 25 боралак 1952 елның җәендә Тушинода ( Мәскәү ) Авиация көненә багышланган парадта катнаша. 59113 Ми-26 - ССРБ Русия күпмаксатлы транспорт боралагы. 59114 Ми-38 агрегат ресурсы 3-4 тапкыр күбрәк, көч сарыф итү 2 мәртәбә азрак Ми-8 боралагына караганда. 59115 Ми-38 боралагы иске Ми-8, Ми-17 паркы алмаштырырга тиеш. 59116 Ми-8 - дөнья тарихында иң күләмле ике йөрткечле боралак. 59117 Ми-8, Ми-9, Ми-13, Ми-17, Ми-18, Ми-19 төрләре бер боралак гаиләсендә керә. 59118 Ми аңга йогынты да ясый: кабык нейроннарының аз активлыгы (сүлпәнлеге) вакытында (ретикуляр формация җәрәхәтләнгәндә) кеше аңын югалта, югары активлык вакытында да (эпилептикларда, мәсәлән) шул ук хәл күзәтелә - аң югала. 59119 Ми арка мие һәм баш миенең югары бүлекләре арасында сигналларны тапшыра һәм йөрәк тибү һәм сулау кебек вегетатив фунцияләр белән идарә итә. 59120 Миасский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 59121 МиГ-21 КБ МиГ өчпочмаклы канатлы беренче очкычы булды. 59122 ;МиГ-21Р ( 1965 ) Хәрби куллану Вьетнам сугышы Вьетнам МиГ-21, на котором пилот Фам Туан америка B-52 атып төшергән. 59123 Мигаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 59124 Мига — Русия территориясеннән ага торган елга. 59125 М.И. Глинка исемендәге РСФСР дәүләт премиясе лауреаты ( 1977 ). 59126 Мигъмари һәйкәл сакланган ныгытмалар, синхрон борынгы каберлекләр һәм тарихи ландшафтның бөтенлеге булуына хас. 59127 Мигъмари ягыннан аның образы зурлыкларның һәм формаларның рациональ тезмәләрендә, тасма тәрәзәләреннән куллануда, күләмле-пластик композициясен баетучы, тирәнәйтелгән һәм алга чыгып торучы өлешләрдә төзелә. 59128 Мигъмар Ф.Р. Амлонг бинада төзелеш конторы тота. 59129 Мигъраҗ төнендә мөселманнар гадәттә гыйбадәттә, изгелектә үткәрә. 59130 Мидәге таркалыш яки бөерләрнең зарарлануы нәтиҗәсендә үлем ихтималы да бар. 59131 Мидәт — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 59132 Мидияк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 59133 Мидхәт Әбделмәнов туган ягы Благовар районы Яңыш авылына төрлечә ярдәм итеп тора. 59134 Мидхәт Әхмәтов — Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар шагыйре. Мидхәт Заһит улы Әхмәтов 1948 елны Илеш районының Теләпән авылында дөньяга килгән. 59135 Мидхәт Миншин бик күп шигырьләр, җырлар, «Васыять», «Башаклар җыры» дигән китаплар авторы. 59136 Мидхәт Миншин – Татарстанның һәм Русиянең атказанган мәдәният хезмәткәре, язучы һәм журналист. 59137 Мидхәт Рафиков, Габдулла Мәкъсутов, Гомәр Бикмуллин, Газиз Мөхәммәдиев, Хәмит Үтәгәнов, Габдулла Ибраһимов сугышта һәлак булалар. 59138 Мидхәт Фазлый улы Гайнуллинны — Башкорт дәүләт университеты галиме, филология фәннәре докторы, профессор, язучы, әдәбият белгече. 59139 Мидхәт Фәйзуллин язып калдырган мәгълүматлар буенча авылда беренче мәдрәсә 1834 елда ук төзелә. 59140 Мидхәт Шакиров - күренекле партия һәм дәүләт эшлеклесе, 1969 87 елларда КПССның Башкорт АССР өлкә комитетының беренче секретаре. 59141 Мидхәт Яһудин (Мидхәт Гобәйдулла улы Яһудин яки Мигъдәт Яһүдин) – дәүләт, хуҗалык эшлеклесе, 1932 1937 елларда Татарстан АССР Үзәк башкарма комитеты (ТатҮБК / Тат ИК) президиумы рәисе. 59142 Мизан α — Зөбәнел-Җәнүби ( — «көньяк кыскыч»), күренүчән икеләтә йолдыз, аның әгъзалары +5,15 һәм +2,75 йолдызча зурлык белән ялтырыйлар. 59143 Мизан δ — үзгәрмә йолдыз, аның ялтыравы 4,8 дән 6,0 гача 2,3 тәүлек периодлы үзгәрә. 59144 Мизонинцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 59145 Микеланджело киләчәктә әтисе кебек лютнада уйнаган композитор буларак мәшһүр булыр. 59146 Микеланджело — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 200 километрлы кратеры. 59147 Микита-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 59148 Микит-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 59149 Микит-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 59150 Микки Маус яки Тычкан Микки ( ) - Уолт Дисней тарафыннан уйлап чыгарылган мультипликацион фильмнар персонажы. 59151 Микобионт күбесенчә сумкалы гөмбәләргә (пиреномицетларга һәм дискомицетларга) карый. 59152 Микобионт нечкә (диаметры 3—10 мкм), очтан өзлексез рәвештә үсәргә сәләтле җепселләрдән тора. 59153 Микобионтның систематик урыны һәм үрчү өлешенең төзелеше буенча лишайникларны 2 класска (кайчак 4 класска) бүләләр. 59154 Микробиология (гр. mikros кече + биология) — микроскопик һәм субмикроскопик зурлыктагы бик кечкенә организмнар — микроорганизмнар турындагы фән. 59155 Микроблар тотрыклы булу сәбәпле, зарарланган көтүлекләр еллар буена авыру чыганагы булып тора. 59156 Микроблары, авыру кешедән таза кешегә күп очракта (85-95 %) тын юллары аша йога. 59157 Микробны ачкан галим хөрмәтенә Кох таякчыклары дип тә йөртәләр. 59158 Микроинфаркт Күпчелек очракта (75 процент) инфарктлы пациентларда микроинфаркт күзәтелә. 59159 Микролинзалау бернинди бүтән ысул ярдәмендә күзәтелеп булмый торган массив объектларны табырга булыша. 59160 Микролинзалауның күпчелек вакыйгалары ике сферик җисем булуын күрсәтәләр, ләкин бөтен очракларның 2-3%да яктылыкның катлаулы сызыгы күзәтелә, чөнки линза үзе катлаулы тигез булмаган формага ия, мәсәлән, ике яки өч караңгырак массив җисемнән тора. 59161 Микронезия колонистлары безнең эрага кадәр икенче меңьеллыкта әкренләп Маршалл утрауларында яши башлаган, утрау ара навигация традицион таяк схемалар кулланып мөмкин булган. 59162 Микронезия термины Федератив Штатларга яки бөтенләе белән регионга әйтелергә мөмкин. 59163 Микронезия Федератив Штатларының БМОда урыны бар. 59164 Микроорганизмнарның организмга керү юллары була. 59165 Микроорганизмнарның төзелешен һәм тереклек эшчәнлеге үзенчәлекләрен микробиология фәне өйрәнә. 59166 Микроскопик дәрәҗәдә электромагнит тәэсир итешүе квант эффектларын исәпкә алып, атомнарның электрон сүрүләре төзелешен, молекуларның төзелешен, эрерәк кластерлар үзлекләрен билгели. 59167 Микроспорангийда микроспоралар барлыкка килә, алардан ата гаметофит формалаша, ә мегаспорангийда мега-споралар өлгерә, алардан ана гаметофит үсеш ала. 59168 Микрофилл яфраклардан аермалы буларак, мегафилл яфракларның сеңерчәләр системасы бик катлаулы була. 59169 Микрофон белән җыентыкта телефон аркылы сөйләшү коралы, ягъни баш гарнитурасы буларак хезмәт итә ала. 59170 Микрюки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 59171 Миксолидия лады VI баскычы тәбәнәелә: До Ре Ми Фа Соль Ля (түбәнәю билгесе ( бемоль яки бекар ) ачкыч янында куела) Си. 59172 Микулыда бәс булса, барлык игеннәр дә яхшы үсә. 59173 Микулыда крестьян үзеннән артык икмәкне сата башлаган. 59174 Милади 805 нче елда алар, имамга яла ягып, аны хәлифәгә каршы фетнәдә гаеплиләр. 59175 Милади тәкъвиме буенча ул 2010 елның 9 сентябренә туры килгән. 59176 Милади тәкъвиме кертелүеннән 1 мең ел элек тимер тугым колесницаларның агач көпчәкләрендә кулланыла башлый. 59177 Милади тәкъвимендә елның беренче көне – 1 гыйнвар – Рим императоры Юлий Цезарь тарафыннан б. э. кадәр 46 елда расланган. 59178 Милекнен табигатенә күрә, хуҗасы аны юк итеп кулланырга, сатырга, арендага бирергә, аслам (ипотека каршылыгы) булып кулланырга, тапшырырга, алмаштырырга, юк итәргә, яки башкаларны аны шул рәвешле кулланудан чикли алу хакы бар дип санала. 59179 Милекчеләр вә җитәкчелек Компаниянең төп хуҗалары: ТАИФ төркеме (50,2 %), «Связьинвестнефтехим» (26,6 %). 59180 Миләш — Русия территориясеннән ага торган елга. 59181 Милисоновка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 59182 Милиция генерал-полковнигы, юридик фәннәр кандидаты. 59183 Миличус — Русия территориясеннән ага торган елга. 59184 Милке Казанда бер катлы агач йорты, сабын кайнату заводы булган. 59185 Миллениум күпере яки Меңьеллык күпере ( ) — Казансу аша төзелгән вант күпере, Казанның иң биек күпере. 59186 Миллерның немец телендә язган бу диссертациясе бүгенге көнгә хәтле басылып чыкмаган, аның кайда саклануы да билгесез. 59187 Миллерово ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 59188 Милләтебезгә бик күп укымышлы һәм булдыклы кешеләрне биргән Корманай. 59189 Милләтебездә Ислам дине. 59190 Милләте — татар. 10 сыйныф бетергән. 59191 Милләте — татар. 7 сыйныф тәмамлаган. 59192 Милләтләр буенча Чичәнстан халкы: Торак пунктлар Икътисад Сәнәгатьнең төп тармаклары — нефть чыгару, нефть эшкәртү, нефть химиясе, машиналар төзү, азык-төлек, агач эшкәртү, җиңел сәнәгать; төзелеш материаллары эшләп чыгарыла. 59193 Милләтләр Дуслыгы — 54 бәйсез суверен дәүләтнең ихтыярый берләшмәсе. 59194 Милләтләр Дуслыгы: тулы әгъзалары (зәңгәр), вакытлыча чикләнгәннәре (яшел), һәм элекке (әфлисүн). 59195 Милләтләре «башкортлар һәм вотчинник-мишәрләр» буларак күрсәтелгән. 59196 Милләтләре буенча 112 татар, 25 урыс, 13 мукшы баласы. 59197 Милләтләре буенча авылда татар, башкорт, чуваш, удмурт, рус халыклары яшәгән. 59198 Милләтләр Лигасының эшен Берләшкән Милләтләр Оешмасы дәвам итә. 59199 «Милләтләрнең үзбилгеләнү » принцибының соңгы елларда «ул концепция модадан чыкты инде» дигән карашларның фәнни матбугатта ешрак чагыла башлавы шул ук сәбәп белән аңлатыла. 59200 Милләтләр өсте хокукының бер мисалы булып Аурупа берлеге хокукы тора. 59201 Милләтләр Шурасы утырышлары белән рәис һәм аның дүрт урынбасары җитәкчелек иткәннәр. 59202 Милләтләр Шурасы яшерен тавыш бирү юлы белән гомуми, тигез һәм турыдан-туры сайлау хокукы нигезендә сайланылган. 59203 Милләт Мәҗлесе - татар милли парламенты. 59204 Милләтчелек мәгънәсендә Шушы күренешне төрле илләрдә төрле терминнар белән атый башлыйлар. 59205 Милләтчелек — милли мөнәсәбәтләр өлкәсендә хәрәкәт итә торган катлаулы күренеш. 59206 Милләтчелекнең барлыкка килүе өчен алдан милли аң, кешеләр төркеме яки милләт тарафыннан үзләренең милли бердәмлекнең танылуы таләп ителә. 59207 Милләт ягыннан Котовскийның әтисе руслашкан православ поляк, ә әнисе рус булган. 59208 Милләт язмышы — Хәнисә Алишинаның яшәү принцибы. 59209 Милли азчылык вәкилләреннән медицина кадрлары әзерләү курслары җитәкчесе. 59210 Милли архитектурада «кырым юнәлеше» үскән. 59211 Милли бәйрәмгә багышланган “ Сабантуй ” ( 1974 ), нефть чыккан якларга багышланган “Нефть ягы. 59212 Милли Болгария Җөмһүрияте Патшаның үлеменнән соң тәхеткә аның алты яшлек улы Симеон I утырды. 59213 Милли вокал-концерт сәнгатенә нигез салучыларның берсе буларак, ул татар музыка культурасын үстерүгә зур өлеш кертә, актив концерт эшчәнлеге алып бара, СССРның барлык республикаларында диярлек була. 59214 Милли гимн исеменә дәгъва кылган шигырьләр һәм көйләр байтак булса да, аларның берсе дә халыкта киң таралыш тапмаган. 59215 Милли динe Рәсми динe : ислам : шигыйләр ( гарәпләр ) hәм сөнниләр (гарәпләр, төрекмәннәр hәм көрдләр). 59216 Милли драматургларның әсәрләрен, шулай ук рус һәм чит ил классиклары әсәрләрен сәхнәгә куюда режиссёр осталыгы аеруча ачык күренә. 59217 Милли кемлеккә бәйле шәхесэче конфликт төрләре Кытайлы кемлектән тайваньлы кемлеккә Кытайлы кемлегеннән (ингл.) аермалы булган тайваньлы кемлегенең (ингл.) үсүе соңгысының үрнәге. 59218 Милли кемлек формалашуы Милли кемлек тумыштан пәйдә булган үзенчәлек түгел. 59219 Милли кемлек - Шәхеснең үзен берәр илне яки милләтне булдыручы кешеләр төркеме иясе буларак хис итүе һәм ватандашлык статусына карамыйча үз кемлеген шул рәвештә билгеләве. 59220 Милли керемнең 15% сәнәгатькә туры килә. 59221 Милли китапханәгә яңа бина төзү — бүгенге көннең төп таләбе. 59222 Милли китапханәләрдә мөһим булган басмаларның иң кимендә бер данәсен булдыру өчен нәшер итүчеләргә басманың бер данәсен бу китапханәләргә җибәрү шарт буларак куела. 59223 Милли китапханәнең максаты булып шушы дәүләттә чыгарылган, аңа берәр бәйләнеше яки укучыларның ихтыяҗы булган барлык әдәбиятның саклануын һәм укучыларга аларны уку өчен уңай шартларны тәэмин итү тора. 59224 Милли китапханә – республикабыз горурлыгы. 59225 Милли китапханә: үткәне, бүгенгесе, киләчәге. 59226 Милли көрәш, гер күтәрү, хоккей, футбол һәм башка спорт ярышларында Кукмаралылар Татарстан һәм рәсәй күләмендәге ярышларда матур җиңүләргә ирешәләр. 59227 Милли көрәшне пропагандалауга, яшь көрәшчеләр тәрбияләүгә зур көч куя. 59228 Милли күтәрелеш елларында туган тел, азатлык, халык язмышы турындагы тапшырулары белән эшчеләргә рух өсти. 59229 Милли мәдәният институтында эшли, Мәскәү дәүләт консерваториясендә Башкорт студиясен баш оештыручы. 59230 Милли мәсьәләләр буенча даими комиссия рәисе буларак халкыбызның милли мәнфәгатьләрен яклау һәм үткәрү юнәлешендә киң күләмле эш алып барды. 59231 Милли мәсьәләләрне чишүне дә, Татарстан суверенитетын ныгытуны да хокукый юллар аша алып баруны алга сөрә. 59232 Милли музей; ботаник бакча; изге Георгий англикан соборы (1828). 59233 Милли музей һәм 12 мең кеше сыйдыра торган собор (1933 елда төзелгән). 59234 Милли округлар руслардан башка милләтләр күпчелек тәшкил иткәннәр территорияләрдә оештырылганнар. 59235 Миллион күңелләргә якын исем – Ватан исеме безнең йөрәктә. 59236 Миллионлаган россиялеләр үз җирләрен алман агрессорларыннан якларга, туган илләренең бәйсезлеген һәм намусын сакларга, аның милли байлыкларын талатмаска һәм рухи байлыкларын мыскыл иттермәскә чын йөрәктән теләк белдерәләр. 59237 Миллионлы шәһәрләр арасында Русиядә иң төньяк шәһәр. 59238 Миллионнарча кешеләр хәзер дә спиритизмга, рухлар белән аралашуга, җаннар күчешенә һ.б. ышаналар. 59239 Милли парклар: Банф, Вуд-Баффало, Глейшер, Җаспер, Йоһо һәм башкалар. 59240 Милли сайлап алу Милли сайлап алу финалы 3 июндә узды. 59241 Милли состав Борынгыдан килгәнчә, Барда төбәге халкы башкорт сословиясендә торган. 59242 Милли состав: гарәпләр — 98 %, калган халыкны нубиялеләр, бәрбәрләр һ. б. халыклар тәшкил итә. 59243 Милли состав Казан – күпмилләтле шәһәр. 59244 Милли состав Танылган кешеләр Хәзерге Октябрьскига керүче торак урыннардан зур гына кешеләр чыккан: * Хәйретдин Мөҗәй (Төрекмән, 1901-1944) – полковник, герой-шагыйрь. 59245 Милли состав Төрек-Тәмтедә татарлар гына яши. 59246 Милли состав: Туган тел буенча халык (2010): татар теле — 84,7%, башкорт теле — 6,4%, удмурт теле — 4,2% урыс теле — 2,5%, марый теле — 1,7%. 59247 Милли состав: урыслар — 63,9%; татарлар — 33,4%; башкортлар — 1,4%. 59248 Милли состав Халкының табигый хәрәкәтенең статистикасы Торак пунктлары Якутиянең эре торак пунктлары Административ бүленеш Республика үз эчендә 36 муниципаль берәмлеккә бүленә: 34 муниципаль районы һәм 2 шәһәр округы. 59249 Милли составы (2002): башкортлар — 69,8%, урыслар — 23,1%, татарлар — 5,1%. 59250 Милли составы (2002): урыслар — 43,9%, марилар — 34,3%, башкортлар — 13,4%, татарлар — 6,8%. 59251 Милли составы буенча күбрәк татарлар, бары тик 2 генә кеше рус милләтеннән. 59252 Милли составы: мордва (89,5%), татарлар (1,5%), руслар (8%), чуашлар (1%). 59253 Милли составы — татарлар. 59254 Милли составы — татарлар (13%), чуашлар (86%), руслар (1%). 59255 Милли составы — татарлар (57%), чуашлар (23%), руслар (20%). 59256 Милли составы татарлардан тора. 59257 Милли составы Төбәктә татарлар күмәкләшеп яшәгән Дацюань-Татар милли волосте бар. 59258 Милли составы — чуашлар (54%), татарлар (30%), руслар һ.б. 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 21 кешенең яшәве мәгълүм. 59259 Милли составы: чуашлар — 80%, урыслар — 18%, шулай ук татарлар һәм мордвалар да яши. 59260 Милли составы: чуашлар — 97%, калган халкын татарлар һәм урыслар тәшкил итә. 59261 Милли тел аерым җәмгыятьтә кулланылса, лингва-франканың кулланылышы оригиналь җәмгыяте белән чикләнми, һәм төркемнәр арасында аралашу өчен кулланылган икенчел тел хезмәтен күрсәтә. 59262 Милли тәркип, 1926: урыслар — 99,37%, татарлар — 0,44%. 59263 Милли тираж хезмәте тарафыннан тираж 2500 данә булып сертификацияләнгән. 59264 «Милли төркемнәрдә катнашкан сул карашлар тарафдары» дип, административ сөргенгә җибәрәләр. 59265 Милли уен кораллары кулланыла: тынлы уен кораллары – пэляны (күп саплы сыбызгы), буксана; тавышлы уен кораллары – пу-барабан, «зиль-зёль», «шуршор», үзенчәлекле кыллы уен коралы – сигудэк (яллы скрипка). 59266 Милли үзаңны торгызуга фарсы теленең һәм әдәбиәтенең яңартылуы мөһим роль уйный. 59267 Милли үзәкләр әсәрләр иҗат ителгән тел принцибы буенча төзелә. 59268 Милли һәм көнчыгыш традицияләренең кайтуы, фольклор поэтикасын яңача аңларга омтылу күзәтелә. 59269 Милли холык ул — гомумкешелек сыйфатларының нәкъ шушы милли берәмлеккә хас булганча конкрет чагылышы. 59270 Милли яктан күпчелекне татарлар тәшкил итә (65,2%), урыслар 31,3%, башка халыклар — 3,5%. 59271 Милляк-Саим — Русия территориясеннән ага торган елга. 59272 Миловская — Русия территориясеннән ага торган елга. 59273 Мильтон — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 175 километрлы кратеры. 59274 Мильтюш — Русия территориясеннән ага торган елга. 59275 Миляш — Русия территориясеннән ага торган елга. 59276 Мимошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 59277 Мин 1926 елны урта хәлле крестьян гаиләсендә туганмын. 1937 елны миңа 11 яшь булган. 59278 Минамата конвенциясенә кул куйганнан соң, кушылган яклар үзләрендә ратификацияләү процедурасын үткәрергә, табигый мохиттә терекөмеш күләмен чикләү буенча Милли программалар кабул итәргә йөкләмә ала. 59279 Миңа ник кирәк?» 59280 Мина үзәнлегендәге Гакабә дигән урында алар Мөхәммәд галәйһисәләм белән очрашалар һәм ислам кабул итәләр. 59281 Мин башта ук, «матур гына тыңлап утыра алсагыз, шуннан да зур бүләк, хак булмас»- дип әйтеп куям. 59282 Мин бу, сукыр бер юлаучы Галиулла. 59283 «Мин бу эш белән инде 40 еллап шөгыльләнәм. 59284 Миңгәрәй Сәгыйдуллин, Миңгәрәй Сәгыйдулла улы Сәгыйдуллин ( 1900 1938 ) — фирка эшлеклесе, тарихчы-галим, публицист, РКП (б) әгъзасы ( 1920 елдан ). 59285 Миндаты-Ай-Кур-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 59286 Миндәк — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 59287 Миндәк руднигында алтын табыла. 59288 Миндәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 59289 Мин дә солдаттан кайту белән,волость партия оешмасының кушуы буенча Нөркәйдә колхоз оештыру эшенә керештем. 59290 Мин династиясе, ахыр чиктә, маньчжурлар тарафыннан таркатыла, ә маньчжурларның Цин империясе әүвәлге чорда тынычлык һәм иркенлек кичерсә, соңрак Көнбатышның тыкшынулары нәтиҗәсендә һәлак була. 59291 Минеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59292 Минеево ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 59293 Минеевская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 59294 Мине Кадига тартып кайтаручы сез бит! 59295 Минекен дә карап кайтыгыз, күпме үскәнен әйтерсез. 59296 Минем, арып, язмыш белән килешү иде.. 59297 Минем белән очрашкан вакытта, ул миңа сәлам бирә һәм хөрмәт итә иде. 59298 Минем карамакка кечкенә генә минуслары:: * Wikiquote проектына ике сылтама урнашкан. 59299 Минем Китабымда Син аны кылыр өчен кая таптың?” 59300 “Минем серем” исемле беренче җыентыгы дөнья күрә. 59301 Минеральләштерелгән ләм һәм күкертле су чыганаклары төрле авырулардан дәвалый. 59302 Минеральләшүе 10 нан 15 г/дм3 га кадәр. 59303 Минеральное ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 59304 Минеральные Воды ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 59305 Минераль суларның минеральләшү дәрәҗәсе югары (15—25 г/дм3) булганда, алар ванна алу өчен генә яраклы була. 59306 Минераль су чыганаклары бар. 59307 Минераль чыганаклар да бар. 59308 Миңеште — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 59309 Мин Җир горизонтын күрәм. 59310 Мин җитәкли торган художество тапшырулары редакциясе башка республикаларда яшәүчеләр өчен Татарстанның сәнгатен күрсәтергә омтылды. 59311 Мин җырлаганда аларның хисләнеп, үкси-үкси елап утырулары, башкаручы буларак, үземә дә тәэсир итә – кайчак җырлыйсы җырымны башлап китә алмый исем китеп торам. 59312 Мин, Закиров М.Н., Сездән улым Закиров Ленар Марат улын 8 нче сыйныфка укырга алуыгызны сорыйм. 59313 Минзәләбаш атамасы 1878 елның 19 ноябрь датасы белән тарихи документка теркәлеп калган. 59314 Минзәләбаш кешесе Йосыпов Нурмөхәммәт сөйләвенчә, Шәфигулла шунда шәһәр уртасындагы бер кибетне каравылларга яллана. 59315 Минзәләбашның нигезләнгән еллары шактый борынгы булырга тиеш. 59316 Минзәләдә машина йөртүчеләр курсын тәмамлый. 59317 Минзәләдә сату иткән сәүдәгәрләрнең күбесе Эрбеткә килеп, сәүдәсен дәвам итә. 59318 Минзәлә елгасы аша тимер юл күпере салына. 59319 Минзәлә елгасының сул кушылдыгы. 59320 «Минзәлә иле» – 1917 елда Минзәлә шәһәрендә чыга башлаган газета, совет хакимияте ягында була. 59321 Минзәлә кантон комитеты татар телендәге «Окна РОСТА»ны мөхәррирләү эшен тапшыра. 59322 Минзәлә кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 59323 Минзәлә крепостен Каранай Муратов җитәкчелегендәге 10 мең кешелек фетнәчеләр отряды дүрт ай буена камалышта тота. 59324 Минзәлә өязендә Сәнәкчеләр фетнәсен бастыруда башлап йөри. 59325 Минзәлә өязенә ак чехлар якынайгач, кызылгвардиячеләр отряды оештырып, аларга каршы көрәшә. 59326 Минзәлә өязенең 15 волостенда, шул исәптән Әмәкәйдә дә бик кискен көрәшләр булганлыгы мәгълүм. 59327 Минзәлә Сабир Өметбаев, Сабир Гаделҗан улы Өметбаев ( 1908 1982 ) – Минзәлә татар дәүләт драма театрын оештыручы, баш режиссёры, Тукай бүләге иясе ( 1960 ). 59328 Минзәлә татар дәүләт драма театры. 59329 Минзәлә татар дәүләт драма театры сәхнәсендә. 59330 Минзәлә училищесын тәмамлагач, Казан дәүләт педагогия институтының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә керә. 59331 Минзәлә шәһәрендә бер урам аның исеме белән аталган. 59332 Минзәлә шәһәренең Ленин урамы белән Свердлов урамы кисешкән почмактан ерак түгел, Ленин урамы, 61 йорт адресы буенча урнашкан. 59333 Минзәлә шәһәре шурасының беренче рәисе була. 59334 Минзәлә ярминкәсе 1798 елда Ырынбур губернасы идарәсе фәрманы белән Минзәлә шәһәрендә 1781 елның 23 декабре фәрманы белән Екатерина II Минзәләгә шәһәр статусы бирә. 59335 Минзәлә ярминкәсе ( ) – XIX гасырда Русиядәге 10 иң эре 1904 елда Русиядә 16 000 ярминкә эшли. 59336 Министрлар кабинетында ике хакимлек урнаша: Беренче министр Питер Робинсон (Демократик юнионистик фиркасе) һәм Беренче министр урынбасары Мартин Макгиннесс (Шинн Фейн фиркасе). 59337 Министрлар Кабинеты — югары башкарма органы. 59338 Министрлар * Сергей Шойгу ( 20 гыйнвар 1994 — 11 май 2012 ) * Руслан Цаликов (в. 59339 Министрлык вәкилләре, галимнәр, журналистлар, спонсорлар кебек олы кунаклар чакырыла. 59340 Министрлык структурасына югары технологияләр өлкәсендәге “ИТ-парк” технопаркы, "Татарстан Республикасының мәгълүмати технологияләр үзәге" дәүләт оешмасы, “Комплекс-52” дәүләт оешмасы керә. 59341 Министр Ройдан аллергохай-хохайны тоту сораган, чөнки бу хайваннар бер көнчыгыш бей гаиләсенең әгъзасен үтергәннәр. 59342 Министр Русия Президентына турыды-туры буйсына, ә Русия Контситуциясенә, федераль конституцион законнарына, федераль законнарына һәм президент указлары белән Русия хөкүмәтенә карый торган мәсьәләләр буенча — Русия хөкүмәтенең рәисенә буйсына. 59343 Миничи ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 59344 Миңлебай башлангыч белемне туган авылында ала. 59345 Миңлебай — татар балалар уены. 59346 Миңле — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 59347 Миңлегали Минһаҗ улы Шайморатов – ( 1899 – 1943 ) – генерал-майор, гражданнар һәм Бөек Ватан сугышы каһарманы, атаклы 112-че (соңыннан 16-чы Чернигов гвардия) Башкорт кавалерия дивизиясенең командиры. 59348 Миңлегәрәй Кырым тарихында гына түгел, ә бөтен татар дөньясында иң көчле ханнарның берсе санала. 59349 Миңлегәрәйне зур кадер-хөрмәт белән, гаскәр сагында Кырымга кайтарып җибәрәләр. 59350 Миңлегәрәй Польшага каршы сугышкан һәм Төркияненң Молдавиягә каршы сугышында катншкан. 59351 Миңлегәрәй хан тарафыннан Олы Урда тар-мар ителгәннән соң (1502), Габделкәрим хан тышкы сәясәттә Кырым ханлыгы белән Нугай Урдасына йөз тота башлый. 59352 Миңлегәрәй хан хакимлегенең 1475 елга кадәрге башлангыч чоры бик үк уңышлы үтмәгән: күпсанлы бертуганнары һәм башка якын туганнары аңа каршы көрәш башлаганнар. 59353 Миңлегәрәй хан чоры Миңлегәрәй хан һәм Баязит II Кырым барлык татар ханлыклары арасында иң озак яшәгәне була. 59354 Мин — мөселман. 59355 Минна Кант ( 1844 1897 ), хатын-кызларның хокуклары өчен көрәшкә зур өлеш ясаган фин язучысы. 59356 Миңнебай — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 59357 Миннесотаның Дулут университетын тәмамлый, шунда бакалавр дәрәҗәсенә ирешә. 59358 Миңнәхмәт Сәхапов журналның редакция советы рәисе һәм баш мөхәррире итеп раслана. 1994 елда аның наширлеге-мөхәррирлегендә нәниләр өчен татар һәм рус телләрендә «Сабыйга» исемле төсле рәсемле журналга нигез салына. 59359 Миңнеяр — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 59360 Мин ничек итеп чанада кышкы салкында озын юл үтүебезне тасвирлый башладым. 59361 Минниямал Бакирова 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 59362 Миңнулла Низаметдин улы Чинкин тумышы белән Чувашия Республикасыннан. 59363 Миңнулла Чинкин — РСФСРның һәм Татарстанның җиңел атлетика буенча атказанган тренеры. 59364 Минолга — Русия территориясеннән ага торган елга. 59365 Минометчы офицер 1945 елның 11 мартында һәлак була. 59366 Мин печән куышы астына кереп утырдым («без дә!») һ. б. Уен җавап бирүчеләрнең берсе генә калганчы дәвам итә. 59367 "Мин Самара-Оренбург тимер юлындагы Яңа Сергиевка станциясендә машинист Батыргәрәй Габделсаләм улы һәм Мәрьям Нигъмәтулла кызы Кудашевлар гаиләсендә туганмын. 59368 Минсәет Таҗетдинов федерациянең вице-президент итеп сайланды. 59369 Мин сезгә әйтә идем: кешенең даны акчадан тормый, нәкъ киресенчә, дан үзе кешеләргә байлыкны да, шулай ук башка яхшылыкларын да китерә. 59370 «Минск-22» һәм «Минск-32» ЭВМнарын сәнәгать оешмаларында куллануны кертүче. 59371 Минский белән Исәнбәт 15 апрельдә азат ителәләр («под подписку о невыезде»). 59372 Минск өлкәсе Беларусиянын үзәгендә урнашкан. 59373 Минск өлкәсе территориясе (Минск шәһәре белән) — 40,2 мең квадрат километр (Беларусия мәйданының 20%-ы). 59374 Минск шәһәрендә яшәгән һәм эшләгән. 59375 «Мин тауның башында булырга тиеш». 59376 Минтимер Шәймиев: Статут * Премия ике елга бер тапкыр 3 кешегә тапшырылачак. 59377 Минтимер Шәймиев һәм Виктор Черномырдин Виктор Черномырдин һәм Морис Дрюон Беловкала, Ырынбур Файл:Оренбургский газоперерабатывающий завод. 59378 Минтимер Шәриповичның атасы – Шәһишәрип ага Шәймиев бөтен гомере буена авыл хуҗалыгында эшли (26 ел дәвамында колхоз рәисе булып тора). 59379 Мин улларым артыннан барам – Алмания өчен». 59380 Минусинск ( ) — Русиянең Красноярск краенда шәһәр, Минусинск районының үзәге. 59381 Минута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 59382 Минут саен диярлек самолетлар төшеп утыра һәм очып китеп тора. 59383 МИНХ); Санкт-Петербург; Киев * 1989 – Одесса; София ( Болгария ); Түбән Новгород; Выборг; Рига * 1990 – Мәскәү (Манеж); Мәскәү (Дубна ур. 59384 Минчаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 59385 Мин Шабайның хикәяләре, нигездә, авыл темасына багышланган. 59386 Мин шул планны башыннан ахырына кадәр үтәдем, шуңа күрә җиңдем дә,» http://wrestrus. 59387 Мин язган мәкаләләремдә бер генә дәүләт серен дә ачмадым”. 59388 Мин-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 59389 Миовасу ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,5 километр озынлыкта булган кратеры. 59390 Миозитның инфекцион, паразитар, токсик, травматик, һөнәри һәм башка төрләре бар. 59391 Миозитта аяк, кул, тән мускуллары әрнеп авырта, хәрәкәтләнгәндә авырту зурая; кайвакыт мускулларда төенчәләр барлыкка киләләр. 59392 Миокардның ялкынсынуы миокардит дип атала. 59393 «Мир-Араб» мәдрәсәсендә белем ала. 59394 “Мирас” журналының авырлыклары 2009 елның 6-7-нче саннарында “Барбаросс” инкыйразы” исемле яңа тарихи драма басылып чыккач башлана. 59395 Мирас Ибраһим хан 1479 елда үлгән. 59396 Мирас Иделбаев (Мирас Хәмзә улы Иделбаев, ) – язучы, галим. 59397 Мирас ителгән тамгасытелнең берәр лингвистик сыйфатына түгел, аны кулланучыларның социаль статусларына нигезләнеп бирелә. 59398 Мирас « Кыйссаи Йосыф » поэмасында Йосыф пәйгамбәр тормышы турында язылган. 59399 Мирас Россия тарихында В.И. Баженов төзегән биналар төгәл ачыкланмаган. 59400 Мирас телен өйрәнү/ Билгеләмәләр "Мирас теле" термины күпчелек очракта "җәмгыятьтән тыш" http://dictionary. 59401 Мирас телләрен белү дәрәҗәсен үстерергә теләүчеләр, бу тел белән элек аз яки һич очрашмаганнарның өйрәнү уңышларыннан нык аерма күзәтелә. 59402 Мирас телләр төркеменә бер яктан еш юкка чыгу мөмкин дип табылган телләр, икенче яктан - дөньяның күп башка регионнарында кулланылган халыкара телләр дә (АКШ очракта испан теле, Франция өчен гарәп теле)" кертелә. 59403 Миргазыян Юныс татар әдәбиятында диңгезчелек (маринистика) жанрына нигез сала. 59404 Миргазыян Юныс яшь чагында Язучы шулай ук агачны сырлап сыннар ясау белән дә шөгыльләнгән. 59405 Мирҗәм — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 59406 Мирза әфәнде Мәскәүнең бер «Җәмгыяте хәйрия» утырышында әтисенең васыятен үтәячәген белдерә. 59407 Мирза Мәхмүтов – Никита Хрущев башлаган совет мәктәпләрендә һөнәри белем кертү реформасының тарафдары була. 59408 Мирзасалих мулла башкалардан мал-мөлкәтенең күплеге белән аерылып тора. 59409 Мирзаһит — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 59410 Мирзә Абдулсаттар Һаҹи Касим оғлу Казымбәј) – Казан университетының көнчыгыш телләре укытучысы, Русиядә Көнчыгышны өйрәнү фәненә нигез салган проф. 59411 Миркасыйм Госманов белән хушлашу 12 октябрь көнне Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры бинасында үтте. 59412 Мир кизләвенең суы бик тәмле, халык аннан су ала, янына бик матур итеп чишмә йорты салып куйган. 59413 Мирный Городок ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 59414 Мирный ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 59415 Мирный ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан штп. 59416 Мирный ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 59417 Мирный ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 59418 Мирный ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 59419 Мирный шәһәрендә урнашкан стансасыннан көн саен пассажир поездлары кузгалып китәләр. 59420 Мирон-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 59421 Мирсәет Солтангалиев хәрби мәсьәләләрдә дә үзен уңай яктан күрсәтә, татарлардан Кызыл Армия частьлары оештыра, ике армиянең хәрби советы әгъзасы була. 59422 Мирсәет урысчадан татарчага әсәрләр тәрҗемә итеп, газета-журналларда бастыра. 59423 Мирфатыйх Зәкиев буенча сакалиба сак+лы+би сүзтезмәсенә туры килә, ягъни бай сак кешеләре, бай ак төркиләр. 59424 Мирфәкъ Кояштан 5400 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 56 тапкыр артыграк. 59425 Мирхәйдәр Фәйзи үзенең кыска иҗат дәверендә 16 оригиналь сәхнә әсәре яза, 7 пьеса тәрҗемә итә, халык җырлары җыентыгын төзи, 200 дән артык шигырь, дистәләгән хикәя яза, 70 көндәлек дәфтәре калдыра. 59426 Мирюнник — Русия территориясеннән ага торган елга. 59427 Мисал Берничә төенле чылбыр. 59428 Мисалга, Нью-Йоркта федераль резерв банкы бинасында бик озак вакыт биек түшәмле 12- кат була, соңрак аны ике катлы итеп бүләләр Грег Фаррелл. 59429 Мисал итеп, полоний организм эченә эләккәндә, альфа-кисәкчекләрне тарата, алар эчке органнарга зур зыян китерә һәм нәтиҗәдә үтерә, нәкъ шулай элекке КГБ хезмәткәре Литвиненко үтерелгән булгандыр. 59430 Мисал: кул күтәрү һәм төшерү. 59431 Мисаллар Апелдорнда унөченче йортны сиздермичә нумерлаганнар Иң борынгы трискаидекафобия мисалы булып, Хаммурапи кануннар җыентыгында (б. 59432 Мисаллар Атомнарның молекулаларга кушылганда бер-берсенә йогынты ясауларын неорганик химия мисалларында күреп була. 59433 Мисаллар: эшләү - eşläw, карау - qaraw. 59434 Мисал Мисал итеп Евклид алгоритмын китерергә була. 59435 Мисал өчен: «1861 ел Нигезләмәсе» буенча, Казан губернасында рус крестьяннары крепостнойлыктан азат ителгән вакытта, ревизия үткән һәр җан башына (на ревизскую душу) уртача 3-4 дисәтинә җир алалар. 59436 Мисал өчен: đen – кара, đến – килеп җитү, quen – таныш булу, quên – оныту. 59437 Мисал өчен, Opera белән эш иткәндә махсус тамгага төртү җитә. 59438 Мисал өчен, бу бормаларны тоташтыручы магнит агымын зурайтыр өчен үткәргечне тимер кебек югары үткәрүчәнлеге булган материал тирәли уратырга була. 59439 Мисал өчен бу өлкә Казимир эффектында булдырыла. 59440 Мисал өчен әйтенүләр Яңа ай күргәндә: Ай күрдем айман белән, Авызым тулы иман белән. 59441 Мисал өчен, Җирнең сыйдырышлыгы (ялгыз үткәргеч буларак, Җир зурлыгындагы шарның) 700 микрофарад гына. 59442 Мисал өчен, индуктивлыгы 1 Генри булган индуктивлык кәтүге шул кәтүк аша ток секундына 1 Амперга үзгәргәндә 1 Вольт зурлыктагы электр хәрәкәткә китерүче көч (ЭКК) барлыкка китерә. 59443 Мисал өчен, каен 40 елдан, ә нарат 100 елдан соң киселергә тиеш. 59444 Мисал өчен компараторны китерергә була. 59445 Мисал өчен, Паскальдәге программаны үтәү өчен, иң элек аны трансляцияләргә кирәк. 59446 Мисал өчен: полихлорвинил – аның төп өлеше хлордан тора. 59447 Мисал өчен, такт сигналы электр сигналының тоткарлауларына бирешүчән. 59448 Мисал өчен, шахмат мастеры ниндидер шахмат позициясеннән ул "бик ачык дип тоелганга" баш тарта яки сәнгать тәнкыйтьчесе сынга бер генә караш салып, аның оригинал икәнен аңлый ала. 59449 Мисал өчен, электролитик тантал конденсаторларның ток пульсацияләренә чикләнешләре бар һәм аларның конденсаторлар гаиләсендә (ЭБАТК, ESR) дәрәҗәләре иң югары. 59450 Мисал Тәрҗемәи хәлем Мин, Хәбибуллина Әлфирә Газиз кызы, 1992 нче елның 12 нче мартында Татарстан Республикасы Казан шәһәрендә туганмын. 59451 Миссионерларның ниятләре буенча, чукындырылган чит кавем кешеләрнең балалары миссионерлар мәктәпләрендә туган телләрендә белем алырга, ә чиркәүләрдә “церковнословянский” тел урынына туган тел кулланылырга тиеш булган. 59452 Миссионерларның төп һәм иң радикаль мәгърифәт эшендә булган метод ул чиркәүләрдә, мәктәпләрдә туган телләрне куллану, чөнки миссионерлар фикеренчә яңа чукындырылган кешеләрнең чын православ дине тиз ныгый тик туган телләрендә генә. 59453 Мис-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 59454 Мисс «Ягымлы Язбикә» * 16-22 яшьлек, татар телен белүче студент кызлар катнаша. 59455 "Мисыр аз канлылыгы" ягъни "анкилостомоз"-ның килеп чыгу сәбәбе (үзенчәлекле авыру, паразитар этиологиясе яңарак кына ачыкланган) борынгы Мисыр папирусларында ук төгәл кирсәтелгән. 59456 Мисыр буенча йөрүдән кире Каһирәгә кайтканда ул Мәмлүкләр кулы астында булган Дамаск шәһәренә икенче бер сәяхәткә чыгып китә. 59457 Мисыр гарәп Википедиясе – нең мисыр гарәп телендәге бүлеге. 59458 Мисырда белем ала. 59459 Мисырда Зирәк һәм тырыш Зыяэтдинне Уфаның «Җәмгыяте хәйрия» оешмасы Мисырга укырга җибәрә. 59460 Мисырда тагын ачлык башлана; мәлик Рәййан, Йосыфның бәрәкәтен кайтару өчен, аның табутын таләп итә. 59461 Мисырда таш гасыр Моннан 50 мең ел элек, Нил елгасы үзәнлегендә кешеләр яшәмәгән. 59462 Мисырда урманнар юк, агачлар бик сирәк. 59463 Мисыр дәүләт гимны Халык Мисыр демографиясе 2011 ел фаразларына күрә Мисырда 80 миллион 800 меңнән артык кеше яши. 59464 Мисыр динен алыштырган христианлык исә аны мәҗүсилекнең бер формасы дип сыйфатлый. 59465 Мисырлыларга опиум һәм гашиш та билгеле була. 59466 Мисырлыларның барлыкка килгән беренче тораклык-шәһәрләрендә гадәттә матди фетиш формасында, ләкин ешрак хайван – тотем рәвешендә үз иләһләре була. 59467 Мисырлылар санавынча, Нәҗип Мәхфуз либераль автор була һәм аның китаплары исламчыларга ошамаган. 59468 Мисырның Нил елгасындагы Оксиринх җирлегендәге казылмаларда табылган бу оекбашлар милади 300-500 еллар чорына туры килә. 59469 Мисырның фиргавен дәверенең соңгы бәйсез хакиме булып санала (соңгы фиргавен). 59470 Мисырны яулап алуда зур роль уйный. 59471 Мисыр Рим вилаятенә әверелә, Октавиан Август беренче Рим императоры була. 59472 Мисыр солтанының сәркатибе вазифасын әтисенең дәвамчысы буларак ала. 59473 Мисырта, колларга караганда, игенчеләр күбрәк булганнар. 59474 Мисыр халкы папрустан язу материаллары әзерләгән. 59475 Мисыр хөкүмәте соңгы проектны отышлы дип таба, чөнки ул чыгымнарны 15%ка киметергә мөмкинлек биргән. 59476 Мисыр яулап алына, һәм ул ислам дәүләтенең бер вилаятенә әйләнә. 59477 Мисыр яулап алынгач, бу җирләрнең башка өлкәләрне бодай белән тәэмин итә алуы билгеле була. 59478 Митеневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59479 Митинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59480 Митино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 59481 Митинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 59482 Митиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 59483 Митреичи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 59484 Митридат VI Евпатор идарә иткән чорында Боспор Понт патшалыгына керә. 59485 Митри-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 59486 Митроки ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 59487 Митрофановка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 59488 Митрофановка — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 59489 Митрофаново ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 59490 Митрофаново ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 59491 Митрофановский ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 59492 Митрохово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 59493 Митьковка – Русия территориясеннән ага торган елга. 59494 Митюшсикт ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 59495 Митяевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59496 Миф буенча, Аурупа финикия дәүләтенең патша кызы булган, аны Зевс урлаган һәм Крит утравына алып киткән. 59497 Миф буенча, Бичура төнлә өйгә кереп аш табакларын, юмый калдырылган ашлы савыт-сабаның барысын да ялап чыга. 59498 Миф буенча, Орион йолдызлыгы аның барлыкка килүе белән бәйле. 59499 Миф буенча, убыр ешрак хатын-кызга ияләшә. 59500 Миф буенча, юлын белсәң убырны тотарга мөмкин. 59501 Мифка ышансаң, убыр ир кешеләрнең исәнлек-саулыгы өчен куркынычлы түгел: ул үзе ирләрдән курка, ирләр күзенә күренүдән бик саклана. 59502 Мифлар буенча Җомга бабасы бәйрәмнәр алдыннан йортларны карап йөргән һәм йон өрләмәүне тикшереп торган, әгәр берәр кешене тотса - аны казанга ташлый дип уйлаганнар. 59503 Мифлар буенча, йорттагы терлекләрне баш-күз итә. 59504 Мифлар буенча, Су иясе кайчагында базарларга чыгып йөри, анда тәмле ашамлыклар, татлы җимешләр сатып алып, шунда ашый, аның акчасы бик күп. 59505 Мифлар буенча, Убырлы карчык яшь сабыйларны урлап урманда яшерә торган булган. 59506 Мифлар Күпчелек мифларда Аждаһа берәр каланы, йә тулаем илне юкка чыгу куркынычы астына куя. 59507 Мифология Г.Гыйльманов озак еллар дәвамында татар халкының борынгы мифларын, риваять-легендаларын, им-томнарын, юрамышларын барлау һәм җыю, ияләр-рухлар дөньясын, тәңречелек тәгълиматын өйрәнү юлында гыйльми эзләнүләрен дәвам иттерә. 59508 Мифология һәм изотерикада мәгънәсе Мифологиядә утка зур урын бирелә. 59509 Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкортстан дәүләт педагогика университеты ( ; ) – Уфадагы педагогик югары уку йорты. 59510 Мифтахетдин Акмулла: язмыш, иҗат һәм мирас. 59511 Мифтахов Бәйрәм Мифтах улы — галим-методист, педагогия фәннәре кандидаты. 59512 Мифтахов Раиф 1955 елдан 1987 елга кадәр авылда бригадир, ферма мөдире булып эшләде. 59513 Мифунэ самурай образын уйнавын дәвам итә, ә Куросава борынгы феодаль Япония темасын кызыксынмый башлый. 59514 Михаил Александрович исә Бөтенрусия оештыру җыены ( ) Русиянең язмышын хәл итсен, дип, тәхеткә хокукын кире кайтара. 59515 Михаи́л Афана́сий улы Булга́ков ( рус. 59516 Михаил Афанасьевич Булгаков; 1891 елның 15 мае — 1940 елның 10 марты ) — мәшһүр совет язучысы һәм драматургы. 59517 Михаил Берлиоз Олы Бакчалы урамы, 302 бис, 50 фатир адресы буенча, коммуналь фатирда яши. 59518 Михаил Иван улы Оконишников – Казан шәһәренең нәселдән күчүче шәрәфле ватандашы. 59519 Михаил Кирпонос) гаскәрләренә 5 нче (ком. 59520 Михаил Куприянов ( ) — рәссам, сынлы сәнгать остасы, карикатурачы, график. ССРБ халык рәссамы ( 1958 ). 59521 Михаил Кутузов бабалары - Булыг һәм Бордык мирзалары Алтын Урдадан 14-15 гасырларда чыккан. 59522 Михаил Миль урамы ( ) — Казанның Яңа Савин һәм Авиатөзелеш районнарда урнашкан дүртполосалы магистраль урам. 59523 Михаил Разумов, (фирка псевдонимы, чын исеме Арон Иосифович Арханцев, ( 1894 1937 ) — РКП(б) Башкортстан өлкә комитетының җаваплы сәркатибе ( 1924 1927 ), ВКП(б) Татарстан өлкә комитетының беренче сәркатибе ( 1928 1933 ). 59524 Михаил Романов заманында руслар Көнчыгыш Себерне үзләштерә башлыйлар һәм Тын океанга чыгалар. 59525 Михаил Сергей улы Горбачёв ( ) — ССРБ һәм Русия сәясәтчесе, Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты, «үзгәртеп кору» («перестройка») сәясәтен башлаучы. 59526 Михаил Худяков фаразынча, шул шартларның берсе булып рус җирлəренең бер өлеше хан улы Касыймга бирелергə тиеш була. 59527 Михаил Чванов (Михаил Андрей улы Чванов, ) – язучы, Русия ( 2002 ) һәм БР ( 1994 ) атказанган мәдәният хезмәткәре, Г. Сәләм премиясе лауреаты ( 1982 ). 59528 Михайловка авылында (1960нчы елларда шәһәргә кушылган) мордва яшәгән. 59529 Михайловка ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 59530 Михайловка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 59531 Михайловка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 59532 Михайловка — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 59533 Михайловка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан керәшен авылы. 59534 Михайловка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 59535 Михайловка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 59536 Михайловка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 59537 Михайловка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 59538 Михайловка — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 59539 Михайловка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 59540 Михайловка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 59541 Михайловка белән башкорт авылы Иске Каратаулы кушыла да, яңа торак урынына Малаяз дип исем кушалар (хәзер – район үзәк). 59542 Михайловка ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 59543 Михайловка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 59544 Михайловка ( ) — Русия Федерациясенең Волгоград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 59545 Михайловка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 59546 Михайловка ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 59547 Михайловка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 59548 Михайловка — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 59549 Михайловка — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 59550 Михайловка — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 59551 Михайловка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 59552 Михайловка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 59553 Михайловские ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 59554 Михайловский — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 59555 Михайловск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 59556 Михалева ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 59557 Михалевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 59558 Михалица — Русия территориясеннән ага торган елга. 59559 Михеева Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 59560 Михеевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 59561 Михеево ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 59562 Михеевы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 59563 Михина Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 59564 Михляев йорты ( ) – Казан шәһәрендәге борынгы таш бина. 59565 Михоничи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 59566 Мичаёль ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 59567 Мича-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 59568 Мича Козаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 59569 Мича — Русия территориясеннән ага торган елга. 59570 Мич башы зур түгел, мич алды тәбәнәк, ә иң мөһиме мичнең бер ян ягына сылап казан утыртыла. 59571 Мичән тауы астыннан салкын чишмәләр агып чыга. 59572 Мичик — Русия территориясеннән ага торган елга. 59573 Мичкасс — Русия территориясеннән ага торган елга. 59574 Мичләрдән, автомобиль двигателеннән чыккан газлар составындагы зарарлы матдәләр һавага эләгә. 59575 Мичтән алгач, өстен сары май белән майлыйлар, каплап 5-10 минут тоталар, зур булса, кисеп табынга чыгаралар. 59576 Мичуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 59577 Мичурино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 59578 Мичуринск ( ) — Русия Федерациясенең Тамбов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 59579 Мишаевка (Кече Әлдермеш) авылындагы 30 йортта 44 ир-ат һәм 46 хатын-кыз яшәгән». 59580 Мишата ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 59581 Миша-Яг ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 59582 Мишәбаш — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 59583 Мишель ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15 километр озынлыкта булган кратеры. 59584 Мишель де Нотрдам ( ), Нострадамус буларак та билгеле ( 14 декабрь 1503 2 июль 1566 ) — француз астрологы, алдан күрүче, табиб һәм алхимик, бар дөньяга үзенең күрәзәләре белән билгеле шәхес. 59585 Мишеляк — Русия территориясеннән ага торган елга. 59586 Мишене җәядән ук ата торган мишеньгә охшаган булган. 59587 Мишеньнәрнең тимерчыбыклары секторларны аера һәм формасы буенча төрле була: * Гади (түгәрәк) тимечыбыкларның дротикларны кире кагу проценты зур. 59588 Мишеньне урнаштыру Мишень үзәгеннән идәнгә кадәр ара 1,73 метр (5 фут, 8 дюйм) булырга тиеш. 59589 Мишень сыйфатында исә кошлар файдаланыла. 59590 Мишень сыйфатында махсус пружина ярдәмендә 32 метрга кадәр ыргытыла торган пыяла шарлар хезмәт итә. 59591 Мишень үзәгендәге түгәрәк «Булл-ай» ( — үгез күзе) дип атала. 59592 Мишәр — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 59593 Мишәр — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 59594 Мишәрләрнең баш полковнигы Пугачевны җәзалап үтерүне карап тора. 59595 Мишәрләрнең килеп чыгышы турында берничә фараз бар. 59596 Мишәрләр — татар халкының этник төркеме. 59597 Мишәрләр һәм кырым татарларына да бәяләмәләр язган. 59598 Мишәүкә авылының бер очында, тау башында Сидор исемле рус торган. 59599 Мишина — Русия территориясеннән ага торган елга. 59600 Мишина ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 59601 Мишино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 59602 Мишкә урта мәктәбен, Стәрлетамак мәдәният-агарту укуханәсен, Уфа мәдәният институты курсларын, Бөре педагогия институтын тәмамлаган. 59603 Мишкин-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 59604 Мишотино ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 59605 Мишули ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 59606 Миязәк — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 59607 Миязәк — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 59608 Миякә елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 59609 Миякә елгасы ярына урнашкан. 59610 Миякә районы буйлап ага. 59611 Миякәтамак авылы янында Дим елгасына кушыла. 59612 Миякәтамак — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 59613 Мияс елгасы буена урнашкан. 59614 Мияс: * Мияс — Чиләбе өлкәсендә шәһәр. 59615 Мияссы — Русия территориясеннән ага торган елга. 59616 Мияш — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 59617 МКАДтан өлкә чиктәшлегенә кадәр ераклыгы ( М7 «Идел» ) — 79 км. 59618 М. Кайсаровның 1623-1624нче елгы кенәгәләреннән күренгәнчә, Ирен, Сеп, Шауба, Бөрмә, Сылва елгалары буенда яшәгән татарларның һәм остякларның төп шогыльләре аучылык, балыкчылык, умартачылык булган, сөреп иген игелә торган җирләре дә булган. 59619 М.Кемчуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 59620 М. Конов коллегиянең хәрби бүлгеләр төзү өчен җаваплы әгъзасы итеп сайлана. 59621 МКФ бүләге һәм милли премия лауреаты. 16 яше тулмаган балаларга һәм яшүсмерләргә карау тәкъдим ителми. 59622 Мланде-авага багышлап кара төстәге сыерларны һәм үгезләрне корбан иткәннәр: үләннәр һәм кыяклар үссен дип, сөякләрен җиргә күмгәннәр. 59623 М. Максуд иҗат эшчәнлегенең тәүге елларыннан ук матбугатта әдәби тәнкыйть мәкаләләре белән катнаша башлый. 59624 М. Максуд, тәрҗемәче буларак, бөек рус язучысы Л. Толстой иҗатын пропагандалауга күп көч сала. 59625 М.Мәхмүтов 43 фән кандидатын һәм 11 фән докторын әзерләп тәрбияләп үстерде. 59626 М. Мусоргскийның «Картинки с выставки», Нәҗип Җиһановның 5 нче симфониясеннән Largo, Фасил Әхмәтовның «Хәтер» әсәрләрен оргáн өчен үзгәртеп язган. 59627 ММЧ 2012 елның август аенда "Википедияче" сүзе Оксфорд сүзлегенә кертелде. 59628 ММЧ Телевидение Мәгариф Мәктәпкәчә баскыч мәгарифне 282 балалар бакчасы тәшкил итә. 59629 ММЧ Федераль һәм региональ ММЧдан башка урындагы "Светлый путь" газетасы чыгарыла. 59630 ММЧ һәм элемтә Телевидение Лениногорскта 1958 елда нигезләнгән телевышка, ә аның төбәсендә телестудия эшлиләр. 59631 М.нең өйрәнү объектлары — бактерияләр, гөмбәләрнең кайбер төрләре, иң түбән төзелешлеләр, шулай ук вируслар, риккетсияләр, микоплазмалар. 59632 Моабит дәфтәрләре: факсимиль басма (төзүче Равил Рахмани). 59633 Мөбәрәккамал Газизова 1932 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 59634 Мөгавия I (661—680) ва Габделмәлик дәверендә (685—705) дәүләтнең хәрби, сәяси һәм икътисади кодрәтен арттырган берничә һәм хәрби үткәрелгән. 59635 Мөгаен, алардан кошлар барлыкка килгән. 59636 Мөгаен, батальондагы барлык сугышчылар кичергәндер бу тойгыны. 59637 Мөгаен, бу мотив бөтен фин-угырлар өчен уртак булган һәм төп алиһәнең җирне барлыкка китерүендә катнашуы турындагы мифларга нигезләнәдер. 59638 Мөгаен, гәзит мөхәррире халык дошманыдыр. 59639 Мөгаен, зирәк Якуб өчен иң әһәмиятле булган сорауны чишү дә алар кулындадыр — җиткән улларының кайсына яшь ягыннан олылык япмасын (нәсел дәвамчысы дәрәҗәсен) бирергә? 59640 Мөгаен, каурыйлы динозаврлар вак бөҗәк ашаучы компсогнатуслардан барлыкка килгән. 59641 Мөгаен, киләчәк буыннар мине дөрес аңларлар дип уйлагандыр. 59642 Мөгаен, салкын вакытларда шуны киеп намаз укырга җайлы булгангадыр инде. 59643 Мөгаен, татарларны Кавказ сугышыннан соң (1859) казак дип исәпли башлаганнардыр. 59644 Мөгаллим буларак, татар филологиясе белемен институтның барлык факультетларында татар һәм рус телләрендә укыта. 59645 «Мөгаллим әл-гыйбадәт» китабында автор намаз уку, тәһарәт алу фарызлары, сөннәтләре турында сөйли. 59646 Мөгаллимлек эше белән беррәттән, Ә. Диваев Төркестан төбәге музееның этнография һәм археология бүлеге мөдире вазыйфаларын башкара һәм күп кенә этнография һәм фольклор экспедицияләренә җитәкчелек итә. 59647 Мөгаллим эшчәнлеге Мөгаллименең вафатыннан соң, Гомәри өч ел буе аның мәдрәсәсендә гарәп теле укытучысы булып эшли. 59648 Могат — Русия территориясеннән ага торган елга. 59649 Мөгезкатлау күзнең тышкы катлауның якынча 1/6 мәйданын тәшкил итә. 59650 Мөгезкатлауныд бактериаль инфекциясе яралану яки контактлы линза киеп йөрү очрагында барлыкка килә ала. 59651 Мөгезкатлауның кечкенә чит җисемнәр белән өске яралануыннан соң еш очракта барлыкка килә. 59652 Мөгезләре ярым ай сыман,кыска. 59653 Мөгезләр озынлыгы белән акыл бәйләнеше турындагы тикшерү өчен ул Нобель премиясенә лаек булды. 59654 Мөгезле эре терлек, кәҗәләр, дуңгызлар үрчетәләр. 59655 Мөгезматдә диаметры абсолют константа диярлек һәм 10±0,56 мм тәшкил итә, әмма вертикаль үлчәме, гадәттә, 0,5—1 мм горизонтальдән азрак. 59656 Мөгезматдә ялкынсынганда челтәрдән тамырлар мөгезматдәгә үсеп керә һәм аның үтә күренмәлеген киметә ала. 59657 Могҗиза иясе Николай чиркәве ( ) — Кайбыч районы Арыслан авылында урнашкан чиркәү. 59658 Могилевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59659 Могиленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59660 Могилёвны саклау — Совет гаскәрләренең 1941 елның июлендә Могилёв районындагы сугыш бәрелешләре. 59661 Могильник ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 59662 Могоча ( ) — Русия Федерациясенең Байкал арты краенда урашкан шәһәр. 59663 Могута ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 59664 Могутовский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 59665 Могучаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59666 Модаевка — Сивинь елгасы кушылдыгы. 59667 Модан — Русия территориясеннән ага торган елга. 59668 Мода театры 1– чыгыш — татар милли киеме (заманча тупланма), 2- чыгыш — дөнья халыклары киеме (заманча тупланма). 59669 Модель буенча Галәмнең яше 13,75 ± 0,11 млрд. 59670 Модельләр буенча иң популяры Just, Nokia. 59671 Модель рәте Беренче модельләр «Ракета» маркасы астындагы беренче сәгатьләр «Россия», «Рекорд», «Петродворец» исемнәре белән чыга. 59672 Модель шулай ук башка геометрияле җайланмалар өчен сыйфатлы алдан фараз итүләр өчен кулланылырга мөмкин. 59673 Модернизм җәмгыятьтә тарихи һәм әхлакый кыйммәтләрнең җимерелүе сәбәпле, фәлсәфә һәм иҗат принципларын үзгәртү нәтиҗәсе буларак мәйданга чыга. 59674 Модернизмның эстетик концепциясе дөнья әдәбият белемендә 1910 елларга формалашып җитә. 59675 Модернистлар фикеренчә,католик идеологиясен яңартырга һәм аның эчтәлеген һәм телен XX гасыр кешенесең фикер йөртү рәвешенә яраклаштырырга кирәк була. 59676 Мөдәррис Вәлиев матбугат, мәгариф һәм әдәбият өлкәсендәге казанышлары өчен «Татарстан Республикасының атказанган мәдәният эшлеклесе» дигән мактаулы исемгә (1989) һәм М.Җәлил исемендәге Республика яшьләр премиясенә ( 2003 ) лаек була. 59677 Мөдәррис Әгъләмов сюжетка корылган күләмле шигырьләр һәм публицистик монолог, поэмалар язу юнәлешендә дә эзләнүләр алып бара («Онытма, Европа! 59678 Мөдәррис мәдрәсәдә укыту-оештыру ягыннан берникадәр үзгәрешләр керткән. 59679 Мөдире - Вәлиулла хәзрәт Ягъкуб. 59680 Мөдир итеп Казан үзәк керәшен – татар мәктәбен тәмамлаучы Ефремова шәрифле ханым тәгаенләнә. 59681 Мөдир итеп район үзәгеннән Нуриева фамилияле ханым китерелә. 59682 Модлона (Мадлона) — Русия территориясеннән ага торган елга. 59683 Модоев — Сивинь елгасы кушылдыгы. 59684 Модулятор, бутагыч ( ) кебек аналог схемаларда күп кенә линиялы булмаган эффектлар кулланылса да, аналог схемалар линиялы схемалар дип атала. 59685 Мөәммәр Каддафи 1942 елда бәдәвиләр гаиләсендә дөньяга килә. 59686 Мөәммәр Каддафи Ливия белән 42 ел дәвамында идарә итә. 59687 Можаи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 59688 Можай — Русия территориясеннән ага торган елга. 59689 Можайск кенәзлеге Бөек Мәскәү кенәзлеге XIII гасырның икенче яртысыннан Мәскәү мөстәкыйль удел кенәзлеге үзәге булып торган. 59690 Можайско-Малоярославец операциясе (1941) (10—30 октябрь 1941) тәмамланды. 59691 Можарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59692 Можаровка — Шнаево елгасы кушылдыгы. 59693 Можары — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 59694 Можга калкулыгы ( ) — Удмуртия көньягында, Вала елгасының ( Көлмез елгасы кушылдыгы) үрге агымында урнашкан калкулык. 59695 Можга калкулыгы шактый йомшак, сөзәк сызыкларына ия була. 59696 Мөҗәһит 2008 елның башында Сәед Бурятский билгеле кыр командиры Мөхәннәттән видеомөрәҗәгать ала һәм төньяккавказ мөҗәһитләренә кушылырга була. 59697 Мозамбикның иң зур шәһәре һәм башкаласы булган Мапутоның панорамик күренеше. 59698 Мозес ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 28 километр озынлыкта булган кратеры. 59699 Моисеева ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 59700 Мойва — Русия территориясеннән ага торган елга. 59701 Мойменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 59702 Мой мир@mail.ru — Социаль челәртәрләр рәтенә керүче урыс телле сайт. 59703 «Мөкәммәл әлифба» Әлеге әлифбаны язып, Ш. Таһири сабыйны грамотага аваз методы белән өйрәтүгә нигез сала. 59704 Мокза — Русия территориясеннән ага торган елга. 59705 Мокина ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 59706 Мокино ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 59707 Мокино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 59708 Мокины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 59709 Мокра — Русия территориясеннән ага торган елга. 59710 Мокрая Золка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59711 Мокрая — Русия территориясеннән ага торган елга. 59712 Мокрая Сабля — Русия территориясеннән ага торган елга. 59713 Мокрая Сыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 59714 Мокрая Тростянка җырыны — Русия территориясеннән ага торган елга. 59715 Мокрецы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 59716 Мокрецы ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 59717 Мокроусское ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 59718 Мокруша — Русия территориясеннән ага торган елга. 59719 Мокрушины ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 59720 Мокруши — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 59721 Мокрушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59722 Мокрый Аушедз — Русия территориясеннән ага торган елга. 59723 Мокрый җырыны — Русия территориясеннән ага торган елга. 59724 Мокрый Кантес — Русия территориясеннән ага торган елга. 59725 Мокрый Карамык — Русия территориясеннән ага торган елга. 59726 Мокушичи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 59727 Мокша елгасы буенда урнашкан булган. 59728 Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 477 км югарырак, Наровчат авылы янында кушыла. 59729 Мокша елгасының ярында урнашкан. 59730 Мокшенская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 59731 Мокшень правда ( ) — мукшы телендә чыгучы Мордовия республикасы газетасы. 59732 Мокшура — Русия территориясеннән ага торган елга. 59733 Мокшы — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 59734 Молва — Русия территориясеннән ага торган елга. 59735 Молва ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 59736 Молдавановка ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 59737 Молдавиядә саклану операциясе башлана, 1941 елның 1 июленнән 26 июленә хәтле үтүче. 59738 Молдавиядә саклану операциясе Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе 12 августны «Көньяк» армия төркеменең 11-нче армиясының алдынгы отрядлары Николаев алдында туктадылар. 59739 Молдавиядә чик янындагы сугышлар - Бөек Ватан сугышының башында (01.07.1941 — 26.07.1941) Совет-Алман фронтында чик янындагы бәрелеш. 59740 Молдавия Украина РСФСР Беларус СССР республикаларының бәйсезлеген игълан итү Союз республикалары СССРны таркату Бәйсез Дәүләтләр Берлеге килешүен имзалау, 1991 елның 9 декабрь көне. 59741 Молдав телен язуда 1920-1989 елларда кирил әлифбасы кулланыла, 1989 елда латин имләсенә күчерелә. 59742 Молебка (Зур Молебка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 59743 Молекуляр-кинетик теориядә температура системаның кисәкчәләре уртача кинетик энергиясенә туры пропорциональ. 59744 Молекуляр мәгълүмат кешеләр һәм башка зур маймылларның соңгы бердәм ерак бабалары 4–8 миллион ел элек яшәвенә ишарәли. 59745 Мөләммәгъ ( гарәпчә — катнаш шигырь) — Шәрык шигъриятендә кулланылган жанр. 59746 Мөләммәгъләр белән еш кына робагыйлар иҗат ителә. 59747 Моленый Мыс ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 59748 Моли-Хот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 59749 Молк-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 59750 Мөлкәтнең мәңгелек хуҗасы да — Улдыр. 59751 Молко-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 59752 Молни-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 59753 Молог — Русия территориясеннән ага торган елга. 59754 Молодань — Русия территориясеннән ага торган елга. 59755 Молодежное ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 59756 Молодежный — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 59757 Молодельня — Русия территориясеннән ага торган елга. 59758 Молоканка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59759 Молоканово — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 59760 Молокова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 59761 Молокша — Русия территориясеннән ага торган елга. 59762 Молосники ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 59763 Молотниково ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 59764 Молотниковская ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 59765 Молотовей-Ямбо-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 59766 Молотов-Риббентроп килешүенә кул кую. 59767 Молоток — Русия территориясеннән ага торган елга. 59768 Молохта — Русия территориясеннән ага торган елга. 59769 Мол — Русия территориясеннән ага торган елга. 59770 Молтаево ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 59771 Молчаниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 59772 Молчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59773 Молчановка ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 59774 Молчепа — Русия территориясеннән ага торган елга. 59775 Молыдка — Русия территориясеннән ага торган елга. 59776 Молыкша — Русия территориясеннән ага торган елга. 59777 Мольер Клермон көллиятендә белем ала, монда ул тирәнтен латин телен өйрәнә, шуңа күрә Рим язучыларның әсәрләрен оригиналда укый. 59778 Мольер — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 140 километрлы кратеры. 59779 Мольерның «Тортюф» спектаклендә Эльмира, В.Шекспирның «Тискәрегә авызлык» комедиясендә Катарина һәм «Антоний һәм Клеопатра» трагедиясендә Клеопатра рольләре бар. 59780 Мольер яки де Мольер әфәнденең тормышы - Михаил Булгаковның романы. 59781 Молюд-МУсаюр-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 59782 М. Өметбаевның поэтик мирасы күләм ягыннан бик үк зур түгел — аның безгә билгеле шигырьләре дүрт дистә чамасы. 59783 Мөмкин булган аргумент кыйммәтләренгә өстәмә шартлар да куелырга мөмкиннәр. 59784 Мөмкинлек танып белү белән аңлатылмый. 59785 Мөмкин өзлегүләр Гиповолемия, инфекцион токсикоз шоклары, йөрәк җитешмәүчәнлеге һ.б. Искәртү Азык-төлек продуктларын җитештерүдә, ташуда һәм саклауда гигиена таләпләрен һ.б. үтәү. 59786 Мөмкин өзлегүләр: табан парезы, оча әгъзаларның функцияләренең бозылуы һ.б. Искәртү Гәүдәне дөрес тоту, умырткалыкка кирәк кадәр физик йөкләнеш бирү, хезмәт һәм ялны рациональ алмаштырып тору. 59787 Мо (Мо, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 59788 Момчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 59789 Моңа 1961 елны НАТО разведкасы игътибар итә. 59790 Моңа аларның мөгезматдәдән торган тәңкәләр белән канланган һәм кибүдән саклаучы коры тиресе, тиз хәрәкәтләнүгә җайлашкан очлыклары, бармак очларында төрле өслекләрдән шуышырга мөмкинлек бирүче тырнаклары булышлык итә. 59791 Моңа аның татар җирлегеннән еракта чыгуы да сәбәп булган булса кирәк. 59792 Моңа Аурупада Наполеонның җиңелүеннән соң башланган реакция, ягъни иске тәртипләргә кайту сәясәте йогынты ясый. 59793 Моңа бәйле булган суб-символик фикер йөртү мәсьәләсе белән кебек үк ситуатив ЯИ яки исәпләү интеллекты бу төр белемне чагылдыру өчен ысулларны тәэмин итәр дип өмет ителә. 59794 Моңа бигрәк тә массакүләм информация чыганаклары аша, сәламәт яшәү рәвешен һәрдаим пропагандалау белән ирешергә мөмкин. 59795 Монага – Русия территориясеннән ага торган елга. 59796 Моңа гуаһлык бирәдер: Әҗәл зиярәтендә бер таш бар, язылганына дүрт йөз елдан артык. 59797 “Моңа, әлбәттә, шагыйрь Хәким Гыйләҗевның институтка әдәбият укытырга килүе, уку йортында «Ашкадар» исемле кулъязма журнал чыгуы сәбәпче булды”,- дип саный Н. Мусин үзе. 59798 Моңа җавап итеп, бүтән илләр Америка товарларына тарифны күтәрә, бу дөнья базарын какшатып, депрессиянең көчәюенә китерә. 59799 Моңа җавап итеп, Гайсә болай дигән: Холкы буенча Петр бик тере һәм кызып китүчән булган: нәкъ менә ул, Гайсә янына килер өчен, судан барырга тели; нәкъ менә ул Гефсиман бакчасында баш каһин колының колагын кисә. 59800 Моңа җавап итеп, инглизләр партия җитәкчеләреннән Ганди, Неру һ. б. ларны кулга алалар. 1946 елны илдә гаять киеренке хәл туа. 59801 Моңа җавап итеп, Полисарио бәйсез Сахра Гарәп Демократик Җөмһүриятен игълан итә ( 1976 елның 27 феврале ) һәм партизаннар сугышын инде монда килгән мароккалы һәм мавританлы гаскәрләргә каршы башлый. 59802 Моңа инфекцион авырулар, интоксикация, зарарланулар, шешләр, тамыр авырулары һ. б. сәбәп була. 59803 Моңа ирешер өчен көндәшне тәгәрәтергә, ә «күперчек»не «вату» өчен көч белән кысарга ярый. 59804 Моңа кадәр 17 чакрымдагы урыс авылына барып укыган балаларны ул 7 чакрымдагы Иванково (Әмәнкүл) авылы мәктәбенә күчерә алган, үз акчасына аларга автобус сатып алган, шоферын үзе түләп тота. 59805 Моңа кадәр берничә китап язып караса да, ул аларны «начар» дип язудан туктый. 59806 Моңа кадәр бу вазыйфаны Румыния татар һәм төрки-мөселман демократик берлеген оештыручы, аның беренче президенты Тасин Җәмил биләгән. 59807 Моңа кадәр бу урын шушы тирәдәге 12 авылның уртак файдаланыштагы җирләре, урманнары була. 59808 Моңа кадәр “водка” сүзенең (рус телендә якынча XIV-XVгасырларда барлыкка килә) төгәл генә мәгънәсе булмый. 59809 Моңа кадәр дә анда басылган тәнкыйди мәкаләләр өчен өч тапкыр зур күләмдә штраф салына. 59810 Моңа кадәр дротикларны тыгыз агачтан ясап кургаш боҗра кигезеп авырайтканнар. 59811 Моңа кадәр кальга гарнизоны бөтен снәрәтләрне атып бетерде, ә ныгытылган урыннарны (веркларны) шартлатканнар. 59812 Моңа кадәр мәхәллә кешеләре мәчет тирәсен чистарталар, бина фасадларының планын һәм сызымнарын раслаталар. 59813 Моңа кадәр мулла мәктәбе генә була. 59814 Моңа кадәр өч дәрес укысалар, быел бер сәгатенә физкультура укыта башлаганнар. 59815 Моңа кадәр пейзажлар, шәһәр күренешләре сурәтләү белән шөгыльләнгән рәссамдә татар халкы, аерым алганда Казан шәһәре тарихын рәсемдә сурәтләү хыялы уяна. 59816 Моңа кадәр призыв яше 18 яшьтән башланган һәм хөзмәт итү срогы 10 ай булган. 59817 Моңа кадәр рус кенәзе Иван III аңа Кашира һәм Серпухов шәһәрләрен идарәгә һәм «туклануга» биргән була. 59818 Моңа кадәр саф татар районы үги бала сыйфатында яшәп килде. 59819 Моңа кадәр секторга бүленгән мишеньнәр булган, тик алар саннар, яки аларның тәртибе белән аерылганнар. 59820 Моңа кадәр татар мәктәпләрендә укыту тарихында махсус методик кулланма һәм дәрес эшкәртмәләре булмаганга күрә, «Мифтахө бадьэ әл-тәгълим»е белән Ш. Таһирины татар методик әдәбиятына да нигез салучы дип атарга мөмкин. 59821 Моңа кадәр ул АКШ Конгрессы сенаторы иде. 59822 Моңа кадәр ул Саба районының Иләбәр урта мәктәбендә башлангыч сыйныфларда укытучы булып, Эзмә урта мәктәбендә укытучы булып эшли. 59823 Моңа кадәр хатын-кызларның баш киеме турында сүз барганда, төрле формадагы (тәңкәле, укалы) маңгайчалар, чигәчә-җилкәлекләрне әйтеп узган идек. 59824 Моңа кадәр яшелчәләр тирә-яктагы өлкәләргә генә түгел, ерак төбәкләргә дә тарала торган булган. 59825 Моңа карамастан, 2005нче елдан башлап берҗенесле никахлар рәхсәт ителгән. 59826 Моңа каршылык белдереп, Ирена hәм аның фикердәшләре, яhүд булмыйча, ул урынарга утырганнар. 59827 Моңа каршы Халыкара Олимпия Комитеты чыга. 59828 Моңа компонентның “эквивалент бер-бер артлы тоташтырылган каршылыгы” яки “ЭБАТК (ESR)” (эквивалентное последовательное сопротивление) дигән билгеләмә бирәләр. 59829 Моңа күренекле француз һәм немец галимнәренең (И. 59830 Мона Лиза ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 79,4 километр озынлыкта булган кратеры. 59831 Моңа нигез булып Казан кирмәнендә уздырылган археологик казу эшләре алып барганда 929 — 930 елларда сугылган чех акчаларын табу тора. 59832 Моңа охшаган үрнәк, диодларның Кокрофт-Уолтон көчәнеш тапкырлагычларында алмаш токны югарырак туры ток көчәнешләренә әверелдерү өчен кулланылу булып тора. 59833 Моңа охшаш хәл 1953 елда кабатлана. 59834 Моңардан кала ул 1960-1970 елларда Би-би-синың төп менеджеры булып эшләгән. 59835 Монарх Британ патшабикәсе Елизавета II Бөекбритания премьер-министры Дэвид Кэмерон Британ патшасы (короле) яки Суверен — Бөекбритания һәм Британ диңгез арты җирләренең башлыгы. 59836 Монархия 1897-енче елда җимерелгән, ул вакытта утрау Француз колония империясенә кертелгән булган, аннан бәйсезлекне утрау 1960-ынче елда яулаган. 59837 Монархның «киңәш бирергә, хупларга һәм кисәтергә хакы бар» Bagehot, Walter (1867). 59838 Монархның өйдә булмавыннан файдаланып, Силэнд премьер-министры алманияле Александр Ахенбах монархның улы Майклны тотык итеп ала. 59839 Моңарчы руслардан ясакны хан кешеләре җыеп йөргән булса, Мәнгүтимердән соң бу эш олы кенәзләргә йөкләтелә; үзләре җыеп, үзләре үк Сарайга илтеп тапшыруга калгач, ул ясак кимегәннән-кими. 59840 Моңарчы урыс телендә генә сөйләгән радио татарларга да үз телләрендә тапшырулар биреп, йөрәкләрдә милли горурлык хисләре уята. 59841 Моңарчы урыс тәңкәләрендә җайдак кылыч белән сурәтләнә, Киев Русе тәңкәләрендә Өч япьле (Трезуб) сугыла. 59842 Монастырище ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 59843 Монастырка ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 59844 Монастырская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 59845 Монастырский — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 59846 Монастырщина ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 59847 Монастырщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 59848 Монастырь ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 59849 Монастырьларның сәнгатьле ансамбльләре (Иоанн Бигорский монастыре, 1743) һәм халык төзүенең төрле үрнәкләре (өй алды тирәли бүлмәләр симметрик урнашуы белән һәм урамнан изоляцияләнгән өй даирәсе белән торак йортлар) XVIII-XIX гасырларга карый. 59850 Монастырь сәүдә урыны өчен аренда хакы алган. 59851 «Монасыйп» исеменнән ясалган. 59852 Моңа тиклем чит ил кешеләрен күрмәгән японнар үзләренә караганда озынырак буйлы, үз-үзләрен тотышы, тос-башы, кыяфәте белән аерылып торган татар-башкортларга аптырап карыйлар. 59853 Моңа транспорт чараларының камилләшүе дә булыша. 59854 Моңа чыдап тормаган авыл яшьләре восстание күтәрәләр. 59855 Моңа шәһәр җитәкчелеге һәм халкы каршы чыга. 59856 Моңа шулай ук Алексей Морозов һәм Сергей Зиновьев белән бергә уйнау да ярдәм итә. 59857 Монгол империясенә 1260 елларга кадәр кергән, Бәркә хан идарә иткән чорында мөстәкыйльлеккә ирешеп, Ауразиянең иң зур дәүләтенә әверелә. 59858 Монгол империясе һәм Алтын Урда чоры Бу чорның башында иҗат итү кыпчак телләрендә дәвам итә, бердәм дәүләтнең уртак теле булган төрки теле (ингл.) нигезендә Иске Татар әдәби теле формалаша башлый. 59859 Монголиядә кырыс кышлы, коры кызу җәйле кискен континенталь климат. 59860 Монголиядә ТМПның 58% ын хезмәт күрсәтү өлкәсе, сәнәгать 21,4%, авыл хуҗалыгы 20,6%, инфляция 9,5% алып тора. 59861 Монголиядә хәрби инструктор була ( 1925 1926 ). 59862 Монголия империясеннән арынгач һәм тулысынча мөстәкыйльлеккә ирешкәч, Алтын Урданың көчле хакимияте, җиңелмәс гаскәре, тотрыклы хуҗалыгы була, мәдәнияте зур үсеш ала, тышкы элемтәләре бик нык көчәя. 59863 Монголлар Болгар шәһәрләрен, авылларын та лыйлар, яндыралар. 59864 Монголлар килгәнче төзелгән биналардан берни дә калмаган. 59865 Монголлар кыпчак ассимиляциясенә дучар булалар. 59866 Монголларны җиңүдән соң япон хәрбиләре үз арада сугышларны башлап, Камакура режимын бетерәләр. 59867 Монголларның «Яшерен риваять» (13 йөз) җыентыгында Чынгыз ханның бабасы Борте Чиноның Бөек Күк ихтыяры белән тууы, борынгы әбисенең Гоа-Марал («Нурлы Болан») булуы турында сөйләнә. 59868 Монголлар тарафыннан басып алынган Дәрбәнт (13 гасыр) таркалышка төшкән. 16—18 гасырларда шәһәр Персия дәүләте составында булган. 59869 Монголлар узган авыллар, мәһабәт шәһәрләр урнына кара күмер, йорт хәрабәләре генә калган. 59870 Монгол тарих китабы буенча, ул кулында кан төерә белән туа, бу аның киләчәктә зур юлбашчы булыуына күрсәтә. 59871 Монгол-татар ябырылуыннан соң күчеп килүчеләр ташкыны тагын да арта. 59872 Монгол телендә дә "хөөмий" сүзе бар. 59873 Монгол телендә халыкның 95 % сөйләшә. 59874 Монгол теле тар мәгънәдә Монголиянең төп халкы булган монголларның, Кытайдагы Эчке Монголия һәм башка провинцияләрдә яшәүче монголларның төп аралашу теле. 59875 Монгол тыюлыгындагы атлар өчен төп куркыныч бүреләр була. 59876 Монгол явын Мисырга юнәлгән елларда аларга каршы сугышка чыга, халыкны каршылык күрсәтергә чакыра. 59877 Монгол яуларыннан соң алар Алтын Урда дәүләтенең төп халкы булып китәләр һәм бүгенге көндә элеккеге Алтын Урда җирләрендә яшәүче күп халыкларның нигезендәге халык буларак исәпләнәләр. 59878 Монгут-Лор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 59879 Монда 1 281 801 кеше яши (теркәлмәгән затларны да исәпләгәч, 2 млн арта). 59880 Монда 1 830 000 кеше яши. 59881 Монда 1913 елның 26 февралендә туберкулездан дәваланыр өчен Габдулла Тукай яткырыла һәм шушы ук елның 15 апрель көнендә авыруыннан вафат була. 59882 Монда 1977 елга кадәр эшли. 59883 Монда 73 кешегә эш урыннары булдырылды. 59884 Монда авылның байларыннан берсе Лотферахман хәзрәт укыта башлый. 59885 Монда авырлыгы 250 кг га җитә торган иң эре моллюск — тридакна яши. 59886 Монда алар биек булмаса да, Русиянең Аурупа өлешеннән килгән һава массаларын кертми, шуңа да монда салкын Арктика һавасы да, кызу Урта Азия һава массалары да җиңел үтә. 59887 Монда алар үзләренең беренче мәчетләрен төзиләр, Боһоники мәчете 1717 елда ук телгә алына. 59888 Монда аңа берьюлы кантон башкарма комитеты рәисе, РКП(б)­ның кантон комитеты сәркәтибе, кантонның азык-төлек комиссары вазыйфалары йөкләтелә. 59889 Монда аңа финанс министры вазифасы (Малия Назарате рәисе) йөкләнә. 59890 Монда аны ашкайнату сыекчасы эшкәртә. 59891 Монда аның музее эшли, бюсты куелган. 59892 Монда аның талантының моңарчы күрелмәгән тагын бер ягы — музыка язу сәләте ачыла. 59893 Монда Арктиканың Русия секторы аерыла. 59894 Монда балалар теннис, ирекле көрәш, дзюдо, каратэ, фигуралы шуу һәм хоккей белән шөгыльләнә. 59895 Монда барлыкка килгән иң беренче музыкаль коллективта – симфоник оркестрда – 35 музыкант була. 59896 Монда бары тик йоланың символик характерына игътибар ителә. 59897 Монда беренчеләрдән булып «Алим бабай» Урмай авылыннан күчеп килгән. 59898 Монда беренче мәчет 1780 елларда төзелгән. 59899 Монда бигрәк тә Дидро белән Һольбах алып барган түгәрәккә йөрүнең тәэсире зур була, ул фәнни эшләр белән шөгыльләнә башлый. 59900 Монда бик күп төр үсемлекләр яши. 59901 Монда борынгы грек, итальян, төрек, татар, әрмән архитектура корылмаларын күреп була. 59902 Монда гаҗәпләнәсе дә юк: чөнки аның кушаматы Таһирә гарәбчәдән «Чиста» дигәнне аңлаткан һәм гомер буе бу исем аңа зур вазифа йөкләгән. 59903 Мондагы карар нигезендә КХРда «бер ил — ике система» яңа юнәлеш барлыкка килә. 59904 Мондагы постлар әлегә сайтта тулы хокукы булмаган кулланучылар тарафыннан языла. 59905 Мондагы татарлар каяндыр күчеп килгән милләт түгел, ә борын-борыннан шушында нигез корып яшәгән җирле халык. 59906 Мондагы укыту процессы дини кысалар белән генә чикләнми, математика, астрономия, география, биология, тарих кебек фәннәрне дә эченә ала, теософик фәннәр дә формаль, схоластик ысул белән укытылмый. 59907 Мондагы эшнең нәтиҗәлелегенә килгәндә, ул өметләнү тирәсендә. 59908 Монда да артиллериячеләр ярдәмгә килә. 59909 Монда да җиңел булмады беренчелекне алу. 59910 Монда да ул музыкага булган мәхәббәтенә турылыклы булып кала. 59911 Монда да фактик редактор — Тукай. 59912 Монда диңгезләр күп. 59913 Монда егетләр генә белем алган. 59914 Монда әдипнең төп темасы — ятимлек. 59915 Монда ел да татарлар җыены уза. 59916 Монда зур буа ясалган һәм чишмәләр су астында калганнар. 59917 Монда Ибн Баттута дүртенче хәлифә Гали ибн Әбү Талипнең каберен зиярәт кыла. 59918 Монда ике ел укып кайткач атаклы җырчы Зиннур Нурмөхәммәтов җитәкләгән концерт бригадасында эшли. 59919 Монда илнең иң биек нокталары – Рас-Дашен (4620 м) һәм Тало (4413 м) – урнашкан. 59920 Монда инде аның беренче китаплары да чыга башлый. 59921 Монда иң мөһиме шунда: моңарчы әдипнең туган авылы, инде әйткәнебезчә, билгеле түгел иде, ә биредә аның туган авылы аермачык итеп хәзрәтнең үзе авызыннан әйтелгән. 59922 Монда йөрәкнең эчке (эндокардит), мускуллы (миокардит) һәм тышкы (перикардит) катларының ялкынсынуы мөмкин. 59923 Монда Кабык Күпер исемле авылдан кешеләр килеп, Дегет базы дип йөртелгән җиргә йортлар корганнар, Тәкәнеш тугыз нәселдән үскән. 59924 Монда Кави 6 еллык рус-татар мәктәбенә укырга йөри. 59925 Монда киләчәк язучы Поттер фамилияле балалар белән уйнады (киләчәктә ул бу фамилияне үз романнар каһарманы өчен алачак). 59926 Монда килүче гаярь ир-затларның холкында да чуашларның сатур (проворность) сыйфатлары туры килүе авыл атамасының шулай булуына туры килгән дип гөман кылып була. 59927 Монда кирпеч, сөт, ит, крахмал, сок, яшелчә консервлау заводлары урнашкан. 59928 Монда көн һәм төннең алмашынуы Җирнең үз күчәре тирәсендә әйләнүенә бәйле булмыйча Җирнең Кояш тирәли әйләнүенә бәйле. 59929 Монда көчләр һәм тәэсир итүче массалар тикшерелә. 59930 Монда кошлар: бакланнар, пеликан, пингвиннар балыкларны күп ашыйлар. 59931 Монда күзәнәкләр бүленеше башкарылмый диярлек. 59932 Монда күпкатлы йортлар төзелмәскә, ә корыласы йортлар бер-берсеннән архитектурасы белән нык кына аерылып торырга тиеш. 59933 Монда материкның зур күлләре, континентның иң биек ноктасы, Җир кабыгының дөнья күләмендә гаять зур ярылулары урнашкан, дөньяның иң озын елгасы шуннан башлана. 59934 Монда мәкаләләр латин һәм кирил имляларында язылалар. 59935 Монда мәктәп, фельдшер-акушерлык пункты, китапханә эшли. 59936 Монда мәчет кенә төзелеп калмыйча, янында тагын татар караим зираты да зурайтылыр дип уйланыла. 59937 Монда мөгаллим дип Каюм Насыйри үзен атый. 59938 Монда Мөхәммәт Әюпов инженер, өлкән инженер, лаборатория җитәкчесе, конструкторлык бюросы җитәкчесе булып эшләгән дәвердә үзен чын конструктор һәм уйлап табучы итеп таныта, башка белгечләр чишә алмаган иң катлаулы мәсьәләләрнең чишелешен таба. 59939 Монда нарат агачлары күп үскән. 59940 Монда Немда, Уржумка, Илләт елгалар ага. 59941 Монда нәниләр өчен вак-вак хикәяләр, шигъри тезмәләр басыла. 59942 Монда потенциаллар аермасы биеклекләр аермасына, ә конденсаторны шешәгә охшаталар (корылма алу өчен су белән тутыру өчен кебек үк вакыт кирәк). 59943 Монда рекрутлар патшага тугърылыклы булырга ант итә (присяга бирә), 300-500 кешелек командалар оешкач, хәрби хезмәт урынына озатыла. 59944 Монда рус телендә чыгучы "Авыл көнкүреше журналы"на эшкә урнаша – аны татарча тәрҗемәсен чыгара. 59945 Монда сәгать 10да кардиналлар җеназа мессасын үткәрәләр. 59946 Монда сигез ай буе снаряд ясагый. 59947 Монда сихерләү дә, каргау да, символик хәрәкәтләр дә бар. 59948 Монда сөйләшә белүче хайваннар һәм фавннар, кәрләләр, дриадлар һәм башка фантастик җанварлар яши. 59949 Монда соры икмәк культуралары, яшелчәләр, тамыразыклар, иртә бәрәңге үстерелә. 59950 Монда сугышлар иң каты булдылар. 59951 Монда су массалары бик уңдырышлы, аларда үсемлек һәм хайван планктоны яхшы үсә, ә алар белән анчоуслар (буе 16 см га кадәр җитә торган сельдьсыман балыклар), ставрида, скумбрия һәм башка балыклар туклана. 59952 Монда су тегермәне корып куйганнар. 59953 Монда табигать бик үк кырыс түгел. 59954 Монда тасвирланганнан катлаулырак үзәк эшкәрткеч җайланмаларда, бер үк вакытта берничә күрсәтмә чыгарыла, декодирлана һәм башкарыла ала. 59955 Монда татарлар арасында беренче булып, укучыларны классик рәссамнарның репродукцияләре белән таныштыра башлый. 59956 Монда Татарстан, Русия һәм БДБ илләреннән татар балалары укыйлар. 59957 Монда телевизион реклама анонслары керми. 59958 Монда төшенчә векторлардан аермалы буларак кырыс математик мәгънәсендә кулланыла. 59959 Монда тышкы даирәдәге, шулай ук күзәнәкләр һәм нервлар арасындагы үзара мөнәсәбәтләр дә катнаша. 59960 Монда үз вакытында албан телендә белем алу өчен хокуклар саклау өчен демонстрацияләр узган. 59961 Монда ук күз чокырының төп веноз коллекторы булган өске күз чокыры венасы уза. 59962 Монда ук ул шагыйрь Вәлибә ибн әл-Хүбәб белән очраша. 59963 Монда укыган чорда кечкенә балачактан ачылган рәсем сәнгатенә булган сәләте белән янәшә әти-әнисеннән бирелгән җыр-музыкага булган таланты ачыла – Альберт ул чорларда үтә модада булган рок-группада җырлый башлый һәм бик тиз дан ала. 59964 Монда ул башта хисапчы, аннан – җаваплы сәркатип, ә 1944 елның августыннан 1954 елның августына кадәр редактор була. 59965 Монда ул биология өлкәсендә үзенең беренче ачышларын ясый. 59966 Монда ул гыйльми эшчәнлек белән шөгыльләнә башлый. 59967 Монда ул әсирлеккә эләгә. 59968 Монда ул Әчтерханга баручы Алтын Урда ханы Үзбәкнең кәрванына кушылып китә. 59969 Монда ул, җырчы, сүз остасы, мәзәкче буларак, төрле әдәби кичәләрдә катнаша. 59970 Монда ул Ибраһим, Муса, Гайсә белән очраша һәм әңгәмә кора, ә аннан соң Җәбраил фәрештә аны могҗизалы рәвештә күккә күтәрә. 59971 Монда ул киң эксперименталь фәнни-тикшеренү эшләре алып бара, 1967 елда диссертация яклап педагогия фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 59972 Монда ул мәшһүр романнарын, шигырьләр яза. 59973 Монда ул милитаризмны киметү һәм кеше хокуклары өчен көрәшә, парламентта Швеция нейтралитеты турында резолюцияне кабул итәргә өнди. 59974 Монда ул Могадишо, Занзибар, Момбаса, Килва һ.б. шәһәрләрдә була. 59975 Монда ул «Мольер» тәхәллүсен ала, трагик геройларны уйный. 59976 Монда ул «Наша Ніва» редакциясендә эшчәнлеген дәвам итә. 59977 Монда ул төрек язучысы Ж. Мидхәт белән таныша, «Икьдам» газетасы мөхәрире белән дуслаша, хәтта бераз вакыт әлеге гәзиттә эшләп тә ала. 59978 Монда урта гасыр сәнгать әйберләре куелган. 59979 Монда ханның җәйге сарае урнашкан була. 59980 Монда һәрбер уйнаучы «йөгерүче минем алдыма килеп туктамасын» дип уяу тора. 59981 Монда химия, сөт, ит заводлары урнашкан. 59982 Монда чит ил гражданнарын бүгенге көн таләпләренә җавап бирә торган вузгача укыту системасы рус телендэ оештырылган. 59983 Монда чөгендер машиналары патшалыгына эләгә. 59984 Монда чөгендернең татлы суы чыга. 59985 Монда экологик чиста умартачылык продуктлары (бал, серкә, балавыз һ.б.) алу өчен уңай шартлар бар. 59986 Монда элек барлыкка килгән биек тау системалары Җирнең тышкы көчләре тәэсирендә җимерелә барган. 59987 Монда элек зират булган. 59988 Монда эчке шәһәр дә булган. 59989 Монда эшләү чорында ул Казан дәүләт университетының рус теле һәм әдәбияты бүлегенең читтән торып уку бүлегенә укырга керә. 59990 Монда Япония һәм АКШ — иң якын күршеләр. 59991 Монда яшьләр русча укырга-язарга өйрәнә. 1924 елның язында ул Бәләбәй кантон халык мәгарифе инспекторы итеп билгеләнә. 1928 елның көзендә Г. Рәфикый Бәләбәй татар-башкорт педагогия техникумына туган тел һәм әдәбият укытучысы булып килә. 59992 Мөндеш — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 59993 Мондый авырулар белән ирләр дә, хатын-кызлар да бер үк дәрәҗәдә авырыйлар. 59994 Мондый аеру Англиядә барлыкка килгән. 59995 Мондый атамалы урынны акалылар Мәрьям исемле кыз баланың үкенечле үлеме белән аңлаталар. 59996 Мондый афәт зур җимерелүләргә, кешеләр үлеменә китерә. 59997 Мондый балталар, әлбәттә, акча ролен уйнаган. 59998 Мондый баштагы функцияләрнең графиклары бер-берсенә карата вертикаль буенча күчкәннәр, һәм бу күчеш даимиенә генә бәйле. 59999 Мондый белемнәр яшь Гаязның дөньяга карашын киңәйтәләр, аңа тормыш максатларын ачыкларга булышалар. 60000 Мондый билгеләмә нигездә ерак чит илләрдәге һәм беркадәр дәрәҗәдә якын чит илләрдәге төркемнәргә карый. 60001 Мондый билгеләрнең иң мөһиме — йон капламы. 60002 Мондый битлекләрне индивидуаль рәвештә зуррак яшьтәге хоккейчылар да кия ала. 60003 Мондый бодай оныннан салынган икмәк ләчтә һәм кара була. 60004 Мондый ботка кан тамырларын ныгыта, организмнан шлакларны, башка төр зарарлы матдәләрне, шул исәптән артык суны чыгара. 60005 Мондый бүленешнең сәбәпләре пермь татарлары кичергән тарих белән бәйле. 60006 Мондый бүрекләр XIX йөзнең беренче яртысында модадан төшеп кала. 60007 Мондый вазифалар бишәү, мөселманнар аларны исламның биш баганасы дип атап йөртәләр. 60008 Мондый вируска антитәнчекләр һәм антибиотиклар тәэсир итә алмый. 60009 Мондый газаплы хезмәт татар мөселманнарын яисә Кама аръягына, Агыйдел һәм Җаек елгасы башкорт далаларын Урал тавы буена патша җәберләүләреннән ераккарак качарга мәҗбүр итә. 60010 Мондый гамәлләр бигрәк тә XX гасырның 20 нче елларында Төркиядә эшкә җигелә. 60011 Мондый гомумилекнең барлыгы ап-ачык күренә» Дөнья тарихы // Кыскача фәлсәфи энциклопедия. 60012 Мондый “дәлилләр”не бигрәк тә илнең социал-демократлар фиркасе һәм аның йогынтысында хәрәкәт итүче иҗтимагый оешмалар күтәреп чыга. 60013 Мондый дәлил Шәфиевта гына түгел, хәтта Комиссариатның үзендә дә юк булып чыга. 60014 Мондый дөге алтынсу төстә була, әмма пешергәннән соң бу алтынсу краска юкка чыга, ул башкалары төсле үк ак дөге булып кына кала. 60015 Мондый әзәрне Әстерхан татарларының XVIII йөзгә караган кием комплексында күрергә була. 60016 Мондый зирәк баланың «мужик» исеме белән Миңлебай дип йөртелүе авыл мулласы Зарифка бер дә ошамый. 60017 Мондый зурлыкларның мисаллары: почмакча момент, спин һәм бәйләнгән системалар энергиясе. 60018 Мондый инкубаторларда берьюлы 90 меңләп йомырка “асралган”, чебешләрнең чыгышы 70 процент тирәсе булган. 60019 Мондый исәп системалары инерциаль дип аталалар. 60020 Мондый искергән сүзләр урынына телдә яңалары кулланыла башлый, мәсәлән, утлап йөрү сүзтезмәсендә эзләре сакланып калган ут сүзе, исем мәгънәсендә ат сүзе (атказанган, атаклы сүзләрендә сакланган), көн сүзе дә кайчандыр кояшны белдергән. 60021 Мондый кагыйдәләргә борынгы акыл ияләре фикерләрен, мәсәлән, Кытай фикер иясе Конфуций сүзләрен өстәргә мөмкин. 60022 Мондый караш фәлсәфә фәнендә деизм дип йөртелә. 60023 Мондый катарактаны өлгереп җитмәгән катаракта дип атыйлар. 60024 Мондый катышманы абхазлар үзләренчә «апырпыл-джика» яки «аджиктцатца» дип атый. 60025 Мондый кеше гакыллы, гадел һәм кыю, шулай ук рәхимле, гадел һәм дустанә булырга тиеш дип исәпләгәннәр. 60026 Мондый климатлы пояста яшәү формасы белән үзенчәлекле — лианасыман абагалар очрый. 60027 Мондый күзәнәкләрне фагоцит дип йөртәләр. 60028 Мондый күзәнәк тышчасы булу — үсемлекләргә генә хас үзенчәлек: хайваннарда ул юк. 60029 Мондый кулланышта, берничә бер-бер артлы тоташтырылган чылбырлар үз чиратында параллель тоташып, матрица хасил итә алалар. 60030 Мондый күл яки елга үзенең иске юлын калдырып киткән урыннарда була, һәм көнчыгыш төбәкләрдә аны юлак дип йөртәләр. 60031 Мондый күрнеш сөйнеченнән инде мин алдан беләм: Тик болар безгә кирәк диңгез төбе гауваслары. 60032 Мондыйларга көрән төстәге дөгене тәкъдим итәргә була. 60033 Мондый лишайниклар базидиаль гөмбәләрдән килеп чыкканнар. 60034 Мондый лишайниклар субстрат өслегендә порошоксыман, бөртексыман кунык рәвешендә яки кайрысыман күренәләр. 60035 Мондый маңгайчалар рәтенә керәшеннәрнең маңгай укасы белән маңгай тәңкәсен, мишәрләрнең кашбавын, Себер татарларының сарауцын, Әстерхан татарларының мөезбәгын (мөгез бау) кертергә мөмкин. 60036 Мондый мәгълүмати ресурсларның бергәлеге, « Рунетка » аналогик рәвештә, « Татар Интернеты » яисә кыскача « Татнет » дип исемләнеп йөртелә. 60037 Мондый мәктәпләрдә Санскрит сайлау буенча 5-енчедән алып 8-енче сыйныфка кадәр алып барыла. 60038 Мондый минераль су дәвалану максатында кулланыла. 60039 Мондый минераль су ризык янына бирелә торган эчемлек сыйфатында кулла- ныла. 60040 Мондый мисалларны күп китерергә була. 60041 Мондый мыскыллаулар Биектау мәктәбе директоры Хатыйп ага Шәфигуллинга (сугышта һәлак була) һәм башка интеллигенция вәкилләренә ошап бетми. 60042 Мондый он суны әз сеңдерә, ә камыр изгәндә һәм күперү процессында сыгылмалыгын, сузылу сыйфатын тиз югалта. 60043 Мондый очракларда индивидуаль психотерапия әңгәмәләре уздырыла, “өйгә кайту алдыннан борчылуның” нигезсез булуы аңлатыла, үз көчләренә ышаныч ныгытыла. 60044 Мондый очракларда югары вольтлы чолганыш йолдыз сыман тоташтырылган булырга мөмкин, ә икенчел чолганыш – зигзаг сыман тоташтырылган булырга мөмкин. 60045 Мондый очраклар Шамонида да булган. 60046 Мондый очрашуларның ике як өчен дә уңай әһәмияткә ия булуын аерым билгеләргә кирәк. 60047 Мондый программалар тиз арада эшләнеп, алар аерым группаларга, мәсәлән, яшүсмерләргә, наркоманнарга, «риск» группаларына юнәлдерелгән булырга тиеш. 60048 Мондый составтагы катышма бик күптәннән яндыру һәм җимерү чарасы итеп файдаланылган дигән фикер бар. 60049 Мондый сүзләрне тарихи сүзләр дип атыйлар. 60050 Мондый суыкта су гына бозга әйләнми, ә углекислый газ да катып, Марсның кызгылт өслеген планетаның полюсларында поляр башлыклар барлыкка китереп, ак бәс белән каплый. 60051 Мондый сыйфатлар предметның гадәти (төп) билгесен белдерәләр: ак кар, тыныч елга, кара туфрак, уйчан егет. 60052 Мондый таучыклар борынгырак дип исәпләнгән шактый күп татар авыллары янында бар. 60053 Мондый терәүләрнең сәбәпчесе – лава һәм вулканик газ. 60054 Мондый тәртипләр идарә итүчеләр өчен ят тоелган. 60055 Мондый тип мантыйкны диод мантыйгы (диод логикасы дип атыйлар). 60056 Мондый төзелеш аз хәрә­кәтләнүчән яки берегеп яшәүче хайваннарга табышын эләктереп алырга һәм теләсә кайсы яктан куркыныч якынлашуын сизәргә мөмкинлек бирә. 60057 Мондый төзелеш яфракчыл катламалы лишайникларга, мәсәлән, ксанториягә хас. 60058 Мондый торак пунктлар, кагыйдә буларак, елга үзәннәрендә урнашкан була. 60059 Мондый төр поэтик әсәрләрендә ул карикатура, пародия, шарж, эпиграмма кебек сатирик типиклаштыру алымнарыннан оста файдалана. 60060 Мондый трамвайлар ул вакытта Русия империясенең башкаласы – Санкт-Петербург шәһәрендә дә булмый әле. 60061 Мондый тукыма тасмалары белән бөтен табанны һәм балтырны чолгаганнар. 60062 Мондый “тулай җыемнан” 1,7 грамм ипи пешерергә мөмкин. 60063 Мондый үзенчәлекле фразеологизмнарны идиомалар (үзенчәлекле тәгъбир) дип атыйлар. 60064 Мондый урнашу нәтиҗәсендә яктылык яктылыксизгер элементларга төшеп һәм физиологик фототрансдукция процессын китереп чыгарганчы, челтәркатлауның барлык катламнарыннан үтәргә тиеш. 60065 Мондый үсемлекләргә ана җенес органы — архегонпйлары булган үсемлекләр, ягъни ябыкорлыклылардан башка барлык югары төзелешле үсемлекләр керә. 60066 Мондый факт аларның кайчандыр бергә, бер территориаль берәмлек эчендә яшәгәнлекләре һәм шул вакытта ук казан татарлары сөйләм теленеңтөп билгеләре формалаша башлавы турында сөйли. 60067 Мондый фетнә әзер була инде. 60068 Мондый фикернең барлыкка килүенә мөфтиятләрнең төрле программа белән эш итүләре һәм, нәтиҗәдә, хаҗ сәфәрен оештырганда, чит ил кунакларын каршылаганда һ.б. очракларда төрле кыенлыклар килеп чыгу сәбәп була. 60069 Мондый формада мөгезматдә эпителиеның җәрәхәтсез шешенү күзәтелә. 60070 Мондый хайваннарның тәне аша уйда хайванны көзгедәгечә чагы­лыш тапкан ике яртыга бүлә торган бер генә яссылык үткәрергә мөмкин. 60071 Мондый хәбәрләр Тәтеш, Спас, Минзәлә, Бөгелмә һәм башка кантоннардан да килә. 60072 Мондый хәл башка кабатланмасын дип, актёр 6 фут (1,8 м) бетон астына җирләнә. 60073 Мондый «һөҗүм»нәрнең иң зурысы 1957 елда була. 60074 Мондый чагында убырны кыйнасаң, бу убырның иясе йокысыннан уянгач сызлана, имрәнә башлый, ди. 60075 Мондый чакта кешегә я күзлек киертәләр, я контактлы линза, я ясалма хрусталик куялар. 60076 Мондый чакта кеше хәлсезләнә, колак һәм баш шаулый, йөз агара, селәгәй ага, укшыта, йөрәк кага, хәтта аң югалтып егылырга мөмкин. 60077 Мондый чакта уенчы теләсә нинди вакытта, теләсә нинди көндәш сайлап уйный ала. 60078 Мондый чараларнын беренчесе „бурычларны кичерү" булган. 60079 Мондый чаралар урманнарны юкка чыгару дәрәҗәсенә китерә: рөхсәтсез урман кисү, чәчүлек һәм болынлыклар өчен меңнәрчә-меңнәрчә гектар агачлар аударыла. 60080 Мондый чолганышлар компенсацион дип атала. 60081 Мондый шартларда кыска ялганышның көчәнеш зурлыгы трансформатор чолганышларында югалтуларны, омик каршылыкта югалтуларны тасвирлый. 60082 Мондый ысул белән, мәсәлән, тундра лишайниклары үрчи. 60083 Мондый юл белән зарарлану өчен канның 0,0001 миллилитры да җитә. 60084 Мөнәҗәт (гарәпчәдән) — Шәрык әдәбиятларында һәм фольклорында лирик жанр атамасы, дини –интим эчтәлекле әсәр. 60085 Мөнәҗәт — иляһи көчкә юнәлтелгән, әмма чынлыкта үз-үзең белән сөйләшүгә корылган монолог ул. 60086 Мөнәҗәтләрдә дә Иблис образы билгеле бер чагылыш таба («Укы Коръән илә намаз», «Әйтик зикерләр, кальбебез уянсын!»). 60087 Моне — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 250 километрлы кратеры. 60088 Мөнәсәбәтләрнең бер ягыннан дәүләт, дәүләт оешмасы яки урындагы кеше тора. 60089 Монетный ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 60090 Монзино ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 60091 Мо́ника Ге́ллер (Кортни Кокс-Аркетт) – тулы исем Моника Геллер Моника – Росса Геллерның кыз кардәше. 60092 Моникира, Велес районында сәнәгать металлары - бакыр, тимер, терекөмеш чыгару башланган. 1777 елда Яңа Гранада составыннан Венесуэла аерылып чыккан. 60093 Мөнир Вафинның барлык хезмәт юлы Башкортстан матбугаты белән бәйле. 60094 Мөнир Вафин шигырьләре Башкортстан һәм Татарстан вакытлы матбугатында даими чыгып килгәннәр, әмма иҗади таләпчәнлеге сәбәпле, ул китапларын бастырырга ашыкмаган. 60095 Мөнирә Булатованың шәхесе һәм язмышы. 60096 Мөнир Якупов – опера җырчысы, Татарстанның халык артисты ( 1997 ), Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры солисты. 60097 Мөнир Якупов татар опера сәнгатен үстерүгә дә лаеклы өлеш кертте. 60098 Моннан 200 еллар чамасы элек Кошманга Бишбатман авылыннан мөселманнар күчеп утырган. 60099 Моннан аның икенче исем — Әлрамих. 60100 Моннан ары, GCC C, C++, Java телләрен front-end белән тәэмин итә. 60101 Моннан ары инде Варенуха «Варьете» администраторы булып эшләвен дәвам итә һәм бар кешеләр дә аны әдәплелеге, ярдәмчелеге өчен ярата башлыйлар. 60102 Моннан арыныр өчен, сызыкча челтәрләрдә тимер “үзәкле” (сердечник) индуктивлык кәтүкләре аша ток туендырылу дәрәҗәсеннән түбәнрәк булырга тиеш. 60103 Моннан ацтек сүзе килеп чыккан. 60104 Моннан башка авыл янында Коры Әнҗерә, Яшелчә, Шүрәле елгалары, Ак балчык һәм Мүк сазлары, Мулла чишмәсе, Яшелчә бакчасы, Якын чирәм, Куб һ.б. исемдәге географик берәмлекләр бар. 60105 Моннан башка Апас күле янында Каз күле, Озын күл, Кәкре күл, Зеркальный сазы, Торналар сазы һәм башка сулыклар очрый. 60106 Моннан башка, Күгәй юлын, Мулла Иле юлын, Мамадыш юлын, Юкә куак юлын, Имән куак юлларын телгә алырга була. 60107 Моннан башка, Токионың административ чикләрендә Тын океанда Хонсю утравының көньягнда ике утрау зынҗыры бар. 60108 Моннан башка, Хәйбулла һәм Мөнәвәрә елгалары да ага. 60109 Моннан башлап, Нидерландлар гражданнарына сәяси генә түгел, шулай ук социаль хокуклар гарантияләнә: дискриминациядән яклау, үлем җәзасын алып ату, яшәү минимумга хокук. 60110 Моннан башлап ул, көн азагын көтеп, вакытын китапханәдә үткәрә, ә төнлә, өйдән-өйгә күчеп, дуслары йортларында куна. 60111 Моннан берничә еллар алда гына бу бабаларның кабер ташлары да исән булган. 60112 Моннан: : биредә mod 4 - 4 кә бүлүдән калдыкны күрсәтә. 60113 Моннан дистә еллар элек кафедра белән Үзбәк Гыймадиев җитәкчелек итә. 60114 Моннан котылу өчен бер генә ысул булган — өч юл кисешкән турыда корбан китерергә кирәк булган. 60115 Моннан соң абордаж командасы сугышчылары басмалар ярдәмендә дошман корабының палубасына төшкәннәр һәм аның экипажы белән сугышырга башлаганнар. 60116 Моннан соң Алманиянең ССРБдагы илчесе Вернер фон дер Шуленбург чит илл эшләре буенча халык комиссары Вячеслав Молотовка килә. 60117 Моннан соң Алманиянең ССРБдагы илчесе Вернер фон дер Шуленбург чит ил эшләре буенча халык комиссары Вячеслав Молотовка килә. 60118 Моннан соң аның тагын берничә шундый китабы чыгарыла, шулай ук ул балалар драматургиясендә дә уңышка ирешә. 60119 Моннан соң Гали Путиляков дигән танышлары нәширлегендә «Таң йолдызы» исемле газета чыгаруга рөхсәт сорыйлар. 60120 Моннан соң инде Айга Советлар Союзын­нан да, Америкадан да очышлар бик күп була. 60121 Моннан соң клуб Real Madrid дип атала башлый. 60122 Моннан соң косу, эч китү һәм аллергияләр, бавыр һәм бөер эшләвенең көчсезләнә төшүе күзтелә. 60123 Моннан соң Манук-Бей Курузены авыл хуҗалыгы уку йортына укырга урнаштыра. 60124 Моннан соң уйнаучыларның берсе дә көлмәскә, сөйләшмәскә тиеш. 60125 Моннан соң ул Кырым башлыгы вазифасын башкарган Сергей Аксеновның киңәшчесе итеп билгеләнде. 60126 Моннан соң ул үзенең мөридләренә әмер бирә: “Солдатны эзләгез!” 60127 Моннан соң ул үзенең эшчәнлеген оратор буларак дәвам итә. 60128 Моннан соң һәм 1963 елга кадәр районнарны зурайту процессы алып барылган. 1963 елдан кайбер бетерелгән районнарның торгызуы башланды. 60129 Моннан соң чехословакларга һәм КомУчның Халык армиясенә каршы сугышларында катнаша, Николаевск шәһәрне кире ала; шәһәрне алган бригада хөрмәтенә аңа Пугачёв исеме кушыла. 60130 Моннан тыш, 1919-23 елларда ул мари җырларын туплап, ноталары белән бергә бастырып чыгара. 60131 Моннан тыш, 2008 ел августында Ватикан Интерпол белән даими хезмәттәшлек башлый. 60132 Моннан тыш 40 градуслы аракы гына бик тонык, үтә күренмәле була. 60133 Моннан тыш, аларның тырнаклары озынрак һәм ел саен йон коюдан элек алмашыналар. 60134 Моннан тыш аның “Дуслар күңеле”( 1963 ), “Йолдыз атыла”( 1963 ), “Ильич нурлары”( 1969 ) исемле китаплары басылды. 60135 Моннан тыш аның тагын 20 мең бәетне берләштергән “Диван”ы булганлыгы билгеле. 60136 Моннан тыш аның үзе иҗат иткән дистәдән артык җыр-көйләре бар. 60137 Моннан тыш, Астанада күбрәк казакълар яшәсә, Алматыда исә русларның өлеше зур. 60138 Моннан тыш балаларга атап чыгарылган “Корчаңгы тай һәм таз малай” (1993), “Шәрә бүре” кебек китаплары да бар. 60139 Моннан тыш, банкларның ябылуыннан курыккан халык депозитларда саклаган акчаларын кире ала башлый, бу банкларның юкка чыгуына китерә. 60140 Моннан тыш, барлыкка килгән үсемлекләр тышкы шартларга җайлашканрак һәм чыдамрак булырга мөмкин. 60141 Моннан тыш басма Казанда яшәүче чит ил җәмәгатьчелеге өчен үзенчә бер иҗтимагый тавыш бирү трибунасы булып тора. 60142 Моннан тыш дистәләрчә район радиолары, интернет радиолары бар. 60143 Моннан тыш «Әт-Тәүхид» (Аллаһның барлыгы-берлеге хакында), «Сүрәтүт-Тәфрид», «Сүрәтүт-Тәҗрид», «Сүрәтүн-Нәҗәт», «Сүрәтүл-Виләйәһ» дип тә атыйлар. 60144 Моннан тыш Казан мәдәният һәм сәнгать университетында профессор булып эшли, актерлык осталыгына укыта. 60145 Моннан тыш, Кара елга, Сусыз елгалар бар. 60146 Моннан тыш китапларга реклама урнаштыру да – аларның эше. 60147 Моннан тыш, Латеран килешүләре нигезендә, Ватиканга күпмедер күләм экстратерриториальлек хас (кайбер базиликалар, курия һәм диоцез офислары һәм Кастель-Гандольфо читтә урнашкан). 60148 Моннан тыш, механик функцияне ксилема элементлары — трахеидлар һәм трахеялар да башкара, чөнки аларның күзәнәк тышчаларында икенчел калынлыклар бар. 60149 Моннан тыш "Монгол теле" термины белән шулай ук борынгы гомуми Монгол телен һәм иске язудагы Монгол телен атыйлар. 60150 Моннан тыш, регуляр рәвештә, Лихтенштейн кенәзе тупланмаларыннан эшләрнең күргәзмәләре була. 60151 Моннан тыш, Сөләйман һәм Сәетгәрәй исемнәре дә телгә алына. 60152 Моннан тыш, споровикларга хуҗаларын алмаштыруга бәйле катлаулы яшәү циклы хас. 60153 Моннан тыш, спортчының җиргә килеп төшү техникасы да бәяләнә. 60154 Моннан тыш, Торна елгасы, Диңгелди һәм Садыйк елгалары бар. 60155 Моннан тыш, төшләрендә, шулай ук чәчәкләрендә, яфракларында һәм кайрысында глюкозага һәм иң агулы матдәләрнең берсе булган синиль кислотасына таркалучы амигдалин гликозиды бар. 60156 Моннан тыш тура буш тактада берьюлы 14 шакмакка һөҗүм итә, ә фил бары тик җидедән (фил такта почмагында) унөчкә кадәр (фил тактаның урта кырларында). 60157 Моннан тыш, ул гер спорты буенча спорт мастерына кандидат, автоспорт буенча халыкара класслы спорт мастеры титулларына да ия. 60158 Моннан тыш, фин спортчылары ботинкаларны чаңгыга тартып торган пружинаның көчен киметә бирә. 60159 Моннан тыш, фин телендә сөйләшүче кечерәк төркемнәр Норвегия (Финмарк өлкәсе), Русия (Карелия өлкәсе) һәм Эстониядә дә бар. 60160 Моннан тыш, “Форво”дагы тупланманың тулы һәм камил булуы телне халыкара мәйданда танытырга ярдәм итә һәм аның популярлыгы үсүенә бер дәлил. 60161 Моннан тыш, һәрбер өстәмә зуррак алкушымча (гигабайт, терабайт, һ.б.) белән аерма тагын да 2,4%-ка зурая. 60162 Моннан тыш, һәр кабиләнең үз тамгасы булган. 60163 Моннан тыш, "Һуннар патшалыгы (ингл. 60164 Моннан тыш чит ил чәчү комплекслары, МТЗ- 1221 тракторлары, Маккормик Т- 215 тракторлары, МТЗ- 82 тракторлары, 20 комбайн (Кейс, Нью – Холд, Мега, Тукана) Юлтимер һәм Шыгай авылларында терлекчелек комплекслары реконструкцияләнде. 60165 Моннан тыш эндшпильдә төп мәсьәлә булып пешканы соңгы горизонтальгә җиткереп вәзиргә әйләндерү тора. 60166 Моннан тыш, юзерларны, сатып алучыларны җәлеп итү, реклама, һ.б.Сүз тулы канлы нәшрият эшчәнлеге турында бара. 60167 Моннан тыш, Юпитерның боҗралар системасы да бар. 60168 Моннан файдаланып Ибн Баттута Валенсия аркылы Гранадага сәяхәт кыла. 60169 Моннан чирек гасыр ук элек ( 1986 ), алга карап, галим дөнья телчеләрен компьютерлаштыруга кушылырга әйди. 60170 Моннан чыгып әйтәсе килгән фикер: димәк, Динескә шактый зыялы кешеләр күченгән һәм нигез салган. 60171 Моннан чыгып тагын бер фаразга килергә була. 60172 Моннан чыгып, тышкы дөнья белән бәйле бөтен фәлсәфи һәм фәнни проблематика, үз үзенчәлекләре һәм кануннары белән бергә, яраксыз дип табыла. 60173 Моннан шактый үзгә караш машина акылын интеллектның “математик” билгеләмәләреннән килеп чыккан тестлар ярдәмендә машина интеллектын үлчи. 60174 Моннан югарырак ешлыкларда сыйдырышлык реактивлыгы импедансның доминант өлеше була. 60175 Моннан якынча 50 мең ел элек кеше шушы “байлык” белән кызыксына башлый. 60176 Монография 1974 елда аерым китап булып басылып чыга (Татарская книга начала XX века. 60177 Монпелье (Монпелье, ) — Франсаның Лангедок-Руссильон-Көньяк-Пиреней төбәгендә урнашкан шәһәр. 60178 Монреальдә ХХI җәйге Олимпия уеннары башланырга ике генә ай калып бара. 60179 Монреаль Олимпиадасы 1976 елның май ае. 60180 Монреаль шәһәрендә үткән спорт бәйрәмендә Татарстаннан җиде кеше катнашкан. 60181 Монтеверди — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 130 километрлы кратеры. 60182 Монтес ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,1 километр озынлыкта булган кратеры. 60183 Монтескье һәм Вольтер белән якыннан танышу аңа күп нәрсәләрне дөрес бәяләргә ярдәм итә. 60184 Монтёрлар өчен курсларны, Ярославль сәнәгать-икътисад техникумының бер курсын тәмамлаган ( 1922 ). 60185 Монтсеррат — Кече Әнтил утраулары архипелагына кергән бер үк исемле утрауда урнашкан Бөекбританиянең диңгезарты территориясе. 60186 Монументның трапеция формасында эшләнгән гранит мәйданчыгы җир өслегеннән күтәртелгән. 60187 Монумент үзе тутыкмый торган тимердән эшләнгән, улҗир астыннан бәреп чыгучы 33 метрлы Заветы Ильича. 60188 Монһайм-ам-Райн ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 60189 Мөнхенгладбах ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 60190 Мончегорск ( ) — Русия Федерациясенең Мурманск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 60191 Моны aның гoсмaнлылaрдaн aeрмaлы булaрaк шыгый булуы бeлән aңлaтa. 60192 Моны XVIII гасырда сәяхәтче Иван Лепехин юлъязмалары да раслый. 60193 Моны автор да, Ануин да көтмәгәннәр (Ануин акчасын югалтачак дип уйлады, ләкин китап аңа бик ошау сәбәпле, ул аны барыбер бастырды). 60194 Моны Англиянең бөек табигать белгече Чарлз Дарвин исбат итә. 60195 Моны аңлаткан версияләрнең берсе — XV гасыр ахырында Испания патшасы Кастилия Изабелласы җитәкчелегендә патша хакимиятенең нык көчәюе. 60196 Моны аңлау өчен Адольф Һитлер үзе Прагага килгән. 60197 Моны булдыра алу, гадәттә, җиңүгә китерә. 60198 Моны булдырмас өчен тирән кератит вакытында, кайбер чакта, урынлы күз өчен стероид тамчылар кулланалар. 60199 Моны бу персонажның иярченнәр чын йөзләренә кергән вакытта - очу вакытында - катнашмавы дәлилли. 60200 Моны галимнәр дә инкяр итми. 60201 Моны да карагыз * Ак бистә һәм Кара бистә Әдәбият * Романюк С. К. По землям московских сёл и слобод. 60202 Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Әдәбият * Джиованни дель Плано Карпини. 60203 Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Әдәбият * Равил Фәхретдинов. 60204 Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Әдәбият *Рашид ад-Дин. 60205 Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Искәрмәләр Әдәбият * Равил Фәхретдинов. 60206 Моны да карагыз * Алтын Урда ханнары исемлеге Искәрмәләр Әдәбият * Фәхретдинов Р. Татар халкы һәм Татарстан тарихы. 60207 Моны да карагыз * Бәерле (Бәрле) - Татарстанның Биектау районына керүче авыл. 60208 Моны да карагыз * Белла Әхмәдуллина (1937-2010), рус шагыйрәсе. 60209 Моны да карагыз * Биологик ата-ана — баланы яралдырган һәм дә тудырган ата-ана. 60210 Моны да карагыз * Булатъелга — БР Яңавыл районыныдагы авыл. 60211 Моны да карагыз * Бүленешләрне билгеләүче теория 9урыс. 60212 Моны да карагыз * Гафиятуллин урамы – Казандагы урам. 60213 Моны да карагыз * Дебёсы районы Тышкы сылтамалар * http://old. 60214 Моны да карагыз * Әл-Әләмәйн янындагы беренче бәрелеш Сылтамалар * Лиддел Гарт. 60215 Моны да карагыз * Әл-Әләмәйн янындагы икенче бәрелеш Сылтамалар *http://dic. 60216 Моны да карагыз * Еникиевлaр, татар кенәзләре һәм морзалары. 60217 Моны да карагыз * Зур Шыгай – Чуашстанга керүче авыл. 60218 Моны да карагыз * Ибраһим Сәләхов (1911-1998), язучы, Тукай премиясе лауреаты ( 1990 ). 60219 Моны да карагыз *Кашан бәклеге. 60220 Моны да карагыз * Кораеш бистәсе Галерея Файл:SoltanMosque-3. 60221 Моны да карагыз * Кораеш бистәсе - Иске бистәнең элгәресе. 60222 Моны да карагыз Корея сугышының төп вакыйгалары Әдәбият * Киссинджер Г. Дипломатия. 60223 Моны да карагыз * Лалә-Тюльпан — Уфада ислам мәдәни белем бирү үзәге. 60224 Моны да карагыз Людвиг Больцман Больцман баш әсәрләре * Больцман Л. Очерки по методологии физики. 60225 Моны да карагыз * Молотов һәм Риббентроп килешүе * Njet, Molotoff! 60226 Моны да карагыз * «Нальмэс» — Адыгеяның дәүләт «Нальмэс» академия халык биюе ансамбле. 60227 Моны да карагыз * Польша-Литва татарлары Әдәбият * Szlak ekumeniczny wokół zalewu Ozierany, zbudowany w 2006 roku. 60228 Моны да карагыз * Рәдиф Җамалетдинов (27.10.1969), филология фәннәре докторы. 60229 Моны да карагыз * Степан Эрьзя - атаклы мордва мигъмарчысы (Степан Дмитрий улы Нефёдов) Чыганаклар 1. Памятники истории и культуры Горьковской области. 60230 Моны да карагыз * Татарстан нефте Чыганаклар * Органик химия / Л. А. Цветков. 60231 Моны да карагыз Топонимия * Егоров — елга. 60232 Моны да карагыз Топонимнар * Башкирово — Чиләбе өлкәсендәге авыл. 60233 Моны да карагыз Топонимнар * Новик — Киров өлкәсендәге авыл. 60234 Моны да карагыз * Тукай-Тамак — Башкортстан Республикасының Илеш районына керүче авыл. 60235 Моны да карагыз * Финляндия татарлары. 60236 Моны да карагыз * Хәлфиннәр Искәрмәләр Чыганаклар * Татарская энциклопедия, Институт Татарской энциклопедии (ИТЭ) Академии наук РТ. 60237 Моны да карагыз * Шәрип — торак пункт атамасы. 60238 Моны да карагыз * Югары Юлдаш — БР Илеш районында урнашкан авыл. 60239 Моны да кара Әдәби эшчәнлек, китаплар "Болын" (1986), "Сәнгать дөньясына сәяхәт" (1989), "Моң" (1991), "Мәйдан татарларны көтә" (1992), "Кара урман" (1997), Безне онытмагыз" (1998), "Дәверләр күчешендә" (1998). 60240 Моны җиңү өчен, мондый сорт халәтләрне тикшерү өчен һәм мондый очрак булса, күрсәтмә конвейерының өлешен тоткарлау өчен өстәмә игътибар бирелергә тиеш. 60241 Моны инде тормыш төбенә төшкән эчкечеләр шулай эшли. 60242 Моны иңе 4, ә буе 9 чакрымлы итеп күз алдына китерергә була. 60243 Моны исбатлаучы мисаллар күп. 60244 Моны исәпкә алып төзелеш җитәкчелеге төп игьтибарны торак төзүгә бирә башлады. 60245 Моны ишетеп Ашлыга Олуг шәһәрдән зур гына бол­гар гаскәре килә, тик ярдәм итәр­гә соң була инде. 60246 Моны күздә тотып һәм гаделлеккә омтылу максатында, махсус бәя бирү билгеләмәләре булдырылды. 60247 Моны лишайник катламасын яктылык һәм электрон микроскоп аша караганда күреп була. 60248 Моны лишайникларның морфологик һәм биологик үзенчәлекләре исбатлый. 60249 Моның ачык мисалы булып төрек язуын латинлаштыру һәм хатын-кызларга сайлау хокукы бирү тора. 60250 Моның белән 1997 елгы сайлауларда консерваторларның җиңелүен бәйлиләр. 60251 Моның белән дә килешеп булмый, чөнки алайса фән – киң билгеле әйберләрне махсус терминнар белән катлауландырып «фәнниләштерү»гә әйләнеп кала. 60252 Моның белән параллель рәвештә гади мәчетләр формаларның зур төрлелегенә ия булалар, көндәлек намаз үтәү урыны булып торалар һәм җирләү үткәрү ролен үтиләр. 60253 Монын белән популяциягә бик каты зыян ясыйлар. 60254 Моның белән Хәлид ибнел-Вәлид файдалана һәм, калган 10 укчыны үтереп, мөселман гаскәрләренең тылына чыга, аларны әйләндереп ала башлый. 60255 Моның белән чик буе мәсьәләсе тәмам чишелде. 60256 Моның берничә сәбәбе бар: беренчедән, мөхәррирләр эшне түләүсез, үз вакытларын фида кылып башкаралар. 60257 Моның бер ягында «су», икенче ягы «яр», сызык өсте «яр-су» була. 60258 Моның да үзенә күрә сере бар. 60259 Моның да үзенең бер риваяте бар. 60260 Моның максаты артык корылма куймыча, һәрбер конденсаторның энергия саклау сәләтен максималь дәрәҗәгә җиткерү. 60261 Моның максаты — борынгы җырлы-биюле музыка сәнгатен төгәлрәк саклау, тамашачыга төгәлрәк илтеп җиткерү. 60262 Моның мәгънәсе теләкләрне җиренә җиткерү. 60263 Моның мисаллары итеп “Тормыш җыры”нда Басыйр, “Украина далалары”нда Галушка, “Күңел дәфтәре”ндә Закир образларын күрсәтергә була. 60264 Моның мисалы булып үсемлекнең картайган тукымаларында барлыкка килә торган этилен яки үсүне тизләтүче матдәләр — ауксиннар хезмәт итә. 60265 Моның нәтиҗәсе булып, каты дискта булган бөтен урынны да кулланучы файллары өчен кулланып булмый. 60266 Моның өстәвенә, татар авылларында атлар саны азлыгын да күрсәтергә кирәк. 60267 Моның өстенә үрмәкүч пәйда булып, куышка керү юлын “җәтмә” белән бикләп өлгерә. 60268 Моның өчен 2007 елда ул Тукай премиясенә тәкъдим ителә, ләкин премия аңа бирелми. 60269 Моның өчен аерым кешеләр билгеләнгән. 60270 Моның өчен алар неорганик кушылмалар оксидлашканда аерылып чыккан энергиядән файдалана. 60271 Моның өчен дәваханәдә маммография кабинеты эшли. 60272 Моның өчен индивидуумның нормаль авырлыгыннан проценты җитмәгән авырлыкны исәплиләр. 60273 Моның өчен Иренаны өч елга университеттан куып чыгаралар. 60274 Моның өчен йөкләү программасы һәм MP3 уйнаткыч кына кирәк. 60275 Моның өчен Казан заводларыннан һөнәргә өйрәтү мастерлары килә. 60276 Моның өчен, катламнарга югары басым астында, насос белән су, ком һәм беркадәр химик реактивлар кертелеп, аларны башта аералар. 60277 Моның өчен корректлылык төшенчәсе ике типка бүленгән булган: * Өлешчә корректлылык — программа тәмамланган очраклары өчен дөрес нәтиҗә бирә. 60278 Моның өчен коры печенье, пирожный–тортлар, туңдырма һәм җиләк-җимешләр дә ярап куячак. 60279 Моның өчен Кугу-Юмо этне каргый, ә Кереметне мәңгелеккә җир астына сөрә һәм җәһәннәмдә бикләп куя. 60280 Моның өчен махсус программалар - симуляторлар бар. 60281 Моның өчен махсус сәгатьләр – шахмат сәгатьләре кулланыла. 60282 Моның өчен Мәдинәгә килгәч пәйгамбәр галәйһиссәләмнең дөясе туктаган җир сатып алына. 60283 Моның өчен өр-яңадан үз методикасын булдырырга туры килә. 60284 Моның өчен пинцет кулланалар һәм сак хәрәкәтләр белән як-якка каерып тартып чыгаралар. 60285 Моның өчен Понтий Пилат аны яшерен рәвештә үтерергә әмер бирә. 60286 Моның өчен рус хөкүмәтенең ризалыгы алына. 60287 Моның өчен тагын бер балл алды. 60288 Моның өчен ул Башкортстанның искиткеч матур районнары булган Белорет, Бөрҗән, Әбҗәлил якларына да сәяхәт итә. 60289 Моның өчен ул Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 60290 Моның өчен урындагы климатик шартлар, сугарыла торган үсемлек төрләрен һәм алар таләп иткән шартларны исәпкә алынырга тиеш. 60291 Моның өчен хәзрәтләр, галимнәр дәресләре уздыру каралган. 60292 Моның өчен энергия саклау базасы, төзелеш индустриясе, шәһәр электр һәм автомобиль транспорты һәм хезмәт күрсәтүче тармаклар булдырылган. 60293 Моның өчен ярым үткәргечләр белән эшли торган махсус прибор — фотоэлементлар булдырылды. 60294 Моның сәбәбен, хикмәтен Аллаһ Үзе генә белә. 60295 Моның сәбәбе – трансформаторның сызыкча үлчәмнәре тапшырган егәрлеге белән билгеләнә, шул ук вакытта челтәр трансформаторының сызыкча үлчәме якынча ¼ дәрәҗәдәге егәреккә пропорциональ. 60296 Моның сәбәбе турында беренче теорияләр килүе XIX гасырда туа башлый. 60297 Моның сәбәбе шунда: аларны көчләп икенче урыннарга куганнар. 60298 Моның сәбәпле XIX гасыр уртасына кадәрле Кама арты ягы үтеп баручылар өчен әйләнә-тирәдә тыныч булмаган һәм куркыныч җир итеп санала. 60299 Моның сәбәпләре - Мисырның Совет блогы илләре белән якынаюы: Мисыр хөкүмәте Кытай халык республикасын дипломатик яктан таный һәм Совет блогына керүче Чехословакиядән корал сатып ала. 60300 Моның турында Татарстан Конституциясендә һәм Татарстан телләре турындагы канунда әйтелгән. 60301 Моның урынына "Винчестер технологиясе" саклагычларының беренче модельләрендә алыштырып була торган диск модуле булган, анда диск җыелмасы һәм башлар җыелмасы да булган, ә актуатор хәрәкәтләндергече (двигатель) алыштырганда саклагычта кала. 60302 Моның урынына рус әдәбияты һәм мәдәнияты белән ныклап кызыксынып китә. 60303 Моның урынына уку-язу башларына әйләнеп торган диск өслегенең махсус өлкәсенә “урнашырга” рөхсәт бирелгән, соңрак диск токка кушылгач, алар янә "очып киткән". 60304 Моның хәзерге берәмлекләрдә метр булуы кызык. 60305 Моны пикноконидияләрдән уңай шартларда лишайник катламасы барлыкка килүе исбатлый. 60306 Моны рус милләте кешеләренең аңында гасырлар дәвамында державачылык принципларының, гомумән, милли мәсьәләне хәл итү эшендә урнашкан державачыл фикерләү ысулының шәкелләнүе белән аңлатырга кирәк. 60307 Моны тизләтүче вакыйга да була. 60308 Моны Чарлз Дарвин да әйтеп үткән. 60309 Моны шагыйрьнең мәдрәсә тәртипләрен вә белемсез муллаларны тәнкыйтьләп язган шигырьләре раслый. 60310 Моны Юрий Гагарин башкара. 60311 Мопертюи буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 84 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 60312 Морад — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 60313 Морадым — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 60314 Морадым, гамәлем багышлыйм тик сиңа, Көч куеп, тир түгеп тапканым – тик сиңа, Илләрнең борынгы анасы, Ватаным, Кадерли сине ил баласы, Ватаным. 60315 Морак — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 60316 Морак мәктәбенең 10- сыйныфыннан Совет Армиясенә алына. 60317 Мораса — Кече Чирмешән елгасы кушылдыгы. 60318 Мораса́: * Мораса — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 60319 Морат — Татарстанның Азнакай районындагы юкка чыккан авыл. 60320 Моргауш, Муркаваш (< «болын» + вож «чат», «кушылдык») — Киря (Хĕр) елгасы кушылдыгы. 60321 Моргауш, Муркаваш (< «болын» + вож «чат», «кушылдык») — Унга елгасы кушылдыгы. 60322 Мордаш — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 60323 Мордва Болагы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 60324 Мордвалар – борынгы халык. 60325 Мордва Республикасы биләмәләрендә ага. 60326 Мордва Республикасының Атюрьево районы, Краснослободский районы, Темников районы биләмәләрендә ага. 60327 Мордва Республикасының Ельники районы биләмәләрендә ага. 60328 Мордва Республикасының Ельник районы биләмәләрендә ага. 60329 Мордва Республикасының Ковылкино районы биләмәләрендә ага, бераз өлешендә Пенза өлкәсенең Наручат районы белән чик ясап ала. 60330 Мордва Республикасының Рузаевка районы биләмәләрендә ага. 60331 Мордва Республикасының Темников районы биләмәләрендә ага. 60332 Мордвасу — Русия территориясеннән ага торган елга. 60333 Мордва теле эрзә һәм мукшы телләреннән тора. 60334 Мордва телләренә керүче мукшы һәм эрзя телләрендә сөйләшәләр. 60335 Мордва телләре - фин-угыр телләре төркеменә керүче телләр. 60336 Мордвинка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан авыл. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (100%). 60337 Мордвиновка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 60338 Мордино ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 60339 Мордова — Вьясс елгасы кушылдыгы. 60340 Мордовиядәге башка татар авылларыннан аермалы буларак, Чатука, Горенка һәм Татар Лунданы татарлары Ц-латшытырып сөйли. 60341 Мордовия дәүләт университетының тезү ( 1982 елда) һәм экономика ( 1998 елда) факультетларын, Түбән Новгород иҗтимаги сәяси институтын ( 1992 елда) тәмамлый. 60342 Мордовия дәүләт университеты тарихы 1931 елда нигез салынган Мордовия дәүләт педагогик институтыннан башлана. 60343 Мордовиядә элек татарлар яшәгән Кәңгеш дигән авыл бар. 60344 Мордовиянең Ардатово районы биләмәләрендә ага. 60345 Мордовиянең Ардатово районы, Чуашстанның Алатыр районы биләмәләрендә ага. 60346 Мордовиянең Олы Игнатово районы биләмәләрендә ага. 60347 Мордовиянең Рузаевка районы биләмәләрендә ага. 60348 Мордовиянең Рузай районы биләмәләрендә ага. 60349 Мордовиянең Рузай районында башлана, Иске Шайгово районы буйлап ага, Ләмберә районының чигенә орынып тора биләмәләрендә ага. 60350 Мордовия Республикасы биләмәләрендә ага. 60351 Мордовия Республикасының Атяшево районы биләмәләрендә ага. 60352 Мордовия Республикасының Дубенки районы биләмәләрендә ага. 60353 Мордовия Республикасының Олы Березники районы биләмәләрендә ага. 60354 Мордовия Республикасының төньяк-көнбатыш өлешендә урнашкан. 1928 елда оештырыла. 60355 Мордовия хакимиятләре Раськен Озксны гади бер фольклор бәйрәменә әйләндерергә тырыша, ә православ чиркәү хезмәткәрләре армый-талмый бәйрәм оештыручыларны мәҗүсилектә гаепли. 60356 Мордыби — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 60357 Мөрәҗәгатьтә разверстка планының берсүзсез үтәлергә тиешлеге, үтәмәгән кешенең җавапка тартылачагы әйтелә. 60358 Морей-Оту-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60359 Мөрәле авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 60360 Мөрәле МТСы 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 60361 Мөрәле МТСы (Мөрәле Машина-Трактор Станциясе, ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 60362 Мөрәле — Татарстанның Кайбыч районында урнашкан авыл. 60363 Мөрәле төп гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Мөрәле авылында урнашкан мәктәп. 60364 Морелова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60365 Мөрәм http://protatar.ru/chyiganaklardagyi-tatar-atamalaryi-isemn-re-geografik-atamalar-3-kis-k/ ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 60366 Мореналы калкулыклар арасында бозлыклар ясаган кечерәк кенә күлләр ята. 60367 Мөрен — Русия территориясеннән ага торган елга. 60368 Моржевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60369 Морженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60370 Морза Бәрлебашы башлангыч гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Морза Бәрлебашы авылында урнашкан мәктәп. 60371 Морзагол — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 60372 Морза кинәт аңлый: иленә чит гаскәр алып килеп, улсыз, киленсез, илсез калды. 60373 Морзаларга чукыну өчен ярты ел вакыт бирелә. 60374 Морзаларның бер өлеше чукына. 60375 Морзалар татар дворянлыгының күпчелеген тәшкил иткәннәр. 60376 Морза — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 60377 Морза (шулай ук мирза, мирза Мирза — морза; патша баласы; түрә баласы. 60378 Мөридләре исемен дә, фамилиясен дә, адресын да, бернәрсәсен белмәгән, солдатны эзли башлыйлар. 60379 Моркваши — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 60380 Морке районы ( урыс. 60381 Морко кундем) — Мари Илнең көнчыгышында урнашкан административ берәмлеге. 60382 Моркуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 60383 Морма — Русия территориясеннән ага торган елга. 60384 Мормозинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60385 Морница — Русия территориясеннән ага торган елга. 60386 Морово ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 60387 Мороговы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 60388 Мородото-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60389 Морозимо — Русия территориясеннән ага торган елга. 60390 Морозиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60391 Морозково ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 60392 Морозов Аланы авылы 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 60393 Морозовка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 60394 Морозовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60395 Морозово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 60396 Морозовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 60397 Мороново ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 60398 Мороя — Русия территориясеннән ага торган елга. 60399 Мөрсәк — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 60400 Мөрсәлимдә төзелеш өчен агач эшкәртелә. 60401 Мор-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 60402 Мортаза — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 60403 Мортаза – Русия территориясеннән ага торган елга. 60404 Мортаза — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 60405 Мортазина сыйныфы) ( 1994 ), Мәскәү консерваториясендә аспирантура (Ирина Архипова сыйныфы) тәмамлый. 60406 Мортазин музыкасы), «Кодача» музыкаль комедиясе (З. 60407 МорТынга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60408 Морты — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 60409 Мортышбаш — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 60410 Мортыштамак — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 60411 Мортыш — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 60412 Морфологик архаизмнар Морфологик архаизмнарның формасы гына искергән була: укымак - укырга, килмеш - килгән. 60413 Морфологик һәм анатомик үзенчәлекләре Морфологик үзенчәлекләр Коры җирдә тереклек шартлары судагыдан нык аерыла. 60414 Морфологик яктан агглютинатив телләр исәбенә керә. 60415 Морфология Вьет телендә сүз-иҗекләр үзгәртелми, бу тел аналитик телләр рәтенә керә. 60416 Морфология Латин теле синтетик телләренең берсе. 60417 Морфология Лимон — 5-8 м биеклегендәге зур булмаган җимеш агачы. 45 еллык агачлар да очрый. 60418 Морфологиянең төп өйрәнү предметы — сүз һәм сүзләр төрләнгәндә барлыкка килә торган һәртөрле сүз формалары. 60419 Морфология Типологик классификация буенча карел теле агглютинатив телләргә карый. 60420 Моршинино ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 60421 Мор-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 60422 Моряк-Рыболов ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 60423 Мосаидо ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,4 километр озынлыкта булган кратеры. 60424 Мосали ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 60425 Мөсәгыйть — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 60426 Мосеевка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан сала. 60427 Мосеевская Палуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60428 Мосеевский Выжлец — Русия территориясеннән ага торган елга. 60429 Мөселман белем бирү системасы үсә барган саен. 60430 Мөселман булмаганнар өчен шәһәргә керү тыела. 60431 Мөселман гаиләсендәге балаларга мәҗбүри рәвештә ислам нигезләрен өйрәтәләр. 60432 Мөселман гаскәре Гыйракта фарсыларны җиңә. 60433 Мөселман гыйбадәт биналарының бөтенесенең дә бер үзлеге бар – алар Мәккә, ягъни Кәгъбә юнәлешенә каратып төзеләләр. 60434 Мөселман дәүләтләренең гомуми сәясәтен билгели. 60435 Мөселман йолаларын төгәл үтәү өчен Мәккәнең төгәл урынын белү кирәк. 60436 Мөселман Лигасы көрәше нәтиҗәсендә 1947 елда бәйсез Пакистан барлыкка килә. 60437 «Мөселманлыкка каршы моназара» дигән предметны укытуыннан баш тарту һәм уку планыннан читкә китү сәбәпле Ильминский 1858 елда академиядән китәргә мәҗбүр булган. 60438 Мөселманнар Бәдер үзәнлегенә килеп җиткәч, пәйгамбәр бер сәхабә белән гаскәрләрдән аерыла, бер бәдәвине очратып, үзенең кем икәнлеген белгертмичә, аңардан мөселманнарның һәм корәешләрнең торган урыннары турында сораша. 60439 Мөселманнар белән Мәдинәгә һиҗрәт кыла. 60440 Мөселманнар белән сәид җитәкчелек иткән. 60441 Мөселманнарга каршы 200 меңлек Византия гаскәре чыга. 60442 Мөселманнар гаскәрендә 300-317 кеше була: 82-86 мөһәҗир, 61 кеше Аус, 170 Хәзрәҗ кабиләсеннән. 60443 Мөселманнар гаскәре өч төркемгә бүленә: мөһәҗирләр, гәусиләр һәм хәзрәҗиләр. 60444 Мөселманнар, гомерләрендә бер генә тапкыр булса да, хаҗ кылырга тиешләр. 60445 Мөселманнардан 14 үтерелә, ә корәешләрдән 70 кеше һәм шуның хәтлек үк әсирлеккә алына. 60446 Мөселманнар корәешләрнең әләм тотучыларына төп игътибарны юнәлтәләр: алардан 11 кеше үтерелә һәм байрак җиргә төшә. 60447 Мөселманнар күчеп килде, дип авылга Мөслим дигән исем бирәләр. 60448 Мөселманнар мәчеткә намаз укырга җыелганнар, ә намаз вакыты кергәнне күрсәтүче билге яки чакыру булмаганга, уңайсызлыклар килеп туган. 60449 Мөселманнар Мөхәммәд пәйгамбәр исемен әйткәннән яки язганнан соң аңа салават («Саллә-ллаһу галәйһи үә сәлләм» ( ) дип әйтәләр. 60450 Мөселманнарның бөтен төп сугышларында катнаша. 60451 Мөселманнарның бу сугышта җиңүе исламның таралуын Өхед сугышындагы ( 627 ел ) җиңелүләренә кадәр көчәйтә. 60452 Мөселманнарның иң зур бәйрәме булып санала. 60453 Мөселманнарның Хаҗ кылу урыны. 60454 Мөселманнарның юлында шулай ук яңгыр ява, ләкин алар юлларын дәвам иттереп, коеларга беренче булып килеп җитәләр. 60455 Мөселманнар өчен филиал Татар мөселман зыялылары милли мөселман китапханәсе ачу кирәклеге турында кайгырта. 60456 Мөселманнар саны якынча 5 %-ны тәшкил итә. 60457 Мөселманнар тормышында мәчет Мөселманнар тормышында мәчет аерым урын алын тора. 60458 Мөселманнар фракциясенә кабул ителә. 60459 Мөселманнар һәм православ христианнар күпчелекне тәшкил итә. 60460 Мөселманнар һәм христианнар хөрмәт иткән Иоанн Креститель башы (Яхья) — мәчетнең хәзинәсе. 60461 Мөселманнар ышанганча, Аллаһ аңа җил һәм җеннәр өстеннән хакимлек бирә, ә аның патшалыгы Йәмәнгә кадәр җәелә. 60462 Мөселман ничек Аллаһ Тәгаләгә коллыгын күрсәтергә тиеш? 60463 Мөселман риваятендә сөйләнгәнчә, рамазан аеның бер көнендә Мөхәммәдкә беренче Вәхи иңдерелә. 60464 Мөселман тәкъвим 12 ай. 30 яки 29 тәүлектән торган кәлиндәр аеның башы ай туган мәлгә туры килә. 60465 Мөселман халыклары арасыннан Сталин чорындагы иң югары дәрәҗәдә торган большевик-җитәкче. 60466 Мөселман хатын-кызлары бүген дә фирүзә, ахак һәм якут кашлы йөзекләрне яраталар. 60467 Мөсел­ман хатыннары исә хәситәләрнең астарын кашлы көмеш челтәрләр белән бизәргә яратканнар. 60468 Мөселман Хәрби шурасы ( Казан ) рәисе урынбасары, рәисе. 60469 Мөселман Шәркы һәм төрки халыкларның шагыйрьләре, суфилар әдәбияты әсәрләре белән ул бик әйбәт таныш була. 60470 Мосинский ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 60471 Мосины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 60472 Мөси ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 60473 Москвята ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 60474 Московая Ряса — Русия территориясеннән ага торган елга. 60475 Московская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 60476 Московский ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү шәһәре эчендә урашкан шәһәр. 60477 Московский ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 60478 Московский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 60479 Мөслим авылына нигезне морза Мөслим Аширов сала. 1746-49 елларда Мөслимдә Батырша хәзрәт яши. 60480 Мөслим авылында татар теленең сафакүл сөйләше таралган. 60481 Мөслим авылы - Татарстан Республикасы Мөслим районының үзәге. 60482 «Мөслим авылы ягындагы урманнан келәт бурадык»,— дип сөйли Гыймран Мөхәммәтәмин улы. 60483 Мөслим Ашировның улы Габдулла Давышев Уложенное собрание депутаты итеп сайлана. 60484 Мөслим җыентыгындагы хәдисләрдә әйтелгәнчә, әгәр җәмәгатьтәге кешеләр саны 40 яки 100 булса, аларның үлгән кеше өчен үтенчеләре кабул булачак. 60485 Мөслим: * Мөселман — Ислам динен тотучы кеше. 60486 Мөслим районының төньяк-көнчыгышында, Актаныш һәм Башкортостанның Бакалы районы белән янәшә урнашкан Әмәкәй — зур һәм борынгы авыллардан санала. 60487 Мөслим районы – Татарстанның көнчыгыш өлешенә, Ык елгасы буена урнашкан. 60488 Мөслим ( ) — Чиләбе өлкәсендәге татар авылы. 60489 Мөслим ягындагы Озынтай үзәнлегендә дә калын каен урманы булган. 60490 Мостай Кәрим иҗатын тикшереп, «Мостай Кәрим драматургиясе» ( 1979 ) ( ) китабын бастырды. 60491 М. Останкино, 1990; * Татар композиторлары җырлары. 60492 Мостафа Аҗалиев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60493 Мостафа — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 60494 Мостафа — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 60495 Мостафа — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 60496 Мостафаны күмгәннән соң, тау битеннән чишмә бәреп чыккан. 60497 Мостафа — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 60498 Мостафин белән бергә язылган), «Чикләвек төше», «Ардуан батыр» (шул исемнәрдәге повестьлар буенча инсценировкалар), «Акчарлаклар» (Ш. 60499 Мостафин Фәрхәт Әхәт улы – танылган көрәшче ( грек-рим өслүбе ). 60500 Мөстәбид совет режимының репрессиячел сәясәтен фаш итүче ачык хат бастыра («Сталинга ачык хат»). 60501 Мөстәкәйль уку йорты буларак 1943 елга кадәр булган — ул Әстерхан педукуханәсе составына татар бүлекчәсе буларак кертеләгән һәм бүлек булып 1954 елга кадәр сакланып калган. 60502 Мөстәкрәһ гамәлләр: урамда яисә кешеләр алдында ашау; авызны капламыйча иснәү; кычкырып кикерү кебек гамәлләр. 60503 «Мөстәкыйль режиссёрлык эшләре Русия сериалларыннан нык аерыла: Р. Уразаевның боевикларында һәрвакыт туннель башында яктылык күренә, явызлык һәм усаллык белән алышта намус һәм изгелек җиңә.» 60504 Мөстәфадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар. 60505 “Мөстәфадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар” (“Казан һәм Болгар хәлләре турында файдаланылган хәбәрләр”) – Мәрҗанинең иң танылган әсәре. 60506 Мөстәхәб гамәлләрдән: нәфел намазларын уку; нәфел уразаларын тоту; нәфел сәдакалар бирү; буш вакытта Коръән уку. 60507 Мөстәыйль Таҗикстан ССР оештыру башлап җибәрүче сәяси эшлекле Ширинша Шаһтимур иде. 60508 Мостовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 60509 Мостовая ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 60510 Мостовая ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 60511 Мостовая ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 60512 Мостовинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60513 Мостовиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60514 Мостовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 60515 Мостовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 60516 Мостовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 60517 Мостовское ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 60518 Мостовщики ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 60519 Мостолыги ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 60520 Мосуны ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 60521 Мотаелга — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 60522 Мотал — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 60523 Мотиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60524 Мотокурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60525 Мотома — Русия территориясеннән ага торган елга. 60526 Моториха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60527 Мотор көймәне хәрәкәткә китерүче бердән-бер яки ярдәмчел көч булырга мөмкин. 60528 Мотыйгия мәдрәсәсендә монда Зөя өязе Кече Кайбыч авылыннан күчеп килгән Мотыйгулла хәзрәт Төхбәтуллин шәкертләргә фәлсәфә, астрономия фәннәре буенча дәресләр бирә, Омар Хәйям, Фирдәүси һәм башка дан казанган шәрык шагыйрьләренең эшләре белән таныштыра. 60529 Мотыйгулланың алдынгы карашлары, белемле булуына сокланалар һәм дин хезмәтенә димлиләр. 60530 Мотыйгулла Төхфәтулла улы Төхфәтуллин — татарларның күренекле дин эшлеклесе, Габдулла Тукайның укытучысы, Мотыйгия мәдрәсәсен нигезләүче. 60531 Мотыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 60532 Моур-Вош-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 60533 Моусон тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 132 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 60534 Мөфәссаль гыйльме-хәл китабы «Иман» нәшрияты - Татарстан Республикасында эшләүче нәшрият. 60535 Мөфрид белән Арктур күк йөзендә дә, галәмдә дә бик якын урнашалар. 60536 Мөфти бәйсез эш йөртергә тырышкан. 60537 Мөфти гомеренең ахырынача шунда яши, кабере авыл зиратында саклана Мәсгуд Гайнетдин. 60538 Мөфтилек эшендә 9 ел ихласлык белән хезмәт итә. 1840 елның 19 июнендә Духовное собраниегә мөфти булып килә. 1856 елда Уфа төрмәсенә директор итеп билгеләнә. 60539 Мөфтиләр мөстәкыйль рәвештә Коръән һәм хәдисләргә нигезләнеп карар чыгара алмыйлар, алар мондый хокукка ия мөҗтәһидләр хезмәтенә сылтарга тиешләр. 60540 Мөфти тәкъвалы ( Аллаһтан куркучан) һәм белемле булырга тиеш, ул бу таләпләргә туры килмәсә, аның фәтвалары буенча эш итмиләр. 60541 Мөһаҗир - гарәп телендә күченеп китүче, иммигрант мәгънәсендә. 60542 Мөһаҗирлектә Башта Сан-Францискода урнаша. 60543 Мөһаҗирләр моннан котылу юлын яки төрле илләргә качу юлларын эзли башлыйлар, чөнки һәр киләчәк көн аларга куркынычлар һәм малларын югалту белән яный иде. 60544 Мөхан Җаналиев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60545 Мөхаррәмов Шаһимәрдән Мөхаррәм улы — Спас районы Татар Моклокасы авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туган. 60546 Мөхәмәд ибне Идрис 204 елда Рәҗәп аеның соңгы җомга кичендә (ягъни пәнҗешәмбедән җомгага булган кичтә) ястүдән соң вафат була. 60547 Мөхәммәд галәйһиссәләм вафат булгач, Хәлифәтне ныгытуда катнаша. 60548 Мөхәммәд галәйһиссәләм Мәккәдә кала. 60549 Мөхәммәд галәйһиссәләм мөселманнарны намаз вакыты җиткәнлеген күрсәтергә берәр билге яки сигнал уйлап табыр өчен җыелышка чакыра. 60550 Мөхәммәд галәйһиссәләмнең пәйгамбәрлек чоры башланганда һәм аннан соң, ул аның өендә яшәгән. 60551 Мөхәммәд галәйһиссәләмнең пәйгамбәрлек чоры башлангач, Зәйд ибне Хәрисә беренчеләрдән булып исламны кабул итә. 60552 Мөхәммәд галәйһиссәләм үлеменнән соң, Әбү Бәкер һәм Гомәр идарә иткән чорда Сүриядә яши, византиялеләргә каршы сугышта катнаша. 60553 Мөхәммәд галәйһиссәләм үлеменнән соң, мөселман дәүләтен ныгытуга өлешен кертә. 60554 Мөхәммәд галәйһиссәләм үлеменнән соң, ул шам җирләренә китә, анда Әбу Бәкер һәм Гомәр хәлифә булган вакытта яши. 60555 Мөхәммәд-Әмин Казанны рус буйсындыруыннан саклап һәм рус гаскәрен тар-мар итеп, каршы һөҗүмне ясамаган һәм гаскәрсез Мәскәүне буйсындырмаган. 60556 Мөхәммәд Әмин Казан тәхетендә 26 ел утыра, дәүләтне шактый ныгыта. 60557 Мөхәммәдҗан Гафаров 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60558 Мөхәммәд-Закир – тәүге татар язучыларының берсе, «Меңнәр, яисә Чибәр Хәдичә» (1887) һәм «Бөек гөнаһлар» (1890) дөньяви романнарының авторы. 1909 ел. 60559 Мөхәммәдзаһир Ярулла улы Бигиев — XIX гасыр ахыры татар әдәбиятының күренекле вәкиле. 60560 Мөхәммәд ибне Идрисне җәзалау өчен Багдадка хәлифә Һәрун әр-Рәшид янына җибәрәләр. 60561 «Мөхәммәдия» әсәре кулъязмасы, XIX гасырның беренче яртысы Кита́п ( ) — нинди дә булса текстны эченә алган, битләре билгеле бер тәртиптә бергә җыйналып төпләнгән басма (элек – шулай ук кулъязма, хәзерге заманда шулай ук электрон ) әсәр. 60562 «Мөхәммәдия» ( Казан ) һәм «Галия» ( Уфа ) мәдрәсәләрендә укыганнан соң ул Уфа һөнәр училищесында белем алуын дәвам иттерә. 60563 “Мөхәммәдия” китабы XVII гасырда татар җирлегенә үтеп кереп, Октябрь инкыйлабына кадәр татарлар арасында яратып кулланылган. 60564 «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә тарих укыта, «Казан мөхбире» газетасы баш мөхәррире булып эшли. 60565 Мөхәммәдиянең төп уку бинасы хәзерге заманда Тарих Беренче мәдрәсә 1882 елда Галимҗан Баруди тарафыннан оештырыла. 60566 Мөхәммәд Мөкыйм ишан хәзрәтнең зират эчендә дә аерым зираты бар. 60567 Мөхәммәднең пәйгамбәрлек чоры вакытында исә Иран мәмләкәте Йәмәнгә Бәзан исемле үз идарәчесен куеп, бу җирләрне үз вилаятенә керткән булганнар. 60568 Мөхәммәднең һәм Хәдичәнең гаилә тормышы тыныч һәм тигез узган. 60569 Мөхәммәд пәйгамбәр башкалар янына кайта, ә кич җиткәч, Гали, Зүбәйр ибнел-Гәввам, Сәгъд ибн Әбу Ваккас һәм башка кайбер сәхабәләрне, алар корәешләр турында белешсеннәр дип, Бәдер сулары янына җибәрә. 60570 Мөхәммәд пәйгамбәр бер дөядә Гали һәм Мәрсад ибне Әҗбу Мәрсад әл-Ганәви белән бергә утырган. 60571 Мөхәммәд пәйгамбәр Габдулла ибне Җубәйр әл-Әнсари җитәкчелегендә 50 укчыны Өхед тавы битенә урнаштыра. 60572 Мөхәммәд пәйгамбәргә корәешләрнең кәрваннарын яклау өчен чыгулары турында хәбәр килеп ирешә. 60573 Мөхәммәд пәйгамбәр әсирләргә яхшы мөгамәләдә булырга куша. 60574 Мөхәммәд пәйгамбәр заманында гарәпләрнең Кәгъбәдән тыш башка изге җирләре дә барлыкка килгән. 60575 Мөхәммәд пәйгамбәр, кайбер кешеләернең, мәсәлән Бану Хәшимлеләр, үз теләкләренә каршы чыкканарын белгәч, аларны үтерүне тыя. 60576 Мөхәммәд пәйгамбәр сугыш байрагын Мусаб Ибне Гумәйргә бирә. 60577 Мөхәммәд пәйгамбәр үзенең соңгы көннәрен Гайшә өендә үткәрә һәм аның кулларында килеш вафат була. 60578 Мөхәммәдсадыйк хәзрәт гомерендә ике тапкыр өйләнә. 60579 Мөхәммәдсадыйк хәзрәт мөхтәсиб вазифасын 1924 елның гыйнварына хәтле үти. 60580 Мөхәммәдсадыйк хәзрәт чын зыялы галим кеше буларак иҗат белән шөгыльләнә, татар матбугатында мәкаләләр, шигырьләр бастыра. 60581 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм аңа дога кылгач, Габдеррахман ибне Гауф әйткән: «Дөнья үзе миңа ыргылды, хәтта, ташны күтәрсәм дә, аның астынан алтын яки көмеш табармын кебек тоела иде». 60582 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм аны Мәдинәдә Сәгъд ибнер-Рабига әл-Әнсари белән туганлаштыра. 60583 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм белән очрашкыйнча, беркемгә дә үзенең малы һәм язмышы белән идарә итәргә рөхсәт итмәгән. 60584 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең кабере анда урнашкан. 60585 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең яхшы әхлагы һәм тугърылыгы хакында ишетеп, аңа Сүриягә бару өчен акчасын тәкъдим итә һәм башкаларга караганда күбрәк күләмдәге акча бирә. 60586 Мөхәммәд (саләллаһу галәйһи үәссәләм) пәйгамбәрлегенең 13 нче елында мөселманнарның Мәккәдән Мәдинәгә һиҗрәте башлана. 60587 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм Сүриядән кайтып, ике ай булгач, туй үтә. 60588 Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм үлеменнән соң, ул аның хатыннарына ярдәм итеп торган, аларның опекунына әйләнгән. 60589 Мөхәммәдьяр 1542 елда иҗат ителгән «Нуры содур» поэмасында «Мөхәммәд Әмин хан каберендә» «моҗавир» (сакчы) булып торуын әйтеп китә. 60590 Мөхәммәдьяр Мөхәммәдьяр Казан ханлыгының шигъри мирасында Мөхәммәдьяр иҗаты иң югары урында тора. 60591 Мөхәммәт Али ( ингл. 60592 Мөхәммәт — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 60593 Мөхәммәтвәлиев) шәһәргә имам итеп куярга ризалыгын бирә. 60594 Мөхәммәт Гайнуллин — татар галиме, әдәбият белгече. 60595 Мөхәммәт Гайнуллин «Татар әдипләре» Гайнуллин М.Г. Татар әдипләре. 60596 Мөхәммәт Гали 1952 елда вафат була. 60597 Мөхәммәт Галләм улы Сабиров ( ) — Татарстан Республикасының беренче Премьер-министры, 1990-1995 елларда республика хөкүмәте җитәкчесе. 60598 Мөхәммәтгәрәй углы Наил Гәрәев күп еллар буена Сабантуйларында татар көрәшен оештырып, гадел судья булып, дан һәм шөһрәт казанды. 60599 Мөхәммәт Әблиев 20нче елларда яза башлый. 60600 Мөхәммәт Әблиев татар әдәбияты тарихына иң беренче чиратта “Шәмсекамәр”(1929) драмасы белән керә. 60601 Мөхәммәт-Әмин 60 меңле гаскәрен Түбән Новгородка таба җибәргән. 60602 Мөхәммәт-Әмин солыхка ризалык биргән һәм шуннан ары аның сәяси эшчәнлегендә нинди дә булса активлык күренми. 60603 Мөхәммәтҗан — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 60604 Мөхәммәт Закировның алты китабы дөнья күрә: «Кылычка кунган сандугач», «Туган йорт» һ.б. 60 яшьлек юбилеена соңгысы нәшер ителгән иде. 60605 Мөхәммәтзакир үзенең басмаханәсен ачуга ирешеп, татар телендә «Вакыт» газетасын һәм «Шура» («Берлек») журналын бастырып чыгаруга ирешкән. 60606 Мөхәммәтзакир үзенең улы Искәндәрне Европаның танылган Фрейберг тау эшләре академиясендә укыткан. 60607 Мөхәммәт Ильяс әл-Кандәһләви ( ) - тәблигъ җәмәгатенә нигез салучы Ислам галиме. 60608 « Мөхәммәт » исеменнән ясалган. 60609 Мөхәммәт Йосыф улы Әюповның кырыктан артык рационализаторлык тәкъдиме һәм уйлап табуга патентлары бар. 60610 Мөхәммәт Мәһдиевнең прозада беркемне дә кабатламый торган үз стиле, үз язу манерасы бар. 60611 Мөхәммәт мәчете ( ), Сыныккала мәчете исеме дә бар ( — «Җимерелгән кала») — Әзербайҗанда Бакы каласының тарихи урыны Ичери-шәһәрдә урнашкан XI гасыр мәчете. 60612 Мөхәммәт Мирза эпик жанр әсәрләре — поэмалар иҗат итүдә дә актив эшли. 60613 Мөхәммәт монда Әли ибн Абу Талибны көтеп, гыйбадәт кылып, 20 төн үткәргән. 60614 Мөхәммәтнең балачагы авыр чорларына, сугыш алды һәм сугыш елларына туры килә. 60615 Мөхәммәтне тәрбиягә бабасы Габдел-Моталлиб ала, ләкин ике елдан ул вафат була. 60616 Мөхәммәт Нуриәхмәт улы Арсланов Башкортстанның Кушнаренко районындагы Мәмәк исемле татар авылында туып үсә. 60617 Мөхәммәтов - татар халкында еш очрый торган фамилия. 60618 Мөхәммәт пәйгамбәр бу төндә «Хәрам» мәчетеннән «Акса» мәчетенә күчә, шунда башка пәйгамбәрләр белән намаз укый, дип санала. 60619 Мөхәммәт пәйгамбәр әтисе Габдулла белән әнисе Әминәнең никахланган кичәсе санала. 60620 Мөхәммәт пәйгамбәр хәдисендә килә: «Яшерен теләк белән рия ширектер». 60621 Мөхәммәт Садри 1999 елда вафат булды. 60622 Мөхәммәтсәлимнең атасы Ишмөхәммәт Ишемгул улы башкорт җәмгыятенең югары мәдәниятле, алдынгы карашлы административ хакимият вакиле булган, күпъеллык хәрби хезмәте өчен орден һәм медальләр белән бүләкләнгән. 60623 Мөхәммәтсәлим Өметбаев – шагыйрь һәм публицист, тарихчы һәм этнограф, филолог, телче һәм тәрҗемәче, педагог һәм җәмәгать эшлеклесе. 60624 Мөхәммәттән уңай җавап алып кайтып, Нәфсә, Хәдичәне бик каты шатландыра. 60625 Мөхәммәт Хәмзин — К.Тинчурин исемендәге Татар дәүләт драма һәм комедия театры артисты, татар халкының күренекле сәхнә остасы. 60626 Мөхәммәтша дөньяның әчесен-төчесен бик яшьли татый. 60627 Мөхәрәм Аллабердиев 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60628 Мөхәрире Әхмәт Урманчиев булган. 60629 Мөхәррәм ( әл-мөхәррәм) — Һиҗри тәкъвимнең беренче ае Мөхәррәм — 1) харам ителгән, тыелган; 2) һиҗри елының беренче ае исеме. 60630 Мөхәррир Алексей Дерипаска эшеннән алына (Г. 60631 Мөхәррире - Башкортстанның атказанган матбугат һәм гаммәви мәгълүмат хезмәткәре, Казан дәүләт университетын тәмамлаган журналист Валентина Николай кызы Шакирова. 60632 Мөхәррире башта Гатаулла хәзрәт үзе, соңыннан аның улы Мөхәммәтсафа Баязитов була. 60633 Мөхәррире — Зиатдинов М.С. Айга бер саны әзерләнгән. 60634 Мөхәррире итеп «Пионер каләме»ндә беренче иҗади тәҗрибәләрен ясаган язучы Абдулла Әхмәт куела. 60635 Мөхәррире итеп Х. Бәдри, соңрак Л. Гыйльми билгеләнә. 60636 Мөхәрририяттә тәҗрибәле журналистлар Финарит Гыйлванов, Рида Гарифуллина, Илдар Хафизов, Нәсимә Хафизова, Тәнзилә Төхвәтуллина, Гөлнәфисә Котдусова эшли. 60637 Мөхәрририяттә эшләгән әзерлекле журналистлар Рәшит Кәримовны ( Благовар районы гәҗитенә мөхәррир итеп), Әгъзәм Ризвановны (фирка райкомына), Әнвәр Әхмәтҗановны ( Тәтешле районы гәҗитенә мөхәррир итеп) күчерәләр. 60638 Мөхәррирләр * 1931 елның 25 декабрендә чыккан беренче санны Имаметдин Фәтхуллин имзалый. 60639 Мөхәррирнең дә, Ырынбур диния нәзарәте мөфтие кәнәфиенә утыру теләге белән йөреп, гәҗит белән җитәкчелек итүгә игътибары кими. 60640 Мөхетдин Корбангалиев мәгариф өлкәсендә татар халкы өчен күп эш башкара: яңа мәктәпләр, укытучылар өчен курслар ачтыра. 60641 Мөхетдин Корбангалиев татар теле орфографиясен камилләштерү буенча да күп хезмәт куя. 60642 Мөһим тимер юл станциясе бар. 60643 Мохирева ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 60644 Мохитне алыштыру өчен, авылга китеп бара, анда вафат булган абыйсыннан калган байлыкны мирас итеп ала. 60645 Мөхлисә Бубый «Башкорстандагы контрреволюцион буржуаз-милләтчел оешма әгъзасы» булуын күрсәткән яшерен белешмә нигезендә 1937 елда кулга алына. 60646 Мөхлисә Бубый бертуганнарының хатыннары Нәсимә һәм Хөснифатыйма белән берлектә яңа типтагы хатын-кызлар мәдрәсәсен оештыруда актив катнаша. 60647 Мөхлисә Бубый (Нигъмәтуллина Мөхлисә) – татар кызлары өчен беренче мәдрәсә оештыручы, күренекле җәмәгать эшлеклесе, хатын-кызлардан беренче казый, педагог. 60648 Мөхлисулла мәзин һәм Солтанов Хажиәхмәт үз якларына халыклар җыйный башлаганнар. 60649 Мохнатый Сайы — Русия территориясеннән ага торган елга. 60650 Моховица — Русия территориясеннән ага торган елга. 60651 Моховой ( ) — 2015 елда юк ителгәнче Свердловск өлкәсенең Түбән Салда шәһәр округы составына кергән эшчеләр бистәсе. 60652 Мохово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 60653 Моховская — Русия территориясеннән ага торган елга. 60654 Моховушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60655 Мөхсин — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 60656 Мохтаҗлык өлкәсе аша артучы электрик кыр барлыкка килә; ул рекомбинацияне әкренәйтә һәм ниһаять туктата. 60657 Мохтариятлы Идел-Урал штатын тормышка ашыру буенча коллегия (КУВШ) баш сәркатибе була. 60658 Мөхтәрәм кунаклар арасында Казаннан Татарстан Язучылар берлеге рәисе урынбасары, эзтабар язучы, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре Шаһинур Мостафин бар иде. 60659 Мохтик-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 60660 Мохтик-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 60661 Моцарт) «Иң яхшы опера спектакле» номинациясендә «Алтын битлек» премиясенә тәкъдим ителә. 60662 Мочаги — Русия территориясеннән агучы елга. 60663 Мочаги ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 60664 Мочала — Русия территориясеннән ага торган елга. 60665 Мочалейка 18 гасырда (1722 елдан да соң түгел) нигезләнгән. 19 гасыр ахырына биредә 615 кешедән 364 татар яшәгән. 60666 Мочалище ( ) – Мари Илнең Звенигово районында урнашкан бистә. 60667 Мочали яки Мачали, Мочәли — топоним : Тарихи мәгълүмәтләрдә расланганча Русиядә берничә Мочәли авылы бар: * Мачали — Пенза өлкәсенең Каменка районындагы татар авылы. 60668 Мочаловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60669 Мочальная ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 60670 Мочевязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 60671 Мочилки — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 60672 Мочище — Русия территориясеннән ага торган елга. 60673 Мочкан-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 60674 Мочкауш — Русия территориясеннән ага торган елга. 60675 Мошаны ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 60676 Мошевица — Русия территориясеннән ага торган елга. 60677 Мошка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60678 Мошная — Русия территориясеннән ага торган елга. 60679 Мошница — Русия территориясеннән ага торган елга. 60680 Мөшрикләр 3 мең кешедән, шул ук сандагы дөядән һәм 200 аттан торган гаскәр җыялар. 700 сугышчының көбә киеме була. 60681 Мөшрикләрнең гаскәре кызу төньякка Бәдер янына якынлаша. 60682 Мөштәри 1918 елда Казан университетының физика-математика факультетына укырга керә. 60683 Мөштәри урамы 14а адресы буенча теркәлгән янкорма-бинаны (хәзерге вакытта сүтеп алынган) 1844 елда Х. Крамп төзегәне мәгълүм. 60684 Мөштәри урамы ( ) — Казанның тарихи үзәгендә урнашкан урамнарының берсе. 60685 Мошъюга ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 60686 МПК-227 Балтийск кече гаванендә Якын диңгез һәм яр буе зонасында көймәләр һөҗүменә каршы көрәш өчен җитештерелгән. 60687 Мраморный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чаткы районы составына керүче авыл. 60688 М.-Рәхимов шәһәр белән җитәкчелек иткән чорда Кызылъярда һава аланы, 3 нче санлы шәһәр хастаханәсе, телестудия, «Казахстан» кинотеатры, Н. Погодин исемендәге өлкә рус драма театры бинасы сафка баса. 60689 Мртьян — Русия территориясеннән ага торган елга. 60690 Мрясимка (Мрясим-Эче) — Русия территориясеннән ага торган елга. 60691 МС-21 очкычының төп үзенчәлеге - вакуум инфузиясе ярдәмендә ясалган композит канаты. 60692 МС-21 очкычы өч төрендә булачагы көтелә: МС-21-200 (135-153 урын), МС-21-300 (163-181 урын), МС-21-400. 60693 М. Саакашвили ил икътисадын коллапска җиткерми, ләкин халык ышанычын югалта. 60694 М. Сәгыйдуллин ярдәм сорап Максим Горькийга мөрәҗәгать итә. 60695 М. Сәлимҗанов исемендәге Актёрлар йортында «Нур» балалар студиясендә дәресләр алып бара. 60696 М.:«Советская энциклопедия», 1966, 468 б. — җәйге җиңел күн аяк киеменең бер төре (сай читле, аркылы эләктергечле, үкчәсез ). 60697 М.Солтангалиев җитәкчелек иткән Үзәк мөселман комиссариаты, Татарстан ACCP төзелгәннән соң, милли мәсьәләләр эше буенча Русия комиссариатының Татарстан бүлеге итеп үзгәртелә. 60698 М. Сөндекленең поэзиядә яраткан үз темасы — җитештерү, эшчеләр темасы. 60699 “МСО”, “ПМК-90”, “ПМК-67”, “ПМК-Мелиорация”, “СПМК-Тимер”, “Төзү машиналары заводы”, “УРСШ”, “Юл идарәсе”, “Район газ хезмәте”, “Газсервис” һәм башка күптөрле төзү эшләре алып баручы оешмалар бар. 60700 Муборга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60701 Мугай ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 60702 Мугайское ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 60703 Мугалжар аркылы Кандыагаш — Арыс тимер юл тармагы уза. 60704 Мугалинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60705 Муглан-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 60706 Муглат Мулләминов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60707 Муглахчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 60708 Мудз-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 60709 Мудора — Русия территориясеннән ага торган елга. 60710 Мудри-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60711 Мудыль — Русия территориясеннән ага торган елга. 60712 Муен һәм күкрәк бизәнү әйберләре Муен һәм күкрәкне бизәгән зиннәтле әйберләр дә күп төрле бул­ган. 60713 Мужи-Юш-Ов-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 60714 Муж — Русия территориясеннән ага торган елга. 60715 Музей 1940 елның мартыннан эшли. 60716 Музей башта Әфганстан сугышы музее буларак оеша башлый. 60717 Музей Беренче каттагы бүлмәләр анфиладасында (зур һәм кече кунак бүлмәләре, әтисенең эш кабинеты, ашханә һәм буфет) XIX гасыр сәүдәгәр гаиләсе көнкүреше тулысынча торгызылган. 60718 Музей бинасы — элекке патшалар сарае (Palais du Louvre). 60719 Музей бинасы Эрмитаж-Казан музей-үзәге Казан Кремле территориясендәге элекке Юнкерлар укуханәсендә урнаша. 60720 Музей бинасы янында шулай ук Хазелиус идеясе буенча булдырылган Скансен ачык һава астындагы музей урнаша. 60721 Музей Бөтенроссия музейлар ресстрына кертелгән. 60722 Музей буласы йорт, кеше яшәмәгәч, ташландык хәлгә килгән, хуҗалык тораклары җимерелеп беткән була. 60723 Музей бүлекләре Казан рәтүшендә Казанның җирле үзидарә үсеше тарихы турында архив материаллары куелган музей бүлеге урнашкан. 60724 Музейга туганнары В.М. Бехтерев култамгасы куелган китаплар бүләк иткәннәр. 60725 Музейда * 1нче катта музыкаль салон һәм китап кибете урнашкан. 60726 Музейдагы чабата Чабата — Русьта таралган тәбәнәк аяк киеме. 60727 Музейда мәдәни чаралар үткәрү өчен лекция залы бар. 60728 Музейда шагыйрә соңгы көннәрен үткәргән бүлмәләрнең 1940 еллар мохите яңадан торгызылган. 60729 Музейда шагыйрьнең фотоархивын, Тукай язышкан гәҗит һәм журналларның төп нөсхәләрен, төрле телләрдә чыккан әсәрләрен күрергә була. 60730 Музейда яңа материаллар туплауны дәвам итәбез. 60731 Музей директоры — Резеда Гарипова (Якупова). 60732 Музей директоры, рәссамның дусты Геннадий Пронин, рәссамның яңа музееның бинасы ачылу хөрмәтенә, Казан шәһәренә К. Васильевның 40 картинасын бүләк итә. 60733 Музей ел саен 6,5 мең кешегә хезмәт күрсәтә, алар арасында Бөгелмәдә яшәүчеләр генә түгел, Россиянең башка шәһәрләреннән, якын һәм ерак чит илләрдән килүчеләр дә бар. 60734 Музей заллары иркен, әдәби - мәдәни даирәне дә, гади тамашачыларны да үзенә җәлеп итә. 60735 Музей-йорты 1962 елда әтисе Иван Василий улы Шишкинның Тойма елгасының биек ярына салынган 1850 елгы янгыннан соң өр-яңадан салынган йорт ике катлы таш йортында И.И. Шишкинның мемориаль музей-йорты ачыла. 60736 Музей Казан Кремле территориясендәге элекке Юнкерлар укуханәсе бинасында урнашкан. 60737 Музей күргәзмәләре, аерым Алабуга өязе мисалында, Россия империясендә өяз (земство) медицинасы урнашу тарихын сөйли. 60738 Музей күргәзмәләре күренекле татар композиторы, һөнәри татар музыкасына нигез салучыларның берсе Салих Сәйдәшев ( 1900 1954 ) тормышы һәм иҗаты турында мәгълүмат бирә. 60739 Музейлар арасында иң эре булып Татарстан Республикасы Милли музее санала. 60740 Музейны бизәү, беренче экспонатларны табу һәм урнаштыруны әфганчылар үз хисапларыннан эшлиләр. 60741 Музейның беренче залы Казанның борынгы тарихына (безнең эрага кадәр бернче меңьеллыктан XV гасыргача) багышланган. 60742 Музейның бинасы Даниянең Фредериксборг сарае үрнәге буенча 1907 елга кадәр төзелә. 60743 Музейның төп бурычлары «В. 60744 Музейның төп залында швед дәүләтчелеген торгызган кыйрал Густав Васа һәйкәле урнаша. 60745 Музейның тупланмасы 19-ынчы гасырдан алып хәзерге вакытка кадәр заманча сәнгатьне үз эченә ала. 60746 Музей Париж үзәгендә, Сена елгасының уң ягында, Риволи урамында урнаша. 60747 Музей тупланмалары Русиядә сәнгатьнең үсеш баскычларын төгәл күзалларга ярдәм итә. 60748 Музей фонды арту белән бергә күргәзмәләр оештыру һәм фәнни - тикшеренү эшләре дә арттырыла. 60749 Музей фондына таланган дворян - алпавыт сарайларыннан, ябылган чиркәү – кярханәләрдән тартып алынган нәфис эшкәртмәләр куела. 60750 Музей фондында 50дән артык офортның төп нөсхәсе саклана. 60751 Музей шурасына әфганчылар Нәкыйп Хафизов, Илдус Насыйров, Марсель Ситдыйков, Айбулат Якупов сайлана. 60752 Музей экскурсияләр һәм семинарлар үткәрә: * Максим Горькийның мемориаль коллекциясе (Е. 60753 Музей экспонатлары башка чыганаклардан үзләренең тотрыклы, ягъни кулга тотып карарга һәм фотога төшереп алырга мөмкин булулары белән аерылып торалар. 60754 Музыка авторы Ауропада, Каталониянең Жерона (Gerona) шәһәрендә туган. 60755 Музыка белән дә шунда таныша. 60756 Музыка буенча белемне Казанның 7-санлы балалар музыка мәктәбендә скрипка сыйныфында ала. 7 яшеннән Л.И. Блинов сыйныфында композиция буенча да укый. 60757 Музыкага мәхәббәт һәм сәләт Моцартта иртә барлыкка килде: 3 яшьтә. 60758 Музыкага сәләтен күреп, әтисе аңа укытучы чакыра. 60759 Музыкада Санскрит классик музыканың Карнатик һәм Һиндустани тармаклары өчен киң кулланыла. 60760 Музыкаль белемне ул Казан музыка училищесында ала. 60761 Музыкаль капеллада эшләгәндә листовкалар тараткан, Едлин һәм Берлин антифашист төркемнәре арасында бәйләнеш вазифаларын башкарган. 60762 Музыкаль сәләте төрле яклап ачыла, нота язарга, рояльдә, мандолинада уйнарга өйрәнә. 60763 «Музыкаль театр режиссёры» белгечлеге буенча Русия мәдәният һәм сәнгать хезмәткәрләрен яңадан әзерләү институтын (1996) тәмамлый. 60764 Музыка мәктәбендә домра классында белем ала, кечкенәдән үк классик арияләр һәм җырларны җырлап үсә. 60765 Музыка мәктәбендә укыганда ук Наилә көйләр яза башлый. 60766 Музыкант-башкаручыларның Бөтенрусия конкурсы лауреаты ( 1944 ). 60767 Музыкантлар арасында ачлыктан үлүчеләр дә була. 60768 Музыкантларга Казанда торырга рөхсәт ителә, аларны консерватория булу җәлеп итә. 60769 Музыкантлар * Сергей Рахманинов () — композитор. 60770 Музыкант һәм композитор рәссамга әверелә. 60771 Музыканың жарнлары Музыка – төрле жанрларга тармакланган сәнгать төре. 60772 Музыканың тәүге чагылышлары башта бернинди тәртипкә дә буйсынмаган, система булып оешмаган, хаотик авазлар җыелмасы рәвешендә хәрәкәт итә торган булган. 60773 «Музыканы тиз һәм җиңел яза, — дип искә ала Г.Г. Сачек. 60774 Музыка сәнгате Алтын Урда һәм Казан ханлыгы чорында нык үсеш ала. 60775 Музыка сәнгате мәсьәләләре буенча мәкаләләр авторы, оргáн һәм фортепиано өчен әсәрләр җыентыкларын төзүче («Советский композитор» нәшрияты), Татарстан композиторларының оргáн өчен әсәрләре җыентыклары мөхәррире. 60776 Музыка сәнгате өлкәсендә ирешкән уңышлары өчен Мәхмүт Нигъмәтҗановка Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе дигән мактаулы исем бирелә. 60777 Музыка-сәнгать училищесын тәмамлагач Авыргазы район татар халык театрында эшли. 60778 Музыка стиле Коитэ беренче чиратта гитарада пентатоника диапазонына көйли һәм камеледа уйнаган кебек уйный торган уникаль ысулы өчен билгеле. 60779 Музыка тарихында иң бөек композиторларның берсе дип санала. 80-нән артык әсәр, шул исәптән ун опера һәм өч балет авторы. 60780 Музыка укуханәсен тәмамлагач, «Калиниград» ресторанында, «Атлантик» һәм «Виза», соңрак «Синяя птица», «Галактика» ансамбльләрендә җырлый. 60781 Музыка училищесының теория бүлеген тәмамлый ( 1975 ). 60782 Музыка Фараби музыка йөрәнүгә зур өлеш керткән. 60783 Мукагали Макатаев ( ) — казакъ -совет шагыйре, язучы һәм тәрҗемәче. 60784 Мүкле Сазлык — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 60785 М. Укмасиның “Наместник урыны өчен көрәш” исемле пьеса язуы мәгълүм. 60786 Мукор, яки ак күгәрек гөмбәләре киң таралган. 60787 Муксаз ( ) — Сарай-Гир ( Ык бас.) елгасы кушылдыгы. 60788 Муксора (Муксара) — Русия территориясеннән ага торган елга. 60789 Мукшур — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 60790 Мукшыдан татарга чыгучылар калкурак гәүдәле, нигездә, алар Яңа Алпарда урнашкан. 60791 Мукшы елгасының сул ярына тамагыннан 93 км өстәрәк кушыла. 60792 Мукшы Каратае, Искавыл http://www.twirpx.com/file/454071/ — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 60793 Мукшы́ ( ; ) — мордва халкының ике төп этник группасының берсе (икенчесе — эрзә ). 60794 Мукшы районы ( ) — Пинзә өлкәсе составына керүче муниципаль район. 60795 Мукшы теле Мордовия республикасының көнбатыш ягында кулланыла. 60796 Мукшы теле фин-угыр телләре гайләсенә керә. 60797 Мукшы һәм эрзя кешеләре үзара рус телендә сөйләшеп аңлаша. 60798 «Мулат» (1840) пьесасын, «Шагыйрь базары» (1842) юл ларын язган. 60799 Мулдакай — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 60800 Мулдаш — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 60801 Мулдашев Эрнст Рифкать улы ( 1948 ) — офтальмолог, медицина фәннәре докторы ( 1995 ), профессор ( 1996 ), язучы. 60802 Мулино ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 60803 Мулла авыл — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 60804 Мулла булып Җәлил Фазлыев тора. 60805 Мулла вазифасын Габделвәли Габдерахманов үти. 60806 Мулла гаиләсендә туа. 60807 Муллага нигез салучылар өскә авып үскән урманнан агач кисеп, үзләренә йортлар корганнар. 60808 Муллагул — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 60809 Мулла Иле авылында үзенчәлекле топонимнарга тап булабыз. 60810 Мулла Иле авылы Яңа Үзән шәһәреннән 33 чакрым, Ал-баба тимер юл станциясеннән — 3, Козловка пристаненнан 35 чакрым ераклыкта урнашкан. 60811 Мулла Иле зиратында бер таш бар, гәрчә бик күптәнге булмаса да, шул Тәмти балаларыннан килгән нәселдер. 60812 Мулла Илендә Тәмти балаларыннан бер мулла Ишмөхәммәт дигән адәм булган. 60813 Муллакай — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 60814 Муллакай — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 60815 Мулла-Камыш — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 60816 Мулла кияү ата-анасының затсызлыгы, тышкы ямьсезлеге кыз күңелендә каената, каенанасы белән эчке тартыш, ә Сәгыйдә белән әти-әнисе арасында тышкы каршылык тудыра. 60817 Муллалар С. Булатованы укытучылыктан мәхрүм итүне таләп итәләр. 60818 Мулланур — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 60819 Мулланур Вахитов ак чехларның Казанны алуларыннан соң атып үтерелә. 60820 Мулланур Вахитов — күренекле татар сәясәт эшлеклесе. 60821 Мулланур Вахитов Мөселман эшләре комиссары булып җитәкләгән, Сталин җитәкчелегендә эшләгән. 60822 Мулла Нуретдин Валеев 1886 нчы елда имам-хатыйб, мөгаллим итеп билгеләнә. 60823 Мулла өендә милиция бүлеге ачалар, подвалында айныткыч ясыйлар. 60824 Мулла С. Иманколый белән берлектә оештырылган әлеге комитет бу елларда яралы мөселман солдатларының хәлләрен жиңеләйтү йөзеннән шактый гына эшләр дә башкара. 60825 Мулласы – Даутов Ахмадулла Зәйдулла улы. 1935нче елгы, 9 сыйныф белемле. 2008нче елда мулла булып сайланган. 60826 Муллаталиб Мостафаев 1931 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 60827 Мулла Фәтхетдинов Хайдар 1878 елда туган, 1931 елның 4 апрелендә кулга алынган һәм 58-11 статья буенча 5 елга концлагерьга хөкем ителгән була. 60828 Мулла хатыны Хәйдарова Мәрьям, Фәтхетдиновалар үз йортларында хатын-кызларны җинап «корьән» укып, сәдакалар җыеп яталар». 60829 Муллаян Дәүләтша улы Халиков ( 4 февраль 1894 — 23 август 1937 ) – БАССР Халык Комиссарлары Советы Рәисе, Башкорт Совет Республикасын төзү турында” Килешүдә имзасын В.И. Ленинныкы белән янәшә куючы. 60830 Муллова — Русия территориясеннән ага торган елга. 60831 Мулловка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (92%), урыслар (4,1%). 60832 Мүлмә — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 60833 Мултан ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 60834 Мүлһайм-ан-дер-Рур ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 60835 Мулы ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 60836 Мулымья ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 60837 Мультипликацион фильм, мультфильм, кайчакта җансурәт ( һәм ) — кадрлап рәсем ясау ысулы белән эшләнгән фильм була ул. 60838 Мультсериал Мультфильм сериалы, мультсериал, кайчакта мультхикәя – берничә сериядән торган мультфильмнар. 60839 Мультсериал ның BBC ширкәтенә караган телевидение каналларында 1997 елның 31 мартыннан 2001 елның 16 февраль көненә кадәр дөнья күргән, беренче чыгарылышта озынлыгы 25 минут булган 365 серия төшерелгән. 60840 Мультфильм язылган музыкасы аркасында Оскар премиясенә номинацияләнә, ләкин Титаникка оттыра; башка премияләр номинанты һәм җиңүче була. 60841 Мульчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60842 Муляны ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 60843 Муми-тролльләр турында китаплар язганнан соң дөньякүләм танылды. 60844 Мумтаз-Махал ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38,2 километр озынлыкта булган кратеры. 60845 Мунайка — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 60846 Мунгай (Кече Мунгай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 60847 Мунгат — Русия территориясеннән ага торган елга. 60848 Мундоро ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 60849 Муниципаль берәмлек буларак Новоульяновск шәһәр округы, Чардаклы һәм Сембер районнары белән чикләнә. 60850 Муниципаль берәмлек — дәүләт идарәсе белән бер үк вакытта, җирле үзидарәне халык турыдан-туры һәм (яки) сайлау һәм башка җирле үзидарә органнары аша башкару белән яши торган территория. 60851 Муниципаль берәмлеккә шәһәрдән башка тагын Побединский, Советский, Улановский бистәләре керә. 60852 Муниципаль берәмлектә 1782 кеше яши. 60853 Муниципаль дәрәҗәдәге мәдәни мирас объекты. 60854 Муниципаль дәрәҗәдәге мәдәни мирас объекты санала. 60855 Муниципаль дәрәҗәдәге мәдәният мирасы объекты санала. 60856 Муниципаль районнар Калуга өлкәсендә 24 муниципаль район санала. 60857 Муниципаль район советы Муниципаль район советы (шурасы) – Актаныш районының вәкиллекле җирле үзидарә органы. 60858 Муниципаль статусы (федераль классификатор буенча) — авыл. 60859 Муниципаль статусы — штп, 1928 елдан йөртә. 60860 Мунк — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 54.0 километрлы кратеры. 60861 Мүнстер ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 60862 Мунчаланы көз көне чыгарганнар, елга буенда шалаш ясап кунып ятканнар. 60863 Мунчали авылы өлкәннәре сәфәр дәфтәремә түбәндәге мәгълүматларны яздырганнар: «. 60864 Муны — Русия территориясеннән ага торган елга. 60865 Муньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60866 Мунька — Русия территориясеннән ага торган елга. 60867 Му-Пант-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 60868 Мупыръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 60869 Муравка — Ламу елгасы кушылдыгы. 60870 Муравка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60871 Муравленко ( ) — Русия Федерациясенең Ямал-Ненец автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 60872 Муравля — Русия территориясеннән ага торган елга. 60873 Муравьиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60874 Мурад Гөлистанда гаскәрне җыйганнан соң Сарай шәһәренә юнәлгән. 60875 Мурадка каршы бәкләрибәк Мамай һәм Габдулла хан яу белән чыкканнар. 60876 Мурановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60877 Мурах — Русия территориясеннән ага торган елга. 60878 Мур ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,1 километр озынлыкта булган кратеры. 60879 Мурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60880 Мургова — Русия территориясеннән ага торган елга. 60881 Мурденьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 60882 Мурдюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 60883 Муреево ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 60884 Муржа — Русия территориясеннән ага торган елга. 60885 Мурзин бригадасы хәрби техникасы белән 68 эшелонны, меңнәрчә фашистны, 86 стратегик мөһим күперне юкка чыгарды. 60886 Мурзинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 60887 Мурзинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Новоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 60888 Мурзин отряды фашистның борын төбеннән 16нчы танк армиясе командующие генерал Мюллерның үзен тотып алуга иреште. 60889 Мурзин Ригадагы хәрби училищега укырга кереп калды. 60890 Мурзинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 60891 Мурзя — Русия территориясеннән ага торган елга. 60892 Мурино ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 60893 Мурка — Барыш елгасы кушылдыгы. 60894 Муркозька – Русия территориясеннән ага торган елга. 60895 Мурлевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60896 Мурлыковка ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 60897 Мурманск Кола култыгында туңмый торган портны төзелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 1930-еллардан Мурманск Төньяк диңгез юлының башлангыч урыны. 60898 Мурманск өлкәсе рельефы тәбәнәк таулар, калкулыклар һәм иңкүлекләрдан гыйбарәт. 60899 Мурманск өлкәсе һәм Карелия ярларын юа. 60900 Муровинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60901 Муромка, Ширкоисс — Мокша елгасының кушылдыгы. 60902 Муро-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 60903 Мурсы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60904 Мурты — Русия территориясеннән ага торган елга. 60905 Мурузью — Русия территориясеннән ага торган елга. 60906 Мурча — Русия территориясеннән ага торган елга. 60907 Мур-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60908 Муса 10-11 яшьләрендә шигырьләр дә язып карый. 60909 Муса 10-11 яшьләрендә шигырьләр язып карый. 60910 Муса — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 60911 Муса — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 60912 «Мүсаввир» яраткан һәр барлыкка аерым бер үзенчәлек, бер сурәт биргән Яратучы димәктер. 60913 Муса Гайса улы 1945 елның 24 июнендә Мәскәүдә үткән Җиңү парадында катнаша. 60914 Муса Гайса улы Мөлеков «Кызыл таң»да гади хәбәрчедән башлап баш мөхәррир вазыйфасына кадәр юл үтте. 60915 Муса Гали турында истәлек. 60916 Муса Гәрәев каты авырудан соң 65 яшендә 1987 елның 17 сентябрендә вафат була, Уфаның Җиңү паркында җирләнгән. 60917 Муса Җәлил белән бергә «Сагыну» җырын яза. 60918 Муса Җәлил белән дә Ырынбурда чакта таныша. 60919 Муса Җәлил белән Ырынбурда чакта ук танышлыгы була. 1943 елның гыйнварында Ф. Булатов «Идел-Урал» газетасы редакциясенә урнаша, Ә. Симаев һәм Р. Саттар белән типографиядә листовкалар бастыра. 60920 Муса Җәлил Бөек Ватан сугышы елларында Ленинград фронтында һәм Волхов фронтында ( 1941 1942 ) өлкән хәрби дәрәҗәсендә көрәшкән, «Отвага» фронт газетасында хәрби хәбәрче булып торган. 60921 Муса Җәлил бюсты 2012 елның 9 ноябрендә Ленинград өлкәсе Тосно шәһәрендә ( 1935 елдан эшчеләр бистәсе, 1963 елдан шәһәр) ачылган. 60922 Муса Җәлилгә багышлап романнар, поэмалар, опера, җырлар, сынлы сәнгать әсәрләре иҗат ителде. 60923 Муса Җәлилгә «сатлыкҗан» тамгасы салынганнан соң Нәҗип Җиһанов драматург Әхмәт Фәйзи белән «Шагыйрь» исемле опера иҗат итә. 60924 Муса Җәлилгә һәйкәл Ленинград өлкәсе Тосно шәһәренең үзәк Ленин проспектында урнашкан. 60925 Муса Җәлилгә һәйкәл Санкт-Петербург шәһәрендә Василеостров районында урнашкан. 60926 Муса Җәлилгә һәйкәл Татарстан АССРның ( 1991 елдан Татарстан ) Яр Чаллы шәһәрендә урнашкан. 60927 Муса Җәлилгә һәйкәл Татарстанның Түбән Кама шәһәрендә Октябрьнең 50 еллыгы проспектында урнашкан. 60928 Муса Җәлил исемендәге Татар академия дәүләт опера һәм балет театры ( ) — Казанның иң зур театрларының берсе. 60929 Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрының чакырулы артисты. 60930 Муса Җәлил либреттосы. 4 пәрдә, 6 күренештән гыйбарәт. 60931 Муса Җәлил моңа кадәр Мәскәүдәге бер композиторга да «Алтынчәч»кә көй яздыртып карый, әмма ул бик коры чыгып, Җәлил әсәре рухын чагылдыра алмый. 60932 Муса Җәлил (Муса Мостафа улы Җәлилов ) 1906 елда Ырынбур өлкәсе Мостафа авылында туа. 60933 Муса Җәлилнең балачагы һәм яшьлеге Ырынбур белән бәйле. 60934 Муса Җәлил премиясе лауреаты ( 2007 ). 60935 Муса Җәлил премиясе лауреаты ( 2015 ). 60936 Муса Җәлил урамы, 19 йорт адресы буенча тегү фабригы территориясендә урнашкан. 60937 Муса Җәлил һәйкәле - Татарстанның Казан шәһәре Беренче май мәйданында урнашкан, татар шагыйре Муса Җәлилгә багышланган һәйкәл. 60938 Муса Җәлил һәм аның ун көрәштәше Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында 1944нче елның 25 нче августында Берлиндагы Плетцензее төрмәсендә гильотиналау аркылы һәлак булган. 60939 Муса Җәлил һәм Гайнан Курмашев оештырган яшерен оешмага керә, алманнарга каршы пропоганда алып бара. 60940 Муса Йосыпов, Муса Рахман улы Йосыпов, — сәясәтче, журналист, Татар педагогия институты директоры ( 1933 1934 ), Татар дәүләт академия театры директоры ( 1934 1937 ). 60941 Муса кечкенәдән әдәбиятка тартыла, көне-төне китаплар укый. 60942 Муса Мөлеков шунда йөри башлый. 60943 Муса Оренбургта «Хөсәения» мәдрәсәсендә укый. 60944 Муса Ырынбурда «Хөсәения» мәдрәсәсендә укый. 60945 МУсаюр-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 60946 Муса яшь Мәхфүзкә көчле йогынты ясый һәм аңа язуын дәвам итәргә тәкъдим итә. 60947 Мусинщина ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 60948 Муси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60949 Муска — Русия территориясеннән ага торган елга. 60950 Мускуллар кыскарганда, нигездә, кырмыска кислотасыннан торган агу 50 см га кадәр сиптерелә. 60951 Мускуллар, кыскарып һәм йомшарып, сөякләрне, димәк, безнең тәнне дә хәрәкәткә китерә. 60952 Мускулларның төп дошманы — хәрәкәтсезлек, ә иң яхшы дусты — хәрәкәт. 60953 Мускулларның функцияләре – органнарны тотып тора, саклый, төрле позаны алырга ярдәм итә, гәүдәне вертикаль тота. 60954 Мускулның төзелеше Мускул – аркылы – буй мускул җепселләренең параллель бәйләмнәреннән тора. 60955 Муссолини режимы юкка чыкканнан бирле итальяннар яңадан үз туганлыгын данлаучы маршны рухланып җырлыйлар. 60956 Муссоннар океанның төньяк өлешендә һава шартларына гаять нык йогынты ясыйлар. 60957 Мустансир хәлиф исеме белән болгар дирһәмнәре табылган. 60958 Мутаватир хәдисләр Күп кешеләр тарафыннан тапшырылган хәдисләр. 60959 Мутенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60960 Муткыльтан — Русия территориясеннән ага торган елга. 60961 Мутная Асовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60962 Мутная — Русия территориясеннән ага торган елга. 60963 Мутный — Русия территориясеннән ага торган елга. 60964 Мутунь — Русия территориясеннән ага торган елга. 60965 Муфтюга ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 60966 Мухачи ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 60967 Мухачи ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 60968 Мухачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60969 Мухор-Тархата ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 60970 Мухор-Черга ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 60971 Му-Хот-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 60972 Мучан — Русия территориясеннән ага торган елга. 60973 Мушрик (مشركون) - "күпаллалыкка ышанучы, Исламга каршы чыгучы" мәгънәсенә туры килә, һәм еш Коръәндә Исламның дошманнарына мөрәҗәгать итү өчен кулланыла (9.1–15 аять), ләкин шулай да еш хата кылучы мөселманнарны билгеләр өчен дә кулланыла. 60974 Муштуайры — Русия территориясеннән ага торган елга. 60975 Мую-Лор-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 60976 М.Федоров 1878 елда Казан укытучылар институтында берьеллык курс тәмамлый. 60977 МХАТ мәктәп-студиясе театрында, А.П.Чехов исемендәге МХТ сәхнәсендә чыгыш ясый. 60978 М.Хәсәновның бер төркем мәкаләләре әдәбият-сәнгатьнең гомумтеоретик проблемаларына багышланган. 60979 М.Хәсәновның әдәби иҗаты тематик колачы һәм актуаль яңгырашы белән 50-70нче еллардагы әдәби процессның үзенчәлекле бер өлешен тәшкил итә. 60980 МХЛда (Милли хоккей лигасы) локаут булганда, хоккеист «Ак Барс» командасы өчен чыгыш ясый башлый, бу вакытта командага МХЛдан күп кенә йолдызлар килә. 60981 М. Цветаевага Мәскәүдә 3, Голицынода 1 фатир алыштырырга туры килә. 60982 Мцыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 60983 М. Чвановның С.Т. Аксаков исемен югары күтәрүе мәсьәләсендә фикерләр бер төрле генә түгел. 60984 М. Шакиров җитәкләгән елларда Башкортстан бөтен Советлар берлегенә үзенең көчле икътисады белән танылган иде. 60985 М. Шәмсетдинова фән, фәлсәфә мәсьәләләре, халык иҗаты, Ислам гореф-гадәтләре белән тирәнтен кызыксына. 60986 Мшена — Русия территориясеннән ага торган елга. 60987 Мыгыпай-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 60988 Мыеклары 4 буынтыклы, күзләре еш кына 6 була яки бөтенләй булмый. 60989 Мыеклары җепсыман яки пычкысыман. 3 меңнән артык төре билгеле, РФдә - 200 гә якын, Татарстан территориясендә - 100 ләп. 60990 Мыеклары тавык каурыйлары кебек; күзләре бәләкәй, ироник һәм ярым исерек. 60991 Мыёлдино ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 60992 Мыка — Русия территориясеннән ага торган елга. 60993 Мыктос — Русия территориясеннән ага торган елга. 60994 Мыла ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 60995 Мылотовиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 60996 Мылтык түтәсе уң якта аста, кылыч эфесы сулда аста. 60997 Мыльская Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 60998 Мынау җир миңә, мынау җир сиңә. 60999 Мыпырлодчак — Русия территориясеннән ага торган елга. 61000 Мырныяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61001 Мыртова — Русия территориясеннән ага торган елга. 61002 Мыръерем ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 61003 Мыс ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 61004 Мыс-Лес — Русия территориясеннән ага торган елга. 61005 Мысли — Русия территориясеннән ага торган елга. 61006 Мысовой ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 61007 Мысукке — Русия территориясеннән ага торган елга. 61008 Мысы ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 61009 Мыс-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 61010 Мытец — Русия территориясеннән ага торган елга. 61011 Мытищи ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61012 Мыть-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61013 Мытьец ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 61014 Мышега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61015 Мышилар йортка җыйналып беткәч, уен бетә. 61016 Мышка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61017 Мышкин ( ) — Русия Федерациясенең Ярославль өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61018 Мышланка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61019 Мышмаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 61020 Мышца — Русия территориясеннән ага торган елга. 61021 «Мьянма» сүзе исә «Җитез», «Көчле» дигәнне аңлата һәм «Мья» сүзенә аваздаш булып тора (анысы «зөбәрҗәт» дигән сүз). 61022 Мэлово-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61023 Мэн култыгында урнашкан Мачиас-Сил һәм Норт-Рок утраулары АКШ һәм Канада арасында территориаль бәхәс сәбәбе булып тора. 61024 Мэнның төньяк-көнчыгышында Фанди култыгы урын били. 61025 Мэнтона ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61026 Мэн утравында теркәлгән һәм бөтен дөнья буйлап таралган хезмәткәрләре бар, шул исәптән, Лондонда урнашкан төп офис һәм Монреальдәге ярдәмче-офис керә. 61027 Мэн утравының парламенты дөньяның иң борынгыларыннан берсе, ул 979 елдан бирле эшли. 61028 Мэриленд — Бөекбританиягә каршы чыккан беренче 13 штатларының берсе. 61029 Мэри Шеллиның Франкенштейны ясалма интеллектның әхлагында төп сорауны куя: акылга ия машинаны ясап була икән, ул шулай ук сизә аламы? 61030 Мэрхы-Няркыль-Чор — Русия территориясеннән ага торган елга. 61031 Мэрхы-Пюрмай-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 61032 Мюд — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 61033 Мюлуз (Мүлуз, ) — Франциянең Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 61034 Мюмдяхэвы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61035 Мюн-Канлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 61036 Мюнхенда белем ала. 61037 Мюнхендагы концерттан соң (1 мартта) Кобейн бронхит белән авырып китә. 61038 Мюнхендагы Олимпиада Мюнхенда «Ринг-халле» залында утыз илнең 197 батыры көч сынаша. 61039 Мюнхен үзенең сыра кайнату традицияләре белән данлыклы. 61040 Мюнхен шәһәре Европа цивилизациясенең үзәге, биредә бүген иң көчле медицина, иң көчле космик технология үзәге. 61041 Мюриель ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,2 километр озынлыкта булган кратеры. 61042 Мягкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 61043 Мягково ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 61044 Мядловей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61045 Мядолова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61046 Мядоловей (Мядловей) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61047 Мядырма-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61048 Мядырме-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61049 Мядью-Хале-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61050 Мякиши ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 61051 Мяколица — Русия территориясеннән ага торган елга. 61052 Мяконьки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 61053 Мяконьки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 61054 Мяллы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61055 Мялсома — Русия территориясеннән ага торган елга. 61056 Мяндова — Русия территориясеннән ага торган елга. 61057 Мяро-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61058 Мярро-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61059 Мярсала — Русия территориясеннән ага торган елга. 61060 Мятевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61061 Мяткурга (Мичкурга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61062 Набережный — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 61063 Набережный ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 61064 Набережный — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — поселок (федераль классификатор буенча). 61065 Набла операторы (Һамилтон операторы) — вектор дифференциаль операторы, аның компонентлары координаталар буенча аерым чыгарылмага тигез. 61066 Навалихи ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 61067 Навалихины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 61068 Навахи — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 34 километрлы кратеры. 61069 Навашино районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 61070 Навашино ( ) — Русиядәге шәһәр, Нижгар өлкәсенең Навашино районы административ үзәге. 61071 Навигация 2—4 айлап дәвам итә, ә аерым урыннарда, бозваткычлар йөреп торганда, ул озаккарак сузыла. 61072 Навигация өлкәсендә кайбер әһәмиятле ачышлар белән бергә, бу технология Христофор Колумбка 1492 елда Атлантик океанны кичеп, Африка һәм Ауразияне Америка белән бәйләргә мөмкинлек бирә. 61073 Навигация периодында Лена, (Вилюй һәм Алдан кушылдыклары белән), Яна, Индигирка, Колыма елгалары республиканың төп транспорт артерияләр булалар. 61074 Наволок ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 61075 Навороша — Русия территориясеннән ага торган елга. 61076 Навыем — Русия территориясеннән ага торган елга. 61077 Навыл-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61078 Нагайбәк — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 61079 Нагайбәкләрнең һәм элекке Казан, Уфа губерналарында яшәгән керәшеннәрнең теле бер-берсеннән бик аз аерыла. 61080 Нагай — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 61081 Нагасаки шәһәрендә атом шартлавы * 1842 — һәм арасында чикләр демаркациясе уза. 61082 Нагибина ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 61083 Нагибовщина ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 61084 Нагорное — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 61085 Нагорный — Казан составындагы бер бистә. 61086 Нагорный — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 61087 Нагорный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 61088 Нагорск районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 61089 Нагорье ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 61090 Нагор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61091 Нагоряна ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 61092 Нагоряна ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 61093 Надеева — Русия территориясеннән ага торган елга. 61094 Надеевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 61095 Надежда Крупская һәм Михаил Покровский белән берлектә. 61096 Надежда улын күтәреп, әти-әнисе йортына кайта. 61097 Надеждино авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 61098 Надеждино ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 61099 Надеждино — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 61100 Надеждино — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 61101 Нади ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар утары. 61102 Надира ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31.4 километр озынлыкта булган кратеры. 61103 Надирә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31,4 километр озынлыкта булган кратеры. 61104 Надокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 61105 Надо-Ню — Русия территориясеннән ага торган елга. 61106 Надосале-Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 61107 Надо-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61108 Надручевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 61109 Н.А. Дурованың музей-утары, Надежда Дурованың музей-утары, — Алабуга шәһәрендә урнашкан, Татарстан мәдәният министрлыгы карамагындагы дәүләт музее. 61110 Н.А. Дурова соңгы көннәренә кадәр императорга биргән вәгъдәсенә тугры кала. 61111 Надэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61112 Надя бик яшьли атта йөрергә өйрәнә. 61113 Надя ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,3 километр озынлыкта булган кратеры. 61114 Наҗы — Күәш елгасы кушылдыгы. 61115 Назар ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 61116 Назарово ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 61117 Назары ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 61118 Наза тырыш, уңган бала, Укуда алга бара. 61119 Назимки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 61120 Назиф Бәхтизин – авыл хуҗалыгы галиме, БР Фәннәр академия әгъза-мөхбире ( 1991 ), профессор ( 1978 ). 61121 “Наз”, “Сөю диңгезе”, “Мәхәббәт ялкыны”, “Мин гомеремне багышлыйм сөюгә”, “Бөек сер” һәм “Татар халык җырлары исемле” дисклары бар. 61122 Назым — Русия территориясеннән ага торган елга. 61123 Наил Байбурин (Наил Габдулла улы Байбурин) — рәссам, перфоманс режиссёры, БАССР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1989 ). 61124 Наил Галим улы Әюпов — татар актеры, танылгын сәхнә остасы, Русиянең атказанган, Татарстанның халык артисты. 61125 Наил Гәрәев тренер буларак 20 СССР спорт остасын тәрбияләде, халыкара дәрәҗәсендә спорт осталарын үстерде, җыелма спорт командаларын чын һөнәрмәндләр биеклегендә әзерләде. 61126 Наил Гәрәев хөрмәтенә Самарада яшүсмерләр арасында грек-рим көрәше бәйгесе үткәрелә. 61127 Наил Дунаев (чын исеме: Николай Иван улы Дунаев) — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 61128 Наилә Фатехова кечкенәдән музыкага тартылган. 61129 Наилә Фатехова – татар җырчысы, Татарстанның (2006) һәм Русиянең (2002) атказанган артисты. 61130 Наилә Хәким кызы Гәрәева — Камал театры артисткасы. 61131 Наил исә Польша пәхлеваннары Завада һәм Пиотровски белән тартышып, икенче урынга чыга. 61132 Наил Мәһдиев (Наил Гамбәр улы Мәһдиев) – дәүләт хезмәткәре, сәяси фәннәр кандидаты, полковник. 61133 Наил Раил улы Якупов ( 1993 елның 6 октябрендә Түбән Камада туган) — татар спортчысы, хоккей уйнаучы, Канаданың юниор «Сарния Стинг», 2012 елдан — NHL «Эдмонтон Ойлерс» клубы уенчысы. 61134 Наилы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 61135 Наин-Шара — Русия территориясеннән ага торган елга. 61136 Найво-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61137 Найданово ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 61138 Найдыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 61139 Найковщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 61140 Наймушинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61141 Накоряково ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 61142 Накыз – Русия территориясеннән ага торган елга. 61143 Налиминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61144 Налимная — Русия территориясеннән ага торган елга. 61145 Налимовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61146 Налимово ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 61147 Налим (Талица) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61148 Налимья — Русия территориясеннән ага торган елга. 61149 Налим-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61150 Налитовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61151 Налкута ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61152 Налобиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61153 Налогларын түләмәүчеләргә бик каты җәза биргәннәр, мал-туарын, кием-салымнарын һәм башка әйберләрен тартып алганнар. 61154 Налог өчен сатылган бу кызларның оныкларының балалары Нарат-Елгада әле дә бик күп. 61155 Налойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61156 «Нальмэс» ( - «алмаз»), Адыгеяның дәүләт «Нальмэс» академия халык биюе ансамбле — Адыгеяның башкаласы Майкоп шәһәрендә иҗат итүче, дәүләт карамагындагы сәнгать коллективы. 61157 Нальт-Кол-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61158 Наля — Русия территориясеннән ага торган елга. 61159 Намаз аерым да, җәмәгать белән дә укыла, ләкин җәмәгать белән уку - сөннәт буенча. 61160 Намаз азан укылганнан соң башлана. 4 рәкәгать намаздан соң, яңадан азан укыла. 61161 Намаз бүлмәсендә диаметры белән 25 метрлы зур люстра урнаштырылган. 61162 Намаз гамәлләре һәм догалары махсус билгеләнгән тәртиптә берсе артыннан икенчесе башкарыла. 61163 Намаз кылырга ниятләнгән мөселман Кәгъбәгә борылырга тиеш. 61164 Намазлар Исламның биш баганасының икенчесен тәшкил итәләр. 5 рәкәгатьтән тора: 3 рәкәгать фарыз һәм аннары 2 рәкәгать сөннәт. 61165 Намаз — намаз, көндәлек гыйбадәт. 61166 Намазны ялгыз гына да һәм күмәкләшеп тә укырга мөмкин. 61167 Намаз төрләре Намаз һәрбер балигъ һәм гакыйль, ягъни үз акылында булган мөселманга мәҗбүри санала. 61168 Намаз укучыларга, аларның үлгән кеше өчен догалары кабул булсын өчен, таләпләр: * аларның мөселман булуы, * догаларының ихлас (чын күңелдән) булуы. 61169 Намаз укучылар янында булмаган мәет турында Бохари һәм Мөслим җыентыкларында Әбу Хөрәйрәдән тапшырылган хәдистә Мөхәммәднең (саләллаһу галәйһи үә сәләм) Хәбәшстанда вафат булган ул илнең патшасы - Нәҗәшә өчен җеназа намазы укуы әйтелә. 61170 Намаз укыган, сүрәләрне укыганнан соң, тәкъбир әйтеп, рөкүгъка иелер. 61171 Намә ( фарсы телендә — язу, китап, хат) — Урта гасырлар фарсы һәм төрки әдәбиятларында кушма исем составында килеп, китап, әсәр төшенчәләрен аңлаткан сүз. 61172 Намзәтләргә таләпләр Президентка намзәт булып фәкать 35 яшьтән өлкәнрәк булган, АКШта кимендә 14 ел яшәгән АКШ ватандашы була ала. 61173 Намибия Милли агач утырту көне - 8 октябрь. 61174 Намико ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13 километр озынлыкта булган кратеры. 61175 Нам — Русия территориясеннән ага торган елга. 61176 Намск ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 61177 Намус — шәхеснең үзенә, үзенең эшләренә булган мөнәсәбәтен, шулай ук аның җәмгыяви бәясен чагылдыручы әхлакый сыйфат. 61178 Нана ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8.8 километр озынлыкта булган кратеры. 61179 "На-На" төркеме белән чыгыш ясый. 61180 Нанги-Тоолок-Тальба — Русия территориясеннән ага торган елга. 61181 Нанг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61182 Н.Андреевның фәнни эшләре күпкырлы : ул тел белгече, әдәбият белгече, тәрҗемәче, халык авыз иҗатын өйрәнүче. 61183 Нанкинда куян сату Куянчылык — йорт куяны үрчетү белән шөгельләнүче терлекчелек тармагы. 61184 Нанк-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61185 Нанси (Наңси, ) — Франсаның Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 61186 Нантер (Наңтер, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 61187 Нант (Наңт, ) — Франсаның Па-де-ла-Луар төбәгендә урнашкан шәһәр. 61188 Наным-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61189 Нань-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 61190 Наоми ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61191 Напар-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61192 Наполеон 1813 елның 16 октябренда Понятовскийга Франция маршалы дәрәҗәсе бирә. 61193 Наполеон 610 мең кешедән торган гаскәр туплый. 61194 Наполеон Iнең агрессив сәясәте дөньядагы иң зур ил саналган Русияне яулап алу нияте белән алып барыла. 61195 Наполеон аны Шәрәфле легион орденының Командор хачы белән бүләкли. 61196 Наполеон Бернадотны армия белән җитәкчелек итүдән читләштерә. 61197 Наполеон идарә итү дәверендә метрик система бөтен Европа буенча таралган. 61198 Наполеон кул астында Польша мөстәкыйльлеген кайтару турында кайгырткан милли-азатлык хәрәкәте вәкиле, поляк халкының милли каһарманы. 61199 Наполеон сугышлары вакытында — Варшава һерцоглыгы составында, 1815 тән соң Рәсәй империясенә күчте. 1846 да шәһәр аша Варшау Вена тимер юлы салына. 1867 дән губерна үзәге. 61200 Наполеон сугышлары — әлеге төшенчә астында гадәттә Наполеон I тарафыннан Аурупа илләре белән үткәрелгән сугышларны атыйлар (1800—1815). 61201 Наполеон тулы икътисадый камалышны оештырырга ниятләп Русияне һөҗүм иткән. 61202 Наполеон үз кул астындагы поляк асылзатлары өстеннән каты контроль оештыра. 61203 Нарат авылындагы үзе туып-үскән урам һәм ул укыган Девятерня урта гомумбелем бирү мәктәбе аның исемен йөртә. 61204 Нарат Асты — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 61205 Нараткүл ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 61206 Наратлы Кичү — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 61207 Наратлыкларда һәм кедр агачлыкларындагы фитонцидлар аеруча көчле була. 61208 Наратлы — Сөн елгасы кушылдыгы. 61209 Наратлы — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 61210 Нарат — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 61211 Наратъелга — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 61212 Нарбут — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 61213 Нарва ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 61214 Нарва — топоним, торак пунктлар исеме. 61215 Нарва ( ) — Эстония шәһәре, илнең халык саны буенча өченче шәһәр. 61216 Нарей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61217 Наремка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61218 Наренгева-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61219 Нариман Аитов илнең абруйлы социологы буларак таныла. 61220 Нариман — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 61221 Нариман исемендәге — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 61222 Нариман ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар авылы. 61223 Нариман ( ) — Русия Федерациясенең Әстерхан өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61224 Нариман Сабитов (Нариман Гыйләҗетдин улы Сабитов, ) – композитор, дирижёр. 61225 Нариман — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 61226 Наркили-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61227 Нарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61228 Нармей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61229 «Нарния елъязмалары: Арыслан, сихерче һәм тылсымлы шкаф» ( ) — Клайв Льюисның «Арыслан, сихерче һәм тылсымлы шкаф» китабы буенча төшерелгән фильм. 61230 Нарово-Надо-Паюта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61231 Нароговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61232 Народа — Русия территориясеннән ага торган елга. 61233 Наро-Фоминск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61234 Нар — Русия территориясеннән ага торган елга. 61235 «Нар» сүзенә «туган» сүзе кушыла: нар+туган — ягъни кояш туган дигән мәгънәгә туры килә. 61236 Нартинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61237 Нартица — Русия территориясеннән ага торган елга. 61238 Нару-Тамбов — Русия территориясеннән ага торган елга. 61239 Наручат районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 61240 Нарым-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61241 Нарын-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61242 Нарыстау — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 61243 Нарыш — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 61244 Нар-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61245 Насакан-Потма ( ) — Мордовиянең Инсар районына керүче татар авылы. 61246 " НАСА " рәсемләре: 2001 (сул як), 2002 (уң як). 61247 Насельска-Калой-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61248 Наска-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61249 Насѣленныя места Россійской имперіи въ 500 и болѣе жителей, 1897 ; 1911 елда аңа шәһәр статусы бирелә. 61250 Насос белән суырту скважиналарның төп эшләү алымы булып тора. 61251 Насретдин”, Нәкый Исәнбәт ), Сабира (“Татар хатыны ниләр күрми”, Галимҗан Ибраһимов ) һәм башка ул уйнаган рольләр татар театр сәнгатен үстерүдә билгеле бер өлеш була, артисткага шөһрәт китерә. 61252 Настасова — Русия территориясеннән ага торган елга. 61253 Настя ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61254 Насыйриның беренче практик эше – укытучылык хезмәте шунда башлана. 61255 Наталейка (Мускаморка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61256 Наталия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,8 километр озынлыкта булган кратеры. 61257 Натальевка — Татарстанның Зәй районындагы юкка чыккан авыл. 61258 Натальинск ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 61259 Наталья ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10.8 километр озынлыкта булган кратеры. 61260 Наталья Комарова (Наталья Владимир кызы Комарова, ) — Русия дәүләт эшлеклесе, Югра — Хант-Манси автономияле округы губернаторы ( 2010 2015 ). 61261 Ната́лья Сергей кызы Гантиму́рова - Русия моделе, Русиякүләм «Мисс Русия 2011» матурлык бәйгесе җиңүчесе. 61262 Наталья Фенкина (Наталья Александр кызы Фенкина, ) — Русия драма театры һәм кино артисты. 61263 Наталья Эстемирова яки Наталья Хөсәен кызы Эзтимерова (1958-2009) - Русия хокук яклаучысы, журналисты, "Мемориал" хокук яклау үзәгенең Грозный бүләкчәсе хезмәткәре. 61264 Натан Седерблюм 1966 елгы алман почта маркасында Ул Париж университетында теология һәм дин тарихи буенча аспирантураны тәмамлый һәм теология докторы дәрәҗәсен ала. 61265 НАТО билгесендә : Halo Дөньяда иң зур серияле таранспорт боралагы була. 61266 НАТО көчләре тарафыннан Югославияне бомбага тоту ( инглизчә Operation Allied Force, Берек көче) - Югославия Берлеге Җөмһүриятенә каршы НАТО хәрби операциясе, 1999 елның 24 мартыннан бирле 10 июненә кадәр Косово сугышы кысаларында уза. 61267 НАТО өчен чит ил исемнәрен бердәйләштерү һәм чын исемен алмаштыру өчен кулланыла. 61268 Натрий – Менделеевның периодик таблицасының l төп төркемендә, 11нче сан астында урнашкан химик элемент. 61269 Натр-Колынг-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61270 Натым-Эква-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 61271 Науатль телендә «Azteca» сүзе Ацлан кешеләре дигәнне аңлата. 61272 Наумкино — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 61273 Наумовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 61274 Наумово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 61275 Наумовская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 61276 Научна конференция "Средновековна Рус, Волжка България и северното Черноморие в контекста на руските източни връзки", Казан, Русия, 15.10.2007 Тарафдарларның күпчелеге әлегә дә урта хәлнең булуын алга сөрә, ягъни Төрки субстратка фарсы тәэсире булганын. 61277 «Научный Татарстан», 2013, 2 нче сан. 61278 Наушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61279 Нахавня — Русия территориясеннән ага торган елга. 61280 Нахакка гаепләнеп, 1938 елның 3 ноябрендә репрессияләнә. 61281 Нахимов ордены берничә өлештән тора. 61282 Нахимов ордены ( русча орден Нахимова) - ССРБ нең дәүләт хәрби флот бүләге. 61283 Находкада диңгез училищесын тәмамлап, Диңгез буе краенда төрле (каравылчы, кочегар, балык тоту судносында моторчы һ.б.) вазыйфалар башкара. 61284 Национальный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 61285 Нацист көчләре Аурупада тулысынча тар-мар ителә. 61286 Нацма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61287 Начапкино — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 61288 Начар исле һәм ачык кызыл төстәге тирес суалчаны (Eisenia foetida) тирестә, черегән саламда яки парникларда яши. 61289 «Начар йортта», Бакчалы, 302-бис та яши. 61290 «Начар мин» мультфильмнар сериясенең приквелы булып тора. 61291 Начар хәбәр ишеткәндә, бик нык борчылганда, физик яктан куркыныч туганда һ.б. вакытларда кешенең мускуллары киеренке халәттә була, йөрәк тибеше ешая, баш мие эшчәнлеге активлаша. 61292 ' Начар яклары: күп "кул" эшләре, түбән икътисад күрсәткечләр. 61293 Начка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61294 Нашига — Русия территориясеннән ага торган елга. 61295 Нашире, мөхәрире, рәссамы Галиәсгар Камал булган. 61296 Нашире һәм иң беренче мөхәрире Хәбибрахман Ганиев була. 61297 Нашире һәм мөхәриренең исеме билгеле булмый, газетада бары «Уфа вилайәте крәстиян депутатлары шурасының башкару комитеты» нашир һәм мөхәрир дип билгеләнгән. 61298 Наширлек 1893 елда Максуди Төркиягә китә һәм андагы яңа ысул белән укыту системасы белән таныша. 61299 Наширлек эшчәнлеге 1907 елда Габдрахман Гомәри Әстерханның Бирге Тияк дигән бистәсендә татар нәшрият компаниясен ачып җибәрә. 61300 Наяза — Русия территориясеннән ага торган елга. 61301 Наярит штаты Ацтлан символын, «Наярит, мексикалылар бишеге» язуы белән үз гербына кертә. 61302 Н. Б. Борһанова мәгълүматларына караганда, Күлле Киме авылы халкы, күршедәге Күәм, Әйшияз, Үртәм, Казак Үртәме, Җилгелде, Бактачы, Каенсар авыллары белән бергәләшеп, июнь аеның беренче атнасында Калатау җыены үткәргән. 61303 Н.Воробьев сәләтле кызны күреп ала, аны этнограф итү уе белән янып йөри башлый. 61304 Н.Газизовны хезмәт тәрбиясенә зур әһәмият бирә. 61305 Н.Газизов талантлы балалар белән аерым эш алып бара. 61306 Нгаио ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61307 Нгано-Тен-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 61308 Нгарка-Монгота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61309 Нгарка-Сый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61310 Нгарка-Сяву-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61311 Нгарка-Табы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61312 Нгарка-Тетнеда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61313 Нгарка-Тора-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61314 Нгарка-Хадыта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61315 Нгарка-Хасуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61316 Нгарка-Хорты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61317 Нгарка-Хо-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61318 Нгарка-Юн-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61319 Нгарка-Япта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61320 Нгатулава — Русия территориясеннән ага торган елга. 61321 Нгодиева-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61322 Нгой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61323 Нгоне ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,2 километр озынлыкта булган кратеры. 61324 Нго-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61325 Нгумпэнга-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61326 Нгынира-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61327 Нгынянсё-Яха (Нгарко-Нгынян-Сё) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61328 Нгэвайте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61329 Нгэва-Яраседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61330 Нгэва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61331 Нгэва-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 61332 Нгэтато-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61333 Н.Думави 1904 1905 елгы Япон һәм 1914нче елгы империалистик сугышларга алына, яралана. 61334 Н.Думави да кулга алына һәм Срапул төрмәсендә тугыз айдан артыграк утырып чыга. 61335 Н. Дурова сынатмый, шуңа күрә аның хатын-кыз булуын берсе дә белми. 61336 Неа — Русия территориясеннән ага торган елга. 61337 Небаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61338 Нәби — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 61339 Нәби Зарипов бөтен сугышны рота, батальон командиры буларак үтә. 61340 Нәбирә Гыйматдинова – татар язучысы. 61341 Нәбирә Гыйматдинова шулай ук укучыларда татар тарихын, гореф-гадәтләрен өйрәнүгә кызыксыну уятмакчы була. 61342 Небич — Русия территориясеннән ага торган елга. 61343 Небуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 61344 Нәваи Габдрахман Җәминең шәкерте булып, киләчәктә аның фикердәшенә, дустына әйләнә. 61345 Нәваидан соңгы чорлар (XVI һәм ары гасырлар) тематик һәм эчтәлек белән форма ягыннан шактый чуар була. 61346 Нәваи мөселман Көнчыгышы халыкларының бай традицияләрен дәвам итеп, үз әдәби дөньясын тудыруга ирешә. 61347 Нәваи үзенең әңгәмәләрендә феодалларны, халыкны изгән бәкләрне, икейөзле, сатлыкҗан шәех һәм казыйларны көчле тәнкыйть утына тота. 61348 Неваның дельтасендәге 42 уртауда Санкт-Петербург шәһәре урнашкан. 61349 Неваның үз бассенының мәйданы 5000 км². 61350 Нева районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1917 елда нигезләнгән. 61351 Невелсон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 69,8 километр озынлыкта булган кратеры. 61352 Невель ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61353 Невельск ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61354 Неверово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 61355 Невинномысск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 61356 Нәвои фикеренчә, мәхәббәт дини, милли тыюларны, чикләүләрне белми. 61357 Неврологик дәрәҗәдә вегетатив тайпылышлар — кояш үрелмәсе һәм йокы артериясе зоналарында авыртулар, Даньини-Ашнер рефлексы бозылу, артериаль гипотензия хас. 61358 «Неврологический вестник» журналына нигез сала. 61359 Неврология — системалы анатомиянең бер бүлеге. 61360 Невское ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 61361 Невьянское ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 61362 Невьянск ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61363 Нега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61364 Негла — Русия территориясеннән ага торган елга. 61365 Негроидларның кара-кучкыл булуы аларны ультрашәмәхә нурлардан, европеоидларның аксыл төсенә караганда яхшырак саклый. 61366 Негус-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 61367 Негус-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 61368 Нәгыймә Таҗдарова, Нәгыймә Әхмәдулла кызы Әхмәдуллина (Таҗдарова) — татар театрына нигез салучыларның берсе. 61369 Недарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61370 Недзюга (Новзюга, Недюга, Нергюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61371 Нәдиршаһ тәкыясе, Ризашаһ һоспитале 20 гасырда төзелгән. 61372 Недко ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,5 километр озынлыкта булган кратеры. 61373 Недожатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61374 Нәдри түбәсе – Субашка барганда сул яктагы калку түбә. 61375 Недума — Русия территориясеннән ага торган елга. 61376 Недъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 61377 Недьба — Русия территориясеннән ага торган елга. 61378 Неелтэ ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 61379 Нәҗибә, бу газета редакциясе каршында «Акчарлак дигән әдәби түгәрәк оештырып, яшь иҗатчыларны туплый, район күләмендә барлыкка килгән «Инеш» иҗат берләшмәсенә җитәкчелек итә. 61380 Нәҗибә Сафина — 1997 елдан Язучылар берлеге әгъзасы. 61381 Нәҗибә Сафинаның шигърияте — заманның көрәш ялкыны белән сугарылган миллирухлы, гамьле шигърият. 61382 Нежилой-Ахк — Русия территориясеннән ага торган елга. 61383 Нәҗип Асанбаев, нигездә, талантлы драматург булып танылды. 61384 Нәҗип Вәлитов 1939 елда Башкортстанның Кушнаренко районы Карача-Елга авылында туган. 61385 Нәҗип Газизов эшләгән чорда, аңа кадәр бер елга уртача җыеп алынган 28000 центнер бөртекле культура урынына, һәр елны 52000 центнер уңыш алына. 61386 Нәҗип Газиз улы Газизов — күренекле татар мөгаллиме. 61387 Нәҗип Думави татар балалары өчен ачылган урыс мәктәбендә дә укый. 61388 Нәҗип Җиһанов 1988 елның 2 июнендә Казанда вафат була. 61389 Нәҗип Җиһанов Казанда консерватория ачарга күп көч куя. 61390 Нәҗип Җиһановның Зөһрә балетында төп рольдә дебют ясый ( 1946 ). 61391 Нәҗип Нәкъкашны үзенең остазы дип саный. 61392 Нәҗип Хәлфин (Мөхәммәтнәҗип Латыйф улы Хәлфин, ) — сәяси эшлекле, журналист, педагог, географ, юрист-галим. 61393 Нәҗметдин — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 61394 Нәзек юкә бүкәннәр утынга тиз ярылса, ә юан юкәләр бик авырлык белән генә ярыла. 61395 Нәзир әд-Дин хәлиф исеме белән болгар дирһәмнәре табылган. 61396 Нәзифә Кадыйрова (чын исеме Нәсифә Җәвәт кызы Кадыйрова) – эстрада җырчысы. 61397 Нәзнинә Сабитовская (Нәзнинә Газиз кызы Сабитовская) - музыкант, югары дәрәҗәле педагог. 61398 Нәзыйрәдә әдип мәгълүм теманы ачуда һәм сюжетны эшкәртүдә үзе сайлаган автор белән ярышка чыга. 61399 Нейва ( ) — Свердловск өлкәсенең Кировград шәһәр округы составына керүче авыл. 61400 Нейвинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 61401 Нейво-Рудянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Кировград шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 61402 Нейво-Шайтанский ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапаевск шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 61403 Нейво-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61404 Неймышево ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 61405 Нейробиология (ингл.) фәнни өлкәсендәге соңгы эзләнүләр кешеләрнең гашыйк булулары белән баш мие амфетаминнарга (ингл.) охшаш килеш йогынты итүче үзенә феромоннар (ингл. 61406 Нейроглиаль күзәнәкләр төзелешләре һәм килеп чыгышлары буенча төрле. 61407 Нейтраль агымнар тәэсир итешүе ( бозоны катнашында) кисәкчекләрнең коргыларын үзгәртмиләр һәм бертөрле лептоннарны һәм кваркларны шул ук төрле лептоннарга һәм кваркларга әйләндерә. 61408 Нейтроннарның сихерле саныннан һәм/яки протоннарның сихерле саныннан торган атом төшләре зуррак бәйләнеш энергиясенә хас, шуңа күрә нуклидлар җәдвәлендәге күршеләргә караганда шактый тотрыклырак булалар. 61409 Нейтроннар үзара тәэсир итешүгә күрә хасил булган төшләр матдәсе басымы киләчәктәге гравитацион коллапс комачаулый. 61410 Некрасица — Русия территориясеннән ага торган елга. 61411 Некрасовка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 61412 Некрасовка — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 61413 Некрасово ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 61414 Некрасово ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 61415 Нек — Русия территориясеннән ага торган елга. 61416 Нектар, җимеш суы, үсемлекләр бүлеп чыгарган шикәрле сыекча белән туеналар. 61417 Нәкшебанд тарикаты - шулай ук дөньяда иң таралган тарикатлардан санала. 61418 Нәк шул чорда илдә тулы урта мәктәпләр күпләп ачыла башлаган. 61419 Нәкъ 1 ай алдан, 6 май көнне коммунистлар фиркасенең төп матбугат органы «Правда» газетасында «Әзерлекләүне туктатырга» дигән мәкалә чыккан. 61420 Нәкъ 28 октябрь көнне 1892 елда Франция рәссамы Эмиль Рено Париж публикасына хәрәкәт итүче рәсемнәрне (ягъни мультфильмны) күрсәтте. 61421 Нәкъ анда Ворошилов белән Сталин хезмәттәшлеге башлана. 61422 Нәкъ Әфләтүнчә, ул кешеләр тарафыннан иҗат ителгән матурлыкны Алла үзе яраткан матурлыктан ким дип саный. 61423 Нәкъ менә аларны Аурупа һәм Төньяк Америка университетларында укытканнар. 61424 Нәкъ менә асимптотик катлаулылык алгоритм эшкәртә алган мәсьәләләрнең үлчәмен билгели. 61425 Нәкъ менә бу ярышлар илебез хоккеена дөнья ареналарында җемелдәп торучы якты йолдызлар бүләк итә. 61426 Нәкъ менә дөньяның иң куәтле диннәре, шул исәптән исламның таралуы шәһәрләр барлыкка килү, цивилизация үсеше белән бәйле. 61427 Нәкъ менә икенче буын компьютерлар өчен 1957 елда – Фортран, ә 1959 елда Алгол программалау телләре дөнья күргән. 61428 Нәкъ менә илчелекнең асылда төп вазифасын үтәүче Ибне Фадлан Багдадка әйләнеп кайтканнан соң үзенең «Рисалә»сен язган. 61429 Нәкъ менә кимәкләр Себер татарларының барлыкка килүендә борынгы, Алтын Урдага кадәрге чорда катнашкан кабиләләрнең берсе булып санала. 61430 Нәкъ менә нефть чыгару һәм эшкәртү Венесуэлага ахыр чиктә эчке икътисади халәтен тотрыкландырырга ярдәм иткән. 61431 Нәкъ менә Сите утравында күпчелек тарихи һәйкәлләр, шул исәптән, Нотр-Дам-де-Пари, Сент-Шапель, Консьержери һ.б. урнашкан. 61432 Нәкъ менә һуннар, көнбатышка таба хәрәкәт иткәндә, үзләре белән Көнбатыш Себер һәм Көньяк Уралдагы угыр кабиләләрен ияртеп алып килгәннәр. 61433 Нәкъ менә шул вакытта "Minor Threat" төркемендә җырлаучы Йан Маккей, хардрок белән мавыгучы кешеләр тартмый, алкогольле эчемлекләрне кулланмый, интим тормыш белән бары тик нәселен дәвам иттерү өчен генә яши, дигән фикерләрне алга сөрә. 61434 Нәкъ менә шундый сәләтләрнең ачылуына ярдәм итү максаты белән «Сәләт» фонды ТР яшьләр эшләре, спорт һәм туризм министрлыгы, Әлмәт шәһәр һәм район хакимияте белән бергәләп «Сәләт-Рухият» аланы оештырдылар. 61435 Нәкъ менә шушы марка, ягъни «Форд» – автомобильне ХХ гасырның иң яраткан «уенчыгына» әверелдерә. 61436 Нәкъ мнә шул сәбәпле, Хәдичә Аллаһы Тәгаләнең рәсүле белән таныша да инде. 61437 Нәкъ монда мәшһүр фото төшерелгән. 61438 Нәкъ Тампереда 1943 елда икенче татар җәмгыяте барлыкка килә. 61439 Нәкъ французлар 1995 елда бу бәйрәмгә нигез салдылар. 61440 Нәкъ Френсис Морган Толкинда тел белеменә карата мәхәббәт хисен тудыра. 61441 Нәкъ шулай ук аның хәрби хезмәттә булганда була. 61442 Нәкъ шул вакытларда аның бер-бер артлы әтисе ( 1893 ), әнисе ( 1894 ) үлә, өйләнгән абыйсы Нурислам тәрбиясенә калган гаиләнең тормышы авырлаша, Габделмәҗит гаиләдән китә. 61443 Нәкъ шул вакытта ул кальвинизм үзәге булып киткән. 1693 елда Леопольд I Дебреценга «азат шәһәр» статусын бирә. 1848—1849 еллардагы Маҗар инкыйлабы вакытында Дебрецен Маҗарстанның башкаласы итеп игълан ителгән. 61444 Нәкъ шул елда ике болгар бие Баян белән Җик монголларга каршы фетнә дә күтәреп карыйлар, тик уңышка ирешә алмыйлар. 61445 Нәкъ шул елда сатуга Моtorola DynaTAC-8000X телефоннары чыкты. 61446 Нәкъ шул елда татар җырчысы Алсу «Соло» дигән җыры белән Евровидениедә 2 нче урын алган иде. 61447 Нәкъ шул елларда авыл катнаш милләтлегә әверелә. 61448 Нәкъ шул мизгелдә куышка керү сукмагына күгәрчен килеп куна һәм оя ясап, йомырка салып куя. 61449 Нәкъ шуңа күрә дә аның ашказаны чүп-чар тутырылган капчыкка охшаган. 61450 Нәкъ шушы атама буенча Татар Себер ханлыгының башкаласы Төмән дип йөртелгән. 61451 Нәкъ шушы чорда аның әдәби иҗат эшчәнлеге башлана, әүвәл мәдрәсәдәге "Парлак" һәм "Борау" исемле кулъязма журналларда, аннары «Алга» газетасында беренче шигырьләре һәм "Сугыш, тукта!" 61452 Нәкъ шушы чорда һөнәри Ташкәнт (дәүләт) татар театры барлыкка килә. 61453 Нәкъ шушы ысул "Бәләкәч" дигән беренче атом-төш бомбасында кулланылган, ул Хиросима шәһәрендә ташланган. 61454 Нәкый Исәнбәт 1992 елның 12 сентябрендә Казанда вафат була. 61455 Нәкыш, сынчылык, графика, архитектура, дизайн һәм экспозиция Сынлы сәнгать нәкыш, скульптура, графика, коручылык һәм архитектура төрләренә бүленә. 61456 Нелаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 61457 Нелакмой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61458 Нәлет — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 61459 Нелидовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61460 Нелке-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61461 Нелым — Русия территориясеннән ага торган елга. 61462 Нелысово ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 61463 Нельмач — Русия территориясеннән ага торган елга. 61464 Нелюбинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 61465 Нелюбовщина ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 61466 Неляко-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61467 Нема ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан штп. 61468 Немал-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61469 Неман бассейнында кече күлләр күп. 61470 Неман түбән агамында ике тармакка бүленә: Русне (төп) һәм Гилия. 61471 Немар-Нярель-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 61472 Нема — Русия территориясеннән ага торган елга. 61473 Нембас — Русия территориясеннән ага торган елга. 61474 Немда ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 61475 Немеж ( ) - Литваның Вильнюс районында урнашкан авыл, тимер юл станциясе. 61476 Немецларның моңа ачуы чыга, расчет өстенә берничә орудие залпы бирәләр, пулеметлардан ут ачалар. 61477 Немец фашистлары идеологлары, бу буталчыклыкларны читкә куеп, үзләрен, гомумән, иң югары раса дип тәкъдим итә башлыйлар. 61478 Немзи-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61479 Немнюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61480 Немовщина ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 61481 Немцова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,9 километр озынлыкта булган кратеры. 61482 Немчинова ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 61483 Немша — Русия территориясеннән ага торган елга. 61484 Немыд-Кременная — Русия территориясеннән ага торган елга. 61485 Немыд — Русия территориясеннән ага торган елга. 61486 Немыль – Русия территориясеннән ага торган елга. 61487 Неналь-Веярмоль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 61488 Нендовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61489 Нәнәде — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 61490 Ненец теле — ненецларның милли теле; самоди телләреннән берсе. 61491 Ненец теле фонетик ягыннан башка самоди телләреннән сизелерлек аерыла; синтаксисы исә гади җөмләләрнең күплеге белән аерылып тора. 61492 Ненеч-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61493 Нензоте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61494 Нензото-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61495 Нензяяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61496 Нәниләр өчен «Табиб әлифбасы» китабының ике басмасы да 2001, 2003 елларда 50000 тираж белән «Раннур» нәшриятында басылып, тиз таралып бетте. 61497 Ненокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 61498 Ненс-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61499 Ненту-Яй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61500 Неньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61501 Неньдерьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61502 Ненюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61503 Ненянг-Юн — Русия территориясеннән ага торган елга. 61504 Непал Калигандаки елгасының төньягы буйлап юл төзи, Ло Мантангка 9 км кереп. 61505 Непалның таулы төньягы дөньядагы ун иң биек тауларның сигезенә ия, шулар арасында дөньядагы иң югары нокта Эверест Тавы. 20000 футтан артык булган 250 дән артык пиклар Непалда урнашкан. 61506 Непеина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 61507 Непложа — Русия территориясеннән ага торган елга. 61508 Неплюевның ярдәмчеләре Салтыков Иван һәм Ушаков Федор була. 61509 Непрейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61510 Непсаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 61511 Нептунны алдан әйткән урында табып ачтылар. 61512 Нептунның атмосферасы, Юпитер һәм Сатурнның кебек, нигездә водород һәм гелийдән гыйбарәт. 61513 Нептунның төше, Уранның кебек, нигездә су, аммиак, метан бозлары һәм тау токымнарыннан гыйбарәт. 61514 Нептун — Татарстан Республикасының Питрәч районына керүче авыл. 61515 Нератовка — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 61516 Нерв авыруларны неврология вә невропатология фәне өйрәнә. 61517 Нерв җепселләре тышчаларында электр агымын яхшы изоляцияли, холестеринның кимүе (югалуы) анестезия (сизү-тою) кимүгә һәм нерв -психик халәтнең бозылуына китерә. 61518 Нерво — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 50 километрлы кратеры. 61519 Нерв системасы 3 пар тоташкан йоткылык өсте ганглиеннан (баш мие) һәм корсак нервы чылбырыннан тора. 61520 Нерв системасы интегратив система буларак эш итә. 61521 Нерв системасының гомуми сыйфатламасы Нейроннар Нерв системасы нейроннардан, яки нерв күзәнәкләреннән һәм нейроглиядан, яки нейроглиаль күзәнәкләрдән тора. 61522 Нерв системасының нәселдән килгән авырулары (миопатия, миотония һ.б.) аерым төркемне тәшкил итәләр. 61523 Нергель — Русия территориясеннән ага торган елга. 61524 Нерда — Русия территориясеннән ага торган елга. 61525 Нер-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61526 Нерезьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61527 Нерехта ( ) — Русия Федерациясенең Кострома өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61528 Нерехта ( ) — Русия шәһәре, Кострома өлкәсенең Нерехта районы административ үзәге. 61529 Нери-Кур-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 61530 Нериска — Русия территориясеннән ага торган елга. 61531 Нери-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61532 Нермеша — Русия территориясеннән ага торган елга. 61533 Нермуша ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 61534 Неромка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61535 Неро-Паровы — Русия территориясеннән ага торган елга. 61536 Неросавэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61537 Нероседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61538 Нерохи ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 61539 Нероча — Русия территориясеннән ага торган елга. 61540 Неро-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61541 Неро-Яхо — Русия территориясеннән ага торган елга. 61542 Нерпалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61543 Нерпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 61544 Нерпъя — Русия территориясеннән ага торган елга. 61545 Нерпья ( ) — Свердловск өлкәсенең Пелым шәһәр округы составына керүче авыл. 61546 Нәрсә белән нәрсә арасында соң бу каршылык? 61547 Нәрсә ул? : балалар энцикл.: 3 т.: кече яшьтәге мәкт. 61548 Нәрсә ул кара матдә? 61549 Нерсинг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61550 Нерсма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61551 Неруда — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 110 километрлы кратеры. 61552 Нерулова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61553 Нерум-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 61554 Нерусовей-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 61555 Нерусовей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61556 Нерутавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 61557 Нерута — Русия территориясеннән ага торган елга. 61558 Нерута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61559 Неручь — Русия территориясеннән ага торган елга. 61560 Неру-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61561 Неру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61562 Неру-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61563 Нерцета — Русия территориясеннән ага торган елга. 61564 Нерчейю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61565 Нерым-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61566 Нерым-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 61567 Нерым-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 61568 Нерьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 61569 Нерьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61570 Нерь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61571 Нерья — Русия территориясеннән ага торган елга. 61572 Нерюга (Нернюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61573 Несветаевы ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 61574 Нәсел башлары күпмедер вакыт Литвада яшәгән Алтын Урда ханы Әхмәт Шаһка барып тоташа. 61575 Нәселдә, гаиләдә кем дә булса диабет белән авырый икән, аның сездә дә килеп чыгу ихтималы зур. 61576 Нәселдән килгән һәм тумыштан килгән чирләрне аерып йөртәләр. 61577 Нәселдәнлек — барлык организмнарның үзләренә хас сыйфатларны киләчәк буыннарга тапшыру сәләте. 61578 Нәселдәнлек белән үзгәрүчәнлек бер-берсенә капма-каршы тенденцияләр буларак, материалистик диалектикада каршылыклар кануны хәрәкәт итүен чагылдыра. 61579 Нәселе Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм дәгъвәтенә шик белән карасалар да, ул беренче сәхабәләрнең берсе була. 61580 Нәсел җепләре бер үк авылга илткән, җитмәсә туган тиешле бу татар егетләре сугышта һәркайсы үз илен яклап сугыша. 61581 Нәсел кушаматлары Корыцкийларның нәсел башы — Идегәйдән килә. 61582 Нәселле дуңгыз 10—12 бала китерә, ә кайсыберләре 28—32 гә кадәр бала китерәләр. 61583 Нәсел тамырлары элеккеге Пенза губернасы, хәзерге Мордовияның Кадошкин районындагы Латыш һәм Иса авылларына барып тоташа. 61584 Нәсел тарихы Сәүдәгәр Стахеевлар Сәүдәгәрләр һәм сәнәгатькәрләр булган Стахеевларның нәселе 150 ел дәвам итә. 61585 Нәсерләрендә һәм хикәяләрендә кискен каршылыкны киң куллана, маҗаралыкка, хәтта авантюра элементларына омтыла. 61586 Нәсерләре, юмористик хикәяләре (мәсәлән, «Түбәсез өйләрдә», «Тәүге танышу», «Инспектор», «Көтүче Шәрәй», «Куылды») үзәгендә гади халык вәкилләре тора, аларны язучы зур ихтирам белән сурәтли. 61587 Нәсер һәм хикәяләр Насыйри иҗатында зур күләмле проза әсәрләре язар алдыннан бер баскыч кына була. 61588 Нәсими — гыйсъянчы шагыйрь, аның шигырьләрен уку, аны искә алу озак еллар тыелган була. 61589 Нәсими суфыйчылык тәгълиматын фарсы әлифбасының 32 хәрефе ярдәмендә аңлатып бирә. 61590 Несмелов урамы ( ) — Казанның Киров районында магистраль урамы, Зур һәм Кече Казан боҗраларның өлеше. 61591 Нествеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 61592 Нестера — Русия территориясеннән ага торган елга. 61593 Нестеренко җитәкчелегендә) стажировка үткән. 61594 Нестерова — Русия территориясеннән ага торган елга. 61595 Нестеровичи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 61596 Нестеровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 61597 Нестор елъязмаларыннан халыкның күпчелегендә арыш икмәгенең көндәлек ризык булып торганлыгы күренә. 61598 Нестор Каландаришвили әтрәдендә партизан булып йөргән. 61599 Нәсх – классик алты язуның берсе. 61600 Нәсх стиле белән чагыштырганда хәрефнең вертикаль элементлары кыскарак һәм нечкәрәк, ә горизондаль өлешләре дулкын сыман сыгылмалырак. 61601 «Нәсыйхәт» дип аталган бу шигырьнең эчтәлеге символик характерда. 61602 Несь ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 61603 Несь — Русия территориясеннән ага торган елга. 61604 Несь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61605 Нәтиҗә 1914 елның иң эре бәрелешләрдән берсе билгесез булып чыккан. 61606 Нәтиҗә аның өметеннән дә артык булган: ясап бетергән эшен Леонардо әтисенә күрсәткәч, ул курыккан. 61607 Нәтиҗә буларак, сызыкча полярлашкан таралучы, каршы әйләнү юнәлешле әйләнә поляризацияле ике дулкынның суперпозициясе кебек күрсәтелә алган, дулкын вакытында, дулкын поляризациясе яссылыгы тирәлектә таралуы барышында әйләнә. 61608 Нәтиҗә буларак, туфрак эрозиягә дучар була, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы төрлелеге кими, сулык бассейннары начарлана, атмосфера һавасында углекислый газ арта, сәнәгать һәм ягулык максатларына ярашлы агач күләме кими. 61609 Нәтиҗәдә, 1893 елда Нобель Бертага тынычлык өчен Нобель премиясетынычлык өчен премия оештырырга вәгъдә бирә. 61610 Нәтиҗәдә 1934 1940 еллар арасында башта «Чаян», соңга таба «Совет әдәбияты» (хәзерге «Казан утлары» ) журналларында яшь әдипнең сәнгати яктан шактый шома язылган бер төркем юмористик хикәяләре («Касса янында», «Кызыл чүлмәк», «Карак» һ.б.) дөнья күрә. 61611 Нәтиҗәдә, 1952 елдан башлап 1961 елга кадәр, Берлинда һәм АДР чикләрендә “таш дивар” корылганчы, хосусый милеккә ябышып яткан крәстияннәрнең күбесе Көнбатыш Алманиягә качып китә. 61612 Нәтиҗәдә, 1979 елда Мәскәүнең «Современник» нәшриятында «И в небе много дорог» дигән китабы дөнья күрә. 61613 Нәтиҗәдә, 1995 елның 1 сентябрендә ОРТ каналыннан баручы Солженицын тапшырулары тыела. 61614 Нәтиҗәдә 2007 елның мартында ул эшеннән бушатыла, аңа каршы ялган җинаять эше кузгатыла һәм ул кулга алына. 61615 Нәтиҗәдә Microsoft үзенең планнарыннан баш тарта. 61616 Нәтиҗәдә, Weinreich түбәндәге билгеләмәгә килә "Шәхеснең кемлеге үз-үзе турында йөрткән төрле фикерләрдән барлыкка килә. 61617 Нәтиҗәдә Азат Кашмир Пакьстан территориясе булып кала. 61618 Нәтиҗәдә, алар берничә чакырылыш Дәүләт Думасына үз депутатларын уздыра алалар, мөселманнарның, шул исәптән, татарларның да проблемалары дәүләт дәрәҗәсендә яңгыраш таба. 61619 Нәтиҗәдә аларның антологиясе схоластикадан гына гыйбарәт булып чыга. 61620 Нәтиҗәдә албан булмаган кешеләр - серблар, каратаулылар, чегәннәр Косоводан качарга мәҗбүр булдылар, калганнарга каршы күп җинаятьләр кылана. 61621 Нәтиҗәдә алебастр, күкерт, сланец һәм башка табигый байлыкларны да тапканнар. 61622 Нәтиҗәдә алман гаскәрләре яңадан төркемләнгәч һәм күтәрелешне бастыра. 61623 Нәтиҗәдә аңа Мәскәүнең Н. Крупская исемендәге педагогия институты аспирантурасына читтән торып укырга керергә туры килде. 61624 Нәтиҗәдә Андрей Швецияга качкан, ә югары ярлык Алтын Урданы яклаган Александр Невскийгә бирелгән. 61625 Нәтиҗәдә аның “Ел фасыллары”, “Татарстан” кантаталары языла. 61626 Нәтиҗәдә аның “Халык шагыйре Тукай” һәм “Мәҗит Гафури иҗаты” исемле китаплары дөнья күрә. 61627 Нәтиҗәдә балыкның чагыштырма авырлыгы арта, бу аның чумуына булышлык итә. 61628 Нәтиҗәдә, банклар һәм сәнәгать оешмалары юкка чыга, икътисад үсеше туктый. 61629 Нәтиҗәдә, барыбызга билгеле булган алты очлы кар бөртекләре барлыкка килә. 61630 Нәтиҗәдә, Бәләбәй татар-башкорт педагогия техникумы оештырыла. 61631 Нәтиҗәдә беренчел чылбырда индукция электр хәрәкәткә китерүче көчнең (ЭХКК, ЭДС) һәм туклану җайланмасының электр хәрәкәткә китерүче көчнең тигезлеге бозыла, бу беренчел чылбырда магнит агымы элеккеге диярлек зурлыгына җиткәнче ток артуына китерә. 61632 Нәтиҗәдә берничә төрек дәүләте пәйда була. 61633 Нәтиҗәдә Бөекбритания корольлеге барлыкка килә. 61634 Нәтиҗәдә бу җисемнәр периодик рәвештә орбиталарының кайбер нокталарында якынлашалар, шуннан хасил булган үзара гравитацион тәэсир итешүнең регуляр үзгәрешләре җисемнәрнең орбиталарын тотрыкландыралар. 61635 Нәтиҗәдә вакыйгалар 3-4 июльдә кан кою белән тәмамлана, уң көчләр, юнкерлар баш күтәрүне бастыра. 61636 Нәтиҗәдә галәм шулкадәр тиз киңәя башлаячак, галактика кебек “нык” объектлар, шул исәптән безнең “Киек каз юлы” галактикасы да таркала башлаячак, ә Җир шартлаячак. 61637 Нәтиҗәдә дистәләгән бала югары белем алу бәхетенә ирешә. 61638 Нәтиҗәдә, Дөнья океанындагы боз эреп, су күтәрелә. 61639 Нәтиҗәдә җәй айларында үскән үзагач катлавы кискән агачта аксылрак боҗра булып күренә. 61640 Нәтиҗәдә, йөрәк өянәге берникадәр вакыттан соң яңадан тотып ала, ә аннан соң аякка баса аласыңмы әле? 61641 Нәтиҗәдә «Квартет И» барлыкка килә. 61642 Нәтиҗәдә, кечкенә булган «Блумсбери» нәшрияты 4000 АКШ долларына китапны сатып ала. 61643 Нәтиҗәдә килеп чыккан буталышлар бигрәк тә аудио кулланышларында проблемалы, чөнки потенциаль рәвештә кире бәйләнеш яки теләнмәгән язуга сәбәп булырга мөмкиннәр. 61644 Нәтиҗәдә, Конструкция Корпусы һәм архитектурасы «Дюгэ Труэн» проектның корпус конструкциясе америка крейсеры «Омаха» йогынты астыннан барлыкка килгән. 61645 Нәтиҗәдә көньяк елга суы агымын үзгәртә һәм төньяк елгага кушыла. 61646 Нәтиҗәдә күл хасил булды. 1969 елдан Айдаркүл рәвештә Сырдәрьяның суыны эченә ала. 61647 Нәтиҗәдә күп кенә казан татарлары күтәрелешне бастыруда катнаша. 61648 Нәтиҗәдә мәктәпләр сакланып кала. 61649 Нәтиҗәдә Милли мәҗлес белән Милли идарәнең большевиклардан качып котыла алган депутатларны һәм әгъзалары Себердәге Кызылъяр ( Петропавел ) шәһәренә барып чыгып, анда кече Милли мәҗлес оештыралар, Милли идарәнең эшен дәвам итәләр. 61650 Нәтиҗәдә, мондый сөйләшүләр килеп чыга: — Әтисенең исеме ничек? 61651 Нәтиҗәдә, "Муса Җәлил" исемле күләмле монографиясе языла. 61652 Нәтиҗәдә, Нобель комитетыннан алынган акчалар 1917 елга кадәр саклана, ахырда Рузвельт ул акчаларны Беренче бөтендөнья сугышы корбаннарына ярдәм күрсәтүче агентлыкларга тапшырырга куша. 61653 Нәтиҗәдә Олуг Мөхәммәд Казан шәһәрен ала һәм анда бәйсез Казан ханлыгына нигез сала, соңрак Казан исеменнән Мәскәү кенәзлеген ике тапкыр җиңә, ә Сарай өчен көрәшми инде. 61654 Нәтиҗәдә өч төркем барлыкка килә: бай хуҗалыклар (кулаклар), урта хәллеләр, ярлылар. 61655 Нәтиҗәдә патша хакимияты сәяси ташламалар ясарга мәҗбүр була. 61656 Нәтиҗәдә, психология буенча фәнни-популяр китаплар язарга керешә, телевидениедә профильле тапшыруларда эшли, вакытлы матбугат чаралары өчен мәкаләләр циклы яза, иҗтимагый эшчәнлек алып бара. 61657 Нәтиҗәдә райондагы татар өлеше 34%ка төшә. 61658 Нәтиҗәдә, ризык әзерләү белән турыдан-туры шөгыльләнмәгән кешеләрне дә тукландыру мөмкинлеге барлыкка килә, бу исә беренче шәһәрләр төзүгә омтылыш ясый. 61659 Нәтиҗәдә Роммель саклану сызыгы өзелә, алман көчләренә ике яктан һөҗүм ителә, Роммель гаскәре чигенергә мәҗбүр була. 61660 Нәтиҗәдә, Русия командасы 23 алтын, 21 кө­меш, 28 бронза медаль отты. 61661 Нәтиҗәдә Русия шушы таможня сугышында җиңгән. 61662 Нәтиҗәдә, Сабир үзенә фамилия итеп әтисенең исемен ала. 61663 Нәтиҗәдә совет хакимияте Бөлл әсәрләрен бастыруны тыя. 61664 Нәтиҗәдә, соңгы елларда Әлмәт муниципаль районы Татарстан Республикасында үсеш сыйфаты буенча беренчеләрдән бара. 61665 Нәтиҗәдә — социаль тормыштан читләшү, индивидуальлеккә бирелү, чынбарлыктагы рухи һәм физик чыганаклардан баш тарту, ваз кичү. 61666 Нәтиҗәдә социологлар совет эшче сыйныфының социаль йөзен ачып бирәләр. 61667 Нәтиҗәдә споралар, 3 сантиметрга кадәр өскә ыргытылып, һава агымы белән байтак еракка таралалар. 61668 Нәтиҗәдә, сугышчылар кызларны эткәләп-төрткәләп Хөкем Сараена ябалар һәм ут төртәләр. 61669 Нәтиҗәдә, суд Имай-Карамалы, Ташлытамак һәм Бик-Карамалы авылында яшәүчеләрне башкортлар дип танырга, дигән карар чыгара. 61670 Нәтиҗәдә телнең исемен Javaга алыштыралар һәм клиент һәм сервер программалыры ясау өчен куллана башлыйлар. 61671 Нәтиҗәдә тәрәзәгә охшаган сызык килеп чыга. 61672 Нәтиҗәдә тире баштан һәм гәүдәдән оек кебек салына. 61673 Нәтиҗәдә, төрек дуслары ярдәмендә, 1933 елның ноябрендә ул паром белән Мисырга кача, аннан Хиҗаз, Һиндстан, Шаңхайлар аша Япониягә килеп җитә. 61674 Нәтиҗәдә тышкы катламнар киңәяләр, суыналар. 61675 Нәтиҗәдә, уенның төп техник алымнары формалаша. 61676 Нәтиҗәдә, үзәк эшкәрткеч җайланма башкаруны тәмамлар өчен бер такт циклыннан артык кирәк булган күрсәтмәдә тоткарланып кала. 61677 Нәтиҗәдә, үзенең милләтчел ышануларына карамастан, Монета тынычлык өчен хәрәкәт активисты була. 61678 Нәтиҗәдә ул балдакны кияүгә кайтарып Толкинга кияүгә чыкты. 61679 Нәтиҗәдә ул урында кан йөреше акрыная яки туктый, йөрәк тукымасы зәгыйфьләнгәнлектән, миокард инфаркты барлыкка килә. 61680 Нәтиҗәдә, ул үтерелә. 61681 Нәтиҗәдә ул чорда дөньяның иң эре дәүләте Гарәп Хәлифәлеге рәсми рәвештә Идел буе Болгары дәүләтенең мөстәкыйльлеген таный. 61682 Нәтиҗәдә, университет китапханәсенә төрле җирләрдә сакланган кулъязма һәм басма татар китаплары күпләп җыела. 61683 Нәтиҗәдә урыслар да команнар сугыш кырыннан кача башлый, татар-монгол гаскәре аларны Днепрга кадәр куа һәм күбесенчә тар-мар итә. 61684 Нәтиҗәдә физик Густав Һертцны (Gustav Hertz) һәм Кайзер Вилһелм институты җитәкчесе Петер Адольф Тиссенны (Peter Adolf Thiessen) Советлар Берлегенә алып китәләр. 61685 Нәтиҗәдә хәзерге кешеләр Җир шары буенча таралып, иртәнгерәк гоминидларны алмаштыра: Ауразия һәм Океанлыкта БК 40 000 ел элек, Америкаларда иң соңгысы БК 14 500 ел элек урнашалар. 61686 Нәтиҗәдә хор Лемнос грек утравына күчеп китә. 61687 Нәтиҗәдә Цезарь камалышка эләгә, ләкин Митридат Пергами гаскәрләре аны коткаралар. 61688 Нәтиҗәдә, шәһәр утары ысулында корылган эре иҗтимагый үзәк барлыкка китерелә. 61689 Нәтиҗәдә шигырьләрен, язмаларын татар матбугатында бастырырга хыялланучы К.Тәхаутдинов 1949 елның августында Казанга – хәрби авиатехниклар училищесына күчерелә. 61690 Нәтиҗәдә шундый геометрик төрлелек барлыкка килә, хәтта ике охшаш кар бөртеген дә очратып булмый. 61691 Нәтиҗәдә яңа крейсерлар 190-мм орудиелар алдылар. 61692 Нәтиҗә Көнчыгыш Пруссия операциясе урысларга бик авыр нәтиҗәләрне китергән, бу алманнар белән сугышларында беренче эре җиңелү булган. 61693 Нәтиҗә куанычлы була, чөнки бу суларга югары бәһа бирелә. 61694 Нәтиҗәлә, берничә үзбаш чаңгы спорты төрләре барлыкка килә: узышу, слалом һәм трамплиннан сикерү. 61695 Нәтиҗәләр 1905 елның 17 октябре, Илья Репин Инкыйлаб нәтиҗәсендә 1905 елның 17 октябрендәге Манифест (бирелгән конституция) кабул ителә. 61696 Нәтиҗәләр Бурандайның хәлиткеч һөҗүме һәм җиңүе фактик рәвештә Русияне гаскәрсез калдыра диярлек. 61697 Нәтиҗәлерәк һәм кыйбат булмаган сурәтләрне алу максаты белән автоматлаштырылган ысуллар эшләнелде. 61698 Нәтиҗәләре шулай ук күп инглиз телле һәм инглиз телле булмаган илләрдә куллана. 61699 Нәтиҗәләр Калка бәрелешендә җиңгәннән соң, татар-монгол гаскәре Святополч шәһәренә барып җитеп, Киев каласына һөҗүм итмичә кинәт көнчыгышка борыла һәм нишләптер Идел буе Болгарына яу белән бара. 61700 Нәтиҗәләр Корнилов чыгышының уңышсызлыгы большевиклар өчен хакимияткә юл чистарта. 61701 Нәтиҗәләр Кулга алынган фетнәдә катнашучы 2103 кеше атып үтерелгән, 6456 кеше төрле җәзаларга хөкем ителгән. 61702 Нәтиҗәләр Нәтиҗәләр буенча халыкның күпчелеге конституциягә үзгәртүләрне хуплады. 61703 Нәтиҗәләр Низагны туктатуның ике тырышуы: Лүбек солыхы (1629), Прага солыхы (1635) нәтиҗәсез калган. 61704 Нәтиҗәләр Тарихи чыганаклар әйтүенчә, Туктамышның ярты гаскәре диярлек сугыш кырында ятып кала. 61705 Нәтиҗәләр Ялта конференциясендә Берләшкән Милләтләр Оешмасының төзү мәсләкләре эшләнелә: илләр-җиңүчеләр БМО Иминлек Шурасына керделәр, һәрберсенә вето хокукы бирелде. 61706 Нәтиҗә Прага өчен сугыш нәтиҗәсендә фашист "Үзәк" гаскәрләре берләшмәсе тар-мар ителә һәм 850 мең кеше совет әсирлегенә алына. 61707 Нәтиҗә рапорты фәкыйрьлек сәбәбенә төшенгән һәм күп кенә ышануларны концепцияләр буларак квалификацияләгән. 61708 Нәтиҗәсендә акларның фронты җимерелгән, Иреклкләр армиянең калган өлешләре Новорссийскка, ә аннан соң Кырымга чигенәләр; 27 мартта кызыллар Новороссийскны алалар. 61709 Нәтиҗәсендә бер гаепсез кешеләр зарар күрер. 61710 Нәтиҗәсендә Меркурийда кояш тәүлеге ике меркурийдәге елына тигез яки өч меркурий йолдыз тәүлегенә тигез. 61711 Нәтиҗәсендә, социология "дин һәм гыйбадәтне җәмгыятьнең үзе-үзенә табыну процессы" буларак киңәйтә, үз кыйммәтен белдерү һәм үз-үзен саклауның бер рәвеше буларак. 61712 Нәтиҗәсендә Ульдиннын төркеменнән күп һуннар китә башлый. 61713 Нәтиҗәсендә, шәһәрләрдә яшәүче кешеләрнең өлеше 26%тан ( 1939 ел ) 57%ка ( 1979 ел ) күтәрелгән. 61714 Нәтиҗәсендә, юлның төзелеше туктатты, аның төзегән өлешләр ташландырган. 61715 Нәтиҗә Урыслар югалтулар 230 мең кешене тәшкил иттеләр, австриялеләр исә 300 мең кешене югалтканнар (шул исәптә 100 мең кеше әсиргә төшкән) — Көнчыгыш фронтында булган көчләренең өчтән бер өлеше. 61716 Нәтиҗә: югары төзелешле үсемлекләрнең коры җиргә чыгуы аларга бөтен организмын үзгәртүгә көчле этәргеч бирә. 61717 Нәтиҗә ясыйк: кешеләрнең үзара ярдәмләшүе җәмгыятьне ныгыта торган гамәл булып санала. 61718 Нетрош — Русия территориясеннән ага торган елга. 61719 Неттеталь ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 61720 Нетхой — Русия территориясеннән ага торган елга. 61721 Нәүрүзбәк үзе турында - Җанибәк улы, Бәрдибәк энесе дип әйткәч Алтын Урда тәхетенә утырган. 61722 Нәүрүз би һәм абые Гази би бертуганы Мансурны үтерү өчен үч кайтарып, Бәрәкне Могулистанда үтерә. 61723 Нәүрүз табигатьнең яңаруын аңлата. 61724 Нәүрүз такмагын укып, яки яттан әйтеп, хуҗаларга бәхет, уңышлар теләп йөргәннәр. 61725 Нәүрүз — Ырынбур өлкәсенең Пономаревка районында урнашкан борынгы татар авылы. 61726 Нәүрүз ( — яңа көн Нәү — яңа, яшь; руз — көн, көндез. 61727 Неурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 61728 Неустроева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 61729 Неух — Русия территориясеннән ага торган елга. 61730 “НефАЗ” җәмгыяте зур класслы пассажир автобуслары, цистерналар һәм прицеплар, вахта автобуслары, үзбушаткыч машиналар җитештерү буенча Русиядә лидерлар исәбендә. 61731 Нефедовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61732 Нәфис гимнастика кулланган спорт коралларының берсе, роуп скиппингта - төп корал. 61733 Нәфисәнең сәхнәдәге беренче адымнарыннан ук тәнкыйтьчеләр аның сәләт күәсенең ташып торуын шәйләделәр. 61734 Нәфисә Хәйруллинаны чишенергә кем мәҗбүр итте? 61735 Нәфрәт һәм үлем Христиан рухание Юлианны нәфрәт итә башлаган, каһәрләгән һәм аңа "Мөртәт" (Apostata) исемен биргән. 61736 Нефтегорск ( ) — Русия Федерациясенең Самар өлкәсендә урашкан шәһәр. 61737 Нефтекама һәм 2001 елда шәһәр статус алган Агыйдел бистәсе – Кызыл Кама районы җирендә пәйда булган яшь шәһәрләр. 61738 Нефтекумск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 61739 Нефтекумск шәһәре Шәһәр тибындагы бистә статусын 1962 елдан, шәһәр статусын 1968 елдан башлап йөртә. 61740 Нефтепечорск ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 61741 Нефтехимик — 1991 елда нигезләнгән Түбән Кама футбол клубы. 61742 Нефть белән бергә иярчен газ да чыгарыла, ул еш кына нефтьтә эрегән була. 61743 Нефть белән беррәттән бер тонна нефтька якынча 40 м 3 газ да табыла. 61744 Нефть бирүчәнлекне арттыру өчен катламнарга гидродинамик, физик-химик, геологик-физик һ.б. прогрессив тәэсир итү ысуллары кулланыла. 61745 Нефть-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 61746 Нефть җыю системасы герметиклаштырылган, аны комплекслы әзерләүдә 2 җайланма эшли. 61747 Нефть күбесенчә Татарстанның көньяк-көнчыгыш районнарында табыла. 61748 Нефть - мөһим файдалы казылмаларның берсе. 61749 Нефтьнең дөнья запаслары бетеп барганга күрә (запаслар нибары берничә дистә елга гына җитәчәк), кими баручы ресурсларга конкуренция Урта Көнчыгышта һәм башка берничә төбәктә озакка сузылган конфликтлар китереп чыгара. 61750 Нефтьнең төсе кызгылт, зәңгәрсу, ак, төссез дә булырга мөмкин. 61751 Нефть продуктлары Нефть — төрле молекуляр массалы һәм төрле температураларда кайный торган углеводородлар катнашмасы булганлыктан, аны куып төрле фракцияләргә (дистиллятларга) аералар. 61752 Нефть сәнәгатен һәм сәнәгать предприятиеләрен су белән тәэмин итү өчен 1957 елда корыла. 61753 Нефть табу тармагы Компаниягә түбәндәге җитештерү оешмалары керә: 2009 елда “кыз компаниясе” буларак ҖЧҖ «Башнефть-Добыча» оештырыла. 61754 Нефть табылган районнарда иодлы-бромлы сулар очрый, бу суның 1 литрында 100 мг га кадәр иод булырга мөмкин. 61755 Нефтьтәге углеводородларның тагы да очучанрак матдәләргә таркалу процессы крекинг дип атала (инглизчә — таркалу). 61756 Нефтьтән алына торган бензиннарның, бигрәк тә парафинга бай нефтьтән алына торганнарының, октан саннары чагыштырмача түбән була. 61757 Нефть, торф чыганаклары бар. 61758 Нефть һәм башка табигый чыганакларга, урманга һәм сабан җирләренә бай. 61759 Нефть һәм газның эре чыганаклары бар. 61760 Нефть һәм газ сәнәгате үсеп килә. 61761 Нефть һәм газ чыганаклары бар. 61762 Нефть һәм газ шикелле үк, биологик һәм геологик процесслар тәэсирендә әкренләп таркалуга дучар ителгән органик матдә булып тора. 61763 Нефть һәм нефть продуктларын куу, авыл хуҗалыгын продукциясен эшкәртү, авыл хуҗалыгы техникасын ремонтлау предпприятиеләре бар. 61764 Нефтьчеләр белән авыл эшчәннәре арасындагы эчкерсез дуслыкны, кызыклы мөнәсәбәтләрне чагылдырган бу әсәр Әлмәт татар дәүләт театрында һәм Муса Бәлил исемендәге Татар Дәүләт опера һәм балет театрында уйнала. 61765 Нефтьчеләргә багышланган "Шөгер моңнары", милиция хезмәткәрләренең тормышын яктырткан "Хөкем алдыннан" пьессалары Республика татар драма һәм комедия театры сәхнәсендә уңыш белән бара. 61766 Нефть чыгаруның иң югары еллык күрсәткече - 21,8 млн. 61767 Нефть чыгаруның төп районнары - Маракайбо күле, Кариб диңгезенең шельфы. 61768 Нефть чыгару объектларына терриген девонының 4 мәйданы (Миңлебай, Әлмәт, Төньяк Әлмәт, Берёзовка), түбән карбон утырмаларының терригенлы (№№ 8, 24) һәм карбонат ятмалары (№№ 221, 224) керә. 61769 Нефть чыгару операторы, нефть кудыру инженеры, партия комитеты секретаре, цех начальнигы, идарә начальнигы урынбасары булып эшли. 61770 Нефть чыгару районның барлык территориясендә алып барыла. 61771 Нефть чыгару сәнәгате 2009 елда Ванкор нефть һәм газ чыганакның эксплуатация башланды. 61772 Нефть чыгару, төзү материалларны ясау, "Энергореммаш" заводы, радио заводы, агач эшкәртү комбинаты, леспромхозлар, нәфис әйберләре фабрикасы. 61773 Нефть чыгару һәм аны ташу суларны пычрату куркынычын тудыра. 61774 Нефть чыгарыла, эшкәртелә, балык тотыла. 61775 Нефть эшкәртү заводлары, металлургия һәм машина төзү сәнәгате, авыл хуҗалыгы продуктларны эшкәртү эшханәләре бар. 61776 Нефть эшкәртү предприятиеләре, нефтехимия, кораб һәм очкычлар төзү сәнәгате предприятиеләре бар. 61777 Нефть эшкәртү тармагы Башнефть системасына тулаем куәте елга 24 млн тонна өч нефть эшкәртү заводы керә («Уфанефтехим», Уфа нефть эшкәртү заводы» һәм «Новойл»). 61778 Нефть эшкәртү, цемент, металлургия заводлары. 61779 Нефть эшкәртүче, текстиль һәм азык-төлек оешмалары бар. 61780 Нефть янганда 37-49 МДж/г җылылык аерылып чыга. 61781 Нефть ятмалары бар. 61782 Нефть ятмалары, кызыл балчык, ком-таш катнашмасы Бүздәк районының җир асты байлыгын тәшкил итәләр. 61783 «Нәһҗел-фәрадис» авторының әтисе дә, бабасы да үз дәверенең дәрәҗәле кешеләре, күренекле руханилары булганнар. 61784 Нехр-Сапр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 61785 Нечавом ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 61786 Нечаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61787 Нечайка – Русия территориясеннән ага торган елга. 61788 Нечкә рунлы чүлле якларда, ярым нечкә рунлы һәм ит-йонлы тармаклар дымлы климталы якларда, ә таулы районнарда каты йонлы ит-йон-сөтле сарыклар үрчетәләр. 61789 Нечкә сүзләрдә кирилл әлифбасының Ю хәрефе латин әлифбасында Yü туры килә, мәсәлән: юкә - yükä, юнәлеш - yünäleş. 61790 Нечкә сызык белән эңгер-меңгер күрү рецепторлары - таякчыклар сизүчәнлеге күрсәтелә. 61791 Нечкә тойгылы, үзенчәлекле тавышлы лирик шагыйрь булып таныла. 61792 Нечкә, шигъри хисле сәхнә әсәрләре тудыру белән беррәттән, Ф.Бикчәнтәев башка формалар, төрле сәхнә алымнары эзли. 61793 Нечкинка — Чулман елгасының уң кушылдыгы. 61794 Нәшир һәм гамәлгә куючы * I — Өзлексез белем бирү институты ( Яр Чаллы ). 61795 Нәшрият: Мәгариф, 2002 ел. 61796 Нәшрият: Мәгариф, 2003 ел. 233 бит. 61797 Нәшрият татар язучыларының китапларын, буржуаз, милләтче язучы дип тыелып килгән Ф.Әмирхан әсәрләрен, борынгы татар җырларын, татар галимнәренең фәнни хезмәтләрен бастыруны максат итеп куя. 61798 Нәшрият төрле китаплар, календарьлар, белешмәләр белән бергә, 1907- 1914 елларда «Идел» газетасын һәм «Мәгариф» журналын бастыра. 61799 Нәшрият һәм автор мөнәсәбәләре үзара килешү буенча. 61800 Нәшрият эшчәнлеге Нәшрият эшчәнлеге «Казанский федералист» журналы ярдәмендә башкарыла. 61801 Нешумаровы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 61802 Н.Әюпов хезмәт эшчәнлеген 1954 елда Әлмәт районы «Татбурнефть» трестының Мактама бораулау конторасында эшче-бораулаучы буларак башлап җибәрә. 1955 елда ул армия сафларына чакырыла. 1959 елда Наил Казанга килеп, 12 нче техник училищега укырга керә. 61803 Нәянгуш ягы ясаклы булган. 61804 Нея ( ) — Русия Федерациясенең Кострома өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61805 Нёб-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61806 Нёгари ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13 километр озынлыкта булган кратеры. 61807 Нёйта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61808 Нёй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61809 Нёрох — Русия территориясеннән ага торган елга. 61810 Ниамей, Нигерның башкаласы һәм экономик хабы. 61811 Ниасъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 61812 Ни аяныч, аның үзенең гомере кыска булды — катлаулы авыр операциядән соң савыга алмыйча 1998 елның 1 октябрендә вафат булды. 61813 Нибары 500 артык кеше бар иде. 61814 Нибега — Русия территориясеннән ага торган елга. 61815 Нибель ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан станция. 61816 Нибель — Русия территориясеннән ага торган елга. 61817 Н. И. Вавилов кыйммәтле (каты) сортлы бодайның ватаны Эфиопия икәнлеген ача. 61818 Нивер-Игай — Русия территориясеннән ага торган елга. 61819 Нивлю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 61820 Нившера ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 61821 Нивью — Русия территориясеннән ага торган елга. 61822 Нигездә 120-150 еллык наратлар, икенче яруста каеннар һәм имәннәр үсә. 61823 Нигездә бу кешеләр Норвегиядән килгән булалар. 61824 Нигездә бу уенны алкалы хоккей дип түгел, ә бары тик хоккей дип атыйлар. 61825 Нигездәге уртача диаметр 60 метр. 61826 Нигездә әдәби әсәрләрне сату белән шөгыльләнәләр. 61827 Нигездә җәйге-көзге муссон яңгырлардан су ала. 61828 Нигездә җенессез юл, ягъни 2 өлешкә бүленеп үрчи. 61829 Нигездә Казан, Сембер өязләреннән качкан татарлар кушылгач хәзер андагы халык саны 100 меңнән узып китте дип күрсәтә. 61830 Нигездә кар һәм яңгыр сулары исәбенә туена. 61831 Нигездә, кушаматларны акалылар бер – берсенә фигыль – кыяфәтләренә, холык – фигыльлләренә hәм көнкурештә шөгыльләнгән hөнәрләренә карап такканнар. 61832 Нигездә, татар сәүдә хезмәткәрләренең, ягъни приказчикларының тормышлары турында озын-озын мәкаләләр урнаштырылган. 61833 Нигездә тел сферасы ике норматив-хокукый актлар белән көйләнә — 1991 елгы «Русия Федерациясе халыклары турында» кануны һәм «Русия Федерациясенең дәүләт теле турында» кануны. 61834 Нигездә, ул — лирик шагыйрь. 61835 Нигездә, үсемлекләр, шулай ук бөҗәкләр һәм моллюсклар белән туклана. 61836 Нигездә, яз вә көздә күп очрый. 61837 Нигезләнүдән үк диңгез порты булып тора. 61838 Нигезләнү Нигезләнү вакытыннан алып клуб испан футбол чемпионатында беренчелекне дәгъва итә башлады. 1903 елыңда такым финалга чыга алды, әмма Бильбаудан "Атлетика"га җиңелде. 61839 Нигезләнү урыны итеп сайланган уңышлы елга тирәсе, Илек сазлыгы кыры һәм зур болын тигезлеге. 61840 Нигезләүчесе йомышлы татар Ибраһим Тугушев. 61841 Нигезләүче — Уфаның 3 нче җәмигъ мәчете имамы Мөхәммәтсабир хәзрәт Хәсәнов. 61842 Нигезлнгән бистәсенә Партсъездовский исеме кушыла. 61843 Нигез салучысы буларак Имам Әхмәд бин Хәнбәл санала. 61844 Нигез салучысы буларак Имам Шәфигый санала. 61845 Нигез салыну 1242 елда Бату хан басып алган территориядә яңа бердәм дәүләткә нигез сала. 61846 Нигез салыну Ш. Мәрҗанинең «Мөстәфадел-әхбар…» исемле мәшһүр әсәрендә язылганча, бүгенге мәчет урынында 1810 елда хаҗи Гаделмәҗид бине Әбүбәкер тарафыннан манарасыз гына бер агач мәчет салына. 61847 Нигәр 1980 елның 7 сентябрендә Бакыда туа. 61848 Нигерия аларга бай. 61849 Нигерия Нигер елгасының түбәнге агымы бассейнында урнашкан һәм Гвинея ярларыннан алып Чад күленә кадәр сузылган. 61850 Нигер тамашек телендә "Бөек елга" дигән сүз. 61851 Нигә шулай аталганы тарихын безнең вакытка кадәр исән калмады. 61852 Нигибнебя-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61853 Нигия — Русия территориясеннән ага торган елга. 61854 Нигъмәтҗан Хәкимов (1877-1960) мулла булып торган. 61855 Нигъмәт иңгәндә, Будда шуның астында ял иткән агачның ботагыннан үскән "Бо" агачы. 61856 Нигъмәт Хәкимнең эшен танылган язучы, галим Нәкый Исәнбәт дәвам итә. 61857 Нидерландлар архипелаг утрауларның күпчелеген үз хакимлеге астында җыйган. 61858 Нидерландларда заманча постиндустриаль икътисад бар. 61859 Нидерландларда фахишәлектән кергән табыш дәүләт бюджетының 5%ын алып тора. 61860 Нидерландлар Милли агач утырту көне - март аеның өченче чәршәмбесе. 61861 Нидерландлар Төньяк диңгез белән юыла (451 км). 61862 Нидерландта Ост-Шельда буасы давыл вакытында Нидерланд буалары Нидерланд халкы элек-электән диңгездән түбән җирләрдә ясалма түбәләр (terpen) ясый торган булган. 61863 Нидзъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 61864 Нидзь — Русия территориясеннән ага торган елга. 61865 Нидым ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 61866 Нидысей — Русия территориясеннән ага торган елга. 61867 Ниедзьвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 61868 Нижа (Ница) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61869 Нижгар гаскәре, бөек кенәзенең әмерен бозып, Казан янына иртә килә; алар Казан тирәләрендә янгын чыгарлар һәм шуның белән чикләнеп, Иделнең агымында өскәрәк урнашкан Коровнич утравына килеп урнаштылар. 61870 Нижгар округы ( ) — Нижгар крае составындагы административ-территориаль берәмлек. 1929—1930 елларда гамәлдә торган. 61871 Нижгород һәм Сембер губерналарының мишәр хатыннары аскы яулыкны сылапцау (сылавыч), әкәй дип тә атаганнар. 61872 Нижегородка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 61873 Нижиковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61874 Нижина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 36,2 километр озынлыкта булган кратеры. 61875 Нижневартовск I һәм Нижневартовск II тимер юл станцияләре. 61876 Нижние Кудаты — Русия территориясеннән ага торган елга. 61877 Низаг 1300 елны Туктайның җиңүе белән тәмамлана. 61878 Низаг болай хәл ителә: Нугай Мәнгүтимернең Туктай дигән улы белән дуслашып ала да Түлә-Буганы да, Туктайның ир туганнарын да үтертеп бетерә. 61879 Низаглар гадәттә мәкалә эчтәлеге турында ике каршылыклы караш нәтиҗәсендә туып чыкса да, Арбитраж шурасы кайсы караш өстенлек алырга тиеш турында карар чыгаруга махсус керешми. 61880 Низаглашу чорында Алтын Урда башкаласы өчен бертуктаусыз көрәш сузылган. 61881 Низаглашу чорында, Алтын Урда тәхетенә өчен сугышлар нәтиҗәсендә Хаҗибәй инде XV гасырда ук (башка гипотезалар буенча XVI гасырда гына) җимерелеп халкы күченеп бетә. 61882 Низаглашу чорында Хаҗибәйдә качкан татар морзалары сыенганнар, соңрак ул Нугай урдасы бер үзәгенә әверелгән. 61883 Низаг максаты — Япониянең Корея белән идарә итү һәм Маньчжурия белән Кытайга чыгу. 61884 Низагның башлану датасы булып 2014 елның 7 апреле санала — нәкъ шул көнне Украина президенты в. б. Александр Турчинов көч операциясе башлавы турында игълан иткән. 61885 Низаг тарихы Колониядән Бәйсезлеккә XIX гасырдан Вьетнам Франция колониаль империясенә керә. 61886 Низаг тарихы Төньяк Кореяның беренче һөҗүме (июнь-август 1950) АКШ һәм аның союздашларының окупацион һөҗүме. 61887 Низаг тарихы Фолкленд утрауларын башта инглиз диңгез сәяхәтчеләре 1690 елда ачалар, соңрак 1694 елда утрауларны француз диңгез сәяхәтчеләре ачалар һәм Мальвин утраулары дип исемлиләр (туган шәһәрләре Сан-Мало истәлегенә). 61888 Низами иҗаты Шәрык әдәбиятының гына түгел, Бөтендөнья әдәбиятының зур казанышы, зур хәзинәсе. 61889 Низами кешеләр ирекле, бәхетле яшәүче җәмгыять турында хыяллана, үз әсәрләрендә шуның модельләрен тәкъдим итә. 61890 Низамов Кыям бу вакытта авылда бердән-бер партия әгъзасы була. 1933 елда авылда комсомол оешмасы төзелә. 61891 Низдобка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61892 Низево ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 61893 Низмица — Русия территориясеннән ага торган елга. 61894 Низовское ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 61895 Низовское — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 61896 Низовцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 61897 Низо-То-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 61898 Низяна — Русия территориясеннән ага торган елга. 61899 Никан-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61900 Никарагуа Испаниядән бәйсезлеккә 1821 елда ия булган. 61901 Никарой — Русия территориясеннән ага торган елга. 61902 Ника — Русия территориясеннән ага торган елга. 61903 Никах шартлары турында сөйләшүләр алып баручы шәхес. 61904 Никита ( ) — Коми Республикасының Воркута шәһәр округында урнашкан авыл. 61905 Никита Сотчемъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61906 Никитина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 61907 Никитинка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 61908 Никитинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61909 Никитинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 61910 Никитино — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 61911 Никитино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 61912 Никитино ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 61913 Никитинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 61914 Никитинская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 61915 Никитинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 61916 Никитовка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 61917 Никифар — Башкортстанның Әлшәй районындагы татар авылы. 61918 Никифора – Русия территориясеннән ага торган елга. 61919 Никифорово — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 61920 Никишата ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 61921 Никишкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 61922 Никколо Макиавелли (1469-1527), Италиянең сәяси фикер иясе, тарихчы («Флоренция тарихы»), драматург («Мандрагора» комедиясе). 61923 Никодимка (Хозега) — Русия территориясеннән ага торган елга. 61924 Николаевка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 61925 Николаевка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 61926 Николаевка — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 61927 Николаевка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 61928 Николаевка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 61929 Николаевка — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 61930 Николаевка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 61931 Николаевка — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 61932 Николаевка ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 61933 Николаевка районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 61934 Николаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61935 Николаевка — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 61936 Николаевка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 61937 Николаевка — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 61938 Николаевка — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 61939 Николаевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 61940 Николаево ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 61941 Николаевскида урнашкан 138-нче запастагы җәяүле гаскәр полкының командиры, декабрьдә Николаевск өязе хәрби комиссары булып сайлана. 61942 Николаевские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 61943 Николаевский — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 61944 Николаевское ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 61945 Николаевск өязе Кызыл гвардиясе оештыруда катнаша. 61946 Николай II хатыны Александра (Алиса) Виттене турылык өчен бик яратмаган һәм Витте үлгәнгә кадәр патша җәберендә булган. 61947 Николай Iнең махсус күрсәтмәсе нигезендә, каталог тикшерелеп торыла. 61948 Николай Александрович Баскаков) — төрки халыклар белгече, фәлсәфә фәннәре докторы. 61949 Николай Алешков, Николай Петр улы Алешков, (26.06.1945) — язучы, Россия язучылары берлегенең Татарстан бүлеге рәисе, « Аргамак. 61950 Николай Анатолий улы Никифоров ( ) — Татарстан һәм Русия сәясәтчесе, Татарстан мәгълүматләштерү һәм элемтә министры ( 2010 — 2012 ), Русия элемтә министры ( 2012 елдан). 61951 Николай Баскаков 1996 елда Мәскәүдә вафат булды. 61952 Николай Вавиловның шәкерте. 1940-43 тә авыл хуҗалыгы тәҗрибә станциясендә терлек азыгы җитештерү төркеме җитәкчесе, 1942 дән директоры ( Мурманск шәһәре). 61953 Николай Василий улы Гоголь (Яновский, 1809, Полтава губернасы -1852, Мәскәү ) - күренекле рус язучысы, шагыйре, драматургы, тәнкыйтьче, әдип. 61954 Николай Василий улы Фёдоров ( ) – ССРБ һәм Русия дәүләт һәм сәясәт эшлеклесе, Федераль Җыелышы Федерация Советының әгъзасы (2010 елдан), Русия Федерациясе авыл хуҗалыгы министры ( 2012 елдан ). 61955 Николай Иван улы Лобачевский(1792— 1856) — рус математигы, евклидча булмаган геомет­рияне барлыкка китерүче, әлеге геометрия мате­матикада аксиоматиканың роле турындагы күзал­лауны үзгәртә һәм чагыштырмалылык теориясен эшкәрткәндә мөһим роль уйный. 61956 Николай Казем-Бек ( русча Николай Касимович Казем-Бек, азерб. 61957 Николай Носов, Николай Николай улы Носов, ( 1908 1976 ) — рус совет балалар язучысы. 61958 Николай опись төзеп фабриканы эшчеләргә тапшырырга мәҗбүр була. 61959 Николай Панин-Коломенкин бозда фигуралы шууда Олимпия чемпионы булган. 61960 Николай Провоторов (Николай Сергеевич Провоторов) – театр актеры, Тукай бүләге иясе. 61961 Николай Самокиш, 1910 Төп сугыш алдыннан 5 сентябрьдә Шевардин редуты өчен бәрелеш уза, француз һөҗүмен кире кайтаруга карамастан, Кутузов Горчаков җитәкчелегендәге көчләргә редуттан китәргә һәм төп көчләргә кушылырга әмер бирә. 61962 Николай Степан улы Гумилёв (1886-1921) - Көмеш гасырның рус шагыйре, акмеизм шигъри мәктәбен нигезләүче, тәрҗемәче, әдәби тәнкыйтьче, сәяхәтче, офицер. 61963 Николай Федор улы Катанов — күренекле төрки халыклар белгече. 61964 Никола ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 61965 НикоЛая-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 61966 Николкина Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 61967 Николо-Казанка — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 61968 Николо-Львовское ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 61969 Никольск — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 61970 Никольск — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 61971 Никольский ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 61972 Никольское ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 61973 Никольское — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 61974 Никольское — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 61975 Никольское ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 61976 Никольское — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 61977 Никольское — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 61978 Никольск — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 61979 Никольск ( ) — Русия Федерациясенең Пенза өлкәсендә урнашкан шәһәр. 61980 Николь тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 50 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 61981 Никоны ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 61982 Никоси́я яки Лефкосия ( ; ) — Кипр Республикасы һәм танылмаган Төньяк Кипр Төрек Җөмһүриятенең башкаласы. Педиэос елгасында Кипр утравының үзәк өлешендә урнашкан. Халык саны 313 400 кеше ( 2009 ел ). 61983 Нико тәкъдиме белән королева тәмәкене ваклый һәм исни. 61984 Никотин коры тәмәкенең 0,3 - 5 % авырлыгын тәшкил итә, махоркада 2,2%. 61985 Никотин — көчле бөҗәкләргә тәэсир итүче нейротоксин һәм кардиотоксин; шунлыктан элек инсектицид буларак файдаланылган. 61986 Никтлье — Русия территориясеннән ага торган елга. 61987 Никуленки ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 61988 Никулкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 61989 Никульчино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 61990 Никулята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 61991 Никулята ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 61992 Никша — Русия территориясеннән ага торган елга. 61993 Ни кызганыч, бу сәясәт, бу кысулар һаман тагын да нечкәрәк, тагын да мәкерлерәк юллар белән дәвам итә. 61994 Нила — Русия территориясеннән ага торган елга. 61995 Нилей-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 61996 Нил елгасының озакка сузылган кин һәм көчле ташуы җирне сугарып кына калмаган. 61997 Нил елгасы һәм аның тармакларының яр буйларында лотос һәм папирус дигән су үләннәре үскәннәр. 61998 Нилеч — Русия территориясеннән ага торган елга. 61999 Нилкам — Русия территориясеннән ага торган елга. 62000 Нил кебек куәтле һәм ямьле, Әй, Мисыр, имин бул син мәңге, бул мәңге. 62001 Нилның икенче ягына чыгып, Әмин исемле гел гаделлек, муллык белән тулы шәһәр корып, гаиләсе, иярченнәре белән шунда урнаша. 110 яшендә аңа да үлем килә. 62002 Нилның көнбатыш ярында, аның тамагыннан бераз көньякка табарак, әле хәзер дә пирамидаларның ташлары калкып торалар. 62003 Нилыдзь — Русия территориясеннән ага торган елга. 62004 Нильский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Катав-Ивановск районы составына керүче авыл. 62005 Нильссон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,3 километр озынлыкта булган кратеры. 62006 Нима-Тума — Русия территориясеннән ага торган елга. 62007 Нимкытый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 62008 Нин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,1 километр озынлыкта булган кратеры. 62009 Нинди генә әшкә тотынсалар да, җиренә җиткереп башкара торган булганнар алар. 62010 Ниндидер скалярдан интеграл табуда метрик тензорның билгеләгечен исәпкә алырга кирәк (нәтиҗә инвариант булсын өчен): : биредә n-үлчәмле күләмнең элементы Әдәбият * Акивис М. А., Гольдберг В. В. Тензорное исчисление. 62011 Нинди дәүләтне күпмилләтле санау өлкәсендәге бәхәсләр, берәр " милләт " дип билгеләнгән төркемнең күп вәкилләре үзләрен берьюлы ике милләт белән бәйли алуларына бәйле. 62012 Нинди разрядка икәнлегенә карап, осталыгыңны да күрсәтергә тиешсең. 62013 Нинди һапплотөркемнәр борынгы болгарларга караганнар әлегә билгесез. 62014 Нинкома — Русия территориясеннән ага торган елга. 62015 Нинку-Ун-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 62016 Ни өчен авыл Тирескә дип аталган соң? 62017 Ни өчен аны мәдрәсәләрдә укучы шәкертләргә бирү өстенрәк соң? 62018 Ни өчен дигәндә, 1905-1917 елларда Миякә елгасының сул як ярында бер авыл үсеп чыгып, аңа Миякәбаш (“Миякә елгасы башы” дигән мәгънәдә) исемен биргән булганнар. 62019 Ни өчен “зәрә боткасы” дип атаганнар? 62020 Нипомо, Калифорния, 1936 елның март ае). 62021 Нирванага ирешүче, гәүдәне калдырып китүче җан джинна дип атала. 62022 Нирын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62023 Нисан (татарча Юмарт) гарәп сүзеннән чыга. 62024 Нисбәтләр саны белән бәйләнешле күпсанлы формулалар бар. 62025 Н. Исәнбәтнең «Зифа» пьесасы буенча куелган (1954) спектакльдәге баш героиняны - көчле ихтыярлы, максатчан, үз дәрәҗәсен яхшы белүче татар хатыны образын гәүдәләндерә, һәм шуның нәтиҗәсендә әлеге спектакль җәмәгатьчелектә киң яңгыраш таба. 62026 Ни тегесенең, ни монысының кайсы этнос вәкиле булулары билгеле түгел. 62027 Нитроцеллюлоза дарысы һәм башка көчле шартлаткычлар уйлап табылгач, төтенле дары әһәмиятен югалта. 62028 Ни үкенеч, аларның 30,04 проценты гына туган телдә белем ала. 62029 Ниһаят, 1984 елда ул Европа беренчелегендә 1нче урынга чыга. 62030 Ниһа­ять, 1917 елда бактерияләрне зарарлау­чы вирус — бактериофаг барлыгы ачы­ла. 62031 Ниһаять, 1920 елда Татарстан Республикасына кертелә. 62032 Ниһаять, 1931 елның 3 мартында АКШ Конгрессы җырны, автор тексты белән бергә, милли һимн итеп раслаган. 62033 Ниһаять, 1979 елда шагыйрьнең “Кул бирәм” исеме белән мөстәкыйль шигырьләр җыентыгы дөнья күрә. 62034 Ниһаять, 1984 елда, беренче башкарылудан соң 106 ел үткәч, хөкүмәт һәм генерал-губернатор җырны рәсми милли һимн итеп раслыйлар. 62035 Ниһаять, 1995 елда Әмәкәй авылында яңа гыйбадәтханә — «Рәмзи» мәчете төзелә. 62036 Ниһаять, 2005 елда ике төр мирас өчен уртак билгеләмәләр дә булдырылды. 62037 Ниһаять, марш язылып беткәч, Ңуен Ван Као аны Ву Куига җырлап күрсәткән. 62038 Ниһаять, тау битендә яшәгән күп санлы аюлар булуы мөһим чынбарлык. 62039 Ниһаять, тираж да күрсәтелгән − 4300. 1940 елны кириллицага күчеп, «Коммуна» исеме белән газета 1962 елга кадәр чыга. 1962-65 елларда Бөгелмәдә алты районга бер булып «Хезмәткә дан» исемле газета чыкканын өлкән буын әле хәтерлидер. 62040 Ниһаять, үзенең архитектурасы, стиль үзенчәлекләре, композицион алымнары һәм бизәкләү детальләре белән дә Сөембикә манарасы татар төзелеш сәнгатен ачык гәүдәләндерүче тарихи һәйкәл булып санала. 62041 Ниһаять, фарсы тәхете тирәсендәге ыгы-зыгылар тына һәм ил белән идарә итү Мәлик шаһның улы – солтан Баркьярүк кулына күчә. 62042 Ниһаять, химик реакцияләр ярдәмендә кирәкле матдәне алалар. 62043 Нихвор ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 62044 «Нихон» исеменең турыдан туры тәрҗемәсе — «Кояш ватаны», бу исемне күбесенчә «Чыгучы Кояш иле» буларак тәрҗемә итәләр. 62045 Ницейкова Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 62046 Ницинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 62047 Нича-Капой-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62048 Ничә ел Мулла Илендә дәрес әйткән. 62049 Ничек беренче адымны ясарга соң? 62050 Ничек инде Гитлер иленә барасың? 62051 Ничек итеп тапшыру юлы җыючыдан тора. 62052 Ничига — Русия территориясеннән ага торган елга. 62053 Ничкурюп — Русия территориясеннән ага торган елга. 62054 Ничтёмъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62055 Нишма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62056 Нияёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 62057 Ниязбай Сәлимов (Ниязбай Булатбай улы Сәлимов, ) — журналист, филология фәннәре кандидаты, « Башҡортостан » газетасы директоры-баш мөхәррире, БР атказанган мәдәният хезмәткәре. 62058 Ниязгул — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 62059 Нияз Даутов 30 ел режиссерлык эш алып бару нәтиҗәсендә төрле шәһәрләрдә илкүләм опера классика жанрына кергән 80 артык спектакль куйган, шулардан – “Кармен", "Чио-Чио-сан", "Богема", "Пиковая дама", "Отелло", "Борис Годунов". 62060 Нияз Даутов — татар опера җырчысы, режиссеры, Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, РСФСРның халык артисты. 62061 Нияз Үзбәк улы Әхмәров — татар галиме, невропатолог, шул ук вакытта шагыйрь, журналист, тәрҗемәче. 62062 Нияп — Русия территориясеннән ага торган елга. 62063 Ния-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62064 Н. Катанов зур җәмәгать эше алып бара, педагогика, гыйлем, китап басу, редакторлык, тәрҗемә өлкәсендә зур эшчәнлек күрсәтә. 62065 Н. Катанов хезмәтләре үзе исән вакытта ук олы бәягә лаек була һәм ул бик күп җәмгыятьләрнең хакыйкый әгъзасы була. 62066 Н.К. Крупская «Красная Звезда» агитпоезды белән Чистайга килгәч, аны озатып йөри һәм шәхси куркынычсызлыгын тәэмин итә. 62067 Н. Н. Вечеслав белешмәсендә Битаман авыллары телгә алына. 62068 Н.Н. Вечеслав Березник (Ксна) авылының Березник авылы җәмгыятенә кергәнлегеп күрсәтә. 62069 Н. Н. Вечеслав тарафыннан бастырып чыгарылган җыентыкта (1878) авыл Олы Айбаш дип искә алына. 62070 Ноба — Русия территориясеннән ага торган елга. 62071 Нобель бүләге "Нобель бүләге" лауреатларына тапшырылучы медаль 1888 елның Француз гәҗитендә ялгыш бастырылган Нобель некрологыннан соң (аны 12 апрелдә Каннада вафат булган абыйсы Людвик белән бутыйлар), ул бик зур тәнкыйтьләүгә дучар була. 62072 Нобель премиясе 1927 елда «Алман һәм француз халыклары арасында дуслыкны кайтаруга юнәлтелгән эшчәнлек өчен», Бюиссон Людвиг Квидде белән бергә Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 62073 Нобель премиясе белән бүләкләү тантанасында Рузвельт үзе катнашмый. 62074 Нобель премиясе гомердә бер тапкыр гына тапшырыла ала һәм кеше вафат булганнан соң бирелми ( 2011 елда искәрмә ясалды). 62075 Нобель премиясе күләме Төрле илләрдә булган "Нобель бүләге" лауреатлары Нобель фонды 1900 елда бәйсез, табышсыз оешма буларак ачылды. 62076 Нобель премиясе лауреатлары Воле Шойинка * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Эрнст Руска, Герд Биннинг һәм Генрих Рорер. 62077 Нобель премиясе лауреатлары Оскар Санчес * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Георг Беднорц, Карл Мюллер. 62078 Нобель премиясе лауреатлары Тереза Ана * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Шелдон Глэшоу, Абдус Сәлам, Стивен Вайнберг. 62079 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Бертрам Брокхауз, Клиффорд Шалл. 62080 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Герард Хоофт, Мартин Вельтман. 62081 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Джеймс Кронин, Вал Фитч. 62082 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Джон Мазер, Джордж Смут ( АКШ ). 62083 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Жорес Алферов, Герберт Кремер, Джек Килби. 62084 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Леон Ледерман, Мелвин Шварц, Джек Стейнбергер. 62085 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Мартин Перл, Фредерик Рейнс. 62086 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Норман Рамзей, Ханс Демелт, Вольфганг Пауль. 62087 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Пьер Жиль де Жен. 62088 Нобель премиясе лауреатлары * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Рассел Халс, Джозеф Тейлор. 62089 Нобель премиясе лауреатлары Франко Модильяни * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Клаус фон Клитцинг. 62090 Нобель премиясе лауреатлары Эльфрида Елинек * Физика өлкәсендә Нобель премиясе — Рой Глаубер, Джонн Холл һәм Теодор Хенш. 62091 Нобель премиясе лауреаты (1957). 62092 Нобель премиясе лауреаты 2015 елда Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясенә лаек булды. 62093 Нобель премиясен алу буенча төп эшләре * Roth A.E. The Economics of Matching: Stability and Incentives // Mathematics of Operations Research. 62094 Нобель премиясен алып, бер ел үткәч, аны Эдинбургта нотыклар сөйләргә чакыралар, ләкин ун ликсә сөйләгәч, ул Швецияга кире кайта. 62095 Нобель премиясе Фонды 31 миллион крона тәшкил иткән. 62096 Нобик — Русия территориясеннән ага торган елга. 62097 Новалихинский ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 62098 Новаторлар — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең платформасы. 62099 Новая Воля ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 62100 Новая Деревня утары — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 62101 Новая — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 62102 Новгород җирләре һәм күршеләре 1237 елда Новгород җөмһүрияте (русча Новгородская республика) - рус урта гасырлар дәүләте (1136-1478). 62103 Новгород җөмһүрияте Киев Русеннән чыккач үз бәйсезлеген һәм үзенчәлекле идарә тәртибен игълан иткән. 62104 Новгород җөмһүрияте үз республика хакимияте тәртибен сакларга теләп Литва ярдәмен сораган. 62105 Новгородова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 62106 Новеллалар / Төзү, тәрҗемә һәм ахыр сүз. 62107 Новешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62108 Новикбож ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 62109 Новиковка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 62110 Новиковны Симферополь төрмәсенә, аннары Владимир-Волынский янындагы лагерьга күчерәләр. 62111 Новинка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 62112 Новинская ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 62113 Новицкое ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 62114 Новоанненковский ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 62115 Новобельское — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 62116 Нововоздвиженка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 62117 Новоключево — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 62118 Новоложка – Русия территориясеннән ага торган елга. 62119 Новониколаевка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 62120 Новопоселенная Лебедка — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 62121 Ново-Савиновский район) — Казанның төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан район. 62122 Новоселич әйтүенчә, алар тыңлауның инде ике минутыннан соң төркемгә кирәкле барабанчының кем икәнен белеп калдылар. 62123 Новоселка — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 62124 Новоселки ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 62125 Новоселки — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 62126 Новоселова (Новоселова) — Өркет өлкәсенең Усть-Кут районында урнашкан торак пункт. 62127 Новоселовы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 62128 Новосибирск Метрополитены 2 сызыктан тора, 13 мәүкиф, гомуми озынлыгы 15,9 км, пассажир әйләнеше - 224 мең (көн), 82 млн. 62129 Новосибирск музыка училищесында педагог Н.Л. Дынкинада 3 ел укый. 62130 Новосибирск халыкара стандарт буенча Omsk Time Zone (OMST) сәгать поясында урнаша. 62131 Новосибирск шәһәрендә югары белем алган, шунда җиңел атлетиканың марафон төре белән шөгыльләнә башлаган. 62132 Новосиль ( ) — Русия Федерациясенең Орёл өлкәсендә урашкан шәһәр. 62133 Новоспасск — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 62134 «Новостройка» атлы төзүчеләр бистәсе пәйда була. 62135 Новотроевка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 62136 Новотроицкая (Новотроицкая) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 62137 Новотроицкая ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 62138 Новоуральск ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 62139 Новочеркасск ( ) — Ростов өлкәсендәге шәһәр, Дон казаклыгының башкаласы. 62140 Новочеркасск югары хәрби-командирлык элемтә укуханәсе * Көньяк Руия дәүләт техника институты (Новочеркасск политехника институты) Галерея File:Вокзал Новочеркасск. 62141 Новочувашский — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 62142 Новые Поляны — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 62143 Новые Салман — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 62144 Новые Сарайлы — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 62145 Новые Чокалы — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 62146 Новый Каенсар — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 62147 Новый ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 62148 Новый ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 62149 “Новый мир” авылында яшәүче булдыклы ир зур мәйданда бөртеклеләр чәчеп уңыш ала, аның фермаларында мөгезле эре терлекләр һәм сарыклар башы шактый. 62150 Новый Мир — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 62151 Новь – Русия территориясеннән ага торган елга. 62152 Ногай иле язмаларда беренче тапкыр 1614 елда искә алына. 62153 Ногай-кыпчак телләре Төп үзәнчелеге - с-ш күчмә хәрәкәте. 62154 Ногайның хатыны атасы - Византия императоры Михаил VIII булган, улы - Дунай буе Болгары хакименең кызына өйләнгән булган. 62155 Ногай теле тәэсирендә кайбер фонетик үзгәрешләрне кичергән. 62156 Ногай Урдасы Ногай Урдасы - Алтын Урда таркалганнан соң килеп чыккан күчмә дәүләт, 1440 1634 елларда түбән Идел һәм Җәек ( Урал ) елгасы арасында урнашкан булган. 62157 Ног-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 62158 Нөгеш — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 62159 Нөгеш — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 62160 Ногинск ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 62161 Ногман Габделкәримов Зәйнәп Хәсәниянең (1887 елның 25 нче сентябрендә Казан шәһәрендә туган) әтисе. 62162 Ногман Мусин (Ногман Сөләйман улы Мусин, ) – язучы, журналист. 62163 Ногор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62164 Ного-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62165 Ногыт борчагы туклану рационында иң кирәкле ризыкларның берсе, бигрәк тә шикәр диабеты белән интегүчеләргә, чөнки кандагы шикәрне киметә. 62166 Нодозавридларның иңбашларында нык үсеш алган мускуллар булганнар (анкилозавридларның иңбаш мускуллары болай нык үсеш алмаган). 62167 Нодтей (Костылиха, Надтей) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62168 Ножва — Русия территориясеннән ага торган елга. 62169 Ножига — Русия территориясеннән ага торган елга. 62170 Нозыга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62171 Нозьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62172 Нойвид ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 62173 Нойвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 62174 Нойнкирхен ( ) — Алманиянең Саар җирендә урнашкан шәһәр. 62175 Нойсс ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 62176 Нойхабаръю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62177 Нойштадт-ам-Рүбенберге ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 62178 Нокат Нокат — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 62179 Нократ Аланы авылы бернче тапкыр 1596 елда, Нократ монастыреның вотчинасы буларак телгә алына. 62180 Нократ Аланы районы ( ) — Киров өлкәсенең көньягында административ берәмлек. 62181 Нократ Аланы ( рус. Вятские Поляны, мар. Виче Алан) — Киров өлкәсенең көньягында шәһәр, Нократ Аланы районының административ үзәге. 62182 Нократ — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 62183 Нократ елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 62184 Нократка Бөр елгасы койган урында урнашкан. 62185 Нократ ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 62186 Нократ ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан подстанция. 62187 Нократ сүзе татар теленә Новгород сүзен татарчалаштырудан кергән. 62188 Нократ татарлары - казан татарларының этнографик төркеме. 62189 Нокса ( ) — Казансуның сул кушылдыгы. 62190 Нокта корылмаларын корылган материаль нокта буларак та карыйлар. 62191 Нокталардан торган юллар җыелмасыннан графика челтә­ре, яки растр барлыкка килә. 62192 «Ноктюрн фа-диез минор» әсәре «Меломан» музыка басыла ( 1901 ). 62193 Нолинка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 62194 Нолинские ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 62195 Нолинск ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан шәһәр, Нолинск районының административ үзәге. 62196 Нолинск округы ( ) — Түбән Новгород крае составындагы административ-территориаль берәмлек. 1929—1930 елларда гамәлдә торган. 62197 Нолинск районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 62198 Нольләр чынга әйләнә – ул дөньяның иң бай кешеләреннән берсенә әверелә. 62199 Номархлар патша салымнарын жыярга, патша эшен эшләр өчен коллар һәм игенчеләр китереп тапшырырга һәм, патшаның приказы буенча, хәрби ополчение жыярга тиеш бул¬ганнар. 62200 Номархлар, фиргавенгә хезмәт иткән өчен, жир участокларыннан алган доходларыннан тыш, ном халкыннан үз файдаларына салым жыярга да хаклы булганнар. 62201 Номарх номның барлык эше белән идарә иткән. 62202 Номеда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,4 километр озынлыкта булган кратеры. 62203 Номер Бер ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан тимер юл су йөләгече пункты. 62204 Номерда торучыларга уртак аш бүлмәсендә аш әзерләү мөмкинлеге бар. 62205 Номжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 62206 Номинантлар 2010 елның 2 февралендә игълан ителделәр. 62207 Номинантлар 22 гыйнвар көнне игълан ителгән. 62208 Номинантлар 23 февраль көнне игълан ителгәннәр. 62209 Номинантлар исемлегенә эләгү дә зур дәрәҗә». 62210 Номинацияләр саны буенча беренче урында «Король сөйли!» 62211 Номнар Башта Египет халкы аерым-аерым ыруглар булып яшәгәннәр, ләкин һәрбер ыругка кечкенә гена жир участогын сугару өчен каналлар казу файдасыз һәм кыен булган. 62212 Нонбург ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 62213 Нонг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62214 Нөнәгәр авылы Балтач районы үзәге Балтач авылыннан 34 чакрым ераклыкта урнашкан. 62215 Ноньлель — Русия территориясеннән ага торган елга. 62216 Норас — Русия территориясеннән ага торган елга. 62217 Норат-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62218 Нораю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62219 Норвегиядә катнашкан илләрнең саны күпкә артып, 67-гә барып җитте. 62220 Норвегия кануннары нигезендә мондый җинаятьләр өчен 21 елга кадәр төрмә җәзасы билгеләнә. 62221 Норвегиянең кануннары һәм хөкүмәт сәясәте буенча норвег теленең ике «рәсми» формасы бар — букмол (норв. 62222 Норвегиянең уңышы илдәге нефть ятмаларында һәм аны сатудан кергән акчаны дөрес куллануда. 62223 Норвегия утрауны үз биләмәләр составына кертә, әмма Антарктика турында килешү Антарктиканың нинди дә булса районда нинди дә булса дәүләтнең суверенитетын танымый. 62224 Нордовка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 62225 Норд-Ост ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 62226 Нордум-Пат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62227 Нордһорн ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 62228 Нөрәй — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 62229 Норенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62230 Нореньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62231 Норико ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,5 километр озынлыкта булган кратеры. 62232 «Норильский Никель» Русия бакырының 70%ны, никеленең 80%ны эшләп чыгара. 62233 Норильск ( ) — Русиядә шәһәр, Красноярск краенда халык саны буенча округының икенче шәһәр. 62234 Норильск тимер юлында станция. 62235 Норка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62236 Нөркә — Башкортстанның Балтач районында урнашкан татар авылы. 62237 Нөркәй авыл советы 1918 нче елларда авыл советының беренче председателе Гыйлаҗев Хуҗа, секретаре Ахметов Мәхмүт булган. 62238 Нөркәй авылы 55 градус чамасы төньяк киңлектә урнашкан. 62239 Нөркәй авылында 3 магазин эшли. 62240 Нөркәй авылында партия ячейкасы һәм комсомол оешмасы. 1918 нче елның 29 нчы октябрендә коммунистик яшьләр союзының беренче Бөтенроссия съезды ачыла. 62241 Нөркәй авылының елгалары зур түгел. 62242 Нөркәй волость үзәге булган. 19 нчы гасырның 2 нче яртысында ук ул мәдрәсәле зур авыл булган. 62243 Нөркәйдә барлыгы 958 кеше яши. 62244 Нөркәйдә ел саен зур ярминкә үткәрелгән (Бу мәгълүматларны Уфа шәһәре архивыннан авылдашыбыз Лиюдә Миңнәхмәт кызы алып кайта). 62245 Нөркәй көньяк-көнчыгыштан Тәкермән, төньяктан Шәрләрәмә, көнбатыштан Теләнче Тамак, көньяк-көнбатыштан Юлтимер, көньяк-көнчыгыштан Сарман, Янурыс һәм Азалак авыллары белән чикләнә. 62246 Нөркәй совхозы авылларындагы халыкның көнкүреш шартлары һәм культуралары үсә. 62247 Нөркәй урта мәктәбе тарихы-гаять бай. 62248 Норкино — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 62249 Норкино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 62250 Нор-Ламу — Ламу елгасы кушылдыгы. 62251 Норлат авылы 1565—1567 елларны эченә алган Зөя өязенең теркәү кенәгәсендә Нурдулат дип телгә алынган. 62252 Норлат авылы матур урынга урнашкан. 62253 Норлат авылының тирә-юнен бер ягыннан Олы елга чикләсә, икенче ягында, Төрләмә юлыннан керә торган юнәлешендә, Питкә күле һәм Эрә елгасы бар. 62254 Норлат авылы халкы июнь ахырында күршедәге Мулла Иле, Бузай, Городище авыллары белән бергәләшеп, Тикен җыены үткәргән. 62255 Норлат атамасы, Нурдулат ~ Нур Дәүләт ~ Нурлат һәм «что была царевская дер. 62256 Норлат атамасының килеп чыгышы турында төрле фикерләр бар. 62257 Норлат — җирле үзидарә үзәге. 62258 Норлат — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 62259 Нөрле — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 62260 Нормабаш — Татарстан Республикасының Кукмара районына керүче авыл. 62261 Нормаль P–N турылайткыч диоды өчен кире көчәнеш өлкәсендә, җиһаз аша ток бик кечкенә (микроамперлар дәрәҗәсендә). 62262 Нормаль күрү. Катаракт очрагындагы күрү. 62263 Нормаль шартлар булганда, алар гадәттә кире иелешле (үткәрмәүче) була. 62264 Нормаль эш дәвамында каты диск саклагычларында башлар дискта язылган бирелгән мәгълүматлар өстеннән оча. 62265 Норманд зыялылары барлык җирле халыкларга йогынты ясый, ләкин, нәтиҗәдә, алар белән ассимиляцияләнә Chibnall, Marjorie Дебаты о Норманнском завоевании. 62266 Нормандиядә киң таралган, ләкин рәсми статусы юк, региональ тел булып санала. 62267 Норманд утрауларына керә, алар арасында иң зур утрау. 62268 Норманнар яулап алган җирләр Норманнар (тәрҗемәсе: төньяк кешеләр) — VIII - XI гасырларда Аурупа илләренә һөҗүм иткән һәм талаган Скандинавия кешеләренә карата Көнбатыш Аурупада кулланылган төшенчә. 62269 Норма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62270 Норовка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 62271 Нор-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62272 Носим ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 62273 Носим-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62274 Носи-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62275 Носи-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62276 Носкова (Лесная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62277 Носкы — Төмән өлкәсе биләмәләрендә ага торган елга. 62278 Нослы ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 62279 Носовей-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62280 Носово — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 62281 Носок ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 62282 Н. Островский әсәре) пьесасында сәүдәгәр Дороднов ролен башкарган өчен («эпизодик роль» номинациясендә). 62283 Носы — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 62284 Ноталар язмасында кебек күренә, латин литерлары белән es кебек белдерелә. 62285 Нота советларны мондый сәясәтне дәвам итү «шартлары болай да еш бозылган сәүдә килешүен туктатуга һәм хәтта гади дипломатик мөнәсәбәтләрнең өзелүенә китерәчәк» дип кисәтә. 62286 Нөтер теоремасы буенча фәза-вакытның кечкенә күчүенә саклана торган Нөтер агымы туры килә. 62287 Нотес — Русия территориясеннән ага торган елга. 62288 Нотиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62289 Нотус (Натус) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62290 Ноуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 62291 Нофрет ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,5 километр озынлыкта булган кратеры. 62292 Нохо-Сэв-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62293 Нохыръёхан — Русия территориясеннән ага торган елга. 62294 Ночаелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62295 Ночка — Инза елгасының сул кушылдыгы. 62296 Ночная — Русия территориясеннән ага торган елга. 62297 Ночная Черняница — Русия территориясеннән ага торган елга. 62298 Ношва — Русия территориясеннән ага торган елга. 62299 Ношуль ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 62300 Ноябревка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 62301 Ноябрь Paris Shootings - The day after (22593744177).jpg * 9 ноябрь — Каталония парламенты Испаниядән бәйсезлек турында карар чыгарды. 62302 Ноябрь аена туры килә диярлек. 62303 Ноябрь аенда Тампель – Татл кометасы койрыгы җир яныннан узганда бу күренеш, август аенда Персей йолдызлыгыннан таралучы метеор кисәкчекләре бигрәк күп күзәтелә. 62304 Ноябрь азагында декабрь уртасында боз белән каплана. 62305 Ноябрь башында туңа, апрель башында ачыла. 62306 Ноябрь башында туңа, апрельдә ачыла. 62307 Ноябрь башында туңа, апрель-майда ачыла. 62308 Ноябрь башында туңа, апрельның икенче яртысында ачыла. 62309 Ноябрь башында туңа, апрель уртасында ачыла. 62310 Ноябрь - гыйнвар айларында мөгезләре төшә һәм алар яңадан үсә башлыйлар. 62311 Ноябрьдә әтрәт белән Украинага җибәрелә, Донбасста сугышларында катнаша. 62312 Ноябрь Декабрь * 26 декабрь — Шакир Абилов (89), татар әдәбият галиме. 62313 Ноябрьдә Парижда шулай ук абруйлы теннис турниры – BNP Paribas Masters уза. 62314 Ноябрьдә сул эсерлар ягын ала һәм 6-нче армиянең солдатлар комитетынның әгъзасы булып сайлана. 62315 Ноябрьдә туңа, апрельдә ачыла. 62316 Ноябрьның беренче яртысында туңа, боздан апрельның икенче яртысында ачыла. 62317 Ноябрь уртасында ук проект Викимедиа фондының Тел бүлекчәсе тарафыннан алдан хуплана. 62318 Нселе ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,8 километр озынлыкта булган кратеры. 62319 Н. Туполев исемендәге КДТУ, хәзерге А.Н. Туполев исемендәге Казан илкүләм тикшеренү техник университеты ) ачыла. 62320 Н. Туполев Ту-2 ясавы өчен генерал-майор дәрәҗәсен ала. 62321 Нугадак белән Морадым авыллары тирәсендә бурташ карьерлары бар. 62322 Нугай авылы җирлегенә кергән була. 62323 Нугай белән Мамай әнә шундыйлардан санала. 62324 Нугай даругасында башланган күтәрелеш турында губернатор И. Неплюев тарафыннан сенатка борчылу хәбәре җибәрелә. 62325 Нугай даругасында Стрижевский, Р.Уразлин (Себер дарусында) һәм капитан С.Ф.Кублицкий командалары тарафыннан штраф атларын җыю башкортларда ризасызлык тудыра. 62326 Нугай даругасы һәм Казан даругалары баш күтәрүчеләре Алдар Исәнгилдин һәм Кучем Түләкәев җитәкчелегендә 1707 елның октябрь ахырында Соловар шәһәре янында Хохлов полкын тар-мар итә. 62327 Нугайлар белән бәйләнешләр Чукындырылган татарларның бабалары арасында нугайлар да булырга охшый. 62328 Нугайлар ярдәменә таянып тәхеткә утыра. 62329 Нугай өстендә җиңү 1299 елда Туктай хан Нугайга каршы ачык көрәштә кергән. 62330 "Нугай" сүзе Алтын Урда таркалып, берничә ханлыкларга (Әстерхан, Казан, Кырым һ. б.) бүленгәч тә халык телендә кулланышта йөри: Әстерхан нугайлары, Кырым нугайлары ( Кырымның төньягындагы татарлар). 62331 Нугай теле төрки телләрнең кыпчак төркеменә керә, ләкин лексик-фонетик яктан үзләре яшәгән урыннардагы халыклар телләренә бәйле Сөйләшүчеләр саны якынча 90 000 кеше. 62332 Нугай Урдасына бәйле сәясәт алып бара. 62333 Нугай Урдасының көчсезләнүеннән файдаланып, чиркәс көчләре ярдәмендә Касыйм ханны тәхеттән куа һәм үзе утыра (1532). 62334 Нугай урдасының Урта Азиядәге төрекмән, каракалпак, сарт, кыргыз – казак халыклары белән этник бәйләнешләрен санап чыга. 62335 Нугай Урдасы соңыннан үзе дә башында морзалар торган берничә олысларга бүленеп китә. 62336 Нудовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62337 Ңуен Ван Као аңа элегрәк тә азатлык өчен көрәшүче гаскәриләргә атап язган патриотик җырларын биреп барган. 62338 Ңуен Ван Као яңа җырның сүзләрен элегрәк үзе иҗат иткән шигырьләрнең берсенә нигезләнеп язарга булган. 62339 Нуженка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62340 Нуклидлар җәдвәлендә альфа радиоактив төшләр 52 ( теллур ) атом саныннан һәм 106-110 масса саныннан башлап хасил булалар, ә 82 зуррак атом санында һәм 200 зуррак масса санында барлык нуклидлар диярлек альфа-радиоактив булалар. 62341 Нуклидлар җәдвәле һәм күрсәтелгән сихерле саннар Сихерле саннар - төш физикасында төшнең сүрүен тулысынча тутыручы атом төшендәге нуклоннар саннары - җөп натураль саннар рәте була. 62342 Нулуй — Мокша елгасының кушылдыгы. 62343 Нульдән түбәнрәк температура һәм эссе — сирәк очраклар. 62344 Нуль почмак 0 градуска тигез. 62345 Нульсез тикторыш массалы барлык кисәкчекләрнең антикисәкчекләре булуы исбатланмаган. 62346 Нум-Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62347 Нумги — Русия территориясеннән ага торган елга. 62348 Нумгора-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62349 Нумтосё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62350 Нунавут һәм Төньяк-Көнчыгыш территорияләр вилаятьләре арасында бүленгән. 62351 Нундерма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62352 Нунлигран авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Провидения районы составына кергән административ берәмлек. 62353 Нуньос 1908 елда АКШта вафат була һәм шунда ук җирләнә дә. 1942 елның октябрендә аның җәсәден, Мехико шәһәренең Батырлар Галереясына күчереп, һимн сүзләренең авторы Боканегра кабере янында күмәләр. 62354 Нуньос 1908 елда АКШта үлә һәм шунда җирләнә дә. 1942 елның октябрендә аның җәсәден, Мехико шәһәренең Батырлар Галереясына күчереп, һимн сүзләренең авторы Боканегра кабере янында кабат күмәләр. 62355 Нуон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,5 километр озынлыкта булган кратеры. 62356 «Нур» — 1905 1917 елларда Петроград шәһәрендә чыккан газета. 62357 Нурали мәчете бинасы Казан кремле эчендә татар дини төзелеш сәнгатенең тагын бер истәлеге—Нурали мәчете бинасы сакланган (хәзерге вакытта ул ашханә сыйфатында файдаланыла). 62358 Нурали мәчете һәм Хан сарае Татар гөмбәзле Василий Блаженный чиркәве 1563—1568 еллардагы исәп кенәгәләрендә кремль эчендә Казанны басып алу вакытында җимерелүдән исән калган берничә мәчет булганлыгы теркәп куелган. 62359 Нура — Русия территориясеннән ага торган елга. 62360 Нур — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 62361 Нур — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 62362 Нур Габделхәй улы Гыйззәтуллин — әдәбият галиме һәм тәнкыйтче. 62363 Нургали Булатов — татар журналисты, танылган каләм иясе, Русиянең һәм Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 62364 Нургаяз Гарифьянов — күренекле татар физика галиме. 62365 Нурда — Русия территориясеннән ага торган елга. 62366 Нур Даутов (Нур Әсгать улы Даутов, ) – композитор, БР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1993 ), Г. Сәләм ( 1990 ) һәм С. Юлаев ( 2014 ) исемендәге премияләр лауреаты. 62367 Нуредди́н ( ) — Нугай Урдасында уң (көнбатыш) канат хөкемдарының титулы, бий белән бергә хакимлек итүче һәм аның варисы. 62368 Нуретдин Зәнги исемле сәргаскәр чирүендә сугышчан вазифа ала. 62369 Нур Зарипов (китапта: Утлы еллар авазы, 379 бит) Шагыйрь Хәниф Кәрим белән бер төркемдә укыганнар, иҗатташ дуслар булганнар. 62370 Нур Зарипов (тулы исеме Нурмөхәммәт Талип улы Зарипов, ) – язучы, әдәбият галиме, Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1987 ). 62371 Нурзева — Русия территориясеннән ага торган елга. 62372 Нури Арсланов 1991 елның 12 апрелендә вафат була. 62373 Нури Арслановнын шигъри теле искиткеч бай һәм үзенчәлекле хасиятләргә ия. 62374 Нуриәсма абыстай канга баткан Гарифулла янына йөгереп килә. 62375 «НурИман» гәҗит-кушымтасы чыгуын дәвам итә. 62376 Нуриман районы буйлап ага. 62377 Нуриман районы Иске Күл мәктәбен ( 1972 ), Башкорт дәүләт университеты филология факультетының рус башкорт бүлеген ( 1977 ) тәмамлаган. 62378 Нуринер «уйсу җир» дигән мәгънәне аңлата. 62379 Нури Сакаев — Татар театрына нигез салучыларның берсе, актер һәм режиссер, Хезмәт батыры (1926). 62380 Нурихан Фәттах балачагыннан ук әдәбият белән кызыксына торган була, мәктәптә укыган чагында ук хикәяләр, шигырьләр яза башлый. 62381 Нури Хөсәения мәдрәсәсенә укырга керә. 62382 Нурият ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,9 километр озынлыкта булган кратеры. 62383 Нурия Халит кызы Измайлова 1950 елның 1 гыйнварында Башкортстанда укытучылар гаиләсендә дөньяга килә. 62384 Нурландыру Алмаш тизләнеш белән хәрәкәт итүче теләгән матдә гравитацион дулкынны нурландыра. 62385 Нурланыш авыруы диагнозы ул вакытта әле куелмый. 62386 Нурлар юлы рәсемдә күрсәтелгән. 62387 Нурлат районы территориясеннән ага. 62388 Нурлы Таң ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Каменка районына кергән татар авылы. 62389 Нурма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62390 Нурма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62391 Нурминка ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 62392 Нурмөхәммәд Билалов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 62393 Нур-Отан сәяси фиркасе әгъзасы ( 2014 елдан ) Спорттагы уңышлары Инчхонда алтын медаль алгач. 03.10. 2014 Нур-Отан фиркасенә кабул итү. 62394 Нур пиксель челтәренең бөтен юлларын йөгереп чыга (сканерлый). 62395 Нур-Солтанның Миңле-Гәрәйдән ике улы - Мөхәммәт-Әмин белән Габдел-Латыйфның энеләре Мөхәммәт-Гәрәй белән Сәхип-Гәрәй калганнар. 62396 Нурулла Гариф 2002 елдан Татарстан язучылар берлеге сафларында. 62397 Нурулла Гариф үзенең 'Без кемнәрнең оныклары әле! 62398 Нурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 62399 Нуса ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 62400 Нуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 62401 Нутэпэльмен авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Иультин районы составына кергән административ берәмлек. 62402 Нух Мәхмүт улы 7 монография, уйлап табуга 26 патент, 99 басма эшләр, 2 укыту әсбабы авторы. 62403 Нуца ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8 километр озынлыкта булган кратеры. 62404 Нуцурако — Русия территориясеннән ага торган елга. 62405 Нуя — Алатыр елгасының уң кушылдыгы. 62406 Н.Фәттах югалган билгесез утрау - Атлантиданы Аклан дип атый. 62407 Н. Ф. Катанов 1922 елның 10 мартында Казан шәһәрендә вафат була. 62408 Н. Хөсәенов П.Г. Полторацкий һ.б. белән шураның большевиклар фракциясенә керә. 62409 Н. Хөсәенов хөкүмәт әгъзасы итеп сайлана. 62410 Н.Черкасов. Ватан бүләкләре. 62411 Ныби-Ян-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62412 Ныеле ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,9 километр озынлыкта булган кратеры. 62413 Ныжа-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62414 Ныклык соралган урыннарда каен кулланыла. 62415 Нылкид-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62416 Нынек ( ) — Удмуртиянең Можга районындагы авылы, Нынек авыл җирлегенең үзәге. 62417 Нырвиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 62418 Нырвожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 62419 Нырзанга (Нырзенга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62420 Нырза (Нырга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62421 Нырзынга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62422 Нырмыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 62423 Нырна — Русия территориясеннән ага торган елга. 62424 Ныромка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62425 Нырсуар — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 62426 Нырты — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 62427 Ныршай-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 62428 Нытынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62429 Ньор (Ньор, ) — Франсаның Аквитания-Лимузен-Пуату-Шарент төбәгендә урнашкан шәһәр. 62430 Нью Джерси — халык тыгызлыгы буенча АКШта беренче урында крнаша. 62431 Нью-Йорктагы Милли рәссамлык академиясенең нигезләүчесе һәм беренче президенты (1826—1845). 62432 Нью-Йоркта яһүд гаиләсендә туа. 62433 Нью-Йорк Үзәк паркы күренеше «Вилла Гордяни», Римдагы парк. 62434 Нью-Йорк * Ухтада ( Коми ), Нью-Йоркта ( 2014 ) урамнарга исеме бирелә. 62435 Нью-Йорк һәм Женевадан соң БМОның өченче резиденция шәһәре. 62436 Ньютон (билгесе: Н, N) — үлчәү системасында көч үлчәү берәмлеге. 62437 Ньютон гравитациясе - инвариантлы түгел: табигать кануннары төрле хисап системаларында төрлечә баралар. 62438 Ньютон дигән атама Исаак Ньютон хөрмәтенә бирелгән. 62439 Ньютонның беренче законы Хәзерге заман формулалаштыруы Тышкы тәэсирләр булмаганда, материаль нокта аларга карата тигезләнеш халәтен яки турысызыклы тигез хәрәкәтен саклаучы исәп системалары бар. 62440 Ньютонның икенче законы кисәкчекнең массасын һәм тизлеген, көч дип аталучы векторлы үлчәм белән бөйли. 62441 Ньютонның икенче законы сайланган инерциаль исәп системасында массаны инертлык күрсәткече буларак кертә. 62442 Ньютонның өченче законы аңлата: тәэсир итү көче модуле буенча тигез һәм каршы тәэсир көче юнәлеше буенча капма-каршы. 62443 Ньютонның төп ачышы – җисемнәрнең үзара тартылуы турындагы даһи фаразларында гына түгел, ул әлеге үзара тәэсирләрнең законын, дөресрәге, ике җисем арасындагы гравитация көчен исәпләү формуласын чыгаруга ирешә. 62444 Ньютонның тормышы туганнан алып вафатына кадәр тулаем очраклылыкларга бай булган, алар исә закончалыкларга һәм логик ачышларга китергән дип санала. 62445 Ньютон яктылыкны җиде төскә бүлә: кызыл, кызгылт-сары, сары, яшел, күк, индиго һәми шәмәхә. 62446 Ньюфаундленд һәм Кейп-Бретон утраулары Изге Лаврентий култыгын океаннан аерып торалар. 62447 Нью-Һэмпшир мәйданы — 24 239 км² (Илдә 44 нче урын). 62448 Ньюэлл һәм Саймон интеллектлар символлар белән формаль гамәлләрдән тора дип фикер йөртәләр". 62449 НЭП чоры башлангач, авылда игенчелек, терлекчелек белән беррәттән, яңа төзелеп килә торган Шәмәрдән станциясенә барып эшләү мөмкинчелеге дә ачыла. 62450 Нэтем-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62451 Нювчим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62452 Нювь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62453 Нюв-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62454 Нюгмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 62455 Нюди-Кой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62456 Нюди-Тутысыма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62457 Нюди-Хаслёта — Русия территориясеннән ага торган елга. 62458 Нюды-Татнеда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62459 Нюды-Юн-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62460 Нюдюко-Выеръяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62461 Нюдюко-Пендмаяга (Нюдюко-Пэндма-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62462 Нюдяевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62463 Нюдя-Марета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62464 Нюдя-Нэрва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62465 Нюдя-Сарембой-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62466 Нюдя-Тин-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62467 Нюдя-Ынян-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62468 Нюдя-Япта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62469 Нюдяяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62470 Нюзим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62471 Нюк-Сап — Русия территориясеннән ага торган елга. 62472 Нюксеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62473 Нюльнюга (Нюльнега, Нельнюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62474 Нюль — Русия территориясеннән ага торган елга. 62475 Нюльчим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62476 Нюма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62477 Нюмлаг — Русия территориясеннән ага торган елга. 62478 Нюмылга-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 62479 Нюмылга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62480 Нюнельга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62481 Нюненьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62482 Нюньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62483 Нюня-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62484 Нюра — Русия территориясеннән ага торган елга. 62485 Нюрнбергтагы Халыкара хәрби трибунал аны иң төп хәрби җинаятьчеләрнең берсе буларак таный һәм үлем җәзасына тарта. 62486 Нюр-Пеу-Угут — Русия территориясеннән ага торган елга. 62487 Нюр — Русия территориясеннән ага торган елга. 62488 Нюрса — Русия территориясеннән ага торган елга. 62489 Нюрум-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62490 Нюрум-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62491 Нюрум-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62492 Нюсам-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62493 Нюхалова — Русия территориясеннән ага торган елга. 62494 Нюхаловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62495 Нюхас-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62496 Нюхмиж — Русия территориясеннән ага торган елга. 62497 Нюхча — Русия территориясеннән ага торган елга. 62498 Нюцзе мәчете ( ) — Ханбалыкның иң зур мәчете. 62499 Нюча-Еты-Пур — Русия территориясеннән ага торган елга. 62500 Нюча-Катучей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62501 Нюча-Похи-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62502 Нюча-Тасу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62503 Нюча-Хапхльнутяй — Русия территориясеннән ага торган елга. 62504 Нюча-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62505 Нюча-Яка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62506 Нюча-Янг-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62507 Нюшма — Русия территориясеннән ага торган елга. 62508 Нябы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62509 Нягань ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 62510 Нягар-Нэо-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62511 Нягу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62512 Нядай-Пынче — Русия территориясеннән ага торган елга. 62513 Няда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62514 Нядейта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62515 Нядей-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 62516 Нядей-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62517 Нядей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62518 Нядиголова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62519 Нядокота — Русия территориясеннән ага торган елга. 62520 Нядтей — Русия территориясеннән ага торган елга. 62521 Нядэйседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62522 Нядэйта-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62523 Нядэй-Хасырей-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 62524 Нядэ-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62525 Нязепетровская тимер юл станциясе. 62526 Нязепетровск ( ) — Чиләбе өлкәсендәге кече шәһәр, Нязепетровск районының административ үзәге. 62527 Нязьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 62528 Нязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 62529 Няис-Мань-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62530 Няис — Русия территориясеннән ага торган елга. 62531 Няколь-Ту — Русия территориясеннән ага торган елга. 62532 Няксимволь ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 62533 Някхоба — Русия территориясеннән ага торган елга. 62534 Няк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62535 Нялан-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62536 Нялин-Кис-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 62537 Нялк-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62538 Нял-Пэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62539 Няльга ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 62540 Нямгол-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62541 Нямда-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 62542 Нямдо-Ю (Нямда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62543 Нямдуэсь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62544 Нямсай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62545 Няндуй-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62546 Нянк-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62547 Нянь-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 62548 Нянь-Ворга-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 62549 Нянь-Ворга-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62550 Няньга — Оз елгасының сул кушылдыгы. 62551 Няралдей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62552 Нярвойяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62553 Няризь — Русия территориясеннән ага торган елга. 62554 Няриолова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62555 Няр-Мылькшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62556 Нярненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62557 Нярово-Паюта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62558 Няр-ПАй-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62559 Нярпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 62560 Нярпорыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 62561 Нярпысь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62562 Нярсин-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 62563 Няр-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 62564 Нярсу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62565 Няртарка-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62566 Нярта-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 62567 Няртей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62568 Нярун-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62569 Няру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62570 Няр-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62571 Няръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 62572 Нярыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 62573 Нярыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 62574 Нярым-Ярт — Русия территориясеннән ага торган елга. 62575 Нярьяне-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62576 Нярэль-Мачель-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 62577 Няр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62578 Нята-Енга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62579 Нятлонга-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 62580 Няуха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62581 Няхар-Вангута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62582 Няхар-Седа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62583 Няхар-Хорлово-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62584 Няхарьёрте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62585 Няхр-Тарка-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 62586 Няшабож ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 62587 Няшичья — Русия территориясеннән ага торган елга. 62588 О.А. Мудрак татар телен сары-кыпчак, башкорт телен ногай төркемчәсенә керткән. 62589 ОАО «Казан синтетик каучук заводы» белән берлектә үткәрелә торган Бикмуллин фестивале ТР яшьләр эшләре, спорт һәм туризм министрлыгы тарафыннан да хуплана һәм ел саен 150-200 бала һәм яшүсмер катнашында сентябрьнең өченче декадасында оештырыла. 62590 Обаимы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 62591 Обелискның авторы – сугыш ветераны Рәфкат Ваисов. 62592 Обелискның дүрт ягына 213 акалының исем – фамилиясе уелган. 62593 Обельна — Русия территориясеннән ага торган елга. 62594 Об-Енисей каналы (ул да Кеть-Кас каналы) - суднолар йөрешле Об һәм Енисей бассейннар арасындагы су каналы, 1891 - 1942 елларда кулланылган. 62595 Обервилье (Обервилье, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 62596 Обжерины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 62597 Облвоенкомат урынында элек Девичий монастырь иде. 62598 Облужья — Русия территориясеннән ага торган елга. 62599 Облучье ( ) — Русия Федерациясенең Яһүд автономияле өлкәсендә урашкан шәһәр. 62600 Обляго — Русия территориясеннән ага торган елга. 62601 Обокша — Русия территориясеннән ага торган елга. 62602 Оболтус — Русия территориясеннән ага торган елга. 62603 Оборза — Русия территориясеннән ага торган елга. 62604 Оборона ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 62605 Обоянь ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 62606 Образцовый — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 62607 «Образцы народной литературы тюркских племен» монографиясенең беренче өч томын яза. 62608 Өбрә авылы Сая суы буена, вак кына калкулыклар арасына утырган. 62609 Өбрә авылы турында И.А. Износковта түбәндәге мәгълүматларны табабыз: «Авыл Сая суы буена һәм Уржум сәүдә юлының сул ягына утырган. 62610 Өбрә авылы халкы тирә-юньдәге Әлдермеш, Суксу, Кондырлы һ. б. авыллар белән бергә Биектау җыенында катнашкан. 62611 Обретинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62612 Өбрә янындагы Энсә авылында Татарстанның халык артисткасы Клара Әкрам кызы Хәйретдинова (1948) туган. 62613 Оброчная ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 62614 Обручевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 62615 Обсечки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 62616 Обуховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62617 Обухово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 62618 Обуховское ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 62619 Объектлар Мемориал Бөек Ватан сугышы каһарманнары истәлегенә мемориаль комплексы мәңгелек уты әйләнәсендә урнашкан. 62620 Объектларның барысында да байтуганлылар хезмәт итә. 62621 Объектлы-ориентлашкан операцион системалар (мәсәлән, Windows), гамәли программалар, шулай ук объектлы-ориентлашкан программалау (ООП) системалары популярлаша. 62622 Объячево ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 62623 Обюл — Русия территориясеннән ага торган елга. 62624 Оваль формалы, күз карасына каршы, күзгә күрү нервы кергән урыннан бераз өстәрәк урнашкан. 62625 Оватета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62626 Оверинцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 62627 Овер-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 62628 Овидий — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 40 километрлы кратеры. 62629 Овнатанян — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 34 километрлы кратеры. 62630 Овраг Голиков — Русия территориясеннән ага торган елга. 62631 Овсянниково ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 62632 Овсянниковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 62633 Овчинники ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 62634 Овчинникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 62635 Овчинниковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 62636 Овчинниковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 62637 Огам әлифбасы Хәзерге заманда ирланд язуында гадәти латин хәрефләре файдаланыла, әлифба ирланд телендә Cló Rómhánach (“латин шрифты”) дип атала. 62638 Огамик язу исә тагын да борынгырак. 62639 Огарковы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 62640 О. Генриның «Хәтерсез йөрүләр» дип аталган романы бар. 62641 Оглат — Русия территориясеннән ага торган елга. 62642 Огнево ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 62643 Огневское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 62644 Огнетово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 62645 Огнёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62646 Огни ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 62647 Огозо — Русия территориясеннән ага торган елга. 62648 Огорельцевы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 62649 ОГПУ коллегиясе 10 май карары белән аны атарга хөкем итә. 62650 Огрызки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 62651 Огрязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 62652 Огуркина — Русия территориясеннән ага торган елга. 62653 Огур-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62654 Огюст һәм аның сеңлесе хезмәтчеләр белән тулы йортта үсәләр. 62655 Одань — Русия территориясеннән ага торган елга. 62656 Одарка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 62657 Одарюшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62658 Одегово ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 62659 Одегово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 62660 Одесса аркылы Россиягә кайта. 62661 Одессада җидееллык мәктәпне бетерә һәм 14 яшьтән эшли башлый. 62662 Одесса өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 62663 Одесса турында беренче мәгълүматлар 1415 елга сылтый. 62664 Одесса хәрби округының суды тарафыннан аша үлем җәзасына хөкем ителә. 62665 Одилиа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,8 километр озынлыкта булган кратеры. 62666 Одиндо — Русия территориясеннән ага торган елга. 62667 Одиндо-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 62668 Одинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 62669 О. Донгак куйган) * «Урянхай йола биюе» күмәк бию (В. 62670 О. Донгак куйган) * «Цам мистериясе» күмәк бию (В. 62671 Одри ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,2 километр озынлыкта булган кратеры. 62672 Одронка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62673 Одью — Русия территориясеннән ага торган елга. 62674 Өендә бик бай китапханә булдыра. 62675 Өендә даими "иҗади тәртипсезлек" күзәтелә. 62676 Өенә кайткач ире хыянәт итүен сөйләп бирә. 62677 Өенә кайтсалар, анда балалары тезелешеп ятканнар. 62678 Оер — Русия территориясеннән ага торган елга. 62679 Оешма 1931 елда Британ Дуслыгы исеме астында барлыкка килә. 62680 Оешма 1948 елда Маршалл планы буенча Аурупа өчен төзелә. 62681 Оешма TED эшчәнлеге әлегә төрле керем чыганакларыннан каплана - конференциядә катнашу билетлары, корпоратив иганәчелек, фондлар ярдәме, лицензияләүдән һәм китапларны сатудан керемнәр. 62682 Оешмага кергән дәүләтләр Халыкара икътисадый хезмәттәшлек һәм үсеш оешмасы – ИХҮО – ( ингл. 62683 Оешмада үзара килешенгән шарт буенча, теләсә нинди (милләтенә, диненә, теленә, расасына карамыйча) һөнәри язучы ПЕН-клубта әгъза булып тора ала. 62684 Оешма исеменең алдагы үзгәртүләре фирка исемен үзгәртү белән бәйле: РКП (б) — ВКП (б) — КПСС. 62685 Оешма Красноярский шәһәрендә теркәлгән, штаб-квартирасы Мәскәүдә урнашкан. 62686 Оешма күп эшне ел эшләсә эштен сифатлы (русча производительность) югары була. 62687 Оешмаларда 38 кеше, авыл хуҗалыгы предприятиесендә 10 кеше эшли. 62688 Оешмаларда * Ак Барс Аэро — төбәк һава ширкәте, нда урнашкан бердән-бер пассажирлар авиайөртүчесе. 62689 Оешма логотибы Әлеге илләрдә Гринпис вәкилчелеге бар Гринпи́с ( ингл. 62690 Оешманың беренче секретаре - Якуп Мортазин. 62691 Оешманың җитәкчесе Риф Гайнанов 2009 елның ноябрь аенда вакытсыз дөнья куйган. 62692 Оешманың идарәсе Лондонда урнашкан. 62693 Оешманың президенты — Кадыйр Топбаш, Истанбул мэры ( Төркия ). 62694 Оешманың төп максатлары - төрки халыклар арасында хезмәттәшлек итү, төрки халыкларның материаль һәм мадәни һәйкәлләрен киләчәк буыннарга тапшыру. 62695 Оешманың төп максаты — глобаль экологик проблемаларын чишүгә ирешү, шушы проблемаларга хөкүмәт һәм җәмгыять игътибарын арттыру. 62696 Оешманың штаб-фатиры Җиддә шәһәрендә ( Согуд Гарәбстаны ) урнашкан. 62697 Оешма структурасына 3 төбәк бүлеге, 15 фәнни үзәк карый. 62698 Оештыру җыелышының беренче һәм соңгы бердәнбер утырышы 5 (18)-6(19) гыйнварында уза. 6 гыйварда иртәнге 6 сәгатьтә анархист Железняков җыелышның рәисе эсер Черновка "каравыл арды" дип әйтә һәм делегатлар китә. 62699 Оештыру җыелышы Оештыру җыелышына (рус. 62700 Оештыру Нәшер ителә башлаганда гәҗит муниципаль оешма булып исәпләнә, аннары казна оешмасына әйләнә. 62701 Оештыру тарихы Бәйгедә балаларның кабат катнашуы турында кагыйдә булмаска мөмкин. 62702 Оештыру һәм музыкаль таланты Ильяс Әүхәдиевның 1941 — 1948 елларда ачыла, бу вакытта ул Татар дәүләт опера һәм балет театрында директор вазифасын башкара. 62703 Оештыручылар 81790 франк керем алган. 62704 Оештыручылары Башкортстан хөкүмәте карамагындагы БР матбугат, нәшрият һәм полиграфия эшләре буенча идарә, БР «Тамаша» журналы мөхәрририяте казна оешмасы. 62705 Оештыручылары: Бәләбәй шәһәр Советы, газета редакциясе. 62706 Оештыручылары — коллективның беренче сәнгать җитәкчесе Николай Рябченко («Бәхет» исемле беренче калмык операсы авторы), үзешчән композитор О.С-Г. Дорджин, хормейстер Надежда Кухаренко, балетмейстер Арзо Ованесян. 62707 Оештыручылары: «Раифа» совхозы, редакциянең хезмәт коллективы. 62708 Оештыручылары: фабрикант улы Кутуй, сәүдәгәр улы Минский һәм динче-милләтче шагыйрь Ченәкәй. 62709 Оештыручысы: Бишбүләк район Советы. 62710 Оештыручысы – “ Татмедиа ” акционерлар җәмгыяте. 62711 Оештыручысы - эшмәкәр Фәрит Кадыйров. 62712 Оештырылган армияләрнең төркеме Көнбатыш фронтка урнаштырылган. 62713 Оештырылган җинаятьчел берләшмә Оештырылган җинаятьчел берләшмә ул ОҖТ үсешендәге иң югары дәрәҗә. 62714 Оештырылган җинаятьчел төркем - бер яки бердән артык җинаять кылу өчен оештырылган тотрыклы шәхесләр төркеме. 62715 Ожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 62716 ОҖБ ОҖТдан үзенең киң колачлары белән аерылып тора. 62717 Ожгиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 62718 Ожегино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 62719 Ожеговщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 62720 Ожеговы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 62721 Ожерелье ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан элекке шәһәр. 2015 елда Кашира шәһәре белән берләштерелгән. 62722 Ожин — Русия территориясеннән ага торган елга. 62723 Оҗмахны мәңгелек бәхет, рәхәтлелек урыны дип саныйлар. 62724 Оз авылын 1683 елда Алмеш Елаев җитәкчелегендәге Темников һәм Саранск татарлары нигезләгән. 62725 Оз авылы сөйләшенә багышлап мөһим фәнни хезмәт яза. 62726 Озаграк дәвам итү очраклары да булган. 62727 Озак авырудан соң 2016 елның 3 июнендә Казанда вафат була. 62728 Озак авырудан соң 94 яшендә Уфада вафат булды. 62729 Озак вакыт авылда эшли, соңрак Кытай армиясендә хезмәт итә. 62730 Озак вакыт авырганнан соң 2012 елның 28 сентябрендә вафат. 62731 Озак вакыт биредә Кара диңгез флотының штабы урнашкан. 62732 Озак вакыт буена билгеле булган 1N34-ның германий версиясе һаман радиоалгычларда детектор буларак һәм махсус аналог электроникасында кулланыла. 62733 Озак вакыт буенча Гибралтарга гарәпләр сахип чыкканнар. 62734 Озак вакыт буенча нәшриятлар китапны кабул итмиләр, һәм 1995 елда зур булмаган «Блумсберри» ( ингл. 62735 Озак вакытлар бу сүз итле бульоннарга, куе ризыкларга карата кулланылса, XVIII гасырның икенче яртысыннан – җәмәгать туклануы йортларына карата әйтелә башлый. 62736 Озак вакытлар дәвамында көч кулланып уйнау бары тик саклану зонасында гына рөхсәт ителә. 1970 елдан гына мәйданчыкның бар җирендә дә көч кулланырга мөмкин дип табыла. 62737 Озак вакытлар үтүк хәлле гаиләләрдә генә булган. 62738 Озак вакыт М. Горький ис. 62739 Озак вакыт рөхсәтләр артыннан йөреп, 2004 елда ул мәчет проектын раслауга ирешә. 62740 Озак вакыт ул хәбәрсез югалучылар исемлегендә йөри, кабере 40 елдан соң гына табыла. 62741 Озак вакыт шоколад байлар азыгы, җитештереүе катлаулы, ингредиенттары кыйбатлы азык булып кала. 62742 Озак еллар буе мәчет ремонтланмый. 62743 Озак еллар буенча Фирдәүси Әфганстандагы Газни шәһәрендә яши һәм сәлҗук төрекләренең солтаны Мәхмүт Газнәвигә хезмәт итә. 62744 Озак еллар буе ССРБ Югары Шурасы депутаты булып тора. 62745 Озак еллар дәвамында күрше кабиләләр белән сугыш алып барганлыгы сәбәпле б.э.к. 11 гасырга таба аның территориясе шактый киңәйгән. 62746 Озак еллар дәвамында мөселман мәданият мәркәзләре буенча сәяхәт итә. 62747 Озак еллар дәвамында Себердә урта мәктәптә рус теле һәм әдәбияты укытучысы, геофизик эзләнүләр экспедициясендә техник-геофизик булып эшли. 62748 Озак еллар дәвамында театрда хезмәт итә. 62749 Озак еллар Әтнә үзәк район хастаханәсендә санитарка булып эшли. 62750 Озак еллар Казанның шәһәр төзелеше шурасы эшчәнлегендә катнаша. 62751 Озак еллар кальганың хезмәтчеләре яши торган урын булып санала. 62752 Озак еллар Композиторлар берлеге рәисе булып эшләде. 2009 елның 6 апрель көнне төштән соң вафат булды. 62753 Озак еллар медпунктта эшләүчеләр: Яббарова Гөлсинә (фельдшер), Гыйниятуллина Роза (акушерка). 62754 Озак еллар Һава гаскәрләрендә хезмәт иткәннән соң, Мисыр вице-президенты булып билгеләнде. 62755 Озак еллар химик агулы матдәләрнең физик-химик анализы белән шөгыльләнә. 62756 Озак еллар хөкүмәт эшендә катнаша, шулай ук оппозициядә була. 62757 Озак көрәштән сон Ахилл Һекторны үтергән. 62758 Озакламый алар берләшәләр һәм Казан зооботаник бакчасы барлыкка килә. 1937 елда зоопаркка арыслан, ак аю, крокодил кебек экзотик хайваннар кайтартыла. 62759 Озакламый аларның гаиләсе Оренбургка күчеп килә. 62760 Озакламый аңа веналы Зутнерлар гаиләсенең 4 кызына гувернантка булып ялланырга туры килә. 62761 Озакламый аның шактый калын шигырь дәфтәре шәкертләр арасында тарала. 62762 Озакламый безнең якларга монда элек булып киткән йомышлы татарлар килеп чыга. 62763 Озакламый Әбү Нүвәс Күфәгә, ә аннары Багдадка – хәлифәтнең башкаласына күчә. 62764 Озакламый Мәскәү авиация институтына күчеп, башкалага китеп бара. 62765 Озакламый ул оппозиция лидерына әйләнә. 62766 Озакламый Хайме Нуньос АКШның Баффало шәһәренә күчеп китә. 1901 елда аны яңадан Мексикага чакыралар, композитор гомуммилли танылуга лаек була, аңа акчалата премия, алтын һәм көмеш мидәлләр тапшыралар. 62767 Озакламыйча шунда «Хөсәения»нең өч катлы төп уку корпусы, таш мәчете, имам өе һәм мәдрәсәнең хезмәткәрләренә исәпләнгән ике этажлы кечерәк торак биналары өчен дип нигез салына. 62768 Озакламый юрист эшчәнлеген башлый. 62769 Озакламый якын-тирәдә үскән агачларны төпләп, җир әрчеп, өй төзеп, шунда яши башлаганнар. 62770 Озаклап очу өчен җайлашкан озын канатлы. 62771 Озаклыгы, билгеләренең үсеше һәм юкка чыгу тизлеге буенча чирләрне кискен һәм дәвамлы(хроник) төрләргә бүлеп йөртәләр. 62772 Озаклыгы зарарлану юлына һәм микробның табигатенә бәйле. 62773 Озак та тормый, шул ярасыннан үлә. 62774 Озак та узмый, Әнәч белән Миякәбаш кушылып ук бетә һәм 1917 елгы халык исәбен алу вакытында алар Миякәбаш буларак теркәлә. 62775 Озак та үтми аның балалар өчен язган бер цикл шигырьләре республика конкурсында премия ала. 62776 Озак та үтми ул атказана. 1908 елда Б. үзенең дөньядан киткән олы абыйсы Мөхәммәд-Закирның ( 1870, Кикино Пенза губернасы- 1902, Ростов-Дон) «Ике елга арасы буенча сәяхәт» китабын бастыра. 62777 Озак та үтми шул ук елның 1 августында эшли башлый. 62778 Озак үтми ул кире төрекләр идарәсе астына кайта. 62779 Озак һәм каты авырудан соң 1908 елда Габделмәннән Рахманколый үлә. 62780 Озак эзләнүләрдән соң Миргазыян Декабристлар урамының 111 йорты саналган иске котельная бинасын таба. 62781 Өзгерүш ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 62782 Өзә алмаса, шул якта кала. 62783 Озегвай — Русия территориясеннән ага торган елга. 62784 Өзек хәрефләрнең кушылып язылуы мөмкин. 62785 Озерейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62786 Озериха — Русия территориясеннән ага торган елга. 62787 Озерки авылы тулысынча 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 62788 Озерки — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 62789 Озерки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 62790 Озерки ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 62791 Озерковка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 62792 Озерница — Русия территориясеннән ага торган елга. 62793 Озерное — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 62794 Озерное ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 62795 Озерные ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 62796 Озерный — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 62797 Озерный ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 62798 Озерный — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 62799 Озеро Б/Н — Русия территориясеннән ага торган елга. 62800 Озеро-Куреево ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 62801 Озеро Лесное — Русия территориясеннән ага торган елга. 62802 Озеро ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 62803 Озерочная — Русия территориясеннән ага торган елга. 62804 Озерчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62805 Озёрное ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 62806 Озёрный ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 62807 Озёрск ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 62808 Озёры ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 62809 Озимка — Русия территориясеннән ага торган елга. 62810 Озим-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 62811 Озинки районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 62812 Озорница — Русия территориясеннән ага торган елга. 62813 «Озын аяк» исемле беренче хикәяләр җыентыгы 1966 елда дөнья күрә. 62814 Озын аяклы һәм озын муенлы, уртача һәм зур гәүдәле кошлар. 62815 Озынборыннар бизгәк авыруын генә түгел, денге дигән авыруны, лимфа филяриозын, чикунгунью авыруын, япон энцефалитын һәм сары бизгәкне дә йоктыралар. 62816 Озынборын һәм чебенгә каршы да артыш кулланылган. 62817 Озын җитен 80-100 см лы һәм аннан да биегрәк, озын шома сабаклы, аз сандагы орлык җимешле (тартмачыклы), нигездә, сүс алу өчен үстерелә, уртача 25% сүс һәм 10% ка кадәр майдан тора (майлылыгы - 37% ка кадәр). 62818 Озын иҗади гомер кичергән әдип “Почет билгесе” ордены белән бүләкләнә, аңа “РСФСРның атказанган мәдәният хезмәткәре” исеме бирелә. 62819 Озын, конус рәвешендә томшыгы тирәсендә киң «битлек» бар, аның төсе баш төсеннән аерыла. 62820 Озынкүл — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 62821 Озынлар — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 62822 Озынлыгы 102 км, киңлеге 3,4—49 км, фарватер тирәнлеге 8 метргача. 62823 Озынлыгы 1032 км, бассейн мәйданы 96,2 км². 62824 Озынлыгы 1100 км, киңлеге 130дан 300 км-га кадәр. 62825 Озынлыгы 110 см гача һәм 16 кг авырлыккача җитәргә мөмкин. 62826 Озынлыгы 118 км, бассейнының мәйданы — 1587 км². 62827 Озынлыгы 11,9 км, бассейнының мәйданы 60,2 км². 62828 Озынлыгы 12—18 см, авырлыгы 70—80 г чамасы, бизнең беректерүче тукымадан гыйбарәт капсуласы бик нәзек. 62829 Озынлыгы 123 км, бассейн мәйданы 1590 км², тулай түбәнәюе 150 м. Башлыча кар суы белән туена. 62830 Озынлыгы 128 км, иң тар урынының киңлеге 146 км, өстенлек итүче тирәнлекләр 36-50 м. Ел дәвамында диярлек бозлар белән капланган. 62831 Озынлыгы — 130 км, иң тар урыны — 56 км, иң тирән урыны — як. 210 м. Иң беренче булып бугаздан 1878 елда швед диңгез сәяхәтчесе һәм тәдкыйкатьче Адольф Эрик Норденшельд үткән. 62832 Озынлыгы 1314 км, елга бассейны мәйданы 129 мең км². 62833 Озынлыгы 13,3 км, бассейнының мәйданы 53,3 км². 62834 Озынлыгы - 140 км, бассейнның мәйданы - 2600 км². 62835 Озынлыгы 1415 км; Пәнеҗ белән бергә — 2540 км; бассейн мәйданы 309 мең км². 62836 Озынлыгы 1 420 км, елга бассейны майданы – 141 900 км². 62837 Озынлыгы 147 км, бассейнының мәйданы 2120 км². 62838 Озынлыгы 150-180 см гача һәм 40 кг авырлыккача җитәргә мөмкин. 62839 Озынлыгы 15,7 км, бассейнының мәйданы 104,3 км2. 62840 Озынлыгы 195 км, киңлеге 55,6 км, иң сай урыны 71 м. 62841 Озынлыгы 19,9 км, бассейнының мәйданы 90,5 км². 62842 Озынлыгы 200 км, киңлеге 50 киломерга кадәр, тирәнлеге 29 метрга кадәр. 62843 Озынлыгы 20,1 км, бассейнының мәйданы 116 км². 62844 Озынлыгы 225 км, киңлеге 80—130 км. 62845 Озынлыгы 2270 м, иң зур киңлеге 80 м. Формасы сузынкы, урак сыман. 62846 Озынлыгы 23 км, бассейнының мәйданы 192,4 км². 62847 Озынлыгы 24,2 км (Югары Баграж белән - 34 км), бассейнының мәйданы 277 км². 62848 Озынлыгы 24 км, бассейнының мәйданы 154,9 км². 62849 Озынлыгы 250 м, иң киң җире 140 м, уртача тирәнлеге 1,4м, иң тирән урыны 2,5 м. Ясалуы - карстлы-суффозион. 62850 Озынлыгы 2824 км, Аргун кушлдыгы башыннан — 4440 км. 62851 Озынлыгы 300 м, иң зур киңлеге 50 м. Хуҗалык-көнкүреш максатларында кулланыла. 62852 Озынлыгы 307 км, бассейн мәйданы 5380 км², тулай түбәнәюе 940 м. Башлыча кар суы белән туена. 62853 Озынлыгы 3150 м, киңлеге 170 тән 580 м га кадәр. 62854 Озынлыгы 32,3 км, бассейнының мәйданы 375 км2. 62855 Озынлыгы 330 м, иң зур киңлеге 120 м. Уртача тирәнлеге 1,2 м, иң зур тирәнлеге 1,7 м. Күл карст процесслары нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 62856 Озынлыгы 336 км ( Татарстанда 160 км), бассейнының мәйданы 11 500 км². 62857 Озынлыгы 341 км, бассейнының мәйданы 7 670 км². 62858 Озынлыгы 35,1 км, бассейнының мәйданы 308 км². 62859 Озынлыгы — 415 км, елга бассейны мәйданы — 31 200 км². 62860 Озынлыгы 436 км ( Татарстанда 120 км), бассейнының мәйданы 14990 км². 62861 Озынлыгы 4500 км, бассейнының мәйданы 810 мең км². 62862 Озынлыгы 4 метрга, үсеме 1,5 метрга җиткән. 62863 Озынлыгы 50 см гача һәм 5 кг авырлыккача җитәргә мөмкин. 62864 Озынлыгы 540 м, уртача киңлеге 98 м, иң зур киңлеге 140 м, уртача тирәнлеге 1,7 м, иң зур тирәнлеге 4 м. Күл карст-суффозия процесслары нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 62865 Озынлыгы 5 метр ярымга кадәр җитәргә мөмкин. 62866 Озынлыгы 600 км чамасы, уртача киңлеге 200 км. 62867 Озынлыгы 600 м, иң зур киңлеге 75 м, уртача тирәнлеге 1,5 м, иң зур тирәнлеге 3,2 м. Күл казанлыгы ясалма казылган. 62868 Озынлыгы 60 см га, канат җәеме 130 см га кадәр җитә. 62869 Озынлыгы 62 км, бассейн мәйданы 736 км². 62870 Озынлыгы 650 км, киңлеге (керештә) 130 км, тирәнелеге 350 метргача. 62871 Озынлыгы 65 км, киңлеге 14—44 км, тирәнлеге 1181 метргача, фарватерда иң сай урыны 53 м. Төньякта Гибралтар кыясы, көньякта Җәбәл Муса тавы бар; борынгы юнан риваятьләрендә аларны «Геркулес баганалары» дип атаганнар. 62872 Озынлыгы 71,66 км, бассейнының мәйданы 1018,1 км². 62873 Озынлыгы 720 м, уртача киңлеге 140 м, уртача тирәнлеге 0,8 м, иң зур тирәнлеге 2 м га якын. 62874 Озынлыгы 74 км, киңлеге 1300 метргача, бассейнының мәйданы (Ладога, Онега күлләре һ.б.ның бассейннары белән бергә) 281 мең км². 62875 Озынлыгы 75,3 км, бассейнының мәйданы 1016 км². 62876 Озынлыгы — 776 км, бассейн мәйданы — 78,65 мең км². 62877 Озынлыгы 800 км, киңлеге 30-80 км. 62878 Озынлыгы 818 км, бассейнының мәйданы 182 мең км². 62879 Озынлыгы 827 км, бассейн мәйданы 62000 км². 62880 Озынлыгы - 830 м, иң зур киңлеге - 130 м. Чыганаклар *Мәгълүматны бирүче: ТР Фәннәр академиясенең Татар энциклопедиясе институты. 62881 Озынлыгы 83 км, бассейнының мәйданы 1087 км². 62882 Озынлыгы 8,4 км, бассейнының мәйданы 31 км². 62883 Озынлыгы – 87 км, су җыю мәйданы – 1370 км. 62884 Озынлыгы 8,7 км, ТР чикләрендә - 6 км. 62885 Озынлыгы 921 км, бассейн мәйданы 114 мең км², уртача су чыгымы 1000 м³/с. 62886 Озынлыгы 937 км, бассейнының мәйданы 98200 км². 62887 Озынлыгы 9,5 км, бассейнының мәйданы 47,6 км². 62888 Озынлыгы 99 см гача һәм 4,25 кг авырлыккача җитәргә мөмкин. 62889 Озынлыгы буенча Пермь өлкәсендә бишенче елга, Уралның иң матур елгаларының берсе. 62890 Озынлыгы ике метрга җиткән. 62891 Озынлыгы Кама буйлап 185 км һәм Агыйдел буйлап 157 км. 62892 Озынлыгы (Сопочная Карга борынына кадәр) 220 км, киңлеге 150 км (керештә), тирәнлеге 6-20 м. 9 ай дәвамында боз белән капланган. 62893 Озынлыгы якынча 1200 км. 62894 Озынлыгы якынча 1700 км, киңлеге 600 км-га җитә. 62895 Озынлыгы - якынча 824 км. 62896 Озынлыкка 20 км һәм киңлеккә 5 км култык ясый. 62897 Озынлыклары 28 см га кадәр. 62898 Озынлыклары 350 һәм 170 м, иң зур киңлекләре 40 һәм 30 м. Хуҗалык-көнкүреш максатларында файдаланыла. 62899 Озынлык үлчәү берәмлеген меридианга бәйләү яңа фикер булмаган: аналогик рәвештә элек диңгез милясы һәм лье билгеләнгән булган. 62900 Озын-озак фронт юлларындагы фидакарьлекләре өчен Икенче дәрәҗә Ватан сугышы ордены, күп медальләр белән бүләкләнә. 62901 Озын рокировка Кыска рокировка Шуннан тыш шахмат уенында махсус йөрү ысуллары да бар: * Рокировка: уен башыннан бирле бер үк төсле шаһ һәм тура ташлары күчмәгән очракта, алар билгеле бер тәртиптә бер йөрү белән икесе дә урыннарын алыштыра ала. 62902 Озын Тамак (Новиковка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 62903 Озын тарихи үсеш процессында хай­ваннарда гаять төрле яшәү шартларына һәм туклану характерына җайлашулар барлыкка килгән. 62904 Озын һәм көчле томшыклы. 62905 Озын Ялан авыл җирлегенә карый. 62906 Өйалдының кабык ишеге бикләнмәгән булып чыкты. 62907 Өй бәкчәсе - төрки татар мифологиясендәге явыз рух. Ышанулар буенча Өй бәкчәсе елан яки кара тәнле, корсагына кадәр салынган иренле, кара кучкыл чәчле, зур күзле кеше. 62908 Ойвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 62909 Өйгә кайтуы һәм Кара Үлем Кытайда чакта ул өенә кайтырга уйлый. 62910 Өйгә кереп балаларын ачулана: «Убырлы карчыкны ник керттегез?» 62911 Өйдә балалары булмагач, җылый-җылый эзли башлый. 62912 Өйдә бераз укыгач, үз авылларындагы дини мәктәпкә китә. 62913 Өйдә кунаклар кабул итү — шулай ук этикет элементы. 62914 Өйдерәк — Башкортстанның Чишмә районы биләмәләрендә агучы кече лга. 62915 Өйдә укый, ундүрт яшеннән Мәскәү пансионында укыды. 62916 Өй дип, шулай ук, кешегә якын, анда үскән, үзен иркен, уңайлы тоткан географик урыннарны да атап була. 62917 Өйдрәкбашта гомер-гомергә укымышлы халык яшәгән. 62918 Өй җиһазлары, офсет, уенчык фабрикалары бар. 62919 Өй иясе җерләп киткән кабада аннан калган түтәмне берәү җерләсә, аңа авыру йога, ди. 62920 Өй иясе кай чагында җеп җерли, тик үзен бер дә күреп булмый. 62921 Өй иясенең күңелен табар өчен якшәмбе сәдакасы бирергә кирәк. 62922 Өй иясе үзенә каршы килгәнне бер дә яратмый. 62923 Өйләнгәндә мәhәр хакын тулысынча түләү сөннәт санала. 62924 Өйләнгән, дүрт баласы бар. 62925 Өйләнгән, улы һәм кызы бар. 62926 Өйләнгәч, сеңлесе һәм әнисе яшәгән Улан-Удэга кайта. 62927 Өйләнешкәннән соң, алар Тимәш авылында тора башлыйлар. 62928 «Өйләнү», «Аршин мал алан», «Җөйче Гайшә» спектакльләре даими аншлаг белән уза. 62929 Өйләргә газ, электр, телефон да кергән. 62930 Өйләре күбесенчә электән калган кечкенә агач йортлар тезелеп. 62931 Өйләр читән балчыктан салынган, түбәләре саламнан булган. 62932 Ой-Мадмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 62933 Өй матчларын "МастерКард-Центр" боз сараенда үткәрә. 62934 Өйнеке дә ачык икән. 62935 Өйрәнелә торган материал микроскопның предмет өстәленә куела һәм астан көзге белән яктыртыла. 62936 Өйрәнелеш дәрәҗәсе 1940—50 нче елларда учалы типтәрләре сөйләше Әхнәф Юлдашев тарафыннан өйрәнелгән. 62937 Өйрәнелү тарихы Б.э.к. VI гасырда Афина шәһәре идарәчесе Писистрат ике поэманы да язып алырга боера һәм мәктәптә укучы балаларга аларны өйрәнүне мәҗбүри итә. 62938 Өйрәнелү тарихы Заһир Бигиев иҗатын ныклап өйрәнү бары тик Бөек Ватан сугышыннан соң гына башланган. 62939 Өйрәнүгә, кешеләрдән тыш, хайваннар һәм кайбер машиналар да сәләтле. 62940 Өйрәнү Машина өйрәнүе баштан ук ЯИ тикшеренүендә үзәк булып торган. 62941 Өйрәнү өчен гадиләштерелгән чагыштыру ысуллары Кайвакыт электроникада өйрәнү максатлары белән схемада ток агышын торбаларда су агышы белән чагыштыралар. 62942 Өйрәнү тарихы Бурушаски телен фәнни өйрәнү XIX гасырның икенче яртысында башлана. 62943 Өйрәнчек шигырьләре казакъ телендә чыгучы «Айқап» журналында дөнья күргән. 62944 Ойскирхен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 62945 Ой-Субась — Русия территориясеннән ага торган елга. 62946 Өй тәрәзәсеннән нәзек кенә булып чыра яктысы сузылган. 62947 Ойтья — Русия территориясеннән ага торган елга. 62948 Өй хуҗасының ындыр табагында ашлык суккан чагы була. 62949 Ока) — Россия территориясеннән ага торган елга. 62950 Окатово ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 62951 Окатовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 62952 Окатьево ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 62953 Оквад ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 62954 Океан аша бер навигациядә йөзеп үтү мөмкинлеге 1932 елда «Сибиряков» бозваткычы экспедициясе тарафыннан исбатлана. 62955 Океан болыннары һәм тау тундрасы белән капланган. 62956 Океанга зарарлы калдыклар түгүне тыя торган килешүләр төзелде инде. 62957 Океанда китлар, диңгез мәчеләре, диңгез кондызлары (бу ишкәгаяклылар бары тик Тын океанда гына яши) тереклек итә. 62958 Океанда организмнарның төп массасын салкын суда һәм хәтта боз өстендә яшәргә сәләтле суүсемнәр хасил итә. 62959 Океаннан еш кына дымлы җил исә. 62960 Океанны комплекслы өйрәнү XIX гасыр ахырында башлана. 62961 Океанның ачык зәңгәр өслегендә яшел-көрән таплар булып Саргасс суүсемнәренең кечкенә бәйләмнәре калкып тора. 62962 Океанның көнчыгышында яр сызыклары аз кискәләнгән, берничә ярымутрау һәм култык аерылып тора. 62963 Океанның көньягында — ак канлы балыклар, мәсәлән боз-балык һ. б. Шельфлы районнар һәм мәрҗән рифлары янындагы сай сулар тереклеккә аеруча бай. 62964 Океанның көньяк-көнчыгышында, Көньяк Америка ярларына якын урыннарда, гаять күп балык туплана. 62965 Океанның төньяк өлешендә агымнар барлыкка килүгә җилләрнең сезонга карап алышынуы йогынты ясый. 62966 Океанның төньяк өлеше яхшы җылына, анда салкын сулар агып килми, һәм ул шуңа күрә бик җылы. 62967 Океанның төньяктан көньякка таба сузылган озынлыгы зур булганга, су өстендә уртача еллык температура -1 дән алып +29° С ка кадәр үзгәрә. 62968 Океанның үзенчәлеге — күп санлы айсберглар һәм йөзеп йөрүче диңгез бозлары. 62969 Океанның шельфы файдалы казылмаларга бай. 62970 Океанны өйрәнү тарихы Тын океан ярларында һәм утрауларында яшәгән халыклар элек-электән океан буйлап йөзгәннәр, аның байлыкларын үзләштергәннәр. 62971 Океанны тикшерү тарихы Кеше Атлантик океанны борынгы заманнарда ук үзләштерә башлаган. 62972 Океан рейдеры проекты «A» шифры астында билгеле башлангыч проекты 1926 елда әзерләнде. 62973 Океан табигатенең үзенчәлекләре Океан төбе рельефының төзелеше катлаулы. 62974 Океан төпләрендә дә вулканнар бик күп. 62975 Океан экваторның һәм 180 °лы меридианның ике ягына да урнашкан. 62976 О'Киф ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 76,9 километр озынлыкта булган кратеры. 62977 Окишева — Русия территориясеннән ага торган елга. 62978 Окколэль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 62979 Оккупацияләнгән территориядә Молдавия ССР барлыкка килә, Буковина Украина ССРга тапшырыла. 62980 Оккупация чорында Беларусь территориясендә киң партизан хәрәкәте җәелеп китә. 62981 Оккупацон хакимияте шәһәргә Әәнслинна ( ) исемен кушылалар. 1941—1944 елларда Петрозаводск территориясендә 6 концентрацион лагерь оештырыла. 62982 Оккын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 62983 Оккын-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 62984 Окленд утраулары ( ) — Тын океанда урнашкан вулканик утраулар төркеме. 62985 Окна — Русия территориясеннән ага торган елга. 62986 Окней — Русия территориясеннән ага торган елга. 62987 Окольники ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 62988 Окольники ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 62989 Оконишников йорты - Татарстан язучылар берлеге йорты – Казан шәһәренең тарихи үзәгендә урнашкан бина, җөмһүрият күләмендәге әһәмияткә ия мигъмарият һәйкәле. 62990 «Оконишников һәм уллары» сәүдә йорты Казанда сортлы он тарту тегермәне, Печище (хәзерге Югары Ослан районы ) һәм Каймар (хәзерге Биектау районы ) авылларында бу тегермәннәре Печище тегермәнендә Янка Купала эшләгән һәм музее оештырылган тоткан. 62991 О'Коннор ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 30,4 километр озынлыкта булган кратеры. 62992 Окоп казуга бик күп кешеләр китерелә, шул исәптән язучы Гадел Кутуй да биредә була. 62993 Окоп казуга бик күп кешеләр китерелә, шул исәптән язучы Гадел Кутуй да Иске Чәчкаб авылы янында окоп казыган вакытта биредә була. 62994 Окоп казучылар 400-500 кеше бер колоннага берләшә. 62995 Окос — Русия территориясеннән ага торган елга. 62996 Округ Коншак һәм Аргаяш районнардан торган. 62997 Округларның берсендә йортсыз-җирсез сукбайларның саны 400 меңгә җиткән. 62998 Округның административ үзәге — Салехард каласы. 62999 Округның мәйданы бөтен Русия мәйданының 10,5 %ын алып тора. 63000 Округның составы Милли состав 2001 елгы җанисәбе буенча: http://2001. 63001 Округның составы Милли состав Төньяк Кавказ федераль округ - бердәнбер округ, кайда урыслар 50 %тан кечерәк өлеше тәшкил итәләр. 63002 Округта ике республика һәм бер автономияле округы бар. 63003 Оксана ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,7 километр озынлыкта булган кратеры. 63004 Оксидны металлга әйләндерү ул галимнәрдә килеп чыкмый. 63005 Оксфорд Лондоннан 90 км һәм Бирмингемнан 110 км ераклыкта урнаша. 63006 Оксфордның көнчыгыш телләр бүлеген тәмамлый. 63007 Оксфордта укыганда гуманитар мәсьәләләр белән кызыксынучы яшь галимнәр белән элемтәгә керә. 63008 Оксфорд түгәрәге аша Яңарыш чорының күренекле вәкиле, Һолландия һуманисты, филологы, язучысы Эразм Роттердамлы ( 1469 1536 ) белән танышып, гомерлек дуслык урнаштыра. 63009 Октавиан Август 10 ел үлгәнче үзенең мирасчысын сайлаган - Тиберийны уллыкка алган. 63010 Октавиан Август - беренче Рим императоры, Афина музее Гай Ю́лий Це́зарь А́вгуст (tat. lat. 63011 Октавиан Август киңәшчеләре - Агриппа һәм Меценат булган, аларның йогынтысы сәбәпле әдәбият һәм сәнгать "Рим Алтын гасыры" башланган (Вергилий, Гораций, Овидий, Тибулл, Проперций, Тит Ливий иҗаты). 63012 Октан саны – ягулыкның яну (шартлау) тизлеген күрсәтә торган зурлык. 63013 Октәбер инкыйлабыннан соң парк ташландык хәлгә төшә башлаган, әмма 1936 елда парк үзгәртеп корыла һәм ул яңадан шәһәрлеләрнең баш ял урынына әверелгән. 63014 Октябревка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 63015 Октябри ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 63016 Октябрина ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 63017 "Октябрь" ("Ағиҙел") журналында җаваплы сәркатип була. 63018 Октябрь административ округы ( ) — Омск шәһәре административ округларының берсе. 63019 Октябрь аенда 400 француз батареясы немецларның урнашкан җирләренә давыллы ут ачалар. 63020 Октябрь аенда Зәки Шәймәрдәнов расчеты беренче мәртәбә авыр хәлдә кала. 63021 Октябрь аенда исә 1996 1999 елларда туган балалар арасыннан шайбалы хоккей буенча дүрт укыту-күнекмә бирү төркемнәре төзелә. 63022 Октябрь аеның беренче җомгасында билгеләнә. 63023 Октябрь ахырында — ноябрь башында туңа, апрельдә ачыла. 63024 Октябрь ахырында — ноябрьдә башында туңа, апрель майда ачыла. 63025 Октябрь ахыры — ноябрь башында туңа, боздан апрель азагында ачыла. 63026 Октябрь — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 63027 Октябрь — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 63028 Октябрь — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 63029 Октябрьгә кадәр татар театры «Сәйяр»нең Казанда махсус бинасы булмый. 63030 Октябрьда боз белән каплана, июнь башында боздан арына. 63031 Октябрь-декабрь башларыннан апрель ахырына кадәр боз белән капланган. 63032 Октябрьдән июньгәчә боз белән капланган. 63033 Октябрь инкыйлабы 1917 елгы җәйге каникул вакытында Уфа губернасында кайнап торган инкыйлаби вакыйгалар уртасында кала. 63034 Октябрь инкыйлабы 1917 елда Пермьдә татар телендә «Безнең көннәр» журналы оештырыла, аның мөхәррире Кәшшаф Мохтаров була. 63035 Октябрь инкыйлабы * 1919 Казан губернасы Чистай өязе халык мәгарифе бүлеге мөдире. 63036 Октябрь инкыйлабы булгач, ул Сарытау өлкәсенең төрле районнарында укытучы, мәктәп инспекторы, инструктор, балалар йорты мөдире һ.б. вазифаларны башкара. 63037 Октябрь инкыйлабы вакытында Керенский Петроградтан качып китә һәм уңышсызлы булган Керенский — Краснов фетнәне җитәкли. 63038 Октябрь инкыйлабы Вятка губернасы Алабуга өязе шурасын оештыруда катнаша. 63039 Октябрь инкыйлабы зәйлеләрнең тормышына зур үзгәрешләр кертә. 63040 Октябрь инкыйлабы Инкыйлабтан соң, кыска сроклы курсларда укып, укытучы була. 63041 Октябрь инкыйлабы Инкыйлабтан соң эшче һәм солдат депутатларының Көңгер шурасына сайлана. 63042 Октябрь инкыйлабына кадәр авылның адресы русча «Деревня Калеева, Малая Бахта тоже» дип йөртелгән. 63043 Октябрь инкыйлабына кадәр Кармыш волосте үзәге. 63044 Октябрь инкыйлабына кадәр күчеп килгән Идел буе татарлары — общинаның төп кешеләре булып тора. 63045 Октябрь инкыйлабына кадәр мәзәк сүзе урынына күбрәк гарәп «латифа» (үткен сүз, шаярту) сүзе кулланылган Бакиров М.Х. Татар фольклоры / Казан: «Мәгариф» нәшрияты, 2008 ел. 63046 Октябрь Инкыйлабына кадәр таможня хезмәте финанс министрлыгы эчендә булган. 63047 Октябрь инкыйлабына кадәр хәрәкәттәге армиядә була. 63048 Октябрь инкыйлабына хәтле Балкан илләрендә (Сербия, Болгария) һәм Рәсәйдә инкыйлаби эшчәнлек белән шөгыльләнә. 63049 Октябрь инкыйлабын Мәхмүт Галәү Оренбургта каршылый һәм беренче көннәрдән үк Совет хөкүмәтенә хезмәткә күчә. 63050 Октябрь инкыйлабыннан соң аның иҗаты бик тиз үсеп китә. 63051 Октябрь инкыйлабыннан соң Арча кантоны педагогик курсларында укыта. 63052 Октябрь инкыйлабыннан соң да ул матбугат эшеннән аерылмый. 63053 Октябрь инкыйлабыннан соң Казанда губерна башкарма комитеты каршындагы чуаш эшләре комиссариатында һәм «Ҫӗр ӗҫлекен» («Җир эшкәртүче») журналында эшли. 63054 Октябрь инкыйлабыннан соң махсус Декрет нигезендә мөгаллимнәрне армиядән азат итеп, яңадан укыту эшенә җибәрәләр. 1917 елның декабрь башыннан ул Чистай районының Чертуш авылында 3 ел дәвамында мөгаллим булып эшли. 63055 Октябрь инкыйлабыннан соң Мәхбүбҗамал Акчурина әдәби иҗат эшеннән ераклаша. 63056 Октябрь инкыйлабыннан соң Петроградта Үзәк мөселман комиссариатын төзүдә катнаша, аның хезмәт бүлеген җитәкли. 63057 Октябрь инкыйлабыннан соң Сәмәркандта яши. 63058 Октябрь инкыйлабыннан соң тәҗрибәле мөгаллимне Бөре өязенең мәгариф эшләре җитәкчесе итеп билгелиләр. 63059 Октябрь инкыйлабыннан соң типографиясен, алтын приискаларын яңа хакимияткә тапшыра. 63060 Октябрь инкыйлабыннан соң Швеция аша туган иленә кайта. 63061 Октябрь инкыйлабыннан соң «Яңа тормыш» эшчеләр клубы ( 1918 ), Зиновьев исемендәге клуб ( 1940 ), соңрак М. Горький исемендәге мәдәният йорты урнаша. 63062 Октябрь инкыйлабынннан соң “Эрикссон” заводы дәүләтләштерелә һәм “Красная Заря” (“Кызыл таң”) дип йөртелә башлый. 63063 Октябрь инкыйлабын ул туган авылында каршылый. 63064 Октябрьнең 50 еллыгы көненә кадәр барысы 21 кеше авыл советы председателе булып эшләгән. 63065 «Октябрь» нәфис фильмы, 1927 Бөек Октя́брь инкыйлабы – 1917 елда Русиядә булып узган ХХ гасырда иң зур сәяси вакыйгаларның берсе, Дөнья тарихына зур йогынты ясаган. 63066 Октябрь Ноябрь * 18 ноябрь — Җәүдәт Айдаров (81), музыкант, дирижер. 63067 Октябрь — ноябрьда су температурасы 2-4 °C булганда уылдык чәчә. 63068 Октябрьның беренче яртысында армияның гаскәрләре Алман купле көчләре фланг сугу өстеннен тарафыннан боҗрага чолгап алындылар. 63069 Октябрь районы ( ) — Киров шәһәре районнарының берсе. 63070 Октябрь районы ( ) — Новосибирск шәһәре районнарының берсе. Район 1929 елда нигезләнгән. 63071 Октя́брь райо́ны — элекке ССРБның кайбер шәһәренең һәм субъектларының административ районнарының исеме, 1917 елның Октябрь революциясы хөрмәтенә бирелгән. 63072 Октябрь революциясе Кукмарага икенче көнне үк ишетелгән, ләкин эшче-крестьян советы башта оешмаган. 63073 Октябрь революциясенә кадәр ул атаклы «Мөхәммәдия» мәдрәсәсендә белем ала, ә 1919 елда Татар педагогия техникумында укуын дәвам иттерә. 63074 Октябрь революциясеннән соң, 27-29 декабрьдә Бөредә эшче һәм крестьян депутатларының беренче съезды үтә. 63075 Октябрь революциясеннән соң Бары тик 1919 елда гына башкортча сөйләшүгә хезмәт итә алырлык язу барлыкка килә, шуның ярдәмендә китаплар басу башлана. 63076 Октябрь революциясеннән соң мәдрәсәләр ябыла, имамлыкны һөнәр буларак укыту тыела. 63077 Октябрь революциясеннән соң оешкан Мөселман социалистлар комитеты сәркатибе. 63078 Октябрь революциясеннән соң совет хакимиятенә каршылар сафына баса. 63079 Октябрь революциясеннән соң халыкның аң-белем бирү мәсьәләсе бөтен кискенлеге белән алга баса. 63080 Октябрь революциясе театр тормышына яңа борылыш, яңа сынаулар алып килә. 63081 Октябрьск — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 63082 Октябрьский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 63083 Октябрьский — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 63084 Октябрьский ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 63085 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 63086 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 63087 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 63088 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 63089 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 63090 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 63091 Октябрьский ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 63092 Октябрьский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 63093 Октябрьский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Югары Өфәле шәһәр округы составына керүче авыл. 63094 Октябрьскиның икенче мәктәбе каршындагы ирекле көрәш түгәрәгендә шөгыльләнә. 63095 Октябрьское ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 63096 Октябрьское — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 63097 Октябрьское ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 63098 Октябрьское ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 63099 Октябрьское ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 63100 Октябрьское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 63101 Октябрь — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 63102 Октябрь тимер юлының бер өлеше: Петербург-Павловск Бөтендөнья Мирасы исемлегенә кертелгән (объект № 540-034c). 63103 Октябрь тимер юлының Петрозаводск станциясе. 63104 Октябрь тимер юлының төене; Ак диңгез-Балтыйк каналының башлангыч пункты. 63105 Октябрь февраль айларында биш айга якын дәвам иткән бу хезмәт республикабыз һәм районнар тарихына үзенең героик һәм фаҗигале битләре белән кереп калды. 63106 Оку ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,3 километр озынлыкта булган кратеры. 63107 Окулово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 63108 Окүл — Русия территориясеннән ага торган елга. 63109 Окум-Нюрлики — Русия территориясеннән ага торган елга. 63110 Окунев Нос ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 63111 Окунево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 63112 Окунёва Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 63113 Окунёва-Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 63114 Окунёва — Русия территориясеннән ага торган елга. 63115 Окунёвая — Русия территориясеннән ага торган елга. 63116 Окуни ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 63117 Окурненко — Русия территориясеннән ага торган елга. 63118 Окша — Русия территориясеннән ага торган елга. 63119 Олан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 63120 Олаучыларның берничәсе каенның уң ягына, ә калганнары сул ягына төпләнеп яшәргә калганнар. 63121 Олву-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63122 Өлгергән алабута җыеп, аннан он ясыйлар. 63123 Өлгергән каты кабакның кабыгын әрчиләр дә, вак кына турап, тоз сибеп, кул белән уалар. 63124 Өлгергән кузакларны киптерәләр, эшкәртәләр һәм вак итеп төяләр. 63125 Өлгергәнме-юкмы икәнлеген белү өчен татлыны салкын суга тамызып карыйлар. 63126 Өлгергәннән соң аның капкачлары ачыла һәм аннан йомшак сүсле ак масса килеп чыга. 63127 Өлгергәч, антеридий ачыла, һәм сперматозоидлар тышкы тирәлеккә чыга. 63128 Өлгерү чоры иҗаты И.И. Шишкин һәйкәле. 63129 Олгойны өйрәнү юлында зур адымнар Чех Җөмһәрияте экспедицияләре ясаган. 63130 Олгуншош — Русия территориясеннән ага торган елга. 63131 Олег 912 елда үлгәннән соң Игорь Киев хакимиятенә килгән. 63132 Олег Газманов язган җырларны Валерий Леонтьев, Маша Распутина, кече Владимир Пресняков һ.б. үз репертуарына ала. 63133 Олег Знарок — Латвия җыелма командасының баш тренеры ( 2009 елгы фоторәсем) Уенчы карьерасын 2002 елда тәмамлый. 63134 Олег Ивенко белән Кристина Андреева * 1992 елда Красноярскида туган. 63135 Олег Табаков театрында уйный. 63136 Олексинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63137 Олеля — Русия территориясеннән ага торган елга. 63138 Оленевод ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 63139 Оленево ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 63140 Оленегорск ( ) — Русия Федерациясенең Мурманск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 63141 Оленье ( ) — Диңгез буе краеның Артём шәһәр округында урнашкан авыл. 63142 Оленья — Русия территориясеннән ага торган елга. 63143 Олесницка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33 километр озынлыкта булган кратеры. 63144 Олесь Гончар исемендәге Халыкара (2008) һәм Киев өлкәсе хакимияте башлыгының яшьләр (2004) премияләре лауреаты. 63145 Өле — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63146 Олеховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63147 Өлешләре салдырылган һәм ярлыклар куелган 1997-енче ел каты диск саклагычы. 63148 Олёко-Нгынян-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 63149 Олёко-Хорты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63150 Олёку-Варкута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63151 Оливия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,2 километр озынлыкта булган кратеры. 63152 Олигохетлар органнарының гәүдә үзәге буйлап дөрес кабатлануы белән характерланалар (метамерия). 63153 Олику-Вы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63154 Олику-Лымпараси — Русия территориясеннән ага торган елга. 63155 Олику-Санику-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63156 Олику-Хадуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 63157 Олику-Хейм-Паюта — Русия территориясеннән ага торган елга. 63158 Олимпиадага бер ел калгач. 63159 Олимпиададан соң берәр ел узгач, илнең көрәшчеләр командасын да Ерак Көнчыгышка — Байкал күленнән Амур елгасына кадәрге тимер юлны салуга җибәрергә булалар. 63160 Олимпиададан тыш, ике елга бер тапкыр пляж волейболы буенча Дөнья чемпионаты үткәрелә. 63161 Олимпиада җиңүчеләрен һәм призерларын мактау кәгазьләре, дипломнар һәм акчалата премияләр бирелә. 11нче сыйныфта укучыларга аеруча зур стимул бар. 63162 Олимпиада стадионы ( ) — Лондондагы стадион. Аның сыйдырышлыгы – 80 000 кеше. Шуның белән ул атаклы «Уэмбли» (90 000) һәм «Туикенем» (82 000) стадионнарыннан соң өченче урында тора. 63163 Олимпиада узган көннәрдә социалистик илләр спортчылары өчен «Дуслык-1984» уеннары оештырыла. 63164 Олимпийский ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 63165 Олимпия байрагын Халыкара Олимпия Комитеты президентына бирәләр, ә ул исә аны булачак Уеннар хуҗасына тапшыра. 63166 Олимпия, Греция һәм хуҗа ил байраклары күтәрелә, гимннары уйнатыла. 63167 Олимпия ике тапкыр чемпионы (команда һәм парлы шуу, 2014 ). 63168 Олимпия символы – тау битендә ясалган зур трамплин ерактан ук үзенә чакырып тора. 63169 Олимпия уеннарында 1956 елда илебез командасы беренче тапкыр Италиядәге Кортина д'Ампеццо шәһәрендә булып узган Кышкы Олимпия уеннарында катнаша һәм алтын медальләр яулый. 63170 Олимпия уеннарында меңләрчә атлет ярыша. 63171 Олимпия уеннарында спортчылар 3 метрлы трамплиннан һәм 10 метрлы каланчадан суга сикерәләр. 63172 Олимпия уеннарын кайтару хәбәре басмага эләгә һәм тиз арада халык арасында тарала. 6 ел өчендә уеннарга карата кызыксыну кимергә мөмкин дип уйлап оештыручылар аларны 1896 нчы елда ук уздырырга кирәк дигән фикергә киләләр. 63173 Олимпия уеннарының ачылуын Британия патшабикәсе Елизаветта II игълан итте. 63174 Олимпия уеннарының Лондонда үткәреләчәге билгеле булганнан соң, киләсе көнне шәһәрдә террористик акт уза. 63175 Олимпия уеннарының талисманнары 2010 елның 19 маенда игълан ителгән. 63176 Олимпия уеннары тарихы Борынгы Олимпия уеннары Борынгы Грециядә Олимпия уеннары зур спорт һәм дин бәйрәме булган. 63177 Олимпия уеннары тарихында СССР командасы да, Русия командасы да бер тапкыр да бу кадәр түбән төшкәне юк иде. 63178 Олимпия Хартиясе 5 өлештән тора. 63179 Олимпия Хартиясе Олимпия Хартиясе олимпия хәрәкәте өчен төп документ. 63180 Олимпия чемпионнарының башкалары кебек үк Шамил Сериков та Алма-Атаның урта бер җиреннән өч бүлмәле фатир, «Волга» машинасы алды. 63181 «Олимп» йөзү бассейны составына 50х25 метрлы бассейн, 8726 кв. 63182 Олиму-Айва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63183 Олинские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 63184 Олинцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 63185 Өлкә 1938 елның 3 июнендә оеша. 63186 Өлкәгә шулай ук Хант-Манси һәм Ямал-Ненец автономияле округлары да керә. 63187 Өлкәдә иң зур авыл җирлеге. 63188 Өлкә җирләрендә эре электр стансалары (Балаково АЭСы һәм Сарытау ҺЭСы) урнашалар, аларның гомуми егәрлеге тиешенчә 4000 МВт һәм 1360 МВт тәшкил итәләр. 63189 Өлкә исеме борынгы яшәүчеләре (далматлар) исеменнән килеп чыкты. 6—7 гасырларда бирегә славяннар килеп урнашкан. 9 гасырда Хорват дәүләте, 12 гасыр башында Маҗарстан составына кергән. 12—15 гасыр. 63190 Өлкә карамагындагы шәһәр. 63191 Өлкә китапханәсе, 1941 елдан — В. И. Ленин ис. 63192 Өлкә комитеты бюросының 1962 ел 6 декабрь карарыннан чыгып Татарстан өлкә комитеты сәнәгать җитештерүе белән җитәкчелек итү (3 партком буйсынуында) һәм авыл хуҗалыгы җитештерүе белән җитәкчелек итү (17 партком) буенча 2 өлешкә бүленә. 63193 Өлкә комитеты үзенең эшчәнлегендә СБКФ Программасына һәм Уставына, фирка җыеннары һәм конференцияләре карарларына таяна, фирка ҮК каршында хисап тота, аның карарларын башкара. 63194 Өлкәләр яны белән ярымпозициягә әйләнәләр, бу өлкәнең укылучанлык дәрәҗәсен зәгыйфьләндерә һәм магнит киеренкелекләрен башлый. 63195 Өлкә матбугатында хезмәт алдынгылары турында очерклар бастыра. 63196 Өлкә мәйданының 2,9% өлеше сазлыклар. 63197 Өлкән буын музыка сөючеләр Т. Кәримовның “Әйдә, җиңгә, биеп кал”, “Гөлчирәнең сөйгәне”, З. Исмәгыйлевның “Грузин чәе”, “Ләлә” җырларын ничек башкарганын хәтерли. 63198 Өлкән буын шулай итеп "балалар" хакында хәстәрли, белем һәм тәрбия бирә, ә "балалар" исә олыларның абруен таный, әмма үзләрен иркен итеп тота. 63199 Өлкәнең 7.1 % халкын алып торала. 63200 Өлкәнең административ үзәге Нижнекамчатск хәзер Усть-Камчатск, Камчатка крае. 63201 Өлкәнең җирләре мәйданы 28 400 км² тәшкил итә. 63202 Өлкәнең җитәкчелеге Бөгелмә БКП (б) өлкә комитетының беренче секретаре: Е. Р. Фёдоров ( 1952 — 1953 ). 63203 Өлкәнең җитәкчелеге Стәрлетамак БКП (б) өлкә комитетының беренче секретаре: Гатауллин Ш. М. ( 1952 — 1953 ). 63204 Өлкәнең көнбатышын Төп сырт калкулыгы биләп тора, өлкәнең көнчыгышын Урал арты тигезлеге һәм Тургай платосының кырые биләп торалар. 63205 Өлкәнең көньягында, Чиләбедән 217 км читтә, Тугызак елгасы буенда урнашкан. 63206 Өлкәнең көньяк өлешендә Рославльдан төньяк-көнчыгышта 52 км ераклыкта урнашкан. 63207 Өлкәненң төньягы аша Иделне Мәскәү белән тоташтыручы судно йөрешле Мәскәү исемендәге канал үтә. 63208 Өлкәнең төньягында, нигездә, Идел-Урал төбәгеннән күченгән татар авылларында, игенчелек алга киткән. 63209 Өлкәнең төньягында урнашкан Онега күлне Идел белән Идел-Балтыйк су юлы тоташтыра. 63210 Өлкәнең төньяк-көнбатышында Көньяк һәм Төньяк Дырында, Чельбаус, Чернышев, Җелтула Становигы таулар тезмәләре (1582 метрга кадәр биеклекләр). 63211 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 10 километрга көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 7 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Головковка елга ярында. 63212 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 12 километрга көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 10 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора. 63213 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 12 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 9 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора. 63214 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 12 километрга төньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 8 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Зерна елга ярында. 63215 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 13 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 9 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Езовня елга ярында. 63216 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 16 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 10 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Французский ( Слуя кушылдыгы) елга ярында. 63217 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 19 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 13 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Слуя елга ярында. 63218 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 20 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 15 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора. 63219 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 22 километрга төньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 17 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Малиновка елга ярында. 63220 Өлкәнең төньяк-көнчыгыш өлешендә, Новодугинодан 26 километрга көньяк-көнбатыштарак урнашкан, автоюлыннан 20 километрга көнбатыштарак Смоленск — Дорогобуж — Вязьма — Зубцов юлында тора, Соловка елга ярында. 63221 Өлкәнең үзәгендә һәм көньяк-көнбатышында эре күлләр урнашалар: Чаны, Сартлан, Убинское, Урюм. 63222 Өлкәнәя барган саен, яшь чагындагы фикерләрен үзгәртә. 63223 Өлкән лейтенант Али Карнай 1943 елда Бөек Ватан сугышында һәлак була. 63224 Өлкән лейтенант буларак фронтта иң җаваплы участокларда хәрби заданиеләрне җиренә җиткереп үти, шәхси батырлыклар күрсәтә. 63225 Өлкән лейтенант Г.Үмәркин 1946 елда отставкага чыга, Казанга кайтып төпләнә, озак еллар 116 нчы мәктәптә укыта. 63226 Өлкәннәр аның «Мөһаҗирләр» әсәрендә Ташкичү кешеләренең берничәсе прототип булган дип сөйлиләр. 63227 Өлкәннәр бу тирәләрне Нугай җирләре дип йөртә. 63228 Өлкәннәр бу турыда үзләре белгән һәм күргән мәгълүматларны язып калдырганнар. 63229 Өлкәннәргә хөрмәт зур булганга, сүзне авылдагы йөзьяшәр әбидән башлыйк. 63230 Өлкәннәр сөйләве буенча бу урынга яңадан ислам диненә кайткан керәшен татарлары күмелгән. 63231 Өлкәннәр сөйләве буенча, Яңа Кырлай авылын нигезләүчеләрнең төп нәселләре Иске Кырлайдан күчеп килгән. 63232 Өлкәннәр сөйләвенә караганда, авылда элек иске зират була. 63233 Өлкәннәр сөйләвенә караганда, коры елларда аның суы бетә торган булган. 63234 Өлкәннәр сүзенә караганда, авыл элек Мәмдәли исемен йөрткән. 63235 Өлкән сержант Супонинский аягы яраланган хәлдә автоматтан бандитларны утка тотуын дәвам итә. 63236 Өлкән сержант Үлмәс Шакиров бер үзе 13 кешедән торган дошман төркеменә юлыга. 63237 Өлкән сыйныфларда укыганда шәһәрнең вокаль-инструменталь ансамбленда җырлый һәм җырлар яза, төрле бию мәйдәнчыкларда чыгыш ясый. 63238 Өлкән улы Булатны Чаллыда 2011 елда татар теле буенча бердәм дәүләт имтиханын уңышлы биргән укучы итеп беләләр. 63239 Өлкән улы Камилне Уфада кулга алынып, үлем җәзасына хөкем ителә. 63240 Өлкә * ның күп шәһәрләрендә муниципаль истәлекле көннәр (порт. 63241 Өлкә * ның ндә Реконкиста көне http://fr. 63242 Өлкән яшьтәге ирләр хезмәт армиясенә чакырыла, хатын – кызлар чит төбәкләрдә урман кисү хезмәтенә тартыла. 63243 Өлкән яшьтәге кешеләрнең авызында, гадәттә, нибары 5-6 үз теше кала (алары калса әле). 63244 Өлкәр (M45) тупланышы 410 яктылык елы ераклыкта урнаша. 63245 Өлкәр йолдызлар тупланышы Зур Магеллан Болытында йолдызларны төзелү өлкәсе Йолдыз — яктылык таратучы, үз гравитацион кыры һәм эчке басымы белән торып калучы массив газ ( плазма ) шары, аның эчендә термотөш реакцияләре баралар яки элегрәк барганнар. 63246 Өлкәр сибелгән тупланышы Йолдызлар сибелгән тупланышы — йолдызлар йомры тупланышына караганда йолдызлары чагыштырмача күп булмаган йолдызлар тупланышы ; еш кына дөрес булмаган рәвешле. 63247 Өлкә — Русия Федерациясенең административ-территориаль берәмлеге. 63248 Өлкәр һәм Гиадалар Сәвердә ике йолдызлар сибелгән тупланышы — Өлкәр һәм Гиадалар урнашалар. 63249 Өлкә составына түбәндәге районнар кертеләләр: Районнар: 1953 елның 30 апрельдә Стәрлетамак өлкәсе юкка чыгарыла. 63250 Өлкә территориясендә Мещёра милли паркы, Ука тыюлыгы урнашкан. 63251 Өлкә территориясендә «Орёл Полесьесы» милли паркы урнашкан. 63252 Өлкә территориясенең 40% өлеше Ерак Төньяк районнары һәм аңа тигез булган территориясе дип санала. 63253 Өлкә тыгызлыгына бәйләнештә уйланып чыгаруларыннан башлап һәр дүрт ел саен икеләтә артучы каты диск саклагычлары күп юлларда үзгәргәннәр. 63254 Өлкә тыгызлыгын арттыру бирелгән мәгълүматлар дәрәҗәсен һәм башлар җыелмасы астында бирелгән мәгълүматлар микъдарын арттырып, шулай итеп потенциаль рәвештә бирелгән микъдар бирелгән мәгълүматлар эзләү эшчәнлеге киметелә. 63255 Өлкә үзәге – Белгород шәһәре. 63256 Өлкә үзәге – Брянск шәһәре. 63257 Өлкә үзәге – Владимир шәһәре. 63258 Өлкә үзәге – Волгоград шәһәре. 63259 Өлкә үзәге – Воронеж шәһәре. 63260 Өлкә үзәге – Екатеринбург шәһәре. 63261 Өлкә үзәге – Әстерхан шәһәре. 63262 Өлкә үзәге – Калининград (Көнигсберг) шәһәрендә 421,1 мең кеше яши. 63263 Өлкә үзәге – Киров шәһәре. 63264 Өлкә үзәге — Курган шәһәре. 63265 Өлкә үзәгеннән 45 км еракта урнашкан. 63266 Өлкә үзәгеннән 75 км еракта урнашкан. 63267 Өлкә үзәге – Рәзән шәһәре. 63268 Өлкә үзәге – Самар шәһәре. 63269 Өлкә үзәге – Сембер каласы. 63270 Өлкә үзәге – Смоленск шәһәре. 63271 Өлкә үзәге Төмәннән 240 чакрым читтә урнашкан. 63272 Өлкә үзәге – Түбән Новгород шәһәре. 63273 Өлкә үзәге – Хобарт шәһәре. 63274 Олкотт ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 66 километр озынлыкта булган кратеры. 63275 Олмуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 63276 Олося-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 63277 Олтум — Русия территориясеннән ага торган елга. 63278 Олтын-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 63279 Олугбәктә Әлзирамин Әлфирк (Кефей β) һәм Кефей η йолдызлары белән бергә Кәвакибелфирк ( әл-кәвакиб әл-фирқ — «өер йолдызлары» Кәвакиб — йолдызлар; фирка — төркем, груһ, партия. 63280 Олуг галим Бартольд үзенең хезмәтләрендә Ибн-Хәлдүн хакында болай дип яза: «Ибн-Хәлдүн бары тик Ислам тарихында гына түгел, хәтта бөтен дөнья тарихында тарих фәлсәфәсенең иң бөек заты, социология кебек фәнгә нигез ташы салучы», дип бәһали. 63281 Олуг кенәз татарларның чик буендагы Сыры елгасын кичеп чыгуларын ишеткән һәм аларга каршы үз гаскәрләрен чыгарган. 63282 Олуг-Манчел авылында яңа ысуллы мәдрәсәдә белем ала. 63283 Олуг Мөхәммәд Кече Мөхәммәд белән сөйләшүләр нәтиҗәсендә Алтын Урда бүленә: Кече Мөхәммәдкә Олы Урда калган, ләкин ул туздырылган Сарайда түгел, ә Хаҗитарханда торган. 63284 Олуг-Мөхәммәт Рус Олысында озаклап тормый, ә Алтын Урданың Болгар Олысы җирләренә, Казанга, юнәлә. 63285 Олуг Мөхәммәт уллары - Касыйм һәм Якуб Казан ханлыгыннан качып, Мәскәү кенәзе катына килделәр һәм аңа хезмәт итәргә вәгъдә биргәннәр. 63286 Олуг Мөхәммәт ханлыкны аның халыкара абруен күтәрер өчен һәм акча түләү процессының тәэмин итүе өчен төзи. 63287 Олуг-Мөхәммәт хан яки Олыг Мөхәммәт (tat. lat. 63288 Олы абыйсы Николайның уллары да бу вакытта Казанда ябык уку йортында укыйлар. 63289 Олы Азаклы — Кече Сүрәм ( Сакмар бас.) елгасы кушылдыгы. 63290 Олы Азауды — Русия территориясеннән ага торган елга. 63291 Олы Ай-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63292 Олы Ака 2 нче башкорт кантонының 6 нчы юртасын тәшкил итә. 63293 Олы Ака авылы янында Ака суы Ака - елга, Ыек елгасы ( Әй елгасы кушылдыгы) уң кушылдыгы. 63294 Олы Ака авылы янында Ака суы Акалылар тарихи вакыйгаларда актив катнаша. 63295 Олы Ака мәчетләре Авыл мәчетләре рәсми документларда искә алына. 63296 Олы Акем — Русия территориясеннән ага торган елга. 63297 Олы Аксел — Русия территориясеннән ага торган елга. 63298 Олы Арташ — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 63299 Олы Арташ — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 63300 Олы Атлым — Русия территориясеннән ага торган елга. 63301 Олы Ачасыр авылында балалар укыту беренче буларак 19 йөзнең икенче яртысында гына башланган: ир балалар мулладан, кыз балалар абыстайдан укый башлаганнар. 63302 Олы Ачасыр — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 63303 Олы Бакырчы авылындагы 97 йортта 517 ир-ат һәм 502 хатын-кыз яшәгән, мәчет эшләгән. 63304 Олы Бакырчыдан якын гына Кече Бакырчы авылы утырган. 63305 Олы Бакырчы — җирле үзидарә үзәге. 63306 Олы Бакырчы — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 63307 Олы Балыклы — Русия территориясеннән ага торган елга. 63308 Олы Барчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63309 Олы Башкортстанның барлыкка килүе 1922 елның 14 июнендә «Автономияле Башкорт Социалистик Совет Республикасының чикләрен киңәйтү турында» дип аталган БҮБК декреты белән Уфа губернасы бетерелә. 63310 Олы Бәрәзә — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 63311 Олы Бисәр ( )— Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 63312 Олы Богырыслан — Русия территориясеннән ага торган елга. 63313 Олы Болгаер — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 63314 Олы Бутырка — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 63315 Олы буын авторлары фамилиянең русча язылышыннан баш тартып, татарча текстларында «Бигиев» дип язалар, ә аларның яшь хезмәттәшләре нечкәлекләргә бирелмичә,шулай ук язалар. 63316 Олы буын вәкилләре Аксу авылы оешу тарихын болай сөйлиләр: «Аксу авылы утырган урында куе урман була. 63317 Олы Варька — Русия территориясеннән ага торган елга. 63318 Олы Вельморда — Русия территориясеннән ага торган елга. 63319 Олы Верзиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63320 Олы Вешак — Русия территориясеннән ага торган елга. 63321 Олы Визеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 63322 Олы Вонючка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63323 Олыгайган саен, авыру ихтималы арта бара. 63324 Олыгайгач, ул яшь кыз Сәхибҗамалга гашыйк була. 63325 Олыгайгач, шагыйрь әлеге стилен үзгәртә: ул халыкка якын, аңлаешлы, гади сөйләм телендә яза башлый. 63326 Олыгая төшкәч, тагы да бөркәнчекнең маңгайчасын алыштырганнар: кечерәгрәк кенә ука маңгайча беркеткәннәр һәм бөркәнчекне кимешек дип атаганнар. 63327 Олы Глушица районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 63328 Олы Гөмбәт — Русия территориясеннән ага торган елга. 63329 Олы Госман ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 63330 Олы Густая Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63331 Олы династиягә нигез салучы - Бумын каһан, Кече династиягә нигез салучы - Истәми Баһадир каһан булып санала. 63332 Олы Дүртөйле — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 63333 Олы Елга — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 63334 Олы Елга, Юлга — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 63335 Олы Әлдермеш һәм Кече Әлдермеш авыллары турында H.H. Вечеслав түбәндәгеләрне яза: «Олы Әлдермеш авылындагы 153 хуҗалыкта 507 ир-ат һәм 474 хатын-кыз яшәгән, алар Олы Әлдермеш авылы җәмгыятенә кергәннәр. 63336 Олы Әлдермеш һәм Кече Әлдермеш авыллары турында И. А. Износков хезмәтендә түбәндәге мәгълүматлар бар: «Сая суы янына, Уржум сәүдә юлына урнашкан Олы Әлдермеш авылының икенче исеме — Әлдермеш-Казаклы (Лашман). 63337 Олы Еловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63338 Олы Ельма — Русия территориясеннән ага торган елга. 63339 Олы Әмҗе – Тол кушылдыгы. 63340 Олы Епседей — Русия территориясеннән ага торган елга. 63341 Олы Әтнә ( рус. 63342 Олы Әшнәк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 63343 Олы Җәнгәрәй — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 63344 Олы Жеребятниково ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 63345 Олы Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 63346 Олы Ия — Русия территориясеннән ага торган елга. 63347 Олы йомышны үтəгəч, əүвəл берəр терле коры нəрсə белəн, аннары су белəн пакьлəнергə кирəк. 63348 Олы Кавал (Зур Кавал) — Татарстан Республикасының Биектау районындагы авыл. Атамалары составында «кавал» берәмлеге (Олы Кавал һәм Кече Кавал ) булган авыллар Казан ханлыгы чорындагы документта искә алына. 63349 Олы Казаклар — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63350 Олы Казмаш ( ) — Инәк елгасы ( Сакмар бас.) кушылдыгы. 63351 Олы Каз — Русия территориясеннән ага торган елга. 63352 Олы Кайбыч авыл җирлегендә 25 сәүдә предприятиясе халыкка хезмәт күрсәтә. 63353 Олы Кайбыч авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 63354 Олы Кайбыч авыл җирлеге ун округка бүленгән, һәрберсендә сайланган депутатлар бар. 63355 Олы Кайбычта - 595 хуҗалыкта - 1710, Иске Чәчкабтагы – 146 хуҗалыкта - 463, Афанасьевкада - 50 хуҗалыкта - 148, Симәкидәге - 30 хуҗалыкта – 93 кеше гомер кичерә. 63356 Олы Кайбычта - район мәдәният йорты, үзәк китабхәнә эшли. 63357 Олы Кайбычта урта гомумбелем бирү мәктәбендә - 343, Иске Чәчкаб мәктәбендә - 55 укучы белем ала. 63358 Олы Кайбыч урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Олы Кайбыч авылында урнашкан мәктәп. 63359 Олы Кайраклы — Стәрле ( Ашказар бас.) елгасы кушылдыгы. 63360 Олы Каменушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63361 Олы Кандал ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 63362 Олы Кандарат ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 63363 Олы Карамалы — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 63364 Олы Кариле һәм Кама Тамагы авылларында төрле урыннарда хисапчы хезмәтен башкара. 63365 Олы Качык — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 63366 Олы кенәз Василий II нең воеводасы Федор Пестрый, 1431 елны Болгарга зур яу белән килеп, шәһәрне талап-җимереп китә. 63367 Олы Кенәле белән кушылган җирдә Богырыслан шәһәре салынган. 63368 Олы Кенәле елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 63369 Олы Кенәле кушылдыгы Шарла елгасы буенда урнашкан. 63370 "Олы кешеләр дә кайчандыр бәләкәй булганнар бит, тик күбесе моны оныткан гына" http://kitap. 63371 Олы Киалим — Русия территориясеннән ага торган елга. 63372 Олы Кибәхуҗа — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63373 Олы Кибәче — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 63374 Олы Киук — Русия территориясеннән ага торган елга. 63375 Олыклары җепселләр, ягъни бик нечкә, озын һәм кыска сүсләр белән чуалган. 63376 Олы Ключищи ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан разъезд. 63377 Олы Ключищи ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 63378 Олы Көек — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63379 Олы козаш (Кудаш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63380 Олы Козаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 63381 Олы Көлгә — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 63382 Олы Комша — Русия территориясеннән ага торган елга. 63383 Олы Комысь — Русия территориясеннән ага торган елга. 63384 Олы Константиновка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 63385 Олы көн яки Пасха бәйрәме язгы көн төн тигезләнүгә, һавадагы айның торышына карап, һәр елны төрлечә – 4 апрельдән 8 май араларындагы атна көнгә туры килә. 63386 Олы Копёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63387 Олы Корбылька — Русия территориясеннән ага торган елга. 63388 Олы Корта — Русия территориясеннән ага торган елга. 63389 Олы Корчек — Русия территориясеннән ага торган елга. 63390 Олы Көтем — Русия территориясеннән ага торган елга. 63391 Олы Кузъелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 63392 Олыкүл — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 63393 Олы Куль-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63394 Олы Кураты — Русия территориясеннән ага торган елга. 63395 Олы Күсә — Русия территориясеннән ага торган елга. 63396 Олы Куян ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы юкка чыккан торак пункт. 63397 Олы Кыдаш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 63398 Олы Кыдаш — Русия территориясеннән агучы кее елга. 63399 Олы кызамаш – Русия территориясеннән ага торган елга. 63400 Олы кыз: — Мин төшәргә куркам, анда караңгы. 63401 Олы Кызылбай — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 63402 Олы Лагорта — Русия территориясеннән ага торган елга. 63403 Олылар авыл оешуын болай сөйлиләр. 63404 Олыларга ихтирам, туган туфрак, туган нигезгә мәхәббәт, якташлар белән горурлану кебек хисләрне дә тәрбияли безнең музей. 63405 Олылар кабер янында дога укыйлар, нәзер сәдакалары куялар. 63406 Олыларның кайберләре Иске Барыш авылының оешуын Болгар дәүләте таркалу белән, икенчеләре Казан ханлыгы җимерелү чорлары белән бәйләп аңлата. 63407 Олыларның сүзләренә караганда, обелискта әле 40 якын яугирның исеме юк. 63408 Олыларның яшьләргә йогынтысы зур, алар үзләренең киңәшләре, теләкләре белән авыл кешесенә хас булган сабырлык, тыйнаклык һәм уңганлык сыйфатларын тәрбияләргә һәм борынгыдан килгән күркәм гадәтләрне сакларга ярдәм итәләр. 63409 Олылар сөйләве буенча, авыл башта ялгыз карама үсеп утырган җирдә, ягъни Иске зират дип йөртелгән урында урнашкан була. 63410 Олылар сөйләве буенча, иң элек Татар Танае оешасы авыл урынына Мамадыш Әкил авылыннан Әзи-Әҗи бабай килеп утырган. 63411 Олылар сөйләвенә караганда, авылга иң беренче килеп утыручылар Бакый нәселеннән булган. 63412 Олылар сөйләвенә караганда, авылны нигезләүчеләр хәзерге Яшел Үзән (элекке Норлат) районы Бакырчы авылыннан күчеп киткән Габделсәлим, Габдуш, Хәлим һәм Габдулла бабайлар була. 63413 Олылар сөйләвенә караганда, авыл урнашкан җирдә элек карама агачлары күп үскән. 63414 Олылар сөйләвенә караганда, монда каен агачлары үскән һәм кечкенә генә утраучыклары белән күл суы җәелеп яткан. 63415 Олы Лахсын — Русия территориясеннән ага торган елга. 63416 Олы Леушинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 63417 Олы Логайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63418 Олы Мадмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 63419 Олы мастер, участок нәчәлниге, заводның профсоюз комитеты председателеның урынбасары булып эшли. 63420 Олы Мегипугольская — Русия территориясеннән ага торган елга. 63421 Олы Мәйгәште — Башкортстандагы гидроним. 63422 Олы Мәйгәште — Кагы елгасы кушылдыгы. 63423 Олы Мәме — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 63424 Олы Мәңгәр — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 63425 Олы Мәрәтхуҗа — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 63426 Олы Мәтәскә авылы район үзәге Теләчедән 7 чакрым ераклыкта урнашкан. 63427 Олы Мәтәскәдән биш чакрым ераклыктагы Югары Мәтәскәне Яңа ил (Янил) дип йөртәләр. 63428 Олы Меч — Русия территориясеннән ага торган елга. 63429 Олы Мидияк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 63430 Олы Мирәтәк — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63431 Олы Мишә — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63432 Олы Моим — Русия территориясеннән ага торган елга. 63433 Олы Нава — Русия территориясеннән ага торган елга. 63434 Олы Нагор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63435 Олы Нань-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 63436 Олы Низямская Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63437 Олы Норосовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63438 Олы Нырсы — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63439 Олы Ойвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 63440 Олы Өйдерәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 63441 Олы Окуневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63442 Олы Өлкәй — Русия территориясеннән ага торган елга. 63443 Олы ПАй-Пудына — Русия территориясеннән ага торган елга. 63444 Олы Пеган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63445 Олы Пензер — Русия территориясеннән ага торган елга. 63446 Олы Покур — Русия территориясеннән ага торган елга. 63447 Олы Поселки ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 63448 Олы Пүчинкә — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63449 Олы Пыя — Русия территориясеннән ага торган елга. 63450 Олырак кызы: «Әни өйдә юк, ишекне ачмаска кушты», — ди. 63451 Олы Рбишча ( ) – Кызыл Октябрь районындагы татар авылы. 63452 Олы Рәвәт — Русия территориясеннән ага торган елга. 63453 Олы Рәс — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63454 Олы Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63455 Олы Романовка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 63456 Олы Руниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63457 Олы Саба авылы мәчете турында үзенең хезмәтләрендә Шиһабетдин Мәрҗани мондый сүзләр яза: « Мамадыш өязенең Олы Саба һәм Байлар Сабасы дип танылган карьяседер. 63458 Олы Сандибей — Русия территориясеннән ага торган елга. 63459 Олы Саргая — Русия территориясеннән ага торган елга. 63460 Олы Саурыш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63461 Олы Севк — Русия территориясеннән ага торган елга. 63462 Олы Сибиряченок — Русия территориясеннән ага торган елга. 63463 Олыслар белән бәкләр һәм морзалар идарә иткән. 63464 Олы Собачка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63465 Олы Сортым — Русия территориясеннән ага торган елга. 63466 Олы Сосновка — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 63467 Олы Стрельна — Русия территориясеннән ага торган елга. 63468 Олы Суббач — Русия территориясеннән ага торган елга. 63469 Олы Суготка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63470 Олыся-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 63471 Олы Таз — Русия территориясеннән ага торган елга. 63472 Олы Тайлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 63473 Олы Тарла — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 63474 Олы Тархан районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 1938—1959 елларда гамәлдә торган. 63475 Олы Тархан — Русия территориясеннән ага торган елга. 63476 Олы Татарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63477 Олы Теләк — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 63478 Олы Теләк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 63479 Олы Термоть-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 63480 Олы Теш — Русия территориясеннән ага торган елга. 63481 Олы Тигирек — Русия территориясеннән ага торган елга. 63482 Олы Тилчә ( ) — Чилчә (Тилчә) елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 63483 Олы Топки — Русия территориясеннән ага торган елга. 63484 Олы Тормы — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 63485 Олы Тукшин — Русия территориясеннән ага торган елга. 63486 Олы Укмас — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 63487 Олы улы Хәмзә Мәскәүдә дәүләт хезмәтен башкара. 63488 Олы Умытья — Русия территориясеннән ага торган елга. 63489 Олы Урашная — Русия территориясеннән ага торган елга. 63490 Олы Урсак — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы торак пункт. 63491 Олы Ускучевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63492 Олы хайваннар куе сорыдан көрән яки кара төскә кадәр. 63493 Олы Хара-Матолоу — Русия территориясеннән ага торган елга. 63494 Олы Харута — Русия территориясеннән ага торган елга. 63495 Олы Харь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63496 Олы Ходата — Русия территориясеннән ага торган елга. 63497 Олы Хулым-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63498 Олычай-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 63499 Олы Челас — Русия территориясеннән ага торган елга. 63500 Олы Чесноковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63501 Олы Чеца — Русия территориясеннән ага торган елга. 63502 Олы Чибий — Русия территориясеннән ага торган елга. 63503 Олы Чирмешәнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63504 Олы Чокыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 63505 Олы Чынлы — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 63506 Олы Шекшенең урман буеннан хәзерге олы ачыклыкка, олы басуга кучеп утыргач, Олы Шекше — Олыяз авылы дип узгәртелгән булырга мөмкин. 63507 Олы Шилнә — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 63508 Олы Шүрнәк — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 63509 Олы Шыңар — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 63510 Олы Экипцоко — Русия территориясеннән ага торган елга. 63511 Олы юл буена утырган халык бик күп җәбер күргән. 63512 Олы юл якын булгач, авыл халкы юлчы-узгынчылардан шактый зыян күргән. 63513 Олы Явымбай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 63514 Олыяз авыл советына: Олыяз, Пүкәл, Шәмәрдән бистәләре керә. 63515 Олыяз авылы бик җайлы, тирә-юне матур, зур тигезлек, чишмә-кизләүләр, авылны икегә булеп чиста сулы Олыяз елгасы ага. 63516 Олыяз авылының хәзерге сыер фермасы янында бакыр чыгару шахталары казылган. 63517 Олыязга тиф авыруы белән иремне һәм 11 баламны югалтып бер үзем кайтып егылдым,”-дип сөйли иде Шәмсекамәр әби Хуҗина. 63518 Олыяз елгасы элек хәтсез генә балыклы елга була. 63519 Олыяз сүзе Олы басу, зур ачыклык, Олы кыр дигәнне аңлата. 63520 Олыяз — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 63521 Олыяз — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 63522 Олыяз — Татарстан Республикасының Саба районындагы татар авылы. 63523 Олы Яклы — Барыш елгасы ( Сыры бас.) кушылдыгы. 63524 Олы Ялан — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 63525 Олы Ялан — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 63526 Олы Ялан — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63527 Олы Ямантау» Көньяк Уралның иң биек ноктасы. 63528 Олы Яраур — Русия территориясеннән ага торган елга. 63529 Ольвидз ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 63530 Ольга Балтачиева (Ольга Дмитрий кызы Искәндәрова-Балтачиева, ) — балет артисты, педагог, РСФСР атказанган артисты ( 1983 ). 63531 Ольга Ларина – Татьянаның сеңлесе, популяр романнарда очрый торган чибәр, ләкин җиңел холыклы хатын-кызның гомумиләштерелгән образы. 63532 Ольгерд һәм Кейстут 1340 — 1389 елларда Көнчыгыш Европаның сәяси картасы 1356 елда Литва кенәзе Ольгерд Брянск, Ржев шәһәрләрен басып ала. 63533 Ольгинское — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 63534 Ольговка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 63535 Ольжерас — Русия территориясеннән ага торган елга. 63536 Ольмеклар мәдәниятенең әкренләп таркалуы чорында, майяларның зур шәһәр-дәүләтләренең саны һәм йогынтысы арта, аларның мәдәнияте бөтен Юкатан һәм тирә-як өлкәләргә тарала. 63537 Ольховатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63538 Ольховая — Русия территориясеннән ага торган елга. 63539 Ольховей-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 63540 Ольховей (Ольховая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63541 Ольховей — Русия территориясеннән ага торган елга. 63542 Ольховец — Русия территориясеннән ага торган елга. 63543 Ольховка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 63544 Ольховка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 63545 Ольховка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 63546 Ольховка ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 63547 Ольховый Яр — Русия территориясеннән ага торган елга. 63548 Ольхуш (Вольхуш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63549 Ольшанка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 63550 Олюхино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 63551 Оля ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13.4 километр озынлыкта булган кратеры. 63552 Ома ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,6 километр озынлыкта булган кратеры. 63553 Өмаймә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,9 километр озынлыкта булган кратеры. 63554 Омары — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 63555 Өмәләр ашлык сугу, утын әзерләү, бура күтәрү кебек аеруча авыр һәм зур эшләрне кыска вакыт эчендә башкарып чыгу өчен дә үткәрелгән. 63556 Омелинская ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 63557 Омеличи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 63558 Омеличи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 63559 Өмәрү — тышчаның бер-берсенә ябыштырылган ике кырыен чеметкәләп, эчкә таба бөкләп кенә барырга кирәк. 63560 «Өмет» 1921 елның гыйнвар аенда национализацияләнгәннән соң төрле нәшриятларда җаваплы вазифалар башкара. 63561 Өметбай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 63562 Өметбай — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 63563 «Өмет»нең «Сихәт», «Чаткылар», «Сезнең өчен», «Мин яшь» дигән кушымталары бар. 63564 “Өмет”тә биш ел эшләгәннән соң гына читтән торып Башкортстан дәүләт педагогия институтының татар филологиясе бүлегенә укырга керә һәм аны маҗарасыз гына тәмамлап чыга. 63565 "Ометьево" станциясендә Казан электропоездлары өчен һәм кайчакта еракка барган поездлар өчен бер утрау платформасы. 63566 Ометьево һәм Копрессорный платформалар арасында урнаша. 63567 "Ометьево" яки "Әмәт тавы" — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 63568 Өммел-Кайвәйн Әмирлеге ( имарә өмм әл-қәйвәйн) — Берләшкән Гарәп Әмирлекләренең бер әмирлеге. 63569 Өмми Кәмалның әсәрләре татар укучылары арасында элек-электән гаять киң таралган. 63570 Өмм Көлсем - иң кече кызы, Әбу Бәкернең вафатыннан соң туа. 63571 Омолон авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Билибино районы составына кергән административ берәмлек. 63572 Омоним (грекча homos – бертөрле, onyma – исем) – бертөрле язылыш, әйтелеш һәм грамматик формага ия булган, әмма мәгънәләре ягыннан аерыла торган сүзләр. 63573 ОМОНның беренче 19 әтрәт 1988 елның 3 октябрендә оештырылганнар. 63574 Омор-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 63575 Омравож — Русия территориясеннән ага торган елга. 63576 Омрась-Хетта — Русия территориясеннән ага торган елга. 63577 Омск (бараба ) — Русиядә эре шәһәр, Омск өлкәсенең үзәге. 63578 Омскның автомобиль юллары институтында укыган. 63579 Омск өлкәсе биләмәләрендә ага. 63580 Омск өлкәсенең Тара районында Иртыш елгасы ярында урнашкан. 63581 Омск өлкәсе Тюкалин районы Охотниково авылында 1935 елда сөргендә вафат була. 63582 Омск шәһәренең 51- мәктәбен ( 2002 ), 10- музыка мәктәбен ( 2000 ), Омск музыка укуханәсен ( 2006 ), Санкт-Петербург театр сәнгате академиясенең театр факультетындагы Руслан Кудашов остаханәсен ( 2011 ) тәмамлаган. 63583 Омск югары гомумгаскәр команда училищесы башлыгы ( 1963 1974 ). 63584 Омутнинский ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 63585 Омын — Русия территориясеннән ага торган елга. 63586 Омыть — Русия территориясеннән ага торган елга. 63587 Оңа кушылып август - сентябрь айларында 1941нче елның Ельня операциясендә катнашты. 63588 Өнбия — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 63589 Онги-Кум-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 63590 Онгудай ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 63591 Онгузет — Русия территориясеннән ага торган елга. 63592 Ондатра канында гемоглобин югары дәрәҗәсе күзәтелә. 63593 Ондрики ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 63594 Онежье ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 63595 Оне-су-Буа (Оне-су-Буа, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 63596 Онисся ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,2 километр озынлыкта булган кратеры. 63597 Онкологиянең төрләренә килгәндә, беренче урында - тән тиресе рагы, икенче урында сөт бизләре рагы, өченче урында - калын эчәк. 63598 Онлайн-уен Интернет челтәренең киң таралуы сәбәпле хәзер шахмат уенын онлайн рәвешле дә уйнап та була. 63599 Он-Месть — Русия территориясеннән ага торган елга. 63600 Өннең диаметры 18-45см, тирәнлеге 1 м (күренгән өлеш), аннан кискен төньяк-көнбатышка борылыш ясап эчкә кереп китә. 100-150 м ераклыкта тагын колонияләр урнашкан. 63601 Өннәр арасында сукмак салынган. 63602 Өннәр тирәсендәге үләннәр һәрвакыт ашап торганга сусыл, яшел төстә. 63603 Он ответил: : «Минем сүзләрне калдырыгыз һәм сәхабәләр сүзләренә иярегез.» 63604 Онса — Русия территориясеннән ага торган елга. 63605 Өнсә — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 63606 Онтарио агачлар утырту атналыгын апрель аеның соңгы җомгасы һәм май аеның беренче якшәмбесе арасында бәйрәм итә. 63607 Онтижега — Русия территориясеннән ага торган елга. 63608 Онтология – ул яшәеш һәм аның нигез принципларын өйрәнгән гыйлем өлкәсе. 63609 Онтын-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 63610 Он утчылы (Pуralis farinalis) бөтен җирдә таралган, канат җәеме 30 мм га җитә, алгы канатлары - канат төбендә һәм очында шәмәхә-көрән, уртада көлсу-соры сызык үтә, арткы канатлары караңгы соры төстә, борылма сызыклы. 63611 Онхоцеркозлы кератитның башлангыч билгесе булып конъюнктиваль-мөгезкатлау синдромы тора: кычыту, яшь килү, яктыга түзмәү, блефароспазм. 63612 Оныгы Айрат Ишморатов - композитор, 1998 елдан Канадада яшәп, иҗат итә. 63613 Оныгы Алисә Ильяс кызы ( 1982 ) — рәссам, сынчы. 63614 Оныгы Анжела Ильяс кызы ( 1991 ) — рәссам. 63615 Оныгы Сабина музыка мәктәбенең фортепьяно сыйныфын тәмамлаган. 63616 Оныкларда ике әби була: әнинең әнисе һәм әтинең әнисе. 63617 Оныклары Казан мәктәпләрендә укытучы булып эшли. 63618 Оныл — Русия территориясеннән ага торган елга. 63619 Оныш — Русия территориясеннән ага торган елга. 63620 Онь — Русия территориясеннән ага торган елга. 63621 Оньша (Оныч) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63622 Оомицетлар бүлеге Оомицетлар классы Оомицетлар — төзелеше белән кайбер чын гөмбәләргә охшаш бер күзәнәкле һәм күп күзәнәкле организмнар. 63623 ООП элементларын үз эченә алган беренче тел Симула-67 теле дип атала. 63624 Оорт болытының тышкы чиге Кояш системасының гравитацион чиген - Һилл сферасын (2 яктылык елы) билгели. 63625 Опан ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 63626 Опаренки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 63627 Опарино районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 63628 Опельт буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 70 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 63629 Опера белорус музыкаль әдәбияты классикасы булып исәпләнелә. 63630 Операда халык иҗатына зур урын бирелә. 63631 Опера ( — әсәр) — синтетик сәнгать әсәре. 63632 Опера музыкасының иң бөек реформаторларыннан берсе. 63633 Операның структурасы аның идеясе, төп фикере, әдәби сценарийның (либреттоның) сюжеты белән билгеләнә. 63634 Опера театрында эшләгән вакытта ул барлык спектакльләрдә дә чыгыш ясый. 63635 Операторлар Гомум кабул ителгән программалау стиле буенча операторлар баш хәрефләрдән язылырга тиешләр. 63636 Операцион системалар Хәзерге заманда смартфоннарга көйләнеп ясалган операцион системалары бик күп. 63637 Операцион системаның файл системасы файлларның исемнәрен һәм файлны чагылдыра торган диск урыннарының бер-бер артлы килүен язып дискта файлларны оештыру өчен диск күләменең бер өлешен куллана. 63638 Операция барышы 11 ноябрь көнне, Маккензенның 9-нчы алман гаскәре Ренненкампфның 1-нче урыс гаскәренең V Себер корпусына һөҗүм итте. 63639 Операция барышы 1919 елның 19 майга Көнчыгыш фронтының Төньяк төркеме гаскәрләре Себер армияне Нократ тамагы — Көлмез елгасы — Чулман елгасының үрге агымы сызыгында туктатканнар. 63640 Операция барышы Операция барышында Төркистан армиясе көндәшне Бүздәк — Бәләбәй — Биккол сызыгыннан Агыйдел елгасына чигендерә. 63641 Операциядән соңгы беренче чор канәгатьләнерлек уза. 63642 Операция рус гаскәрләренең җиңелүе белән тәмалана. 63643 Оперетталарда һәм комедияләрдә дә артист гаять зур канәгатьләнү белән уйный һәм җырлый. 63644 Ополчение гаскәре ике төрле була: яшьрәкләрдән төзелгәне — кыр гаскәрләре, икенчесе — резерв гаскәр. 63645 Оппенгеймер-Волков чигенең заманча бәяләре 2,5—3 кысаларында тора. 63646 Оппозицион фирканең башында Габдел-Мөэмин (عبدال مومن ) торган. 63647 Оппозиция лидеры Лех Валенса белән ул шәхси очрашу гына үткәрә. 63648 Оппонентлары да танылган галим-тюркологлар профессор Н.А.Баскаков һәм филология фәннәре докторы, академик Д.Г.Тумашева була. 63649 Опросинья — Русия территориясеннән ага торган елга. 63650 Оптиканың бу бүлегендә, яктылыкның тулы электромагнит таралыш моделе түгел, ә шулай ук якынайтулар кулланыла. 63651 Оптика төгәл механика белән берлектә оптик-механик сәнәгатьнең нигезе булып тора. 63652 Оптик телескоп системалары астрономиядә (күк җисемнәрене күзәтүләре өчен) һәм оптикада төрле ярдәмче максатларда (лазер нурланышы таралышыны үзгәртү өчен) кулланалар. 63653 Оптуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 63654 Опты Аурупаның һәм Себернең күпчелек су яткылыкларында очрый. 63655 Опчикал — Русия территориясеннән ага торган елга. 63656 Оранка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63657 Ора — Русия территориясеннән ага торган елга. 63658 Орбашка (Урбашка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63659 Ор-Бизнә, — Бизнә елгасы кушылдыгы. 63660 Орбита буенча хәрәкәтенең уртача тизлеге 48 км/с тәшкил итә. 63661 Орбитадан торып үткәрелгән күзәтүләр җирдән ничек итеп дөрес файдаланырга, теге яки бу культураны нинди туфракка чәчү аеруча кулай икәнлеген ачыкларга ярдәм итә. 63662 “Орбитадан читтә”, “Дипломант”, “Сәлимәкәй” дип аталган пьесалары билгеле. 63663 Орбиталь станция – ул берничә айлар буена космонавтлар яши һәм эшли торган бөтен бер космик йорт. 63664 Орбита очы өске күз чокыры ярыгының медиаль кырые янында урнашкан һәм күрү нервның каналына күчә. 63665 Орбитать очышлар «Мир» космик станциясе ( ССРБ ) «Колумбия» шатлы ( АКШ ) 1957 елның 4 октябрендә Җирнең беренче ясалма иярчене космоска очыртыла. 63666 Оргáн һәм оркестр өчен до минор симфониясе. 63667 Организм артык углеводларны бавырда гликоген рәвешендә туплый. 63668 Организмга витаминнарның керүе тулысынча тукталганда гына авитаминоз килеп чыгарга мөмкин. 63669 Организмга эләккән этанол (спирт) ацетальдегидка әйләнә, ә ул бик тә агулы продукт. 63670 Организмдагы тоташтыргыч, мускул һәм япма тукымаларны тәшкил иткән пластик материал аксымнан тора. 63671 Организмда матдәләрнең нормаль алмашуы белән бәйләнгән барлык яшәү процесслары — витаминнарның турыдан-туры катнашы белән бара. 63672 Организмда спиртның таркалуын булдырып торырга тиешле бавыр зур йөкләмәне күтәрә алмый, анда үзгәрешләр килеп чыга, бу циррозга китерергә мөмкин. 63673 Организмнан читтә микроб үрчеми, ләкин озак вакытлар тереклеген саклый. 63674 Организмнар бер күзәнәкле (бер күзәнәктән торучылар; бактерияләрнең күбесе) яки күп күзәнәкле ( үсемлекләр һәм хайваннар монда керә) була. 63675 Организмнарда ике төрле нуклеин кислотасы була: рибонуклеин (РНК) һәм дезоксирибонуклеин (ДНК) кислоталары. 63676 Организмның бөтен яшәве дәвамында үз-үзеннән ритм белән кыскарып тора. 63677 Организмның инфекцион авыруларга каршы специфик булмаган резистентлыгын күтәрүгә сәламәт яшәү рәвеше, чыныгу, физик культура белән шөгыльләнү, иммунитетны күтәрүче һәм витаминлы препаратлар куллану, фитотерапия һ.б. булышлык итә. 63678 Организмның кайсы төше зарарлануына карап ул тире, ашказаны яки үпкә авырулары рәвешендә узарга мөмкин. 63679 Организмның реактивлыгын үзгәрткән барлык матдәләрне ул аллергеннар дип атарга тәкъдим итә. 63680 Организмның энергия, көч җыюына басым ясала һәм бу сәламәтләнүгә, авыруның хәле яхшыруга китерә. 63681 Организмның эчке мохитын нормальләштерүдә һәм анда төрле системаларның яхшырак функциональ сәләтләре өчен оптималь шартлар тудыру аларның өстен роле турындагы мәгълүматлар тулылана төште. 63682 Организм үскән саен аның күләме белән тән өслеге арасындагы нисбәтнең бозылуы күзәтелә. 63683 Организм эчке мохитнең даимилеген (гомеостаз) көйли, саклый алмый башлый. 63684 Органик дөньясы Атлантика тирәсендәге районда һәм елга тамаклары янындагы шельфта гына бай. 63685 Органик матдәләрнең барысы да диярлек янучан һәм җылытканда җиңел таркалалар. 63686 Органик матдәләрнең үзләштерелүе (83-97%) буенча, башка тамыразыклар кебек, бәрәңге дә үсемлек азыклары арасында алдынгы урыннарның берсен били. 63687 Органик һәм минераль ашламалар керткәндә, кара, соры урман, аксыл-коңгырт һәм кәсле-көлсу туфракларда югары уңыш бирә. 63688 Органик химия. 10-11 сыйныфлар өчен дәреслек. 63689 Орган - үз функциясен эшләгән күпкүзәнәкле организм өлеше. 63690 Өргәнчә — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 63691 “ Оргсинтез ”ны төзүчеләр бригадасы”( 1964 ) * «Котып диңгезе буенда. 63692 Оргук ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,7 километр озынлыкта булган кратеры. 63693 Оргыды — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 63694 Оргызының сул кушылдыгы ( Минзәлә елгасы бассейны). 63695 Орда — Русия территориясеннән ага торган елга. 63696 Орден белән 7, 8, 9 бала табып үстергән хатын-кызлар бүләкләнә. 63697 Орден белән бүләкләнүнең шарты – хатын-кызның соңгы баласына 1 яшь тулу һәм алдарак туган балаларының да исән-сау булуы. 63698 Орден «Татарстан Республикасы каршындагы казанышлары өчен» ордены — Татарстан Республикасының иң югары дәүләт бүләге. 63699 Орден һәм күп медальләр белән бүләкләнгән. 63700 Орджоникидзе районы ( ) — Екатеринбург шәһәре районнарының берсе. 63701 "Өрәкләр белән алып кителгән" фильмы Оскар яулаган. 63702 Өре корт күзәнәкләре өре була, анда йомырка салу өчен әзерләнгән ана кортның хәрәкәтенә махсус бизе аша спермотозоид коелмый. 63703 Өрәк сурәтләнеше Өрәк ( татарча өрү сүзеннән) яки Кот — үз үлеме белән үлмәгән кешенең янында, җирдә йөрүче зат. 63704 Орел — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 63705 Өремчедә гыйнарның уртача температурасы —15 °C, иң түбән температура —40 °C. 63706 Оренбург драма театрының баш режиссеры һәм сәнгать җитәкчесе. 63707 Оренбург өлкәсе * Яңа Михайловка – Ырынбур өлкәсенең Александровка районында урнашкан авыл. 63708 Оренбург өязенең Татар Каргалысына күчеп китеп, анда мәдрәсәләр тота. 63709 Оренбург рус театрына җитәкчелек итә. 63710 Оренбургта мәдрәсәдә ике атна яшәп, татар сәүдәгәрләреннән укырга бару өчен акча сорап йөри. 63711 Оренбургта уйналган пьесасы «Кара көннәр» дип аталган. 63712 Оренбург якларына ат белән товар йөртүче ямщиклар шактый булган. 63713 Өрәңгеләр гадәттә яфрак коючан агачлар яки куаклар. 63714 Ореушонки ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 63715 Ореховая Гора — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 63716 Орехово ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 63717 Ореховы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 63718 Орёл Курск дугасында сугышларда элемтәче-телефончы буларак катнаша. 63719 Орёл өлкәсе, Липецк өлкәсе, Курск өлкәсе, Воронеж өлкәсе биләмәләрендә ага. 63720 Орё́л өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Европа өлеше субъекты. 63721 Орёл төрмәсендә утырган. 1941 нең 8 сентябрендә, Орёлга вермахт чәстләре керер алдыннан, шул ук Хәрби коллегия карары белән үлем җәзасына хөкем ителгән. 63722 Орёл һөҗүм операциясендә 90 мең фашист юк ителә. 63723 Орёл янында сугышта яралана. 63724 Оржевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63725 Ориноко поймасында - ул сельва, түбәнге ярус лианалар һәм өске катнаш урман джунглисы. 63726 Орион γ — Беллатрикс ( — «сугышчы хатын»), +1,64 йолдызча зурлыктагы аклы-күкле үтә зур йолдыз. 63727 Орион ε — Әлнизам ( ән-низам — «энҗе җебе»; ), +1,69 йолдызча зурлыктагы күк үтә зур йолдыз. 63728 Ористы — Русия территориясеннән ага торган елга. 63729 Оричи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан штп. 63730 Оришут — Русия территориясеннән ага торган елга. 63731 Ория Википедиясе – нең ория телендәге бүлеге. 63732 Оркалар югары фикерләү сәләтенә ия, ләкин косатка үз-үзеңнең тотышы кайбер очраклары аңлашылмаган калган, мисал өчен ярга массакүләм ташлану очраклары. 63733 Орка су эте, пингвиннарга аулаганда ярга ташлана, шулай ук койрыгы белән зур боз кисәген сугып сындыра. 63734 Оркестр 1995 елда халыкара конкурста (Кастельфидардо, Италия ) - I урын, 1997 елда халыкара конкурста (Страсбург, Франция ) – Гран-при, 1999 елда «Рухият» фонды премиясе, 2000 елда РФ президенты Грантына ия була. 63735 Оркестрда ниндидер коралда башкарыла торган соло, шулай ук җырчы-солист партияләре дә булырга мөмкин. 63736 Оркестр дирижеры ( 1989 елдан ) — Юныс Эннанов, Кырымның атказанган сәнгать эшлеклесе. 63737 Оркестрның музыкаль җитәкчесе һәм дирижеры Александр Ключарев була. 63738 Оркестр өчен «Полк маршы»н һәм берничә җыр итә, «Әпипә»не эшкәртә. 63739 Өркет аэропорты - Өркет өлкәсенең Өркет шәһәренең аэропорты. 63740 Оркыя апа 1946 елның җәендә туган авылы Яңа Шәйморзага исән-имин кайта. 63741 Орлев — Русия территориясеннән ага торган елга. 63742 Орлецовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63743 Орлецы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 63744 Орлица — Русия территориясеннән ага торган елга. 63745 Орлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 63746 Орлова ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 63747 Орлова щель — Русия территориясеннән ага торган елга. 63748 Орловец — Русия территориясеннән ага торган елга. 63749 Орловица — Русия территориясеннән ага торган елга. 63750 Орловка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 63751 Орловка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 63752 Орловка — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 63753 Орловка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 63754 Орловка-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 63755 Орловка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 63756 Орловка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Катав-Ивановск районы составына керүче авыл. 63757 Орлово ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 63758 Орлыгын гомуми массадан аерып алуы бик җиңел түгел. 63759 Орлык кабыклары этил һәм метил спирты ясауга китә. 63760 Орлыклар белән катнаш сүс мамык кабул итү нокталарында туплана һәм аннан мамык чистарту заводларына җибәрелә. 63761 Орлыкларның кабыгы да бу йомырканыкы шикелле нәзек булсын!" 63762 Орлыклар һәм бөҗәкләр белән тукланалар. 63763 Орлыклары үзәк нерв системасын ярсытучы, йөрәк эшчәнлеген көчәйтүче кофеин алкалоидына ия. 63764 Орлыклык ашлык салу 79% ка, көл җыйнау 60% ка, тирес түгү 42% ка, кош тизәге 85% ка, авыл хуҗалыгы машиналары ремонты 60% ка үтәлә. 63765 Орлыкны 8 сантиметрдан да тирәнгәрәк күмәргә ярамый. 63766 Орлыктан һәм киселгән төптән чыгып үрчи. 63767 Орлык чыгару Язгы йола һәм бәйрәмнәр циклы чәчү башлануга багышланган йолалар белән төгәлләнгән. 63768 Орлянка — Сок елгасының сул кушылдыгы. 63769 Ормар районы ( ) — Чуашстанның төньяк-көнчыгышындагы муниципаль район. 63770 Орочаган — Русия территориясеннән ага торган елга. 63771 Орсе музее Орсе музее Сена ярындагы элеккеге Орсэ тимер юл вокзалы бинасында урнаша. 63772 Орск — бертуган Рәмиевләр өчен приисклардагы хуҗалыкларны берләштереп торучы үзәк булып торды. 63773 Орскига килеп заводта төрле эшләрдә эшләп пенcиягә чыккан. 63774 Орски татарлары Татарлар Орски каласын төзү эшен, ахырдан сак хезмәтен үтәүне башкарганнар. 63775 Орски — Ырынбур өлкәсенең халык саны буенча һәм икътисади яктан икенче шәһәре. 63776 Орск каласы XIX гасыр азакларына мәдәниятле бер төбәккә йөз тота башлаган, анда тирә-юньдә танылган өч мәдрәсә эшләгән. 63777 Орск өязе Тәмәч авылында русча укый. 63778 Орсъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 63779 Ор — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 63780 «Ортеке» һәм «Достық жолымен» (Дуслык юлы белән) балетларына партитуралар (Лев Степанов белән берлектә), «Алтын таулар» операсы (Котдүс Кужамьяров белән берлектә, 1960 ), халык уен кораллары оркестры өчен «Ата толғауы» поэмасын яза. 63781 Ортенсиа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 63782 Ортина — Русия территориясеннән ага торган елга. 63783 Ортодоксаль иудаизм белән янәшә иудаизмның башка агымнары, һәм шулай ук аның белән генетик яктан бәйләнгән юнәлешләр дә яши. 63784 Ортолык ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 63785 Ортъягун ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 63786 Орт-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 63787 Орудие янында Зәки Шәймәрданов берүзе кала. 63788 Орудовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63789 Орулиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Кошва шәһәр округы составына керүче авыл. 63790 Орфография Биш кыска сузык авазның (a, e, i, o, u) озын әйтелешле пары бар (á, é, í, ó, ú). 63791 Орфография конкрет бер язма телнең билгеле бер үсеш этабындагы язылыш нормаларын билгели. 63792 Орчыксыман һәм бүлбесыман тамырлар бассиядә, алабутада очрый. 63793 Оршедумка – Русия территориясеннән ага торган елга. 63794 Өршәк, Башкортстандагы елга; Агыйделнең сул кушылдыгы. 63795 Өршәк — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 63796 Оръяль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 63797 Орымширмә — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 63798 Орым, Ырым ( ) — Зөя елгасының кушылдыгы. 63799 Өрьяды — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 63800 ОС (Windows 2000 Professional) нигезе өстәл санаклары һәм мобиль санаклар өчен билгеләнгән, ул ике процессорный эшенә ярдәм итә. 63801 Оса ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 63802 Осакода узган Дөнья чемпионатында ( 2007 ел ) марафонда 10 урын ала. 63803 Оселок — Русия территориясеннән ага торган елга. 63804 Осем — Русия территориясеннән ага торган елга. 63805 Осетры ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 63806 Осеченка (Судеревка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63807 Осе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 63808 Осинки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 63809 Осинки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 63810 Осинники ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 63811 Осинова Слободка ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 63812 Осиновая Гора — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 63813 Осиновка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 63814 Осиновка ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 63815 Осиновка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 63816 Осиновка — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 63817 Осиновый Гай — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 63818 Осинцевское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 63819 Осинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 63820 Осипова (Агыйдел) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63821 Осиповка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 63822 Осиповская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 63823 Осипята ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 63824 Оскар, 2009 тантанасы Америка кинематограф сәнгате һәм фәннәре академиясе премиясе ( ), 1940 еллардан бирле рәсми булмаган исеме — «О́скар» ( ) — һәр ел бирелә торган Америка киносәнгать академиясенең премиясе. 63825 Оскар-Колын-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 63826 Оскарны җиңүчесен сайлау буенча тавыш бирү 17 февраль көнне тәмамланачак. 63827 Өске агымнар, нигездә, сәгать телләре юнәлешендә хәрәкәт. 63828 Өске җимшән, 2 оялы яки ялган 3—5 оялы. 63829 Өске ирене нык сузылган, өчпочмак формасында. 63830 Өскә йөзеп чыкканда, киресенчә, суның басымы һәм газларның канда эрүчәнлеге кими, һәм газ кан тамырларыннан һава куыгына чыга. 63831 Өске йолдыз алтынланган көмештән ясалган нурлардан гыйбарәт. 63832 Өске кабакның берничә җыерчык төрләрен аералар: өске — күз чокыры сырыннан өстәрәк, кабакның иң өске өлешендә урнашкан сыр өсте (орбиталь) җыерчыгы; урта — сырдан астарак башланучы сыр асты җыерчыгы; аскы — тагын да астарак башланучы тарзаль җыерчык. 63833 Өске кабакның конъюнктива күчеше йомшак сөлге сыман эшли һәм аны йомганда яшь сыекчасын мөгезматдә буенча, аңа зыян китермичә, тарата. 63834 Өске канатларын арткы як өлешендә аерым тимгелләргә бүленгән ак төкчәле кыйгач тасмасы бар; өске кат канат очында карасу төстәге фонда кечкенә генә 2-3 аксыл табы бар. 63835 Өске кат канатлары кыскарак түгәрәк вак коңгызлар. 63836 Өске катында хуҗалар үзләре яшәгән, калын диварлы, кечкенә тәрәзәле түбәнге каты идән асты келәте булып хезмәт иткән. 63837 Өске кием (яки кием-салым) - җиңел кием өстеннән киелә торган әйберләр (пальто, плащ, куртка, туннар). 63838 Өскәлек – Олы Иек кушылдыгы. 63839 Өске һәм аскы кабакның алгы катламында керфекләр бар, аларның тамыры янында май бизләре салынган. 63840 Өске ягында зәһәр агып төшкән буразналы бер пар теш бар. 63841 Өс киеменең гадәти өлгеләре ирләр һәм хатыннар өчен дә башлыча бер үк булып, аларның аермасы фәкать өстәмә детальләрендә генә (озынлыгында, төсендә, декоратив алымнарында) чагыла. 63842 Өс киемнәре Күлмәк белән ыштан Кием комплексының нигезен күлмәк белән ыштан (ирләрдә соңрак — чалбар да) тәшкил итә. 63843 Оскоба ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 63844 Осколково ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 63845 Ослан таулары ( ) — Татарстанның Югары Ослан районыныда урнашкан калкулык. 63846 Өслеге бик яссы һәм боздан тора, анда бик аз кратерлар, ләкин күп ярыклар бар. 63847 Өслегенең яшьлеге һәм тигезлеге булганга күрә аның астындагы су океандагы микроскопик тереклек хакында фараз бар. 63848 Өслекнең аерым очрагында метрика беренче квадратик форма дип атала. 63849 Өслекнең өлешчә җимерелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән түбәнге плато (180-240 м) киңрәк таралыш тапкан. 63850 Өслекнең тигезсезлеге дулкын озынлыгыннан зуррак булган һәм тәртипсез итеп урнашкан очракта, диффуз чагылу була. 63851 Өслектә монтаж технологиясе буенча эшләнгән электрон компонентлар. 63852 Осло университеты 1893 елда гуманитар фәннәр магистры дәрәҗәсе белән тәмамлый. 63853 Осло университетында укыган (1933—37). 63854 Осман Нури Топбашның гаиләсе һәм дүрт бала бар. 63855 Осман Нури Топбаш, шул телләрдә сөйләшүче илләрдән килгән тәкъдимнәрне кабул итеп, төрле семинар, конференция һәм дискуссияләрдә катнаша, бу эшчәнлеген кешелеккә хезмәт итү дип белә. 63856 Осман хакимлеге XIV гасыр ахырында Болгария Осман империясе белән басып алынды. 63857 Осма — Русия территориясеннән ага торган елга. 63858 Оснабрүк ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 63859 Осницкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 63860 Осовей-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 63861 Осокино ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 63862 Осоргино — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 63863 Осоргино — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 63864 Оспа — Русия территориясеннән ага торган елга. 63865 «Остазбикә» повесте күләмнәре ягыннан төрлечә зурлыкта булган 14 бүлектән тора. 63866 Остазлары * Анастасия Давыдованың Олимпия үзәгендә 4 ел шөгыльләнә. 63867 Остазы аны үзе оештырган «Петр Фоменко остаханәсе» театрына эшкә чакыра. 63868 Остазының киңәше белән булачак җырчы Татар дәүләт филармониясенең музыка җитәкчесе Мәхмүт Нигъмәтҗанов янына килә. 63869 Остазы үлгәч, аның урынына шәйх, ягъни суфилар башлыгы булып кала. 63870 Осталар өстәл, утыргыч сыман йорт җиһазлары эшләгәндә нәкъ агач кадакларгә өстенлек бирә. 63871 Останино ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 63872 Останино ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 63873 Останың әсәрләре дөнья, гомумрусия, республика күргәзмәләрендә катнаша. 63874 Остаповская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 63875 Оста уйланылган социаль реклама аерым очракларда сәяси рекламага күчәргә мөмкин. 63876 Оста укытучы, оста куллы кеше булып танылган. 63877 Остаханә Бүлмәдә рәссам үзе исән вакыттагы, XIX гасырның 60-80нче елларындагы мохит торгызылган. 63878 Остаханәне тәмамлап, Казанга Татар дәүләт филармониясенә эшкә кайта. 63879 Осташевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 63880 Остготлар, вестготлар, Кырым готлары * 410 елда вестголар Аларих Римны талап итә. 63881 Остготларның сәяси йогынтысы астында * Византия чоры (537 – 752). 63882 Остготларның төп өлеше Урта һәм Төняк Италиягә килеп урнашкан. 63883 Остготларның төп өлеше һуннар белән бергә көнбатышка юл алып, Паннониядә урынлашкан. 5 гасыр уртасында, Аттила вафатыннан соң, остготлар һуннарга каршы баш күтәреп аларның хакимлегеннән азат булганнар. 63884 Өстә: Ай соңгы авыр бомбалану вакытында, аста: бүгенге Ай. 63885 Өстәвенә, алманнарның башка милли төркемнәргә ярдәм итәргә әзер торуы да бу милләтнең сәхифәдәге абруен күтәрә. 63886 Өстәвенә, аның эченә 106 басмадан торган бормалы баскыч та иркенләп сыйдырылган. 63887 Өстәвенә, Берта Артурга караганда 7 яшькә өлкәнрәк тә була. 63888 Өстәвенә, бу бичара ач крестьяннардан һәр көн имана сорыйлар». 63889 Өстәвенә гәүдә дөрес үсеш алмаганда сулыш алу авырлаша, йөрәк һәм башка эчке органнар начаррак эшли. 63890 Өстәвенә әле чатанлаган була. 63891 Өстәвенә имән һәм бук чикләвекләре, чыршы һәм нарат орлыклары, җиләкләр һәм бөҗәкләр белән туклана. 63892 Өстәвенә, кайбер саннарында аның ярты өлешен сәүдә игъланнары, ягъни реклама алып торган. 63893 Өстәвенә, мастерның бер танышы аның фатирын алыр өчен, аның өстеннән ялган донос яза. 63894 Өстәвенә, организмга шикәр күбрәк кергән саен, күзәнәкләрнең инсулинны сиземләве шуның кадәр кими бара. 63895 Өстәвенә, Туктамышның кайсыбер гаскәр башлыклары хыянәт итә - дошман ягына чыга. 63896 Өстәвенә, халыктан «чәчүлек орлыгын җыеп, җәмәгать амбарларына салабыз» дигән мәкерле сылтау белән, тагын 2 млн. 63897 Өстәвенә шәһәр яһүди мәдәнтенең һәм сионизм хәрәкәтенең үзәге булган. 63898 Өстәге кул тиз генә тартып алынып, аска тыгылырга тиеш була. 63899 Өстәгесе һавада күрү, астагысы су астында күрү өчен хезмәт итә. 63900 Өстәге үзлекне исәпкә алып, ул система аша ирекле формадагы тирбәнүнең үтүен өйрәнергә мөмкинлек бирә. 63901 Өстә - җилфердәүче, куе-кызыл эмаль белән капланган байраккка «Ана даны» сүзе һәм дәрәҗәнең саны языла. 63902 Өсте кара һәм кызыл нокталы, коңгырт, аскы ягы кара таплы саргылт төстә. 63903 Өстә – кызыл йолдыз фонында “ ССРБ ” дип, аста “Хөрмәт Билгесе” дигән язулар бар. 63904 Өстәл астындагы бала җырлап җибәрә. 63905 Өстәлгән кыйммәткә йөкләнгән салым бюджетка кереп бара. 63906 Өстәлгән кыйммәткә салым — гомумдәүләт салым төре; товар җитештерүнең һәм хезмәт күрсәтүнең барлык баскычларында да кыйммәтлелеге үсү хисабына барлыкка килгән бәянең ( өстәлгән кыйммәт ) билгеле бер өлешен алу. 63907 Өстәлләребездәге бодай икмәгенең сыйфаты шушы аксымнарның микъдарына бәйле. 63908 Өстәл теннисы өчен бәргеч (ракетка) агачтан ясала, һәр ягына махсус җилем ярдәмендә резин материал ябыштырыла. 63909 Өстәл теннисы өчен өстәлләр паркларда, пансионатларда, ял йортларында һәм башка җәмәгать урыннарында урнаштырыла ала. 63910 Өстәл уены буларак 5 мең ел элек Кытайда барлыкка килә («вей-чи» - тактадагы уен), Корея («бадук» - ташлар белән уйнау), Япония («Го» - иероглифлар «яшәү һәм үлем»не аңлата) һ.б. дәүләтләрдә тарала. 63911 Өстәмә белем учреждениелар: балалар сәнгать мәктәбе һәм спорт мәктәбе. 63912 Өстәмә битлар үзләре каты дискта урын алып торалар, әмма югарырак язу тыгызлыкларын төзәтеп булмаслык хаталарсыз җигәргә мөмкинчелек бирә, нәтиҗәдә күбрәк саклау сыйдырышлыгы була. 63913 Өстәмә буларак, күп вакыт һәм көч таләп иткән тулы буынны өйрәтү эшенә Лига әзер булмады. 63914 Өстәмә буларак, физик күнегүләр физик һәм психологик саулык һәм сәламәтлек дәрәҗәсе белән бәйле. 63915 Өстәмә ике яңа укытучы билгеләнә. 63916 Өстәмәләр сыйфатында сөт ризыклары, чикләвек, йөзем, вакланган цукатлар, күпертелгән ярмалар һ.б. кулланылырга мөмкин. 63917 Өстәмә мәгариф үзенә 49 музыкаль, 10 рәсем ясау һәм 43 спорт мәктәпләрен кертә. 63918 Өстәмә мәгълүмат 2005 елның 8 октябрендә Азат Кашмирда Рихтер исәп җәдвәле буенча 7,6 баллык җир тетрәү булды. 63919 Өстәмә мәгълүматлар Статистик мәгълүмат Авылның совет чорындагы картасы, 1920 * Код КОАТУУ — 0722184601. 63920 Өстәмә уңайлыклары булган терсәкле урындык кәнәфи (кресло) дип атала. 63921 Өстәмә ураза тоту мактала, әмма ул мәҗбүри түгел. 63922 Өстәмә хәтер кулланып, программа тәэминаты үзәк эшкәрткеч җайланма чагылдыра ала торганнан күп зурлыкларга артыграк бөтен саннарны чагылдыра ала. 63923 Өстәмә, христианнар еш "инҗил" терминның изге хәбәр (ингл.) коннотациясе нигезендә, Гайсә китергән библеик Яңа Канун (ингл.) хәбәрен билгеләү өчен куллана. 63924 Өстән караганда, бина хачны хәтерләтә. 63925 Остенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63926 Өстән кушу буенча алып барылган эзәрлекләү сәбәпле шул елны институттан китәргә мәҗбүр була. 63927 Өстенлек итүче биеклекләре ягыннан Африканы ике кисәккә бүлеп йөртәләр: биеклекләре 1000 м дан түбәнрәк булган Төньяк һәм Көнбатыш; 1000 м дан биегрәк булган Көнчыгыш Һәм Көньяк Африка. 63928 Өстенлек итүче тирәнлекләр — 10-12 м. Көнбатыш яры тәбәнәк, көнчыгыш яры калку һәм текә. 63929 Өстенлекләре: көймәләр йөрешен тәэмин итәр өчен ачылмалык күпергә биек торыклар кирәкми (димәк, биек терәкләр һәм озын керү юллары да кәрәкми). 63930 Өстенлекләр Суперсимметрия тәбигатьтә берничә күзәтелә торган проблемаларны чишә ала: * Массалар мәсьәләләре. 63931 Өстәп әйтергә кирәк, үз гомерендә үпкә авырулы башка белән очрашмый калган кеше юктыр. 63932 Өстәрәк китерелгән таләпләрдән тайпылышлар шул өлкәгә карый торган белемнәрне кулланганда булырга мөмкин. 63933 Өстә ССРБ дигән язу, аста кызыл эмаль белән капланган тасмада ак эмальдән Җиңү дигән язу урнашкан. 63934 Өстә су сыгу валлары, аста - электр моторы Кер юу машинасы — текстиль эшләнмәләрне (кием-салым, эчке һәм урын җир керләр һ.б.) юу өчен җайланма. 63935 Өстә: функция - сигнал, уңда - аның Фурье рәвеше Аста: күчерелгән сигнал, уңда - аның Фурье рәвеше Фурье рәвешүзгәртүе (ℱ билгесе) — чын үзгәрмә зурлыкка бәйле бер функциягә чын үзгәрмәгә бәйле икенче функцияне тиңләштерү операциясе. 63936 Остин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 45,1 километр озынлыкта булган кратеры. 63937 Остолоповы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 63938 Островец-Свентокшижски ( ) — Пүлшәнең Свентокшиж воеводалыгында урнашкан шәһәр. 63939 Островка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63940 Островка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 63941 Островное авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Билибино районы составына кергән административ берәмлек. 63942 Островное ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 63943 Остров районында совет гаскәрләре дошманны каршы һөҗүм иттеләр һәм алман гаскәрләрен шәһәрдән бәреп чыгардылар. 63944 Остров ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 63945 Островский буенча) һәм «Морад Сәлимов» (Фатих Халиди) спектакльләре уйнала. 63946 Острогожск укуханәсен тәмамлаганнан соң, шәһәр думасында писер булып эшли. 63947 Острочка, Астрочка — Нор-Ламу елгасы кушылдыгы. 63948 Осту-Чул (Остучул) — Русия территориясеннән ага торган елга. 63949 Остыял — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 63950 Осыплянский ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 63951 Осыпная — Русия территориясеннән ага торган елга. 63952 Осья — Русия территориясеннән ага торган елга. 63953 Осюкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 63954 Ота-Вадегаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 63955 Отараева — Русия территориясеннән ага торган елга. 63956 Отарка — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 63957 Отары ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. Климат Биредә климат уртача-континенталь. 63958 Отва — Русия территориясеннән ага торган елга. 63959 Отвель — Вядя елгасы кушылдыгы. 63960 Өтәк — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 63961 Өтернәс — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 63962 Открыткадагы Су бабасы сурәте ( Владимирова В.В. рәсеме) Су бабасы - тирә-як суларның иң зурысында гына, иң тирән җирендә генә торып, шул тирәдәге суларның ярына да баш булып торучы татар халкының мифик җан иясе. 63963 Отломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63964 Отрада — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 63965 Отрада — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 63966 Отрадновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 63967 Отрадново ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 63968 Отрадное ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 63969 Отраднының үсеше Муханово чыганагында нефть-газ ятмаларны табылу белән бәйле. 63970 Отра — Русия территориясеннән ага торган елга. 63971 Отряд аз югалтулар белән Днепрны кичә. 63972 Отрядка алынучыларның яше – 35кә кадәр, буе – 175 см, авырлыгы 75 кгнан артмаска тиеш була. 63973 Отто Фон Бисмарк 1815 елның 1 апрелендә Шенхаузенда, кече дворяннар гаиләсендә туа. 63974 Отто фон Бисмарк илнең беренче канцлеры булып билгеләнә. 63975 Отто Эдуард Леопольд фон Бисмарк-Шенхаузен ( ) — Алман империясенең беренче канцлеры, сәясәтче, дәүләт эшлеклесе, кенәз. 63976 Отчаянка ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Каменка районына кергән татар авылы. 63977 Отымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 63978 Отышлы географик урнашуы сәбәпле Венесуэла мәдәният үсешендә уңышларга ирешкән. 63979 Отышлы позицияле уенчы цейтнотка (кискен вакыт җитмәү) эләксә, аның көндәше, отылачагын белеп күрә торып вакыт сузарга мөмкин, чөнки цейтнот тупас хаталарга китерергә мөмкин, мат ясарга вакыт та җитмәве бар. 63980 Отышлы ягы Беренче карашка, электрон нәшриятләр белән эшләү кәгазь китап чыгаручылар белән эшләүгә караганда күпкә отышлырак шикелле. 63981 Отюн-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 63982 Отяцкое ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 63983 Оус ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 63984 Офицер дәрәҗәсе 16 гасырның ахырында башта Франциядә, соңра Аурупаның башка дәүләтләрендә, Русиядә — 17 гасырның 30 елларында пәйда булган. 63985 Официаль белем бирү теле малайча, шулай да кайсыбер мәктәпләрдә кытай һәм тамиль телләрен кулланалар. 63986 Официаль фикер буенча, ул үзен-үзе мылтыктан атып үтерә. 63987 Офтальмологлар һәм оптометристлар бу хезмәтне күрсәтә ала. 63988 Оффенбург ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 63989 Охан — Русия территориясеннән ага торган елга. 63990 Охар-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 63991 Өхед сугышында Әбу Губәйдә Мөхәммәд галәйһиссәләм янында калган ун сәхабәнең берсе була. 63992 Өхед сугышы Өхед сугышы (гар. 63993 Өхед һәм Гәйнәйн таулары янында лагерь булып урнашалар. 63994 Охлым — Русия территориясеннән ага торган елга. 63995 Охлябинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 63996 Охота-Колыма таулыгында башланып, Көнчыгыш Себер диңгезенә коя. 63997 Охот вә Япон диңгезләре диңгезләре белән юыла. 63998 Охот диңгезеннән алып Тайваньгә кадәр территорияләрне ала. 63999 Охотка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64000 Охоткино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 64001 Охотничье ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 64002 Охтома — Русия территориясеннән ага торган елга. 64003 Охтонга (Охтома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64004 Охть-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64005 Охшаш зурлыктагы һәм халык саны булган Франция метрополия департаментлары белән чагыштырганда коммуналар саны аз булу уникаль: күпчелек Реюньон коммуналары берничә урынны үз эченә ала, аларның аралары кайвакыт шактый зур. 64006 Охшаш рәвештә Филиппин телләрендә, мәсәлән Тагалог телендә кайбер Санскрит алынма сүзләре бар, шулай да күбесе испан теленнән алынган. 64007 Охшаш составны Титан һәм Тритон ия булалар. 64008 Өч авылдан 60 бала укый. 64009 Өч ай булган бәрелешләрдән соң ДХҖ көчләре шәһәрне бушатырга мәҗбүр булганнар. 64010 Өч айга сузылган кичүдә экипажның бер өлеше үлә. 64011 Өч алтын түгәрәк гербны өч дәрәҗәдә чолгый. 64012 Очар тиен, бакча комагы, гади суыр, ялман БР ның Кызыл китабына кертелгән. 64013 Өч асотрядка бүленәләр: каланоидлар (Calanoida), циклопоидлар (Cyclopoida) һәм гарпактикоидлар (Harpacticoida). 64014 Өч ат якынча бер вәзирне яки ике тураны алыштыра. 64015 Өчбәлеш — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 64016 Өчбүләк авылыннан көнбатышка таба 2,2 км еракта Ашказар елгасы башлана. 64017 Өчбүләк — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан татар авылы. 64018 Өч Вена классикларының берсе. 64019 Өч Галилей иярчене 4:2:1 резонансы белән әйләнәләр. 64020 Өчегән-Әсән — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 64021 Өч ел буена Пруссиягә каршы Җидееллык сугышта катнашкан. 64022 Өч елдан аны Яңавыл авыл шурасы рәисе итеп сайлап куялар. 64023 Өч елдан гаилә Казанга күчеп килә. 1862 елда Галимҗанны Казанда мәдрәсәгә укырга барәләр. 64024 Өч елдан соң мәктәптә укытырга тотына, ә ике ел үткәч «Женева күзәтүе» журналының мөхәрире итеп куела. 64025 Өч елдан үзе укыган мәдрәсәдә фәлсәфә һәм мантыйк укыта. 64026 Өч еллык солдат хезмәте вакыты да узып азагына якынлашты. 1961 елның язында Илһам Шакиров узенең концерт группасы белән Грозныйга килде. 64027 Өч ел «Татстрах» оешмасында икътисадчы булып эшли. 64028 Өч ел узуга, 1920 елда 1317 кеше яши, барысы да татар итеп язылган. 64029 Өч ел узуга, 1920 елда Бүздәк волостеның Каран авылында 1082 кеше яши, барысы да татар итеп язылган. 64030 Өч ел узуга ул спорт остасы нормасын тутыра. 4 тапкыр яшьләр арасында Үзбәкстан чемпионатында җиңеп чыга. 64031 Өч ел үткәч, район кечерәя һәм Селты, Ува һәм Олы Зятцы районнарына бүленә. 64032 Өч ел «Ялкынлы яшьлек»кә йөргәннән соң армия хезмәтенә алына. 64033 Очема — Русия территориясеннән ага торган елга. 64034 Өченче берәү кулына йөзек алып, баягы утырган уйнаучыларның барысының да кулларына салып чыккан кебек итеп йөреп чыга, тик берсенә генә салып калдыра. 64035 Өченче Бөгелде — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 64036 Өченче Болгар дәүләте 1908 елдан башлап Болгария бәйсезлек дәүләткә әверелде. 1912-1913 елларда Балкан сугышында катнашты. 64037 Өченче бүлек иҗтимагый аңның формаларын характерлауга багышланган. 64038 Өченче буын машиналарга IBM фирмасы җитештергән IBM-360 компьютерларын кертергә мөмкин. 64039 Өченче гармоника токлары магнит агымнарының, һәм нәтиҗәдә икенчел чолганышта барлыкка килгән электр хәрәкәткә китерүче көчнең синусоидальлегенең бозылуыннан арыну өчен кирәк. 64040 Өченчегә Казаннан 165 килограммлык Илдар Әббәсов туры килде. 64041 Өченче гильдия сәүдәгәрләр вак сәүдә һәм кәсеп һөнәре белән шөгыльләнергә, кабак (трактир) һәм мөсафирханә тотарга хокуклы булган. 64042 Өченче группа җәяүле булып хезмәт иткән. 64043 Өченчедән, 1943 елда сугышта кискен борылыш була, Кызыл Армия һөҗүмгә күчә. 64044 Өченчедән, Алланың җирдәге вәкиле тарафыннан төрле бәлаләрдән, гөнаһлардан коткарыла, соң нәтиҗәдә — күкләр патшалыгының игелекләренә ирешә алалар. 64045 Өченче дәрәҗәдә АКШ шәһәр муниципалитетларына һәм тауншипларга (township) бүленәләр. 64046 Өченче, дүртенче кисәкләре – тау башлары. 64047 Өченче йолдыз Әлгул C куш йолдыз тирәсендә масса үзәгеннән 2,69 а.б. ераклыкта 681 көн (1,86 ел) эчендә әйләнеп чыга. 64048 Өченче караш буенча, Чәчкаб авылында кайчандыр чәчкап ясау белән шөгыльләнгән дип баралар. 64049 Өченче катта аркадалар юк, икеләйтелгән колонналар кальганың ишегалдына таба чыгып торган түбәсен тотып торалар. 64050 Өченче катта һәм си­гез почмаклы итеп җиткерелгән дүртенче катның һәр ягында бе­рәр тәрәзәсе бар. 64051 Өченче класста укыганда ук Евгений Клейманның театр түгәрәгенә йөри һәм артист булырга хыяллана. 64052 Өченче күтәрелеш 1755 елның 27-28 августында Уса даругасында була. 64053 Өченчел Белем Бирү Комиссиясенең Стратегик Планы Маврикийны региональ белем бирү һабы буларак күрә һәм югары белем алу һәм камилләшү өчен үзәк итеп күрә. 64054 Өченчел Белем Бирү секторына Маврикийның колледжлар һәм башка техник институтлары керә. 64055 Өченчеләр икесен дә куллана ала. 64056 Өченче мәхәлләдә исә Мөхәммәтзакир Шәймәрданов һәм Миркасыйм Шәйхелисламов — мулла, Шакир Фәттахов азанчы булып торалар. 64057 Өченче мәхәллә имамы итеп әтисе урынына Мөхсин Гобәйдуллин билгеләнә. 64058 Өченче мәчет 1931 елда хөкүмәт тарафыннан ябыла, 1945 елда мөселманнарга кайтарыла. 64059 Өченче мәчет Тимерәй урамында булган. 64060 Өченче оештыру Хәрәкәттәге армиядә Өченче тапкыр 1942 елның 20 маендә оештырылган. 64061 Өченче өлешкә Касыйм ханнарының тулы исемлеге кергән. 64062 Өченче очракта — тәннең чиргә каршы торучанлыгы (иммунитеты) бик нык кими торган булган очракта, организмда туберкулез микроблары күпләп үрчи башлыйлар һәм кеше чиргә бирешә. 64063 Өченче пәрдә Инде «өченче пәрдә» — «әби»не мунча кертү башлана. 64064 Өченче пәрдә Туктамыш хан сарае алдындагы мәйдан. 64065 Өченче рейх башкаласы 1933 елда хөкүмәт башына национал-социалистлар килү сәбәпле, Берлин Өченче рейх башкаласы дип таныла башлый. 64066 Өченче сәбәп – инсулин эшләп чыгаручы бета-күзәнәкләрнең зарарлануы. 64067 Өченче Северный ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче бистә. 64068 Өченче Совхоз ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 64069 Өченче тапкыр сайланудан баш тарта. 1799 елда үзенең биләмәләрен карап йөргәндә, карлы яңгыр астында калып, суык тидерә һәм озак та тормый, шул өзлегүдән вафат була. 64070 Өченче төрдәге ширкәтләр баштарак, “берләштерелгән” мал-туарны асрау өчен зур корылмаларга кытлык аркасында, бик аз була. 64071 Өченче траншеяга якынлашканда Миңнулла, граната ташлап, үз төркемен атакага күтәрә. 64072 Өченче туганнары Көнтуган арырак киткән һәм Ары дип аталган авылга нигез салган. 64073 Өченче Украина фронты гаскәрләре сафында, 39-гвардия укчы дивизиясе составында сугыша. 64074 Өченче фактор – ул эчкечелек. 64075 Өченче фигура «баш» дип атала. 64076 Өченче чор ( 1917 1948 еллар ) Инкыйлабтан соң С.Бикбулатовны ихтирам йөзеннән Ислам белгече итеп кабул итәләр. 1917 елда ул «Милли автономия» һәм «Милли Мәҗлес» барлыкка китерүче комиссия составына сайланып куела. 64077 Өченче чыгарылыш / Төз. 64078 Өченче этап товар билгеләре булганнарга һәм ММЧларга “. 64079 Очен-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 64080 Өчәр йорт салганнар, икешәр ат, икешәр сыер, күп санлы сарыклар асраганнар. 64081 Очер — Русия территориясеннән ага торган елга. 64082 Очёр тирәсендә — нефть, балчык, ком-гравий катнашмалар, торф чыганаклары. 64083 Өч җәрәхәттән соң армиядән киткәч сугышка каршы хәрәкәттә катнаша. 64084 Өч жөз Казакъ ханлыгы таркалганнан соң барлыкка килгән. 64085 Өч җыентык турында. 64086 Өчиле Саклау — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 64087 Өч ир туган бер урында озак тора алмаган. 64088 Өч Казанның автовокзалыннан иң кечкенә пассажир әйләнешенә ия була. 64089 Очка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64090 Очколар башка система буенча да бирелергә мөмкин, мәсәлән, футбол системасы буенча. 64091 Өч көн дәвам иткән каты сугышта мөселманнар җиңүгә ирешләр. 64092 Өч көн дәвамында сузылган бәрелешләр нәтиҗәсендә көч ягыннан өстен булган алман көчләре җиңә, 700 десантчыдан йөздән азрак гаскәри исән кала. 64093 Өчкүләмле козаулы (седан, седан-хардтоп, лимузин, купе, родстер кебек) автомобильләрдә багажник — пассажир салоныннан аерылган бүлек, аерым ябыла торган ишек белән. 64094 «Очкыннан ялкын» ( 1952 ) поэмасында В.И. Ленинның Уфада булу вакыйгасы сурәтләнә. 64095 Очкыч бер утар янына төшкән, әмма бернинди дә зыян китермәгән. 64096 Очкыч канатын һава агымы белән уратып алып узганда нормаль шартлар булганда күтәрү көче очкыч тотрыклы очып йөрү өчен җитәрлек була. 64097 Очкыч максаты: тиз оча торган зур биеклектәге ерак арада эш итүче авыр бомбага тотучы. 64098 Очкычның аеру үзенчәлеге - алты тәгәрмәчле шасси. 64099 Очкыч очуы җиргә төшкәнче очып төшүгә керә. 64100 Очкыч очып менү Очып менү торышына чыгарылган арткы канаткайлар, A 340-600 Очкыч күтәрелеп китү өчен җирдән бару яки йөгерү чоры. 64101 Очкыч очып төшүе 400 м биеклеге очып менү-төшү юллары өстендә башлана. 64102 Очкычтагы 2 очучы пәрәшүт белән сикереп исән калган. 64103 Очкычтан аэро-фотога төшерү белән шөгыльләнгән. 64104 Очкыч тукталганда бөтен механизация чыгарыла, аеруча спойлерлар, зур очкычларда интерцепторлар (спойлерлар) реверс белән очкычны туктата. 64105 Очкыч янтаюы элероннар эше белән ясала. 64106 Очкыч ярты ел дигәндә әзер була. 64107 Өчлек альянсының сәяси гегемониясе Мехико Үзәненнән бик ерак җирләргә кадәр җиткән. 64108 Очлыклары дүрт бармаклы (Protelesтан кала), тырнаклары гел чыгып йөри; бармакка басып йөриләр. 64109 Очлы тешләре белән ул җирне казый, агач кайрысын кубара. 64110 Өч малае, өч килене, оныклары бар. 64111 Өч меңләп төре билгеле, күбесенчә туфракта тереклек итә, 500 дән артыграк төре төче суларда яши. 64112 Өч меңнән күбрәк кеше вафат. 64113 Өч мәртәбә уйнаганда да белә алмаса, аңа җәза бирелә. 64114 Өч мәчет, икмәк запасы саклана торган үзәк кибет, шәраб һәм берничә бакалея лавкасы була. 64115 Өч мәчетнең икесендә совет чорында да биш вакыт намаз туктатылмаган. 64116 Өч министрлык: тышкы эшләр, хәрби һәм диңгез, финанс — гомумимперия минстрлыклары булганнар. 64117 «Өч мушкетер», «Граф Монте-Кристо», «Патшабикә Марго» кебек данлыклы әсәрләр аның каләме тарафыннан язылган. 64118 Очмый торган кошлардан киви, уека, моа һәм чебенче, песнәк, сыерчык бар. 64119 Өч нарат — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 64120 Өчпочмакның бариүзәге (үзәклеге) Бариүзәк (математикада, физикада) яки ике үлчәмле өлкәнең геометрик үзәге — фигураның бөтен нокталар урнашуларының уртача арифметик зурлыгы. 64121 Өчпочмакның бер ягы дәвам ителсә, тышкы почмак (BCD) барлыкка килә. 64122 Өчпочмакның почмаклары суммасы 180 градуска ка тигез. 64123 Өчпочмакның төрләре * Әгәр өчпочмакның барлык почмаклары да кысынкы (< 90°) икән, ул кысынкыпочмаклы дип атала. 64124 Өчпочмакның тышкы почмагы аның белән чиктәш булмаган эчке почмакларының суммасына тигез. 64125 Өчпочмак Өчпочмак — бер турыда ятмаучы өч ноктадан һәм шул нокталарны парлаштырып тоташтыручы өч кисемтәдән торучы геометрик фигура. 64126 Өчпочмак Өчпочмак – татар милли ризыгы. 64127 Өч проектлар буенча мисаллар: 1930 елның 25 гыйварында Сталин җитәкчелегендә ЦК ВКП(б) Политбюросы бу мәсьәлә тикшерүне туктатырга йөкләмәне бирде. 64128 Очраклылык коткарып кала: эчке эшләр халык комиссары Ежовны аткач, репрессияләр сүрелеп тора, җинаять эшләренең кайберләре яңадан карала, 5 000 гә якын тоткын азат ителә — шушы дулкынга Г. Бакиров та эләгә. 64129 Очрашудан соң Иоанн Павел II сөйләшүләрнең сер булып калачагын һәм җинаятьчене гафу итүен хәбәр итә. 64130 Очрашу икесен дә дулкынландыра, сөйләшеп сүзләре бетми, бер-берсенең хәлләрен сорашалар. 64131 Очрашуларга, мәсәлән, мәктәпкә килеп керүем белән, аларның түләү хакын беләселәре килә. 64132 Очрашу төгәлләнеп килгәндә, оттырып баруын сизгән швед янә активлашты. 64133 Очрашу урыннары Русия һәм БДБ илләре десантчыларының гадәти очрашу урыннары булып фонтаннар, сугышчы-интернационалчыларга һәйкәлләр вә монументлар торалар. 64134 Очрашу урыны ШХО әгъзасы булган илләр исеменең рус алфавиты язылышындагы беренче хәрефе урыны буенча күчә бара. 64135 Өч сериядән торган беренче сезон BBC One каналында 2010 елның 25 июленнән 8 августына кадәр күрсәтелде. 64136 «Өч» сүзеннән соң, өлгерә алсалар, тыштан кергән кешегә алар суга алалар. 64137 Очсызрак торак эзләп, гаиләгә Праһа, Горние Мокропсы, Иловищи, Дольние Мокропсы, Вшеноры шәһәр һәм авылларында күченеп йөрергә туры килә. 64138 Өч тапкыр санаучы өстенклекле дошман алдыннан рус гаскәре чигенә башлады. 64139 Өч тапкыр ул «Кызыл таң» гәзитенең лауреаты буларак танылды. 64140 Өч тапкыр яраланган, контузия алган егет 1947 елда гына туган авылына кайта. 64141 Өч тапкыр яраланып госпитальдә дәваланды. 64142 Өч татар авылы, 1 мәчет (Томскта) бар. 64143 Өч татар авылы бер хуҗалыкка берләшкән. 64144 Өч телдә «Бүздәк-экспресс» реклама гәҗите таратыла. 64145 Өч телдә тупланып барган агентлык сайты туздырылып, күпчелек мәгълүматлар «яна». 64146 Өч территория: Нунавут, Төньяк-Көнбатыш территорияләре һәм Юкон. 64147 Өчтоманлы ( ) — Кагы елгасы (Агыйдел бас.) кушылдыгы. 64148 Өч төп монотеистик диннәрнең иң борынгысы. 64149 Өч торак пунктта халыкка мәдәният хезмәте күрсәтелә. 64150 Өчтүбә — Башкортстанның Бүздәк районындагы татар авылы. 64151 Өч Түнтәр егетен: Госман, Габделхәмид, Сәгыйтьләрне Дагыстанга муллалыкка укырга җибәрә. 64152 Очу Очып күтәрү Птерозаврлар төрлечә һавага күтәрелгәннәр. 64153 Очу Птерозаврларның төзелешен өйрәнеп, галимнәр очуын да өйрәнгән. 64154 Очу-техникалык бәяләмәләре Ту-334 Тасвирлама Ту-334 Кабинасы Ту-334 - Т-гәүдәле каурыйлы (иске Ту-134 кебек), койрыкта урнаштырган ике двигательле очкычы. 64155 Очу тышчага тутырылган газ ярдәмендә башкарыла. 64156 Очучы аппарат авышлыгын күрсәтүче өч почмакның берсе (янтаю, тангаж, борылу). 64157 "Очучы" дигән хикәядә Ватандашлар сугышы вакытында Казан шәһәрен бомбага тоту тасвирлана. 64158 Өч фазалы трансформаторда чолганыш дип гадәттә үзара тоташа торган бер көчәнеш өч фаза җыелмасын атыйлар. 64159 Өч флотта якынча 220 000 кеше, 182 төп класслы кораб (3 линкор, 7 крейсер, 45 лидер һәм эсминец, 127 су асты көймәсе) тупланган. 64160 Өч хикмәт иясе (маг) патша кавалькада йөреше: Бальтазар һәм ярдәмчеләре, * 20px Испания - "Гайсә пәйгамбәренең тууын белгән өч хикмәт ияләренә" (Көнбатыш христианлыкта 3 патша дип тә билгеләнә) багышланган парадлар. 64161 Өч шәхси пекарня эшли. 64162 «Очып булмый канатсыз» пьесасы Сибай драма театрында уйнала. 64163 Очып менүгә каршы була. 64164 Очып менү-төшү юллары Яктылыгы - даими. 64165 Очып төшүгә керү һәм очып керү глиссадада бара. 64166 Очып төшү һава өлеше 6-10 секунда дәвамында сузыла. 64167 Очышлар җәй уртасына кадәр дәвам итә. 64168 Очыш машинаның һаваны этүче көчен тудырган моторы һәм күтәрү көчен тудыручы канаты нигизендә оештырыла. 64169 Очью — Русия территориясеннән ага торган елга. 64170 Өч эре һәм берничә вак утрау вә кыядан гыйбарәт. 64171 Өч якын урнашкан йолдыз: Әнеф (Пегас ε), Сәгыделмәлик һәм Сәгыделсогуд бик охшашлы. 64172 Өч якын урнашкан йолдыз: Әнеф, Сәгыделмәлик (Дәлү α) һәм Сәгыделсогуд (Дәлү β) бик охшашлы. 64173 Ошала — Русия территориясеннән ага торган елга. 64174 Ошалче ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,3 километр озынлыкта булган кратеры. 64175 Ошап — Русия территориясеннән ага торган елга. 64176 Ошарово ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 64177 Оша — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 64178 Ошбу тәфсир 1910 1911 елларда Казан шәһәренең «Үрнәк» басмаханәсендә ике том булып дөнья күрә. 64179 Ошева — Русия территориясеннән ага торган елга. 64180 Өшеп уяна һәм, корыган уләннәр җыеп, учак ягып җибәрә. 64181 Өшерә ( ) – Инҗәр бассейнындагы елга, Нокат кушылдыгы. 64182 Ошеть ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 64183 Ош-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64184 Ошим-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 64185 Ошкавис — Русия территориясеннән ага торган елга. 64186 Ошкавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64187 Ошка-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64188 Ошкаож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64189 Ошка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64190 Өшкәтле ерганагы һәм Наумкино авылы тирәсендә зәгыйфь көрән күмер ятмалары очрый. 64191 Ошкотывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 64192 Ошкуково ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 64193 Ошланка – Русия территориясеннән ага торган елга. 64194 Ошлань — Русия территориясеннән ага торган елга. 64195 Ошла – Русия территориясеннән ага торган елга. 64196 Ошманур ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 64197 Ошмарка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 64198 Ошмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 64199 Ошмаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 64200 Ошмес ( ) — 1999 елдан удмурт телендә чыгучы Башкортстан республикасы иҗтимагый-сәяси гәҗите. 64201 Ошторма — Русия территориясеннән ага торган елга. 64202 Оштырма Юмья — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 64203 Ошьятау — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 64204 Ощал — Русия территориясеннән ага торган елга. 64205 Өючән, чәчелүчән һәм башка козауны аву аркылы бушатуга яраган йөкләр ташу өчен кулланыла. 64206 Ою-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64207 Өяз 1924 елның административ реформасы нәтиҗәсендә юкка чыгарыла; Глазов өязе составына ике волость, Ижау өязе тугыз волость кертелә. 64208 Өязе елгасы елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 64209 Өязе елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 64210 Өязе — Русия территориясеннән ага торган елга. 64211 Өязләрдә крестьян-мөселманнар арасында бушлай да таратыла. 64212 Өязләр, үз чиратта, районнарга, шәһәрләргә һәм үзидарәләргә бүленәләр; үзидарәләр һәм районнар старосталыкларга бүленәләр. 64213 Өязнең зурлыгы буенча икенче торак урыны була. 64214 Өязнең калган өлешендә Вятка губернасының Омутнинск өязе оештырыла; шул ук елда Омутнинск шәһәр стаусын ала. 64215 Өяз составына элекке Вятка губернасының Малмыж өязенең волостьлары кертеләләр. 64216 Өяз үзәге — Алабуга шәһәре. 64217 Өяз үзәге булмаган шәһәр — Арча (1781—1795 елларда Арча өязенең үзәге). 64218 Өяз үзәге булмаган шәһәр ( ) — Русия империясендә шәһәр хокукларына ия булган, ләкин өязнең идарә үзәге булмаган торак пункт (икенче исем — өязсез шәһәр). 64219 Өяз үзәге — Екатеринбург шәһәре. 64220 Өяз үзәге — Ижау шәһәре. 64221 Өяз үзәге — Карсун шәһәре. 64222 Өяз үзәге — Малмыж шәһәре. 64223 Өяз үзәге — Минзәлә шәһәре. 64224 Өяз үзәгендә 2365 кеше. 64225 Өяз үзәге — Нолинск шәһәре. 64226 Өяз үзәге — Орлов шәһәре. 64227 Өяз үзәге — Самар шәһәре. 64228 Өяз үзәге — Сарапул шәһәре. 64229 Өяз үзәге — Селты шәһәре. 64230 Өяз үзәге — Сенгилей шәһәре. 64231 Өяз үзәге — Сергач шәһәре. 64232 Өяз үзәге — Стәрлетамак шәһәре. 64233 Өяз үзәге — Троицк шәһәре. 64234 Өяз үзәге — Уржум шәһәре. 64235 Өяз үзәге — Чиләбе шәһәре. 64236 Өяз үзәге — Чуел шәһәре. 64237 Өяз шәһәре — Златоуст шәһәре. 64238 Өяз шәһәре — Козьмодемьянск шәһәре. 64239 Өяз шәһәре — Чар шәһәре. 64240 Ояларны агачларда, тау кыяларында, җирдә ясыйлар. 64241 Ояларын кипкән куралар арасында яки түмгәкләрдә ясыйлар. 64242 Ояларын өннәрдә, куышларда, агач тамырлары астында ясый. 64243 Оялау ареалының төньяк чиге Нократ елгасының түбәнге агымдагы үзәне буйлап үтә. 5 пардан артык ояламый. 64244 Өянәкләрнең туктавы авыру тулысынча терелде дигәнне аңлатмый. 64245 Ояны җирдә, кайвакыт агачларда ясый. 64246 Ояны февраль-апрельдә ясый башлый. 64247 Өя — Русия территориясеннән ага торган елга. 64248 Оясын агач башларында, кыяларда, каралты-кураларда ясый. 64249 Оясын агачларда ясый, еш кына башка кошларның ояларын да файдалана. 64250 Оясын биек агачның ян ботакларына һәм кәүсәсе янына ясый. 2 ак йомырка сала. 64251 Оясын табигый ышык урыннарда, уентыларда яки чокырларда, ауган агачлар арасындагы агач тамырлары яки кәүсәләре астында, чокыр битләрендә, сазлыкларда ясый. 64252 Өя ( ) — Тере Танып елгасының сул кушылдыгы. 64253 Ояш — Русия территориясеннән ага торган елга. 64254 Паб уеннарын җентекләп өйрәнүче Артур Тэйлор ( ) шулай ук бу теорияне кабул итми. 64255 Павадейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64256 Пава — Русия территориясеннән ага торган елга. 64257 Павда — Русия территориясеннән ага торган елга. 64258 Павел I хөрмәтенә аталган. 64259 Павел I чорында бу кимчелекләр бетерелә. 64260 Павел I шәһәргә татар исемен Акмәчет кайтара, ләкин Павел I не үтергәннән соң руслар яңадан шәһәргә Симферополь исемен бирәләр. 64261 Павел Нахимов, Павел Степанович Нахимов, — XIX гасырда Россиянең хәрби флот җитәкчесе, сәргаскәр (адмирал). 64262 Павел Понелелин) һәм 26 нчы (ком. 64263 Павел Понелелин) һәм 26-нчы (ком. 64264 Павел Сухой бригадасы конструкцияләүчеленгән беренче серияле очкычы. 64265 Павильон йортының шпиле белән ротонда - Санкт-Петербургның символы. 2006 ел. 64266 Павильон Нева һәм Лига проспектлары, Күтәрелеш урамы киселешендә, сүтелгән Знаменка чиркәве урынында урнашкан. 64267 Павинская ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 64268 Павлинка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,5 километр озынлыкта булган кратеры. 64269 Павлова — Русия территориясеннән ага торган елга. 64270 Павловица — Русия территориясеннән ага торган елга. 64271 Павлов йорты, Тегермән өчен сугышлар тарихта мәңгелеккә калган. 64272 Павлов йорты, Тәгәрмән өчен сугышлар тарихта мәңгелеккә калган. 64273 Павловка авыл җирлегенә карый. 64274 Павловка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 64275 Павловка — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 64276 Павловка ГЭСы буасы корылганнан соң барлыкка килә. 64277 Павловка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 64278 Павловка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан авыл. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (100%). 64279 Павловка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 64280 Павлово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 64281 Павлово районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 64282 Павловск ( ) — Русия Федерациясенең Санкт-Петербург федерация әһәмиятендәге шәһәре эчендә урашкан шәһәр. 64283 Павлодар ( ) — Казакъстанда урнашкан шәһәр, Павлодар өлкәсенең административ үзәге. 64284 Павлошка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64285 Павлош — Русия территориясеннән ага торган елга. 64286 Павлушинская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64287 Павлушонки ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 64288 Павос-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64289 Павсаний фаразы буенча,Медузаның башы Аргос мәйданы янында җир бала ята. 64290 Павья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64291 Падерино ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 64292 Падимей-Ты-Вис (Пядимей-Вис) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64293 Падиша атка атланып чыкканда берүзе була, беркемне ияртми һәм ялгызы гына йөри. 64294 Падиша катына кергәндә дә нәкъ шулай ук, олысы вә кечесе, хәтта үзенең уллары һәм туганнары да, аңа караулары була, башлыкларын салып култыкларына тыгалар. 64295 Падся-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64296 Падшева — Русия территориясеннән ага торган елга. 64297 Пады-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64298 Падь Олы Сар-Гобо — Русия территориясеннән ага торган елга. 64299 Паёта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64300 Пажга ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 64301 Пажица — Русия территориясеннән ага торган елга. 64302 Пажман — Русия территориясеннән ага торган елга. 64303 Пазнас — Русия территориясеннән ага торган елга. 64304 Паирика башка халыкларга күчкәндә, күрәсең, аның тышкы кыяфәте һәм атамасы билгеле бер үзгәрешләр кичереп, пәри дип атала башлый. 64305 Пайгарма, Пешли һәм Нурлы елга буйлары морзаның милке булганнар. 64306 Пайгишево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 64307 Пайголово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 64308 Пайды-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64309 Паймо-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64310 Пайне ( ) — Алманиянең Түбән Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 64311 Пайсятта — Русия территориясеннән ага торган елга. 64312 Пайта-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64313 Пайтова Солда — Русия территориясеннән ага торган елга. 64314 Пай-То-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64315 ПАй-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 64316 Пайтых — Русия территориясеннән ага торган елга. 64317 Пайхата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64318 Пайя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64319 ПАК гаскәрләренең Төньяк Африка таба хәрәкәтләре дәвам итү белән сугыш тагында озакка сузыла, 2145 елга ул Икенче Кампания башлануга китерә. 64320 Пакерлы — Русия территориясеннән ага торган елга. 64321 Пакистан армиясенең үзәк хакимиятне торгызырга тырышуы уңышсызлыкка ирешә һәм яңа дәүләт Көньяк Вазиристан хисабына җирләррен киңәйтә. 64322 П.а. коралланмаган күз белән дә күрү мөмкин булган морфологик үзгәрешләрдән башлап фәкать микроскоп белән генә билгеләү мөмкин булган катлаулы гистологик үзгәрешләргә кадәр өйрәнә. 64323 Пакса-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64324 Паксырта-Неру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64325 Пакшай ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 64326 Пакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 64327 Пакыб ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 64328 Паламыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 64329 Пала — Русия территориясеннән ага торган елга. 64330 Палата әгъзалары гомуми сайлауларда 5 елга билгеләнәләр. 64331 Палатно Удачная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64332 Палевицы ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 64333 Палевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64334 Палецкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 64335 Палец — Русия территориясеннән ага торган елга. 64336 Палиндра — Русия территориясеннән ага торган елга. 64337 Палиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64338 Палишня — Русия территориясеннән ага торган елга. 64339 Палкинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 64340 Палкинский Торфяник ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 64341 Палкур-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64342 Палова (Зур Палова, Полоба) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64343 Палова — Русия территориясеннән ага торган елга. 64344 Паловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64345 Паломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64346 Паломохино ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 64347 Пал-ПАй-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 64348 Палтауто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64349 Палуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 64350 Палым — Русия территориясеннән ага торган елга. 64351 Паль-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64352 Палька — Русия территориясеннән ага торган елга. 64353 Пальма маен иң эре җитештерүчеләр - Малайзия (17 млн тонн), Индонезия (20 млн тонн). 64354 Пальмино ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 64355 Пальмитин һәм стеарин кислоталары – алар туенган май кислоталары, организм тарафыннан энергетик материал буларак кына файдаланыла. 64356 Пальная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64357 Пальная ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 64358 Пальник-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64359 Пальники ( ) — Свердловск өлкәсенең Новоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 64360 Пальник-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64361 Пальник ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 64362 Пальник-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64363 Пальник-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64364 Пальта — Русия территориясеннән ага торган елга. 64365 Паль-Тоип — Русия территориясеннән ага торган елга. 64366 Пальцевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 64367 Пальциг һәм Кунерсдорф янында Пруссия армиясен җиңә. 64368 Пальцовка — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 64369 Пальчена — Русия территориясеннән ага торган елга. 64370 Пальчиково — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 64371 Пальяново ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 64372 Памела МакКордак бу барлык сценарийлар борынгы кешеләрнең теләкләрнең чагылышы, ул аларны “тимердән чүкеп ходайлар ясау” дип атаган. 64373 Памендуй (Памендуй-Сё) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64374 Памусовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64375 Пангар-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 64376 Пангода — Русия территориясеннән ага торган елга. 64377 Пангоды — Яңа Уренгой участогында, торгызу моменттан хәзергә кадәр, йөк һәм пассажир йөреше бар. 64378 Пандат-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64379 Пандемик таркалыш һава-тамчы юлы белән йогылып, инкубацион дәвере кыска булган йогышлы авыруларга хас. 64380 Пандус — Алатыр елгасы кушылдыгы. 64381 Пандым-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64382 Панзелка — Алатыр елгасы кушылдыгы. 64383 Паника Степная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64384 Паниковец — Русия территориясеннән ага торган елга. 64385 Панини тарафыннан стандартизация Иң борынгы сакланып калган грамматика - ул Панининың Аштадхьяи. 64386 Панисламизмга нигез салучы, сәет Җамалетдин Әфганинең ( 1839 1897 ) шәкерте һәм көрәштәше. 64387 Панкратенки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 64388 Панкраты ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 64389 Панк-Таб-Надо-Хадуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 64390 Панова — Русия территориясеннән ага торган елга. 64391 Панова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 64392 Пановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64393 Пановка — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 64394 Пановка — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 64395 Панолик ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 64396 Панспермия фаразы Җирдә тереклекнең барлыкка килүен аңлатмый, бу тәгълимат буенча тереклек - матдәнең фундаменталь бер үзлеге була. 64397 Пантеистик суфыйчыларның күбесе Аллаһ мәрхәмәтле, изге кеше йөрәгендә дип раслыйлар. 64398 Пантелейково ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 64399 Пантелеймоновка ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 64400 Пантен (Паңтең, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 64401 Пантикапей (Боспор), Тиритака, Китей, Киммерик, Фанагория, Кепы, Гермонасса шәһәрләре сакланып калганнар. 64402 Пантормале-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64403 Пантылка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64404 Пантым-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 64405 Пантюхино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 64406 Пантюхины ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 64407 Пануты — Русия территориясеннән ага торган елга. 64408 Панфиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64409 Панцире бик нечкә иде. 64410 Панча — Русия территориясеннән ага торган елга. 64411 Панчаткы — Русия территориясеннән ага торган елга. 64412 Пан Чжао ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 39 километр озынлыкта булган кратеры. 64413 Панчурга ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 64414 Паньжа — Мокша елгасының сул кушылдыгы. 64415 Паньково ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 64416 Пань-Курья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64417 Паозер — Русия территориясеннән ага торган елга. 64418 Папа 1953 елда аңа кардинал дәрәҗәсе бирәләр һәм Венеция патриархы итеп куялар. 64419 Папа 33 көнлек идарәдән соң, 1978 елның 28 сентябрендә вафат була. 64420 Папа Алла Халкының иман билгесен төзегән (1968 ел). 64421 Папа аша Чиркәүнең аерым өлешләре дә тулы көч белән эшлиләр. 64422 Папа булып сайлангач, Павел VI алдагы папа башлаган Ватикан җыенын дәвам итеп, аны ахырына кадәр җиткерә һәм үлгәнче җыен документларын әзерләү белән шөгыльләнә. 64423 Папа гомосексуаль никахка һәм эвтаназиягә, хатын-кызларның рухани булуына кискен рәвештә каршы чыга, католик чиркәвендә урнаштырылган целибат идеясен яклый. 64424 Пападан башка дөнья җыены да юк. 64425 Папа дин мәсьәләләрендә хатасызлыкка ия (ягъни хаталар эшләргә сәләтле дә түгел). 64426 Папа Иоанн Павел II изге Петр җәмигы эчендәге Ченстохов Алла Анасы капелласында күмелә. 64427 Папа ирландияле миссионер Килианны кабул итә, аны әрхәрәйлеккә багышлый һәм иптәшләре белән бергә Франкониядә дин таратырга куша. 64428 Папай — Русия территориясеннән ага торган елга. 64429 Папа каноник яктан югары, апостоллар хакимиятенә ия. 64430 Папако-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64431 Папалар исемлеге Сайлаулар, идарәдән баш тарту, папаның үлеме Папаның үлеме Изге тәхетнең Sede Vacante чорындагы туграсы Камерленго – сарайның төп хезмәткәре – папаның үлемен тулысынча раслагач, вакантлы, буш тәхет чоры башлана. 64432 Папалык тарихының төп дәверләре Папалык институты тариxында тарихчы галимнәр түбәндәге чорларны аерып карыйлар: * Никеяга кадәр, яки Константинның император булуына кадәрге чор – 313 яки 325 елга кадәрге дәвер. 64433 Папановка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 64434 Папаның әмере белән, кардинал Риваролли буйсынмаучанлыкка һәм инкыйлаби карашларга каршы карусыз сугыш игълан итә. 64435 Папаның исеме Конклавта сайлангач та, яңа папа үзенә идарә иткән чорда кирәкле исем һәм тиешле тәртип санын сайлый. 64436 Папаның үлеменнән яки ваз кичүеннән соң һәм конклав чорында идарәче вазифаларын камерленго башкара. 64437 Папа Павел VI, фотограф Лотар Воллех Папа Павел VI XIX гасырда туган һәм тиара киеп тәхеткә утырган соңгы папа була. 64438 Папа тормышта Ватиканга күчкәч тә, Пий X гади шәһәр кешесе гадәтләрен саклый. 64439 Папа хакимияте туграсы Рим папасы ( – рим понтифигы; яки – югары суверен понтифик) – Католик чиркәвенең башлыгы, католиклыкта аерым дини-сәяси институт. 64440 Папа Чиркәүдә югары канун чыгару хакимиятен гамәлгә ашыра: папа (һәм Дөнья җыены) бөтен Чиркәү яки аның аерым өлеше өчен мәҗбүри булган кануннар чыгару, аларны аңлату-шәрехләү, үзгәртү һәм туктату хокукына ия. 64441 Папа Чиркәүнең югары хөкем хакимиятенә дә ия. 64442 Папа чыгарган карар буенча дөньяви мәхкәмәгә шикаять белән мөрәҗәгать итү тыела. 64443 Папинка – Русия территориясеннән ага торган елга. 64444 Папирустан киң озын тасмалар ясап, очлы таякны буяуга манып, шуңа язганнар, буяу кипкәч, тасмаларны төреп куйганнар. 64445 Папирус яки кәгазьне уйлап тапканчы “кәгазь” хезмәтен бик авыр балчык такталар үтәгән. 64446 Папирус яки кәгазьне уйлап тапканчы кәгазь хезмәтен бик авыр балчык такталар үтәгән. 64447 Папулово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64448 Параваевы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 64449 Паравы-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64450 Паравы-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64451 Парадигма тикшеренүчеләргә бер карашка риза булмыйча, аерым мәсьәләләрне чишәргә һәм верификацияләп булган һәм файдалы чишелешләр табарга лицензия биргән. 64452 Парадигма шулай ук тикшеренүчеләргә шулай ук абстракт агентлар концепцияләрен кулланучы чишелешләр теориясе һәм икътисад кебек башка тармаклар белән аралашыр өчен уртак тел бирә. 64453 Парад ике өлештән:тарихи һәм хәзерге өлештән тора. 64454 Парадта 1400 кешеле җыелма хәрби оркестры катнашкан. 64455 Пара елгасы буендагы авыл. 64456 Паразитлык итүгә җайлашу аларда бик көчле һәм нык камилләшкән. 64457 Параксиаль якынайтуны һәм дифракция күренешен кулланып, әлеге ысуллар җыелмасы, ераклык белән нурлар бөйләменең киңәешен һәм яктылык табы – җыелган нурлар бәйләменең минималь зурлыгын тасвирларга мөмкинлек бирә. 64458 Паралельная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64459 Паралимпиада каһарманы Ирек Зарипов турында «Бәхет үз кулыңда» ( 2013 ) китабын язды. 64460 Паралимпия гимны Паралимпия уеннарының гимны булып Тьери Дарнисның "Hymn de l'Avenir" ягъни “Киләчәк гимны” тора. 64461 Паралимпия төшенчәсе беренче тапкыр Төнъяк Кореяның Сеул шәһәрендә 1988 елда уздырылган ярышларда рәсми кулланышка керә. 64462 Паралимпия төшенчәсе “Паралимпия “ төшенчәсенең барлыкка килүе төгәл билгеле түгел. 64463 Паралимпия уеннары атрибутлары Паралимпия байрагы Паралимпия эмблемасы Паралимпия уеннарының эмблемасы күпчелек илләрнең байракларында очраучы кызыл, зәңгәр һәм яшел төсләрдән тора. 64464 Паралимпия уеннары ике төрле була: җәйге ( 1960 елдан бирле уздырыла) һәм кышкы ( 1976 елдан бирле уздырыла). 64465 Паралимпия уеннарында хәрәкәтләнү мөмкинчелекләре чикләнгән, ампутация кичергән, сукыр яки церебраль паралич авырулы спортчылар катнаша ала. 64466 Паралимпия уеннары Халыкара Паралимпия комитеты карамагы астында узалар. 64467 Параллелизм Алдагы параграфта китерелгән үзәк эшкәрткеч җайланма эшләвенең тасвирламасы үзәк эшкәрткеч җайланма ала алган иң гади формасын тасвирлый. 64468 Параллель дөнья турында фэнтези, керү өчен гади шкаф тора. 64469 Параллель рәвештә башка әсәрләрне дә иҗат итә. 64470 Параллель рәвештә Вакытлы хөкүмәт һәм Советлар (иң зурысы Петроград советы) эш итәләр, шул чор "ике хакимиятлек" дип йөртелә. 64471 Параллель рәвештә Гарсиа Маркес хикәяләр һәм киносценарийлар иҗат итеп, язучылык белән дә шөгыльләнә. 64472 Параллель тәлинкәле модель Диэлектрик (d) ике үткәрүче тәлинкә арасында урнашкан, һәрбер тәлинкә “А” өлкәсе дип билгеләнгән. 64473 Параллель тәлинкәле (обкладкалы) конденсатор эшләвенең гади демонстрациясе Конденсатор ике үткәрмәүче өлкә ярдәмендә аерылган ике үткәргечтән тора. 64474 Параллель тәлинкәләрне (обкладка) күрсәтү өчен схематик диаграмманы кулланып, һәрбер конденсаторның гомуми өслек мәйданына өлеш кертүен ачык күреп була. 64475 Параллель утраулар — Зур Курил утраулары һәм Кече Курил утрауларыннан гыйбарәт. 64476 Парамарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64477 Парамшонки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 64478 Парангосей-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64479 «Парасат» ордены ( 2004 ел ). 64480 Параул-үзән (Берги-үзән) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64481 Парау ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 64482 Параша — Русия территориясеннән ага торган елга. 64483 Парга әйләнү теләсә-нинди температурада барса, кайнау - билгеле бер температурада (бирелгән басымга бәйле рәвештә). 64484 Парденя-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64485 Паре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64486 Пар җире бер ел яз чәчелми, буш тотыла. 64487 Паржма — Русия территориясеннән ага торган елга. 64488 Парзи авылында мәдрсәдә укыта. 64489 Парзи — Русия территориясеннән ага торган елга. 64490 Париж Азия җәмгыяте әгъзасы («Société asiatique de Paris»). 64491 Париж белән Англия, Реймс белән Бургундия хакимлек итә. 64492 Париж вокзалларының тимер юл линиялары башкаланы Франциянең барлык төбәкләре һәм күрше илләр белән тоташтыралар. 64493 Парижга инде ул язучы булу нияте белән килә. 64494 Парижга күченеп, төнге күңел ачу биналары белән даны чыккан районда яши башлау рәссамның иҗатында гына түгел, тормышында да турыдан-туры чагылыш таба. 64495 Парижда сәнгать академиясен алтын медальгә тәмамлагач, Римга китә. 64496 Парижда Сердеблюм җиде ел яши. 64497 Парижда яши башлагач, Мольер драматургия өлкәсендә эшчәнлеген дәвам итә. 64498 Париж илчелеге беренче әһәмияткә ия була. 64499 Париж меридианы озак вакыт француз хариталарында нуленче меридиан булып саналган. 64500 Парижның антиподы Тын океан суларында, Яңа Зеландиянең көньяк-көнчыгышында, Антиподлар утравына якын урында урнашкан. 64501 Парижның төп спорт аренасы – Сен-Дени шәһәр янында урнашкан Стад де Франс стадионы. 64502 Пари́ж ( (пари́)) — Франциянең башкаласы, илнең әһәмиятле икътисади һәм мәдәни үзәге. 64503 Париж эчендә Сенаның озынлыгы – 12, 78 км, ә тирәнлеге 3, 8 метрдан (Насьональ күпере тирәсендә) 5,7 метрга (Мирабо күпере янында) җитә, киңлеге Монтебелло ягында 30 метрдан – Гренель күпере янында 200 метрга җитә. 64504 Пари-Хунэ-Тов — Русия территориясеннән ага торган елга. 64505 Паришан ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,8 километр озынлыкта булган кратеры. 64506 Пар йөзгечләре һәм күзе кызыл төстә. 64507 Паркачиха — Чулман елгасының кушылдыгы. 64508 Паркка керү алдында 1967 елда төзелгән «Совет хакимияте өчен һәлак булган»нарга һөйкәл тора. 64509 Паркка Ленинградтан 1968 елда 2 һәйкәл – “Ленин һәйкәле” (авторы Чобаторев), “Власть Советларга”, Б.Урманче иҗат иткән “Солдат” һәйкәле куела. 64510 Паркларда, бакчаларда, кыяларда төркемнәре белән оялыйлар. 64511 Парклар тарихы Парк мәдәнияты Кытайда (Сучжоу) барлыкка килә, ә аннан соң барокко чорында Франциягә кертелә (даими парк). 64512 Парк мәйданы якынча 50 һектар тәшкил итә. 64513 Паркта урнашкан репродукторлар ара-тирә радио тапшырулар алып баралар. 64514 Пар, кызган газ яисә су агынтысы турбинаның эшче тәгәрмәче калакларына көч белән килеп бәрелә һәм аны әйләнергә мәҗбүр итә, ә турбина белән бергә генератор роторы да әйләнә. 64515 Парламент акты 1975-енче елның 16 декабренда узган булган һәм сайлау хокукын 18-яшьлеләргә биргән. 64516 Парламент — Берләшкән Патшалыкның төп югары канун чыгару органы, чөнки Шотландия Парламенты, Төньяк Ирландия ассамблеясе һәм Уэльс ассамблеясе суверен (бәйсез) институтлар итеп саналмый һәм өстенлек ала алмый. 64517 Парламент әгъзасы буларак халыкара арбитражны төрле низагъларны туктатуда куллану өчен зур эшчәнлек алып бара. 64518 Парламент ике палатадан тора: Югары бүлмә (Лордлар палатасы, 815 лорд) һәм аскы бүлмә (Җәмгыять палатасы, 650 депутат). 64519 Парламент Канберрадагы яңа парламент бинасы. 64520 Парламент каршында, Порт Луида халык демонстрациясендә катнашып кырык өч журналист протест белдерә. 64521 Парламентның беренче утырышы 1947 елның 4 июнендә Кобленцта уздырыла. 64522 Парламент – Перу Җөмһүриятенең халык тарафыннан биш елга сайланып куелган 120 депутаттан торучы бер палаталы Конгрессы. 64523 Парламент сайлауларында аның Бердәм милли хәрәкәт фиркасе җиңелә, һәм М. Саакашвили президентлыктан китәргә мәҗбүр була. 64524 Парламент сайлауларында җиңеп чыккан партиянең лидеры президент була, президент сроклары саны чикләнмәгән. 64525 Парламентта рәсми тел булып инглиз теле тора, шулай да Милли Ассамблеяның теләсә нинди әгъзасы сәркатипкә француз телендә дә дәшә ала. 64526 Парламентта эшләү дәверендә, ул публицистиканы ташламый, 1883 1885 елларда дөнья проблемалары һәм тәрәкъкый идеяларны яклаучы «Tiden» басмасының мөхәрире була. 64527 Парламент – халык тарафыннан биш елга сайланучы 45 сенатордан һәм 80 депутаттан торучы ике палаталы Конгресс. 64528 Парламент Эдинбургны басып ала. 64529 Парламент Эдускунта – Финляндия парламентының бинасы Финляндиянең парламентның төп институтлары 1863 елда барлыкка килгән. 64530 Парландырылган дөге ак дөгегә караганда файдалырак, ди белгечләр. 64531 Парла — Русия территориясеннән ага торган елга. 64532 Парлашу апрельдән августка кадәр дәвам итә. 64533 Парлы ишү вакытында ике ишкәк тә кулланыла, ә киереп ишү вакытында бер ишкәк кенә эшли. 64534 Парлы органнары симметрияле урнашкан хайваннар — ике яклы симметриялеләр, ә тән симметриясе ике яклы симметрия дип атала. 64535 Пармавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64536 Парма-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64537 Парманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64538 Пар машинасы калаклы бер яки ике тәгәрмәчне хәрәкәткә китергән һәм кораб алга таба барган. 64539 Парник газлары 1800 елдан алып 2007гә кадәр казылма ягулыкларны яндыру сәбәпле атмосферага кергән углеродның күләме, миллиард тоннада. 64540 Парник эффекты аркасында Җир табигый суына алмый, бу – уртача температураның 2 – 3°С ка күтәрелүенә китерә. 64541 Парной-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64542 Парно-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64543 ПарнУка-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 64544 Парнук — Русия территориясеннән ага торган елга. 64545 Парнэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64546 Парн-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64547 Паровы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64548 Парод-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64549 Парра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 42,4 километр озынлыкта булган кратеры. 64550 Парсызларның күңелләре моңлы, Парлыларның гына зары юк. 64551 Парте-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64552 Партизан ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 64553 Партизан ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 64554 Партизаннарны үтерүдә катнашырга теләмәве аркасында алар белән бергә алман гәскәрие дә атылганына ышануны ассызыклар өчен, 1947 елда мемориаль һәйкәл булдырылганда, Марсель Мезич исемле хорват корбаны исеме Марсель Мазель дип языла. 64555 Партизан отрядын коткару өчен Чехословакия чигеннән чыгарып торганнар иде. 64556 Партия барышында уенчы үзенең котылгысыз җиңелүен аңласа, ул теләсә нинди вакытта бирешергә мөмкин. 64557 Партияне кичектерү тәртибе: уенны туктатып тору вакыты җиткәч йөрергә тиеш уенчы алдагы йөрүе турында уйлый, әмма ташын күчермичә, ничек йөргәнен махсус бланкка яза һәм бланкны махсус конвертка салып хөкемдарга тапшыра. 64558 Партияне уенчылар икешәр фил белән башлыйлар. 64559 Партия өлешләре Шахмат теориясе уенның өч өлешен билгели: дебют, миттельшпиль һәм эндшпиль. 64560 Партия Үзәк Комитеты аны камалыштагы Ленинград халкына тыңлатырга карар кыла. 64561 Парус-Ёльвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64562 Парус-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64563 Парус-Щелья-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64564 Парфенки ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 64565 Парфеново ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 64566 Парча — Русия территориясеннән ага торган елга. 64567 Парчег ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 64568 Парч — Русия территориясеннән ага торган елга. 64569 Паршенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64570 Паршина ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 64571 Паршиха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 64572 Пасвомын ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 64573 Пасеан-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64574 Пасил — Русия территориясеннән ага торган елга. 64575 Паскальда программалар махсус program сүзеннән һәм анын артыннан баручы программаның исеме белән нокталы өтердән башлана(кайбер диалектларында мәҗбүри түгел). 64576 Паскаль теле персональ компьютерларга бәйле рәвенхтә уңыш казана. 64577 Паскино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 64578 Паскотная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64579 Пасленчалар арасында дару үләннәре дә күп. 64580 Паслен ыругының төп төрләре Бүлбеле паслен, яки бәрәңге (S. 64581 Паспарта ( ) — Алтай Республикасының Улаган районында урнашкан авыл. 64582 Паспаул ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 64583 Паспаул — Русия территориясеннән ага торган елга. 64584 Паспом ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 64585 Паспортсыз-пропискасыз килеш, 8 ел Переделкинода 106нчы бүлмәдә яши. 64586 Пассажир әйләнеше - 1799 мең кеше (көн) ( 2015 ), 583 млн кеше (ел). 64587 Пассажир әйләнеше - 92,4 млн кеше (ел). 64588 Пассажир ташуларының 80% Мәскәүгә яки Мәскәү аша үткәреләләр. 1991—2011 елларда Русия хәрәкәттәге аэропортлар челтәре дүртләтә кимәйгән. 64589 Пассау ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 64590 Пас-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64591 Пастер, әчетү һәм башка кеше авырулырының микробиологик табигатен күрсәтеп, микробиология һәм иммунологияга нигез салучыларның берсе була. 64592 Пастер оештырган институтны 1895 елда Эмиль Дюкло җитәкли башлый. 64593 Пастер тормышның кайсыбер формаларының үзеннән-үзе барлыкка килүе (кара:Аристотелизм) турында бәхәскә нокта куя, тәҗрибә юлы белән моның булуы мөмкин түгел икәнен исбат итә. 64594 Пасторлар итеп Дерпт университетының богословие факультетын тәмамлаганнар сайлана. 64595 Пасхага хәтле өч атна элек өй юыла, йорт тирәләре тазартыла. 64596 Пасынок (Зур Пасынок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64597 Пасяковка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. Почта индексы — 452159, — 80257875012. 64598 «Патагония» атамасы patagón сүзеннән килеп чыккан. 64599 Патагониядәге Чубут үзәне шактый Уэльс чыгышлы кешеләр өчен ватан булып тора. 64600 Пата-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 64601 Патенко белән берлектә). 64602 Патентлары, махсуслашкан матбугат чараларында фәнни мәкаләләре бар. 64603 Патерга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64604 Патимат ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 41279 километр озынлыкта булган кратеры. 64605 Патлот — Русия территориясеннән ага торган елга. 64606 Патна-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64607 Патоген (грекча «патос»— авыру һәм «генезис»— килеп чыгу, туу) бактерияләр аеруча куркынычлы. 64608 Патоген микроб инфекцион авыру тудырсын өчен, ул вирулент (агулы; лат. 64609 Патоген микроблар тереклек эшмәкәрлегендә бүлеп чыгарган матдәләре белән агуларга мөмкиннәр - экзотоксин (столбняк, дифтерия ). 64610 Патоквож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64611 Патологик физиология — авыру организмның тереклек эшчәнлеге, патологик процессларының барлыкка килүе, үсүе, клиник барышы һәм азагының закончалыклары турындагы фән. 64612 Пат Пат — уенчының кагыйдәләрне бозмыйча йөрү мөмкинлеге булмаган һәм шул ук вакытта аның шаһына бернинди фигура да янамаган хәл. 64613 Патракарьем-Вомынбежъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64614 Патракиево ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64615 Патраки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 64616 Патраковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64617 Патра — Русия территориясеннән ага торган елга. 64618 Патрасуй ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 64619 Патриарх Никефорос язганынча, Кубрат хан авар сугышчыларын үз иленнән чыгарып 632 елда " Бөек Болгар илен" булдырып берләшкән болгарлар өстеннән бер үзе хәкимлек итә. 64620 Патрик Бодри, шулай ук Африкада туа; ләкин Бодриның туган җире — Камерун — ул туган чорда Франция колониясе, шуңа да ул Франциянең гражданины булып санала. 64621 Патрикеево — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 64622 Патрик Чэплин саннар тәртибенең авторы дип Йоркширда яшәгән Томас Уильям Баклны ( ) саный. 64623 Патрокл ул вакытта бик күп дошманнарны үтергән, ләкин нәкъ Троя шәһәренең капкасы янында Патроклга каршы Һектор чыккан һәм аны үтергән. 64624 Патруши ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 64625 Патсын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 64626 Пат уенның уртак нәтиҗә белән тәмамлануын аңлата. 64627 Патша алар артыннан яңа гаскәрне җибәрә, әмма ул да җиңелә. 64628 Патшабикә 1584 елда Иван IV патша үлә. 64629 Патшабикә Годунова Ирина Фёдор кызы ( 1557 (? 64630 Патшабикә Екатерина IIнең көнчыгыш эшләре буенча аны киңәшкә чакырулары билгеле. 64631 Патшабикә Елизавета II белән почта маркасы, 1968. 64632 Патшабикә Елизавета Петровна Пётр Румянцевка полковник дәрәҗәсе бирә һәм Воронеж полкы башлыгы итә. 64633 Патшабикә янында 10-12 эшче кырмыскадан торган кургавыл бар, ул патшабикәне карап тора: ялый һәм ашата. 64634 Патша Василий Шуйский халыкта танылмаган булган. 64635 Патша гаскәрләре аны эзәрлекләп, куып баралар икән. 64636 Патша генерал-губернаторны сайлый, ә генерал-губернатор вәкил ролен уйный. 64637 Патша Гримуальд Әлчек җитәкләгән болгарларны Беневенто таба - Селини, Бовиана, Инзерния җирләренә юнәлткән. 64638 Патша Екатерина II байларны кысрыклый башлаганга, алар качып шушында урнашканнар. 64639 Патша зур яулар вакытында даими гаскәргә ярдәмгә аерым ополчение чакырган. 64640 Патша кобрасының чагуы, мәсәлән, филне дә үтерә. 64641 Патшалыгы үз эчендә Тубыл һәм Иркутск генерал-губернаторлыкларын бүленә. 64642 Патшалык итә башлауга хәтле Кенәз Иван Шуйский һәм Анна Фёдоровна улы. 64643 Патшалык итү Җиңелүдән соң кимсетелә торган гаскәрне Шуйский ныгытырга тырышкан. 64644 Патшаның Казанга килү хөрмәтенә Петропавел чиркәве төзелә. 64645 Патша рәсми рәвештә һинд дине н тота һәм өстәмә исем Биста ала. 64646 Патша Русиясе дәверендә сөрген урыны булган. 64647 Патша Русиясендә очып барган тәлинкәләргә ату ХIX гасырның 90нчы елларында популярлаша. 64648 Патша самодержавиесе илнең прогрессив карашлы кешеләрен, шул исәптән декабристларны, күренекле революцион демократлардан Герцен hәм Радищевны да шушы юлдан Себергә озаткан. 64649 Патша Фёдор I Тол хатын 1598 елның 7 гыйнварындә патша Фёдор I Иоаннович үлә һәм үзеннән соң васыять калдырмый. 64650 Патша хакимияте вакытында ике тапкыр сөргенгә җибәрелгән, 1905 елда барлык ватандашлар хокукларыннан мәхрүм ителгән. 64651 Патша хакимияте тарафыннан эзəрлеклəүләр сәбәпле, чит илгә китә; үзеннән башка ясалган суд тарафыннан үлем җәзасына хөкем ителә. 64652 Патша хөкүмәте аларга ярдәм итүне кирәк санамаган.. 64653 Патша хөкүмәте беренче ике елда гәзитне сигез тапкыр яба, аның җитәкчеләрен, активистларын эзәрлекли. 64654 Патша хөкүмәте кызу рәвештә биредә казак частьләрен урнаштыра. 64655 Патша хөкүмәте планнарына шулай ук Галицияне — Австро-Венгриянең бер өлешен басып алу да керә. 64656 Патша хөкүмәте үтенечне кабул итми. 64657 Патша хөкүмәте үткәргән чукындыру сәясәтенә күрәме, башка сәбәптәнме, Пугачев явы алдыннан бер иш мукшылар һәм татарлар Яңа Мансур авылын нигезли. 64658 «Патша» шул эшнең нәрсә икәненә төшенеп әйтергә тиеш. 64659 Патын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64660 Паули мәсләге буенча: бер квант системада әлеге квант халәттә бер генә кисәкчек була ала. 64661 Паули мәсләге буенча ике һәм күбрәк фермион (ярым бөтен спин белән кисәкчек) бер квант халәттә була алмый. 64662 Паули мәсләге нейтрон йолдызлары булуы өчен җаваплы. 64663 Пауль-Сыс-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 64664 Пауль-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 64665 Паулюсның чыгышы көчле тәэсир итә. 64666 Пахнутиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64667 Пахомов — Русия территориясеннән ага торган елга. 64668 Пациентларда киләчәккә өмет уяту өчен, кайбер темалар буенча әңгәмәләргә операциядән соң яхшы реабилитацияләнгән авыруларны чакыру практикасы кулланыла. 64669 Пациус гимнын беренче тапкыр 1848 елның 13 маенда Һелсинкиның академия хоры швед телендә башкарган. 64670 Пацифистик хәрәкәткә нигез салучыларның берсе буларак исәпләнә. 64671 Пачгино ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 64672 Пачи ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 64673 Пачиха (Почиха, Почнуха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64674 Пачи-Югунур ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 64675 Пачуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64676 Паша ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7.2 километр озынлыкта булган кратеры. 64677 Паша-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64678 Пашева — Русия территориясеннән ага торган елга. 64679 Пашевица — Русия территориясеннән ага торган елга. 64680 Пашенкова — Русия территориясеннән ага торган елга. 64681 Пашийка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64682 Пашина — Русия территориясеннән ага торган елга. 64683 Пашино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 64684 Пашичи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 64685 Пашкевож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64686 Пашковы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 64687 Пашма — Русия территориясеннән ага торган елга. 64688 Пашнино 2-нче ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 64689 Пашнино 3-нче ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 64690 Пашнино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 64691 Паюта-Яха-Ёпоко — Русия территориясеннән ага торган елга. 64692 Паю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64693 Пая — Русия территориясеннән ага торган елга. 64694 П. Виноградовның вокал сыйныфы) укырга китә. 64695 П.Горбунов исемендәге КАПО", ТЭЦ-3 кебек оешмалар алдынгы урыннарда тора. 64696 П. Д. Горизонтов авыру организм белән тирәлек арасында мөнәсәбәтләр бозылу сөземтәсендә туган катлаулы тайпылышлар тезмәсе булып тора, авыру организм үзен функцияләренең бозылуы белән дип белдерә дип саный. 64697 Певек тирәсендә — алтын, терекөмеш, аккургаш, күмер чыганаклары. 64698 Певк — Русия территориясеннән ага торган елга. 64699 Певъю ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 64700 Пеганово ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 64701 Пегас (Тайденский) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64702 Пегас (Томский) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64703 Пегги ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,9 километр озынлыкта булган кратеры. 64704 Пег-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64705 Пегуза — Русия территориясеннән ага торган елга. 64706 Педагог буларак, Галимҗан Нигъмәти татар әдәбияты фәне буенча югары квалификацияле белгечләр хәзерләү эшенә күп көч сала. 64707 Педагог, журналист, нәшир. 1908 – 1918 елларда «Сабах» нәшриятының баш редакторы, шул ук вакытта 1913 –1914 елларда “Мәктәп” журналы редакторы һәм нәшире (бастыручысы). 64708 Педагогика фәннәре кандидаты. 64709 Педагогик институтын тәмамлый. 64710 Педагогик курслар (1919-1921) * Василий Дмитриев — РКСМ Чуаш өлкә комитеты беренче сәркатибе ( 1920 ). 64711 Педагогик советның 1912 елның 4 июне карары белән аларга шәһәр училищесы укытучысы исеме бирелә. 64712 Педагогик эшчәнлеген Ф.Сафин Октябрь авылында башлый. 64713 Педагогик эшчәнлек Китапларында, мәкаләләрендә, нотыкларында Бюиссон мәктәпне чиркәүдән аеру турында яза һәм сөйли. 64714 Педагогия институтын тәмамлагач, Питрәч районының Шәле һәм Күн авыллары мәктәпләрендә укыта, Мәгариф министрлыгында эшли. 5 ел партия эшендә булып, гомеренең төп өлешен Татарстан китап нәшриятында үткәрә. 64715 Педагогия көллиятен тәмамлагач, Л. Шәех Казан дәүләт университетының татар филологиясе һәм тарихы факультетына укырга керә. 64716 Педагогия техникумы (1921-1937) * Варфоломей Харитонов — Чуаш АССР министрлар шурасы рәисе (1940-1950). 64717 Педагоглар әлеге басмалар битләрендә үзләренең эш тәҗрибәсе белән уртаклаша. 64718 Педагоглар саны 1137 кеше, шуларның арасында 208 профессор һәм фән докторлары, 585 доцент һәм фән кандидатлары. 64719 Педагоглар составы яңарыш таләп итә. 64720 Педагоглык һәм фәнни эшкә сәләтен, тырышлыгын күреп, югары оешмалар аны Казан педагогия институтына аспирантурага укырга җибәрәләр. 1934 елда аспирантура курсын уңышлы тәмамлагач, яшь галимне шул ук институтта татар теле кафедрасында эшкә калдыралар. 64721 Педагог һәм балетмейстерлар Гапур Темирхожиев, Турко Хасимиков, Асет Асхабова, Алимжан Балатмурзаев, оркестр артистлары Х. Атцаев, З. Гаджиев, М. Хасиханов торгызуда зур өлеш кертә. 64722 Педжиасаб — Русия территориясеннән ага торган елга. 64723 Педима (Падима) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64724 Педня — Русия территориясеннән ага торган елга. 64725 Педуниверситетның башлангычы – 1876 елда Мәскәү һәм Санкт-Петербургтан соң ачылган Казан укытучылар институты. 64726 Педь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64727 Пежа — Русия территориясеннән ага торган елга. 64728 Пеженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64729 Пежи-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 64730 Пежма — Русия территориясеннән ага торган елга. 64731 Пеза — Русия территориясеннән ага торган елга. 64732 Пәйгамбәр «Акса»дан Аллаһы Тәгаләнең хозурына җиде кат күк аша үтә. 64733 Пәйгамбәр Аллаһка шөкерләр кылып 12 рәкәгать нәфел намазлары кылган дип сөйләнә. 64734 Пәйгамбәр галәйһиссәләм аңа Әбу Хәмзә куниятен бирә. 2286 хәдис тапшыруы белән дә билгеле. 64735 Пәйгамбәрлек башлануның 13 елында Мәдинәдән күп кеше хаҗ кылырга килә. 64736 Пәйгамбәрлеккә кадәрге вакыты * әл-Фиҗәр сугышында катнаша. 64737 Пәйгамбәрнең үзенең алдында ике кара байрак була: берсе Гали ибне Әбу Талибта, икечесе әнсарларда. 64738 Пейсын — Русия территориясеннән ага торган елга. 64739 Пекарская — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 64740 Пәкене ташырмыйча, бабай үлә алмый. 64741 Пекинга китәр алдыннан Русиянең спорт түрәләре 38 алтын, 25 көмеш, 45 бронза медальгә өметләнгән иде. 64742 Пекинның икенче бер истәлекле һәйкәле – Күк гөмбәзе сарае. 64743 Пекинның нәкъ уртасында – 72 гектар җирдә урнашкан Гугун император сарае 9999 бүлмәдән тора. 64744 Пекин шәһәреннән 20 чакрымда көньяк-көнчыгышрак урнаша. 64745 Пекман — Русия территориясеннән ага торган елга. 64746 Пексома — Русия территориясеннән ага торган елга. 64747 Пекша — Русия территориясеннән ага торган елга. 64748 Пекшать — Русия территориясеннән ага торган елга. 64749 Пекшиково ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 64750 Пәлдәнге ( ) — Пенза өлкәсенең Күзнәй районына керүче татар авылы. 64751 Пелевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64752 Пелегова (Телегова) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64753 Пеләмеш — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт, марилар авылы. 64754 Пеленга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64755 Пеленкурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64756 Пелес ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 64757 Пелингичей — Русия территориясеннән ага торган елга. 64758 Пелк-Колт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64759 Пел Кудо — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 64760 Пелтье җылылык насослары ярымүткәргечтән ясалырга мөмкин, гәрчә аларның бернинди турылайтучы узулары булмаса да, аларда N һәм P типындагы ярымүткәргечләрдә корылган кисәкчәләрнең тотышы үзгәрүе җылылык алып китү өчен файдалана. 64761 Пелуч — Русия территориясеннән ага торган елга. 64762 Пель-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 64763 Пелька — исемдәше Пелька елгасы кушылдыгы. 64764 Пелькут-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64765 Пельтаспермалы Птеридоспермалар пермьдә барлыкка килгән, аларның күпчелеге палеозой һәм мезозой чикләрендә юкка чыккан, әмма кайберләре триаста да калган. 64766 Пельях-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 64767 Пеляжья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64768 Пеля — Русия территориясеннән ага торган елга. 64769 Пемакода-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64770 Пәнеҗ үзәненең бер өлешендә Дүшәнбе — Харуг автотракты үтә. 64771 Пәнҗешәмбе. 236-нчы сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 64772 Пенза губернасындагы (хәзерге Пенза өлкәсе ) Каменский районының Кикино авылында, әтисе ахун булып билгеләнеп, гаиләсе белән Ростов-Донга күченергә җыенып йөргән вакытта дөньяга килә. 64773 Пенза губернасы ( ) — Русия империясенең һәм РСФСР административ берәмлеге. 64774 Пенза дини урта уку йорты отличие белән тәмамлый, аннан соң Казан университетының тарих-филология университетында югары белем ала. 64775 Пенза округы ( ) — Урта Идел өлкәсе ( 1929 елның 20 октябреннән — Урта Идел крае ) составындагы административ-территориаль берәмлек. 1928—1930 елларда гамәлдә торган. 64776 Пенза өлкәсе белән Сарытау өлкәсе биләмәләрендә ага. 64777 Пенза өлкәсе биләмәләрендә ага. 64778 Пенза өлкәсе, биләмәләрендә ага. 64779 Пенза өлкәсе Городище районы биләмәләрендә ага. 64780 Пенза өлкәсенең Алтыавыл диеп аталган татар авыллары төркеме күп кешегә билгеле. 64781 Пенза өлкәсенең Белинский районы биләмәләрендә ага. 64782 Пенза өлкәсенең Городище районы, Кузнецк районы биләмәләрендә ага. 64783 Пенза өлкәсенең Городище районында урнашкан. 64784 Пенза өлкәсенең иң көнчыгыш ноктасында урнашкан. 64785 Пенза өлкәсенең Кече Сердоба районы биләмәләрендә ага. 64786 Пенза өлкәсенең Лопатино районы биләмәләрендә ага. 64787 Пенза өлкәсенең Мокшан районы биләмәләрендә ага. 64788 Пенза өлкәсенең Пачелма районында башлана, Түбән Ломов районы биләмәләрендә ага. 64789 Пенза өлкәсенең Сердоба районы биләмәләрендә ага. 64790 Пенза өлкәсенең Түбән Ламу районы биләмәләрендә ага. 64791 Пенза өлкәсенең Түбән Ломов районы биләмәләрендә ага. 64792 Пе́нза өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Европа өлеше субъекты. 64793 Пензенго-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64794 Пензе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64795 Пензяткада Советлар берлеге каһарманы Асыйм Баляев туып үскән. 64796 Пензятка елгасы буенда урнашкан. 64797 Пензятка — Инсар елгасы кушылдыгы. 64798 Пензячка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64799 Пенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64800 Пеновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64801 Пенроуз бөтенләй киңәюгә каршы чыга һәм үзенчәлекле комформ үзгәрешләр математик моделен тәкъдим итә. 64802 Пенсионерлар фиркасенең чыгуы 2012 елның февраль аенда «Русия пенсионерлар фиркасе» «Гадел Русия» фиркасеннән чыгуы турында һәм Владимир Путинны хуплаулары турында игълан итәләр. 64803 Пенсиягә чыккач, Казанга кайта. 64804 Пенсиядәгеләр җилкәсендә һәм реклама белән генә «киләчәк»кә барып булмый, яшьләр темасын көчәйтергә кирәк. 64805 Пенсиянең күләме иң югары хезмәт хакының 60 процентын тәшил итә. 64806 Пенсия яше Күп илләрдә пенсиягә 65 яшьтән чыгалар. 64807 Пенчаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 64808 Пеньки ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 64809 Пеньково ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 64810 Пенья ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 29,6 километр озынлыкта булган кратеры. 64811 Пенюх — Русия территориясеннән ага торган елга. 64812 Первая Абкодняута — Русия территориясеннән ага торган елга. 64813 Первая Елховица — Русия территориясеннән ага торган елга. 64814 Первая Пеженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 64815 Первая — Русия территориясеннән ага торган елга. 64816 Первина ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 64817 Пәрвинә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 64818 Первомайка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 64819 Первомайка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 64820 Первомайская ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 64821 Первомайский — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 64822 Первомайский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 64823 Первомайский — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 64824 Первомайский — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 64825 Первомайский ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан штп. 64826 Первомайский ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 64827 Первомайский районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 64828 Первомайский ( ) – Свердловск өлкәсенең Бисерть шәһәр округы составына керүче авыл. 64829 Первомайский ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 64830 Первомайский ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 64831 Первомайский ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 64832 Первомайский ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан бистә. 64833 Первомайский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 64834 Первомайское — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 64835 Первомайское — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 64836 Первомайское ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 64837 Первунова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 64838 Первуха ( ) — Чиләбе өлкәсенең Юрүзән шәһәр округы составына керүче авыл. 64839 Первушино — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 64840 Первый Амбал — Русия территориясеннән ага торган елга. 64841 «Первый канал» ачык акционер җәмгыяте (Беренче канал) — Русиянең телевизион каналы. 64842 Первый канал үзен Русиянең төп каналы итеп күрсәтә. 64843 Первый Ластик ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 64844 Пергаменны бозау тиресен юкартып кырып, пемзаны файдаланып шомартып һәм агартып ясыйлар. 64845 Перденька — Русия территориясеннән ага торган елга. 64846 Перебор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64847 Перебор ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 64848 Перевалово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64849 Перевальный — Русия территориясеннән ага торган елга. 64850 Пәрәвездә Натальянең күп һәвәскәр сурәтләре, видеоклиплары, аның турында җырлар килеп чыгалар. 64851 Пәрәвезнең иң зур эзләгечләре һәм порталлары төргәкләрен Ачык төргәкнең мәгълүмат җыелмасын кулланып төзиләр. 64852 Перевест, Ивановка — Хопер елгасы кушылдыгы. 64853 Перевоз ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 64854 Перевозное ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 64855 Переволоцкий районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 64856 Перегорящево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 64857 Передут — Русия территориясеннән ага торган елга. 64858 Переиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 64859 Перекоп ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 64860 Перекоп ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 64861 Перекша — Русия территориясеннән ага торган елга. 64862 Перелетная ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 64863 Переломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64864 Переправа — Русия территориясеннән ага торган елга. 64865 Перепуск (Зур Перепуск) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64866 Перерва ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 64867 Перескоки ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 64868 Перескоки ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 64869 Перескокна — Русия территориясеннән ага торган елга. 64870 Пересторонцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 64871 Перетино ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 64872 Перетычиха ( ) — Диңгез буе краеның Терней районында урнашкан авыл. 64873 Перешна (Перешная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64874 Перещепино хәзинәсе Никиулы Иоанның (ингл.) һәм Патриарх Никифор (ингл.) тарафыннан хәбәр ителгән мәгълүматны 1912 елда бүгенге ның Полтава шәһәре янындагы авылда табылган Перещепино хәзинәсендә (ингл.) табылган әйберләр яклый дип күренә. 64875 Пержа ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 64876 Перильная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64877 Перинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64878 Периньон шәрабне шешә эчендә икенче кабат әчешү ысулын уйлап таба, болай иткәндә шәрабнең күбекләнү сыйфатлары саклана. 64879 Периодонтитның төп билгесе – тешкә җиңелчә генә кагылганда да түзә алмаслык авырту. 64880 Периптаве-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 64881 Перитеций Перитеций — йомры я кувшинсыман үрчү өлеше, тышкы тирәлек белән кечкенә генә тишек (авызчык) ярдәмендә бәйләнештә тора. 64882 Перкатен-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 64883 Перл-Харбор хөҗүмнән соң сугыш Япония белән дә башлана. 64884 Перминовы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 64885 Перможа — Русия территориясеннән ага торган елга. 64886 Пермское ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 64887 Пермь бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 64888 Пермьгә Большое Савино һава аланы тарафыннан хезмәт күрсәтелә. 64889 Пермь губернасы Шадринск шәһәрендә 193 нче пехота полкында хезмәт итә. 64890 Пермь дәүләт университетының тарих-сәясәт факультетын тәмамлаган ( 2002 ). 64891 Пермь крае, БР ның Яңавыл районы аша төньяк-көнчыгыштан көньяк-көнбатышка таба ага һәм Чулман елгасына (тамагыннан 240 км ераклыкта) коя. 64892 Пермь краеның Зур Сосновка биләмәләрендә ага. 64893 Пермь краеның Көңгер районы биләмәләрендә ага. 64894 Пермь краеның Көязе районы биләмәләрендә ага. 64895 Пермь краеның Куеда районы биләмәләрендә ага. 64896 Пермь краеның Чайковский районы биләмәләрендә ага. 64897 Пермь краеның Чернушка районы биләмәләрендә ага. 64898 Пермь краеның Чернушка районы биләмәләрендә ага торган елга. 64899 Пермь краеның Чернушка районы Большой Юг авылы янында башланып, Башкортстанның Тәтешле районы территориясеннән ага. 64900 Пермь крае Октябрь районы биләмәләрендә ага. 64901 Пе́рмь крае — Русия Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 64902 Пермь крае Чернушка бистәсеннән автобуслар йөри. 64903 Пермь крае Чернушка районы биләмәләрендә ага. 64904 Пермь мушкетёрлар полкы (шулай ук Пермь «карт» полкы) — 1700 - 1833 елларда Русия империясе армиясенең җәяүле гаскәр часте. 64905 Пермь операциясе — 1919 елның июнендә узган ЭККА Көнчыгыш фронтының Себер армиясе көчләренә каршы һөҗүм итү операциясе. 64906 Пермь периодында литосфера плиталары бергәләшү нәтиҗәсендә барлыкка килгән таулар һәм биеклекләр җимереләләр. 64907 Пермь (Сылва, Ирень елгалары буе) татарларының традицион музыка мәдәнияте турында диссертация яза. 64908 Пермь татарлары дип аталган этнографик төркем ул берничә гасырлар дәвамында формалашкан. 64909 Пермь татарлары – татар халкының үзенчәлекле бер этнографик төркеме. 64910 Пермь татарлары турында кызыклы фактларны чагылдырган тагы бер язма чыганак бар. 64911 Пермь тимер юлының Көңгер тауар һәм техника конторасына хисапчы булып урнаша. 64912 Пермь үз эчендә Пермь һәм Екатеринбург өлкәләренә бүленә. 64913 Пермь хореография училищесында А.П. Сахарова сыйныфын тәмамлый ( 1970 ). 64914 Пермь ягыннан килгән Мөхәммәд Мөкыйм ишан хәзрәт 1847 елда авылда мәчет төзеткән. 64915 Пермяки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 64916 Пермяки ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 64917 Пермяки — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 64918 Пернаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64919 Перна-Хуренья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64920 Пернашор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64921 Перна-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 64922 Перная — Русия территориясеннән ага торган елга. 64923 Перов фамилиясен малайга укый-яза белү укытычысы кушымта буларак бирә. 64924 Перпелейка — Нуя елгасы кушылдыгы. 64925 Перпиньян (Перпиньяң, ) — Франциянең Лангедок-Руссильон-Көньяк-Пиреней төбәгендә урнашкан шәһәр. 64926 Персей Гермес һәм Афина ярдәме белән Горгона Медузаны җиңеп чыкты һәм аның башыны алды. 64927 Персоналар Вафат булдылар * 17 июль — Стасис Гиренас, Литва очучы, милли герой. 64928 Персоналдан һәм палатадашларыннан протезның күпме вакытка исәпләнүен, аның нәрсәдән ясалуын, металлның күгәрү-күгәрмәвен, пластмассаның ярылу-ярылмау ихтималын һ.б. сораштыра. 64929 Персональ санакның төп техник сыйфатлары: эчке хәтернең күләме, микропроцессорның такт ешлыгы һәм микропроцессорның разрядлыгы керә. 64930 Перспективалы белгечне Күзәй-Нуриман якларында озак тотмыйлар. 1921-22 елларда ул — Башкортстан милициясенең сәяси комиссары. 64931 Пертинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64932 Пертовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64933 Пертома — Русия территориясеннән ага торган елга. 64934 Перу конституциясе буенча президент дәүләт һәм хөкүмәт башлыгы булып тора. 64935 Перу’ның 1979 елгы конституциясе испан телен дәүләтнең бердән-бер рәсми теле буларак игълан итә; кечуа һәм аймара телләре өчен Stewart’ның классификациясендәге провинциаль функциясенә тиң “рәсми кулланылыш зоналары” билгеләнә. 64936 Перуның испаннар тарафыннан яулап алынуы Панамада яшәүче Франсиско Писарро, Диего де Альмагро исемле конкистадорлар һәм Эрнандо де Луке исемле рухани 1524 елда Перуны яулап алу эшен башлыйлар. 64937 Перу тарихы Төп мәкалә: Перу тарихы Иртә чор Тарихчылар фикеренчә, бу территорияләрдә беренче кешеләр якынча б.э.к. 9000 еллар тирәсендә килеп чыккан. 64938 Перховская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 64939 Перцепция Машина перцепциясе – ул датчиклардан (мәсәлән, камералар, микрофоннар, сонар һәм башка экзотикраклардан) кергән мәгълүматны дөнья аспектлары турында нәтиҗә ясау өчен кулланырга сәләт. 64940 Перчваж – Русия территориясеннән ага торган елга. 64941 Перчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 64942 Перчукъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 64943 Першина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 64944 Першино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 64945 Першино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 64946 Першино ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64947 Першинск ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 64948 Першуткина — Русия территориясеннән ага торган елга. 64949 Перья — Русия территориясеннән ага торган елга. 64950 Песәй — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 64951 Песи алга баса һәм: «Мияу-мияу!» 64952 Песи берәр төсне атый. 64953 Песи ничек тә хәйлә белән эчкә керә алса, тычканга түгәрәктән чыгып китәргә юл ачалар, песине тышкы якка чыгармаска тырышалар. 64954 Пескарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 64955 Пески ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 64956 Пескиша — Русия территориясеннән ага торган елга. 64957 Песколдыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 64958 Пескушь — Русия территориясеннән ага торган елга. 64959 Песома — Русия территориясеннән ага торган елга. 64960 Песочинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 64961 Песочня — Русия территориясеннән ага торган елга. 64962 Пессак (Пессак, ) — Франсаның Аквитания-Лимузен-Пуату-Шарент төбәгендә урнашкан шәһәр. 64963 Пессемерь ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 64964 Пестан-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 64965 Пестерево ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 64966 Пестеревщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 64967 Пестерь – Русия территориясеннән ага торган елга. 64968 Пестово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64969 Пестово ( ) — Русия Федерациясенең Новгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 64970 Пестовская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64971 Пестравка районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 64972 Пестыгуяр — Русия территориясеннән ага торган елга. 64973 Пестырын — Русия территориясеннән ага торган елга. 64974 Песчанка ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 64975 Песчанка ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 64976 Песчаное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 64977 Песчаный ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 64978 Песчеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 64979 Петас — Русия территориясеннән ага торган елга. 64980 Петелины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 64981 Петелиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 64982 Петеньга (Петенла) — Русия территориясеннән ага торган елга. 64983 Петербург газетасы «День» Тукайны «Татарский Пушкин» дип атап зур мәкалә бастыра. 64984 Петербургский транспорт мөһәндисләре институтын (1906) тәмамлаган. 64985 Петербургта 1792 елда яңадан Артиллерия ведомствосына эшкә алгач, эшчәнлеген Санкт-Петербургта дәвам итә. 64986 Петербургта укыганда рус матбугатында мәкаләләр, шигырьләр бастыра. 64987 Петербург университеты җитәкчелеге һәм укыту округы попечителе министрлыкка яңа тәкъдимнәр белән керәләр. 64988 Петербург университеты көнчыгыш телләре факультетының гарәп фарсы төрек татар курсларын тәмамлый ( 1905 ). 64989 Петербург университетында Казан университетының Көнчыгыш бүлеге 1855 елда Петербургка күчерелгәннән соң, А. К. Казембек һәм И. Н. Березин тәкъдиме белән, X. Фәезханов башкала университетына төрек-татар теле укытучысы итеп чакырыла. 64990 Петербург университетының табигать (1907) һәм хокук фәннәре (1910) факультетларын тәмамлый. 64991 Петербург Университетының Хокук факультетын тәмамлаган. 64992 Петербург фәннәр академиясенең беренче академигы (1745). 1748 елда Русия ФА каршында беренче химия лабораториясенә нигез салган. 1755 елда Ломоносовның инициативасы белән Мәскәү университеты булдырылган. 64993 Петербург Фәннәр академиясенең мөхбир әгъзасы, «Мәскәү журналы» һәм «Аурупа хәбәрчесе» мөхәррире. 64994 Петербург чоры Радловның тормышы һәм эшчәнлегендәге Петербург чоры ( 1884 1918 ) Азия халыкларының әдәбияты һәм тарихы буенча академик итеп сайланудан башлана. 64995 Петербурдагы тәрбиячеләр әзерли торган Лесгафт курсларында укый. 64996 Петер Планциус аны 1598 елда тәкъдим итте, әмма гадәттә Иоганн Байер йолдызлыгы дип исәпләнә ( 1603 ). 64997 Петер Симон Паллас 1741 елның 22 сентябрендә Берлинда туган. 64998 Петим ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 64999 Петкоя ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 65000 Петр I башлаган чукындыру сәясәтенә буйсынырга теләмичә, күпчелек Төмән татарларның үзәктән читтә яткан җирләргә күчеп китәләр. 65001 Петр I заманында исә чукындыру һәм татарларны җәберләү тагын да көчәя. 65002 Петр I заманында ук бездәге төз имән агачларын Казанның Бишбалта бистәсендә кораблар төзү өчен файдаланганнар. 65003 Петр Iнең икенче хатыны, Елизавета Петровна анасы. 65004 Петр I нең иң лаеклы дәвамчысы. 65005 Петр I патшалык итә башлагач беренче зур дәүләт эше булып Азак яулары тора. 65006 Петра-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 65007 Петра-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65008 Петрарка католик булса да, папалыкны фәхеш йорты белән чагыштыра. 65009 Петргорад психоневрология институтында белем алган. 1915 тә Казан университетына укырга керә, әмма 1916 да укудан чыгарылган. 65010 Петре Думитреску) һәм 4 нче (ком. 65011 Петр әнисе Наталья Нарышкина белән Мәскәүдән Преображенский авылына чыгып китә. 65012 Петр Илья улы Чайковский гаиләдә икенче бала булып туа: аның абые, Николай, сеңелесе Александра белән Ипполит булган, шулай ук гаиләдә ике игезәк - Анатолий белән Модест булганнар. 65013 Петрино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65014 Петр исеме (Petrus, – таш) Кифа дигән кушаматтан (арам. 65015 Петр Мәскәүгә кайта. 65016 Петрова — Русия территориясеннән ага торган елга. 65017 Петрова ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 65018 Петрова ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 65019 Петров Бушлыгы ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 65020 Петров Вал ( ) — Русия Федерациясенең Волгоград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65021 Петров день - Петр көне сүзтезмәсеннән) - керәшен татарлары һәм христиан диненә караган бөтен милләтләрнең бәйрәме. 65022 Петровичи ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 65023 Петровка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 65024 Петровка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан урыс авылы. 65025 Петровка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 65026 Петровка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 65027 Петровка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 65028 Петровка ( ) — Диңгез буе краеның Большой Камень шәһәр округында урнашкан авыл. 65029 Петровка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районына керүче авыл. 65030 Петровка — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 65031 Петрово — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 65032 Петровск-Забайкальский ( ) — Русия Федерациясенең Байкал арты краенда урашкан шәһәр. 65033 Петровский Завод — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 65034 Петровский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 65035 Петровское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65036 Петровское ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 65037 Петровцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65038 Петровщина ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 65039 Петроград гарнизонының солдатлары (170 мең) Петроград Советын яклый, аның беренче утырышы 27 февральдә уза, анда күпчелекне эсерлар һәм меньшевиклар тәшкил итә. 65040 Петроград районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1917 елда нигезләнгән. 65041 Петроградта нәшер ителүче «Коммунизм байрагы», «Хөррият», «Кызыл Шималь» газеталарында эшли. 65042 Петродворец районы, татарча Петр сарае районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. 65043 Петроков губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 65044 Петропавловка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 12 кешенең яшәве мәгълүм. 65045 Петропавловка — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 65046 Петропавловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65047 «Петротрест» футбол клубы ( ) — 2001 елда нигезләнгән Санкт-Петербург шәһәренең футбол клубы. 65048 Петр Порошенко җиңү яулый. 65049 Петруничи ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 65050 Пет — Русия территориясеннән ага торган елга. 65051 Петрушино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65052 Петрушиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65053 Петрушки — Русия территориясеннән ага торган елга. 65054 Петр һәм Андрейны очраткач, Гайсә болай дигән: «Миңа иярегез! 65055 Петр һәм Павел гыйбадәтханәсенең аскы храмында Павел а. (Павлов) чиркәү-керәшен телендә гыйбадәт үткәрә. 65056 Петр һәм Ягъкуб белән бергә Иаир кызын терелтүнең шаһите була. 65057 Петр хәрби уеннар белән мавыга һәм чит ил кешеләре голландияле Тиммерман Брандт, шотландияле Гордон һәм швейцарияле Лефорт белән таныша. 65058 Петр Чайковскийның бабасы Петр Чайка Полтава янындагы авылда туа, соңрак фамилиясен үзгәртә. 65059 Петряево — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 65060 Петр яклы дворяннар һәм боярлар Лаврага килә. 65061 Петухи ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 65062 Петухи ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 65063 Петухово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 65064 Петуховы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 65065 Петушиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65066 Петь-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 65067 Петь-Хабер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65068 Петь-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 65069 Пеунто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 65070 Пехгыщ-Пелик-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 65071 Пәхләвәнең кайбер төрләре Пәхләвә ( ) — катлаулы камырдан белән сиропта чикләвектән торган кондитер эшләнмәсе. 65072 Пехота составында һөҗүм итүче Абызов расчеты дошманның 35 ут ноктасын юк итә. 65073 Пехте-Ен — Русия территориясеннән ага торган елга. 65074 Пецә — Русия территориясеннән ага торган елга. 65075 Печай-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65076 Печевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65077 Печелда – Русия территориясеннән ага торган елга. 65078 Печән базары ХХ гасырның 30 елларына кадәр эшли. 65079 Печенкино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 65080 Печәнлекләрне халык шулай ук Түбән Казаяк башкортларыннан арендага алган. 1912 елда земство Олы Теләк белән Сем елгасы арасында ат юлы салдыра. 65081 Печәнлекләр, урманнар бер дә булмаган, чөнки әйләнә-тирә ягы – каратуфраклы дала. 65082 Печән һәм урак вакытларында буй җиткән кызлар һәм яшь киленнәр күлмәк өстеннән чиккән алъяпкыч бәйләп, җиңсә кигәннәр. 65083 Печеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65084 Печерья — Русия территориясеннән ага торган елга. 65085 Печёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65086 Печище — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 65087 Печмәнтамак — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 65088 Печорская Пижма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65089 Печпан-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 65090 Печуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65091 Пешавар хастаханәсендә табиблар могҗиза белән кызны коткара. 65092 Пешәнгер зур авыл түгел. 65093 Пешәнгер — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 65094 Пешәнгер һәм Апаз авыллары арасында Тәңкә тау дигән урын бар. 65095 Пешеп җиткәндәрәк шулпага эре итеп турап коры табада кыздырган суган белән кишер, лавр яфрагы салалар. 65096 Пешергәндә казылыкны бөтен килеш кастрюльгә җылы суга салып, сүрән утка куялар. 65097 Пешергәндә татлы шактый кабара, өсте кызаргач, мичтән алып суыталар һәм табынга бирәләр. 65098 Пешереп җиткерү, савытларга салу һ. б. алда сөйләнгәнчә эшләнә, тик монда желатин өстәргә кирәк. 65099 Пешерү, балаларны җуу, киемнәрне әзерләүдән тыш башка нәрсә турында да уйлаган хатын-кызларны алыйк - ун очракның тугызында аларның уңышлы ана булуларын күрсәтә алырмын сезгә." 65100 Пешка беренче йөрүе белән ике кырга күчкәндә көндәшнең пешкасы һөҗүм иткән кыр аркылы узса, һөҗүм итүче пешка аны әйтерсең лә бер кырга гына күчкән кебек ота ала. 65101 Пешка (Җәяү) (Юникод: ♙♟) — шахмат ташы, шахмат материалын үлчәү чарасы. 65102 Пешка көндәш фигурасын отып чиктәш алгы вертикальгә диагональ буенча йөри. 65103 Пешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65104 Пешка эквивалентында башка фигураларның “авырлыгын” үлчиләр (мәсәлән, бер җиңел фигура 3 пешкага, тура — 5 пешкага тиң). 65105 Пешкән гөбәдияне кискәч, тәме ягыннан да, төсе ягыннан да бер-берсенә туры килә торган ашамлыклар катлам-катлам булып, аермачык күренеп тора. 65106 Пешкән казылыкны кайнар көе дә, суытып та ашыйлар. 65107 Пешкән ногыт борчагы ашказаны эшчәнлеген җайга сала. 65108 Пешкән шишара өстенә шикәр оны сибәләр. 65109 Пешкән юачаны майдан тишекле зур чүмеч белән сөзеп алалар һәм, шикәр оны сибеп, табынга чыгаралар. 65110 Пешлә елгасы буенда Мордва Пешләсе һәм Татар Пешләсе авыллары урнашкан. 65111 Пешлә — Инсар елгасы кушылдыгы. 65112 Пешлә мәктәбендә 164 бала укый. 65113 Пешләнең 1нче мәчете Авыл атамасы ике мордва сүзеннән тора: "пеше" (урман) һәм "ляй" (елга, чишмә). 65114 Пешлә Рузай шәһәреннән алданрак пәйда булган. 65115 Пешлидән соң Һади бер елын, укымыйча, авылда үткәрә. 65116 Пешли — Русия территориясеннән ага торган елга. 65117 Пешма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65118 Пещериха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65119 Пещерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65120 Пещерная (Пещерный) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65121 Пещёра ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 65122 Пёвь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 65123 Пёрселл — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 80 километрлы кратеры. 65124 Пёсова — Русия территориясеннән ага торган елга. 65125 Пёсья-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 65126 Пёсья Деньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65127 Пётр I Мазепа хыянәтен кичермәгән һәм Көньяк сугышта җиңгәннән соң 1709 елда Запорожье Сечен юк иткән. 65128 Пётр I үлгәннән соң 1733 елда Яңа Сечь барлыкка килгән, ләкин ул тик 1775 елга кадәр булган. 65129 Пётр I үлеменнән соң Русиядә сарай переворотлар чоры башлана — 1725 — 1762 елларда рус тәхеттә алты патша алышынды. 65130 Пётр I үлеменнән соң Русиядә сарай переворотлары чоры башлана — 1725 — 1762 елларда рус тәхетендә алты патша алышынды. 65131 Пётр Василий улы Дементьев (24.1.1907, хәзерге Чүпрәле районы Үби авылы - 14.5.1977, Мәскәү), генерал-полковник-инженер (1976), ике тапкыр Социалистик Хезмәт Каһарманы (1941, 1977). 65132 Пётр Румянцев, Пётр Александрович Румянцев-Задунайский, — Пётр III һәм Екатерина II хакимлек иткән заманда Россия хәрби һәм сәяси эшлеклесе, граф ( 1744 ), генерал-фельдмаршал ( 1770 ). 65133 Пётр Чайковский исемендәге Алматы музыка укуханәсенең дирижёр-хор факультетын тәмамлый. 65134 Пиана елгасының уң ярына урнашкан. 65135 Пиана елгасы су юлы зур җәя тәшкил итә. 65136 Пиана — Русиянең Европа өлешендә, тулысы белән диярлек Нижгар өлкәсе җиреннән, аз өлеше Мордовиядә ага торган елга. 65137 Пианист буларак, Александр Ключарев та әлеге ансамбльнең чыгышларында еш катнаша. 65138 Пианоёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65139 П.И. Багратион, Барклай де Толлидан аермалы буларак, Смоленск шәһәрен дошманга бирмәс өчен генераль бәрелеш башлау яклы була. 65140 Пивоварово ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65141 Пигаль — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 130 километрлы кратеры. 65142 Пигмейлар — иң аз санлы Африка халыкларыннан берсе, һәм аларның саны туктаусыз кими бара. 65143 Пиголи — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 65144 Пигома — Русия территориясеннән ага торган елга. 65145 Пигуска ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 65146 Пидгум — Русия территориясеннән ага торган елга. 65147 Пиджакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 65148 Пижанчурга ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 65149 Пижанья – Русия территориясеннән ага торган елга. 65150 Пижинерь ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65151 Пизя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65152 Пий X 1907 елның 8 сентябрендә тантаналы шартларда модернистлар хәрәкәтен фаш итеп сүгә. 65153 Пий X 1914 елда вафат була, аның үлеменнән соң, дөнья сугышы башлануга карамастан, 65 кардиналның 60ы конклавка килә. 65154 Пий XI нацизм белән дә, социализм белән дә көрәшергә мәҗбүр була (бу исә 1937 елгы энцикликаларда чагылыш таба: 14 мартта язылган Mit brennender Sorge – «Зур хафада булып. 65155 Пий XI һәм нацизм 1933 елның 19 июлендә нацистлар идарә итә башлаган Алмания һәм Изге Тәхет арасында конкордат төзелә. 65156 Пий XI һәм фән Папа Пий XI фәнгә карата уңай карашы белән билгели. 65157 Пий X тарихта беренче булып кинофильм караган папа буларак истә калган. 65158 Пий X үлеме белән инквизиция ысулларына яңадан кайту сәясәте бик зәгыйфьләнә, әмма католиклыкны заманчалаштыру белән көрәшү II Ватикан җыенына кадәр дәвам итә. 65159 Пикаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65160 Пикалёво ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65161 Пикалица (Пиколица) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65162 Пиканер — Русия территориясеннән ага торган елга. 65163 Пикардиядә француз гаскәре тар-мар ителә. 65164 Пиклия — Русия территориясеннән ага торган елга. 65165 Пикноконидияләр — төрле формадагы (түгәрәк, чыбыксыман, оваль һ. б.) төссез вак күзәнәкләр. 65166 Пиковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65167 Пиковский Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65168 Пиксаур — Русия территориясеннән ага торган елга. 65169 Пиксур ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 65170 Пиксур — Русия территориясеннән ага торган елга. 65171 Пиктлар берничә тапкыр аңа хөҗүм иттеләр, һәм 385 елда римлылар аны калдырдылар. 65172 Пикуляк — Русия территориясеннән ага торган елга. 65173 Пикшара — Русия территориясеннән ага торган елга. 65174 Пил-Ватне-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 65175 Пилежма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65176 Пилигримова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 65177 Пилинка – Русия территориясеннән ага торган елга. 65178 Пилмән белән кияүне һәм кияү егетләрен сыйлаганнар, кияү пилмәне әзерләгәннәр. 65179 Пилмәнгә итне тагаракта да чабалар, ул ит тагын да йомшаграк һәм тәмлерәк була. 65180 Пилмәнне ит белән генә түгел, бәлки эченә эремчек, киндер орлыгы һәм борчак салып та ясаганнар. 65181 Пилмәнне кайнап торган тозлы суда пешереп, тишекле зур чүмеч белән сөзеп алалар, тәлинкәләргә салып, өстенә каймак яисә сары май сибеп, кайнар килеш табынга чыгаралар. 65182 Пилнә районының Петрякс авылыннан чыккан Мәскәүдә эшче гаиләсендә туган. 65183 Пилонның яртылары астында өч буйлы автоюл һәм җәяүле кичү сыйдыра. 65184 Пиль-Егор ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 65185 Пильня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65186 Пиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65187 Пилюгино ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 65188 Пилюска — Русия территориясеннән ага торган елга. 65189 Пилю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65190 Пиля ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65191 Пима — Русия территориясеннән ага торган елга. 65192 Пимәр — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 65193 Пингиша — Русия территориясеннән ага торган елга. 65194 Пиневка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 65195 Пинегская Ентала — Русия территориясеннән ага торган елга. 65196 Пинежская Шавья — Русия территориясеннән ага торган елга. 65197 Пинжанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65198 "Пин-код"та фәннәргә карата тискәре фикер йөртә. 65199 Пиннеберг ( ) — Алманиянең Шлезвиг-Һольштейн җирендә урнашкан шәһәр. 65200 Пинтыр-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 65201 Пиньдеша — Русия территориясеннән ага торган елга. 65202 Пинюг ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан штп. 65203 «Пионер каләме»ндә яңа бурыч итеп «Балалар массасын югары белем алу өчен көрәшкә туплау» куела. 65204 Пионерлар Мәскәүгә язгач, РСФСР Халык комиссарлары шурасы карары белән 1935 елда яңадан дәүләт театры статусында ачыла һәм Укытучылар йортыннан урын бирелә. 65205 Пионерский ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 65206 Пионерский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 65207 Пионер — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 65208 Пипуёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65209 Пирамиданың биеклеге 150 метрга якын, ә нигезенең һәр ягы 240 метрга якын. 65210 «Пирамида» сүзе грек теленнән кергән. 65211 Пиран-батыр Сиявуш шаһзадәне каршы ала, XIV гасыр башы. 65212 Пира — Русия территориясеннән ага торган елга. 65213 Пиреней ярымутрауының бөтен көньяк-көнчыгышын тау массивларыннан һәм сыртлардан торучы Кордильера-Бетика алып тора. 65214 Пирина — Русия территориясеннән ага торган елга. 65215 Пирин Панорамасы Рельеф һәм топография Болгария рельефы бертөрле түгел. 65216 Пирмасенс ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 65217 Пир — мишәр татарларында явыз җан яки өрәк. 65218 Пирның төрләре булып Бичура һәм Шүрәле санала. 65219 Пировское районы ( ) — Красноярск краеның үзәк өлешендәдәге район. 65220 Пироговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65221 Пирогово — киң таралган топоним: Русия * Пирогово — Архангельск өлкәсенең Вилегодск районындагы авыл. 65222 Пирогово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 65223 Пирогово ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 65224 Пиротехник үзенчәлеге булган органик һәм табигый селитра катнашмасын дары урынына куллану мөмкин була. 65225 Пиртя-Ядерма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65226 П. И. Рычков үзенең «Ырынбур топографиясе»ндә болай дип яза: Ногай даругасындагы Яман Тау, ягъни әшәке тау, усал тауда һәрвакыт карлар ята.. 65227 Писарево — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 65228 Писарино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 65229 Писаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65230 Писеговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65231 Писер, почта клеркы булып һәм шулай ук Бельгия сәнәгать компанияләрендә хезмәт иткән. 65232 Писклово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 65233 Пископия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 26,2 километр озынлыкта булган кратеры. 65234 Пискуны ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65235 Пистек — Русия территориясеннән ага торган елга. 65236 Писъявис — Русия территориясеннән ага торган елга. 65237 Письма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65238 Письмянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65239 Питат буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 94 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 65240 Питгяй-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65241 Питерка районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 65242 Питер Һиггс шушы бозон булуын 1964 елда фаразлаган. 65243 Питиман — Русия территориясеннән ага торган елга. 65244 Питим — Русия территориясеннән ага торган елга. 65245 Питин-Каловы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65246 Питкә күлендә Петька исемле малай батып үлгән, дип сөйлиләр. 65247 Питляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 65248 Питон де ля Фурнез кайнар нокта вулканы тарафыннан барлыкка китерелә, ул вулкан шулай ук Питон де Нежны һәм Маврикий һәм Родригес утрауларын барлыкка китергән. 65249 Питон де Неж вулканы утрауның иң югары ноктасы, диңгез дәрәҗәсе өстеннән 3070 м калкып тора, һәм Питон де ля Фурнезтан төньяк көнбатышка урнашкан. 65250 Питрау күренеше Питрау бәйрәме яки Петр һәм Павел көне ( рус. 65251 Питрау учагы да бәйрәмнең бер бизәге булып тора. 65252 Питчаль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65253 Питчаль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 65254 Питчаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65255 Питяково — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 65256 Пичаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65257 П.И. Чайковский исемендәге Каменка музыка мәктәбен, кызыл дипломга Львов музыка укуханәсен (хәзер Львов университетының музыка-педагогика факультеты), «композиторлык» белгечлеге буенча Казан дәүләт консерваториясен ( А. Леман курсы, 1967 ) тәмамлаган. 65258 Пичанур ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 65259 Пичеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 65260 Пичинейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65261 Пичкура — Русия территориясеннән ага торган елга. 65262 Пичуг (Пычуг) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65263 Пичугуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65264 Пичуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65265 Пишковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65266 Пиштанка – Русия территориясеннән ага торган елга. 65267 Пиштань — Русия территориясеннән ага торган елга. 65268 Пиштенур ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 65269 Пищалинцы ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 65270 Пищемар — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 65271 Пию — Русия территориясеннән ага торган елга. 65272 Пиян — Русия территориясеннән ага торган елга. 65273 Пия — Русия территориясеннән ага торган елга. 65274 Плавск ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65275 Плавун-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65276 Плакат - агитация, белешмә яки реклама өчен урамнарда, җәмәгать учрежденияләрендә эленә торган, гадәттә, эре хәрефләр белән язылган, рәсемле язу. 65277 Плакатның рәсемнәре кешенең реаль бит размерына туры килсә һәм шрифты зур, укырга уңайлы булса, реклама тагын да отышлырак була. 65278 Плакатта "Рамсар көне - Исраил 2012" язуы һәм яңа билгеләнгән бака төре сурәтләнгән. 65279 Плаксиха — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 65280 Планда бина Н хәрефенә охшап тора. 65281 Планетабызның бу иң зур океаны аша әһәмиятле диңгез юллары уза, бу трассалар гаять озын. 65282 Планеталарның эксцентрик һәм эпициклик орбиталар буенча хәрәкәтен күрсәтүче Андреас Целлариус гипотезасы Гипотеза ( грекча ὑπόθεσις) - тәкъдим ителгән феномен тәфсире. 65283 Планеталар системасы Бу йолдыз тирәсендә бер зур планета ачылган. 65284 Планеталар формалашу теориясе буенча протопланеталар бер-берсе орбиталарына тәэсир иткәннәр, нәтиҗәдә бәрелешкәннәр һәм эре планеталарны булдырганнар. 65285 Планеталар шулай ук Җир алдында түгәрәк орбиталар буенча даими тизлек белән әйләнеп йөри. 65286 Планетаның массасы кимендә 1,59 Юпитерныкы тигез. 65287 Планетаның тышкы атмосфера тыныч һәм гаугасыз күренә, әмма җил тизлеге кайбер урыннарда 1800 км/сәг артып җитә, бу Юпитердагыннан шактый зуррак. 65288 Планетаның яшәү өлкәсендә булуы планеталар системасы шартларын тасвирлый, ә тормыш булуы өчен уңайлылыгы планетаның өслеге шартларын тасвирлый. 65289 Планета тирәсендә бүгенгесе көнгә мәгълүм булган 62 иярчен әйләнә. 65290 Планета үз исемене римлылар мифларындагы Сатурн исеменә карап алды, ул греклардагы Зевсның атасы титан Кроноска тәңгәл килә. 65291 Планетезиамальләр күренеше (рәсем) Һаббл телескобы тапкан яшь йолдызларның калдык дисклары HD 141943, HD 191089. 65292 Планетезиамальләр фаразы совет астрономы В. Сафронов тарафыннан тәкъдим ителгән. 65293 Планетезимальләр үзара тартышып һәм бәрелешеп, протопланетаны булдыра. 65294 Планктон арасында төнлә яктыртучы организмнар күп. 65295 Планлаштыру алгоритмнары ирешергә кирәк булган максатка юлны табып карап, максатлар һәм суб-максатлар агачлары аша эзлиләр, бу процесс ысул-максат анализы дип атала. 65296 Планнар буенча яңартып төзүдән соң бинада өчьйолдызлы кунакханә, рестораннар һәм китап кибете ачылачаклар. 65297 План ( ) — Пенза өлкәсенең Неверкин районына керүче рус-татар авылы. 65298 Плантагенетлар француз патшалар нәселе Капетинглар белән туганнар булып торганнар. 65299 Плантацияләрдә хезмәт итү өчен Африкадан кол-негрларны китергәннәр. 65300 Пластикат исә линолеум, ясалма күн, клеенка, су үткәрми торган плащлар әзерләү өчен тотыла, үткәргечләрне, шул исәптән су асты кабельләрен, изоляцияләү өчен файдаланыла. 65301 Пластик бөкеле шәраб дөрес сакланмый, шуңа күрә аның сыйфатына зыян килә. 65302 Пластик савытка майлы азык-төлек салып ашарга да киңәш ителми. 65303 Пластик тамгалары өчпочмак формадагы өч уктан һәм аның эчендәге пластик төрен күрсәтүче саннан тора. 65304 Пластик тустаганнар чыдамрак булсын өчен стабилизатор кушалар, мондый савытка чәй яки аракы салуга зарарлы матдәләр бүленеп чыга башлый. 65305 Пластик шешәләргә чәй яки исерткеч эчемлекләр салучылар да бар. 65306 Пластиналар арасында алтыпочмаклы чешуя бар иде. 65307 Пластинкалары ачык, сабагы ак яки алсу төстә. 65308 Пластинкалары сары көрән, тулысы беләняки эре кисәкле булып йомшагыннан аерыла. 65309 Пластинкалары ябышып үскән яки аз гына салынкы, яшькелт тимгелле кызгылт-сары төстә. 65310 Пластинкалы саңаклар пары (пластинкасаңаклылар - Lamellebranchia исеме шуннан) ярдәмендә сулыйлар. 65311 Пластмассадан тулысынча яки өлешчә ясалган көнкүреш әйберләре Пластма́ссалар (пласти́к ма́сса) яки пла́стик – полимерлар нигезендә ясалучы, җылытканда тиешле формага кереп, суытканнан соң шул форманы саклый торган органик материаллар. 65312 Пластмассалар нигезен тәшкил итүче югары молекуляр фенолформальдегид сумаланы полимерлаштыру юлы белән түгел, бәлки поликонденсация реакциясе ярдәмендә синтезлыйлар. 65313 Пласт ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 65314 Платавка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65315 Платина ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 65316 Платон Алексей улы Ойунский (Слепцов, якутча Былатыан Ойуунускай) ( 1893 елның 11 ноябре – 1939 елның 31 октябре ) – якут совет язучысы һәм җәмгыять эшлеклесе, якут совет әдәбияты нигезчесе. 65317 Платонның пневма һәм җанның өчтә бергәлеге идеясен алып, ул кешенең җанын мидә, бавырда һәм карынчыкта яши дип саный. 65318 Платоновка — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 65319 Платоновның хәрби хикәяләре матбугатта күренә башлый. 65320 Платон сүзләре буенча Атлантида Атлант тауларына каршы якта урнашкан булган. 65321 Платоны ике өлкәгә — көнбатышта Юннән һәм көнчыгышта Гуйҗоуга аералар. 65322 Платуны ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65323 Платформа диңгез төбенә беркетелгән, авырлыгы 4,5 мең тонна. 65324 Платформалар Платформа (яки "исәпләү платформасы") "программа тәэминатына эшләргә рөхсәт итә торган кайсыдыр аппарат тәэминаты яки программа тәэминаты җыелмасы (кушымта җыелмаларын да кертеп) " дип билгеләнә. 65325 Платформаны яше 500- 1000 миллион ел чамасы булырга тиеш. 65326 Платформа үз исемен якында урнашкан Казан компрессор машиналар төзү заводыннан ала. 65327 Платынерь ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65328 Плаунсыманнарда (Lycopodiophyta) яфраклар телом үсентеләресыман барлыкка килгән, болар — энацион яфраклар, яки филлоиллар (микрофилл эволюцион юнәлеш). 65329 Плаунь — Русия территориясеннән ага торган елга. 65330 Плацдармны саклап, рота дошманның 13 контрһөҗүмен кире кага, рота командиры шәхсән 20 дошманны юк итә. 27 ноябрьдә полк дошман позицияләренә һөҗүм итүне башлый. 65331 Плебейларны яратмаган өчен трибуннар Кориоланны хөкемгә чакыра, беренче тапкыр Рим тарихында патриций хөкемгә чакырылган булган. 65332 Плевромейяләр споралары янында башка үсемлекләрнең тузанлыгы һәм споралары сирәк очравы башка флора булганын күрсәтә, әмма бу үсемлекләр җирләнүләргә кермәгән. 65333 Плевромейяләр таңтриас елгалары һәм күлләре ярларында үскән. 65334 Плела — Русия территориясеннән ага торган елга. 65335 Племзавод үзәге (1,21 мең), Баженово (1,17 мең), Үсән-Ивановское (0,92 мең), Мәтәүбаш (0,78 мең). 65336 Племптицесовхоз ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 65337 Пленар һәм даими утырышларда 136 чыгыш ясый. 65338 Пленумнарда барлык ҮК әгъзалары һәм әгъзалыкка кандидатлар катнашкан; кандидатлар хокукына ия булганнар. 65339 Плесвиц солыхыннан соң союздаш илләрнең 100 меңлек Төньяк армиясе белән җитәкчелек итә. 65340 П. Лесгафт исемендәге Ленинград физик тәрбия институтын тәмамлый ( 1970 ). 65341 Плесецк космодромы Салкын сугыш дәвамында 1957 елда яшерен «Ангара» объекты буларак нигезләнгән. 65342 Плесовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65343 Плесовская — топоним: * Плесовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65344 Плесо ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 65345 Плетеневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65346 Пләтәни — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы торак пункт. 65347 Плетёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65348 Плетневка ( ) — Пенза өлкәсенең Исса районына керүче татар авылы. 65349 Плетни ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 65350 Плечиха ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65351 Плешково ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 65352 Плещевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65353 Плещиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65354 Плёсо ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 65355 Плёс ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65356 Плитная (Плитная) — Красноярск краенең Дзержинское районында урнашкан торак пункт. 65357 Плоска — Русия территориясеннән ага торган елга. 65358 Плосково ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 65359 Плотбище ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65360 Плотва (Охрименко ауылында) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65361 Плотинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Златоуст шәһәр округы составына керүче авыл. 65362 Плотниковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65363 Плотниковы ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 65364 Плотня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65365 Плотская — Русия территориясеннән ага торган елга. 65366 Площадь Тукая) — «Кремль» һәм «Сукно бистәсе» станцияләре арасында урнашкан Казан метросының станциясе. 65367 Плутон зурлыгына якын зурлыкка, бик сузылган формага ия. 65368 Плюхина ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 65369 Плющиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65370 Пляж волейболы белән төп идарә иткән оешма — Халыкара волейбол федерациясе (FIVB). 65371 Пляж волейболында уңышка ирешү өчен спортчы яхшы сикерергә, реакциясе яхшы булырга тиеш. 65372 Пневматик инструмент кулланып, бөртекләрне җиргә төшертәләр. 65373 Пневмония (гр. pneumon — үпкәләр ), үпкә ялкынсынуы, эчке альвеоляр экссудация белән барган үпкәнең респиратор бүлекләренең чыганак урыны зарарлануы белән сыйфатланган авырулар төркеме. 65374 Пномпень шәһәре янында уртача су чыгымы 13,2 мең м³/сек. 65375 П.ны тикшерү йөрәк-кан тамырлары системасының торышы турында күзаллау мөмкинлеге бирә. 65376 Победа — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 65377 Победа — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 65378 Побоишна — Русия территориясеннән ага торган елга. 65379 Побойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65380 Побызак — Русия территориясеннән ага торган елга. 65381 Поваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 65382 Повалиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65383 Поварня ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 65384 «Повести временных лет» елъязмасында хәбәр ителгәнчә, аркадашлары бәҗәнәк-төрекләр белән болгарларга каршы яу белән килгәннән соң ( 985 ), кенәз Владимир I болгарларның икътисади яктан өстенлеген таный («.. 65385 Повесть XIX гасыр татар морзалары катлавының ни рәвешле таркала баруын күрсәткән бердәнбер әсәр булуы ягыннан татар әдәбиятында үзенә аерым урын тота. 65386 «Повесть временных лет» елъязмасы буенча Рюрик - шушы берлекнең башлыгы булган. 65387 «Повесть временных лет» кулъязмасында Олегның кушаматы "Күрәзә" (русча Вещий) китерелә, ягъни киләчәкне белгән кеше. 65388 Повестьларында заман хакында уйланулары чагыла. 65389 Повестьның төп героинясы — таулар арасындагы Бикназар авылы крестьяны кызы, шактый кыю Гөлдәр романтик югарылык, якты буяулар белән тасвирланган. 65390 Повестьтан аермалы буларак (анда ике героиня да үлә), кинофильмда Камилла гына юл кырылышында һәлак була. 65391 Повестьтә Сөннәтче бабай белән Гөлйөзем әбинең өйләре күрсәтелә: ул авыл кырыенда икенче йорт һәм бабай кебек үк авылдагы йортлардан аерылып тора. 65392 Повесть һәм хикәяләре “Идел”, “Казан утлары”, “Тулпар” ( Уфа шәһәре) журналларында 1997 – 2010 елларда басылып чыкты. 65393 Повзас (Поуксас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65394 Повракулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65395 Повышево ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 65396 Пога — Русия территориясеннән ага торган елга. 65397 Погва — Русия территориясеннән ага торган елга. 65398 Погон-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65399 Погорелка ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 65400 Погорелка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 65401 Погореловская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65402 Погребы ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 65403 Погудинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65404 Погурей-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 65405 Подберезы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65406 Подберезье районы ( ) — ТААСРда 1944 елның 29 мартында оештырылган район. 65407 Подборные ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 65408 Под-Вэр-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 65409 Подгорная ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 65410 Подгорное ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65411 Подгорный — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 65412 Подгорье ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 65413 Подгоряна ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 65414 Поделга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65415 Подзагорская — Русия территориясеннән ага торган елга. 65416 Подземная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65417 Подкаст технологиясе, кыскача әйткәндә, шуннан гыйбәрәт: MP3 форматында язылган радиотапшырулар интернет аша үзеннән-үзе сезнең санакка йөкләнелә. 65418 Подкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 65419 Подкорытова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 65420 Подкурок — Русия территориясеннән ага торган елга. 65421 Подлесное — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 65422 Подлесное ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 65423 Подломка (Подложка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65424 Подлуб — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 65425 Подлуб — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 65426 Подольский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 65427 Подора — Русия территориясеннән ага торган елга. 65428 Подосиновец районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 65429 Подосиново ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65430 Подоханы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 65431 Подпоговская ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 65432 Подпоручик булып (10.08.1903) училищены тәмамлагач Литва лейб-гвардияләр полкына чыгарылган. 65433 Подпоручик дәрәҗәсендә хәрби хезмәткә алына. 65434 Подпялусье ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65435 Подрезчиха ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 65436 Подрезчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65437 Подрелье ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 65438 Подсобное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 65439 Подсолнечный ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан бистә. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (72,7%), татарлар (27,3%). 65440 Подстепка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65441 Подсулок — Русия территориясеннән ага торган елга. 65442 Подтыбок ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 65443 Подушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65444 Подчасовня ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 65445 Подчерье — Русия территориясеннән ага торган елга. 65446 Подъедомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65447 Подъеланцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65448 Подъельск ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 65449 Подъяпольский ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 65450 Поеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 65451 Поездланың тарихы пар көченндә эшләүче локомотивларыннан башланса да, бүгенге алдынгы төрләре - дизель һәм электр көчендә эшләүче локомотивлар. 65452 Поездның гомуми бүлегендә Ленинградка килә.. 65453 'Поезд' сүзе татар теленә заманында, ул аңлаткан феномены белән бергә Көнбатыш Аурупа илләреннән теле аркылы кереп килде. 65454 Поезд тукталганнан соң аңа күзлекле кечкенә малай күренә, һәм, кайткач, Роулинг яза башлый. 65455 Поерянг — Русия территориясеннән ага торган елга. 65456 Пожарское ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 65457 Пожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 65458 Пожегдин ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 65459 Пожег ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 65460 Пожема-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 65461 Пожёг-Роща — Русия территориясеннән ага торган елга. 65462 Пожёг-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 65463 Пожла — Русия территориясеннән ага торган елга. 65464 Пожмадор ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 65465 Пожма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65466 Пожня-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 65467 Пожня ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 65468 Пожня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65469 Пож — Русия территориясеннән ага торган елга. 65470 Пожьян — Русия территориясеннән ага торган елга. 65471 Поздино ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65472 Поздняковка ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 65473 Поздяки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 65474 Позёра — Русия территориясеннән ага торган елга. 65475 Позиково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 65476 Позиция төшенчәсе үзе эченә рокировка һәм узганда алу очраклары белән бергә, ташлар урнашуын, йөрү тәртибен һәм мөмкинчелекләрен алып тора. 65477 Позмогово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 65478 Познаньдә һәр ел халыкара һәм милли ярминкәләр үткәреләләр. 65479 Позориха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65480 Позрыгат — Русия территориясеннән ага торган елга. 65481 Позь — Русия территориясеннән ага торган елга. 65482 Позялэм ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 65483 Поим — Русия территориясеннән ага торган елга. 65484 Пойгина — Русия территориясеннән ага торган елга. 65485 Пойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65486 Пойк — Русия территориясеннән ага торган елга. 65487 Пойла — Русия территориясеннән ага торган елга. 65488 Пойлово-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65489 Пойма ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 65490 Пойманга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65491 Пой — Русия территориясеннән ага торган елга. 65492 Покачи ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 65493 Покемон алуның башка ысулы — күкәй һәм инкубатор сатып алу, анда җанвар үсәчәк. 65494 Покемон төре бер тапкырда үткән чын аралыкка бәйле: уенчы җәяү күбрәк узган саен (транспортта йөрү саналмый), көчлерәк покемон тишелеп чыгачак. 65495 Поколька — Русия территориясеннән ага торган елга. 65496 Покосная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65497 Покровка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 65498 Покровка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 65499 Покровка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 65500 Покровка — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 65501 Покровка — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 65502 Покровка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 65503 Покровка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 65504 Покровка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 65505 Покровка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 65506 Покровка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 65507 Покровка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 65508 Покровка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 65509 Покровка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 65510 Покровка ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 65511 Покровка-Озерки — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 65512 Покровка — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 65513 Покровка — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 65514 Покровка — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 65515 Покровка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чаткы районы составына керүче авыл. 65516 Покров ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65517 Покровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65518 Покровский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65519 Покровский — Татарстан Республикасының Норлат районына керүче авыл. 65520 Покровский-Урыстамак авылына исемен биргән. 65521 Покровское — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 65522 Покровское ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 65523 Покровское ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 65524 Покровское ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 65525 Покровское ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 65526 Покровское — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 65527 Покровск-Уральский ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 65528 Покур ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 65529 Покш-Сяльме ( ) — Чеберчинка елгасы кушылдыгы. 65530 Покъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 65531 Полавье ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 65532 Полатовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65533 Полбино ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 65534 Пол Брайерс * Мастер һәм Маргарита (Русия, нәфис фильм, 1994, 240 мин. 65535 Полдневая ( ) — Свердловск өлкәсенең Полевской шәһәр округы составына керүче авыл. 65536 Полдневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65537 Полдневой ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 65538 Полевая Бохтюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65539 Полевая Веркуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 65540 Полевая Излегоща — Русия территориясеннән ага торган елга. 65541 Полеводство ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 65542 Полевой-1 ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 65543 Полевой-2 ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 65544 Полевой ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 65545 Полевой ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 65546 Полево ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65547 Полевской ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65548 Полевые Локотцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65549 Поленова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 41 километр озынлыкта булган кратеры. 65550 Полесьедан Кара диңгезгә кадәр 1 300 километрлы фронтта Герд фон Рундштедт җитәкчелегендә армияләрнең «Көньяк» төркеме (44 алман, 13 румын дивизиләре, 9 румын һәм 4 маҗар бригадасы, 4нче һава флоты һәм румын авиация ярдәме белән) урнашкан. 65551 Полетаево I-нче ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 65552 Полетаевщина ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 65553 Поливанов боярның Акшуат авылы урыслары белән низаглар чыгып тора. 65554 Поливинилхлорид нигезендә ике типтагы пластмасса: шактый каты винипласт һәм йомшаграк пластикат табыла. 65555 Полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алган. 65556 Полимер берникадәр вакыттан соң зыянлы матдә бүлеп чыгара башлый. 65557 Полимерның таркалуын булдырмау өчен, пластмассага стабилизаторлар өстиләр, йомшак пластикат тапканда, моннан тыш, пластификаторлар да кушалар. 65558 Полина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,6 километр озынлыкта булган кратеры. 65559 Полинезия өчпочмагыПолинезия — 1000 дан артык утраулардан гыйбарәт Океания субтөбәге. 65560 Полин — Русия территориясеннән ага торган елга. 65561 Полипропиленнан эшләнгән әйберләр, полиэтиленнан эшләнгәннәренә караганда, югарырак температураларда (120—140 °С ка кадәр) кулланыла ала. 65562 Полиста суд мәйданда ясалган. 65563 Полистирол — бик яхшы диэлектрик үзлекле термопластик материал, селтеләр тәэсиренә һәм нитрат кислотасыннан кала барлык кислоталарга химик бирешмәүчән. 65564 Полистиролның куллану мөмкинлекләрен чикләп килгән кимчелекләреннән берсе — бәрелгәндә чагыштырмача тиз уалучан булуы. 65565 Политеизм христиан, буддизм, ислам диннәрендә мәҗүсилек дип кабул ителә. 65566 Политово ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 65567 Политонимның яңарышы Рус эмигрантлар даирәләрендә этник һәм сәяси бәйләнешләрне аеру кирәклеге тугач, «рәсәйлеләр» термины яңа тормышын таба. 65568 Политотдел (Политотдел) — Адыгеянең Кошехабль районында урнашкан торак пункт. 65569 Политуенмаган май кислоталары кеше организмында синтезланмыйлар, аминокислоталар һәм витаминнар кебек үк алыштыргысыз булып исәпләнәләр. 65570 Полиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65571 Полициянең күзәтүе астында торуы аркасында, мөхәрир вазифасын рәсми рәвештә Хәдичә Ямашева башкара. 65572 Полиция хезмәткәрләре кешеләргә атканнар һәм өч хезмәтчене үтергәннәр, алар арасында ун яшьлек малайны һәм Анджали Купен исемле бугазлы хатынны. 65573 Полишня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65574 Полиэтиленның янучанлыгы, аның реагентларга карата химик тотрыклылыгы турында алдан әйтергә мөмкин. 65575 Полк командиры Мәүлетов белән бергә сугышчан Кызыл Йолдыз ордены белән бүләкләнә ( 1919 ). 65576 Полковая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65577 Полкы белән совет-фин сугышында катнаша. 65578 Поллуб — Русия территориясеннән ага торган елга. 65579 Поллюция — җенси өлгерү билгесе булып тора. 65580 Поллюцияләр ешлыгы һәр кешедә дә индивидуаль булып тора. 65581 Полнатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65582 Полноват-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 65583 Поло бертуганнары 1261-1262 елларда Болгар шәһәрендә булып күп мөһим тарихи мәгълүматлар калдырганнар. 65584 Полобжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 65585 Половальник — Кырыстал елгасы кушылдыгы. 65586 Половец — Русия территориясеннән ага торган елга. 65587 Половинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 65588 Половинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 65589 Половинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 65590 Половинная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65591 Половинно-Овражские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 65592 Половинный ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 65593 Половинный Сивеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 65594 Половка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65595 Полой ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан тимер юл станциясе. 65596 Полойский ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65597 Поломец ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65598 Поломка ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 65599 Полом ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 65600 Полом ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 65601 Полом ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 65602 Полонбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 65603 Полонуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65604 Полос-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 65605 Полотебня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65606 Полоцкое ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 65607 Полтава өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 65608 Полтавка ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 65609 Полта — Русия территориясеннән ага торган елга. 65610 Полугар — Русия территориясеннән ага торган елга. 65611 Полуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65612 Полугорелая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65613 Полуденка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 65614 Полуденка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 65615 Полуденная Кая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65616 Полуденный Актай — Русия территориясеннән ага торган елга. 65617 Полуденный Алзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 65618 Полуденный Сардай — Русия территориясеннән ага торган елга. 65619 Полуночная Пыя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65620 Полуночное ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 65621 Полунята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 65622 Полун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 65623 Полуторная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65624 Полухино ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск шәһәр округы составына керүче авыл. 65625 Полух-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65626 Полушнур ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 65627 Полчаниновка ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Лопатино районына кергән татар авылы. 65628 ПОлывинная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65629 Полыгалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65630 Полыгорец — Русия территориясеннән ага торган елга. 65631 Полый Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 65632 ПОлыма — Русия территориясеннән ага торган елга. 65633 Полыниха ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 65634 Полынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65635 Полыновка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 65636 Полынья — Русия территориясеннән ага торган елга. 65637 Полыть — Русия территориясеннән ага торган елга. 65638 Поль Анри Бенжамен д'Эстурнель де Констан ( ; 22 ноябрь 1852 ел – 15 май 1924 ел ) — француз дипломаты һәм җәмәгать эшлеклесе. 65639 Полька — Русия территориясеннән ага торган елга. 65640 Польский Буерак — Русия территориясеннән ага торган елга. 65641 Польшага киткән качакларны патшабикә Екатерина II тарафыннан гафу итү турында указ чыгарылуга, Пугачев Добрян форпостында паспорт ала. 65642 Польшага Өченче Рейх бәреп керүеннән соң, шәһәр Генерал-губернаторлыкның башкаласы итеп билгеләнгән. 65643 Польшада 1789 елда башланып киткән Бөек француз инкыйлабы бөтен Аурупаны тетрәтә. 65644 Польшада 9000дан артык күл бар, иң зурлары: Снярдви (113,8 км²), Мамри (104 км²). 65645 Польшада барлыгы 11915 очкыч чыгарыла. 65646 Польшадагы актив биш мәчетнең берсе. 65647 Польшадагы сугыш А.В. Суворов Польша конфедератларын һәм литвалыларны җиңә. 65648 Польшада иң зур воеводалык үзәге булмаган шәһәр. 65649 Польшадан Русиягә чыккан качакларны Екатерина Идел аръягында, Ыргыз елгасы буенда нигезләнергә чакыра. 65650 Польшадан тыш поляк телендә сөйләшүчеләр дә күп. 65651 Польшада һәм бүтән дәүләттә Һенрик Сенкевич истәлегенә күп музейлар, һәйкәлләр, урамнар ачылган. 65652 Польшада якынча 38 млн кеше яши, аларның 97,8 %-ы өйдә поляк телендә аралашуын әйтәләр. 65653 Польша җирендә империалистик сугыш барган чакта крепость янына зур снаряд килеп төшеп, бер солдат шунда җир астында томаланып кала. 65654 Польша җиренә качкан урыс старовер -крестьяннарын эзләтүдә катнаша. 65655 Польша җирләре ССРБ һәм Алмания (һөҗүм итмәү һәм чик турындагы килешүләрнең яшерен беркетмәләре буенча), һәм шулай ук Литва һәм Словакия арасында бүленгәннәр. 65656 Польша кампаниясе өчен 1нче дәрәҗә Тимер тәре белән бүләкләнә, Франция кампаниясе өчен генерал-лейтенант дәрәҗәсе ала. 65657 Польша-Литва татарлары бүген Польша-Литва татарларының мәдәнияте һәм әдәбияте Липкаларның туган телләре XVI гасырда ук юкка чыккан. 65658 Польша маршалы Юзеф Пилсудский Татар Улан гаскәрләренә Тухачевский гаскәре артыннан һөҗүм итәргә боерык биргән. 14 августта, сугышның хәлиткеч мизгелләрендә, Татар Уланнары Тухачевский гаскәрләренә һөҗүм иткәннәр һәм Кызыл Армия качып китәргә мәҗбүр була. 65659 Польшаның бирелүе, корольнең тәхеттән баш тартуы белән килешә алмыйча, берничә офицер белән Австриягә китә. 65660 Польшаның халык саны буенча икенче шәһәре. 65661 Польша сеймы 1791 елның 3 маенда илдә башланган үзгәртеп коруларны канунлашыручы «Төп канун» (конституция) кабул итә. 65662 Польша татарлары Бөтендөнья татар конгрессында катнашалар. 65663 Польша татар полковнигы Александр Улан (Aleksander Ułan) Саксон сугышларында катнашканнан соң, аның даны бөтен Польшада танылган булган һәм бөтенесе татар гаскәрләре "Уланнар" дип йөртелә башлаган. 65664 Польша һәм Германия арасындагы чикнең бер өлеше Одер елгасы буенча үтә. 65665 Поль-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 65666 Поляк булган Маҗарстан патшабикәсе Елизавета (pl) бизәкләрендәге ике дәүләтнең символлары. 65667 Поляки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 65668 Поля ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 65669 Поляклар иң зур күпчелеге Рим католиклыгы динен тота, шулай ук православ һәм лютераннар бар. 65670 Поляк музыкаль сәнгатенең иң зур вәкиле. 65671 Поляковка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 65672 Поляковы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 65673 Поляк тәнкыйтьчеләренә бу фильм бик хуш килгән. 65674 Поляль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65675 Поляна ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 65676 Полянка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 65677 Полянки — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 65678 Поляновщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 65679 Полянск ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 65680 Поляны ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 65681 Поляны ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65682 Полярный ( ) — Русия Федерациясенең Мурманск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65683 Поляр өлкәләрдән башка һәр җирдә киң таралганнар. 65684 Поляр суларда кит һәм тюленьнәр яши. 65685 Поляус — Русия территориясеннән ага торган елга. 65686 Помбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 65687 Помелиха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 65688 По — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 75 километрлы кратеры. 65689 Помйыв ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 65690 Помос ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 65691 Помпей Мисырга кача һәм фиргавенне ярдәм сорый. 65692 Помут — Русия территориясеннән ага торган елга. 65693 Понарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 65694 Понга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65695 Понгатывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 65696 Пондолка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65697 Понжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 65698 Понигадка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65699 Поникаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65700 Поникий Ключ ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 65701 Поникшеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65702 Понил — Русия территориясеннән ага торган елга. 65703 Понил ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 65704 Пони — Русия территориясеннән ага торган елга. 65705 Пония — Русия территориясеннән ага торган елга. 65706 Пономаревка районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 65707 Понсель ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 57,7 километр озынлыкта булган кратеры. 65708 Понтификат дәверендә Павел VI төрле гаепләүләргә тарый, аның хакында күп төрле гайбәт сөйләнелә. 65709 Понтификат чорында Иоанн Павел II үз Ватанына 8 тапкыр кайта. 65710 Понтифик тәртип санын кабул иткәндә, антипапа дип танылган папаның нумеры исәпкә алынмый. 65711 Понтсайт-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 65712 Поншор — Русия территориясеннән ага торган елга. 65713 Понъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 65714 Поныд дроиды, BB-8, карта белән качып китә һәм базарлы авылга эләгә. 65715 Поньжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 65716 Поньжевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65717 Понью — Русия территориясеннән ага торган елга. 65718 Понятовскийның әлеге маршал белән мөнәсәбәтләре бик киеренке булса да, икесенең тырышлыгы белән Поляк гаскәре ( ) төзелә. 65719 Понятовский поляк халкына, Пруссиягә каршы көрәштә Наполеон ягында булырга чакырып, өндәмә белән чыга. 65720 Понятовский һәм аның штабының барлык офицерлары һәм генераллары шәхси батырлык күрсәтүгә карамастан, поляклар, сан буенча икеләтә артык булган австриялеләргә каршы тора алмыйча, Варшаваны бирү турында сөйләшү башларга мәҗбүр булалар. 65721 Поодай — Русия территориясеннән ага торган елга. 65722 Поперечиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65723 Поперечный ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 65724 Попляхи ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 65725 Попова — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 34,74 километрлы кратеры. 65726 Поповка авылы тарихы ( Зәй районы Поповка авылы нигезләнүгә 100 ел тулу уңаеннан). 65727 Поповка ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65728 Поповка ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 65729 Поповка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 65730 Поповка ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 65731 Поповка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 65732 Поповка — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 65733 Попов кичүе ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 65734 Попово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 65735 Попово ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 65736 Попово ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 65737 Поповщина ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 65738 Поповщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 65739 Поповщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 65740 Популярлык буенча бу — алтынчы югары дәрәҗәле милли домен. 65741 Популяр музыкаль комедияләрдә төп рольләрне башкара: Әскәр («Аршин мал алан», Г. Гаҗибәков), Кето («Кето һәм Коте», В. Долидзе), Галимҗан («Башмагым», Җ. Фәйзи ). 65742 Попуя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65743 Попьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65744 Порам-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 65745 Пордонга (Пардата) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65746 Пор-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65747 Порез ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 65748 Порек — Русия территориясеннән ага торган елга. 65749 Порзднянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65750 Порная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65751 Порнега — Русия территориясеннән ага торган елга. 65752 Порнышиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65753 Порнэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65754 Порожняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 65755 Порожск ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 65756 Порозиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65757 Поромес ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 65758 Поросс — Русия территориясеннән ага торган елга. 65759 Порость (Просать) — Русия территориясеннән ага торган елга. 65760 Поротникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 65761 Пороховое ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 65762 Порс-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65763 Порт Луи гаване круиз терминалы белән бергә халыкара сәүдә белән эш итә. 65764 Порт Луи култыгындагы Ааправаси Гат, хәзер ЮНЕСКО урыны, Британия плантация хезмәте өчен коллар һәм ялланган эшчеләр кабул итүче төп үзәк булып хезмәт итүче беренче Британия колониясе булган. 65765 Порт Луиның мэры, доктор Еужен Лорент бу яңа төркемнең җитәкчесе булган, бу аның фиркасе булган - Актион Либерале, ул күбрәк кеше сайлауларда катнашуны таләп иткән. 65766 Порт-о-Франсе геофизик станциясе 1950 елдан эшли. 65767 Портрет жанрында иҗат ителгән әсәрләр: В.А. Серовның «С. 65768 «Порту» 2013 елның башыннан «Порту» командасына күчә. 13 уенда 1 туп кертә. 65769 Португал Википедиясе – нең португал телендәге бүлеге. 65770 Португалиялеләрдән соң бу җирләр голландиялеләргә күчә. 65771 Португалиялеләр озак тормаганнар, чөнки алар утраулар белән кызыксынмаганнар. 65772 Португалия Милли агач утырту көне - 21 март. 65773 Португалия сәяхәтчесе Диого Фернандес Перейра Маврикийда төшкән беренче европалы булган. 65774 Португаллар милли киемдә Португал теле һинд-аурупа телләр гаиләсе роман төркеме ибер-роман астөркеменә карый, испан теленә якын. 65775 Португалча халыкның 5-25% белә. 65776 Портын-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 65777 Портэн — Русия территориясеннән ага торган елга. 65778 Портюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65779 Портюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 65780 Портяной Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 65781 Поруб-Кеповская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 65782 Поручик — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 65783 Пор фратриясе абориген-урал халыклары токымыннан булса, Мось читтән килгән угырлар токымыннан булалар. 65784 Порхов ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 65785 Порх-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65786 Порчтывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 65787 Порша — Русия территориясеннән ага торган елга. 65788 Поршур — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 65789 Порыш ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 65790 Порыщхумол — Русия территориясеннән ага торган елга. 65791 Порэль-Хэтыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65792 Посалака-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65793 Посейдон өч тешле (трезубец) белән суккач чишмә килеп чыккан. 65794 Посенур ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 65795 Поскакуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65796 Поска-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 65797 Поскинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65798 Посль-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 65799 Посналь — Русия территориясеннән ага торган елга. 65800 Посная — Русия территориясеннән ага торган елга. 65801 Посня — Русия территориясеннән ага торган елга. 65802 Посолка ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 65803 Посол — Русия территориясеннән ага торган елга. 65804 Посохи ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 65805 Поспелково ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 65806 Поставленная Вновь ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 65807 Постановление Верховного Совета РФ от 20 марта 1992 года № 2557-I * 2010 елның 7 сентябреннән яңа статут буенча хәрби орден булудан туктый, бизәлеше Октябрь Инкыйлабына кадәр Русия империясенең дәүләт бүләге булган Александр Невский орденына охшап кала. 65808 Постау мануфактурасы бинасы сакланган, элек анда Казанның баш военкоматы, хәзер анда тарихи корылма урнашкан. 65809 Постауның артык җитештерелгәнен үз файдасына сатарга рөхсәт бирә. 65810 Постауның сыйфатыннан канәгать калмыйча, постау фабригын сәүдәгәр Микляевка тапшыра. 65811 Постау фабригының 1752 елда таштан салынган бинасының (Петербург урамы, 52) бер өлеше сакланып кала. 65812 Постау фабригы эшчеләре исәбенә бистә җирлеге киңәя. 65813 Пост-ведик Санскритның мөһим формасы һинд эпик шигъриятендә - Рамаяна һәм Махабхаратада бар. 65814 Постегурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65815 Постниково ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65816 Построечная тимер юл станциясе. 65817 Постройки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чаткы районы составына керүче авыл. 65818 Постсовет чорында Мобиль телефоннарның беренче модельәрдә кирилица юк булу аркасында, 1990–2000 елларда транслит SMS-хәбәрләрдә киң кулланылган. 65819 Постсовет чоры Район кире 1991 елның 19 апрелендә генә Апас районыннан бүленеп чыга. 65820 Постулат - аңлатма түгел. 65821 Поступалово — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 65822 Посьмак — Русия территориясеннән ага торган елга. 65823 Посьтем-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 65824 Потанина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 94.2 километр озынлыкта булган кратеры. 65825 Потанина — Русия территориясеннән ага торган елга. 65826 Потаниха — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 65827 Потаповская — Русия территориясеннән ага торган елга. 65828 Потаскуева ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 65829 Потаскуева ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 65830 Потаушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65831 Поташ Аланы — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 65832 Поташицы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 65833 Потемино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 65834 Потемкин, Вейсман, Петр Панин, Кутузов, Н.В. Репнин, А.В. Суворов - аның хәрби һуманлык идеясен дәвам итүчеләр. 65835 Потеринский ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 65836 Потеря — Русия территориясеннән ага торган елга. 65837 Пот-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 65838 Потёмкин идарә иткән чорда Яңарусиягә Запорожье (Днепропетровск өлкәсе) кушылган. 65839 Потиж, ш.ук Прорва — Исса елгасының уң кушылдыгы. 65840 Потняк ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 65841 Потрепухино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 65842 Потсдам ( ) — Алманиянең Бранденбург җирендә урнашкан шәһәр. 65843 Потсдам конференциясе карарына күрә Фридланд Советлар Берлегенә күчә, ә 1946 елда шәһәргә Правдинск исеме кушыла. 65844 Потсдам конференциясе карарына күрә шәһәр ССРБга күчә, ә 1946 дә шәһәргә урыс гаскәрбашы Иван Черняховский хөрмәтенә Черняховск исеме бирелә. 65845 Поттер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 46,9 километр озынлыкта булган кратеры. 65846 Потым-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65847 Потын-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 65848 Потью — Русия территориясеннән ага торган елга. 65849 Потья — Русия территориясеннән ага торган елга. 65850 Похи-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65851 Походилова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 65852 Походлар өчен яхшы өйрәтелгән даими гаскәр кирәк бул¬ган. 65853 Похра — Русия территориясеннән ага торган елга. 65854 Поца — Русия территориясеннән ага торган елга. 65855 Поцелуевщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 65856 Почва — Русия территориясеннән ага торган елга. 65857 Почегай — Русия территориясеннән ага торган елга. 65858 Поченьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 65859 “Почет билгесе” ордены белән бүләкләнгән. 65860 Почина — Русия территориясеннән ага торган елга. 65861 Починок ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 65862 Почка — Русия территориясеннән ага торган елга. 65863 Почмаклап казылганнарын исә күп очракта агач белән терәткәннәр. 65864 Почмаклардагы янкор­маларда биеклеге 4 метрга җитә. 65865 Почмакларны градуслы үлчәү системасы буенча үлчәү берәмлеге итеп градус – нурны аның тулы әйләнешенең 1/360 өлешенә борудан хасил булган почмак алына. 65866 Почмакларның төрләре Ике өстәмә нур белән ясалган почмак - җәелгән почмак дип йортелә. 65867 Почмаклар һәм аралыклар (ике тәрәзә яки ике ишек арасында стеналар) парлы һәм беремле (бер иңле) пилястрлар (ярымколонна) белән бизәкләнгән. 65868 Почмакның түбәсе О хәрефе белән билгеләнсә, ОА һәм ОВ нурларын – почмакның яклары дип атыйлар. 65869 Почмакның үлчәме булып ОА нурын O түбәсе тирәли борып ОВ торышына күчерү зурлыгы тора. 65870 Почта адресы: Мәскәү, Кремль. 65871 Почта аша китерү якынча 4 атнадан 6 атнага кадәр бара. 65872 Почтама-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65873 Пошалым суы янына утырган Битаман авылы халкы Зур Битаман авылы җәмгыятенә кергән һәм анда 53 хуҗалык булган. 65874 «Пошалым чаналары»ның җиңүчеләре Казанда гала-концертта ( 2014 елда филармония концертлар залында) катнаша. 65875 Пошалым чаналары («Пошалым чаналары» җыр фестивале) — 2004 елдан башлап Арча районында узучы республика татар җыр фестивале. 65876 Пөшәнгәрнең күпере тимер түгел,җиз генә, Пөшәнгәрнең урамына поши кермәс тиз генә. 65877 Пошталь-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 65878 Поэзиядән тыш, ул проза һәм драматургия жанрында да әсәрләр яза. 65879 Поэзиядә ул Тукай шигъри мәктәбе традицияләрен дәвам иттерүче буларак таныла. 65880 Поэзиянең теоретик мәсьәләләрен өйрәнә. 65881 Поэма жанрындагы бу язма истәлек гарәп һәм уйгур язуларындагы күчермәләрдә килеп җиткән. 65882 Поэмалар язуы аның иҗат диапозонының киңлеген күрсәтә. 65883 Поэма татарлар арасында киң таралыш таба. 65884 По-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 65885 Праваслау динендәгеләр 6 гыйнвар көнне төнлә чиркәүләрдә иртәнгә кадәр келәү итеп — гыйбадәт кылып, исәннәр һәм бакыйлыкка күчкән туганнары өчен шәмнәр яндырып, язык — гөнаһларны кичерүне сорап бу бәйрәмне каршы алалар. 65886 Православ диненең Серафим Саровский буларак танылган изгесе, гавамда Прохор Машнин (яки Мошнин, 1754-1833), шул кәшишханәдә монах булган, соңрак аерым бер урында, урман эчендә яшәгән. 65887 Православ дине чуашларга Казан ханлыгы урыслар тарафыннан яулап алынгач кына кечләп кертелә башлый. 65888 Православие динендәге акушерка Екатерина Терентьевага өйләнеп, 3 уллары туа: Алексей Казем-Бек (03.03.1859), Петр (17.02.1865) – Казан университетының медицина факультетын, Владимир (25.01.1861) – юридик факультетны тәмамлыйлар. 65889 Православие динендәге диндарның өч мәртәбә суга чумуы — аның тәне һәм җанының һөнаһлар өчен үлүен, ә судан чыгуы — Гайсә Коткаручы терелгән кебек, яңадан терелүен аңлата. 65890 Православие дине өйрәтүләре буенча, Иисус үз ирке белән үзенә газап һәм җәфалы үлем алып, шуның белән кешеләрнең җазыкларын үзе җолып ала. 65891 Православ чыганаклары буенча, чукынгачтан соң кенәз үзенең бар мәҗүси хатыннарын аның белән җенси якынлыкка керүдән азат итте. 65892 Праганың Карл университетын да тәмамлап, хокук докторы дәрәҗәсен ала һәм саклау оешмасында эшли башлый. 65893 Прагматизм исә фәлсәфәне яңарту буенча үз “ программасын ” тәкъдим итә, аның нигезендә фәлсәфә кеше алдында килеп чыгучы аеруча авыр проблемнарны хәл итү чараларын табу ысулы булырга тиеш. 65894 Прагматизм – практиканы (тәҗрибәне) төп методологик принцип итеп караучы һәм төрле теорияләр һәм тәгълиматларның гамәли нәтиҗәлелеге аларның дөреслегенең төп критерие дип өйрәтүче фәлсәфи агым. 65895 Праздники * 20px Бразилия — 20px Сан Паулу штатындагы 20px Прая Гранде шәһәрен ирекле итү көне. 65896 Праздники * 20px Куба – инкыйлаб җиңүе көне, ( 1959 ). 65897 Праздники * – ирекле булу көне ( 1967 ). 65898 Праймериз ачык (һәркем тавыш бирә ала) һәм ябык типтагы (фирка әгъзалары гына тавыш бирә ала) була. 65899 Праймериз ешрак Америка Кушма Штатларында кулланыла, башка илләрдә - күпкә сирәгрәк. 65900 Праймериз уздыруның мәгънәсе бер фиркагә керүче намзәтләрнең бер-берсеннән тавыш тартып алуын булдырмау. 65901 Практикада амарантны кукуруз белән буй-буй аралаштырып чәчү кулланыла. 65902 Практиканы талиплар Алабуга шәһәре медицина оешмаларында: Алабуга үзәк район хастаханәсе, « Татнефть » ААҖ МСЧ, Алабуга шәһәр поликлиникасында үтәләр. 65903 Практик медицина күзәтүләрен туплау урта гасырларда да дәвам иткән. 65904 Праһа 1922 елның 1 августында Праһага киләләр. 65905 Предметның санын, исәбен белдереп, ничә? 65906 Предмет фетишка әверелсен өчен аның могҗизалы көче ачылырга тиеш булган. 65907 Предприятие Советлар Союзының сәгатьләрне персональ куллану өчен массалап җитештерүе буенча 13 иң зур заводы санына керә иде. 65908 Предприятие үзенең тарихын 1969 елның 14 декабреннән — беренче җитештерү объекты төзеләчәк урында нигез чокыры казый башлаган көннән исәпли. 65909 Предприятиләрнең зур өлеше хәрби сәнәгать комплексы белән бәйләнгән. 65910 Председатель ике-өч айга бер сайлана, чөнки бер кеше озак торса аңа буйсынмый башлаганнар. 65911 Президент булуына кадәр Иллинойс штатыннан сенатор булган. 65912 Президент вазифасы һәм Үзәк халык комитәсе юкка чыгарылган. 65913 Президент Вильсон Америка «соңгы солдатына һәм соңгы долларына » чаклы сугышачак дип белдерә. 65914 Президент Герберт Гувер депрессиягә каршы төрле программаларны гамәлгә кертә башлый, әмма аларның барысы да диярлек уңышсызлыкка китерә. 1930 елның июнендә Конгресс Смут-Хоули тариф актын раслый, бу акт буенча читтән кертелгән товарларга тариф күтәрелә. 65915 Президент Гувер һәм Конгресс тимер юллары, финанс институтларына, шулай ук авыл хуҗалыгына, җәмәгать эшләренә ярдәм күрсәтү өчен Финанс тергезү корпорациясе булдыра, яңа өйләр төзүгә булышлык итү өчен Федераль торак банкы актын кабул итә. 65916 Президент дәүләт сәясәтенең юнәлешен билгели. 65917 Президент Джордж Вашингтон Этимологик яктан президент «рәис, җитәкче» сүзләрен аңлата ( лат. 65918 Президент Кассам Утим һәм кардинал Жан Маржеттуре дүрт көн дулкынланудан соң тынычлык торгызылган. 65919 «Президентка хат», «Азатлык», «Көтүчеләр», «Алсу» кебек җырлар Татарстандагы сәяси-иҗтимагый тәртипләр белән кискен килешмәүчәнлек ярылып ята. 65920 Президент, кулга алыныпп, ерактагы утрауга озатыла. 65921 Президент Медведевның ышанычы югалтуы сәбәпле 2010 елда эштән чыгарылган. 65922 Президент Мәҗлес тәкъдименнән чыгып премьер-министрны һәм аның 1нче урынбасарын билгели. 65923 Президент Мөхәммәт Мөрси хәрби көчләр тарафыннан урыныннан читләштергәч, 2013 елның 4 июлендә ант биреп Мисырның вакытлыча президент булып билгеләнгән. 65924 Президент республикасы - дәүләт белән демократиягә корылган идарә итүнең бер төре. 65925 Президент Финляндия президенты туры сайлаулар нәтиҗәсендә алты елга билгеләнә. 2000 елдан бирле бу вазыйфаны Тарья Халонен башкара. 65926 Президент халык тарафыннан җиде елга сайлана. 65927 Президент шулай ук мәхкәмә башлыкларын һәм башка югары урындагы кешеләрне сайлый. 65928 Президент эшкә сәләтлелекне югалтса яки вафат булса, бундесрат рәисе президент вәкаләтләрен башкара. 65929 Президент юк вакытта хакимият Бөек дәүләт хуралы кулына күчә. 65930 Президент яки рәис (ингл. 65931 Прелая Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 65932 Прелая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65933 Премия алган автор француз әдәбиятының алдынгы сафларына чыгарыла. 65934 Премия ел саен педагогик коллективларга, мәктәпкәчә белем бирү, гомуми урта, башлангыч, урта һәм югары һөнәри белем бирү учреждениеләре хезмәткәрләренә бирелә. 65935 Премия лауреатын Нобель комитеты билгели. 65936 Премия Мәләвезгә һәм язучыга багышланган әдәби әсәрләр өчен бирелә. 65937 Премиянең матди күләме — 100 мең АКШ доллары. 65938 Премиянең нигезләмәсе Премиягә номинантлар тәкъдим итү, сайлап алу, премияне тапшыру тәртибе 2006 елның 20 апрелендә оештыру комитеты раслаган «Алтын яфрак» театр премиясе турында нигезләмә» белән кабул ителгән (беркетмә № 4/Д). 65939 Премьера 19 июнь 2010 ел Мәскәүдә, Мәскәү Халыкара Кино Фестивалендә килгән. 65940 Премьера * 2013 - IX Казан халыкара мөселман киносы фестивалендә трейлеры күрсәтелә. 65941 Премьерасын Санкт-Петербург дәүләт капелласы симфоник оркестры белән Халидә Хәйретдинова (пианино) башкара. 65942 Премьерасы Тинчурин театрында 2015 елның 20-22 гыйнваренда узган. 65943 Премье́р-мини́стр ( — беренче) — беренче, югары министр, дәүләт башлыгы вазыйфаларыннан аерылган хөкүмәт башлыгы урынын алып тора. 65944 Премьер-министр булып билгеләнгән Вильсон тыныч сәясәт алып барып, 1966 елда тагын сайлауларны уздыра һәм фиркагә җиңү яулый. 65945 Премьер-министр Кырым Автономияле Җөмһүриятенең Югары һәм Украина президенты тарафыннан билгеләнеп куела. 65946 Преображенка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 65947 Преображенка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 65948 Преображеновка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 65949 Преображенск заводы, Преображенский буларак теркәлгән. 1760 елда 130 йортта 1150 кеше яшәгән, 1866 елда 160 йортта — 1721 кеше. 65950 Пресна — Русия территориясеннән ага торган елга. 65951 Пресново ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 65952 Пресса һәм массакүләм мәгълүмат чаралары теле гадәттә Швейцария югары немец теле тора. 65953 Претерит исә тагын берничә төркемгә бүленә ала. 65954 Прецессия сәбәпле Кефей тарафына дөньяның төньяк котыбы күчә. 65955 Прецессия сәбәпле ул 21 000 елда кабаттан бу урыны ала. 65956 Пржевальскийга да ике атны тотып бирәләр, тикшергәч, әлеге кыска аяклы, төз гәүдәле һәм ирек сөючән бу атның әле фәнгә билгеле булмаган токым икәнлеге ачыклана. 65957 Прибельский — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 65958 Прибрежный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 65959 Прививка ясату грипп белән авыру ихтималын уртача ике тапкыр киметә. 65960 Привокзальный ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 65961 Приволжский район) — Казанның көньяк өлешендә урнашкан район. 65962 Приволжский янында Р175 автоюлы уза; Приволжскийдан 5 километр төньяктарак «Марий Чодра» милли паркының көньяк чиге урнаша. 65963 Привольное ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан утар. 65964 Пригородный (Пригородный) — Әстерхан өлкәсенең Нариман районында урнашкан торак пункт. 65965 Пригородный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бакал шәһәр округы составына керүче авыл. 65966 Приднестровье Молдован Җөмһүриятенең башкаласы, Молдавиядә халык саны буенча икенче урында. 65967 Приискларда барлыгы 850 эшче көч куйган. 65968 Приказлардан аермалы буларак аларда карарлар күмәк төстә кабул ителгән. 65969 Прилуки ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65970 Прилуки ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 65971 Прилуцкая Пёсова — Русия территориясеннән ага торган елга. 65972 Приматларга 400 төр карый. 65973 Приматларның эволюция тарихының 65 миллион елны каплавы билгеле. 65974 Принсипи утравында нибары 6 мең кеше гомер кичерә. 65975 Принтерның бу төре шауламый, сыйфатлы бастыра. 65976 Принципатка (Беренче иртә империя) кадәр күп тапкыр консул, трибун, цензор, Олы пантифик булып эшләгән. 65977 Принц Эдвард утравы агачлар утырту көнен майның өченче җомгасында, агачлар утырту атналыгы дәвамында бәйрәм итә. 65978 Приобье ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 65979 Приполярный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 65980 Приполярный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче торак пункт, федераль классификатор буенча муниципаль статусы — посёлок. 65981 Приск һуннарның үз теле булуын хәбәр итә; бу мәсьәлә тарихчыларның уртак фикергә килмичә гасырлар буенча бәхәсләшүенә китерә. 65982 Прислониха ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 65983 Пристань ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 65984 Пристань, Свердловск тимер юлының төене, «Рощино» халыкара аэропорты бар. 65985 Приток-Менем-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 65986 Притцкер премиясе лауреаты. 65987 Притыкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 65988 Притыкинская (Берег) ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 65989 Приуралье — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 65990 Приуральский ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 65991 Приуральский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 65992 Прихожая — Русия территориясеннән ага торган елга. 65993 Причал ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 65994 Пришиб — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 65995 Прищатиница — Русия территориясеннән ага торган елга. 65996 Приют һәм Ярмәкәй МТС ларынынң сәяси бүлекләренең мөстәкыйль гәҗитләр чыгарулары мәгълүм. 65997 Приют-Шуран — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 65998 Пробуждение — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 65999 Пробуждение — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 66000 Провидения шәһәр җирлеге - Чукотка автономияле округының Провидения районы составына кергән административ берәмлек. 66001 Провинциягә Бали һәм берничә кечерәк күрше утрау керә, алар арасында Нуса Пенида, Нуса Лембонган һәм Нуса Ценинганны атарга була. 66002 Провой кундем) — Мари Илнең көньягында урнашкан административ берәмлеге. 66003 Программа Java телендә j2me платформасы өчен язылган. 66004 Программа белән тәэмин ителеш, програм тәэминаты — мәгълүматны үзләштерү һәм саклау өчен кулланучы программалар җыелмасы. 66005 Программа бер гамәл дә башкармый (операторлар блогы буш). 66006 Программа биремнәренең һәм бирелмәләрнең ЭХМ хәтерендә ничек урнашуын программачы үзе кайгыртырга тиеш булган. 66007 Программада Аудитория ТЯГның потенциаль аудиториясе - 35 миллион кеше. 66008 Программалар Башлап, RSS агымын укый ала торган махсус программа кирәк. 66009 Программалар корректлылыкның исбатлавы аларның бөтен керү бирелгән мәгълүматлар диапазонына карата үзлекләрен ачыкларга мөмкинчелек бирә. 66010 Программаларны машина командалары теленә күчерү эше трансляцияләү дип атала. 66011 Программаларның икесе дә бушка таратыла. 66012 Программалау системасы керүтеленең исеме буенча атап йөртелә. 66013 Программалау теленең тарихы Программалау теленә багышланган китаплар 50 нче елларда барлыкка килгән югары дәрәҗәдәге иң беренче популяр телләр булып Фортран, Кобол (АКШта) һәм Алгол (Аурупа) телләре санала. 66014 Программалау теле, программаның тышкы кыяфәтен һәм башкаручы (гадәттә санак ) үтәргә тиеш гамәлләрне билгеләүче, лексика, синтаксис и семантика кагыйләләрен билгели. 66015 Программалы симфония дип программада бирелгән билгеле бер эчтәлеккә бәйле симфония атала. 66016 Программалы тәэмин ителеш гаджетлары ул - өстәмә мәгълүмат бирә торган өстәмәләр: әйтик, һава торышы яисә валюта курсы белешмәсе, йә булмаса, Windows Vista -дагы " ян панель " мини-өстәмәләре. 66017 Программаны азагына кадәр җиткерү күбесенчә программа кагыйдәләрен тулысынча үтәми торган аерым мәктәпләр кулында калдырылды. 66018 Программаның үзе белән бергә аларны шулай ук Хоар өчлеге дип атыйлар. 66019 Программаның эше дәвамында интерпретатор эчке хәтердә тора. 66020 Программаны Рәвил Әкрәм улы Сабиров һәм Айдар Станислав улы Гәлиәкбәр төзегәннәр. 66021 Программа санагычы “хәтер адресларын”, ә “күрсәтмәләрне” санамаганга күрә, ул күрсәтмә сүзендә булган хәтер берәмлекләре санына арттырыла. 66022 Программистлар көне — Русиядә рәсми төстә 13 сентябрьдә бәйрәм ителүче көн. 66023 Прогресс — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 66024 Прогрессив журналларга империалистик сугышка каршы мәкаләләр яза. 66025 Прогресс — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 66026 Продукт — икътисади эшчәнлекнең әйберләр һәм хезмәтләрдә чагылдырышын тапкан нәтиҗәсе. 66027 Продуктларда этанол микъдары Этанол проценты кефирда 0,12 проценттан алып (бер көнлек кефирда) 0,88 процентка (өч көнлегендә) кадәр барып җитә. 66028 Продукция бирү юнәлеше буенча аларны йомырка һәм ит тавыкларына бүләләр. 66029 Продукция, гадәттә, Ковель шәһәрендә сатыла, Польша белән дә килешүләр бар. 66030 Продюсерлык хезмәтләре * «Атна йомгаклары» (Вести недели) телетапшыруына нигез салучы. 66031 Проездная Быструха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66032 Проезжая — Русия территориясеннән ага торган елга. 66033 Проект авторы билгеле түгел, шул сәбәпле 1908 елның 6 ноябрендә губерна идарәсе карары белән мәчетне ябалар. 66034 Проект авторы билгесез, ул ХХ гасырның 30-елларда төзелгән. 66035 Проект авторы мигъмар В.И. Кафтырев булырга мөмкин. 66036 Проект авторы П. Голышев авторлык хокукында нык тора, үзе төзегән эскиздан чигенергә ирек бирми. 66037 Проект буенча ул 600 МВт эшләргә тиеш була. 66038 Проект әз генә булса да үсеп китмен инде, аннары өстәдәге сылтаманы бетерәчәкбез. 66039 Проект җитәкчеләре - физик Роберт Оппенһеймер һәм генерал Лесли Гровс. 66040 Проект зур техник авырлыкларга очрый. 66041 Проектлар идарә итү программаларында кулланыла. 1910 елда Генри Л. Грант тарафыннан эш. 66042 Проектлар ---- Клублар Сәләтлеләрнең иҗат юнәлешләрен исәпкә алып «Сәләт» клублары оештырылган. 66043 Проектны гамәлгә кую юнәлешендәге эш «Сәләт» фонды тарафыннан Алексеевск муниципаль районы белән берлектә алып барыла. 66044 Проектның максаты булып "саркып югалу нәтиҗәсендә киң җәмәгатьчелеккә ачылган документларны нәшер итү һәм тарату" санала. 66045 Проектта Илшат дуэтта 10 һәм ялгызы 1 бию башкара. 66046 Проект хупланса, ата-аналарның гей яки лесбиян булу аркасында аларны бала үстерү хокукыннан мәхрүм итәргә мөмкиннәр. 66047 Проекты Нурулла мәчетенең композициясе нигезенә 1844 елдагы үрнәк проекты салынган. 66048 Проза белән язылганнары да очрый. 66049 Прозада ул үзен бигрәк тә тарихи-милли хикәяләр остасы итеп танытты. 66050 Проза әсәрләрен бастырып чыгару, акча эшләү җиңелрәк, дип аңлата: «Стихи не кормят, кормит проза». 66051 Проза әсәрләреннән күп санлы хикәяләре, очерклары, беренче дөнья сугышын тасвирлаган «Кан» романы бар. 1920 елда «Карагол» драмасын яза. 66052 Прозаикрак рәвештә, Ло Мантанг төньяк Непалның Дһавалагири Зонасындагы Мустанг Районының Авыл Үсеш Комитеты. 1991 Непал халык саны алуы 178 йортта 876 кеше яшәвен теркәгән. 66053 Проза рәвешендә язылган беренче грек фәнни хезмәт авторы («Табигать турында»). 66054 Проза сөючеләргә Сәгыйдулла ага күбрәк “Сәгыйть Лашманчы” псевдонимы аша билгеле. 66055 Прозорово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 66056 Производство бригадасы суган, чөгендер, бәрәңге кырларында эшли. 66057 Производствода яулаган үрләре өчен, аңа «Коммунистик хезмәт ударнигы» исеме бирелә. 66058 Прокоп — Русия территориясеннән ага торган елга. 66059 Прокопьевка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 66060 Прокопьевка ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 66061 Прокопьевское ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 66062 Прокошево ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 66063 Проксима Кентаврның массасы Кояшныкыннан 7 тапкыр ким, ләкин Юпитерныкыннан 150 тапкыр зуррак. 66064 Прокудин-Горский фотосы Ширдар мәдрәсәсе төзелеп, ун ел үткәннән соң элекке кәрвансарай урынында салына. 66065 Пролей-Каша — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 66066 Промежуток ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 66067 Промза — Сыры елгасының сул кушылдыгы. 66068 Промышленность: авыл хуҗалыгы чималы эшкәртү, җиңел, азык-төлек. 66069 Промышленность товарлары бик аз чыгарылганга күрә, ул чорда акчаны бары тик чит илгә икмәк сату исәбенә генә табарга мөмкин була. 66070 Пронинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 66071 Проничева — Русия территориясеннән ага торган елга. 66072 Пронькинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66073 Проприетар проектлар * Ubuntu One — файлларны «болытсыман» саклау. 66074 Прорвинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 66075 Просвет ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 66076 Просковья Петровна мәктәптә 3 ел эшли. 66077 Просница ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан тимер юл станциясе. 66078 Прость ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 66079 Протагорның «кеше — һәрнәрсәнең үлчәме» дигән тәгъбире иң мәшһүр принципка әверелеп китә. 66080 Протасы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 66081 Протвино ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66082 Протестантлык уннан артык вак тармактан тора. 66083 Проти́стлар ( «иң беренче, беренчел»), беркүзәнәклеләр — иң түбән төзелешлеләргә тәне бер генә эукариотлар күзәнәктән торган хайваннар керә, ләкин бу күзәнәк — мөстәкыйль тереклек итәргә сәләтле бербөтен организм. 66084 Протойолдызлар тузан сүрүе булганга күрә инфракызыл нурланыш тарата. 66085 Протока Дженишке-Тала — Русия территориясеннән ага торган елга. 66086 Проток Аксай — Русия территориясеннән ага торган елга. 66087 Протока Мурты — Русия территориясеннән ага торган елга. 66088 Проток Гнилушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66089 Протоколга ышансаң, янәсе, Солтангалиев әлеге коллегия эшенә катнашкан һәм «үз эшенә» аңлатма биргән. 66090 "Протон", "Перодуа" һәм "Хайком" милли автомобил җитештерү үзәкләре бар. 66091 Протопланета дискы аккреацион диск булып санала ала, чөнки аның газлы матдәсе йолдыз өслегенә төшә ала. 66092 Протопоповка — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 66093 Протопопово — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 66094 Прототип Алоизий Могарычның прототибы булып Булгаковның дусты драматург Сергей Ермолинский санала. 66095 Прототипы Бер урынлы бөтентоташ агачлы түбән планлы И-22 прототибы булган. 66096 Профессиональ җырчы хезмәтен ул Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбле солисткасы булып башлый. 66097 Профессиональ йөзүчеләр бу стиль белән XX гасыр башында ярыша башлый. 66098 Профессиональ тәрҗемәче булу өстенә ул — «Яшьли табылган бәхет» исемле документаль повесть (СССР халык укытучысы Ә. Сәләхов турында), нәниләр өчен «Бабай» исемле китап авторы. 66099 Профессиональ шахмат ассоциациясе 1993 елда Гарри Каспаров һәм Найджел Шорт хезмәтләре нәтиҗәсендә Профессиональ шахмат ассоциациясе оештырыла. 66100 Профессор А.Е.Арбузов җитәкчелегендә фосфорның органик кушылмалары химиясе өлкәсендә тикшеренүләрдән башлап, ул тиз вакыт эчендә мышьяклы органик кушылмалар өлкәсендә оригинал фәнни юнәлешкә нигез сала һәм аны үстерә. 66101 Профессор Анатолий Волков гыйльми эшләр җитәкчесе аңа булачак диссертация темасын сайлап бирде. 66102 Профессор Вахит Хаков — Казан дәүләт университетында «XIII—XIX гасырларда иҗат ителгән әсәрләрнең төрки телләр һәм татар теле үсешендә тоткан роле» дигән теманың фәнни җитәкчесе. 66103 Профессор Г. Әхәтов бертөркем университетларның филология белгечлекләре буенча докторлык һәм кандидатлык диссертацияләрен яклау советларына 10 елдан артык рәислек итә, эксперт төркемне җитәкли, Югары Аттестация Комиссиясе әгъзасы була. 66104 Профессор Ибраһим Нуруллин җитәкчелегендә аспирантурада укып, XIX йөз татар прозасы буенча кандидатлык диссертациясе яклады. 66105 Профессор И.Гафаров фәнни эшчәнлеген бүген дә туктатмый, мишәрләрнең субэтнос буларак формалашуына багышланган монографиясе, туган як тарихының моңа кадәр өйрәнелмәгән аспектларын эченә алган китабы нәшриятта чират көтеп ята. 66106 Профессор И.Д.Воронин «Иске Рузаевка тарихыннан» дигән мәкаләсендә: «1631 елда Инсар өязе судындагы Пешлә, Нурлы, Пайгарма елгалары буендагы җирләр Төмән татары Ураз морзаның (кенәз) карамагында. 66107 Профессорлык эшчәнлеге белән беррәттән, Н.Н.Зинин дәртләнеп үзенең эксперименталь тәҗрибәләрен дә җәелдереп җибәрә. 66108 Профессор Назиф Раян улы – 400гә якын фәнни хезмәт авторы. 66109 Профессорның фәнни эшчәнлеге 1998-2004 елларда — Русия Фәннәр академиясенең Уфа гыйльми үзәге, 2004-2008 елларда Башкортстан Фәннәр академиясе белән бәйле була. 66110 Профессор Эрдман үз дигәнендә тора һәм мәгълүм бер шартлар буенча бары Казан, Әстерхан, Оренбург һәм Тобол губерналарында гына яшәгән татарлар теле сүзлеген төзү мөмкин эш дип саный. 66111 Профессор Эрдман Франц Иванович гарәп һәм фарсы телләре мөгаллиме була, Шәрык халыкларының, бигрәк тә татарларның тарихын өйрәнүгә, төрки халыкларның тарихын һәм фәлсәфәсен ачыклауга игътибар бирә. 66112 Профилактика Авыруларны һәм циста йөртүчеләрне иртәрәк ачыклап дәвалау, шәхси гигиена кагыйдәләрен үтәү, тирә‑як мохит объектларын санитарлы саклау. 66113 Профилактика: диспансерлаштыру, хәвеф факторларын төзәтү һәм башкалар. 66114 Профилактика Теш авыруларын кисәтүдә авыз куышлыгына санация үткәрүнең әһәмияте бик зур. 66115 Профиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 66116 Профсоюзлар юкка чыга, эшчеләрнең хокукы тулысынча юк ителә, эшчеләр күпме сәгать эшләргә кушалар, шуның кадәр эшләргә тиеш булалар. 66117 Профсоюзның өлкә комитеты ике йорт һәм ашханә төзетә. 66118 Прохаско ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 66119 Прохладный ( ) — Русия Федерациясенең Кабарда-Балкария Җөмһүриятендә урашкан шәһәр. 66120 Прохладный ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 66121 Прохориха ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 66122 Прохоровка бәрелешендә алман-фашист көчләре Прохоровканы буйсындыра алмыйлар, совет саклануын да ерый алмыйлар. 66123 Прохоровцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 66124 Прохоры ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66125 Процентлар исәпләү билгеләнгән яки сөйләшенгән ставкалар нигезендә үткәрелә. 66126 Процессорный вакыты әлеге программалар буенча бүленеп бирелә һәм аларның параллель рәвештә башкарылу тәэсире барлыкка килә. 66127 Процесс үсешенә дакриоцистит (яшь капчыгының эренле ялкынсынуы) булыша. 66128 Прошкинның «Орда» фильмындагы Тайдула ханбикә роле өчен) һәм «Көмеш Георгий» призына ия була. 66129 Прудишная — Русия территориясеннән ага торган елга. 66130 Прудки ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 66131 Прудовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 66132 Пруженка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66133 П. Румянцев 80 меңле гаскәр белән каршы тора һәм җиңүгә ирешә. 66134 Пруссия, Аурупадагы бөек дәүләткә әверелеп, Алманиядә хакимият урнаштыру өчен Австрия белән көрәшне көчәйтә. 1740 елда, Бавар мирасы өчен сугыш барышында Пруссия чирүе Силезиянең күпчелек өлешен басып ала. 66135 Пруссия Варшава һерцоглыгының бер өлешен алды, Силезия һәм Померанияне үзендә саклап калды. 66136 Пруссия канцлеры Отто фон Бисмарк һәм Вилһелм I сугыш нәтиҗәсендә Франциянең кодрәтен юкка чыгарып Алманияне берләштерергә өметләнгәннәр. 66137 Пруссия короле аның кайбер утарларын кайтарып биргәч, Варшава янындагы Яблонна дигәнендә 8 ел яши. 66138 Пруссия короле Фридрих II катнашында Польша җирләре бүленә. 66139 Пруссия составындагы поляк җирләрендә көчле алманлаштыру сәясәте алып барылган. 66140 Прусская — Русия территориясеннән ага торган елга. 66141 «Прусс реформалары» икътисад һәм мәгариф үсешенә зур этәргеч була. 66142 Пруст — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 140 километрлы кратеры. 66143 Пручти көнне бөтен кеше бер- береннән кичерү сораган. 66144 Прынг-То-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66145 Прыткова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 66146 Прюувюджан-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66147 Прямик — Русия территориясеннән ага торган елга. 66148 Прямой Кайтанак — Русия территориясеннән ага торган елга. 66149 Псевдоподийларның формасы, зурлыгы, үрчү ысулы амёбаларның мөһим билгесе булып тора. 66150 Псевдоподияләр иң түбән төзелешлеләр тәненең төрле урыннарында ясала. 66151 Псевдорус стиле эклектикага якын торса, неорус стиле бинаның уңайлы да, тышкы яктан матур да булуын таләп иткән модернга якынрак була. 66152 Псекеф — Русия территориясеннән ага торган елга. 66153 Псенафа — Русия территориясеннән ага торган елга. 66154 Психикадан аермалы буларак тотыш күзгә күренеп тора. 66155 Психик дәрәҗәдә астеник халәт билгеләре сизелә. 66156 Психик дәрәҗәдәге үзгәрешләр уңышсыз ЭИТтан соң башлана. 66157 Психогеник фуга белән авырган кешеләр үзләренә яңа исем һәм тормыш юлын уйлап чыгарырга мөмкиннәр. 66158 Психология искә төшкәндә, үзебезнең һәм якыннарыбызның психикасын һәм җан саулыгын искә алабыз. 66159 Психология кулланылышы Җәмгыяви психологиядә Коллектив кемлек Кешеләрнең күбесе үзләренең кемлек төркемнәре ярдәмендә төрле җәмәгатьләргә кергәнлектән позитив үзаңлау хисен сизә. 66160 Психология фәнендәге терминның аңлатмасы өчен, Аң (психология) мәкаләне карагыз. 66161 Психоневрология диспансерының дүртенче бүлеге ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66162 Псков өлкәсе көньяк тайга һәм катнаш урманнар зонасында урнашкан. 66163 Псков өлкәсенең Печора районында ( 1920 елдан 1940 елга кадәр - Эстон Республикасының Петсери районы) һәм аңа чиктәш булган Эстониянең Вырумаа һәм Пылвамаа өязләрендә яшиләр. 66164 Псков ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66165 П.С. Нахимов II дәрәҗә Изге Георгий (Зур хач) ордены белән бүләкләнә. 66166 Псыган-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 66167 Птань — Русия территориясеннән ага торган елга. 66168 Птеродавстрның үзенчәлекле иләге булган. 66169 Птерозаврлар Җирдә 166 миллион ел яшәгәннәр Өйрәнү тарихы Pterodactylus antiquus Беренче птерозаврны 1767 һәм 1784 еллар арасында Эштадтда ( Германия ) тапканнар. 66170 Птерозаврларның ал очлыклары иң-баш сөягеннән кыска, төрле почмакларда әйләндереп булган беләзектән һәм озын дүртенче бармактан торган. 66171 Птолемей Җирнең әйләнеп йөрүен күз алдына да китерә алмаган, әгәр шулай булса, ди ул, болытлар һәм гомумән биектән төшә торган барча әйберләрне көнбатышка таба алып китәр иде. 66172 Птолемейның математик схемасы бик катлаулы була, ләкин ул планеталарның торышын шактый төгәл исәпләргә мөмкинлек биргән һәм 13 гасыр буе фәндә өстенлек иткән. 66173 Птолемей системасы астрономик күренешләрне аңлатырга ярдәм итә (Ай, планеталар, йолдызлар әйләнүен), ләкин аның математик системасы дини мифология белән ярашмый. 66174 Птолемей үзе сәяхәтче булмый. 66175 Птолемей шуның өчен, геоцентрик системадан тайпылмыйча деферент һәм эпицикл төшенчәләрен кертә. 66176 Птонамбль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 66177 П. трофик, дентиннар ясау һәм саклау функцияләрен үти. 66178 Публий Вергилий Марон ( ) — Борынгы Римның иң күренекле шагыйрьләрнең берсе. 66179 Публикант Публикантның электрон китап эшләү өчен exeBook дип аталган үз программасы бар. 66180 Публика һәм критиклардан уңай кабул итү таба. 66181 Публицист буларак язучы Башкортстанда яшәүче татар халкы проблемаларын яктырта. 66182 Публицистика өлкәсендә дә хезмәтләре күп. 66183 Публицистик язмалар белән беррәттән әдәби әсәрләр дә иҗат итә. 66184 Пуга ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 66185 Пугач боласында башкортларны җитәкләгән Салават Юлаев һәм Кинҗә Арсланов та монда укыган. 66186 Пугачев ( 1835 елга кадәр Мәчетле бистә, 1918 елга кадәр — Николаевск) – Сарытау өлкәсенең Идел аръягында урнашкан уртача зурлыктагы шәһәр. 66187 Пугачева — Русия территориясеннән ага торган елга. 66188 Пугачевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 66189 Пугачев Татарстан җирен ташлап киткәч, Казан администрациясе Бәхтияргә каршы карательләрнең берничә командасын юллый. 66190 Пугачев үзенең армиясе белән Казан яныннан Иделгә таба качып китә. 66191 Пугачев утлар-сулар кичеп йөргән чакта Русия төрле сәер хәбәрләр белән тула. 66192 Пугачев фетнәсе вакытында, 1773 елның азагында, аның гаскәрләренә кушылган. 66193 Пугачев явы алдыннан Эстәрлебаш мәдрәсәсендә Емельян Пугачев гаскәрендә булачак алты полковник укыган. 66194 Пугачев яуларыннан соң бина бик озак ташландык хәлдә була. 66195 Пугачёвчылар Кирмәннән башка бөтен шәһәрне басып алганнар, шәһәрдә янгын кабынып китте, Пугачёв гаскәрне шәһәрдә чыгарды һәм өч көннән соң Арча кырында җиңелгән булды. 66196 Пугдым — Русия территориясеннән ага торган елга. 66197 Пуговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66198 Пугоры ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 66199 Пугьюг ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 66200 Пудега — Русия территориясеннән ага торган елга. 66201 Пудем — Удмуртиянең Яр районында урнашкан село. 66202 Пудошур — Русия территориясеннән ага торган елга. 66203 Пудра бөртекләре ширбәт белән каплана, һәм саргылт кристаллар барлыкка килә. 66204 Пудыр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66205 Пудьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 66206 Пужава — Русия территориясеннән ага торган елга. 66207 Пужма – Русия территориясеннән ага торган елга. 66208 Пузла ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 66209 Пузыри ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 66210 Пузя — Русия территориясеннән ага торган елга. 66211 Пука — Русия территориясеннән ага торган елга. 66212 Пукач — Русия территориясеннән ага торган елга. 66213 Пүкәл — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 66214 Пукода — Русия территориясеннән ага торган елга. 66215 Пукса — Русия территориясеннән ага торган елга. 66216 Пукшинерь ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 66217 Пулаттагы фатирларны арендага алып, кәсеп итүче һөнәрчеләр дә була. 66218 Пулей-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 66219 Пулемёт взводы командирының яр­дәм­чесе, өлкән сержант Әмир Сөләй­ман улы 1943 елның 23 сентябрендә салда Днепрны кичеп, фашистларның утлы ноктасын бастыра һәм 18 гитлерчыны юк итә. 66220 Пулемёт расчеты белән командалык иткәндә, фашистларга каршы сугышта Әхәт Атнашев каһарманлык күрсәтеп, каты яраланган һәм фашист әсирлегенә эләккән. 66221 Пуломья — Русия территориясеннән ага торган елга. 66222 Пүлшәне өченче мәртәбә бүлүдән соң Рәсәй империясе тәркибендә, Гродно губернасында өяз үзәге. 1921 дән Икенче Пүлшә Җөмһүрияте тәркибендә. 66223 Пулыбка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66224 Пульниково ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 66225 Пульпит ка бигрәк тә кичен һәм төнлә көчәеп китә торган кинәт сызлау хас. 66226 Пульпитның чокырчыклы сөяк өслегенә күчүе һәм казналык остеомиелиты китереп чыгаруы ихтимал. 66227 Пуль-Пу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66228 Пуль-Седа-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66229 Пульсец — Русия территориясеннән ага торган елга. 66230 Пульская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 66231 Пульцисс — Русия территориясеннән ага торган елга. 66232 Пульях-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 66233 Пуляның тизлеге көпшәдән 1 м арада 380 м/с тизлегеннән артырга тиеш түгел. 66234 Пуля тишкән солдат каскалары, ату коралы фрагментлары, төрле калибрдагы артиллерия снарядлары кыйпылчыклары һәм гильзалары, патроннар, флягалар, алман коралы детальләре, Әфган «дошман»нарының кораллары һәм киемнәре куелган. 66235 Пул-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66236 Пунгино ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 66237 Пунгино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 66238 Пунгул — Русия территориясеннән ага торган елга. 66239 Пунг-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 66240 Пундуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66241 Пунема (Пунемка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66242 Пунктуация кагыйдәләре буенча җөмлә нокта, өндәү билгесе, сорау билгесе яки күп нокта белән тәмамлана. 66243 Пуно-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 66244 Пуночная — Русия территориясеннән ага торган елга. 66245 Пунтленд һәм Галмудуг федератив Сомали дәүләтенә керергә исәплиләр. 66246 Пунтова — Русия территориясеннән ага торган елга. 66247 Пунтрохоть — Русия территориясеннән ага торган елга. 66248 Пунуш-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66249 Пуныньега — Русия территориясеннән ага торган елга. 66250 Пупырн-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 66251 Пура ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 66252 Пуралн-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66253 Пура — Русия территориясеннән ага торган елга. 66254 Пургал — Русия территориясеннән ага торган елга. 66255 Пурдан — Русия территориясеннән ага торган елга. 66256 Пурев ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,6 километр озынлыкта булган кратеры. 66257 Пур-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66258 Пуреговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66259 Пурежка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66260 Пуреза — Русия территориясеннән ага торган елга. 66261 Пурзема — Русия территориясеннән ага торган елга. 66262 Пурзинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66263 Пурна — Русия территориясеннән ага торган елга. 66264 Пурнема (Турнёма) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66265 Пурновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66266 Пуровайка – Русия территориясеннән ага торган елга. 66267 Пур-Пе — Русия территориясеннән ага торган елга. 66268 Пурсовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66269 Пуру-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 66270 Пурум-Сабун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66271 Пустая ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66272 Пустая Кица — Русия территориясеннән ага торган елга. 66273 Пустая — Русия территориясеннән ага торган елга. 66274 Пустиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66275 Пустозерово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 66276 Пустополье ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 66277 Пустынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66278 Путак — Русия территориясеннән ага торган елга. 66279 Пута — Русия территориясеннән ага торган елга. 66280 Путик — Русия территориясеннән ага торган елга. 66281 Путилиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66282 Путимец — Русия территориясеннән ага торган елга. 66283 Путимка ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 66284 Путиново ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 66285 Путку-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66286 Пут – Русия территориясеннән ага торган елга. 66287 Путынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66288 Пут-Яры-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66289 Пуучи-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66290 Пухиоиа ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 66291 Пухманга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66292 Пухрунг-Кал-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 66293 Пухтан-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 66294 Пухтюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66295 Пуциловка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 66296 Пуча — Русия территориясеннән ага торган елга. 66297 Пучега — Русия территориясеннән ага торган елга. 66298 Пучеж ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66299 Пуче-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66300 Пүчинкә-Кучук — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 66301 Пучип-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 66302 Пучкома — Русия территориясеннән ага торган елга. 66303 Пучкорвожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 66304 Пуччини — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 110 километрлы кратеры. 66305 Пуччини үлгәнче операны язып бетерергә өлгермәгән. 66306 Пучы белән Әнәк авыллары арасында яңа Мәдәният йорты төзелгән. 66307 Пучыда Кәлтә елан чишмәсе, Салкын чишмә, Әнәк чишмәсе, Әхмәт чишмәсе челтерәп ага. 66308 Пучыдан югарырак урнашкан Нефтьчеләр поселогында һәр өйгә кайнар һәм салкын су кертелгән. 66309 Пучының чишмәләрен карап, чистартып торалар, махсус чишмә йортлары эшләнгән. 66310 Пучы – ( ) – Татарстан Республикасы Актаныш районындагы авыл. 66311 Пучы урта мәктәбен, КДУның татар теле Һәм әдәбияты бүлеген тәмамлый. 1951–1954 елларда аспирантурада укый. 1955 елда «Фатих Кәрим поэзиясе» дигән темага диссертация яклый Һәм филология фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗә ала. 66312 Пучы уртасыннан Сарашлы елгасы ага. 66313 Пушкарево 1-е ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 66314 Пушкарево 2-е ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 66315 Пушкаревщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 66316 Пушкари ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 66317 Пушкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 66318 “Пушкинга”, ”Яшьлек”, "Диңгезгә”, ”Руставели”, "Ана турында җыр”, ”Мин сөям” шигырьләре әдәбиятта яңалык булып кабул ителәләр. 66319 Пушкин — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 200 километрлы кратеры. 66320 Пушкиннан «Дубровский», «Алеко, яки Чегәннәр», «Борис Годунов», Тургеневтан «Яһүди», «Төтен», Гюгодан «Вөҗдан газабы» һ.б. авторлардан тәрҗемә китаплары басыла. 66321 Пушкинның ата-анасы балаларын тәрбияләү белән дә ныклап кызыксынмаган, алар француз гувернанткалары кулында үскән. 66322 Пушкинның “Бакчасараен” бик әйбәт татарчага тәрҗемә итте; Казанда да, Ырынбурда да, Уфада да, Уралда да киң билгеле”. 66323 Пушкино — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 66324 Пушкинский — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 66325 Пушкин шәһәрендә туа. 410 номерлы урта мәктәпне тәмамлый. 66326 Пушма ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 66327 Пушма — Русия территориясеннән ага торган елга. 66328 Пушья ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 66329 Пущино ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66330 Пуэрто-Рико АКШка буйсынган территория булып санала, «инкорпорилмәгән оешкан территория» (Unincorporated organized territory) статусында, ягъни әлеге җир АКШ идарәчелеге астында, ләкин аның киң үзидарә системасы бар. 66331 Пуэрто-Риконың үз конституциясе бар. 66332 Пуэрто-Рико: * Пуэрто-Рико — Кариб диңгезендә урнашкан махсус территория. 66333 Пфорцһайм ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 66334 Пхеньян илнең административ, мәдәни һәм тарихи үзәге булып тора. 66335 Пчелинская ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 66336 Пчелка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 66337 Пчеловод — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 66338 Пчелья — Русия территориясеннән ага торган елга. 66339 Пшевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66340 Пшеницыно ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 66341 Пшенников Пётр) армияләре һәм Төньяк флоты урнашкан. 66342 Пшихашха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66343 Пшияхо — Русия территориясеннән ага торган елга. 66344 Пывсянъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 66345 Пыв-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 66346 Пыдрейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66347 Пыела — Русия территориясеннән ага торган елга. 66348 Пыелка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66349 Пыёлдино ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 66350 Пыжавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 66351 Пыжа ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66352 Пыжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 66353 Пыжманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66354 Пыжьянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66355 Пыжьяновский — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 66356 Пыжьян — Русия территориясеннән ага торган елга. 66357 Пызмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 66358 Пызмус — Русия территориясеннән ага торган елга. 66359 Пыйала ясау һәм гранит табышы - Бенетице тарихында иң танылган промыселлары. 66360 Пыктыган-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66361 Пыктыгы-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 66362 Пылаева ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 66363 Пылема — Русия территориясеннән ага торган елга. 66364 Пылемец ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 66365 Пылинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 66366 Пылосовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66367 Пыл-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 66368 Пылят-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66369 Пымва-Шор (Пым-Ва-Ю) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66370 Пынсур — Русия территориясеннән ага торган елга. 66371 Пырга-Тэт-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 66372 Пырей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66373 Пыр-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 66374 Пырза — Русия территориясеннән ага торган елга. 66375 Пырзян — Русия территориясеннән ага торган елга. 66376 Пырин-То-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66377 Пырита-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66378 Пырлово — Русия территориясеннән ага торган елга. 66379 Пырмаз — Русия территориясеннән ага торган елга. 66380 Пырнас — Русия территориясеннән ага торган елга. 66381 Пырны-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66382 Пырсъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 66383 Пырталат-Кыкке — Русия территориясеннән ага торган елга. 66384 Пыртей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66385 Пыртиндырма — Русия территориясеннән ага торган елга. 66386 Пырця Харвута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66387 Пырын-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66388 Пырь-Яха-Тоня — Русия территориясеннән ага торган елга. 66389 Пыря-Сяда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66390 Пыря-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66391 Пысочемъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 66392 Пысса ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 66393 Пытьтод-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66394 Пыть-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66395 Пыть-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 66396 Пыхталь — Русия территориясеннән ага торган елга. 66397 Пыхта — Русия территориясеннән ага торган елга. 66398 Пыхтеевы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 66399 Пыхтол-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66400 Пыхэм-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 66401 Пычаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 66402 Пычакка охшаш яссы ташлар, кыргычлар, тишкечләр киң кулланыла. 66403 Пычас ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 66404 Пышега — Русия территориясеннән ага торган елга. 66405 Пышей — Русия территориясеннән ага торган елга. 66406 Пышкец — Русия территориясеннән ага торган елга. 66407 Пышма ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 66408 Пышминская ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 66409 Пыякоя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66410 Пыяланың өченче өлеше — селтеле металларның оксидлары — натрий (Na 2 O) һәм калийныкы (K 2 O). 66411 Пыяланы уч төбенә салып, сызыкка басмыйча сыңар аяклап барлык квадратлар буенча сикереп чыгу. 66412 Пыяла савытта яралган беренче бала, Луиза Джой Браун, 1978 елның 25 июлендә туган. 66413 Пыяла сүсеннән ясалган материаллар янмаучанлык, коррозия һәм биойогынтыга түземлелек, гаять югары чыдамлылык һәм чагыштырмача аз тыгызлылык кебек кыйммәтле хасиятләргә ия. 66414 Пыяла сүс Сүс итеп ясалаган рәвештә пыялага хас булмаган сыйфатларга ия: ул кырылмый, сынмый, шуның урынына ансат бөгелә-сыгыла. 66415 Пыяласыман җисемнең шундый төзелеше аңа койкасыман масса сыйфатын бирә http://health. 66416 Пыяла үзенчәлекләрен чималның составы билгели. 66417 Пыяла һәм mica конденсаторлар аеруча ышанычлы, тотрыклы һәм югары температура һәм көчәнешләргә түземле, әмма күпчелек массакүләм кулланышлар өчен аларның бәясе кыйммәт. 66418 Пыяла һәм чынаяк савыт-саба, мануфактура, данлыклы Ырынбур шәлләре, йорт кирәк-яраклары үтемле тауар исәпләнә. 66419 Пыя — Русия территориясеннән ага торган елга. 66420 Пьедесталда « Моабит дәфтәре »нә кергән «Җырларым» шигыреннән өзек язылган: Гомрем минем моңлы бер җыр иде, Үлемем дә яңрар җыр булып. 66421 Пьедестал коралл төсендәге тротуар плитәсе белән капланган урнаштырылган. 66422 Пьемонтча Википедиясе – нең пьемонтча телендәге бүлеге. 66423 Пьер де Кубертен һәм башка делегатлар Деметриус Викелас белән килешәләр. 66424 Пьесаларының икесен дә яшьләр мәхәббәтенә багышлый. 66425 Пьесалары: “Яз” ( 1938 ел ), “Юлбарыс өне” ( 1941 ел ), “Чәчәк атучы таулар” ( 1951 ел ), “Һинд әкияте” ( 1956 ел ), “Робагыйлар дөньясында” ( 1968 ел ) җөмһүрият театрларында куела. 66426 Пьесалар язу белән бергә, С. Агиш техникумда көлке журналын чыгаруда да катнаша. 66427 Пьюджет култыклары системасы, Вашингтон күле һәм Тын океан янында урнаша. 66428 Пьяна янындагы сугыш (1377) 1377 елда Гарәпшаһ хан җитәкчелегендәге гаскәр Пьяна янындагы сугышта Иван 2 Дмитрий улы җитәкчелегендәге бердәм урыс гаскәрен тар-мар итә. 66429 Пьянково ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 66430 Пьянково ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 66431 Пэйдяй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66432 Пэйта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66433 Пэйя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66434 Пэ-Хэхэ-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 66435 Пэ-Юмб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66436 Пюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66437 Пюкыни-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66438 Пюкын-Лек-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 66439 Пюлькы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66440 Пюль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66441 Пюльмарыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66442 Пюнг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66443 Пюрмай-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 66444 Пюрма-Ного — Русия территориясеннән ага торган елга. 66445 Пягунъяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66446 Пяжма — Русия территориясеннән ага торган елга. 66447 Пяй-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 66448 Пякаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66449 Пяк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66450 Пянда — Русия территориясеннән ага торган елга. 66451 Пяндекуяшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 66452 Пяседай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66453 Пясина бассейнында 60 меңнән артык күл (гомуми мәйданы 10450 км²) бар. 66454 Пясина һәм аның кушылдыклары балыкка бай. 66455 Пя-Сядэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66456 Пятая — Русия территориясеннән ага торган елга. 66457 Пятивёрстка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66458 Пятидырка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66459 Пятилетка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 66460 Пятинская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 66461 Пятник-Яга (Пятничиха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66462 Пятымето-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 66463 Пячка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66464 Р240 – 374 чакрым озынлыгындагы Р240 Уфа — Ырынбур юлы Башкортстан һәм Ырынбур өлкәсе территорияләре буенча төньяктан көньякка сузылган, ул Башкортстанның башкаласы Уфаны Ырынбур өлкәсенең административ үзәге Ырынбур шәһәре белән тоташтыручы иң кыска юл. 66465 Рəкəгать ( рәкәʿат Рәкәгать — намазның аягүрə тору, иелү һəм башны җиргə куюны эченə алган бер өлеше. 66466 Рабаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66467 Рабатугыз шәһәрендә казый булып эшләгәне мәгълүм. 66468 Раббигыль-әүвәл аеның 11 көнендә билгеләнә. 66469 Рабгузый (чын исеме — Борһанеддин углы Насреддин) — Алтын Урда чоры әдибе. 66470 Рабигыль-ахыр ( раби‘ әл-ахир) — Һиҗри тәкъвимнең дүртенче ае Рабигылахыр — ай елының дүртенче ае исеме. 66471 Рабит Батулла драматург буларак кына түгел, ә прозаик, балалар язучысы буларак та танылды. 66472 Рабфакны тәмамлаганнан соң Кыйгы МТСы газетасында, соңыннан район газетасында эшли. 66473 Рабфакны тәмамлагач, Шакир аганы Оренбург педагогика институтына укырга җибәрәләр. 66474 Равил Балтанов – татар галиме, философ һәм социолог. 66475 Равил Бохараев 1951 елның 18 октябрендә Казанда галим укытучылар гаиләсендә туа. 66476 Равил Бохараевка 1986 елда Муса Җәлил һәм Габдулла Тукай шигырьләренең тәрҗемәләре өчен Татарстанның Муса Җәлил исемендәге Республика бүләге бирелде. 66477 Равил Кәримов (Равил Мөхәммәт улы Кәримов) – Удмуртиянең финанс министры ( 1990 - 1994 ), Удмуртиянең Милли банкы рәисе ( 1994 - 2013 ). 66478 Равил Насыйров ( ) — физик, педагог, уйлап табучы, "Минута славы" телевизион тапшыру лауреаты. 66479 Равил Сыртланов туган авылы Шланлыкүл зиратында җирләнгән. 66480 Рави́л Фаты́йх улы Мора́тов ( 1949 30 августы ) — Татарстан һәм Русия сәясәтчесе. 66481 Равил Фәтхетдинов (Равил Һилал улы Фәтхетдинов) – химия өлкәсендә галим-оештыручы, химия фәннәре кандидаты, өлкән фәнни хезмәткәр. 66482 Равил шунда юл тота. 66483 Равил яңа эш урынында американ ширкǝтендǝ сәркатиб булып эшлǝгǝн Элва исемле кыз белән таныша, 1955 елда алар өйлǝнешǝлǝр. 66484 Равнюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 66485 Рагаяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 66486 Рагоза ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 66487 Рагоза — Русия территориясеннән ага торган елга. 66488 Рагозина ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 66489 Рагозы ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 66490 Рагули — Русия территориясеннән ага торган елга. 66491 Радайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66492 Радар: 24 һава тәмеген ала. 66493 Радбеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 66494 Радбот токымнары үзләренең биләмәләренә өстәп берничә мәйдан Эльзас (Унда) һәм Төньяк Швейцариянең күпчелек өлешен кушалар. 66495 Раден Салех — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 25 километрлы кратеры. 66496 Радик ага Башкортстанда татар теленә дәүләт теле статусы алу өчен көрәшнең алгы сафында булды. 66497 «Радикаллардагы тигезләмәләрне чишүнең алшартлары» дигән өченче хезмәте 1831 елда кире кагыла — француз математигы Симеон Пуассон ( 1781 1840 ) яшь галимнең фикерләрен аңламый. 66498 Радик Бариев (Радик Барый), Радик Зөфәр улы Бариев (30.06.1970) — драма артисты. 66499 Радик Батыршин (Радик Ирек улы Батыршин) — журналист, продюсер, «Мир» телерадиокомпаниясе генераль директоры ( 2007 ). 66500 Радик Галиуллин (Радик Рәшит улы Галиуллин) – Русия театр артисты. 66501 Радиоактив матдәләр белән озан эшләүдән аның ике күзенә дә катаракта башлана һәм яман сыйфатлы анемиядән 1934 елның 4 июлендә ул үлә. 66502 Радиоактив таркалышны күрсәтү, өстәге саннар - ярымтаркалу периодлары саны Ярымтаркалу периоды T ½ — квант механикасы системасының (кисәкчекләр, төшләр, атомнар яки энергетик баскычларның һ.б.) ярты өлешенең таркалу вакыты. 66503 Радиоалгыч антенна ярдәмендә радиодулкыннарны тотып ала, аларны көчәйтә һәм яңадан сүзләргә, музыкага һәм башка авазларга әверелдерә. 66504 Радио безнең тормышка бик тирән үтеп керде. 66505 Радиода күп кенә чит илләрдә яшәгән татарлар хезмәт иткән. 66506 Радиода төрле тапшырулар тыңлап була: музыкаль тапшырулар, хәбәрләр чыгарылышы, төрле кешеләр белән әңгәмәләр, вәгазьләр, тыңлаучыларга кызыклы темаларга башка тапшырулар. 66507 Радиода төрле тематикалы күңел тапшыруларыннан башлап җитди әңгәмәләргә кадәр тапшыруларны, татар, чит ил һәм Русия популяр музыкасы тыңлап була. 66508 Радиода ул дини тапшырулар алып бара. 66509 Радиода чагылыш тапмаган күп кенә хәбәрләр радионың сайтында чагылыш таба. 66510 Радио кабул итү передатчигы һәм традицион телефон коммутациясен кулланып телефон элемтәсе булдырыла. 66511 Радио комитетының Салават һәм Күмертау шәһәрләре буенча махсус хәбәрчесе булып эшли. 66512 Радионың бер сәгатьлек тапшыруында дөнья хәлләре, Татарстан һәм Башкортстан яңалыклары, татар дөньясы вакыйгалары, Кырым һәм Төркиядән хәбәрләр чагылыш таба. 66513 Радионың тапшыруы өчен үзенең беренче мәшһүр җырларын - "Снег" (Кар), "Почему" (Нигә), "Синоптик", "Ракеты" - яза. 66514 Радиорекламада тавыш һәм музыка Музыка - радиорекламада игътибарны җәлеп итү чараларының берсе. 66515 Радиорекламада үзреклама еш очрый. 66516 Радиорекламаның морфологик үзенчәлекләре: * Радиореклама текстларында ялгызлык исемнәре еш кулланыла, мәгълүмат тапшыру чарасына әверелә. 66517 Радиорекламаның төрләре Иң киң таралган реклама төрләре булып радиоигълан, радиоролик, төрле радиожурналлар һәм радиорепортажлар санала. 66518 Радиореклама образларны халык иҗаты, әдәбияттан, җәмгыять тормышыннан һ.б. ала. 66519 Радиореклама Соңгы 20-25 елда Русия дә реклама камилләшә, үсә бара. 66520 Радиореклама текстына таләпләр * Рекламаның озынлыга 30 секундтан 1 минутка кадәр булса, ансат һәм тиз үзләштерелә. 66521 Радиореклама текстын төзү кагыйдәләре мәгълүматны тапшыру һәм кабул итү психологик кануннары белән билгеләнә. 66522 Радиостанция тапшырулары мәгълүмат, җыр-моң, күңел ачу программалардан тора. 66523 Радиотехник аппратурасы заводы, тәҗрибә-эксперименталь заводы. 66524 Радио фондында сакланган язмаларда аның матур аһәңле тавышы бүген дә сокландыра, дулкынландыра. 66525 Радио ярдәмендә дә якында башка исән калганнарны таба алмый. 66526 Радищев районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 66527 Радка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10.5 километр озынлыкта булган кратеры. 66528 Радова — Русия территориясеннән ага торган елга. 66529 Радовищи — Русия территориясеннән ага торган елга. 66530 Радом губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 66531 Радомско ( ) — Пүлшәнең Лодзь воеводалыгында урнашкан шәһәр. 66532 Радужный ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66533 Радужный ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 66534 Радыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 66535 Раевка — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 66536 Раевка — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 66537 Раевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66538 Раевка урта мәктәбен ( 1966 ), Уфада дәүләт университетын ( 1971 ) тәмамлый. 66539 Раевсикт ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 66540 Разбаш очрашу фактын һәм кассеталар алуын кире кага. 66541 Разбойная — Русия территориясеннән ага торган елга. 66542 Разбойный Бор ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 66543 Разварня — Русия территориясеннән ага торган елга. 66544 Разведкачы буларак, еш кына фронт сызыгын үтеп чыга, дошманның ут нокталарын ачыклый, мәгълүмат бирердәй дошман сугышчыларын «тел»гә алып кайта. 66545 Разведчик-диверсант буларак‚ 1941 елның 15 октябреннән 1944 елның 20 июленә кадәр дошман тылында хәрәкәт итә. 66546 Разведчиклар төркеме «тел» белән кире кайтканда, аның ике аягы да яралана. 66547 Разгорт ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 66548 Раздольное ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 66549 Разил Вәлиевнең иҗаты драматургия белән дә бәйле. 66550 Разумная — Русия территориясеннән ага торган елга. 66551 Разумово ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 66552 Разъезд 136 км ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 66553 Разъезд 30 км ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карабаш шәһәр округы составына керүче авыл. 66554 Разъезд 61 км ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 66555 Разъезд ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 66556 Раил Гомәр улы Кузеев Чишмә районының Әмин исемле татар-мишәр авылында дөньяга килә. 66557 Раилә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,3 километр озынлыкта булган кратеры. 66558 Раилә Гарипова, Раилә Мөхәммәтхан кызы Гарипова, (22.11.1946) — балетмейстер, Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбленың баш балетмейстеры ( 1977 ). 66559 Раил Садриев, Раил Илдар улы Садриев, (14.10.1966) — Буа дәүләт драма театры сәнгать җитәкчесе-директоры, Татарстанның атказанган артисты ( 2008 ), Дамир Сираҗиев премиясе лауреаты ( 2015 ). 66560 Раиха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66561 Райз ( ) - Литваның Алитус районында урнашкан татар авылы. Район үзәге Бутримонистан 5 чакрымда ята. Авылда 1889 елгы архитектура истәлеге булып саналган Райз мәчете бар. 66562 Райкомда инструктор, пропаганда бүлеге мөдире, райком секретаре, КПСС өлкә комитеты инструкторы вазифаларын башкара, шул чорда Казан дәүләт педагогика институтын, аннары Сарытаудагы Югары партия мәктәбен уңышлы тәмамлый. 66563 Райман — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 66564 Район 104 торак урынын берләштерә, алар 14 авыл советына һәм 1 бистә советына буйсына. 66565 Район 10 авыл округыннан һәм 72 торак пунктыннан гыйбарәт. 66566 Район 1918 елда нигезләнгән. 66567 Район 1921 елда оеша. 66568 Район 1924 елда төзелә. 66569 Район 1924 елның 28 августында барлыкка килгән. 66570 Район 1925 елда барлыкка килгән. 66571 Район 1926 елның 4 ноябрендә оештырылган. 66572 Район 1928 елда Урта Идел өлкәсенең ( 1929 елдан — Урта Идел крае ) Пинзә округы составында барлыкка килгән. 66573 Район 1928 елның 15 июлендә барлыкка килгән. 66574 Район 1928 елның 16 июлендә Урта Идел өлкәсенең Самар округы составында төзелә. 66575 Район 1929 елда барлыкка китерелә. 66576 Район 1929 елда Нижгар краеның Шарья округы составында төзелгән. 66577 Район 1929 елда оештырыла. 66578 Район 1929 елда төзелгән. 66579 Район 1929 елда чуаш милли районы буларак барлыкка килгән. 66580 Район 1930 елда барлыкка килә. 66581 Район 1930 елда Бондюга районы төзелә. 1931 елда район юкка чыгарыла, территориясе Алабуга районы составына кертелә. 66582 Район 1930 елның 10 августында оештырыла. 66583 Район 1930 елның 10 августында Октябрь районы буларак төзелә. 66584 Район 1930 елның 20 августында барлыкка килә. 66585 Район 1931 елда нигезләнгән. 66586 Район 1931 елның 10 августында төзелә. 66587 Район 1934 елда нигезләнгән. 66588 Район 1935 елда оештырылган. 66589 Район 1935 елның 15 февралендә төзелә. 66590 Район 1937 елда нигезләнгән. 66591 Район 1938 елда нигезләнгән. 66592 Район 1939 елда нигезләнгән. 66593 Район 1942 елда нигезләнгән. 66594 Район 1945 елда нигезләнгән. 66595 Район 1946 елда нигезләнгән. 66596 Район 1952 елда нигезләнгән. 66597 Район 1963 елда нигезләнгән. 66598 Район 1972 елда нигезләнгән. 66599 Район 1994 елда нигезләнгән. 66600 Район административ үзәге — Хәйбулла авылы исемен йөртә, хәзер аның исеме Акъяр. 66601 Район атамасы – элек волость үзәге урнашкан Илеш авылыннан. 66602 Район Атюрьеводан 16 км читтә. 2 км көнбатышка таба Иске Аллагол авылы урнашкан. 66603 Район аша аз сулы Чәрмәсән белән Кармасан елагалары агып ята. 66604 Район аша Бөре -Мәсәгуть-Сатка, Югары Кыйгы Яңа Балакатай автоюллары уза. 66605 Район аша « Мәскәү — Чиләбе » тимер юлы һәм «Сембер — Самар », « Казан — Самар» автомобиль юллары уза. 66606 Район “аю почмагында” урнашкан диярлек. 66607 Район башлыгы булып 2012 елның 19 мартыннан Альберт Рәхмәтуллин тора. 66608 Район башлыгы – Козонков Владимир Константинович, районның башкарма комитеты җитәкчесе – Мифтахов Равгат Завгатович. 66609 Район башлыгы – Хаҗиев Васил Гарип улы. 66610 Район башлыча дала җирләренә керә. 66611 Район башта Красноусольский дип атала. 66612 Район биләмәсенең 17,5 проценты (30,7 мең га) урманнар. 66613 Район Бөгелмә-Бәләбәй калкулыгының төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. 66614 Район Бөтенсоюз Үзәк Башкарма Комитетының 1935 елның 31 гыйнварындагы карары нигезендә төзелә. 66615 Район бюджеты 441,6 млн. 66616 Район военкоматына да шундый ук кисәтү була. 66617 Районга 136 торак пункт керә. 66618 Районга Атнагыл, Югары Троицкий һәм Чокадытамак волостьлары кергән. 66619 Районга барлыгы 50 авыл керә. 66620 Район гәҗите өч телдә нәшер ителгәндә гомуми тиражы 5 500 данә була. 66621 Район гәзитенең бүгенге мөхәррире Мансур Әминевның зурәтисе – Бөек Ватан сугышында башын салган яугир-журналист Әхнәф Әминев. 66622 Районда 12 авыл хуҗалыгы җитештерү кооперативы исәпләнә. 66623 Районда 14 авыл советы, 75 авыл торак пункты, иң зурлары: Калинники (1,0 мең), Осиновка (0,9 мең) авыллары. 66624 Районда 18 үзешчән сәнгать халык коллективы эшли. 66625 Районда 19 сельсовет, 72 торак пункт бар. 66626 Районда 1 һимназия, 22 урта, 11 төп гомум белем бирү мәктәпләре, 2 мәктәп-бакча, 35 балалар бакчасы, сигезенче төрдәге интернат-мәктәп, 4 өстәмә белем бирү учреждениесе эшли. 66627 Районда 1 шәһәр һәм 18 авыл жирлеге, 100 авыл урнашкан. 66628 Районда 21 499 кеше яши ( 2009 ). 66629 Районда «21 гасыр» Татар яшьләре үзәге (Батыр авылы; 1999 дан), «Ак Барс» СК (Шыгырдан авылы; 1996 дан) эшли. 66630 Районда 24 авыл хуҗалыгы предприятиесе, 136 игенче-фермерлык хуҗалыгы һәм 7150 шәхси ярдәмче хуҗалык көче белән узган елда 1 миллиард 567 миллион сумлык тулай авыл хуҗалыгы продукциясе җитештерелгән. 66631 Районда 27 мең кеше яшәгән булса, ике шәһәрдә – 160 мең. 66632 Районда 28 сөт-товар фермасы эшли. 66633 Районда 319 чуаш яши. 66634 Районда 50,4 мең баш эре мөгезле терлек исәпләнә, шул исәптән 14,8 меңе (29,4%) – хуҗалыкларда, 33,7 меңе (66,8%) — шәхси хуҗалыкларда, 1,9 мең баш – фермер хуҗалыкларында. 66635 Районда 52 авыл бар. 66636 Районда 6 тимер юл станциясе урнашкан. 66637 Районда 72 торак пункт исәпләнә. 66638 Районда "Авангард" газетасы оештырыла, редакторлары - Сорнаева, Яковлев, Журавлев. 66639 Районда аерым торучы таулар күп: Балкантау (Дәүләкәннән 12 км читтә), Ярыштау, Ташморын, Көрәштау. 66640 Районда бакыр-колчедан рудасы, алтын (руда һәм сибелгән килеш), хромит, тальк, тышлау, төзелеш һәм эшләнмәләр ташы, серпентенит, известняк һ.б. бар. 66641 Районда барлыгы 44 торак пункт бар. 66642 Районда барлыгы 46 авыл. 66643 Районда барлыгы 47 торак пункт исәпләнә. 66644 Районда барлыгы 85 авыл исәпләнә. 66645 Районда бердәәнбер урыс авылы булып саналса да, урыслар үзләре халыкның 31%н гына тәшкил итә. 66646 Районда бердәнбер Советлар берлеге каһарманы Каюм Әхмәтшин дә шушы авылныкы. 66647 Районда бердәнбер татар теле укытыла торган мәктәп. 66648 Районда Бөре минераль су чыганаклары, Уржум минераль су сыганаклары, Калинники, Тухтаров минераль су чыганаклары, Шестиковка сазлыгы урнашкан. 66649 Районда Бөре сорт сынау участкасы, токымчылык эше буенча “Бөре” бүлеге предприятиесе, зона ветеринария бактериология лабораториясе, ветеринария станциясе урнашкан. 66650 Районда газны эксплуатацияләү хезмәте 1968 елда барлыкка килә. 1978 елда Кукмараның үзендә газ тутыру пункты файдалануга тапшырыла. 66651 Райондагы марилар белән удмуртлар да алдырып укый http://tat. 66652 Райондагы марилар белән удмуртлар да алдырып укый аны. 66653 Райондагы өч татар авылының берсе. 66654 Райондагы юлларның тулаем озынлыгы – 456 км. 66655 Районда известьташ, доломит һәм нефть запаслары бар. 66656 Районда иң алдынгы, аягында ныклап басып кала алган бердәнбер хуҗалык. 66657 Районда иң иске торак пункт — Кай селосы ( 1558 елда нигезләнгән). 66658 Районда кирпеч сугу, юллар түшәү өчен (ком-таш) чимал бар. 66659 Районда мәдәният учаклары, биек манаралы яңа мәчетләр уңышлы гына эшләп килә. 66660 Районда мөселман һәм православие диннәре киң таралган. 66661 Районда республикада иң эреләрдән саналган Таналык, Макан һәм Акъяр сусаклагычлары барлыкка килде, 9 урта һәм кече су чыганаклары хасил булды. 66662 Районда руслар яшәмәсә дә, 2003 елның 1 июлендә татарча гәҗитнең русча варианты дөнья күрә. 66663 Районда «Саба таңнары» газетасы чыга. 66664 Районда сөт комбинаты, кирпеч заводы, типография, икмәк кабул итү сәнәгасе (элеватор) һәм урман хуҗалыгы бар. 66665 Районда табигый газ, төзелеш өчен кирәкле чималлар табыла. 66666 Районда төзелеш материаллары өчен чимал чыгарыла. 66667 Районда төп фондлар нык тузган. 66668 Районда туган танылган кешеләр * Әмир Абдразаков (1934-2008) - кинорежиссёр, Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2006 ). 66669 Районда туган танылган кешеләр * Рамил Сабитов (1960) — Русия кино, театр артисты, режиссёр * Миргарифан Азизов — ТАССР министрлар шурасы рәисе. 66670 Районда үзәк культура йорты, 25 авыл культура йорты, 61 авыл клубы, 48 китапханә, музыка һәм сәнгать мәктәпләре, районның тарихи музее эшли. 66671 Районда һәм шәһәрдә 1990 елдан бирле эшләп килүче Татар иҗтимагый үзәге бүлеге актив эшли. 66672 Районда чама белән 1680 татар баласы бар. 66673 Районда шәхси инициатива якты чырай белән каршы алына бип әйтеп булмый. 24 авыл хуҗалыгы предприятиесенә 17 шәхси фермер хуҗалыгы туры килә. 66674 Районда шулай ук ведомство юллары бар – 92,3 км, аларның яхшы өслеклеләре – 75%. 66675 Район җире аша шулай ук Люнда, Дорогуча, һ.б. елгалар ага. 66676 Район җиренең 70 мең гектар җир эшкәртелә. 66677 Район җиренең яртысын басулар алып тора. 66678 Район җиреннән ел да 0,2 млн т нефть суыртыла. 66679 Район җире Тол елгасы һәм аның кушылдыгы Барда елгасы бассейнында урнашкан. 66680 Район җирлегендә туган күренекле кешеләр * Бари Габдрахманов (1912-1944) - Советлар Берлеге каһарманы ( Кармыш авылы). 66681 Район җирлегендә туган күренекле кешеләр * Гөлчәчәк Галиева (Гөлчәчәк Кәрим кызы Яхина) - язучы-прозаик, әдәби тәнкыйть мәкаләләре һәм публицистик язмалар авторы, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы Сеҗе авылы). 66682 Район җирлегендә туган күренекле кешеләр * Хәсән Туфан (1900-1981) — мәшһүр татар шагыйре ( Иске Кармәт авылы). 66683 Район җирләре Караидел елгасы ( ) елгасы бассейнында ята. 66684 Район җирләрендә бөртекле ашлык, шикәр чөгендере, көнбагыш, бәрәңге, яшелчә-җимеш үстерелә. 66685 Район җирләренең 63,9 мең гектарда урман каплый (31,6%). 66686 Район җирләренең яртысын урман каплый. 66687 Район җирләре Тере Танып елгасы бассейнында ята. 66688 Район исеме совет дәүләт эшлеклесе, гаскәр башлыгы К.Е. Ворошилов ( 1881 1969 ) хөрмәтенә аталган. 66689 Район күләмендә уздырылган спорт ярышларында, үзешчән сәнгать смотрларында һәр вакытта призлы урыннар алган, күп очракта беренчеләр булганнар. 66690 Район мәгариф бүлеге биргән мәгълүмат буенча Шаран районында урыс балаларының 238 проценты (!) урыс телен 11 мәктәптә туган тел буларак өйрәнә. 66691 Район мәгарифе республиканың мәгариф министрлыгының җылысын һәрдаим тоеп яши. 1990 елдан алып районда барысы 26 мәктәп, (шуларның 17се төпкел авылларда) ачылды. 66692 Район мәйданы - 15 700 км². 66693 Район мәйданы 7456 км². 66694 Район мәйданының 15% өлешне П. Смидович исемле Мордовия дәүләт табигать тыюлыгы биләп тора. 66695 Район мәйданының 30% тан артыгы диңгез кимәленнән 700 м биеклектә ята. 66696 Район мәйданының 85,1% ын урман каплаган. 66697 Район мәктәпләрендә 20 милләт балалары укый. 66698 Район мәктәпләрендә дүрт телдә (мари, татар, удмурт, урыс телләрендә) укыту алып барыла. 66699 Район мәркәзе Сасово шәһәре асфальт юл буенча 9 кмда урнашкан. 66700 Районнар left Административ яктан 6 тарихи графлыктан торган Төньяк Ирландия 2015 елга кадәр 26 районга бүлеп идарә ителә иде. 66701 Районнар беренче тапкыр 1923 елда ССРБда барлыкка килә. 66702 Районнардан тыш Берлин шулай ук «статистик территория»ләргә ( ) бүленгән. 66703 Районнарны эреләтү сәясәте вакытында район гәҗите чыгудан туктап тора. 66704 Районнар Омск өлкәсендә 32 район. 66705 Районны Бәләбәй районына кушу сәбәпле, район гәҗите 1964 – 1968 елларда чыгудан туктап тора. 1968 елда районны янәдән торгызалар. 66706 Районның 113 торак ноктасы 20 авыл советына берләшкән. 66707 Районның 117,6 мең гектар авыл хуҗалыгы җирләре исәпләнә, шуның 95 мең гектары - сөрү җире. 66708 Районның 16%ын урманнар алып тора. 66709 Районның 23,2% җире урман белән капланган. 66710 Районның 32%ын урманнар алып тора. 66711 Районның 3 мәктәбе 1 миллион сумлык грантлар алуга иреште һәм бу акчалар да мәктәпләрнең матди-техник базасын ныгытуга юнәлтелде. 66712 Районның авыл хуҗалыгына зәгыйфь матди-техник нигез, түбән уңышдырышлык, терлекчелектә түбән җитештерүчәнлек хас. 66713 Районның авыл хуҗалыгында 22 эре хуҗалык, 1 уку-укыту хуҗалыгы, 50 (72 иде) игенче-фермерлык хуҗалыгы, 14436 шәхси хуҗалык бар. 66714 Районның административ үзәге - Акшәех. 66715 Районның административ үзәге - Җиде кое. 66716 Районның административ үзәге - Сәетләр. 66717 Районның гомуми мәйданы 3 246 км² тәшкил итә. 66718 Районның гомуми мәйданы 4 444 км² тәшкил итә. 66719 Районның җире типик селтеләнгән һәм көлсуланган туфрак, кара, соры, урман туфраклары таралган. 66720 Районның икътисады авыл хуҗалыгы һәм урман-агач юнәлешле. 66721 Районның ихтиофаунасы да бик кызыклы һәм күп төрле. 66722 Районның көнбатыш өлешен Агыйдел елгасы чикли һәм ул Агыйдел буе убалы тигезлегендә ята. 66723 Районның көнбатыш чигеннән Агыйдел, көнчыгыш өлөшөнән Җигән елгалары ага. 66724 Районның машина-трактор паркын 608 трактор (эре хуҗалыкларда – 513), 35 иген комбайны, тагын 24 – чөгендер җыю, 10 – терлек азыгы җыю комбайны.; барлыгы 176 йөк машинасы. 66725 Районның мәйданы 1047,5 км², халкы 22,6 мең кеше. 66726 Районның мәйданы 2 634 км² тәшкил итә, шуның 78 процентын яки 203 мең гектарын урманнар били. 66727 Районның территориясе Кызыл китапка кертелгән шифалы үләннәргә бай, аларның монда 200-дән артык төре билгеле. 66728 Районның төньягында Нократ елгасы башлана. 66729 Районның төп кисәге Төньяк Сосьва калкулыгында, көньяк өлеше — Конда түбәнлегендә урнашкан. 66730 Районның төп су артериясе Ык кушылдыклары Үсән белән Рә ялгалары. 66731 Районның халык исәбе 49 393 кеше тәшкил итә ( 2010 ). 66732 Районның хасил булган бер вакытта «Алга» дип аталган гәзите 1933 елның 9 августында гына дөнья күрә. 66733 Районның хәзерге җитәкчесе Баһаветдинов Рафаэль 2009 елны халык тарафыннан сайлап куелды. 66734 Районның хуҗалык эшчәнлеге 12 башактан торган көлтә белдерә. 12 башак – ул 12 ай, киная белән еллык авыл хуҗалыгы циклы хакында әйтелә. 66735 Район өлкәнең көньягында, дала җирендә урнашкан. 66736 Район өчен гаят зур йогынты нефть ятмаларының табылуы һәм үзләштерелүе ясаган. 66737 Район өчен таш гасыр заманыннан бирле калган кошлар да, йөзүче кошлар да сирәк күренеш түгел. 66738 Район, республика семинарлары еш үткәрелә. 66739 Район сәламәтлек саклау учреждениеләрендә 54 табиб, 288 урта медицина хезмәткәре эшли. 66740 Район сәнәгате үсешенә “Краснохолм­нефть” идарәсе, урман хуҗалыгы, май-сыр комбинаты, консерва, кирпеч заводлары зур өлеш кертә. 1964 елда район җирендә нефть табыла. 66741 Район составына Кошман (31 авыл), Ульянково (22 авыл), Мәлки (10 авыл) волостьлары кертелә. 66742 Район составына элекке Сарытау губернасы Сарытау өязе Базарлы Караболак волосте җирләре кертелә. 66743 Район тарихи урыннарга да бай. 14 гасырга карый торган Хөсәен-бәк кәшәнәсе (мавзолее), Кара-Якуп археологик шәһәрчеге. 66744 Район тарихы турында материаллар туплауга, шәҗәрә төзүгә, археография өлкәсендә зур көч куя. 66745 Район териториясендә Башкортстанда иң зур Ачылы күл урнашкан. 66746 Район тәркибенә элекке Самар губернасы Пугачёв өязе Перелюб һәм Смоленка волостьлары җирләре кертелә. 66747 Район тәркибенә элекке Сарытау губернасы Петровск өязе Петровск вулысы җирләре кертелә. 66748 Район территориясе аша Казан – Саескан тавы –Лаеш– Әлмәт автоюлы үтә, бер тармагы Лаешка борыла. 66749 Район территориясе Краснококшайск һәм Сернур кантоннары составында булган. 66750 Район территориясендә 19 мәчет, 6 храм бар. 66751 Район территориясендә җирле юллар челтәре яхшы үскән. 66752 Район территориясендә известняк, доломит, балчык, ком, торф запаслары бар. 66753 Район территориясендә кирпеч-черепица чималы: комлы балчык (Сакмар), төзелеш ташы (Искуҗа) яткылыклары бар. 66754 Район территориясендә Уба күле — зурлыгы буенча Новосибирск өлкәсенең икенче күле урнаша. 66755 Район территориясендә уннан артык, 960 кеше кабул итә ала торган ведомстволык һәм шәхси туристик баз эшли. 66756 Район территориясендә Үркәч урман эшкәртү хуҗалыгы, Зилаер һәм Кананикольский урман хуҗалыклары, “Урал аръягы урманы” ҖЧҖ урнашкан. 66757 Район территориясендә урнашкан Сибай шәһәрендә тимер юл станциясе бар. 66758 Район территориясенә Азия кыйтгасыннан килгән континенталь һава агымы тәэсир итә. 66759 Район территориясеннән Магниттау (Чиләбе өлк. 66760 Район төньяктан көньякка 60 км, ә көнбатыштан көнчыгышка 48 км итеп сузылган. 66761 Район төньяк урман-дала зонасына керә. 66762 Район тулысынча табигый газ белән тәэмин ителә, барлык авыллар диярлек асфальт юллар белән тоташа, күп яңа социаль объектлар төзелеп сафка баса, халыкны социаль яклау буенча күләмле һәм нәтиҗәле чаралар күрелә. 66763 Район үзге Стәрлетамак тә 1747 елны шул исемле татар авылыннан башланып киткән. 66764 Район үзәге 40 км дан 12 генә км га калган. 1935 елда Балтач– Шәмәрдән юлына таш җәелгән. 66765 Район үзәге Акъярда урта мәктәпне ( 1959 ), Уфада дәүләт университетын ( 1968 ) тәмамлый. 66766 Район үзәге Арча шәһәреннән төньяк юнәлештә 22 чакрым ераклыкта. 66767 Район үзәге Буа шәһәреннән — 30, тимер юл станциясеннән — 15, Казаннан 72 чакрым ераклыкта урнашкан. 66768 Район үзәге булгач, төрле авыл вәкилләре җыелыш, семинарларга, партия конференцияләренә делагацияләр булып Бөкәшкә килә торган булганнар. 66769 Район үзәге булып Уфа каласыннан 390 км еракта урынлашкан Иске Собханкул авылы тора. 66770 Район үзәге — Вельск шәһәре. 66771 Район үзәге Вильнюс белән тотшып ук тора. 66772 Район үзәге Вильнюстан 8 чакрымда ята. 66773 Район үзәге — Гайнә посёлогы. 66774 Район үзәге — Губаха шәһәре. 66775 Район үзәге — Дорогобуж шәһәре. 66776 Район үзәге — Елово авылы. 66777 Район үзәге Исәнгол авылында урнашкан. 66778 Район үзәге итеп Корнеевка саласы билгеләнгән. 66779 Район үзәге итеп Ләмберә авылы тәгаенләнә. 66780 Район үзәге Комсомольский авылында нәшер ителә. 66781 Район үзәге — Көнгер шәһәре. 66782 Район үзәге — Коса авылы. 66783 Район үзәге — Кочёво авылы. 66784 Район үзәге — Куеда шәһәр тибындагы бистә. 66785 Район үзәге: Лаеш шәһәре. 66786 Район үзәге Мөслим Казаннан 319 км, тимер-юл станциясе булган Бөгелмәгә 110 км, Яр Чаллыдагы су юлы пристанена 80 км ераклыкта. 66787 Район үзәгендә 3202 кеше яши. 66788 Район үзәгендә 7538 кеше яши. 66789 Район үзәгендә — авыл хуҗалыгы машиналарын төзү (ААҖ «Алексеевская СХТ»), ГУП «Алексеевский молочно-консервный комбинат», кирпеч заводы, әсфәлт заводы, нәфис туку фабрикасы. 66790 Район үзәгендә биш автозаправка станциясендә ягулык-майлау материаллары сатыла. 66791 Район үзәгендә Гази Заһитовның барельеф-портреты куелды. 66792 Район үзәгендә зур элеватор һәм тимер юл станциясе бар, соңгысы 1892 елда ачылган һәм Тамерлан исемен йөртә, авылның елганың уң ягында яткан өлешен дә Тамерлан дип атыйлар. 66793 Район үзәгендә Мәдәният сарае, «Яшьлек» милли-мәдәни үзәге,кинотеатр, Актаныш туган якны өйрәнү музее кебек оешмалар бар. 66794 Район үзәгенә кадәр 30 км. 66795 Район үзәгенә чаклы исә 23 км. 66796 Район үзәгеннән 10 км көнбатыштарак, Мишә елгасының уң кушылдыгы Кече Мишә елгасыннан 1 км читтә урнашкан. 66797 Район үзәгеннән 40 км читтә, көньяк-көнчыгыш тарафта. 700 якын кеше яши, татарлар. 66798 Район үзәгеннән 5 км көнчыгыштарак, Куйбышев сусаклагычы буенда урнашкан. 66799 Район үзәгеннән 6 км читтә, төньяк-көнчыгышка таба урнашкан. 1721 һәм 1747 еллар арасында нигез салына. 66800 Район үзәгеннән Карашәм авылы 40 чакрымда урнашкан. 66801 Район үзәгеннән маршрут автобусы (дүрт чакрым читтә торучы Әлмәт авылына кадәр) килә. 66802 Район үзәгеннән өлкә үзәге Петропавел шәһәренә кадәр ераклыгы 10 км тәшкил итә. 66803 Район үзәгеннән төньяк-көнбатышка 18 км һәм Кабак тимер юл станциясеннән көнчыгышка таба 5 км еракта Агыйдел елгасы буенда урнашкан. 66804 Район үзәгеннән Уфага кадәр 250 км, Пермьгә – 270км, Ижауга – 220 км, Екатеринбургка – 360 км. 66805 Район үзәге Нязепетровск шәһәренә 32 км, Шәмәхә авылына 5 км ара. 66806 Район үзәге — Октябрьский шәһәр тибындагы бистә. 66807 Район үзәге — Пировское бистәсе. 66808 Район үзәге Похвистнево шәһәренә кадәр 55 км юл. 462 йортта 1183 кеше яши. 66809 Район үзәге — Тара шәһәре. 66810 Район үзәге — Усть-Кишерть авылы. 66811 Район үзәге – Уфадан 49 км ерактагы Иглин авылы. 66812 Район үзәге Учалыдан Уфага кадәр 328 км, Белоретка – 103 км; Чиләбегә карый торган Верхнеуральск белән 61 км ара, Магнит каласына – 112 км, Миәскә – 107 км. 66813 Район үзәге халкы, бигрәк тә Әсәкәй мәктәбе укучылары көче белән паркта яшь чыршы һәм нарат үсентеләре утыртыла. 66814 Район үзәге — Чайковский шәһәре. 66815 Район үзәге — Чардаклы поселогы. 66816 Район үзәге — Чусва шәһәре. 66817 Район үзәге Юдино эшчеләр бистәсе булып торган. 66818 Район уңдырышлы җирләргә ия, каратуфрак җирнең 73,4%ын биләп тора. 66819 Район халкына Бәләбәйдә чыккан « Җиңү өчен » гәҗите таратыла. 66820 Район халкының 74% - татарлар, 16% - удмуртлар, 8% - руслар, 2% - марилар һәм башка милләт вәкилләре. 66821 Район халкының милли составы (Учалы шәһәрен исәпләмәгәндә) Демография Икътисад Учалы тау-баектыру комбинаты райондагы бакыр-колчедан ятмаларын үзләштерә. 66822 Район халыкның югары табигый үрчеме белән ( 2009 елда +16,4‰, 2010 елда 15,4‰) аерылып тора. 66823 Район хуҗалыкларында 22,5 мең баш эре мөгезле терлек, 7,3 танау дуңгыз асрала. 66824 Район чикләреннән Агыйдел белән Өршәк агып тора. 66825 Район, шулай ук, административ бүленешнең икенче дәрәҗәле бүленеше булып та тора ала. 66826 Районыбызның юридик фәннәр докторы РСФСРның атказанган юристы, полковник Хәсән Әхмәтшин, техник фәннәр докторы, РСФСРның атказанган фән һәм техника эшлеклесе Леонид Козлов, профессор Мәхмүт Яхин кебек дистәләрчә галимнәр үсеп чыкты. 66827 Район Ыкның уң ярында ята, район аша аның кушылдыгы – Рә елгасы ага. 66828 Райүзәктә шулай ук 2нче мәктәп, 115нче һөнәрчелек училищесы эшли. 66829 Райчона — Русия территориясеннән ага торган елга. 66830 Райымбек батыр) * Ефәк юлы (каз. 66831 Рака — Русия территориясеннән ага торган елга. 66832 Рак белән авырый башлый (шешне 1952 елда кисәләр). 66833 Ракета 1985 «Ракета» – Рәсәйнең күптәнге сәгать заводларының берсендә – Петродворец сәгать заводында чыгарыла. 66834 «Ракета – 2609Н» илдә иң яхшы механизмнардан санала. 66835 Раке́та ( — бәләкәй орчык яки ) — тирә-як мөхит матдәләрен файдаланмыйча, аралыкта, үз массасын сарыф итеп, реактив тарту көче исәбенә хәрәкәт итүче очу аппараты. 66836 Ракета моделен очыру Хәрби технологияда ракета дип, кагыйдә буларак, ерактагы тәмекне тар-мар итү өчен реактив хәрәкәт итүче пилотсыз очучы аппаратларны атыйлар. 66837 Ракета төзүчеләргә бик югары температурага да, бик түбән температурага да бер үк дәрәҗәдә чыдамлы материал кирәк. 66838 Раки ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,5 километр озынлыкта булган кратеры. 66839 Ракино — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 66840 Ракинская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 66841 Ракитка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66842 Ракитна — Русия территориясеннән ага торган елга. 66843 Ракитное ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 66844 Ракитный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Варна районы составына керүче авыл. 66845 Ракитовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66846 Рак ( карцинома ) – эпителий (тирене) җәрәһәтләгән яман шешнең бер төре. 66847 Ракны башлангыч этапта ачыклар өчен хатын-кыз күкрәген капшап карап үз тикшерүен үткәрергә тиеш. 66848 Раковая Ряса — Русия территориясеннән ага торган елга. 66849 Ракостель — Русия территориясеннән ага торган елга. 66850 Ракпас ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 66851 Ракть-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 66852 Ракулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66853 Ралиостанциянең атналык аудиториясе Мәскәүдә 2,2 миллион кеше, ә Русиядә — якынча 7 миллион кеше тәшгкил итә. 66854 Рамазан ае уразасы :Төп мәкалә: Ураза Рамазан аенда (мөселман календаренда 9 нчы ай) ураза тоту — исламның дүртенче баганасы. 66855 Рамазан Байтимеров (1923-1989), Исмәгыйль – татар шагыйре, Рөстәм Яхин музыкасына язылган «Туган ягым» җырына сүзләр авторы. 66856 Рамазан Байтимеров оригиналь текст чыганагы: Күпме юллар йөрдем, дөнья күрдем, Назлы җилләр йөзем сыйпады. 66857 Рамазан бәйрәме татарларда да зурлап бәйрәм ителә. 66858 Рамазан вакытында ахшамга азан, авыз ачу вакыты җиткәнне күрсәтә. 66859 Рамазан Мортазин — Совет режимы репрессияләре (геноциды) корбаны. 66860 Рамазан Өметбаев премиясе лауреаты. 66861 Рамазан Өметбаев (Рамазан Гыймран улы Өметбаев, ) - җәмәгать-дәүләт эшлеклесе, язучы, публицист. 66862 Рамаза́н ( рәмәзан) — Һиҗри тәкъвимнең тугызынчы ае Рамазан — ай елының тугызынчы ае исеме. 66863 Рамазан — Русия территориясеннән ага торган елга. 66864 Раменский ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 66865 Раменское (Раменское) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 66866 Раменское ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 66867 Рамзан Кадыйров тәкъдиме буенча Чичәнстан республикасы президенты вазифасы «башлык» сүзенә алышынды. 66868 Рамил Гайзатуллин (Рамил Ринат улы Гайзатуллин) — «РФ социаль иминиятләштерү фондының Татарстан буенча регион бүлекчәсе» дәүләт оешмасы идарәчесе. 66869 Рамил Гатиятуллин (Рамил Хәкимулла улы Гатиятуллин) – Баулы муниципаль районы һәм Баулы шәһәр башлыгы ( 2014 елның 22 сентябреннән). 66870 Рамил икенче тапкыр Русия чемпионы булып кала. 66871 Рамил Имамәгъзәм улы Бигнов 1956 елның февраль аенда Башкортстанның Югары Аташ авылында дөньяга килә. 66872 Рамил Миңнеәхмәтов кафедрага 1994 елда килде. 2000нче елда ул тел буенча кандидатлык диссертациясен яклады. 2006-2009 елларда кафедра мөдире вазыйфасын башкарды. 5-9 сыйныфлар өчен дәреслек авторларының берсе. 66873 Рамил Нуриманов – татар көрәшчесе, билбаулы көрәш буенча ике тапкыр дөнья чемпионы, күптапкыр Русия чемпионы. 90 кг авыррак категориядә чыгыш ясый. 66874 Рамил Сафаҗайда 11 сыйныф тәмамлап Түбән Новгородтагы Авыл хуҗалыгы институтына укырга керә. 66875 Рамил Төхфәтуллин – Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты, режиссер. 66876 Рамил Төхфәтуллин — Татарстанның халык артисты. 66877 Рамил Хәкимов (Рамил Гарәф улы Хәкимов, ) – рус телендә иҗат иткән Башкортстан язучысы. 66878 Рамил Чурагул (Рамил Мотаһар улы Чурагулов) - Башкортстан һәм Русия журналистлары һәм язучылары берлеге әгъзасы, өч шигъри җыентык авторы, II-нче Бөтендөнья татар конгрессы делегаты. 66879 Рамо — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 50 километрлы кратеры. 66880 Рам өстенә тотынып төшү өчен ике тоткыч беркетелгән. 66881 Рампяри ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,7 километр озынлыкта булган кратеры. 66882 Рам — Русия территориясеннән ага торган елга. 66883 РАН (RAN) Räsäy Fännär Akademiäse (Русия Фәннәр Академиясе) – Räsäyneñ milli fännär akademiäse. 66884 Рангазар – Мәллә елгасы кушылдыгы. 66885 “Ранглар турында табель” 1722 елда патша “Ранглар турында табель” кабул итә. 66886 Ранний Рассвет — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 66887 Рант ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 24,3 километр озынлыкта булган кратеры. 66888 Рапат — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 66889 Рапс биләгән мәйданнар икенче елны бодай чәчү өчен менә дигән җирлек булып тора. 66890 Рапсның тамыр системасы ике метр тирәнлеккә кадәр китә ала. 66891 Рапсның тамыры исә шул тыгызланган җирне йомшартуда мөһим роль уйный. 66892 Рапстан соң чүп үләннәр дә әллә ни иркенәеп китә алмый икән. 66893 «Рапунцель: Буталган әсәр» ( Инглизчә : Tangled) — Walt Disney Animation Studios тарафыннан 2010 елда чыгарылган американ анимацион фантастик- комедия фильмы. 66894 «Расачылык теориясе», «яһүд мәсьәләсенең ахыргы чишелеше», Версаль килешүеннән кире кагу һәм «сәнгать бозылуына каршы көрәш» төшенчәләренең авторы булып санала. 66895 Расвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 66896 Расемон Венеция кинофестиваленең гран-приенә лаек була һәм АКШ киноакадемиясе тарафыннан иң яхшы чит ил киносы буларак Оскарга тиенә. 66897 Расизм капиталистик дәүләтләр барлыкка килә башлаган чорда (XVI-XVIII гасырларда) туа. 66898 Расизм колониаль илләрдә төп халыкларны кырып бетерү максатын да дәлилләүгә алына. 66899 Расизм колониаль илләрнең халыкларын рәхимсез изү максатына хезмәт итә. 66900 Раскатиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 66901 Раскин җитәкчелегендә Ленинградта узган ил беренчелегендә тәэсирле җиңү яулый (415 кг). 66902 Расколина — Русия территориясеннән ага торган елга. 66903 Раскуиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Полевской шәһәр округы составына керүче авыл. 66904 Раскуишка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66905 Раслама, гадәттә, акча, кыйммәтле әйберләр, документлар алганда языла. 66906 Расланган татар теленең кирил дә латин (Яңалиф-2) әлифбаларында күп өстәмә махсус хәрефләре бар һәм шушы хәл интернетта татар теленең куллануы кыенлыгы тудыра: махсус программалар, клавиатур раскладкасы урнаштырырга кирәк. 66907 Расмөхәммәт Мәмдәл авылына, 1552 елда Казан ханлыгы яулап алынганнан соң, Тау ягының Кырык Садак авылыннан күчеп утыра. 66908 Распаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66909 Распутин роле өчен ул "Алтын глобус" һәм " Эмми " бүләкләре ала. 66910 Рассвет — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 66911 Рассвет — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 66912 Рассвет — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 66913 Рассвет — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 66914 Рассвет ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 66915 Рассвет ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 66916 Рассол ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 66917 Рассольная — Русия территориясеннән ага торган елга. 66918 Рассомаха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66919 Рассоха Безмошица — Русия территориясеннән ага торган елга. 66920 Рассоха Кече Крутой — Русия территориясеннән ага торган елга. 66921 Рассоха-Левина — Русия территориясеннән ага торган елга. 66922 Рассоха Пёшицы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66923 Рассоха-Сибирцева — Русия территориясеннән ага торган елга. 66924 Рассоха-Чецы — Русия территориясеннән ага торган елга. 66925 Рассошка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66926 Рассылкага язылучылар яңа китаплар белән танышып бара. 66927 Растворовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66928 Растеряевка (балка Речка, Раствердяевка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66929 Растовка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 66930 Растопуловка (Растопуловка) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 66931 Растыш – Русия территориясеннән ага торган елга. 66932 Расул Гамзатовның күп шигырьләренә җырлар язылган. 66933 Расчет 7 немец танкын юкка чыгара. 66934 Расчеттагыларның берничәсе һәлак була, кайсылары яралана. 66935 Расчой ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 66936 Расшеватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66937 Расья — Русия территориясеннән ага торган елга. 66938 Ратваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 66939 РАТИны бетергәч, апасы да эшли торган «Современник» театрына ( Мәскәү ) кабул ителә. 66940 Ратный ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 66941 Раужа — Русия территориясеннән ага торган елга. 66942 Рауза Котдус кызы Хәйретдинова – Татар академия театрының мәшһүр артисты. 66943 Рафаил Төхфәтуллин премиясе ( 1995 ), Саҗидә Сөләйманова премиясе лауреаты ( 2011 ). 66944 Рафаил Төхфәтуллин премиясе ( 1999 ), Саҗидә Сөләйманова премиясе лауреаты ( 2008 ). 66945 Рафаил Төхфәтуллин премиясе лауреаты ( 1995 ). 66946 Рафаил Төхфәтуллин премиясе лауреаты ( 2002 ). 66947 Рафаил Төхфәтуллин, Рафаил Газиз улы Төхфәтуллин, ( 1924 1994 ) — язучы, Татарстан АССРның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1984 ). 66948 Рафаил Фатыйхов — Мирхәйдәр Фәйзи исемендәге Оренбур татар дәүләт драма театрының артисты, Русиянең атказанган артисты. 66949 Рафаэль Билялов — татар композиторы, пианист, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 66950 Рафаэль Әхмәтсафа улы Сафин Башкортстанның Кыйгы районындагы Еланлы исемле татар авылында туып үсә. 66951 Рафаэль Мостафин белән берлектә Әнәс «Татарстанның беренче Президенты Минтимер Шәймиев» исемле китап язды һәм аны үзе үк тәрҗемә дә итте. 66952 Рафаэль Мостафин — күренекле әдип, тәнкыйтьче. 66953 Рафаэль Фәттахов (Рафаэль Вәлиәхмәт улы Фәттахов) — икътисади-математик модельләштерү өлкәсендә зур белгеч, икътисад фәннәре докторы ( 1992 ), профессор ( 1992 ). 66954 Рафил Ризван улы Галимуллин — татар артисты, Казан татар дәүләт яшь тамашачылар театры актеры. 66955 Рафил Сəгъдуллин: «Театр үзен яратканнарны гына ярата!» 66956 Рафил Сәгъдуллин — Яр Чаллы татар дәүләт драма театры артисты, Татарстанның атказанган артисты, «Тантана» премиясе лауреаты ( 2011 ). 66957 «Рафинад» — «бик яхшы чистартылган» дигән сүз. 66958 Рафинирланмаган майда, сырда, кош итендә ул иң күбе. 66959 Рафис Гыйззәтуллинның хикәяләре кеше күңеленең эчке дөньясын ачып бирүгә нигезләнгән. 66960 Рафис шигырьләр, җыр текстлары, юморескалар, хикәяләр дә иҗат итә. 66961 Рахмай Хисмәтуллин көндәлек матбугатта да хикәяләрен, нәсерләрен һәм шигырьләрен бастыра. 66962 Рахманавыл ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 66963 Рахман Ильяс әдәбият мәйданына утызынчы елларның башында нефтьчеләр һәм тау халыклары тормышыннан алып язылган хикәяләре беләш килеп керә («Кем гаепле?», 1930 ; «Шәрифҗамал», 1932 ; «Таулар арасында» 1933 ; «Чыныгу», 1933 һ. б.). 66964 Рахманинов ике тапкыр – 1910 һәм 1916 елда Казанда булган. 66965 Рахманка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66966 Рахманкулова - хәрби тәрҗемәче 1942 елның 29 ноябрендә КА ЧТХИ төп (чит телләр) факультетына чакырып алалар. 66967 Рахмән сүзе рәхмәт тамырыннан барлыкка килгән. 66968 Раһмонның хакимияткә килүе Таҗикстанда ватандашлар сугышы периоды һәм шуннан соңгы тынычлыкны торгызу белән бәйле булган. 66969 Рахта — Русия территориясеннән ага торган елга. 66970 Рахтовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 66971 Р.Ахунов оригиналь әсәрләр дә яза. 66972 Рациональ юлдан караганда мөмкинлекне аңлату кыенлаша: һәр мөмкинлектә мөмкин түгеллек бар, «мөмкин түгеллекнең мөмкинлеге». 66973 Рационда А, Е, С витаминнарына бай продуктлар күп булырга тиеш. 66974 Рашат Гайнанов 1990 елда вафат. 66975 Раштуа бәйрәмендә Гаррига әтисенең күрмәс-мантиясен бүләк итәләр. 66976 Раяз Фасихов — татар эстрадасының җырчысы, ике тапкыр «Татар җыры» конкурсының лауреаты. 66977 РБ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1991 ). 66978 Рбишча : * Олы Рбишча — Кызыл Октябрь районындагы татар авылы. 66979 Р витамины кан тамырларының стеналарын ныгыта. 3-4 чокыр яхшы куелыктагы чәй эчеп, организмның әлеге витаминга тәүлеклек ихтыяҗын канәгатьләндерергә мөмкин. 66980 Р.Гаташ — 1966 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 66981 Р.Г. Әхмәтьянов һәм Ш.З. Бәхтиев текстта фарсы һәм гарәп алынмаларының күплеген күрсәтеп, «эпос»ның борынгылыгына шик белдерә. 66982 Р.Г.Фәхретдинов Татарстан Фәннәр академиясенең Ш.Мәрҗани исемендәге Тарих институтында баш гыйльми хезмәткәр булып эшләде. 66983 Реактив двигательнең этәрү көче очкычны гаять зур тизлек белән алга таба алып бара. 66984 Реакторның күп сыйфатлары, куркынычлы зур позитив киңлек коэффицентендә, хәрби сер буларак яшерен иткән булдылар һәм операторлар aларны белмәделәр. 66985 Реакторның файдаланылган төш ягулыгы зур радиоактивлыкка һәм калдык энергия чыгаруга ия, һәм берничә ел эчендә махсус бассейнда суына. 66986 Реакторның эшчәнлеге бер елга туктатыла. 66987 Реакция атом шартлавына китерергә мөмкин, бу принцип атом бомбасында кулланыла. 66988 Реакциядә 4 500 т аммоний сульфаты һәм нитраты катнаша, шартлау энергиясе тротил эквивалентында 1-2 килотонн тәшкил итә. 66989 Реакциянең кисеме яктыртучанлыкка тапкырчыгышы коллайдерында процессның узу ешлыгын күрсәтә: Башта Зур адрон коллайдерында яктыртучалык 10 29 кисәкчек/см²·с тәшкил итте. 66990 Реализация детальләреннән абстрактлашу система үзлекләрен аның реализациясенә бәйсез рәвештә билгеләргә мөмкинчелек бирә. 66991 Ребекка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 66992 Ребристый ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 66993 Ребриха — Русия территориясеннән ага торган елга. 66994 Ревдар Садыйков (Ревдар Фәез улы Садыйков) – балет артисты, мөгаллим, Тукай бүләге иясе. 66995 Ревда — Русия территориясеннән ага торган елга. 66996 Ревдель (Зур Ревдель) — Русия территориясеннән ага торган елга. 66997 Ревдино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 66998 Рәвеш җөмләдә күбрәк фигыльне (озак яшәү), сирәгрәк сыйфатны (көмештәй ак) һәм рәвешне дә (шактый озак) ачыклап килә. 66999 Ревизские сказки, элекке җанисәп материаалларын туплаган, БР төньяк көнбатышында яшәүчеләрнең диалекты, типтәрләр тарихы буенча язылган брошюралар әзерләтеп, этник чыгыш мәсьәләсендә проблемалы исәпләнгән төньяк көнбатыш районнарда күпләп тарата. 67000 Рево Идиятуллин, Рево Рамазан улы Идиятуллин – сәясәтче, КПССның Татарстан өлкә комитетының беренче сәркатибе ( 1990 1991 ). 67001 Революцион көрәш юлын сайлаган Шәфиев БВРС рәисе урынбасары һәм «Башкортстан» гәзите мөхәррире итеп сайлана. 67002 Революцион үзгәрешләрнең асылына төшенеп тә өлгермәгән халыкка гражданнар сугышы дәвере фаҗигаләрен кичерергә туры килә. 67003 Революцион үзгәрешнең механизмы шундыйрак: Җитештерү көчләренең һәм җитештерү мөнәсәбәтләренең тотрыксыз балансы «авыша» башлагач, җитештерү мөнәсәбәтләре үсешкә аяк чала башлый. 67004 Революцион энтузиазм белән канатланып журналга яшь ка­ләмнәр килә. 67005 Революция алды елларында кыш айларында халык төрле кәсеп белән чит җирләргә чыгып эшли башлый. 67006 Революция биргән мөмкинлекләрдән файдаланып, ул ике ел элек хакимият тарафыннан тыелган «Ил» газетасын 23 марттан кабат чыгара башлый. 67007 Революциягә кадәр авылда Гайнетдинов Әхмәтҗан һәм Ильясов Әхмадулла дигән кешеләрнең ярма тегермәннәре һәм тагын ике кешенең: Әбелханов Җамалетдин һәм Ярмиев Әкмәлетдиннарның он тарттыра торган җил тегермәннәре була. 67008 Революциягә кадәрге чыганакларда Богоявленский исеме белән дә билгеле. 1861 елгы реформага кадәр халкы алпавыт крәстияннәре катлавына керә, игенчелек, терлекчелек белән шөгыльләнә. 67009 Революциягә кадәрге чыганакларда Иштуган Пүчинкәсе исеме белән мәгълүм. 67010 Революциягә кадәрге чыганакларда Рождественский исеме белән дә билгеле. 67011 Революциягә кадәр Каракүл Вятка губернасы Сарапул өязе составында булган. 67012 Революциягә кадәр үк татарларның берничә этнотерриториаль төркемгә бүленгәнлеге (Идел буе, Себер, Әстерхан, Кырым, Литва, Буҗак) турында фикерләр яшәгән. 67013 Революциягә кадәр Шөгердә өч мәхәллә эшли. 67014 Революциягә кадәр Шора исемен йөрткән. 67015 Революциягә кадәр ясалган тәрҗемәләрдән күпләр кулъязма хәлендә калып яталар. 67016 Революциягә хәтле аны Воскресенское дип тә атап йөреткәннәре мәгълүм. 67017 Революциягә хәтле Варна-Мача саф татар авылы булган, анда өч меңгә якын татар һәм нибары ике рус яшәгән, алары да татарча белгән. 67018 Революция, гражданнар сугышы авыл халкын икегә аера. 67019 Революциядән соң да хәзрәт шигъри иҗатын дәвам итә, аның 1923 елда башлаган «Диване мулла Садыйк Иманколый» һәм 1927 елда башлаган «Әсрари дил» исемле кулъязмалары сакланган. 67020 Революциядән соң Закир Кадыйри туган илен ташлап китәргә мәҗбүр була. 67021 Революциядән соң Иске Кырлайда беренче совет мәктәбен дә Кыям Юлдашев ача. 1921 елдан ВКП(б) члены. 67022 Революциядән соң Иске Кырлайда беренче совет мәктәбен дә ул ача. 67023 Революциядән соң шәһәрдә татар драма түгәрәге оеша. 67024 Революция дулкыннары белән бергә авылның хәлле кешеләрен эзәрлекләүләр дә килеп җитә. 67025 Рәгаиб кичәсе — Рәҗәп аеның 1 нче җомга киче. 67026 Регби 1823 елның 7 апрелендә барлыкка килгән дип исәпләнелә. 67027 Регенерация ана тукыма күзәнәкләре белән ясала. 67028 Регенерация нигезләре Тычкан эмбрионы ана күзәнәкләре Регенерация нигезендә организмның гади үсеше принциплары ята. 67029 Регенсбург ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 67030 Регионга зиярәт кылган беренче европалы булып 1795 һәм 1805 елларда шотландияле эзләнүче Мунго Парк һәм 1850 елда немец эзләнүчеләре Генрих Барт һәм Эдуард Фогель булган. 67031 Регион Кап муены җирлегендә урнашкан. 67032 Регионнан кытай гаскәрләре куыла башлый һәм хәрби чаралар башлана. 67033 Регионнар Англия регионнары Регионнарга бүленеш 1994 елда Джон Мейджор хөкүмәте тарафыннан кертелгән. 67034 Регионнар үз кануннарны чыгара алмый. 67035 Регионнар үз чиратында церемониаль графлыкларга бүленә. 67036 Регионнар, хөкүмәттән салымнарның бер өлешен алып, үз бюджетын формалаштыралар. 67037 Регионның төп халкы гарәпләр һәм бәрбәрләрдән тора. 67038 Регион составына 1 шәһәр, 1 штб, 16 авыл, 8 поселок керә. 67039 Регион составы Регион составына 1 генә торак пункт - Сак кына керә. 67040 Регион составы Регион составына 1 кала - Акмәсҗит һәм 5 бистә керә: Аграрное, Грэсовский, Аэрофлотский, Комсомол һәм Битумное. 67041 Регион составы Регион составына 1 кала - Әрмәни базар һәм 1 авыл (Өч елга) советына караучы 3 авыл керә: Өч Елга, Кула һәм Ор Капы. 67042 Регион үзәге булмаган шәһәрләр арасында халык саны буенча Русиядә иң зур шәһәр. 67043 Регион Франция белән сугыш алып баручы алман һәм итальяннардан ерак булу сәбәпле, 1915 елны француз хөкүмәте химия һәм авиация сәнәгатен монда күчерү турында карар кабул итә. 67044 Регтайм ритмнары блюз элементлары белән бергә джазга башлангыч бирәләр. 67045 Регул 1 нче зурлыктагы йолдызлар исемлегендә ахыргы урында тора, чөнки аннан яктырыш буенча чираттагы йолдыз Газараэ 1,50 m йолдызча зурлыктагы, димәк ул инде 2 нче зурлыктагы йолдыз булып тора. 67046 Регуляр бәйгенең җиңүчегә Кыйтга кубогы тапшырыла. 67047 Регуляторның ялгану ешлыгының билгеле вакыт өлеше дәвамында индуктивлык кәтүгенә энергия кертелә һәм циклның калган вакыты дәвамында энергия чыгарыла. 67048 Реда-Виденбрүк ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 67049 Редакторлык хезмәте белән беррәттән, 1929 елдан башлап Көнчыгыш педагогия институтында әдәбият укыта. 67050 Редакциядә бердәнбер ир кеше, редактор Әхмәт Латыйпов кала. 67051 Редакция илебездә барган төзелешләрне, күренекле вакыйгаларны да читтә калдырмый, аларны шигъри куплетлар белән билгеләп бара, мөхәррирнең шагыйрь булуы да үзен сиздереп тора. 67052 Редакция каршында Ижаудагы ТНВ корреспондент ноктасы эшләп килде. 67053 Редакция каршында тарихчылар һәм төбәкне өйрәнүчеләр клубы һәм Әдәби клуб эшли. 67054 Редакция коллективы озак еллар Хатмулла Әхмәдишин, Кавис Арсланов, Рафаэль Галиәхмәтовлар җитәкләгән. 2002нче елдан башлап аның редакторы булып Ильяс Хәмидулла улы Сафиуллин (сан буенча 19нчы редакторы) эшли. 67055 Редакцияләрдә яшь, үз эшләрен яратучы иҗади сәләткә ия кешеләр эшләде. 67056 Редакцияләре Windows 7 нең алты редакциясе бар: Башлангыч редакция (Windows 7 Starter) бары тик яңа санаклар белән генә биреләчәк, ул үз өченә H.264, AAC, MPEG-2 форматларын уйнату буенча кайбер функциональ үзечәлекләр алып торачак. 67057 Редакция сан саен диярлек юлбашчыларның рәсемнәрен биреп бара. 67058 Редакция Татарстанның Казан шәһәрендә урнашкан. 67059 Редакция үзе, һәм аерым журналистлар республикада уздырылган төрле конкурсларда җиңү яулады, шулай ук журналистлар арасында иң мәртәбәле бүләк – “Бәллүр каләм”гә ия булучылар да бар. 67060 Рәдиф Гаташ – татар шагыйре, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Г.Тукай бүләге лауреаты. Тәрҗемәи хәл Рәдиф Кәшфулла улы Гатауллин 1941 елның 30 мартында Башкортстан АССРының Кушнаренко районы Марс авылында игенче гаиләсендә туа. 67061 Рәдиф Сәгъди балалар һәм яшүсмерләр өчен иҗат итүче драматург буларак та билгеле. 67062 Рәдиф Сәгъдинең образларга, хис-кичерешләргә бай булган әлеге мелодрамасы Бөек Ватан сугышын яңа ноктадан яктырткан әсәрләрнең берсе булды. 1998 елда язылган һәм К.Тинчурин театрында сәхнәләштерелгән “Яз галәмәте” комедиясе авторга яңадан уңыш китерде. 67063 Рәдиф Сәгъди повесть һәм роман жанрларында да иҗат итә. 67064 Редуитта Авыл Хуҗалыгы Колледжы 1925-енче елда нигезләнгән. 67065 "Редуктор" заводы, төзү материалларны җитештерү. 67066 Рәдүттән 5 чакрым булган Каравыл, 6 чакрымдагы Маяк тауларына кадәрге җиргә хуҗа булалар. 67067 Редут тугызеллык мәктәбе – Чесма районында иң яхшылардан санала. 67068 Редькины ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 67069 Рәҗәп — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 67070 Режик ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 67071 Режиссер квалификациясе алып Татар дәүләт академия театрына эшкә кайта. 67072 Режиссерлар гильдиясе номинантларны тәкъдим итә, җиңүчене исә Академиянең барлык әгъзалары билгели. 67073 Режиссерлык дебюты Коламбуста 1987 елда төшерелгән «Килүче бала караучы маҗаралары» фильмы булды. 67074 Режиссер Рон Ховардның «Нокдаун» исемле фильмы — Бөек депрессия вакытында яшәгән боксер турында. 67075 Режиссёр Владимир Бортко романны мөмкин кадәр тулы, һәм, аның фикеренчә, иң аңлаешлы итеп ачырга максат куя. 67076 Режиссёрлар аңа, Көнчыгыш ( татар ) кыяфәтле булу сәбәпле, рольләр тәкъдим итә алмыйлар. 67077 Реж ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 67078 Резвово — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 67079 Резеда Вәлиева — татар шагыйрәсе. 67080 Рәзән губернасы БҮБК Президиумының 1929 елның 14 гыйнварындагы карары нигезендә шул ук елның 1 октябрьдә бетерелгән. 67081 Рәзән өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 67082 Резина да сузыла бит, сузыла да, бер ноктага җиткәч, кире җыела башлый. 67083 Резистив материал буларак нечкә металлик тасма кулланыла. 67084 Резисторларның схемаларда ничек билгеләнүе а) Русия һәм Аурупада ничек билгеләнүе б) АКШ та ничек билгеләнүе Русиядә резисторларның схемаларда шартлы график билгеләнүе ГОСТ 2.728–74 ка туры килергә тиеш. 67085 Резисторларны параллель тоташтырганда аларның гомуми каршылыгы иң кечкенә каршылыктан да кечкенәрәк була. 67086 Резисторлар тавышы Хәтта идеаль резисторлар да абсолют нульдән башка температурада тавыш чыганагы булып тора. 67087 Рәзтәк ( ) — Миндәк елгасы (Җаек бас.) кушылдыгы. 67088 Рәис Борһанов Кайбыч районы Иске Чәчкаб авылында туып-үскән. 67089 Рәис Әбрар улы Борһанов — Русия дәүләт сәүдә-икътисади университетының Казан институты (филиалы) профессоры, Татарстан Республикасының атказанган югары мәктәбе хезмәткәре. 67090 Рәисә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67091 Рәисә Ишморатова 1997 елда вафат булды. 67092 Рәис Мөхәммәдиев 1946 елда Башкортстанның Бакалы районы Сазанлы авылында туа. 67093 Рәиф алга куйган максатына ирешү өчен аспирантураның тик көндезге бүлегендә укуны алга куйды. 67094 Рей ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67095 Рейдлар 1810 елга кадәр дәвам иткән, ул вакытта Король Диңгез экспедияциясе оештырылган, ул инглиз-ирландия аксөяге коммандор Джозиас Роули җитәкчелегндә булган, һәм утрауны басып алырга җибәрелгән. 67096 Рәййан Йосыфны зинданнан чыгарта, аны баш вәзир итә. 67097 Рейко ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,7 километр озынлыкта булган кратеры. 67098 Реймс (Реймс, ) — Франсаның Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 67099 Рейн елгасында алманнарга каршы уңышлы сугышкан. 67100 Рейнике ( ) — Диңгез буе краеның Владивосток шәһәр округында урнашкан авыл. 67101 Рейтинглар 2014 елда «Эксперт РА» агентлыгы, Ульян югары уку йортын Бәйсез Дәүләтләр Берлегенең иң яхшы югары уку йортлары исемлегенә керткән, шуңа күрә аңа «Е» Рейтинг высших учебных заведений России и стран членов Содружества Независимых Государств. 67102 Рейтингның нигезендә кулланучыларның компанияләргә бәяләмәләре ята. 67103 Рәйхан һәм Гүзәл (Н. 67104 Рейхсмаршал Герман Геринг вәгъдә иткән, чолганыштагы армияне өзеклексез тәэмин итеп торырга тиешле «һава күпере» барып чыкмый. 67105 Рейчел ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67106 Рекамье ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,3 километр озынлыкта булган кратеры. 67107 Реккиник диалекты (үзалютор диалекты, олютор диалекты) - алютор теленең Ерак Көнчыгышның Камчатка краенда таралган диалекты. 67108 Реклама башланган һәм тәмамланган вакытта бер үк музыка кую отышлы санала. 67109 Реклама бирүчеләрне һәм сайт хуҗаларын контекст реклама тәэмин итүчеләр (провайдерлар) берләштерә. 67110 Реклама җитештерүче – радио, телевизион, элемтә каналлары, эфир вакытына бәйле техник чаралар кулланып, рекламаны урнаштыру һәм тарату белән шөгыльләнүче юридик яки физик зат. 67111 Реклама күренешен махсус өйрәнгән галимнәр хезмәтләрендә рекламаның күп төрләре күрсәтелә. 67112 Рекламаны иҗат итү, тарату һәм урнаштыру процессында барлыкка килгән барлык мөнәсәбәтләр РФ президенты указлары, РФ хокумәтенең һәм федераль органнарның норматив актлары ярдәмендә көйләнелә. 67113 Рекламаның уртача вакыты 30 сек. 67114 Рекламаның яңа төре – басма реклама текстлары барлыкка килүгә китап бастыру эшен җайга салу зур этәргеч бирә. 67115 Рекламаны сайттан сату өчен, мөгаен, ике нәрсә кирәк - файдалы сайт һәм белдерүләр өчен түлиячәк реклама бирүче. 67116 Реклама текстлары вакытлы матбугатта гына түгел, ә иң элек телевидение, радиода зур урын алып тора. 67117 Реклама турындагы законны бозган өчен җаваплылык Реклама бирүче, җитештерүче һәм таратучы закон таләпләрен үтәмәгән өчен җавап бирә. 67118 «Реклама турындагы» законның 22 маддәсе нигезендә, реклама таратучының аны бирүчедән мәгълүматының дөреслеген раслаган документлар таләп итәргә хокукы бар, әмма ул алай эшләргә бурычлы түгел. 67119 Реклама һәрвакыт үзе иҗат ителгән чорның рухын чагылдыра, кешеләрнең көнкүреш мәшәкатьләрен тасвирлый, психологиясен ачып бирә. 67120 Реклиңһаузен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 67121 Рекордлар Чаллы каласы 2009 елда Гиннесс рекордлар китабына кертелде. 4–5 август көннәрендә оештырылган 100 метрга йөгерү буенча эстафетада 24 сәгать өчендә 4799 кеше катнашты. 67122 «Рекорд» сәгатьләре исә оригиналь төзелешле сәгатьләр була. 67123 Рекорд ярты гасырдан соң «шиңә», алгы планга «Фольксваген-Жук» чыга, ә монысы инде үзенә бер тарих. 67124 Рекрут алу көз көне игълан ителүче патша манифестыннан соң башлана. 67125 Рекрут биру шобага салу белән салу белән хәл ителгән, алдан 5 ел элек солдат биргән семьялар шобага исемлегеннән тошерелгэн. 67126 Рекрут — татар теленә рус теле аша кергән француз сүзе, ( — «гаскәр туплау»). 67127 Рекуррент челтәрләр арасында, иң мәшһүре Һопфилд челтәре, аттрактор челтәре формасы, ул беренче мәртәбә 1982-нче елда Джон Һопфилд тарафыннан тасвирланган булган. 67128 Рекурсив функцияләр Һәрбер алгоритмга ул исәпли торган функцияне туры китерергә мөмкин. 67129 Реле саклавы һәм автоматика челтәрләрендә бик зур яки бик кечкенә алмаш көчәнешләрне үлчәү өчен кулланалар. 67130 Рельеф Белорусь Көчыгыш Аурупа тигезлегендә урнаша, илнең иң калку өлеше үзәк өлеше була — шунда Белорус таулар тезмәсе урнаша; Белорус таулар тезмәсененең Минск калкулыгында Белорусиянең иң биек ноктасы — Дзержинский тавы (345 м) урнаша. 67131 Рельеф — бераз күтәрелгән түбәнлек, көньяк-көнчыгышта Балтыйк тезмәсе бар. 67132 Рельеф Бөтен юра периоды дәвамында Пангея кисәкләре бер-берсеннән ераклашканнар. 67133 Рельеф Казакъстанның территориясен күбесенчә чүлләр (36 %) һәм ярымчүлләр (18 %) били. 67134 Рельеф Суматра рельефы көньяк-көнбатыш яр буенда таулы булып тора – Ачех һәм Батак яссытаулыклары, Барисан сырты. 67135 Рельефы калкулыклардан һәм тәбәнәк таулардан гыйбарәт (биеклеге 1009 метргача). 67136 Рельефы, нигездә, тигезлекләрдән гыйбарәт, көнчыгыш өлешендәге тауларның иң биек ноктасы — 2926 м (Элсмир утравында). 67137 Рельефы өченчел һәм дүртенчел дәверләрнең лава-туф токымнарыннан төзелгән яссытаулыклар, вулкан конуслары һәм тектоник иңкүлекләрдән гыйбарәт, бу иңкүлекләрне җыерчыклы-кантарлы тезмәләр аерып тора. 67138 Рельефы — яссы тигезлек, иң биек урыны 100 м. Нигездә известьшлардан төзелгәнлеге өчен карст рельеф шәкелләре күп. 67139 Рельслы транспортлар электр, дизель, турбина, пар яки катнаш тартым көче белән йөртелә. 67140 Рельссыз транспорт – рельс юлларын файдалынмаган коры җир транспорты. 67141 Рельссыз транспорт тигезсез һәм йомшак туфрактан үтәлә. 67142 Рельссыз транспорт шулай ук рельслар буйлап һәм су буйлап ("амфибияләр") күчәргә булдырыла. 67143 Рельссыз юлларда йөк һәм пассаҗирлар транспорт төре. 67144 Релятивистик инвариантлыкның таләбе коргы саклану кануны локаль рәвештә үтәлүенә китерә: күләмдәге коргылар аермасы чик аша коргы агымына тигез. 67145 Релятивистик тәлгәшләнгән электроннар газы басымы гравитациягә тигез булган очракта, салкын әйләнми торган ак кәрлә массасы Чандрасекар чигенә тигез. 67146 Релятив кисәкчә дәрманы белән югары гармоникалы нурланыш спектры өзлексез булып тора. 67147 Ремеши ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 67148 Ремза — Русия территориясеннән ага торган елга. 67149 Рәмзия дә ул дәресләрдә катнаша. 67150 Рәмиевләрнең әби-бабаларының Байлар волосте (хәзерге Сарман районы ), Әлмәтмулла һәм Әлмәт волосте (хәзерге Әлмәт районы), Тайсуган авылларында яшәп, XVIII гасырда Стәрлетамак өязенә күчеп китәләр, ә соңрак Орски һәм Ырынбур шәһәрләрендә төпләнәләр. 67151 Реми Оллиер Патшабикә Викториягә петиция язган, ул төслеләрнең хакимият советы әгъзалары булуын сораган һәм бу берничә елдан соң мөмкин булган. 67152 Ремна — Русия территориясеннән ага торган елга. 67153 Ремовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67154 Ремонтка, экспозиция урнаштыруга Чаллы шәһәр хакимияте, « КамАЗ », «Расстал» АҖ ярдәм иткән. 67155 Ремонтлау-механика, элетромеханика, эре панельлы йортлар төзү, кирпеч заводлары. 67156 Ремонт өчен 16 700 сум тотыла. 67157 Ремплер — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 67158 Ренат Биккинин – танылган көрәшче. 67159 Ренатка төп уңышы 2002 елда килә. 67160 Ренево ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 67161 Рәнҗеп, күкләрдән ярдәм сорый. 67162 Р. Еникиев татар камера-инструменталь музыка үсешенә зур өлеш кертә: өч квартет; эскрипкә, альт һәм виолончел өчен трио; кыллы квартет өчен өч әсәр һ.б. концерт пьесалары иҗат итә. 67163 Рәниф Шәрипов — дистәдән артык поэмалар авторы гына түгел, пьеса, бәйрәм сценарийлары, яңа китапларга рецензияләр, әдәби тәнкыйть мәкаләләрен язучы да. 67164 Ренненкампф баш тарткан, шуның өчен кызыллар аны шәһәр читенә чыгаралар да, мәсхәрәләүдән соң атып үтерәләр. 67165 Рено 1918 елда Париж кырындагы йортында вафат була. 67166 Рено анимациясе Анимациянең халыкара көне ( ингл. 67167 Рень-Нёб — Русия территориясеннән ага торган елга. 67168 Реня — Русия территориясеннән ага торган елга. 67169 Реорганизация нәтиҗәсендә, элекке КДУның факультетларының бәгъзеләре институт статусын ала, кайберәүләте кушылган ЮУЙлары белән берләштерелә. 67170 Репа — Русия территориясеннән ага торган елга. 67171 Репейник ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67172 Репертуар 2012 елның 1 октябренә театрның репертуарында төрле жанрлардагы – драма, мелодрама, мюзикл, әкият, комедия – барысы 83 спектакль исәпләнә иде. 67173 Репертуар border Ансамбль репертуарын, нигездә, удмурт фольклоры тәшкил итә. 67174 Репертуар Ансамбльнең иҗат юнәлеше — милли коми фольклорын заманча уку, жанрлар синтезы, хор пластикасы. 67175 Репертуар Ансамбльнең кабатланмас үз йөзе бар. 67176 Репертуар * Г. Макаров тарафыннан язылып алынган һәм ноталарга салынып, сәхнә өчен эшкәртелгән йөздән артык йола җырлары, әйтмешле такмаклар, лирик көйләр. 67177 Репертуар Репертуарның күптөрлелеге бу коллективның иҗади йөзен билгели. 67178 Репертуар Репертуарында 400 әсәр бар, алар арасында татар һәм башкорт композиторлары әсәрләре һәм халык җырларын (аранжировкалау һәм оркестрга салу) аерым урын тота. 67179 Репертуар Үзбәк халык иҗатының заманча эшкәртмәләре белән беррәттән, русча, инглизчә башкарылган җырлары да күп. 67180 Репертуарында 30 дан артык үзенә атап куелган биюе була. 67181 Репетицияләрнең барышын И. Сталин шәхси контрольдә тотуга бәйле музыкантларга бирелә торган паекны арттырырга мөмкинлек табыла. 67182 Репинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 67183 Репки ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 67184 Реполово ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 67185 Репрессия 1928 елдан Кырым һәм Бакы матбугатында Бәкер Чобан-задәне «пантюркизм»да гаепләп, аңа каршы язмалар күренә башлый. 67186 Репрессия 1932 елның 21 декабрендә кулга алына. 67187 Репрессия 1932 елның декабрендә кулга алына. 67188 Репрессия 1937 елның 10 февралендә Казан шәһәре Молотов район комитеты М. Йосыповны «коралсызланмаган эсер һәм буржуаз милләтче» буларак, фиркадән чыгара. 67189 Репрессия 1937 елның 22 августында кулга алына. 67190 Репрессия 1938 елның 10 маенда ССРБ югары суды хәрби коллегиясе «кораллы фетнә, шулай ук фирка һәм хөкүмәт җитәкчеләренә һәм Сталинның үзенә каршы террорчылык акты хәзерләүдә» гаепләп, атарга хөкем итә. 67191 Репрессия елларыннан соң Арендов Петр (бай Питер) йортын мәктәп иткәннәр. 67192 Репрессияләнә (1938), атып үтерелә. 1956 елда аклана. 67193 Репрессияләр корбаны 1932 елда Галә Ходаяров «советка каршы пропаганда алып бару»да гаепләнеп, өч елга ирегеннән мәхрүм ителә һәм Әстерхан төбәгенә сөрелә. 67194 Репсольд буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 166 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 67195 Републик гәлимнәре ТРның дәүләт икътисади һәм иҗтимаги алгарыш програмын, аның төп кануннарын, әйләнә-тирә мөхитне саклау, җир асты, нефт һәм газ, мәгәриф, фән һәм фәнни ешчәнлек хакындагы законнарны ешләүдә актиф катнаша. 67196 Репьевка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 67197 Репьевка-Космынка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 67198 Репьёвка — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы кечкенә авыл. 67199 Рә — Русия территориясеннән ага торган елга. 67200 Рәсәй Генпрокуратурасы мәгълүматлары буенча, Согуд Гарәбстанында озак әзерлек ала. 67201 Рәсәйдә Дәүләт банкы 1860 елда оеша. 67202 Рәсәйдә планлы рәвештә балалар һәм өлкәннәр арасында махсус чаралар үткәрелде. 67203 Рәсәйдә тик орбиталь очыш - ягъни аппарат Җир тирәли кимендә бер әйләнүен ясарга тиеш - галәми очыш дип йөртелә. 67204 Рәсәйдә һәм Украинада иң таралган үсемлек мае, бу илләрдә дөньяда иң күп көнбагыш мае җитештерелә. 67205 Рәсәйдә чактамузыка мәктәбе тәмамлый. 67206 Рәсәйдә элек-электән дәвалау эше белән врач-эмпириклар, аптекарьләр (шифалы үләннәр белгече), буын утыртучылар, цирюльниклар шөгелләнгән. 67207 Рәсәй империясе вакытында рус император гвардиясе диңгезчеләре үз башлыгында (безкозыркада) георгий тасмасын тагып йөртәләр. 67208 Рәсәй империясендә Дәүләт думасының барысы 4 чакырылышы булган. 67209 Рәсәйнең иң зур иске йолалык берләшмәсе - Урыс православие иске йолалык чиркәве, ул попчылар агымына карый. 67210 Рәсәйнең иң эре елга портларының берсе булып тора, Рәсәй Бердәм тирәнсу системасы буенча Балтыйк, Ак, Каспий, Азов, Кара диңгезләре белән бәйләнгән, 5-диңгезле порты булып тора. 67211 Рәсәйнең Кызыл китабына кертелгән. 67212 Рәсәй Русиядән аермалы буларак күпмилләтле Рәсәй дәүләтендә Алтын Урда рәсми символы - ике башлы бөркет илтамгада кулланыла. 67213 Рәсәй тарихында беренче тапкыр ике башлы бөркет Алтын Урдада килеп чыккан, ә аждаһаны сөңге белән кадап үтерүче җайдак Мәскәү кенәзлегендә барлыкка килгән. 67214 Рәсәй территориясенә скифлар тарафыннан V гасырда кертелгән Киндер патша Россиясендә һәм Советлар Берлегендә иң киң таралган культураларның берсе булган. 67215 Рәсәй урманнарында очрый, аеруча эрбет урманнарында яши. 67216 Рәсәй Федерациясендә парсек астрономиядә системадан тышкы берәмлек буларак кулланырга мөмкин. 67217 Рәсәй Федерациясендә Рәсәйдә табышсыз оешмаларның 30 артык төре бар, кайберләре бертигез вазифасын башкара, тик исеме белән аерылып тора. 67218 Рәсәй Федерациясенең гербы Русиядән аермалы буларак күпмилләтле Рәсәй дәүләтендә Алтын Урда рәсми символы - ике башлы бөркет илтамгада кулланыла. 67219 Рәсәй Федерациясенең Дәүләт гимны исә Советлар Берлеге Дәүләт гимны нигезендә булдырылган. 67220 Рәсем, 1630 ел Алтын Урда заманда "казак"лар инде билгеле булганнар. 67221 Рәсем авторлары – 1 нче ранг капитаны Борис Михаил улы Хомич белән Модест Анатолий улы Шипелевский. 67222 Рәсем авторы – рәссам Александр Иван улы Кузнецов Черников Н.Д. Ватан бүләкләре, Казан, 1975, 33 бит Бөек Ватан сугышы чорында (сугышта тамырдан борылышлар булгач) аеруча зур уңышларга ирешкән сәргаскәрләрне бүләкләү өчен. 67223 Рәсемдә күрсәтелгәнчә (монохром бәйләм өчен), кайтарылган яктылык чыганак, тамчы һәм күзәтүче арасындагы почмакның ниндидер зурлыгында максималь интенсивлыкка ия. 67224 Рәсемле келәмнең тарихы б.э.к. XVI-XI гасырлар белән исәпләнә. 67225 Рәсемнәрдә пальма агачлары, Һиндстан тукымалары һәм кошлар ясалган. 67226 Рәсемнәре өчен Луи Югары нормаль мәктәпнең сәнгать бакалавры ( 1840 ) һәм фәннәр бакалавры ( 1842 ) исемнәренә лаек була. 67227 Рәсемнәре Совет тынычлыкны яклау комитетының Мактау кәгазе белән билгеләнә. 67228 Рәсемнәр Журналда дини тәрбия башлыча күрсәтмәлелек юлы белән хәл ителә, чөнки сабыйның дикъкатен җәлеп итүдә рәсемнен роле бәхәссез. 67229 Рәсем сәнгатенә хөрмәте шулкадәр зур була, шул көннән соң гомере буе сынлы сәнгать җәүһәрләрен җыя. 67230 Рәсем укытучысы буларак, үз әлифбасына рәсемнәрне үзе үк ясавы мәгълүм. 67231 Рәсем ясарга оста булган, рәсемнәре мәктәп һәм Мәдәният йортын бизи. 67232 Рәсмәкәй — Башкортстанның Иглин районында урнашкан татар авылы. 67233 Рәсмәкәй Колчактан азат ителгәч, авылдан байтак яшьләр кызыл гаскәрләр сафына хезмәт итәргә китәләр. 67234 Рәсмәкәй халкы шундый кыйммәт бәягә җир сатып алып, үзен байбичә Сафронова һәм Крестьян җир банкы кабалага керә. 67235 Рәсми атама "Краеуголь таш штаты". 67236 Рәсми атамалары — Дөнья студентлар уеннары ( ). 67237 Рәсми атама – «Линкольн җире» (Land of Lincoln), шулай ук «Прерия штаты» (Prairie State). 67238 Рәсми атамасы – I Олимпиада уеннары, уздырылган вакыттагы атамасы – I Халыкара Олимпия уеннары. 67239 Рәсми атамасы - V Олимпиада уеннары. 67240 Рәсми атамасы – XXIX Олимпиада уеннары. 67241 Рәсми атамасы Австралия Берлеге ( ). 67242 Рәсми атамасы Корея Җөмһүрияте булса да, гадәттә Көньяк Корея исеме ешрак кулланыла. 67243 Рәсми бәйрәмнәр саны иң аз (3) булган ил - - аларны 21 көн дәвамында бәйрәм итә. 67244 Рәсми белешмә буенча, саны 3000-4500 хайванга җитә. 67245 Рәсми булаган килеш - егеткә ( кияүгә ) кияүгә чыгарга ризалык биргәннән соң. 67246 Рәсми буларак илнең башлыгы – патша, ләкин чынбарлыкта премьер-министр. 67247 Рәсми булмаган атама – Азатлык утравы. 67248 Рәсми булмаган текст Владмир Путинның президент вазифасына керү тантанасы, 2000 ел Шул текст Русия президенты администрациясе тарафыннан раслануга әзерләнгән, әмма шуңа Борис Ельцинның отставкасы комачаулаган. 67249 Рәсми версия Амбразурага ташланучы А.Матросов. Картина А. Матросов һәйкәле Рәсми чыганакларга күрә Александр Матвей улы Матросов 1924 елның 5 февралендә Украинаның Екатеринослав (хәзерге Днепропетровски ) шәһәрендә туган. 67250 Рәсми дин статусына ия. 67251 Рәсми документларга мөрәҗәгать итсәк, башта театр «Яшь тамашачылар театры» дип атала. 67252 Рәсми документларда 1810 елда телгә алына. 67253 Рәсми документларда бу фетнәдә катнашучылар арасында Әмәкәй авылы кешеләре дә булганлыгы әйтелә, тик исем-фамилияләре тәгаен генә күрсәтелми. 67254 Рәсми документлардан күренгәнчә, күпчелеге 25—30 сутый бәрәңге бакчасы тоткан. 67255 Рәсми документларда статусы «Татарстан Совет язучылар берлегенә караган “ирекле язучы”» дип билгеләнгән. 67256 Рәсми җитәкчеләр булган галимнәр үзләре дә шундый “эш бүлешү” үрнәге күрсәткәннәр. 67257 Рәсми исемендә хәзерге поляк сүзе «republika» (республика) кулланылмый, ә искергән «Rzeczpospolita» (Жечпоспо́лита) сүзе кулланыла. 67258 Рәсми исем — „Чиләбе дәүләт университеты“ югары һөнәри белем бирү федераль дәүләт мәгариф учреждениесе. 67259 Рәсми кабул ителгән чикләрне бозу куркынычы туа. 67260 Рәсми кулланылышта Һиндстанда, Санскрит Конституциянең сигезенче мәддәсе буенча 14 оригиналь тел арасында. 67261 Рәсмиләр ике миллионлап гей һәм лесбиян бала тәрбияли дигән сан китерә. 67262 Рәсми мәгълүматларга караганда һәр ел бөтен дөньяда якынча 90 миллион кешедә хламидияләр ачыклана. 67263 Рәсми мәгълүматларга күрә районда марилар ( 45,9%), урыслар (19%), татарлар (14%), башкортлар (10,2%), удмуртлар (10.1%) яши ( 2010 ). 67264 Рәсми мөхәрире һәм нашире Камил Мотыйгый булган. 67265 Рәсми мөхәррире Вафа Бәхтияров, чын мөхәррире Фатих Әмирхан булган « Әл-ислах » газетасын чыгаруда турыдан-туры катнаша. 67266 Рәсми паритет буенча төрле илләрдәге милли үзәк банклар һәм башка акча-финанс учреждениеләре, халыкара оешмалар арасындагы хисаплашулар башкарыла. 67267 Рәсми рәвештә 1979 елда кабул ителә, гадәттә аның беренче куплеты гына башкарыла. 67268 Рәсми рәвештә беркем сугышны игълан итмәгән. 67269 Рәсми рәвештә бу бәйсезлек бары Сиксәнъеллык сугыштан соң гына танылды (1568–1648 еллар). 67270 Рәсми рәвештә Иске Кәңгеш халкы башкорт итеп яздырыла, ләкин аларда татар милли үзаңы бик көчле. 67271 Рәсми рәвештә мәхәлләнең барлыкка килүе 1790 елның җәе. 67272 Рәсми рәвештә Мисырның бетүе датасы буларак 31 ел санала, шул елны аны Рим империясе аны яулап алды. 67273 Рәсми рәвештә расланмаган, ләкин Татар Википедиясе башта Заманалиф имләсенда "Í" хәрефе белән языла иде. 67274 Рәсми рәвештә секуляр дәүләт Маврикий дин ягыннан күптөрле милләт һәм дин иреге матәм хокукы буларак карала. 67275 Рәсми статус Казан метрополитенында ике дәүләт телендәге язу Татарстанда татар теле, рус теле белән беррәттән, дәүләт теле булып санала. 67276 Рәсми статусны 1918 елда гына алды. 67277 Рәсми татар латин әлифбасына берничә махсус хәрефләр өстәлә (бу хәрефләр ISO халыкара фәнни траслитерациясеннән алынган): Сылтамалар * Гиляревский Р. С. (ред.) Практическая транскрипция фамильно-именных групп. 67278 Рәсми тел булып, славян телләр гаиләсе әгъзасы словак теле тора. 67279 Рәсми тел – инглиз теле ; еш кына көндәлек тормышта милли телләр дә саклана, шул исәптән гавайча да. 67280 Рәсми тел һәм милли тел төшенчәләре "Милли" һәм " рәсми тел " - мәгънәләре кайвакыт бер-берсенә туры килгән, яки махсус аерылып торган ике аерым төшенчә һәм хокуки категория буларак күрү кулайрак. 67281 Рәсми хакимиятләргә күрсәтелә торган кәгазьләрдә мәктәп «Казандагы җиденче мәчетнең дини-конфессиональ мәктәбе» («приходская школа») дип атала. 67282 Рәсми чараларда гадәттә һимнның беренче куплеты гына уйнала. 67283 Рәсми шартларда һимнның йә беренче https://www. 67284 Рәсми яктан алар мишәрләр дип аталганнар. 67285 Рәсми яктан Әлшәй районында эшсезлек – 2,68% дәрәҗәсендә. 67286 Республика башкорт гимназия-интернаты эшли. 67287 «Республика Башкортостан», 207- сан, 2010 ел, 28 октябрь. 67288 Республикабызда сәнгать төрләренә гашыйк һәм бу өлкәдә зур уңышларга ирешкән балалар бик күп. 67289 Республикабызда “Яңа гасыр” радиосы ачылып, анда “Азатлык” радиосы тапшырулары трансляцияләнә башлагач, халыкка тыңлау өчен бик уңайлы була. 67290 Республикабызның күп басмаларында (" Сабантуй ", " Ялкын ", " Безнең гәҗит ", " Татарстан яшьләре ") шигырь-хикәяләре, публицистик язмалары даими басыла. 67291 Республика гаскәр башлыгы Кромвель Шотландияне буйсындыра. 67292 Республика гөрҗиләр-мөселманнар автономиясе буларак 1921 елның 16 июлендә нигезләнгән. 67293 Республикадагы хаос һәм сугыш тудырган авыр шартлар татарларны Чечнядән күченергә мәҗбүр итә. 67294 Республикада җирле үзидарәнең үсешенә үзеннән зур өлеш кертә. 67295 Республикада сәхнәдә бу жанрны башлап җибәрүче беренче һөнәри фокусчы артист була. 67296 Республикада татар әдәбияты үсешенә зур өлеш керткәне өчен дәүләт бүләкләренә лаек булды. 67297 Республикада һәркайда очрый, хәзер сирәгәя, саны кими бара. 67298 Республикада чыгарыла торган нефтьнең күләме 800 млн. 67299 Республикадә шулай ук ярым миллионлы Әлмәт (Көньяк Татарнстан) агломерациясе бар. 67300 Республика «Әйдаманнар мәктәбе» бәйгесе 2001 елда оештырыла. 67301 Республика әһәмиятендәге химия заводы һәм башка сәнәгать объектларының сафка басуы белән беррәттән, Мәләвездә берсеннән-берсе матур яңа микрорайоннар, торак кварталлары, мәктәпләр, балалар бакчалары, дәваханә шәһәрчеге һәм башка объектлар үсеп чыга. 67302 Республика картасында ул шәһәр булып күптән түгел генә барлыкка килде. 67303 Республикаларның күпчелегендә кимендә ике рәсми/дәүләт теле барлыкта — рус теле һәм төбәкнең исеменә нигез салган милләтнеке. 67304 Республика матбагалары арасында үткәрелгән биш бәйге җиңүчесе дип табыла, ике тапкыр «Ел иганәчесе» буларак бүләкләнә. 67305 Республика матбугатында ул хезмәт алдынгылары, мәгариф маяклары турындагы очерклары һәм публицистик мәкаләләре белән даими катнашып килә. 67306 Республиканың 14 районнардан Иделнең уң ягында Таулы Мари районы гына урнаша — ул Идел буе калкулыгының төньяк өлешен били. 67307 Республиканың 25% халкын алып торала. 67308 Республиканың 53.2 % халкын алып торала. 67309 Республиканың башка төбәкләрендә әлегә андый очракның билгеләнгәне юк. 67310 Республиканың көнбатышында Иделгә Ветлуга кушыла. 67311 Республиканың көнчыгышын Вятские Увалы калкулыгы биләп тора. 67312 Республиканың көньяк-көнбатыш өлешенә 200—250 м биеклегендәге Идел буе калкулыгы тармаклары кергән. 67313 Республиканың көньяк-көнчыгышында калкулыклар бар. 67314 Республиканың нефть районнары эшчәннәренә хезмәт күрсәтү максатында оештырылган театр репертуар кытлыгы кичерә, «производство» темасына язылган пьесалар эзләргә мәҗбүр була. 67315 Республиканың төньяктан көньякка озынлыгы — 2 500 км, көнчыгыштан көнбатышка — 2 000 км. 67316 Республиканың төп бал ресурсларыннан саналган юкә белән карабодай да шушы чорда чәчәк ата. 67317 Республиканың төп әдәби басмасы санала. 67318 Республиканы төзү хакында сүз алып барганда ук, шушы 1920 елның башында Татарстанга 10 млн. 120 мең пот икмәк хәзерләү планы йөкләнә. 67319 Республика Президенты вазифасында 1995 елдан алып 2012 елга кадәр эшләде. 67320 Республика составына кергән Минзәлә һәм Бөгелмә өязләре дә шушы ук авыр хәлдә. 67321 Республика составына шулай ук Чиләбе губернасының Мияс өязенең Торгаяк, Сыростан, Мияс волостьлары һәм Мияс шәһәре кертелә. 67322 Республика Татарстан. 67323 Республика Татарстан, 2008 ел, 8 июль. 67324 Республика территориясе 43 административ районга бүленә. 67325 Республика территориясендә 8 меңнән артык күл һәм 7 меңнән артык сазлык бар. 67326 Республика территориясендә Башкортостан дәүләт тыюлыгы урынлашкан. 67327 Республика территориясендә ССРБ Конституциясе эш туктатылган, 1938 елга Литва Конституциясе эше яңадан башланылган. 67328 Республика территориясе озынлыгы — төньяктан көньякка 290 км һәм көнбатыштан көнчыгышка 460 км. 67329 Республика формасындагы идарәчелекне зур дәүләтләр өчен реаль түгел дип саный. 67330 Республика шәһәрләренең җәмәгать биналары диварларын бизәгән. 67331 Рәссам Айрат Хәмидуллин 1996 елдан бирле Татарстан рәссамнар берлеге әгъзасы, 2002 елда исә Русия рәссамнар берлегенә кабул ителә. 67332 Рәссам Айрат Хәмидуллин ның бабасы шушы авылның рәисе булып торган. 67333 Рәссам, беренчеләрдән булып, литография белән шөгыльләнә башлый. 67334 Рәссам бизәгән сәхнә әсәрләренең саны биш дистәгә якын. 67335 Рәссам бүген иҗатының гөрләп чәчәк аткан чорында. 67336 Рәссамга беренче танылу китергән хезмәтләре – тимер юл күренешләре: ”Мәскәү. 67337 Рәссамның 200 әсәре куелган була. 2010 елның декабрендә галереяга юкка чыгу куркынычы янагач, Татарстанның иҗат берлеге җитәкчеләре республика һәм шәһәр җитәкчеләренә үникәл күргәзмәне саклап калу үтенече белән мөрәҗәгать итәләр. 67338 Рәссамның 600 дән артык картинасы, меңләгән рәсеме кала. 67339 Рәссамның берничә әсәре фронт истәлекләренә бәйле рәвештә бирелгән. 67340 Рәссамның әнисе Клавдия Парфен кызы белән рәссамның әсәрләрен файдалану хокукын клубка бирү турында рәсми килешү төзи. 67341 Рәссамның иҗади мирасының бик аз өлеше генә Алабугадагы йорт-музеенда саклана, калганнары дөньяның иң эре музейларында ( Третьяков галереясе һ.б.) куелган. 67342 Рәссамның иҗатында табигать күренешләре, натюрмортлар һәм башка жанр композицияләре чагылыш таба. 67343 Рәссам сәнгате Император академиясенең академигы. 67344 Рәссам Сергей Соколов белән соңгы елларын үткәрә. 67345 «Рәссам» татар башкорт рәссамнары берлегенең әгъзасы. 67346 Рәссам Ташкент, Бохара, Сәмәрканд шәһәрләрендәге байтак биналарга ямь өстәп торган монументаль хезмәтләре белән дә яхшы мәгълүм. 67347 Рәссам турында Рәссам К. Васильевның иҗат мирасында 400 дән артык әсәр бар дип исәпләнә. 67348 Рәссамы - Александр Борис улы Жук. 67349 Рәссамы – Александр Иван улы Кузнецов (Сергей Иван улы Дмитриев белән берлектә). 67350 Рәссамы – Али Халики ( Иран ). 67351 Рәссамы – Дмитрий Семен улы Галядкин. 67352 Рәссамы –Иван Иван улы Дубасов. 67353 Рәссамы - И. Язынин Арчада 2015 елда Татар әлифбасына һәйкәл ачылды Татар әлифбасы (tat. lat. 67354 Реставрацияләнгән Сарайда бүген “Килем” Татар тарихи-мәдәни үзәге урнашкан. 67355 Рәсүлүллаһ хәзрәтләренең бөтен иҗтиһады “тәүхид”не саф вә кушылмасыз итүдән гыйбарәт булды, хәтта “ширек”нең үзен генә түгел, бәлки аның сәбәп, сылтауларын да бетерергә тырышты. 67356 Ретнева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 67357 Ретуня — Русия территориясеннән ага торган елга. 67358 Рәтүш — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 67359 Референдумда 73.71% кеше катнашты. 67360 Референдумда "әйе" дип әйтергә Төркиянең АК партиясе чакыра. 67361 Референдумнар 11 май көнне ДХҖ һәм ЛХҖ контроле астындагы булган территорияләрдә үзбилгеләнү турында референдумнар уздырылганнар. 67362 Референдумнар 1980 һәм 1995 елларда үткәрелгән иде. 67363 Референдумнар нәтиҗәләре шундый булганнар: оештыручылар сүзләренчә, өлкәләрнең икесендә дә килү күрсәткече 75% тәшкил иткән; тавыш бирүчеләрнең күпчелеге дә дәүләт мөстәкыйльлеген яклаганнар ( Донецк өлкәсе — 89,1%, Луганск өлкәсе — 96,2%). 67364 Рефери, гомумән, уен барышын контрольдә тота. 67365 Рефери кушкач көрәшчеләр терсәкләрен өстәл өстендәге махсус урынга куялар һәм ачык учларын тоташтырып һәм зур бармакларын кысып “йозак” урнаштыралар икенче куллары белән штырьны тоталар. 67366 Рәфик — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 67367 Рәфкать абый бөтен нәсел-нәсәбе белән Олы Әтнәнеке, шушында туган, шушында үскән. 67368 Рәфкать Әхмәтҗан улы Бикчәнтәев — татар сәхнәсенең остасы, актер һәм режиссер. 67369 Рәфкать Кәрами 1989 елдан Татарстанның һәм 2005 елдан Русия Федерациясенең атказанган мәдәният хезмәткәре дигән мактаулы исемнәр йөртә, 1972 елдан — Язучылар берлеге әгъзасы. 67370 Реформаларның асылы халык хуҗалыгын планлаштыруын үзәксезләштерүдә, икътисад белән идарә иткәндә командалык ысулларын икътисадны көйләү ысуллары белән алмаштыруда гыйбарәт булган. 67371 Реформа нәтиҗәсендә авылда зур үзгәрешләргә, фермер хуҗалыклары үсешенә киң юл ачылган. 67372 Реформатор» Карьера тәмамы ҮК әгъзалары күпчелегенең һәм югары дәрәҗәдәге хәрбиләрнең ризалыгын алып, 1953 елның 26 июнендә Хрущёв ССРБ Министрлар шурасының утырышын чакыра һәм шул утырышында Берия кулга алынган. 67373 Реформизм кысаларында хатын-кызлар беренче мәртәбә раввин булу мөмкинлеге алалар, 1983 елдан башлап әнисе яһүди булганнар гына түгел, ә әтисе яһүди һәм әнисе башка милләттән булган балалар да яһүди дип таныла, сөннәткә утырту да мәҗбүри саналмый. 67374 Рефракция күренеше сәбәпле, көн белән төн тигезлеге тирәсендәге көннәрдә котып көнен бервакыт ике котыпта күзәтеп була. 67375 Рәфыйк Садретдинов озак еллар автослесарь булып эшләгән. 67376 Рәхимгулова иҗаты турында очерк). 67377 Рәхимкол — Башкортстанның Балтач районында урнашкан татар авылы. 67378 Рәхимова - татар халкында еш очрый торган фамилия. 67379 Рәхим Саттар хуплавы белән яшерен патриотик оешмасы эшенә тартыла. 67380 Рәхимсез изүче булып Сулла үз теләге белән чиксез хакимлектән баш тарткан, шушы гадәтсез вакыйга тарихта калган. 67381 Рәхим шигыре) җырлары аеруча киң таныла. 67382 Рехино ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан тимер юл станциясе. 67383 Рәхмәт буларак тоткын аңа үз серен ача. 67384 Рәхмәтулла С. Нәшрият: Татарстан китап нəшрияты, 2010 ел. 67385 Р. Әхмәтьяновның 10 монографиясе, 300дән артык фәннимәкаләсе дөнья күргән. 67386 Рәхмәт «Энергетик» мәдәният сарае директоры Гөлзадә Рзаевага минем 70 еллык юбилеема зур бүләк әзерләу максатыннан, ул бу мактаулы исемне биру турындагы кәгазьләрне, беренчеләрдән булып, башлап жибәргән иде. 67387 Рехта — Русия территориясеннән ага торган елга. 67388 Рецептлар, фотолар һәм башкалар. 67389 Рецепторлардан нерв җепселләре челтәркатлау өстеннән сукыр тапка баралар һәм челтәркатлау аша аның кире ягына барып, күрү нервы булып җыелалар һәм шуңа күрә бу урында яктылык рецепторлары юк. 67390 Рец.: Миңнуллин Ф. Прозаның гражданлык йөзе. 67391 Рец.: Расих А. Тарих һәм заман чагылышы. 67392 Речица ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 67393 Речкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 67394 Речное — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 67395 Речной ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 67396 Речпосполита Пүлшә-Литва Берлеге (Rzeczpospolita, Речпосполита) 1569 елда төзелгән. 67397 Речь Посполитаяның беренче (1772, Көнчыгыш Галиция) һәм өченче (1795 ел, Көнбатыш Галиция) бүленешләре нәтиҗәсендә Австрия империясенә күчкән. 1772—1918 елларда Һабсбурглар империясе өлкәсе (Галиция һәм Лодомерия) булган. 1918 елдан Польша составында. 67398 Речь Посполитаяның өченче бүлүе буенча (1795 ел) Австрия составына кертелә. 67399 Речь Посполитаяның өченче бүлүе буенча ( 1795 ел ) Австрия составына кертелә. 67400 Речь Посполитаяның өченче бүлүе буенча ( 1795 ел ) Пруссия составына кертелә. 67401 Рәшәткәләре ак мәрмәр плиталардан ясалып, челтәрләрнең очлары матур итеп бизәкләнгән. 67402 Решетники ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 67403 Решетниково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 67404 Рәшид Әд-Дин җитәкчелегендә "Җами ат-таварих" (جامع‌التواریخ) ("Елъязмалар җыентыгы") дигән зур тарихи китап фарсы телендә язылган. 67405 Рәшид Әд-Дин күп әдәби һәм тарихи хезмәтләр калдыра. 67406 Рәшид Әд-Динның хатлары шулай ук зур тарихи әһәмияткә ия. 67407 Рәшид Әд-Дин Фәзлүллаһ ибн Әбүл-Хәйр Али Һәмәдәни яки Рәшид Ат-Табиб ( 1247 1318 ) — фарсы дәүләт эшлеклесе, табиб, тарихчы, галим, Хулагу дәүләтенең министры ( 1298 1317 ). 67408 Рәшидә Җиһаншина (1917-2003) — Татар академия театрының танылган сәхнә остасы, җәмәгать эшлеклесе. 67409 Рәшидә Рәфкать кызы Мәһәдиева - журналист, галимә, язучы. 67410 Рәшидетдиннең әйтүенә караганда, Чыңгыз ханның Көнбатышны яулап алу өчен Жучи гаскәрендә булырга тиешле бу сан Бату заманында да үзгәрешсез кала–4000 кеше була. 67411 Реши ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 67412 Рәшит Абдуллиннан соң, яңарган төркем Валерий Чамрин, Рөстәм Зарипов кул астында бераз эшләп ала, ләкин элекке кебек танылу ала алмый. 67413 Рәшит Абдуллин, Рәшит Фарук улы Абдуллин (20.08.1951, Казан - 19.02.2004, Казан ) — композитор, популяр җырлар авторы, җырчы (бас), 1970 1980 елларда Г. Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе эстрада бүлегенең һәм «Сәйяр» ансамбленың җитәкчесе. 67414 Рәшит Абдуллин үзе дә дә җырлар яза. 67415 Рәшит абыйның тырышлыгы белән Русия галимнәренә бу телескопның 25 процент эш вакыты бирелде. 67416 Рәшит Ахунов соңгы елларда Мәскәүдә яшәде. 67417 Рәшит Газиев - Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе. 67418 Рәшит Гобәйдуллин, Рәшит Гомәр улы Гобәйдуллин, ( 1931 2000 ) — композитор, педагог. 67419 Рәшит Сюняев йолдызларны һәм галәмне өйрәнүдә уңышлары өчен Америка Кушма Штатларының физика институты һәм астрономия җәмгыяте тарафыннан 2003 елның иң күренекле астрофизигы булып таныла һәм Dannie Heineman фонды бүләгенә лаек була. 67420 Рәшит Сюняевның әнисе Сәйдә Исхак кызы Кильдеева Латыш авылына күрше булган Иса авылында туа, әмма булачак ире белән Ташкентта гына очраша. 67421 Рәшит Шамкай, шулай ук Шамкай (тулы исеме Рәшит Мирза улы Шамкаев) — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 67422 Рәшит Шәкүр (псевдоним, тулы исеме Рәшит Закир улы Шәкүров, ) – язучы, шагыйрь, БАССР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1988 ), БР атказанган фән эшлеклесе ( 1997 ), БР мәгариф отличнигы ( 1997 ), филология фәннәре докторы ( 1998 ). 67423 Реьлефында 3 буйлы анык күренә: көнчыгышта Андның Баш Кордильера таулары, көнбатышта яр буе Кордильера тезмәсе һәм тау арасындагы иңкүлегендә Буй үзәне бар. 67424 Реюньон Аурупа Берлегенең иң ерак урнашкан регионы һәм Франциянең диңгез арты департаменты буларак Еврозона өлеше булып тора. 67425 Реюньон өчен элек эндемик булган кимендә 19 төр кеше колонизациясеннән соң юкка чыккан. 67426 Ржавец — Русия территориясеннән ага торган елга. 67427 Ржавка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67428 Ржавца — Русия территориясеннән ага торган елга. 67429 Ржакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 67430 Р. Җамалетдинов гаиләсе белән. 67431 Ржать — Русия территориясеннән ага торган елга. 67432 Р.Закиров 1966 елда Казанга кайта һәм технология һәм производствоны оештыру фәнни-тикшеренү институтында конструктор, мөһәндис, фәнни-тикшеренү секторы нәчәлниге булып эшли. 67433 Р.Закиров.jpg Тарих Урта Пошалым урамында Р. Закиров бүләк чана белән * 2004 елда Татарстанның халык артисты җырчы Рөстәм Закиров нигез салган һәм үз хисабына уздырган. 67434 Р.Закиров велосипед спорты буенча СССРның спорт мастеры нормасын үтәгән. 67435 Р. Закиров кызы. 67436 Рива «Доппельмайер» ширкәтендә тәрҗемәче булып эшли. 67437 Рива́ Җәма́л кызы Рюдиссе́р (кыз фамилиясе Седёлкина, тәхәллүсе Галия Шәрәфи) — татар журналисты, француз теле укытучысы, Азатлык радиосы хәбәрчесе. 67438 Риваят буенча, аңа утыз тәңкә түләгәннәр, бу сумма хыянәтчегә тиешле әҗер символы буларак кулланыла. 67439 Риваять буенча, авылга чирмешләр нигез салганнар, ә авыл исеме «монча» (татарча — мунча) сүзеннән килеп чыккан. 67440 Риваять буенча, авылның беренче яшүчеләр Явыз Иванның туганнары булганнар. 67441 Риваять буенча алар урынына Карамалы авылыннан килеп төпләнгәннәр. 67442 Риваять буенча Бәйрут мәҗүси патшалыгында бер аждаһа бөтен илне һәрдаим җимергән, һәм Георгий шушы аждаһаны үтереп, патша кызын коткарып, Бәйрут патшалыгында христиан динен тарата башлаган. 67443 Риваять буенча, берчесенә Мөхәммәтша ат бүләк иткән, ә үзе өйгә җәяү барган. 67444 Риваять буенча, бу калкан Медичи гаиләсенә күчкән, ә югалгач, Флоренциянең тулы хакимияткә ия хуҗаларын халык куган. 67445 Риваять буенча Әхмәд имамы тау итәген таяк белән казыган һәм чиста чишмә килеп чыккан, чишмә тирәсендә Әхмәд якташлары, аннары шифалы чишмә янында башка килгән мөселманнар яши башлаган. 67446 Риваять буенча, Әхмәд имамы тау итәген таяк белән казыган һәм чиста чишмә килеп чыккан, чишмә тирәсендә Әхмәд якташлары, аннары шифалы чишмә янында башка килгән мөселманнар яши башлаган. 67447 Риваять буенча, Мөхәммәт пәйгамбәр с.г.в. үзен үтерергә дип куып килгән каферләрдән тау куышына кереп кача. 67448 Риваять буенча ситлар борыңгы заманда мөртәт джедайлар буларак барлыкка килделәр. 67449 Риваять буенча, үзен алла булып олыласыннар өчен Сицилиядәге Этна вулканына сикереп үлә. 67450 Риваять буенча ул шунда күмелгән дә. 67451 Риваять буенча шуны ишетеп бер сихерче хатын Ислам диненнән баш тарткан Йосыф улларын һәм бөтен кенәзләр Юсуповлар нәселен каһәрләгән. 67452 Риваять ( гарәпчәдән хәбәр, хикәят) — халык фольклорына карый торган прозаик һәм эрик характердагы жанр. 67453 Риваять Кара пулат турында бер борынгы татар риваяте бар. 67454 Риваятьләр Борынгы инанулар буенча, Мланде-Аваны җир йөзенә диңгез төбеннән ата үрдәкләр алып чыга. 67455 Риваятьләр буенча, апостолның үлеменнән соң, кемдер аның калдыкларын көймәгә салган һәм Урта диңгезгә агызып җибәргән. 67456 Риваятьләр буенча ацтеклар 1164 елда ташлап киткән Ацтлан турында миф, ацтекларның үз дәүләчелеге барлыкка килә башлагач кына, туа. 67457 Риваятьләр буенча, Босфор исемен Ио исемле патша кызыннан алды. 67458 Риваятьләр буенча, Будда — нирванага, ягъни яшәүнең барлык сыйфатларын тоюдан арыну халәтенә иң беренче булып керә алган кеше. 67459 Риваятьләр буенча, Гамр бине Лүхәййә дигән зат, Шам җирләренә барып, Нух пәйгамбәр нәселеннән булган әмәликләрдән Хубал исемле потны Мәккәгә алып кайта һәм кешеләргә аңа тыбынырга куша. 67460 Риваятьләр буенча, монда Зәкәрия пәйгамбәр җирләнгән. 67461 Риваятьләр буенча, Мөхәммәд (саләллаһу галәйһи үәссәләм) эшләгән гамәлләр (меиб). 67462 Риваятьләр буенча, ул Мәккәдә ( Кәгъбә янында) пәйда буларга тиеш. 67463 Риваятьләр Влад III Дракуланың дошманы Маҗарстан патшасы Матьяш Корвин боерыгы буенча 1463 елда Алманиядә аноним документ бастырыла. 67464 Риваятьләр Галимбәк турындагы мәгълүматлар халык риваятьләрендә сакланган. 17-18 гасырлар татар тарихи әдәбиятында Галимбәк Болгарның соңгы идарәчесе Габдулла ханның улы дип белдерелә. 67465 Риваятьләргә караганда, елга атамасы аның язын ташый торганлыгын күрсәтә. 67466 Риваятьләргә караганда, Һиндстанга баргач, Александр Зөлкарнәйн бананның тәмен татып карый һәм ошатып, үзе белән Көнбатышка алып кайта. 67467 Риваятьләргә нигезләнсә дә, традицион мифлардан нык аерыла. 67468 Риваятьләрдә Апостол Варфоломейның газап чигүе (Джованни Тьеполо, 1722 ел ) Риваять буенча, Варфоломей, Филипп белән бергә, Кече Азия шәһәрләрендә дин тарату белән шөгыльләнә. 67469 Риваятьләрдә Ацтлан, озын юлның аргы ягында, суыкта һәм караңгылыкта урнашкан, зур күл эчендәге утрау буларак сурәтләнә. 67470 Риваятьләрдән алар чынбарлыкка нинди мөнәсәбәттә булулары, тарихи мәгълүматны, чынбарлыкны чагылдыру дәрәҗәсе белән аерыла. 67471 Риваятьләр Кабан шәһәрлегенең мөселман зираты Борыңгы болгар татар риваятьләре буенча Амир Тимер Болгар шәһәрен һөҗүм иткәннән соң ( 1390 елларда) Болгар әмиренең Абдаллаһ улы - Кабан бәк һәм аның җитәкчесендәге болгарлар Казан янына күчә. 67472 Риваятьләрне тел-авыз иҗаты рәвешендә сакланып калган халык елъязмасы да дип атыйлар. 67473 Риваятьләр реаль тарихи шәхесләргә һәм тормышта чыннан да булган хәлләргә барып тоташучы, борынгы заман истәлекләрен саклаучы хикәят. 67474 Риваятьләр Риваятьләрнең берсендә үз хезмәте өчен беркайчан да хак алмаган тимерче үлгәч Юмо каршына килеп ирешә, Тәңре аңа бу риясызлыгы өчен теләсә нинди үтенечен канәгатьләндерергә вәгъдә итә. 67475 Риваять Риваять буенча, Кама тамагы тирәсендә, уң якта бер¬ничә татар авылы булган. 67476 Риваятьтәге Хөкем пулатын бүгенгәчә сакланган Кара пулатка юрыйлар: аның таш диварлары янып каралган, янәсе. 67477 Риваятьтә тагын шул әйтелә, имеш Зүрә елгасының икенче башына барып җиткән кешене бик батыр дип сөйләгәннәр, чөнки кеше үтеп чыга алмаслык кара урман бик тә куркыныч булып күренгән. 67478 «Ривер Плейт» клубы сәләтле уенчыны белән кызыксына, ләкин дәвалавы өчен түли алмый. 67479 Ривнер Ганиев 1937нче елның 1 апрелендә Башкортостан АССРның Илеш районы Тәҗәй авылында туган. 67480 Ривнер Ганиев 300гә якын фәнни хезмәт авторы һәм 100дән артык патент иясе. 67481 Ривнер Фазыл улы сызма булмаган механика һәм машиналар эшләү юлында гаять зур галим. 67482 Рига ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 67483 Риганың идән асты инкыйлаб оешмасында 1914 елның гыйнварында РСДРП (б) фиркасенә кабул ителә. 67484 Ригведадан алып Панини вакытына кадәр элеккеге Ведик телнең үсеше башка Ведик текстларда чагыла: Самаведа, Яджурведа, Атхарваведа, Брахманалар һәм Упанишадалар. 67485 РИГ (русча РОА) генераллары В. Боярский һәм М. Шаповалов чех партизаннары тарафыннан үтерелгән. 67486 Рида — Русия территориясеннән ага торган елга. 67487 Риза Ишморат 1995 елда вафат булды. 67488 Ризасызлык әкренләп шул кадәр үскән, халык массалары үзләрен кол итүчеләргә каршы күтәрелеп чыкканнар. 67489 Ризасызлык нәтиҗәсендә хакимият алыштырыла, Шеварнадзе отставкага китәргә мәҗбүр була. 67490 Ризасыз эшчеләр кайчан да булса капиталистик җәмгыятьнең астын өскә китерергә тиеш. 67491 Ризаэддин иң беренче сабакларын 5-6 яшьлек вакытында әнисе Мәһүбә абыстайдан алган. 67492 Ризаэддин Фәхреддин 1936 елның 12 апрелендә Уфада дөнья куйган һәм 15 апрельдә шәһәрнең мөселман зиратына җирләнгән. 67493 Ризаэддин Фәхреддин шулай дип яза да: «Әҗем хан димәклә иде». 67494 Ризомоидлар элек җир өстендә таралып үскән булса, тора-бара тирәнгә үсә төшеп һәм күп тапкыр тармакланып, тамыр системасы барлыкка китерә. 67495 Ризыклар бозылмасын өчен шундый биналардан файдаланганнар. 67496 Ризыкларны чыгару тәртибе күрсәтелә. 67497 Ризыкны кискәч, пычакны куялар да чәнечкене уң кулга алалар. 67498 Ризык Француз кухнясы дөньяда иң танылганнарның берсе. 67499 Рикман башкаруында бу роль фильмны бизәп тора, аңа ниндидер үзенчәлек өсти. 67500 Рим 1960 (1960 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1960) — 1960 елның 25 августыннан 11 сентябрь кадәр Италиянең Рим шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 67501 Рима Зәйнуллина (вариант: Римма Зәйнуллина) – курчак театры артисты. 67502 Риман интегралы Риман интегралы - интеграл табу иң гади ысулы, Риман суммасы нигезендәге алым, ягъни график астындагы кечкенә турыпочмаклар суммасына тигез. 67503 Римда Раштуаны бәйрәм итү күренеше. 67504 Римда яһүдиләр янәдә геттоларга куып кертелә, ә папа полициясе Рим халкының әхлагы артыннан күзәтә башлый. 67505 Рименшнейдер — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 120 километрлы кратеры. 67506 Рименьга (Раменка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 67507 Рим Илгизәр улы Гыйлфанов (тәхәллүсе Кәрим Камал) — татар журналисты, публицист, Азатлык радиосы мөдире ( 2006 — хәзерге вакыт). 67508 Рим императоры Диоклетиан идарәсе вакытында изге Флориан һәм епископ Петавий Викториналар дин өчен язалаганнар. 67509 Рим империясе вакытында да Гибралтар аның җирләренә кергән. 67510 Рим империясе вакытында Нидерландларның көньяк өлеше римлылар контроле астында булган. 67511 Рим империясенең бетү датасы 476 елның 4 сентябре санала, ул көнне аның соңгы императоры Ромул-Августул тәхеттән алып ташланды. 67512 Рим империясенең көнчыгыш Урта диңгез буенда калган өлеше соңрак Византия империясенә әйләнә. 67513 Рим-католиклар саны якынча 6 миллион 300 мең кеше һәм грек-католиклар саны якынча 5 мең кеше тәшкил итә. 67514 Рим-католик чиркәвендә, православиедә һәм руханилыкны танучы башка христианлык агымнарында — икенче дәрәҗәдәге дини эшлекле. 67515 Римлыларга җитди каршылык күрсәтә, ләкин 50 елда җиңелә һәм әсир төшә. 67516 Римлыларның китүеннән соң алар берничә корольлеккә, шул исәптән Дал Риада корольлегенә дә нигез салалар. 67517 Римлылар социаль структурасы Үсешнең башлангыч этапында Рим җәмгыяте ике өлештән торган – патрицийлар һәм плебейлар. 67518 Римма Атлас кызы Ратникова (Булатова) 1955 елның 3 маенда туа. 67519 Римма Ибраһимованың халкыбыз иҗатын тирән белүе, халык көйләрен һәм композиторларыбызның әсәрләрен үзенчәлекле кабатланмас тавышы белән җан җылысын кушып башкаруы, югары сәхнә культурасы татарларның тирән ихтирамын казанды. 67520 Рим Марк Ульпий Нерва Траян яки Траян (tat. lat. 67521 Рим медицинасының иң якты вәкилләре арасына Авл Корнелий Цельс һәм Гален керә. 67522 Рим Мәхмүт улы Хәсәнов — популяр җырлар иҗат итүче татар композиторы. 67523 Римның соңгы мәҗүси императоры, ритор, фәлсәфәче, мәҗүси галим. 67524 Рим папасы Иоанн Павел Икенченең 1992 елның 13 маеннан тәкъдиме буенча кабул ителә. 67525 Рим папасының Изге Тәхет башлыгы буларак тулы суверенитеты биләмәләр булу-булмауга карамастан саклана. 67526 Рим Папасы Павел VI ягыннан 1975 ел изгеләштерелә) * Филипп († 1940 ел ), Филипп Сифонг, христин динен катехизис кагыйдәләрен укытучысы, Таиландның Сонгк-Хонг шәһәрендә җәфа чиккән. 67527 Рим папасы Юлий II аңа төрбәне төзәргә куша. 67528 Рим-река — Русия территориясеннән ага торган елга. 67529 Римский тамаша күрсәтергә дип килгән «кара магны» - Воландны каршылый, ә кара магия сеансы тәмамлангач, кабинетында качып утыра. 67530 Рим тәртибе белән якыннан танышу вестготларга ыруг-кабиләчелек мөнәсәбәтләреннән милекчелек төземенә үтү мөмкинлеген биргән. 67531 Рим шагыйрьләренең артыш үсемлегенең могҗизалы көченә багышланган шаян шигырьләре дә сакланып калган: «.. 67532 Риналь Мөхәммәтов: «Михаил Боярский уйнаган рольгә алыну зур батырлык сорый. 67533 Ринат Гайзатуллин (Ринат Рәүф улы Гайзатуллин) — III, V чакырылыш ТР Дәүләт шурасы депутаты, «Казан ит комбинаты» ААҖ генераль директоры ( 1998 ). 67534 Ринат Гыйззәтуллин (Ринат Ринат улы Гыйззәтуллин) — РФ табигый байлыклар һәм экология министры урынбасары, 1 класслы РФ дәүләт киңәшчесе, тарих фәннәре кандидаты. 67535 Ринат Әхмәтов 2005 елда хәйрия фондын "Украина үсеше" оештыра, шушы фонд авыру кешеләргә булыша, мәгърифат үсешенә, мәдәни һәйкәлләрне торгызырга булыша. 67536 Ринат Әхмәтовның хатыны – Лилия Әхмәтова, уллары – Дамир һәм Әлмир. 67537 Ринат Камал (псевдоним, тулы исеме Ринат Әлтәф улы Камалов, ) – язучы. 67538 Ринат Леонид улы Әхмәтов (tat. lat. 67539 Ринат Мәннан рус телендә дә яза. 67540 Ринат Мәһдиев (Ринат Рәүф улы Мәһдиев) – конструктор, техник фәннәр кандидаты, доцент, «Нур-Свет» газетасының ( Санкт-Петербург ) баш мөхәррире. 67541 Ринатның биографиясен якынча дүрт өлешкә бүлеп карап була: Әстерхан чоры, Мәскәү чоры, Испания чоры һәм янадан Мәскәү чоры. 67542 Ринат Сәяр улы Билалетдинов Мәскәүдә, Нижгар татарлары гаиләсендә дөньяга килгән. 67543 Ринат Таҗетдинов — Татарстанның һәм Россиянең халык артисты, СССРның Дәүләт, Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләкләре лауреаты, республиканың Театр эшлеклеләре рәисе. 67544 Ринат Фәйзерахман улы Дасаев – мәшһүр совет футболчысы. 67545 Ринат Хәйри – Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар шагыйре. 67546 Ринат Хәйри «Эзлим сине» шигъри җыентыгы һәм «Корбан» поэмасы өчен үзе үлгәннән соң Галимов Сәлам премиясенә лаек булды. 67547 Рио-де-Жанейро Олимпиадасында ( 2016 ел) алтын, көмеш медальләргә ия булды. 67548 Рио-де-Жанейро Олимпиадасында 431 кг гомум авырлыгын күтәрә (ыргым - 194 кг, этеп күтәрү - 237 кг), шулай итеп этеп күтәрүдә яңа Олимпия рекордын куя. 67549 Рипус ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче авыл. 67550 “Рисәлә-и Көдсия” китабына аңлатмарны әле Мөфтий Гали Хәйдәр Ахысхави (к. 67551 Рисклы техникаларны саклагыч башкача ватылса кулланырга хаклы. 67552 Рисовая Падь ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 67553 Рита ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8.3 километр озынлыкта булган кратеры. 67554 Риф аганың да гомере бик кыска булды. 1996 елда, нибары 57 яшендә, аяусыз чир аны арабыздан алып китте. 67555 Риф ага яңа эшкә күңел биреп тотына һәм тиз арада хезмәттәшләре арасында зур абруй казана. 67556 Рифат Мөхтәсип — татар җәмәгать эшлеклесе, татар эмиграциясенең Төркиядәге күренекле вәкиле. 67557 Рифат Мөхтәсип Төркиядә 1960 елларда Япония һәм Кытайдан күчеп килгән татар яшьләрен бергә җыйган «Тукай яшьлек клубы»н ачып җибәрә. 67558 Рифат Рәхмәтулла улы Мәүлетов (1926-2000) — Русия Фәннәр академиясе әгъза-корреспонденты, техник фәннәр докторы, 100 дән артык фәнни хезмәт, 16 монография һәм дәреслек авторы, Уфа дәүләт авиация институты ректоры (1961-1991). 67559 Риф Гайнанов – грек-рим көрәше буенча Халыкара класслы спорт остасы, Русиянең атказанган тренеры. 67560 Риф Гайнанов оешма алдында шундый максат куйган: Олимпия комитеты тарафыннан танылыр өчен ярышларда 4 кыйтгадан, 60-70 ил спортчылары ярышырга тиеш. 67561 Рифгать Фәез улы үз ачышларын яклап, СССРның ул вакыттагы төп идеологы, КПСС Үзәк Комитеты Политбюросы әгъзасы һәм секретаре Михаил Сусловка кадәр барып җитә. 67562 Рифкать Газизҗан улы Әхмәтьянов (Әхмәтҗанов) – татар теленең этимологиясе буенча танылган белгеч, филология фәннәре докторы, профессор. 67563 Рифкать Гомәров җитәкчелегендәге «Саз» ансамблендә җырлый. 67564 Рифмалашуы аа шәкелендә (сирәк кенә булса да, аб схемасыда очрый). 67565 Рифма төрләре * Юл азагында аваздаш сүзләр сузык авазга тәмамланса, аны ачык рифма дип, тартык авазга тәмамланса, ябык рифма дип йөртәләр. 67566 Риф Мөхәммәтҗанов – күренекле фольклорчы-галим, филология фәннәре кандидаты, җәмәгать эшлеклесе. 67567 Риф Мөхәммәтҗановның фән өлкәсендәге иң зур казанышы – БДУның татар филологиясе кафедрасы каршында фольклор фонды оештыруыдыр, мөгаен. 67568 Риф Мөхәммәтҗанов татар халкының милли йолаларына бирелгән зат иде. 67569 Риф Тойгын Башкортстандагы татар язучылары сүзләренә колак салып, киңәшләрен тотып эш итте. 67570 Риф Тойгынов 1946 елның 24 октябрендә Ырымбур өлкәсе Куандык районының Акчура авылында туган. 67571 Риф Тойгын Язучылар берлеген җитәкләгән елларда уңай үзгәрешләр башланган иде. 67572 Рихлә 1354 елның башында Ибн Баттута Фәскә әйләнеп кайта. 67573 Р.Ихсанов иҗатында төп игътибарны төрле катлам социаль типларны тулы, дөрес итеп чагылдыруга юнәлтә. 67574 Ричард III әдәбиятта Уильям Шекспир үз мәшһүр әсәрендә "Ричард III" Ричардны усал, бөкре кәрлә булып тасвирланган. 67575 Ричард III мәшһүр гыйбәрәсе: "Ат, ат бирегезче, ярты патшалыгым ат өчен бирәм!" 67576 Ричард III үлеме белән Ак һәм Ал гөлчәчәге сугышы тәмамлана. 67577 Ричард III чолгап алынган була ләкин бирелергә баш тарткан һәм вафат була. 67578 Ричард III чолгап алынуга карамастан, бирелергә баш тарта. 67579 Ричард Гейтс гипотезасы буенча, “хаталардан алдан арыну хаталарны төзәтүдән яхшырак”. 67580 Ричка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67581 Риччоли буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 400 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 67582 Ришат Абдуллин (Ришат Мокыйм улы Абдуллин) – җырчы (баритон), ССРБ халык артисты ( 1967 ). 67583 Ришат Әбүбакиров (Ришат Фазлетдин улы Әбүбакиров) - дәүләт эшлеклесе, хуҗалык җитәкчесе. 67584 Ришлейка — Инсар елгасы кушылдыгы. 67585 Р.Ишморатов, А.Әхмәдуллин. Легендар герой хакында спектакль. 67586 Ркаил Зәйдулла — 1988 елдан Язучылар берлеге әгъзасы. 67587 РККА Польша походында 1939 елда катнашкан. 67588 РКП(б) X корылтае карары буенча яңа икътисадый сәясәт ( ) кулланып, Татарстан мохтариятле җөмһүриятенең халык хуҗалыгын торгызуны оештыру өстендә эшли. 67589 РКП (б) әгъзасы ( 1920 елдан ). 67590 РКП (б) әгъзасы ( 1923 елдан ). 67591 РКП (б) Казанның Берләшкән бистә район комитеты сәркатибе, ТАССР игенчелек буенча халык комиссары урынбасары булып эшли. 67592 РКП(б )ның Вятка губерна комитеты аңа губерна башкарма комитетының татар башкорт бүлеге белән җитәкчелек итүне, татар телендә «Коммунист» газетасы оештыруны һәм мөхәррирлек итүне тапшыра. 67593 РКП (б)ның Минзәлә өяз комитетын җитәкли. 67594 РКП (б) өяз комитеты рәисе урынбасары, «Красный путь» газетасы мөхәррире була. 67595 РКП(б) ҮК әгъзалыгына кандидат ( 1923 1925 ), ВКП(б) үзәк контроль комиссиясе әгъзасы ( 1925 1927 ), Азәрбайҗан КП(б) ҮК әгъзасы ( 1932 1933 ). 67596 Р. Мәрдиханов иҗат иткән образлар психологик бөтенлек, сәнгатьчә камиллек, тормышчанлык, эчкерсезлек һәм рухи бәйсезлекләре белән аерылып торалар. 67597 Р. Мәүлетов тынгысыз хезмәте өчен бик күп мактаулы исемнәр һәм гыйльми дәрәҗәләргә лаек була. 67598 Р. Мирхәйдәров икътисадый җинаятьләргә корылган детектив романнар авторы да. 67599 Р. Мифтахов сүзләренә Мөфтәдин Гыйләҗев, Нур Даутов һ.б. җырлар язды. 67600 Р.Мөхәммәдовага Урта Идел һәм Урал буе татарлары турында атлас төзүне йөклиләр. 67601 Р.Мөхәммәдова ел саен икешәр экспедициягә бара. 67602 Р.Мөхәммәдованың соавторлыкта язылган хезмәтләре дә байтак. 67603 Р. Нуриев исемендәге халыкара балет сәнгате фестивалендә күп мәртәбәләр катнаша. 67604 Робагыйларының беренче 3 юлы еш кына укучыны киеренкелектә тота, төп фикер соңгы 4 юлда гына ачыла. 67605 Роберт Габделнур улы Мортазин — татар артисты, Татар дәүләт яшь тамашачы театры мөдире, җәмәгать эшлеклесе, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Театр Әһелләре Берлеге әгъзасы. 67606 Роберт Джозеф Лефковиц ( ) — АКШ галиме, табиб, Төньяк Каролина штатының Дьюк университеты Медицина үзәге хезмәткәре. 67607 Роберт Миңнуллин, әлбәттә инде, ихлас лирик та. 67608 Роберт Невилл - элеккеге полицейский, хәзер инде, күренгәнчә, үзе генә бушап калган калада яши. 67609 Робертның чын әтисе Поль Немени булган дип әйтәләр, маҗар яһүде, Наци Алманиядән АКШ ка качкан, математик, Манһэттен проектында катнашучы. 67610 Роберт Уолпол ( ) — Британия дәүләт эшлеклесе, Бөекбританиянең беренче премьер-министры (гәрчә, шулай аталмаса да). 67611 Робеспьер башта теш казнасына яраланган булган, ә соңрак гильотинада үтерелгән. 67612 Роваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 67613 Ровдино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 67614 Ровена ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67615 Рогали ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 67616 Рогалиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67617 Рогалык (балка Рогалик) — Русия территориясеннән ага торган елга. 67618 Рога — Русия территориясеннән ага торган елга. 67619 Рогачевщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67620 Роговая ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 67621 Рогожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67622 Рогожники ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67623 Рогожники ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 67624 Рогозенный — Русия территориясеннән ага торган елга. 67625 Рогозин-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 67626 Рогозино ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 67627 Рог — Русия территориясеннән ага торган елга. 67628 Род-Айленд Англиягә каршы баш күтәргән 13 Америка колонияләренең берсе булган. 67629 Родари 1920 елда төньяк Италиядә урнашкан кечкенә Оменья шәһәрендә дөньяга килә. 67630 Родариның атаклы “Чипполино маҗаралары” аның тәрҗемәсендә басылып чыкты. 67631 Родеёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 67632 Роденки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67633 Роден — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 240 километрлы кратеры. 67634 Роджер Пенроуз Гёдель теоремасы машиналар нәрсә эшли алганына чик куя дип раслаучылар арасында. 67635 Роджер Шэнк аларның "анти-мантыйк" карашларын "пөхтә булмаган" дип тасвирлаган (CMU һәм Стэнфордтагы "пөхтә" парадигмалардан аермалы буларак). 67636 Родина ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 67637 Родинка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 67638 Родионова Гора ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 67639 Родионов(а) институтында Русия патшалары Александр II һәм Александр III булып киткәннәр. 67640 Родионово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 67641 Родичи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67642 Родник Зур Ключи — Русия территориясеннән ага торган елга. 67643 Родники — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 67644 Родники ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 67645 Родники ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 67646 Родники — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 67647 Родники ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 67648 Родники ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 67649 Родниковка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 67650 Родниковка — Ык елгасының сул кушылдыгы. 67651 Родниковое ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 67652 Родниковое ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 67653 Родомой (Родомбой) — Русия территориясеннән ага торган елга. 67654 Родыгиннар йорты тегү фабрикасының алгы бинасы төп зданиесе аларныкы булган. 67655 Родыгино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 67656 Рожая — Русия территориясеннән ага торган елга. 67657 Рождественка ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 67658 Рождественка — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 67659 Рождественка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 67660 Рождествено — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 67661 Рождественское — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 67662 Рождественское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 67663 Рождество — туым, туу сүзеннән) — Алланың христиан динен тотучылар өчен җиргә җибәрелгән пәйгамбәре Гайсә Коткаручы туган көн. 67664 Рожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67665 Роза Бонер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 104 километр озынлыкта булган кратеры. 67666 Роза-Боньор ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 104 километр озынлыкта булган кратеры. 67667 Роза Заһит кызы Хәлиуллина 1931 елның 14 июнендә Татарстанның Актаныш районы Әҗәкүл авылында туган. 67668 Роза Хафизованың «Курай-малай маҗаралары», «Кирлемән», «Кашкарыйлар озын гомерле», «Әкиятләр», «Без әле кайтырбыз», «Сак-Сок тавышы», «Киек каз юлы», «Актәпи ник моңая», «Карурманда ниләр булмас» кебек китаплары яшь укучылар арасында популярлык казана. 67669 Роиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67670 Рокировка Озын рокировка Кыска рокировка Рокировка — махсус йөрү ысулы, берүк вакытта шаһны ике шакмакка тура ягына, ә шул тураны шаһ узган шакмакка күчүе. 67671 Рокировка ясаганда шаһ тура торган юнәлешкә таба ике шакмакка күчә, ә тура үз чиратында шаһның башлангыч һәм хәзерге урыннары арасындагы шакмакка баса. 67672 Рок-му́зыка ( англ. Rock music ) — популяр музыканың кайбер төрләре өчен җыелма атама. 67673 Рок-музыканың аерылгысыз билгесе — ритм-секция тукатаусыз дәвам итеп торган ритм. 67674 Рок-музыканың башка билгеләре: электрмузыкаль кораллар куллану, иҗади мөстәкыйльлек (рок-музыкантлар үзләре иҗат иткән әсәрләр башкаралар), икенчел булып торалар һәм ялгыштыра ала. 67675 Рок-музыканың беренче жанрлары замананың халык һәм эстрада музыкасы белән тыгыз бәйләнештә тора — беренче чиратта фолк, кантри, скиффл, мюзик-холл. 67676 Рок-музыканың мөһим билгеләре: блюзның интонация корылышына һәм композициясенә нигезләнү, пентатоника элементларын үзләштерү, ритм һәм гармониянең көйдән өстенлек итүе, вокалның һәм музыка коралының көчле экспрессивлыгы. 67677 Рок-музыканың хасил булу һәм таралу үзәкләре — Америка Кушма Штатлары и Көнбатыш Аурупа (аеруча Бөекбритания ). 67678 Рок-музыка тамырлары блюздан киләләр, шул ук нәрсә беренче рок-жанрларга — рок-н-ролл һәм рокабиллигә кагыла. 67679 Рок-н-ролл әвәлге заманда чиста афроамериканнар аудиториясе генә тыңлый торган музыка булып саналган. 67680 «Рок-н-ролл короле» кушаматына кара булмаган артист — Элвис Пресли лаек була. 67681 «Рок-н-ролл» сүзе 1940 нчы елларда биюгә чакыру һәм яшертен сексуаль эвфемизм булып тора. 67682 Рокоссовский җитәкчелегендә Панфилов дивизиясе Волоколамск юлында хәлиткеч мизгелдә зур фашист танк төркемен туткаткан һәм Мәскәү чиген барып җитәргә бирмәгән. 67683 Рокоссовскийнең саклау сызыгын бик нык булган һәм алманнар аны "Рокоссовский бандасы" дип йөрткән. 67684 Рокоссовский сугыш турында мәкаләрен журналда язган. 67685 • Роликлар 15-20 секундтан алып 2-3 минутка кадәр бара. 67686 Рольләре арасында «Ак тәүбә, кара тәүбә»дә Алинә, «Ефәк баулы былбыл кош»та Шифан, «Хушлашырга иртәрәк бит әле»дә Фаягөл, «Сөяркә»дә Хатимә, «Тол хатыннар көймәсе»ндә Аида, «Гайфи бабай, өйлән давай!» 67687 Рольләре Кырык биш ел гомерен сәхнәгә багышланган артист 300гә якын роль башкара. 67688 Ромадановка — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 67689 Ромадановка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 67690 Роман cюжеты буенча бик күп театр куелышлары һәм нәфис фильмнар эшләнгән. 67691 Роман авторның үз гомере вакытында нәшер ителми. 67692 Роман - аерым кешеләрнең яки кешеләр төркеменең язмышлары хикәяләп бирелгән, характер һәм дөньяга караш формалашу процессы гәүдәләндерелгән зур күләмле эпик әсәр. 67693 Роман аерым китап булып 1957 елда гына басылып чыга. 67694 Роман Аркадиевич Абрамович, Чукотка автономияле округының экс-губернаторы, эшкуар, Forbes мәгълүматлары буенча Рәсәйдә байлык буенча икенче кеше, аның муллыгы берничә миллиард доллар билгеләнә. 67695 Роман ахырында подвал-өй Мастерга кире кайтарыла, ә Алоизийны өйдән Азазелло куып чыгара (әйтергә кирәк, Маргарита Воландтан моның турында үтенә, һәм кууда үзе дә өлешчә катнаша). 67696 Роман беренче зат исеменнән язылган, ул театр тормышы һәм язучылар дөньясы турында сөйли. 67697 Романга — Русия территориясеннән ага торган елга. 67698 Роман-герман хокукый гаиләсендә төп хокук чыганагы - канун. 67699 Романдагы вакыйгаларның урыны һәм вакыты Романның төп хикәяләвендә вакыйгалар 30-еллар Мәскәвендә, май аенда, чәршәмбе киченнән җомга төненә кадәр бара, һәм бу көннәргә тулы ай туры килә. 67700 Романда сурәтләнгән хәрби көчләүләр әсәрне укучы җәмәгатьчелек өчен шаккаттыргыч тәэсиргә ия була. 67701 Роман дөньяга 2007 елның 21 июлендә чыгачак дип игълан ителде. 67702 Роман-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 67703 Роман җылылык белән кабул ителә, утыздан артык телгә тәрҗемә ителә. 67704 Роман-Йоль (Роман-Ёль) — Русия территориясеннән ага торган елга. 67705 Роман Качанов һәм Аркадий Высоцкий (бөек шәгыйренең улы) бер курста укый. 67706 Роман Македонский (псевдоним, чын исеме Роман Таһир улы Рәхимов, ) – Русия кино артисты. 67707 Роман Моров бизәгән спектакльләрнең саны алтмыштан артып китә. 67708 Роман Моров - Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 67709 Романнардагы онытылган җирләр, борынгы серле цивилизация җимерекләре, үлемсезлекнең архаик культлары аны хәзерге фэнтезиның башлангычы дип бәяләнә. 67710 Романнар чоры 1988 елдан башлап язучының романнары һәр 1-2 ел арасында нәшер ителә тора. 67711 Романны Вильһельм Либкнехт алман социал-демократларының «Форвартс» газетасында бастыра. 67712 Романның ахыр тексты 1990 елда нәшер ителә. 67713 Романның бернинди цензура үзгәртүләре кертелмәгән тулы басмасы 1969 елда, Франкфурт-Майнада шәһәрендә нәшер ителә. 67714 Романның һәр бүлеге мөстәкыйль санала. 67715 Романның эпилогында, вакыйгалар туры килгән тулы ай тантаналы дип әйтелә. 67716 Романның яшүсмер чагы Коми Республикасында үтә. 1983 елда Роман Абрамович 2нче шәһәр мәктәбен тәмамлый, Индустриаль институтына укырга керә, ике курс укырга җитешә, институтны бетергмәгән Абрамовичны Совет Армиясенә алалар. 67717 Романовка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 67718 Романовка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 67719 Романовка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 67720 Романовка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 67721 Романовка районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 67722 Рома́новка – топоним : Беларусия ; Гомель өлкәсе * Романовка – Мозыр районында Слобода авыл җирлегендә урнашкан авыл. 67723 Романовлар династиясенең 300 еллыгын бәйрәм итүнең икенче көнендә, 22 февральдә тантаналы ачу була. 67724 Романово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 67725 Романово ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 67726 Романово ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 67727 Роман Пашков һәм Руслан Тагиев (GJ BAKS) "Режиссер", (7:00), "Время моё", "Радио Дождь" җырларын язалар. 67728 Роман сүзе исә латин телендәге romanus (римлы) сүзенә тоташа. 67729 Роман үз заманының әдәби тәнкыйтендә нефть темасын яктырткан беренче күләмле проза әсәре буларак билгеләп үтелә. 67730 Роман ул чакта 327 биткә сузылп. 67731 Роман-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 67732 Роман-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 67733 Рома — Русия территориясеннән ага торган елга. 67734 Ромаска — Русия территориясеннән ага торган елга. 67735 Ромаши ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 67736 Ромашичи ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 67737 Ромашка ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 67738 Ромашкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 67739 Ромашкино нефть чыганакларының үзәк һәм төньяк-көнбатыш өлешләрен эшкәртә. 67740 Ромашонки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 67741 Ромашонки ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 67742 Роммель көндәшләрнең җитди тиңсезлеген күреп, тиз хәлиткеч һөҗүм итәргә карар итә. 67743 Ромны ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 67744 Ромовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 67745 Ромодан районы Анненково авылы янында Инсар елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 67746 Ромола ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67747 Ромша — Русия территориясеннән ага торган елга. 67748 Рона елгасының тамагы янында урнашкан, елга белән канал буенча тоташа. 67749 Роналду үзе Алекс Фергюсонны – "минем баш укытучым" дип әйтә. 2009 елда Реал клубына күчә. 67750 Ро́нальд Ре́йган ( ; 1911 елның 6 феврале — 2004 елның 5 июне ) — АКШ сәясәтчесе, илнең 40 нчы президенты ( 1981 — 1989 еллар), Республикан фиркасе әгъзасы. 67751 Рональд Рейган берничә мәртәбә Советлар Берлегендә була һәм дистәләрчә тапкыр Михаил Горбачев белән очраша. 67752 Ронга – Кече Кундыш елгасы кушылдыгы. 67753 Ронга — Русия территориясеннән ага торган елга. 67754 Ронкалли алдында катлаулы проблемалар килеп чыга, ләкин ул якын арада де Голльнең ышанычын яулый һәм, Парижда булганда, ССРБ вәкилләре белән элемтәләр кора. 67755 Ронкалли үзе исә моны Иоанн исемле әтисенең истәлеге белән аңлаткан. 67756 Роптына ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67757 Роскосмосның гомуми директоры Игорь Комаров ( 2015 елдан). 67758 Рославль районы ( ) — Смоленск өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 67759 Росляки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 67760 Росляково Раменье ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 67761 Росомаха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67762 Роспиты ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 67763 Россельхознадзор идарәсе белгечләре әйтүенчә, диабротикага каршы бик көчле пестицидлар ярдәмендә генә көрәшеп була. 67764 Россетти ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 23.4 километр озынлыкта булган кратеры. 67765 Росси́йская акаде́мия нау́к, РАН) — 1991 елда СССР Фәннәр Академиясе базасында төзелгән фәнни оешма. 770 хакыйкый, 1020 мөхбир, 120 чит ил әгъзасы бар. 67766 «Россика» ысулында эшләнгән әсәрләр аерым игътибарга лаек: патша гаиләсе әгъзаларының һәм югары катлау сановникларның чит ил рәссамнары (И. 67767 Россия-1 телеканалы — БДТРК-ның төп каналы. 67768 Россия армиясе баш сәргаскәре ( 1759 ). 67769 Россия армиясенең саклану тактикасын актив һөҗүм итү тактикасына алмаштыручы. 67770 «Россия балалары» федераль махсус программасы проекты нигезендә Татарстан мәктәпләрен Интернетка тоташтыру эшен оештыруда катнаша. 67771 Россиягә кайтуының төп максаты — Санкт-Петербург архивларында татарлар тарихы буенча мәгълүмат җыю була. 67772 Россиядә 2 меңнән артык төре билгеле, Татарстан территориясендә 30 төр, аеруча Netelia agnatus еш очрый. 67773 Россиядә беренче бронировкаланган чылбырлы трактор проектын эшли. 67774 Россиядә беренчеләрдән булып Rocla фин компаниясенең арбалары килеп чыга. 67775 Россиядә, шулай ук Татарстанда бер төре - балалар бабасыры (E. 67776 Россия император академиясе әгъзасы ( 1784 елдан ), вице-президенты ( 1796 елдан ). 67777 Россия императоры Петр I көрәштәше, генерал-адмирал ( 1708 ). 67778 Россия империясенең төрле төбәкләреннән, кайгы уртаклашып, 300 хат-телеграмма килә. 67779 Россия Кара диңгезгә чыгу юлына ия була. 67780 Россиянең Балтика флоты караблары Урта диңгезгә һәм Эгей диңгезенә килә. 67781 Россиянең Европа өлешендә 30 га кадәр, Урта Идел буенда 7 төре билгеле. 67782 Россиянең халык артисты Равил Шәрәфиев үзе дә бу кушамат белән килешә иде.. 67783 Россиянең һәм Татарстанның атказанган юристы. 67784 Россиянең һәм ТР ( 2003 ) халык артисты. 67785 Россия Финляндиягә (бөек кенәзлек статусында киң мөхтарият биреп) һәм Аланд утрауларына хуҗа була. 67786 Россия флоты Босфор бугазын оста итеп крейсер белән камый. 67787 Россия флотындагы урыны Россия флот башлыкларының күренеклесе. 67788 Россия хәрби фәнендә П. Румянцевның урыны Россия хәрби фәнендә Румянцевның эшкәртмәләре кулланылмаган бер генә юнәлеш тә юк. 67789 Россия хөкүмәте авырлык белән ризалык бирә. 67790 Россия язучылар берлегенең Татарстан бүлеге нәшер итә. 67791 Россның тормышында бәлаләр еш булу сәбәпле, дуслар аннан еш кына «Нәрсә булды?» 67792 Россоловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67793 Россомаха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67794 Россошки — Русия территориясеннән ага торган елга. 67795 Россошь (Россош) — Русия территориясеннән ага торган елга. 67796 Россошь — Русия территориясеннән ага торган елга. 67797 Россошь ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 67798 Ростав өлкәсе биләмәләрендә ага. 67799 Ростанка — Рудня елгасы кушылдыгы. 67800 Росташи — Русия территориясеннән ага торган елга. 67801 Рөстәм, رستم – фарсы теленнән алынган исем, ‎«таза бәдәнле ир» мәгънәсендә. 67802 Рөстәм беренче сыйныфны инде бүген тәмам юкка чыккан Түләк дигән татарча исемле рус авылында тәмамлый. 67803 Рөстәм Вәлиев 7 март көнне Казанның «Киндери» зиратында җирләнде. 67804 Рөстәм Вәлиев кечкенәдән баянда уйнарга яраткан һәм шәһәрнең сәнгать мәктәбенә укырга кергән. 67805 Рөстәм Вәлиев – төрле музыка уен коралларында уйнаучы гына түгел, ә җыр һәм көй иҗат итүче дә. 67806 Рөстәм – гаиләдә олы бала булган. 67807 Рөстәм Гомәр улы турында аның гаиләсе дә ачык сөйләп тора. 67808 Рөстәм Килдебәков (Рөстәм Әхмәт улы Килдебәков) – рәссам. 67809 Рөстәм Кутуй Гадел Кутуй, Әмирхан Еники, Сибгат Хәким, Нури Арсланов, Салих Баттал, Әнвәр Давыдов, Равил Фәйзуллин һәм башка язучыларның әсәрләрен урыс теленә тәрҗемә итә. 67810 Рөстәм Кутуй — язучы һәм тәрҗемәче, заманча әдәбиятның күренекле остасы. 67811 Рөстәм Миңгалим киносценарийлар авторы буларак та билгеле. 67812 Рөстәмнең 1909 елда Казанда укытучы һөнәрен алуы, аннары Шланлыкул мәктәбендә балалар укытуы билгеле. 67813 Рөстәм Нургали улы Миңнеханов – сәясәт эшлеклесе. 67814 Рөстәм Раил улы Шаһиев - озын арага йөгерүче спортчы, җиңел атлетика буенча халыкара күләмдә спорт остасы, Универсиада призёры. 67815 Рөстәм Сабитов (Рөстәм Нариман улы Сабитов, ) – композитор, РФ ( 2007 ) һәм БР ( 1997 ) атказанган сәнгать эшлеклесе. 67816 Рөстәм Туйкин (Рөстәм Булгыр улы Туйкин) – галим, тарих фәннәре кандидаты ( 1986 ). 67817 «Рөстәм Фәткуллинның театр остаханәсе» төп труппа булып санала. 67818 Рөстәм Юскаев (Рөстәм Михаил улы Юскаев, ) – театр һәм кино артисты, Русиянең атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2010 ). 67819 Рөстәм Яхин — оста пианист. 67820 Ростислаевка ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 67821 Ростов-Владикавказ тимер юлы һәм Новороссийск порты төзелешеннән соң Ейск әһәмияте төшә. 67822 Ростовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 67823 Ростовның икътисади үсешенең нигезе сәүдәгәрлек булган. 67824 Ростов өлкәсенең дәүләт драма театрының әйдәп баручы актеры. 67825 Росто́в өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Европа өлеше субъекты, Көньяк федератив округына керә. 67826 Ростов операциясе (1941) Ростов операциясе (1941). 67827 Ростов саклану операциясе башлана ( 5 ноябрь — 16 ноябрь ). 67828 Ростов саклану операциясе тәмамланды ( 5 ноябрь — 16 ноябрь 1941). 67829 Ростов һәм Тихвин һөҗүм операцияләре - Бөек Ватан сугышындагы беренче зур совет һөҗүм операцияләре. 67830 Росток ( ) — Алманиянең Мекленбург-Алгы Померания җирендә урнашкан шәһәр. 67831 Ростош — Русия территориясеннән ага торган елга. 67832 Ростошь — Русия территориясеннән ага торган елга. 67833 Роська — Русия территориясеннән ага торган елга. 67834 Рота белән җитәкчелек иткәндә, фашистлар каршы сугышында Зиннәт Хәсәнов каһарманлыгы күрсәтеп, каты яраланган иде һәм фашист әсирлегенә эләккән. 67835 Рота командиры үзе пулеметтан ут ачып, дошманның 2 пулемет ноктасын юк итә, шул рәвешле хәрби бурычны үтәүгә үзеннән зур өлеш кертә. 67836 Рота һәм взвод командирлары сафтан чыккач, аларны алыштырып, сугыш кырында үз артыннан башкаларны ияртә. 67837 Ротенберг бернинди дә команда исемен атамый, әммә аның Кытай җитәкчелеге тарафыннан яхшы финанславына шикләнмәвен билгеләп үтә. 67838 Ротонда 1955 елда М. Горький исемендәге ял һәм мәдәният паркында ачыла. 67839 Роттердам – илнең иң зур порты, шулай ук ул дөньяның иң зур портлары арасында тора, ә Утрехт – ил тимер юлларының үзәге. 67840 Ротыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 67841 Ротыпь-Хулюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 67842 Ротыпь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 67843 Роуэлл үзләренең тәҗрибәләрендә 1963 елда стационар эффектларын ачалар. 67844 Роханна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 67845 «Рохля» сленг атамасы компаниянең исемен бозып әйтүдән килеп чыга. 67846 Рөхсәт итү түгел, аңа хәтта укый торган лекцияләрен укытуны тыйганнар. 67847 Рөхсәттә алынган иде, нигез ташын салдылар. 67848 Рочевгрезд ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 67849 Рочево ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 67850 Рочьвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 67851 Рошаль ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 67852 Рошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 67853 Роща-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 67854 Роща-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 67855 Роща ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 67856 Роща-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 67857 Рощино ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 67858 Рощинский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 67859 Роя — Русия территориясеннән ага торган елга. 67860 Р. Парк белән Э. Берджесс билгеләмәсе буенча, социологияне күмәк үз тотышны өйрәнүче фән итеп танырга кирәк. 67861 РР витамины матдәләр алмашы процессларында әһәмиятле роль уйный. 67862 Р. Салихов белән берлектә) авторы. 67863 Р. Саттар 1941 елның җөендә үзе теләп сугышка китә, десантчы булып күп хәрби операцияләрдә катнаша. 67864 РСДРП (б) әгъзасы ( 1913 елның августыннан ). 67865 РСДРП (б) әгъзасы ( 1914 елның гыйнварыннан ). 67866 РСДРП(б) әгъзасы ( 1917 елдан ). 67867 РСДРПның II корылтаеннан башлап ( 1903 ), Ленин большевиклар фиркасен җитәкли. 67868 РСДЭ(б)Фның Донецк өлкә комитетының рәисе. 67869 РСДЭФның V җыенында катнашкан. 1909 да Себергә ( Өркет губернасы ) гомерлеккә сөрелә, Аустралиягә качып китә. 67870 РСФСР ( 1946 ) һәм ТАССР ( 1940 ) атказанган сәнгать эшлеклесе, ТАССР халык рәссамы ( 1949 ). 67871 РСФСР( 1967 ), ТАССР ( 1965 ), БАССР ( 1955 ) атказанган сәнгать эшлеклесе. 67872 РСФСР ( 1970 ), БАССР ( 1955 ) атказанган сәнгать эшлеклесе. 67873 РСФСР ( 1979 ), БАССР ( 1969 ) атказанган мәдәният хезмәткәре, Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1983 ) Тәрҗемәи хәле 1919 елның 16 гыйнварында Стәрлетамакта туган. 67874 РСФСР ( 1984 ) һәм ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе. 67875 РСФСР ( 1989 ), Башкортстан атказанган физик культура әһеле ( 1989 ). 67876 РСФСР атказанган артисты ( 1966 ). 67877 РСФСР атказанган артисты ( 1978 ). 67878 РСФСР атказанган артисты ( 1989 ). 67879 РСФСР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1985 ). 67880 РСФСР атказанган фән һәм техника эшлеклесе ( 1974 ), БАССР ( 1967 ). 67881 РСФСР атказанган фән эшлеклесе ( 1927 ). 67882 РСФСР исеме Русия Федерациясенә үзгәртелә. 67883 РСФСР мәгариф халык комиссариатының милли мәктәпләр бүлеге мөдире булып ала. 67884 РСФСР Милләтләр эшләре буенча халык комиссариаты Вятка губернасының Алабуга һәм Малмыж өязләрен бүлү турындагы тәкъдимен кертә. 67885 РСФСР Наркомпросы тарафыннан Казан сәнәгать училищесы 1919 елның 2 апреленнән өч факультеты белән (химия, механика, икътисад) Казан политехника институтына әверелдерелә. 67886 РСФСРның атказанган артисты ( 1987 ). 67887 РСФСР-ның атказанган архитекторы (1976), БАССР-ның атказанган сәнгать эшмәкәре (1947). 1935 елдан ССРБ-ның архитекторлар Берлеге әгъзасы. 67888 РСФСРның атказанган рәссамы. 67889 РСФСРның атказанган рәссамы ( 1974 ). 67890 РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе( 1957 ). 67891 РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1974 ). 67892 РСФСРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1984 ). 67893 РСФСРның атказанган укытучысы Сөбханкулова Алсу Салих кызы һәм трактор укытучысы Шәрипов Кәбир Барый улы лаеклы ялга киттеләр. 67894 РСФСРның халык артисты ( 1957 ), Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты ( 1958 ). 67895 РСФСРның халык артисты – 1957 ел. 67896 РСФСРның халык артисты ( 1971 ). 67897 РСФСРның халык артисты ( 1987 ). 67898 РСФСР Президентының 1991 елның 6 ноябрендәге «КПСС вә КП РСФСР эшчәнлеге турында» фәрманы буенча, КПСС һәм аның оешмаларының, шул исәптә Владимир Ленин Үзәк музееның Казан филиалының, эшчәнлеге туктатылган. 67899 РСФСР Сәламәтлек саклау министрлыгының иҗтимагый фәннәр буенча Советның рәисе урынбасары булып тора. 67900 РСФСР халык артисты ( 1969 ). 67901 РСФСР халык артисты ( 1974 ). 67902 РСФСР һәм Башкортстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе Фәйзи Гаскәров куйган биюләр – көнкүрештән алынган, бай эчтәлекле, халык юморы белән өретелгән, көлкеле күренешләргә бай, югары бию техникасы булуы белән тамашачыны үзенә тарта. 67903 РСФСР һәм ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе. 67904 РСФСР Югары Советының 1978 елның апрель боерыгы белән Зәй районының үзәге булган Яңа Зәй эшчеләр поселогы республика буйсынуындагы Зәй шәһәренә үзгәртелде. 67905 РСФСР Югары Шурасы Президиумының 1963 елнын 1 февралендәге Указы белән Кече Учалы һәм Яңа Учалы бистәләре кушылып бер шәһәргә берләштерелде. 67906 РСФСР язучыларының икенче корылтаеның РСФСР Язучылар берлеге идарәсе сәркатибе. 67907 Ртищево районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 67908 Ртищево ( ) — Русия Федерациясенең Сарытау өлкәсендә урнашкан шәһәр, Ртищево районының административ үзәге. 67909 РТС — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 67910 Руальга 14 яшь булганда аның әтисе вафат була һәм алар гаиләсе белән Христианиягә ( 1924 елдан Осло ) күченәләр. 67911 Руанда Африканың үзәгендә урнаша. 67912 Рубан батальоны танклар белән коралланган алман полкын тар-мар итте. 67913 Рубеж ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 67914 Рубежница ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 67915 Рубика — Русия территориясеннән ага торган елга. 67916 Рубин — Атлетико, Европа Лигасы 2012/13 14 һәм 21 февральдә 2013 Фалькао Атлетико составында Рубин каршы Казанда һәм Мадридта уйнарга тиеш. 67917 «Рубин»ның вице-президенты ( 2004 елның апрель аеннан). 67918 Рубиновка ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 67919 «Рубин» стадионы — Казанда урнашкан стадион, «Рубин» футбол клубының спорт базасы территориясендә урнашкан. 67920 Рубин футбол клубының өй уеннары өчен рәсми стадион. 67921 Руби тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 100 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 67922 Рублевка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 67923 Рублево ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 67924 Рублево ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 67925 Рубленки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 67926 Рублёв — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 125 километрлы кратеры. 67927 Рублиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67928 Рубцы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 67929 Рудаки иҗат ахырында иҗтимагый-социаль мотивларга да өлеш чыгара. 67930 Рудаки иҗатының төп кыйбласы - шәхеснең азатлыкка омтылышын яклау, мәхәббәт культына дан җырлау, кешене олылау. 67931 Рудаки — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 120 километрлы кратеры. 67932 Рудаки шигърияте киләчәк буын фарсы-таҗик шагыйрьләренә, гомумән үзеннән соңгы бөтен Шәрык поэзиясенә зур йогынты ясый. 67933 Рудакый — мәхәббәт җырчысы. 67934 Рудас — Русия территориясеннән ага торган елга. 67935 Руда-Шлёнска ( ) — Пүлшәнең Силезия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 67936 Руда-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 67937 Рудникларда чимал чыгара башлыйлар. 67938 Рудниклар, приискалар һәм шахталар янында вакыт белән шәһәрләргә әйләнгән торак пунктлары пәйда булган - Попаян, Калото, Кали, Картаго, Арма, Санта-Ана һәм башкалар. 67939 Рудница — Русия территориясеннән ага торган елга. 67940 Рудничное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли шәһәр округы составына керүче станция. 67941 Рудный — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 67942 Рудня — Русия территориясеннән ага торган елга. 67943 Рудольф Сиверс һәм Юрий Саблинның "кызыл гвардиясе" Каледин һәм Иреклеләр армиянең частьләрне Донбасстан Дон өлкәсенең төньякка кысрыклап чыгара. 67944 Рудольф Сиверс һәм Юрий Саблинның "кызыл гвардиясе" Каледин һәм Иреклеләр армиясенең частьләрен Донбасстан Дон өлкәсенең төньягына кысрыклап чыгаралар. 67945 Рудольф халык биюләре белән балалар бакчасында таныша башлый, үзешчән балалар ансамбле составында чыгыш ясый. 67946 Рудомошь — Русия территориясеннән ага торган елга. 67947 Рудоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 67948 Рудянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 67949 Ружа — Русия территориясеннән ага торган елга. 67950 Ружино ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 67951 Рузай авылы хәзерге Рузайның көньяк өлешендә (тимер юл вокзалы артында) урнашкан. 67952 Рузай — Рәзән тимер юлында Ковылкино станциясе ( Куйбышев тимер юлы ). 67953 Руза ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 67954 Рүзил Гатин (Рүзил Исхак улы Гатин) — актер, җырчы, алып баручы, пародия остасы. 67955 Руйка – Русия территориясеннән ага торган елга. 67956 Рукавишный Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 67957 Рукмен — Русия территориясеннән ага торган елга. 67958 Рулумбик — Русия территориясеннән ага торган елга. 67959 Рульгә һава агымы басым ясый, һәм машина унга борыла. 67960 Руми әсәрләрендә икейөзлелектән, явызлыктан азат кеше турында сөйләнелә. 67961 Румил Азнабаев, Румил Тәлгать улы Азнабаев, (01.08.1941) — БР Дәүләт җыелышы — Корылтай депутаты ( 2013 елдан ), комитет рәисе, Бөтендөнья башкортлар корылтае башкарма комитеты рәисе ( 2012 2015 ). 67962 Румын Википедиясе – нең румын телендәге бүлеге. 67963 Румын гаскәрләре Хушидан төньяк-көнчыгышрак Прут елгасы аша аркылы чыктылар һәм һөжүмне Кишинёвка көчәйттеләр. 67964 Румыниядә татарлар туган татар телен барлык нечкәлекләренә кадәр яхшы белә. 67965 Румыния татарларының дәүләт дәрәҗәсендә дә үз мәнфәгатьләрен чагылдыру мөмкинлеге бар. 67966 Румыния телевидениесендә дә татарлар турында тапшырулар әледән-әле булып тора. 67967 Румыния территориясендә Кара диңгез яр буеның озынлыгы 245 км. 67968 Румыннар үзләре бу чорда Добруҗада фәкать 31 процент, ягъни 43 мең 671 кеше тәшкил иткән. 67969 Румын теле кайчакта дак-роман теле, валах теле дип йөртелә. 67970 Рунаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 67971 Рунас — Русия территориясеннән ага торган елга. 67972 Рунет үлчәме Әгәр интернет аудиториясен чагыштырсак, 2009 елда Русиянең өч шәһәрендә 50% кеше интернет белән куллана - алар Мәскәү (көн саен 5 816 000 кеше), Санкт-Петербург (2 244 000) һәм Екатеринбург (657 000). 67973 Руник язуын җуйган чуаш халкы ХIХ гасырның 70нче елларында рус графикасындагы язуга күчә. 67974 Рун язмалары төрки халыкларда VI-IX гасырларда киң таралган язу булган. 67975 Рур өлкәсе үзенең алга киткән промышленносте белән аерылып тора. 67976 Рур операциясе нәтиҗәсендә аның гаскәрләре камалышка эләккән һәм Дуйсбург урманында 1945 елның 21 апрелендә Модель үз-үзенә кул салган. 67977 Рур ташкүмер бассейны аеруча танылган. 67978 Руса II (БЭК 685—645) бу җирдә яңа кальгаләр төзегән. 67979 Руса I дәверендә Саргон II җитәкчелегендәге Әссүрия гаскәренең яулары нәтиҗәсендә дәүләт вәйран булган. 67980 Рус авылы булган Поповканы күчереп, аның урынында Яңа Татар бистәсенә нигез салына. 67981 Рус Академик Дәүләт Театры. 67982 Рус актёрлары бүлеге ачыла. 67983 Рус Алатына килеп урнашкан руслар аларны күченеп китәргә мәҗбүр иткәннәр». 67984 Рус алынмалар төп формада чыганак телнең басымын саклыйлар; башка очракларда алар чуаш теленең кагыйдәләренә буйсыналар (бригадира́ "бригадирга", тетарта́ "театрда") яки буйсынмыйлар (тра́кторӑн "трактор янында", комсомо́лецӑн "комсомолчыда"). 67985 Русаново ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 67986 Рус Армиясенең Баш сәргаскәре (Деникин киткәннән соң, чынында Себердә генә Ак гаскәр җитәкчесе). 67987 Рус армиясен тиз генә тар-мар итеп, аннан мөмкин кадәр ансат котылырга тели ул. 67988 Рус Байсасы ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 67989 Рус Богдашкиносы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 67990 Рус Борнашы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 67991 Рус волонтерлары хәрби фәннәрне корабльләр төзү, диңгезчелек серләрен өйрәнәләр. 67992 Рус Волчья Бистәсе — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 67993 Рус Волчьясы авылы янындагы болынлыкны Урыс әрәмәсе, ә авылның көньягындагы болынлыкны Атау дип йөртәләр. 67994 Рус гаскәре 1554 елда Әстерханга керә һәм, Ямгурчы ханны төшереп, тәхеткә Явыз Иван вассалы итеп Дәрвишгалине утырта. 67995 Рус гаскәриләре Әстерханга якынлашкач, Ямгырчы хан гаиләсен, балаларын ташлап, 20 җансакчысы белән Кырымга кача. 67996 Рус гаскәрләре бу вакытта 3 млн артык кешесен югалта. 67997 Рус гаскәрләре зур югалтуларга дучар булалар. 67998 Рус гаскәрләренең Ливониягә каршы сугышында актив катнаша. 1564—65 елларда Рус дәүләтенең чикләрен яклаган. 67999 Рус географик җәмгыятьнең Ырынбур бүлекчәсенең Гыйльми архив комиссиясе эшендә катнаша. 68000 Рус география җәмгыятенә кабул ителгәч, Тын океан утрауларына сәяхәт итү проектын тәкъдим итә, җәмгыять әлеге проектны хуплый, диңгез министрлыгыннан аны Тын океан утравына илтергә хәрби корабль сорарга булалар. 68001 Рус география җәмгыятенең Ырынбур бүлеге хакыйкый әгъзасы; 1890 еллардан Ырынбур Гыйльми архив комиссиясе рәисе. 68002 Рус дәүләтенең чикләре ногай гаскәрләренең һөҗүменнән азат ителгәч, хәзерге Батыр районы барлыкка килә. 68003 Рус елъязмалары, мөгаен, шушы ук халыкны XI гасырдан башлап весь дип атап йөртә башлый. 68004 Рус елъязмачысы Сөембикәнең ире кабере белән хушлашуын менә ничек сурәтли: “Кайгы баскан ханбикә ире төрбәсенә керде, каберне кочаклап, канлы яшьләр түгеп, елый башлады: Бөек ханым! 68005 Русенька — Русия территориясеннән ага торган елга. 68006 Рус Әшнәге — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 68007 Рус җирләрен берләштерүне дәвам итүче. 68008 Рус илендә чаңгы турындагы беренче язмалар XII гасырда митрополит Никифорның Киев кнәзе Владимир Мономахка язган хатында телгә алына. 68009 Русиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68010 Русиново ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 68011 Русинянең хәрби-диңгез флоты составына дүрт флот (Балтыйк флоты, Төньяк флоты, Карадиңгез флоты, Тын океан флоты) һәм Каспий флотилиясе керә. 68012 Рус иске обряд (староверлар) чиркәвенең 2 гыйбадәтханәсе исән: 1909 елда А.И. Володин һәм Е.И. Новикова акчасына корылган Покрау чиркәве (Иске урам,17), 1906 елда Гребенщиков акчасына салынган Казан Изге Ана чиркәве (Островский урамы,81). 68013 Рус Исламы — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68014 Русия 1497 елга кадәр Мәскәү кенәзлегендә кулланыла торган тәңкә Киев Русендә кулланыла торган тәңкә Беренче тапкыр ике башлы бөркетне урыс кенәзе Иван III тик 1497 елда куллана (татарларның символны кулланышыннан 200 елдан соң). 68015 Русия ( 2005 ), Татарстанның ( 1996 ) атказанган, БАССР халык ( 1987 ) артисты. 68016 Русия ( 2006 ) һәм БР ( 1997 ) атказанган фән эшлеклесе. 68017 Русия Алтай крае * Яңа Михайловка – Барнаул шәһәренәң Индустриаль районында урнашкан бистә. 68018 Русия ; Амур өлкәсе * Кавказ – Михайлов районында урнашкан авыл. 68019 Русия армиясы сафында башкортлар рус хөкүмәте алып барган бөтен сугышларда да катнашкан. 68020 Русия атказанган спорт остасы, Украина халыкара класс спорт остасы. 68021 Русия балалар бакчаларында һәм сәламәтләндерү җәйләүләрендә мәҗбүри бирелүче азыкка керә. 68022 Русия банкының Казан бүлекчәсе башта Казан кирмәнендә урнашкан була. 1876 елда Кара күл урамына (хәзерге Дзержинский урамы) И.А. Васенков проекты буенча салынган 3 катлы үз йортына күченә. 68023 Русия башкалаларыннан кайтартылган, Казан университетыннан алынган, шәхси куллардан сатып алынган һәм һәдия ителгән сәнгать әсәрләре белән коллекция баетыла. 68024 Русия белән Иран арасындагы Гөлстан шартнамәсе нигезендә билгелнгән Азәрбайҗанның көньяк чикләре хәзер дә гамәлдә тора. 68025 Русия белән сугышлар 1609 — 1612 елларда Польша Русиягә һөҗүм ясады. 68026 Русия белән сугышларда татарлар, тыныч халык булу сәбәпле, вакыт-вакыт, ниндидер бәрелешләр белән генә чикләнгәннәр. 68027 Русия ватандашлар сугышы вакытында — адмирал Колчак хөкүмәтенең башкаласы (1918—1920). 68028 Русия ватандашлар сугышы вакытында Сталин Сарысу (Царицын) шәһәре саклавында катнашкан. 68029 Русия ветеринария хезмәткәрләре һөнәри берлеген оештыручыларның берсе. 68030 Русия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан идарәсе вәкиле Андрей Родыгин әйтүенчә, очкыч җиргә төшеп утырганда шартлаган. 68031 Русия гаскәре солдатларының куас эчеп агуланулары еш булу сәбәпле, Уставка солдатларга эчемлек итеп кайнар чәй эчертү турында маддә кертелә. 68032 Русиягә ул Византия империясеннән кергән. 68033 Русиядә 1992 елдан башлап кулланыла. 68034 Русиядә — 300 тирәсе, Татарстанда — 40. Җирән урман кырмыскасы (Formica rufa) һәм кара бакча кырмыскасы (Lasius niger) киң таралган. 68035 Русиядә аз булса да демократия булып алган бу елларда Габдрәшит Ибраһимов үзенең “Автономия яки идарәи мөхтәрият” дип аталган хезмәтен, “Тәрҗемәи хәлем” һәм “Мең дә бер хәдис шәрхе” китапларын чыгарып өлгерә. 68036 Русиядә академик тарих фәненең башында немецлар тора, тарихны системага салып өйрәнү дә алардан башланган, чөнки аларга кадәр урыс тарихы чиркәү елъязмалары нигезендә генә формалашкан була. 68037 Русиядә ак төннәр зонасының көньяк чиге Полтава киңлеге, ягъни 49° төньяк киңлеге сызыгы (66½−17½°) аша үтә. 68038 Русиядә аларның 100ләп төре очрый. 68039 Русиядә "алтын стандарт" керткән (1897), Русия акчасын нык валютасын итеп ясаган, Русиягә чит илләрдән инвестицияләрне җәлеп иткән, аеруча тимер юллар төзелешенә, ТрансСеб - Бөек Себер юлының төзелешен булдыручы, аграр ислахны иҗат итүче. 68040 Русиядә - Амур буенда, Байкал артында һәм Сәхәлин төньягында оялый. 68041 Русиядә аны күрергә булмый, ә элек Советлар Берлеге территориясендә тик Төрекмәнстанның көньягында күреп алырга була. 68042 Русиядә бары бер милләт - руслар гына өстенлекле булып килде. 68043 Русиядә башлыча Кавказда яши. 68044 Русиядә белгечлеге буенча эш табу кыен була. 1915 елның 1 гыйнварында Рәзән губернасындагы бер шәһәрчектә фронтка киткән математика укытучысы урынына билгеләнә. 68045 Русиядә бәрәңгене күпләп куллану XIX гасырның 40 нчы елларында гына башлана (мәгълүм бәрәңге фетнәләреннән соң). 200-300 еллар элек безнең бабаларыбыз бәрәңгене бөтенләй белмәгәннәр дә. 68046 Русиядә беренче "Актив йорты" төзү. 68047 Русиядә беренче булып, Казан ГТСында Швециянең «Эриксон» фирмасының МБ (җирле батарея) системасындагы шнурлы бер үткәргечле коммутаторы урнаштырыла. 68048 Русиядә беренче резина аяк киемнәре 1859 елда Санкт-Петербургтагы бер фабрикада җитештерелә башлый, ә совет галошларын 1921 елда Мәскәүнең “Большевик” фабрикасында эшләү җайга салына. 68049 Русиядә бер төре — өке (B. 68050 Русиядә биючене шулай ук көтеп алалар. 68051 Русиядә Ватандашлар сугышы башлаганнан соң, Пермь, анда сугыш кирәк-яраклары фабрикалары булганга, һәр ике як өчен мөһим пункт булып киткән. 1918 елның 25 декабрендә Анатолий Пепеляев җитәкчелегендәге Себер Ак Армиясе шәһәрне басып алды. 68052 Русиядәге 100 авыл хуҗалыгы институты ректорлары арасында иң яше була. 68053 Русиядәге катнаш урманнарда ылыслы агачлар белән янәшә каен, усак, имән һәм башка төр агачлар үсә. 68054 Русиядәге кәгазь җитештерү 1718 елда Балтыйк буендагы алман кәгазь фабрикаларын кулга төшерүдән башланган. 68055 Русиядә генә түгел, БДБ илләрендә дә кулланыла. 68056 Русиядәге топонимнар Татарстан * Гомәр — Мамадыш районында урнашкан авыл. 68057 Русиядәге халәте 2003 елда бу фирка Русиядә рәсми рәвештә тыелган. 68058 Русиядә гимнастика XVIII гасырда үсеш ала башлый. 68059 Русиядә « Гиппократ касәсе» билгесе 18 гасырдан кулланыла. 68060 Русиядә гражданнар сугышы Файл:И. 68061 Русиядә дарулар дәүләт реестрына кертелгән, теркәлү саны һәм сыйфат сертификаты булган чаралар карый. 68062 Русиядә дөньяви сәнгатьнең беренче адымнары турында (XVIII гасыр) парсун язулары (персона сүзеннән) сөйли: Ермак портреты, инокиня Марфа портреты. 68063 Русиядә дөньяның иң иске неоантроп Воронеж өлкәсендә тукталыш - Маркина тавы урнашкан (50 000 б.э.к). Безнең эрага кадәр VI—V гасырларда Кара диңгезнең буенда грек колнияләре барлыкка килә, соңрак алар урынында Скиф патшалыгы, Боспор патшалыгы оештырыла. 68064 Русиядә әзериләр тарихи Көньяк Дагстанда яшиләр. 68065 Русиядә ел саен әлеге авыруның 15-20 очрагы теркәлә. 68066 Русиядә ел саен яман шеш белән авыручы 300 мең кеше үлә, ягъни һәрбер бишенче кеше шушы сәбәпле якты дөнья белән хушлаша. 68067 Русиядә җәйге вакытка күчү 1917 елның июль-декабьдә һәм 1981—2011 елларда бар булган. 68068 Русиядә җиденче булып, Казан метрополитены тантаналы рәвештә 2005 елның 27 августында ачылган. 68069 Русиядә җитештерү ССРБ заманында илдә күпчелек шәраб Кавказ арты республикалары, Молдавия ССР, Украина ССР территорияләрендә үстерелгән йөземнән ясалган. 68070 Русиядә иң зур универсаль музейларның берсе. 68071 Русиядә иң картлардан берсе санала, 1899 елның 20 ноябрендә ачылган. 68072 Русиядә иң тирән шахталар ташкүмерне 1 200 метр тирәнлектән алалар. 68073 Русиядә кабул ителгән ГОСТ буенча ГОСТ 9353-90 “Пшеница. 68074 Русиядә кәгазьнең файдалану өчен җитештерелә башлавы XVIII йөзгә генә карый. 68075 Русиядә киң таралган. 68076 Русиядә космонавтиканың кризис хәленә төшүенә бары тик хөкүмәт үзе гаепле. 68077 Русиядә коткы вакытлары булганда Касыйм ханы Ураз-Мөхәммәт Лжедмитрийны яклауганнар. 68078 Русиядә куянчылык Русия империясендә ел саен 200 мең куян тиресе әзерләнгән. 68079 Русиядә лактозаны үзләштерми торган кешеләр халыкның 16-18 % тәшкил итә. 68080 Русиядә лимон XIX гасыр уртасында Павлово шәһәрендә үстерелә башлаган. 68081 Русиядә мелиорация Мелиорация буенча беренче оешма Русиядә 1894 елда Русия Империясе җир эшләре Министрлыгы каршында эшләнә. 68082 Русиядә мөгезле эре терлеклек саны «Полдни» совет открыткасы Koe.jpg 2004 елга Русиядә 25 млн ЭМТ бар дип санала. 68083 Русиядә мондый төр транспортны беренчеләрдән булып 1854 елда инженер Полежаев эшли. 68084 Русиядә мөфтиләр мөфтият җитәкчеләре булып торалар. 68085 Русиядә муниципалитетлар юк, иң түбән дәрәҗә административ берәмлек муниципаль берәмлек дип атала. 68086 Русиядән китүе Шул ук чорда Петербургта басылып чыккан “Мең дә бер хәдис шәрхе” китабы төрек генералы Арифбәйнең шул исемдәге хезмәтенең тәрҗемәсе булып тора, әмма ул Габдрәшит Ибраһимовның заманга туры килерлек аңлатмалары белән баетылган була. 68087 Русиядән күчеп киткән мөһәҗирләрнең дә хәлләре начарлана, чөнки алар арасында кулга алулар, ә кулга алынганнарны Русия төрмәләренә озату башлана. 68088 Русиядә онкология өлкәсендәге хәлне түбәндәге саннар билгели. 68089 Русия дәрәҗәсендәге әһәмияткә ия булган объект — елына 15 мең тонна күркә ите җитештерәчәк заманча комплексның беренче чираты эшли башларга тиеш. 68090 Русиядә рус телендә «Домашний» каналында 2012 елның 14–29 гыйнварында 12 сериясе күрсәтелә, 31 мартта һәм 1 апрельдә шул ук 12 серияне кабатлыйлар. 68091 Русиядә С.О. Макаров тәкъдиме белән 1877 1878 еллардагы рус төрек сугышында кулланыла. 68092 Русиядә Су-24 хәрби очкычы төшеп җимерелде. 68093 Русиядә сумның рәсми курсы РФ Үзәк банкы тарафыннан билгеләнә. 68094 Русиядә терекөмеш кулланудан этаплап баш тартырга планлаштырыла. 68095 Русиядә теш сызлаудан интегүчеләр бик күп. 68096 Русиядә тулысынча көньяк өлкәләрендә күренә. 68097 Русиядә үзенең «Алхимик» романын нәшер иткәннән соң таныла. 68098 Русия Дәүләт Архивында сакланучы документларның 1716-1719 елгыларына караганнарында Кибәк Ямашы (Кибяково Ямашево) исеме телгә алына. 68099 Русия дәүләт хезмәтендә торучы Касыймнан чыгышлы татар морзалары нәселеннән. 68100 Русия дәүләтчелеген үстерүдәге казанышлары һәм законнар чыгару эшчәнлегендә актив катнашканы өчен Мактау ордены белән бүләкләнде (2005 ел, ноябрь). 68101 Русиядә ул нигездә Дагыстанда, Башкортстанның берничә хуҗалыгында һәм Татарстанда (нигездә Кукмара, Балтач, Мамадыш районнарында) игелә. 68102 Русиядә фильм 4 март көнне чыкты. 68103 Русиядә фиркаләр Хәзерге заманда Русиядә дистәләгән фиркаләр бар. 68104 Русиядә һәм Татарстанда телефон челтәрләре Электрон карталарга күченгәнче таксофонга түләү өчен кулланылган КГТС калайлары Русиягә телефон 1881 елда керә, шул елны Түбән Новгородта телефон станциясе ачыла. 68105 Русиядә һәм Татарстанда яңа ел бәйрәме Бәйрәмнең тарихы Русия һәм Татарстанда яңа ел — рәсми бәйрәм һәм ял көне. 68106 Русиядә һәм Украинада Ватутин исемендәге күп урамнар, һәйкәлләр, шәһәрләр ачылган. 68107 Русиядә хирургик аборт дилатациясе һәм юрта (кыру) ысулы белән эшләнә, врачларның әйтүе буенча, бу иң хәвефсез ысул булып санала. 68108 Русиядә христиан дине кабул ителгәч, Элҗен көне славян Аллаһысы - күк күкрәтүче (русча громовержец) Перун бәйрәмен алыштырган. 68109 Русиядә ширкәт хәләте Ширкәтнең Русиядәге беренче рестораны 1990 елның 31 гыйнварында Мәскәүдә ачылды. 68110 Русиядә янә бер хәрби очкыч каза кичерде. 68111 Русия җире кыйтга һәм утрау өлешләреннән тора. 68112 Русия җыелма командасы ачуыннан Беларусь командасын 7:2 исәбе белән отып, бронза медальләр яулады. 68113 Русия җыелма командасын алга чыгаручы тренер. 68114 Русия җыелма командасы спортчысы Руслан Юсупов 75 кг. 68115 Русия завод-фарикаларында җитештерелгән тауарның яртысы Мәкәрҗә ярминкәсе аша сатылган. 68116 Русия Зур театры солистлары Веденеев, Таращенко, Мария театрыннан Ванеев, Вена операсыннан А. Кочерга белән җырлый. 68117 Русия император армиясе һәм Аклар хәрәкәте офицеры. 68118 Русия императорлары — 1721 елдан 1917 елга кадәр Русия империясе белән идарә иткән шәхесләр. 68119 Русия империясе 1917 елдагы революциягә кадәр сәләтле татар тәрҗемәчеләре төркеме өлгереп җитте. 68120 Русия империясе вакытыннан 1936 елгача рус телендә Ходжент дип аталган. 68121 Русия империясе заманнарда Казан губернасы составына кергән. 68122 Русия империясендә (1809—1917) Русия-Швеция сугышы нәтиҗәсендә (1808-1809) безнең империалистик дәүләткә кушыла. 68123 Русия Империясендә Алатыр чуаш һәм мордва халыкларының милли аң үзәкләренең берсе булып торган. 68124 Русия империясендә дә, чигенешләр белән булса да, урыслаштыру сәясәте үткәрелгән, урыс хөкүмәте хәтта поляк телен кирилл язуына күчерергә ният иткән. 68125 Русия империясенең III дәрәҗә Изге Станислав ордены. 68126 Русия империясенең гаскәр башлыгы Михаил Илларион улы Кутузов исемен йөртә. 68127 Русия империясенең дәүләт Думасы әгъзасы. 68128 Русия империясенең җиңелмәс флот башлыгы исемен йөртә. 68129 Русия империясенең җиңелмәс флот башлыгы Ф.Ф. Ушаков исемен йөртә. 68130 Русия империясе Хәзерге Литваның шактый зур өлеше Русия империясе тәркибенә кергән. 68131 Русия империясе һәм СССРда игелү тарихы Безнең ил халкы өчен кукуруз Хрущев исеме белән бәйле. 68132 Русия Ислам комитеты рәисе. 68133 Русия кебек үк, Бразилия дә күпләп чимал сатуны арттырырга сәләтле. 68134 Русия Көньягының Кораллы Көчләренең акгвардиячел белән большевикларга каршы хәрәкәтләр турында фикер алышкан ләкин уңышларны казанмаган. 68135 Русия көньяк диңгезләргә чыга. 68136 Русия * Крутое ( ) — Киров өлкәсеның Санчурск районында урнашкан авыл. 68137 Русия Кызыл китабына кертелгән. 68138 Русия мәдәни Мирасы объекты булып санала. 68139 Русия мигъмарият мирасы академиясе мөхбир-әгъзасы ( 2000 ). 68140 Русия мигъмарият-төзелеш академиясе киңәшчесе ( 2009 ). 68141 Русия мигъмарият һәм төзелеш фәннәре академиясе мөхбир-әгъзасы ( 1993 ). 68142 Русия нанотехнология корпорациясенең логотибы Русия нанотехнология корпорациясе (РОСНАНО) – нанотехнологияләрнең үсеше өчен корылган Русиянең дәүләт корпорациясе. 68143 Русияне 2012 елда «Мисс Галәм», «Мисс Дөнья» бәйгеләрендә дә яклый. 68144 Русиянең 1812 елда Ватан сугышында җиңүенә багышлап, Якшәмбе соборы төзи. 68145 Русиянең 185 тән артык төрле этник төркем нәренең һәрберсе аерым милләт буларак санала. 68146 Русиянең ( 2007 ) һәм Татарстанның ( 2011 ) халык артисты, РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1986 ), Тукай премиясе лауреаты ( 2000 ), Татарстан Дәүләт шурасы депутаты. 68147 Русиянең ( 2011 ) һәм Коми АССР ( 1994 ) атказанган мәдәният хезмәткәре. 68148 Русиянең 45 төбәгендә билбаулы көрәшнең урындагы бүлекләре булдырылды. 68149 Русиянең «Алтын битлек» Милли премиясе ( 2012 )- «операда иң яхшы хатын-кыз роле өчен». 68150 Русиянең Архангельск өлкәсендә авыл янында келәт шәһәрчекләре корылган. 68151 Русиянең Атказанган артисты. 68152 Русиянең атказанган артисты ( 2007 ). 68153 Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе. 68154 Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1997 ), Русия Дәүләт премиясе иясе ( 1999 ), Русия халык артисты ( 1999 ). 68155 Русиянең атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2003 ). 68156 Русиянең атказанган спорт остасы (2013). 68157 Русиянең атказанган табибы. 68158 Русиянең атказанган, Татарстанның халык ( 2006 ) рәссамы. 68159 Русиянең атом-төш бозваткычы Ямал берләшкән фәнни экспедициягә чыккан көннәрдә, 1994 ел. 68160 Русиянең Аурупа өлеше Федерация субъектлары Илнең Аурупа өлешендә Русия Федерациясенең 55 субъекты урнашкан. 68161 Русиянең Беренче каналы бәйге Олимпийскийда узачак дип әйтте. 68162 Русиянең берләшкән демократик «Я́БЛОКО» фиркасе ( ) — Русиянең социаль-либераль сәяси фиркасе. 68163 Русиянең борынгы актлар дәүләт архивында күп кенә авылларның нигезләнү чорына өлешчә ачыклык кертердәй документлар саклана. 68164 Русиянең бөтен территориясендә ел буе күренә. 68165 Русиянең бөтен территориясендә күренә. 68166 Русиянең дәүләт тарихы 862 елдан килеп бара. 68167 Русиянең журналистлар берлеге әгъзасы. 68168 Русиянең зур өлешен биләгән мәңгелек туң катламы юкка чыгу куркынычы янамый, чөнки аның тирәнлеге 300-600 метрга җитә. 68169 Русиянең иң биек биналары исемлегенә 130 метрдан артык булган биналар кертелгән. 68170 Русиянең иң ерак төньяк кыйтга ноктасы — Челюскин борыны (т. 68171 Русиянең инкыйлаби хәрәкәте турында китапларны язган. 68172 Русиянең иң эре икътисади үзәкләрлән берсе. 68173 Русиянең иң эре ширкәтләр исемлегендә 15 нче урында тора иде (2012 ел). 68174 Русиянең Каллиграфлар берлеге әгъзасы, “Уфимский лубок” проекты авторларының берсе. 68175 Русиянең көнбатыштан көнчыгышка озынлыгын күз алдына китерү өчен, аның территориясе, Көнбатыш ярымшарда башланып, бөтен Көнчыгыш ярымшар буенча сузылуына игътибар итәргә кирәк (озынлыгы градусларда үлчәгәндә якынча 171°). 68176 Русиянең көнбатыш һәм көньяк чикләре күбесенчә — коры җирдән, ә төньяк һәм көнчыгышы диңгездән уза. 68177 Русиянең Көнбатыш Шпицбергенда үзәк торак ноктасы - Баренцбург, консервацияләнгән (вакытлы ташланган) - Пирамида һәм Грумант торак нокталары. 68178 Русиянең көньяк өлкәләрендә күренә. 68179 Русиянең көньяк өлкәрендә йолдызлык тулысынча, ә үзәк өлкәрендә өлешчә күренә. 68180 Русиянең көрәш Федерациясе ирекле көрәш бүлеге башлыгы. 68181 Русиянең Краснодар крае тәркибенә керә. 68182 Русиянең күп кенә шәһәрләрендә ансамбльне шулай ук яхшы беләләр. 68183 Русиянең Кызыл Китабына кертелгән кара торна кебек сирәк төр торып калган һәм дәүләт тарафыннан саклана. 68184 Русиянең мәгълүбияте белән тәмәланган Русия—Япония сугышыннан соң төзелгән Портсмут солых шартнамәсе (1905) буенча Көньяк Сахалин (50° төньяк киңлегеннән көньяктарак) Япониягә күчте. 68185 Русиянең медицина статистикасы күрсәтүе буенча, мең кешенең өчтән бере генә донорны көтеп алу бәхетенә ирешә. 68186 Русиянең миллионлы шәһәрләре — халык саны 1 миллионнан арткан Русиянең шәһәрләре төркеме. 68187 Русиянең милли тикшеренү университеты — Русия университетларына конкурс нигезендә 10 елга бирелә торган махсус статус (дәрәҗә, исем). 68188 Русиянең Премьер Лигасында уйный. 68189 Русиянең профессиональ футбол лигасы‎нда уйный. 68190 Русиянең Сахалин өлкәсе составында. 68191 Русиянең Сәхәлин һәм Курил утрауларын Япониянең Хоккайдо утравыннан Лаперуза һәм Кунашир бугазлары аерып тора. 68192 Русиянең социаль страхование фондына күчерелгән акчалархисабына, университет балалар санаторияләренә һәм сәламәтлек лагерьларына юлламалар ала. 68193 Русиянең Спорт гимнастикасы федерациясенең протест белдерүе нәтиҗә бирми. 68194 Русиянең сугыштан чыгуы 1917 елгы Октябрь инкыйлабыннан соң Русия сугыштан чыга. 68195 Русиянең Төньяк флоты штабының урнашкан урыны. 68196 Русиянең тыгылуы Шаһ-Гали Казанга юлга чыгар алдыннан Русиягә тугрылыклы булырга ант итә һәм 1519 елда 13 яшендә Казан тәхетенә утыра. 68197 Русиянең үзәк районнарда Советлар әле Октябрьга кадәр большевиклар контроледә иделәр, шуңа күрә совет хакимияте монда шактый җиңел урнаштырды. 68198 Русиянең Футбол Премьер Лигасында 2004 елыннан уйный. 68199 Русиянең Футбол Премьер-Лигасы (РФПЛ) ( ) — Русиянең футбол системасында югары дивизион. 68200 Русиянең халык артисты ( 2000 ). 68201 Русиянең һәм Аурупаның ( Истанбул исәпмичә) халык саны буенча иң зур шәһәр (11,8 млн кеше). 68202 Русиянең химия һәм технология юнәлеше буенча булган вузлар арасында КИТТУ югары квалификацияле инженерлар әзерләү өлкәсендә лидер булып тора. 68203 Русиянең чит ил эшләре министры Сазоновның: «Союзникларның төп максаты — Германиянең көчен, шулай ук аның „хәрби һәм сәяси өстенлеккә“ омтылуын юкка чыгару»,— дип әйтүе шуңа күрә бер дә гаҗәп түгел. 68204 Русиянең Чукотка автономияле бүлгесендә урнашкан. 68205 Русиянең эчке турнирларында көндәшлек югары булганлыктан, Манюрова 2010 елда гражданлыкны алыштыра һәм Казакъстан өчен чыгыш ясый. 68206 Русиянең Ямал-Ненец автономияле бүлгесенә карый. 68207 Русиянең яңа вузына ректор булып Казан университетының профессоры Александр Семен улы Архангельский билгеләнә. 68208 Русиянең яңа тарихына Благовещен кыйналуы белән кереп калды. 68209 Русияның Госкомстат исәбеннән өлкәнең халык саны кеше ( ). 68210 Русияның Премьер Лигасында 2003 елдан бирле уйный. 68211 Русияның Премьер Лигасында уйный. 68212 Русияның Футбол Икенче дивизионында уйный. 68213 Русия операсында А. Алябьев, М. Глинка, И. Стравинский исемнәре пәйда була. 68214 «Русия патшалыгы» - бу чор Русияның рәсми исеме. 68215 Русия * Петровский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 68216 Русия почта маркасы Җиңү Тантанасын Совет Берлеге маршалы Георгий Жуков кабул иткән. 68217 Русия президенты Владимир Путин каза сәбәпләрен тикшерү өчен хөкүмәткә тиз арада тикшерү комиссиясе төзергә куша. 68218 Русия президенты Владимир Путин Чавесны ике ил арасындагы мөнәсәбәтләр үсешенә зур өлеш керткән «гадәттән тыш һәм көчле кеше» иде, дип искә ала. 68219 Русия, Пруссия һәм Австрия составында Берничә гасыр дәвамында Польша Аурупадагы иң кодрәтле дәүләтләрдән берсе булып торды. 68220 Русия рәсем сәнгатендә символизм һәм модерн стиленең иң танылган вәкиле. 68221 Русия Рәссамнар берлегенең Мәскәү бүлеге лауреаты. 68222 Русия рәссамы Валентин Серов Зинаида гүзәллеген үз рәсемнәрендә сурәтли. 68223 Русия рокына нигез салучыларының берсе. 68224 Русия сәнгать академиясенең көмеш медале ( 2003 ). 68225 Русия социал-демократик эшчеләр фиркасенең оештыру съезды Минскида 1898 елның 13—15 мартында үткәрелә. 68226 Русия социалист-демократик эшчеләр фиркасе – Русия империясендәге беренче социалистик фирка, ССРБның әйдәп баручы фиркасе – КПСС элгәргесе. 68227 Русия спортсменнары уеннарда беренче тапкыр катнашканнар. 68228 Русия сугышка әзерләнә башлый, ләкин яңадан Кырым комачаулый, һәм сугыш булмый кала. 68229 Русия табигать фәннәре академиясе профессоры ( 2014 ). 68230 Русия тарихында 1812 елгы Ватан сугышында Россия армиясенең башлангыч җиңелүләре һәм Мәскәүгә кадәр чигенүе Барклай исеме белән бәйләп карала. 68231 Русия тарихында Колчак - бик каршылыклы шәхес, "бик яхшы Төньяк, поляр тикшеренүче, галим, ләкин начар гаскәр башлыгы һәм сәяси эшлекле, бернинди җитди сугыш җиңә алмаган" кайбер Русиядән качкан мөһаҗирләр дип әйткәннәр. 68232 “Русия теле” дигән төшенчә булмаган кебек, “Вьетнам теле” дә була алмый. 68233 Русия территориаль сулары Кара диңгез һәм Япон диңгезендә катран-акуланы (озынлыгы 1 м га кадәр) аулыйлар. 68234 Русия урманнарында аеруча күп үсә торган. 68235 Русия Федера­цисенең һәм Татарстанның атказанган табибы. 68236 Русия Федерациясе 83 субъекттан тора, шуларның дүртесе — автономияле округ. 68237 Русия Федерациясе Каһарманы (1999). 68238 Русия Федерациясе Конституциясе нигезендә ватандашлык мәсьәләләре вәкаләтләренә караганы билгеләнә. 68239 Русия Федерациясе Конституциясе ( ) — Русия Федерациясенең төп законы. 68240 Русия Федерациясе Кораллы көчләре Русия Федерациясе Кораллы көчләренең эмблемасы Русиянең Кораллы Көчләре – илнең иминлеген саклаучы хәрби дәүләт оешмасы. 68241 Русия Федерациясе Кораллы Көчләрне Русия чигеннән тышта куллану өчен Федерация Шурасының тиешле карары кирәк. 68242 Русия Федерациясе мәдәният министрлыгы ( ) —Русия Федерациясе башкарма хакимиятенең дәүләт органы. 68243 Русия Федерациясендә БИДС 1987 елда тарала башлады. 23 кеше ВИЧ йөртүче дип табылды. 68244 Русия Федерациясендә иң эре автомобиль корпорациясе. 68245 Русия Федерациясендә СПИД 1987 елда тарала башлады. 23 кеше ВИЧ йөртүче дип табылды. 68246 Русия Федерациясендә Үзәк Банкы чит ил валюталары акча курсын биржаларындагы сатулар сөземтәсендә, тура котировкалар кулланып, сумнарда билгели. 68247 Русия Федерациясендә һәм БДБ илләрендә тулы массасы 14-40 тонна булган һәр өч автомобильнең берсе — КамАЗ. 68248 Русия Федерациясенең 1 класс гамәләдәге дәүләт киңәшчесе (2001). 68249 Русия Федерациясенең 85 субъекты арасында 21 милли республика (аерым этник азчылыкның үз иле буларак булдырылган), 5 автономияле округ (гадәттә этник азчылыкның өлеше зур яки доминант) һәм бер автономияле өлкә статуслы төбәкләр бар. 68250 Русия Федерациясенең беренче «Георгий ордены» кавалеры – генерал-полковник Сергей Макаров. 68251 Русия Федерациясенең Федераль Мәҗлесе ( ) — Русия Федерациясенең парламенты — РФ вәкаләтле һәм канун чыгару органы булып тора. 68252 Русия Федерациясенең эчке эшләр министрлыгы ( ) - Русия Федерациясенең кешенең һәм гражданинның хокукларын, тәртип саклау буенча эшли торган федераль орган. 68253 Русия Федерациясе прокуратурасы ( ) — башкарма хакимиятенең дәүләт органы. 68254 Русия Федерациясе саклану министрлыгы ( ) — Русия Федерациясе башкарма хакимиятенең дәүләт органы. 68255 Русия Федерациясе федераль иминлек хезмәте ( ) — үз вәкаләтләр чикләрендә дәүләт иминлеген тәэмин итү буенча мәсьәләләрен чишүче башкарма хакимиятенең федераль органы. 68256 Русия Федерациясе Халык депутатлары җыены (1991 елның 25 декабренә кадәр — РСФСР Халык депутатлары җыены, ) — 1990-1993 елда Русиянең иң югары дәүләт хакимияте органы. 68257 Русия Федерациясе Халык депутатлары җыены бу чорда Русия тарихынының иң мөһим вакыйгалар өчен җаваплы булган, мәсәлән, РСФСР дәүләт суверенитеты турында декларациясе, 1990-еллардагы икътисади реформалар. 68258 Русия Федерациясе халыкларының аеруча кыйммәтле мәдәни мирас объектлары җыентыгына кертелгән. 68259 Русия фәннәр академиясе әгъзасы (1833). 68260 Русия һава көчләрендә 2020 елга кадәр булачак. 68261 Русия һава көчләренең төп очкычларының берсе. 68262 Русия халыкара класс спорт остасы. 68263 "Русия халыклар дуслыгы университеты" 1960 елда ачылган. 68264 Русия халыклар дуслыгы университеты - Федераль дәүләт бюджет автоном югары белем бирү учреждениесе ( ). 68265 Русия һәм АКШ ярларын юа. 68266 Русия һәм Алмания кануннары нигезендә, моны махсус рөхсәтсез дә башкарырга була. 68267 Русия һәм БМОның башка дәүләтләре 2008 2009 елларда Абхазия һәм Көньяк Осетияне бәйсез дәүләт сыйфатында таныдылар. 68268 «Русия һәм Көнчыгыш мөселманнары — хезмәт ияләренә» мөрәҗәгатендә большевиклар халыкка «алтын таулары» вәгъдә итәләр. 68269 Русия һәм Наполеон гаскәрләре арасында хәлиткеч бәрелеш Мәскәү алдында уза. 68270 Русия һәм Совет сәяхәтчеләре һәм галимнәренең Африканы өйрәнүләре Африканың табигатен һәм андагы халыкларның тормышын өйрәнүгә Русия галимнәре зур өлеш кертә. 68271 Русия һәм танылмаган Көньяк Осетия һәм Абхазия республикалары территорияләрендә кулланыла. 68272 Русия һәм Татарстан журналистлар берлекләре әгзасы ( 1996 ). 68273 Русия һәм Татарстан композиторлар берлеге әгъзасы ( 2007 ). 68274 Русия һәм Татарстан күләмендәге татарча милли көрәш чемпионат һәм ярышларында җиңүче һәм призер булды. 68275 Русия һәм Татарстан хөкүмәтләренең ярдәме белән завод шул ук елны яңадан торгызыла. 68276 Русия һәм чит илләр рәссамнарының (мәсәлән, И.И. Шишкин ) иҗатларыннан күчермәләр, заказ буенча портретлар ясый, диварларны, интерьерларны бизи. 68277 Русия хәрби-диңгез флотының базасы. 68278 Русия Хәрби министрлыгының Баш хәрби-суд идарәсендә, аннары Санкт-Петербург хәрби судында адвокат сыйфатында хезмәт итә. 68279 Русия һисториографиясендә гадәттә аны 1640 елда башланган инглиз инкыйлабы белән бәйлиләр. 68280 Русия хоккееның тарихы 1917 елдан соң илебездә туплы хоккей (рус хоккее, ул «бенди» дип тә атала) популярлаша. 68281 Русия хөкүмәте мөселман халыкларының күп кенә таләпләре белән килешергә мәҗбүр булган. 68282 Русия хөкүмәте яклы матбугатында Кашапов татар милләтчесе дип йөртелә. 68283 Русия чемпионатларда барлык 40 төркем катнашты: Мәксәүдән - 7, Краснодар крайдан - 4, Татарстаннан - 2( Рубин һәм КАМАЗ), башка регионнардан 27 клуб катнашты. 68284 Русия Чит ил эшләре министры Сергей Лавров белән авыр сөйләшүләр нәтиҗәсендә 2013 елның 14 сентябрендә Сүрия турында (химик коралны юк итү) килешүне төзиләр. 68285 Русия шартларында тәмәкене 55 параллельдән төньягракта үстермиләр. 68286 Русия экипажлары әлеге спорт төрендә соңгы ике Олимпиадада берәр медаль яулады. 68287 «Русия эшлекле яшьләре» гомумрусия иҗтимагый хәрәкәтендә катнаша. 15 яшендә чукрак-телсез балалар йортында җыештыручы булып, 17 яшендә «Кызыл Хач» җәмгыятендә волонтёр булып эшли. 68288 Русия ягыннан килешүне Сергей Витте һәм Роман Розен, япон ягыннан — Комура Дзютаро һәм Такахира Когоро имзалаганнар. 68289 Русия яклы активистларга футбол җанатарлары һәм "Уң сектор" боевиклары каршы торганнар. 68290 Рус Карае Бәләкәй Татар Карае белән кушылып беткән, дияргә була, алар картада да бер авыл итеп күрсәтелгән. 68291 Рус Карае ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче рус-татар авылы. 68292 Рус Караны — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 68293 Рус Кармәте — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 68294 Рус Каршие ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 68295 Рус Кече Кавалы — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68296 Рус Киштәге — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 68297 Рус Кубашевосы ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 68298 Рус кулъязмаларында 1475 елда беренче тапкыр Арбат исеме аталган. 68299 Рус кулъязмалары «Повесть временных лет» буенча, Курә - кыпчак башлыгы Святослав баш сөягеннән касә ясап, шул кадәхтән эчкән. 68300 Рус Курьясы ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 68301 Руслан Кәлимуллин (Руслан Илшат улы Кәлимуллин) — Русия кино һәм драма артисты. 68302 Руслан Сабиров (Руслан Дамир улы Сабиров ) – Русиянең кино һәм театр артисты, музыканты. 68303 Руслан Шамил улы Нуретдинов — татар милләтеннән булган Үзбәкстан авыр атлеты. 105 кг кадәрге авырлык категориясендә чыгыш ясый. 68304 Руслар — 90,8 %, татарлар — 1,9 %, украиннар — 1,6 %, алманнар — 1,3 % һ.б. Татар халкы өлкәнең борынгы халыкларыннан берсе. 68305 Руслар белән беренче бәйләнешләр XI гасырга карый. 68306 Руслар белән мөнәсәбәтләре Владимир-1, Киев Русе кенәзе Рус кенәзләре 965 елда һәм 985 елда Идел буе Болгары дәүләтенә каршы талау сугышларында катнашканнар. 68307 Руслар бик яхшы җирләр алып бай яшәгәннәр, бал кортлары, хайван күп тотканнар. 68308 Руслар Болак елгасы ягыннан Казан бистәсенә ут төртәләр, әмма шәһәрнең үзен ала алмыйлар. 68309 Руслар болын ягын күрсәтәләр, ә татарлар урман ягын сайлыйлар. 68310 Русларда «Пионер» исемле журнал чыгуын исәпкә алып, 1957 елның 7 нче саныннан аның исеме « Ялкын » дип үзгәртелә, әлеге исем белән ул бүген дә чыгып килә. 68311 Руслар Константинольны – Царьград (Патша шәһәре) дип атаганнар, төрекләр Стамбул (Истанбул – Өстән бул) дип исемлиләр. 68312 Русларның бу җирләрдә күпләп урнаштыру XVII гасырның икенче яртысында башлана. 68313 «Русларның урам вә аяк асты гәзитләрен күргәнегез бардыр. 68314 Руслашу күренеше XVII гасырда мәҗүси мордваларны көчләп христиан диненә кертү чорыннан ук башланган дип санарга мөмкин. 68315 Рус Майнасы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 68316 Рус Макылы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 68317 Рус мәктәбен алтын медальгә тәмамлагач, Мәскәүгә китапханә институтына укырга керә. 3 курс укыгач, М. Горький исемендәге Әдәбият институтына күчә һәм аны тәмамлый ( 1954 ). 68318 Рус мәктәбен тәмамлагач, Наилә Казан театр училищесына укырга керә. 68319 Рус миссионерларының мәгърифәт эшләре мәктәп ачулар белән генә чикләнми. 68320 Рус Мордасы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 68321 Рус Мөшегесе — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 68322 Рус музыкасына ияреп, марш, вальс төрләре дә кулланылган. 68323 Рус Никольское — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 68324 Рус Пакшины — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 68325 Рус патшасы Алексея Михайлович һәм хатыны Мария Милославская галиҗәнәпләренең балалары Алексей, Софья һәм Фёдор укытучысы. 68326 Рус православ чиркәве тарафыннан изге рәтенә кертелгән. 68327 Рус Сəрəне — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 68328 Рус Сараланы — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 68329 Рус Сарсазы — Татарстан Республикасының Менделеевск районына керүче авыл. 68330 Рус Сарсазы — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 68331 Рус сәнгатендә модерн * ХХ гасыр башы. 68332 Русские Горенки ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 68333 Русские ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 68334 Русские ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 68335 Русскинская ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 68336 Русское ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 68337 Рус Суыксуы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 68338 Рус Танаеның Семен атлы кешесе Мамадыш Әкил авылының Вахит исемле кешесен таяк белән сугып үтергән. 68339 Рус Танае — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68340 Рус тарихчысы Николай Баскаков "Рус фамилиясе чыгышы турында" китабы буенча һәм Бәрхет китабы буенча Кутузов фамилиясе борыңгы татар Кутуз нәселеннән чыккан. 68341 Рус тарихчысы Николай Баскаков "Рус фамилиясе чыгышы турында" китабы буенча һәм «Бәрхет китабы» буенча Тургенев фамилиясе борыңгы татар Түрген нәселеннән чыккан. 68342 Рус тарихчысы Худяков буенча, Мәхмүт хан идарә иткән чорында Казан шәһәре Көнчыгыш Аурупаның сәүдә үзәгенә әверелә. 68343 Рус, татар, башкорт телләрендә яза. 68344 Рус-Татар Әйшәсе — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 68345 Рус, татар, чуаш телләрендә «Сельская новь» — «Авыл таңнары» — «Ял пурнӑҫӗ» газеталары чыга. 68346 Рус телендә аның “Мгновения” дип аталган тәрҗемәләр тупламасы басылып чыкты. 68347 Рус телендәге әдәби китаплар да табып бирә. 68348 Рус телендә «Хлеб да соль» ( 1989 ), «Камень счастья» ( 1998 ) исемле китаплары бар. 68349 Рус телендә яза. 68350 Рус теленә туры килүче вариантын Л. Б. Хавкина эшләгән. 68351 Рус теленнән «камзол» сүзеннән, беренчен чыганагы итальян теленнән cammiciuola «кечкенә күлмәк». 68352 Рус теленнән татар теленә тәрҗемәләр — рус әдәбияты әсәрләренең татар теленә тәрҗемәләре. 68353 Рус телен өйрәнергә аерым укытучыга йөри. 68354 Рус Течасы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 68355 Рус Тимерлеге — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 68356 Рус Тимшие ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 68357 Рус-төрек сугышы 1827 елның җәендә Балтика флоты караблары Урта диңгезгә бара. 68358 Рус укчылары ( Беренче бөтендөнья сугышы ) Шәһәрдә газопровод өстендә ремонт эшләре өчен казылган траншея. 68359 Рус Усть-Машы ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 68360 Рус философиясендә төшенчә сүзенең синонимы булып тора. 68361 Рус һәм татар класслары оештырыла, укучылар өчен интернат-торак бул­дырыла. 1994 нче елга мәктәп 19 чыгарылыш ясый, 817 укучыга урта белем алу турында таныклык тапшырыла. 68362 Рус һәм татар телләрендә чыга. 68363 Рус һәм удмурт телләрендә сөйләшәләр, диннәре – православие һәм җирле ышанулар. 68364 Рус һәм чит ил операларында бик тә катлаулы партияләрне башкаруы («Риголетто»да Джильда, «Травиата»да Виолетта, «Фауст»та Маргарита, «Патша кәләше»ндә Марфа, «Кар кызы»нда Кар кызы) җырчының зур таланты, осталыгы турында сөйли. 68365 Русча авыл атамасы биредәге елгадан - Кече Шуструйдан килә. 68366 Русча адресны тимерче Федька (аны шулай дип йөрткәннәр)гына яза белгән. 68367 Русча «Аургазинский вестник», чуашча «Аургазӑ хыпарçи» гәҗитләре чыгып килә. 68368 Рус Чабаксары — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 68369 «Русча-татарча хәрби терминнар сүзлеге»н төзүдә дә аның хезмәте бик зур. 68370 Рус, чирмеш телләрендә бу тагы да ачыграк күренә. 68371 Рус Чиябашы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 68372 Рус чыганаклары икенче бер ханның—Хәсәннең, Алтын Урда тәхетеннән төшерелгәч, төньякка качуын һәм үзен Болгар әмире дип игълан итүен язалар. 68373 Рус чыганакларында беренче мәртәбә 1515 елда искә алына. 68374 Рус чыганакларында таянган кырым татарларының хезмәттәшлеге хәзер шик астында куела. 68375 Рус шагыйрьләре әсәрләрен тәрҗемә итү өлкәсендә зур эш башкара. 68376 Рус Шаршадысы — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 68377 Рус – швед сугышы 1808 1809 Рус – швед сугышында рус гаскәрләренең төп көчләрен Ботник култыгы бозы өстеннән Балтыйк диңгезе аша алып чыга, Кваркенны, Умеоны яулап ала. 68378 Рус Шуймасы ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 68379 Рус Шырданы — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68380 Рус Ындырчысы — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 68381 Русь кенәзлекләренең күбесе Алтын Урда эченә керә яисә Алтын Урдага нык бәйле була. 68382 Русьның көньяк һәм көньяк-көнчыгыш җирләрдә торучы халкы башка җирләргә күчә. 68383 Русь, Русия, СССР, Русия Федерациясе җитәкчеләре (862–2013). 68384 Рус эскадрилиясы диңгез ягыннан килеп, калага бирелергә дигән ультиматум ясый. 68385 Рус югары уку йортларында белем ала, инкыйлаб рухлы яшьләр белән аралашып, сәяси ышанычсыз дип бәяләнә һәм полициянең яшерен күзәтүе астында яши. 68386 Рус язучылары Николай Шундик, Лазарь Карелин, татар шагыйре Зәки Нури аны ССРБ язучылар берлегенә әгъза итеп алырга тәкъдим итәләр. 68387 Рус язучыларының әсәрләрен күпләп укый, аларның һәртөрле җыелышларына йөри, конференцияләрдә катнаша, вольный университетларда үзен кызыксындырган фәннәр, бигрәк тә юриспруденция һәм фәлсәфә буенча лекцияләр тыңлый. 68388 Рус язучысы А.И. Герцен үзенең «Былое и думы» әсәрендә А. Һумбольдтның Россиягә сәяхәте, кайтышлый Мәскәү дәүләт университетында очрашу үткәрүе турында телгә ала. 68389 Рус язучысы С.Т. Аксаковка һәм аның улларына багышланган «Башкириядә Аксаков урыннары» (Аксаковские места в Башкирии) ( 1976 ), «Балалар кебек булмасагыз.. 68390 Русянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68391 Рус-Япон сугыш башлагангач, Верещагин фронтка китә. 68392 Рус-япон сугышы башланыр алдыннан Мисырга китә, 1904 1906 елларда Каһирәдәге «Әл-Әзһәр» университетында укый. 68393 Рус-япон сугышында поручик дәрәҗәсендә 122-нче Тамбов полкының ротасы белән җитәкчелек иткән. 68394 Рус-япон сугышы ( нити-ро сэнсо: — ) — Русия һәм Япония империяләре арасындагы Манҗурия һәм Корея өстендә контроль тоту өчен сугыш. 68395 Рус-япон сугышыннан соң барлыкка килә. 68396 Р.Үтәбай-Кәрими 2005 елның 7 мартында Уфа шәһәрендә вафат була. 68397 Руть-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 68398 Руть-Лек-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 68399 Рухани буларак, әлбәттә, латин телен камил дәрәҗәдә куллана алган. 68400 Руханилар даими рәвештә андый профессиональ мәдрәсә булдыру буенча Совет хакимиятенә мөрәҗәгать итеп тора, әмма рөхсәт бирелми. 68401 Руханиләр (мөселманнар, православ чиркәү) ясак түләмәгәннәр. 68402 Руханиләр хәрби хезмәттән дә азат ителә. 68403 Рухи тормыш Озын Куак мәчете Беренче мәхаллә – агач, соборлы мәчет, халыктан җыелган акчага төзелгән. 1 катлы, озынлыгы – 9 саж., киңлеге – 3,5 саж. 68404 Рухия Ахунҗанова ( ) — шагыйрә, прозаик, публицист һәм педагог, Шәйхи Маннур исемендәге әдәби бүләге лауреаты (2013). 68405 Рухия монда «Кама таңнары» әдәби берләшмәсе язучылары белән таныша. 68406 "Рухнамә" китабы Сапармурат Ниязов вафатыннан соң төркмән тормышында "Рухнамә"не башка җитәкчеләрнең хезмәтләре алмаштырды. 2013 елның 1 сентябреннән башлап "Рухнамә" Төркмәнстан мәктәпләрендә өйрәнелми. 68407 «Рухның үсеше» әсәрен белгечләр өч бүлеккә аерып карыйлар. 68408 Рухут-ляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 68409 Ручей Анты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68410 Ручей Болбаншор — Русия территориясеннән ага торган елга. 68411 Ручей Кыкель-Көнчыгыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 68412 Ручей — Русия территориясеннән ага торган елга. 68413 Руч-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 68414 Ручпозъя ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 68415 Ручъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 68416 Ручьи — Русия территориясеннән ага торган елга. 68417 Ручь-Ю, 1 — Русия территориясеннән ага торган елга. 68418 Ручь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 68419 Руч-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 68420 Рушания Арсланованың язган әсәрләре дә торгынлыкка дучар ителгән. 68421 Рушановская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 68422 Руэм авыл советы үзәге. 68423 РФАнең Казан Гыйльми үзәге). 68424 РФ атказанган артисты ( 2006 ). 68425 РФ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1995 ). 68426 РФ атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2002 ). 68427 РФ атказанган сәнгать эшлеклесе. 68428 РФ атказанган фән эшлеклесе. 68429 РФ бар яки юклыгына карап уңай резуслы (Rh+, кешеләрнең 85%) вә кире резуслы (Rh—, кешеләрнең 15%) организмнарга аерылалар. 68430 РФ вәкиле IUPAC президенты булган еллар * 1994 1995 К.И. Замараев, академик. 68431 РФ дәүләт бүләге иясе ( 1995 ). 68432 РФ дәүләт бүләге иясе ( 2005 ). 68433 РФ Дәүләт думасының 325 депутаты яклап, 55 — каршы тавыш бирә, 15 — битараф кала. 68434 РФ дәүләт премиясе лауреаты ( 2001 ). 68435 Р. Фәизов балалалар маҗаралы һәм фантастик әсәрләр дә яза. 1983 елда әдипнең фантастик хикәяләре тупланган “Галәм кызы” исемле китабы басылып чыкты. 68436 Р.Фәхретдинов халкыбыз тарихын җентекләп тикшереп фәнни басмаларда дөньяга чыгаручы күренекле галим генә түгел, милләтебез өчен бик тә кирәкле фәнни-популяр китаплар язуны, фәнни публицистиканы яңадан аякка бастыручы да иде. 68437 РФ Контстуциясенең 100 маддәсе буенча, Федераль Мәҗлесенең вазифалары һәм вәкаләтләре ике пулат арасында бүленгән: Дәүләт Думасы (түбән) һәм Федерация Шурасы (югары). 68438 РФ күләмендә һәм чит илләрдә уздырылган балет конкурсларында лауреат исеменә лаек булалар. 68439 РФ мәгариф академиясенең мөхбир-әгъзасы ( 2009 ). 68440 РФнең атказанган фән эшлеклесе (1995). 1963-88 елларда СССР ФА Себер бүлегенең Химия кинетиге һәм яну институтында ( Новосибирски ш.), профессор (1981), 1988 елдан РФАнең КГҮнең Физик-Техник Институты директоры. 68441 РФнең күп милләтле халкы" төшенчәсен "Россия гражданлык нациясе" төшенчәсенә алыштыру. 68442 РФнең шәрәфле югары һөнәри белем бирү хезмәткәре (2003). 68443 РФ органчылар берлеге рәисе. 68444 РФ почтасы маркасы, 2004 елда Юлий Харитонның 100 яшенә багышлап чыгарылган 1959 елдан башлап 1992 елга кадәр Юлий Харитон Бөтенсоюз эксперименталь физика фәнни-тикшеренү институтының (ВНИИЭФ) 11 санлы конструкторлык бюросын җитәкли. 68445 РФ президентының 2000 елның 13 май карары нигезендә корыла. 68446 РФ президентының карары нигезендә 2010 елның 19 гыйнварында Көньяк федераль округы составынна аерылып чыга. 68447 РФ президенты указы 19.08.1997 РФ сәүдә-сәнәгать пулатының икътисад бәхәсләре буенча бәйсез (третейский) казые ( 2001 ). 68448 РФ субъектларында Рәсәй банкы үзенең территориаль учреждениеләре - вертикаль идарә итү структурасы булган бердәм система тәшкил итүче Баш идарәләр һәм Милли банклардан гыйбарәт. 68449 РФ табигатьне саклау һәм экология министры урынбасары Ринат Гыйззәтуллин БМО Генераль Ассамблеясенең 69- сессиясендә Русиянең конвенциягә кушылуы турындагы документка кул куя. 68450 РФ театр әһелләре берлеге әгъзасы. 68451 РФ-тә банкларның оештырылуы һәм эшчәнлеге РФ-ның 2002 елның 10 июлендәге « Рәсәй Федерациясенең Үзәк банкы (Рәсәй банкы) турында»гы һәм 1990 елның 13 февралендәге «Банклар һәм банк эшчәнлеге турында»гы кануннарына нигезләнә. 68452 РФ технология фәннәре академиясе мөхбир-әгъзасы. 68453 РФ Үзәк банкы мәгълүматы Тасвирлама Казанның шәһәр мигъмариятында ХIХ гасырның II яртысыннан эклектика элементлары ( псевдорус стиле белән) өстенлек итә. 68454 РФ һәм БР язучылар берлеге әгъзасы. 68455 РФ һәм БР язучылар һәм журналистлар берлекләре әгъзасы ( 2005 ). 68456 РФ һәм ТР бюджетыннан тигез күләмдә “Алабуга” махсус икътисади зонасына 15 миллиард сум күләмендә инвестицияләр җәлеп ителгән. 68457 РФ хөкүмәте каршындагы финанс университетының Регион тикшеренүләре һәм киңәеп үсү проблемалары институты директоры ( 2010 ). 68458 РФ хөкүмәте премиясе ( 2006 ) лауреаты. 68459 РФ хөкүмәте премиясе лауреаты ( 2006 ). 68460 РФ хөкүмәте премиясе лауреаты ( 2010 ). 68461 РФ чит дәүләтләре һәм халыкара оешмалар белән мөнәсәбәтләре өлкәсендә дәүләт идәрәсен тормышка ашыра. 68462 РФ югары мәктәбе атказанган хезмәткәре. 68463 РФ югары һөнәр мәгарифе мактаулы хезмәткәре. 68464 Р.Хәйретдинов зур фәнни эш алып бара. 68465 Р.Хәйретдинов яшь галимнәр тәрбияләүгә һәм үстерүгә зур игътибар бирә. 68466 Р. Хәлиуллина иҗат эше белән 1960 елда шөгыльләнә башлый. 68467 Р һәм Х хәрефләрнең берләштерелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 68468 Рцывашки — Русия территориясеннән ага торган елга. 68469 Рыбаков әсәре) спектаклендә солдат Стапан Микале ролен башкарган өчен. 68470 Рыбальная — Русия территориясеннән ага торган елга. 68471 Рыбачий ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 68472 Рыбина — Русия территориясеннән ага торган елга. 68473 Рыбино ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 68474 Рыбинск ( ) — Русия Федерациясенең Ярославль өлкәсендә урнашкан шәһәр. 68475 Рыбка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68476 Рыбная Солянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68477 Рыбник ( ) — Польшаның Силезия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 68478 Рыбница ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 68479 Рыбница — Русия территориясеннән ага торган елга. 68480 Рыбное ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 68481 Рыбтрестовская — Русия территориясеннән ага торган елга. 68482 Рыбхоз ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 68483 Рыгач — Русия территориясеннән ага торган елга. 68484 Рыдоложь — Русия территориясеннән ага торган елга. 68485 Рыкуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 68486 Рыкша — Русия территориясеннән ага торган елга. 68487 Рыловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68488 Рыльск ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 68489 Рынья — Русия территориясеннән ага торган елга. 68490 Рысай — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 68491 Рыстюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 68492 Рысцева Горка ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 68493 Рысь-Кедва — Русия территориясеннән ага торган елга. 68494 Рыткучи авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Чаун районы составына кергән административ берәмлек. 68495 Рытыв-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 68496 Рыть-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 68497 Рыцарьларны кулга кылыч тотып һәм үз-үзләрен аямыйча христианлыкны якларга һәм гүзәл ханымга буйсынырга өйрәткәннәр. 68498 Рыцарьлык хәрби һәм авыл хуҗалыгы катлавы буларак Франклар дәүләтендә барлыкка килә. 68499 Рыцарьлык этикеты соңрак дворяннарның барлык катлауларына, аеруча сарай дворяннарына үтеп кергән. 68500 Рычкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 68501 Рычково ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 68502 Рэлей Мотт исә 16 яшендә Югары Айова университетына укырга керә, ләкин 1885 елда Корнелль университетына күчә. 68503 Рюндюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 68504 Рюриковичлар нәселенең шундый исемле бердәнбер белән вәкиле ( Русиянең монголларга кадәр танылган кенәзләр исемлегендә). 68505 Рябиновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68506 Рябиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 68507 Рябиново ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 68508 Рябиновый ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 68509 Рябины ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 68510 Рябины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 68511 Рябка — Мокша елгасы кушылдыгы. 68512 Рябки авыл җирлегенә карый. 68513 Рябово ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 68514 Рябовская ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 68515 Рябчиково ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 68516 Р.Ягъфәров "Шигърият чишмәләре", "Татар халкының уен кораллары" дигән гыйльми монографияләр, "Балалар фольклоры", "Татар халык уеннары, "Уеннар" кебек егермеләп фольклор җыентыклар, алты йөздән артык фәнни һәм популяр мәкаләләр авторы. 68517 Ряжск ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 68518 Рязаново ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 68519 Рязаново — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68520 Рязанский Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 68521 Рязань кенәзлегенә каршы һөҗүмдә ханның улы Мостафа үлә. 1445 елда Олуг-Мөхәммәт Түбән Новгородны ала һәм аннан Муромга юнәлә. 68522 Рязань өлкәсе белән чиктәш. 68523 Рякинцы ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 68524 Рянза — Русия территориясеннән ага торган елга. 68525 Ряхи ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 68526 С. 233—294 Татьянаның нянясы – Пушкинның үз нянясы Арина Родионовнадан алып язылган. 68527 Сǝлихмǝтлǝр янә юлга чыга. 68528 Сhokes дип аталган индуктивлык кәтүкләре туклану тәэмин итүче җайланмаларда фильтр өлешләре буларак яки челтәр аша алмаш ток сигналларның үтүен блоклау өчен кулланылырга мөмкин. 68529 Саарбрүккен ( ) — Алманиянең Саар җирендә урнашкан шәһәр. 68530 Саар футбол берлеге АФБ составына 1957 елда, ә АДҖ Алман футбол берлеге 1990 елларда кергәннәр; җыелмалар исә үз гамәлдә булуын туктатканнар. 68531 Саа-Ты-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 68532 «Саба авылына (ул элек Шайтан-Елга исемле авыл булган урында урнашкан була) бабайлар Казан янындагы Колык исемле авылдан килеп утырганнар. 68533 Саба атамасы «Идегәй» дастанында да телгә алына: Сабасы зифа Сабакүл Сабасын татып тотмады. 68534 Сабабаш — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 68535 Саба волосте Мамадыш кантонына караганлыктан, Мамадыш кантоны мәгариф бүлеге Саба җидееллык мәктәбен укытучылар белән тәэмин итү өчен әзерлекле кадрлар җибәрә. 68536 Сабагы туры, 1,5 м га кадәр озынлыкта, үзенә генә хас көчле исе бар. 68537 Сабагы туры, 5–6 м га кадәр биеклеккә кадәр үсә, башка кыяклылардан аермалы буларак, куыш түгел. 68538 Сабагы цилиндрсыман, кыска, юан, куыш, кайбер төрләренеке тимгелле. 68539 Сабагы цилиндр формасында, гади яки тармаклы, төз яки җәйелүчән; төеннәрдән һәм төен араларыннан тора. 68540 Сабай авылында башлангыч, Юлыкта сигезьеллык мәктәпне тәмамлагач, Уфада 1- санлы интернат-мәктәптә белем ала. 68541 Сабай — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 68542 Сабаклары — ягулык һәм төзү материалы булып хезмәт итә. 68543 Сабактан күзе сары һәм тәңкәләренең вагырак булуы белән аерыла. 68544 Сабак яфраклары күп түгел, кечкенә, утырма, яф­рак төбе сабакны уратып алган. 68545 Сабан (21.4-21.5) – төрки-татарда язгы кыр эшләре башлануны, гарәптә дә Рамазан - язгы, кызу кыр эшләре барышын аңлата. 68546 Сабан ае Милади тәкъвим буенча 21 апрельдән 21 майга кадәр сузыла. 68547 Сабан аеның беренче көннәрендә – 21 апрельдән башлап, Идел-Урал-Себер төбәкләре төркиләре – татар-башкортлар Сабан туен, язгы кыр эшләре башлануны бәйрәм иткәннәр. 68548 Сабанай — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 68549 Сабанай — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 68550 Сабан бай хуҗалыкларда гына кулланылган. 68551 Сабанец — Русия территориясеннән ага торган елга. 68552 Сабанкүл — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 68553 Сабан туе бәйрәме Идел буе Болгары дәүләтендә уздырылган булган. 68554 Сабантуена 500 якын кеше җыелган. 68555 Сабан туендагы көрәш мәйданына аны, беренче классны тәмамлагач, тәүге тапкыр әтисе алып чыга. 68556 Сабан туеның төп бәйгесе булган татарча көрәш, ат чабышлары һәм башка уен-ярышлар бик күңелле үтә иде. 68557 Сабан туеның төрле халык пунктларда хәзерге аермасы – катнашучынарның микъдарда гына. 68558 Сабан туеның үткәрүе Сабантуеның оештырылуы Һәр авылда яисә райондагы үзәктә комиссия барлыкка килә, ул бәйрәмнең программасын төзи. 68559 Сабан туеның һәрвакыттагы атрибуты булган кәмит-карусельләр әйләнеп тора. 68560 « Сабантуй », 2001 ел, 23 март. 68561 Сабантуй 2015, Сабан туе 2015 (Sabantuy 2015, Saban tuyı 2015; ) - 2015 елда татар һәм башкорт Сабантуй милли бәйрәмен дөнья буйлап үткәрү буенча чаралар. 68562 Сабантуй, җыен, кичке уеннар нәкъ авыл уртасындагы Болын җирдә оештырыла. 68563 Сабантуйларындагы һәм Нәүрүз бәйрәмендәге көрәшчеләр бәйгесенең спонсоры, баш хөкемдары. 68564 Сабантуйны бер авыл үзе уздырса, Җыенны берничә авыл җыелып уздырганнар: "Җир җылынгач Җыен җыела" - халык мәкале. 68565 Сабан тургае Сабан тургайлары ( ) — тургай кошлар семьялыгының кошлар ыругы. 68566 Сабанчы — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 68567 Саба урта мәктәбе – район мәктәпләре арасында иң зурысы. 68568 Саба халкы элек-электән һөнәрчелек белән шөгыльләнгән. 68569 Сабах һәм Саравак куе джунгли урманнары белән капланган, алга киткэн елга системалары бар. 68570 Сабаш — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 68571 Сабельцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 68572 Сабетта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68573 Сабин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,1 километр озынлыкта булган кратеры. 68574 Сабирҗан Бәдретдин 1960 елда Казан шәһәрендә туа. 68575 Сабирҗанов — татар фамилиясе. Гарәп теленнән кергән «Сабир» («чыдам кеше») исеменнән ясалган. 68576 Сабирның үлеме хакында газета битләреннән укып белгәннән соң, олы абыйсы Гәрәй Таҗиев (1865 елда туган) Бакуда үз-үзен атып үтерә. 68577 Сабир үзе дә хатынына Бибизәйнәп дип дәшә торган булган. 68578 Сабир Шәрипов «Таулардагы эзләр» (1982), «Каенлы артылыш» (1985) «Хушлашмыйм» (1992), «Иске кышлау урыны» (1995), «Ак кулчатыр» (1998) исемле роман, повесть һәм хикәя китапларында әхлак -этик проблемаларны кызыклы һәм мавыктыргыч итеп сурәтли. 68579 Сабитовская – татар фамилиясе. «Сабит» исеменнән ясалган. 68580 Сабля — Русия территориясеннән ага торган елга. 68581 Саболе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68582 Сабренька — Русия территориясеннән ага торган елга. 68583 Сабри-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68584 Сабун — Русия территориясеннән ага торган елга. 68585 Сабур — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 68586 Сабурово ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 68587 Сабутя-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 68588 Сабый вакытын әнисенең туган авылы Түбән Масрада (хәзер Арча районына керә) бабалары тәрбиясендә уздыра. 68589 Сабый чагында ук әтисез калып, алты яшеннән үз көнен үзе күрә башлый: иген ура, тамак хакы өчен кулакка батраклыкка яллана, аннары, ниһаять, бәхет эзләп ил гизәргә чыгып китә. 68590 Сабянинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 68591 Саватемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68592 Сава-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68593 Савватеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68594 Савватиевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68595 Саввинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68596 Савгач — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 68597 Савельевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68598 Савиненки ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 68599 Савинобор ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 68600 Савиновы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 68601 Савино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 68602 Савино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 68603 Савино — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 68604 Сависская курсы, 2006 ) «курчак театры актёры» белгечлеге буенча тәмамлый. 68605 Савичи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 68606 Савлатова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 68607 Саводранка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68608 Савоилинг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68609 Савосара — Русия территориясеннән ага торган елга. 68610 Саврасов һәм Левитанның «кәефкә карап ясалган» пейзажларыннан аермалы буларак, Шишкин пейзажларында бернинди психологизм юк. 68611 Савруха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68612 Савуковчи ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 68613 Савун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 68614 Савыгып киткәч әсирләр лагереннән кача, «Ватан өчен» дигән партизаннар төркеменә кушыла. 68615 Савызбаш — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 68616 Савыктыру чаралары үткәрү нәтиҗәсендә биотик бергәлек өлешчә торгызыла. 68617 Савытларга бүлгәнче вак кына турап сарымсак өстәсәң, койка тәмлерәк була. 68618 Савята ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 68619 Сагай-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 68620 Сагай ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 68621 Сагас-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 68622 Сагра ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 68623 Сагыйд — дөрес булмаган үзгәрмә йолдыз. 68624 Сагынганым белән саргайганны Мин белгертми идем үзем дә. 68625 Сагыт-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 68626 Сагышлар да алтын була икән.. 68627 «Сагышлар да алтын була икән.. 68628 Сагышлар да алтын була икән… (Шигырьләр һәм поэмалар җыентыгы) Чаллы, 2006. 68629 «Сагышлы кояш» (1983), «Ындыр тулы кибән» (1983), «Мәхәббәт бураннары» (1985), «Йөрәгемне ут алган» (1987) повестьлары — шундыйлардан. 1992 елда әдипнең шуңа кадәр иҗат ителгән җиде повестен эченә алган «Ындыр тулы кибән» дигән зур җыентыгы басылып чыга. 68630 Садакбай — Русия территориясеннән ага торган елга. 68631 Садаковский ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 68632 Сада-Нгыни-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 68633 Садиль — Русия территориясеннән ага торган елга. 68634 Садки ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 68635 Садкуловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68636 Садовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 68637 Садовка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан бистә. 68638 Садовое (Садовое) — Әстерхан өлкәсенең Актүбә районында урнашкан торак пункт. 68639 Садовый — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 68640 Садовый ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 68641 Садри җан бирә алмыйча бик озак интегеп үлә. 68642 Садыйк Шәйхетдинов сөйли:" Безнең әти гомере буена авыру булды. 68643 Саелмыш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 68644 Саелмыш — Сакмар елгасы кушылдыгы. 68645 Саескан Тавы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 68646 Сажа — Русия территориясеннән ага торган елга. 68647 Саҗидә Сөләйманова премиясе ( 2007 ), Рафаил Төхфәтуллин премиясе ( 2014 ) лауреаты. 68648 Саҗидә Сөләйманова премиясе лауреаты ( 2008 ). 68649 Саҗидә Сөләйманова премиясе лауреаты ( 2010 ). 68650 Саҗидә Сөләйманова премиясенә лаек булды ( 2006 ). 68651 Сажина ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 68652 Сажина ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 68653 Сажино ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 68654 Сажня — Русия территориясеннән ага торган елга. 68655 Сазалы — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 68656 Сазан балыкларыныкы шикелле йоткылык тешләре генә бар. 68657 Сазанлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 68658 Сазанлы — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 68659 Саз — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 68660 Саз исеме астында рәвеше, кыллар саны, төзелеше буенча аерыла торган музыка кораллары билгеле. 68661 Сазламыкта Бөек Ватан сугышының көннәре саны буенча 1418 агач утыртылган. 68662 Сазлык дым яратучы үсемлекләр белән, мәсәлән мүк белән, капланган була. 68663 Сазлык киегенә шулай ук тартар һәм башка көтүче кошлар (көтүчеләр, кугыч) керәләр. 68664 Сазлыклардан күп санлы инешләр башлана, алар агачлар арасыннан агалар, кайвакыт шома кыядан төшеп, кечкенә шарлавыклар ясыйлар. 68665 Сазлыкларда, су буйларында үрдәк, торна, ләк-ләк кебек су- саз кошлары яши. 68666 Сазлыкларда таркалып бетмәгән үсемлек калдыклары җыела һәм торф хасил була. 68667 Сазлыклар җир, туфрак артык дымлылык кичергән очракларда барлыкка киләләр. 68668 Сазлыклар күбесенчә авыл хуҗалыгы өчен киптерелеп яраклаштырылган. 68669 Сазлыкларның гомуми мәйданы 396 гектар. 68670 Сазлыкларның суын суыртып алгач, аны озынча формада кисәләр һәм киптерәләр. 68671 Сазлыклар су белән каплана, уйсулыклар күлгә әйләнә. 68672 Сазтамак ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 68673 Саидә Боданинскаяның әнисе Анифә I корылтайда делегат булган дүрт хатынның берсе. 68674 Саидә Гали кызы Боданинская — кырымтатар җәмәгать эшлеклесе, Гали Боданинский кызы, шагыйрь Әшрәф Шемьи-задә хатыны. 68675 Сайгатина ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 68676 Сайгатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68677 Сайгоныш — Русия территориясеннән ага торган елга. 68678 Сайда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9.5 километр озынлыкта булган кратеры. 68679 Сайдам иңкүлеге төньяктан Нәншән һәм Алтынтау, көньяктан Куньлун таулары белән уралган. 68680 Сайерс ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 98 километр озынлыкта булган кратеры. 68681 Сайкваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 68682 Сайлаган һөнәренә тугры калып, мәктәп эшеннән журналистика-язу хезмәтенә күчә: укытучылар журналы булган “Мәгариф”тә бүлек мөхәррире булып эшли башлый. 68683 Сайланган исем бөтен кешегә дә әйтелгәч, икенче бүлмәдәге кешене чакыралар. 68684 "Сайланган мәкаләләрдән" берсе, мөхәррирләрнең сайлавы нигезендә, Википедияның баш битендә урнаштырыла. 68685 Сайланма әсәрләр» (1998) китабы Русия Федераль архив хезмәтенең III дәрәҗә бүләгенә лаек була. 68686 Сайланып килгән башкортларны җыеп армия өчән 20 мең ат бирүләрен таләп итә. 68687 Сайлап алу 3 этаптан торды. 68688 Сайлап алу раундларны үткән такымнар турыдан-туры төркем этабына үткән такымнар белән төркем этабына керәләр. 68689 Сайлап алу туры ( Казаннан читтә яшәүчеләр иҗатлары турында видеоязма җибәреп катнаша ала), икенче тур, гала-концерт. 68690 Сайлау алдыннан епископ булмаган соңгы папа – Григорий XVI – 1831 елда идарә итә башлый. 68691 Сайлау вакытына иң яшь президент Рональд Рейган була (ул 69 яшендә сайлана). 68692 Сайлауда Испания Социалистик Эшчеләр Партиясе җиңде (168 урын), аларның төп көндәшләре Халык партиясе 154 урын алды. 68693 Сайлаудан соң бер ай үтеп кинәт вафат булуы аның шәхси сыйфатларына, гадилегенә, демократизмына, папа институтын яңартуына игътибарны арттыра. 68694 Сайлауда ул көчкә җиңде (кайберәүләре җиңүен сорау астына алалар). 68695 Сайлауларда җиңү яулаган фирка тарафыннан тәкъдим ителгеп, кыйрал исеменнән билгеләнелгән генерал-губернатор хакимият исемненнән тора. 68696 Сайлауларда халыкның 75%-ты катнашты. 68697 Сайлаулар ике төп фирка коалицияләре арасында бәйге булу тенденциясенә ия. 68698 Сайлаулар Рим папасы гомерлек мөддәткә кардинал җыенында – конклавта – алдагы папаның үлеменнән яки аның тәхеттән баш тартуыннанң соң сайланыла. 68699 Сайлаучыларның ветога бик нык ачулары килә, әмма алар император таләбенә буйсынырга мәҗбүр булалар. 1903 елның 4 августында 50 тавыш белән Австрия йогынтысына дучар булган Венеция патриархы – кардинал Джузеппе Мелькиоре Сарто – папа итеп сайлана. 68700 Сайлигөл ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,3 километр озынлыкта булган кратеры. 68701 Сайма ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 68702 Сайм-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 68703 Сайра Азыйм кызы Петербург консерваториясе сәхнәләрендә татар моңы яңгырасын өчен бик күп көч салды. 68704 Сайрар кошым оя тибә”, “Җир ул уртак йортыбыз” дигән китапларын яратып укыйлар. 68705 Сайт 2012 елның 15 мартында ачыла. 68706 Сайт актив рәвештә даими яңартыла, биредә аналитик мәкаләләр, әңгәмә, анонслар да урын ала. 68707 Сайт аркылы имамга сорау бирү мөмкинчелеге каралган. 68708 Сайт мөхәррире вазыйфасын башкаручы — Хатыйп Гәрәй. 68709 Сайтны аена якынча 50 000 – 60 000 тапкыр карап чыгалар. 68710 Сайтны гамәлгә куючы һәм баш мөхәррир — Илдар Баязитов. 68711 Сайтта башка телләр булса да, татар теле 51% урын алса, ул Татар интернетына туры килә. 68712 Сайт тулысынча латин әлифбасында алып барыла. 68713 Сай урыннарда мәрҗән рифлар бар. 68714 Сайфаттал да бик бай булган, аның үзенең смала заводы булган. 68715 Сакал-мыеклары сирәк, яңаклары киң, борыннары күпчелектә җәенке, бары Америка индеецларында, төркиләрдә генә очлы булып тора. 68716 Сакат — Сөн елгасы кушылдыгы. 68717 Саккун-Тох — Русия территориясеннән ага торган елга. 68718 Саклаган вакытта өлгереп җитмәгән бал ике катламга — шикәрләнгән һәм сироп сыман катламнарга аерыла. 68719 Саклаган очракта, дөгене суыткычта тоту зарур. 68720 Саклагычлар, нәкъ әйләнә башлау вакытында күбрәк егәрлек сарыф итәләр. 68721 Саклагыч төсе ана дошманнарыннан саклый. 68722 Саклагыч электроникасының кире бәйләнеше серво кире бәйләнешкә багышланган махус сегментлар ярдәмендә тормышка ашырыла. 68723 Сакланган иң борыңгы пар оекбаш. 68724 Сакланган корылмаларга кытлык башлангач, кире ток кискен рәвештә туктала; шушы кискен тукталыш баскыч торгызылу диодларында бик кыска импульслар генерациясе өчен кулланыла. 68725 Саклану министрлыгы Саклану министры — Сергей Шойгу Русия Федерациясенең Саклану министрлыгы — Кораллы Көчләренең идарә итү органы. 68726 Саклану министры булган чакта хөкүмәт һәм премьер-министрдан яшереп Ливан сугышында үз тактикасын алып бара. 68727 Саклану өлкәсендә дәүләт сәясәтне һәм саклану яктан башкарма хакимиятенең башка дәүләт органнарның, федераль министрлыкларның һәм РФ субъектларның башкарма хакимиятенең дәүләт органнарның эшчәнлекне килештерү буенча эшне тормышка ашыра. 68728 Сакланып калган әдәби мирасның иң борынгысы XIII гасырга карый. 68729 Сакланып калган һәм инде юкка чыккан тугандаш телләре белән чагыштырганда, вьет теле нык кытайлаштырылганлыгы белән аерылып тора. 68730 Саклау — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 68731 Саклинг-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 68732 Сакмар — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 68733 Сакмар елгасы буенда урнашкан. 68734 Сакмар елгасының сул як ярында урнашкан. 68735 Сакмар совхозы №3 фермасы — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 68736 Сакмар суы буендагы җирне Сакмар очы, Каргалы суы буендагыларны Каргалы очы, ә соңрак оешкан – төзелгән якны Дунай очы, дип атаганнар. 68737 Сакма — Русия территориясеннән ага торган елга. 68738 Сакның иптәше аның тирәсендә якынча 483 көн эчендә әйләнеп чыга. 68739 Саксония короле Изге Генрих ордены белән, Польша хөкүмәте Виртути Милитари орденының Зур хачы белән бүләкли. 68740 Саксониянең иң көчле чагы XVIII гасыр башларына туры килә. 68741 Сакта торган дружиначы берничә тапкыр гына атып өлгерә, аны кистән белән сугып үтерәләр. 68742 Сакты — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 68743 Сакын-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68744 Сала аша Р239 автотрассасы үтә. 68745 Салаба-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68746 Салават бала чагында ук туган телендә укырга һәм язарга өйрәнгән. 68747 Салават( ) – Башкортстан республикасындагы шәһәр. 68748 «Салават» иҗат йорты директоры ( 1992 елдан ). 68749 Салават Красноуфимскка 12 январьда килеп җитә, аларның Бәхтияр белән аралары бозылыша. 15 январьда Көнгергә чыгып киткәндә Салават Бәхтиярне түгел, бәлки аның якташы, Кызылбай авылы вәкиле Ишмән Иткуловны Красноуфимсктагы фетнәчеләр башлыгы итеп калдыра. 68750 Салават кулында чыбыркыны тота. 68751 «Салават күпере» исемле хикәятләр җыентыгы, «Каен чуклары» исемле лирик хикәяләр җыентыгы нәшер ителә. 68752 Салават күпере сугышчысы) исемен йөртәләр. 68753 Салават күпере физикасы Башка оптик тыгызлыклы тирәлеккә күчкәндә яктылыкның сынуы Салават күпере кояш нурларының атмосферада очып торучы яңгыр яки томан тамчыларында сынуы аркасында барлыкка килә. 68754 «Салават», «Мактымсылу», «Тегермәндә», «Син кем?», «Аралбаевлар» пьесалары башкорт театры сәхнәсендә куелды. 68755 Салават Мөхәммәт улы Гыйләҗетдинов Борай районының Борай авылында туып үскән. 68756 Салават Низаметдиновның «Мәхәббәт йолдызы» рок-операсының либретто авторы. 68757 Салават районы Башкортстанның төньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан. Сыйфатлама Районның зур өлеше Йөрүзән һәм Әй елгаларын аерган сырт өстендә урнашкан. 68758 Салават районының Лагыр авылыннан төньяк-көнбатышка таба 1 чакрым ераклыкта урнашкан. 68759 Салават Рәхмәтулла – Башкортстанда яшәп иҗат итүче татар шагыйре. 68760 Салават Рәхмәтулланың әдәби эшчәнлеге Х.Гыйләҗев, Г.Ибраһимов (Башкортстан), И.Юзеев (Татарстан, Чаллы) исемнәрендәге премияләр, «М. 68761 Салават-совхоз утары — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 68762 «Салават уклары» (Стрелы Салавата) ( 2006 ) шигырьләр җыентыгы чыгарган. 68763 "Салават Юлаев" - беренче милли опера авторы (либретто). 68764 Салават Юлаев премиясе иясе ( 1974 ), РСФСР атказанган мәдәният хезмәткәре (1974). 68765 Салават Юлаев премиясе лауреатлары (Иҗат портретлары). 68766 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1967 ). 68767 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1969 ). 68768 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1972 ). 68769 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1973 ). 68770 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1976 ). 68771 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1977 ). 68772 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1980 ). 68773 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1981 ). 68774 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1983 ). 68775 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1992 ). 68776 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 1994 ). 68777 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2002 ). 68778 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2004 ). 68779 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2006 ). 68780 Салават Юлаев премиясе лауреаты ( 2012 ). 68781 Салават Юлаев проспекты ( ) — Уфаның магистраль урамы. 68782 Салавыз-Мухан — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 68783 Салавыч артеле безнен артельнең таш бинасын Шәмәрдән заготзерносына сатты. 68784 Салавыч Сәрдегәне — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 68785 Сал агызучыларның фидакяр хезмәтендә турыдан-туры катнашуының бер нәтиҗәсе булып, соңрак “Дулкын өстендәге шәһәр” повесте укучыларның тирән ихтирамын яулый. 68786 Салагыш — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы татар авылы. 68787 Салаер ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 68788 Салазгорь җирле мәктәбен, аннары Виндрей югары-башлангыч мәктәбен тәмамлагач, 1905 елда Казан инородецлар укытучылар семинариясенә укырга керә. 68789 Салаирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68790 Салаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 68791 Салакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 68792 Сала Куйбышев сусаклагычының уң ярында Казаннан көньяк-көнчыгышка 108 км ераклыкта тимер юл станциясе янында урнашкан. 68793 Салалова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68794 Саламатовы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 68795 Саламы төрле әйберләр үрү һәм кәгазь ясау өчен файдаланыла. 68796 Саланга — Русия территориясеннән ага торган елга. 68797 Салантырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 68798 Саларево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 68799 Салар теле (үзатамасы Salariça) — төрки телләрнең угыз төркеменә карый торган тел. 68800 Салар төркиләре тарихын беренче өйрәнүче галим дә Ә.Тенишев була. 68801 Сала-су 3-нче — Русия территориясеннән ага торган елга. 68802 Салат — Русия территориясеннән ага торган елга. 68803 Салахова Сәлимә Ярхам кызы Казанда укытучы була. 68804 Сала-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 68805 Салганда ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 68806 Салдуга, Сандугач — Башкортстанның Яңавыл районы биләмәләрендә ага. 68807 Сале-Кутей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 68808 Салем-Лёкабтамбда — Русия территориясеннән ага торган елга. 68809 Салерно мәктәбенә дини, дөньяви белемле табиблар һәм хатыннар карый. 68810 Сале — Русия территориясеннән ага торган елга. 68811 Саләт – Намаз :Төп мәкалә: Саләт Намаз Көн саен намаз уку — исламның икенче баганасы, яисә мәҗбүри таләпләрнең тагын берсе. 68812 Салехард Лабытнангидан ерак түгел, ләкин ул Обның икенче ярда урнаша (Об елгасы аша күпер юк). 68813 Салехард — Надым Салехард - Надым участогында 1953 - 2011 елларда тулысынча ташланган иде, 1990-елларга кадәр бу юлны элемтәчеләр генә кулландылар - алар Салехард - Надым элемтә линиядә эшләделәр, 1990-елларда ул юкка чыкты. 68814 Сале-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 68815 Салҗыгыт — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 68816 Сализер — Русия территориясеннән ага торган елга. 68817 Салисә Гәрәева Чиләбе төбәгендә татар әдәбиятын пропагандалау буенча зур эш алып бара: әдәби кичәләр оештыра, телевидение, радиотапшыруларында һәм көндәлек матбугатта мәкаләләре, очерклары белән катнаша. 68818 Салих Батталның әдәби иҗат юлы шулай башланып китә. 68819 Салих Баттал очучы 1927 елда Салих Баттал комсомол путёвкасы белән эшче-крестьян Кызыл Армиясе хәрби һава көчләренең Ленинградтагы хәрби теория мәктәбенә укырга керә. 68820 Салих Батыев (Салих Гыйлемхан улы Батыев) – дәүләт һәм фирка эшлеклесе, Татарстан АССР Югары шурасы президиумы рәисе ( 1960 1983 ), РСФСР Югары шурасы президиумы рәисе урынбасары. 68821 Салих — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 68822 Салих — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 68823 Салих исеменнән чыккан. 68824 Салих Сәйдашев белән очрашу яшь егетнең язмышында зур роль уйный. 68825 Салих Сәйдәшев аның үзенә көйләр язып карарга киңәш бирә. 68826 Салих Сәйдәшев музее (буклет). 68827 Салих Сәйдәшев музее, — Татарстанның Казан шәһәрендә урнашкан дәүләт музее. 68828 Салих Сәйдәшев турындагы фильмы тамашачыга күрсәтелми Армен Малахальцев. 68829 Салих — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 68830 Салка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68831 Салковица ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 68832 Салкын Алан — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 68833 Салкын килеш чүкелгән бронзаның катылыгы исә чыныктырылмаган корыч катылыгына якынлаша (200-250 кг/мм²). 68834 Салкынны яхшы үткәргәнлектән, бу бина хоккей уйнау өчен бик кулай була. 68835 Салкынрак йолдыз кызылрак була, ләкин зурлыгы сәбәпле аның яктыртучанлыгы арта. 68836 Салкын сугышның символларының берсе булган Берлин дивары 1989 елга хәтле тора. 68837 Салкын сугышның төп сәбәбе — капиталистик һәм социалистик модельләр арасында булган тирән упкын. 68838 Салкын сугыш ПАК дәүләтләренең җәелгән сугыш хәрәкәтләреннән башлана, фронт сызыгы Фарсы култыгыннан алып Көнбатыш Балтыйк диңгезенә кадәр бара. 68839 Салкын һавага килеп кергән болытлар әкренләп суына, һәм бик вак, җиңел кристаллар – кар бөртекләре хасил була. 68840 Салкын Чишма – Русия территориясеннән ага торган елга. 68841 Салкын Чишмә ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 68842 Салкын Чишмә — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 68843 Салкын Чишмә — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 68844 Салливен — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 135 километрлы кратеры. 68845 Салмаки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 68846 Салмак көйгә балалар түгәрәк буйлап җырлап әйләнеп йөриләр. 68847 Салман ибн Габдел-Газиз РФ Президенты Владимир Путин белән очрашты, 16 ноябрь, 2015 ел Шул ук вакытта илдә үлем җәзасына хөкем итү практикасы бермә-бер артты. 68848 Салман — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 68849 Салман — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 68850 Салозерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68851 Саломаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68852 Саломатово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 68853 Салопаткина ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 68854 Салпада-Ялбан-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68855 Салпада-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68856 Салтаново ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 68857 Салтыки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 68858 Салтыки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 68859 Салы-Кол-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 68860 Салымнар, колбиләүчелек, яңа штатларның аңлашылмаган халәте һәм башка факторлар каршылыкларны Берлекнең таркалуына һәм сугышка китерә. 68861 Салымнарның ин күп өлеше игенчеләр һәм вак һөнәрчеләр өстенә гөшкән. 68862 Салымнарның өлеше шулай ук дәүләтнең бурычын һәм аның өстенә тупланган процентларны түләү өчен тотыла. 68863 Салымнарның түләнми калган өлеше — недоимкалар елдан-ел үсә. 68864 Салымнар һәм патша эшләре халык өстендә авыр йөк булып яткан. 68865 Салымнар һәрбер жир кисәге өчен, һәрбер буа өчен һәм жир сугара торган һәрбер канал өчен, жирдә үсеп утырган һәрбер агач өчен түләнгән. 68866 Салым ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Нефтеюганск районына керүче авыл. 68867 Салым түләмәүчеләрнең барлык милекләрен тартып алганнар. 68868 Салынасы өйләрнең тәрәзә уемнарын каплар өчен карындыклар да кул астында гына. 68869 Салырка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68870 Салыръелга — Кече Куергазы елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 68871 Сальвадорның 1892 елдан бирле валютасы 2001 елда АКШ доллары белән алмаштырылган. 68872 Сальня — Русия территориясеннән ага торган елга. 68873 Сальское ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 68874 С. Альтов һәм М. Задорнов хикәяләрен тәрҗемә итә. 68875 Сальчан-Тайда-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 68876 Салья ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 68877 Салю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68878 Самаведа шулай ук музыкага көйләнгән. 68879 «Самавыр» кем төрткәнен әйтергә тиеш. 68880 Самавыр — татар балалар драма уены. 68881 Саманилар җиттәкчелек итә башлауга, Иран гарәпләрдән бәйсезлеген торгыза. 68882 Саманта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16,9 километр озынлыкта булган кратеры. 68883 Самар авылы (Самарово)— Пермь крае Октябрь районындагы татар авылы. 68884 Самарага якын урында ак чехларга каршы көрәшкәндә һәлак була. 68885 Самарада З.Солтанов оештырган драма студиясендә укыганнан соң, Таҗи Гыйззәт Татар Дәүләт академия театрында артист булып эшли башлый, әдәби иҗат белән дә шөгыльләнә. 68886 Самара дәүләт архивындагы мәгълүматлар буенча Аның репертуарында ел саен ким дигәндә 12 премьера уйналган. 68887 Самара өлкәсе биләмәләрендә ага. 68888 Самара өлкәсенең Кошки районы биләмәләрендә ага. 68889 Самара өлкәсенең Краснояр районы, Волжский районы биләмәләрендә ага. 68890 Самара өлкәсе татарлары тормышына үзеннән гаять зур өлеш кертә. 68891 Самара татар-башкорт педагогия укуханәсе – 1922 елдан 1932 елга кадәр Самара шәһәрендә эшләп килгән милли кадрлар – мөгаллимнәр әзерләүче махсус урта һөнәри уку йорты. 68892 Самар Башкарма комитеты каршындагы ачларга ярдәм күрсәтү бүлеге һәм РКП(б)ның Самар губерна комитеты каршындагы Татар-башкорт бюросы, соңрак губерна халык мәгарифе бүлеге каршындагы Татар-башкорт бюросы һәм татар-башкорт секциясе органы. 68893 Самар — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 68894 Самарга ( ) — Диңгез буе краеның Терней районында урнашкан авыл. 68895 Самар губернасы буенча 1859 ел мәгълүматлары тупланган исемлектә авыл түбәндәгечә искә алына: «Каратай суы ярына утырган Зәй-Каратай авылының 117 йортында 501 ир-ат һәм 531 хатын-кыз көн күргән. 68896 Самарда да, Казанда да, Кировта да һәм Енисейскида да ак төннәр була, ләкин бу шәһәрләр Санкт-Петербургтан көньяктарак булганлыктан, алардагы ак төннәр ул кадәр якты булмыйлар һәм аларның чоры да кыска була (22 июнь тирәсендә). 68897 Самарда әле егерменче гасыр башында ук берничә татар газетасы нәшер ителгән. 68898 Самардан көньякка таба Фёдор Махин подполковникның ы Хвалынскны ала Вольскка якын килә. 68899 Самариялеләр Бу дини-этник төркем 722 елда Әссүрия басып алучылары тарафыннан җимерелгән Израиль патшалыгы территориясендә барлыкка килә. 68900 Самарка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 68901 Самар Метрополитены шәкеле Самар метрополитены — Самар шәһәрендәге метрополитен сызыклары системасы. 68902 Самаровка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 68903 Самар округы ( ) — Урта Идел өлкәсе ( 1929 елның 20 октябреннән — Урта Идел крае ) составындагы административ-территориаль берәмлек. 1928—1930 елларда гамәлдә торган. 68904 Самар өлкәсе биләмәләрендә ага. 68905 Самар өлкәсендә “АвтоВАЗ”га бәйле тагын өч йөзләп предприятие бар һәм аларда 1,5 миллион кеше эшли.2008 елда кризис башланганнан бирле Русиядә барлыгы 731 мең кеше эшсез калган. 68906 Самар өлкәсенең Камышлы районы территориясеннән ага торган елга. 68907 Самар өлкәсенең Похвистнев районы биләмәләрендә ага. 68908 Самар өлкәсе Сызрань районы биләмәләрендә ага. 68909 Самаррада 9 гасырда төзелеп, хәзергәчә сакланган Мәлвия манарасы иң борынгылардан санала. 68910 Самар — Русиянең зур шәһәре, Идел елгасы буенда урнашкан. 68911 Самарсау — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 68912 Самарский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 68913 Самар тугаеның көньяк өлешендә, Җигүле тирәсендә В. И. Ленин исемендәге Идел ГЭС-ы төзелгән. 68914 Самар хәрби округы каршындагы татар музыка-драма студиясен беренчеләрдән булып тәмамлаган ( 1920 ). 68915 Самарцево — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 68916 Самат ага вафат булганнан соң тагын ике китабы басылып чыкты. 68917 Самат ага халкыбызга бай әдәби мирас,тирән эстетик мәгънәгә ия булган шигъри әсәрләр калдырды. 68918 Самат Шакир (Самат Фәтхерахман улы Шакиров) - татар язучысы, ССРБ Язучылары Берлеге әгъзасы. 68919 Самать-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 68920 Самбо белән дөньяның 70 тән артык илендә шөгыльләнләр. 68921 Самбо ике төргә бүленә: спорт һәм сугыш самбосы. 68922 Самбоның спорт төре буларак барлыкка килү датасы дип 1938 елның 16 ноябре исәпләнелә. 68923 Самбо («үз-үзеңне коралсыз саклау» — рус телендәге «САМооборона Без Оружия» сүзтезмәсе аббревиатурасыннан төзелгән) — спорт көрәшенең бер төре. 68924 Самбус — Русия территориясеннән ага торган елга. 68925 Саминовка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 68926 Саминтанг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 25,9 километр озынлыкта булган кратеры. 68927 Самлянг-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68928 Саммит кысаларында ислам икътисады, финанслар һәм банкинг, халыкара сәүдә буенча форумнар, стратегик форум һ.б. чаралар үткәрелә. 68929 Саммитта Казан Русияне бу форумда бер генә шәһәр – Казан гына тәкъдим итә. 68930 Самовочка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68931 Самоедка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68932 Самойловка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 68933 Самойловка районы ( ) — Сарытау өлкәсе керүче муниципаль район. 68934 Самоновка — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 68935 Самосадка — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 68936 Самрау (Сәмруг кош) персонажы башка төрки халыклар фольклорында да бик популяр. 68937 Сам — Русия территориясеннән ага торган елга. 68938 Самсарка (Сомсорка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 68939 Самсины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 68940 Самсоновская — Русия территориясеннән ага торган елга. 68941 Самыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 68942 Сан-Августин янында культ корылмалар үзләренең масштаблары белән һәм ясаучылар сәнгате белән сокландыра. 68943 Сана-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 68944 Санаево ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 68945 Санаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 68946 Санак биремнәре телләреннән аерылучы Автокодлар дип аталган тәүге программалау телләре беренче буын санакларда барлыкка килә. 68947 Саңаклардагы капиллярлар челтәрен юучы судан кислород канга күчә, ә кандагы углекислый газ суга чыга. 68948 Саңаклар (кысласыманнар), үпкәләр һәм (яки) трахеяләр (үрмәкүчсыманнар һәм бөҗәкләр) аша тын ала. 68949 Саңаклар ярдәмендә балыклар, күп кенә моллюсклар һәм буынтыгаяклылар саңаклар ярдәмендә сулыйлар. 68950 Санактагы видеоуеннар дөньясындагы дебют — 1987 елда чыккан Garfield: Big Fat Hairy Deal уены, бүгенге көндә дөнья буйлап популярлык казанган. 68951 Санак тарихы Мәгълүмат белән эшләү өчен кирәкле беренче ярдәмче җайланмалар беренче хезмәт коралларыннан күпкә соңрак барлыкка килгәннәр. 68952 Санак челтәрләре барлыкка килү белән, челтәрле операцион системаларга ихтыяҗ туа. 68953 Сан алу буенча милли состав: Сан алу буенча татар һәм башкортларның нисбәте: А.В. Черных. 68954 Сан алу буенча милли состав: Таблицада күрсәтелмәгәннәрдән районда 1612 мари яши. 68955 Санамыш ярдәмендә көтүче сайлап куялар. 68956 Санамыш ярдәмендә «кысла» сайланып куела. 68957 Санаръю — Русия территориясеннән ага торган елга. 68958 Санаторий — районда иң эре эш бирүче – 200 кеше эшли, ел да 4 мең кеше сәләмәтләнеп чыга. 68959 Санаторный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 68960 Сан-Буэнавентура-де-Эхидо ( ) — Мерида штатының әһәмияте буенча өченче шәһәре. 68961 Санго-Ты-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 68962 Санго-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 68963 Сандаки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 68964 Сандалга урнаштырылган тимер кисәген чүкеч белән эшкәртүче тимерче. 68965 Сандал — сандал агачлардан алына торган табигый буяу. 68966 Сандецкий үзе ул йортта Казан ХБ сәргаскәре вазыйфасында булган чакта, ягъни җиде ел яшәгән. 68967 Санджике — Русия территориясеннән ага торган елга. 68968 Сандивей (Сандивэй) — Русия территориясеннән ага торган елга. 68969 Санди ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,6 километр озынлыкта булган кратеры. 68970 Санди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68971 Сандугач (авыл) — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 68972 Сандугач — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 68973 Сандугачлылар гомум ыру тамгасы итеп себеркене исәпләгән, агачы — карагач, кошлары карга булган. 68974 Сандугач — Русия территориясеннән ага торган елга. 68975 Сандугач Сандугачлар яки былбыл кош ( ) — Чыпчыксыманнар тәртибенә керүче кошлар (Passeriformes). 68976 Сандугачта 2008 елда ачылган яңа урта мәктәп эшли, анда йөзгә якын бала укый. 68977 Сандутка — Русия территориясеннән ага торган елга. 68978 Сандыбейю — Русия территориясеннән ага торган елга. 68979 Санеба — Русия территориясеннән ага торган елга. 68980 Сан елгасында булган су ташкыны һәм австриялелергә ярдәмгә 9-нчы алман гаскәренең килүе сәбәпле, урыслар алдагы эзәрләүне туктатканнар. 68981 Санжаровка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 68982 Санҗын — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 68983 Санҗын — Шайтан-Өязе елгасы (Юшатыр бас.) кушылдыгы. 68984 Санику-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 68985 Санитария М.се — ветеринария һәм медицина М.сенең бер бүлеге. 68986 Санихта — Русия территориясеннән ага торган елга. 68987 Сания бары тик ике елдан сон гына, ике баласы белән, зур авырлыклар, кыенлыклар кичеп, ире янына Төркиягә килеп җитә ала. 68988 Сания Гыйффәтнең Закир Кадыйри Уфада чыгара торган «Тормыш» газетасында шактый гына шигырьләре, мәкалаләре басыла. 68989 Сания Исмәгыйлева белән 25 июньдә хушлаштылар. 68990 Сания Татар балет сәхнәсендә искиткеч күп гүзәл хатын-кыз образларын иҗат итә. 68991 “Сания” һәм “Эшче” дигән беренче операларында Г.Х.Таһиров куйган хореография, бию күренешләре биюләр куючы яшь белгечнең балетмейстерлык осталыгын гына түгел, башкару сәләтен дә күрсәтәләр. 68992 Санкен-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 68993 Санкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 68994 Санклюк-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 68995 Санкт-Аугустин ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 68996 «Санкт-Петербург» волейбол үзәге — Казандагы спорт корылмасы, «Зенит» һәм «Динамо-Казан» волейбол клубларының төп мәйданы. 68997 Санкт-Петербург Зур курчак театрында эшли. 68998 Санкт-Петербург Император университеты юридик факультетында укыган. 68999 Санкт-Петербург метрополитены сызыкларының шәкеле Санкт-Петербург метрополитены — Санкт-Петербург шәһәрендәге метрополитен сызыклары системасы. 69000 Санкт-Петербургның Петроград ягында, Кронверк проспекты һәм Ат тыкрыгы кисешкән урам чатында урнашкан. 69001 Санкт-Петербургта (59°57′) июнь аенда ак төн Альтада (69°56′) ярты төн кояшы Нордкапта (71°1′) ярты төн кояшы Көн белән төннең алмашынып торуы Безнең планетабызда көн белән төннең алманышып торулары буенча планетаны 5 төрле пояска бүләргә мөмкин. 69002 Санкт-Петербургта июнь аенда ак төн Ак төннәр — чиктән түбән булмаган табигый яктыртылу белән төннәр, төн буе эңгер-меңгер була. 69003 Санкт-Петербургта «Ленсовет исемендәге театр »да, «Комедиант приюты» театрында уйный. 69004 Санкт-Петербург университеты профессоры, Санкт-Петербург Фәннәр Академиясе әгъза-мөхбире. 69005 Санкт-Петербург шәһәре бу апостол хөрмәтенә аталган («Изге Петр шәһәре»). 69006 Санкт-Петербург яшь тамашачы театры актрисасы. 69007 Санкый-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 69008 Санлы басма Хәзер басма продукция өчен күбрәк санлы, ягъни санлы җиһазлар ярдәмендә бастырыла. 69009 Санлы күрсәтмә ничек интерпретацияләнүе үзәк эшкәрткеч җайланманың күрсәтмәләр җыелмасы архитектурасы белән (eng. instruction set architecture (ISA)) билгеләнә. 69010 Саннары 1897 елда 4 433 кеше барабалы булып саналган. 69011 Саннары 39 меңгә якын. 69012 Саннары Мукшыларның Русиядәге санын беренче булып 1926 елда узган халык санын алу китерә һәм ул 392,4 мең кеше тәшкил итә Козлов В. И. Расселение мордвы — эрзи и мокши//Советская Этнография 1958. 69013 Саннары якынча 410 мең кеше ( 1992 ел ). 69014 Саннары якынча 61 мең кеше. 69015 Санның калган өлешләре гадәттә шул күрсәтмә өчен кирәк булган мәгълүмат белән тәэмин итәләр, мәсәлән кушу операциясе өчен операндлар. 69016 Санохта — Русия территориясеннән ага торган елга. 69017 Сан-Паулу - Латин Америка иң зур эш үзәге. 69018 Сан саен «Мишәр дөньясы» эчендә рус телендә 4 битле «Милләт» исемле кушымта чыга. 69019 Санскрит әдәбияты шигърият, драма белән бер рәттән фәнни, техник, философик һәм һиндуизм дини текстларын эченә кертә. 69020 Санскритка өйрәтүче программалар тапшыручы үзәкләрнең исемлекләрендә бар. 69021 Санскрит сөйләшүчеләр күпчелек вакытта күптелле булган. 69022 Санскритта иҗат итү гимннар һәм шигырьләр белән чикләнгән. 69023 Санскритта киртаналар, бхаджаннар, стотралар һәм шлокалар Һиндстан буйлап популяр. 69024 Санскриттан алынган сүзләр хәзерге Һинд-Ария телләренең сүз составының якынча илле процентын тәшкил итә һәм шулай ук Малаялам һәм Каннада телләренең дә. 69025 Санскритта яңалыклар телевидениедә һәм Интернетта DD Милли каналында чыга. 69026 Санскрит һиндуизм дини йолаларында мантра һәм гимн формасында церемониаль тел буларак киң кулланыла. 69027 Сан сүз белән язып та белдерелә ала: «Әнә, безгә таныш җиде юл чаты». 69028 Санта-Клаус авылы янында кар бабайлар. 69029 Сан-Том утравы һәм Сан-Томе һәм Принсипи дәүләтенең башкаласы – Сан-Томе шәһәре Изге Фома хөрмәтенә аталган. 69030 Сантьяго башкала вазифасына карамастан Чилинең канун чыгару оешмалары Вальпараисо шәһәрендә урнашкан. 69031 Сантьяго - Чилинең иң зур шәһәре, Көньяк Американың иң зур калаларының берсе. 69032 Сан урынында кулланганда 30ны белдерә. 69033 Сан-Франциско шәһәре Сан-Франциско ярымутравының төньягында урнашкан. 69034 Санчурск районы 1935 елда оештырыла. 1963 елның 1 февралендә ул юкка чыгарыла һәм Яраң районы белән берләштерелә. 1964 елның 4 мартында яңадан торгызыла. 69035 Саны — 510 мең кеше, шуларның 425,5 меңе Дагыстанда яши. 69036 Саны - 600-800 җәнлек, күплеге буенча өченче урынны алып тора. 69037 Санькин Аил ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 69038 Сапатеда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69039 Саплы тип актив компонентка (ягъни чолганышлы “үзәккә” (сердечник)) караганда, чолганышлар яхшы күренә, ләкин алар “үзәкнең” (сердечник) магнит системасының сапларын каплыйлар. 69040 Саплы тип трансформаторның чолганышлары эчендә “үзәк” (сердечник) булса, бронялы тип трансформаторның чолганышлары “үзәк” (сердечник) эчендә. 69041 Сапоговская ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 69042 Сапожнята ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 69043 Саполга — Сердоба елгасы кушылдыгы. 69044 Сапторма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69045 Сапык — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 69046 Сапыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 69047 Сап-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 69048 Сарабайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69049 Сарабиккол — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы татар авылы. 69050 Сара Гариф кызы Садыйкова — бөек татар композиторы. 69051 Сарагул — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 69052 Сарагулка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 69053 Сарай-Бату Иделнең сул янсуы Актүбәнең сулъяк ярында, Әстерханнан 180 чакрым югарырак урнашкан була. 69054 Сарайгыр – Русия территориясеннән ага торган елга. 69055 Сарай әл-Җадид шәһәрендә Мир Пулад исеме белән 764 һиҗри тәкъвиме буенча ( 1362 — 1363 ) тәңкәләр сугылганнар. 69056 Сарайларны, башка төрле җәмәгать биналарын яндырылган кирпечтән известьле измә белән ныгытып төзегәннәр, ә гадиерәк йортларны яндырмаган кирпечтән яки агачтан салганнар. 69057 Сарайлы — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 69058 Сарайная — Русия территориясеннән ага торган елга. 69059 Сарай чарлагыннан аны күрүгә, Зөләйха һушын җуеп җиргә ава — аның төшенә кергән, үзенә гашыйк иткән сурәт иясе шушы кол малай була. 69060 Сарай-Чокырча — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 69061 “Сарай шагыйре” булудан баш тартып, ирекле һәм бәйсез иҗат юлын сайлаган. 69062 Саракас — Русия территориясеннән ага торган елга. 69063 Саракопша — Русия территориясеннән ага торган елга. 69064 Сарак-Салды — Русия территориясеннән ага торган елга. 69065 Саралу — Русия территориясеннән ага торган елга. 69066 Саралы — Русия территориясеннән ага торган елга. 69067 Сарамеев Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 69068 Сарана (Зур Сарана) — Караидел елгасы кушылдыгы. 69069 Сарана ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 69070 Саранинский Завод ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 69071 Саран — Русия территориясеннән ага торган елга. 69072 Саран-Седа-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 69073 Саранскидан 10 чакрым ераклыкта, Елшанка елгасы ярында урнашкан. 69074 Сарански эчендә Карнай елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 69075 Саран-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 69076 Сара-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 69077 Сарапул азык-төлек сәнәгате техникумы, педагогия колледжы, 4 ПТУ. 69078 Сарапул-Воткинск операциясе — ватандашлар сугышы барышында 1919 елның май июньдә узган ЭККА Көнчыгыш фронтының Себер армиясе көчләренә каршы һөҗүм итү операциясе. 69079 Сарапул ёрос) — Удмуртиянең көньяк-көнчыгышта муниципаль район. 69080 Сарапул калкулыгы ( ) — Удмуртия һәм Татарстанның чигендә, Чулман һәм Иж елгалары арасында урнашкан калкулык. 69081 Сарапулка – Русия территориясеннән ага торган елга. 69082 Сарапулка ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 69083 Сарапулка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 69084 Сарапул районы ( урыс. Сарапульский район, удм. 69085 Сарапулы ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 69086 Сара Садыйкова – Татарстанда беренче хатын-кыз композитор. 69087 Саратан ζ — кызыклы катлаулы йолдызлардан берсе, аның ике йолдызы 59,6 ел әйләнү периодлы куш системаны тәшкил итәләр, өченче әгъзасы исә бу куш йолдызлар тирәсендә 1150 ел эчендә әйләнеп чыга. 69088 Саратан ( ) — Алтай Республикасының Улаган районында урнашкан авыл. 69089 Саратовка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 69090 Саратовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69091 Саратовский — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 69092 Сарафаново ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 69093 Сарафаново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 69094 Сараш авыл җирлегенә карый. 69095 Сараш авылы авыл җирлегенә карый. 69096 Сара Шакулова – күренекле математик-галим һәм мәгариф эшлеклесе. 69097 Сарашлы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче татар авылы. 69098 Сараш – Русия территориясеннән ага торган елга. 69099 Сарбаи ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 69100 Сарбай — Өязе елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 69101 Сарбаш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 69102 Сарбын-Сесь — Русия территориясеннән ага торган елга. 69103 Сарва — Русия территориясеннән ага торган елга. 69104 Сарворо-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69105 Саргайган яфраклар агачта озак тормый, коела. 69106 Сарга (Маутинский Лог) — Караидел елгасы кушылдыгы. 69107 Саргамыш — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 69108 Сарга — Пиана елгасы кушылдыгы. 69109 Сарга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69110 Саргаяз — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 69111 Саргино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 69112 Саргыяз — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 69113 Сардай — Русия территориясеннән ага торган елга. 69114 Сардан — Русия территориясеннән ага торган елга. 69115 Сардин Википедиясе – нең сардин телендәге бүлеге. 69116 Сардык ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 69117 Сардыма — Русия территориясеннән ага торган елга. 69118 Сардя — Русия территориясеннән ага торган елга. 69119 Сареда — Русия территориясеннән ага торган елга. 69120 Саредаяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69121 Саренго-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 69122 Сарёда-Яга (Сареда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 69123 Саржематы — Русия территориясеннән ага торган елга. 69124 Саринка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69125 Саркодлы-камчылылар тибы Саркодлы-камчылылар тибына борынгырак иң түбән төзелешлеләр керә, моны аларның чагыштырмача гади тө­зелеше күрсәтеп тора. 69126 Сар-Колын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 69127 Саркофаглары шулай ук ак мәрмәр таштан эшләнеп, гарәп язулары белән чуарланган. 69128 Саркуз ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 69129 Сарлопы — Русия территориясеннән ага торган елга. 69130 Сарлыхмайнах — Русия территориясеннән ага торган елга. 69131 Сармак — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 69132 Сарманай – Ырынбур өлкәсенең Шарлык районындагы татар авылы. 69133 Сарман атамасы, аның килеп чыгышы, тамырлары чал тарих тирәнлегенә барып тоташа. 69134 Сарман атамасы Павлодар өлкәсендә очрый. 69135 Сарманда 1931 1932 елларда Сарманда контроль комиссия һәм эшче-крестьян инспекциясе инспекторы, соңрак ул комиссиянең рәисе булып эшли. 69136 Сармандагыларының үзенчәлеге аларны бүгенге көнгә кадәр саклап калган. 69137 Сармандагы рудникларда җир асты юлларын гөмбәзсыман итеп казыганнар. 69138 Сарманда җидееллык белем алганнан соң, Лубян урман хуҗалыгы техникумын тәмамлый. 69139 Сарман кабилә-кавемнәренең бер ишеләре — казакъ, икенчеләре — төрекмән, өченчеләре татар халкы оешуга өлеш керткән. 69140 Сарманнарның хыялы – бирегә туристларны җәлеп итү. 69141 Сарман районы белешмәлеге. 69142 Сарман районы Теләнче-Тамак авылындагы урта мәктәптә укый. 69143 Сарман районы энциклопедиясе, 1 нче том: Чаллы, 2000, 81 бит Ул 1931 елның 23 октябрендә Татарстанның Сарман районы Янурыс авылында хезмәткәр гаиләсендә туган. 69144 Сарман районы энциклопедиясе: Чаллы, 2000, 86 бит. 69145 Сарман, Сарманай һәм Сарманаев фамилияләре татарларда, керәшеннәрдә һәм Пермь татарларында да очрый. 69146 Сарман төбәге — татар халкының бөек җырчысы Илһам Шакировның туган ягы. 69147 Сарман урта мәктәбен ( 1950 ), Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген ( 1956 ) тәмамлый. 69148 Сарман урта мәктәбен, «Баян» һәм «җыр» белгечлекләре буенча Салих Сәйдәшев исемендәге Түбән Кама музыка укуханәсен тәмамлаган. 69149 Сарман урта мәктәбен, Львов югары хәрби-сәяси училищесының журналистика факультетын тәмамлый. 69150 Сарман халкы — ачык, киң күңелле, талантлы, җырга-моңга оста, ярдәмчел һәм эшчән халык. 69151 Сарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 69152 Сармик-Седа — Русия территориясеннән ага торган елга. 69153 Сармин-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69154 Сарм-Сабун — Русия территориясеннән ага торган елга. 69155 «Сарния Стинг» такымы өчен уйнаган дәвердә 107 уенда 170 балл җыя. 69156 Саров ирләр кәшишханәсенең каланчасы. Совет елларында телевизия манарасы буларак файдаланылды. 69157 Саровка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 69158 Саровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69159 Сарода — Русия территориясеннән ага торган елга. 69160 Сарожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69161 Сарото — Русия территориясеннән ага торган елга. 69162 Сарсаз-Баграж — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 69163 Сарсаз — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 69164 Сарсаз (Сарсаз) — Кемерово өлкәсенең Юрга районында урнашкан торак пункт. 69165 Сарсаз — Татарстанның Азнакай районы территориясеннән агучы кече елга биләмәләрендә ага. 69166 Сарсазтау — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 69167 Сарсель (Сарсель, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 69168 Сартаба районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 69169 Сартакова ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 69170 Сартачуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 69171 Сарт-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 69172 Сарт-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 69173 Сартин-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 69174 Сарт-Нәүрүз — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 69175 Сартрувиль (Сартрувиль, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 69176 Сарт-Чишмә — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 69177 Сару, Салкын Чишмә — Башкортстанның Борай районы биләмәләрендә ага. 69178 Сарутаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 69179 Саръюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69180 Сары Айгыр — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 69181 Сары-Ачек — Русия территориясеннән ага торган елга. 69182 Сары аяклы андрена (A. flavipes Panzer) һәм кайгылы андрена (A. atrata Friese) ТРның Кызыл китабына кертелгән. 69183 Сарыдан алып куе коңгырт төскә кадәр. 69184 Сарыелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69185 “Сарык борчагы” дигән исемне нут борчагына формасына бәйле рәвештә биргәннәр – ул сарык башына охшабрак тора. 69186 Сары кәрлә йолдызларның температурасын 5000- 6000 К тәшкил итә, спектр сыйныфы G0V—G9V. 69187 Сарыклар көтүен көткән вакытта, ул кыргый мәче балаларын таба. 69188 Сарык сугышы Сарык сугышы 1223 елда Чыңгызхан гаскәр башлыклары - Сөбедәй батыр һәм Җәбә нойон Рус-Кыпчак бердәм гаскәрләрен Калка елгасында тар мар иткән. 69189 Сарык сыйрагын озак итеп кайнатасың да, сеңерләреннән аерылып квадрат формасындагы сөяк төшә. 69190 Сарыкташ районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 69191 Сарык-Чул — Русия территориясеннән ага торган елга. 69192 Сарының стандартлаштырылган төсләренең берсе CMYK системасы компоненты булып тора. 69193 Сарысу елгасы Иделгә кушылган урында урнашкан Сарысу - Сары Тиен кирмәне мөһим хәрби, сәүдә ролен уйнаган. 69194 Сары тап күзәнәкләрендә сары пигмент бар (шуннан исеме дә). 69195 Сарытауда, Казаннан, Ярославльдә, Нижгарда, Мәскәүдә, Петербургтан фирка эшләрен алып барган. 69196 Сарытаудан 246 км төньяк-көнчыгышка таба, Самардан 170 км еракта. 2010 ел сан алу буенча 41 705 кеше яши. 69197 Сарытауда химия гаскәрләрендә хәрби хезмәттә була. 69198 Сарытау өлкәсе биләмәләрендә ага. 69199 Сарытау өлкәсенең Базарлы Карабулак районы биләмәләрендә ага. 69200 Сарытау өлкәсенең Балашов районы биләмәләрендә ага. 69201 Сарытау өлкәсенең Екатериновка районы биләмәләрендә ага. 69202 Сарытау өлкәсенең Калинин районы биләмәләрендә ага. 69203 Сарытау өлкәсенең Кече Сердоба районы биләмәләрендә ага. 69204 Сарытау өлкәсенең Хвалын районы биләмәләрендә ага. 69205 Сарытау өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 69206 Сарытау өлкәсе Ртищев районы, Аркадак районы биләмәләрендә ага. 69207 Сарытау танк училищесын тәмамлый, Белоруссия дәүләт университетының философия факультетын. 69208 Сарытау хәрби-медицина институтын (академия) тәмамлаган. 69209 Сары туфрак, ягъни кырша балчыгы — авыл кешеләренең көнкүрешендә, йорт янындагы хуҗалык эшләрендә кирәкле чимал. 69210 Сары ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 69211 Сарычмень — Русия территориясеннән ага торган елга. 69212 Сарыш — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 69213 Сары шикәрнең күзләрне камаштырып торучы агына караганда өстенрәк булуы бәхәссез, ди белгечләр. 69214 Сарышка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69215 Сарыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 69216 «Сары ышану» тулаем буддизм синонимы буларак та файдаланыла. 69217 Сары ( ), элекке Сары редут — Ырынбур өлкәсенең Сарыкташ районындагы татар авылы. 69218 Сарыяз, Саръяз — Күәш елгасы кушылдыгы. 69219 Сарьянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 69220 Сасанидлар идарә иткән чорда (III б.э.к.) фарсы теле - Иран империясенең һәм дәүләт дине Зәрдөштлекнең рәсми теле булды. 69221 Сасаткы — Русия территориясеннән ага торган елга. 69222 Саска — Русия территориясеннән ага торган елга. 69223 Сасмак ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 69224 Сасна Пүчинкәсе авылында Г.Тукайның әнисе Бибимәмдүдә абыстайның каберен тәгаенләүне һәм аңа таш куйдыруны оештырды. 69225 Сасна Пучинкәсе — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 69226 Сатай — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 69227 Сата-Кулар — Русия территориясеннән ага торган елга. 69228 Сатиканың улы Фәрит Бичури – Төркиядә, кызы Фәридә Хәмит Финляндиядә тора. 69229 «Сатиралар» ( 1660 ) әсәре белән иртә таныла. 69230 "Сатира тәрәзәләре" («Окна сатиры») өчен плакатлар ясый. 69231 Сатла — Русия территориясеннән ага торган елга. 69232 Сатлыган — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 69233 Сатлык — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 69234 Сатог-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 69235 Сатрапияләр күбрәк мөстәкыйльлекне алганнар, ил таркала башлый. 69236 Саттар агай үзенең Җиһанша исемле улына Гайнулла агайның кече кызы Миңлесафаны, Сәйфелмөлек исә Гайнулла агайның олы кызы Фәхриҗамалны Баттал исемле улына хатынлыкка алырга булып, агайның налогын түләгәннәр. 69237 Сатубалба – Русия территориясеннән ага торган елга. 69238 Сатуга 2011 елның 1 ноябрендә чыгарыла. 69239 Сатудагы сөт Яңа сауган сөтне шәһәрдә яшәүчеләр ала алмый, чөнки базарда — табигый сөт, кибетләрдә пастеризацияләнгән Азык-төлекне зарарлы микроорганизмнар үләрлек, ләкин тәме, туклыклылыгы бозылмаслык дәрәҗәдә җылыту яисә стерильләнгән сөт кенә сатыла. 69240 Сатудан килгән акча буенча Русиядә беренче 500ендә торган 6 ширкәтнең штаб фатиры Казанда урнашкан. 69241 Сатуда универсаль чаңгылар да бар, аларның озынлыгы – “тимераяклы” йөреш һәм классик йөреш чаңгыларының уртачасы. 69242 Сату итүләр 2010 елның 3 апрелендә Нью-Йорк шәһәренең Бишенче авеню үзәгендә башланып китә. 69243 Сатурн Юпитер, Уран һәм Нептун белән зур газлы планеталар төркемене тәшкил итәләр. 69244 Сатучы аңа исем куша, бәясен әйтә һәм һөнәрен билгели. 69245 Сатучы ике баланы икесен ике якка каратып тезләндерә дә өсләреннән одеял белән каплап «ишәк» ясый һәм: «Ишәк сатам, ишәк сатам!» 69246 Сатучы керсә, курчаклар өй эчендә утыра. 69247 Сатучы курчакларның һәрберсен кулыннан тотып әйләндереп җибәрә. 69248 Сатучылар, приказчиклар урамга чыгып, үз кибетләрендә сатылган товарны мактап, сатып алучыларны кибеткә керергә чакыру эшен дәвам иткәннәр. 69249 Сатучы шул рәвешле бөтен курчакларны да йөреп чыга. 69250 Сатыга ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 69251 Сатылган китапларның акчасын автор Бомбейдан күчкән балалар өчен мәдрәсә салуга күчерә. 46 елдан башлап, Б. кубесенчә Мисырда яши, кайбер вакыт кына Төркиягә баргалый. 69252 Сатып алучы бу вакытта «әйе», «юк» димәскә һәм көлмәскә дә тиеш. 69253 Сатып алучы: «Их, явыз сатучы, мине алдаган», — дип, сатучыны эзли башлый. 69254 Сатып алучы килә һәм курчакларны берәм-берәм «ачкыч белән борып» карый. 69255 Сатып алучыларның фикеренә cөрән салып, кычкырып йогынты ясау борынгы заманнарда киң колач җәя. 69256 Сатып алучы өенә әйләнеп кайтса, курчак юк. 69257 Сатэпыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 69258 Саубуллашканда, беркайчан да Франциягә каршы корал күтәрмәскә ант итәргә, Англиягә каршы блокадага кушылырга боера. 69259 Саума — Русия территориясеннән ага торган елга. 69260 Сауничи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 69261 Саураш елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 69262 Саури-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69263 Саурыш — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 69264 Сауш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 69265 Сафа-Гәрәй кайтуы Шуннан соң ук дәүләт түнтәрелеше була. 69266 Сафа-Гәрәй куәте Казанга хан итеп икенче тапкыр Шаһгали чакырыла. 69267 Сафа-Гәрәйнең икенче сугышы Ләкин тынычлык озакка бармый. 69268 Сафа-Гәрәйнең хәле ныгый, ике җитәкче төркем — хан һәм Шырын партиясе арасында килешү ясала. 69269 Сафа-Гәрәй ханга ярдәмгә 30 меңләп нугай һәм әстерханлы киләләр. 69270 Сафагол Юмагулов үзенең чыгышы белән Верхнеуральск ягыннан була. 69271 Сафакүлдә Курган өлкәсе диния нәзараты идарәсе урнашкан, өлкәдә бер мәдрәсә эшли. 69272 Сафа Сабир улы Сабиров, чын исеме Сафа Нәзыйров — татар язучысы. 69273 Сафа чокыры — шул чокыр эчендәге исесез елга, Ток елгасы кушылдыгы. 69274 Сафина Зәкия Гатиевна бу мәктәптә 1972нче елга кадәр эшли һәм пенсиягә чыгып, башка җиргә китә. 1972 нче елны мәктәптә шушы авыл укытучысы Степанова Анастасия Ивановна кайта һәм пенсия яшенә кадәр монда эшли. 69275 Сафин аны бу юлы да очколар буенча җиңә һәм финалда шул ук «Карт төлке» Фрей белән очрашасы ачыклана. 69276 Сафиуллин — татар фамилиясе. 69277 Саф квант халәте түбәндәгеләр аркылы тасвирланырга мөмкин: * Дулкын механикасында — дулкын функциясе аркылы, * Матрица механикасында — халәт векторы, яки билгеле система өчен квант саннарының тулы җыелмасы аркылы. 69278 Сафониха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 69279 Сафоново районы — 1924—1927 һәм 1935—1958 елларда РСФСРның административ-территориаль берәмлеге Тула губерниясе, Мәскәү һәм Тула өлкәләр составында булган район. 69280 Сафоново — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 69281 Саф программа тәэминаты тарафыннан тәэмин ителгән ирекле үлчәмле бөтен саннар турында тулырак мәгълүмат алу өчен Ирекле үлчәмле бөтен саннар арифметика (Arbitrary-precision arithmetic) мәкаләсен карагыз. 69282 Сафроновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 69283 Сафроновский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 69284 Саф табыш предприятиенең (оешманың) әйләнештәге акчаларын арттыруга, төрле фондлар һәм резервлар булдыруга һәм җитештерүгә яңа инвестицияләр кертүгә юнәлтелә. 69285 Саф табыш тулаем табыш һәм салымнар күләменә бәйле; ул шулай ук акционерларга дивидендлар түләү өчен нигез булып тора. 69286 Сафтан өзелгәннәр, еланның өзелгән кисәге саналып, уеннан чыгарыла. 69287 «Саф чишмә» газетасы чыгарыла башлаганнан бирле бушлай таратылганга, аңа язылучылар сирәк. 2011 икенче яртыеллыгында 1500 данәнең нибары 48е язылуда булган. 69288 Сафьян урамында ике катлы зур йорт төзетә. 69289 Сахай — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан татар авылы. 69290 Сахай мәктәбендә 2012/13 уку елында 224 бала белем алса, филиал исәпләнгән Яңа Кыешкыда 108 малай һәм кыз укый. 69291 Сахай мәктәбендә элекке белем бирү системасыннан сакланып калган матур юнәлеш дәвам итә. 69292 Сахалин бүлеге ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 69293 Сахалинны кыйтгадан Татар бугазы аерып тора. 69294 Сахалин өлкәсе ( ) — Русия Федерациясенең Азия өлеше субекты. 69295 Сахалин өлкәсе — утрауларда гына урнашкан Русиянең бердәнбер төбәге. 69296 Сахалин ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан бистә. 69297 Сахалин, Сәхәлин ( ) — Азиянең көнчыгыш ярлары янындагы утрау. 69298 Сахарадан көньяктарак кыйтганың күпчелек өлешендә негроидлар яши, алар экваториаль расаның африкалы тармагын тәшкил итә. 69299 Саха Республиката, Саха Сирэ) — Русия Федерациясе өчендә булган дәүләти корылма, Русия субъекты, Ерак Көнчыгыш федераль бүлгесенә керә. 69300 Сахарная — Русия территориясеннән ага торган елга. 69301 Сахаровка — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 69302 Сахаров СР-симметриясе теориясенә өлеш кертә: Зур шартлауның экстремаль шартларында СР-симметриясе бозылганын күрсәтә (Сахаров шартлары). 69303 Сахаров шартларына карамастан әлегә СР-симметриясенең бозылуы табылмаган, бу мәсьәлә СР-проблемасы дип йөртелә һәм әлегә тулысынча чишелмәгән. 69304 Сахароза күп кенә үсемлекләрдә — каен һәм өрәңге суында, кишердә, кавында бар. 69305 Сахарозаның җылыдан эрү температурасы 160 °С; эретелгән сахароза каткан вакытта үтә күренмәле аморф масса — карамель ясала. 69306 Сахароза шушы үсемлекләрдән алына. 69307 Сахитья Академиясе Санскритта иң яхшы иҗади эш өчен 1967 елдан бирле премия биргән. 2009 елда Сатья Врат Шастри Һиндстанның иң югары әдәбият бүләгенә лаек булган беренче Санскрит авторы булган. 69308 Сахраның зур киңлекләрендә кешеләр яшәми; утрак тормыш оазислар һәм Нил һәм Нигер елгалары үзәнлекләре белән чикләнә. 69309 Сахсабай ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 69310 Сахта — Русия территориясеннән ага торган елга. 69311 Сац-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 69312 Сачала — Русия территориясеннән ага торган елга. 69313 Сашкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 69314 Саянзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 69315 Саяногорскта төзелеш индустриясе берләшмәләре төркеме төзелгән («Саянмрамор», өй төзелеше, комбинаты, җыелма-сүтелмә биналар комбинатлары) Енисей буенча өстәрәк — Саян-Шушен һәм Майнск ГЭСы. 69316 Саяно-Шушен биосфера тыюлыгы Тыюлы'к – табигатьнең беренчел күренешен саклап калу максаты белән төзелгән, тулаем хуҗалык эшчәнлегеннән аерылган, аеруча сакланучы территория яки акватория. 69317 Сая (Сая-Э-я) — Русия территориясеннән ага торган елга. 69318 Сая — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 69319 Саях — Русия территориясеннән ага торган елга. 69320 СБКФнең Татарстан өлкә комитеты ( ) – 1920–91 елларда ТАССРда иң югары фирка башкарма учреждениесе. 69321 СБКФ ҮК Сәяси бюросы СБКФ ҮК Сәяси бюросы ҮК пленумнары арасында аның эше белән идарә иткән иң югары фирка органы булган. 69322 СБКФ ҮК, Советлар Берлеге Коммунистик Фиркасенең Үзәк Комитеты ( ) — СБКФ съездлары арасында аның иң югары органы. 69323 С. Бондарчукның «Сугыш һәм солых» кинофильмында ( 1967 ) рәссам-куючы булып катнашу танылу китерә. 69324 Свазилендның Милли Музее; парламент бинасы; королева-ана авылы. 69325 Свальбард һава аланы Арктика аша һава юллары өчен кулланыла. 69326 Свами Шивананда яза: "Аның бию максаты — җаннарны майя богавыннан, өч катлы канава, карма, майя тышавыннан коткару. 69327 Сватково ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 69328 Свекеур — Русия территориясеннән ага торган елга. 69329 Свентохловице ( ) — Пүлшәнең Силезия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 69330 Свәрби ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 69331 Свердлау өлкәсенең Краснотурьинск һәм Качканар шәһәрләрендә эшләгән. 1993 елның 7 маенда Төмән шәһәрендә вафат булган. 69332 Свердловск бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 69333 Свердловское ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 69334 Свердловск өлкәсе, Башкортстан, Чиләбе өлкәсе биләмәләрендә ага. 69335 Свердловск өлкәсе биләмәләрендә ага. 69336 Свердловск өлкәсе Красноуфим биләмәләрендә ага. 69337 Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы биләмәләрендә ага. 69338 Свердловск өлкәсенең Әчит районы биләмәләрендә ага. 69339 Свердловск өлкәсенең Түбән Серги районы биләмәләрендә ага. 69340 Свердло́вск өлкәсе́ – Рәсәй Федерациясенең субъекты. 69341 Свердловск өлкәсе Түбән Серги районы биләмәләрендә ага. 69342 Свердловск өлкәсе һәм Чиләбе өлкәсе биләмәләрендә ага. 69343 Свердловск тимер юлының Березники станциясе. 69344 Свердловск тимер юлының Добрянка станциясе. 69345 Свердловск тимер юлының Көнгер тимер юл станциясе. 69346 Свердловск тимер юлының Кузьма станциясе ( Балезино — Пермь сызыгы). 69347 Сверчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69348 Света ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21 километр озынлыкта булган кратеры. 69349 Светёлка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69350 Светлаки ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 69351 Светлаки ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 69352 Светлаковы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 69353 Светлана Проскуринаның «Ерагайган керү юлы» (Удаленный доступ) кинотасмасында уйный, «Киношок» һәм «Pacific Meridian» (Тын океан меридианнары; Меридианы Тихого) кебек дәрәҗәле кинофестивальләрдә «Иң яхшы хатын-кыз ролендә уйнаган өчен» премияләре ала. 69354 Светлая — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 69355 Светлая Речка ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 69356 Светлик — Русия территориясеннән ага торган елга. 69357 Светловка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 69358 Светлогорск — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 69359 Светлое ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 69360 Светлуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69361 Светлые Пруды ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 69362 Светлый Родник ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 69363 Светлянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69364 Светополье ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 69365 Светча — Русия территориясеннән ага торган елга. 69366 Свет ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 69367 Свеча районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 69368 Свиногорье — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 69369 Свинуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69370 Свирск ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69371 Свистун — Русия территориясеннән ага торган елга. 69372 Свияжный — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 69373 Свобода — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 69374 Свобода — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 69375 Свобода — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 69376 Свобода ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 69377 Свобода ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 69378 Свободное ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 69379 Свободь — Русия территориясеннән ага торган елга. 69380 Своробово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 69381 Свотица — Русия территориясеннән ага торган елга. 69382 Свята і пам'ятні дні * АКШ — Ябык залларда американ футбол уены чемпионаты башлану көне. 69383 Святичка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69384 Святослав гел яуларда булганга күрә чынында аның әнисе - Ольга Киев шәһәрендә идарә иткән. 69385 С. Габәши 1942 елның 8 гыйнварында Борай районында сөргендә вафат була. 69386 С гепатитына каршы ул әлегә юк. 69387 С гриппы эпидемия тудырмый, аның белән бер генә тапкыр авырырга мөмкин, кешеләр аны башкача йоктырмый. 69388 СГСта : СИда : Тарих Кулонга хәтле 11 ел элек, корылмалар тәэсир итешүен Г. Кавендиш ача, ләкин аның нәтиҗәләре бастырылмый һәм охак вакыт беленмичә кала. 69389 Сәбәбе ачык: берәүләр кулында йөзләрчә гектар җир булганда, икенчеләр кулына аның бик аз өлеше генә эләккән. 69390 Сәбәбе: җирле югары процент белән бик кыска срокка биргән кредитны халык кайтара алмый, чөнки җитештергән тауарларын базарда сатарга өлгермиләр. 69391 Сәбәбе – кефирның составында спиртлы эчемлек булуы. 69392 Сәбәбен белгән кеше юк. 69393 Сәбәбе – Петр I Стәрлебаш мәдрәсәсенә килеп укыган казакъ-кыргыз (ул заманнарда аларны "кайсак" дип йөрткәннәр) шәкертләре аркылы, киләчәктә яулап алынырга тиешле Урта Азия җирләрендәге хәлләр турында мәгълүмат җыю. 69394 Сәбәбе – Петр I Эстәрлебаш мәдрәсәсенә килеп укыган казакъ-кыргыз шәкертләре аркылы, киләчәктә яулап алынырга тиешле Урта Азия җирләрендәге хәлләр турында мәгълүмат җыю. 69395 Сәбәбе: укыту өчен әсбаплар, кабинетлар, мастерскойлар һәм иң мөһиме — педагоглар җитешмәү. 69396 Сәбәҗе аның «Дин өчен көрәш — социализм өчен көрәш» исемле брошюрасы. 69397 Себеж ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69398 Себекуслар һәм баурузухияләр аларның урынын алганнар. 69399 Сәбә падишаһларыннан Бәлкыйс Тәүратта һәм, исеме аталмыйча, Коръәни Кәримдә искә алына. 69400 Сәбәпләр 1921 елның башында чимал һәм ягулык булмавы сәбәпле Петроградта 93 завод ябыла, 27 мең эшче эшсез калган. 69401 Сәбәпләре билгеле түгел. 69402 Сәбәпләр Низагларның төп сәбәбе: инглиз патшалар нәселе Плантагенетлар Франция тәхетенә дәгъвә итүе, инглиз патшаларына кыйтгада элек буйсынган җирләрне кайтару нияте. 69403 Сәбәпләр һәм нәтиҗәләр Алман гаскәрләре төп һөҗүмен Арден таулары аша оештырганнар, Франция исә төп бәреп керүне Мажино сызыгында көткән, шул алман хәрби хәйләсе көтелмәгән тиз нәтиҗәләргә китергән. 69404 Себер 1918 елның апрель уртасында Маньчжуриядан чыккан атаман Семёновның гаскәре (1000 штыклар һәм кылычлар) Байкал артыга һөҗүм итә (кызыллар 5 500 штыклар һәм кылычлар бар иде). 69405 Себер Григорий Семёнов 1917 елның декабрьдә - 1918 елның гыйнварда Иркутскта кызыллар юнкерларның күтәрелешне бастырдылар. 69406 Себер даругасы Уфа-Танып волосте асаба башкортларының җирләрендә килешү буенча Пермь губернасының урыс крәстияннәре нигез сала, 1783 елдан билгеле. 69407 Себердә 1918 елның августында гаиләсе белән Казаннан китә. 69408 Себердә нибары 12%, Үзәк Азиядә 6% укый-яза белә. 69409 Себер династиясе * Арслан, Гали хан улы, Касыйм ханы ( 1614 ел — 1627 ел ). 69410 Себернең эре икътисади, транспорт һәм мәдәни үзәге. 69411 Себер приказы оештырудан соң 1663 елга кадәр Казан сарае приказы һәм Себер приказы коллегияләрнең башында бер үк кеше торган. 69412 Себер тайгаларында гаять зур мәйданнарны карагай алып тора, ә көньяк районнарында һәм Урта диңгез буйларында кипарислар һәм тиле нарат (тис) күпләп үсә. 69413 «Себер татарларының теле, мәдәнияте, проблемалары», «Себер җирендә татар халкы», «Себер татарларының милли азатлык хәрәкәте һәм тел проблемалары» һәм башка язмаларда аның дөньяга карашы, иҗат принциплары ачыла. 69414 Себер татарлары сөйләшә торган телне мөстәкыйль тел булып санарга мөмкин. 69415 Себер татарлары сөйләшләренең фонетик үзенчәлекләрен җентекләп өйрәнеп, ул, беренчеләрдән булып, җирле халык телендәге ц-лаштыру күренешенә игътибар итә һәм аны кыпчаклардан килә торган күренеш дип саный. 69416 Себер татарлары — татар халкының этно-территориаль төркеме. 69417 «Себер татарлары теле. 69418 Себер татарлары теленең фонетик системасын, лексик составын һәм грамматик төзелешен комплекслы өйрәнеп, галим бу телнең бер мөстәкыйль диалект булып, сөйләшләргә бүленмәве һәм борынгы төрки телләрнең берсе булуы турында нәтиҗә ясый. 69419 Себер татар теле (сыбыртатар тел) — себер татарларының милли теле. 69420 Себер тимер юлы корылганчы, Русиянең эчке тауар әйләнешендә әһәмияте зур. 69421 Себер тракты дигән исем дә бирелгән бу юлга. 69422 Себер федераль округына керә. 69423 Себер ханлыгы басып алынган һәм, соңрак К. Маркс бик дөрес әйткәнчә, «шуның белән Азия Россиясенә нигез салынган». 16 гасырга Кырым ханлыгыннан кала татар дәүләтләре Русия тарафыннан басып алына. 69424 Себер ханлыгы тулысынча дәүләтчелеген югалта. 69425 Себер һәм Уралны колонияләштерүдә катнаша, А. Шестаковның Чукоткага хәрби экспедициясенә булышлык итә. 1729-30 да Югары яшерен шура әгъзасы. 69426 Себер эрбет наратының яшәеш озаклыгы 500 елга (кайбер чыганакта 800-850 елга) җитә. 69427 Себета-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69428 Себета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 69429 Себирянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69430 Сәбит/Сябит варианты да бар. 69431 Себла — Русия территориясеннән ага торган елга. 69432 Себра — Русия территориясеннән ага торган елга. 69433 Себын — Русия территориясеннән ага торган елга. 69434 Себыстей — Русия территориясеннән ага торган елга. 69435 Себьюяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69436 Сева — Русия территориясеннән ага торган елга. 69437 Севастополь 1907 елның 18 декабрендә Казан губернасы Чистай өязе (хәзерге Чистай районы ) Югары Кондрата авылында крәстиян гаиләсендә туган. 69438 Севастьяновы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 69439 Севдюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 69440 Севеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 69441 Сәвекле Фермасы — Татарстан Республикасының Сарман районына керүче авыл. 69442 Сәвәләй — Дала Зәе елгасы кушылдыгы. 69443 Сәвәнәй әби — татар балалар драма уены. 69444 Сәвәнәй әби шул рәвешле каз өмәсенә дә чакырып карый. 69445 Северная ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 69446 Северный — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 69447 Северный ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 69448 Северный ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 69449 Северодвинск ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69450 Северо-Курильск ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69451 Североморск ( ) — Русия Федерациясенең Мурманск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69452 Северушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69453 Северянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 69454 Сәвәтле грамоталы кешеләр саны арта бара. 69455 Сәвия Әкбәрова 2000 елда кандидатлык диссертациясе яклап биология фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 69456 Севрейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 69457 Севск ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 69458 Севь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 69459 Сәгатенә 22 чакрым уза, 140 кешегә каралган. 69460 Сәгатенә 50 км тизлек белән бер урыннан икенче урынга күчә. 69461 Сәгатенең флагчыгы төшкән уенчы җиңелгән дип билгеләнә. 69462 Сәгать — бик нечкә һәм төгәл механизм. 69463 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Авдеевка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69464 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Айзенах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69465 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Аккирмән Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69466 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Александрия Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69467 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Алчевск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69468 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Альбштадт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69469 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Альсдорф Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69470 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ансбах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69471 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Антрацит Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69472 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Арад Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69473 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Аугсбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69474 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ахтырка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69475 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бад-Кройцнах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69476 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бакыу Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69477 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Банска-Бистрица Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69478 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Баня-Лука Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69479 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Барановичи Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69480 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бая-Маре Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69481 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бая Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69482 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бекешчаба Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69483 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Белхатув Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69484 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бельско-Бяла Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69485 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бергкамен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69486 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бергһайм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69487 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Березань Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69488 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Биелина Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69489 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Билефелд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69490 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Битигһайм-Биссинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69491 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бихач Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69492 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бөблинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69493 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бонн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69494 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Борислав Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69495 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Борисов Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69496 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Борисполь Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69497 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Боркен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69498 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Боттроп Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69499 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бохольт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69500 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бохум Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69501 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бранденбург-ам-ден-Һафел Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69502 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Брауншвейг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69503 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Брашов Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69504 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Брухзаль Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69505 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Брянка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69506 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Буча Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69507 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Бырлад Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69508 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Быхов Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69509 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вайнһайм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69510 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Валево Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69511 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вараш Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69512 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Васлуй Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69513 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Везел Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69514 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Велберт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69515 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Велес Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69516 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вельс Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69517 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Веспрем Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69518 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вилейка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69519 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Виллинген-Швеннинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69520 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вилһелмсһафен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69521 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Висмар Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69522 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Витебск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69523 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Виттен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69524 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Владимир-Волынский Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69525 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Волковыск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69526 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вольфсбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69527 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вране Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69528 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Вүрцбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69529 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гадяч Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69530 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гелзенкирхен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69531 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гисен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69532 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гифһорн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69533 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гладбек Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69534 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Глубокое Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69535 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гнезно Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69536 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гниляне Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69537 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гожув-Велькопольски Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69538 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Голая Пристань Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69539 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гомель Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69540 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Горки Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69541 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гөрлиц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69542 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гослар Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69543 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гота Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69544 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гөттинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69545 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Градишка Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69546 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Грайфсвальд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69547 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Грац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69548 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гревенброх Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69549 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Гүтерсло Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69550 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дармштадт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69551 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дева Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69552 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Детмольд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69553 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Добой Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69554 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Доброполье Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69555 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Докучаевск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69556 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дормаген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69557 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дорстен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69558 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Драяйх Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69559 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дрогобыч Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69560 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дубровник Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69561 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дуйсбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69562 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дүлмен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69563 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дунауйварош Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69564 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Дьёр Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69565 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Еленя-Гура Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69566 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ждановка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69567 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Жёлтые Воды Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69568 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Живинице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69569 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Жилина Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69570 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Жмеринка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69571 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Жоры Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69572 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Залыу Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69573 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зальцгиттер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69574 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зволен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69575 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зворник Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69576 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Згеж Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69577 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зеница Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69578 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69579 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зинделфинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69580 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Знаменка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69581 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Зренянин Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69582 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ибраил Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69583 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Изерлон Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69584 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ирпень Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69585 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Йиһлава Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69586 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Каарст Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69587 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кайзерслаутерн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69588 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Калинковичи Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69589 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Калиш Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69590 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Калуш Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69591 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Камен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69592 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Карвина Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69593 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Карловац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69594 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кассел Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69595 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Касторп-Рауксел Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69596 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кауфбойрен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69597 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кельце Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69598 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кемптен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69599 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кендзежин-Козле Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69600 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Керпен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69601 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кечкемет Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69602 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кировогорад Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69603 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кировск/Голубовка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69604 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кировское/Крестовка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69605 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Клагенфурт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69606 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кладно Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69607 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кобрин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69608 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кобург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69609 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ковель Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69610 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Коломыя Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69611 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Көнигсвинтер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69612 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Конин Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69613 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Коростень Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69614 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кошице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69615 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Крагуевац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69616 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Крайова Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69617 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кралево Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69618 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Крань Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69619 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Кричев Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69620 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Крушевац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69621 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лаенгенфелд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69622 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ландау-ин-дер-Пфальц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69623 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лар Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69624 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лебедин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69625 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Легьоново Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69626 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лемго Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69627 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лесковац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69628 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Либерец Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69629 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лиман Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69630 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Линген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69631 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лозовая Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69632 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лөррах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69633 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лубны Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69634 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лүдвигсбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69635 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лүдвигсһафен-ам-Рейн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69636 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лүнебург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69637 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Лүнен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69638 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Любляна Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69639 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Люботин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69640 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Майнц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69641 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Маннһейм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69642 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Марибор Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69643 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Марль Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69644 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мәҗидия Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69645 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мелец Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69646 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мемминген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69647 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Менден Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69648 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Миргород Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69649 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мирноград Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69650 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Митровица Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69651 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Могилёв-Подольский Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69652 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мозырь Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69653 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мөнхенгладбах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69654 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Моршин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69655 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мукачево Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69656 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Мүнстер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69657 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нежин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69658 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нетешин Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69659 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Никополь Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69660 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новая Каховка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69661 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новоград-Волынский Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69662 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новогродовка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69663 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новогрудок Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69664 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новоднестровск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69665 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Новомосковск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69666 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нойбранденбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69667 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нойвид Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69668 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ноймүнстер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69669 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ной-Ульм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69670 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нойштадт-ан-дер-Вайнштрасе Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69671 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Нордһаузен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69672 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ойскирхен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69673 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Оломоуц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69674 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Опава Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69675 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ораниенбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69676 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Өскеп Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69677 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Оснабрүк Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69678 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Острава Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69679 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Островец-Свентокшижски Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69680 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Острог Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69681 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Оффенбах-ам-Майн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69682 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Оффенбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69683 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Охрид Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69684 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Падерборн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69685 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пардубице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69686 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пассау Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69687 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пекары-Шлёнске Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69688 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Первомайский Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69689 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Первомайск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69690 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Переяслав-Хмельницкий Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69691 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Першотравенск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69692 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Печ Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69693 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пётркув-Трыбунальски Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69694 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пила Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69695 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пиннеберг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69696 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Питешт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69697 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Плоешт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69698 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Плоцк Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69699 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Подольск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69700 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пожаревац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69701 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Покров Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69702 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Покровск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69703 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Полоцк Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69704 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Прешов Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69705 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Призрен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69706 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Простеёв Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69707 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пружаны Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69708 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Прушкув Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69709 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Пульһайм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69710 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ратлинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69711 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Рацибуж Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69712 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Регенсбург Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69713 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Реда-Виденбрүк Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69714 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Рейне Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69715 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ремшайд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69716 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Решица Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69717 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ржищев Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69718 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Риека Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69719 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Рогачёв Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69720 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Розенһайм Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69721 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ройтлинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69722 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ромны Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69723 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Роттенбург-ам-Неккар Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69724 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Рубежное Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69725 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Рымнику-Вылча Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69726 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Самбор Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69727 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Санкт-Пөлтен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69728 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Свентохловице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69729 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Свердловск/Довжанск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69730 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Светлогорск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69731 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Свидница Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69732 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Селидово Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69733 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Семяновице-Шлёнске Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69734 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сибиу Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69735 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Синельниково Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69736 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Слобозея Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69737 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Слоним Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69738 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Слупск Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69739 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Слуцк Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69740 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Смела Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69741 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сморгонь Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern Eurupean Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69742 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сольнок Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69743 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сомбатһей Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69744 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сомбор Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69745 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сосновец Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69746 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сплит Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69747 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Стараховице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69748 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Старокостантинов Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69749 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Стаханов/Кадиевка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69750 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Сфынту Георге Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69751 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тарновске-Гуры Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69752 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Татабанья Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69753 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Теплице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69754 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Терновка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69755 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тетово Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69756 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Токмак Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69757 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Томашув-Мазовецки Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69758 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Торез/Чистяково Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69759 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Травник Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69760 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Трнава Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69761 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тройсдорф Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69762 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Трускавец Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69763 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Түбинген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69764 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тчев Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69765 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тыргу-Жиу Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69766 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Тыргу-Муреш Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69767 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Угледар Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69768 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ужице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69769 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Умань Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69770 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фалькензее Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69771 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Феллбах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69772 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Филлах Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69773 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фирзен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69774 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фокшан Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69775 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Франкенталь Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69776 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Франкфурт-ам-Одер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69777 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фрехен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69778 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фридек-Мистек Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69779 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Фүрт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69780 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һавиржов Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69781 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һаген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69782 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һайделберг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69783 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һайнсберг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69784 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һалле Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69785 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һальберштадт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69786 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һанау Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69787 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Хемниц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69788 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һеннеф Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69789 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һерне Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69790 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һертен Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69791 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һилден Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69792 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Хмельник Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69793 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Хожув Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69794 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Хомутов Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69795 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һрадец-Кралове Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69796 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һунедоара Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69797 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Һүрт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69798 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Хуст Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69799 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Цазин Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69800 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Чачак Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69801 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ченстохова Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69802 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Червоноград Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69803 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ческе-Будеёвице Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69804 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Чоп Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69805 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Чортков Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69806 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шабац Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69807 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шалготарьян Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69808 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Швайнфурт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69809 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Швәбиш-Гмүнд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69810 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шверте Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69811 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шибеник Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69812 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шопрон Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69813 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шостка Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69814 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Шпайер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69815 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Штаде Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69816 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Штольберг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69817 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Штральзунд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69818 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Штраубинг Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69819 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эгер Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69820 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Элк Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69821 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Элмсһорн Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69822 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Энергодар Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69823 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эрд Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69824 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эрекеленц Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69825 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эркрат Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69826 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эрланген Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69827 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эрфсштадт Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69828 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Эстергом Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69829 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Южноукраинск Көнчыгыш Аурупа вакыты (Eastern European Time, EET) сәгать кушагында урнашкан. 69830 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Явожно Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69831 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Ястшембе-Здруй Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69832 Сәгать кушагы сулда Халыкара стандарт буенча Яшь Үзәк Аурупа вакыты (Central European Time, CET) сәгать кушагында урнашкан. 69833 Сәгать кушагы Тарих 1288 елда нигезләнгән. 1552 елдан шәһәр. 69834 Сәгать кушагы Тарих 1631 елда нигезләнгән. 69835 Сәгать кушагы Тарих 1715 елда нигезләнгән. 69836 Сәгать кушагы Тарих 1765 елда Бальцер исеме астында алман күчеп килүчеләрнең колониясе буларак нигезләнгән. 1768 елдан аның рәсми исеме Голый Карамыш булган. 69837 Сәгать кушагы Тарих 1785 елда чуен кою заводы янындагы бистә буларак нигезләнгән. 69838 Сәгать кушагы Тарих 1906 елда Торгун исем астында тимер юл станциясе янындагы бистә буларак нигезләнгән. 69839 Сәгать кушагы Тарих 1912 елда Алексеевск (тәхет варисы патшазадә Алексей (1904—1918) хөрмәтенә) исеме астында нигезләнгән. 69840 Сәгать кушагы Тарих Беренче тапкыр 1669 елда телгә алынган. 69841 Сәгать кушагы Тарих Богословск тораклыгы 1759 елда нигезләнгән. 69842 Сәгать кушагы Тарих Верхоянск бастругы 1638 елда казаклар тарафыннан хәзерге шәһәрдән 90 км көньяк-көнбатыштарак урыныда нигезләнгән. 1775 елда, салым җыюны җиңлелләштерү өчен, шәһәр хәзерге урыныа күчерелгән. 69843 Сәгать кушагы Тарих Вокзал Змеиный бистәсе 1908 елда станция янындагы бистә сыфатында нигезләнгән. 1909 елда аңа Невер-1 исеме кушылган. 69844 Сәгать кушагы Тарих Надым урыс елъязмаларында беренче тапкыр 1598 елда телгә алынган. 19 гасырның икенче яртысанда кешесез калды. 69845 Сәгать кушагы Тарих Ноябрьскиның барлыкка килүе Холмогор карамай (нефть) чыганагын үзләштерү белән бәйле. 69846 Сәгать кушагы Тарих Пруссия кенәзлегенә караган Гумбиннен авылы беренче мәртәбә 1580 елда телгә алына. 1709-1711 елларда авыл халкын тагун (чума) чире кырып бетерә. 69847 Сәгать кушагы Тарих Светогорск 1887 елда барон Ади Стандершөльд тарафыннан нигезләнгән агач массасы заводы янындагы бистә буларак барлдыкка килгән. 69848 Сәгать кушагы Тарих Сергиев Посад 1337 елда Сергий Радонежский тарафыннан нигезләнгән Өчлек-Сергий кәшишханәсе янында үскән. 69849 Сәгать кушагы Тарих Торак пункт 1942 елда, Идел рокадасы төзү вакытында пәйда булган. 69850 Сәгать кушагы Тарих Урта гасырларда биредә Ло-Копа (Копария) исемле сәүдәгәрләрнең факториясе урнашкан. 69851 Сәгать кушагы Тарих Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%). 69852 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр 1800-еллардан мәгълүм булган көрән күмер чыганагы янында урнашкан. 69853 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1074 елдан башлап йөртә. 69854 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1137 елдан башлап йөртә. 69855 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1147 елдан башлап йөртә. 69856 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1155 елдан башлап йөртә. 69857 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1177 елдан башлап йөртә. 69858 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1213 елдан башлап йөртә. 69859 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1225 елдан башлап йөртә. 69860 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1231 елдан башлап йөртә. 69861 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1246 елдан башлап йөртә. 69862 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1252 елдан башлап йөртә. 69863 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1301 елдан башлап йөртә. 69864 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1310 елдан башлап йөртә. 69865 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1317 елдан башлап йөртә. 69866 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1328 елдан башлап йөртә. 69867 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1335 елдан башлап йөртә. 69868 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1342 елдан башлап йөртә. 69869 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1350 елдан башлап йөртә. 69870 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1371 елдан башлап йөртә. 69871 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1381 елдан башлап йөртә. 69872 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1384 елдан башлап йөртә. 69873 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1414 елдан башлап йөртә. 69874 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1431 елдан башлап йөртә. 69875 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1433 елдан башлап йөртә. 69876 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1502 елдан башлап йөртә. 69877 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1528 елдан башлап йөртә. 69878 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1536 елдан башлап йөртә. 69879 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1539 елдан башлап йөртә. 69880 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1546 елдан башлап йөртә. 69881 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1554 елдан башлап йөртә. 69882 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1555 елдан башлап йөртә. 69883 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1565 елдан башлап йөртә. 69884 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1585 елдан башлап йөртә. 69885 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1600 елдан башлап йөртә. 69886 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1608 елдан башлап йөртә. 69887 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1613 елдан башлап йөртә. 69888 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1619 елдан башлап йөртә. 69889 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1638 елдан башлап йөртә. 69890 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1639 елдан башлап йөртә. 69891 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1642 елдан башлап йөртә. 69892 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1647 елдан башлап йөртә. 69893 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1696 елдан башлап йөртә. 69894 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1704 елдан башлап йөртә. 69895 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1725 елдан башлап йөртә. 69896 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1726 елдан башлап йөртә. 69897 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1765 елдан башлап йөртә. 69898 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1778 елдан башлап йөртә. 69899 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1779 елдан башлап йөртә. 69900 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1781 елдан башлап йөртә. 69901 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1783 елдан башлап йөртә. 69902 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1785 елдан башлап йөртә. 69903 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1799 елдан башлап йөртә. 69904 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1822 елдан башлап йөртә. 69905 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1846 елдан башлап йөртә. 69906 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1866 елдан башлап йөртә. 69907 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1867 елдан башлап йөртә. 69908 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1898 елдан башлап йөртә. 69909 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1903 елдан башлап йөртә. 69910 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1915 елдан башлап йөртә. 69911 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1915 елдан йөртә. 69912 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1917 елдан йөртә. 69913 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1918 елдан башлап йөртә. 69914 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1921 елдан башлап йөртә. 69915 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1926 елдан башлап йөртә. 69916 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1929 елдан башлап йөртә. 69917 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1931 елдан башлап йөртә. 69918 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1932 елдан башлап йөртә. 69919 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1938 елдан йөртә. 69920 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1939 елдан башлап йөртә. 69921 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1943 елдан башлап йөртә. 69922 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1945 елдан башлап йөртә. 69923 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1946 елдан башлап йөртә. 69924 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1946 елдан йөртә. 69925 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 69926 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1949 елдан башлап йөртә. 69927 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 69928 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1955 елдан башлап йөртә. 69929 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1956 елдан башлап йөртә. 69930 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1961 елдан башлап йөртә. 69931 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 69932 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1964 елдан башлап йөртә. 69933 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1965 елдан башлап йөртә. 69934 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1969 елдан башлап йөртә. 69935 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1971 елдан башлап йөртә. 69936 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1973 елдан башлап йөртә. 69937 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1975 елдан башлап йөртә. 69938 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1985 елдан башлап йөртә. 69939 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1990 елдан башлап йөртә. 69940 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1994 елдан башлап йөртә. 69941 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1995 елдан башлап йөртә. 69942 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 1996 елдан башлап йөртә. 69943 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 2000 елдан башлап йөртә. 69944 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 2004 елдан башлап йөртә. 69945 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын 937 елдан башлап йөртә. 69946 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр статусын XIV гасырдан башлап йөртә. 69947 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1925 елдан, шәһәр статусын 1926 елдан башлап йөртә. 69948 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1925 елдан, шәһәр статусын 1937 елдан башлап йөртә. 69949 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1925 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69950 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1926 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69951 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1926 елдан, шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 69952 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1931 елдан башлап йөртә. 69953 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1932 елдан башлап йөртә. 69954 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1939 елдан башлап йөртә. 69955 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1940 елдан башлап йөртә. 69956 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 69957 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1951 елдан башлап йөртә. 69958 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1992 елдан башлап йөртә. 69959 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1927 елдан, шәһәр статусын 1998 елдан башлап йөртә. 69960 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1933 елдан башлап йөртә. 69961 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1937 елдан башлап йөртә. 69962 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69963 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1940 елдан башлап йөртә. 69964 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1941 елдан башлап йөртә. 69965 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1928 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 69966 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1933 елдан башлап йөртә. 69967 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1935 елдан башлап йөртә. 69968 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69969 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1950 елдан башлап йөртә. 69970 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1951 елдан башлап йөртә. 69971 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1971 елдан башлап йөртә. 69972 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1989 елдан башлап йөртә. 69973 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын 1990 елдан башлап йөртә. 69974 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1930 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69975 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1930 елдан, шәһәр статусын 1940 елдан башлап йөртә. 69976 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1930 елдан, шәһәр статусын 1989 елдан башлап йөртә. 69977 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1931 елдан, шәһәр статусын 1943 елдан башлап йөртә. 69978 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1932 елдан, шәһәр статусын 1936 елдан башлап йөртә. 69979 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1932 елдан, шәһәр статусын 1951 елдан башлап йөртә. 69980 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1932 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 69981 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1933 елдан, шәһәр статусын 1943 елдан башлап йөртә. 69982 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1933 елдан, шәһәр статусын 1944 елдан башлап йөртә. 69983 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1934 елдан, шәһәр статусын 1944 елдан башлап йөртә. 69984 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1934 елдан, шәһәр статусын 1949 елдан башлап йөртә. 69985 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1934 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 69986 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1934 елдан, шәһәр статусын 1956 елдан башлап йөртә. 69987 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1940 елдан башлап йөртә. 69988 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 69989 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1956 елдан башлап йөртә. 69990 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1961 елдан башлап йөртә. 69991 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 69992 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1965 елдан башлап йөртә. 69993 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 69994 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1967 елдан башлап йөртә. 69995 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1935 елдан, шәһәр статусын 1972 елдан башлап йөртә. 69996 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1938 елдан башлап йөртә. 69997 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1942 елдан башлап йөртә. 69998 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1944 елдан башлап йөртә. 69999 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 70000 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1948 елдан башлап йөртә. 70001 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1937 елдан, шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 70002 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1943 елдан башлап йөртә. 70003 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 70004 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1949 елдан башлап йөртә. 70005 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1950 елдан башлап йөртә. 70006 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1952 елдан башлап йөртә. 70007 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 70008 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 70009 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 70010 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1967 елдан башлап йөртә. 70011 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1971 елдан башлап йөртә. 70012 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1975 елдан башлап йөртә. 70013 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 1990 елдан башлап йөртә. 70014 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елдан, шәһәр статусын 2004 елдан башлап йөртә. 70015 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1947 елдан башлап йөртә. 70016 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1948 елдан башлап йөртә. 70017 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1955 елдан башлап йөртә. 70018 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1957 елдан башлап йөртә. 70019 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 70020 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1939 елдан, шәһәр статусын 1981 елдан башлап йөртә. 70021 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1941 елдан, шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 70022 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1941 елдан, шәһәр статусын 1959 елдан башлап йөртә. 70023 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1941 елдан, шәһәр статусын 1967 елдан башлап йөртә. 70024 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1941 елдан, шәһәр статусын 1977 елдан башлап йөртә. 70025 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1941 елдан, шәһәр статусын 1997 елдан башлап йөртә. 70026 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1943 елдан, шәһәр статусын 1952 елдан башлап йөртә. 70027 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1943 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 70028 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1944 елдан, шәһәр статусын 1952 елдан башлап йөртә. 70029 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1944 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 70030 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1944 елдан, шәһәр статусын 1955 елдан башлап йөртә. 70031 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1945 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 70032 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1946 елдан, шәһәр статусын 1961 елдан башлап йөртә. 70033 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1948 елдан, шәһәр статусын 1951 елдан башлап йөртә. 70034 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1948 елдан, шәһәр статусын 1952 елдан башлап йөртә. 70035 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1949 елдан, шәһәр статусын 1981 елдан башлап йөртә. 70036 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1950 елдан, шәһәр статусын 1964 елдан башлап йөртә. 70037 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1951 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 70038 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1952 елдан, шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 70039 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1954 елдан, шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 70040 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1957 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 70041 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1957 елдан, шәһәр статусын 1992 елдан башлап йөртә. 70042 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1962 елдан башлап йөртә. 70043 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1965 елдан башлап йөртә. 70044 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 70045 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1973 елдан башлап йөртә. 70046 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1982 елдан башлап йөртә. 70047 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1987 елдан башлап йөртә. 70048 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1990 елдан башлап йөртә. 70049 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1959 елдан, шәһәр статусын 1961 елдан башлап йөртә. 70050 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1961 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 70051 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1962 елдан, шәһәр статусын 1963 елдан башлап йөртә. 70052 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1962 елдан, шәһәр статусын 1979 елдан башлап йөртә. 70053 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1962 елдан, шәһәр статусын 2008 елдан башлап йөртә. 70054 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1963 елдан, шәһәр статусын 1966 елдан башлап йөртә. 70055 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1963 елдан, шәһәр статусын 1996 елдан башлап йөртә. 70056 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1964 елдан, шәһәр статусын 1964 елдан башлап йөртә. 70057 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1964 елдан, шәһәр статусын 1980 елдан башлап йөртә. 70058 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1964 елдан, шәһәр статусын 1994 елдан башлап йөртә. 70059 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1965 елдан, шәһәр статусын 1979 елдан башлап йөртә. 70060 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1966 елдан, шәһәр статусын 1993 елдан башлап йөртә. 70061 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1967 елдан, шәһәр статусын 1973 елдан башлап йөртә. 70062 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1967 елдан, шәһәр статусын 1984 елдан башлап йөртә. 70063 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1968 елдан, шәһәр статусын 1984 елдан башлап йөртә. 70064 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1968 елдан, шәһәр статусын 1987 елдан башлап йөртә. 70065 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1968 елдан, шәһәр статусын 2004 елдан башлап йөртә. 70066 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1972 елдан, шәһәр статусын 2000 елдан башлап йөртә. 70067 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1974 елдан, шәһәр статусын 1988 елдан башлап йөртә. 70068 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1975 елдан, шәһәр статусын 1980 елдан башлап йөртә. 70069 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1976 елдан, шәһәр статусын 2004 елдан башлап йөртә. 70070 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1977 елдан, шәһәр статусын 1981 елдан башлап йөртә. 70071 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1977 елдан, шәһәр статусын 1998 елдан башлап йөртә. 70072 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1982 елдан, шәһәр статусын 1985 елдан башлап йөртә. 70073 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1984 елдан, шәһәр статусын 1992 елдан башлап йөртә. 70074 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1989 елдан, шәһәр статусын 1990 елдан башлап йөртә. 70075 Сәгать кушагы Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1989 елдан, шәһәр статусын 2008 елдан башлап йөртә. 70076 Сәгать механизмнары чыгара башлаганчы ул ташларны техник эшкәртү белән шөгыльләнә иде. 70077 Сәгать поясы 100px Мәскәү халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70078 Сәгать поясы 100px Санкт-Петербург халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70079 Сәгать поясы 100px Сызран халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70080 Сәгать поясы 100px Сыктывкар халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70081 Сәгать поясы 100px Түбән Новгород халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70082 Сәгать поясы 60px Йошкар-Ола һәм Мари Ил Республикасы Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70083 Сәгать поясы 60px Краснодар крае халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70084 Сәгать поясы 80px Демография Халык саны динамикасы: Милли состав ( 2002 ): татарлар — 85,0%, удмуртлар — 7,6%, марилар — 3,9%, урыслар — 3,5%. 70085 Сәгать поясы 80px Сарытау халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. 70086 Сәгать поясы Тарих 1555 елда нигезләнгән. 70087 Сәгать поясы Тарих 1581 елда нигезләнгән. 70088 Сәгать поясы Тарих 1605 елда нигезләнгән. 70089 Сәгать поясы Тарих 1638 елда нигезләнгән. 70090 Сәгать поясы Тарих 1643 елда нигезләнгән. 70091 Сәгать поясы Тарих 1661 елда нигезләнгән. 70092 Сәгать поясы Тарих 1663 елда нигезләнгән. 70093 Сәгать поясы Тарих 1683 елда нигезләнгән. 70094 Сәгать поясы Тарих 1709 елда нигезләнгән. 70095 Сәгать поясы Тарих 1710 елда нигезләнгән. 70096 Сәгать поясы Тарих 1748 елда нигезләнгән. 70097 Сәгать поясы Тарих 1754 елда нигезләнгән. 70098 Сәгать поясы Тарих 1759 елда нигезләнгән. 70099 Сәгать поясы Тарих 1763 елда нигезләнгән. 70100 Сәгать поясы Тарих 1772 елда нигезләнгән. 70101 Сәгать поясы Тарих 1787 елда нигезләнгән. 70102 Сәгать поясы Тарих 17 гасырның азагында нигезләнгән. 70103 Сәгать поясы Тарих 1831 елда нигезләнгән. 70104 Сәгать поясы Тарих 1848 елда нигезләнгән. 70105 Сәгать поясы Тарих 1856 елда нигезләнгән. 70106 Сәгать поясы Тарих 1888 елда нигезләнгән. 70107 Сәгать поясы Тарих 18 гасырның башында барлыкка килгән. 70108 Сәгать поясы Тарих 1908 елда нигезләнгән. 70109 Сәгать поясы Тарих 1912 елда нигезләнгән. 70110 Сәгать поясы Тарих 1913 елда нигезләнгән. 70111 Сәгать поясы Тарих 1930 елда нигезләнгән. 70112 Сәгать поясы Тарих 1978 елда нигезләнгән. 70113 Сәгать поясы Тарих Авыл 1910 елда Урмай авылыннан күчеп килүчеләр тарафыннан нигезләнгән. 70114 Сәгать поясы Тарих Авыл якынча 1652 елда Чулман арты ныгытылган сызыгы төзелеше барышында ныгытма буларак нигезләнгән. 70115 Сәгать поясы Тарих Беренче тапкыр 1626 елда телгә алына. 70116 Сәгать поясы Тарих Сала якынча 1649 елда Сембер каравыл сызыгы төзелеше барышында Тәтештән күчеп утыртылган кешеләр тарафыннан нигезләнгән. 70117 Сәгать поясы Тарих Сала якынча 1679 елда «Нижгар мордвасы» тарафыннан нигезләнгән. 70118 Сәгать поясы Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89,3%), татарлар (5,0%), башкортлар (2,9%), украиннар (1,5%). 70119 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: даими яшәүче халык юк (%). 70120 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мәгълүмат юк. 70121 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (37,6%), урыслар (35,8%), чуашлар (6,6%), кыргызлар (5,2%), татарлар (4,4%). 70122 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (40%), урыслар (31,4%), чегәннәр (20%), чуашлар (9,6%). 70123 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (44,6%), урыслар (41,6%), чуашлар (8,4%). 70124 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (46,1%), урыслар (25,9%), әзериләр (22,5%). 70125 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (51,7%), урыслар (29,8%), чуашлар (15,7%). 70126 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (51,8%), урыслар (26,3%), чуашлар (7,1%), татарлар (6,3%), кыргызлар (3,6%). 70127 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (55,5%), урыслар (33,8%), татарлар (5,4%), украиннар (2,7%). 70128 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мордва (72%), урыслар (20,5%), татарлар (3,1%), чуашлар (2,6%). 70129 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (31,7%), әзериләр (31,7%), урыслар (26,8%), чуашлар (9,8%). 70130 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (38,9%), урыслар (32,6%), чуашлар (27,1%). 70131 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (42,5%), урыслар (29,1%), чуашлар (25,7%). 70132 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (50%), урыслар (50%). 70133 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (86,1%), чуашлар (8,5%), урыслар (3%). 70134 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (87,8%), әзериләр (6,6%), урыслар (5,5%). 70135 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (88,1%), урыслар (6,1%), үзбәкләр (3,2%). 70136 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (89,3%), кыргызлар (3%), карачайлар (3%). 70137 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (89%), әзериләр (4,1%), урыслар (2,9%). 70138 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (93,6%), урыслар (4,2%). 70139 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (95,8%). 70140 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (96,2%), татарлар (2,6%). 70141 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (97,1%), урыслар (2,9%). 70142 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (98,5%). 70143 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (98,6%). 70144 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (98,9%). 70145 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (100%). 70146 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (38,4%), татарлар (27,5%), чуашлар (17,2%), мордва (12,7%). 70147 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (40,8%), чуашлар (37,7%), татарлар (16%). 70148 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (41,4%), мордва (29%), татарлар (18,3%), чуашлар (5,3%), әрмәннәр (4,4%). 70149 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (42,9%), урыслар (40%), чуашлар (17,1%). 70150 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (44%), татарлар (38,4%), чуашлар (6%), чирмешләр (4,6%, украиннар (3%). 70151 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (46,9%), чирмешләр (38,5%), чегәннәр (14,6%). 70152 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (47,1%), урыслар (45,6%). 70153 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (48,1%), чуашлар (34,2%), татарлар (16,2%). 70154 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (49,3%), чуашлар (29,6%), мордва (11,3%), әрмәннәр (5,6%). 70155 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (49%), чуашлар (45,1%), татарлар (5,9%). 70156 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (50%), чуашлар (30,2%), татарлар (15,5%), мордва (3,5%). 70157 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (51,6%), татарлар (39,9%), чуашлар (8,5%). 70158 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (51,8%), мордва (38,6%), украиннар (4,2%). 70159 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (52,4%), чуашлар (28,6%), татарлар (19%). 70160 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (52,5%), чуашлар (25,9%), татарлар (16,7%). 70161 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (52,6%), чирмешләр (47,4%). 70162 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (53,1%), чуашлар (44%). 70163 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (53,2%), чуашлар (29%), татарлар (8,2%), алманнар (3,9%), украиннар (3%), әрмәннәр (2,6%). 70164 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (53,8%), чирмешләр (44,8%). 70165 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (55,4%), чуашлар (23,5%), татарлар (14,5%), әзериләр (5,4%). 70166 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (55,6%), чуашлар (41,6%). 70167 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (57,1%), чирмешләр (42,9%). 70168 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (58,5%), чуашлар (26,8%), татарлар (9,2%). 70169 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (58%), мордва (30,7%), татарлар (8,3%). 70170 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (59%), чирмешләр (41%). 70171 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (60,2%), чуашлар (37,6%). 70172 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (60,4%), чирмешләр (37,5%). 70173 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (60,4%), чуашлар (17,4%), татарлар (16,8%). 70174 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (60,4%), чуашлар (36,6%), татарлар (3%). 70175 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (61,1%), чуашлар (22,3%), әзериләр (9,9%), татарлар (3%). 70176 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (61,1%), чуашлар (34,9%), татарлар (4%). 70177 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (61,8%), чуашлар (26,5%), коми-пермьлылар (11,8%). 70178 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,2%), чуашлар (25,3%). 70179 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,5%), алманнар (25%), украиннар (12,5%). 70180 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,5%), чуашлар (13%), татарлар (10,9%), украиннар (10,9%). 70181 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,5%), чуашлар (15,1%), татарлар (11,9%), таҗиклар (5,9%). 70182 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,5%), чуашлар (22,9%), татарлар (8,3%), мордва (6,3%). 70183 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,5%), чуашлар (37,5%). 70184 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (62,7%), чуашлар (17,5%), татарлар (11,5%), мордва (6,5%). 70185 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (63,5%), чуашлар (17,8%), татарлар (10,8%). 70186 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (63,6%), татарлар (24,2%), чуашлар (12,1%). 70187 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (63,9%), чирмешләр (36,1%). 70188 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (64,8%), татарлар (20,6%), чуашлар (7,3%), мордва (5,3%). 70189 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (64,9%), татарлар (13,5%), чуашлар (13,8%). 70190 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (65%), татарлар (17,5%), үзбәкләр (8,7%), мордва (4,9%), украиннар (3,9%). 70191 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (66,1%), татарлар (11,9%), чуашлар (7,6%), украиннар (4,3%), алманнар (4%). 70192 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (66,7%), чуашлар (19%), үзбәкләр (14,3%). 70193 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (67,4%), чуашлар (20,3%), татарлар (6,2%), мордва (3,7%). 70194 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (68,2%), чуашлар (13,9%), татарлар (8,2%), мордва (4,4%). 70195 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (68,3%), чуашлар (20,3%), әрмәннәр (3,8%), татарлар (2,7%). 70196 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (68,3%), чуашлар (20,3%), татарлар (8,9%). 70197 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (68,8%), эстоннар (31,1%). 70198 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (69,2%), чуашлар (24,6%), татарлар (6,2%). 70199 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (69,3%), татарлар (16,3%), чуашлар (8,2%), мордва (2,6%). 70200 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (69,5%), чирмешләр (26,8%), татарлар (3,7%). 70201 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (69,6%), чуашлар (17,9%), татарлар (5,8%), мордва (3,6%). 70202 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (70,2%), чуашлар (25%), әрмәннәр (3%). 70203 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (70%), татарлар (30%). 70204 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (71,1%), чуашлар (22,2%), мордва (3,3%), кытайлылар (3,3%). 70205 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (71,3%), чуашлар (19,4%), татарлар (6,8%). 70206 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (73,1%), чуашлар (20,7%), татарлар (5%). 70207 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (73,2%), чуашлар (18,3%), украиннар (8,5%). 70208 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (73%), чуашлар (20,4%), татарлар (4,1%), белоруслар (2,6%). 70209 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (74,8%), татарлар (11,1%), чуашлар (6,6%), мордва (4,6%). 70210 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (74,8%), татарлар (18,6%), чуашлар (5,9%). 70211 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (74,9%), чуашлар (17,4%), татарлар (3,9%). 70212 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (76,6%), чирмешләр (17,7%), татарлар (2,6%). 70213 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (76,9%), татарлар (15,9%), чуашлар (2,8%). 70214 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (76,9%), урыслар (23,1%). 70215 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (77,2%), чуашлар (10,9%), чегәннәр (9,9%). 70216 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (77,7%), чуашлар (15,5%), әзериләр (3,5%). 70217 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (77%), чуашлар (11,5%), татарлар (6,9%), мордва (4,6%). 70218 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (78,2%), чуашлар (10,3%), татарлар (5,6%), мордва (3,2%). 70219 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (78,5%), чуашлар (10,8%), әзериләр (3,3%). 70220 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (78,8%), татарлар (12,3%), чуашлар (2,9%). 70221 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (79,1%), чуашлар (12,2%), татарлар (4,3%). 70222 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (79,8%), чуашлар (6,4%), мордва (4,5%), татарлар (3,5%). 70223 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (79,9%), чуашлар (16,9%). 70224 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80,2%), татарлар (11,7%), чуашлар (6,6%). 70225 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80,6%), чуашлар (6,7%), әзериләр (5,5%). 70226 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80,8%), чуашлар (11,1%), татарлар (4,6%). 70227 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80,8%), чуашлар (9,6%), татарлар (4,6%), әрмәннәр (2,5%). 70228 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80%), чирмешләр (20%). 70229 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (80%), чуашлар (20%). 70230 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (81,3%), украиннар (18,8%). 70231 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (81,7%), әзериләр (13,3%). 70232 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (81%), чуашлар (7,4%), татарлар (5,2%), мордва (4,3%). 70233 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,2%), татарлар (10,8%), чуашлар (5,6%). 70234 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,2%), татарлар (13%). 70235 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,4%), татарлар (17,6%). 70236 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,6%), үзбәкләр (17,4%). 70237 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,6%), чуашлар (17,4%). 70238 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,8%), мордва (8,1%), чуашлар (5,5%). 70239 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (82,9%), чичәннәр (17,1%). 70240 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83,2%), татарлар (7%), чуашлар (5,6%). 70241 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83,3%), чуашлар (12%). 70242 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83,7%), татарлар (6,3%), чуашлар (5,7%). 70243 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83,8%), чуашлар (5,6%), украиннар (3,2%), татарлар (2,8%). 70244 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83%), чегәннәр (8,9%). 70245 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (84,1%), чуашлар (5,6%), татарлар (3%), язидләр (2,9%). 70246 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (85,2%), урыслар (14,2%). 70247 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (85,4%), чирмешләр (12,4%). 70248 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (85,5%), чуашлар (7,9%), татарлар (3,6%). 70249 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (85,7%), татарлар (3,7%), чуашлар (3,2%). 70250 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (86,2%), татарлар (13,6%). 70251 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (86,2%), чуашлар (5,2%), украиннар (3,4%), язидләр (2,9%). 70252 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (86,4%), татарлар (4,8%), чуашлар (3,1%). 70253 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (86,7%), чуашлар (11%). 70254 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (87,1%), татарлар (12,9%). 70255 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (87,2%), чуашлар (5,1%), украиннар (3,8%), белоруслар (3,8%). 70256 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (87,6%), украиннар (5,7%), белоруслар (3,8%), чуашлар (2,9%). 70257 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (87,7%), чуашлар (4,7%). 70258 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (87,9%), әрмәннәр (6,3%), татарлар (3,6%). 70259 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (88%), чуашлар (12%). 70260 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (90,2%), чуашлар (5,7%), мордва (4,7%). 70261 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (90,4%), татарлар (2,8%), чуашлар (2,8%). 70262 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (90,4%), чуашлар (5,1%), татарлар (2,5%). 70263 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (91,2%), татарлар (3,7%), чуашлар (3,5%). 70264 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (91,2%), чуашлар (3,2%), татарлар (2,6%). 70265 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (91,4%), әзериләр (4%), татарлар (3,7%). 70266 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (91,8%), чуашлар (8,2%). 70267 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (91%), чегәннәр (4,5%). 70268 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (92,7%), чирмешләр (7,3%). 70269 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (92,8%), чуашлар (3,3%). 70270 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (92%), үзбәкләр (5,3%), татарлар (2,7%). 70271 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (92%), чуашлар (3,8%), татарлар (3,1%). 70272 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (93,1%), татарлар (3,1%). 70273 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (94,1%), чирмешләр (5,9%). 70274 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (94,1%), чуашлар (5,9%). 70275 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (94,6%), чирмешләр (2,8%). 70276 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (94,8%). 70277 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (95%). 70278 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (95,4%). 70279 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (95,5%). 70280 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (95,5%), татарлар (4,5%). 70281 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (96,1%). 70282 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (96,3%), татарлар (3,7%). 70283 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (96,8%). 70284 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (96%), чуашлар (3,3%). 70285 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (97,1%), чирмешләр (2,9%). 70286 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (98,2%). 70287 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (98,4%). 70288 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чегәннәр (56,9%), мордва (22,1%), урыслар (16,1%), чуашлар (4,1%). 70289 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (100%). 70290 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (100,0%). 70291 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (100%), урыслар (0%). 70292 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (50,3%), урыслар (44%), татарлар (2,5%). 70293 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (52,6%), урыслар (47,4%). 70294 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (52,7%), урыслар (47,3%). 70295 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (52,9%), урыслар (47,1%). 70296 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (56,3%), урыслар (43,8%). 70297 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (56,8%), урыслар (29,7%), чуашлар (13,5%). 70298 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (57,5%), урыслар (42%). 70299 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (57,8%), урыслар (42,2%). 70300 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (60%), урыслар (40%). 70301 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (62,5%), урыслар (37,5%). 70302 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (64,3%), урыслар (32%). 70303 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (65,9%), урыслар (34,1%). 70304 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (66,7%), лезгиннар (33,3%). 70305 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (66,7%), урыслар (22,2%), татарлар (11,1%). 70306 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (69,6%), урыслар (28,7%). 70307 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (69,6%), урыслар (30,4%). 70308 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (71,3%), урыслар (27%). 70309 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (72,8%), урыслар (27,2%). 70310 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (73,1%), урыслар (23,1%). 70311 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (75,8%), урыслар (18,5%), татарлар (3,2%). 70312 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (75%), урыслар (25%). 70313 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (76,1%), урыслар (23,2%). 70314 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (76,1%), урыслар (23,9%). 70315 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (76,9%), урыслар (20,4%). 70316 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (77,8%), урыслар (22,2%). 70317 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (77,9%), урыслар (20,6%). 70318 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (78,8%), урыслар (21,2%). 70319 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (79,8%), урыслар (18,4%). 70320 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (80,5%), урыслар (15,8%). 70321 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (80%), урыслар (20%). 70322 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (82,6%), удмуртлар (17,4%). 70323 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (83,7%), урыслар (16,3%). 70324 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (84,1%), урыслар (15,9%). 70325 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (84,9%), урыслар (15,1%). 70326 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (85,2%), урыслар (14,8%). 70327 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (85,7%), урыслар (14,3%). 70328 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (86,2%), урыслар (13,8%). 70329 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (86,8%), урыслар (13,2%). 70330 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (87%), урыслар (13%). 70331 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (89,4%), урыслар (10,6%). 70332 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (93,2%), урыслар (6,8%). 70333 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (93,4%), урыслар (6,6%). 70334 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (93,7%), урыслар (6,3%). 70335 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (93,8%), урыслар (6,2%). 70336 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (93,9%), молдаваннар (3,8%). 70337 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (94,2%), урыслар (2,6%). 70338 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (94,4%), татарлар (3,2%), урыслар (2,4%). 70339 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95,1%), урыслар (4,9%). 70340 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95,2%), урыслар (4,8%). 70341 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95,3%), урыслар. 70342 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95,3%), урыслар (4,7%). 70343 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95,5%), урыслар (4,5%). 70344 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95%), урыслар (5%). 70345 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (96,3%), урыслар (3,7%). 70346 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (96,8%), урыслар (3,2%). 70347 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (97,8%), урыслар (2,2%). 70348 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (98,6%). 70349 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (98,9%). 70350 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (99,3%). 70351 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (41,9%), татарлар (30,3%), урыслар (18,8%). 70352 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (43,5%), урыслар (41%), татарлар (11,3%). 70353 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (44,6%), урыслар (42,6%), украиннар (6,7%), татарлар (6,2%). 70354 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (49,2%), урыслар (37,9%), татарлар (12,9%). 70355 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (50%), урыслар (50%). 70356 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (58%), урыслар (39,9%). 70357 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (59,3%), урыслар (28,4%), татарлар (8,5%). 70358 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (59,6%), татарлар (26,6%), урыслар (13,8%). 70359 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (60,9%), урыслар (25%), татарлар (9,4%), белоруслар (4,7%). 70360 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (62,6%), урыслар (33,9%). 70361 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (62,7%), урыслар (31,4%), үзбәкләр (5,9%). 70362 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (63,4%), урыслар (27,5%). 70363 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (64,9%), урыслар (31,9%), чирмешләр (3,2%). 70364 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (65,5%), урыслар (29,3%). 70365 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (67,5%), урыслар (22,5%), мордва (10%). 70366 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (71,1%), урыслар (28,9%). 70367 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (75%), урыслар (13,1%), үзбәкләр (11,9%). 70368 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (86,1%), урыслар (13,9%). 70369 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (86,7%), урыслар (13,3%). 70370 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (87,5%), урыслар (9,4%). 70371 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (88,7%), урыслар (9,9%). 70372 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (89%), урыслар (8,4%). 70373 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (91,2%), татарлар (5,3%), урыслар (3%). 70374 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (91,7%), урыслар (8,3%). 70375 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (92%), урыслар (8%). 70376 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (94,1%), урыслар (3,2%), татарлар (2,7%). 70377 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (97,1%), урыслар (2,9%). 70378 Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чуашлар (98,2%). 70379 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 37,5%, урыслар — 62,5%. 70380 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 40%, урыслар — 60%. 70381 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 41%, урыслар — 51,8%. 70382 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 43,7%, урыслар — 43,7%. 70383 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 48,4%, урыслар — 51,6%. 70384 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 52,8%, урыслар — 47,2%. 70385 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 53,6%, урыслар — 37,2%. 70386 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 58,6%, урыслар — 41,4%. 70387 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 58,9%, урыслар — 36,6%. 70388 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 59,9%, урыслар — 37,8%. 70389 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 64,3%, урыслар — 28,6%. 70390 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 66,9%, урыслар — 33,1%. 70391 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 70%, урыслар — 30%. 70392 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 73,6%, урыслар — 20,8%. 70393 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 73%, урыслар — 20,1%. 70394 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 74,3%, урыслар — 25,7%. 70395 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 76,4%, урыслар — 23,6%. 70396 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 79,5%, урыслар — 16,5%. 70397 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 81,6%, урыслар — 10,7%, башкортлар — 4,9%. 70398 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 83,1%, урыслар — 16,9%. 70399 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 85,5%, урыслар — 14,5%. 70400 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 88,3%, урыслар — 9,1%. 70401 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 91,5%, урыслар — 8,5%. 70402 Сәгать поясы Халык Милләтләр (2010): татарлар — 94%, урыслар — 4,8%. 70403 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (29%). 70404 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (42%), алманнар (28%). 70405 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (6%), казахлар (85%). 70406 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (85%). 70407 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (86%). 70408 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (90%). 70409 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (93%). 70410 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (94%). 70411 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (95%). 70412 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: башкортлар (96%). 70413 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: даими яшәүче халкы юк. 70414 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: казахлар (73%). 70415 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: нагайбәкләр (76%), руслар (12%), казахлар (7%). 70416 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (10%), нагайбәкләр (85%). 70417 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (11%), удмуртлар (86%). 70418 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (12%), башкортлар (88%). 70419 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (12%), удмуртлар (85%). 70420 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (14%), башкортлар (86%). 70421 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (14%), удмуртлар (85%). 70422 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (14%), удмуртлар (86%). 70423 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (17%), башкортлар (80%). 70424 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (18%), удмуртлар (82%). 70425 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (20%), башкортлар (77%). 70426 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (21%), башкортлар (79%). 70427 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (21%), татарлар (10%), удмуртлар (69%). 70428 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (23%), татарлар (42%), удмуртлар (35%). 70429 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (25%), башкортлар (8%), казахлар (67%). 70430 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (25%), удмуртлар (75%). 70431 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (26%), башкортлар (71%). 70432 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (27%), украиннар (7%), башкортлар (66%). 70433 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (28%), татарлар (4%), казахлар (58%), нагайбәкләр (7%). 70434 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (31%), башкортлар (29%), казахлар (40%). 70435 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (32%), татарлар (57%), удмуртлар (10%). 70436 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (33%), башкортлар (48%). 70437 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (33%), башкортлар (67%). 70438 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (33%), удмуртлар (56%). 70439 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (34%), удмуртлар (62%). 70440 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (35%), украиннар (8%), казахлар (53%). 70441 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (37%), башкортлар (15%), казахлар (44%). 70442 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (37%), татарлар (4%), казахлар (51%), нагайбәкләр (4%). 70443 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (38%), башкортлар (11%), казахлар (51%). 70444 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (38%), башкортлар (15%), казахлар (13%). 70445 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (38%), татарлар (38%), удмуртлар (24%). 70446 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (39%), башкортлар (61%). 70447 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (40%), казахлар (42%). 70448 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (41%), башкортлар (8%), казахлар (48%). 70449 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (43%), башкортлар (6%), казахлар (44%). 70450 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (44%), удмуртлар (56%). 70451 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (45%). 70452 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (45%), казахлар (52%). 70453 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (47%), удмуртлар (53%). 70454 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (48%), башкортлар (52%). 70455 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (4%), удмуртлар (96%). 70456 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (50%), татарлар (4%), башкортлар (14%), алманнар (25%). 70457 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (50%), татарлар (4%), башкортлар (15%), казахлар (31%). 70458 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (54%), башкортлар (12%), казахлар (27%). 70459 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (54%), казахлар (34%), нагайбәкләр (6%). 70460 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (54%), казахлар (43%). 70461 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (54%), украиннар (12%), башкортлар (28%). 70462 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (55%), казахлар (34%). 70463 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (55%), казахлар (43%). 70464 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (55%), татарлар (8%), башкортлар (5%), казахлар (31%). 70465 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (56%). 70466 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (56%), казахлар (33%). 70467 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (56%), удмуртлар (37%). 70468 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (57%), казахлар (34%). 70469 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (58%), башкортлар (42%). 70470 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (59%), казахлар (38%). 70471 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (59%), удмуртлар (41%). 70472 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (60%), башкортлар (17%), казахлар (20%). 70473 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (60%), украиннар (26%), казахлар (9%). 70474 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (61%), башкортлар (31%). 70475 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (61%), казахлар (39%). 70476 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), казахлар (28%). 70477 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), татарлар (32%). 70478 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), украиннар (24%), казахлар (10%). 70479 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), украиннар (8%), казахлар (24%). 70480 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (65%), татарлар (18%), башкортлар (17%). 70481 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (66%), башкортлар (17%), казахлар (5%). 70482 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (66%), башкортлар (29%). 70483 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (66%), украиннар (9%), алманнар (22%). 70484 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (67%). 70485 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (67%), башкортлар (13%), казахлар (18%). 70486 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (67%), татарлар (4%), казахлар (21%). 70487 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), башкортлар (24%). 70488 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), украиннар (14%), казахлар (5%), нагайбәкләр (4%). 70489 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (69%). 70490 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (69%), украиннар (12%), чирмешләр (3%), алманнар (14%). 70491 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), башкортлар (20%). 70492 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), башкортлар (30%). 70493 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), башкортлар (9%), казахлар (11%). 70494 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), башкортлар (9%), казахлар (16%). 70495 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), татарлар (4%), башкортлар (20%). 70496 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), алманнар (20%). 70497 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), казахлар (19%), нагайбәкләр (4%). 70498 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), татарлар (4%), украиннар (8%), казахлар (17%). 70499 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), удмуртлар (28%). 70500 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), украиннар (20%). 70501 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), украиннар (6%), башкортлар (20%). 70502 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), украиннар (6%), казахлар (23%). 70503 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (72%), башкортлар (19%). 70504 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (72%), башкортлар (28%). 70505 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (72%), казахлар (21%). 70506 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), алманнар (6%), казахлар (18%). 70507 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), удмуртлар (26%). 70508 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), украиннар (13%), казахлар (6%). 70509 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), башкортлар (20%). 70510 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), башкортлар (9%), казахлар (14%). 70511 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), казахлар (19%). 70512 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), татарлар (1%), удмуртлар (24%). 70513 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), украиннар (5%), казахлар (20%). 70514 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (75%), украиннар (7%), чирмешләр (3%), казахлар (9%). 70515 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), башкортлар (18%). 70516 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), башкортлар (7%), казахлар (13%). 70517 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), казахлар (24%). 70518 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), татарлар (10%), башкортлар (7%), казахлар (1%). 70519 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), украиннар (6%), казахлар (12%). 70520 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), татарлар (18%). 70521 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (17%), казахлар (6%). 70522 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (21%). 70523 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (5%), алманнар (6%), казахлар (9%). 70524 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (5%), чирмешләр (18%). 70525 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (9%), казахлар (10%). 70526 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%). 70527 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), башкортлар (11%), алманнар (5%). 70528 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), башкортлар (15%). 70529 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), казахлар (16%). 70530 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), татарлар (4%), казахлар (15%). 70531 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), удмуртлар (22%). 70532 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), украиннар (7%), казахлар (11%). 70533 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), украиннар (7%), казахлар (15%). 70534 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%). 70535 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), башкортлар (6%). 70536 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), татарлар (15%). 70537 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), украиннар (12%), алманнар (9%). 70538 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), украиннар (13%). 70539 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), башкортлар (9%), казахлар (7%). 70540 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), казахлар (17%). 70541 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), украиннар (17%). 70542 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%). 70543 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), башкортлар (17%). 70544 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), башкортлар (8%), алманнар (7%). 70545 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), казахлар (10%). 70546 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), казахлар (19%). 70547 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), нагайбәкләр (9%). 70548 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), татарлар (4%), казахлар (9%). 70549 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), украиннар (6%), казахлар (12%). 70550 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%). 70551 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), башкортлар (11%). 70552 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), башкортлар (14%). 70553 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), казахлар (14%). 70554 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (7%), казахлар (8%). 70555 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (8%), казахлар (6%). 70556 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%). 70557 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), башкортлар (13%). 70558 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), башкортлар (6%), казахлар (7%). 70559 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), казахлар (5%). 70560 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), казахлар (8%). 70561 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), казахлар (9%). 70562 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), татарлар (14%), удмуртлар (3%). 70563 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), удмуртлар (15%). 70564 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), удмуртлар (17%). 70565 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (17%). 70566 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (9%). 70567 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%). 70568 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), башкортлар (14%). 70569 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), башкортлар (16%). 70570 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (16%). 70571 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (4%), башкортлар (11%). 70572 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (9%), удмуртлар (4%). 70573 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), удмуртлар (13%). 70574 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), украиннар (5%), алманнар (5%). 70575 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), украиннар (8%). 70576 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%). 70577 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), алманнар (8%). 70578 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), башкортлар (12%). 70579 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), казахлар (10%). 70580 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), казахлар (11%). 70581 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), нагайбәкләр (8%). 70582 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), татарлар (4%), украиннар (6%). 70583 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), татарлар (5%), башкортлар (7%). 70584 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), татарлар (7%), казахлар (3%). 70585 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%). 70586 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), башкортлар (6%), чирмешләр (5%). 70587 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), башкортлар (7%). 70588 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), казахлар (10%). 70589 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), удмуртлар (14%). 70590 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (5%). 70591 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (5%), башкортлар (6%). 70592 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (6%), казахлар (9%). 70593 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), башкортлар (10%). 70594 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), башкортлар (5%), казахлар (7%). 70595 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), башкортлар (9%). 70596 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), казахлар (5%). 70597 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), казахлар (8%). 70598 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), татарлар (4%). 70599 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), удмуртлар (10%). 70600 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), украиннар (5%), башкортлар (8%). 70601 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), украиннар (7%). 70602 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), башкортлар (5%). 70603 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), казахлар (6%). 70604 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), нагайбәкләр (4%). 70605 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (2%), удмуртлар (9%). 70606 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (9%). 70607 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), удмуртлар (12%). 70608 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (12%). 70609 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (6%). 70610 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), башкортлар (7%). 70611 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), казахлар (5%). 70612 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), чирмешләр (5%), казахлар (6%). 70613 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), башкортлар (10%). 70614 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), башкортлар (5%). 70615 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (4%). 70616 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (6%). 70617 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (8%). 70618 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), удмуртлар (10%). 70619 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%). 70620 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), башкортлар (5%). 70621 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), казахлар (5%). 70622 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (3%), удмуртлар (6%). 70623 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), удмуртлар (8%). 70624 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), казахлар (7%). 70625 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), казахлар (8%). 70626 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), татарлар (4%). 70627 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), татарлар (6%). 70628 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), удмуртлар (7%). 70629 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), удмуртлар (8%). 70630 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (8%). 70631 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%). 70632 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), татарлар (1%), удмуртлар (6%). 70633 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), татарлар (2%), удмуртлар (4%). 70634 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), татарлар (4%), удмуртлар (2%). 70635 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), украиннар (5%). 70636 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), украиннар (6%). 70637 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%). 70638 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), башкортлар (6%). 70639 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (1%), удмуртлар (4%). 70640 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (4%). 70641 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (4%), удмуртлар (2%). 70642 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), удмуртлар (3%). 70643 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), украиннар (6%). 70644 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (95%). 70645 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (95%), татарлар (4%). 70646 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (95%), удмуртлар (5%). 70647 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), татарлар (1%), удмуртлар (2%). 70648 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), татарлар (1%), удмуртлар (3%). 70649 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), татарлар (2%), удмуртлар (2%). 70650 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), удмуртлар (2%). 70651 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), удмуртлар (3%). 70652 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), удмуртлар (4%). 70653 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), татарлар (1%), удмуртлар (1%). 70654 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), татарлар (2%), удмуртлар (1%). 70655 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), татарлар (3%), удмуртлар (2%). 70656 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), удмуртлар (2%). 70657 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%). 70658 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), татарлар (1%). 70659 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), татарлар (1%), удмуртлар (1%). 70660 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), татарлар (2%). 70661 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), удмуртлар (2%). 70662 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%). 70663 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%), татарлар (1%). 70664 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%), татарлар (1%), удмуртлар (1%). 70665 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (100%). 70666 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (99%), руслар (1%). 70667 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: удмуртлар (100%). 70668 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: украиннар (5%), башкортлар (8%), казахлар (67%). 70669 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (10%), руслар (31%), татарлар (50%), удмуртлар (7%). 70670 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (10%), руслар (86%), татарлар (5%). 70671 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (10%), руслар (90%). 70672 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (11%), руслар (84%). 70673 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (12%), руслар (88%). 70674 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (13%), руслар (84%), татарлар (3%). 70675 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (13%), руслар (86%). 70676 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (13%), руслар (87%). 70677 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (14%), руслар (78%). 70678 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (14%), руслар (86%). 70679 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (15%), руслар (73%), татарлар (7%), удмуртлар (5%). 70680 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (15%), руслар (86%). 70681 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (16%), руслар (73%), татарлар (11%). 70682 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (16%), руслар (82%). 70683 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (16%), руслар (83%). 70684 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (17%), руслар (12%), татарлар (57%), удмуртлар (14%). 70685 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (17%), руслар (32%), татарлар (51%). 70686 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (17%), руслар (74%). 70687 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (17%), руслар (82%). 70688 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (17%), руслар (83%). 70689 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (19%), руслар (74%), татарлар (5%), удмуртлар (2%). 70690 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (19%), руслар (75%). 70691 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%). 70692 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%), татарлар (1%), удмуртлар (1%). 70693 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%), татарлар (2%). 70694 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%), татарлар (2%), удмуртлар (1%). 70695 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%), удмуртлар (1%). 70696 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (97%), удмуртлар (2%). 70697 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (98%), татарлар (1%). 70698 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (98%), татарлар (1%), удмуртлар (1%). 70699 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (1%), руслар (98%), удмуртлар (1%). 70700 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (23%), руслар (22%), татарлар (16%), удмуртлар (39%). 70701 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (23%), руслар (68%), татарлар (4%), удмуртлар (4%). 70702 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (23%), руслар (77%). 70703 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (25%), руслар (61%). 70704 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (26%), руслар (74%). 70705 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (27%), руслар (50%), татарлар (21%), удмуртлар (1%). 70706 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (27%), руслар (68%). 70707 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (27%), руслар (69%). 70708 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (27%), руслар (73%). 70709 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (29%), руслар (65%). 70710 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (90%), татарлар (7%). 70711 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (94%), татарлар (4%). 70712 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (94%), удмуртлар (4%). 70713 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (95%), татарлар (2%), удмуртлар (1%). 70714 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (96%), татарлар (2%). 70715 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (96%), удмуртлар (2%). 70716 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (2%), руслар (99%). 70717 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (30%), руслар (70%). 70718 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (31%), руслар (66%). 70719 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (33%), руслар (65%). 70720 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (34%), руслар (66%). 70721 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (35%), руслар (54%), татарлар (11%). 70722 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (35%), руслар (63%). 70723 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (36%), руслар (57%), татарлар (8%). 70724 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (36%), руслар (64%). 70725 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (36%), руслар (72%). 70726 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (37%), руслар (62%). 70727 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (38%), руслар (62%). 70728 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (38%), руслар (63%). 70729 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (2%), татарлар (95%). 70730 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (50%), татарлар (41%), удмуртлар (3%). 70731 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (68%), татарлар (11%), удмуртлар (18%). 70732 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (85%), татарлар (5%), удмуртлар (7%). 70733 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (85%), татарлар (6%), удмуртлар (4%). 70734 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (87%), татарлар (7%). 70735 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (90%), татарлар (3%), удмуртлар (4%). 70736 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (3%), руслар (95%), татарлар (1%). 70737 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (41%), руслар (55%). 70738 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (43%), руслар (50%). 70739 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (45%), руслар (51%). 70740 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (45%), руслар (55%). 70741 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (46%), руслар (53%). 70742 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (46%), руслар (54%). 70743 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (48%), руслар (52%). 70744 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (4%), руслар (96%). 70745 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (52%), руслар (48%). 70746 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (54%), руслар (46%). 70747 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (55%), руслар (42%), татарлар (2%). 70748 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (56%). 70749 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (56%), руслар (44%). 70750 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (57%), руслар (43%). 70751 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (58%). 70752 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (59%), руслар (34%). 70753 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (33%), татарлар (12%), удмуртлар (49%). 70754 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (54%), татарлар (35%), удмуртлар (7%). 70755 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (83%), татарлар (11%). 70756 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (89%), татарлар (6%). 70757 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (90%), татарлар (5%). 70758 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (92%), татарлар (2%), удмуртлар (2%). 70759 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (93%). 70760 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (5%), руслар (95%). 70761 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (61%), руслар (16%). 70762 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (62%). 70763 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (62%), руслар (38%). 70764 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (65%). 70765 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (65%), руслар (35%). 70766 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (68%), руслар (31%). 70767 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (68%), руслар (36%). 70768 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (69%), руслар (27%). 70769 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (69%), татарлар (22%). 70770 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (6%), руслар (83%), удмуртлар (10%). 70771 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (6%), руслар (93%). 70772 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (6%), руслар (95%). 70773 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (6%), руслар (9%), татарлар (70%), удмуртлар (15%). 70774 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (71%). 70775 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (72%), руслар (16%), татарлар (11%). 70776 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (72%), руслар (23%). 70777 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (72%), руслар (28%). 70778 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (73%). 70779 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (73%), татарлар (11%), удмуртлар (16%). 70780 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (76%), руслар (17%). 70781 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (76%), руслар (22%). 70782 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (78%), руслар (16%). 70783 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (78%), руслар (22%). 70784 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (79%), руслар (21%). 70785 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (7%), руслар (79%), татарлар (14%). 70786 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (7%), руслар (91%). 70787 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (7%), руслар (92%). 70788 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (80%), руслар (20%). 70789 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (81%), руслар (19%). 70790 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (81%), руслар (20%). 70791 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (82%), руслар (11%), татарлар (7%). 70792 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (82%), руслар (15%), татарлар (3%). 70793 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (82%), руслар (16%). 70794 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (83%), руслар (12%). 70795 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (83%), руслар (16%). 70796 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (84%), руслар (13%). 70797 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (84%), руслар (16%). 70798 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (85%), руслар (13%), татарлар (2%). 70799 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (85%), руслар (15%). 70800 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (86%), руслар (14%). 70801 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (86%), руслар (6%), татарлар (7%). 70802 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (87%). 70803 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (88%), руслар (10%). 70804 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (89%). 70805 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (89%), руслар (11%). 70806 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (8%), руслар (88%). 70807 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (8%), руслар (88%), удмуртлар (3%). 70808 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (8%), руслар (92%). 70809 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (90%), руслар (6%). 70810 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (92%), руслар (5%). 70811 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (92%), руслар (6%), татарлар (2%). 70812 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (92%), руслар (7%). 70813 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (94%). 70814 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (94%), руслар (5%). 70815 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (94%), руслар (6%). 70816 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95%). 70817 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (96%). 70818 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (96%), руслар (4%). 70819 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (97%), руслар (3%). 70820 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (98%). 70821 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (98%), руслар (3%). 70822 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (99%). 70823 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (9%), руслар (87%), татарлар (3%), удмуртлар (1%). 70824 Сәгать поясы Халык Халык саны динамикасы: Демография 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (100%). 70825 Сәгать теле (авыр йөк асылган таякчык) тигез рәвештә як-якка тирбәлеп тора, һәр тирбәлешен ул бер үк вакытта башкара. 70826 Сәгать турында беренче мәртәбә б.э.к. 1100 елда искә алына. 70827 Сегед исеме беренче мәртәбә 1183 елда телгә алына. 70828 Сегойдинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 70829 Сегонды — Русия территориясеннән ага торган елга. 70830 Сеготь — Русия территориясеннән ага торган елга. 70831 Сәгъд аңа малын бүлергә тәкъдим итә, ләкин Габдерахман ибне Гауф радыйаллаһу ганһу баш тарта. 70832 Сәгъд ибн Әби Вәккас әлеге шәһәрне мөселман гаскәрләренең штабы итәргә уйлый, ләкин Гомәр уңайлырак урын сайларга әмер бирә, һәм Сәлмән белән Хузәйфә Мәдәиннән көньяктарак Ефрат ярында Куфә шәһәренә нигез салалар (һ. 17/ 638 ). 70833 Сәгъдинең оныгы) * Вәкил Гыйрфанов - биология фәннәре докторы, ССРБ ФА БФ Биология институты башлыгы. 70834 Сәгъдия Булатова, Сәгъдия Хәсән кызы Булатова, ( 1884 1950 ) — мөгаллимә, Касыйм шәһәрендә кыз балалар өчен беренче дөньяви мәктәп ачучы. 70835 Сәгыйдулла Хәби улы Хафизов 1945 елда Татарстанның Чирмешән районы Лашман авылында туган. 70836 Сәгыйт Хәялин туган авылы Байлар Сабасы һәм Казан өязенең башка авылларыннан үзе белән 173 гаиләне ияртеп, Сакмар елгасы буена барып утыра. 70837 Сәгыйть — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 70838 Сәгыйть бистәсендә беренче татар полкы оештырыла. 70839 Сәгыйть Исәнбаев 1933 елда гаиләсе белән Казанга күчеп кайта. 70840 Сәгыйть Исәнбаев Таткниготорг кибетендә мөдир булып эшли, ә 1952 елны аны Таткниготоргның өлкән товароведы итеп күтәрәләр. 70841 Сәгыйть Рәмиев 1906 ел башында Казанга килә. 70842 Сәгыйть Рәмиев ( 24 февраль 1880 – 17 март 1926) – күренекле шагыйрь, мөгаллим. 70843 Сәгыйть хәзрәт Ырынбур Каргалысы мәчетендә эшли. 70844 Седа-Вангута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70845 Седа-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 70846 Сәдака бирү күренешенә игътибар итәргә кирәк. 70847 Седако-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70848 Седатив-мобилизацияләү этабы, реанимация блогында башлана һәм хирургия бүлегендә дәвам итеп, 2-4 атнага сузыла. 70849 Седаты-Томбой — Русия территориясеннән ага торган елга. 70850 Седа-Халето-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 70851 Сед-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 70852 Сәддам Иранны куркыту өчен ялган сөйләгән. 70853 Сәддам Хөсәен АКШ гаскәрләре тарафыннан кулга алына һәм 2006 елда асып үтерелә. 70854 Седей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70855 Седета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70856 Седеяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 70857 Седка (Сетка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 70858 Седловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 70859 Седльце ( ) — Пүлшәнең Мазовия воеводалыгында урнашкан шәһәр. 70860 Сед-Мес — Русия территориясеннән ага торган елга. 70861 Седмурча – Русия территориясеннән ага торган елга. 70862 Седовка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 70863 Седтыдор ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 70864 Седуиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70865 Седуйяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 70866 Седуново ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 70867 С. Әдһәмованың иҗаты “Авыл тормышыннан бер күренеш” дигән кечкенә пьеса язудан башлана. 70868 Седъюдор ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 70869 Седью — Русия территориясеннән ага торган елга. 70870 Седь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 70871 Седэ-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 70872 Седэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 70873 Сед-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 70874 Седяк — Садак елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 70875 Сәер туры килүчәнлек аркасында, «начар фатир» белән күршедә генә яши. 70876 Сәетбай — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 70877 Сәет — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 70878 Сәет — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 70879 Сәет — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 70880 Сәет бик яшьли гармунда, скрипкада уйнарга өйрәнә. 70881 Сәеткол — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 70882 Сәет-Көрҗә — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 70883 Сәетләр (Сеитовка) — Әстерхан өлкәсенең Красный Яр районында урнашкан торак пункт. 70884 Сәетов — татар һәм башкорт фамилиясе. 70885 Сәетхуҗинны җыелма командага кабул иткәннәр. 70886 Сәет Шәкүров 1917 елның 14 декабрендә хәзерге Татарстанның Балык Бистәсе районы Балыклы Чүкәй авылында укытучы гаиләсендә туган. 70887 Сәеф Кояштан 57 500 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 11 тапкыр зуррак. 70888 Сеҗе — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 70889 Сәҗидә Сөләйманова үзе исән чагында Мәскәүдә һәм Казанда русча тәрҗемәдә өч җыентыгы басылып чыкты. 70890 Сезар де Нотрдам «Прованс хроникасында» язган гаилә легендасы буенча, күрәзәченең бабалары Рене Мәрхәмәтле һәм Калабрий герцогы сарайларында табиб булып эшләгәннәр. 70891 Сеза — Русия территориясеннән ага торган елга. 70892 «Сеза́р» ( ) — Франциянең кинематограф өлкәсендә милли премиясе. 70893 Сез бүләкне кемгә бирер идегез? 70894 Сез бу язманы санакның үзендә яисә берәр кесә җайланмасына (MP3 уйнаткыч, кесә телефоны йә кесә санагына) күчереп тыңлый аласыз. 70895 Сезгә билгеле булганча, кыйтганың кырый төньягы һәм көньягы субтропик поясларда яталар. 70896 Сезгә билгеле булганча, монда ике сезон ачык аерылып тора — коры кыш һәм дымлы җәй. 70897 Сезелка — Мокша елгасы кушылдыгы. 70898 Сезне бер ата-анадан яратучы Аллаһуга каршылык күрсәтүдән сакланыгыз, Ул Адәм г-мнең үзеннән хатын яратты вә икесеннән күп ирләрне һәм күп хатыннарны дөньяга чәчте. 70899 Сезне “ Зәй энҗеләре” түгәрәгенә чакырабыз. 70900 Сезнең ялвару – заман колагында чаң: “Ул яши һәм мәңге булачак – Ислам Җөмһүрияте Иран!” 70901 Сезонга һәм базардагы бәяләргә карап, икмәкне күпләп әлеге пристаньнан эре сәүдәгәрләргә яки казнага шактый отышлы бәягә җибәрә торганнар. 70902 Сезон дәвамында бозга бер тапкыр гына чыгуына карамастан, ул үзе турында уңай тәэсир калдыра. 70903 Сезон нәтиҗәләре буенча «IK» командасы чемпионатта (70тән артык команда арасында) 6 урынны алды һәм 2007/ 2008 ел Премьер-лигасының «Иң яхшы команда-дебютанты» булып танылды. 70904 Сезонное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 70905 Сез үзегезгә уңайлы вакытта теләгән тапшыруыгызны тыңлый аласыз. 70906 Сезух — Русия территориясеннән ага торган елга. 70907 Сезым-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 70908 Сезынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 70909 Сәидә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 70910 Сәидә яһүд сабыйларын коткарыр өчен аларга татар исемнәре кушкан, гыйбадәт кылырга өйрәткән. 70911 Сейвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 70912 Сәйгафар — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 70913 Сейда ( ) — Коми Республикасының Воркута шәһәр округында урнашкан авыл. 70914 Сәйдәшев фестиваль-бәйгесе Казан дәүләт консерваториясе җирлегендә халыкара, бөтенрусия, регион дәрәҗәсендәге бәйгеләр, шул исәптән, 2004 елдан бирле һәр елны халык уен кораллары оркестларының С. Сәйдәшев исемендәге фестиваль-бәйгесен оештыра. 70915 «Сәйәр–Инсаф» — татар альтернатив музыкаль төркеме. 70916 «Сәйәр–Инсаф» төркеменең беренче җыры — «Сагыш керде күңелемә». 70917 Сәйкә бабаның карчыгы Бәсәбикә әби, аның замандашлары Тулганай һәм Таңсылу әбиләр аларны алдан ук әзерләп куйганнар. 70918 Сейма — Русия территориясеннән ага торган елга. 70919 Сейсмик актив зона, җир тетрәүләр еш була, 3 гамәлдәге һәм берничә сүнгән янартау бар. 70920 Сәйтәк — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 70921 Сәйтәк — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 70922 Сейтынбет — Русия территориясеннән ага торган елга. 70923 Сәйфетдин бине Әбүбәкер 1825 елда вафат була. 70924 Сәйфетдин Дашкинның (туган елы – 1800) Таҗетдин бин Сәйфетдин Сәйфетдинов (1828(36)-1898) исемле улы туа. 70925 Сейфка килгәч Персей әсәсе Дадаян храмда таба, анда ул Политиктан качкан була. 70926 Сәйф Сарай әсәрләренә шигъри җаваплар да языла. 70927 Сәйф Сарай (Сәйф Сараи, 1321 ел — 1396 ел арасында) — танылган Алтын Урда чоры татар әдибе. 70928 Сәйф Сарай төрки-татар әдәбиятын, аеруча шигъриятне үстерүгә, язма телне камилләштерүгә үзеннән зур өлеш кертә. 70929 Сей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 70930 «Сәйяр» – 1908 елда труппага Габдулла Тукай кушкан исеме (күчеп йөрүче йолдыз мәгънәсендә). 70931 "Сәйяр") барлыкка килә. 70932 «Сәйяр» – беренче татар профессиональ театраль труппа. 70933 Сәйяр — гарәп теленнән кергән сүз. 70934 «Сәйяр»дә 1912 елга кадәр эшли. 70935 «Сәйяр» кире кайта. 70936 «Сәйяр» - Нур театры һәм бүгенге Татар академия театрының нигезе булып тора. 70937 «Сәйяр», «Сәйяр» вокаль-инструменталь ансамбле — 1970 1985 елларда иҗат иткән вокаль-инструменталь ансамбль (ВИА), беренче татар эстрада ансамбле. 70938 “Сәйяр” тиз арада популярлык яулый һәм бүген дә уңышлы эшләвен дәвам итә. 70939 « Сәйяр » труппасы артистлары белән, бигрәк тә Габдулла Кариев белән, дуслык җепләре бәйли. 70940 Сәйяр труппасы өчен Кирьяков, Шиманский сәхнә әсәрләрен терҗемә итә, шулай ук Лавров, Дригилли, Афиногенов пьесаларын тәрҗемәли. 70941 Сәкел ( ) — Идел кушылдыгы. 70942 Секирь — Русия территориясеннән ага торган елга. 70943 Секки буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 35 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 70944 Сектец Кече — Русия территориясеннән ага торган елга. 70945 Секунд башына тибрәү дип аталган герц аның исеме белән атала. 70946 Секур — Русия территориясеннән ага торган елга. 70947 Села-Лопи — Русия территориясеннән ага торган елга. 70948 Сәлам, Ватаным, урман-күлләреңә, Күгең, кояшың һәм үзәннәреңә, Күгең, кояшың һәм үзәннәреңә. 70949 ;Сәламәт акыл белеменең киңлеге: Уртача кеше белгән атомик фактларның саны астрономик зурлыкка ия. 70950 Сәламәт акыл белеменең тулы белем базасын төзергә омтылган тикшерү проектлары шактый зур онтология инженериясен таләп итәләр — алар кеше тарафыннан тутырылырга тиеш, бер юлы бер катлаулы концепция. 70951 Сәламәт кеше рагы дигән төшенчә бар. 70952 Сәламәтлеге беркүпме җайлашкач, култык таягы ярдәмендә, сабый баладай, кабат йөрергә өйрәнә. 70953 Сәламәтлеге какшау нәтиҗәсендә 1930 елда ул бакыйлыкка күчә. 70954 Сәламәтлек какшаю сәбәбе белән 2010 елда имамлыктан китә. 70955 Сәламәтлеккә йогынтысы Моннан ун мең ел элек, кешелек туклану өлкәсендә зур революция ясый. 70956 Сәламәтлекләре мәсьәләсендә завод администрациясенә претензия белгертмәячәкләре турында эшчеләрдән подписка ала торган булганнар. 70957 Сәламәтле́к — организмның бөтен органнары үз функцияләрен тулысынча дөрес үтәгән тере организм халәте. 70958 Сәламәт хатын-кыз өчен бөтен гомеренә бары тик бер генә мәртәбә бала тудыру физиологик яктан нормаль күренеш түгел. 3–5 ел аша бала табу хатын-кызның яшәрүенә, чәчәк атуына китерә. 70959 Села-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 70960 Сәлахов — татар һәм азәрбайҗан фамилиясе. 70961 Селевская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 70962 Селезениха ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 70963 Селезни ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 70964 Селезни ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 70965 Селезни ( ) — Чиләбе өлкәсенең Озёрск шәһәр округы составына керүче авыл. 70966 Сәләй Вәгыйзов төзегән уку китаплары, татар теле дәреслекләре,“Рәсемле әлифба”, “Кызыклы грамматика” китаплары, методик кулланмалар һ.б. дистәләгән еллар дәвамында хәзерге көнгә кадәр кулланыла. 70967 Селек — Русия территориясеннән ага торган елга. 70968 Сәләм Алишев (Сәләм Хатыйп улы Алишев) — тарихчы, тарих фәннәре докторы, Татарстанның атказанган фән эшлеклесе. 70969 Сәләмәс ( ) — Пенза өлкәсенең Сосновоборск районына керүче татар авылы. 70970 Селенга ярты елга туңа, һәм аның боз калынлыгы – 2 м дан да ким түгел. 70971 Сәләнгеш — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 70972 Селенур ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 70973 Селеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 70974 Селеп-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 70975 «Сәләт-Азнакай» аланында «Әйдаманнар мәктәбе» үткән һәм әйдаман осталыгы бәйгеләрендә җиңү яулаган тәҗрибәле әйдаманнар эш алып бара. 70976 «Сәләт» аланнарының яшәү дәверендә күптөрле юнәлешләр күзәтелде: мәдәни- интеллектуаль, мәдәни-эстетик, тарихи-экологик. 70977 «Сәләт» аланнары сәлкешләренең иң уңышлы фәнни һәм иҗади эшләре, фәнни-практик конференцияләр, иҗади күргәзмәләр, фестиваль кичә-бәйрәмнәренең иң матур материаллары фәнни һәм иҗади җыентыкларда басыла. 70978 «Сәләт» аланнары эшендә катнашу өчен төп шарт — яхшы портфолио — ирешкән уңышлар тупланган папканың булуы. 70979 «Сәләт» балалар һәм яшүсмерләр өчен бәйгеләр оештыручы күп кенә министрлыклар һәм ведомстволар белән бәйләнештә тора. 70980 Сәләт - балалар һәм яшьләрнең талантларын ачу, үстерү белән шөгыльләнүче татар яшьләр оешмасы. 70981 "Сәләт" газетасын чыгару белән дә шөгыльләнә. 70982 Сәләт - Иске Казан 300px Экология-археология юнәлеше, үткәрелү вакыты: июнь азагы — июль уртасы, студентлар һәм «Сәләт» ветераннары өчен. 70983 «Сәләт-Иске Казан» җитәкчелеге тәкъдиме белән, соңгы елларда аланның тагын бер юнәлеше буларак, Европа телләрен өйрәнү дә гамәлгә ашырыла башлады. 70984 Сәләт клубы 300px Сәләт студентлары һәм мәктәп балалары клубы — Сәләт хәрәкәте эшчәнлегендә катнашучы мәктәп укучыларының, студентларның, әйдаман һәм педагогларның үзидарә органы. 70985 «Сәләт» командасы 2007 елның сентябреннән башлап «IK» исеме белән «Что? 70986 Сәләтле балаларның социаль җирлек шартларына яраклашуына ярдәм күрсәтеп «Гармония» психологик үзәге сәләтле балаларга өлкәннәр, яшьтәшләре, гаилә әгъзалары белән мөнәсәбәтләрен җайга салырга булыша. 70987 Сәләтле булуга карамастан, ике ел буена анда керә алмаган. 70988 Сәләтле булуы һәм җинаятьләргә якын булуы белән инде 16 яшендә ялган чекларны ясап, аларны АКШ эчендә һәм чит илләрдә акчага алыштыра башлый. 70989 Сәләтле татар балаларына матди ярдәм күрсәтә. 70990 Сәләтле хәрби башлык итеп күрсәткән өчен, Наполеон Понятовскийны үзенең иң зур бүләге – Шәрәфле легион орденының Зур хачы белән бүләкли. 70991 Сәләтле яшь язучы үзенең беренче хикәяләр җыентыгын 1928 елда чыгара. 70992 «Сәләт» мультимедиа технологияләре студиясе эшчәнлеге нәтиҗәләре һәр ел балалар һәм яшүсмерләрнең«Җисем» Казан кинофестивален оештыруда аеруча ачык чагыла. 70993 «Сәләт»нең һәр проектын тормышка ашыру вакытында телләр өйрәнүгә, тел күнекмәләрен үстерүгә зур игътибар бирелә. 70994 «Сәләт-Олимп» мәктәбенең нәкъ менә шушы шәһәрдә оештырылуының сәбәбе шунда, җәен биредә физика- математика юнәлешендәге «Сәләт-Зәй» аланының эшләү һәм укучылар белән олимпиада югарылыгында шөгыльләнү өчен профессиональ педагоглар составы булдырылган. 70995 «Сәләт-Раушан» аланына язылу ел дәвамында бара. 70996 «Сәләт-Раушан» аланында ел саен олимпиадаларда, республика һәм Бөтенроссия бәйгеләрендә җиңүгә лаек булган 200-220 укучы ял итә. 70997 «Сәләт-Раушан», «Сәләт-Рухият», «Сәләт-Биләр каласы» аланнарында ТР районнарыннан һәм Россия Федерациясеннән дә сәләтле балалар чакырыла дигән идек; «Сәләт-Саба» аланында исә күпчелекне Саба районы укучылары тәшкил итә. 70998 «Сәләт-Саба» эшчәнлеге галимнәр һәм югары уку йортлары укытучылары, танылган журналистлар, мәдәният эшлеклеләре алып бара торган иҗат остаханәләрендә, мастер-классларда үткәрелә. 70999 Сәләт-Санак 300px Информатика һәм информацион технологияләр, үткәрелү вакыты: июль уртасы — август башы, 5-11нче сыйныф укучылары өчен. 71000 Сәләт-Тел 300px Лингвистика мәктәбе, үткәрелү вакыты: июнь башы — июнь азагы, 5-11нче сыйныф укучылары өчен 2009 елдан Лаеш районы «Звездный» лагере базасында «Сәләт» яшьләр фонды җитәкчелегендә «Lingua-Тел» аланы үткәрелә башлый. 71001 Сәләт хәрәкәте Прагада җәйге мәктәпләрен оештыра. 71002 «Сәләт» яшьләр үзәге татар халкы тарихын өйрәнүгә үз өлешен кертә. 71003 «Сәләт» яшьләр хәрәкәте бу өлкәдәге белгечләр әзерләүгә үз өлешен кертергә тырыша, моның өчен балаларны һәм яшүсмерләрне мәктәп яшеннән үк мавыктыргыч кино дөньясы белән таныштыра. 71004 «Сәләт» яшьләр хәрәкәтенең тарихы нәкъ менә «Сәләт-Раушан» аланыннан башлангыч ала. 71005 Селәү ( ) — Пенза өлкәсенең Лопатин районына керүче татар авылы. 71006 Сәләхиев Раил Рәшит улы — Әтнә театры артисты. 1992 елның 15 июлендә Арча районы Яңа Кишет авылында туган 2009-2013 еллар - Казан театр училищесы студенты 2013 елның 13 июненнән Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театрында эшли. 71007 Селея — Русия территориясеннән ага торган елга. 71008 Селиваново ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 71009 Селивановский — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 71010 Сәлим Татаругылы (спорт тәхәллүсе, тулы исеме Зелимхан Магомадов ) - спортчы, дзюдочы. 71011 Селитра — Русия территориясеннән ага торган елга. 71012 Селищня — Русия территориясеннән ага торган елга. 71013 Селкенүләр күбесе Тын Океан ярлыгында була. 71014 Сәлман абзыйның үз бабасы салдырган мәчет турында ишеткәне дә булмый. 71015 Селог-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 71016 Селтеле металлар Менделеевның периодик таблицасының lнче төп төркемендә урнашкан. 71017 Селтеләр белән тәэсирләшүе нәтиҗәсендә, сульфидлар һәм сульфитлар барлыкка килә. 71018 Селтыт-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 71019 Селфи сүзе беренче мәртәбә 2002 елда Австралиядәге ABC Online интернет-форумында барлыкка килгән. 71020 Селычка ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71021 Сельды — Русия территориясеннән ага торган елга. 71022 Сельма ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11.4 километр озынлыкта булган кратеры. 71023 Сельхозснабларны оештыруда Ганиев Хади, Габдрахманов Хайберахман, Кадушин Яким (Бикмәт авылында туган), Хадиев Зәки (Т. 71024 Сельхозшежам ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 71025 Сельчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71026 Селэгвож ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 71027 Селюгановы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 71028 Селюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71029 Селюзяк – Русия территориясеннән ага торган елга. 71030 Селюнинцы ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 71031 Селюничи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 71032 Селятль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71033 Семаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 71034 Семановцы ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 71035 Семантик архаизмнар Семантик архаизмнарның бер генә мәгънәсе искергән була: ярык сүзенең яктылык мәгънәсе искереп, ачыклыкны белдергән мәгънәсе генә сакланган. 71036 Семантик контекст - әлеге сүз белән бер үк җөмләдә килгән сүзләр, ягъни билгеле бер дәрәҗәдә семантик бәйләнешкә ия очраклар. 71037 Сем — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 71038 Сембаш – Русия территориясеннән ага торган елга. 71039 Сембергә әйләнеп кайткач, Зөһрә беренче булып үзе И. Гаспралыга хат яза. 71040 Сембер губернасының авыл атамаларын, җирле топонимнарын туплаган хезмәттә (1859) Буа өязендәге Мунчали лашманчылар яши торган, Буадан Алатыр шәһәренә бара торган коммерция юлы урнашкан, Кече Бизнә елгасының сул ярында нигезләнгән авыл дип күрсәтелә. 71041 Сембердә кадет корпусында укыганда, инкыйлаб хәрәкәтендә катнашкан өчен, әлеге уку йортыннан куылган, Уфага кире кайткан. 71042 Сембердән килгән автомагазиннар халык өчен күп төрле товарлар сата иде. 71043 Сембер дәүләт техник университеты (УлГТУ, УлДТУ) — Сембердәге югары уку йорты. 1957 елда нигез салынган. 71044 Сембер «Динамо»сы өчен чыгыш ясый. 71045 Сембер—Камышлы татар педагогия укуханәсе — Сембер шәһәрендә һәм Самар өлкәсенең Камышлы авылында урнашкан булган уку йорты. 1930—1956 елларда эшләгән. 71046 Сембернең Тимер юл районы территориясендә урнашкан. 71047 Сембер өлкәсе Мәләкәс районы биләмәләрендә ага. 71048 Сембер өлкәсенең биләмәләрендә ага. 71049 Сембер өлкәсенең Вешкайма районы биләмәләрендә ага. 71050 Сембер өлкәсенең Карсун районы биләмәләрендә ага. 71051 Сембер өлкәсенең Кошки районы биләмәләрендә ага. 71052 Сембер өлкәсенең Кулаткы районы биләмәләрендә ага. 71053 Сембер өлкәсенең Мәләкәс районы биләмәләрендә ага. 71054 Сембер өлкәсенең Николаевка районы биләмәләрендә ага. 71055 Сембер өлкәсенең Павловка районы биләмәләрендә ага. 71056 Сембер өлкәсенең Радищев районы биләмәләрендә ага. 71057 Сембер өлкәсенең Сембер районы территориясендә урнашкан. 71058 Сембер өлкәсенең Сенгилей районы биләмәләрендә ага. 71059 Сембер өлкәсенең Сурское районы (бераз Мордовия Республикасы чиге буйлап) биләмәләрендә ага. 71060 Сембер өлкәсенең Сурское районы биләмәләрендә ага. 71061 Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан. 71062 Сембер өлкәсенең Чынлы районы территориясендә урнашкан. 71063 Сембер өлкәсе, Пенза өлкәсе, Мордовия Республикасы биләмәләрендә ага. 71064 Сембер өлкәсе, Самара өлкәсе, Пенза өлкәсе биләмәләрендә ага. 71065 Сембер өлкәсе һәм Пенза өлкәсе биләмәләрендә ага. 71066 Сембер операциясе — ватандашлар сугышы вакытында ЭККА Көнчыгыш фронтның КомУч Халык армиясенә каршы һөҗүм итү операциясе. 71067 Сембер өязе ( ) — Сембер губернасы эчендә административ-территориаль берәмлек. 71068 Сембер районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 71069 Сембер — Татарстанның Әлмәт районындагы юкка чыккан авыл. 71070 Сембер-Үзәк ( ) — Куйбышев тимер юлыныңнең станциясе һәм Сембер шәһәренең баш вокзалы. 1970 елда ачылган. 71071 Сембер (Ульяновск) округы ( ) — Урта Идел өлкәсе ( 1929 елның 20 октябреннән — Урта Идел крае ) составындагы административ-территориаль берәмлек. 1928—1930 елларда гамәлдә торган. 71072 Сембер — Уфа тимер юлы өстендәге станция. 71073 Сембер ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 71074 Семей) өлкәсендә сынау рәвешендә шартлатыла. 71075 Сәмән — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 71076 Семенкино — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 71077 Семенова ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 71078 Семеновка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 71079 Семеновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71080 Семеновка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан авыл. 71081 Семеново — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 71082 Семеновский ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан тимер юл разъезды. 71083 Семеновцы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 71084 Семено-Петровское — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 71085 Сәмәрка́нд ( ) — дөньядагы иң борынгы шәһәрләрнең берсе, Согыд тарихи өлкәсе һәм дәүләте мәркәзе, Үзбәкстанның зурлыгы буенча икенче шәһәре, Сәмәрканд өлкәсенең мәркәзе. 71086 Сәмәрканд — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 71087 Сәмәрканд хакиме Ялантүш Баһадур боерыгы буенча мигъмар Габделҗаббар, бизәк төшерү остасы Мөхәммәдгаббәс тарафыннан төзелгән. 71088 Семестрына уку бәясе 850 Швейцария франкы. 71089 Семён-Егор-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71090 Семёновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 71091 Семёновская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 71092 Семёновская — Русия территориясеннән ага торган елга. 71093 Семёнов шәһәр бүлгесе ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль берәмлек. 71094 Семён һәм Василий үлгәч, Мәскәү кенәзе Василий I аны Мәскәү кенәзлегенә куша. 71095 Семженьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71096 Семженьга (Семжиньга, Меженга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71097 Семибратская – Русия территориясеннән ага торган елга. 71098 Сәмигулла Касыймов, Сәмигулла Сөнгатулла улы Касыймов, ( 1897 1968 ) — дәүләт эшлеклесе, Үзбәкстан ССР хөкүмәте әгъзасы ( 1924 1925 ), ТАССР дәүләт планы ( ) рәисе ( 1930 1932 ), ТАССР радиокомитеты рәисе, ТАССР ОСОАВИАХИМы рәисе. 71099 Сәмигулла хәзрәтне кыйный-кыйный, “Алла юк”, дип әйттерергә тырышалар, әмма ул “Алла бар!” 71100 Семидырка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71101 Семикаракорск ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 71102 Семиколенные ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 71103 Семилетка авыл советының административ үзәге. 71104 Семилетка - Башкортстан Республикасының Дүртөйле районында урнашкан авыл. 71105 Семинария Казан губернасы чуаш мәктәпләре өчен башлангыч сыйныф укытучылары әзерләүне максат итеп куя. 71106 Семиозерка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 71107 Семиславка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71108 Семкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 71109 Семкино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 71110 Семочки – Нижгар өлкәсенең Кызыл Октяб районындагы татар авылы. 71111 Сем ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 71112 Сем ( ) — Уралдагы елга, Чиләбе өлкәсе һәм Башкортстан Республикасы биләмәләрендә ага. 71113 Семушино ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 71114 Семушино ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 71115 Семчуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71116 Семыл-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 71117 Семынь (Латынь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71118 Семьялыкның исеме күбәләкләрнең очу рәвешеннән алынган - канатлары белән берничә тапкыр җилпенеп, иркен очалар. 71119 Сенат епископның соравын 3 тапкыр кире кага: янгыннан зыян күргән татарларга үзләренең янган хуҗалыклары урынынында янәдән төзелеш башларга боера. 71120 Сенатның 1754 елның 16 мартындагы фәрманы буенча ясак түләу урынына тозны казнадан сатып алырга тиешләр, бу салымны 5-6 тапкырга арттыра. 71121 Сенатта 259 кеше (бөтен сенаторлар 4 елга сайлана), ә Депутатлар конгресында 350 кеше (4 ел). 71122 Сенаттагы урынны ординар магистратурны үткәннән соң алып була иде, ләкин цензорларның махсус хокуклары бар иде: алар аерым сенатларны вазыйфалардан азат итә алганнар. 71123 Сенат һәр айның календынды, ноннарда һәм идаларда җыенган иде. 71124 Сенат һәрбер штаттан сайланылган икешәр әгъзадан һәм президент тарафыннан билгеләнгән кешеләрдән тора. 71125 Сенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71126 Сәнгать 2009 елның апрелендә АКШ телеэкраннарына 2008 елның көзендә Латвиядә төшерелгән «Ирена Сендлерның батыр йөрәге» дигән фильм дөнья күрә. 71127 Сәнгать белгеченең үз ихтыяры белән эшләнгән (мәдәният оешмалары һәм фәнни-тикшеренү институтлары планына кермәгән) хезмәтләр генә карала. 71128 Сәнгать әсәре булып та исәпләнә. 71129 Сәнгать әһелләренә дусларча шаржлар ясап, аерым китап итеп бастыра. 71130 Сәнгать җитәкчесе ( 1976 елдан ) — Ю.В. Васильев, РФ халык артисты ( 1997 ), ЧР дәүләт премиясе лауреаты ( 1977 ). 71131 Сәнгать җитәкчесе ( 2011 елдан ) — Эльбрус Кубалов, РФ атказанган артисты. 71132 Сәнгать җитәкчесе ( 2012 елдан ) — Марат Александрович Тумат. 71133 Сәнгать җитәкчесе ( 2013 елдан ) — Аслан Хаджаев, Кубаньның һәм АР халык артисты. 71134 Сәнгать җитәкчесе ( 2015 елдан ) — Гапур Темирхожиев, ЧР халык артисты. 71135 Сәнгать җитәкчесе — Анатолий Мамонтов, РФ халык артисты. 71136 Сәнгать җитәкчесе буларак куллана торган алымы халык иҗаты белән тыгыз бәйләнештә булуы белән аерылып тора. 71137 Сәнгать җитәкчесе — Гөлдәр Ильясова Баш режиссер — Азат Җиһаншин Баш рәссам — Михаил Шнейдерман ( 1991 1992 елларда ), Азамат Хәким улы Гыйләҗев ( 1992 елдан соң-?) Стәрлетамак дәүләт театр-концерт берләшмәсе директоры — Гафур Хаиткулов. 71138 Сәнгать җитәкчесе-директор ( 1994 елдан ) — Билял Шәүкәт улы Билялов, Украинаның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2006 ). 71139 Сәнгать җитәкчесе — Жаргал Жалсанов, Бүрәтияның халык артисты. 71140 Сәнгать җитәкчесе һәм хормейстеры З.С.Әхмәтова ансамбльне 22 ел җитәкли. 71141 Сәнгатьләр күпере һәм Сите утравына күренеш. 71142 Сәнгатьнең цирк, кино, боз өстендә балет, драма, мюзикл, телевидение, опера, оперетта өлкәләрендә иҗат итә. 71143 Сәнгатьтә милли холык — объектив чынбарлыктагы милли холыкның сәнгатькяр тарафыннан эмоциональ-образлы чагылдырылуы. 71144 Сәнгатьттә Варшава, 29 октябрь 1611 ел. 71145 Сәнгать һәвәскәрләре кышын тамашалар күрсәтүдән җыелган акчага язын районның пионер лагере төзи башлыйлар. 71146 Сәнгатьчә бизәү бүлеге исеме «Дизайн бүлеге» итеп үзгәртелә. 71147 Сенгилей районы ( ) — Сембер өлкәсе составына керүче муниципаль район. 71148 Сенгилей ( ) — Сембер өлкәсендә шәһәр, Сенгилей районының административ үзәге. 71149 Сен-Дени (Сең-Дени, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 71150 Сенегал һәм Гвинея илләре белән чиктәш. 71151 Сәнәгате 1929 елда Кузнецк металлургия комбиантының төзелешеннән үсеш алды. 71152 Сәнәгатенең төп тармаклары: нефть, газ, химия, машиналар төзү, металл эшкәртү, төзелеш материаллары һәм электр энергетикасы. 71153 Сәнәгат тармакларыннан машиналар төзү, азык-төлек сәнәгате үсеш алган. 71154 Сәнәгать NEFAZ 52997 шәһәр автобусы Нефтекамада елына 40 млрд сумлык сәнәгать продукциясе җитештерелә. 71155 Сәнәгать Азык-төлек, тукымачылык сәнәгате эшханәләре, музей бар. 71156 Сәнәгать Билибино шәһәрендә АЭС эшли; Күмер чыгарыла, балык эшкәртү предприятеләре эшли. 71157 Сәнәгать җитештерүе Җирле углеводород чималы ресурсларының, җайлы географик урынның һәм су белән тәэмин итү шартларының бергә туры килүе бу төбәктә нефть химиясе комплексы, ә аның белән бергә Түбән Кама шәһәре төзелә башлауга сәбәпче була. 71158 Сәнәгать Запорожье Украинаның зур сәнәгый үзәге, шәһәрдә 280 артык ширкәт урнаша, шул исәптән авиация моторын җитештерү заводы «Мотор Сич», шул заводта җитештерелгән двигательләр Казан боралак заводында боралаклар җитештерү өчен кулланыла. 71159 Сәнәгать инкыйлабы Бөекбританиядә җитештерүне яңача оештыру – фәбрик булып эшләү, агым булып җитештерү һәм механикалаштыру аша башлана. 71160 Сәнәгатькә кирәкле кара һәм төсле металлар ятмалары бар. 71161 Сәнәгать Лениногорск шәһәре Татарстанның иң зур нефть һәм газ сәнәгате үзәкләренең берсе, чөнки ул үникәл Ромашкино нефть ятмасына бик якын урнашкан. 71162 Сәнәгатьнең азык-төлек һәм җиңел сәнәгать тармагы үскән. 71163 Сәнәгатьнең төп тармагы - машиналар төзү, ул пресс һәм штамплау эшләнмәләрен чыгара, электрон исәпләү машиналарын, төгәл үлчәү приборларын, сәнәгать автоматларын чыгара. 71164 Сәнәгатьнең төп тармаклары — балык тоту һәм аны эшкәртү, көймә төзәтү, төзелеш материаллары һ.б. Котып фәнни-тикшеренү, диңгез балыкхуҗалыгы һәм океанография институты, 3 югары уку йорты, 3 театр, өлкәне өйрәнү, нәфис, хәрби-диңгез музейлары бар. 71165 Сәнәгатьнең төп тармаклары булып торучы машиналар төзү һәм металл эшкәртү сәнәгате төрле мәхсулат эшләп чыгара. 71166 Сәнәгатьнең төп тармаклары — химия һәм машиналар төзү. 71167 Сәнәгать: нефть сәнәгате, тимер-бетон әйберләрнең җитештерү предприятиеләр эшлиләр. 71168 Сәнәгать оешмалары белән идарә итүнең автоматлаштырылган системасы мәсьәләләре буенча 250 фәнни хезмәт язган. 71169 Сәнәгать оешмалары хәзер шәһәр тышына чыгарылсалар да, алар Парижга якынча 100 мең эш урыны бирәләр. 71170 Сәнәгать предпприятиеләре Октябрьски белән Туймазыда, бистәләрдә урнашкан. 71171 Сәнәгать предприятиеләре арасында асфальто-бетон заводын, «Балык» җәмгыяте, хосусый такта яру җайланмаларын, кече икмәк заводларын әйтеп узарга кирәк, фермерлар бар. 71172 Сәнәгать революциясе генә мондый шартларны тудырган. 71173 Сәнәгать СССР вакытында авылда кирпеч заводы эшләгән, хәзер аның өчен махсус ясалган тирән түгел күл генә калган. 71174 Сәнәгать структурасында иң зур чагыштырма авырлыгына ягулык-энергетика комплексы (45,5 %), машиналар төзү (19,1 %), химия һәм нефтехимя (15,6 %), азык-төлек (9,2 %) сәнәгатьләре ия булалар. 71175 Сәнәгать тарафыннан чыгарыла торган резисторлар Резисторлар Резисторларның кайбер өстәмә хасиятләре Каршылыкның температурага бәйлелеге Металлик һәм тимерчыбык резисторларның каршылыгы температурага берникадәр бәйле. 71176 Сәнәгать тармаклары: 35,8% – ягулык, машина төзү һәм металл эшкәртү, химия һәм нефт химиясе, электр энергетикасы сәнәгате. 71177 Сәнәгать тарммакларыннан тукымачылык, азык-төлек, гомуим машиналар төзү, кара металлургия, кәгазь, химия, төзелеш материаллары сәнәгатьләре үсеш алган. 71178 Сәнәгатьтә машиналар төзү, аеруча көмәләр төзү, электротехника алдынгы урыннарда. 71179 Сәнәгатьтә сигнал бирү төсләре Сары төс атмосферада минималь таралышка ия, шуңа күрә сигнал, кисәтү төсе буларак файдаланыла, кара кыек буйлар белән берлектә - визуаль контрастлыкны арртыру өчен. 71180 Сәнәгатьтә синтетик каучук алу ысулын дөньяда беренче булып рус химигы С. Лебедев уйлап таба. 71181 Сәнәгатьтә һәм хәрбияттә мөстәкыйль рәвештә дә, башка шартлаткыч матдәләр составында (алюмотол, аммонал, аммонит, аммотол һ.б.) да киң кулланыла. 71182 Сәнәгать товарлары җитештерү күләме биш ай эчендә 30 процентка диярлек, киң куллану товарлары җитештерү күләме аннан да ныграк кими. 71183 Сәнәгать товарларына бәяләр 1930 елдан 80 процентка, авыл хуҗалыгы товарларына — 53 процентка төшә. 71184 Сәнәгать Төп сәнәгать предприятиесе – «Ажемак» кирпеч заводы, Толбазы төзелеш материаллары комбинаты, асфальтобетон заводы, дивар блоклары заводы «Кызыл-Таш». 71185 Сәнәгать * Чүпрәле май-сыр заводы. 71186 Сәнәгәттә бензолны катализатор (ҒеС13, А1С13) белән 40—60°Сда хлорлап алына. 71187 Сәнәгәть Минзәлә – җирле чималны эшкәртүче ширкәтләре булган авыл хуҗалыгы районы үзәге. 71188 Сәнәгый инкыйлаб барышында ташкүмергә, транспортның яңа төрләренә нигезләнгән дөнья икътисады җиһанны җитди рәвештә якынайта бара. 71189 Сәнәгый өлкәдә кием, бүләкләр, көймәләр җитештерү – мөһим тармаклар. 71190 Сәнәгый өлкәдә төшү, ә хезмәт күрсәтү өлкәсендә үсеш күзәтелә. 71191 Сәнәкчеләр вәхшәтенә нигезләнеп язылган “Мәгариф корбаннары” исемле сәхнә әсәре авыл сәхнәсендә уйналса да, аның кулъязмасы да, матбугатта басылган варианты да юк. 71192 Сәнәкчеләр волостьтагы Совет хакимияте җитәкчеләрен, активистларын, продотрядчыларны, хәтта мәктәп укытучыларын да газаплап үтерәләр. 71193 Сәнәкчеләр Карабаш ягыннан килеп, авылга кергәч тә, иң элек комсомолларга, большевикларга һәм аларга теләктәшлек итүчеләргә, укытучыларга, совет хезмәткәрләренә карата җәза чаралары үткәрәләр. 71194 Сәнәкчеләрнең төп көчләре шушында урнаша. 71195 Сәнәкчеләр фетнәсе — Совет хакимиятенең хәрби коммунизм тәртипләренә каршы крәстиәннәр күтәрелеше. 71196 Сененки ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 71197 Сензера — Русия территориясеннән ага торган елга. 71198 Сеничи ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 71199 Сен-Кантен (Сең-Каңтең, ) — Франсаның Нор-па-де-Кале-Пикардия төбәгендә урнашкан шәһәр. 71200 Сенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71201 Сеңлесен үзе белән алып китеп, мәктәпкә урнаштырган. 71202 Сен-Мор-де-Фоссе (Сең-Мор-де-Фоссе, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 71203 Сен-Назер (Сең-Назер, ) — Франсаның Па-де-ла-Луар төбәгендә урнашкан шәһәр. 71204 Сенная Падь (Сенная Падь) — Өркет өлкәсенең Залари районында урнашкан торак пункт. 71205 Сенная — Русия территориясеннән ага торган елга. 71206 Сенная ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 71207 Сенной ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 71208 Сенокоска — Русия территориясеннән ага торган елга. 71209 Сенокосовщина ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 71210 Сен-Поль (Сең-Поль, ) — Франсаның Реюньон төбәгендә урнашкан шәһәр. 71211 Сен-Пьер (Сен-Пьер, ) — Франсаның Реюньон төбәгендә урнашкан шәһәр. 71212 Сеңрән — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 71213 Сент-Брендон, Реюньон һәм Родригес белән бергә утраулар Маскарен утрауларының өлеше булып тора. 71214 Сент-Винсентның күпчелеге Гарасат Билбавы эчендә ята. 71215 Сентек — Русия территориясеннән ага торган елга. 71216 Сентелек — Русия территориясеннән ага торган елга. 71217 Сент Китс Карибларда Британия һәм Франция колонияләрнең өе булган, һәм шулай итеп "Көнбатыш Индияләрнең Ана Колониясе" дип аталган. 71218 Сент-Люсиянең Гражданнар Кодексы Түбән Канаданың (Квебекның) 1866 ел Гражданнар Кодексына нигезләнгән булган. 71219 Сентушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71220 Сент-Этьен (Сеңт-Этьен, ) — Франсаның Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 71221 Сентябргә кадәр Төньяк көчләр тар мар ителә диярлек. 71222 Сентябрь аенда фирканең җыелышында эшчәнлекне бетерү һәм «Гадел Русия»гә керү турындагы карар чыгарыла. 71223 Сентябрьдә дә ярышлар күп булачак: Казанда спотның ишкәк ишү төрләре буенча студентлар арасында Дөнья чемпионаты һәм Русия Президенты призына Президент регатасы көтелә. 71224 Сентябрьдә Махно үзенең рейд белән ВСЮР частьләрне читкә юнәлдергән, кызыллар каршы һөҗүмне башладылар һәм гыйнварда Ростов һәм Новороссийскка ерып чыктылар. 71225 Сентябрь – КамАЗ-5490 иярле тягачы “Елның иң яхшы коммерция автомобиле” бәйгесенең “Йөк машиналары” номинациясендә җиңеп чыкты. 71226 Сентябрьнең 5еннән алып 9ына кадәр Варден белән Париж арасындагы тигезлекләрдә 6 инглиз-француз һәм 5 алман армияләре арасында бик зур сугыш хәрәкәтләре башланып китә. 71227 Сентябрь Октябрь * 20 октябрь — Мөхәммәт Арсланов (91), татар рәссамы, нәкышьче. 71228 Сентябрь Октябрь Ноябрь Декабрь * 2 декабрь — Эдмон Ростан, француз шагыйре, драматург. 71229 Сентябрь урталарыннан октябрь урталарына кадәр утыртасы. 71230 Сентябрь уртасына алман гаскәре җимертелгән шәһәрне тулаем яулап ала, диярлек. 71231 Сенцы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 71232 Сенька-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71233 Сеньяга (Сенг, Сенг-Яга, Каменка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71234 Сенюга (Светикская Сенюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71235 Сенюга (Челуга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71236 Сепия — Русия территориясеннән ага торган елга. 71237 Сеплас — Русия территориясеннән ага торган елга. 71238 Сепожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71239 Сеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 71240 Сераль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71241 Серафимовка — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 71242 Серб Википедиясе – нең серб телендәге бүлеге. 71243 Сербия Конституциясе буенча Косово Сербияга Автоном Косово һәм Метохия төбәге буларак керә. 71244 Сербиянең барлык таләпләрен дә үтәргә риза булуына карамастан, 28 июльдә Австро-Венгрия Сербиягә сугыш игълан итә. 71245 Сербиянең эре икътисади, сәнәгый һәм мәдәни үзәге. 71246 Серблар күпчелеген тәшкил итә торган Косовоның өлеше, үз чиратында, Приштина хакимиятләренә буйсынмый, ләкин Сербия составына да керми. 71247 Сервантес — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 200 километрлы кратеры. 71248 Сәрвә — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 71249 Серво кире бәйләнеш GMR датчикларны актуацияләнгән тоткычның тавыш чолганышын көйләп тавыш сигналны дәрәҗәсенә оптимизацияли. 71250 Сергапка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71251 Сергач районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 71252 Сергач районы Шөбиле авылында крестьян гаиләсендә туган. 71253 Сергеевка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 71254 Сергеевка ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 71255 Сергеевка — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 71256 Сергеево-Щелья ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 71257 Сергеевские ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 71258 Сергеев эскадроны гитлеровчыларның 8 контратакасын кире кага, кораллар сакланган 5 складны кулга төшерә. 71259 Сергей Аксаков 1791 елда Өфедә туа. 71260 Серге́й Алекса́ндрович Есе́нин, 1895 елның 3 октябре – 1925 елның 28 декабре ) – 20 гасыр рус шигъриятенең иң күренекле шагыйрьләрдән берсе. 71261 Серге́й Алекса́ндр улы Есе́нин ( рус. 71262 Сергей Десницкий * Мастер һәм Маргарита (Маҗарстан, кыска метражлы фильм, 2005, 26 мин.) - реж. 71263 Сергей Довлатов, Сергей Донатович Довлатов-Мечик ( 1941 1990 ) — совет һәм америкалы язучы һәм журналист. 71264 Сергей Ильюшин тарафыннан 1933 елның 13 гыйнварында нигезләнгән. 71265 Сергей Когогин 2002 елның 26 апреленнән бирле " КАМАЗ " ААҖ генераль директоры. 71266 Сергей Лывин (Сергей Осип улы Лывин, русча Сергей Осипович Лывин) – сынлы сәнгать остасы. 71267 Сергей Львович күңел ачуларны яраткан. 71268 Сергей Миронов сүзләре буенча, килешү «Бердәм Русия» тарафыннан бозыла. 71269 Сергей Миронов фирканең башында 2006—2011 елларда тора һәм 2013 елның 27 октябрендә яңадан аның башлыгы була. 71270 Сергей Молчанов БР президенты администрациясе башлыгы (с), Салават Кәримовка (у) бүләк тапшыра «Күңел җылысы» китабы ( 2010 ) Хезмәт юлы * 1982 «Ленинсы» газетасында тәрҗемәче. 71271 Сергей Рахманинов 1943 елда меланома чиреннән Калифорниядә үлә. 71272 Сәргәй – Русия территориясеннән ага торган елга. 71273 Сергей Шәкүров татар тормышында да катнаша: "Татар җыры" бәйгесен алып бара. 71274 Серге-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 71275 Сергина — Русия территориясеннән ага торган елга. 71276 Сергина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 71277 Сергино ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 71278 Сергиополь — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 71279 Сергуловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71280 Сергуловка ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 71281 Сәрдегәннең данлыклы байларын 1930 елда Красноярск краена сөргенгә җибәрәләр. 71282 Сәрдә — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 71283 Сәрдәүч — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 71284 "Сердәш" вокальный ансамбле - "Түгәрәк уен" татар фольклорының II Бөтенрәсәй фестиваленең Лауреаты (Төмән, 2009). 71285 Сердоба — Хопер елгасы кушылдыгы. 71286 Сердюки — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 71287 Сердяжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71288 Серебряково (Серебряково) — Кемерово өлкәсенең Тисуль районында урнашкан торак пункт. 71289 Серебряная — Русия территориясеннән ага торган елга. 71290 Серебряная (Серебрянка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71291 Серебрянка 3-се — Русия территориясеннән ага торган елга. 71292 Серегово ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 71293 Середа — Русия территориясеннән ага торган елга. 71294 Середенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71295 Середкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 71296 Середница — Русия территориясеннән ага торган елга. 71297 Середняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 71298 Середовина ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 71299 Середчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71300 Середыш ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 71301 Сережкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 71302 Сәрән — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 71303 Сәрәпәле — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 71304 Серёгово ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 71305 Серёж — Русия территориясеннән ага торган елга. 71306 Серженка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71307 Сериал 16 тапкыр «Эмми» премиясенең прайм-таймына номинацияләнә һәм 4 тапкыр ота, шулай ук 11 тапкыр «Энни» премиясенә номинацияләнеп 3 җиңү ота. 71308 Сериал башында ул дәү әнисе белән тора, ә беразданрак үз туган әнисен һәм әтисен таба. 71309 Сериалда яшь Мерлин һәм Артур тасвирлана. 71310 Сериал ике яшь сәләтле физик Шелдон Купер һәм Леонард Хофстедтер, актриса булырга хыялланучы гүзәл күршеләре официант Пенни,дуслары астрофизик Раджеш Кутраппали һәм инженер Говард Воловиц тормышларына багышланган. 71311 Сериалның беренче эпизодында Рейчел үз туеннан чабып китә һәм үз мәктәп дустында Моника Геллерда яши башлый. 71312 Сериалны эшләүчеләр хәтта юан Моника белән берничә серияне төшерәләр. 71313 Сериал сюжеты Гриффиннар мультсериалының икенче дәрәҗәле персонажларында - Кливленд Браун һәм аның улы кече-Кливлендта нигезләнгән. 71314 Сериал шулкадәр популяр булды ки, хәтта аның ахырына алты төп геройның актерлары һәр сериал өчен 1 млн доллар алган. 71315 Сериковны ярышларда аннан соң да очраткаласалар да, ул инде элеккечә "келәмдә очып йөрми" — 1981 елда Гетеборгта узган Аурупа чемпионатында 5нче урынга кала. 71316 Серичи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 71317 Серияләр озынлыгы 30 секундтан алып 6 минут 30 секундка кадәр. 71318 Сериянең беренче өлеше булып «» фильмы тора. 71319 Сәркатибатның көндәлек эшен кабинет директоры оештыра. 71320 Серкәчләр гадәттә 5, нектар дискы яхшы үсеш алган. 71321 Серкино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 71322 Серле һәм кинәт килеп чыгучы белемнәргә ия: берничә тел ("Барсын оныту") һәм бәйләү белү ("Парлы макраме"). 71323 Сермән — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 71324 Сәрмән ( ( — Кеньша елгасы кушылдыгы. 71325 Сәрмән урта мәктәбен, Белоретта һөнәри техник укуханәне тәмамлаган. 71326 Сермюдъяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71327 Сернур районы ( урыс. 71328 Серонье — Русия территориясеннән ага торган елга. 71329 Серп (Вобша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71330 Серпель — Русия территориясеннән ага торган елга. 71331 Серпиевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Катав-Ивановск районы составына керүче авыл. 71332 Серп и Молот — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 71333 Серпухов ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 71334 Серпухов шәһәре администрациясе рәсми сәхифәсе. 71335 Серпухов юлы буйлап Дәүләт-Гәрәй Мәскәүгә таба китте. 71336 Сер Пьеро калканны үз улына биргән. 71337 Серрей, Гэмпшир, Вильтшир, Глостершир, Оксфордшир һәм Бекингам графлыклары белән чиктәш. 71338 Серсүзләрне рөхсәтсез керүдән саклану буларак кулланыла. 71339 Серта (Көньяк Серта) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71340 Сертан-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 71341 Серьер — Русия территориясеннән ага торган елга. 71342 Серяш — Дим елгасының уң кушылдыгы. 71343 Сесег ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,8 километр озынлыкта булган кратеры. 71344 Сесиг-Каралька — Русия территориясеннән ага торган елга. 71345 Сессияләр укучыларның мәктәп каникуллары вакытында үтә. 71346 Сестра елгасы ярында, Мәскәүдән 65 км ераклыкта урнашкан. 71347 Сесыя-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 71348 Сесыя-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 71349 Сета-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71350 Сетей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71351 Сетина Гора ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 71352 Сетра — Русия территориясеннән ага торган елга. 71353 Сеттик — Русия территориясеннән ага торган елга. 71354 Сәүбән Чуганаев “Яран гөл”, “Балан”, “Болытлар ага инде”, “Ах, җаныем, Бибисара” хитлары авторы буларак Гүзәлгә дә аранжировкалар ясый. 71355 Сәүдә базарсыз көннәрне дә тынып тормаган. 71356 Сәүдә, балык, диңгез туңмаган порты, сәнәгый, фәнни-техник, мәдәни-тарихи үзәк. 71357 Сәүдә барса гына табыш керә. 71358 Сәүдә белән шөгыльлә-неп, баеп китүчеләр дә була. 71359 Сәүдә белән шөгыльләнә, февраль революциясе чорлары аның язмышын бөтенләй икенче якка борып җибәрә. 71360 Сәүдә Болгарларның хуҗалык тормышында сәүдә мөһим урын тоткан. 71361 Сәүдәгәрләрнең бер өлеше ашлыкны, махсус килешү буенча, казнага дип, икенчеләре исә эре сәүдәгәрләргә күпләп сату өчен җыйганнар. 71362 Сәүдәгәр үзенең сәүдә урынына халыкның игътибарын кычкырып җәлеп иткән. 71363 Сәүдәгәр фиргавенгә чибәр колны күрсәтергә рөхсәт сорый. 71364 Сәүдәгәр һәм филантроп Георгиос Аверофф үз исәбенә, патша гаиләсе соравы буенча, борынгы Мәрмәр стадионны төзәтә (920 000 драхма). 71365 Сәүдә итү үзәге сыйфатын пассаж Октәбер инкыйлабына гына башкарган, аннан соң 2—3 катларны торак өчен үзгәртеп ясаганнар. 71366 Сәүдә йорты үз эшчәнлеген көнбатышта Варшавадан алып, көнчыгышта Япониягә кадәр җәелдерә. 71367 «Сәүдә»не сылтау итеп, алар Һиндстанны ачыктан-ачык талый башлыйлар. 71368 Сәүдә рәтләре бик бай була. 71369 Сәүдә урыннарын яңадан торгызганнар. 71370 Сәүдә үсеш алды. 71371 Сәүдә эше белән мал тапкан; хөкемдар вазыйфасын башкарган, кабиләсенең тарихын яхшы белгәнгә һәм оста төш юраганга, зур хөрмәткә ия булган. 71372 Сәүкыяз — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 71373 Сеул 1988 (1988 Summer Olympics, Jeux olympiques d'été de 1988) — 1988 елның 17 сентябреннән 2 октябренә кадәр Кореянең Сеул шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 71374 Сеулдагы Олимпия уеннарының бронза медален яулый. 71375 Сәүлик ( ) — Тор елгасы кушылдыгы. 71376 Сеуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71377 Сәфәви шаһы Тахмасп I заманында 1539 1543 еллар арасында Тәбриздә басылган Низаминең Хәмсә әсәрендәге миниатюра, Британия китапханәсе Дин тарихчылары әлеге вакыйга 621 елда булган дип бәяли. 71378 Сәфәренең максаты зур—чиксез фаҗигаләр һәм кысрыклаулар кичереп үз-үзенә бикләнгән халкын бу торгынлыктан чыгару юлларын эзләү, шул ук ислам тәгълиматы йогынтысында яшәүче илләрдән моның үрнәген табу. 71379 Сәфәров — татар фамилиясе. 71380 Сәфәр ( сәфәр) — Һиҗри тәкъвимнең икенче ае Сәфәр — ай елының икенче аеның исеме. 71381 Сәхиб-Гәрәй Кырымга китүе Хәвеф якынлашуын сизеп, Сәхиб-Гәрәй Кырымнан үзенең туганнан туган энесе Сафа-Гәрәйне чакыртып ала, үзе Төркиягә китә, анда солтаннан Казанны яклауда ярдәм сорый. 71382 Сәхиб Гәрәй хан / Басмага Равил Әмирхан әзерләдер // Татарстан. 71383 Сәхибгәрәй хан үзенең туганнары тарафыннан Төркия ярдәме белән үтерелгәч, нугай татарлары һәм черкаслар шәһәрне аякландырырга ниятләп, Әстерхан хакимиятен Ямгырчыга бирәләр. 71384 Сәхибҗамал Гыйззәтуллинна-Волжская — татар совет актрисасы, режиссер, театр эшлеклесе, Татар АССРының атказанган актрисасы ( 1926 ). 71385 Сәхил Африкада 1000 кмга кадәрле киңлектәге зона хасил итә һәм Атлантик океаннан Кызыл диңгезгә кадәр сузыла Сәхил ( ) - Африканың төньякта Сахра чүле һәм көньякта Судан саванналары белән чикләнгән экоклиматик һәм биогеографик зона. 71386 Сәхипзадә Мәкъсүтов депутатлык чорында зур сәяси эшлекле булып таныла. 1917 елның 8 августында, февраль революциясеннән соң, ул яңа оешкан волость Советларының зона съездын үткәрүне үз өстенә ала. 71387 Сәхипзадә, укуын тәмамлагач, "бакалавр" гыйльми дәрәҗәсе алып, бай табигатьле, пристаньлы Дүртөйле җирендә үз эшен ача. 71388 Сәхифә, Википедия кебек үк, һәвәскәр һәм үз теләге белән бушлай эшләүче кулланучылар тарафыннан тулыландырыла һәм үстерелә, хезмәт өчен махсус түләү яки башкача кызыксындыру чаралары каралмаган. 71389 Сәхифәләр арасында ял итү максатыннан фикер йөртүгә нигезләнгән һәм актив уеннар үткәрелә. 71390 Сәхифәләрдә мөселманнарда халык мәгарифе торышы, милләт мәсьәләләре, инкыйлаб, Көнчыгыш турында мәкаләләр еш күренә. 71391 Сәхифә нинди дә булса кешегә яисә оешмага карый. 71392 Сәхифәсенә кергән кулланучы, үз гизгеченнән кирәкле тауар яки хезмәткә заказ ясый, заказны алу һәм түләү ысулын сайлый, түләү картасы яки башка төр электрон акчалары белән шуннан ук түли дә ала. 71393 С.Әхмәтҗанованың әдәби теле халыкның җанлы сөйләменә, образлы фикерләвенә нигезләнгән; аның иҗатына ихласлык, хисси кайнарлык хас; шигъри әсәрләре күңел кылларын тибрәтерлек төгәл музыкаль-ритмик яңгырашка ия. 71394 Сәхнәгә «Башмагым», «Казанга сәяхәт», «Үрмәкүч оясында» һәм башка күп пьесалар куела. 71395 Сәхнәгә беренче чуаш милли балеты — Ф. Васильевның «Сарпиге» балеты менә. 71396 Сәхнәгә иң беренче дуэт белән җырлауны алып менүчеләр дә алар булалар. 71397 Сәхнәгә куйган спектакльләрендә халык бәйрәмнәре, йолалары элементларын мул куллана. 71398 Сәхнәдә 34 елдан артык бии. 71399 “Сәхнәдә Мәйсәрә булып кем генә уйнамасын — минем күз алдымда озын толымлы самими Җәүһәрия Хәйруллина. 71400 Сәхнәдә партнершасы булып һәрвакыт Фатыйма Ильская уйный торган була. 71401 Сәхнәдә уйнаган каһарманнарына драматизм, тирән кичерешләр хас. 71402 Сәхнә иҗаты М.Мутин – зур шөһрәт казанган атаклы артист. 71403 Сәхнә костюмнары остасы булып таныла. 71404 Сехнер — Русия территориясеннән ага торган елга. 71405 Сәхнә телен татарчадан башкортчага күчерү башлана. 71406 Сәхнә тормышы белән балачактан таныш була. 71407 Сәхнә эшчәнлеге белән бергә татар теленә пьесалар тәрҗемә итә, нәфис сүз остасы. 71408 Сәхнә эшчәнлеген ул 1930 елда туган шәһәре Томскта үзешчән сәнгать түгәрәгенә йөреп башлап җибәрә. 71409 Сехола-Тын — Русия территориясеннән ага торган елга. 71410 Сәхра аша күчеп, Тафилальт оазисына эләгә. 71411 Сеченка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71412 Сеченово районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 71413 Сәясәт Австралия әләме Австралия – Берлеккә кергән ил. 71414 Сәясәт белеме Аристотель үзенең «Сәясәт» дигән трактатында җәмгыять һәм дәүләт белән идарә итү хакындагы карашларын сурәтли. 71415 Сәясәт Букингем сарае — Бөекбритания монархының рәсми резиденциясе ( Лондон ) Бөекбритания — конституцион монархияле унитар дәүләт. 71416 Сәясәт Дәүләт башында халык тарафыннан 4 елга сайланучы президент тора. 71417 Сәясәткә керү алдыннан инженер-электрик булып эшли. 71418 Сәясәт турында карашлар Сәяси идеяләргә килгәндә, Локк, туып кына килә торган буржуазия вәкиле буларак, шушы яңа сыйныфның дворяннар сыйныфы белән килешүдә булуын тели. 71419 Сәясәт турында карашлар Һоббсның XVII гасыр Аурупа илләре җәмәгатьчелегенә иң зур тәэсир ясаган хезмәте — ул да булса, аның дәүләт турындагы теорияләре. 71420 Сәясәт фәннәре кандидатлыгына диссертация яклый. 71421 Сәясәтчеләрнең әңгәмәләренә диаграмма китереп кыскача анализ ясалган әлеге беренче мәкалә нигезендә киләсе саннан ук «Политическое казино»(«Рейтинг АиФ»)рубрикасы чыга башлый, шуннан соң ул «ЖПС» рубрикасы итеп үзгәртелә. 71422 Сәясәтче һәм гаскәри Оста сәясәтче һәм талантлы гаскәр башлыгы булган Кубрат үзәкләштерелгән дәүләт төзи алган, һәм шул чор чыганакларында бу дәүләт хаклы рәвештә «Бөек» дип зурлап йөртелгән. 71423 Сәясәт, яшьләр-балалар әдәбияты редакцияләрендә чирканчык алып, 18 ел нәшриятның укыту-педагогик әдәбияты редакциясен җитәкли. 71424 Сәяси җитәкчелекне 3 нче армия сәяси бүлегенең РКП татар секциясе алып бара. 71425 Сәяси золым 1937 елда кулга алына. 71426 Сәяси золым 1937 елда кулга алына һәм атып үтерелә. 71427 Сәяси золым 1938 елның гыйнварында кулга алына. 71428 Сәяси золым Авыл хуҗалыгының таркалу-көчсезләнүен дошманнарның яшерен мәкерле эшләренә кайтарып калдырырга маташу өчен «Крестьяннар иттифагы» дигән провокацион эш барлыкка килә. 71429 Сәяси золым Беренче тапкыр Х. Тарпищевны 1930 еллар башында кулга алалар. 71430 Сәяси золым Бинахакка хөкем ителеп, олыгайган көнендә кимсетүләр кичереп, 1942 елда Самара шәһәрендә корбан була. 71431 Сәяси золым корбаны 1937 елның 5 октябрендә кулга алына. 71432 Сәяси золым корбаны Кулга алынганчы Карл Маркс урамында яши. 71433 Сәяси золым корбаны Сәяси золым корбаны була. 7 елга хөкем ителә. 71434 Сәяси карашлар Әфләтүннең сәясәт белеменә кагылышлы фикерләре дә бар. 71435 Сәяси карьера 1990 елда Беларусь Югары Шурасы депутаты булып сайланыла. 71436 Сәяси карьера 1990 елда Таҗик ССР Югары Шурасының халык депутаты булып сайланылган. 71437 Сәяси карьерасын 1906 елда иҗтимагый кредит хезмәтен җитәкләү белән башлый. 71438 Сәяси китаплар тәрҗемә итә, дәреслекләр яза, сәясәт, хуҗалык, мәдәният, әдәбият, сәнгать темаларына гәзит-журналларда чыгышлар ясый. 71439 Сәяси көндәшләр Цезарьне патша торгызлыгына гаепләгәннәр, ләкин Цезарь патша булып басмаган, ә диктатор булып үзен игълан иткән. 71440 Сәяси корылыш Француз президенты департамент белән идарә итүче префектны билгели. 71441 Сәяси котыплар аермалыгы искиткеч зур булуы аркасында 1948 елда Корея ике дәүләткә аерыла. 71442 Сәяси ландшафт шактый дулкынланган булуын дәвам иткән. 71443 Сәяси нәтиҗәсе Депрессия күп сәяси үзгәрешләргә китерә. 71444 Сәяси плакатта иң мөһиме– лозунглар, чакырулар, халыкка симпатия белдерү. 71445 Сәяси репрессия БАССР язучылар берлегендә әгъза була, ләкин 1936 елның 8 июлендә «әдәби тәнкыйть өлкәсенә Бухаринның зыянлы күрсәтмәләрен сөйрәп керткән өчен» берлектән чыгарыла. 71446 Сәяси системасы Кырым Җөмһүрияте — Русия Федерациясе тәркибендәге хокукый дәүләт. 71447 Сәяси сленгта еш кына «эсерлар» дип аталалар (фирканең рус атамасының беренче хәрефләреннән). 71448 Сәяси тәэсирләрне киметү өчен җиңүчеләр исәбенә милли гимннар түгел, ә студентлар гимны — Гаудеамус Игитур («Gaudeamus Igitur») уйнатырга булалар. 71449 Сәяси төзелеше Җөмһүрият, президент, 32 депутаттан торучы (21 – гомуми тавыш бирү, 9 – билгеләнү нәтиҗәсендә куелалар, 2- аерым вазифа) мәҗлес тарафыннан сайлана. 71450 Сәяси фәннәр кандидаты. 71451 Сәяси фиркаләр «Сәяси фиркаләр турында» законга туры китереп теркәлгән 42 сәяси фирка бар. 71452 Сәяси фирка яки Сәяси партия – уртак сәяси программасына таянучы, үз президентын куеп һәм үз хөкүмәтен төзеп, законлы юл белән хакимияткә килергә омтылучы бердәм кешеләр төркеме. 71453 Сәяси һәм кораллы көрәш нәтиҗәсендә конституцион булмаган хәлдә Евромәйдан көчләре Киевта хакимиятне басып ала, Янукович Украинадан качып китә. 71454 Сәяси һәм тел дискриминациясе, өстәвенә, икътисади яктан кысу Пакъстанга каршы күтәрелешләр барлыкка килүенә китерә һәм 1971 елгы бәйсезлек өчен сугыш нәтиҗәсендә, Бангладеш дәүләте төзелә. 71455 Сәяси ышанычсызлыгы өчен, Павлодар төрмәсенә дә эләгә. 71456 Сәяси элемтәләре Киев Русеның Идел Болгары белән сәяси мөнәсәбәте нигездә тынычлыкка корылган булса да, XII йөздә, үзәге Владимирга урнашкан Төньяк-Көнчыгыш Русе оешу белән, рус-болгар мөнәсәбәтләре тарихында яңа дәвер башланган. 71457 Сәяси эшчәнлеге 1906 елда аны Русиянең беренче чакырылыш Дәүләт думасына депутат итеп күрсәтәләр. 71458 Сәяси эшчәнлеге Сара Вагенкнехт "Без чыннан да меритократия шартларында яшибезме?" 71459 Сәяси эшчәнлек 3әки Зәйнуллин татар зыялылары арасында көчәеп барган милли-азатлык хәрәкәтенә кушылып китә. 71460 Сәяси эшчәнлеккә кушыла, «Иттифак әл-Мөслимин» партиясенә керә. 71461 Сәяси эшчәнлектән читләштерелгән Макиавелли зур борчылулар кичерә, идарә итү эшендәге гаять зур тәҗрибәсен Медичиларга тәкъдим итәргә тели һәм падишаһларга киңәш рәвешендә «Падишаһ» әсәрен яза. 71462 Сәяси яктан Маршалл Утраулары АКШ белән ирекле ассоциациядәге президент җөмһүрияте, АКШ саклауны, субсидияләрне һәм АКШ-та урнашкан агентлыкларга мәсәлән FCC һәм USPS - ка мөрәҗәгатьне тәэмин итә. 71463 Сәяхәте буенча биргән хисабында әлеге төбәкнең бай табигатенә игътибар юнәлтә, чиксез табигый байлыкларын үзләштерү кирәклегенә, Алтайның икътисадый үсеш ягыннан киләчәге өметле булуына басым ясый. 71464 Сәяхәтләре вакытында алган тәэсирләрендә 1903 елда ул язучы булырга ният кыла. 71465 Сәяхәтләре Марко Полоның сәяхәтләре 1271 елда башлана. 71466 Сәяхәттән кайткач, 4 дәрәҗә Изге Владимир ордены белән бүләкләнә. 71467 Сәяхәтчеләрнең Кытайга барып җитүе һәм хан белән күрешү вакыты төгәл билгеле түгел, бу вакыйга 1271 ел белән 1275 ел арасында була. 71468 Сёв-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 71469 Сёд-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 71470 Сёйда — Русия территориясеннән ага торган елга. 71471 Сёльыб ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 71472 Сёмёнов казаклары һәм кызыл лар арасында сугышлар үзгәрмә уңыш белән августка кадәр үтә иделәр, 28 августта семёновчылар Читаны алдылар. 71473 Сёмрас (Чомрас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71474 Сёна (Кече Сёна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71475 Сёрльның көчле ЯИ гипотезасы: "Дөрес керүләр һәм чыгышлары булган тиешенчә программаланган санакның кешенең акылы кебек акылы булачак." 71476 Сё-Яха (Зелёная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71477 Сё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71478 Сиань цинчжэнь дасы, 西安清真大寺) — эчке Кытайның беренче мәчете. 71479 Сибайда Башкортстан дәүләт педагогика институтының “Мәктәпкәчә тәрбия педагогикасы һәм психологиясе”, “Башлангыч белем бирү педа гогикасы һәм мето-дикасы” белгечлекләре буенча факультеты ачылган. 71480 Сибайда урта мәктәпне ( 1966 ), Магниттауда тау металлургиясе институтын ( 1972 ), Мәскәүдә югары әдәби курсларны ( 1983 ), югары театр курсларын ( 1987 ) тәмамлый. 71481 Сибай драма театрында да дөнья күрә, телевизион фильм итеп тә төшерелә. 71482 “Сибайский рабочий” гәзитенә кушымта буларак оештырылган гәзит мөстәкыйль басма дәрәҗәсенә күтәрелде. 71483 Сибай театрыннан фронтка киткән 19 артистның 2 се генә исән кайта: РСФСР атказанган артисты Гайфулла Сарбаев, М. Локманов. 71484 Сибари-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71485 Сибгат Хәким, Чистай, Четаев, Лаврентьев, Маршал Чуйков, Воровский урамнарын һәм Хөсәен Ямашев проспектын кисеп үтә. 71486 «Сибирия» – 1913 елда Том каласында чыккан татар милли-буржуаз газетасы. 71487 Сибирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71488 Сибирский ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 71489 Сибирчата-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 71490 Сибирь ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 71491 «Сибирь» футбол клубы ( ) — 1934 елда нигезләнгән Новосибирск шәһәренең футбол клубы. 71492 Сибиряк-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71493 "Сибнефть" акцияларның 51%лы дәүләт пакетын сату бәйгесендә Абрамовичның ширкәтләре җиңәләр. 1996- 2000 елларда – "Сибнефть" ААҖнең директорлар шурасының әгъзасы. 71494 Сибская — Русия территориясеннән ага торган елга. 71495 Сива ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 71496 Сиван Уриха йырыны — Русия территориясеннән ага торган елга. 71497 Сиваш кичүендә М.В. Фрунзе белән таныша. 71498 Сивая-Маска-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 71499 Сивец — Русия территориясеннән ага торган елга. 71500 Сивирисная — Русия территориясеннән ага торган елга. 71501 Сивыс-Ях ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Нефтеюганск районына керүче авыл. 71502 Сигавей — Русия территориясеннән ага торган елга. 71503 Сигав-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 71504 СИ га кермәүче берәмлекләр СИга кермәүче кайбер берәмлекләр, Үлчәмнәр һәм авырлыклар үлчәүләр буенча генераль конференция карары буенча «СИ белән бер рәттән кулланылышка рөхсәт ителә». 71505 Сигари-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71506 Сигез ай дәвамында аккан лава нәтиҗәсендә һава агулы газлар белән нык зарарлана, нәтиҗәдә халыкның – 22, мал-туарның 70 проценты һәлак була. 71507 Сигез балалары туган: Мөхәммәтҗан, Сабир, Шәриф, Габдулла, Гөлша, Нәгыймә, Әсмәбикә, Зиннәт. 71508 Сигездән алты планетада һәм өч кәрлә планетада иярченнәр бар. 71509 Сигезенче «класс»тан соң «ут» ясала (классның ⅓ е хәтле итеп уң якта тугызынчы турыпочмаклык сызыла (ТР Сарман районы ), яки ярымәйләнә формасында ясала). 71510 Сигезенче походында ул Евфрат елгасына кадәр барып җиткән һәм Кече Азиядәге Хетт патшалыгыннан бүләкләр алган. 71511 Сигез кешелек экипаж составында алар сигезенче булып финишка килеп җитәләр. 71512 Сигез китаптан торган “География”се киң билгеле була: ул тулы, киң күләмле географик белемнәрнең белешмәсе. 71513 Сигез мулла, җиде мөәзин халыкка аң-белем, тәрбия дәресләре биргән. 71514 Сигез утраудан гыйбарәт, шуларның икесендә кешеләр яши. 71515 Сигезьеллык белемне туган авылында, урта белемне күрше Такталачык авылы мәктәбендә укып ала. 71516 Сигезьеллык мәктәпне, Салават педагогия укуханәсен ( 1972 ), Стәрлетамак педагогия институтын ( 1976 ) тәмамлый. 71517 Сигез яшендә калдырып чыгып киткән Казан шәһәре аңа белем учагы, мәдәният учагы булып күренә һәм Уральскида язган «Пар ат» шигырендә аның инде рухы белән Казанда яши башлаганлыгы күренә. 71518 Сигез яшенә җиткәч, әтисе аны Тәтеш өязенең Шәм-Балыкчы волостендагы Болын-Балыкчы авылына (хәзерге Апас районында ) үз заманының гыйлемле кешесе булган Бикчәнтәй хәзрәт мәдрәсәсенә укырга җибәрә. 71519 Сигез яшеннән Радик музыка белән шөгыльләнә башлый – синтезаторда, гитарада уйный, аранжировкалар ясап маташа. 71520 Сигез яшьтән әтисез калып, балалар йортында тәрбияләнгән. 71521 Сигез яшьтә ятим калган Мөхәммәдсадыйк башта Казан мәдрәсәләрендә белем ала, ә инде 15 яшьтә Бохарада укуын дәвам итәргә карар кыла. 71522 Сигизмунд III атлы сурәте Швеция өчен көрәш Польша-швед униясе 1592—1599 Владислав әтисе, Сигизмунд III Ваза, 1592 елны швед тәхетен мирас итеп алган. 71523 Сигизмунд үз хакимият астында Речь Посполитаны Швеция белән берләштерергә омтылган. 71524 Сигнал булу белән, уйнаучылар «еланга» әйләнеп боргаланып йөри башлыйлар. 71525 Сигнал булу белән, уйнаучылар икесе дә бер-берсен үз ягына тарта башлый һәм сыңар кулы белән түмәрне тотып алырга тырыша. 71526 Сигнал кимәле иң зур булган станцияне кесә телефоны үзе сайлый. 71527 Сигналны ташучы ролен радиодулкыннар башкара. 71528 Сигнал тарату чаралары Башкортстан халкына БЮТ тапшыруларын җиткерү өчен, җөмһүриятнең торак пунктларында 400-дән артык ретрансляторлар төзелде; алар күбесенчә дециметр ешлыкларында эшли, егәрлеге 1 Вт -тан 5 КВт-ка кадәр. 71529 Сигнальный ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 71530 Сиговейвис — Русия территориясеннән ага торган елга. 71531 Сиговка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71532 Сиговый Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 71533 Сигоска — Русия территориясеннән ага торган елга. 71534 Сигрид ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16.2 километр озынлыкта булган кратеры. 71535 СИда тизләнеш үлчәү берәмлеге булып секундына метр /секунд хезмәт итә (м/с 2 ). 71536 Сидәкбаш — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 71537 Сидек бөерләрдә кан китергән матдәләрдән ясала. 71538 Сидек бөерләрдә кан сөзелү нәтиҗәсендә хасил була, аннары ул сидек юлы буенча сидек куыгына агып төшә. 71539 Сидек бүленеп чыгу бозылу нәтиҗәсендә авыру тагын да көчәя. 71540 Сидек-җенес органнары трихомонозын трихомонада китереп чыгара. 71541 Сидек куыгыннан канал буенча сидек организмнан тышка чыгарыла. 71542 Сидәш — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 71543 Сидәш-Нугай — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 71544 Сидимютте — Русия территориясеннән ага торган елга. 71545 Сиди-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 71546 Сиди-Хорлово-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71547 Сиди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71548 Сидн-Арка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71549 Сидней ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20,2 километр озынлыкта булган кратеры. 71550 Сиднейда хөкүмәт ярдәме белән биология станциясе төзи. 71551 Сидней — Яңа Көньяк Уэльс штаты башкаласы. 71552 Сидоркино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 71553 Сидоровка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 71554 Сидоровка ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 71555 Сидоровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71556 Сидоровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 71557 Сидоровщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 71558 Сидорята ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 71559 Сидрен-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71560 Сидулово-Ерыклы — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 71561 Сиды-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71562 Сидэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71563 Сидя-Нангуева-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71564 Сидя-Юмб-Тарко-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71565 Сидя-Юмб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71566 Сидя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71567 Сиевка — Исса елгасы кушылдыгы. 71568 СИ җиде төп үлчәү берәмлеген һәм физик зурлыкларның чыгарылма берәмлекләрен (алга таба — берәмлекләр), шулай ук алкушымчаларны билгели. 71569 Сизальдән ясалган мишеньнәр беренче тапкыр1932 елда чыга. 71570 Сиздан-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71571 Сиздерми генә килеп Зарифны атарга хәзерләнгән Зыятдин карга чумган Карелия урманнарын сискәндереп җибәргән моңлы җырдан каушап кала. 71572 Сизеп белү галәми ихтыярны танып белүгә сәләтле. 71573 Сизикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 71574 Сизнер — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 71575 Сизү органнары Тәм тою органнары хезмәтен тәм төерчекләре үти. 71576 Сизые ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 71577 Сизябск ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 71578 Сиивто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 71579 Сийвтивя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71580 Сикәлекүл — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 71581 Сикертән — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 71582 Сикерүләрне башкару техникасы (стиле) биш хөкемдар тарафыннан бәяләнсә, иң күбе 20 мәрә бирелә. 71583 Сикерүче кайсы исемне әйткәндә ялгыша, сикерүне шул исемдәге бала дәвам итә. 71584 Сикильда — Русия территориясеннән ага торган елга. 71585 Сикияз — Йок елгасы кушылдыгы. 71586 Сикия — Русия территориясеннән ага торган елга. 71587 Сиковщина ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 71588 Сиксәненче еллар башында исә «Казан утлары» журналы битләрендә (1981 ел, 10, 11 саннар; 1982 ел, 12 сан; 1985 ел, 1, 2 саннар) әдипнең яңа әсәре-– автобиографик материалларга нигезләп язылган «Соңгы китап» исемле документаль повесте дөнья күрде. 71589 Сиксәненче елларда исә ул, нигездә, поэзия жанрында активрак эшли. 71590 Сиксәненче еллардан башлап, хикәя-нәсер жанрында нәтиҗәле иҗат иткән хәлдә, Н.Хәсәнов прозаның тормыш күренешләрен киңрәк иңләгән, катлаулы кеше язмышларын чагылдырган повестьлар язуга игътибарын юнәлтә. 71591 Сикхлар биш бозыклык (гонаһ): нәфселе, ачу, комсызлык, башка кеше ихтыярына буйсыну, мин-минлек. 71592 Сикхлар сөюне һәм Җирдә яшәүчеләргә карата туганлык хисләрен тоелуга әйди. 71593 Силасау — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 71594 Силасау — Себергән (елга) кушылдыгы. 71595 Силезиядә «Ост» иреклеләр корпусы составында полякларга каршы сугышта катнаша. 71596 Силәй ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 71597 Силим — Русия территориясеннән ага торган елга. 71598 Силино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 71599 Силова-Мусюр-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 71600 Силуниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71601 Сильга (Зур Сильга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71602 Сильга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71603 Силяновы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 71604 Симаки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 71605 Симаничи ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 71606 Симановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71607 Симахино ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 71608 Симаховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71609 “Симашев Мәскәүдә Татарстан җыелма командасы оештырырга җыена бугай”, — дип шаярталар иптәшләре һәм тренерлар, аның үз тирәсенә якташларын җыюын күреп. 71610 Симашевны төзелешкә балта остасы-бетончы итеп эшкә алалар. 71611 Симбирис-хеви — Русия территориясеннән ага торган елга. 71612 Символик 1950-нче еллар уртасында цифрлы санакларга мөрәҗәгать мөмкин булгач, ЯИ кеше интеллекты символ манипуляциясенә кадәр гадиләштерелергә булу мөмкинчелеген тикшерә башлаган. 71613 Символика * Ак төс — мари халкының милли символы, халкының гәделлекне һәм уй-ниятләренең сафлыгын аңлата. 71614 Символика Тере дөньяда кызыл төс хәвефлек турында әйтә ала. 71615 Символик образлар Повесть дәвамында бик күп билгеләр һәм символлар очрый. 71616 Символик рәвештә булса да, дога кылу үткәрелә. 71617 Симгазы – Русия территориясеннән ага торган елга. 71618 Симгә ( ) — Коры Үләмә ( Зөя бас.) кушылдыгы. 71619 Симәк — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 71620 Симәнәй — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 71621 Симерү авыруы цивилизацияле илләрдә генетик үзгәрешләргә карамый үсә, ягъни нәселдәнлек факторына бәйле булмыйча. 71622 Симерүнең үсүе организмда энергиянең сеңдерүе һәм исраф ителүе арасында дисбаланска бәйле. 71623 Симет — Русия территориясеннән ага торган елга. 71624 Симка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71625 Симоненко ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 31,9 километр озынлыкта булган кратеры. 71626 Симониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71627 Симон Көрәшүче, яки Көрәшүче Шимун, яки Симон Кананит (Зелот) ( — Гайсә Мәсихнең унике апостолының (шәкертенең) берсе. 71628 Симоновка ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 71629 Симонов фабрика-завод уку йортын, соңрак, 1938 елда, Мәскәүдә Горький исемендәге Әдәбият институтын тәмамлый. 71630 Симптомнары Авыру тамагына берәр нәрсә кадалган кебек хис итә, тамак төбе авырта, әчешә, кайвакыт авырту колакка үтә. 71631 Симптомнары Миокард инфарктын күрсәтеп тора торган төп билге – көчле авырту. 71632 Симсъя — Русия территориясеннән ага торган елга. 71633 Симферопольнең Самокиш урамындагы элекке һөнәри белем бирү мәгариф йорты бинасында 1990 елның 15 апрелендә Ю. Болатның «Арзы къыз» спектакле белән (В. 71634 Симфоник оркестр һәм хор Симфоник оркестр Музыкантлар җилпәзә кебек утыра, уен кораллары буенча төркемнәргә берләшә Оркестр ( ) — музыка әсәрләрен бергә башкаручы кыллы инструментлар җыелмасы һәм шул инструментларда уйнаучы музыкачылар коллективы. 71635 Симфония 1942 елның 9 августында Ленинград филармониясенең зур залында башкарыла. 71636 Симфония жанрының шушы характерда һәм структурада шәкелләнүендә традициягә кереп киткән увертюраларның роле зур була. 71637 Симфония-оратория № 2 «Утлы хәтер» (Огненная память) Татарстанның симфоник оркестры (җитәкчесе А. Сладковский) белән. 71638 Симъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71639 Сиңа, балакаем, аллаһы Тәгалә барысын да биргән, ходай синнән берни дә кызганмаган. 71640 Синагогада ирләр һәм хатын-кызлар аерым гыйбадәт кыла, бүлмә тактасы — мехица хәзер дә ортодоксаль синагоганың аерылгысыз өлеше булып тора. 71641 «Синагога» сүзе грек чыгышлы һәм «җыелыш» дигән мәгънәгә ия. 71642 Синагога ( ) - яһүдиләрдә җәмәгать мәсьәләләрен тикшерү, хәл итү җыелышлары уздыру һәм күмәк гыйбадәт кылу урыны. 71643 Сиңа кайткач кына, туган ягым, Күкрәгемә шатлык сыймады. 71644 Син Аллаһ Тәгаләнең сөтне чирәм белән саламнан барлыкка китерүенә гаҗәпләнмисең, ләкин кәферләр куллары белән ясалган электр әйберләрне күрүгә шаккатасың. 71645 Синапсидларның саны нык кыскартыла, диапсидларның — архозаврларның һәм липидозаврларның — патшалыгы башлана. 71646 Синарский ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 71647 «Синаспизмос»ның V җыелышында президентлыкка кандидат Алексис Ципрасның чыгышы. 71648 Сингапур 2010 (2010 Summer Youth Olympics) — 2010 елның 14 августыннан 26 августына кадәр Сингапурның Сингапур шәһәрендә узган халыкара спорт чарасы. 71649 Сингапур бүген җан башына туры килүче эчке тулай продукт буенча (28 мең доллар) АКШны (34 мең доллар) куып җитеп килә. 71650 Сингапур, Гонконг белән беррәттән, Көньяк-Көнчыгыш Азиянең финанс-сәүдә үзәге дә. 71651 Сингапурның экономик үсешенә промышленность белән авыл хуҗалыгы гына түгел, ә бәлки банклар һәм биржалар да нык булыша. 71652 Сингойна — Русия территориясеннән ага торган елга. 71653 Сингуляр реакторда микроскопик кара тишекләр булдырыла һәм аларның нурланышы - энергия чыганагы булырга мөмкин. 71654 Син дә бала кебек гамьсез. 71655 Синдә генә безнең язмышыбыз, Республикам минем, Татарстан! 71656 Синдога — Русия территориясеннән ага торган елга. 71657 Синдор ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 71658 Синега (Синюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71659 Синегорский ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 71660 Синегорье ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 71661 Синегорье ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 71662 Синең вәгазьләрең, әй, Имам, Азатлык, ирек тоткасы. 71663 «Синең күзең» дигәндә бармагы берлә кечкенә итеп, «минем күзем» дигәндә кулларын җәеп, зур итеп күрсәтә. 71664 «Синергетика» төшенчәсе түбәндәге әйберләрнең берсенә туры килергә мөмкин: * Физикадагы матдәнең үз-үзеннән оешуының үзлекләрен өйрәнүче бер юнәлеш. 71665 Сине ташлап китә алмыйм: Пьесалар. 71666 Синий Бор ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 71667 Синий Гай ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 71668 Синий Шихан ( ) — Чиләбе өлкәсенең Бреды районы составына керүче авыл. 71669 Синий Яр ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 71670 Синица — Русия территориясеннән ага торган елга. 71671 Синкайны «яңа Миядзаки» дип тә атадылар, ләкин ул мондый чагыштыру белән риза түгел. 71672 Синнән башка миңа, туган ягым, Бу дөньяда тормыш юк сыман. 71673 Син нишләсәң, ни кылансаң, Шуны эшләргә кала. 71674 Синова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71675 Синодның эш – гамәлләрен патша исеменнән шул ук патша патша тарафыннан билгеләнгән чиновник – обер – прокурор контрольдә тоткан. 71676 Синонимик оя Бер үк яки якын мәгънәле сүзләр төркеме синонимик оя (рәт) хасил итә. 71677 Синоп сугышы П. Нахимов 3 линия карабы белән килеп, рейдта 16 карабы торган Синоп портын камый. 71678 “Синтаксический строй татарского языка” дип аталган 464 битлек китабы докторлык диссертациясе буларак бәяләнә. 71679 Синтетик полимерлар нигезендә ясалган пластмассалар аеруча киң таралган. 71680 Синтиг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 71681 Син - тормышның үзе. 71682 Синтурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71683 Синхрон йөзү буенча күрсәтмә чыгышлар Олимпия уеннарына 1948 елда ук күрсәтелә башлый. 71684 Синхрон йөзү — су спортының бер төре. 71685 Синхротрон нурланыш фәнни тикшеренүләрдә кулланыла. 71686 Синцово ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 71687 Синчата ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 71688 Синьгома — Русия территориясеннән ага торган елга. 71689 Синьдюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 71690 Синье Яманаке ( ) — япон галиме, Киото университетының гамәли тикшеренүләр үзәге мөдире, АКШның Глэдстон институты хезмәткәре. 71691 Синьковец — Русия территориясеннән ага торган елга. 71692 Синюха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71693 Синявка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71694 Синярка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71695 Синячиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 71696 Сипавское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 71697 Сиптерелеп торган масса тигез кәгазь битенә әйләнә. 71698 Сира-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 71699 Сирәк кенә булса да, куңелемне бушатып шигырьләр яздым һәм кәликтифтә уздырыла торган смотр-концертларында катнаштым. 71700 Сирәк наратлыклар һәм ылыслы урманнар белән капланган. 71701 Сирәк очрый торган табигый сәләте, яңгыравыклы ягымлы тавышы белән Г.Кайбицкая башкару осталыгының зур биеклекләрен яулый, тыңлаучылар арасында киң таныла. 71702 Сирәк экспонат — су астында ата торган коралның патроны. 71703 Сирәт — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 71704 Сирикит патшабикәсе туган көне. 71705 Сирино ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 71706 Сириус бездән 8,6 яктылык елы ераклыкта тора. 71707 Сириус (иң якты йолдыз), Процион (асрак һәм сулрак) һәм Орион йолдызлыгы (уңда). 71708 Сириус Кояш системасыннан 8,6 яктылык елы ераклыкта урнашкан һәм иң якын йолдызларның берсе. 71709 Сириусның күренмә зурлыгы аның якын ераклыкта урнашуы сәбәпле беренче урында тора. 71710 Сирка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71711 Сиртя-Яга (Сирта-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71712 Сирья — Русия территориясеннән ага торган елга. 71713 СИ системасының төп берәмлекләре нигезендә күрсәтелгән Вольт м ² • кг • с −3 • A −1 га тигез : Джозефсон эффекты нигезендә билгеләмә Стандарт Вольтны кабатлау өчен Милли стандартлар институты тарафыннан эшләп чыгарылган Джозефсон контактларыннан матрица. 71714 Система башка күрсәтмәләр җыелмасы архитектурасын эмуляторны эшләтеп куллана ала. 71715 “Система” болар өчен барлыгы 66,76 миллиард сум акча түләгән. 71716 Системага өч тозлы күл керә — асылда Айдаркүл, Әрнәсай һәм Тозкан. 71717 Системалы тикшерү ярдәмендә диабет яки гипертония диагнозы белән авыруны иң башында күреп алу һәм профилактиканың гади ысулы бар икәнлеге турында шактый аз билгеле. 71718 Система платасы Система (ана) платасы - иң мөһим платаларның берсе булып санала. 71719 Система, рус химигы Д. И. Менделеев тарафыннан ачыкланган, периодик законның график сурәтләнеше булып тора. 71720 Систематика Зауришийлар hәм орнитишийлар очалары төзелеше Зауришийлар очасы төзелеше Орнитишийлар оча сөяге төзелеше Динозаврлар — триасның азагында текодонтлардан аерылган архозаврлар тәртибе. 71721 Систематика һәм төзелеш үзенчәлекләре Анкилозаврлар — орнитишийлар тәртибенең вәкилләре, тиреофорлар төркеменә керәләр. 71722 Система – ул тулыканлы, үз кануннары буенча идарә ителгән бердәмлек. 71723 Система ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 71724 Систых-Чул (Систыхчул, Черёмуховая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 71725 Сит бәрелеше нәтиҗәсендә татар-монгол гаскәре урыс гаскәрен тулысынча тар-мар итә, Владимир кенәзе һәлак була, Көньяк-Көнчыгыш Русия Русия - урыс халкының тарихи җире, бүгенге Рәсәйнең көнбатыш өлкәләре Татар-монгол империясенә кушыла. 71726 Ситдыйк Айдаров - күренекле татар артисты. 71727 Ситдыйк кушаматын, әл-Исра үәл-Мигъраҗ вакыйгасыннан соң, бу вакыйгага бер шиксез ышануы сәбәпле ала. 71728 Ситдыйк-Мулла — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 71729 Си телен аның эффективлыгы өчен югары бәялиләр. 71730 Си теленең үсеше Си++ дип исемләнгән объектлы-ориентлашкан версиянең килеп чыгуына сәбәп була. 5.5 версиясеннән башлап, Турбо-Паскальдә дә ООП чаралары барлыкка килә. 71731 Ситки ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 71732 Ситники — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 71733 Ситники ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 71734 Ситники ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 71735 Ситниковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 71736 СИ үлчәү системасында Ом·м белән үлчәнә. 71737 Сиучка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71738 Сифилис белән авырганда кан тамырлары, аеруча аорта нык зарарлана, аорта стенасы үзенең ныклыгын, сузылучанлыгын югалта һәм кан басымыннан акрынлап киңәя, сузыла башлый, хәтта өзелергә дә мөмкин. 71739 Сифилис йоктыруга әз генә шик булганда да кан анализы (Вассерман реакциясенә) ясарга кирәк. 71740 Сифилисны йоктыруга сәбәпче булып тән тиресендә һәм органнарның лайлалы тышчаларында яралар булу тора. 71741 Сифилисның икенчел стадиясе 2—3 елга кадәр дәвам итәргә мөмкин. 71742 Сифилисның өченчел стадиясе авыру йокканнан соң дәваламасаң 3—4 нче елларда башлана. 71743 СИ Халыкара берәмлекләр системасында температура кельвинда үлчәнә, шулай ук Цельсий градусы кулланыла, чөнки Җирдәге табигатьтә күпчелек процесслар -50 - +50 °С диапазонында бара. 71744 Сихерче Алмайга алтын тарагын биреп, аны коткара. 71745 Сихонкино — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 71746 Сихорей-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 71747 Сицилиядә калий һәм таш тозлары, асфальт һәм битум бар. 71748 Сишәмбе. 220-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 71749 Сишәмбе. 234-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 71750 Сишәмбе. 241-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 71751 Сишәмбе – бу якларда базар көн. 71752 Сишә́мбе (шулай ук буш көн) — дүшәмбе һәм чәршәмбе арасында урнашкан атна көне. 71753 Сишка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71754 Сияк — Русия территориясеннән ага торган елга. 71755 Скакальная — Русия территориясеннән ага торган елга. 71756 Скакунка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71757 Скакун — Русия территориясеннән ага торган елга. 71758 Скалистое ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 71759 Скаляп ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 71760 Скаляр үзәк эшкәрткеч җайланма чыгарып алуның бөтен процессын тәмамларга тиеш булса, вектор үзәк эшкәрткеч җайланма бер күрсәтмә белән чагыштырмача зур бирелгән мәгълүматлар җыелмасы белән бер операцияне башкара ала. 71761 Скаляр һәм яхшырак башкаруга ирешеп караулар нәтиҗәсендә үзәк эшкәрткеч җайланманы күбрәк сызыкча рәвештә һәм параллельрәк рәвештә тотуның сәбәбе булган төрле конструкция ысуллары килеп чыккан. 71762 Сканерның исеме аның эш принцибына туры китереп бирелә: электрон нур дисплей экранын сканерлаган кебек, яктылык нуры яссы рәсемне юллап сканерлый. 71763 Скарлатти — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 135 километрлы кратеры. 71764 Скарпеллини ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,1 километр озынлыкта булган кратеры. 71765 Скатинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71766 Скачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71767 Скачки — Мокша елгасы кушылдыгы. 71768 Скворцово ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 71769 Скворчиха — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 71770 Скелетның әһәмияте бик зур: ул тәннең терәге булып тора, шулай ук күп кенә эчке органнарны зарарланудан саклый. 71771 Скелетон чанасының нигезе яссы рам һәм аның астына трассадан шуу өчен беркетелгән ике металл тимераяктан гыйбарәт. 71772 Скелет һәм мускуллар терәк-хәрәкәт системасын барлыкка китерә. 71773 Склера) ( — «каты» сүзеннән) — аксымлы тышча — күзнең тышкы тыгыз тоташтыргыч тукымалы тышчасы, саклагыч һәм терәк функцияләрен башкара. 71774 Скле­роцийлар туфракта кышлый, алар җиргә иген уңышын җыеп алганда культуралы яки басу читләрендә үскән кыргый үсемлек­ләрдән коелып кала. 71775 Скнижка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71776 Скобелевка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 71777 Скобра — Русия территориясеннән ага торган елга. 71778 Сковородино ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урашкан шәһәр. 71779 СКолчим — Русия территориясеннән ага торган елга. 71780 Скомовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 71781 Скопин ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 71782 Скопинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 71783 Скородум ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 71784 Скородумское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 71785 Скоропадский диктатурасы урнаштырудан ( 1918 ) соң аңа каршы торган. 71786 Скороходиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71787 Скрининг программаларын эшләп, анда мөмкин кадәр күбрәк халыкны җәлеп итү Русия өчен дә үтә актуаль мәсьәлә. 71788 Скрипино ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 71789 Скрипка, кыллы оркестр һәм клавесин өчен g-moll чаконасы. 71790 Скрипка, кыллы оркестр һәм рояль өчен «Ай нуры», «Гүзәл кич». 71791 Скрипка, кыллы оркестр һәм рояль өчен «Чегән кызы» рапсодиясе. 71792 Скрипка һәм кәманча футляр эчендә Скрипка — кәманча (сызгыч) белән уйнала торган кыллы инструмент. 71793 Скрипка һәм мандолинада оста уйнаган, мәктәп һәм авыл үзешчән сәнгать түгәрәкләрен җитәкләгән, күп кенә смотр һәм фестивальләрдә катнашкан. 71794 Скрипка һәм фортепиано өчен бию. 71795 Скрипка һәм фортепиано өчен вальс-скерцо. 71796 Скрипка һәм фортепиано өчен пьесалар. 71797 Скрипка һәм фортепиано өчен романс. 71798 Скрипка һәм фортепиано өчен соната. 71799 Скрипунова ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 71800 Скрябино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 71801 Скуба – Русия территориясеннән ага торган елга. 71802 Скульпторлар Эльмир Аксәнов һәм Константин Головушкин. 71803 Скульптура белән бербөтен хасил итүче бронза аслыкта факсимиле култамгасы «М. 71804 Скульптура прототибы булып казанлы хәйрияче - Татарстан балалар йортларына 75 автобус бүләк иткән кеше - Әсгать Галимҗанов тора. 71805 Скульптура һәйкәле 2015 елның 22 июнендә Казакъстанның Үскәмән шәһәрендә ( ) Касыйм Кайсенов урамы белән Александр Протазанов урамы кисешкән чаттагы бакчада ачылган. 71806 Скумин микстурасы үзен яхшы яктан гына “күрсәтте”, аңа түбәндәгеләр керә: 10,0 — 250,0 утчәчәк үләне төнәтмәсе; 5,0 шәр дүләнә сыгынтысы, песи үләне һәм сукыр кычыткан төнәтмәләре; 2,0 шәр эвкалипт һәм борыч бөтнек төнәтмәләре; 30,0 гөлҗимеш сиробы. 71807 Скумин синдромлы авыруларны актив рәвештә ресоциальләштерүгә инструктор кул астында даими хезмәт белән дәвалау да (шифаханәнең җимеш бакчасын карау, чәчәкләр тәрбияләү һ.б) ярдәм итә. 71808 Скумин синдромы авырулар периферия урыннары өшүдән, салкыннан иза чигә. 71809 Скумин синдромы барлыкка килүдән саклау өчен, өндә һәм гипноз халәтендә рациональ һәм суггестив психотерапия сеанслары үткәрелә. 71810 Скумин синдромы, митраль клапан имплантацияләнү очрагы белән чагыштырганда, күпклапанлы протез куелганнан соң — 2,6 тапкыр, һәм, аорталь имплантация белән чагыштырганда, 5,7 тапкыр ешрак күзәтелә. 71811 Скумин синдромын дәвалауда психотерапиянең өстенлекле роле психофармокология препаратларын куллануны чикләми, шулай да аларның кайберләренең кардиотоксик тәэсире турында истә тотарга кирәк. 71812 Скумин синдромы Скумин синдромы – йөрәкләренең клапан аппаратына протез куйганнан соң авыруларның дүрттән бер өлешендә күзәтелә торган психик эшчәнлек бозылуның үзенчәлекле симптомнар комплексы. 71813 Скутины ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 71814 Славяннар да румыннарга йогынты ясаганнар. 71815 Славяннарның килүенә кадәр фин-угыр кабиләләренең урнашуы Фин-угыр телләре – бертуган телләр төркеме, урал телләре гаиләсенең тармагы. 71816 Славянск-на-Кубани ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 71817 Славян халыклары арасында руслар һәм поляклардан соң халык саны буенча өченче урында. 71818 Славян юрамасы буенча: Рюрик - ободрит кенәз нәселеннән килеп чыккан, аның исеме "лачын" - кушаматы белән бәйле, ул славян телләрендә рарог дип йөртелгән. 71819 Сладкая Балка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71820 Сладкая Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71821 Сладковское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 71822 Слакбаш — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 71823 Слак — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 71824 Слак — Корсак елгасы (Дим бас.) кушылдыгы. 71825 Сланец токымнарыннан нефть сумалалары алу технологиясе бик катлаулы. 71826 Слезянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71827 Слепая — Русия территориясеннән ага торган елга. 71828 Слива ыругы, Prunus — агач яки куаклар ыругы, сливалар ассемьялыгына (Prunoidea) керәләр. 71829 Слизеринга су стихиясе туры килә. 71830 Слинкино ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 71831 Слобода ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 71832 Слобода ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 71833 Слобода ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 71834 Слободка ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 71835 Слободка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71836 Слободчикова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 71837 Слобозерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71838 Словак Википедиясе – нең словак телендәге бүлеге. 71839 Словакия баш күтәрүендә катнаша. 71840 Словен Википедиясе – нең словен телендәге бүлеге. 71841 Словенияда шулай ук күп санлы булмаган мөселманнар, венгрлар, итальяннар һ.б төркемнәре бар. 71842 Словеннарның милли шагыйре — Франце Прешерен (3 декабрь 1800 - 8 февраль 1849). 71843 Слогавка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71844 Слуда-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 71845 Слудка ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 71846 Слудка ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 71847 Слудка ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 71848 Слудка — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 71849 Слудка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 71850 Слудна — Русия территориясеннән ага торган елга. 71851 Слутка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 71852 Слуя — Русия территориясеннән ага торган елга. 71853 Смена вакытында «Сәләт-Зәй» аланында спорт ярышлары үткәрелә. 71854 Смердомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71855 Смердья — Русия территориясеннән ага торган елга. 71856 Смерьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 71857 Сметанина — Русия территориясеннән ага торган елга. 71858 Сметанники ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 71859 Смирнова ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 71860 Смирновы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 71861 Смирновы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 71862 С.М. Киров исемендәге Казакъ дәүләт университетын (хәзерге Әл-Фараби исемендәге Казакъ милли университеты) ( 1964 ), әлеге югары уку йортының аспирантурасын ( 1973 ) тәмамлаган. 71863 Смолдеярово — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 71864 Смоленск бәрелеше 16 июльне 3-нче танк төркеменең 57-нче мотокорпус Невельны басып алды. 71865 Смоленск воеводалыгы 1654 елда Русия патшалыгы Смоленск кенәзлеген сугышып кайтара, 1686 елда Речь Посполитая белән Солых Килешүе нәтиҗәсендә Смоленск кенәзлеге рәсми рәвештә Русия эченә керә. 71866 Смоленскида Днепр елгасы География Смоленск Днепр елгасы өстендә, Смоленск калкулыгында, Мәскәү шәһәреннән 417 километр көньяк-көнбатышрак урнаша. 71867 Смоленск өлкәсе биләмәләрендә ага. 71868 ;Смоленск өлкәсе * Зайцево ( ) — Смоленск өлкәсе Ярцево районы составына кергән авыл. 71869 Смоленск өлкәсенең административ узәге — Смоленск шәһәре. 71870 Смоленск өлкәсе, Тверь өлкәсе, Мәскәү өлкәсе биләмәләрендә ага. 71871 Смоленск өчен барган каты сугышларда яралана. 71872 Смоленск өчен барган сугышта каты яралана. 71873 Смоленск районы ( ) — Смоленск өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 71874 Смолинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чиләбе шәһәре составына керүче авыл. 71875 Смолинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 71876 Смолинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 71877 Смолины ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 71878 Смолокурка ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 71879 Смольное ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 71880 Смольянская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 71881 Снегуровка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 71882 Снопа ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 71883 Снопа — Русия территориясеннән ага торган елга. 71884 Сноуборд яки сноубординг ( ) – кышкы спорт төре, тау чаңгысы кебек биек-текә тау битләүләреннән шуып төшүдән гыйбарәт. 71885 Собаконки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 71886 «Собател-гаҗизин» китабы язма нөсхәләрдә тарала. 71887 Собачья Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 71888 Сөббух Рәфыйков 1971 елның 21 ноябрендә Татарстанның Яңа Зәй эшчеләр поселогында вафат булды. 71889 Собет-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 71890 Собино ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 71891 Соболейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 71892 Соболи ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 71893 Соборның карарларын император Ватикан белән хөкүмәт арасындагы кокардалы юкка чыгаруда файдаланган. 71894 Соборның сакристия өлешенә кергәндә торучы мәрмәр плитә Рим папасы ( – «рим понтифигы»; яки – «югары суверен понтифик») – бер юлы өч хакимият функциясе үтәүче аерым сыйфатка ия суверен шәхес. 71895 Собты-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 71896 Собханкол — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 71897 Совади ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,4 километр озынлыкта булган кратеры. 71898 Сова — Русия территориясеннән ага торган елга. 71899 Сова-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 71900 Совет аппаратында озак еллар намуслы хезмәт иткән өчен уя «Батыр хезмәт өчен» медале, Үзбәкстан Югары Советының Мактау грамотасы һәм «Зур Фирганә каналы» значогы белән бүләкләнә. 71901 Совет Армиясендә хәрби хезмәтен үтәп кайткач, төрле төзелешләрдә эшли. 71902 Совет Армиясендә хәрби хезмәттә була. 71903 Совет Армиясендә хәрби хезмәттә була ( 1957 1959 ). 71904 Совет Армиясендә хәрби хезмәттә була: 1986 елның 18 ноябре — 1987 елның мае ВДВның Литва ССР Гайжюнай уку үзәгендә, 1987 елның мае — 1988 елның ноябре Әфганстанда хәрби хәрәкәтләрдә катнаша. 71905 Совет Армиясенә алына. 71906 Совет Армиясенең Алманиядәге төркемендә ( 1965 1972 ) хезмәтен дәвам итә. 71907 Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. 71908 Совет Армиясе сафларында хезмәт иткәннән соң, 1958 елдан “Ленинец” — “Ленинсе” республика комсомол-яшьләр гәзите редакциясендә эшли. 71909 Совет Армиясе һәм Хәрби Диңгез флоты сәяси идарәсендә ( 1982 1984 еллар ), ССРБ ГО штабында ( 1984 ел ) өлкән инспектор. 71910 Совет атом-төш коралы проектының җитәкчеләренең берсе. 71911 “Совет ашханәсендә мондый хәлнең булуы мөмкин түгел. 71912 «Совет Башҡортостаны» газетасында әдәби хезмәткәр, бүлек мөдире ( 1965 1970 ) була. 71913 Совет Башкортстаны, 1937 ел, 21 июль 1937 елның 30 августында, «дәүләт түнтәрелеше әзерләүче оешма коруда гаепләнеп», кулга алына. 1938 елда атып үтерелә. 71914 «Совет Башкортстаны» газетасында әдәби хезмәткәр, бүлек мөдире; 1959 елдан башлап «Агыйдел» журналында җаваплы сәркатип. 71915 Совет Башкортстаны язучылары. 71916 Совет Башкортстаны язучылары (биоблиографик белешмә). 71917 Совет Башкортстаны язучылары Уфа, 1988, 155 биттә. 71918 Совет Берлеге таркалганнан соң Совет армиясе дә таркала, Русия Федерациясе кораллы көчләре Совет армиясе бер өлеше була. 71919 Совет Берлеге хыянәте өчен Власов, Буняченко, Трухин һәм бүтән Совет хөкеме карары буенча Бутырка төрмәсендә асып үтерелә. 71920 Совет власте урнашканнан соң, 1919 нчы елның сентябреннән башлап, мәдрәсә мәктәпкә әверелеп, башта ШКМ, аннары Рәдүт урта мәктәбе булып китә. 1937 елны мәчетнең манарысы төшерелеп, ул районның балалар ял йорты (пионерлар лагере) ителә. 71921 Совет гаскәр башлыгына - маршал Коневка - "Хөрмәтле Прага граҗданины" дәрәҗәсе бирелә. 71922 Совет гаскәр башлыгы төгәл алман һөҗүменең вакытын белеп (5 сәгатьтә Мәскәү вакыты), 22:30 һәм 2:20 (М. 71923 Совет гаскәре каршы һөҗүме, мәшһүр "Катюша" "Уран" һәм "Боҗра" операцияләре Ноябрь аенда фашист һәм аларның союздашлары Кызыл Гаскәр тарафыннан боҗрага чолгап алына. 71924 Совет гаскәрләре Мценскны калдырдылар. 71925 Совет гаскәрләрен тар-мар иткәннән соң, совет гаскәр башлыклары: фронт сәргаскәре Павлов, Климовских, Григорьев, Оборин, Коробков кулга алынган, һәм Сталин карары буенча атып үтерелгәннәр. 71926 Совет гаскәрләре һәм Крайова Армиясе арасында мөнәсәбәтләр каршылыклы булган: бердәм операцияләрдән ачык кораллы бәрелешкә кадәр. 71927 Совет гаскәрләрнең икенче Ржев-Сычёвка операциясе уңышсыз булган; шуңа кармастан, 1942—1943 елның кышкы кампаниясе тулаем алганда совет гаскәрләр файдасына тәмамланган — бер алман армиясе һәм дүрт союздашларның армия юк ителгәннәр. 71928 Совет дәвере 1930-елларда Пермь бу дәверендә төзелгән авиация, көймәләр төзү, һәм химия заводлары белән эре индустриаль үзәгенә әверелгән. 71929 Совет дәверендә Калинин исемен Тверь (Калинин), Королёв (Калининград) һәм Таҗикстандагы Сәрбәнд (Калининабад) шәһәрләре йөрткәннәр. 71930 Совет дәверенең азагына бина авариячелгә якын хәлдә калган. 71931 Совет дәүләтенә каршы контрреволюцион агитация алып баруда, ВКП(б) һәм дәүләт җитәкчеләренә яла ягуда гаепләнеп, ул ун елга ирегеннән мәхрүм ителергә һәм биш елга сөргенгә җибәрелергә хөкем ителә. 71932 Совет дәүләтенең социаль һәм милли сәясәте нәкъ элеккечә, романовларча, ә бәлки тагын да мәкерлерәк төстә дәвам итә. 71933 Совет дәүләт иерахиясенең югары җитәкче постларында 18 ел дәвамында эшләгән. 71934 «Совет әдәбияты» (« Казан утлары ») журналы редакторы булып эшли. 71935 Совет елларында чыккан хезмәтләр арасында беренче чиратта Н. И. Воробьевның Казан татарла­рының матди мәдәниятенә багышланган хезмәтләрен күрсәтергә кирәк: анда халык киеменә һәм хатын-кызларның бизәнү әйберләренә автор зур игътибар бирә. 71936 Совет әсирлегендә бер генә үлгән фельдмаршал. 71937 Совет әсирлегенә эләккән Польша Татар эскадроны гаскәриләре гомуми Польша әсирләре язмышы НКВД лагерьләрендә кичергәннәр. 71938 Совет әсирлегенә эләккән Польша татар эскадроны гаскәриләре гомуми Польша әсирләре язмышын НКВД лагерьларында үткәргәннәр. 71939 Совет җыелма командасы 68 алтын медаль ала. 71940 Совет заманыда мәчеттә кинотеатр, дәүләт банкы урнаша. 1989 елда мәчет халыкка кайтарыла. 71941 Совет заманында авыл мәчете ябылып тормаган. 71942 Совет заманында, аеруча сугыш вакытында урыслар килеп аны сүтәргә, ташларын ташып, йорт-җир корылмалары, мичләр төзергә керешкәннәр. 71943 Совет заманында аларны яптылар. 71944 Совет заманында Архиерей дачасы, Яңа Иерусалим монастыре, чиркәве ябылган, биналары "Татарстан Авыл Хуҗалыгы Фәнни Институты"на тапшырылган. 71945 Совет заманында баш тантаналар Ленин төрбәсе алдында үткәрелә. 71946 Совет заманында, бераз соңрак та бистәдәге әһәмиятсез биналар сүтелеп, алар урынында күпкатлы «хрушевка»лар корыла. 71947 Совет заманында Бөгелмә районында мөстәкыйль гәзит булмый. 71948 Совет заманында күп кенә җыентыкларда шигырьнең дини эчтәлектәге соңгы строфасы төшереп калдырылган. 71949 Совет заманында Ногай илен күрше Коры Карсун авылына буйсындырып, бөлдерә язганнар иде. 71950 Совет заманында халык совхозда эшләгән. 71951 Совет заманында Шереметьво-2 терминалы - баш Совет Халыкара һава лиманы. 71952 Совет зенитчылары күп АКШ хәрби очкычларын юк итә. 71953 Совет идеологияеен үз югарылыгында үткәрү максатыннан 1928 елда партия оешмасы төзелә. 71954 Советлар Берлеге (1932) һәм Һитлер Алманиясе (1934) белән үзара һөҗүм итмәү турында пактларны имзалаган, ләкин аларны ышанычсыз дип санаган. 71955 Советлар Берлеге геройлары (9 кеше): * Миңнулла Гыйззәтуллин ( Күки авылы). 71956 Советлар Берлеге геройлары * Фазулла Габдрәшитов * Фәйзулла Әһлетдинов Икътисад Нефть ятмаларын «Туймазынефть» һәм «Октябрьскнефть» НГДУлары хезмәтләндерә. 71957 Советлар Берлеге Каһарманнары * Пётр Днепров — гвардия капитаны, 44-нче гвардия танк бригадасының танклар батальоны командирыны урынбасары. 71958 Советлар Берлеге Каһарманы (1945). 71959 Советлар Берлеге Каһарманы ( 1945 ), генерал-полковник ( 1944 ), сәяси золым корбаны. 71960 Советлар Берлеге каһарманы ( 21 июнь 1937 ). 71961 Советлар Берлеге Каһарманы Александр Матросов ( Шакирҗан Мөхәммәтҗанов ) үрнәгендә «матросовчылар» дип аталып йөртеләләр. 71962 Советлар Берлеге каһарманы исеме 1943 елның 1 ноябрендә бирелә. 71963 Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә (10.01.1944). 1944 елның февралендә Украина ССР җирендә барган сугышларның берсендә һәлак була (хәбәрсез югала). 71964 Советлар Берлегендә һәм Россия Федерациясендә Борис Заходерның рус теленә тәрҗемәләре һәм аларга нигезләнгән Союзмультфильм мультфильмнары аркылы танылган. 71965 Советлар Берлегендә һәм Руссияда чыккан почта маркалары File:Stamp of USSR 1576g. 71966 Советлар Берлегендә чыккан почта маркасы. 71967 Советлар Берлегенең дәүләт милкендә булган завод-фабрикалары үрнәгендә һәм хосусый милекне тартып алып дәүләт карамагына күчерү юлы белән оештырылдылар. 71968 Советлар Берлегенең юкка чыгуыннан соң, Русия аларның хокукларны саклауга юнәлгән махсус кануннар кабул итте. 71969 Советлар Берлегеннән катнашкан гроссмейстер Михаил Ботвинник бу чемпионатта җиңеп чыга. 71970 Советлар Берлеге Революциядән соң тәрҗемә ителгән әсәрләрнең исәбе арта, әмма яңа татар тәрҗемәчеләрендә еш кына белем һәм тәҗрибә җитешмәгән. 71971 Советлар берлеге фәннәр академиясенең идарә проблемнары институтында аспирантурада укый, техник фәннәр докторы була. 71972 Советлар вакытында мәчет бинасы военкомат, типография, завод эшчеләр йорты булып хезмәт итә. 71973 Советларга буйсынган дәһри режим хакимиятендә яшәгән поляклар өчен ватандаш кешенең папалыкка сайлануы көрәшүгә һәм «Солидарность» хәрәкәтен барлыкка китерүгә рухи этәргеч була. 71974 Советлар Йорты (1950) — әлеге вакытта Уфа дәүләт авиацион техник университетының төп корпусы Проектлар *Наркомпрос (1936-37) — әлеге вакытта Мифтахетдин Акмулла исемендәге Башкорт дәүләт педагогия университетының 3-нче корпусы, *К. 71975 Советларның Нью-Йорктагы сәүдә оешмасы 6000 эш урыны турысында игълан бирә һәм җавап итеп 100 000-дән артык гариза ала. 71976 Советлар Союзы белән гарәп-фарсы дәүләтләре арасында җылы мөнәсәбәт урнаштыруда әһәмиятле урын алып тора. 71977 Советлар Союзы белән Финляндия арасында барган канлы сугышта ике татар очраша. 71978 Советлар Союзы Герое (1942). 71979 Советлар Союзы Герое Г.Батыршинның гомере фаҗигале рәвештә өзелә. 71980 Советлар Союзы каһарманнары * Илдар Маннанов ( Бүләк авылы). 71981 Советлар Союзына каратэның ничәнче елларда үтеп кергәнен төгәл генә әйтеп булмый. 71982 Советлар Союзы таркалгач, күп кенә театрлар операдан баш тарта. 71983 Советлар чорыннан башлап төрки-татар Кучкар йолдызлыгы исеме да куллана. 71984 Советлар чорыннан башлап төрки-татар Кыз йолдызлыгы исеме да куллана. 71985 Совет миили сәясәтенең кискен үзгәртүе сәбәпле, 1930-елларның азагында милли районнарның күпчелеге гади районнарга үзгәртеп корылганнар. 71986 Совет-Мисыр дуслыгы һәйкәле 1958 елны ССРБ Мисырга инглизләр яллаган көнбатыш алманнар проектына каршы Мәскәүдәге Гидропроект институты ясаган сызымны тәкъдим итәләр. 71987 Совет мультфильмына багышланган почта маркасы. 71988 Совет оккупациясе заманында берничә татар мәчете җимерелгән. 71989 Совет очучылары АКШның күп очкычларын бетергәннән соң АКШ президенты Труман атом коралы кулланырга ниятләгән. 71990 Совет очучылары тарафыннан АКШ күп очкычларны бетерүдән соң АКШ президенты Труман атом коралы кулланырга ниятләгән. 71991 Совет периоды Гражданнар сугышы вакытында бөтен Идел буе районнарда ачлык котырынган. 71992 Совет-Польша сугышы вакытында, 1920 елда, Тухачевский җитәкчелегендәге Кызыл Гаскәр Варшавага һөҗүм иткән. 71993 Совет проекты 1920-30-елларда ил буйлап латинизация дулкыны тәгәрәде. 71994 Совет районы ( ) — Волгоград шәһәре районнарының берсе. Район 1958 елда нигезләнгән. 71995 Совет районы ( ) — Новосибирск шәһәре районнарының берсе. Район 1958 елда нигезләнгән. 71996 Совет районы ( ) — Самар шәһәре районнарының берсе. 71997 Совет районы ( ) — Чиләбе шәһәре районнарының берсе. 71998 Совет сәргаскәрлеге Көньякта Көньяк фронтны оештырды. 71999 “Советская культура” гәзитенең 31 май санында басылып чыккан “Халык герое турында опера” дигән мәкаләдә аның турында болай язалар: “Салаватның әтисе Юлай образын башкорт опера сәхнәсенең күренекле остасы Г. Хәбибуллин иҗат иткән. 72000 Советская Татария гәҗите, 1988 ел, апрель. 72001 Советская тюркология,1982 ел, 101 бит. 72002 Советская тюркология, 1984 ел, 4 сан,109 бит. 72003 Советская тюркология, 1987 ел,3 сан, 56 бит. 72004 Советская тюркология, 1988 ел, 6 сан, 112 бит. 72005 Советский район) — Казанның көньяк-көнчыгыш өлешендә урнашкан район. 72006 Советское ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 72007 Советск ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 72008 Советск — топоним Русия * Советск — Калининград өлкәсендәге шәһәр. 72009 Совет снайперы А.Привалов бронза медаль иясе була, уфалы динамолы Д.Соколов иң көчле ун спортчы исемлегенә эләгә. 72010 Совет Социаль җөмһүрият дәүләт нәшр., 1921. 72011 Совет Социаль җөмһүрият нәшр., 1921. 72012 Совет сугышчылары азат иткәч, тоткыннардан төзелгән батальон белән җитәкчелек итә. 72013 Советтан соңгы вакытында гына сугышта һәлак булган сугышчыларның истәлеген мәңгеләштергән һәйкәлләрне куярга башлаганнар, ә 2014 елда Санкт-Петербургта сугышның 100-еллыгына туры китергән Беренче бөтендөнья сугышы музееның ачылышы булды. 72014 Советтан соңгы дәвер Бүгенге Лениногорск – яшел һәм җыйнак шәһәр. 72015 Совет Татарстаны язучылары. 72016 Совет-Фин сугышы - ( - кышкы сугыш) Совет Социалистик Республикалар Берлеге белән Финляндия арасында 1939 1940 елларда узган кораллы низаг. 72017 Совет-фин сугышында (1939-1940 еллар), Бөек Ватан сугышында катнаша. 72018 Совет-фин сугышы нәтиҗәсендә ССРБ составына күчкән. 72019 Совет футболы тарихында иң яхшы капкачыларның берсе. 72020 Совет хакимияте беренче елларында Кукмарада промышленность авыр шартларда үсә. 72021 Совет хакимияте елларында аның манарасы киселгән. 72022 Совет хакимияте елларында кеше шәхесенә карата мондый берьяклы карашның өстенлек итүенә дә карамастан, әдәбиятның аерым казанышлары булганын да кинәнеп әйтергә кирәк, ягъни ул үсешен туктатмады. 72023 Совет хакимияте елларында мәчет һәм чиркәү җимертелә. 72024 Совет хакимиятенең беренче елларында Башкортстандагы вакытлы матбугат та татар телендә чыгарыла. 72025 Совет хакимиятен кабул итми, Учредительләр җыены әгъзалары комитеты ( КомУч ) тарафдары. 72026 Совет хакимияте урнашканнан соң, бу өлкә бетерелә, ә чечен (Ичкерия белән берләштерелеп) һәм Ингуш (Таулы белән берләштерелеп) округлары мөстәкыйль территориаль берләшмәгә әйләндерелә. 72027 Совет хакимияте урнашкач, мәчеткә йөрүчеләр торган саен кимегән. 72028 Совет һәм Рәсәй галимнәре - Ландау, Гинзбург, Абрикосов - үтә үткәрүчәнлекне тикшеренүгә зур өлеш кертәләр. 72029 Совет хоккейчылары искиткеч шуу техникалары һәм зур тизлектә уйнаулары белән аерылып торалар. 72030 Совет хөкүмәте аның чагыштырмача бәйсез эшчәнлегенә түзеп торырга мәҗбүр булган. 72031 Совет хөкүмәте илне индустрияләштерү планын эшли. 72032 Совет хөкүмәтенең дингә каршы көрәше кабат 1950 елдан соң, мөфти Г.Рәсүлев вафат булгач көчәеп китә. 72033 Совет хөкүмәтенең дингә каршы көрәше кабат мөфти Г.Рәсүлев вафат булгач көчәеп китә. 72034 Совет хөкүмәткә контроль астына алынмаган урыннарга кызылгвардиячеләр лары юнәлдерделәр. 72035 Совет чоры 1589 елдан 1925 елга кадәр шәһәр Цари́цын (Сарысу) исемен, ә 1925 елдан 1961 елга кадәр Сталингра́д исемен йөртә. 72036 Совет чоры 1918-1919 елларда Удмуртия территориясендә акгвардиячеләр һәм Кызыл Гаскәр арасында бәрелешләр булганнар. 72037 Совет чоры 1921 елның июнендә Глазовтан Ижауга Вотяк автономияле өлкәсе үзәге күчерелә. 72038 Совет чоры белән чагыштырганда ил икътисады түбәнәюенә карамастан, Русия атмосферага зарарлы матдәләр чыгару күләме буенча өченче урында тора (2 млрд тонна). 72039 Совет чоры Кайбыч районы оешканчыга кадәр ( 1917 1920 елларда ) аның барлык торак пунктлары да Казан губернасы Зөя өязенә караган. 72040 Совет чорында авылга Аккүл исемен бирәләр. 72041 Совет чорында банклар системасына ССРБ Дәүләт банкы, ССРБ Төзелеш банкы һәм ССРБ Тышкы сәүдә банкы кебек универсаль кредит учреждениеләре керә. 72042 Совет чорында биредә атом-төш суасты флотының өйрәнү үзәге һәм суаасты көймәләр базасы урнашканнар, шәһәр 1994 елга кадәр ябык административ-территориаль берәмлеге статусын йөрткән. 72043 Совет чорында җирле ширкәтләрдә артиллерия снарядлары, патроннар, миналар, торпедалар, шартлаткыч матдәләр, хәрби-сугышчан агулы матдәләр – иприт, люизит, фосген эшләп чыгарыла. 72044 Совет чорында мәчет бинасы тулай торак итеп кулланыла. 72045 Совет чорында мәчетне берничә мәртәбә ябарга тырышып карасалар да, яба алмыйлар. 72046 Совет чорында мәчет яшәү урыны булып кулланылган. 72047 Совет чорында Нобель премия­сен алган Петр Капица, Жорес Алферов кебек галимнәр, нигездә, төгәл фәннәр өлкәсендә дан казанган. 72048 Совет чорында район үзәге булып китә. 72049 Совет чорында реклама 1917 елгы Октябрь инкыйлабы иҗтимагый, сәяси, мәдәни тормышның барлык өлкәләренә үзгәрешләр алып килә, реклама тарихында да эзсез үтми. 72050 Совет чорында Ырынбур губернасының халык мәгарифе комиссиясе әгъзасы булып тора. 72051 Совет чорында Ю. Лотман тикшеренүләре абруйлы санала. 72052 Совет чоры Сергей Киров 1929 елда Вятка губернасы юкка чыгарыла, Вятка шәһәре Түбән Новгород крае составына кертелә. 72053 Совет чоры Серле үлеме 1942 елның 28 июнендә Янка Купала, Мәскәүдәге «Мәскәү» гостиницасында кинәт үлеп китә. 72054 Совет энциклопедиясенә кертелгән Әшрәфны ике тапкыр иректән мәхрүм итәләр. 72055 Совет эчендә биш даими комиссия эшли. 72056 Совет ягы бу документны озак еллар ялган дип килә, 1989 елга кадәр аның булуын кире кага. 72057 Совинформбюро. 30 июльне безнең гаскәрләр дошман белән НОВОРЖЕВСК, НЕВЕЛЬ һәм аеруча таяныч СМОЛЕНСК һәм ЖИТОМИР юнәлешләрендә сугышларын дәвам иттеләр. 72058 Совлинский ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 72059 Совраж — Русия территориясеннән ага торган елга. 72060 Совхоз бу урамда яңа йортлар төзи һәм аны яңа өйләнешкән гаиләләргә бирә. 72061 Совхозларда ялланган эшчеләр эшләгән. 72062 Совхозлар һәм МТСлар берлеге үзәк комитеты рәисе итеп билгеләнә. 72063 Совхозный ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 72064 Совхозның беренче директоры Сафиуллин Садри, партком секретаре - Камалиева, агрономы - Галиакберов иде. 72065 Совхоз оешкач Сәрдегән авылында 5 терлек абзары төзелде. 72066 Совхоз оештыру колхозчыларның гомуми җыелышында халыкка игълан ителә. 72067 Сога — Русия территориясеннән ага торган елга. 72068 Сога-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72069 Согзар — Русия территориясеннән ага торган елга. 72070 Соголь-Кика — Русия территориясеннән ага торган елга. 72071 Согом ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 72072 Согондь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72073 Согор-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 72074 Согот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72075 Согуд Гарәбстаны белән көньякта чиктәш, башка бар яктан да Фарсы култыгы сулары белән юыла. 72076 Согуд Гарәбстанында ваһһабичылык рәсми идеология дәрәҗәсенә күтәрелә. 72077 Согуд Гарәбстаны рәсми бәйрәмнәре исемлеге Бәйрәмнәр елның яки айның билгеле атнасындагы махсус көнгә, шулай да Һиҗри тәкъвим кебек башка тәкъвим системаларына бәйле була ала. 72078 Согуд Гарәбстаны һәм Үрдүн белән Мысыр диңгез аша чиктәш. 72079 Сөгъбан баш эзлеклелек йолдызы булып тормый; аның эчендә водород януы туктаган һәм хәзерге вакытта гелий януы бара. 72080 Согыд өлкәсенең Исфәрә районының мәркәзе. 72081 Содзим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72082 Содомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72083 Содом ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 72084 Содомово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 72085 Содошка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72086 Содружество Независимых Государств, СНГ) — бәйсез элекеге СССРга кергән илләр берлеге оешмасы. 72087 Содышка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72088 Соег — Русия территориясеннән ага торган елга. 72089 Соекша — Русия территориясеннән ага торган елга. 72090 Соелю-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 72091 « Сөембикә », 2012 ел, № 2. http://irikmusin. 72092 « Сөембикә ») журналы редакциясендә мөхәррир, бүлек мөдире булып эшләде, һәрчак юлда, кешеләр арасында булу, киң хәбәрдарлык аңа журналистлык эшендә һәм әдәби иҗаты өчен бай тормыш материалы тупларга мөмкинлек бирде. 72093 Сөембикә Ике ел үтүгә яшь ханны Нугай бие Йосыфның 15 яшьлек кызы Сөембикәгә өйләндерәләр. 72094 Сөембикә соңгы елларда манарада яшәгәне өчен халык шушы бинага 1560-еллардан соң Сөембикә Манарасы исемен биргән. 72095 Сөембикә соңгы елларда манарасында яшәгән өчен халык бу бинаны Сөембикә Манарасы исеме биргән. 72096 “Сөембикә тәхеттә”, “Сөюмбикә-ханбикә” картиналарында татар халкының тарихын чагылдыра. 72097 Сөендек — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 72098 Сөендек — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 72099 Сөендек — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 72100 Сөендек — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 72101 Соёмы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72102 Сожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 72103 Созаново ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 72104 Соза — Русия территориясеннән ага торган елга. 72105 Сөзгән бузага тагын бер-ике стакан шикәр комы өстәп болгатырга да әчесен өчен җылы урынга куярга. 72106 Сөзем — Сыры елгасы кушылдыгы. 72107 Созиген буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 190 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 72108 Созиновы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 72109 Созмес — Русия территориясеннән ага торган елга. 72110 Соз — Русия территориясеннән ага торган елга. 72111 Созьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 72112 Созь — Русия территориясеннән ага торган елга. 72113 Соим-Котыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72114 Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72115 Сөйгән атының ялын тарый, читтән аңа җим алып килә, кай атларны ул бер дә яратмый, яратмаган атын төн буе борчый, җөдәтеп бетерә. 72116 Сөйки авылы — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 72117 Сөйләм буенча Коншак татарлары сафакүл сөйләшенә карый. 72118 Сөйләм жанры өчен методик әсбаплар яза. 72119 Сөйләм моментыннан яки сөйләнүче моменттан соң булачак вакыйганы тасвирлаучы фигыль формасы булып тора. 72120 Сөйләм оештырудагы рольләреннән чыгып, аларны мөстәкыйль мәгънәле сүзләр яки мөстәкыйль сүз төркемнәре дип атап йөртәләр. 72121 Сөйләм санскрит Һиндстанның кайбер традицион оешмаларында кулланыла һәм бу телне торгызырга көч куела. 72122 Сөйләшә-сөйләшә биштәрләрен чишеп ашамлыкларын чыгарып салалар һәм бер-берсен сыйлаша башлыйлар. 72123 Сөйләшнең фонетик үзенчәлекләре, башлыча, кайбер авазларның артикуляциясе үзгәрүдә, аваз тәңгәллекләрендә, аваз өстәлү һәм аваз төшүдә чагыла. 72124 Сөйләш Пермь татарларының формалашуында Идел буе төрки компонентының хәлиткеч роль уйнавын тел материаллары да раслый: пермь татарлары сөйләше татар әдәби теленең формалашуында нигез башы булып торган урта диалектка карый. 72125 Сөйләштә -мақ-мәк формасы да кулланыла: -ма/-мә + қушу//қуйу; -ма/-мә + кирәк. 72126 Сөйләшүләрдә Изге Ана иконасы Казанга кайтаруы мөмкинлеге тикшерелә. 72127 Сөйләшүләр нәтиҗәсендә чибча индеецлары хакиме булып Х. де Каскада билгеләнгән һәм бу җирләр Яңа Гранада исемен ала. 72128 Сөйләшүчеләр җәмгыятенең зур өлеше яртылаш сөйләшүчеләрдән тора башлагач, лингвистик кагыйдәләр сөйләшүчеләрнең компетенцияләренә күрә үзгәртелә башлавы сәбәпле тел еш тел үлеменә (ингл.) таба сизелерлек дәрәҗәдә тизрәк якыная башлый. 72129 Сөйләшүчеләр күпләп яшәгән җирләрдә рәсми аралашу мохитләрендә кулланыла Закон Республики Алтай «О языках». 72130 Сөйләшүчеләр саны 2,5 миллиардтан артык. 72131 Сөйләшүчеләр саны 75 млннан артып китә. 72132 Сөйләшүчеләр саны якынча 400–500 мең кеше. 72133 Сөйләшүчеләр саны — якынча 4 миллион кеше. 72134 Сөйләшүчеләр саны — якынча 5,7 миллион кеше. 72135 Сойма — Русия территориясеннән ага торган елга. 72136 Сөйрәлүчеләр — коры җирдә яшәүгә чынлап җайлашкан беренче төркем умырткалылар, аларның үрчүе һәм үсеше коры җирдә уза. 72137 Сөйрәлүчеләр Триаста сөйрәлүчеләрнең яңа төркеме барлыкка килә - плакодуслар. 72138 Сокан-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 72139 Сокаш, Сакаш — Күәш елгасы кушылдыгы. 72140 Сокланмаслык та түгел шул: 1 километрга якын аралыкта челтерәп чишмә сулары ага. 72141 Сокларында каучук булган башка үсемлекләр дә табыла. 72142 Сокман — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 72143 Сокны чистартыр өчен, аны торбалар аша бик зур бакларга һәм аппаратларга куалар. 72144 Соков, Берлиоздан аермалы буларак, моңа ышана, алдан әзерләнә дә. 72145 Соколино ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 72146 Соколиный Камень ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 72147 Соколка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72148 Соколка — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 72149 Соколки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 72150 Соколова (Колчедан авыл җирлеге) ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 72151 Соколовка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 72152 Соколовка ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 72153 Соколово ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 72154 Соколово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 72155 Сокольский — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 72156 Сокольское районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 72157 Сокольчи ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 72158 Сократ вафат булгач, Әфләтүн күп еллар дәвамында Афинадан китеп тора, төрле илләрдә була, аларның галимнәре, гыйльми тәгълиматлары белән таныша. 72159 Сократның укучысы, Аристотельнең укытучысы. 72160 Сократ үзе бернинди хезмәт тә язып калдырмаган. 72161 Сократ үзенең фәлсәфәсендә яхшылык, гаделлек принципларына зур игътибар бирә. 72162 Сок: * Сок - эчемлек төре, икенче төрле сут. 72163 Сокся (Сокса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72164 Солабаш-Тенивраг авылында 82 йорт булган, анда 211 ир-ат һәм 238 хатын-кыз гомер кичергән, авылда мәчет булган. 72165 Солам-Нюр-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72166 Солга ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче тимер юл станциясе. 72167 Солгончик — Русия территориясеннән ага торган елга. 72168 Сол Грубе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72169 Солдатка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 72170 Солдатлар буш вакытларында кыска уклар ыргытып ярышканнар. 72171 «Солдатлар» сериалында өлкән солдат Евсеев ролендә һәм «Шукшин хикәяләре» кинотасмасында уйнау артистка уңыш китерә. 72172 «Солдат сугыштан туйды» 1916 ел ахыры беренче бөтендөнья сугышы барышында борылыш моменты була. 72173 Солдат шунда тугыз ел яши, аны 1925 елда крепостьны тазартканда очраклы рәвештә генә табалар. 72174 Сөләйман II бик дини кеше булган, күп вакытны намазда үткәргән. 72175 Сөләйман Бакырганый (Кол Сөләйман) — гомумтөрки әдәбият вәкиле, Әхмәд Ясәвинең шәкерте. 72176 Сөләйман — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 72177 Сөләйман (Әтәр) — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 72178 Сөләйман Ибраһимовның да йорт-җире колхозга алына. 72179 Сөләйман Ислам динендә Атасы вафатыннан соң Сөләйман патша була. 72180 Солейс ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,3 километр озынлыкта булган кратеры. 72181 Сөләй — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 72182 Сөлекле белән Абултай авыллары Сөлекле авыл советын тәшкил итә. 72183 Сөлекләрнең тәннәре озынча, арка-корсак юнәлешендә бераз кысылган. 72184 Сөлектә- 427 кеше, Сөлек бүлегендә 196 кеше яши. 72185 Сөләңгер — Мәмдәлгә кадәр үк оешкан борынгы авыл. 72186 Солистка буларак, 1952 елда Татар дәүләт җыр һәм бию ансамбленә эшкә чакырыла. 72187 Солист корал буларак электр гитарасы хезмәт итә. 72188 Солистлар биографияләре Вәли Фәзлиәхмәтов 1983 елның 21 февралендә Башкортстанның Нефтекама шәһәрендә туа. 72189 Сол Кёчь-Пель — Русия территориясеннән ага торган елга. 72190 Сол Лагорта — Русия территориясеннән ага торган елга. 72191 Солма (Салма) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72192 Солнечная Поляна ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 72193 Солнечногорск ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 72194 Солнечное ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 72195 Солнечный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 72196 Солнечный ( ) — Свердловск өлкәсенең Берёзовский шәһәр округы составына керүче авыл. 72197 Солнзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 72198 Соловей-Ключ ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 72199 Соловецкое ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 72200 Соловки этабы Сандармох үзенә ССРБның күп республикаларыннан сәнгать, дәүләт һәм дин эшлеклеләрне алган "Соловки этабы"/лагеренең (ru) 1111 тоткынының күмәк атып-үтерелү урыны булуы ачыкланды. 72201 Соловьева Заполица ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 72202 Соловьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72203 Соловьевка — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 72204 Соловьи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 72205 Соловьи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 72206 Соловьи ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 72207 Соловьиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72208 Солодовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72209 Солодомня — Русия территориясеннән ага торган елга. 72210 Солож (Солеш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72211 Солоково ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 72212 Соломенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72213 Соломино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 72214 Соломин-Смолин йорты (икенче исеме: Укытучылар йорты) – Казан шәһәре үзәгендәге таш бина. 72215 Соломон утраулары бәйсезлекне 1978 елның 7 июленда алган. 72216 Соломон утраулары Гомуми мәгълүмат Географик урнашуы Соломон утраулары Яңа Гвинеядан көнчыгышта, Тын океанның көньягында 30 утрау һәм күп атолларда урнашкан дәүләт. 72217 Соломянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72218 Солоная — Русия территориясеннән ага торган елга. 72219 Солонешная — Русия территориясеннән ага торган елга. 72220 Солоники ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 72221 Солоницыны ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 72222 Солоновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72223 Солонухино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 72224 Солоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72225 Сол-Пада — Русия территориясеннән ага торган елга. 72226 Сол Перепуск — Русия территориясеннән ага торган елга. 72227 Сол Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72228 Сол Саб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72229 Сөлс –өчтән бер өлеш дип тәрҗемә ителә. 72230 Солтан — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 72231 Солтанбәк — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 72232 Солтан бәреп төшерелгәннән соң Ибн Баттута Һиндстанны калдырып китәргә мәҗбүр була. 72233 Солтан булышлыгы белән хан тәхетен үзенә кире кайтаргач, Миңлегәрәй Төркиянең үзен яклавын һәм гомумән төрек йогынтысын танып яшәргә тиеш була. 72234 Солтан Габәши 1891 елның 13 маенда Казан губернасы Казан өязе Алат волостеның Тенивраг – Солабаш (хәзерге Татарстанның Биектау районы Кече Солабаш ) авылында җәдит мулла Хәсәнгата Габәши гаиләсендә туа. 72235 Солтан Габәши Башкортстанда вафат була һәм шунда җирләнә. 72236 Солтангалиев «эше» 1923 елның июнендә Мәскәүдә узган милли җөмһүриятләр һәм өлкәләрнең җаваплы хезмәткәрләре киңәшмәсе, киңәшмәгә кадәр үк кулга алынган М.Г. Солтангалиев турындагы мәсьәләне карый, аны «буржуаз милләтчелек»тә гаепли һәм фиркадән чыгара. 72237 Солтангалиев эше 1924 елның 6 маенда Мәскәүгә күчерелә, Үзәк нәшриятка эшкә билгеләнә. 72238 Солтангалиев эше М.Х. Солтангалиевкә карата репрессия чаралары кулланыла башлагач, 1923 елның 8 маенда ТАССРның бер төркем җитәкчеләре (А. 72239 Солтангул — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 72240 Солтанлыкның чәчәк атуы 1511нче елда португалия колонизаторлары килү сәбәпле туктала. 72241 Солтан мәчете (Җиһанша бай мәчете, Кызыл мәчет, Госманов мәчете, Сигезенче мәчет) — Казанда Татар дини архитектура һәйкәле. 72242 Солтанморат — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан татар авылы. 72243 Солтан Рахманколый беренче реаль училищега укырга керә, әмма 1905 елгы революцион хәрәкәткә катнашкан өчен бер төркем студентлар белән училищедан куыла.1908 ел Рахманкуловлар гаиләсендә шактый борчулар, кайгы-хәсрәт алып килә. 72244 Солтан Хәсәнгата улы Габәши — татар халкының күренекле композиторы. 72245 Солтан шунда ук, бөтен мөһим эшләрен ташлап, хатын янына килә, гозерен тыңлый һәм аннан үзен гафу итүен сорый. 72246 Солтан Яруллин әлеге мәктәпне 1961 елдан алып 1986 елга кадәр җитәкли. 72247 Солта Хәссәнәл Болкиах җәмгыятьнең сак модернләштерү сәясәте алып бара. 72248 Солт Лейк Ситида гимнастика ярышы Спорт гимна́стикасы — гимнастиканың бер төре. 72249 Солтонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72250 Сол Фома-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72251 Сөлчәбаш — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 72252 Сөлчә суы Кызыл Чишмә бистәсе җирләреннән башлана. 72253 Сөлчә ( ) — Татарстанның Югары Ослан районы биләмәләрендә ага торган елга. 72254 Солы ( арыш кебек үк), бодай һәм арпа чәчүлекләрендә чүп үләне булып йөргән. 72255 Солыничка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72256 Солы орлыгыннан талкан, солы ярмасы, геркулес әзерлиләр, аны терлек азыгы культурасы итеп тә кулланалар. 72257 СОлыхта — Русия территориясеннән ага торган елга. 72258 Солых төзү турында ялган хәбәр урысларның уяулыгын киметә. 72259 Солы ыругының (Avena) башлыча Урта Диңгез буенда таралган 33 төре билгеле. 72260 Солы ярмасы аеруча файдалы. 72261 Сольба — Русия территориясеннән ага торган елга. 72262 Сольва (Зур Сольва) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72263 Соль-Грязь ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 72264 Соль-Илецк элек рәсми итеп «Иләк Саклануы» дип аталган. 72265 Сольпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 72266 Соль — Русия территориясеннән ага торган елга. 72267 Сольцы ( ) — Русия Федерациясенең Новгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 72268 Солюга (Селюга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72269 Солянка (Җаксы-Бурлю, Җаксы-Бурлю) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72270 Соляр билгесенең вертикаль һәм горизонталь полосаларның киңлеге квадратның 1/3 өлешенә тигез. 72271 Сомалиның көньягы «Әш-Шабааб» һәм «Хизб-үл-Ислаами» исламчыл хәрәкәтләре контроле астында тотыла. 72272 Сома — Русия территориясеннән ага торган елга. 72273 Сома-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 72274 Сомбала — Русия территориясеннән ага торган елга. 72275 Сөмбелә γ — Поррима ( ), безгә иң якын куш йолдызларның берсе (32 яктылык елы ераклыгында), сузылган орбиталы һәм 171 ел периодлы йолдыз. 72276 Сөмбелә ζ — Һезе, +3,37 йолдызча зурлыктагы ак йолдыз. 72277 “Сөмбелә” гомер-гомергә уңыш бәйрәме булган. 72278 Сөмбелә ( сөнбелә — «башак» Сөнбелә — август ае, ашлык башагы; сөнбел — башак, ашлык башагы. 72279 “Сөмбелә” табыны камыр ашларына бай була, муллык билгесе булган бавырсак пешерелгән. 72280 Сомина — Русия территориясеннән ага торган елга. 72281 Сомли-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72282 Соммадагы сугыш Соммадагы сугыш Брусиловның фронтны өзүе 1916 елның 1 июлендә Сомма елгасында инглиз-француз армиясенең контрһөҗүме өчен шартлар тудыра. 72283 Сомнительный — Русия территориясеннән ага торган елга. 72284 Сомовщина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 72285 Сом-Порый-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 72286 Сомша — Русия территориясеннән ага торган елга. 72287 Соңарак, беренче Рим императоры Юлий Цезарь хөрмәтенә үз исемен алды. 72288 Соңарак җәза сөргенлек белән алыштырыла. 72289 Соңарак сугыш Австралия янында да башлана. 72290 Соңарак ул мода дөньясында карьера эшли. 72291 Соната XVII гасырда ук барлыкка килә. 72292 Соната Соната формасы ике теманың каршылыклы Форшмы Үсештә бирелүе белән характерлы. 72293 Соң билгеләнсә, бөерләр авыруы бөер эшчәнлегенең җитәрлек булмавына кадәр көчәя һәм диализ һәм трансплантацияләр кирәклегенә китерә. 72294 Сонгай империясе территориянең көнбатышында бер мең ел буена диярлек төп көч булган, ә көнчыгышта - Канем-Борну империясе. 72295 Соңгарак, инде безнең заманда Ка­зан татарлары, мишәр, керәшен һәм Пермь, Себер, Касыйм татар­ларының этнографиясенә багышланган фәнни хезмәтләр дөнья күрде. 72296 Соңга таба аның иҗатына социаль мотивлар үтеп керә, ул авылдагы социаль тигезсезлек күренешләрен, халык массаларының империалистик сугышка каршы нәфрәтле мөнәсәбәтен чагылдырган хикәяләр иҗат итә. 72297 Соңга таба аның шигырь цикллары күмәк җыентыкларга (“Шигырь бәйрәме”, 1968 ; “Беренче карлыгачлар”, 1970 ; “Кызлар җыры”, 1977 ) кертелә, “Казан утлары”, “Азат хатын”, “Ялкын” журналларында басыла. 72298 Соңга таба арышның үзен генә аерым чәчә башлаганнар. 72299 Соңга таба зиннәтле яка чылбыры һәм каптырма урынына тәңкәле брошкалар куллана башлыйлар. 72300 Соңга таба концертлар да бирә башлый. 72301 Соңга таба Кырлай кешеләренең бер төркеме күчеп, Ия суы башында Яңа Кырлай авылына нигез салалар. 72302 Соңга табарак алар үзләре биләгән дәүләт эшләрен балаларына мирас буенча тапшыра башлаганнар. 72303 Соңга табарак Геллеспонт ( Дарданел бугазы ) аркылы алар Пропонтидага ( Мәрмәрә диңгезе нә) үтеп кергәннәр, ә Фракия Босфоры аркылы хәтта Кара диңгезнең төньяк ярларына кадәр барып житкәннәр. 72304 Соңга таба ханлыкның артиллериясе дә булдырыла. 72305 Соңга таба шигъри цикллары «Идел» альманахында, «Казан утлары» журналында еш басыла. 72306 Сөңгеләр белән коралланган Соломон Утраулары сугышчылары, бизәкләнгән сугыш каноэ өстендә (1895). 72307 Сонгиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 72308 Соңгы – 14 нче кисәге цензура тарафыннан конфискацияләнә һәм шуннан соң серия бөтенләй чыгудан туктый. 72309 Соңгы (2002 ел) сан алу туган тел турында сорау каралмаган. 72310 Соңгы 20 ел эчендә Зиннур Хөснияр аның баш мөхәррире вазифасын башкара. 72311 Соңгы 22 елда оештырылган алты Олимпия уеннарында ике тапкыр гына җиңү пье­десталына күтәрелде. 72312 Соңгы 2 төре ТРның Кызыл китабына кертелгән. 72313 Соңгы 30 ел дәвамында (1978 елдан башлап) илдә гражданнар сугышы бара. 72314 Соңгы адым, язып кую, фәкать башкару адымының нәтиҗәләрен нинди булса да формадагы хәтергә “янә язып куя”. 72315 Соңгы алман транспорты 1933 елда Казаннан киткән. 72316 Соңгы арада гына, Җир йөзендә 2000 дәр артык тел юкка чыккан. 72317 Соңгы арада, кечу теле академик мохитенең игътибарын җәлеп итте - мәктәпләрдә укытылган дисциплина буларак һәм әдәби кызыксыну темасы буларак. 72318 Соңгы арада мирас теленең беленү дәрәҗәсен үлчәүдә аның тизлегенә игътибар ителә башланды. 72319 Соңгы арада спортчылар трассада ролик-чаңгыда узыша башлады. 72320 Соңгы арада Татарстан радиоканалларында социаль рекламаның яңа бер төре барлыкка килде. 72321 Соңгы арада шахмат компьютер программалары популярлашу сәбәпле партияләрне кичектерү күпчелек турнирларда тыелды һәм уен вакытлары кыскартылды. 72322 Соңгы атылуның дәрәҗәсе юрамалары янартау шартлавы индексы буенча 8нче дәрәҗәсендә булганы исәпләнелә (ягъни "мега-колоссаль"), яки дәрәҗәсе ≥ M8; аның 100 × 30 км² зурлыгында кальдера комплексының барлыкка килүенә керткән өлеше бик зур. 72323 Соңгы бәрелеш 1945 елның 29 апрелендә булган: Әмәт Хан Берлин "Темпелһоф" һава аланы өстендә фашист «Фокке-Вульф 190» очкычын бетерә. 72324 Соңгы берничә дистә елда, микроскопиянең һәм гистохимик анализлауның яңа ысулларын кертү нәтиҗәсендә, гистология биохимия, биофизика, онкология һәм вирусология белән шактый якынайды. 72325 Соңгы бозлык чорының көчле экологик тәэсире астында булган төбәкләрдә исә Мезолит дәвере меңнәрчә ел дәвам итә. 72326 Соңгы вакытларда гинкгобилоба агачы препаратларына зур өметләр баглана. 72327 Соңгы вакытта бәйге аудиториясе - 100 миллионнан 600 миллионга кадәр. 72328 Соңгы вакытта бу тенденция яшәү хакының арту нәтиҗәсендә азаюга таба бара. 72329 Соңгы вакытта мәгълүмат технологияләр атамасы астында санак технологияләрен аңлыйлар. 72330 Соңгы вакытта Русия дәүләт физкультура академиясендә профессор–консультант, Мәскәүдә Крылатскоедагы велодромда генераль директор урынбасары, Русия велосипедчылары берлегенең ревизия комиссиясе рәисе булып эшли. 72331 Соңгы вакытта Русия ислам университетының шәригать фәннәре факультетында белем ала. 72332 Соңгы вакытта татар тел белеменең үсешенә бәйләнешле бик сирәк кенә яңалыклар кертелде. 72333 Соңгы вакытта халыкара ярышларда электрон мишеньнәр дә кулланыла башлады. 72334 Соңгы вакытта шагыйрьнең “Хыялларым үзем белән”, “Адымнар”, “Ак каеннар”, “Гомер чишмәсе”, “Алмалы җәй”, “Җан яктысы”, “Йөрәк бәйрәме”, “Кавышыр көн”, “Моңлану” дигән шигъри китаплары дөнья күрде. 72335 Соңгы вакытта шуларга таянып татар халык киеме буенча төзелә торган этнографик атласның программасы һәм шул программа бу­енча фәнни хезмәт эшләнә. 72336 Соңгы гасырда мәктәптә 206 педагог эшләгән. 72337 Соңгы генетик эзләнүләр нәтиҗәләре хәзерге кешеләрнең "иң азыннан ике төркем" борыңгы кешеләре (Неандерталец һәм Аю-Таш мәгарәсе кешесе) белән җенси якынлыкка керүенә ишарә итә. 72338 Соңгы джедай — Люк Скайуокер юкка чыкты. 72339 Соңгы егерме ел дәвамында мелиорация хезмәтен үстерү буенча Русиядә бер генә чара да күрелмәгән. 72340 Соңгы елларга кадәр Шәрәфи байның өендә Борай районының музыка мәктәбе урнашкан иде. 72341 Соңгы елларда А.Гыйләҗев роман жанрында иҗат итүгә күп көч куйды. 72342 Соңгы елларда Альберт Яхин үзенең әдәби-фәнни тикшеренү эшләрен дә юмор-сатира жанрына бәйләп алып бара. 72343 Соңгы елларда аны көнбатышка таба берничә тапкыр киңәйтергә туры килгән. 72344 Соңгы елларда басылып чыккан "Җирдән җиде җиһанга", "Галәм серләре" китаплары аны ил-халык язмышы турында җитди уйланучы шагыйрь итеп танытты. 72345 Соңгы елларда Бөекбритания барлык хәрби низагларда бары тик коалицияләрдә генә катнаша. 72346 Соңгы елларда бу эшне Сәлахетдин абзый Хөсәенов башкарган. 72347 Соңгы елларда Голландиянең Лейден университеты китапханәсендә 1618 елда Львов шәһәрендә төрки телдә басылган бер китап табылды. 72348 Соңгы елларда журнал Мәгариф. 72349 Соңгы елларда зур шәһәрләрдә үткәрелгән Сабантуйларында үзган көрәш бәйгеләре хәзер абруйлы ярыш булып санала. 72350 Соңгы елларда иң яхшы коллективларның һөнәри театр, дәүләт яки муниципалитет тәэминатында торучы стационар театрларга әйләнү тенденциясе күзәтелә. 72351 Соңгы елларда Йомаш, Ишәй авылларында урта мәктәп, Күлтабан авылында мәдәни-белем бирү үзәге ачылды. 72352 Соңгы елларда мәгълүмат һәм элемтә технологиясе, диңгез ризыклары, кунак итү һәм милек үсеше, яңартыла торган энергия һәм мәгариф һәм өйрәтү мөһим секторлар буларак барлыкка килгән һәм илдәге һәм чит ил инвесторлардан шактый күп инвестицияләр җәлеп итә. 72353 Соңгы елларда М. Фәйзи исемендәге Оренбург Татар дәүләт драма театрында сәхнәләштергән спектакльләрнең күбесенең сәхнә бизәлеше – Б. Насыйховныкы. 72354 Соңгы елларда прозада иҗатка күчте Камил Дәүләтшин. 72355 Соңгы елларда сәясәтченең сәламәтлеге авырая. 72356 Соңгы елларда «Таналык авазы», «Соңгы туй», «Кояшлы буран», «Каратау мәхбүсе» һ.б. поэмаларын иҗат итте. 72357 Соңгы елларда Татарстанның Апас районының Борындык авылы яныннан 995 тәңкәдән торган зур гына хәзинә табылды. 72358 Соңгы елларда Татарстан Республикасының уйлап табучылар һәм рационизаторлар җәмгыяте тарафыннан бу юнәлештә максатчан эш алып барыла. 72359 Соңгы елларда «Теләктәшлек» һәм «РПС-ПАРНАС» фиркаләре рәистәшләренең берсе, Русия оппозициясенең координация шурасы әгъзасы. 72360 Соңгы елларда туган авылы Бадрак урта мәктәбенең директоры була. 72361 Соңгы елларда туризмның икътисадый-социаль позицияләре ныгыды. 72362 Соңгы елларда ул балалар өчен әкиятләр дә иҗат итте. 72363 Соңгы елларда халыкара көчләрнең илдә булу сәбәпле дәүләттә чагыштырмача тынычлык хасил итә. 72364 Соңгы елларда хуҗалык “Башак” җаваплылыгы чикләнгән җәмгыяте итеп үзгәртелә. 2001 елдан аның директоры – Хәлил Хуҗин. 72365 Соңгы елларда Шамил Бариев аеруча күп эшләде. 72366 Соңгы елларда шәһәрдә 160 урынлы терапия бүлеге, 15 эш урыны булган стоматология поликлиникасы, 110 урынлык шәһәр хастаханәсе, ике даруханә эшли башлады. 72367 Соңгы еллар Казан ханлыгы тар-мар ителгәч, Касыйм ханлыгы белән идарә итә. 72368 Соңгы елларны Флорида штатында тора. 72369 Соңгы еллар фон Зутнерның соңгы гомер елларында шатлыклы һәм кайгылы вакыйгалар күп була. 72370 Соңгы елларында ул Америка Кушма Штатларында яши, ләкин Русиядәге иҗтимагый-сәяси хәлләрне һәрдаим күзәтеп бара. 72371 Соңгы еллары Язучы каты авыруы сәбәпле, гомеренең соңгы ун елын Ялтада уздыра. 72372 Соңгы җырым палач балтасына Башны тоткан килеш языла. 72373 Соңгы ике дистә елда гына хәл үзгәрә башлады. 72374 Соңгы ике дистә елда ниләр генә кичерергә туры килсә дә, ул үзенең исемен дә, логотибын да, кыйбласын да үзгәртмәде. 72375 Соңгы ике елга бер лиманга кушыла. 72376 Соңгы кеше күрше командага арты белән бара һәм кемгә барып бәрелсә, аны үзе белән алып китә. 72377 Соңгы китапта Гарри Поттер Драконың гомерен коткара, бу дуслыкка китермәсә дә, алар арасында көндәшлекне юкка чыгара. 72378 Соңгы көннәрне Америкада үткәргән. 72379 Соңгы күзәтүләр буенча күпчелек квазарлар эре эллиптик галактикалар үзәкләре янында урнашкан. 72380 Соңгылардан буллып Мәккәне Мөхәммәд (саләллаһу галәйһи үәссәләм) һәм Әбу Бәкер калдыралар. 72381 Соңгылары бераздан Ислам динен кабул иткән һәм «казанлылар» дип атала башлаган. 72382 Соңгылары беренче чиратта шул вакытта аякка басучы шәхси санак базары өчен ясалган. 72383 Соңгылары бизәлеше, структурасы ягыннан экраннан укуга җайлаштырылган була. 72384 Соңгыларыннан торган Олы Боярлар Шурасы хан җитәкчелегендә җыелып, дәүләт өчен әһәммиятле карарларны кабул иткәннәр. 72385 Соңгыларының атамалары курсив белән бирелә. 72386 Соңгылары өчен көч тимер юл өстендә асылынган чыбыклар яки янында урнаштырылган өстәмә рельс аркылы тапшырыла. 72387 Соңгылары тоташ терәлеп диярлек агач йортлардан торалар, ләкин Пугачевчлар, аларда яшәгән халыкның үзләренә теләктәш булу сәбәпле тимиләр. 72388 Соңгы мәгълүматлар буенча, яңа һимн проекты буларак 208 тәкъдим кергән инде. 72389 Соңгы өлешенең төп максаты — Уразмөхәммәтнең Касыйм тәхетенә лаек булуын исбатлау. 72390 Соңгы операцияләрен инде утырып ясый башлый. 72391 Соңгы өч елда газета һәм аның хезмәткәрләре республика конкурсларында төрле номинацияләрдә җиде тапкыр дипломга лаек булды. 72392 Соңгы очракта алар алдында тильда (~) билгесе куела. 72393 Соңгы очракта балалар бик зәгыйфь үсәләр, матдәләр алмашының төрле үзгәрешләре күзәтелә, яшьтәшләреннән аң ягыннан калышалар, җенси үсешләрендә кимчелекләр булуы мөмкин. 72394 Соңгы поэмага нигезләнеп, ул сценарий язып та бастырып чыгара. 72395 Соңгы пьесаны зур уңыш белән Габдулла Кариев Сәйярдә сәхнәләштерә. 72396 Соңгырак бастырылган эшләрдә, башка капитал төрләреннән аерылуы (Капитал төрләре, 1986 ел) һәм югары белем әммиятлелеге (Дәүләти мирзалык, 1996) тасфирлана. 72397 Соңгырак чорда, мөселманлык киң таралганнан соң, бу терминны “әмир” дигән гарәп сүзе алыштырган. 72398 Соңгы раундта Лондон өчен 54 тавыш бирелә (көндәше булган Париж өчен 50 тавыш бирелә). 72399 Соңгыр — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 72400 Соңгы Русия беренчелеге 2011 елның сентябрендә Чиләбедә узган. 72401 Соңгы саны 1907 елның апрелендә күрә. 72402 Соңгы Себер ханы Күчем үз дәүләтен саклап калу өчен бик озак һәм авыр көрәш алып барган. 72403 Соңгы сугыш Ричард III 1483 елгы чуалыштан соң инглиз тәхетенә утыра. 72404 Соңгы сулышларында да Корьәнгә кулларын куеп, моңлы татар җыры җырлап саубуллашулары бу каһар­маннарның туган илләрен өзелеп сөюен, аңа тугрылыклы бу­луларын раслый бит. 72405 Соңгысы 1861 елда үтерелгән булган. 72406 Соңгысы, 1938 1939 елгы театр сезонында Татар дәүләт академия театры сәхнәсендә куелып, матбугатта уңышлы спектакль буларак бәяләнә. 72407 Соңгысы 2007 елда булган. 72408 Соңгысы — аның иҗат биографиясенең иң игелекле өлеше. 72409 Соңгысы бик зур, суы чиста, тирә-юнендә агачлар үсә. 72410 Соңгысы «Газ урамы» исемендә сакланып калган. 72411 «Соңгысы» әсәре 1980 елда республиканың Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 72412 Соңгысы ике томнан тора. 72413 Соңгысы индивидларның төрлелеген дә барлыкка китерә. 72414 Соңгысы — натурфәлсәфә, ул — табигать фәннәренең иң соңгы ирешүләренә нигезләнгән гыйлем. 72415 Соңгысында Ататюркка адресланган «Бөек Милли Төркия Җыелышына мөрәҗәгать» дип аталган эшен яңадан бастыра. 1933 ел. 72416 Соңгысында дошман ягында 150 мең сугышчы катнашкан. 72417 Соңгысының Орхон язуларының (ингл.) иртәнге төрки теленә (ингл.) охшаган, but in addition to the төрки базасына фарсы теленнән (ингл.) зур күләмдә алынмалар пәйда булуы күренә. 72418 Соңгысы Париж агломерациясы булып тора. 72419 Соңгысы Петрякс районы газетасы. 72420 Соңгысы француз территориясе дип исәпләнә. 72421 Соңгысы шәкерт-рәссамнарның (шул исәптән Ван Гог ) җәнҗалы белән төгәлләнә. 72422 Соңгы тапкыр 1990 елда тапшырылган. 72423 Соңгы тапкыр Шахмат олимпиадасы 2010 елда Русиянең Ханты-Мансийск шәһәрендә узды. 72424 Соңгы тарпан 1918 елда Полтава губернасында үлгән. 72425 Соңгы татар гаскәрләре Польшага 1691 елда кайткан. 72426 Соңгы тигезләмәне интеграллаштырып җисемнең r радиус-векторын вакыт функциясе итеп күрсәтеп була. 72427 Соңгы тикшеренүләр буенча борынгы мидиялеләрнең Y-ДНК һаплотөркеме R1a-Z93 булган, нәкъ шушы һаплотөркем бүгенге татарлар арасында еш очрый http://sanskrt. 72428 Соңгы тикшеренүләрдән күренгәнчә, чемпионатның бөтен ил буенча гомуми телеаудиториясе 4,5 млрд. 72429 Соңгы тикшеренүләр нәтиҗәсендә Марста су барлыгының кайбер билгеләре һәм метан булуы табылган. 72430 Соңгы төркемгә керүчеләр авылга иң соң төпләнүчеләр. 72431 Соңгы тормыш елларда да Алан Рикман экраннарда еш күренде. 72432 Соңгы уку йортында ул сәхнә теле курсы алып бара, соңрак, лекцияләрендә җыелган материал нигезендә, «Дөрес сөйләшергә өйрәнегез» исемле дәреслек яза. 72433 Соңгы унбиш ел эчендә университетта бүлеккә 200 дән артык укучы кабул ителеп, бүлек инде үзенең ун чыгарылышын бирә. 72434 Соңгы ун елдагы нәтиҗәләр һәм проблемалар», 2001). 72435 Соңгы ун-унбиш ел эчендә әдәби берләшмәдә иҗат чыныгуы алган егермеләп егет һәм кыз әдәбият-сәнгать өлкәсендә ныклап үз урынын тапты, ике кеше Татарстан Язучылар берлегенә әгъза итеп алынды. 72436 Соңгы фәнни хезмәтләре үзгәрешләре төркемләнгән системаның хәрәкәт тигезләмәләренә, охшаш үзгәрүчән җисемнәр һәм үзгәрүчән бериш җисемнәр динамикасына багышлана. 72437 Соңгы хезмәтләрен КамАЗ төзелешенә багышлый. 72438 Соңгы хәрби вазифасы – Казан ракеталар гаскәренең югары инженер командирлар училищесында баш укытучы, доцент. 72439 Соңгы, чагыштырмача зур күләмле, туксан җиденче китап, Аллаһының берлегенә багышланган. 72440 Соңгы чорда авыл биләмәсенә караган торак пунктларда ачылган яңа кибетләр, киосклар саны да дистәгә якынлашкан. 72441 Соңгы чор иҗат Ибсенның соңгы пьесаларында астекст катлаулана, психологик сурәтнең нечкәлеге арта. 72442 Соңгы эш урынында профком рәисе итеп сайланган. 72443 Сондорова — Русия территориясеннән ага торган елга. 72444 Сондуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 72445 Сондушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72446 Сөнәй — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 72447 Сөн елгасы киң, тирән була. 72448 Сони-Ари — Русия территориясеннән ага торган елга. 72449 Соника — Русия территориясеннән ага торган елга. 72450 Соң йокыдан уяна, ә кичен төн уртасына кадәр утыра ала. 72451 Соң неолитның археологик мәдәниятләре Һинд елгасы үзәнендә б.э.к. 6000 елдан 2000 елга кадәрге арада, Көньяк Һиндстанда 2800 елдан 1200 елга кадәрге арада чәчәк ата. 72452 Сөннәт вакыты башлану - әби белән бабай өчен бик зур бәйрәм. 72453 Сөннәт ике өлештән тора: * даими кылына торган гамәлләр (бик сирәк очракта гына калдырыла). 72454 Сөннәт Коръәндә «хикмәт» сүзе астында искә алына. 72455 Сөннәтнең иң авыры булып никах санала. 72456 Сөннәт һәм Коръән Сөннәт һәм Коръәннең бәйләнеше мәсьәләләре дин нигезе буенча язылган хезмәтләрдә мөһим урын алып тора. 72457 Сөннәтче бабайның өй алдындагы бакчасында миләш агачы үсә. 72458 Сөннәтче бабай — татар авылы өчен генә характерлы образ. 72459 «Сөннәтче бабай» — чын мәгънәсендә милли һәм халыкчан әсәр. 72460 Сөнниләр бу көнне ураза тотарга тырышалар, чөнки бу көндә ураза тоту бик саваплы булып санала. 72461 Сөнниләрнең гакыйдәсе иманның алты шартына нигезләнгән. 72462 Сөнниләрнең төп ышанулары чагылган китап булып хәнәфи мәзхәбе галиме Әбу Җәгъфәр әт-Тахавинең (һ. 239-һ. 321) «Бәян әс-Сүннә уәл Җәмәга» («Гакыйдә Тахавия» исеме астында билгеле) китабы санала. 72463 Сөнничелек эчендә дә төрле мәзһәбләр һәм юнәлешләр бар. 72464 Соңрак ( 1810 елда ) ул Берлин университетының профессоры, 1812 елдан аның ректоры дәрәҗәсенә күтәрелә. 72465 Соңрак, 1918 елның җәендә, Гражданнар сугышы башлангач, Уфадан Дүртөйлегә пароход белән килгән чеверовчылар отрядын каршы ала. 72466 Соңрак, 1955 елның апрелендә башкала мэры бер үк вакытта хөкүмәттә министр дип санала башлый. 72467 Соңрак 3 оккупация секторлары Көнбатыш Берлинга берләшә. 72468 Соңрак Apple бу Кискен Хәрәкәт Сенсоры (Eng. 72469 Соңрак DEC бик популяр булган PDP-11 сызыгын тәкъдим иткән, ул башта кечкенә масштаблы интеграцияле микросхемалар (SSI Ics) белән төзелгән булган, әмма соңыннан, бу гамәлгә кергәч, зур интеграцияле микросхемалар белән җиһазландырылган булган. 72470 Соңрак IRFU башлангычын Ирландиянең милли һоккей (hurling), корфбол һәм крикет буенча җыелма такымнары да күтәреп алды. 72471 Соңрак Абзанның улы Гаделшә 2 нче типтәр полкында сотник булып хезмәт итә һәм 1825 елда дворян исеменә лаек була. 72472 Соңрак, ак-кызыл буйларның гомуми саны даими рәвештә 13 булырга тиеш, дигән карарга килгәннәр (конфедерациягә нигез салучы штатлар саны буенча). 72473 Соңрак аланга Ана керә, балаларны татуландырмакчы була. 72474 Соңрак аларга тагын 5 штат кушыла. 72475 Соңрак алар көнчыгыш фин-угыр, балт, герман һәм славян элементларын үз эчләренә алалар. 72476 Соңрак алар, социаль-дарвинистлар белән бергәләп, агрессив Мальтус теорияләрен куллана башлыйлар. 72477 Соңрак аңа Паталипутра атамасы бирелә. 72478 Соңрак Англия патшалары Уэльсны яулап алуны тәмамлый алалар, ләкин уңышсыз гына Шотландияне кушырга омтылалар. 72479 Соңрак аның «Гөлназ мәктәпкә бара», «Безнең әлифба», «Күзле кычыткан», һ.б. шундый егермеләп китабы дөнья күрде. 72480 Соңрак аның даими комиссиясенең әгъзасы. 72481 Соңрак аның дәвамы да языла. 72482 Соңрак аны «независимое ТВ» (бәйсез ТВ), «новое ТВ» (яңа ТВ) дип атарга тәкъдим ителсә дә, журналистлар аббревиатураны ачмаска карар кылдылар. 72483 Соңрак аның урынын Гораций Слизнорт ала. 72484 Соңрак аны яңадан Өчилегә озаталар. 72485 Соңрак аркада, калак сөяге тирәсендә чәнчү сизелә. 72486 Соңрак Аурупага һәм калган Азия илләренә дә тарала. 72487 Соңрак Аурупада Испания һәм Португалиянең ибер-мавр мәдәнияте аша, шулай ук Фәләстыйнның кебаран мәдәнияте аша таралганнар. 72488 Соңрак барионнар матдәсе тыгызлыгы кими бара һәм киләчәктә кара энергия өстенлек итәчәк. 72489 Соңрак башкаладан куып җибәрелгән. 72490 Соңрак Берлиоз үлеменең шаһиты була. 72491 Соңрак Берцеллиус бу исемне натрийга (Natrium) кадәр кыскарта. 72492 Соңрак бирегә Бөгелчән авылыннан керәшеннәр һәм чуашлар, Бишкаен авылыннан чуашлар, Казан губернасыннан Байсар һәм Бикшик авылларыннан, Сембер губернасы Ярсеево (Тонагай) авылыннан чуашлар күченеп килә. 72493 Соңрак биредә Остерман кибетләре ачыла. 72494 Соңрак Богота дип аталган плато районында испаннар җир эшкәртүче чибча индеецларын очраткан һәм аларны буйсындыра алган. 72495 Соңрак бу гадәт Борынгы Иранның рәсми дине булган зәрдөштлек тарафыннан үз ителә. 72496 Сонрак бу заттан, яна килгэн затлы нэселлэр белэн аралашып, Тубал заты, Гали заты, Талкар заты, Талкан заты, Әр заты, Кафер-тафер заты, Казанбай заты һ.б. нәселләр хасил булган. 72497 Соңрак бу оешмасын коммунистик карашлы Хо Ши Мин җитәкли. 72498 Соңрак Вакыйф Нуриев «Салават күпере» һәм «Сәхнә» журналларының баш мөхәррир урынбасары булып эшли. 72499 Соңрак "Винчестер" саклагычларында алмаштырыла торган медиа концепциясеннән баш тартканнар һәм алыштырылмый торган тәлинкәләргә кайтканнар. 72500 Соңрак Владивостокка барып чыга. 72501 Соңрак гаилә Сочи шәһәренә күчкән, монда 4 яшьтән Маша теннис белән шөгыльләнә башлый. 72502 Соңрак Гайсә утыз көмеш тәңкә (сикль яки тетдрахма) хисабына хыянәт итә. 72503 Соңрак гаскәргә типтәр полклары да кушыла. 72504 Соңрак Германия империясе оешкач аның башкаласы була. 72505 Соңрак Голландиялеләр утрауны җәза колониясе буларак кулланганда, утрауга яңа төрләр кертелгән булган. 72506 Соңрак греклар иртәнге күктә күренеп торган планетаны «Аполлон», ә кичке күктә — «Гермес» дип атаганнар. 72507 Соңрак, даими гаскәр барлыкка килгәчтен, гаскәр сүзен армия сүзе алыштыра башлый. 72508 Соңрак Диния нәзарәте Субаев йортын гыйбадәт йорты итеп файдаланырга рөхсәт итә. 72509 Соңрак, дөнья кыйтгалары арасында ниндидер дәрәҗәдә тигезлек булсын өчен, табигый объектларга кагылышлы һәм дүрт пункттан торган исемлек барлыкка килде. 72510 Соңрак әлеге ташлар потлар, ягъни гыйбадәт кылу объектлары булып киткән. 72511 Соңрак елларда югары күрсәтмә дәрәҗәсе санакларны конструкцияләүдә төп әһәмият үзәк эшкәрткеч җайланманың аппарат тәэминатыннан аның программа тәэминатына, яки күрсәтмәләр җыелмасына (eng. 72512 Соңрак Жозе Моуриньо тренер вазифасына үзе керде. 72513 Соңрак Зур Театрда дириҗер булып эшли башлый. 72514 Соңрак Иван җирле аракы куу заводына кара эшче булып урнаша. 72515 Соңрак, Идел Болгары чәчәк аткан чорларда аның чикләре киңәйгән. 72516 Соңрак Идел буе Болгары дәүләте чәчәк ату чорында мәйданда урнашкан сәүдә кибетләре Ташаяк ярминкәсенә әверелгән. 72517 Соңрак иҗат эшенә чума, журналларда шигырьләре басыла башлый. 72518 Соңрак ике гасыр дәвамында Запорожье Сече төрле урыннарда булган. 72519 Соңрак Иллинойсның канун чыгару органы, АКШ конгрессы әгъзасы була. 72520 Соңрак институтта эшли, аспирантурада укый, КДУның тарих факультетында читтән торып белем ала. 72521 Соңрак исә башка халыклардан потларга табынуны алып киләләр. 72522 Соңрак ислам диненә күчкәннәр. 72523 Соңрак, Испания утрауларны Германия Империясенә 1884 елда саткан һәм алар Германия Яңа Гвинеяның өлеше булып 1885 елда булган. 72524 Соңрак Йәмәндә каһвәгә охшаган «гәшир» исемле эчемлек эшли башлаганнар. 72525 Соңрак, Казан алынгач, Казан өязенә кертелеп бетерелә. 72526 Соңрак Казан губернасы өязләренә бүлдерелеп бетерелә. 72527 Соңрак Казанда төрле газета идарәләрендә хезмәт итә. 72528 Соңрак «Казан егетләре» төркемендә җырлый башлый. 72529 Соңрак Казан телестудиясендә әдәби хезмәткәр, мөхәррир булып эшли. 72530 Соңрак Кече Мөхәммәдне Хаҗитархан да яклый. 72531 Соңрак Кизик монастыре янында бистә килеп чыга. 72532 Соңрак композитор аның өчен Сталин премиясен алачак. 72533 Соңрак конструкцияләрдә хәрәкәтләнә торган (ротор) һәм хәрәкәтләнми торган (статор) тәлинкәләр арасында диэлектрик өчен полимер фольга кулланыла, шул ук вакытта тәлинкәләр арасында ара чагыштырмача кечкенә була. 72534 Соңрак консультант сыйфатында да анда хезмәттәшлеген дәвам иттерә. 72535 Соң­рак күп кенә төрләрендә йөзү куыгы үңәч белән бәйләнешен югалта, ләкин кайберләрендә бәйләнеш гомер буена саклана. 72536 Соңрак күчмә дәүләт ике өлешкә аерылган: көньяк Һуннулар үз җирләрендә торып калганнар, ә төньяк Һуннулар Җидесу ягына, хәзерге көньяк Казакъстандагы далага таба күченеп киткәннәр. 72537 Соңрак кыйрал Яков I хөкүмәтендә матбугат башлыгы итеп билгеләнә, лорд-канцлер дәрәҗәсенә ирешә, барон, аннан соң виконт титуллары белән бүләкләнә. 72538 Соңрак, Ли Байга 5 яшь булганда, аның гаиләсе Циньляньсянга күченә. 72539 Соңрак: «Марнада җиңү яулаучылар — Париж шоферлары алар», — дип әйтү гадәткә керә. 72540 Соңрак масоннар хәрәкәтендә катнаша. 72541 Соңрак матрослар флот комиссарын һәм Кронштадт советы рәисен кулга алалар. 72542 Соңрак мәгариф эшчеләре һөнәри берлегенең өлкә комитеты рәисе, һөнәри берлекләрнең Башкортстан өлкә шурасы ( ) рәисе урынбасары булып эшли. 72543 Соңрак мәдрәсәдә дә укый. 72544 Соңрак «Мәйдан» журналында әдәбият һәм сәнгать бүлеген җитәкли. 72545 Соңрак Меотида ( Азак диңгезе ) көнчыгыш буена һәм Танаис ( Дон ) елгасы тамагына кадәр киңәя. 72546 Соңрак Мәскәүгә күчә, «Рәсүл Әкрам» мәдрәсәсендә белем ала, ләкин мәдрәсәнең шигый юнәлешле булуы сәбәпле (аның сүзләренчә), аны ташлый. 72547 Соңрак Мәскәү консерваториясе каршындагы Татарстанопера студиясендә белем алуын дәвам итә. 72548 Соңрак М. Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театрында музыкаль драма буларак уйнала. 72549 Соңрак М.Л. Миль ОКБсының Казан филиалы Улан-Удэ шәһәрендәге авиация заводында Ми-8 боралакларын һәм аның модификацияләрен эшләп чыгаруга да күзәтчелек итә. 72550 Соңрак Москонцертның «Хыял» төркемендә, Уфада «Җидегән йолдыз» мәдәният үзәге һәм Ренат Ибраһимов җыр театрында эшли. 72551 Соңрак нәкъ шул катнашмалар үсемлек һәм хайван күзәнәкләрендә, бактерия һәм вирусларда табыла. 72552 Соңрак Николай һәм Сергей хәзерге итек фабрикасын салдыралар. 72553 Соңрак озак вакыт дәвамында Бөекбританиядә һәм Аурупада төрле даими булмаган эшләрдә эшләп гомер сөрә. 72554 Соңрак, Олы Акада, ике ясле бакчасы ачыла. 72555 Соңрак папа 1980-еллар ахырында Польшада хакимият алышынуының кан коюсыз гына башкарылуында зур роль уйный. 72556 Соңрак Парфян патшалыгы бүгенге Әфганстанның күпчелек җирләрен басып ала һәм яңа мәдәният чыганагы була. 72557 Соңрак патруль узышлары барлыкка килә (хәрби киемдә 30 км арада узышып өреп кабартылган шарларга аталар). 72558 Соңрак, Порт Луиның уртасында калкулыкта (хәзер Цитадель Калкулыгы буларак билгеле) таш кирмән, Форт Аделаида төзелгән, бу теләсә нинди фетнәне бастыру өчен булган. 72559 Соңрак примитив (бер-ике аваздан торган) көйләр чыгарылган, аларны башкару өчен примитив кораллар эшләнгән. 72560 Соңрак ракеталар берләшмә базасы нигезендә «Плесецк» космодромы оештырыла. 72561 Соңрак Рәсәй Федерациясенең Татарстанда беренче патент ышанычлысы була, Евразиянең җәмhүриятебездән беренче патент ышанычлысы итеп сайлана. 72562 Соңрак республика һәм студентлар лигасында үзенең беренче сезонында дүрт уенда катнашты. 72563 Соңрак РКП (б) Буа кантон комитеты рәисе. 72564 Соңрак Россиядә иң дәрәҗәле мөселман уку йортларының берсе булып саналган «Галия» мәдрәсәсенә керә. 72565 Соңрак руслар, хакаслар составында ассимиляция кичергәннәр. 72566 Соңрак Сәедәхмәд түбән Иделдән Донга кадәр җирне үз хакимияте астында берләштереп, Олы Урдага нигез сала. 72567 Соңрак Сәмәррә шәһәренә күченә һәм бөтен Хәлифәлек почта хезмәтенең башлыгы итеп билгеләнгән. 72568 Соңрак, Сенатка сайлауларда җиңелеп, яңадан бизнеска кайта һәм Иллинойс трест компаниясен 1914 елга кадәр җитәкли. 72569 Соңрак Скифия территориясендә башка халыклар да барлыкка килделәр: Сарматия (рус. 72570 Соңрак Смоленск губерниясенең Никольское авылына җибәрелә, аннары Вязьмада эшли. 72571 Соңрак «Советская Татария» (хәзерге «Республика Татарстан») газетасында сәяси күзәтүче була. 72572 Соңрак Сталин үз гаебен акланган өчен маршал Коневка Вязьма янында шалтыраткан һәм болай әйткән: "Иптәш Сталин - хыянәтче түгел, иптәш Сталин - сатлык җан түгел, иптәш Сталин - намуслы кеше, аның бөтен ялгышы - атлы гаскәрчеләргә зур ышаныч. 72573 Соңрак (сыйнфый җәмгыятьтә) тәкъвачылык әхлакый камилләшү максатына яраклаштырыла, кайбер диннәрдә (мәсәлән, христиан динендә) «алла белән кушылу» максатына хезмәт итә башлый. 72574 Соңрак татар язучысы Варшавага килгәч, президент аңа ярдәм итә. 72575 Соңрак Ташкәнтта күренекле дин галимнәреннән өйрәнә, суфичылык белән кызыксына. 72576 Соңрак таштан зур итеп Иске Таш мәчет салына. 72577 Соңрак Тим Бертон туган шәһәрен ничек күргәнен «Эдвард — кайчы-куллар» фильмында сурәтләде. 72578 Соңрак « тимергә хиреслек» кеше күңеленә диккать бирү белән алмашына. 72579 Соңрак төзелгән мәчетләрдән аерма буларак Әсән-Елга мәчете манарасына бормалы түгел, ә гади баскыч буенча күтәрелергә кирәк. 72580 Соңрак Түбән Новгородта труппага «беренче татар артисткасы» булып танылачак Сәхибҗамал Гыйззәтуллина-Волжская һәм « Сәйяр » труппасының булачак җитәкчесе 21 яшьлек приказчик Миңлебай Хәйруллин кабул ителә. 72581 Соңрак, угызларның җирле иранлылар белән кушылуы нәтиҗәсендә, хәзерге төрекмән этносы барлыкка килә. 72582 Соңрак үзенең компартиягә керү адымын Боннэр үз тормышындагы иң зур хата дип атый. 72583 Соңрак үзенең шәкертләре белән бергә Афинага күчә. 72584 Соңрак, үз янына эшкә уллары Салават һәм Әлфис Мәҗитовларны да алып, таналар үстерү белән шөгыльләнә. 72585 Соңрак ул Абердиндагы Melvins коллективы белән таныша. 72586 Соңрак ул актерлык хезмәтеннән аерылып, журналистика өлкәсенә эшкә күчә: «Совет Татарстаны» газетасында әдәби хезмәткәр, Татарстан радиосында хәбәрче вазифаларын башкара. 72587 Соңрак ул дуслары белән беренче фильмын төшерә. 72588 Соңрак ул Иблис балы вакытында барлыкка килә: Воланд аның касәгә әйләнгән башыннан вино эчә. 72589 Соңрак ул исем хәзерге Ырынбур шәһәренә күчә. 72590 Соңрак ул кими һәм шул аркада кеше үлә. 72591 Соңрак ул китап нәшриятында эшли. 72592 Соңрак ул монах Фёдор Кузьмич исеме астында Себергә күчеп киткән һәм анда 1864 елга кадәр яшәгән. 72593 Соңрак ул Польшага кайта һәм июль аенда аны Негович авылы мәхәлләсе остазының ярдәмчесе итеп билгелиләр. 72594 Соңрак ул таркала башлый, әмма 2008 елда яңадан төзелә һәм 2008 елның 25 декабрендә Татарстанның Азатлыгы турында Декларацияне кабул итә. 72595 Соңрак ул үз туган төбәгендә һәм Урта Азия уку йортларында балалар укыта. 72596 Соңрак ул хəзерге Касыйм шəһəре урынында торгызыла. 72597 Соңрак ул Яһүд иленә кайта һәм шунда дәгъвәт эшен дәвам итә. 72598 Соңрак университетта профессор дәрәҗәсенә ирешә. 72599 Соңрак Урыс олысы Алтын Урда дәүләтчелеген үзләштереп, Русия патшалыгы һәм Русия империясенә әйләнә, шуңа күрә Алтын Урда дәүләтенең мирасчысы булып санала. 72600 Соңрак Уфага, яңарак ачылган “Галия” мәдрәсәсенә күчә. 72601 Соңрак фарсылар Парфия дәүләтенә кергән. 72602 Соңрак фән белән шөгыльләнә башлый. 72603 Соңрак Фәс шәһәренә кадәр җитә. 72604 Соңрак филолог Абрам Вулис совет сатириклары турында хезмәт язганда, онытылган сатирикны, «Зояның фатиры» һәм «Җете-кызыл утрау»ның авторын искә төшерә. 72605 Соңрак хатын-кызлар җеп эрләргә һәм тукырга өйрәнгәннәр. 72606 Соңрак Хөтән вә Кашкар вилаятьләре, 1499—1504 елларда Аксу, Өчтурфан вилаятьләре ошбу ханлык составына кергән. 72607 Соңрак « Чиләбе өлкәсе башкортларының өлкә милли-мәдәни мохтарияте» регион иҗтимагый оешмасы төзелә. 72608 Соңрак шәһәр үсеп урманны биләп алган. 72609 Соңрак шулай эченә төрле нәрсә салып әзерләгән бөтен ашамлыкларны бәлеш дип атый башлаганнар. 72610 Соңрак шул әсәрләре «Очкыннар», «Туган ил» дигән җыентыкларда, « Пионер каләме » журналында һәм « Яшь сталинчы », « Яшь ленинчы » газеталарында басыла. 72611 Соңрак шушы тау Әхмәд тавы яки Әмәт тавы атала башлаган, ә Әхмәд авылы - Әмәт бистәсенә әверелә. 72612 Соңрак шушы тау Әхмәд тавы яки Әмәт тавы дип атала башлаган, ә Әхмәд авылы – Әмәт бистәсенә әверелә. 72613 Соңрак экваториаль Африка турындагы белемнәрне Англия-Америка экспедициясе киңәйтә һәм тирәнәйтә, ул Виктория һәм Танганьика күлләрен тикшеренүне төгәлли, Рувензори тау массивын ача, Конго һәм Нил елгаларының югарыгы агымнарын билгели. 72614 Соңрак электр һәм оптика өлкәсендә физик зурлыклар өчен база берәмлекләре кертелгән. 72615 Соңрак Эпикур әтисе янына, Кече Азиядәге Колофон шәһәренә күченә. 72616 Соңрак Эрланген университетында фәлсәфә буенча лекцияләр укый башлый. 72617 Соңрак язылган әсәрләре югары гражданлык пафосы, хис-тойгылар тирәнлеге белән аерылып тора. 72618 Соңрак язылган шигырьләрендә шәһәрнең бастырып килүе, аның якташлары язмышын үзгәртүе белән килешү мотивлары бар. 72619 Соңрак Ямгырчы хан рус гаскәре ярдәмендә аның урынын биләүгә ирешә. 72620 Соңра, шаһзадә чакыртуы буенча Бохарага барып, сарай галиме вазифасын үти башлый. 72621 Сон — Русия территориясеннән ага торган елга. 72622 Соңы, ахыры булмаган барлык димәктер. 72623 Соңыннан 1 Вольт гадәттә энергия берәмлеге Джоуль һәм электр корылмасы берәмлеге Кулон ярдәмендә билгеләнгән. 72624 Соңыннан “8 март”, “Итекче”, “ТРШ” берләшеп “Яңа адым”ны барлыкка китерәләр. 72625 Соңыннан агачтан һәм нефтьтән куылган спиртны агулы матдәләрдән аерырга өйрәнделәр. 72626 Соңыннан аерым мәктәп бинасы да төзелә. 72627 Соңыннан Академия театрында режиссёр. 72628 Соңыннан алардан аерылып, башка культураларның азык кыйммәтен үлчәү берәмлеге булып киткән. 72629 Соңыннан алар кире авылга кайтып урнашалар. 72630 Соңыннан аларны махсус җайланмаларга утыртып очырып җибәрә башлаганнар. 72631 Соңыннан анда Кораеш авылы барлыкка килгән. 72632 Соңыннан аны да сүтеп кирпеч заводына утынга ташыйлар. 72633 Соңыннан аның эше күп тапкыр тәнкыйть кичерә. 72634 Соңыннан аны формаларга салып, киптереп мичтә кыздырганнар. 72635 Соңыннан аспирантурада укый һәм 1966 елда кандидатлык диссертациясен яклый. 72636 Соңыннан барлык нәтиҗәләр дә кушыла. 72637 Соңыннан башка әгъзаларга – үпкәгә, бавырга, ашказанына чират җитә. 72638 Соңыннан бер ничә мәртәбә яңыртылган. 72639 Соңыннан бер рәт мәсьәләләрнең чишелешләренең алгоритмик исәпләвенең юк булуы исбатланган, бу аларны теләсә нинди исәпләү җайланмасында мөмкин түгел итә. 72640 Соңыннан билгеле булганча, СССР командасы тренерлары алдан хөкемдарлар белән килешеп, шулай итеп алтынны Польша командасына «бүләк» итәргә булганнар. 72641 Соңыннан Болгария ССРБ белән бергә алман гаскәрләренә каршы сугышты. 72642 Соңыннан бөртекләрне, ферментация үткәрү өчен, берничә көнгә махсус савытларга салалар. 72643 Соңыннан бу гамәле өчен җаваплылыкка тартыла. 72644 Соңыннан, бу ике теориянең аңлатмасын өлешчә генә кабул иткән яисә бөтенләй кире каккан төрле теорияләр яшәп килә. 72645 Соңыннан бу хат «Ленин васыяте» исемен алган. 72646 Соңыннан бу язмалар аның әдәби әсәрләренә ышанычлы нигез материал булып яталар. 72647 Соңыннан, вакуум көпшәләргә нигезендә төзелгән үзәк эшкәрткеч җайланмалар доминант булганнар, чөнки тәкъдим ителгән әһәмияткә алырлык тизлек отышлыклары ышанычлылык проблемаларыннан хәерлерәк булган. 72648 Соңыннан Габдулла Кариев белән берлектә, беренче профессиональ татар труппасы «Сәйяр»ны төзи һәм, 1915 елда «Ширкәт»не төзелгәнче, анда актер, режиссер сыйфатында хезмәт итә. 72649 Соңыннан Георг I уеннарны ябык дип игълан итә. 72650 Соңыннан әйтергә уңайлы булсын өчен Кәзкәй дип йөртә башлыйлар. 72651 Соңыннан әлеге вазыйфа Горький исемендәге ЦПКиО га күчә. 72652 Соңыннан игенчелек һәм терлекчелек юнәлеше алга китә. 72653 Соңыннан исемен "Чечкен” дип алмаштыралар. 72654 Соңыннан Казанга күчкән. 72655 Соңыннан «Казан» исемле оешма пәйдә булган. 72656 Соңыннан Казан халкы гүзәл, акыллы, игелекле ханбикәсен канлы яшьләр түгеп Мәскәүгә зурлап озаткан. 72657 Соңыннан каланы бәреп аударучы үзе кала сакчысы була. 72658 Соңыннан китап итеп бастыра. 72659 Соңыннан — « Кызыл Таң » мөхәррире, Башкортстан радиокомитеты башлыгы. 72660 Соңыннан М.Горький исемендәге МХАТ (сәнгать җитәкчесе Татьяна Доронина) театрына күчә. 72661 Соңыннан мәктәп бинасында аш мәҗлесе үткәрелә. 72662 Соңыннан Мәскәүгә китеп, һөнәри язучы булып китә. 72663 Соңыннан Мәскәү янында сугышта катнаша. 2-се башкорт полкы Слоним, Волковыск сугышында катнашып 1812 елның декабрендә чигенүче австро-саксон гаскәрен эзәрлекли. 1813 елда чит ил походын дәвам итә. 72664 Соңыннан мәшһүр башкорт язучысы булып таныла. 72665 Соңыннан миңа шалтыратып фикерләрен җиткерделәр. 72666 Соңыннан мунча себеркесенә кирәсин сибеп, себеркене аркасына бәйләп, ут төртеп яндырганнар. 72667 Соңыннан Муса атлы мулла исеме белән атала башлый. 1920 елны 47 гаилә аерылып, яңа урынга күчкән. 72668 Соңыннан нарат чишмәдән югарырак урманнан җир әрчегәннән соң, Җанбулат шунда пүчинкәсен күчерә. 72669 Соңыннан нәселдән нәселгә күчүче милек булып тоган. 72670 Соңыннан Ольвия (рус.) шәһәре урнашкан Гипанис елгасы ага. 72671 Соңыннан папирус, ефәк һәм кәгазьгә яза башлаганнар. 72672 Соңыннан пыяланың икенче төрле электрлануы ачыкланса да, физикада Б.Франклин керткән билгеләү үзгәртелмәгән. 72673 Соңыннан Республика татар күчмә театры статусы ала. 72674 Соңыннан Республика татар күчмә театры (хәзерге Кәрим Тинчурин исемендәге Татар драма һәм комедия театры ) статусы ала. 72675 Соңыннан Санкт-Петербургка кайтып төрле төзелеш оешмаларында эшли һәм 1883 елның 25 декабрендә шушы ук калада үлә. 72676 Соңыннан «Сәнәк»кә әйләнеп, хәзер «Һәнәк», «Вилы» буларак таныш. 72677 Соңыннан социалистик революция идеалларына таба борыла, авылдагы икътисади үзгәрешләр, яңа мәдәни тормыш турында яза башлый. 72678 Соңыннан, төймәгә басып, бу команданы җибәрергә дип әмер бирәбез. 72679 Соңыннан уенчы (уенчылар) үзләренең бланкларын көндәшенең, арбитрның яки аның ярдәмчесенең язмаларына таянып тутырып бетерергә тиеш. 72680 Соңыннан үзлегеннән укып, 15 яшеннән 50 яшенә кадәр туган авылының икенче мәхәлләсендә мөгаллимә булып эшли, зур хөрмәт казана. 72681 Соныннан ул "Барс Медиа" компаниясе тарафыннан уздырылган "Йолдызлар Фабрикасы"нда катнашып танылып китә. 72682 Соңыннан ул җирдә зур гына Дергачи авылы барлыкка килә. 72683 Соңыннан ул Каһирәдә, мөселман университетында укыта. 72684 Соңыннан ул Пуатье шәһәрендә теологик тикшерү үтә. 72685 Соңыннан Уфадагы Госмания мәдрәсәсенә 1887 елда ахун Хәйрулла Госман (1847-1907) тарафыннан ачылган кереп укый. 72686 Соңыннан халыкның яраткан тамашасы — ат ярышы үткәрелә. 72687 Соңыннан Һәйнур Гарифулла кызы Бәшәрова мөдир була. 72688 Соңыннан, хәтта Леонародоның әтисе аны үз остаханәсенә алганнан соң да, ул Вероккьо остаханәсе белән хезмәттәшлеген дәвам иткән. 72689 Соңыннан шул труппа нигезендә Уфада «Нур» театры оеша. 72690 Соңыннан язуынча, ул Изге Михаил, Изге Екатерина, Изге Маргаританың тавышларын ишетә һәм алар Жаннага дофинны Реймска аны тәхеткә утырту өчен китерергә боера. 72691 Соңынннан 1931 елга кадәр яңадан оппозициядә була, бу елда ул Макдональд белән коалиция төзи, һәм башка консерваторлар белән бергә, аның хөкүмәтенә керә. 72692 Соңырак Радик Гнессиннар исемендәге Рәссәй музыка академияендә укый. 72693 Соңысында Зәкия Сафиуллина Шифабикә ролен башкара. 72694 Сөн-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72695 Соплек — Русия территориясеннән ага торган елга. 72696 Соповская ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 72697 Сопорко-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 72698 Сопос — Русия территориясеннән ага торган елга. 72699 Сопочная — Русия территориясеннән ага торган елга. 72700 Сопротья — Русия территориясеннән ага торган елга. 72701 Сопча-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72702 Сопь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72703 Соп-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72704 Сора (Зур Сорка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72705 Сорани Википедиясе – нең сорани телендәге бүлеге. 72706 Сора (Сара) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72707 Сораулар һәм җаваплар (Q&A) 2010 елның көзеннән Google Сораулар һәм Җаваплар һәм Ответы@Mail. 72708 Сораштырулар нәтиҗәсендә төбәкнең зыялылары "Әй, ватандаш" җырын "де-факто милли һимн" дип таныдылар. 72709 Сорбит белән ксилитны кирәгеннән артык куллану зарарлы. 72710 Сорби тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 80 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 72711 Сорбитны тәүлегенә 30 грамм кулланырга ярый. 72712 Сорбит организмга кирәкле булган В1, В6 витаминнарын һәм биотин мат­дәсен “янга калдырырга” булыша, эчәклек микрофлорасын яхшырта, әлеге витаминнарны синтезлый. 72713 Сорбция белән экстракцияне куллану эретмәләрдән һәм пульпадан металларны турыдан туры аерып алу мөмкинлеген бирә. 72714 Сорваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 72715 Сорванская Виска (Сарванская Виска) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72716 Сорванский Танюй — Русия территориясеннән ага торган елга. 72717 Сорва (Холодная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 72718 Сорвино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 72719 Соргель — Русия территориясеннән ага торган елга. 72720 Сөргенгә сөрелгән Зөләйхага тормышы җәннәт булып күренә. 72721 Сөргенлек елларында ул Үзбәкстанда яшәп иҗат итә. 72722 Сөргенлектә кырымтатарларның паспортлары тотып алынган. 72723 Сөргеннән кайткач, ул журналны чыгаруны 1917 елга кадәр дәвам итә. 72724 Сөргеннән ул 1910 елның 31 мартында кайта һәм кабат сәяси эшчәнлеккә күмелә. 72725 Сөрген очерклары) китабын яза. 72726 Сөрген срогы тулганнан соң, 1936 елның ахырында Һ.Максуди Казанга кайта. 72727 Соргылт төстә 1-3 йомырка сала, ояда ана һәм ата кошлар чиратлашып утыра. 72728 Соргыт ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 72729 Сөрде — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 72730 Сордук — Русия территориясеннән ага торган елга. 72731 Сордь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72732 Соредияләр Parmelia sulcata, өстендә соредияләр күренә. 72733 Соредияләр барлык диярлек яфракчыл һәм куакчыл лишайникларга хас. 72734 Соредияләр җыелмасы сораль дип атала. 72735 Сөрән — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 72736 Сөрән бәйрәменең төп магик функ- циясе – үзеңне, авылны һәм авыл халкын зур һәм мөһим эшләргә кере- шер алдыннан төрле явыз көчләрдән, куркыныч рухлардан, мөмкин булган яки кылынган гөнаһлардан арындыру. 72737 Сөрән бәйрәмен уздырганда, гадәттә, авыл урамы уртасында учак яндырып, шул ут аша сикереп чыгып, шуннан соң С. сала торган булганнар. 72738 Сөрәнләү сүзен шул ук сүзлек түбәндәгечә аңлата: «Сөрәнләү, өндәп, чакырып аваз салу, кычкыру». 72739 Сөрән – татар халкының борынгыдан килгән йола бәйрәмнәреннән берсе. 72740 Сөрән һәм Җыенга Сөлге Җыю уены йолалары үткәрелә. 72741 Сөрәнчәк — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 72742 Сөрән – язгы яки җәйге кәлиндәр йола бәйрәме һәм шул бәйрәмгә чакыру авазы. 72743 Сормас-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72744 Сөрмәт — Тиргәвеш елгасы ( Минзәлә елгасы бас.) кушылдыгы. 72745 Сормина — Русия территориясеннән ага торган елга. 72746 Сормук – Русия территориясеннән ага торган елга. 72747 Сорник — Русия территориясеннән ага торган елга. 72748 Сорник-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72749 Сорним-Юхль — Русия территориясеннән ага торган елга. 72750 Сорокины ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 72751 Сороминская — Русия территориясеннән ага торган елга. 72752 Сор — Русия территориясеннән ага торган елга. 72753 Сортлар Голланд кызыл Франциядә чыгарылган сорт. 72754 Сортлар саны 2000 гә якын. 72755 Сортым-Пим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72756 Сорты — Русия территориясеннән ага торган елга. 72757 Сорум-Помут — Русия территориясеннән ага торган елга. 72758 Сорум ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Белоярский районына керүче авыл. 72759 Сорум — Русия территориясеннән ага торган елга. 72760 Сор Хуана — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 80 километрлы кратеры. 72761 Соры аю, көрән аю яки гади аю ( ) — куе йонлы, авыр гәүдәле имезүче ерткыч хайван. 72762 Соры аю — тайга зонасында тереклек итүче ерткычларның иң эресе. 72763 Соры гөберле бакалардан кечкенәлеге белән аерыла (озынлыгы 70-75 мм, ана гөберле бакалар 140 мм га кадәр). 72764 Соры гөберле бакалар урманнарда, нигездә, Кама алдында очрый. 72765 Соры, коңгырт, яшькелт-сары төстә булалар. 72766 Соры кортлар җәй көне генә яши. 72767 Соры көртлек (кыр тавыгы, ) — кыргавыл кошлар семьялыгыннан кыр тавыклары ассемьялыгының көртлекләр ыругының бер төре. 72768 Соры төстә, озынлыгы 3 мм га якын, күзләре - ачык кызыл. 72769 Соры-яшел, яшел, алсу-кызыл, куе кызыл төстә. 72770 Сосера — Русия территориясеннән ага торган елга. 72771 Соски ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 72772 Сосман — Русия территориясеннән ага торган елга. 72773 Соснина ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Түбән Варта районына керүче авыл. 72774 Сосновая Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72775 Сосновая — Русия территориясеннән ага торган елга. 72776 Сосновка 2нче – Русия территориясеннән ага торган елга. 72777 Сосновка авылы белән бергә Яңа Мансур авыл җирлеген тәшкил итә. 72778 Сосновка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 72779 Сосновка — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 72780 Сосновка ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 72781 Сосновка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 72782 Сосновка ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 72783 Сосновка) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында шәһәр. 72784 Сосновка ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 72785 Сосновка ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 72786 Сосновка ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 72787 Сосновка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 72788 Сосновка ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Белоярский районына керүче авыл. 72789 Сосновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Карпинск шәһәр округы составына керүче авыл. 72790 Сосновка ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 72791 Сосновка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 72792 Сосновка — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 72793 Сосновка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 72794 Сосновка — Татарстан Республикасының Кайбыч районында урнашкан кечкенә авыл. 72795 Сосновка — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 72796 Сосновка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 72797 Сосновка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 72798 Сосново — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы авыл. 72799 Сосново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 72800 Сосновский ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 72801 Сосновское ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 72802 Сосновый Бор — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 72803 Сосновый Бор — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 72804 Сосновый ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 72805 Сосновый Ключ — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 72806 Сосновый Лог — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 72807 Сосновый — Русия территориясеннән ага торган елга. 72808 Сосновый Юраш — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 72809 Составның саны бозылган очракта, командага кече эскәмия штрафы (эскәмиядә 2 минут утыру) салына. 72810 Составында 10 нан 30% ка кадәр глюкозадан торуы белән кыйммәтле санала. 72811 Составында 50% артык су тора (төрле ашларда төрле процент). 72812 Состамак — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 72813 Сосца — Русия территориясеннән ага торган елга. 72814 Сосъя — Русия территориясеннән ага торган елга. 72815 Сосьва ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 72816 Сосьва ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 72817 СосЯңа Бор ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 72818 Сосянгто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 72819 Сөт- 12ц, ит 5ц, йон- 29 кг. 72820 Сөт азыкларын арпа талканы яки ярма һәм ашарга яраклы тамырлар белән кулланганнар. 72821 Сөт аңа махсус мускуллар ярдәмендә килә. 72822 Сотацу — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 130 километрлы кратеры. 72823 Сөт гади ризыкны эшкәртә алмаучы яңа туган хайван балалары өчен беренчел ризык буларак хезмәт итә. 72824 Сөт җитештерү авыл хуҗалыгының зур тармагына әверелгән. 72825 Сөт заводы, икмәк заводы. 72826 Сөт-ит юнәлешендәге терлекчелек алга киткән. 72827 Сотка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72828 Сөт кеше рационында безнең эрага кадәр моннан 10 мең ел элек барлыкка килгән. 72829 Сөтле шоколад ачык көрән төстә була. 72830 Сөтне эшкәртелә, кечкенә сөт заводы бар, пакетларга тутырып, якындагы шәһәр, авыл халкына сыйфатлы сөт саталар. 72831 Сөтне эшкәртү белән дә шөгыльләнәләр. 72832 Сотниково ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 72833 Сотник ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 72834 Сотничиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 72835 Сотово — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 72836 Сөт ризыкларының иң таралган төрләре булып сырлар торган: әче - курут һәм төче - пыштак һәм әчетелгән сөт - чеген (әйрән). 72837 Сотрина — Русия территориясеннән ага торган елга. 72838 Сотрино ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 72839 Сөтсыман ак яки саргылт төстә, кайвакыт көрән төстәге соңгы корсак сегментлары беләнкаты хитинлашкан вак бөҗәк. 2-8 мм зурлыкта, канатсыз, кортсыман, сыгылмалы, корсак соңында озын оры (чыгынты) пары - церков бар. 72840 Сөттәге лактозаның структур формуласы Күмерсулар (сахаридлар, углеводлар) — табигый органик матдәләр берләштергән бер зур классның гомум атамасы. 72841 Сөтчел сыекчасы ачы, ак төстә, һавада саргая. 72842 «Сөтчел юл» — « сөт » сүзеннән Γαλαξίας ясалма сүзенең тәрҗемәсе ( аша). 72843 Сотчемув ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 72844 Сотчемъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 72845 Сотэ-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 72846 Соузар ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 72847 Соузга ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 72848 Софиевка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 72849 Софоклның төп эше театр өчен трагедияләр язу була. 72850 Софроны ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 72851 Софье-Алексеевское ( ) — Диңгез буе краеның Пограничный районында урнашкан авыл. 72852 Софьина — Русия территориясеннән ага торган елга. 72853 Софьино — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 72854 Софья Гобәйдуллина күптөрле илкүләм премияләргә ия булган шәхес, композиторның исеме бөтен дөньяга да билгеле. 72855 Софьянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Кошва шәһәр округы составына керүче авыл. 72856 Сохарева ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 72857 Сохол — Русия территориясеннән ага торган елга. 72858 Сохонто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 72859 Сохта-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 72860 Социализм идеяләре белән коралланган бу сыйныф күп кенә илләрдә хакимиятне үз кулына алу максатын куйды. 72861 Социализмның җиңелүе базар мөнәсәбәтләренә җәелү өчен икътисад мәйданын, дөньядагы глобальләшү процессының кысаларын киңәйтүгә китерде. 72862 Социализм — социаль гаделлек, ирек һәм бәйсезлек, социаль тигезлек принципларын тормышка ашыруны үзенең максаты һәм идеалы итеп куйган тәгълимат (доктрина). 72863 «Социалистик Татарстан» газетасында эшләп алгач, 1962 елдан 1987 елгача Казан университетында укыта. 72864 Социалистик Хезмәт Каһарманы ( 1981 ) Биографиясе Каһарман диңгезче Ә.Р. Җиһаншин (у) белән Әлмәт җирендә Нәҗип Җиһанов 1911 елның 15 гыйнварында Җаек шәһәрендә туа. 72865 Социалистический — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 72866 Социалистический ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан тимер юл разъезды. 72867 Социалистлар Милли фронт программасының таләпләрен йомшартырга мәҗбүр була. 72868 Социаль-икътисади вазгыять Хезмәт ресурсы 10403, шул исәптән: авыл хуҗалыгы производствосында – 2100 кеше, бюджет учреждениеләрендә – 2446 кеше, промышленность һәм төзелештә – 900 кеше, пенсионерлар – 7189 кеше. 72869 Социаль-икътисади өлкә Авыл Советы территориясендә урнашкан Фрунзе исемендәге хуҗалык кына да 125 кешене даими эш урыннары һәм хезмәт хакы белән тәэмин итә. 72870 Социаль инфраструктура 28 мәктәп, 23 хастаханә һәм фельдшер-акушерлык пункты. 72871 Социаль инфраструктура 4 урта мәктәп, музыкаль мәктәбе, һөнәри училище. 72872 Социаль инфраструктура Мәктәп, балалар бакчасы, мәдәният йорты, хастаханә. 72873 Социаль инфраструктурасы Мәктәп, профессиональ училищесы, район китапханәсе. 72874 Социаль каршылыкларның тамырын ул кешеләрнең холкында күрә. 72875 Социаль-мәдәни өлкә Шәһәрдә Благовещен педагогия колледжы, Благовещен сәнәгать гуманитар техникумы, Башкортстан төзелеш колледжы филиалы, ПУ, 6 гомуми белем бирү мәктәбе (ш. 72876 Социаль өлкә Районда үзәк район хастаханәсе, 3 авыл участок хастаханәсе, 4 авыл амбулаториясе, 46 ФАП эшли. 72877 Социаль өлкә Татарстан шәһәрләре арасында Түбән Кама төгәл, иркен планлаштырылуы, һәр микрорайонның архитектура ягыннан төгәлләнгән булуы белән аерылып тора. 72878 Социаль-психологик ярдәм 2004нче елның октябренннән университетта социаль-психологик ярдәм күрсәтү хезмәте эшләп килә. 72879 Социаль реадаптациянең потенциаль һәм фактик мөмкинлекләре арасындагы пропорциянең сизелерлек бозылуы психик тайпылышларга бәйле. 72880 Социаль реклама – нинди дә булса конкрет товарны түгел, ә бәлки дөньяга булган карашны рекламалау. 72881 Социаль реклама СССР вакытында да тәрбия чарасы буларак яши һәм кулланыла. 72882 Социаль сатира жанрында эшли. 72883 Социаль-сәяси эчтәлекле «Хөрмәтле Хөсәен ядкяре», «Көзге җилләр» кебек иң көчле шигырьләренең бу газетада басылуы шулай уйларга нигез бирә. 72884 Социаль состав 150px Казан җәмгыятендә зур көчкә руханилар һәм аксөякләр ия булган. 72885 Социаль тармак 2011 елда Яңа Мансур урта мәктәбендә 87 укучы белем алган. 72886 Социаль тармак Авылда төп (9 класслы) урта мәктәп эшли. 72887 Социаль тармак Авылда урта мәктәп эшли. 72888 Социаль тармак Ике урта мәктәп, үзәк район хастаханәсе, өч балалар бакчасы, тимер юл һәм автомобиль вокзаллар. 72889 Социаль тармак Мәчет бар, беренче имам-хатыйбы - Касыйм Мотыгуллин (Хасибулла). 72890 Социаль уңайлыклар Пучыда 55 урынлы өлкәннәр йорты, участок хастаханәсе бар. 72891 Социаль һәм дини доктринага, традицион кыйммәтләргә һәм тәртипкә идеологик тугърылык. 72892 Социаль һәм экономик үзгәрешләр үпкә авыруының артуына да китерде. 72893 Социаль яклау оешмаларының яңа, киң челтәре барлыкка килде. 72894 Социаль яклау хезмәткәре буларак Ирена Варшава геттосына керә алган (шуның өчен аның махсус таныклыгы булган). 72895 «Социолингвистика» дәреслеге авторлары В. И. Беликов һәм Л. П. Крысин туган тел төшенчәсеннән аермалы буларак этник тел төшенчәсен кертәләр. 72896 Социологиядә эпистемологик сорауның бүгенгечә чишелеп бетә алмавы социологиянең предметы турындагы бәхәстә чагыла. 72897 Социологиянең башка үзенчәлекләре – ул, тарих фәненнән, антропологиядән аермалы буларак, күбрәк хәзерге җәмгыятьнең көн кадагы мәсьәләләре белән эш итә. 72898 Социологиянең онтологик соравы Социология исә җәмгыять күренешләрен, шул җөмләдән – кешеләрнең күмәкләшеп яшәвен, аларның берләшмәләрен, ассоциацияләрен һәм мөнәсәбәтләренең күптөрле формаларын өйрәнә. 72899 Социологиянең онтологик соравы Франция фәлсәфәчеләре тарафыннан XVIII гасырда ук чишелә. 72900 Социологиянең тагын бер эпистемологик үзенчәлеге – ул җәмгыяви чынбарлыкны өйрәнә торган фән. 72901 Социологиянең тарихы кешеләр җәмгыяте, таифәләр, аларның аралашуы – барчасы да үзенчәлекле чынбарлык булып танылу моментыннан башлана. 72902 Социологиянең фәнни булмаган төрдәшләре Җәмгыять турындагы һәммә белемне дә социологиягә нисбәтләргә ярамый. 72903 Социология төгәл фәннәрнең танып-белү принципларын, махсус телен, танып белү эталонын (кара икенче лекцияне) үзләштергәч кенә фәннәр арасында ватандашлык хокукын алган. 72904 Социология фәнендә галим органик мәктәпкә нигез салучы булып санала. 72905 Социология фәннәре докторы, фәлсәфә фәннәре кандидаты. 72906 Социология фәннәре кандидаты ( 2009 ). 72907 Соч-Ига — Русия территориясеннән ага торган елга. 72908 Сочи Кышкы Олимпия уеннарында Аделина барлыгы 224,59 балл җыеп, төп көндәше Ё-ну Ким не җиңде, һәм алтын Олимпия медален яулады. 72909 Сочи Русиянең иң эре курорт шәһәре булып санала. 72910 Сочонбожа — Русия территориясеннән ага торган елга. 72911 Сочон-Пола-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 72912 Сөю буенча алдынгы экспертлардан берсе булган Хелен Фишер (ингл. 72913 «Союззаготпушнина» берләшмәсе рәисе урынбасары итеп куела. 72914 Сөюне көндәлек тормышта белдерер кирәк, шунда алланың табигате чагыла. 72915 Соя аксымы үзенең аминокислоталар составы буенча терлек аксымына охшаш дип санала. 72916 Сөяк аңкаулары киң пластинка рәвешендә. 72917 Сөякәй — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 72918 Сөяктән әйберләр эшләү, тире эшкәртү кебек һөнәрләр дә югары үсешкә ирешкән. 72919 Сөялле каен май башында чәчәк тә ата, яфрак та яра. 72920 Сөялле каенның биеклеге 25 метрга кадәр җитә. 72921 Сөял — Русия территориясеннән ага торган елга. 72922 Соя продуктлары тышына "генетик үзгәртелгән" дигән язу куела. 72923 Сөярмәт ( ) – Русия территориясеннән ага торган елга. 72924 «Спартак» җәмгыятендә тренер һәм Казан авыл хуҗалыгы институтында доцент булып эшләгәндә 30дан артык СССРның спорт остасын, егермеләп милли көрәш остасын тәрбияләде. 72925 Спартак ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 72926 Спас — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 72927 Спас-Деменск ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 72928 Спас кантоны Тенишево авылында да 80 йорт янып бетә. 72929 Спас-Клепики ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 72930 Спасо-Заозерье ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 72931 Спас районы үзәге ( 1930 ). 72932 Спасска — Русия территориясеннән ага торган елга. 72933 Спасская ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 72934 Спасская ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 72935 Спасская — Русия территориясеннән ага торган елга. 72936 Спасская Янга — Русия территориясеннән ага торган елга. 72937 Спасский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 72938 Спасское ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 72939 Спасск районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 72940 Спасск-Рязанский ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 72941 Спас-Талица ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 72942 Спас ярминкәсе.2012 Тарих XIX гасырның I яртысыннан Вятка губернасының (хәзерге Татарстан ) сәүдәгәрләр шәһәре - Алабугада елына берничә мәртәбә уздырылып килгән. 15-26 августта Спас бәйрәменә багышлап уздырылган ярминкә аеруча колачлы уздырылган. 72943 Спас ярминкәсе киңәеп, сәүдә мәйданы тарая башлагач, аның урынын шәһәр читенә – шәраб келәтләре артына ( бүген шәһәрнең 5 санлы мәктәбе җирлеге ) күчерәләр. 72944 Спас ярминкәсе сәхнәсендә цирк һәм фольклор төркемнәре чыгышы тәкъдим ителә. 72945 Спащина ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 72946 СПб., 1842; шул ук. 72947 С.П. Горбунов исемендәге Казан авиация җитештерү берләшмәсе, КАҖБ ( ) — Русия авиацион сәнагатенең иң зур ширкәтләренең берсе. 72948 Спектакль 1947 елда сәхнәгә чыга һәм зур уңыш белән бара. 72949 Спектакльдә « Tatarica » оркестры (җитәкчесе Ринат Халитов ), Казан музыка көллиятенең татар хоры (җитәкчесе Венера Гәрәева ) катнашты. 72950 Спектакльдә тон линияне тозеп, пьеса геройларының күңелләрендә тирән яшеренгән уйларын ачып сала белүе режиссерның зур талантын исбатлады. 72951 Спектакльдә халык арасыннан чыккан кешенең патша Екатерина IIнең гаделлегенә ышанудан алып Пугачев восстаниесендә актив катнашуга кадәр үткән юлы ышандырырлык бирелгән”. 72952 Спектакль әдәби пьесага нигезләнми, анда куеласы спектакльнең төп каһарманнары караган иҗтимагый катлам вәкилләре белән корылган әңгәмәләр (актерлар уйнавында) кулланыла. 72953 Спектакль искиткеч уңыш белән уза, тамашачы артистларны алкышларга күмә, ә спектакль беткәч башкала сәнгать әһелләре сәхнәгә менеп, авыл узешчәннәре белән җылы аралашалар. 72954 Спектакльләр вакыйгаларның кискенлеге, сюжет киеренкелеге, көтелмәгән чишелешләре белән аерылып тора. 72955 Спектакльләр ике телдә: татарча һәм русча уйнала. 72956 Спектакльләр куюдан кергән акчаны клуб кирәк-яраклары алырга һәм балалар бакчасы төзелешенә тотыналар. 72957 Спектакльләрне драматург Мирхәйдәр Фәйзи куя. 72958 Спектакльне 1931 (режиссеры Сөләйман Вәлиев-Сульва), 1941 (режиссеры Кәшифә Тумашева ) елларда Татар дәүләт академия театрында яңартып куялар. 72959 Спектакльнең премьерасы 2004 елның 10 декаберендә булды. 72960 Спектакль Татарстан бәйгесендә Мактау грамотасына лаек була. 72961 Спектераль зәңгәр төс дулкыннары 440—485 нм (кай чакта диапазон киңерәк тә күрсәтә — 420—490 нм)озынлыгында нурланыш тәэсире астында кеше күремендә чагылыш таба. 72962 Спектрда кеше мие аера алган барлык төсләр дә урнашмаган. 72963 Спектр классификациясе буенча Кояш G2V төренә (« сары кәрлә ») исәпләнә. 72964 Спектр сыйныфы һәм температура Кызыл кәрлә йолдызлар Галәмдә Кызыл кәрлә йолдызлар Галәмдә иң таралган йолдыз төрләре. 72965 Сперматозоидның ана җенесле күкәй күзәнәге белән берләшүе. 72966 С. Петербургта яшәүче абыйсы Гыймади Байгилдиев белән бергә мөгаллимлек кыла, соңыннан «Нур» газетасында хезмәт итә: мәкаләләр яза, тәрҗемә белән шөгыльләнә, шигырьләр иҗат итә. 1906 елда “Садә" (“Аваз”) исемле шигырьләр мәҗмугасы дөнья күрә. 72967 Спетроскоп тикшеренүләр буенча Әлҗаниб системасында икенче әгъза бар, ул Әлҗаниб тирәсендә 0,15 а.б. ераклыкта 6,8 көн эчендә әйләнеп чыга. 72968 Спешащий Темир№ 01 от 31 декабря 1998 г. Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Җаек бассейн округында урнашкан. 72969 СПИД авыруы вакытында, гомумән, иммунитет кими, һәм нинди дә булса кечкенә генә инфекция дә кешедә үпкәләр, ми сүрүләре, тире, ашкайнату органнарын зарарлый. 72970 СПИД (БИДС) СПИД (синдром приобретенного иммунного дефицита) — булдырылган иммунитет дефициты синдромы (БИДС) — лимфатик системаның зарарлануы нәтиҗәсендә кеше организмының үз-үзен саклау көчләре кимүенә китерә торган вируслы авыру. 72971 СПИДка каршы профилактика — дәүләт күләмендә санитар-гигиеник чаралар һәм индивидуаль саклану. 72972 СПИД кинәт кенә башланмый, вирус эләккәч, инкубацион период өч айдан 18 елга кадәр дәвам итә. 72973 СПИД таралу буенча беренче урында Украина тора (1996 елда 2000 кеше). 72974 СПИД турында беренче информация 1981 елда АКШта барлыкка килә. 72975 Спика йолдызы исә әс-симак әл-а‘зәл — «симак коралсыз» дип атала. 72976 Спиноза әхлакны дини карашлардан арындыруга чакыра. 72977 Спиноза зур гына иҗади мирас калдыра. 72978 Спиноза танып белү теориясендә материалистик позициядә тора. 72979 Спиноза фәлсәфәсендә Джордано Бруноның пантеизм, Декартның рационализм, Һоббсның социаль фәлсәфәсендәге карашларының йогынтысы чагылыш таба. 72980 Спиридоновка — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 72981 Спирина Гора ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 72982 Спиринцы ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 72983 Спиртзаводы, ит эшкәртү предприятиесы, машзавод. 72984 Спирт күләме зуррак булганда, чит катнашмалар шуның кадәр эри, хәтта аларны бернинди фильтр белән дә “тотып”калып булмый. 72985 Спиртлар өчен ИЮПАК номенклатурасы буенча (метанол, этанол һ.б.), тривиаль (метил спирты — агач, этиллы шәраб һ.б.) һәм рациональ (карбинолның гомологик рәт чыгарылмалары) атамалар кулланыла. 72986 Спиртлар — сыекчалар яки каты матдәләр, күп органик эреткечләрдә яхшы эри. 72987 Спиртлы (1709) һәм төрекөмешле (1714) термометрлар ясаган. 72988 Спиртлы эчемлекләрне күп куллану аркасында бавыр зурая, цирроз авыруы барлыкка килә. 72989 Спиртовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 72990 Спонсорлар табып, хәрби кораллар (макетлары) алына. 72991 Спонсор рекламасы төрле рәвештә булырга мөмкин: гади ролик күрсәтү; логотипны урнаштыру, алып баручыга телдән әйттерү, тәкъдим ителә торган әйбер яки хезмәттән тапшыру барышында файдалану. 72992 Спораларны йоткан очракта, эчәкләр түләмәсе барлыкка килә (соңгы икесе бик сирәк күзәтелсә дә, аларның ахыры бик аянычлы тәмамланырга мөмкин). 72993 Спораларның ана күзәнәкләре, редукңион бүленеп, дүртәр гаплоид күзәнәк — споралар тетрадасы хасил итә. 72994 Споралар өлгертүче үсемлек — спорофит дип, ә гаметалар өл­гертүче үсемлек гаметофит дип атала. 72995 Споралар сумкалар эчендә өлгергән лишайникларны сумкалы лишайниклар төркеменә берләштерәләр. 72996 Споралы порошогы ак яки аксыл-сары. 72997 Спорангийда археспориаль тукыма формалаша, аның һәр күзәнәге спораларның ана күзәнәкләренә башлангыч бирә. 72998 Споровиклар паразитлар булып кына яшиләр. 72999 Спорофитлы эволюцион юнәлеш югары төзелешле үсемлекләрнең калган башка бүлекләрендә күренә. 73000 Спорт авыр йөк машиналарында ярышучылар арасында дөньяда иң көчле команда дип исәпләнә. 73001 Спорт баскычлары 1962 елда ССРБ спидвей җыелмасына кабул ителә, 1963 елда бозда узышу буенча ССРБ җыелмасына кертелә. 73002 Спорт белән шөгыльләнү өчен – 3 спорт залы, тренажерлар залы, чаңгы базасы, җәйге ял һәм сәламәтләндерү лагеры бар. 73003 Спорт биографиясе Көрәш белән ун яшьтән шөгылләнә башлый. 73004 Спорт гимнастикасы һәм нәфис гимнастика төрләре Җәйге Олимпия уеннары программасына керә. 73005 Спорт "Енисей" футбол клубы Русиянең беренче футбол дивизионында уйный. 73006 Спорт Ирландларның милли спорт төрләре арасында кёрлинг һәм гэл футболы исемле уеннар бар. 73007 Спорт карьерасы 1964 елны Симашев Совет армиясе сафларына алына. 73008 Спорт карьерасы 1998 елда Аурупа кубогында җиңә. 73009 Спорт карьерасы 1999 һәм 2003 Дөнья кубокларында җиңә. 73010 Спорт карьерасы 4 яшеннән фигуралы шуу секциясендә шөгыльләнә башлаган. 18 яшендә дөнья һәм Аурупа чемпионы, 22 яшендә Олимпия уеннары чемпионы була. 2003 елда зур спорттан китә. 73011 Спорт карьерасы Үзбәкстанда Нәфис гимнастика белән 5 яшеннән ( 1984 ) шөгыльләнә (беренче остазы – В.А. Чернова). 73012 Спорт Кибәч авылы ил күләмендә данлыклы көрәшчеләр биргән авыл. 73013 Спорт комплексында универсаль спорт залы, бассейн, тренажер залы, медицина һәм административ блоклар бар. 73014 Спорт комплексында фитнес һәм тренажер заллары бар. 73015 Спорт күнекмәләре үткәрергә ике база һәм махсус җиһазландырылган мәйданчыклар бар. 73016 Спорт мәктәбендә республикабыз данын киләчәктә яклаячак көрәшчеләр әзерләнә. 73017 Спортның сәләмәтләндерү өчен уңай тәэсир иткәне инде XVIII-XIX гасырларда ук билгеле булган. 73018 Спорт Парижда бик популяр спорт клубы – Пари Сен-Жермен, футбол клубы. 73019 Спорт Профессиональ клублар: "Зенит-Ижевск" футбол клубы ( Русиянең икенче футбол дивизионында уйный), Югары хоккей лигада "Ижсталь" хоккей клубы уйный. 73020 Спорт самбосы – стойка һәм партерда башкарала торган күпсанлы техник алымнарны үз эченә алган көрәш төре. 73021 Спорт сарае — Казан үзәгендә урнашкан спорт корылмасы. 73022 Спорт сараеның тарихы 45 ел тәшкил итә. 73023 Спорт сөючеләр белә: җәйге Уеннар биредә тәүге тапкыр 1964 елда узган иде инде. 73024 Спортта күренекле казанышлары өчен журналистлар һәм коллегалары Гайнанны «Татар угы», ә Альп тауларындагы уңышлары өчен «Тау патшасы» дип йөрткәннәр. 73025 Спорттан киткәч, «Химик» стадионы һәм стадион каршындагы спорт мәктәбе директоры итеп билгеләнә. 73026 Спорт төре - кагыйдәләре охшашлыгы, уртак федерациясе яки башка уртаклыгы белән берләшкән спорт ярышлары төркеме. 73027 Спорт төренә карап бу категорияләр өстәмә рәвештә берничә төргә бүленә. 73028 Спорт төрләре 2013 елгы Җәйге Универсиаданың спорт программасына Универсиада тарихында беренче тапкыр 27 спорт төре кертелде. 73029 Спорт Үзәк стадион Казан — спорт өлкәсендә иң үсеш алган шәһәрләрнең берсе. 73030 Спорт * Футбол: «Зенит-Ижевск» футбол клубы — Русиянең икенче футбол дивизионында уйный. 73031 Спортчылар киемнән көч сынашучы көрәш төрләренең берсе. 73032 Спортчыларның осталыгы арткан саен, алар җиңелрәк дротикларга күчәләр, чөнки оста өчен түбән массалы объетларны контрольдә тоту җиңелрәк. 73033 Спортчылар үзләренә уңайлырак позиция алырга тырышылар. 73034 Спортчылар челтәр ярдәмендә ике тигез өлешкә бүленгән комлы мәйданда яланаяк уйныйлар. 73035 Спортчы озак вакыт дәвалана, спортны калдырырга мәҗбүр була, хәмер белән дуслаша. 73036 Спортчы шуганда чана өстенә йөзтүбән ята, чананы уңга-сулга борыр өчен аякларына беркетелгән тырнакларны куллана. 73037 Спорт эшчәнлегеннән соң "Игелекле ихтыяр илчесе" 1998 2008 елларда булган. 73038 Справочная книжка Казанской губернии на 1915 годъ» белешмәлегенең мәчетләр турындагы бүлегендә (619-620 нче битләрдә) «Шумбутская волость; д. Кучук. 73039 С.Пушкин» сериясеннән пейзажлар» (1980 еллар) кебек гүзәл әсәрләре киң танылган. 1990 елларда ул – Татарстанда әйдәп баручы рәссамнарның берсе, Россия һәм чит илләрдә танылу ала. 73040 Срби) — нигездә Көньяк Аурупада яшәүче халык. 73041 Средник — Русия территориясеннән ага торган елга. 73042 Срем һәм Банат – ул Үзәк Аурупа, ә көньяктарак булган җирләр – Балканнар. 73043 Сретенское ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 73044 Сретенье ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 73045 С.Рәхмәтулла студент елларында факультетта оештырылган әдәби түгәрәккә йөри, шигырьләр яза башлый. 73046 Срогын тутырып чыккач та ул матбугатка якын китерелми, торак мәсьәләсе озак еллар хәл ителми. 73047 «Сроки» — Сорблар "Кошлар туе" өчен шикәр глазуре белән капланган кошлар яки оялар рәвешендәге пешергән печеньелары. 73048 Сроклы хезмәтне Ерак Көнчыгышта Диңгез буе драгун полкта иткән, сроктан күбрәк хезмәттә анда ук калган. 73049 СР-симметриясенең бозылуына аксион кисәкчеге сәбәп була, дигән фараз бар. 73050 싸이 ссай) псевдонимы астында чыгыш ясый. 73051 ССБр Верховный Советы Президиумының 1945 ел 31 май Указы белән Пётр Семёнович Курасановка Советлар Берлеге каһарманы исеме бирелә, Ленин ордены һәм «Алтын Йолдыз» медале тапшырыла. 73052 ССБР дәверендә Госплан тарафыннан илнең яңа административ-территориаль бүленеш проекты эшкәртелә. 73053 С. Сәйдәшев «Наёмщик»ны операга кадәр үстермәкче була, ләкин хыялы тормышка ашмый. 73054 ССРБ 1941 елның 22 июньгә чик буендагы хәрби округларда һәм флотларда 3 289 250 солдат һәм офицер, 59 787 орудие һәм миномёт, 12 782 танк (шул исәптән 1475 Т-34 һәм КВ танклары), 10 743 очкыч булган. 73055 ССРБ 1942 елның башында Северcкий Донец елгасы буенда совет гаскәрләренең Изюмга һөҗүмен туктатуга ирешә. 73056 ССРБ ( 1984 ), Казакъстан ССР ( 1975 ) халык артисты. 73057 ССРБ ( 1990 ), РФ һәм ТР язучылар берлеге әгъзасы. 2-класслы дәүләт киңәшчесе ( 1997 ). 73058 ССРБ белән сугыш кичектерелә. 73059 ССРБга каршы кампанияны башлау алдыннан армияләрнең «B» төркеме исемен армияләрнең «Үзәк» төркеменә алмаштырды. 73060 ССРБ Генерал Штабының Хәрби академиясе 1941—1992 елларда Ворошилов исемен йөрткән. 73061 ССРБ -да 1928 — 1937 елларда үткәрелгән; төп этабы — 1930—1933 еллар — тоташ коллективлаштыру. 73062 ССРБда 1947—1952 елларда аның лицензион булмаган копиясе - В-29 җитештерелгән. 73063 ССРБда 1950нче еллар башына кадәр бизгәк авыруы белән авырулар саны массакүләмле иде, өстәвенә Кавказда, Кавказ артында һәм Урта Азиядә генә түгел, Европа өлешенең урта полосасында (Идел буе һәм башка районнарда) да шулай ук иде. 73064 «ССРБда алман хәрби тоткыннарының антифашист оешмасы»на керә. 73065 ССРБда Бөек Ватан сугышы башлана, Әхмәт Тимерне алманнар рус булмаган милләт әсирләре арасында тикшеренү эшләре алып бару өчен комиссиягә чакыра. 73066 ССРБда куянчылык белән 1925 елда шөгелләнә башлыйлар. 73067 ССРБдан куылган Александр Солженицын белән Лев Копелевны үз өендә кунак итә. 73068 ССРБда укучы кызлар ак алъяпкычны бәйрәмнәрдә, ә кара алъяпкычны калган көннәрдә кигәннәр. 73069 ССРБда һәм Азәрбайҗанда ана багышланган почта маркалары чыккан. 73070 ССРБ дәүләт гимны - ССРБның гимны, " Интернационалга " алмашка килде. 73071 ССРБ дәүләт премиясе иясе (1986). 73072 ССРБ җир эшләре халык комиссариатының Үзәк кара туфраклы өлкәсендә сәяси сектор башлыгы булып тора. 73073 ССРБ Журналистлар берлеге әгъзасы ( 1966 ). 73074 ССРБ журналистлар берлеге әгъзасы ( 1967 ) ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1971 ) Әдәбият Атнагулов Р. Сәйләннәрем төсле-төсле. 73075 ССРБ журналистлар берлеге әгъзасы ( 1970 ), ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1976 ), ССРБ кинематографистлар берлеге әгъзасы ( 1997 ). 73076 ССРБ журналистлар берлеге әгъзасы ( 1991 ). 73077 ССРБ журналистлар берлеге, ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1974 елдан ). 73078 ССРБ заманында Ленин исемендәге метрополитен булды. 73079 ССРБ Зур театры сәхнәсендә, Мәскәүнең Кремль сараенда чыгыш ясый. 73080 ССРБ исәбендә — 195 медаль (80 алтын, 69 көмеш, 46 бронза). 73081 ССРБ йогынтысыннан чыгуга кадәр (1989) җөмһүрият социалистик юлы буенча үсте. 73082 “ССРБ Кораллы Көчләрендә Ватанга хезмәт иткән өчен” ордены – ССРБ хәрби дәүләт бүләге. 73083 ССРБ кораллы көчләрендә хәрби хезмәт үтә. 73084 ССРБ Литва бәйсезлеген 6 сентябрендә таный. 73085 ССРБ Министрлар Советы карары буенча 1953 елның 15 мартында Төньяк һәм Ярославль тимер юллары берләштерү нәтиҗәсендә оештырыла. 73086 ССРБ Министрлар Шурасының рәисе (1964—1980). 73087 ССРБ Министрлар Шурасының рәисе вазифасында (октябрь 1964 — октябрь 1980) Косыгин совет икътисадын камилләштерү өчен берничә чараны тәкъдим иткән. 73088 ССРБ -ның югары җитәкчелеге вәкилләре төркеменең яңа Союз килешүенә кул куюны булдырмаска тырышуы аркасында килеп туа. 73089 ССРБның югары лигада Русиядан алты клуб бар иде, ләкин яңа чемпионат үткәрү өчен бу бик аз иде. 73090 ССРБның югары лигасында Русиядан алты клуб була, яңа чемпионат үткәрү өчен бу бик аз. 73091 ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1941 ). 73092 ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1941 ел ). 73093 ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1944 ). 1945 елдан В.И.Качалов исемендәге Казан Зур драма театрында: башта театрның рәссам-куючысы, 1964 елдан театрның баш рәссамы. 73094 ССРБ рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1954 ). 73095 ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1955 ). 73096 ССРБ рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1960 ). 73097 ССРБ Рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1971 ел ). 73098 ССРБ рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1975 ). 73099 ССРБ рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1980 ). 73100 ССРБ сәнгать академиясенең хокукый әгъзасы ( 1947 ). 73101 ССРБ составында 1920-еллар 1930-еллар 1940-еллар 1950-еллар *1954 елда «Украина һәм Русия яңадан берләшүнең 300-еллыгы» истәлегенә Кырым өлкәсе Украин ССР составына тапшырыла. 73102 ССРБ спорт остасы. 73103 ССРБ танкларның корылышы үзгәртелгән һәм 1932 елның азыгында җиңел танк БТ-2 җитештерү башланган, 1933 елны яңа БТ-5 танкы җитештерелгән, 1934 елның азыгында — БТ-7. 73104 ССРБ таркалганнан соң Кызыл мәйдандагы парад 1995 елга кадәр үткәрелми. 73105 ССРБ таркалудан соң — яңадан мөстәкыйль дәүләт. 73106 ССРБ таркалудан һәм чыгару сәнәгатенең кризисы аркасында күп кешеләр шәһәрдән чыгып киткәннәр. 73107 ССРБ таркалуыннан соң Хәсбулатов Русия парламенты өстендә контролен урнаштырды һәм Ельцин үзеннән соң Русиядә икенче кешесе дәрәҗәсенә җиткән. 73108 ССРБ таркалуы — ССРБның икътисадта, социаль структурасында, Совет Берлегенең иҗтимагый һәм сәяси өлкәләрдә булган системалы дезинтеграция процесслары. 73109 ССРБ театр әһелләре берлеге әгъзасы ( 1970 ). 73110 ССРБ Үзәк Башкарма Комитәсе карары белән 1934 елның 10 июлендә оештырылган. 73111 ССРБ ( Украина ССР ) рәссамнар берлеге әгъзасы ( 1957 ). 73112 ССРБ ФА Үзәк икътисад-математика институтында икътисад фәннәре кандидатлыгына ( 1979 ), шул ук уку йортында докторлыкка ( 1992 ) диссертацияләр яклаган. 73113 ССРБ Фәннәр академиясенең әгъза-корреспонденты дәрәҗәсен алган. 73114 ССРБ халык артисты ( 1974 ), Сталин премиясе ( 1949 ), РСФСР дәүләт премиясе ( 1973 ) лауреаты. 73115 ССРБ халык артисты Камал театры баш режиссёры Марсель Сәлимҗанов ( 1934 2002 ) исемен йөртә. 73116 ССРБ халыклары язучыларының тәрҗемә әсәрләреннән 20 ләп җыентык төзеде. 73117 ССРБ һәм Өченче рейхның Пүлшәгә уртак бәреп керүе (1939) нәтиҗәсендә шәһәр ССРБ тәркибенә кертелә. 1941-44 еллардаалман оккупациясе астында. 1991 дан Беларус тәркибендә. 73118 ССРБ һәм РСФСР ЮШның 1‑че һәм 2-че чакырылыш депутаты. 73119 ССРБ һәм Русиядә халәте 1950 елларда Советлар союзы спортчылары халыкара ярышларда катнаша башлый. 73120 ССРБ хөкүмәте автомобиль сәнәгате белән идарә итүнең генераль схемасын раслый. 73121 ССРБ чемпионы ( 1988 ел ). 73122 ССРБ шагыйрәләренең әсәрләрен тәрҗемә итеп бастырды һәм әдәби гонорарны Тынычлык фондына тапшырды. 73123 ССРБ шәһәрләрендә гастрольләрдә була. 73124 ССРБыда далаларны (чирәм җирләрен эшкәртү) 1954-1960 елларда колач җәя. 73125 ССРБ эчке эшләре халык комиссары ( 1936 − 1938 ), ССРБ су транспорты халык комиссары (1938−1939). 73126 ССРБ эчке эшләре халык комиссары вазифасында Ежов 1937—1938 еллардагы массакүләм репрессияләрнең баш оештыручы һәм башкаручы булган. 73127 ССРБ эчке эшләр халык комиссарлыгы, ССРБ ЭЭХК ( ) — җинаятьчелек белән көрәш һәм җәмәгать тәртибен саклау һәм дәүләт иминлеген тәэмин итү буенча ССРБ дәүләт идарәсенең үзәк органы. 73128 ССРБ югары судының хәрби коллегиясе тарафыннан «Инкыйлабка каршы троцкийчы-милли террор оешмасы оештыру»да гаепләнеп, атарга хөкем ителә. 73129 ССРБ Югары Шурасы депутаты (1946—80). 73130 ССРБ Югары Шурасының 1 һәм 2 чакырлышары депутаты. 73131 ССРБ Югары Шурасының 2 нче һәм 4-11 нче чакырылышлары депутаты. 73132 ССРБ Югары Шурасының 3-10 чакырылышлары депутаты. 73133 ССРБ Югары шурасы Президиумының 1943 елның 19 июне Указы нигезендә А.М. Матросовка Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә, ул хезмәт иткән укчы бригада 56- гвардияче укчы дивизиянең А. Матросов исемендәге 254- гвардияче укчы полкы итеп үзгәртелә. 73134 ССРБ Югары шурасы президиумы указы белән 1945 елның 24 мартында Советлар Берлеге Каһарманы исеме бирелә. 73135 ССРБ Югары Шурасы Президумы әгъзасе ( 1938 елдан ). 73136 ССРБ ЮШ Президиумы рәисенең кабулханәсе Моховая һәм Воздвиженка урмнары почмагында, № 4/7 йортында урнашкан булган. 73137 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1934 ). 73138 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1940 ). 73139 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1946 ). 73140 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1949 ). 73141 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1956 ) Әдәбият * Ф. Исәнгулов. 73142 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1964 ). 73143 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1965 ). 73144 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы (1971) Чыганаклар Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 73145 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1973 ). 73146 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1973 ) Чыганаклар 1. Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 73147 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1975 ). 73148 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1982 ). 73149 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1983 ). 73150 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1984 ). 73151 ССРБ Язучылар берлеге әгъзасы ( 1985 ел ). 73152 ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1986 ). 73153 ССРБ язучылар берлегенең I корылтаенда ( 1934 ) Леонид Соболев романга югары бәя бирә: «Һәдия Дәүләтшинаның «Ыргыз» романын укымыйча торып, башкорт чынбарлыгын, аның тормышын аңлап җитү мөмкин түгел». 73154 ССРБ язучылар берлегенең Мәскәү бүлекчәсендә узган фикер алышуда «Рак корпусы» югары бәя алса да, басарга рөхсәт булмый. 73155 ССРБ язучылар берлеге ( рус. 73156 СССБ Дәүләт бүләгенең иясе ( 1987 ел, үлгәннән соң). 73157 СССР (1937-46), ТАССР (1938-42) Югары Шуралары депутаты. 73158 СССР атказанган спорт остасы (1974). 73159 СССР атказанган спортчысы (1961). 73160 СССРда 1989 елгы халык санын алу буенча Мордовия республикасында 180 мең мукшы яшәгән булган, калганнары аннан читтә, Үзәк Русиянең төрле өлкәләрендә һәм республикаларында, Идел буенда һәм Себердә яши. 73161 СССРдан читтә атом-төш сәнәгате тыныч максатларда Бөекбританиянең Колдер-Холл шәһәрендә барлыкка килә. 73162 СССРда ул китап антисоветик итеп таныла. 73163 СССРда хоккей матчы турында беренче телевизион репортаж 1951-1952 еллар сезонында ясала. 73164 СССР Дәүләт бүләге авиация сәнәгате үсешенә зур өлеш керткәне өчен бирелә (1953). 73165 СССР җыелма командасында ул барлыгы 13 ел катнаша. 73166 СССР икенче лигасында уйнаучы «Волгарь» (Әстерхан) командасыннан туп-туры Мәскәүнен атаклы «Спартак» клубына чакырыла. 73167 СССР Министрлар Советы премиясе лауреаты, ТАССРның һәм РСФСРның атказанган төзүчесе, Хезмәт Кызыл Байрагы, ике “Почет билгесе”, Халыклар дуслыгы орденнары кавалеры Үзбәк Гыйбадулла улы Алпаров 2003 елны, 90 яшендә вафат булды. 73168 СССРның атказанган спорт мастеры, Татарстанның атказанган физик культура хезмәткәре мактаулы исем, «Почет билгесе» ордены, «Хезмәттәге батырлык өчен» медале иясе. 73169 СССРның иң яхшы футболчысы ( 1982 ). 73170 СССРның спорт мастеры, Русиянең атказанган тренеры. 73171 «СССРның халыкара класслы спорт мастеры» исеме 1965 V елның 1 гыйнварында гамәлгә О кертелә. 73172 СССРның халык артисты – 1975 ел. 73173 СССРның Халык хуҗалыгы казанышлары күргәзмәсендә (ВДНХ русча) куелуга ирешкән кулинар хезмәтләре ил күләмендә югары бәяләнеп, ул алтын медаль белән бүләкләнә. 73174 СССР рәссамнар берлеге әгъзасы. 73175 СССР таркалганнан соң гына Воронеждагы Шикәр һәм чөгендер фәнни-тикшеренү институтында «Рамонская сластена» сорты чыгарыла. 73176 СССР таркалгач, 1991 елда ул Русия Фәннәр академиясе исемен ала. 73177 СССР ФАнең мактаулы әгъзасы (1933), шулай ук 1923 елдан Француз коммунистик фиркатенең әгъзасы. 73178 СССР фәннәр академиясенең Азия халыклары институтының өлкән фәнни хезмәткәре. 73179 СССР физик культура әйдәп баручысы ( 1989 ). 73180 СССР чемпионатында бронза медаль яулый (1955), РСФСР халыклары спартакиадасы чемпионы ( 1956 ). 73181 СССР чорында Кызыл Кама районы җирләрендә нефть һәм нефтехимия сәнәгате үзәге буларак пәйда булган. 73182 СССР Югары Советы Президиумы указы белән 1944 елның 15 гыйнварында хәрби заданиене яхшы үтәгәне һәм каһарманлык күр­сәткәне өчен гвар­дия өлкән сержанты Әмир Хәйдәровка Ленин ордены һәм “Алтын йолдыз” медале тапшырыла. 73183 СССР Язучылар берлеге әгъзасы (1984). 73184 Ставраполье крае, Дагстан Республикасы биләмәләрендә ага. 73185 Ставрополь институтының филиалы * Кубань халыкара эшкуарлык һәм менеҗмент институтының филиалы Галерея Kropotkin railway station. 73186 Стадион 2013 елның Җәйге Универсиаданың ачылу һәм ябылу тантаналарын үткәрү өчен урын булып торган http://kazan2013. 73187 Стадион төөзелеше 1954 елда башланып, 1956 елда бетте; Стадион ачылышы тантаналы рәвештә 1956 елның 31 июлендә үтте. 1996—1997 һәм 2001—2004 елларда яңартып корылган. 73188 Стадион шулай ук төрле дәрәҗәдәге футбол чемпионатлары һәм җиңел атлетика буенча ярышлар мәйданы да. 73189 Стадионы, трассасы, атышу урыны һәм административ биналары булган бу заманча спорт махсуслаштырылган корылма бүген халыкара стандартларга җавап бирә, республика, Русия һәм дөнья чемпионатлары ярышлары үткәрелә. 73190 Стадухино ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 73191 Стайвесант мәктәбен тәмамлаганнан соң ул 1980 елда Гарвард университетының физика бүлегенә укырга керә һәм аннан бакалавр дәрәҗәсен алып чыгуга ирешә. 73192 Сталёва-Воля ( ) — Пүлшәнең Карпат асты воеводалыгында урнашкан шәһәр. 73193 Сталин белән Ворошилов Троцкийгә каршы көрәше Көньяк фронтында башлана инде. 73194 Сталин белән көрәш 1929 елда ССРБ иленнән сөреп җибәрелгән. 73195 «Сталин бункеры»на керү 1688 елда Самарга шәһәр статусы бирелә. 73196 Сталин вафатыннан соң игълан ителгән амнистиягә эләгеп, өч-дүрт елдан әти-әнисе котылып кайткач, Фәнзаманнар гаиләсе Минзәләдә төпләнеп яши башлый. 73197 Сталингра́д — Волгоград шәһәреның исеме 1925 елдан по 1961 елга хәтле. 73198 «Сталинград» — ике серияле нәфис фильмы-киноэпопеясе, Юрий Озеровның Бөек Ватан сугышы турында күп серияле киноэпопеясен дәвам иткән. 73199 Сталинград өчен барган сугышта каты яралана. 73200 Сталинградта урам сугышы Василий Чуйков җитәкчелегендә 62-нче гаскәр һәр йорт өчен батырлык күрсәтеп сугышкан һәм һәр көнне тупка тотуга, ачлыкка, салкынлыкка карамастан Сталинград шәһәреннән чигенмәгән. 73201 Сталинград һәм Курск сугышлары нәтиҗәсендә совет гаскәрләре һөҗүмгә күчәләр һәм 1945 елда Берлинны алалар. 73202 Сталинград шәһәрен саклаганда күрсәткән искиткеч кыюлыгы, тапкырлыгы һәм хәрби осталыгы өчен бирелде. 73203 Сталин да белемле, киң эрудицияле, оештыру сәләтенә ия булганы өчен Солтангалиевкә югары бәя бирә. 73204 Сталин исемендәге стипендия алып укый. 73205 Сталин ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Каменка районына кергән татар авылы. 73206 «Сталин» колхозында колхозчылар саны бик күп булып киткәч, һәр авылда аерым-аерым колхоз оештырыла. 73207 Сталин Ленин төрбәсе трибунасында торып тантананы күзәткән. 73208 Сталин репрессияләре барышында Хайретдинов кулга алына һәм «халык дошманы» буларак 1937 елның июлендә үтерелә. 73209 Сталинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 73210 Сталин — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 73211 Сталин үзенә каршы чыгучыларны бервакытта да онытмый һәм аларны гафу итми. 73212 Сталин үлеменнән соң, юлның төзелеше туктатыла, аның төзегән өлешләрне ташланганнар. 73213 Сталин хәкимлегендә күп гаепсез кешеләре бастырылган һәм үтерелгән булган. 73214 Сталин шушы җиңелү турында болай әйткән: «Ленин безгә бөек мирас калдырды, ә без - аның мирасчылары, һәммәсен тычып бетердек.. 73215 «Сталин юлы» газетасы ике битле генә булган. 73216 Стамбулда Аттила Кондоз җитәкләгән «Идел-Урал» общинасы эшләп килә. 73217 Стамбулда табиб О. Гувенча җитәкләгән татар-төрек халык музыкасы ансамбле күп еллар эшләп килә. 73218 Стамбул һәм Анкараның төп гәҗитләре дин белгечен азат итү таләбе белән телеграммалар бастыралар. 73219 Стандарт алманчасы, стандарт французчасы һәм стандарт испанчасы кебек стандарт тел ләр милли (уртак), региональ һәм халыкара тел ләр хезмәт итә алалар. 73220 Стандарт модель - Барлык теориясе түгел, чөнки Стандарт модель кара матдәне, кара энергияне һәм гравитацияне тасвирлый алмый. 73221 Стандарт модель - бердәм теория түгел, шуңа күрә ул ниндидер тирән теориянең бер өлеше булып торадыр. 73222 Стандарт модель гравитацияне һәм кара матдәне тасвирлый алмый, шуңа күрә ул Бердәм Барлык теориясе булып тормый. 73223 Стандарт модельдә фотоннар - электромагнит тәэсир итешүен тарата, глюоннар - көчле тәэсир итешүне тарата, W± һәм Z-бозоннары зәгыйфь тәэсир итешүне тарата, шушы аналогия буенча гравитация өчен ниндидер элементар кисәкчә җаваплы булырга мөмкин. 73224 Стандарт модельдә - хәзерге вакытта баш кисәкчекләрнең теориясе булуына карамастан, кайбер җитешсезлекләр бар - гравитацияне тасвирламау һәм бик күп тышкы параметрлар. 73225 Стандарт модель кысаларында элементар кисәкчәләр һәм калибрлау бозоннары Фундаменталь тәэсир итешүләр — элементар кисәкчекләрнең һәм алардан торган җисемнәрнең сыйфаты буенча аерылып торган тәэсир итешүләре. 73226 Стандарт СИ кушымчалары түбәндәге таблицада китерелгән: Искәрмә Дека-, гекто-, деци-, сантиватт үлчәү берәмлекләрен кулланырга киңәш ителми. 73227 Стандарт шартларда (101,325 кПа һәм 20 °C) табигый газ бары тик газсыман халәттә була. 73228 Станиславка игелекле булып, яһүд җәмгыяте җитәкчеләре анасына Иренананың укуын тулысынча түләргә тәкъдим итәләр. 73229 Станлы һәм монументлы нәкыш өлкәсендә иҗат итә. 73230 Становая — Русия территориясеннән ага торган елга. 73231 Стансалар исемлеге Нижгар метросында барлыгы 14 станса бар, «Мәскәү» стансасы исә төен булып тора. 73232 Станционный-Полевской ( ) — Свердловск өлкәсенең Полевской шәһәр округы составына керүче авыл. 73233 Станция 1862 елның августта ачыла. 73234 Станция 1936 елда барлыкка килә. 73235 Станция 1962 елның 13 октябрь көнендә ачыла. 73236 Станция 2005 елның 27 августында беренче метро сызыгы белән ачыла. 73237 Станциядән Невско-Василеостровская юлының «Маяковская» станциясенә күчереп утырып була. 73238 Станция дүрт реактордан тора, алардан һәркайсының электрик егәрлеге 1 гигаватт (термик егәрлеге 3.2 гигаватт) була, һәлакәт заманнарында бергәләп Украина электроэнергиянең 10% чамасы җитештерәләр. 73239 Станция җирдәге элемтә линияләре белән тоташтырыла. 73240 Станция Казан Кирмәне янында, Профсоюз һәм Бауман урамланың башында урынлашкан. 73241 Станция Колангы сөт комбинатына һәм икмәк кабул итү пунктына да хезмәт күрсәтә. 73242 Станция көн дә 63 млн. 73243 Станцияләр Хәзерге хәл Полюс аша магистраль, 2004 ел. 73244 ; Станцияләр: Челтәренә кергән станцияләр саны, сызыклары арасындагы трансфер станцияләре бер дип санала. ; Озынлыгы: Сызыкларның озынлыгы (км). 73245 Станцияне беренче төзүчеләр, мотористлар, монтерлар булып Кадыйров Миннемулла, Нурмиев Шәйдулла, Габдрахманов Вәли булган. 73246 Станциянең ачылуы 2013 елның Җәйге Универсиадага туры китергән. 73247 Станция Тукай мәйданы янында булу сәбәпле алай аталды. 73248 Стаөионар интерференцион сурәтне ике когерент дулкын гына бирә ала. 73249 Стараховице ( ) — Польшаның Свентокшиж воеводалыгында урнашкан шәһәр. 73250 Старая Иня — Русия территориясеннән ага торган елга. 73251 Старикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 73252 Старица ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 73253 Старица — Русия территориясеннән ага торган елга. 73254 Старица Чулок — Русия территориясеннән ага торган елга. 73255 Стариченки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 73256 Старичная — Русия территориясеннән ага торган елга. 73257 Старки ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 73258 Старковская ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 73259 Староандреевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73260 Староверка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73261 Староверларга шәһәр идарәсендә катнашу, вазифалар биләү хокукы да бирелә. 73262 Староверческая ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан тимер юл станциясе. 73263 Стародуб ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 73264 Старое Курмашево) – Татарстан Республикасы Актаныш районында урнашкан авыл. 73265 Староколейца — Русия территориясеннән ага торган елга. 73266 Староречье Агельдино — Русия территориясеннән ага торган елга. 73267 Старостины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 73268 Староурусовка (Староурусовка) — Әстерхан өлкәсенең Красный Яр районында урнашкан торак пункт. 73269 Староуткинск ( ) — Свердловск өлкәсенең Староуткинск шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 73270 Старцево ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 73271 Старые Чечкабы ) — Татарстан Республикасы Кайбыч районындагы авыл. 73272 Статик ( вакыт белән үзгәрмәүче, яки өстә әйтелгән "электродинамик эффект"ка игътибар итмәү мөмкин булырлык дәрәҗәдә акрын үзгәрүче) электр кырны һәм аның корылган кисәкчекләр белән тәэсирен физиканың аерым бүлеге – электростатика өйрәнә. 73273 Статистик 1990-ынчы елларда ЯИ тикшеренүчеләре махсус суб-мәсьәләләрне чишү өчен хикмәтле математик коралларны эшләгәннәр. 73274 Статистика Амхар Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73275 Статистика Арагон Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73276 Статистика Ароман Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73277 Статистика Бирман Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73278 Статистика Болгар Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73279 Статистика Болын мари Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73280 Статистика Борынгы славян Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73281 Статистика Бретон Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73282 Статистика Буги Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73283 Статистика буенча 2005 елда Русиядә яман шеш белән авыручы 2,3 млн. 73284 Статистика буенча, Русиядә инде 6 яшьлек балаларның 88 процентында шундый авырулар күзәтелә. 35-40 яшьләрдә, аннан соң 65ләрдә авыз эчендәге хәлләр тагын да мөшкелләнә. 73285 Статистика буенча, шәһәрдә 2012 елда 11 612 943 кеше яши. 73286 Статистика Вепс Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73287 Статистика Гадиләштерелгән инглиз Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73288 Статистика * ( ел) — мәкалә. 73289 Статистика Әрмән Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73290 Статистика Зазаки Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73291 Статистика Идиш Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73292 Статистика Идо Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73293 Статистика Исланд Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73294 Статистика Йоруба Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73295 Статистика Калмык Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73296 Статистика Каннада Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73297 Статистика Кечуа Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73298 Статистика Коми Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73299 Статистика Коми-пермяк Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73300 Статистика Көнбатыш пәнҗаб Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73301 Статистика Көрд Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73302 Статистика Корей Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73303 Статистика Кһмер Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73304 Статистика Кытай Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73305 Статистика Лезгин Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73306 Статистика Лимбург Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73307 Статистика Литвалы Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73308 Статистика Ломбард Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73309 Статистика Малагаси Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73310 Статистика Малай Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73311 Статистика Малаялам Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73312 Статистика Маратхи Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73313 Статистика Неаполитан Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73314 Статистика Невар Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73315 Статистика Пьемонтча Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73316 Статистика Румын Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73317 Статистика Себу Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73318 Статистика Серб Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73319 Статистика Словак Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73320 Статистика Словен Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73321 «Статистика» сүзе берәр әйбернең халәте мәгънәсендәге сүзеннән килеп чыккан. 73322 Статистика Сундан Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73323 Статистика Тагал Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73324 Статистика Тамил Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73325 Статистика Таулы мари Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73326 Статистика Төньяк саам Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73327 Статистика Тыва Википедиясендә (1265) мәкалә бар ( ). 73328 Статистика Уаллун Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73329 Статистика Уарай Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73330 Статистика Фарер Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73331 Статистика Фин Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73332 Статистика Хәзерге вакытка башкорт Википедиясендә мәкалә бар. 73333 Статистика Хәзерге вакытка төрек Википедиясендә мәкалә бар. 73334 Статистика Хәзерге вакытка Төрекмән Википедиясендә мәкалә бар. 73335 Статистика Хәзерге вакытка үзбәк Википедиясендә мәкалә бар. 73336 Статистика Хәзерге вакытка чуаш Википедиясендә мәкалә бар. 73337 Статистика Һиндонезиялы Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73338 Статистика Хорват Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73339 Статистика Чех Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73340 Статистика Швед Википедиясендә мәкалә бар ( ). 73341 Статистик мәгълүмат көнгә бер тапкыр бот тарафыннан яңартыла. 73342 Статистик мәгълүматларга караганда, Пермь өлкәсендә 160 мең чамасы татар яши. 73343 Статистик территорияләр шәһәр районнарына туры килмәскә дә мөмкин. 73344 Статистик физикада температура - энтропия буенча система энергиясеннән чыгарылмага тиң: : Температура шкалалары Төрле шкалаларга күчү Әдәбият *Базаров И. П. Термодинамика. 73345 Статистик физиканың ярашлы бүлекчәсен катлаулы системалар физикасы дип атарга мөмкин. 73346 Статистик физиканы тигезләнешле һәм тигезләнешсез (физик кинетика) бүлекләргә бүләләр. 73347 Статут * К. Васильев премиясе 2013 елда – Россиядә һәм Татарстанда мәдәният елында булдырылган. 73348 Статут Орден белән указ нигезендә БР президенты бүләкли. 73349 Статут Премия ел саен мәгърифәтче шагыйрь Мифтахетдин Акмулла иҗатына һәм тормыш юлына багышланган әдәбият һәм сәнгать әсәрләре яки авыл халкының тормышын-көнкүрешен сурәтләгән әсәрләр өчен бирелә. 73350 Статут * Премия һәр елны 11 октябрьдә тапшырыла. 73351 Статут * Премия һәр елны 3 журналистка (журналистлар коллективына) тапшырыла. 73352 Статут * Театр тормышына, аның үсешенә үзеннән өлеш керткән төрле профессия вәкилләренә (режиссерлар, актерлар, драматурглар, сценографлар, театр тәнкыйтьчеләре, җәмәгать эшлеклеләре, директорлар һ.б.) бирелеп бара. 73353 Статут * Һәр елны ТР язучылар берлеге әгъзаларыннан 6 кешегә премия (3 төп премия, 3 кызыксындыру премиясе) тапшырыла. 1 премияне әдәби түгәрәккә тапшыру мөмкинлеге дә каралган. 73354 Статуя 1896 нчы елның 5 нче апреленнән әлегә кадәр шунда тора. 73355 Стахеевның Алуштадагы йорты (хәзер балалар иҗаты йорты) мигъмарият һәйкәле санала. 73356 Стахеевның сәнгатьне яхшы аңлавы үзенә йорт салганда күренә. 73357 Стахеевның табышлы йорты Русия башкаласының үзәк урамнарында урнашкан борынгы особнякларны сатып алу һәм кире сату аңа зур керем китерә. 73358 Стационар күренешләрдә, диэлектрик һәм магнит үткәрүчәнлеге тензорлары тирәлектә көчәнеш сызыкларының төренә тәэсир ясыйлар, ә чагыштырма үткәрүчәнлек тензоры - тышкы көчләр тәэсире астында, токның агышы юнәлешенә. 73359 Стационар телефон хезмәтен Таттелеком һәм «ТатАИС» ҖЧҖ операторлары күрсәтә. 73360 Стевиозид – иң татлы табигый продукт, аннан да баллырак нәрсә дөньяда юк. 73361 Стевия белән сәүдәнең 40 проценты – японнар кулында. 73362 Стегозаврлар Төньяк Америкага да күчкәннәр. 73363 Стежера — Русия территориясеннән ага торган елга. 73364 Стейн ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,3 километр озынлыкта булган кратеры. 73365 Стеклозаводский ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 73366 Стеклофилины ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73367 Стеклянуха ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 73368 Стелладан ерак түгел мәҗүчелек заманынан калган табыну урыны – «Җәй ташы» ята. 73369 Стена газеталары чыгаруда бик теләп катнаша, аларда өйрәнчек шигырьләрен бастыра. 1952 елда урта мәктәпне тәмамлый. 73370 Стендка ату Татарстанда ХХ гасыр башында популярлаша. 73371 Стеновая — Русия территориясеннән ага торган елга. 73372 Степан-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 73373 Степановка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 73374 Степановка — Татарстанның Зәй районындагы юкка чыккан авыл. 73375 Степановка — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 73376 Степановка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 73377 Степановская ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 73378 Степановы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 73379 Степан Разин ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 73380 Степачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73381 Степина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 73382 Степинские ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 73383 Степины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 73384 Степковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73385 Степко-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 73386 Степная Репьевка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 73387 Степнинское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 73388 Степное ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 73389 Степное ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 73390 Степной ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 73391 Степной ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 73392 Стәрлебаш районында башлана. 73393 Стәрлебаш районының бер урамы Хәй Фәхриев исемен йөртә. 73394 Стәрлебашта шагыйрь Шәмсетдин Зәкидән дәресләр ала, соңрак Троицки мәдрәсәсендә укый. 73395 «Стәрлебаш шишмәләре» исеме астында чыгып килә. 73396 Стәрлежья — Русия территориясеннән ага торган елга. 73397 Стәрле — Русия территориясеннән ага торган елга. 73398 Стәрле сүзе фарсы телендә су дигәнне аңлата. 73399 Стәрлетамак академиясендә татар бүлеге 1993 елдан бирле эшләп килә. 73400 Стәрлетамак әдипләре берләшмәсе әшендә катнашып, яшьләргә эшлекле киңәшләре белән ярдәмләшә. 73401 Стәрлетамакның татар урамнары Стәрлетамакның татар урамнары турында беренче дөрес хәбәрләре 1858 елда картограф-әфәнде Эгерц төзегән кала картасында нигезләнгән. 73402 Стәрлетамак өязендәге Үтәк мәдрәсәсе революциягә хәтле Урал буенда мөселман мәгарифенең төп үзәкләрнең берсе була. 73403 Стәрлетамак өязендә урыс теле укытучысы гаиләсендә туа. 73404 Стәрлетамак өязенең Мәләвез волостенә 95 авыл караган. 73405 Стәрлетамак районы үзәге. 73406 Стәрлетамак силикат кирпеч заводы бу карьер комын 1960нчы елларда бирле ташый. 73407 Стәрлетамак татарларында 4 мәхәллә — мөселман җәмгыяте булган. 73408 Стәрлетамакта укыганда Кадыйр Даян җитәкләгән әдәбият түгәрәгенә йөри. 73409 Стерлинг күперендәге сугышта инглиз гаскәре җиңелә. 73410 Стефан–Больцман кануны буенча кызыл үтә зур йолдызларның чагыштырма салкын өслекләре кайнар күк үтә зур йолдыздан энергияне күпкә кимрәк чыгаралар. 73411 Стефаннан ул ике баласын: кызларын Янканы hәм улларын Адамны тудырачак. 73412 Стёпка-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 73413 Стивенның балачагы Аризона һәм Нью Джерси штатларында уза. 73414 Стина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10.4 километр озынлыкта булган кратеры. 73415 Стишь — Русия территориясеннән ага торган елга. 73416 Стокгольмдагы Швеция патшалыгы фәннәр академиясенең төп бинасы. 73417 Столбик ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 73418 Столбище авыл җирлгенә карый. 73419 Столбовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 73420 Столбовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73421 Столбово ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73422 Столбовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 73423 «Столица» каналында спорт яңалыклары белән таныштыра. 73424 Столоша — Русия территориясеннән ага торган елга. 73425 Столыпин аграр реформа нәтиҗәсендә 1908 елда пәйда булган. 73426 Столыпинны 11 тапкыр үтермәкче булган. 73427 Столыпин шушы ислахны үткәрә башлаган. 73428 Стоматик статусы яхшыруга карамастан, кәефе төшенке, тәшвишле, киләчәкне өметсез итеп күрә. 73429 Стоматолог-табипны шулай ук дантист ( ) дип атыйлар. 73430 Сторни ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21,7 километр озынлыкта булган кратеры. 73431 Сторожка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73432 Стортинг 4 ел саен сайлана. 73433 Стоу ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 80 километр озынлыкта булган кратеры. 73434 Стравинский клиникасында сигез көн үткәргәч, Лиходеев ахырда Ростов шәһәрендә зур гастрономик кибет мөдире вазифасын ала. 73435 Страсбург (Страсбург, ) — Франциянең Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 73436 Страсбур һәм Карлсруэ белән тәмамланган Аурупа нефтьүткәргече башлана. 73437 Стратегик билгеләнү буенча ракета гаскәрләре 200px Стратегик билгеләнү буенча ракета гаскәрләре — Кораллы көчләренең гаскәр төре, Русиянең стратегик атом-төш көчләренең төп компоненты. 73438 Стратегик һөҗүм кысаларында Тихвин-Киришск һәм Кече Вишера фронт һөжүм операциләре үткәрелә. 73439 Стратегия Азатлык радиосы беренче чиратта үзенең тапшыру төбәкләрендә барган хәлләрне яктырта. 73440 Стреж — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 73441 Стрела ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан бистә. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мәгълүмат юк. 73442 Стрелецкая ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 73443 Стрелецкая ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 73444 Стрелина — Русия территориясеннән ага торган елга. 73445 Стрелин — Русия территориясеннән ага торган елга. 73446 Стрелица — Русия территориясеннән ага торган елга. 73447 Стрелка ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 73448 Стрелка — орбиталь очыштан уңышлы кайтучы эт-космонавт Топонимнар Гидронимнар Ойконимнар * Стрелка — Амур өлкәсеның Зея районында урнашкан торак пункт. 73449 Стрелковы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73450 Стрельня — Русия территориясеннән ага торган елга. 73451 «Стресс» терминын беренче тапкыр физиологиядә Уолтер Кэннон куллана. 73452 Стретинка ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 73453 СТ — рәттән оешмасының норматив төшеме Йортларны һәм биналарны төзү гомуми максатлары "'Бина-"' йөкләмә алган һәм чит иткән конструкцияләрдән торган, тар равыклы барлыкка китергән төзелеш системасы. 73454 Стриганское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 73455 Стрига — Русия территориясеннән ага торган елга. 73456 Стрижи ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 73457 Стрижи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан штп. 73458 Строитель ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 73459 "Стройтрансгаз" "Сибнефть-Чукотка" белән берлегендә Чукотка ярымутырауда Западно-Озерное ятмасы округ башкаласы Анадыр белән бәйләнгән газүткәргечне инде төзелгән. 73460 Строкинка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 73461 Стромаль күзәнәкәрен бала кендегеннән алырга мөмкин. 73462 Стромаль күзәнәкләрдән барлык башка күзәнәкләр ясала. 73463 Строманың алдыннан һәм артыннан ике чик пластинка яндаш тора. 73464 Струговая — Русия территориясеннән ага торган елга. 73465 СтрУка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73466 Структура Бүгенге көндә Русия Фәннәр академиясе зур тугыз фән өлкәсе һәм күпсанлы юнәлешләр буенча эшли. 73467 Структура Диния нәзарәт рәис җитәкли. 73468 Структура Русия Федерациясе Конституциясе Преамбуладан һәм ике бүлектән тора. 73469 Структура Университет 14 факультеттан һәм 7 институттан тора. 73470 Структур яктан барлык күзәнәкләр охшаш, ә форма, төзелеш һәм вазифа ягыннан алар күптөрле. 73471 Структур яктан күп төрлеләр, физиологик активлыкка ияләр. 73472 Студенец ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 73473 Студенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73474 Студеновка (Студенка) — Карай елгасы кушылдыгы. 73475 Студент булып ул өч елдан кимрәк өйрәнде, инде шул вакытта ул борынгы фәлсәфәчеләр китаплары белән танышты. 73476 Студент еллары Ирена университетта укыган чакта анда яһүдләр өчен махсус эскәмияләр булган. 73477 Студент елларында ( 1983 1988 ) Казан дәүләт университетының М. Мәһдиев җитәкләгән «Әллүки» әдәби түгәрәгенә йөри. 73478 Студент елларында әдәбиятка килә. 73479 Студент елларында Казан дәүләт университетындагы «Каз канаты» бию ансамбленә йөри. 73480 Студент елларында ук татар халкының милли иҗтимагый тормышында катнаша башлый, 1990 елда I Татар яшьләре көннәрен оештыру башында тора, шул ук елның көзендә «Азатлык» татар яшьләре берлегенең оештыру корылтаенда рәис урынбасары итеп сайлана. 73481 Студент елларында университеттагы татар иҗади «Акчарлаклар» түгәрәгендә җитәкчелек итә. 73482 Студент елларында халык авыз иҗаты әсәрләрен җыя, халык риваятьләрен, йолаларын өйрәнә. 73483 Студент елларыннан ук әдәби тәнкыйть мәкаләләре яза. 73484 Студентлар 3 триместр укый, һәрберсенең ахырында зачет бирә, аларның белеме баштарак «канәгатьләнерлек», «канәгатьләнмәслек» дип бәяләнә. 73485 “Студентлар йорты” күп еллар буе Казандагы иң яхшы студентлар торагы булып исәпләнә. 73486 Студентларның «Апрель» әдәби түгәрәгенә җитәкчелек итә. 73487 Студентларның «Әллүки» әдәби түгәрәгендә актив катнаша. 73488 Студентларның фәнни түгәрәгендә актив катнашып үзен фән юлына әзерли. 73489 Студентларның Финляндиядә үткәрелгән Бөтендөнья Универсиадасыннан ике алтын медаль, Япониядә үткәрелгән чаңгы ярышларында алтын һәм көмеш медальләр алып кайта. 73490 Студентларның яшерен оешмасында катнашканга 1913 елның апрелендә кулга алына. 73491 Студентларны укып бетерергә пединститутка күчерәләр. 73492 Студентлар сәламәтлеген университетның сәламәтлек пунктында - стоматолог һәм терапевтлар, диспанзеризация чорында исә профильле кафедраларның башка белгечләре тикшереп-кайгыртып торалар. 73493 Студентлар уеннары җәйге һәм кышкы Универсиадага бүленә. 73494 Студентлар ял вакытында теоретик белем генә алып калмыйлар, белемнәрен гамәлдә дә сынап карыйлар — тыюлыкта үткәрелә торган археологик казыну эшләрендә катнашалар. 73495 Студентлык елларында иҗат иткән шигырьләре исә “Беренче карлыгачлар” ( 1970 ), “Юл башы” ( 1972 ) исемле күмәк җыентыкларда дөнья күрә. 73496 Студент чагында Казан дәүләт университетының татар студентлары газетасы «Тәрәзә»не чыгаруда катнаша. 73497 Студент чагыннан башлап (1914) Октябрь инкыйлабына кадәр төрле татар мәдрәсәләрендә, мәдрәсәләрдә, Көнчыгыш академиясендә, Татар коммунистик университетында тарих фәне укыта. 73498 Студенческий ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 73499 Студеный ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 73500 Студзианка мәчете Польшадагы иң соң салынган мәчет булган. 73501 Студиягә эшкә килгән профессиональ коллектив инде берничә ел әлеге өлкәдә дәвамлы эш алып бара иде. 73502 Студиянең бурычлары: үзләрен иҗат өлкәсендә сынап карарга теләүче сәләтле балалар һәм яшүсмерләргә ярдәм итү; җыр һәм шигъри сәләтләрен, күнекмәләрен үстерергә булышу; музыка сәнгатен пропагандалау, яшь буынның эстетик нәзакәтен үстерү. 73503 Студияне оештыручы һәм аңа җитәкчелек итүчесе Газиз Әлмөхәммәтов була. 73504 Стужень — Русия территориясеннән ага торган елга. 73505 Стулово ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73506 Стульниковы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 73507 Ступинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73508 Ступино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 73509 Стырша — Рудня елгасы кушылдыгы. 73510 Стэнли Болдуин 1947 елның 14 декабрендә Вустерширда вафат була. 73511 Стэнли кубогы 1893 елда Канада генерал-губернаторы, британияле лорд Фредерик Артур Стэнли тарафыннан илнең иң яхшы командасын бүләкләү өчен кертелә. 73512 Стюартлар династиясен кире кайтаруда соңгы омтылыш 1745 елда була. 73513 Стюарт Рассел һәм Питер Норвиг бу хәрәкәтне киметмичә "инкыйлаб" һәм "пөхтәләр " җиңүе дип тасвирлыйлар. 73514 Су-24 бомбага тотучы һәм Су-25 һөҗүм очкычларын барлыкка китерүдә катнаша, «Су» маркалы спорт очкычларын җитештерүнең башлыгы, бигрәк тә Су-27 дүртенче буын истребителенең төп конструкторларыннан берсе буларак танылды. 73515 Су-27 - ССРБ/Русия юл кисүче очкычы Grumman F-14 Tomcat - АКШ юл кисүче очкычы Юл кисүче очкыч - бомбага тотучы очкычны һәм канатлы ракеталарны юк итсен өчен ясалган хәрби очкыч. 73516 Су агымнары айсбергларны т. к. нең 40° ына кадәр ачык океанга алып чыга. 73517 Су агымы Боровка (Чекалин) сусаклагычы белән көйләнә. 73518 Су агып төшә, иләктә юка гына кәгазь массасы – булачак кәгазь табагы барлыкка килә торган булган. 73519 Су агышы бик нык көйләнгән. 73520 Су агышы: көнчыгыш. 73521 Су аз, нигездә диңгез суын тоссызландыру юлы белән табыла. 73522 “Су анасы”, “Риголетто”, “Евгений Онегин”, “Кармен” — болар кичәге консерватория студентының тәүге иҗат җимешләре. 73523 Суар Болгарның тарихка кереп калган икенче зур шәһәре Суар булган. 73524 Суар шәһәре Атаклы совет археологы, болгар тарихы белгече профессор А. П. Смирновның 1930 нчы елларда Суар урынында алып барган казу эшләре нәтиҗәсендә бик кыйммәтле мәгълүматлар тупланды. 73525 Суар, шулай ук Сувар — Болгар илендә иң эре шәһәрләрнең берсе, Суар бәклеге башкаласы. 73526 Суасламариларның, ягъни чувашларның төп өлеше Болгар дәүләтенә кермәгәндер, мөгаен, чөнки чувашларда Болгардан калган эзләр юк дәрәҗәсендә. 73527 Суаслар (болгарларның җирле бабалары) марилар белән гасырлар буе аралашып яшәгәннәр. 73528 Су астында йөртү җайланмасы. 73529 Су астында яхшы йөзә. 73530 Су асты предметларына беркетелү өчен биссус сыекчасы бүлеп чыгаручы махсус бизләре белән башка кабырчыклы моллюсклардан аерыла. 73531 Суас һәм мари кушылуыннан хәзерге чувашларның борынгы бабалары формалашкан булырга тиеш. 73532 Субай — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 73533 Субай — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан татар авылы. 73534 Субарид зоналарда зур аз үсемлекле көтүлекләр урнашкан. 73535 Су барлык ярыкларга, иңкүлекләргә тула һәм кипкән җирне дымга туендыра. 73536 Су басмасын өчен ул кишәрлекләрне балчык өемнәре белән уратып алалар, буалар төзиләр. 73537 Субаш Аты — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 73538 Суббач — Русия территориясеннән ага торган елга. 73539 Субботина ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 73540 Субботичи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 73541 Субботы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 73542 Сүбәдәй яки Сүбәдәй батыр, Сүбүдәй баһадир ( ) ( 1176 1248 ) — татар-монгол күренекле гаскәр башлыгы, Тимерчың - Чыңгызханның көрәштәше. 73543 Су белән азеотроп катнашма хасил итә. 73544 Су белән бик актив тәэсирләшә. 73545 Су белән тәэмин ителү тирбәнеше фотосинтез интенсивлыгын киметә һәм лишайникларның озак үсүенең бер сәбәбе булып тора. 73546 Су биеклеге нык үзгәреп тора: кышын бик түбән, яз һәм җәй белән су ташкыннары булалар. 73547 Су бик әкрен кими: августта, сентябрьдә генә елгаларның суы үз ярларына төшә. 73548 Су бөерләрнең кан әйләнешен яхшырта. 73549 Суб-символик ЯИ-ның кысрыклап чыгарылуның иң драматик очрагы булып Марвин Минский һәм Сеймур Папертның 1969-ынчы елда перцептронның хәрабәгә әверелдерүче критикасы булган. 73550 Субтропик диңгез килматы, кырый көньякта уртача климат. 73551 Субтропик көньяк-көнчыгышта тау битләүләре ясалма сикәлтәләргә бүлгәләнгән һәм аларда чәй плантацияләре урнашкан. 73552 Сүбүдәй улллары - Тимер-Бука, Күкүҗү, Үрәнхатай Кытай Җин империясен яулап алуда катнаша ( 1233 -1234), хан тәхетенә Мүнкә намзәтен 1250 елда яклаган. 73553 Субүләрнең бер ягыннан су — бер елгага, ә икенче ягыннан икенче елгага агып төшә. 73554 Субүләр платолар ике ярустан тора, елга үзәннәренең тыгыз челтәре, сызалар һәм ерымнар белән телгәләнгәннәр. 73555 Субъект ватандашлыгы Ватандашлык гадәттә бәйсез милли дәүләтнең әгзасы булуына караган төшенчә, ләкин бу термин шул ук арада субъект дәрәҗәсендә дә кулланыла ала. 73556 Субьектив хокук (яки Хаклар ) цивилизацияның барлыкка килүнең фундаменталь нигезе, җәмгыятьнең һәм мәдәниятның ныклы баганалары дип санала. 73557 «Сувар» газетасын оештыручылар — Татарстан Министрлар кабинеты һәм газета редакциясе. 73558 Сувар шәһәре Ислам канунына буйсынган. 73559 Суверен дәүләт буларак гадәттә башка бер дәүләт яки дәүләтләр берләшмәсеннән бәйлелектә булмаган һәм дипломатик мөнәсәбәтләрен алып бара алучы дәүләт аңлашыла. 73560 Суверенлык нигезендә икътисади бәйсезлек ятарга тиеш дип исәпли. 73561 Сувойная — Русия территориясеннән ага торган елга. 73562 Суворовка — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 73563 Суворово ( ) — Диңгез буе краеның Кавалерово районында урнашкан авыл. 73564 Суворово ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 73565 Суворов ордены — Бөек Ватан сугышы вакытында совет бүләге. 73566 Суворов ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 73567 Суворов һәм аның хәрби иҗаты турында күп китаплар язылган. 73568 Суворовцы ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 73569 Суворовы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73570 Суворы ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 73571 Суга кытлык булган якта сугаруны гамәлгә ашыру өчен башта территориянесуландырырга кирәк, чөнки сугаруга китәсе суны читтән китерү нәтиҗәсез һәм артык кыйммәт булыр иде. 73572 Суганбашка тире имчәкчеге беркетелә, аның ярдәмендә керфек туклана һәм аңа кислород килә. 73573 Суганыма бер кыз алдым, Каләмкаш атлы. 73574 Сугару мелиорациянең башка чаралары белән бергә кулланыла. 73575 Сугару режимы Сугару максатларына кирәк булган су күләмен билгеләү керә. 73576 Суга сикерү буенча беренче заманча ярышлар якынча 1880 елда Бөекбританиядә үткәрелә. 1890 елда әлеге төр буенча Европа чемпионаты оештырыла. 73577 Суга сикерү — спортның су төрләренең берсе. 73578 Сугатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73579 Сугат ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 73580 Сугаш ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 73581 Сугмутен-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 73582 Сугмутен-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 73583 Сугмутун-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 73584 Сугмутун — Русия территориясеннән ага торган елга. 73585 Сугмутын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 73586 Сугмутын-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 73587 Сугомак — Русия территориясеннән ага торган елга. 73588 Сугояк ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 73589 Сугрюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 73590 Сугул ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 73591 Сугульда-Чор — Русия территориясеннән ага торган елга. 73592 Сугучыны дөрес әйтсә, фаш булган сугучы аның урынына тезләнә. 73593 Сугылган бала аны йөгереп узып алдан барып җитәргә тырыша. 73594 Сугыш азагына штурмовикларның 1нче гвардия авиация дивизиясенең байрагын биш хәрби орден бизи. 73595 Сугыш алды елларында һәм бигрәк тә Тел, әдәбият һәм тарих институтында эшләү чорында Мөхәммәт Гали татар әдәбияты тарихының аерым мәсьәләләренә, әдипләрнең тормыш һәм иҗатларына багышланган оригиналь гыйльми хезмәтләр дә яза. 73596 Сугыш алдыннан Демьян Фәтхи Татарстанга кайта һәм Яшел Үзән шәһәрендә производствода гади эшче булып эшли. 73597 Сугыш алдыннан районда 66200 кеше булып, аларның 11861е Яңавылда яшәгән. 73598 Сугыш алдыннан Ульяновск бронетанк училищесына укырга килә. 73599 Сугыш алды, сугыш һәм сугыш арты елларына туры килә аның хезмәте. 73600 Сугыш алды һәм сугыш елларында Хәй Хисмәтуллин Татарстан укытучылар белемен күтәрү институтында фәнни хезмәткәр, Татарстан дәүләт музеенда әдәбият – сәнгать бүлеге мөдире вазифаларын башкара, урта мәктәпләрдә тел-әдәбият укыта. 73601 Сугышан соң * 1945 1957 Яңа Кенәрдә чыга торган Кызыл Юл ( 1956 елдан Тукай) район газетасында җаваплы сәркатип. 73602 Сугыш арасы чоры танклары ( 1919 — 1938 ) Ике бөтендөнья сугышы арасында танклар зур үсеш кичерәләр һәм Икенче бөтендөнья сугышы башына алар инде гаять алга киткән сугыш машиналары булып җитешкән булалар. 73603 Сугыш аркасында Русиягә кайтмаган. 73604 Сугыш ахырына кадәр Германиянең төп көчләре ачык диңгездә башка күренмиләр. 73605 Сугыш ахырында Рокоссовский Алманиядә Померания төркемен тар-мар иткән. 73606 Сугыш барышы Баш күтәрү һәм власовчылар Чехиядә Власов җитәкчесендәге Рус ирек гаскәре (русча РОА) - власовчылар - 1945 елда урнаша. 73607 Сугыш барышы май-июль, 1942 елгы Сталинград тирәсендә сугыш вазгыяте Мәскәү янындагы сугышта җиңелгәннән соң фашист Алманиясе төп тәэмин итү торган юлын - Идел елгасын алу карарын 1942 елда кабул итә. 73608 Сугыш барышында көнбатыш фронт позицион тигезләнеш урнашкан була һәм озак вакыт дәвамында фронт сызыгы бер урыннан күчми. 73609 Сугыш барышында Хөсәен хөкүмәте көрдләргә каршы химик корал куллана. 73610 Сугыш барышы Хәрби бәрелешләр 1861 елның 12 апрелендә Самтер форты өчен башлана. 73611 Сугыш башланган көннәрдә Р. Ваһапов музыкант Гани Вәлиев, җырчы Җәваһирә Сәлахова һәм биюче кыз Х. Муллахмәтовадан торган төркем белән Татарстан буйлап гастрольләргә чыга. 73612 Сугыш башлангач, берләштерелгән колхоз Сталин исемен йөртә, ул I һәм II Әрҗән, Кызыльяр, Үтәй, Үтәйбаш комплекслы бригадаларыннан тора. 73613 Сугыш башлангач, Бәшир үз ирке белән хәрби хезмәткә китә һәм элемтә министрлыгының батальонына эләгә. 73614 Сугыш башлангач, ир-ат укытучылар фронтка китә һәм күбесе яу кырында ятып кала. 73615 Сугыш башлангач, туган авылына кайта, унынчы сыйныфта укуын дәвам итә. 73616 Сугыш башлану белән аны башлангыч мәктәп итеп файдаланалар. 1983/84 уку елына кадәр бу бина мәктәпнең филиалы булып хезмәт иткән. 73617 Сугыш башлану кайгысы, улы өчен борчылу шагыйрәне паникага бирелергә мәҗбүр итә. 8 августта улы белән Мәскәүдән пароходта эвакуациягә китә. 73618 Сугыш башлану китапны бастыруга комачаулый. 73619 Сугыш башланыр алдыннан гына Лилия исемле кызлары туа. 73620 Сугыш беткәч, Зыя Мансур туган якларына әйләнеп кайта һәм Дүртөйле район үзәгендә радиотапшырулар дикторы һәм Илеш район мәдәният йорты директоры булып эшли. 73621 Сугыш беткәч, ир белән хатын чит илдә янә бер-берсен очратканнар. 73622 Сугыш беткәчтен шәһәр ССРБ тәркибенә күчә, төп халкы Алманиягә сөрелә, алар урынына үзәк русиялеләр һәм беларусиялеләр күчерелеп утыртыла. 1946 елда шәһәргә Гусев исеме бирелә. 73623 Сугыш бүлегенең әйләнү идәне. 73624 Сугыш вакытында алманнар басып алган җирлектә яшәргә туры килә. 73625 Сугыш вакытында бик күп хәрби частьләр, шул исәптән Башкорт атлы дивизиясе әзерләнә. 73626 Сугыш вакытында биш ел тимер юлда авыр эшләрдә эшли. 73627 Сугыш вакытындагы чыгымнарны каплау өчен Германия Версаль килешүе буенча зур күләмдә акча түләргә тиеш була. 73628 Сугыш вакытында Әмәт-Хан Солтан 603 сугыш очышын ясый, шул исәптән: 70 – фашист көчләренә һөҗүм, 150 һава сугышы, 49 фашист очкычын юк итә. 73629 Сугыш вакытында иң югары геренарлитет тәэсире астында ватандашлар эшләренә зур игътибар бирмәгән. 73630 Сугыш вакытында фронтны икмәк белән тәэмин итү бурычы картлар, хатын-кызлар һәм балаларга йөкләтелә. 73631 Сугыш вакытында фронтта һәм тылда булган авыр һәмфаҗигале хәлләргә эләккән кешенең рухи халәтен сурәтләүдә, мәсәлән, яңа бизәкләр кулланылды. 73632 Сугыш вакытында һәм сугыштан соң 1957 елга кадәр мөхәррире Хәй Саттаров була. 1962 - 1966 елларда районнарны эреләндерү сәясәте сәбәпле гәҗит чыгару тукталып тора. 73633 Сугыш вакытында һәм сугыштан соң бу материалдан кирпеч сугалар. 73634 Сугыш гомумаурупа характеры ала, ә тиздән Аурупадан читкә дә чыга. 73635 «Сугыш, гомумән алганда, Марнадагы сугыш йомгаклары нәтиҗәсендә оттырылды»,— дип белдерә генерал Фалькенгайн. 73636 Сугыш елларда алардан 59 дивизия, 23 бригада һәм берничә легионнар, полклар һәм батльоннар. 73637 Сугыш еллары 1942 елның 17 апрелендә танклар бригадалардан 24-нче танк корпусы оештырыла. 73638 Сугыш еллары 1942 елның 26 декабрендә 412нче Халык Саклау Коммисарияты (ХСК) боерыгы буенча 24-нче танк корпусы 2-нче гвардия танк корпусы оештырыла. 73639 Сугыш еллары 3-гвардия танк корпусы Висмар янында инглиз көчләре белән очраш, 1945 елның 3 мае 1942 елның 29 декабрендә 413нче Халык Саклау Коммисарияты (ХСК) боерыгы буенча 7-нче танк корпусы 3-нче гвардия танк корпусы оештырыла. 73640 Сугыш еллары вакытында Казан зоопаркына Ленинград зообакчасы эвакуацияләнә. 73641 Сугыш елларында авылдан 24 иң яхшы ат сугышка алына. 73642 Сугыш елларында авылда тавышсыз кино күрсәтә башлыйлар. 73643 Сугыш елларында Бөекбританиянең тышкы эшләр министрлыгын җитәкли. 73644 Сугыш елларында Ә.Айдар фронт газеталарына актив языша, совет сугышчыларының фронттагы батырлыклары турында күп санлы очеркларын бастыра. 73645 Сугыш елларында әдәби иҗаты активлаша. 73646 Сугыш елларында әдип патриотик рухтагы шигырьләр һәм «Капитан Гастелло» ( 1942 ) исемле поэмасын яза. 73647 Сугыш елларында йончыган, сугыштан соң да аякка баса алмаган колхозның экономик хәле аяныч була. 73648 Сугыш елларында көтүче, ат караучы, кышын туң тирес чабучы, тимерче, эретеп ябыштыручы һ.б. хезмәтләр башкара. 73649 Сугыш елларында курше-тирә авылларның күп кешесе безнең артельдә эшләде. 1950 елны артельне Салавыч артеленә кушалар. 73650 Сугыш елларында татар дәүләт филармониясе республика территориясендәге госпитальләрдә, хәрби частьларда 1700 шефлык концерты куя. 73651 Сугыш елларында терлекләр саны, уңыш кими. 1945 елда бөртеклеләрнең һәр гектарыннан нибары 4.6 ц уңыш алына. 73652 Сугыш елларында ул татар телендә чыккан дистәләрчә фронт газеталарында эшли. 73653 Сугыш елларында ул шунда эшли. 73654 Сугыш елларында, үсмер чагында тракторда эшли. 73655 Сугыш елларында язган очеркларында Туган илен һәм чит илләрне азат итүче каһарман совет сугышчысын сурәтли. 73656 Сугыш елларында язылган әсәрләрендә әдип сугыштагы батырлыкны сурәтләсә, аннан соң иҗат ителгән романнарында күбрәк әлеге батырлыкның чыганакларын ачыклау белән кызыксына. 73657 Сугыш еллары һәм сугыштан соңгы авыл тормышын сурәтли. 73658 Сугыш игълан итү сәбәпле ССРБ Милләтләр лигасыннан чыгарганнар. 73659 Сугыш икән, димәк, Америка Кушма Штатларыннан да искиткеч зур икътисади, хәрби һәм сәяси көч таләп ителәчәк дигән сүз. 73660 Сугыш йолдызы Галактика 2004нең тема җыры Ригведадан алынган Гаятри-мантра булып тора. 73661 Сугышка алына. 1917 елның декабрь башларында Ырынбурда башкортларның 1нче Корылтае уза. 73662 Сугышка беренче киткәннәр: Нәгыймов Габделкави, Хаҗиев Тимербай, Фазлыев Тимергали, Хәйруллин Шәйхулла. 73663 Сугышка кадәр авыл саен җыеннар була иде. 73664 Сугышка кадәрге алман флотында броненосецлар (Panzerschiffe) дип саналганнар. 73665 Сугышка кадәрге елларда шагыйрь бик күп шигырьләр, җырлар, «Хат ташучы» поэмасын, « Алтынчәч », «Илдар» исемле опера либреттоларын яза. 73666 Сугышка кадәрге елларда яшь галим татар әдәбияты һәм фольклоры проблемаларына багышланган хезмәтләр яза. 73667 Сугышка кадәр «Генерал-майор» дәрәҗәсе бирелгән. 73668 Сугышка кадәрге тормышы Асаф Габдерахманов 1918 елның 20 декабрендә Әгерҗе шәһәрендә туа (хәзерге Татарстан ). 73669 Сугышка кадәрге шигъри әсәрләрен (өйрәнчек шигырләрен һәм әкият-поэмасын) исәпләмәгәндә, Габдулла Шәрәфи тулысы белән проза жанрында иҗат итүче автор. 73670 Сугышка кадәр елга буенда Мишавка дигән рус авылы булган. 73671 Сугышка кадәр үк инде С.Михалковның “Өч дуңгыз баласы” әкиятен, Кононенконың “Бәләкәй испаннар” дигән хикәяләр җыентыгын тәрҗемә иткән була. 73672 Сугышка кадәр Уфада 21,4 километр озынлыкта трамвай юллары салынып, өч маршрут буенча 17 моторлы ңәм 15 тагылма вагон йөри. 73673 Сугышка кадәр чорда композитор бик күп эшли. 73674 Сугышка киткән ирләрнең күбесе сугышта ятып калган, кайберләре гарип булып авылга кайткан, ә кайберләре әллә кайларда чит җирләрдә пленда булып, күп казалар күреп туган якларга әйләнеп кайтканнар. 73675 Сугышка киткәнче, драматург буларак та билгеле була: «Сәлим карт» ( 1935 ), «Алма» ( 1938 ), «Солдатлар кайткач» ( 1940 ) пьесалары республика театрларында куела, «Үктәбер» журналында (1936, № 3-4; 1939, № 10) басылып чыга. 73676 Сугышкача елларда Уфа сәнәгый комбинаты, Уфа моторлар төзү заводы, ТЭЦ, һәм нефть эшкәрт заводлары сафка басканнар. 73677 Сугышка чаклы Үзбәкстан Республикасының Шәһрихан шәһәрендә аяк киемнәре тегү фабрикасында эшли. 73678 Сугышкача Таҗик ССРда сәүдә Наркомлыгында эшли. 1941 елны сугышка китә. 73679 Сугыш кирәк-яраклары җитешмәве сәбәпле урыслар, Варшавага якынрак яңа саклану сызыгын корыр өчен чигенгәннәр. 73680 Сугыш кырында ике тапкыр (башы) яралана, контузия ала. 73681 Сугыш Ланкастерлар йортыннан Генрих Тюдорның җиңүе белән тәмамланды - һәм ул нигез салган династиясе җитәкчелегендә 117 ел дәвамында яшәде. 73682 Сугышлар алдыннан багу корбаннары китерелгән. 73683 Сугышлар ( Беренче бөтендөнья һәм Икенче бөтендөнья сугышлары ), башка спорт төрләре белән беррәттән, хоккейга да тискәре йогынты ясый. 73684 Сугышлар нәтиҗәсендә татар-болгар гаскәрләре рус гаскәрләрен җиңгән һәм Болгар Олысы бәйсез Казан ханлыгына әверелгән, ә рус гаскәрләре җиңелгәннән соң Мәскәү янында Касыйм ханлыгы барлыкка килгән. 73685 Сугышлар тынгач кабат шахтага кайта. 73686 Сугышлар тынгач һәм хәрби заказлар туктатылганнан соң, сугыш ихтыяҗлары өчен эшләп килгән предприятиеләр дә туктап кала. 73687 Сугышлар чорына туры килгән бу вакытта крәстиәннәрнең хәле бик мөшкел була. 73688 Сугышлы — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 73689 Сугыш нәтиҗәләре Бөекбритания үзенең ерак колониясен саклый. 73690 Сугыш нәтиҗәсендә Алмания гаять зур югалтулар кичерә. 73691 Сугыш нәтиҗәсендә Америка җирләрендә урнашкан штатлар берләшеп бәйсез Америка Кушма Штатларын төзиләр. 73692 Сугыш нәтиҗәсендә кенәзләр Семен Михаил улы, Иван Дмитрий улы вафат булганнар. 73693 Сугыш нәтиҗәсендә Русия Чуалыш вакытында югалткан Балтыйк буе җирләре өстендә хакимиятне кире кайтарган. 73694 Сугыш нәтиҗәсендә халык саны 1 525 000нән 90 %ка кими ( 1871 елда 221 000 кеше, шуларның 28 000 генә ир кеше). 73695 Сугыш нәтиҗәсендә якынча 10-80 мең урыс һәлак булган, 60-150 мең исә әсиргә төшкән. 73696 Сугышны башлап җибәрүдә Маргарет Тэтчер зур роль уйный. 73697 Сугышны дәвам итүчеләрне юк итәргә!» 73698 Сугышны Ерак Көнчыгышта тәмамлый. 73699 Сугышны җиңү белән тәмамлагач, Британиягә элекке алман һәм госманлы колонияләре бирелә. 73700 Сугышны капитан дәрәҗәсендә тәмамлый. 73701 Сугышның ахыры күренмәү, туган йортларын, гаиләләрен сагыну солдатларны корал ташлауга, армиядән качуга, кичәге дошман белән дуслашуга этәрә. 73702 Сугышның барышы 1377 елда Гарәпшаһ хан җитәкчелегендәге гаскәр Пьяна янындагы сугышта Иван-2 Дмитрий улы җитәкчелегендәге бердәм урыс гаскәрен тар-мар итә. 73703 Сугышның башлангыч чорларында Англия үзенең басып алу максатларына ирешә, дияргә була, Франция хәлиткеч зур җиңүләргә ирешә алмый. 73704 Сугышның башлангыч чорында Михаил Барклай де Толли бөтен Русия гаскәре белән җитәкчелек иткән, берничә җиңелүдән соң, вазифаларын Кутузовка тапшыра. 73705 Сугышның башында ук нейтралитет игълан иткән илләр арасында Италия дә була. 73706 Сугышның башыннан ахырына кадәр диярлек фронтта көрәшә. 73707 Сугышның беренче айларыда Муса Мостафин отряды (Бөгелмәдән көньякка таба), Каранай Моратов отряды ( Минзәлә районы ) кебек эре отрядлар актив хәрәкәт итә. 73708 Сугышның беренче билгеләре 1385 елда Азербайҗан тирәләрендә күренә башлый: Аксак Тимерне андагы байлык җәлеп итә, ләкин ул дошманында гаскәр ишлерәк икәнне абайлап ала, сугышырга базмый. 73709 Сугышның беренче дәверендә күп тәҗрибәсез гаскәр башлыклары булганга күрә 1941 елгы җиңелүләр дә аңлатыла. 73710 Сугышның килеп чыгуы сәбәпләре. 73711 Сугышның тарихы 24 июнь — Бонапарт җитәкләгән француз гаскәрләре, сугыш игълан итмичә, Неман елгасы аша Русиягә бәреп керә. 73712 Сугышның тәмамлануына Дарт Вейдерның - Императорның Яңа укучысының - рейд Мустафарга килеп, бөтен сепаратистларның лидерларын үтерүе китерде. 73713 Сугышның хәлиткеч мизгелендә Ричард III лорд Стэнли тарафыннан хыянәт ителгән. 73714 Сугышны ул залимлек дип бәяли һәм аның сәбәпләрен, шулай ук аны булдырмау юлларын күрсәтергә омтыла. 73715 Сугыш самбосында (Эчке эшләр һәм Саклык министрлыкларының махсус бүлекләрендә кулланыла), көрәш алымнарыннан тыш, сугу, корал куллану һәм башка махсус техникалар файдаланыла. 73716 Сугыш сәбәбе — Британ империясенең территориаль экспансиясе. 73717 Сугыш сәбәпләре Николай II һөҗүмчән сәясәте буенча Русия Көнчыгыш Азиядә өстенлек итәргә тиеш. 73718 Сугышта 1940 елда хәрби хезмәткә чакырыла. 73719 Сугышта авыр яраланганчыга кадәр бер ярым ел үткәрә. 73720 Сугышта Аурупаның ул чордагы бөтен бөек державалары, андагы урта зурлыктагы һәм вак дәүләтләрнең күпчелек өлеше һәм хәтта кайбер индеец кабиләләре дә катнаша. 73721 Сугышта бик күп яшь һәм урта буын ир-атлар һәлак булды, илдә демографик кытлык туды. 73722 Сугыштагы батырлыклары өчен Икенче дәрәҗә Ватан сугышы ордены, «Батырлык өчен» медале белән бүләкләнә. 73723 Сугыштагы батырлыклары өчен орден-медальләр белән бүләкләнә. 73724 Сугышта әсир төшкән, Алабугада тотылган япон табибының Алабуга табиб-отоларингологы Т.А. Нечаевага бүләк иткән инструментлары куелган. 73725 Сугышта инглизләр — 14, ә немецлар 11 кораб югалта, шуңа карамастан сугыш барыбер Англия файдасына тәмамлана. 73726 Сугышта Көньяк-Көнбатыш фронтта хәрәкәт итә. 12- армиянең 1248- танкка каршы артиллерия полкында орудие командиры урынбасары - туп төзәүче булып хезмәт итә. 73727 Сугышта күрсәткән батырлыклар өчен ул 3-нче һәм 2-нче дәрәҗәдәге Изге Станслав ордены һәм 3-нче дәрәҗәдәге Изге Анна ордены белән бүләкләнә. 1878—1881 елларда — полкның өйрәнү командасы башлыгы. 73728 Сугышта күрсәткән батырлыклары өчен З.Нури Ватан сугышы ордены ( 1948 ), «Ватан сугышы партизанына» медале ( 1944 ) һәм башка медальләр белән бүләкләнә. 73729 Сугыштан кайткач, аның иҗат итү теләге бермә-бер көчәя. 73730 Сугыштан кайткач, Әкрам Даутов туган районының Кандра эшчеләр бистәсендәге 2 нче санлы урта мәктәптә җыр-музыка дәресләрен алып бара. 73731 Сугыштан кайткач ижади һәм ижтимагый эшкә бирелә. 73732 Сугыштан кайткач, мөгаллимлек итә, радиода эшли, тыңлаучылар аңа, яратып, «Карт табиб» кушаматы тагалар. 73733 Сугыштан кайту белән Александр Матросов турында повесть язарга тотына. 73734 Сугышта Новгород җиңгән. 73735 Сугыштан соң, 1918 елда папа яңа Каноник хокук кодексын гамәлгә кертә. 73736 Сугыштан соң 1944 елның маенда гаиләсе Үзбәкстан ССРга (Бохара өлкәсе «Нарпай» совхозына) сөргенгә җибәрелә. 73737 Сугыштан соң, 1945 елда ачылган Уфа театр–сәнгать укуханәсенең декорация бүлегенә укырга керә, анда П. Лебедев, А.Э. Тюлькин сыйныфын тәмамлаган, диплом эше — Н. Римский-Корсаковның «Кар кызы» операсына декорация эскизлары ( 1950 ). 73738 Сугыштан соң 1945 елның 17 февраленнән 1946 елның 25 мартына кадәр А.И. Антонов — Генераль штаб башлыгы. 73739 Сугыштан соң 1946 елда демобилизацияләнә. 73740 Сугыштан соң * 1946 елдан капитан дәрәҗәсендә запаста. 73741 Сугыштан соң 1946 елның башында госпитальләрдә дәваланганнан соң, инвалид табылып, өйгә кайтарыла. 73742 Сугыштан соң * 1947 1959 Ерак авиациянең, аннары Хәрби–Һава көчләренең төп аэродромы тыл идарәсе башлыгының сәяси бүлек буенча урынбасары. 73743 Сугыштан соң 1947 елда хезмәттән азат ителә. 73744 Сугыштан соң 1948 елда Шостаковичка каршы эзәрлекләүләр һәм пычрату чаралары уздырыла. 73745 Сугыштан соң 1949 елда очыш тактикасы курсларын тәмамлаган. 73746 Сугыштан соң Аврора крейсеры музей-һәйкәл һәм Нахимов исемендәге уку йортының уку корабы буларак эшләгән. 73747 Сугыштан соң авыл кешеләренең рухи яктан үсүен реаль тормыштан алынган образлар аркылы чагылдырган «Нигез» ( 1949 ) романын, автобиографик вакыйгаларга нигезләнгән «Тәүге дәресләр» китабын чыгарды. 73748 Сугыштан соң Алмаз Монасыйпов Казан дәүләт консерваториясенә укырга керә. 73749 Сугыштан соң Алманиядә кала, татар эмигрантлары чыгарган «Азат ватан» журналы белән хезмәттәшлек итә. 73750 Сугыштан соң алты ел Порт-Артурда хезмәт итә. 73751 Сугыштан соң армия хезмәтен дәвам иткән. 1954 елда бронетанк гаскәрләре хәрби академиясен тәмамлаган. 1978 елда полковник Г.Н.Насретдинов запаска чыккан. 73752 Сугыштан соң ачыкланмаган хәрби җинаятьче, 1500 артык кеше үтергән Антонина кияүгә чыга һәм 30 ел дәвамында Белорусиядә тыныч кына яши, хәттә хәрби каһарман булып санала. 73753 Сугыштан соң Бакы шәһәрендә эшли. 73754 Сугыштан соң башта Юдино тимерюлчылар училищесында, аннан Мәскәү тимерюлчылар техникумында укый. 73755 Сугыштан соң биредә Көнчыгыш Пруссиянең шактый өлешенә хезмәт күрсәткән электр станциясе төзелә. 73756 Сугыштан соң Бөек Ватан сугышыннан соң башта Ерак Көнчыгышта хезмәт итә, 1950 елда Фрунзе исемендәге Хәрби академиясен тәмамлый. 73757 Сугыштан соңгы 1957 1988 елларда мулла булып Җәләлов Ярхәм тора. 73758 Сугыштан соңгы авыл тормышын драматик ситуацияләрдә яктырткан бу повесть шул ук елны рус теленә тәрҗемә ителә һәм Новый мир журналында басылып чыга. 73759 Сугыштан соңгы авыл тормышы һәм бүгенге болгавыр заман чынбарлыгы вакыйгалары фонында ярату, тугрылык, дуслык, мәхәббәт, хыянәт, нәфрәт кебек әхлакый темаларны фәлсәфи-психологик яссылыкта һәм гыйбрәтле кеше язмышлары аша яктырткан «Үлмә, Әхмәтхан!» 73760 Сугыштан соңгы авыр елларда, кулына ышанычлы һөнәр алыйм дип, яшь егет химия-технология институтына юл тота. 73761 Сугыштан соңгы вакытында Николаев — ССРБ суднолар төзү үзәкләренең берсе. 73762 Сугыштан соңгы еллар Алмания дүрт оккупация зонасына бүленгән. 73763 Сугыштан соңгы елларда биредә кирпеч, тимер-бетон конструкцияләр, шикәр заводлары, агач эшкәртү комбинаты, башка предприятиеләр ачыла. 1958 елда 17 мең кеше яшәгән Мәләвезгә шәһәр статусы бирелә. 73764 Сугыштан соңгы елларда дини тормыш җанлана башлый, яңа мәчетләр, дини оешмалар ачыла. 73765 Сугыштан соңгы елларда Мәхмүт Хөсәеннең иҗат активлыгы елдан-ел арта бара: бер-бер артлы шигырь җыентыклары, поэмалары, очерк китаплары басылып чыга. 73766 Сугыштан соңгы елларда М. Сөндекле Башкортстан республика газеталарында һәм « Әдәби Башкортстан » журналы редакциясендә әдәби хезмәткәр вазифаларын башкара. 73767 Сугыштан соңгы елларда М. Сөндекле үзенең күренекле әсәрләреннән булган «Макар Мазай» (1950), «Иван Якутов» (1956) кебек поэмаларын, олы гражданлык хисе белән сугарылган күп санлы публицистик, патриотик шигырьләр яза. 73768 Сугыштан соңгы елларда патрон заводы нигезендә уран җитештерү предприятиесы төзелә (киләчәктә — Чепца механика заводы). 73769 Сугыштан соңгы елларда “Учительская газета” беренчеләрдән булып В.А. Сухомлинский язмасын бастыра. 73770 Сугыштан соңгы әсәрләре совет сугышчыларының Бөек Ватан сугышындагы батырлыгын данлый. 73771 Сугыштан соңгы иҗаты Салих Батталның сугыштан соңгы иҗат эшчәнлеге күләмле поэтик әсәрләре белән характерлы. 73772 Сугыштан соңгы тормышы 1963 елдан 1968 елга кадәр Асаф Габдерахманов «Сучан/Спасск» үлчәү комплексы корабының командиры була. 73773 Сугыштан соңгы чорда әдип драматургия һәм проза жанрларында әһәмиятле эшли. 73774 Сугыштан соңгы чорда М. Максуд бигрәк тә очерк жанрында һәм тәрҗемә өлкәсендә актив иҗат итә. 73775 Сугыштан соңгы чорда район тарихында зур борылыш башланды, күпләргә таныш булмаган Зәй төбәге бөтен илгә билгеле булды. 50 еллар башында Кама аръягында нефть чыгаруның үсүе электр энергиясенә булган ихтыяҗны арттырды. 73776 Сугыштан соңгы чорда шагыйрь поэмалар, лирик шигырьләр, мәсәлләр, дүртьюллыклар, җырлар, мәкаләләр яза, тәрҗемә итә. 73777 Сугыштан соңгы чорда шәһәр актив үскән, һәм хәзерге вакытта Аурупада иң кыйммәтле шәһәрләрнең берсе булып тора. 73778 Сугыштан соңгы чорның кырыс шартларында кешеләрнең тыныч хезмәттәге фидакарьлеген яктырткан «Алмагачлар чәчәк ата» повесте ( 1950 ), «Тургай картаямы икән?» 73779 Сугыштан соң Денисова Евдокия Алексеевна эшли. 1945 елның августыннан Голубкова Евгения Степановна, ә 1946 нчы елдан Степанова Просковья Петровна мәктәпкә эшкә җибәрелә. 73780 Сугыштан соң Ә. Исхак тулаем иҗат эше белән шөгыльләнә. 1963-1967 елларда «Чаян» журналында баш редактор булып эшләгәннән соң, тагын язучылык хезмәте… Ә. Исхак җитмеш елга якын актив иҗат гомерендә зур әдәби мирас калдырган каләм осталарының берсе. 73781 Сугыштан соң Әкъсам Йосыф углы (Aksam Josefoglu) исеме белән Төркия ватандашлыгын ала. 73782 Сугыштан соң Әхмәт Галиәкбәров Буа колхоз-совхоз театрында эшли, төп рольләрне башкара. 73783 Сугыштан соң Идел буе хәрби округы гаскәрләре белән җитәкчелек итә. 73784 Сугыштан соң иҗат белән генә шөгыльләнгән әдип проза, шигърият, драматургия, тәрҗемә өлкәсендә зур уңышларга ирешә. 73785 Сугыштан соң икьтисадны торгызу башлана, ләкин Израил белән сугыш дәүләтне яңадан хаос хәленә китерә. 73786 Сугыштан соң ил Америка Кушма Штатлары ярдәме белән шактый тиз үсә башлады. 73787 Сугыштан соң Ирена үз банкасын казып таба hәм балаларның әти-әниләрен эзли башлый. 73788 Сугыштан соң Ишембай — Күмертау тимер юлы төзелеп бетә (1947). 73789 Сугыштан соң Йошкар-Ола шәһәрендә яши, Мари машина төзү заводында слисер булып эшли. 73790 Сугыштан соң Казан дәүләт консерваториясенең теория-тарих факультетын тәмамлый. 73791 Сугыштан соң Казан дәүләт университетын тәмамлый, аспирантура баскычларын үтә, Яшел Үзәннең КПСС шәһәр комитетында лектор булып эшли, аннары Казан авиация институтында укыта, “ Татарстан коммунисты ” журналын җитәкли. 73792 Сугыштан соң Казан университетында югары белем ала, «Яшь сталинчы» газетасы һәм «Пионер» журналы редакцияләрендә, Татарстан китап нәшриятында эшли. 73793 Сугыштан соң күбрәк фәлсәфи шигырьләр иҗат итә. 73794 Сугыштан соң Ленинград шәһәренең 235нче мәктәбендә «А музы не молчали…» исемле музей оештырылды. 73795 Сугыштан соң Макар районының мәгариф бүлегендә, Ишәй җидееллыҡ мәктәбендә, Караидел районы балалар китапханәсендә ( 1955 1956 ), «Пионер» журналында ( 1953 1954 ), республика мәдәният-агарту методик кабинетында эшли. 73796 Сугыштан соң МВД, МГБда хезмәт итә. 73797 Сугыштан соң Мәскәүдә татар мәктәпләре ябылгач, икесе дә һөнәрләрен алыштырырга мәҗбүр булалар: Мәхмүд заводка, Зәйнәб сүзлекләр бастыручы нәшриятка урнаша. 73798 Сугыштан соң М.Сыртланова запаска чыга. 73799 Сугыштан соң Н. Гарифьянов университетта укуын дәвам итә. 73800 Сугыштан соң НКВДның Уфадагы район бүлегендә эшли. 73801 Сугыштан соң Норвегия ширкәтләре һәм Совет ширкәте "Арктикуголь" күмер сәнәгатен торгызалар. 73802 Сугыштан соң Нури Арсланов ун елга якын «Совет Татарстаны» (хәзерге «Ватаным Татарстан» ) редакциясендә — рәссам, 1964-1972 елларда «Казан утлары» журналында шигърият бүлеге мөдире булып эшли. 73803 Сугыштан соң Озак еллар Башкортстан прокуратурасында хезмәт итте ул, аннан БАССР Адвокатлар коллегиясенең рәисе вазыйфаларын тартты. 73804 Сугыштан соң өлкәдә ике татар район газетасы чыгып килгән. 73805 Сугыштан соң проза өлкәсендә эшли һәм зур уңышка ирешә: «Безнең як егетләре» ( 1949 ), «Чәрмәсән яланнарында» ( 1951 ) повестьларын яза. 73806 Сугыштан соң Регар шәһәрендә (хәзер Турсунзадә) эшли. 73807 Сугыштан соң Русиягә революцион идеяләре тарала башлаганнар, бу декабрьчеләр фетнәсенә алып китерә. 73808 Сугыштан соң Совет Армиясендә җитәкче вазифалар башкара. 73809 Сугыштан соң Совет Армиясендә командирлык вазифаларын башкара (1969 га кадәр). 73810 Сугыштан соң совет шагыйре һәм язучысы Константин Симонов ярдәмендә Муса Җәлилнең шигырьләре бастырыла башлый, тәрҗемә ителә, шагыйрьнең батырлыгы бөтен дәүләткә билгеле була. 73811 Сугыштан соң ССРБ Оборона министрлыгының офицерлар составы белемен күтәрү курсларын тәмамлый (1945). 1946 дан запаста. 73812 Сугыштан соң Сугыш беткәч, хәрби авиация училищесына озаталар. 73813 Сугыштан соң Сугыш вакыты авырлыклары, иренең үлеме Галина Георгиевнаның сәламәтлеген нык какшата. 73814 Сугыштан соң Сугыштан соң Алманиянең төньягына качып киткән. 1945 елның 19 маендә Фленсбург шәһәренең һоспиталендә инглиз гаскәрләре тарафыннан кулга алына. 73815 Сугыштан соң Сугыштан соң гаилә белән Португалиягә күчеп китә. 73816 Сугыштан соң Сугыштан соң һава десанты батальоны командиры булып хезмәт итә. 73817 Сугыштан соң Сугыштан соң Хәрби-һава академиясендә укый. 73818 Сугыштан соң Тевтон Ордены белән Новгород Җөмһүрияте Солых килешүне төзергә мәҗбүр булган. 73819 Сугыштан соң Төрекмәнстанда яши. 1959 елда социалистик милекне урлауда гаепләнеп, хөкем ителә һәм аннан «Алтын Йолдыз»ын алалар. 73820 Сугыштан соң Төркиягә күчә, Төркия ватандашы була, Хакимугълы фамилиясен ала. 73821 Сугыштан соң туган авылында укытучылык итә, район мәгариф бүлегенә мөдирлек итә. 1956 елны Казанга килеп, Тел, әдәбият һәм тарих институтына аспирантурага керә. 73822 Сугыштан соң ул Милләтләр Лигасының мандатлар системасы составына кертелгән. 73823 Сугыштан соң үткән традицияләрне алман тасвирый сәнгате торгызуга керешә һәм Аурупа һәм Америка сәнгатендәге яңа агымнардан файдалана. 73824 Сугыштан соң Уфада дәүләт университетында ( 1945 1954 ), Бөре педагогия институтында ( 1954 1955 ), Төрекмәнстанның Чарджоу (хәзерге Төрекмәнабат) шәһәре педагогия институтында ( 1955 1957 ) укыта. 73825 Сугыштан соң Һендерсон Милләтләр Лигасы оештыруны яклый. 73826 Сугыштан соң хәрби хезмәтне дәвам иткән. 73827 Сугыштан соң, Хорватия Конституция буенча социалист дәүләт булган Социалист Федератив Югославия Җөмһүриятенең нигезләүче әгъзасы була. 1991 елның 25 июненда Хорватия бәйсезлек игълан итә, ул гамәлгә бөтенләе белән шул ук елның 8 октябренда керә. 73828 Сугыштан соң хуҗалыкны аякка бастыруда халык армый - талмый хезмәт итә. 60 - 80 нче елларда безнең колхоз районда иң эре хуҗалыкларның берсе була, ә авыл иң зур авылларның берсе була. 73829 Сугыштан соң Чуаш АССРда опера һәм балет сәнгатен булдыру, һөнәри артистлар әзерләү мәсьәләсе туа. 73830 Сугыштан соң якынча 1 мең кеше кырымчак телен белгән. 73831 Сугыштан соң, японнарга каршы көрәшкән җирле партизаннар, Бөекбританиягә каршы көрәш башлыйлар, һәм 1957нче елда Малайя бәйсезлек ала. 73832 Сугышта һәлак булганнар истәлегенә безнең авылда ике һәйкәл төзелгән. 73833 Сугышта һәлак булган рота командирын алыштыра. 73834 Сугышта һәләк булган өч инглиз патшаларыннан берсе (Һарольд 2, Ричард Арыслан Йөрәкле патшалардан соң). 73835 Сугышта һәм сугыштан соң бик күп җирле халык һәлак була, Кавказ халыклары Төркиягә күчеп китәргә мәҗбүр булалар. 73836 Сугыш тәмамланганнан соң, Гагариннар гаиләсе Гжатск шәһәренә күчә. 15 яшендә Мәскәү янындагы Люберцы шәһәрендә һөнәрчелек училищесына укырга керә һәм урта белемне эштән соң укып ала. 1951 елда ул Люберцы мәктәпне тамамлый. 73837 Сугыш тәмамлангач, 1945 елда Мәскәүгә килә һәм ВГИКны (Борис Бибиков курсы) тәмамлый ( 1950 ). 73838 Сугыш тәмамлангач коллекциянең бер өлеше Көнчыгышта, икенчесе Көнбатышта булып чыга. 73839 Сугыш тәмамлангач ул ике ел Германиядә хәрби администрация коменданты урынбасары булып хезмәт итә. 73840 Сугыш Терек елгасы буенда узган. 73841 Сугыш төрле сәяси җәмгыятьләр арасында, шул ук арада аңлы килеш корал кулланышы киң таралган конфликт булу сәбәпле, сәяси золым дип билгеләнә. 73842 Сугышучы дәүләтләрнең берсе дә фронт һәм тыл хаҗәтләрен тулысынча канәгатьләндерә алмый. 73843 Сугыш һәм сугыштан соңгы елларда җиләк-җимеш – яшелчә (1943–1948), агроурманмелиорация факультетларында (1949–1955) студентлар әзерләү эше алып барыла. 73844 Сугыш һәм сугыштан соңгы чорында шәһәрдә мехзавод, төзү материаллар җитештерү һәм авыл хуҗалыгы продукциясе эшкәртү ширкәтләр барлыкка киләләр. 73845 Сугыш һәм халык Англия солдатлары сугышка китә Хәл ителми калган милли-азатлык мәсьәләләре сугышның аларны чишү өчен кирәк чара итеп кабул ителүенә китерә. 73846 Сугыш хәрәкәтләре 6-нчы армия Чик буе сугышта катнаша. 73847 Сугыш хәрәкәтләре Сугышның башыннан бирле 2-нче армия Көнбатыш фронтта сугышты. 73848 Сугыш хәрәкәтләре Сугышның башыннан ук 2-нче армия Көнбатыш фронтта сугыша. 1-нче армия Брюссельны басып ала, Чик буе сугышларында катнашкан. 73849 Сугышчан батырлыклары өчен Г.Батыршин Ленин, II дәрәҗә Ватан сугышы, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр белән бүләкләнә. 73850 Сугышчан иптәшләре аны зур хөрмәт белән Шелемка дигән авыл янындагы туганнар каберлегенә күмәләр. 73851 Сугыш чоры 1937 елның 16 мартында Татар-башкорт башлык мәктәбенә Казан җәяүле училищесе исеме бирелгән. 73852 Сугыш чорында даими гаскәрдән тыш, вакытлы гаскәр — ополчениегә дә алалар (кем кулына корал тотып сугыша ала, шуларны язалар). 73853 Сугыш чорында махсус хәрби бригадада хезмәт итә. 73854 Сугыш чорында Мирсәй Әмир Татарстан радиокомитетында редактор булып эшли, 1943 ел башында ул Төньяк-көнбатыш фронтка китә, өч ай чамасы « Ватан өчен » исемле татарча фронт газетасы редакциясендә эшли. 73855 Сугыш чорында нигезенә кадәр яндырылган 185 авылның изге туфрагы Хатыньга китерелгән. 73856 Сугыш чорында халык алабута, юкә кайрысы, имән чикләвеге, күгән тамыры, кычыткан, балтырган, елга кабырчыгы ашап көн күрә. 73857 Сугыш чыгу шартлары Версаль килешүе Германияның кораллы көчләрен үстерү мөмкинлеген нык чикләгән. 73858 Сугышчылар аны 105 нче дивизиянең солдат комитеты председателе итеп сайлыйлар. 73859 Сугышчыларга хәрби ганимәттән бүләк бирелгән һәм сугышып алынган шәһәрләрне таларга рөхсәт ителгән. 73860 Сугышчылар кызларны төрле сынауларга дучар итә, ләкин тугры кәнизәкләр хан кызын һич кенә дә сатмыйлар. 73861 Сугышчыларны эзләү чарасы бара. 73862 Сугышчылар өчен итек баса, фронттан кайткан, килгән итекләрне ремонтлый. 73863 Сугышын тәмамлану буйлап, клоннар Республиканың Канцлерны боерыгын үтәделәр, нәкъ: "Әгәр дә джедай Республикага каршы нәрсәдер эшли, шундый боерык кергәч, командир аны командалаудан бетереп этәргә тиеш" (66 санлы боерыктан). 73864 Сугыш юллары 6-нчы танк корпусы Көнбатыш фронт гаскәрләре эченә керә. 73865 Суда җайлы йөзсә дә, коры җиргә начар яраклашкан булган. 73866 Суда килеп чыккан һәм тулы геоло­гик эпохаларны кичергән суүсемнәр, анда яшәү шартлары даими булганлык­тан, үзләренең беренчеләреннән аз аеры­лып торган формаларын хәзерге көнгә кадәр саклаганнар. 73867 Суда хәрәкәт итү өчен яхшы яраклаштырылган койрык һәм очлыкларга ия булган. 73868 Суда яшәүче умырткасызлар, вак балык, үсемлекләр белән туклана. 73869 "Судәйри җиделеге" дип, 1932 елдан башлап илдә хакимлек итүче Согуд нәселе кыйралларының Судәйри нәселеннән алынган хатыннары тапкан ир балалар атала. 73870 Су дәрәҗәсенең биеклеге җилләр вә атмосфера басымы тәэсирендә үзгәреп тора. 73871 Суджа ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 73872 Судинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73873 Судка якын булу өчен Санкт-Петербургка вакытлыча күчеп китә. 73874 Судница — Русия территориясеннән ага торган елга. 73875 Суднишниковы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 73876 Судно төзүчеләргә иң җиңел һәм иң чыдам материаллар таләп ителә. 73877 Судночылык чорында Агыйдел елгасы буйлап транспорт бәйләнеше ачыла. 73878 Судовиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73879 Судогда ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 73880 Судта адвокат Сыртланов аларны яклап ялкынлы чыгыш ясый, сугышта җиңелүгә китер­гән сәбәпләргә турыдан-туры патша хөкүмәте гаепле, дип раслап, моңа анык дәлилләр китерә. 73881 Судьяның сыбызгы тавышы яңгырауга ук Шамил балл арты баллар җыярга кереште. 73882 Суеваловы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 73883 Суетка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73884 Суеш Волынь-Подолье генераль бүлгесендә 1943 1944 елларда булган Timothy Snyder A fascist hero in democratic Kiev. 73885 Суешның корбаннары саны 50-80 мең поляк дип бәяләнә, үтерелгән украиннар саны - 2000 чамасы кеше булган. 73886 Сузак ( ) — Кыргыз Республикасының Җәлал-Абад өлкәсе Сузак районындагы авыл. 73887 Сүз АКШның беренче ЭСМ – «ЭНИАК» турында бара. 73888 Сүз башында ж~җ күренеше күзәтелә: жайлы//йайлы — җайлы, жиде//йиде — җиде, жай — җай — әкренләп, ипләп, жома — җомга һ. б. Теркәгечләр Сөйләштә аларның составы һәм кулланышы әдәби телдәгечә. 73889 Сүзгә мавыгып торсалар, алучы чүлмәкнең баш киемен, яулыгын сыдырып ала да, «ачык авызларның каймагын шулай итәләр» дип, икенче хуҗага килә. 73890 Сүзгә оста була һәм Сицилиядә ораторлык буенча мәктәбен ача. 73891 Сүзгә-сүз - Аллаһ янында "тиңнәрне" булдыру мәгънәдә кулланыла. 73892 Суздаль ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 73893 Суздаль тирәләрендәге 1445 елның 7 июлендәге хәлиткеч сугышта Мәхмүд һәм Якуб җитәкчелегендәге казан гаскәре урысларны тар-мар итә. 73894 Суздаль тирәләрендәге хәлиткеч сугышта Мәхмүд һәм Якуб җитәкчелегендәге казан гаскәре урысларны тар-мар итә. 73895 Суздаль янындагы сугышта Мәхмүт сәргаскәре вазифасында булып рус гаскәрләрен тар-мар иткән. 73896 Сүз дә юк, алар арасында славяннар да булгандыр, ләкин бу сүз киң мәгънә аңлаткан. 73897 Сүз каен һәм ага сүзләренең кушылуыннан барлыкка килгән. 73898 Сузлек киң катлау укучылар өчен гамәли кулланма буларак чыгарыла. 73899 Сүзлекләр синоним буларак фарсы теленнән килгән дурбин (دوربین) http://garap-farsy. 73900 Сүзлектә сүзләрнең мәгънәсе, кулланышы, килеп чыгышы, башка телләргә тәрҗемәсе һ.б. мәгълүмат була. 73901 Сүзләр арасында Ом шанти мантрасы бар. 73902 Сүзләрдәге тоннар төп сузык авазны белгертүче хәреф өстенә диакритик тамгалар кую аша билгеләнә. 73903 Сүзләрен аңламаса да, ул җырларның көй-аһәңе күңелендә сеңеп кала һәм ул татар халык җырларына гашыйк була. 73904 Сүзләрне кыеклатып язу белән аерылып тора. 73905 Сүзләрне сайлау барышында 724 шигырь карап чыгыла. 73906 Сүзне кем бозган, ул артка барып утыра һәм уен яңадан башлана. 73907 Сүзнең килеп чыгышына карасаң, ул йә әл (искечә кул) басты (ягъни кул белән басучы, буучы), йә ал(ны) басты (ягъни алны, күкрәне басып буучы) сүзләренең кушылуыннан килеп чыгуы ихтимал. 73908 Сүз рус теле аша кергән. 73909 Сүз сәнгатенә килү юлы театр училищесыннан һәм актерлык хезмәтеннән башлану табигый рәвештә Шамил Бикчуринны сәхнә әдәбияты белән кавыштыра. 73910 Сүз төркемнәреннән исем, фигыль, сыйфат, рәвеш, сан, алмашлык һәм аваз ияртемнәре чынбарлыктагы предмет һәм эш-хәлләрне, аларның билгеләрен, санын белдерәләр. 73911 Сүз төркемнәре — уртак семантик һәм грамматик үзенчәлекләре буенча тупланган сүзләр класслары. 73912 Сүз чыгышы "Казак" сүзе татар теленнән килеп чыккан. 73913 Сүз чыгышы Таможня сүзе тамга сүзеннән килеп чыккан һәм татарча тамгаханә дип тә йөртелә. 73914 Сүз шул характерда дәвам итә. 73915 Сузык авазларның әйтелеше Вьет сузык авазларының әйтелеше татар һәм рус телләрен икесен дә камил белгән кешегә бернинди кыенлык тудырмый. 73916 Сузыклар системасы гади. 73917 Су иясе бик аңгыра була икән. 73918 Суйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73919 Суйма — Русия территориясеннән ага торган елга. 73920 Сукаеш — Ыкның сул кушылдыгы. 73921 Сукан — Русия территориясеннән ага торган елга. 73922 Су (квас, әйрән) өчен өрәңге, каен агачыннан чокып ясалган кыска саплы, сабының ыргагы аска караган озынча чүмечләр файдаланганнар. 73923 Су киңлекләрен үтәр өчен ясалган беренче җайланмаларның бамбук саллар булуы мөмкин. 73924 Сукко (ярыгы Суко) — Русия территориясеннән ага торган елга. 73925 «Сукно Бистәсе» метро станциясе ( рус. 73926 Су коенып чыкканда: Су анасы, су бакасы Миңа ияреп чыкмасын! 73927 Суконная слобода) — «Тукай мәйданы» һәм «Әмәт» станцияләре арасында урнашкан Казан метросының станциясе. 73928 Сукромля — Русия территориясеннән ага торган елга. 73929 Су күләме 13 мең м³ чамасы. 73930 Су күләме 4495 мең м³. 73931 Су күләме 75 мең м³. 73932 Су күләме 89 мең м³. 73933 Су күләме - 90 мең м³ чамасы. 73934 Су күләме 98,4 мең м³. 73935 Сукур-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 73936 Су күтәрелешләре 1,4 метрга кадәр. 73937 Сукуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 73938 Сукчар — Русия территориясеннән ага торган елга. 73939 Сукырайган, бөлгенлеккә төшкән шагыйрь тормыш гаделсезлекләрен тәнкыйть итә. 73940 Сукыр Василий үлгәннән соң, югары Чулманда бәрелешләр башлаганнар, әмма зур сугыш 1487 елда гына башланды. 73941 Сукыр кешеләрне юлдан йөртүче этләр бар. 73942 Сукырлыкның сәнәгать һәм һөнәри төрләре бар. 73943 «Сукыр тәкә» аларны кулы белән кармап эзләргә тотына. 73944 «Сукыр тәкә» аларны тотарга тырыша. 73945 «Сукыр тәкә» аны тотарга тырыша. 73946 «Сукыр тәкә йөгерә, Күрми ул бернәрсә дә. 73947 Сукыр тәкә шул ишеккә карап баскан урыныннан кузгалмыйча, башка балаларның тын алуларыннан, кыштырдауларыннан яки ютәлләүләреннән танып, берәрсенең торган урынына кулы белән күрсәтә яки исемләп әйтә. 73948 Сул Ажарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 73949 Сулак, старое русло — Русия территориясеннән ага торган елга. 73950 Суландыру өчен су табигый юллар белән китерелә, аны сугару максатларында кыенлыксыз тотарга була. 73951 Сулар Амфибияләр Мастодонзавр Палеозойдан сакланган стегоцефаллар-лабиринтодонтларның поппуляцияләре кайбер урыннарда үзләрен бик әйбәт сизгәннәр. 73952 Сулать — Русия территориясеннән ага торган елга. 73953 Сул Богучарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73954 Сул Векшинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73955 Сулда: Кара матдә булмаганда галактикалар әйләнүе, Уңда: Кара матдә булган очракта галактикалар әйләнүе - чын күзәтү Кара матдәне табу яшерен масса проблемасын хәл итәргә булышыр. 73956 Сулда кисәкчекләр, уңда антикисәкчекләр: электрон - позитрон протон - антипротон нейтрон - антинейтрон Антиматдә — антикисәкчекләрдән торган табигатьтә тотрыклы халәттә хасил булмаучы матдә (әлегә галактикабызда һәм аннан тыш күзәтелмәгән). 73957 Сулда - Кояшның киләчәк зурлыгы, уңда - Кояшның бүгенге зурлыгы Хәзерге заманда Кояшның яшен якынча 4,57 миллиард ел тәшкил итә, бу йолдызның уртача яше. 73958 Сүле http://www.twirpx.com/file/454071/ яки Долгая Поляна — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 73959 Сулема — Русия территориясеннән ага торган елга. 73960 Сүләнке (Солянка) — Әстерхан өлкәсенең Нариман районында урнашкан торак пункт. 73961 Сүлә — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 73962 Сүләүчеләр саны буенча Испан теленнән соң икенче роман теле, дөньяда күп таралган телләрнең берсе (6-8 урын). 73963 Сүлҗе — Башкортстанның Борай районы биләмәләрендә ага торган елга. 73964 Сүлҗе елгасы буенда урнашкан. 73965 Сул Кама — Русия территориясеннән ага торган елга. 73966 Сул Кече Вах — Русия территориясеннән ага торган елга. 73967 Сул Козлуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73968 Сул Колын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 73969 Сул контекст - әлеге сүзнең нәкъ менә сул ягында килгән сүзләр. 73970 Сул кулның баш бармагы белән урта бармагын җиргә чәнчеп «капка» ясала. 73971 Сул Куржина — Русия территориясеннән ага торган елга. 73972 Сулла Рим шәһәрендә булмаганда Марий һәм Цинна якташлары яңадан Римда хакимиятне алган. 73973 Сүлле (Мордва Сүллесе) — Русия территориясеннән ага торган елга. 73974 Сул Лэрухэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73975 Сулмаш авыл җирлегенә карый. 73976 Сул Мег-Тыг-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 73977 Сул Мюмдя-Хэвы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73978 Сул Ныда — Русия территориясеннән ага торган елга. 73979 Суломай ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 73980 Сулонга — Русия территориясеннән ага торган елга. 73981 Сул Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73982 Сул Салаван ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 73983 Сул Сидя-Таркато-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73984 Сул Сученьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 73985 Султай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 73986 Султакай — Молочай елгасы кушылдыгы. 73987 Сүлте — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 73988 «Сул» террор 1960ларда исә Аурупада уртага чыкты. 73989 Сул Утка — Русия территориясеннән ага торган елга. 73990 Сулуюл — Русия территориясеннән ага торган елга. 73991 Сулуяновский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Усть-Катав шәһәр округы составына керүче авыл. 73992 Сул Хады-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 73993 Сулъяк яр буе төркеме Белән Арча төркеме сугышчылары шул ук көнне шәһәрне камап алалар. 10 сентябрьдә кызыллар Казанны алалар. 73994 Сулы елга — Мишә елгасы ( Куйбышев сусаклагычы бас.) кушылдыгы. 73995 Сулы Әтәләм ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 73996 Сулы Куак — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 73997 Сулы-Маймак ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Кара-Буура районындагы авыл. 73998 Сулы Панда — Ворона елгасы кушылдыгы. 73999 Сулы — Татарстан Республикасының Бөгелмә районына керүче авыл. 74000 Сулы төнәтмә һәм кайнатмалары үт-сидек кудыру тәэсиренә ия булганлыктан, алар- ны бавыр, үт куыгы һәм бөерләр авыртканда кулланалар. 74001 Сулыүзәк (Сувлыозек, Сувлы-Узяк, Мамил-Елга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74002 Сулы Чеварда елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 74003 Сулы чирәмнәре белән саванна мал-туар үстерү өчен зур мөмкинчелекләр тудырган. 74004 Сулыш — организмның сулау эшчәнлеге, хәрәкәте. 74005 Сулыш органнары системасы Үзара бәйлә­нештә торган, уртак функцияне башкаручы органнар төркеме органнар системасын төзиләр. 74006 Сулыш органнары һәм гомуми чыдамлык йөгерү һәм хәрәкәтчән уеннар белән тәрбияләнә. 74007 Сульпиция Галл буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 90 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 74008 Сульца — Русия территориясеннән ага торган елга. 74009 Сульцыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 74010 Сул эсерларның күтәрелешләре (1918) Октябрь инкыйлабыннан беренче вакытта сул эсерлар большевиклар белән бергәләп Кызыл Армия барлыкка китерүдә, ВЧК (Бөтенрусия гадәттән тыш комиссия, Всероссийская чрезвычайная комиссия) эштә катнаштылар. 74011 Сул Юрибей — Русия территориясеннән ага торган елга. 74012 Сул якка татарлар килеп урнаша. 74013 Сул якта нугай татарларының кышкы ставкалары, Караван сарай булып, ике якны тоташтыручы кичү эшләгән. 74014 Сул Ямсовей — Русия территориясеннән ага торган елга. 74015 Сул Яр Парфеньево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 74016 Сул Яр Прясницыно ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 74017 Сул Яр Самсоновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 74018 Сумала һәм асфальт матдәләре кебек югары молекуляр төзелешле кушылмалар да керә. 74019 Сумароки ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 74020 Суматрадагы нефть табу Индонезиядәгенең 4/5 өлешен тәшкил итә. 74021 Суматра ике ярымшарда да ята һәм экватор тарафыннан ике тигез диярлек өлешкә бүленә. 74022 Сүмәйә - Гаммәрнең әнисе Исламдагы беренче шәһит санала. 74023 Су минерализациясы бары тик бер литрга 2 грамм (2 ‰). 74024 Сум итне кузы чикләвеге зурлыгында турыйлар да, тоз һәм борыч сибеп, 3 сәгатькә салкынга куялар. 74025 Сумкадан тошен калгач, көнгерә баласы үзе дә качып котыла ала. 74026 Сумка елгасы, Иделнең сул кушылдыгы, Яшел Үзән районында Гремячий Ключ авылы янында башлана, тамагы Васильевоның көнбатыш чигендә. 74027 Сумкалар арасында озынча төссез җепселләр — парафизалар урнаша, алар саклау функциясен үтиләр. 74028 Сумкалар үрчү өлешләренең өстендә яисә эчендә үсә. 74029 Сумкалылар Австралия һәм Көньяк Америкада таралган булса, плаценталылар вәкилләре барлык кыйтгаларда да бар. 74030 Сумкалы лишайниклар классына (Ascolichenes) микобионт аскомицетларга караган лишайниклар керә, үрчү өлеше — перитеций һәм апотеций. 74031 Сумкалы споралар йөртү күренешеннән тыш, күп кенә аскомицетларда җенессез үрчү киң таралган. 74032 Су мохитендә яши. 74033 Сумрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74034 Сумсаны да шушы ук төр ашамлыкларга кертергә мөмкин. 74035 Сумтынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74036 Сумчино ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 74037 Сумысь-Я-Хулюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 74038 Сумыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 74039 Суна ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 74040 Сунарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74041 Сунарчылык хуҗалыгында борфындык зур роль уйный, чөнки алар белән кыйммәтле мех бирә торган ерткыч җәнлекләр туклана. 74042 Сунгаенок (Сунгаенок-Черновой) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74043 Сунгай (Колбиха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74044 Сунгач ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 74045 Сундома — Русия территориясеннән ага торган елга. 74046 Сундырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 74047 Сунитз ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48,6 километр озынлыкта булган кратеры. 74048 Сунты-Лемын — Русия территориясеннән ага торган елга. 74049 Сунтынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74050 Сунцово ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 74051 Сунцовы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 74052 Сүнчәләй 1937-38 елларда сәяси эзәрлекләүләргә дучар ителә, эшеннән читләштерелә, ВКП(б)дан чыгарыла. 1956 елда тулысынча аклана, нахак гаепләүләр кире алына. 1959 елда Мәскәүдә вафат була. 74053 Сүнчәләй ике ел эчендә аны югары уку йорты итеп үзгәртүгә зур өлеш кертә. 74054 Суны Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74055 Суның иң зур чыгымы - 128 м3/с - 1979 елның язында билгеләнә. 74056 Суның климаты Су массаларының үзлекләре климат үзенчәлекләренә бәйле. 74057 Суның максималь чыгымы (барлык суүткәргечләр аша) - 16000 м³/с. 74058 Суның пычрануы һәм елга режимын үзгәртеп көйләү сәбәпле, күп кенә төрләрнең саны кими бара. 74059 Суның сыйфатламасы Акмый торган бу тозлы күлнең озынлыгы – 76, иңе 17 чакрым, тирәнлеге 356 метрга җитә. 74060 Суның температурасы су өстандә 18,5°гача, кышын —1 дан 1,5° гача. 74061 Суның уртача еллык чыгымы 587 м³/с (1979). 74062 Суның циклы Гидросфе́ра ( грекча Hydro – су + Sphaira – шар) – җир кабыгы һәм атмосфера арасында ятучы Җирнең сулы тышлыгы. 74063 Суны төбенә кадәр җиткәнче мул итеп сибәргә кирәк. 74064 Суны үткәрүче тукыма күзәнәкләренең стенкалары картая барган саен, акрынлап аларга химик составы белән целлюлозага якын торган тыгыз матдә — лигнин сеңә. 74065 Сунь-Мей буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4 километр озынлыкта булган буразнасы. 74066 Су озынлыгы 436 км, бассейн мәйданы 8060 км². 74067 Су өслеге дәрәҗәсе һәм мәйданы үзгәрүчән, хәзерге вакытта мәйданы 371 000 км², Дөнья океанына карата биеклеге −28 м тәшкил итә. 74068 Су өслеге мәйданы 2,4 га, шуның 0,68 гектарын йөзмә утрау алып тора. 74069 Су өслегенең мәйданнары 1 га һәм 0,3 га. 74070 Су өслегенең мәйданы 0,68 га. 74071 Су өслегенең мәйданы 0,88 га. 74072 Су өслегенең мәйданы 10,5 га. 74073 Су өслегенең мәйданы 1,08 га. 74074 Су өслегенең мәйданы 112 га. 74075 Су өслегенең мәйданы 11 га. 74076 Су өслегенең мәйданы 3,08 га. 74077 Су өслегенең мәйданы 3,6 га. 74078 Су өслегенең мәйданы 3 га, су күләме 60 мең м³. 74079 Су өслегенең мәйданы - 4,2 га. 74080 Су өслегенең мәйданы - 5,08 га, аларның 0,56 га мәйданын йөзмә «үлән-утраулар» (сплавина) тәшкил итә. 74081 Су өслегенең мәйданы 5,3 га. 74082 Су өслегенең мәйданы 5 га. 74083 Су өслегенең мәйданы 60 га. 74084 Су өстендә теләгән кадәр хәрәкәтсез ятып торырга, хәтта гәзит-журнал укып ятарга мөмкин. 74085 Су өстенә ауган-түнгән агачлар, йөзеп йөрүче камыш утраулары астында якты көнне уздырып, төнлә ауга чыга. 74086 Су өстеннән урта биеклеге – 245 км. 74087 Су өстеннән яхшы йөгерә, йөзә һәм чума. 74088 Су парга әйләнә, ә тоз һәм минераллары утырып кала. 74089 Супер барьер диодлары Супер барьер диодлары - алар турылайткыч диодлары һәм аларда Шоттки диодларның түбән кире көчәнеш төшүе белән гадәти p-n узулы диодларның югары эшләү тизлеге һәм түбән кире көчәнеш тогы бар. 74090 Супермен ( ) — DC Comics нәшрияте комиксларының супергерое, уйлап табылган персонаж. 74091 Супермен турында күп фильм төшерелә. 74092 Суперсимметрия кара матдә нәрсә икәнен аңлатырга булыша, аңлатуга төп кандидат - нейтриноның суперпартнеры - нейтралино. 74093 Суперсимметрия Һиггс бозонының масасасын аңлата, квадратик әгъзалар кыскартыла һәм чиксез кыйммәткә җитми Бүгенге көндә суперсимметрия физик гипотеза булып кала бирә, чөнки тәҗрибәләрдә исбатланмаган әле. 74094 Суперүткәрүче индуктивлык кәтүгенең югалтулары юк дәрәҗәдә булганлыктан, ул әйләнә-тирә магнит кыры эчендә күп микъдарда электр энергиясен саклый ала (суперүткәрүче магнит энергиясе сакланышын карагыз). 74095 Супич (Зур Пальничная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74096 Супра ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 74097 Супрея (Зур Супрея) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74098 Супротивка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74099 Супруг — Русия территориясеннән ага торган елга. 74100 Сурава — Русия территориясеннән ага торган елга. 74101 Сура елгасының сул кушылдыгы. 74102 Суражевка ( ) — Диңгез буе краеның Артём шәһәр округында урнашкан авыл. 74103 Суралей — Русия территориясеннән ага торган елга. 74104 Суранчак — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан урыс авылы. 74105 Сура (Сыры) елгасы буенда урнашкан. 74106 Сургас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74107 Сургинов кебек дворяннарның тәкъдиме буенча император Николай Павловичның фәрманы белән III мөфти итеп куелган. 74108 Сургязи (Эльденгаш) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74109 Сурдас — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 74110 Сүрә гадәттәгечә кыскача Аллаһны мактау һәм мөэминнәргә мөрәҗәгать белән башланып китә. 74111 Сүрәдә Аллаһка якынаюның төп шарты - Аңа һичшиксез ышану икәнлеге әйтелә. 74112 Сүрәдә мөселман булмаганнырның мөселманнар белән, аларның диннәреннән китүләреннән соң гына, канәгать булулары әйтелә. 74113 Сүрәдә сугышлар тыелган 4 хәрам ай, мөшрикләр белән төзегән килешүне үтәү кирәклеге (алар беренче булып бозгыйнча) турында сөйләнелә. 74114 Сүрәдә хәмер һәм башка наркотик матдәләр куллану тыела, хаҗның кайбер йолалары турында сөйләнелә. 74115 Сүрәдә шулай ук Аллаһның иман китермәүчеләргә янавы китерелә һәм Аллаһның аларның эшләрен күзәтеп торуы әйтелә. 74116 Су реестры мәгълүматлары left Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Тура елгасы (башыннан Тагил кушылу урынына кадәр). 74117 Су реестры мәгълүматлары Екатеринбург шәһәре һәм Исәт елгасы Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Исәт елгасы (башыннан Екатеринбург шәһәренә кадәр). 74118 Су реестры мәгълүматлары Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы – Олы Кинәл елгасы. 74119 Су реестры мәгълүматлары Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Алатыр елгасы (башыннан тамагына кадәр). 74120 Су реестры мәгълүматлары Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Идел елгасы ( Ока елгасы кушылу урыннан Куйбышев сусаклагычына кадәр ( Сыры һәм Ветлуга елга бассейннарыннан башка)). 74121 Су реестры мәгълүматлары Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы – Идел елгасы ( Чабаксар сусаклагычыннан Казан шәһәренә кадәр ( Зөя һәм Чуел елгалардан башка). 74122 Су реестры мәгълүматлары Русия дәүләт су реестры мәгълүмәте буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Об елгасы. 74123 Су реестры мәгълүматы Елга башы — Сембер өлкәсе территориясенең чигендә, тамагы Тәтеш районының Салман авылыннан көньяк-көнбатыштарак. 74124 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Көньяк елгасы. 74125 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кубен күле һәм Сухона елгасы башыннан Кубен гидротөененә кадәр. 74126 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Мезень елгасы башыннан Малонистогорская авылы янындагы су үлчәү постына кадәр. 74127 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Мезень Малонистогорская авылы янындагы су үлсәү посынан тамагына кадәр. 74128 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Онега елгасы. 74129 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Дон су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Красивая Меча елгасы. 74130 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Җаек бассейн округында урнашкан. 74131 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Җаек су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Җаек елгасы бассейны (Русия булеге) Сакмар елгасыннан түбенрәк, Илек елгасын кертми. 74132 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш бассейн округында урнашкан. 74133 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Конда елгасы. 74134 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Миасс елгасын кетрмичә Аргазы сусаклагычы сусаклагычынан Чиләбе каласына кадәр. 74135 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Нейва елгасы башыннан Невьян сусаклагычына кадәр. 74136 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Ница елгасы Реж һәм Нейва елгалары кушылган урынган тамагына кадәр. 74137 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы – Өял елгасы. 74138 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Тагил елгасы инешенән Черной елгасын кертмичәТүбән Тагил каласына чаклы. 74139 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Тагил елгасы Түбән Тагил каласыннан тамагына чаклы. 74140 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Теча. 74141 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Тура елгасы, Тагил елгасы кушылган урындан тамагына чаклы, Ницца һәм Пышма елгасы елгаларын кертмичә. 74142 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кама су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Косьва елгасы башыннан Широков ГЭС-ына кадәр. 74143 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий бассейн округында урнашкан. 74144 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Коры Кума. 74145 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кума. 74146 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кума елгасы Зеленокумск каласынан Мокрая Буйвола елгасы кушылган урынга кадәр. 74147 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кума елгасы Мокрая Буйвола елгасы кушылган урынган тамагына кадәр. 74148 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кума елгасы Подкумок елгасы кушылган урынган Отказненск сусаклагычына кадәр. 74149 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Малка елгасы башыннан Кура-Марьинский каналына кадәр и до устья, Баксан елгасын кетрмичә. 74150 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Мокрая Буйвола елгасы. 74151 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Терек елгасының дельтаһы. 74152 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Терек елгасы, УрсТыннан елгасы кушылган урындан Урух елгасы кушылган урынга чаклы. 74153 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Терек елгасы, Урух елгасы кушылган урындан Малка елгасы кушылган урынга чаклы. 74154 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Терек РФ менән Грузия чигеннән, АрТын елгасын кертмичә, УрсТын елгасы кушылган урынга чаклы. 74155 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Көнбатыш Каспий су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Черек елгасы. 74156 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубан су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кубан елгасы Усть-Лабинск каласыннан Краснодар гидротөененә кадәр, Белая (Кубан кушылдыгы) һәм Пшиш елгаларын кертмичә. 74157 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань бассейн округында урнашкан. 74158 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — кара диңгез елгалары бассейны Палагия борынынан Джанхот елгасының көнчыгыш чигенә чаклы. 74159 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — кара диңгез елгалары бассейны Пшада елгасының көнбатыш чигеннән Дедаркай елгасының көнчыгыш чигенә чаклы. 74160 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кирпили елгасы. 74161 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кубань елгасы Краснодар сусаклагычынан Афипс елгасы белән кушылганчы. 74162 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кубань елгасы Усть-Лабинск каласыннан Краснодар гидротөененә, Белая (Кубань кушылдыгы) һәм Пшиш елгаларын кертмичә. 74163 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кубань елгасы Усть-Лабинск каласыннан Краснодар гидротөененә кадәр, Белая (Кубань кушылдыгы) һәм Пшиш елгаларын кертмичә. 74164 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Лаба елгасы Чамлык елгасы менән кушылган урынган тамагына кадәр. 74165 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чамлык елгасы елгасы. 74166 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ока су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Мәскәү елгасы Звенигород каласынан Рублёво гидротөененә кадәр, Истра (башыннанИстра сусаклагычына кадәр) елгасын кетрмичә. 74167 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ока су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Мокша Темников каласы янындагы су үлсәү посынан тамагына кадәр, Цна елгаларын кетрмичә. 74168 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел бассейн округында урнашкан. 74169 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Куйбышев сусаклагычының Казан каласыннан Кама Тамагы бистәсенә чаклы Идел участогы. 74170 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Сок елгасы, елга башыннан тамагына чаклы. 74171 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Сызранка елгасы, инештән Сызрань каласына (каланан Югарырак) чаклы. 74172 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулман тамагынан Кама Тамагы бистәсенә чаклы Куйбышев сусаклагычының Чулман участогы, Шишмә һәм Идел елгаларын кертмичә. 74173 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Түбән Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Шешма елгасы, инештән тамагына чаклы. 74174 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Маныч елгасы башыннан Пролетарск сусаклагычына кадәр, Калаус һәм Егорлык елгаларын кетрмичә. 74175 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Маныч елгасы Пролетар сусаклагычынан Веселово сусаклагычына кадәр. 74176 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Матыра елгасы. 74177 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Тихая Сосна. 74178 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Хопер елгасы, инештән Ворона елгасы кушылган урынга чаклы. 74179 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ука су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Клязьма елгасы башыннан Пирогово сусаклагычына кадәр. 74180 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ука су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Клязьма елгасы Владимир каласыннан Ковров каласына кадәр, Нерль кертмичә. 74181 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ука су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Угра елгасы, инештән тамагына чаклы. 74182 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ука су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Цна елгасы, тамагынан Тамбов каласына чаклы,. 74183 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Ука су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Цна елгасы, Тамбов каласыннан тамагына чаклы. 74184 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Урал бассейн округында урнашкан. 74185 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Урал су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кече Үзән. 74186 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Чулман су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Сылва, инештән тамагына чаклы. 74187 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чуел елгасы, инештән тамагына чаклы. 74188 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Яуза елгасы, инештән карман гидроузеленә чаклы. 74189 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Идел су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Яузаелгасы, инештән карман гидроузеленә чаклы. 74190 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об бассейн округында урнашкан. 74191 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кара диңгезе елгалары бассейны Надым елгасының көнчыгыш чигеннән Пур елгасы бассейнының төньяк-көнбатыш чигенә чаклы. 74192 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кара диңгезе елгалары бассейны Таз елгасының төньяк-көнчыгыш чигеннән Енисей култыгы су бассейнына чаклы. 74193 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Катунь елгасы. 74194 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Кулунда күле су бассейны. 74195 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Об елгасы Барнаул каласынан Новосибирск сусаклагычынә кадәр, Чумыш елгасын кетрмичә. 74196 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Об елгасы Чулым кушылган урындан Кеть кушылган урынга кадәр. 74197 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Таз елгасы. 74198 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Телец күле су бассейны. 74199 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Томь елгасы, Новокузнецк каласыннан Кемерово каласына чаклы,. 74200 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Төньяк Сосьва. 74201 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чан куле су бассейны һәм су Обекттары. 74202 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чаны күле һәм Омь елгасы арасындагы агымсыз су объектлары. 74203 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулым елгасы, Ачинск каласыннан Зырянское авылындагы су үлчәү постына чаклы. 74204 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулым елгасы, Әчинск каласыннан Зырянское авылындагы су үлчәү постына чаклы. 74205 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулым елгасы, Әчинск каласыннан Зырянское (Томск өлкәсе)Зырянское авылындагы су үлчәү постына чаклы. 74206 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулым елгасы, Зырянское (Томск өлкәсе)Зырянское авылындагы су үлчәү постына чаклы. 74207 Су реестры мәгълүматы Русия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Югары Об су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Чулым елгасы, инештән Әчинск каласына чаклы,. 74208 Су режимы Туенуы катнаш, күбесенчә кар суларыннан тора (55 %). 74209 Сүрәкә зур булмаса да берничә өлештән тора. 74210 Сурек – Русия территориясеннән ага торган елга. 74211 Сүрәләр башындагы бисмиллаларны санамаганда, аятьләр саны 6236 (бу сан буенча башка фикерләр дә бар). 74212 Сүрәнең ахырында мөселманнарның бер-берсенә ярдәм итешүе һәм дин, исламның үсүе һәм көчәюе өчен җиһәд алып барырга кирәклеге әйтелә. 74213 Сүрәнең икенче яртысы Муса һәм Гайсә (галәйһумуссәләм) кавмнәре алып барган җиһәдкә багышланган. 74214 Сүрәнең яртысы диярлек Ибрахим һәм Исмәгыйльнең (галәйһумуссәләм) Кәгъбәне төзүләре турында яһүдиләргә исләренә төшерүгә багышланган. 74215 Сүрән төсле пар нейлон оек. 74216 Су ресурслары сугару өчен кулланыла Искәрмәләр Чыганаклар * Татарская энциклопедия: В 6 т /Гл. 74217 Су ресурслары сугару һәм хуҗалык-көнкүреш максатларында файдаланыла. 74218 Сурәтләрдә Кыз башакны (урнашу буенча Спика йолдызына ярашлы) тота. 74219 Сурәтләр Көнбатыш Парижга Тур Монпарнас түбәсеннән күренеш. 74220 Сурәтләүләр буенча тире авырулары һәм проказа (махау авыруы) еш очрый. 74221 Сурәттә бөркетнең бер башы сул (көнбатыш) ягына, икенче башы уң (көнчыгыш) ягына карый. 74222 Сурәттә — йомшак бодай Бөртекле́ культу́ралар – нигездә бөртекле ашлык алу өчен игелә торган үсемлекләрнең мөһим төркеме. 74223 Сүрә үз исемен 63-66 аятьләрдә тасвирланган вакыйгага бәйле рәвештә ала. 74224 Сүрә Фил елында булган вакыйганы сурәтли. 74225 Сүрә хөтбәләр һәм Гайсә галәйһиссәләмнең могҗизаларын тасвирлау, Алаһны җир һәм күкнең бердәнбер падишаһы буларак мактау белән тәмамлана. 74226 Суриков — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 105 километрлы кратеры. 74227 Суринда ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 74228 Сури — Русия территориясеннән ага торган елга. 74229 Суричи ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 74230 Сүрия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,3 километр озынлыкта булган кратеры. 74231 Сүриягә христианнар кәрваны барганын белгәч, алар белән качып китә. 74232 Сүриядә гаскәрләр Ярмук елгасы янына җитәләр, Византия империясенең зур армиясенә каршы сугыш башлана. 74233 Сүрия һәм Фәлестин җирләрендә яшәгән Гассән гарәпләренең шактые исә, Көнчыгыш Рум имприясе йогынтысы астында насара динендә булганлыклары мәгълүм. 74234 Сүрия юнәлешендәге гаскәрләрдә Византиягә каршы сугыша. 74235 Суровикино ( ) — Волгоград өлкәсендәге кече шәһәр, Суровикино районының административ үзәге. 74236 Суров) исемнәре тарихта билгеле. 74237 Суропье — Русия территориясеннән ага торган елга. 74238 Суросурка (Соросора, Сурогора, Серосоха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74239 Сурская Рудоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74240 Суртын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 74241 Сурьянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74242 Сусады, шулай ук Шүдек — Бүә елгасы кушылдыгы. 74243 Су, сайлык, сазлык өстеннән һәм хәтта җир өстеннән бик зур — сәгатенә 150 км га кадәр — тизлек белән һава мендәрле кораб очып бара. 74244 Сусаклагычлар кешеләрне тормыш-көнкүрештә тотар һәм эчәр өчен су белән тәэмин итәләр. 74245 Сусанна — Русия территориясеннән ага торган елга. 74246 Сусатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74247 Сусечная — Русия территориясеннән ага торган елга. 74248 Сусешня — Русия территориясеннән ага торган елга. 74249 Су сибешү авылга кайткач та дәвам иткән, моңа беркем дә ачуланмаган. 74250 Сусимкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 74251 Сускин-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 74252 Сусла — Русия территориясеннән ага торган елга. 74253 Суслики ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 74254 Сусловы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 74255 Суслы — Русия территориясеннән ага торган елга. 74256 Сүс һәм май үсемлеге буларак үстерелә. 74257 Су ташлагыч – ул сусаклагычтан әкренләп су төшерүгә көйләнгән канал. 74258 Су ташу апрель уртасыннан июнь уртасына туры килә. 74259 Су ташуы апрель — майда була. 74260 Су ташуы тиген вилаятләр Пакьстандагы су ташуы 2010 елның июлендә туктаусыз яңгырлар сәбәпле башланды. 74261 Су ташыганда шушы тамак ычкынып китә һәм бөтен су авылга төшә. 74262 Су тегермәнен эшләтә торган авыл кешесе тегермән буасыннан авыру аккошны тотып, өенә алып кайтып тәрбияләгән, һәм ул яшәгән урам Аккош урамы дип атала башлаган. 74263 Су тубы ( ) — суда уйнала торган такымлы уен. 74264 Су тубы уены, уен туктатулар һәм тәнәфесләрне исәпкә алып, якынча 40 минут дәвам итә. 74265 Су тубы уены үсешенә Аурупа илләре аеруча зур өлеш кертә. 74266 Су туплау урыны тулысынча Азнакай районына туры килә, мәйданы − 645 км², озынлыгы 56,4 км. 74267 Сүтү тырышулары 1989 елда Пловдив җамгыять шурасы һәйкәлне җимерергә тырышкан, ләкин шәһәр яшәүчеләре карарга каршы чыккан. 74268 Сутяга ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 74269 Сутяга ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 74270 Суүсем күзәнәкләрендә синтезланган матдәләрне гөмбә гел суырып тора, шуңа күрә суүсем күзәнәге күпмедер вакыт үткәч үлә. 74271 Суүсемнәрнең күбесе ирекле рәвештә дә очрый, ә кайберләре — бары тик лишайник составында гына, мәсәлән, требуксия. 74272 Суүсемнәрнең төзелеше Күп күзәнәкле суүсемнәрнең иң үзенчәлекле билгесе: тышкы төзелеше катлаулы булганда да, алар­да чын тукымалар һәм органнар — югары төзелешле үсемлекләргә хас сабаклар, яфраклар һәм тамырлар булмый. 74273 Суүсемнәрне, төзелешендәге үзенчәлекләренә һәм күзәнәк­ләрендәге теге яки бу пигментларның микъдарына карап, берничә бүлеккә бүләләр. 74274 Су­үсемнәр төрләренең гомуми саны 35 мең чамасы. 74275 Суүсемнәр шулай ук югары температурага, озакка сузылган корылыкка искиткеч чыдам. 74276 Суүткәргечләрдән башка, анда әле шәһәр халкын даими рәвештә су белән тәэмин итеп тору өчен әйләнә тирәдәге сулыкларны җайга сала алырдай катлаулы гидротехник корылмалар да була. 74277 Суфи тарикатларыннан чеченнар арасында нәкъшбәнди һәм кадири тарикатлары киң таралган. 74278 Суфичылык идеологиясе Көнчыгышның мәшһүр шагыйрьләре Руми, Хафиз, Җами, Газали һ. б. иҗатында да урын ала. 74279 Суфичылыкны һәрьяклап үстерү һәм системага салу өстендә эшләгән. 74280 Суфичылык үзен нык сиздерә. 74281 Суфичылык һәм ишанлык аның тәнкыйть астына эләгә. 74282 Су фонтаннарны табу сәбәпле 2011 елда НАСА «Enceladus Focus Group Conference» утырышында "Энцелад - Җирдән тыш Кояш системасында тереклеккә иң яраклы урын" дип белдерә. 74283 Суфыйларга хас булганча, җир образларын кулланып, Аллага мәхәббәт турында яза. 74284 Суфый ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 74285 Суфыйчылыкның «хәрефчелек» дип аталган фәлсәфи-пантеистик юнәлешен алга ала. 74286 Суфыйчылык тәгълиматы эзләре Чаллы төбәгендә бүгенге чорларга чаклы сакланган. 74287 Сухановка ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 74288 Сухановка — Изнаир елгасы кушылдыгы. 74289 Суханов (Суханов Минзәләдә туган) җитәкчелегендәге Кызыл отряд ак чехларны куып җибәрә. 74290 Сухаревка ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл. 74291 Сухарыш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 74292 Сухая Буйвола — Русия территориясеннән ага торган елга. 74293 Сухая Грязнуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74294 Сухая Каменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74295 Сухая Палатовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74296 Сухая Плота — Русия территориясеннән ага торган елга. 74297 Сухая Рельня — Русия территориясеннән ага торган елга. 74298 Сухая речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74299 Сухая Сыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 74300 Су һәм һава пычранган, океан һәм диңгез буйларында ял итү өчен шартлар начарланган. 74301 Су һәм һава температурасы арасындагы шактый сизелеп торган аерма Атлантиканың күп кенә районнарында көчле томаннар барлыкка килүне китереп чыгара. 74302 Сухинцы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 74303 Сухмань — Русия территориясеннән ага торган елга. 74304 Сухмонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74305 Суховет — Русия территориясеннән ага торган елга. 74306 Суховилялка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74307 Сухово ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 74308 Суховская — Русия территориясеннән ага торган елга. 74309 Суходол ( ) — Диңгез буе краеның Большой Камень шәһәр округында урнашкан авыл. 74310 Суходол ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 74311 Суходрев — Русия территориясеннән ага торган елга. 74312 Сухое Озеро станциясе — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 74313 Сухой Полуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 74314 Сухокаменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74315 Сухоломовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 74316 Сухоляд — Русия территориясеннән ага торган елга. 74317 Сухоногово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 74318 Сухополь — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 74319 Сухореченский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 74320 Сухоречка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 74321 Сухоречка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74322 Сухорукова ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 74323 Сухоруково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 74324 Сухоты ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 74325 Сухотыль — Русия территориясеннән ага торган елга. 74326 Сухот-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74327 Сухушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74328 Су чите бистәгә үк якынлаша. 1964нче елда Алексеевск һәм Биләр районнарын берләштерәләр. 74329 Сучок — Русия территориясеннән ага торган елга. 74330 Су чыгымы Апас районының Чәтбаш авылы янында 490 м³/с (1979). 74331 Су чыгымы Зәй районының Иске Пәлчикәү авылы янында 489м³/с (1979). 74332 Сучья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74333 Суша-Лог — Русия территориясеннән ага торган елга. 74334 Сушенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74335 Сушонок — Русия территориясеннән ага торган елга. 74336 Суы аз минеральләшкән, бик йомшак, гидрокарбонат-хлорид-кальцийлы. 74337 Суы ачык яшел төстә, үтә күренмәле. 74338 Суы гидрокарбонат-сульфат-кальцийлы, язын чагыштырмача каты (3-6 мг-экв/л), кышын һәм җәен каты (6-9 мг-экв/л). 74339 Суы гидрокарбонат-хлорид-кальцийлы; язын чагыштырмача каты (3-6 мг-экв/л), кышын һәм җәен бик каты (12-20 мг-экв/л). 74340 Суы гидрокарбонат-хлорид-натрийлы, бик йомшак, аз минеральләшкән. 74341 Суыккүл — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 74342 Суыккүл-Михайловка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 74343 Суыклар башлану белән, кышкы йокыга талалар. 74344 Суы көчле булып ургып чыкканлыктан, аны шулай атаганнар. 74345 Суык — Русия территориясеннән ага торган елга. 74346 Суык-Чишмә — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 74347 Суык-Чишмә — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 74348 Суынмасын яки катып китмәсен өчен берсе өстенә берсен оеп, тастымал белән каплап куялар. 74349 Суының иң аз вакытындагы минеральләшүе 500—1000 мг/л. 74350 Суының иң аз вакытындагы минеральләшүе 600—700 мг/л. 74351 Суының күләме 3 839 мең км³. 74352 Суының үзлекләре, агымнарының үзенчәлекләре, организмнарының төре буенча култыклар гадәттә «үзләренең» океаннарыннан яисә диңгезләреннән артык аерылып тормыйлар. 74353 Суырлар яшь, сусыл, ачы 9-10 төрле үлән ашыйлар. 74354 Суыру зонасында тышкы катлау күзәнәкләре үсентеләр — тамыр төкчәлә­рен барлыкка китерәләр. 74355 Суыручы җепселләр ярдәмендә гөмбә суүсемнән туклыклы матдәләр суыра. 74356 Суы сульфат-гидрокарбонат-кальцийлы, язын чагыштырмача каты (3-6 мг-экв/л), кышын һәм җәен бик каты (9-12 мг-экв/л). 74357 Суы тирән түгел, ләкин каз-үрдәк өчен менә дигән күл. 74358 Суэтяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 74359 Су юллары озынлыгы — 7467 км. 74360 Су юлы бормалы, тугае киң. 74361 Су юлы Мордовия республикасыннан уза. 74362 Суюн Капаев 1927 елда Карачай-Чиркәсиянең Нугай районы Иркен Йорт авылында туган. 1957 елда Ставрополь пединститутын тәмамлый. 74363 Суюн Капаев 1949 елда Карачай-Чиркәсиянең Нугай районы Иркен Йорт авылында туган. 74364 Сфераның үзәге күзәтүченең күзе булып тора. 74365 Сферик альбедо Ай өчен — 0,067, Җир өчен — 0,29. 74366 С. Хан – Бөекбританиянең министрлар кабинеты эшчәнлегендә катнашучы беренче мөселман һәм нәсел тамырлары Азиядән ( Пакьстан ) булган шәхес. 74367 С. Хәким — дистәләгән җырлар авторы. 74368 Схемаларда билгеләнүе Схемаларда трансформатор түбәндәгечә билгеләнергә мөмкин: : Трансформаторларның кулланылышы Трансформаторлар ешрак электр челтәрләрендә һәм төрле җиһазларның туклану чыганакларында кулланыла. 74369 Сходнево-Чертанла — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 74370 Сцелидозаврлар ( ) — орнитишийлар тәртибенең һәм тиреофорлар астәртибенең беренче вәкилләренең берсе. 74371 Счастливцевы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 74372 С.Шакулова аларның сметаларын төзүче комиссиянең җитәкчесе була. 74373 С.Шәкүровның драматургия өлкәсендәге беренче иҗат тәҗрибәләреннән булган “Орденлы Касыйм” исемле өч пәрдәле песасы 1938 елда “Пьесалар” дигән күмәк җыентыкта дөнья күрә. 74374 С. Шәриповның бу маҗаралары турында казакъ язучысы Сәкен Сәйфуллинның «Тар юл» китабында сөйләнә. 74375 Съезд, гражданнар сугышы барганга, булмый кала. 74376 Съезддан кайткач, ул үзенең җәмәгать эшчәнлеген тагын да активлаштыра, матбугат битләрендә, һәртөрле җыелышларда, митингларда патша хакимиятенә каршы чыгышларын дәвам итә. 74377 Съезд комиссия эшчәнлеген уңай бәяли һәм Мөхәммәдсадыйк хәзрәтне Голәмәләр шурасы әгъзасына кандидат итеп сайлый. 74378 Сыбакай — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 74379 Сыбызгы Сыбызгы - төрки халыкларның тынлы милли музыка коралы. 74380 Сыбыри-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74381 Сывое — Русия территориясеннән ага торган елга. 74382 Сыворотка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74383 Сывъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 74384 Сыгдер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74385 Сыглын-Игай — Русия территориясеннән ага торган елга. 74386 Сыгыт дигән стиль сыгыр (сызгыру) фигыленнән килеп чыга. 74387 Сыек азот сыек һелийга караганда шактый арзанрак була. 74388 Сыек камырны да төче итеп тә һәм әче итеп тә изәләр. 74389 Сыек күмерсулар күлләрендә тереклек хасил була ала. 74390 Сыек лава тыныч кына ага; ә үзлерәк лавадан шартлап газлар чыга; бик үзле лава кратердан вак кисәкчекләр — вулкан көле һәм көчле атыш вакытында эре кисәкләр — вулкан бомбалары рәвешендә атылып чыга. 74391 Сыек фтор – ракета ягулыгы оксидлаштыручысы. 74392 Сыер итен юалар да сөякләреннән аералар, сеңер-ярыларын алалар, вак кына турап, башта итнең үзен генә, аннары суган белән ит тарткычтан чыгаралар. 74393 Сыерларның сөтләре Аз булмасын, күп булсын. 74394 Сыерлар, транспорт хәрәкәтенә бик нык комачаулап, кала урамнары буйлап үзләре теләгәнчә иркенләп йөри, һәм аларга бөтен җирдә аерым зур хөрмәт күрсәтелә. 74395 Сыер сүрәсендә шулай ук беркемнең дә башкаларынң гамәлләре өчен җәза алмаячагы әйтелә. 74396 Сыер һәм үгезләргә табынучы төп төбәк – мисырлылар терлекчелек белән күбрәк шөгыльләнгән Түбән Мисыр. 74397 Сыерчыклар ыругына бер-берсеннән аз 10 кош керә. 74398 Сыерышбаш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 74399 Сызган — Инза елгасы кушылдыгы. 74400 Сызгыра торган ук дип борынгы төркиләр кулланган ук төре атала. 74401 Сызгыра торган укларны беренче булып гамәлгә кертүче буларак билгеле. 74402 Сызран районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 74403 Сызык аша язылган саннар оптик күчәр сыну почмагын күрсәтәләр(0°,90°,180°). 74404 Сызыклар озынлыгы һәм станцияләр саны (421) буенча иң алдынгысы - Нью-Йорк метрополитены. 74405 Сыйдырышлык зур үткәргеч өлкәләре арасында нечкә аерылыш булганда иң зур була, моннан чыгып конденсаторның үткәргечләре еш “тәлинкәләр” дип атала, бу элекке замандагы конструкция ысулларына карый. 74406 Сыйдырышлыкны исәпләү өчен каты диск саклагычы параметрлары Хәзерге заман саклаычлары янәшә урнашкан мантыйк блокларыннан гыйбарәт булганнан аларның тулаем сыйдырышлыгы блоклар санын блок зурлыгына тапкырлап белеп була. 74407 Сыйдырышлыкны (күләмне) үлчәү өчен ике шартлы килешү арасында туры килмәү берничә каты диск саклагычы җитештерүчеләренә каршы җыелма хөкемханәгә шикаятьтә каралган. 74408 Сыйдырышлыкның артуы һәм ешлыкның артуы белән импедансның кимүен исегездә тотыгыз. 74409 Сыйлангач, төрле уеннар уйный торган булганнар. 74410 Сыйнфый көрәш барышында беренче профсоюзлар һәм беренче коммунистик группалар барлыкка килә. 74411 Сыйнфый көрәшнең кайнарлыгын күрсәтү максатында автор мәкерле Эткол бай, аның кубызына биюче Зильский, совет хакимиятен ныгыту өчен көрәшүче ярлы егет Өметбай, фиркале Юлдыбаев образларын үзәккә куя. 74412 Сыйныфлар барлык уку әсбаплары белән тәэмин ителә. 74413 Сыйныфташлар яки укытучы белән ягымлы мөнәсәбәт кенә түгел, ә биремне намус белән башкару да «этикет» төшенчәсенә керә. 74414 Сыйфатлама 386 хуҗалыкта 1305 кеше яши ( 2011 ). 74415 Сыйфатлама Бакалы районы Башкортостанның көнбатышында урнашкан. 74416 Сыйфатлама Берничә фермер хуҗалыгы бар. 74417 Сыйфатлама Бу хайван озак еллар буена кеше тәэсирендә бик нык үзгәргән, һәм бу үзгәреш аның тышкы кыяфәтендә генә чалынмаган. 74418 Сыйфатлама Игүле дөге (Oryza sativa) инде 4—5 мең еллар буе игелә торган борынгы культура. 74419 Сыйфатлама Иса авылы Исса елгасы буена, Тарса кушылган җирдә урнашкан татар авылы. 74420 Сыйфатлама Кукуруз — җылылык, яктылык яратучы язгы үсемлек, корылыкка чыдам культура. 74421 Сыйфатлама Кыдады елгасы аша күперчек Авылда ФАП, спортзал, мәктәп, стадион, 3 мәчет, акушерлык пункты, мәдәният йорты, китапханә, 7 кибет бар. 74422 Сыйфатлама Магнитогорск бүген – кара һәм төсле металл җитештерүче, дөньякүләм металлургия предприятиеләре белән дан тотучы, үз продукциясен чит илләргә дә чыгаручы заманча шәһәр. 74423 Сыйфатлама Нәдердә яшәүчеләр саны елдан-ел арта бара. 74424 Сыйфатлама Ояларда гаилә булып яши, нектар (балга әверелдерелә) һәм үсемлекләр серкәсен җыя. 74425 Сыйфатлама Р. Ваһапов бюсты Х. Бигичев бюсты Һәйкәл стилобат белән берләштерелгән, аерым-аерым постаментларга утыртылган ике бронза бюсттан гыйбарәт. 74426 Сыйфатлама Соя – дөнья игенчелегендә иң борынгы культураларның берсе. 74427 Сыйфатлама Татаро-Никольский һәм Никиткин авылларына 17 гасыр ахырында нигез салынган дип исәпләнә. 74428 Сыйфатлама Һәйкәл 3 төп өлештән торучы архитектура — киңлек комплексыннан тора: мәйдан (стилобат), скульптура һәм гранит дивар. 74429 Сыйфатлама Һәйкәл Тосно шәһәренең Ленин проспектында, Балалар иҗат үзәге йорты каршындагы кечкенә скверда урнаштырылган. 74430 Сыйфатларның бу дәрәҗәсе бер предметтагы билге күләменең башка барлык предметларга караганда күбрәк булуын белдерә. 74431 Сыйфатлар Олгой, беркем дә көтмәгәндә, җирдән чыга. 74432 Сыйфатлары белән ул термопластик түгел, бәлки термореактив сыйфатлы санала. 74433 «Сыйфатны планлаштыру һәм икътисад» темасына кандидатлык ( 1972 ), «Машиналарның эффектлылыгын күтәрү» темасына докторлык ( 1989 ) диссертацияләре яклый. 74434 Сыйфат: * Сыйфат (сүз төркеме) — сүз төркеме. 74435 Сылва ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 74436 Сылвожанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74437 Сыл-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 74438 Сылчим — Русия территориясеннән ага торган елга. 74439 Сылызь — Русия территориясеннән ага торган елга. 74440 Сымту — Русия территориясеннән ага торган елга. 74441 Сын 6 метр биеклегендәге постаментында тора, барельефта "Совет гаскәре дошманны юк итә" һәм "Халык совет гаскәрен каршы ала" дигән язмалар урнашкан. 74442 Сынамышлар * Апрель актыкларында җылы яңгырлар булса, игеннәр яхшы булыр. 74443 Сынамышлар * Беренче октябрьдә җил көн буена төньяктан булса, кыш салкын килер. 74444 Сынамышлар * Беренче сентябрьдә җылы булса, бөтен көз җылы булыр. 74445 Сынамышлар * Әгәр беренче мартта тәрәзәләргә боз катса, бу елны кыяр уңар., * Беренче мартта буран булса, карабодай уңар. 74446 Сынамышлар * Икенче октябрьгә кар яумаса, декабрьгә чаклы яумас. 74447 Сынамышлар * Май ае салкын булса — игенгә туклык. 74448 Сынамышлар * Унбишенче февральдә җылы булса, яз яхшы килә. 74449 Сынамышлар * Утыз беренче декабрьдә бәс булса, ашлык уңар. 74450 Сынауларны узган трансформаторлар, эксплуатациянең югары ышанычлыгын раслыйлар. 74451 Сынаулар халыкара һәм милли стандартларда тасвирланган. 74452 Сынау режимында тагын 103 тел бар. 74453 Сын-гәүдәсе дөрес булган кеше аркасын төз, иңбашларын һәм башын туры тота. 74454 Сын-гәүдәсе дөрес үсмәгән кеше бөтенләй башка кыяфәттә: аның иңбашлары һәм башы салынкы, күкрәге эчкә баткан була. 74455 Сыңгы арада, ГМ тикшеренүләрендә башка фән кырлары да үз өлешен кертә башлады, аеруча "мәгълүмат һәм медиа", санакчылык, җәмгыяви саләмәтлек һәм җәмгыяви сәясәт. 74456 Сындалья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74457 Сындо-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 74458 Сынкулима — Русия территориясеннән ага торган елга. 74459 Сынлы сәнгать гграмотасына ныграк өйрәнү максатында, 26 яшендә Я. Каузикның рәсем мәктәбенә сынлы сәнгать классына укырга керә. 74460 Сынлы сәнгать — кешенең тышкы һәм эчке дөньяны тоемлавын бирә алучы, күзгә күренүче һәм күренмәүче җисемнәрне истә калдыручы тамга, кодларның аерым теле дип саный. 74461 Сынлы сәнгатьнең аерым бер төре буларак, зур-зур биналарның эчке һәм тышкы стеналарын бизәкләүдә, матурлауда кулланыла. 74462 Сынлы сәнгатьтә Дюссельдорф мәктәбе вәкиле. 74463 Сынлы сәнгатьтә француз романтизмына нигез салучы Теодор Жерико ( 1794 1824 ) һәм Антуан Гро ( 1771 1835 ) белән аралашу яшь рәссамның иҗатына зур йогынты ясый. 74464 Сыннары дөньяның 12 илендә, дәүләт һәм шәхси күргәзмәләрдә күрсәтелә. 74465 Сынок — Русия территориясеннән ага торган елга. 74466 Сынтас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74467 Сын Һәйкәлнең үзәгендә совет гаскәрие свастика ватыклары өстендә тора, гаскәри бер кулында иелгән кылыч тота, икенче кулында ул коткарган алман кызын тота. 74468 Сынык сызыкның озынлыгы аның башларын тоташтыручы кисемтәдән кыскарак түгел. 74469 Сыньва — Русия территориясеннән ага торган елга. 74470 « Сыра бәйрәме » көзге кыр эшләре тәмамланып, әвенлектәге ашлыклар сугылып беткәч, беренче кырпак кар яуган көннәрдә үткәрелгән. 74471 Сыра кайнату өчен үстерелгән арпаның сыйфаты үстерү, җыйганнан соңгы эшкәртү һәм аннан соңгы саклау шартларына бәйле. 74472 Сыра кайнату сәнәгате өчен төп чимал чыганагы булып санала. 74473 Сыра һәм кеше сәләмәтлеге Сыра составында берниче төрле агулы матдә, шул исәптән, эндокрин системада үзгәрешләр китереп чыгара торган авыр металл тозлары да бар. 74474 Сыра эчемлекләр арасында популярлыгы буенча дөньяда су белән чәйдән генә калыша. 74475 Сырая Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74476 Сырваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 74477 Сырга ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 74478 Сырда ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 74479 Сырда — Русия территориясеннән ага торган елга. 74480 Сырденка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74481 Сырдәрья елгасының Фирганә үзәнлегеннән чыкканчы сул як ярында урнашкан. 74482 Сырдәрья өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең һәм РСФСРның административ берәмлеге. 74483 Сыркá ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 74484 Сыроверка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74485 Сырпар — Русия территориясеннән ага торган елга. 74486 Сырт-Лабау — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 74487 Сыртланов Муллаяр Исламгәрәй улы ( ) — пехота өлкән сержанты. 1923 елда Сыртлан авылында туган. 7 сыйныф укыганнан соң башта авылында, соңыннан Караганда өлкәсендә шахтада эшли. 1943 елда Караганда хәрби комиссариаты тарафыннан хәрби хезмәткә чакырыла. 74488 Сырты көрән-кызгылт (бакча йоклачлар), көрән-соры (зур йоклачлар), охра-җирән (чикләвек йоклачлар), соргылт яисә саргылт-кызгылт (урман йоклачлар), асты - саргылт-аксыл. 74489 Сыртым-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 74490 Сырты соры, яисә каракучкыл, түше белән ян-яклары ак төстә. 74491 Сырчан – Русия территориясеннән ага торган елга. 74492 Сырчаны ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 74493 Сырченки ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 74494 Сырчинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74495 Сырышкы Сырышкы — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 74496 Сырья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74497 Сыр-Яга-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 74498 Сысерть ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 74499 Сыскова ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 74500 Сысконсын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 74501 Сыскы ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 74502 Сысоевка ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 74503 Сысоево ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 74504 Сысь-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 74505 Сысья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74506 Сытка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74507 Сытомино ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 74508 Сытяру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74509 Сычёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74510 Сычёвка ( ) — Русия Федерациясенең Смоленск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 74511 Сычкан — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 74512 Сыч — Русия территориясеннән ага торган елга. 74513 Сычуаньның Көньяк-көнбатыш Нефть Университетының директоры урынбасары Дай Лей ТИСБИ студенты Абдулла Хәмидуллин белән Татарстан-Сычуань бизнес форумында, 2016. 74514 Сыщик Абдулла Гимранов качкын төрмәче буларак Шәкүр Карак даирәсенә үтә ала һәм шуның нәтиҗәсендә аның 4 арадашчысын тоталар, ә Карак үзе качып өлгерә, тик тиздән аны угрозыск кешеләре "тире җыючылар"га киенеп йорттан йортка йөреп эләктерәләр. 74515 Сьерра-Леоне (Сьерра-Леоне Җөмһүрияте) Гомуми мәгълүмат Географик торышы Сьерра-Леоне - Көнбатыш Африкадагы дәүләт. 74516 Сьерра-Маэстра тауларыннан Батисто диктатурасына каршы инкыйлаби көрәш башлана. 74517 Сьюча — Русия территориясеннән ага торган елга. 74518 Сэбин — Русия территориясеннән ага торган елга. 74519 Сэбэсь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74520 Сэвк-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74521 Сэккэль-Мачиль-Кыкаля — Русия территориясеннән ага торган елга. 74522 Сэм — Русия территориясеннән ага торган елга. 74523 Сэм-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 74524 Сэнгер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 83,6 километр озынлыкта булган кратеры. 74525 Сэн Катаяманың көле салынган савыт Мәскәү кирмәне диварына куела. 74526 Сэнт-Брэндон - ул берникадәр ком ярлары, сай урыннар һәм утраулардан торган архипелаг. 74527 Сэрата-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 74528 Сэр Ва́льтер Скотт ( ингл. Walter Scott; 1771 елның 15 августы — 1832 елның 21 сентябре ) — бөтен дөньяга танылган шотланд язучысы, шагыйрь, тарихчы. 74529 Сэр Джон Бойд Орр ( ; 23 сентябрь 1880 ел — 25 июнь 1971 ел ) — лорд, инглиз педагогы, табиб, җәмәгать эшлеклесе, 1949 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреаты. 74530 Сэр Джон Һердон ( ) — британ галиме, Кембридж университетының онкологик тикшеренүләр һәм эмбриология институты хезмәткәре. 74531 Сэренг-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 74532 Сэроко-Я-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74533 Сэрто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 74534 Сэрэ-Мач — Русия территориясеннән ага торган елга. 74535 С (эс) — кирилл әлифбасының хәрефе, татар әлифбасында егерме өченче. 74536 Сэстэмвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 74537 Сэха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74538 Сюба ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 74539 Сюверня — Русия территориясеннән ага торган елга. 74540 Сюдан — Башкортстанның Илеш районы биләмәләрендә агаучы кече елга. 74541 Сюжет 1935 елда Мәскәүгә иярченнәре белән бергә Воланд килә. 74542 Сюжет 30-нчы еллар Мәскәвенә сәер чит ил кешсе Воланд килә, чынлыкта ул Иблис була һәм үзе белән иярченнәрен ияртә. 74543 Сюжет Артур Конан Дойльның әсәрләренә нигезләнгән, әмма вакыйгалар хәзерге вакытта бара. 74544 Сюжет барышында ул мастерга гашыйк була, иблис балы мәликәсе һәм хуҗасы булып тора һәм ахыр чиктә бу дөньяны убырлы йөзендә ташлап калдыра һәм мастер белән аның соңгы яшәү урынына китә. 74545 Сюжет Бер күзәнәкле организмнардан сары җанварларга әйләнгән миньоннар бер максат тота: дөньядагы иң явыз затка хезмәт итү. 74546 Сюжет Әсәрдә татар хатыны Зөләйханың һәм ул чордагы башка сәяси золым корбаннарының сөргендәге кичерешләре һәм исән калу өчен көндәлек көрәше сурәтләнә. 74547 Сюжетларының кайберләре Эпосның төп каһарманы - Урал. 74548 Сюжет Өч дус – бөркеттәй өч ир. 74549 Сюжет Республиканың клоннары Клон сугышлары Клоннар сугышлары — галактика низагының исеме, Галактик Республикасы һәм Бәйсез Системаларның Конфедерациясе (БСК) (сепаратистлар исемен белән зуррак танылган) катнашкан конфликт. 74550 Сюжет сызыгы Әсәрдә бер ыру башында торган Йагъкуб аксакал, аның ике хатыны һәм унике угълы сурәтләнә. 74551 Сюжет сызыгы Фильмның сюжеты кызыклы һәм заманча итеп ясалган, кәмит элементлары кертелгән. 74552 Сюжет Тырышчан һәм максатчан Бекки Фулер (Рэйчел Макадамс) эштән куылгач, аның карьерасы, шәхси тормышы кебек үк өметсез булып күренә. 74553 Сюжет Фильмда сүз альпинист Арон Ралстон белән булган чын вакыйгалар тасвирлана. 2003 елда аның кулы өстенә таш төшеп, ул 127 сәгать таулар арасында торырга тиеш булган. 6 көн диярлек ул шунда җафа чиккән. 74554 Сюжет Фильм «Мастер һәм Маргарита» романы буенча төшерелсә дә, монда бары Понтий Пилат һәм Иешуа Га-Ноцри катнашкан бүлекләр генә катнаша һәм алар хәзерге вакытка күчерелгәннәр. 74555 Сюжет Фильмының эчтәлеге әти ( Равил Шәрәфиев ) һәм аның улларының мөнәсәбәтләре тирәсендә бара. 74556 Сюжеты драматик коллизияләргә корылган «Бәйге хакы» повесте «Казан утлары» журналының 2002 елгы 5 нче санында басылып, әдәби тәнкыйтьнең уңай бәясен ала. 74557 Сюжеты Дүрт баланы (Питера, Эдмунда, Сьюзен һәм Люси) әти-әниләре бомба астында торучы Люфтваффедан ( Лондон ) колы яшьтәге профессор — гаиләге дусты утарына авылга җибәрәләр. 74558 Сюзанна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,3 километр озынлыкта булган кратеры. 74559 Сюзьва ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 74560 Сюзьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 74561 Сюзьель — Русия территориясеннән ага торган елга. 74562 Сюзью — Русия территориясеннән ага торган елга. 74563 Сюзюм ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 74564 Сюзюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 74565 Сюзяшурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74566 Сюита — берничә үзаллы өлештән торган, ләкин ниндидер уртак фикергә буйсынган форма. 74567 Сюита Сюита — берничә мөстәкыйль өлештән торган, ләкин ниндидер уртак фикергә буйсынган форма. 74568 «Сюита» терминының икенче мәгънәсе — берничә биюдән торган музыкаль-хореографик композиция, мәсәлән, « балет сюитасы». 74569 Сюйга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74570 Сюксюрьма — Покш-Сяльме елгасы кушылдыгы. 74571 С. Юлаев ( 1990 ) һәм Г. Сәләм ( 1978 ) премияләре лауреаты. 74572 С. Юлаев ( 2006 ), З. Биишева ( 2010 ) премияләре лауреаты. 74573 С. Юлаев исемендәге премия лауреаты ( 1973 ). 74574 С.Юлаев премиясе лауреаты ( 1970 ). 74575 С. Юлаев премиясе лауреаты ( 1972 ). 74576 Сюлатуй ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 74577 Сюль-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74578 Сюма (Юсюма, Нюсима) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74579 Сюмсилка – Русия территориясеннән ага торган елга. 74580 Сюнда — Караидел елгасы кушылдыгы. 74581 Сюнду — Русия территориясеннән ага торган елга. 74582 Сюнчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 74583 Сюрась-Рузь — Русия территориясеннән ага торган елга. 74584 Сюрва — Русия территориясеннән ага торган елга. 74585 Сюрева — Русия территориясеннән ага торган елга. 74586 Сюрей — Русия территориясеннән ага торган елга. 74587 Сюрзя — Русия территориясеннән ага торган елга. 74588 Сюрней-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 74589 Сюрса-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 74590 Сюрсовайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74591 Сюртат-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74592 Сюр-Хара-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74593 Сюрья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74594 Сюря ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 74595 Сюткес — Русия территориясеннән ага торган елга. 74596 Сюты-Пой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74597 Сюэ Тьао ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 21 километр озынлыкта булган кратеры. 74598 Сяберти-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74599 Сябор Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 74600 Сябу-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 74601 Сябу-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74602 Сябу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74603 Сягой-Ходуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 74604 Сядай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74605 Сяда-Матха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74606 Сядата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74607 Сядей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74608 Сядете-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74609 Сядма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74610 Сяйванте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74611 Сякунды-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 74612 Сяматывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 74613 Сямашор — Русия территориясеннән ага торган елга. 74614 Сямбота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74615 Сямб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74616 Сяменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74617 Сямженьга (Семжинка, Сямжа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74618 Сяобо Кытайда сүз иреклеге һәм күппартияле системаны кертергә чакырган «Хартия 08» дип аталган өндәмә авторларының берсе. 74619 Сярна-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 74620 Сярно-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 74621 Сяртын-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 74622 Сясьстрой ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 74623 Сяттейвис (Садтей-Вис) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74624 Сяттей-Ты-Вис (Сяттэ-Вис) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74625 Сяхлын-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 74626 Т. 1-2; * шул ук. 74627 Т-14 "Армата" яки Т-99 "Приоритет" (Объект 148) - "Армата" дигән тәгәрмәч чылбыры платформасындагы Русиянең өр-яңа төп сугыш танкы, дөньяда аналогка ия булмый. 74628 Т-27 Үзәк Азиядә җирле халыклар милли баш күтәрүен бастыру чараларында (басмачларга каршы) һәм Совет-фин сугышында катнаша. 74629 Т-28 танклары 8 ел дәвамында чыгарылган, 1933 елдан 1940 елга кадәр. 74630 Т-34 -85 танкы Танк — чылбырлы тәгәрмәчкә нигезләнгән йөрешле бронялы сугыш машинасы. 74631 Т-34 танкы БТ танклар сериясен дә, шулай ук Т-28 танкларын да алмаштырырга тиеш булган. 74632 Т-40 — Икенче бөтендөнья сугышы вакытындагы совет җиңел (кечкенә үз вакыты классификация буенча) йөзүче танк. 74633 Т-44 уртача танкы Т-44 - Совет уртача танкы. 74634 Т-54Б танкы нигезендә 183-нче заводының конструктор бюросы Л.Н. Карцев җитәкчелегендә булдырылган. 74635 Т-54 урта танкы Т-54 - Совет уртача танкы. 74636 Т-55 урта танкы Т-55 - Совет уртача танкы. 74637 Т-55 һәм аның камилләштерүе Т-55А чик илгә күп сатылган. 74638 Т-55 (яхшыртылган юрамасы) белән бергә иң күп төзелгән танк булып тарихка кергән, 100 000 чамасы данә җитештерелгән. 74639 Т-60 җитештерү 1943 елның февраленә кадәр дәвам итә, соңрак җыю сызыкларында көчлерәк җиңел танк Т-70 белән алмаштырылды. 74640 Табай һәм Мерида шәһәрләре белән бергә Зур Мерида агломерациясен тәшкил итәләр (халык саны — 350 000 кеше. 74641 Табайцеха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74642 Табан балык акмый торган суда да яши. 74643 Табан балык күбесенчә сазлы һәм уйсулык күл һәм елгаларда яши. 74644 Табан балык яки кәрәкә ( ) — карплылар балык гаиләлегенең ыругы. 74645 Табанлы Күл — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 74646 Табанны бик күп вак сөякләр хасил итә. 74647 Табарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74648 Табаскытамак — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 74649 Табас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74650 Табгатенә күрә өч кисәккә бүленә: * Яр буе денудацион тигезлеге; нигездә, дүртенчел дәвере катламнарынан тора. 74651 Табеково ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 74652 Табек — Русия территориясеннән ага торган елга. 74653 Табиб авыруга организмны кирәкле аксым, май, углеводлар белән тәэмин итә торган махсус диета тәкъдим итә. 74654 Табиб авырулар янына барырга тиеш була. 74655 Табиб булып эшләргә җыенмаганга күрә, дәүләт имтиханнарын тапшырмый. 74656 «Табиб Гыймранов», «Агыйдел ярында» ( 1950 ), «Урман шаулый» пьесалары Уфада драма театрында уйналды. 74657 Табибияттә, нигездә, синтезлап аланган кураресыман матдәләр кулланыла. 74658 Табиблар борынгы Мисыр канбабалары үз язмаларында күрсәткән кагыйдәләр буенча гына эшләргә тиеш булган. 74659 Табиблар бронхитның ике төрен аерып күрсәтәләр: кискен һәм хроник бронхит. 74660 Табиблар бу куркыныч авыру белән көрәшү юлларын белмәгәннәр. 74661 Табиблар фикеренчә, кешеләрнең өчтән бере үкчәле аяк киеме киеп йөрүдән зыян күрә. 74662 Табибның хезмәт хакы елына 1300 сум булган. 74663 Табиб роле, Сергей Шәкүров белән. 74664 Табиб, хастаханә мөдире, 3 фельдшер, ярдәмче персонал штатта торган. 74665 Табигате белән күп төрле: чибәр егет, әкияти кош һәм баһадир ат кыяфәтенә керергә мөмкин. 74666 Табигате Мәкалә битләренең структурасы Википедия мәкаләләре үсеш дәрәҗәләре һәм темалары тирәсендә тупланыла. 74667 Табигате Рельеф Ил Көнчыгыш Гималайлар ның көньяк өлешен алып тора, иң югары нокта - Джомолхари (7314 м) тавы. 74668 Табигате Рельеф Илнең көнбатыш өлешендә төньяктан көньякка таба Андлар тау чылбыры сузылган. 74669 Табигате Рельеф Илнең көнбатыш провинцияләре буйлап төньяктан көньякка өч тау чылбыры итеп сузылган Андлар территориянең 45%-ын алып тора. 74670 Табигате Рельеф Илнең көнбатышында 1220 м га күтәрелүче тау чылбыры урнашкан, ә үзәктә уртача биеклеге 610 м булган плато урнашкан, илнең көнчыгышын түбән ятучы вельд алып тора. 74671 Табигате Рельеф Илнең күпчелек өлеше - Леоно-Либерия калкулыгы (биеклеге 1948 м га кадәр), төньякта - Фута-Джаллон итәкләре, көнбатыш һәм көньякта - түбәнлек. 74672 Табигате Рельеф Комор утрауларының килеп чыгышы вулканик һәм шактый таулы. 74673 Табигате Рельеф Көнчыгыш Африка сынуыннан көнбатыш һәм көнчыгышка биеклеге 900 дан алып 1200 м га кадәр тау платолары ята. 74674 Табигате Рельеф Македонияның күп өлешен яссы түбәләр һәм текә авышлы өслекләр белән уртача биеклектәге таулар алып тора (биеклеге 2764 м га кадәр). 74675 Табигате Рельеф Нигерның күпчелек өлеше Сахарада урнашкан; өслек - плато (биеклек 200-500 м), 2022 м га кадәр калдык массивлары белән (Идукальн-Тагес тавы). 74676 Табигате Рельеф Словения, үзенең чагыштырмача кечкенә мәйданлы булуына карамастан, төрле рельеф белән аерылып тора. 74677 Табигать Авыл халкы әйтерсең лә табигать белән берләшеп яши. 74678 Табигать Авыл янында гына Җитенле суы ага. 74679 Табигать Адав-Толымбай — бай табигатьле авыл. 74680 Табигать Айбаш авылы табигатьнең матур урынында урнашкан: ике ягында зур урманнар җәелеп ята, тирә-юнендә сигез чишмә ага. 74681 Табигать Актаныш Агыйдел һәм Иске Идел елгалары буена утырган. 74682 Табигать Аю Көйдергән авылының урамына килеп кергәч үк, матур манзара ачыла: йортлар буялган, каралты-куралар да тел тидергесез. 74683 Табигать байлыклары Агачлар (күбесенчә ылыслы), фосфоритлар, торф, җәнлек мехы, су һәм җир ресурслары. 74684 Табигать бәла-казасы һәм җитәкчеләр гамьсезлегенең бу ачы сынавын күпләр күтәрә алмаган. 74685 Табигать Дагстанда ау күле Дагстанның бик зур туристик потенциалы бар. 30га якын тау түбәсенең биеклеге 4000 мдан артыграк, иң югары ноктасы – Базардүзү түбәсенең биеклеге 4466 м. Дагстан Каспий диңгезенең көнбатышында урнашкан. 74686 Табигать исә кешенең аңыннан тыш яши. 74687 "Табигать кануннарына кешегә карата матур биш сыйфат: акыллылык, кеше сөйючәнлек, тугрылык, олыларны хөрмәтләү һәм егетлек хас булырга тиеш; аларныкы исәпләмичә, кешеләр тормышында тәртип булмаячак", — дигән ул. 74688 Табигатькә йөкләтелү (яки аннан тартып чыгарылу) өчен кеше башына әйләнә-тирә мохиткә йөк күрсәткече кулланыла – илдәге тормыш стилен дәвам итү өчен күпме табигый ресурсларын кирәклеген фаразлау омтылышы. 74689 “Табигатьне аңлатуга карата фикерләр” китабында Дидро биологик, химик, физик процессларга карый торган 7 төр гипотеза китерә. 74690 Табигатьнең урманнарга, күлләргә бай куенында төпләнгән халык иркен яшәгән. 74691 Табигатьне саклау халыкара оешмасы (МСОП) юкка чыгып баручы төрләр өлешен моңарчы галимнәргә билгеле булган төрләрне 40 процентка тигез дип иссәпли. 74692 Табигать Нефть чыгару Әлмәт төбәгенең табигатенә нык тәэсир итте. 74693 Табигать Нигериянең табигате бик бай һәм төрле-төрле. 74694 Табигать Рельеф Ил өслеге күбесенчә тигезлек, көнбатышта 1340 м биеклеккә кадәр таулар. 74695 Табигать Рельеф Ил территориясенең биштән ике өлешен яр буе тигезлекләре били. 74696 “Табигать системасы” хезмәте – әле һаман да иң күп кабатлап басыла торган фәнни хезмәт. 74697 «Табигать сөючеләр» түгәрәге тырышлыгы белән 1926 елның җәендә Ботаник бакча яңадан кунакларга ишекләрен ача. 74698 Табигатьтә алар тулысынча кешеләр тарафыннан кырылып бетү сәбәпле, аларның популяциясен табигый шартларга яңадан чыгару процессы бара. 74699 Табигатьтә аның ике стабиль изотобы очрый: 6 Li һәм 7 Li. 74700 Табигатьтә бөтенләй очрамый торган материаллар да кирәк булып чыга. 74701 Табигатьтә әче булмаган әрем дә бар. 74702 Табигатьтә иң зуры 158 кг. 74703 Табигатьтә магний кушылмаларда гына очрый. 74704 Табигатьтә мисаллар Киловатт-сәг һәм киловатт төшенчәләре арасында аерма Атамалары охшаш булганлыктан, киловатт һәм киловатт-сәг. 74705 Табигатьтә таралышы Азот – табигатьтә иң таралган элементларның берсе. 74706 Табигатьтә таралышы Литосферада магний 2,1% ны алып тора. 74707 Табигатьтә уран ике төп изотоп төрендә очрый - уран-235 (табигый уранның 0,72%) һәм уран-238 (99,2745%), ләкин төшнең бүленүе ягулыгы өчен тик уран-235 кулланыла ала. 74708 Табигать үз хәлендә сакланган, күлләр исәпсез (60 000 чамасы). 74709 Табигать һәм без. 74710 Табигать һәм тирә-як Иске Ибрай авылы бик матур урынга урнашкан. 74711 Табигать шартлары Көньяк Месопотамиянең туфрагы, Мисыр туфрагы кебек үк сугармый уңыш бирми. 74712 Табигать шартлары Прага Влтава елгасының ике ягында урнашкан. 74713 Табигъыйннар заманасы Мөхәммәд (саләллаһу галәһи үәссәләм) үлеменнән соң (һ. 11 ел) башлана һәм һиҗри 180 елда тәмамлана. 74714 Табигый, аның битләрендә Исхакый үзенең иҗтимагый-сәяси омтылышларын чагылдыра. 74715 Табигый Ачылы күлгә өстәп районда 34 ясама күл бар. 74716 Табигый байлыклар буенча Учалы районына республикада тиңдәшләр юк. 74717 Табигый биоценозларда тояклыларның санын көйләп тора. 74718 Табигый блондиннар күбрәк төньяк һәм көнчыгыш Аурупа кешеләре арасында очрыйлар. 74719 Табигый газ Табигый газ — җир куышлыкларында органик матдәләрнең анаэроб таркалуы нәтиҗәсендә хасил булган газлар кушылмасы. 74720 Табигый газ Төньяк, Урта һәм Көньяк Аппенинда һәм Сицилиядә табылган. 74721 Табигый газ чыганаклары илнең экономикасына бик мөһим. 74722 Табигый газ шулай ук кристаллашкан халәттә газогидрат буларак очрый. 74723 Табигый җепселләр,үз чиратында, үсемлекнекенә ( целлюлозалы ), хайванныкына (аксымлы) һәм минераль җепселгә бүленә. 74724 Табигый ки, аның иң әүвәл Иске Шәйморзадан башларга кирәктер. 74725 Табигый материаллардан аерып алынган целлюлоза — суда һәм гадәттәге органик эреткечләрдә эреми торган сүссыман каты матдә. 74726 Табигый ресурслар: тимер мәгъдән (Курск магнит аномалиясе) — запаслар 40 млрд к. (рәсәйнекеннән 60 %), фосфоритлар (25 %), бокситлар (15 %), соры күмер — чыгару 1,5 млн к, цемент чималы (25 %), торф, урман, кара туфрак, су ресурслары. 74727 Табигый ресурслар һәм икътисад Алтын, бокситлар, нефть, ниобий, тантал запаслары бар, ләкин бокситлар гына табыла, шулай ук аз күләмдә алтын һәм тантал (индивидуаль рәвештә). 74728 Табигый сайланыш һаплотөркемне булдырган мутациягә карата эш итми дип фаразлана. 74729 Табигый сөт — эшкәртелмәгән сөт. 74730 Табигый сулыкларда кайбер төр суүсемнәрнең күпләп үрчүе суның пычрануын күрсәтүче ышанычлы индикатор булып тора. 74731 "Табигый тарих, гомумән һәм берөлешле" "Естественная история, всеобщая и частная" (рус.) 36 томдан тора. 74732 Табигый тарих музее. 74733 Табигый урман берничә «ярус»тан тора. 74734 Табигый һәйкәлләре * Озын күл - Багай авылы янында урнашкан региональ карамактагы табигый һәйкәл. 74735 Табигый һәм ясалма резинны аералар. 74736 Табигый һәм ясалма (техник) битумнарга бүленәләр. 74737 Табигый шартлар Балкан ярымутравы - көньяк өлешендә, Эгей диңгезендәге утрауларда һәм Кече Азия яр буйларында урнашкан булган. 74738 Табигый шартлар Кот-д’Ивуар картасы Кот-д’Ивуарда күбесенчә тигез рельеф өстенлек итә, көньякта - дымлы тропик урманнар белән, төньякта озын үләнле саванналар белән капланган. 74739 Табигый, ягъни чын бал масса сыман булырга, авызны камаштырырга һәм тамак төбен җиңелчә генә кытыклап торырга тиеш. 74740 Табигыять теологиясенең үз Энциклопедиясе дә була, аны аббат Плюш язган, ул 9 томлык “Табигать картинасы”. 74741 Табликаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 74742 Таблиөадан түбәндәге мәглуматны табып була: реактор төре (график) һәм моделе, статусы (график), төзелеш башланган, кулланышка җибәрү һәм туктату вакыты, брутто куәте, кулланучы хуҗасы яки компания, реакторлары. 74743 Таборинка (Зур Таборинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74744 Таборинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74745 Таборово ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 74746 Таборы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 74747 Табульдак — Русия территориясеннән ага торган елга. 74748 Табуска ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 74749 Табут капкачын ябыр алдыннан Иоанн Павелның йөзен махсус ак ефәк кисәге белән каплыйлар. 74750 Табучы эфиальт төре (Ephialtes manifistator) ТРның Кызыл китабына кертелгән. 74751 Табъяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74752 Табылган алюминий хлоридын калий амальгамасы белән җылыта, соңыннан амальгамадан терекөмешне кудырып металл таба. 74753 Табылган бина борынгы Цзиньша шәһәренең төньяк-көнчыгышында урнашкан. 74754 Табылган запаслар күләме СССРда иң зур булып чыккан. 74755 Табылган күкертнең яртысы тирәсе күкерт кислотасын җитештерүгә китә. 74756 Табылгашты — Русия территориясеннән ага торган елга. 74757 Табылдык — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 74758 Табылдыклар арасында сай гына балчык кара савытлары да бар. 74759 Табын — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 74760 Табынга кайнар килеш чыгаралар, каймак, сөт өсте, катык яисә атланмай белән ашыйлар. 74761 Табыну Апостол Петрны православ һәм католик чиркәүләрендә хөрмәт итәләр. 74762 Табыну өчен аерым, «өлкән» җәнлекләр сайлап алынган. 74763 Табышка хезмәт куйган күпчелек халык түгел, «җитәкчелек» иткән азчылык, ягъни капиталистлар ия. 74764 Табышмак һәм әйтем * Казыкка бәйләнгән ике атым дулый, дуласа да бер тирәдән китә алмый (Тимерказык, Акбүзат, Күкбүзат йолдызлары). 74765 Табышны таза мускуллы гәүдәсе белән уралып буа, ә аннан соң йота. 20 елга кадәр яши. 74766 Табышсыз оешмалар тик оешманың максатларына ирешсен өчен эшкуар эшчәнлеге белән шөгыльләнә алалар. 74767 Табышсыз оешма, шулай ук коммерция(ле) булмаган оешма, коммерция нигезендә булмаган оешма — эшчәнлегенең төп максаты табыш алу һәм шул табышны үзара бүлү булып тормаган оешма. 74768 Табышын төнлә - оясыннан чыгып, көндез керү юлы янында сагалап торып аулый. 74769 Табэло-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74770 Таб-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74771 Таб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74772 Таватуй ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 74773 Тавлинка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 74774 Таволжанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74775 ТавОлыжка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74776 Тавранкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 74777 Тавреньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74778 Таврида республикасы төзелгәч, аның халык комиссарлары шурасында чит ил һәм милли эшләр өчен җавап бирә. 74779 Тавричанка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 74780 Таврия губернасы ( ) — Рәсәй империясенең һәм РСФСРның административ берәмлеге. 74781 Таврояга (Табро-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74782 Тавта — Русия территориясеннән ага торган елга. 74783 Тавтиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 74784 Тавык койкасы Тавыкның башын кайнар суга салып 2—3 минут пешекләргә, йонын йолкып, корытканчы сөртергә, өтеп, каурый төпләрен, күзен алырга, томшыгын чабып ташларга кирәк. 74785 Тавыклар да квадрат сызып сарай ясыйлар һәм шунда урнашалар. 74786 Тавык, ярма, ипи, чәй-шикәр, он, бәрәңге һ. б. азык-төлекне билгеләнгән көндә, атларга төяп, Кизләүләр өсте янына килгәннәр. 74787 Тавышалгычлардан алынган сигнал төрле төрле мусыйкый эффектларны ясау өчен файдаланыла ала һәм динамиклар аша уйнату өчен көйчәтерелә ала. 74788 Тавыш аппаратурасында сыйдырышлыгы 40 Фарад булган һибрид конденсаторлар кулланыла. 74789 Тавыш бирү вакытында Евгений Олейникның "Йолдызлык" җыры җырланган. 74790 Тавыш бирүдә турыдан-туры эфирда караучы һәм бәйгедә катнашучы илләр генә катнаша ала. 74791 Тавыш бирү тәртибе Кызыклы фактлар * Иң күп «Оскар»ны Уолт Дисней алган. 74792 "Тавыш" (Голос) һәм Тавыш-балалар (Голос-дети) бәйгеләрендә хөкемдарларның берсе. 74793 Тавыш дулкыннары, электр агымы дулкыннарына әверелеп, линиянең икенче очына — телефонга барып җитә. 74794 Тавыш ишетүдән тош, ул шулай ук тәннең тотрыклы хәлен һәм теләнелгән позициясен тотуда ярдәм итә ала. 74795 Тавыш кәтүге үзе ук очына охшаш формада һәм ике капланышлы бакыр магнит чыбыктан ясалган. 74796 Тавыш яздыру сыйфатын тиешле югарылыкка җиткерер өчен, студия иң яңа җиһазлар белән җиһазландырылган. 74797 Тагаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 74798 Тагайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74799 Тагай — Русия территориясеннән ага торган елга. 74800 Тагай ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан авыл (элек — шәһәр). 74801 Тагай — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 74802 Тага-Кожух — Русия территориясеннән ага торган елга. 74803 Таганай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Златоуст шәһәр округы составына керүче авыл. 74804 Таганер ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 74805 Таганрог хәрби әһәмиятен югалтса да, сәүдәгәрләр порт шәһәренә әверелгән. 74806 Таган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74807 Тагильцы ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 74808 Тагирджал — Русия территориясеннән ага торган елга. 74809 Тагор — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 115 километрлы кратеры. 74810 Тагы 5 миллиард ел дәвамында Кояш баш эзлеклелектә калачак, шуннан соң Кояшның төшендә водород янып бетәчәк. 74811 Тагын 100 г җибәрсәң, күзәнәкне бик авыр хәлгә куясың. 74812 Тагын 21 йорт буш тора. 74813 Тагын 3 елдан авылда оешкан машина трактор станциясендә механик була. 74814 Тагын 4 маршалның һәм император Наполеон Бонапартның исемен Париж урамнары һәм мәйданы йөртә. 74815 Тагын 5есе фиркадән алданрак чыккан булалар. 74816 Тагын Аксак мәче килеп, бер баланы алдалап алып китә. 74817 Тагын бераздан аны Мәскәүдә Үзәк мөселман комисса­риатының комиссия әгъзасы, башкорт бүлеге мөдире итеп билгелиләр. 1918 елның декабреннән — Уфа губернасының Минзәлә шәһә­рендә өяз хәрби комиссары урын­басары, комиссарның тәэминат бүлеге мөдире. 74818 Тагын бераздан, Әлмәттә нефть бораулаучылар мәктәбен тәмамлап, Баулыда бораулаучы хезмәтендә. 74819 Тагын бер ел 5-7нче сыйныфларда укытканнан соң, яңадан 1945-1947 елларда мәктәп директоры вазыйфаларын башкара. 74820 Тагын бер ел Алманиядә укый. 74821 Тагын бер елдан дөнья беренчелегенә Американың Сан-Диего шәһәрендә узган ярышта да дүрт алтын, өч көмеш медаль яуланды. 74822 Тагын бер елдан ул сал агызучылар өчен шундый ук “Сплавщик” гәзите чыгаруны оештыра, аның мөхәррире була. 74823 Тагын берәр кисәтү. 74824 Тагын бер күл, элек аны әбиләр "Фазыл” күле дигәннәр, ул авылдан бераз ерак, көнбатыш ягында. 74825 Тагын бер кызыклы мәгълүмат бар. 74826 Тагын бер мисал, overdriven транзистор көчәйткеч идарә ителгән ялгаучы җайланма характеристикаларына ия булырга мөмкин, ягъни аның чыгуында ике дәрәҗә сигнал була. 74827 Тагын берничә елын Русиядә уздырганнан соң, Морозов 1997 елда Төньяк Америкага күчеп китә. 74828 Тагын бер саклап калып карау Ведаларны сөйләм гадәте аша саклау һәм тапшыруда тупланып бара. 74829 Тагын бер сүз һәм мин – мин үземнем овердрафтымны алам!" 74830 Тагын бер Татарстан егете — Казан спортчысы Лениз Абдуллин 85 кг. 74831 Тагын да көнчыгыштарак Монгол-Манҗур даласы һәм Гоби чүле җәелеп ята. 74832 Тагын да төгәлрәк караганда, хезмәтләр - матди булмаган мал эквиваленты. 74833 Тагын да төптәрәк - черек агач төбе яки зур ботаклар. 74834 Тагын да шул: ферма маллары соңгы елларда тулысынча диярлек токымлыга алыштырылган. 74835 Тагын әйләнеп килеп, шакылдатып керә дә: — Әби, ул танышыма йөз йомыркамны, бер ипиемне ашаттым, туйдыра алмыйм, тагын бер кәбестәңне бир, — ди. 74836 Тагын җыр башлана. 74837 Тагын ике мәктәптә 121 бала татар телен һәм әдәбиятен дәрес буларак укыган. 74838 Тагын икенче төр чыганаклар—нумизматика материаллары, ягъни борынгы акчалар сезне кызыксындырмый калмас. 74839 Тагын иң шәп сыйфаты – ул сыгылмалы һәм яхшы сузыла. 74840 Тагын йолдызны Әлҗәнеб ( әл-җәнб — «як» Җәнеб яки җаниб ( ) — як, тараф. 74841 Тагын карагыз * Булат Ширин (як. 1490-1545), әмир, татар бәге. 74842 Тагын күпмедер вакыт үткәч, каршылыклар ныграк кискенләшкән, һәм күчмә дәүләт ике өлешкә аерылган: көньяк хуннулар үз җирләрендә торып калганнар, ә төньяктагылары Җидесу ягына, хәзерге кыргыз-казакъ далаларына таба күченеп киткәннәр. 74843 Тагын өч елдан гына Русия бу рәсми беркетмәне архивыннан чыгара. 74844 Тагын сәяхәткә чыгып китеп, Мосул, Җизрә, Мардин кебек шәһәрләрне күргәннән соң ул кәрванга кушылып тагын Мәккәгә китә. 74845 Тагын сигез ай торып, изелеп, ватылып, Петербургка кайта. 74846 Тагын сыйныф (VI сыйныф), рәзрәт, категория (II рәзрәтле шахматчы), отряд (III отряд), әсәр томнары кебекләрне рим цифры белән күрсәтү бар. 74847 Тагын Тукран килә. 74848 Тагын Фазыяхмәт, Шаhимәрдән, Галиулла, Ситдыйк бабайлар килгән. 74849 Тагын ярымутравның көнчыгыш ягында Гаргано, Салентина һәм Калабрия ярымутраулары урнашкан. 74850 Тадеуш Костюшко күтәрелеше 1793 елның гыйнварында Пруссия һәм Россия империясе катнашында Польшаны икенче тапкыр бүлгәләү башлана. 74851 Таджилу — Русия территориясеннән ага торган елга. 74852 Тадья — Русия территориясеннән ага торган елга. 74853 Тад-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74854 Таёжный ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 74855 Таҗетдин байтак гомерен уздырган Мәлем авылы күршесе Игәнәбаш авылы 1975 елның җәендә табылган кулъязма җыентыкта Ялчыголның "Тәварихы Болгария"се дә бар. 74856 Таҗетдин мәдрәсәгә урнаша, әтисе хаҗга китә. 74857 Таҗетдиннең табиб белеменә багышланган "Фәавиде Баьавия" исемле китап язгаи булуы да аның табиблек итү мөмкинлегенә ышандыра. 74858 Таҗетдинов Зыятдин белән Мөхәммәдиев Исламгали шунда эшләп, мая туплап кайтып авылда үзләренең нык каралты-кураларын булдыралар. 74859 Таҗетдин Ялчыголнең "Тарихнамән Болгар" әсәре ул – дини көчләү – изүгә каршы язылган әсәр, ул – тарихи – фәлсәфи фикер ядкяре. 74860 Таҗетдин Ялчыгол – Урал ягы татарларының этник берлегендә керәшен татарларның да урыны барлыгын беренчеләрдән булып күтәргән фикер иясе. 74861 Таҗетдин Ялчыгол якынча 1768 нче елның октябрендә, әдипнең үз сүзләре белән әйткәндә, " Әй һәм Арша елгалары арасындагы Курмаш – елга авылында" дөньяга килә. 74862 Таҗиевның һәрвакыт үз гражданлык позициясе була. 74863 Таҗик Википедиясе – нең таҗик телендәге бүлеге. 74864 Таҗикстан 2011 елда Таҗикстанда 57 шәһәр тибындагы бистә булган. 74865 Таҗикстанга җибәрелә, Ленинабад шәһәрендә урнаша, авыл хуҗалыгы мәктәбендә укый, эшли. 74866 Таҗикстан татарлары - Таҗикстанда яшәүче милли азчылык. 74867 Таҗлары ап-пак яки саргылтрак, тыштан ал төстә, нечкә хуш исле. 74868 Таҗ тәгәрмәч формасыннан алып көпшәсы-манга кадәр, 5 аерчалы. 74869 Таҗы алсу, кызыл яки яшькелт сары төстә, бүрәнкәсыман, кабарган ак көпшәле. 74870 Таза, бай җир ул Суар—Болгар янындагы шәһәр; андагы халыкның дине дә Болгардагы кебек үк». 74871 Таза каралты-куралар санаулы гына кала. 74872 Тазартылмаган (рафинадланмаган) зәйтүн мае шактый файдалырак була. 74873 Таза тышта алган хлорофилл, яктылыкны алып, аны тотмый, шул чакта ул аны кирегә юнәлтә. 74874 Таза Чишмә — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 74875 Тазкара Африкада Сахрадан көньякка таба таралган. 74876 Тазкара Һиндстанның көнбатышында һәм Пакьстанның көньяк-көнчыгышында таралган. 74877 Т.Азнабаев, 2007) ; организмның теге яки бу матдәгә карата табигый булмаган сизүчәнлеге, реактивлыгы Русско-башкирский словарь медицинских терминов (В. 74878 Т.Азнабаев, 2007) ; үзенчәлекле вируслар тудырган сулы күперткеләр калку белән үзенчәлекле бер төркем тире авырулары Русско-башкирский словарь медицинских терминов (В. 74879 Тазовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74880 Таиб (Таип) Яхин (Мөхәммәдтаип Гыйльман улы Яхин) - күренекле татар мәгърифәтчесе, тәрҗемәче, фольклорчы. 74881 Таиб Яхинның әтисе - төбәкнең абруйлы дин эшлеклесе Гыйльман бине Яхъя Сабай карьясында имам булган. 74882 Таимба ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 74883 Таимтаит — Русия территориясеннән ага торган елга. 74884 Таих — Русия территориясеннән ага торган елга. 74885 Тайбулку — Русия территориясеннән ага торган елга. 74886 Тайбэй Тайваньның төньягында урнаша, анда 2 миллион 600 мең кеше көн итә. 74887 Тайвань Милли агач утырту көне - 12 март. 74888 Тайвань утравында XVI гасырда чеби чыгару өчен киңлеге – 70, тирәнлеге 60 сантиметрлы траншеялар файдаланылган. 800әр йомырка сыешлы кәрзиннәрне траншеяларга куеп, кәрзин араларына дөге яки бодай кибәге тутырганнар. 74889 Тай Википедиясе – нең тай телендәге бүлеге. 74890 Тайга зонасында якынча 7 төрле агач һәм берничә төрле куак үсә. 74891 Тайга Катыгы — Русия территориясеннән ага торган елга. 74892 Тайга ( ) — Русия Федерациясенең Кемерово өлкәсендә урнашкан шәһәр. 74893 «Тайга» сүзе якут телендә “урман” дигәнне аңлата. 74894 Тайга Тюхтеты — Русия территориясеннән ага торган елга. 74895 Тайгинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кыштым шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 74896 Тайгуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 74897 Тай-Дас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74898 Тайдин — Русия территориясеннән ага торган елга. 74899 Тайкуси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74900 Тайлашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74901 Тайлеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 74902 Таймас — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 74903 Таймет — Русия территориясеннән ага торган елга. 74904 Таймыр (Долган-Ненец) автономияле округы ( ) — 2007 елга кадәр Русия Федерациясенең субъекты. 74905 Тайник ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 74906 Тайнушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74907 Тайпан агуы атаклы «юлбарыс» еланы агуыннан тугыз мәртәбә зәһәррәк. 74908 Тайпыллма агымы Кайвакыт җылылык өчен күчеш агымы билгеләмәсен кертәләр. 74909 Тайра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19,6 километр озынлыкта булган кратеры. 74910 Тайсара ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 74911 Тайсуган — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 74912 Тайсын — Русия территориясеннән ага торган елга. 74913 Тайсэр-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74914 Тайтас — Русия территориясеннән ага торган елга. 74915 • Тайтояк (копытень) үләнен кайнар су белән пешекләп, изеп, яры каплаган күзгә ябарга. 74916 Тайтыин — Русия территориясеннән ага торган елга. 74917 Тайфун – ул кытай сүзе. 74918 Тайфур Сәгыйтов (Тайфур Бари улы Сәгыйтов, ) – язучы. 74919 Тайшет — Усть-Кут кисәгендә юл ике юллы һәм алмаш тогында электрлаштырылган (25 кВ), Усть-Кут — Таксимо кисәгендә юл бер юллы һәм алмаш тогында электрлаштырылган (25 кВ), ә аннан көнчыгыш кисәгендә хәрәкәт паровоз тартуы белән гамәлгә ашырыла. 74920 Такаёси — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 105 километрлы кратеры. 74921 Такашур ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 74922 Так-Елга — Русия территориясеннән ага торган елга. 74923 Так каравыл ( казык ) булганы алда берүзе тора. 74924 Таккыль-Кагыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 74925 Таккыль-Каныль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 74926 Таккыль-Точипыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 74927 Таковар — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 74928 Такова — Русия территориясеннән ага торган елга. 74929 Тако ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,7 километр озынлыкта булган кратеры. 74930 Тактада ике шаһ һәм фил генә калса уртак нәтиҗә игълан ителеп уен тәмамлана. 74931 Такта кисәге (йомычка) чыланган ягы белән өскә төшсә, «май» була, кире ягы белән төшсә — «коры» була. 74932 Такталачык урта мәктәбендә белем алганда, Ленар каләм тибрәтә башлый, иҗатка тартыла. 74933 Тактаның бер башына 10-15 сантиметр озынлыктагы 12 таяк салына. 74934 Тактаны уенчыга карата кую үзенчәлеге дә бар: аның иң якын урнашкан почмагы уң ак белән уйнаучы уенчыгы карата ак булырга тиеш (аклар өчен ул һ1, каралар өчен – а8). 74935 Такт ешлыклары кискен үсү белән, тагын бер төп маддә булып үзәк эшкәрткеч җайланманың күпме җылылык таратуы тора. 74936 Такт сигналын бөтенләй бетермичә, кайбер үзәк эшкәрткеч җайланма конструкцияләрендә җайланманың кайбер өлешләре асинхрон була, мәсәлән, кайбер арифметик башкару отышлары өчен суперскаляр конвейер белән асинхрон арифметик мантыйк җайланмалары. 74937 Тактыбай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 74938 Такхи аты Кызыл китапка керә. 74939 Такхи – бик борынгы ат. 74940 Такчура — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 74941 Такымнар 2 уен (өйдә һәм кунакта) үткәрәләр, уеннарның нәтиҗәләре буенча, бер такым 1/4 финалга юл ала. 74942 Такымның иң югары казанышы булып 2008 елгы Аурупа чемпионатының Төркия җыелмасы белән бүленгән өченче урын булып тора. 74943 Такым тренеры — Валерий Газзаев. 74944 Так-Я – Русия территориясеннән ага торган елга. 74945 Тала буенда Драка, Шлемасс, Челдаево, Чамзинка авыллары урнашкан. 74946 Тал агачыннан дару ясыйлар, дуплау матдәсе алалар, һәм ул шәп баллы үсемлек тә. 74947 Тала-Ишинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 74948 Таланники ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 74949 Талановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 74950 Талантлы журналист һәм публицист буларак та таныла, фәнни эшләрен дә бер-бер артлы дөньяга чыгара, гамәлгә куя. 74951 Талантлы милләттәшебез 1926-1941 елларда Башкортстан газета-журналларында хәбәрче һәм мөхәррир булып эшли, әдәби иҗатын публицистика белән бергә алып бара ул. 74952 Тала — Русия территориясеннән ага торган елга. 74953 Талас бәрелештән соң Ән Лушән баш күтәрүе башлый һәм Кытай куәтен бик киметә, Тан нәселе чик буе гарнизоннарын көнчыгышка чакырырга мәҗбүр була. 74954 Талатарбак — Русия территориясеннән ага торган елга. 74955 Талау яулары Болгар җиренә бәла-казаның зуррагын рус ушкуйниклары (елга юлбасарлары) китерә. 74956 Талая Петруниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74957 Талая ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 74958 Талбазы — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 74959 Талбей-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 74960 Талвикки ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,6 километр озынлыкта булган кратеры. 74961 Тал-Горт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 74962 Талда ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 74963 Талда — Русия территориясеннән ага торган елга. 74964 Талдокүл — Русия территориясеннән ага торган елга. 74965 Талды — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 74966 Талеем-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 74967 Таләпләр Нобель фонды уставы буенча, яңа кандидатларны түбәндәгеләр тәкъдим итә ала: * Король Швед фәннәр академиясе әгъзалары. 74968 Таләпләр Нобель фонды уставына күрә кандидатларны түбәндәгеләр тәкъдим итә ала: * Король Швед фәннәр академиясе әгъзалары. 74969 Таләпләр Нобель фонды уставына күрә кандидатларны түбәндәгеләр тәкъдим итә ала: * Король Швед фәннәр академиясенең медицина бүлеге әгъзалары. 74970 Талзанга (Талзанка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74971 Талиб ибн Әхмәд 976 елда Мөэмин ибн Әхмәд әмиренә ватандаш сугышында оттырган. 74972 Талиб ибн Әхмәд исеме белән Суварда һәм Болгарда дирһәмнәр сугылган (950 елдан). 74973 Талион дип аталган принцип киң кулланылган: әйтик, кем дә кем берәүнең күзен чыгарса, аның үзен дә бер күзеннән мәхрүм итәргә, тешен сугып сындырса, үзенә дә шундый ук җәза бирелергә тиешле булган. 74974 Талиплык елларында Муса « Кызыл таң » белән тыгыз хезмәттәшлек итә башлый. 74975 Талица-Ил — Русия территориясеннән ага торган елга. 74976 Талица ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 74977 Талица ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 74978 Талица ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 74979 Талица ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 74980 Талица ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 74981 Талица-Труба — Русия территориясеннән ага торган елга. 74982 Талканлы — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 74983 Тал Кучкары — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 74984 Талкыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 74985 Таллинн ( ) — Эстониянең иң зур шәһәре һәм башкаласы. 74986 Таллыболак — Русия территориясеннән ага торган елга. 74987 Таллы — Боровка елгасы кушылдыгы. 74988 Таллы Бүләк — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 74989 Таллы Бүләк — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 74990 Таллы-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 74991 Таллыкүл — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 74992 Талмыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 74993 Таловая (балка Долгая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74994 Таловая (балка Таловая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 74995 Талог — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 74996 Талон ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 74997 Талота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 74998 Талпан киемгә ябышканнан соң тәннең капланмаган урынын эзләп өскә үрмәли. 74999 Тал — Русия территориясеннән ага торган елга. 75000 Талтма — Русия территориясеннән ага торган елга. 75001 Талтымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75002 Талыйп картның хәлсезлектән томаланган күзләре аны ачык күрә алмый иде, билгеле. 75003 Талым — Русия территориясеннән ага торган елга. 75004 Тальбей-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 75005 Тальбей-Яга-Коче — Русия территориясеннән ага торган елга. 75006 Тальбей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75007 Тальжина — Русия территориясеннән ага торган елга. 75008 Тальма-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 75009 Тальменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75010 Тальник — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 75011 Тальша — Русия территориясеннән ага торган елга. 75012 Тальшема — Русия территориясеннән ага торган елга. 75013 Тальяменто елгасын кичкәндә ( 1797 елның 16 марты ), Градискны штурмлаганда ( 1797 елның 19 марты ) һәм Триестны алганда дивизия белән оста җитәкчелек итә. 75014 «Тальян гармун» белән үзен талантлы әдип итеп бар төрки дөньясына таныта. 75015 «Тальян гармун» музыкаль комедиясе ( 1948 ), «Югалган хатлар» драмасы авторга шөһрәт китерә. 75016 “Тальян гармун”ны Татарстан, Үзбәкстан, Казакъстан театрлары да үзләрендә сәхнәгә мендерә. 75017 Тальянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75018 Талья — Русия территориясеннән ага торган елга. 75019 Тамагы Вәчи авылы янында, Мокша елгасының сул ярына тамагыннан 302 км өстәрәк кушыла. 75020 Тамагы Дүсмәт авылы янында. 75021 Тамагы Җаек елгасының сул ярыннан 1959 км ераклыкта урнашкан. 75022 Тамагы Канчура бистәсендә. 75023 Тамагы Красиково һәм Юлтый авыллары арасында. 75024 Тамагы Күзнәй районының 1нче Тарлаку авылы тирәсендә урнашкан. 75025 Тамагы Кыдады елгасының сул ярыннан 8,6 км ераклыкта урнашкан. 75026 Тамагында уртача еллык су чыгымы 1,5 м³/с. 75027 Тамагы Новосергиевка бистәсе янында. 75028 Тамагы Отрадный шәһәре янында. 75029 Тамагы Сыры елгасының уң ярыннан 805,3 км ераклыкта урнашкан. 75030 Тамагы Танкал елгасында урнашкан. 75031 Тамагы Үтәй авылыннан ерак түгел. 75032 Тамагы Чишмә елгасының уң ярыннан 189 км ераклыкта урнашкан. 75033 Тамагы Юлтый (авыл)ыннан көнчыгыштарак. 75034 Тамак авылыннан), Хәсәнова М. була. 75035 Тамаково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 75036 Тамакта туган) актив катнашканнар. 75037 "Таман" сүзе адыг телендә "темен" — сазлык дигәнне аңлата. 75038 Тамара Ганиева (псевдоним, чын исеме Тимербикә Әхмәтшәриф кызы Ганиева, ) - язучы. 75039 Тамаша 7 ноябрьдә Питрәч районы Шәле авылында күрсәтелә. 75040 Тамаша вакытында Чарлины кинопродюсер Мак Сенат күреп кала. 75041 Тамаша зур уңыш белән үтә һәм үзенең максатына ирешә. 75042 Тамашачы алдыннан төрле совет кешеләренең сатирик образлары галереясы үтеп китә, ул кешеләрнең барысы да эшләренә күрә җәза ала. 75043 Тамашачыга күбрәк Зиннур псевдонимы астында чыгыш ясаучы җырчы буларак таныш. 75044 Тамашачылар аларга иҗ ошаган җырга тавыш бирәләр. 75045 Тамашачылар галереядә күренекле рәссамнарның бер урынга тупланган сирәк очрый торган иҗат хезмәтләрен күрә ала. 75046 Тамашачыларга нигездә «Кәтүк» сәхнә кушаматы белән мәгълүм. 75047 Тамашачылар залы 505 кешене сыйдыра. 75048 Тамашачылар өчен 800 машинага паркинг каралган. 75049 Тамашачылар рәссамны «Сынлы сәнгать Шукшины» дип атыйлар. 75050 Тамашачылар тавыш бирү юлы белән җиңүчене сайлый. 75051 Тамашачылар тарафыннан аеруча яхшы каршы алынган, заманында шактый популярлык яулаган тапшыру “Хатлар укыганда” булды. 75052 Тамашачының үзенә карата булган җылы карашын америкалы Патрик Маррейны җиңеп кенә кире кайтара алды ул. 75053 Тамашачы яратып өлгергән әлеге коллективка 1959 елда Әстерхан татар халык театры исеме бирелә. 75054 Тамаша шундый зур уңышка ирешә ки, концертны Бахның туган көнендә кабатлыйлар. 75055 Тамашняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 75056 Тамбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 75057 Тамбов вилаяте Тамбов, Козлов, Добрый һәм Борисоглебскны үз эченә алган, Шацк вилаятенә баш шәһәреннән тыш Темников, Кадом һәм Елатьма кергән булганнар. 75058 Тамбовка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 75059 Тамбов өлкәсе татар авыллары - Русиянең Тамбов өлкәсендә урнашкан татар авыллары. 75060 Тамга алтынланган көмештән як-яклары тигез озынлыктагы хач (тәре) итеп эшләнә. 75061 Тамга ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 75062 Тамгалар Авылда төрле тамгалы нәселләр бар. 75063 Тамганың икенче мәгънәсе - сәүдә салымы. 75064 Тамга — төрки һәм кайбер башка халыкларда кабилә, гаилә билгесе. 75065 Тамджа — Русия территориясеннән ага торган елга. 75066 Тамды — Русия территориясеннән ага торган елга. 75067 Тамиллар Һинд җәмгыяте арасында иң зур төркем; Гуджарат, Бихари һәм башка чыгышлы кешеләр Реюньонның Һинд халкының калганын формалаштыра. 75068 Тамлык — Русия территориясеннән ага торган елга. 75069 Таммела-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75070 Таможня берлекләре Таможня берлеге ('Тамгаханә берлеге) - ике һәм аннан да күбрәк илләр арасында үзара сәүдәдә таможня салымнарын юкка чыгару турында килешү (дәүләтара килешү), күмәк сәүдәне башка илләрдән яклау формасы. 75071 Таможня сугышында җиңү Александр III күп очракта Виттегә ышанып аны яклаган һәм патша кешеләре көнчелегеннән, үч алуыннан коткарган. 75072 Таможня тикшерүе АКШта Ауразия Таможня Берлеге Таможня яки тамгаханә (tat. lat. 75073 Тампере илдә тору өчен иң уңайлы шәһәр санала. 75074 Тампере татарлары Укытучы Муаззез апа язган “Тампере Ислам мәхәлләсе: нигезе һәм тарихы” китабы буенча Тамперега татарлар 1890нчы елларда килеп урнашалар. 75075 Тамратка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75076 Тамтлада-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75077 Тамчы Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 75078 Тамъян — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 75079 Тамыр — агачның җиргә кереп берегеп, җирдән су һәм минераль матдәләр суыра торган өлеше. 75080 "Тамыр" балалар студиясе — "Башкортстан дәүләт телерадиокомпаниясе"нең махсус студиясе. 75081 Тамырдагы каналлар аша микроблар периодонтка үтеп кереп, аның ялкынсынуын – периодонтит китереп чыгара. 75082 Та­мырларны яңгыр яуганнан соң җыярга тәкъдим итәләр, чөнки ул чакта аларны йомшарган җирдән йолкып алу җиңеләя. 75083 Тамырларыннан фруктоза һәм спирт алырга мөмкин. 75084 Тамырлары тиз үсә, нык була, шуңа күрә теләсә нинди туфракта үсә ала, ләкин комсыл яки җиңел балчыклы туфракны ярата. 75085 Тамырлары яки яфракларының каты кайнатмасы йөрәк авыруы белән бәйле шешенүләр вакытында, сидекне яхшы кудыргыч буларак файдаланыла. 75086 Тамырның очы тамыр каплагы белән капланган, ул япма тукымадан тора, һәм бүленү зонасындагы күзәнәк­ләрне механик зарарланудан саклый. 75087 Тамыр тирәсе яфраклары кисек-каурыйсыман, сирәк кенә — бөтен, әмма тешле читле, яфрак төпләрендә әкренләп сапларга таба нечкәрә бара. 75088 Тамырчаларыннан ясалган препаратлар яра төзәтүдә кулланыла. 75089 Тамырын сентябрь-октябрьдә яки иртә язда казып алалар. 75090 Тамыры тире астында һәм суганбаш белән тәмамлана. 75091 Тамыры туры, 1.5-2 метр тирәнлеккә житә. 75092 Тамыры «чар» — «чарлау» («чар» авазы чыгару) сүзеннән ясалган. 75093 Тамьян-Таймас — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 75094 Тамьян — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 75095 Танай — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 75096 Танай — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 75097 Танай — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 75098 Танай-Турай — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 75099 Танаково ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 75100 Таң алдыннан волость бинасын баш күтәрүчеләр басып ала. 75101 Тананык — Русия территориясеннән ага торган елга. 75102 Тана — Русия территориясеннән ага торган елга. 75103 Таң ата да кич була. 75104 Таң — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 75105 «Таң» газетасыннан Тарихи белешмә Археологлар фикеренә нигезләнгәндә, бу төбәктә кешеләр борынгы заманнарда ук гомер иткәннәр. 75106 Танга-Лова-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75107 Танга — Русия территориясеннән ага торган елга. 75108 Тангепте — Русия территориясеннән ага торган елга. 75109 Тангёла-Хорвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 75110 Тангуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 75111 Тангыт — Русия территориясеннән ага торган елга. 75112 Таңда шаккаталар: Гарифулланың баш сөяге ватылган, чәй тәлинкәсе кадәр урыннан мие селкенгәләп куюы күренә. 53 сәгатьтән соң ми эшләүдән туктый, олуг галим җан бирә. 75113 Тандета-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75114 Тан династиясе вакытында Сиань Кытайның башкаласы булып торган. 75115 Таң династиясе ( ; ) — Урта гасырларда Кытайда хакимлек иткән династия (618—907). 75116 Тан династиясе шулай ук таркала, ярты гасыр тәртипсезлектән соң Сун династиясе 982 елда Кытайны янәдән берләштерә. 75117 Танды-Хорды-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 75118 Танеевка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 75119 Танельта-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 75120 Танҗәргә кайткач ул берничә ай элек әнисенең үлгәнлеге турында белә. 75121 Танзаниядә Африканың иң югары ноктасы — Килиманджаро (5895 м) урын ала. 75122 Танзеда — Русия территориясеннән ага торган елга. 75123 Танин барлык органнарда C витамины туплануга ярдәм итә, әлеге витаминның организмда тулырак үзләштерелүен тәэмин итә һәм, шулай итеп, күп авыруларның килеп чыгуын булдырмый кала. 75124 Танино — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 75125 «Таң йолдызы» 1906 елның 18 маенда чыга башлый. 75126 «Таң йолдызы» битләрендә яктыртырган күптөрле мәсьәләләр арасында әдәбиятка караганнары да шактый була. 75127 Танкал – Русия территориясеннән ага торган елга. 75128 Танкв-Я-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 75129 Таң ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 75130 Танкка каршы тора алырлык итеп төзелгән бу корылманы миллионнан артык кораллы солдат саклый. 75131 Танклар бик мөһим берничә пунктны, моңа кадәр 35 көн буена инглизләр ала алмаган урыннарны яулыйлар. 75132 Танкның сугышчанлыгы арттырылган һәм экипажның эш шартлары яхшыртырылган. 75133 «Таң»ның акча кереме 350 % ка арта. 75134 Танопча — Русия территориясеннән ага торган елга. 75135 Таңсәет — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 75136 Таңсызар — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 75137 Тантана вакытында илләр парады уза. 75138 Тантанада Nirvanaның беренче барабанчысы Аарон Буркхард и һәм Куртның бабасы Лиланд Кобейн да катнаша. 75139 Тантанада бик күп кунаклар катншаты. 1980 елларның ун елында мәктәпне 334 укучы тәмамлый. 75140 Тантанада «» фильмы 11 «Оскар»ны алып «Титаник» фильмы рекордын кабатлаган. 75141 Тантананы Билли Кристал алып барды. 75142 Тантананы Джон Стюарт алып барды. 3 фильм өчешәр оскар алдылар: «Brokeback Mountain», «Crash», «King Kong». 75143 Тантананы Крис Рок алып барды. 75144 Тантананы Энн Хэтэуэй һәм Джеймс Франко алып барды. 75145 Тантана Олимпия гимнын башкарудан теннис ярышларында өченче урын алган Джордж Робертсон язган ода укудан башлана. 75146 «Тантана» премиясе лауреаты. 75147 «Тантана» премиясе лауреаты ( 2011 ). 75148 «Тантана» премиясе лауреаты ( 2013 ). 75149 «Тантана» премиясе лауреаты ( 2014 ). 75150 «Тантана» премиясенең логотибы «Тантана» премиясе («Тантана» театр премиясе, ) — Татарстанның театр сәнгате өлкәсендә һөнәри премиясе, дәүләт бүләге. 75151 «Тантана» премиясе «Тантана» премиясе 2011 Татарстанның театр сәнгате өлкәсендә еллык һөнәри «Тантана» премиясе («Иң яхшы ир-ат роле» номинациясендә) лауреат була. 75152 «Тантана» премиясе «Тантана» премиясе 2014 «Иң яхшы ир-ат роле» номинациясендә Тинчурин театры куйган «Гамлет» спектаклендә Гамлет роле өчен. 75153 «Тантана» шуның белән дә кыйммәтле». 75154 "Танцы на льду" (Бозда биюләр) телептапшыруында катнаша, аннары шушы тапшыруын алып бара иде. 75155 Танчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75156 Таңчулпан Бабичева (Таңчулпан Даһи кызы Бабичева, ) – драма артисты, режиссёр, профессор, Уфа дәүләт сәнгать академиясе кафедра мөдире, РФ ( 2001 ) һәм БР ( 1994 ) халык артисты. 75157 Таңчулпан Гарипова (Таңчулпан Хизбулла кызы Гарипова, ) – язучы, укытучы. 75158 Таныклык алгач, (1947 елдан) Украинаның Чугуевтагы хәрби авиация училищесында механик вазифасында хезмәт итә. 75159 Танылган атаклы актриса төп рольләрне башкара һәм психологик драмаларда зур уңыш казана. 75160 Танылган вулканолог Һарун Таҗиев, Сәйфетдин Дашкинның оныгы, үзенең килеп чыгышы белән татар кенәзе нәселеннән икәнен белгән һәм бервакытта да онытмаган. 75161 Танылган гармунчы Рөстәм Вәлиев 2014 елның 5 март кичендә Казанда вафат булды. 75162 Танылган әдипләрнең һәм җирле әдәбиятчыларның әсәрләреннән өзекләр басыла. 75163 Танылган җырчы Адель үзенең Skyfall җырын башкарды (ул соңгы Бонд турындагы фильм өчен язылган). 75164 Танылган истәлек китапларының авторы. 75165 Танылган ияләр * Әүфәр Зәкиев (тулы исеме Әүфәр Зәки улы Зәкиев) — төзүче, җитәкче, Тукай бүләге лауреаты. 75166 Танылган кешеләр Акманда Башкортстанның халык язучысы, драматург Нәҗип Асанбаев туган. 75167 Танылган кешеләр * Галим Дәүләтов — башкорт шагыйре, тәрҗемәче, С. Чекмарев ( 1987 ), Б.Рәфыйков ( 2005 ) премияләре лауреаты. 75168 Танылган кешеләре * Клаус Юнге ( 1924 — 1945 ) —алман шахматчысы. 75169 Танылган кешеләр * Мәгубә Сыртланова Икътисад Шәһәрдәге иң зур предприятие — “Автонормаль” заводы. 75170 Танылган кешеләр * Сәгыйть Рәмиев — татар әдәбияты классигы, мәшһүр шагыйрь. 75171 Танылган кешеләр Шушы авылда туып-үскән Рифгать Әхмәтьянов фәнни әйләнешкә татар теленең турбаслы сөйләшен кертеп җибәргән. 75172 Танылган мәскәү җырчылары Наилә Фатехова белән Роза Хәбибуллина – шул төркемдә тәҗрибә туплаган җырчылар. 75173 Танылган опера җырчысының гомере кинәт 1986 елда өзелде. 75174 Танылган рәссәм Булат Гыйлванов Гөлнара Исмаева сүрәтен ясый (“Өмет”). 75175 Танылган татар язучысы 1985 елда вафат. 75176 Танылган тренер Шамил Әнвәр улы Тарпищев исемен йөртә. 75177 Танылган фармаколог Израиль Брехман 1980 елларда ак шикәр урынына сарысын (коңгырт-сарысы СССРда гомумән дә булмаган әле) кулланырга тәкъдим иткән. 75178 Танылган шәкертләр Богырсланда укыганнар * Сәләй Вәгыйзов — педагог, татар балалары өчен «Әлифба» китабы авторы (1921 елда укырга керә). 75179 Танылган шәхесләр 1880 елда Башкортстанның Җилем-Каран авылында укытучы-хәлфә гаиләсендә Габделмәҗит Гафури туа. 75180 Танылган шәхесләр 1900 елда биредә Габдрахманов Габдрахман — булачак башкорт әдәбиятының классигы Булат Ишемгул туа ( 1938 елда вафат). 75181 Танылган шәхесләр * Абдуләхәт Аббасов (1929-1996) – контр-адмирал, Советлар берлеге каһарманы. 75182 Танылган шәхесләр * Александр Грин (чын фамилиясе Гриневский) — рус һәм совет язучысы. 75183 Танылган шәхесләр * Александр Филиппов - язучы, тәрҗемәче, БР атказанган мәдәният хезмәткәре, Г. Сәләм премиясе лауреаты. 75184 Танылган шәхесләр * Артур Әхмәтхуҗин — Олимпия уеннары чемпионы ( 2016 ). 75185 Танылган шәхесләр * Байназар Әлменов (1909-1976) — татар рәссамы. 75186 Танылган шәхесләр Бүәледә композитор Латыйф Хәмиди туып үскән. 75187 Танылган шәхесләр * Булат Ишемгул (Габдрахманов Габдрахман), башкорт әдәбияты классигы ( Яңа Чебенле ). 75188 Танылган шәхесләр * Габделвахит Сөләйманов — мөфти. 75189 Танылган шәхесләр * Габделхак Саматов Климат Климат уртача континенталь. 75190 Танылган шәхесләр * Гариф Чокалый (Гарифулла Гайнулла улы Гайнуллин) - татар язучысы. 75191 Танылган шәхесләр * Гөлнара Тимерҗанова — җырчы. 75192 Танылган шәхесләр * Дамирә Кузаева (1948-1993) — актриса, Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге иясе, Татарстанның халык артисты. 75193 Танылган шәхесләр * Дәүләкәндә язучы Әмирхан Еники балачак һәм үсмер чакларын уздыра. 75194 Танылган шәхесләр * Динис Бүләков - язучы, Г. Сәләм ( 1980 ), С. Юлаев ( 1993 ) премияләре лауреаты. 75195 Танылган шәхесләр * Әсгать Мирзаһитов - драматург, С. Юлаев премиясе лауреаты, язучылар берлеге рәисе. 75196 Танылган шәхесләр * Әхсән Сарыйм улы Фәтхетдинов — татар рәссамы, сынчы, Татарстанның халык рәссаме, Тукай бүләге иясе (1993). 75197 Танылган шәхесләр * Җиһат Солтанов - язучы, тарихи-публицистик әсәрләр иҗат итә. 75198 Танылган шәхесләр * Зәйнетдин Агафуров — сәүдәгәр, иганәче * Мөхәммәт Гали — әдәбият белгече Климат Климат уртача континенталь. 75199 Танылган шәхесләр * Зиннәт Моратов — КПССның Татарстан өлкә комитетының беренче сәркатибе (1944—1957). 75200 Танылган шәхесләр * Ибраһим Башмаков (1890-1915), татар шагыйре * Исхак Мостафин () (1908-1968), химия фәннәре докторы, профессор. 75201 Танылган шәхесләр * Иван Аношин (1904-1991, Шепелёвка авылы), СБКФнең Башкортстан өлкә кәмитите җаваплы сәркатибе (1939-1942). 75202 Танылган шәхесләр * Иван Кельсий улы Килин (Ювеналий) ( 1875 — 1958 ) — Ижау һәм Удмуртия архиепископы. 75203 Танылган шәхесләр * Иван Кузнецов (1906, Кыр Бортасы - 1991, Чабаксар ) - язучы, тарихчы, профессор. 75204 Танылган шәхесләр * Кадим Аралбай - С.Юлаев премиясе ( 1996 ), Башкортстанның халык язучысы ( 2011 ). 75205 Танылган шәхесләр * Камил Сәмигуллин - ислам дин әһеле. 75206 Танылган шәхесләр * Касыйм Хәлилов, Ренат Биккинин — билгеле көрәшчеләр. 75207 Танылган шәхесләр * Кенәзбикә Ольга — Киев кенәзбикәсе, ире Рюрик улы Игорьнең вафатыннан соң Киев Русе хакиме булып тора. 75208 Танылган шәхесләр * Любовь Моргунова — йөгерешче, Русия халыкара класслы спортчы. 75209 Танылган шәхесләр * Марат Миргазямов – 1986-92 елларда Башкортстан хөкүмәте рәисе. 75210 Танылган шәхесләр * Миркасыйм Госманов (1934-2010) — татар галиме. 75211 Танылган шәхесләр * Мөхәммәт Арсланов (1910-2001), БАССР һәм РСФСР халык рәссамы, башкорт театр сәхнә бизәлеше сәнгатенең башлаучысы. 75212 Танылган шәхесләр * Муса Акъегетзадә — татар язучысы, мөгаллим. 75213 Танылган шәхесләр * Муса Бигиев * Заһир Бигиев Икътисад Кәмил Девликамов хуҗалыгы 350 мең га җир эшкәртә. 75214 Танылган шәхесләр * Наил Гәрәев – дөнья Чемпионатында көмеш медальгә лаек, СССРның спорт остасы, грек-рим көрәше буенча РСФСРның атказанган тренеры. 75215 Танылган шәхесләр * Наип Лаисов Климат Климат уртача континенталь. 75216 Танылган шәхесләр * Равил Бикбаев - шагыйрь, әдәбият галиме. 75217 Танылган шәхесләр * Рифкать Исрафилов — театр режиссеры. 75218 Танылган шәхесләр * Сәмигулла Касыймов — Ватандашлар сугышы каһарманы, ТАССР дәүләт эшлеклесе ( Кистем авылыннан ). 75219 Танылган шәхесләр * Сөнгатулла Бикбулат Демография Халык саны динамикасы: 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 417 кешенең яшәве мәгълүм. 75220 Танылган шәхесләр * Станислав Говорухин — совет һәм урыс режиссөры. 75221 Танылган шәхесләр * Таҗетдин Ялчыгол 1838 елда вафат булып, Зәй төбәгенең Имәнлебаш авылында җирләнгән бөек галим. 75222 Танылган шәхесләр * Тәлгать Хаматшин, Татарстан радиосы дикторы. 75223 Танылган шәхесләр * Тимерша Рәхмәтуллин – Чура-батыр эпосын теркәүче. 75224 Танылган шәхесләр * Усман-бай Кильдеев (1843-1918), иганәче, Рәшит Сюняевның бабасының атасы. 75225 Танылган шәхесләр * Факиль Әмәк ( ) (1954) – язучы, Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре ( Әмәкәй авылы). 75226 Танылган шәхесләр * Хафиз Палютин — ТАССР баш прокуроры, юстиция министры, Әгерҗе районы райкомының 1нче секретаре. 75227 Танылган шәхесләр * Һибәтулла Салихов, шагыйрь, Чебенледә туган. 75228 Танылган шәхесләр * Хөсни Кәрим — шагыйрь. 75229 Танылган шәхесләр Чурапан авылында егерменче гасыр башында татар, башкорт әдәбиятенә үз өлешен керткән Зыя Өммәти (1885-1943) туып-үскән. 75230 Танылмаган һәм өлешчә танылган дәүләтләр исемлеге Үз территорияләрен контроль астында тотучы өлешчә танылган дәүләтләр * Абхазия – Кавказ таулары һәм Кара диңгез арасында урнашкан. 75231 Танылу 2001 елда «Я люблю писать курсивом» дигән китабы өчен А.Әпсәләмова Россия «Триумф» бәйсез премиясенә лаек була. 2002-2004 елларда ул - «С веком наравне» халыкара Пушкин фестивале финалисты. 75232 Танылу исә рәссамга ике йөз елдан соң, XIX гасырда гына килә. 75233 Танылу * СССР Дәүләт бүләге (1984). 75234 Танылу Шагыйрә 2002 елда республика журналистларының «Бәллүр каләм» бүләгенә, ә 2004 елда балалар әдәбиятындагы хезмәтләре һәм «Колаклы коймаклар» китабы өчен Татарстан Язучылар берлегенең А.Алиш исемендәге бүләгенә лаек булды. 75235 Танылыуы right Акира Куросава үзенең фильмнары кебек дөньяда танылу яулый. 75236 Танып — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 75237 Танып белү борынгы греклар илендә антик чорда ук галим- нәрнең игътибарын үзенә җәлеп итә торган булган. 75238 Танып-белү Парижда куелган Дени Дидро һәйкәле Эксперименталь физиканы Дидро бик югары бәяли, чөнки ул табигатьне гыйльми танып-белүнең нигезе. 75239 Танып белү теориясендә дә Һольбах — материалист. 75240 Танып белү теориясендә Локк тойгыларга нигезләнгән идеяләрне беренчел һәм икенчел сыйфатларга бүлә. 75241 Танып белү теориясендә Спенсер Кант карашларын, аның агностик фикерләрен, «әйбернең асылы үзендә кала» формуласын нигезгә куярга тырыша. 75242 Танып белү теориясендә Һераклит тышкы тоюларның (күрү, ишетү һ. б.) мөһимлеген исбатларга тырышкан. 75243 Танып белү теориясендә Эпикур материалистик позициядә торганлыгын күрсәтә. 75244 Танып белү теориясенә килгәндә, Аквинский үз заманында номиналистлар һәм реалистлар арасында барган бәхәстә реалистлар позициясен сайлый. 75245 Танып белү теориясенә килгәндә, ул кешенең шушы сәләтен бәхәскә куймый. 75246 «Танып тулҡынҙары» атналык газетасы чыга. 75247 «Танып тулҡынҙары» атналык газетасы чыгарыла. 75248 Танып-Чишмә — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 75249 Таны ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 75250 Танычау — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 75251 Таныш-белешләре ярдәме белән Калинин исемендәге заводка фәкать станокчы булып кына урнаша. 75252 Таныш кешеләр булгач, Шәфикъ карыша алмаган. 75253 Танышларыннан бер төркем Таҗетдиннән "Сөбател – гаҗизин "нең аерым сүзләренә шәрех язуны сорыйлар, ул риза булмый. 75254 Тань-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 75255 Танькино — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 75256 Таньша — Русия территориясеннән ага торган елга. 75257 Танюй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75258 Таня Ленинград гаиләсендә яшәде, аның күзләре алдында бөтенесе туганнары үләләр. 75259 Таня Савичева көндәлеге Ленинград камалышының язылган һәйкәле - Таня Савичева көндәлеге. 75260 «Таня-Таңсылу» ( 1996 ) романы нигезендә милли нигезләреннән ерагайган кеше трагедиясе ята. 75261 Тапант диалекты (үзатамасы - тIапIанта) - абазин теленең диалекты, әдәби абазин теле нигезенә алынган. 75262 Тапат-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 75263 Тапкан азыкны кырмыска инстанцияләр буйлап өскә таба җибәрә һәм шуннан соң гына ул барлык ояга таратыла. 75264 Тапкыр, ләкин буш сүзләргә генә.. 75265 Таптан — Русия территориясеннән ага торган елга. 75266 Тапшыру 4 ел буена 72 тапкыр чыга. 75267 Тапшырудан күренеш «Манзара» — Татарстан — Яңа Гасыр каналында чыгучы иртәнге музыкаль, күңел ачу тапшыруы. 75268 Тапшыруда пауза вакытында 5-10 секунд дәвамында күрсәтелгән яки диктор тарафыннан укыла торган реклама. 75269 Тапшыру ҖЧҖ «ТелеФормат» «Victoria Production» һәм «SevenOne International» лицензияләре буенча чыгара. 75270 Тапшыру зонасы Күңел радиосы 67,79 МГц ультракыска дулкыннарында тарала. 75271 Тапшыру зур популярлык яулый, ССРБ буенча массачыл «КВН хәрәкәте» башлана. 75272 Тапшырулар бер үк вакытта дүрт телдә: русча, украинча, инглизчә һәм телевизион продуктны җитештерүче ил телендә алып барыла. 75273 Тапшыру эфирда яңгыраганнан соң, MP3 форматындагы язма сайтка урнаштырыла, ә тапшыруның исеме һәм адресы күрсәтелгән хәбәр RSS агымында пәйда була. 75274 Тапшырыулар шулай ук Intelsat 904 иярчене аша таратыла. 75275 Тап-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 75276 Тарабановы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 75277 Тарабариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75278 Таравал — Русия территориясеннән ага торган елга. 75279 Тарадановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 75280 Тараево ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 75281 Таракановка сүзе шуннан чыккан. 75282 Тараканы ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 75283 Тараклы грифлар — анд һәм калифорния кондорлары һәм шаһ грифы — томшыгы нигезендә һәм маңгаенда калын кикриклары белән аерылып торалар. 75284 Таракны яңадан шул су читенә илтеп куйсаң гына туктый, ди. 75285 Таралган җир Кара карга Ауразиядә Скандинавиядән көнчыгышка Тын океан яр буена кадәр таралган. 75286 Таралган нәрсәләрне җыю, без кешеләр өчен генә авыр. 75287 Таралу географиясе Японтеллеләрнең күпчелеге Япон архипелагында яши. 75288 Таралу Дөньяда төрек теленең таралу харитасы Төркиядә төрек теле 60млн кешегә туган тел булып санала, ягъни халыкның 80 %ына. 75289 Таралу Юлбарысларның таралу ареалы Һинд субконтинентының зур территориясен биләп тора. 75290 Таралу юллары Малярия вакытында тән температурасы кисәк кенә 40 градуска кадәр күтәрелә, кешене бизгәк тота башлый, ул тирли, хәле китә, башы авырта, бавыры, талагы зурая. 75291 Таралыш Гарәп телендә туган тел буларак якынча 280 млн кеше сөйләшә, шуларның күпчелеге Якын Көнчыгышта һәм Төньяк Африкада яши. 75292 Таралыш Католикларның дөньяда таралышы Католик чиркәве – дин тотучылар саны буенча христианлыкның иң зур тармагы. 75293 Таралыш Табигатьтә ыруг ареалы Урта Диңгез буйлары көньяк һәм көнчыгыш тау төбәкләрендә, Гималайлар көнбатыш районнарында, шулай ук Кырымның көньяк ярында Акъяр шәһәреннән Кара-Даг тавына кадәр үсә. 75294 Таралышы Авар теле Төньяк Кавказда таралган. 75295 Таралышы Агул сөйләше Төньяк Кавказда Дагстанның Агул районында таралган. 75296 Таралышы Агул теле Төньяк Кавказда таралган. 75297 Таралышы Акушин теле Төньяк Кавказда таралган. 75298 Таралышы Алютор теле Русиянең Камчатка краенда таралган. 75299 Таралышы Амух теле Төньяк Кавказда таралган. 75300 Таралышы Анди теле Төньяк Кавказда таралган. 75301 Таралышы Беринг диалекты Төньяк Америкада таралган. 75302 Таралышы Карагаш диалекты юрт татарлары ( әстерхан татарлары ) арасында таралган. 75303 Таралышы Каранугай диалекты Карачай-Чиркәс Республикасында яшәүче нугайлар арасында таралган. 75304 Таралышы Каранугай диалекты Төньяк Кавказда, Әстерхан өлкәсендә таралган. 75305 Таралышы Көньяк ахвах сөйләше Төньяк Кавказда таралган. 75306 Таралышы Мөселманнар күпчелекне тәшкил иткән илләрдә һәм Исраилда дуңгызчылык таралмаган. 75307 Таралышы Русиянең Краснодар краеның Кара диңгез яры буйларында таралган. 75308 Таралышы Тапант диалекты Төньяк Кавказның Карачай-Чиркәс Республикасы территориясендә таралган. 75309 Таралышы Төньяк ахвах сөйләше Төньяк Кавказда таралган. 75310 Тарамбал — Русия территориясеннән ага торган елга. 75311 Таранжуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 75312 Тара районы — Омск өлкәсенең муниципаль районы. 75313 Тараскин Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 75314 Тарасово ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 75315 Тарасово — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 75316 Тарасовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 75317 Тарасовский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 75318 Тарасовское Раменье ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 75319 Тарасовы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 75320 Тарас Шевченко украин әдәбиятының иң күренекле вәкилләренең берсе. 75321 Тарас Шевченко Художество академиясен “ирекле рәссам” дәрәҗәсе белән тәмамлый, сәнгатьтә дә, шигърияттә дә гаять зур уңышларга ирешә. 75322 Тарасы ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 75323 Таратылу чаралары * Язылу, ирекле сату. 75324 Тарафдарлар – төрле милләт, халык һәм кабилә вәкилләре, төрле социаль катлаулаудан чыккан кешеләр. 75325 Тарафны сайлап алу — һәр Куәтне куллана белгән һәм акылга ия булган тереклек иясенең иң мөһим сайлавы. 75326 Тара-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 75327 Тарбаган ( ) - Бүрәтиянең Хоринск районындагы татарлар күпләп яшәгән авыл. 75328 Тарбас — Русия территориясеннән ага торган елга. 75329 Тарбиевская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 75330 Тар-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 75331 Таргурсос — Русия территориясеннән ага торган елга. 75332 Таргыл шаһин Таргыл шаһин ( ) — лачыннар ыругының бер төре. 75333 Тарензей-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 75334 Тарея - Иркутск өлкәсенең Чуна районындагы татар авылы. 75335 Тарипат-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 75336 Тарих 1005 елда нигезләнгән. 75337 Тарих 10—14 гасырларда Яңа Зеландиягә маориләр килеп урнашканнар. 75338 Тарих 1063 елда нигезләнгән. 75339 Тарих * 1066 28 сентябрь — Англияне нормандлар басып яулый башлый. 75340 Тарих 1067 елда нигезләнгән. 75341 Тарих 1078 елда нигезләнгән. 75342 Тарих 1096 елда нигезләнгән. 75343 Тарих 10 июльне 4-нче танк төркеме Великая елга чигәннән Ленинградка һөжүмгә күчте. 75344 Тарих 1102 елда нигезләнгән. 75345 Тарих 1116 елда нигезләнгән. 75346 Тарих 1135 елда нигезләнгән. 75347 Тарих 1142 елда нигезләнгән. 75348 Тарих 1152 елда нигезләнгән. 75349 Тарих 1155 елда нигезләнгән. 75350 Тарих 1186 елда нигезләнгән. 75351 Тарих 1199 елда нигезләнгән. 75352 Тарих 11 гасырда нигезләнгән. 75353 Тарих 11 гасырда нигезләнә. 75354 Тарих 1204 елда нигезләнгән. 75355 Тарих 1212 елда нигезләнгән. 75356 Тарих 1213 елда нигезләнгән. 75357 Тарих 1223 елда Сөбедәй һәм Җәбә батырлар җитәкләгән татар-монгол гаскәре бердәм урыс коман гаскәрен Калка елгасында җиңә, соңрак Киевка таба юнәлә, ләкин барып җитмичә көнчыгышка борыла. 75358 Тарих 1226 елда нигезләнгән. 75359 Тарих 1233 елда нигезләнгән. 75360 Тарих 1241 елда нигезләнгән. 75361 Тарих 1248 елда нигезләнгән. 75362 Тарих 1252 елда Владимир кенәзе Андрей ( Александр Невский бертуганы) Алтын Урданың дошманы - Даниил Галицкий белән берләшмәне төзегән. 75363 Тарих 1257 елда нигезләнгән. 75364 Тарих 1267 елда нигезләнгән. 75365 Тарих 12 гасырда викинглар яки поморлар тарафыннан ачыла. 1596 елда һолланд галимы Виллем Баренц рәсми рәвештә ача, тикшерә һәм «Шпицберген» исемен бирә. 75366 Тарих 1323 елда нигезләнгән. 75367 Тарих 1359 елда Көлпә түнтәрелешне оештырган, түнтәрелеш нәтиҗәсендә Бәрдибәк һәм аның яклысы Туглы-бай үтерелгәннәр. 75368 Тарих 1362 елда нигезләнгән. 75369 Тарих 1371 елда нигезләнгән. 75370 Тарих 1375 елда нигезләнгән. 75371 Тарих 1387 елда нигезләнгән. 75372 Тарих 1388 елда нигезләнгән. 75373 Тарих 13 гасырда нигезләнә. 75374 Тарих 1469 елда нигезләнгән. 75375 Тарих 1477 елда нигезләнгән. 75376 Тарих 1485 елда нигезләнгән. 75377 Тарих 1493 ел * 4 гыйнвар – Христофор Колумб Аурупадан Америкага юл башлады. 75378 Тарих * 1499 – Гвиана испаннар тарафыннан ачыла, ләкин аларның игътибарын җәлеп итми. 75379 Тарих 14 гасырда нигезләнгән. 75380 Тарих 150 елдан мәгълүм. 75381 Тарих 1538 елда Испания конкистадорлары (илбасарлары) чибча (индеец кабиләләре) дәүләте үзәгендә нигезләгән. 75382 Тарих 1542 елда нигезләнгән. 1773 елда Магдебург хокукы бирелгән. 75383 Тарих 1544 елда нигезләнгән. 75384 Тарих 1556 елдан Иделнең Сосновый утравында урыс каравыл пункты буларак нигезләнгән. 75385 Тарих 1557 елда нигезләнгән. 75386 Тарих 1560 елда нигезләнгән. 75387 Тарих 1567 елда нигезләнгән. 75388 Тарих 1571 елда нигезләнгән. 75389 Тарих 1575 елда нигезләнгән. 75390 Тарих 1576 елда нигезләнгән. 75391 Тарих 1594 елда нигезләнгән. 75392 Тарих 1594 елда нигезләнгән. 20 гасыр башына кадәр чиркәү эшләп килгән. 75393 Тарих 1595 елда нигезләнгән. 75394 Тарих 1599 елда нигезләнгән. 75395 Тарих 1616 елда нигезләнгән. 75396 Тарих 1617 елда нигезләнгән. 75397 Тарих 1617 елны инглиз сәяхәтче һәм язучы Уолтер Рэли тасвирлый. 75398 Тарих 1619 елда нигезләнгән. 75399 Тарих 1622 елда нигезләнгән. 75400 Тарих 1622 елда нигезләнә. 75401 Тарих 1627 елда нигезләнгән. 75402 Тарих 1628 елда нигезләнгән. 75403 Тарих 1640 елда нигезләнгән. 75404 Тарих 1647 елда нигезләнгән. 75405 Тарих 1648 елда нигезләнгән. 75406 Тарих 1649 елда нигезләнгән. 75407 Тарих 1649 елдан мәгълүм. 75408 Тарих 1655 елда нигезләнгән. 75409 Тарих 1656 елда нигезләнгән. 75410 Тарих 1660 елда нигезләнгән. 75411 Тарих 1667 елда нигезләнгән. 75412 Тарих 1670 елларда күрше Кыят авылы алпавытлары Ивашевлар тарафыннан рус авылы буларак нигезләнгән. 75413 Тарих 1674 елда нигезләнгән. 75414 Тарих 1676 елда нигезләнгән. 75415 Тарих 1678 елда нигезләнгән. 75416 Тарих 1679 елда нигезләнгән. 75417 Тарих 1680 елда нигезләнгән. 75418 Тарих 1681 елда нигезләнгән. 75419 Тарих 1681 елның 5 сентябрендә Темниковтан күчеп килгән татарлар тарафыннан нигезләнә. 75420 Тарих 1684 елда татар крепосте җимереклекләре урынында http://oktyabrskadm. 75421 Тарих 1685 елда нигезләнгән. 75422 Тарих 1686 елда нигезләнгән. 75423 Тарих 1693 елда нигезләнгән. 75424 Тарих 1696 елда нигезләнгән. 75425 Тарих 1698 елда Сердоба бистәсе буларак нигезләнә. 75426 Тарих 1699 1706 елларда төзелгән. 75427 Тарих 16да нигезләнгән. 75428 Тарих 1704 елда нигезләнгән. 75429 Тарих 1710 елда нигезләнгән. 75430 Тарих 1714 елда нигезләнгән. 75431 Тарих 1718 елда биредә Пётр I тарафыннан хәрби порт нигезләнә. 75432 Тарих 1719 елда нигезләнгән. 75433 Тарих 1722 елда нигезләнгән. 75434 Тарих 1727 елда нигезләнгән. 75435 Тарих 1728 елда нигезләнгән. 75436 Тарих 1728 елда Самара ягыннан Гали авылы кешеләре тарафыннаy нигезләнгән. 75437 Тарих 1729 елда Шарль Дюфе ике төрле корылма булганлыгын ачыклый. 75438 Тарих 1730 елда нигезләнгән. 75439 Тарих 1730-елларда нигезләнгән. 75440 Тарих 1734 елда нигезләнгән. 75441 Тарих 1736 елдан бирле күбрәк татар авылы дип санала. 75442 Тарих 1739 елда нигезләнгән. 75443 Тарих 1744 елда нигезләнгән. 75444 Тарих 1745 елда нигезләнгән. 75445 Тарих 1745 елда ныгытма буларак нигезләнә. 75446 Тарих 1747 елда Дмитриев утары (хуторы) буларак нигезләнә. 75447 Тарих 1749 елда нигезләнгән. 75448 Тарих 1750 елда нигезләнгән. 75449 Тарих 1755 елда нигезләнгән. 75450 Тарих 1760-елларда нигезләнгән. 75451 Тарих 1762 елда нигезләнгән. 75452 Тарих 1764 елда нигезләнгән. 75453 Тарих 1770 елда нигезләнгән. 75454 Тарих 1774 елда Франция Кергелен архипелагын үз биләмәсе дип игълан иткән. 75455 Тарих 1775 елда нигезләнгән. 75456 Тарих 1777 елда нигезләнгән. 75457 Тарих 1780 елда нигезләнгән. 75458 Тарих 1781 елда нигезләнгән. 75459 Тарих 1785 елда нигезләнгән. 75460 Тарих 1791 елда нигезләнгән. 75461 Тарих 1795 елда нигезләнгән. 75462 Тарих 1798 елда биредә Ессентукский хәрби-чик буе редуты нигезләнә; 1803 елда юкка чыгарыла. 75463 Тарих * 1798 елның 21 июлендә — Наполеон Мисырда төрек гаскәрләрен тар-мар итә (рәсемдә). 120px * 1958 — Сүрия һәм Мисыр бердәм хөкүмәт төзи. 75464 Тарих 179 елда нигезләнгән. 75465 Тарих 17 гасырда ниезләнгән. 75466 Тарих 17 гасырда ниезләнгән. 18 гасырда авыл халкы чукындырыла. 75467 Тарих 1810 елда нигезләнгән. 75468 Тарих 1811 елда нигезләнгән. 75469 Тарих 1815 елда нигезләнгән. 75470 Тарих 1819 елда нигезләнгән. 75471 Тарих 1822 елда нигезләнгән. 75472 Тарих 1822 елда француз математигы һәм механигы Огюстен Луи Коши (1789-1857) "көчәнеш" деформациясе дигән терминны кертә. 75473 Тарих 1827 елда нигезләнгән. 75474 Тарих 1828 елда нигезләнгән. 75475 Тарих 1830 елда нигезләнгән. 75476 Тарих 1830-елларда зөбәрҗәт рудниклары каршындагаы бистә буларак нигезләнгән. 75477 Тарих 1833 елда көйязар Александр Львов Николай I патшаны Австрия һәм Пруссиягә ясаган вакытында озаткан. 75478 Тарих 1837 елда Харьков губернасыннан килгән крәстәннәр тарафыннан нигезләнгән. 75479 Тарих 1840-елларда нигезләнгән. 75480 Тарих 1841 елда ачыла. 75481 Тарих 1844 елда нигезләнгән. 75482 Тарих 1859 елда Морзалар Орысында 2 кытат (тукыма) фабрикасы, мәчет, мәдрәсә булган, 149 йортта 1023 кеше яшәгән. 75483 Тарих 1859 елда нигезләнә. 75484 Тарих 1862 елда нигезләнгән. 75485 Тарих 1864 елда нигезләнгән. 75486 Тарих 1868 елда Гавриловка авылы буларак нигезләнгән. 75487 Тарих 1868 елда сәүдәгәр П.К. Ушков шәһәргә нигез салган. 75488 Тарих 1869 елда нигезләнгән. 75489 Тарих 1870 елда Франсия-Пруссия сугышы (1870-1871) башланган. 75490 Тарих 1872 елда ыстанса буларак нигезләнгән. 75491 Тарих 1875 елда нигезләнгән. 75492 Тарих 1876 елдан башлап авылда мәчет булуы билгеле. 75493 Тарих 1878 елда нигезләнгән. 75494 Тарих 1878 елда нигезләнә. 75495 Тарих 1880 елда нигезләнгән. 75496 Тарих 1880-елларда нигезләнгән. 75497 Тарих 1883 елда нигезләнгән. 75498 Тарих 1886 елда Ауэрбах исеме астында нигезләнгән. 75499 Тарих 1888 елда нигезләнгән. 75500 Тарих 1890–1908 елларда биредә танылган җәмәгать һәм сәяси эшлеклесе, Азат газетасын нәшер итүче Габдулла Габделкәрим улы Апанаев (1861–1919) имам-хатыйб вазифасын башкарган. 75501 Тарих 1890-елларга кадәр — зур булмаган авыл. 75502 Тарих 1890 елларда көрдләр бәйсезлеге өчен хәрәкәте барлыкка килгәннән соң, Пешмәргә оеша. 75503 Тарих 1894—1897 елларда рус-француз акционер җәмгыяте Вижаиха бистәсендә металлургия заводны төзи. 75504 Тарих 1894 елда нигезләнгән. 75505 Тарих 1895 елда нигезләнгән. 75506 Тарих 1897 елның 10 сентябрендә Казан сәнәгать училищесы буларак оеша. 75507 Тарих 1898 елда нигезләнгән. 75508 Тарих 1900 елда бер үк исемле тимер юл станциясе янындагы бистә бкларак оешкан. 75509 Тарих 1900 елда нигезләнгән. 75510 Тарих 1905 елда нигезләнгән. 75511 Тарих 1905 елда ондатра Америкадан Аурупага китерелә ( Прага ). 75512 Тарих 1905 елның ноябреннән үк «Мөхәммәдия» мәдрәсәсе шәкертләре «Әл-ислах» исемле кулъязма, җилембасма (гектографта күбәйтелгән) газета чыгарганнар. 75513 Тарих 1907 елда нигезләнгән. 75514 Тарих 1907 елда фабрикант М. И. Оконишников өчен төзелгән. 75515 Тарих 1907 елның 1 декабрь көнендә мәшхүр "Болгар" кунакханәсендә беренче тапкыр татар мөселман яшьләре җыелып "Шәрык" клубы кичәләрен оештыра башлыйлар. 75516 Тарих 1908 елда нигезләнгән. 75517 Тарих 1910 елда нигезләнгән. 75518 Тарих * 1910 елда «Троицк театр-музыка сәнгатенә ярдәм итүче җәмгыять» («Троицкое общество поощрения театрально-музыкального искусства») исемендәге үзешчәннәр коллективы буларак оеша. 75519 Тарих 1910-елларда нигезләнгән. 75520 Тарих * 1912 ел 8 октябрь — Беренче Балкан сугышы барышында Черногория Төркиягә сугыш игълан итә. 75521 Тарих 1912 елда нигезләнгән. 75522 Тарих 1913 елның октябрендә «Сөембикә» журналының беренче саны дөнья күрә (мөхәррире Ягъкуб Хәлили). 75523 Тарих 1914 елда нигезләнгән. 75524 Тарих 1915 елның 19 октябрендә Николаевтагы «Рус көймәләр төзү җәмгыяте» («Руссуд») заводы Кара диңгез флоты өчен «Адмирал Нахимов» (баш) һәм «Адмирал Лазарев» крейсерларн төзи башлый. 75525 Тарих * 1915 елның гыйнварыннан 1917 елның сентябренә кадәр айга 2 мәртәбә чыккан. 75526 Тарих 1916 елда Мәскәү-Казан тимер юлы төзелеше вакытында Шөмерлә станциясе нигезләнә. 75527 Тарих 1917 елда нигезләнгән. 75528 Тарих 1918 елда нигезләнгән. 75529 Тарих 1918 елның 27 сентябрендә Костромада 19-нче бригады оештырыла башлады. 75530 Тарих 1918 елның 29 октябрендә эшче һәм крестьян яшьләре 1 нче Бөтенрусия корылтаенда Русия коммунистик яшьләр берлеге (РКСМ) исеме белән оештырыла, 1924 елдан — Русия ленинчыл коммунистик яшьләр берлеге (РКСМ), 1926 елдан — ВЛКСМ. 75531 Тарих 1918 елның 8 апрелендә Халык Комиссарлар Шурасы «Хәрби эшләр буенча волость, өяз, губерна һәм округ комиссариатларны оештыру турында декрет»ны кабул итә. 75532 Тарих 1918 елның февраль башында большевик Җиһангир Шәрипов рәислегендә һәм Гарифулла Алпаров секретарьлыгында хезмәтчән башкорт халкының Ырынбурда булган вәкилләренең зур җыелышы үткәрелә. 75533 Тарих 1919 елда Екатеринбургта Мөселман педагогия техникумы буларак нигезләнгән. 75534 Тарих 1920 елга кадәр район җирләре Казан губернасының Лаеш өязенә кергәннәр иде. 75535 Тарих 1920 елга кадәр район җирләре Казан губернасының Свияжск уездына кергән иде. 75536 Тарих 1920-елларда нигезләнгән. 75537 Тарих 1920 елның апрелендә Казан шәһәрендә илдә беренче булып, табибларның белемен күтәрү институты ( 1923 елга кадәр – Казан клиника институты, 1923 елдан - Казан ГИдУВы) оеша. 75538 Тарих 1921 елга кадәр Ижау өязе җирләренең күбесе Вятка губернасының Сарапул өязе составына кергәннәр. 75539 Тарих 1921 елда нигезләнгән. 75540 Тарих 1921 елда Фрунзе Украина һәм Төркия арасында мөнәсәбәтләрне урнаштырыр өчен Гадәттән тыш илчелекне җитәкләгән, Кемаль Ататөрк белән сөйләшүләрне алып барган. 75541 Тарих 1922 елда Ойрот автономияле өлкәсе буларак оеша. 1948 елда Таулы Алтай өлкәсе исемен ала. 1990 елдан Таулы Алтай АССР. 1991 елдан Таулы Алтай Республикасы. 1992 елдан Алтай Республикасы. 75542 Тарих * 1922 елның май аеннан бирле татар телендә чыга. 75543 Тарих 1923 елда нигезләнгән. 75544 Тарих * 1923 елның мартыннан «Яңа юл» ( ) исеме белән чыга башлый. 75545 Тарих 1924—1963 елларда — район үзәге. 75546 Тарих 1924 елда Стәрлетамак кантонында «Стәрле хәбәрләре» гәҗите нәшер ителгән булган. 75547 Тарих 1925 елда Каракалпак автономияле өлкәсе буларак РСФСР ( Казакъ АССР ) эчендә оештырган. 75548 Тарих 1926 елда нигезләнгән. 75549 Тарих 1927 елда нигезләнгән. 75550 Тарих 1928 елга кадәр район җирләре Пинзә губернасының Мукшы өязенә кергәннәр. 75551 Тарих 1928 елга кадәр район җирләре Самар губернасының Самар өязенә кергәннәр. 75552 Тарих 1929 — 1965 елларда район Кай районы исемен йөрткән. 75553 Тарих 1929 елның 1 февралендә Нижгар губернасы мәгариф бүлеге карары белән Починки педтехникумының мордва (эрьзя) бүлеге Лукоянов шәһәренә күчерелә һәм мөстәкыйль Лукоянов мордва (эрьзя) педтехникумы булып эшли башлый. 75554 Тарих 1930 — 1959 елларда — Коми АССРның Усть-Уса районы үзәге. 75555 Тарих 1930 — 2007 елларда — Таймыр (Долган-Ненец) автономияле округының Енисей тамагы районы үзәге. 75556 Тарих 1930 елда нигезләнгән. 75557 Тарих 1930 елдан штурмовик аерым төргә аерып алынган. 75558 Тарих 1930 елда Сембер татар педагогия техникумы буларак ачылган; 1930-елларда бирегә Самардан һәм Күзнәйдән татар-башкорт техникумнары күчерелгәннәр. 75559 Тарих 1930 елда төзелә. 75560 Тарих 1930-елларда Советлар Берлеге дәүләт гимны язылышка конкурс башланган, бу конкурс чикләрдә "Большевиклар партиянең" гимны язылган (В. 75561 Тарих 1930 елның 10 августында барлыкка килә. 75562 Тарих 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән Дуван-Мәчетле районы барлыкка килгән. 75563 Тарих 1931 елда мәчете ябыла. 75564 Тарих 1931 елда Миякә районында беренче татарча гәҗит «Большевик» чыга башлый "Газеты СССР. 1917-1960" (том 3, стр. 441) белешмәлеге 1932 елның гыйнварыннан дип күрсәтә. 75565 Тарих 1931 елда нигезләнгән. 75566 Тарих 1931 елда Самарово авылы янында Хант-Манси милли округының үзәге — Остяко-Вогульск бистәсе нигезләнә. 75567 Тарих 1931 елда Халык Комиссарлары Советы карары белән районнарда матбугат чаралары барлыкка килә. 75568 Тарих 1931 елның 7 ноябренда чыккан беренче татарча гәҗит «Колхозчы» кулдан язылып, стеклографта 150 данәдә җыела. 75569 Тарих 1932 — 1956 елларда — БашАССРның Байкыбаш районы үзәге. 75570 Тарих 1932 елда Джеймс Чедвик нейтронны ачканнан соң, нейтроннар төшләр белән тәэсирләшүе тикшерелә башлый. 75571 Тарих * 1932 елның 20 мартында “Яңа җиңүләргә” исеме белән беренче саны дөнья күрә. 75572 Тарих 1932 елның 30 ноябрендә пионер оешмасына 10 ел тулу уңаеннан Үзәк пионер клубында (хәзерге Яһүд мәдәнияты үзәге) «Яшьтәшләр» ( ) спектакле күрсәтелә - әлеге дата театрның туган көне булып исәпләнә. 75573 Тарих * 1932 елның мартыннан район гәҗите русча «Ударник колхоза» исеме белән чыга башлый. 75574 Тарих 1933 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75575 Тарих 1933 елда нигезләнгән. 75576 Тарих 1934 елда Вознесенское авылы Малгобек шәһәр тибындагы бистәсенә үзгәртеп корыла. 75577 Тарих 1934 елда Павел Черенков Сергей Вавилов җитәкләгән тәҗрибәханәдә сыеклыкларда гамма-нурланыш таралуын тикшергәндә зәңгәр төсле яңа нурланышны таба. 75578 Тарих 1935 — 1956 елларда — Кулига районы үзәге. 75579 Тарих 1935 — 1956 елларда — ЧАССРның Кувакино районы үзәге. 75580 Тарих 1935 — 1956 елларда — ЧАССРның Шихазан районы үзәге. 75581 Тарих 1935 — 1959 елларда — ЧАССРның Ишле районы үзәге. 75582 Тарих 1935 елның мартыннан татарча «Сталинчы» исеме белән латин шрифтында нәшер ителә башлый. 200 данә чыга башлаган гәҗит 1936 ел ахырына 2 600 данә тираж җыя. 75583 Тарих * 1936 елда Алабуга педагогия укуханәсенең китапханә бүлеге нигезендә Алабуга китапханә техникумы оештырыла. 75584 Тарих 1936 елда нигезләнгән. 75585 Тарих 1936 елның 5 апрелендә Татарстан АССР составыннан Чуаш АССР составына күчерелгән. 75586 Тарих 1938 — 1939 елларда — БашАССРның Матрай районы үзәге. 75587 Тарих 1938 — 1958 елларда — ТАССРның Чепья районы үзәге. 75588 Тарих 1938 елда нигезләнгән. 75589 Тарих 1938 елда шәһәр тибындагы бистә статусы бирелә. 75590 Тарих 1938 елның 12 июнендә Амурдагы Комсомольскта 199 номер заводында нигезләнгән. 75591 Тарих 1938 елның 15 гыйнварендә барлыкка килгән. 75592 Тарих 1938 елның 15 гыйнварында барлыкка килгән. 75593 Тарих 1938 елның 26 августында Амурдагы Комсомольскта 199- санлы заводта төзелә башлый. 75594 Тарих 1939 — 1956 елларда — БашАССРның Матрай районы үзәге. 75595 Тарих 1940-елларда нигезләнгән. 75596 Тарих 1940нчы—1950нче илләрдә иң алдынгы югары үсештәге илләрдә фәнни-техник инкыйлаб чоры башлану нәтиҗәсендә, индустриаль җәмгыять постиндустриаль җәмгыятенә әверелә. 75597 Тарих 1941 елда фронтка санитар булып китә. 75598 Тарих 1941 елның 8 июльдә 1-нче танк төркеме Бердичевны басып алды География Шәһәр Гнилопять ( Днепр бассейны) елгасында, Житомирдан 43 километр көньяктарак урнашкан. 75599 Тарих 1941 елның октябреннән, Бөек Ватан сугышы елларында, авыл гитлер гаскәре тарафыннан оккупацияләнгән була. 75600 Тарих 1941 елның сентябрендә Татарстанга да куркыныч яный башлый, шуның өчен кичләрен ут кабызу тыела, хәрби яшеренүләр оештырыла. 75601 Тарих 1942 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75602 Тарих 1942 елда нигезләнә. 75603 Тарих 1942 елның июнендә Британия 8-нче гаскәре Газала янында җиңелә һәм Мәрсә Матрух шәһәренә чигенә башлый. 75604 Тарих 1943 — 1998 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75605 Тарих 1943 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75606 Тарих 1944 — 1954 елларда — ТАССРның Матвеевка районы үзәге. 75607 Тарих 1944 — 1954 елларда — ТАССРның Морты районы үзәге. 75608 Тарих 1944—1959 еллдарда — Чуаш Автономияле Совет Социалистик Республикасының Чурачык районы үзәге. 75609 Тарих 1944 — 1991 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75610 Тарих 1944 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75611 Тарих 1944 елда 2-нче Украина фронтын җитәкләгән һәм Толбухин җитәкләгән 3-нче Украина фронты белән фашист төркемен "Көньяк Украина" тар-мар итә. 75612 Тарих 1945 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75613 Тарих 1946 елда нигезләнгән. 75614 Тарих 1947 елда нигезләнгән. 75615 Тарих 1948 елда нигезләнгән. 75616 Тарих 1948 елда Халыкара Олимпия Комитеты бу көнне билгеләргә дигән карарга килә. 75617 Тарих 1949 — 1966 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75618 Тарих 1949 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75619 Тарих 1950 елда нигезләнгән. 75620 Тарих 1950-елларда нигезләнгән. 75621 Тарих 1951 елда нигезләнгән. 75622 Тарих 1952 — 1998 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75623 Тарих 1954 елда барлыкка килгән. 75624 Тарих 1954 елда нигезләнгән. 75625 Тарих 1956 елда нигезләнгән. 75626 Тарих 1957 — 1993 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75627 Тарих 1957 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75628 Тарих 1958 елда СБКФ ҮК һәм ССРБ Министрлар Шурасы Чулманның түбән агымында химик заводларны төзү турында карар итә. 75629 Тарих 1960-елларда нигезләнгән. 75630 Тарих 1962 — 2004 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75631 Тарих * 1962 ел 20 ноябрь — Кариб кризисы тәмам була (тәмамлана). 75632 Тарих 1963 — 2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән. 75633 Тарих 1963 елда нигезләнгән. 75634 Тарих 1967 елда комсомолның БАССР өлкә комитеты карары белән булдырылган. 75635 Тарих 1969 елда берничә торак пунктны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75636 Тарих 1970 елда берничә торак пунктны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75637 Тарих 1970 елда дүрт шәһәрне берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75638 Тарих 1970 елдан 1975 елга хәтле Николаевта Кара диңгез суднолар төзү заводында төзелде. 75639 Тарих 1970 елда нигезләнгән. 75640 Тарих 1970 елда өч шәһәрне берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75641 Тарих 1970 еллар башында Чаллыда берничә үзешчән рус драма түгәрәге эшләп килә: «Лицедеи» (реж. 75642 Тарих 1970-елларда нигезләнгән. 75643 Тарих 1971 елда берничә торак пунктны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75644 Тарих * 1971 елда Казанның хәрби тынлы оркестрына хәрби хезмәт үтәргә Рәшит Абдуллин, Фәрит Сабирҗанов, Рөстәм Җәләветдинов килә. 75645 Тарих 1971 елның 1 гыйнварында Куйбышев политехник институтының (хәзерге Самар дәүләт техник университеты) Ырынбур филиалы Ырынбур политехник институты дип үзгәртелә. 75646 Тарих * 1972 елда Ильяс Әүхәдиев исемендәге Казан музыка укуханәсендә хореография бүлеге ачыла. 75647 Тарих 1972 елда Филлинген һәм Швеннинген шәһәрләрен берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75648 Тарих 1975 — 1991 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75649 Тарих 1975 елда берничә муниципалитетны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75650 Тарих 1975 елда берничә торак пунктны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75651 Тарих 1975 елда Игналина атом станциясенең иярчен шәһәре буларак төзелә башланган. 75652 Тарих 1977 елда берничә торак пунктны берләштерү нәтиҗәсендә пәйда булган. 75653 Тарих * 1979 елның 12 июнендә РСФСР мәдәният министрлыгы боерыгы, ТАССР министрлар шурасы карары белән Яр Чаллы сәнгать укуханәсе буларак оештырылган. 75654 Тарих 1983 елда нигезләнгән. 75655 Тарих 1984 — 1998 елларда шәһәр тибындагы бистә статусын йөрткән. 75656 Тарих 1986 елда нигезләнгән. 75657 Тарих 1990-елларга кадәр Татарстандагы дини оешмалар Уфадагы дини идарәгә буйсыналар. 75658 Тарих 1991 елда язучылар, сәнгать, фән әһелләре, журналистларның игътибарын Җәлил Киекбаевның иҗатына юнәлтү максатында БР Гафури район Советы башкарма комитеты карары Район Советы карары № 12-131а 24.10.1991 белән булдырылган. 75659 Тарих * 1991 елның 19 июнь — Маҗарстаннан совет гаскәрләре чыгуы тәмамлана. 75660 Тарих 1991 елның 7 апрелендә казакъ язучысы Дулат Исабеков әсәре буенча эшләнгән «Варислар» спектакле премьерасы була — әлеге көн театрның рәсми ачылу көне итеп санала. 75661 Тарих 1992 елга кадәр "The Sounds of Tsingishan (Чынгызхан тавышлары)", " Башкарма " төркемнәрендә чыгыш ясаган Дениз Бедретдин 1992 елның августында Казанга Беренче бөтендөнья татар конгрессына чакырыла. 75662 Тарих 1992 елның 25 февралендә Рәсәйнең галәми агентлыгы булдырыла. 75663 Тарих 1999 елда Татарстан Республикасы президенты указы Татарстан Республикасы президентының 1999 елның 13 сентябрендәге 719 нчы указы нигезендә төзелгән. 75664 Тарих 19 гасырда ниезләнгән. 75665 Тарих 2000 елда «Атайсал» газетасы Рамазан Өметбаев исемендәге премия булдырган. 2005 елдан Сибай хакимияте тапшыра башлаган. 75666 Тарих * 2001 — АКШ Әфганстанда хәрби операция башлый. 75667 Тарих * 2004 елда оешкан. 75668 Тарих 2007 елда Татарстан министрлар кабинеты карары белән оештырылган. 75669 Тарих 2007 елның 10 сентябренә кадәр Янгантау санаторие авылы исемен йөрткән. 75670 Тарих 2008 елга кадәр — Гайнә-Кай тимер юлының соңгы пункты http://web. 75671 Тарих * 2008 елда керәшен фольклорын башкара торган дәүләт статуслы һөнәри коллектив оештыру карары Татарстан Республикасы министрлар кабинеты карары 11.02.2008 кабул ителә. 75672 Тарих 2010 елның уртасында Башкортстан президенты Рөстәм Хәмитов Уфа шәһәрендә Премьер-Лига дәрәҗәле команданы оештурның кирәклеге турында сүз әйткән. 75673 Тарих * 2012 елның май аеннан «Чын мирас» исеме белән дөнья күрә башлый. 75674 Тарих 2012 елның октябреннан Самара шәһәрендә нәшер ителә. 75675 Тарих 2015 елгы май саны 2002 елдан чыга. 75676 Тарих 2015 елның июль саны * Гаммәви багланышлар һәм мәдәният мирасын саклауда канунлылыкны тәэмин итү күзәтчелеге буенча үзәк хезмәтендә 2005 елның 26 декабрендә теркәлгән. 75677 Тарих 22 июньдә Дмитрий Павловның Көнбатыш фронты һәм Пинск хәрби флатилиясы катнашу дә Беларусия стратегия саклану операциясе башлана. 75678 Тарих 30 сентябрьне Мәскәү стратегик саклану операциясе (30 сентябрь — 5 декабрь 1941 ел) башланды. 75679 Тарих 312x312px Рәсми нигезләү датасы 1749 елның 15 декабре булып санала - шул көннне патшбикә Елизавета I фәрманы буенча Темерник тамгаханәсе нигезләнгән. 75680 Тарих 312 елда Чиңхәй күле тирәсендә сяньби-монголлар (монгорлар) тарафыннан Тогон дәүләте нигезләнгән. 75681 Тарих * 451 ел 20 июнь — Каталаун аланында Атилла җитәкләгән һуннарның көнбатышка явы туктатыла. 75682 Тарих 47-нче моторлаштырылган корпус 1940 елның 24 февралендә оештырылган. 75683 Тарих 498 елда нигезләнгән. 75684 Тарих 4 гасырда б.э.к. греклар Херсонес кирмәненә нигез сала. 75685 Тарих 4-нче танк армиясе Бөек Ватан сугышы Белосток-Минск сугышы 3 июльне көндез вакытында 3-нче танк төркеме Полоцктан төньяк-көнбатышрак Көнбатыш Двинага чыга. 75686 Тарих 56-нчы моторлаштырылган корпус 1941 елның 15 февралендә оештырылган. 75687 Тарих 744 елда нигезләнгән. 75688 Тарих 795 елда нигезләнгән. 75689 Тарих 814 елдан мәгълүм. 75690 Тарих 859 елны Мароккода беренче мәдрәсә очылган — (Аль-Карауин). 75691 Тарих 862 елда нигезләнгән. 75692 Тарих 87,8 FM диапазонында сөйли башлаган “тәртипле” радионың директоры Марат Ибләминов. 75693 Тарих 891 елда нигезләнгән. 75694 Тарих 907 елда нигезләнгән. 75695 Тарих 90 елдан артык тарихында басма күп мәртәбәләр исемен алыштыра. 75696 Тарих 90 елда нигезләнгән. 75697 Тарих 974 елда нигезләнгән. 75698 Тарих 988 елда нигезләнгән. 75699 Тарих 992 елда нигезләнгән. 75700 Тарих Gesta Hungarorum хроникасында бәян иткәнчә, 10 гасырда Сату-Маре урынында Castrum Zotmar дип атлаган кальга урнашкан булган. 75701 Тарих Google машинасын 1996 елда Ларри Пейдж һәм Сергей Брин, Стэнфорд укучылары ачып җибәрә. 75702 Тарих IBM 350 Каты дисклар бирелгән мәгълүмат саклагычлары буларак 1956-нчы елда IBM-ның чын вакыт операция процессы санагы өчен тәкъдим ителгән һәм гомуми максатлы зур исәпләү электрон машиналары һәм минисанаклар өчен эшләнгән булган. 75703 Тарих Kəркүк шәһәре 3000 ел элек шумерләр тарфыннан нигезләнгән. 75704 Тарих left Казан ханлыгы чорыннан билгеле. 75705 Тарих right * 1920 елның февраленнән нәшер ителә. 75706 Тарих right * 1936 елның 1 сентябрендә УАССР Халык Комиссарлары Шурасы карары белән оештырыла. 75707 Тарих rightКрасноярск 1628 елда воевода Афанасий Дубенский тарафыннан Кызыл-җар (Кызыл яр) урочищесында Красноярский острог исеме астында нигезләнгән. 75708 Тарих right «Повесть о стране Вятской» елъязмасы буенча, Вятка шәһәре 1181 елда нигезләнә. 75709 Тарих right * Чуаш һөнәри музыкасына нигез салган композиторлар Ф. П. Павлов һәм В. П. Воробьев тарафыннан оештырыла. 75710 Тарих thumb Беренче тапкыр Мерида канунсыз 1558 елда Хуан Родригес Суарес тарафыннан нигезләнде. 75711 Тарих VII нче гасырда монда урнашкан кечкенә шейхлыклар Ислам динен кабул итеп, Гарәп халифатына керделәр. 75712 Тарих XIV гасырда Алтын Урдада Туктамыш ханы идарә иткән чорында Хаҗибәй таш кирмәне төзелгән. 75713 Тарих XIX гасырның азагында — XX гасырның башында элекке Запорожье һәм Дон чирүләре җирләренең сәнәгый үсеше шартларында Көнбатыш Украина җирләренә күп санда татарлар күчеп утыра. 75714 Тарих XIX гасырның азагында Покровка исеме астында күчеп утыручылар авылы буларак нигезләнгән (күченүчеләрнең элекке тору урыны буенча). 1915 елда авылга Ырынбур — Орск — Троицк http://kuvandyk. 75715 Тарих XI гасыр Киев Русе 1225 - 1245 елларда Смоленск кенәзлеге Литвага каршы сугыша. 75716 Тарих XVIII гасыр ахырында ук бу авылда 1102 кеше яши торган була. 75717 Тарих XVIII гасыр башында Архангельск бистәсенең Чистое Поле авылы барлыкка килә. 75718 Тарих XVIII гасырда, Колымага беренче урыс казакларының походларына кадәр бу җирдә күбесенчә якутлар яши торган булалар. 75719 Тарих XVIII гасырда Мәскәү Данил монастырена караган Подол авылыннан барлыкка килә. 75720 Тарих XVIII гасырда нигезләнгән. 75721 Тарих XVIII гасырда нигезлнәнгән. 75722 Тарих XVIII гасырдан хәзерге Волжский территорясендә Безродное (Югары Актүбә исеме астында да мәгълүм) авылы урнашкан. 75723 Тарих XVIII гасырда хәзерге шәһәр урынында өч авыл нигезләнә: Рус Липяги, Чуаш Липяги, Мордва Липяги. 75724 Тарих * XVIII гасырның беренче яртысында салынган. 75725 Тарих XVIII йөзнең II яртысыннан, татар бистәләрендә мәчетләр төзүне тыюлар бетерелгәч, Казан Россиядә ислам динен уку-укытуның иң зур үзәгенә әверелә. 75726 Тарих XVII гасыр ахыры – XVIII гасырның I яртысында сәүдәгәр Микляевның таш пулатлары Казанның иң күренекле бинасы булган. 75727 Тарих XVII гасырда дворян Косяковскийлар тарафыннан нигезләнгән. 75728 Тарих XVII гасырда нигезләнгән. 75729 Тарих XVII гасырда нигезләнгән. 19 гасырда авыл халкы тәгәрмәчләр ясау белән шөгыльләнгән. 75730 Тарих XVI гасырда нигезләнә. 75731 Тарих XVI гасырдан Камасино исеме астында таныш. 75732 Тарих XVI гасырның уртасына кадәр, бу җир Казан ханлыгына буйсынган. 75733 Тарих XX гасыр башында рудиник янындагы бистә буларак нигезләнгән. 75734 Тарих X гасырдан мәгълүм. 75735 Тарих Автобусның беренче рейслары 1925 елда башланган. 75736 Тарих Авыл 1638 елда йомышлы татар Кулай Таганаевка бирелгәнче мукшы авылы булып саналган. 75737 Тарих Авыл 1638 елдан мәгълүм. 75738 Тарих Авыл 1760-елларда Казан губернасының Зөя өязеннән һәм Сембер губернасының Сембер өязеннән күченеп килгән чукынган чуашлар тарафыннан нигезләнгән. 75739 Тарих Авыл 1770 елда Казан губернасының Чабаксар өязеннән күченеп килгән яңа чукындырылган чуашлар тарафыннан нигезләнгән. 75740 Тарих Авыл 17 гасырда нигезләнгән. 75741 Тарих Авыл 1856 елда пыяла заводы янындагы бистә буларак Кужеры исеме астында нигезләнә. 75742 Тарих Авыл 1878 елда латыш крәстиәннәре тарафыннан нигезләнде. 75743 Тарих Авыл 18 гасырда нигезләнгән. 75744 Тарих Авыл 1930 — 1932 елларда көньяк һәм урта Уралдан күчеп утырган кешеләр тарафыннан нигезләнә. 75745 Тарих Авыл 19 гасырның азагында — 20 гасырның башында Кананикольский авылы кешеләре тарафыннан утар буларак нигезләнгән. 75746 Тарих Авыл 2005 елның 28 мартында барлыкка килгән. 75747 Тарих Авыл XVIII гасырның ахырында нигезләнә. 75748 Тарих Авыл атамасы Казан ханлыгы чоры авыллары исемлегендә күрсәтелгән. 75749 Тарих Авыл атамасы Казан ханлыгы чоры документларында, 1565 — 1567 елларны эченә алган Зөя өязенең теркәү кенәгәләрендә, шулай ук татар халкының авыз иҗаты әсәрләрендә һәм башка тарихи чыганакларда еш кабатлана. 75750 Тарих Авыл атамасы тарихи белешмәләрдә теркәлеп калган. 75751 Тарих Авыл атамасы татарча « дуңгыз » һәм эрзәчә «ляй - елга» дигәннән. 75752 Тарих Авыл атамасы Шыгай исемле татар кешесеннән килеп чыккан. 75753 Тарих Авыл бик борынгы булып санала. 75754 Тарих Авыл бик борынгылардан: Идел буе Болгары чорында ук нигезләнгән. 75755 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы дәвереннән мәгълүм. 75756 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән. 75757 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Авылда туган шәхесләр Әлбәдән — Советлар Берлеге Каһарманы Петр Гавриловның туган авылы. 75758 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 55%, татарлар — 43%. 75759 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 76%, татарлар — 22%. 75760 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 77%, татарлар — 22%. 75761 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): руслар — 78%, татарлар — 20%. 75762 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 63%, руслар — 35%. 75763 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): татарлар — 78%. 75764 Тарих Авыл бик борынгылардан: Казан ханлыгы чорында ук нигезләнгән Демография Төп милләтләр ( 1989 елгы җанисәп буенча): удмуртлар — 50%, руслар — 44%. 75765 Тарих Авылда ике татар морзалар фамилияләре торган — Сакаев һәм Биглов ( ). 75766 Тарих Авыл җирендә туган күренекле кешеләр * Миңгол Галиев — татар җырчысы, тенор, мөгаллим, Татарстан Республикасының атказанган артисты һәм Татарстанның халык артисты. 75767 Тарих Авыл Казан ханлыгы дәвереннән мәгълүм. 75768 Тарих Авыл Казан ханлыгы чорында ук билгеле булган. 75769 Тарих Авыл Казан ханлыгы чорыннан ук билгеле. 75770 Тарих Авылны 1863 елда төрекмән халкы нигезләгән. 75771 Тарих Авылны 1865 елда Пенза мишәрләре нигезли. 75772 Тарих Авылның барлыкка килүе тимер юл төзелеше белән бәйле. 75773 Тарих Авыл Полтава губернасыннан (хәзерге Украина ) күчеп утыручылар тарафыннан нигезләнгән. 75774 Тарих Авыл тарихи чыганакларда шактый еш күзгә чалына. 75775 Тарих Авыл урыны 1748 елдан бирле билгеле. 75776 Тарих Административ бүленеш Токио үз эченә 23 махсус районны ала. 75777 Тарих «Азат» Беренче саны 1906 елның 1 февралендә басыла. 75778 Тарих «Ай тотылган төндә» М. Кәрим * 1931 елда БАССР хөкүмәте карары белән Стәрлетамакта оештырыла. 75779 Тарих Аккургаш тарих булмаган чорда ачыла. 75780 Тарих Акмола өлкәсе 1868 елда оештырылып, 1920 елда юкка чыгарылган. 75781 Тарих Алабуга кантоны 1921 елда Вятка губернасының Алабуга өязе өлешеннән төзелә. 75782 Тарих Александр Керенский - Вакытлы хөкүмәтнең икенче рәисе (июль-октябрь) 1917 елның 26 февралендә Николай II Петроградтагы бәрелешләр сәбәпле 4-нче Дәүләт думасының эшчәнлеген туктата. 75783 Тарих Александр Керенский - Вакытлы хөкүмәтнең икенче рәисе (июль-октябрь) Июль вакыйгалары ( 1917 ) нәтиҗәсендә сул көчләр эзәрлекләнә башлый, Советлар кысрыклап чыгарыла, "ике хакимиятлек" тәмамлана һәм буржуазия торышы көчәя. 75784 Тарих Алтын Урда 1300 елда Хакимияткә килү Мәнгүтимер үлгәннән соң тәхет өчен көчле көрәш башлана. 75785 Тарих Алтын Урда 1300 елда Хакимияткә килү Түлә-Буга үлгәннән соң бәкләрибәк Нугай ярдәме белән Алтын Урда тәхетенә утыра. 75786 Тарих Алтын Урда гаскәрләре Легнице сугышында(1240 ел). 75787 Тарих Алтын Урда чәчәк ату дәверендә, 1312-1357 ел Барлыкка килүе Бату ханның Алтын Урдага нигез салуы. 75788 Тарих Алтын Урда чәчәк ату дәверендә, 1312-1357 ел Хакимияткә килү Анасы Баялуни һәм бәкләр бәге Котлыгъ Тимер ярдәмендә Алтын Урда тәхетен яулап ала. 75789 Тарих Алтын Урда чәчәк ату дәверендә Бәркә - Җучинең өченче улы. 75790 Тарих Алтын Урда чәчәк ату чорында, 14 гасыр Фарсы Иленә яу Әтисе Җанибәк хан җитәкчелегендә 1356 елда Фарсы Иленә яуда катнашкан, шушы сугышта Алтын Урда җиңгәннән соң дәүләткә Азәрбайҗан кушылган һәм Фарсы Иленең Тәвриз шәһәрен басып алынган. 75791 Тарих Альфред Нобель Нобель премияләрен Альфред Нобель васыяте буенча тапшыралар. 75792 Тарих Алясканы 18 гасырның беренче яртысында Русия империясе составына кушылган. 1799 елдан 1867 елга кадәр Аляска һәм якындагы утраулар белән Русия-америка ширкәте идарә иткән. 75793 Тарих Аргаяш 1895 елда Чиләбе — Екатеринбург тимер юлы төзелеше вакытында нигезләнә. 75794 Тарих «Артек» туберкулездан җәфа чигүче балалар өчен лагерь-санаторий буларак, Россия Кызыл Хач җәмгыяте рәисе Зиновий Петрович Соловьёв башлангычы буенча оештырыла. 75795 Тарих Археологлар Балтач янында борынгы болгар чорларына мөнәсәбәтле авыл хәрабәләре тапканнар, ә 3 чакрым ераклыктагы күрше Ямаш авылы яныннан болгар — Алтын Урда чорларына нисбәтле авыл хәрабәсе билгеләгәннәр. 75796 Тарих Архипелагка ике мең еллар элек хәзерге Һиндстан һәм Шри-Ланкадан чыгучылар килеп утыра. 75797 Тарих Астрономик үзенчәлекләре * Полюсларда көннең озынлыгы якынча 187 тәүлек. 75798 Тарих Атама тарихы. 75799 Тарих Атилла Безнең эрага кадәр Безнең эрага кадәр Урта Азиядә төрки телле бик күп кабиләләр яшәгән. 75800 Тарих Африкада иң борыңгы туктамыйча эшләп килүче Аль-Карауин университеты (ингл.) бинасы, Африка кыйтгасында беренче ачылып бүгенгә кадәр туктамыйча хезмәт күрсәткән мәдрәсә 859 елдан Мароккода эшләп торучы Аль-Карауин мәдрәсәсе. 75801 Тарих Аю Көйдергән авылы XVIII йөз чыганагында искә алына һәм анда 75 йомышлы татар, берничә керәшен татары яшәгәнлеге әйтелә. 75802 Тарих «Байкал» театры кызлары бии Барабанчылар чыгышы * 1939 елда Бүрәт-Монгол АССР җыр һәм бию ансамбле буларак оештырыла. 75803 Тарих Бакы губернасы 1859 елда оештырылып, 1920 елда юкка чыгарылган. 75804 Тарих Бакырчы атамасы тарихи чыганакларда, халык аваз иҗаты әсәрләрендә еш кулланыла. 75805 Тарих Балезино 1897 елда Транссебер магистрале төзү аркасында нигезләнә. 75806 Тарих Балтыйк буе хәрби округының (ком. 75807 Тарих Барыш бистәсе беренче тапкыр 1925 елда телгә алына. 75808 Тарих Баһамаларның төп халкы индейләр булган. 75809 Тарих Башкорт укчысы, 19 гасыр рәсеме Этногенезис Төрки күчешләре (ингл.) барышында башкортлар урта гасырларның иртәнге өлешендә Кыпчак төркеме буларак барлыкка килә. 75810 Тарих Башлангыч тарих Археология яңа мәгълүмәте буенча, хәзерге Русия территориясендә борынгы кеше эзләрнең яше - 3-2 миллион безнең эрага кадәр. 75811 Тарих Башта Норлат Ачасыр районы буларак 1927 елның 14 февралендә оеша. 75812 Тарих БДУның 145 кафедрасы арасында татар теле һәм әдәбияты кафедрасы аерым урын алып тора. 75813 Тарих Бәдәви (күчмә гарәп) шәех Гарапләрнең бабалары - Гарәпстан ярымутравындагы кабиләләр. 75814 Тарих Беловежск куе урманы әйләнә-тирәлекне һәм кыргый табигатьне саклау турында беренче закон б.э. кадәр III гасырда Шри-Ланкада кабул ителгән дип санала. 75815 Тарих Белосток-Минск сугышы 3 июльне көндез вакытында 3-нче танк төркеме Полоцктан төньяк-көнбатышрак Көнбатыш Двинага чыга. 75816 Тарих Беренче бәйге 2003 елда оештырыла. 75817 Тарих Беренче Беларус фронтының икенче өлеше Берлин урап узып 17 апрельдә Эльба елгасына юнәлә. 75818 Тарих Беренче гироскутерлар 2014нче ел башында пәйда булды. 75819 Тарих Беренче еллар Филармония 1937 елның 21 августында оештырыла. 75820 Тарих Беренче исәпкә алу — 1693 елны Кириши авылы дип. 75821 Тарих Беренче мәртәбә 1002 елда телгә алына. 75822 Тарих Беренче мәртәбә 1007 елда телгә алына. 75823 Тарих Беренче мәртәбә 1018 елда телгә алына. 75824 Тарих Беренче мәртәбә 1020 елда телгә алына. 75825 Тарих Беренче мәртәбә 1022 елда телгә алына. 75826 Тарих Беренче мәртәбә 1028 елда телгә алына. 75827 Тарих Беренче мәртәбә 1032 елда телгә алына. 75828 Тарих Беренче мәртәбә 1056 елда телгә алынган. 75829 Тарих Беренче мәртәбә 1079 елда телгә алына. 75830 Тарих Беренче мәртәбә 1084 елда телгә алына. 75831 Тарих Беренче мәртәбә 1088 елда телгә алына. 75832 Тарих Беренче мәртәбә 1105 елда телгә алына. 75833 Тарих Беренче мәртәбә 1106 елда телгә алына. 75834 Тарих Беренче мәртәбә 1111 елда телгә алынган. 75835 Тарих Беренче мәртәбә 1121 елда телгә алына. 75836 Тарих Беренче мәртәбә 1127 елда телгә алына. 75837 Тарих Беренче мәртәбә 1143 елда телгә алына. 75838 Тарих Беренче мәртәбә 1148 елда телгә алына. 75839 Тарих Беренче мәртәбә 1154 елда телгә алына. 75840 Тарих Беренче мәртәбә 1156 елда телгә алына. 75841 Тарих Беренче мәртәбә 1161 елда телгә алына. 75842 Тарих Беренче мәртәбә 1162 елда телгә алына. 75843 Тарих Беренче мәртәбә 1169 елда телгә алына. 75844 Тарих Беренче мәртәбә 1184 елда телгә алына. 75845 Тарих Беренче мәртәбә 1191 елда телгә алына. 75846 Тарих Беренче мәртәбә 1195 елда телгә алынган. 75847 Тарих Беренче мәртәбә 1200 елда телгә алына. 75848 Тарих Беренче мәртәбә 1214 елда телгә алына. 75849 Тарих Беренче мәртәбә 121 елда телгә алына. 75850 Тарих Беренче мәртәбә 1230 елда телгә алынган. 75851 Тарих Беренче мәртәбә 1233 елда телгә алынган. 75852 Тарих Беренче мәртәбә 1234 елда телгә алына. 75853 Тарих Беренче мәртәбә 1241 елда Галич-Волын кенәзенең "табыш шәһәре" буларак телгә алынган. 75854 Тарих Беренче мәртәбә 1241 елда телгә алына. 75855 Тарих Беренче мәртәбә 1247 елда телгә алынган. 75856 Тарих Беренче мәртәбә 1252 елда телгә алынган. 75857 Тарих Беренче мәртәбә 1295 елда телгә алынган. 75858 Тарих Беренче мәртәбә 1297 елда телгә алынган. 75859 Тарих Беренче мәртәбә 1305 елда телгә алынган. 75860 Тарих Беренче мәртәбә 1347 елда телгә алына. 75861 Тарих Беренче мәртәбә 1348 елда телгә алынган. 75862 Тарих Беренче мәртәбә 1356 елда телгә алынган. 75863 Тарих Беренче мәртәбә 1437 елда Польша тәркибендәге шәһәр буларак телгә алына. 75864 Тарих Беренче мәртәбә 1449 елда телгә алынган. 75865 Тарих Беренче мәртәбә 1630 елда телгә алынган. 20 гасыр башында Буча аша Киев Ковель тимер юлы үткәрелгән. 2007 дә шәһәр статусы бирелгән. 75866 Тарих Беренче мәртәбә 1994 елның 5 ноябренда Михаил Калашников II дәрәҗә Ватан алдындагы хезмәтләр өчен ордены белән бүләкләнә. 1994 елдан 1998 елга кадәр Русия Федерациясенең иң югары дәүләт бүләге булып исәпләнә. 75867 Тарих Беренче мәртәбә 631 елда телгә алына. 75868 Тарих Беренче мәртәбә 697 елда Argentoialum ( — көмеш ) исеме астында телгә алына. 75869 Тарих Беренче мәртәбә 753 елда телгә алына. 75870 Тарих Беренче мәртәбә 755 елда телгә алына. 75871 Тарих Беренче мәртәбә 765 елда телгә алына. 75872 Тарих Беренче мәртәбә 766 елда телгә алына. 75873 Тарих Беренче мәртәбә 769 елда телгә алына. 75874 Тарих Беренче мәртәбә 770 елда телгә алына. 75875 Тарих Беренче мәртәбә 772 елда телгә алына. 75876 Тарих Беренче мәртәбә 774 елда телгә алына. 75877 Тарих Беренче мәртәбә 783 елда телгә алына. 75878 Тарих Беренче мәртәбә 787 елда телгә алына. 75879 Тарих Беренче мәртәбә 789 елда телгә алына. 75880 Тарих Беренче мәртәбә 790 елда телгә алына. 75881 Тарих Беренче мәртәбә 794 елда телгә алына. 75882 Тарих Беренче мәртәбә 805 елда телгә алына. 75883 Тарих Беренче мәртәбә 828 елда телгә алынган. 75884 Тарих Беренче мәртәбә 870 елда телгә алына. 75885 Тарих Беренче мәртәбә 871 елда телгә алына. 75886 Тарих Беренче мәртәбә 875 елда телгә алына. 75887 Тарих Беренче мәртәбә 877 елда телгә алына. 75888 Тарих Беренче мәртәбә 890 елда телгә алына. 75889 Тарих Беренче мәртәбә 893 елда телгә алына. 75890 Тарих Беренче мәртәбә 928 елда телгә алына. 75891 Тарих Беренче мәртәбә 945 елда телгә алына. 75892 Тарих Беренче мәртәбә 953 елда телгә алына. 75893 Тарих Беренче мәртәбә 967 елда телгә алына. 75894 Тарих Беренче мәртәбә 976 елда телгә алына. 75895 Тарих Беренче мәртәбә 976 елда телгә алынган. 75896 Тарих Беренче мәртәбә 993 елда телгә алына. 75897 Тарих Беренче мәртәбә 994 елда телгә алына. 75898 Тарих Беренче мәртәбә БЭК 58 елда Юлий Цезарьнең «Галл сугышы язмалары»нда Везонтио (Vesontio) буларак телгә алына. 75899 Тарих беренче сакланган программалы санакларның берсе, EDVAC ENIAC кебек санаклар төрле биремнәрне үтәү өчен яңадан физик монтажлауны таләп иткәннәр, бу сәбәпле бу машиналарны “беркетелгән программалы санаклар” дип атаганнар. 75900 Тарих Беренче саны 1906 елда нәшер ителә. 75901 Тарих Беренче саны 1906 елның 20 маенда басыла. 75902 Тарих Беренче саны 1906 елның 21 февралендә чыга. 75903 Тарих Беренче саны 1908 елның 3 августында чыга. 75904 Тарих Беренче саны 1911 елның 15 июлендә басыла. 75905 Тарих Беренче тапкыр 1207 елда телгә алына. 75906 Тарих Беренче тапкыр 1214 елда телгә алына. 75907 Тарих Беренче тапкыр 1227 елда телгә алына. 75908 Тарих Беренче тапкыр 1332 елда Łodzia авылы буларак телгә алынган. 75909 Тарих Беренче тапкыр 1410 елда телгә алына. 75910 Тарих Беренче тапкыр 1459 елда «Орлов» исеме астында телгә алына; 1600 елда «Орловец» исеме астында телгә алына. 75911 Тарих Беренче тапкыр 1620 елда Сөндер исеме астында телгә алына. 75912 Тарих Беренче тапкыр 1623 елда телгә алынган. 75913 Тарих Беренче тапкыр 1646 елда телгә алына. 75914 Тарих Беренче тапкыр 1667 елда телгә алына. 75915 Тарих Беренче тапкыр 1671 елда телгә алына. 75916 Тарих Беренче тапкыр 1691 елда телгә алына. 75917 Тарих Беренче тапкыр 1708 елда Никольское исеме астында телгә алына. 75918 Тарих Беренче тапкыр 1727 елда телгә алына. 75919 Тарих Беренче тапкыр 1894 елда Плесецкая исеме астында телгә алына. 75920 Тарих Беренче тапкыр 966 елда телгә алынган. 1038 елдан Польша башкаласы булып киткән. 75921 Тарих Беренче тапкыр 981 елда телгә алына. 75922 Тарих Беренче тапкыр XVIII гасырда Большие Тошкемы исеме астында телгә алына. 75923 Тарих Беренче тапкыр XV гасырның башында Кстовская авылы буларак телгә алынган. 75924 Тарих Беренче тапкыр «Әл-ислах» газетасының 1907 ел 26 ноябрь (№8) санында басылган «4 нче дәфтәдә» (1907) 16 нчы юл: :: Кирәк кол булса, кирәксә.. 75925 Тарих Беренче тапкыр Ишәй XVII гасырның башында телгә алына. 75926 Тарих Беренче тапкыр Карсун Явыз Иван чорындагы Казан ханлыгы картасында авыл буларак Корсун исеме астында телгә алына. 75927 Тарих Беренче тапкыр Сейшел утрауларына кергән Амирант утрауларын Васко да Гама 1502 елда билгели. 75928 Тарих Беренче тапкыр славян җирләре чикләрендә буфер марка булдыру нияте IX гасыр башында башкарыла. 75929 Тарих Беренче тапкыр Тымытык районы Бөгелмә кантонны юкка чыгару вакытында 1930 елның 10 августында барлыкка килгән. 75930 Тарих Беренче халыкара төрек тапшыруы 1937 елның 8 гыйнварында Ankara Radio Corporation тарафыннан алып барыла. 75931 Тарих Беренче халыкара төрек тапшыруы 1937 елның 8 гыйнварында Ankara Radio Corporation тарафыннан гарәп телендә алып барыла. 75932 Тарих Беренче юл транспорты Атлар һәм эш үгезләре беренче юл транспорты булган. 75933 Тарих Бериллий 1797 елда Воклен тарафыннан ачыла. 75934 Тарих Берлин һәм Кёльн шәһәрләренең XVII гасырда ясалган картасы Барлыкка килү Берлин кушма Берлин-Кёльн шәһәреннән барлыкка килә. 75935 Тарих бер үк мәдәниятнең ирекле булганда уңышлы үсүен, ә тоталитар дәүләт кысаларына куып кертелгән КХДР сыман илнең алга китә алмавын ачык күрсәтте. 75936 Тарих Биләр районы элеккеге Спас һәм Чистай кантоннары территориясе өлешендә 1930 елның 10 августында барлыкка килгән. 75937 Тарих Биләү буендагы бәрелеш (1437) Кала Мәскәү шикелле үк беренче тапкыр 1147 елда, елъязмада искә алына. 75938 Тарих Биредә 1762 елны татар кенәзләре Яушевлар килеп төпләнә. 1877 елны Богады волостенең Арслан авылында Яушевлардан 87 ир заты яши. 75939 Тарих Бистә 1919 елда нигезләнгән Железнодорожные станции СССР. 75940 Тарих Бистәнең барлыкка килүе Трансполяр магистрале төзелеше белән бәйле. 75941 Тарих Бистәнең барлыкка килүе урман сәнәгатькәр М. И. Калинин тарафыннан төзелгән пыяла заводы белән бәйле. 75942 Тарих битләрендә Кукмара авылы исеме беренче тапкыр XVI гасыр башларында телгә алына. 75943 Тарих Бишбалта кирмәне Абд ар-Рахман ибн Мөэмин әмир Богылтау тавында якынча 1000 елда Бишбалта авылы болгарлар тарафыннан нигезләнә. 75944 Тарих Бишмунча авылының да тарихи үткәне кызыклы. 75945 Тарих Биючеләр Ансамбль бинасын ачу. 75946 Тарих Бөгелмә кантоны 1920 елнда барлыкка килгән. 75947 Тарих Бөгелмә өлкәсе 1953 елның 6 февралендәге БКП (б) « Татарстан АССР составында Бөгелмә өлкәсе оештыру турында» карары нигезендә барлыкка килгән. 75948 Тарих Богырыслан 1748 елда бистә буларак нигезләнә. 75949 Тарих Богырыслан округы 1928 елның 14 маенда төзелгән; аның тәркибенә юкка чыгарылган Самар губернасының Богырыслан өязе җирләре кертелгән. 75950 Тарих Бөек Ватан сугышы вакытында, 1941 елның октябрь аенда, авылны фашист гаскәрләре басып алалар, кире 1943 елның мартынды азат ителә. 75951 Тарих Бөек Ватан сугышы вакытында авылны фашист гаскәрләре 1941 елның июль аенда басып алалар, сентябрның 1943 елынды азат итәлә. 75952 Тарих Бөек Ватан сугышы вакытында аулны алмания гаскәрләре 1941 елның июль аенда басып алалар, сентябрның 1943 елынды азат итәлә. 75953 Тарих Бор 1808 елда Дэви һәм Гей-Люссак тарафыннан ачыла. 75954 Тарих Борынгы дәвердә ичма (индеец кабиләләре) халкы бу урында торган. 15 гасырда шушы кабиләләр Инк империясенә кергән. 75955 Тарих Борынгы заманда хәзерге Никосия җирендә Ледра дип аталган шәһәр-дәүләт булган. 75956 Тарих Борынгы Рим тарихын җәмгыятнең социаль-сәяси хәләтен күрсәткән идарә итү формалары буенча әлеге чорларга бүлеп була: * Патшалар чоры (754/753 – 510/509 еллар б. э. к.). 75957 Тарих Борынгы тарих Беренче сәяси берләшмәләр хәзреге Беларусь территориясендә VI—IX гасырларда барлыкка килә. 75958 Тарих Борынгы тарих Хәзерге Украина территориясендә беренче дәүләт берәмлекне безнең эрага кадәр VII гасырда скифлар оештыралар. 75959 Тарих Борыңгы чор Шәһәр яше аныклап билгеле түгел. 75960 Тарих Бригада 1941 елның апрелендә Киев Аерым хәрби округында 224-нче укчы дивизиясе нигезендә оештырылган. 75961 Тарих Бригада 1941 елның маендә Даугавпилста 223-нче укчы дивизиясе нигезендә оештырылган. 75962 Тарих Бу авылны Екатерина Икенче указы буенча 1788 елда Нократ һәм Казан губернасыннан килгән ясаклы һәм йомышлы татарлары нигез салган. 1942 елны авылны нацист гаскәре басып алган. 75963 Тарих Буа кантоны 1920 елда төзелә. 75964 Тарих Бу бәйрәмне XVIII гасырдан башлап татарлар арасында Яңа елны рус халкында кабул ителгән Юлиан календаре нигезендә каршы алу гадәте тарала. 75965 Тарих Бу борынгы бәйрәмнең мең еллык артык http://www.chelnyhools.ru/slovo/gorod.php тарихы бар. 75966 Тарих Бу җирдә Рим империясе дәвереннән үк кеше яшәгән. 75967 Тарих Бу җирләрдә кешеләр бик озак вакытлардан бирле яшәсәләр дә, климатның уңайлы булуы сәбәпле дәүләтчелек чагыштырмача соң барлыкка килә. 75968 Тарих Бу җирләр судет алманнарының милли хәрәкәте белән бергә танылдылар. 1938 елда Мюнхен килешмәсе буенча Судетлар Гитлер Алманиясе тарафыннан аннексияләнде. 75969 Тарих Бу район Тау ягына керә. 75970 Тарих Бу элементны диоксид рәвешендә ике галим – У. Грегор һәм М. Клапрот ачалар. 75971 Тарих БЭК 1 гасырдан башлап бу җирдә төрле кабиләләр, нигездә кельтләр яшәгән. 75972 Тарих Б.э.к. 3 меңьеллыкта Эстония территориясендә фин-угыр кабиләләре яшәгән. 75973 Тарих Б.э.к. 4 гасырда барлыкка килгән. 221 — 263 елларда Шу патшалыгы башкаласы, 908―965 — Хоу Шу (Азаккы Шу) патшалыгы башкаласы. 75974 Тарих БЭК V меңьеллыкта алтай борынгы теле япон-корея һәм төрки-монгол-тунгус-мәнҗүр асгаиләләренә таркалган. 75975 Тарих Ванадий 1801 елда дель Рио тарафыннан ачыла. 75976 Тарих Велиж районы 1927 елны оештырылган. 75977 Тарих Вешкайма 1898 елда нигезләнә. 75978 Тарих Вильно губернасы 1796 һәм 1801 елларда оештырылып, 1797 һәм 1921 елларда юкка чыгарылган. 75979 Тарих Висла елгасы ягыннан күренеше * Х гасырда Вавель тавында Польша корольләренең Пяст династиясе үзләренә резиденция (кальга) төзи. 75980 Тарих Висмут 1753 елда Жоффруа тарафыннан ачыла. 75981 Тарих Витебск губернасы 1802 елда оештырылып, 1924 елда юкка чыгарылган. 75982 Тарих Вичуга шәһәре 1925 елда өч дистә торак пунктларның (19 бистә, 5 сәнәгый зона, бер сала һәм 5 авыл) берләштерү юлы белән пәйда булган. 75983 Тарих Владимир губернасы 1796 елда оештырылып, 1929 елда юкка чыгарылган. 75984 Тарих Владимировка авылы буларак нигезләнә. 75985 Тарих Вологда губернасы 1796 елда оештырылып, 1929 елда юкка чыгарылган. 75986 Тарих Вольфрам 1783 елда Элюяр тарафыннан ачыла. 75987 Тарих Воткинск 1757 елда Воткинск тимер җитештерү заводы төзелеше вакытында бистә буларак нигезләнә. 75988 Тарих Воткинск районы 1926 елның 4 ноябрендә Урал өлкәсе составында барлыкка килә. 75989 Тарих Выкса 1762 елда тимер ясау заводы янындагы бистә буларак нигезләнә. 75990 Тарих Габдуллаһ хан үлгәннән соң Мамай тарафыннан Алтын Урда тәхетенә утыртылган. 75991 Тарих Гагауз телендәге тест проект 2007 елның мартында Инкубаторда килеп чыга. 75992 Тарих Газетаның беренче саны 1907 елның 10 декабрендә Казанда чыга. 75993 Тарих Газетаның беренче саны 1917 елның июнендә нәшер ителә. 75994 Тарих * Газетаның беренче саны 1989 елның 7 июлендә дөнья күрә. 75995 Тарих галимнәре арасында хуннулар эченә төрки телле күчмә кабиләләрне керү-кермәве һәм аларның һуннарның борынгы бабалары булу-булмаулары турында уртак фикер юк. 75996 Тарих Галимнәр фаразы буенча, Шотландиядә беренче кешеләр якынча 8 мең ел элек килеп чыга. 75997 Тарих Галләарал районы 1926 елның 29 сентябрендә оештырылган. 75998 Тарих Гафний 1923 елда Костер һәм де Хевеши тарафыннан ачыла. 75999 Тарих Гәҗит Тәтешле районы төзелгән вакыттан, ягъни 1935 елдан чыга. 76000 Тарих Гәнсу территориясе кытайлылар тарфыннан б.э.к. 3—2 гасырларда басып алынган. 76001 Тарих Герб (1785) Каен 1722 елда Каиниский Пас бараба татарларын калмыклар һәм кыргызлар һөҗүмнәреннән саклау өчен хәрби ныгытма буларак нигезләнә. 76002 Тарих Германий 1886 елда Винклер тарафыннан ачыла. 76003 Тарих Гибралтар тарихы гаять бай һәм үз эченә 3000 елны ала. 76004 Тарих Гимнның сүзләренә нигез итеп Рамазан Байтимеров тарафыннан 70нче елларда язылган “Туган ягым” шигыренең тексты алынды. 76005 Тарих «Голҗа» исеме Төрки каһанлыгы дәвереннән мәгълүм. 13 гасырда Чыңгызхан улы Чагатай Голҗаны үз биләмәләрнең үзәге иткән. 76006 Тарих Гортинада Тимпаки һәм Агиа Варвара арасындагы «Зур Язу» таш тактасы Гортинадан 12 баганалы шәһәр кануннарының комплектлы күчерелмәсе Төп мәкалә: Крит тарихы Критта кешеләр тарихы б.э.кэ 7000 елларда, неолит чорында башлана. 76007 Тарих Госман империясенен барлыкка килүе (1299—1453) Никополь янында сугыш, 1396 * 1691 ел 23 июнь — Госман империясе солтаны Сөләйман II вафат була. 76008 Тарих Гродно губернасы 1801 елда оештырылып, 1919 елда юкка чыгарылган. 76009 Тарих Гуанабара култыгы 1502 елның 1 гыйнварында Гаспар де Лемуш тарафыннан ачылган. 76010 Тарих Дагстан өлкәсе 1860 елда оештырылып, 1921 елда юкка чыгарылган. 76011 Тарих Далай-лама XIV белән. 76012 Тарих Даосизм нык дини оешма буларак II гасырда гына барлыкка килгән. 76013 Тарих Дебёсы өязе БҮБК декреты нигезендә 1921 елның 8 декабрендә барлыкка килә. 76014 Тарих Дәлү йолдызлыгының нөҗүм харитасы. 1825 ел Татарлар бу йолдызлыкны гарәп теленнән алып Дәлү ( — «чиләк») дип атыйлар. 76015 Тарих Демидов районы 1929 елны оештырылган. 76016 Тарих Дәүләт гербы 1993 елның 12 октябрендә расланган. 76017 Тарих Дәүләтнең барлыкка килүе XII гасыр башында таралып урнашкан монгол ырулары бердәм дәүләткә берләшү омтылышын ясыйлар. 76018 Тарих Дипломы, күкрәк тамгасы 1989 елның 8 апрелендә БАССР журналистлар берлеге, гаммәви мәгълүмат чаралары хезмәткәрләренең иҗатын бәяләү максатында, Шәһит Ходайбирдин премиясе булдыру турында карар кабул итә. 76019 Тарих «Дирижаблестрой» исемендәге эшчеләр бистәсе 1914 елда нигезлнгән Долгие Пруды станциясе янында дирижабльләрне төзү буенча үзәге базасында нигезләнгән. 76020 Тарих Диспрозий 1886 елда де Буабодран тарафыннан ачыла. 76021 Тарих Дон гаскәре өлкәсе 1786 елда оештырылып, 1920 елда юкка чыгарылган. 76022 Тарих Дон казаклары тарафыннан нигезләнгән. 76023 Тарих Дорогобуж районы 1929 елны оештырылган. 76024 Тарих Дубовский бер үк исемле станция һәм пристән нигезендә нигезләнә. 76025 Тарих Духовщина районы 1929 елны оештырылган. 76026 Тарих Европаның Airbus һава ширкәте ясаган А350 юлчылык очкычы бүген беренче сынау очышына күтәрелде. 76027 Тарих Әгерҗе кантоны 1921 елның 3 декабрендә Алабуга кантоныннан аерылып чыгу юлы белән төзелә. 76028 Тарих Әгерҗе станциясе 1919 елда Казан—Екатеринбург тимер юлы составында ачылган. 2003 елда яңа бинасы төзелгән. 76029 Тарих Әдәби - мемориаль музей А.С. Деренковның ( 1855 – 1953 ) Алексей Пешков ( Максим Горький - тәхәллүс) пешекче ярдәмчесе булып эшләгән ( 1886 елдан ) әүвәлге пекарня бинасында урнашкан. 76030 Тарих Екатеринослав губернасы 1802 елда оештырылып, 1925 елда юкка чыгарылган. 76031 Тарих Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » аны әс-симак әр-рамих — «симак сөңгече» дип атады Звездный каталог ал-Бируни с приложением каталогов Хайама и ат-Туси // Историко-астрономические исследования. 76032 Тарих Әлеге басманың чишмә башы “Мәктәп” журналына барып тоташа. 76033 Тарих Әлеге җирлектә колонизация фәкать 19 гасырда гына башлана. 76034 Тарих Әле Казан ханлыгы чорында ук Казан шәһәренең хәзерге 1 Май мәйданы урнашкан калкулыгында базар (яки кәрвансарай) булганы билгеле. 76035 Тарих Елизаветполь губернасы 1868 елда оештырылып, 1917 елда юкка чыгарылган. 76036 Тарих Енисей губернасы 1822 елда оештырылып, 1925 елда юкка чыгарылган. 76037 Тарих Епископтан мәҗүсилеккә Юлиан - Бөек Константинның бертуганның улы. 76038 Тарих «Ермак» фильмыннан кадр (иллюстрация өчен) Вельямин Степанов бертуганы Степан Степанов белән Мәскәү патшасы каршында тылмач булып хезмәт иткән бояр уллары була. 76039 Тарих Әтисе Чымтай үлгәннән соң Урус-хан Ак урда тәхетенә утыра. 76040 Тарих Җаек өлкәсе 0 оештырылып, 0 юкка чыгарылган. 76041 Тарих Жиздра районы 1929 елда оештырылган. 76042 Тарих Җирле тарихчылар үткәргән тикшеренү буенча, Авылның кайчан төзелә башлануы турында бернинди дә мәгълүмәт юк. 76043 Тарих Җирле халык урыс миссионерларының һәм алпавытларының җирләренә кул сузуына каршы даими баш күтәргән. 76044 Тарих Җөри юлы өстендәге Югары Мәтәскә, Олы Мәтәскә, Мәтәскә бушлыгы (пустошь) һәм Тәмте-Мәтәскә янындагы дүртенче Мәтәскә авыллары да Казан ханлыгы чорында булган. 76045 Тарих Журналны 1989 елда язучы Зиннур Хөснияр уйлап таба. 76046 Тарих Журналның беренче саны 1906 елның июнендә Җаекта чыга. 76047 Тарих Журналның беренче саны 1910 елның 15 мартында чыккан. 76048 Тарих Журналның соңгы саны. 76049 Тарих Җучи 1182 елда Чыңгызханның иң хөрмәтле Бөртә хатыныннан туган. 76050 Тарих Златоуст бүлгесе 1923 елның ноябрендә төзелә. 76051 Тарих Зөя кантоны 1920 елда төзелә. 76052 Тарих Зөя районы Зөя кантонын юкка чыгару вакытында 1927 елның 14 февралендә барлыкка килгән. 76053 Тарих Зөя стансасыннан Рузайга таба беренче поезд 1893 елның 18 дикәбрендә киткән. 76054 Тарих И. А. Износков Байлар Сабасы авылын түбәндәгечә сурәтли: «Мәмәт бушлыгы, Сөтчә, Сабабаш, Байлар Сабасы авыллары Саба суы буена утырган. 76055 Тарихи, археологик тикшерүләр, урыс әкиятләре һәм скандинавия эпосы, шулай ук башка чыганаклар Себер, Урал, Алтайда яшәүче халыкларның чаңгыдан безнең эрага кадәр үк файдалануы турында сөйли. 76056 Тарихи белешмә 1652 -1656 елларда Урыс дәүләте, Казан ханлыгын яулап алганнан соң, Кама аръягы җирләрендә чик буе ныгытмалары төзүгә керешә, шуларның берсе - Зәй крепосте. 76057 Тарихи белешмә 1702 елда Уфа өязе Себер юлы Кыр-Танып волосте башкортлары Мәмәткул, Илмәт Аиткулов, Илекәй Ишимәтов дүрт ел элек үзләренең сөренте җирләрен, печәнлекләрен морзалар Тимкә Байковка, Уразмәт Кләүлинга бирүләре турында язуга кул куя. 76058 Тарихи белешмә 1737 елда Василий Татищев тарафыннан дала халыкларыннан ныгытма буларак һәм чукындырылган калмыкларны җиргә утырту максатында корыла. 76059 Тарихи белешмә 1742 елның 14 сентябрендә Ырынбур генерал-губернаторы И.И. Неплюев Сакмар буенда Пречистинская һәм Воздвиженская ныгытмаларын һәм Никитин (хәзерге исеме Рәдүт ) белән Желтый редутларны корырга боерык бирә. 76060 Тарихи белешмә 17 йөздә нигез салына. 17-19 йөзләрдә халкы асабалар һәм типтәрләр катлауларына бүленә, игенчелек, терлекчелек, кирпеч сугу, он тарту, чабата һәм ит сату белән шөгыльләнә. 76061 Тарихи белешмә 18-19 гасырларда Кече Чапурникка Пенза якларыннан мишәрләр һәм Казан ягыннан татарлар күчеп утыра. 76062 Тарихи белешмә 1864-66 елларда хәзерге район биләмәләрендә Борай, Каенлык, Кызылъяр, Кизгәнбаш волостьлары оештырыла. 76063 Тарихи белешмә 1918 елның 25 ноябрендә Мәскәүдә югары уку йортлар бүлеге коллегиясенең утырышында Казан университеты каршында урман факультетына нигез салу турында карар кабул ителгән. 76064 Тарихи белешмә 1920 елның җәендә оештырылган Татарстан Автономияле Совет республикасының көньяк чиге буенда, бу яклар кермичә кала. 76065 Тарихи белешмә 1930 елда Чаллыга шәһәр статусы бирелә. 76066 Тарихи белешмә 1940 елда Стәрлетамак башкорт педагогия училище базасында Стәрлетамак укытучылар институты эшли башлый һәм ул чактагы ике факультетка (тел һәм әдәбият факультеты, физика-математика факультеты) 60 студент укырга алына. 76067 Тарихи белешмә XIX гасырның беренче яртысында Стәрлетамак өязенең Тукай авылы кешеләре нигез сала. 76068 Тарихи белешмә XIX гасыр урталарында нигезләнә. 76069 Тарихи белешмә Авыл 1767 елда бер төркем Бөгелмә өязе кешеләре килеп нигезли. 7 чакрым көнчыгышрак Иске Белогор авылы урнашкан (Яңа Сергиевка районы). 76070 Тарихи белешмә Авылга Казан даругасы Кыр-Елан волосте Әбделкәрим авылы «башкортлары»ның асаба җирләрендә 1742 елда кердәшлек килешүе буенча ясаклы татарлар (алар соңыннан типтәрләр катламына күчә) нигез сала. 76071 Тарихи белешмә Авылны XVII гасырда Сафардан (Асадуллин, Байбурин фамилияләрен йөртүчеләр) һәм Касыйм шәһәреннән (Янборисовлар) килгән кешеләр нигезли. 76072 Тарихи белешмә Авылны Арслан Полкаев нигезләгән авылдан чыккан рәшәтенлеләр нигезләгән. 76073 Тарихи белешмә Авылны Калкаман исеме белән бәйлиләр. 76074 Тарихи белешмә Башкорт энциклопедиясе биргән хәбәр фараз буенча Караидел авылына 19 гасырның икенче яртысында Бөре өязе Танып волосте башкортлары үз җирләрендә Багазытамак исеме белән нигез сала. 76075 Тарихи белешмә Бәләбәй укытучылар семинариясе буларак, ул 1914 елның 21 ноябрендә (яңа стиль буенча — 4 декабрьдә) ачыла. 76076 Тарихи белешмә Белозерье авылы XVII гасыр урталарында барлыкка килгән. 1775 елда анда 127 гаилә яшәгән. 76077 Тарихи белешмә Биредәге авыллар чылбырдай тезелеп Сок елгасы буена килеп урнашканнар. 76078 Тарихи белешмә Бөре шәһәре 1663 елны кенәз Алексей Михайлович боерыгы белән кала (ныгытма) буларак төзелә. 76079 Тарихи белешмә Борынгы Качкару – 7 мәчетле авыл. 76080 Тарихи белешмә Бу җирләргә беренче күчеп килүчеләр арасында бик укымышлы Әлимбәк исемле мулла булган, диләр. 76081 Тарихи белешмә Бу урында X гасырда славяннар тереклек итә. 76082 Тарихи белешмә Б.э.к. 121 елыннан б.э.ның III гасырына кадәр аралыкта хәзерге Франциянең көньяк-көнбатышына римлылар күпләп күчеп килеп утыра. 76083 Тарихи белешмә Ванкувер шәһәре рәсми рәвештә 1886 елда теркәлә. 76084 Тарихи белешмә Гриппның беренче билгеләрен әле б. э. к. V гасырда ук бөек Гиппократ тасвирлап калдырган. 76085 Тарихи белешмә Әгәр тарихка күз салсак, XIX гасырда бик күп завод, фабрикалар ачыла. 76086 Тарихи белешмә Зәй шәһәре - Кама аръягы калаларының иң яшьләреннән берсе. 76087 Тарихи белешмә Зөябашка якынча 1660 елларда нигез салына. 76088 Тарихи белешмә Иске Хәлил авылы тирәсендә VIII-IX гасырга караган курганнар табылган. 76089 Тарихи белешмә Көлн шәһәре бай тарихка ия. 5000 ел элек биредә борынгы кельтлар кала ясаган. 76090 Тарихи белешмә Корманай авылына нигезне Корманай Газиев исемле милләттәшебез салган. 76091 Тарихи белешмә Лятошинка авылына татарлар нигез салмый. 76092 Тарихи белешмә Малаяз районы 1935 елда Югары Кыйгы районыннан бүленеп чыга. 76093 Тарихи белешмә Мәләвез Ырынбур юлында урнашкан татар-чуаш авылы өстенә нигезләнгән. 76094 Тарихи белешмә Мәчетбарга 1908 елда нигез салынган. 76095 Тарихи белешмә Мәчетле бистәсе 1762 елны Екатерина II игълан иткән манифестка (өндәмә) күрә бу урында староверлар килеп төпләнә. 76096 Тарихи белешмә Науруз «Яңа Ырынбур юлы»ндагы башка татар авыллары белән бер чорда хасил иткән һәм патша боерыгында исеме аталган, рөхсәт кәгазен алучы Науруз Түгиев хөрмәтенә аның исемен йөртә. 76097 Тарихи белешмә Олыкүл авылына 1752 елда мишәрләр нигез сала. 1760 елда авылга яңа партия йомышлы татарлар килеп утыра. 76098 Тарихи белешмә Риваятьләр буенча 1660 елны Иске Усман авылы урынына Усман дигән башкорт килеп утыра. 76099 Тарихи белешмә Риваятьләр буенча, Сингапурга XIII гасырда нигез салынган һәм ул шул заманнардан бирле «Көнчыгышның көнбатыш капкасы», «Көнбатышның көнчыгыш капкасы», «Азия Гибралтары», «Азия Венециясе» булып санала. 76100 Тарихи белешмә Сәүкияз авылына нигез узган гасыр башында гына салынган. 76101 Тарихи белешмә Татар Каргалысының тарихы 1743 елга барып тоташа. 76102 Тарихи белешмә Татарстан фәннәр Академиясенең Шиһабетдин Мәрҗәни исемендәге тарих институтыннан Гали авылы нигез салу турында мәгълүмат тапкан. 76103 Тарихи белешмә Үрге һәм Түбән Чебенле авылларын Татар Каргалысы кешеләре нигезли. 76104 Тарихи белешмә Уфада педадогик югары уку йортын ике тапкыр ачарга туры килгән. 76105 Тарихи белешмә Федоровка районы 1935 елны барлыкка килгән. 76106 Тарихи белешмә Франкфурт (Franconofurd) беренче тапкыр 794 елда искә алына. 76107 Тарихи белешмә Фторның беренче кушылмасы – флюорит CaF 2 – XV гасыр ахырында "флюор" (латыйнча fluo – агам) исеме астында язылган. 76108 Тарихи белешмә Хәзерге вакытта Иске Задур һәм Яңа Задур (Старая, Новая Задоровка) исемле авыллар Татарстан Республикасы Чүпрәле районы составына керә. 1917 ел революциясенә кадәр ул Сембер губернасы Буа волостена кергән. 76109 Тарихи белешмә Ярмәк авылының Ярмәк исеме алып китүе Хөсәенев Туйбактыйның улы Ярмөхәммәд исеме белән бәйле. 76110 Тарихи Белорет тракты Тарихи Белорет тракты - трассаның бер өлеше. 76111 Тарихи бинада аэродинамик торба урнаштырыла. 76112 Тарих Игра авылы беренче мәртәбә 1615 елда телгә алган. 1678 елдагы җансәбендәге китаб буенча, Игра-над-Лозою авылында 43 йорт, 185 кеше иде. 76113 Тарих Идел буе Болгары һәм Казан ханлыгы чорында Ирек мәйданы урынында Казан шәһәренең чиге булган, нәкъ монда Арча капкасы урнашкан булган. 76114 Тарих «Идел-Пресс» бинасы * 2007 елда «Татарстан Республикасының гаммәви багланышлар буенча „Татмедиа” агентлыгы» («Агентство Республики Татарстан по массовой коммуникации „Татмедиа”») буларак оештырылган. 76115 Тарихи дәүләтләр * СССР — Конституция көне. 76116 Тарихи документлар буенча, 1690 елда авыл булган инде. 76117 Тарих Ижора халкы турындагы беренче искә алулар рус чыганакларында (Иоаким елъязмасы) IX гасыр урталарына карый. 76118 Тарихи исем 1991 елда кайтарылган. 76119 Тарихи карашлар Флоренция Соборы һәм куполы. 17нче гасыргы Испанияда хатын-кыз гүзәллеге үрнәге. 76120 Тарихи композицияләр һәм портретлар авторы. 76121 Тарихи кулланылышы Килеп чыгуы һәм үсеше Сансрит Һинд-Аурупа телләр гаиләсенең Һинд-Иран субгаиләнең әгъзасы. 76122 Тарихи лингвистика өйрәнгән лингвистик дивергенция процессларын тасвирлаганда, хронолектның якынча тел үсешенең махсус стадияләре белән тиңләү урынлы. 76123 Тарихи материаллардан күренүенчә, ул моңа лаек шәхес, чөнки җиргә ия булырга кирәклеге турындагы рәсми документлар Уфа провинциясе кәнсәләриясе Указы буенча нәкъ аңа ышанып тапшырылган. 76124 Тарихи мәгълүмат 1711 елда Тушкыр елгасы буена тугыз гаилә килеп нигез салган. 76125 Тарихи мәгълүмат 1762 елда Агыйдел елгасы буенда беренче корыч эретү заводы пәйда булган. 76126 Тарихи мәгълүмат 1929 елда А.А.Блохин җитекчелегендә Ишембай авылына җибәрелгән геолого-разведка экспедициясе бу җирләрдә берничә нефтьле урын ача – Ишембай, Кучапкол, Иске Буран, Тирмән-Елга һәм башкалар. 76127 Тарихи мәгълүмат 1943 белән 1950 еллар арасында Татарстанның көньяк-көнчыгыш өлешендә бай нефть ятмалары табыла. 76128 Тарихи мәгълүмат А. Асфандияров (ufagen. 76129 Тарихи мәгълүмат Авыл XVIII гасыр ахырыннан башлап Дәүләткилдиев татар морзалары биләмәсе булып тора. 76130 Тарихи мәгълүмат Авыл атамасы - Усман дигән кеше исеменнән чыккан. 76131 Тарихи мәгълүмат Авылга нигезне ясаклы татар Исмәгыйль Уразмәтов салган. 18-19 гасырда халкы типтәрләр буларак исәпкә алына. 76132 Тарихи мәгълүмат Авылны xчама белән 1780 елны Мордовия татарлары нигезләгән дигән фараз бар. 76133 Тарихи мәгълүмат Архивтан тапкан язмалардан күренүенчә, Кизгәнбаш авы­лының ХVII гасыр азакларында ук булганлыгы билгеле. 76134 Тарихи мәгълүмат Атаклы кешеләр * Идрис Туктар (1896-1982) – татар язучысы * Рөстәм Асаев (1977) - җырчы Икътисад һәм социаль тармак Урта мәктәп, мәчет Демография 2002 елда авыл халкы тулысынча (97%) башкорт дип язылган. 76135 Тарихи мәгълүмат Атаклы кешеләр * Сәет Исмәгыйлев (1884-1972) – Башкортстан АССР халык чәчәне (1944), виртуоз скрипкәче. 76136 Тарихи мәгълүмат Беренче исеме “Юлык ямы” (Юллукский Ямъ). 76137 Тарихи мәгълүмат Беренче мәртәбә Әсәнлеләрнең җиргә хокук турындагы материалларда искә алына. 76138 Тарихи мәгълүмат Бөгелмә-Чишмә тимер юл тармагы төзелгәнчегә (1910-1912 еллар) бу урында Табанлыкүл исемле мишәр авылы була. 76139 Тарихи мәгълүмат Җөбанай исеме белән 17 гасырның икенче яртысыннан билгеле. 76140 Тарихи мәгълүматлар Авылны 1927 елда Чуалкип авылының җирсез игенчеләре нигезли. 1932 елда биредә иллегә якын хуҗалык исәпләнә. 76141 Тарихи мәгълүматлар Авыл Уртакүл елгасының уң ярында урнашкан. 76142 Тарихи мәгълүматлар Архив материаллары ышансак, авылны 1793 елны мишәр поручик Нигъмәтулла Янышев нигезли. 76143 Тарихи мәгълүматлар Башкортларның үз җирләренә татар һәм мишәрләрне кертүе турында 1717 елда төзелгән килешү сакланган. 76144 Тарихи мәгълүматларга караганда, анда яшәүче татарлар игенчелек белән шөгыльләнгән, ә йортлар салыр өчен агачны Гребен казакларыннан сатып алган. 76145 Тарихи мәгълүматлар Әлшәй районынын иң борынгы һәм иң зур авылларының берсе. 76146 Тарихи мәгълүматлар Күккүз би дигән кешенең бу якка килеп утрак тормыш башлавы унҗиденче гасыр ахырларында була. 76147 Тарихи мәгълүматлар Муса авылы чама белән 1737 елны барлыкка килгән. 76148 Тарихи мәгълүматлар Никифар авылының килеп чыгышы бик кызыклы. 76149 Тарихи мәгълүматлар Русия Дәүләт Думасының 1-2нче чакырылыш (1905 елдан) депутаты Сыртланов Шәйхәйдәр Шаһимәрдән улының төп имениесе ул вакыттагы Бәләбәй өязенең иң зур авылы Шланлыкүлдә була. 76150 Тарихи мәгълүматлар Халык Милли состав Милли состав ( 2002 ): башкортлар — 62,6%, татарлар — 31,3%, урыслар — 5,0%. 76151 Тарихи мәгълүмат Өйдрәкбаш авылының тарихы 300 ел элек башлана. 76152 Тарихи мәгълүмат Университетның тарихы 1941 елда Мәскәүдән И. Губкин исемендәге нефть институтының Уфага эвакуацияләнеп, 1943 елда аның Башкортстандагы филиалы ачылудан башлана. 76153 Тарих Иң башта музыкаль әсәргә французча «Motif de chant national» исеме бирелгән. 76154 Тарих Инҗил буенча, Иордан елгасында булган Чукындыручы Иоанн янына 30 яшьлек Гайсә Коткаручы килә һәм, бер гөнаһы булмаса да, үзен өч мәртәбә суга чумдырып, арулавын сорый. 76155 Тарих Инза 1897 елда станция янындагы посёлок буларак нигезләнә. 76156 Тарих Инкыйлабка кадәр үк Буа шәһәрендә үзешчәннәр дәрәҗәсендә татарча спектакльләр әзерләнгәне мәгълүм. 76157 Тарих Инсар 1648 елда крепость буларак нигезләнә. 76158 Тарих Иран телле мидиялеләр көнчыгыштан күчеп, җирле арий булмаган кабиләләрне (гутий, лулубей, касситлар халкын) ассимиляцияләгән. 76159 Тарих Ирбет бүлгесе 1923 елның ноябрендә төзелә. 76160 Тарихи романнар, очерклар, шигырьләр, повестьлар авторы буларак билгеле. 76161 Тарих Иске Кәкерле авылы Казан ханлыгы чорында булган. 1859 елгы чыганакта Иске Кәкерле лашманчылар авылы дип билгеләнгән. 76162 Тарих Иске Майна 1670 елда нигезләнә. 76163 Тарих Искәндәр кулъязмасы буенча Мурад - Урда-Шәих улы (Ак Урдадан чыккан), Никон кулъязмасы буенча - Хызыр хан улы. 76164 Тарих Исландлар — Скандинавиядән — X гасырларда күчеп килгән кешеләрнең нәселеннән килеп чыгалар. 76165 Тарих “История Лаишевского края” китабыннан күренгәнчә, безнең эрага кадәр үк иске Атабай авылы территориясендә борынгы кабиләләр яшәгән, икенче төрле әйтсәк ул урынны “Атабай торулыгы” дип йөртәләр. 76166 Тарихи сыйфатлама Яманболак елгасы буенда Яңа Чебенле авылына 1840 елда хәзерге Ырынбур өлкәсендәге Үрге Чебенле һәм Түбән Чебенле кешеләре нигез сала. 76167 Тарих Иттербий 1878 елда де Мариньяк тарафыннан ачыла. 76168 Тарихи үзәк буларак елга корабларын ремонтлый торган РЭБОР заводы булып тора. 76169 Тарихи һәм археологик чыганаклар шуны дәлилли. 76170 Тарихи һәм географик яктан түбәндәге өлкәләр аерыла: * Чулман буе * Югары Идел - Иделнең югары агымында булган җирләр (башыннан алып Оканың тамагына кадәр). 76171 Тарих ИХО харитасы ИХО баш сәркатибе Ияд Әмин Мәдәни 1969 елның 25 сентябрендә Рабатта ( Марокко ) мөселман дәүләтләре башлыкларының очрашуында ИКО төзелүе турында игълан ителә. 76172 Тарихи Цельсий китапханәсе бинасы * 1326 елда византиялеләрдән сугыш белән кайтарылган җирләрдә Бурса шәһәрендәге башкала белән төрек солтанаты нигезләнә. 76173 Тарихи чыганакларда бу төркемнең башлыгы Шыгай Ишимовның башкорт вотчиналарыннан җир сатып алуы турында документ сакланган. 76174 Тарихи чыганакларда да авыл Ямкино дип күрсәтелгән. 76175 Тарихи чыганакларда Колшәрифнең тәрбияле, укымышлы, затлы нәселдән булуы искәртелә. 76176 Тарихи чыганакларда шулай ук Гайшәнең апасы Әсма турында мәгълүмат бар. 76177 Тарихи чыганаклар әйткәнчә, Туктамышның ярты гаскәре диярлек сугыш кырында ятып кала. 76178 Тарих Иштәк-Вогул милли округы 1930 елның 10 декабрьдә барлыкка килгән. 76179 Тарихи экспонатлар тупланмалары белән музейлар. 76180 Тарихи-этнографик белешмә Варна 1843 елны – Ырынбур казак гаскәренең №30 пост буларак беренче тапкыр искә алына. 76181 Тарихи язмаларда Чаллы төбәге суфыйчылыкка бәйле мөселман дини үзәге буларак еш искә алына. 76182 Тарихи яктан, илнең төп юллары аның башкаласыннан радиус буенча таралганнар, һәм бүгенгәчә бу радиусларны Франция автомобиль хариталарында күреп була. 76183 Тарихи яктан караганда шәраб җитештерү өлкәсендә Франция эталон булып санала. 76184 Тарих Йомагуҗа районы 1935 елның 3 февралендә Мәләвез һәм Морак районнарны бүлү нәтиҗәсендә булдырылган. 76185 Тарихка багышланган әдәбияттә конфликтның чоры 1455—1485 еллары белән билгеләнеп китсәдә, аерым бәрелешләр бу сугыштан алданрак һәм соңыннан соң да урын алганнар. 76186 Тарих Кадмий 1817 елда Штромейер тарафыннан ачыла. 76187 Тарихка дөнья тирәли беренче сәяхәт кылган кеше буларак кергән. 76188 Тарих Кадошкино районы 1935 елда оештырыла. 76189 Тарих Казан алынганчы да бу якларда сугышлар булгалаган. 76190 Тарих Казандагы чыгыш. 76191 Тарих Казан ҖЭҮ-1 ГОЭЛРО планы буенча төзелгән һәм файдалануга 1933 елда тапшырылган. 76192 Тарих Казан зооботбакчасы Аурупада иң олыларның берсе булып санала. 76193 Тарих Казан күренеше. 1767 ел Покрау чиркәве. 1909 ел Постау бистәсе Русия патшасы Петр I нең армия һәм флот өчен постау җитештерә башлау турындагы фәрманы нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 76194 Тарих Казан меңеллыгына чыккан Русия банкының истәлекле тәңкәсе Беренче торак урыннар тарихы безнең эрага кадәр VIII гасыр га барып тоташа. 76195 Тарих Казан регионы — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең алмашка килүче; Казан бүлекчәсе 1961 елда Казан һәм Горький тимер юллары берләштерү чакта оештырыла. 76196 Тарих Казан соборы, XIX гасырның икенче яртысы Беренче тапкыр 1437 елда телгә алына. 76197 Тарих Казан трамвай маршрутлары үзгәреше Казан трамвае — Русиядә иң картлардан берсе, ул 1899 елда ачылган иде. 76198 Тарих Казан ханлыгы дәверендә Алат юлының соңгы Казан алдындагы ноктасында Алат бистәсе булган. 76199 Тарих Казан ханлыгы дәверендә нигез салына. 76200 Тарих Казан ханлыгы чорыннан билгеле авыл. 76201 Тарих Казан янындагы рус авылларында 17 гасырда бизгәк чире котырынган. 76202 Тарих Калифорний 1950 елда Сиборг тарафыннан ачыла. 76203 Тарих Калуга губернасы 1796 елда оештырылып, 1929 елда юкка чыгарылган. 76204 Тарих Кальций 1808 елда Дэви тарафыннан ачыла. 76205 Тарихка мөрәҗәгать итсәк, ул Гомер поэмаларында, Геродот язмаларында да телгә алына. 76206 Тарих Кантон 1917 елның 15 ноябрендә оеша. 76207 Тарих Кара диңгез губернасы 1896 елда оештырылып, 1918 елда юкка чыгарылган. 76208 Тарих «Карашәм» атамасы шактый күп тарихи чыганакларда искә алына. 76209 Тарих Карел фронты 1941 елның 23 августында Югары Башсәргаскәрлекнең Ирәге (Ставкасы) директивасы нигезендә Төньяк фронты өлешеннән ( Баренц диңгезеннән алып Ладога күленә кадәр саклануны тоткан 14-нче һәм 7-нче гаскәрләрдән) оештырылган. 76210 Тарих Карс өлкәсе 1877 елда оештырылып, 1917 елда юкка чыгарылган. 76211 Тарих Каспий арты өлкәсе 1881 елда оештырылып, 1924 елда юкка чыгарылган. 76212 Тарих Катайск 1665 елда острог буларак ниегзләнә. 76213 Тарих Католик чиркәве Чиркәүнең 1054 елгы Бөек таркалуга кадәр өлешен дә үз тарихы итеп саный. 76214 Тарих Кашкадәрья өлкәсе 1943 елның 20 гыйнварында оештырылган. 76215 Тарих Кельцы губернасы 1841 һәм 1867 елларда оештырылып, 1844 һәм 1917 елларда юкка чыгарылган. 76216 Тарих Кешелекнең иң мөһим табышларының берсе – ут табу ысулы. 76217 Тарих Киев Русе белән мөнәсәбәтләре Бүләр хакында тарихи чыганаклардан дөреслеккә якынрак торган мәгълүматлар табарга мөмкин. 76218 Тарих Кизләү десанты диңгез пехотасы төмәненнән торган: капитан Бузинов җитәкчелегендә 700 гаскәри. 76219 Тарих Киң таралган риваять буенча, каһвә бөртекләренең стимуллаштыру сыйфатын беренче булып бер хәбәш көтүчесе ачыклаган. 76220 Тарих Кислород 1774 елда Пристли һәм Шееле тарафыннан ачыла. 76221 Тарих Кишинёв, 1889 Беренче тапкыр 1466 елда телгә алына. 76222 Тарих Клавдий Птолемей « Әлмагест » китабында аны «койрык очындагы йолдыз» дип атады Кече Аю койрыгы күздә тотыла. 76223 Тарих Клуб 1981 елның 11 ноябрендә нигезләнгән КамАЗ заводында. 1988-1991 елларда ССРБның икенче лигада уйнаган. 76224 Тарих Клячкин шифаханәсе бүгенге көндә XIX гасыр урталарында йорт биләмәсе Казан сәүдәгәре В.И.Романов кулында була. 76225 Тарих Княгинино беренче тапкыр 1569 елда Явыз Иван васыятьнамәсендә Воротынский кенезенә бүләкләнгән биләмә буларак телгә алына. 76226 Тарих Кобальт 1735 елда Брандт тарафыннан ачыла. 76227 Тарих Ковно губернасы 1842 елда оештырылып, 1920 елда юкка чыгарылган. 76228 Тарих Ковылкино 1892 елда Арапово станция янындагы бистәсе буларак нигезләнә. 76229 Тарих Ковылкино районы 1928 елда оештырыла. 76230 Тарих “Кока-кола” – илебезгә егерме ике ел элек үк үтеп кергән. 76231 Тарих Көллият бинасы. 76232 Тарих Көлмез 1942 елда нигезләнә. 76233 Тарих Колыван районы 1925 елда Себер краеның Новосибирск округы составында оештырыла. 76234 Тарих Көмеш тарих булмаган чорда ачыла. 76235 Тарих Комсомольский 1952 елда цемент заводы янында бистә буларак нигезләнә. 76236 Тарих Көңгер 1648 елда Көңгер елгасы Ирәнгә кушылган урында нигезләнә. 76237 Тарих Көньяк фронт 1941 елның 21 июнендә Одесса хәрби округының нигезендә оештырылган. 76238 Тарих Коперниций 1996 елда Германияның Дармштадт шәһәре кырыендагы Виксхаузен районында урнашкан Авыр ионнар институты тарафыннан ачыла. 76239 Тарих Көрәш 19 елда аның әтисе Германик үлгән, 29 елда Тиберий Калигуланың әнисен - Агриппина Өлкән - кулга алган һәм җанын кыйган, бүтән Калигуланың туганнарын үтергән яки төрмәгә салган. 76240 Тарих Кострома губернасы 1796 елда оештырылып, 1929 елда юкка чыгарылган. 76241 Тарих Котельнич округы 1929 елның 15 июлендә төзелә. 76242 Тарих Край ССРБ Югары Совет Президиумы указы буенча 1938 елның 20 октябрендә төзелә. 76243 Тарих Краснодар крае 1937 елның 13 сентябрендә Азак-Кара диңгез крае составыннан аерылып чыгару юлы белән барлыкка килгән. 76244 Тарих Красноуфимск 1736 елда Кызыл Яр урочищесында ныгытма буларак нигезләнә. 76245 Тарих Крейсер шәкеле 1896 елда Аврора крейсеры төзелеше башлана. 76246 Тарих Криптон 1898 елда Рамзай һәм Траверс тарафыннан ачыла. 76247 Тарих Кузнечиха районы 1935 елның 10 февралендә Әлки һәм Спас районнарыннан аерылып чыгу юлы белән барлыкка килгән. 76248 Тарих Куйбышев сусаклагычы тулганчы бер үк исемле утрауның өлеше булып торган. 76249 Тарих Куйбышев тимер юлына керүче беренче тимер юл – Моршанск – Сызран сызыгы 1874да төзелә, 1877 елда Кенәлгә кадәр сузыла. 76250 Тарих Күк йөзе (күк сферасы) турында күзаллауы борын заманда хасил булды. 76251 Тарих Күлтәс авылы турында белешмәне XVIII йөз чыганагыннан (Д. 76252 Тарих Курган бүлгесе 1923 елның ноябрендә төзелә. 76253 Тарих Күренүче яктылык спектрының беренче аңлатмаларын «Оптика» китабында Исаак Ньютон һәм «Төсләр теориясе» хезмәтендә Иоганн Гёте бирәләр, ләкин аларга хәтле Роджер Бэкон сулы стаканда оптик спектрны күзәтә. 76254 Тарих Курмыш 1372 елда краепость буларак нигезләнә. 76255 Тарих Кутаис губернасы 1846 елда оештырылып, 1920 елда юкка чыгарылган. 76256 Тарих Кызыл мәйдан язын Инкыйлабка кадәр шул урыныда Базар мәйданы бар булган, совет вакытында ул колачлы рәвештә үзгәртеп тәзелгән һәм аңа Кызыл мәйдан исеме кушылган. 76257 Тарих Кыргыз атамасы VI гасырдан Енисей елгасы төбәгендә билгеле инде. 76258 Тарих Кырмыскалы урнашкан бүгенге җирләрдә XVIII гасыр башында калын урманнар булган. 76259 Тарих Кышкар — тарихи чыганакларга кергән атама. 76260 Тарих Кэтрин Эми Доусон-Скотт Джон Голсуорси Клубның исеме ПЕН ( ) – инглиз сүзләренең беренче хәрефләреннән җыелган акроним, аббревиатура булып тора: «Poet» (шагыйрь), «Essayist» (эссе язучы), «Novelist» (роман язучы). 76261 Тарих Лакларның иң борынгы дәүләте булып Гумик кенәзлеге санала. 76262 Тарих Латинзация, беренче чиратта, гарәп язуын кулланылган әлифбалардан башлаганнар. 76263 Тарих Ленинград хәрби округының (ком. 76264 Тарих Лифляндия губернасы 1796 елда оештырылып, 1918 елда юкка чыгарылган. 76265 Тарих Лицей 1992 елда Татарстан һәм Төркия хөкүмәтләре тарафыннан мәгариф өлкәсендә хезмәттәшлек йөзеннән ачылды. 76266 Тарих Люблин губернасы 1837 елда оештырылып, 1917 елда юкка чыгарылган. 76267 Тарих Лютеций 1907 елда Урбэн тарафыннан ачыла. 76268 Тарих Мадонна сыны Беренче меңьеллыкта төзелгән һәм Киту дигән индеец дәүләтенең башкаласы булган. 76269 Тарих Мари автономияле өлкәсе 1920 елның 4 ноябрендә болын һәм таулы марилар өчен автономияле берәмлеге буларак оештырылган. 76270 Тарих Мари АССР Мари автономияле өлкәсе территориясендә 1936 елның 5 декабрендә оештырыла. 76271 Тарих Мари-Төрек 1719 елда нигезләнә. 76272 Тарих Марко Полоның үзенең сәфәрләре турында язуларында, татарларның 13 гасырда сөтне куерта алулары белдерелә. 76273 Тарих Мәктәпнең хуҗасы Ф.Г. Аитова XIX гасыр ахырларында Аурупа мәдәниятенең тәэсире, капиталистик мөнәсәбәтләр үсү, милли буржуазия барлыкка килү Россиядә иҗтимагый тормыш шартларын үзгәртә, прогрессив көчләр барлыкка килә. 76274 Тарих Мәскәү губернасы 1708 елда оештырылып, 1929 елда юкка чыгарылган. 76275 Тарих Мәчет Казан ханлыгы чорында шактый данлыклы иде. 76276 Тарих Мәчетнең кирпеч бинасы 1991 — 1993 елларда архитекторлар В.П.Логинов һәм Е.И.Прокофьев проекты буенча төзелә. 76277 Тарих Минзәләбаш (Иске Минзәләбаш) авылы тарихи-статистик, тарихи-географик хезмәтләрдә искә алына. 76278 Тарих Минзәләдә М. Җәлилгә куелган бюст Шәһәргә 1584 – 1586 елларда татар-башкортка каршы сугышырга ныгытма буларак нигез салынган. 76279 Тарих Миссисипи территориясе АКШна 1817 елның 10 декабрендә егерменче штат буларак кабул ителде. 76280 Тарих Можганың тимер юл вокзалы Можга 1835 елда "Сюгинский завод" исеме астында белән нигезләнгән. 76281 Тарих Молибден 1778 елда Шееле тарафыннан ачыла. 76282 Тарих Монастырщина районы 1929 елда оештырыла. 76283 Тарих Монгол дәүләтенең барлыкка килүе XII гасыр башында таралып урнашкан монгол ырулары дәүләткә берләшүгә чираттагы омтылыш ясап карыйлар. 76284 Тарих Моны да карагыз: Сарапул өязе Район Урал өлкәсе составынд 1924 елның 4 гынварында барлыкка килгән. 76285 Тарих Мордва автономияле өлкәсе 1930 елның 20 гыйнварында Мордва округының үзгәртеп кору нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 76286 Тарих Музей бинасы * Чаллы шәһәр башкарма комитетының 1972 елның 10 апрелендә кабул ителгән № 135 карары нигезендә «Чаллы шәһәре һәм КамАЗ төзелеше тарихы музее» буларак оештырылган. 76287 Тарих Музейның ачылу вакыты – 1986 елның 11 июне. 76288 Тарих Мукшы 1676 елда каравыл крепосте буларак нигезләнә. 76289 Тарих Мүнкә каан карары буенча Сартак варисы итеп билгеләнгән. 76290 Тарих Мураши 1895 елда Вятка — Котлас тимер юлы төзелеше вакытында посёлок буларак төзелә. 76291 Тарих Муром округы 1929 елның 15 июлендә төзелә. 76292 Тарих Мышьяк 1250 елда Альберт Бөек тарафыннан ачыла. 76293 Тарих «Нальмэс» ансамбле «Нальмэс» ансамбле * Адыгеяның дәүләт җыр һәм бию ансамбле 1936 елда оештырыла. 76294 Тарих Неверкино авылы XVIII гасырның башында Невер Кебекеев җитәкчелегендәге йомышлы чуашлар тарафыннан нигезләнә. 76295 Тарих Нәнҗиңгә б.э.к. 472 елда нигез салынган. 76296 Тарих Нептуний 1940 елда Макмиллан һәм Абелсон тарафыннан ачыла. 76297 Тарих «Нефтехимик» командасы 1960-еллар уртасында Түбән Кама химкомбинаты карамагында нигезләнә. 76298 Тарих Нидерландларда инде соңгы Боз чорыннан башлап кешеләр яшәгәннәр. 76299 Тарих Новгородның Изге София Чиркәве - Республика символы Новгородлылар үз республика бәйсезлеген яклыйлар. 76300 Тарих Новодугино районы 1929 елда оештырыла. 76301 Тарих Новоульяновск Кременки авылы янында 1957 елда Сембернең иярчен шәһәре буларак нигезләнә. 76302 Тарих Новочеркасск рухи семинариясе, 1890 1805 елда Дон гаскәренең яңа башкаласы буларак атаман Матвей Платов тарафыннан нигезләнә. 76303 Тарих Новый бистәсе 1950-елларда Воткинск ГЭСын төзүчеләр бистәсе буларак нигезләнә. 76304 Тарих Нолинск округы 1929 елның 15 июлендә төзелә. 76305 Тарих Нуриман районында район гәҗите 1931 елның 7 ноябрендә «Большевиклар темпы өчен» ( башк. 76306 Тарих Нязепетровск 1747 елда чугун эретү һәм тимер ясау заводы янындагы бистә буларак нигезләнә. 76307 Тарих Оешма Римда 1891 елда үткәрелгән Халыкара тынычлык конгрессы нәтиҗәләре буенча нигезләнә. 76308 Тарих Оешма эшчәнлеге һәм структурасы Икенче дөнья сугышы вакытында Һитлерга каршы коалиция илләре тарафыннан төзелгән. 76309 Тарих Октябрь инкыйлабыннан соң большевиклар Оештыру җыелышына сайлауларны үткәрүне тизләтә. 76310 Тарих Өлкә 1932 елда нигезләнгән. 76311 Тарих-өлкәне өйрәнү, табигать музейлары бар. 76312 Тарих Өлкәннәр сөйләвенә караганда, Нөнәгәр авылы табигатьнең матур бер җирендә моннан 450—500 еллар элек барлыкка килгән. 76313 Тарих «Олы Башкортстанның» чикләре ( Әхмәтзәки Вәлиди буенча) Кече Башкортстан 1920 Кече Башкортстан проектының авторы — Зәки Вәлиди, күпчелекне башкортлар тәшкил иткән территорияләрдә генә мөстәкыйль башкорт дәүләтчелеге мөмкин дип саный. 76314 Тарих Олы Тархан районы 1938 елның 4 августында Тәтеш һәм Будённый районнарыннан аерылып чыгу юлы белән барлыкка килгән. 76315 Тарих Опарино районы 1924 елда оештырыла. 76316 Тарих Оркестр җитәкчесе - профессор Анатолий Шутиков 1973 елда Габдулла Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе каршында «Родник» студентлар оркестры булып эшли башлый. 76317 Тарих Өркет губернасы 1763 һәм 1796 елларда оештырылып, 1783 һәм 1926 елларда юкка чыгарылган. 76318 Тарих Оршанка 1820 елда нигезләнә. 76319 Тарих Осмий 1803 елда Теннант тарафыннан ачыла. 76320 Тарих Отрадный 1920-елларда хәзерге Сарытау өлкәсенең Чернавка авылы кешеләре нигезләнәләр. 76321 Тарих Очкыч Совет заманында эшкәртелә башлый инде, ССРБ таркалганнан соң Антонов бюросы үз көчләренә таянып, очкычны тулысынча эшкәртеп тәмамлый. 76322 Тарих Өяз 1781 елда Казан эчендә барлыкка килгән. 76323 Тарих Өяз 1919 елның 16 апрелендә Ставрополь өязеннән аерылып чыгу юлы белән барлыкка килгән. 76324 Тарих Палладий 1803 елда Волластон тарафыннан ачыла. 76325 Тарих Первомайск XIX гасырнаң уртасында чугун кою заводы янындагы бистә буларак нигезләнә. 76326 Тарих Петропавлов чиркәве XVII гасырда нигезләнгән. 76327 Тарих Пётр Iның өлкә реформасы барышында Түбән Новгород Казан губернасына кертелә. 76328 Тарих Пилнә 1698 елда нигезләнә. 76329 Тарих Плашкоут күпере Адмираллык утрау һәм Кышкы сарай янындагы Васильевский утравы белән тоташтыра торган плашкоут күперен төзелеш турында ниятләр XIX гасырда килеп чыкканнар инде. 76330 Тарих Подолия губернасы 1796 елда оештырылып, 1925 елда юкка чыгарылган. 76331 Тарих Подосиновец районы 1924 елда Төньяк Двина губернасы эчендә оештырыла. 76332 Тарих Полисарио фронты 1973 елның маенда Көнбатыш Сахра студентлары тарафыннан оештырыла. 76333 Тарих Полтава губернасы 1802 елда оештырылып, 1925 елда юкка чыгарылган. 76334 Тарих Польша бүлүләре харитасыПольша территоиясендә палеолит дәвереннән кешеләр яшәгән. 76335 Тарих Поэма 1908 елда языла, һәм шул елның 14 октябрь көнендә Тукай аны Казандагы Купеческий собрание залында халык алдында укый. 76336 Тарих Поэма беренче тапкыр «3 нче дәфтәрдә» ( 1907 ) басылган. 76337 Тарих Прага өчен сугыш Совет Гаскәре Праганы азат итә Ольшаны зираты, хөрмәтле урында Прага өчен һәлак булган Совет гаскәриләре күмелгән АКШ башлыгы Праганы азат итүдән баш тарта һәм Пльзен көнчыгыштан бармавын белдерә. 76338 Тарих Премия тапшыру. 76339 Тарих Приволжский 1980 елда «Волжская» кошлар фабрикасы янындагы посёлок буларак нигезләнә. 76340 Тарих Пришибинское авылы буларак 1802 елда нигезләнгән; соңрак исеме Пришибга әверелгән. 76341 Тарих Программистлар көне Русия президенты Дмитрий Медведев тарафыннан 2009 елда кертелә. 76342 Тарих Проектлаштыру Яңа проектлаштыруга тактик-техник йөкләмә (ТТЙ), океанда сугыш алып бару шартларында КРЛ өчен хәрби бурыч йөкләүче ССРБ хәрби-диңгез доктринасы үзгәрүне исәпкә алып, кабул ителгән. 76343 Тарих Псков губернасы 1772 һәм 1796 елларда оештырылып, 1777 һәм 1927 елларда юкка чыгарылган. 76344 Тарих Пугачёво беренче тапкыр 1916 елда Әгерҗе — Ижау — Воткинск тимер юлы төзүе сәбәпле оешты. 76345 Тарих Пудем 1759 елда тимер җитештерү заводы янында бистә буларак нигезләнә. 76346 Тарих Район 1923 елда оешкан. 76347 Тарих Район 1923 елның 7 гыйнварда Урал өлкәсенең Тубыл округы составында элекке Төмән губернасының Тубыл өязе өлешләреннән оеша. 76348 Тарих Район 1925 елда оешкан. 76349 Тарих Район 1926 елда оешкан. 76350 Тарих Район 1926 елның 4 ноябрендә Урал өлкәсе ( 1934 елдан - Свердловск өлкәсе) составында барыкка килә. 76351 Тарих Район 1927 елның 14 февралендә төзелә. 76352 Тарих Район 1927 елның 5нче сентябрендә оеша. 76353 Тарих Район 1927 елның 5 сентябрьендә оеша. 76354 Тарих Район 1928 елда төзелгән. 76355 Тарих Район 1928 елның 18 июльдә Урта Идел өлкәсе ( 1929 елдан — Урта Идел крае ) составында оеша. 76356 Тарих Район 1928 елның 23 июлендә Түбән Идел краеның Балашов округы эчендә оештырылган. 76357 Тарих Район 1929 елда Синегорье районы буларак барлыкка килгән. 76358 Тарих Район 1929 елның 15 инюлендә элекке Можга өязнең Вавож һәм Олы Уча волостьларның 20 авыл советлардан барлыкка килә. 1963 елда район юкка чыгара һәм анаң территория Можга һәм Ува районнар арасында бүленә, ләкин 1965 елда район яңадан барлыкка килә. 76359 Тарих Район 1929 елның 15 июлендә элекке Глазов өязенең Балезино, Лып, Полом һәм Юсово волостьларның 23 авыл советлардан барлыкка килә. 76360 Тарих Район 1929 елның 15 июлендә элекке Глазов өязенең Юкамен, Ежево һәм Курья волостьларның 17 авыл советлардан барлыкка килгән. 76361 Тарих Район 1929 елның 15 июлендә элекке Можга өязенең Грахово, Троцкое һәм Можга волостьларның 21 авыл советыннан төзелә. 76362 Тарих Район 1929 елның 15 июльдә элекке Глазов өязенең Балезино һәм Ягошур волостьларның 20 авыл советыннан төзелә. 76363 Тарих Район 1930 елның 10 июлендә нигезләнгән. 76364 Тарих Район 1935 елның 9 гыйнварендә оеша. 76365 Тарих Район 1935 елның 9 гыйнварендә Торак районы буларак оеша. 76366 Тарих Район 1939 елның 22 февралендә оеша. 76367 Тарих Район 1939 елның 24 гыйварда барлыкка килде. 76368 Тарих Район 1941 елда оешкан. 76369 Тарих Район 1949 елда оешкан. 76370 Тарих Район 1962 елда оешкан. 76371 Тарих Район гәҗите тарихы 1930 елның башыннан Бишбүләк волостенда русча «За коммуну» гәҗите нәшер ителә. 76372 Тарих Район гәҗитләре Благовар районы оешкан 1935 елдан нәшер ителә. 76373 Тарих Райондагы иң борынгы авыллар: Стәрлебаш ( 1680 елны нигез салынган). 76374 Тарих Район оешмалары урнашкан Хәлфиннәр йорты. 76375 Тарих * «Раушан» балеты татар балет сәнгатенә әкият-балетның яңа — балалар балеты төрен алып килә. 76376 Тарих Революциягә кадәр хәзерге Свердловск өлкәсе җирләре күбесенчә Пермь губернасы составына кергәннәр. 76377 Тарих Рентгений 1994 елда Германияның Дармштадт шәһәре кырыендагы Виксхаузен районында урнашкан Авыр ионнар институты тарафыннан ачыла. 76378 Тарих Рәсми версия буенча, Казанга бер меңнән ел элек нигез салынган. 76379 Тарих Рәсми рәвештә 2005 елда барлыкка килгән. 76380 Тарих Риваять буенча, авыл Казанны яулап алынудан соң Солабаш авылыннан күченеп килгән татарлар тарафыннан нигезләнә. 76381 Тарих Риваять буенча, Арча XIII гасырда Батый хан тарафыннан нигезләнә. 76382 Тарих Риваять буенча, уртасында Котяк исемле мордва тарафыннан нигезләнгән. 76383 Тарих Рим дәверендә биредә кальга урнашкан булган. 17 гасырда кардинал Ришельё әмере белән Францияда хәрби флот төзелә һәм Брест аның төп базасы була. 76384 Тарих Рим империясе чорында заманча төмән төшенчәсенә легион туры килә, 6 меңле легион җиңел атлы гаскәр бүлекчәләре (манипула), авыр атлы гаскәр бүлекчәләре һәм җәяүле гаскәрдән тора. 76385 Тарих Рим өчен Шөһрәт Гней Марций 493 б.э.к. яшь егет булганда вольсклар башкаласы Кориол шәһәрен буйсындырган өчен Кориолан исеме белән аталган. 76386 Тарих Р. Миңнеханов премия тапшыра. 76387 Тарих Родий 1803 елда Волластон тарафыннан ачыла. 76388 Тарих Ромоданово авылы беренче тапкыр 1622 елда телгә алына. 17 гасырда авылның берничә исем бар булган: Кош-Помра, Никольское (чиркәү исеме буенча) һәм Ромоданово (авыл биләүчеләр фамилиясе буенча). 76389 Тарих Рубидий 1861 елда Бунзен һәм Кирхгоф тарафыннан ачыла. 76390 Тарих Русиядә Алтын Урда дәверендә барлыкка килгән тамгаханә системасы 1649 елда "Соборное Уложение" буенча үзгәртелгән, 1653 елда Таможня низамыкабул ителгән. 76391 Тарих Русиянең Һава-десант гаскәрләренең туган көне буып 1930 елның 2 августы санала. 76392 Тарих Рус Килемары авылын Вятка губернасы Яраң өязеннән күчеп килгән кешеләр тарафыннан 1850 елда нигезләнә; авыл үз исемен якында урнашкан Мари-Килемар авылыннан ала. 76393 Тарих Русь кенәзлекләренең үзара сугышларында башта кыпчаклар белән берләшмәдә, соңрак кыпчакларга каршы сугышта актив катнашкан. 76394 Тарих Салаван авыла 18 гасырдан соңрак түгел нигезләнә. 76395 Тарих Салават Юлаев хоккей клубы 1961 елның 15 маенда нигезләнә. 76396 Тарих Самарий 1879 елда де Буабодран тарафыннан ачыла. 76397 Тарих Санкт-Петербург губернасы 1710 елда оештырылып, 1927 елда юкка чыгарылган. 76398 Тарих Санчурск 1584 елда мари җирләрендә Царёвосанчурск исеме астында крепость шәһәре буларак нигезләнгән. 76399 Тарих Сарапул бүлгесе 1923 елның ноябрендә төзелә. 76400 Тарих Сарман атамасы тарихи, тарихи-географик, географик-статистик хезмәтләрдә еш кабатлана. 1870 елдагы мәгълүматларга караганда, Сармандагы 168 хуҗалыкта 536 ир-ат һәм 526 хатын-кыз яшәгән. 76401 Тарих Сафоново районы 1929 елны оештырылган. 76402 Тарих Сахалин аурупалыларга 17 гасырдан мәгълүм булса да, аның утрау икәнлеге фәкать Г.И.Невельский экспедициясе вакытында (1848-49) ачыкланган. 76403 Тарих Сахалинның төп халыклары — нивхлар (гиләкләр) һәм айннар — утрауда урта гасырларда барлыкка килделәр. 76404 Тарих «Саян» ансамбле «Саян» ансамбле Гастрольләр харитасы * 1969 елның апрелендә Указ Президиума Верховного Совета Тувинской АССР от 1 апреля 1969 года оештырыла. 76405 Тарих Свердловск тимер юлы идарәсенең бинасы 1878 елның 1 (14) октябрьдә Урал тау-завод тимер юлының ( ) Пермь — Камасино (Чусовская) — Түбән Тагил — Екатеринбург участогы буенча хәрәкәт башлана. 76406 Тарих Себердә беренче дәүләт б.э.к. IV - III гасырларда барлыкка килә. 76407 Тарих Седлец губернасы 1867 елда оештырылып, 1917 елда юкка чыгарылган. 76408 Тарих «Сәйяр» чоры 1906 елның 22 декабрендә Казанда беренче публик татар спектакле күрсәтелде. 76409 Тарих Селты районы 1929 елның 15 июльдә Ижау өязенең Копки, Селты һәм Олы Зятцы волостьларның 21 авыл советыннан төзелә. 76410 Тарих Сембер округы 1928 елның 14 маенда төзелә. 76411 Тарих сәхифәләреннән Мәскәү-Түбән Новгород Мәскәүдән Түбән Новгородка кадәрге тимер юл салу турындагы проектлар XIX гасырның 30нчы елларына карый. 76412 Тарих Сәясәт Люксембург - бер палаталы парламент белән конституцион монархия; илнең җитәкчесе бөек герцог Жан, ул тәхеткә 1964 елда менгән. 76413 Тарих Сиборгий 1974 елда Флёров тарафыннан ачыла. 76414 Тарих Скандий 1879 елда Нильсон тарафыннан ачыла. 76415 Тарих Скандинав ярымутрауның территориясындагы бозлар эрүгәннәрдән соң, ул халыклар белән әкренләп урнаштырыла башлады. 76416 Тарих Славяннар чыгышы хакында төрле һәм каршылыклы карашлар бар. 76417 Тарих Смоленск губернасы 1708, 1726 һәм 1796 елларда оештырылып, 1713, 1775 һәм 1929 елларда юкка чыгарылган. 76418 Тарих «Снайпер» исеме Беренче бөтендөнья сугышы дәверендә инглиз армиясендә пәйда булган, Икенче бөтендөнья сугышында киң кулланылган. 76419 Тарих Советск 1594 елда марилар җирләрендә Кукарка бистәсе буларак нигезләнә. 76420 Тарих Совет чорында нигезләнгән. 76421 Тарих Сөрмә тарих булмаган чорда ачыла. 76422 Тарих ССРБ таркалудан соң элекке совет республикалары мөстәкыйль рәвештә футбол чемпионатларын үткәрә башлыйлар. 76423 Тарих Стәрлетамак кантоны 1921 елның гыйнварда Кече Башкортстан составында барлыкка килгән; аның составына элекке Бәләбәй өязенең 2 олысы, Стәрлетамак өязенең 17 олысы, Табын кантонының 13 олысы, Уфа өязенең 1 олысы һәм Юрматы кантонының 14 олысы керде. 76424 Тарих Стәрлетамак өлкәсе 1952 елның 29 майда барлыкка килгән. 76425 Тарих Столбище районы 1938 елның 4 августында Казан һәм Лаеш районнарыннан аерылып чыгу юлы белән барлыкка килгән. 76426 Тарих Столыпин аграр реформасы барышында Уфа губернасының төньягыннан күченеп килгән татарлар тарафыннан 1910 елда нигезләнгән (башка чыганаклар буенча 1909 елда яки 1911 елда). 76427 Тарих Сугышның беренче периоды (22 июнь 1941 — 18 ноябрь 1942) 1941 елның җәй-көз кампаниясе Алман гаскәрләрнең ССРБ территориясенә басып керүе 22 июнне Көньяк-Көнбатыш фронтының Көнбатыш Украинада саклану операциясе башлана. 76428 Тарих суфражисткалары (en) сайлауларда тавыш бирү хокукы өчен демонстрация уздыра, февраль 1913. 76429 Тарих Сухиничи районы 1929 елда оештырылган. 76430 Тарих Сычёвка районы 1929 елда оештырыла. 76431 Тарихта алюминий үтүкләрнең дә булуы билгеле, алар үтүкләү чарасыннан бигрәк, чит илләргә төсле металл чыгару өчен файдаланылган. 76432 Тарихта беренче мәртәбә Рим ватандашы булып Мәңге Шәһәрне (Рим) ике тапкыр буйсындырган. 76433 Тарихта беренче тавышлы, озынметражлы һәм музыкаль мультфильм эшләүче. 76434 Тарих Таврия губернасы 1802 елда оештырылып, 1921 елда юкка чыгарылган. 76435 Тарих Тагил бүлгесе 1923 елның ноябрендә Верхотурье бүлгесе исеме астында төзелә. 1924 елның 24 маеннан Тагил бүлгесе исемен йөрткән. 76436 Тарих Таҗикстан ССР 1924 елда Таҗикстан Советлар Берлеге эченә Үзбәкстан ССР эчендә булып автономияле республика буларак керде. 76437 Тарихта иң уңышлы һәм күренекле җырчыларның берсе, 14 Грэмми премиясе лауреаты. 76438 Тарихта исә үзен патша улы Дмитрий Углицкий дип атаучы ялганчы булып исәпләнә. 76439 Тарихта күп төрле язу кыры озынлыгын чикләү белән кодлар кулланган, мәсәлән, һәм хәзерге каты диск саклагычларында кулланылмый торган Ешлык модуляциясе (FM), Модификацияләнгән Ешлык Модуляциясе (MFM) һәм Төркем Кодлау Язуы (GCR). 76440 Тарих Таллий 1861 елда Крукс тарафыннан ачыла. 76441 Тарихтан билгеле, 1800 елда Пакаевка, Иске Вершаут һәм Карлыган татарлары аларның җирен басып алган Столыпин алпавыт белән бәхәсләшкәннәр. 76442 Тарихтан билгеле булганча, авыл Виҗаянагара Империясе патшасы Кришнадеварайя тарафыннан Ведик галимнәргә һәм аларның гаиләләренә бирелгән, шул ук вакытта аның патшалык кешеләре Каннада һәм Телугу телләрендә сөйләшкән. 76443 Тарих Таң дәүләтенең барлыкка килү 610 елда Кытайда Суй династиясенә каршы башланган халык күтәрелеше белән турыдан-туры бәйле. 76444 Тарих Танклар «Азәрбайҗан» отеле алдында. 76445 Тарих Тантал 1802 елда Экеберг тарафыннан ачыла. 76446 Тарихтан төрки, шул исәптән болгар халкының да сәүдәгә һәвәс булуы билгеле. 76447 Тарихта, патшалык төрле шартлар аркасында барлыкка килергә мөмкин. 76448 Тарих Тарихи әрмән чыганакларында Урта гасырларда Арцах (Таулы Карабахның борынгы әрмән исеме) әрмән җире булган диелә. 76449 Тарих Тарихи мәгълүматлар буенча, авылга Удмуртиядән килеп утырган чирмешләр нигез салганнар. 76450 Тарих Тарихи чыганакларда, халык авыз иҗаты әсәрләрендә Айдар авылы атамасын шактый еш очратырга туры килә. 76451 Тарих Татар зираты Студзианка авылы 1697 елда Польша короле Ян III Собеский биредә татарларга җир биргәчтен нигезләнә. 76452 Тарих Татарлар анда 17 йөздә килеп урнаша, йомышлы татарлар бу җирләргә ныгытма сызыклары төзү һәм хезмәт итү өчен җибәрелә. 76453 ТАРИХ Татар телендә "күзлек" сүзе "күз" тамарына "лек" ясагыч кушымчасы кушылып ясала. 76454 Тарих «Татспиртпром» ширкәте дәүләт унитар ширкәт буларак 1997 елда оештырылган. 2004 елда ул ачык акционерлык җәмгыятенә үзгәртеп корылган, аның бердәнбер акционеры булып ТР Җир һәм мөлкәт мөнәсәбәтләре министрлыгы торган. 76455 Тарих «Татэнерго» ААҖ 1999 елда оештырылган, әмма компания үз тарихын 1931 елдан башлап саный — нәкъ бу елда «Татэнерго» исемле ТАССР дәүләт электр стансаларының район идарәсе барлыкка килгән. 76456 Тарихта ул «тимер канцлер» дип йөртелә. 76457 Тарих Ташсу атамасы тарихи-статистик, географик-статистик хезмәтләрдә һәм татар халык авыз иҗаты әсәрләрендә еш телгә алына. 76458 Тарих Театр бинасы «Сарпиге» балеты. 76459 Тарих Театрны 2010 елда сәнгать җитәкчесе Е.А. Аладинский, директор В.А. Степанцов, режиссёр - Казан театр укуханәсе укытучысы Р.М. Фәткуллин һәм Казан театр укуханәсенең талантлы талиблары нигезли. 76460 Тарих Теллур 1782 елда фон Райхенштайн тарафыннан ачыла. 76461 Тарих, тел һәм әдәбият институтында гыйльми хезмәткәр булып эшли. 76462 Тарих Темников районы 1928 елда оештырыла. 76463 Тарих Тәмүгъкә төшү һәм Терелү, православие иконасы Христианнар бу бәйрәме беренче гасырда Гайсә Мәсих терелгән көннән алып бәйрәм итәләр. 76464 Тарих Терекөмеш тарих булмаган чорда ачыла. 76465 Тарих Термин бөтендөнья фәнни җәмәгәтчелегендә Бурдьё һәм Жан-Клод Пассерон тарафыннан үзләренең 1973 елда бастырылган "Мәдәни һәм иҗтимаги өлкәсендәге яңадан җитештерү феноменнары" исемле китабында кертүләреннән соң киң тарала. 76466 Тарих Тәтеш Казан ханлыгы чорыннан ук билгеле. 76467 Тарих Технеций 1937 елда Перрье һәм Сегре тарафыннан ачыла. 76468 Тарих Тёмкино районы 1929 елда оештырыла. 76469 Тарих Тимер юл вокзалы. 19 гасыр ахыры—20 гасыр башы 1848 елда яңа нигезләнгән диңгез порты янындагы шәһәр буларк нигезләнгән. 1853—56 еллардагы Кырым сугышы вакытында инглиз эскадрасы атышыннан зур зыянны күргән. 76470 Тарих Төбәкнең төп халкы — корәклар, ителменнәр, айннар. 76471 Тарих-төбәкне өйрәнү музее, 3 китапханә, 4 хастаханә, «Агыйдел» санаторий-профилакторие, «Венеция» санаторий-профилакторие, «Акчарлак»балалар җәйләве. 76472 Тарих Толмачёво станциясе буларак нигезләнгән. 76473 Тарих Төп мәкалә: Һиндстан тарихы Таш гасыры Субконтинентта беренче билгеле даими тораклар 9000 ел элек Мадхья-Прадеш штатының Бхимбетка дигән җирендә килеп чыккан. 76474 Тарих Төп мәкалә: Чили тарихы. 76475 Тарих Төп фараз буенча, Тимор утравы борынгы папуас телләрендә сөйләшүче австралоид расалы кешеләр тарафыннан 4 мең ел элек үзләштерелә. 76476 Тарих Торий 1829 елда Берцелиус тарафыннан ачыла. 76477 Тарих Троцкий 1917 елда, Тимер бронепоезд Лейба Бронштейн Херсон губернасы Елизаветград өязенең Яновка авылында (хәзер Украинаның Кировоград өлкәсендәге Береславка авылы) бай җирбиләүчеләр гаиләсендә туа. 76478 Тарих Түбән Варта 1909 елда Нижневартовская пристане буларак нигезләнә. 76479 Тарих Түбән Идел крае 1929 елның 11 июнендә Түбән Идел өлкәсенең үзгәртеп кору нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 76480 Тарих Түбән Идел өлкәсе 1928 елның 21 майда оештырыла. 76481 Тарих Түбән Новгород өлкәсе 1929 елның 14 гынварында РСФСР составында оештырыла. 76482 Тарих Түгәрәк уен 1.jpeg * Журнал 2011 елда Казанда Татар фольклоры үзәгендә ( 2011 елдан Республика традицион мәдәниятне үстерү үзәге) хезмәт куючы фольклорчы галимнәрнең үз матбагаларын булдыру тырышлыгы нәтиҗәсендә барлыкка килә. 76483 Тарих Тукай 1896 елдан Җаекта урыс классына урысча өйрәнергә йөри башлый һәм, замандашлары истәлекләренә караганда, шул чаклардан ул халык җырларын дәфтәрләренә терки бара. 76484 Тарих Тула губернасы 1796 елда барлыкка килеп, 1929 елда юкка чыгарылган. 76485 Тарих Тулий 1879 елда Клеве тарафыннан ачыла. 76486 Тарих Түнтәр авылына моннан 400 еллар элек Яңгулдан килгән 6 бертуган: Кушай, Кушандай, Күркә, Яңгырчы, Үкәче, Үтәй нигез сала. 76487 Тарих Түнтәрелеш нәтиҗәсендә хакимияткә килгән: Сарайчык шәһәрендә ант иткәндә Тәнибәк Җанибәкнең яклылары тарафыннан үтерелгән. 76488 Тарих Түрлемә үсеше авыл аша узучы тимер юл белән бәйле. 76489 Тарих Тываларның борынгы аталары булган борынгы төркиләрдән калган Орхон әлифбасындагы язулар Урянхлар төбәге Русияга кергәчтен үк торак пункт буларак 1914 елда Белоца́рск исеме астында рус колонистлары тарафыннан төзелә. 76490 Тарих Уба районы 1925 елда Себер крае Бараба округы составында оештырыла. 76491 Тарих УдДУ 1931 елның 10 апрелендә Удмурт дәүләт педагогика университеты буларак нигезләнә. 76492 Тарих Удмурт АССР 1934 елның 28 декабрендә БҮБК карары нигезендә барлыкка килә. 76493 Тарих Удмурт халкы төрки кабиләләрнең V гасырдан XIII гасырга кадәр экспансиясе һәм аларның җирле фин-угыр халыклары вәкилләре белән кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 76494 Тарих Үзенең тарихы Болгарлар авылыннан башлый. 76495 Тарих Уйлап табучылар һәм рационализаторлар Бөтенсоюз җәмгыяте 1958 елның 17 гыйнварында оештырыла. 76496 Тарих Украин Социалистик Совет Республикасы 1919 елның 10 мартында бәйсез дәүләт буларак игълан ителә. 1922 елның 29 декабрендә УССР ССРБ барлыкка килүе турында килешү астында кул куя һәм ССРБ составына керә. 76497 Тарих Ул башта татар авылы булган, аннары бу авылга руслар килеп урнашкач, бу авыл Александровка дип йөртелә башлаган. 76498 Тарих Унунсептий 2010 елда Русиянең Дубна шәһәрендә урнашкан Атом-төш тикшеренүләре берләшкән институты тарафыннан ачыла. 76499 Тарих Урам XVI гасырның башында формалаша башланды. 76500 Тарих Урта гасырларда хәзерге Хабаровск крае территориясендә тунгус-манҗур телләрендә сөйләшүче халыклар яшәгәннәр. 76501 Тарих Уса 1591 елда Русия дәүләтенең терәк пункты буларак Яңа Никола бистәсе (Новоникольская слобода) исеме астында нигезләнә. 76502 Тарих Уфаның күренеше, 1910 1574 елның яз башында Агыйдел елгасы белән Каридел елгасы кушылган биек ярымутрауда Уфа шәһәренең нигез салына. 76503 Тарих Факел 1861 елда Сергиевский исеме астында пыяла заводы янындагы бистә буларак нигезләнә. 76504 Тарих Фәлсәфә термины борынгы грекларның үзләрендә моннан 25—26 гасырлар чамасы элек барлыкка килгән. 76505 Тарих фәннәре докторы. 2014 елның 7 февралендә вафат булган. 76506 Тарих фәннәре докторы Дамир Исхаков имзалаган һәм мөһер суккан документта Монашевларның ерак бабалары нигез салган Гали аулының тарих башын 1613 елдан башларга тәкъдим ясалган, ә чынында исә Али бабайга тарханлык әле 1479 елны ук бирелә. 76507 Тарих фәннәре докторы дигән гыйльми дәрәҗә ала (1979). 76508 Тарих фәннәре докторы, профессор, ТФАның әгъза-мөхбире В.В.Ивановка 12 апрельдә 70 яшь булыр иде. 76509 Тарих фәннәре кандидатлыгына ( 1968 ), докторлыгына ( 1990 ) диссертацияләр яклаган. 76510 Тарих фәннәре кандидатлыгына ( 1973 ), докторлыгына ( 1983 ) диссертацияләр яклаган. 76511 Тарих фәннәре кандидатлыгына диссертация яклаган ( 2000 ). 76512 Тарих фәннәре кандидаты ( 1935 ). 76513 Тарих фәннәре кандидаты ( ССРБ ). 76514 Тарих Фикер йөртүче машиналар һәм ясалма җан ияләре Грек мифларында очрый, мәсәлән, Криттан Талос, Гефестның бронза роботы һәм Пигмалионның Галатеясы. 76515 Тарих Финляндия татарларының бабалары чыгышлары буенча Нижгар губернасының Сергач өязеннән булган сәүдәгәрләр булалар. 76516 Тарих Флеровий 1999 елда Русиянең Дубна шәһәрендә урнашкан Атом-төш тикшеренүләре берләшкән институты тарафыннан ачыла. 76517 Тарих Фосфор 1669 елда Бранд тарафыннан ачыла. 76518 Тарих Француз йорт хезмәтчесе, кыз-хатын; Жан-Этьен Лиотард рәсеме Йортта хезмәт күрсәтү, яки кешеләргә эш бирүченең өе эчендә түләүле эш бирү еш " хезмәт " кенә дип йөртелә иде. 76519 Тарих Ханаан 3 б.э.к. меңьеллыкта Фәлистин - Ханаан җирендә ханааней кабиләләре торганнар. 76520 Тарих Хассий 1984 елда Германияның Дармштадт шәһәре кырыендагы Виксхаузен районында урнашкан Авыр ионнар институты тарафыннан ачыла. 76521 Тарих Хәзерге Болгария җирләрендә яшәгән иң борыңгы милләт траклар дип санала. 76522 Тарих Хәзерге Валлетта җирендә беренче торак пункты инде б. э. к. IX гасырда булганы билгеле. 76523 Тарих Хәзерге Краснооктябрьский урнында 1931 елда «Марилес» берләшмәсенең урман пункты барлыкка килә. 76524 Тарих Хәзерге Намибиягә аурупалылардан иң беренче булып 1484 елда португал диңгезчеләре килеп төшкәннәр. 76525 Тарих Хәзерге рәвештә министрлык 2004 елның 9 сентябрендә Татарстан Республикасы Президенты Минтимер Шәймиевнең №УП-570 санлы Указы нигезендә барлыкка килә. 76526 Тарих Хәзерге Уругвай территориясенә Испаниялеләр килгәнче монда чарруа индеецлары кабиләсе яшәде. 76527 Тарих Хәзерге Ырынбур өлкәсе территориясе Русия империясе составына XVIII гасырның 30-елларында керә. 76528 Тарих Һәйкәл 2016 елның 16 июлендә Түбән Новгородта уздырылган XVI федераль Сабантуй кысаларында, Кызыл Октябрь районы үзәге Уразавыл авылының үзәк мәйданында ачыла. 76529 Тарих Һәйкәлгә нигез 1998 елда, 1873 елның февралендә Федор Шаляпин чукындырылган Богоявление соборы янында салынган. 1999 елның 29 августында ачылган. 76530 Тарих Һәйкәлнең уңнан күренеше 2007 елның 25 сентябрендә Түбән Варта шәһәрендә Октябрьгә 60 ел урамында ачылган. 76531 Тарих * Хәлфиннәр – Казанның рус уку йортларында татар теле укытучы татар гаиләсе вәкилләре. 76532 «Тарих һәм җәмгыять белеме укытучысы» белгечлеге буенча Казан дәүләт университетының тарих факультетын «бик яхшы»га ( 1986 ), КДУ аспирантурасын ( 1989 ) тәмамлаган. 76533 Тарих һәм исемнәр Борынгы греклар карашлары буенча Хәмәл йолдызлыгы — алтын йонлы очучы кучкар Крий катастеризмы. 76534 Тарих һәм исемнәр Әл-Бируни үзенең 1030 елда тәмамланган « Мәсгуд канунында » птолемейныкы исемене гарәп теленә «җәббар» һәм «җәүза» сүзләре белән тәрҗемә иткән Звездный каталог ал-Бируни. 76535 Тарих һәм исемнәр Йолдызның латинча исеме — «кечкенә кәҗә» — «кәҗә» сүзеннән, чөнки гадәттә Йөкченең сул иңбашында кәҗә сурәтләнгән. 76536 Тарих һәм исемнәр Мәркәб Зур дүртпочмак астеризмының дүрттән бер йолдыз. 76537 Тарих һәм исемнәр Мөхәммәд әл-Әхсаси әл-Мөвәккыйт якынча 1650 елда тәмамланган зайичәсендә бу йолдыз Рәмехелрамих ( рәмех әр-рамих — «сөңгеченең сөңгесе» Рәмех (ромых) — сөңге. 76538 Тарих һәм терминология Аланнар һәм төрки халыкларда ыруг билгеләре һәр аристократ нәселгә бирелүче тамга шикелле булганнар. 76539 Тарих Хеттлар патшалыгы Кайбер чыганаклар буенча ике башлы бөркет шумер цивилизациясендә барлыкка килгән. 76540 Тарих Хиславичи районы 1928 елда оештырыла. 76541 Тарих ХІХ гасырның азагында һәм Русиянең урыс-япон сугышында җиңелүеннән үк икенче Транссибны төзү турында фикер алышулар булган, әмма эзләнү эшләренннән ары эш китмәгән. 76542 Тарих Һоланд тарихчысы Карл Алярд буенча Бөек Татарстаннның ике байрагы: Зилант белән һәм Кара Ябалак белән булган. 76543 Тарих * Холестерин XVIII гасырда үт куыгындагы ташларда табыла. 76544 Тарих Холм, XX гасыр башы XIII гасыр башында Даниил Галицкий тарафыннан Галич-Волын кенәзлеге хакиме резиденциясе буларак нигезләнгән. 76545 Тарих ХХ гасыр башында Казанның Декабристлар урамында, берничә йорт арасында котельная бинасы төзелә. 76546 Тарих Хызыр Ак Урдадан чыккан. 76547 Тарих Хызырның өлкән улы. 76548 Тарих Чаны районы 1925 елда Себер краеның Бараба округы составында оештырыла. 76549 Тарих Чехия территориясендә кеше палеолит дәвереннән башлап яши. 76550 Тарих Чиләбе губернасы 1919 елның 3 сентябрьдагы БҮБК карары нигезендә Ырынбур губернасы һәм Тургай өлкәсе территорияләрнең өлешләрендә оештырыла. 76551 Тарих Чичәнстанда ФСБның чик буе идарәсе машинасына сугышчылар һөҗүм итеп 3 хәрбине үтерде, 5-не яралады. 76552 Тарих Чуашстан милли радиосы үз эшен 2009 елның 25-нче апрельдә башлый. 76553 Тарих Чуел 1583 елда Мәскәү дәүләтенең терәк пункты буларак элекке Сюрбеево (Ҫӗрпӳ) чуаш авылы урынында нигезләнгән. 76554 Тарих Чукотка милли округы 1930 елның 13 декабрендә Ерак Көнчыгыш крае составында барлыкка килгән. 1938-1951 елларда Хабаровск краеның Камчатка өлкәсе составында иде. 76555 Тарихчы А. Артемьев китабында күрсәтелгәнчә, Иске Ибрай авылындагы 316 хуҗалыкта 924 ир-ат һәм 1012 хатын-кыз яшәгән, авылда бер мәчет эшләгән. 76556 Тарихчы галимнең соңгы елларда чыккан «Болгар-Казан тарих көзгесендә», ике кисәктән торган «Туган як мирасы», «От истоков к истине», «Встречи через века» һ.б. китапларын студентлар уку ярдәмлеге рәвешендә дә теләп файдалана. 76557 Тарихчы Зернов материалларны файдалану өчен рөхсәт сорый. 76558 Тарихчылар дәлилләре буенча, биредә атаклы хәрби башлыгы Япанча яшәгән. 76559 Тарихчыларның күпчелеге неолит чорыннан катлаулы дини культларның формалашуы хакында әйтә. 76560 Тарихчы Надир Дәүләтнең атасы Ибраһим Дәүләткилдиев Йенәдә туган. 76561 Тарих Чыңгызхан идарә иткән чорда татар-монголларның беренче явы 1237 елның 16-21 декабрендә татар-монгол гаскәре Рәзән шәһәрен яулап ала, 1238 елның 1 гыйнварында урыс гаскәрен Коломна янында тар-мар итә. 76562 Тарихчы С. М. Шпилевский хезмәтендә Иске Ибрай авылы янында шәһәр хәрабәләре билгеләнгән. 76563 Тарихчы-этнограф И. Износков 1893 елны Казан шәһәрендә басылган ”Список населенных мест Казанской губернии с кратким описанием их” дигән хезмәтендә 1887 елдан җыела башлаган мәгьлүматларны файдалана. 76564 Тарих Шабалино районы 1929 елда оештырыла. 76565 Тарих Шарья округы 1929 елның 15 июлендә төзелә. 76566 Тарих Шаховская районы 1929 елда оештырыла. 76567 Тарих Шахунья 1921 елда Шахунья тимер юл станция янындагы бистә буларак нигезләнә. 76568 Тарих Ш. Бабич премиясе күкрәк тамгасы 1995 елда Башкортстан хөкүмәте тарафыннан Шәехзадә Бабичның 100 еллык юбилее уңаеннан булдырылган. 76569 Тарих Шәһәр 1701 елда бакыр эретү заводы янындагы бистә буларак нигезләнгән. 76570 Тарих Шәһәр 1868 елда Краматорская тимер юл станциясе янындагы бистә буларак нигезләнгән. 76571 Тарих Шәһәр 997 елда беренче тапкыр телгә алынган. 10—13 гасырларда Көнчыгыш Помор кензәлегенең үзәге. 1793—1918 елларда Пруссия кулы астында, соңрак Алмания составында булган. 1919 елда Версаль килешүе буенча "Азат шәһәр" дип игълан ителде. 76572 Тарих Шәһәргә 1550 елның октябрендә Чилиның беренче губернаторы Педро де Вальдивией Био-Био елгасы тамагында нигез сала. 76573 Тарих Шәһәргә 1631 елда нигез салына. 76574 Тарих Шәһәргә 1647 елда нигез салына. 76575 Тарих Шәһәр Каринтия һерцогы тарафыннан нигезләнгән. 76576 Тарих Шәһәр Маҗарстанның төньяк-көнчыгышында, Румыния һәм Украина белән чиге янында, Будапешттан 270 километр төньяк-көнчыгыштарак, Дебреценнан 270 километр төньяграк урнашкан. 76577 Тарих Шәһәр статусын 1028 елдан йөртә. 76578 Тарих Шәһәр статусын 1097 елдан йөртә. 76579 Тарих Шәһәр статусын 1174 елдан йөртә. 76580 Тарих Шәһәр статусын 1229 елда телгә алына. 76581 Тарих Шәһәр статусын 1230 елдан башлап йөртә. 76582 Тарих Шәһәр статусын 1233 елдан йөртә. 76583 Тарих Шәһәр статусын 1234 елдан йөртә. 76584 Тарих Шәһәр статусын 1235 елдан йөртә. 76585 Тарих Шәһәр статусын 1237 елдан йөртә. 76586 Тарих Шәһәр статусын 1244 елдан йөртә. 76587 Тарих Шәһәр статусын 1246 елдан йөртә. 76588 Тарих Шәһәр статусын 1249 елдан башлап йөртә. 76589 Тарих Шәһәр статусын 1250 елдан башлап йөртә. 76590 Тарих Шәһәр статусын 1251 елдан башлап йөртә. 76591 Тарих Шәһәр статусын 1253 елдан йөртә. 76592 Тарих Шәһәр статусын 1254 елдан йөртә. 76593 Тарих Шәһәр статусын 1260 елдан йөртә. 76594 Тарих Шәһәр статусын 1265 елдан йөртә. 76595 Тарих Шәһәр статусын 1266 елдан йөртә. 76596 Тарих Шәһәр статусын 1269 елдан йөртә. 76597 Тарих Шәһәр статусын 1273 елдан башлап йөртә. 76598 Тарих Шәһәр статусын 1278 елдан башлап йөртә. 76599 Тарих Шәһәр статусын 1288 елдан йөртә. 76600 Тарих Шәһәр статусын 1291 елдан йөртә. 76601 Тарих Шәһәр статусын 1295 елдан йөртә. 76602 Тарих Шәһәр статусын 1313 елдан йөртә. 1578—1793 елларда биредә Кыйрал трибуналы (Trybunał Koronny) урнашкан була. 76603 Тарих Шәһәр статусын 1316 елдан йөртә. 76604 Тарих Шәһәр статусын 1348 елдан йөртә. 76605 Тарих Шәһәр статусын 1349 елдан йөртә. 76606 Тарих Шәһәр статусын 1354 елдан йөртә. 76607 Тарих Шәһәр статусын 1355 елдан йөртә. 76608 Тарих Шәһәр статусын 1359 елдан йөртә. 76609 Тарих Шәһәр статусын 1368 елдан йөртә. 76610 Тарих Шәһәр статусын 1373 елдан йөртә. 76611 Тарих Шәһәр статусын 1388 елдан йөртә. 76612 Тарих Шәһәр статусын 1397 елдан башлап йөртә. 76613 Тарих Шәһәр статусын 13 гасырдан башлап йөртә. 76614 Тарих Шәһәр статусын 1400 елдан йөртә. 76615 Тарих Шәһәр статусын 1404 елдан йөртә. 76616 Тарих Шәһәр статусын 1406 елдан йөртә. 76617 Тарих Шәһәр статусын 1431 елдан йөртә. 76618 Тарих Шәһәр статусын 1439 елдан йөртә. 76619 Тарих Шәһәр статусын 1473 елдан йөртә. 76620 Тарих Шәһәр статусын 1475 елдан йөртә. 76621 Тарих Шәһәр статусын 1480 елдан йөртә. 76622 Тарих Шәһәр статусын 1491 елдан йөртә. 76623 Тарих Шәһәр статусын 1506 елдан йөртә. 76624 Тарих Шәһәр статусын 1513 елдан йөртә. 76625 Тарих Шәһәр статусын 1534 елдан йөртә. 76626 Тарих Шәһәр статусын 1547 елдан йөртә. 76627 Тарих Шәһәр статусын 1575 елдан йөртә. 76628 Тарих Шәһәр статусын 1614 елдан йөртә. 76629 Тарих Шәһәр статусын 1624 елдан йөртә. 76630 Тарих Шәһәр статусын 1830 елдан йөртә. 76631 Тарих Шәһәр статусын 1833 елдан йөртә. 76632 Тарих Шәһәр статусын 1840 елдан йөртә. 76633 Тарих Шәһәр статусын 1869 елдан йөртә. 76634 Тарих Шәһәр статусын 1915 елдан йөртә. 76635 Тарих Шәһәр статусын 1916 елдан йөртә. 76636 Тарих Шәһәр статусын 1921 елдан башлап йөртә. 76637 Тарих Шәһәр статусын 1922 елдан йөртә. 76638 Тарих Шәһәр статусын 1933 елдан йөртә. 76639 Тарих Шәһәр статусын 1947 елдан йөртә. 76640 Тарих Шәһәр статусын 1948 елдан башлап йөртә. 76641 Тарих Шәһәр статусын 1951 елдан йөртә. 76642 Тарих Шәһәр статусын 1952 елдан башлап йөртә. 76643 Тарих Шәһәр статусын 1952 елдан йөртә. 76644 Тарих Шәһәр статусын 1958 елда йөртә. 76645 Тарих Шәһәр статусын 1968 елдан йөртә. 76646 Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусны 1929 елдан йөртә. 76647 Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусны 1943 елдан йөртә. 76648 Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусы 1961 елда бирелгән. 76649 Тарих Шәһәр тибындагы бистә статусын 1942 елдан йөртә. 76650 Тарих Шәһәр Ярослов Зирәк тарафыннан якынча 1010 елда нигезләнгән. 76651 Тарих Шигырь «Балалар күңеле» җыентыгында беренче тапкыр нәшер ителә. 76652 Тарих Шигырь беренче тапкыр «Әл-гасрел җәдит» журналының 1906 ел 11 санында ( 15 ноябрь ) «Гъ. 76653 Тарих Шигырь беренче тапкыр «Фикер» газетасының 1907 ел 6 май санында һәм «Әл-гасрел җәдит» журналының шул ук елгы 25 май санында басылган һәм соңыннан «3 нче дәфтәргә» кертелгән. 76654 Тарих Шигырь Патша Думасындагы уң депутатларның һәм реакцион матбугатның мөселманнарга карата: «Әгәр сезгә Русиядәге тәртипләр ошамаса, Төркиягә китегез», - дигән чыгышларына каршы язылган. 76655 Тарих Шигырь Тәрҗемәләре Башкорт теленә :Ут, төтөн, фабрик-завод менән һаман ҡайнай Ҡазан; :Имгәтеп ташлап һауын, һау эшселәр һайлай Ҡазан. 76656 Тарих Шигырь «Фикер» газетасының 1905 елның 11 декабрь санында «Габдулла Тукаев» имзасы белән басылган. 76657 Тарих «Шондыбан» ансамбле Оркестр артистлары Ансамбль Франциядә фестивальдә * 1938 елда Кудымкарда 17 кешелек ансамбль оештырыла. 76658 Тарих Шумячи районы 1929 елда оештырыла. 76659 Тарих Шыгырдан районы 1926 елның 26 августында чыккан Чуаш АССРның Үзәк башкарма комитетының Президиумы карары буенча оештырыла. 76660 Тарих Щёлкино Кырымның иң яшь шәһәре булып тора. 76661 Тарихы 1861 елда алман галиме Филипп Рейс кешенең колагы эшләү принцибын үзе ясаган җайланмада аңлатып күрсәтә. 76662 Тарихы 1917 елгача Казан губернасына кергән. 76663 Тарихы 1920 елга кадәр Сарман районы җирләре Уфа губернасы Минзәлә өязенә кергән иде. 76664 Тарихы 1921 елның 22 августында Коми автономияле өлкәсе буларак оештырыла, 1936 елның 5 декабрендә Коми АССР итеп үзгәртелә; 1992 елның 26 маеннан хәзерге исемен йөртә. 76665 Тарихы 1929 елның 10 мартында Эжен Дельпорт тарафыннан Уккел обсерваториясендә ачыла. 76666 Тарихы Apertium өстендә эш Испания һәм Каталония хөкүмәтләре тарафыннан финансланган OpenTrad проекты кысаларында башлана. 76667 Тарихы Emmanuel Duverger картинасы, 1901 Уенның вариантлары Әлеге уенны күптәннән ( Аурупада урта гасырлардан ук, Русиядә XIX гасыр ахырыннан) һәм төрле кыйтгаларда уйныйлар. 76668 Тарихы Авыл 1939 елда ике авыл Мишәр (Татар) һәм Чуаш Байтирәкләре берләшүеннән барлыкка килә. 76669 Тарихы Авыл атамасы төрки ямәк (шәмәк, сәмәк) кабиләләре атамасыннан килә дип уйланыла. 76670 Тарихы Авылга 18 гасырдә нигез салына. 76671 Тарихы Авыл ясаклы татарлар тарафыннан 1670 елда нигезләнгән. 76672 Тарихы Алексеевское саласы XVII гасыр уртасында нигезләнә. 76673 Тарихы Аурупадан Азия һәм Африкага илтүче диңгез юлларының үзәгендә урнашкан Мальта элек-электән басып алучыларны үзенә җәлеп иткән. 76674 Тарихы Борынгы дөньяның күп укымышлылары кебек аны да бетәсеннән элек кеше үзе кызыксындырган. 76675 Тарихыбызны дәвам итәбез. 1941 ел 22 июнь. 76676 Тарихы Вольт үлчәү берәмлеге 1861 елда Томсон, Уильям (лорд Кельвин) нигез салган электрик эталоннар комитеты тарафыннан кертелгән. 76677 Тарихы Дөньядагы илләрдә һәм аеруча Скандинавиядә чаңгыда ярышып ату спорт төре киң кулланылган. 76678 Тарихы * Җир сәгате инициативасы WWF һәм The Sydney Morning Herald гәҗите тарафыннан 2007 елында уйлап чыгарылды - шул елны ук башлангычта шәһәрендә яшәүче 2,2 миллион кеше катнашты. 76679 Тарихы Җитмешенче елларда урам панкларының коммерциягә "сатылган" панк идеалларына җавап буларак барлыкка килә. 76680 Тарихы Җылаер кантоны 1922 елның октәбрендә БАССР административ бүленешенең үзгәртеп кору нәтиҗәсендә барлыкка килгән; аның составына элекке Бөрҗән-Түңгәвер кантонының 14 олысы, Кыпчак-Җиде ыруг кантонының 16 олысы, Үсәргән кантонының 18 олысы керде. 76681 Тарихы Иран дәүләтчелеге тарихы дөньяда иң борынгылардан исәпләнә. 76682 Тарихы Исемнең барлыкка килүе «Ракета» маркасы сәгатьләренең беренче партиясе 1962 елда чыгарыла. 76683 Тарихы *Каланың беренче кешеләре булып юнанлылар санала. 76684 Тарихы Коитэ 1958 елда музыкант ата-анадан туган, алардан карап һәм тыңлап инструментларны өйрәнгән. 76685 Тарихы Кырымда юнан колонияләре * Б.э.к. 4–5 гасырларда бу территорияләрдә скифлар яшәгән. 76686 Тарихы Латин телендәге "Fundamentum" сүзе татарча — "нигез" дигән мәгънәне бирә. 76687 Тарихы Маврикий утравында беренче язмада теркәлгән урта гасырларда гарәпләр тарафыннан зиярәтенә кадәр кеше яшәмәгән, гарәпләр аны Дина Ароби дип атаган. 76688 Тарихы Неолит һәм Бронза гасыры чорында монда Сансиньдуй мәдәнияте булган (безнең эрага кадәр III—I меңьеллык). 76689 Тарихы Носы авылы тарихы *Моннан 200-250 еллар элек карурман арасыннан агучы кечкенә генә елганың сулъяк ярыны татар, мари, рус, милләтеннән булган 3 хуҗалык килеп урнаша. 76690 Тарихы "Пропаганда" сүзе 1622 елда папа Григорий XV оештырган Congregatio de Propaganda Fide ( лат. 76691 Тарихы * Революциягә кадәрге чорда авыл халкы белемне мәчет мәдрәсәдә алган. 76692 Тарих «Ырымбурга йомыш яки эш белән килгән башкортларның һәм мишәрләрнең бернинди тукталыр урыны да юк,— дип яза Ырынбур генерал-губернаторы В.А. Перовский 1836 елның 20 апрелендә башкорт һәм мишәр кантон башлыкларына мөрәҗәгатендә. 76693 Тарихы Сембердә Университетның нигезләнү тарихы 1919 елдан башлана, бу елда Сембер пролетариат университеты барлыкка килә. 76694 Тарихы Столыпин аграр реформасы барышында Уфа губернасының төньягыннан күченеп килгән татарлар тарафыннан 1912 елда нигезләнгән. 76695 Тарихы Столыпин аграр реформасы барышында Уфа губернасының төньягыннан күченеп килгән татарлар тарафыннан 1912 елда (яки 1909 елда) нигезләнгән. 76696 Тарихы Татар халкы Себер татарларыннан һәм Идел-Урал регионыннан чыккан кешеләрдән тора. 76697 Тарихы Уку йортына, милли мәктәпләрнең башлангыч сыйныфларында укыту өчен мөгаллимнәр әзерләү максатында, 1930 елда нигез салына. 76698 Тарихы һәм мәдәнияте» исемендә беренче күргәзмәне тәкъдим итә. 76699 Тарихы ''Шул авылның чал тарихы бик тә кызыклы һәм гыйбрәтле. 76700 Тарих Эвенк милли округы БҮБК карары буенча РСФСР Көнчыгыш Себер крае составында 1930 елның 10 декабрендә оештырыла. 76701 Тарих Экзюпери бу хикәяне Нью-Йорк шәһәрендә ( АКШ ) торганда яза башлый. 76702 Тарих Элек култык урынында шәһәрнең иске өлеше урнашкан; Чабаксар ГЭСны төзелү сәбәпле ул су астында калу зонасына эләккән. 76703 Тарих Элек Тинсупин татар авылы иде һәм анда морзалар Маматказиннар яшәгәннәр. 76704 Тарих Элемтә министрлыгы 1993 елның 4 мартында Татарстан Югары Шурасы карары нигезендә оештырыла. 76705 Тарих ЭМТ үрчетү неолит чорындан ук башлана. 76706 Тарих Эрбий 1842 елда Мосандер тарафыннан ачыла. 76707 Тарих Этикетның шактый формалары һәм элементлары бик борынгы заманнарга барып тоташа. 76708 Тарих Эшкәртү Airbus A300 очкычы уңышыннан соң, Boeing 727 һәм Boeing 737 иртә вариантларын иң яхшы шул вакытта булган очкычларын алмаштыру максатыннан Airbus консорциумы яңа очкычны эшкәртә башлый. 76709 Тарих Югары Сысәрт шәһәр тибындагы бистәсе 1950 елда Сысәрт шәһәре составыннан чыгару юлы белән барлыкка килгән. 76710 Тарих Югары уку йортларны булдыру милләтнең икътисадый һәм мәдәни үсеш дәрәҗәсе белән бәйле феномен. 76711 Тарих Юдино районы 1938 елның 4 августта Казан районының исеме алмаштыру юлы белән барлыкка килгән. 1958 елның 16 июльдә район үзәге Яшел Үзәнгә күчерелә, район Яшел Үзән районы дип атала башлый. 76712 Тарих Юрья районы 1965 елда барлыкка килә. 76713 Тарих Юхмачы районы 1944 елның 19 февралендә Яңа Чишмә һәм Акташ районнарыннан аерылып чыгу юлы белән барлыкка килгән. 76714 Тарих Ядернә 1590 елда ниегзләнә. 76715 Тарих Язма чыганакларда Кудымкар беренче тапкыр 1579 елда телгә алына. 76716 Тарих Якынча 1000 елда нигезләгән. 76717 Тарих Якынча 1200 елда нигезләнгән. 76718 Тарих Якынча 124 елда нигезләнгән. 76719 Тарих Якынча 845 елда нигезләнгән. 76720 Тарих Ямало-Ненец автономияле округы (башта — милли округ ) Урал өлкә составында 1930 елда барлыкка килә. 76721 Тарих Ямашның кайчан барлыкка килүе турында ачык, төгәл мәгълүматлар юк. 76722 Тарих Яңа Чәчкап авылының нигезләнүенә мөнәсәбәтле язма чыганаклар юк. 76723 Тарих Яңа чор башлану бәйрәменең Фарвардин аеның беренче көнендә рәсми котланылуның Ахәменид дәүләте чорында (б. 76724 Тарих Ян Юдин Кызыл таучык бистәсе территориясендә ватандашлар сугышы барышында каты сугышлары барганнар. 76725 Тарих Ярминкәгә төп керү юлы Казан ЭКСПО (проект) Казан кирмәне янәшәсендә узучы ярминкәләр турында мәгълүмат гарәп елъязмаларында XII гасыр азакларында ук очрый. 76726 Тарих Ярминкәне башлап оештырган монастырь күренеше Ярминкәдә Кытай рәтләре. 76727 Тарих Яр районы 1929 елның 15 июлендә элекке Глазов өязнең Укан, Ежево һәм Пудем волостьларның 19 авыл советлардан барлыкка килгән. 1929 - 1932 елларда районның административ үзәге Укан авылында урнашкан. 76728 Тарказы — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 76729 Таркалганнан соң, электроннар сүрүенең төзелеше үзгәрә ала һәм фотоннар таратылалар. 76730 Таркалудан бердәмлеккә Икенче бөтендөнья сугышыннан соң Берлин (Потсдам мәйданы, 1945 ел) 1945 елда сугыш тәмамлангач Берлинның шактый зур өлеше җимерек хәлдә була. 76731 Таркалыш Татар-монгол тарафыннан Ауразияне буйсындыру. 13-нче гасырда Киев Русенең феодаль таркалыш чоры булган, дәүләт 15 аерым урыс кенәзлегенә таркалган. 76732 Таркалыш экспоненциаль кануны: таркалмаган атомнар саны вакытка бәйлелек. 76733 Тарка-Пдеза-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76734 Тарка-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 76735 Тарка-Сэбэсь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76736 Тарка-Тёда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76737 Тарка-Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 76738 Таркойтаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 76739 Таркойта — Русия территориясеннән ага торган елга. 76740 Тарко-Сале ( ) — Русия Федерациясенең Ямал-Ненец автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 76741 Тарлау — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 76742 Тармакланган төзелешле, шулай ук чиксез һәм ароматик углеводородлар детонациягә тотрыклырак, аларның янучан катнашмасын ныграк кысарга мөмкин, димәк, алар зуррак егәрлекле двигательләр эшләргә мөмкинлек бирәләр. 76743 Тар-мар ителгән алман частьләре Волхов елгасы чигенә күчеп бара башладылар. 76744 Тар мәгънәсендә, Төньяк Америка кызылтәнлеләр (ингл.) кебек җәмгыятьләргә кергән халыкларны билгели ала. 76745 Тарн-Варн — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 76746 Тарнога — Русия территориясеннән ага торган елга. 76747 Тарнойтаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 76748 Тарнынг-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 76749 Тарпаннарны беренче итеп төрки халыклар б.э.к. 7–8 гасырларда кулга ияләштерелгән дип уйланыла. 76750 Тар рәтле һәм гади рәт ысуллары белән чәчелә, чәчү нормасы уҗым бодае өчен 1 га 4,5—5,0 млн бөртөк, орлыкны чәчү тирәнлеге 4—6 см, язгы бодай чәчү нормачы — 5—7, чәчү тирәнлеге — 4—7. 76751 Тар-Сап — Русия территориясеннән ага торган елга. 76752 Тарса — Русия территориясеннән ага торган елга, Исса кушылдыгы. 76753 Тарседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76754 Тар-Седа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76755 Тарта торган тәмәкенең янучанлыгы мөһим. 76756 Тарт-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 76757 Тарткалашканда ике арада мондый әйтеш була: — Әй, Корткаяк, Корткаяк, аркаңда ниләр бар? 76758 Тартма эчендә радиоактив атом төше һәм агулы газ бар. 76759 Тарту көче бик нык кими, сугышның соңгы елларында тырмату эшләре кул көче белән башкарылды, хатын-кызлар җигелеп тырматты. 76760 Тарту һәм Таллинн шәһәренләрендә халык шулай ук үзен еш кына выру дип атый. 76761 Тартучы ата-аналарның балалары йөткерү белән интегә, аларда бронхит һәм пневмония авыруы үсү куркынычы арта. 76762 Тарту чыгару һәм вентиляциясе Һава үткәелде түшемә ныгыту ысуллары Җилләтү яки Вентиляция ( — җилләтү, һаваны алмаштыру) — файдаланылган һаваны йорттан алу һәм аны тышкы һава алмаштыру. 76763 Тарту шәһәре юнәлешендә һөҗүм итүдә катнаша. 76764 Тартылу көче (ингл.) — шәхесләрдә күбрәк аерыла торган махсус бер партнер белән җенси якынлык кылу теләге, саулау һәм бер-берсен тану урын алгач нәфестән үсеп чыккан романтик теләк булып тора. 76765 Тартыш — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 76766 Таруса районы ( ) — Калуга өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 76767 Таруса ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урнашкан шәһәр. 76768 Тарусса — Русия территориясеннән ага торган елга. 76769 Тару Тамбов (Печера) — Русия территориясеннән ага торган елга. 76770 Тархан — Бидәңге елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 76771 Тархан Булат Монашев Кенәле елгалары ( Кече һәм Олы Кенәле ) буйлап кондыз ауларга рөхсәт кәгазе ала. 76772 Тархан ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 76773 Тарханкут ярымутравы көнбатышында — Прибойный (Караборын) борыны — Кырымның иң көнбатыш ноктасы урнашкан. 76774 Тархан — салымнардан һәм йөкләмәләрдән азат ителгән асаба. 76775 Тархан — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 76776 Тархан — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 76777 Тархан — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 76778 Тархата — Русия территориясеннән ага торган елга. 76779 Тархуты-Харвута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76780 Таръю — Русия территориясеннән ага торган елга. 76781 Тарын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 76782 Тарышна — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 76783 Тарьюнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 76784 Тарья-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76785 Тар-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 76786 Таса — Русия территориясеннән ага торган елга. 76787 Тасвир Генетик маркерлар (билгеләр) Y- ДНК нибары ата юнәлеше аша Y- хромосома белән тапшырыла, димәк атадан улларына, хатын-кызларның Y-хромосомасы юк. 76788 Тасвир Җитен мае ашамлык буларак Җитен мае тиз кибә торган майларга карый. 76789 Тасвир Кызыл кәрләләр бүтән йолдызлардан бик аерылып торалар. 76790 Тасвир Кызыл (уңда) һәм кара (сулда) тилгәннәр койрыкларының төзелеше Урта зурлыктагы кош. 76791 Тасвирлама I дәрәҗә һәм II дәрәҗә орденнарның тамгасы һәм йолдызы була, ә III дәрәҗә һәм IV дәрәҗә орденнарның тамгасы гына. 76792 Тасвирлама Азазелло кечкенә буйлы, ләкин гаҗәеп киң җилкәле, казык тешләре чыгып тора, чәчләре ялкынлы-җирән төстә. 76793 Тасвирлама Беренче саны 1907 ел 3 октябрь көнне чыккан. 76794 Тасвирлама Бик эмоциональ, тиз кызып китүчән кеше. 76795 Тасвирлама Варенуха белән бергә ул Лиходеевны көтә, аннары аның Ялтадан телеграммаларын ала һәм Варенуханы ГПУга җибәрә. 76796 Тасвирлама Газета патша хөкүмәте сәясәтенә оппозициядә тора, кадимчелекне, искелекне тәнкыйтьли, хатын-кыз азатлыгын яклап кыю чыгышлар ясый, замандашлары арасында сугышчанлыгы белән таныла. 76797 Тасвирлама Гомуми чагыштырмалылык теориясе буенча бөтенесе гравитация эффектлары көч яки кыр булып тәэсир итешү түгел, ә фәза-вакытның деформациясе сәбәпле барлыкка килә. 76798 Тасвирлама Җирән чәчле һәм зәңгәр күзле кыз. 76799 Тасвирлама Кунак йорты ( ) бинасы. 1820 ел. 1798 елда Казанга килгән Русия патшасы Павел I бинаны торгызырга куша. 76800 Тасвирлама Мастер - Мәскәү кешесе, элек тарихчы булып эшләгән, югары белемле, берничә чит тел белгән кеше. 76801 Тасвирлама Өч фундаменталь тәэсир итешү (зәгыйфь, көчле, электромагнит) калибр бозоннары алышуы белән аңлатыла. 76802 Тасвирлама Роман текстыннан аның бары исем һәм әтисенең исеме генә билгеле - Маргарита Николаевна. 76803 Тасвирлама Төп юлының озынлыгы 4287 километр тәшкил итә. 76804 Тасвирлама Һәрбер комплекс санны бирелгән xOy яссылыгы ноктасы итеп карарга мөмкин. 76805 Тасвирлама Шүрәле кыяфәте белән кешене хәтерләтә. 76806 Тасвирлама Як-42 - Т-гәүдәле каурыйлы (иске Ту-134 кебек), койрыкта урнаштырган өч двигательле очкычы. 76807 Тасвирлау Бина ХХ гасыр башында шәһәр мигъмариятында еш кулланылган классика һәм эклектикадан баш тартып, рус стилендә ( псевдорус стиле ) салынган. 76808 Тасвир Макемаке орбитасы 1955 елга кадәр тикшерелгән. 76809 Тасвир Мәңге яшел 40-50 м озынлыгындагы агачлар, җәелеп үскән ябалдашы белән. 76810 Тасвир Мәхәллә диагонале буенча урнашкан, манарасы белән Киров һәм Парижская Коммуна урамнары кисешкән почмакка чыга. 76811 Тасвир Татарстанның Мөслим районы байрагында курайда уйнаучы егет сурәтләнгән Курай озынлыгы төренә карап төрлечә була — 120—180 мм алып 450—1000 мм хәтле була. 76812 Тасвир Тешеләр иркәкләрдән ике тапкыр зуррак диярлек. 76813 Тасвир Тышкы кыяфәте буенча күсегә охшаш, еш кына ул мускус күсесе дип йөртелә, ләкин гади соры күсегә караганда шактый зуррак була. 76814 Тасвир Һиндыба чәчәге Һиндыба үзәк тамыры озынлыгы 1,5 м га кадәр җитә. 76815 Тасвир Электромагнит тәэсир итешүне бердәнбер калибрлау кисәкчәләр төре - фотон тарата, зәгыйфь тәэсир итешүне өч W-, W+ һәм Z-бозон тарата, ләкин көчле тәэсир итешүне 8 бәйсез төр глюон тарата. 76816 Тасвир Эре баш, башының алдында зур түгәрәк күзләр, кыска ерткыч томшык. 76817 Тасий-Вангута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76818 Таскаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76819 Таскаклы — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 76820 Таска — Русия территориясеннән ага торган елга. 76821 “Тасма” җитештерү оешмасының территориясендә мемориаль такта бар. 76822 Тасмания ( ) – Австралия кыйтгасыннан 240 км ераклыктагы утрауда урнашкан Австралиянең өлкәсе. 76823 ТАССР ( 1986 ) һәм РФ ( 2001 ) атказанган, Татарстанның халык ( 1993 ) артисты. 76824 ТАССР атказанган артисты (1926). 76825 ТАССР атказанган артисты ( 1926 ). 76826 ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе. 76827 ТАССР атказанган фән эшлеклесе ( 1986 ). 76828 ТАССР БҮБК һәм РСФСР Халык Комиссарлар Шурасы карары белән 1920 елның 27 маенда игълан ителгән. 76829 ТАССРда массакүләм репрессия оештыручы. 76830 ТАССРның атказанган ( 1945 ) һәм халык артисты ( 1957 ). 76831 ТАССРның атказанган мәдәният эшлеклесе. 76832 ТАССРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1957 ). 76833 ТАССРның Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты ( 1967 ). 1990 елда вафат. 76834 ТАССРның халык артисты – 1956 ел. 76835 ТАССРның халык, РСФСРның атказанган артисты. 76836 ТАССР рәссамнар берлегенең беренче санлы әгъзалык таныклыгы аңа бирелгән ( 1935 ). 76837 ТАССР төзелгәч, мәгариф халык комиссары урынбасары итеп билгеләнә, ләкин тиздән аны Мәскәүгә чакыртып алалар. 76838 ТАССР төзелү 1920 1924 Казанда РСФСР милләтләр эше буенча халык комиссариаты вәкиле булып тора. 76839 ТАССР төзелү 1920 елда РКП(б) үзәк комитеты тәкъдиме белән К. Мохтаровны ТАССР ревкомына әгъза итәләр, сәламәтлек саклау халык комиссары итеп билгелиләр. 76840 ТАССР төзелү * 1920 елның 10 октябреннан ТАССР милиция идарәсе башлыгы итеп билгеләнә. 76841 ТАССР төзелү Казанда ОГПУның Татбүлегендә Көнчыгыш бүлекчәсе башлыгы, ВКП (б) Берләшкән бистә район комитетында бүлек мөдире, ТАССР ҮБК әгъзасы вазифаларын башкара. 76842 ТАССР төзелү Сәхибгәрәй Сәетгалиев ТАССР ХКШ рәисе итеп билгеләнгәч, 1920 елда ТАССР ХКШ рәисе урынбасары, 1920 1921 елларда ТАССР эшче-крестьян инспекциясе халык комиссары. 76843 ТАССР төзелү ССРБ дәүләт банкының Казан конторасы идарәчесе урынбасары була. 76844 ТАССР ҮБК рәисе урынбасары, ТАССР ХКШ рәисе урынбасары ( 1921 1923 ). 76845 ТАССР Үзәк Башкарма Комитеты президиумы әгъзасы, галимнәрнең көнкүрешен яхшырту комиссиясе рәисе, «Безнең юл» журналы мөхәррире. 76846 ТАССР халык артисты ( 1940 ). 76847 Тассы – Олы Иек елгасы кушылдыгы. 76848 Тастар башларын бизәү алымнарында җирле үзенчәлекләр бар. 76849 Тас­тарның бу ике төре дә юка, ак төстәге тукымадан йә булмаса тюльдән ясалган. 76850 Тастус — Русия территориясеннән ага торган елга. 76851 Тасу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76852 Тасыбайсай — Русия территориясеннән ага торган елга. 76853 Татар авторларының һәм Идел буе композиторларының балалар өчен язган әсәрләре җыентыкларын төзи һәм мөхәррирли. 76854 Татар Авторлык Берлегенә дә керә. 76855 “Татар авыллары” исемле дәүләт оешмасына мөрәҗәгать итү файдасыз булды, бу хакта тулы мәгълүматның булмавы ачыкланды. 76856 Татар авыллары Яңакуыш 1688 елны, Өрьяды авылы 1650 елны барлыкка киләләр Урыслар районга 1779 елда килеп урнашканнар, дип әйтелә тарихи язмаларда. 76857 Татар Адае ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 76858 Татар Аксуы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 76859 Татар алфавитын камилләштерүгә өлеш кертә. 76860 Татар алынмаларында кулланылган, гарәп әлифбасында өченче хәреф булган йомшак әйтелешле хәрефләрен һәм уналтынчы хәреф булган калын әйтелешле хәрефен белдерә. 76861 Татар артистлары беренче тапкыр Мәскәүнең дәрәҗәле концерт залларында чыгыш ясый. 76862 Татар архитектурасының күренекле тарихчысы, сәнгать фәннәре докторы Ф. X. Вәлиев аның күп санлы колонналар өстенә эшләнгән озын балконлы, Кырым һәм Төркиянең шул заман корылмаларына охшаш ике катлы бина булганлыгын фараз итә. 76863 Татар архитектурасы үрнәге. 76864 Татар ашларына әче камырдан пешергән азыклар хас. 76865 Татар базары Идел ярында урнашып, аңа килеп туктаган сәүдәгәрләр Хаҗитарханга Татар капкасы аша уза торган булганнар. 76866 Татар базары түбәсе (калкулык) өстендә Иван Золотоус чиркәве бар, анда элек хан мәчете һәм хан каберлекләре булган. 76867 Татарбай — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 76868 Татар балалар шигъриятен өйрәнә. 76869 Татар балаларының 3749ы шәһәр мәктәпләрендә, 1610ы авыл мәктәпләрендә укый. 76870 Татар балаларының – 73,8%, чуашларның – 9,5% (1 мәктәптә) туган телен өйрәнә. 76871 Татар балаларының 75%ыннан артык аңлаешлы туган татар телен бер нинди формада да өйрәнмиләр. 76872 Татар баласы булганга күрә ул монда шактый кимсетә. 76873 !; Татар барда, көрәш яши) / Фирдүс ГЫЙМАЛТДИНОВ. 76874 Татар-башкорт мифлары Мишәр татарлары мифларында Аздака- ут чәчүче елан кыяфәтендә. 76875 Татар-башкорт тапшыруларын радионың рус хезмәте аша тәкъдим ителгәч, чит илләрдәге татар мөхәҗирләре моңа кискен каршы чыга, һәм аерым бүлекне ачарга таләп итә. 76876 Татар, башкорт, үзбәк, казакъ, кыргыз халыкларының китап бастыру эше һәм бу өлкәдәге үзара элемтәләре хакында хезмәтләр яза. 76877 Татар башында да, Чуаш башында да урамнар исеме уртак: Күл буе урамы, Урта урам, Кырый урам дигән урамнар бар. 76878 Татар берләшмәсе җитәкчесе моңа кадәр әдәби консультант вазифасында торса, Тойгын татар берләшмәсе рәисен үзенең урынбасары итеп күтәрде. 76879 Татар Бидәңгесе — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы авыл. 76880 Татар Бикшеге — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 76881 Татар Борнашы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 76882 Татар бүлеген 1959 елда ябып куялар, 1965 елда рус-татар бүлегенең чираты җитә. 12 ел эчендә татар милли мәктәпләре өчен 250 укытучы хәзерләнә. 76883 Татар бүлекләре милли сигез еллык һәм урта мәктәпләр өчен туган тел укытучыларын хәзерли, рус-татар бүлеге – рус теле һәм әдәбияты укытучыларын. 76884 Татар Бүләр — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 76885 Татар-Велень-Лей — Алатыр елгасы кушылдыгы. 76886 Татар Википедиясендә бу термин кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Салих Вәлиев (1912-1970) — Советлар берлеге Каһарманы. 76887 Татар Википедиясендә әлеге фамилия кулланылган түбәндәге мәкаләләр бар: * Сабир Шәрипов (Дәүләтшин) (kk:Сабыр Шарипов, 1882-1942) — язучы. 76888 Татар Википедиясендә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр бар: * Габделмәңгыйм Әминов ( 1908 1968 ) — КДУ, КАИ профессоры. 76889 Татар Википедиясендә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Әсгать Сәлахов (Әсгать Сәлах) (05.01.1935), язучы, журналист. 76890 Татар Википедиясенә кирилл һәм латин имләләрендә язу мөмкин, тик бер мәкалә эчендә бу ике әлифбаны куллану рөхсәт ителми. 76891 Татар Виләзмәсе ( ) — Мордовиянең Атюрьево районына керүче татар авылы. 2006 елда биредә 88 йортта 245 кеше яшәгән. 76892 Татар гадәтендә индигога зәңгәр төс туры килә. 76893 Татар гаскәре Константинопольгә һөҗүм итмәгән, ләкин Энос шәһәрен басып алган, селҗүк солтанын Византия әсирлегеннән азат иткән. 76894 Татар гаскәре сугыш хәрәкәте нәтиҗәсендә Литва чигенгән. 76895 Татар Гуринкасы ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 76896 Татар дәүләт академия театры артисты Илтөзәр Әзһәр улы Мөхәммәтгалиев ( 1966 ) тә Иске Минзәләбаш авылында туган. 76897 Татар дәүләт академия театры куйган "Телсез күке" ( Зөлфәт Хәким ) спектакленә музыка язган (2008). 76898 Татар дәүләт гуманитар институты – Татарстан республикасының беренче милли югары уку йорты. 1995-2005 елларда эшли. 76899 Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты (ТДГПУ, рус. 76900 Татар дәүләт гуманитар-педагогика университеты (хәзер КФУ составында) музыка уен кораллары һәм татар музыка сәнгате кафедралары профессоры буларак, баянда уйнау тәҗрибәсен яшьләргә өйрәтә. 76901 Татар дәүләт «Әкият» курчак театры – Русиянең һәм Татарстанның иң өлкән театрларыннан берсе – балалар өчен тамашалар күрсәтү буенча махсуслашкан мәдәният оешмасы. 76902 Татар дәүләтләре - тарихта һәм бүгенге көндә дәүләтнең төп халкын татарлар алып торган дәүләтләр. 76903 Татар дәүләт опера һәм балет театры директоры ( 1967 1968 ). 76904 «Татар дәүләт республика күчмә театры» дип атала башлый. 76905 Татар диаспорасының барлык төркемнәрендә дә халык сәнгате, фольклор коллективларының үсә баруы, җирле кием төрләрен һәм кием комплексларын табигый халәттә, үз төсләре белән чагылдырган хезмәтнең булуын таләп итәләр. 76906 Татар диаспорасының бер өлеше буларак, гомум татар дөньясы белән тыгыз бәйләнеш тотып, аның аерылгысыз бер өлеше булып тора. 76907 Татар дөньясы * 30 август — Татарстан суверенитеты көне. 76908 Татар дөньясында Исмәгыйль Гайнетдинов (Мәскәүдәге авыл хуҗалыгы күргәзмәсенең Татарстан павильоны авторы), монументаль нәкыш остасы Чыңгыз Әхмәров (М. 76909 Татар дөньясы Сынамышлар * Март башы көн кояшлы булса, яшелчә уңа. 76910 Татар драма театрына еш йөриләр. 76911 Татар драматургиясе 20нче гасырның башында үсә башлады. 76912 Татар егетенә ин зур танылуны «Спартак»та үткәргән унике елы алып килә. 76913 Татар әдәби теле дә онытылып бара. 76914 Татар әдәби телен үз байлыгы хисабына төзү фикерен алга сөрә. 76915 Татар әдәбияты буенча дәреслекләр авторы: рус мәктәпләренең 4, 9, 10нчы сыйныф укучылары, татар мәктәпләренең 7, 10, 11нче сыйныф укучылары өчен. 76916 Татар әдәбиятында аерым жанр буларак кулланылмый. 76917 Татар әдәбиятында да еш кулланылган. 76918 Татар әдәбиятында дастаннар Татар әдәбияты тарихында дастанчылык зур роль уйнаган. 76919 Татар әдәбиятында ул Габдулла Тукайның «Шүрәле» поэмасы аша киң билгеле. 76920 Татар әдәбиятын укыту теориясе һәм методикасы фәненнән укыта. 76921 Татар әдәбиятын үстерүгә зур өлеш керткәне өчен 1993 елда, Татарстан Республикасы Президенты Указы нигезендә, Аяз Гыйләҗевкә Татарстан Республикасының халык язучысы дигән мактаулы исем бирелде. 76922 Татар әдәбиятының борынгы ядкяре. 76923 Татар әдәбияты тарихы. 76924 Татар әдәбияты тарихы, 3 том. 402-421 б. Казан, 1986. 76925 Татар әдәбияты тарихының 1920 1930 еллардагы күренешләрен: 1917 елгы инкыйлабтан соң әдәбиятның идеология максатларына буйсындырылуы тарихын, әдәбиятта социалистик реализм методының җиңүе процессларын өйрәнә. 76926 Татар әдәбияты тәнкыйтен өйрәнүдә һәм бүгенге әдәби хәрәкәтнең күп кенә проблемаларын хәл итүдә бу мирас әлегәчә үзенең файдалы эшен башкара. 76927 Татар Әҗби — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 76928 Татар Әйшәсе — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 76929 Татар әлифбалары Латин әлифбасы 2012 2012 елның 24 декабрендә Татарстан дәүләт шурасы депутатлары “Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итте. 76930 Татар әлифбасы авторы. 76931 Татар әлифбасында, гарәп әлифбасында егерме беренче хәреф булган "каф"ны һәм 22нче хәреф булган "кяф"не белдерә. 76932 Татар әлифбасында - сүз башында гарәп әлифбасының өтерле әлифен белдерә. 76933 Татар әлифбасы нигезендә борынгы һәм гаять бай әдәби мирас тупланган. 76934 Татар Җиләкле авылыннан борыңгы мөселман зираты гына кала. 76935 Татар җөмһүриятенә 9 волосте белән Алабуга шәһәрен һәм элек Сарапул өязенә караган 2 волосте белән Әгерҗе шәһәрен кертү карары кабул ителә. 76936 Татар җырлары Татар халкы авыл көйләрен һәм салмак көйләрне якын иткән. 76937 «Татар җыры – 2009» бәйгесендә Раяз Алтын Барска лаек була. 76938 «Татар җыры» бәйгесендә катнашып, «Алтын барс» белән бүләкләнә. 76939 «Татар җыры»ның икенче көнендә Илһам Шакиров белән “Идел буе каеннары”н башкара. 76940 «Татар җыры» ( ) — Татарстанның Казан һәр елның шәһәрендә татар җыры. 76941 Татар зыялыларының, язучыларның, артистларның, рәссамнарның, композиторларның, сәясәтчеләрнең туграларын эшли. 76942 Татар Ивашкиносында спорт мәйданчыгы бар. 76943 Татар иҗат төркемнәре белән бер үк вакытта, Ташкәнтка азәрбайҗан труппалары да еш килә. 76944 Татар Икшермәсе — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 76945 Татар илчелеген үтергән Хәрәзем солтаны Алә әд-Дин Мөхәммәдне куа китү башлангыч чорында татар-монгол гаскәренең саны 30 мең кеше тәшкил иткән, ләкин Иранда һәм Кавказда ( 1221 ) сугышлардан соң ул нибары 20 мең тәшкил иткән. 76946 Татар-инглиз сүзлегенең әлегә бета версиясе генә бар, шуңа күрә татар сүзләренең инглизчәсен сәхифәдә аерым-аерым беркетергә туры килә. 76947 Татаринская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 76948 «Татар-информ» мәгълүмат агентлыгы 1990 елның 6 июнендә КПССның Татарстан обкомы бюросы карары белән оештырылган. 76949 Татар Исламы — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 76950 Татариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 76951 «Татар йорты» каршында «Дуслык» журналы чыгарыла. 76952 Татар Кабаны — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 76953 Татар Кадрәге — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 76954 Татар Казысы ( ) — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 76955 Татар Кандызы авылы табигатьнең матур җирендә урнашкан. 76956 Татар Карамалысы — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 76957 Татар Каргалысы авылын урталай бүлеп, Сакмар елгасына кушыла. 76958 Татаркино — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 76959 Татар китап басмасы. 76960 Татар классик прозасында рус әдәбияты традицияләре темасын ачу белән шөгыльләнә. 76961 Татар классик уен коралларының (курай, кубыздан алып гармоникага кадәр) барысы да, яңадан сафка кайткан борынгылары да (сорнай, думбыра, ятаган, татар гөсләсе, саз) ансамбль концертларында кулланыла. 76962 Татар Кодашы — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 76963 Татар Кокшаны — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — авыл (федераль классификатор буенча). 76964 Татар Колмаеры — татар авылы. 76965 Татар композиторы Фәрит Яруллинның хатыны. 76966 Татар көрәше буенча тәүге рәсми ярышлар уздырыла башлау да аның исеме белән бәйле. 76967 Татар көрәшен алга сөрү максатыннан 2003 елда Бөтенрусия билбаулы көрәш Федерациясе төзелә (беренче президенты – грек-рим төр көрәшчесе Риф Гайнанов ). 76968 Татар Көчек — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 76969 Татар күренекле тарихчысы Мирфатыйх Зәкиев буенча кыпчак атамасы борынгы төрки сүзләрдән чыккан: къу-кыу (димәк ак) һәм чак-сак (борынгы саклар кабиләләре), ягъни ак сак, саклар - төрки кабиләләрнең бүтән атамасы. 76970 Татар курчак театрында аның пьесалары зур уңыш белән куелып киләләр: “Йолдызчык ромашка” ( 1985 ), “Апушның тылсымлы тәшләре” (“Волшебные сны Апуша”, 1986 ), “Сказка о двух монетах” ( 2005 ). 76971 Татар кызлары гимназиясе 1913 елда укучылар саны 200 гә җитә. 76972 Татар Кынадысы ( ) — Пенза өлкәсенең Күзнәй районына керүче татар авылы. 76973 Татар Лакасыннан 1,5 км ераклыкта урнашкан. 76974 Татарлар 10-12 чакрымда чигенеп туктыйлар һәм һөҗүм итә башлый, ә татар атлы гаскәрләре Витаутасның гаскәре тылына һөҗүм итә. 76975 Татарлар - 288 (якынча 93%) кеше. 76976 Татарлар - 88%, руслар - 22%. 76977 Татарлар алдан килеп китәләр һәм бөлгән алпавыт Дубровин биләмәсен ошаталар. 76978 Татарлар Алматыда беренче мәчетне салганнар. 76979 Татарлар аны Кала дип кенә атыйлар. 76980 Татарлар арасында башланган җәдитчелек хәрәкәте феодализмга каршы көрәшә, белемгә, яңалыкка омтыла, хатын-кыз мәсьәләсен хәл итүгә омтыла. 76981 Татарлар арасында беренче физика-математика докторы, профессор. 76982 Татарлар арасында мәhәр алуның нәрсә икәнен онытып та бетергәннәр инде. 76983 Татарлар, башкортлар * Гали Надрюков – татар артисты. 76984 Татарлар башта атлы гаскәрнең алдынгы отрядын, ә аннары бөтен бер флотилияне тар-мар итәләр, хәтта 90 кораб казанлылар кулына эләгә. 76985 Татарлар белән чиктәш яшәгән мордва халкы борайны “татар бодае” дип йөрткән. 76986 Татарларга «нар» сүзе «нур» әйтелешендә берегә (моны фарсы теле тәэсире белән аңлаталар). 76987 Татарларда алар 20ләп исәпләнә. 76988 Татарларда, каз өмәсе аеруча билгеле өмәләрдән булып тора. 76989 Татарларда, күберәк, Җалмавыз карчык дип кулланыла. 76990 Татарларда курай элек-электән үк киң таралган уен коралы булган. 76991 Татарларда мөселман дине институтлары (оешмалары) үсеше мәсьәләләрен тикшерә. 76992 Татарларда музыка сәнгате Музыка үсеше һәрвакыт җәмгыять үсеше белән бәйләнештә барган. 76993 Татарлардан беренче педагогика фәннәре докторы. 76994 Татарлардан беренче педагогика фәннәре докторы * 1939 « Идел буе татарларына карата царизмның мәктәп өлкәсендә руслаштыру сәясәте» темасына кандидатлык диссертациясе яклый. 76995 Татарларда "орлык чыгару” йоласы түбәндәгечә үткәрелгән: Иң башта мунча якканнар. 76996 Татарларда сөт ашлары шактый төрле булган. 76997 Татарларда һәм башкортларда кулланыла торган хатын-кыз исеме. 76998 Татарларда Юлиан календаренә кадәр зодиак календарь кулланылган һәм сигезенче ай “Сөмбелә” дип йөртелгән. 76999 Татарлар ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 77000 Татарлар Кистем һәм Люк авыл җирлекләрендә күпләп яши. 77001 Татарлар күпләп Починки, Засеково, Палагай авылларында торалар. 77002 Татарлар Маляевка, Бахтияровка авылларда күпләп торалар. 77003 Татарлар * Нәгыймә Балтачиева — Киров театры артисты, мөгаллим. 77004 Татарлар (нигездә, Татарстан һәм Башкортстаннан килгән югары әзерлекле нефть белгечләре) күченүенең икенче дулкыны 1970-елларның 1 нче яртысына туры килә һәм бу районда нефть чыгара башлау белән бәйле. 77005 Татарларны искә алучы беренче тарихи документ - VIII гасыр башында ясалган Билге ханга куелган һәйкәлташындагы (рус.) язу - отуз татар токуз татар буларак яза. 77006 Татарларның 20 %-ы үз туган теле булып рус телен күрсәткәннәр. 77007 Татарларның 98%ы — шәһәрләрдә, шул исәптән Бакыда 24,3 мең кеше яши. 77008 Татарларның алтын-көмешче осталары ясаган әйберләр «Казан тарихы» авторын да таң калдырган. 77009 Татарларның бер өлеше “Курмыш” ягына күчеп утыра. 77010 Татарларның күпчелеге Гожувтан Варшавага яисә Подлясьегә күчеп китсә дә, җирле халык ул районны әле дә Татарские-Гурки дип атый. 77011 Татарларның үз мәчетләре бар. 77012 Татарларны һәм Татарстанны Азәрбайҗан белән тарихи, сәяси, икътисади, фәнни, мәдәни һ.б. элемтәләр бәйләп тора. 77013 Татарлар руслардан кала халык исәбе буенча икенче урынны били. 77014 Татарлар Сарытау губернасының Хвалын һәм Кузнецк өязләреннән күченеп киләләр. 1910 елда Николаевскида халыкның 15%ын тәшкил итәләр (2236 кеше). 77015 Татарлар Селәү һәм өч Әләзән авылларыннан киләләр. 77016 Татарлар составындагы этнотөркем – керәшеннәр 13,3 процент. 77017 Татарлар Тарихы Борынгы татар авыллары (18 йөзнең 2 нче яртысында нигез салына) — Әсәкәй, Иске Солтангол, Иске Колшәрип, Котлый. 77018 Татарлар Татарлар Карсун районына 16 йөз ахырында килеп урнаша. 17 йөз уртасында, Карсун-Сембер чик сызыгы төзелү белән бәйле рәвештә, татарлар күпкә арта. 77019 Татарлар Татарлар, нигездә, Озёрки (1395), Нижнеозёрный (680), Мохран (522) авылларында яши. 77020 Татарлар, Татарстан, һ.б. турында русча ясалган сайт Татар интернетына керәме? 77021 Татарлар урнашкан башка җирләрдә дә мөселманнарның гыйбадәт кылу урыннары, уку йортлары була. 77022 Татарлар халыкның 15%ын, руслар - 80, чуашлар - 3, мордвалар 2%ын алып тора. 77023 Татарлар һәм Татарстан тарихы буенча күпсанлы фәнни хезмәтләр авторы. 77024 Татарлар, юри чигенеп, дошманны тозакка хәйләләп кертә, ә литва-урыс-ләх гаскәре эзәрләргә ташлана һәм тозакка эләгә. 77025 Татарлар яши торган Щедринский станицасын татарлар Иске Карчыга дип тә йөртә. 77026 Татар матбугат рекламасы тарихы Уку-язу халык арасында таралуга бәйле тарихта язма реклама текстлары күренә башлый. 77027 Татар матбугаты 1931—1935 елларда шәһәрдә татар телле «Kymək xuçalьq» («Күмәк хуҗалык») гәҗите нәшер ителгән. 77028 Татар матбугаты 1933—1935 елларда шәһәрдә татар телле «Qьzьl ximik» («Кызыл химик») гәҗите нәшер ителгән. 77029 Татар матбугаты чәчәк аткан чорда һәр газета, журналда беренче битендә күзгә бәрелеп торган шрифт белән, мөмкин булганда төрле сурәт, нәкышләр, хәтта төсле буяулар белән бизәп, тәэсирле итеп язылган игъланнар урын алган. 77030 Татар мәгарифе Мәктәпләрнең берсендә татар теле укытыла. 77031 Татар мәгърифәтчелек үсешенә каршы миссионерлар тарафыннан зур көрәш алып барыла. 77032 Татар мәдрәсәсенең 5 сыйныфын тәмамлагач, өч бала белән тол калган әнисенә ярдәм итү өчен, 13 яше дә тулмаган килеш пекарняга икмәк пешерүче ярдәмчесе булып эшкә урнаша. 77033 Татар мәктәбе ачылу белән, шунда укып җидееллык белем ала. 77034 Татар Мәмәтхуҗасы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 77035 Татар мәхәлләсе елдан-ел үсә, көчәя барган, чөнки 1917 елгы Октябрь инкыйлабыннан соң килгән качаклар да шушында урнашып калырга тырышканнар. 77036 Татар милләтендә дә китап басу барлыкка килгәнче кулъязма китаплар гамәлдә булган. 77037 Татар милләтенең шул чордагы язмышы мәсьәләсенә бигрәк тә еш мөрәҗәгать итеп, шагыйрә көнчелек, наданлык, гаугачыллык кебек күренешләргә каршы чыга, милләтнең абруен күтәрү, якты киләчәккә бару юлында гыйлемнең, яхшы әхлакның әһәмиятен әйтә. 77038 Татар милләтеннән булмаган 11 бала булган. 77039 Татар милләте язмышы өчен борчылган һәм аны яклау өчен кыю сүзләр әйткән әдип һәм дәүләт эшлеклесе Башкортстан татарларының кискен проблемаларына да күз йомып кала алмаган. 77040 Татар милли әдәби теле гомумхалык нормаларына нигезләнеп үсә. 77041 Татар милли әдәби телендә әйтелеш нормалары тел формалашу һәм үсеш дәвамында урнашалар, XIX гасыр ахырында — XX гасыр башында тәмамланалар Сафиуллина Ф.С., Зәкиев М.З. Хәзерге татар әдәби теле. 77042 Татар милли көрәшендә 1960 елда Казанда узган РСФСР беренчелегендә авыр үлчәүдә чемпион. 77043 Татар милли ризыкларның үзенчәлекләре Өчпочмак Барлык ашамлыкларны түбәндәге төрләргә бүләргә мөмкин: шулпалы кайнар ашлар, икенче итеп бирелә торган ашлар һәм камыр ашлары, чәй янына бирелә торган татлы ашамлыклар һәм эчемлекләр. 77044 Татар милли ризыклары тарихы Татар халкының милли традицияләргә бай ашлар әзерләү осталыгы бик күптәннән килә. 77045 Татар милли сәнгате тупланмасы музей фондында күренекле урын били. 77046 Татар мифлары буенча, ул диңгездәге бер утрауда гомер итә, кайда аны яңгыр болыты илтеп ташлый. 77047 Татар мифологиясен бөтенләй белми (Шүрәлене зиратта йөртә, эират иясен уйлап чыгарган һ.б.)» М. Хәбетдинова. 77048 Татар мифологиясендә күктә яшәүче ике баһадир ат - Акбүзат һәм Күкбүзат турындагы сюжет бар. 77049 Татар Моклокасы элегрәк Нижгар төбәгендә иң зур авылларның берсе була. 77050 Татар-монгол гаскәре ул заманда Русиянең төп шәһәре - Киевка һөҗүмгә әзерләнә башлый. 77051 Татар-монголларның көнбатыш яки кыпчак явының ( 1236 — 1242 ) төп вакыйгаларының берсе. 77052 Татар-монгол яуларыннан соң Венеция Алтын Урда белән сәүдә мөнәсәбәтләре урнаштырган беренче дәүләт. 1367 елда Венеция шәһәреннән чыккан итальян галимнәре Доминико һәм Франциско Пициганилар Алтын Урда дәүләте биләгән җирләрне дә картага төшерәләр. 77053 Татар Мордыби — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 200о елдан рәсми Яңавылга үзгәртелгән. 77054 Татар музыка сәнгатен үстерүдәге зур хезмәтләре өчен, Ф.Әхмәтовка РСФСР һәм ТРның халык артисты, РСФСР һәм ТАССРның атказанган сәнгать эшлеклесе дигән мактаулы исемнәр бирелә. 77055 Татар музыка сәнгатен яңа төсмерләргә баеткан, күптөрле жанрларда бердәй уңыш белән эшләүче композиторлардан берсе. 77056 Татар музыка сәнгате Халык тарихының һәм мәдәниятенең рухи һәйкәле булып саналган музыка сәнгате дә игътибарга лаек. 77057 Татар нәселе Юсуповлар - Йосыповлар нәселе Сөембикә әтисе Йосыф морзадан башланып китә. 77058 Татар Никольское ( ) — Пенза өлкәсенең Пачелма районына керүче татар авылы. 77059 Татар Нугазагы — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 77060 Татарның килеп чыгышына карашлар Татарларның килеп чыгышы мәсьәләсендә фәндә 3 төп концепция яши. 77061 Татарның көнкүреше Татарларның ата-бабадан килгән һәм тормыш-көнкүрештә иң мөһим урын тоткан төп шөгыльләре: игенчелек, терлекчелек, умартачылык һәм сунарчылык. 77062 Татар "О" авазы Казакъ теленең "Ұ" авазына охшаш. 77063 Татаро-Никольский авылында татар князләре Маминнар торса, Никиткинда татар морзалары Бегловлар торган. 77064 Татар операларында баш рольләрне башкара: Җик (« Алтынчәч »), Тукай («Шагыйрь мәхәббәте»). 77065 Татар орфоэпиясе — татар телендә нормага салынган әдәби әйтелеш кагыйдәләрнең җыелмасы. 77066 Татар ПЕН-үзәген ПЕН-клубка рәсми төстә әгъза итеп алу. 77067 Татар рекламасын иҗат иткәндә, аны өйрәнгәндә дә халыкның менталитетын, гореф-гадәтләрен, җенес һәм яшь үзенчәлекләрен исәпкә алырга кирәк. 77068 Татар репертуары Театр татар композиторларының әсәрләрен сирәк куя. 77069 Татар, рус, керәшен халык җырларын, классик әсәрләрне зур осталык белән башкара. 77070 Татар сайтларын ясаучылар DMOZ төргәген белмәгәнгә, яисә татнетта сайтларның үзара көрәшү булмаганга өстәлгән сайтларның күбесе мөхәррирләр тарафыннан өстәлә. 77071 Татар Саплыгы — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 77072 Татар Сараланы — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 77073 Татар Сарсазы — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 77074 Татар Саскүле — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 77075 Татар сәүдәгәрләре Кушаевлар, Хәмзиннар, Әлмәтовлар вак сәүдә челтәрен кулларында тота. 77076 Татарская Мөшегесе — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 77077 «Татарский мир» – «Татар дөньясы» — коммерцияга карамаган «Ватаным» партнерлыгы федераль мәгърифәтче газета оештырды. 77078 «Татар совет балалар әдәбияты (үсеш үзенчәлекләре һәм шигъри аерымлык мәсьәләләре)» темасына филология фәннәре кандидатлыгына диссертация яклый ( 1985 ). 77079 Татар солдатларының аркасын­дагы капчыкта Тукай китабы Мәскәү яны, Курск Дугасы, Берлин сугышларын күрде. 77080 Татар Сөнчәлесе — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 77081 Татарстан, 1963, 24 март. 77082 Татарстан, 1969, 4 июнь. 77083 Татарстан, 1973, 15 ноябрь. 77084 Татарстан, 1983, 24 март. 77085 «Татарстан» авиакомпаниясенең Boeing-737-500 очкычы 2013 елның 17 ноябрендә «Татарстан» һава юлларының 19:25тә Мәскәүдән Казанга кайткан Boeing-737-500 очкычы Казан һава аланында төшеп утырганда төшеп җимерелә. 77086 Татарстан алдындагы катлаулы икътисадый һәм социаль бурычлар комплексын хәл итүдә иң актив катнашучы. 77087 Татарстан АССР атказанган артисты ( 1939 ). 77088 Татарстан АССРның атказанган артисты ( 1954 ). 77089 Татарстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе. 77090 Татарстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе( 1957 ). 77091 Татарстан АССРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1987 ). 77092 Татарстан АССРның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 1971 ) – сәнагать пейзажларын сурәтләгән хезмәтләре өчен. 77093 Татарстан АССРның Мөслим районы Түреш авылында туа. 77094 Татарстан АССРның халык артисты ( 1976 ). 77095 Татарстан АССРның халык рәссамы ( 1952 ел ). 77096 Татарстан АССРның халык рәссамы ( 1960 ). 77097 Татарстан АССР төзелгәч, Ф. Сәйфи-Казанлы Мәгариф халык комиссариатында, Җир эшләре халык комиссариатында җаваплы урыннарда эшли. 1923—1925 елларда «Кызыл Татарстан» һәм «Крәстиян гәзите»нең җаваплы Редакторы вазифаларын башкара. 77098 Татарстан АССР халык артисты ( 1987 ). 77099 Татарстан АССР һәм Самар өлкәсе чуаш мәктәпләре өчен укытучыларны хәзерләгән. 1937 елдан — укуханә. 77100 Татарстан АССР хөкүмәте чакыруы буенча Камал I, 1931 елда Казанга кайтып, радиодрама коллективының баш режиссеры була һәм гомеренең соңгы көненә кадәр шунда эшли. 77101 Татарстан АССРының мәгариф министры ( 1976 1980 ). 77102 Татарстан башкаласының музыкаль мәктәбенә укырга керә. 77103 Татарстан бәйсезлеген республика районнарында 75%, шәһәрләрдә 55% халык хуплады. 77104 Татарстанга аның ике дәфтәре кайтты. 77105 Татарстан гимнының сүзләрен Рамазан Байтимеров шигыре нигезендә татарча Гәрәй Рәхим язган һәм бу текст Филипп Пираев тарафыннан рус теленә тәрҗемә ителгән. 77106 Татарстан гимнының тексты: Тавыш бирүдә 89 депутат катнашты, бөтенесе бу гимн сүзләрен хуплады. 77107 Татарстанда 127 урында нефть булуы билгеле, алар үз эченә 3 меңнән артык ятманы кертә. 77108 Татарстанда — 132,4 мең. 77109 Татарстанда 19 меңгә якын мордва булып, шуның 3100 дән артыгы Тәтеш районында яши. 77110 Татарстанда 4 төре очрый: зур чомга, кызыл муенлы чомга, соры яңаклы чомга, кара муенлы чомга. 77111 Татарстанда 6 ыругка керүче 23 төре бар: нарат чыпчыклары, камыш чыпчыклары, бакча чыпчыклары, кәрлә тургайлар, әрәмә чыпчыклары һ.б. Агач һәм куак биотопларда, яр буйларындагы үләнле әрәмәлекләрдә оялыйлар. 77112 Татарстанда 7 төр очрый. 77113 Татарстанда 825 газета-журналлар чыга. 77114 Татарстанда авыл хуҗалыгы культурасы буларак 1990 еллардан үстерелә. 77115 Татарстанда арышбашның өч төре (кикрикле арышбаш, кикриксыман арышбаш, чүл арышбашы) очрый. 77116 Татарстанда ашлык җитештерүне тотрыклыландыручы запас культура булып санала. 77117 Татарстанда барысы 8 төр: ташбакаларның 1 төре һәм тәңкәлеләрнең 7 төре очрый. 77118 Татарстанда Башкортстанда XV Федераль сабантуй VI Авыл сабантуе II Аурупа сабантуе IX Театраль сабан туе Рәсәй төбәкләрендә Дөньяда Искәрмәләр Сылтамалар * http://kardashlar. 77119 Татарстанда бер төре – кара тилгән очрый. 77120 Татарстанда БРИ үткәрелә. 77121 Татарстанда бронза гасыр культуралары Соңгы бронза гасыр дәверендә Татарстанның бөтен җирендә диярлек кешеләр яшәгән. 77122 Татарстанда бүре аз санда һәм шуңа күрә бу ерткычның һәр җирдәге зыяны турында сөйләргә туры килми. 77123 Татарстанда вак имезүчеләр һәм кошлардагы гамаз талпаннар шактый тулы өйрәнелгән. 77124 Татарстанда велосипед спорты 1893 елдан һәвәскәр велосипедчылар җәмгыятендә, шулай ук «Беркут», «Сила и здоровье» спорт җәмгыятьләрендә фигуралар ясап йөрү, шосседа һәм ипподромда узышу буенча ярышлар уздырудан да башланып китә. 77125 Татарстандагы кайбер проектларда да катнашалар. 77126 Татарстандагы кебек үк, Башкортстан язучылар оешмасы тулы составта диярлек Бөек Ватан сугышына озатыла. 77127 Татарстанда джаз Казанда һәм Татарстанда джаз-музыкасының пәйда булуы Олег Лундстрем оркестрының 1947 елда тулы составта, гаиләләре белән Шанхай шәһәреннән ССРБга күченүе белән бәйле. 77128 Татарстанда дрейссеналар елга тамакларында, Куйбышев һәм Түбән Кама сусаклагычларында очрый. 77129 Татарстанда әлегә бердәнбер шундый төрдәге музей. 77130 Татарстанда Җәлил исемендәге бистә бар. 77131 Татарстанда ике католик мәхәлләсе бар. 77132 Татарстанда кара елан чагу очраклары чагыштырмача сирәк, ул да булса кешеләрнең саксызлыгы аркасында гына. 77133 Татарстанда кузаклы культураларга бик нык зыян китерүче борчак коңгызы (Bruchus pisorum) киң таралган (борчакны зарарлый). 77134 Татарстанда кыргый флорада 3 ыругы һәм 7 төре үсә. 77135 Татарстанда массакүләм сәяси репрессияләрне оештыручыларның берсе. 77136 Татарстанда очрый торган төрләре: соры көртлек һәм бытбылдык (бүдәнә). 77137 Татарстанда селәүсен яши. 77138 Татарстанда спорт бик нык алга киткән. 77139 Татарстанда татар зыялыларына каршы массакүләм сәяси репрессияләр оештыручы. 77140 Татарстанда Татарстанда го 1975 елдан үсештә. 77141 Татарстанда Татарстанда кукуруз — төп силос культурасы, 1954 елдан игелә. 77142 Татарстанда татар теле белән бертигез дәүләт теле. 77143 Татарстанда тереклек итүче җәмгыяви җыелмаканатлы шөпшәләрнең иң зурысы (гәүдә озынлыгы 3 см га кадәр). 77144 Татарстанда төп кушылдыгы – Шлама елгасы. 77145 Татарстанда ул – рәсми рәвештә сәламәтлек саклау халык комиссары урынбасары, юстиция халык комиссары урынбасары, “Резинотрест” идарәсе җитәкчесе булып эшли. 77146 Татарстанда һәм татарлар яшәгән башка җирләрдә курай белән кызыксыну көннән көн арта. 77147 Татарстанда һәр җирдә диярлек очрый. 77148 Татарстанда чуллык һәм зур чуллык очрыйлар. 77149 Татарстанда шулай ук чыбыклы радио аша тапшырыла. 77150 Татарстанда эшләнгән товарларның 28% шушы җирлектә җитештерелә. 77151 Татарстанда язын, көзен очратырга мөмкин. 77152 Татарстанда яман шеш авыруы кайсы органнарда күбрәк күзәтелгән? 77153 Татарстан дәүләт җыр һәм бию ансамбле солисты. 77154 Татарстан дәүләт фольклор музыкасы ансамбле ( ) — Татарстанның Казан шәһәрендә иҗат итүче, татар фольклор музыкасы өлкәсендә әйдәүче һөнәри коллектив. 77155 Татарстан Дәүләт Шурасы депутаты. 77156 Татарстан Дәүләт шурасы депутаты (II, III чакырылышта). 77157 Татарстан Дәүләт шурасы һәм Русия Дәүләт Думасы депутаты булып эшләгән иде. 77158 « Татарстан » ДТРКсында Ф. Шубертның «Гүзәл тегермәнче хатын» ( ) вокаль циклын (ТР халык артисты М. Коварская белән) яздыра. 77159 «Татарстан» ДТРК — Татарстан Республикасында Бөтенрусия дәүләт телевидение һәм радиотапшыру компаниясенең филиалы. 77160 Татарстан егете бу белгечлек буенча СССРның иң яшь докторы була. 77161 Татарстан җирендә беренче христиан дине килеп кергән Зөя (Свияжск) шәһәренең Успенье кярханәсе, Троица чиркәвеннән алынган иконостаслар җыелмасы да тупланмада зур урын алып тора. 77162 Татарстан җирендәге бәйсез дәүләтне беренче таныган хаким. 77163 Татарстан җирендәге Тайсуган һәм Ташкичү авылларында мәдрәсәләрдә укый һәм укыта http://almetraion. 77164 Татарстан җирендә дөге үсми, аны тамагында чәчеп үстерәләр. 77165 Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте карамагында. 77166 Татарстан Җөмһүриятендә Галә Ходаяров утыз яшендә Казанга китеп, иҗади һәм иҗтимагый эшчәнлеген берничә тармак буенча җәелдереп җибәрә. 77167 Татарстан Җөмһүриятенең атказанган фән эшлеклесе. 77168 Татарстан Журналистлар берлегенең «Бәллүр каләм» бүләге иясе ( 2006 ), Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре. 77169 Татарстан журналистларының Хөсәен Ямашев исемендәге Республика бүләге булдырыла ( 1971 ). 77170 Татарстан (журнал) («Татарстан» журналы) — Татарстанда 1920 елның декабреннан нәшер ителүче айлык иҗтимагый-сәяси hәм әдәби-нәфис басма. 77171 Татарстан » журналының баш мөхәррире ( 2009 ), Эдуард Касыймов премиясе ( 1989 ), Гавриил Державин премиясе ( 2005 ) лауреаты. 77172 Татарстан китап нəшрияты, 2008 ел. 144 бит. 77173 Татарстан китап нәшриятында бизәлеш мөхәррире ( 1935 елдан ), бизәлеш мөхәррририятенең мөдире ( 1947 елдан ). 77174 Татарстан китап нәшриятында әсәрләр җыентыгы китабы дөнья күрде. 77175 Татарстан китап нәшрияты ( рус. 77176 Татарстан культура министры урынбасары Ю. Әминов театрга ул чакта республиканың иң югары бүләге – Татарстан АССР Югары Советы Президиумының Почет грамотасын тапшыра. 77177 Татарстан Куркынычсызлык Шурасы Татарстан Республикасы Куркынычсызлык Шурасы сәркатибе ( 2010 2014 елларда ) булган Валерий Власов V чакырылыш Татарстан Дәүләт Шурасы депутаты булып сайлангач, аның вазифасына билгеләнә. 77178 Татарстан кырларын минималь стандартлар буенча серкәләндерү өчен, 163,5 мең бал корты гаиләсе кирәк, ә Татарстанда барлыгы 159 мең гаилә генә. 77179 Татарстанлы Динә Гарипова бәйгедә катнашып, 5нче урынга калды. 77180 Татарстан мигъмарчылар берлеге идарәсе рәисе. 77181 Татарстан милли музее Барлыгы Казан шәһәрендә 34 дәүләт музее эшли http://museum. 77182 Татарстан мөфтие Илдус Фәизгә һөҗүм ясалаган. 77183 Татарстаннан читтәге татар галимнәре. 77184 Татарстаннан читтәге татар галимнәре. 1- китап. 77185 Татарстан нефте 3 төрле углеводородлардан тора: чикле, ароматик, циклопарафиннар. 77186 Татарстан нефть машиналары төзү институты Азәрбайҗан нефть машиналары төзү фәнни-тикшеренү һәм проект-конструкторлык институтының Казан филиалы буларак оештырыла. 77187 Татарстанны бу чорда 232 меңнән артык кеше ташлап китәргә мәҗбүр була. 77188 Татарстанның IV ( 2009 2014 ), V ( 2014 2019 ) чакырылыш Дәүләт Шурасы депутаты. 77189 Татарстанның Азнакай районы биләмәләрендә ага. 77190 Татарстанның Азнакай районы Буралы авылында туа. 1961 елда Мәскәүдә Щепкин исемендәге Югары те­атр училищесын (татар студиясе) тәмамлагач, Татар академия театрында эшли башлый. 77191 Татарстанның атказанган ( 2004 ), халык ( 2015 ) артисты. 77192 Татарстанның атказанган артисты. 77193 Татарстанның атказанган артисты ( 2007 ). 77194 Татарстанның атказанган артисты (2015). 77195 Татарстанның атказанган артисты (2016). 77196 Татарстанның атказанган икътисадчысы. 77197 Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2000 ел ). 77198 Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре (2002), ТР Фәннәр академиясенең Ш.Мәрҗәни исемендәге Тарих институтында тарих һәм милли мәгариф теориясе үзәге өлкән фәнни хезмәткәре. 77199 Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2011 ). 77200 Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Русиянең Тарихи шәһәрләр һәм төбәкләр берлегенең “Русия халыклары мирасын саклауга керткән өлеше өчен” медале кавалеры. 77201 Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, Татарстан Язучылар берлегенең Г.Исхакый исемендәге әдәби бүләге иясе. 77202 Татарстанның атказанган мәдәният эшлеклесе, танылган язу­чы, «Йөртә безне язмыш­лар», «Кардәшләр кочагында», «Ягымлы моңнар» һәм башка әсәрләр авторы. 77203 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1992 ). 77204 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1994 ). 77205 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе (1996). 77206 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2002 ). 77207 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2011 ). 77208 Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе, Габдулла Тукай исемендәге Татарстан дәүләт премиясе иясе ( 2010 ). 77209 Татарстанның атказанган табибы. 77210 Татарстанның атказанган табибы ( 2008 ). 3 нче класслы дәүләт киңәшчесе Указ Президента РФ от 21.04.2015 № 203 ( 2015 ). 77211 Татарстанның атказанган төзүчесе ( 1980 ). 77212 Татарстанның атказанган укытучысы. 77213 Татарстанның атказанган укытучысы ( 1993 ). 77214 Татарстанның атказанган фән эшлеклесе. 77215 Татарстанның атказанган физик тәрбия хезмәткәре ( 2006 ). 77216 Татарстанның Балык Бистәсе районы биләмәләрендә ага. 77217 Татарстанның барлык районнарында да очрый. 77218 Татарстанның барлык территориясендә дә очрый. 77219 Татарстанның барлык территориясендә очрый. 77220 Татарстанның башка урынына караганда нөркәйнең климаты шактый континенталь булуы белән аерылып тора. 77221 Татарстанның беренче президенты Минтимер Шәймиев Татарстанның икенче президенты Рөстәм Миңнеханов Рөстәм Миңнеханов инаугурациясе Татарстан Республикасы Президенты — Татарстан Республикасының дәүләт башлыгы, иң югары урындагы заты. 77222 Татарстанның Бөгелмә районы биләмәләрендә ага. 77223 Татарстанның Бөгелмә районы һәм Лениногорск районы биләмәләрендә ага. 77224 Татарстанның Буа районы территориясендә урнашкан. 77225 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 1986 ) – “Һәркемнең гомере бер генә” һәм “Безне өйдә көтәләр” романнары өчен. 77226 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 1989 ) - 12 томлык “Татар халык иҗаты” фәнни җыелмасы өчен (иҗат төркеме эчендә, вафатыннан соң). 77227 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 1998 ) - Туфан Миңнуллин пьесасы буенча Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында куелган «Хушыгыз!» 77228 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 2000 ) – “Яңа Сабантуй ” рәсемнәр шәлкеме өчен. 77229 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 2008 ) – Резеда Ахиярованың «Шагыйрьнең мәхәббәте» операсында Тукай партиясен башкаруы өчен. 77230 Татарстанның Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 2014 ) – каллиграфияле композиция шәкелләре өчен. 77231 Татарстанның Әгерҗе районында Чишмә дигән ике авыл бар. 77232 Татарстанның Әгерҗе районы территориясендә, Әгерҗе шәһәре территроиясендә урнашкан. 77233 Татарстанның Әлмәт районы биләмәләрендә ага. 77234 Татарстанның җир өсте өчен дә бу үзенчәлек хас: аның иң түбән урыннары — Идел аръягының көнбатышына, ә иң биек җирләре көнчыгышына таба урнашкан. 77235 Татарстанның журналистлар ( 1995 ) һәм язучылар ( 1998 ) берлекләре әгъзасы. 77236 Татарстанның Зәй районы биләмәләрендә ага. 77237 Татарстанның иң борынгы уку йортларыннан берсе: 2020 елның 1 февралендә уку йорты ачылуга 100 ел тула. 77238 Татарстанның иң эре су объектлары – республиканы төрле максатларда кирәкле су ресурслары белән тәэмин итә торган 4 сусаклагыч. 77239 Татарстанның кайбер ширкәтләре Саров белән икътисадый элемтә урнаштырган. 77240 Татарстанның Кайбыч районы биләмәләрендә ага. 77241 Татарстанның көньяк-көнчыгышында урнашкан. 77242 Татарстанның Кукмара районы территориясендә урнашкан. 77243 Татарстанның Кукмара һәм Мамадыш районнары биләмәләрендә ага. 77244 Татарстанның Лаеш районы Яушыйк авылында туа. 1961 елда Мәскәүдәге Щепкин исемендәге Югары театр училищесын (татар студиясе) тәмамлый һәм Татар академия театрында эшли башлый. 77245 Татарстанның Лениногорск районы биләмәләрендә ага. 77246 Татарстанның Мамадыш районы биләмәләрендә ага. 77247 Татарстанның Мәгариф комиссары ( 1931 ). 77248 Татарстанның Минзәлә районы биләмәләрендә ага. 77249 Татарстанның Мөслим районы биләмәләрендә ага. 77250 Татарстанның мөстәкыйльлеге турында Декларация, ТР Конституциясе, Татарстан һәм Русия арасындагы Шартнамә кебек тарихи документларының барлыкка килүендә Р.С. Хәкимовның тырышлыгы, катнашы һәм йогынтысы зур була. 77251 Татарстанның ң Әлмәт районы биләмәләрендә ага. 77252 Татарстанның нефть промышленносте. 9 сыйныфта үткәрелгән ачык дәрес эшкәртмәсе. 77253 Татарстанның Норлат районы биләмәләрендә ага. 77254 Татарстанның рәссамнар берлеге, һөнәрчеләр пулаты (берлеге), РФ каллиграфлар милли берлеге әгъзасы. 77255 Татарстанның Русиядәге Тулы вәкаләтле вәкиллеге сайтында:http://tatmsk. 77256 Татарстанның Саба районы биләмәләрендә ага. 77257 Татарстанның Саба районы территориясендә урнашкан. 77258 Татарстанның Спас районына теләлеп тора. 77259 Татарстанның Спас районы теләлеп тора. 77260 Татарстанның табигать истәлеге (1978). 77261 Татарстанның талантлы яшь чаңгычыларын үз янына Мәскәүгә чакыра, укырга керергә ярдәм итә, яхшы тренерлар белән таныштыра. 77262 Татарстанның Түбән Кама районы биләмәләрендә ага. 77263 Татарстанның Тукай районы биләмәләрендә ага. 77264 Татарстанның урманлы районнарында гади керпе яши. 77265 Татарстанның фән һәм мәгариф өлкәсендәге дәүләт премиясе лауреаты. 77266 Татарстанның фән һәм техника өлкәсендәге Дәүләт бүләге лауреаты ( 2013 ). 77267 Татарстанның халык ( 1995 ), РФ атазанган ( 2011 ) артисты. 77268 Татарстанның халык артисты. 77269 Татарстанның халык артисты ( 1964 ), Г.Тукай исемендәге дәүләт бүләге лауреаты, ТАССРның атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1950 ). 77270 Татарстанның халык артисты ( 2010 ). 77271 Татарстанның халык, Русиянең атказанган артисткасы. 77272 Татарстанның халык язучысы ( 2001 ). 77273 Татарстанның халык язучысы ( 2016 ) Биография Нәбирә Гыйматдинова 1956 елның 20 октябрендә Татарстанның Аксубай районы Караса ( Карасу ) авылында туа. 77274 Татарстанның һәм Россиянең халык артисты, Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты Илһам Гыйльметдин улы Шакиров 1935 елның 15 февралендә Яңа Бүләк авылында туган. 77275 Татарстанның һәм Русиянең атказанган фән эшлеклесе (1995, 2003). 77276 Татарстанның һәм Русиянең һәйкәле саналучы « Кунак йорты » ( ) бинасында урнашкан. 77277 Татарстанның Чистай районы биләмәләрендә ага. 77278 Татарстанның Чүпрәле районы биләмәсендә башланып, Сембер өлкәсе биләмәләрендә ага. 77279 Татарстанның Чүпрәле районы территориясендә урнашкан. 77280 Татарстан ның Югары Ослан биләмәләрендә ага. 77281 Татарстанның Яшел Үзән районы биләмәләрендә ага. 77282 Татарстанның Яшел Үзән районы территориясендә урнашкан. 77283 Татарстанның Яшел Үзән районы Түбән Карамалы бистәсе территориясендә урнашкан. 77284 Татарстанның яшьләр эшләре, спорт һәм туризм министры ( 2005 2010 ), « Бердәм Русия » сәяси фиркасеннән VI чакырылыш РФ Дәүләт Думасы депутаты ( 2011 2016 ), РФ Олимпия комитеты генераль сәркатибе ( 2010 елдан ). 77285 Татарстан оештыру-техник ресурсларга гына акча бүлеп бирә. 77286 Татарстан Өлкә партия комитетының махсус, чираттан тыш җыелган бюросында Әбрар Кәримуллин "сәяси яктан җитлекмәгән" кеше буларак шелтә ала һәм китапханәнең директор урынбасары вазыйфасыннан азат ителә. 77287 Татарстан Пәнҗешәмбе көненә туры килгән бәйрәм вакытында иртән Казан мәчетләренә меңнәрчә кеше гает намазына килде. 77288 Татарстан Питрәч районы биләмәләрендә ага. 77289 «Татарстан почтасы» аркылы язылу мөмкинлеге тудырылган. 77290 Татарстан Президентының 2011 елның 5 февраль Указы нигезендә, «Музыка сәнгате өлкәсендә купьеллык нәтиҗәле хезмәте, актив җәмәгать эшчәнлеге өчен» миңа «Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре» дигән мактаулы исем бирелде. 77291 Татарстан президенты указы №УП – 964 Бүләкләре, мактаулы исемнәре * II дәрәҗә «Ватан алдында казанышлары өчен» орденының медале ( 2001 ). 77292 Татарстан Президенты хакимияте символы Татарстан Республикасында Президент хакимияте символы Татарстан Республикасында Президент хакимияте символы булып Татарстан Республикасы Президенты Штандарты (флагы) тора. 77293 Татарстан радиокомитетында – редактор, 1987-1994 елларда «Ялкын» журналы редакциясендә баш мөхәррир була. 77294 «Татарстан» радиосы – Казанда иҗтимагый-сәяси һәм мәдәни темаларга тапшырулар белән чыгучы, татар һәм урыс телләрендә хәбәрләр бирүче рәсми радио. 77295 Татарстан Республикасы Арча муниципаль районы МБГБУ “Шурабаш башлангыч мәктәбе” укучысы Сәфәргалиева А. фәнни-эзләнү эше. 77296 Татарстан Республикасы Дәүләт гербының авторлары – филология фәннәре докторы Назым Ханзафаров (идеясе) һәм рәссам-монументалист, Татарстан Рәссамнәр берлеге әгъзасы Риф Фәхретдинов (башкаручы). 77297 Татарстан Республикасы Дәүләт симфоник оркестрының 1991-1993нче елгы концерт программасы өчен Фуат Шакир улы Мансуровка Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләге бирелде. 77298 Татарстан Республикасы дигән атама кабул ителгәч, 1992 елдан министрлык Татарстан Республикасы Финанс министрлыгы дип йөртелә башлый. 77299 Татарстан Республикасы икътисадын үстерүдәге һәм федератив мөнәсәбәтләрне камилләштерүдәге казанышлары өчен Русия Федерациясе Хөкүмәтенең Мактау грамотасы һәм Русия Федерациясе Федераль Җыен Федерация Советының Мактау грамотасы бирелде. 77300 Татарстан Республикасы Мәгълүматлаштыру һәм элемтә министрлыгы ( ) - Татарстан Республикасында мәгълүматлаштыру һәм элемтә тармагында дәүләт сәясәтен алып баручы башкарма хакимият органы. 77301 Татарстан Республикасында 2 төре бар. 77302 Татарстан Республикасының Актаныш районы Иске Айман авылында 1927 елда туган. 77303 Татарстан Республикасының атказанган мәдәният хезмәткәре. 77304 Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2000 ), Татарстанның Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (2006). 600ләп җыр, 25 спектакльгә көй иҗат иткән. 77305 Татарстан Республикасының атказанган фән һәм техника эшлеклесе. 77306 Татарстан Республикасының атказанган югары мәктәбе хезмәткәре исемен йөртүче. 77307 Татарстан Республикасының Габдулла Тукай исемендәге Дәүләт бүләге лауреаты (2011 нче ел). 77308 Татарстан Республикасының дәүләт гербы төсле итеп бизәлгән: кояш – кызыл, Ак барс, аның канатлары, калкандагы розетка – ак, янтавындагы түгәрәк – яшел, калкан, бизәк һәм "Татарстан" язуы – алтын төс белән ясалган. 77309 Татарстан Республикасының Дәүләт гимны авторы. 77310 Татарстан Республикасының күренекле кәшефчеләре * Заур Бәширов - Татарстан Республикасының атказанган уйлап табучысы (.. 77311 Татарстан Республикасының Кызыл китабына кертелгән була, ләкин популяциясенең хәзерге торышы аны бу исемлектән чыгарырга мөмкинлек бирә. 77312 Татарстан Республикасының Милли китапханәсе директор урынбасары Ирек Һадиев – безнең авыл кызына өйләгән егет. 77313 Татарстан Республикасының Милли китапханәсе уздыра торган «Ел китабы» конкурсында бу җыентык Өченче дәрәҗә диплом белән бүләкләнә. 77314 Татарстан республикасының милли мәгариф программасын үтәү максатыннан оештырыла. 77315 Татарстан республикасының табигать истәлеге (1978). 77316 Татарстан Республикасының табигать истәлеге (1978). 77317 Татарстан Республикасының табигать истәлеге ( 1978 ). 77318 Татарстан Республикасы Президенты мактаулы грамоталары белән бүләкләнгән. 77319 Татарстан Республикасы Президенты Штандартының (флагының) оригиналы Татарстан Республикасы башкаласы Казан шәһәрендәге Кремльдә Татарстан Республикасы Президенты резиденциясендә аның эш кабинетында даими урын ала. 77320 Татарстан Республикасы Президенты Штандарты (флагы) яшел, ак һәм кызыл төсләрдәге (Татарстан Республикасы Дәүләт флагы төсләре) горизонталь полосалы квадрат тукымадан гыйбарәт. 77321 Татарстан Республикасы урман хуҗалыгы министры ( 1984 2001 ). 77322 Татарстан Республикасы Фәннәр Академиясенең Галимҗан Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институты ТАССР Совнаркомы карары нигезендә 1939 елның 23 августында оештырыла. 77323 Татарстан Республикасы халык депутаты, 1995 елда Татарстан Республикасы Дәүләт Советы депутаты, 1992 елның июль аенда беренче Бөтендөнья татар конгрессы Башкарма комитеты рәисе буларак, 1997 елда икенче конгресста яңадан шул ук урынга сайлана. 77324 Татарстан Республикасы халык уен кораллары дәүләт оркестры буларак 1993 елдан алып, филармония составында эшләп килә. 77325 Татарстан Рәссамнар берлегенең идарә рәисе урынбасары, яшь рәссамнар белән эшләү комиссиясен, «Авыл», «КамАЗ» юнәлешләрен җитәкли, Татарстанда күргәзмәләр оештыруга күп хезмәт куя. 77326 Татарстан, Самара өлкәсе биләмәләрендә ага. 77327 Татарстан сәнгать әһелләренең күпсанлы портретларын төрле техникада иҗат итә. 77328 Татарстан территориясендә 15 кә якын төре билгеле. 77329 Татарстан территориясендә 3 төре киң таралган. 77330 Татарстан территориясендә 3 төре яши: гади елак карчыга (B. 77331 Татарстан территориясендә melanogaster drosophila, funebris drosophila, virilis drosophila торак, яшелчә һәм җиләк-җимеш складларында тереклек итүче синантроп төрләре гадәти санала. 77332 Татарстан территориясендә - алмагач җимешашарлар (Laspey­resia (Carpocaрsa) pamonella), слива  җимешашарлар (L. 77333 Татарстан территориясендә аның ареалының төньяк чиге үтә. 77334 Татарстан территориясендә бердәнбер төре - борынлы бембикс (B. rostrata L.) очрый. 77335 Татарстан территориясендә бөе таралуны чикләүче факторлар: ареал чиге, кешенең актив хуҗалык эшчәнлеге, умырткалы һәм умырткасыз хайваннар арасында дошманнары (гөберле бака, кәлтә, казучы шөпшә, җайдак бөҗәкләр һ.б.) күп булу. 77336 Татарстан территориясендә болан коңгызын Идел-Кама саклаулыгының Саралан һәм Раифа бүлемтегендәге имәнлекләрдә, Тәтеш, Мамадыш һ.б. районнардагы киң яфраклы имән агачыннан сок аккан вакытта күрергә мөмкин. 77337 Татарстан территориясендә, гадәттә, 2 класс вәкилләре: аз төкле суалчаннар (яңгыр суалчаннары, энхитреидлар) һәм сөлекләр очрый. 77338 Татарстан территориясендә зур сулыклар янында яши. 77339 Татарстан территориясендә Идел алдында һәм Кама аръягында очрый. 77340 Татарстан территориясендә олигохетлар аз өйрәнелгән, 100 дән артыграк төре теркәлгән. 77341 Татарстан территориясендә оялаучы һәм даими кышламаучы төр. 77342 Татарстан территориясендә туфрак олигохеты 5 тән 20-25 см га кадәр, ә суныкылар мм өлешләреннән башлап 10 см га кадәр озынлыкта. 77343 Татарстан территориясендә, үлән бетләре санын табигый җайга салучы буларак, зур әһәмияткә ия булган гади алтынкүз төре (Chrysopa carnea) очрый. 77344 Татарстан территориясендә ылыслы урманнарда, күбесенчә яшь чыршылык һәм наратлыкларда очрый. 77345 Татарстан территориясендә яшәүче төрләрнең төгәл саны билгесез. 77346 Татарстан территориясенең 16% урманнар белән капланган. 77347 Татарстан территориясе өчен Европа зур шөпшәләр яки гади зур шөпшәләр (V. 77348 Татарстан территориясе – урманлы җирдә яткан тигезлек. 77349 Татарстан» тышлыгындагы Казан кирмәне фрагменты фотосы авторы — Михаил Медведев. 77350 Татарстан фаунасында 4 төре бар. 77351 Татарстан Фән Академиясе 2003 елда Иналиф әлифбасы тәкъдим итте. 77352 Татарстан Фәннәр академиясе академик-секретаре буларак нәтиҗәле гыйльми эш алып бара. 77353 Татарстан флагын да, куш тырнаклар эчендә әйткәндә, “дөньяга чыгарган” өчен Гөлнара алтын медальдән һәм чемпионлыктан колак кага яза. 77354 Татарстан халыкларының беренче, Татарстан укытучыларының бишенче съездлары делегаты. 77355 Татарстан һәм Россия Рәссамнар берлекләре әгъзасы ( 1991 елдан ). 77356 Татарстан һәм Русия хореография сәнгатенең алтын фондына керүче шәхес. 77357 Татарстан һәм Самар өлкәсе биләмәләрендә ага. 77358 Татарстан һәм татар халкы тарихында Болгар халкы борай һәм бодай белән күчмә хәлдә йөргәндә ук таныш булган. 77359 Татарстан һәм Украина арасындагы мәдәният килешүе чикләрендә, ТР тышкы икътисади элемтәләр департаменты ярдәмендә Кырымда һәр елны җәйге иҗади смена үткәрү традициясе барлыкка килә. 77360 Татарстан хәтер китабы 1951 елда Сөббуух Рафиков кабат кулга алына һәм Красноярск краена сөргенгә җибәрелә. 77361 Татарстан хөкүмәтенең сыйфат өчен премиясе дипломанты ( 2010 ). 77362 Татарстан хөкүмәте рәисләре — Татарстан хөкүмәтен җитәкләгән сәясәтчеләр. 77363 Татарстан Чистай районы биләмәләрендә ага. 77364 Татарстан чит ил дәүләтләре белән чиктәш түгел. 77365 Татарстан шартларында бал җыю өчен иң кулай вакыт булып июльнең икенче бишкөнлеге санала. 77366 Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы ( 1958 елдан ). 77367 Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы ( 1993 елдан ). 77368 Татарстан язучылар берлегендә тормый. 77369 «Татарстан-Яңа гасыр» каналында иртәнге җомга тапшыруларын алып бара. 77370 Татарстан — Яңа Гасыр — Татарстанның ике дәүләт телендә тапшыручы телерадиокомпаниясе. 77371 Татарстан» — Яр Чаллыда 2009 елдан чыгучы русча журнал. 77372 Татарстан» — Яр Чаллы шәһәрендә 2009 елдан рус телендә 3 айга бер тапкыр, 256 битле булып нәшер ителүче басма. 77373 «Татарстан яшьләре» газетасында берничә ел эшләгәннән соң чирәм җирләрне үзләштерүдә катнаша. 77374 " Татарстан яшьләре " газетасында псевдонимы - Булат Хаков. 77375 Татар сүзләре латин һәм кирилл графикасында бирелә. 77376 Татар Сүллесе — Русия территориясеннән ага торган елга. 77377 Татар Суыксуы — Татарстан Республикасының Әлки районына керүче авыл. 77378 Татар сынлы сәнгате өчен – көтелмәгән зур ачыш, аны халыкара танылуга алып чыгучы яңа агым. 77379 Татар Такталысы — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 77380 Татар Танае авылы халкы, күршедәге Мамадыш Әкил, Карашәм, Әҗәл, Кызыл Яр авыллары белән бергәләшеп, Кала ала уен җыенын үткәргәннәр. 77381 Татар Танае авылы халкы сөйләвенчә, Алып бабайның бер аягы Шуширмә авылында, икенчесе Татар Танае авылында булган. 77382 Татар Танаенда бер урам әле дә Рус урамы дип йөртелә. 77383 Татар тарихында төмән берләшмәсе 12-13 гасырда килеп чыга, моңарчы Идел буе Болгары дәүләтендә иң эре хәрби берләшмәгә чирү сүзе туры килгән. 77384 Татар тарихы хронологиясе - татар халкына кагылышлы вакыйгалар эзлеклелеге. 77385 Татар театр техникумын ( 1951 ), Мәскәү театр институтын (ГИТИС) ( 1957 ) тәмамлаган. 77386 Татар театр труппалары оешып килгән бер заманда, 1906 елның башында ук, “Йолдыз” газетасында ул Фатих Халидинең “Морат Сәлимов” һәм “Мәхрүсә ханым” исемле пьесалары турында беренче рецензиясен бастыра. 77387 Татар театрына нигез салучы Г. Кариев тормышын тулысы белән татар халкының мәдәниятен, сәнгатен үстерүгә багышлый һәм милли театрның нигез ташын салучыларның берсе булып таныла. 77388 Татар театрына нигез салучыларның берсе. 77389 Татар театрына Русиянең башка театрларыннан әйдәүче бию осталарын чакырып, иҗади очрашулар үткәрүне гамәлгә кертте. 77390 Татар театры өчен Ш. Шамильский, Г.Казанлы, Е.Сыртланова, Ф.Латыйпов һ.б. актерларны тәрбияли. 77391 Татар Тәкәше — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 77392 Татар тәкъвиме кояш хәрәкәтенә нисбәтләнгән дәверлеккә туры килә. 77393 Татар теле 11, чыгарылыш сыйныфында гына укытыла. 77394 Татар теле грамматикасы буенча дәреслек, төрки телләр сүзлеге һәм хрестоматиялар төзи. 77395 Татар теле Кирил, Латин, Гарәп әлифбасы кануны буенча расланган. 77396 Татар теле" кушымтасы кебек басмаларны гамәлгә куйды. 77397 Татар теле мәктәп компоненты кысаларында 6-8 сыйныфларда керә. 77398 Татар телендә алынма сүзләрдә генә кулланыла. 77399 Татар телендә алынма сүзләрдә генә очрый. 77400 Татар телендә аңа Ү хәрефе туры килә. 77401 Татар телендә апостроф буларак, һәмзәне билгеләү, алдагы килүче иҗектәге авазларның нечкә әйтелешле икәнен күрсәтү өчен кулланыла. 77402 Татар телендә барган тамашаларга үзбәк интеллигенциясе дә бик теләп йөри. 77403 Татар телендә беренче сатирик романны да ул яза. 77404 Татар телендә бу исем "Йәһвә" дип яңгырый. 77405 Татар телендә газета һәм журнал чыгару эше патша хөкүмәте тарафыннан озак еллар тоткарлана иде. 77406 Татар телендәгесе 33, рус телендәгесе 39 сүздән тора. 77407 Татар телендәге «У»га яңалифта - U u; яңа имләдә - даммә, хәмзәдаммә, уаудаммә туры килә. 77408 Татар телендә дүрт дәрәҗә бар. 77409 Татар телендә замана таләпләрен исәпкә алып, Фәлистин һәм "Фәләстыйн" ("Фәләстыйния), һәм "Филәстыйн" ("Филәстыйния") вариантларын да кулланырга мөмкин. 77410 Татар телендә ике төрле үткән заман була ала: төгәл һәм ихтимал (бәлки). 77411 Татар телендә инкыйлабка кадәр мөселман ай исемнәре таралган булган. 77412 Татар телендә исемнәр, алмашлыклар, исем мәгънәсендә торган сыйфат, исем фигыйль һәм сыйфат фигыйль белән кулланыла. 77413 Татар телендә йөзләрчә газета-журналлар чыга. 77414 Татар телендә «йу», «йү» буларак һәм алынмаларда «у» буларак кулланыла. 77415 Татар телендә кирил хәрефләренең латин һәм гарәп графикасында язылышы (канунга кушымта): (*) Татар телендә "в" хәрефе ике авазны белдерә: тарихи татар сүзләрендә "w", ә алынма сүзләрдә "в" авазы кулланыла. 77416 Татар телендә кыска, аңлаешлы итеп язган беренче матбугат чарасы шул була. 77417 Татар телендә мозаик һәм майолик плитәләрне гади генә итеп чынаяк кирпеч дип атаганнар, ягъни матур, ялтыравыклы кирпеч дигән сүз. 77418 Татар телендә төрле фәннәргә багышланган (химия, физика, биология, медицина) хезмәтләр авторы. 77419 Татар телендә үсеше Татар телендә антропонимика фәне ХХ гасырның 60-70 елларында үсә башлый. 77420 Татар телендә чыга башлаган газеталар да әлеге мәктәпләрдә яңа уку тәртибе кертү һәм дөньяви белем бирү кирәклеген язып чыгалар. 77421 Татар телендә элек «х» авазы урынына күпчелек сүзләрдә « къ » авазы кулланылган. 77422 Татар телендә язып була. 77423 Татар теленә баштан "җәгърафия" сүзе буларак килеп кергән иде. 77424 Татар теленә гарәп теленнән кергән Ихсан («ярдәм») исеменнән ясалган Ихсанов фамилиясенең фонетик варианты. 77425 Татар теленә гарәп теленнән кергән: «Тамаша» — «кызыксынып карау», «күңел ачу өчен карау» мәгънәсендә. 77426 Татар теленә гарәп теленнән кергән Шәриф («кадерле») исеменнән ясалган. 77427 Татар теленең аңлатмалы сүзлеге. 77428 « Татар теленең әлифбасы һәм этимологиясе» дәреслеген, студент П. Юнаков белән «Кыскача Русия тарихы һәм географиясе», арифметика дәреслеген әзерләп, бастырып чыгара. 77429 Татар теленең кайбер сөйләшләрендә әдәби телдәге «ч» урынына «ц» яки «тч» актив кулланыла. 77430 Татар теленең көнбатыш диалектында сөйләшәләр, ул үз чиратында икегә аерыла: ц- һәм ч- диалектларына. 77431 Татар теленең мишәр диалекты вәкилләре яши. 77432 Татар теленең нәхүе вә сарыфы Китапның күләме 102 бит. 77433 Татар теленең орфоэпик нормалары түбәндәге принципларга корылган: * Орфоэпия гомумхалык телендәге әйтелеш нормаларына нигезләнә. 77434 «Татар теленең урта диалекты» исемле фундаменталь хезмәте өчен аңа 1954 елда филология фәннәре докторы дигән гыйльми дәрәҗә бирелә. 77435 Татар теленең учалы сөйләше Учалы районында яшәүче татар- типтәрләр арасында таралган. 77436 Татар теленә совет мультфильмы тәрҗемә ителгән. 77437 Татар теленнән башка төрек һәм гарәп телләре укыта. 77438 Татар теленнән тыш, газета шулай ук урысча һәм чуашча чыгарыла. 77439 Татар телен теге яки бу күләмдә 486 бала өйрәнә ала (43,5%). 77440 Татар телен укытуда беренче юл яручы буларак, дәреслекләр булмау проблемасы белән очраша һәм үзе чишәргә алына. 77441 Татар теле сөйләшләрендә һәм аларның урынчылыкларында аерым төрки телләрдән кереп сакланып калган тел берәмлекләре шактый очрый. 77442 ‎Татар теле турында мәкаләләр Килеш - сүз категорияләренең берсе. 77443 Татар теле укытучылары әзерли торган бүлек 1959 нчы елда соңгы чыгарылышын ясап, ябыла. 6 елдан соң, 1965 нче елда, рус–татар бүлеге дә ябыла. 77444 Татар теле укытыла. 77445 Татар теле укытыла башлый. 77446 Татар теле һәм әдәбияты барлык сыйныфларга атнага 4-5 сәгать керә. 77447 Татар теле һәм әдәбияты беренче сыйныфтан унберенчегә кадәр укытыла. 77448 «Татар теле һәм әдәбияты, рус теле һәм әдәбияты» белгечлеге буенча Алабуга дәүләт педагогия институтының филология факультетын тәмамлаган ( 1960 ). 77449 Татар теле һәм әдәбияты укытучысы. 77450 Татар теле һәм әдәбияты фән буларак калган. 77451 Татар теле - чараның рәсми телләренең берсе булачак. 77452 Татар теле язмышына караган публицистик мәкаләләр бастыра, чыгышлар ясый. 77453 Татар Толбасы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 77454 Татар төмәне 10 000 хәрби җайдактан тора (көнбатыштагы кавалерия дивизиясенә туры килә). 77455 Татар тоткыннары мине «җырчы нәчәлник» дип атый башладылар. 77456 Татар тупланмасына китерелгән зыян төгәлрәк тә билгеле – 41,5 мең сүз. 77457 Татар Үбие — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 77458 Татар Урадысы — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 77459 Татар Урматы — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 77460 Татар урта гомуми белем мәктәбенең 6нчы сыйныфы өчен дәреслек. 77461 Татар урта мәктәбе - рөшдияне тәмамлый. 77462 Татар, урыс, инглиз телләрендә чыккан "Татар халык киемнәре", "Керәшен татарлары киеме" монографияләре шундыйлардан. 77463 Татар фольклоры җыентыкларын төзи. 77464 Татар фольклорында Алыпка мөнәсәбәтле легенда һәм риваятьләр дә шактый. 77465 Татар халкы ашларына пылау, хәлвә, ширбәт кебек ашамлыклар, шулай ук рус милли ашамлыклары бик күптән килеп кергән. 77466 Татар халкы күбрәк бу сүрәне Кольһүаллаһ дип йөртә. 77467 Татар халкы мәдәни үзәге ( ) истәлек чараларны, Сабан туен һәм башка бәйрәмнәрне үткәрә. 77468 Татар халкында пилмән — бәйрәм көннәрендә һәм кунак чакырганда әзерләнә торган аш, аны һәрвакыт шулпа белән бирәләр. 77469 Татар халкында токмач, чумар, умач, салма, пилмән һәм өйрә - иң танылган ашлардан санала. 77470 Татар халкында төрле җәмгыяви һәм дини йолалар бар. 77471 Татар халкының байтак өлеше элеккеге союздаш республикаларның барысында да, хәзергечә әйтсәк, якын чит илләрдә яши. 77472 Татар халкының исемен һәм җисемен ачыклауга багышланган монографиясе татар һәм рус телләрендә өч тапкыр басылып чыгу, чит илләрдә япон һәм гарәп телләрендә дөнья күрүе үзе генә дә күп нәрсә турында сөйли. 77473 Татар халкының кыз ярәшү, кыз бирү, туй йолалары, гореф-гадәтләре, традицияләре турында бай мәгълүмат бирә. 77474 Татар халкының мәдәнияте, сәнгате, әдәбияты мәсьәләләренә багышланган атналык газетасы. 77475 Татар халкының Милли Мәҗлесе әгъзасы. 77476 Татар халкының сөекле җырчысы, күренекле артист Габдулла Рәхимкуловның көмештәй яңгырашлы тавышын, башкарган җырларының моңын үзем исән чакта һич онытмам. 77477 Татар халкының тарихи-мәдәни бердәмлеге мәсьәләсе һәм үткәне б-н кызыксыну арта, тарихи традицияне барлау яңартыла. 77478 Татар халкының тарихы, рухи мирасы һәм хәзерге хәле журналның төп, үзәк темасы булып тора. 77479 Татар халкының туклануы, милли аш традицияләрен нигездә саклаганы хәлдә, билгеле бер үзгәрешләр кичерде. 77480 Татар халкының, шул исәптән себер татар халкының, шигъри авыз иҗатын өйрәнә. 50 дән артык фәнни хезмәте шул темага багышланган. 77481 Татар халкы тарихыннан өзекләр. 77482 Татар халкы ташкүмер шахталарында, төзелештә эшли; игенчелек, олаучылык, сәүдә белән шөгыльләнә. 77483 Татар халык әкияләрен шартлы рәвештә өч төркемгә бүләләр: хайваннар турында әкиятләр, тылсымлы әкиятләр һәм тормыш-көнкүреш әкиятләре. 77484 Татар халык әкияте» - башкаручы *2012 — «Ак елан. 77485 Татар халык әкиятләре арасында хайваннар турындагы әкиятләр күп түгел дияргә була. 77486 "Татар халык әкиятләре" дигән аудиокитапларда "Ак елан", "Унике яшьлек малай", "Камыр-Батыр" һ.б. әкиятләрендә башкаручы. 77487 Татар халык әкиятләрендә («Алтын чүлмәк», «Унике егет» һ.б.), легендаларда («Кисекбаш», «Кисек башлы әүлия»), «Идегәй» дастанында очрый. 77488 Татар халык әкиятләре Халкыбызның авыз иҗатында әкиятләр иң бай һәм мөһим жанрларның берсе булып тора. 77489 Татар халык җырларын һәм татар эстрада (Шамил Шәрипов, Зифа Нагаева һ.б.) әсәрләрен башкарып, киң таныла. 77490 Татар халык иҗатында һәм шигъриятендә үзенең иҗатына илһам ала. 77491 Татар халык мәдәниятен һәм сәнгатен пропагандалаудагы хезмәтемне иста тотып, 1987 һәм 1989 елларда Удмурт республикасы мәдәният министрының «Мактау грамота»ларына һәм төрле җыр бәйгеләрендә, фестивальләренда катнашып лауреат исемнәренә лаек булдым. 77492 Татар халык мәкальләре. 1 том. 77493 Татар халык театры эшли. 77494 Татар халык шагыйре Габдулла Тукай исемен йөртә. 77495 Татар ханлыклары арасында Әстерхан ханлыгы иң кечкенәсе булган. 77496 Татар ханлыкларында нәкъ төмән төшенчәсе кулланыла, ул көнбатыштагы дивизия сүзенә туры килә. 77497 Татар ханнарының нәсел шәҗәрәләреннән тыш, ул үзенең бу хезмәтендә урыс патшаларының грамоталарын, күп санлы архив материалларын, карталар, рәсемнәр, сүзлекләр, таблицалар, Себер җирендә урыс шәһәрләре төзелү тарихын җентекләп язып калдыра. 77498 Татар ханы Бәркә Чыңгызхан васияте буенча көньяк Кавказ җирләренә ( Әзәрбайҗан һәм Арран) ия булырга тиеш булган. 77499 Татар хатын-кызлары өчен чыга башлаган бу беренче басма журнал тууына тарихи нигез сала. 77500 Татар хатын-кызлары хәрәкәте тарихыннан. 77501 Татар һәм башкорт әдәбияты классигы Мәҗит Гафуриның ( 1880 1934 ) «Кара йөзләр» повесте ( 1927 ) буенча куелган. 77502 Татар һәм башкорт телләрендә иҗат иткән. 77503 Татар һәм рус телләрендә басыла. 77504 Татар һәм рус телләрендә йомык ô авазын француздан алынган “депо” сүзендә очратырга мөмкин. 77505 Татар һәм урыс телләрендә чыга. 77506 Татар хуҗалыкларында урыслар белән алыш-биреш, сәүдә эшләре зур роль уйнаган. 77507 Татарча атама - кышлау дигәнне аңлата. 77508 Татарча атмасы – Шигер (Шөгер), бу якта Әртә елгасы буенда икече Шөгер авылы да бар, анысы Әртә Шигере дип атала. 77509 Татарча Википедиядә бу термин кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Аяз Гыйләҗев – татар язучысы, драматург. 77510 Татарча Википедиядә бу фамилия кулланылган түбәндәге мәкаләләр бар: * Закир Солтанов (1923-1983) - Советлар берлеге Каһарманы. 77511 Татарча Википедиядә бу фамилия кулланылган түбәндәге мәкаләләр бар: * Шәһит Әхмәдиев (1888-1930) - язучы, җәмәгать һәм дәүләт эшлеклесе. 77512 Татарча Википедиядә әлеге атаманы кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Кара пулат — Болгардагы 14 нче гасыр урталарында төзелгән бина, хөкем пулаты. 77513 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Асылгуҗа - Башкортстанның Кыйгы районындагы авыл. 77514 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Дмитрий Орлов (1894-1937) — РКП (б) Татарстан өлкә комитеты җаваплы сәркатибе ( 1920 1921 ). 77515 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Зыя Камали (1873-1942), мәгърифәтче, Галия мәдрәсәсен нигезләүче ( 1906 ). 77516 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Ингушетия — Русия Федерациясе субъекты, Көньяк федераль округка керә. 77517 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Йолдызлыклар — астрономиядә йолдыз күгендә уңайлы юнәлеш табу өчен күк йөзенең өлешләре. 77518 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Рево Идиятуллин (02.10.1932) – КПССның Татарстан республика комитеты беренче сәркатибе ( 1990 1991 ), «Татурос» ширкәте президенты ( 1994 елдан ). 77519 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Тамаша — 1995 елдан Уфада нәшер ителүче журнал. 77520 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: Топонимнар * Булат — Яшел Үзән районындагы авыл. 77521 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Фәхрениса Сәмитова (1890-1939) — татар театрына нигез салучыларның берсе, Хезмәт Батыры ( 1926 ), БАССР атказанган артисты. 77522 Татарча Википедиядә әлеге сүзне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Юлдаш — БР Авыргазы районында урнашкан авыл. 77523 Татарча Википедиядә әлеге сүзтезмәне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Алтын Урда — Ауразиянең иң зур дәүләте ( 1224 1483 ). 77524 Татарча Википедиядә әлеге сүзтезмәне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Су анасы — мифологик җан иясе. 77525 Татарча Википедиядә әлеге фамилия кулланылган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Саҗидә Сөләйманова ( 1926 1980 ) – шагыйрә. 77526 Татарча Википедиядә әлеге фамилия кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Якуп Чанышев ( 1892 1987 ) - генерал-лейтенант. 77527 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Венера Ганиева - татар опера һәм эстрада җырчысы, Русиянең халык артисты. 77528 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып төзелгән түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Фирдәвес Нәфыйкова ( 1938 2008 ) – балерина ( Уфа ) * Лидия Галиева (Нәфыйкова) – артист (Г. 77529 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: А * Азат Галиев (17.06.1935), мигъмар, РФ һәм Удмуртия журналистлар берлеге әгъзасы. 77530 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Абдулла Алиш (Алишев) (1908-1944) – татар язучысы, Бөек Ватан сугышында һәлак булган. 77531 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Айдар Хәбетдинов (30.04.1972), тарих фәннәре докторы. 77532 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Александр Казаков (1917-1950), Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ). 77533 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Алия Кәримова («Алёна Кәримова»), шагыйрә. 77534 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Алмаз Сабирҗанов (14.12.1983), Камал театры артисты. 77535 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Алмаз Юлдашев (1926-2010), галим, техник фәннәр докторы. 77536 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Афзал Таһиров (1890-1937), язучы. 77537 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Барый Тарханов (1892-1935), актер, режиссер. 77538 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Вәзил Мәүликов (1940-2015) — Яр Чаллы каласын төзүче, ТАССР атказанган төзүчесе, Социалистик Хезмәт Каһарманы, Муса Җәлил премиясе лауреаты. 77539 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Вәлиулла Мортазин (Мортазин-Иманский) (1885-1938), театр режиссёры, РСФСР халык артисты. 77540 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Владимир Федотов (13.01.1950), баянчы, Муса Җәлил премиясе ( 1990 ), Тукай премиясе ( 2010 ) лауреаты. 77541 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Владимир Шевчук (1953-2012), журналист, Intertat.ru электрон газетасының беренче баш мөхәррире. 77542 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Габделфәт Сафин (11.10.1962) — эстрада җырчысы, Татарстанның халык артисты ( 2009 ). 77543 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Габделхәй Сәетов ( 1924 2000 ) — Советлар Берлеге Каһарманы ( 1945 ). 77544 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Габдрахман Әпсәләмов (1911-1979), татар язучысы, Тукай премиясе лауреаты ( 1959 ). 77545 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Габдулла Әхмәтшин (1921-1984) – язучы-драматург, БАССР атказанган сәнгать эшлеклесе (1981). 77546 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Гали Әбдерәзәков (1912-1992), Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ). 77547 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Гасыйм Мансуров (1894-1955) – Татарстан АССР ХКШ рәисе урынбасары ( 1924 ). 77548 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Динә Гарипова (25.03.1991, Яшел Үзән ), җырчы, Татарстанның атказанган артисты ( 2012 ). 77549 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Әмирхан Еники (Еникиев) (1909-2000), Татарстанның халык язучысы. 77550 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Ибраһим Газизуллин (1919-1944), Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ), хәрби очучы. 77551 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Иван Әлиев ( 1892 1964 ), генерал-майор ( 1943 ). 77552 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Илдар Ханов (1940-2013), рәссам, скульптор, Тукай бүләге иясе ( 2010 ). 77553 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Ильяс Әүхәдиев ( 1904 1968 ) - композитор, дирижёр, мөгаллим, ТАССР халык артисты, ТАССР атказанган сәнгать эшлеклесе. 77554 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Кыям Абрамов (1897-1938) — ТАССР ХКШ рәисе ( 1930 1937 ). 77555 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Лирон Хәмидуллин (10.11.1932, Иске Төгәлбуга, Яңа Малыклы районы ), язучы-тәрҗемәче. 77556 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Марат Измайлов (21.09.1982), футболчы. 77557 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Мәҗит Гафури (Гафуров) (1880-1934), язучы. 77558 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Мәкәрим Мәһдиев (1901 – 10.7.1938), татар актёры, режиссёр. 77559 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Нәбилә Вәлитова (1928-2006), балетмейстер, РСФСР халык артисты ( 1966 ). 77560 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Нәҗип Вәлитов (1936-2008), химия фәннәре докторы ( 1978 ). 77561 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Нияз Даутов (1913-1986) – опера режиссёры, җырчы, Тукай премиясе иясе ( 1958 ). 77562 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Нух Идрисов (1918-1944), лейтенант, Бөек Ватан сугышында А. Матросов батырлыгын кабатлаган. 77563 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Рамил Тураев (26.03.1956),ТР сәламәтлек саклау министрлыгының республика кан күчерү станциясе баш табибы. 77564 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Рөстәм Хәмитов (18.08.1954), Башкортстан президенты ( 2010 2015 ), башлыгы ( 2015 елдан ). 77565 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Сабир Өметбаев (1908-1982) – Минзәлә театры режиссёры ( 1935 1966 ), Тукай премиясе иясе ( 1960 ). 77566 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Сәет Исмәгыйлев (1884-1972), БАССР халык чәчәне. 77567 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Сәет Шәкүров (1917-1989), драматург. 77568 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Сөббух Рәфыйков (1913-1971), язучы. 77569 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Таиб Яхин (1845-1910), мәгърифәтче. 77570 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Таһир Балтачиев (1924-1997) — балет артисты, педагог. 77571 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Тимерҗан Кәлимуллин — спортчы (классик көрәш). 77572 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Фазыл Туйкин (1887-1938), драматург, мөгаллим. 77573 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Фаил Шәфигуллин (1939-1982), татар язучысы. 77574 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: Фамилия * Мулланур Вахитов (1885-1918), инкыйлабчы, РСФСР дәүләт эшлеклесе. 77575 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Шакир Мөхәммәтҗанов (1900-1972), рәссам. 77576 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Шамил Тарпищев (07.03.1943) — спортчы (теннис), ССРБ ( 1985 ) һәм РСФСР ( 1981 ) атказанган тренеры. 77577 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Шамил Хаматов – кино, театр артисты, Ч.Хаматованың кече ир туганы * Айрат Хаматов — бокс буенча дөнья чемпионы ( 1989 ). 77578 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Шәйгардан Шәймәрдәнов (1890-1939) – дәүләт эшлеклесе. 77579 Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Эсфир Яһудин (1949) — татар язучысы. 77580 Татарчага әйләндерсәк, Кайбыч – кайбач, каймач килеп чыга. 77581 Татарчага юлга-юл тәрҗемәсе: Шаһидләрчә үтерелгән, 1313 елда сигезенче җөмади-әл-үләда, җомга көнне кичен; Акмулла исеме белән билгеле мелла Мифтахетдин, нәсел буенча атасы Мөхәммәдъяр хәлфә, тәрбия буенча атасы Камалетдин. 77582 Татарча гәҗит дубляжда гына чыга. 77583 Татарча гәҗитнең мөхәррирләре булып Я.М. Хәйретдинов, С.С. Әбүзәров (соңыннан « Кызыл таң »да эшли), Р.С. Батталова эшли. 77584 Татарчада дүрт авазны белдерә - е, йы, йе, ē (алынма сүзләрдә генә). 77585 Татарчада әйтелеше ягыннан « Щ »га охшаш. 77586 Татарчада Ж хәрефе алынма сүзләрдә генә кулланыла, ләкин кайбер сөйләшләрдә Җ авазын алыштыра. 77587 Татарчада ике авазны белдерә - йо ō. Ё хәрефе алынма сүзләрдә генә кулланыла. 77588 Татарчада п хәрефе кергән гарәп сүзләре юк, фарсы алынмаларында кулланыла. 77589 Татарча « Әлшәй хәбәрләре », русча «Альшеевские вести», башк. 77590 Татарча исеме Бишбүкән. 77591 Татарча караш буенча Хаҗибәйне татарлар нигезләгән булып чыга һәм атамасы да Алтын Урда бәе (бәге) Хаҗига барып тоташа. 77592 Татарча көрәш буенча 1970нче елларда Русиякүләм ярышлар үткәрелә башлый. 77593 Татарча көрәш Федерациясенең президиум әгъзасы. 77594 Татарча пилмән Пилмән - төче камырдан ясалган тышча эченә тутырылган ит яки балыктан торган ашамлык. 77595 Татарча сөйләшүчеләр АКШта, Алманиядә, Австралиядә һәм башка илләрдә дә бар. 77596 Татарча фәнни терминнар булдыруда зур хезмәте бар. 77597 Татарча шайтан таягы дип аталган чәчәк бу илнең милли символларыннан берсе булып тора. 77598 Татарча язган өндәмәләр Урта Идел халыкларының Пугачев армиясенә күпләп кушылуына сәбәп булган. 77599 Татарча язылганнары шуның өчен юк, чөнки Казан ханлыгы архивы Мәскәүгә алып кителгән һәм аның язмышы бүгенгәчә билгеле түгел. 77600 Татар Черепаново — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 77601 Татар Чилчәсе — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 77602 Татар Чиябашы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 77603 Татар шагыйре Габдулла Тукайның үлемен ул бик авыр кичерә. 77604 Татар шагыйрәсе Фирая Зыятдинова татар теленә аның «Миләш ялкыны» шигырен тәрҗемә иткән, ә композитор Әнвәр Бакиров шул шигырьне музыкага салган. 77605 Татар шагыйрьләре исемлеге: Бу исемлектә милләтләренә карамастан, татар телендә иҗат иткән шагыйрьләр күрсәтелә. 77606 Татар Шатрашаны — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 77607 «Татар шәҗәрәләре» китабында Карашәм авылыннан Дусмәт шәҗәрәсе китерелгән. 77608 Татар шәҗәрәләрен өйрәнгән галим М. Әхмәтҗанов язганга караганда Салагыш авылына XVII йөз башында Нократ татарларыннан Җәнчүр токымы (тарихта бу шәхеснең XVI йөз ахыры - XVII йөз ашында яшәгәнлеге мәгълүм) нигез салган. 77609 Татар Шәпкәсе — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 77610 Татар Шуганы — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 77611 Татар шуралар халык хуҗалыгы ( ) рәисе урынбасары булып эшли. 77612 Татар Ымызы ( ) — Мордовиянең Кочкуров районына керүче татар авылы. 77613 Татар энциклопедиясе мәгълүматы буенча, Омск шәһәрендә «Азат Себер» газетасы 1919 ның 23 декабреннән «Кызыл яу» нигезендә чыга башлый. 77614 Татар эскадроны 1936 елның язында Польша Гаскәрендә Татар эскадроны, 13-нче Вильно полкы оешкан. 77615 Татар эскадроны гаскәриләренең күпчелеге Польша һәм Аурупаның башка дәүләтләрендәге антифашист каршылыгы хәрәкәтенә кушылганнар. 77616 Татар эстрадасына беренче булып фокусчы һөнәрен кертүче. 77617 Татар эстрадасына Шакур ялгыш кына кереп китә. 77618 Татар эстрадасында төп урынны биләгән туган көн, мәхәббәт, туганлык хисләренә багышланган гадәти җырлардан аермалы буларак, Н.Фатехованың репертуарын тарихи һәм дини темаларга багышланган җырлар биләп тора. 77619 Татар эстрадасы өчен сөйләм жанры актёрлары әзерли. 77620 Татар язучылары, журналистлары, галимнәре берләшеп, бер нәшрият төзү фикеренә киләләр. 77621 Татар язучыларының иң яхшы романнары, повестьлары, хикәяләре әүвәл шушы журналда дөнья күрә. 77622 Татар язучысы, драматург, публицист һәм күренекле җәмәгать эшлеклесе, Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты Гариф Ахуновның туган авылы. 77623 Татар язучысы М. Хуҗаев үзенең "Диннәр тарихы" (Dinnәr тarixь) дигән китабында Адәмне Йәһвә Аллаһы барлыкка китергән дип яза. 77624 Татар язуында ике тапкыр хәреф алышыну гарәп язулы материалның күпләп юкка чыгуына китергән. 77625 Татар Ямалысы — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 77626 Татар Яманъелга ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче татар авылы. 77627 Татар яшьләре каз өмәсен аеруча көтеп ала торган булганнар. 77628 Татауровцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 77629 ТатАХРР Инкыйлаби Россия рәссамнарының Татарстан АССР берлеге берлегенә ( 1923 ) һәм Татарстан АССР рәссамнар берлегенә ( 1936 ) нигез салучыларның берсе. 77630 Татлыбай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 77631 Татлыландыргачлар — күп атомлы спиртлар, ягъни чиста химик матдәләр. 77632 Татлылыкның сере шунда – бу үсемлектә стевиозид бар. 77633 Татлымбәт — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 77634 Татлыны ут өстеннән алмыйча гына киптерелгән чикләвек төше (төшне башта элпә сыман кабыгыннан уып чистартырга кирәк) салып яхшылап болгатырга һәм, 2-3 минут ут өстендә таткач, майланган табага 1,5-2 см калынлыгы итеп җәяләр. 77635 Татлы төш чәй янына бирелә. 77636 Татлы һәм камыр ризыклары тешләрнең тиз бозылуына китерә. 77637 Татляга-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 77638 "Татмедиа" АҖ составындагылар арасында иң яхшы район басмасы булып исәпләнә. 2014 елгы нәтиҗә буенча ул «Ел лидеры» булып танылды. 77639 « Татнет йолдызлары » конкурсының «Туган тел» номинациясендә Татар Википедиясе беренче урына ала * 15 июль — Чечняда журналист Наталья Эстемирова үтерелә. 77640 «Татнефтехиминвест-холдинг» ААҖ директорлар шурасы әгъзасы. 77641 « Татнефть » ААҖ мөдирләре шурасы җитәкчесе. 77642 «Татнефть Арена» спорт сарае — Казандагы спорт корылмасы, Русиянең иң эре боз сарайларының берсе. 77643 «Татнефть Арена» шулай ук концертлар үткәрү мәйданы да булып тора. 77644 "Татнефть" ачык акционер җәмгыяте – нефть җитештерү компаниясе. 77645 Татнефть компаниясе тарафыннан эшкәртелә. 77646 Татош — Русия территориясеннән ага торган елга. 77647 “Татрәссам” берлегенең, ССРБ Рәссамнар берлегенең әгъзасы ( 1950 ). 77648 Татрәссам иптәшлеге ( 1930 ел ), Татарстан АССР совет рәссамнары берлеге ( 1937 ел ) әгъзасы. 77649 Татька — Русия территориясеннән ага торган елга. 77650 Татька ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 77651 Тать-Юган-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 77652 Тать-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 77653 Татьяна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 19 километр озынлыкта булган кратеры. 77654 Татьяна Мәскәүгә «киленнәр ярминкәсе»нә барырга риза була һәм анда, озак уйлап тормыйча, кулын сораган генералга кияүгә чыга. 77655 Татьяна Онегинның йортына бара һәм, кабинетындагы китапларны карап, Онегинның үзе укыган китаплардагы каһарманнарга охшамавына инана. 77656 Татьянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 77657 Татьяновка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 77658 Тауантинсуйу Колумбка кадәрге Американың иң зур империясе була. 77659 Тауар әйләнеше елына карап 100 000 сумнан алып, 100 млн сумга хәтле була. 77660 Тау — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 77661 Тау — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 77662 «Тау » белгечлеге буенча Уфа дәүләт нефть институтын тәмамлаган ( 1960 ). 77663 Тау битләрендә йөзем һәм зәйтүн агачы бакчалары үрчетелгән. 77664 Тау буе дала зонасының калкулыклар арасындагы түбән урынында күлләр урнашкан (Мулдак, Мавызлы, Атаулы, Карабалыклы, Чуртанлы, Чыбаркүл һ.б.). Кайсы берләренең төбендә шифалы ләм яткылыклары бар. 77665 Тауга Алып бабай тавы дип исем биргәннәр. 77666 Таузар — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 77667 Тауза — Русия территориясеннән ага торган елга. 77668 Тау Иле — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 77669 Тау Иле халкы аны ни өчендер яратмаган, һәм ул, караңгы төндә кара шәм яндырып, хәзерге Карашәм авылына килеп урнашкан. 77670 Тау итәкләренә җыелган тонна-тонна кар кояш нурлары яисә ниндидер тавыш нәтиҗәсендә урыныннан кузгалып аска төшә. 77671 Тау кар ишелүе диоды белән (аның кире юнәлештә бәреп үтү дәрәҗәсе 6,2 В) Зенер диодының аермасы шунда ки, беренче тип диодның канал озынлыгы электроннарның ирекле юлыннан зуррак, шулай итеп алар арасында чыкканда бәрелешләр була. 77672 Таула елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 77673 Таула — Инсар елгасы кушылдыгы. 77674 Таула ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 77675 Таулар Дагстанның 25,5 мең км² мәйданын биләп тора, барлык территориянең уртача биеклеге 960 м тәшкил итә. 77676 Таулар даим яшел тропик урманнар һәм саванналар белән капланган. 77677 Таулардан көнчыгыш һәм төньяк-көнчыгышка таба киң Амазон тигезлекләре сузылган; көньяк-көнчыгышта Чако үзәннәре ята. 77678 Тауларда субүләр тау сыртлары буйлап уза, тигезлекләрдә бераз калку урыннардан үтә. 77679 Тауларда температура контрасты тагын да кискенрәк. 77680 Тауларда һәм үрле урыннарда соры урман һәм кәсле-карбонатлы туфраклар, Тиса һәм Дунай үзәннәрендә аллювиаль туфраклар. 77681 Тауларда шотланд клан системасы барлыкка килә. 77682 Таулар иленең гүзәл табигате, Пушкин һәм Лермонтов җырлаган урыннарны күрү Насыйрига тирән тәэсир ясый, шунда яңа әсәр язылуга этәргеч туа. 77683 Таулар күлләр алып торучы (Охрид һәм Преспан) яки елга үзәннәре (Вардар елгасы бассейны) алып торучы тектоник түбәнәюләр белән аерылган. 77684 Тауларның иң биек өлешләрен субальп вә альп болыннары алып тора. 77685 Тауларның озынлыгы – якынча 555 чакрым, биеклеге 2376 метрга кадәр (Ботев тавы). 77686 Тауларның табигате бик матур, анда күп тыюлыклар һәм җәй көне халык ял итә торган урыннар бар. 77687 Таулар — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 77688 Таулар — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 77689 Таулар Тын һәм Антлантик океаннар арасында табигый субүләр булып торалар. 77690 Таулар һәм таулар алдындагы утрак кош. 77691 Таулар һәм таулыклар илнең 90%ын алып торалар. 77692 «Тауларым, далаларым» ( 1982 ), «Малин-кала» ( 1997 ), «Заманалар юлында» ( 1988 ) исемле китапларында милли горурлык, туган якны сөю хисләре белән өретелгән шигырь һәм хикәятләре урын алган. 77693 Таулар эчендә нефть, пыяла доломит, кварц комы, известняк, сапропель, ак балчык бар. 77694 Таулы Дөреш — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 77695 Таулы Карабах һәм Ереванда протест чаралары үтә. 77696 Таулык — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 77697 Таулы өлешендә Терек һәм аның кушылдыклардан электр энергиясе алу өчен Баксан, Гизелдон ГЭСлары төзелгән. 77698 Таулы район гольц (Себердә — урмансыз тау түбәләре) тау тезмәләре зынҗыры белән башлана: Янкан, Тукурингра, Соктахан, Җагды (1400 — 1600 метрга кадәр биеклекләр). 77699 Таулы районнарда бу күрсәткеч 2000 мм-дан да югарырак улырга мөмкин. 77700 Таулы-урманлы урыннарда климат артык коры түгел. 77701 Таулы урыннар 50 % тәшкил итә. 77702 Таулы урыннарда кыяташлар арасында яки агачларда оялыйлар. 77703 Тау мәчетеннән мәхәлләнең бер өлеше шунда күченә. 77704 Таунгынян-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 77705 Таур-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 77706 Таурова ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 77707 Таусеңер — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 77708 Тау сыртлары арасында тирән иңкүлекләр һәм казанлыклар ята. 77709 Таутөмән — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 77710 Тау түбәләрен һәрвакыт кар каплап тора. 77711 Тау түбәсеннән Таналык һәм Төяләс елгалары агып төшә. 77712 Тау һәм платолар боз тәэсире натиҗәсендә яссыланып, шомарып «тәкә маңгайлары» дип аталган рельеф шәкелләрне хасил иткән. 77713 Тау чыгару сәнәгате: күмер, төсле металлар мәгъдәне (рудасы), аккургаш һәм бакыр концентратлары. 77714 Тауш авыл җирлегенә карый. 77715 Таушалуларга каршы торучан, озын гомерле. 77716 Тауш — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 77717 Тау ягы (Taw yağı, чуаш. 77718 Тау ягы керәшеннәре формалашуында чуашларның һәм мишәр татарларының өлеше зур дип баралар. 77719 Тау ягы ке­рәшен татарларында (Мәлки төркеме) такыя тоташ тәңкәләр, мәрҗәннәр белән бизәлгән баш киемен тәшкил итә. 77720 Тау ягында чокыр дип елга-инешләрне атыйлар. 77721 Тафта (Тафтица) — Русия территориясеннән ага торган елга. 77722 Таха — Русия территориясеннән ага торган елга. 77723 Тахиной ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,4 километр озынлыкта булган кратеры. 77724 Таһир Балтачиев (Таһир Вәли улы Балтачиев) — балет артисты, педагог. 77725 «Таһир-Зөһрә» ( Ф. Бурнаш ) 1899 елның 31 декабренда ( 1900 елның 12 гыйнварында ) Әстерхан шәһәрендә тегүче гаиләсендә туган. 77726 Таһир Мирзагалләм улы Нурмөхәммәтов — татар тәрҗемәчесе, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1980 ), Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы ( 1973 елдан ). 77727 Таһир Нурмөхәммәтов әдәби тәрҗемә өлкәсендә күп хезмәт итә. 77728 Таһир Нурмөхәммәтов монда Кабан күле буендагы 12 нче татар урта мәктәбен һәм 1953 елда Казан дәүләт педагогика институтының татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлый. 77729 Таһир Рәхимов (Таһир Тимерхан улы Рәхимов, ) - Русия кино һәм театр артисты. 77730 Тахия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,4 километр озынлыкта булган кратеры. 77731 Тахтымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 77732 Ташавыл — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 77733 Ташага, — Чермелей елгасы кушылдыгы. 77734 Ташаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 77735 Ташанта ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 77736 Ташанта — Русия территориясеннән ага торган елга. 77737 Ташасты — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 77738 Ташаяк мәйданында, Болакта һәм бүгенге Үзәк Стадион урынында бик күп рус гаскәриенед мәетләре булган. 77739 "Ташбака" дип исемләнгән Казанда узган флешмоб Флешмо́б (флэшмоб буларак укыла, ингл. 77740 Ташбасма ксилография белән чагыштырганда җиңелрәк башкарыла. 77741 Ташбилге авылы оешу турында мондый бер риваятьне Татарстанның Спас районы Ташбилге авылында 1928 елда тарихчы-галим Сәед Вахидов язып алган (ул «Татар халык иҗаты» җыйналмасының «Риваятьләр һәм легендалар» томына урнаштырылган). 77742 Ташбилге авылы район үзәге Базарлы Матактан 8 чакрым ераклыкта урнашкан. 77743 Ташбилгеда моннан берничә йөз еллар алда Мөслим баба нәселеннән галим Хисаметдин Шәрәфетдин углы (Хисаметдин бине Шәрәфетдин Болгари-Мөслими, XVIII гасырның ахырында — XIX гасырның башында яшәгән. 77744 Ташбилге каберлегендә ике изге кыз мәете күмелгән, дип сөйлиләр. 77745 Ташбилге — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 77746 Таш гасыры Субконтинентта беренче билгеле даими тораклар 9000 ел элек Мадхья-Прадеш штатының Бхимбетка дигән җирендә килеп чыккан. 77747 Таш дәвере барышында физик яктан хәзерге заман тибындагы кеше формалаша. 77748 Таш дәверендә кеше ут табарга, кием-салым тегәргә, торак төзергә өйрәнә. 77749 Ташевка (Ташлинка) – Русия территориясеннән ага торган елга. 77750 Таш-Елга — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 77751 Ташенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 77752 Ташино тимер юл станциясе белән тимер юл кирәк-яраклары җитештерүче заводы, леспромхоз, строчевышивальная фабрика, сөт заводы белән 16,5 мең халыклы шәһәр булган. 77753 Ташкабак — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 77754 Таш каберендә "Һ-теорема" баш йомгагы : языла H-теорема - Людвиг Больцман тарафыннан 1872 елда ачылган канун. 77755 Ташказган ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 77756 Ташкайларга чокып яздым каргыш, Җаннарым укыр бер чакта.. 77757 Ташкәнт дәүләт университетының тарих факультетында укый. 77758 Ташкент җәяүле гаскәр уку йортын 1941 елда тәмамлаган. 77759 Ташкәнт Метрополитены 3 сызыктан тора, 29 мәүкиф, гомуми озынлыгы 36,2 км, пассажир әйләнеше - 180-200 мең (көн), 68 млн. 77760 Ташкент музееның археологик һәм этнографик коллекцияләрендә мөдирлек итә. 77761 Ташкәнтның 110- мәктәбен, П. Беньков исемендәге сәнгать укуханәсен (дизайн һәм сәнгатьчә бизәү бүлеге) тәмамлый. 77762 «Ташкентская правда», «Комсомолец Узбекистана», «Физкультурник Узбекистана» газеталарында, «Звезда Востока» журналында әдәби хезмәткәр. 77763 Ташкент сынлы сәнгать укуханәсен ( 1965 ), Ташкент театр-сәнгать институтын (Ф. 77764 Ташкенттагы татар мәктәбенә җитәкчелек итә. 77765 Ташкәнт татар театры Инкыйлаб алдыннан һәм, бигрәк тә, 1920 елларда татар театры дөньясында Ташкәнт шәһәре аерым урын алып тора. 77766 Ташкәнтта Үзәк сәнгать остаханәләрендә ( 1920 1921 ), Мәскәүдә Югары сәнгать-техник остаханәләрендә (ВХУТЕМАС, соңыннан ВХУТЕИН) графика факультетында (проф. 77767 Ташкентта шигырьләр җыентыгын һәм Ырымбурда “Педагогика” фәнни хезмәтен бастыра. 77768 Ташкәнттәге Татар мәгариф институтында укый. 77769 Ташкәнттә ятимнәр йортында тәрбияләнә, хореография училищесын тәмамлый. 77770 Ташкент университетын тәмамлагач, 1926 – 1936 елларда Татрабфакта укытучы, уку бүлеге мөдире һәм директор булып эшли. 77771 Ташкент чоры Такташ иҗат эшчәнлегенең тагын да активлашуы, шагыйрь буларак, иҗат йөзенең үзенчәлекле форма ала баруы белән характерлы. 77772 Ташкент шәһәрендә Коммунистик университетны тәмамлагач, озак еллар укытучы булып эшли, Сәмәркандтагы Коммунистик университетта доцент, кафедра мөдире вазыйфаларын башкара. 77773 Ташкирмән — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 77774 Ташкичү авылы зиратында XX йөзгә мөнәсәбәтле кабер ташлары табылган. 77775 Ташкичү авылы район үзәге Арча шәһәреннән — 33, Казаннан 99 чакрым ераклыкта урнашкан. 77776 Ташкичү ( Арча районы ) – гаять зур тарихлы авыл. 77777 Ташкичү — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 77778 Ташкичү — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 77779 Ташкичү кешесе Баязид бине Ибраһим бине Әбәк бине Туйхуҗа — күп маллы бер бай кеше — үзенең баласы булмаганлыктан, бу Шәмсетдинне уллыкка алып тәрбияли һәм укытып камиллеккә ирештерә. 77780 Ташкичү — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 77781 Ташкичү — Татарстан Республикасының Ютазы районындагы торак пункт. 77782 Ташкичү тирәсендә Кысна, Ашытбаш, Атау болыннары булган. 77783 Ташкүмерне тирәннән чыгару өчен кешеләр борын заманалардан бирле шахталар куллана. 77784 Ташкүмер табу 6 млн тонна еллык күләме булган ике шахта (Енисей шахтасы, Хакас шахтасы) һәм 5 киселеш тарафыннан башкарыла. 77785 Ташкүмер Ташкүмер Ташкүмер - җир астыннан казып чыгарыла торган янучан минерал – бик борынгы урманнарның җир астында кислородсыз килеш күмерләнгән калдыкларыннан тора. 77786 Ташкын ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 77787 Ташлаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 77788 Ташлама — Русия территориясеннән ага торган елга. 77789 Ташлы — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 77790 Ташлыелга — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 77791 Ташлы Елга — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 77792 Ташлы җидеелык мәктәбен, Уфада елга флоты һөнәрчеләр мәктәбен ( 1949 ), Уфада башкорт урта интернат-мәктәбен, Мәскәүдә әдәбият институтын ( 1957 ) тәмамлый. 77793 Ташлы Кавал — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 77794 Ташлыкүл — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 77795 Ташлынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 77796 Ташлы районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 77797 Ташлытамак — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 77798 Ташлы һөнәри-техник укуханәсендә, Ырынбур педагогия техникумында укый, Уфа педагогия техникумын ( 1929 ) тәмамлый. 77799 Ташлы-Шәрип авылында 1810 елда - 93, 1834 елда 127 ан типтәр ир-ат яшәгәнлеге әйтелә (Малоизученные источники по истории Башкирии. 77800 Ташлыяр — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 77801 Таш мәчет, мәдрәсә салдыручы. 77802 Ташморын — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 77803 Ташның бер кырында калган язуы бары: «Талиб эд-дөнья вәл-мәүти мотыйәтен» «Дөнья куу — әҗәлгә атлану» дигән мәгънәдә. 77804 Ташның йөзенә язылганы башында — ахырында язуы беткән; таш ярылып төшкән. 77805 Ташсу мәчетенең бинасы XIX гасыр ахырында — XX йөз башында салынган булган. 77806 Таштамак — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 77807 Таштау — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 77808 Таштимер — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 77809 Таштуй — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 77810 Ташту-ойре — Русия территориясеннән ага торган елга. 77811 Ташу вакытында елгада суның болганчыклыгы 1500 г/м3 га җитә. 77812 Ташчишмә — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 77813 Ташчишмә — Сөн елгасы кушылдыгы. 77814 Ташъелга — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 77815 Ташъелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 77816 Ташын шәһәре шәһәр бүлгесе ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль берәмлек. 77817 Таш эшкәртү техникасы даими рәвештә камилләшә, яңа хезмәт кораллары уйлап табыла. 77818 Таш-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 77819 Таякларның озынлыгы култык астына кадәр җитсә ярый. 77820 Таякчык күзәнәкләреннән азат өлкәнең диаметры 500-550 мкм; колбачык күзәнәкләр монда якынча 30,5 мең. 77821 Таянычлар челтәр бизәкле җиңел тимер рәшәткә белән әйләндерелгән мөэзин мәйданчыгын иңнәрендә тота. 77822 Таянычлы булмаган иҗтимагый финанс секторы. 77823 Таяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 77824 Таяу Шебеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 77825 Тбилиси Метрополитены шәкеле Тбилиси метрополитены — Тбилиси шәһәрендәге метрополитен сызыклары системасы. 77826 Тверь өлкәсендә « Бердәм Русия » фиркасенең регион сәяси шурасы сәркатибе. 77827 Твиттердә күбесенчә актив интернет кулланучылары утыра, һәм күп кеше өчен Твиттер реклама һәм трафик чыганагы итеп күренә. 77828 ТВ режиссеры Беренче фильмы «Су кызы» әкияте (авторы Нурия Сәйяр) буенча эшләнгән. 77829 ТДГИны тәмамлаучыларның 15 проценты ел саен аспирантурага укырга керде. 77830 «Театр-99» антреприза театры оештыра. 77831 Театр артистларының исемнәре Минзәлә шәһәре урамнарына бирелә, танылган артистлар яшәгән йортларга истәлек такталары эленә. 77832 Театр атнага 4 спектакль күрсәтә. 77833 Театр бинасы башта кинотеатр итеп, соңрак пионерлар һәм мәктәп балалары йорты буларак файдаланыла. 77834 Театр бинасы «Мастеровые» рус драма театры, — Яр Чаллы шәһәрендә эшләүче дәүләт театры, муниципаль мөхтәриятле мәдәният оешмасы. 77835 Театрга булган мәхәббәт Казанга алып килә, Татар театр техникумын тәмамлый ( 1936 ). 77836 Театрга ярдәм итү максатыннан театр каршында берничә ел элек оештырылган “Берлек” фонды әгъзалары белән Туфан ага тыгыз элемтәдә торып, хезмәттәшлек иткән. 77837 Театрда 100 гә якын кеше эшли. 77838 Театрдагыларның берсе дә Борхановның Тукай ролен башкара алуына ышанмый. 77839 Театрдан кала, Әнәс Тумашев нәкышчылык, аерым алганда табигать күренешләрен сурәтләргә һәм тарихи темаларга әсәрләр иҗат итәргә ярата (« Петр I Болгарда », «Бөек Болгар базары», «XX гасыр Казаны» һ.б.). 2010 елда вафат була. 77840 Театрдан китеп, Идрис “Сәйяр” дигән үз эстрада театрын булдыра. 77841 Театрдан тыш кинога төшү белән дә мавыгып китә. 77842 Театрдан тыш Фәнис Җиһанша 1999 елдан башлап фильмнарны татарчага тәрҗемә итү эшендә катнаша, ТНВ каналында балалар өчен тапшыру алып бара, классик татар шагыйрьләре шигырьләрен яздыра, рекламада төшә. 77843 Театрда эшләү дәверендә ул 100 дән артык спектакльне бизи. 77844 Театрда яшь артистлар өчен мастер-класслар уздыра. 77845 Театр директорлары * 1923 1924 Зәки Баязитский (Вәлиев) ( 1889 1959 ), Хезмәт Каһарманы ( 1926 ). 77846 Театр каршында джаз яратучылар клубы ачыла, концерт – фестивальләр үткәрелә. 77847 Театр ( Киев ш.) * Грибоедов ис. 77848 Театр коллективы Мәскәүгә — халык театрларының Бөтенсоюз фестиваленең йомгаклау декадасына чакырыла. 77849 Театр контракт системасы буенча эшләүгә күчә. 77850 Театр куелышлары Спектакльдән күренеш Русиядә * Таганкада Мәскәү театры, 1977 елда Юрий Любимов куелышы. 77851 Театрлар * Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академик театры 200px Театр 1906 елның 22 декабрендә ачылган дип санала, чөнки бу көнне халык алдында беренче татар театры уйнала. 1922 елдан алып театрның үз бинасы барлыкка килә. 77852 Театрлар Опера Гарнье Комеди Франсэз Париж операсы опера сәнгатенең үсешенә шактый зур өлеш кертә. 77853 Театрлар Театр тормышы Берлинда бер дә туктап тормый. 77854 Театр Муса Җәлилгә багышланган спектакль куярга алынгач, бу героик образны иҗат итү аңа ышанып тапшырыла, һәм артист, шагыйрьлек вазифасына тап төшермичә, патриотик рухтагы көрәшче-язучының эчке дөньясын ачуга ирешә. 77855 Театр * Номинацияләр: театр, конферанс-нәфис сүз. 77856 Театрны 20 ел җитәкләгән беренче режиссеры вафат булгач, аны Анатолий Яковлев алмаштыра. 77857 Театрның беренче режиссеры Неустова Олmга Михайловна була. 77858 Театрның бүгенге афишасында 32 спектакль исеме бар. 77859 Театрның әзерләгән беренче спектакле — Кәрим Тинчурин белән Кави Нәҗминең күмәк хуҗалык төзелешенә багышланган «Булат бабай семьясы» спектакле. 77860 Театрның оешу тарихы Стәрлетамак чоры Театрның барлыкка килү датасы булып 1919 елның 4 декабре тора. 77861 Театрның режиссеры итеп Р.Р. Фазлыев билгеләнде. 77862 Театрның үзәгендә төп фигура – Тукайның яшьтәше һәм Уральскидагы сабакташы Габдулла Кариев. 77863 Театрның үз симфоник оркестры була. 77864 Театрның халыкара фестивальләрендә Россия һәм чит ил опера йолдызларының чыгышлары арта. 77865 Театрның хәзерге бинасы (М. 77866 Театр өлкәсендәге казанышлары өчен, аңа “Татарстан Республикасының халык артисты” дигән мактаулы исем бирелде. 77867 Театр репертуарында дөнья классикасы (Шекспир, Шиллер, Бомарше, Гольдони, Толстой, Тренев, Гоголь) белән беррәттән, төрки халыклары драматургиясе күрсәтелә. 77868 Театр репертуарында — кырымтатар классикасы, башка милләт драматургларының әсәрләре. 77869 Театр репертуарында малай карамаган бер генә спектакль дә булмый. 77870 Театр сәнгате белән Мөхтәр Бәләбәйдәге рус гимназиясендә укыган вакытта кызыксына башлый. 1908 елда ул сәхнә сәнгате белән профессиональ рәвештә шөгыльләнә башлый һәм 1912 елга кадәр гастролер-трагик сыйфатында йөри. 77871 Театр сәнгатенә зур өлеш керткән өчен, М.Сәлимҗановка СССРның халык артисты, РФ һәм ТАССРның атказанган сәнгать хезмәткәре исемнәренә, Г.Тукай һәм К.С. Станиславский исемендәге Дәүләт премияләренә, «Алтын битлек» премиясенә лаек була. 77872 Театр сәнгатен өйрәнү өлкәсендәге фидакяр хезмәте өчен аңа 1997 елда «Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе» дигән мактаулы исем бирелә. 77873 Театр сәнгате өлкәсендәге уңышлары өчен ул «Хезмәт Батыры» ( 1926 ), Татарстан АССРның халык ( 1939 ), РСФСРның атказанган артисты ( 1940 ) дигән мактаулы исемнәргә лаек була һәм Хезмәт Кызыл Байрагы ордены белән бүләкләнә ( 1940 ). 77874 Театр сәхнәсендә Нуриев Фрондосо («Лауренсия»), Армен («Гаянэ»), Альберт («Жизель»), Солор («Баядерка») рольләрен башкара. 77875 Театр сәхнәсендә төрле жанрдагы 38 спектакль куя. 77876 Театр тарихы Беренче спектакль 1933 елның 6 ноябрендә Питрәч районының Шәле авылында уйнала ( Кәрим Тинчурин һәм Кави Нәҗминең «Булат бабай семьясы» комедиясе). 77877 Театр труппасында 18 артист (рус театрында 26) була. 77878 Театр турында 1974 елдан «Әкият» театры – курчак театрларының UNIMA (Union Internationale de la Marionnette) халыкара оешмасының коллектив әгъзасы. 77879 Театр училищесында уку һәм Г.Камал театрында эшләү еллары, аннары телевидение һәм «Чаян»да эшләү чоры аны әдәбиятның авыр төрләреннән булган драматургияне үзләштерү өчен әзерлиләр. 77880 Театр училищесын тәмамлап, югары режиссерлык белеме алу өчен Мәскәүгә юл тоткан улы Фәритнең труппага режиссер булып кайтуын зур түземсезлек белән көтә ана. 77881 Театр фойесында мини-зообакча бар. 77882 Театр һәм кино сәнгатендә шактый тәҗрибә һәм белем туплаган Гафур Каюмов 1980 еллардан башлап драма әсәрләре иҗат итә башлый. 77883 Театр һәм музыкага төрле оешмалар (клублар) ярдәм итеп тора. 77884 Театр-чәйханә Самара губернасының Попечительлек һәм халык аеклыгы комитеты акчасына тотылган. 77885 Театр эмблемасы Мәгълүмат Театр бинасы Сәнгать җитәкчесе * 1987 1999 елларда Александр Янкелевич, РФ атказанган сәнгать эшлеклесе. 77886 Театр ябылгач, 1940 елда Мамадыш драма театрына килә. 77887 Теба — Русия территориясеннән ага торган елга. 77888 Тебелер ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 77889 Тәбәнәк буйлы хайван, юан гәүдәле, чөйсыман башлы, аякларында казу өчен җайлашкан озын, җиңелчә бөгелгән тырнаклары бар. 77890 Тебенихин, М. Сарсенбаева сыйныфы) белем ала. 77891 Тебеняк — Русия территориясеннән ага торган елга. 77892 Тәберде Чаллысы авылында Фәтхерахман Әхмәдиевнең тормышына багышланган музей эшләп килә. 77893 Тәберде Чаллысы — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 77894 Тәберле — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 77895 Тәблигъ җәмәгатенә нигез салуы 1920 еллар башында Мөхәммәт Ильяс Һиндстанның Меват өлкәсендәге мөселманнарны Ислам кагыйдәләре буенча яшәргә чакырыр өчен мәдрәсәләр тәмамлаган яшләрне ул өлкәгә җибәрә. 77896 Тебяр Сырма — Абамза елгасы кушылдыгы. 77897 Теволга — Русия территориясеннән ага торган елга. 77898 Тевриз — Русия территориясеннән ага торган елга. 77899 Тевтоннар һәм кимврлар каршы сугышлар Тевтоннар һәм кимврлар җиңелүләре. 77900 Тевтон ордены җирләре секуляризациянгәчтен шәһәр Пруссия һерцоглыгына күчкән. 1583 тә шәһәр статусы бирелгән. 1590 да янгын бөтен шәһәрне диярлек юкка чыгара. 1709-1711 елларда шәһәр халкы тагун (чума) чире нәтиҗәсендә үлеп бетә. 77901 Тәгаенләнеше буенча автобус шәһәр, шәһәрара (туристик), урындагы бәйләнеш, махсус (вахта автобусы) һәм гомуми тәгаенләнешле; габаритлары буенча – микроавтобусларга, уртача, берләштерелгән һ.б. автобусларга бүленә. 77902 Тәгаенләүче билгеләмәнең ялгышлыгын мантыйкы каршылыкны күрсәтеп кенә исбатлап була. 77903 Тега — Русия территориясеннән ага торган елга. 77904 Теге, калын тавыш белән: — Тукран бабай карчыгы булам, ишек ач әле! 77905 Теге кешене тыштан чакырып кертәләр дә арадан берәү: «Бер, ике, өч!» 77906 Тегеләй дә, болай да уен яңадан башлана. 77907 Теге нишләргә белмичә, бермәлгә аптырап калгандай булды да аркасына төшкәндә муенын авырттырды. 77908 Тегермән — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 77909 Тегермәнлек — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 77910 Тегермәннәр янында тегермән буалары булган. 77911 Тегермән Тавы — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 77912 Тегермән утчыллары (Ephestia kuehniella) республиканың барлык районнарында очрый. 77913 Тегермәнче — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 77914 Тәгәрмәчне чистартып, аның геометриясен төзәтү - шарошканың алмаз кораллардан төп аермасы. 77915 Тегесе дә тупны тизрәк тотып «штандр» дип кычкыра, балалар тагын урыннарында «катып» калалар. 77916 Тегесе кулын тартып алып өлгермәсә, отылган була. 77917 Теге юлаучы аның стаканын алып эчә дә савытын кире кулына тоттыра. 77918 Теге яки бу продуктка аллергия булганнарга да әлеге җимешне ашарга кирәк. 77919 Теге яки бу төбәкләрдә идарә итүче түрәләр үз тирәләренә музыка коралларында уйнаучыларны һәм җырчыларны җыя торган булганнар. 77920 Тәгин яки тигин - Төрки каһанлыгында кулланылган төрки титулы. 77921 Теглайны : Җирдәге актык кеше ялгыз түгел. 77922 Тегра — Русия территориясеннән ага торган елга. 77923 Тегрозеро ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 77924 Тегус — Русия территориясеннән ага торган елга. 77925 Тегү фабрикасы, өй җиһазлары фабрикасы, аяк киеме фабрикасы. 77926 Тегүче утырган урыныннан йөгерүчеләрдән берәрсенең аягына кулы белән тиеп калырга тырыша. 77927 Тәгъликъ – “эленеп торган” дип тәрҗемә ителә. 77928 Теделька — Русия территориясеннән ага торган елга. 77929 Тәҗрибәдә мондый дулкыннар, киртәдән һәм беришсезлекләрдән кайтарылган дулкынның төшүче дулкын өстенә ятуы вакытында, күзәтелә. 77930 Тәҗрибә күзәтүләре нигезендә ул салават күпере тамчының эчке өслегеннән кайтарылу һәм ике тапкыр сыну нәтиҗәсендә (тамчыга кергәндә һәм чыкканда) барлыкка килә дигән фикергә килә. 77931 Тәҗрибә күрсәткәнчә, бу метод установканың (корылманың) конкрет реализациясенә сиземле түгел һәм төзәтү коэффициентлары кертү кирәк түгел. 77932 Тәҗрибәле оптометрист яки офтальмолог кулында стереоскопик сурәтләр шикләнгән үзгәрешләр артыннан бер-бер артлы күзәтү өчен яхшы тикшеренү коралы булып тора. 77933 Тәҗрибәле физика тәҗрибәләр ярдәмендә бар булган теорияләрне өйрәнә һәм яңа ачышлар ясый. 77934 Тәҗрибәле хуҗалык — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 77935 Тәҗрибәле эшмәкәр сәүдә эшенә үзенең бертуганнарын (Әхмәт, Шакир, Салих, Сабир) да тарта. 77936 Тәҗрибә рәвешендә эфирга чыгу 1994 елның 14 декабреннән 1995 елның 15 маена кадәр алып барыла. 77937 Тәҗрибә туплаган журналист Гафиулла Газизне 1992 елда чыбыклы шәһәр радиосына эшкә дәшәләр. 77938 Тәҗрибә үзлекләре буенча бер сәгатьтә төшнең таркалышы ихтималлыгы 50%. 77939 Тәҗрибә үткәрү өчен Бөре районының уңдырышсыз бер басуыннан җир биләмәсе ала. 77940 Тезләнгән кеше уң я сул кулының учын өскә каратып аркасына куя. 77941 Тезләнеп торучы «ялт» кына башын күтәреп карый һәм кем сукканын әйтә. 77942 Теис — Русия территориясеннән ага торган елга. 77943 Тейково ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 77944 Тейлор үз эшен бастырганга кадәр шул рәтне 17 гасырда Ньютон һәм Герегори кулланганнар. 77945 Тәйми, Таймый (Атау)— Башкортстанның муниципаль Салават районына караган татар авылы. 77946 Текарохи ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,3 километр озынлыкта булган кратеры. 77947 Тәкбир берничә дәүләтнең байракларында язылган: Гыйрак, Иран, Әфганстан байракларында. 77948 Тәкбир намазда да, азанда да кулланыла. 77949 Тәкбир ( тәкбир — «олылау» Тәкбир — олылау, гарәпчә: «Аллаһе әкбәр» («Алла иң бөек зат») дигән сүзләрне әйтү. 77950 Тәкәй авылы 1775 елда яубасарлар тарафыннан яндырылган, хәзерге выкытта урыны Башкортстанның Салават районына туры килә. 77951 Тәкәй — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 77952 Текән — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 77953 “Тәкәнеш авылы урыны элек сазлыклы, елгалар белән араланган булган. 77954 Тәкәрлек — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 77955 Тәкәрлек — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 77956 Тәкермән — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 77957 Текст җыю, биткә салу, дизайн Нәшрият техник редакция аша узган кулъязманы, башка шрифт яки төс кертү өчен икенче нөсхәсе – дубликаты белән бергә типографиягә (җыю цехына) озата. 77958 Текстиль, аяк киеме, химия, азык-төлек сәнәгате кярханәләре, нефть эшкәртү заводы бар. 77959 Текстларда мәкаль-әйтемнәрнең файдалануына мисаллар: «Күп сүз – юк сүз. 77960 Текстлар Н.И. Ильминский тарафыннан керәшен татарлар өчен кириллицага нигезләнеп төзелгән алфавит белән гади халыкка аңлаешлы телдә басыла. 77961 Текстлары кагыйдә буларак нигелистик, күп очракта социаль проблемалар турында. 77962 Текст мисалы: Ләкин җәмәгатьчелекне шундый берничек тә канәгатьләндерә алмаган. 77963 Текст мисалы: Татарлар арасында латинчылык хәрәкәтенең башлангыч яралгылары 1911-12 елларда шагыйрь Сәгыйть Рәмиев мәкаләләрендә күренә. 77964 Текст мисалы: Төрки әлифбаларны берләштерү яңа төрки әлифбасының Бөтенсоюз Үзәк Комитетының беренче пленумында үткәрелә. 77965 Текст мисалы: Яңалиф төзелеше Татар әлифбасы ( 1928 — 1940 ) Кирилл язуына күчү (1938—1940) 1930-елларда ССРБ һәм Төркия мөнәсәбәтләре начарлана. 77966 Текстны инглиз теленә Роберт Стенли Виер (Robert Stanley Weir, 1856-1926) ирекле рәвештә тәрҗемә кылган. 77967 Текстның икенче куплеты гимнның җыйнак варианты буларак расланган, ул рәсми чараларда уйнала. 77968 Текуше-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 77969 Тәкъвачылык - кешеләрнең дөньядан ваз кичү, дөнья биргән ләззәтләрдән баш тарту кебек принципларга таянып яшәве. 77970 Тәкъвим ай фазалары белән яраклаштыру өчен ел озынлыгы 2 ел саен 1 тәүлеккә арттырыла. 33 григориан елына 34 мөселман Тәкъвим елы керә. 77971 Тәкъдим яки аңлы мантыйк – ул дөрес яки ялган булырга мөмкин расламалар мантыйгы. 77972 Тәкъдир – булачак нәрсәне алдан ук билгеләү дигәнне аңлата. 77973 Тел 1887 елда 10 ел эштән соң Варшау табибы Людвиг Заменгоф тарафыннан эшләнде. 77974 Тел IX гасырда формалаша башлады дип исәпләнә. 77975 Тела — Русия территориясеннән ага торган елга. 77976 Тел белгечләре мирас телен аның шәхес тарафыннан телләрне үзләштерү тәртибендәге урының һәм бу шәхеснең эчке дөньясындагы доминантлыгы күзлегеннән билгеләнә. 77977 Тел белеме буенча фәнни эшләрдә стандарт язу телен билгеләүче термин буларак еш алман Schriftsprache сүзе кулланыла. 77978 Тел белемендә теоретик, гамәли, поэтик антропонимика аерыла. 77979 Тел буенча Интернет кулланучылары Түбәндәге мәгълүматлар чыганагы - Интернет дөньясы статистика оешмасы (Internet World Stats). 77980 Тел галиме Г. Саттаров "сала" сүзенең мәгънәсен "тармак, кушылдык" дип аңлата. 77981 Тәлгать Нәҗмиев 1981 елда «Җиңү байрагы» (хәзерге «Саба таңнары») газетасы мөхәррире итеп билгеләнә һәм бу вазыйфаны 2009 елга кадәр алып бара. 77982 Тәлгать Самат улы Нәҗмиев — татар язучысы, журналист, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, республика журналистларның Х. Ямашев исемендәге бүләге лауреаты, «Бәллүр каләм» призы иясе. 77983 Тәлгать Туйкин (Тәлгать Мөхәммәткәбир улы Туйкин) – авыл хуҗалыгы белгече, чирәм җирләрне күтәрүче, совхоз директоры, Ленин ордены кавалеры. 77984 Телдәге кайбер алымнар Python, Lisp һәм Dylan программалаштыру телләреннән алынган. 77985 Телдә гомуми сөйләшүчеләр саны исә 10 млн. 77986 Тәлдәй — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 77987 Телдән баш тарту процессын кирегә үзгәртү, аерым бер телне җанландыру яки анарга ярдәм күрсәтү ысулларының нәтиҗәле булуы өчен, үзенә бу телнең ни дәрәҗәдә кулланылыштан чыкканын билгеләүне үз эченә ала. 77988 Телдән баш тарту процессын кирегә үзгәртү этаплары Юкка чыгу куркынычы янаган (яки йокыга чумган) телләрне җанландыру яки аларны тотрыклы хәлгә чыгару буенча тәкъдим иткән модель Fishman, J. A. (1991). 77989 Телдән-телгә күчеп килгән истәлекләргә, архив чыганакларына караганда һәм зиратларда сакланып калган кайбер кабер ташларындагы язулар буенча нәтиҗә чыгарганда, авылга нигез салучыларның берсе Нәдер Ишбулатов дигән кеше булган. 77990 Телдә орфоэпия кагыйдәләре һәм унификация барлыкка килсен өчен түбәндәге шартлар булуы кирәк: * Камил әдәби тел булуы. 77991 Телебездәге «уттай кызу урак өсте» дигән гыйбарәдә дә эшнең кызулыгы гына түгел, бәлки кояшның нык кыздыруы да күздә тотыла. 77992 Телевидениедә "брейн-ринг", «Teen-лига» тапшыруларында алып баручы булып эшли. 77993 Телевидение тапшырулары өчен сценарийлар яза. 77994 Телевизион реклама (TV реклама) Телевизион рекламаны рекламаның иң яңа төрләреннән берсе дип әйтергә була. 77995 Телевизион рекламаның җитешсезлекләре * TV реклама кыска вакытлы һәм эпизодик буланлыктан, әйбернең барлык отышлы якларын күрсәтү мөмкинлеге чикләнгән. 77996 Телевизион тапшыру 1993 елның 1 гыйнварында башлана. 77997 Телевизион тапшырулар булмаган чакта телевизорны тоташтырып карагыз. 77998 Телевизорны иң күп тамашачы караган вакыт – 18.00 дән – 23.00 кадәр. 77999 Телег-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 78000 Теләгәзе — Сөн елгасы кушылдыгы; Башкортстанның Шаран районы биләмәләрендә ага. 78001 Теләге Кирмәннән хәрби бүлекне чыгару, анда күргәзмәләр, сәнгать галереялары, музейлар һәм мәчет төзү була. 78002 Теләгән вакытта кулыбыздан алыр. 78003 Теләгән кеше иткә майда кыз¬дырган суган куша ала. 78004 Теләгән нәрсәне теләгәненчә эшләргә хәленнән килгән барлык — Аллаһыдыр. 78005 Телеграммага Уфа губернаторы, Уфа һәм Минзәлә епискобы, «преосвященный» Нафанил, Ырынбур уку округы попечителе, дворяннарның өяз башлыгы, губерна земство идаралыгы рәисе, Уфа укытучылар институты директоры һәм башка рәсми кешеләр кул куя. 78006 Телеграф аркылы уйнау 1844 елда Вашингтон һәм Балтимор шахмат клублары арасында телеграф аркылы уен оештырыла. 40 елдан соң мондый төр уеннар Лондон - Вена (1884), Петербург - Лондон (1886-1887), Петербург - Париж (1894-1895) шәһәрләре арасында уза. 78007 Телеграф аркылы уйнау XX гасырда СССРда популяр була. 78008 Тел-әдәбият фәннәре бүлеге утырышы махсус карар кабул итә, профессор Эрдман фикере 7 октябрьдә университет советына тәкъдим ителә. 78009 Телеканалның еллык бюджеты — 1,2 миллиард фунт стерлинг. 78010 Теләкәй — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 78011 Теләкләр гел дә син дигәнчә булмый шул ул.. 78012 Теләнче-Тамак авылында җир сатып ала. 78013 Теләнче-Тамак мәдрәсәсе (беренче мөдәррисе – Әгерҗе районының Балтач авылы алпавыты Зөбәернең улы Габделҗаббар була, соңрак ахун Морзагабдрахман Габделзакиров җитәкчелегендә) ХХ гасыр башында Уфа губернасында иң алдынгы уку йортларының берсе булган. 78014 Телен югалта барып та, тарихи хәтерен җуймаган горур халык өчен бу, әлбәттә, милли үзбилгеләнү максатыннан бик кулай һимн булып кабул ителәдер. 78015 Телепенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78016 Теле саф, чишмə кебек челтерəп тора. 78017 Теләсә кайсы алгоритмның рекурсив функцияләр җыелмасы ярдәмендә тасвирлануы белгечләр тарафыннан исбат ителгән. 78018 Теләсә кайсы сайтның, үзенә күрә титул битен хәтерләтүче баш бите бар. 78019 Теләсә нәрсә ашый торган бу хайваннарны йортта асрау бик кыен булмый. 78020 Теләсә нинди башлангыч (первообразная) белән кебек, интеграл алу константасы кушу өчен башлангыч көчәнеш кушыла. 78021 Теләсә-нинди матдә (хәтта иң кирәклесе дә) токсик эффект китереп чыгарырга мөмкин. 78022 Теләсә нинди очракта да артык көчәнештән саклау өчен яки турыдан җиргә тоташтыру өчен нейтраль үтүле изолятор булуы каралган. 78023 Телесериалны Русиянең 40 млн. 78024 Теләсә, тәүбә итмәгән гөнаһлар-ны да юк итә ала. 78025 Тәләтен авылында ( Пинзә өлкәсе ) сабантуе Көрәш Концерттан соң татарча көрәш ярышлары башлана. 78026 Телетль-ляр — Русия территориясеннән ага торган елга. 78027 Телеутлар, Теленгитлар аерылып торалар, аларны 2002 елгы халык исәбе буенча аерым халык итеп теркиләр. 78028 Телеут теле яки телеут сөйләше — көньяк алтай теленең диалекты буларак каралган тел. 78029 Телефон аркылы уйнау 1970 елдан башлап телефон аркылы шахмат уеннары оештырылуы киң тарала башлый. 78030 «Телефон аркылы ялган һәм тупаслык» өчен Гелла аны вампирга әйләндерә. 78031 Телефон торган саен камилләшә. 78032 Телефон ярдәмендә сәгать буе сөйләшергә мөмкин булган, ә көтү режимында эшләү вакыты сигез сәгатькә җиткән. 78033 Теле- һәм радио-тапшыруларда ирланд теле кулланыла. 78034 Теләш — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 78035 Теләш — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 78036 Телешовка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 78037 Тәлинкә чокырда урнашкан неодим-тимер-бор (NIB) югары агымлы магнитны тотып тора. 78038 Тел исеменең башка төрле имләларда язылышы - Konknni, ಕೊಂಕಣಿ, കൊങ്കണി. 78039 Телис — Русия территориясеннән ага торган елга. 78040 Телишевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 78041 Телләр гаиләләренең дөньяда таралуы Җир шарында 2 500 дән алып 5 000 хәтле тел бар дип исәпләнә Сафиуллина Ф.С. / Тел гыйлеменә кереш. 78042 Телләр: дзонгха тибет диалекты (дәүләт теле), гурунг. 78043 Телләре белән мактаганнары кебек, хәл һәм хәрәкәтләре белән дә мактап камиллеккә ирешерләр. 78044 Телләре Кырымчак теле кырымтатар теленә якын булып тора һәм төрки телләр составына керә. 78045 Телләре (мещера теле) фин-перм төркеменә карый торган була. 78046 Телләрер нигездә русча, ышанучылары сөнни мөселманнар. 78047 Телләре — татар теленең нагайбәк сөйләше. 78048 Телләре Төньяк-көнчыгыш Кавказ телләре төркеменә керүче лак телендә сөйләшәләр. 78049 Телләре һәм мәдәниятләре Кыпчакларның теле төрки була. 78050 Телләр: инглиз теле (дәүләт теле), менде, темне, башка Африка телләре, крео (инглиз теле нигезендә диалект). 78051 Телләр: инглиз теле (дәүләт теле), пиджин (инглиз теле нигезендә җирле диалект), 80-гә якын җирле сөйләм. 78052 Телләр Ирландия хөкүмәте инглиз теленнән ирланд теленә күчү эшен алып бара. 78053 Телләр ( казакъ теле ) төрки телләрнең кыпчак төркеменә карый. 78054 Телләрнең тулы исемлегендә тел кодлары (ISO кодлары), телләрнең табигый атамалары һәм соңгыларының интерфейс теленә тәрҗемәсе күрсәтелгән. 78055 Телләрнең үлеме табигый һәм күп очракларда кешенең тыкшынуына карамастан нәтиҗәсе алдан фаразлый алырлык феномен булу сәбәпле, Малик дөньяның барлык телләрне саклап калырга торышу "иррациональ" булуын алга сөрә. 78056 Телләр: португал теле (дәүләт теле), макуа, малави, шона, тсонга, суахили. 78057 Телләр: свази, инглиз теле (икесе дә дәүләт теле). 78058 Телләр: тонга теле, инглиз теле (икесе дә дәүләт теле). 78059 Телләр төрләренә (рус.) килгәндә, кайбер телләрдә яки җәмгыяви катламларда кулланылган туган тел яки ана теле терминнары кешенең беренчел тел урынына этник төркемгә бәйлелеген күрсәтү өчен кулланыла. 78060 Телләр: тувалу, инглиз теле (икесе дә дәүләт теле)Традицион кием кигән Тувалу кешесе, Альфред Агате тарафыннан Америка Кушма Штатлары Эзләнү Экспедициясе дәвамында ясалган рәсем. 78061 Телләр - француз теле (дәүләт теле), хауса, фулани, тамайек, джерма. 78062 Телләр: француз теле (дәүләт теле), эве, кабре. 78063 Телләр ЯИ тикшеренүчеләре ЯИ тикшеренүе өчен берничә махсус тел уйлап чыгарганнар, шуларның берсе Lisp. 78064 Теллин-Ахко (Хумыс) — Русия территориясеннән ага торган елга. 78065 Телне җанландыру белән янучылар реалист булырга, "чын тамырларга кире кайтырга яки үләргә!" 78066 Телне җанландыруның бу моделе көчләрне иң нәтиҗәле якларга юнәлтүне, элгәре этапларга ирешмичә, соңгырак этапларга чыгу тырышлыгы белән энергияне бушка сарыф итмәүне күздә тотып төзелгән. 78067 Телне куллану харитасы Фәнгә тел XIX гасырның икенче яртысында мәгълүм була. 78068 Тел немец теле (дәүләт теле), аллеман диалекты. 78069 Телнең аваз ягы сегмент элементлар дип атала. 78070 Телнең башка атамалары: Brugaski, Kanjut (Kunjoot), Verchikwār, Boorishki, Brushas һәм Miśa:ski. 78071 Телнең дүрт диалекты аерыла: сагай, качин, кызыл һәм шор диалектлары. 78072 Телнең корпусын планлаштыру Үзләштерелүен планлаштыру Кечуа теле Перуның рәсми теле булуыннан чыкканнан бирле, илдәге мәктәпләр кечуа телендә укый-яза белү таләбенә төрлечә карый. 78073 Телнең кулланылыштан чыгу дәрәҗәсе югары булса, ул юкка чыгу куркынычы янаган, йокыга чумган (Wesley Leonard'ның эшен кара), яки юкка чыккан хәлдә булуы мөмкин. 78074 Телне планлаштыру максатлары Бүгенге көндә дөньяда галимнәр тарафыннан тел планлаштыруның унбер максаты танылган (Nahir 2003): Nahir, Moshe. 78075 Телне якынча 38 меңнән артык кеше белә дип санала (2002 ел). 78076 Телне якынча 400 кеше белә дип санала (2008 ел бәяләмәсе). 78077 Телне якынча 7-8 мең кеше белә дип санала (2008 ел бәяләмәсе). 78078 Телне якынча Русиядә 1000 (2002 ел) кеше белә дип санала. 78079 Телне якынча Русиядә 1,1 меңләп кеше белә дип санала (2002 елга бәяләмә). 78080 Телне якынча Русиядә 1,6 меңләп кеше белә дип санала (2002 ел). 78081 Телне якынча Русиядә 24 меңләп кеше белә дип санала (2002 ел). 78082 Телне якынча Русиядә 30 меңләп кеше белә дип санала (2010 ел). 78083 Телне якынча Русиядә 6 меңләп кеше белә дип санала (2002 ел). 78084 Телне якынча Русиядә 7 меңләп кеше белә дип санала (2002 ел бәяләмәсе). 78085 Телне якынча Русиядә 900 меңләп кеше белә дип санала (2010 ел). 78086 Тел орфографиянең фонетик принцибына буйсынса да, искәрмәләр бар. 78087 Тел планлаштыру төрләре Тел планлаштыру өч төргә бүленә: Статусын планлаштыру Тел статусы Тел статусы - телнең престижы һәм телнең функциясе белән бәйле булына карамастан, аерым бер төшенчә кала бирә. 78088 Телса — Русия территориясеннән ага торган елга. 78089 Тел-сөйләм үзенчәлекләре, шулай ук икътисади һәм рухи мәдәнияткә караган үзенчәлекләрне чагыштырып караганда, шактый ерак араларга сибелеп утырган керәшеннәрнең биш зур төркеме бүленеп чыга. 78090 Тел социологы Joshua Fishman фикеренчә, бүгенге көн җәмгыятьләрдә урын алучы телләрнең стандартлаштырылу һәм милләтчелек процесслары тел кулланучылары игътибарына тел белән этнос арасындагы бәйләнешләрне китерә. 78091 Тел үзенчәлекләре ягыннан да, пермь татарлары сөйләше башкорт теленнән бик нык аерыла. 78092 Тел һәм ассимиляция проблемалары Телләре — фин-угыр телләренең Балтыйк буе фин группасына керүче ижора теле. 78093 Телче галим Рифгать Әхмәтьянов раславынча, Әләң-әсәрләр итеп борынгы болгар-татар халкы Хәзәр каһанлыгының халкын тәшкил иткән: хәзәрләр белән аланнарны атаган. 78094 Тельбес — Русия территориясеннән ага торган елга. 78095 Тельпосъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 78096 Темалар Раонның хезмәт коллективларының, аерым кешеләрнең тормышын яктырту, иҗтимагый һәм иктисадый тормышта барлыкка килгән һәр яңалыкны вакытында җиткереп бару, районның тарихын язуны дәвам итү. 78097 Тәмамланмаган урта белемле. 78098 Тәмам үсеш алган әпидерма риниофитларда ук очрый. 78099 Темасы: «Хезмәт иттерүнең катлауланган шартларында торба үткәргечләрнең эшләтү тәртибен яхшырту һәм диагноз кую» * 1971 елдан Уфа нефть институтының торба үткәргеч транспорты тармак лабораториясендә кече фәнни хезмәткәр, инженер. 78100 Тематикага килгәндә, Кадыйр Сибгатуллин шигырьләре күбесенчә сугыштан соңгы һәм хәзерге авыл тормышы турында. 78101 Тематик каналлар * Jesus Coming FM Russian - 'ның халыкара шәхси христиан интернет-радиостанциясенең рус каналы. 78102 Тематик яктан А.Гыйләҗевның күпчелек повестьлары авыл тормышына багышланган. 78103 Тема: Урман һәм кеше. 78104 Тәмәй — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 78105 Тәмәкенең яфраклары тарту өчен, иснәү һәм чәйнәү өчен кулланыла. 78106 Тәмәке өчен иң яхшы ашлама – сыер тизәге, шулай ук көнбагыш көле, кош тизәге уңайлы. 78107 Тәмәке ыругы (Nicotiana) да хуҗалыкта зур әһәмияткә ия. 78108 Тәмен яхшырту өчен эшкәртелә. 78109 Темерево ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 78110 Темерево ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 78111 Темәс авылының нәкъ уртасындагы калкулыкта Сакмар елгасы ярында ике катлы бина урнашкан. 78112 Темәс — Көньяк Урал төбәгендә иң зур авылларның берсе. 78113 Темәс педагогика укуханәсен ( 1946 ), Уфа педагогия институтын ( 1950 ), Мәскәүдә әдәбият институтын ( 1971 ) тәмамлый. 78114 Темир ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 78115 Тәмле бәлешләр пешерә, зур тормыш тәҗрибәсе бар. 78116 Тәмле ит, китчүп белән бергә организмга агу да керәчәк. 78117 Тәмлетамакларга исә шикәр аналогларына күчәргә киңәш ителә. 78118 Тәмле һәм шактый кыйммәтле иттән тыш, мәрсиннәрдән күп уылдык, йөзү куыгы, сырт пластинкасы чыгарыла. 78119 Темная ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 78120 Темников йомышлы татарлары авылы. 78121 Темников өязе фирка комитеты матбугат эше буенча уполномоченный итеп билгели, иҗтимагый фәннәр курсларына укырга җибәрә. 78122 Темников татарлары яши. 78123 Темное — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 78124 Темнокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 78125 Темно-Осинова ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 78126 Темпера, майлы буяу техникасында иҗат итә. 78127 Темперамент, кайчакта кызуканлылык, дәрт, гайрәт ( ) — кешенең көче, хәрәкәтчәнлеге һәм нерв процессларының тигезлеге билгесе. 78128 Темпераментның чиста чагылышлары сирәк очрый. 250px Кеше темпераментының беренче калссификациясен моннан 2500 еллар чамасы элек Гиппократ бирә. 78129 Температура 22°С тан 32°С ка кадәр тирбәлә, ә иң көчле яңгырлар апрельдән июльгә кадәр ява, шулай ук октябрьдә һәм ноябрьдә. 78130 Температура -2°C тан түбәнрәк булса, бәрәңге үсемлеге кыраудан зарарлана. 78131 Температура инверсиясе дәрәҗәсеннән өстән булу сәбәпле утрауның биек таулары астрономик күзәтүләр өчен идеаль. 78132 Температура үлчәвендә кулланылган, температура үзгәрү белән туры юнәлеш көчәнеше үзгәрә торган шартлы PN диодлары өчен. 78133 ' Температура үсүдән агастын ныклыгы кими, температура кими — ныклык үсә. 78134 Темрязанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78135 Тәмте волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 78136 Тәмтедән килеп, Олы Мәтәскә авылын нигез-ләгәннәр. 78137 Тәмте-Мәтәскә — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 78138 Тәмте районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 1927—1931 һәм 1935—1958 елларда гамәлдә торган. 78139 Тәмте — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 78140 Тәмти Хатай, Болгар шәһәрендә яшәсә дә, чын татар кабиләсе катайдан чыккан. 78141 Тәм төерчекләре авыз куышлыгында гына түгел, бәлки тәннең күп кенә өлешләрендә тиренең тышкы катлавында да ур­нашкан. 78142 «Тәмуг» сүзе дә, «җәһәннәм» сүзе дә татар теленә ислам дине тәэсирендә гарәп теленнән кергәннәр. 78143 Тәмугта да бернинди дә ут янмый, анда килүче һәркем үз утын үз күңелендә үзе алып килә, дип фараз кылган бөек дин белгече. 78144 Тәм ягыннан алар әчкелтем, баллы һ.б. булырга мөмкин. 78145 Темяково — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 78146 Тендер — Русия территориясеннән ага торган елга. 78147 Тәне кыска куе йон белән капланган. 78148 Тәне озынлыгы - 115 см, канаты 3 м-га кадәр җитә ала. 78149 Тәне озынлыгы - 75-80 см, канатын җәйсә 130-140 см-га да җитә ала. 78150 Тенерифе утравында Атлантик океан флорасын, Мароккода бәрбәрләр, чегәннәр тормышын өйрәнә. 78151 Тәнәфестән соң такымнар капкалары белән алышыналар. 78152 Тенеш ( ) — Мордовиянең Атюрьев районына керүче татар авылы. 78153 Тенеш улы Еники бәк 1552 елда Явыз Иван гаскәрләре составында Казанга яу белән бара һәм үзенә буйсынган татарлар һәм мордвалар белән Казанны камап алуда катнаша ( Альфред Халиков ). 78154 Тензорларның аерым очраклары - скалярлар, векторлар, бисызыкча формалар һ.б. Еш кына тензор исәпләве тикшерә торган тензор кыры өчен тензор кыскартмасы кулланыла. 78155 Тензорның кыры Гомуми һәм Махсус чагыштырмалылык теорияләренә керә. 78156 Тензор үзе геометрик объект буларак үзгәрми, мисал өчен вектор - тензорның очрагы - базис үзгәргәндә, компонентлары үзгәрәләр, ләкин вектор үзе үзгәрми. 78157 Тәнибәк Алтын Урда башкаласында булмаганда аның энесе Җанибәк түнтәрелешне әзерләгән. 78158 Тәнибәк — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районына керүче авыл. 78159 Тени ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 78160 Тенис — Русия территориясеннән ага торган елга. 78161 Тәңкәканатлылар арасында иң тиз очучылардан санала, тизлекне 60 км/сәг кә кадәр җиткерә алалар. 78162 Тәнкәләр Бу ике шәһәр хакындагы төп мәгълүматлар безгә билгеле инде. 78163 Тәңкәләре вак кына. 78164 Тәңкәләре циклоидалар рәвешендә, вак, тыгыз урнашкан. 78165 Тәңкәләр сугыла башлаганчы барлыкка килгән иң борынгы акчаларның киң таралган төрләреннән берсе терлек, ягъни мал булган. 78166 Тәңкәләр чын тиредән (дермадан) ясала. 78167 Тәңкәнең озынлавы җиңелләүгә ярдәм итә. 78168 Тәңкәсе эре һәм шома. 78169 Тәнки — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 78170 Тәнкыйть Иҗатына әдәби тәнкыйть нигездә яхшы карый. 78171 Тәнкыйтьләүгә карамастан, 1988 елда үтә яңа йолдызларны күзәткәндә, Һаббл даимиен үзгәрү табылган, димәк Һаббл даимие вакыт белән үзгәрә һәм бүгенге эволюциядә Галәм инфляцион рәвештә киңәя бара. 78172 Тәнкыйть мәкаләләрен Тимер ага баласы, Әфләтун яшерен имзалары белән чыгара. 78173 Тәнкыйть Режиссер С. Вәлиев-Сульва музыкаль драманы сыйныфлар арасындагы каршылыкны сурәтләүче социаль драма итеп үзгәртә. 78174 Тәнкыйтьче буларак, Тәлгать Галиуллинның исеме матбугатта 60нчы уртасында күренә башлый. 78175 Тәнкыйтьченең эстетик карашлары системасында үзәк урынны биләгән әдәби осталык, тормышчанлык һәм халыкчанлык, дөнья әдәбиятының алдынгы үрнәкләре белән багланыш мәсьәләләре хәзерге заман эстетикасының да төп принципларыннан санала. 78176 Тәннең икенчел юанаюга сәләтлелеге — югары төзелешле үсемлекләр эволюциясендә зур адым, чөнки ул озак яшәргә, тән массасын арттырырга, үрчү коэфициентын күтәрергә мөмкинлек бирә. 78177 Тәннәре куе кызыл төстәге йон белән капланган. 78178 Тән озынлыгы — 3 метрга, авырлыгы 200 кг-га кадәр. 78179 Тенор репертуарының иң мәшһүр арияләренең берсе. 78180 Тән өслегенең зураюы органнарның буйга үсүе, күп тапкыр тармаклануы һәм яссы органнар (яфраклар) барлыкка килүе белән үтәлә. 78181 Тәңре - "Төркиләрнең илаһы" (Türük Tängrisi) дип билгеләнеп, Төрки каһанлыгының милли илаһы буларак билгеле. 78182 Тентис — Русия территориясеннән ага торган елга. 78183 Тән төсләре коңгырт-сары, киң яссы йөзле булулары белән алар монголоидларга охшыйлар. 78184 Тән төсләре - саргылт кара яки кара-кучкыл. 78185 Тентү нәтиҗәсендә эсерлар хәрби дружинада булу шик буенча арестка салына; 1906 елның апрелендә, дәлилләр булмаганлыктан, азат ителә һәм Ташкент шәһәренә сөргенгә җибәрелә. 78186 Тән формасы даими булган иң түбән төзелешлеләрнең даими ашкайнату органоидлары бар: болар — күзәнәк бүрәнкәсе, күзәнәк авызы, йоткылык, шулай ук кайнатылмаган калдыкларны чыгару органоиды — порошица. 78187 Теньга ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 78188 Теньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 78189 Тенькульская — Русия территориясеннән ага торган елга. 78190 Теня-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 78191 Теодор гаиләдә икенче бала: аның бер өлкән һәм бер кече сеңлесе, шулай ук энесе була. 78192 Теодор Рузвельт үзенә яңа гасырның – гаммәви мәгълүмат чаралары гасырының – беренче бөек америкалы батыры (герое) имиджы тудыра. 78193 Теодрос II феодал сепаратизмга каршы көрәш башлый. 78194 Теологиядән, хокуктан һәм борынгы телләрдән тыш биредә астрономия белән шөгыльләнергә форсат ачыла. 78195 Теорема Гөтинген галимнәре Давид Һилберт, Феликс Кляйн һәм Эмми Нөтер тарафыннан күрсәтелгән. 78196 Теоретик биология өлкәсендә Бюффон карашлары Карл Линнейның – үсемлек һәм җәнлекләрнең фәнни систематикасына нигез салучының, фиксизмына Фиксизм – үзгәрмәүчәнлек карашы каршы трансформистик трансформизм – үзгәреп тору альтернатива булып тора. 78197 Теоретик яктан 1 кг соя аксым күләме буенча 3 кг бозау итенә, 5 кг ипигә, 2 кг эремчеккә, 1,3 л сөткә яки 80 тавык йомыркасына бәрабәр. 78198 Теория буенча тик фәза-вакытның өстәмә үлчәмнәре һәм кечкенә арадагы көчле гравитация булган очракта Зур адрон коллайдерында кара тишекләр хасил була ала. 78199 Теориядә 1,4-2,5 Кояш массасы белән нейтрон йолдызлар булырга мөмкин. 78200 Теория Соңгы дистә еллар дәвамында күп социолингвистлар (мәсәлән, ) телдән баш тарту (ингл.) процессын кирегә үзгәртү өлкәсендә тикшеренүләр алып бара. 78201 Тепекәй сөйләше — Агыйделнең югары агымында яшәүче бер төркем татар авылларына хас сөйләш. 78202 Тәпәреш — Русия территориясеннән ага торган елга. 78203 Тәпиләрендә бик үткен, кәкре эчкә батып керә торган тырнаклары бар. 78204 Тепинъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 78205 Тәпкенбаш ( ) — Төмән өлкәсенең Тубыл районы биләмәләрендә ага торган елга. 78206 Тепла — Русия территориясеннән ага торган елга. 78207 Теплас — Русия территориясеннән ага торган елга. 78208 Тепловая ( ) — Свердловск өлкәсенең Кировград шәһәр округы составына керүче авыл. 78209 Теплухинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 78210 Теплый Ключ — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 78211 Теплый Ключ ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 78212 Теплый Ключ — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 78213 Тепляшка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78214 Тепор-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 78215 Тептятка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78216 Тепша — Русия территориясеннән ага торган елга. 78217 Тепши-Оюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 78218 Терапия сферасына сулыш системасы чирләре (пульмонология), йөрәк-кан тамырлары системасы(кардиология), кешенең аш сеңдерү системасы (гастроэнтерология), бүлеп чыгару системасы (нефрология), тоташтыргыч тукыма (ревматология) һәм башкалар керә. 78219 Теребеты — Русия территориясеннән ага торган елга. 78220 Теребиловка ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 78221 Теребино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 78222 Терегулов медицина тарихын яхшы белгән галим буларак та билгеле. 78223 Терегулов сыйныфы) ( 1998 ), Санкт-Петербургта А. Ваганова исемендәге рус балеты академиясенең хореография факультетын (Г. 78224 Тере декорацияләр — Кара пулат хөкем сарае янында уйнау планлаштырыла. 78225 Тереза Ана (тулы исеме Калькутталы Тереза Ана, тормышта исеме – Агнес Гонда Бояджиу, ) – католик монахиня, ярлыларга һәм авыруларга ярдәм белән шөгыльләнүче «Мәхәббәтт Миссионеркасы Сеңелләре» исемле хатын-кыз монахлар конгрегациясенә нигез салучы. 78226 "Тәрәзә" - татар студентлары газетасы. 78227 Терез — Русия территориясеннән ага торган елга. 78228 Терек елгасы буендагы сугыш — Аксак Тимернең Туктамышка каршы оештырган икенче зур сугышы. 78229 Терек елгасының сул ярында, Дагстан чигендә урнашкан. 78230 Терек елгасының сул ярында, район үзәге Шелковская станицасыннан 3 км читтә, Дагстан чигендә урнашкан. 78231 Тереклек булсын өчен сыеклык барлыгы - төп шарты була, шуңа күрә гадәти булмаган тереклек төре булуы фараз ителә. 78232 Тереклек иясе үзенең бөтен тән өслеге белән суда эрегән кислородны сулыйлар. 78233 Тереклекнең асылын күзәнәк, субкүзәнәк һәм макромолекуляр дәрәҗәдә өйрәнү зарурлыгы вируслы авыруларга һәм яман шешләргә каршы көрәштә биологик процессларга йогынты ясауның нәтиҗәле ысулларын булдыруда цитологик тикшеренүләрнең әһәмиятен билгеләде. 78234 Тереклекнең килеп чыгуы Кайбер исәпләүләр буенча тереклекне төзегән катлаулы органик молекулалар Җир барлыкка килгәнгә кадәр Кояшның протопланета дискында тузан кисәкчекләреннән хасил була алган. 78235 Терек­лек эшчәнлеген тәэмин итүче барлык ферментлар цитоплазмага таралган яки цитоплазматик мембрананың эчке өсле­генә береккән. 78236 Терек өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 78237 Терекөмеш грунт суларында һәм чүплекләргә якын торак пунктларда коеларда туплана. 78238 Терекөмешнең зыяны * Кеше организмына эләккән терекөмеш аксым алмашуга кире тәэсир итә, нерв системасына зыян сала, бөерләрне эштән чыгара, нәтиҗәдә, кешенең психикасын боза һәм йөрәк кан тамырлары системасын җимерергә мөмкин. 78239 «Терек» футбол клубы — Грозный шәһәренең спорт оешмасы. 78240 Тереләй тудыручы чебен, җәрәхәтле тире капламына, кеше һәм хайваннарның колак, авыз, борын һәм күзләренә 120-160 личинка сала. 78241 Тере матдәнең структур төзелеше башлануын өйрәнеп, гистология яралгы үсеше, ягъни эмбриология турындагы тәгълимат белән турыдан-туры берләшә. 78242 Тере мәетләр кинемотографиядә, санак уеннарында еш кулланыла. 78243 Теремшон (Теремшеня, Теремша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 78244 Теренка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78245 Терентий Ослябя * Мастер һәм Маргарита (Русия, анимацион фильм, 2013, 145 мин. 78246 Терентьевка ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 78247 Тере организмнар биологик процессларында этан һәм метан эреткеч буларак кулланыла ала. 78248 Тере организмнарның үлеменнән соң аз вакыт узуга тәннәрендә таркалу процессы башлана. 78249 Терәпә — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 78250 Терепец — Русия территориясеннән ага торган елга. 78251 Тере Танып елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 78252 Тере Танып ( ) — Пермь краенда башланып, Башкортстанның төньяк районнары аша узучы су артериясе. 78253 Тереуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 78254 Тереховская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 78255 Терехта ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 78256 Терешовы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 78257 Тәрҗеман Тәрҗеман газетасы башы 32 яшьлек И. Гаспралы 1883 елның апрель аенда да рус һәм татар телләрендә « Тәрҗеман » газетасы чыгаруга рөхсәт алуга ирешә. 21 яшьлек Зөһрә Акчурина иренең башлангычын хуплый. 78258 Тәрҗемә белән шөгыльләнә. 78259 Тәрҗемәгә пролог һәм эпилог рәвешендә өстәп язган текстында 15—16 йөзләрдәге мәмлүкләр Мисырның идарәчеләре, илнең мәдәнияте, Каһирә шәһәренең топографиясе турында мәгълүматлар бирә. 78260 Тәрҗемәи хәл 1896 елның 12 мартында Татарстанның хәзерге Арча районы Югары Курса авылында игенче гаиләсендә туа. 78261 Тәрҗемәи хәл 1911 елның 26 ноябрендә Уфа губернасы Бәләбәй өязе Слакбаш авылында туган (хәзерге Башкортостанның Бәләбәй районы ). 78262 Тәрҗемәи хәл 1915 елның 26 июнендә Татарстан Республикасы Тәтеш районының Үтәмеш авылында туа. 78263 Тәрҗемәи хәл, 1917 елдан соң Гражданнар сугышы вакытында Вятка каласында яши, губерна халык мәгарифе бүлегендә хезмәт итә. 78264 Тәрҗемәи хәл 1918 елда Башкортстанның Миякә районы Әнәч авылында туа. 78265 Тәрҗемәи хәл 1935 елның 15 мартында Башкортстанның Куганакбаш авылында туа. 78266 Тәрҗемәи хәл 1941 елның 14 апрелендә Татарстанның Баулы районы Татар Кандызы авылында туа. 78267 Тәрҗемәи хәл 1949 елның 3 ноябрендә Копейск шәһәрендә туган. 78268 Тәрҗемәи хәл 2014 елгы РФ Дәүләт премиясен тапшыру. 78269 Тәрҗемәи хәл Алексей Абдалов крестьяннар гаиләсендә Ставрополь өязе (Самара губернасы)ның урнашкан Югары Сускан авылында 1920 елда туган. 78270 Тәрҗемәи хәл Алексей Галактионов Ырынбур губернасы Бозаулык өязенең Алексендровка авылында дөньяга килә. 78271 Тәрҗемәи хәл Альберт Сәет улы Фәтхиев Актаныш районының Такталачык авылында 1937 елның 8 июлендә дөньяга килгән, яшьли атасыз калган бала (әтисе Сәет ага фронтта һәлак булган) мәктәптә тырышып укып, аннан университетта белем ала. 78272 Тәрҗемәи хәл Анна Ахматова белән Николай Гумилёвның улы. 78273 Тәрҗемәи хәл Антанас Сметона, Беренче Бөтендөнья сугышка кадәр Антанас Сметона Ковно губернасы Вилькомир өязенең Ужуленис авылында (хәзер Литваның Укмерге районына карый) туган. 78274 Тәрҗемәи хәл Аяз Мөтәлибов 1938 елның 12 майда Бакыда зыялы гаиләсендә туган. 1962 елда Азәрбайҗан нефть-химия институтын бетергән. 78275 Тәрҗемәи хәл Баһманов Ирек Вәли улы 1932 елның 6 гыйнварында Татарстанның Әлмәт авылында зур гаиләдә туа. 1951-1954 елларда — Төньяк флотта диңгезче итеп хезмәт итә, соңыннан нефтьче булып эшли. 78276 Тәрҗемәи хәл Башкортстан Республикасының хәзерге Чакмагыш районы Иске Балак авылы туа. 78277 Тәрҗемәи хәл Баштагы еллар Альфред Розенберг Рөвел шәһәрендә алман башмакчы (икенче мәгълүмат буенча — сәүдәгәр) Вольдемар Вилһелм Розенберг һәм француз чыгышлы Эльфрида Каролина Сире гаиләсендә туган. 78278 Тәрҗемәи хәл Беренче бөтендөнья сугышында зауряд-прапорщик дәрәҗәсендә катнашкан. 78279 Тәрҗемәи хәл Бәшир Рәмиев 1918 елның 1 маенда Баймак бистәсендә, тау инженеры Искәндәр Рәмиев гаиләсендә дөньяга килә. 78280 Тәрҗемәи хәл Влад III Дракула һәм Төркия илчеләре Влад III Дракула Влад III Дракула - Баторийләр нәселеннән чыга. 78281 Тәрҗемәи хәл Габделрәүф Хәкимбай улы Ниязбаев 1881 елда Ырынбур өязендәге Каргалы бистәсендә туа. 78282 Тәрҗемәи хәл Галия Кайбицкая 1905 елның 21 маенда Җаек (Уральск) шәһәрендә мәшһүр татар мәгърифәтчесе М. Төхфәтуллин гаиләсендә туа. 78283 Тәрҗемәи хәл Гамәлдәге стат киңшәчесе гаиләсендә туган. 78284 Тәрҗемәи хәл Георгий Маленков вак тимер юл хезмәтчесе, Македониядән килгән кешеләр нәселеннән булган дворян Максимилиан Маленков һәм мещан кызы Анастасия Шемәкиналар гаиләсендә туган. 78285 Тәрҗемәи хәл Гыймадетдин Шәрифҗан улы Нугайбәк Сарытау губернасы Кузнецк өязе Черкели авылында игенче гаиләсендә туган. 78286 Тәрҗемәи хәл Дамирә Нәҗмиҗан кызы Кузаева 1948 елда Молотов өлкәсе Барда районының Төнгүк авылында туа. 78287 Тәрҗемәи хәл Дамир Сәетгәрәй улы Асылов 1937 елда Азнакай районының Сәпәй авылында колхозчы гаиләсендә дөньяга килә. 78288 Тәрҗемәи хәл Дворян гаиләсендә туган. 78289 Тәрҗемәи хәл Дидро Лангре шәһәрчегендә хәлле һөнәрче гаиләсендә туа. 78290 Тәрҗемәи хәл Динара Сафина татар гаиләсендә 1986 елда Мәскәүдә туган. 78291 Тәрҗемәи хәле 1661 елның 27 ноябренда туган. 78292 Тәрҗемәи хәле 1698-99 елларда Новгородта воевода. 78293 Тәрҗемәи хәле * 1700 елның 11 декабрендә Ярославль губернасында туган. 78294 Тәрҗемәи хәле 1711 елдан дәүләт хезмәтендә, Испаниядә (1722-26), Пруссиядә (1729-31), Персиядә (1733-36) илче. 1731-33 елларда Камер-коллегия президенты. 78295 Тәрҗемәи хәле 1751 елда Каргалыдан Бохарага атап сәүдә кәрваны кузгала. 78296 Тәрҗемәи хәле 1761 елда туган. 78297 Тәрҗемәи хәле 1788 елда Нижгар губернасы Арзамас шәһәрендә туа. 78298 Тәрҗемәи хәле 1803 елда Ырынбур губернасы Стәрлетамак өязе (хәзерге БР Архангель районы үзәге) Архангельское авылында Аскын заводы, Архангельское бакыр заводы дигән исемнәре дә булган православие рухание гаиләсендә туган. 78299 Тәрҗемәи хәле 1818 елның 17 июлендә Дәрбәнт шәһәрендә туган. 78300 Тәрҗемәи хәле 1849 елның 1 гыйнварында Мисырның Нил елгасы дельтасында урнашкан Танта шәһәре янындагы Шаһшир-әл-Һисса авылында төрекмән гаиләсендә туган. 13 яшендә Әхмәдия мәчетендә укый башлый, суфичылык белән мавыга. 78301 Тәрҗемәи хәле 1852 елда Вятка губернасы (хәзерге Татарстан ) Алабуга шәһәрендә туа. 78302 Тәрҗемәи хәле * 1859 елның 3 мартында Казанда туган. 78303 Тәрҗемәи хәле 1866 елда Ырынбур губернасы Троицк шәһәрендә туган. 1 гильдия сәүдәгәр миллионер Габделвәли Әхмәтҗан улы Яушевның ( 1840 – 1906 ) беренче хатыны Мәгъдүдәдән туган кызы. 78304 Тәрҗемәи хәле 1875 елның 7 августында Вятка губернасы Алабуга өязе (хәзерге Әгерҗе районы ) Тирсә авылында ахун гаиләсендә туган. 78305 Тәрҗемәи хәле 1878 елның 22 июлендә Русия империясе Варшава шәһәрендә яһүд чыгышлы адвокат гаиләсендә туган. 78306 Тәрҗемәи хәле 1882 елның 7 июлендә Вятка губернасы Алабуга өязе (хәзерге Әгерҗе районы ) Барҗы Түбән Кама сусаклагычы астында калган авыл авылында туган. 78307 Тәрҗемәи хәле 1884 елда Рязань губернасы Касыйм шәһәрендә мөгаллим гаиләсендә туган. 78308 Тәрҗемәи хәле 1885 елда Казан губернасы Мамадыш өязе (хәзерге Мамадыш районы ) Сәртек авылында туган. 78309 Тәрҗемәи хәле 1885 елның 21 февралендә Уфа шәһәрендә Мөселман Диния нәзарәтенең җаваплы хезмәткәре гаиләсендә туа. 78310 Тәрҗемәи хәле 1886 елның 18 сентябренда Казан губернасы Казан өязе (хәзерге Арча районы ) Орнашбаш авылында туган. 78311 Тәрҗемәи хәле 1888 елда Казан губернасы Казан өязе (хәзерге Арча районы ) Утар-Аты авылында туган. 78312 Тәрҗемәи хәле 1889 елның 24 июнендә Сарытау губернасы Хвалын өязе Иске Зеленай авылында туган. 78313 Тәрҗемәи хәле 1890 елда Казан губернасы (ТР Теләче районы ) Урта Мишә авылында туган. 78314 Тәрҗемәи хәле 1890 елның 15 сентябрендә Уфа губернасы Минзәлә өязе (хәзерге ТР Актаныш районы ) Иске Байсар авылында ярлы крестьян гаиләсендә туган. 78315 Тәрҗемәи хәле 1890 елның 23 сентябрендә Пруссиянең Һессен-Нассау җире Гуксһаген коммунасында вак чиновник (төрмә хисапчысы) гаиләсендә туган. 78316 Тәрҗемәи хәле 1891 елның 1 мартында Вятка губернасы Алабуга өязе (хәзеге ТР Алабуга районы ) Олы Елау авылында туган. 78317 Тәрҗемәи хәле 1892 елның 17 ноябрендә Дала генерал-губернаторлыгына керүче Акмола өлкәсе Акмулла округы ( 1868 елдан Акмулла өязе) Акмолинск (хәзерге Астана ) шәһәрендә туган. 78318 Тәрҗемәи хәле 1893 елның 15 маенда Кырымның Карасубазар шәһәрендә туган. 78319 Тәрҗемәи хәле 1893 елның 15 февралендә Казан губернасы Лаеш өязе (хәзерге Питрәч районы ) Күн авылында туган. 78320 Тәрҗемәи хәле 1893 елның 29 декабрендә Самар губернасы Николаев (1918 - Пугачев ) өязе Имелеев волосте (хәзерге Самара өлкәсе Олы Глушица районы Таш-Күчтән авылы ) Ташбулат авылында туган. 78321 Тәрҗемәи хәле 1894 елда Вятка губернасы Алабуга өязе (хәзерге Татарстанның Әгерҗе районы ) Тирсә авылында туган. 78322 Тәрҗемәи хәле 1894 елда Казан губернасы Мамадыш өязе (хәзерге Кукмара районы ) Камышлы авылында туган. 78323 Тәрҗемәи хәле 1894 елда туган. 78324 Тәрҗемәи хәле 1894 елда Чернигов губернасы Глухов (хәзерге Украинаның Сумы өлкәсе ) шәһәрендә туган. 78325 Тәрҗемәи хәле 1896 елның 18 декабрендә Уфа губернасы Стәрлетамак өязе (хәзерге БР Авыргазы районы ) Әпсәләм авылында туган. 78326 Тәрҗемәи хәле 1896 елның 26 октябрендә Рязань губернасы Егорьевск өязе (хәзерге Мәскәү өлкәсе Егорьевск районы) Селиваниха авылында туган. 78327 Тәрҗемәи хәле 1896 елның 9 ноябренда Вятка губернасы Алабуга өязе Бондюг (хәзерге Менделеевск ) химия заводы бистәсендә эшче гаиләсендә туган. 78328 Тәрҗемәи хәле 1898 елның 13 ноябрендә ( 25 ноябрендә ) Уфа губернасы Стәрлетамак шәһәрендә туган. 4 класслы шәһәр мәктәбен тәмамлагач, Казанга китә, Казан сәнгать укуханәсенә укырга керә. 78329 Тәрҗемәи хәле 1899 елда Пенза губернасы (хәзерге Мордва җөмһүрияте Ләмберә районы ) Кырви авылында туган. 78330 Тәрҗемәи хәле 1899 елның 22 октябренда Чиләбе губернасы (хәзерге Чиләбе өлкәсе ) Троицк шәһәрендә туган. 78331 Тәрҗемәи хәле 1900 елда Уфа губернасы Минзәлә өязе (хәзерге Тукай районы ) Югары Суыксу авылында туган. 78332 Тәрҗемәи хәле 1900 елның 12 февралендә Мәскәү өлкәсендә Серебрянные Пруды (Көмеш буалар) авылында туган. 78333 Тәрҗемәи хәле 1900 елның 1 гыйнварында Төркистан генерал-губернаторлыгының Җидесу өлкәсе (хәзерге Кыргызстан ) Токмак авылында туган. 78334 Тәрҗемәи хәле 1902 елда Казан губернасы Казан өязе (хәзерге Яшел Үзән районы ) Акъегет авылында туган. 78335 Тәрҗемәи хәле 1902 елда Уфа губернасы Минзәлә өязе (хәзерге Актаныш районы ) Югары Яхшый авылында туган. 78336 Тәрҗемәи хәле 1902 елда Чиләбе губернасы (хәзерге Чиләбе өлкәсе ) Троицк шәһәрендә туган. 78337 Тәрҗемәи хәле 1904 елда Сарытау өлкәсе Яңа Әләзән авылында туган. 78338 Тәрҗемәи хәле 1905 елда Казан губернасы Лаеш өязе (хәзерге ТР Теләче районы ) Шәдке авылында туган. 78339 Тәрҗемәи хәле 1905 елның 19 гыйнварында Ырынбур губернасы Ырынбур өязе (хәзерге Ырынбур өлкәсе Шарлык районы ) Исәнгилде авылында туа. 78340 Тәрҗемәи хәле 1905 елның 25 июлендә Уфа губернасы Златоуст өязе (хәзерге Башкортстанның Дуван районы ( 1952 гә хәтле Мәчетле районына кергән) Иске Хәлил авылында туган. 78341 Тәрҗемәи хәле 1906 елның 11 июнендә Казан губернасы Тәтеш өязе (хәзерге Чуашстанның Ялчык районы ) Кыр Бортасы авылында туган. 78342 Тәрҗемәи хәле 1906 елның 14 ноябренда Казан губернасы Козьмодемьянск өязе (хәзерге Чуаш Республикасы Моргауш районы ) Вускасы авылында туган. 78343 Тәрҗемәи хәле 1908 елның 10 ( 23 ) ноябрендә Киевта цирк артисты гаиләсендә туган. 78344 Тәрҗемәи хәле 1908 елның 15 (27) октябрендә Казан губернасы Тәтеш өязе (хәзерге Кама Тамагы районы ) Олы Кариле авылында туа. 78345 Тәрҗемәи хәле 1908 елның 15 гыйнварында хәзерге Башкортстанның Күгәрчен районы Туембәт авылында туа. 78346 Тәрҗемәи хәле 1909 елның 9 гыйнварында Ырынбур губернасы Ырынбур өязе ( 1965 1992 елларда БР Күмертау районы, хәзерге Куергазы районы ) Яңа Калтай авылында туган. 78347 Тәрҗемәи хәле 1911 елның 25 августында Уфа губернасы Бөре өязе ( хәзерге Башкортстанның Яңавыл районы ) Яңа Артавыл авылында туган. 78348 Тәрҗемәи хәле 1912 елның 15 июнендә Ырынбур губернасы Югары Урал өязе (хәзерге Баймак районы ) 1 нче Төрекмән авылында туган. 3 яшендә ятим кала. 78349 Тәрҗемәи хәле 1912 елның 24 гыйнваренда Самар губернасы Бөгелмә өязе (хәзерге Татарстанның Лениногорск районы ) Зәй-Каратай авылында туган. 78350 Тәрҗемәи хәле 1913 елның 12 декабренда Казан губернасы (хәзерге Әгерҗе районы ) Мордыби авылында туган. 78351 Тәрҗемәи хәле 1914 елның 19 маенда Архангельскида дөньяга килә. 78352 Тәрҗемәи хәле 1914 елның 28 февралендә Подолье губернасы (хәзерге Украинаның Одесса өлкәсе ) Балта шәһәрендә туган. 1999 елның 30 маенда вафат. 78353 Тәрҗемәи хәле 1915 елда Киевта туган. 78354 Тәрҗемәи хәле 1915 елда Уфа губернасының (хәзерге Чакмагыш районы ) Яңа Коты авылында туган. 78355 Тәрҗемәи хәле 1915 елның 11 ( 24 декабрь ) декабренда Таврия губернасы Ялта өязе (хәзерге Кырымның Алушта районы) Партенит ( 1945 1962 елларда Фрунзенское) авылында ( 1965 елдан бистә) туган. 78356 Тәрҗемәи хәле 1915 елның 22 августында ( 4 сентябрендә ) Сембер губернасы (хәзерге Сембер өлкәсе ) Иске Кулаткы авылында туган. 78357 Тәрҗемәи хәле 1916 елның 17 декабрендә Башкортстанның Дүртөйле районы Җитембәк авылында крестьян гаиләсендә туа. 78358 Тәрҗемәи хәле 1917 елның 6 апрелендә Русия империясенең Иркутск генерал-губернаторлыгы 1917 елның мартына кадәр, аннары власть еш алмашынып тора Иркутск шәһәрендә туган. 78359 Тәрҗемәи хәле 1918 елның 17 декабрендә туган. 78360 Тәрҗемәи хәле 1919 елның 15 сентябрендә Башкортстан АССР (хәзерге Чишмә районы ) Түбән Тирмә авылында туган. 78361 Тәрҗемәи хәле 1921 елда Акман исемле керәшен авылында гади игенче гаиләсендә туган. 78362 Тәрҗемәи хәле 1921 елның 20 гыйнваренда ТАССР Бөгелмә кантоны (хәзерге Ютазы районы ) Бәйрәкәтамак авылында туган. 78363 Тәрҗемәи хәле 1922 елның 29 сентябрендә Төркестан АССР Сырдәрья өлкәсе Ташкент шәһәрендә (хәзерге Үзбәкстан башкаласында) татар театр артистлары туа. 78364 Тәрҗемәи хәле 1923 елның 16 июнендә Башкортстан АССРның Бәләбәй кантоны (хәзерге Чакмагыш районы ) Иске Балак авылында туган. 78365 Тәрҗемәи хәле 1923 елның 22 октябрендә Казанда туган. 78366 Тәрҗемәи хәле 1923 елның 30 сентябренда БАССР Бәләбәй кантоны (хәзерге Чакмагыш районы ) Чиялекүл авылында туган. 78367 Тәрҗемәи хәле 1924 елның 1 гыйнварында ТАССР Арча кантоны (хәзерге Арча районы ) Яңа Иябаш авылында укытучы гаиләсендә туган. 78368 Тәрҗемәи хәле 1924 елның 24 июлендә ЧАӨ (хәзерге Чуашстан Ядернә районы ) Вурманкас-Асламасы авылында туган. 78369 Тәрҗемәи хәле 1925 елның 27 ноябренда ТАССР Кама Тамагы районы Җәмәки авылында Авыл хәзер юкка чыккан туган. 78370 Тәрҗемәи хәле 1925 елның 29 ноябренда БАССР Җылаер кантоны (хәзерге Күгәрчен районы ) Бикбулат авылында туган. 78371 Тәрҗемәи хәле 1926 елның 8 декабренда Саратовта туа. 78372 Тәрҗемәи хәле 1927 елның 11 ноябрендә БАССР Аскын районы Көбияз авылында мулла гаиләсендә туган. 78373 Тәрҗемәи хәле 1929-1936 елларда туган авылы колхозында, 1938-1942 елларда Эчке эшләр халык комиссарлыгының Нагайбәк районы бүлекчәсендә эшли. 78374 Тәрҗемәи хәле 1929 елның 17 маенда ТАССР Буа районы Норлат авылында туган. 78375 Тәрҗемәи хәле 1929 елның 18 гыйнварында Кырым өлкәсе Алупка шәһәрендә туган. 78376 Тәрҗемәи хәле 1929 елның 27 февралендә Башкортстан АССР Калтасы районы Түбән Качмаш авылында туган. 78377 Тәрҗемәи хәле 1929 елның 30 декабрендә БАССР Уфа кантоны (хәзерге Кырмыскалы районы ) Бозаяз авылында туган. 78378 Тәрҗемәи хәле 1929 елның 6 мартында Абхазия ССР Сухуми шәһәрендә туган. 78379 Тәрҗемәи хәле 1930 елда ТАССР Әтнә районы Иске Җогып авылында дөньяга аваз биргән. 78380 Тәрҗемәи хәле 1930 елның 6 ноябренда БАССР Красноусол районы (хәзерге Гафури районы ) Имәнлек авылында туган. 78381 Тәрҗемәи хәле 1931 елның 10 ноябрендә Ырынбур өлкәсе Орск районы Танаулык авылында туган. 78382 Тәрҗемәи хәле 1931 елның 12 сентябрендә ТАССР Сарман районы ( 1930 елда оешкан) үзәге Сарман авылында туган. 78383 Тәрҗемәи хәле 1931 елның 17 июлендә БАССР Макар районы (1930 елга кадәр Петровский районы, 1937 елдан Ишембай районы ) Колгына авылында туган. 78384 Тәрҗемәи хәле 1932 елның 11 апрелендә БАССР Кырмыскалы районы Иске Муса авылында туган. 78385 Тәрҗемәи хәле 1932 елның 20 декабрендә БАССР Красноусольский районы ( 1940 елдан Гафури районы ) Тугай авылында туган. 78386 Тәрҗемәи хәле 1932 елның 27 августында БАССР Бөрҗән районы Иске Собханкул авылында туган. 78387 Тәрҗемәи хәле 1932 елның 5 февралендә БАССР Әбҗәлил районы Әлмөхәммәт авылында туган. 78388 Тәрҗемәи хәле 1932 елның җәендә генерал Лютц җитәкләгән инспекция чикләрендә подполковник Гудериан Казан буенда урнашкан Кама танк үзәген тикшерү өчен ССРБга килә. 78389 Тәрҗемәи хәле 1933 елның 1 маенда Наманганда туган. 78390 Тәрҗемәи хәле 1934 елда Казанда туган. 78391 Тәрҗемәи хәле 1934 елның 15 гыйнваренда Ырынбур өлкәсе Александровка районы Каяпкул авылында туган. 78392 Тәрҗемәи хәле 1934 елның 4 августында Башкортстан АССРның Мәләвез районы Дәүләткол авылында туган. 78393 Тәрҗемәи хәле 1935 елның 15 ноябрендә БАССР Кырмыскалы районы Бишавыл-Уңгар авылында туган. 78394 Тәрҗемәи хәле 1935 елның 27 июлендә Вологда шәһәрендә туган. 78395 Тәрҗемәи хәле 1936 елның 15 апрелендә БАССР Белорет районы Атнагол авылында туган. 78396 Тәрҗемәи хәле 1936 елның 18 мартында Сарман районы Татар Карамалысы авылында укытучы гаиләсендә туган. 78397 Тәрҗемәи хәле 1936 елның 3 февралендә Татарстан АССРның Саба районы Йосыф-Алан авылында туган. 78398 Тәрҗемәи хәле 1936 елның 6 августында ТАССР Тәкәнеш районы (хәзерге Мамадыш районы ) Акман авылында туган. 78399 Тәрҗемәи хәле 1936 елның 8 апрелендә БАССР Кырмыскалы районы Иске Бабич авылында туган. 78400 Тәрҗемәи хәле 1937 елда Мәскәүдә дөньяга килә. 78401 Тәрҗемәи хәле 1937 елның 15 апрелендә БАССР Туймазы районы Юкәле ( Юкәле Чишмә ) авылында указлы мулла гаиләсендә туган. 78402 Тәрҗемәи хәле 1937 елның 31 гыйнварында БАССР Әлшәй районы (хәзер Стәрлетамак районы ) Яңа Габдрахман авылында туган. 78403 Тәрҗемәи хәле 1937 елның 5 августында БАССР Макар районы ( 1940 елдан Ишембай районы ) Гомәр авылында туган. 78404 Тәрҗемәи хәле 1938 елның 15 июлендә БАССР Кырмыскалы районы Абдулла авылында туган. 78405 Тәрҗемәи хәле 1938 елның 25 гыйнварында Татарстан АССРның Азнакай районы Буралы (Яңа Ташлыяр) авылында туган. 1961 елда Мәскәүдә Щепкин исемендәге театр училищесын (вуз) тәмамлый. 78406 Тәрҗемәи хәле 1938 елның 26 сентябрендә Алтай крае Парфёнов районы Верхняя Речка авылында туган. 78407 Тәрҗемәи хәле 1938 елның 5 маенда ЧАССР Кызыл Армия районы Арткы Карыки авылында туган. 78408 Тәрҗемәи хәле 1939 елның 10 августында Ташкәнттә туган. 78409 Тәрҗемәи хәле 1940 елның 11 декабрендә Казакъстан ССР Петропавловск шәһәрендә туган. 78410 Тәрҗемәи хәле 1940 елның 19 февралендә Мәскәү өлкәсе Ивантеевка шәһәрендә туган. 78411 Тәрҗемәи хәле 1940 елның 1 ноябренда БАССР Йомагуҗа районы (хәзерге БР Күгәрчен районы ) Вәлит авылында туган. 78412 Тәрҗемәи хәле 1941 елның 15 декабренда БАССР Макар районы (хәзерге Ишембай районы ) Макар авылында туган. 78413 Тәрҗемәи хәле 1941 елның 17 ноябрендә Казакъ ССР Актүбә өлкәсе Мартук бистәсендә туган. 78414 Тәрҗемәи хәле 1941 елның июненнән Бөек Ватан сугышы фронтларында: 70 нче армиянең 1 нче гв. 78415 Тәрҗемәи хәле 1942 елның августыннан Кызыл Армиядә; сентябрьдән Бөек Ватан сугышы фронтларында, 61 нче армиянең 77 нче укчылар дивизиясе 221 нче укчылар полкында танкка каршы атучы мылтыкны төзәүче. 78416 Тәрҗемәи хәле 1943 елның 28 октябренда Сарман районы Чураш авылында туган. 78417 Тәрҗемәи хәле 1943 елның 30 октябренда ТАССР Кукмара районы Югары Шәмәрдән авылында туган. 78418 Тәрҗемәи хәле 1944 елның 18 гыйнварында Өченче рейхта (хәзерге Австрия ) Вена шәһәрендә туган, балачагын Тирольдә үткәргән. 78419 Тәрҗемәи хәле 1944 елның 18 маенда БАССР Мәләвез районы Арслан авылында туган. 78420 Тәрҗемәи хәле 1944 елның 20 июнендә Краснодар крае Архипо-Осиповка авылында (хәзер Геленҗик шәһәренә карый) туган. 78421 Тәрҗемәи хәле 1944 елның 25 июлендә БАССР Салават районы Иске Михайловка ( Малаяз ) авылында туган. 78422 Тәрҗемәи хәле 1945 елның 9 декабрендә БАССР Баймак районы Ишбирде авылында туган. 78423 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 11 апрелендә БАССР Әлшәй районы Шафран бистәсендә туган. 78424 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 11 гыйнварында туган. 78425 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 16 октябренда Казанда туган. 78426 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 17 августында Татарстан АССР Алексеевск районы Кыр Шонталысы авылында туган. 78427 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 1 гыйнварында Татарстан АССРның Саба районы Олы Арташ авылында туган. 78428 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 22 ноябрендә Казанда туган. 78429 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 6 сентябрендә Казанда туган. 78430 Тәрҗемәи хәле 1946 елның 8 октябрендә БАССР Бакалы районы Яңа Катай авылында туган. 78431 Тәрҗемәи хәле 1947 елның 31 августында Уфа шәһәрендә туа. 78432 Тәрҗемәи хәле 1947 елның 5 февралендә БАССР Учалы районы Аслай авылында туган. 78433 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 10 мартында БАССР Әбҗәлил районы Бурангул авылында туган. 78434 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 10 сентябренда БАССР Әлшәй районы Сарыш авылында туган. 78435 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 12 июнендә Венада ( Австрия ) туган. 78436 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 15 маенда Төмән өлкәсе Ямал-Ненец милли ( 1977 елдан мохтариятлы) округы Ямал районы үзәге Яр-Сале авылында туган. 78437 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 17 мартында БАССР Бөре шәһәрендә туган. 78438 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 1 июнендә ТАССР Чирмешән районы Лашман авылында туган. 78439 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 20 июнендә БАССР Баймак шәһәрендә туган. 78440 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 20 мартында БАССР Белорет районы Бакый авылында туган. 78441 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 27 июль көнендә Мәскәүдә туа. 78442 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 3 сентябрендә БАССР Әбҗәлил районы Әхмәт авылында туган. 78443 Тәрҗемәи хәле 1948 елның 9 ноябренда Уфада туган. 78444 Тәрҗемәи хәле 1949 елның 25 апрелендә БАССР Куергазы районы Кинҗәбай авылында туган. 78445 Тәрҗемәи хәле 1949 елның 28 маенда БАССР Учалы районы Сәфәр авылында туган. 78446 Тәрҗемәи хәле 1949 елның 6 гыйнваренда Татарстан АССР Чирмешән районы Югары Кәминкә авылында туган. 78447 Тәрҗемәи хәле 1950 елның 12 июнендә БАССР Белорет районы Козгын-Әхмәр авылында туган. 78448 Тәрҗемәи хәле 1950 елның 5 сентябренда ТАССР Сарман районы Иске Әлмәт авылында туган. 78449 Тәрҗемәи хәле 1951 елның 23 гыйнварында БАССР Күмертау (хәзерге Куергазы ) районы Кинҗәбай авылында туган. 78450 Тәрҗемәи хәле 1951 елның 30 июлендә Алматыда туган. 78451 Тәрҗемәи хәле 1951 елның 3 маенда Казанда туган. 78452 Тәрҗемәи хәле 1951 елның 9 гыйнваренда Үзбәкстанның Нәманган шәһәрендә туган. 78453 Тәрҗемәи хәле 1952 елның 15 гыйнваренда БАССР Учалы районы Илчегол авылында туган. 78454 Тәрҗемәи хәле 1952 елның 24 декабрендә Потсдам шәһәрендә ( Алмания Демократик Республикасы ) туган. 78455 Тәрҗемәи хәле 1952 елның 26 июлендә Бөгелмәдә туган. 78456 Тәрҗемәи хәле 1953 елның 15 маенда БАССР Дәүләкән шәһәрендә туган. 78457 Тәрҗемәи хәле 1953 елның 1 гыйнварында БАССР Гафури районының Сабай авылында туган. 78458 Тәрҗемәи хәле 1953 елның 5 сентябренда Казанда туган. 78459 Тәрҗемәи хәле 1954 елның 8 гыйнваренда БАССР Баймак районы Югары Таулыкай авылында туган. 78460 Тәрҗемәи хәле 1954 елның 9 ноябренда БАССР Бакалы районы Яңа Катай авылында туган. 78461 Тәрҗемәи хәле 1955 елның 1 июнендә ТАССР Балык Бистәсе районы Яңа Арыш авылында туган. 78462 Тәрҗемәи хәле 1955 елның 5 декабрендә, Уфада композитор Нариман Сабитов гаиләсендә туган. 78463 Тәрҗемәи хәле 1955 елның 5 июнендә Казанда туган. 78464 Тәрҗемәи хәле 1955 елның 9 мартында (документ буенча 9 октябренда ) БАССР Макар районы (хәзерге БР Ишембай районы ) Югары Эткол авылында укытучылар гаиләсендә туган. 78465 Тәрҗемәи хәле 1956 елның 20 декабрендә Татарстан АССР Сарман районы үзәге Сарман авылында күп балалы гаиләдә туган. 78466 Тәрҗемәи хәле 1956 елның 26 мартында Татарстан АССР Әгерҗе районы Рыс авылында туган. 78467 Тәрҗемәи хәле 1956 елның 27 гыйнваренда БАССР Матрай (хәзерге Җылаер ) районы Юлдыбай авылында туган. 78468 Тәрҗемәи хәле 1956 елның 3 июнендә БАССР Аскын районы Иске Казанчы авылында туган. 78469 Тәрҗемәи хәле 1956 елның 5 гыйнваренда БАССР Бәләбәй районы Пахарь авылында туган. 78470 Тәрҗемәи хәле 1957 елның 11 сентябрендә БАССР Миякә районы Кече Гәйнә авылында туган. 78471 Тәрҗемәи хәле 1957 елның 1 августында Чиләбе өлкәсе Каштак бистәсендә туган. 78472 Тәрҗемәи хәле 1957 елның 8 декабрендә Мәскәү өлкәсе Солнцево бистәсендә ( 1938 елдан дача бистәсе, 1976 елдан шәһәр, 1984 елдан Мәскәү шәһәре эчендәге район) туган. 78473 Тәрҗемәи хәле 1958 елның 19 ноябрендә ТАССР Апас районы Борнаш авылында колхозчы гаиләсендә дүртенче бала булып туган. 78474 Тәрҗемәи хәле 1958 елның 21 гыйнваренда Ташкәнтта туган. 78475 Тәрҗемәи хәле 1958 елның 26 июнендә Әлмәт шәһәрендә туган. 78476 Тәрҗемәи хәле 1958 елның 27 ноябрендә БАССР Гафури районы Яугилде авылында туган. 78477 Тәрҗемәи хәле 1959 елның 24 февралендә БАССР Дәүләкән районында туган. 78478 Тәрҗемәи хәле 1959 елның 8 гыйнварында ТАССР Сарман районы Иске Әлмәт авылында туган. 78479 Тәрҗемәи хәле 1960 елның 3 гыйнварында БАССР Ишембай районы Гомәр авылында туган. 78480 Тәрҗемәи хәле 1961 елның 12 сентябрендә Красноярск крае Норильск шәһәренең Таёжный бистәсендә туган. 78481 Тәрҗемәи хәле 1961 елның 1 августында Баулы эшчеләр бистәсендә ( 1996 елдан шәһәр ) туган. 78482 Тәрҗемәи хәле 1961 елның 20 октябренда ТАССР Әтнә районы Яңа Шимбер авылында туган. 78483 Тәрҗемәи хәле 1961 елның 9 июлендә Казанда туган. 78484 Тәрҗемәи хәле 1962 елның 16 февралендә туган. 78485 Тәрҗемәи хәле 1962 елның 20 августында Мәскәү өлкәсе Воскресенск шәһәрендә туган. 78486 Тәрҗемәи хәле 1962 елның 8 ноябрендә Бөгелмә шәһәрендә туган. 78487 Тәрҗемәи хәле 1963 елның 25 сентябрендә Уфада туган. 78488 Тәрҗемәи хәле 1963 елның 3 декабрендә Сарытау өлкәсендә туган. 78489 Тәрҗемәи хәле 1963 елның 3 мартында Украина ССР Донецк өлкәсе Родинское шәһәрендә туган. 78490 Тәрҗемәи хәле 1965 елның 22 сентябрендә Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәрендә туган. 78491 Тәрҗемәи хәле 1966 елның 14 октябренда Татарстан АССР Буа районы Адав-Толымбай авылында туган. 78492 Тәрҗемәи хәле 1967 елның 21 ноябрендә Мәскәү өлкәсе Ногинск шәһәрендә туган. 78493 Тәрҗемәи хәле 1968 елның 22 маенда Казанда туган. 78494 Тәрҗемәи хәле 1968 елның 7 октябренда Казакъстан ССРның Караганда шәһәрендә туган. 78495 Тәрҗемәи хәле 1969 елның 11 июлендә Уфада туган. 78496 Тәрҗемәи хәле 1970 елның 25 июнендә ТАССР Алабуга шәһәрендә туган. 78497 Тәрҗемәи хәле 1970 елның 30 июнендә Казан шәһәрендә туган. 78498 Тәрҗемәи хәле 1970 елның 8 октябрендә Лондонда 8 балалы эшче гаиләсендә (әтисе Аманулла Хан — автобус йөртүчесе, әнисе Сехрүн — тегүче) туган. 78499 Тәрҗемәи хәле 1971 елның 28 ноябрендә Минскида туган. 78500 Тәрҗемәи хәле 1973 елның 3 мартында БАССР Балтач районы Иске Балтач авылында туган. 78501 Тәрҗемәи хәле 1975 елның 13 июлендә Казанда туган. 78502 Тәрҗемәи хәле 1976 елның 12 августында Ырынбур өлкәсе Медногорск шәһәрендә туган. 78503 Тәрҗемәи хәле 1976 елның 18 июлендә Яр Чаллыда туган. 78504 Тәрҗемәи хәле 1977 елда Казанда туган. 78505 Тәрҗемәи хәле 1977 елда Яр Чаллыда туган. 78506 Тәрҗемәи хәле 1977 елның 24 июнендә Уфада туган. 78507 Тәрҗемәи хәле 1977 елның 24 июнендә Чиләбе өлкәсендәге татар авылы Коншакта туган. 78508 Тәрҗемәи хәле 1978 елның 20 апрелендә Казанда туган. 78509 Тәрҗемәи хәле 1980 елның 11 мартында Чаллыда туган. 78510 Тәрҗемәи хәле 1980 елның 27 ноябренда Горькийда туган. 78511 Тәрҗемәи хәле 1980 елның 28 июлендә Киров өлкәсе Уржум шәһәрендә туган. 78512 Тәрҗемәи хәле 1980 елның 30 декабрендә Ташкәнттә туган. 78513 Тәрҗемәи хәле 1981 елның 26 августында Свердловск өлкәсендә Түбән Тагил шәһәрендә туган. 78514 Тәрҗемәи хәле 1984 елның 28 маенда Казанда туган. 78515 Тәрҗемәи хәле 1985 елның 29 гыйнваренда Казанда туган. 13 яшенә кадәр театр турында уйламый, су тубы спорты белән җитди шөгыльләнә һәм юрфакка укырга керергә әзерләнә. 78516 Тәрҗемәи хәле 1986 елның 27 ноябренда Казанда туган. 78517 Тәрҗемәи хәле 1989 елның 21 августында Татарстанның Алексеевское бистәсендә туган. 78518 Тәрҗемәи хәле 1989 елның 4 декабрендә Башкортстан АССРның Октябрьский шәһәрендә туган. 78519 Тәрҗемәи хәле 1991 елның 9 июнендә Курган шәһәрендә туган. 78520 Тәрҗемәи хәле 1998 елның 13 ноябрендә Мәскәүдә туган. 78521 Тәрҗемәи хәле 1 дәрәҗә Нахимов ордены Почта маркасы. 78522 Тәрҗемәи хәле Азамат Гафаров 1974 елның 19 июнендә Уфада күренекле артист гаиләсендә туган. 78523 Тәрҗемәи хәле А.И. Антонов 1896 елның 15 ( 28 ) сентябрендә Россия империясе Могилев губернасы Гродно шәһәрендә һөнәри хәрби гаиләсендә туган. 78524 Тәрҗемәи хәле Айрат Хәмидуллин 1956 елның 20 гыйнварында Казан шәһәрендә туган. 78525 Тәрҗемәи хәле « Алтын Урда » балетында Вәзир (у) « Йосыф турында риваять » балетында Йосыф 1975 елның 12 мартында Казакъстан ССР Җаек шәһәрендә туган. 78526 Тәрҗемәи хәле А.П. Гаврилов (с) («Вечерняя Казань» газетасы мөхәррире) белән 1938 елның 2 октябренда Казанда туган. 78527 Тәрҗемәи хәле А.Р. Ишморатов А.Р. Ишморатов 1973 елның 28 июнендә Казанда туган. 78528 Тәрҗемәи хәле «Армагеддон» (үзәк өлеше). 78529 Тәрҗемәи хәле Артем Пискунов 1989 елның 5 июнендә ТАССР Мөслим районы Яңа Усы авылында туган. 78530 Тәрҗемәи хәле Атасы Түрәкол — партия хезмәткәре, 1937 елны атып үтерелә. 78531 Тәрҗемәи хәле А. Һумбольдтның яшь чагы Автопортрет. 78532 Тәрҗемәи хәле Балтанов Равил Гобәйдулла улы 1927 елны Казанда, хезмәткәрләр гаиләсендә дөньяга килә. 78533 Тәрҗемәи хәле Барлас ыругы бәге Тарагай улы. 1362 елда могол ханы Туглак Тимер аны Кеш (Шәһрисәбез) өлкәсе идарәчесе итеп билгели. 78534 Тәрҗемәи хәле Башкортстанның Белорецк шәһәрендә туа. 78535 Тәрҗемәи хәле Башлангыч белемле. 78536 Тәрҗемәи хәле Бәкер Җәббар улы Белоусов 1897 елны Сембер губернасының Зөябаш авылында дөньяга килгән. 78537 Тәрҗемәи хәле Белорецк педагогика уку йортында укый, көтүче, тракторчы, слесарь, сызымчы, рәссам-нәккаш, клуб, китапханә мөдире, үзешчән сәнгат төркемеҗитәкчесе булып эшли. 78538 Тәрҗемәи хәле Бернадот, крон-принц вакытта Швеция белән Норвегиянең берләшкән корольлеге Скульптурасы 1763 елның 26 гыйнварында Франциянең Наварра һәм Беарн өлкәсе, Югары Пиренейлар департаменты По шәһәрендә туган. 78539 Тәрҗемәи хәле Бәхтегәрәй Әгъзам улы Шәфиев 1897 елның 20 маенда Ырынбур губернасы Саелмыш елгасы буендагы 1нче Имангол исемле татар авылында (хәзерге Ырынбур өлкәсенең Октябрь районы) крестьян гаиләсендә туган. 78540 Тәрҗемәи хәле Борынгы дворяннар нәселеннән. 1704 елдан хәрби хезмәттә. 1715 ел ахыры - 1716 ел башында Казанда дипломатик хезмәткә әзерләнә. 78541 Тәрҗемәи хәле Виктор Цой Ленинградта туган. 78542 Тәрҗемәи хәле Владимир Федотов 1950 елның 13 гыйнваренда Куйбышев өлкәсе (хәзерге Самара өлкәсе ) Октябрьск шәһәрендә туган. 78543 Тәрҗемәи хәле В. Тушнова китабы Кызы Наталья белән. 78544 Тәрҗемәи хәле Габдулла Камал 1893 елның 20 октябренда ( 1 ноябрьдә ) Казанда туа. 78545 Тәрҗемәи хәле Галимҗан Мөхәммәтҗан улы Баруди (Галиев) 1857 елның 17 февралендә Казан өязенең Кече Кавал авылында сәүдәгәр гаиләсендә туа. 78546 Тәрҗемәи хәле Гарибальди (ү) хатыны Анита (у) белән Римга һөҗүм вакытында. 78547 Тәрҗемәи хәле Гарифулла Киеков гаиләсе 1861 елның 4 апрелендә Уфа губернасы Бөре өязе (хәзерге БР Тәтешле районы ) Иске Чокыр авылында мәгърифәтче шагыйрь Гали Чокрый гаиләсендә туган. 78548 Тәрҗемәи хәле Гариф Хафиз улы Шабаев 1907 елның 15 декабрендә Башкортстанның хәзерге Ярмәкәй районы Иске Турай авылында дөньяга килә. 78549 Тәрҗемәи хәле Гатаулла (Атаулла) Баязитов 1846 елда Рәзән губернасы Касыйм өязе (хәзер Рәзән өлкәсе Касыйм районы) Түмәнәү ( ) авылында мулла Баязит Шәхсеваров гаиләсендә туа. 78550 Тәрҗемәи хәле Герхард Фридрих Миллер 1705 елның 18 октябрендә Герфорд (Вестфалия) шәһәрчегендә дөньяга килә. 78551 Тәрҗемәи хәле * Гнесиннар исемендәге Русия музыка академиясен тәмамлаган. 78552 Тәрҗемәи хәле Гүзәл Таһир кызы Манюрова 1978 елны Саранск шәһәрендә эшчеләр гаиләсендә дөньяга килгән. 78553 Тәрҗемәи хәле Данис Зарипов зур хоккей тормышы Русия чемпионатының югары лигасында чыгыш ясаган Чиләбе «Мечел»ында башлана. 78554 Тәрҗемәи хәле Дворян гаиләсендә туган. 1903 елдан РСДЭФ әгъзасы. 78555 Тәрҗемәи хәл Әдипнең тормыш юлы турында хәбәр аз. 78556 Тәрҗемәи хәле Әбдеки – Самара өлкәсенең Шонталы районындагы иң зур татар авылларының берсе. 78557 Тәрҗемәи хәле Әбүсөгуд Әхтәмовның улы, Ибнеәмин Әхтәмовның бертуган энесе. 78558 Тәрҗемәи хәле Әдһәм Рәхим улы Тенишев 1921 елның 24 апрелендә Пенза шәһәрендә морзалар гаиләсендә дөньяга килә. 78559 Тәрҗемәи хәле «Әҗем мәчете» (Казан) «Шайтан каласы» ( Алабуга ). 78560 Тәрҗемәи хәле Екатеринослав губернасы Екатеринослав өязе Каменское бистәсендә (хәзерге Каменское ) эшче гаиләсендә туган. 78561 Тәрҗемәи хәле Әнвәр Либавов Әнвәр Либабов 1958 елның 2 маенда Свердловск өлкәсе Яңа Кушва бистәсендә (хәзер Түбән Тагил шәһәре эчендә калган) туган. 78562 Тәрҗемәи хәле Әхнәф Әхмәт улы Юлдашев Бәләбәй өязе (хәзерге Туймазы районы ) Кәлшәле авылында туып үсә. 1938 – 1942 елларда Баймак районы Түбә урта мәктәбендә алман теленнән укыта. 78563 Тәрҗемәи хәле Әхнәф Ибраһим улы Харисов Бөре өязе Имән исемле татар-мишәр авылында дөньяга килгән. 78564 Тәрҗемәи хәле Җәлил Гыйният улы Киекбаев 1911 елда хәзерге Гафури районының Каранъелга авылында ярлы гаиләдә дөньяга килә. 78565 Тәрҗемәи хәле Җәүдәт Сөләйманов 1955 елның 15 мартында Чуашстанның Батыр районы Кызыл Чишмә авылында туа. 78566 Тәрҗемәи хәле Зариф Шәрәфетдин улы Бәшири 1888 елның 5 маенда хәзерге Кайбыч районы Чүти авылында туа. 78567 Тәрҗемәи хәле З. Басыйров М. Вахитов бюстын ясый. 78568 Тәрҗемәи хәле Златоустта чиркәү мәктәбен (1914), Кызыл профессура институтын (Ростов шәһәре, 1931), Кызыл профессура тарих-партия институтын (1933) тәмамлый. 78569 Тәрҗемәи хәле Идрис Туктар 1896 елның 2 октябрендә Башкортстандагы Благовар районы Болышлы авылында ярлы крестьян гаиләсендә туа. 78570 Тәрҗемәи хәле Ильтани Илялова 1932 елның 8 февралендә хәзерге Екатеринбург шәһәрендә хезмәткәр гаиләсендә туган. 78571 Тәрҗемәи хәле Казан университетында рабфакта укый. 78572 Тәрҗемәи хәле «КАИ-Зилант» клубы эмблемасы 1962 елның 27 мартында Казанда туган. 78573 Тәрҗемәи хәле Каюм Гайнан улы Мифтахов Златоуст өязендәге Нәсибаш исемле татар авылында дөньяга килә. 78574 Тәрҗемәи хәле Керәстиян гаиләсендә туган. 10 яшьтән таза тормышлы керәстияннәрдә көтүче, батрак булып эшләгән. 78575 Тәрҗемәи хәле Китабы 1951 елның 27 маенда Казанда актерлар гаиләсендә туган. 78576 Тәрҗемәи хәле Космонавт Алексей Леонов (с) белән 1932 елның 28 ноябренда Красноярск крае Төньяк-Енисей районы Вельмо-2 бистәсендә туган. 78577 Тәрҗемәи хәл Әкрам Даутов 1914 елда Башкортстанның Туймазы районындагы Каранъелга исемле татар авылында туа, гаиләләре күршедәге Ярмөхәммәт авылына күчкәч, анда үсә һәм мәктәпкә йөри. 78578 Тәрҗемәи хәле Крәстиән гаиләсендә туган һәм анда унөченче бала булган. 78579 Тәрҗемәи хәле КТИҖ хөкүмәте. 78580 Тәрҗемәи хәле Куяр ( Мари АССР Медведево районы ) урман хуҗалыгында урман кисүче булып эшли. 78581 Тәрҗемәи хәле Кыйралзадә Салман яшь чакта Бала һәм яшүсмер чагы Башлангыч белемне Салман Әр-Риядта, бабасы ибн Согуд төзеткән кыйралзадәләр мәктәбендә ала, анда дин нигезләрен дә, заманча фәннәрне дә өйрәнә. 78582 Тәрҗемәи хәле Кыям Абрамов Кыям Абрамовның төрмәдәге фотосы 1897 елның 26 маенда ( 7 июнендә ) Сембер губернасы Буа өязе (хәзерге Буа районы ) Иске Тинчәле авылында туган. 78583 Тәрҗемәи хәле Ләбиб Лерон 1961 елның 11 ноябрендә Татарстанның Мөслим районы Түреш авылында дөньяга килә. 78584 Тәрҗемәи хәле Люция Абдулла кызы 1930 елның 30 сентябрендә Казанда хезмәткәр гаиләсендә туган. 78585 Тәрҗемәи хәле Маннур Саттаров 1920 елда Татарстан Республикасының Кама Тамагы районы Абыз авылында (Абзавыл) крестьян гаиләсендә туган. 78586 Тәрҗемәи хәле Мансур Ибраһим улы 1912 елның 31 гыйнварында Казан шәһәрендә туган. 78587 Тәрҗемәи хәле Марат Абжигитов белән катнаш пар. 78588 Тәрҗемәи хәле Марат Измайлов Марат Измайлов (у), Динияр Биләлетдинов (с) М. Измайлов табиб тикшерүе үтә 1982 елның 21 сентябрендә Мәскәүдә туган. 78589 Тәрҗемәи хәле Мәскәүдә нәшер ителгән китабы. 78590 Тәрҗемәи хәле Металл коючы гаиләсендә туган. 78591 Тәрҗемәи хәле Мидхәт Закир улы Шакиров 1916 елның 5 октябрендә Уфада укымышлы татар гаиләсендә туа. 78592 Тәрҗемәи хәле Минзәләдәге Дан аллеясында бюсты Җәмәк авылында туган нигезе 1912 елның 19 февралендә Уфа губернасы Минзәлә өязе (хәзерге ТР Минзәлә районы ) Җәмәк авылында туган. 78593 Тәрҗемәи хәле Минсәет Тимергали улы Таҗетдинов 1960 елда Чуаш АССР Шыгырдан авылында дөньяга килгән. 78594 Тәрҗемәи хәле Мин Шабай 1913 елның 28 апрелендә хәзерге Башкортстан АССРның Кушнаренко районы Каратәкә авылында ярлы крестьян гаиләсендә дөньяга килә. 78595 Тәрҗемәи хәле Мирза Исмәгыйль улы Мәхмүтов 1926 елның 1 маенда Мордовиянең Ләбәжә исемле татар авылында эшче гаиләсендә туган. 78596 Тәрҗемәи хәле М.М. Хатаевич Төрмәдә төшкән рәсеме. 78597 Тәрҗемәи хәле Мөдәррис Харис улы Вәлиев 1953 елның 30 маенда Татарстанның Әлки районы Яңа Камка (Мәүләшә) авылында дөньяга килә. 78598 Тәрҗемәи хәле Мөхәммәт Садретдинов 1913 елның 31 маенда Казанда туа. 78599 Тәрҗемәи хәле М. Рәфыйков «Ника» премиясе белән. 78600 Тәрҗемәи хәле Мукагали Макатаев 1931 елның 9 февралендә РСФСР Казакъ АССР-ның ( 1936 елдан Казакъстан ССР ) Алматы өлкәсе Нарынкол районы (хәзерге Раембәк районы) Карасаз авылында дөнья күргән. 78601 Тәрҗемәи хәле Муса Гайса улы Мөлеков Благовар районының Сынны исемле татар авылында туып үскән. 78602 Тәрҗемәи хәле Н. Вәлитова Я. Лившиц белән Н. Вәлитовага багышланган китап. 78603 Тәрҗемәи хәле Нәби Зарипов 1917 елның 5 февралендә хәзерге Башкортстанның Караидел районы Подлуб авылында туа. 78604 Тәрҗемәи хәле Н.Е. Жуковский исемендәге Хәрби-һава инженерлык академиясен (1931, Мәскәү) тәмамлый. 1931 елдан гражданлык һава флотының фәнни-җитештерү институтында эшли. 1934-41 дә цех башлыгы, баш инженер, Казан авиация заводы директоры. 78605 Тәрҗемәи хәле Нәүретдинов Шәмил Таһир улы 1941 елның 7 ноябрендә Мәскәү өлкәсенең Ногинск районында туган. 78606 Тәрҗемәи хәле Нәфис гимнастика буенча ярышта «Хәбәрләр-Спорт» алып баручысы Яна Батыршина 1979 елның 7 октябрендә Ташкәнтта туган. 78607 Тәрҗемәи хәле Нәфисә Хәйруллина 1988 елның 3 февралендә Казанда туган. 78608 Тәрҗемәи хәле Нонна Мордюкова 1925 елның 25 ноябрендә Украина ССР Артем округы (хәзерге Донецк өлкәсе ) Константиновка авылында туган. 78609 Тәрҗемәи хәле Нур Әхмәдиев 1946 елның 14 декабрендә Татарстанның Азнакай районы Әсәй авылында колхозчы гаиләсендә туган. 78610 Тәрҗемәи хәле Партизаннар янында. 78611 Тәрҗемәи хәле Педагогы А. Луппов белән Иҗат кичәсе афишасы 1986 елның 24 декабрендаә Сембер шәһәрендә туган. 78612 Тәрҗемәи хәле П. Сенников яшь чагында «Иван Сусанин» (М. 78613 Тәрҗемәи хәле Рамил Хәйдәр улы Нуриманов 1979 елның 16 сентябрендә Горький өлкәсенең Сафажай авылында туган. 78614 Тәрҗемәи хәле Рәшит Сюняев 1943 елның 1 мартында Ташкент шәһәрендә дөньяга килә. 78615 Тәрҗемәи хәле Риф Фәткылбаян улы Гайнанов 1958 елда Туймазы районына караган Нарыш исемле татар авылында (хәзер Октябрьски каласы) дөньяга килә. 78616 Тәрҗемәи хәле Ришат (у), Мөслим (с) Абдуллиннар 1916 елның 14 мартында Семипалатинск өлкәсе Усть-Каменогорск шәһәрендә татар гаиләсендә туган. 78617 Тәрҗемәи хәле Р.Р. Хәйретдинов Тукай премиясен тапшыру. 78618 Тәрҗемәи хәле Русиядә сыек ягулыклы ракета двигательләрен төзү эшенә нигез салучы. 78619 Тәрҗемәи хәле Руханиның никахтан тыш туган баласы. 78620 Тәрҗемәи хәле Самарда эшче гаиләсендә туган. 1922 дә үз теләге белән ЭККГгә кергән. 1923 тән укыган, слисер һәм машинист-дизелист булып эшләгән. 1934 тә Ленинград хәрби-механик институтын тәмамлаган. 1934 тән мөһәндис-техник вазыйфаларын башкара. 78621 Тәрҗемәи хәле С.Г. Батыев 1911 елның 11(24) ноябрендә Уфа губернасы Бәләбәй өязе (хәзерге БР Чакмагыш районы ) Яңа Дөмәй авылында туган. 78622 Тәрҗемәи хәле Сәүдәгәр гаиләсендә туган. 78623 Тәрҗемәи хәле Сәхипзадәнең әтисе Дәүләтша волость үзәге булган Әсән авылына Казаннан килеп нигезләнгән. 78624 Тәрҗемәи хәле «Сине генә яратам». 78625 Тәрҗемәи хәле Словак- алман эшче гаиләсендә туган. 78626 Тәрҗемәи хәле Солтан галәм корабында, астронавт Patrick Baudry белән 1982 елда Согуд Гарәбстаны мәгълүмат министрлыгында халыкара мөгамәләләр бүлеге тикшеренүчесе итеп билгеләнгән. 78627 Тәрҗемәи хәле Сугыш чоры плакаты. 78628 Тәрҗемәи хәле Таҗетдин Баһаветдин улы Гыйләҗетдинов Борай районының Зур Бадрак исемле татар авылында туып үсә. 78629 Тәрҗемәи хәле Татарстан республикасының хәзерге Арча районы Яңа Тазлар авылында мәзин гаиләсендә дөньяга килгән, кечкенәдән үги ана кулында тәрбияләнгән. 78630 Тәрҗемәи хәле Таһир Исмәгыйль улы Ахунҗанов Бишбүләк районының Муса авылында туып-үскән. 78631 Тәрҗемәи хәле Тегүче гаиләендә туган. 78632 Тәрҗемәи хәле Тереза Камалова Тереза Камалова 1970 елның 30 сентябренда Казанда туган. 78633 Тәрҗемәи хәле Тимерҗан Мидхәт улы Кәлимуллин 1961 елны Омски шәһәрендә туган. 78634 Тәрҗемәи хәле Тимерче гаиләсендә туган. 78635 Тәрҗемәи хәле «Төньяк амурлары» 1957 елның 19 мартында БАССР Балтач районы Сәйтәк авылында туган. 78636 Тәрҗемәи хәле ТР Дәүләт шурасы депутаты И.М. Егоров (с) кабул итү вакытында 1961 елның 21 январенда ТАССР Мамадыш районы Җөри авылында туган. 78637 Тәрҗемәи хәле «Түбәдәге скрипкачы» спектаклендә Тевье ролендә 1953 елның 23 ноябренда Иваново өлкәсе Вичуга шәһәрендә туган. 78638 Тәрҗемәи хәле Тукай премиясен тапшыру. 78639 Тәрҗемәи хәле Туу турында таныклыгы ССРБ Югары Шурасы президиумы указы. 78640 Тәрҗемәи хәле Үзбәкстанның Термез шәһәрендә туа. 78641 Тәрҗемәи хәле Ул 1880 елның 1 августында Уфа губернасының Эстәрлетамак өязе Җилем-Каран авылында хәлфә гаиләсендә бишенче бала булып дөньяга килә. 78642 Тәрҗемәи хәле Ул 1887 елда Пенза губернасының Темников өязе Тенеш авылында мулла гаиләсендә туа. 78643 Тәрҗемәи хәле Ул 1898 елның 26 декабрендә Сарытау губернасының Кузнецк өязе Анненково волосте (хәзерге Пенза өлкәсенең Кузнецк районы) Пәлдәнге авылында мөгаллим Хәйрулла-хәзрәт гаиләсендә туа. 78644 Тәрҗемәи хәле Ул 1899 елда Чистайда сәүдәгәр гаиләсендә туа. 78645 Тәрҗемәи хәле Ул 1899 елның 29 декабрендә (яңа стиль белән 1900 елның 10 гыйнвары ) Башкортстанның Салават районы Малаяз авылында мулла гаиләсендә туган. 78646 Тәрҗемәи хәле Ул 1923 елның 13 декабрендә Башкортстанның Баймак районы Темәс авылында дөньяга килә. 78647 Тәрҗемәи хәле Ул Түбән Новгород губернасының Олы Рбишча авылы мулласы Сөләйман хәзрәт улыдыр. 78648 Тәрҗемәи хәле Федор Петрович Зәй районының Югары Баграж авылында 1945 елның 13 мартында Петр Исакович һәм Федора Федоровна Симашевлар гаиләсендә икенче бала булып дөньяга килә. 78649 Тәрҗемәи хәле Фикрәт Әхмәтҗан улы Табиев 1928 елның 4 мартында Рәзән өлкәсенең Ермишь районының Әҗе авылында дөньяга килгән. 78650 Тәрҗемәи хәле Һади Такташ 1901 елның 1 гыйнварында Тамбов губернасының Сыркыды авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туа. 78651 Тәрҗемәи хәле Харис Монасыйп улы Йосыпов 1929 елның 24 сентябрендә Башкортстанның Мәсәгуть кантоны (хәзер Салават районы ) Аркавыл авылында дөньяга килгән. 78652 Тәрҗемәи хәле Харис Якупов президент Минтимер Шәймиев белән Харис Якупов 1919 елда Казанда туа. 78653 Тәрҗемәи хәле Хатыны Светлана белән Н. Хәмитов китабы. 78654 Тәрҗемәи хәле Хәкимов Нигъмәтулла Гыйниятулла угылы Уфа губернасының Златоуст өязе Еланлы авылында дөньяга килгән. 78655 Тәрҗемәи хәле Хәлимә Искәндәрова, 1960 еллар Хәлимә Искәндәрова «Бирнәсез кыз». 78656 Тәрҗемәи хәле Херсон губернасы Елисаветград шәһәрендә сөт фермасы хуҗасы гаиләсендә туган. 78657 Тәрҗемәи хәл Әхәт Зәйнетдин улы Нигъмәтуллин 1921 елның 30 ноябрендә Ырынбур өлкәсе хәзерге Красногвардейский районының Үтәй авылында крәстиян гаиләсендә дөньяга килә. 78658 Тәрҗемәи хәле Шагыйрь Шәмсетдин Зәкинең оныгы Галимәнең улы. 78659 Тәрҗемәи хәле Ширияздан Мөхәммәтҗан улы Сарымсаков 1911 елның 12 маенда Казакъстандагы Акмола өязенең Атбасар шәһәрендә туа. 78660 Тәрҗемәи хәле Шляхтич гаиләсендә туган. 78661 Тәрҗемәи хәле Эшчеләр гаиләсендә туган. 78662 Тәрҗемәи хәле Ярлы керәстиян гаиләсендә туган. 78663 Тәрҗемәи хәле Яшәгән йорты диварында истәлек тактаташ 1925 елның 15 июнендә БАССР Ишембай районы Көзән авылында туган. 78664 Тәрҗемәи хәле Яшь чагы 1938 елның 9 гыйнварында БАССР Бакалы районы Яңа Катай авылында туган. 78665 Тәрҗемәи хәле Яшь чагы (уртада) Карикатура «Бетү». 78666 Тәрҗемәи хәл Җәүдәт Кәрамәтулла улы Айдаров 1918 елда Пермь шәһәрендә мулла гаиләсендә туган. 78667 Тәрҗемәи хәл Җәүдәт Мәхмүт улы Гыйләҗетдинов 1930 елның 15 апрелендә Чишмә районының Арслан авылында туган. 78668 Тәрҗемәи хәл Жуков 1874 елда Калуга өлкәсендә крестьян гаиләсендә туган. 78669 Тәрҗемәи хәл Зәйтүн Ләбип улы Яркәев 1955 елның 13 июнендә Ютазы районының Кәрәкәшле авылында дөньяга килә. 78670 Тәрҗемәи хәл Зиннәт Хәсәнов 1916 елның 16 ноябрендә Иске Кәшер (Сарман районы ТАССР) авылында туган. 78671 Тәрҗемәи хәл Игорь Шувалов 1967 елның 4 июнендә аның ата-анасы читкә акча эшләргә киткән Магадан өлкәсендәге Билибино бистәсендә туган. 78672 Тәрҗемәи хәл Илһам Вәлиев Чакмагыш районының Имәнлекүл авылында 1977 елда туган. 78673 Тәрҗемәи хәл Имамгали Мөхәммәтдин улы Зөлкарнаев Мишкә районының Зур Шады исемле татар авылында туып үскән. 78674 Тәрҗемәи хәл Инкыйлабка кадәр Гариф Гомәр 1891 елның 10 декабрендә Бәләбәй өязенең Кыргыз-Миякә авылында (хәзерге Миякә районы үзәге) фәкыйрь крестьян гаиләсендә туган. 78675 Тәрҗемәи хәл Иоаким Вацетис Курляндия губернасы Гольдинген өязенең Нейгоф утарында җирсез крәстиәннең гаиләсендә туа. 78676 Тәрҗемәи хәл Иосиф Наговицын Вятка губернасы Глазов өязенең Омутница авылында (хәзер Удмуртиянең Глазов районына карый) удмурт крестьяны гаиләсендә туа. 78677 Тәрҗемәи хәл Иртә еллар Александр Лукашенко 1954 елның 30 августында Витебск өлкәсенең Копысь бистәсендә туган. 78678 Тәрҗемәи хәл Иршад Гафаров 1942 елның 1 гыйнварында Чүпрәле районының Иске Чүпрәле авылында дөньяга килә. 78679 Тәрҗемәи хәл Исмәгыйль Шәфиев 1913 елда Башкортстанның Кыйгы районы Югары Кыйгы авылында ярлы игенче гаиләсендә туа. 78680 Тәрҗемәи хәл Ифрат Нигъмәт улы Хисамов 1930 елның 14 ноябрендә Татарстанның Азнакай районы Сарлы авылында дөньяга килә. 78681 Тәрҗемәи хәл Камил Әхмәди улы Мостафин 1932 елның 26 ноябрендә Яшел Үзән шәһәрендә туа. 78682 Тәрҗемәи хәл Канзафар Усаев 1738 Уфа өязенең Чакмагыш авылында туган. 78683 Тәрҗемәи хәл Кашшаф Басыйров 1906 елда Башкортстанның Бәләбәй районы Мәтәүбаш авылында туа. 78684 Тәрҗемәи хәл Кәрим Җаманаклы Таврия (хәзерге Кырым ) губернасының Кизләү өязе Җаманак авылында йөземче гаиләсендә туа. 78685 Тәрҗемәи хәл Кәрим Тинчурин 1887 елның 15 сентябрендә Пенза губернасының (хәзерге Пенза өлкәсе Спасск районы) Аккүл-Тараклы (Белоозерка) авылында крестьян гаиләсендә туа. 78686 Тәрҗемәи хәл Константин Пәтс Лифляндия губернасы Пернов өязенең Таһкуранна авылында (хәзер Эстониянең Пәрну өязенә карый) православ эстон җирбиләүче Якоб Пәтс гаиләсендә туа. 78687 Тәрҗемәи хәл Крәстиән гаиләсендә туган. 78688 Тәрҗемәи хәл Крәстиян гаиләсендә туган. 7 сыйныфны бетергән. 78689 Тәрҗемәи хәл Кырым Мохтар Җөмһүриятенең Алупка шәһәрендә 1920 елда эшче гаиләсендә туган. 78690 Тәрҗемәи хәл Латыйф Латыйф улы Җәләлетдинов 1894 елның 17 ноябрендә элекке Самар губернасы Мәләкәс өязе (хәзерге Сембер өлкәсенең Иске Майна районы ) Иске Кызылсу авылында ярлы крестьян гаиләсендә туа. 78691 Тәрҗемәи хәл Ленинград симфониясе, Русов рәсеме Шостакович нәселе Белоруссиядән чыга, аның карт бабае Вильно тыйб академиясен тәмамлагач, 1858 елда Казан шәһәренә күчә, аннары әтисе Петербургка китә. 78692 Тәрҗемәи хәл Леонид Шәйсолтан улы Арсланов 1932 елның 11 декабрендә Татарстанның Актаныш районы Мари Ямалы авылында күпбалалы колхозчылар гаиләсендә дөньяга килә. 78693 Тәрҗемәи хәл Леон Крычиньский 1887 елда Вильно шәһәрендә туган. 78694 Тәрҗемәи хәл Марат Мәскәүдә татар эшчеләренең гаиләсендә 1974 елда туган. 78695 Тәрҗемәи хәл Марат Нәбиулла улы Кәримов 1930 елның 9 гыйнварында Башкортстан республикасы Зианчура районы Күгәрчен авылында туа. 78696 Тәрҗемәи хәл Марсель Абдрахман улы Гафуров 1933 елның 10 маенда Башкортстанның Күгәрчен районы Морак авылында туган. 78697 Тәрҗемәи хәл Мәгубә Хөсәен кызы Сыртланова 1912 елның 15 июлендә Уфа губернасының (хәзер Башкортстан Республикасы), Бәләбәй шәһәрендә крестьян гаиләсендә туа. 78698 Тәрҗемәи хәл Мәскәүдә, Киевта (1734), соңрак Петербург академия университында укыган (1735). 1736 елдан Германиянең Марбург һәм Фрайбург университетларында химия һәм металлургия фәннәреннән тәгълим алган. 78699 Тәрҗемәи хәл Мәскәү дәүләт университетыны ( 1955 ), Ставрополь авыл хуҗалыгы инстиутын (1967) тәмамланган. 78700 Тәрҗемәи хәл Мәскәүдә хәрбиләр гаиләсендә туган. 78701 Тәрҗемәи хәл Месси урта хәлле гаиләдә туган. 78702 Тәрҗемәи хәл Мәхмүт Гәрәев татар гаиләсендә Чиләбе шәһәрендә 1923 елда туган. 78703 Тәрҗемәи хәл Миңнегали Хәбибулла улы Гобәйдуллин Миякә районының Өршәкбаш-Карамалы исемле татар авылында туып үсә. 78704 Тәрҗемәи хәл Миркасыйм Госманов 1934 елның 31 маенда Көнбатыш Кытайның Синьцзянь провинциясе Или өлкәсендәге Голҗа шәһәрендә хезмәткәр гаиләсендә туган. 78705 Тәрҗемәи хәл Мирхәйдәр Фәйзи 1891 елның 31 октябрендә Ырынбур губернасы Орск өязе Күкшел утарында Бу торак урыны 1905 елда оеша. 1963 елда таралып бетә. 78706 Тәрҗемәи хәл Михаил Муравьёв Кострома губернасы Ветлуга өязенең Бурдуково авылында (хәзер Нижгар өлкәсенең Ветлуга районына карый) крәстиән гаиләсендә туган. 78707 Тәрҗемәи хәл Михаил Симонов 19 октябрь 1929 Ростов-на-Донуда туа. 78708 Тәрҗемәи хәл Мөхәммәт-Кәбир Әхмәткәрим улы Туйкин 1878 елның 13 мартында Зәй-Каратай авылында дин эшлеклесе гаиләсендә туган. 78709 Тәрҗемәи хәл Назиф Бәхтизин 1927 елда Илеш районының Яңа Аташ авылында туа. 78710 Тәрҗемәи хәл Нариман Габдрахман улы Гарифуллин 1953 елның 3 гыйнварында Татарстанның Биектау районы Татар Әйшәсе авылында туа. 78711 Тәрҗемәи хәл Насардинов Гафар Назар улы 1923 елның 26 февралендә Исилкүл авылында (хәзер Омски өлкәсендәге шәһәр) эшче гаиләсендә туган. 78712 Тәрҗемәи хәл Нурсолтан Әбиш улы Назарбаев Казакъ ССРның Алматы өлкәсе Каскелен районының Чемолган авылында крәстиән гаиләсендә туган. 78713 Тәрҗемәи хәл Петр I Алексей Михайловичның Наталья Кирилловна Нарышкина никахыннан 1672 елның 30 маенда туа. 78714 Тәрҗемәи хәл Празат Исәнбәт 1927 елның 9 октябрендә Уфа шәһәрендә танылган татар язучысы Нәкый Исәнбәт гаиләсендә туа. 78715 Тәрҗемәи хәл Равмер Хәбибуллин 1933 елның 10 июлендә БАССРның Чакмагыш районы Чакмагыш авылында туган. 78716 Тәрҗемәи хәл Рамазан Муллагали улы Байтимеров 1923 елның 5 апрелендә Башкортстанның Авыргазы районы Исмәгыйль авылында туган. 78717 Тәрҗемәи хәл Рәиф Әмиров Башкортстанның Балтач районының Начар исемле авылда туган. 78718 Тәрҗемәи хәл Рәхим Саттар 1912 елның 15 августында Башкортстанның Чишмә районы Түбән Каҗәт авылында туа. 78719 Тәрҗемәи хәл Рәшидә Җиһаншина Казан шәһәрендә туа. 78720 Тәрҗемәи хәл Риф Мирхәбибулла улы Мөхәммәтҗанов 1939 елның 2 июлендә Башкортстанның Ярмәкәй районы Ык елгасы куенына яшеренеп утырган Усман-Ташлы авылында ишле гаиләдә дөньяга килә. 78721 Тәрҗемәи хәл Салават Ибраһим улы Рәхмәтуллин 1942 елның 1 февралендә Башкортстанның Авыргазы районы Солтанморат авылында колхозчы гаиләсендә туа. 78722 Тәрҗемәи хәл Сәетов Габделхәй Сәет улы 1924 елның 3 апрелендә хәзерге Башкортстан Республикасының Балтач районы Текән авылында туган. 78723 Тәрҗемәи хәл Сәләй Гататдин улы Вагыйзов 1908 нче елның 24 нче октябрендә Самара губернасы, Богырыслан өязе Татар Байтуганы авылында туа. 78724 Тәрҗемәи хәл сулда Йоахим фон Риббентроп Везель шәһәрендә әфисәр Рихард Ульрих Фридрих Иоахим Риббентроп гаиләсендә Везель шәһәрендә туган. 78725 Тәрҗемәи хәл Тарас Киев губернасында крепостной игенчеләр гаиләсендә ута. 78726 Тәрҗемәи хәл Татарстанның Лениногорск районы Иске Шөгер авылыннан, музыка училищесында укыган, Казан дәүләт технология университетын җиңел сәнәгать белгечлеге буенча укый, укыун тәмамлый алмый. 78727 Тәрҗемәи хәл Татар хатын-кызларыннан беренче математик Сара Касыймхан кызы Шакулова Касыйм шәһәрендә заманына күрә ярыйсы ук зыялы, укымышлы гаиләдә туа. 78728 Тәрҗемәи хәл Тумышы белән ул Яңавыл районының Сусады-Ябалак авылыннан. 78729 Тәрҗемәи хәл Ул 1912 елның 19 сентябрендә Казакъстанның Кызылъяр ( Петропавел ) шәһәрендә эшче-көнлекче гаиләсендә дөньяга килә. 78730 Тәрҗемәи хәл Ул 1913 елның 15 июлендә хәзерге Татарстанның Сарман районы Нөркәй авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туа. 78731 Тәрҗемәи хәл Ул 1929 елның 26 ноябрендә Татарстанның Буа районы Өчмунча авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туган. 78732 Тәрҗемәи хәл Усть-Сысольск шәһәр училищесында һәм Тотьма укытучалар семинариясендә белем алган. 78733 Тәрҗемәи хәл Фәйзуллин Хәниф Шакир улы 1921 елның 8 апрелендә хәзерге Ырынбур өлкәсе Сакмар районының Үрге Чебенле авылында туган. 78734 Тәрҗемәи хәл Халидә Бегичева Горький өлкәсендәге Кызыл Октябрь районының Чүмбәли авылында 8 балалы механизатор Әббәс Бегичев гаиләсендә 1954 елның 17 июлендә дөньяга килә. 78735 Тәрҗемәи хәл Хәбибрахман Зәбири Габделвәли улы (псевдонимы Чистапули) 1881 елда (яки 1880 елда диелгән) Чистай өязе Зирекле авылында (Татарстанның хәзерге Яңа Чишмә районы ) урта хәлле крестьян гаиләсендә туа. 78736 Тәрҗемәи хәл Һенрик Сенкевич татар нәселеннән, фәкыйрьләнгән шляхтадан булган. 78737 Тәрҗемәи хәл Чыгышы буенча Вильно губернасының поляк дворян нәселеннән. 1869 елда Полоцк хәрби гимназиясене, 1871 елда 2-нче хәрби Константин укуханәсен тәмамлый. 1878 елда Генераль штабының Николай академиясене тәмамлый һәм Генштабга күчерелгән. 78738 Тәрҗемәи хәл Шәһит Ходайбирдин хәзерге Башкортстан Республикасының Күгәрчен районы Печәнче (хәзер Ходайбирдин ) авылында 1896 елның 9 (22) октябрендә ярлы крестьян гаиләсендә дөньяга килгән. 78739 Тәрҗемәи хәл Эльвира Нәбиуллина Уфа шәһәрендә ( Башкорт АССР ) 1963 елның 29 октябрендә татар гаиләсендә туган. 78740 Тәрҗемәи хәл Язучы Әсгать Сәлах (Әсгать Сәхап улы Салахов) 1935 елның 5 гыйнварында Татарстанның хәзерге Әлмәт районы Елховой авылында крәстиян гаиләсендә туа. 78741 Тәрҗемәи хәл Ямашев Хөсәен Минһаҗетдин улы Казанда җитешле гаиләдә дөньяга килгән. 78742 Тәрҗемәи хәл Яшь Рахманинов, 1901 ел Рахманинов Петербург һәм Мәскәү консерваториясендә укыган. 78743 Тәрҗемәи хәл Яшь Хорти Кальвинист динле борынгы дворян нәселеннән. 78744 Тәрҗемәләре Татар әдипләренең әсәрләрен русчага тәрҗемә итә. 78745 Тәрҗемәне Сәгит Шәфиков - Башкорт Дәүләт Университетының инглиз теле кафедрасы баш профессоры үткәргән. 78746 Тәрҗемә Ни кызганыч, Галилео Галилей китаплары татар теленә тәрҗемә ителмәде. 78747 Тәрҗемә өлкәсендәге эшчәнлеген ул киң диапазон белән алып бара: күп төрки телләрне өйрәнә, еллар дәвамында үзенең белемен камилләштерә бара, төрки телләр белгече булып таныла. 78748 Тәрҗемә өлкәсендә дә актив эшли. 78749 Тәрҗемә өлкәсендә эшләре бар: иҗтимагый - сәяси, фәнни - популяр, авыл хуҗалыгы буенча һәм балалар әдәбиятын, И.-В. 78750 Тәрҗемә өлкәсендә эшли: А.С. Пушкинның «Царское Село истәлекләре»н, У. Шекспирның «Макбет»ын, Әсгать Мохтарның «Каракалпак кыйссасы»н һ.б. тәрҗемә итте. 78751 Тәрҗемәсе Ватаным, Ватаным, Ватаным, Мәхәббәтем сиңа һәм җаным, Ватаным! 78752 Тәрҗемә Тәрҗемә өлкәсендә хезмәтләре бар. 78753 Тәрҗемәче булып хезмәт итә, татар телендә радиотапшырулар, газет-журналлар чыгарырга ярдәм итә. 78754 Тәрҗемәчеләрнең халыкара көне яки Халыкара тәрҗемәчеләр көне ( ингл. 78755 Тәрҗемә: «Шәфкатьле, рәхимле Аллаһ исеме белән.. 78756 Тәрҗемә: «Шәфкатьле Рәхимле Аллаһ исеме белән.. 78757 Тәрҗемә эше белән ул 1928 елда шөгыльләнә башлый. 78758 Теркәлгән кулланучылар, теләкләре булса, туган телендәге теләсә кайсы әйтелешкә бәя бирә һәм аны яздырган кешегә рәхмәт хаты юллый ала. 78759 ® ( ) — теркәлгән товар билгесе (сату маркасы). 78760 Теркәлгән һәркем мәкаләләрне үзгәртә алган. 78761 Теркәлү үткән кулланучылар үзләренә кирәк булган интерфейс аша теләсә кайсы тел тупланмасыннан файдалана ала. 78762 Тәркибе Балет төркемендә 30,Чыңгыз Павлов исемендәге халык уен кораллары оркестрында 30, ялгыз җырлаучылар 10, «Эрдени ятаг» ансамблендә 5, «Уран хуур» төркемендә 6 артист. 78763 Терлек азыгы культуралары чәчелсә дә, уңыш алынмаган. 78764 Терлекләр зарарлануның төп юлы – су һәм азык аша. 78765 Терлекләрнең һәрбер классын өйрәнү креационистик аңлатмалар белән төгәлләнә иде. 78766 Терлекләр хуҗасы аз маллы көтүчегә үзенең терлеген биреп торган, ә көтүче ул терлекнең сөтен кулланган һәм хуҗага кайтарып биргәндә түләргә тиеш булган. 78767 Терлекчелекнең баш төрләре – ит сөт терлекчелеге һәм дуңгыз асрау. 78768 Терлекчелекнең әйдәп баручы тармаклары – ит-сөт терлекчелеге, дуңгыз һәм сарык асрау да алга киткән. 78769 Терлекчелекнең төп нигезе - сөт-ит бирүче терлекләр үрчетү. 78770 Терлекчелекнең төп юнәлешләре – ит-сөт сыерлары көтүе. 78771 Терлекчелек өлкәсендә ит-сөт, дуңгызчылык, каз үстерү тармаклары уңышлы эшли. 78772 Терлекчелектә мал ите, дуңгыз ите, тавык ите һәм сөт җитештерелә. 78773 Терлекчелектән боланнар һәм Якутияда атлар үрчетү генә таралган. 78774 Терлекчелектә нигездә сарык һәм МЭТ асрала. 78775 Терлекчелек һәм игенчелек продукциясе Уругвай экспортының иң зур өлешен тәшкил итә. 78776 Терлечелек зыяны: * артык зур көтүлекләр; * терлечелек калдыклары. 78777 Термаль диодлар Бу төшенчә ике тип диод өчен кулланыла. 78778 Термидориан түнтәрелеш 1794 елда француз инкыйлабын туктата. 78779 Термидор яки Милли Конвенты дәвере башланган. 78780 Термин 1859 елда француз зоологы И. Жоффруа Сент-Илер тарафыннан кертелә. 78781 Терминал 1 Терминал 2 Майндагы Франкфурт һава лиманында ике зур һәм бер кече («VIP») терминалы бар. 78782 Терминалларны пассажирларны утырту-чыгару, йөк кертү-чыгару һәм транспорт чараларына хезмәт күрсәтү өчен кулланып була. 78783 Термин грек теленнән алынган һәм сүзгә-сүз күчергәндә «бергә идарә ителә» дигәнне аңлата, гадәттә ул шулай була да. 78784 Термин Әлбәттә "мәсек" термины бик борынгы булса кирәк. 78785 Термин немец галиме Э.Һеккель тарафыннан фәнни кулланышка кертелгән (1866). 78786 Терминның күп төрле юнәлеше һәм күп кырлы мәгънәләре булуы ихтимал. 78787 Терминологик сүзлекләр ике телле була ала – андыйларда бер телдә бирелгән терминнарның тәрҗемәсе һәм башка телдәге синонимлар бирелә. 78788 Термин төрле мәгънәләрдә кулланыла. 78789 Термодинамик үзенчәлекләр Суның фаза диаграммасы Сыеклыкны җылыту барышында, җылытучы өслектә куыкчыклар барлыкка киләләр. 78790 Термоэлектр эффектны кәшеф иткән (Жан Батист Жозеф Фурье белән), беренче термоэлементны ясаган. 78791 Термье тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 90 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 78792 Термяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 78793 Терновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78794 Тероро ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,2 километр озынлыкта булган кратеры. 78795 Терпеева — Русия территориясеннән ага торган елга. 78796 Терпеле — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 78797 Терраса яны өлеше күтәрелгән дә, тешкән дә була ала. 78798 Территориаль бәхәс Маврикийга караган утраулар кара төс белән күрсәтелгән, Маврикий дәгъвалый торган утраулар ак төс белән күрсәтелгән. 78799 Территориаль коткару хезмәтләре, муниципаль коткару хезмәтләре, РФ субъектлары янгынга каршы хезмәтләре, идарәчелек янгынга каршы хезмәтләре, муниципаль янгыннан саклану, аерым янгыннан саклану һ. б. хезмәтләре белән берлектә эшли. 78800 Территория Көньяк Георгия һәм аның тирәсендәге утрауларны, Көньяк Сандвич утраулары архипелагын, шулай ук Шаг, Клерк кыяларын һәм аерым урнашкан Кара кыяны (Блэк-Рок) үз эченә ала. 78801 Территорияләрдә яшәүче халык саны 1,5 млрддан артыграк, ягъни Азия халкының 38%, барлык кешелекнең 22% тәшкил итә. 78802 Территорияләренең бер өлешен контроль астында тотучы өлешчә танылган дәүләтләр * Сахара Гарәп Демократик Җөмһүрияте – 49 ил тарафыннан кабул ителә, Африка берлеге әгъзасы. 78803 Территориянең 64% ы урман белән капланган. 78804 Территориянең 90% диңгез биеклегенән 200 метрдан югарырак. 78805 Территориянең 90%тан артыгы урманнар белән капланган. 78806 Территориянең зур өлеше Балтык түбәнлегендә, көнчыгыш һәм төньяк-көнчыгыш өлешләре Валдай һәм Олонец калкулыкларында урнашкан. 78807 Территориянең өчтән бер өлешен урманнар били. 78808 Территорияның зур өлеше чүлләр белән капланган. 78809 Территориясе биек вә урта биеклектәге таулар, калулыклар, түбәнлеләр, яссытаулык вә платолардан гыйбарәт. 78810 Территориясендә күпсанлы матур тау күлләре урнашкан. 78811 Территориясенең 12% эчке сулар алып тора. 78812 Территориясенең 57%ы урман, нигездә, ылыслы, катнаш урманнар, төньякта тундра үсемлекләре үсә. 78813 Территориясенең зур өлеше Марокко контроле астында. 78814 Территориясенең мәйданы – 2037, 8 км², шуның 1251, 44 км² – авыл хуҗалыгы өчен бирелгән җирләр, 154, 38 км² мәйданда урманнар урнашкан. 78815 Территориясе составына Акъяр шәһәр шурасына буйсынган ярымутрауның көньяк-көнчыгышы кермәгән. 78816 Территория үзидарәсез булган — губерна башында император тарафыннан тәгаенләнгән губернатор торган. 78817 «Террорчылыкка, сепаратчылыкка, экстремизмга каршы көрәштә хезмәттәшлек буенча Концепция» (Концепция сотрудничества государств-членов ШОС в борьбе с терроризмом, сепаратизмом и экстремизмом) кабул ителә. 78818 Террорчылык – ул кешелеккә карата эшләнгән җинаять. 78819 Терсәк ( ) — Исәт елгасы кушылдыгы. 78820 Терсон — Русия территориясеннән ага торган елга. 78821 Терсюк (Урта Терсюк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 78822 Тертеров дигән яңа династиядән килгән Феодор Святослав 1300 елда татарлар белән берлек ясап, Бесарабияне алды. 1322 елда Византия белән татулашты һәм шуның белән озак сугышны бетерде. 78823 Тәртип бозулар популяр җырчы Кайя, публик концертта марихуана тарту өчен арестланганнан соң үзенең төрмә камерасында үле булып табылганнан соң башланган. 78824 Терхи ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,7 километр озынлыкта булган кратеры. 78825 Терь №1 — Русия территориясеннән ага торган елга. 78826 ТӘСИ галимнәре гуманитар фәннәр үсеше, татар һәм Татарстан Республикасының башка халыклары милли рухы һәм мәдәнияты торгызылуына бик зур өлеш кертәләр. 78827 Тесовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 78828 Тесовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78829 Тесьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 78830 Тесяк — Леун елгасы кушылдыгы. 78831 Тетвел — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 78832 Тетеево — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 78833 Тетеревятка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78834 Тетеринская ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 78835 Тәтер — Русия территориясеннән ага торган елга. 78836 Тәтә — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 78837 Тәтеш кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 78838 Тәтеш өязендәге Бакырчының асылы бу Бакырчыдан чыккандыр. 78839 Тәтеш ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 78840 Тәтештә рус татар мәктәбендә (мөдире Исхак Казаков ) укый. 78841 Тәтеш шәһәрендә Солтан Яруллин тырышлыгы белән балалар һәм үсмерләр спорт мәктәбе булдырылганнан соң стендка ату тагын да үсеш ала. 78842 Тәтеш шәһәрендә хатын-кызлар өчен урыс-татар мәктәбе дә Җ.Мускеев һәм Г.Әхмеров тырышлыгы белән ачыла. 1890 елда аның "Татарлар өчен беренче урыс әлифбасы", "Татарлар өчен беренче кыйраәт китап"лары дөнья күрә. 78843 Тетис океаны Урта диңгездән күпкә киңрәк һәм көнчыгышка таба җәелгән булган. 78844 Теткиш — Русия территориясеннән ага торган елга. 78845 Тетраграмматонның борынгы еврей, арамей һәм еврей хәрефләре белән язылышы. 78846 Тетраэдрны өчпочмаклы төзек пирамида дип тә атыйлар. 78847 Тетрәүләрнең учагы нигездә Җирнең өслеге янында була. 78848 Тетрух — Русия территориясеннән ага торган елга. 78849 Тет-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 78850 Тетумнардан үрнәк алып, җирле халык җыючылыктан җир эшкәртүгә, дөге үстерүгә күчә башлый. 78851 Тет-Хорлово-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 78852 Тәү башлап авылны"Баба-Әкә" исеме белән йөрткәннәр, чөнки елга буена беренче булып бер казах гаиләсе килеп утырган. 78853 Тәү башта Көнчыгыш Пруссия территориясендә прусслар (балт кабиләсе) яшәгән. 78854 Тәүбә итмәсәләр — бер көнне җәза кылыр. 78855 Тәүбә мәчете 500 кешене сыйдыра, гомуми мәйданы 1,3 мең кв. 78856 Тәүге аерылып чыккан күч көчле санала, күләме 2,5-3 кг җитә. 78857 Тәүге әсәрләрен ул 1970-еллар башында «Пионер» журналына җибәрә. 78858 Тәүге күченүчеләрнең хәзерге Башкортстанның Яңавыл районының Эткенә дигән татар авылыннан килгәнлекләре хакында мәгълүматлар бар. 78859 Тәүгелде — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 78860 Тәүдә авылда 5-6 гаилә генә яшәгән, шуннан авыл җайлап үсә башлаган. 78861 Тәүдә Ринат Нәбиевның кандидатурасы Русия Федерациясе Президенты Хакимиятенең Сәяси репрессия корбаннарын яклау бүлегенә җаваплы вазыйфага тәкъдим ителә. 78862 Тәүде ( ) — Русиянең Азия өлешендә елга, Тубылның сул кушылдыгы. 78863 Тәүде — Русия территориясеннән ага торган елга. 78864 Тәүде ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 78865 Тәүлек бер тәкъвим аралыгы булып тора. 78866 Тәүлек буе актив. 78867 Тәүлеклек су күтәрелешләренең биеклеге 12,9 метрга кадәр. 78868 Теулек — Русия территориясеннән ага торган елга. 78869 Тәүлектәге ашау нормасы Кызыклы фактлар Аурупада куркыныч зәңгелә эпидемияләре XVIII гасыр урталарында, C витаминына бай бәрәңге игелә башлагач туктый. 78870 Теура ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,3 километр озынлыкта булган кратеры. 78871 Тәүратны укып бетерүгә үк синагогада гафтара — шул ук темага пәйгамбәрләр китапларыннан аерым өзекләр укыла. 78872 Тәүхиднең капма-каршысы, аны боза торган нәрсә булып ширек тора. 78873 Тәфтиләү байның кызы чукынган, Поплар илтәләр аны чиркәүгә. 78874 «Тәфтиләү» җырының көе генә үзгәрешсез булып тора. 78875 Тәфтиләү - татар һәм башкорт халык җыры Очерки по истории Башкирской АССР. 78876 Тәһарәт алу йоласы су белән башкарыла, әгәр су булмаса, ком белән тәһарәт алу да рөхсәт ителә. 78877 Техасның көньяк-көнбатыш чиге АКШ һәм Мексиканы аерган Рио-Гранда елгасы буенча уза. 78878 Тәхәллусе шуңа бәйле. 78879 Тәхәллүсне туган авылы ( Янәби-Урсай ) исеменнән алган. 78880 Тәхәллүс яки псевдоним — язучы, артист, рәссам, һәм башка кайбер кешеләрнең үзенә үзе алган уйдырма исеме яки фамилиясе. 78881 Тәхетеннән бәреп төшергәннән соң полякларда әсирлектә яшәгән. 78882 Тәхеткә императрица Елизавета Петровна утыргач, 1741 дә азат ителә, югары исемнәре һәм дәрәҗәләре, ә 1742 дән утарлары кире кайтарыла. 78883 Тәхеткә менгәнче, Салман ибн Габдел-Газиз әс-Согуд 2011-2015 елларда дәүләтнең саклану министры, ә аннан алдарак 48 ел дәвамында (1963-2011) Әр-Рияд провинциясе губернаторы булып торды. 78884 Тәхеткә үзе утырырга өметләнеп, аны Батуның энесе Бәркә үтерткән, дигән хәбәр кала. 78885 Тәхеткә утырганда Войтыла алдагы папаның исемен ала һәм Иоанн Павел II була. 78886 Тәхеткә утыру белән, Пий X кардинал Мерри дель Вальны Ватиканның дәүләт сәркатибе итеп билгели. 78887 Тәхеткә утыру белән, Үзбәк хан ислам динен бөтен дәүләт дине дип белдерә. 78888 Тәхет өчен көрәш Мәнгүтимер хан үлгәннән соң тәхет өчен көчле көрәш башлана. 78889 Тәхеттән бәреп төшерү Туда-Мәнгүнең дәүләт белән идарә итә алмавы хан варислары — Мәнгүтимернең энеләре һәм уллары арасында ризасызлык хисе уята. 78890 Тәхет тирәсендә вакыйгалар куера. 78891 Тәхиятел-мәсҗид намазы дип атала. 78892 Техниканың тулаем тузганлыгы – 70%. 2009 елда 62,9 млн сумлык 48 яңа техника берәмлеге алынган. 78893 Техника фнәннәре намзәте, профессор. 1960—1975 елларда Днепропетровск шәһәрендәге "Южное" конструкторлык бюросында мөһәндис, баш мөһәндис, баш конструктор, баш конструктор ярдәмчесе, Байкоңгыр космодромында техник җитәкчесе. 78894 Техник медицина телендә синдром ачыкланган характеристикалар җыелмасына гына кагыла. 78895 Техник термин, еш объект терминына каршылык буларак кулланыла. 78896 Техникумда җыр дәресләре алып барган остазы – татар халкының беренче композиторы С. Габәши Сараны хорда җырларга чакыра. 78897 Техникумда татар һәм рус бүлекләре, читтән торып уку бүлеге эшләп килә. 78898 Техникумда уку елларында ук ул Татарстанның музыкаль мәдәниятына нигез салучыларның берсенә әверелә. 78899 Техникумны бетергәч, Фәридә Кудашева Дүртөйле колхоз–совхоз театрында эшли башлый. 78900 Техникумның беренче директоры ( 1929 1937 еллар ) — Фәттах Шәймөхәммәт улы Халиков. 78901 Техникумның беренче чыгарылышы 1924 елда була. 78902 Техникумны тәмамлагач, 1933 елның көзенә кадәр әүвәл Татарстанның Кукмара эшчеләр бистәсендә, аннары Урта Азия мәктәпләрендә рәсем-сызым укытучысы һәм Ерак Көнчыгыш шәһәрләрендә рәссам-бизәүче булып эшли. 78903 Техникумны тәмамлагач, 1938 – 1942 еллар арасында башта Татар дәүләт академия театрының колхоз–совхоз филиалында, аннары Минзәлә колхоз-совхоз театрында актер булып эшли. 78904 Техникумны тәүгеләрдән булып тәмам­лаганнарның байтагы соңыннан күренекле фән һәм мәдәният эшлеклеләре, партия һәм совет хезмәткәрләре булып таныла. 78905 Техникум укытучылары зур методик һәм гыйльми эш тә алып бара: татар һәм башкорт мәктәпләре өчен программалар, дәреслекләр төзиләр, гәзит-журналларда методик мәкаләләр бастыралар, укытучыларга һәм ата-аналарга ликсә, доклад сөйлиләр. 78906 Техник үсеш хезмәт җитештерүчәнлеген арттыра, эшче хезмәте күбрәк кыйммәтне китерә башлый, ләкин «өстәмә» кыйммәт эшче гавамга түгел, капиталистлар азчылыгына кала. 78907 Техник фәннәр докторы. 78908 Техник фәннәр докторы ( 1962 ), Сталин премиясе лауреаты ( 1954 ). 78909 Техник фәннәр докторы ( 1983 ), Русия Фәннәр Академиясе әгъза-корреспонденты ( 1991 ). 78910 Техник фәннәр докторы, академик Симонов конструкторлар идарәсен 1983 елдан бирле җитәкләде. 78911 Технология һәм сәнгать академияләре барлыкка килгәннәр. 78912 Теше 20 % ка кечкенәрәк һәм җиңелрәк. 78913 Тешеләр иркәкләрдән зуррак була. 78914 Тешеләр һәм иркәкләр тышкы яктан аерылмыйлар. 78915 Теше нәзек, очлы, артка бөгелгән; агусыз елан табышны эләктерү һәм ычкындырмас өчен хезмәт итә. 78916 Тешләнгән урынны кашу икенче мәртәбә йогышлы авыру белән зарарлануга китерергә мөмкин. 78917 Тешләре массив, озынлыгы - 13 см җитә, зур хайваннарны ерта ала. 78918 Тешләре сызлап үлгән җиде кыз күмелгәнгә күрә, күл шундый исем алган. 78919 Тешнең тамырын каплаучы цемент химик составы һәм төзелеше буенча сөяккә охшаш. 78920 Тешнярь — Сыры елгасы кушылдыгы. 78921 Теш — Русия территориясеннән ага торган елга. 78922 Теш сызлаганда Аполлонияне искә алырга, аңа атап дога кылырга кирәк дигән хорафат барлыкка килгән. 78923 Теш табибы һөнәренә укыта торган мәктәп беренче тапкыр 1881 елда Петербургта ачылган. 78924 Тәэсир Ретиной кислотасы формасында организм үсешен һәм үстерү тәэмин итә, родопсин - күрү төп пигменты булып тора, ретинол - күзәнәк мембранасында керә, антиоксидант саклавын тәэмин итә. 78925 Тәэсир - физик зурлыкларның иң фундаменталь берсе, теоретик физикада зур әһәмияткә ия. 78926 Теэтет буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 50 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 78927 Тёр-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 78928 Тёсу-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 78929 Тибейвиска — Русия территориясеннән ага торган елга. 78930 Тибел — Башкортстанның Балтач районы биләмәләрендә ага. 78931 Тибетны Кытай басып алгач һәм сәүдә юллары таркалудан соң, ил үзенең бәйсезлеген югалта һәм Непал административ структурасында төньяк Мустанг районының тулысынча интеграцияләнгән өлеше булып китә. 78932 Тибет таулыгының көньяк-көнчыгышында, 4800 метрга якын биеклектә Ладакһ тезмәсендәге бозлыклардан башлана. 78933 Тигез басу өстендә чүлмәк китекләре, хайван сөякләре аунап ята, әллә нинди сәер табылдыклар очрый. 78934 Тигезлек куе елга челтәре белән капланган, биредә шулай ук күп санлы күлләр ирригацион һәм каналлар бар. 78935 Тигезлекләрдә кар яумый диярлек, ә таулы өлкәләдә ул еш күзәтелә. 78936 Тигезлекләр дә Хәбәшстанның күп өлешен алып торалар. 78937 Тигезлекнең нигезен каты токымнардан торган рус платформасы тәшкил итә. 78938 Тигезлек территориясенең зур өлешен платосыман Ставрополь калулыгы алып тора. 78939 Тигезләмә́ — или төрендәге тигезлек, кая һәм — бер яки берничә аргумент функцияләре (гомуми очракта — векторлылар), һәм шулай ук тигезлеккә ирешү өчен кирәк булган аргументларны табу мисалы. 78940 Тигезләмә өлешләре арасында ук куела. 78941 Тигезләнешсез статистик механика һәм физик кинетикасистеманың ничек билгеле тигезләнеш хәленә кергәнен өйрәнә. 78942 Тигез очколар җыйган уенчыларга карата махсус коэффициентлар кулланылына. 78943 Тигез споралы үсемлекләрдә бериш спорангийлар барлыкка килә һәм спораларның һәркайсына морфологик бертөрлелек хас. 78944 Тигез ярда дулкын тизрәк, биегрәк һәм көчлерәк. 78945 Тигән Бүләк — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 78946 Тигәнәле башына барганда кала торган күл элекке вакытларда Әхмәтша исемле бабай тарафыннан буып алынган булган. 78947 Тиглат-Паласар үзенең яхшы өйрәтелгән дисциплиналы гаскәре белән зур-зур яулап алу эшләре алып барган. 78948 Тигляевская Рочуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 78949 Тигма (Зур Тигма) — Русия территориясеннән ага торган елга. 78950 Тигровое ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 78951 Тигровый ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 78952 Тигр һәм Евфрат елгалары үзәнлегендә халык, Мисырдагы шикелле үк, бик күптәннән тора башлаган. 78953 Тидерә алса да, алмаса да, туп төбәлгән кеше тупны һавага чөя. 78954 Тидерә алсалар, беренче квадрат эченә тыштагылар керә, ә эчтәгеләр тышка чыга. 78955 Тиен ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан разъезд. 78956 Тиешенчә шундый планеталар яки аларның иярченнәре Җирдә сыман тормыш төре барлыкка килүенә уңайлы була. 78957 Тиешле урынга миналардан чикләү куйганда файдаланылырга мөмкин. 78958 Тиз арада аның игътибарын атакай Бара җәлеп итә. 78959 Тиз арада белемле, аек акыллы, булдыклы эшкуар «Беренче дәрәҗәле сәүдәгәрләр» төркеме арасына керә. 78960 Тиз арада даны еракларга таралып өлгергән мөгаллим шәкертләре белән Стәрлебашка күчеп тә эшли; Мифтахетдин Акмулланың остазы була. 78961 Тиз арада караңгы төшә hәм ул адаша. 78962 Тиз арада, кем аткан, кем үтергәнне тикшермичә халыкны кулга алу башлана. 78963 Тиз арада Лондонда «намуслы белгеч» дигән даны тарала. 78964 Тиз арада том-том китаплары да басыла. 1957 елда КПСС ҮК Президиумы утырышы 4 көнгә сузыла. 78965 Тиз арада ул язучы сыйфатында уңышка ирешә, аның швед газета һәм журналларындагы мәкаләләре зур кызыксыну уяталар. 78966 Тиздән 28нче Деникин белән көрәш өчен көньяк фронтына күчерелә. 78967 Тиздән авторның «Каурыйлар чыныкканда» дигән очерклар циклы «Казан утлары» журналында (1972 ел, № 2, 3, 4) басылып чыга һәм журналның еллык премиясе белән бүләкләнә. 78968 Тиздән авылдагы йортын сатып, Казанга күчеп килә, Иске татар бистәсендә (Сафьян һәм Күнче урамнары чатында) яши башлый. 78969 Тиздән, Америкада җәмгыятьнең бик зур, бер расадан гына торган катламы – коллар барлыкка килә. 78970 Тиздән аны клуб мөдире итеп тәгаенлиләр һәм колхозның комсомол оешмасы секретаре итеп сайлыйлар. 78971 Тиздән аны мәктәпнең мөдире итеп билгелиләр. 78972 Тиздән бердәм Диния нәзарәтен таркату процессы башлана. 78973 Тиздән Бәхтияргә Пугачевның Казан өязенә керүе турындагы хәбәр килеп җитә. 78974 Тиздән, б. э. к. I меңъеллык башында, беренче тимер әйберләр күренгән һәм тиз арада тимер металлургиясе барлыкка килү, тимердән көнкүреш һәм сугыш кораллары җитештерү бронза әйберләрне кысрыклап чыгарган. 78975 Тиздән гәзит ябыла, С.Рәмиев төрмәдә бер ай утырып чыга. 78976 Тиздән әлеге партия йогынтысында татар мөселман яшьләренең «Берлек» оешмасы туа. 78977 Тиздән әтисе һәм гөнаһлардан тәүбә ителгән абыйлары Мисырга күчтеләр. 78978 Тиздән инде Касыйм хан да вафат була. 78979 Тиздән казаклар диңгез юлы белән Бургас дигән болгар шәһәренә күчеп китәләр һәм хор чиркәү белән кушылып китә. 78980 Тиздән камалуда калганнарга ярдәмгә И. Михельсон җитәкчелегендәге 1 мең кешелек әтрәт килә. 12 июльдә кичен беренче бәрелеш була, баш күтәрүчеләр бераз чигенәләр, гаскәр санын 25 мең кешегә кадәр җиткерәләр һәм хәлиткеч алышка әзерләнәләр. 78981 Тиздән качып китә һәм отрядны оеша, аныкы җитәкчелеге астында ул фатирларга, кибетләргә, алпавыт утарларына талау һөҗүмнәрне ясый. 78982 Тиздән Мәдинәгә Йәмәннең башлыгы килә һәм ул имамга үзе белән китәргә тәкъим итә. 78983 Тиздән Михаилны да Уфа төрмәсенә күчерәләр. 78984 Тиздән мөселманнарның Диния идарәсе аны имам итеп билгели һәм ул мәдрәсә ачарга рөхсәт ала. 78985 Тиздән орлык тапшырылмаганы өчен бу хуҗалыклардан мал-туарлар алынырга тиешлеге турында карар чыгарыла. 78986 Тиздән, сәнгать җитәкчесе белән килешә алмыйча, әлеге театрдан китә. 78987 Тиздән Төньяк фронты хәрби комитеты тулы составта Петроградка күчә һәм эчке Россия мөселманнары эше буенча комиссариатка кушыла. 78988 Тиздән ул берничә зур кибет хуҗасына әйләнгән. 78989 Тиздән ул фронтка китеп Беренче дөнья сугышында катнаша. 78990 Тиздән Фурмановлар гаиләсе Иваново-Вознесенскига күчә. 78991 Тиздән Хәлифлек таркала, Кордовада Омейяд династиясе идарәсе саклана, 10нчы гасырда ил чәчәк ату чорына җитә. 78992 Тиздән Шоринлар гаиләсе Казанга күчә. 78993 Тизива — Русия территориясеннән ага торган елга. 78994 Тиз йөрешле поездлар өчен махсус ясалган балластсыз тимер юл Тимер юллар бер яки рәтле була. 78995 Тизлеге арттырганда югары гармоникаларның нурланышы егәрлеге күтәрелә. 78996 Тизләнеш векторы юнәлеш, яки зурлык үзгәрүе нәтиҗәсендә үзгәрә. 78997 Тизләткечләр ике төргә бүленә: * сызыкча тизләткечләр - кисәкчекләр бәйләме бер тапкыр тизләтә торган аралыкны уза * циклик тизләткечләр - кисәкчекләр бәйләме йомык кәкре сызыклар (мәсәлән боҗра) буйлап күп тапкыр тизләтә торган аралыкны уза. 78998 Тизрәк һәм җиңелрәк табу өчен качучыга төрлечә сораулар бирә: якынмы, еракмы качтың? 78999 Тиз үсеш алу нәтиҗәсендә аталану гадәттәгедән иртәрәк уза, һәм бөтен үсеш циклы тизрәк төгәлләнә. 79000 Тиз хәрәкәт итүче кисәкчекләрне (тынычлык массасы белән) тасвирлый: : яки кыскача ( ) очракта): : биредә — Д’Аламбер операторы. 79001 "Тиз һөҗүм" М. Саакашвили хакимияттә булган чорда сәяси хата җибәрә: Абхазия һәм Көньяк Осетиядәге сепаратлык хәрәкәте белән конструктив сөйләшү башламый яки әлеге хәрәкәтне тулысынча бастыра алмый. 79002 Тик 12 яшьгвардияче исән калган. 79003 Тик 1976 елда яңа тикшеренүләр нәтиҗәсендә Антонина Гинзбург үткәне ачыклана. 79004 Тик 5 елдан, 1939 елда Отто Һан һәм Фриц Штрассман төшләрнең бүленүе куренешен ачалар. 79005 Тик 955 елда гына Лех елгасындагы бәрелештә Алмания императоры Оттон I Бөек хәлиткеч җиңү яулый һәм Австрия территориясен азат итә. 79006 Тик аерым халыкларның үзләренә генә хас, башкалар белән уртак булмаган авазлары өчен генә махсус хәрефләр арттырыла. 79007 Тик ала алмый кире кайтып китәләр. 79008 Тик алар аренда хакын аз түли, шунлыктан урындагы бюдҗет әллә ни файда күрми. 79009 Тик алар әл-Бәлхигә бер әһәмиятле төзәтмә керткәннәр: Ун мең әлеге шәһәрләрнең гомуми халкы дигәнне аңлатмый, ә алардагы «ир-ат», икенче төрле әйткәндә, сугышчылар санын белдерә. 79010 Тик анда алар русларның көчле каршылыгы белəн очрашалар һəм чигенергə мəҗбүр булалар. 79011 Тик аның бик күп уңайсызлыклары була. 79012 Тик аның гомере кыска була. 79013 Тик аның колы Лю аңа тугрылыклы булып кала. 79014 Тик аны Норага аның ялган векселе турыда искә төшерүче «поверенный» Крогстад боза. 79015 Тик аның өчен дәрвиш булырга кирәк, шуның өчен аскетизмга зур игътибар бирелә Яблоков И. Н. История религии. 79016 Тик аны урманнарда күренмисең. 79017 Тик бер генә көнгә аерылсам да Ямансулап сине юксынам. 79018 Тик Беренче бөтендөнья сугышы аркасында Аргентинага кайту мөмкин булмый. 79019 Тик Бөтенаурупа Вестфаль тынычлык конгрессы ( 1642 1648 ) 1648 елда Изге Рим империясендә аның таркалганга кадәр ( 1806 ) солых тәртибен урнаштырган. 79020 Тик бу аерылу шартлы. 79021 Тик бу кенәгәләр югалган. 79022 Тик бу манара озак тормый, 1998 нче елда “Вафин һәм кампания” ширкәте директоры Вафин Р.К. һәм Татарстан финанс министры урынбасары Сөнгатев Шәүкәт Хәнәфиевич (Хәерби авылы кияве) тырышлыгы белән мәчеткә элеккеге кебек матур озын манара куела. 79023 Тик бу чорларда халыкның тормышы авырая бара. 79024 Тик дартс уенын бөтен яклап өйрәнгән Патрик Чэплин чынбарлыкта Брайан Гамлинның яшәгәнлегенә бернинди дә таныклаучы факт тапмаган. 79025 Тик әнисе Екатерина II үлгәннән соң Павел хакимияткә килә. 79026 Тикзо 2-се — Русия территориясеннән ага торган елга. 79027 Тик кайвакыт төшке аш, кичке ашны алыштырып, кичен дә ашала ала. 79028 Тик кайсы гына шагыйрь тормышында мәхәббәт драмасы булмый калсын соң? 79029 Тик кешетүгелләр лабораторияга тешәләр һәм Невилл Анна белән малайны, аларга үз канын пробиркага салып, таш торбага кертеп качыра. 79030 Тик көнчыгышта уңыш бирә торган тар үзәнлек бар, аның буенча Нил елгасы сузылып ага. 79031 Тик көньяк өлешендә генә ул сәнәгать предприятиеләре тарафыннан бераз пычратылган. 79032 Тик Маргаритага бу дус бераз гына да ошамый. 79033 Тикмәгә генә ул Олы Алат дип аталмаган. 79034 Тик менә иске зиратның киртәләре ишелгән, ташландык хәлдә. 79035 Тик монда аны берничә таланган кеше танып ала һәм полициягә хәбәр итә. 79036 Тик Невилл мондый колония булуына ошанмый. 79037 Тик нефтька бәйлелеге артык зур, шулай ук Күвәйт чит илләрдән керүче азык-төлеккә һәм чималга нык бәйле. 79038 Тик нечкә нечкә һзм кайбер калын иҗекләрдә (ике сүзнең бер төрле язылышыннан котылырга кирәк булган очракларда) генә ул авазлар къ, гъ белән күрсәтелә: къядер, бягъер, карта — къарта, Кама — къама. 79039 Тик Оскар алу бәхете аңа тәтеми. 79040 Тик очко бишкә кадәр генә була ала, алты булса, ул «яна». 79041 Тик тагын булдыра алмый, икесе дә хәлдән тайгач, җиңүне Сафинга бирәләр. 79042 Тик талканын коры тоталар – Советлар Союзы ярдәме белән баскынчыларны илдән куып чыгаралар. 79043 Тик Үзбәк хан идарә иткән чорындагы Иван Калита вакытында Мәскәү чын шәһәргә әверелә. 79044 Тик укуын берничә елга бүлеп торырга туры килә: 1962 — 1965 елларда Иршад Гафаров Таҗикстанда чик буе гаскәрләрендә хезмәт итә. 79045 Тик ул биредә күп ял итеп тора алмый – сугыш башлана. 79046 Тик ул вакытта филармониянең үз концерт залы булмаган. 79047 Тик ул ике ел гына ханлык иткән һәм 1468 елда үзенең энесе Миңлегәрәй тарафыннан бәреп төшерелгән. 79048 Тик ул Нугай белән һич тыныша алмый. 79049 Тик ул тарихта чагылыш тапмаган, картадан төшеп калган. 79050 Тик хәзерге вакытта аның җәсәде кайда урнашканлыгын белүче кеше юк — Г. Кандалыйга кабер ташы да чама белән генә куела. 79051 Тик Һектор гына куркакларча качып китәргә теләмәгән һәм якынлашып мал үче Ахиллны көтеп калган. 79052 Тик чабаннар аны тәмләткеч буларак, бик яхшы файдаланган һәм кайбер чакларда аңа кинза, хмели-сунели, сарымсак кебек иң ачы тәмләткечләр кушкан. 79053 Тик чынлыкта хәлләр көтелгәннән күпкә начаррак булып чыкты. 79054 Тикшерелмәгән чыганак буенча Казаннан киткәндә Гудериан әйткән: "Мин Казанга танк белән кире кайтам". 79055 Тикшеренүләр XVIII йөз азагында һәм XIX йөз башында Биләр шәһәрлеге мәйданында археологик күзәтүләр ясау нәтиҗәсендә борынгы архитектура корылмаларының хәрабәләре, алар арасында бер зур мәчет урыны барлыгы ачыкланган. 79056 Тикшеренүләр Борынгы һәм урта гасырлар күзәтүләре Ибне әш-Шәтир тәкъдим ителгән Меркурийның хәрәкәте моделе Борынгы греклар Гесиод дәверендә бу планетаны («Стилбон») һәм («Германон») исемнәре астында белгәннәр. 79057 Тикшеренүләр күрсәткәненчә, шәхеснең милли кемлеге - милли символлар (ингл. 79058 Тикшеренүләр Лямблиоз проблемалары буенча фәнни тикшеренүләр Медицина университетында алып барыла: ашказаны‑эчәк юлы әгъзалары авырулары булган балаларда лямблиоз клиник‑лаборатория үзенчәлекләре өйрәнелә (Р. 79059 Тикшеренүләр нәтиҗәсендә Кукмарага кимендә 700 ел булыр дип уйлыйлар. 79060 Тикшеренүләр һәм риваятьләр Хәер, шәһәрнең үзендә соңрак та азмы-күпме халык яшәгәндер. 79061 Тикшеренү үзәкләре өч берләшмәдә (учреждение) булган: Карнеги Меллон Университетында (CMU), Стэнфордта һәм MITта һәм һәрберсе үз тикшеренү стилен булдырган. 79062 Тикшеренүче галим буларак ул Кол Гали иҗатын өйрәнүгә аеруча күп көч куя. 79063 Тикшеренүче Джакомо Подери (Giacomo Poderi) ачыклаганынча, мәкаләләр сайланган статусына гадәттә берничә мөхәррирнең эшләве нәтиҗәсендә ирешә. 79064 Тикшеренүчеләр белдергәнчә, мирас теле популяциясенең телне белүе иркен сөйләшүдән берничә сүз белүчеләргә кадәр булуын билгели. 79065 Тикшеренүчеләр билгеләвенчә, бу агым ислам һәм христиан диннәрендә, яһүдләрнең иудаизм һәм һиндләрнең индуизмда актив таралу алган. 79066 Тикшеренүчеләр бил­геләвенчә, гәзиткә Селезнев җитәк­челек итә башлагач, басмада торгынлык чоры башлана. 79067 Тикшеренүчеләр бу исемне аналогия буенча эфталито-аварлар белән бәйли, фикерләрен яклаучы византиялы Симокатта биргән мәгълүматны күрсәтәләр (ул руханиләрнең исемнәрен бо-колобры дип күрсәткән). 79068 Тикшеренүчеләрнең күбесе җыелышлар өчен Принстон Университетында Телеологик Җәмгыятьтә һәм Англиядә Вакланма Клубында җыелганнар. 1960-ынчы елда бу караштан күбесенчә баш тартканнар, әмма аның элементлары 1980-енче елда яңартылып кулланылачак. 79069 Тикшеренүчеләр фикеренчә, бананны даими ашаган кешедә инсульт булу куркынычы кырык процентка кими икән. 79070 Тикшеренүчеләр хәбәр итүенчә, Һималай тауларындагы бозлыклар бер елда 10-15 метр тирәнлектә эри икән. 79071 Тикшеренүчеләр шулай ук кешеләрнең нигә дискриминацияләүдә катнашканнарын ачыкларга, ягъни нигә алар "үз төркемнәре" әгъзалары дип санаганнарны аутсайдерларга караганда өстен күрүләрен аңлату юлларын табырга торышканнар иде. 79072 Тикшерүләр Айның атмосферасы юк икәнен, өслегендә су булмавын, температураның көндез +130әС, ә төнлә -170әС ка кадәр суынуын күрсәтә. 79073 Тикшерү объектына карап, биохимияне кеше биохимиясе, хайваннар биохимиясе, үсемлекләр биохимиясе һәм микроорганизмнар биохимиясенә бүләләр. 79074 Тикшерү тарихы «Harpe de Lumière», Georges Noblet фотографиясе Фарсы астрономы (1236—1311), ә бәлки, аның укучысы (1260—1320), беренчеләрдән булып феноменның төгәл аңлатмасын бирә. 79075 Тикшерү тарихы Монтелл моделе Оуэн буенча игуанодон моделе; Бәллүр сарае паркы, ясаучысы - Уотерхаус Хокинс Игуанодонда ашау Оуэн буенча модель hәм Долл буенча модель «Динозавр» термины британ палеонтологы Ричард Оуэн тарафыннан уйлап табылган. 79076 Тикшерүчеләр уенча бу образ Ислам дине таралганчы ук ышануларда булган дип санала. 79077 Тикшерүчеләр уенча бу образ Монотеизм таралганчы ук ышануларда булган дип санала. 79078 Тикшерүче орган — фирканең Үзәк тикшерү- комиссиясе. 79079 Тикшерү юрамасы буенча Кашапов үз язмаларында "Алар/агрессор", "ярымутрауның яңа танылмаган хакимияте", "Русия җәза бирүчеләре", "Владимир Путин", "урыслар" категориясенә карата нәфрәт хисләрен кузгата http://politzeky. 79080 Тик, шулчак кемдер хан кызының утта янмый икәнлеген хәбәр итә. 79081 Тик шуңа карамастан, көчле армия үзенекен иткән — Сиракуз яулап алынган, Архимед исә үтерелгән. 79082 Тик шунда берсе дә көтмәгән: «мин казах түгел», — дигән сүзләрне ишетәләр. 79083 Тик шуннан соң, 980 елга кадәр, акча сугу бүтән Мөэмин—Ибне Хәсән исеменнән бары Болгарда гына алып барылган. 79084 Тик шушы вакыйга киртәләрсез, каршылыксыз булмавы да күрсәтелә. 79085 Тик эшләргә өлгерә алмый, Бөек Ватан сугышы башлана. 79086 Тик язмыш икебезне ике юнәлешкә аерды. 79087 Тиләгәзе елгасы буенда. 79088 Тиләгәзе ( ) — Сок елгасы кушылдыгы. 79089 Тилчә табылган очракта, бу авыру буенча иминлексез хуҗалыкта кичекмәстән карантин игълан ителә. 79090 Тильзит солыхы буенча (1807 ел) Наполеон тарафыннан Русия империясе составына тапшырыла. 79091 Тильтильма — Русия территориясеннән ага торган елга. 79092 Т. Ильяси 1922-1929 елларда Казандагы Мәрҗани мәчетендә имамлык итә. 1926 елда СССР мөселманнары делегациясе составында Согуд Гарәбстанында уздырылган мөселманнарның халыкара съездында катнаша. 79093 Т. Ильясиның география буенча да татарча дәреслек чыгаруы хакында хәбәр бар, ләкин ул китабы Казан китапханәләрендә табылмады. 79094 Тимаево ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 79095 Тиманка — Дим елгасыың уң кушылдыгы. 79096 Тимановская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 79097 Тимбай — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 79098 Тим Бёртон 1989 елны «Бэтмен» фильмын төшерә. 79099 Тимгелле йомраннарның сырты ачык таплар сибелгән соры-коңгырт яки көрән төстә. 79100 Тимгелле йомраннар ТРның Кызыл китабына кертелгән. 79101 Тименки ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 79102 Тимер арматура чыдамый һәм шартлый. 79103 “Тимераяклы” йөреш өчен кыскарак чаңгылар кирәк, мәсәлән, кешенең буеннан 10 сантиметрга биегрәк. 79104 Тимераякта узышу буенча өч — алтын, бер — көмеш һәм бер бронза медальгә лаек булган. 79105 Тимербай — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 79106 Тимербай — татар балалар уены. 79107 Тимер — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 79108 Тимербетон Агач Төзелештәге норматив документлар Кагыйдәләр җыентыгы Төзелеш нормалар һәм Кагыйдәләр "'Төзелеш нормалар һәм Кагыйдәләр"' ("СНиП") — техник, төзелеш стандартлар җыентыклары. 2001 елда Сниплар Кагыйдәләр җыентыгы дип үзгәртелә башлады. 79109 Тимер-бетон әйберләр заводы, "Элеватормельмаш" заводы, агач эшкәтүче станоклар заводы. 79110 Тимер-бетон әйберләрне ясау, урман хуҗалыгы. 79111 Тимер гасыры X гасырга кадәр Балтыйк буенда тимер бик сирәк очрауга һәм бронза гасыры саклануга карамастан, V гасырдан IX гасырга кадәр Эстониядә тимер гасыр дәвере дип исәпләнә. 79112 Тимер кадаклар Кадаклар — бер башы очлы, икенче башы эшләпәле сүректән Сүрек - стержень торган, гадәттә, металлдан ясалган һәм бер нәрсәне икенчесенә беркетү өчен хезмәт итә торган әйбер. 79113 Тимерказык B йолдызы Тимерказык A йолдызыннан ераклыкта урнашкан. 79114 Тимерказыктан яки эклиптиканың төньяк котыбыннан күзәтеп торганда, Җирнең әйләнүе сәгать йөреше кирегә бара. 79115 Тимерләң данлыклы сәргаскәргә үзенә хезмәткә күчәргә тәкъдим итә. 79116 Тимерләң тантана итә. 79117 Тимерне кыздырып, бер як башын очлаганнар, ә икенчесен төеп “баш” ясаганнар. 79118 Тимерне хлороводород белән ашату процессларын өйрәнә. 79119 Тимерова Хәерниса – иптәшен фронтка озаткач, аның урынына ат караучы булып эшли. 79120 Тимер — Русия территориясеннән ага торган елга. 79121 Тимерсянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79122 Тимер һәм автомобиль юллары белән утрау Малакка ярымутравы белән тоташкан. 79123 Тимер һәм автомобиль юллары төене. 79124 Тимер һәм автомобил юллары төене. 79125 Тимер һәм кобальт тозлары булганлыктан, чөген­дер азканлылыктан бик файдалы. 79126 Тимер Хуҗа биш атна эчендә идарә иткән. 79127 Тимер Хуҗа кыска вакытта хакимияткә килгән, ләкин Мурад Гөлстан шәһәрендә хакимиятне алган. 79128 Тимерче алачыгы, тимерлек — тимердән төрле кирәк-ярак ясау һәм тимер әйберләрне төзәтү өчен җайланган остаханә яки цех, тимерчелек, тимерче алачыгы. 79129 Тимерче — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 79130 Тимер чоры вакытында кельтлар килүе белән, мәдәният яңарышны кичерә. 79131 Тимерчыбык ясау өчен сузу ысулы кулланыла. 79132 Тимерша Саллави (Тимерша Салаватулла улы Соловьёв-Шушерминский) ( 1875 1947 ) — язучы, журналист, җәмәгать эшлеклесе, мәгърифәтче, «Госмания», «Хөсәения» мәдрәсәләре мөгаллиме, «Чүкеч» журналын һәм « Урал » газетасын чыгаручы. 79133 Тимерша Соловьев ( 1875 1947 ) (Чүкеч журналы мөхәррире)нең «Двуцветная» кунакханәсендә тамак туйдыру хакына артистларның чыгышларында катнаша. 79134 Тимерша Соловьев, 1947 елның апрелендә, каты авырудан соң, Мәскәү шәһәрендә вафат була». 79135 Тимершин Госман Мөхәммәт улы «Совет» колхозы рәисе булып эшләде. 79136 Тимер юл буенда урнашкан. 79137 Тимер юл буенча ташуның төп үзәге — Челябинск-Главный станциясе; шуның өстенә, шәһәрдә тагын якынча 20 станциясе урнаша. 79138 Тимер юл вокзалы белән бер үк бинада автобус вокзалы урнаша. 79139 Тимер юлга куелган вагонны пар ат тартып барган һәм ул сәгатенә 10 километр тизлектә хәрәкәт иткән. 79140 Тимер юл кярханәләре, төзү материаллар заводы, май-сөт комбинаты, ашлык кабул итү предприятиесе, типография, азык-төлек комбинаты. 79141 Тимер юллар белән хәлләр берничә яхшырды. 79142 Тимер юллар озынлыгы — 23 420 км, автомобиль юллары озынлыгы 412 264 км. 79143 Тимер юллар төене, халыкара аэропорт бар. 79144 Тимер юллары озынлыгы — 291 км 17 (рәсәйнекеннән 19,9 %), каты катламлы шоссе — 117 926 км (22,3 %). 79145 Тимер юллы шәhәрләрнең иң якыны – Кызыл Яр ( Красноуфимск ). 79146 Тимер юлның 91 км ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 79147 Тимер юлның 95 км ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 79148 Тимер юл Пур елга кадәр барып җитә, аннан соң көньякка борыла. 79149 Тимер юл районы ( ) — Новосибирск шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 79150 Тимер юл районы ( ) — Сембер шәһәре районнарының берсе. 79151 Тимер юл стансасы, автомобиль юллар төене. 79152 Тимер юл стансасы, елга порты, «Игнатьево» һава лиманы. 79153 Тимер юл станциясе ( Беслан — Грозный сызыгы). 79154 Тимер юл транспорты, автомобиль транспорты ширкәтләре. 79155 Тимер юл транспорты Сембер өлкәсе территориясендә тимер юл ташуларны Куйбышев тимер юлының Ульяновск бүлекчәсе башкара. 79156 Тимер юл транспорты һәм урман сәнәгате предприятиеләре. 79157 Тимер юл транспорты Чиләбе — Транссебер магистралендә төен станциясе. 79158 Тимер юл транспорты ширкәтләре, төзелеш материалларны ясау ширкәтләре, азык-төлек сәнәгатенең предприятеләре. 79159 Тимер юл трансформаторларында шулай ук «ялганышы өзелгән өчпочмак — тулы булмаган йолдыз» тоташтырулар төркеме очрый. 79160 Тимер юл хастаханәсендә көндезге стационар, поликлиника, 10 урынлы көндез дәвалану бүлеге эшли. 79161 Тимер юлы станциясе, аэропорт. 79162 Тимер юлы төзелү сәбәпле, табигатькә шактый зыян китерелә. 79163 Тимәш — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 79164 Тиминцы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 79165 Тимирязев исемендәге Башкорт педагогия институтында тарихчы белгечлегенең беренче чыгарылыш студенты. 79166 Тимирязевский ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 79167 Тимки ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 79168 Тимонино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 79169 Тимоничи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 79170 Тимор диңгезенең яр буйлары, шельфы һәм аеруча төбе нефть һәм газга бай. 79171 Тимофеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79172 Тимофеевка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 79173 Тимофеевка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — поселок (федераль классификатор буенча). Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+3. Почта индексы — 422708. 79174 Тимофеево ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 79175 Тимохинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 79176 Тимохов Ключ ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 79177 Тимошкино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 79178 Тим — Русия территориясеннән ага торган елга. 79179 Тимурилар һәм Сәфәвиләр хакимлеге дәверендә Мәшһәд үсеш алган. 1736—47 елларда — Нәдиршаһ дәүләтенең башкаласы. 1795 елда Мәшһәдне каҗарлар басып алганнар. 79180 Тимучинга Җәбәнең намуслыгы һәм кыюлыгы бик ошаган һәм ул аңа "Җәбә" - "Ук" дигән исемне биреп үз гаскәренә алган. 79181 Тимушбор ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 79182 Тимшер ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 79183 Тимшер — Русия территориясеннән ага торган елга. 79184 Тинголка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79185 Тинготомка (Тинготома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79186 Тинева (Тилева, Тиневская, Тиньга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79187 Тиник-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79188 Т.» инициаллары белән басылган, аннары беркадәр үзгәртелеп, «Габдула Тукай шигырьләре» җыентыгына («4 нче дәфтәр») кертелгән, Тукайның «Мәҗмугаи асарь» җыентыгында бирелгән. 79189 Тиноватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79190 Тинсупин ( ) — Рязань өлкәсенең Сасово районындагы авыл. 79191 Тинторетто — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 60 километрлы кратеры. 79192 Тинчурин театрында Операның беренче куелышы Тинчурин театрында 2015 елның гыйнваренда була һәм камера әсәре буларак кабул ителә. 79193 Тиньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 79194 Типик кулланышы – беренчел токны үлчәү, саклау, идарә һәм сигнализация чылбырларда кулланылган зурлыкка кадәр киметү өчен. 79195 Типик эштән чыгулар кәкресенең төрле почмактагы иелү белән өч өлеше бар. 79196 Типографиядә кунып-төнеп эшли, берөзлексез шигырь, мәкалә яза, тәрҗемә итә. 79197 Типтәр авылларының халкы терлекчелек белән шөгыльләнгән. 79198 Типтәрләрнең бер өлеше 1782 елны рөхсәт алып, бөлгән алпавыт Блудов калдырган җиргә күчеп утыралар. 79199 “Типтәрләр” өчен бер урыннан икенче урынга күчеп йөрү хас. 79200 Типтәрләр Уфа өязенең 2нче типтәр командасына буйсынганнар. 79201 Тираж 3000 1859 елның 26 декабрендә Япониядә ( Хонсю утравы) Мимасака провинциясе Хадеги авылында (хәзерге Окаяма префектурасы Кумитё өязе Юге бистәсе) ишле крестьян гаиләсендә туа. 79202 Тираж 3600 данә гомуми тираж белән татар һәм рус телләрендә (татарча -2021, рус телендә -1584 данә, А-3 форматында) чыга. 79203 Тираж буенча газетаны район халкының 70 проценты укый. 79204 Тираж күрсәткече буенча Русиянең өлкә татар газеталары арасында хәзер «Өмет» беренче урында тора. 79205 Тиражы 16 меңнән арта – республиканың шәһәр һәм район гәҗитләре арасында иң югарылардан. 79206 Тиражы 3 200 данәгә кадәр үсә. 79207 Тиражы да нык кимеде. 79208 Тиражы якынча 5 мең. 79209 Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе 12 августны «Көньяк» армия төркеменең 11-нче армиясының алдынгы отрядлары Николаев алдында туктадылар. 79210 Тирасполь-Мелитополь саклану операциясе - Бөек Ватан сугышының башында (01.07.1941 — 26.07.1941) Совет-Алман фронтында чик янындагы бәрелеш. 79211 Тирбәнешләр Әгәр чын нейтраль кисәкчекнең ниндидер квант саны сакланмый икән, шул очракта кисәкчек-антикисәкчек халәтләре арасындагы күчешләр (осцилляция яки тирбәнеш) булырга мөмкин. 79212 Тирбәнешләр тәлинкәләрне (обкладкаларны) хәрәкәткә китерә, нәтиҗәдә сыйдырышлык үзгәрә, ә бу үз чиратында алмаш ток чыганагы була. 79213 Тирбәнүләр кушылмасының амплитудасы тирәлекнең һәрбер ноктасында вакытка бәйле түгел. 79214 Тиргартен паркыннан тыш Трептов-парк та зур мәйдан алып тора. 79215 Тиргәвеш — Русия территориясеннән ага торган елга, Ык кушылдыгы. 79216 Тире авырулары, аерым ал­ганда, тире тимгелләре, бетчә һәм чуан басканда төнәтмәләрен эчертәләр. 79217 Тиредә сары таплар күренгәнче, температура күтәрелә, баш авырта, тән сызлый, хәлсезлек барлыкка килә. 79218 Тирәк агачлары белән бәйләнешле изгеләр турындагы риваятьне Казан шәһәрендә Мәһдиева Нәгыймәдән 1977 елда М. Әхмәтҗанов язып алган. 79219 Тирәкәй — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 79220 Тирәкле ( ) — Агыйделнең сул як кече кушылдыгы (тамагыннан 822 км). 79221 Тирәкле — Керәүле елгасы ( Агыйдел бас.) кушылдыгы. 79222 Тирәкле ( ) — Мәндем елгасының кушылдыгы. 79223 Тирекрея — Русия территориясеннән ага торган елга. 79224 Тирәлекнең нәкъ бу характеристикаларын, тирәлектә таралучы, ешлыклы яссы электромагнит дулкын сизә. 79225 Тирәлекнең организмга тәэсир итүче компонентлары экологик факторлар яки физик факторлар дип атала. 79226 Тирәлекнең теләсә-нинди ноктасындагы тирбәнүләр кушылмасының энергиясе аның, аерымлыкта бөтен когерент булмаган дулкыннары белән шартланучы, тирбәнүләре энергиясе суммасына тигез. 79227 Тирән белемгә омтылышы аны Көнчыгыш музыка техникумына китерә. 79228 Тирәнгәрәк керсәң, яман шешнең 16 стадиясе бар. 79229 Тирән дини белемнәре өчен хзмәттәшләре аны безнең мулла дип атый. 79230 Тирән итеп казылган өннәрендә яши, алар кышлый торган, даими, көндезге, вакытлы төрләргә бүленә. 79231 Тирән кератит вакытында мөгезкатлауның эчке катлавлары ялкынсынуы бара. 79232 Тирәнкүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 79233 Тирәнлеге көнбатыш өлешендә 40 м, көнчыгышта 350 метргача. 79234 Тирән психологизм, эмоциональ-лирик моң, мәгънәви тирәнлек, композицион җыйнаклык һәм тыгызлык — әдипнең әсәрләренә әнә шул сыйфатлар хас. 79235 Тирән суларда тереклек итүче ерткыч балыкларның ашказаны сузылучан, бу — озак ач торырга җайлашу, чөнки бик тирәндә табыш сирәк эләгә. 79236 Тирән табага яртылаш су салалар да, катламаларны тезеп, икенче таба белән каплыйлар һәм кызу мичкә куялар. 79237 Тирән тарлавыклар һәм матур үзәннәр белән кискәләнгән тау массивлары тау арасы тигезлекләре белән чиратлаша. 79238 Тирән фәлсәфәгә корылган «Җирән чичән һәм Карачәч сылу» ( Н.Исәнбәт ) масштаблы спектакле - әнә шундый эзләнүләр нәтиҗәсе. 79239 Тирән фикерле, киң энциклопедик мәгълүматлы, югары зәвыклы шәхес булуы, гади авыл кешеләрен ихлас күңеле белән яратуы аңа Балтач халкының тирән ихтирамын китерде. 79240 Тирән эчтәлекле, актуаль проблемаларны чагылдырган «Кичер мине, әнкәй!», «Өчәү юлга чыктык», «Туйлар узгач», «Сират күпере», «Мин Америка ачтым» һ.б. драма әсәрләре тамашачы һәм укучы тарафыннан яратып кабул ителә. 79241 Тиресе астындагы калын май катламы аны котып суыкларыннан саклый. 79242 Тирәсендә - борынгы мөселман зираты бар. 79243 Тирескә (Зур Тирескә) — Идел елгасының уң кушылдыгы. 79244 Тирә-юньдәге удмурт авыллары халкы Сандугачка күченә башлый. 79245 Тирә-юнь Кәкерлене нигезләгән бабайлар авыл өчен бай табигатьле урынны сайлаганнар. 79246 Тирә-юнь урман белән капланган вакытлардагы исемнәр әле дә кулланылышта йөри: Түбән каенлык, Имәнлек, Бабай куагы, Ачылык һ. б. Түбән каенлык дип йөртелә торган үзәнлектә ап-ак каен агачлары үсеп утырган. 79247 Тирә-юнь Яңа Кырлай тирәсендәге табигать бик матур. 79248 Тирә-як авыллардагы өлкән буын кешеләре сөйләвенә караганда, Кәләйне иң беренче булып нигезләгән кеше исеме дип әйтәләр. 79249 Тирә-як авылларда яшәүчеләр кебек үк биредә дә халык иген игеп, терлек асрап көн иткән. 79250 Тирә-яктагы авыллар халыкның малларын көтеп тамак туйдырган. 79251 Тирә-яктагы кешеләрдән күп игътибар таләп итә. 79252 Тирә-якта Мазар елгасы, Ык елгасы, Кара Яр сулыгы, Өч аеры күле, Килтекәй чокыры бар. 79253 Тирибей-То-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 79254 Тирикүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 79255 Тирмән — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 79256 Тирмизи һ. 279( 892 ) елның 13 рәҗәбендә 70 яшендә вафат була. 79257 Тирсә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 79258 Тиса — Русия территориясеннән ага торган елга. 79259 Тисат — Русия территориясеннән ага торган елга. 79260 ТИСБИ (ТИСБИ идарә университеты), Татарстан бизнеска ярдәм итү институты, — 1992 елда Казанда ачылган югары уку йорты. 79261 ТИСБИ университетының Африка музее экспонатлары. 79262 Тискәре дәрәҗәләрне кулланганда, горизонталь яки иелешле сызыкны (бүлү тамгасын) кулланырга рөхсәт ителми. 79263 Тискәре кире бәйләнеш керү сигналын чыгу сигналы үзгәрешенә каршылык күрсәтерелек итеп үзгәртә. 79264 Тискәре мисаллар да бар. 79265 Тискәре яклар: Гел югары булган инфляция ( 2004 елда 54,4 %). 79266 Тискәре яклар: салымнарның өчтән бере социаль түләүләргә бара. 79267 Тисса — Русия территориясеннән ага торган елга. 79268 Тист ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 79269 Титаник 1909 елның 31 мартында төзелә башлый. 79270 «Тита́ник» ( ) — бөтен дөньяга танылган « Титаник » исемле пароходның һәлакәте турындагы 1997 елда чыккан фильм-катастрофа. 79271 Титаник ның USS Harry S. Truman (CVN-75) авиаташучысы 2015 елга дөньяның иң эре контейнер ташучы кораб, MSC Oscar. 79272 «Титаник» үзенең беренче һәм соңгы сәфәренә чыга, 1912 елның 10 апреле «Тита́ник» ( ) — «Уайт Стар Лайн» ширкәтенең британ пароходы. 79273 Титан өслеге күбесенчә су бозыннан һәм утырма органик матдәдән тора, геологик рәвештә яшь, яссы диярлек. 79274 Титан өслегендә метан-этан күлләр һәм елгалар бар. 79275 Титан - Сатурн иярчене Титан (сулда, аста), Ай һәм Җир зурлыгы чагыштыруы Титан өслегендәге ачык метан-этан күлләр. 79276 Титов, Г.Островский) ясаган тантаналы портретлары һәм ялгыз сурәтләре. 79277 Титовская Отва — Русия территориясеннән ага торган елга. 79278 Титовы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 79279 Титуллар аеруча әһәмияткә ия, чөнки төмәннәрнең иң билгеле нәселләре, мәсәлән, Акчуриннар, Еникеевлар, Кугушевларларның ерак бабалары - Алтын Урда аксөякләре. 79280 Титулның исеме Идегәй бәкнең улы Нуретдин исеменнән чыга. 79281 Титул рәвешендә граф атамасы Аурупаның монархик идарә рәвеше булган илләрнең күпчелегендә сакланып калган. 79282 Титульный лист 9-го тома « » Миллер Себердәге һәм Азак диңгезе буендагы борынгы курганнарны Чыңгыз хан заманы белән тәңгәлләштерсә, бүгенге галимнәрнең күпчелеге аларны скиф курганнары, дип билгели. 79283 Тифлис губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 79284 Тифлистагы йортлары Аңа 30 яшь тулганда, София иренең васыяте буенча калган байлыкны югалта. 79285 Тифтан үлүчеләрнең саны 1920 елда ук 218 меңнән артып китә. 79286 Тиф эпидемисе вакытында вафат була. 79287 Тихая Бирюкса — Русия территориясеннән ага торган елга. 79288 Тихвина — Русия территориясеннән ага торган елга. 79289 Тихвин ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 79290 Тихвин чиркәве * XVII гасырның II яртысында ( 1646 1685 ) Болак арты җирлегендә Тихвин чиркәве салынган була. 79291 Тихеевка (Тихеевка) — Кемерово өлкәсенең Ижморский районында урнашкан торак пункт. 79292 Тихий ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 79293 Тихий Плес — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 79294 Тихий — Русия территориясеннән ага торган елга. 79295 Тихла — Русия территориясеннән ага торган елга. 79296 Тиховодная ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 79297 Тихониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79298 Тихонова ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 79299 Тихоновка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 79300 Тихоново ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 79301 Тихоны ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 79302 Тихонькая ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 79303 Тихонькая стансасы буларак 1915 елда нигезләнгән. 1934 елдан — Яһүд автономияле өлкәсенең үзәге, 1937 елда шәһәр статсы бирелә. 79304 Тихоречное ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 79305 Тициан — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 115 километрлы кратеры. 79306 Тишина — Русия территориясеннән ага торган елга. 79307 Тишица — Русия территориясеннән ага торган елга. 79308 Тишкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 79309 Тишки — Русия территориясеннән ага торган елга. 79310 Тия — Русия территориясеннән ага торган елга. 79311 Тілендиев атындағы Академиялық фольклорлы-этнографиялық "Отырар сазы" оркестрі) сәнгать җитәкчесе - кызы Динара (Динзөһрә) Тлендиева. 79312 Тливум-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 79313 Тлиптли-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 79314 Тлоктлы-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 79315 Тльтль-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 79316 Тлюгулюнг-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 79317 Тляком-Коим-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 79318 Тлянкин-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 79319 Тлянты-Коим — Русия территориясеннән ага торган елга. 79320 Тлярота — Русия территориясеннән ага торган елга. 79321 Тлятьяй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79322 Т. Миңнуллинның беренче пьесаларына ук заманны һәм кешеләрне аңлау, көн сорауларына, заман агышына сизгерлек хас. 79323 Т.Миңнуллинның әдәби иҗат белән чынлап торып шөгыльләнә башлавы да Мәскәүдә укыган елларга туры килә. 79324 ТМП буенча Гайана Кариб диңгезе бассейны илләре арасында соңгы урында тора. 79325 ТМПның 56,6% хезмәт күрсәтү өлкәсенә туры килә. 79326 ТМПның дүрттән өч өлешен хезмәт күрсәтү секторы тәшкил итә. 79327 ТМП үсеше 8% тәшкил итә башлый. 79328 ТМ юлбасар Тадзёмару ролен башкара. 79329 ТНВ TV каналы сайлап алу турларын күрсәтә башлый. 79330 ТНТ каналында 2014 елның көзендә ТНТ каналында яңа – «Биюләр» (Танцы) бию проекты башланып китә. 79331 Тобаз-Омсты-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 79332 Тоба күленең өслеге диңгез өстеннән 906 м биеклектә урнашкан. 79333 Тоба — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 79334 Тоба — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 79335 Тоба һәлакәте белән бәйле атылу соңгы 1 миллион ел дәвамында Тобада өч эре янартау атылуыннан иң соңгысы. 79336 Тоба һәлакәте теориясе буенча, якынча 70 000 ел элек урын алган Индонезияның Тоба супер-янартавының атылуы зур дәрәҗәдәге табигый мохитның үзгәрүенә китерә. 79337 Тоба янартавының атылуы Җир тарихында иң эре янартау атылулардан берсе буларак билгеле. 79338 Төбәк крәстияннәре үз җир-милекләренең ирекле хуҗалары була. 79339 Төбәкләрдә 50 күбрәк азчылык телләрендә 1,350 күбрәк газета һәм журнал, 300 телеканал һәм 250 радиостанция эшли. 79340 Төбәкләр фиркасе башлыгы, 2002 — 2005 һәм 2006 — 2007 елларда Украина премьер-министры вазифаларын башкара. 79341 Төбәкнең 2/3 өлөше Көнчыгыш-Аурупа тигезлегенең көнчыгыш өлөшендә урнашкан. 79342 Төбәкнең иң зур авылы. 79343 Төбәк-Тазлар — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 79344 Төбәк тарихчысы Ринат Габбасов язган «Гафур чорлар аша: еллар һәм язмышлар» китабында бәян ителгәнчә, аңа нигез салучылар арасында Казан өязенең Арча юлыннан бирегә күченгән 58 ясаклы татар да була. 79345 Төбәк таулы урманнарга, далаларга бай. 79346 Төбәктәге 45 күпернең җимерелүе сәбәпле коткару эшләре аксый. 79347 Төбәктәге авылларның 80 проценты газлаштырылган, һәр торак пунктка асфальт юл китерелгән. 79348 Төбәк-Чокырча — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 79349 Төбенә сипкән су һава температурасыннан 5 градуска югары булу шарт. 79350 Тобольские ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 79351 Тобот — Русия территориясеннән ага торган елга. 79352 Тобысь ( ) — Коми Республикасының Ухта шәһәр округында урнашкан авыл. 79353 Товар кайтару өчен Варшавада ( 1898 ел ), Мәскәүдә 1908 ел ) махсус контора ачалар. 79354 Товарларны рәсми белдерү Русиядә Русия кануннары буенча товарларны рәсми белдерү тамгаханә белдерү кәгазендә яки башка язу, сөйләм, электрон ысул ярдәмендә Тамгаханә оешмасына бирелә. 79355 Товар образы белән ассоциация тудыру өчен эпитетлар да кулланыла. 79356 Това — Русия территориясеннән ага торган елга. 79357 Товатыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 79358 Товолжан — Русия территориясеннән ага торган елга. 79359 Тог-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 79360 Төгәл билгеләмәсе бу киңәйтүне чишү ысулына бәйле. 79361 Төгәл вакыты күрсәтелгән иң борынгы йолдыз картасы б.э.к. 1534 елда Борынгы Мисырда пәйда була. 79362 Төгәл даталарсыз * Northrop B-2 Spirit очкычының файдалану башы. 79363 Төгәл даталарсыз җәй — ССРБ ерактан бомбага тотучы очкычы ДБ-3 (ЦКБ-26) (очучы-сынап караучы Владимир Коккинаки үтәгән) беренче очышы Авиа һәлакәтләр * 18 май — АНТ-20 «Максим Горький» очкычы һәлакәт булды. 45 кеше һәлак булдылар. 79364 Төгәл датасы булмаган вакыйгалар: * XIV гасыр — Швецияның Финляндияны яулап алуы тәмамлау. 79365 Төгәл датысыз * Толмачёв авиаотряды, бүген «Себер» авиакомпаниясе нигезе салынган. 79366 Төгәл киләчәк заманга мисал: Без барачакбыз, алар эшләячәкләр. 79367 Төгәл мәгълүмат буенча алпавытның исеме Йосып Алкин, ул Тәфкилев морзаларның кияве була. 79368 Төгәлрәге, 1944 ел башында районда «Сталин юлы»ның беренче саны дөнья күргән. 79369 Төгәлрәк әйткәндә, вулканология фәненең үсешенә һәм танылуына зур өлешен керткән галим Һарун Таҗиевның килеп чыгышы татар нәселеннән икәнлеген ачыклый. 79370 Төгәл тасвирлаулар, аерым алганда Диего Дуранның 1851 елгы язмалары, Калифорниягә испан экспедицияләрен җибәрүгә сәбәп булалар. 79371 Төгәл төрҗемә иткәндә бу сүзләрнең аңлатмасы “Тизерәк, биегрәк, батырырак”, ләкин күпчелек телләргә аларны “Тизерәк, биегерәк, көчлерәк” дип тәрҗемә итәләр ( ; ). 79372 Төгәл үткән заманга мисал: Без бардык, алар эшләделәр. 79373 Төги — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 79374 Тоголь-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 79375 Тогомово ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 79376 Тогоның дәүләт төзелеше күчеш чорында. 79377 Тогуленок (Степной Тогуленок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79378 Тогучинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79379 Тогучин ( ) — Русия Федерациясенең Новосибирск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 79380 Тоденокс — Русия территориясеннән ага торган елга. 79381 Тодото-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79382 Тодья — Русия территориясеннән ага торган елга. 79383 Төелгән каһвә үз тәмен һәм исен тиз югалта, шуңа күрә бөртекләрне бары тик эчү алдыннан төяргә киңәш ителә. 79384 Төембәт — Караелга елгасы ( Сакмар бас.) кушылдыгы. 79385 Тоехта (ҖәйгеТоехта) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79386 Тожига — Русия территориясеннән ага торган елга. 79387 Төзегән китаплары * Әллүки: шигырьләр, хикәяләр, әкиятләр / төз. 79388 Төзелгән 10 халык комиссариаты арасында Финанс эшләре буенча халык комиссарлыгы да була. 1920 елның 27 мае - Татарстан Финанс министрлыгының туган көне. 79389 Төзелгән моменттан ук яллауга (яшәү яки тибарәт (коммерция) өчен) тапшырылган. 79390 Төзелеп 20 ел үткәч, ул сүтелергә тиеш булган, әмма аны радио саклап калган. 79391 Төзелеш 1632 елда башланган һәм 1653 елда тәмамланган. 79392 Төзелеш 1998 елның маенда башлана, мәчет 1999 елның 17 декабрендә ачыла. 79393 Төзелеш бетү сәбәпле лагерь 1943 елның 27 апрелендә ябыла, аның милке исә 1944 елның 7 гыйнварында Идел буе хезмәт-төзәтү лагеренә тапшырыла. 79394 Төзелеш Бишенче, һәм соңгы крейсер «Адмирал Хиппер» төрендәге крейсер 1937 елда Бременда салынган. 79395 Төзелеш буенча йолдызлар тупланышлары ике төргә — йомры һәм сибелгән тупланышларга бүләләр. 79396 Төзелеш вакытында барлыкка килгән аерым-аерым торган бистәләрне бер шәһәргә берләштерү тәкъдим ителә. 79397 Төзелеш Гади колмакның төзелеше * Икеөйле үләнчел үсемлек. 79398 Төзелеше Агачның юанлыгын үзагачны тоташ боҗра белән әйләндереп алган камбий дип аталган күзәнәкләр катлавының тереклек эшчәнлеге билгели. 79399 Төзелеше белән алар үсемлек­ләр яки хайваннарның камчыларыннан һәм керфекчекләреннән аерылып тора. 79400 Төзелеше Бөерләр тышкы — кабык һәм эчке — мисыман матдә катлауларыннан тора. 79401 Төзелеше Бүленә торган төшләрне шартлатсын өчен ике төп ысул бар: *имплозив (эченә юнәлгән шартлату) *баллистик Уранның массасы критик массадан кечерәк булса, нейтроннарның күпчелеге тышка чыгып китә һәм чылбырлы реакция хасил булмый кала. 79402 Төзелеше Уку йорты ачылган вакытта бары тик көндезге татар бүлекчәсе генә була. 79403 Төзелеше Уку йорты башлангыч сыйныф мөгаллиме дигән белгечлеккә укыта. 79404 Төзелеше Чын тамырлы тышча түбәндәге катламнардан тора: * Тамыр өсте пластинкасы (lamina suprachorioidea) — тышкы катламы, сыгылмалы тоташтыргыч тукымадан һәм тоташтыргыч тукыманың пигметлы күзәнәкләреннән ясалган. 79405 Төзелешләре буенча буынтыгаяклыларга якын, ләкин алар гадирәк. 79406 Төзелешләре Гәүдәсе баш, күкрәк һәм корсактан тора; ике яклы симметрияле, саклагыч панцирен барлыкка китерүче хитин кутикула (аңа эчке мускуллар ябешә) белән капланган. 79407 Төзелеш материаллар комбинаты, тегү фабрикасы. 79408 Төзелеш материаллары әзерләү һәм куллану башкортларга күптәннән мәгълүм була. 79409 Төзелеш материаллары җитештерелә. 79410 Төзелеш материаллары җитештерләләр. 79411 Төзелеш материаллары заводы. 79412 Төзелеш материаллары ширкәтләре бар. 79413 Төзелеш материаллары эшләп чыгарыла. 79414 Төзелеш мәйданына алар шушы авылларда чокырлы - чакырлы юллар аша һәркөн эшкә ашыгалар. 79415 Төзелешнең соңгы тәмамы булып 2003 елның 5 декабрьне санарга мөмкин — шул көнне Төньяк Муя төннеле буенча хәрәкәт ачылды. 79416 Төзелеш Сак шәһәр бүлгесе составына Сак шәһәре генә керә. 79417 Төзелеш Соната белән охшашлыгы аркасында, соната һәм симфония еш кына «соната-симфоник цикл» дип берләштереп әйтәләр. 79418 Төзелеш тарихы 1962 елның 15 декабрендә Николаев суднолар төзү заводында Николаевта төзелеш башланды. 79419 Төзелеш тарихы Беренче үрнәк И-200, МиГ-1 Конструкторлык төркеме, Вариантлар * МиГ-1 (И-200 № 01, № 02, № 03, 61 эшләнүе) — элгәре. 1940 елның 5 апрелендә беренче очышы. 79420 Төзелеш тарихы Җитештерү: 306 номерлы завод. 79421 Төзелеш тарихы Завод төзелеш номеры: 545. * 1939 елның 31 октябрендә Ленинград Судомех заводында салынган. 79422 Төзелеш тарихы Николаев суднолар төзү заводында төзелгән. 79423 Төзелеш тарихы «Светлана» төре — Балтыйк флоты өчен төзелгән булган. 79424 Төзелештә генә түгел, кешеләрне мумияләштергәндә дә файдаланылган. 79425 Төзелештә Кытай халкының биштән бер өлеше, ягъни миллионнан артык кеше катнаша. 79426 Төзелеш Ур Капусы шәһәр бүлгесе составына Ур Капусы шәһәре генә керә. 79427 Төзелеш урынында пыяла эретә торган мичләр корганнар да, барлык эшләр тәмамлангач, мичне сүтеп ташлаганнар. 79428 Төзелеш ФРГ төрек төзүчеләре көчләре белән хисабына башкарыла. 79429 Төзелеш эшләре 2008 елда башланганнар, 2010 елда тәмамаланганнар. 79430 Төзелеш эшләре сугыш башлангач та туктамый, 1942 елда гына туктатыла. 79431 Төзелеш юеш кысынкылык вакытында, 1-2 елда китә. 79432 Төзелү тарихы Мәчетне төзүне оештыручыларның берсе һәм химаячесе - күренекле Мәскәү иганәчесе Фәиз Гыйльманов була. 79433 Төзеп бетерү өчен Владивостокка китерелгән. 79434 Тозепка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79435 Тоз кыйммәтле тауар булган. 79436 Тозларга бай грунт сулары шул арада тиз арада парга әйләнә башлый. 79437 Тозлыккүл — Русия территориясеннән ага торган елга. 79438 Тозлыкуш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 79439 Тозлыуба — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 79440 Тоз ташу юлларның берсендәу украиннар яши торган Иске Полтавка, Салтово, Лятошинка авыллары корыла. 79441 Тоз-Түбә районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 79442 Төзү генераль планы — төзү барышында вакытлы булган биналар, монтаж күтәрү һәм механизмнар урыны китерелгән планы. 79443 Төзү материалларны һәм корылмаларны җитештерү. 79444 Төзү материаллар һәм азык-төлек сәнәгатенең ширкәтләре. 79445 Төзү сметасы 41994 сум иде. 79446 Төзүче-буяучы булып эшли башлый һәм шулай ук, эштән аерылмыйча, Казан дәүләт университетында белем ала. 79447 Төзүчеләр бригадиры булып хезмәт юлыннан барган яшь егетне табигый сәләте Казан театр училищесына җиткергән. 79448 Төзүчеләре — Рәис Даутов, Равил Рахмани. 79449 Төзүчеләре Р.Н.Даутов һәм Р.Ф.Рахмани. Казан: Татарстан китап нәшрияте, 2009. 79450 Төзүчеләр хезмәтен һәм тормышын яхшырак өйрәнү максаты белән, башта ул гади ташчы булып эшли, язылачак әсәрләренең геройлары белән иңгә-иң торып, Яңа Чаллының беренче йортларын салыша, күргән-кичергәннәрен исә көндәлек дәфтәренә теркәп бара. 79451 Тоз чыгарыла башлагач шәһәрнең исемен үзгәрткәннәр. 79452 Тозым-Канан — Русия территориясеннән ага торган елга. 79453 Тоин-Ты — Русия территориясеннән ага торган елга. 79454 Төй авыл җирлегенә карый. 79455 Төй — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 79456 Тойгелде — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 79457 Төйгән мәккә берәз каймак, шикәр комы өстәп болгаталар һәм пешкән камырга ягын кысып, майлап куялар. 79458 Тойгуҗа — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 79459 Тойгыларны ярсу (аффект), хис һәм кәеф кебек башка төр эмоциональ процеслардан аерып карыйлар. 79460 Той-Дой ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 79461 Төйлегән — Яман-Юшатыр елгасы кушылдыгы. 79462 Төйлән елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 79463 Тойлок — Русия территориясеннән ага торган елга. 79464 Тойлок (Тайлок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79465 Төй — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 79466 Тойю — Русия территориясеннән ага торган елга. 79467 Токаевы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 79468 Токарева ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск-Уральский шәһәр округы составына керүче авыл. 79469 Токарево ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 79470 Токарево ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 79471 Токари ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 79472 Ток боҗрасының эчендә мәйдан үсү белән югалган энергия микъдары да үсә. 79473 Токиода кар кышын берничә тапкыр гына, ләкин ел саен яуа. 79474 Токионың халык саны климатка тәэсир итә. 79475 «Токио шәһәре» дигән вакытта, гәдәттә башкала бүлгесенә кергән 23 махсус районны күз алдында тоталар. 79476 Ток-көчәнеш характеристикасы Ярымүткәргеч диодның схемада тотышы ток–көчәнеш характеристикасы, яки I–V графикы белән тасвирлана (астагы графикны карагыз). 79477 «Токмач» ашалып беткәч, уен тәмамлана. 79478 Токның өченче гармоникасының барлык өч фазада да бер төрле юнәлешкә ия, бу токлар йолдыз сыман тоташтырылган, нейтрале изоляцияләнгән чолганышта әйләнә алмыйлар. 79479 Токовица ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 79480 Ток пульсацияләре Ток пульсацияләре – ул куелган чыганакның (еш кына импульслы егәрлек чыганагы) алмаш ток компоненты, бу компонентаның ешлыгы даими яки алышынып торучан булырга мөмкин. 79481 Токташи ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 79482 Ток трансформаторының икенчел чолганышы үлчәү җиһазының азомлы йөкләнешенә ышанычлы ялганган булырга тиеш яки кыска ялганган булырга тиеш. 79483 Ток үзгәреше үзенә бәйле магнит агымында үзгәреш барлыкка китерә һәм ул үз чиратында Фарадей электромагнит индукция законы буенча бу токтагы үзгәрешкә каршы торучы электр хәрәкәткә китерүче көч (ЭКК, рус. 79484 Төкчәләрнең озынлыгы 50—60 мм га җитә. 79485 Токша — Русия территориясеннән ага торган елга. 79486 Токшаушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79487 Токшым — Тирәнкүл елгасы кушылдыгы. 79488 Токшым (шулай ук ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79489 Токымнарга сеңгән нефть сумалалары,ярыклар аша, шул чагында гына скважинага чыгу юлын таба. 2008 елда сланец токымнарын горизонталь бораулау технологияләре ярдәмендә АКШның төрле ятмаларында башта табигый газ чыгару күләмнәре сизелерлек арта. 79490 Токья-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 79491 Толбинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79492 Тол буе татарлары һәм башкортлары соңрак Гәйнә волостен барлыкка китергән авылларга нигез салганнар. 79493 Төлгез — Башкортстанның Аскын районы биләмәләрендә агучы кече елга. 79494 Төлгез елгасы авылдан ярты км чамасы ераклыкта төньяктан үтә. 79495 Толгельдино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 79496 Толгонай ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,6 километр озынлыкта булган кратеры. 79497 Төлде — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 79498 Төлек — Йөрүзән елгасы кушылдыгы. 79499 Тол елгасы категориясе буенча киң тугайлы, салмак агымлы, тигез җирдән ага торган. 79500 Толкаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79501 Тол калгач, аңа Гарәп ярымутравының олы һәм хөрмәтле кешеләре яучылар җибәрәләр, ләкин ул барысын да кире кага. 79502 Төлкебай — Русия территориясеннән ага торган елга. 79503 Төлкетамак — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 79504 Толкин вафат булганнан соң, улы Кристофер әтисенең дөнья күрмәгән берничә әсәрен бастырды, шул исәптән «Сильмариллион»ны да. 79505 Толкинга 21 яшь тулган көнне үк ул Эдитка мәхәббәт хатын язып, аны кияүгә алырга нияте турында яза. 79506 Толкин гаиләсе 1908 елда ул киләчәктә аның иҗатына нык тәэсир ясаган Эдит Мэри Бретт белән таныша. 79507 Толкин китаплары буенча күп санак уеннары эшләнгән. 79508 Толкинның «Балдаклар хөкемдары» китабы күп тапкыр экраннарга төшерелде. 79509 Толкин үзе берничә телне белгән. 79510 Толкуляй — Русия территориясеннән ага торган елга. 79511 Толмачево ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 79512 Толмачёво һава аланы Обь шәһәре чигендә, 17 км Новосибирск үзәгеннән урнаша. 79513 Толмачёво һава аланы Себер аша очышларда төрле авиаширкәтләр (йөк һәм граждан) арадагы утырту урыны булып кулланалар. 79514 Толмачёво һава лиманында ватандашлар очкычларыннан тыш хәрби очкычлар да урнаша. 79515 Толмачи ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 79516 Толмоксу — Русия территориясеннән ага торган елга. 79517 Толодья — Русия территориясеннән ага торган елга. 79518 Толпар — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 79519 Толстик ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 79520 Толстик ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 79521 Толстиковы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 79522 Толстиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79523 Толстова ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 79524 Толстой — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 400 километрлы кратеры. 79525 Толстымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 79526 Толт-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79527 Толучеевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79528 «Тол хатын», «Вәгъдә», «Гомер узмый заяга», «Алсу таңнар», «Киң урамнар тар иде» исемле ( Нәҗип Асанбаев белән берлектә) сәхнә әсәрләре иҗат итә. 79529 Тол хатыннарыгыз да әманәт булыр." 79530 Тол ( ) – Чулман елгасының сул кушылдыгы биләмәләрендә ага. 79531 Толычь — Русия территориясеннән ага торган елга. 79532 Тольчаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 79533 Тольяттиның гомуми халкы 720 мең. 79534 Том 1. Петроград, «Странник» рухи журналыныж 1900 елгы кушымтасы. 79535 Томанда күз күреме 1 км дан кимрәк була. 79536 Томаннар еш була. 79537 Томан һәм штормлар еш була. 79538 Томари ( ) — Русия Федерациясенең Сәхәлин өлкәсендә урнашкан шәһәр. 79539 Томарын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 79540 Томас Һоббс фәлсәфәсенең төп (материя белән аң мөнәсәбәте) мәсьәләсен чишүдә материалистик позиция тора. 79541 Томас Һоббс ( ), яки Томас Гоббс — инглиз фәлсәфәчесе, материализм юнәлеше вәкиле, җәмгыять килешүе теориясенә һәм дәүләт суверенитеты теориясенә нигез салучыларның берсе. 79542 Томат традицион аджика составына керми, әмма күпмедер вакыттан соң, төрле яшелчә измәләре һәм томат кушылган вариантлары да барлыкка килә. 79543 Томаша — Русия территориясеннән ага торган елга. 79544 Томашица — Русия территориясеннән ага торган елга. 79545 Томаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 79546 Томбита-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79547 Томбой-Тане-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79548 Томбой (Томба, Тамба) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79549 Томбой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79550 Төмән башы (төмән би) — сугыш вакытында ун меңле гаскәр җитәкчесе, 10 мең кешелек гаскәр куя алырдай эре феодал, күпсанлы күчмә хуҗалык тотучы тархан. 79551 ТөменгіСанди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79552 Төмән губернасы мөселман эшләре комиссары була. 79553 Төмән йомышлы татарлары Төмән йомышлы татарлары — Төмән шәһәренең ( ) ике бистәсендә (Зур Шурләй һәм Ахмыл) һәм Төмән өязе авылларында торганнар. 79554 Төмәннәрең матди хәле тирә-юньдәге халыклардан әлләни аерылмый. 79555 Төмән озак еллар Тамбов губернасыныда өяз шәһере була. 79556 Төмән өлкәсенең көньяк биләмәләрендә ага. 79557 Төмән өлкәсенең Тубыл районы үзәге. 79558 Төмән өлкәсе һәм Свердловск өлкәсе аша ага. 79559 Төмән полк кебек эчендәге өстен булган гаскәр төре, башкарылган бурычлар (һөҗүм, бетерү) буенча атала. 79560 Төмән ( ) — Русиядәге шәһәр, Төмән өлкәсенең һәм шушы өлкәнең Төмән районының үзәге. 79561 Төмән татар педагогия училищесын тәмамлаган, укытучы булып эшләгән. 79562 Төмән шәһәренең 21 санлы мәктәбен, Мәскәү дәүләт университетының төрки бүлеген ( 1949 ел ), шунда ук аспирантураны тәмамлый. 79563 Томженга — Русия территориясеннән ага торган елга. 79564 Томилиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79565 Томинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 79566 Томка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79567 Том ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 79568 Томлега — Русия территориясеннән ага торган елга. 79569 Томна — Русия территориясеннән ага торган елга. 79570 Томраган кара каурыйлар һәм кызгылт сары томшык белән кош. 79571 Төмрек ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 79572 Томск губернасы ( ) — Русия империясе һәм РСФСР составында административ-территориаль берәмлек. 79573 Томский ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 79574 Томск өлкәсе, Кемерово өлкәсе биләмәләрендә ага. 79575 Томск өлкәсенең Тегульдет авылында һәм Красноярск краеның Пасечное авылында яшиләр. 79576 Томск татар педагогия укуханәсе — Томск шәһәрендә урнашкан булган уку йорты. 79577 Томскта «Туганлык» татар мәдәни-мәгърифәт үзәге ( 1999 елдан ), Татар мәдәнияте өлкә үзәге ( 1994 елдан ) эшли. 79578 Томсон теоремасына карата» дигән фәнни хезмәтләрен бастыра. 79579 Томчару-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79580 Томшыгы туры, яннан нык кысылган һәм очы ыргактай кәкре. 79581 Томшыклары кыска, нык. 79582 Томшык нигездә сары, очында куе соры яки кара, үткен, бөгелгән. 79583 Томыловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79584 Томынг-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 79585 Томышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79586 Томыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 79587 Төнгүк авыл җирлегенә карый. 79588 Төнгүк — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 79589 Төнгүк – Русия территориясеннән ага торган елга. 79590 Төнәтмәсен 1 стакан кайна­ган суга 2 чәй кашыгы вакланган тамыр исәбеннән ясыйлар, сөзәләр, суынганнан соң, ашар алдыннан 1/3—1/2 әр стакан эчәләр. 79591 Тоника һәрвакыт көчле өлеш булып чыга, аңа астта торган октаваның җиденче өлеше һәм тоникадан соң торган өлеш рөхсәт итенә. 79592 Төнлә актив яшәү рәвеше алып бара. 79593 Төнлә күк кара яки куе зәдгәр төстә була. 79594 Тонмогык — Русия территориясеннән ага торган елга. 79595 Тоннель ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 79596 Төннәрен Хәлим тау башына менсәң, Чистай каласының утлары да күренә, хәтта. 79597 Тонтых-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 79598 Төн уртасына кадәр уку әйбәтрәк санала, чөнки кайбер галимнәр моның мәҗбүри икәнлеген әйтәләр. 79599 Төн уртасын күрсәтүче сәгать Төн уртасы - тәүлекнең алмашуы белән бәйле вакыт аралыгы. 79600 Тоншерма — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 79601 Тонык диск Нормаль күрү нерв дискының төсе кызгылт сарыдан алып ал төскә кадәр була. 79602 Тонык яктылыктан көчле яктылыкка күчкәндә бәбәк якынча 5 секундтан соң тарая, ә кире күчкәндә — 5 минуттан соң киңәя. 79603 Тоньехльтыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 79604 Төньягында Төньяк Герман түбәнлеге ята. 79605 Төньягында Щербинка белән, көньякта Климовск белән чиктәш. 79606 Төньяк административ округ ( ) — Мәскәү шәһәре административ округларының берсе. 79607 Төньяк Америкада Морозовка, «Нью-Джерси» командасы белән матчларда уңышлы уйнаганы өчен, «Тhе Devil Killer» («иблисне үтерүче», «иблистәй үтерүче») дигән кушамат тагалар. 79608 Төньяк Америкадан Беринг бугазы белән аерылган. 79609 Төньяк Американың көнчыгыш ярлары янында, Канадага караган Ньюфаундленд вилаяте составында. 79610 Төньяк Американың Кыялы таулар һәм күрше таулар нарат урманнарында яши. 79611 Төньяк Америка төньяк-көнбатышында урнашкан. 79612 Төньяк Америка халкының саны 500 млн кеше. 79613 Төньяк Америка ярлары буенда нефть элпәсенең киңлеге йөзләрчә километрга җитә. 79614 «Төньяк» армия төркеме Ленинградка һөжүмне туктатты 18-нче армия Луга чигенә якынаюга кадәр һәм 4-нче танк төркеменең частьларын тәртипкә китерү өчен. 79615 Төньяк Африкада барысына караганда да корырак. 79616 Төньяк Африкада һәм Гвинея култыгы яр буйларында бик зур нефть чыганаклары табылды. 79617 Төньяк Африка Урта диңгездән алып сузыла һәм Сахара чүленең зур өлешен алып тора. 79618 Төньяк ахвах сөйләше (үзатамасы - садыкьилилIи, цунта-ашвали) - ахвах теленең сөйләше. 79619 Төньяк Барышан — Русия территориясеннән ага торган елга. 79620 Төньяк Боз океанын (Чукотка диңгезе) Тын океан ( Беринг диңгезе ) белән бәйли. 79621 Төньяк Быстрая — Русия территориясеннән ага торган елга. 79622 Төньяк Вашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79623 Төньяк Вертная — Русия территориясеннән ага торган елга. 79624 Төньяк Вокзал, Әмәт һәм Казан-Арена метро мәүкифләре Боҗра җирле метросы мәүкифләре белән тоташтыруын фаразлана. 79625 Төньяк Гбач (Бач, Павна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79626 Төньяк Германияда сазлык Сазлык (яки саз, баткаклык) - җир өслегенең бик нык дымлы өлеше. 79627 Төньяк Голландия провинциясендә урнашкан. 79628 Төньяк Дарья — Русия территориясеннән ага торган елга. 79629 Төньяк Двина — Русия территориясеннән ага торган елга. 79630 Төньяк диңгезләрдә таралган суүсем — хондрус сулыш юллары авыруларын дәвалау өчен дару буларак элек-электән кулланыла. 79631 Төньяк диңгез юлы Арктика һәм Себернең эре елгаларындагы портларга хезмәт күрсәтә (ягулыкны, җиһазларны, азык-төлекне китерү; агачны, файдалы казылмаларны читкә чыгару). 79632 Төньяк диңгез юлы буенча Санкт-Петербургтан Владивостокка кадәр ераклыгы — >14 мең километр ( Сүәеш каналы аша — 23 мең км дан артык). 79633 Төньяк диңгез юлы (зәңгәр төс белән күрсәтелгән) һәм Суэц каналы аша юлы (кызыл)Төньяк диңгез юлы ( ) — Русиянең Аурупа өлеше һәм Ерак Көнчыгыш арасында иң кыска су юлы. 79634 Төньяк диңгез юлы озынлыгы (Карские Ворота бугазыннан алып Провидения бухтасына кадәр) — якынча 5600 километрны тәшкил итә. 79635 Төньяк елга пароходчылыгының филиалы. 79636 Төньяк Әлҗәзаир каты яфраклы мәңге яшел урманнар һәм куаклыклар зонасын алып тора, аңа Атлас тауларының төньяк өлеше һәм аның тирәсендәге яр буе тигезлеге дә керә. 79637 Төньяк Ёнтала — Русия территориясеннән ага торган елга. 79638 Төньяк идарә бүлгесенә керә. 79639 Төньяк Ирландиянең үзәгендә Бөекбританиянең иң зур күле Лох-Ней урнашкан (392 км²). 79640 Төньяк Кавказда законсыз кораллы формированиеләрне бетерүдәге батырлыгы өчен Россия Президентының 2000 ел 12 март 484 санлы Указы белән Супонинский Александр Анатольевичка Россия Федерациясе Герое исеме бирелде, аңар «Алтын Йолдыз» медале тапшырылды. 79641 Төньяк Кавказның эре сәнәгать вә мәдәният үзәкләреннән берсе. 1918 елда — Ставрополь Совет Җөмһүриятенең башкаласы. 79642 Төньяк Кавказ тимер юлының Аксай станциясе. 79643 Төньяк Кавказ тимер юлының Волгодонская станциясе. 79644 Төньяк Кавказ тимер юлының Новочеркасск станциясе. 79645 Төньяк Кавказ федерель бүлгесенең административ үзәге. 79646 Төньякка таба караганда, көнбатыш сул яктан була. 79647 Төньяк Кельтма — Русия территориясеннән ага торган елга. 79648 Төньяк Кисема — Русия территориясеннән ага торган елга. 79649 Төньяк Козленец — Русия территориясеннән ага торган елга. 79650 «Төньяк-көнбатыш диалекты»на карата Җәлил Киекбаев мөнәсәбәтен катгый белдерде. 79651 Төньяк көнбатышка таба Гваделупа, көньяк-көнчыгышка – Мартиника урнашкан. 79652 Төньяк-көнбатышта Бәһрәйн утраулары белән, көньяк-көнчыгышта – БГӘ белән диңгез чиге бар. 79653 Төньяк-көнбатышта Эквадор белән, төньякта Колумбия белән, көнчыгышта Бразилия белән, көньяк-көнчыгышта Боливия һәм Чили белән чиктәш. 79654 Төньяк-Көнбатыш федераль бүлгесена керә. 79655 Төньяк-Көнбатыш федераль округ ( ) — Русиянең Аурупа өлешендә урнашкан административ-территориаль берәмлек. 79656 Төньяк-көнбатыш фронт Балтыйк буе стратегик саклану операциясен ( 22 июнь — 9 июль ) башлады. 79657 Төньяк-көнбатыш фронт газетасы «Ватан өчен» журналисты Гомәр Бәширов политрук Чанбарисовка багышлап «Комиссар» хикәясен яза. 79658 Төньяк-Көнбатыш һәм Көнбатыш юнәлештә алман гаскәрләренә каршы операцияләрдә катнашкан. 79659 Төньяк-көнбатышы исә Мьянма хөкүмәт гаскәрләре кулы астында. 79660 Төньяк-көнчыгыш диңгез юлы 1918 елның июлендә махсус төзелгән Мод («Maud») корабында Себер ярлары буенча сәяхәт башлый. 79661 Төньяк-көнчыгыш өлешендә Олы Кабан авылы ягыннан күлгә зур гына су җыелу мәйданы булган шактый озын ерым-сызалар системасы чыга. 79662 Төньяк-көнчыгышта Мичиган күле белән чикләнгән. 79663 Төньяк-көнчыгыштан көньяк-көнбатышка аккан өске агым Мәрмәр диңгезеннән төчерәк (тозлылыгы 25,5‰) су алып килә, тизлеге 2-6 км/сәгать. 79664 Төньяк-көнчыгыш тарафка таба ага. 79665 Төньяк-көнчыгышта тар гына Суэц муены аны Евразия белән тоташтыра. 79666 Төньяк-көнчыгышта ярларында күпсанлы ял итү урыннары һәм туристик базалары булган Ысык-Көл дип аталучы тау күле урнашкан. 79667 Төньяк, көнчыгыш һәм көньякта Сенегал белән чиктәш, көнбатышта Атлантик океан белән юыла. 79668 Төньяк-көнчыгыш яры түбән һәм тигез, монда сай сулы һәм сазланган җирләр күп. 79669 동해), Төньяк Кореяда «Корея Көнчыгыш диңгезе» (кор. 79670 Төньяк Корея көчләре 38-паралель чиген үтеп чыгалар. 79671 Төньяк Кытайны Цинь династиясе чорында, 1141 елда югалталар, ә 1279 елга Монгол империясе үзәк һәм Көнбатыш Аурупадан, Япониядән кала, бөтен Ауразияне диярлек, шул исәптән, Кытайны да яулап ала. 79672 Төньяк Кытай территориясендә 8851,8 км-га сузылган. 79673 Төньяк Лондон университетында һәм Гилфордның юридик көллиятендә хокук өйрәнә. 79674 Төньяк Лопва — Русия территориясеннән ага торган елга. 79675 Төньяк Маматовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79676 Төньяк Мариан утраулары ( ), Төньяк Мариан утраулары дуслыгы (чаморро Sankattan Siha Na Islas Mariånas) — АКШ составына кергән административ берәмлек. 79677 Төньяк Мулымья — Русия территориясеннән ага торган елга. 79678 Төньяк Мутиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79679 Төньяк Мый — Русия территориясеннән ага торган елга. 79680 Төньяк Нюба — Русия территориясеннән ага торган елга. 79681 Төньяк Ое-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 79682 Төньяк округ составына 3 авыл торак пункты керә – Каргала һәм Самородов бистәләре, Кызыл калкулык һәм Күлләр авыллары. 79683 Төньяк Песъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 79684 Төньяк Пильва — Русия территориясеннән ага торган елга. 79685 Төньяк полюс бозлары да елдан-ел ныграк эри. 79686 Төньяк Пулт — Русия территориясеннән ага торган елга. 79687 Төньяк саам Википедиясе – нең төньяк саам телендәге бүлеге. 79688 Төньяк Себер түбәнлегендә киң үзән буйлап ага. 79689 Төньяк Себер түбәнлеге ( ) — Янәсәй һәм Оленёк елгалары тамаклары арасындагы түбәнлек. 79690 Төньяк Серта — Русия территориясеннән ага торган елга. 79691 Төньяк Скифия агафирслар (рус.) һәм неврлар (рус.) белән, соңыннан андрофаглар (рус.) һәм меланхленлар (рус.) белән чикләшкән. 79692 Төньяк субполяр пояс Беринг һәм Охота диңгезләренең кечерәк өлешен алып тора. 79693 Төньяк сугышлары (1655-1661) дәвамында Литва территориясе швед гаскәре тарфыннан вәйран ителгән. 79694 Төньяк сугышы * 1700 1721 елларда Петр I Балтыйк диңгезенә чыгу ( Фин култыгының көньяк һәм төньяк ярларын яулау) өчен Швеция белән сугыш башлый. 79695 Төньяк Сыз — Русия территориясеннән ага торган елга. 79696 Төньяк Сысерть — Русия территориясеннән ага торган елга. 79697 Төньякта АКШ белән, көньяк-көнчыгышта Белиз һәм Гватемала белән чиктәш, көнбатышта Калифорния култыгы һәм Тын Океан сулары белән, көнчыгышта Мексика култыгы һәм Кариб диңгезе сулары белән юыла. 79698 Төньякта аның чиге хәзерге Колумбиядәге Патия елгасы буенча, көньякта хәзерге Чилидагы Мауле елгасы буенча үтә торган була. 79699 Төньякта Бразилия белән, көнбатышта Аргентина белән чиктәш, көнчыгышта һәм көньякта Атлантик океан белән юыла. 79700 Төньякта бу җирләр Ука елгасының агымы белән чикләнә. 79701 Төньякта Ганьсу белән, төньяк-көнчыгышта Шэньси, төньяк-көнбатышта Цинхай, көньякта Юньнань белән чиктәш. 79702 Төньяктагы эре утраулар куе дымлы экваториаль урманнар, үзәк һәм көньяк утраулар муссонлы урманнар һәм саванналар белән капланган. 79703 Төньякта Әлхесирас һәм көньякта Тәнҗер порты бар. 79704 Төньякта илне Көньяк Кытай диңгезе юа. 79705 Төньякта Индиана Мичиган штаты һәм Мичиган күле белән, көнчыгышта Огайо штаты, көньякта Кентукки штаты, көнбатышта Иллинойс белән чиктәш. 79706 Төньякта күбесенчә фабрик-заводлар урнашкан, көньякта исә — фермалар, ашау-эчү фабрикалары, көньяк — күбрәк авыл хуҗылык ягы димәк. 79707 Төньякта Кытай белән, төньяк-көнчыгышта Русия белән чиктәш. 79708 Төньякта Ливия белән, Көнчыгышта Судан белән, Көньякта Үзәк Африка Җөмһүрияте белән, Көньяк-көнбатышта Нигерия һәм Камерун белән, Көнбатышта Нигер белән чиктәш. 79709 Төньякта Мали һәм Буркина-Фасо белән, көнчыгышта - Гана белән, көнбатышта - Либерия һәм Гвинея белән чиктәш. 79710 Төньяктан диңгезгә Кырым ярымутравы уелып кергән. 79711 Төньяктан көньяк юнәлештә ага. 79712 Төньяктан парк Урицкий бистәсе торак массивы (Академик Королев һәм Коломенская урамнары) белән чиктәш. 79713 Төньяктан тыш, Россиянең барлык Европа өлешендә таралган. 79714 Төньяктан һәм Урта Азиядән килгән чит ил кабиләләре, бу чордагы Кытай дәүләтенең зәгыйфьлегеннән файдаланып, Кытайга басып кергәннәр. 79715 Төньякта, өлкәнең чиге буйлап Стан тау тезмәсе сузылган; өлкәнең көнчыгышында Җугдыр, Селемҗинский, Ям-Алин, Эзоп, Туран тау тезмәләре. 79716 Төньякта Пальмас ( Либерия ) вә көньякта Лопес ( Габон ) борыннары арасында. 79717 Төньякта Русия киң фронт белән Төньяк Боз океаны диңгезләренә чыга. 79718 Төньякта Танзания белән, көньяк-көнчыгышта һәм көньякта Мозамбик белән, көнбатышта Замбия белән чиктәш. 79719 Төньякта, таулы районында, Югары Зея түбәнлеге урнашкан. 79720 Төньякта Төньяк һәм Балтыйк диңгезләре суы белән юыла. 79721 Төньякта ул Вашингтон штаты белән, көнчыгышта Айдахо белән, көньякта исә Невада һәм Калифорния штатлары белән чиктәш. 79722 Төньякта ул Гвиана яссы таулыгының төньяк өлешенең калкулыклы тигезлегенә күчә. 79723 Төньякта Урта диңгез белән, ә көнчыгышта Кызыл диңгез белән юыла. 79724 Төньякта урыны беләнкиң яфраклы урманнар, палеоген һәм дүртенчел система комнарында - нарат урманнары сакланган. 79725 Төньякта хезмәт иткәндә сугыш башлана. 79726 Төньякта һәм көнбатышта Атлантик океаны сулары белән, көнчыгышта Төньяк диңгезе сулары белән юыла. 79727 Төньякта һәм көнбатышта Гыйрак белән һәм көньякта Согуд Гарәбстаны белән чиктәш. 79728 Төньяк территориясендә колония 1863нче елда нигезләнде. 79729 Төньяк тимер юлының бер үк исемле станциясе ( Котлас — Воркута сызыгы). 79730 Төньяк тимер юлының бер үк исемле станциясе, тимер юллар төене. 79731 Төньяк тимер юлының Вельск станциясе. 79732 Төньяк тимер юлының Вичуга станциясе. 79733 Төньяк тимер юлының Каджером станциясе ( Котлас — Воркута сызыгы). 79734 Төньяк тимер юлының Косью станциясе ( Котлас — Воркута сызыгы). 79735 Төньяк тимер юлының Котлас узел станциясе; «Котлас» аэропорты. 79736 Төньяк тимер юлының Мантурово станциясе. 79737 Төньяк тимер юлының Нерехта станциясе — тимер юллар төене. 79738 Төньяк тимер юлының Няндома станциясе. 79739 Төньяк тимер юлының станциясе ( Котлас — Воркута сызыгы). 79740 Төньяк тимер юлының «Сыктывкар» тупик станциясе. 79741 Төньяк тимер юлының Харп-Северное Сияние станциясе. 79742 Төньяк Тогул — Русия территориясеннән ага торган елга. 79743 Төньяк Тора — Русия территориясеннән ага торган елга. 79744 Төньяк Тылай — Русия территориясеннән ага торган елга. 79745 Төньяк удмуртлар Русия составына Нократ җирләрен 1489 елда Мәскәү кенәзлегенә кушу белән керәләр. 79746 Төньяк Уньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 79747 Төньяк Уньша — Русия территориясеннән ага торган елга. 79748 Төньяк уртача пояс киң мәйданнарны биләп тора. 79749 «Төньяк урыс эшчеләр берлеге»нең оештыручысы. 79750 Төньяк фронт – Бөек Ватан сугышы вакытында ССРБ Кораллы көчләре эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә. 79751 Төньяк фронт: — Кораллы көчләр эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә исеме. 79752 Төньяк фронтта 1915 елда армиягә алына. 79753 Төньяк халыклары мифологиясе * Валькириялылар башы булган Фрея тууы көне. 79754 Төньяк һәм Балтыйк диңгезләрендә, Гренландия утравы тирәсендә балык тотыла. 79755 Төньяк һәм Көньяк Америкада япон эмигрантлары әлеге телдә аралаша. 79756 Төньяк һәм Көньяк Осетиядә таралган. 79757 Төньяк һәм төньяк-көнбатышта Кытай территориясенең шактый өлешен Ляо киданьнар дәүләте, Ся тангытлар дәүләте басып алды. 79758 Төньяк чиге Үзәк Азиядән һәм Русия җирләрендә Приморье крае һәм Хабаровск краеннан уза. 79759 Төньяк Чилидә Лоа елгасыннан башка даими су агымнар юк. 79760 Төньяк Чортас — Русия территориясеннән ага торган елга. 79761 Төньяк Чус — Русия территориясеннән ага торган елга. 79762 Төньяк Шотландиядә булган Куллоден янындагы сугышта принц гаскәре җиңелә. 79763 Төньяк Юм — Русия территориясеннән ага торган елга. 79764 Төньяк Юра (Юра) — Русия территориясеннән ага торган елга. 79765 Төньяк Язьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 79766 Төньяк ярларында бик күп култык һәм кыялы утраулар бар. 79767 Төньяк ярымшар белән чагыштырганда көньяк ярымшарда коры җир өлеше күпкә азрак. 79768 Төньяк ярымшарда 4 төп (экватор, тропик, уртача, арктик) һәм 3 күчү (субэкватор, субтропик, субарктик) климат бүлекләре аерыла. 79769 Төньяк ярымшарда ул Кышкы өчпочмак түбәсе булып тора (аның башка түбәләре — якты Бителҗәүза һәм Прокион ). 79770 Төньяк ярымшарның барлык урыннарында диярлек таралган. 79771 Төньяк ярымшарында астрономик төш вакытында Кояш көньякта була. 79772 Төп авыл хуҗалыгы культуралар: кукуруз, шикәр камышы, цитруслылар, ананаслар, мамык. 79773 Төп авыл хуҗалыгы культуралары: кукуруз, дөге, бәрәңге, шикәр камышы, мамык, бананнар, кофе. 79774 Төп аерымлык билгесе аякларының шүре өлешенең бармакларга кадәр диярлек йонланган булуы. 79775 Төп азыгы - тычкансыман кимерүчеләр, кошлар, кәлтәләр. 79776 Топалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79777 Төп байлык — сахараның утырма токымнарында табылган бик зур нефть һәм газ чыганаклары. 79778 Төп басма китаплары * Абага чәчәге: әдәби тәнкыйть, эссе, рецензияләр. 79779 Төп басма китаплары * Без кояшны юлда каршылыйбыз: сәяхәт язмалары. 79780 Төп басма китаплары * Җырлы чишмә: шигырьләр, поэма, тарихи хикәяләр, публицистик язмалар / кереш сүз авт. 79781 ТӨП БАСМА КИТАПЛАРЫ Сезгә ышанам: тәнкыйть мәкаләләре. 79782 Төп басма китаплары * Совет Татарстаны язучылары: Биобиблиографик белешмә / Библиографик мәгълүматларны әзерләүче — Н. Б. Нуруллина. 79783 Төп басма китаплары * Умырзая: пародияләр, эпиграммалар. 79784 Төп басма китаплары * Энҗеләр балкышы: хикәяләр һәм нәсерләр. 79785 Төп басма китаплары * Яңа елга күчтәнәч: хикәяләр. 79786 Төп белгечлеге буенча — психолог. 79787 Төп бәрелешләр Креси янындагы бәрелеш, 1346 Пуатье янындагы бәрелеш, 1356 * 1337 - Кадсан янындагы бәрелеш, Англия җиңә * 1340 - Слейс янындагы бәрелеш, Англия җиңә. 79788 Төп берәмлекләр Чыгарылма берәмлекләр Чыгарылма берәмлекләр төп берәмлекләр аша математик операцияләр: тапкырлау һәм бүлү ярдәмендә чыгарылырга мөмкин. 79789 Төп билбауда астероидларның 3 спектраль сыйныфы табылган: күмерсу (С сыйныфы), силикат (S сыйныфы), металлик яки тимер (М сыйныфы). 79790 Төп билгеләре: бергә кушылып алга таба сузылган озын җепсыман мыеклары бар; канатлары аркада түбәсыман җыелып тора. 79791 Төп бурычы булып техник һәм аш, таза һәм кипкән йөзем үстерү, йөземне консервлау тора. 79792 Төп бурычы булып, үз астындагы киемне пычрак төшүдән саклау тора. 79793 Төп вакыйгалар * 1453 елның 29 мае — Константинополь Госман империясе тарафыннан яулап алына. 79794 Төп вакыйгалар * 1512 — 1520 — Госман империясендә Сәлим I идарә итә. 79795 Төп вакыйгалар * 1660 — 1664 — Австрия-Төркия сугышы. 79796 Төп вакыйгалар * 1676 — 1681 — Русия-Төркия сугышы. 79797 Төп вакыйгалар * 1741—1743 еллардагы рус-швед сугышы. 79798 Төп вакыйгалар * 1755 — МДУ нигезләнә. 79799 Төп вакыйгалар * 1772 — Польшаның беренче бүленүе. 79800 Төп вакыйгалар * 1783 — Русия империясенә Кырымны кушу турында манифест. 79801 Төп вакыйгалар * 1861 — Русиядә крепостнойлар хокукын кире кагу. 79802 Төп вакыйгалар * 1870—1871 еллар — Франк-прус сугышы. 79803 Төп вакыйгалар * 1881 елның 1 марты — Русия императоры Александр II үтерелә. 79804 Төп вакыйгалар * 1899 елның 11 октябре — Икенче англо-бур сугышы башланды. 79805 Төп вакыйгалар * 1912 елның 14 апреле — Титаник лайнеры фаҗигасе. 79806 Төп вакыйгалар * 1962 елның 14 октябре — Кариб кризисы. 79807 Төп вакыйгалар * 1973 елның 8 апреле — Пабло Пикассо вафат. 79808 Төп вакыйгалар * 1980 — Мәскәүдә Олимпиада уза. 79809 Төп вакыйгалар * Аурупа дәүләтләренә каршы Госман империясе сугышлары. 79810 Төп вакыйгалар * Бөек француз инкыйлабы * Наполеон Бонапарт Франция идарәсенә килә. 79811 Төп вакыйгалар * Боливия бәйсезлеге игълан ителә. 79812 Төп вакыйгалар * Босния һәм Герцеговина Госман империясе тарафыннан яулап алына. 79813 Төп вакыйгалар * Иоганн Гутенберг беренче китап бастыру машинасын төзи. 79814 Төп вакыйгалар * Испан мирасы өчен сугышта (1701—1714) төп килешүләр имзалана. 79815 Төп вакыйгалар Мәскәү Олимпиадасы Көнчыгыш Европада һәм социалистик илдә үткән беренче Уеннар була. 79816 Төп вакыйгалар * Наполеон гаскәрләре Русиягә хөҗүм итә. 79817 Төп вакыйгалар * Рус дәүләтенең Казан ханлыгыга каршы сугыш походлары. 79818 Төп вакыйгалар * Русия патшалыгында опричнина башлана. 79819 Төп вакыйгалар * Урта Гасырлар тәмамланып, Яңа Вакыт башлана. 79820 Төп вакыйгалар * Яңа Англиядә беренче инглиз колониясе нигезләнә. 79821 Төп газ чыгаручы — ААҖ «Газпром» (округта чыгарылган газдан — 90%). 79822 Төп герой — Сайтама исемле егет. 79823 Төп гыйльми хезмәтләре сәнәгать канализаторларының физик-химик үзенчәлекләрен тикшерүгә, гетероген-каталитик реакцияләр кинетикасын һәм механизмын өйрәнү белән бәйле. 79824 Төп диалект буенча гадәттә халха-монгол яки халха кенә дип атала. 79825 Төп диңгез портлары — Гданьск, Гдыня, Щецин. 79826 Төп диннәре — православие һәм җирле мәҗүсилек. 79827 Төп докладчы Г.Гали була. 79828 Төп елга булып Замбези булып тора, ә иң зурлары - Рувума, Сави һәм Лимпопо. 79829 Төп елга — Дунай һәм аның кушылдыклары (Инн, Траун, Энс, Драва һ.б.). Елгалар зур энергоресурсларга ия. 79830 Төп елгалар: Саут-Платт, Арканзас, Рио-Гранде һәм Колорадо. 79831 Төп елгалар — Түбән Тунгуска һәм Таш асты Тунгуска. 79832 Төп елгалар — Тым һәм Поронай. 79833 Төп елгалар — Тын һәм аның кушылдыклары (Северский Донец, Сал, Маныч һ.б.). Каратуфрак, каштан, тозлак туфраклар таралган. 79834 Төп елгалар: Шилка һәм Аргун ( Амур кушылдыклары), Хилок һәм Чикой (Селенга кушылдыклары), Олёкма һәм Витим ( Лена кушылдыклары). 79835 Төп елгалары: Кубань (югары агымы) һәм аның кушлыдыклары (Теберда, Кече һәм Зур Зеленчук), Кума, Калаус, Егорлык. 79836 Төп Әмәкәй кешесе Якуб Габделгалимовның (6000 сум) ике склады була. 79837 Төп әсәре – "Мөкаддимә" ("Кереш сүз"). 79838 Төп җитештерү куәтләре Түбән Кама шәһәрендә урнашалар. 79839 Төп җитештерүче предпприятиеләр: «Бәләбәй заводы «Автонормаль» ААҖ; ООО «Бәләбәй предприятиесе «Автодеталь» – 183,9% һәм «Бәләбәй заводы «Автокомплект». 79840 Төп иганәче һәм уйлап табучы - Canonical Компаниясе. 79841 Төп идеяләре — икейөзлелекне һәм монафикълыкны фаш итү, шәхес иркенә чакыру. 79842 Төп иҗат җимеше - «Галиябану» операсы ( 1940 ). 79843 Төп исемлек белән бергә куркыныч астында булган бөтендөнья мирасын билгеләүче өстәмә өлеше дә бар. 79844 Төп казанышлар 1997 елдан һөнәр остасы (профессионал). 79845 Төп казанышлары 1960 елгы 17-нче Җәйге Олимпия уеннары җиңүчесе (ярты авыр үлчәү), авыр үлчәү төре буенча абсолют җиңүче 1964 —1966, 1974 —1978). 79846 Төп казу эшләре шунда алып барыла. 79847 Төп канун бирү органы - Милли Җыелыш. 79848 Төп канун бирүче орган булып ике палаталы парламент тора. 79849 Төп капитал 200 млн франкка тиң була. 79850 Топка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79851 Төп каһарманнар Һәр шаркылдык шар формасында була һәм берәр җанварга охшап тора, шулай ук аның үз тормыш тарихы һәм үз холкы бар. 79852 Топкая — Русия территориясеннән ага торган елга. 79853 Төп квант саннары һәм орбитальләр Төп квант санары һәм орбиталь квант саннары орбитальләрне билгели Төп квант саны яки радиаль квант саны — энергетик баскычның санын билгеләүче бөтен сан, билгеле энергетик баскычта булган электрон энергиясен тасвирлый. 79854 Төп квант саны арткан саен электрон энергиясе арта. 79855 Төп керү юлында киң баскыч, аның як-ягында таш яктырткычлар бастырылган. 79856 Төп кәшәнә сәүдәгәр И.П. Карповның Зур Проломная урамындагы йортында урнашкан була. 79857 Төпкилде — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 79858 Төп кулланылышы туры почмаклы электр импульсны тапшыру (максималь кискен фронт һәм киселеш (срез), чагыштырмача даими амплитуда). 79859 Төп күрсәткечләре Бүләкләр * Хезмәт Кызыл Байрак ордены ( 1968 ел ). 79860 Төп кушылдыгы - Кәркәвеч елгасы. 79861 Төп кушылдыклар: уң — Березина, Мяркис, Нярис, Нявежис, Дубиса, Юра, Миния; сул — Шчара, Шяшупе. 79862 Төп кушылдыклары — Уса, Лая, Шапкина, Щугор, Илыч (уң), Ижма, Кожва, Пижма, Силма, Сула (сул). 79863 Төп максат булып санакның җитәрлек концепцияләр аңлап интернет кебек чыганаклардан укырга өйрәнүе һәм шулай итеп үзенең онтологиясенә үзе өстәве тора. 79864 Төп максат итеп Хөсәеновлар авылларда мәктәп-мәдрәсәләр ачуда һәм аларда мөгаллим һәм хәлфәләр тотуда күрәләр. 79865 Төп максаты итеп мөселман халыклар арасында Исламча яшәү рәвешен торгызуны куя. 79866 Төп максаты: территориясеннән җибәрелгән кыйтгаара ракеталарының ка ирешә алу мөмкинлеген булдыру. 1964 елның азагына кадәр ракеталарның 4 төре өчен 15 җибәрү җайланмасы төзелде һәм хәрби кизүлеккә (ягъни дежурлыкка) куелды. 79867 Төп мәгълүматлар Будда дине б. э. к. VI-V гасырда стихияле рәвештә барлыкка килгән булса да, аңа нигез салучы дип һинд патшасының улы Гаутаманы саныйлар. 79868 Төп мәкалә: Биләү янындагы сугыш 1777 елдан шәһәр Биләү өязенең үзәгенә әйләнә. 79869 Төп милләтләр: татарлар (82%), украиннар (8%), руслар (5%), чуашлар (5%). 79870 Төп милләтләр чуашлар (95%), татарлар (5%). 79871 Төп милли бәйрәм - Азатлык игълан иткән көн ( 1960 елның 7 августы ). 79872 Төп монументлар арасында - Пизаның авучы манарасы. 79873 Төп мөрәсимнәр өлешен карагыз (франц. 79874 Төп нефть чыгаручылар — ААҖ «Газпром нефть» һәм ААҖ «НК „Роснефть“». 79875 Төп нигезләре Гомуми чагыштырмалылык теориясе нигезләре * Инертлы масса (Икенче Ньютон канунында) гравитацион массасына тигез. 79876 Төп нөсхәсе Казан дәүләт университетының Лобачевский исемендәге гыйльми китапханәсендә т—4308 тәртибе белән саклана торган бу шәҗәрәдә Карашәм халкының беренче бабасы Габделхаликъ була. 79877 Төп океан продукты булып тунец тора. 79878 Тополевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79879 Төп өлеше – платинадан ясалган 5 почмаклы йолдыз. 79880 Төп өлеш иделнең сул ярында урнашкан, уң якта 20% халык яши. 79881 Топоним * Гайсин ( ) — Украинаның Винница өлкәсендәге район әһәмиятендәге шәһәр (халык саны 25 640). 79882 Топоним * Горохов ( ) - Украинаның Волынь өлкәсендәге район әһәмиятендәге шәһәр (халык саны 9 015). 79883 Топонимика Татарлар еш очракта географик объект исемнәренә гамәли мәгънә салган. 79884 Топонимнар * Гафуров (Карамалы-Вәлит) — БР Туймазы районындагы авыл. 79885 Топонимнар Гидронимнар Ойконимнар * Стрелка — Амур өлкәсеның Зея районында урнашкан торак пункт. 79886 Топонимнар * Кармак — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 79887 Топонимнар * Козловская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 79888 Топонимнар Русия * Жуков ( ) — Русия Федерациясенең Калуга өлкәсендә урашкан шәһәр. 79889 Топоним өйрәнә торган фән топонимика дип атала. 79890 Топоринка — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 79891 Топориха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79892 Топорково ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 79893 Төп офисы Уфада урнашкан. 79894 Төп партияләрдә бию белән беррәттән, Игорь Моисеевның тәкъдиме белән, мөгаллимлек эшен дә алып бара: классик һәм халык сәхнә биюләрен укыта. 79895 Төп политеист кулланышы өчен - Тәңре төшенчәсен карагыз. 79896 Төп портлар: Васа, Оулу (Улеаборг), Пори ( Финляндия ); Лулео, Сундсваль ( Швеция ). 79897 Төп портлар - Ираклион һәм Ханья. 79898 Төп портлары – Порт-Сәед (Būr Sa'īd) һәм Сүәеш (al-Suways). 79899 Төп портлар: Яңа Орлеан ( АКШ ), Веракрус ( Мексика ) вә Гавана ( Куба ). 79900 Төп порты булы Бакы санала. 79901 Төп предприятие — Балезино металл кою һәм механика заводы Искәрмәләр Тышкы сылтамалар * http://balezino. 79902 Төп принциплар Халыкара Кызыл Хач комитеты ХКХКЯХның фундаменталь принциплары нигезендә эшли. 79903 Төп проблемасы: туган илгә, җиргә, аның халкына мәхәббәт, үз телеңне, тарихыңны, гореф-гадәтләреңне ярату. 79904 Төп проекты булган Википедия дөньяда иң күп зыярәт ителә торган 10 веб-сәхифә исемлегенә керә. 79905 Төп рольдә (Айхан ролендә) Галия Булатова уйный. 79906 Төп рольләрдә Кейт Уинслет (Роза Дьюитт Бьюкейтер) һәм Леонардо Ди Каприо (Джек Доусон) катнашты. 79907 Төп рольләрдә * Пьер Коффин — Кевин, Боб, Стюарт һәм башка миньоннар. 79908 Төп рольләрдә: Шон Коннери һәм Ричард Гир. 79909 Төп рольләре: Шаймак (“Янгура”), Галим (“Алатау”; икесе дә — А.М.Таһиров ), Исмәгыйль (“Галиябану”), Отелло (У. 79910 Төп рольләрне башкарган артистлар да әнә үз уеныннан гаеп эзли. 79911 Төп рольләрне башкаручы зур сәхнә остасы. 79912 Төп рольләрне Кариев театры һәм Камал театры артистлары башарган. 79913 Төп рубрикалары: «Губерна хәбәрләре», «Чит ил яңалыклары», «Вакытлы матбугат битләреннән», «Партия тарихыннан», «Яшьләр тормышыннан», «Балалар почмагы», «Әдәбият». 79914 Төп рубрикалары: «Терлекчелек», «Игенчелек», «Авыл тормышы яңалыклары», «Әртилләр һәм коммуналар». 79915 Топры-Мачий-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 79916 Топса — Русия территориясеннән ага торган елга. 79917 Төп сәбәбе: су өслеге бик үзгәрүчән һәм дулкыннар очып төшүгә, менүгә бик комачаулый. 79918 Төп сәүдә әйберләре икмәк, тире, комач булган. 79919 Төп симптомнары: АБ терекөмеш баганасыннан 140/90 мм югарырак, баш һәм йөрәк тапкырында авырту, баш әйләнү, озак вакыт симптомсыз булуы ихтимал. 79920 Төп симптомнары Тән температурасы күтәрелү, өшеп калтырау, косу, эч китү, эч авырту һ.б. Диагностика өчен клиник-эпидемиологик һәм лабороторияләрдә (бактериологик, серологик) тикшерү мәгълүматлары кулланыла. 79921 Төп состав өлеше — нитроглицерин һәм башка сыек нитроэфирлар (15%). 79922 Төп Сырт буенча Идел һәм Җаек бассейннарының су бүленеше үтә. 79923 Төп таләпләргә эстетик, гигиена һәм файдалану таләпләре керә. 79924 Төптәге җепләр барысы да бертөрле, ә эшләпәдә алар ике катлау барлыкка китерә: төрле пигментларга буялган тиречел өске катлау һәм споралы базидияләре булган аскы катлау. 79925 Төп тел - испан теле. 79926 Төп тел — испан теле (фәкать Белизда инглиз теле ). 79927 Төп темалары Авыл тормышы, игенчеләр, терлекчеләр проблемалары, икътисад һәм алдынгы технология, мәдәният, спорт, гомумбелем бирү мәктәпләре, инвалидларны, ялгызларны, картларны социаль яклау - газетаның төп темалары. 79928 Төп темасы — « Ислам хезмәттәшлеге оешмасына керүче илләрнең РФ субъектларында финанс индустриясен җәелдерү мөмкинчелекләре». 79929 Төп тенденция буларак XIX гасырның икенче яртысыннан башлап ( XX гасырның беренче яртысына, һәм заманларына кадәр) татар зыялылары актив килеш ндә кулланылган госманлы теленнән (рус.) иҗтимагый сәяси лексикадан алынмаларны куллана башлыйлар. 79930 Төп товар авыл хуҗалыгы культуралары: кокос пальмасы, таро, бананнар, какао. 79931 Төп торак пунктлары: Икалуит (Фробишер-Бей), Кембриҗ-Бей, Резольют. 79932 Төп төшенчәләр Күпчелек теориясе нигезендә күплек һәм элементы булу сыман беренчел төшенчәләр ята. 79933 Төп транспорт монда автомобильләр. 79934 Топтушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 79935 Төп үзенчәлеге- кыска һәм туры мөгезләре. 79936 Төп урыны — Шарль де Голль исемендәге Халыкара аэропорт. 79937 Төп үсемлек һәм терлек майларының май-кислота составы Таблицадан күренгәнчә, туендырылган, 16, аеруча 18 углерод атомына ия май кислоталарының күләме күбрәк булган саен, майның эрү температурасы шуның кадәр югарырак. 79938 Топучая ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 79939 Төп фикерләр – Ходай Алланың берлеге, диннәрнең берлеге һәм кешелекнең берлеге. 79940 Төп халәтеннән тик шактый авыр төшнең альфа-таркалышы күзәтелә, мәсәлән радий -226 яки уран -238 төшләрендә. 79941 Төп халкы – Дашкиннар, морза катламында торганнар. 79942 Төп халыкара аэропорты — Окенсе ( Варшава янында). 79943 Төп халыклар - мордвалар һәм мишәрләр аларга ясак түләгәннәр. 79944 Төп халык — пәнҗаблылар, күпчелекнең теле — пәнҗаби. 79945 Төп хезмәтләре Systema Naturae китабының титул бите Катлаулы япраклар. 79946 Төп хезмәтләре электр, акустика, молекуляр физикага карый. 1820 елда Өрстеднең электр тогының магнит угына тәэсирен ачыклауга караган тәҗрибәсе физиканың яңа өлкәсе — электромагнетизмның барлыкка килүенә сәбәп булды. 79947 Төп хезмәтләре эчке янулы двигательләр эшенең динамик сыйфатламаларын билгеләүгә карый. 79948 Төп хезмәтләр * Санԁрӧ Ваԍӧ. 79949 Төп хәлләр Лондон шәһәрендә уза, монда американнарның британ гореф-гадәтләреннән йомшак формада көлүе сизелә. 79950 Төп хуҗалары – В.Е. Соломин һәм В.Б. Смолин исеме белән аталып йөртә. 79951 Топчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 79952 Төп чолганышларны тотып тормый торган һәм магнит чылбырын ялгау өчен хезмәт итүче трансформаторның магнит системасының өлеше җигүлек (ярмо) дип атала. 79953 Төп чыганакларда (кварцлы, полиметаллы, комплекслы һ.б.) һәм чәчелмәләрдә очрый. 79954 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Башкалалар - Шри-Джаяварданапура (административ), Коломбо. 79955 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Боливия башкаласы - Сукре (рәсми), Ла-Пас (фактик). 79956 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Илнең башкаласы - Нукуалофа шәһәре (34 мең кеше). 79957 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Нигерның башкаласы - Ниамей. 79958 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Свазилендның башкаласы - Мбабане (административ), Лобамба (король резиденциясе). 79959 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Словенияның башкаласы - Любляна. 79960 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Сьерра-Леоне башкаласы - Фритаун. 79961 Төп шәһәрләр, административ бүленеш Экватор Гвинеясының башкаласы Биоко утравының төньягында Малабо (элеккеге Санта-Исабель). 79962 Төп шәһәр — Матаура. 79963 Төп ширкәтләр: Кузнецк, Көнбатыш Себер металлургия комбинатлары. 79964 Төп экспорт авыл хуҗалыгы культуралары: шикәр камышы, кокос пальмасы, бананнар. 79965 Төп этажның озынча түгәрәк (овал) бинасы эчтән аркалар ярдәмендә гыйбадәт залларына бүленгән. 79966 Төп эше - нугай халык авыз иҗаты җыелмасы - «Соьз казнасы» – «Сүз казнасы». 79967 Төп эшләре * Le Calvaire (1886) * L'Abbé Jules (1888). 79968 Төп юнәлешләр АКШның көньягында негр халкы арасында Көнбатыш Африка һәм Европа музыка мәдәниятләренең үзара йогынтысы нәтиҗәсендә барлыкка килә. 79969 Төп юнәлешләре булып йомырка, ит, мамык һәм каурый җитештерү тора. 79970 Төп юнәлешләре булып электр,энергия җайланмалары, машина төзелеше, азык сәнәгате тора. 79971 Тора-бара авыл зурая һәм, чишмәгә ишарә итеп, Ташсу дип атала башлый. 79972 Тора-бара аерым булган өлешләре бердәм некропеоленә берләштерелгәннәр. 79973 Тора-бара алар шактый гына зурайган. 79974 Тора-бара алпавыт утарларында да лимон үстерү модага керә. 79975 Тора-бара аның эзләнүләре электромагнетизм өлкәсенә күчә. 79976 Тора-бара аны Швециянең милли һимны итеп саный башлыйлар. 79977 Тора-бара Арслан, Эшер, Җәгъфәр исемле кешеләрнең йорт-алачык-лары янәшәсенә башка гаиләләр дә килеп утыра башлыйлар. 79978 Тора-бара бәвел бүленеп чыгу кими, көннәрдән бер көнне бөтенләй килми башларга мөмкин. 79979 Тора-бара бирегә тагын да берничә гаилә күченеп килә һәм шулай авыл зурая башлый. 79980 Тора-бара бу максат аның тормышының төп эшенә әверелә, ә сәүдә-сәнәгать өлкәсендәге эшчәнлеге шуны тормышка ашыру өчен хезмәт итә. 79981 Тора-бара бу татарлар килгән халык белән кушылып беткәннәр. 79982 Тора-бара зират авыл уртасында калган. 79983 Тора-бара ике авыл өчен мәчет кечкенә була башлый һәм Бик-Үти кешеләре Аксу халкын китерми башлыйлар. 79984 Тора-бара киңәя барып, сугыш яңадан-яңа халыклары үз эченә тартып кертә һәм дөнья сугышына әйләнә. 79985 Тора-бара Күвәйт Госманлы дәүләте белән Бөекбритания арасында низаг килеп чыгуына сәбәпче була. 79986 Тора-бара Кугубор суының уң як ярына татарлар килеп урнашалар. 79987 Тора-бара мәчетләр саны бишкә җитә. 79988 Тора-бара монда халык килеп урнаша башлый, авыллар оеша. 79989 Тора - бара реклама сүзе халык аңында басма сүз, газета-журналлар белән тәңгәлләштерелә башлый. 79990 Тора-бара, теш табибы булу өчен югары белем таләп ителә башлаган. 79991 Тора-бара халык урманны чистартып чәчүлек җирләр ачкан, басу-кырлар ясаган. 79992 Тора-бара шушы Ялан күле кырындагы кышлак Кабан авылы балыкчыларының сезонлы балык тоту урынына да әверелә. 79993 Тораклар каралты белән әйләндереп алынган һәм бер-берсеннән ерак торалар. 79994 Тораклар төзеп, атларны алты урынга бүләләр. 79995 Торак пунктлар : :: Алтай Республикасы : * Ключи (Алтай) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 79996 Торак пунктлар Башкортстан * Можга (Яңавыл районы) — Башкортстанның Яңавыл районында авыл. 79997 Торак пунктлар : : :: Башкортстан Республикасы * Тукай — Авыргазы районына керүче авыл. 79998 Торак пунктлар * Бурсык - Татарстанның Актаныш районына керүче авыл. 79999 Торак пунктлар Дәүләт корылышы Австрия — федератив җөмһүрият. 80000 ; Торак пунктлар * Игнатьево — Амур өлкәсенең Благовещенск районында урнашкан авыл. 80001 Торак пунктлар Икътисад Төсле металлургия Крайның ширкәтләре Русияның башлангыч алюминийның ~27%ны эшлеп чыгаралар. 80002 Торак пунктлар : :: Киров өлкәсе : * Ямное (Кумёны районы) ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 80003 Торак пунктлар Моны да карагыз: 'Төрле телләрдә Литва топонимлары, Литва шәһәрләре исемлеге ' Татарлар Татарлар анда этник чыгышы, тарихы, традицияләре төрле булган 2 төркемгә бүленә. 80004 Торак пунктлар ;Русия * Березины ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 80005 Торак пунктлар * Слак – Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан торак пункт. 80006 Торак пунктлар Татарстан — Русиядә бердәнбер ике миллионлы агломерациягә (бер үзәкле Казан һәм күпүзәкле Чаллы (Түбән Кама) агомерациялшре) ия булган төбәк. 80007 Торак пунктлар * Уфимский (Свердловск өлкәсе) – Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче бистә. 80008 Торак пунктлары Вологда өлкәсенең эре торак пунктлары Икътисад Специализацияненң төп тармагы — кара металлургия. 80009 Торак пунктта рәсмиләштерелгән 466 йорт исәпләнә. 80010 Тора — Русия территориясеннән ага торган елга. 80011 Торбачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80012 Торвальд Хельмер хатыны белән талаша һәм аны теләсә ничек гаепли. 80013 Торган саен осталыгы арта, аңа иң югары бишенче разрядны бирәләр. 80014 Торгаяк урманчылыгы ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 80015 Торгаяк ял йорты ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 80016 Төргәкнең Татар бүлеге Татар бүлегенең тарихы DMOZ төргәгенең татарча беренече бүлеге 2003 елның 6 гыйнварында ( Һиҗри - 11 Зөлкагъдә 1423) ачылган. 80017 Төргәк турында мәгълүмат Ачык төргәк, инсаннар тарафыннан тулыландырылган һәм Интернет эчтәләген чагылдыручы иң зур проектлардан берсе. 80018 Торгун (Торгунь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80019 «Торгынлык еллары» дип аталган бу еллар — татар мәктәпләренә, татар теленә зур киртәләр куелган, зур басым ясалган чор. 80020 Торгынлык елларына хас булганча, бу кыйммәтле фәнни хезмәт авторы рәсми идеология ялчылары тарафыннан төрлечә эзәрлекләнә башлады. 80021 Төрек Википедиясе — нең төректелле бүлеге. 80022 Төрек гаскәре шәһәрне 1526 да талап бетерсә дә, Госман дәүләте тәркибенә ул 1543 тә генә кертелгән. 80023 Төрекләр аны күргәч һәм ул каршы килсә җиңеләләр. 80024 Төрекләр әлеге шәһәрләргә бик тиз басып керәләр һәм хакимияттәге христианнарны кулга алып Стамбулга озаталар. 80025 Төрекләр — Татарстан Республикасының Әтнә районына керүче авыл. 80026 Төрекмәннәр — күбесенчә Төрекмәнстан илендә яшәүче төрки халык. 80027 Төрекмәнстанның беренче президенты Сапармурат Ниязов хөрмәтенә аталган. 80028 Төрекмәнстанның Каспийда яр сызыгы озынлыгы 1 768 км. 80029 Төрекмәнстан үз латин әлифбаны 1995 елда кабу итә, ләкин ул уртак төрки әлифбасыннан берничә хәреф белән аерыла. 80030 Төрекмән теленең аерым диалекты булып санала. 80031 Төрекмән тәңкәсе ( ) — Төрекмәнстанның акча берәмлеге, 1/100 төрекмән манатына тигез. 80032 «Төрекмән һава юллары» ширкәте — Халыкара һава транспорты берләшмәсе (ИКАО) әгъзасы булып тора. 80033 Төрек солтаны Каһирә хәлифәсе урынына үзен хәлифә дип игълан итә. 80034 Төрек теле буенча олимпиадалар логотибы Төрек теле буенча олимпиадалар ( ) — Төркиядә уздырыла торган төрек теле буенча ярышлар. 80035 Төрек-Тәмте — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 80036 Төрек һәм немец шагыйрьләрен татар теленә тәрҗемә итә. 80037 Төрекчәдән тәрҗемә ителгән «Газаплы күченү» романы, «Утыз рамазан вәгазе», «Пәйгамбәребез сөннәтендә тәрбия» кебек китаплар басылып укучыларга иреште. 80038 Төрешле — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 80039 Тор-Ёш — Русия территориясеннән ага торган елга. 80040 Торик-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80041 Төркәй — Башкортстанның Благовар районында урнашкан татар авылы. 80042 Төркем 2009 елда барлыкка килде. 80043 Төркем "Spekulantlarga sälamnär" җырын башкара. 80044 Төркем белән төшкән селфи Бүрекле павиан селфисе 2011 елда британия рәсемгә төшерүчесе-табигатьчесе Дэвид Слейтер, Сулавеси джунглиларында сәяхәт иткән чагында, бүрекле павианнарны (маймылның бер төре) фотокамерага төшерә иде. 80045 Төркем борынгы уен коралы - ятагта уйнаучыларны берләштерә. 80046 Төркемдәге дүртәүнең һәрберсе - автор-башкаручы да, композитор да. 80047 Төркемдә консерватория студентлары, аспирантлары, мөгаллимнәре уйный. 80048 Төркем ике җырчыдан тора — Азат Адиев һәм Вәли Фәзлиәхмәтов. 80049 Төркем исеме «Райян» — җәннәттә ураза тотучылар өчен генә керергә рөхсәт бирелгән ишекнең исеме. 80050 Төркем күнегүләрдә һәр гимнастның бер пар чукмарлары гына була ала. 80051 Төркем музыкантлары баштарак хәрби киемнән чыгыш ясыйлар. 80052 Төркемнең алдагы альбомы In Uteroны ул белеп авыр һәм "караңгы" итә. 80053 Төркемнең бурычы булып флангларда зур көчләре белән һөҗүм иткәч Белорусиядә дошманның гаскәрләрен тар-мар итү торган. 80054 Төркемнең бурычы: Киевны яулап алу, Галициядә һәм Украинаның көнбатышында дошманның гаскәрләрен бетерү, көньякта һөҗүм итүне тәэмин итү. 80055 Төркемнең бурычы: флангларда зур көчләре белән һөҗүм иткәч, Белорусиядә дошманның гаскәрләрнең тар-мар итәргә. 80056 Төркемнең яшәешенә аның тышыннан килүче куркыныч янавы ачыктан-ачык булып торганда, индивидларның милләтнең иясе буларак үзләрен күрүе аларны мәлләттәшләр белән бердәм булуга, берләшеп уртак куркынычка торырга өтәрә. 80057 Төркемнәргә бүленеш һәм саннары Фин-угор халыклары ике төп төркемгә аерылалар: фин һәм угыр. 80058 Төркемнәр, симметрияләр бозылу күренеше физикада саклану кануннары, тәэсир итешү көчләре теорияләрендә кулланыла ( Нөтер теоремасы ). 80059 Төркем репертуары бай булмау сәбәпле, драматург эшчәнлегенә керешә. 80060 Төркем таралгач, музыкантлар һәрберсе аерым карьера эшли башлый. 80061 Төркем тарихы Башлангыч чор Курт Кобейн һәм Крист Новоселич беренче тапкыр Абердинның урта мәктәбендә очраша. 80062 Төркемчәнең төп үзәнчелеге - и/е, у/о, ү/ө һәм аларның киресенчә алмашуы: Әмма себер-татар, мишәр сөйләмнәрендә һәм башкорт теленең кайбер диалектларында бу күчмә хәрәкәт юк. 80063 Төркестан армиясе — Көнчыгыш фронт эчендәге хәрби берләшмә, 1919 елның 5 мартында оештырылган, 1919 елнең 15 июнендә таратылган. 80064 Төркестан фронтының сәяси бүлегендә, соңрак өлкә сәяси агарту бүлегендә хезмәткәр була. 80065 Төрки Tengri формасы 11 гасырда Мәхмүд Кашгарый тарафыннан кулланыла. 80066 Төрки дәүләтләрдә өстен катлау. 80067 Төрки каһанлыгы таркалганнан соң барлыкка килгән Кимәк каханлыгы татар халкының, барыннан да элек, Себер татарларының этник һәм сәяси тарихында беркадәр эз калдырган. 80068 Төрки кухняларында, мәсәлән, төрек, азәри, гарәп һәм болгар кухняларында таралган. 80069 Төркистан АССР, Бохара Халык Совет Республикасы вә Харәзем Халык Совет Республикасы территорияләренең нигездә үзбәкләр һәм каракалпаклар яши торган өлешләрендә барлыкка килгән. 80070 Төркистан һәм Идел-Урал легионнары Төркистан легионының эмблемасы1941 елның көзендә алман әсиренә эләккән төрки халыклар вәкилләреннән Төркистан һәм Идел-Урал легионын туплау эше башлана. 80071 Төркистан шәһәре сурәте белән литография, 1879 басылган Төркистан ( ) — Көньяк Казакъстан өлкәсенең шәһәре. 80072 Төрки телләр белгече буларак бөтен дөньяга мәгълүм, Русиядә чагыштырма-тарихи тел белеменә нигез салган галим. 80073 Төрки телләр гаиләсенә керә. 80074 Төрки телләрдә бүре яки каскыр сүзләре кулланылган. 80075 Төрки телләрдә юнаннар сүзе кулланыла. 80076 Төрки телләрдә язылган текстлар шулай ук ишәя бара. 80077 Төрки телләренә керә. 80078 Төрки телләренең тарихын тикшерү өчен яңа классификация тәкъдим итте. 80079 Төрки телләрнең кыпчак төркеменә керә. 80080 Төрки телләрнең кыпчак төркеменә керүче нугай телендә сөйләшәләр. 80081 Төрки телләрнең хакас төркеменә керә. 80082 “Төрки телнең( азәрбайҗан теле ) грамматик категорияләрен төркемләү нигезләре” хезмәте бүген дә мөһим. 80083 Төрки, фaрсы, гaрәп тeлләрeндә дә шигырь «дивaн»нaры булгaн Фөзүли, шул ук вaкыттa көнчыгышның Шeкспиры булaрaк шөһрәт кaзaнa. 80084 Төрки халыкларны өйрәнүче А.Н. Самойлович кырымчакларны хәзәр мәдәниятына карауларын билгели. 80085 Төрки һәм Кавказ халыкларында пилмәннең эченә сыер ите тутырылса, русларда пилмәннәр күбрәк дуңгыз итеннән ясала. 80086 Төрки һәм фарсы телләрендә иҗат иткән. 80087 Төркичеләр фракциясе әгъзасы, Милли Идарә рәисе урынбасары (1917-18). 80088 Төркия 1929 елда Әхмәт Тимер туган ягын ташлап, Төркиягә качарга мәҗбүр була. 80089 Төркия белән Русия сугышыннан (1877-1878) соң Болгариянең бер өлеше административ үзидарә хаклыгын алды. 80090 Төркия бөек милли җыелышын оештыру. 80091 Төркия — борынгы һәм тарихи мәдәниятле демократик, унитар, конституцион җөмһүрият. 80092 Төркиягә, аннары яңадан Япониягә китүе Габдрәшит Ибраһимов исә үзенә таныш Себер юлы аша башта – Кытайга, аннан Шәркый Төркестанга килеп чыга, монда да туктаусыз татар-уйгыр халкын, казахларны милли азатлык өчен көрәшкә өнди, төрек-ислам берлегенә чакыра. 80093 Төркиягә килүе Шулай итеп, Габдрәшит Ибраһимов 1910 елда Төркиягә килә һәм аның тормышында иң актив чорларның берсе башлана. 80094 Төркиягә сөлгеләр белән көрәшнең Русия һәм халыкара федерациясе президенты Риф Гайнановның шәхси самолеты белен очтылар. 80095 Төркиядә заза теле Заза теле (яки зазача, зазаки) - заза халкының туган теле, иран телләренә керүче тел. 80096 Төркиядә кемализм принциплары башлангыч мәктәптән үк төрек балаларына җентекләп өйрәтелә. 80097 Төркиядә кулланыштан 1874 елда чыга. 80098 Төркиядә укып кайтканнан соң, Шөнҗанның Элә вилаятендә уйгыр телендә беренче "Элә дәрияси (Элә дәрьясы)" гәзетаның оештыручыларның берсе һәм аның мөхәррире (1934-1944). 80099 Төркиядә Ураза бәйрәме Ураза́ бәйрәме́ яки ураза гаете (гайде фитыр — ‘әйд-е фитр Гайде фитыр — ураза гаете. 80100 Төркиядә яшәүче татарларга юнәлгән. 80101 Төркиядә яшәүче шәех Мәхмүд Остагосманоглу әл-Уфи Нәкшебәнди тарикатының мәшһүр шәехләреннән берсе булып тора. 80102 Төркия конституциясе илне үзәкләштерелгән унитар дәүләт булып билгели. 80103 Төрки яңа ел Элек төрки халыклар яңа ел бәйрәмен 22 март көнне билгеләгәннәр ( Нәүрүз ). 80104 Төркиянең географик үзенчәнлеге — ике кыйтганы берләштерү, монда борынгы заманнардан иң мөһим юллар үтә. 80105 Төркиянең зур өлешен тәшкил итүче Кече Азия бик күп борынгы мәдәниятләрнең бишеге була. 80106 Төркиянең идарәче Гаделлек һәм үсеш фиркасе рәисе ( 2016 елның 22 маеннан ). 80107 Төркиянең күпчелек өлеше (97 %) Азиядә урнашкан, 3 %-ты исә Аурупада ята. 80108 Төркиянең урыслар тарафыннан яуланган татар җирләренә яу килүләре уңышсызлыкка очрый. 80109 Төркиянең һәм Германиянең гаскәрләре Кавказ артына бәреп керделәр. 80110 Төркия республика дип 1923 елдан атала башлый. 80111 Төркия солтаны 1570 елда Касыйм-Паша җитәкчелегендә Кафа каласына 2 мең янычар һәм 15 мең гаскәридән торган сугышчылар җибәрә. 80112 Төркия тарафыннан кабул ителә. 80113 Төркия флоты (15 линия карабы, 6 фрегат) янып бетә, 1 караб кулга төшерелә. 11 мең төрек гаскәрие һәлак була. 80114 Төркия халкының 21,788,272 кешесе (57.88%) әйе дип җавап бирде. 15,855,041 кеше (42.12%) юк дип әйтте. 80115 Төркия хөкүмәте өченче күперне дә төзергә ниятли, ләкин ул кайда урнашканын сөйләми. 80116 Төркия ШХОның «диалог буенча партнеры» статусын ала. 80117 Төркмәнстанда "КамАЗ" сервис үзәге эшли башлады. 2008 ел – Алманиянең “Даймлер” концерны (алм. 80118 «Төркстан сахраларында» дигән шигыре Ташкентта нәшер ителә торган «Олуг Төркстан» газетасының 1918 елгы 21 гыйнвар санында басылып та чыга. 80119 Төрле авылларда җыючылар йорттан йортка баралар һәм бүләкләрне колгага асып куялар, ә аны иңнәрдә күтәреп баралар. 80120 Төрле азык белән тукланалар. 80121 Төрле бәбәкләрдә флешлар төрле вакытта өлгергәнлектән, чәй яфракларын җыю өзлексез дәвам итә. 80122 Төрле бәйрәмнәргә хөрмәтле кунак итеп чакырыла. 80123 Төрле бәхәсләрдә (алар төнге сәгатьләрдә дә бара торган булган) хатын-кызлар, хәтта коллар да катнаша алган. 80124 Төрле биотоплар - болын, урман, агроценозларда яшиләр. 80125 Төрле әйберләр ясау өчен материалларны кеше һәрвакыт табигатьтән алган. 80126 Төрле әлифбаларда * Болгар әлифбасында егерме алтынчы хәреф. 80127 Төрле әлифбаларда * Болгар әлифбасында тугызынчы хәрефе. 80128 Төрле елларда мөхәррирләре: И. Хәйретдинов, Х. Ризван, Ш. Рәхмәтуллин. 80129 Төрле елларда танылган язучылар Шамил Бикчурин, Җәмит Рәхимов актив журналист буларак та катнаша. 80130 Төрле елларда Татарстан Язучылар берлегенең шагыйрьләр секциясен, остаханәсен җитәкли. 80131 Төрле жанрларда һәм иҗат ителгән 100 дән артык картинасы бар. 80132 Төрле җирләргә таралып, шак­тый тотрыклы төркемнәр булып яшәүче татарларның киемнәре, әлбәттә, бер төрле генә булып формалашмаган. 80133 Төрле заманаларда бу төшенчәгә салынган мәгънә төрле була. 80134 Төрле зурлыктагы һәм төрле төсләрдәге попугайлар үзләренең гырылдык тавышлары белән урман эчен яңгыратып торалар. 80135 Төрле илләрдә бестселлер дип нәрсәне санарга дигән сорауга төрле фикерләр бар. 80136 Төрле илләрдә әсир ителгән кәнизәкләр Сәмәрканд әмире каршында бию башкаралар. 80137 Төрле илләрдә Халыкара сәүдә палатасының төрле милли комитетлары эшли (мәсәлән, ICC Russia, ICC Georgia һ.б.). 1923 елдан башлап, оешма карамагындагы Халыкара арбитраж мәхкәмәсе эшли. 80138 Төрле инкыйлабый-демократик эчтәлекле публицистик һәм әдәби-тәнкыйть мәкаләләре яза. 80139 Төрле исемдә йөргән (тастар инәсе, кыекча инәсе һ.б.) андый инәләр барлык төбәкләрдә дә очрый. 80140 Торлейф Хауг (Норвегия) чаңгы узышында һәм двоеборьеда өч алтын медаль яулаган. 80141 Төрле карашларны гомумиләштерү теоретик медицинага медицина гыйльми фаразларын булдыру мөмкинлеге бирә. 80142 Төрле конкурсларда лауреат исемен ала. 80143 Төрле көчләрнең чыгышы Стандарт модель буенча: калибр бозоннарының төрле тәэсир итешүе. 80144 «Төрлек»тәге терминнар ике төркемгә бүленәләр: турыдын-туры татарча иҗат ителгән терминнар һәм рус теле белемендәге терминнарны калькалау юлы белән ясалганнар. 80145 «Төрлек» «Төрлек»тә татар теленең авазлар классификациясе бирелә. 80146 Төрле кул белән эшләгән очракта кайсысы беренче эшләнгәнен билгеләү авыр. 80147 Төрле мәгълүматларга караганда аның биеклеге 8844тән 8852 метрга кадәр җитә Survey puts Qomolangma at 8844.43 meters above sea level. 80148 Төрле мәгълүматларга караганда, елга бассейны мәйданы — 2,8—3,4 млн км². 80149 Төрле мәктәпләрдә хор коллективларының җитәкчесе буларак, аның иҗаты бу вакытта хор өчен җырлар белән бәйләнештә, ул үз тәҗрибәсендә хорның закончалыкларын, тавышның җырлау мөмкинлекләрен белеп җиткерә. 80150 Төрле мәсьәләләр өчен төрле көйләү кулланыла, Кулон һәм Лоренц көйләүләре иң таралган. 80151 Төрле милләт биюләре шулай ук популяр: «Кадриль», «Молдовеняска», «Гопак», «Арагонская хота», «Йохр», «Хоро», «Сиртаки». 80152 Төрле милләттән 58 авыл шурасын берләштергән, зур һөнәрчелек-сәнәгать районы саналган Кукмара районын җитәкләү җиңелләрдән булмый. 80153 Төрле модификацияләрдә чыгарылган, шул исәптән ракета йөртүче төре, ягулык салучы төр һ. б. 1953 1963 елда өч авиатөзелеш заводында җитештерелгән. 80154 Төрле музыкаль төркемнәрдә уйный башлый. 80155 Төрләнешле бәйлекләрнең кулланылуы – шактый кызыклы күренеш. 80156 Төрле объектлар өчен абсолют зурлыкның төрле билгеләмәләре бар. 80157 Төрле очрашуларда чыгышлар ясый, мәктәпләргә бара. 80158 Төрле педагогик курсларда, Көнчыгыш академиясендә һәм педагогика институтында укыта. 1936–1938 елларда Казандагы Дәүләт банкында эшли. 80159 Төрле расалы Азия халыклары Раса - килеп чыгышы, географик яшәү укрыны, гомуми, морфологик һәм физиологик нәселдәнлек үзенчәлекләре, шулай ук гореф-гадәтләре уртаклыгы нигезендә берләшеп, тарихи формалашкан кешеләр төркеме. 80160 Төрләр барлыкка килү процессы аңлау юлында Дидро организмнарның индивидуаль үзгәрүчәнлеге фактына игътибар итә. 80161 Төрләре Бүлмәдә үстерү өчен яраклаштырылган "Павловский" сорты, шулай ук кала "Новогрузинский", "Мейер", "Дженоа" һәм "Эврика" сортлары өй шартларында үстерү өчен яхшы саналалар. 80162 Төрләре Инсультның ике төре була: геморрагик һәм ишемик инсульт. 80163 Төрләре Югары уку йортлары дәүләт карамагындагы, хосусый һәм халыкара (ингл.) була ала. 80164 Төрләр Хәзерге вакытта күркәләрне кыргавыл кошларның дүрттән бер ассемьялыгы (Meleagridinae) буларак исәплиләр. 80165 Төрләр Ыруга барлыгы 36 төр керә. 80166 Төрле санау буйлап, 4,5 до 7 мең кешегә кадәр бортта булган. 80167 Төрле сәбәпләр аркасында Уфадан чыгып китәргә мәҗбүр була. 80168 Төрле сәбәпләр белән “кондыз” сүзе “Кондырлы”га әйләнеп киткән. 80169 Төрле сәяси көчләр арасында барган ныклы көрәш депрессиягә каршы көрәш үзенчәлекләренә һәм кризисның озак дәвам итүенә йогынты ясый. 80170 Төрле сөйләшмәгән сүзләрне сөйләдем дип әйт, кулыңны куй, дип көнгә 3-4 мәртәбә сорауга алып кереп, кыйнап камерага китереп ташлый торган булганнар. 80171 Төрле споралылыкның биологик әһәмияте гаять зур. 80172 Төрле споралы үсемлекләрнең гаметофитлары бер җенесле була. 80173 Төрле спорт төрләрендә катнашу һәм наркотик белән алкогольга бәйлелеккә бирешмәүче шәхеснең формалашуы арасында бәйлелек көчле булуы күзәтелә. 80174 Төрле тавышлар, радиус бәләкәй булганга алар озак эшләмәгән. 80175 Төрле тамыраяклыларның, шул исәптән гади амебаның да үзенчәлекле билгесе булып тыгыз тышчасыз, ялангач тәннең цитоплазма үсентеләре — псевдоподияләр (ялган аяклар) барлыкка китерү сәләте тора. 80176 Төрле тарафларда төзелүче мәчетләргә булышу ниятеннән бихисап хәйрия концертлары оештыра алар. 80177 Төрле тарафлар Дөньядагы уртача Джини индексның 0,56-0,66 арасында булуы билгеләүләре мәгълүм. 80178 Төрле татлы һәм углеводлы азыклар ашаганда шул инсулин аларны энергиягә әйләндерә, һәм кеше әнә шул энергия белән яши. 80179 Төрле таш кораллары Таш дәвере яки Таш гасыры — кешелек тарихында иң борынгы мәдәни-тарихи чор. 80180 Төрле телләрдә фигыльләр берничә төрле үткән заманга ия була алалар: нарратив (претерит) һәм актуаль үткән заманнар. 80181 Төрле тикшеренүләр Көнбатыш карашы Болгарларның хәкиме Кубрат заманында аварларның куылуын сүзгә алучы IX гасырда Патриарх Никефорос (ингл.) язган Кыска тарих әсәреннән өзек. 80182 Төрле тип артык көчәнешләрнең зурлыгы статистик үзгәрүче зурлык булып тора. 80183 Төрле төркемнәргә төрле өйләр хас була. 80184 Төрле төркемнәрнен Бельгиянең башка төбәкләреннән һәм күрше илләрдән Брюссельгә күчеп килүләре нәтиҗәсендә, шәһәрдә халыкны тел буенча бүлеп карыйлар. 80185 Төрле төрләре (мәсәлән, дизентерия амебасы) кешедә һәм хайваннарда җитди авырулар китереп чыгара; кайберләре — үсемлек паразитлары. 80186 Төрле төсле җәнлек, кара, сары, аксыл да була. 80187 Төрле тыгызлыклы өлешләр бер-берсенә тартыша башлыйлар, кысылганда гравитацион коллапс башлана. 80188 Төрле халыкларда охшаш әкиятләр бар. 80189 Төрле хезмәт кораллары, көн-күреш әйберләре-балта, пычак, чүкеч, урак, чалгы, өтерге, келәщә, йозак, чылбыр һәм күп төрле башка нәрсәләр ясаганнар. 80190 Төрле хәрефләрне белдергән төймәләр зур урынны алып тора. 80191 Төрле хөкүмәтләр төрле төр салымнарны куллана, аларның күләмнәрен үзе билгели. 80192 Төрле чаралар күреп тә теләгенә ирешә алмаган хатын, ачуланып, Йосыфны зинданга ташлата. 80193 Төрле чыганаклар буенча, дөнья фаунасында 1050 дән алып 1800 гә кадәр төр санала. 80194 Төрле чыганаклар буенча дөньяяда үзбәк телендә сөйләшүчеләр саны 21 миллионнан башлап 25 миллионга кадәр. 80195 Төрле эчтәлектәге китаплар яза.” 80196 Төрле югарылыктагы өч эсперанто теле дәреслекләренең, халыкара тел белеме буенча мәкаләләр hәм бәяләмәләр авторы. 80197 Төрле яшьтәге балалар бер төркемдә шөгыльләнәләр. 80198 Тормаш ( ) — Соломинка елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 80199 Төрмәдән чыккач та аны тынычлыкта калдырмыйлар, физик юк итү белән яныйлар. 80200 Төрмәдән чыккач, Һ.Максуди инде озак яши алмый, ул 1941 елның 28 июнендә вафат була. 80201 Төрмәдән чыккач, янә сәяси көрәшкә тотына. 80202 Төрмәдә ул туберкулез белән авырый. 80203 Төрмәдә чагында ачлык игълан итә. 80204 Төрмәдә ябылу Эстониянең ССРБ эченә керткәннән соң, гаилә белән Уфага депортацияләнә. 80205 Тормыш вакыты Коргылы лептоннардан - электрон һәм аның антикисәкчеге - позитрон гына стабиль була. 80206 «Тормыш диңгезе», «Үгет», «Йөзгә җитәрмен әле», «Һөнәр өйрәнү хакында», «Балаларга» кебек шигырьләрендә үгет-нәсихәт сизелерлек урын алып тора. 80207 «Тормыш җиле», «Айбагарлар», «Кабатланмас моң», «Неповторимая мелодия», «Ике кояш», «Шатлыклы иртә», «Йөрәк сере» шигырьләр һәм рәсемнәр җыентыклары татар һәм әдәбият дөньясында мирасыбызны баеткан кадерле китапларга әверелде. 80208 Тормыш иптәше Галимҗан Бикҗан улы уңышлы юрист, уллары Байрас — Санкт-Петербург дәүләт университеты, кызлары Гөлнәзирә М.Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты студентлары. 80209 Тормыш иптәше Гүзәл Илмир кызы Халикова белән балалары Тимурны (1998 ел), Камиләне (2002 ел) һәм бәләкәй кызларын (2010 ел) тәрбияләп үстерәләр. 80210 Тормыш итәргә елга тирәсендә, урман буенда яшәргә җайлы булса да, ерткыч хайваннар авылга бер дә тынгылык бирмәгәннәр, вакыты белән зур зарарлар да китергәннәр. 80211 Тормыш итү авыр булганлыктан, тугыз яшеннән үк Латыйфка җәй айларында төрле җирләрдә ялланып эшләргә туры килә, ә кышларын ул авылдагы мәхәллә мәктәбендә укый, 1906 елда Мәләкәскә китә һәм андагы мәдрәсәдә укый башлый. 80212 Тормыш-көнкүреш әкиятләрендә ялкаулык, саранлык, куркаклык һәрвакыт кешеләрдәге иң начар сыйфатлар буларак күрсәтелә. 80213 Тормыш-көнкүрешләре уртача булган. 80214 Тормыш-көнкүрешләре уртача булган, иген игү, киндер сугу белән шөгыльләнгән. 80215 Тормыш-көнкүрешләре уртача булган, тегү теккәннәр, чабата үргәннәр, пыяла куйганнар һәм умартачылык белән шөгыльләнгәннәр. 80216 Тормыш-көнкүрешләре ярлы, халык иген игә, тегермәнчелек белән шөгыльләнә». 80217 Тормыш мөмкинлеге Магнитосфера юклыгы һәм Марсның бик юка атмосферасы тормыш сакламый. 80218 Тормышны алып бару өчен кирәкле ресурс чыганаклары – уңдырышлы, табигый рәвештә сугарыла торган җирләр, сулар – елга һәм күлләр, терлек өчен көтүлекләр – тирәсендә барлыкка килгән таркау тораклыклар соңрак эрерәк берәмлекләргә берләшә. 80219 Тормышның мөһим проблемаларын яктырткан бик күп рубрикалар яшәп килә. 80220 Тормышның соңгы елларында П. Глезденёв Вятка губерна халык мәгарифе бүлегендә, соңрак Вятка педагогика институтында эшләгән, мари һәм удмурт укытучыларның хәзерләү курсларны алып барган. 80221 Тормышны тирәннән, төпкеленнән белүе, кешеләрне яратуы аңа зур уңышлар китерә — әсәрләре укучылар тарафыннан яратып кабул ителә. 80222 Тормыш Поль Анри Бенжамен д'Эстурнель де Констан аристократик гаиләдә туа. 80223 Тормышта һәм идарәдә инглиз теле өстенлек итә, ирланд теле дә рәсми рәвештә танылган. 80224 Тормыш – Уфада татар телендә чыккан гәзит. 80225 Тормыш һәм иҗаты Исам һәм Сима Куросава гаиләсендә Акира Куросава сигезенче иң кече бала булып туа. 80226 Тормыш һәм иҗат юлы» исемле беренче монографиясе басылып чыга. 80227 Тормыш һәм хезмәт юлы М.Ш. Сәлимов Чуаш телендәге китабы. 80228 Тормыш циклы 4 фазага бүленгән: актив үсеш - 2-3 атна, тынгылыкта 4-7 атна, калганы - аерылу стадиясе. 80229 Тормыш циклының гадилеге, зарарлануның һәм кешенең кабат үз-үзен зарарлауның җиңеллеге аркасында авыру озакка сузыла һәм хроник төс ала. 80230 Тормышчан шигъри детальләр, халыкчан образы, йөгерек тел, фикер-хистә ихласлык, шигырьне композицион яктан матур һәм җиңел аңлаешлы итеп төзү осталыгы — болар шагыйрь иҗатының үзенчәлеген тәшкил итәләр. 80231 Тормыш – чынбарлыкны битараф төстә түгел, ә кеше күңеле аша үткәреп, аның сиземләве, тоюы аркылы гәүдәләндерү. 80232 Тормышындагы иң зур казанышы Гудини күрсәткән трюк кабатлау булды. 80233 Тормышының соңгы елларында Багдадта яши. 80234 Тормышы һәм иҗаты» ( 1980 ) исемле монографияләр иҗат итте. 80235 Тормышы һәм иҗаты Казанда күренекле музыкант Афзал Хәйретдинов гаиләсендә туган. 80236 Тормыш юлы 1776 елда Татарстанның Арча төбәгенә караган Курса авылында сәүдәгәр гаиләсендә дөньяга килә. 80237 Тормыш юлы 1830 елда Мәскәүдә сәүдәгәр гаиләсендә дөньяга килә. 80238 Тормыш юлы 1831 елда Воронеж шәһәрендә алпавыт гаиләсендә дөньяга килә. 80239 Тормыш юлы 1833 елның 25 мартында Троицк өязе Туңгатар волосының Шәрип авылында (хәзерге ( Башкортстанның Учалы районында ) мулла гаиләсендә туып үсә. 80240 Тормыш юлы 1837 елда Воронеж губернасында писер гаиләсендә дөньяга килә. 80241 Тормыш юлы 1856 елда Омски шәһәрендә дөньяга килә. 80242 Тормыш юлы 1861 елда кенәз Николай Юсупов гаиләсендә дөньяга килә. 80243 Тормыш юлы 1901 елның 7 гыйнварында элеккеге Арча волостеның Яңа Сала авылында крестьян гаиләсендә туа. 7 яшеннән мәзиндә кыш буе белем ала, икенче елны мәдрәсәгә керә. 80244 Тормыш юлы 1907 елда Түбән Кама районының Прости авылында крестьян гаиләсендә туган. 80245 Тормыш юлы 1917 елда Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районы Биектау авылында Хуҗагарипов Вәлимехәммәт мулла гаиләсендә дөньяга килә. 80246 Тормыш юлы 1923 елның 5 маенда Смоленск өлкәсе Рудня районы Ермошенки авылында туган. 80247 Тормыш юлы 1926 елның 20 сентябрендә Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районы Биектау авылында Хуҗагарипов Вәлимехәммәт мулла гаиләсендә дөньяга килә. 80248 Тормыш юлы 1926 елның 26 июлендә Татарстан Республикасының Чистай шәһәрендә укытучылар гаиләсендә туа. 80249 Тормыш юлы 1933 елның 8 гыйнварында Башкортстанның Бүздәк районы Арслан авылында туа. 80250 Тормыш юлы 1936 елда Ташкент шәһәрендә туа. 80251 Тормыш юлы 1936 елның 25 мартында Татарстан АССРның Буа районы Яңа Чәчкап авылында колхозчы гаиләсендә туа. 80252 Тормыш юлы 1956 елда Уфа нефть техникумын тәмамлаган. 80253 Тормыш юлы 1960 нчы еллар ахырында АКШка Сәламәнең әти-әнисе күченә. 80254 Тормыш юлы 1965 елның 31 июлендә Глостершир графлыгында урнашкан кечкенә Йейт шәһәрендә дөньяга килә. 80255 Тормыш юлы 1993 елда Татарстанның Түбән Кама шәһәрендә туа. 80256 Тормыш юлы Tатар тарихы белгече, галим, педагог Искәндәр Аяз улы Гыйләҗев 1958 елның 31 августында Казан шәһәрендә язучы Аяз Гыйләҗев гаиләсендә дөньяга килә. 80257 Тормыш юлы Авылда җидеелык мәктәпне, 1959 елда Алабуга мәдәният-агарту техникумын тәмамлагач, берникадәр вакыт район Мәдәният йортында баянчы, аннан Түбән Әхмәт авылында клуб мөдире булып эшли. 80258 Тормыш юлы АКШның Кентукки штатында туа. 80259 Тормыш юлы Алия Мостафина 1994 елның 30 сентябрендә Мәскәү өлкәсе Егорьевск шәһәрендә спорт сөюче гаиләдә дөньяга килгән. 80260 Тормыш юлы Алмаз 1985 елның 29 мартында Казан шәһәрендә дөньяга килә. 80261 Тормыш юлы Архипов Ринат Николаевич (псевдонимы - Ринат Мәннан) 1946 елның 6 февралендә Чистай шәһәрендә укытучы гаиләсендә дөньяга килә. 80262 Тормыш юлы Бабасы Ибраһим Йосыф улы Борнаев эре сәүдәгәр һәм җир биләүче була, Казан губернасында иң беренчеләрдән булып үз туган авылында таш мәчет төзетә. 80263 Тормыш юлы Бала чагы Роберт Фишер 9 март 1943 елда Чикагода дөньяга килә. 80264 Тормыш юлы Балачак Джон Рональд Руэл Толкин 1892 елның 3 гыйнварында Блумфонтейнда (Хәзерге КАҖ ) дөньяга килә. 80265 Тормыш юлы Балачак һәм яшьлек Альбино Лучани 1912 елның 17 октябренә Төньяк Италиядә, Белунно епархиясенә караган Форно ди Канале җирлегендә туа. 80266 Тормыш юлы Бари Габдрахманов 1912 елның 25 маенда Кармыш авылында туган. 80267 Тормыш юлы Барлас Хәмит улы Камалов 1930 елның 17 гыйнварында Татарстанның Чистай шәһәрендә укытучы гаиләсендә туган. 80268 Тормыш юлы Берлинда Архимедка куелган һәйкәл Архимед Сицилия утравында урнашкан Сиракуз шәһәрендә дөньяга килә. 80269 Тормыш юлы Биектау районы Мүлмә авылында туа. 80270 Тормыш юлы Билалов Зөфәр Зиятдин улы 1966 елның 5 гыйнварендә Балык Бистәсе районының Олы Елга авылында туа. 80271 Тормыш юлы Болодурин Иван Петрович Түбән Кама районының Иске Чишмә авылында туган. 80272 Тормыш юлы Борис Березовский 1946 елның 23 гыйнварында Мәскәүдә туа. 80273 Тормыш юлы Вагыйз Фәтхуллин Азнакай районы Мәсгут авылында 1937 елның 24 мартында туа. 80274 Тормыш юлы Вайоминг штатының Каспер шәһәрендә үсә. 80275 Тормыш юлы Васил Маликов 1924 елның 19 октябрендә Татарстанның Актаныш районы Иске Кормаш авылында туа. 80276 Тормыш юлы Владимир Путин һәм Владимир Жириновский. 80277 Тормыш юлы Габдуллаһ яшүсмер чагында корәеш кабиләсе юлбашчыларының берсе - Гукбә ибне Әби Мугайтәнең кәҗә көтүен көткән. 80278 Тормыш юлы Гайсин Ленар Гайнулла улы 1952 елның 25 апрелендә Татарстан Республикасы Мөслим районының Метрәй авылында туа. 80279 Тормыш юлы Гай Хаҗи улы (Гайнулла Хаҗимөхәммәт улы) Таһиров 1907 елның 9 гыйнварында Кемерово өлкәсенең Анжеро-Судженск шәһәрендә туа. 80280 Тормыш юлы Галимнең тормыш юлы турында мәгълүматлар бик аз. 80281 Тормыш юлы Гали Рәхим 1892 елның 4 ноябрендә Казанда туа. 80282 Тормыш юлы Галләнур Бохараев 1916 елда Башкортстанның Кыргыз-Миякә авылында дөньяга килә. 80283 Тормыш юлы Гарифҗан Мөхәммәтшин 1941 елның 12 октябрендә Балтачта туа. 80284 Тормыш юлы Гомәр ибнел-Хәттаб башта (пәйгамбәрлекнең 6 елына кадәр) исламның һәм мөселманнарның зур дошманы була. 80285 Тормыш юлы Гомәр Хәйям Иранда, Нишапур шәһәрендә, 1048 елның 18 маенда дөньяга килә. 80286 Тормыш юлы Гүзәл Минакова Татарстанның Алексеевск районы Ялкын п. туа. 80287 Тормыш юлы Дамир Рәүф улы Шәрәфетдинов 1940 елның 12 сентябрендә Казан шәһәрендә дөньяга килә. 80288 Тормыш юлы Дамир Хәйруллин 1939 елда Киров өлкәсендәге Түбән Шөн авылында туа. 80289 Тормыш юлы Джеймс Мэтью Барри 1860 елның 9 маенда Шотландиядә (Кирримьюр) тегүче гаиләсендә туа (ул гаиләдә тугызынчы бала була). 80290 Тормыш юлы Дима Билан 1981 елның 24 декабрендә Карачай-Чиркәсия республикасының Усть-Джегута шәһәрендә туа. 80291 Тормыш юлы Драко Люциус Малфой 1980 елның 5 июнендә тууы билгеле. 80292 Тормыш юлы Әбү Гали ибн Сина 980 елда Бохара тирәсендә Афшана кышлагында туа. 1002 елда, Әбү Галигә 22 яшь чакта, атасы үлә. 80293 Тормыш юлы Әгъзам Камал (Әгъзам Камалетдин улы Камалетдинов) 1918 елның 21 гыйнварында хәзерге Татарстанның Апас районы Үтәмеш авылында ярлы крестьян гаиләсеңдә туа. 80294 Тормыш юлы Әнвәр Хәйри 1947 елның 2 декабрендә Татарстанның Аксубай районы Шәрбән авылыңда туа. 80295 Тормыш юлы Әнәс Җомагылов Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы Олы Тархан авылында 1937 елның 26 июнендә туа. 80296 Тормыш юлы Әсхәт Хисмәтов 1952 елның 1 гыйнварында Әлки районы Түбән Әлки авылында дөньяга килә. 80297 Тормыш юлы Әфләтүн Афинада аристократ гаиләсендә туа. 80298 Тормыш юлы Әхмәт Галиәкбәров 1915 елда туа. 80299 Тормыш юлы Әхмәтһади Максуди 1868 елның 28 сентябрендә Казан губернасы Ташсу авылында, (хәзерге Биектау районына керә ) авыл мулласы Низаметдин гаиләсендә туган. 80300 Тормыш юлы Җәвад Тәрҗеманов 1920 елның 8 июлендә Казан шәһәрендә туган. 80301 Тормыш юлы Заһид Батыр улы Фәйзуллин 1933 елның 15 февралендә Башкортстанның Бакалы районы Иске Балыклы авылында туа. 1947 елда Яңа Балыклы җидееллык мәктәбен тәмамлаганнан соң, 1950 елга кадәр колхозда эшли. 80302 Тормыш юлы Заһидулла Яруллин 1888 елның 10 октябрендә хәзерге Татарстанның Мамадыш районы Кече Сон авылында ярлы крестьян гаиләсендә туган. 80303 Тормыш юлы Зәки Вәлиди 1890 елның 10 декабрендә Уфа губернасы Эстәрлетамак өязе (хәзерге Башкортстаның Ишембай районы ) Көзән авылында мулла гаиләсендә туа. 80304 Тормыш юлы Зәки Зәйнуллин 1933 елның 10 июлендә Башкортстан Республикасының Эстәрлебаш районы Эстәрлебаш авылында игенче гаиләсендә туган. 80305 Тормыш юлы Зәки Шәймәрданов 1923 елның 13 июлендә Балык Бистәсе районының Биектау авылында туа. 80306 Тормыш юлы Зөлфәт Зиннуров 1982 елның 19 ноябрендә Татарстанның Теләче районында туа. 80307 Тормыш юлы Иван Утробин 1934 елның 10 мартында Чаллы районындагы Орловка поселогында туа. 80308 Тормыш юлы Илдар Халиков укытучылар гаиләсендә туып үсә. 80309 Тормыш юлы Илдус Әхмәтҗанов 1950 елныңның 19 июнендә Баулы районы Татар Кандызы авылында туа. 80310 Тормыш юлы Иосиф Бродский, 1972 елда 1940 елда Ленинградта яһүди гаиләдә дөньяга килә. 80311 Тормыш юлы катлаулы. 80312 Тормыш юлы Лиана Рәсим кызы Әмирханова 1980 елның 11 мартында Казан шәһәрендә туа. 80313 Тормыш юлы Лилия Нуретдинова Чистай районы Нарат-Елга авылында 1963 елның 20 сентябрендә туа. 80314 Тормыш юлы Любовь Романова 1971 елның 14 гыйнварында Аксубай районы Емелькино авылында туа. 80315 Тормыш юлы Люция Хәмитова 1967 елның 12 июлендә Казан шәһәрендә туа. 80316 Тормыш юлы Миңгол Вәгыйз улы Галиев 1941 елның 27 августында Татарстан Республикасының Мамадыш районы Иске Комазан авылында дөньяга килгән. 80317 Тормыш юлы Миргазыян Юныс 1927 елның 25 маенда Татарстанның Баулы районы Исергәп авылында крестьян гаиләсендә туа. 80318 Тормыш юлы Мөдәррис Әгъләмов 1946 елның 13 октябрендә Татарстанның Зәй районы Биш Субашы (Пуст-Ашыт) авылында колхозчы гаиләсендә туган. 80319 Тормыш юлы Мөхәммәт ибне Идрис әш-Шәфигый тумышы буенча корәешләр ( Исламга нигез салучы Мөхәммәт пәйгамбәр дә шушы ыругтан чыга) ыругыннан була, аның нәсел шәҗәрәсе Мөхәммәт пәйгамбәр шәҗәрәсе белән кисешә. 80320 Тормыш юлы Мөхәммәт Ильяс әл-Кандәһләви 1885 елда Британия Һиндстанындагы кечкенә генә шәһәрдә диндар галим гаиләсендә туа. 80321 Тормыш юлы Муллаян Дәүләтша улы Халиков хәзерге Бүздәк районының Каран авыл Советы биләмәсенә караучы Актау авылында 1894 елда туган. 80322 Тормыш юлы Муса Мөхәммәтҗан улы Акҗегетов 1864 елның 3 декабрендә Пенза губернасының Чембар (хәзерге Белинский) шәһәрендә урта дәрәҗәле чиновник гаиләсендә дөньяга килә. 80323 Тормыш юлы Нельсон 1918 елны Умтатада, телебу кабиләсе җитәкчесе гаиләсендә туа. 80324 Тормыш юлы Николай Гумилёв белән хатыны Анна Ахматова һәм улы Лев Гумилёв Абиссиниягә берничә сәфәр ясаган һәм Африкага күп әсәрләр багышлаган. 80325 Тормыш юлы Нойес Англиянең Стаффордшир графлыгында урнашкан Вулверһемптон шәһәрендә дөньяга килә. 80326 Тормыш юлы Нур Баян 1905 елның 28 маенда Татарстанның Актаныш районы Әнәк авылында гади крестьян гаиләсендә дөньяга килә. 80327 Тормыш юлы Равил Габдрахман улы Фәхретдинов 1937 елның 14 мартында Татарстан Республикасы Балтач районының Кариле авылында туган. 80328 Тормыш юлы Равил Кашапов Чиләбе өлкәсе Увельский районының Красногорск поселогында 1956 елның 15 ноябрендә туа. 80329 Тормыш юлы Рәниф Шәрипов 1950 елның 30 маенда Татарстанның Кукмара районы Аман-Оштырма авылында туа. 80330 Тормыш юлы Рәссам 1924 елның 25 февралендә Татарстанның Чистай шәһәрендә дөньяга килә. 80331 Тормыш юлы Рәшид Әд-Дин 1247 елда Иран шәһәре Һәмәдәндә туган. 80332 Тормыш юлы Риваятьләр һәм тормыш юлын тасвирлаучы әсәрләрдә Ягъкубның салым җыючы булып эшләве һәм Яһүдәядә яшәве хәбәр ителә. 80333 Тормыш юлы Ринат Мөхәммәдиев 1948 елның 10 декабрендә Татарстан АССРның Мамадыш районы Кече Кирмән авылында колхозчы гаиләсендә туа. 80334 Тормыш юлы Роберт Мөгаллим улы Миңнуллин 1948 елның 1 августында Башкортстанның Илеш районындагы Нәҗәде авылында туа. 80335 Тормыш юлы Рухия Фәхразый кызы Ахунҗанова 1959 елның 20 июнендә Татарстан Республикасының Зәй районы Имәнлебаш авылында туа. 80336 Тормыш юлы Рыжов Михаил Иванович 1922 елның 6 ноябрендә Татар АССР Балык Бистәсе районы Урахча авылында крестьян гаиләсендә туа. 80337 Тормыш юлы Сания Юныс кызы Әхмәтҗанова 1962 елның 20 апрелендә Татарстанның Арча районы Курса Почмак авылында колхозчылар гаиләсендә туган. 80338 Тормыш юлы Сәлмән Иранда Исфаханнан ерак түгел булган Җәйй авылында туа. 80339 Тормыш юлы Сергеев Александр Тимофеевич 1916 елның 30 августында Балык Бистәсе районының Шиланка авылында крестиян гаиләсендә туа. 80340 Тормыш юлы Сибагатуллин Айрат Миңнемулла улы Татарстан Республикасы Саба районының Байлар Сабасы авылында туган. 80341 Тормыш юлы Синклер Льюис яңарак кына төзелгән Сок-Сентр ( Миннесота ) шәһәрчегендә, шәһәрдә бердәнбер булган табиб гаиләсендә дөньяга килә. 80342 Тормыш юлы Татарстанның Балык Бистәсе районындагы Биектау авылында 1937 елның 28 февралендә туган. 80343 Тормыш юлы Татарстанның Саба районы Сабай карьясында 1844 елда туган. 80344 Тормыш юлы Трирда апостол Матиас кабере өстендәге саркофаг Матиасның исеме Апостолларның эшләре китабында гына искә алына. 80345 Тормыш юлы Тумыштан соң әнисеннән алына һәм Елизавета II сараенда тәрбияләнә. 80346 Тормыш юлы Ул 1893 елда Казан губернасы Зөя өязе Иске Чәчкаб авылында крестьян гаиләсендә дөньяга килә Язучы үзе туган урыны булып Казан шәһәрен күрсәтә. 80347 Тормыш юлы Ул 1907 елның 6 гыйнварында Башкортстанның Мәләвез районы Җиргән авылында игенче гаиләсендә туа. 80348 Тормыш юлы Ул 1908 елның 7 маенда хәзерге Түбән Новгород өлкәсе Кызыл Октябрь районы Актук (халык телендә — Яңапар) авылында 3нче мәчет имамы Ваһап мулла Хәйретдинов (1870–1937) гаиләсендә туган. 80349 Тормыш юлы Ул 1910 елның 20 сентябрендә Орск шәһәрендә туа. 9 яшьтә ятим кала, шундагы балалар йортында тәрбияләнә. 80350 Тормыш юлы Ул 1911 елның 30 августында Казакъстанның Күкчәтау шәһәрендә туган. 80351 Тормыш юлы Ул 1918 елның 14 гыйнварында Төньяк Манчжуриянең Хайлар шәһәрендә дөньяга килә. 80352 Тормыш юлы Ул 1928 елда Кытайның иң зур шǝһǝрлǝреннǝн берсе - Шаңхайда дөньяга килә. 80353 Тормыш юлы Ул 1929 елда Киевта туган. 1980 елларда Русия фәннәр академиясенең Көнчыгышны өйрәнү институтын, шулай ук Икътисад һәм халыкара мөнәсәбәтләр институтын җитәкләде, совет җитәкчеләренең тышкы сәясәттәге төп киңәшчесе булды. 80354 Тормыш юлы Ул 1933 елның 15 гыйнварында Татарстанның Актаныш районы Актаныш авылында колхозчылар гаиләсендә дөньяга килгән. 80355 Тормыш юлы Ул 1934 елның 23 июнендә Татарстанның Актаныш районы Мерәс авылында игенче гаиләсендә туа. 80356 Тормыш юлы Ул 1935 елның 10 августында Татарстанның Актаныш районы Түбән Яхшый авылында колхозчы гаиләсендә туа. 80357 Тормыш юлы Ул 1939 елның 12 маенда Татарстанның Зәй районы Апач (рәсми исеме Сармаш по Ирне) авылында дөньяга килә. 80358 Тормыш юлы Ул 1949 елның 2 мартында Башкортстанның Яңавыл районы Кисәк Каен авылында туа. 80359 Тормыш юлы Ул 1952 елның 3 декабрендә (рәсми документларда — 1953 елның 3 гыйнвары ) Татарстанның Актаныш районы Чал-манарат авылында туган. 80360 Тормыш юлы Ул 1962 елның 16 ноябрендә Башкортстанның Яңавыл районы Уракай авылында туа. 80361 Тормыш юлы Ул Төмән өлкәсенең Яулы Тура районы Исәт авылында дөньяга килә. 80362 Тормыш юлы Үтерелгән вакытында Жаннага 19 яшь була, димәк ул 1412 еллар тирәсендә туа. 1424 елда, 12 яшьлек сагында, ул беренче мәртәбә чит тавышлар ишетә. 80363 Тормыш юлы Фәнис Яруллин 1938 елның 9 февралендә Татарстанның Баулы районы Кызылъяр авылында игенче гаиләсендә туган. 80364 Тормыш юлы Фәрит Аги 1943 елда Кытайда туган. 80365 Тормыш юлы Хәлил Мәхмүтов 1939 елның 10 мартында Мамадыш районы Катмыш авылында туган. 80366 Тормыш юлы һәм иҗаты Альберт Бари улы Хәсәнов 1937 елның 17 декабрендә Татарстанның Биектау районы Кече Кавал авылында укытучы гаиләсендә туган. 80367 Тормыш юлы һәм иҗаты Мәхмүт Хөсәен (Мәхмүт Хафиз улы Хөсәенов) 1923 елның 15 апрелендә хәзерге Казакъстан ССРның Көнбатыш Казакъстан өлкәсе Җаңакала районы Урда авылында эшче гаиләсендә туган. 80368 Тормыш юлы һәм иҗаты Ул 1921 елның 1 декабрендә Татарстанның хәзерге Әгерҗе районы Салагыш авылында урта хәлле крестьян гаиләсендә туа. 80369 Тормыш юлы һәм эшчәнлеге Николай Катанов 1862 елның 6( 18 ) маенда Енисей кушылдыгы Абаканның сул ярында урнашкан Аскиз авылыннан 17 км ераклыктагы Изюм дигән даладагы җирдә хакас гаиләсендә туа. 80370 Тормыш юлы Хәнисә Җәүдәт кызы Алишина 1953 елның 29 маенда Төмән шәһәрендә туып үсә. 80371 Тормыш юлы Хәсән Туфан 1900 елның 27 ноябрендә (яңа стиль белән 9 декабрьдә ) Казан губернасы Чистай өязе Иске Кармәт авылында крестьян гаиләсендә унынчы бала булып туа. 80372 Тормыш юлы Шагыйрь Аитзәк Аитов 1908 елның декабрендә хәзерге Сарытау өлкәсенең Дергачи районы Алтата авылында туа. 80373 Тормыш юлы Шакир Мөхәммәдиев 1865 елның 20 май көнне Буа шәһәрендә туа. 80374 Тормыш юлы Шаһинур Әхмәтсафа улы Мостафин 1948 елның 12 февралендә Татарстанның Мамадыш районы Арташ авылында туа. 80375 Тормыш юлы « Шаһнамә »дән күренеш 932 һәм 941 еллыр арасында Ирандагы Тус шәһәренең янындагы Хорасан авылында җир биләүче крәстиән гаиләсендә туа. 80376 Тормыш юлы Ш. Бабич китабы. 80377 Тормыш юлы Шәйхетдинов Наил Шәмсетдин улы 1941 елның 1 мартында Татарстанның Чирмешән районы Лашман авылында дөньяга килә. 1965 елда ул Казан театр училищесын тәмамлый һәм шул ук елны Республика татар күчмә театрына эшкә чакырыла. 80378 Тормыш юлы Шәүкәт Биктимеров 1928 елның 28 октябрендә Татарстанның Саба районы Миңгәр авылында туа. 80379 Тормыш юлы Шәүкәт Галиев 1928 елның 20 ноябрендә Татарстанның Кайбыч районы Олы Бакырчы (хәзер Апас районына керә) авылында туа. 80380 Тормыш юлы Шиһабетдин Мәрҗани 1818 елның 16 гыйнварында Казан өязе (хәзерге Әтнә районы) Ябынчы авылында руханилар гаиләсендә дөньяга килә. 80381 Тормыш юлы Эдуард Касыймов 1930 елның 9 ноябрендә Киров өлкәсенең Нократ авылында туа. 80382 Тормыш юлы Энгель Нәвап улы Фәттахов 1961 елның 12 июнендә ТР Актаныш районының Чишмә авылында туган. 80383 Тормыш юлы Эпикур Самос утравында, мәктәп мөгаллиме гаиләсендә туа. 80384 Тормыш юлы Язучы хәзерге Татарстанның Арча районы Ташкичү авылында мөгаллим-хәлфә гаиләсендә туа. 80385 Тормыш юлы Яшь чагы Фёдор Михайлович Достоевский 1821 елның 30 октябрендә ( 11 ноябрьдә ) Мәскәүдә туа. 80386 Тормыш Ярга ташланган орка Оркалар үзара бик дусларча яшиләр, исән-сау косаткалар авырту һәм карт косаткалар турында кайгырталар. 80387 Торна авыл ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 80388 Торнадоларның үзәге Америка Кушма Штатларының үзәк штатларында урнашкан. 80389 Торнаташ — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 80390 Торнаяз — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 80391 Төрнәле — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 80392 Төрнәс — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 80393 Торновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80394 Торопец ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 80395 Торопец-Холм операциясе (Торопецко-Холмская операция) — Бөек Ватан сугышы вакытындагы алман гаскәрләре эре төркемнәрен (аеруча Ржев янындагы алман төркеме) чолгап алу максатыннан узган совет гаскәрләренең операциясе. 80396 Тороповщина ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 80397 Тороповы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 80398 Торопынино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 80399 Торосколь-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 80400 Торсагали — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 80401 Төр составында пармелия, кладония, кладина, цетрария, пельтигера өстенлек итә. 80402 Торта — Русия территориясеннән ага торган елга. 80403 Төртек — Дим елгасы кушылдыгы. 80404 Тортымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80405 Торучылары авыл хуҗалыгыннан тыш эшлиләр. 80406 Торфлы мәйданы 4897 га, сәнәгать торф ятмасы 2774 га. 80407 Торфопредприятие ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 80408 Торфяной ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 80409 Торца — Русия территориясеннән ага торган елга. 80410 Торча — Русия территориясеннән ага торган елга. 80411 Торымбәт — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 80412 Торымтай атамасы Казакъ ( ) һәм фарсы ( ) телләрендә кече лачынны дербникны ( ) торымтай дип атыйлар. 80413 Торынтаеш — Корсак елгасы ( Дим бас.) кушылдыгы. 80414 Торышлары Уяу Уяу иҗтимагый аңлы субъект доминант мәдәни карашка альтернативаларны эзли. 80415 Төс бирү өчен төрле буяулар кушканнар. 80416 Төсе ак, кара яки как төстә булырга мөмкин. 80417 Төсе ачык: яшел, зәңгәр, җирән-кызыл, алтын төсендә (исеме шуннан алынган). 80418 Төсе белән ак башлы комайга ошый. 80419 Төсе кара, кызгылт-көрән яки металлсыман яшел. 80420 Төсе кара, ян-яклары алтынсыман сары, корсак өлешендә күп санда төрле төстәге тимгелләр бар. 80421 Төсе күзгә ташланмый торган: җиткән кошлар ак төсле кара тимгелләр белән. 80422 Тосемтоу — Русия территориясеннән ага торган елга. 80423 Тосемья — Русия территориясеннән ага торган елга. 80424 Төсе сезонга карап үзгәрә: җәен — мехы коңгырт-көрән, корсак асты ак; кышын ап-ак төскә керә, колак очлары гына кара кала. 80425 Төсе сорыдан алып көмөштәй ялтыр, алтынсу була. 80426 Төсе тонык көрәннән алып кара көрәнгә кадәр. 80427 Төсе үзгәрүчән: ачык җирәннән (җәен) алып соры-зәңгәргә (кышын) кадәр. 80428 То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 80429 Тоскуи ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 80430 Төсле глюоннар: Төссез глюоннар: Өченче төссез халәт булмый: : Конфайнмент Конфайнмент (татарча Җибәрмәү) - кварклар ирекле халәттә күзәтелмәве. 80431 Төсле металлурги дә алга киткән. 80432 Төсле металлургия, машиналар төзү, химия, азык тәмлеткеч, җиңел, агач эшкәртү, пыяла сәнәгате үскән. 80433 Төсле металлургия, химия, җиңел, азык-төлек сәнәгатьләр эшханәләре бар. 80434 Төсләр хакындагы теориясен алга сөргән. 80435 Төсле телеви¬зор экранында бер үк вакытта төрле төстәге өч рәсем «ясала». 80436 Төсне бөтенләй аера алмаучанлыкны төс танымау дип атала; мондыйда тирә-яктагы барлык әйберләр кара-ак күренештә булып кабул ителә. 80437 Төсне гадәти сизгән кеше төп өч төсне (кызыл, яшел һәм күк) кабул итә (Күрү мәкаләсен карагыз). 80438 Тосно ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 80439 Тосно шәһәрен азат иткән өчен дивизия һәм аның командиры Кызыл Байрак ордены белән бүләкләнә. 80440 Төс үзләштерү кеше индивидуальлеге, шулай ук спектраль состав, тирәдәге яктылык чыганакларына карата яктылык контрасты белән билгеләнә. 80441 Тота алмаса, үзе уеннан чыга. 80442 Тота алса, алар урыннарын алышалар. 80443 Тота алсалар, алар үз рольләрен алмаштыралар. 80444 Тота — Русия территориясеннән ага торган елга. 80445 Тоташ диярлек кәүсәсенең бормалы баскычы белән азанчының түгәрәк балконына менәргә була. 80446 Тоташ республикадагы кебек үк, заман үзгәрешләре аны да урап узмады. 80447 Тоташ сызыклар белән Web-серверлар һәм алар арасындагы бәйләнешләр, ә пунктир белән Web-документлар һәм алар арасындагы бәйләнешләр күрсәтелгән. 80448 Тота'ш тирәлеклә'р электродина'микасы — тоташ тирәлекләр физикасының тоташ тирәлекләрнең электр, магнит һәм оптик үзлекләрен өйрәнүче бүлеге. 80449 Тота-Яха (Песчаная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80450 Тотемга табыналар, аннан мәрхәмәт көтәләр, аның белән аралашалар, дошманнардан һәм йола башкаруга багышланмаган кабиләдәшләреннән саклыйлар. 80451 Тотемизм билгеле бер ыругның нинди дә булса тотем белән кан кардәшлеге һәм табигатьтән өстен бәйләнеше турындагы ышануга нигезләнгән. 80452 Тотеми́зм - борынгы ыруглык җәмгыятенең инанулары һәм йолалары комплексыннан гыйбарәт, алар кешеләр төркемнәре һәм хайваннар арасындагы туганлык турындагы күзаллаулар белән бәйләнгән. 80453 Төтенсез дары, динамит эшләп чыгаруда кулланыла. 80454 Тоткыннар Зөя — Сембер тимер юлын төзүдә һәм Сакко һәм Ванцетти исемендәге совхозда ( Чардаклы тирәсендә) эшләгәннәр. 80455 Тоткыннар саны — 1300 кешегә кадәр; алар нефть эшкәртү сәнәгатенең предприятеләре төзелешендә хезмәт иткәннәр. 80456 Тоткыннар саны — 500 кешегә кадәр; алар тимеръюл төзелеше лагерьларның баш идарәсенең (ГУЛЖДС) №1 заводында хезмәт иткәннәр. 80457 Тоткыннар янына кереп йөргән Юрытко атакай алар-ның, үлемгә хөкем ителгәч тә, үзләрен тыныч тотуын сокла­нып искә ала. 80458 Тотрыклылык алдан ук булган ныклы шәхси яки хезмәт бәйләнешләренә, җинаятьчел профессионализмга нигезләнгән булырга мөмкин. 80459 Тотса, ул яулык салучы белән икесе читкә китеп, кемгә яулык белән сугарга һәм аны кемгә «кияүгә бирергә» икәнен килешәләр. 80460 Тоттырмаганы (өченчесе) алга килеп, так каравыл булып баса. 80461 Тотылган кеше икенче командага баса. 80462 Тотылган сарыкларны бүре читкә алып китә бара. 80463 Тотылса, ул көтүче булып яки шобага тотышып, уен яңадан башлана. 80464 Тотыма-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 80465 «Тотындымы – йөре» һәм «кулыңны җибәрдеңме – йөрдең» кагыйдәләре Әгәр уенчыларның берсе аңлы рәвештә ташына тотынса, ул шул таш белән йөрергә мәҗбүр була. 80466 Тотьма ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 80467 Тоумби-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80468 Тоу-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 80469 Төхбәтуллин) дини эшләр бигрәк тә оешкан төстә үтә. 80470 Тохлорт-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 80471 Тохта ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 2013 елда юкка чыгарылган. 80472 Тохтино ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 80473 Төхфәт Янәби бульвары ( ) — Уфаның Калинин районында урнашкан урам. 80474 Тоцкое районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 80475 Төче коймак һәм йомырка тәбәсен генә өчаяк өстенә таба куеп пешергәннәр. 80476 Төче һәм чүпрә белән изгән әче камырны ике төрле — гади һәм татлы камыр итеп әзерлиләр. 80477 Точилиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80478 Точильный Ключ ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 80479 Точипыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 80480 Точма — Русия территориясеннән ага торган елга. 80481 Тошвиска ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 80482 Төшем килеше Татар телендә аның ике төре бар: билгесез төшем килеше һәм билгеле төшем килеше. 80483 Төшенчә 1890 еллардан кулланыла башлый, беренче булып бестселлерлар исемлеге «The Bookman» журналында 1895 елда чыга. 80484 Төшенчә 1993 елда «Physical Review Letters» журналында кертелгән. 80485 Төшенчә Карл Август Мёбиус тарафыннан 1877 елда кертерлгән. 80486 Төшенчәне 1956 елда керткән Джон МакКарти аңа «акыллы машиналар ясауның фәне һәм инженериясе» билгеләмәсен бирә. 80487 Төшерелгән фотосурәтләр интернет аша бәйгене оештыручыга җибәрелә, һәм соңыннан жюри әгъзалары һәр фотосурәтне түбәндәге өч юнәлештә бәяли: сәнгатьчәлек, биремгә туры килү, оригинальлек. 80488 Тошка ( ) каналы сусаклагычны Тошка күле белән бәйли. 80489 Төшке ашка куелган ризык Төшке аш - тәүлектәге икенче яки өченче тапкыр ашау, гадәттә беренче яки икенче иртәнге ашлардан соң ашала. 80490 Төшләрнең бүленүе төш реакторында һәм төш коралында энергия чыганагы була. 80491 Төшләр электростатик этелү көчләреннән өстенлек алып һәм бер-берсенә якынлашып зур кинетик энергиягә ия булырга тиеш. 80492 Төшнең бүленүе чылбырлы реакциясен җибәрсен өчен я уран -235, я плутоний -239, кайбер очракта уран-233 файдаланыла. 80493 Тошнур ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 80494 Тошня (Тошна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80495 Тошпи ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 80496 Төш реакторында уран-238 нейтроннар белән озак нурландыру процессы нәтиҗәсендә нәкъ плутоний чыгарыла, шулай ук торий нейтроннар белән нурландыру нәтиҗәсендә уран-233 чыгарыла. 80497 Төш реакторында ягулык булып саф табигый уран изотобы уран-235 яки изотоп уран-235 белән баетылган уран-238 хезмәт итә. 80498 Төш таркалганда, бета-кисәкчекне ( электрон яки позитрон) һәм ярым бөтен спинлы кисәкчекне (электрон антинейтриносы яки электрон нейтриносы) нурландыра. 80499 Төш таркалмаса, мәче исән кала. 80500 Төштә альфа-кисәкчек туннель эффекты ярдәмендә кулон киртәсе аша таратыла, шуңа күрә альфа-таркалыш квант процессы була. 80501 Төштә энергия чыкмаганга күрә төш кысыла башлый һәм гравитация тәэсирендә җылына, температура арта һәм төш тирәсендәге тышчада урнашкан водород яна башлый һәм югары катламнарны этеп чыгара. 80502 Төш физикасының «атасы» буларак мәгълүм. 80503 Тощица — Русия территориясеннән ага торган елга. 80504 Тоякэтый-Мачий-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 80505 Тоя — Русия территориясеннән ага торган елга. 80506 Тоя-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 80507 То-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80508 ТР 3 министрлыгы – мәдәният, мәгариф, яшьләр, спорт һәм туризм министрлыклары фестиваль эшендә катнаша башлый. 80509 ТР I класслы дәүләт киңәшчесе чинында ( 2003 ). 80510 «Травиата» фестивалендә (Савонлинна, Финляндия ) катнаша. 80511 Травкино — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 80512 Травники ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 80513 Травянистое ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 80514 Травянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80515 Травянка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 80516 Традицион белем бирү алымнары баетыла, укыту-лаборатор корпус мәйданнары зурая. 80517 Традицион йөз татулары белән Фулани хатын-кызлары. 80518 Традицион Санскрит галимнәре бу аермаларны ārṣa (आर्ष) дип атыйлар бу "ришиларныкы" дигәнне аңлата ягъни борынгы авторларның атамасы. 80519 Традиция буенча синагогада укыла торган Тәүрат тексты кулдан язылган булырга тиеш. 80520 Традиция буенча ярышлар Олимпия уеннарыннан соң, 1992 елдан бирле шул ук шәһәрдә уздырылалар. 80521 Тразовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80522 Трай — Русия территориясеннән ага торган елга. 80523 Трактовая Кукушка ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 80524 Трактовский ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 80525 Трактовые ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 80526 Трактор бригадасы бригадиры Суфияров Вафый,беренче комбайнер Әхмәтшин Хаким була. 1951 елда 1-Май (Яңа Казанчы), Актау(Вашъязы) колхозлары бергә кушыла. 80527 Трактор заводы районы ( ) — Чиләбе шәһәре районнарының берсе. 80528 Трактор кабызганда, двигатель кирегә әйләнеп китеп аның кулын сындыра, кул сөякләре дөрес ялганмыйча кала. 80529 Тракторный — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 80530 Трамвай автобус рәтендә уңайсыз транспорт булып чыкты, һәм аның регрессы башланган. 80531 Трамвай иң уңайлы шәһәр транспорты санала. 80532 Трамвайның киләчәге Казан тизләтелгән трамвае маршруты һәм киләчәк боҗра проекты БКМ-843 төрендәге вагон Казан тизләтелгән трамвае маршрутында 2012 елда 5 номерлы Казан тизләтелгән трамвае ачыла. 80533 «Трамвай» сүзе инглиз теленнән «tram» – вагон, «way» – юл дигәнне аңлата. 80534 Трамвай тизлеге мөмкинлеге - 100 км/сәг., киләчәк шартларда 80 км/сәг. 80535 Трамплиннан сикерү ( ) – төрле биеклектәге ясалма трамплиннардан сикерүне үз эченә алган спорт төре. 80536 Транзисторларга нигезләнгән санакларның элегрәк чыккан санакларга караганда берничә билгеле отышлы ягы булган. 80537 Транзит оркалары хәттә кашалотлар, акулага һөҗүм итә https://www. 80538 Транс Атлантик очып күчү вакытында Алмания территориясе өстендә авиация һәлакәтендә һәлак була. 80539 Трансваальда үзидарәчелек өчен тулы хокукы кала, тик ул Британ империясенең сюзеренитетын танырга тиеш. 80540 Трансильвания платосы һәм Көнбатыш Румыния таулары да Карпат тезмәсенә карыйлар. 80541 Транскрипцияләр авторы Р. Еникиев беренчел чыганакның көй төзелешен саклаган хәлдә, яңа гармония, фактура һ.б. музыкаль алымнарны иҗади уңышлы кулланып, заманга яңгырашлы инструменталь форма тудыруга ирешә. 80542 Транслятор теләсә кайсы программалау системасының мәҗбүри элементы булып тора. 80543 Трансполяр магистраль ССРБның җитәкчелекнең яңа көньяк диңгез портка урын табырга омтылудан барлыкка килгән. 80544 Транспорт 2005 елдан бирле Маврикийда автобус транспорты студентлар, инвалидлар һәм карт гражданнар өчен түләүсез. 80545 Транспорт Автомобиль транспорты * М8 «Холмогоры» федераль әһәмиятле магистрале. 80546 Транспорт Автомобиль транспорты Шәһәр аша М7 «Идел» «Идел» ( Мәскәү — Владимир — Нижгар — Чабаксар — Казан — Уфа), М5 «Урал» «Урал» ( Мәскәү — Рәзән — Пенза — Самар — Уфа — Чиләбе ), Р314 (Уфа — Стәрлетамак — Ырынбур ) автоюллар баралар. 80547 Транспорт Аскын районында юллар яхшы дип булмый. 80548 Транспорт Баш транспорт төре - метробус ТрансМиленио. 80549 Транспорт Бишбүләк районы аша 4нче категория Кыргыз-Миякә -Бишбүләк юлы уза, күрше районнар һәм Ырынбур өлкәсе белән аралашу өчен 5нче категория юллар хезмәт итә. 80550 Транспорт Дүртөйле районын М7 «Идел» (Мәскәү-Уфа) автомагистрале кисеп чыга. 80551 Транспортер йомычканы өсте ябылган түгәрәк бакларга алып керә, ә баклар аша бертуктаусыз кайнар су агып тора. 80552 Транспорт Зианчура аша республика әһәмиятендәге Магнитогорск – Ира автоюлы уза. 80553 Транспорт Кировта "Победилово" аэропорты урнаша. 80554 Транспорт Крайның төньяк өлешендә Байкал-Амур, ә үзәк өлешендә Транссебер тимер юл магистралләре үтәләр. 80555 Транспорт Лениногорск шәһәре транспорт-географик яктан уңайлы җирдә урнашып, башка шәһәрләр белән төбәк әһәмиятендәге юллар белән бәйләнгән. 80556 Транспорт Ло Мантанг капланышы булмаган юл буенча Кытай, Тибет Автоном Регионының Шигатсе префектурасы Дҗонгба Районыннан 20 км. 80557 Транспорт машинал төзү, станоклар төзү, җиһазлар төзү, электротехника, үлчәү әсбаплары, химия, тукымачылык (текстиль), тегүчелек, полиграфия, азык-төлек сәнәгате үсеш алган. 80558 Транспорт Нефтекаманың эчке юллары озынлыгы – 256 км. 80559 Транспортның төп төрләре — тимер юл һәм автомобиль транспорты. 80560 Транспорт Өлкәдәге барлык тимер юллар Горький тимер юлына карыйлар, аның идарәсе дә Түбән Новгородта урнашкан. 80561 Транспорт Париж әйләнмә юлы Юл транспорты Париж — илнең шактый зур транспорт бәйләнеше. 80562 Транспорт Район аша М51 ( Чиләбе — Курган — Петропавел — Омск — Новосибирск ) автоюлы һәм Себер аша тимер юл магистраленең « Новосибирск — Татарск » өлеше бара. 80563 Транспорт Район аша Мәскәү һәм Куйбышев тимер юлы үтә. 2 өлкәара, 3 шәһәрара һәм 8 шәһәр яны автобус маршруты йөри. 80564 Транспорт Район аша Уфа – Яңавыл автомобиль юлы уза. 80565 Транспорт Район географик яктан уңышлы урынлашкан. 80566 Транспорт Районда барлыгы 328 км озынлыкта юл исәпләнә. 80567 Транспорт: район җире аша тимер юл уза, 6 станция һәм туктау пункты урнаштырган. 80568 Транспорт Районны көнчыгыштан көнбатышка Чишмә— Сембер тимер юлы һәм Уфа — Октябрьский автомобиль юлы бүлеп чыга. 80569 Транспорт Районның көнчыгышында « Зөя — Сембер » тимер юлы ( Колангы станциясе) һәм Р-241 автоюлы уза. 80570 Транспорт Район территориясен Бөре – Мәсәгуть – Сулея автомобиль юлы кисеп чыга. 80571 Транспорт Район территориясеннән Куйбышев тимер юлы (Карлыман—Белорет участогы), Көньяк Урал тимер юлы (Магнитогорск—Белорет участогы), Белорет— Учалы — Мияс (Чиләбе өлк. 80572 Транспорт Район юллар белән начар тәэмин ителгән. 80573 Транспорт Республика нык үскән транспорт челтәренә ия. 80574 Транспорт Тәтешле районын Борай – Иске Балтач – Куеда автоюлы кисеп чыга. 80575 Транспорт Тимер юллар озынлыгы — сал-кам 36 966 км (2008, Көньяк Америкада беренче урын), автомобил юллары озынлыгы — 231 374 км, шул исәптә асфальтлы — 69 412 км. 80576 Транспорт Чиләбе өлкәсе аша Транссебер магистрале бара; Чиләбе шәһәрендә Көньяк Урал тимер юлның идарәсе урнаша. 80577 Транспорт Чишмә районында Куйбышев тимер юлының ике йөреше тоташа. 80578 Транспорт Ырынбур – эре транспорт төене. 80579 Транспорт Эчке йөк ташуларда автомобиль транспорти алдынгы урында. 80580 Транспорт Юшут тимер юлы (2004 елга кадәр эшләде) http://web. 80581 Транспорт ярдәмендә, француз армиясе частьлары бик тиз арада кирәкле урынга күчерелә. 80582 Транссебер магистралендә тимер юл станциясе. 80583 Транссебер магистраленең мөһим тимер юл төене. 80584 Транссебер магистрале төзелүдән соң Түкәле үзенең сәүдә мөһимлеген югалта. 80585 Транссебер тимер юл магистралендә станса. 80586 Трансформаторларда югалтулар Трансформаторда югалтулар дәрәҗәсе (һәм ФГК (КПД) кимүе) күбесенчә “траснформатор тимернең” (электротехник корычы) сыйфатына, конструкциясенә һәм материалына бәйле. 80587 Трансформаторның артык көчәнешләрне кичерү сәләте Трансформаторлар заводтан чыгарылу алдыннан изоляциянең электр ныклылыгының билгеле сынауларын үтәргә тиеш. 80588 Трансформаторның беренчел чолганышы үлчәнә торган алмаш ток белән чылбырга ялгана, ә икенчелгә үлчәү җиһазлары кушыла. 80589 Трансформаторның беренчел яки икенчел яклары өстәрәк күрсәтелгән өч ысулның теләсә ниндие белән кушылган булырга мөмкин. 80590 Трансформаторның өчпочмак сыман тоташтырылган чолганышы бу бозылуны бетерәчәк, чөнки өчпочмак сыман тоташтырулы чолганыш гармоник токларның сүнүен тәэмин итәчәк. 80591 Трансформатор төрләре Көч трансформаторы Көч трансформаторы — электр энергиясен кабул итү һәм куллану өчен кулланылган электрик челтәрләрдә һәм җайланмаларда электр энергиясен әверелдерү өчен кулланылган трансформатор. 80592 Трансформатор һәм яшен импульсы тәэсире ноктасы арасында озынлык трансформаторны суккан импульс үсү вакытына йогынты ясый, трансформаторга кадәр ара азрак булган саен, вакыт кыскарак була. 80593 Трансформатор шулай ук кыска вакытлы һәм узу артык көчәнешләре комбинациясенә дучар булырга мөмкин. 80594 Трансформизм табигатькә хас объект диалектикага юл ача. 80595 Траншеяга сикереп төшүгә Миңнулла озын чандыр немец солдаты алдына туры килә, аны каскасы белән дөмектерүгә, ике фашистны күреп кала, аларны да юк итә. 80596 Трапицыны ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 80597 Трасна — Русия территориясеннән ага торган елга. 80598 ТР атказанган мәдәният хезмәткәре ( 2014 ). 80599 ТР атказанган сәнгать эшлеклесе ( 1997 ). 80600 Трафальгар диңгез бәрелешен искә алу көне. 80601 Траф ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 47,3 километр озынлыкта булган кратеры. 80602 Трахеидлар югары споралы үсемлекләргә, шулай ук ачыкорлыклыларга хас. 80603 Трахеяләр челтәре бөтен тәнгә тарала. 80604 Траян хакимлегендә Рим империясе иң зур биләмәләренә килеп җиткән. 80605 ТРда 17 төре: күл акчарлагы (Larus ridibundus), көмеш акчарлак (Larus fuscus), кара крачка (Chidonias niger), кече крачка (Sterna albifrons) һ.б. Сулыкларда (сусаклагыч, елга, күл, буаларда) яшиләр. 9 төре күченү вакытында гына күренә, 8 төре оя кора. 80606 ТРда 2 төре: гади яки соры гөберле бакалар (Bufo bufo) һәм яшел гөберле бакалар (B. 80607 ТРда 2 төре - кызыл бүксәле гагара (G. 80608 ТРда арпа төп ашлык-фураж культурасы буларак үстерелә, чәчүлек мәйданы 381,4 мең га тәшкил итә, гектарыннан 34,3 ц уңыш алына (2005). 80609 ТРда барлык районнарда да очрый, һәркайда диярлек аз санлы. 80610 ТРда бер төре - исле гамбәр чәчәге (A. 80611 ТРда бройлер ите Казан, Питрәч, Тукай һәм Түбән Кама кошчылык фабрикаларында, Ленин һәм Юдино нәселле кошлар үрчетү репродукторларында җитештерелә. 80612 ТРда гади тиент саны 3,57 меңнән (1991) 6,14 меңгә (2000) кадәр арта. 80613 ТРда әберчен саны кими бара. 80614 ТРда җиңел уңдырышлы туфраклы, җылына торган тау битләрендә яхшы үсә. 80615 ТРда ике экологик төркем: яшел, яки су (күл бакасы, буа бакасы һәм ашарга яраклы бака) һәм көрән, яки җир өсте (очлы башлы бака һәм үлән бакасы) бакалары яши. 80616 ТРда ит чебешләрен махсус үстерү 1960 елларда башлана. 80617 ТРда уртача 3,62% майлылыклы 4664 кг сөт бирә. 80618 ТР дәүләт премиясе (техника һәм фән өлкәсендә) лауреаты ( 2008 ), Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты ( 2016 ). 80619 Тревизо һәм Падуя католик семинарияләрендә белем ала. 80620 Трека ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 80621 Тректа беренче кышкы автоузышлар 1978 дә уздырыла. 80622 Трема — Русия территориясеннән ага торган елга. 80623 Тренерлар Александр Моргунов һәм Юрий Куканов белән 1993 елдан җиңел атлетика белән шөгыльләнә башлый. 80624 Тренерлык эшендә Көрәш белән араны өзгәм дигәндә генә аны элекке Пархоменко – бу вакытта СССР Спорт комитетында идарә җитәкчесе булып эшләгән остазы эзләп тапты. 80625 Тренерлык эшчәнлеге Тренерлык эшчәнлеген 1988 елда Мәскәүнең «Динамо» хоккей командасында Юрий Иванович Моисеев ярдәмчеләренең берсе булып башлап җибәрә. 80626 Тренеры - В.Смехнов(ире), марафон буенча ССРБ олимпия такымы баш тренеры, Белоруссиянең атказанган тренеры. 80627 Тренеры - Елена Буянова, хореограф - Татьяна Тарасова. 80628 Тренеры - Н.Ф.Петров, ССРБ атказанган тренеры. 80629 Тренеры – Станислав Гомозков (03.08.1948), атказанган спорт остасы. 80630 Тренихина ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 80631 Треппендорф ширкәтенә күчмә байрак тапшыру тантанасы АХҖШ оештырыла башлауның 35 еллыгы уңаеннан чыгарылган АДР почтасы маркасы, 1987 ел. 80632 Трептов паркта Берлин өчен көрәштә һәлак булган Совет армиясе сугышчыларына багышланган тарихи мемориаль зират урнашкан. 80633 Третий Ластик ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 80634 Третница — Русия территориясеннән ага торган елга. 80635 Третья — Русия территориясеннән ага торган елга. 80636 Трехречье ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 80637 Трешня — Русия территориясеннән ага торган елга. 80638 Трёхгорный ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 80639 Триас азагында беренче зауришийлар барлыкка килә. 80640 Триас периодыннан соң җитә, акбур чоры белән алмашына. 80641 Трибунал ваклыларга кадәр 1965 елның сентябренда Берләшкән Корольлекнең Маврикий Министрларына Ланкастер Йорты сөйләшүләрендә үтәлергә тиеш бурычларын тикшергән. 80642 Трибунал тарафыннан Дөниц 10 елга ирегеннән мәхрүм итүгә хөкем ителгән. 80643 Трибушинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80644 Триггер термотөш реакциясен яндыра: югары басымны һәм температураны булдыра. 80645 Тригонометрик исәпләүләр барлык геометрия, физика һәм инженерлыкның барлык өлкәләрендә диярлек кулланылалар. 80646 Тригонометрик функцияләрнең билгеләнмәсе Берлек әйләнә эчендә θ почмагының тригонометрик функцияләре Башта тригонометрик функцияләр турыпочмаклы өчпочмак якларының үзара нисбәте белән бәйле була. 80647 Тридцатая — Русия территориясеннән ага торган елга. 80648 Три Ключа — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 80649 Трикотаж һәм өй җиһазлар фабрикалары. 80650 Трилогиягә өч китап керә: «Сәмәрканд амулеты», «Голем күзе» һәм «Птолемей капкалары». 80651 Трилогиянең алдагы ике фильмы кебек үк, аның режиссеры Гор Вербински була. 80652 Трилогиянең өч кисәге дә бергә тупланып бер төптә чыккан басмасы 1999 елда башкарыла. 80653 Тринтротолуол азот һәм күкерт кислоталары катнашмасы ярдәмендә нитролау юлы белән алына. 80654 Трипанъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 80655 Трир ( ) — Алманиянең Райнланд-Пфальц җирендә урнашкан шәһәр. 80656 Трискаидекафобия викинглар мифологиясендә дә урын алган: Локи алла борынгы Скандинавия пантеонында унөченче — явызлык, хәйләкәрлек алласы булган. 80657 Триснеккер буразналары ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 215 километр озынлыкта булган буразналары системасы. 80658 Тритикале нигездә терлек азыгы буларак кулланыла, әмма аңардан шактый күләмдә икмәк тә пешерәләр һәм кондитер әйберләре дә җитештерәләр. 80659 Триумвират вакыты тәмамланганнан соң, Антоний Юнанстанда гаскәр җыеп, Октавиан һөҗүменә каршы чыга. 80660 Трифоново ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 80661 Трифонята ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 80662 Трихомоноз нәсел калдыруга сәләтсез булуга, йөклелекнең төрле тайпылышларына, бу авыру белән авыручы бала тууга, баланың үлеменә яки аның акыл зәгыйфьлегенә китерергә мөмкин. 80663 Тришки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 80664 ТР мәдәният министрлыгы карамагындагы Алабуга дәүләт тарихи-мигъмари һәм сәнгать музей-тыюлыгына керә. 80665 ТР милли музее бүлекчәсе. 80666 ТР милли музее - Татарстан Республикасының Милли музее – Татарстанның фәнни-тикшеренү һәм мәдәният-агарту оешмасы, Русиянең иң зур музейларыннан берсе. 80667 ТРның Кызыл китабына кертелгән. 80668 ТРның Кызыл Китабына кертелгән. 80669 Троедворка ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 80670 Троица ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 80671 Троица ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 80672 Троицк — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 80673 Троицк бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 80674 Троицкое — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 80675 Троицкое ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 80676 Троицкое ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 80677 Троицкое ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 80678 Троицкое ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 80679 Тройная — Русия территориясеннән ага торган елга. 80680 Троллейбус хәрәкәте вакытында барлык язмалар вә игъланнары урыс телендә генә бирелә. 80681 Троллоп ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,2 километр озынлыкта булган кратеры. 80682 Тром-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 80683 Тропик агач әзерләү. 80684 Тропик агач җитештерү. 80685 Тропиклар арасында Кояш бөтен ел буена һоризонт өстендә югары тора, ә елга ике тапкыр теләсә кайсы ноктада зенитта була. 80686 Тропикларда, дөге басуларының туф­рагын азот кушылмаларына баету өчен, анабен ыругыннан булган төрләрен ясалма үрчетәләр. 80687 Тропикларда һәм коры урыннарда алар сирәгрәк очрый. 80688 Тропикларда яшәүчеләрнең иң күп санлысы — бөҗәкләр, һәм, беренче чиратта, озынлыгы 20 см га җитә торган күз чагылдыргыч гаять зур күбәләкләр. 80689 Тропик малярия вакытында кешенең организмы агуланып, мәрткә китәргә яисә үләргә дә мөмкин. 80690 Тропик пояслар Ике ярымшарның да тропик киңлекләренә туры килә. 80691 Тропик урманга хас булган үзен¬чәлекле үсемлек — лианалар. 80692 Тропик урманнарда бик кечкенә кошлар — колибрилар да бар. 80693 Тропик урманнарның ярлылануы аеруча борчу тудыра, аларның юкка чыгуының уртача еллык проценты барлык урман мәйданының 1% ын тәшкил итә. 80694 Тропик урман яки яңгырлы урман — еллык явым-төшем күләме 2000-7000 мм ким булмаган урман. 80695 Тропик һәм субтропик урманнарда яши. 80696 Троплар аерым фән (семасиология) тарафыннан өйрәнелә. 80697 Троплар төрле әсәрләрдә күпчелек язучылар һәм шагыйрьләр белән кулланыла. 80698 Тропосферада бөтен атмосфера авырлыгының 80%ы урнашкан. 80699 Тросенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80700 Тростина — Мичкасс елгасы кушылдыгы. 80701 Тростинка ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан тимер юл станциясе. 80702 Тростня — Русия территориясеннән ага торган елга. 80703 Трофимовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80704 Трофимовская ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 80705 Трошиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80706 Трошкино — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 80707 Трошкино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 80708 Трошковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80709 Троя – кешелек тарихында үз эзен калдырган кала-дәүләт. 80710 Трояның җиңелүе Троя халкы Һектор үлгәннән соң инде греклар белән ачык мәйданда сугыш алып барырга батырчылык итмәгәннәр һәм шәһәргә кереп бикләнгәннәр. 80711 Троя сугышчылары башта бу сугыш киемнәрен күреп, аны Ахилл дип белгәннәр һәм качканнар. 80712 Троя сугышының башланып китүе Менелай Еленаны кире кайтарып алырга һәм аны урлаган өчен үч алырга уйлаган. 80713 Троя сугышы турында да алар аны аллалар үзләре китереп чыгарганнар дип сөйләгәннәр, алар хәтта аллаларның бер төрлесе грекларны яклап, икенчеләре Троя халкын яклап сугышка да катнашканнар дип уйлаганнар. 80714 Троя халкы, грекларның киткәннәрен күреп, камалу бетте дип уйлаганнар һәм теге агач атны шәһәр эченә алып кергәннәр. 80715 ТР территориясендә 1930 елларга кадәр Идел алды һәм Кама аръягы төбәкләрендә оялый, соңгы унъеллыкта ара-тирә көньяк районнарга да очып килә. 80716 ТР территориясендә 1983 елга кадәр Идел алдының көньяк өлешендә күренә. 80717 ТР территориясендә апрель аеннан күренә. 80718 ТР территориясендә барлык районнарда да таралган. 80719 ТР территориясендә бер төре - сабакчалы имән яки гади имән (Q. 80720 ТР территориясендә гөберле бакалар иң җылы яратучы, корылык шартларына чыдам җир-су хайваннары төрләренең берсе. 80721 ТР территориясендә зур урманнарда яши. 80722 ТР территориясендә киң яфраклы һәм катнаш урманнарда, урман читендә, кисентеләрдә яши. 80723 ТР территориясендә сусаклагыч, күлләр һәм елгаларда очрый. 80724 Труа (Труа, ) — Франсаның Элзас-Шампан-Арден-Лотарингия төбәгендә урнашкан шәһәр. 80725 Труба-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 80726 Трубенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80727 Трубина ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 80728 Трубитан — Русия территориясеннән ага торган елга. 80729 Трубная-Солоная — Русия территориясеннән ага торган елга. 80730 Трудовой — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 80731 Трудолюбово — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 80732 Труд ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан бистә. 80733 Труженик — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 80734 Трузянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80735 Трун авыл җирлегенә карый. 80736 Трун — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 80737 Труппага Казаннан һәм Әстерханнан яшь талантлы актерларны алу дәвам итә. 80738 Труппада М.Җәлил исемендәге премиянең ике лауреаты, Д. Сираҗиев исемендәге премиянең ике лауреаты исәпләнә. 80739 Труппада хатын-кыз артистлар булмау сәбәпле, хатын-кыз рольләрен ирләргә уйнарга туры килә. 80740 Труппа Заһир Исмәгыйлев исемендәге Уфа дәүләт сәнгать академиясе театр бүлегенең махсус чыгарылышы белән тулылана. 80741 Труппа Казан театр училищесын тәмамлаучылардан һәм үзешчән сәнгатьтә катнашучылардан оеша. 1950 елларда труппага шул вакытта ябылган Мамадыш һәм Буа татар театрларыннан һәм Башкортстан АССРдан кайбер актёрлар да килеп кушыла. 80742 Труппасы таркалгач, ул Шарль Дюфрен җитәкләгән гизүче комедиантлар төркеменә кушыла. 80743 Труфакинцы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 80744 Трүхмәннәр яки трүхмәннәр төрекмәннәре — Русиянең Ставрополь краенда яшәүче төрекмәннәрнең этнографик төркеме. 80745 Трүхмән теле — төрекмән теленең диалекты санала. 80746 Трушино — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 80747 Трушковы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 80748 Трушники авыл җирлегенә карый. 80749 Трушники — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 80750 ТР ФА беренче президенты буларак Мансур Хәсәнов хезмәт итте, 2006 елдан бу вазыйфаны Әхмәт Мазһаров башкарды. 2014 елның 16 июнь көненнән бирле оешмага элекке Казан дәүләт университеты ректоры Мәгъзүм Сәләхов җитәкчелек итә. 80751 ТР ФА Г. Ибраһимов исемендәге Тел, әдәбият һәм сәнгать институтының әдәбият бүлеге мөдире ( 2007 елдан ). 80752 ТР ФА һуманитар фәннәр бүлекчәсен җитәкли, шәрәфле әгъзасы булып тора. 80753 ТР фәннәр академиясе мөхбир-әгъзасы. 80754 ТР фән һәм техника өлкәсендәге дәүләт премиясе ( 2008 ), Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе ( 2016 ) лауреаты. 80755 ТР халык артисты ( 2000 ). 80756 ТР халык артисты Айдар Фәйзрахманов җитәкчелегендәге профессиональ жюри нәтиҗәләр ясый, һәр номинациядә өчәр җиңүче, шулай ук фестивальнең лауреатларын билгели. 80757 “ТРШ”, “Игенче” әртилләрендә киез һәм күн аяк киемнәре, ат сбройлары һәм бау ишү белән шөгыльләнәләр. 80758 Трэш металлга нигез салган музыкаль төркемнәр Metallica right Бу төркемгә кадәр кайбер артистлар үз көйләренә трэш металга хас булган элементларны өстәгән булганнар. 80759 Трясня — Русия территориясеннән ага торган елга. 80760 Трясянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80761 Тсырма ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,8 километр озынлыкта булган кратеры. 80762 Ту-134 1966-1989 елларда Харьков авиаширкәтендә җитештерелгән. 80763 Ту-134 - масс-күләмле совет реактив очкычларының берсе, 1989 елга кадәр 854 данә Ту-134 ясалды. 80764 Ту-154 - иң күләмле совет реактив очкычы, әлегә (2013 ел) 998 данә Ту-154 ясалды. 80765 Ту-154 иске Ту-104 очкычы алмаштырырга тиеш иде. 80766 Ту-154 төрле модификациядә серияләп 1970-1998 елларда җитештерелә иде. 1998-2013 елларда Самар "Авиакор" авиаширкәтендә җитештерелде. 80767 Ту-204 - 1980 елларының азагында ОКБ Туполев тарафыннан эшләнгән һәм уртамагистраль пассажир очкычы. 80768 Ту-204 1990 елдан Ульяновски «Авиастар-СП» заводында һәм аның Ту-214 модификациясе 1996 елдан Казанда КАПО ( Казан Һава Җитештерү Берләшмәсе ) заводында җитештерелә. 80769 Ту-204СМ җитештерүе 2013 елның ахырында башларга тиеш. 80770 Ту-204, Ту-214 очкычларда яңа иновацион әсбаплары кулланыла: fly-by-wire (радионавигацон системасы), пыяла кәбин, суперкритикал винглет белән канатлары. 80771 Ту-22М («45» эшләнмәсе, НАТО кодификациясе буенча: )) — совет тавыштан тизрәк оча торган бомбага тотучы ракета йөртүче очкыч. 80772 Ту-22 ( НАТО кодификациясе буенча: Blinder) — совет ерак магистральле тавыштан тизрәк оча торган бомбага тотучы очкыч. 80773 Ту-334 2003 елдан Казанда КАПО заводында җитештерелде, ләкин Ту-334 проекты Погосян җитәкчесендәге ОАК ясый торган Superjet-100 очкычының конкуренты булганга күрә, тегеләре аңа махсус аяк чалалар, дигән фикер йөри. 80774 Ту-334 очкычы 97%та Русия җиһазларыннан тора. 80775 Ту-334 очкычында берничә мөһим өстенлек Superjet-100 очкычы алдында бар: * Бәясе: Ту-334 - 18-22 млн. 80776 Ту-334 фюзеляжы Ту-204 аркылы кисеме кебек, Ту-334 һәм Ту-204 60%ка унификациянгән. 80777 Туаге-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80778 Туаруг пирмәкәсе Туаруг пирмәкәсе — төче камыр эченә эремчек һәм яшелчә турап тутырылган ризык. 80779 Туачак көнгә алар канны чистартырга — файдалы матдәләрне организмда калдырып, төрле агулы матдәләрне һәм артык суны чыгарырга инде әзер булалар. 80780 Түбә балалар йортында ятим һәм ата-ана тәрбиясеннән мәхрүм балалар тәрбияләнә. 80781 Түбәдә туган танылган кешеләр * Дамир Галимов - режиссёр, БР атказанган сәнгать эшлеклесе. 80782 Түбән Абдул — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 80783 Түбән авыл («Нижняя») белән Яңа авыл («Новая») халыкларының гадәтләре, холыклары, сөйләшүләре арасында да аерма бар. 80784 Түбән Авыл — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 80785 Түбән авыл Сәнәр елгасының түбән ягында урнашкан. 80786 Түбән агымына хәтта диңгез суднолары да керә ала. 80787 Түбән агымында елга кибә. 80788 Түбән агымында елга үзәне киң һәм асимметрияле (сул сөзәклекләре текәрәк), урыны белән чокырлар ергалаган. 80789 Түбән Алаштан — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 80790 Түбән Аллагуат — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 80791 Түбән Арый (Татар Арые, ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 80792 Түбән Бабалар — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 80793 Түбән Баланды — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 80794 Түбән Балмазы — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 80795 Түбән Барда ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 80796 Түбән Барханчак ( ) — Ставрополь краеның Ипатово районында урнашкан авыл. 80797 Түбән Бәгәнәш — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 80798 Түбән Березовск ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 80799 Түбән Бәрәскә — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 80800 Түбән Бикбирде — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 80801 Түбән Биккуҗа — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 80802 Түбән Биктимер — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 80803 Түбән Бишенде — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 80804 Түбән Биябашы — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 80805 Түбән Боровой — Русия территориясеннән ага торган елга. 80806 Түбән Бревенница — Русия территориясеннән ага торган елга. 80807 Түбән Булдаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 80808 Түбән Булундык — Русия территориясеннән ага торган елга. 80809 Түбән Варкута — Русия территориясеннән ага торган елга. 80810 Түбән Водская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 80811 Түбән Вой-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 80812 Түбән Волъды-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 80813 Түбән Воронинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 80814 Түбән Воч ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 80815 Түбән Выльыб ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 80816 Түбән Гали — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 80817 Түбәнгесе – Халык вәкилләре палатасы халык тарафыннан сайланган депутатлардан тора, Югарыгысының вәкилләрен кыйрал билгели. 80818 Түбән Горца ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 80819 Түбәндә Бөекбритания премьер-министрлары исемлеге китерелгән. 80820 Түбәндәге материал Википедияның татар телле бүлегендә аңлатылган югары уку йортлары исемлеге. 80821 Түбәндәге чараларның иң яхшы ягы шул — алар йөз процент натураль. 80822 Түбән Әләзән ( ) — Пенза өлкәсенең Городище районына керүче татар, мордва, рус авылы. 80823 Түбән Елима (Түбән Елема) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80824 Түбән Әлморза — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 80825 Түбән Еловая — Русия территориясеннән ага торган елга. 80826 Түбән Еловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80827 Түбән Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 80828 Түбән Әрнәш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 80829 Түбән Әүҗән — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 80830 Түбән Җаекбай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 80831 Түбән Запорная — Русия территориясеннән ага торган елга. 80832 Түбән Иг (Түбән Ик) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80833 ; Түбән Идел бассейн округы Ильиновка – Русия территориясеннән агучы елга. 80834 Түбән Иделдә (Баскынчак, Эльтон күлләрендә) — аш тозы табыла. 80835 Түбән Изиверки ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 80836 Түбән Иргинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 80837 Түбән Искилҗә — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 80838 Түбән Казаклар — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 80839 Түбән Казырсу — Русия территориясеннән ага торган елга. 80840 Түбән Камада сөнни- мөселманнарның һәм православие динендәге христианнарның дини берлекләре теркәлгән. 80841 Түбән Кама ҖЭҮ җирлегендә кечкенә мәчет һәм чәсәүнә бар. 80842 «Түбән Кама» милли паркы — Татарстан территориясендә урнашкан милли парк. 1991 елның 20 апрелендә нигезләнгән. 80843 «Түбәнкаманефтехим» акционерлык җәмгыяте республика химия һәм нефть химиясе продукциясенең 40 проценттан артыгын бирә һәм җитештерү темпын арттыруны дәвам итә. 80844 Түбәнкаманефтехим яки Нижнекамскнефтехим — Аурупаның иң зур нефтехимия ширкәтләреннән берсе. 80845 Түбән Кама районы территориясеннән ага. 80846 Түбән Кама сусаклагычында, Агыйдел елгасы тамагы тирәсендә 1000 ләп гагара төркем булып җыела. 80847 Түбән Кама шәһәрендә яши, актив фәнни һәм җәмәгать эшчәнлеген дәвам итә. 80848 Түбән Кама шинчылары Тольятти һәм Ижау шәһәрләрендәге җиңел автомобильләр заводларын, шулай ук КамАЗны шиннар белән тулысынча тәэмин итә. 80849 Түбән Каменка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 80850 Түбән Камзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 80851 Түбән Кансөяр — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 80852 Түбән Каракан — Русия территориясеннән ага торган елга. 80853 Түбән Карамалы — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 80854 Түбән Каранъелга — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 80855 Түбән Карасу — Русия территориясеннән ага торган елга. 80856 Түбән Карач — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы авыл. 80857 Түбән Каргавылы — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 80858 Түбән Кармалка — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 80859 Түбән Кармановщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 80860 Түбән Каръяуды — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 80861 Түбән Катарач ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 80862 Түбән Качмаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 80863 Түбән Кәлтәй — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 80864 Түбән Кельчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 80865 Түбән Кенә — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 80866 Түбән Кәчи — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 80867 Түбән Кибрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 80868 Түбән Кизьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 80869 Түбән ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 80870 Түбән Козгынчы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 80871 Түбән Козмаш — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 80872 Түбән Коковка ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 80873 Түбән Коммуна — Русия территориясеннән ага торган елга. 80874 Түбән Кондрата — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 80875 Түбән Коркина ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 80876 Түбән Коропово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 80877 Түбән Корпиха (Корпиха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80878 Түбән Корса — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 80879 Түбән Кошман мәчете - Татарстанның Кайбыч районы Түбән Кошман авылында урнашкан мәчет. 80880 Түбән Кузмесь — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 80881 Түбән Күклек — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 80882 Түбән Кулаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 80883 Түбән Күл — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 80884 Түбән Кумор — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 80885 Түбән Курейка ГЭСның төзелеше туктатты. 80886 Түбән күтәрелешле, иренләшмәгән алгы рәт /æ/ сузыгын белдерә ( татар телендә бу авазы Ә хәрефе белән белдерелә). 80887 Түбән Кучема (Кучема) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80888 Түбән Куюм ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 80889 Түбән Куюс — Русия территориясеннән ага торган елга. 80890 Түбән Кыйгы — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан татар авылы. 80891 Түбән Кыйгының визит карточкасы — өр-яңа мәктәп. 80892 Түбән Кыярлы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 80893 Түбән Лазер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80894 Түбән Ламỳ районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 80895 Түбән Ламская — Русия территориясеннән ага торган елга. 80896 Түбән Лапотное ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 80897 Түбән Лачынтау — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 80898 Түбән Лебедуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80899 Түбән Лекәнде — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 80900 Түбәнлекләрдә, нигездә, уңдырышлы каратуфрак, биеклекләрдә көрән һәм соры урман, тауларда, нигездә, тау-болын туфраклары таралган. 80901 Түбәнлекләр: көньякта — Урта Амур һәм Түбән Амур, төньякта — Охот. 80902 Түбәнлекләрне чүл вә ярымчүл үсемлекләре, күбрәк куаклыклар, Кура-Аракс түбәнлегенең тозлы җирләрендә тозлак үләне киң таралган, тау итәкләрендәге тигезлекләрдә әрем һәм әрем-кылган үсә. 80903 Түбән Лобаз — Русия территориясеннән ага торган елга. 80904 Түбән Лобановский Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 80905 Түбән Ловпуа — Русия территориясеннән ага торган елга. 80906 Түбән Лух — Русия территориясеннән ага торган елга. 80907 Түбән Майга — Русия территориясеннән ага торган елга. 80908 Түбән Майкы — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 80909 Түбән Малыклы ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 80910 Түбән Малюганы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 80911 Түбән Манчыр — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 80912 Түбән Маялово ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 80913 Түбән Мгла — Русия территориясеннән ага торган елга. 80914 Түбән Мәмбәтша — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 80915 Түбән Миглас — Русия территориясеннән ага торган елга. 80916 Түбән Мялго-Хадуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 80917 Түбән Налдэг — Русия территориясеннән ага торган елга. 80918 Түбән Наратбаш — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 80919 Түбән Неивкино ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан штп. 80920 Түбән Нерояга — Русия территориясеннән ага торган елга. 80921 Түбән Никитинская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 80922 Түбән Новгород губернасының территориясендә Түбән Новгород өлкәсе оештырыла — аның составына элекке Вятка губернасының территориясе, Владимир һәм Кострома губерналарның өлешләре кертеләләр. 80923 Түбән Новгород дәүләт университетының тарих факультетын, Мәскәү ислам көллиятен тәмамлаган. 80924 Түбән Новгород Метрополитены 2 сызыктан тора, 14 мәүкиф, гомуми озынлыгы 18,9 км, пассажир әйләнеше - 135 мең (көн), 32,2 млн. 80925 Түбән Новгородның 51- мәктәбен ( 1997 ), Түбән Новгород театр укуханәсен (Р. 80926 Түбән Новгород өлкәсе биләмәләрендә ага. 80927 Түбән Новгород өлкәсенең Вад районы биләмәләрендә ага. 80928 Түбән Новгород өлкәсенең Воротынец районы биләмәләрендә ага. 80929 Түбән Новгород өлкәсенең Гагино районы биләмәләрендә ага. 80930 Түбән Новгород өлкәсенең ике районы биләмәләрендә ага. 80931 Түбән Новгород өлкәсенең Кстово районы биләмәләрендә ага. 80932 Түбән Новгород өлкәсенең Кызыл Октябрь районы биләмәләрендә ага. 80933 Түбән Новгород өлкәсенең Лукояново районы биләмәләрендә ага. 80934 Түбән Новгород өлкәсенең Лукояново районы, Гагино районы биләмәләрендә ага. 80935 Түбән Новгород өлкәсенең Лукоянов районы биләмәләрендә ага. 80936 Түбән Новгород өлкәсенең Лысково районы биләмәләрендә ага. 80937 Түбән Новгород өлкәсенең өч районы биләмәләрендә ага. 80938 Түбән Новгород өлкәсенең Починки районы биләмәләрендә ага. 80939 Түбән Новгород өлкәсенең Спасское районы биләмәләрендә ага. 80940 Түбән Новгород өлкәсенең Шатково районы, Вад районы биләмәләрендә ага. 80941 Түбән Новгород өлкәсе Сеченово районы һәм Чуашстанның Порецк районы чиге буйлап ага. 80942 Түбән Новгородта ( 2005 ), Йошкар-Олада ( 2007 ), Яр Чаллыда ( 2007 ), Казанда ( 2000 2008 ) мастер-класслар үткәрә. 80943 Түбән Новгородта белем ала, 1997 елда Мәскәүгә күченә, физика фәне белән шөгыльләнә, кандидатлык диссертациясен яклый. 80944 Түбән Новогород өлкәсе, Киров өлкәсе биләмәләрендә ага. 80945 Түбән Норлат — Татарстан Республикасының Норлат районындагы татар авылы. 80946 Түбән Нюдер — Русия территориясеннән ага торган елга. 80947 Түбән Нюдз — Русия территориясеннән ага торган елга. 80948 Түбән Одес — Русия территориясеннән ага торган елга. 80949 Түбән Озёрный ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче юкка чыккан авыл. 80950 Түбән өлешендә кораблар узу өчен уңайлы. 80951 Түбән өлешендә Хвалын районы белән чикне тәшкил итә. 80952 Түбән Олёнка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80953 Түбән Олыелга — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 80954 Түбән Оры ( ; Морзалар Орысы, Байлар Орысы) — Татарстан Республикасының Арча районындагы авыл (село). 80955 Түбән Ослан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 80956 Түбән Ослянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 80957 Түбән Отар — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 80958 Түбән Отла ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 80959 Түбән очны хәзер Габдрахман Латыйпов урамы дип атаганнар. 80960 Түбән Падшева — Русия территориясеннән ага торган елга. 80961 Түбән Паё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80962 Түбән Палега — Русия территориясеннән ага торган елга. 80963 Түбән Паломица ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 80964 Түбән Паю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80965 Түбән Пелдус — Русия территориясеннән ага торган елга. 80966 Түбән Пәнәче — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 80967 Түбән Печеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 80968 Түбән Пешли ( ) — Мордовиянең Атюрьев районына керүче татар авылы. 80969 Түбән Пица — Русия территориясеннән ага торган елга. 80970 Түбән Пленковы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 80971 Түбән Позёра (Югары Позёра) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80972 Түбән Порек ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 80973 Түбән Поча (Поча) — Русия территориясеннән ага торган елга. 80974 Түбән Пошалым — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 80975 Түбән Причалино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 80976 Түбән Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 80977 Түбәнрәк социаль статуслы яки фәкыйррәк кешеләргә Раштуа бүләкләрне тарату 26 декабрь, аларның җыелган тартманы ачу көнендә урын ала иде. 80978 Түбән Саллы ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 80979 Түбән Санарка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 80980 Түбән Сарыбил — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 80981 Түбән Сасна — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 80982 Түбән Саурыш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 80983 Түбән ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 80984 Түбән Сәет — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 80985 Түбән Сезя — Русия территориясеннән ага торган елга. 80986 Түбән Сейю — Русия территориясеннән ага торган елга. 80987 Түбән Сәпәш — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 80988 Түбән Синьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 80989 Түбән Синячиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 80990 Түбән Скопино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 80991 Түбән Соболёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80992 Түбән Солодянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 80993 Түбән Сорокино — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 80994 Түбән Сочь — Русия территориясеннән ага торган елга. 80995 Түбән Старица — Русия территориясеннән ага торган елга. 80996 Түбән Стәрле — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 80997 Түбән Субаш — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 80998 Түбән Сывъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 80999 Түбән сыртлыларның мие трубкасыман һәм югары сыртлылар мие үсешенең башлангыч стадиясенә охшый. 81000 Түбән Табога — Русия территориясеннән ага торган елга. 81001 Түбән Тагилдагы Урал сынлы сәнгать укуханәсенең скульптура бүлеген (Анатолий Ноговицын курсы) кызыл дипломга ( 1955 ), «скульптура» белгечлеге буенча Мәскәү җирле сәнәгать технология институтын ( 1962 ) тәмамлый. 81002 Түбән Тайжасу — Русия территориясеннән ага торган елга. 81003 Түбән Талда ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 81004 Түбән Талка (Уң Талка, Талая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81005 Түбән Таслуса — Русия территориясеннән ага торган елга. 81006 Түбән Татар Майнасы — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 81007 Түбән Татыя — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 81008 Түбән Таһир — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 81009 Түбән Таш — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 81010 Түбән Ташбүкән — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 81011 Түбән Ташлы — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 81012 Түбән Тәкәнеш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 81013 Түбән температуралар вакытында бетонны электр җылыталар. 81014 Түбән Тигәнәле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы авыл. 81015 Түбән Тиктәм — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 81016 Түбән Тимерлек — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 81017 Түбән Тимерчән ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 81018 Түбән Тимкә — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 81019 Түбән Тирмә — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 81020 Түбән Төгәлбуа ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан бистә. 81021 Түбән төзелешлеләрнең төп үрчү формасы — күзәнәкләр бүленү ярдәмендә җенси булмаган юл белән үрчү. 81022 Түбән Тозьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 81023 Түбән Төкен — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 81024 Түбән Төньяк Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81025 Түбән Троицкий — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 81026 Түбән Тулымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81027 Түбән Тунуй (Нижний Тунуй) — Красноярск краенең Бирилюссы районында урнашкан торак пункт. 81028 Түбән Турунъю ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 81029 Түбән Тыхта — Русия территориясеннән ага торган елга. 81030 Түбән Уймон ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 81031 Түбән Уратма — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 81032 Түбән Үрәс — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 81033 Түбән Усылы — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 81034 Түбән утар — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 81035 Түбән Үтәш — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 81036 Түбән Утяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 81037 Түбән Ушма — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 81038 Түбән Ушмы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы татар авылы. 81039 Түбән Уща — Русия территориясеннән ага торган елга. 81040 Түбән флешларны җыюга ук фабрикага озатып, кара һәм яшел чәй хәзерлиләр. 81041 Түбән Хабирутта — Русия территориясеннән ага торган елга. 81042 Түбән халык тыгызлыгы, мул нефть һәм шәхси чит ил инвестицияләре Габонны суб-Сахара Африкасының иң бай илләренең берсе иткән, аның Кеше Үсеше Индексы 4-енче һәм Кеше Башына Тулаем Милли Продукты регионда Экватор Гвинеясы һәм Ботсванадан соң өченче булган. 81043 Түбән Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 81044 Түбән Харвута-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81045 Түбән Цыпухины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 81046 Түбән Чакулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81047 Түбән Чаллы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 81048 Түбән Чат — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 81049 Түбән Черекүл — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 81050 Түбән Чәтрә — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 81051 Түбән Чумандай — Русия территориясеннән ага торган елга. 81052 Түбән Чура (Чура) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81053 Түбән Чыгтай — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 81054 Түбән Чыршылы — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 81055 Түбән Шашы — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 81056 Түбән Шәкәр — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 81057 Түбән Шекер — Русия территориясеннән ага торган елга. 81058 Түбән шәһәрнең йөзе, күренеше шәһәрнең Аурупа берлегендә үтәгән функцияләренә бәйле. 81059 Түбән Ширгайта — Русия территориясеннән ага торган елга. 81060 Түбән Шөн авылында 258 хуҗалыкта 765 кеше яши. 81061 Түбән Шөн авылында тугыз еллык мәктәп эшли. 81062 Түбән Шортомец — Русия территориясеннән ага торган елга. 81063 Түбән Шукша — Русия территориясеннән ага торган елга. 81064 Түбән Шүләңгер — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 81065 Түбән Шытсу — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 81066 Түбән Щелина — Русия территориясеннән ага торган елга. 81067 Түбән Щельяэс-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81068 Түбән Юрменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81069 Түбән Юшады — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 81070 Түбән Язевец — Русия территориясеннән ага торган елга. 81071 Түбән Яке — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы авыл. Тарих XVII гасырда нигезләнгән. 81072 Түбән Яңа Кәстәй — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 81073 Түбән Ярай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81074 Түбән Яркәй — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 81075 Түбән Ярыгины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 81076 Туберкулез белән көрәшкәндә организмның нерв системасының әһәмияте зур. 81077 Туберкулез беренче чиратта үпкәне зарарлый. 81078 Туберкулез еш кына кан төкерү белән дә башлана, ләкин башка авырулар да, мәсәлән, яман шеш, абцесс һ.б. вакытында да кан төкерү күзәтелә. 81079 Туберкулез микобактерияләре үзләренең кайбер үзенчәлекләре белән дә башка микроблардан бик нык аерыла. 81080 Туберкулезның ачык формасы белән авыручы кеше микробларны тирә-якка күпләп тарата. 81081 Туберкулез Рәсәйдә Бүгенге көндә туберкулез белән 18 дән 40 яшькә кадәр кешеләр ешрак чирли. 81082 Түбинген ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 81083 Тубуаи утраулары яки Острал утраулары ( ) — Тын океандыгы утраулар төркеме. 81084 Тубыл губернасы 1882 елга кадәр булган Көнбатыш Себер генерал-губернаторлыгына кертелә. 81085 Тубыл губернасы ( ) — Русия империясенең административ берәмлеге. 81086 Тубылгытауның тарихына бәйләнешле мәгълүматлар язма документлар да сакланмаган. 81087 Тубылгы Тау — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 81088 Тув-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 81089 Тугайларның зурлыгы елга зурлыгына, үзәнгә, явым-төшемгә бәйле, якынча тугай киңлеге елга киңлегенә дә тигез була алып, аннан уннарча мәртәбә зуррак та була ала. 81090 Тугайның үзәк һәм терраса яны өлешләрен аералар. 81091 Тугалим-Вонт-Канын-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81092 Тугалудка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81093 Тугалып-Сап — Русия территориясеннән ага торган елга. 81094 Туган авылы мәктәбен, Уфаның 9- санлы интернат-мәктәбен ( 1953 ), Уфада дәүләт университетын ( 1958 ) тәмамлый. 81095 Туган авылына гаиләсе белән кунакка кайткан Җәләл Гомәров шушы сасы исле һәм “Изге чишмә” дип йөртелгән икенче бер чишмә суын да алып, Свердловск шәһәренә, курортология институты лабораториясенә бара. 81096 Туган авылында 2004 елдан башлап, кыш уртасында һәр елны “ Пошалым чаналары ” җыр фестивале уза. 81097 Туган авылында 8 еллык мәктәпне бетергәч, Салават индустрия техникумында укый. 81098 Туган авылында 8 классны, Чистай педагогия техникумын тәмамлаган. 81099 Туган авылында, аннары Кармала-Аделяково авылында укый. 81100 Туган авылында башлангыч, Җиләзекүлдә 7-еллыкны тәмамлагач, Уфага юлланды. 81101 Туган авылында башлангыч, Иске Кормаш авылында урта мәктәпне тәмамлый. 81102 Туган авылында — башлангыч, күрше Теләкәй авылы мәктәбендә җиде сыйныфны тәмамлаганнан соң ул бер ел колхозда эшләвен дәвам иттерә. 81103 Туган авылында башлангыч мәктәпне бетергәч, 1971 елдан укуын Түбән Камада дәвам итә. 81104 Туган авылында башлангыч мәктәпне, Казан үзәк керәшен татар мәктәбен, Казан укытучылар семинариясен, Иркутск университетының философия-педагогия факультетын ( 1922 ) тәмамлаган. 81105 Туган авылында белем ала. 81106 Туган авылындагы мәктәпкә язучының исеме бирелгән, мәктәп алдында һәйкәл, Уфада Ишемгул яшәгән йортка мемориаль тактаташ куелган. 81107 Туган авылындагы мәктәпнең 5 сыйныфын тәмамлагач, авиация остаханәсендә җыючы булып эшли. 81108 Туган авылында җидееллык мәктәпне, Дәүләкән педагогика укуханәсен ( 1940 ) тәмамлый. 81109 Туган авылында җидееллык мәктәпне, Макар урта мәктәбен ( 1947 ), Стәрлетамак укытучылар институтын, Уфада дәүләт университетының кичке бүлеген тәмамлый. 81110 Туган авылында җидееллык мәктәпне, Уфада 9- санлы урта интернат-мәктәпне, Уфа педагогия институтын ( 1951 ), М. Горький исемендәге дөнья әдәбияты институты аспирантурасын ( 1954 ) тәмамлый. 81111 Туган авылында җирләнгән. 81112 Туган авылында җирләнде. 81113 Туган авылында колхоз яшьләр мәктәбендә укыта. 81114 Туган авылында күмәк хуҗалыкта эшли. 81115 Туган авылында күп серияле кино төшерә. 81116 Туган авылында мәдрәсәдә укый, унике яшеннән кантон үзәге - Малай Муйнак мәдрәсәсендә белем ала, аннары Якуп хәзрәт артыннан Ахун авылына күчеп, анда дин гыйлемен арттыра. 81117 Туган авылында мәктәпне тәмамлагач, ата-анасы белән Ленинград өлкәсе Колпино шәһәренә күчеп китә. 81118 Туган авылында сигезьеллык белем алгач, Иске Турай урта мәктәбен көмеш медаль белән тәмамлый. 81119 Туган авылында урта мәктәпне, Уфада дәүләт университетын ( 1967 ) тәмамлый. 81120 Туган авылында һәм Бәләбәйнең башлангыч мәктәбендә укый. 81121 Туган авылында чакта ат караучы, май заводында бухгалтер, Рәҗәп МТСында һәм Төньяк Ташкәнт каналы төзелешендә машина йөртүче булып эшли. 81122 Туган авылы Слакбашта егерменче гасыр башында ук төзелгән йортында шагыйрьнең музее урнашкан. 81123 Туган авылы Сусады-Ябалакта башлангыч белем ала. 81124 Туган авылы Юлтый, Сорокин мәдрәсәләрендә укый. 81125 Тугандаш табасаран, агул, рутул, цахур һ.б. телләр белән беррәттән лезгин телләре төркеменә керүче лезгин телендә сөйләшәләр. 81126 Туган әдәбияты, мәдәнияте һәм сәнгате өлкәсендәге игелекле хезмәтләре өчен Нәкый Исәнбәткә Г. Тукай исемендәге Дәүләт бүләге һәм Татарстанның Халык язучысы дигән исем бирелде. 81127 Туган елы һәм олылык Аның туган елының датасы турында тарихчылар арасында бердәм фикерләк юк. 81128 Туган җиренә мәхәббәт, дан җырлана Әдәбият. 9 сыйныф өчен дәреслек. 81129 Туган илендә дә аны шулай олылап каршы алалар һәм икенче тапкыр тәхеткә утырталар. 81130 Туган иленә гомерлек инвалид булып кайта. 81131 Туган иле Польшага ул беренче тапкыр 1979 елда ук килә. 81132 «Туган ил», «Сагыну», «Янбикә», «Гөлҗамал», «Зөлхиҗҗә», «Зөбәрҗәт», «Тәфтиләү» һ.б. халык җырларын башкара. 81133 Туганлык-кардәшлекне белдерә торган диалекталь сүзләр: җанагый — хатынга иренең энесе, печкәчи — хатынга иренең сеңлесе, малый — бала, ир малый — малай, кыз малый — кыз (бала), тәтәй — aпa, әтинең апасы, тәти абзый — әнинең энесе. 81134 Туганлык мөнәсәбәтләре гаилә яки никах белән бәйләнгән төсмерле сүз булса да, зуррак мәгънәләргә дә карый. 81135 «Туганнар» пьесасы Камал театрында куелган ( 1966 ). 81136 Туган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81137 Туган тел буенча состав (2001): урыс теле — 54,6 %, украин теле — 44,6 %. 81138 Туган тел буенча состав (2001): урыс теле — 65,9 %, украин теле — 31,8 %. 81139 Туган тел буенча халык (2010): татар теле — 49,3%, мари теле — 18,8%, урыс теле — 15,2%, чуаш теле — 7,8%, башкорт теле — 7,0%. 81140 Туган тел буенча халык (2010): татар теле — 85,7%, башкорт теле — 8,2%, урыс теле — 2,7%, марый теле — 2,5%. 81141 Туган телгә, әдәбиятка, журналистикага булган сөю М. Мөлековны Башкортстан дәүләт университетының филология факультетына алып килә. 81142 Туган телдә сөйләшүчеләр саны берничә йөзгә генә җитә. 81143 Туган телдә укыту балаларга белем бирүдә һәм аларны тәрбияләүдә яхшы чыганак дип саный. 81144 Туган телебезнең үсешенә игътибар арткан бу чорда аларның әһәмияте бәя биреп бетергесез. 81145 Туган теле буларак сөйләшүчеләр өчен Сөйләшүчеләр саны буенча телләр исемлеген карагыз Төрле исәпләр буенча дөньяда 7000 тирәсе табигый тел бар, шулай да алардан берничә дистәсе генә дөнья әһәммиятлелегенә ия яки рәсми тел буларак кулланыла. 81146 Туган теле - поляк теле һинд-аурупа гаиләсенең славян төркеме лехит астөркеменә карый. 81147 Туган телнең бетү сәбәпләре турында төрле фаразлар бар. 81148 Туган телне саклап калу, иң күркәм традицияләрне яңарту, аларны үстерү, дорес тарихын өйрәнү турында вакытлы матбугат битләрендә күләмле публицистик мәкаләләрен, очеркларын бастыра. 81149 «Туган тел» — Украина татарларының милли-мәдәни оешмасы. 81150 Туган-тумачалары, дус-ишләре белән күрешеп сөйләшкән һәм авылда төпләнеп калырга булган. 81151 Туган халкының катлаулы язмышы: ул кичергән җиңелү һәм җиңүләр, хаксызга рәнҗетелү һәм үсеш-күтәрелеш — барысы рәссам иҗатында үз урынын тапты һәм таба. 81152 Туган шәһәрендә музыка мәктәбен (баян классы), Калуга өлкәсе музыка укуханәсен (В. 81153 Туган шәһәрендә рус гимназиясен тәмамлый. 81154 Туган шәһәрендә рус ирләр гимназиясен тәмамлаган ( 1918 ). 81155 Туган шәһәрендә хореография мәктәбен, Воронеж хореография укуханәсен ( 1973 ), «хореограф-куючы режиссер» белгечлеге буенча Ленинград консерваториясен (Николай Боярчиков курсы, 1985 ) тәмамлый. 81156 Туган шәһәре Нишапурга әйләнеп кайтканда инде аңа сиксән яшьләр чамасы була. 81157 Туган ягына кайту 1992 елны чик буе гаскәрләре подполковнигы дәрәҗәсе белән запаска чыгып, туган төбәгенә кайта. 81158 «Туган як» гәзите хәбәр иткәнчә, аның нәсел тамырлары Суыксу һәм Краснай авылларына барып тоташа. 81159 Туган як – Нижгар өлкәсе татар газетасы. 81160 Тугаш — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 81161 Түгәрәк аслы тәбәнәк чынаякларны тәлинкәсе белән бергә «татар чынаягы» дип йөрткәннәр. 81162 Түгәрәк буйлап “Файда, намус һәм дан” дип орденның шигаре һәм дәфнә яфраклары сурәтләнгән. 81163 Түгәрәк калкан астындагы фигуралы кече калканга алтын белән йөгертелгән урак –чүкеч ясалган. 81164 Түгәрәк, Кара, Яслә күле буйлары — халыкның яраткан урыннары. 81165 Түгәрәк, көмеш дирһәмнәр аларга алыш-биреш иткәндә мөселман илләреннән керә». 81166 Түгәрәкләнеп килгән яисә киртләч койрыклы. 81167 Түгәрәкнең тышында йөрүче туплы уенчы искәрмәстән генә эчтәгеләрнең берсенә ыргыта. 81168 Түгәрәкнең уртасында өч таякны бергә бәйләп бастырып куялар. 81169 Түгәрәктә басып торучы балалар белән уртадагы кыз арасында шундый әйтеш башлана: Кырыйдагылар уртадагы балага: — Әй, син, матур кыз, мәкне ничек чәчәләр? 81170 Түгәрәктәге балалар аңа карап түбәндәгечә җырлап әйләнәләр: Кисәк-кисәк болыт килә, Киселмәгән арыш килә. 81171 Түгәрәктәге балалар, җырлый-җырлый, калач ничек пешүен, җәелү-кысылуларын кул хәрәкәтләре белән күрсәтеп, уртадагы баланы «кысып» куялар. 81172 Түгәрәктәге балалар хор белән такмаклап әйләнәләр: Тимербайның биш баласы, Бар да матур, күз карасы; Агым суда коендылар, Ап-ак итеп юындылар, Өс-башларын киенделәр, Рәхәтенә тиенделәр. 81173 Түгәрәктәгеләр бер якка хәрәкәт итеп җырлыйлар: Син уртада, без кырыйда Әйләнәбез, Габдулла. 81174 Түгәрәктәгеләр әйләнә буенча бер якка хәрәкәт итеп җыр җырлыйлар: Бер савытта бик күп чәчәк, Мөмкин букет төзергә. 81175 Түгәрәк тәрәзәләрнең витражлары аша залның идәне, диварларына төсле-төсле ут таплары төшә. 81176 Түгәрәк Түгәрәк — яссылыкның әйләнә белән чикләнгән өлеше. 81177 Түгәрәк туры конус. 81178 Түгәрәк тышында бер кыз кала. 81179 «Түгәрәк уен» — Казанда татар телендә нәшер ителүче, татар халык иҗатын яктыртучы мәгълүмати-популяр журнал ( ). 81180 Түгәрәк утырышлары һәр атнаның җомга көнендә уздырыла. 81181 Түгәрәк яулыкны Мишә буе керәшен татарларында яшь килен сүрәкә өстеннән кайнатасы йортына төшкәндә ябынган. 81182 Тугиян-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81183 Тугочайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81184 Тугояковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81185 Тугралар Кеш билгесе төрле туграларда сурәтләнә, аеруча Рәсәй төбәкләрендә таралган. 81186 Туграчы Борынгыдан татар халкының югары катламында таралган, гаиләдә буыннан-буынга тапшырыла торган тугра (шәхси билге, мөһер) жанрын яңартып җибәрә. 81187 Тугр — Русия территориясеннән ага торган елга. 81188 «Тугры» арадан берсен «шаһит» итеп күрсәтә. 81189 Тугры — Русия территориясеннән ага торган елга. 81190 Тугулым ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 81191 Тугум — Русия территориясеннән ага торган елга. 81192 Тугызак – Русия территориясеннән ага торган елга. 81193 Тугызбай — Русия территориясеннән ага торган елга. 81194 Тугыз ел буена, ягъни үлгәнче шунда ныгытма тәрәзәсеннән Таҗ Махалга карап гомер кичерә. 81195 Тугыз — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 81196 Тугызтимер — Русия территориясеннән ага торган елга. 81197 Тугызынчы корсак сегменты, гадәттә, церкалар, унынчысы терәк булып тора. 81198 Туг-ю токымының 70 бертуганы арасыннан иң олысы - Нишиду - бүредән туа. 81199 Туда-Мәнгүнең дәүләт белән идарә итә алмавы хан варислары—Мәнгүтимернең энеләре һәм уллары арасында ризасызлык хисе уята. 81200 Туембәт — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 81201 Туендат — Русия территориясеннән ага торган елга. 81202 Туендырылган әчелекләр 9-11% тәшкил итә. 81203 Туенмаган май кислоталары “туенмау” дәрәҗәсе буенча аерылалар. 81204 Туенуы катнаш, кар сулары өлеше аз гына артык. 81205 Туенуы катнаш, күбесенчә кар сулары исәбенә. 81206 Туер — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 81207 Туеткан буенда Чесма (райүзәк), Рәдүт авыллары урнашкан. 81208 Туеткан елгасы буенда урнашкан. 81209 Туеткан — Югары Тугызак елгасы кушылдыгы. 81210 Туеш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 81211 Тузак — Русия территориясеннән ага торган елга. 81212 Тузак-Ту — Русия территориясеннән ага торган елга. 81213 Тузбаш кеше кулына эләкмәскә тырыша, ләкин әгәр дә аны тотсаң, дошманын ул махсус бизләрдән сасы сыекча бүлеп чыгарып куркыта. 81214 Түзә алмабыз, кара кан да коярбыз - Басарбыз, киртәләргә бирмәбез юл: Теләсәләр асарлар, без үләрбез, Ләкин һичбер вакытта булмабыз кол. 81215 Түзен — Русия территориясеннән ага торган елга. 81216 Тузлыкуыш — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 81217 Тузовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81218 Туишева - татар фамилиясе. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Зәкия Туишева (29.12.1919), театр артисты, режиссёр, ТАССР халык артисты ( 1969 ). 81219 Туй барганда Кассиопеянең агасы Андромеданы иске кияү егете белән килеп керә. 81220 Туйга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81221 Туйда алпарлар турниры дә уза. 81222 Туйда гаилә дусты булган Шиһабетдин Мәрҗани баш ата булып утыра. 81223 Туйдагы кешеләрнең күбесе исерек икән. 81224 Туйкагурт — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 81225 «Туйкә» исеменнән ясалган. 81226 Туйкә — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 81227 Туйкос — Русия территориясеннән ага торган елга. 81228 “Туй күлмәге”, “Югалган хатлар”, “Урау-урау юллардан”, “Онытмагыз безне, туганнар!”, “Яр буенда учаклар” һәм башка пьесалары белән Габдулла Әхмәтшин үзенең әдәби осталыгын тагын да ныграк чарлады. 81229 Туйма елгасы - Каманың уң кушылдыгы. 81230 Туйма елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 81231 Туймазы дәүләт татар драма театры сәнгать җитәкчесе ( 2007 елдан ). 81232 Туймазы — Өсән елгасы (Ык бас.) кушылдыгы. 81233 Туймазы пыяла заводында, район мәдәният йортында эшләгәндә драма түгәрәкләре оештыра. 81234 Туймазы районы газетасында ( «Ленин юлы» )эшли. 81235 Туймазы районында башлангыч классларда укытканнан соң Казан пехота училищесында курсант, полк мәктәбендә - взвод командиры, Одесса пехота училищесында курсантлар ротасы командиры була. 81236 Туймазы районы халкы талантлы якташларының истәлеген кадерләп саклый. 81237 Туймазы фермерлары ел буена күрше өлкә һәм республикаларны яшелчәләр белән тәэмин итә. 81238 Туймазы хәбәрләре - татар телендә Башкортстанның Туймазы районында һәм Туймазы шәһәрендә нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 81239 Туймазы шәһәрендә һәм районында гына 48500 татар яши. 40 мең татар яшәгән Октябрьски шәһәре дә Туймазы районына керә. 81240 Туймазы шәһәренә исем биргән. 81241 Туймазы шәһәренә һәм районы язмышына хәлиткеч тәэсир нефть ятмаларының табылуы ясый. 1944 елда Нарыш авылы янында (хәзерге Октябрьский ) девон катламнары ачыла. 81242 Туймазы шәһәре һәм районында 130942 кеше яши, шуларның 66924е – шәһәрдә, 64018е – авылларда Тарих 1930 елның 20 августында Үзәк башкарма комитетының карары белән барлыкка килгән. 81243 Туймино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 81244 Туйнаш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 81245 Туй өчен чәкчәк зур итеп ясала, өстенә вак-вак конфетләр куела. 81246 Түйте ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Бакай-Ата районындагы авыл. 81247 Туйтом-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81248 Туй — төрки халыкларда уртак сүз. 81249 Тукай 1992 елда Казанга беренче мәртәбә килә. 81250 Тукай авылы аша ага. 81251 Тукай — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 81252 Тукай — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 81253 Тукай белән Сүнчәләй 1910 елның маенда таныша. 81254 Тукай бөтен көчен шушы журналга бирә, сатирик әсәрләренең бик күбесе «Ялт-йолт»та басыла. 81255 Тукай бүләге иясе (2002). 81256 Тукай бүләгенә намзәт - 2012 «2012 ел»да «Салих Сәйдәшевның музыкаль драмалары: татар һөнәри музыкасын булдыруда жанрның әһәмияте» ( 1988 ) һәм «Салих Сәйдәшев. 81257 Тукай варианты Җаекта Камил Мотыйгый -Төхфәтуллин тарафыннан нәшер ителүче «Фикер» журналында 1905 елның 26 ноябрендә басыла. 81258 Тукайда урта мәктәп, Андреевкада тугыз сыйныфлык, ә Төбәк авылында башлангыч мәктәп эшләп килә. 81259 Тукай әсәрләрендә Г. Кандалый әсәрләре белән охшаш, тәңгәл килгән урыннар күп булуы бу турыда ачык сөйли. 81260 Тукай әсәрләренең» 3 нче томына ( 1931 ) кертелгән. 81261 Тукай әсәрләренә нигезләнеп ясалган график эшләре бар. 81262 Тукай җырлары бүген Европада, Америкада, Африкада яңгырый. 81263 Тукай идарә итү чорында акча берләшүе үзгәреше үткәрелә һәм идарә системасы тәртипкә китерелә. 81264 Тукай иҗаты бүгенге заманда да яши, үзенең активлыгын югалтмый. 81265 Тукай инде монысында фактик редактор. 81266 Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты — 1967 ел. 81267 Тукай Казанга килгәч тә, әнә шул мәдәният-мәгьрифәт атмосферасына чумып, иң кирәкле ике юнәлешне сайлап ала: халык әдәбиятын күтәрү һәм яшь буын өчен әсәрләр, уку китаплары, дәреслекләр язу. 81268 Тукай Клячкин хастаханәсенә кергәндә дә үзенең соңгы «сәяхәткә» чыгуын аңлап китә. 81269 Тукай кыска гына иҗат гомерендә 350 шигырь, 107 мәсәл һәм балалар өчен хикәяләр, 130 мәкалә һәм фельетон яза. 81270 Тукайны кошка тиңләгән Х.Сөнгатьзадә, халык шагыйренең вакытсыз үлемен тирәнтен кичереп, «Наме үлмәс (исеме үлмәс)» дигән шигырь яза. 81271 Тукайның «Болгар»да торганда да, «Амур»да яшәгәндә дә бүлмәсе буш булмый. 81272 Тукайның вафатыннан соң узган еллар эчендә аның әсәрләре күп тапкырлар басылды, зур басмаларыннан берсе хәтта авыр сугыш елларында да ( 1943 ) дөнья күрде. 81273 Тукайның монда хезмәте турында Урманчиев болай дип яза Ә.Урманчиевның "Ялт-Йолт" һәм Габдулла Тукай" истәлек язмасы : 123 саны чыккач, 1918 елның июнендә журнал ябыла. 81274 Тукайның поэмасы либретто прологындагы интригаларны башларга гына ярдәм итә. 81275 Тукайның соңгы айларында язган әсәрләре аның чын мәгънәсендә зур патриот, гражданин һәм тарихны тирәнтен аңлаган шәхес икәнен исбат итәләр. 81276 Тукайның тормышында яңа этап башлана, һәм ул типографиягә наборщик булып эшкә урнаша. 81277 Тукай өчен бу исә — бишенче оя. 81278 Тукай өчен һәйкәлләр Казанда (Тукай скверда һәм опера-балет театр янында), Санкт-Петербургта, Мәскәүдә, Җаекта, Анкарада (Төркия) бар. 81279 Тукай премиясе лауреаты ( 1984 ). 81280 Тукай премиясе лауреаты ( 2003 ). 81281 Тукай премиясе лауреаты ( 2013 ). 81282 Тукай премиясе лауреаты ( 2015 ). 81283 Тукай премиясе номинанты), Равил Сабырның «Абага алмасы ачы була» (2010 елның иң яхшы спектакле) драмалары һәм башка спектакльләр куелды. 81284 Тукай район газеты. 81285 Тукай редакцияләп, кереш сүз язып, бу әсәрне аерым китап итеп бастырырга ярдәм итә. 81286 «Тукай» романы өчен 1958 елда Габдулла Тукай исемендәге дәүләт премиясе белән бүләкләнә. 81287 Тукай рухлы әдип барыбер гадел, туры сүзле, ихлас иҗатлы булып калды, чорыбызның сатира батыры булып танылды һәм күпкырлы иҗатын шул рухта, шул югарылыкта дәвам итә. 81288 Тукай, Сарман, Мөслим, Минзәлә, Әгерҗе районнарының зур булмаган, бету алдында торучы авылларының ветераннары һәм мәктәп балалары белән очрашып әдәби-җыр чаралары уздыруда катнашырга насыйп булды. 81289 Тукай — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 81290 Тукай — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 81291 Тукай — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 81292 Тукай — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 81293 Тукай турында истәлекләр (җыентык). 81294 Тукай урамына күренеш Габдулла Тукай урамы — Казанның Вахитов һәм Идел буе районнарында урнашкан магистраль урам. 81295 Тукай урамы Рәсем:KazanjSultanaMoskeo. 81296 Тукай һәйкәле Шагы́йрь – шигъри жанрларда язучы әдәбиятчы. 81297 Тукай һәм Шүрәле» (1980) картиналары, «Б. 81298 Тукай – Чуашстанның Комсомол районындагы татар авылы. 81299 Тукан — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 81300 Туканның өченче улы, Батуның оныгы, Мәнгүтимер дәвамчысы. 81301 Тукан — Русия территориясеннән ага торган елга. 81302 Тукар (Койса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81303 Туклануда политуенмаган май кислоталалары бөтенләй булмаганда, үсүнең тукталуы, тиредәге некротик авырулар, капиллярлар үткәрми башлавы күзәтелгән. 81304 Туклану продукты буларак кыйммәте Дөге күп калорияле ярмалар исәбенә керә. 81305 Туклану Резидент оркалары Оркалар төрле популяцияләре төрлечә тукланалар. 81306 Туклану характеры буенча беренчеләре - фильтрлаучыларга, икенчеләре - фильтрлаучы һәм ерткычларга, өченчеләре җыючы-детритофагларга карый. 81307 “Туклану” чыганакларында теләнгән шартларга китерү өчен киң кулланылса да, түбән югары ешлык характеристикалары аларны күп кулланылышлар өчен яраксыз итә. 81308 Туклануы Бөгәрчә судагы зоопланктон, шулй ук суга төшкән чебен-черкиләр, ләмдәге кызыл корт белән туклана. 81309 Туклануы катнаш, күбесенчә кар сулары исәбенә туена. 81310 Туклануында үсемлекләр өстенлек итә: үсемлек тамырлары һәм бүлбеләре, үлән, имән чикләвеге, чикләвекләр, агач һәм куак җимешләре. 81311 Тукланыр өчен ашханә һәм буфетлар эшли. 81312 Туклыклыгы һәм яшәү өчен кирәкле матдәләргә байлыгы ягыннан икмәк икенче урында тора. 81313 Тукмакбаш — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 81314 Тукмак — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 81315 Тукмаккаран — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 81316 Тукмаклы — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 81317 Тукмаклы, — Кондырча елгасы кушылдыгы. 81318 Тукран бабай карчыгы — татар балалар драма уены. 81319 Тукран тагы башка җирләрдән дә керәм дип тә куркыта, ә кыз аңарга һәрвакыт каршы төшә. 81320 Тукран тагын килә. 81321 Тукран — татар балалар драма уены. 81322 Туксанбай — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 81323 Туксанынчы еллар азагына безнең илдә дә опера сәнгате яңара. 81324 Туксанынчы еллар азагында АКШның бөтен нәшриятлары да диярлек электрон китап базарына үз өлешен кертә. 81325 Туксанынчы елларның урталарыннан башлап М.Әмирханов прозаның эрерәк жанрларында иҗат итә. 81326 Туксуран, Урта Азия, Түбән Новгород, Минзәлә якларынңан да укучылар булган. 81327 Туктай үлгәннән соң мәшһүр Үзбәк хан (1312—1342) Алтын Урда тәхетенә утыра. 81328 Туктамыш белән Аксак Тимер арасындагы бик зур сугыш 1391 елның 18 июнендә Алтын Урданың үзәгендә - Иделнең сул ягындагы Кондырча елгасы буенда (хәзерге Самар өлкәсендә ) була. 81329 Туктамышның килүе Бәрдибәк үлгәннән соң, Алтын Урдада канунлы хан булмый, шуңа күрә озак чуалыш дәвере белән ватандашлар сугышы башлана. 81330 Туктамыш ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 81331 Туктамыш — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 81332 Туктап тору «Пионер каләме» Ватан сугышы елларында тукталып тора. 81333 Туктап уйлап торганнарга да җәза бирелә. 81334 Туктар — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 81335 Туктар — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 81336 Туктаркүл — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 81337 Туктар — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 81338 Туктар ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 81339 Тукташ — Русия территориясеннән ага торган елга. 81340 Тукшум ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (94,8%), мордва (5,2%). 81341 Тукый хәкимлеге чорында Болгар шәһәре гөрләп үскән иде. 81342 Тукымалардан кан йөрәккә бару­чы тамырларга — веналарга җыела һәм алар буйлап йөрәгалдына килеп керә. 81343 Тукымаларның реактивлыгын һәм регенерациясен өйрәнүче эксперименталь фән буларак, гистология хирургиянең үсүенә булыша. 81344 Тукыманың үзәгендә Татарстан Республикасы Дәүләт гербының төсле сурәте ясалган. 81345 Тукыма таркалган урында сифилиска гына хас тирән җәрәхәт, җөй барлыкка килә. 81346 Тукыма, текстиль һәм трикотаж әйберләр сатып алганда аларның физик сыйфатларын белү бик мөһим. 81347 Туладан 19 км көньяк-көнчыгышта һәм Киреевсктан 18 км төньякта Ука елгасы бассейнына керүче Шиворонь елгасы янында урнашкан. 81348 Туладан көньяграк алман 2-нче танк армиясе Богородицкны басып алды. 81349 Туладан көньяграк Богородицкны алман 2-нче танк армиясе басып алды. 81350 Тулаем алганда, Аурупа Шурасы министрлары азчылыклар телләрендә дәреслекләр белән тәэмин итү, азчылык телләрне өйрәтү мөмкинлекләрнең киңәю, укытучыларны әзерләү өлкәсендә уңай үзгәрешләрнең булуын таныды. 81351 Тулаем алганда, бу үзгәрешләрнең күбесендә ССРБ үрнәге, ягъни 1930 еллардагы колхозлаштыру чаралары кулланыла. 81352 Тулаем алганда, Н.М.Амосов Институты мәгълүматлары буенча, профилактика һәм дәвалауның әлеге системасын куллану нәтиҗәле профилактика һәм психик тайпылышларны үз вакытында төзәтүне тәэмин итә. 81353 Тулаем алганда океана явым-төшемнәр парга әйләнүгә караганда күбрәк, шуңа күрә өске суларның тозлылыгы башка океаннардагыдан бераз кимрәк. 81354 Тулаем алганда, табигатьтә уңай һәм тискәре корылмалар саны бер үк. 81355 Тулаем асинхрон җайланмаларның синхрон коллегаларына караганда чагыштырмача шул ук яки яхшырак дәрәҗәдә эшли алулары ачык булмаганда, аларның гадирәк математик операцияләрендә яхшырак камилрәк эшләүләре ачыктан күренеп тора. 81356 Тулаем исәбе якынча 0,5 млн. 81357 Тулаем Милли Продукт 2014 елда 22025 миллиард $ да фаразланган һәм кеше башына тулаем милли продукт 16820$ дан артык булган, бу Африкада иң югары күрсәткечләрнең берсе. 81358 Тулаем милли продуктның үсеше бик зур ( 1996 – 2000 елларда – 9%). 81359 Тулаем озынлык – 354 км. 17 кече, 3 урта күпер һәм Кама аша гаят зур (1200 м) күпер төзелергә тиеш булган. 81360 Тулаем өстәлгән кыйммәт – тавар җитештерү һәм хезмәтләр күрсәтү һәм эшчәнлек дәвамында кулланып бетерелгән кыйммәтләр белән аермасы. 81361 Тулаем сөйләшүчеләр саны якынча 5 мең кеше. 81362 Тулаем төрки халыклар саны 250 миллионан артык. 81363 Тулаем эчке продуктта сәнәгать 29,9%, авыл хуҗалыгы 3,9%, хезмәт күрсәтү тармагы 66,4% тәшкил иткә. 81364 Тулажка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81365 Тулайка (Қиыр Тулайка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81366 Тулай торакларның барысында да спорт мәйданчыклары булдырылган. 81367 Тулай торактагы күршеләре ярдәм сораса, ул һәрвакыт ярдәмгә килә. 81368 Тулан ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 81369 Тула өлкәсендә барган каты сугышлар вакытында 1942 елда һәлак була. 81370 Тула өлкәсе ( ) — Русия Федерациясенең Аурупа өлеше субекты. 81371 Тула — Русия территориясеннән ага торган елга. 81372 Тула саклану операциясе. 81373 Тулата — Русия территориясеннән ага торган елга. 81374 Тулатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81375 Тулбай — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 81376 Тулгомы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81377 Түләбай — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 81378 Түлә-Буга идарә итү чоры - Алтын Урданың чуалыш дәвере. 81379 Түләгән — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 81380 Түләмә бактерияләре Терлекләрдә ул кискен формада үтә, дуңгызларда – ангиоз формада. 81381 Түләмә чишмәсе дә шушы елга ярында аккан. 81382 Түләү балансы актив булганда бу илнең акча базарында чит ил валюталары курсы түбәнәя, ә дәүләт акча берәмегенең курсы күтәрелә. 81383 Түләү ысуллары күп төрле: моның өчен робокасса, сприпай һәм интеркасса системалары файдаланыла. 81384 Түләү ысулларын җайлау белән дә шул ук хәл. 81385 «Түли алмыйм, бернәрсәм дә юк» дигән кешеләрне җыеп, базга, идән астына ябып куя торган булганнар. 81386 Тулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81387 Тулма ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 81388 Тулма (Тувла) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81389 Туловица — Русия территориясеннән ага торган елга. 81390 Туловня — Русия территориясеннән ага торган елга. 81391 «Тулпар» спорт комплексы универсаль спорт комплексыннан һәм Казанга FIFA бәяләү комиссиясе килгән вакытта ачылган регби стадионыннан тора. 81392 «Тулпар» стадионы — Казанның спорт корылмасы, Казан дәүләт аграр университетының бинасы. 81393 Тулубайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81394 Тулузада Рим чоры эзләре бик аз сакланган. 81395 Тулуза өлкәсенең үзендә авыл хуҗалыгы чәчәк ата. 81396 Тулуза һәм Алби шәһәре (Тулузадан 80 километр төньяк-көнчыгышта) катаризмның мөһим үзәкләренә әйләнәләр, бу калаларда халык бик озак катаризм дине тарафдары була. 81397 Тулузка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81398 Тулун ( ) — Русия Федерациясенең Өркет өлкәсендә урнашкан шәһәр. 81399 Тулуюл (Зур Тулуюл) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81400 Тулша — Русия территориясеннән ага торган елга. 81401 Тулыбай — Олы Уртазым елгасы (Җаек бас.) кушылдыгы. 81402 Тулыбай — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 81403 Тулы бәйсезлеген торгызу Шаһ-Гали үзе исән кала һәм бер кечкенә отряды белән Мәскәүгә качып өлгерә. 35 ел чамасы дәвам иткән ( 1487 — 1520 ) Мәскәү тәэсире тәмамлана. 81404 Тулы бер комплекс тәшкил итә, мәчеттән тыш, биредә шәкертләргә белем бирүче уку йорты, мөфти резиденциясе дә урнашкан. 81405 Тулы булмаган әверелеш юлы белән үсә торган бөҗәкләр. 81406 Тулы булмаган урта мәктәпне тәмамлаган. 81407 Тулы әйләнеш 360 градусны тәшкил итә. 81408 Тулы иптәшлек, ТОО аерым физик һәм юридик якларны бәйли. 81409 Тулы исеме 82-нче укчы Ярцево Кызыл Байрак Суворов һәм Кутузов орденлы Җитәкчеләр составы * Никифор Полянский, комбриг - (1935 елның 10 гыйнварыннан - 1938 елгача). 81410 Тулы исеме Бөек Октя́брь социалистик инкыйлабы. 81411 Тулы исеме - Әбу әл-Хөсәен Мөслим ибн әл-Хәҗҗәҗ ибн Мөслим ибн Вард әл-Кушәйри ән-Нишәбури. 81412 Тулы исеме «Казан оптика-механика заводы» ачык акционерлык җәмгыяте. 81413 Тулы исем «Казаноргсинтез» ачык акционер җәмгыяте. 81414 Тулы исем Риҗелелҗәббар булуы сәбәпле Әлҗәббар исеме да сирәк куллана. 81415 Тулы исем — «С. 81416 Тулы канлы музыкаль жанр буларак рок-н-роллга Ф. Домино, Бо Диддли һәм Чак Берри нигез салалар. 81417 Тулы күренүчәнлек +53° көньяктарак киңлекләрендә була. 81418 Тулы күрсәтелеше FOX каналында 1989 елның 17 декабрендә башлана. 81419 Тулы лептон саны саклана. 81420 Тулы мәйдан — 143,6 мең км². 81421 Тулы озынлыгы 113,6 км, 67 станция бар. 81422 Тулысынча Аурупада урнашкан иң зур дәүләт. 81423 Тулысынча ачылган башлык ; «Home» төймәсе: Кушымталар һәм файллар бүлеген ача. ; Dash: Һәрбер кушымта турында тулырак мәгълүмат күрсәтә, шулай ук гади файл менеджеры да бар. 81424 Тулысынча Киек каз юлында урнаша. 81425 Тулысынча оешып бетмәгән дивизия Выборг янында сугышка керә һәм күп югалтулар кичерә. 81426 Тулысынча Русиянең үзәк һәм көньяк өлкәләрендә күренә. 81427 Тулысынча үлеп беткән гаиләләр дә булган. 81428 Тулысынча шәһәрдә 346 йорт иде. 81429 Тулы титулы "чиксез күк улы" дип тәрҗемә ителә. 81430 Туль-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81431 Тультья — Русия территориясеннән ага торган елга. 81432 Туль-Чор — Русия территориясеннән ага торган елга. 81433 Тулья — Русия территориясеннән ага торган елга. 81434 Тумаел (Юрты-Константиновы) — Кемерово өлкәсенең Яшкино районында урнашкан торак пункт. 81435 Тумак ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 81436 Тумана — Русия территориясеннән ага торган елга. 81437 Туманейка — Хопер елгасының кече кушылдыгы. 81438 Туманчы — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 81439 Туманы ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 81440 Туманы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 81441 Тумаш – Русия территориясеннән ага торган елга. 81442 Тумая (Кярега) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81443 Тумка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81444 Тумна (Кече Тумна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81445 Тумнумы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81446 Тумоль-Игай — Русия территориясеннән ага торган елга. 81447 Тумп-Оул-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 81448 Тумп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 81449 Тумска — Русия территориясеннән ага торган елга. 81450 Тумуяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 81451 Тумшинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81452 Тумыштан зирәк булган бу балага укытучылар белем бирсә, төп тәрбияне тормыш хезмәт аша бирә. 81453 Тумыштан килгән искиткеч грация һәм сокланырлык кул пластикасы белән биюләрендәге хатын-кыз образларын филигрань эшкәртелү дәрәҗәсенә җиткерә. 81454 Тумыштан килгән сукырлык минең кайбер бүлекләренең, күрү нервларының һәм күзнең челтәр катламының эшенең бозылуыннан барлыкка килә. 81455 Тумышы белән Германияның Гладбах шәһәре атаклы гайләсеннән. 81456 Тумышы белән Малайзиядән булган бананны башта Һиндстанга керткәннәр. 81457 “Тун-бүрек” артеле белән берләшә. 1961 елда “Иль” меховой дип атала. 81458 Тунгаль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81459 Тунга-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81460 Тунгилде — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 81461 Тунг-Сурт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81462 Тунгужуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81463 Тунгузка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81464 Тунгусла — Русия территориясеннән ага торган елга. 81465 Тунгус-маньчжур телләре — алтай телләр гаиләсенә кергән телләр төркеме. 81466 Тунгусская — Русия территориясеннән ага торган елга. 81467 Тундийка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81468 Тундинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81469 Тундинка (Тундинка) — Кемерово өлкәсенең Мариинск районында урнашкан торак пункт. 81470 Тундора — Русия территориясеннән ага торган елга. 81471 Тундрада кыргый хайваннардан: төньяк боланы, ак куян, бүре, себер көзәне, йоклач вә башкалар; кошлардан ак һәм тундра кыртавыклары, суер бар. 81472 Тундра көртлеге исә Ауразия һәм Төньяк Америка арктик һәм тау өлкәләрендә яши. 81473 Тундра ландшафтлары төп урынны тота;. 81474 Тундра үсемлекләре белән капланган; көньякта урман тундрасы бар. 81475 Тундра-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81476 Тундрино ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 81477 Тундушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81478 Тунелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 81479 Тунелька-Ягырт — Русия территориясеннән ага торган елга. 81480 Тунжик — Русия территориясеннән ага торган елга. 81481 Туң җирне учак ягып эретәләр, ә утынны колхоз бакчасындагы алмагачларны кисеп әзерлиләр. 1941 елгы кыш бик салкын була, уртача температура 30 градуска җитә, 40 градуслы һәм аннан да салкынрак көннәр дә була. 81482 Тунзас-Су (Зур Тунзас-Су) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81483 Тунзы — Русия территориясеннән ага торган елга. 81484 Туниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81485 Тунказ (Тункас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81486 Тункор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81487 Тунманн аңлатканча, дала татарларын «кайчандыр үзләренең атаклы гаскәр башлыгы булган кеше исеме белән нугайлар дип атыйлар. 81488 Туннель диодларына тискәре каршылык хас, бу үзенчәлек аларны кайбер төр схемаларда файдалы итә. 81489 Туннель эффекты барьер биеклеге белән экспонента сыман арта, шуңа күрә альфа-актив төшләрнең ярымтаркалу периоды альфа-кисәкчекләрнең энергиясе кимүе белән экспоненциаль рәвештә арта бара. 81490 Тунны иркен каеш белән бәйләгәннәр, һәм аны җәен дә кигәннәр. 81491 Туң Себер җирләре аша бик күп газ һәм нефть торбалары үтә. 81492 Тун Татар халкының өс-киемнәреннән саналган тун белән толыпны да күрсәтеп китәргә кирәк. 81493 Түнтәрелеш нәтиҗәсендә Газиз шәех үтерелгән булган һәм Сарай шәһәренә бернинди каршылык булмаганда Мамай билгеләгән хан Габдуллаһ кергән һәм икенче тапкыр Алтын Урда ханы итеп игълан ителгән. 81494 Түнтәрелеш нәтиҗәсендә Тимер Хуҗа Алтын Урда тәхетенә утырган. 81495 Түнтәрелештән соң Павел I ясаган бөтенесе диярлек үзгәрешләр юкка чыгарыла. 81496 Түнтәр муллалары турында Шиһабетдин Мәрҗани күп язган. 81497 Түнтәр — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт, авыл. 81498 Тунтор – Русия территориясеннән ага торган елга. 81499 Туньжа ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 81500 Тупак — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 81501 Тупасландырып әйткәндә, урта асимптотик вакытлы катлаулылыгын ике типка бүләргә була: аналитик һәм статистик. 81502 Тупас һөҗүмнәр йомшара төшә, исламга каршы үгет-нәсихәт «гыйльмирәк» төс ала. 81503 Тупач — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 81504 Тупа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81505 Тупик ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Саллы шәһәр округы составына керүче авыл. 81506 Тупицыно ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 81507 Тупицыны ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 81508 Тупка кәшәкәнең яссы ягы белән генә сугарга рөхсәт ителә. 81509 Туп кемнең кулыннан «йомыркалар»га эләккән, ул алар урынына кереп утыра. 81510 Тупланмалар бөтен серверларда да саклана, аларга өстәмәләр оператив рәвештә берсеннән икенчесенә күчерелә. 81511 Тупланышлар эчендә кызыл һәм сары зур йолдызлар сирәк очрый, кызыл һәм сары үтә зур йолдызлар исә очрамый. 81512 Тупланышның иң якты тугыз йолдызының исемнәре борынгы греклар мифлардагы Плеядалар җиде апа-сеңгелләре: Алкиона, Келено, Майя, Меропа, Стеропа, Тайгета и Электра, һәм шулай ук аларның әти һәм әни — Атлант һәм Плейона хөрмәтенә куштылар. 81513 Тупли ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан сала. Авылның бер очы Колмаер очы дип атала, шунда Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан Татар Колмаеры авылыннан күчеп утырганнар. 81514 Туплы кеше чокыр яныннан торып ип-тәшләренең берсенә тупны тидерергә тырыша. 81515 Тупны квадраттан читкә чөяргә ярамый. 81516 Тупны көндәше кире җибәрә алмаслык итеп өстәлнең каршы ягына юнәлткән спортчыга очко бирелә. 81517 Тупны кулга алу яисә аяк белән тибү капкачыга гына рөхсәт ителә. 81518 Тупның битендә урнашкан төбәү ТПН-1-22-11 инфракызыл төн күрүе Л-2 прожекторы белән, һәм кечкенә каланчада командирның төн әсбабы, прожектор ОУ-3 белән парлаштырылган. 81519 Туполес — Русия территориясеннән ага торган елга. 81520 Туп өрләнмә белән уратылган резин яки бөкеле үзәктән тора. 81521 Тупрунка ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 81522 Туп тигән кеше үз оясын чокыры булмаган уенчыга бирә. 81523 Туп тигән кеше «үлә» һәм уеннан чыгарыла. 81524 Туп һәрвакытта сикергәләп торырга тиеш. 81525 Тупяргас — Русия территориясеннән ага торган елга. 81526 Турай — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 81527 Тура ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан торак пункт. 81528 Тураларны урнаштыру мәсьәләсе 8 тураны шахмат тактасына бер берсенә һөҗүм иттермичә ничә төрле итеп урнаштырып була? 81529 Турала — Русия территориясеннән ага торган елга. 81530 Туралы (Кондейка, Кыци) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81531 Туранка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81532 Тураның юлында ташлар тормаса ул гел 14 шакмакны контрольдә тота. 81533 Турас — Русия территориясеннән ага торган елга. 81534 Турата ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 81535 Турачы — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 81536 Турбаза ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 81537 Турба — Русия территориясеннән ага торган елга. 81538 Түрбиек — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 81539 «Турбиннарның көннәре» пьесасы «Ак гвардия» романы буенча язылган. 81540 «Тургай» балалар приютында да (Ишкурма авылы) Тукайның сыны бар. 81541 Турганник — Русия территориясеннән ага торган елга. 81542 Тургенев — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 110 километрлы кратеры. 81543 Тургенев яшь чакта Пушкин белән таныш булган, чит илләрдә Герцен, Белинский һәм мәшһүр Франция язучылары А.Доде, Г.Флобер, Э.Золя белән аралашкан. 81544 Турген-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 81545 Тургун — Русия территориясеннән ага торган елга. 81546 Түрдә биеклеге 4, киңлеге 3 м булган агач хач тора. 81547 Турдей — Русия территориясеннән ага торган елга. 81548 Түре ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 81549 Турея — Русия территориясеннән ага торган елга. 81550 Туризм белән шөгыльләнүче кешене турист дип атыйлар. 81551 Туризм җәй көне керемнәрнең әһәмиятле чыганагы булып тора, шул ук вакытта Хорватия дөньяда турист максталары арасында популярлык буенча 18-енче урында тора. 81552 Туризм Маврикий дөньяның иң яхшы зиннәтле туризм максатларының берсе. 81553 Туризм үсеш алган. 17 гасыр башыннан Швеция составында булган. 81554 Туризм һәм төзелеш икътисад үсешенә йогынты ясаучы төп тармаклар. 81555 Туристик сезон авылда майдан августкача бара. 81556 Турица — Русия территориясеннән ага торган елга. 81557 Турково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 81558 Түрлемә ( ) — Чуаш Республикасының Козловка районында урнашкан тимер юл станциясе. 81559 Турма ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 81560 Турминский башлангыч гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Турминский авылында урнашкан мәктәп. 81561 Турне бик зур уңыш алып килә, әмма Николай Гедданың көн саен чыгыш ясарга теләмәве, Михаил Минскийның авырып китүе нәтиҗәсендә Отто Хофнер хор җитәкләүне ташларга мәҗбүр була. 81562 Турнесь-Йоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81563 Туровец — Русия территориясеннән ага торган елга. 81564 Туромша — Русия территориясеннән ага торган елга. 81565 Туросна (Турусна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81566 Турсунзадә шәһәрендә бер мәктәп Дәүләтов исемен йөртә. 81567 Турсуной ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 4,7 километр озынлыкта булган кратеры. 81568 Тур (Тур, ) — Франсаның Үзәк-Валь-де-Луар төбәгендә урнашкан шәһәр. 81569 Туртык — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 81570 Турулу — Русия территориясеннән ага торган елга. 81571 Турун-Андзи — Русия территориясеннән ага торган елга. 81572 Турунвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 81573 Турунгас — Русия территориясеннән ага торган елга. 81574 Турунесьтывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 81575 Турунцы ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 81576 Турунья — Русия территориясеннән ага торган елга. 81577 Туруп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 81578 Ту — Русия территориясеннән ага торган елга. 81579 Турутина ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 81580 Туруханка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81581 Турушевы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 81582 Туруш – Русия территориясеннән ага торган елга. 81583 Турфанлылар (турпанлиқләр) — уйгырларның этнографик төркеме (йорт). 81584 Туры калкулык та, озынлык та экватор буйлап «көнчыгыш — көнбатыш» почмагыны үлчиләр; икәве дә экваторда нуль ноктасыннан санавыны башлыйлар. 81585 Турылайткыч кулланганда чыгыш тогы даими булачак, һәм керү сигналының зурлыгына бәйле булачак. 81586 Турылыклы, кыю халкың Үз бәхетен тапты кабат, Бөек Моңгол иле, мәңге Иминлектә чәчәк ат! 81587 Турының бер яктан чикләнгән очы (яки О ноктасы) – нурның башлангычы дип йөртелә. 81588 Турынь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 81589 Турын-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 81590 Турыпочмаклы тәрәзәләр гади генә йөзлекләр белән чорнап алынган. 81591 Туры почмактан зуррак булган почмакны - җәенке почмак диләр. 81592 Туры юнәлештә көчәнеш куелган диодта көчәнеш төшүе ток үзгәрү белән әз генә үзгәрә һәм температураның функциясе булып тора; бу эффектны температура датчигы ясау өчен яки чагыштыру өчен көчәнеш булдыру өчен кулланырга мөмкин. 81593 Тур-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 81594 Тус, Җурҗан һәм Нишапурдагы атаклы мәдрәсәләрдә белем алган. 81595 Туси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81596 Тускүл — Русия территориясеннән ага торган елга. 81597 Тусняки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 81598 Туся — Русия территориясеннән ага торган елга. 81599 Тутагач — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 81600 Тутаев ( ) — Русия Федерациясенең Ярославль өлкәсендә урнашкан шәһәр. 81601 Тутай — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 81602 Тутмос III үзенең гаскәре белән Азиядә яшәүче кабиләләргә каршы күп кенә һөҗүмнәр оештырган. 81603 Тутмосның сугыш ганимәтләренең зурлыгы турында аның беренче походы вакытында кулга төшергән байлыклар исемлеге буенча фикер йөртеп була. 81604 Тутыги ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 81605 Тутырма итеп агач онын файдаланып, фенолформальдегид пластмассалардан пресс-порошок әзерлиләр. 81606 Тутырма сыйфатларында җепселле материаллар, мәсәлән, киҗе-мамык чүбе, тукыма калдыгы файдаланып, волокнит дип атала торган пластмассалар табалар. 81607 Тутырма сыйфатында киҗе-мамык тукыма файдаланганда текстолит (текстиль таш) дип йөртелә торган нык пластмасса барлыкка килә. 81608 Тутырма сыйфатында пыяла тукыма кулланып эшләнгән пластиклар — пыяла текстолитлар (стеклотекстолитлар) бик киң кулланыла. 81609 Тутыру саннары аңлатмасы буенча система халәте ярсыну халәтенең саны белән сыйфатлана. 81610 Тутыру саннары — вакуумга тәэсир итүче операторлар саны: Бу аңлатма тутыру саннары аңлатмасы дип йөртелә. 81611 Тууга тиклем дә мөгезләр урынында баш сөягендә (мөгезләр үсергә тиеш урында) калынлыгы белән белдерелә. 81612 Туулар — 1000 кешегә 19,5 ( Ингушетия һәм Чичәнстаннан соң Русия Федерациясендә 3 урын). 81613 Туулар * 14 февраль — Каюм Насыйри ( 1902 елда вафат). 81614 Туулар * 16 март — Георг Ом, алман физигы. 81615 Туулар * 16 февраль — Жюль Жанен, француз язучысы, тәнкыйтьче һәм журналист. 81616 Туулар * 1784 — Лео фон Кленце, алман архитекторы, язучы, рәссам. 81617 Туулар * 17 гыйнвар — Маркус Герц, алман фәлсәфәчесе, табиб. 81618 Туулар * 17 гыйнвар — Хәсән Әмирхан, дин эшлеклесе, мәгърифәтче, тарихчы, олуг фикер иясе (1814 – 1893). 81619 Туулар * 17 октябрь — Анри Сен-Симон, француз фәлсәфәчесе. 81620 Туулар * 18 июль — Роберт Гук, инглиз физигы, химик, математик, астроном. 81621 Туулар * 19 сентябрь — Огюстен Пажу, француз сынчысы. 81622 Туулар * 1 апрель — Отто фон Бисмарк (Otto von Bismarck), алман дәүләт эшлеклесе. 81623 Туулар * 1 гыйнвар — Гатаулла Салихов (1924-2012), Советлар Берлеге Каһарманы (1943). 81624 Туулар * 1 декабрь — Айко, Япония императоры Акихито оныгы. 81625 Туулар * 1 декабрь — Юхан Чельгрен, швед шагыйре, драматург. 81626 Туулар * 21 апрель — Шарлотта Бронте (Charlotte Brontë), инглиз язучысы. 81627 Туулар * 21 декабрь — Роберт Броун, инглиз биологиячесе. 81628 Туулар * 22 май — Рихард Вагнер (Richard Wagner), алман композиторы. 81629 Туулар * 25 август — Брет Гарт (Bret Harte), АКШ язучысы. 81630 Туулар * 26 гыйнвар — Кэмерон Брайт, Канада актеры. 81631 Туулар * 27 март — Альфред Виктор де Виньи, француз язучысы. 81632 Туулар * 29 март — Иоганн Музеус, алман язучысы, әдәби тәнкыйтьче. 81633 Туулар * 2 гыйнвар — Наилә Гыйләҗева, Олимпия чемпионы. 81634 Туулар * 2 июль — Герман Гессе, алман язучысы. 81635 Туулар * 3 сентябрь — Джозеф Райт, инглиз рәссамы. 81636 Туулар * 4 май — Ансари, фарсы шагыйрь. 81637 Туулар * 4 октябрь — Билли Бертон, АКШ актеры, Тим Бертон улы. 81638 Туулар * 4 сентябрь — Франсуа Рене де Шатобриан, француз язучысы, сәясәтче. 81639 Туулар * 8 февраль — Жюль Верн (Jules Verne), француз язучысы. 81640 Туулар * 9 август — Иоганн Михаэль Бах, алман композиторы. 81641 Туулар Вафатлар * 22 февраль — Америго Веспуччи, флорентий сәяхәтчесе, аның исеме белән Америка аталды. 81642 Туулар Вафатлар * 8 май — Антуан Лавуазье, француз химия галиме. 81643 Туулар Вафатлар * әш-Ширази — фарсы астрономы, математигы, фәлсәфәчесе һәм табибы. 81644 Туулар * Гэгээн хан — Кытайның монгол идарәчесе. 81645 Туулар * Изге Антонин — католик изгесе һәм дәвалаучысы, XV гасырның беренче яртысында Флоренция архиепискобы. 81646 Туулар * Мөхәммәт әл-Мәһди, шигый имамы. 81647 Туулар * Ованес Воротнеци, әрмән фәлсәфәчесе, педагог, сәяси һәм чиркәү эшлеклесе. 81648 Туулар * Тогто — монгол дәүләт эшлеклесе. 81649 Туулар Шулай ук карагыз: * 7 февраль — Галия Таһирова, Татарстанның атказанган артисты. 81650 Туу һәм үлү даталары билгесез. 81651 Туучылар санын арттыру максатыннан Һәрбер балага 18 яшькә җиткәнче ай саен 150 доллар пособие бирелә. 81652 Туфан Миңнуллин — 1990 еллардагы милли хәрәкәт активисты. 81653 Туфан Миңнуллин — 1995 елдан башлап Татарстан Дәүләт шурасы депутаты. 81654 Туфан Миңнуллин әсәрләрендә гомумиләштерелгән татар авылы исеме буларак еш очрый. 81655 Туфан Миңнуллинны Башкортстанда гел күтәреп алдылар дип әйтеп булмый. 81656 Туфан Миңнуллинның “Ай булмаса – йолдыз бар” пьесасы буенча куелган спектакльдә Мәдинә ролен уйнаган өчен 1979 елда Татарстанның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек була. 81657 Туфәйл моннан соң гел аның янында була. 81658 Туфрагы ярлы – чөнки ылыс коелып черемәгә әйләнергә өлгермичә су белән юылып төшә. 81659 Туфрак: караңгы-соры һәм урман, көлсу туфраклар. 81660 Туфраклар нигездә тау-тайга көлсу; далаларда каратуфраклар һәм кәстәнә туфраклар; тауара казанлыкларда болын-туңлык һәм болын-каратуфрак. 81661 Туфраклар – урманга хас соры-көлсу, тугайлыклар һәм селтесезләнгән каратуфраклар. 81662 Туфраклар, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы Республиканың төньяк районнарда — кәсле-көлсу туфраклар, көньяк-көнбатышында — кара туфраклар. 81663 Туфраклар, үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы Туфраклар: кәсле-көлсу һәм көлсу (өлкә мәйданының 66% өлешен биләп торалар), соры урман туфраклары (16,9%), болын-кара туфраклар (7,9%), туфраклар (3,6%), саз һәм торф туфраклары (6,2%). 81664 Туфраклар һәм үсемлекләр Авыш өслекләрдә 2000 м биеклеккә кадәр катнаш урманнар һәм куаклыклар үсә, өстәрәк далалы тау болыннары урнашкан. 81665 Туфраклар һәм үсемлекләр Илнең көньягында тигезлек бик уңыш бирүчән. 81666 Туфраклар һәм үсемлекләр Илнең төньяк өлешендә мәңге яшел тропик урманнар үсә, көньяк өлешендә - баобаблар белән акация саваннасы. 81667 Туфраклар һәм үсемлекләр Иң эре утраулар күп санлы пальмалар белән капланган. 81668 Туфраклар һәм үсемлекләр Көнбатышта үсемлекләр - акация һәм баобаб белән типик саванна, көнчыгышта ксерофит куаклыклар хөкем сөрә. 81669 Туфраклар һәм үсемлекләр Тауларның көнчыгыш авыш өслекләре күбесенчә ылыслы урманнар һәм күп санлы күлләр белән капланган, шуларның иң танылганнары Блед һәм Бохинь. 81670 Туфраклар һәм үсемлекләр Тогоның яр буе регионнарында мангр сазлыклы урманнар, көньяк-көнбатышында - тропик джунгли үсә. 81671 Туфраклар һәм үсемлекләр Төрле ландшафт булу сәбәпле Боливиядә барлык диярлек климатик зоналар үсемлекләре үсә. 81672 Туфраклар һәм үсемлекләр Үсемлекләрнең типы районнан районга үзгәрә. 81673 Туфракның түләмә белән зарарланган участоклары һәм тирә-юньдәге башка объектлар 100 ел буена инфекция чыганагы булып тора. 81674 Туфрак өеме Дербышкидан якынча Күн авылына кадәр җиткерелгән. 81675 Туфрак өслеген кара туфраклар тәшкил итә. 81676 Туфрак составы төрле: Ык елгасының сулъяк һәм төньяк-көнчыгыш өлешендәге хуҗалыкларда кара туфрак, елганың уң ягында соры урман-дала туфрагы, Ык елгасы буйлап комлы полоса сузылган. 81677 Туфрактагы төрле умырткасызлар белән туклана. 81678 Туфракта яшәүчеләр: вак аксыл, саргылт һәм алсу суалчаннар - энхитреидлар (Enchytraeidae), 30 см га кадәр озынлыктагы гадәти зур яңгыр суалчаны (Lumbriculus terrestris), халыкта аны «зур кызыл суалчан» дип йөртәләр. 81679 Туфрак уңдырышлы, соңгы елларда туфракны эшкәртү һәм ашлау дәвам итә. 81680 Туфрак һәм үсемлекләр Илнең 20% территориясе урманнар белән капланган. 81681 Туфрак — якты-соры һәм соры урман туфраклары. 81682 Туха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81683 Тухичай — Русия территориясеннән ага торган елга. 81684 Тучыбай — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 81685 Туш-Вож-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81686 Түше еш кына ачык төстә, күренеп торган тимгелләре һәм сызыклары бар. 81687 Тушемелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 81688 Түшәү цехында тәгәрәтү машинасы кулланыла. 1936 елда агарту машинасы алына. 81689 Тушма — Русия территориясеннән ага торган елга. 81690 Тушхар-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 81691 Туым җондызы — Казанда уза торган яшь керәшен татарлары җырлары фестивале. 81692 Туяра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,2 километр озынлыкта булган кратеры. 81693 Туя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81694 Туяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 81695 Туяхлань-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 81696 Туяш — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 81697 Тхаценако (Суюрчаса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81698 Тхач — Русия территориясеннән ага торган елга. 81699 Тыбъю ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 81700 Тыбъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81701 Тыбью — Русия территориясеннән ага торган елга. 81702 Тыва Википедиясе – нең тыва телендәге бүлеге. 81703 Тыва — Русия территориясеннән ага торган елга. 81704 Тыв-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 81705 Тыгиш ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 81706 Тыгызлана торган матдә үзәгендәге температураны арттыра. 81707 Тыгызлыклары 103 кг/м³ ким, t кайнау 250°C якын (югары вакуумда); төтенләү (160—230°С) һәм үзеннән үзе ялкынлану (340—360°С) температуралары хас. 81708 Тыгыз тәнле, йомыркасыман, озынлыгы 17 дән алып 55 см га, авырлыгы 55 г нан 800 г га кадәр. 81709 Тыгыз һәм караңгы төсләргә буялган тукымалар мондый нурларны тулысынча диярлек үткәрми. 81710 Тыгымсы-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81711 Тыдель-Тым — Русия территориясеннән ага торган елга. 81712 Тыдор ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 81713 Тыд — Русия территориясеннән ага торган елга. 81714 Тыдыотта — Русия территориясеннән ага торган елга. 81715 Тыдэпя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81716 Тыелган әдәбият саклаганы өчен Уфада кабат кулга алына. 1903 елдан Социалист-революционерлар партиясе әгъзасы. 81717 Тыелга ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 81718 Тыжма — Русия территориясеннән ага торган елга. 81719 Тыйнаклыкка аерым басым ясалган. 81720 Тый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81721 Тыкель-Корн-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81722 Тыколаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81723 Тыкрыкка борылып, алпан-тилпән (аны да ачлык йончыткандыр инде) атлап түбәнге урамга юл алды. 81724 Тыла-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81725 Тылай ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 81726 Тылаңгыр — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 81727 Тыла-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81728 Тылда башлык итеп Бәну Мәзин ибн ан-Нәҗҗәр нәселеннән Кайса ибн Саасаа билгеләнә. 81729 Тылек-Катын-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81730 Тылой — Русия территориясеннән ага торган елга. 81731 Тылсым көченә ия буларак, батырның ите кисеп алынган аягын дәвалый, бик тиз кире элекке хәленә кайтара. 81732 Тылсымлы әкиятләрнең үзәгендә уңай образ – батыр, акыллы, кулыннан һәртөрле эш килә торган егет образы тора. 81733 «Тылсымлы микрофон» дуэты - 2010 нчы елда Рәсәйдән Балалар өчен Евровидение җыр бәйгесендә катнашкан дуэт. 81734 Тылуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81735 Тымытык авылы янында Ыкка коя. 81736 Тынась-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 81737 Тынвей (Кече Пинвея, Тинвия) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81738 Тынгы белми торган юлчы мин. 81739 Тынгыза — Русия территориясеннән ага торган елга. 81740 Тынгыни-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81741 Тынгысыз шәхес туган халкына хезмәт итүен дәвам итә. 81742 Тынгысыз, эзләнүчән, таләпчән, тырыш тренер кыска гына вакыт эчендә 25 спорт мастеры әзерли. 81743 Тынгэва-Паюта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81744 Тында ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урашкан шәһәр. 81745 Тынзянг-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 81746 Тыним — Русия территориясеннән ага торган елга. 81747 Тынинница — Русия территориясеннән ага торган елга. 81748 Тыңламас — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 81749 Тыңлаучы игътибарын «кычкырып» түгел, ә әдәби стильгә якын торган, интеллектны күтәрердәй реклама текстлары белән җәлеп итәргә кирәк. 81750 Тын океандагы сугышның борылышы Мидуэй атоллы янындагы яу булган. 81751 Тын океанда, төньяк поляр поястан тыш, калган барлык табигый пояслар да бар. 81752 Тын океанда урнашкан күп утраулардан тора. 81753 Тын океанның көнбатыш өлешендәге Мариан утрауларында урнаша. 81754 Тын океанның көнбатыш өлешендә, Мариан утраулары архипелагында урнаша. 81755 Тын океанның көнбатыш өлешендә урнашкан. 81756 Тын океанның көньяк тропик поясындагы Австралия яр буйларында Зур Барьер рифының гаҗәеп табигый комплексы урнашкан. 81757 Тын океанның үзәк өлешендә, 23°30’ т.к. — 28° к.к. ва 176° кч. 81758 Тын океанның уртасында Төньяк ярымшарда АКШның континенталь өлешеннән 3 700 км ераклыкта Һавай утрауларында урнашкан. 81759 Тын океан плитасының кырыйлары океанны боҗра кебек әйләндереп алган улакларның тыгыз бушлыгына бата. 81760 Тын океан салкын Төньяк Боз океаныннан коры җир һәм су асты сыртлары белән саклана. 81761 Тын океан, төньяк поляр поястан тыш, барлык климат поясларында да ята. 81762 Тын океан флотында ( 1948 1953 ) хезмәт итә. 81763 Тын океан флотында хезмәт итеп кайткач, «Азат хатын» журналында рәссам, китап нәшриятында сәнгать мөхәррире була, РСФСР Сәнгать фондының татар бүлегендә эшли. 81764 Тын океан һәзм аның Япон һәм Охота диңгезләре белән юыла. 81765 Тын океан экватор янында бигрәк тә киң, шуңа күрә аның өске сулары – иң җылы сулар. 81766 Тын океан яр буена урнашкан калада 600 меңләп кеше яши. 81767 Тын океан яткан литосфера плитасы үз чикләрендә башка плиталар белән тәэсир итешә. 81768 Тын су бассейны округы 05 коды белән билгеләнә. 81769 Тын су бассейны округы — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 81770 Тыныч кына басып торган агачлар, давыл башлангач котырынып як-якка чайкала башлый, әйтерсең лә куркудан урыннарыннан кубарга телиләр, әмма нык тамырлар куәтле кәүсәләрне тотып тора. 81771 Тынычлап яшәргә мөмкин булмагач, елга­ның сул ягында яшәүчеләр хәзерге Бик Үти авылына күчеп урнашкан. 81772 Тынычлык булдыруда хезмәтләре өчен ул 1936 елда Тынычлык өчен Нобель премиясе белән бүләкләнә. 81773 Тынычлык вакытында дәүләт башлыгы Кораллы көчләренең сәяси җитәкчелекне үтәлә, ә сугыш вакытында дәүләт оборнасы һәм аның Кораллы көчләре белән җитәкчелек итә. 81774 Тынычлык күгәрчене left «Тынычлык күгәрчене» — Икенче бөтендөнья сугышыннан соң узган Бөтендөнья тынычлык яклылар конгрессында популяр булып киткән гыйбарә. 81775 Тынычлык турындагы килешүләр һәм Антантаның урталай бүленүенә өметләрнең акланмавы Германиядә милитаристлар йогынтысын көчәйтә. 81776 Тынычлык халыклар иминлеге мәнфәгатендәге сугышсыз тышкы сәясәткә, солых килешүенә һәм башка документларга нигезләнә. 81777 Тынычрак дип саналган милләтләр азрак баллар җыйган. 81778 Тыныч төзелеш чоры башлангач, Генштабның Югары хәрби академиясендә укыта. 81779 Тыньяр-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 81780 Тынэян-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81781 Тыня — Русия территориясеннән ага торган елга. 81782 Тып-тып килә киртә буйлап, Менә шулай киртә буйлап. 81783 Тыпый — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 81784 Тырас (Виска) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81785 Тырбылью — Русия территориясеннән ага торган елга. 81786 Тырга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81787 Тырница — Русия территориясеннән ага торган елга. 81788 Тырны-Ауз-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 81789 Тырсь-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81790 Тырыки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 81791 Тырыша торгач, малайны Кырлай исемле авылдан ир баласыз Сәгъди абзыйга уллыкка озаталар. 81792 Тырышка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81793 Тырышлыгы өчен Кызыл Йолдыз ордены белән бүләкләнә. 81794 Тырышлыгы, эш сөючәнлеге һәм сәләтле булуы белән, шәкерт Ш.Мәрҗанинең аеруча ышануын казана. 81795 Тырышлык үз нәтиҗәсен бирә. 81796 Тырыш — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 81797 Тырыш хезмәте “Башкортстанның атказанган юристы” дигән мактаулы исем белән билгеләнде аның. 81798 Тырыш һәм намуслы хезмәте өчен, 2001 елда Татарстан авыл хуҗалыгы министрлыгының Мактау грамотасы белән бүләкләнә. 81799 Тырыш һәм тапкыр сүзле яшь педагогны озакламый яшьләрнең район комитетына чакырып, бүлек редакторы итәләр. 81800 Тысья — Русия территориясеннән ага торган елга. 81801 Тытынг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81802 Тытын-Ота-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81803 Тытынсами-Пайсята — Русия территориясеннән ага торган елга. 81804 Тытынь-Ото-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81805 Тытю-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81806 Тытю-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81807 Тыут-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 81808 Тыхта — Русия территориясеннән ага торган елга. 81809 Тыхтем — Русия территориясеннән ага торган елга. 81810 Тых-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 81811 Тычаны ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 81812 Тышкескен — Русия территориясеннән ага торган елга. 81813 Тышкы алыштырып була торган каты дисклар Тышкы алыштырып куела торган каты диск саклагычлары гадәттә USB аша тоташтырыла. 81814 Тышкы альфа-нурланыш зарарсыз диярлек, чөнки һаваның берничә сантиметры яки табак кәгазь, эпидермисның нечкә катламы альфа-кисәкчекләрне тоткарлый. 81815 Тышкы бизәү эшләре аксыл известняк, шомартылган гранит һәм травертиннан эшләнгән. 81816 Тышкы галактикалар өлешләре аномаль рәвештә тиз-тиз генә әйләнәләр, бу әйләнү тик өстәмә кара матдә массасы ярдәмендә аңлатылып була. 81817 Тышкы дисклар алдан җыелган интеграцияләнгән продуктлар буларак сатыла, яки тышкы (USB яки башка интерфейс белән) кушымтаны аерым сатып алынган саклагыч белән җыелырга мөмкин. 81818 Тышкы икътисади элемтәләр Русия төбәкләрнең күпчелеге кебек үк, Татарстанның дөньяның күп илләре белән туры икътисади элемтәләр бар, илләрнең кайберәүләрдә Татарстанның тышкы икътисади вәкиллекләре ачылган. 81819 Тышкы каты дисклар 2.5" һәм 3.5" үлчәмнәрендә сатыла, аларның сыйдырышлыклары күбесенчә 160 GB – тан 2 TB –ка кадәр дәрәҗәләрдә була. 81820 Тышкы колак тишеге һәм колак ярысы юк, урта колагы гади төзелешле, начар ишетә. 81821 Тышкы күзәтү хезмәте, Федераль саклау хезмәте, Дәүләт фелдъегерьләр хезмәте һәм Техник һәм экспорт контроле буенча федераль хезмәте белән махсус хезмәтләр рәтенә керә. 81822 Тышкы күренеше буенча логотип тулысынча яңартылачак һәм үзе белән компаниянең яңа бизәлешкә юл алун курсәтәчәк. 81823 Тышкы кыяфәт Coelophysis bauri башы Озынлыгы 3 метрга җиткән, биеклеге 1,5 метрга тигез була алган. 81824 Тышкы кыяфәт Биек түгел, ләкин озынлыкка дүрт метрга җиткән, акрын, йөгерә алмаган динозавр юра чорының башында яшәгән. 81825 Тышкы кыяфәте белән судак балыгына бик охшаган, ләкин казык тешләре булмавы, саңак һәм «яңаклары» вак кытыршы тәңкәле булуы белән (судакныкы бөтенләй шәрә) аерылып тора. 81826 Тышкы кыяфәте белән тычканнарга охшаш, әмма, алардан аермалы буларак, йөзе очланып сузылган. 81827 Тышкы кыяфәте Тышкы күренеше крокодил яки дельфинны хәтерләткән. 81828 Тышкы кыяфәт Кошларның гомуми озынлыгы 51–61 см, массасы 800–1300 г тәшкил итә. 81829 Тышкы кыяфәтләре белән эфиоплар европеоид расаның көньяк термигына якынрак торалар. 81830 Тышкы кыяфәт Стегозавр скелеты Стегозавр, аның баласы һәм карнозавр Стегозаврлар дүрт аяклы орнитишийлар булганнар. 81831 Тышкы мохиткә тоташу һәм басым (киңлеге 0,5 мм булган) корпуста кечкенә тишем аша ашырыла, гадәттә эчтә фильтр була (сулау фильтры). 81832 Тышкы мохиттә 3 атнага якын яшәргә сәләтле. 81833 Тышкы сәүдә академиясен тәмамлый. 81834 Тышкы сәүдә әйләнешенең төп өлеше диңгез транспорты өлешенә тия. 81835 Тышкы сәүдәнең роле бик зур. 81836 Тышкы сәясәт билгеле бер дәүләтнең башка дәүләтләр белән мөнәсәбәтләрен аның принциплары һәм төрле юллар белән чынлыкка ашырылучы максатларыннан чыгып билгели. 81837 Тышкы сәясәте Халыкара АКТ илләре оешмасына керә. 81838 Тышкы сәясәттә дә активлык күрсәткән. 81839 Тышкы сәясәт Тояко, Хоккайдода үткән 34 саммитта Зур сигезлек лидерлары. 81840 Тышкы сәясәт эчке сәясәт белән тыгыз бәйләнешкә ия. 81841 Тышкы сылтама Моны да карагыз Тышкы сылтамалар https://web. 81842 Тышкы тар боҗра сектор санын икегә тапкырлый һәм «дабл» дип атала. 81843 Тышкы тирәлек — организмны чолгап алган даирә. 81844 Тышкы эшләр министрлыгында тәрҗемәче. 81845 Тышкы яктан архегоний аны кибүдән саклаучы бер катламлы стериль (кысыр) күзәнәкләр белән капланган. 81846 Тышкы як Тышкы яктан бинаның симметрик объемы өстендә суган башы рәвешле гөмбәзчеге булган киль рәвешле гөмбәз белән капланган. 81847 Тышта калган уенчы җеп буенча йөгереп: «Саклан бер, саклан ике, саклан өч!» 81848 Тышта калган уенчылар бергә җыелып, эчтәгеләргә күрсәтмичә тупны берәрсенә бирәләр. 81849 Тыштан, ягъни, өстән ябына яки бәйләнә торган яулыкларның төрле борынгы формалары соңгы вакытларга кадәр ке­рәшен төркемнәрендә очрый. 81850 Тышта ябык тукталышлар урнаша. 81851 Тышчаларда шулай ук төрле пигментлар туплана, алар лишайникларга үзенчәлекле төс биреп торалар. 81852 Тыюлыклар Өлкәдә тыюлыклар оештырылган: * Байкал буе тыюлыгы * Байкал-Лена тыюлыгы Тарих Моны да карагыз: Өркет губернасы Халык Торак пунктлар Милли состав Халык исәбе 2408 мең кеше ( 2011 ), аларның 79,3 % шәһәрләрдә торалар (урбанизация каты). 81853 Тыя-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81854 Тьюринг машинасы кебек үк, “нормаль алгоритмлар” исәпләүләрнең үзләрен башкармыйлар: алар фәкать бирелгән кагыйдәләр буенча хәрефләр алыштыру ысулы белән сүзләрне әверелдерүне башкаралар. 81855 Тьюрингның "әдәпле килешүе": Безгә машинаның "уйлый" аламы икәнне чишәргә иң әһәмиятле мәсьәлә түгел; безгә фәкать машина кеше кебек акыллы (нәтиҗәле) аламы икәнне чишәргә кирәк. 81856 Тьюрингның исәпләү теориясе "0" һәм "1" кебек гади символлары белән эш итеп теләсә нинди уйланылган математик гамәлнең моделен төзергә мөмкинчелек биргән. 81857 Тьюринг тезисына охшаш рәвештә исәпләү функцияләре теориясендә “Чёрч тезисы” дип аталган гипотеза куелган: Санлы функция шул очракта һәм бары тик шул очракта алгоритмик рәвештә исәпләнә – ул өлешчә рекурсив булган очракта. 81858 Тьягараджа — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 81859 Тэгыбыль-Толька — Русия территориясеннән ага торган елга. 81860 Тэкотэдыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 81861 Тэла-Сузь — Русия территориясеннән ага торган елга. 81862 Тэлингото-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 81863 Тэмшинтэль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 81864 ТЭПтан аермалы буларак, тулаем милли продукт (ТМП) күрсәткече җитештерүне җитештерелгән милекнең хуҗасы буенча күрсәтә. 81865 Тэрый-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81866 ТЭС өчен күмер төялгән поездлар бер-бер артлы килеп тора. 81867 Тэуси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81868 Тэффи - шәгыйрә Мирра Лохвицкая һәм хәрби эшлекле Николай Лохвицкийнең сеңлесе. 81869 ТЭЦ-26 (Көньяк ТЭЦы), Мәскәү Җылылык электр үзәге (ҖЭҮ, ТЭЦ) — үзәкләштерелгән җылылык системаларына пар, эссе су тапшырган һәм электр энергия җитештергән ягулык электр стансаларның бер төре. 81870 Тюалой (Безымянная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81871 Тювенька — Русия территориясеннән ага торган елга. 81872 ТюгҮрек — Русия территориясеннән ага торган елга. 81873 Тюдет — Русия территориясеннән ага торган елга. 81874 Тюдор нәселе инглиз тәхетенә утыра. 81875 Тюзьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 81876 Тюкалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81877 Тюккай-Няркыль-Чор — Русия территориясеннән ага торган елга. 81878 Тюлег — Русия территориясеннән ага торган елга. 81879 Тюлем — Русия территориясеннән ага торган елга. 81880 Тюли ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 81881 Тюльзота-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81882 Тюменская ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 81883 Тюмень ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 81884 Тюмыль-Лягаль-Кыке — Русия территориясеннән ага торган елга. 81885 Тюнамбель-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 81886 Тюнгур ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 81887 Тюнгур — Русия территориясеннән ага торган елга. 81888 Тюнде ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16.3 километр озынлыкта булган кратеры. 81889 Тюнемпыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81890 Тюних — Русия территориясеннән ага торган елга. 81891 Тюньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81892 Тюнь — Русия территориясеннән ага торган елга. 81893 Тюняй-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 81894 Тюрики ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 81895 Тюрим — Русия территориясеннән ага торган елга. 81896 Тюрингиянең Целла-Мелис шәһәрендә «Карл Вальтер Ваффенфабрик» фирмасында эшләнгән. 81897 Тюринто-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 81898 Тюрнясевский — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 81899 Тюртек — Русия территориясеннән ага торган елга. 81900 Тюстей — Русия территориясеннән ага торган елга. 81901 Тютельга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81902 Тютнярь — Кыдады елгасының кушылдыгы. 81903 Тютрюмы ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 81904 Тютюлена — Русия территориясеннән ага торган елга. 81905 Тюуй-Хабер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81906 Тюхтет (Еланный Тюхтет) — Русия территориясеннән ага торган елга. 81907 Тюшами — Русия территориясеннән ага торган елга. 81908 Тюш — Русия территориясеннән ага торган елга. 81909 Тябриёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 81910 Тявсор — Русия территориясеннән ага торган елга. 81911 Тяжин — Русия территориясеннән ага торган елга. 81912 Тялес — Русия территориясеннән ага торган елга. 81913 Тялнаней — Русия территориясеннән ага торган елга. 81914 Тялова — Русия территориясеннән ага торган елга. 81915 Т. Янәби поэзия һәм проза өлкәсендә бердәй иҗат итә. 81916 Тянь-Шань тау итәге янында урнашкан шәһәр. 81917 Тяпанг-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81918 Тярсоре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81919 Тяфсора — Русия территориясеннән ага торган елга. 81920 Тяэтль-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 81921 Уайлдер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 35,1 километр озынлыкта булган кратеры. 81922 Уалинка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,1 километр озынлыкта булган кратеры. 81923 Уаллун Википедиясе – нең уаллун телендәге бүлеге. 81924 Уанду — Русия территориясеннән ага торган елга. 81925 Уба — Русия территориясеннән ага торган елга. 81926 Уба — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 81927 Убихинон һәм Е - витаминын торгыза, интерферон синтезында катнаша, димәк иммунитет ныгый. 81928 ҮБК тарафыннан 1930 елның 13 маенда Казан политехника институтының һәм Казан дәүләт университетының химия факультетлары нигезендә Казан химия институты барлыкка китерелә. 81929 Уборка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 81930 Убъенная — Русия территориясеннән ага торган елга. 81931 Убыр бу тән белән идарә итә. 81932 Убыр әбине чәченнән тотып «кыйныйлар-кыйныйлар» да, «үтереп», гәүдәсен суга ташлыйлар. 81933 Убыр әби — татар балалар драма уены. 81934 Убыр ияләшкән кеше- « убырлы кеше ». 81935 Убырлы карчык тагын килә дә ишекне кага башлый. 81936 Убырлы карчык — татар балалар драма уены. 81937 Убырлы кеше баш түбәсеннән билгеле була. 81938 Убырны тоту да, үтерү дә бик җиңел булмый. 81939 Убыть — Русия территориясеннән ага торган елга. 81940 Увайка – Русия территориясеннән ага торган елга. 81941 Увайси ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38,9 километр озынлыкта булган кратеры. 81942 Увальное ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 81943 Уваровка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 81944 Уварово районына карый. 81945 Уварово районына карый. 150 йортта 400 тирәсе кеше яши. 81946 Уваровская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 81947 Увельки ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 81948 Увельский ( ) — Чиләбе өлкәсенең составына керүче авыл, Увельский районының административ үзәге. 81949 Увью — Русия территориясеннән ага торган елга. 81950 Ув-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81951 Увязь — Русия территориясеннән ага торган елга. 81952 Уганда, май белән он бергә кушылып, валчык ясала. 81953 Уганда Милли агач утырту көне - 24 март. 81954 Уга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81955 Угдым-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 81956 Үгенә ( ) — Мордовиянең Рузай районына керүче кечкенә татар авылы. 81957 Угзеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 81958 Углекислый газ пыяла кебек билгеләргә ия — һавада тупланып кояш нурларын планетага кертә, ә җирдәге җылыны кире космоска чыгармыйча тоткарлый. 81959 Углеродның авырлык буенча өлеше корычның төренә карап 0,2%тан 2,1%ка кадәр тәшкил итә. 81960 Углеродның халыкара атамасы («күмер») сүзеннән килә. 81961 Углерод тимер эретмәләренең ныклыгы һәм катылыгын арттыру, сыгылмалылыгын азайту максаты белән кушыла. 81962 Углерод һәм водородка бай матдә буларак, спиртлар кабызгач җылылык чыгарып яналар. 81963 Углерод чылбырын озынайту өчен кулланыла. 81964 Углицкий ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 81965 Угольная — Русия территориясеннән ага торган елга. 81966 Угольница — Русия территориясеннән ага торган елга. 81967 Угорма — Русия территориясеннән ага торган елга. 81968 Угот-Егарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 81969 Угоя — Русия территориясеннән ага торган елга. 81970 Угрюмовка — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 81971 Угрюмовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 81972 Угутка — Русия территориясеннән ага торган елга. 81973 Угыз төркеме тәэсире зур (аеруча фонетика һәм лексика өлкәләрендә). 81974 Угыр телләре һәм аларга тамырдаш фин-перм телләре урал телләре гаиләсенә керәләр. 81975 Удаленки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 81976 Удаловщина ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 81977 Удалые ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 81978 Удальцова ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 26,7 километр озынлыкта булган кратеры. 81979 Ударник ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 81980 Ударное ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 81981 "Удар татар" ШТК командасы 300px «Удар Татар» ШТК командасы 2006 елның 25 февралендә оешты. 81982 Удельное ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 81983 Удельное Нечасово — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 81984 Удельный Мирәтәк — Татарстан Республикасының Теләче районындагы юкка чыккан торак пункт. 81985 Удемпаре — Русия территориясеннән ага торган елга. 81986 Уденица — Русия территориясеннән ага торган елга. 81987 Удёв — Русия территориясеннән ага торган елга. 81988 Үдик — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 81989 Удинцева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 81990 Уди — Русия территориясеннән ага торган елга. 81991 Удмурт автономияле өлкәсендә яшәүче татарлар өчен билгеләп куелган. 3 мең данә тираж белән басылды. 81992 Удмурт Википедиясе ( ) – ның удмуртча бүлеге. 2005 елның 24 октябреннән бирле эшли. 81993 Удмурт дәүләт университетының филиалы бар. 81994 Удмуртия биләмәләрендә ага. 81995 Удмуртиядә туган танылган шәхесләр Татарлар * Зөлфия Камалова - Австралиядә иҗат итүче җырчы, Татарстанның атказанган артисты ( 2012 ). 81996 Удмуртия, Киров өлкәсе биләмәләрендә ага. 81997 Удмуртия * Мишкино — Удмуртияның Шаркан районында урнашкан авыл. 81998 Удмуртия * Можга — Удмурт Республикасында шәһәр ( 1926 елдан ). 81999 Удмуртиянең Воткинск районы биләмәләрендә ага. 82000 Удмуртиянең Воткинск һәм Завьялово районнары биләмәләрендә ага. 82001 Удмуртиянең дәүләт премиясе лауреаты. 82002 Удмуртиянең Завьялово районы биләмәләрендә ага. 82003 Удмуртиянең Каракүл районы биләмәләрендә ага. 82004 Удмуртиянең Кече Пурга районы территориясендә урнашкан. 82005 Удмуртиянең Кече Пурга районы һәм Татарстанның Әгерҗе районы биләмәләрендә ага. 82006 Удмуртиянең Кизнер районы территориясендә урнашкан. 82007 Удмуртиянең Кизнер районы һәм Киров өлкәсенең Нократ Аланы районы биләмәләрендә ага. 82008 Удмуртиянең Кизнер районы һәм Татарстанның Кукмара районы биләмәләрендә ага. 82009 Удмуртиянең Кыяс районы һәм Татарстанның Әгерҗе районы биләмәләрендә ага. 82010 Удмуртиянең Можга районы биләмәләрендә ага. 82011 Удмуртиянең Можга районы һәм Татарстанның Әгерҗе районы биләмәләрендә ага. 82012 Удмуртиянең Селты районы биләмәләрендә ага. 82013 Удмуртиянең Шаркан районы биләмәләрендә ага. 82014 Удмуртиянең Шаркан һәм Якшур-Бодья районнары биләмәләрендә ага. 82015 Удмуртиянең Якшур-Бодья һәм Завьялово районнары биләмәләрендә ага. 82016 Удмуртияның төньягында Югары Кама калкулыгында башлана, Мамадыш шәһәреннән 17 км түбәнрәк Кама елгасына коя. 82017 Удмурт Республикасы Дәүләт гимны — Удмуртия байрагы һәм гербы белән бертигез Удмуртиянең дәүләт символы. 82018 Удмурт Республикасы — составындагы республика. 82019 Удмурт Республикасы Югары Советы Перзидиумы карары белән 1993 елның 3 декабрьдә раслана, кабатта 2003 елның 29 октябрендә раслана. 82020 Удмуртский Сурвай ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 82021 Удмурт- Ташлы — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 82022 Удмурт телендә /ʈ͡ʂ/ саңгырау ретрофлекс аффрикатаны белдерә ( коми телендә аңа Тш диграфы туры килә). 82023 Удмурт телендә чәчәк исемен аңлата. 82024 Удмурт Урадысы — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 82025 Удмурт фольклорын һәм этнографиясен өйрәнүдән тыш ул шулай ук мари халкының риваятьләрен туплау белән дә шөгыльләнә. 82026 Удобновка — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 82027 Удобное ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 82028 Удомля ( ) — Русия Федерациясенең Тверь өлкәсендә урнашкан шәһәр. 82029 Удор ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 82030 Удор-Куча — Русия территориясеннән ага торган елга. 82031 Удрега (Урдюга, Урдуга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 82032 Удрюма – Русия территориясеннән ага торган елга. 82033 Удэк-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 82034 Удяка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,7 километр озынлыкта булган кратеры. 82035 Уелги ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 82036 Уен ахырына кадәр уеннан чыгарылган хоккейчы киенү бүлмәсенә кереп китә. 82037 Уен ахырында уенчының дөрес уйнавына карап шаһ белән вәзир шаһка һәм җиңел фигурага каршы уйнаганда гел ота, дип санала, шаһка һәм турага каршы уйнаганда — гел диярлек ота, шаһка һәм ике җиңел фигурага, шаһка, турага һәм пешкага – күпчелек очракларда ота. 82038 Уен барганда, балалар җырлыйлар. 82039 Уен барлык балаларны да алып киткәнче шушы рәвештә дәвам итә. 82040 Уен барлык куяннар өч мәртәбә тотылганчы, яисә түгәрәк уртасындагы әйберне куяннар алып киткәнче дәвам итә. 82041 Уен барлык уенчыларның вафатыннан соң тәмәмлана. 82042 Уен барышы Финалда 26 ил чыгыш ясый. 5 ил — бәйгене оештыручылар һәм 10шар ил ике ярымфинал нәтиҗәсе буенча. 82043 Уен барышы Хоккей матчы чиста уен вакытының 60 минутын — араларында 15 минутлык тәнәфесе булган 20 минутлы 3 периодны үз эченә ала. 82044 Уен башланганда, балаларның берсе чокырлар буенча туп тәгәрәтеп җибәрә. 82045 Уен башланганда, һәр уенчы үз оясы янында булып, кәшәкәсен оясында тота. 82046 Уен башланыр алдыннан уйнаучылар так-җөпләрне билгеләп аерылалар. 82047 Уен башында ак вәзир d1, ә кара вәзир d8 шакмагында тора. 82048 Уен башында вәзирләр d1 һәм d8 шакмакларында урнаштырылалар (үзенең төсендәге кырга). 82049 Уен башында ике уенчыга да икешәр ат бирелә. 82050 Уен башында уенчыларда икешәр тура була, аклар a1, h1 кырларында a8, h8 шакмакларына урнаша. 82051 Уен башында уенчы үзенең аватарын төзи, аның кыяфәтенең кисәкләрен берничә варианттан сайлап көйли. 82052 Уен башы шул исемнәр арасына ишәк, дөя кебек мөгезсез хайваннар исемен дә буташтырып әйтә. 82053 Уен бер генә кеше калганчы дәвам итә. 82054 Уен бер якта уенчылар беткәнче дәвам итә. 82055 Уен билгеләнгән кагыйдәләр буенча уйнала. 82056 Уен Бөекбританиядә уйлап чыгарыла. 82057 Уен вакытында мәйданчыкка һәр командадан алты хоккейчы чыга (әгәр бер яки берничә уенчыга штраф салынган булса, мәйданчыктагы партнерларның саны биштән яки дүрттән артмаска тиеш). 82058 Уен вакытын казый-хронометрист саный. 82059 Уенда бер үк вакытта 7 уенчы катнаша. 82060 Уенда ике такым каты, түгәрәк тупны яки алканы көндәш такымның капкасына кәшәкә ярдәмендә кертергә тиеш. 82061 Уенда иң күп гол керткән команда җиңә. 82062 Уенда лазерлы яисә ультратавышлы корал урынына, гади утлы корал кулланыла, шуның хисабына ату тавышлары ишетелә. 82063 Уенда таклар белән җөпләр бер-берсен тартып, шул утыртылган агачларны аудартырга тырышалар. 82064 Уенда тураның әһәмияте бик зур. 82065 Уен дебют өлешендә шаһ гадәттә йөрми, чыгарма булып башка ташларга юл ачыр өчен һәм шаһны үзен яхшырак саклар өчен ясала торган рокировка гына тора. 82066 Уен ерткычлар тотылып беткәнче дәвам итә. 82067 Уен ешрак җәй көне, кичен эш беткәч уйнала торган булган. 82068 Уен кагыйдәләре Футбол кыры метрикасы Футбол уйный торган мәйдан футбол кыры дип атала. 82069 Уен кагыйдәләре Һәр аерым очрак өчен кагыйдәләр төрле булырга мөмкин, ләкин, гадәттә, тотрыклы кайгыдәләр бар. 82070 Уен кагыйдәләре Хоккей кагыйдәләре еллар дәвамында бик күп һәм бик җитди үзгәрешләр кичерә. 82071 Уен кланнарында жетон эзләүчеләр һәм берле-аучылар барлыкка килә. 82072 Уен коралларыннан виолончель һәм контрабас кулланыла. 82073 Уен курчаклар алынып беткәнче дәвам итә. 82074 «Уеннан тыш» халәт турындагы кагыйдә күп очракта хоккей тактикасын билгели. 82075 «Уеннан тыш» халәт — хоккейда передача (пас бирү) белән бәйле бердәнбер чикләү. 82076 Уеннан чыгучылар никадәр күп булса, елан шулкадәр көчле була. 82077 Уеннар 3 яисә 4 җиңүгә кадәр үткәрелә. 82078 Уеннар 501 (301) Һәр як уенны 501 (301) исәбе белән башлый. 82079 Уеннар II Олимпия уеннары кебек Халыкара күргәзмә кысаларында уза. 82080 Уеннар ачу тантанасы барышында факел утыннан узачак Олимпиаданың төп стадионында урнашкан махсус кәсәдә ут кабызалар. 82081 Уеннар вакытында сугышлар туктатылып торган (бу кагыйдә күп тапкыр бозылган). 82082 Уеннарда 67 ил, 1700 спортчы катнаша. 82083 Уеннарда катнашучылар шулай ук парад ясап узалар, ләкин барысы бергә, илләргә бүленмичә. 82084 Уеннарны ачу тантанасы Уеннарны ачу тантанасы 1912 елның 5 маенда була. 82085 Уеннарның рәсми атамасы – Халыкара инвалид коляскада йөрүче спортчылар уеннары (World Wheelchair Games). 82086 Уеннарның рәсми гимны булып исә Muse төркеме башкаруындагы Survival җыры булды. 82087 Уеннарның рәсми эмблемасы, талисманы һәм шигаре Пекинда узган XXIX Олимпия уеннарының шигаре: Бер дөнья, бер хыял ( ) Һәр Олимпия уеннарының үзенең эмблемасы, талисманы һәм шигаре була. 82088 Уеннарның узуы хәзерге заман уеннарыннан аерылып тора. 82089 Уеннарны оештыру өчен Халыкара Олимпия Комитеты төзелә. 82090 Уеннарны уздыручы илнең спортчысы факелдан махсус кәсәдә ут яндыргач, уеннар ачык, дип игълан ителә. 82091 Уеннарны уздыручы ил халыкларының гореф-гадәтләрен һәм мәдәниятен яктыртучы җырлы, биюле, музыкаль театральләштерелгән тамаша күрсәтеленә. 82092 Уеннар теориясе, базар төзелеше теориясе һәм эксперименталь икътисад өйрәнүгә зур өлеш керткән галим. 82093 Уеннар уздырылмаячак дигән сүз чыга, ләкин Пьер де Кубертен һәм башка энтузиастларның тырышлыгы юкка булмый. 82094 Уеннар уздырырга теләк белдергән Бангкок ( Таиланд ), Каир ( Египет ), Гавана ( Куба ), Куала-Лумпур ( Малайзия ), Севилья ( Испания ) шәһәрләре сайлау исемлегенә кертелми. 82095 Уеннар эмблемасы һәм талисманнары сувенир итеп тә сатыла һәм оештыручыларга байтак акча китерә. 82096 Уеннар ябу тантанасы Паралимпия уеннарының ябылу тантанасы барлык ярышларның тәмамлануыннан соң уза. 82097 Уеннар ябу тантанасы Уеннарны ябу тантанасы өчен махсус саубуллашу тамашасы оештырыла. 82098 Уеннар ябылганда стадионга катнашкан илләрнең байраклары чыгарылына, шуннан соң илләр буенча бүленмичә барлык катнашкан спортчылар чыга. 82099 Уен нәтиҗәсе Гадәттә уен бер якның отуы яки уртак нәтиҗә белән тәмамлана. 82100 Уенны алып баручы ничаклы кызу йөгерсә, аның каешыннан саклану шулкадәр кыенлаша. 82101 Уенны алып баручы сайлана. 82102 Уенны алып баручы читкәрәк китә һәм «көн» дип кычкыра. 82103 Уенны дәвам итәр алдыннан вакытлар һәм фигуралар кире үз позицияләренә кайтарыла, шуннан хөкемдар конвертны ача, бланкта язылганча йөри һәм икенче уенчының сәгатен җибәрә. 82104 Уенны көллият мөгаллиме, пастор Уильям Морган уйлап таба. 82105 Уенның барлыкка килү-141 нан алып 1903 елга кадар европалылар табигый боз өстендә уйныйлар. 82106 Уенның барышы Икенче бөтендөнья сугышы чорына туры килә һәм имештер япон гаскәрләренең төп геройны тоткынлыкка алулары белән башлана. 82107 Уенның дебют өлешендә вәзирне сирәк һәм сак кулланырга кирәк, чөнки аның белән көндәш кырларында актив ияреп, аны оттыру ихтималы зур. 82108 Уенның Европа версиясенең тамырлары Якын Көнчыгышта барлыкка килеп бөтен Азиягә таралган регби, футбол (сокер) һәм классик полога барып тоташа. 82109 Уенның икенче вариантында балалар тотынышып түгәрәк ясыйлар да тизлек белән әйләнә башлыйлар. 82110 Уенның инвентаре, гадәттә, чыдам, озакка җитә һәм әллә ни кыйбат түгел. 82111 Уенның максаты — алканы көндәшләр капкасына кертү. 82112 Уенның максаты – воланны көндәшең ягында җиргә төшәрлек итеп сетка аша җибәрү. 82113 Уенның мондый шарты бар: каравылчылар саклана торган әйбердән өч адымга артык китәргә һәм түгәрәкнең эченә керергә тиеш түгелләр. 82114 Уенның профессиональ дәрәҗәдә алга китүе һәм популяр булуы күптөрле профессиональ спортчылар, тренерлар һәм журналистлар барлыкка китерде. 82115 Уенны Спрингфилд көллияте мөгаллиме, профессор Джеймс Нейсмит уйлап чыгара. 82116 Уен сарыклар алынып беткәнче дәвам итә. 82117 Уен тагын баштан башлана. 82118 Уен тагын да шул рәвешчә кабатлана. 82119 Уен тәмамланмаган очракта, фигураларның күпчелеге отылып беткәч, партия соңгы өлешенә күчә. 82120 Уен түгәрәктә бер генә бала калганчы дәвам итә. 82121 Уен укыту, тормыштагы хәл-вакыйгаларга күнекмә, һәләтне үстерү формасында барлыкка килгән. 82122 Уен урталай ятьмә белән бүленгән волейбол мәйданчыгында уза. 82123 Уен һәм сувенир продукцияләрдә * 2001 елны авиасимулятор Ил-2 «Штурмовик» чыкты (Эшләп чыгаручы Maddox games, дистрибьютор 1С). 82124 Уен һәм хезмәт, уен һәм культ ритуаллары — кайсысы тәүге килеп чыккан, бу турыда уртак фикер юк. 82125 Уенчы алканы, үз зонасыннан җибәреп, көндәшенең капкасына кертсә, гол санала, һәм бу очракта проброс билгеләнми. 82126 Уенчы кагыйдәне бозган вакытта, аның 2 (яки 2 дән күбрәк) партнеры штрафка тартылучылар эскәмиясендә утырса, аңа кичектерелгән штраф салына. 82127 Уенчы капка терәкләренә, ян бортка яки капкачыга бәрелеп кире килгән алкага кабат суга алмый. 82128 Уенчы, кәшәкәсенең барлык сынган өлешләрен бозга ташлаганнан соң гына, уенын дәвам итә ала. 82129 Уенчылар амплуа буенча бүленми, алар уен мәйданында иркенрәк урнашалар. 82130 Уенчылар аны чабаталары белән ыргыта-ыргыта куалар. 82131 Уенчылар, «Иске уенчыга урын юк» дип кычкыра-кычкыра, бер оядан икенчесенә күчәләр. 82132 Уенчылар өчен универсал булу да кирәк. 82133 Уенчылар үзләренең чабатасын шул казык төбенә китереп өяләр. 82134 Уенчылар шундый исемнәрне уйлап кычкырып әйтәләр. 82135 Уенчының башка йөрү ясаганда ялгыш берәр ташка тиюе бернинди сөземтәгә дә китерми. 82136 Уенчының кагыйдәләр буенча йөрергә бернинди дә мөмкинчелеге булмаган һәм шул ук вакытта аның шаһына отылу куркынычы янамаган хәл пат дип атала. 82137 Уенчының хаталы йөргәне соңрак ачыкланса, партия шул чакка кадәр кире кайтарылып, яңадан уйнала. 82138 Уенчы стандартка туры килмәгән зурлыкта кәшәкә кулланса, аңа штраф салына. 82139 Уенчы тупны озак тоталмыйча йөргән арада, иптәшләре түгәрәк эченә кереп калырга тырышалар. 82140 Уенчы үз сериясендәге бөтен өч атуында да максатына ирешсә, ул атуын дәвам итә. 82141 Уен шулай берөзлексез бара. 82142 Уен шулай дәвам итә. 82143 Уен шулай дәвам итә һәм иң актыкка калган укучы җиңүче булып санала. 82144 Уен шулай өзелмичә дәвам итә. 82145 Уен шулай өзлексез дәвам итә. 82146 Уен шулай Тукран ипиләрне алып бетергәнче дәвам итә. 82147 Уен шулай чиратлашып чакыру рәвешендә барып, сафларның берсендә уенчылар беткәнче дәвам итә. 82148 Уен шул рәвешчә бер генә кеше калганчы дәвам итә. 82149 Уен шул рәвешчә берөзлексез дәвам итә. 82150 Уен шул рәвешчә дәвам итә. 82151 Уен шул рәвешчә кабатлана-кабатлана эчтәгеләр «үлеп беткәнче» дәвам итә. 82152 Уен шул рәвешчә кабатланып, бер генә «черек кәбестә» калганчы дәвам итә. 82153 Уен шул рәвешчә рәт буенча кабатлап-кабатлап уйнала да, ахырда бер генә уен шартын үти алган бала кала. 82154 Уен шул тәртиптә, бер якта уенчылар беткәнче дәвам итә. 82155 Уен шуның белән тәмам була. 82156 Уен эчтәгеләр урланып беткәнче дәвам итә. 82157 Уен яңадан башлана. 82158 Уен «яшелчәләр» тотылып беткәнче дәвам итә. 82159 УЕФА ( — Европа футбол ассоциацияләре берлеге) — Аурупа һәм кайбер Азия төбәкләрдә футбол белән идарә итүче оешма. 82160 УЕФА ФИФАга керүче алты кыйтга футбол конфедерацияларенең иң абруйлы. 82161 УЕФА Чемпионнар лигасы ( ) — УЕФА канаты астында үткәрелә торган Аурупада иң абруйлы клубара турнир. 82162 Уечка — Русия территориясеннән ага торган елга. 82163 Ужара — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 82164 Ужга ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 82165 Ужгур — Русия территориясеннән ага торган елга. 82166 Ужеговица — Русия территориясеннән ага торган елга. 82167 Ужень — Русия территориясеннән ага торган елга. 82168 Ужера — Русия территориясеннән ага торган елга. 82169 Ужла — Русия территориясеннән ага торган елга. 82170 Ужлеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 82171 Ужнор — Русия территориясеннән ага торган елга. 82172 Ужоговка ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 82173 Ужпеля — Русия территориясеннән ага торган елга. 82174 Ужрепт — Русия территориясеннән ага торган елга. 82175 Ужуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 82176 Ужур — Русия территориясеннән ага торган елга. 82177 Үзeннән элeк яшәгән шaгыйрьләрнeң әсәрләрeн өйрәнә, кaйвaкыт aлaрдaн илһaм aлып язгaн шигырьләрe кыскa вaкыт эчeндә чикләрнe узып, көнчыгыш җәмгыятьләрe aрaсындa киң тaрaлa, күп кeнә шaгыйрьгә илһaм чыгaнaгы булa. 82178 Үз авылларындагы башлангыч мәктәпне һәм күрше Күбәк авылындагы урта мәктәпне тәмамлаганнан соң, 1957–1962 елларда М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университетының филология факультетында укый. 82179 Үз авылларында урта мәктәпне тәмамлый һәм 2004 2009 елларда Казан дәүләт университетының юридик факультетында белем ала. 82180 Үз авылында җидеелык мәктәпне, Темәс педагогия укуханәсен ( 1951 ), Уфа педагогия институтын ( 1955 ), ССРБ Фәннәр академиясенең Уфа филиалында аспирантураны тәмамлый. 82181 Үзагач өчен стандарт температура — + 20 градус. 82182 Узакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 82183 Үз акчасына төрле тикшерүләр ясата. 82184 Үзаллылык алу торак төзелешен киңәйтергә, юлларны асфальтлаштырырга һәм ремонтларга, торак пунктларга газ кертергә мөмкинлек бирде. 82185 Үз ана күзәнәкләре һәр органда һәм һәр тукымада бар, алардан бу органның күзәнәкләре генә ясала. 82186 Үзаң(лау)дан туучы уңайсызлык хисләре кайвакыт тартынучанлык яки параноя белән бәйле була ала. 82187 Үзаң(лылык) яшьлек чорында бик югары дәрәҗәгә күтәрелә. 82188 Үзара каршылыклар килеп чыгу сәбәпле, 1907 елның ахырында И. Ашказарский труппадан китә. 82189 Үзара сугышлар белән көчсезләнгән Монголия үзе басып алулар объектына әверелә. 82190 Үзара сугышлар нәтиҗәсендә Киев Русе бик зәгыйфьләнгән һәм 1237 1240 елларда Бату хан татар-монгол гаскәрләре тарафыннан буйсындырылган. 82191 Үзара төзелгән кытай-британ декларациясе һәм Һоң Коңның Төп кануны нигезендә, территориягә җәелгән автономия 2047 елга кадәр бирелә, бу суверенитет бирелгәннән соң 50 ел дигән сүз. 82192 Үзатамалары элегрәк Бакалы районы Нагайбәк крепосте тирәсендә яшәгәнлектән килә. 82193 Үз атамасын район Яңа Күлдән революционер-коммунист Баһаветдин Нуриманов хөрмәтенә ала. 82194 Үз бала чагында ул бик юан булган, һәм бу сәбәпле ул нык борчылган. 82195 Үзбәк Википедиясе — нең үзбәктелле бүлеге. 82196 Үзбәк Гыймадиев (5.8.1920, хәзерге Авыргазы районы Яңа Карамалы авылы - 13.9.1987, Уфа ш.), әдәбият галиме, филология фәннәре докторы ( 1984 ). 82197 Үзбәкстанда газ үткәрүчеләр белән Караком чүлен һәм Устюртны үтте. 82198 Үзбәкстанда Әндиҗанның балалар музыка мәктәбендә укыткан. 82199 Үзбәкстанда укый, биредә Көнчыгыш мөселманнары тарихын, урта гасырлар сәнгатен тирәнтен өйрәнә. 82200 Үзбәкстан монументалисты - Казан метросын бизәүче. 82201 Үзбәкстанның Дустлык ордены ( 2009 ) иясе. 82202 Үзбәкстанның Үргәнеч шәһәрендә укытучылар институтын тәмамлый. 82203 Үзбәкстан президенты Ислам Кәримов күзәтүче хокукларында катнаша. 82204 Үзбәкстан ССР халык артисты ( 1952 ), Үзбәкстан ССРның Хәмзә исемендәге дәүләт премиясе лауреаты ( 1979 ). 82205 Үзбәкстан ССР халык язучысы ( 1926 ). 82206 Үзбәк театры тамашачысы хәтерендә олы яшьтәге, каты куллы, акыллы үзбәк әбисе рольләре белән истә калган. 82207 Үзбәк теле белән берлектә төрки телләрнең уйгыр төркеменә керә. 82208 Үзбәк телевидениесендә «Зодиак билгесе астында» (Под знаком Зодиака) телевизион тапшыруларын алып бара. 82209 Үзбәк телен яхшы белгән, җөмһүрияттә исеме билгеле Зәйнәп Садриева Хәмзә театрында үзенә урын таба. 82210 Үзбәк физкультура институтында укый, Ташкент «Динамо»сы өчен чыгыш ясый. 82211 Үзбәк хан заманында мәркәзне Сарай-Бәркәгә күчерәләр. 82212 Үзбәк хан—иң озак идарә иткән ( 1312 — 1342 ) һәм Алтын урда тарихында иң зур эз калдырган хан. 82213 Үзбәк хан Мәскәү шәһәрен юри көчәйткән, хан урыслар үзара низаглашуын бетерергә болай итеп ниятләгән, ләкин нәтиҗәдә Мәскәү шәһәре соңрак зур көч туплаган, шуны Үзбәк хан алдан исәпкә алмаган. 82214 Үзбәк ханның кече улы. 82215 Үзбәк ханның өлкән улы (олырак улы Тимербәк 1330 елда үлгән). 82216 Үзбәк ханның өченче улы. 82217 Үзбәк хан үзе Мәскәү кенәзен - Иван Калита - баш баскак (салымны җыючы) итеп раслаган, шулай итеп Алтын Урда ханы үзе Мәскәүне акча үзәгенә әйләндергән. 82218 Үзбәк хан үлгәч, варис булып калган олы малае Тәнибәк бик аз гына хан булып Алтын Урда хакимиятенә килә. 82219 Үзбәк шигърияте күп төрле яңа формаларга (лирик һәм эпик поэзия, элегик шигырьләр, дастаннар, мемуарлар жанры һ. б.) байый. 82220 Үз белгечлеге буенча шәһәр мәктәпләрендә эш урыны булмаганлыктан, берникадәр вакыт мәктәптә рус теле һәм әдәбиятын укыта, аннары бер ел Чистай педагогия училищесында балалар әдәбияты һәм сәнгатьле уку дәресләре алып бара. 82221 Үз белдеге белән эш итәргә яраткан Ә.Кәримуллинны бу юлы инде акылга утыртырга җай чыга. 82222 Үзбәяләүгә ышанулар (мәсәлән, "Мин компетентлы", "Мин дәрәҗәле/әһәммиятле") һәм хисләр (мәсәлән триумф, төшенкелелек, горурлык һәм оятлылык) керәләр. 82223 Үзбилгеләүнең гадәттә үзгәрешләргә бирешмәүчәнлеге югары була. 82224 Үз биләмәләрен киңәйтү максатыннан чыгып, күрше ил-өлкәләрне басып ала башлый. 1381-84 тә Иран өлкәләрен буйсындыра. 1387 дә Алтын Урда биләмәсенә яу белән килә, 1388 дә Харәземне яулап ала. 82225 Узбойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 82226 Үз вакытында бик матур, иң тирән күл булган. 82227 Үз вакытында бу драмалар татар сәхнәсендә куелалар һәм уңыш казаналар. 82228 Үзвакытында Әнәч авылы исемен үзгәрткән булган. 1960 елдан алып 2010 елның 1 февраленә кадәр ул Миякәбаш исеме белән аталган. 82229 Үз вакытында, поэмаларны югары бәяләп, Платон да: «Һомер бөтен Грецияне тәрбияләде», – дип әйткән. 82230 Үз вакытының бөтен фәннәрен диярлек белгән. 82231 Үз гаепләрен танып һәм тәүбә итеп, ул эчтән пакьләнә. 82232 Үз газетасына штраф салына, аның күләме түләп бетерерлек кенә булмый, шуның аркасында газета чыгудан туктый. 82233 Үз гамәлләрен, гомумән, бернинди юнәлешкә дә бәйләмичә алып барырга тырыша, материализмнан да, идеализмнан да «өстен» торганлыгын исбатларга омтыла. 82234 Узган гасыр азагына 33,6 миллион кеше шушы авыруга тап булган, эпидемияләр башланганнан соң, 16,3 миллион кеше үлгән. 82235 Узган гасыр азагында һәм безнең гасырның беренче чирегендә Биләр шәһәрлегендә беренче археологик казулар үткәрелгән, ә 60 нчы еллар азагыннан бирле анда археолог, профессор А. X. Халиков җитәкчелегендә тикшеренүләр алып барылды. 82236 Узган гасыр башында шул мәктәптә укыганда беренче мәртәбә сәхнәгә аяк баса. 82237 Үзган гасыр Кара үлеменнән соң аякка баса алмаган Франциянең сәүдәгәрләре чит ил базарыннан киселә. 82238 Узган гасырның 50 нче еллары ахырында нәшер ителгән «Татарстан тарихы»ның I – II томнарын язучы төп авторларның берсе була ул. 82239 Узган гасырның 50 нче елларында автомобиль телефоннарын акрынлап кечерәйтә башлыйлар. 70 нче еллар башына инде алар 12 — 14 кг га юкара. 82240 Узган гасырның 70нче еллар уртасында аны космик экспериментлар белән шөгыльләнергә җибәрәләр. 82241 Узган гасырның алтмышынчы елларыннан башлап Нури Арсланов шигърияте нигезендә яткан лирик-фәлсәфи башлангычлар, тагы да көчәеп һәм тирәнәеп, үзенчәлекле бер шигъри дөнья тудыруга китерә. 82242 Узган гасырның алтмышынчы еллары — Татарстанның нефть белән илне шаулаткан чоры. 82243 Узган гасырның җитмешенче еллар азагында 527 бала укый. 82244 Узганда алу бары пешканың беренче тапкыр ике кырга көндәш пешкасы баскан шакмакка каршы йөргәндә генә мөмкин, башка очракларда бу тыела. 82245 Узганда алу * Узганда алу: әгәр пешка беренче тапкыр ике шакмакка көндәш пешкасы торган кырга таба йөрсә, аны көндәш пешка узганда алырга мөмкин. 82246 Узган ел йомгаклары буенча сәнәгатьтә җитештерү күләме 348,8 миллиард сум тәшкил иткән. 2нче (14нче) урында Түбән Кама шәһәре – 304,4 млрд сум. 82247 Узган җанисәп нәтиҗәләре белән чагыштырганда, татарлар саны 240 меңгә кимегән. 82248 Узган йөзнең Шәрыкны өйрәнүче немец галиме А. Шпренгер аны «моңарчы яшәгәннәрдән иң бөек географ» дип атаган. 82249 Узган кисәкчекнең шундый ук энергиясе ләкин кечерәйгән амплитудасы. 82250 Үзгә өлкәләрдә табылган закончалыклар һәм нәтиҗәләр спетрныд күренүче өлешендә кирәк булырга мөмкин, яки киресенчә. 82251 Үзгәрешле зурлыклар һәм санлы константалар математикадагыча ук, ә операция кодлары санлы тамгалар аша күрсәтелә. 82252 Үзгәрешләрдән фәкать үле мәдәният һәм телләрне генә тулысынча саклап була. 82253 Үзгәрешләрдән фәкать үле (юкка чыккан) мәдәният һәм телләрне генә тулысынча саклап була. 82254 Үзгәрешләр нәтиҗәсендә Франциядәге феодаль «Иске тәртип» бетерелгән һәм ул монархиядән ирекле һәм тигез ватандашлар республикасына әйләнде. 82255 Үзгәрешләр Режиссёр Георгий Ковтун либреттога үзгәрешләр кертә. 82256 Үзгәрешләр таләп итеп беренче зур демонстрацияләр җыелуга алты атна да тулмастан, 1989 елның 29 декабрендә Һавел президент булып сайлана. 82257 Үзгәртеп кору җилләре авылга да кагылды. 82258 Үзгәртеп корулар башлангач ногайилеләр бу афәттән котылып, яңача яши башладылар. 82259 Үзгә төрле әйткәндә, бөтен тирбәнүләрне гармоник тирбәнүләр суммасы итеп карарга мөмкин. 82260 Үз гомеренең 45 елын хәрби хезмәткә багышлаган, өч сугышта катнашкан. 82261 Уздра — Русия территориясеннән ага торган елга. 82262 Үз дустыннан аермалы Керпе яхшы тәрбияле, акыллы һәм сакланучан. 82263 Үзе 1242 (1826) елда Кышкар авылында вафат була. 82264 Үзе адвокат буларак эшләгән. 82265 Үзе артыннан Нафанаилны — Апостол Варфоломейны да ияртә. 82266 Үзе бай булгач, мәдрәсәнең исеме “яңача” дип аталса да, укыту барыбер искечә кала бирә. 82267 "Үзебез" яңа буын хәрәкәте – Казанда Оештырылган актив эшчәнлекле яшьләр хәрәкәте. 82268 Үзе белән энесе Әхмәтгали һәм сеңлесе Галияне дә ияртә. 82269 Үзе Болгар патшасының хезмәтендә иде. 82270 Үзе бу оешманың Почетлы әгъзасы итеп сайлана. 82271 Үзе гадәттән тыш көчле. 82272 Үзәге Арзамас шәһәрендә урнашкан булган. 82273 Үзәге - Арча авылы. 82274 Үзәге Баймак шәһәренә кадәр Уфадан 489 км юл узарга кирәк. 82275 Үзәге Бәләбәй шәһәрендә урнашкан булган. 82276 Үзәге булып Алгы Торак авылы торган. 82277 Үзәге Вятка шәһәрендә урнашкан булган. 82278 Үзәге — Әлмән авылы ( Курган шәһәреннән 178 км көньяк-көнбатыштарак). 82279 Үзәге - Әлмәт шәһәре. 82280 Үзәге Җылаер авылында урнашкан булган. 82281 Үзәге Зацарево авылында урнашкан булган. 82282 Үзәге Ирбет шәһәрендә урнашкан булган. 82283 Үзәге итеп Кызыл Октябрь бистәсе тәгаенләнә. 1938 елдан — Яңавыл бистәсе. 1933-34 елларда локомотив депосы, электр станциясе, кирпеч заводы һәм башка мөһим объектлар төзелә. 82284 Үзәге Ишем шәһәрендә урнашкан булган. 82285 Үзәге Карнеги Мэллон Университетында булган бу гореф нәтиҗәдә 1980-енче елларның уртасында Soar архитектурасында кульминациягә җитәчәк. 82286 Үзәге Котельнич шәһәрендә урнашкан булган. 82287 Үзәге — Красный Яр авылы. 82288 Үзәге Күзнәй шәһәрендә урнашкан булган. 82289 Үзәге Курган шәһәрендә урнашкан булган. 82290 Үзәге — Олы Игнат авылы. 82291 Үзәге — Олы Нагаткино авылы. 82292 Үзәге Сөлекле авылы була. 82293 Үзәге Соликамск шәһәрендә урнашкан булган. 82294 Үзәге татарлар һәм башкортлар яшәгән Зиянчура (Бакатар) авылында була. 82295 Үзәге Татар Никольское авылы булган Кашаевка авыл советына карый. 82296 Үзәге Тубыл шәһәрендә урнашкан булган. 82297 Үзәге — Тубыл шәһәре (район эченә керми). 82298 Үзәге Уфа шәһәрендә урнашкан булган. 82299 Үзәге — Чамзинка шәһәр тибындагы бистәсе. 82300 Үзәге Шарья шәһәр тибындагы бистәсендә урнашкан булган. 82301 Үзәге - шәһәр тибындагы Абан посёлогы (Красноярскидан 309 км төньяк-көнчыгыштарак урнашкан). 82302 Үзәге Ырынбур шәһәрендә урнашкан булган. 82303 Үзәге - Яңа Чаплино авылы. 82304 Үзе дә «Артист» исемле комедия яза. 1917-1918 елларда Г. Кариев җитәкләгән «Сәйяр» труппасы М. Горькийның «Мещаннар», А. Чеховның «Чия бакчасы», М. Фәйзинең «Галиябану» һәм башка әсәрләрен сәхнәләштерә. 82305 Үзе дә җырлар яза. 82306 Үзе дә казакъ музыкасында яңа төр – симфоник көй жанры уйлап чыгара, аның «Дайрабай» һәм «Кодача-думан» симфоник көйләре Казакъстан музыка сәнгатенең иң гүзәл әсәрләре рәтендә. 82307 Үзе дә кобаерлар иҗат итә, аларны «Ватан сугышы турында кобаерлар» дигән китапка туплап бастыра. 82308 Үзе дә көтмәгәндә яшь имам Юныс мәчетенең бердән-бер имамы, әлеге мәхәлләнең рухи җитәкчесе булып кала. 82309 “Үзе дә күп һәм тиз укыр иде, китапка тотыну өчен һәр буш минутны файдаланыргә тырышыр иде”. 82310 Үзе дә мандолинада оста уйнаган Ш. Бабич И. Иляловның уен алымына һәрвакыт соклана. 82311 Үзе дә мәҗлес-бәйрәмнәрдә җырларга яраткангамы, улын киләчәктә җырчы итеп күрергә тели. 82312 Үзе дә мәкаләләр яза. 82313 Үзе дә Х. Ишкенәев ярдәме белән Казандагы татар укытучылар институтына укырга керә. 82314 Үзе дә яралана, бер ел дәвалана. 82315 Үзе әхлак (этика), гыйльме тәфсир дәресләрен алып бара. 82316 Үзе исән вакытта 38 китабы басылып чыкты. 82317 Үзе исән чагында аның утыздан артык китабы басылып чыга. 1985 елда «Иделем-илем» исемле шигырьләр һәм поэмалар китабы өчен ул Татарстан Республикасының Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 82318 Үзе исән чагында фәнни идеяләре танылу ала алмый. 82319 Үзе Йосыф морза дошман тарафыннан үтерелгән. 82320 Үзәк административ округ ( ) — Мәскәү шәһәре административ округларының берсе. 82321 Үзәк Азиядән еракта булган Үзәк һәм Көнбатыш Аурупа мондый куркынычлардан азат була. 82322 Үзәк Азиядән кайтканда 1227 елда Чыңгызхан үлгән. 82323 Үзәк — Азнакай шәһәре. 82324 Үзәк Алмания белән Көнчыгыш Пруссия арасында ятканлыктан, Һитлер Польша коридоры, ягъни Данциг өстеннән өлешчә контрольне таләп иткән. 82325 Үзәк Америка илләре арасында мәйданы буенча беренче булып санала. 82326 Үзе каргыраа төшенчәсендә аваз ияртеме нигезе бар. 82327 Үзәк Африкан Җөмһүрияте Милли агач утырту көне - 22 июль. 82328 Үзе качкан урынын уйлап кына утыра. 82329 Үзәк газетада эшләү, Г. Ибраһимов кебек күренекле шәхесләр белән аралашу аның политик аңы үсүенә һәм иҗади сәләте ачылуына көчле тәэсир ясый. 82330 Үзәк Грециядә урнаша, ил икътисади, мәдәни, идарә үзәге булып тора. 82331 Үзәк дәваханә, авыл участок дәваханәсе, дүрт авыл амбулаториясе һәм 38 фельдшер-акушерлык пункты булдырылган. 82332 Үзәк диалектларда архаик төсмерләр дә сакланып калган. 82333 Үзәк диния нәзарәте архивында аның турында «замананың голәмәләре белән нык бәйләнештә була», дип язылган. 82334 Үзәк диния нәзарәте — Русия мөселманнарының иң борынгы дини идарәсе. 82335 Үзәк Диния нәзарәты исеме СССРның Европадагы Үзәк өлеше вә Себер (Уфа) Диния Нәзарәте итеп үзгәртелә. 82336 Үзәк Евразиядә яңа дәүләт–Алтын Урда оешып китә. 82337 Үзе кечкенә генә. 82338 Үзәк Иранда (Ком, Мәркәзи останнары), Әфганстанда таралган. 82339 Үзәк Карнатакада урнашкан Маттур авылы халкы арасында Санскритта үз теле буларак сөйләшүчеләр бар дип раслана. 82340 Үзәк картинг өчен укыту-тренировка трассасына ия. 82341 Үзәк күзләү идарәсе - (ҮКИ, ингл. 82342 Үзәкләштерелгән дини оешма - Татарстан Җөмһүрияте мөселманнарының Диния нәзарәте – Татарстан мөселманнарын, мөселман дини оешмаларын, мәхәллә-мәчетләрен, мәдрәсә һәм башка уку йортларын берләштергән үзәкләштерелгән дини оешма. 82343 Үзәк меридиан булып 105° кб. 82344 Үзәк меридиан булып 120° кб. 82345 Үзәк меридиан булып 150° кб. 82346 Үзәк меридиан булып 150° кч. 82347 Үзәк меридиан булып 15° кб. 82348 Үзәк меридиан булып 165° кч. 82349 Үзәк меридиан булып 180° кч. 82350 Үзәк меридиан булып 30° кб. 82351 Үзәк меридиан булып 30° кч. 82352 Үзәк меридиан булып 90° кб. 82353 Үзәк меридиан булып 90° кч. 82354 Үзәк мөселман хәрби коллегиясе карамагына күчкәч, татар телендә чыгучы «Кызыл Армия» газетасына мөхәррир итеп билгеләнә. 82355 “Үзәкне” индуктивлык кәтүгенә ераграк кертү үткәрүчәнлекне арттыра һәм индуктивлыкны арттыра. 82356 “Үзәкнең” (сердечник) өске һәм аскы җигүлеге (ярмо) гына күренә. 82357 Үзәк өлештә һәм көньяк-көнбатышта 986 м га кадәр таулар. 82358 Үзәк процессор видео­мәгълүматны яза, дисплей процессоры, аны укып, дисплейга тапшыра. 82359 Үзәк районы ( ) — Волгоград шәһәре районнарының берсе. Район 1935 елда нигезләнгән. 82360 Үзәк районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1994 елда нигезләнгән. 82361 Үзәк районы Смольнинское, Лиговка-Ямская бүлгеләрендә урнашкан. 82362 Үзәк районы ( ) — Тольятти шәһәре районнарының берсе. 82363 Үзәк районы ( ) — Чиләбе шәһәре районнарының берсе. 82364 Үзәк сайлау комиссиясе рәисе аны җиңү белән котлый, ә икенче көнне сайлау нәтиҗәләрен юкка чыгардылар. 82365 “Үзәк” (сердечник) материалында “чоңгыл” токлары һәм уратучы чыбыкларда кабык эффекты сәбәпле ешлык үсү белән трансформаторның эффективлыгы төшә ала. 82366 Үзәк сүзе элек коры елга, чокыр дигәнне аңлаткан. 82367 Үзәк сүзе элек чокыр, коры елга дигәнне аңлаткан. 82368 Үзәк тамыр орлыклы үсемлекләрдә генә барлыкка килә. 82369 Үзәк тамыр системасы көчле. 82370 “Үзәктәге” (сердечник) югалтулар югарырак ешлыклардагы индуктивлык кәтүкләрнең югалтуларда шулай ук үз өлешен кертә. 82371 Үзәктә — зур гына кир­печ бина калдыклары. 82372 Үзәктән җылы килә, балчык һәм тимер торбалардан кайнар һәм салкын су агып тора. 82373 Үзәктән куу тизләнеше Үзәктән куу тизләнеше Җир әйләнүе сәбәпле килеп чыга, шуңа күрә Җирдә хисап системалары инерциаль булмыйлар. 82374 Үзәктә урнашкан бинадан матбугат оешмаларын әкренләп кысрыклап чыгару башланды. 82375 Үзәктә урнашкан микросхема корпусында "җиргә" ( массага ) тоташтырылырга тиеш чыгыш билгеләнеп үтелгән. 82376 Үзәк федераль бүлгесенә керә. 82377 Үзәк фронтның 65нче армиясе 193нче укчы дивизиясендә 685нче укчы полкында миномет отделениесе командиры сержант В.С.Хәбиев 1943 елның 15 октябрендә бер төркем сугышчылар белән Днепрны кичеп чыга. 82378 Үзәк фронты гаскәрләре не выдержали внезапных сильных ударов һәм начали отступать в южном һәм юго-восточном направлениях. 82379 Үзәк хаимиятенең милли берәмлекләргә карата диктат сәясәте. 82380 Үзәк һәм периферик нерв системасының берәр сәбәпкә күрә гомуми яки өлешчә бозылу нәтиҗәсендә нәиҗәсендә килеп чыга. 82381 Үзәк цилиндр риниофитларда ук табылган, анда ул иң садә төзелешле протостела тибында (флоэма ксилеманы әйләндереп ала, үзәге юк). 82382 Үзәк эшкәрткеч җайланмаларда параллелизм турында сүз алып барганда, бу конструкция техникаларын классификацияләү өчен гадәттә ике төшенчә кулланыла. 82383 Үзәк эшкәрткеч җайланманың күрсәтмәләр җыелмасы архитектурасы аның интерфейсына һәм кулланылышына фундаменталь булганга күрә, ул еш үзәк эшкәрткеч җайланманың “тибын” билгеләгәндә кулланыла. 82384 Үзәк эшкәрткеч җайланма хәтердән чыгарып алган күрсәтмә үзәк эшкәрткеч җайланмага нәрсә эшләргә икәнен билгеләү өчен кулланыла. 82385 Уземнем барлык гомеремдә кайда гына яшәсәм дә, бөтен барлыгым белән сөйгән татар халкыма хезмәт итеп яшим. 82386 Үземнең дә бу эшкә катнашым булу белән мин бәхетле». 82387 «Үзем таптым, үзем тырышлык куйдым, эшләдем», — ди, мәгәр, эшләсә дә, бирүчесе Аллаһ Раббыбыз икәнлеген онытып җибәрә. 82388 Үзәнбаш ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 82389 Үзән ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 82390 Үзендә 4 сыйныф укыган кызларны тагын да зуррак сыйныфларда укыту өчен, 1913 елда мәктәбен рус гимназиясе кебек сигезьеллык мәктәп итеп үзгәртеп корырга рөхсәт сорап, губерна органнарына ясаган мөрәҗәгате кире кагыла. 82391 Үзендә җитештерелгән йөкләнгән таварлар, хезмәт күрсәтүләр һәм эшләнгән эшләр күләме зур оешмалар гына буенча 2010 елга 44,53 млрд сум тәшкил иткән. 82392 Үзенә Болама утравын һәм Бижагош архипелагын кертә. 82393 Үзенекен итү алмагач, сул эсерлар Совнарком эченнән чыктылар һәм большевиклар белән үзара килешү өзү турында игълан иттеләр. 82394 Үзеңә лояль мең кешеле белән пароходларга утырыша һәм пароходлар белән Сембергә барып җитә. 82395 Үзенә мөселман Сәет исемен ала. 82396 Үзенең 70 яшенә күргәзмәсен әзерли. 82397 Үзенең актив эшчәнлеге нәтиҗәсендә зур популярлык казана. 82398 Үзенең алдагы иҗат планнарын ул туган халкы язмышы белән бәйле төстә күзаллый. 82399 Үзенең балалары кебек якын күргән шул мөхәррирләр белән бергәләп Фирдәвес ханым татар мәктәпләре өчен дәреслекләр, методик әдәбият чыгару өлкәсендә эшли. 82400 Үзенең балаларын ияртеп, ана аюның Татарстан районнарына да керүе билгеле. 82401 Үзенең башын, күзен, бармакларын гына селкетеп дирижерлык итә. 82402 Үзенең беренче чыгарылышында ук әлеге уенның күчерелмәләренең сату күләме бер миллионнан артып китә, шуның белән ул бары — FIFA 09 уеныннан гына калыша. 82403 Үзенең бирнәсен, бизәнү әйберләрен газета нәшир итә башлау эшенә сарыф итә. 5-6 ел дәвамында газетаның барлык язу-сызу эшләрен, документациясен алып бара, яңа абүнәчеләр җәлеп итүне үз өстенә ала. 82404 Үзенең васыяте буенча Түнтәр авылы зиратына җирләнде. 82405 Үзенең Википедия китапханәләрне ярата (en) программасы аркылы, түбән дәрәҗәдә тасвирланган темаларны һәм мәкаләләрне үстерү өчен Википедия шәһәренең New York Public Library for the Performing Arts кебек зур иҗтимагый китапханәләр белән партнерлыкка керде. 82406 Үзенең гаҗәеп сәләте һәм тырышлыгы белән Габдулла остазының тиз арада яраткан шәкертенә әверелә. 82407 Үзенең гомерен этнослар этногенезы һәм эволюциясе мәсьәләләрен өйрәнүгә багышлап, Р.Кузеев Урта Идел буенда һәм Көньяк Уралда фин-угыр, төрки һәм көнчыгыш славян халыкларының үзара бәйләнеше тарихына мөрәҗәгать итте. 82408 Үзенең дәвамында челтәркатлау калынлыгы бертөрле түгел һәм иң калын өлешендә, күрү нервның дискы кырыенда 0,5 мм артмый; минималь калынлыгы сары тап чокырчыгында билгеләнә. 82409 Үзенең дөньяда билгеле университетлары, Аурупада иң зурлардан саналган китапханәгә, Макс Планк институтына һ.б. күрә Мүнхен фән үзәге булып санала. 82410 Үзенең идарә иткән соңгы елында Маҗарстаннан килгән монголларны җиңде. 82411 Үзенең иҗат эшчәнлеген Ренат Әюпов Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында артист буларак башлап җибәрә. 82412 Үзенең искә алуы буенча, аны балачактан ук татар халык көйләре бик нык тәэсирләндерә. 82413 Үзенең йорты янында мәчет төзүнең чыгымнарын Уфаның татар сәүдәгәре Абдуллатыйф Хәкимов А.Х. Хәкимов Россия империясенең Кызыл Хач җәмгыятенең Уфа губерна идарәсе әгъзасы, ярлы мөселманнарга ярдәм итү җәмгыяте шурасына керә күтәрә. 82414 Үзенең «Көнбатыш Себертатарлары диалекты» дигән фундаменталь классик хезмәтендә ( 1963 ) Г. Х. Әхәтов Төмән һәм Омск өлкәсендәге тубыл-иртыш татарларының территориаль таралышлары турында материаллар әзерли. 82415 Үзенең көчсезлеге аркасында пешка төшенчәсе метафорик мәгънәдә иерархиядәге түбән хәлне, ярдәмгә мохтаҗны билгели. 82416 Үзенең күп меңъеллыкларга сузылган тарихында борынгы мисыр дине төрле үсеш этапларын үтә: Борынгы, Урта һәм Яңа патшалык вакытыннан алып соңгы дәүләт һәм грек-рим чорларында яши. 82417 Үзенең күп санлы хикәя һәм очеркларында ул авыл хезмәт иясе кешесенең тарихи шартлар эчендә яңа әхлак сыйфатлары белән байый баруын, рухи үсешен күрсәтергә омтыла. 82418 Үзенең кушылдыклары – Була, Өлемә, Коры Өлемә белән Зөя елгасы ага. 82419 Үзенең кыргый кардәше янында алып сыман. 82420 Үзенең лекцияләрендә ул Кытайның хәрбиләшүенең куркыныч булуы турында кисәтә, хәрби очкычлар ясауга кискен рәвештә каршы чыга һәм Аурупа илләренең берләшүен сугышка бердәнбер альтернатива буларак тәкъдим итә. 82421 Үзенең максаты итеп панк-рокны эшче яшләр тирәлегенә кире кайтаруны куя. 82422 Үзенең «Нәзакәтлеләр җыелмасы» һәм «Шигырь үлчәме» дигән хезмәтләрендә нәфасәт һәм әдәбият теорияләре проблемаларын күтәрә, шигырь төзелеше хакында тирән фикерләр белдерә. 82423 Үзенең нәтиҗәләрен ул « Франция һәм Алмания университетларында хокук өйрәнүнең хәле» дигән докладында ачып бирә. 82424 Үзенең оптик нәтиҗәләрен тасвирлаганда, Ньютон 1671 елда беренче булып нәшердә спектр ( — күренү) сүзен куллана. 82425 Үзенең остазы Шәүкәт Галиев иҗатына таянып, шулай ук халык авыз иҗатыннан, рус һәм дөнья балалар әдәбиятыннан илһам алып балалар шигъриятенә килгән шагыйрьнең хәзер инде үзе тудырган шигъри дөньясы, үзенең шаян балачагы, балаларча үз фәлсәфәсе бар. 82426 Үзенең «Поэтика» дигән трактатында Аристотель сәнгати иҗат эшен, эпос жанрлары, драма жанры һәм бигрәк тә сәнгать әсәрләрен кабул иткәндә укучының, тыңлаучының әсәрләнү, хисләнү, ләззәт алу кебек реакцияләре турында яза. 82427 Үзенең практик эш тәҗрибәсен гомумиләштереп Казан медицина академиясенең функциональ диагностика кафедрасында йөрәк авыруларын дәвалау ысуллары турында диссертация яклады һәм 1997 елның февралендә медицина фәннәре кандидаты дигән гыйльми дәрәҗә алды. 82428 Үзенең рәсми аклануы турындагы куанычлы хәбәр аңа үләренә бер ел калгач — 1977 елда гына килеп җитә. 82429 Үзенең сәяси, тарихи, мәдәни, икътисади, хәрби көче белән Берләшкән Патшалык дөньяның әйдәп баручы илләрдән санала, мөһим халыкара процессларда актив катнаша. 82430 Үзенең склады булган. 82431 Үзенең «Тартышу» пьесасы геройлары кебек үк иреккә, халыкка хезмәткә омтылган Гаяз тизрәк үзәктән, иҗтимагый актив яшәештән читтә торган провинциаль Пинеганың тынчу һавасыннан котылу ягын карый. 82432 Үзенең «Татарт» исемле шәхси ширкәтен оештыра. 82433 Үзенең терелмәс авыру икәнен белгәч тә, операцияләр ясавын дәвам итә. 82434 Үзенең төп ачышын — гелиоцентрик системаны ул 30 ел буе дөньяга чыгарырга читенсенә. 82435 Үзенең төп көндәшләрен ( Торонто ( Канада ), Париж ( Франция ), Истанбул ( Төркия ) һәм Осака ( Япония ) шәһәрләре) Кытай башкаласы сайлауларның ике турында да зур аерма белән җиңә. 82436 Үзенең төп фәнни хезмәтләрен Линней 30 яше тулганчы яза. 82437 Үзенең төп хезмәте булып саналган «Кешенең гакылы турында тәҗрибә» китабын ул шунда иҗат итә. 82438 Үзенең төркеме «Selena Gomez & the Scene» берлектә ул «Kiss & Tell» дебютлы әлбүмен төзи. 82439 Үзенең тормышчанлыгы белән кызыктырган Конфуций тәгълимате дингә әверелгән. 82440 Үзенең төсе әйтелгән «буяу» йөгереп китә. 82441 Үзенең туган җиренә сокланып «Хәйран минем Иделем!» 82442 Үзенең туган җирен ул «Колонда Эдип» дигән трагедиясендә мактый. 82443 Үзенең «Тыйб белеме кануны» әсәрендә ул анатомия һәм физиология өлкәсендә Гиппократтан, Аристотельдән һәм Галеннан алынма һәм үз күзәтүләреннән чыгып бик күп мәгълүмат китерә. 82444 Үзенең урнашуы буенча (Хаббл эзлеклелеге) Андромеда йолдызлыгында урнашкан. 82445 Үзенең үтә йомшаклылыгы белән аерылып тора. 82446 Үзенең үтенеченең хакимият тарафыннан канәгатьләндерелүен көтеп тормыйча, ул Пинегадан качарга була. 82447 Үзенең фикерләрен ул 1894 нче елда Париж университетында (Сорбонн) узган халыкара конгресста җиткерә. 82448 Үзенең фильмын «Богиня: как я полюбила» 2004 елда төшерә. 82449 Үзенең Франция белән мөнәсәбәтләре аша, Монако евроны бердәнбер валюта итеп куллана (моңа кадәр ул Монегаск франкын кулланган.). 82450 Үзенең хәзерге вариантында манара 1690 еллардан соң төзелгән диеп санала. 82451 Үзенең чиктәш почмагына тигез булган почмак - туры почмак дип йөртелә. 82452 Үзенең чын йөзендә Бегемот ябык кына яшь кеше, шайтан-паж булып күренә. 82453 Үзенең чын йөзендә ул кайчандыр яктылык һәм караңгылык турында әйткән уңышсыз каламбуры аркасында Иблис иярченнәре арасына булырга мәҗбүр ителгән рыцарь. 82454 Үзенең шигырь һәм хикәяләрен «Мар. 82455 Үзенең шушы юнәлештәге фикерләрен исбатлауда Платон чикләнгән эмпиризмның кимчелекләренә таянып эш итәргә тырыша. 82456 Үзенең эстетик бизәлешенә һәм Apple тарафыннан кертелә баручы барлык яңа технологияләр аркасында ул бик зур популярлыкка ия. 82457 Үзенең эшендә Константин Греция халкының илсөярлегенә таяна һәм ялгышмый. 82458 Үзенең эшләү дәверендә ул музыка кадрлары әзерләүче иң эре үзәкләрнең берсе булды. 82459 Үзенең югарырак магнетик үткәрүчәнлеге булу сәбәпле магнит кырын арттырып, магнит “үзәк” (сердечник) индуктивлык кәтүгенең индуктивлыгын берничә мең мәртәбә арттыра ала. 82460 Үзенең яшәү дәверендә мәктәп коллективы меңнәрчә авылдашларына тирән белем һәм югары әхлак сыйфатлары тәрбияләүгә зур өлеш керткән. 82461 Үзенең яшьлек хыялын кызының тормышка ашыруын Рәхимә апа аеруча куанып кабул итә. 82462 Үзенә океан суларын, диңгезләрне, елга-күлләрне, җир асты суларын кертә. 82463 Үзенә Татарстанның бердәнбер иярчен каналын — ТНВ, « Болгар радиосы »н (2012 елның 1 гыйнварына кадәр — «Яңа гасыр» радиосы), «Love-радио» радиосының Казан филиалын, «На волне Татарстана — Татарстан дулкынында» гәҗитен кертә. 82464 Үзенә фильмнар куярга рөхсәт сорый. 82465 Үзене һәм башкаларны кызыктырмас фәкыйрьләргә аш вә садака бирергә. 82466 Үзенә ярардай һөнәр табалмагач, берәүгә дә ялынмыйча, 1989 елның ноябрендә Олимпия чемпионы Шамил Сериков, ике баласын ятим калдырып, үз теләге белән дөнья белән хушлаша. 82467 Үзен ир-ат кебек җирләүне васыять иткән булса да, бу үтәлми, ләкин тиешле хәрби хөрмәт күрсәтелеп, Алабуганың Троицк зыяратында җирләнә. 82468 Үзен киңәш мәҗлесе дип таныган журналда төрле катлам-сыйныф вәкилләре язышкан: шуңа күрә анда басылып чыккан көнүзәк милли мәсьәләләргә мөнәсәбәт-карашлар да төрлечә булган. 82469 Үзәнлекләрнең уңыш бирә торган өлешләрендә күбесенчә арпа чәчкәннәр. 82470 Үзеннән әүвәл бернинди дә барлык юк димәктер. 82471 Үзеннән өч авыл бүлеп чыгарса да, Иске Кырлай 1885 елда 2 мәчетле, 91 хуҗалыклы, 611 кешеле таза гына авыл була. 82472 Үзеннән серкәләнүче бер еллык үсемлек. 82473 Үзеннән-үзе була торган (спонтан) бүленү һәм мәҗбүр бүленү (бүтән кисәкчекләр, күбесенчә нейтроннар белән тәэсирләшү нәтиҗәсендә хасил булган) бар. 82474 Үзеңне, хатыныңны һәм балаңны яратсан - гарәп теленә өйрән һәм аларны өйрәт. 82475 Үзен реабилитацияләүне үтенеп язган хатларына җавап ала алмый, 1955 елда үлеп китә. 82476 Үзен татар-башкорт телләрендә ирекле, бәйсез мәгълүмат тараткан мәгълүмат чарасы дип күрсәтә. 82477 Үзен ул бу кушаматка лаек түгел дип саный. 82478 Үзенчәлеге * «Tatariсa» оркестры, халык уен кораллары оркестрыннан, составында симфоник оркестр уен кораллары (флейта, кларнет, виолончель, контрабас, бәрмә уен кораллары) булуы белән аерылып тора. 82479 Үзенчәлеге * Халыкара форум 3 елга 1 мәртәбә җыела. 82480 Үзенчәлек итеп түбәндәгене күрсәтергә мөмкин. 82481 Үзенчәлекле авыру, шартлар яки тәртипсезлекләр төп сәбәп буларак таныла торгандыр, мөгаен. 82482 Үзенчәлекләр Башка Канададан аермалы буларак Квебекның хокук системасы катнаш чыгышка ия: хосусый хокук - роман-герман хокукына хас, иҗтимагый хокук - англо-сакс хокук тәртибенә хас була. 82483 Үзенчәлекләр Бу шигырен Тукай М.Ю.Лермонтовның «Звезда» дигән шигыре үлчәменә охшатып, татар телендә дүрт иҗекле үлчәмдә шигырь тудыру тәҗрибәсе буларак язылды, дип тәкъдим итә. 82484 Үзенчәлекле реакцияләр өч стадиягә бүлеп карала. 82485 Үзенчәлекләре * Башка Википедия бүлекләреннән аермалы буларак Алман Википедиясендә мәкаләләр саны түгел, ә яхшылыгы өстен булуы аеруча хуплана. 82486 Үзенчәлекләренә күрә каты, уртача каты һәм даими төрләрен аералар. 82487 Үзенчәлекләре * Спектакль 1 сәгатьтән артмаган бер акттан тора. 82488 Үзенчәлекләре химик составына, микротөзелешен, иләү ысулларына бәйле. 82489 Үзенчәлекле таланты, кабатланмас актерлык һәм вокал осталыгы Н.Әюповны күпсанлы тамашачыларның яраткан артистына әйләндерә. 82490 Үзен шушы юнәлештә сынап карарга тели. 82491 Үз әсәрләрендә Гамильтон эмигрант аристократиянең күңел төшенкелеген чагылдыра, ирония белән шушы аристократиянең әхлак дәрәҗәсен күрсәтә. 82492 Үзе столяр, үзе көпчәкче, өстәвенә оста сәгатьче дә булган. 82493 Үзе сунарчылык белән көн күргән. 82494 Үзе теләп яуга китә. 82495 Үзе тиздән бу архипелагның солтаны була. 82496 Үзе тотып йөргән староверларны Ырынбур губернасына күчерелүләрен белеп, Емельян башта шунда барып чыга, аннары паспорт алып, 1772 елның көзендә Ырынбур губернасындагы Мәчетле бистәдә оялый. 82497 Үзе турында язылган тәрҗемәи хәл "Тамак авылында, шушы төбәктә беренчеләрдән булып, 1934 елда балалар яслесе ача һәм шунда 25 ел җитәкче һәм тәрбияче вазыйфаларын башкара. 82498 Үзе һаман таягын тукылдата. 82499 Үзе һәм балалары ясак түләүче сословиедән чыгарыла. 82500 Үзе чолан кырыенда агач белән җирне тырмап утыра башлый. 82501 Үзе шундый халәттә булуына карамастан, Рушания әле ана булу мәртәбәсен дә кичергән, улын үстереп, өйләндереп, хәзер әби булу бәхетенә ирешкән; картайган әти-әнисен карап, аларның изге догаларын, хәер-фатихаларын алып калган. 82502 Үзешчәннәр куйган “Беренче театр”, “Асылъяр”, “Галиябану” спектакльләрендә катнаша. 82503 Үзешчән сәнгать смотрларында ел саен диярлек призлы урыннар алып килә. 82504 Үзе Эйфель аны 300 метрлы манара дип атаган иде. 82505 Үзе эшләгән мәктәбенең аянычлы хәлен, руслашып барган халык язмышын уйлап, борчылып, Хәнисә халкыбызны рухи торгынлыктан уяту һәм чыгару юлларын тиш башлый. 82506 Үзе югында фиркадән чыгарылган, «халык дошманы» дип игълан ителгән. 82507 Үзе язган күп җырларны ул, гадәттә, ничек башкарырга кирәклеген өйрәтеп бирә. 82508 Үзе янына Нуркай Шәяхмәт исемле кешене чакыртып китергән. 82509 Үз җир мәйданнарында яшәгән кешеләрнең дә эшләре яхшы булмаган: әгәр алар йөкләмәләрне уз вакытында үтәмәсәләр, аларны, җирләреннән, ирекләреннән мәхрум итеп, кол иткәннәр. 82510 Үз җырчыларына тавыш бирә алмыйлар. 82511 Үз заманында Геродот аны «эллиннар арасында иң бөек акыл иясе» дип атый. 82512 Үз заманының гаять сәләтле, укымышлы кешесе. 82513 Үз зурлыгын күрсәтелгән рекордсменнар бабасы өч метрга гына җиткән! 82514 Үзидарәгә 1979 елда, ә тулысынча суверенитетка 1986 елда, АКШ белән Ирекле Ассоциациясе Компакты астында ия булган. 82515 Үз иҗади гомерендә Әнвәр Бакиров халык үз иткән 200дән артык җыр язган. 82516 Үз инициативалары белән татар телендә шәһәр китапханәсе ачып җибәрәләр. 82517 Үз иреген кадерләгән кеше – азат, Көчсезгә иң куйган халык – көчле. 82518 Үз исеме белән 1363 1368 елларда тәңкәләр суктырган. 82519 Үз исеме Габдулла, атасы - Туктаргали абыз, бабасы - Мәзгетдин, Ука елгасы буеннан XVI йөздә Танып буйларына күчеп килгән, патшага тугрылыклы хезмәт иткән мишәрләр нәселеннән. 82520 Үз исемен башкаласы ( Roma ) буенча алган (Үз чиратында ул легендар нигезчесе – Ромул http://kitap. 82521 Үз исемендәге мылтыкны уйлап табучы. 82522 Үз исемнәре — чӑвашсем. 82523 Үз кешеләре белән Оренбург чик буйларын саклауда катнаша, ике тапкыр ерак походларга чыга. 82524 Узконам — Русия территориясеннән ага торган елга. 82525 Үз көчләре белән хәрәкәт итеп, 1770 елның 17 февралендә Россия караблары Витула портын ала. 82526 Үз кулы астында Рейн белән Кара диңгез арасында яшәүче кабиләләрне берләштерә. 82527 Үз күчәре тирәсендә гадәттә булмаган тиз 0,5 көн эчендә әйләнеп чыга. 82528 Үз күчәре тирәсендә әйләнү вакыты - 4 сәг. 82529 Үзле балчыклы басулар туган авылында да, Морапталда да бар иде. 82530 Үзлегеннән Аурупаның мәдәни мирасын өйрәнгән. 82531 Үзлегеннән русча өйрәнә. 82532 Үзлекләре * — квадратның бер ягы, — камаучы әйләнәнең радиусы, — эченә сызылган әйләнә радиусы. 82533 Үзлекләре Титан – актив металл. 82534 Үзлекләре Трансцендентлык һәм иррациональлек * — иррациональ сан, ягъни ул төгәл итеп m һәм n бөтен сан булган m/n вакланмасы рәвешендә күрсәтелә ала алмый. 82535 Үзлекләр Кояшның борынгы һәм киләчәк тормышы. 82536 Үзлекләр Нейтрон төзелеше: кварклар төсле глюон-антиглюон белән алыштыра һәм үз төсен үзгәртә, шуның өчен нейтрон атом-төштә таркалмый. 82537 Үзлекләр Электромагнитик тәэсир итешүдә тик электрик коргылы объектлар, шул исәптән коргылы кисәкчәләрдән торган нейтраль объектлар катнаша ала. 82538 Үзлекләр Электронның корылмасы бүленми һәм зурлыгы буенча −1,602176487(40) Клга (яки −4,80320427(13) СГСЭ корылма берәмлегенә) тигез. 82539 Үзлектән ясап һөнәр тукымалар, келәмнәр, салкын корал ясау; нәфис металлар, агачлар эшкәртү. 82540 Үзләренең программаларында алар таралган словен өлкәләрен бер дәүләткә - Словенияга берләштерергә, парламент һәм хөкүмәт хасил итәргә, словен теленең башка телләр белән, аерым алганда немец теле белән тигезлеген тәэмин итәргә таләп иткәннәр. 82541 Үзләренең табигате ягыннан алар океанның ачык өлеше комплексларыннан аерылалар. 82542 Үзләренең шактый абруйлы булуларына һәм шул абруйлары белән файдаланып, миссионерлар мөселман-татарларын мәдәни һәм сәяси яктан кысар һәм кимсетер өчен бөтен көчен шул якка юнәлтәләр. 82543 Үзләрен хатыны Екатерина II оештырган сарай фетнәсендә үтерелгән, ир-ат варислар калдырмаган, могъҗизалы рәвештә коткарылган Петр III патшага салышкан шул заман шәхесләренең иң уңышлысы. 82544 Үзләре читкә китеп берәр төрле эш турында уйлап хан янына киләләр дә: — Исәнмесез, хан хәзрәтләре! 82545 Үзләре яшәгән утарны биек кирпеч дивар белән әйләндереп алганнар. 82546 Үзләрнең симметриялы булу сәбәпле, тороидаль “үзәкләр” “үзәк” тышына минимум (агып китү агымы дип аталган) магнит агымына чыгарга бирәләр, шулай итеп алар башка формаларга караганда әзрәк электромагнетик комачау тараталар. 82547 Узлиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 82548 Үз максаты булып оешма кеше хокукларын, вөҗдан иреген бозу очракларын алдан кисәтүне яки туктатуны игълан итә. 82549 Үз мәктәбенә үрнәк итеп, 1883 елдан Зынҗырлы мәдрәсәсе каршында эшләп килүче малайлар өчен үрнәк башлангыч мәктәпне ала. 82550 Узнезя ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 82551 Үз өнен һәм балаларын саклаганда, сусар кешене каты тешли ала. 82552 Үз районнарындагы Уразмәт урта мәктәбен тәмамлагач, 1965 — 1969 елларда В. И. Ульянов-Ленин исемендәге Казан дәүләт университетының татар филологиясе бүлегендә укый. 82553 Үз районындагы татар урта мәктәбен тәмамлаганнан соң, берникадәр вакыт төзү–монтаж идарәсендә эшли. 82554 Үз сессияләрен шәһәр думасы шәһәр рәтүше бинасына үткәрә. 82555 Үз тапшыруларны өлешчә русча алып барган радиолар Бу тапшыруларының 50% тан азрагын рус телендә ясаган радиостанцияләр исемлеге. 82556 Үз теләкләре белән килгән иммигрантлар монда бары тик 1820 елларда килә башлаганнар. 82557 Үз территориясен мускус биздә сакланган агынты белән билгели. 82558 Үз тирәсеннән генә түгел, Идел буеннан, Уралдан, хәтта Себердән дә килеп укыганнар. 82559 Үз тормышы дәверендә ул төрле идарәчеләргә хезмәт итәргә мәҗбүр була. 82560 Үз тормыш юлларында алар барлыгы 9 бала табып үстерә. 82561 Узу артык көчәнешләре системага тоташтыруларны еш ялгаганда һәм өзгәндә килеп чыга. 82562 Үз-үзенә кул салган дигән имеш-мимешләр дә бар. 82563 Үз-үзенә таләпчәнлек, язган хезмәтләренең югары сыйфатлы булуы, күрәсең, мәшһүр тел галиме Латыйф ага Җәләй мәктәбен үтү белән бәйләнешле булса кирәк. 82564 Үз-үзеңне тоту кагыйдәләрен белү кичәләрдә хурлыкка калмаска ярдәм итә. 82565 Үз-үзен тану сәләтенең формалашу-формалашмавын билгеләү өчен кулган иң җиңел ысулы - көзге тесты (ингл.). 82566 Үз укучысын җәлеп итү өчен, газета эшчәнлеге хакында реклама бирергә мәҗбүр булган. 82567 Узун-Кара-су — Русия территориясеннән ага торган елга. 82568 Узун-Карасу — Русия территориясеннән ага торган елга. 82569 Узунца — Русия территориясеннән ага торган елга. 82570 Узургу — Русия территориясеннән ага торган елга. 82571 Узурпаторлар төркеменең җитәкчесе еш үзен патша дип игълан итә. 82572 Үз халкыңның иминлеге, иреге өчен сугышка керү — җинаять түгел, патриотлык ул. 82573 Үз халкының рухи мәдәнияте буенча югары квалификацияле белгеч булып өлгерә. 82574 Үз ханлыгын ныгыту, аның Нугай Урдасы белән Кырым ханлыгыннан бәйсезлеге сәясәтен алып бара. 82575 Үз һөнәре буенча эш. 82576 Үз чиратларында французлар да, сугыш кырларында кан коеп, туган илләре Франция азатлыгы өчен көрәшәләр. 82577 Үз чиратында алар кечерәк административ берәмлекләргә бүленә. 82578 Үз чиратында Амур йөземе өч экотипка бүленә: төньяк экотип ( Хабаровск киңлегендә үсә), көньяк экотип ( Владивосток киңлегендә үсә) һәм кытай экотибы ( Кытайның көньяк районнарында таралган). 82579 Үз чиратында беренчел чолганышта барлыкка килүче электр хәрәкәткә китерүче көч (ЭХКК, ЭДС): : Монда : U 1 — беренчел чолганыш очларында көчәнешнең моменталь зурлыгы, : N 1 — беренчел чолганышта борылмалар саны. 82580 Үз чиратында, викификацияга охшаш ысулларның Википедиядә "пәйда булмаган" сылтамаларны табу өчен кулланылышы мөмкин. 82581 Үз чиратында Динес мәдрәсәсен тәмамлаучылар арытаба күрше-тирә авылларда халыкка аң-белем тарата. 82582 Үз чиратында инглиз патшалары, Франция җирләренең өлешенә һәм француз тәхетенә дәгъва кылып, шулай ук Франция белән даими низагларга керә. 82583 Үз чиратында Иоганн Кеплер Насиреддин белән Брагеның каталогына таянып күк механикасын уйлап таба, үз чиратында Ньютон механиканың кануннарын ача. 82584 Үз чиратында Нәсәгәдер елгасы Боливиядә урынлашкан тын күлендә коя. 82585 Үз чиратында ул Ахун авылын нигезли. 1775 елны пугачевчылар белән элемтәләре өчен депутатлыктан колак кага. 82586 Үз чиратында, хакимият башлыклары, иҗтимагый хәрәкәтләр, сәяси партияләр, бигрәк тә сайлау кампанияләре барышында әлеге реклама үзенчәлегеннән бик оста файдаланалар. 82587 Үз чоры вәкиле буларак, галим колбиләүчелек строен һәм аның ике капма-каршы катлавын мәңге шулай булырга тиеш дип саный. 82588 Үз чорына күрә, бик яхшы белем алган: әүвәл грамматик мәктәпне, аннары Оксфорд университетын һәм Лондон юридик мәктәбен тәмамлаган. 82589 Үз чорының иң белемле кешеләрнең берсе. 82590 Үз чорының төрле иҗтимагый һәм әхлакый мәсьәләләренә багышланган «Балдызкай» ( 1926 ), «Директор Җәмилев» (1926), «Күк күгәрчен» ( 1929 ), «Җавап» (1929), Мулланур Вахитовка багышланган «Казан» пьесалары ( 1927 ) Татар дәүләт академия театрында уйнала. 82591 Узыбаш — Башкортстанның Благовар районындагы татар авылы. 82592 Узытамак — Башкортстанның Чишмә районындагы татар авылы. 82593 Узьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 82594 Үз эчендә имезүчеләр белән сөйрәлүчеләр сыйфатларын берләштерәләр. 82595 Үз эченә башкаланы һәм тирә ягындагы префекторияләрне алучы Зур Токио дөньядагы иң зур агломерацияне (30 млн кеше) төзи. 82596 Үз эченә Ерак Көнчыгыш дәүләт университетыны һәм РФН Ерак көнчыгыш бүлекчәсен кертүче Ерак көнчыгыш төбәгенең иң эре фәнни-мәгариф үзәге. 82597 Үз эшен 1938 елда башланган. 82598 Үз эшенә ахыргача бирелгән, һәрвакыт яңалыкка омтылучан, кешеләргә карата гаять игътибарлы табиб буларак А. Фазылҗанов коллективта зур абруй-хөрмәт казанды, үзендә дәваланганнарның чиксез рәхмәтен яулады, бик күпләрнең гомерләрен саклап калды. 82599 Үз эшчәнлеген телче булып башлаган Ә. И. Харисов нигездә әдәбият мәсьәләләре белән шөгыльләнә. 82600 Узю-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 82601 Узяр — Русия территориясеннән ага торган елга. 82602 Узя — Русия территориясеннән ага торган елга. 82603 Уильям Шекспирның «Гамлет»ында Гамлетны уйнау яңа уңыш китерә. 82604 Уильям Шекспир ның әдәби мирасын ике өлешкә бүлеп була: драматик һәм шигъри әсәрләр. 82605 Уильям Шекспирның сонетларын, Уолт Уитменнең шигырьләрен, Дантеның «Илаһи кәмитен» казакъ теленә тәрҗемә итте. 82606 Уима — Русия территориясеннән ага торган елга. 82607 Уип — Русия территориясеннән ага торган елга. 82608 Уитли ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 74.8 километр озынлыкта булган кратеры. 82609 Уй барлыкка китерү процессы - уйлау була. 82610 Уйгур телендә яки яңа уйгур телендә сөйләшәләр, телләре алтай гаиләсе төрки группага керә. 82611 Уйгур язучылары яңа, киң массалар белән өзелми бәйләнгән социалистик риалызмы әдәбиятын булдыралар. 82612 Уйгыр Википедиясе ( ) — нең уйгыр телендәге бүлеге. 82613 Уйгыр дәреслекләрендә Габдулла Тукай исеме еш очравына, аның шигырьләре уйгыр классиклары дәрәҗәсендә өйрәнелүгә гаҗәпләнә, һәм бу Г.Тукай иҗатын тирәнтен өйрәнүгә сәбәп була. 82614 Уйгыр әдәбияты галиме К.Һасанов әсәргә югары бәя бирә: “Уйгыр кызы турында роман язган татар язучысы Габделгазиз Монасыйб беренче тапкыр төрки-уйгыр тормышыннан уңышлы әсәр бирде. 82615 Уйгыр әлифбасы белән язылган "Котадгу белег" (15.гасыр) китабының 4. юлында гарәп әлифбасыбелән бисмиллә язылган. 82616 Уйлап табучылар һәм рационализаторлар Бөтенсоюз җәмгыятенең Татарстан өлкә советына сайлаулар 1958 елның мартында үткәрелә. 82617 Уйлап чыгарылган рус чыганагы Алтын Урда 14 гасырда Куликово сугышы - урыс кулъязмасында һәм әдәбиятында сурәтләнгән сугыш. 82618 Уйлау телдә исбатлау һәм кире кагу кебек фикерләү ысуллары белән тасвирлануы сәбәпле, мантыйкны шулай ук кайвакыт фикерләү юллары турында фән, яки исбат итү һәм кире кагу юллары турында фән. 82619 Уй-Люльна-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 82620 Уймуж — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 82621 Уйнаган рольләре 1936 елда Фридрих Шиллерның «Мәкер һәм мәхәббәт» пьесасында (режиссер Исхак Илялов) ике рольдә уйный: фрау Миллер һәм леди Мильфорд. 82622 Уйнаган рольләре Амплуасы — яшь кыз рольләрен башкару була. 82623 Уйнаган рольләре Габдулла Кариевның психологик театр алымын үзләштергән, үзенчәлекле драматик һәм комик сәләткә ия булган артист. 82624 Уйнаган рольләре Р. Мәрдиханов сәхнәдә бик кызыклы, тормышчан, күркәм образлар иҗат итте. 82625 Уйнаган рольләре Характерлы образларны да, көлкеле образларны да, драматик рольләрне дә бердәй оста башкаручы актриса. 82626 Уйнаган спектакльләре Г. Камал театрында Х. Мушинский классикада һәм милли драматургия әсәрләрендә зур булмаган рольләр башкара. 82627 Уйнап узган гомер. 82628 "Уйнап узган гомер" китабында Нәҗибә Ихсанованың йөз спектакльдәге рольләре исемнәре язылган * Тамашачы сокланган каһарманнарының берсе – 25 ел буена уйнаган Миләүшә ( Туфан Миңнуллин “Миләүшәнең туган көне”, «Дуслар җыелган җирдә», «Хушыгыз!»). 82629 Уйнау бушка моделе буенча таралып, уен өстәмә, әмма мәҗбүри булмаган уен эченнән сатып алуларны куллана. 82630 Уйнау тәртибе I вариант Арадан бер кыз «ана» итеп билгеләнә, тагын арадан 2—3 бала аның «кызлары» булалар. 82631 Уйнау тәртибе I вариант Ачык һавада стена буйларында уйнала. 82632 Уйнау тәртибе I вариант Балалар бер түгәрәк булып, кулга-кул тотынып, түбәндәге җырны җырлап әйләнәләр. 82633 Уйнау тәртибе I вариант Балалар кара-каршы ике саф булып, кулларын бер-берсенә тотынышып, тезелеп басып торалар. 82634 Уйнау тәртибе I вариант Бу уен мәктәп залларында да, ачык һавада да уйнала ала. 82635 Уйнау тәртибе I вариант Зуррак балалардан берсе «ана» булып сайлангач, «балаларын» үз артына кош итеп тезә һәм алар бер-берсенә тотынышып, җитен карарга баралар. 82636 Уйнау тәртибе I вариант Курчак алучы, курчак сатучы сайланып куела. 82637 Уйнау тәртибе Ачык һавада малайлар уйный торган уеннарның берсе. 82638 Уйнау тәртибе Ачык һавада уйнала торган малайлар уены. 82639 Уйнау тәртибе Балалар «ана» сайлап куялар. 82640 Уйнау тәртибе Балалар арасыннан «бакчачы», «яшелчә алучы» билгеләнеп куела. 82641 Уйнау тәртибе Балалар арасыннан «убыр әби» һәм «ана» билгеләнә. 82642 Уйнау тәртибе Балалар берсе алдына берсе кереп тезелешеп утыралар. 82643 Уйнау тәртибе Балалар бер тигез урынга 2x2 м күләмдәге турыпочмаклык сызалар. 82644 Уйнау тәртибе Балалар бер тирәгә җыелып утыралар. 82645 Уйнау тәртибе Балалар бер түгәрәк ясап тезләнеп утыралар. 82646 Уйнау тәртибе Балалар, бер урынга җыелып, бер озын чыбыкка яки бауга кул тотышып, иң элек шобага салышалар. 82647 Уйнау тәртибе Балалар бер урынгарак тупланып басалар. 82648 Уйнау тәртибе Балалар ике « бүре » һәм бер «дәү әни» сайлыйлар. 82649 Уйнау тәртибе Балалар икегә бүленеп бер-берсеннән 20—30 метр ераклыкта тезелеп басалар. 82650 Уйнау тәртибе Балалар ике уенны алып баручы сайлап куялар. 82651 Уйнау тәртибе Балалар иң беренче һәрберсенә 60—70 сантиметр озынлыктагы бер башы тотар өчен җайлап юнылган таяк әзерлиләр. 82652 Уйнау тәртибе Балалар кара-каршы якын гына ике саф булып, кулга-кул тотынышып тезеләләр дә, баскан җирдә аякларын, кулларын хәрәкәтләндереп, «Наза» көенә җырлыйлар. 82653 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотынып түгәрәккә басалар. 82654 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотынып түгәрәк ясыйлар. 82655 Уйнау тәртибе Балалар, кулга-кул тотынышып, кара-каршы ике саф булып тезеләләр. 82656 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотынышып түгәрәккә басалар. 82657 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотынышып түгәрәкләнеп басалар. 82658 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотынышып, түгәрәкләнеп басалар. 82659 Уйнау тәртибе Балалар кулга-кул тотышып ярымтүгәрәк ясыйлар. 82660 Уйнау тәртибе Балаларның берсе шобага, я санашу юлы белән Аксак төлке, икенчесе өй хуҗасы итеп сайлана. 82661 Уйнау тәртибе Балалар санамыш ярдәмендә бер песи сайлыйлар. 82662 Уйнау тәртибе Балалар санамыш ярдәмендә җәза бирүче сайлап куялар һәм аны уртага алып түгәрәкләнеп утыралар. 82663 Уйнау тәртибе Балалар санамыш ярдәмендә чикерткә тотучы сайлап куялар. 82664 Уйнау тәртибе Балалар сатучыны һәм сатып алучыны билгеләп куялар. 82665 Уйнау тәртибе Балалар тезелешеп утыралар һәм бер көлдерүче сайлыйлар. 82666 Уйнау тәртибе Балалар түгәрәкләнеп кулга-кул тотынып басалар. 82667 Уйнау тәртибе Балалар үз араларыннан уен башы һәм куучы билгеләп куялар. 82668 Уйнау тәртибе Балалар үзләре арасыннан «төлке», «әтәч» сайлап куялар. 82669 Уйнау тәртибе Балалар шобага әйтешләре ярдәмендә ике командага бүленеп кара-каршы тезелеп басалар. 82670 Уйнау тәртибе Башта балалар барысы да йөзләре белән стенага борылалар. 82671 Уйнау тәртибе Башта «әби», «бабай», «карак» сайлана. 82672 Уйнау тәртибе Башта уйнаучылар шобага тотышып өч кеше сайлыйлар. 82673 Уйнау тәртибе Башта шобага тотышып яки санашу юлы белән берәүне «әби» ясыйлар. 82674 Уйнау тәртибе Бер бала башы белән карават яки өстәл астына кереп ята да аякларын күтәрә. 82675 Уйнау тәртибе Бер бала әни, бер бала кыз, берсе — Тукран, ә калганнары ипиләр булып уйныйлар. 82676 Уйнау тәртибе Бер бала икенче балага кул сыртын сузып тора. 82677 Уйнау тәртибе Бер баланы уен башланыр алдыннан ук өстәл астына кертәләр. 82678 Уйнау тәртибе Бер-берсенә 10—15 метр чамасы ара калдырып 3x3 метр зурлыкта җирдә ике квадрат сызыла. 82679 Уйнау тәртибе Бер бүреккә «угры», «тугры», «хан», «вәзир», «армай», «шаһит» дип язылган алты кәгазь салынып, әлеге алты бала бүректән шуны алалар. 82680 Уйнау тәртибе Бер төркем кыз балалар бер-берсенең кулларыннан тотынышып, ялганып, дуга шикелле ярты түгәрәк ясап басып тезеләләр. 82681 Уйнау тәртибе Бер урам балалары җыелып, өйдән-өйгә кереп, сөрән сугып (бүләк җыеп) йөриләр. 82682 Уйнау тәртибе Бу уен авыл өйләрендә уйнала. 82683 Уйнау тәртибе Бу уен белән таныш булмаган бер баладан: «Җиң аша түшәм саный аласыңмы?» 82684 Уйнау тәртибе Бу уенда балаларның саны җөп булуы шарт. 82685 Уйнау тәртибе Бу уен кеше җыелган урыннарда бер театрлы тамаша буларак уйнала. 82686 Уйнау тәртибе Бу уен күбрәк өй яннарында чирәмсез, такыр җирләрдә кыз балалар тарафыннан уйнала. 82687 Уйнау тәртибе Бу уен күбрәк пәке (пычак) яхшы кадала торган урыннарда (киң такта, юан бүрәнә һ. б.) уйнала. 82688 Уйнау тәртибе Бу уенны бары бер генә кеше белүе шарт. 82689 Уйнау тәртибе Бу уенны күбрәк кыз балалар уйный. 82690 Уйнау тәртибе Җиде-сигез уенчы бергә түгәрәкләнеп утыралар. 82691 Уйнау тәртибе Ике бала, кара-каршы торып, бауның очларын тота. 82692 Уйнау тәртибе Иң элек уйнаучылар шобага тотышалар. 82693 Уйнау тәртибе Ишек алларында бау сикергәндә уйнала торган уен. 82694 Уйнау тәртибе Күбрәк авыл кызлары арасында уйнала. 82695 Уйнау тәртибе Кыз балалар кулга-кул тотынып түгәрәкләнеп басалар. 82696 Уйнау тәртибе Кызлар бер сафка, малайлар аларга каршы якта икенче сафка тезелеп, кулга-кул тотынышып басалар. 82697 Уйнау тәртибе Малайлар белән кызлар кара-каршы тезелеп утыралар. 82698 Уйнау тәртибе Малайлар ике метр чамасы диаметрлы түгәрәк сызалар һәм аны балалар санынча тигез итеп бүлгәләп чыгалар. 82699 Уйнау тәртибе Малайлар тарафыннан болында уйнала торган уеннарның берсе. 82700 Уйнау тәртибе «Самавыр » һәм «әби» сайланып куела. 82701 Уйнау тәртибе Санамыш ярдәмендә «эт» сайлана, калганнары «тиеннәр» була. 82702 Уйнау тәртибе Төркем эченнән берәүне санашу юлы белән «кырчын»га чыгаралар. 82703 Уйнау тәртибе Тышта уйнала торган уеннарның берсе. 82704 Уйнау тәртибе Уен җәй көне тышта, кышын киң залларда ир һәм кыз балалар арасында уйнала. 82705 Уйнау тәртибе Уен зур булмаган мәйданда яки бүлмәдә уйнала. 82706 Уйнау тәртибе Уен ир балалар арасында ачык һавада уйнала. 82707 Уйнау тәртибе Уен мәйданчыкта бара. 82708 Уйнау тәртибе Уен урамда да, спорт залларында да уйнала ала. 82709 Уйнау тәртибе Уен уртадан чишмә яисә канау үткән ачыклыкта уйнала. 82710 Уйнау тәртибе Уенчылар кулга-кул тотынышып бер түгәрәк ясыйлар. 82711 Уйнау тәртибе Уйнаучылар араларында ике адым урын калдырып түгәрәкләнеп тезеләләр. 82712 Уйнау тәртибе Уйнаучылар арасыннан бүре һәм көтүче сайлана, калганнары сарыклар була. 82713 Уйнау тәртибе Уйнаучылар, бер иптәшләрен уртада калдырып, кулга-кул тотынып, бер түгәрәк ясарлар. 82714 Уйнау тәртибе Уйнаучылардан берсе карга, берсе әнкә-тавык, калганнары чебешләр булалар. 82715 Уйнау тәртибе Уйнаучылар кулга-кул тотынып бер түгәрәк ясыйлар. 82716 Уйнау тәртибе Уйнаучылар түгәрәк булып басалар. 82717 Уйнау тәртибе Уйнаучылар урындыкларга яки сәке йөзлегенә тезелешеп утыралар. 82718 Уйнау тәртибе Уйнаучылар шобага әйтешләре белән ике тигез бүлемгә аерылырлар. 82719 Уйнау тәртибе Шобага салышып яки санашып, яки үз ризалыгы белән берәүне «юлчы бабай» итеп билгелиләр дә уртага чыгаралар. 82720 Уйнаучыларга утырырга алдан урыннар әзерләнгән, тик бер урын гына ким була. 82721 Уйнаучыларның берсе җепнең тышкы ягына чыга, башкалар җеп белән койма арасында кала. 82722 Уйнаучыларның һәрберсе үзенә бер кала исемен ала. 82723 Уйнаучыларның һәркайсы, уңайлы вакыт туры китереп, «казан» янына йөгерә һәм «токмач»тан авыз итәргә, ягъни күркәне алып китәргә тырыша. 82724 Уйнаучылар озын бер бау яки тасма алып, аның ике очын бергә китереп бәйлиләр дә үзләре шул бауга тотынып, бер түгәрәк ясыйлар. 82725 Уйный белүдән бигрәк уйнау теләгенә басым ясала. 82726 Уйско-Чебаркүлская ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 82727 Уйсу сазлык, тулаем мәйданы 1,6 мең гектар, торфның уртача калынлыгы 5,3 метр. 82728 Уй ( Тубыл бассейны) елгасы кушылдыгы. 82729 Уйтушкен ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 82730 Укагач ( ) — Чиләбе өлкәсенең Югары Өфәле шәһәр округы составына керүче авыл. 82731 Указ, шулай ук мәчетләрне христиан храмына охшатып төзү, зиратларны мәчет янында төзү, рус рухинисе катнашлыгында никах һәм үлем очракларын теркәу таләп итә. 82732 Укарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 82733 Ука су бассейны округы — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 82734 Ука-Сыры бассейнында яшәүче мишәрләрдә, Себер һәм Әстерхан татар­ларында исә алъяпкыч (ирендә һәм хатынында) күбрәк эш киеме булып хезмәт итә. 82735 Үкәктә акча сугу йорты булуы мәгълүм. 82736 Үкәрле — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 82737 Укман — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 82738 Укмас, Атмас — Татарстанның Балык Бистәсе районы биләмәсендә ага торган елга. 82739 Украина баш күтәрүчеләре гаскәре байрагы, 1941 Украина баш күтәрүчеләре гаскәре, УБКГ (украинча Українська повстанська армія, УПА) — Украина милләтчеләре оешмасының ( Бандера хәрәкәтенең) кораллы канаты. 82740 Украина баш күтәрүчеләре гаскәренең эшчәнлеге формаль рәвештә 1949 елда туктатыла, ләкин вак төркемнәре 1956 елга кадәр эш итәләр. 82741 Украинада 350 000 татар яши. 82742 Украинада: * Бакалы (Киев өлкәсе) — Киев өлкәсенең Белоцерковский районында урнашкан авыл. 82743 « Украина » дигән автобиографик шигырьләр шәлкемендә ачлык елларда ятим балаларны сыендырган Украинаны тасвирлый. 82744 Украина картасында Донбасс Донбасс — Украинаның Донецк өлкәсенең төньягы белән Луганск өлкәсенең көньяк өлешләреннән торган тарихи-икътисади төбәге. 82745 Украина * Красноречка — Житомир өлкәсенең Володарск-Волынский районында урнашкан авыл. 82746 Украина * Мочалище (Чернигов өлкәсе) — Чернигов өлкәсенең Бобровица районында урнашкан торак пункт. 82747 Украинаның икътисади, мәдәни, сәяси мәркәзләренең берсе. 82748 Украинаның һәм Белорусиянең көнбатыш районнарында, Молдавиядә, һәм Балтыйк буе республикаларында коллективлаштыру аларны ССРБ составына кертелү вакытыннан бирле башланган һәм 1949 — 1950 елларда тәмамланган. 82749 Украина ССРның рәссамнар берлегенә кабул ителә. 82750 Украина татарларының бер өлеше булып торалар. 82751 Украина тимер юлларның гомум озынлыгы — 22 700 километр, шул исәптә электрлаштырылган тимер юллар — 9 572 километр ( 2009 ). 82752 Украина халкы шул сугышында күп миллионлы югалтуларын күрә, ә республиканың икътисадына зур зыян китерелә. 82753 Украин Википедиясе – нең украин телендәге бүлеге. 82754 Украин милли-демократик инкыйлабының актив катнашучылардан берсе: 1917 елның мартыннан — Украин Үзәк Радасы әгъзасы, майдан - Украин Генераль Хәрби Комитетының Рәисе, июньдән — хәрби эшләре генераль сәркатибе. 82755 Украин фронты — Кораллы көчләр эчендәге оператив стратегик хәрби берләшмә исеме. 82756 Украин хатын кызларының туры гамәлләр төркеме FEMEN илләренең "хатын-кызларын тетрәндерергә, иҗтимагый яктан җанландырырга; 2017 елда хатын-кызлар инкыйлабын оештырырга" әзерләнә. 82757 Украин һәм рус телләрендә чыгучы «Горняк» газетасы мөхәрририяте каршында басыла. 82758 Укратус — Русия территориясеннән ага торган елга. 82759 У. Кристи тәгәрмәч-чылбырлы тәгәрмәчкә нигезләнгән танклар оригиналь концепциясен тәкъдим итә, аларның тизлеге автострадада 122 км/сәг җитә алган. 82760 Ук – Русия территориясеннән ага торган елга. 82761 Уксибәрдән ату терәгечтән яки станоктан, кыска (10 атуга кадәр), озын (30 атуга кадәр) чиратлар белән яки бертуктаусыз алып барыла ала. 82762 Уксюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 82763 Үктәй ( ) — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 82764 Уктымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 82765 Уку 1862 елга кадәр - 6 ел, аннан соң – 8, 1911 елдан соң – 10 ел дәвам иткән. 82766 Уку 48 белгечлек һәм 33 юнәлеш буенча алып барыла. 82767 Уку алдынгысы буларак, Санкт-Петербург губернаторы стипендиясен алып укый. 82768 Уку барышында алар, гуманитар һәм табигый-математика фәннәре буенча фундаменталь белемгә ия булу белән бергә, психологик-педагогик һәм практик әзерлек тә үтә. 82769 Уку вакытында Асылъяр күпсанлы җырларын яздыра, ТНВ телекомпаниясе белән эшли. 82770 Уку вакытында әдәби сәнгать белән шөгыльләнә башлый. 82771 Уку вакытында фәнни эшчәнлек белән шөгыльләнә башлый. 82772 Укудан бүленергә мәҗбүр булып, армиядә хезмәт итә, югары белемен Казан дәүләт университетында дәвам иттерә. 82773 Уку еллары Мәктәпнең тугызынчы сыйныфында укыганда, Уфада сәләтле укучыларның республика олимпиадасында беренче зур уңышка ирешә. 82774 Уку елларында үзешчән сәнгатьтә актив катнаша, үзенең моңлы җырлары белән авылдашларын сокландыра. 82775 Уку елларында ул әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә башлый, университетның «Акчарлаклар» дип исемләнгән әдәби иҗат түгәрәген җитәкли, Башкортстан һәм Татарстан көндәлек матбугатында басмаларында актив языша. 82776 Уку елларында ул «Иделкәем» ансамблен оештыра. 82777 Уку елы башында ук Дамболдор, директор буларак, бер аерым бүлмәгә керүне тыя. 82778 Уку йортларына якынлыгы яшьләрнең күплегенә китерә. 82779 Уку йортларында авылның комсомол активлары кычкырып китап укуларны оештырганнар. 82780 Уку йортларыннан ул Уфа педагогия институтының тарих факультетын сайлый. 82781 Уку йорты 33 белгечлек буенча белем бирә. 82782 Уку йорты директоры — Гыйльметдинова Ольга Александровна. 82783 Уку йортында 56 белгечлек буенча аспирантура, 3 юнәлеш буенча докторантура эшли. 82784 Уку йортында укыганда, дөньяга карашы ныгый: интеллектуал фетнәче, урта гасырлар җәмгыятендә урнашкан төшенчәләрне һәм нормаларны җимерүче исемен ала. 82785 Уку йортында якынча 400 башлангыч сыйныфлар укытучысы хәзерләнгән (күбесенчә татар мәктәпләре өчен). 82786 Уку йортын тәмамлагач, әлеге факультетта ассистент һәм фәнни хезмәткәр булып эшли, диссертация яклый. 82787 Уку йортын тәмамлагач, Саратов опера һәм балет театрында бии. 82788 Уку йортының бинасы Казан хореография укуханәсе (техникум), — 1993 елдан Казан шәһәрендә эшләп килүче, Татарстан фән һәм мәгариф министрлыгы карамагындагы урта махсус һөнәри белем бирүче дәүләт белем бирү оешмасы. 82789 Уку йортының комсомол оешмасы секретаре була. 82790 Уку йортының укытучы-профессорлар составы 535 фәнни хезмәткәрдән (аларның 304е – фәннәр кандидаты, 66сы – фәннәр докторы) гыйбарәт. 82791 Уку йорты студентлары Уразавыл кешеләре өчен һәм Кызыл Октябрь районы балалары өчен берсеннән-берсе кызыклы чаралар үткәрәләр. 82792 Уку йорты Томск, Новосибирск, Кемерово өлкәләрендәге татар мәктәпләрен укытучылар белән тәэмин итә. 82793 Укулар бу бинада 1960 нчы елны башлана һәм 1978нче елга кадәр дәвам итә. 82794 Уку Мазинг һәм Яан Каплински кебек эстон мәдәниятчеләре, шулай ук Эстония президенты һәм фәнни-популяр китаплар авторы Леннарт Мери хәзерге заман эстоннары гореф-гадәтләрендә фин-угыр мирасының эзен билгеләү өстендә эшлиләр. 82795 Уку мәҗбүри булмый, теләгән кеше генә укый, чөнки балаларны яшьтән җир сөрү, чәчү эшенә өйрәткәннәр, ә кыз балалар җеп эрләү, киндер сугу эшен башкарганнар. 82796 Укум-Кулын-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 82797 Уку программасы бакалавриат һәм магистратура, актив фәнни тикшеренүләр алып барган ЮУЙларда шулай ук аспирантура һәм докторантура программалары тәкъдим ителә. 82798 Уку срогы 2 ел 10 ай. 82799 Уку срогы 3 ел 10 ай. 82800 Уку срогы 4 ел 10 ай. 82801 Уку-укыту процессын 105 кафедра алып бара. 82802 Уку-укыту пункты, спорт-сәламәтләндерү үзәге, ял базасы бар. 82803 Уку-укыту эше, тел һәм әдәбият, мәдәният мәсьәләләренә киң урын биргән, милли театр, музыка сәнгатен җәелдерүгә теләктәшлек күрсәтә, дәүләт мәктәпләренә кереп укуны эзлекле яклаган. 82804 Укучыга нинди генә җитди фикер әйтергә теләмәсен, аның башына нинди генә саллы уй салырга уйламасын, шагыйрь иң беренче нәүбәттә аның күңелен кузгатырга, әйтәсе сүзен кеше йөрәгендә уянган хис-тойгылары аша җиткерергә омтыла. 82805 Укучы: «Гәҗиттән халык һәрвакыт хакимияттән риза булган сәвит заманы исе килә. 82806 Укучылар бозаулар үстерүдә үз өлешләрен турыдан-туры производствога кертәләр. 82807 Укучыларга әхлакый, эстетик тәрбия бирүдә зур көч куйган кеше. 82808 Укучылар, галим-голәма арасында абруй казанган «Мирас» журналы, ЮНЕСКО һәм ТӨРКСОЙ кебек халыкара оешмаларның реестрына теркәлеп, халыкара әһәмияткә ия булган үзенчәлекле милли-рухи һәм мәдәни-интеллектуаль басма статусын алды. 82809 Укучылар ике зур төркемгә бүленгән булган: ССРБ студентлары һәм чит ил студентлары. 82810 Укучылар коллективы, бигрәк тә, производсвто бригадасы составында, мәктәпнең тәҗрибә участогында, колхозга бәрәңге алу, чөгендер үстерү, алма бакчасын тәрбияләүдә зур көч керткән. 82811 Укучылар коллективы класстан һәм мәктәптән тыш зур эшләр башкаралар. 82812 Укучылар лицейны тәмамлаганда 4 тел белеп чыга: татар, төрек, инглиз, рус телләрен. 82813 «Укучыларның җыелу урыны элекке Мифтах байның кара-каршы салынган зур йорты волисполком тарафыннан мәктәп итеп файдалануга бирелде. 82814 Укучыларның күбесе Назайкино һәм Федькино күрше авылларында яши. 82815 Укучыларны факультетлар буенча аларның характерын, сыйфат, сәләтләрен исәпкә алып, Годрик Гриффиндорның Бүлүче Эшләпәсе төркемли. 82816 Укучылар өчен 100 мең китапны үз эченә алган электрон китапханә. 82817 Укучылар саны: 5208, шул исәптән 2569 – авылларда, 2639 – бистәдә. 82818 Укучылар саны – 6 207. Милләтләре буенча беренче урында урыслар – 2864 (46,1%), икенче урында татарлар – 2059 (33,2%), өченче урында башкортлар – 755 (12,2%), чуаш балалары 161 исәпләнә (2,6%). 82819 Укучылар тарафыннан җылы каршы алынган "Зур тормыш" ( 1968 ), "Яшьлек көннәре" ( 1975 ), "Эзләнүләр" ( 1987 ), "Олы юл" ( 1994 ) исемле документаль китаплар әнә шул максатчыл иҗат омтылышының бәрәкәтле нәтиҗәләре булып торалар. 82820 Укучылар үз эшләнмәләрен киң аудитория алдында тәкъдир итәләр, чыгыш ясыйлар. 82821 Укучылар чират буенча җавап бирәләр. 82822 Укучылар шулай ук аның “ Чаян ” журналында, көндәлек матбугатта әледән-әле басылып торган юмористик һәм сатирик хикәяләре белән танышлар. 82823 Укучылары аның мәзхәбенең нигезләмәләрен төркиләр һәм системага салалар. 82824 Укучылары башкорт халкының милли архитектура корылмасы булган, Башкорт-мишәр гаскәре идарәсе Кәрвансарай йортында укыган. 1920 елда Башкорт халык мәгарифе институты буларак ачыла. 82825 Укучыларына лирик шигырьләрен, юмор-сатира үрнәкләрен, әйтем-мәкальләргә тартым икеюллыкларын һәм хикмәтле сүзләрен, татар халкының узганнары белән горурланып, бүгенге хәле, киләчәге өчен хафаланып язган әсәрләрен бүләк итә. 82826 Укучыларына эшне ярату,намуслылык хас. 82827 Укучы -язмаларның төп авторы. 82828 Уку шартлары начар булса да, училищега керү өчен конкурс зур була. 82829 Укуын 1930 елда тәмамлый. 82830 Укуын бетергәнче үк, 4 нче курстан, ВКП(б) ҮК аны тимер юл транспортына җибәрә: башта Донецк тимер юлының Попаснянск бүлгесе ( 1933 1934 ), соңрак Куйбышев тимер юлы Сембер бүлгесенең ( 1934 1937 ) сәяси бүлеге башлыгы була. 82831 Укуын вакытыннан алда тәмамлап, 1949 елдан «Кызыл таң» гәзитендә эшли башлый, биредә яхшы публицистика мәктәбе үтә. 82832 Укуын дәвам итү белән беррәттән җитмешенче елларда «Невские волны» группасында җырлый. 82833 Укуын Казан химия-технология институтында дәвам итә. 82834 Укуын ташлап, КамАЗның кою заводына эшкә күчә. 82835 Укуын тәмамлаганнан соң, лейтенант Асаф Габдерахманов Азак хәрби флотилиясенә хезмәткә җибәрелә һәм бронекатер командиры буларак билгеләнә. 82836 Укуын тәмамлагач, 1919 ел ахырында Үзәк мөселман хәрби коллегиясендә эшли. 82837 Укуын тәмамлагач, аны “Молодежь Татарстана” газетасына эшкә билгелиләр. 82838 Укуын тәмамлагач, ул әтисе янында эшли башлаган, соңрак бакыр эретү заводының баш инженеры итеп билгеләгәннәр үзен. 82839 Укуын тәмамлагач, шул ук елны Азнакай шәһәренә күчеп китә. 82840 Укуын тәмамлагач, юнәлтмә буенча Татар яшьләр театрына җибәрелә, ә бер елдан соң Камал театрына чакырыла. 82841 Укуын тәмамламыйча, Мәскәүгә күчә, «Копейка» газетасына корректор булып эшкә урнаша. 82842 Укуын тәмамлап, Демьян авылына кайта, арытаба уку турында планнар кора. 82843 Укуын тәмамларга аңа Бөек Ватан сугышы комачаулый — 1943 елның көзендә ул армия сафларына алына. 82844 Укуын ул Кентерберидагы Король мәктәбендә башлый. 82845 Уку элементлары гадәттә магнит каршылыклы, ә язу элементы гадәттә нечкә элпә индуктив. 82846 Уку-язу башы нәкъ менә шул мизгелдә аның астында булган материалның магнитлашуын детектлау һәм модификация өчен кулланыла. 82847 Уку-язу мәсьәләсенә килгәндә дә хәл мөшкел. 82848 ҮК фирканең эшчәнлеге белән, җирле фирка органнары, фирканең кардрлар сәясәте белән идарә иткән. 82849 Үкчәдән ахил сөңгере китә һәм ике яклап та зур булмаган уемнар ясый. 82850 Укчы һәм танк подразделениеләре училище территориясенә бик тиз үтеп керәләр һәм бу совет гаскәрләренең Берлинга бару юлында мөһим роль уйный. 82851 Укыган вакытта ук Ярославль драма театрында А.П. Чеховның «Чия бакчасы»нда Лопахин, Л. Леоновның «Унтиловск» әсәрендә Аполлос рольләрен башкара. 82852 Укыганда бик кызык һәм көлке була. 82853 Укыган елларында грек-рим көрәшендә Мәскәү беренчелегендә җиңә, СССР беренчелегендә 4нче урынга чыга. 82854 Укыган чакта үзен матди яктан тәэмин итү өчен аңа тимер юлда һәм елга порты причалларында йөк ташырга, урам җыештырырга, кешеләргә утын кисәргә, ә җәен төзелештә эшләргә, урман кисәргә туры килә. 82855 Укыган чакта ук Идел буе халыкларының тарихы һәм этнографиясе белән кызыксына башлый. 82856 Укый-яза белгән кешеләр — 80 % (15 елдан өлкәнрәк булганнар исәпкә алынган). 82857 Укый-яза белү – 89% ( 2004 елгы бәяләмә). 82858 Укый-яза белү беренче чиратта идарә һәм дин әһелләре өчен кирәк булган, әмма гади халык та аңа теләп өйрәнгән. 82859 Укый-яза белүчеләрнең дә саны күп булган. 82860 «Укымышлы патша улы» Фёдор Мәскәүдә туа, Борис Годунов һәм аның хатыны Мария Скуратова-Бельская, улы, Малюта Скуратов оныгы. 82861 Укымышлы халыкның күп өлеше гарәп, инглиз телләрен белә. 82862 Укып бетергәч, 1930 елның гыйнварында Минзәлә кантонына эшкә җибәрелә. 82863 Укып бетергәч, Башгосиздатта мөхәррир булып эшли. 82864 Укып бетергәч, ТАССР дәүләт планы ( ) рәисе итеп билгеләнә. 82865 Укып бетергәч тә, бу эшеннән аерылмый. 82866 Укып бетергәч, укытучы, мәктәп директоры булып эшли. 1930–1933 елларда Уфага килеп, педагогия институтында укый. 82867 Укып бетермичә, Алматыга күчә, 1956 1962 елларда Курмангазы исемендәге дәүләт консерваториясендә (композиторлык классы, проф. 82868 Укып беткәч, ул да Фирганә шәһәренә китә. 1932 елда культура агарту оешмаларында эшләүче Мөнәвәрә Госман кызына өйләнә, алар Ташкентка күчеп китәләр. 82869 Укып әзер булуга, фин сугышы тәмамланды. 82870 Укып йөргән арада техникум институка үзгәртелә. 82871 Укып кайтканнан соң, ул туган төбәгендә төрле җаваплы урыннарда эшли, утызынчы еллар башында берникадәр вакыт авыл советы председателе булып та тора. 82872 Укып чыкканннары 28 губернаның 230 төрле дәрәҗәле мәктәпләрдә 17 мең чамасы баланы укытып ятканнар. 38 кеше указлы мулла булып торган, 14е – гаскәри мулла, 29ы – ул вакытта инде сәнгать әһеле булып киткән. 82873 Укырга кызлар һәм егетләр бик теләп йөри. 82874 Укырга теләгән яшьләр күрше Аксюнга йөреп аттестат алган. 82875 Укырга-язарга өйдә, апасыннан өйрәнә. 82876 Укырга яки эшкә. 82877 Укыту 4 телдә алып барыла: татарча, төрекчә, инглизчә, урысча. 82878 Укыту 90 нчы елларга кадәр татар телендә алып барылган. 82879 Укыту өчен үзенең белеме җитәрлек – музыка училищесында алган белеме Казан дәүләт консерваториясенең дирижерлык факультетында алган белеме белән дә ныгытылган. 82880 Укыту процессы Барлык тарихи чорларда, укучылар фәнни гыйлемдәге соңгы ачышларны үзләштерә алсын өчен, алдынгы югары уку йортларының укыту программалары тулысынча яки өлешчә замананың халыкара телендә алып барыла. 82881 Укыту расписание буенча алып барыла, дәресләр үткәрү өчен бүлмәләр җиһазландырыла; уку елы ахырында имтиханнар уздырыла. 82882 Укыту рус телендә алып барыла. 82883 Укыту татарча һәм урысча көндезге уку формасында алып барылган. 82884 Укыту урыс телендә алып барыла, татар теле дәрес буларак кына керә. 82885 Укыту урыс телендә, төзелеш факультетында – татар һәм урыс телләрендә алып барыла. 82886 Укытучы берәр исем әйтә дә уйнаучыларның берсенә ыргыта. 82887 Укытучы булып эшләгән әнисе Сафия Мөхәммәтгата кызының гомерен, нәни Әбрарга әле бары биш яшь кенә тулганда, кулаклар өзә. 82888 Укытучылар Баштарак укытучылар мәсьәләсе гади генә хәл ителә: югарырак сыйныфта укучы кызларны түбән класстагы балаларны укытырга үзенә ярдәмче итеп билгели. 82889 Укытучылар бу карар белән килешмичә, район үзәгендә митинг оештырып карый, Котдусовны чыгаруны дәгвалап 850 имза җыя. 82890 “Укытучыларга сәлам” (1918) исемле шигырендә ул, мәсәлән, элек изелгән, кыерсытылган-эзәрлекләнгән халык укытучыларына Октябрьнең чын азатлык, рухи хөрлек китерүе турында горурланып җырлый. 82891 Укытучылар коллективы артык үзгәрми. 82892 Укытучылар коллективы заман таләпләреннән чыгып үзенең профессиональ һәм методик белемнәрен күтәрү өстендә эшләделәр. 82893 Укытучылар малайның сәләтен, тырышлыгын тиз күреп алалар. 82894 Укытучылар * Мәснәви Хәертдинов ( 1924 1983 ), Татарстанның халык рәссамы. 82895 Укытучыларның да бер өлеше ТДГПУга эшкә күчә. 82896 Укытучылар: Садертдинова Нурлыхода, Абдекаева Фәрхенур, Кашапова К., Якупов, Хаҗи Галиевлар булган. 82897 Укытучылар саны - 250. 2011 елның 2 февралендә уку йорты Казан федераллары университетына кушылган. 82898 Укытучылар шул ук: Денисова Дарья, Александров Николайлар була. 82899 Укытучылык хезмәтенә 25 ел тулу уңае белән 1928 елда аңа «Халык укытучысы» дигән мактаулы исем бирәләр. 82900 Укытучы, мәгариф булегендә инспектор булып эшли башлый. 82901 Укытучы роле еш рәсми һәм дәвамлы, мәктәп яки башка бер рәсми уку урынында башкарылган роле булып кабул ителә. 82902 Укытучысы Пурбах үләр алдыннан аңа Птолемейның әлмагестын грекчадан латинчага тәрҗемә итәргә васыят итә. 25 яшьтә шул максат белән ул китапханәләргә бай Римга китә. 82903 «Укытучы» туп ыргытуны чират буенча алып бара. 82904 Укытучы, шагыйрь, прозаик һәм журналист Самат Шакир әдәбият мәйданында чын күңелдән бирелеп, тырышып эшләп килде. 82905 Укытучы энтузиазмы Уку материаллырына һәм укучыларына карата энтузиазм белдергән укытучыларның укыту нәтиҗәләренә позитив тәэсир итә алулары билгеле. 82906 Укыту эшенә Әфләтүн 40 еллап гомерен бирә. 82907 Укыту эшенә, нигездә, Гнесиннар институты, Мәскәү һәм Ленинград вузлары укытучылары һәм башкала вузларын тәмамлаган белгечләр җәлеп ителә. 82908 Укыту эшләре җәмәгать тәртибендә оештырылган. 82909 Укыун тәмамлап, яңадан казакълар арасына китеп, балалар укыта. 82910 Укыучыларга 23 укытучы белем бирә. 2005 елда мәктәпкә Бозаязда үскән язычы Фәнил Әсәнов исеме бирелә. 82911 Укыяз — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 82912 Ул 105 яшендә үлгән. 82913 Ул 10 ачулы илаһлар арасында җеннәр белән идарә итүче һәм агуларны бетерүче илаһ. 82914 Ул 10 сәгать дәвам итә. 82915 Ул 111 аятьтән тора. 82916 Ул 1152 нче елда барлыкка килгəн дип фараз кылына, чөнки бу елда беренче тапкыр елъязмаларда Мещера шəһəрчеге искə алына. 82917 Ул 1-1,5 метр тирәнлектәге ләмле, су үләне һәм камышлар каплаган урыннарны ярата. 82918 Ул 11 ай идарә итә, вафатыннан соң Изге Петер җәмигында күмелә. 82919 Ул 11 даими һәм 4 алыштырган әгъзадан тора. 82920 Ул 1265 елның май яки июнендә туган. 82921 Ул 1272 (1855) елда вафат булып, җеназасын мелла Исмәгыйль бине Муса укыды атасы янында җирләнде. 82922 Ул 1—2 ГГц (GSM) и 2—4 ГГц (UMTS) СВЧ диапазондагы кабул итү передатчигыннан, специальләшкән идарә контроллерыннан, төсле/монохром дисплейдан, интерфейс җайланмаларыннан, аккумулятордан тора. 82923 Ул 1310 елда языла. 82924 Ул 1342 елда Сарай шәһәрендә язып бетерелгән. 82925 Ул 1355 елда язып тәмамлана. 82926 Ул – 147 урынлы күппрофильле учреждение. 82927 Ул 15-20 сутый мәйдан били һәм монда каберләргә охшаган калкулыклар сакланган. 82928 Ул 15 китап һәм 150 дән артык мәкалә авторы, дистәләрчә халыкара конференцияләрдә чыгыш ясаган галим. 82929 Ул 15тән 20 елгача яши. 82930 Ул 16 майдан 20 майга кадәр Украинада узачак. 82931 Ул 16 сәгатьтә башлана. 82932 Ул 1704 елда языла, 1713 елда басылып чыга. 82933 Ул 1758 елда шунда үлә һәм Белгород чиркәвендә күмелә. 82934 Ул 1784 елда Львов университетының медицина факультеты белән берләштерелә. 1787 елда Елизаветград медик-хирургик мәктәбе ачыла. 82935 Ул 17 хуҗалыктан тора. 82936 Ул 1802 елның 22 июлендә Төньяк Иранның Решт шәһәрендә туа. 82937 Ул 1846 елда Зөя өязе Кече Кайбыч авылында мулла гаиләсендә туа. 82938 Ул 1853 елда бер этажлы сәүдә кибетләре төзеп куя. 82939 Ул 1857 елның 19 апрелендә Казан губернасы Царевококшайск шәһәрендә (хәзерге Марий Эл Республикасы Йошкар-Ола шәһәре) туа. 82940 Ул 1866 елда үлгәннән соң, аның улы Мөхәммәтхафиз ( 1835 елда туган) имам хатип була һәм бу хезмәтендә 1917 елгы Октябрь революциясенә кадәр эшли. 82941 Ул 1869 елның мартында Сарытау губернасының Димау авылында мулла гаиләсендә туа. 82942 Ул 1873 елның 20 нче ноябрендә Татарстанның Әгерҗе районындагы Биектау авылында туа. 82943 Ул 1875 нче елгы, Казанда 1905нче елда 4 сыйныфлы шәһәр училещесын тәмамлый һәм шул ук елда имам-хатыйб, мөгаллим исеме бирелү турында Ырынбур Рухи Магометан Җыенының таныклыгын ала. 82944 Ул 1876 1882 елларда Берлинның беренче бакча төзелеше директоры Иоганн Генрих Густав Мейер җитәкчелегенә төзелә. 82945 Ул 1883 елда туган булган. 82946 Ул 1883 елның 15 декабрендә Татарстанның Яшел Үзән районы Тугай авылында туа. 82947 Ул 1886 елда Сембер губернасында туа. 82948 Ул 1887 елның 15 декабрендә хәзерге Башкортстанның Дүртөйле районы Тумырҗа авылында крестьян гаиләсендә туа. 14 яшеннән үз көнен үзе күрә башлый: җәен төрле яллы эшләрдә бераз акча туплап, кышларын мәдрәсәдә укый. 82949 Ул 1890 елда хәзерге Татарстанның Әгерҗе районы Тирсә авылында мулла гаиләсендә туа. 82950 Ул 1898 елның 13 гыйнварында элекке Сембер губернасының Буа өязе (хәзерге Чуашстанның Батыр районы ) Кыр Бикшеге авылында мулла гаиләсендә туган. 82951 Ул 1901 елда Әстерханда туа. 82952 Ул 1901 елда Швецияга кайта һәм анда Уппсала университетының теология кафедрасын җитәкли. 82953 Ул 1901 елның 16 июнендә Уфа губернасының Бәләбәй өязе (хәзерге Башкортстанның Бишбүләк районы ) Ает авылында мулла гаиләсендә туа. 82954 Ул 1901 елның 27 декабрендә Шенебергта, полиция офицеры Луи Эрих Отто Дитрих һәм аның хатыны Вильгельмина Фельзинг гаиләсендә туа. 82955 Ул 1903 елның 19 сентябрендә Әстерхан шәһәрендә туа. 82956 Ул 1906 елның 10 октябрендә элекке Самар губернасы (хәзерге Сембер өлкәсе Чардаклы районы ) Татар Колмаеры авылында крестьян гаиләсендә туа. 82957 Ул 1906 елның 12 июнендә хәзерге Татарстанның Әлмәт районы Иске Баграж (хәзерге исеме – Ялховой) авылында крестьян гаиләсендә туа. 82958 Ул 1906 елның 2 ноябрендә Төньяк Казакъстандагы Петропавловск шәһәрендә гади һөнәрче гаиләсендә туа. 82959 Ул 1906 елның 6 июнендә элекке Самара губернасының Иске Сорочино авылында мулла гаиләсендә туа. 82960 Ул 1906 елның гыйнвар һәм август айларында узган Русия мөселманнарының 2нче һәм 3нче съездлары эшендә катнаша. 82961 Ул 1907 елның 15 апрелендә элекке Уфа губернасы Бәләбәй өязе (хәзерге Башкортстанның Туймазы районы) Яңа Арсланбәк авылында туа. 82962 Ул 1907 елның 26 августында Казанның Бишбалта бистәсендә һөнәрче гаиләсендә туа. 82963 Ул 1909 елның 16 декабрендә Казанда дөньяга килә. 82964 Ул 1910 елның 25 июлендә Башкортстанның Кыйгы районы Үрге Кыйгы авылында туып үсә. 82965 Ул 1911 елның сентябрендә Касыйм шәһәрендә хан мәйданында туа. 82966 Ул 1915 елда бүгенге Кайбыч районы Иске Тәрбит авылында татар гаиләсендә туган. 82967 Ул 1917 елның 20 июлендә Татарстанның Чистай шәһәрендә туа. 82968 Ул 1918 елга кадәр авыл мәктәбендә укый, аннары Пенза шәһәрендәге укытучылар әзерләү курсына китә. 82969 Ул 1918 елның 5 февралендә Башкортстанның Дүртөйле районы Миңеште авылында туа. 82970 Ул 1918 елның 9 сентябрендә Чистай районының Бахта авылында дөньяга килә. 82971 Ул 1919 елның 27 февралендә Казакъ ССРның Актүбә өлкәсендә туа. 82972 Ул 1920 елның 15 декабрендә Башкортстанның Чишмә районы Келәш авылында туа. 82973 Ул 1921 елның 23 октябрендә Татарстанның Апас районы Шәмбалыкчы авылында крестьян гаиләсендә туа. 82974 Ул 1923 елның сентябрендә Башкортстанның Стәрлетамак белән Мәләвез арасында урнашкан Җиргән авылында туа. 82975 Ул 1924 нче елда Франциянең Шамони шәһәрендә үткәрелә. 82976 Ул 1925 елда Әтнә районы Түбән Бәрәскә авылында туа. 82977 Ул 1925 елның 11 июнендә Азнакай районының Уразай авылында туа. 82978 Ул 1925 елның 18 октябрендә Татарстанның Лениногорский районы Сугышлы авылында туа. 82979 Ул 1925 елның 25 октябрендә Башкортстанның Салават районы Нәсибаш авылында туган. 82980 Ул 1925 елның 8 маенда Бакчасарай шәһәрендә дөньяга килә. 82981 Ул 1926 елда Казанга килә һәм төрле газета–журнал редакцияләрендә җаваплы вазифалар башкара, әдәби иҗат белән дә шөгыльләнә: хикәяләр, повестьлар, драмалар яза. 82982 Ул – 1926 елда Казанда басылган "Вакытлы татар мәтбугаты. 1905-1925" исемле китап авторы. 82983 Ул 1926 елның 14 мартында Татарстанның Тәтеш кантоны Уразлы авылында дөньяга килә. 82984 Ул 1927 елның 29 ноябрендә Татарстанның Әтнә районы Комыргуҗа авылында дөньяга килә. 82985 Ул 1928 елдан 1931 елга кадәр председатель булган. 82986 Ул 1928 елның 18 ноябрендә Казан шәһәрендә дөньяга килә. 82987 Ул 1928 елның 21 ноябрендә Башкортстанның Әлшәй районы Габдрәшит авылында дөньяга килә. 82988 Ул 1929 елда Мәскәү университетын тәмамлый. 82989 Ул 1929 нче елгы, 7 сыйныф белемле, 1990нчы елда Уфа мәдрәсәсен читтән торып бетерә. 82990 Ул 1930 1946 елларда Ангара елгасы буенда сөргендә булган үз дәү әнисе Рәисә Шакир кызы Шакированың Саба мәктәбендә Рөстәм Миңнехановның башлангыч сыйныф укытучысы була башыннан үткәннәрен яза. 82991 Ул 1930 елдан КПСС члены, 1937 елдан СССР Язучылар берлеге члены. 82992 Ул 1930 елның 11 июнендә Татарстанның хәзерге Арча районы Шушмабаш авылында крестьян гаиләсендә туган. 82993 Ул 1930 елның 12 апрелендә Татарстанның Арча районы Чөмә-Елга авылында дөньяга килә. 82994 Ул 1930 елның 15 маенда Татарстанның Саба районы Тенеки авылында туган. 82995 Ул 1930 елның 15 ноябрендә Татарстанның Балык Бистәсе районы Тәберде Чаллысы авылында туа. 82996 Ул 1930 елның 17 ноябрендә Балтач авылында туа. 82997 Ул 1930 елның 27 октябрендә туа. 82998 Ул 1930 елның 6 ноябрендә дөньяга килә. 82999 Ул 1931 елга кадәр яши. 83000 Ул 1931 елда Мәскәү университетының әдәбият бүлеген тәмамлый. 83001 Ул 1931 елның 15 апрелендә Татарстанның Минзәлә районы Малтабар авылында туа. 83002 Ул 1933 елның 10 декабрендә Татарстанның Мөслим районы Мөслим авылында укытучы гаиләсендә дөньяга килә. 83003 Ул 1933 елның 2 июлендә Үзбәкстан ССРның Сәмәрканд шәһәрендә туа, Ташкент консерваториясендә укый башлый. 83004 Ул 1933 елның маенда шул өлкәдәге бер авылда авырып үлә. 83005 Ул 1934 — 1937 елларда Казан татар эшче театрында, 1937 — 1949 елларда Мамадыш колхоз-совхоз театрында, 1949 — 1970 елларда Әлмәт татар драма театрында эшли. 83006 Ул 1934 елдан алып 1958 елга кадәр тракторчылар бригадасын җитәкли, бригада һәрвакыт алдынгылар рәтендә була. 83007 Ул 1934 елдан ССРБ Язучылар берлеге әгъзасы иде. 83008 Ул 1934 елның 5 августында Арча районы Ишнарат авылында игенче гаиләсендә туа. 83009 Ул 1935 елда Сарман районында туып үскән, армия хезмәтен Саровта үткәргән. 1974 елга кадәр шул шәһәрдә яшәгән һәм хезмәт иткән. 83010 Ул 1935 елның 22 октябрендә Татарстанның Яшел Үзән районы Олы Күлбаш авылында хезмәткәр гаиләсендә туа. 83011 Ул 1935 елның 27 августында Татарстанның Әлмәт шәһәрендә игенче гаиләсендә туа. 83012 Ул 1935 елның 5 июлендә Кече Чынлы авылында туа. 83013 Ул 1936 елгы янгында харап булган. 83014 Ул 1936 елда Татарстанның Кызыл Яр авылында игенче гаиләсендә туа. 83015 Ул 1936 елның 10 июнендә Татарстанның Ютазы районында туа. 83016 Ул 1936 елның 21 сентябрендә Алабуга шәһәрендә туган. 83017 Ул 1936 елның 29 октябрендә Корган өлкәсендә туган. 83018 Ул 1937 елда вафат була. 83019 Ул 1937 елның 11 июлендә Башкортстанның хәзерге Кырмыскалы районы Бозаяз авылында туа. 83020 Ул 1937 елның 20 декабрендә Татарстанның Мөслим районы Яңа Сәет авылында колхозчы гаиләсендә дөньяга килә. 83021 Ул 1937 елның 24 мартында Татарстанның Чүпрәле районында колхозчы гаиләсендә дөньяга килә. 83022 Ул 1938 елда Казан сәнгать училищесының театр бүлегендә һәм Ташкент театр-сәнгать институтында белем ала. 83023 Ул 1938 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 83024 Ул 1938 елның 17 мартында Иркутск тирәсендә юлда поездда туа. 83025 Ул 1939 елда вафат була, кабере — Кече Кошман авылы зиратында. 83026 Ул 1939 елда Казанда туа. 83027 Ул 1940 елда Аракчино бистәсендә туа. 83028 Ул 1940 елның 4 августында Татарстанның Лениногорск районы Иске Шөгер авылында туа. 83029 Ул 1940 елның 8 октябрендә туа. 83030 Ул 1941 елның 15 июлендә Татарстанның Шөгер (хәзерге Лениногорск ) районы Аланлык (Федотовка) авылында дөньяга килә. 83031 Ул 1941 елның 6 маенда туа. 83032 Ул, 1942 елда Казанда һөнәр училищесын тәмамлаганнан соң, сугышта катнаша. 83033 Ул 1942 елның 20 августында Татарстанның Арча районы Яңа Кенәр авылында туган. 83034 Ул 1942 елның 21 августында Татарстанның Аксубай районы Яңа Үзи авылында туган. 83035 Ул 1942 елның 22 августында вафат була. 83036 Ул 1943 елның 16 гыйнварында кан койгыч бәрелештә һәлак була. 83037 Ул 1944-47 елларда, архитектура академигы А.В.Щусев белән берлектә, А.Нәваи исемендәге Ташкент опера һәм балет театры диварларын бизи; 1953тә Мәскәү метросының «Киевская-боҗралы» станциясе өчен мозаика паннолары һәм фрескалар эшләүдә катнаша. 83038 Ул 1945 елның 7 октябрендә Татарстанның хәзерге Азнакай районы Таштуган авылында дөньяга килә. 83039 Ул 1947 1951 елларда Казан дәүләт университетының татар филологиясе бүлегендә югары белем ала. 1951- 1952 елларда Төмән өлкәсенең Тубыл шәһәрендәге урта мәктәптә татар теле һәм әдәбият фәннәрен укыта. 83040 Ул 1947 елда Казанда туа. 83041 Ул 1947 елда Мордовиянең Кадошкин районы Иса (Большая Поляна) авылында туа. 83042 Ул 1947 елның 18 сентябрендә Түбән Кама районының Ташлык авылында туган. 83043 Ул 1947 елның 9 декабрендә Пермь өлкәсенең Барда районы Сөҗән авылында сигез балалы зур гаиләдә туа. 83044 Ул 1948 елда басыла. 83045 Ул 1948 елның 1 сентябрендә Казан шәһәренең Сукно бистәсендә туа. 83046 Ул 1948 елның 27 ноябрендә ачылган. 83047 Ул 1949 елда Чакмагыш районы Каракөчек (хәзер — Үрнәк ) авылында туа. 83048 Ул 1949 елның 23 февралендә Башкортстанның Аскын районы Әмир авылында игенче гаиләсендә туа. 83049 Ул 1950 елның 12 августында Сарман районы Дүсем авылында туа. 83050 Ул 1950 елның 1 мартында туа. 83051 Ул 1950 елның 30 июнендә Әстерхан шәһәрендә туа. 8 сыйныфны тәмамлый аннан соң Нариман халык театрында эшли башлый. 83052 Ул 1951 елда дөньяга килә. 83053 Ул 1951 елның 5 мартында Татарстанның Балык Бистәсе районы Балтач (Юлсубино) авылында хезмәткәр гаиләсендә дөньяга килә. 83054 Ул 1952-54 елларда Үзбәкстанның Республика сәнгать училищесында укыта, 1970-72 дә Театр һәм сәнгать институтында монументаль нәкышь кафедрасы һәм бер үк вакытта (1968-70) Ташкент политехника институтында рәсем һәм нәкышь кафедрасы мөдире булып эшли. 83055 Ул 1952 елдан СССР Язучылар союзы әгъзасы иде. 83056 Ул 1953 елның 9 декабреннән бирле эшли. 83057 Ул 1954 елның 14 февралендә Татарстанның Сарман районы Каташ-Каран авылында укытучылар гаиләсендә туа. 83058 Ул 1955 елның 19 декабрендә Татарстанның Актаныш районы Иске Байсар авылында укытучылар гаиләсендә туа. 83059 Ул 1955 елның 20 ноябрендә Татарстанның Буа районы Ташкичү авылында дөньяга килә. 83060 Ул 1956 елда туган, балачагы һәм яшьлек еллары "шәһәр"дә үткән. 83061 Ул 1956 елның 18 ноябрендә Яңгул авылында туган. 83062 Ул 1957 елда Мәсәгүть совхозының 5 нче бүлеге итеп үзгәртелә. 1965 елдан Олы Ака 5 авылны берләштергән «Әй» совхозының үзәге. 83063 Ул 1957 елның 28 августында Донецк шәһәрендә туган. 83064 Ул 1959 елның 12 июнендә Татарстанның Әлмәт шәһәрендә туа. 83065 Ул 1960 елда Әлмәт театрына килә һәм гомеренең соңгы сулышына – 1982 елга кадәр әйдәп баручы артист буларак хезмәт итә. 83066 Ул 1960 елның 4 гыйнварында Татарстанның Арча районы Азяк авылында дөньяга килә. 83067 Ул 1962 елның 14 октябрендә Татарстанның Яшел Үзән районы Мулла Иле авылында дөньяга килә. 83068 Ул 1963 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы иде. 83069 Ул 1965 елның 25 декабрендә вафат булды. 83070 Ул 1965 елның 29 сентябрендә Татарстанның Югары Ослан районы Кызыл Байрак авылында туа. 83071 Ул 1967 елда оештырылган Башкортстан педагогия институтының ректоры итеп тәгаенләнә. 83072 Ул 1967 елның 10 ноябрендә Башкортстанның Бәләбәй районы Мәтәүбаш авылында дөньяга килә. 83073 Ул 1968 елда Гренобль шәһәрендә узган Олимпиадада (90 метрлык трамплинда) алтын медаль хуҗасы була. 83074 Ул 1968 елның 4 октябрендә Татарстанның Чүпрәле районы Мунчалы авылында колхозчы гаиләсендә дөньяга килә. 83075 Ул 1969 елның 8 июнендә туа. 83076 Ул 1970 елда нигезләнгән һәм үзененең өй матчларын XIX гасыр азагында төзелгән Парк де Пренс стадионында үткәрә. 83077 Ул 1971 елда басылып чыга. 83078 Ул 1971 елның 23 апрелендә Башкортостанның Балтач районы Түбән Карыш авылында дөньяга килә. 83079 Ул 1973 елда Нагано префектурасында туды. 83080 Ул — 1979 елдан СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 83081 Ул 1984 елның 24 маенда Татарстан Автономияле Совет Социалистик Республикасының Актаныш районы Кыркаентүбә авылында туа. 83082 Ул 1989 елда басылып чыга. 83083 Ул 1989 елдан бирле эшли. 83084 Ул 1990 елларның иң күренекле телевизион проектларның берсе һәм күп бүләкләр җыйган, шул исәптә өч « Эмми ». 83085 Ул 1992 елда ачылып, Русия һәм БДБ илләреннән шәкертләр җыя. 20 ел эчендә аны 200 шәкерт тәмамлап чыккан. 83086 Ул 1992 елның 6 маенда Париждагы фатирында, йөрәк һәм бөерләр функциясе бозылу нәтиҗәсендә вафат була. 83087 Ул 1995 елның 1 июлендә Казанда вафат була. 83088 Ул 1996 елның 25 ноябрендә 85 яшен­дә вафат була. 83089 Ул 2000 елда ир-егетләрнекенә әйләндерелә. 83090 Ул 2000 елның 13 маенда фаҗигале рәвештә һәлак була. 83091 Ул 2001 елның 22 августында вафат була. 83092 Ул 2004 елдан актив иҗат итә башлый. 83093 Ул 2005 елда Алманиянең Zahnrad Fabrik (Friedrichshafen) компаниясе белән берлектә оештырылган иде. 83094 Ул 2005 елда вафат була. 83095 Ул 2006 елның 7 апрелендә вафат була. 83096 Ул 2006 елның июль аенда New Economics Foundation (ингл.) (NEF) тарафыннан кертелә. 83097 Ул 2007 елның 10 һәм 12 май көннәрендә булды. 83098 Ул 2007нче елның сентябрендә чыкты. 83099 Ул 2009 елның 21 ноябрендә Киевта үткәрелде. 83100 Ул 2009 елның 23 апрелендә Әлмәт шәһәрендә вафат була һәм шунда җирләнә. 83101 Ул 200дән артык фәнни, методик, популяр хезмәтләр бастырган галим. 83102 Ул 200дән артык фәнни хезмәт авторы, биш китабы дөнья күрде. 83103 Ул 2014 елның ахырында «Китап» нәшриятында чыккан икенче китабына — «Солдат маҗаралары»на кергән. 83104 Ул 250дән артык сугышчан очыш ясый. 83105 Ул 250дән артык фильмда уйнаган. 83106 Ул 28 телдә тапшырулар әзерли. 83107 Ул — 30дан артык фәнни китап авторы. 83108 Ул 40 ел рәттән рәислек итеп, лаеклы ялга китә. 83109 Ул — 4—10 м биеклегендәге агач яки куак. 83110 Ул 4,2 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 83111 Ул 50дән артык китап, 200дән артык фәнни хезмәт авторы. 83112 Ул 5-10 минут саен пар белән су катнашмасын атып чыгара. 83113 Ул 600 тирәсе галимнән белем, фәтвалар бирергә рөхсәт ала. 83114 Ул 7 ел (1940-1947) провинциянең губернаторы булган. 83115 Ул 7нче сыйныфта укый, эстрада вокалы белән «СветАфор» һәм "Әкият" студияләрендә шөгылләнә. 83116 Ул 800гә якын шәхси хуҗалыкны берләштерә. 83117 Ул 80 меңгә кадәр кешене сыйдырды, тамашаны 1 миллиардка якын кеше караган. 83118 Ул 80 процент очракта ата яки ана линиясе буенча күчә. 83119 Ул 82 яшендә 2010 елның 12 июнендә Мәскәүдә вафат булды. 83120 Ул 99 көн генә хакимлек иткән. 83121 Ул B1III спектр сыйныфылы зур йолдыздан һәм B3V спектр сыйныфылы кәрлә йолдыздан гыйбарәт. 83122 Ул Billboard 200 рейтингында икенче урын ала Gary Trust (February 5, 2010). 83123 Ул iPod-ларда һәм башка каты диск саклагычларына нигезләнгән MP3 уйнаткычларында популяр булган. 83124 Ул — I дәрәҗәле Бөек Ватан сугышы ордены һәм дистәдән артык хәрби медальләр кавалеры, Башкортстанның атказанган фән эшлеклесе, Русия һәм I Башкортстан Мәгариф министрлыкларының алты Почет грамотасы белән бүләкләнгән шәхес. 83125 Ул «Sarmanica» ( Сарман районы энциклопедиясе ) дип атала. 83126 Ул URL (Uniformed Resource Locator) — ресурсларның универсаль күрсәткече дип атала. 83127 Ул UTC буенча исәпләгәндә, 3:00 гә тигез. 83128 Ул UTC буенча исәпләгәндә, 4:00 гә тигез. 83129 Ул VI гасырда башланган булган һәм буддист монахлары тарафыннан 1815 елга кадәр алып барылган. 83130 Ул XII йөзнең беренче яртысында да шулай булып калган; һәрхәлдә, әл-Җәвалики һәм әл-Гарнатый аны илнең баш шәһәре итеп язганнар, алар шул шәһәрдә тукталганнар да. 83131 Ул XIX йөзнең икенче яртысында ачыла. 83132 Ул XI гасырның икенче яртысында Яса (Яссый) дигән төбәктә туган. 83133 Ул XVIII гасыр азагында Англиянең Бирмингем шәһәрендә барлыкка килә. 83134 Ул XX гасыр башына кадәр кулланышта була, ләкин аңа беркайчан рәсми статус бирелми. 83135 Ул А1 2 О 3 алюминий оксидын күмер белән кыздырып, аның аша хлор эремәсе үткәрә. 83136 Ул абагаларда еш кына ике җенесле, анда күкәй күзәнәк һәм сперматозоидлар өлгерү урыны булган ана һәм ата җенес органнары барлыкка килә. 83137 Ул абыйларын гафу итеп, җәзалап үтерү алдыннан бәйләнгән күзләрен чиштерә. 83138 Ул авиация институтында көчле фәнни мәктәп булдыра. 83139 Ул Австриядә 21 майдан 23 майга кадәр уза. 83140 Ул, автор тарафыннан рус теленә тәрҗемә ителеп, “Трясина” исемендә нәшер ителде. 83141 Ул авылга Иске Кырлайдан 33 ир-ат һәм 17 хатын-кыз күчеп китә. 1870—1871 елларда Түбән Әзәк, Югары Әзәк, Иске Иябаш авыллары тулысы белән Ислам диненә кире кайта. 83142 Ул авылда беренче кешеләрнең характерын ачыклау сыйфаты булган дип фаразлыйлар. 83143 Ул авылдагы бер өйне атый. 83144 Ул авылда ныклы тәртип урнаштыра. 83145 Ул авыл мөселман авылы булган икән. 83146 Ул авылның көнбатыш тарафындагы зур булмаган ике тауның, яки Красноуфимск шәhәренэ алып баручы олы юлның, ун ягын тәшкил итә. 20 гасыр башында шул тау тубәсендәге эре ташларның берсе астында каен тузына язылган хат табыла. 83147 Ул авылның өлкән укытучысы Мәхмүт Әдһәмовның кызы, укытучы Зәйнәп белән гаилә кора. 83148 Ул авылның трактористы Латыйпов Касим абый иде. 83149 Ул авылның түбәнге өлешендәге ике урам кушылган урында ачылган була. 83150 Ул авыл читендә, тау башында. 83151 Ул авырып ятучы әтисенең абыйсы белән бәхилләшү өчен башкаладан авылга китәргә мәҗбүр. 83152 Ул авышлы биналар санына керә, чөнки ул төньяк-көнчыгыш ягына 1,98 метрга ава. 83153 Ул агачлык эчендә, тирә-юне койма белән әйләндереп алынган. 83154 Ул агностицизмны инкяр итә, материаль дөнья танып белүгә буйсына, дип саный. 83155 Ул аеруча сүз башында әйтелә: тчиләк, тчалғы, тчат. 83156 Ул аерым җисемнәрнең генә түгел, ә тулаем урын-вакытның үзлекләрен билгели. 83157 Ул аерым идарәчеләрнең һәм сановникларның мөстәкыйльлеген бетергән, аларны үз хакимлегенә буйсындырган. 83158 Ул аерым төркем кешеләргә юнәлтелгән була, рекламалана торган әйбергә карата кызыксыну уяту яки саклау максаты белән таратыла. 83159 Улазарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 83160 Ул азат иткән коллар арасында Мөхәммәднең (саләллаһу галәйһи үәссәләм) мөәдзиненә әйләнгән Биләл ибне Рәбах та була. 83161 Ул академик А.Н.Кононов, Н.К.Дмитриев, Э.В.Севортян кебек асыл галимнәрнең шәкерте. 83162 Ул Аквинода (Неаполь корольлегендә) югары катлам вәкиле гаиләсендә туа, үзенең мәктәпләрен туган шәһәрендә, аннан соң Неапольда, соңрак Париж һәм Кельн университетларында уза. 83163 Улаклы-Чишмә — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 83164 Ул Актаныштагы сәүдәгәрләр Митьян Мәҗитовтан һәм Шагали Мөхитовтан көнкүреш өчен кирәкле товарлар алып кайтып сата. 83165 Ул актив һәм айнык акыл-зиһен ягында, шулай ук фән, мәгърифәт һәм турылык тарафдары, кешенең үз иленә намус белән хезмәт итеп, гомер юлын зур мәгънә белән кичүе ягында. 83166 Ул акча алырга кайтып китә. 83167 Ул акчага 20 укучы мәктәп ашханәсендә бушлай туклана.. 83168 Ул акчалар башта дүрт: “Инзәр”, “Урал”, “Юрүзән” һәм “Агыйдел” хәйрия фондларына салынган иде. 83169 Ул акчалар бүген 63 миллиардка калган. 83170 Ул АКШ киноэкраннарына 2010 елның 5 ноябрендә чыкты. 83171 Ул АКШ һәм Татарстандагы чыганакларга таянып эш йөртә. 83172 Ул алар алдына чыгып баса да әйтә: — Мин мәкаль әйтүче булам. 83173 Ул аларга каршы урындыкта утыра. 83174 Ул аларга рус телен өйрәнергә ярдәм итә. 83175 Ул аларга һичкайчан бер-берсеннән аерылмаска, башкалар өстеннән хакимлек итү һәм коллыкка төшмәс өчен һәрчак бердәм яшәргә васыять әйтеп калдыра. 83176 Ул аларда классикларның әсәрләрен төзүнең, искәрмә-аңлатмалар бирүнең иң уңышлы системасын – фәнни концепциясен төзеп калдырды. 83177 Ул аларны ике зур төркемгә бүлгән: канлыларга һәм кансызларга. 83178 Ул аларны Нагайбәк крепосте тирәсендә яшәгән, XVIII гасыр азакланрында аннан Чиләбе өлкәсенең Верхне-Уральск өязенә күчерелгән, керәшен татарлары дип исәпли С. А. Токарев. 83179 Ул аларның кара тутлы булуларыннан алынган. 83180 Ул алдагы уенны икенче фигурадан башлау хокукын ала. 83181 Ул Аллаһ ризалыгы өчен бик күп акча иганә итүче була. 83182 Ул Алманияне Көнчыгыш фронтка гаскәрләрне күчерергә мәҗбүрләде, Көнбатыш фронтындагы Русия берлектәшләренә хәлне җиңеләйтте. 83183 Ул Алмания телевидениясенең Икенче каналы өчен төшерелгән. 83184 Ул алты бригададан алты кеше ала да алар белән хуҗалык өчен яшелчә үстерә башлый. 83185 Ул Алтын Урда чорында Хаҗитархан исеме йөрткән. 83186 Ул алтыюллык строфалардан төзелә. 83187 Улалушка ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 83188 Ул амбразурага якынрак килеп ике граната ыргыта. 83189 Ул аминокислоталарга, ферментларга, витаминнарга, микроэлементларга бай. 83190 Ул Амстердамда яһүд сәүдәгәр гаиләсендә туа. 83191 Ул аңа зур өметләр баглый. 83192 Ул аңардан 18 ел дәвамында, остазы үлгәнче, белем ала. 83193 Ул анда 1918 нче елга кадәр укый, мәдрәсә җәдит ысулындагы уку йорты булганлыктан, Гариф дөньяви фәннәрдән дә белем ала. 83194 Ул анда беренче мәртәбә радио керткән, велосипед алып кайткан. 83195 Ул анда болай ди: «Безне аерган нәрсә - телләр аерымлыгы, ләкин бу аерымлык безгә комачауламый, аерым милләтләрнең культура эшчеләре тудырган уңышлар белән файдаланырга да киртә була алмый. 83196 Ул анда Гала- концертта катнаша. 83197 Ул анда диплом эшен «бик яхшы» билгесенә яклый һәм Әлмәт шәhәрендәге радиоприборлар заводында сигез ел эшли. 83198 Ул анда Ә. Харисовның фәнни, нәзари, гамәли хаталарын объектив рәвештә тәнкыйтьләгән иде. 83199 Ул анда җәмәгате Александра белән бергә дини чараларда катнашкан һәм Алладан үзенә варис булырлык ир бала насыйп итүен сораган. 83200 Ул анда инглиз телендә «What if» («Нәрсә, әгәр…») исемле швед җырын башкарып, бишенче урын яулады. 83201 Ул анда исламның беренче мөәзиненә әйләнә. 83202 Ул анда татар халык көйләрен һәм « Наёмщик » музыкаль драмасыннан Гөлйөзем ариясен башкара. 83203 Ул анда француз телен дә үзләштерә. 83204 Ул анда, яраланып, госпитальдә дәвалана. 83205 Улан-Зуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 83206 Ул Анкара хокук факультеты профессоры Садри Максуди Арсалның олы туганыдыр, һәм С.Максудиның бу дәрәжәгә житүендә олы туганының да роле, тәэсире зурдыр» дигән юллар да бар. 83207 Улановская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 83208 Ул ансамбльнең хор төркеменә кушылып та, аерым да чыгышлар ясый башлый. 83209 Ул аны 1848 елда Мамадыш өязе Ядегәр волосте буенча (хәзер Кукмара районы Ядегәр ) керәшеннәрдә төзегән. 83210 Ул аны 20 ел буе, бер шәһәрдән икенчесенә сугылып йөргәндә яза. 83211 Ул аны игътибар белән генә әйләндереп алмый, ә бәлки аның тугъры дустына – һәрвакыт аңларга, аның кайгы һәм шатлыкларын уртаклашырга, ярдәм итәргә сәләтле бердәнбер дустына да әйләнә. 83212 Ул аны йаратмады ваны (әнә). 83213 Ул аны кабаланучан һәм үз әйләнә-тирәсе белән туктаусыз идарә итәргә мавыгучы бер бюрократ итеп сурәтли. 83214 Ул аны Мәхмүтов дәреслегенә нигезләнеп яза. 7 килеш, 3 заман. 83215 Ул аның беренче җитәкчесе була.1979 елдан фиркане Габдел Кадим Заллум җитәкли.2003 елда идарә Ата Әбү Рәшиткә күчә. 83216 Ул аны нәсари булучы абыйсы Вәрака янына алып бара, Вәрака аның пәйгамбәрлеген раслый. 83217 Ул аның идеалистик системасын җимерә. 83218 Ул, аның карашынча, хаким расаның сәләтләре югалуга китерә. 83219 Ул аның эшен җитәкли, төп максатларын билгели. 83220 Ул аның янына үзенең ахирәтен Нәфсәне җибәрә. 83221 Ул арада 1931 елны Берлинда, “Яңа милли юл” журналының 2нче санында Гаяз Исхакиның “Коммунист хаҗи” дип аталган мәкаләсе басылып чыга, ул анда Габдрәшит Ибраһимовны советларга сатылуда гаепли. 83222 Ул арада калган уйнаучылар берәр хайван я берәр үсемлек, яисә терек булмаган башка берәр нәрсә исемен сайлап куялар. 83223 Ул Арктика үзәгендә урнашкан, ә океанны, материкларның океанга кереп торган өлешләрен, утрауларны һәм архипелагларны эченә алган Арктикада үзе Төньяк полюс тирәли барлык киңлекне били. 83224 Уларлар (тау күркәләре, ) — тавыксыманнар отрядыннан кыр тавыклары ассемьялыгының кошлар ыругы. 83225 Ул арттан килә дә «сакчы» белән сүз башлый: — Җиз бүкән, җиз бүкән сатлык микән? 83226 Ул археология, этнография, фольклор буенча дөньякүләм белгечләрдән саналган. 83227 Уласовская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 83228 Ул асыл буенча прескриптив грамматика, ягъни Панини вакытында сирәк булып киткән Ведик формалар буларак тасвирлый. 83229 Ул атарга хәзерләнгән солдат аның өчен иң кадерле булган татар телендә әнисе яраткан җырны җырлый бит. 83230 Ул – атказанган спорт мастеры, грек–рим көрәше буенча СССРның атказанган тренеры, СССР, Европа һәм дөнья чемпионы, 1972 елгы Олимпия һәм 1973 елгы Универсиада чемпионы. 83231 Ул атлар белән йөрүче кешеләрнең тукталу, кунып китү урыны булган. 83232 Ул атом станцияләр өчен электр есалары, бырлау һәм карамай иләү есалары җитештерүче була. 83233 Ул «Ат саклаганда», «Таң кияве», «Беренче мәхәббәт», «Утыз бишәү, әти» һ.б.ш. хикәяләр, күпсанлы тәнкыйть мәкаләләре, рецензияләр яза. 83234 Ул Аурупаның барлык илләрендә үсә барган эшчеләр хәрәкәте белән таныш була, алардагы хәлләрне җентекләп өйрәнә, шушы хәрәкәт башындагы җитәкчеләр белән тыгыз бәйләнештә яши. 83235 Ул Ахиллны үзенең сугыш киемнә¬рен бирергә күндергән һәм грекларга булышырга рөхсәт итүен сораган. 83236 Ул ашказаны җәрәхәте вакытында ашарга яраклы бердәнбер җимеш булып тора. 83237 Ул ашкайнату көпшәсенең арка ягы үсентесе кебек үсеш ала. 83238 Ул базарларга һәм ярминкәгә кайлардан кемнәр генә килми дә, кемнәр генә сәүдә итми. 83239 Ул бай тол хатын була, озын буйлы, акыллы, чибәр, бик югары әхлаклы була. 83240 Ул балаларга багышланган була, 1964 елда басыла. 83241 Ул балалар әдәбиятына, балалар язучыларына багышланган мәкаләләр яза, мәктәпләрдә очрашулар уздыра, ун ел дәвамында Татарстан телевидениесендә «Шигъри тәлгәшләр» исемле тапшырулар циклы оештыра. 83242 Ул балаларны икееллыкка кадәр тәрбияли. 83243 Ул балаларның физик һәм акыл үсеше өчен бик кирәк.« 83244 Ул балалар өчен "Тегермәндә", "Ирек, Алмас һәм Җәлил", "Өч туган", "Безнең бабай" хикәя җыентыкларын һәм "Энҗеле үрдәк" пьеса-әкият яза. 83245 Ул балалар өчен шигырьләр, хикәяләр, әкиятләр, пьесалар иҗат итә. 83246 Ул балалар сата дигән гайбәт йөри. 83247 Ул, балаларын еланнан коткарган өчен, бәлагә тарыган батырга рәхмәтен белдереп, аны җир астыннан югарыга алып чыга. 83248 Ул Балканнарда иң зур икътисад һәм анда әһәмиятле региональ инвестор. 83249 Ул балта остасы һөнәреннән башлап Төзелеш идарәсенең кадрларга техник белем бирү, оператор-диспетчер хезмәте күрсәтү бүлекләре башлыгы вазифаларын башкара, Чаллы елга портында җитәкче урыннарда эшли. 83250 Ул — Бангладешның рәсми теле һәм Һиндстанның 23 рәсми телләренең берсе. 83251 Ул Баренц диңгезендә 1000 метр тирәнлектә очрый. 83252 Ул барлыгы ике дистәдән артык китап бастырган. 83253 Ул барлык Аурупада табыла, шулай итеп, конкуренциясе булмаган. 83254 Ул барлык диннәрнең кимчелеген түбәндәгечә аңлата. 83255 Ул барлык коры җирнең 1/3ен алып тора. 83256 Ул барлык та­тар төбәкләрендә очрый. 83257 Ул барлык французтелле илләрне берләштерә. 83258 Ул – бар француз социалистик көчләрен берләштерүгә ирешә, l'Humanité (Юманите) газетасын чыгара башлый. 83259 Ул бары тик конституцион кризис вакытларында Австралиянең эчке проблемаларына кысыла ала. 83260 Ул бары тик — күпне күргән, авырлыкларны башыннан һәм йөрәгеннән кичергән, шуңа күрә бәхетле мизгелләр турында хыялланучы шагыйрь. 83261 Ул батыр, чичән. 83262 Ул, башка апостоллар кебек үк, Илленче көн бәйрәмендә Изге рух белән рухлана. 83263 Ул башка кулланучыларны да проектка чакыра. 83264 Ул башка курчакларны да шулай берәм-берәм алып кайтып бетерә. 83265 Ул башкарган рәсми адымнарның беренчесе — 1419 елда Бургундия белән тынычлык килешүен төзү була. 83266 Ул Башкортстанның Бакалы районында урнашкан Иске Балыклы исемле татар авылында туып үсә. 83267 Ул Башкортстанның Җылаер районындагы Чуенчы-Чупан исемле татар авылында дөньяга килә. 83268 Ул – Башкортстан татарларының халык авыз иҗатын системалы рәвештә җыю һәм өйрәнү эшен башлап җибәргән беренче галим. 83269 Ул башлыклы халат-сыман, хатын-кызны башыннан аягына чаклы каплый. 83270 Ул баш мөһәндис дәрәҗәсенә ирешә, кандидатлык диссертациясе яклый. 83271 Ул башта бик кечкенә була. 83272 Ул башта борынгы кешеләрнең практик эшчәнлеге өлкәсендә мөстәкыйль төрләргә бүленмәгән (синкретизм дәрәҗәсендәге) синтезда яралгы рәвешендә генә хәрәкәт иткән. 83273 Ул башта үз эченә йомыла, кәефе төшә. 83274 Ул бәет "Поши бәете” дип атала. 83275 Ул безнең эрага кадәр дүрт мең ел элек игелә башлаган. 83276 Ул бәйрәмне Урыс православ чиркәве үз вакытында тыйган булган. 83277 Ул бәла-казалар, поляк һәм швед интервенция, сәяси, икътисади, дәүләти һәм иҗтмагый кризислары белән истә калган. 83278 Ул беленмәгән нәрсәләрнең иң нечкәләренә кадәр белер. 83279 Ул Бенедикт XIV хөрмәтенә Бенедикт исемен ала. 83280 Ул бенефис тамашасын 2005 елда Провиденс, Роуд Утравында бирә. 83281 Ул бер-бер артлы мөгезле хайваннарны санап китә. 83282 Ул бәрелгәндә уалмый, кислота һәм селте эремәләренә бирешми. 83283 Ул бер ел һәм тугыз айга ирегеннән мәхрүм ителү җәзасына хөкем ителә. 83284 Ул бәрәңгене авылда “ар бәрәңгесе” дип йөрткәннәр. 83285 Ул беренче Кавал авылы җәмгыятенә кергән. 83286 Ул беренчеләрдә булып күзәнәк тешен таба. 83287 Ул беренче тапкыр «Сәйяр» труппасы тарафыннан аның җитәкчесе – күренекле артист һәм режиссер Г.Кариев бенефисы рәвешендә 1917 елның 17 мартында Казанның Зур драма театры сәхнәсендә күрсәтелә. 83288 Ул беренче татар пролетар язучысы Гафур Коләхмәтовның иҗат биографиясен өйрәнеп, әдипнең беренче әсәрләр җыелмасын бастырып чыгара. 83289 Ул берәр багана, өй почмагы һ.б. янына барып «гөрли». 83290 Ул берәр предмет өс- тенә төшкәндә, бериш дулкыннар йотыла, беришләре кире кайтарыла. 83291 Ул берәр таныш өйне атый. 83292 Ул берәүнең йә чәчен, йә сакалын үрсә үзе сүтелгәнгәчә сүтмәскә кирәк, әгәр сүтсәң, кыркып ташласаң, йә үләсең, йә зәгыйфь булып каласың, йә бүтән бер бәлагә юлыгасың, ди. 83293 Ул беркайчан да эшсез ятмый, тырышлыгы, үҗәтлеге аркасында үз исемен мәңгеләштерә. 83294 Ул Берләшкән Милләтләр әгъзасы булып 1993 елдан бирле тора. 2013 елда Андорра кешеләренең Лансет буенча дөньяда иң югары фаразланган тормыш озынлыгы (81 яшь) булган. 83295 Ул бернинди дә авырту сиздермичә башлана һәм аны бары тик табиб кына белә ала. 83296 Ул Берн интернационалын оештыруда катнаша. 83297 Ул берничә гыйльми совет әгъзасы булды, чын фидакарьлек күрсәтеп «Татар археологиясе» журналын чыгарды. 83298 Ул - берничә дистә монография, мәктәпләр, югары уку йортлары өчен дәреслекләр, программалар, йөздән артык фәнни-методик юнәлештәге хезмәтләр авторы. 83299 Ул берничә ел Бөгелмә татар-башкорт укытучылар семинариясендә укыта. 83300 Ул берничә ел Татарстан Язучылар союзы каршындагы балалар әдәбияты секциясенең бюро секретаре булып эшләде. 83301 Ул берничә тапкыр халык депутатларының Казан шәһәр советы депутаты итеп сайлана. 83302 Ул берничә хикәяләр җыентыгы авторы. 83303 Ул бер палатадан тора. 83304 Ул бер үк вакытта академик стильне дә, эстрада стилен дә бик яхшы үзләштергәнгә, шул нигездә оригиналь әсәрләр иҗат итә. 83305 Ул бер урыннан икенче урынга күчеп йөри, кешегә яки хайванга иңә һәм аларны калдырып китә. 83306 Ул бер эшне кылганда беркемгә дә мохтаҗ түгел. 83307 Ул бигрәк тә Галимҗан Ибраһимов иҗатын өйрәнүгә игътибарын юнәлтә һәм аңа күләмле берничә мәкаләсен багышлый («Бу томда Галимҗан Ибраһимов безгә ниләр биргән?», 1929; «Г. 83308 Ул бигрәк тә Русия составына кергән халыклар тарихында ачык чагыла. 83309 Ул бигрәк тә хатын-кызларда очрый. 83310 Ул — биек сабаклы, эре яфраклы, шәмәхә чәчәкле һәм түгәрәк, грушасыман яки цилиндрсыман җимешле күпьеллык үләнчел үсемлек. 83311 Ул Биектау районы Красна авылы белән Арча районы Урта Сәрдә авылы арасында урнашкан булган. 83312 Ул бик актив табигатьле кеше, авыр шартларда эшләгән артистларга һәрвакыт ярдәм кулын сузып яши. 83313 Ул бик борынгы заманнарда ук популяр була. 83314 Ул бик иртә математикага сәләтлелеген күрсәтә. 83315 Ул бик куе агачлар арасында җәйрәп ята. 83316 Ул бик күп мәкаләләр бастырып чыгара, тынычлык һәм хатын-кызлар хәрәкәте турында «Der Menschheit Hochgedanken» романын яза ( 1911 ). 83317 Ул бик начар киемнәр киенеп, теш арасына чыра кыстырып, зур таякка таяна. 83318 Ул бик сәләтле, тырыш бала була. 83319 Ул бик укымышлы хәзрәт була, Бохарада белем алган, үзе дә китаплар язган. 83320 Ул бик укырга яратты, һәм сыйныфта беренче укучылар арасында торды. 83321 Ул – бик хөрмәтле палеонтолог, белем докторы, ул башта музейда эшләде, ә соңынан университетта укытты. 83322 Ул бик чисталыкны һәм тәртипне ярата. 83323 Ул билгеләнгән чиктән чыга башласа, «Суга төшәсең!» 83324 Ул билгесез периодлы үзгәрмә йолдыз (колач 0,2 тәшкил итә). 83325 Ул бинада кәнфит фабригы ачып җибәрә. 83326 Ул бит бик мөһим бүлек, аның урнашу урынын Embassy кебек үк уйлап бетерергә кирәк. 83327 Ул бихисап укыту-методик басмалар авторы. 83328 Ул биш кеше болардан гыйбарәт: беренчесе — никах хөтбәсен укучы, икенчесе — вәли, якын карендәше, өченче hәм дүртенчесе — ике шаhит, бишенчесе — кияү егетенең өлкән туганы яки атасы. 83329 Ул биш фәнни-тикшеренү ин-тын - Биология, Геология, Физик-техник, Химия, Тел, әдәбият һәм тарих ин-тларын һәм су хуҗалыгы проблемнары, энергетик, фәнни-техник пропаганда бүлекләрен үз еченә ала (к. 83330 Ул Бөгелмә Бәләбәй ике дәрәҗәле калкулыклы платосы өстендә, Зәй елгасының өске агымында урнаша. 83331 Ул Бөекбританиядә шул жанрны популярлаштыра, ә кайберәүләр фикеренчә, ул – инглиз романына нигез салучы шәхес. 83332 Ул «бөек» милләтләрнең башка халыкларны үзләренә буйсындыруын, аларны мөстәкыйльлектән мәхрүм итүен аңлата. 83333 Ул болай да, ул шулай, Куяннар шулай йөри. 83334 Ул болай да, ул шулай, Үрдәкләр шулай йөри. 83335 Ул болай эшләнә: бер такта кисәге табып, аның бер ягына төкерәләр дә югары чөеп җибәрәләр. 83336 Ул Болгар дәүләте заманнарында ук булганга охшый. 83337 Ул болгар-татар тарихын гына түгел, аның сәнгати елъязмасын киндергә иңдерә. 83338 Ул болыннардан кайтасы килми иде-чәчәк,җиләк-хәзерге вакытта курортта да юк андый җирләр! 83339 Ул болыт зур тизлек белән килә. 83340 Ул Бөре кантон комитеты һәм кантон башкарма комитеты органы була. 83341 Ул бөртекле культураларның орлыкларын азык итеп куллана башлый. 83342 Ул борынгырим амфитеатрларының иң зурысы. 83343 Ул борынгы төркиләрдән мирас итеп алган шигырь төзелешен алга үстерә, камилләштерә. 83344 Ул борынгы үрнәкләрне сукырларча күчереп кенә куймый, үзе яңа формалар уйлап чыгарып, рус мигъмариятын баета, романтизм белән бәйли. 83345 Ул борынгы Һинд патшасының санскриттагы исеменнән барлыкка килә. 83346 Ул борынгы чорлардан ук мәгълүм. 83347 Ул бөтен авылда бердәнбер суфи-мөрит. 83348 Ул бөтен католик чиркәве тарихында беренче тапкыр икеле (ике исемнән торган) исем ала. 83349 Ул бөтен кешедә түгел, ә аеруча бай, зур шәхесләрдә генә булган. 83350 Ул бөтеңрәсәй «Музыкальная радуга» һәм «Кечкенә йолдызчыклар» бәйгеләрендә җиңгән. 83351 Ул бөтен урман зонасында киң таралган. 83352 Ул бөтенхалык сайлауларында 4 елга билгеләнүче 76 әгзадан тора. 83353 Ул Брянск фронтында 8-нче кавалерия корпусы эчәндә сугышҡа керә. 83354 Ул бу вакытта 20 яшьтән кечерәк була. 83355 Ул бу вакыттагы Windows NT 5.x төшенең яңартылмасын үз өченә алырга тиеш була. 83356 Ул бүгенге авыл эчендәге буа урнашкан чокырда корылган агач озынча йортны хәтерләткән. 83357 Ул бүгенге Әлшәй, Дәүләкән, Бишбүләк, Миякә, Ярмәкәй, Бакалы, Чакмагыш, Туймазы, Шаран, Бүздәк районнары биләмәләрен үз эченә алган. 83358 Ул бу елларда авыл китапханәсе ача, авылдашлары каршында сәяси темаларга чыгышлар ясый. 83359 Ул бу елларда яңача дәреслекләр язу һәм мөгаллимлек итү белән шөгыльләнә. 83360 Ул бу җирләр Литва Кенәзлегенә күчкәч монда крестьяннар күчергән дип фикерләнә. 83361 Ул бу җырны беренче тапкыр нәкъ шул 1848 елда Брашов шәһәрендә җырлаган. 83362 Ул булачак әйдаманнарның шәхси үсешен, иҗади мөмкинлекләрен арттыра. 83363 Ул Булгаков талантын таныса да, әсәрне кабул итми. 83364 Ул булырга тиешле халәтне өйрәнергә түгел (бу норматив караш), киресенчә, чынлыктагы процессларны ничек бар – шулай күрсәтергә тиеш. 83365 Ул бу мәдрәсәдә укыту программасын заманлаштыра, кызлар өчен мәдрәсә ача, 1908 елда кызлар һәм ирләр мәдрәсәләрен берләштерә. 83366 Ул бу сыйфатында «Урыслар догасы» дигән җырны алмаштырган. 83367 Ул бүтән йолдызлар һәм Галактика үзенең гравитациясе тарафыннан тәэсир ителә. 83368 Ул бу теориягә нигезләнеп Ливияне дә «Җәмәһирия» (гарәпчәдән — халыкның туры хакимияте) дип атый башлый. 83369 Ул бу фильм өчен сценарий язып, Стивен Спилбергны кызыксындыра. 83370 Ул бу хакта болай ди: «Күңелем сынды, төшенкелеккә бирелдем, инде торалмам, дигән чакларымда шигърият миңа юл күрсәтте, яшәргә, аякка басарга көч бирде. 83371 Ул бу эшне бик мөһим дип саный, хәтта үзе яу башында торырга да тели, ләкин мөселманнар җыенында аның калырга тиешлеге, ә гаскәрне билгеле сәхабәгә тапшырырга карар кылына. 83372 Ул бу юлны шулай ук кәрванга кушылып уза. 83373 Ул – бу яктан безнең Русия мөселманнары арасында беренче кеше», – дип бәяләп уза. 83374 Ул б.э.к. 1513нче елда языла башлый һәм 3 йөздә формалашып җитә. 83375 Ул б.э.к. 405 елда, Афиннар шәһәрендә, 90 яшендә вафат була. 83376 Ул б.э.к. 469 елда язып, куйган беренче тетралогия аңа Эсхил өстеннән җиңү бирә һәм башка трагикларны җиңәргә мөмкинлек ача. 83377 Ул – “В августе 91 года“ дигән 8 серияле телефильм сценарие авторы да. 83378 Ул, вак-вак атлап, яңа яуган карда бормалы, кәкре-бөкре эзләр калдырып йөри. 83379 Ул вакыйгаларда яшь комиссар Имаметдин үзе дә катнашкан. 83380 Ул вакыт аны барлык халыклар да милләтенә карамый кия башлый. 83381 Ул вакытка алдагы 12 елда Көнчыгыш Алманиядән инде 3 миллион чамасы кеше китеп өлгергән була. 83382 Ул вакытка кадәр елга аша кичүдән чыкканнар. 83383 Ул вакытларда Тулузада 20 меңгә кадәр халык була. 83384 Ул вакытларда үз-үзләрен бозучылар да күп булды,соңга таба алар гарип булып калды." 83385 Ул вакытлыча Уфадан китеп бара, Кыйгы районына татарча газет оештырырга алына. 83386 Ул вакытны Багдад Гарәп Хәлифәтенең үзәге була, гарәп мәдәниятенең мәркәзенә әверелә. 83387 Ул вакытның кануннары буенча, җәмигъ мәчетен оештыру өчен ир-атлардан гына торган мәхәллә кешеләренең саны кимендә 200гә җитәргә тиеш була. 83388 Ул вакытта авылда 160 тан артык хужалык,150ат,160тан артык сыер, сарык башы 850, тагын берешәр бәкәе булса 1600 була. 83389 Ул вакытта авыл Зианчура районына керә. 83390 Ул вакытта авыл хәзерге урыныннан төньяктарак булган. 83391 Ул вакытта алар татар телен дә Казанда нәшер ителгән китаплар буенча өйрәнгән. 83392 Ул вакытта андый җиһазны гамәлдә кулланырга мөмкин булмаган. 83393 Ул вакытта аны казна салу дип йөрткәннәр. 83394 Ул вакытта артистка бик күп продюсерлар контрактлар тәкъдим итәләр, Яна Рудковская Диманың яңа продюсерына әйләнә. 83395 Ул вакытта берничә сәхабә Болгар җирләренә килеп, Айдар ханның (илтабарның) кызын авырудан терелтә. 83396 Ул вакытта Венада дәрвиш-ремис изге Климент Мария Хоффбауэр, үзе янында Австрия интеллигенция вәкилләрен һәм студентларны җыеп, хәрәкәт көчле башлаган. 83397 Ул вакытта Вьетнамны португалиялеләр басып алырга ымсынганнар. 83398 Ул вакытта Гарәп хәлифәлеге белән идарә итүче Хафсидлар династиясе күл тирәсендә аучылыкны тыя. 83399 Ул вакыттагы директор һәм ана теле укытучысы Габидә Яркәева бу чор хатирәләре белән уртаклашты. 83400 Ул вакыттагы, әгәр шулай әйтергә яраса, кырчылык структурасына кергән культураларның иң беренчесе бодайның “ырудашы” борай булган, дип исәплиләр. 83401 Ул вакыттагы Польша җитәкчесе Войцех Ярузельский исә папаны илгә кертеп, үзенең, беренче чиратта поляк һәм ватанпәрвәр, соңыннан гына коммунист булуын күрсәтергә тели. 83402 Ул вакыттагы хоккей бүгенгесеннән бик нык аерылып тора. 83403 Ул вакытта дөнья атом сугышына якынайган була. 83404 Ул вакытта Әгъзам Тимершин Социалистик Татарстан газетасының хәбәрчесе була. 83405 Ул вакытта “Народный дом” дип атаганнар. 83406 Ул вакытта патша Исмаил бабайга әйткән: — Җиреңә, колларыңа ия булып калырга теләсәң — чукын. 83407 Ул вакытта поселокта 5488 кеше яшәгән, православие чиркәве, мәктәп, волость идарәсе, почта-телеграф бүлекчәсе, табиб пункты, кредит ширкәте, 47 сәүдә ноктасы булган. 83408 Ул вакытта ташның язулары укырлык икән.. 83409 Ул вакытта теле-радио тапшырулар юк дәрәҗәсендә, ә туган як, туган җир белән аралашу фәкать хат аша гына иде. 83410 Ул вакытта телефонның бу “баласы” кирпечкә охшаш, аның биеклеге — 25, киңлеге белән калынлыгы — 5әр сантиметр, авырлыгы 1 килограмм була. 83411 Ул вакытта Үзәк диния нәзарәтенә 131 мәчет буйсына. 83412 Ул вакытта Украинада (Малороссиядә) шундый биналар кору киң таралу сәбәпле, бинаны малоросслар төзегән, дигән караш өстенлек итә. 83413 Ул вакытта ук Эчкендә мәчет-мәдрәсә, казна (министрлык) мәктәбе була. 83414 Ул вакытта ул беренче шигырьләрен һәм Борынгы Рим тарихы турында «Катилина» драмасын яза (Catilina, 1850 ). 83415 Ул вакытта ул Польша составына кергән. 1793 елда Волын өлкәсе Русия империясенә күчә. 83416 Ул вакытта ул Тимәш дип аталган. 1757-59 елларда урыслар чуашларны чукындыру нияте белән биредә Архангельск чиркәве төзиләр. 83417 Ул вакытта физикларга сыгылмалылык көче (Гук кануны), инерция кануны, ышкылу көче, һава каршылыгы көче, шартлау көче билгеле булган инде. 83418 Ул вакытта шлем һәм битлекләр кулланылмаган кебек, перчатка-тозаклар да булмый әле. 83419 Ул вакытта якланачак фәнни эшләр турында алдан ук фәнни җәмәгатьчелеккә хәбәр итеп, гәзитләрдә игъланнар бастыра, фәнни эшне китапханәгә куя торган булганнар. 83420 Ул вакыт һәммәсенең басылуы мәҗбүри үк булыр. 83421 Ул Ван күле янына салынган. 83422 Ул вафат булгач ( 1491 ), Әстерханнар Ханкирмәннән китеп, Бостан авылын нигезли. 83423 Ул вертикаль дә, горизонталь дә була. 83424 Ул вертикаль оваль, горизонталь буенча уртача зурлыгы 1.76 мм һәм вертикаль буенча 1.92 мм. 83425 Ул « Винни-Пух маҗаралары», «Мэри Поппинс», «Питер Пэн», « Алиса могҗизалар дөньясында » кебек әкиятләрен рус теленә тәрҗемә итә. 83426 Ул ВКП(б) өлкә комитеты конференцияләрендә, съездларында делегат булып катнаша. 83427 Ул «Габдулла» була. 83428 Ул Габдулла Галиуллин мөфтияте нигезендә төзелә, Уфага буйсынган нәзарәт юкка чыгарыла. 83429 Ул Габдулла Тукайның 60 тан артык шигырен, шул исәптән «Шүрәле», «Кәҗә белән Сарык хикәясе», «Печән базары, яхуд Яңа Кисекбаш» кебек зур күләмле әсәрләрен рус теленә тәрҗемә итә. 83430 Ул Габдулла һәм Гобәйдулла Бубиларның кыз туганы. 83431 Ул гаделлекне дәүләт белән идарә итү эшендә таләп итә, җәмгыятьтә кешеләрнең фидакяр эшләрен югары бәяли, милли мөнәсәбәтләр өлкәсендә дә гаделлекне яклый. 83432 Ул — гадәти сумсадан зуррак, озынча түгәрәк яисә ярым ай рәвешендә ясалган ашамлык, аның эченә гадәттә төрле яшелчәләр (кабак, кишер, кәбестә) салалар. 83433 Ул гадәттә китапның тышлыгындаштрих-код рәвешендә дә кабатлана. 83434 Ул гадәттә югары куышлылык белән периодик кабатланучы кыска вакытлы көчәнеш видеоимпульсларны трансформация өчен эшләнгән. 83435 Ул гади халыкка теләктәшлеген, ә изүчеләргә үзенең нәфрәтен белдереп яши. 83436 Ул гади халыктан чыккан, эшчән, намус төшенчәсе югары булган каһарманнарны уйный. 83437 Ул гади этанолга караганда, кеше сәламәтлеге өчен тагын да куркынычрак. 83438 Ул газны тазарта торган тартмачык, битлек-очлам һәм аларны тоташтыручы торбачыктан гыйбарәт булган. 83439 Ул гаиләдә бердәнбер кыз, Айгөлнең өч абыйсы бар. 83440 Ул гаиләсенә ярдәм итәргә карар кыла һәм укуын ташлап, заводка эшкә керергә мәҗбүр була. 83441 Ул, гаиләсен калдырып, дәрвишлеккә китеп бара, барлык вакытын дөньядагы бәхетсезлекләрнең сәбәпләренә төшенүгә, кешеләрне алардан коткару юлларын эзләүгә багышлый. 83442 Ул Гайсә Мәсих турында дәһри поэма яза. 83443 Ул Галатасарайда урнаша. 83444 Ул гарәп телендә булган. 83445 Ул гарәп һәм уйгыр язуларындагы күчермәләрдә килеп җиткән. 83446 Ул Гарәп ярымутравының төньяк-көнчыгышындагы Катар ярымутравын алып тора. 83447 Ул гаскәрен Урта Идел буена алып китәргә мәҗбүр була. 83448 Үлгәндә дә әйтә алсам иде, Үлдем, диеп, туган ил өчен. 83449 Үлгәннән соң Ленин, Кызыл Йолдыз орденнары, медальләр белән бүләкләнгән. 83450 Үлгәннән соң фиргавен Ходайга әйләнә һәм теге дөньяда мәңге яши дип уйлаганнар. 83451 Ул Германиядә, Италиядә, хәтта Һиндстанда да популяр ризыкка әйләнде. 83452 Үлгәч васыяте буенча Җаһанны сөекле хатыны янына мавзолей эченә күмәләр. 83453 Үлгәч исә аның популярлыгы тагын да арта; күп санлы легенда-риваятьләр туу, әдәби һәм гыйльми әсәрләр язылу — шуның ачык билгесе. 83454 Ул гомере буе Тукай шәхесен һәм аның иҗатын яратып яши. 83455 Ул гомеренең күп елларын сәяхәтләрдә уздыра, күп кенә илләрдә булып, үз белемнәрен шул илләрдә алган мәгълүматлар белән баета. 83456 Ул горурлыкны, нәзакәтьлекне белдерә. 83457 Ул гражданнар сугышында фронт е сыйфатында катнаша. 83458 Ул Г. Тукайның өч (1929—1931), Г. Камалның ике (1929—1930) томлык җыентыкларын төзеп чыгара, Г. Камал, Ф. Әмирхан иҗатларына багышланган махсус китап язып бастыра («Өч татар классигы», 1930). 83459 Ул гыйбадәтләр вакытында бөтен дөньядагы Һинд дине гыйбадәтханәләрендә кулланыла. 83460 Ул — гыйбадәтханә генә түгел, ә төрле вазифалар башкаручы җәмәгать йорты да. 83461 Ул гыйсьянчы, материалист, идеалист, философ, скептик та, бала кебек саф күңелле шәхес тә. 83462 Ул гына да түгел, Габдрәшит Ибраһимов җитәкчелегендәге бу хокук яклаучылар төркеме, Русиядә яшәүче төрки халыкларны яклауларын сорап, Америка президенты Вудро Вильсонга да мөрәҗәгать итә, аңа, “Русия төркиләрен юкка чыгудан коткарыгыз!” 83463 Ул гына да түгел, эгоистлык белән сугарылган шәхси милекчелек кешеләрнең эшчәнлеген бәяләүдә универсаль үлчәмгә әверелеп китә. 83464 Ул гынамы, балалар бакчасында музыка тәрбиячесе булмау сәбәпле, әнием мине гармуным белән алып барып, балаларны җырлаттыра, биеттерә иде. 83465 Ул да байларны күккә чөя, ярлыларны аларга буйсынырга өнди. 83466 Ул да Болгар шәһәрендә яшәде. 83467 Ул да, ваклап икмәк сатып алып, аны күпләп эре сәүдәгәрләргә сату белән шөгыльләнгән. 83468 Ул даладан шәһәргә килде. 83469 Ул далалы районнарда колонияләре белән ояларда яши. 83470 Ул Даниядә 13 майдан 17 майга кадәр узды. 83471 Ул да татар авылы. 83472 Ул да теләгән иптәшенең алдына туктый ала. 83473 Ул да түгел, тагын нәрсәдер буласын көтеп торгандай, тынлык урнашты. 83474 Ул дәвалауга авыр бирелә һәм 1—2 елга кадәр сузылырга мөмкин. 83475 Ул дәвердә рекламага, реклама бирүче һәм аны бастыручыга төрле караш, төрле фикер урнашкан. 83476 Ул, дәртләнеп, филология факультетында эшләп килгән «Акчарлаклар» әдәби-иҗат түгәрәгендә шөгыльләнә, аның старостасы итеп сайлана. 83477 Ул дәүләтне Төркия һәм Абхазия бәйсез дәүләт буларак таныйлар. 83478 Ул дәүләт тарафыннан финанслана. 83479 Ул дзюдо көрәшендә авыр үлчәүдә Европа чемпионы исемен яулый. 83480 Ул диалектика методологиясенә турылыклы буларак, танып белү процессындагы каршылыкларның ролен дә икряр итә. 83481 Ул диалектлар сүзлеген төзегән. 83482 Ул, диңгез суүсемнәре көленең концентрацияле сульфат кислотасы белән канашмасын җылытып, соңыннан карасу ялтыравык пластинага конденсацияләнүче, шәмәхә төстәге парның бүленгәнен күзәтә. 83483 Ул диңгезчеләрнең алыштыргысыз ярдәмчесе була. 83484 Ул дингә өченче булып килә. 83485 Ул дини дәртнең мөһим үзәге булып тора. 83486 Ул директор булып хезмәт иткән унбер ел дәверендә театр яңа югарылыкка күтәрелүгә ирешә. 83487 Ул дискның әйләнү тизлегенә бәйле, минутына әйләнешләрдә (Eng. revolutions per minute (rpm)) үлчәнә. 83488 Ул дисплейның электрон пушкасыннан чыккан нур тәэсирендә яктыртыла. 83489 Ул дистәдән артык яшь галим хәзерләде. 83490 Ул доклад Бельгия эчке эшләр министрына да күрсәтелә ( 1853 ел ) һәм Беернарга күпмедер күләмдә атаклы булуны китерә. 83491 Ул Доктор Морис Кюре тарафыннан нигез салынган. 83492 Ул дөньяда — 1993 елдан, Русиядә “Су — тормыш ул” девизы астында 1995 елдан үткәрелә. 2013 елда бу көн Берләшкән Милләтләр Оешмасының Генераль ассамблеясе тарафыннан “Халыкара су хезмәттәшлеге көне” дип игълан ителгән. 83493 Ул дөньяның егермедән артык илендә була. 83494 Ул, — дөнья турындагы бар-лык белемнәрне шиккә куеп: «Мин хәтта үзем турында да — яшимме яисә яшәмимме — берни дә әйтә алмыйм»,— дигән булган. 83495 Ул драма артисты да, композитор да, мөгаллим да. 83496 Ул дулкынландыргыч һәм көчле стильгә ия. 83497 Ул дүрт биттән тора һәм Русиядә чыккан беренче татар китабы дип исәпләнә.1917 нче елгы революциягә кадәр татарлар Русиядә китап бастыру буенча руслардан кала икенче урында торган. 83498 Ул дүрт елга ( 2007 елга кадәр 5 елга) сайланган 550 депутаттан тора. 83499 Ул дүрт еллык сөргенне Омскта үткәрә. 83500 Ул Дүртөйле район газетасы редакциясенә эшкә урнаша һәм анда башта корректор, аннары әдәби хезмәткәр вазифаларын башкара. 83501 Ул Дүртөйле районындагы ике мари авылында (Бәйгелде һәм Ивач) һәм Шаран районындагы Чекәй авылында үткәрелә. 83502 Ул дусларына һәрвакыт без уйга да китерә алмаган рәвештә ярдәм итәр. 83503 Ул «Е» («Windows 7 Е») индексы белән — аңарда Internet Explorer браузеры булмаска тиеш иде, ләкин ул сатудан чыгарылды. 83504 Ул Евразия материгының көньяк өлешендә киң таралган, шулай ук Камчатка һәм Алтай җирлегендә очрыйлар. 83505 Ул “Европа плюс” директоры да (ике радио да бер хуҗага карый). 83506 Ул әдәби әсәр аша укучы күңеленә хыялыйлык, серлелек иңдерә. 83507 Ул әдәби әсәрдә сурәтләнгәннәр белән генә чикләнеп калмый, персонаж прототипларының психологиясен, гореф-гадәтләрен, үз-үзләрен тотышларын һәм сөйләшү үзенчәлекләрен өйрәнә. 83508 Ул — әдәби хәрәкәткә, иҗтимагый-мәдәни һәм милли яшәешкә кагылышлы җитди проблемаларны кыю күтәргән күпсанлы публицистик мәкаләләр, очерклар, тәнкыйди язмалар, эсселар, памфлет һәм фельетоннар авторы. 83509 Ул әдәбият белеме, әдәбият тарихы буенча лекцияләр укыды, кафедра мөдире, декан урынбасары булып эшләде, берничә томлык “Татар әдәбияты тарихы хрестоматиясе”н эшләүдә катнашты. 83510 Ул әдәбиятка яңа тема – кыргыз-казакъ темасы белән килеп керә, әдәбиятыбызның географик чикләрен киңәйтә. 83511 Ул әдәбиятны хәрби тема – солдат тормышын, илне саклаучы кешеләр образын сурәтләүче хикәяләре белән баетты. 83512 Ул әдәбият, сәнгать, әдәби тәнкыйть мәсьәләләре буенча, алда торган бурычлар турында тирән бәхәсләр ачып, мәдәният, театр-сәхнә казанышларын яктыртуга киң урын бирә. 83513 Үле диңгез төбеннән калкып чыккан табигый битум Би́тумнар (лат. 83514 Ул Әҗәле авылы, бара торгач байтак зураеп, ике йөз йортлап булганнардыр. 83515 Ул Е. И. Чернышев җыеп чыгарган тарихи исемлектә Ходарова-Айдарова дип бирелгән. 83516 Үләй — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 83517 Үләй — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 83518 Үләй — Русия территориясеннән ага торган елга. 83519 Ул әйтә: кешеләр “медицина һәм авыл хуҗалыгы нигезләренә, иң гади әйберләргә ышанмыйлар”. 83520 Ул Екатерина II Казанда патшабикә Анна Иоанновна боерыгы буенча җимерелгән һәм янган мәчетләр урынына, яңа ике таш мәчет төзергә рөхсәт биргәч, татар сәүдәгәре Якуп Солтангалиевның ярдәме белән 1768 – 1771 елларда төзелә. 83521 Улекен ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,9 километр озынлыкта булган кратеры. 83522 Ул Әкият дигән җырны башкарды. 83523 Үләксә ашап табигать санитары булып тора. 83524 Ул, елга башланган урында бер генә йорт булганга, елга һәм авыл атамасы да "бер" сүзе белән бәйләнешле булуы турында әйтә. 83525 Ул елга бик күп авылларны үтеп, Бөрбаштан башланып, Бөртамак дигән авыл янында Нократ суына килеп кушыла. 83526 Ул әлегә өйләнмәгән була. 83527 Ул елларда авыл балаларын Хайруллина Зарифә, Шамсетдинов Хөсәен, Валиев Гата укыта. 83528 Ул еллардагы тормышын аныкларга кирәк Укып кайткач, Аксәет авылы мәктәбендә татар теле укытучысы булып эшли башлый. 83529 Ул елларда әле АКШның башка төбәкләрендә ак һәм кара тәнле кешеләренең никахы тыелган булган. 1964 елда алар аерылышалар, булачак президент анасы тәрбиясендә кала. 83530 Ул елларда тормыш авыр булган. 83531 Ул елларда фирка Үзәк Комитетының матбугат бүлегендә эшләүче Г.Нигъмәти мондыйрак мәгълүматлар бирә: «Башкортстанда башкорт телендә 2 газета һәм 2 журнал чыга, аларның гомуми тиражы 4500 була. 83532 Ул елларда Хәлифәт икътисади, сәүдә итү һәм мәдәни яктан алга китә, анда фәнгә дә аерым әһәмият бирелә. 83533 Ул елларда хәреф җыйнау һәм газетаны басу тулысынча кул хезмәтенә нигезләнгән иде. 83534 Ул елны 20 кешегә 25 чирек җир биргәннәр. 83535 Ул елны ашлык шулкадәр күп булган, хәтта салырга амбарлар да җитмәгән. 83536 Ул елны Идел буе төбәгендә корылык һәм ачлык булган, шуңа күрә күп морзалар Кече Мөхәммәд ягына күчкәннәр. 83537 Ул елны республикада 100 мең кешегә яман шештән 176 үлем туры килгән булган. 83538 Ул елны сыерның бәясе 25 сум булса, ипинең 1 фунты 4 тиен, тозның 1 фунты 1-4 тиен, шикәрнең 1 фунты 15 тиен торган. 83539 Үлем 1549 елның мартында Сафа-Гәрәй, үзенең варисын атап әйтергә өлгерә алмыйча, 39 яшендә үлеп китә. 83540 Үлем 41 елның гыйнварында Калигула театрдан чыкканда претория гвардия трибуны тарафыннан үтерелгән. 83541 Үлем алдыннан ул Джоан Роулингка язып, аннан дүртенче китапта нәрсә булачагын сораган булган, чөнки ул китап чыкканчы вафат булачагын белгән. 83542 Үлем белән бөтен нәрсә бетми, киресенчә, чын һәм әбәди-мәңгелек хәят башлана. 83543 Үлемгә кадәр барлык яшьгвардиячеләр аяусыз рәвештә газапланалар. 83544 Үлеме 1918 елның эссе көзендә дүрт җайдак Гарифулла Киековның ике катлы йортының капка төбенә килеп туктый. 83545 Үлеме 1949 елның 22 августында Көнчыгыш Төркистан инкыйлаб җөмһүриятенең делегациясе башында Голҗадан Алматы Новосибирск - Иркутск аркылы Бейпиң (хәзерге Бейҗиң ) га Кытай халык сәяси мәслихәт киңәшенең 1 гомуми җыелышына оча. 83546 Үлеме Амундсен Төньяк котыпка "Италия" дирижаблендә очып китеп югалган Нобиле исемле сәяхәтчене самолет белән эзләгәндә Баренц диңгезе районында һәлак була. 83547 Үлеме Артист 1978 нче елның 25 декабрендә үз йортында, Швейцариянең Вефе шәһәрендә, вафат була. 83548 Үлеме Иҗаты буенча шәфкатьлелек турында сөйләгән С. Җәлалның соңгы язмышы фаҗигалелек белән төгәлләнә. 83549 Үлеме Ләкин батырга бүләкне алырга насыйп булмый. 83550 Үлеме Марко Полоның сәяхәттән соңгы тормышы турында аз мәгълүмат сакланган. 83551 Үлемен гадәттә 63 елда булган дип язалар. 83552 Үлеменең ничек булуы төгәл билгеле түгел. 83553 Үлеменең сәбәбе ачлык булуы мөмкин, чөнки ул тамагындагы авыртулар аркасында ризык кабул итә алмый башлаган була. 83554 Үлеменең сәбәпләре билгесез. 83555 Үләмә — Русия территориясеннән ага торган елга. 83556 Үлем Җанибәк Кавказдан Сарай шәһәренә авырып кайта да тиз арада үлеп тә китә. 83557 Үлем җәзасы — дәүләт керткән кануннарга һәм тиешле хөкем үз көченә кергән хәлдә яки (тарихи) башка дәүләт яки хәрби органнарының карары буенча җәза рәвешендә, кешенең гомерен бетерү. 83558 Үлем җәзасы көтеп торганда да, туган илгә, халыкка тирән мәхәббәт белән сугарылган, фашистларга көчле нәфрәтен белдергән шигырьләр язып, аларны үзе ясаган кечкенә дәфтәрләргә теркәп бара. 83559 Үлем җәзасын игълан итү алдыннан ул кача һәм Трухильо шәһәренә кача. 83560 Үлем җәзасы туранда карарларның чиге булмый, төрмәләр «иске тәртип»нең кайтуына каршы булучылар белән тула. 83561 Үлем кинәт яки дәвамлы вакыт аша килергә мөмкин. 83562 Үлемнән соң * 2003 елда папаның беатификациясе, ягъни әүлияләр рәтенә кертү башланды. 83563 "Үлемсез полк" чарасында һәрбер кеше катнаша ала, ирекле рәвештә Бөек Ватан сугышында катнашкан туганнар турында хәтерне саклау максатыннан уздырыла. 83564 Үлем һәм хәтер Пий X 1914 елның 20 августында вафат була. 83565 Үлән ашаучы, ике аягы белән бер юлы сикергәләп хәрәкәт итә. 83566 Үлән бакасы очлы башлы бакага караганда берникадәр зуррак һәм авыррак. 83567 Үлән белән тукланучы хайваннарның — антилопа, зебра, жираф, фил, зур кара буйвол, мөгезборыннарның саны аеруча нык кимегән. 83568 Ул әниләренең тавышы белән: - Кызым, мин кайттым ач әле, — ди. 83569 Үләнкүл — Омск өлкәсенең Большеречье районында урнашкан татар авылы. 83570 Үлән үскән ачык урыннарда оялый. 83571 Үләнчел үсемлекләр һәм аларның орлыклары белән туклана. 83572 Үләнче табибларга бөтен Казаннан Кәҗә бистәсенә килгәннәр. 83573 Ул ерак заманнар өчен бик зур сан бу. 83574 Үлер алдыннан әтисе шул кызның исеменә васыять язып башка туганнарны мирассыз калдыра. 83575 Үләр алдыннан Җаникә белән бәхилләшәләр. 83576 Үләр алдыннан Һектор Ахиллдан үтенгән, тәнемне, мыскыл итмәсәң икән, дигән. 83577 Ул ерткыч хайваннарның иң эресе, авырлыгы 280 кг га җитә. 83578 Ул әсәр өчен материал сайлауда, аңа якын килү һәм аны сәнгатьчә сурәтләү алымнарында гаять үзенчәлекле язучы. 83579 Ул, әсирлеккә төшеп, “ Идел-Урал легионы ”на эләгә. 83580 Ул Әссүрия патшасы Асархаддонга ясак түләүче шәһәр буларак б.э.к. 672 елда искә алына. 83581 Ул әс-Суффәдә - Пәйгамбәр мәчете янында урнаша. 83582 Ул Әтнәдә шактый тора һәм Әтнә үзешчән театр коллективын «Колхоз-совхоз күчмә театры» итеп төзүдә бик зур көч куя, матди ярдәм оештыра. 83583 Ул әүвәл Татарстан китап сөючеләр җәмгыятендә инструктор-методист булып эшли. 83584 Ул ефәктән эшләнә. 83585 Ул Әфләтүннең идеяләр теориясен, ә Аристотельнең «материяне беренчел этәрүче» дигән тышкы көч турындагы концепциясен кире кага. 83586 Улеш ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 83587 Улётка (Улётка) — Байкал арты краенең Хилок районында урнашкан торак пункт. 83588 Улёту — Русия территориясеннән ага торган елга. 83589 Ул җан ияләре турында аерым тәгълимат чыгара. 83590 Үлҗәйтү хан идарә иткән чорда ( 1304 — 1316 ) Рәшид Әд-Дин фактик рәвештә үзе бөтен дәүләт белән хакимлек итә. 83591 Ул Җәлил җитәкләгән яшерен оешмага керә һәм фашистларга каршы көрәш башлап җибәрә. 83592 Ул “Җәмгыять”нең гомуми җыелышларында дистәләгән докладлар белән чыгыш ясый, “Хәбәрләр”дә 130 мәкалә бастыра; алар төрки халыкларның килеп чыгышы, теле, нумизматика, исламны өйрәнүгә багышланган. 83593 Ул җәмәгате Элва белән 2 ел күчмǝ тормыш кичерә. 83594 Ул җәмәгатьчелеккә Борынгы Грециядәге кебек Олимпия уеннарын уздыруны кайтару проектын җиткерә. 83595 Ул җәмәгый казнаны (бәйтел-мал, ягъни мал йорты) оештыра, елъязма кертә, почта хезмәтен оештыра. 83596 Ул җиңүче була. 83597 Ул җиңүче була һәм икенче уенда аны «сәяхәтче» итеп куялар. 83598 Ул Җир белән башка галәми җисемнәр арасындагы мөнәсәбәтне дини китаплардагыча аңлатудан ачы көлә. 83599 Ул Җирдән 25 яктылык елы ераклыкта урнаша. 83600 Ул җирләр кенәз тарафыннан волость идарәчеләре вазифасын үтәүчеләргә идарәлеккә тапшырылган; халыктан биләмә хуҗасы (кенәз, бояр һ.б.) файдасына салым-керемнәр җыелган. 14 гасыр урталарыннан волостьлар воеводалар идарәлегендәге өязләр составына керә. 83601 Ул җирләрне манараның тышкы ягында урнашкан киң кәрнизләр һәм яңгыр суын түгә торган, тактадан ясалган җайланмалар буенча танып була. 83602 Ул җирле төбәкнең тарихи үткәне – борынгы Болгар дәүләте, Казан ханлыгы һәм Казан шәһәре буенча да шөгыльләнә. 83603 Ул — җирле үзидарә үзәге. 83604 Ул җир өслегеннән 2 м га һәм аннан тирәнрәккә киткән юллар казый. 83605 Ул җир соңгы елларга кадәр сукаланмыйча, көтүлек итеп файдаланылды. 83606 Ул Җир шарындагы барлык су күләменең 3 процентын тәшкил итә. 83607 Ул — Җир шарындагы иң зур балык: озынлыгы 20 метрга, авырлыгы 21 тоннага кадәр җитә. 83608 Ул Җир шарыннан якынча 20 яктылык елы ераклыгында Үлчәүләр йолдызлар төркемендә урнаша. 83609 Ул Җир шарының һәр почмагында очрый. 83610 Ул җитәкчелек итә торган Тарих институты дөньякүләм сибелеп яшәгән татар халкының бербөтен тарихын иң борынгы төрки катламнардан алып бүгенге дәүләтчелегебезгә кадәр үз эченә алган 7 томлы китап рәвешендә әзерләп, бастырып чыгарырга әзерли. 83611 Ул жокей картузы, шакмаклы пинҗәк, шулай ук шакмаклы чалбар кигән. 83612 Ул җыен икенче төрле Кырлай җыены дип тә аталган. 83613 Ул җыр жанрында да актив эшли. 83614 Ул җыр җырлаган арада түгәрәктәгеләргә сиздермичә кулында яшереп тоткан яулыгын берәрсенең артына ташлап китә. 83615 Ул җырларны үзем һәм ансамбльдәге җырчылар башкарды. 1987 елның март аенда Казанда уздырылган үзешчән композиторлар фестивалендә Гөлшат Зайнашева сүзләренә язылган «Яшьлек дустыма» исемле җырым лауреат исеменә лаек булды. 83616 Ул замана өчен алдынгы архитектура стильләрен вә формаларын файдалану нәтиҗәсендә Мәрҗани мәчете Казан вә гомумрусия архитектурасында күренекле, үзенчәлекле урын ала. 83617 Ул заманасында казна урманы исәпләнгән. 83618 Ул заманда Байтуганда 600 йорт, чиркәү, зур базар була. 83619 Ул заманда башкача чарасы булмагач, нәрсә эшләсен соң бичара крестьян? 83620 Ул заманда бу шәһәр Караханлылар дәүләтенең башкаласы булган (шәһәр торган урын хәзер Кыргызстан җиренә керә). 83621 Ул замандагы җирле нидерланд хакимнәре нигездә Испания кыйралы вассаллыгына тыныч мөнәсәбәттә була, алар бары тик, салымнар җыю тәртибен үзгәртергә, сәяси һәм дини эзәрлекләүләрне бетерергә кирәк, дигән таләп кенә куялар. 83622 Ул заманда район үзәге Петровское авылында була, ул Макар районы дигән исем йөртә. 1937 елны Ишембай районы итеп үзгәртелә. 83623 Ул заманда татарлар, чуашлар һәм башкалар иң гадәти хокуктан – белем алудан, бигрәк тә дөньяви фәннәрне өйрәнүдән мәхрүм ителделәр. 83624 Ул заманнарда атның бәясе исә 2 сум булган. 83625 Ул заманнарда мәхәлләдәге 61 хуҗалыкта 238 ир-ат яшәгән. 83626 Ул заманнарда Татар сайтлары күп булмавына карамастан, ул 1400гә якын гамәл (өстәү, үзгәртү, бетерү) эшләгән. 83627 Ул заманнарда ташны уеп бизәк ясау сәнгать дәрәҗәсенә күтәрелгән, иң таралган һөнәр булган. 83628 Ул заман өчен бу бик кыю һәм яңа фикер булып тора, соңыннан ул “Иттифак әл-мөслимин” партиясе программасында да чагылыш таба. 83629 Ул заманындагы иң яхшы шәһәр мәчетләре дәрәҗәсендә йөргән. 83630 Ул Зәйдә спортны үстерүгә, сәламәт яшәү рәвешен пропагандалауга, талантлы яшьләрне спортка тартуга үзеннән зур өлеш кертте. 83631 Ул землянкасыман ныгытма була. 83632 Ул зиярәткә хәзердә дә дога кыйлырга баралар, барып Коръән укыйлар икән. 83633 Ул зиярәттә изгеләрдән бәгъзе адәмнәр бар, имеш. 83634 Ул Зөянең Иделгә коя торган урыныннан — 35—40, ә Гәбенә суының Зөягә килеп кушылган җиреннән төньяк-көнбатыштарак 7—8 чакрым ераклыкта, тау итәгенә утырган. 83635 Ул зурлыгы ягыннан бавырдан соң иккенче урында тора. 83636 Ул зур реформалар уздырган дип уйлыйлар. 83637 Ул зур түгел, авылны икегә аера. 83638 Ул зур шәһәр түгел, ә хәрби ныгытма булган. 83639 Ул Ибраһим пәйгамбәрнең бу сүрәдә Аллаһка кылган догасы өчен шулай атала. 83640 Ул идарә иткән дәвердә Урта Азия дәүләте байтак өлкәләрне үзенә буйсындыра (Иран, Харәзем, Хорасан, Пәнҗаб, Кавказ аръягы ханлыклары) һәм иң югары икътисади, мәдәни үсешенә ирешә. 83641 Ул — идеал, ләкин кешеләр тарафыннан моңа хәтле кабул ителгән мифик герой түгел. 83642 Ул Идел елгасы юлыннан алып Ослан ярыннан аерып торган Кәҗә Иделкәе ермагына кадәр урынны биләп торган. 83643 Ул — «Идел» журналының беренче баш мөхәррире, «Дөнья» газетасын һәм радиосудиясен оештыручы. 83644 Ул Идел һәм Зөя арасының төньягында ята вә гадәт буенча Үзәккә һәм Төньякка бүленә. 83645 Ул иҗат иткән документаль очерк, хикәя һәм повестьларның барысын да үзәк бер тема – Бөек Ватан сугышы һәм аның үлемсез каһарманнары темасы берләштерә. 83646 Ул иҗат иткән «Изге кош», «Тере сын», «Ялгыз өрәк», «Мөселман» һәм башка күп пластик биюләр ялгыз башкаручы театры буларак кабул ителә — бу исә аның балачак хыялы. 83647 Ул иҗат иткән образлар көчле драматик кичерешләргә бай: кеше табигатенең нечкә тойгыларын тулы ача белә. 83648 Ул иҗат иткән образлар үзләренең гадилекләре, табигый лекләре, тышкы яктан беркатлылыклары белән аерылып торсалар да, эчке дөньялары — тирән кичерешләргә бай, ачык фикерле, зирәк шәхесләр. 83649 Ул иҗат иткән романнар, повестьлар, хикәя-очерклар аның утызга якын китапларына тупланган. 83650 Ул иҗати төркемне Мәҗит Гафуриның «Эшче» поэмасына алынырга күндерә. 83651 Ул иҗат юлының беренче чорларында тәрҗемә эше белән актив шөгыльләнә. 83652 Ул Изге рухның иңүенең шаһите була, соңрак, башка апостоллар белән бергә Иерусалимда һәм Яһүдәядә дин тарата. 83653 Ул изге урыннардан санала. 83654 Ул ике ел буена Сембердә хастаханә койкасында ятарга мәҗбүр була. 83655 Ул ике катлы, бассейны да бар. 83656 Ул, ике кат тирләп, уналты чынаяк чәй эчмичә чыгып китми. 83657 Ул Икенче бөтендөнья сугышы вакытында инглиз авиациясе тарафыннан тулысынча җимерелә. 83658 Ул ике период эчендә Олимпия чемпионы Вартарес Самургашевтан өстен чыкты. 83659 Ул ике полосалы гына булып, 50-60 данәдә чыга. 83660 Ул ике тапкыр Нәкышбәнди орденына (алтын медальгә) лаек була. 83661 Ул ике төрле: бер­се өч билле көндәлек җылы кием, икенчесе туры аркалы, киң итеп те­гелә торганы — юл киеме. 83662 Ул ике турда узучы сайлауларда 6 елга сайлана. 83663 Ул икътисадта да, җәмгыятьнең социаль сферасында да, шулай ук аның сәяси һәм рухи сфераларында да чагылыш таба. 83664 Ул ил белән идарә иткән дәвердә Алтын Урда гаҗәеп көчле-кодрәтле дәүләткә әверелә, мәдәнияте искиткеч нык үсеш ала. 83665 Ул Иллинойс штатында, Эванстон җирлегендә 1951 елның 23 апрелендә вафат була. 83666 Ул Император хокук белеме училищесенә керә. 83667 Ул иң авыр вакытларда гына җыелган. 83668 Ул иң беренче утырган баланың колагына тиз генә бер сүз әйтә. 83669 Ул инде бүгенге яшьләрнең заманча модасына кергән әйбер. 83670 Ул — иң калорияле культура. 83671 Ул — иң камил фәлсәфәче яки «үзен фикерләүче фикер». 83672 Ул инсаннар кебек, ишетү әгъзалары аша түгел, әгъзасыз, чарасыз ишетә. 83673 Ул — иң чыдам агачларның берсе, эссегә дә, салкынга да бирешми. 83674 Ул Иранның барлык маһир осталарын җыеп, Сәмәркәндне төзүгә җәлеп итә. 83675 Ул Ирландия утравының төньяк-көнчыгышында урнаша. 83676 Ул исә бар җирдә йөрергә ирекле, ләкин чишмәнең икенче ягындагы уенчылар янына чыгарга тиеш түгел. 83677 Ул исә: «Ходай сезне бу эшегез өчен кичерсә иде», - ди. 83678 Ул Иске Кулаткы заказнигына керә. 83679 Ул «Искра» исемен йөртә. 83680 Ул ислам дөньясы һәм бигрәк тә, Төркия турында күп яза. 83681 Ул исламны Әбу Бәкердән ике көн соңрак кабул итә. 83682 Ул исламны кабул итүче беренче ир кеше була. 83683 Ул Исмәгыйль Гаспринскийның Тәрҗемән газетасында эшли, 1917 елда җыелган кырымтатар халкының I корылтаенда делегат, 1919 елда РКП(б) әгъзасы була, 1920 елда Мелитополь янындагы бәрелешләрдә билгесез шартларда фаҗигале һәлак була. 83684 Ул И.С. Тургеневның “Шәрык әкияте”(“Восточная легенда”), “Серле Һинд музыкасы” (“Песнь, торжествующей любви”), А.И. Купринның “Тимер кыя” (“Демир-Кая”) әсәрләрен тәрҗемә итеп, “Аң” журналының 1913–1914 елгы саннарында бастыра. 83685 Улитино — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 83686 Улитовка ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 83687 Ул ихласрак эзли башлый. 83688 Ул Йена һәм Лейпциг университетларында дин белемен, филология һәм фәлсәфә фәннәрен өйрәнә. 83689 Ул Йөзү буенча халыкара һәвәскәрләр федерациясенә карый. 83690 Ул йөкле машиналар, автобуслар чыгара. 83691 Ул йолдызлар эволюциясендә ахыргы чорларында тора һәм аның тирәнлегендә гелийдән күмер һәм кислород синтезе башланды инде яисә менә генә башлана. 83692 Ул йомшак холыклы, ихтыярсыз кеше була, Алтын Урданың иң дәрәҗәле төмәннәреннән берсе Нугай теләге белән хан булырга ризалык бирә. 83693 Ул йомшак холыклы, ихтыярсыз кеше була, Алтын Урданың иң дәрәҗәле төмәннәреннән Төмән — ун мең кешелек гаскәр куя алырдай эре феодал, күп санлы күчмә хуҗалык тотучы тархан. 83694 Ул йомыркалардан тик эре кортлар гына үрчи. 83695 Ул йон җыю белән шөгыльләнә башлады. 83696 Ул йөрәгенә операция ясатырга дип әзерләнеп йөргән. 83697 Ул йөрәк мускулының эшчәнлеген көчәйтә, мидәге кан тамырларын киңәйтә. 83698 Ул йөрәк, үпкә эшчәнлеген яхшырта, ашказанына файдасы зур. 83699 Ул – йөрәк һәм кан әйләнеше системасына үтә дә кирәкле К витаминының иң яхшы чыганакларының берсе. 83700 Ул Йосыфтан кичерүен һәм илне коткаруын сорый. 83701 Ул кабаклар (өске һәм аскысы) кырыенда башлана һәм күз алмасына янәшә булган кабакның арткы өслегенә күчә. 83702 Ул кабер койма белән әйләндереп алынган. 83703 Ул кабилә башыннан үсеп чыгарга мөмкин, бу очракта патшалар (монархлар) титулы нәселдән-нәселгә күчә. 83704 Ул кабиләсен дә исламга чакыра, ләкин Әбу Һүрәйрадан башкалар тиз генә кабул итәргә теләмиләр. 83705 Ул «Кагыйдәләргә каршы» диеп атала. 83706 Ул Казан белән беррәттән Түбән Новгородта һ. б. Үзәк Россия шәһәрләрендә дә пастор булып торган. 83707 Ул Казан губернасының Цивиль өязенә кергән вакытта биредә беренче мәктәп 1897 елда чиркәү каршында ачыла. 83708 Ул Казанда җирләнгән. 83709 Ул Казанда милли ашлар әзерләү буенча махсуслашкан җәмәгать туклануы предприятиесен ачу идеясен тәкъдим иткән иде. 83710 Ул Казанда статистика нәшриятында хезмәткәр вазыйфаларын башкара һәм бер үк вакытта эшче яшьләрнең кичке мәктәбендә укып, урта белем ала. 83711 Ул Казан дәүләт педагогика институтының тарих-филология факультетына читтән торып укырга керә. 83712 Ул «Казан» милли-мәдәни үзәге бинасында урнашкан һәм Казан ММҮ Милли мәдәнияте музееның төзелеш бүлекчәсе булып тора. 83713 Ул Казан ханлыгы чорында ук булган (шул вакытта ул Ногай юлы атамасын йөрткән). 83714 Ул кайсы телнең халыкка якынрак, аңлаешлырак, кулайрак булуын ачыкларга тиеш була. 83715 Ул кай чагында кеше кыяфәтендә, кай чагында бер-бер терлек сурәтендә кешегә дә күренә. 83716 Ул кайчандыр бу мәчетне үзе төзи. 83717 Ул кайчан оешкан соң? 83718 Ул калдырган бихисап фәнни әсәрләр арасында исемнәре иң алда йөри торган "Рисаләи Газизә" белән "Тәварихы Болгария" исемле китаплар бәһаләп бетергесез кыйммәтле әсәрләрдән санала. 83719 Ул каләмгә риторик эндәш алымы белән язылган. 83720 Ул Калкан δ сыман үзгәрмә йолдыз була. 83721 Ул калымга 20 дөя һәм бирнә түли. 83722 Ул КамАЗ автомобиль заводына слесарь булып эшкә урнаша – башта конвейерда җыючы, аннары бригадир, мастер итеп билгеләнә. 83723 Ул, камзулдан аермалы буларак, озын җиңле, буе тезгә җитәрлек итеп тегелә. 83724 Ул камзул күп кешедә әдрәстән йә бикасаптан1 була. 83725 Ул камзулның тагы бер төрлесе була кыска җиңле, җиңе терсәгенә җитәр-җитмәс. 83726 Ул Камил Салих улының күпьеллык фәнни эзләнүләре нәтиҗәсе. 83727 Ул кан тамырларына һәм нерв җепселләренә бай. 83728 Ул Кант белән Фихтеның субъектив идеалистик пландагы хезмәтләрен тәнкыйтьләп чыга. 83729 Ул Карл Фукс тарафынннан Казан университеты каршында ботаник бакча буларак 1806 елның 8 декабрендә оештырыла. 83730 Ул карчык сөннәт пәкесе белән бәрәңге әрчи. 83731 Ул каһвәнең файдалы якларын турында китап бастырып чыгара. 83732 Ул Каһирә университетында фәлсәфә һәм әдәбиятны өйрәнә, 1934 елда университетның фәлсәфә факультетын тәмамлый. 83733 Ул каяга богауланган патша кызы Андромеданы ашарга килгән була. 83734 Ул квант системасын тулысынча тасвирлаучы математик зурлыклардан гыйбарәт. 83735 Ул кәгазьләрдә «су билгеләре» юклыгы җитештерелү датасын һәм урынын ачыклауда комачаулык итә. 83736 Ул кельт халыкларында кулланылучы таш каберлек. 83737 Ул кемне дә булса берәр уйнаучыны күрсә, исеме белән кычкыра. 83738 Ул кемнең чокырына төшсә, шул кеше тупны алып башка уенчыларга ыргытып тидерергә тырыша. 83739 Ул кемне тотып алса, шуның күзен бәйләп «сукыр тәкә» ясыйлар. 83740 Ул кенәзлек буларак мәгълүм, чөнки ул ике ко-принц тарафыннан - Испания/Рим католик Ургелл Епископы һәм Франция президенты тарафыннан җитәкләнә. 83741 Ул керә дә һәр кешегә берәм-берәм сораулар бирә. 83742 Ул Кече Нөркәй һәм Зур Нөркәй авыллары арасындагы калкулыкны эһ дигәнче сөреп тә ташлады. 83743 Ул кече яшьтән үк зирәк һәм хыялга бай бала була. 83744 Ул "Кечкенә Принц" җырын җырлап, 116 бал җыйды һәм Әрмәнстан җырчысы Луара Айрапетян белән 2-3 урын яулады. 83745 Ул кеше авырый башлый. 83746 Ул кеше аз гына хәрәкәтләнсә дә тиз арый. 83747 Ул кешегә шаһ тамырыннан да якын. 83748 Ул кешедән үзенең һәм үз коллективының абруен саклауны таләп итә. 83749 Ул кешеләрдән аермалы буларак ут-шар булып оча да белгән. 83750 Ул кешеләрдән алкаш ясамый, аларны үтерә булып чыкты. 83751 Ул кешеләрнең һәм хайваннарның каны белән туклана. 83752 Ул кешеләрне сабырсыз, тиз кабынучан холерикларга, сабыр, оптимист сангвиникларга, сабыр, тыныч, инерт флегматикларга, боек, шикләнүчән меланхоликларга бүлә. 83753 Ул кешенең җанын аның тәненнән аермый, кешенең фикерләү сәләтен материянең сыйфаты дип саный. 83754 Ул кешенең җәмгыять эшендә катнашуын чикли, шәхесне бар нәрсәгә риза, күндәм, һичнинди идеалсыз, максатсыз җан иясенә әверелдерә. 83755 Ул кешенең кушаматы Әптеки булган. 83756 Ул кешенең нерв системасын зарарлый, бит, аяк-кул мускулларының параличына, сөякләренең деформациясенә китерергә ихтимал, һәм азагы үлем белән төгәлләнә. 83757 Ул кеше тәүге эшкә урнашканда тутырыла һәм кадрлар бүлегендә саклана. 83758 Ул кеше Һуд ( пәйгамбәр ) заманасында гъадлар нәселеннән, имеш. 83759 Ул Киевта яшәүче татарларның мәчете булып санала. 83760 Ул килгән хатларга җавап яза, Идел Урал ягыннан килгән мәкаләләрне газета өчен әзерләп, бастыра. 83761 Ул килгәнче бу урыннар урман белән капланган булган. 83762 Ул килгәнче имам әл-Ләйтә вафат булган була, ләкин ул аның мәзһәбен укучылары аша өйрәнә алган. 83763 Ул килү белән редакция позициясе урта­ча карашлыга әверелә: дәүләт мәгариф структураларын, Педагогия фәннәре академиясен тәнкыйтьләү кими, педагог-новаторлар турында аз языла башлый. 83764 Ул кирпеч белән әйләндереп алынган, түбәләре матурлап тимер рәшәткәдән, калайдан эшләнгән. 83765 Ул китап битләрен хәтерләтә, чөнки һәр катын аерып алып була. 83766 Ул китап иркен ачылып ябылсын өчен ясала. 83767 Ул китапларда сирәк очрый. 83768 Ул китапларның басмалары күп. 83769 Ул китапларны «Сабах» нәшрияты хуҗалары Әхмәдуллиннар дөньяга чыгарган. 83770 Ул китап, музей белгече, библиограф һәм журналист, географ һәм сәяхәтче булган. 83771 Ул китапның икенче ( 1909 ), өченче ( 1913 ) басмаларында исеме «Кичке азан. 83772 Ул киткәндә Мансурга әле 2 генә яшь була. 83773 Ул киткәч, урлаучы килә һәм төрле хәйләләр белән өйгә кереп бер баланы урлап китә. 83774 Ул китүгә, «Аксак мәче» тагын килеп тукылдата башлый. 83775 Ул кичке сәгать 24.00дан (12.00 һәм 00.00 дип тә атала) башланып икенче көннең 24.00ына кадәр бара. 83776 Ул — классик Шәрык поэзиясе традицияләрендә иҗат ителгән фәлсәфи, фәлсәфи-лирик, эпик эчтәлекле әсәрләр тарафдары. 83777 Ул коенырга төшкән балаларны алып китә дә су астында канын имеп үтереп ташлый. 83778 Ул көзнең соңгы көннәренә кадәр тармаклана һәм, тәүге бөртекләрнең җитлегүен кайгыртмыйча, чәчкә ата. 83779 Ул – Кол Гали исемендәге Халыкара премия лауреаты (1994), 1995 елда аңа «Татарстан Республикасының атказанган фән эшлеклесе» дигән шәрәфле исем бирелә, Русия Гуманитар фәннәр академиясенең хакыйкый әгъзасы (1995). 83780 Ул колларына һәрвакыт яхшылык эшләр. 83781 Ул «Колчеданлы таулар өстендә» ( 1929 ), «Чуен ташкыннар» («Чугунные потоки») ( 1930 ), «Бетончылар җыры» ( 1932 ) исемле беренче поэмаларын һәм күп санлы лирик шигырьләрен яза. 83782 Ул көмеш -ак төстә, сыгылмалы, нык һәм җиңел. 83783 Ул комитетны яңадан төзи һәм төрле финанс чыганаклар җәлеп итә. 83784 Ул комплекстан да районга бик аз файда керә. 83785 Ул композиция буенча да дәресләр ала, музыкаль әсәрләр иҗат итә башлый. 83786 Ул комсомол ячейкасы секретаре булып та торган. 83787 Ул көнбатыш җилләренең көчле йогынтысы астында, шуңа күрә монда давыллар еш була. 83788 Ул Көнбатыш Украинаның хәрәкәттәге гаскәрләренең генерал-лейтенант Кравченко җитәкләгән дивизия штабында телефончы булып хезмәт итә. 83789 Ул Көңгердән ерак түгел башланган һәм Урда, Медянка, Богородск, Яңабай, Чуртан Күле, Алмаз, Аскын аша Бөрегә һәм аннан соң Өфәгә барган. 83790 Ул Коңгыр би белән бергәләп нәсел-нәсәбен алып, Каран чишмәсе буена урнаша. 83791 Ул көндә Башкортстан халык комиссариаты Вәлиулла Мортазин-Иманский җитәкләгән Стәрлетамак татар драма театрына «1нче башкорт дәүләт театры» статусын бирергә карар чыгара. 83792 Ул көндәшләрнең ракетка ярдәмендә тупны теннис өстәленә аркылы тарттырылган сетка аша бер яктан икенче якка җибәрүеннән гыйбарәт. 83793 Ул көнне безнең олимпиячеләр янына кунакка бер төркем артистлар белән Геннадий Хазанов килгән була. 83794 Ул көнне күпме ләгънәт, каргыш укылды аскы урам кешеләренә! 83795 Ул консервантларсыз да озак саклана ала. 83796 Ул контрольне югалта башлый. 83797 Ул Көньяк Американың тропик урманнарында, сазлыклы урыннарда яши. 83798 Ул Көньяк Африканы көнбатыштан көнчыгышка таба кисеп үтә, Замбези елгасын тикшерә, анда матур зур шарлавык ача, аңа Виктория дип исем бирә, Конго (Заир) елгасының югарыгы агымына, Ньяса күленә тасвирлама төзи. 83799 Ул көньяк киңлекнең 60нчы градусыннан көньяктарак, көнбатыш озынлыкның 20-80 меридианнары арасында урнашкан. 83800 Ул көньякта казакъ, көньяк-көнчыгышта башкорт сөйләшләре белән күршелектә формалашкан. 83801 Ул Көньяк фронтында татар телендә чыга торган «Сталин байрагы» исемле газета редакциясендә берникадәр вакыт командировкада булып кайта. 83802 Ул копировкалаучы акча берәмлегенә никадәр үлчәм валютасы тура килүен күрсәтә. 83803 Ул кораллы низагларда һәм эчке тәртипсезлекләрдә авырлыкка очраган кешеләргә ярдәм итә. 83804 Ул корәешләрнең көчле һәм куркубелмәс сугышчысы буларак билгеле була. 83805 Ул көтмәгәндә, кинәт килә, һәм са-ншша өч атна буена зур су ташкыннары астында кала. 83806 Ул көчләрнең күпчелеге - электромагнит тәэсир итешүенең күренеше була. 83807 Ул көчле яшен вакытында барлыкка килә. 83808 Ул Кояш системасыннан якынча 1300 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 83809 Ул Кояштан 45 тапкыр яктырак һәм Кояш системасыннан якынча 89 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 83810 Ул Кояштан меңәр тапкыр яктырак һәм Кояш системасыннан якынча 144 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 83811 Ул Кояштан салкынрак, әмма 855 тапкыр яктырак һәм Кояш системасыннан якынча 230 яктылык елы ераклыкта урнашкан. 83812 Ул Краена суының ике ярына урнашкан һәм ике зур урамнан тора. 83813 Ул күбрәк Британия инглиз теленә охшаган (British english). 83814 Ул күбрәк моңлы, сагышлы, онытылып барган җырларны халык күңеленә җиткерергә тырыша. 83815 Ул күз алмасының якынча 2/3 күләменнән ала. 83816 Ул «Күк капусы», «Хәлимә туташ», «Мансур», «Корбан гаете», «Калуш» һәм «Корсак» дигән кечкенә күләмле хикәяләрдән тора. 83817 Ул күлдән чыга. 83818 Ул кулъязмаларда юлларның кырыс табигать аркасында кыенлыгын, Мәскәү дәүләтенә дошман булган кабиләләр җире аркылы узганда хәвефле булуын җентекләп язып барган. 83819 Ул кулындагы уклау белән түгәрәктәйләрнең берсенә «тс-с-с» дип китереп төртә. 83820 Ул — «Күмелгән кораллар», «Югалган матурлык» һәм «Камил» исемле драма әсәрләре авторы. 83821 Ул күп диалектларга аерылыучы көнбатыш һәм көнчыгыш төркемгә ия. 83822 Ул күпер Хатыйп исемле кеше колхоз рәисе булганда төзелгән. 83823 Ул күпер хәзер дә бар. 83824 Ул күп җирләрдә булып, күп белемнәр алуга ирешә. 83825 Ул күп кенә дәреслекләр, педагогиканың төрле проблемалары буенча уку һәм методик әсбаплар, тәрбия бирү төориясе һәм методикасы авторы Фәнгә юлын авыл мәктәбендә математика укытучысы вазифасында башлап җибәрә. 83826 Ул күп кенә комедияләр («Каеннар яфрак ярганда», «Беренче елмаю», «Шәмгун Тавысов» һ.6. 83827 Ул күп кенә объектларны, җәмәгать биналарын бизәкләп эшләүдә катнаша. 83828 Ул күпләргә мәгьлүм, тексты белгечләр тарафыннан укылган, аның турында фәнни әдәбиятта да шактый язылган, — ягъни, районда яшәүчеләргә дә, галим-голәмага да яхшы таныш. 83829 Ул күпсанлы балладалары белән мәшһүр. 83830 Ул күп сортларның башлангычы булып тора һәм тиз өлгерә, салкынга чыдам, тиз үсә. 83831 Ул күп укый, һәм иң баштан ук Стивенсонның «Хәзинә утравы» һәм Гримм бертуганнарның «Гаммельн күсе тотучы» хикәяләрен яратмый. 83832 Ул — күренекле спорт казанышлары академиясе академигы, Мәскәү шәһәренең велосипед спорты федерациясе вице-президенты. 83833 Ул, күрәсең, Байлар Сабасын нигезләгән. 83834 Ул күрсәткеч Җирдән читтәге тереклек барлыгының бер мөһим дәлиле булыр. 83835 Ул күршедәге көчле мәмләкәтләргә бәйле 8 дәүләткә таркалган хәлдә була. 83836 Ул күселәрдә төрле сыворткалар тикшерә, һәм бер уңай нәтиҗә биргәнен кеше булмаганнарда да тикшерә, тик уңышсызлыкка ирешә, кешетүгел үлә башлый, Нэвилл аңа үз канын кертә һәм кешетүгел сулап куя. 83837 Ул күтәрелеш безнең эраның 18 нче елында Лу (Шаньдун) районында башланып киткән. 83838 Ул күтәрелеш рәвештә бастырылган: герероларның 80% өлеше һәм намаларның 50% өлеше юк ителгән, мәзкүр кабиләлрнең җирләре мөсадәрә ителгән. 83839 Ул кушаматлар бик борынгы, шуңа карамастан, алар бүген дә кулланышта. 83840 Ул Кушнаренко ягыннан килгән, дип сөйлиләр. 83841 Ул – КХТИ һәм СССР ФАнең Казан филиалын оештыручыларның берсе. 83842 Ул Кшатрий (хәрбиләр һәм хөкемдарлар) кастасына караган була. 83843 Ул кыздырылган ит кисәкләре белән помидор, суган, бәрәңгене үз парында томалап пешерү рәвешендә әзерләнә. 83844 Ул кыз Зәкигә «кияүгә чыккан» була. 83845 Ул кызу темп һәм катлаулы импровизацияләр белән сыйфатлана. 83846 Ул Кызыл диңгез буйлап Эфиопия таулыгы аша Замбези елгасы тамагына кадәр сузылган. 83847 Ул кызыл зур йолдызга әверелү юлында тора. 83848 Ул «Кызыл Октябрь исемендәге беренче татар дәүләт үрнәк драма театры» дип атала, аның җитәкчесе итеп Г.Кариевның шәкерте – артист, режиссер, драматург К.Тинчурин билгеләнә. 83849 Ул кыйтганың төньяк һәм төньяк–көнбатыш ярларын тикшерә һәм 1642 елда утрауны ача. 83850 Ул кылчык тәңкәләр — берсе өстенә икенчесе чирәпсыман яткан юка кылчык пластинкалар белән капланган. 83851 Ул Кырлай авылына терәтеп, үзенең крепостнойлары өчен Хохлово авылын салдыра. 83852 Ул кыр уртасында урнашкан, авыл халкы анда печән чаба. 83853 Ул кыска тормышы аркасында тирә-юнендәге озак вакыт бара торган үзгәрешләрне күрә алмый. 83854 Ул — кыска шигырьләр, дүртьюллыклар, газәлләр, робагыйлар остасы. 83855 Ул Кытай башкаласы Нанкиннан Пекинга күчерелгәч, яки 15 нче гасыр башында төзелә. 83856 Ул Кытайдан алып Испаниягә кадәр барып җиткән, Рим мәҗүсилеге, христиан һәм ислам диннәре тарафыннан эзәрлекләнгән, кысрыкланган. 83857 Ул Кытайда табылган. 83858 Ул лаек рәвештә абруй-хөрмәт казанды, зур җәмәгатьчелек эше алып барды. 83859 “Улларыгызны патша хезмәтенә җибәрсәгез, җир бирелер”, — дигән җавап 1866 елда килә. 83860 Уллары – Малик белән Марат Мөлеков. 83861 Улларының җыр-моңга һәвәслеген сизеп, ул аларга венский гармун алып бирә. 83862 Уллары, оныклары, «халык дошманы» нәселен дәвам итүчеләр буларак, сәяси золымга эләгәләр. 83863 Уллары Яков (1897 елда туган) һәм Илья (1899 елда туган). 83864 Ул Латин Америкасының сул тарафтагы хөкүмәтләрен яклап чыга һәм, аерым алганда, Венесуэла белән теләктәшлек итү челтәрендә ("Venezuela Avanza") сүзче булып тора. 83865 Ул Ленин, I дәрәҗә Ватан сугышы, III дәрәҗә Дан орденнары һәм медальләр белән бүләкләнгән. 83866 Ул Ленин ордены белән бүләкләнә. 1944 елда В.С.Хәбиев кыска сроклы кече лейтенантлар курсын тәмамлый. 83867 Ул Локкның сенсуалистик юнәлештәге фикерләрен кабул итә, ә Декартның «тумыштан килгән идеяләр» теориясен кире кага. 83868 Уллучай — Русия территориясеннән ага торган елга. 83869 Ул магнийны сусыз MgCl 2 белән калий катнашмасын пыяла көпшәдә җылытып таба. 83870 Ул магнит материал белән капланган бер яки күбрәк каты, тиз әйләнүче дисклардан (тәлинкәләрдән) һәм өслекләрдән бирелгән мәгълүматларны язу өчен һәм уку өчен җыелган магнит башларыннан тора. 83871 Ул — Маенхен-Хельфенның « Гуннар дөньясы» китабы. 83872 Ул Малахов курганында башы яраланудан һәлак була. 83873 Ул Мамадыш өязенең Чулман елгасы буендагы авылларыннан яңа отряд тупларга hәм, элеккечә үк, Пугачев армиясенең тылын карательләр hөҗүменнән сакларга тиеш була. 83874 Ул манара кискәне өчен авыл советыннан акча ала, шул акчага эчеп йөри, ике көн узгач, махмырдан ашлык суктырганда молотилкада кулын өздерә. 83875 Ул мари космогониясенең икенче, урта катламын тәшкил итә һәм аграр культларда төп урын алып тора. 83876 Ул марксистның һәм нациларның йогынтысына каршы сәяси көрәштә авторитар ысуллар кулланган. 83877 Ул Марктль шәһәрендә бавар гаиләсендә туа. 1946—1951 елларда Мюнхен университетында теология һәм фәлсәфә фәннәре буенча югары белем ала. 1951 елның 29 июнендә рухани дәрәҗәсен ала. 83878 Ул матди авырлык шартларында үзенең төп хезмәте «Капитал» өстендә эшли башлый. 83879 Ул материаль әйберләрнең беренчел, ә алар турындагы белемнең икенчел икәнлеген таный. 83880 Ул матчлар хоккейчыларыбызның дөньядагы иң яхшы командаларга каршы тора алуларын гына түгел, аларны җиңә алуларын да күрсәтә. 83881 Ул махсус аппараттан чистарту узарга тиеш. 83882 Ул махсус миномет батальоны составында сугыш хәрәкәтләрендә катнаша, сугышны фин шәһәре Сартавалада тәмамлый. 83883 Ул – М.Горький исемендәге премия лауреаты да. 83884 Ул мәгариф министрлыгы кармагындагы китапханәләрдә инспектор булып эшли. 83885 Ул мәгълүматлар барлык илләрнең корабларына тапшырыла. 83886 Ул мәгълүм бер сюжетка корылмаган. 83887 Ул мәгълүм йолалар кушылмасыннан тора. 83888 Ул мәктәп демократик принципларга корылган булган. 83889 Ул мәктәп төзер өчен акча табып бинасын төзеп, бу авылда беренче белем йортын ача. 83890 Ул мәктәп тормышында да еш файдаланыла. 83891 Ул менә мондый сүзләрне ташка яздыртып калдыра: «Күкләрнең һәм Җирнең бөек хакиме Шамаш кушуы буенча, минем гаделлегем нурдай яктырып торсын, һичкемнең дә аларны юкка чыгарырлык көче булмасын». 83892 Ул мәрмәр белән тышланган вә сырлы кәсәле декоратив фонтан белән бизәлгән. 83893 Ул Мәскәүдән Владимир — Түбән Новгород — Чабаксар — Казан аша Уфага килә һәм Е22 Европа маршрутының бер өлеше булып тора. 83894 Ул Мәскәү елгасының ике ярларында, аның урта агымнарында урнаша. 83895 Ул Мәскәү консерваториясе аспирантурасының дирижерлык кафедрасына, профессор Л.М.Гинзбургка кабул ителә. 83896 Ул мәскәүлеләрнең ничек үзгәргәннәрен белергә тели. 83897 Ул Мәскәүнең Зур театрында, ә 1960 елда Праганың Милли театрында уйнала. 83898 Ул Мәскәү янындагы сугышларда катнаша. 83899 Үлмәскол Шакир улы Үлмәсколов 1922 елда Уфа губернасының Бөре өязе Асау авылында игенче гаиләсендә дөньяга килә (хәзер Башкортстанның Балтач районы ). 83900 Ул металлар арасында иң җиңеле. 83901 Ул мәхәббәтне суфыйларча аңлата. 83902 Ул мәхәллә мәдрәсәсе җитәкчесе дә була. 83903 Ул мәхәллә мәдрәсәсен дини тәгълимат белән дөньяви фәннәрнең органик кушылмасын хасил иткән яңа уку программасына нигезләнгән прогрессив уку йорты итеп үзгәртә башлый. 83904 Ул мәчет 1905 елда Усман Хаҗи атлы авыл бае тырышлыгы белән төзелә. 83905 Ул мәчет манарасы киселгәннән соң, күп еллар клуб итеп тотылды. 83906 Ул мещан гаиләсе төзелешенең начарлыгын ачып бирә. 83907 Ул милләт турында кайгыртучы радиостанцияне сайлый. 83908 Ул милли-азатлык һәм феодальлеккә каршы характерда булды. 83909 Ул милли мәгариф концепцияләрен һәм татар китабы мәнфәгатьләрен яклап, хөкүмәт даирәләрендә һәм башка рәсми оешмаларда чыгышлар ясый, газета-журнал битләрендә мәкаләләр, интервьюлар бастыра. 83910 Ул милли мәсьәләләрне урында ничек хәл итү, Урта Азиядә Совет властен урнаштыру һәм ныгыту буенча үз фикерләре белән уртаклаша. 83911 Ул миссионерлык хезмәтенең эшен үзгәртү белән шөгыльләнә һәм папаның Латеран университетында патрология дәресләре алып бара. 83912 Ул мичләргә вакланган тимер рудасы белән агач күмере кушылмасы салынган. 83913 Ул мобиль әсбапларда (ноутбуклар, музыка уйнаткычларында, һ.б.) һәм каты диск китергечләрендә киң таралышка кергән һәм 2008-енче елга кайбер 3,5 дюйм коммерция китергечләрен алмаштырган. 83914 Ул Мокша елгасы буендагы Бортас шәһәрендә идарә итә. 83915 Ул моңа әлеге җирләрне тикшерүдәге казанышлары өчен лаек була. 83916 Ул Мөнир Вафинның «Сак һәм Сок» шигыренә тукталып, аны Башкортстандагы Сак, үзен Татарстандагы Сок дип атый. 83917 Ул моннан 66 млн ел чамасы элек башланган һәм хәзерге көнгә кадәр дәвам итә. 83918 Ул моны иҗади эшчәнлеген дингә, яисә Аллага каршы алып бару түгел, ә дини китапларны төрле каршылыклардан, хаталардан арындырырга омтылу дип аңлата. 83919 Ул моның өчен үзенең кияү булган чактагы күлмәген кия. 83920 Ул мордва укучылары өчен дәреслекләр һәм методик әсбаплар авторы да: «Валда ян» («Якты юл» әлифба китабы, «Пиже пакся» («Яшел кыр») уку китабы, ССРБ тарихы дәреслеге һ.б. Захар Федор улы Дорофеев 1952 елның 18 июнендә Мәскәүдә вафат була. 83921 Ул мөселманга әйләнгәч, халкының күпчелек өлеше дә исламга күчте». 83922 Ул Мөхәмәмәд галәйһиссәләмне Кәгъбә янында көтә. 3 төнне Әбу Зәрр Гали ибне Әбү Талиб йортында үткәрә, ә аңа шәһәргә килү сәбәбәен әйткәч, Гали аны Мөхәммәд галәйһиссәләм янына алып бара. 83923 Ул - Мөхәммәднең (саләллаһу галәйһи үәссәләм) Мәдинәгә һиҗрәтеннән соң, беренче булып иңгән сүрә. 83924 Ул Мөхәммәд саләллаһу галәйһи уәссәләмне бик каты яраткан һәм гел аның белән булырга тырышкан. 83925 Ул Мөхлисә Бубый карамагында була. 83926 Ул музейларда Борынгы Чаллы тарихы чагылган. 83927 Ул «Музей утравында» төзелә. 83928 Ул - музей фондының иң зур бүлеге. 83929 Ул мукшы авылы Болгар таркалмастан элгәре һәм бар икән. 83930 Ул мукшылар аша билгеле булган. 83931 Ул мулла һәм мәдрәсә мөдәрисе вазифаларын башкара. 83932 Ул мышцаларның шома, координацияләнгән хәрәкәтен үти. 83933 Ул нарат бүрәнәләрдән салынган була. 83934 Ул, нәкъ борынгы грек фәлсәфәчесе кебек, ил гизүче, мөсафир-галим була. 83935 Ул Неман елгасы ярларында урнашкан. 83936 Ул, нәсер жанры таләп иткәнчә, лирик тонда, күтәренке интонация белән язылган, шигъри сөйләмгә якын тора. 83937 Ул нефть платформаларын урнаштыру тәртибендә корыла, зенит туплары һәм зур булмаган солдат гарнизонын тоту өчен хезмәт итә. 83938 Ул нигездә Төньяк Америкада таралган 70 ләп төрне үз эченә ала. 83939 Ул нигездә шамаилләр бастыру белән шөгыльләнә. 83940 Ул нигез салган авыл, аңа хөрмәт йөзеннән, Әмәкәй дип атала. 83941 Ул Низам исемле абыйларның өй артындагы күл, шуңа күрә Низам күле дип атала. 83942 Ул нинди булса да шәхес тә түгел. 83943 Ул нишләргә дә белми. 83944 Ул — Нугай даласында беренче утрак пункт. 1954 елда Камыш-Борынга Грозныйдан 6№ эзләнеп бораулау идарәсе күченеп килә. 1963 елда Ставрополь крае шурасы карары белән Камыш-Борын эшче бистәсе Нефтекумск эшче бистәсенә кушыла. 83945 Ул нуклеиннарны өйрәнеп алар составында нуклеин кислоталарының катнашмасын таба. 83946 Ул Нур-Солтан кызы да, Казан ханлыгының милли бәйсезлеге өчен зур көрәшкә әзерләнгән кеше. 83947 Ул Нью-Йоркта чыгыш ясый, Аурупа буйлап гострольләрдә йөри. 83948 Ул оешмада башлык була һәм аның эшчәнлек даирәсен киңәйтә. 83949 Ул оештырган «Сират-әл-мөстәкыйм» җәмгыяте полиция хәерхаһлыгында булган рус карагруһ оешмаларына якын булуы сәбәпле, татар җәмгыятендә яклау тапмый. 83950 Ул озак вакыт үлек составындагы лейкоцитларны өйрәнә. 83951 Ул озак еллар чик буе гаскәрләрендә хезмәт итә, Урта Азиядә басмачыларга, кулак бандаларына каршы көрәшә, 1938 елда Хасан күле янында япон самурайларына каршы барган сугыш хәрәкәтләрендә катнаша. 83952 Ул озак еллар шәһәр һәм өлкә комитетының лекторы булып тора, СССР фәлсәфә җәмгыятенең Татарстан бүлекчәсенең беренче җитәкчесе. 83953 Ул озакка сузылган каты авырудан соң 1996 елның 19 маенда Казанда вафат була, Яңа бистә зиратында җир куенына иңдерелә. 83954 Ул озын һәм киң багана хасил итә. 83955 Ул октябрьдә иреккә чыгарыла, ә Олуг-Мөхәммәт Казанга кайта. 83956 Ул Олимпия уеннары призеры Г. Веричевны, Аурупа чемпионы В. Бетановны, 14 СССР халыкара классы спорт остасын, 250 спорт остасын тәрбияләгән, 80нән артык фәнни хезмәт язган. 83957 Ул Олы Шыңар авылында туган, Ашыт авылы мәдрәсәсендә укыган, Бохара һәм Кабул шәһәрләрендә белемен камилләштергән. 83958 Уломка — Русия территориясеннән ага торган елга. 83959 Ул Өмм Көлсемнең әнисе була. 83960 Ул организмнарны төзелеше кыенлыгы буенча аерган. 83961 Ул — өрлек, түшәм, идән, кое бурасы өчен менә дигән агач материалы. 83962 Ул оста оратор була: әл-Әзһәрдә, Гамр ибнел-Гас мәчете һәм башка урыннарда хөтбәләр укый. 83963 Ул оста һөнәрче дә булып, бик яхшы мастерской тоткан. 83964 Ул оча белми, бер урында яши, чирәм, бөҗәкләр белән туклана, җирдә оя ясый. 83965 Ул өч дистә елга якын Чардаклы районын җитәкләде, аны барлык төп күрсәткечләр буенча алдынгылар сафына чыгарды, бүген исә Сембер өлкәсе һәм Чардаклы районының Мактаулы гражданы дигән дәрәҗәле исем йөртә, өлкәнең Иҗтимагый палатасы әгъзасы булып сайланды. 83966 Ул очкычлар 2014-2017 елларда тапшырылырга тиеш. 83967 Ул өч өлештән тора: арткы ми, урта ми һәм алгы ми. 83968 Ул өчпочмакның C почмагы (ACB) белән чиктәш булып тора. 83969 Ул өч район өчен өченче урта, югары уку йортларына керергә әзерләгән мәктәп була. 83970 Ул өч расаны билгели: ак, сары һәм кара расалар. 83971 Ул өч төркемгә бүленә. 83972 Ул парамагнит резонансы өлкәсендә СССРның иң күренекле белгече дип танылды. 83973 Ул парда пешкән, эчлеге булмаган ипиләр. 83974 Ул Парижның Собор мәктәбендә укый, анда шушы мәктәпнең җитәкчесе Гильом де Шампо белән фәнни бәхәскә кереп, аннан китәргә мәҗбүр була. 83975 Ул Париж университетының юридик факультетында укый, анда хокук докторы дәрәҗәсен ала һәм шуннан соң күпмедер вакыт адвокат булып эшли. 83976 Ул Патриарх күлләрендә мөхәрир Берлиоз һәм шагыйрь Бездомныйны очрата. 83977 Ул – патриот- шагыйрь. 83978 Ул патшаларның, феодалларның кешелекле булып әверелүен өмет итә, «идеаль һөкемдар» иллюзиясенә бирелә, Җөмҗемә солтанны идеаллаштыра, социаль явызлыкны яхшылык белән бетерү турында хыяллана. 83979 Ул патшалыкны 1400-енче елда нигезләгән риваять сугышчысы Аме Палның туры варисы, 25-енче хөкемдар. 83980 Ул „патша төене дип аталган. 83981 Ул Пермь крае һәм Удмуртия белән чиктәш. 83982 Ул Пермь һәм Тубыл генрал-губернаторлыгы составында булган һәм үз эчендә ул ике (Тубыл һәм Томск) өлкәләренә бүленгән. 83983 Ул пешеп чыккач та формасын югалтмый, коры вакытындагы кебек сибелеп тора. 83984 Ул повесть жанрында язылган. 83985 Ул полкның командиры, соңыннан комиссары була. 83986 Ул Понтий Пилат турындагы роман кулъязмасы өстендә эшли. 83987 Ул предприятиеләр һ.б. оешмалар, илләр арасында хуҗалык элемтәләре урнаштыру, оештыру чарасы, шулай ук гражданнарның шәхси милекләре белән эш итүнең төп хокукый формасы да булып тора. 83988 Ул препаратлау остасы буларак исәпләнгән. 83989 Ул принципларның һәр-кайсының сефироталар иерархиясендә үз урыны бар. 83990 Ул процесс вакытында атмосфера газларының Кояшның инфракызыл нурланышын йоту һәм чыгаруы атмосфераның һәм планета өстенең җылынуын китереп чыгара. 83991 Ул пыяланы химик яктан нык итә һәм ялтыравыклы итә. 83992 Ул радиоактив калдыклардан торган болытны җитештерә. 83993 Ул районнарда 20 миллионнан артык халык бар. 83994 Ул район үзәге Балык Бистәсе авылыннан 27 чакрымда, тимер юл станциясе Арчадан 70 чакрымда утырган. 83995 Ул ракета өчен кислород һәм су тудыргыч ягулыгын куллану иң отышлы ысул дип исәпли. 1903 елда планетаара очышны проекты төзи. 83996 Ул реакциядә кобальтның 33 нейтронынан бер генә нейтроны катнаша: : Нейтрон үзе өч кварктан тора: udd. 83997 Ул редакциягә килгәнче ТНВ каналының мәдәният-сәнгать бүлегендә мөхәррир вазифасын башкара. 83998 Ул репортер функцияләрен бик теләп башкара. 83999 Ул Рәсәйнең 77% территoриясен (13.1 миллиoн квaдрат килoмeтр), ә халыкның быры тик 30%-н гынa алып тора (42.2 миллиoн кeшe). 84000 Ул рәсми рәвештә 1925 елның 8 ноябрендә ТАССР Үзәк музее каршында ачыла. 84001 Ул республиканың һәм аның гражданнарының мәнфәгатьләрен тотрыклы яклаучы. 84002 Ул республика яшьләренең «Өмет» гәзитен һәм «Тулпар» журналын оештыруда башлап катнашучы. 84003 Ул Римманы Мәскәүгә махсус курсларга җибәрә. 84004 Ул "Робинд Һуд: караклар шәһзадәсе" фильмында Ноттингем шерифы, "Гакыл һәм хисләр"дә полковник Брэндон, "Галактиканы эзләгәндә" киносында Александр Дэйн, "Догма"да Метатрон рольләрен башкара. 84005 Ул Рус Волчьясы авылыннан аерылып чыга һәм Татар Волчьясы дип атала. 84006 Ул Русия беренчелегендә 55 кг кадәр авырлыкта өченче урынга чыга. 84007 Ул Русиядә 150ләп мәчет төзеткән. 84008 Ул Русиядә СТС телеканалында дүшәмбедән җомгага кадәр сәгать 17:30 һәм ял көннәре кабатлаулар сәгать 11:00 чыга. 84009 Ул Русия җыелма такымнарны әзерләү буенча федераль үзәге буларак та кулланачак. 84010 Ул Русия империясенең Самара губернасының Бозаулык өязе Яңа Алтан ( Яңавыл ) авылында таза хәлле зыялы гаиләсендә дөньяга килә. 84011 Ул Русиянең ике мөһим педагогия конкурсын оештыручы булып тора — “Русиянең ел укытучысы” һәм “Русия­нең иң яхшы мәктәпләре”. 84012 Ул Русияның 13,86 % мәйданын били. 84013 Ул Русия һәм Япония ярларын юа. 84014 Ул Рус патшалыгында кирәксез субъект кебек урнаша. 84015 Ул савытларны җылытканда зарарлы матдәләр бүленеп чыгу тагын да көчәя. 84016 Ул сайлангач 4 нче көнне үлеп китә. 84017 Ул саклау көченә ия, дип юрала, тишекләрдән җеннәр кермәсен өчен шулай эшләнә. 84018 Ул «самавыр» була һәм уенны алып баручы белән калганнарга җәза бирә. 84019 Ул Самар каласы янындагы Алексеевски крепостеннан башланып Кызыл Яр һәм Сергиевски крепостьларына, һәм таба Кичү-Чат фельдшанецы аркылы Минзәләгә сузыла. 84020 Ул сан Габдулла Тукайның бер шигыре белән ачыла: Журналның барысы 10 саны чыга. 84021 Ул Санкт-Петербургта А. Сумароковның “Цефал һәм Прокрис” әсәре буенча шул исемдәге операны куя. 84022 Ул саны яктан туктамыйча үсеп баручы илаһиләр пантеонына ия иде, һәм шаманнар бу илаһиләргә табыну/ялвару ритуалларын махсус багышланган гыйбадәтханәләрдә уздыра иделәр. 84023 Ул сарайда хезмәттә булганда әдәби түгәрәкләргә җитәкчелек итәргә дә вакыт тапкан. 84024 Ул «Саранча»-«Чикерткә» исеме белән рус һәм татар телләрендә бер төпләмгә төпләнеп нәшер ителә. 84025 Ул сарыкның тубык сөяген кайнатып эшләнә. 84026 Ул сатучының һөнәрен хәрбиләрнеке белән чагыштырган, чөнки «шайтан гадел сатучыны алдау ярдәендә алынучы җиңел табыш белән котыртырга тырыша». 84027 Ул Сафакүл авылында туган дип әйтелә. 84028 Ул Свердловск өлкәсе белән чикләнгән. 84029 Ул Светлу-над-Сазавоу белән Ледеч-над-Сазавоу шәһәрләрен берләшә. 84030 Ул Себернең икътисади һәм гомуми хәлләреннән хәбәрләре белән таныштырырга, уку-укыту эшләренә әһәмият бирергә ниятли. 84031 Ул сәгать төзәтүче гаиләсендә өч баланың иң кечкенәсе була. 84032 Ул Сембердән дә борынгырак булып чыга. 84033 Ул Сәрдегән авылында пенсиягә чыкканчы укытты. 84034 Ул Серж Жароффның иң якын дустына әверелә. 1981 нче елның 20 нче мартында Серж Жарофф Америкада соңгы концерт серияләреннән соң үзенең хорын Отто Хофнерга тапшыра џәм нәтиҗәдә Джордж Маркитиш җитәкчелегендәге турнега рөхсәт бирә. 84035 Ул серкә көпшәсе буенча — җимшәнгә, ә аннан соң орлыкбөрегә үтеп керә. 84036 Ул сизгерлекне, хәрәкәтчән активлыкны һәм башка регулятор системаларын (эндокрин һәм системаларын) бергә бәйли. 84037 Ул система блогына тоташа. 84038 Ул — совет репрессияләреннән зур авырлыклар белән исән калган кырымтатар зыялыларының берсе. 84039 Ул сөйләм телендә дә кулланыла. 84040 Ул соңгы берничә елда дүрт шигъри китап бастырып чыгара. 84041 Ул сортларына карап 11 проценттан 22 процент арасында тирбәлә. 84042 Ул соры ми матдәсеннән торган кабык башлангычыннан һәм яхшы үсеш алган кечкенә мидән тора. 84043 Ул социаль сыйныфлар барлыкка килгәнгә тиклем, ягъни ырулар чорында туа. 84044 Ул спектрның төрле төсләреннән торган дуга яки әйләнәне хәтерләтә. 84045 Улс — Русия территориясеннән ага торган елга. 84046 Ул - СССРда беренче булган «Татар теленең фразеологик сүзлеге»нең ( 1982 ) авторы. 84047 Ул – СССР Язучылар союзының тәнкыйть һәм әдәбият фәне советы әгъзасы, Татарстан Язучылар союзы идарәсе, «Казан утлары» журналы редколлегиясе әгъзасы. 84048 Ул Стокгольм шәһәренең Норра зиратында җирләнгән. 84049 Ул сугышның бетүе турында хәбәр итә. 84050 Ул сугыштан соң Антанта державалары аңа Балкандагы кайбер территорияләрне бирерләр дип өмет итә. 84051 Ул сугышчан бурычны намус белән үти. 84052 Ул сүзләр чын барлыкта хайваннарның һәм үсемлекләрнең күзәнәкләренә энергия бирә торган тере органеллалар. 84053 Ул суны кояшка күрсәтергә ярамый. 84054 Ул — суфыйчылык тәгълиматы энциклопедиясе һәм Көнчыгыш халыклары фольклоры чыганагы. 84055 Ул сыгылмалы: чыбык итеп сузыла, табаклы һәм фольга итеп җәелә. 84056 Ул сыйныфташлары-битломаннар белән 1969 елда «Машина времени» төркемен оештырганнар. 84057 Ул табигать турындагы ун иң танылган телевизион сериалларының төп ясаучысы һәм алып баручысы (унынчысы 2009 елда тәмамлана), әлеге сериал Җирдәге һәрбер төрнең үзара ничек яшәвен, тормышын тәфсилләп сөйли. 84058 Ул, табигый казылма буларак, диңгез төбеннән һәм диңгез кырыенда казылган шахта-карьерларда табыла. 84059 Ул "Тавыш" исемле гәзит тә оештырып карый. 84060 Ул Талибан һәм әл-Каидә кебек үзен динче дип санаган экстремистларга каршы торып, исламның төп кыйммәтләренә зур игътибар бирә. 84061 Ул танып белүдә беренче рольне тоюга, эмпирик белемнәргә бирә. 84062 Ул танып белүдә өч төрле күренешне аера. 84063 Ул – тарих-филология факультетының комсомол оешмасы узаманы, лекторлар төркемен оештыручы, фәнни түгәрәкнең җаны. 84064 Ул татар дөңьясында беренче булып хатын- кызлар хорын оештыра. 84065 Ул татар әдәбиятына фронт шигырьләре авторы буларак кереп китте. 84066 Ул татар әдәбиятында беренчеләрдән булып реалистик, яңа заман тормышыннан романнар, детектив әсәрләр иҗат иткән. 84067 Ул татар җәмгыяте һәм шәһәр муниципалитеты бюджетлары исәбенә татар балаларына ана теле буенча белем бирә. 84068 Ул татар җәмәгатьчелеген беренчеләрдән булып К. Иванов иҗаты белән таныштыра. 84069 Ул татар мәгърифәтчесе хәрәкәтенең күренекле вәкиле. 84070 Ул — татар милли хәрәкәтенең әйдәп баручы идеологларның берсе. 84071 Ул — татарның чын тарихын торгызу эшендә дә үзеннән зур өлеш керткән галим. 84072 Ул татар сәхнәсенә героик пафос, романтик юнәлеш алып килгән, гаҗәеп кайнар темпераментка ия булган олы трагик талант. 84073 Ул Татарстан АССРның атказанган мәктәп укытучысы. 84074 Ул Татарстан гербында да урын алган. 84075 Ул Татарстанда коелган. 84076 Ул — Татарстан комсомолының М.Җәлил исемендәге премиясен алган «Җидегән чишмә» әдәби-музыкаль берләшмәсен оештыручыларның берсе, аның җитәкчесе. 84077 Ул Татарстанның атказанган артисткасы Люция Хәсәнова төркеменә эләгә. 84078 Ул Татарстанның визит таныкламасы. 84079 Ул Татарстанның һәм Россиянең атказанган сәнгать эшлеклесе, Татарстанның халык артисты дигән исемнәргә, шулай ук Республикабызның Г.Тукай исемендәге Дәүләт бүләгенә лаек була. 84080 Ул Татарстан президенты Рөстәм Миңнехановның матди ярдәме белән төшергән. 84081 Ул Татарстан Республикасының №232 нче кануны нигезендә 1999 елның 15 сентябрендә кабул ителә. 84082 Ул Татарстан Республикасының Мактау грамотасы белән бүләкләнә, Б.Рәхимова — 1991 елдан (Татарстан) Язучылар берлеге әгъзасы. 84083 Ул – Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 84084 Ул — Татарстан Язучылар берлегенең Һ.Такташ исемендәге әдәби бүләк иясе ( 2005 ), Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре ( 1982 ) һәм атказанган сәнгать эшлеклесе ( 2001 ). 84085 Ул Татарстан Язучылар берлеге рәисе була. 84086 Ул татар телендә басыла һәм Түбән Новгород өлкәсе территориясендә таратыла. 84087 Ул татар телендә беренче фәлсәфә дәреслеген яза ( 1966 ). 84088 Ул татар телен корпуслы лингвистика кысаларында өйрәнүче белгечләр өчен зарури чыганак. 84089 Ул татар-төрки мәктәпләре өчен дәреслекләр яза, уку-укыту программалары төзи. 84090 Ул татар халкының яраткан ашларыннан санала. 84091 Ул – татар халык биюенә багышланган китаплар, күп санлы мәкаләләр авторы. 84092 Ул тау буенда күп кенә кешеләрнең адашып йөрүләре мәгълүм икән. 84093 Ул ташларның берсендә борынгы болгар телендә гарәп хәрефләре белән: "Йосыфҗан бине Хөсәен 1332 елда вафат булды"-дип язылган. 84094 Ул театрда татарча куелган барлык сәхнә әсәрләрендә катнашып килә. 84095 Ул театрда һәм телевидениедә сиксәннән артык роль уйнаган. 84096 Ул театр сәхнәсендә ешрак уйный башлый. 84097 Ул текстны тапшыру ысулы белән аерылып тора, ягъни почта аша җибәрелә. 84098 Ул, теләсә бик зур кара мәче рәвешендә, яки мәчегә охшаган симез ир-ат рәвешендә була ала. 84099 Ул теләсә кемне өйләндерә һәм кияүгә дә бирә ала. 84100 Ул – тереклек иясе төшерелгән Коръәннең билгеле бердәнбер үрнәге. 84101 Ул Терекнең сул як ярына, Брагун дип аталган кумык авылына янәшә урнашкан. 84102 Ул тәрҗемәне аннан соң Тукайга җибәрә. 84103 Ул тәрҗемә өлкәсендә дә күп хезмәт куя. 84104 Ул тәрҗемә эше белән шөгыльләнә. 84105 Ул терлек асрау белән шөгыльләнгән. 84106 Ул термодинамик процесслар өчен энергия саклану законын тасвирлый. 84107 Ул Тәтеш өязеннән 45 крепостноен сатып алынган җиргә күчерә. 1839 елда аның биләмәсендә 21 йортта 124 крепостной яши. 84108 Ул тәүге кат Сталинградта дары исен исни, дошман белән күзгә-күз очраша. 84109 Ул Тибет башкаласы Лхасаның яклаучысы булып исәпләнә. 84110 Ул тиз арада шәһәрнең мәдәният һәм сәнгать үзәгенә әйләнә. 84111 Ул тиз йөгерә, табышын бик озак сагалап тора ала. 84112 Ул тикшерүнең нәтиҗәсе булып кордоннарның яңа линиясе төзелә. 84113 Ул тимерче һөнәрен яхшы үзләштергән, җил тегермәне тоткан. 84114 Ул типографиядә калган ике кыз балабелән гәзитнең бер санын да калдырмый, чыгарып баралар. 84115 Ул тирән эчтәлекле җырлар, фортепиано өчен әсәрләр авторы. 84116 Ул тирә-яктагы тормыш күренешләренә ризасызлык белдерә. 84117 Ул Титандагы тереклек барлыгы туры булмаган дәлиле. 84118 Ул төбәктә торган гарәпләр үз бабалары буларак Ибраһим пәйгамбәр улы Исмаилне яки Нух пәйгамбәр оныгы Ноктанны санаганнар. 84119 Ул төзегән һәм 2006 елда Татарстан китап нәшриятында дөнья күргән «Тукай.. 84120 Ул — Томск урамы. 84121 Ул төнне берәү дә йокламаска тиеш, чөнки бу төнне бәхет өләшәләр, ә йокласаң, өлешсез каласың, дигән сүз. 84122 Ул Төньяк социаль системасын тәэмин итә, бу гражданнар өчен гомуми сәламәтлек саклауны һәм өченчел белем бирүне тәэмин итә. 84123 Ул Төньяк ярымшарда, нигездә, илленче параллельдән төньяктарак ята, һәм Төньяк поляр түгәрәк (т. 84124 Ул төп тукыма күзәнәкләреннән тора, анда туклыклы матдәләр туплана. 84125 Ул торак пунктының чын исеме – Табанлыкүл булган. 84126 Ул төрек каһвәсен аурупалыларча әзерли башлый, һәм тора-бара бу эчемлек бөтен Аурупага мәгълүм була. 84127 Ул төркемнән аерыла, аны талыйлар һәм аның гомере өзелә яза, тик ике көннән соң ул үз төркеме белән кушыла. 84128 Ул төрле авырлыктагы штанганы күтәрүдән гыйбарәт. 84129 Ул төрле әсбаплар ясап, формуланы эзли, ләкин табалмый. 84130 Ул төрле сәхнәләрдә, «Бродячая собачка», «Кече драма театры - Аурупа театры»нда эшли. 84131 Ул төрле элементлардан тора. 84132 Ул тормыш иптәшенә ниләр күргәнен сөйләп бирә. 84133 Ул торнага охшаган: очлы, ягъни нечкә генә булып өскә сузылып, башын бераз иеп торган сыман. 84134 Ул төсләргә гаҗәеп бай дөнья матурлыгын музыкада гына түгел, ә сынлы сәнгать мөмкинлекләре (төс, линияләр, пластик форма) аша да тотып алырга һәм әсәрләрендә бирергә омтыла. 84135 Ул тоташ полоса булып, Русиянең көнбатышыннан Тын океан ярларына кадәр сузылган. 84136 Ул тотемны үтерү һәм ризык итеп файдалану тыелган. 84137 Ул тоткан яисә кушылмаган урынга таба качкан кешене «сукыр тәкә» итеп, уен яңадан башлана. 84138 Ул төшергән кинотасмаларны карап-өйрәнеп, Сергей Королёв командасы беренче космонавтның психик һәм физик халәтен чагылдырган портретын булдыра. 84139 Ул түбәндәгеләрдән тора: * Күз яше бүлеп чыгарган яшь бизе һәм күз өслегенә сыекчаны китергән чыгару юллары ; * Яшь каналчыклары, яшь капчыгы һәм яшь-борын каналы, аның буенча сыекча борын куышлыгына, аскы борын кабырчыгына китә. 84140 Ул түбәндәгечә формулаштырыла: :Тьюринг машинасы өчен программа тасвирламасы булганда, ниндидер керү бирелгән мәгълүматлары алып, программа вакыт узу белән эшен тәмамлаячакмы, әллә чиксез эшләячәкме икәнен билгеләргә мөмкин. 84141 Ул Түбән Кама шәһәреннән 21 километрга көнчыгышрак, Яр Чаллы шәһәреннән 24 километрга көньяк-көнбатышрак урнаша. 84142 Ул туган елны хакимият башында атасы Георг III була. 84143 Ул түгәрәк формада, читләре кызыл, ә уртасы зәңгәрләнеп, ялтырап тора. 84144 Ул түгәрәк эчендә басып тора. 84145 Ул — туклыклы терлек азыгы. 84146 Ул, тукымаларның кызаруыннан алып, иң соңгы чиккә кадәр җитә ала, ягъни ашказаны җәрәхәте авыруы барлыкка килүе ихтимал. 84147 Ул тулысынча хәзерге Дуслык монументы урнашылган Беренче май майданына туры килә. 84148 Ул, тууга, очлы тырнаклары белән анасы корсагындагы йоннарга ябышып, сумка эченә шуышып керә һәм шунда 7-8 айга кадәр яши. 84149 Ултым-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 84150 Ул, Угыз-каганга һәм аның гаскәренә юл күрсәтеп, җиңүне тәэмин итә. 84151 Ул УЕФА комиссиясе тарфыннан алдан ук гариза биргән дәгъвачылар арасыннан сайлана. 84152 Ул үз алдына Казан университеты биналарын бербөтен ансамбль итү максатын куя. 84153 Ул үзара туганнарча дус - тату яшәүче миллионлаган халыкның какшамас бердәмлеген чагылдыра. 84154 Ул үзбәк телендәге беренче басма китап буларак тарихка кергән. 84155 Ул үзе белән Әстерханнан ике мең кешесен ияртеп 1479 елны Ханкирмәнгә килә. 84156 Ул үзе дә татарчага проза әсәрләре тәрҗемә итә. 84157 Ул үзе дә тәрҗемәчелек белән мавыга. 84158 Ул үзе «Кара таш»ны урнына куя. 84159 Ул үзе күрше авыл Выселка да торган һәм дүрт авылны биләп торган(Шәйморза, Выселка, Сары Саз, Иске Тинчәле). 84160 Ул, үзен ашатырга киткән чыгымнарга караганда, күбрәк файда биргән һәм шуңа күрә аны асрау файдалы булган. 84161 Ул үзен биредәге кешеләр борчуын яратмый. 84162 Ул үзенә бер көйгә җырлана: Аллы-гөлле чәчәк ата Безнең җирләрдә генә, Иркен тормыш, рәхәт тормыш Безнең илләрдә генә. 84163 Ул үзенә кәсеп итеп урамнарда, мәйданнарда кешеләргә вәгазь сөйләп, аларны хаклыкка өйрәтеп йөрүне сайлаган. 84164 Ул үзенең бер угылы белән килгән. 84165 Ул үзенең бик зур байлыгын Нобель премиясе фондына тапшырып кала. 84166 Ул үзенең биш улын тирә-юньдәге авылларга урнаштырган. 84167 Ул үзенең бөтен китапларын бәләкәй арбага төягән дә, хатынын, балаларын ияртеп, авылдан чыгып киткән. 84168 Үл үзенең әлифбасына 39 хәреф ала. 84169 Ул үзенең иҗатын ике юнәлештә алып барырга планлаштыра. 84170 Ул үзенең ишекләрен 1909 елның февралендә генә ача. 84171 Ул үзенең канунын, шул үлчәүләр ярдәмендә корылган шарчыкларның тәэсирләшү көчен өйрәнеп, ача. 84172 Ул үзенең «Кеше расаларының тигезсезлеге» дигән хезмәтендә расаларның төрлелеген, алар арасындагы көрәшне халыкларның үсеш чыганагы дип бәяләргә тырыша. 84173 Ул үзенең күзәтүләрегә нигезләнеп, элгәрләрнең мәгълүматларыны яңадан тикшерде һәм аныклык кертте. 84174 Ул үзенең Кырым ханлыгына бәйлелеген таный һәм элеккечә ясак түләп торырга ризалык бирә. 84175 Ул үзенең малын ислам өчен җәлләмәгән. 84176 Ул үзенең озак яшәве белән башкалардан аерылып тора. 84177 Ул үзенең өлкән адашын төньяк тарафка күчеп китәргә мәҗбүр иткән. 84178 Ул үзенең сыннарында замандашларының характерын бай һәм дөрес итеп ача. 84179 Ул үзенең тикшеренүләре белән Бөек Ватан сугышында дошманны җиңү эшенә шактый зур өлеш кертә. 84180 Ул үзенең туган төбәгендә -— Ибраһим авылының зиратында җирләнгән. 84181 Ул үзенең Уралның Азия өлешендә башланып, Рәсәйнең Европа өлешендә агуы белән кызыклы. 84182 Ул үзенең «Һегель фәлсәфәсе турында» ( 1839 ) дигән хезмәтендә идеализм белән материализм арасындагы аерымлыкларны ачып сала. 84183 Ул үзенә терәлеп кенә торган 20 чакрым хуҗалыклы, әмма бик таза, нык, матур авыл исеме белән Каргалы урманы дип атала. 84184 Ул үзен классик сюжетларга яңа аңлатмалар бирүче, сәхнә образларының гәүдәләнешенә заманча караш күрсәтүче үзенчәлекле, тирән фикер йөртүче сәнгатькәр буларак күрсәтә. 84185 Ул үзен мәсхәрә итә торган клоун гына. 84186 Ул үзен нык дулкынландырган, шул ук вакытта һәркемнең күңелен борчыган яки сөендергән темаларга яза. 84187 Ул үзен Русиянең төп каналы итеп күрсәтә. 84188 Ул үзен, Фатих Әмирханнар даирәсендә, алдынгы татар яшьләреннән икәнен күрсәтә, “Йолдыз”, “Кояш” газеталарында языша. 84189 Ул үзен яраткан бөек Барлыкның аны хуҗасыз, бер үзен калдырмасына ышаныр. 84190 Ул үзе образ, үзе Мәйсәрә иде, уй-хисләре, фикер-омтылышлары белән һәм дә үзенең яшьлеге белән” - Илгиз Кадыйров, Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре. 84191 Ул үзе шаян табигатьле булып, байлардан эчке сарказм белән көлдерә торган әкиятләр сөйли торган булган. 84192 Ул, үз иле галимнәреннән гыйлем алып, югары дәрәҗәгә ирешкән. 84193 Ул үз иленең сәяси-икътисадый кызыксуларын истә тота һәм ел саен Катманду һәм Тибетка сәяхәт итә. 84194 Ул үз йөрүендә баштан вертикаль яисә горизонталь буенча ике шакмакка, аннары шул юнәлешкә карата перпендикуляр бер шакмакка күчә һәм шунда кала. 84195 Ул үз күчәре тирәсендә бик тиз әйләнә (бары тик 15,9 сәг. 84196 Ул үз күчәре тирәсендә бик тиз әйләнә, шуңа күрә аны ямьшәйтә һәм аның экватор диаметры котып диаметрыннан 50 % артыграк. 84197 Ул үз тарихында күп тапкыр юнәлешен үзгәрткән: 1752 елдан биредә бакыр коелган, 150 елдан соң тәрәзә пыяласын чагарган. 84198 Ул үз тыңлаучыларына демократик гадәтләрне ныгытуга, базар принципларына нигезләнгән икътисадны үстерүгә, гомумкешелек кыйммәтләрне таратуга ярдәм итәрлек объектив, риясыз һәм тарафлар алмаган мәгълүмәт җиткерә. 84199 Ул үз чиратында тагын да берәр парга килеп кагыла һәм уен тагын шулай кабатлана. 84200 Ул үз эчендә фарсы, һинд һәм ислам архитектур стильләрне берләштерә. 84201 Ул үз эченә субатомик дәрәҗәдәге кечкенәләрдән алып космик җисемнәр зурлыгындагы объектларны кертә. 84202 Ул үз эченә Тимор утравының көнчыгыш өлешеннән һәм бу утрауда тагын бер эксклавтан, шулай ук тагын ике зур булмаган Атауру (төньякта) һәм Жаку (көнчыгышта) утрауларыннан тора. 84203 Ул үз эшен 1950 елда, К.А. Тимирязев исемендәге Башкорт дәүләт педагогия институты чорында башлый. 84204 Ул уйлап тапкан төтенсез дары төренең беренче партиясе 1893 елда Бондюг авылындагы (хәзер Менделеевск шәһәре) химия эаводында эшләнә, галим шунда химик технология мәсьәләләре буенча консультант була. 84205 Үлү йолдызны төзелеш, корабль планетаны бетерергә сәләтле, һөҗумгә чакыру тавышы булды. 84206 Улука ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,3 километр озынлыкта булган кратеры. 84207 Улука — Русия территориясеннән ага торган елга. 84208 Ул ук В.В. Образцов (курчак театры режиссёры Сергей Образцовның нәсел башы) өчен «Chat noir» ( ) миниатюралар театры ача. 84209 Ул укучылар белән очрашуларга теләп йөри, «Татарстан», «Яңа гасыр» радио һәм телевидение тапшыруларында да Бикә Рәхимова чыгышларын еш ишетергә мөмкин. 84210 Ул - укытучыларның, мәгариф системасында эшләүчеләрнең өстәл китабы. 84211 Ул үлгәч, аларны, башка халыктан алган төсле, салым түләтеп, башка төрле эшләр эшләтеп, солдатка да ала башлаганнар. 84212 Ул үлем һәм дәһшәт символы итеп кабул ителә. 84213 Улуманда — Русия территориясеннән ага торган елга. 84214 Ул унбер меңнән артык кешене эш урыннары белән тәэмин итә. 84215 Ул унлап концерт һәм театральләштерелгән тамаша программасы булдыра. 84216 Ул уннан артык китап, 300гә якын фәнни һәм популяр мәкаләләр авторы. 84217 Ул — уннан артык китап һәм монография, йөздән артык мәкалә һәм урта мәктәпләр өчен дәреслекләр авторы. 84218 Ул уң һәм сул әйләнә поляризацияле электромагнит дулкыннарның тирәлектә төрле тизлек белән таралуыннан гыйбарәт. 84219 Ул урамда элек чуаш, мари (чирмеш), мордва (мукшы) халыклары яшәгән. 84220 Ул урман ачыклыгы анда хәзер дә бар, халык аны «Габдерәхим хәзрәт ачыклыгы» дип йөртә». 84221 Ул урманда ак һәм кара чыршы күләгәсе астында да үсә ала. 84222 Ул уртачадан кыска буйлы, ләкин бии башлагач, зифа, озын буйлыга әйләнә дә куя. 84223 Ул урын 610 мм озынлыктагы һәм 38 мм биеклектәге брусок белән чикләнгән. 84224 Ул урынга 10-15 минутка нинди дә булса май сөртеп тотсаң, талпан җиңелрәк чыга. 84225 Ул урында сквер һәм Карл Маркс бюсты тора. 84226 Ул урында урам барлыкка килә һәм хәзерге көнгә кадәр Җебанай (Иванай) урамы дип атала. 84227 Ул урында хәзер Старый Город дип аталган урыс авылы. 84228 Ул урында эшләгән вакытта Багаев дини оешмаларга карата тиешле кырыслык күрсәтмәгән. 84229 Ул урыннарда булмагач, ана өенә кайта. 84230 Улусук — Русия территориясеннән ага торган елга. 84231 Улусчерга ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 84232 Улу-Теляк – Русия территориясеннән ага торган елга. 84233 Ул үтә чыдамлы изоляция, торбалар, машина детальләре, химик аппаратуралар ясау өчен тотыла. 84234 Ул үт кудыру үзлегенә ия. 84235 Ул үт куыгындагы ташларны кудырырга да сәләтле. 84236 Ул утрауда ике атна торган һәм Һинд-Маврикийле җәмәгатьчелекне мәгариф белән кызыксынырга һәм сәясәттә активрак роль уйнарга өндәгән. 84237 Ул утрауны "Сирне утравы" дип атаган. 84238 Ул Уфа гыйльми үзәге Социаль-икътисади тикшеренүләр институты социология бүлегенең беренче мөдире һәм Башкортстан Фәннәр академиясенең Социология буенча гыйльми советы рәисе була. 84239 Ул – Уфа һәм Эстәрлетамактагы Гариф Рәмиев, Эстәрлебаш мәдрәсәләре белән бер дәрәҗәдә тора. 84240 Үлүчеләр саны буенча 2013 елда Татарстан Русиядә 55нче урында иде. 84241 Ул — учреждениеләр, оешмалар, аерым шәхесләр арасында аралашу чарасы һәм мәгълүмат алмашуның киң таралган юлы. 84242 Ул факыйр, әзбелемле һәм гел эшне эзли. 84243 Ул фамилиясен дә Мамаев дип алыштырган һәм Кече Солабаш авылыннан 5 чакрым Казанга табарак күчеп утырган. 84244 Ул, фаразларда әйтелгәнчә, ясалма интеллект һәм үзен-үзе ясап чыгаручы машиналар ясаудан, кешенең исәпләү машиналары белән интеграциядән яки кеше миенең мөмкинчелекләрнең биотехнология куллану исәбенә үсешеннән килеп чыгачак. 84245 Ул фарер-дат-латин сүзлеген төзи, ләкин сүзлек 1966 елда гына басыла башлый. 84246 Ул — фарсы эпик поэзиясенә сөйләм телен һәм реалистик өслүб алып килгән, әдәби әсәр тудыруның яңа стандартларын эшләп биргән сүз остасы. 84247 Ул – фарсы яңарыш әдәбиятына гына түгел, классик шигърияткә нигез салучы. 84248 Ул Фәрештә йоклый җырын җырлап 73 балл җыйды. 84249 Ул, ФЗО мәктәбен тәмамлап, Мотовилиха хәрби заводында тимерче-штамповщик булып, аннан соң Пермь хәрби-механика техникумын тәмамлап, икенче бер заводта мастер булып эшләгән. 84250 Ул Финляндия фәнни академиясе каршындагы фин-угыр халыклары җәмгыятенең мактаулы әгъзасы исемен йөртә. 84251 Ул — фиргавеннен баш ярдәмчесе булган. 84252 Ул фронтта да иҗат эшен туктатмый. 84253 Ул Хаббл классификациясе буенча SBbc төре тоташтырмалы бормалы галактикасы дип санала, һәм Андромеда (M31), Өчпочмак (М33) галактикалары һәм берничә кечерәк иярчен -галактикалар белән Җирле төркемне тәшкил итә, бу төркем исә Сөмбелә үтә тупланышына керә. 84254 Ул хаҗга барып беренче елны үзе өчен,аннан кайтмыйча,анда балалар укытып, икенче елны атасы өчен хаҗ кылып кайткан. 84255 Ул Хаҗ Гали исемле адәм алты кеше белән Болгардан килеп, авыл булып утырганнар. 84256 Ул хаким итүче советка сайланган позицияләр барлыкка китергән, ләкин фрашиза Француз һәм Креол сыйныфлары өчен генә булган. 84257 Ул хакимияткә әкрен бара, башта аңа Үзәк Монголиядәге кереитлар җитәкчесе Ван-хан ярдәм күрсәтә. 84258 Ул хакимияткә әкрен килә, башта аңа Үзәк Монголиядәге кереитлар җитәкчесе Ван-хан ярдәм күрсәтә. 84259 Ул хакта бабасы репрессия корбаны булган,Герой ана Назилә апа Гатауллина :”Безнең әтине сугышка колхозның аты белән алдылар. 84260 Ул халкыбызның әлегә билгеле булмаган яки онытылган күп җырларын табып, эшкәртеп сәхнәгә күтәрде һәм халыкка кабат ирештерде. 84261 Ул — халык иң күп яшәгән төбәк. 84262 Ул халык күңелендә риваятьләр булып сакланган. 84263 Ул халык мәгарифе министрлыгы карамагында була. 84264 Ул халыкның иң гади эшләре белән дә кызыксына. 84265 Ул халыкны тыгызрак урнаштырырга мөмкинлек бирә, нәтиҗәдә, халык дәүләт булып оеша. 84266 Ул халык тарфыннан гомуми, тигез һәм турыдан-туры сайлау нигезендә яшерен тавыш бирү юлы белән 4 елга сайлана һәм 2 мөддәттән артык сайлана алмый. 84267 Ул хаталы караш. 84268 Ул, хатын-кызлардан беренче буларак, 1903 елда физика һәм 1911 елда химия буенча ике тапкыр Нобель премиясен ала. 84269 Ул хатын-кызларны уянырга, намуслы, гыйлемле, тырыш булырга чакыра, кешеләр арасында матур әхлакка корылган мөнәсәбәтләрне яклап яза, саф, романтик мәхәббәтне олылый. 84270 Ул Хәербигә хатынының әти-әниләре, әби-бабалары янына кайтып йөри. 84271 Ул хәзерге 1915 елның 20 ноябрендә Татарстанның Сарман районы Яхшы Каран авылында туа. 84272 Ул хәзерге җәмгыятьтәге глобальләшү (берләшү) һәм секуляризация (динне дәүләттән аеру) процессларына каршы җавап буларак барлыкка килгән. 84273 Ул хәзерге идарә каршындагы күл буена урнашкан була. 84274 Ул хәзерге Лаеш районының Шуран һәм Балык Бистәсе районының Саескан Тавы авыллары арасында, Чулман суының уңъяк ярында ур­нашкан. 84275 Ул хәзерге Саба үзидарә Советы бинасы белән иске зират арасында булган. 84276 Ул хәзерге татар әлифбасыннан дүрт хәреф белән аерылган ( Ә урынында Ӓ, Ө урынында Ӧ, Ү урынында Ӱ, Җ урынында Ж, Ң урынында Ҥ хәрефләре булганнар). 84277 Ул хәзерге «Татарский кибет» урынында була. 84278 Ул хәзерге Ырынбур өлкәсенең Октябрь районы Имангол дигән татар авылында 1885 елда дөньяга килә. 84279 Ул хәзерге Яшел Үзән районы Мулла Иле авылында игенче гаиләсендә дөньяга килә. 84280 Ул хәзер, казна предприятиесе буларак, илнең стратегик объектлары исемлегенә керә. 84281 Ул хәзер “Мәдәнә” исемле дин-мәгъ­рифәт үзәгенә керә. 84282 Ул хәзер Татарстан Республикасының патент-лицензия hәм уйлап табучылык эше буенча Чаллы шәhәр Советы рәисе. 84283 Ул хәлифә, патша яисә башка югары дәрәҗәле кешеләрне халык төркеменнән аеру өчен эшләнә. 84284 Ул Хәмзә ибне Габдел-Мотталиб белән сугышканда үтерелә. 3 бергә-бер чыгып сугышудан соң, бәрелеш башлана. 84285 Ул һәр адым саен төрле-төрле ун малай исемен атап ун адым ясарга тиеш. 84286 Ул хәрби диктатура режимн урнаштырды һәм армиянең үзгәртеп оештыруга башланды. 84287 Ул һәрвакыт кешеләрнең мәнфәгатенә туры килгән әмер һәм тыюларны бирер. 84288 Ул, һәрвакыттагыча, үзенең эшен халык алдында лекцияләр укудан, ягъни, мәгърифәтчелектән башлый, Төркия буйлап йөргәндә, илдә һәм дөньяда барган сәяси вәзгыятьне аңлата, кешеләрне төрек-ислам берлегенә чакыра. 84289 Ул һәрвакыт тередер, бакыйдыр. 84290 Ул һәр караштан бердәнбер һәм үзенә булган ихтыяҗы чиксез. 84291 Ул һәр кеше төрмыш китергән сынауларны үтергә, проблемаларны аңларга һәм чишергә сәләтле, бәхеткә ирешергә һәм ихтирам берелергә хокуклы булган фикернең нәтиҗәсе буларак. 84292 Ул һәрнәрсәдә борынгы Кытай культурасын сакларга омтылган. 84293 Ул һәр нәрсәне беренче яраткандыр. 84294 Ул һәрнәрсәне үз хөкеменнән кичерер. 84295 Ул һәрчак безгә теләп булыша, киңәшләрен бирә. 84296 Ул хәтта башка милләттән булган артистларны да татарча җырларга өйрәтте. 84297 Ул хәтта рус газеталарында әдәби рус телендә ачы ирония һәм сарказм белән Русиядә рус булмаган халыкларның изелүе, тигезсезлеге турында яза. 84298 Ул « Һибәтел-хәкаик », ягъни «Хакыйкать бүләге» («Хаклыклар бүләге») дип йөртелә. 84299 Ул Хиҗаз җирлегендә, Бәдер коелары янында була. 84300 Ул һиҗрәт вакытында мөһим роль уйный. 84301 Ул һиҗри ел исәбе белән 194 елның 11 шәүвәлендә Бохара шәһәрендә туа. 84302 Ул химик процесслар, магнит кыры тәэсире һәм кайбер башка сәбәпләр нәтиҗәсендә баллыкка килә. 84303 Ул һинд-аурупа телләренең роман төркеменә карый. 84304 Ул ХІХ гасырның азагы — ХХ гасыр башы эклектик формаларында төзелгән һәм беренче катта сәүдә зонасы булган табышлы йортының үрнәге булып тора. 84305 Ул холыклары буенча төрле геройларны уйный, аларның барсына да бердәм сыйфат – гаять зур тормыш сөючәнлек, шигъриятлек һәм югары романтизм хас була. 84306 Ул "Хөсәения"дә мөгаллим булып кала. 84307 Ул, Хуанхэ елгасын кисеп чыгып, тигезлекләр һәм таулар буйлап сузыла. 84308 Ул хуҗа алдына килеп: — Чүлмәк сатасыңмы? 84309 Ул "Хулиганнан алып хыялыйга кадәр" (оригиналь исеме "От хулигана до мечтателя") диеп атала. 84310 Ул Һ.Һейне, А.С.Пушкин, М.Ю.Лермонтов шигырьләрен матур тел белән татарчага тәрҗемә итә. 84311 Ул Х-хромосома исе булып тора. 84312 Ул Цинь династиясе патшасын бәреп төшергән һәм хакимиятне үз кулына алган. 84313 Ул чoрдaгы төп бeлeмнәрнe бик яxшы өйрәнә, тугaн тeлe төрки тeлнe бaрлык нeчкәлeкләрe бeлән бeлә, гaрәп һәм фaрсы тeлләрeн яхшы үзләштeрә. 84314 Ул чагында авылда 15ләп йорт булган. 84315 Ул чагында аңа Монголиядән төньяктарак, Янәсәй Һәм Селенга елгалары буендагы, яңа яулап алынган җирләр дә кертелә. 84316 Ул чагында өй иясе килеп ябышмый, ди. 84317 Ул чагыштырмача йомшак һәм пластик, яхшы электр һәм җылылык үткәргече. 84318 Ул чакларда әле йортларның тәрәзәләре карыннан торган, түбәләре саламнан булган. 1885 нче елларда җир үлчәп бирүче (землемерлар) билгеләнгән. 84319 Ул чакта анда 9 мең авыру һәм яралы кеше сугыш кырында үлеп калалар. 84320 Ул чакта аның контроле астында хәзерге төньякта урнашкан Шотландиядән көньякта урнашкан Эфиопиягә кадәр, көнчыгыштагы Әрмәнстаннан көнбатыштагы Португалиягә кадәр җирләре ләккән. 84321 Ул чактагы исеме Кәҗә була. 84322 Ул чактагы СССР хөкүмәте җитәкчесе Алексей Косыгин аның фикерен хуплый һәм Чаллы белән Тольятти төзелешендә социологлар тәкъдимнәре файдаланыла. 84323 Ул чакта Казанда яшәгән абыйсы Габдулла аны үзе янына чакыра. 1924 нче елда Казанга килгәч, абыйсын Башкортостанга эшкә күчерәләр. 84324 Ул чакта мәчетне дин әһелләре һәм гарәп илчеләре саклап кала. 84325 Ул чакта нәкъ менә социаль сферада АКШ хөкүмәтенең авырлыклары күп була. 84326 Ул чакта немец генераль штабының башлыгы вазифасын Гинденбург башкара, ә аның ярдәмчесе урынында Люден-дорф дигән кеше утыра. 84327 Ул чакта татар теле бик күп дәүләтләр белән халыкара аралашу теле булып исәпләнә. 84328 Ул чакта укытучылар “Капитал корбаннары” дигән спектакль куйдылар. 84329 Ул чакта халыкта абыз-агайлар хәрәкәте көчәя, ягъни патша тарафыннан билгеләнгән мөфтинең мәхәлләләргә имам билгеләү турындагы боерыкларына буйсынмау очраклары арта. 84330 Ул чакта Ш. Сафин көрәшкән җиңел үлчәү авырлыгында илдә Л. Егоров мәйдан тота. 1951 елның җәендә ил беренчелегенә Одессада узган бәйгедә ул яңадан да беренчелекне яулап, Олимпия уеннарына барырга беренче кеше булып торуын күрсәтә. 84331 Ул чарада 23 илдән килгән 400 спортчы катнаша. 84332 Үлчәгеч әсбаблар Сейсмик дулкыннарның барлык төрләрен сизеп алыр һәм билгеләр өчен махсус әсбаблар – сейсмографлар кулланыла. 84333 Үлчәме: сугу/сек, Гц * Тәгәрмәч диаметры (шомартучы, беләүче машиналар өчен). 84334 Үлчәү җайланмалары белән эш иткәндә, аларның сез үлчи торган көчәнеш, я токка исәпләнгән булуын, щупларны тоташтыручы үткәргеч чыбыкларның изоляциясе бозылмаганын, эшне башлаганчы, тикшерегез. 84335 Ул чик буе гаскәрләрендә хезмәт итә. 84336 Ул чирек гасырга якын гомер юлын әтисе белән бергә уза. 84337 Ул чиркәү XV гасырда готик өслүбтә төзелгән. 84338 Ул чирнең үскән чагына туры килүе дә, төп билгеләре үтеп киткәч тә башланырга мөмкин. 84339 Ул чит ил кешеләренең совет гражданнары белән багланышларын күзәткән һәм чит ил дипломатларыннан совет куркынычсызлык органнарын кызыксындырган мәгълүматларны табарга тырышкан. 84340 Ул чит-ят планеталар белән бәйле, үтә дә гаҗәеп маҗаралар хакында яза, оригиналь образлар, ситуацияләр уйлап таба. 84341 Ул чокырларга авыл халкының терлекләре төшеп үлү очраклары еш була. 84342 Ул чорда авылны Сәрдегән яки Кече Сәрдек исеме белән дә атыйлар. 84343 Ул чорда аның тырышлыгы белән кафедра каршында Галимҗан Ибраһимов исемендәге татар фольклоры фонды булдырылды. 84344 Ул чорда биредә барлыгы 103 мең тонна дары җитештерелә. 84345 Ул чорда гәзит-журнал тарату хезмәте булмаган әле, редакция хезмәткәрләре гәзитне почтага үзләре барып, адресатларга салып җибәргәннәр. 84346 Ул чордагы язмалар яңалык кертүче педагоглар һәм галимнәр (Ш. 84347 Ул чорда йортларында шәхси китапханә туплаган зыялылар шактый була, китапханә ачылгач, алар да китаплар тапшыралар. 84348 Ул чорда кафелар туклану урыны булудан битәр, зур социаль функцияне башкарганнар. 84349 Ул чорда мондый шөгыль белән бай катлам кешеләре генә мавыга. 84350 Ул чорда татар-башкорт кафедрасы бинасы бүгенге Коммунистик урамында урнашкан була. 84351 Ул чорда “Титаник” дөньядагы иң зур пассажирлар корабы булып исәпләнә, аның озынлыгы 268 метр, авырлыгы 46328 тонна тәшкил итә. 84352 Ул чорда Төркиянең Дǝүлǝт Су эшлǝре мөдирлеге башлыгы булып соңрак премьер-министр һǝм президент булачак Сөлǝйман Демирел тора. 84353 Ул чор реклама текстлары бик гади, күп очракта, хәбәр бирү характерында булган. 84354 Ул чыбыклар белән телефон аппаратына тоташтырылган. 84355 Ул, чыгарып ташланып, кешеләрнең таптавыннан башка һичнәрсәгә дә яраклы булмас. 84356 Ул чыгып китүгә, Тукран килә: — Тук-тук! 84357 Ул Чынгызхан исеме белән атала башлый. 84358 Ул чын мәгънәсендә шигырь остасы, XX гасыр мәгърифәтчелек әдәбияты тарихында тирән эз калдырган, шигырь мәктәбе тудырган әдипләрнең берсе һәм күренеклесе. 84359 Ул чыпчыкны тигез урынга утырта да таяк белән чыпчыкның җиргә тимәгән ягына суга. 84360 Ул чыршы әле 1980 нче елларга кадәр яшәде, аның турында бик серле риваятьләр сөйлиләр. 84361 Ул шактый вакытлар татар балалар газетасы «Сабантуй» һәм «Ялкын» журналы редакцияләрендә эшли. 84362 Ул «шалкан» була. 84363 Ул Швейцария башкаласы Женева шәһәрендә урнашкан. 84364 Ул Швециядә 10 майдан 14 майга кадәр уза. 84365 Ул шәрабне мактап, дөньяга куанып яшәргә мөмкин, дип белдерә. 84366 Ул шәригатьтә Коръәннән соң икенче урында тора. 84367 Ул шәһәрдә 9 октябренә кадәр урнашкан, шуннан соң Омскига күчте. 84368 Ул шәһәрдә алып барылган казна төзелеше һәм шәхси төзелешләр өчен берүзе җавап бирә. 84369 Ул шәһәрдәге иң эре җитештерүче, 42% продукция җитештерә. 84370 Ул шәһәрдән ерак түгел икенче бер шәһәр — Суар урнашкан, анда да Җамигъ мәчет бар. 84371 Ул шәһәрнең көньяк-көнбатышында урнашкан һәм шәһәрдәшләр арасында ял итү урыны буларак популяр. 84372 Ул шәһәр радиосында хезмәт куя башлый. 84373 Ул шәһәр соңыннан Бихан оныкларыннан урыс православ чиркәвенә күчә. 84374 Ул шәхес культы елларында кулга алына һәм гаепсезгә һәлак ителә (гомере 1938 елның 15 февралендә өзелә). 84375 Ул — шәхес культы корбаны. 84376 Ул шәхес культы чорының ботен газапларын үз башыннан кичергән. 84377 Ул шешәдән суга, тәлинкәдән ашамлыкка күчә һәм турыдан-туры организмга эләгә. 84378 Ул шешә, һәм күп булып эрен бүленеп чыга башлый. 84379 Ул, шигырь белән рифмалы прозадан торган чагыштырмача мөстәкыйль хикәятләрдән гыйбарәт. 84380 Ул шигырь белән язылган әсәрнең беренче өлешендә монда да тамуг вакыйгалары тасвир итә. 84381 Ул ширкәтләрнең тотрклылыгы Тольяттидагы («ВАЗ») и Чаллыдагы (« КАМАЗ ») автомобиль төзү ширкәтләренә бәйле. 84382 Ул Шотландияда урнашкан. 84383 Ул, Шрекны кешеашар дип уйлган, җирле кешеләр оештырган һөҗүмнәргә каршы тора. 84384 Ул ШСДФны реформачыл юлда алып бара һәм фирканың инкыйлабчылар канаты белән көрәшә. 84385 Ул шулай алдына караган хәлдә: — Очты, очты, кошлар очты! 84386 Ул шулай да, ул болай, Киленнәр йөри шулай. 84387 Ул шулай да, ул болай, Мылтык аталар шулай. 84388 Ул шулай ике атна дәвамында хуш искә күмелеп утыра. 84389 Ул шулай итеп аның дини фанатизм һәм хорафатларга юнәлтелгәнлеген күрсәтә. 84390 Ул шулай ук аерым китап булып та басылып чыга. 84391 Ул шулай ук «Азат» газетасын оештыручыларның берсе була — газетаның беренче саны 1906 елның 1 февралендә чыга. 84392 Ул шулай ук арифметика укыту алымнарына өйрәткән «Ысулы тәгълиме хисап» (1911) исемле методик кулланма китабы бастырып чыгара. 84393 Ул шулай ук балалар иҗаты түгәрәген оештыручыларның берсе булып та тора. 84394 Ул шулай ук барлык Идел буе халыкларына кагылган б.э.к. 516-512 еллардагы скиф-фарсы сугышын да тасвирлый. 84395 Ул шулай ук башка театрларда да уңыш белән бара. 84396 Ул шулай ук берничә манга авторы. 84397 Ул шулай ук газета-журналларда очерклары, рецензия һәм әдәби тәнкыйть мәкаләләре белән күренә башлый. 84398 Ул шулай ук әдәби тәнкыйть, публицистика, очерк һәм әдәби тәрҗемә жанрларында да нәтиҗәле эшли. 84399 Ул шулай ук әдәби тәрҗемә эше белән дә актив шөгыльләнә. 84400 Ул шулай ук ел саен уза торган урамнарда боҗра мотор узышы Монако Гран Приның хуҗасы булып тора, ул Беренче Формуланың оригиналь Гран Приларның берсе. 84401 Ул шулай ук җәмәгать эшләрендә дә актив катнаша. 84402 Ул шулай ук ике тапкыр Хезмәт Кызыл Байрагы орденына ия була. 84403 Ул шулай ук канун чыгару һәм мәхкәмәләр өлкәсендә еш кулланылган. 84404 Ул шулай ук компьютерның яхшы эшләвен тәэмин итүче бер җиһаз. 84405 Ул шулай ук майларны, каучукны эретүче итеп, тукыма һ.б. чистарту өчен кулланыла. 84406 Ул шулай ук Пакыстанның талиблар идарә иткән Вәзирстан вилаяте байрагына да язылган. 84407 Ул шулай ук повесть, поэма кебек катлаулырак жанрларда да каләмен сынап карый, бер үк вакытта район газетасының иң актив язышкан хәбәрчеләреннән берсе булып таныла. 84408 Ул шулай ук Порт Луины муниципалитет иткән, шулай итеп гражданнар шәһәрдә үзләре сайлаган вәкилләр аша хаким итә алганнар. 84409 Ул шулай ук проза жанрында да эшли – яшьләр тормышына багышланган очерклар һәм балалар өчен хикәяләр яза. 84410 Ул шулай ук профессиональ хоккейчы була. 84411 Ул шулай ук пьесалар язуда да көчен сынап карый, хәтта шулардан берсе — «Алсу гөлләр» дигәне — мәктәп сәхнәсендә дә уйнала. 84412 Ул шулай ук рептилияләрдә һәм кошларда интеграциядә катнаша. 84413 Ул шулай ук, русчага тәрҗемә ителеп, Казанның Яшь тамашачылар театры сәхнәсендә дә уңыш белән бара. 84414 Ул шулай ук Татар дәүләт курчак театры өчен Г.Тукайның мәшһүр поэмасы нигезендә "Кисекбаш" (1951) исемле комедия яза. 84415 Ул шулай ук Татарстан радиосында һәм телевидениесендә яңгыраган һәм тамашага куелган күпсанлы тапшыруларның авторы, режиссеры һәм алып баручысы буларак та билгеле. 84416 Ул шулай ук һимнның беренче юлы булган “Ur svenska hjärtans djup en gång” (“Швед йөрәгенең иң-иң түреннән”) исеме белән дә билгеле. 84417 Ул шулай ук яхшы гына французчаны да аңлаган. 84418 Ул шулар өчен кайгыра. 84419 Ул шул вакытларда урта мәктәпләр һәм югары уку йортлары өчен математика, физика, химия, теоретик механика буенча кулланма әсбапларны тәрҗемә итә. 84420 Ул шул еллар аралыгында башлангыч мәктәптә укытучы һәм мәктәп мөдире булып эшли. 84421 Ул шул елларда гомуми механика мәктәбендә фәнни-тикшеренү эшен җитәкләгән. 84422 Ул шул заман юмор-сатира журналларының иң алдынгысы була. 84423 Ул шулкадәр зирәк бала була, 12 яшендә Коръәнне яттан өйрәнә. 84424 Ул шул ук вакытта Афиналарда да папа тәхетенең илчесе булганга күрә, ул үзара каршылыкта булган ике мохиттә эшли. 84425 Ул шул ук технологияләр буенча әзерләнә, әмма чүпрә кушылмый. 84426 Ул шул чорда Норвегиянең әдәби теле булган дания телендә (аның норвег диалектында) язган. 84427 Ул шунда бик күп атамаларны, исемнәрне татар телендә беренче булып яңгырата. 84428 Ул шунда ун елдан артык, 1990 елда өч еллык хезмәт килешүе төзеп чит илгә киткәнче эшләде. 84429 Ул шуннан күп хезмәт итә. 84430 Ул шуның белән татар ханнарының бердәнбер һәм тотрыклы династиясе булып танылган Гәрәйләр династиясенә (төгәлрәк әйткәндә, Жучилар династиясенең Гәрәйләр ыруына) нигез салган. 84431 Ул Шүрәле турындагы татар халык риваятенә нигезләнгән. 84432 Ул шушы "пычрак" шикәрне бик җитди өйрәнеп, сары шикәрнең агына караганда файдалырак икәнлеген: матдәләр алмашына һәм тешләргә зыян ясамавын, организмның эш¬кә сәләтен һәм башка мөмкинлекләрен яхшыртуын раслаган. 84433 Улы Александр I яңадан Бөекбритания яклы көчләрне яклый башлый һәм Русия империясе инглиз ягында Наполеонга каршы сугышка керә. 84434 Улы аңа шулай дип әйткән: “Бу әсәр ясалган максатына хезмәт итә. 84435 Улыбыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 84436 Улы Габдрахман Рәсүлев шулай ук күренекле дин әһеле, Үзәк диния нәзарәтендә мөфти. 84437 Улы җиңгән көнне атасы Ирфанга яшь тулды. 84438 Улы Илья белән икесе проектлау эшендә ун ел бергә («Казан» (Казанский), «Нарат урманы» (Сосновый Бор), «Төзүче» (Строитель) санаториийләрен, «Радиоприбор» заводы ашханәсен бизәү проектлары) эшлиләр. 84439 Улы Ильяс Айдаров – рәссам, РФ атказанган, ТР халык рәссамы, халыкара мәдәният һәм сәнгать академиясе хокукый әгъзасы, Тукай премиясе лауреаты. 84440 Улы – Мөхәммәтсафа Баязитов (1877-1937), Санкт-Петербургта Гуревич гимназиясен, Казанда югары дини укуханәсен, Санкт-Петербург университетының көнчыгыш факультетының гарәп теле бүлеген тәмамлый. 84441 Улын 1нче музыка мәктәбенә укырга бирә, ә хатынын үзе дәваланган госпитальгә санитарка итеп эшкә урнаштыра. 84442 Улына 5 млн мирас калдыра. 84443 Улын укымышлы кеше итәргә тырыша. 84444 Улының күлмәген йөзенә сөртүгә, карт Йагъкубның сукырайган күзләре яңадан ачыла. 84445 Улы Равил Айдаров – архитектор, Казан дәүләт мөһәндис-төзелеш университетының сынлы сәнгать кафедрасы доценты, Русия архитектура академиясе хокукый әгъзасы. 84446 Ул Ырынбур өлкәсе (хәзерге Шарлык районы ) Мостафа авылында туган. 84447 Улыс-Бежъюдор — Русия территориясеннән ага торган елга. 84448 Улыс-Воргашор — Русия территориясеннән ага торган елга. 84449 Улы Сембер гимназиясендә укый. 84450 Улыс-Койю — Русия территориясеннән ага торган елга. 84451 Улыс-Ремъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 84452 Улы театрга режиссер булып кайткач, 7 ел буена иҗат бәхетен каплаган пәрдәләрне Наилә Гәрәева пыран-заран китерә. 84453 Улы Фәрит АКШта яши, банк эксперты булып эшли. 84454 Улы Фёдор дөньяга килү белән Явыз Иван Переславль-Залесскийдә чиркәү төзергә кушкан. 84455 Улы Шамил Шаһвәли улы ( 1927 2010 ), галим-физик, физика-математика фәннәре докторы ( 1970 ), професор ( 1971 ), ТР ФА мөхбир-әгъзасы ( 1994 ), РСФСР атказанган фән эшлеклесе ( 1980 ). 84456 Улы Шәрәфетдин Уфада ахун булды, 1849 елдан башлап Уфа төрмәсендә әгъза булып эшләгән. 84457 Улы Ядегәр-Мөхәммәт ның соңгы ханы була. 84458 Улька — Русия территориясеннән ага торган елга. 84459 Ульм ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 84460 Ульмица — Русия территориясеннән ага торган елга. 84461 Ультиматум кире кагылгач рус корабльләре каланы бомбага тота. 84462 Ульянковоның үз приходы 1724 елда ук билгеле, тик иске биналары сакланмаган. 84463 Ульяновка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 84464 Ульяновка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 84465 Ульяново ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 84466 Ульяновск педагогия университетының физик тәрбия факультетын тәмамлый. 84467 Ульяновск шәһәрендә туган. 84468 Ул эзли башлый. 84469 Ул элекке Вятка губернасы Сарапул өязе Әгерҗе волостеның Иж-Бубый авылында 1781 елда оештырыла. 84470 Ул элеккечә балалар әдәбияты өлкәсендә эшләвен дәвам итә, сабыйлар өчен шигырь һәм әкият җыентыклары чыгара. 84471 Ул элек Өбрә-Казаклы (Лашман) һәм Өбрә-Ясаклы дип аталган ике бистәдән торган. 84472 Ул электр кыры тәэсирендә корылган сыеклыкның хәрәкәт процессларын өйрәнә. 84473 Ул электрон, антинейтрино һәм бүлендек төшнең кинетик энергиясенә әйләнә. 84474 Ул электр тогын начар үткәрә. 84475 Ул элек-электән балта осталары, умартачылары, яшелчә үстерүчеләре, пима басучылары, үз куллары белән техника җыючылары белән дан тота. 84476 Ул этика белән фәлсәфәгә «идеал» дигән төшенчә кертә. 84477 Ул этиотроп терапия мөмкин булмаганда кулланыла. 84478 Ул эченә кулдан язылган Тәүрат текстлары урнаштырылган күн каешлы ике тартмадан гыйбарәт. 84479 Ул эчке һәм тышкы, язгы һәм көзге, җәйге һәм кышкы кием төрләрен үз эченә ала. 84480 Ул эшләгән дәвердә (1991) мәктәп тугызъеллыктан урта мәктәп итеп үзгәртелә. 84481 Ул юлда бөтерелеп-бөтерелеп тузан яки кар туздырып ала да каядыр китеп югала. 84482 Ул юллары белән аеруча билгеле. 84483 Ул юл чатында дүшәмбе көннәрдә булган базар урынында хасил була. 84484 Ул Юмаш исемле чуаш авылында урнашкан, биредә 310 кеше эшли. 84485 Ул Юстиция министрлыгы тарафыннан теркәлде. 84486 Улюстон — Русия территориясеннән ага торган елга. 84487 Улюсть — Русия территориясеннән ага торган елга. 84488 Ул — «ябалак», түгәрәктәгеләр «кошлар» булалар. 84489 Ул ябылгач, авыл халкы суган белән чөгендер үстерергә керешә. 84490 Ул ябылгач, аның дәвамы буларак, шул ук елда «Азат халык» газетасы нәшер ителә башлый. 84491 Ул ягулык буларак кулланыла, ә нефть битумнары — буалар салуда һәм юл төзелешендә кулланыла. 84492 Улядаровка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 84493 Ул язу Болгарның башлангыч чорында ук килеп кергән һәм Алтын Урдада уку-язуның нигезен тәшкил иткән. 84494 Ул язучыларны демократик басмаларның негатив аспектларыннан, ялган язмалар, фальсификацияләрдән, чынбарлыкны шәхси максаттан үзгәртеп сурәтләүдән һ. б. тискәре күренешләрдән ерак торырга чакыра. 84495 Ул яклаган идеяләрнең, карарларның эчтәлеге гади халык тормышыннан алынган һәм, ул, беренче чиратта, якташлары мәнфәгатьләрен алга куя. 84496 Ул яктылык җитәрлек булмауны да җиңел кичерә. 84497 Ул яктылык энергиясе тирә-юньдәге иркенгә сибелеп чыга. 84498 Ул якын-тирә авыллары өчен югары үрнәкле уку йорты булып тора. 84499 Ул якынча 1700 төрне үз эченә ала. 84500 Ул якынча б.э.к. 1000 еллар тирәсендә салына дип фаразлана. 84501 Ул – ялкынлы шигырьләр язган шагыйрь дә, илнең азатлыгы өчен курку белмәс көрәшче дә, үлемне ирләрчә батыр каршылаган каһарман да. 84502 Ул ялланган кешеләрне җыеп, киез итек бастырган. 84503 Ул яңадан Варшава геттосы эчендә калган Ятимнәр йортына кайта. 84504 Ул яңадан да көндәшен кысып кочаклады, аны бөтереп ыргытырга теләде. 84505 Ул яңадан куелган чиста кәгазь битләрендә кабатлана. 84506 Ул яңадан тагын да кыйммәткәрәк курчак алып кайтырга мәҗбүр була. 84507 Ул яңадан татар мәдәнияте милли мәркәзенә әйләнә. 84508 Ул яңа нефть продуктларын ясау процессының интенсификациясе нигезләрен тәкъдим иткән (коелучан материалларның, кораб ягулыгы, пеклар һ.б. ябышуга һәм туңуга каршы профилактик чаралар). 84509 Ул Янбулат авылыннан Фәридә Сираҗетдин кызы белән никахлаша. 84510 Ул яңгыр алдыннан яки яуганда була. 84511 Ул янә III дәрәҗә Изге Станислав ордены, көмеш һәм бронза медальләр белән бүләкләнә. 84512 Ул янмый, ләкин җылытканда чагыштырмача тиз таркала, бу вакытта хлороводород аерылып чыга. 84513 Ул Япониягә каршы сугыш хәрәкәтләрендә катнаша, совет гаскәрләре составында Монголия далаларын, Гоби чүлен, Хинган тауларын кичә. 84514 Ул ярлыныкы, ә зурысы «бай җире» була. 84515 Ул: «Яр, су, яр-су, яр», дип тора. 84516 Ул ярым миләр арасындагы бәйләнеш каналын тәэмин итә. 84517 Ул яһүд диненең христианлык белән тарихи татулашуы өчен бик күп эшләде. 84518 Ул Яһүд Фаддей белән Фарсы илендә дә дәгъвәт белән шөгыльләнгән булырга мөмкин. 84519 Ул яхшы белем ала, Иранның ул замандагы ике әдәби телен дә — гарәп һәм фарсы телен — яхшы белә; бәлки, Иранда ислам чорына кадәр кулланылган әдәби пәхләви телен дә белгәндер. 84520 Ул яхшы ишетә һәм күрә, көчле, җитез һәм чыдам. 84521 Ул яшәгән Ленин урамы 61 йорт 4 фатир адресы буенча рәссамның музее урнашкан. 84522 Ул яшәгән фатирда музей ачылды. 84523 Ул яшәгән Ырынбур шәһәренең бер урамы Шамил Әбдрәшитов исемен йөртә. 84524 Ул яшенле яңгыр вакытында күзәтелә. 84525 Ул яшен тизлеге белән алга ыргылып, көндәшен тагын келәм читенә бәреп чыгарды. 84526 Ул яшерен рәвештә Чечняга килә. 84527 Ул яшәү дәрте тулы Гималайда сәүдә үзәге Похараның иске базары янында урнашкан. 84528 Ул яшәүне фәкать ләззәт алуларга гына кай- тарып калдыра. 84529 Ул – яшьлекләрен сугыш уты кисеп үткән буыннан. 18 яшьлек егет каты яраланып кайта. 84530 Ул яшь рәссамга заказлар табып, кергән табышны үз кесәсенә салып бара. 84531 Ул, яшьтән ятим калып, Ленинград шәһәрендәге балалар йортында тәрбияләнә, шунда белем ала. 84532 Умайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84533 Умартадан аерылып чыккан күч, якын-тирәдәге уңайлы җиргә сора. 84534 Умарталыкка ияләнгән әлеге аю төнлә белән, бал исен сизеп, салам өеме астына кергән. 84535 Умарта тотучылар, итек һәм тула басучылар, җитен чәчәп, сүстән тукыма тукучылар да булган. 84536 Умартачылык «бал аулаудан» башлап чолыкчылыкка (урман умартачылыгына) кадәр булган барлык стадияләрне узган, һәм шуннан соң гына бал кортлары өчен умарталыклар төзелә башлаган булса кирәк. 84537 Умартачылык зур роль уйный. 84538 Умартачылык, каз үстерү дә бар. 84539 Умартачылык продукцияләре нигезендә хәзер бик күп дарулар әзерләнә. 84540 Умартачылыкта бал кортларын кышка әзерләү технологиясенә зур әһәмият бирелә. 84541 Умартачылык үсеш алган. 84542 Умочь — Алатыр елгасы кушылдыгы. 84543 Умполь — Русия территориясеннән ага торган елга. 84544 Ум (Смакотинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 84545 "Умырзая" җыр җыентыгын чыгара. 84546 Умырткалык кылчык умырткалардан төзелгән һәм гәүдә, койрык өлешләренә бүленә. 84547 Умырт­калы хайваннарның кайбер күзәнәкләре генә фагоци­тозга сәләтләрен саклаган. 84548 Ун айдан азат ителә, аклар хәрәкәтенә кушыла, Акмәчеттә ( Кырым ) каравыл командасында взвод унтер-офицеры. 84549 Уңайлы әйләнә-тирә үзлекләре кешегә иң яхшы тормыш дәрәҗәсе ясарга уңайлыклар тудыра. 84550 Уңайлы урынлашу сәбәпле Дәүләкәндә зур икмәк базары, тегермәннәр, элеватор (1913), базарлар барлыкка килә. 84551 Уңайлы шартлар булганда орлыктан яңа үсемлек — юкә үсеп чыга. 84552 Уңайлы шартларга эләгү белән, цисталар «ачыла» һәм алардан актив, хәрәкәтчән затлар рәвешендәге иң түбән төзелешлеләр чыга. 84553 Уңайлы шартлар туу белән, алардан кабат мицелий үсә. 84554 Уңайлы яшәү шартлары Көньяк-көнчыгыш Азия илләрендә яшәүчеләрне дә җәлеп иткән. 84555 Уңай нәселдәнлек билгеләре һәм артык авырлыгы булган кешеләргә аннан саклану яхшы. 84556 Уңай нигезләрнең тискәре нигезләргә карата бәйләнеше төрле була алганга күрә ихтималлык үлчәме шулай ук зуррак һәм кечерәк була ала. 84557 «Уңайсыз» субъектлар җинаятьчеләр өчен киртә хезмәтен үти, аларның тормышында хә- вефле роль уйнаулары да бар. 84558 Уңайсыз шартларда кутикуляр капламы астында шарсыман циста стадиясендә яки бик нык сусызландырганда коры «мичкә» стадиясен барлыкка китерәләр. 84559 Уңай форсаттан файдаланып, Шәнши (Шаньси) провинциясе җитәкчесе Ли Юан (Гаозу) 618 елда башкала Чаңанга (хәзерге Сиань) басып алган һәм 618 елда император дип игълан ителгән. 84560 Уңай һәм тискәре кире бәйләнеш бар. 84561 Унал-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 84562 Уң Банок (Урта) — Русия территориясеннән ага торган елга. 84563 Унберенче сыйныфны ун бала тәмамлаган. 84564 Унбер көндә ярышларны 32863 кеше караган. 84565 Унбер яшендә ул Иж-Бубидагы кызлар мәктәбенә укырга керә. 84566 Унбиш куплеттан торган бу җыр беренче заттан, Нидерландларның Оран йорты, Нассау тармагы угланы, тарихка “Аз сүзле” кушаматы белән кереп калган Вилһелм I (Wilhelmus van Nassouwe, 1533-1584) исеменнән бәян ителә. 84567 Унбиш яшендә 1864 елда Чутай мәдрәсәсенә җибәрелә. 84568 Унбиш яшендә Радик Яруллин җидееллык 64нче музыкаль мәктәбенең фортепиано классын тәмамлый. 84569 Унбиш яшеннән үк ул җирле типографиядә текст җыючы булып хезмәт итә. 84570 Уң Вануйто — Русия территориясеннән ага торган елга. 84571 Ун-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 84572 Уң Водовойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84573 Ун-Вож-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84574 Ун-Вош-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84575 Ун-Вош-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84576 Ун-Воят-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84577 Ун-Вый-Вар — Русия территориясеннән ага торган елга. 84578 «Уңган кешеләр» ( 1956 ) китабында авыл кешеләренең тормышын күзәтеп язган очерклары урын алган. 84579 Ун гасыр меңъеллыкны тәшкил итә. 84580 Унгор — Русия территориясеннән ага торган елга. 84581 Уң Грубе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 84582 Уңда — киң агач ятак, сулда — комод, урындык, апасы бәйләгән корама келәм белән капланган сандык. 84583 Ундакы — Русия территориясеннән ага торган елга. 84584 Ундер — Русия территориясеннән ага торган елга. 84585 Ундоша (Ундуша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 84586 Ундүрт яшьлек Габделгазиз Көнчыгыш Төркестанга, таранчылар (уйгурлар) арасына килеп чыга. 84587 Уңдырышлы җир мәйданнары ак тәнле фермерлар — хосусый авыл хуҗалыгы предприятиеләренең хуҗалары кулында. 84588 Ундыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 84589 Ун ел буена «Мәгариф» журналының редколлегия әгъзасы булып торды, аның битләрендә милли мәгариф мәсьәләләренә, татар тарихына багышланган мәкаләләрен бастырып, педагоглар арасында зур ихтирам казанды. 84590 Ун ел буена ул велосипед спорты буенча җыелма команданың алыштыргысыз капитаны һәм ике дистә елга якын шушы команда әгъзасы булган. 84591 Ун елга якын вакыт эчендә әлеге матбугат басмасының барысы 240 саны чыккан. 84592 Ун елдан соң, ягъни 1917 елда, ул яңадан чыга башлый. 84593 Ун елда ул 30га якын боевикта уйный. 1957 елда «Франкенштейн каргышы» фильмында катнашып, танылу ала башлый. 1958 елда Дракула ролен башкара. 84594 Ун ел дәвамында нәшер ителгән бу журналда аның йөзләгән мәкаләләре дөнья күргән. 84595 Ун ел узуга, 1967 елда Башкортстан дәүләт педагогия институты яңадан диярлек ачыла. 84596 Ун ел эчендә авыл ширкәтләрендә эшләүчеләрнең уртача саны 19 меңнән 9 меңгә кадәр төшә. 84597 Ун ел эчендә барлыгы 3164 очкыч җитештерелә. 84598 Ун ел эчендә «Галия»дә 950 егет укып чыккан. 84599 Ун ел эчендә техникумны бер меңнән артык егет һәм кыз тәмамлап чыккан, шуларның 80 проценты бүген үз белгечлекләре буенча хезмәт итә. 84600 Ун ел эчендә эшләп килгән мәчетләрнең күпчелеге ябыла. 84601 Уненга — Русия территориясеннән ага торган елга. 84602 Уне-Убат — Русия территориясеннән ага торган елга. 84603 Унже-Павинская ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 84604 Унҗиде кеше үзенең музыкаль иҗат җимешен тапшыра, һәм 500 долларлык бүләк испан композиторы Хайме Нуньоска (Jaime Nuñóz (1824-1908) насыйп була. 84605 Унҗиде кеше үзенең музыкаль иҗат җимешен тапшыра, һәм 500 долларлык бүләк испан композиторы Хайме Нуньоска (Jaime Nuñóz, 1824-1908) насыйп була. 84606 Унҗиде яшьлек Рәхимә, шул елларда артельдә эшләп, хәрбиләрнең кием-салымнарын төзәтү-ямау, яңаларын тегүдә катнашкан һәм тегүче һөнәрен үзләштергән. 84607 Унзба — Русия территориясеннән ага торган елга. 84608 Униаерситет, техника, табибият һ.б. институтлар, театрлар, музейлар бар. 84609 Универсиада 17-28 яшьтәге студентлар һәм аспирантлар өчен 2 ел саен уздырыла, әһәмияте һәм вәкиллек киңлеге буенча Олимпия уеннарыннан соң икенче урында тора. 84610 Универсиада авылы 12 мең кешегә исәпләнелгән. 84611 Универсиада авылы 2010нче елда корылган, Универсиада уздырылуга кадәр һәм соңыннан студентлар кампусы, һәм Русия җәйге спорт төрләре буенча җыелма такымнарының әзерләнү үзәге буларак кулланыла. 84612 Универсиада авылы Казанның Идел буе районында урнашкан. 84613 Универсиада логотибында латин әлифбалы U хәрефе язылышына охшаш элементлар булырга тиеш. 84614 Универсиада объектлары арасына керә. 84615 «Универсиада» сүзе «университет» һәм «олимпиада» сүзләре кушылып барлыкка килгән. 84616 Универсиада эмблемасы латин алфавитындагы U хәрефе һәм 5 континентны символлаштыручы төрле төстәге йолдызлардан тора. 84617 Университет 1944 елда Мәскәү дәүләт университеты халыкара факультеты нигезендә ачыла. 84618 Университет беренчеләрдән булып Русиянең милли тикшеренү университеты статусына Русия Президенты Әмере буенча 2008 елда конкурссыз лаек булды. 84619 Университет галимнәре арасында Русия Фәннәр Академиясе һәм Татарстан Фәннәр Академиясе әгъза-корреспондентлары бар. 84620 Университет кафедрларында 300дән артык укытучы эшли, алар арасында 42 професор, 123 доцент, 80нән артык Русиянең һәм Татарстанның атказанган фән, мәдәният, сәнгать эшлекләре, 46 Русиянең һәм Татарстанның атказанган һәм халык артистлары. 84621 Университет, медицина институты. 84622 Университетны 1888 елда тәмамлап, Мотт YMCAның АКШ һәм Канада милли сәркатибе вазифасына керешә. 84623 Университетны 2000 елда тәмамлый. 84624 Университетны кызыл диплом белән тәмамлый, аспирантурада калдырыла. 84625 Университетның фәнни эшчәнлеген фән һәм техника үсешенең приоритет юнәлешләрендә дөньякүләм танылган фәнни мәктәпләр тәкъдим итә. 84626 Университетның халыкара эшчәнлеге берничә төрле юнәлеш буенча алып барыла. 84627 Университетны тәмамлаганнан соң, В. А. Богородицкий профессор И.А.Бодуэн де Куртенэ җитәкләгән чагыштырмалы тел белеме кафедрасында профессор дәрәҗәсен алу өчен әзерләнергә калдырыла. 84628 Университетны тәмамлагач, 20 елга якын хокук белән шөгыльләнә. 84629 Университетны тәмамлагач, Сарман районында ике ел Чукмарлы мәктәбе директоры, колхозның партоешма секретаре (Чукмарлы — язучы Аяз Гыйләҗевнең туган авылы), аннан ел ярым КПССның район комитетында партия мәгарифе кабинеты мөдире булып эшли. 84630 Университетны тәмамлагач, С.Кукляшев Ырынбурга Неплюев хәрби училищесына шәрекъ (көнчыгыш) телләре укытучысы итеп билгеләнә. 84631 Университетны тәмамлагач, туган якларына кайтып, Төнгүк авылы урта мәктәбендә тел-әдәбият укытучысы, Яңавыл мәктәбендә мөдир булып эшли. 84632 Университетны тәмамлагач, ул башта «Коммунар» редакциясендә хатлар бүлеге мөдире булып эшли, аннары соң Казан университетының татар әдәбияты кафедрасы каршындагы аспирантурада укый. 84633 Университетны тәмамлагач, Уфада тарих, тел һәм әдәбият институтында эшкә калдырыла. 84634 Университетны тәмамлагач, Хәйретдин Гөләчйөз Төркия гимназияләрендә төрек әдәбияты укытучысы булып эшли башлый. 84635 Университетны тәмамлагач, яшь белгеч туган ягына кайта һәм гомеренең азагына кадәр Илеш районының «Маяк» гәзитендә эшли. 84636 Университетны тәмамлагач, яшь журналист "Яшь Ленинчы" (хәзерге "Сабантуй газетасы") газетасы редакциясендә эшли башлый. 84637 Университетны уңышлы тәмамлагач, аны татар әдәбияты кафедрасы каршында аспирантурада калдыралар. 84638 Университетны уңышлы тәмамлагач, Казанга килә һәм бер ел чамасы «Социалистик Татарстан» газетасы редакциясендә әдәби хезмәткәр вазифасын башкара. 84639 Университет – прогрессив рәвештә үсүче, хәзерге чорның иҗтимагый – икътисад һәм җәмгыяти – сәясәт шартларына яраклашкан, регионда, федераль һәм халыкара мәгариф мәйданында актив интиграцион роль уйнаучы югары уку йорты. 84640 Университетта 36 меңнән артык студент, якынча 4 мең аспирант, 10 мең әзерләнү бүлекләренең тыңлаучылары, барлыгы якынча 50 мең кеше укый. 84641 Университетта белем алуы белән беррәттән, Л.Шәех 2004 елда "Азатлык" радиосының Казан бюросында тапшырулар әзерли, 2004–2005 елларда “ Шәһри Казан ”, 2005–2007 елларда – “ Татарстан яшьләре ” газеталары журналисты була. 84642 Университеттагы фәнни-педагогик эшчәнлек белән беррәттән, Богородицкий 1881 елдан 1884 елга кадәр Татар укытучылар мәктәбендә рус телен укыта. 84643 Университетта көндезге калып буенча 18 мең студент укый һәм 500 күчү профессор эшли. 84644 Университетта медицина училищелары укытучыларының белемен күтәрү факультеты һәм табибларга дипломнан соң белем бирү бүлеге эшли. 2012 елдан университет составына урта һөнәри белем программаларын гамәлгә ашыручы медицина-фармацевтика колледжы да керә. 84645 Университетта үзен гәҗитләр карьерысына әзерли,уку дәверендә дә укуып беткәчтә Айовадан алып Калифорниягә кадәр периферий басмасында практика үтә. 84646 Университетта уку дәверендә, язучы Галимҗан Гыйльманов белән берлектә уку йортының легендар “Әллүки” әдәби-иҗат берләшмәсен кабат сафка бастырып җибәрә. 84647 Университетта уку-укыту процессында һәм фәнни тикшеренү эшләрендә уңышлы файдаланылган заманча корпоратив мәгълүмати-хисаплау челтәре һәм китап бастыру комплексы бар. 84648 Университетта укыганда “Әллүки” иҗат берләшмәсенә йөри, әсәрләре “Идел” альманахында, күмәк җыентыкларда дөнья күрә. 84649 Университетта укыган дәвердә Марк Зарецкий җитәкләгән Максим Горький музее каршында оештырылган әдәби берләшмәгә йөри, өч ел дәвамында берләшмәне җитәкли. 84650 Университетта укыган елларында ук Нәҗибә Әминева әдәби иҗат белән ныклы шөгыльләнә башлый. 84651 Университетта укыган елларында ук «Яшь ленинчы» (хәзерге «Сабантуй» ) газетасы редакциясендә эшли башлый. 84652 Университетта ул YMCAга керә, һәм тиздән аның университет бүлеген җитәкли, ә 1886 елда халыкара христиан конференциясендә аның вәкиле була. 84653 Университетта ул галим-ориенталист (көнчыгыш белгече) Николай Ильминский белән таныша; аның ярдәме белән 1871 елда яңа чуаш әлифбасының беренче вариантны төзә. 84654 Университетта фәнни-тикшеренү эшлэре күп юнәлешләрдә алып барыла. 84655 Университетта якынча 15 мең укучы өйрәнә. 84656 Университет теоретик һәм гамэли химиянен Халыкара союзлык ассоциациясе берләшмәсе (IUPAC) Евразия һәм Тын океан университетлары челтәре (UNINET) оешмаларының әгъзасы булып тора. 84657 Университет үзендә 15 институтны берләштерә. 84658 Университет эшчәнлеге 1953 елда Войтыла Ягеллон университетының теология факультетында христиан этикасын алман фәлсәфәчесе Макс Шелерның ( 1874 1928 ) этика системасыннан чыгып нигезләү мөмкинлеге хакында диссертация яклый. 84659 Уң Иевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84660 Уникаль бина урамдагы башка йортлардан үзгә ярымтүгәрәк фронтоны, түбәсе белән аерыла. 84661 Уникегә тәкен (кадәр) бер сәәт бар. 84662 Унике елда ( 1925 1937 ) “Сәнәк”тә аның иллегә якын фельетоны, байтак сатирик һәм юмористик хикәясе, шигырьләре “Г. 84663 Унике яшендә аны Чистайдагы мәдрәсәгә бирәләр. 84664 Унике яшенә кадәр Атилла Троицк шәһәрендә яши һәм татар мәктәбендә укый. 84665 Унике яшеннән башлап, ул дәфтәренә мәкальләр, әйтемнәр, табышмаклар җыя башлый. 84666 Уни ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан штп. 84667 Уни районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 84668 Ун йортлы авылда 51 кеше яши. 84669 Ун-Карыпсан-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84670 Уң Каш-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 84671 Уң Кожельга — Русия территориясеннән ага торган елга. 84672 Уң Козлуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84673 Ункор — Русия территориясеннән ага торган елга. 84674 Уң көчләр җиңелә, аларның оешмалары җимерелә, ә Советлар эшчәнлеге торгызыла, Июль кризисыннан соң кулга алынган большевиклар азат ителә. 84675 Уң көчләр сайлауларда җиңелә, ләкин Оештыру җыелышын яклау - Ак хәрәкәтнең шигарьләренең берсе була. 84676 Ункурда ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 84677 Уң Курь-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84678 Ун күчерелгән бөернең фәкать берсе эшләп китә алмаска мөмкин. 84679 Ун-Логась-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84680 Ун-Лып-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84681 Уң Материковая — Русия территориясеннән ага торган елга. 84682 Уң Мудуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84683 Уң Мюмдя-Хавы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84684 Уннан артык профессор академик дәрәҗәсе алды. 84685 Ун-Нанг-Поших — Русия территориясеннән ага торган елга. 84686 Ун-Ногор-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84687 Уң Ныда — Русия территориясеннән ага торган елга. 84688 Ун-Нюрум-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84689 Ун-Няр-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84690 Ун-Няр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84691 Унола — Русия территориясеннән ага торган елга. 84692 Ун-Омысь-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 84693 Ун өч еллык сугыш вакытында (1457) поляклар тарафыннан басып алына. 84694 Унөченче җыр тышлыкта да телгә алынмый. 84695 Унөч яшендә чакта, өметле яшь язучы буларак, ул Татарстан язучыларының беренче съездында ( 1934 ) катнаша, трибунага менеп, балалар әдәбияты хакында сөйли. 84696 Уң Пангода — Русия территориясеннән ага торган елга. 84697 Ун-Паннэ-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84698 Ун-Перна-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84699 Уң Пйдугина — Русия территориясеннән ага торган елга. 84700 Ун-Потын-Ех — Русия территориясеннән ага торган елга. 84701 Ун-Потын-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84702 Ун-Почмес-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84703 Уң Рассоха Олы Чецы — Русия территориясеннән ага торган елга. 84704 Уң Рассоха (Рассоха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 84705 Уң Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84706 УНР(Украина Халык Республикасы, урыс. 84707 Уң — Русия территориясеннән ага торган елга. 84708 Уң Саб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84709 Унсах-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 84710 Унсет ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20 километр озынлыкта булган кратеры. 84711 Ун сефирота да Библиянең яшерен мәгънәсенә төшенү өчен кирәк. 84712 Унсигезенче гасыр азакларында урындагы балакатай ыруы башкортлары җирләренә Пермь губернасыннан урыс игенчеләре күчереп утыртыла. 84713 Унсигез яшеннән армия сафына алына, кыска вакытлы фельдшерлар курсын тәмамлап, фронтка озатыла. 84714 Ун-Сур-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84715 Унтвар — Русия территориясеннән ага торган елга. 84716 Унтемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84717 Уң Терсь — Русия территориясеннән ага торган елга. 84718 Ун түбә үзәнлеге, Канада Кыялы таулар ( ) — Төньяк Американың Кордильера тауларында төп тау сырты. 84719 Унтугызынчы гасырда далада күмер табыла, тора-бара бирегә урыслар килеп күмер табу белән шөгыльләнә башлаган, соңыннан аларга француз һәм инглиз эшкуарлары кушылган. 84720 Уң Туха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84721 Ун-Тэлла-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84722 Ун-Угловат-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84723 Ун ук төркиләренә шулай ук биш дулу кабиләсе кергән. 84724 Ун ук төркиләренә шулай ук биш нушиби кабиләсе кергән. 84725 Унур — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 84726 Уң Хава — Русия территориясеннән ага торган елга. 84727 Ун-Халаев-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84728 Ун-Ханжанг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84729 Ун-Хар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84730 Уң Хетта — Русия территориясеннән ага торган елга. 84731 Ун-Хора-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84732 Ун-Хульненг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84733 Ун-Хут-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84734 Ун-Хутюм-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84735 Уң Шабаловка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан авыл. 84736 Ун-Шакр-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84737 Унши-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84738 Ун-Шоган-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84739 Ун-Шош-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84740 Унъеллык (башкача «декада») дип ун елны үз эченә алучы дәверне атыйлар. 84741 Унъюган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 84742 Унынчы гасыр фарсы географы Ибне Рустә "Болгарлар - игенчелек белән көн күрүче халык, һәм һәртөрле иген ашлыгы үстерәләр, әйтик: бодай, арпа, тары һәм башкасын", - дип яза. 84743 Унынчы-унберенче сыйныфларда белем алганда, район газетасында шигырьләре басыла башлый. 84744 Унынчы яшенә чыккач, аны укуын дәвам итү өчен Югары Кибәхуҗадан кырык чакрымдагы Кышкар мәдрәсәсенә илтеп урнаштыралар. 84745 Унынычы классны тәмамлагач, үзе укыган мәктәптә 2 ел укыта. 84746 Уңыш бирүчәнлеге дә югары. 84747 Уңыш җыйганда, беренче башакларны, беренче җимешләрне Аллага биргәннәр. 84748 Уңышлар * Олимпиада нәтиҗәләре буенча лицей Казанның 10 иң яхшы мәктәбе исемлегенә керә. 84749 Уңышлары * 1969 елда Үзбәкстан ССР күләмендә җыр бәйгесендә җиңәләр. 84750 Уңышлары 2014 — «Атлар чаба» җыры (музыка авторы) - « Төреквидение » фестивале ( Казан ), Айдар Сөләйманов башкара — II урын. 84751 Уңышлары * Н. Носковның «Bang» җыры Америка радио хит-парадларында беренче урыннарда, видеоклибы MTV чартында өченче урында, «Gorky Park» альбомы атналык Billboard журналының ( АКШ ) «200 иң яхшы альбом» исемлегендә 81 нче урында тора. 84752 Уңышлы аудан соң покемон уенчы җыелмасына күчә һәм ул уен эчендә бүләк ала: "йолдызлы тузан" һәм кәнфитләр, алар покемоннар үсеше өчен кирәк. 84753 Уңышлы ел» ( 1988 ), «Умартачы янында» ( 1989 ), «Башкортстан игенчеләренә» ( 1974 ) картиналары өлгергән иҗатчының уңышлы әсәрләре санала. 84754 Уңышлы елларда кышын да бала чыгаралар. 84755 Уңышлы сату итеп, зур керем ала. 84756 Уңышлы серкәләнү нәтиҗәсендә аларның җимешләре барлыкка килә. 84757 Уңышлы үсүче илгә хатта эшче куллар җитешми. 84758 Уңышның өчтән бере инкларның милкенә, тагын өчтән бере гыйбадәтханәләргә күчә торган була. 84759 Уңышны (яфрагын) куак чәчәк ата башлагач җыялар. 84760 Уңышсыз итеп ясалган операциядән соң 23 сентябрьдә үлә. 84761 Уңышсызлыкка очраган мәлдә аларны алмаштыру өчен, алдан ук башка галимнәрдән "дублёрлар" да билгеләнгән була. 84762 Уңыш — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 84763 Уньва — Русия территориясеннән ага торган елга. 84764 Уньша — Русия территориясеннән ага торган елга. 84765 Ун-Ювол-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 84766 Ун-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84767 Ун-Южинг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 84768 Уң Юрибей — Русия территориясеннән ага торган елга. 84769 Уң яктагы ярымтүгәрәк эркер флюгерлы биек чатыр белән тәмамлана. 84770 Уң якта Дәрә (Зәрә) тавы, кояш шуның артыннан чыга. 84771 Уң Як Украина азат итү операциясендә, Висла-Одер операциясендә катнашкан. 84772 Уң Янг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84773 Уң ярда Нойштадт һәм Пишен аймаклары урнашкан. 84774 Уң Яр Самсоновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 84775 Уң Яру-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84776 Ун яше тулгач, Вологда шәһәрендә асрау булып эшли башлый. 84777 Ун яшьтә Сергей акробатика белән шөгыльләнә башлый һәм спорт остасы дәрәҗәсенә ия булган. 84778 Уожан ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 84779 Уоркман ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,4 километр озынлыкта булган кратеры. 84780 Уотерхаус белән ясаган игуанодон моделендә ашаганнар! 84781 Упея ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 84782 Упирково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 84783 Үпкә авырган кеше тиз тирли. 84784 Үпкә-бавыр бөккәне Мондый бөккән өчен эшкәртеп юган, пешекләгән йөрәк, үпкә-бавырны суган белән ит тарткычтан чыгаралар. 84785 Үпкәдә бронхлар күп санлы вак тармакларга бүленә. 84786 Үпкәләрдә алар тагын да ваграк артерияләргә тармакланып, күп санлы үпкә куыкчыкларын чолгап алган капиллярлар хасил итәләр, ул куыкчыкларга атмосфера һавасы кереп тора. 84787 Үпкәләр күп сандагы кан тамырларының куе челтәре белән капланган ячейкалардан торган капчыкларга охшаган. 84788 Үпкәләрнең ячейка сыман төзелеше аларны эчке өслеген күп тапкырлар арттырырга мөмкинлек бирә. 84789 Үпкәсе гадәттә берәү. 84790 Үпкә туберкулезы билгеләре — озак какырыклы йөткерү, кайчак канлы какырык, соңгы стадиясендә бизгәк башлана, хәлсезлек, төнлә тирләү һәм ябыгу. 84791 Үпкә, эчәкләр түләмәсе тагын да катлаулырак формада уза. 84792 Уползинская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 84793 Упоровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84794 Уппсалар астрономик се директоры (1740). 1736—37 елларда 1 градуслык меридиан кисемтәсен үлчәү буенча Лапландия экспедициясендә катнашкан. 84795 Упрун ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 84796 Упрямка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84797 Упуда (Батыриха) — Караидел елгасы кушылдыгы. 84798 Упша — Русия территориясеннән ага торган елга. 84799 Ураева — Русия территориясеннән ага торган елга. 84800 Ураевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 84801 Ураза бәйрәме Төп мәкалә: Ураза бәйрәме Рамазан ае беткәннән соң Ислам дөньясы Ураза бәйрәмне бәйрәм итә. 84802 Уразавылдагы уку йорты 1990 елда татар мәктәпләре өчен башлангыч сыйныф укытучылары әзерләү өчен Уразавыл авылында укуханәнең филиалы ачыла. 84803 Уразавылда һөнәри училище, Лукоян педагогик колледжының Кызыл Октябрь филиалы эшли. 84804 Уразавыл ( ) – Кызыл Октябрь районының административ үзәге, татар авылы. 84805 Ураза гаете, 1431 — Хиҗри тәкъвиме буенча 1431 елда билгеләнгән Ураза гаете. 84806 Уразаев Кормаши Әхмәт (1855-1883) – шагыйрь, романтик сюжетлы, көйле "Бүз егет" һәм "Тахир илә Зөһрә" поэмалары авторы. Биография Бабасы Минзәлә кантоны Иске Кормаш авылында имам була. 84807 Уразаев – татар халкында еш очрый торган фамилия. 84808 Уразай — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 84809 Уразай ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче авыл. 84810 Уразай — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 84811 Уразай — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 84812 Уразаны тәмамлап, керәшеннәр, православие динен тотучылар 7 гыйнварга каршы төндә, а католиклар, протестантлар һәм башка христианлыкның көнбатыш юнәлешләре тарафдарлары 25 декабрьдә изге Раштуа бәйрәмен каршылый. 84813 « Ураза » сүзеннән ясалган. 84814 Ураза тоту — мөселманнарга фарыз гамәл. 84815 Ураза тоту Мөхәммәд тарафыннан 624 елда кертелә. 84816 Уразбахты — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 84817 Уразбахты — Татарстан Республикасының Мамадыш районына керүче авыл. 84818 Ураз — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 84819 Уразбикә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 84820 Ураз бу урында күпмедер еллар дөнья көткәч, аюлар һөҗүменнән йөдәп, Каратай суы буена Корычлар янына күчеп утыра. 84821 Уразгилде ( ) — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 84822 Уразгилде ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 84823 Ураздан Зәй-Каратай авылында күп нәселләр үрчегән. 84824 Уразлы — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 84825 Уразманова Р.К. «Обряды и праздники татар Поволжья и Урала», Казань, 2001 Инкыйлабка чаклы Исмаил волость үзәге була, дүрт төрле халыктан торган дип сөйлиләр. 84826 Уразмәт — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 84827 Уразмәт-Чишмә — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 84828 Уразова — Русия территориясеннән ага торган елга. 84829 Ураз утырган басуны — аның исеме белән Ураз йорты, елгасын — Ураз елгасы, урманын Ураз урманы дип атап йөрткәннәр. 84830 Урай-Пат-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 84831 Урай ( ) — Русия Федерациясенең Хант-Манси автономияле бүлгесендә урашкан шәһәр. 84832 Урай ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 84833 Урак ае (21.7-21.8) – Идел Урал Себер тарафларында өлгергән игенне урып-җыю эшләре башланган. 84834 Урак ае Милади тәкъвим буенча 21 июльдән 21 августка кадәр сузыла. 84835 Уракай — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 84836 Урак белән чүкеч ике орденда да алтыннан ясала. 84837 Ураково ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 84838 Урак өсте башлангач оештырылган балалар бакчасы. 84839 Урак — Русия территориясеннән ага торган елга. 84840 Уракчы кырмыска (messor clivorum) Татарстан республикасының Кызыл китабына кертелгән. 84841 Уракчы — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 84842 Урал-алтай телләренә багышланган «Keleti-Szemlé» журналы чыгара ( Бернат Мункачи белән бергә). 84843 Урал артында катнашкан урманнар, төньяграк нарат-яфраклы һәм каен урманнар. 84844 Урал-батыр кобаер (башкорт халык мактау җыры) жанрында язылган, башка башкорт эпик әсәрләре белән (Зәйәтүләк һәм Һыуһылыу һ.б.) нык бәйләнгән. 84845 Урал — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 84846 Урал — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 84847 Урал — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 84848 Урал — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 84849 Урал — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 84850 «Урал» газетасы 1907 елның 4 гыйнварында Хөсәен Ямашев тырышлыгы белән Ырынбурда аваз бирә. 84851 Уралда халык кораллануы сугышчан оешмаларының (боевиклар дружинасы) командиры буларак, күп кенә чараларны (мәсәлән, почта поездларыннан акча талау һ.б.ш) җитәкли. 84852 Уралец ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче бистә. 84853 Урал икътисади төбәгенә керә. 84854 Урал Латыйпов (Урал Рамдрак улы Латыйпов; белор. 84855 Урал өлкәсе эчендә анклав булган Аргаяш кантоны 1934 елда өр-яңадан барлыкка килгән Чиләбе өлкәсе составына «Аргаяш башкорт милли округы» статусында кертелә. 84856 Урал сасси ( ) — 1989 елдан чуаш телендә чыгучы Башкортстан республикасы иҗтимагый-сәяси гәҗите. 84857 Урал тавының аргы ягында урнашкан. 84858 Урал танк заводының КБсында Морозов А.А. җитәкчелеге астында 1943-1944 елларда эшләнгән, легендар Т-34нең туры дәвамчысы булган, барлык яхшы үзлекләрен үзенә алган һәм сугыштан соң совет танкларының буын башы булган танк. 84859 Урал — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 84860 Уралтау — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 84861 Урал тауларының көнчыгыш битләүләре буенча Аурупа һәм Азия кыйтгаларын бүлүче уйланма чиге уза. 84862 Уралтау сыртында каен катыш карагай һәм каен катыш карагач урманы үсә, җирнең өске катламы соры урман һәм көлсу тупрак белән капланган. 84863 Уралтау якларында, Ирәмәлтау тирәсендә башлана. 84864 Урал төбәге татарлары өчен чыгарылган газета-журнал битләрендә, соңга таба Казан һәм Мәскәү татар көндәлек матбугатында аның күп кенә шигырьләре һәм әдәби язмалары дөнья күрә. 84865 Урал төбәкләрендә яшәүче татарлар бишмәт дип мамыксыз тегелгән озын, биш билле киемгә әйтәләр. 84866 Урал федераль бүлгесена керә. 84867 Урал фронтында хәрәкәт итүче Муса Мортазин бригадасының сәяси бүлеге каршында Бәләбәй шәһәрендә оештырылган кыска вакытлы курсларда укып чыккач, шунда ук сәяси бүлекнең агитатор-оештыручысы булып хезмәт итә. 84868 Урал һәм Идел буеннан күчеп килүче мөселманнар Япониянең барлык утрауларында яши. 84869 Урал һәм Себер өлкә китапханәләренә шулай ук басмаларның бер данәсе зарури рәвештә җибәрелергә тиеш. 84870 Уральск — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 84871 Уральск боль­шевиклары бу типографияне революцион листовкалар тарату өчен файдаланалар. 84872 Уральский ( ) — Удмуртиянең Сарапул районындагы авыл, Уральский авыл җирлеге үзәге. 84873 Уральск төбәгендәге кадимчеләр, байларны тәнкыйть итә, тынгысыз журналист буларак таныла. 84874 Уральск чоры Камил Мотыйгый белән яшь Тукай, якынча 1905 ел Тукай барып урнашкан нигез Казан артыннан була: апасы Газизә, җизнәсе Галиәсгар Госманов. 84875 Уралью — Русия территориясеннән ага торган елга. 84876 Урам 1925 елда татар әдәбияты классигы Габдулла Тукай хөрмәтенә аталган. 84877 Урамга исеме бирелгән шәхесләр * Рәмзилә Хисаметдинова (1949-1995) - шагыйрә, укытучы, РСФСР халык мәгарифе отличнигы ( 1995 ). 84878 Урамга таш юллар салына. 15 хуҗалык яңа йорт салып чыга. 84879 Урамга чыккач, беренче очраган кешегә, юл уң булсын дип, йомырка биргәннәр. 84880 Урамдагы электр баганаларын да алар 1955 елда үзләре утырткан, электр чыбыкларын да үзләре сузганнар. 84881 Урамда күбесенчә яңа биналар салынган. 19 гасырда урамда постау мануфактуралары урнашканнарга күрә бер метро станциясе Постау бистәсе дип аталган (дөрес түгел тәрҗемәсе сәбәпле рәсми кәгазьләрдә ул «Сукно бистәсе» дип йөртелә). 84882 Урамда тигез урын табып, җиргә кечкенә квадрат сызып, лакейларны шунда өеп куялар. 84883 Урамнан кызлар уза дип, Тәрәзә ачып караган. 84884 Урамның җәүле өлеше Казан меңъеллыгына Санкт-Петербург хөкүмәте ярдәме белән кискен яңартып корылды. 84885 Урам Сельская Богородская урамы киселешеннән башлана. 84886 Урам сугышлары 22 октябрьгә кадәр дәвам итә. 84887 Урам Уфаның Киров районы территориясе буенча көнбатыштан көнчыгышка Ленин бакчасы буйлап үтә. 84888 Урам Уфаның Киров районы һәм Уфаның Ленин районы территориясе буенча буйлап үтә. 84889 Урам хәзерге исемен 1996 елның 2 октәбереннән йөртә. 84890 Урам шагыйрь, сәясәтче, җәмәгать эшлеклесе Төхфәт Янәби хөрмәтенә аталган. 84891 Уран-238 изотобында бәйсез чылбырлы төш реакциясе үзе бара алмый, шуңа күрә ул табигатьтә шундый таралган. 84892 Уран-238 - чагыштырмача тотрыклы изотоп һәм сирәк уран-235 изотобыннан аермалы буларак бәйсез чылбырлы төш реакциясенә хас булмый. 84893 Уран — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 84894 Уран запаслары буенча Австралия бары тик Канададан гына кала. 84895 Уран – Кояш системасында урнашкан Кояштан җиденче планета. 84896 Уранны баектырудан тыш плутоний -239 изотобы нигезендә плутоний бомбасы ясарга була, анда физик үзлекләр тотрыклылыгы өчен плутонийга бераз галлий кушыла. 84897 Уран сүзе берничә мәгънәдә кулланыла: * Уран — Кояш системасында урнашкан Кояштан җиденче планета. 84898 "Уран" һәм "Боҗра" операцияләре Ноябрь аенда фашист һәм аларның союздашлары Кызыл Гаскәр тарафыннан боҗрага чолгап алына. 84899 Урарту көчле дәүләт булып әверелгән. 84900 Урарту патшалыгы Урартлар сугышчан кабилә булганнар һәм Ван күле тирәсендә яшәгәннәр. 84901 Ура — Русия территориясеннән ага торган елга. 84902 Уратма — Русия территориясеннән ага торган елга. 84903 Ураш — Русия территориясеннән ага торган елга. 84904 Урбанизация зур темплар ала. 84905 Урбаровы ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 84906 Урбеж ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 84907 Урваново ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 84908 Урва — Русия территориясеннән ага торган елга. 84909 Ургай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84910 Ургалы — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 84911 Ургуза — Русия территориясеннән ага торган елга. 84912 Ургулька — Русия территориясеннән ага торган елга. 84913 Ургутеляк – Русия территориясеннән ага торган елга. 84914 Урда белән Кырым арасында дошманлык Кече Мөхәммәт белән Хаҗигәрәй ханлык иткән чорда ук башланган була. 84915 Урдаза — Русия территориясеннән ага торган елга. 84916 Урдалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 84917 Урдалы — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 84918 Урда урамы тирәсендә башта Алтын Урданың татар идарәсенең түрәләре - баскаклар, даруглар һәм бүтән - яшәгәннәр. 84919 Урда урамы тирәсендә Татар бистәсе килеп чыккан. 84920 Урдома — Русия территориясеннән ага торган елга. 84921 Үрдүнгә туристлар Гакәбә култыгының рифларын һәм комлыкларын, Үле диңгезне һәм дөньяның яңа җиде могҗизасының берсе – Петраны күрер өчен киләләр. 84922 У́рду (урду اردو) — Пакьстанда рәсми телләрнең берсе, һинд-аурупа телләренә карый. 84923 Урды — Русия территориясеннән ага торган елга. 84924 Урдюжская Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 84925 Урей — Мокша елгасы кушылдыгы. 84926 Үрәнбаш ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан разъезд. 84927 Урено-Карлинское ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 84928 Үрән районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 84929 Үрентеләрнең очына тупланып, яшь үсемлекләр сыекчасы белән тукланалар. 84930 Урер-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 84931 Урҗабаш, Борай, Кузбай, Калтасы, Краснохолм, Надеждино нефть ятмалары бар. 84932 Урж-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 84933 Уржум ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. Климат Биредә климат уртача-континенталь. 84934 Уржум районы ( ) — Киров өлкәсенең көньягында административ берәмлек. 84935 Урза — Сөн елгасы кушылдыгы. 84936 Ури-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 84937 Уркат елгасы буенда урнашкан. 84938 Урлаучы тагын килә һәм балаларны шул рәвешчә ташып бетерә. 84939 Үрләде буенда Яңа Ахун авылы, Верхнеуральск ш. урнашкан. 84940 Үрләй буенда Өрләдем һәм Үгенә авыллары урнашкан. 84941 Үрләй — Инсар елгасы кушылдыгы. 84942 Урлеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 84943 Урлу-Аспак ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 84944 Урлядинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 84945 Урмала — Русия территориясеннән ага торган елга. 84946 Урман — агаччыл үсемлекләр белән капланган Җир йөзенең бер өлеше. 84947 Урманай — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 84948 Урман Анненковосы ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 84949 Урман арасыннан мул сулы елга аккан. 84950 Урман арасыннан тирән, чиста, саф сулы Кече Сөлчә елгасы аккан. 84951 Урманасты Йорткүл — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 84952 Урман Асты — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 84953 Урманасты Үтәмеш — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы татар авылы. 84954 Урманасты Шонталысы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 84955 Урман — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 84956 Урман буйлап йөргәндә, алар тезгә, тез очларына тиеп китәләр, ә кайвакыт очлы үткен тырнаклары җиргә тиеп бара. 84957 Урман буйларында, урман аланнарында, агачлар утыртылган чокыр һәм сызаларда, парк, скверларда яши. 84958 Урманга барганда өскә ачык төстәге киемнән булу (анда талпан тиз күзгә ташлана) яхшы. 84959 Урман - Гәрәй олысы старшинасы Җомакай Әскәров Шулган авылында туып усә. 84960 Урманда бер төптән чыгып үскән 4-5 төп каен төптән кәкре булып, авыш үсә. 84961 Урманда бер төрле генә агач калдырыла, урман асты (биек агачлар астындагы куаклар) бетерелә, тар сукмаклар урынына туры киң ызаннар сузыла. 84962 Урман-дала һәм дала зонасында, Евразия тауларында яши. 84963 Урманда урлашулар мәсьәләсе, республикадагы башка урман районнарындагы кебек үк, кискен тора. 84964 Урманда яруслар бик күп, кайбер агачлар 60 метрга җитәләр, бу — егерме катлы йорт биеклеге дигән сүз. 84965 Урмандәй — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 84966 Урман җиләкләренең уңышы елына 11 миллион тонна, чикләвек – 5 миллион, гөмбәнеке 330 мең тәшкил итә. 84967 Урман Зәе — Русия территориясеннән ага торган елга. 84968 Урман зур, аның эчендә матур аланнар күп. 84969 Урман кисеп, яндырып, төпләп, җирләрне тазартып, шушы яңа кәсепкә күчәләр. 84970 Урманкүл — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 84971 Урманлы якларда аучылык, сулыкларда балыкчылык таралган була. 84972 Урманнан агач ташуда Хөсәен Абдуллин, Габдулла Гыйззатуллин, Кече Нөркәйдә яшәгән Оркыя апаның атасы Әхмәтша абзый да катнаша. 84973 Урманнан лашманчылар патша хөкүмәте өчен агач кискәннәр. 84974 Урманнар 15% җирне били. 84975 Урманнар белән территориянең яртыдан артыгы капланган, аларда 60 тан артык төр агачлар очратырга була, монда тыюлыклар күп. 84976 Урманнардан, агачлардан чистартылып ясалган ышна-басу исемнәре байтак: Кабанлы, Мәһди, Билал, Мулла, Басыйр ышналары бу урыннарның элек урман булганлыгына тагын бер дәлил булып торалар. 84977 Урманнардан чистартылган җир мәйданнары да артканнан арта бара. 84978 Урманнарда умартачылык зур уңышка ирешкән булган. 84979 Урманнар исәбенә авыл хуҗалыгы кырлары киңәйтелә, урманнарны вәхшиләрчә кисү дәвам итә. 84980 Урманнар нигездә тауларда сакланып калганнар. 84981 Урманнарны бетерү климат шартлары, су режимы, туфракларның торышы үзгәрүгә китерә. 84982 Урманнарның майданы — 46122 гектар, уңдырышсыз исәпләнгән җирләр — 734 гектар. 84983 Урманнарны урманчы исеме белән Әхәт урманы, Рифат урманы дип атыйлар. 84984 Урманнарны халык Кара урман һәм Атламыш дип атап йөртә. 84985 Урманнар районның 15,4%ын тәшкил итә. 84986 Урманнар районның 18% җирен алып тора. 84987 Урман Никольскоесы ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 84988 Урманный ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 84989 Урманны кискәннәр, бу тирә сазлы урынга әйләнгән, сазлык кипкәч, яшел чирәм үсеп чыккан һәм ул үзәнлек булып киткән. 84990 Урман өчен зарарлы бөҗәкләрне, шулай ук чебен-черки составына кергән бөҗәкләрне күпләп юк итәләр. 84991 Урман ресурслары Карлыхан леспромхозы, Ургалы һәм Кадыйр агач әзерләү участоклары тарафыннан файдаланыла. 84992 Урман — Русия территориясеннән ага торган елга. 84993 Урман сәнәгате, тегү предприятияләре. 84994 Урман сукмакларында шул бармакларны тапкан кешене шатлык биләгән, чөнки «Шүрәле бармагы» әйбәт фал булып саналган. 84995 Урман — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 84996 Урманташлы — Ташлы елгасы ( Сакмар бас.) кушылдыгы. 84997 Урман Төй елгасына кадәр яна. 84998 Урман төрләре Башкортстанда калын катнаш урман Тайга - ылыслы урман, урман зонасының күп өлешен алып тора. 84999 Урман фонды – 27154 гектар, су фонды 718 гектар мәйданны алып тора. 85000 Урман һәм балык хуҗалыгы эшләнми. 85001 Урман химиясе комбинаты. 85002 Урман хуҗалыгы. 85003 «Урман хуҗалыгы » белгечлеге буенча Мари политехника институтын тәмамлаган ( 1983 ). 85004 Урман хуҗалыгы, леспромхоз идарәләре урнашкан. 85005 Урман хуҗалыгы, Миякә Балык ширкәте. 85006 Урман Черь — Русия территориясеннән ага торган елга. 85007 Урман чигенә җиткәч, Идрисов сугышчыларның килеп беткәнен көтеп алды һәм аягүрә басып кычкырды: - Һөҗүмгә, минем арттан! 85008 Урман Чишмәсе — Русия территориясеннән ага торган елга. 85009 Урманчы — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 85010 Урманчы — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 85011 Урман Шошма — Русия территориясеннән ага торган елга. 85012 Урман эченнән Минзәлә елгасы аккан. 85013 Урман эше планы күп бирелә. 85014 Үрмәкүч-кеше ролен бу фильмда британ актёры Эндрю Гарфилд башкара, фильмда шулай ук Эмма Стоун, Рис Иванс, Денис Лири уйнаганнар. 85015 Үрмәкүч-кеше турындагы комиксларга нигезләнеп төшерелгән. 85016 Үрмәкүчләр дә монда ачык төстә һәм зурлар. 85017 Үрмәт — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 85018 Урнар районы районы ( урыс. 85019 Урна — Русия территориясеннән ага торган елга. 85020 Урнас — Русия территориясеннән ага торган елга. 85021 Урнашкан тәртип нигезендә, арамей телендә язылган Маттай Инҗиленең авторы булып санала. 85022 Урнашу Восход урамы көньяктан төньякка бара; Серов һәм Баруди урамнары белән чатыннан башлана һәм шәһәрэче төньяк тимер юлы янында тәмамлана. 85023 Урнашу Гагарин урамы Яңа Савин районының Дружба бистәсендә башлаып, Васильченко урамы белән чатында тәмамлана. 85024 Урнашу Дзержинский урамы Казанның Вахитов районы территориясе буенча көнбатыштан көнчыгышка, күбесенчә Черек күл һәм Ленин бакчачыгы буйлап үтә. 85025 Урнашу Әхмәтзәки Вәлиди урамы Уфаның Киров районы территориясе буенча көнбатыштан көнчыгышка Ленин бакчасы буйлап үтә. 85026 Урнашу Зәйнулла Рәсүлев һәм Гоголь урамы арасында урнашкан. 85027 Урнашу Чернышевский урамы Казанның Вахитов районы территориясе буенча төньяк-көнчыгыштан көньяк-көнбатышка үтә. 85028 Урнашуы Маршал Чуйков урамы көнбатыштан көнчыгышка сузыла; Восстание һәм Короленко урамнары белән чатыннан башлана һәм Гаврилов урамы белән чатында тәмамлана. 85029 Урнашуы һәм тарих Чистай урамы Декабристлар урамы һәм Ибрагимов проспектны белән чатыннан башлана. 85030 Урнашуы Шәһәр Чили башкаласы Сантьягодан көньяк-көнбатышка таба 434 км ераклыкта урнашкан. 85031 Үрнәк — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 85032 Үрнәк — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 85033 Үрнәк — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 85034 Үрнәк ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 85035 Үрнәк-Күмәк — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 85036 Үрнәкләр Бала, бар мәктәпкә, Хак бирер мәртәбә! 85037 Үрнәкләр буларак дәүләтендәге иврит һәм дагы кечуа теле (ингл.). 85038 Үрнәкләр Фән һәм эзләнүләр * Кеше геномы төзелешен ачыклау өчен эшкәртү эшенә генә 10 ел кирәк булган булса; хәзерге көндә бу эшне бер атнада бетереп була. 85039 Үрнәк — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 85040 Үрнәк — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 85041 Үрнәк — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 85042 Уровна — Русия территориясеннән ага торган елга. 85043 Урожай — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 85044 Урожайное ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 85045 Урожайный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 85046 Урож — Русия территориясеннән ага торган елга. 85047 Уром ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 85048 Уроно-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85049 Уроп — Русия территориясеннән ага торган елга. 85050 Урочище Бугорки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 85051 Урочище Трехгранный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 85052 Ур — Русия территориясеннән ага торган елга. 85053 Урсай — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 85054 Урсай — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 85055 Урсак урманчылыгы бистəсе белəн бергә Кошман авылы җирлегенә керә. 85056 Урсак урманчылыгы пункты 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 85057 Урсак урманчылыгы — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 85058 Урсалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 85059 Урта агаымында үзән киңәеп, елга тармакларга бүленеп китә. 85060 Урта агымда уртача су чыгымы 660 м³/с, иң күп ( июльдә ) — 3120 м³/с, иң аз ( февральдә ) — 130 м³/с. 85061 Урта Азия аркылы урта гасырларда һәм аңа кадәр Бөек ефәк юлы үтә торган була. 85062 Урта Азиядә 1923 1924 елларда Урта Азиягә эшкә җибәрелә. 85063 Урта Азиядән кәрваннар Ырынбурны узып, туры бирегә сату итәргә киләләр. 85064 Урта Азиядән Татарстанга кайткач, көчен публицистика, драматургия өлкәләрендә сынап карый. 85065 Урта Азиядә совет хакимияте урнаштыруда катнашкан татбригада составында авылдашларыбыз Хөснетдинов Баймөхәммәт белән Фатыйхов Гимраннар хезмәт итә. 85066 Урта Азиядә һәм Кавказ тау битләрендә һәм тарлавыкларында кыргый төре үсә. 85067 Урта Азиядә яшәү сәбәпле төркиләр дөньясына да тәэсир итә. 85068 Урта Азияне буйсындыру яуларында катнашкан. 85069 Урта Азия тимер юлында бүлек башлыгы. 85070 Урта Азия хакиме Аксак Тимер гаскәрләре шәһәрне штурмлаганда атасы һәлак булгач, Галимбәк бертуганы Алтынбәк белән әсирлеккә эләгә; соңрак ярлыканып, аның азат ителүе хакында әйтелә. 85071 Урта Азия халыкларында ул җир асларында, мәгарәләрдә яши. 85072 Урта Азия һәм Иран аркылы Төркиягә кайтырга исәпләгәндә, кулга алына һәм Себергә сөрергә хөкем ителә. 85073 Урта Азия хәрби округында хәрби хәбәрче, аннары дивизия гәҗитенең баш мөхәррире булып хезмәт итә. 85074 Урта Азия якларына әти-әнисенә матди яктан булышу нияте белән киткән үсмер малайның теләкләре тормышка ашмый. 1917 елгы революцияләр шаукымыннан соң озак та үтми, 1918 елның көзендә Һади туган авылы Сыркыдыга кайта. 85075 Уртаайры — Русия территориясеннән ага торган елга. 85076 Урта Акбаш — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 85077 Урта Алат — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 85078 Урта Алгашы ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан авыл. 85079 Урта Альбедет — Русия территориясеннән ага торган елга. 85080 Урта Аурупада очрый. 85081 Урта Багазы — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 85082 Урта Баланда — Русия территориясеннән ага торган елга. 85083 Урта Балтай — Татарстан Республикасының Апас районындагы татар авылы. 85084 Урта белем алганнан соң, 1951 — 1956 елларда Казан дәүләт университетының физмат бүлегендә укый. 85085 Урта белем алганнан соң, 1987 — 1989 елларда армия сафларында хезмәт итә. 85086 Урта белем алгач, йөзем җитештерүче күмәк хуҗалыкта эшләгән. 85087 Урта белемне 1954 елда Казан шәһәренең икенче мәктәбендә ала. 85088 Урта белемне аңа имам-хатип гимназиясе бирә. 85089 Урта белемне, интернатта яшәп, район үзәге булган Биектауда ала. 85090 Урта белемне Казанда 178 мәктәп бирә, шулар арасында 36 гимназия һәм 9 лицей. 85091 Урта белемнә төгәлләргә Усть-Рахмановка авылына йөриләр. 85092 Урта белемне Түбән Кама шәһәрендә ала. 85093 Урта белемне ул 1941 елда Саба урта мәктәбендә алып чыга. 85094 Урта Бәяк ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 85095 Урта Биктимер — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 85096 Урта Бирәзә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 85097 Урта Бревенница — Русия территориясеннән ага торган елга. 85098 Урта Вежа — Русия территориясеннән ага торган елга. 85099 Уртавыл — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 85100 Урта Вырка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85101 Урта Вьюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 85102 Уртага бер баланы кертәләр. 85103 Уртага бер-берсеннән ике адым чамасы ераклыкта сызык сызалар. 85104 Уртага берәү чыга. 85105 Уртага бер уенчы керә. 85106 Урта гасырлар 6—8 гасырларда Алманиянең бөтен территориясе франклар кулында кала. 9 гасырда Алмания җирләре Көнчыгыш Франк кыйраллыгы составына кергәннән соң мөстәкыйль алман дәүләтенә юл ачыла. 85107 Урта гасырлар IX гасырдан Хәбәш калкулыгының төньягында ислам тарала башлый. 85108 Урта гасырлар VIII гасыр башында Азәрбайҗан Гарәп хәлифлеге кулына күчте, ислам дине тарала башлады. 85109 Урта гасырлар X гасырда, венгрлар Австриягә басып ингәч, Австриядә католик структуралар бик нык какшый. 85110 Урта гасырлар Англ-саксон әдәбияты Инглиз әдәбияты башы буларак Англ-саксон чорын атыйлар. 85111 Урта гасырлар башкорт әдәбиятын фольклор белән бәйли, аны телдән сөйләнгән чәчәннәр, җыраулар (Кобагош, Карач, Җирәнчә, Акморза, Баек Айдар, Казтуган һ.б.) мирасы тәшкил итә дип раслый. 85112 Урта гасырлар вакытында мөһим сәүдә үзәге булып торган. 85113 Урта гасырлар гарәп астрономлары йолдызлыкны «ганка кошы белән көймә» рәвешендә күзәттеләр, шуңа күрә йолдызның икенче исем бар — Нәййирелзәүрак ( ән-нә’ир әз-зәүрәқ — «көймәнең яктысы» Нәййир — нурлы; зәүрак — каек, көймә. 85114 Урта гасырлар гарәп-фарсы язма чыганакларында Алтын Урда дәүләтенең төп халкы татар дип атала. 85115 Урта гасырларда алар диңгездән түбән кимәлдә яткан уңдырышлы туфракны эшкәртә башлаганнар. 85116 Урта гасырларда Англия графлыкларының күбесендә уңыш җыю бәйрәмнәре нәкъ шулай аталган. 85117 Урта гасырларда аны агач көленнән яки суүсемнәрдән алалар. 85118 Урта гасырларда Аурупада байлар аучылык урыннары турында кайгыртканнар. 85119 Урта гасырларда бер генә дәүләт тә күп миллионлы гаскәр тотмаган. 85120 Урта гасырларда берәр шәһәрнең күпме халкы барлыгын аның гаскәре санына карап билгели торган булганнар. 85121 Урта гасырларда гелиоцентризмны «Пифагор укулары» дип атыйлар. 85122 Урта гасырлардагы галисий-португаль теленнән килеп чыккан. 85123 Урта гасырлардагы каланы бүгенге күп катлы биналардан торган шәһәр белән чагыштырып булмый, әлбәттә. 85124 Урта гасырларда Европада үстерелә башлый. 85125 Урта гасырларда әдәби гарәп теле Аурупада төп мәдәният этәргече булып торган, бу бигрәк тә фән, математика һәм фәлсәфә өлкәләрендә чагылыш тапкан. 85126 Урта гасырлардан бирле шотланд телендә бай әдәбият бар. 85127 Урта гасырларда үзбәк әдәбияты төрки халыклар арасында әйдәп баручыга әверелә. 85128 Урта гасырларда Һамбург Hansa шәһәрләр сәүдә берләшмәсенә кергән. 85129 Урта гасырларда — эре сәүдә порты. 18 гасырда — чит илләр белән чикле күләмнәрдә сәүдә итү өчен бердәнбер Кытай порты булган. 85130 Урта гасырларда эре сәүдә үзәге булып тора. 85131 Урта гасырлар әдәбияты һәм христиан апологетикасы буенча эшләре белән мәшһүр. 85132 Урта гасырларның азагында (XVI—XVII гасырларда) аларга эвенклар һәм орочлар кушылганнар. 85133 Урта гасырларның гарәп-фарсы тарихи чыганаклары X йөзнең 20 нче елларыннан ике болгар шәһәрен — Болгар белән Суарны телгә ала башлыйлар. 85134 Урта гасырлар Төньяк һәм Урта Италиядә XIV—XVI гасырларда шәһәрләрдә иртә капитал мөнәсәбәтләр урнашты. 85135 Урта гасырлар төрки феодаль дәүләтләрендә кулланышта була. 85136 Урта гасырлар Урта гасырларда Аурупада анатомия скелетлар эшләү, ярып караулар тыелган булу сәбәпле таркалу чоры кичерә. 85137 Урта гасырлар чорындагы бөтен Иске Дөньяның сәяси һәм этник йөзе үзгәрүгә һуннар сәбәпче булган. 85138 Урта гасырлар чорында, Санскритта сөйләшү һәм язуны дәвам иткәннән, һәм ул бигрәк та Брахманнар тарафыннан фәнни аралашу өчен өйрәнелгән. 85139 Урта гасырлар чорында үзбәкләр әдәбияты ваграк формалардан торган. 85140 Урта гасыр рәсем сәнгате вәкилләре булып Македонияда күпсанлы фрескалар тора, алар көнчыгыш Европа XI-XIV гасырларның көнчыгыш Европа рәсем сәнгатендә мөһим урын алып тора. 85141 Урта гасыр Русиясе Рус дәүләтендә монастырь медицинасы белән беррәттән халык медицинасы да үсешен дәвам итә. 85142 Урта гомер дәвамлыгы — 38,9 ел (2010, дөньяда 223 нче урын). 85143 Урта Греция тауга бай Коринф муены белән Көньяк Грециягә тоташа. 85144 Урта Грязная — Русия территориясеннән ага торган елга. 85145 Урта Гусиха — Җаек елгасының уң кушылдыгы. 85146 Уртада бер бала калдырыла. 85147 Уртада бер бала куян булып тора. 85148 Уртадагы бала аны капшап белергә һәм исемен әйтергә тиеш. 85149 Уртадагы бала үз урынына берәүне сайлап чыгара да үзе түгәрәктәгеләргә кушыла һәм уен-җыр шулай дәвам итә. 85150 Уртадагы бала (чәчкән булып): — Мәкне шулай чәчәләр, мәкне шулай чәчәләр. 85151 Уртадагы бүкәнгә утырган «кәвешче» куллары белән читек теккән кебек кыйланып көйләп утыра: :Итек, читек, энә, без, :Матур итеп тегәбез. 85152 Уртадагы командада бер генә кеше калса, аңа «сынау» уздырыла. 85153 Уртадагылар күмәк рәвештә бер яраткан җырларын башкаралар. 85154 Уртадагыларның берәрсе тупны очып барганда тотып алса, бу командага бер запас очко була. 85155 Уртадагы уенчы аның урынына баса. 85156 Уртада тупны түгәрәктәгеләргә биреп тору өчен бер бала билгеләнә. 85157 Урта Девятово — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 85158 Урта Дәүләтъяр — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 85159 Урта Дёля-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 85160 Урта диалект, мәсәлән, 12 сөйләштән тора. 85161 Урта диңгезнең көнчыгыш ягы. 85162 Урта диңгезне һәм Атлантик океанны тоташтырган Гибралтар бугазында мөһим стратегик позицияне били. 85163 Урта диңгез суларында безнең эрага кадәр VII IV гасырларда иң тиз йөрешле кораб булган трирема моделләре. 85164 Урта диңгез ярлары буенчаа тар тигезлекләр сузыла. 85165 Урта Әләзән авыл җирлегендә 2450 хуҗалыкта 9410 кеше яши (кечкенә Смычка авылы белән бергә). 85166 Урта Әләзән — татар авылы. 85167 Урта Әлки яки Китәнче — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 85168 Урта ел температурасы — +1,0. 85169 Урта ел явымнар саны 300—450 мм. 85170 Урта Ершага — Русия территориясеннән ага торган елга. 85171 Урта Железная (Железянка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85172 Урта җирендә калганы ошбудыр: «Тарих сикез йөз сиксән алтыда Чура углы Дулгәнур фани сарайдин бака дарины мәкам идти «Фани дөньядан китеп, мәңгелек йортта урын алды» мәгънәсендә. 85173 Урта Жуз казакълары килеп чыгышында да «сарман» этнонимы катнашкан. 85174 Урта Зимняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 85175 Урта Золотиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 85176 Урта Идел буе та­тарлары хатыннар бишмәтен күбрәк төсле (яшел, шәмәхә, кара чия төсендә) хәтфәдән, эченә юка гына мамык куеп, ачык изүле итеп тек­кәннәр. 85177 Урта Идел буе териториясе Төрки-огур кабиләләре тарафыннан элегрәк, 5-6 нче гасырларда ук үзләштерелгән дип әйтергә нигез бар. 85178 Урта Идел һәм Урал алды халыклары арасындагы этник бәйләнешләр соңга таба да (мәслән, аеруча Казан ханлыгы җимерелгәч) көчәя, тирәнәя барган. 85179 Урта Идел шартларында балның төп сортлары — юкә балы, карабодай балы, кандала үләне балы, көнбагыш балы. 85180 Уртаир — Кече Бозаулык территориясеннән ага торган елга. 85181 Урта Италиядә һәм Лигуриядә сирәк кенә марганец очраша. 85182 Урта Ия — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 85183 Урта Кабан күле буенда урнашкан. 85184 Урта Камышлы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 85185 Урта, Кара, Каспий диңгезләре ярлары, Гарәп ярымутравының көньягы һәм таулы районнар сузызлык кичермиләр. 85186 Урта Кардаил — Русия территориясеннән ага торган елга. 85187 Урта Качмаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 85188 Урта Кәшер — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 85189 Урта Кёчь-Пель — Русия территориясеннән ага торган елга. 85190 Урта Кийзак — Русия территориясеннән ага торган елга. 85191 Урта киңлекләрдә бер төндә 0,1–0,5 мм күләмендә чык төшерергә мөмкин. 85192 Урта Кирмән — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 85193 Урта Кисема — Русия территориясеннән ага торган елга. 85194 Уртак килеп чыгышка ия булып, алар җирле һәм ыруг-кабилә берләшмәләре булдыралар. 85195 Уртак максатларга күмәк тырышлык белән ирешкәннәр. 85196 Уртак нәтиҗә түбәндәге очракларда билгеләнә: * пат нәтиҗәсендә; * уенчыларның икесе дә уртак нәтиҗәгә риза булган чакта. 85197 Уртак ОВ ягы һәм уртак О түбәсе булган ике почмак - чиктәш почмаклар дип атала. 85198 Урта Когозес — Русия территориясеннән ага торган елга. 85199 Урта Коммуна — Русия территориясеннән ага торган елга. 85200 Урта көнбатышта урнаша. 85201 Урта Көнчыгышта авыл хуҗалыгы өлкәсендә яңа алга китеш б.ч.к. 5500 еллар тирәсендә сугаруны оештыру һәм махсуслашкан эшче көчне куллана башлау белән бәйле. 85202 Урта Корга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85203 Урта Кордяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85204 Урта Көшкәт — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 85205 Урта Куба — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 85206 Уртакүл — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 85207 Урта Кумор — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 85208 Урта курсны тәмамлагач, Нури чәйханәдә эшли, 1904 елдан – Оренбургта урнашкан Ташкент тимер юл мастерскоенда эш таба. 85209 Урта Кутим — Русия территориясеннән ага торган елга. 85210 Урта Леваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 85211 Урта Лекваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 85212 Урта Маганакова — Русия территориясеннән ага торган елга. 85213 Үртамак — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 85214 Урта мәktәp, мәdәniәt йорты. 19. йөздә курыс-мунчала төшерү еәснпчелегн белән мәгълүм. 85215 Урта мәгариф мәктәпләрендә 3460 бала укый (2010 сентябре) Татар теле Лаклы, Нәсибаш, Миәшагар, Шәрип тулы урта, Таймый 9-еллык мәктәпләрдә алып барыла. 85216 Урта мәктәп, балалар бакчасы, ФАП, почта, Мәдәният йорты, китапханә, "Зәй" хуҗалыгыннан тыш өч фермер хуҗалыгы, бер гаилә кәҗә фермасы уңышлы гына эшләп килә. 85217 Урта мәктәп, балалар бакчасы, фельдшер акушерлык пункты, мәдәният йорты, китапханә, мәчет бар. 85218 Урта мәктәп, балалар бакчасы эшли. 85219 Урта мәктәп, китапханә, мәдәният йорты, мәчет, почта бүлекчәсе, кибетләр бар. 85220 Урта мәктәпләрдә искемонгол язуын өйрәнәләр. 85221 Урта мәктәпләрдә, махсус урта уку йортларында, Яр Чаллы дәүләт педагогика институтында (татар филологиясе кафедрасында) укыта. 85222 Урта мәктәпләр өчен әдәбият дәреслекләре төзүдә катнаша. 85223 Урта мәктәпләр саны ике мәртәбә, өлкән классларда укучылар саны 3 тапкырдан күбрәк арта. 85224 Урта мәктәпне ( 1947 ), Уфа педагогия институтын ( 1953 ), Мәскәүдә М. Горький исемендәге әдәбият институтының аспирантурасын ( 1956 ) тәмамлый. 85225 Урта мәктәпне ( 1948 ), Уфада югары фирка мәктәбен ( 1959 ) тәмамлый. 85226 Урта мәктәпне 1986 елда тәмамлагач, ул Казанга килә һәм Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 85227 Урта мәктәпне алтын медаль белән төгәлләп, Уфа дәүләт авиация институтына укырга керә. 85228 Урта мәктәпне алтын медальгә тәмамлый ( 1940 ), В.И. Ульянов-Ленин исемендәге электротехника институтына имтихансыз укырга керә. 85229 Урта мәктәпне, Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген тәмамлый ( 1965 ). 85230 Урта мәктәпне тәмамлаганда аның алдында “Укырга кая барырга?” 85231 Урта мәктәпне тәмамлаганнан соң Башкортстан дәүләт университетының филология факультетында укый. 85232 Урта мәктәпне тәмамлаганнан соң, китапханә мөдире, колхоз хисапчысы булып эшли. 85233 Урта мәктәпне тәмамлагач, 1959 елда Октябрьский шәһәрендәге «Нефтеавтоматика» заводына күчеп, слесарь булып эшли башлый. 85234 Урта мәктәпне тәмамлагач, бер ел Сарман районы Азалак авылы мәктәбендә укыта. 85235 Урта мәктәпне тәмамлагач, Казан дәүләт педагогия институтының татар теле һәм әдәбияты факультетына укырга керә. 85236 Урта мәктәпне тәмамлагач, Казан университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегендә белем ала. 85237 Урта мәктәпне тәмамлап, бер ел чамасы колхозда механизатор булып эшләгәннән соң, 1967 1972 елларда Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетында укый, аннары Совет Армиясе сафларында хезмәт итә. 85238 Урта мәктәпне, Уфада дәүләт университетын ( 1960 ), Мәскәүдә дөнья әдәбияты институтында аспирантураны ( 1960 ) тәмамлый. 85239 Урта мәктәпне, Уфада дәүләт университетын ( 1961 ) тәмамлый. 85240 Урта мәктәпне, Уфада дәүләт университетын ( 1972 ) тәмамлый. 85241 Урта мәктәптә 34 бала укый. 85242 Урта мәктәптә җиде сыйныф һәм педагогия курсларын тәмамлый, аннары соң Казанның Бишбалта бистәсе мәктәбендә берничә ел балалар укыта. 85243 Урта мәктәп тәмамлаганнан соң, 1975-79 елларда Уфа сәнгать институтының актерлык факультетында белем ала. 85244 Урта мәктәптән соң Алабуга педагогия институтының филология факультетында белем ала. 85245 Урта мәктәптән соң ике ел мәктәптә пионер әйдәүчесе, укытучы булып эшли. 85246 Урта мәктәптә укыганда җыр белән мавыгып китә. 85247 Урта мәктәптә укыта. 85248 Урта мәктәп эшли. 85249 Урта мәктәп эшли. 3 зур фермер хуҗалыгы («Алтын башак», «Болгар» һәм «Виктория»). 85250 Урта мәктәп эшли, татар теле укытыла. 2012 елда 88 бала укыды. 85251 Урта Меч — Русия территориясеннән ага торган елга. 85252 Урта Өйдерәк — Башкортстанның Благовар районы биләмәләрендә агучы кече елга. 85253 Урта өлешеннән Терек һәм Сулак елгалары ага. 85254 Урта Отла ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 85255 Урта Песчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85256 Урта Печище (Печище) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85257 Урта Поды — Русия территориясеннән ага торган елга. 85258 Урта полосада стевия үсенте ясап, берьеллык культура итеп үстерелә. 85259 Урта Попьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85260 Урта Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 85261 Урта — Русия территориясеннән ага торган елга. 85262 Урта Сайдыс ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 85263 Урта Симановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85264 Урта Солянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85265 Урта сыйныф өчен намус һәм гадәтләр кодексы гамәлдә йөргән. 85266 Урта Тамышевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85267 Уртатау — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 85268 Урта Тәкәнеш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 85269 Урта Теш — Русия территориясеннән ага торган елга. 85270 Урта Тигәнәле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы авыл. 85271 Урта Тимерчән ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 85272 Урта Тирескә авылы Иске Кулатка районының төньяк өлешенә урнашкан. 85273 Урта Тирескә ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан сала. 85274 Урта Тойма ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 85275 Урта Тугызак – Тугызак елгасы кушылдыгы. 85276 Урта түрәләр катлмыннан чыккан Лю Баң б.э.к 206 елда Һән (Хань) исемле династиясенә һәм Һән империясенә нигез сала. 85277 Урта Улюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 85278 Урта Үтәш — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 85279 Урта Утяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 85280 Урта Ушма — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 85281 Урта Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 85282 Урта хәлле крестьянга мохтаҗлык кичерми яшәү өчен 20-30 дисәтинә җир биләргә һәм аннан файдаланырга кирәк. 85283 Урта хәлле крестьяннар башкортлардан торган. 85284 Урта һәм түбән агымнары судно йөрешле, суы сугаруда киң кулланыла. 85285 Урта һәм түбән агымында су баса торган болыннар. 85286 Уртача 2 июльдә ул саргылт-ак хуш исле чәчәккә төренә. 85287 Уртача айлык температура +22°Сдан түбәнрәк төшми. 85288 Уртача айлык температуралар +12°С тан +20°С га кадәр. 85289 Уртача айлык температурасы ел буена кыш көне 9,0, җәй 16,0-17,5 °С тәшкил итә. 85290 Уртача айлык температура төньякта 12…16° дан (июльдә) 18…22° гача (гыйнварда), үзәктә 8…20°, көньякта 8…15°. 85291 Уртача бер елга суы 1 метрга кими. 85292 Уртача биеклектәге таулар грәнит, гнейс, комташ, катнашкан тау токымнарыннан ясалган һәм киң үзәннәр белән аерылган. 85293 Уртача буйлы, көләч йөзле татар егетен карт фронтовиклар араларына теләп алалар, аңа хәрби һөнәрне оста үзләштерергә, гитлерчыларның мәкерле планнарын тиз аңларга ярдәм итәләр. 85294 Уртача гомер озынлыгы — 58,8 ел. 85295 Уртача гомер озынлыгы — 62 ел. 85296 Уртача гомер озынлыгы – 75,8 ел. 85297 Уртача гомер озынлыгы – ирләрдә 68 ел, хатын-кызларда 76 ел. 85298 Уртача гомер озынлыгы - ирләрнеке 55 ел һәм хатын-кызларныкы - 57 ел. 85299 Уртача гомер озынлыгына килгәндә, ир кешеләрдә бу күрсәткеч — 69,8 ел, хатын-кызларда — 75,1 ел. 85300 Уртача әйләнү яшеренлеге таблицада күрсәтелгән, ул шундый саклагыч өчен миллисекундларда уртача яшеренлек әйләнү периодының яртысына тигез дигән статистик бәйләнешкә нигезләнгән. 85301 Уртача ел буена 41 аяз һәм 148 болытлы көн билгеләнә (Уфа—Дим метеостанциясе). 85302 Уртача еллык су чыгымы — 25 м³/с. 85303 Уртача еллык су чыгымы (м³/с): Караидел районы Әтнәш авылы тирәсендә - 56,2, тамагында - 62,2. 85304 Уртача еллык су чыгымы (м³/с): Стәрлетамак районы Веселый авылы тирәсендә – 10,4, тамагында – 16,7. 85305 Уртача еллык температура +22…+26°С. 85306 Уртача еллык температура 2,6°С, гыйнварда уртача температура —14°С, июльдә 19,1°С. 85307 Уртача еллык температура +3,3 °C. 85308 Уртача еллык һава температурасы 3.4 °C. 85309 Уртача еллык һава температурасы 3.5 °C. 85310 Уртача еллык һава температурасы 3.6 °C. 85311 Уртача еллык һава температурасы 3.8 °C. 85312 Уртача еллык һава температурасы 4.0 °C. 85313 Уртача еллык һава температурасы 4.6 °C. 85314 Уртача еллык һава температурасы 4.8 °C. 85315 Уртача еллык явымнар саны — якынча 2600 мм. 85316 Уртача еллык явым-төшем күләме – 300-600 мм (таулы өлешендә). 85317 Уртача еллык явым-төшем күләме 450 мм (көньяк-көнчыгыш) — 650 мм (төньяк, көнбатыш). 85318 Уртача зонаның гадәти урманнарында үсүче абагаларның сабагы кыска, бөре эчендә урнашкан һәм тамырча булып тора. 85319 Уртача зурлыклы кызгылт-сары зур йолдыз булуы сәбәпле, Ганка үзенең хасиятләре буенча Арктурга һәм Әлдәбәранга ошый. 85320 Уртача киңлекләрдә бүлмә чебене елына якынча 9 буын бирә. 85321 Уртача климат илләрендә таралган абагаларның күпчелеге — коры җирдә үсүче күпьеллык үләнчел үсемлекләр. 85322 Уртача көнлек норма: ирләргә - 250-300, хатын-кызлар өчен 200, физик эштә эшләүчеләргә 400-600, үсмерләргә 400, ә авырлыгы артык кешеләргә 150 грамм. 85323 Уртача көчле (кыйммәтле) бодайдан, көчлесен кушмасаң да, стандарт таләпләренә җавап бирә торган югары сыйфатлы икмәк пешереп була. 85324 Урта Чаллы — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 85325 Урта Чаллы — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 85326 Уртача озынлыктагы дөге үзенең крахмалга бай булуы белән игътибарга лаек. 85327 Уртача пояста җәен агачлар, көз көнендәгегә караганда, тизрәк үсәләр. 85328 Уртача су чыгымы 150 м³/сек (тамагыннан 45 километрда). 85329 Уртача су чыгымы күләме 222 м³/сек, иң зурысы — 4570 м³/сек, иң кечкенәсе — 8,4 м³/сек. 85330 Уртача су чыгымы тамактан 55 чакрым ераклыкта 144 м²/с. 85331 Уртача танклар Икенче бөтендөнья сугышы танкларының күпчелеген алып торганнар һәм 1970-нчы елларга кадәр барлык танкларның да күпчелеге уртача танк булган. 85332 Уртача температура -2…-4°С ( гыйнвар ), +20…+22,5°С ( июль ). 85333 Уртача температуралар гыйнварда 21…29°, майда 30…40°. 85334 Уртача температура мартта +26°С, августта +20°С. 85335 Уртача температурасы — гыйнварда төньякта -6 °С тан көньякта 2°С ка кадәр, июльдә 26-28 °С. 85336 Уртача температура Цельсий шкаласы буенча -34 градустан алып +71 градуска кадәр исәпләнә. 85337 Уртача тирәнлеге – 5-6 м. Табигый казылмалар – нефть (Казангул, Алга, Шестаево, Соколка авыл советларында), ком-таш катнашмасы, кызыл балчык (Морадым ятмасы). 85338 Уртача тирәнлеге 6,5 м, иң тирән урыны 12,5 м (1902 елда - 31 м, 1940 та - 23 м). 85339 Уртача һәм авыр – балчыксыл селтесезләнгән кара туфраклы, соры һәм кызгылт-соры урман, кәсле-көлсу, ачылыгы аз булган яисә нейтраль (рН 6-7) туфрак алмагач өчен иң яраклы дип санала. 85340 Уртача һәм зур интеграцияле микросхемалар (eng. 85341 Уртача явым- төшем бездә якынча 450 мм чамасы. 85342 Уртача яшәү озынлыгы – 66 яшь. 2008 елда халык саны үсеше – 0,4 %. 85343 Урта Чебенька — Сакмар елгасының уң кушылдыгы. 85344 Урта Чилинең көньягында көрән урман һәм сазлыланган туфракларда калын урманнар, Анд тауларында каракаен-ылыслы урманнар һәм альп болыннары бар. 85345 Урта Шишменга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85346 Урта Шүләңгер — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 85347 Урта Щугор — Русия территориясеннән ага торган елга. 85348 Урта Якушка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 85349 Үртәвечләр арасында кешенең физик җитешсезлекләреннән, милләтеннән, шөгыленнән көлү рәвешендәгеләр дә очрый, әмма алар азчылык. 85350 Үртәвечләр, гаделсезлек кылганнарга җәза бирү вазифасын үтәүче сатирик әсәрләр буларак та кулланылалар. 85351 Уртма ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 85352 Уртомаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 85353 Уртъелга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85354 Урукүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 85355 Уруна — Русия территориясеннән ага торган елга. 85356 Урусарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85357 Урус — Русия территориясеннән ага торган елга. 85358 Урус-хан балаларыннан Казакъ ханнары чыкканнар дип санала. 85359 Урус хан Сыгнак (Көньяк Казакъстанда урнашкан шәһәр) тәхетенә Тука-Тимер нәселеннән чыккан дәгъвачыларны үтерә. 85360 Уруш — Русия территориясеннән ага торган елга. 85361 УрФО субъектларның күпчелегендә эре минирәл чималның чыганаклары бар. 85362 Урхо Кекконенның 25 еллы президентлыгында (1956-81) Скандинав илләрен белән мөнәсәбәт яхшыртып, ССРБдан да ерак тормадылар. 85363 Үрчемлелеге 104-390 мең бөртек уылдык. 22 ел яшиләр. 85364 Үрчемлелеге 137-300 мең бөртек уылдык. 10-12 ел яшиләр. 85365 Үрчемлелеге 230-400 мең бөртек уылдык. 10 ел яшиләр. 85366 Үрчемлелеге 30-152 мең бөртек уылдык. 9 ел яшиләр. 85367 Үрчемлелеге 30-400 мең бөртек уылдык. 7-10 ел яшиләр. 85368 Үрчемлелеге 3-233 мең бөртек уылдык. 12-15 ел яшиләр. 85369 Үрчемлелеге 4-232 мең бөртек уылдык. 10 ел яшиләр. 85370 Үрчемлелеге 50 мең — 5 млн бөртек уылдык. 15-24 ел яшиләр. 85371 Урчос-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 85372 Үрчү, башлыча, җенессез юл белән - башсыман кабарып торган конидияләр йөртүчеләрдә күпсанлы тезмәләр ясап үсә торган споралар (конидияләр) аша башкарыла. 85373 Үрчүе Ана юлбарыс үз оясын давыл аударган агач асларында, тау куышларында ясый. 85374 Үрчү коэффициентын һәм егәрлекне арттыру өчен, таякларны актив зонадан ныграк чыгарырга кирәк. 85375 Үрчү органнары Үрчү органнары — нарлы орлыклыклар һәм күкәйлекләр — аерым каналлар белән җенес юлы булып тышка ачыла. 85376 Үрчү рәвеше Еланнар йомырка салып үрчиләр. 85377 Үршәде — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 85378 Уръёль ( ) — Коми Республикасының Корткерос районында урнашкан авыл. 85379 Урывкино — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 85380 Урынга килгән табиблар аны хастаханәгә илтә, ләкин анда Тупак Шәкүрне саклап кала алмыйлар. 85381 Урынга, Өрәңге http://www.idmedina.ru/books/regions/?1820 — Русия территориясеннән ага торган елга. 85382 Урындага хакимиятнең баш күтәрүчеләрне кыйратырлык көче булмый. 85383 Урындагы бюджетның 64 проценты мәгарифкә юнәлтелүе шул хакта бәян итә. 85384 Урындыкларның саны уйнаучылардан бергә ким булсын. 85385 Урындык Махсус бер кеше утыруы өчен ясалган җиһазга урындык диелә. 85386 Урындыксыз калган баланы каравылчы бер читкә илтеп куя. 85387 Урын өчен түләү дә очсызлана. 85388 Урынсыз калган уенчы юлчы бабайга килеп: — Юлчы бабай, йомыш белән килдек сиңа, Берәр ансат чара гына өйрәт миңа: Юлдашларым мине монда ташлап китте, Котылдырсаң синең өчен җаным фида, — ди һәм аның боерыгын көтә. 85389 Урынсыз калганы көтүче була да, уен дәвам иттерелә. 85390 Урын тирәсендә Яшьлек метро станциясе бар. 85391 Урыны 2008нче елның бәйгесендә Русия вәкиле Дима Билан җиңеп чыкты, һәм Евровидение бәйгесен Мәскәүдә үткәрергә хокук алды. 85392 Урыны белән ул 100 м дан артык биеклекле платога күчә. 85393 Урыныбызның тигез булуы төрле яктан искән җилләрне үткәреп тора. 85394 Урыныңа кеше табылыр”, дигәннәр мәгариф түрәләре. 85395 Урыны-урыны белән җир эшкәртелә. 85396 Урыны Һәр елны яңа урында үткәрелә. 85397 Урыны Ярминкә биналарын коручы сәүдәгәр Стахеевлар 1815 елда Вятка губернасы мигъмары Н.В. Андреев ярминкә мәйданының проектын төзи. 1818 елда Алабуганың берничә сәүдәгәре Спас соборы мәйданының көнчыгышында тактадан кибетләр корып куялар. 85398 Урыс Аксуы ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан авыл. 85399 Урысбага егете Хакимов Дамир Касыйм улы үзен язучы итеп танытты. 85400 Урыс Байбак — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 85401 Урыс Байтуганында – 360, Татар Байтуганында – 297, Чуаш Байтуганында – 83 кеше, барлыгы 376 йорт. 85402 Урыс Бидәңгесе ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 85403 Урыс Бирдәше — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 85404 Урыс бөек кенәзе Дмитрий Иван улы зур гаскәр җыя, ләкин соңгы мизгелдә яшь кенәз Иван гаскәр башлыгы итеп билгеләнә. 85405 Урыс гаскәренең Кытай явында, рус-япон сугышында, Беренче бөтендөнья сугышында катнашкан. 85406 Урыс гаскәре һөҗүмне көнбатышка һәм көньяк-көнбатышка һөҗүмен үстерергә дәвам иткәннәр, ләкин гаскәр белән идарә өлкәсендә җитешсезлекләр булуы һәм тыл хезмәтләренең моңа әзер булмавы нәтиҗәсендә, һөҗүм акрын рәвештә алып барылган. 85407 Урыс гаскәрләргә 9 генерал, шул исәптә кальга коменданты Герман фон Кусманек, 93 штаб-әфисәр, 2 204 обер-әфисәр, 113 890 түбән дәрҗәле гаскәри бирелгән, урыс гаскәрләре 900 (икенче мәгълүмат буенча, 1 050) тупны тартып алганнар. 85408 Урыс графикалы әлифбага күчү мәсьәләсе ВКП(б)-ның Башкортстан өлкә комитетында 1938 һәм 1939 елларда ике мәртәбә тикшерелә һәм башкорт теленең яңа әлибасын һәм орфографиясен төзү буенча комиссия оештырыла. 85409 Урыс елъеязмаларында беренче удмуртлар беренче тапкыр 1181 елда отяки исеме астында телгә алынганнар. 85410 Урыс Йорткүле ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 85411 Урыс кенәзләре еш кына ярлык алган өчен бер-берсенә каршы мәкерле ысуллар кулланганнар, хыянәт иткәннәр, хәттә үтергәннәр. 85412 Урыс кухнясына ул татардан килеп кергән. 85413 Урыслар аны Чиләбе каласына нигез салучы буларак хөрмәтли. 85414 Урыслар бал, балавыз, балык, кыйммәтле җәнлек тиреләрен татарлардан сатып ала торган булганнар. 85415 Урыслар, башкортлар, татарлар яши (2002). 85416 Урыслар белән бер заманда украиннар килеп төпләнә. 85417 Урыслар белән тыгыз аралашкан кайбер болгарлар славян ышануларында, соңрак христиан динендә булалар. 85418 Урыс Мәләкәсе ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 85419 Урысның бу җәфасына чыдый алмыйча, төрле авылларга таркалып беткәннәр. 85420 Урыс олысы Алтын Урданың күп тәртипләрен ияләшә: салым системасы, почта, үзәкләштерелгән хакимият, җирле хакимнәрне ярлык тапшыру ярдәмендәге билгеләү, гаскәр төзелеше. 85421 Урыс патшасы татарның дәүләтен кире кайтарырга дәрте һәм кодрәте, көрәше сүрелмәячәкне аңламый. 85422 Урыс патшасы Явыз Иван гаскәрләре 1552 елның 2 октябрендә Казанны алып, җимерәләр, халкын кырып, кол итмәкче булалар. 85423 Урыс риваяте яки әкияте буенча татар-монгол гаскәренең икенче өлеше Киев гаскәренең әсирлеккә бирелүе өчен "кенәзләрнең бер тамчы каны коелмас" дип вәгъдә биргәндер һәм соңрак "70 урыс кенәз һәм батыр такталар астында таптатып үтерелгәндер". 85424 Урыс Саскүле — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 85425 Урыс сәргаскәрлеге дүрт гаскәр белән Львовка таба һөҗүм итеп, шул гаскәрләрне чолганышка алырга тиеш булганнар. 85426 “Урыс солдаты турында новеллалар” дигән икенче җыентыгы (1946 ел) нигезен дә фронт тәэссоратлары тәшкил итә һәм биредә инде әдәби гомумиләштерүләр өстенлек ала башлый. 85427 Урыссу бистәсе 1945 46 елларда Урыссу ГРЭСы төзелү сәбәпле барлыкка килә. 85428 Урыссу хастаханәсендә эшләгәндә инде аның оста табиб даны еракларга тарала. 85429 Урыс тарих белемендә Русия гаскәре җиңгән дип санала, ләкин киләсе көндә Кутузов зур югалтулар сәбәпле чигенергә әмер бирә, шуңа күрә Русия гаскәре сугыш мәйданыннан китеп, фактик рәвештә чигенә, димәк җиңелә. 85430 Урыс телендә дамба, шлюз шикелле сүзләр Нидерланд теленнән кергән. 85431 Урыс телендә “Панорама” гәз. 85432 Урыс телендә шигырьләр, проза һәм публицистик әсәрләр иҗат итә. 1960 елда Уфада аның “Ранний снег” дигән беренче шигырьләр җыентыгы дөнья күрә. 85433 Урыс телен укыткан өчен бер елдан соң мәктәпкә ут төртәләр. 85434 Урыс телен яхшы белгәнлектән, Һашек сугышырга теләмәгән урыс дезертирлары белән килешеп, аларны берүзе әсир итә. 85435 Урыс Урсае — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 85436 Урыс һәм башкорт телләрендә “Искра" — “Очкын" гәзите чыга. 85437 Урыс һәм эрзә телләре белән официаль Мордовия республикасында дәүләт теле булып санала. 85438 Урыс хөкүмәтенең христианлаштыру сәясәтенә җавап итеп 1755 елның язында мөселманнарны җиһадка (баш күтәрүгә) өнди. 85439 Урысчага тәрҗемә итүче Солтан Шәмси. 85440 “Урысча гына башкарма, үз телеңдә дә җырла әле, бигрәк моңлы бит татар җырлары”,— дип соклана аның тавышына башка милләт вәкилләре. 85441 Урыс Швейцариясе — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 85442 Урыс явына җавап итеп, шул ук елның кышын казанлылар Галичка яу чабалар. 85443 Урьев Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 85444 Урюп — Русия территориясеннән ага торган елга. 85445 Урюш урта мәктәбен тәмамлап Казан педагогика институтына укырга керә. 85446 Урятина — Русия территориясеннән ага торган елга. 85447 Усад — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 85448 Усад — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 85449 Усайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85450 Усай — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 85451 Усай — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 85452 Усак-Кичү — Башкортстанның Бишбүләк районындагы татар авылы. 85453 Усаклы — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 85454 Уса ( ) — Коми Республикасының Инта шәһәр округында урнашкан авыл. 85455 Усал «карчык» башын күтәрмичә генә: — Минем җитенем күпме үскән? 85456 Усал, начар телле Зөһрәбануны егетләр читләтеп үтәләр. 85457 Үсә башлаган аскогонны гөмбә җепселләре чолгап ала һәм урчу өлеше барлыкка килә. 85458 Үсә башлагач, мәктәп тормышында да үземне күрсәтә башладым. 85459 Үсәли — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 85460 Үсемлек белән тукланучы личинкаларның авыз тишеге - аска, ерткыч личинкаларда алга таба юнәлтелгән. 85461 Үсемлек калдыклары астында яки туфракта кышлыйлар, язын үсемлек шытымнарына җыелалар. 85462 Үсемлекләрдә табигый спиртлар очрый. 85463 Үсемлекләрдә эпителий — кайбер органнарны эчтән түшәп торучы торган нәзек паренхим бүлеп чыгаручы күзәнәкләр катламы. 85464 Үсемлекләр дөньясы бик зур. 85465 Үсемлекләр дөньясы Мәңге яшел Вальдивия урманнары Төньяк Чилидә туфрак һәм үсемлекләр япмасы яхшы үсмәгән. 85466 Үсемлекләр дөньясы мүк һәм лишайниклардан гыйбарәт. 85467 Үсемлекләр дөньясы эндемик төрләргә бай. 85468 Үсемлекләрнең барлык өлешләрендә диярлек: җимешләрендә, тамыр, яфрак һәм чәчәкләрендә глюкоза бар. 85469 Үсемлекләрнең җир өсте һәм җир асты өлешләре, кайвакыт бөҗәкләр белән тукланалар. 85470 Үсемлекләрнең күкерткә мохтаҗлыгы, фосфорга караганда бераз гына әзрәк. 85471 Үсемлекләр — нигездә үләннәр һәм куаклыклар; туфраклары субполяр, кәсле-торфлы һәм таулы-тундра. 85472 Үсемлекләр патшалыгы организмнарның ике зур төркемен: түбән төзелешле һәм югары төзелешле үсемлекләрне үз эченә ала. 85473 Үсемлекләр селекциясендә иммунитет өйрәнү өлкәсендәге фәнни казанышлар авыл хуҗалыгы культураларының авыру тудыргычларга, корткычларга һәм аларның тереклек эшчәнлеге калдыкларына карата бирешмәвән булдыру өчен кулланыла. 85474 Үсемлекләр туклыклы матдәләрне тәненең бөтен тышкы өслеге белән суыра. 85475 Үсемлекләр Урманлылык - 69 % (алардан: <50% - карагач, 17% - чыршы һәм ак чыршы, 12% - нарат, 9% - кедр) Хайваннар Крайда барлыгы 342 кошларның һәм 89 имезүчеләрнең төркеме тора. 85476 Үсемлекләр һавадан һәм туфрактан гади матдәләрне алалар да алардан катлаулы матдәләр барлыкка китерәләр. 85477 Үсемлекләр һәм хайваннар дөньяларының бергәлеге турында фикерен әйтә. 85478 Үсемлекләр һәм хайваннар күзәнәкләре саны биологик төрләр арасында аерылып тора, кешеләр тәннәре якынча 100 триллион (10 14 ) күзәнәктән торуы билгеле. 85479 Үсемлекләр шундый үсеш чорларын кичерә: шыту яки борынлау, куаклану, чәчәк ату һәм җитлегү. 85480 Үсемлекләр яктылык аркасында гына үсә, аларның яфраклары кислород бүлеп чыгара, һәм һава җан ияләренә сулыш алырга яраклы хәлгә килә. 85481 Үсемлек маеннан маргариннар, кулинария мае, майонезлар әзерлиләр, алар составлары буенча үсемлек майлары һәм терлек майлары арасында тора. 85482 Үсемлек майлары составындагы туенмаган яки чиксез кислоталар түбән эретелү температурасына ия. 85483 Үсемлекнең барлык өлешендә дә лайлалы куышлыклар һәм гади, бизле, я йолдызсыман төкчәләр бар. 85484 Үсемлекне очыннан, күзчекләреннән, шытымнан, сабагыннан да үрчетергә мөмкин. 85485 Үсемлек орлыклары, кайвакыт җиләк, яфрак һәм бөре, әкәм-төкәм һ.б. вак умырткасызлар белән туена. 85486 Үсемлек тамырыннан гөмбәлек, үз чира­тында, туклану һәм үзенең үрчү өлешен үстерү өчен кирәкле органик матдәләрне ала. 85487 Үсемлек һәм хайван азыгы белән тукланалар, озынборын личинкаларын юк итәләр. 85488 Үсемлек һәм хайван организмында яшәп, аларга билгеле бер файда китерүче бактерияләр дә очрый. 85489 Усениново ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 85490 Усенки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 85491 Үсеп киткән аскогонда төшләр дикарионнар хасил итеп берләшәләр, аскогоннан үсеп чыккан аскоген җепселләр дә дикарионлы була. 85492 Усердец — Русия территориясеннән ага торган елга. 85493 Усец — Русия территориясеннән ага торган елга. 85494 Үсеш баскычлары МДМУны тәмамлагач, зур конкурсны узып, атаклы Игорь Моисеев ансамблена алына, бер ел анда эшли, Александр Шишкинның заманча бию мәктәбендә шөгыльләнә. 85495 Үсеш дәрәҗәсен бәяләүдә иң еш кулланылган күрсәткечләр - аларның тулаем милли продукт (ТМП/GDP), кеше башына керем, индустриализация дәрәҗәсе, инфраструктура күплеккүплеге һәм яшәү стандартлары. 85496 Үсешкән борынгы дәүләтләрдә медицина зур уңышка ирешә. 85497 Үсештәге илләр ( ) төркеменә гадәттә демократик хөкүмәт, ирекле базар икътисады, индустриализация, үз ватандашлары өчен җәмгыяви программалар һәм гарантияләре стандартлары түбән булган илләрне кертәләр. 85498 Үсеш циклы 2 ел тәшкил итә. 85499 Усёк — Русия территориясеннән ага торган елга. 85500 Усия — Русия территориясеннән ага торган елга. 85501 Ускала (Ускола) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85502 Ускат — Русия территориясеннән ага торган елга. 85503 Үскәмән (Уст-Каменогорск) ГЭС вә Бухтарма ГЭС төзелеше сәбәпле елга Үскәмән шәһәренә кадәр Иртеш эре сусаклагычына әйләндерелгән; Бухтарма сусаклагычы составына Зәйсән күле керә. 85504 Үскә — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 85505 Ускляй — Инсар елгасының уң кушылдыгы. 85506 Ускоперть — Русия территориясеннән ага торган елга. 85507 Ускуч ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 85508 Ускучевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85509 Усландырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 85510 Усман — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 85511 Усмангали — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 85512 Усмановский — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 85513 «Усмановское» ҖЧҖ ит-сөт терлекчелеген, игенчелек белән шөгыльләнә. 85514 Усман-Ташлы — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 85515 Үсмер чагы Илеш ягында үтә, урта мәктәпне дә биредә тәмамлый. 85516 Үсмер чагында юрист һөнәре алырга әзерләнә. 85517 Үсмер чагының 6 елын Пушкин 1811 елның 19 октябрендә дәрәҗәле кешеләр өчен ачылган лицейда үткәрә. 85518 Усов-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 85519 Усолье ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 85520 Усольцево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 85521 Усоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 85522 Успенка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 85523 Успенка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 85524 Успенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85525 Успенка — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 85526 Успенское ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 85527 Успенское ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 85528 Успина — Русия территориясеннән ага торган елга. 85529 Уссурка ( ) — Диңгез буе краеның Кировский районында урнашкан авыл. 85530 Уставның көчкә керү датасы ( 24 октябрь ) Берләшкән Милләтләр Оешмасы көне дип билгеләнә. 85531 Устад Иса — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 105 километрлы кратеры. 85532 Устенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85533 Устеренка ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 85534 Үстерү Йөзем - көньяк культурасы, әмма ул төньякка таба күчә бара. 25-30 градус суыкка чыдамнары да бар аның. 85535 Устея — Русия территориясеннән ага торган елга. 85536 Устинкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 85537 Устиновичи ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 85538 Устиновка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 85539 Устиново — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 85540 Устиново ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 85541 Устиновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 85542 Устинья ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,8 километр озынлыкта булган кратеры. 85543 Устынь — Русия территориясеннән ага торган елга. 85544 Усть-Березовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 85545 Усть-Войский ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 85546 Устьево ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 85547 Устье ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 85548 Устье ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 85549 Устье, Мокрый Ржавец — Чөкәнеш елгасы кушылдыгы. 85550 Устье ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 85551 Устье-Темъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 85552 Усть-Ижма ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 85553 Усть-Илыч ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 85554 Устьина — Русия территориясеннән ага торган елга. 85555 Усть-Камо ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 85556 Усть-Кишерть ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 85557 Усть-Кожва ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 85558 Усть-Колыч ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 85559 Усть-Кумир ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 85560 Усть-Кут аша Байкал-Амур магистрале үтә. 85561 Усть-Лабинск ( ) — Русия Федерациясенең Краснодар краенда урнашкан шәһәр. 85562 Усть-Лопъю ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 85563 Усть-Люга ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 85564 Усть-Манья ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 85565 Усть-Муны ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 85566 Усть-Мута ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 85567 Усть-Ницинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 85568 Усть-Пыжа ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 85569 Усть-Рахмановка ( ) — Мордовиянең Краснослободск районына керүче татар авылы. 85570 Усть-Реченская — Русия территориясеннән ага торган елга. 85571 Усть-Салда ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 85572 Усть-Сема ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 85573 Усть-Соплеск ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 85574 Усть-Урән ( ) — Сембер өлкәсенең Карсун районында урнашкан сала. 85575 Усть-Утка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 85576 Усть-Ченог ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 85577 Усть-Щугер ( ) — Коми Республикасының Вуктыл районында урнашкан авыл. 85578 Устьянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85579 Устьянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 85580 Устьяновская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 85581 Устьянцево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 85582 Устьянчики ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай шәһәре муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 85583 Устюба — Русия территориясеннән ага торган елга. 85584 Устюбень — Русия территориясеннән ага торган елга. 85585 Устюги ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 85586 Устюговка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 85587 Үсү зонасын­да күзәнәкләр бүленүләрен дәвам итәләр, шулай ук тамырның үсүен тәэмин итеп үсәләр. 85588 Үсү периоды берничә наносекундтан алып берничә миллисекундка кадәр тирбәнергә мөмкин. 85589 Үсүче транспорт тыгызлыгы белән килешү өчен Курепипе һәм Порт Луи арасында Җиңел Рельс Транзит системасы тәкъдим ителгән. 85590 Усылыбаш (Услыбаш) — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 85591 Уҫылы — Русия территориясеннән ага торган елга. 85592 Усын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 85593 Усыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 85594 Уськанда — Русия территориясеннән ага торган елга. 85595 Усь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 85596 Ут, аның фикеренчә, иң нечкә, иң җиңел һәм иң хәрәкәтчел материя. 85597 Утар — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 85598 Утар Минькино — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 85599 Утарның икенче исеме — Мостафа, управляющий исеменнән килә. 85600 Утар — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 85601 Утар ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 85602 Утаръелга — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 85603 Утары Бәләбәй өязе Килем авылында торган. 85604 Утваж — Русия территориясеннән ага торган елга. 85605 Ут-Вар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 85606 Ут, газ кертелә. 80-90 елларда су кертелә, клуб, магазин, балалар бакчасы ачыла. 85607 Ут-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 85608 Үтәгән — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 85609 Үтәгән — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. Әлегә муниципаль статусы — село (федераль классификатор буенча). 85610 Үтә зур җәен бер хатынга ташланган очраклар билгеле. 85611 Үтә зур йолдызларның һәм гадәттән тыш зур йолдызларның яктыртучанлыгы зур йолдызларныкыдан артыграк. 85612 Утейка – Русия территориясеннән ага торган елга. 85613 Үтәй — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 85614 Үтәк — Башкортстанның Гафури районында урнашкан татар авылы. 85615 Утәк — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 85616 Үтәк, Янурыс авылларына, татарлар белән бергә, имеш, чуашлар да утырган дип сөйлиләр. 85617 Үтәли җил — ачык тәрәзәдән керен, ачык ишектән чыгын китә торган җил. 85618 Утемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85619 Үтемле малны табар өчен ерак экспедицияләр оештыру очраклары да алыш-биреш тарихында мәгълүм. 85620 Үтенеч кире кагылуга карамастан, татарча спектакль шәхси йортта уйнала. 85621 Үтенеч, ул еллардагы тәртип буенча, Гали Динмөхәммәтовка тапшырыла. 85622 Үтерелгәннәр арасында Польша татар офицерлары һәм зыялылары булган. 85623 Үтермәгез мине, зинһар, үтермәгез, — дип ачыргаланды унсигез яшьлек Вәсимә. 85624 Үтерү 27 февраль кичендә Борис Немцов атып үтерелә. 85625 Үтерү белән куркыткач һәр даруганан 1300 ат бирергә ризалашканнар. 85626 «Үтер, улым, фашистны» ( 1942 ), «Синең кәләшеңнең хатлары» ( 1943 ) поэмаларында совет кешеләренең җиңелмәс рухына, ихтыяр көченә, күңел сафлыгына дан җырлый. 85627 Үтерүне тикшерү белән тәфтишче Песанья шөгыльләнә. 85628 Үтерү Симон Петлюра 1926 елның 25 майда яһүд анархисты Самуил Шверцбард тарафыннан үтерелгән. 85629 Үтә үткәрүчән агым бәйләнгән электроннар - Купер пары ярдәмендә үткәрелә. 85630 Үтә үткәрүчәнлек 1911 елда Нидерландлар физигы Һейке Камерлинг Оннес тарафыннан ачыла. 85631 Үтә үткәрүчәнлекнең сәбәпләре Түбән температуралы үтә үткәрүчәнлек Бардин-Купер-Шрифер теориясе белән тасвирлана. 85632 Үтәш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 85633 Үтеше күп очракта авыр. 85634 Утёр-Пеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 85635 Утис — Русия территориясеннән ага торган елга. 85636 Утка-Видзь ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 85637 Утка каршы каланчаларда күзәтү камералары урнаштырып көрәшәләр. 85638 Утка-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 85639 Утка чиктән тыш чыдам тышлыкның көтмәгәндә шулай дөрләп кабынып китүен без, галимнәр, күз алдына да китермәгән идек”. 85640 Утка чыдам һәм авыр эрүчән балчык алюмин окисларының югары микъдары (30—40%) белән билгеләнә. 85641 Уткашь — Русия территориясеннән ага торган елга. 85642 Үткен — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 85643 Үткән гасыр документлары раславынча, авыл лашманчылар категориясенә кертелгән. 85644 Үткән елда янгыннар яздан ук башланды, бу мәгълүматны кешеләргә таратмаска тырыштылар. 85645 Үткән ел моның Көнчыгышта мөмкин түгеллеген күрсәтте. 85646 Үткән ел педагогик уку йортларын тәмамлаган 56 яшь белгечнең районда бары 11ен генә эшкә урнаштыра алдык. 85647 Үткәннән дәрес алып киләчәкне планлаштыралар, ләкин бүгенге көндә актив яшиләр. 85648 Үткен трахеит, гадәттә, томау һәм борын, бугазның яклкынсынуы белән башланып, тиздән трахеягә үтә. 85649 Үткәргечнең мәйданы үсүе белән чолганышта “чоңгыл” токларына югалтуларны киметү һәм чолганыш функцияләвен җиңеләйтү максаты белән үткәргеч ике яки күбрәк параллель үткәрүче элементларга бүленергә мөмкин. 85650 Үткәргечтә даими агым хасил булсын өчен, аның очларына электр йөртү көче (ЭЙК) куярга кирәк. 85651 Үткәргеч тукымалар аша — су һәм анда эрегән матдәләр, ә юкәр буенча органик матдәләр хәрәкәтләнә. 85652 Үткәрелгән программалар бюджеттан күп акча сарыфлауны таләп итә. 85653 Үткәрелгән сәясәт Траян үзәкләштерү сәясәтен үткәргән, кол биләүче аксөякләрен бергә туплап ныгыткан, аларның вәкилләре санын Сенатта арттырган, провинциядә яшәгән кешеләргә Римның ватандашы хокукларын биргән. 85654 Үткәрелгән тикшеренүләр яшрәк икетелле балалар иркен сөйләшү сәләтләрен җиңелрәк югалта алуларын ачыклады. 85655 Үткәрелү вакыты — 2010 елның 20 ноябре Милли сайлаулар 2010 елның февраленнән октябренә кадәр хәрбер катнашкан дәүләттә милли сайлау бәйгеләре узган. 85656 Үткәрелү шәһәре «Esprit Arena» Озак бәхәсләрдән соң ЕВС бәйгене үткәрү өчен 4 шәһәр-намзәтне сайлады. 2010 елның 12 октябрендә соңгы нәтиҗә ясалды — NDR телеканалы тәкъдим иткән Дюссельдорф шәһәре бәйгене уздыру хокугына иреште. 85657 Үткәрмәүче өлкә диэлектрик яки кайбер вакытта диэлектрик әйләнә-тирә дип атала. 85658 Үткәрү сәләте — 9 мең автомобиль/сәгать, рөхсәт ителгән хәрәкәт тизлеге — 100 км/сәг. 85659 Үткәрү урыны булып «Мальме Арена» сайланды. 85660 Үткәрү Финал Нәтиҗәләр Евровидение 2013 бәйгесендә Дания җырчысы Эммили де Форест «Only Teardrops» җыры белән җиңде. 85661 Үткәрүчеләнгән операцияләр "Уран" һәм "Боҗра" операцияләре Ноябрь аенда фашист һәм аларның союздашлары Кызыл Гаскәр тарафыннан боҗрага чолгап алына. 85662 Үткәрүчәнлеге һавага караганда югарырак булган “үзәк” (сердечник) материаллары магнит кырын көчәйтәләр һәм аны индуктивлык кәтүгенә якынрак тоталар, шулай итеп, аның индуктивлыгын арттыралар. 85663 Уткино — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 85664 Ут куеру һәм сыегаю сыйфатларына ия. 85665 Уткуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 85666 Утлы Җирне аурупалылардан иң беренче булып 1520 елда Фернан Магеллан әйләнеп үткән. 85667 Утлы Җир озак вакыт дәвамында Билгесез Көньяк җирнең төньяк өлеше буларак саналган була. 85668 Утлы Җир яки Исла-Гранде утравы (мәйдан 48 мең км²) һәм бик күп вак утрау һәм кыялардан гыйбарәт. 85669 Утолошь — Русия территориясеннән ага торган елга. 85670 «Утопия» әсәрендә ( 1516 ) шәхси мөлкәт булмаган, сәнәгать һәм көнкүреш иҗтимагый, хезмәт мәҗбүри булган фантастик идеаль җәмгыять үрнәген бирә. 85671 Утрак һәм күчмә кош. 85672 Утрау 150 км (93 миля) ак ком пляжлар белән уратып алынган һәм лагуналар ачык диңгездән дөньяда зурлык буенча өченче мәрҗән рифы белән сакланган. 85673 Утрау 1946 елда Францияның диңгез арты департаменты булган. 85674 Утрау аны 1616 елда тәдкыйк иткән инглиз диңгез сәяхтчесе Уильям Баффин исеме белән аталган. 85675 Утрау аның исемен йөртә. 85676 Утрауга урыс диңгез сәяхәтчесе Фердинанд Врангель исеме кушылган. 85677 Утрауда җирле халык юк, чөнки ул башта кеше яшәми торган утрау булган. 85678 Утрауда җир тетрәүләр һәм цунами лар еш. 85679 Утрауда пасхалыларның борынгы мәдәният калдыклары — таш һәйкәлләр, иероглифик язулар язылган тактачыклар сакланган. 85680 Утрауда һәм аның янында эшләүче вулканнар күп (Керинчи 3808 м га хәтле җитә), еш кына җир тетрәүләр була. 85681 Утрау Зур Антил утраулары архипелагына керә. 85682 Утрау Идел елгасының көймә йөрешлешле фарватерыннан уңрак, Казан елга портыннан каршы якта урнашкан. 85683 Утрау кеше урнашудан соң кыска вакыт эчендә кеше эшчәнлеге тарафыннан башка кош төрләре белән беррәттән юк ителгән додоның бердәнбер йорты буларак киң танылган. 85684 Утрау көньяктан төньякка 394 кмга, ә көнчыгыштан көнбатышка исә 140 кмга сузылган. 85685 Утраулар 1512 елда Хуан Понсе де Леон тарафыннан кәшеф ителгән. 17 гасырда бирегә кешеләр килеп урнаша башлый. 1766 елдан Бөекбритания биләмәсе. 1874—1962 елларда Ямайка тәркибендә булган. 85686 Утрауларга һәм рифларга ышыкланып, җылы һәм тын суларда куак һәм агачлар, колонналар, сарайлар, чәчәк бәйләмнәре, гөмбәләр рәвешендә мәрҗән колонияләре үсә; мәрҗәннәр сыек яшел, сары, кызыл, зәңгәрсу, миләүшә төсендә. 85687 Утрауларда башта шикәр плантацияләре ачылган, ә 1908 елга Сан-Томе дөньяда иң күп какао җитештерүчесенә әйләнгән. 85688 Утраулар даим яшел субекваториаль һәм тропик урманнар белән капланган, җил тими торган тау битләүләре саванналардан гыйбарәт. 85689 Утраулардан башка яр буе чиге 46 000 км. 85690 Утрауларда яшәгәннәрнең Кушма Штатларның ватандашлары хокуклары бар. 85691 Утраулар дымлы тропик урманнар һәм куаклы саванналар белән капланган. 85692 Утраулар Жак Картье җитәкчелегендәге француз экспедициясе тарафыннан 1536 елда кәшеф ителгән. 85693 Утраулар ком, балчык һәм комташлардан төзелгән, базальт капламы киң таралган. 85694 Утрауларны 1663 елда һолландиялеләр кәшеф иткәннәр. 85695 Утрауларны 1764—1824 елларда инглиз диңгез офицерлары тарафыннан кәшеф ителгән. 85696 Утрауларны 1767 елда «Swallow» («Карлыгач») шлюпы командиры Филипп Картерет кәшеф иткән. 85697 Утрауларны 1777 елда инглиз диңгез сәяхәтчесе Җ. Кук кәшеф иткән. 85698 Утрауларны 1777 елда инглиз диңгезчесе Джеймс Кук кәшеф иткән. 85699 Утрауларны 1821 елда инглиз һәм американ сәнәнгатьчеләре Җ. Пауэлл һәм Н. Палмер кәшеф иткәннәр. 85700 Утрауларны исәпләмичә өслегенең мәйданы 415 мең км². 85701 Утрауларның атамасы Британия тикшеренүчесе Джон Маршаллдан килә, ул 1788-енче елда утрауларга зиярәт кылган. 85702 Утрауларның бөтен халкы диярлек ниндидер дин тарафдары, илнең дүрттән өче я Маршалл Утраулардагы Берләшкән Гайсә Чиркәве Конгрегациясе, я Ходай Ассамблеясы тарафдарлары. 85703 Утрауларның зур өлеше таулы (биеклек 2339 метрга кадәр). 160 вулкан, шулардан 40 га якыны гамәлдәге вулканнар, минирәл чыганаклары бар. 85704 Утрауларның көньяк-көнчыгыш өлеше нигездә мезозойның карстлы известьташларыннан, төньяк-көнбатышы вулкан токымнарыннан тора. 85705 Утрауларның күпчелек өлеше материкка якын урнашкан. 85706 Утрауларның төп халкы полинезия телләрендә дә, меланезия телләрендә дә сөйләшмәүләре һәм кара тәнле булулары белән тирә яктагы халыклардан аерыла. 85707 Утраулар португал диңгезчеләре тарафыннан 1469-1471 еллар аралыгында ачылганнар. 85708 Утраулар төркеме аны 1772 елда кәшеф иткән француз диңгез сәяхәтчесе Ив-Жозеф де Кергелен исеме белән аталган. 85709 Утраулары Күлнең төньяк һәм көньяк өлешендә зур булмаган ике утрау бар. 85710 Утрауны 1646 елда урыс сәнәгатькәре һәм сәяхәтче Исай Игнатьев кәшеф иткән. 85711 Утрауны 1821 елның 11 гыйнварында Фаддей Беллинсһаузен җитәкчелегендәге экспедиция кәшеф иткән. 85712 Утрауның көньяк яры Аурупа белән 50 км озынлыгы булган Евротоннель буенча тоташкан. 85713 Утрауның мәйданы – 590 мең км². 85714 Утрауның төньяк-көнбатыш өлеше тигезлектән тора. 85715 Утрауның Төньяк-Көнбатыш Һиндстаннан, атап ук әйткәндә Гуджараттан мөселман җәмгыятен "Зарабелар" дип атыйлар. 85716 Утрауның төрле экосистемаларына һәм уникаль кыргый тормышына якынаючы тиз үсүче халык саны ягыннан һәм башка әйләнә-тирә куркынычлар яный. 85717 Утрауның үз домены бар. 85718 Утрауның шактый өлеше яссытаулык һәм аерым таулардан гыйбарәт. 85719 Утрау оккупацияләнә, кораллы каршылык күрсәткән куба төзүчеләре коралсызландырылалар һәм Кубага депортацияләнәләр. 85720 Утрау өч диңгез тарафыннан юыла - Ионик, Ливия һәм Эгей диңгезләре. 85721 Утрау төньяк-көнбатыштан көньяк-көнчыгышка таба 1.8 мең км. 85722 Ут — Русия территориясеннән ага торган елга. 85723 Уттарханд штатында Санскрит икенче рәсми тел буларак хаким ителгән. 2012 елның октябренда иҗтимагый активист Һемант Госвами Пенҗаб һәм Харьяна Югары Мәхкәмәсенә Санскритны 'азчылык' теле итеп игълан иткән өчен петиция язган. 85724 Үтү вакытлары Ислам ай тәкъвимендә яңа ай тугачтан башлана. 85725 Үтүкләргә кирәкми, 210 градус температурада эри. 85726 Утчанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85727 Утыз ел эчендә премия Вашингтонның Милли галереясендә, Нью-Йоркның «Метрополитен» музеенда, Версаль сараенда, Прага кирмәнендә, Вашингтонның Ак йортында, Римның Капитолий тавында тапшырылды. 85728 Утыз ике ел яшәү дәверендә мәдрәсәдә җәмгысе йөз иллеләп мөгаллим һәм хәлфә дәрес бирәләр. 85729 Утызынчы еллар башында язылган әсәрләрендә Башкортстанда нефть табудагы хезмәт батырлары («Нефть турында әкият»), завод эшчеләре («Мәйсәрә»), күмәк хуҗалык алдынгылары («Айсылу») турында сөйли. 85730 Утызынчы елларда Магниткада җидееллык ике татар мәктәбе – 18нче һәм 35нче номерлы мәктәпләр эшләгән, сөргенгә сөрелгәннәрнең балалары саф татарча белем алганнар, әмма ул татар мәктәпләре сугыш вакытында ябыла һәм яңадан ачылмый. 85731 Утызынчы елларда М. Гали драма жанрында да көчен сынап карый. 85732 Утызынчы еллардан башлап әдип, нигездә, балалар өчен яза. 85733 Утызынчы елларда «Октябрь»(хәзерге «Агыйдел») журналының, «Әдәби удар» гәҗитенең мөхәррире. 85734 Утызынчы елларда республика матбугатында бер-бер артлы «Яз җыры», «Яшьлек», «Барыбер яз килер», «Авылым турында» хикәяләре басыла. 85735 Утызынчы елларда термин сүзе кулланылышка керә. 85736 Утызынчы елларның урталарында Демьян Фәтхи Ерак Көнчыгышка китә һәм сигез елга якын төрле җирләрдә гади эшче булып эшли. 85737 Утыргыч урынына салам тутырылган түшәкләр, зур капчыклар кулланылган. 85738 Утырту өчен бездә иң кулай вакыт - яз: апрельнең икенче яртысыннан май ае урталарына кадәр. 85739 Утыртылган лакейлар беткәч, квадрат эченнән чыкмыйча калганнарын чират буенча бәреп чыгаралар һәм шул рәвешчә ул лакейларны алып бетерәләр. 85740 Утырыш барышын яктырту дәрәҗәсенә карап, беркетмә тулы һәм кыска була. 85741 Утырышларда куелган төп таләп бер: Башкортстан татарлары Язучылар берлеген кире кайтарырга! 85742 Уты-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 85743 Утьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 85744 Утюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85745 Утяганка – Русия территориясеннән ага торган елга. 85746 Утяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 85747 Ут яну процессының төп фазасы һәм башка янучаy материаллар белән яrын булганда узенән-узе таралучан. 85748 Утяшкино — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 85749 Ӳ, ӳ (ике катлы акут белән У ) — кирилл әлифбасы хәрефе, чуаш телендә генә кулланыла. 85750 Ү, ү — кирилл әлифбасының хәрефе; татар әлифбасының егерме алтынчы хәрефе. 85751 Ү ү хәрефенә татар латин әлифбасында «Ü, ü» хәрефе туры килә. 85752 Уфа, 1974; Мәскәү, 1974. 85753 Уфа, 1985, 175 биттә Янәдән элекке эш урынына, китап нәшриятына кайта. 85754 Уфа, 1985, 258 бит. 85755 Уфа, 1985 ел, 301 бит. 85756 Уфа, 1985 ел, 94 бит. 85757 Уфа, 1988 ел, 241 бит. 85758 Уфа авиация институтына керә. 85759 Уфа автотранспорт техникумын тәмамлагач ( 1986 ) Айдар Галимов СССРның хәрби көчләрендә, Каунас һава-десант гаскәрләре дивизиясендә хезмәт итә. 85760 Уфа авыл хуҗалыгы институтының механика факультетына укырга керә, укуын тәмамламыйча, хәрби хезмәткә алына. 85761 Уфа архивы мәгълуматларына караганда Нөркәйнең ул чактагы адресы – Уфа губернасы, Минзәлә өязе, Нөркәй волосте. 85762 Уфага вожатыйлар укуына баргач, Фәйзи Гаскәров ансамбленә кастинг үтә. 85763 Уфага гаиләсе янына кайтып, фирка өлкә комитетының хәрби бүлегендә мөдир урынбасары булып эшли башлый, ләкин сугышта алган яраларыннан 1945 елның көзендә Уфада вафат була. 85764 Уфага әйләнеп кайткач, Рафаэль Сафинның бар гомере әдәби иҗатка һәм журналистикага багышланды. 85765 Уфага кадәр 183 км еракта. 85766 Уфага кайткач ( 1922 ел ахыры), Җир эшләре халык комиссариатында нәшрият эшләре җитәкчесе була. 85767 Уфага кайткач, В.И. Ленин исемендәге урта мәктәптә укыта. 85768 Уфага килгәнче Ризаэддин Фәхреддиннең берничә дәреслеге басылып чыккан була. 85769 Уфага килгәч Сергеев дүрт башкорт даругасынан вәкилләр чакыра. 85770 Уфага килеп, Касыйм революцион яшьләр һәм кызыл гаскәриләр арасында күп төрле җәмәгать эше алып бара: җыелышларда, митингларда чыгышлар ясый, спектакльләр, концертлар һәм әдәби кичәләр оештырыша. 85771 Уфага күчеп кафедра мөдире булып эшли башлагач, ул эшкә үзенең фикердәшләрен, чордашларын чакыра. 85772 Уфага күчерелгәч, «Тормыш» дигән исем белән дәвам итәчәк, дип белдерелсә дә, ул газетаның мөхәрире инде башка кеше, Закир Кадыйри була. 85773 Уфа губерна Советы янындагы татар-башкорт комиссариатының халык мәгарифе бүлеге мөдире була. 85774 Уфа губернасының земское собраниесе 1905 елның 5 феврале фәрманы белән кышкы ярминкәне уздыру вакытын 1906 елдан бшлап 28 декабрь - 9 гыйнвар аралыгында билгели. 85775 Уфа губернасының Минзәлә өязе 1920 елда барлыкка килгән яңа Автономияле Татар Социалистик Совет Республикасына тапшырыла. 85776 Уфа губернасының урыс телендә чыккан матбугат чараларында башкорт халкының тарихы, теле, этнографиясе буенча, фольклор хәзинәләренә, көнүзәк мәсьәләләренә багышланган мәкаләләр белән чыгыш ясый. 85777 Уфа губернасы — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 85778 Уфада 1924 1927 елларда нәшер ителгән «Ислам мәҗәлләсе» журналы битләрендә фәлсәфәи мәкаләләре басыла. 85779 Уфада 1- санлы интернат- мәктәпне, дәүләт университетын ( 1975 ), сәнгать училищесын ( 1984 ) тәмамлый. 85780 Уфада 9-санлы интернат-мәктәпне ( 1955 ), дәүләт университетын ( 1960 ), Мәскәүдә югары әдәбият курсларын ( 1977 ) тәмамлаган. 85781 Уфада Башкорт дәүләт университетын ( 1967 ) тәмамлый. 85782 Уфада Башкорт дәүләт филармониясендә эшли, концерт бригадасы белән республика районнарында һәм аннан читтә дә чыгышлар ясый. 85783 Уфада бу театр 1918 елга кадәр эшли. 85784 Уфада В.И. Ленин исемендәге интернат-мәктәпне, педагогия институтын ( 1932 ), Мәскәүдә Тел гыйлеме институты аспирантурасын ( 1939 ) тәмамлый. 85785 Уфада Галия мәдрәсәсендә укый. 85786 Уфадагы 9нчы мәктәпкә күчә, ләкин аңа анда укырга туры килми. 85787 Уфадагы халык кораллануы сугышчан оешмаларының (боевиклар) күп кенә чараларын җитәкли. 85788 Уфадагы «Эхо» ЯАҖ директоры ( 1991 2001 ), «Шок» ҖЧҖ генераль директоры ( 2001 2003 ), «Вымпелком» (Билайн) ААҖ Уфа филиалы директоры ( 2003 2004 ), «Мәскәү Банкы»ның Уфадагы филиалы директоры урынбасары ( 2005 елдан ). 85789 Уфада дәүләт университетын ( 1970 ) тәмамлаган. 85790 Уфада дәүләт университетын ( 1971 ), аспирантураны ( 1975 ) тәмамлаган, кандидатлык диссертациясе яклаган ( 1986 ). 85791 Уфада дәүләт университетын ( 1974 ) тәмамлаган. 85792 Уфада дәүләт университетында ( 1975 -1978), сәнгать институты каршындагы музыка мәктәбендә ( 1984 1989 ) укыта. 85793 Уфада дәүләт университетын тәмамлаганнан соң ( 1958 ), республиканың радио һәм телевидение студиясендә мөхәррир ( 1959 1965 ) булып эшли. 85794 Уфада драма театрында ( 1965 ) «Әкәмәт сөю» (Лопе де Вега әсәреннән тәрҗемә) пьесасы куела. 85795 Уфада икееллык фирка мәктәбен ( 1953 ), Магниттауда педагогия институтын ( 1954 ), Мәскәүдә фирка үзәк комитеты каршындагы иҗтимагый фәннәр академиясен ( 1967 ) тәмамлаган. 85796 Уфада иң беренче спектакль 1890 елда яңгырый. 85797 Уфада китап нәшрияты директоры. 85798 Уфада коммунистчыл университетта ( 1931 1934 ), Мәскәүдә пропагандистларның югары мәктәбендә ( 1935 1937 ) укый. 85799 Уфада Куйбышев тимер юлының Башкорт бүлекчәсе идарәсе урнаша. 85800 Уфада Ленин мәктәбен ( 1928 ел ), Тимирязев исемендәге Башкорт дәүләт педагогия институтын ( 1937 ел ) тәмамлый. 85801 Уфада мөселман руханиларының съездындагы делегатларны мөселман җәмгыятендә үзгәрешләр кору буенча тәкъдимнәре - «Мөселман милләтләренә өндәмә» исемле үзенә бертөрле ислам конституциясе белән таныштыра. 85802 Уфада музыка интернат-мәктәбен, «композиторлык» белгечлеге буенча Уфа дәүләт сәнгать институтын (З. 85803 Уфада музыка училищесын ( 1952 ), Мәскәүдә әдәбият институтын ( 1957 ) тәмамлый. 85804 Уфадан 250 км ераклыкта урнаша. 85805 Уфадан 250 км, Фёдоровкадан 30 км ераклыкта урнашкан. 85806 Уфадан 300, район үзәге Олы Устьикиндан 18 чакрымда урнашкан. 85807 Уфадан 58 км көньяк-көнбатышрак урнашкан. 85808 Уфадан 60 чакрым еракта урнашкан. 85809 Уфадан көньяк-көнчыгыш 410 км һәм Сибай тимер юл станциясеннән көньяк-көнбатышка таба 120 км еракта Җылаер елгасы буенда, Магниттау — Ира, Зилаер — Кананикольский — Иске Собхангол автомобиль юллары чатында урнашкан. 85810 Уфадан көньяк-көнчыгышка таба 600 км юл. 85811 Уфадан төньякка 42 км һәм Загородная тимер юл станциясеннән төньяк көнбатышка таба 18 км ерактагы Потеха елгасы тамагында (аның Агыйдел елгасы кушылган урынында) урнашкан. 85812 Уфадан төньяк-көнчыгышка 217 км һәм Щучье озеро тимер юл станциясеннән ( Пермь крае ) көньяк-көнчыгышка таба 110 км еракта, Багазы елгасы ( Караидел елгасы кушылдыгы) тамагында, Павловка сусаклагычы янында Бөре Тастүбә -Саткы автомобиль юлында урнашкан. 85813 Уфада «Нур» театрын аякка бастыру уңаеннан да шул ук кешенең имзасы алынды. 85814 Уфада опера-балет театрына солист итеп кабул ителә ( 1967 елдан ). 85815 Уфада паровозлар ремонтлау заводы тулай торагына тәрбияче булып эшкә керә. 85816 Уфада педагогия рабфагын ( 1939 ), Уфа педагогия институтын ( 1951 ), Мәскәүдә югары әдәби курсларны ( 1959 ) тәмамлый. 85817 Уфада педагогия техникумын ( 1938 ), Уфа педагогия институтын ( 1947 ) тәмамлый. 85818 Уфада радиокомитетта музыка мөхәррире ( 1941 1944 ), филармониянең сәнгать җитәкчесе ( 1946 1974 ), БАССР композиторлар берлеге идарәсе рәисе ( 1948 1953 ), БАССР хор җәмгыяте рәисе ( 1976 1987 ) булып эшли. 85819 Уфада радиокомитетта хәбәрче ( 1960 ), «Совет Башкортстаны» газетасында ( 1965 1969 ) хәбәрче, бүлек мөдире, Уфа тарих, тел һәм әдәбият институтында ( 1972 1977 ) фәнни хезмәткәр, «Агыйдел» ( 1977 ), «Ватандаш» ( 1998 ) журналларында эшли. 85820 Уфада Р. Гарипов исемендәге гимназия-интернатны ( 1988 ), Башкорт дәүләт университетының филология факультетын ( 1993 ) тәмамлаган. 85821 Уфада сәнгать институтын (М. 85822 Уфада сәнгать институтын (Р. 85823 Уфада сәнгать укуханәсен ( 1987 ), сәнгать институтының актёрлык факультетын ( Рифкать Исрафилов курсы) ( 1991 ) тәмамлаган. 85824 Уфада сәнгать укуханәсендә укыта ( 1975 1978 ). 85825 Уфада тарих, тел һәм әдәбият институтында ( 1972 1977 ), Зәйнәп Биишева исемендәге китап нәшриятында ( 1992 1994 ), радиотелекомитетта ( 1998 2003 ) хезмәт итә. 85826 Уфада татар телендә чыккан «Ирек» газетасы тирәсенә тупланган татар сул эсерларының платформасын якын күрә. 85827 Уфада «Тормыш» гәзитенең мөхәррире була. 85828 Уфада тынычлыкны яклау комитеты рәисе ( 1981 елдан ) була. 85829 Уфада ул 1988 елга кадәр эшли. 85830 Уфада ул «Сабах» ширкәтенең Уфа шөгъбәсенә җитәкчелек иткән. 85831 Уфада хәрби әзерлек узганнан соң аны Ленинградта укыттылар, арытаба Финляндиягә җибәрделәр. 85832 Уфада хореография укуханәсен ( 1997 ), Казанда мәдәният һәм сәнгать академиясен ( 2003 ) тәмамлый. 85833 Уфада һоспитальдә дәвалангач, хәрби хезмәттән азат ителә. 85834 Уфада эпосның 3 телендә (башкортча, инглизчә (С. 85835 Уфада яшәп иҗат иткән, китаплары башкорт телендә дөнья күргән. 85836 Уфа дәүләт авиация техник университеты – Уфадагы әһәмиятле югары техник уку йорты. 85837 Уфа дәүләт «Нур» татар театры 80 еллык юбилеена туры китереп, Әнгам Атнабаевның «Игезәкләр» пьесасын сәхнәгә куйды. 85838 Уфа (Караидел) елгасы буенда урнашкан. 85839 Уфа (Караидел) елгасы ярында урнашкан. 85840 Уфа кирмәне — Иске Уфа чикләрендә, хәзерге Дуслык монументы урынында урнашкан булган безнең көнгәчә саклнмаган тарихи корылма. 85841 Уфалейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85842 Уфа мотор эшкәртү заводында чит ил белгечләренә тәрҗемәче булып эшли. 85843 Уфаны алу вакытта Чапаев авиапулемёттан очередь белән яралана. 85844 Уфаның 35- санлы мәктәбен, Уфа дәүләт сәнгать институтын ( 1996 ) тәмамлаган. 85845 Уфаның югары уку йортлары да Бөредәге галим белән кызыксына башладылар. 85846 Уфа округыннан сайланган 18 делегатның бишесе, шул исәптән Шәриф Сүнчәләй, губерна мөселман Советы исемлеге буенча үтә. 85847 Уфа педагогика училищесын «башкорт теле һәм әдәбияты» белгечлеге буенча тәмамлый. 85848 Уфа педагогия институтына укырга керә. 85849 Уфа педагогия институтында ( 1991 1995 ) укыта. 85850 Уфа педагогия институтында ( 1998 2012 ) укыта. 85851 Уфа педагогия институты ректоры Р. Әсәдуллин башкорт мәдәнияты кафедрасына эшкә ала. 85852 Уфа провинциясе канцеляриясенең 1747 елның 17 мартындагы документында билгеләнүенчә, бирегә җиде гаилә белән ясаклы татар Бикмәт Бигашев килеп утыра. 1762 елда бу төбәккә Казан өязенең Арча якларыннан янә 45 ясаклы татар күчеп килә. 85853 Уфа провинциясенең Кущин волостендагы (хәзерге Мәчетле районы ) Олы Ака авылы мишәре. 85854 Уфа районың электрификацияләнгән Себер тимер юл магистрале кисеп чыга. 85855 Уфа рус драма театрында, М. Кәрим исемендәге милли яшьләр театрында уйнаган. 85856 Уфа сәнгать институтын (М. 85857 Уфа сәнгать укуханәсендә укып, аны тәмамлый. 85858 Уфа сәнгать укуханәсенең театр факультетын (Х. 85859 Уфа сәнгать училищесын (Ю. 85860 «Уфа-Стәрлетамак-Уфа» авиарейсы ачыла * 1925 — БАССРда татарларда шәригать вә гадәткә нигезләнгән мөселман мәхкәмәсе(суды) тыелган. 85861 Уфа татар-башкорт театрында (хәзерге Гафури театры ) режиссер буларак таныла. 85862 Уфа татар зиратында үзенең әти-әнисеннән ерак түгел җирләнгән. 85863 Уфа татарлары хокукларын яклап ясаган чыгышлары өчен, Башкортстанның элекке хакимиятләре тарафыннан “теләнмәгән шәхес” – персона нон-грата дип игълан ителә. 85864 Уфа театраль-художество училищесына имтиханнар тапшырырга килгәч, аны хәтта беренче курсны үткәреп, шундук икенче курска укырга алалар. 85865 Уфа, Тубыл, Казахстанда докторлык һәм кандидатлык яклау буенча гыйльми советларда әгъза булып тора. 85866 Уфа халык мәгарифе институтына җитәкчелек итүне көчәйтү максатында ул аның директоры итеп тәгаенләнә. 85867 Уфа хореография укуханәсендә классик бию педагогы ( 1987 елдан ), сәнгать җитәкчесе ( 1994 елдан ). 85868 Уфа чоры Башлангыч елларда театрда артистлар Елизавета Сыртланова–Шляхтина, Гыйният Ушанов, Галимҗан Карамышев, Әмин Зөбәеров, Гыймалетдин Минһаҗев, Хаҗи Бохарский, рәссамнар Сабит Яхшыбаев һәм С. Никандров эшли. 85869 Уфа шәһәренең көньягында Агыйделгә сул яктан кушыла. 85870 Уфа шәһәренең су белән тәэмин итү резерв чыганагы булып тора. 85871 Уфа шәһәр советы карары № 9/11, 2008 елның 13 ноябре. 85872 Уфа Шигере клубы каршында «Чишмәкәй», «Мирас» һәм «Рәйхан» вокаль коллективлар, «Ялкын» вокаль-инструменталь ансамбль эшли. 85873 Уфа Шигере татарлары миллилекне саклаган, биредә милли киемнәр кияләр, тарихны, гыйлемне бик сөяләр. 2008/09 уку елында урта мәктәптә 82 укучы булган. 85874 Уфа янындагы тимер юл һәлакәте ( ) — 1989 елның 4 июньдә ( Мәскәү вакыты буенча — 3 июньдә) Башкортстанның Иглин районында, Әшә шәһәреннән 11 км ераклыкта, Әшә — Олы Теләк аралыгында килеп чыккан Русия һәм ССРБ тарихындагы иң эре тимер юл һәләкәте. 85875 Уфа янында М5 «Урал» трассасы белән кушыла. 85876 Уфимский ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче бистә. 85877 У хәрефенең "туры" форманы тәшкил итә. 85878 У Хоу ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 27,5 километр озынлыкта булган кратеры. 85879 Ух — Русия территориясеннән ага торган елга. 85880 Ухтаньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85881 Ухтомица (Кече Ухтомица, Ухтомка, Ухтома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85882 Ухтомица — Русия территориясеннән ага торган елга. 85883 Ухтомка (Ухтома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85884 Уча верхняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 85885 Учак дип бездә пиҗ алкысын (алдын) аталар. 85886 Учак өстендә урнашкан җир ноктасы эпицентр дип атала. 85887 Учал — Русия территориясеннән ага торган елга. 85888 Учалыдан Уфага кадәр 328 км, Белоретка – 103 км; Чиләбегә карый торган Верхнеуральск белән 61 км ара, Магнит каласына – 112 км, Миәскә – 107 км. 85889 Учалы районы «Башкирия» совхозында иҗади командировкада санала. 1990 1996 елларда «Җаек» газетасы мөхәррире урынбасары, Учалы язучылар оешмасы киңәшчесе, 1996 елдан Сибай язучылар оешмасы җаваплы сәркатибе. 85890 Учалы районы Башкортстанның көнчыгыш өлешендә урнашкан. 85891 Учалы районының «Байрамгул» совхозында, Уфа эре панельлы йортлар төзү трестында эшли. 85892 Учалы районының үзәге. 85893 Учалы районы халкының иң зур өлешен башкортлар тәшкил итә (табл. 85894 Учалы сөйләше татар сөйләшләре системасында карала һәм Урал төбәгендә таралган башка татар сөйләшләре белән уртаклык күрсәтә. 85895 Учалы типтәрләре сөйләшенең формалашу тарихы, тел үзенчәлекләре анализланган материаллар «Говор тептярей Учалинского района Башкирской АССР» исеме астында басылган мәкаләсендә тулы чагылыш таба. 85896 Учалы типтәрләре үзләрен татарлар дип саныйлар. 85897 Учалы төбәге төрле файдалы казылмаларга бай булганлыктан, биредә XVIII гасырда ук рудниклар барлыкка килә Бу җирләрдә борын-борыннан төрле төсле һәм кара металл рудалары, шул исәптән алтын һәм бакыр чыгарыла. 85898 Учами ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 85899 Участок Хор-Бутырина (Участок Хор-Бутырина) — Өркет өлкәсенең Залари районында урнашкан торак пункт. 85900 Учек — Русия территориясеннән ага торган елга. 85901 Үчәлле, Учалы — Ыкның сул кушылдыгы. 85902 Училищега кереп укуым да сәнгатькә гашыйк булу нәтиҗәсе”, - дип искә ала үзе Җәүһәрия апа. 1973 елның декабрендә Мәскәүдә “Гүзәлем Әсәл” спектакле куела. 85903 Училищеда уку елларында ук Садри Ахун җитәкчелегендә сыннар ясау (скульптура) белән шөгыльләнә башлый. 85904 Училищеда укыганда хор составында күп җирдә, ш.и. Татарстанда да чыгышлар ясый. 85905 Училищеда укыгаң чорда әдәбият белән ныклап кызыксына башлый, студентларның әдәби иҗат түгәрәге эшләрендә актив катнаша, кулъязма әдәби журнал чыгаруны оештыра, аның җаваплы мөхәррире була. 85906 Училище директорлары * Зиннур Бекшенев (1952-1954) Тубыл педагогия институты 1950 еллар башында татар авылларындагы мәктәпләрне сигез-еллыкка күчерү сәбәпле югары белемле кадрларны үстерү бурычы куела. 85907 Училищены бер елда тәмамлый, әле Күгәрчен районына керүче Сәеткол училищесында 1916 елга кадәр укый. 85908 Училищены бетергәннән соң, Бакый машинист ярдәмчесе булып эшли башлый. 85909 Училищены офицер дәрәҗәсе алып тәмамлаганнан соң, Әгъзам Камал кабат үз частена — Сталинград фронтына кайта һәм андагы хәлиткеч сугыш операцияләрендә күп мәртәбәләр катнашып, 1943 елның 16 маенда дошман пулясыннан һәлак була. 85910 Училищены тәмамлаганнан соң Г.Камал исемендәге академия театрында эшкә алына. 85911 Училищены ул — 1955 елда, университетны 1961 елда тәмамлый. 85912 Учительская газета (Укытучылар гәзите) — Русия мәгариф хезмәткәрләренә юнәлгән Мәскәүдә чыгучы атналык басма. 85913 Учка ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 85914 Учка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85915 Учредительное собрание) сайлауларда (ноябрь 1917) большевиклар өчен сайлаучыларның ~25% гына тавыш бирделәр. 85916 Уч — Русия территориясеннән ага торган елга. 85917 Учуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 85918 Учул — Русия территориясеннән ага торган елга. 85919 Учурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 85920 Учхоз сельхозтехникумы — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 85921 Ушаково ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 85922 Ушаков ордены белән Хәрби-Диңгез Флоты офицерлары, Ватан өчен яуларда сан ягыннан көчлерәк дошманны җиңәргә ярдәм иткән диңгез сугышларын оста оештырган өчен бүләкләнә. 85923 Ушаков ордены ( русча орден Ушакова) – ССРБ нең дәүләт хәрби флот бүләге. 85924 Ушаковская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 85925 Ушал — Русия территориясеннән ага торган елга. 85926 Ушатиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 85927 Ушинский медале белән бүләкләнгән. 85928 Ушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 85929 Ушкинская ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 85930 Ушкова йорты — Казанда урнашкан бина, ХХ гасырның башында эклектик стилендә үзгәртеп төзелгән. 85931 Ушлеп — Русия территориясеннән ага торган елга. 85932 Ушма ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 85933 Ушмы ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85934 Үшнә — Русия территориясеннән ага торган елга. 85935 Ушперек — Русия территориясеннән ага торган елга. 85936 Уштаганка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 85937 Ушуая, Аргентина 1982 елның 2 апрелендә Аргентина десанты Фолкленд утрауларына төшә, кыска бәрелештән соң британ көчләре чигенә. 85938 Ушья ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 85939 Ушья — Русия территориясеннән ага торган елга. 85940 Ущаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 85941 Ущелье Кара-Чад — Русия территориясеннән ага торган елга. 85942 Ущер — Русия территориясеннән ага торган елга. 85943 Уылган орлыгы яраларны төзәтергә ярдәм итә, аны дерматитларны (тән бозылу) дәвалауда да кулланалар. 85944 Уылдыгын (200 дән 2 меңгә кадәр бөртек) көзен чуер ташлы сай сулы урыннарда чәчә. 85945 Уылдыгын язын берьюлы, куаклар тирәсенә чәчә, уылдык бөртекләре, ябышып, челтәр рәвешен ала. 85946 Уылдыктан чыгу белән личинкаларны агым эләктереп ала һәм аларны Европа ярларына илтә. 85947 Уылдык чәчкән мәле апрель-июнь айларына тура килә Үрчемлелеге 26-151 мең бөртек уылдык. 14 ел яшиләр. 85948 Уылдык чәчкән мәле июнь-июль айларына тура килә. 6 ел яшиләр. 85949 Уэлен авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Чукотка районы составына кергән административ берәмлек. 85950 Уэльсның көнбатыш ярын били. 85951 Уэльс парламенты "дәүләт һәм мәхкәмә системасының эшчәнлегендә инглиз һәм уэльс телләре тигез дәрәҗәдә кулланылуларын" тәэмин итү өчен җаваплыкны Уэльс Теле Шурасы (Bwrdd yr Iaith Gymraeg) оешмасына йөкләде. 85952 Уэльс Уэльста рәсми тел статусы булган Уэльс теле, 2011 елгы җанисәп мәгълүматлары буенча, 562000 кеше яки ил халкының 19% тарафыннан кулланыла. 85953 Уэнезя — Русия территориясеннән ага торган елга. 85954 Уэнт-ПАй-Лемын — Русия территориясеннән ага торган елга. 85955 Уюб — Русия территориясеннән ага торган елга. 85956 Уяды — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 85957 Уял — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 85958 Уял — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 85959 Уяндык — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 85960 Уянып киткән Хаҗи барысын да куып тарата. 85961 Уяръяга (Уяр) — Русия территориясеннән ага торган елга. 85962 Фабрика бүгенге көнгә кадәрле үз эшен дәвам иттерә. 85963 Фабрикада 200 эшче 4 елда 12 мең телефон аппараты җитештерә. 85964 Фабрикада төп кара итек басылган, соңрак бераз чуарлау, чигүләр кертелгән һәм чигү эшләрен авыл апалары башкарган. 85965 Фабрикада эш авыр, техника булмаган. 85966 Фабрикалар белән беррәттән “Агрохимсервис”, “Сөт-май”комбинаты, “Азык комбинаты” кебек предприятиеләренең көчле производство базарлары бар. 85967 Фабрика мәктәбен, Егорьевск техник (механик-электротехник) укуханәсен тәмамлаган. 85968 Фабрика фронт өчен эшли. 85969 Фава ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,7 километр озынлыкта булган кратеры. 85970 Фагот гадәттә Воланд үзе башкарырга теләмәгән гамәлләрне - явызлык, җәза бирү, хәтта яхшы эшләрне үти. 85971 Фагоцитоз вакытында төссез трепонема күп катлы тышча белән капланып, озак вакытлар сакланырга мөмкин. 85972 Фагоцитоз юлы белән иң түбән төзелешлеләр тукланалар. 85973 Фагыйлә Сельская (Фагыйлә Сәмигулла кызы Сельская) – театр рәссамы. 85974 Фадеево ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 85975 Фадеевская — Русия территориясеннән ага торган елга. 85976 Фадеевцы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 85977 Фаджако — Русия территориясеннән ага торган елга. 85978 Фаҗига барышында Һайбәр-Пактунва вилаятендә эре елгалар сулары чикләреннән чыктылар. 85979 Фаҗиганең төгәл сәбәпләре билгесез калган, шигърияттә, театрда уңышсызлыклар, аның әсәрләрен кискен тәнкыйтьләү шулай ук аның соңгы мәхәббәте Нора Полонская белән аңламавы дип фаразланыла. 85980 Фазлыев Айзил Фәнил улы - театр артисты. 1992 елның 21 сентябрендә Мамадыш районы Югары Яке авылында туган. 2009-2013 еллар - Казан театр училищесы студенты. 2013 елның 19 августыннан Г.Тукай исемендәге Әтнә дәүләт драма театрында эшли. 85981 Фазлыев Җәлил Васыйл улы — татар дин эшлеклесе, авыл хуҗалыгы белгече, икътисадчы һәм хаҗи-әкбәр. 85982 Фазлыйәхмәтов Габдрахман Новосибирск станциясе начальнигында ат карап, аның йорт эшләрен эшләп торган. 85983 Фазыл абый анда, “К” хәрефенә башланган сүз статьяларын язу белән бергә, сүзлекнең ахырында рус телендә “Татар теленең кыскача грамматик белешмәсе”н урнаштырган. 85984 Фазыл Салих улы Фасиев — татар тел галиме, тәрҗемәче. 85985 Фаил Шәфигуллинның беренче шигырьләре көндәлек матбугатта 1958 елда күренә башлый. 85986 Фаил Шәфигуллин (Фаил Хафиз улы Шәфигуллин) (1939-1982) - шагыйрь һәм прозаик. 85987 Фаина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10 километр озынлыкта булган кратеры. 85988 Ф. Аитова Казан губернаторына кадәр барып җитә, ахыр чиктә рөхсәт алына. 85989 Файдалану вакыты киемне ничек киюгә, тукыманың үзенчәлекләренә, сыйфатына һәм эшкәртү төренә бәйле була. 85990 Файдалану ягыннан киемне җилкәдән һәм билдән киелә торганга бүләләр. 85991 Файдалану ягыннан куелган таләпләр. 85992 Файдалы казылмалардан нефть бар: Игрово, Вояды, Чытырман, Байсар һәм Львов ятмалары. 85993 Файдалы казылмалар: таш күмер, көрән ташкүмер, тимер рудасы, полиметалл рудасы, алтын, фосфоритлар, төзү ташы, һ. б. Кемерово өлкәсе континенталь климат зонасында урнаша. 85994 Файдалы казылмалар Удмуртия байлыкларының нигезе булып нефть тора. 85995 Файдасы Күпләгән халыклар медицинасында һиндыбаның тамырларын һәм җир өсте өлешен (үләнен) файдаланалар. 85996 Файдасы Халыкара товар алмашуда әһәмиятле арадашчы буын буларак, Идел Болгары бу сәүдәне үз кулында тоткан. 85997 Файл:Азатлык радиосы хезмәткәрләре. 85998 Файл:Иске Чәчкаб авылы мәчете. 85999 Факел ярдәмендә утны узачак Олимпиаданың төп стадионына җиткерәләр. 86000 Факиһә Тугызбаева (Факиһә Һади кызы Тугызбаева, ) – язучы. 86001 Фактик рәвештә « Донецк Халык Җөмһүрияте » идарәсе астында. 86002 Фактик рәвештә Заманалиф-2 латин клавиатурасында сыя, ә Заманалиф-1 бик киңәйтелгән, ләкин барлык алынма авазларын тасвирлый һәм аны дөрес транскрипция бирү өчен кулланып була. 86003 Фактик рәвештә — Совет Русиясе һәм Япония арасындагы буфер дәүләте. 86004 Фактик температурада чагыштырма дымлылык 100 % булганда, чык ноктасы һәм фактик температура бер-берсенә туры (тәңгәл) килә. 86005 Фактларны табу һәм тикшерү, төрле практикаларны, оешмаларны һәм ышануларны билгеле мәгълүматларга нигезләнеп үзгәртү яки алга сөрү өчен кулланыла. 86006 Факультетка укытыр өчен төрек галимнәреннән башка, чит илләрдән, күбрәк Алманиядән фән белгечләре чакырылган була. 86007 Факультетларда көндезге һәм читтән торып уку бүлекләрендә 14 меңнән артык студент белем ала. 86008 Фалево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 86009 Фалесның төп казанышлары үзе яшәгән заманда формалаша башлаган фәлсәфи дөньяга карашында чагыла. 86010 Фалёнки районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 86011 Фалина ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 86012 Фалфан — Русия территориясеннән ага торган елга. 86013 Фалькао — динчел христиан, яшьлек христиан төркемнәренең «Locos por Jesús» һәм «Campeones para Cristo» җитәкчесе. 86014 Фалькензее ( ) — Алманиянең Бранденбург җирендә урнашкан шәһәр. 86015 Фальсификацияләнгән «Уң троцкийчы шура хакимиятенә каршы блогы» эше буенча гаепләнүче сыйфатында җаваплылыкка тарттырылган. 86016 Фамилиясен Адаев дип үзгәртә һәм ислам диненә кире кайта. 86017 Фамилиясе яңгырашы инглиз орфоэпиясе кагыйдәләренә туры килми. 86018 Фанера — берничә кат шпонны аркылы–торкылы ябыштырып эшләнә. 86019 Фанера комбинаты, шырпы фабрикасы, йорт җиһазлар комбинаты, спирт-аракы заводы, макаруннар һәм татлы ашамлыклар комбинаты. 86020 Фантастикада ясалма интеллект күп төрле рольләр башкарган, шулар арасында * хезмәтче (Йолдыз Сугышларында R2D2) * хокук кулланучы ("Җайдак Рыцарь"да (K. 86021 Фантуры ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 86022 Фараби Аристотельның күп кенә әсәрләренә («Категорияләр», «Риторика», «Поэтика» һ. б.) шәрехләр язган. 86023 Фараби дәүләтнең эчке һәм тышкы функцияләрен атый. 86024 Фараби җәмгыятьтә өч төрле бердәмлек күрә: бөек җәмгыять — кешелек дөньясы; урта җәмгыять — ниндидер (аерым бер) халык; кече җәмгыять — шәһәр. 86025 Фарабинең үлеменә кагылышлы ике теория бар. 86026 Фарабиның бу карашлары аның стихияле материализм позициясендә торганлыгын күрсәтәләр. 86027 Фарабиның фәлсәфә өлкәсендәге мирасы гаять зур. 86028 Фарабиның яшәгән еллары Һарун әл-Рашид үлгәннән соңгы чорга туры килә, бу вакытта Хәлифәттә таркала башлаганның беренче билгеләре күренә, тик әле шактый еллар Хәлифәт Һарун чорында ирешкән казанышларын саклап килә. 86029 Фараби үзенең карашы белән шул заман руханиларының карашларына каршы төшә. 86030 Фарабича, Аллаһ, беренчел (әүвәл) сәбәп буларак, башка сәбәпләр белән бер рәткә тезелә. 86031 Фарадей кануны интеграл күренештә Фарадей кануны Максвелл интеграл тигезләмәсендә болай күренә: : кайда - электрик хәрәкәткә этәрүче көч магнит агымы :: биредә dA — өслек Σ(t) өлеше, B — магнит кыры, B·dA — скаляр тапкырчыгыш B һәм dA. 86032 Фараз ителгән үзлекләр Гравитонның фараз ителгән спины 2-гә тигез, чөнки яссы гравитацион дулкын квадруполь сыйфатка ия, таралу юнәлешендәге күчәр тирәсендә 180°ка борылганда дулкын үз үзенә күчә. 86033 Фаразлавынча Проксима Риҗел Кентавр системасы тирәсендә 500 000 ел периоды белән әйләнә. 86034 Фаразланган сугыш нәтиҗәсе булмаган: Урыс Олысы Алтын Урдага буйсынып калган. 86035 Фаразлар Ай туфрагын тикшерү нәтиҗәсендә күп ташларының нәкъ шушы чагыштырмача кыска чорда эрегәне күрсәтелгән. 86036 Фаразлар буенча, 200 меңләп кеше һәлак булды. 86037 Фаразлар чынга ашып һава торышы тагы да җылынса, кешелек дөньясына әйтеп бетергесез зур афәт киләчәк. 86038 Фарер Википедиясе – нең фарер телендәге бүлеге. 86039 Фариха ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 86040 Фарс останы (Парса, Персида) фарсы теленең һәм фарсы дәүләтчелегенең бишеге булып санала. 86041 Фарсы Википедиясе – нең фарсы телендәге бүлеге. 86042 Фарсы әлифбасында өчтенче хәреф булып, "пи" исемен йөртә. 86043 Фарсы җәмагатьчелеге исламны кабул итүгә карамастан, Иранда гарәпчелек уңыш казанмый. 86044 Фарсы мифлары Таҗикларда Аждаһа- ут, агу, төтен чыгара алып, тау куышларында яшәүче җан иясе. 86045 Фарсының Рудаки һәм Фирдәүси, Гомәр Хәйәм һәм Мәһди, Низами һәм Сәгъдинең танылган әсәрләрен, Баласагуни һәм Әхмәд Ясәви, Бакырганый һәм Кол Гали, Котб һәм Сәйф Сараи, Харәзми һәм Рабгузи кебек татар шагыйрьләренең әсәрләрен кулдан-кулга йөрткәннәр. 86046 Фарсыстанда Тәвкилев әсирлеккә эләккән һәм аннан бары тик 1718 елда гына коткарылган. 86047 Фарсы теленең вариантлары шулай ук Әфганстанда (дари́ яки фарси́-кабули́) һәм Таҗикстанда (таҗик теле) дәүләт теле булып тора. 86048 Фарсы һәм гарәп теленнән кергән махсус сүзләрдән тыш, Dankoff Котадгу белегтә фарсы теленнән күп санлы калькаларның кулланылганын ассызыклый. 86049 Фарсы шигърияте классигы Гомәр Хәйям нәкъ үзенең робагыйлары белән мәшһүр. 86050 Фарсы явы * 1722 елда Ф.М. Апраксин III Фарсы ( Әстерхан ) явында катнаша. 274 ишкәкле көймәдә 22 меңле десант белән Дәрбәнт ( 1722 ) һәм Бакы ( 1723 ) яулана. 86051 Фарыз гамәлләр ике төрлегә бүленә. 86052 Фарыз кифая Фарыз кифая ( әл-фарз әл-кифайә) — фарызның шундый төре, аны җәмәгатьнең бер өлеше үтәсә, башкалар бу гамәлне эшләмәү җаваплылыгыннан котылалар. 86053 Фарызларны үтәмәү зур гөнаһ булса, аларны инкяр итү кәферлек була, яки бу кешене исламнан чыгара. 86054 Фарыз ( фарз Фарыз — 1) үтәлүе тиешле булган бурыч; 2) эшләнми калмаска тиешле эш. 86055 Фасадларны реставрацияләү һәм интерьерларны реконструкция эшләре 1992 елда Р.В.Билялов проекты буенча башкарыла. 86056 Фасадтан чыгып торучы өлеше - ризалит ( ) бар. 86057 Фасиледэс иезуитларны куа һәм Португалия белән мөнәсәбәтләрне өзә. 86058 Фасоль, сояның иртә өлгерешле сортлары, шулай ук терлек азыгы борчагы, ногыт, люпин үсәргә мөмкин. 86059 Фасыллар арасында температура аермасы 4.3 °C кына. 86060 Фасыл циклоннары аның флора һәм фаунасы өчен деструктив, гәрчә алар бик тиз торгызылса да. 86061 Фатеево ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 86062 Фатеж ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 86063 Фатирында иярченнәре белән ВВоланд барлыкка килгәч, Лиходеев Ялта китереп ыргытыла, шул урыннан ул хезмәттәшләре – Римскийга һәм Варенухага телеграммалар җибәрә. 86064 Фатиха Аитова мәктәбе — Казан шәһәрендә 1909 елның 27 августында татар кызлары өчен ачылган дөньяви урта белем йорты. 86065 Фатиха Аитова үзе гаҗәп гүзәл, буй-сыны нәфис, кием-салымы килешле, бик тәвәккәл характерлы, куйган максатына һичшиксез ирешә торган шәхес була. 86066 Фатих Гыйльман улы Кәрими — күренекле татар язучысы, нашир, журналист, җәмәгать эшлеклесе. 86067 Фатих Әмирхан журналист буларак таныла. 86068 Фатих Әмирхан үткен телле юморист буларак таныла. 86069 Фатих Кәрим ис. 86070 Фатих Хөсни, тулы исеме Фатих Хөснетдин улы Хөснетдинов — язучы-прозаик, әдәби тәнкыйтьче, публицист һәм драматург. 86071 Фатих Хөсни һәм Хәсән Туфан. 86072 Фатхуллина Гөлфия Фердинад кызы Университет каршындагы педагогик лицейда белем алды. 86073 ФАТХ хәрәкәтен төзүдә катнашты. 86074 Фатыйма Вәлифф — Аделаидадагы ( Австралия ) татар милли-мәдәни тормышын башлап җибәрүче, Австралия татары. 86075 Фатыйма ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,5 километр озынлыкта булган кратеры. 86076 Фатыйма Ильская (Хуҗасәетова) — татар актрисасы, танылгын сәхнә остасы, Русиянең халык артисты, Татарстанның халык артисты. 86077 Фатыйма ханымның гаиләсе – Сафалар да шундыйлардан була. 86078 Фатыйх абзый җитәкчелек иткән еллар дәвамында район хуҗалыклары арасында иң артта сөйрәлеп баручы «Правда» колхозы бик күп өлкәләр буенча беренчелекне алуга ирешә. 86079 Фатыйха ханым аның халык алдына чыгып җырлавын катгый тыя, кичләрен рус гимназиясе курсларына йөрергә куша. 86080 Фатыйх Бәхтиев Сарытау авыл хуҗалыгы институтын тәмамлый (1931). 1925-26 елларда Сарытау губерна комсомол комитәсе инструкторы. 86081 Фатыйх Әмирхан проспекты ( ) — Казанның Яңа Савин районында урнашкан туры, алты лы транспорт магистрале. 86082 Фатыйх Котлы беренче чиратта татар теленнән төрек теленә тәрҗемәче буларак билгеле. 86083 Фатыйх Шәрипов (Фатыйх Зариф улы Шәрипов) — Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ), подполковник. 86084 Фаунасында 500дән артык хайван төре бар. 86085 Фахишәлек кайбер илләрда рөхсәт ителә, әмма дәүләт тарафыннан төрле чаралар белән нык контрольдә тотыла. 86086 Фашист Алмания ССРБ-нә һөҗүм иткәннән соң Балтыйк буе стратегик саклану операциясе башлана. 86087 Фашистлар Варшава татар мәчетен җимергән, татар мөфтиятенең бай архивы юк иткәннәр, Польша татар китапханәсе яндырганнар. 86088 Фашистлар үзләренә каршы булган һәркемгә карата канлы террор алымнарын кулланды. 86089 Фашистлар үз операцияләрен декабрь аенда Манштейн җитәкчелегендә башлаганнар. 86090 Фашистлар һөҗүмнәренә карамастан Татар эскадроны өлеше фашист чолганышыннан чыгып котылган, ләкин бүтән Татар эскадроны өлеше Фашист һәм Совет әсирлегенә эләккән. 86091 Фашистлар шәһәрне Теодорихсвафен (Theoderichshafen) дип йөртәләр. 86092 Фашистның танау төбендә иң кыю диверсион гамәлләр кылынды. 86093 Фашист саклавын җиңеп чыгып Совет гаскәрләре 19 апрельдә Берлин чигенә чыгалар. 86094 Фашист тарафыннан 1944 елның 25 августында Плөцензее төрмәсендә җәзалап үтерелгән. 86095 Фашист һөҗүме Алман-фашист һөҗүме 1943 елның 5 июлендә алман һөҗүме башлана. 86096 Фашист чигенүе 2 майның иртәсендә, 6 сәгатендә Берлин гарнизоны башлыгы - генерал Вейдлинг чигенә һәм әсирлеккә бирелә. 86097 Ф.Бикчәнтәев куйган спектакльләр: «Бичура», «Казан егетләре», «Тагын Казан егетләре» (М. 86098 Ф. Второв һәм уллары» тауар ишлегенә (товаришество) сатып, Русиянең Аурупа өлешендә урнашкан сәүдәсенә игътибарын туплый төшә. 86099 Ф. Гаскәровның биюләре оригинальлеге, формасы, эчтәлеге белән аерылып, концерт программаларын һәм репертуар афишасын күп еллар дәвамында бизәп тора. 86100 Ф.Г.Әхмәдиевнең фәнни хезмәтләре гетеродин актив мохитлардагы технологик процессларны системалы анализлау һәм аларны оптималь-аппаратур формалаштыру мәсьәләләренә багышланган. 86101 Феварль инкыйлабыннан соң Русиягә кайткан, Петроград Думасына депута булып сайланган. 86102 Февраль * 2 февраль — Швециядә Туплы хоккей буенча дөнья чемпионаты 2013 тәмамланды. 86103 Февраль * 3 февраль — Ленинград камалышын кичергән 81 яшьлек Рауза Галимова кибеттән май урлауда гаепләнеп, полиция бүлегендә вафат булган. 86104 Февраль аенда Киев каршылыгы Украинада хакимият алышынуга китергән. 22 февральдә Югары Радасы чираттан тыш президент сайлауларны 25 майда үткәрергә карар итә. 86105 Февраль аенда Япония гаскәрләре Кореягә төшеп чыгалар. 86106 Февраль Гыйнвар Март * 15 март — Мидхәт Гайнуллин (75), татар галиме, филология фәннәре докторы, профессор, язучы, әдәбият белгече. 86107 Февраль инкыйлабы вакытында Көньяк-Көнбатыш фронтында булган. 86108 Февраль Инкыйлабы вакытында Николай II тәхеттән китүне яклаган. 86109 Февраль инкыйлабы вакытында полк солдат комитеты әгъзасы итеп сайлыйлар. 1917 елның февралендә Казанга 95- полкка килә. 86110 Февраль инкыйлабыннан соң азат була. 86111 Февраль инкыйлабыннан соң Гомәри Әстерханга кире кайта һәм аны Әстерхан губернасы мөхтәсибе итеп сайлыйлар, бер үк вакытта ул Әстерхан Җәмигъ мәчетенең имам-хатыйбы да була. 86112 Февраль инкыйлабыннан соң — Кавказ фронты сәргаскәре, 1917 елның 2 (15) маенда Александр Керенский тарафыннан «борыкка буйсынмау» өчен вазыйфасыннан алынган. 86113 Февраль инкыйлабыннан соң Петроградта кунак була, ләкин Октябрь инкыйлабын зур нәфрәт белән каршылый. 86114 Февраль инкыйлабыннан соң полк комитәсе һәм Екатербург шурасының әгъзасы, мөселман гаскәриләрнең гарнизон комитәсе рәисе. 1917 елның июленнән — Урал өлкә мөселман шурасының рәисе. 86115 Февраль инкыйлабыннан соң Русияга килә һәм Русия Вакытлы хөкүмәте һәм Эшче һәм солдан депутатларының Петроград шурасы белән сөйләшүләр алып бара. 86116 Февраль инкыйлабын Нарым төбәгендә каршы ала. 86117 Февраль инкыйлабының актив катнашучы. 86118 Февраль инкыйлабы һәм Октябрь инкыйлабы вакытында Уралда була. 86119 Февраль көннәрендә, ул Мулланур Вахитов белән бергә Үзәк Мөселман социалистлар комитетында зур оештыру эшләре алып бара, Казан сәүдә хезмәткәрләре һәм конторщиклары профсоюз оешмасына җитәкчелек итә, соңга таба «Аваз» исемле газета оештыра. 86120 Февраль революциясе алды көннәрендә татар театры өчен махсус бина булдыру кичектергесез бурычларның берсенә әйләнгән була. 86121 Февраль революциясе кызган көннәрне ул үзенең хезмәт иткән частена әйләнеп кайта. 86122 Февраль революциясеннән соң бер төркем алдынгы карашлы яшьләр “Ырынбур шәһәр мөселман укучылары җәмгыяте” оештыра һәм Шәфиев аның җитәкчесе булып китә. 86123 Федераль классификатор буенча муниципаль статусы — село. 86124 Федеральная служба геодезии и картографии России, 1994 г. Кайбер чыганакларда Сөйки таулары составына Тәтеш тауларының көнбатыш өлешен кертәләр. 86125 Федеральная служба геодезии и картографии России, 1994 г Кайбер чыганакларда Тәтеш тауларының көнчыгыш өлеше Сөйки таулары булып исәпләнәләр; Монастырский авылы тирәсендә Монастырский таулары аерып күрсәтелә. 86126 Федеральная служба геодезии и картографии России, 1994 г. Югары Ослан һәм Түбән Ослан авыллары хөрмәтенә аталган. 86127 Федераль округларның исемлеге Үзәк федераль округ Федераль округның үзәге — Мәскәү шәһәре. 86128 Федераль салым хезмәте инспекциясе коды - 2132. 86129 Федераль салым хезмәте инспекциясе коды — 2132. 86130 Федераль салым хезмәте инспекциясе коды - 2134. 86131 Федераль салым хезмәте инспекциясе коды - 2138. 86132 Федераль тикшерү нәтиҗәсендә, социаль-экономик белем бирү профиле буенча, лицей Русиянең 100 иң яхшы мәктәпләре исемлегенә керә. 86133 Федератив илләрдә куелган яки сайланган сәяси эшлеклесе, дәүләт өлеше белән идарә итүче губернатор дип атала ала. 86134 Федерациянең президенты – Канн Юн Джун ( Көньяк Корея ). 86135 Федерация субъекты буларак Мәскәү һәм Калуга өлкәләре белән чиктәш. 86136 Федерация төзү фикерен Мәскәү көрәшчеләре алга сөргәнлектән, алар ярыш кагыйдәләре төзегәндә Мәскәүдә узган сабантуйларын күздә тоталар. 86137 Федорова — Русия территориясеннән ага торган елга. 86138 Федоровка — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 86139 Федоровка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 86140 Федоровка — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 86141 Федоровка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 86142 Федоровка районы Өчбүләк авылыннан көнбатышка таба 2,2 км еракта башлана. 86143 Федоровка — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 86144 Федоровская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 86145 Федоровский — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 86146 Федоровское авылында картлар йорты урнашкан. 86147 Федоровское — Татарстан Республикасының Кайбыч районында Бәрле елгасы ярында урнашкан авыл. 86148 Федоро-Петровка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 86149 Федор Петрович үзе тренерларны спорт серләренә өйрәтә, техник һәм психологик яктан ярдәм күрсәтә, тренировкаларга килә. 86150 Федор Симашев үзенең «Чаңгы юлларында» исемле китабында беренче тапкыр чаңгыга басуын болай итеп искә ала. 86151 Федосимово ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 86152 Федосимовы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 86153 Федосова ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 86154 Федосята ( ) — Киров өлкәсенең Белая Холуница районында урнашкан авыл. 86155 Федотов) исемле мәкаләдә дин әһеленең кайбер оригиналь карашлары аңлатыла. 86156 Федотовка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 86157 Федотовы ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 86158 Федь-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 86159 Федькино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 86160 Федьковка ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 86161 Федьково ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 86162 Федяково ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 86163 Фәза тишеге: гади корт тишегенең ике үлчәмле кисеме (вакыт һәм бер почмакча координата күрсәтелмәгән): ике керү ("тамак") "авыз" белән тоташтырылган һәм Галәмнең ераклашкан өлешләрен бәйли. 86164 Фәза төшенчәсе физик галәмне аңлар өчен фундаменталь әһәммияткә ия булган бер төшенчә дип санала. 86165 Фейербахка хәтле алман фәлсәфәсендә идеализм өстенлек алган була. 86166 Фәйзи Гаскәров ансамбле ( Фәйзи Гаскәров исемендәге дәүләт академия халык биюләре ансамбле, ) — Башкортстанның Уфа шәһәрендә 1939 елдан иҗат итүче билгеле бию коллективы. 86167 Фәйзи иҗатында юмор-сатира да зур урын били. 86168 Фәйзи исә фортепиано буенча дәресләр ала. 86169 Фәйзи музыкасы), «Бер тауда ун чишмә» (Ә. 86170 Фәйзинең иҗатында «Тукай» романы аеруча зур игътибарга лаек. 86171 Фәйзинең шул исем. 86172 Фәйзрахманчылар — Казан читендәге өйдә беркемне кертмичә бикләнеп торган мөселман сектасы. 86173 Фәйзулла — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 86174 Фәйзулла Туишев килеп, гармуннарда уйнап-җырлый башлагач, Тукай әлеге эшне ташлый, калган вакытын төрле тамашалар карап, карусельдә атынып үткәрә. 86175 Фейнман диаграммалары Җитешсезлекләр һәм Яңа физика Стандарт модельнең фаразлары төрле тәҗрибәләрдә яхшы яклана, ләкин 2000 елларда Стандарт модель тарафыннан тасвирламаган кайбер тәҗрибәләрнең нәтиҗәләре килеп чыкканар. 86176 Фейнман диаграммасы Бета-таркалыш - атом төшенең масса санын үзгәртмичә, коргысын 1е га үзгәртүче радиоактив таркалыш төре. 86177 Фейнман диаграммасы Глюоннар тәэсир итешүе нәтиҗәсендә Һиггс бозоны барлыкка килә. 86178 Фейнман диаграммасында аерым кисәкчекләрнең әверелешенә – түбә, ике арадагы кисәкчекнең таралышына (пропагатор) – эчке сызыклары, башлангыч һәм ахыргы кисәкчекләнең дулкынча функцияләренә – тышкы сызыклары туры килә. 86179 Фейнман диаграммасы Пи-плюс-мюон таркалышы зәгыйфь тәэсир итешү аркасында Атом төшенең бета-минус таркалышы Зәгыйфь тәэсир итешү яки зәгыйфь төш тәэсир итешүе (tat.lat. Zäğif tä'sir iteşü) - физиканың дүрт фундаменталь тәэсир итешүнең берсе. 86180 Фейнман диаграммасы төш-атом физикасында, квант механикасында, каты җисем теориясенда, квант элекродинамикасында киң кулланыла. 86181 Фәйрүзә Әсгать кызы Мөслимова — татар шагыйрәсе. 86182 Фекаль‑ораль юл белән йога (кайнамаган су, йорт хайваннары аша һ.б.). Инкубация чоры 10-15 көн. 86183 Фәкать 1960нчы елларның ахырларында гына аның исеме матбугатта яңадан чыга башлый. 86184 Фәкать 1989 елда гына СССР Югары тарафыннан канунсыз дип танылды. 86185 Фәкать аерым предметлар һәм аерым күренешләр генә чикле. 86186 Фәкать дүртенче бәрелештә генә Туктамыш Орыс ханның кече улы Тимермәликнең гаскәрен тар-мар итә, үзен җәзалап үтертә (бу вакытта инде Орыс хан үзе үлгән була). 86187 Фекленка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86188 Фәлән кызы фәләнне хәлөл җефетлеккә кабул итеп алдыңмы?» 86189 Фәлән углы фәләнгә хәләл җефетлеккә риза булып бардыңмы?» 86190 Фәләстыйнны азат итү өчен халык фронты, ХАМАС һәм «Ислам җиһады» кебек фирка һәм хәрәкәтләр дә кайгы уртаклашалар. 86191 Фәләстыйн правослау император җәмгыяте эшчәнлегендә катнаша. 86192 Фәлистиннәр чыгышы турында әлегә дә бәхәсләр баралар. 86193 Фәлистыйн автономиясенең халык саны буенча иң эре шәһәре. 86194 Фәлсәфәдә бу проблема, гомумән, алгы планга чыга башлый. 86195 Фәлсәфәдә кулланылышы Кемлекне фәлсәфәчеләр дә игътибарсыз калдырмадылар - төшенчәнең фәлсәфи тикшеренү күп яктан психологик тикшеренүләргә карата алдарак ясалды. 86196 Фәлсәфә Әфләтүн үзенең дөньяга карашы буенча объектив идеалист була. 86197 Фәлсәфәсенең төп мәсьәләсе буенча, дөньяның булуын ул игелек дип карый. 86198 Фәлсәфә фәнендә, шулай ук кайбер башка иҗтимагый һәм гуманитар фәннәрдә, эпикурейлык (Эпикур мәктәбе) дигән терминнар кулланыла. 86199 Фәлсәфә фәннәре докторы, профессор (1959). 86200 Фәлсәфәче, марксист, публицист, Өченче коммунистик интернационалны оештыручы, СССРга нигез салучы. 86201 Фәлсәфәче һәм сәясәт белгече Хәйдәр Җәмәл Бурятскийны «кавказ көрәше эпопеясында яңа буын символы» дип атады. 86202 Фәлсәфә Эпикур Әфләтүн һәм Аристотель хезмәтләрен кискен тәнкыйть утына тота. 86203 Фәлсәфи карашлар Фейербах фәлсәфәдә башта Һегель тәгълиматы йогынтысында иҗат итә, ләкин аның башлангыч дәвере каршылы була. 86204 Фәлсәфи карашлар Фрэнсис Бэконның материалистик карашлары фәлсәфәнең төрле өлкәләрендә чагыла. 86205 Фәлсәфи яктан, карате үз тәнеңә үзең хуҗа булырга, аның белән идарә итәргә өйрәтә. 86206 Фельдшер-акушерлык пункты эшли. 86207 Фельдшерлар әзерләү курсларын тәмамлый һәм армиянең Томск губернасы Тайга станциясендә урнашкан җыелма госпиталендә хезмәт итә. 86208 Фән 2003 елда Вәлиулла Якупов Русия президенты каршындагы дәүләт хезмәте Русия академиясендә «РФ дәүләт хакимияте федераль органнары эшчәнлеген оештыруны тәэмин итү» темасы буенча квалификациясен арттыра. 86209 Фән белән шөгыльләнгән, кандидатлык диссертациясе язган. 86210 Фән буларак, мантыйк гыйлем алу процессында хакыйкатькә турыдан-туры тәҗрибә алу юлы белән ирешү урынына, элек-электән тупланган белемнәр нигезендә килеп чыгуны өйрәнә. 86211 Фән буларак,ул үсемлекләрнең сортларын, гибридларын, формаларын өйрәнеп кенә калмый, ә аларны эшкәртүнең ысулларын да яхшырта. 86212 Фәнгә аның 15кә якын төре билгеле. 86213 Фән Гелийның атом саны — ике. 86214 Фәндә аның төрки яки фарсы булуы турында бәхәс алып барыла, аның төрки булуына кайбер чыганакларда аның исеменә «әт-төрки» дигән кушымта кулланылганы күрсәтә. 86215 Фәндә кабул ителгәнчә һәр буынга 25 яшь бирсәк һәм 11гә тапкырласак, 275 саны килеп чыга; ул санны бүгенге ел исәбеннән алсак, 1735 елга юлыгабыз. 86216 Фәндә озак вакытлар бала ана карынында ятканда аның организмыннан тулысынча бәйсез була дигән караш яшәп килде. 86217 Фәндәс Сафиуллин Русиянең федерализм төзелешен үстерүне, милли республикаларның халәтен саклау; Татарстан Республикасы мәнфәгатьләрен яклауны, хокук вә вазифаларын; Русия халыклары арасындагы тынычлыкны һәм татулыкны яклап чыга. 86218 Фәндә һәм сәнгатьтә мәсләк дип иҗади әсәрнең төп фикерен әйтәләр. 86219 Фән җәмгыятькә һәм мәдәнияткә һәр яктан тәэсир итүче иҗтимагый һәм гуманитар яктан әһәмиятле институтка әверелә. 86220 Фәнзаман Баттал милли хәрәкәтне җитәкләүче оешмалар, милли-иҗтимагый үзәкләр белән тыгыз элемтәдә тора, аларның эшләренә даими катнаша. 86221 Фәнзаман шунда Вахитов исемендәге урта мәктәптә укып, 1957 елда аны тәмамлап чыга. 86222 Фәнис Фәтхи, чын исеме Фәнис Фәнир улы Фәткуллин — күренекле татар журналисты, публицист, җәмәгать эшлеклесе. 86223 Фәния Гариф кызы Гайнанова — татар тәрҗемәчесе, РСФСРның атказанган мәдәният эшлеклесе, СССР Язучылар берлеге әгъзасы ( 1980 елдан ). 86224 Фән Мөселман мәдәнияте белән танышу болгарларга һөнәри белемнәр һәм фән үсешенә этәргеч ясый. 86225 Фәннең максаты – чынбарлык турында объектив белем булдыру һәм аны системага кертү. 86226 Фәннәр академиясе - фәннәргә багышланган милли академия яки башка гыйльми җәмәгать. 86227 Фәннәр кандидаты. 86228 Фәннәр классификациясе Бэкон иң күп көчен «Фәннәрдә Бөек Торгызу» дигән хезмәтне иҗат итүгә бирә. 86229 Фәннәр классификациясе Фараби, зур галим буларак, дөньяда хәрәкәт иткән фәннәргә классификация ясый. 86230 Фәннәр Мәдрәсәдә өч фәннәр блогы бар. 86231 Фәннәрне системалаштыру вакытында филологияне халыклар мәдәниятенең телдә, язуда әдәби иҗатын берләштереп өйрәнүче фән буларак аңлый башлыйлар. 86232 Фәннәр * Рутенийның атом номеры. 86233 Фәнни атеизм институтының Казан терәк ноктасына идарә иткән, Татарстан өлкә комитетының лекторы, төрле җәмәгатьчелек эшләрендә актив катнашкан. 86234 Фәнни ачышлар Хәтер Мифлар һәм версияләр "Ул барыбер әйләнә!" 86235 Фәнни басмалар арасында беренче урынны Р.Фәхретдин, М.Рәмзи, һ.Атласи, Г.Әхмәрев, Х.Фәйзиләрнең гомуми һәм милли тарихка караган әсәрләре алып тора. 86236 Фәнни басмалар нәшер итә, фәнни эшләр өчен махсус бүләкләр тапшыра. 86237 Фәнни гаделлекне тирән аңлаган Казан галиме Альберт Фәтхи әлеге басманың эчтәлегенә мөнәсәбәтен белдереп, «Казан утлары» журналында «Мәгърифәт төбәкләре һәм әдәби багланышлар» ( 1968 ) дигән күләмле мәкаләсен бастырып чыгарды. 86238 Фәнни гыйлем туплау белән бәйле тикшеренү эшчәнлеге фәнни тикшеренү атала. 86239 Фәнни казанышлары өчен 2012 елда аңа Джон Һердон белән берлектә Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе тапшырыла. 86240 Фәнни казанышлары өчен Төрек тел җәмгыятенең мөхбир-әгъзасы итеп сайланды. 86241 Фәнни консультанты: профессор Р.Г.Сибәгатов Демография Халык саны динамикасы: Танылган шәхесләр Русия фәннәр академиясе академигы Хәмит Гыйззәтуллин ( 1932 ). 86242 Фәнни конференцияләрдә чыгышлар ясый, «Фән һәм тел» журналында мәкаләләре бастырыла. 86243 Фәнни мәгълүматлар буенча, Җир Кояш томанлыктан якынча 4,54 млрд. 86244 Фәнни мирасы Х.Гыймади – кырыктан артык фәнни хезмәт авторы. 86245 Фәнни-педагогик эш белән шөгыльләнә. 86246 Фәнни-педагогик эшчәнлеге * 1930 еллар башыннан фәнни-педагогик эшчәнлеге башлана. 86247 Фәнни-педагогик эшчәнлектә ирешкән уңышлары өчен 1991 елда Р.Г.Хәйретдиновка Татарстан Республикасының атказанган фән эшлеклесе исеме бирелде. 86248 Фәнни-популяр китаплар авторы (мәсәлән, «Кемнәрдән без барлыкка килгән?» 86249 Фәнни-техник прогресста химиянең роле бик зур. 86250 Фәнни тикшеренүләрнең төрләре: * Фундаменталь тикшеренүләр, башлыча, куллану перспективаларын күздә тотмыйча, яңа белемнәр табу максаты белән башкарылалар. 86251 Фәнни тикшеренү нәтиҗәләре борчак игүнең үрнәк технологиясенә кертелә, Бердянск махсус конструкторлык бюросында уру машиналарын проектлау өчен файдаланыла. 86252 Фәнни фантастика Җирдән читтәге тереклеккә бик күп фантастик китаплар багышланганнар. 86253 Фәнни-фәлсәфи әсәрләр булганда төрле кешеләрнең текстка карата фикерләре язылган. 86254 Фәнни хезмәтләре Гомуми физика, социаль-икътисад реформасы темасына язылган 30 лап хезмәте бар. 86255 Фәнни хезмәтләре Дуэль алдыннан Э. Галуа үзенең дусты Шеваллега язмаларын алман математигы Карл Гаусска җибәрүне сорый. 86256 Фәнни хезмәтләре космик нурлар физикасы, радиоактивлык, атом физикасы һәм оптикага карый. 86257 Фәнни хезмәтләренең нәтиҗәләре Владимир трактор заводында, КамАЗ һәм ГАЗ заводларында гамәлгә кертелә. 86258 Фәнни хезмәтләре * Операционная технология возделывания и уборки зернобобовых культур. 86259 Фәнни хезмәтләре үзәгендә тарихи социология, хәзерге заман һәм социология, фәннең методологиясе һәм методикасы, башка арадаш предметлар белән мөнәсәбәте кебек мөһим мәсьәләләр тора. 86260 Фәнни хезмәттә патша хөкүмәтенең мәгариф өлкәсендә рус булмаган халыкларга карата дискриминациясе тәнкыйтьләнә. 86261 Фәнни эзләнү беренче триместрда янына абортлар соңрак эшләнгәннәреннән хәвефсезрәк булуын да расламый. 86262 Фәнни эзләнү үзәгендә табигать стихиясендә булып ала торган хәлләр генә түгел, эзлекле экспериментлар нәтиҗәсендә килеп чыга торган хәлләр дә торырга тиеш. 86263 Фәнни эшчәнлеге 1934 елда Мәскәүдә ССРБ милләтләрен фәнни-тикшеренү институтында аспирантура тәмамлый. 86264 Фәнни эшчәнлеге 1983 1990 елларда Фрайбург, Бамберг, Вена, Синҗан университетларында төрки һәи иран телләре, ислам гыйлеме буенча белем ала. 86265 Фәнни эшчәнлеге Академик Мансур Хәсәнов гуманитар фәннәр өлкәсендә үз гыйльми мәктәбен булдырган. 86266 Фәнни эшчәнлеге * В.М. Горохов — Габдулла Тукайның педагогик карашларын беренчеләрдән булып өйрәнгән педагог-галим. 86267 Фәнни эшчәнлеге Глушконың төп хезмәтләре сыек ягулыклы ракета двигательләрен һәм космик аппаратларны төзү һәм үстерүнең мөһим мәсьәләләрен теоретик һәм тәҗрибә тикшерүләренә багышланган. 86268 Фәнни эшчәнлеге Әдәби тәнкыйть, бигрәк тә театр тәнкыйте өлкәсендә, драматургия буенча эзләнүләр алып бара. 86269 Фәнни эшчәнлеге Көнчыгышны өйрәнү өлкәсендә эзләнүләр алып бара. 86270 Фәнни эшчәнлеге Линней, үсемлекләрнең җимешлек һәм серкәчләрен җентекләп күзәтеп, аларда да җенси үрчү барлыгы турында белдерә. 86271 Фәнни эшчәнлегенең беренче елларыннан ук ул татар тарихында иң актуаль, җитди мәсьәләләрне күтәреп чыга. 86272 Фәнни эшчәнлегенең беренче көннәреннән гомеренең ахырына кадәр шушы институтта магнитлы радиоспектроскопия юнәлешендә фәнни тикшеренүләргә җитәкчелек итә. 86273 Фәнни эшчәнлеге Фәнни эзләнүләре үзгәргән җисем механикасы проблемаларына багышланган. 86274 Фәнни эшчәнлеге Хезмәтләре урманчылык эшенә һәм урман хуҗалыгы өлкәсенә карый. 86275 Фәнни эшчәнлеге Ш.Рамазанов алып барган фәнни тикшеренүләр күпкырлы. 86276 Фәнни эшчәнлеге Штифель алгебра үсешендә мөһим урын алып тора. 86277 Фәнни эшчәнлек Айрат Шаммазов - нефть һәм газ корылмаларын куллануның, аларны күчереп йөртүнең ышанычлы һәм табигатькә зыянсыз юлларын табу ысулларын өйрәнүче зур галим. 86278 Фәнни эшчәнлек Габдрахман Гомәри мәдрәсә белән җитәкчелек итүдән һәм мөгаллимлек эшчәнлегеннән тыш, гарәп филологиясен һәм ислам динен өйрәнү буенча дәреслекләр һәм тикшеренүләр авторы буларак та билгеле. 86279 Фәнни эшчәнлек Җирнең кояш тирәли әйләнеп йөрүен б. э. кадәр яшәгән Аристарх әйтә, ул үзе исә үзеннән өч йөз ел элек яшәгән Пифагорчыларга сылтый — янәсе бу фикерне беренчедән Пифагорның укучылары әйткән. 86280 Фәнни юнәлешләре Ватан мәдәнияте, сәнгате, педагогикасы, мәгарифенең теориясе, тарихы һәм практикасы. 86281 Фәннур Сафин матур әдәбиятка бик яшьли килеп, башлангыч мәктәптә укыганда ук беренче шигъри тәҗрибәләре белән “Ялкын” журналы һәм “Яшь ленинчы” газеталарында күренә башлый. 86282 Фән өйрәнгән объект безгә кадәр барлыкка килгән, без аның турындагы белемне туплыйбыз гына. 86283 Фән өлкәсендәге иң югары бүләк аңа 1904 елда ашказаны физиологиясен тик­шергән хезмәтләре өчен бирелә. 1908 елда Илья Мечников, кеше иммунитетының үзенчә­лек­ләрен ачып, шулай ук әлеге мәртәбәле пре­миягә лаек була. 86284 Фән өлкәсенә кереп китеп, 1955-1957 елларда КДУ да доцент, мөгаллим булып эшли. 86285 Фенолформальдегид пластмасса нигезендә эшләнгән әйберләр механик яктан нык, җылытуга үтә чыдамлы, кислоталарга бирешмәүчән булулары һәм диэлектрик сыйфатлары яхшы булу белән характерланалар. 86286 Фенолформальдегид сумалаларны төрле композиция материаллары белән бергә файдаланалар. 86287 "Фәнсар — аң-фәһем чишмәсе" читтән торып уку-укыту мәктәбе ТР Алексеевск районы Биләр мәдәни-тарихи тыюлыгында төзеләчәк «Фәнсар» яшьләр академик шәһәрчеге» фәнни-туристик үзәге программасын чынга ашыруда беренче һәм ышанычлы адым булып тора. 86288 «Фәнсар-Бәрәкәт» проекты сәләтле яшьләрне һәм тел белгечләрен, лингвистларны, тарихчыларны эш урыннары белән тәэмин итәргә, аларга яхшы эш практикасы булдырырга реаль мөмкинлекләр тудыра. 86289 «Фәнсар» («Фәннәр сарае») академик шәһәрчеге проекты үз төрендә бердәнбер. 86290 Фән тармаклар буенча 13 бүлеге бар. 86291 «Фән һәм мәктәп» ( ) — 1996 елның октябреннан 2015 елның февраленә кадәр Татарстанның Яр Чаллы шәһәрендә укытучылар һәм тәрбиячеләр өчен нәшер ителгән фәнни-педагогик һәм методик айлык журнал. 86292 Фән һәм мәктәп, 2015, № 2, 63- биттә. 86293 «Фән һәм тел» журналы — төрле өлкә галимнәренә урын бирә торган, Казанда татарча чыга торган фәнни-хәбәри журнал. 86294 Фән һәм техника казанышларына нигезләнеп корылган механик тегермәне исә елына 500 мең пот ярма һәм он җитештергән һәм аңа зур табыш китергән. 86295 Фән һәм техника өлкәсендәге хезмәтләре өчен Җәвад Тәрҗеманов 1981 елда «Татарстан АССРның атказанган фән һәм техника эшлеклесе» дигән мактаулы исемгә лаек була. 86296 Фән, һөнәри белемнәр үсә, халык арасында белем киң тарала. 86297 Феодаль стройның буржуаз строй белән алышынуы намус категориясен конкрет эчтәлек белән яңарта. 86298 Феодаль таркалу чорында граф – графлыкның феод идарәчесе, соңрак, таркалу чоры тәмамлангач, югары дворянлык вәкилләренең титулы. 86299 Феофан Грек — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 50 километрлы кратеры. 86300 Фербер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 23,1 километр озынлыкта булган кратеры. 86301 Фәрваз Миңнуллин гомуми белем мәктәбенең җиденче сыйныф укучылары өчен татар әдәбияты буенча дәреслек авторларыннан берсе буларак та билгеле. 86302 Фергюсон 2002 елда Инглиз футбол Шөһрәт залына кергән. 86303 Фәрд (икеюллык) — Шәрык шигъриятендә иң кечкенә жанр атамасы. 86304 Фердинанд Юныс улы Фарсин 1930 елда Чистай шәһәрендә татар театрының танылган шәхесе Юныс Фарсин гаиләсендә туып үсә. 86305 Фәридә Валрус (тәхәллүсе Фәридә Хәмит) — татар журналисты, Азатлык радиосы хәбәрчесе. 86306 Фәридә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 86307 Фәридә Зәбирова (Фәридә Мөхәммәт кызы Зәбирова) – мигъмарчы, Татарстанның атказанган архитекторы. 86308 Фәридә Мөхәммәтшина – татар рәссамы. 86309 Фәридә Салитова (Фәридә Шәриф кызы Салитова) — сәнгать (музыка) белгече, педагогика фәнннәре докторы, сәнгать фәннәре кандидаты, РФ һәм ТР композиторлар берлекләре әгъзасы ( 1992 ). 86310 Фәридә Шакирова – татар журналисты. 86311 Фәрид Хәйрулла улы –хезмәт сөючән һәм үз-үзенә таләпчән кеше. 86312 Фәрит Габдрәхим 1969 елдан 1994 елга чаклы, ягъни лаеклы ялга чыкканчыга кадәр, « Кызыл таң » газетасы редакциясендә әдәбият-сәнгать бүлеге мөдире булып эшли. 86313 Фәрит Газизуллин (Фәрит Рәфыйк улы Газизуллин, ) — РФ милек мөнәсәбәтләре министры ( 1997 2004 ), «Газпром» ААҖ директорлар шурасы әгъзасы. 86314 Фәрит Әмрулла улы Аги (Färit Aği, Фәрит Иделле) – күренекле татар журналисты, «Азатлык» радиосы журналисты ( 1969 2006 ), мөдире ( 1989 2006 ). 86315 Фәрит Ибраһимов 1893 елның 13 февралендә Казан губернасы Лаеш өязе (хәзерге Татарстанның Балык Бистәсе районы ) Түбән Ырга авылында хәлфә гаиләсендә дөньяга килә. 86316 Фәрит Исәнгулов (Фәрит Әхмәдулла улы Исәнгулов, ) – язучы. 86317 Фәрит Сабирҗан улы Хәкимҗанов — төрки телләрнең тарихы һәм язма истәлекләре буенча танылган белгеч, галим. 86318 Фәрит Таҗетдин улы Ибраһимов – татар шагыйре, педагог. 86319 Фәрит Хәбибуллин 1967 1978 Тубыл һәм Сембер рус театрларында актер. 86320 Фәрит Хәбибуллин — күренекле татар җәмәгать эшлеклесе, Татар милли хәрәкәте башында торучыларның берсе, Татар яшьләр театрының беренче мөдире һәм режиссеры (1987-2001), Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 86321 Фәрит Хөсәенов (Фәрит Нурислам улы Хөсәенов) – җырчы (тенор). 86322 Фәрит Хөснуллин (Фәрит Мөнәвир улы Хөснуллин) – Татарстанның Сарман районы башкарма комитеты җитәкчесе ( 2014 елның декабреннан). 86323 Фәрит Яруллинның « Шүрәле » балеты тәэсире дә сизелә. 86324 Фәрит Яруллин поэмага нигезләнеп, «Шүрәле» балетын иҗат итә. 86325 Фәрит Яруллин һәм аның даирәсе. 86326 Фәрит Яруллин хәрби киемдә, сугыш еллары 1933 елда Фәрит Яруллин Мәскәү консерваториясенең татар опера студиясенә укырга керә. 86327 Ферма — авыл хуҗалыгы таварларын җитештерүче шәхси авыл хуҗалыгы предприятиясе. 86328 Фермалар хәзер колхоз милке түгел, анда эшкуар Хәйдәр Сафиуллинның “Эссор” җаваплылыгы чикләнгән ширкәте маллары – унлап ат, сарыклар урнашкан. 86329 Фәрман нигезендә төбәктә яшәүче дәүләт крәстияннәре саны 3000 чамасы булган очракта волость идарәсе булдырылган. 86330 Ферманың беренче мөдире — Госсам Гыйльфанов. 1934 елгы эш нәтиҗәләре буенча терлекче Хафиз Мөхәммәдиев алдынгы урынга чыга һәм халыкара күргәзмәдә «Кызыл Байрак» ордены белән бүләкләнә. 86331 Ферма хуҗасы фермер дип атала. 86332 Ферментация процессы ахырына яфраклар бакырсыман-кызыл төскә керә һәм үзенчәлекле искә ия була. 86333 Фермер К. Исхаков 3939 гектар җир эшкәртә. 86334 Фермерларга эшне җәелдерергә шул ук җирсезлек комачаулый. 86335 Фермерлары бар. 1993 елда халыктан акча җыеп, мәчет төзиләр. 86336 Фермер хуҗалыклары техника һәм ашламаларны киң кулланалар һәм шуңа күрә югары уңыш алалар. 86337 Ферми — Дирак бүленеше 1926 елда итальян галим Энрико Ферми һәм инглиз физик Поль Дирак тарафыннан тәкъдим ителгән. 86338 Ферми — Дирак һәм Бозе — Эйнштейн бүленешләре квант тәэсир исәпкә ала. 86339 Фермионнар Паули мәсләгенә буйсыналар: бер квант халәтендә бердән бер кисәкчек генә була. 86340 Фермион так саныннан торган квант җыелмасы үзе фермион булып тора, мәсәлән так масс санлы атом төше (Li төше, Na төше һ.б.). Моны да карагыз * Бозон Әдәбият * Богуш А. А. Введение в калибровочную полевую теорию электрослабых взаимодействий. 86341 Фернан Магеллан кораблары берничә ай эчендә көнчыгыштан көнбатышка таба гаять зур су киңлекләрен йөзеп үтәләр. 86342 Феррит – ул үткәрмәүче керамик ферримагнетик материал, шулай итеп, “чоңгыл” токлары аның эчендә үтә. 86343 Ферромагнетик “үзәк” тирәли чолганган индуктивлык кәтүкләре югары токларда туендырыла ала, бу индуктивлыкның (һәм Q-ның) шактый кимүенә китерә. 86344 Ферук ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,3 километр озынлыкта булган кратеры. 86345 «Фәрхиназ») Күл өстендә ялгыз аккош йөзә, Нигә ялгыз, нигә пары юк? 86346 Фессалия патшасы Пелей диңгез алиһәсе, Фетидага өйләнгән, сый мәҗлесе булган, анда ызгыш-талаш алиһәсе — Эридадан башка бүтән барлык аллалар чакырылган булган. 86347 Фестиваль-бәйгеләр * 1997 елдан башлап балалар иҗаты буенча «Сайрар сандугач иле» фестивале үткәрелеп килә. 86348 Фестивальгә бару икенче сменада (июнь ахыры — июль башы) үткәрелүче «Сәләт» уку-укыту һәм сәламәтләндерү аланнары программасына кертелә. 86349 Фестивальдә «Сәләт» хезмәткәрләре, дуслары һәм кунаклары, министрлык вәкилләре, галимнәр, атказанган мәдәният һәм сәнгать эшлеклеләре, журналистлар һәм спонсорлар катнаша. 86350 Фестивальләр Биләр тарихи-археологик тыюлыгында сәләтле яшьләрнең республика интеллектуаль иҗаты фестиваль-конкурсы Рөстәм Миңнеханов сәлкешләр арасында. 86351 Фестиваль материаллары буенча фотоальбомнар, видеофильмнар әзерләнә, вакытлы матбугат битләрендә махсус басмалар һәм язмалар бастырыла. 86352 Фестивальнең максаты – флейтада уйнауны саклау. 86353 Фестивальнең төп өлеше Урта Пошалым авылы мәдәният йортында уза. 86354 Фестивальне «Сәләт» фонды Алексеевск муниципаль районы хакимияте, ТР яшьләр эшләре, спорт һәм туризм министрлыгы, ТР Фәннәр Академиясе белән берлектә, премьер-министр Р. Н. Миңнеханов ярдәме белән үткәрә. 86355 Фестивальне үткәрү урыны буларак Биләр мәдәни-тарихи тыюлыгының билгеләнүе очраклы түгел. 86356 Фестивальне үткәрү урыны — ТР Алексеевск районы Биләр мәдәни-тарихи тыюлыгы. 86357 Фестиваль урынын һәм чаралар үткәрүнең оештыручылары — студентларның «Сәләт-Изге Чишмә» һәм «Сәләт-Иске Казан» чатырлы аланнары. 86358 Фәтвада әйтелгәнчә, мөселманнарның өстендә билгеле бер имамга тәкълид кылу (иярү) зарураты юк, чөнки бу очракта бу имам Аллаһ урынына канун чыгаручы булып саналыр иде. 86359 Фетиш ул — дингә ышанучылар күзаллаулары буенча, табигатьтән өстен сихри көчкә ия булган һәм дини табыну объекты буларак хезмәт итүче җансыз предмет. 86360 Фәткуллин Камил – танылган көрәшче ( грек-рим өслүбе ). 86361 Фетнә, гадәттә, тискәре төсмердә йөри. 86362 Фетнәне бастыруда шулай ук Григорий Котовский катнаша. 86363 Фетнәне бастыру өчен җибәрелгән отряд та, бай старшиналар да кулга алына, шәhәрдә ярлы казаклар тантанасы башлана. 86364 Фетнәне оештыручылар кулга алына. 86365 Фетнә һәм хакимият 360 елда Галлия легионнары Констанцийга каршы баш күтәргән һәм Юлианны император-август итеп игълан иткәннәр. 86366 Фетнәче башкортлар, аларның гаиләләре һәм туган тумачалары кулга алына, мөлкәтләре хөкүмәт файдасына бирелә. 86367 Фетнәчеләрнең терәк пункты булып шулай ук Шуганнан ерак түгел генә, ярты халкын старообрядчылар тәшкил иткән Казанчы (Бакалы районы) авылы торган. 86368 Фетнәчеләр тулысынча тар-мар ителә. 86369 Фәттах музыкасы) кебек җырлар халык арасында зур популярлык казандылар. 86370 Фәттахов — татар фамилиясе. 86371 Фәттах Шәрәфетдин улы бу яңа мәчетнең беренче имамы да була. 86372 Фәтхетдиновалар исә 1914 елгы «Адресъ-календарь»да күрсәтелгән Мирхайдарҗан Фәтхетдинов — беренче мәхәллә имам-хатыйбы гаиләсе. 86373 Фәтхетдиновлар нәселеннән бик күп күренекле кешеләр чыга, шул исәптән Мирхайдарҗан Фәтхетдиновның улы — Хәсән Фәтхетдинов Ленин орденлы укытучы була. 86374 Фәтхулла бабайның сөйләгәне җир документлары белән дә раслана. 86375 Фәүзия Аухади кызы Бәйрәмова – Татар халкының күренекле сәясәтчесе, язучысы, җәмәгать эшлеклесе. 86376 Фәүзия Рәхимгулова (Фәүзия Абдулла кызы Рәхимгулова, ) – шагыйрә. 86377 Фәһимә Миргали кызы Хисамова — күренекле татар галимәсе, тел белгече, филология фәннәре докторы, татар теле өлкәсендә дистәләгән хезмәт авторы. 86378 Фәхрази Галиев (Фәхрази Гали улы Галиев, ) — Советлар Берлеге Каһарманы ( 1944 ), кече сержант. 86379 Фәхрелислам Агиев 1938 елда Мәскәү төрмәсендә атып үтерелгән дип санала Әдипләребез — 1 нче том. 86380 Фәхрелислам Агиев үзе дә балалар язучысы буларак «Ак юл» журналын чыгарган чорда формалаша. 86381 Фәхрениса Сәмитова — татар театрына нигез салучыларның берсе. 86382 Фехтование буенча Рәсәйнең спорт остасы ( 2005 ). 86383 Фехтование тарихы бик күптәннән башлана. 86384 Фехтовкалау тарихы буенча беренче китаплар буларак та Испания мөгаллимнәренең 1474 елда язылган хезмәтләре исәпләнелә. 86385 Фёдор Иван улы Толбухин ( 1894 1949 ) – ССРБ гаскәр башлыгы, Советлар Берлеге Маршалы, Советлар Берлеге Каһарманы (үлгәч), Югославия Халкы Каһарманы, Болгария Халык Җөмһүриятенең каһарманы (үлгәч), "Җиңү" ордены кавалеры. 86386 Фёдор Иван улы Шаляпинга һәйкәл аның туган шәһәре Казанның Бауман урамындагы «Шаляпин палас» кунакханәсе янында урнашкан. 86387 Фёдор Кузнецов ) гаскәрләре үз эченә 8нче (ком. 86388 Фёдор Кузнецовның Төньяк-Көнбатыш фронты һәм Балтик флоты көчләренең өлеше, 1941 елның 22 июньнән 9 июльга хәтле үтте. 86389 Фёдор Кузнецовның Төньяк-Көнбатыш фронты һәм Балтыйк флоты көчләренең өлеше, 1941 елның 22 июньнән 9 июльга хәтле үткән. 86390 Фёдоровка районы ( ) — Сарытау өлкәсе составына керүче муниципаль район. 86391 ФЗӨ мәктәбен ( 1927 ) тәмамлаган. 86392 ФЗӨ мәктәбен тәмамлагач, заводта слесарь булып эшли. 86393 ФЗӨ тәмамлагач, Стәрлетамак сода комбинатын төзүдә катнаша. 86394 ФЗУда укыган вакытында ук инде слесарьлек буенча иң яхшы укучыларның берсе була ул. 86395 Фиаг-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 86396 Фи́би Буффе́ (Лиза Кудроу) – тулы исем Фи́би Буффе́-Хэнниган Фибиның үткәне бик кызык һәм ул сюжет барышында ачыклана. 86397 Фибиның игезәк апасы бар, Урсула, ләкин алар сөйләшмиләр. 86398 Ф. Ибраһимов 1943 елда Сәмәрканд өлкәсендә Янгаррабат районы Хатерчи авылында вафат була. 86399 Фибрин җепселләре арасында куерыкка кызыл төс бирүче кан күзәнәкләре тотылып кала. 86400 Фибрин хасил булсын өчен, канда үзенә бертөрле матдәләрнең булуы кирәк. 86401 «Фигароның өйләнүе»ндә язучы гади халык вәкиле — Фигароның эрудициясен олылап, асылзадә Альмавиваның наданлыгыннан көлә. 86402 Фигуренки ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 86403 Фигыльнең барлык төре эш-хәлнең үтәлүен белдерә (мәсәлән барды, килә). 86404 Фигыльнең юклык төре эш-хәлнең үтәлмәвен белдерә (мәсәлән бармады, килмәде). 86405 Фидакарьлеге өчен “Бөек Ватан сугышы елларындагы фидакяр хезмәт өчен” медале белән бүләкләнә. 86406 Фидакарь хезмәт өчен. 86407 Фидакяр хезмәтләре өчен ул 1894 һәм 1897 елларда патша хөкүмәте тарафыннан көмеш һәм алтын медальләр белән бүләкләнгән. 86408 ФИДЕ махсус турнир системасы кертә: сайлап алу этап җиңүчеләре зональ турнирларга, зональ турнирларда җиңүчеләр зонаара турнирларга чыга башлый. 86409 Фидониси, Керчь, Тендра, Калиакрия янындагы диңгез бәрелешләрендә җиңгән. 86410 Физика буенча Нобель премиясенең беренче лауреаты. 86411 Физикада бариүзәк - массалар үзәге яки авырлык үзәге булырга мөмкин. 86412 Физикадан башка шулай ук фәлсәфәгә һәм музыкага тартыла. 86413 Физик активлык һәм үзбилглеләү Көчне таләп итүче күнегүләрдә еш катнашуы отышлырак үзбилгеләүгә бәйлә булуы табылды. 86414 Физика математика белән бик тыгыз бәйләнгән: математика физикага, физик законнарны төгәл китерүче ысул бирә. 86415 Физика-математика факультеты, филология факультеты, табигать фәннәре-география факультеты оештырыла. 86416 Физика-математика фәннәре докторы (1973), МФТИ профессоры (1974). 86417 Физика-математика фәннәре докторы ( 2010 ). 86418 Физика-математика фәннәре докторы, Башкортстан Фәннәр академиясенең мөхбир әгъзасы Рамил Бәхтизин күптән түгел шушы Академиянең президенты итеп тә сайланды. 86419 Физиканың бер өлеше була торып, ул аксиоматик нигезле аерым бер фән буларак аерылып чыга һәм техникада киң кулланылыш тапканга күрә зур үсеш ала. 86420 Физика өлкәсендә зур уңышка ия булган. 86421 Физика теорияләре һәрвакытта да диярлек математик аппарат ярдәмендә аңлатыла. 86422 Физик-географик сыйфатлама Урынлаштыру Иделнең сул ягында, аңа Казансу кушылу төшендә урнашкан. 86423 Физик географик шартлар үзенчәлеге буенча бассейн таулы (башыннан Салават районы Малаяз авылына кадәр) һәм тигез (тамагына кадәр) өлешләргә бүленә. 86424 Физик җисемнәр, тере организмнар һәм кеше үзе фәннең объекты була ала. 86425 Физик көчне җиһазлар (арата, борыслар) ярдәмендә, шулай ук авырлыклар күтәреп үстерәләр. 86426 Физик сәбәп табылу белән “синдром” сүзе кайвакыт авыру атамасында гына да кала. 86427 «Физик-теоретик» белгечлеге буенча Сәмәрканд дәүләт университетының физика-математика факультетының физика бүлеген тәмамлаган ( 1957 ). 86428 Физик хасиятләр Аның өслегенең температурасы 11 000 К тәшкил итә, ә яктыртучанлыгы Кояшныкыннан 160 тапкыр артыграк. 86429 Физик хасиятләр Ахирнәрнең үз күчәре тирәсендә тиз әйләнүе аркасында котып яньчеклеге Ахирнәр — якты күк йолдыз, аның массасы 6–8 Кояшныкына тигез. 86430 Физик хасиятләр Әлҗәнеб Кояштан 4000 тапкыр яктырак һәм аның диаметры Кояшныкыннан 4,5 тапкыр зуррак. 86431 Физик хезмәт, физкультура, спорт белән шөгыльләнгән кешенең генә мускуллары нык була. 86432 Физик хәләт (гариплек) буенча бу кагыйдәне үтәп булмаса, башка позициядән дә (мәсәлән, инвалид креслага утырып) ыргытырга ярый. 86433 Физик һәм химик үзлекләре - 7,2 0 С та, кызыл-коңгырт сары криссталга әйләнеп, бром ката башлый. 86434 Физик һәм химик үзлекләре Астат нормаль шартларда да, вакуумда да тиз эри. 86435 Физик һәм химик үзлекләре Литий – көмешсу ак металл. 86436 Физик һәм химик үзлекләре Магний – көмешсу-ак ялтыравык металл. 86437 Физик һәм химик үзлекләре Хлор 34,05 С та кайный. 101 С та эри. 86438 Физиологик оптика Төп мәкалә: Күз белән үзләштерү. 86439 Физиология һәм медицина өлкәсендә Нобель премиясе лауреаты ( 2012 ). 86440 Физкультминуттан соң яңадан дөрес утыр. 86441 Фикер алышырга да уңайлы". 86442 Фикеренчә, барлык организмнарның бер төзелеш планы бар. 86443 Фикерләү нәтиҗәсе булган фикерләр төрләрен һәм алар арасындагы мөнәсәбәтләрне фәлсәфи мантыйк өйрәнә. 86444 Фикерне төгәл, анык итеп җиткерүдә бу төр синонимнар зур роль уйныйлар. 86445 Фикобионт яшел һәм зәңгәрсу-яшел, кайчак саргылт-яшел, бик сирәк көрән суүсемнәрдән тора. 86446 Фиков Колок — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 86447 Фикрәт Табиев — дәүләт һәм партиянең күренекле эшлеклесе, 1960 79 елларда КПСС Татарстан өлкә комитетының беренче секретаре. 86448 Филаретовка ( ) — Диңгез буе краеның Лесозаводск шәһәр округында урнашкан авыл. 86449 Филармониянең шушы иҗат коллективлары зур мәдәни-агарту эше алып бара. 86450 Фил бик зур гәүдәле хайван, аның биеклеге 3 метрга якын. 86451 "Фил вакыйгасы" Көръндә "Фил" сүрәсендә искә алына. 86452 Филейка ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 86453 Фил елынача булган вакыйгалар Хәбәшстан иленнән булучы Әбраһә, Йәмән падишаһы Ирбатны үтереп, аның урынын ала. 86454 Филенки ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 86455 Филиал ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 86456 Филимониха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86457 Филимоновщина ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 86458 Филимоновщина ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 86459 Филина ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 86460 Филинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86461 Филино ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 86462 Филипиннар AМилли агач утырту көне - 25 июнь. 86463 Филипп аны, үзенә инвалидка кебек карамаганы өчен, эшкә ала, һәм шулай итеп алар дуслашып китәләр. 86464 Филипп бу урынны эчке эшләр министры Томаш Тауншенд, 1нче виконт (графлык белән баронлык арасындагы титул) Сидни исеме белән “Сидней-Ков” дип атый. 86465 Филиппиннар Җөмһүрияте ( ), яки Филиппиннар (Pilipinas) — Көньяк-көнчыгыш Азиядә урнашкан дәүләт. 86466 Филиппның эшләре дип аталучы апокрифик текст сакланган. 86467 Филипповка — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 86468 Филипповка (Филипповка) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 86469 Филиппово ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 86470 Филиппово ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 86471 Филип ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 86472 Филиха ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 86473 Филичи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 86474 Фил (кайсыбер вакытта “офицер” дип тә йөртелә; Юникод ♗♝) — шахмат фигурасы. 86475 Филнең колаклары гына да 2-3 метр киңлектә. 86476 Филогенез (гр.: phulon + genesis — кабилә, ыруг + чыгыш) - ул организмнарның тарихи чыгышын аңлата. 86477 Филогенез процессын өйрәнә торган фән филогенетика дип атала. 86478 Филогенетик яктан кеше аягы амфибияләрнең арты очлыкларыннан барлыкка килгән, алары исә балык канатларыннан. 86479 Филология фәннәре докторы ( 1946 ), доцент ( 1950 ). 86480 Филология фәннәре докторы ( 1995 ), профессор ( 1995 ), академик ( 1998 ). 86481 Филология фәннәре докторы, Казан дәүләт гуманитар-педагогика университеты проректоры Рәдиф Рифкат улы Җамалетдинов ( 1969 ) та Кече Чынлы авылында туып үскән. 86482 Филология фәннәре кандидаты ( 1954 ), филология фәннәре докторы ( 1970 ) дәрәҗәсенә диссертация яклый. 86483 Филология фәннәре кандидаты ( 1968 ), докторы ( 1983 ) дәрәҗәләренә диссертация яклый. 86484 Филология фәннәре кандидаты ( 1970 ), докторы ( 2000 ) диссертацияләрен яклый. 86485 Филомена ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,8 километр озынлыкта булган кратеры. 86486 Философия фәннәре докторы. 86487 Фил пешкасыз эндшпильдә Фил көчле якта: * Шаһ белән ике фил ялгыз шаһка мат куя. 86488 Фильм 3D-графикасын кулланып төшерелгән. 86489 Фильм XIX гасырда илдә дзюдо үсеше турында була. 86490 Фильм азагында Пи Янн Мартелга бу ике хикәянең берсен сайларга тәкъдим итә. 86491 Фильм Алтын Мөнбәр 2008 Халыкара бәйгесендә катнашты. 86492 Фильм башында авылда яшәүче Әнвәр (Ирек Хафизов) шәһәрдәге бертуганнарын авылга чакыртып ала, чөнки авылда кинәттән әтиләре югала. 86493 Фильм бернигә карамыйча шушы малны эзләп йөрүче малай турында бара. 86494 Фильм вакыйгалары 1968 елда бара. 86495 Фильмга музыканы шулай ук Джон Уильямс язды. 86496 Фильмда Бильбо Бэггинс исемле хоббит һәм 13 гномның сәяхәте сурәтләнә. 86497 Фильмда кызыклы сценарий табылдыклары күп. 86498 Фильмда сериянең төп геройлары булмаячак, ләкин ул шул ук дөньяда барачак. 86499 Фильмда Том Хэнкс, Марк Райлэнс, Эми Райан һәм Алан Алда кебек актерлар уйный. 86500 Фильмда ул актёр, режиссер һәм сценарист була. 86501 Фильм Лондонда һәм Кардиффта төшерелде. 2011 елда сериал BAFTA премиясенең "Иң яхшы драматик фильм" категориясендә җиңү яулап алды. 86502 Фильм Мелисы Акдоган, National Geographic, 2009 г. * «Фән һәм техника. 86503 Фильмнар Диснейлендта атракционнар ачылгач һәм Walt Disney Pictures кинокомпаниясе ярдәмендә төшерелде. 86504 Фильмның дәвамы да чыгар, дип көтелә. 86505 Фильмның уңышлы булуы аркасында, Walt Disney Pictures трилогия булырлык итеп, тагын ике фильмның чыгачагын вәгъдә итте. 86506 Фильмография Роман әтисе белән «БРАТиЯ» фильмында. 86507 Фильм сюжеты Пи исемле бер ир-ат язучы Янн Мартел белән сөйләшә һәм әңгәмә барышында аңа үзе белән булган бер очракны бәян итә. 86508 Фильм тамашачылар һәм тәнкыйтьчеләр арасында уңай фикерләр тудырган. 86509 Фильм турында Поляклар, гомумән, Михаил Булгаковны укырга яраталар. 86510 Фильм һәм 2D, һәм 3D форматларында чыкты. 86511 Ф.Ильская Татарстанның һәм Русиянең халык артисты дигән исемнәргә лаек була. 86512 Фильтрлаучы газ битлеген 1915 елда Николай Зелинский уйлап тапкан. 86513 Фильтр ролен башкаручы “трансфлюктор» белән бутамаска кирәк. 86514 Фильтяево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 86515 Филяевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 86516 Финал 18 май көнне узган. 86517 Финалга ике татар кызы Эльмира Кәлимуллина һәм Динә Гарипова чыкты. 86518 Финалга ике татар кызы — Эльмира Кәлимуллина һәм Динә Гарипова чыктылар. 86519 Финалга кадәрге очрашуларда берничә көндәшен, шул исәптән ярымфиналда дөньяның ике тапкыр чемпионы төрек Акбашны бирелдергән булса да, соңгы хәлиткеч көрәштә Италия батыры, тумыштан чукрак Фабрадан калыша ул. 86520 Финалга үтүчеләргә Бөекбритания һәм Испания тавыш бирде. 86521 Финалга юл Матч статистикасы Җиңү голны алмашка чыккан Андре Шүррле тапшыруыннан соң алмашка чыккан алман һөҗүмчесе Марио Һөтце 113-нче минутында кертте. 86522 Финалда җырчы 5 нче урынны алды (174 балл). 86523 Финалда Украина вәкиле кырымтатар кызы Җамала җинү яулады. 86524 Финалда Украина егете Михаил Кравченконы җиңеп ирешеп, чемпион исемен яулый. 86525 Финалда ул 1нче разряд башы белән җыелма командадан, СССР чемпионы Власовка каршы чыга. 86526 Финалны алып баручылар - Иван Ургант һәм Алсу булдылар. 86527 Финанс инспекторы булып эшләгән. 86528 Финанс ягыннан Аскын район банкы управляющие Нәбиулла Нәсибуллин зур ярдәм күрсәтә. 1967 елның 20 июнендә шифаханә файдалануга тапшырыла. 86529 Фин Википедиясе – нең фин телендәге бүлеге. 86530 Фин җиренә күчеп киткән авылдашларыбызның язмышлары бик аяныч була. 86531 Финикиялеләрнең һәм карфагенлыларның бу җирләрдә корабларны калдырулары билгеле. 86532 Финикия һәм Борынгы Греция цивилизацияләре б.ч.к. 1 меңъеллыкта Урта диңгез бассейнында сәүдә империяләре төзиләр. 86533 Финишка машинасы өч тәгәрмәчтә килә. 86534 Фин култыгы ярлары түбәнлек, аерым урыннарда ком түбәләре очрыйлар. 86535 Финләндия фәннәр академиясе докторы, Коми АССР Дәүләт премиясе лауреаты, РСФСР һәм Коми АССРның атказанган фән һәм техника эшлеклесе. 86536 Финляндия Аурупа берлеге һәм Шенген килешүе әгъзасы. 86537 Финляндиядә 1937 елда Сания Гыйффәт гаиләсе Финляндия татарлары чакыруы белән Финляндиягә күчеп китәләр. 86538 Финляндиядә, аеруча Лапландиядә, кышкы туризм бик популяр. 86539 Финляндиядәге милләттәшләренең үзенә бик җылы һәм кайгыртучан мөнәсәбәтләреннән дәртләнеп иҗат итү белән бергә, Г.Исхакый анда чакта язылган әсәрләрен бастыруны оештыру белән дә шөгыльләнә. 86540 Финляндия конституциясе буенча канун чыгару вазыйфалары белән Эдускунта исемле Финляндия парламенты һәм президент шөгыльләнә. 86541 Финляндияне калдырып, Иран һәм Ирак буйлап сәяхәт итә, шиитларның дини агымнарын өйрәнә, Индияда санскрит һәм индус китаплары Махабхарат һәм Веда белән кызыксына. 1938 ел. 86542 Финляндиянең дәүләт хакимияте үз илендә халык гимны булып киткән әсәрне әле бүген дә рәсми рәвештә расламый. 86543 Финляндиянең рәсми теле (швед теле белән беррәттән). 86544 Финляндиянең үзаллы үсеше шушы вакыйгага тыгыз бәйләнгән, чөнки фин теле рәсми хакимият теле итеп танылган. 86545 Финляндия пакт һәм территория белән алмашу ягыннан ССРБ тәкъдимен кире кага. 86546 Финляндия Совет Берлегенә сугышны игълан итә. 86547 Финляндия сугышында катнаша. 86548 Финляндия татарларының үз мәчетләре дә бар. 86549 Финляндия үзенең территориясеннән алманнарга совет территориясенә турыдан-туры бәреп керүне рөхсәт итмәгән һәм Петсамода хәзер Печенга, Мурманск өлкәсе белән Саллада урнашкан алман частьләре чикне үтеп чыгкмаска мәҗбүрләгәннәр. 86550 Финнар белән сугыш башлангач, хәрби комиссар Мөхәммәт Әблиев көрәшнең алгы сызыгында була. 86551 Финнарда һәм саха-якутларда 80% тәшкил итә, раса аермасына карамастан финнар һәм якутлар Y хромосома буенча бик якын. 86552 Фин сугышында 1939 1940 елларда совет-фин сугышында катнаша. 86553 Фин сугышында катнаша. 1941 елның июненнән - Бөек Ватан сугышында. 86554 Фин сугышында ул взвод командиры булып катнаша. 86555 Фин татарлары булышлыгы белән әлеге китапларны нәшер итә: «Алланың рәхмәтлелегенә дәлилләр», « «Коръәннең изге аятләрен гаҗәеп яктыртуда Йаджудж» һәм хатынына багышланган «Коръән кәрим аять кәлимәләре хозурында хатын». 86556 Фин татарлары ярдәм сорап, Совет Россиясенең дусты булган Төркия хөкүмәтенә мөрәҗәгать итәләр. 86557 Фин телендә халыкның күпчелеге сөйләшә. 86558 Фин теленең үзенчәлекләренннән агглютинатив төзелеш, күпсанлы килешләр (барысы 15), катлаулы морфонология (сузыклар гармониясе һ.б.), грамматик җенес категориясе булмауны атарга мөмкин. 86559 Фин-угор теле буларак фин теле Европада иң күп таралган индо-герман телләреннән ныкъ аерыла. 86560 Фин-угыр халыкларының гомуми саны якынча 25 миллион кеше тәшкил итә. 86561 Фин һәм швед телендә шәһәрнең исемнәре аерыла (илнең башка калалары кебек). 86562 Фиона ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3,5 километр озынлыкта булган кратеры. 86563 Фионовка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 86564 Фираканың 1904 елда төп спонсорлары арасында Джон Пирпонт Морган, Джон Дэвисон Рокфеллер, Эдвард Һенри Гарриман, Һенри Клей Фрик һәм башка америка сәнәгатьчеләре була. 86565 Фирая Зыятдинова – “Матур буласым килә”, “Язгы ярсу”, “Ташкын”, “Айнур”, “Мин кояшка елмаям”, “Бака туе” исемле шигырь китаплары авторы. 86566 Фирая Зыятдинова сугыш гөрелтесе тынган елда — 1945 елның 5 сентябрендә Әтнә районының Мамыш авылында туган. 86567 Фирая Солтанова Дөнья кубокларында 1993 елда көмеш, 1995 елда бронза, 2001 елда көмеш медальләр ала. 86568 Фиргавенгә, югары катлау кешеләргә һәм чиновникларга, коллардан тыш, игенчеләр да эшләгәннәр. 86569 Фиргавен Мисырны үзенең түрәләре ярдәмендә идарә иткән, бу түрәләр борынгы күренекле ыруглардан чыккан кеше¬ләр булганнар. 86570 Фиргавен сугышып алынган ганимәтнең зур өлешен иң элек „Амон тәңре, ягъни бу храмның жрецларына бүлеп биргән. 86571 Фирганәгә кайткач, Фирганә өлкәсе гаскәрләре сәяси бүлеге башлыгы урынбасары була. 86572 Фирганә өлкәсе ( ) — Рәсәй империясенең һәм РСФСРның административ берәмлеге. 86573 Фирганә үзәненнән чыгып Фәрхәд таулары аркылы үтә һәм Мирзачүл аркылы киң (14,7 км) урынны сазланган тугай буйлап ага. 86574 Фирдәвес Гариф кызы Гарипова 1941 елның 7 декабрендә ТАССРның Биектау районы Кодаш авылында туган, гаиләдә сигезенче бала була. 86575 Фирдәвес Каюм кызы Әхтәмова (21 июль 1939 ел — 22 февраль 2012 ел) — татар артисткасы, Татарстанның халык артисты ( 1996 елдан ). 86576 Фирдәвес Нәфыйкова (Фирдәвес Мөхәммәтвәли кызы Нәфыйкова) – балет артисты. 86577 Фирдәүси кан коюлы сугышларга каршы чыга. 86578 Фирдәүсинең яшь чагы Иран феодалларының гарәп хакимлегеннән котылып илне үз кулларына алулары чорына туры килә. 86579 Фирдәүси Шаһнамә әсәрен солтан Мәхмүд Газнәви заманында, 1010 елның 8 март көнендә тәмалый һәм аңа багышлау яза. 86580 Фирдүс Тямаев – популяр эстрада җырчысы, автор-башкаручы. 86581 Фиринатка бер яшь тулганда Халиковлар гаиләсе Шодага кайтып урнаша. 86582 Фиринат Халиков Казан тарихына багышланган алты серияле телефильмның куючы рәссамы. 86583 Фиринат Халиков — татар рәссамы. 86584 Фирка 1900 елда барлыкка килә, 1906 елдан хәзерге исемен йөртә. 86585 Фиркагә күпләп күчү 2007 елның беренче яртыеллыгында Гадел Русиягә тагын ике сәяси фирка кушыла: НПРФ (Русия Федерациясе халык фиркасе) һәм СЕПР (Русинең бердәм социалистик фиркасе). 86586 Фирка әгъзалары күбрәк булган саен аның казнасы да баерак була. 86587 Фирка корылтаенда катнашучы 1 470 делегатның 1 405е аны яклап тавыш биргән. 86588 Фиркаләрнең төзелеше Фирканең барлык әгзалары да акчалата взнос түлиләр. 86589 Фиркаләрнең функцияләре * Сәяси – дәүләт хакимиятен кулга төшерү. 86590 Фиркаләр тыела, бастыру монарх күзәтчелегендә була. 86591 Фирканең рәсми рәвештә барлыкка килү датасы буларак 2006 елның 28 октябре исәпләнә. 86592 Фирканең Тәтеш кантоны комитеты аны хатын-кызлар белән эшләү бүлеге мөдире итеп билгели. 86593 Фирканең үзәк контроль комиссиясе сәркатибе Е. Ярославскийга язган хатыннан соң, фирка сафына кире кайтаралар, ләкин «сәяси сукырлык өчен» шелтә ясыйлар. 86594 Фирка өлкә комитеты исеменә хат язып, Г. Дәүләтшин иҗат белән шөгыльләнергә рөхсәт сорый. 86595 Фирка рәисе Дмитрий Медведевның Казандагы иҗтимагый кабул итү бүлмәсе эше даими яктыртыла. 86596 Фирка социал-демократик юнәлештә эшли. 86597 Фирка эшчәнлеге * 1922 1924 елларда РКП(б) Орел губерна комитеты, Башкортстан өлкә комитеты сәркатибе. 86598 Фирка эшчәнлеге * 1983 Караганда металлургия комбинаты ВЛКСМ комитеты сәркатибе. 86599 Фирма нәшриятлар белән турыдан туры бәйләнештә һәм бары тик кәгазьдә чыккан китапларны гына электрон вариантта PDF форматта тәкъдим итә. 86600 Фирсиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86601 Фирсово ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 86602 Фирсово ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 86603 Фируза ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6 километр озынлыкта булган кратеры. 86604 Фирүзә Җамалетдинова — татар язучысы, шагыйрә, журналист. 86605 Фитоценоз ясалуның төп факторы булып экотоп тора. 86606 Фифилята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 86607 Фихте, анда фәлсәфәнең ике капма-каршы юнәлештә яшәгәнен искә алып, материалистик юнәлешне түбәнгә төшерү, идеализмны югарыга чөю максатын куйган була. 86608 Фихте Рамменау дигән җирлектә игенче гаиләсендә туа. 86609 Фихте фәлсәфәсенең үзәген шәхеснең интуитив җисеме «мин» тәшкил итә. 86610 Фия — Русия территориясеннән ага торган елга. 86611 Ф.Кәрим кызының тавышын ишетә, күз яшьләренә буылып тыңлый… Югары суд утырышы шагыйрьне 10 елга төрмәгә ябылуга һәм 5 елга гражданлык хокукларын чикләү җәзасына хөкем итә. 86612 Ф.Кәрим монда 1925 нче елның көзенә кадәр тәрбияләнә. 1929 нчы елда Казанда Җир төзү эшләре техникумын тәмамлый. 86613 Флагстад ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 39,2 километр озынлыкта булган кратеры. 86614 Фламанд һәм алман шәһәрләре Төньяк Аурупа сәүдә маршрутларының үзәгенә әвереләләр. 86615 Флеминг беренче чын термион диодка Британиядә 1904 нче елның 16 ноябрендә патент алган. 86616 Фленсбург ( ) — Алманиянең Шлезвиг-Һольштейн җирендә урнашкан шәһәр. 86617 Флера Андреева, Яр Чаллы мэры урынбасары: «Безнең арада һәр яктан талантлы, ун кеше эшен берүзе башкара торган шәхесләр бар. 86618 Флинн таксономиясендә бу стратегия Күпсанлы Күрсәтмәләр – Күпсанлы Бирелгән Мәгълүматлар атамасы астында мәгълүм (eng. 86619 Флинның таксономиясен кулланып бу бирелгән мәгълүматлар белән эш итүнең ике схемасы гадәттә бер күрсәтмә – күпсанлы бирелгән мәгълүматлар (eng. 86620 Флора Әхмәтова портреты Күкрәнде авылыныда, зыялы гаиләдә дөньяга килә. 86621 Флора икенче хатыны Әтнәбикәдән туган. 86622 Флора Плевромейя Мезозой чорының иң башында флора бик бертөрле була. 86623 Флора тәрҗемәче һәм текстолог буларак та актив эш алып бара. 86624 Флора-фаунасы бик ярлы, күл «үле» сулык дип исәпләнә (1980). 86625 Флора һәм фауна континенталь, шәһәр буйларында имән һәм бүк урманнары, аларда тиеннәр, кыр кәҗәсекыр кәҗәләре яши. 86626 Флоренц ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,5 километр озынлыкта булган кратеры. 86627 Флорида ярымутравында Мексика култыгы һәм Атлантик океаны арасында урнаша. 86628 Флоттан кайткач, 1955–1960 елларда Арча төбәге мәктәпләрендә укытучы булып эшли. 1959 елда, читтән торып укып, Казан дәүләт педагогика институтының тарих бүлеген тәмамлый. 86629 Флүн Мөслах улы Мусин — күренекле татар галиме, әдәбият белгече, профессор, Татарстан язучылар берлеге әгъзасы, «Мирас» вакыфын оештыручы. 86630 Флүн Мусин Татарстан Язучылар союзының көндәлек әдәби тормышында актив катнаша, теоретик конференцияләрдә һәм иҗат җыелышларында докладлар белән чыгышлар ясый. 86631 Флутра ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6 километр озынлыкта булган кратеры. 86632 Флюра Килдиярова (Флюра Әхмәтша кызы Килдиярова, ) - җырчы (сопрано). 86633 Флюсовая ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче станция. 86634 Фоат Галимуллин, Фоат Галимулла улы Галимуллин — татар әдәбияты белгече, КФУ профессоры ( 2000 ), филология фәннәре докторы ( 1999 ), Татарстанның ( 1996 ) һәм РФ ( 2006 ) атказанган мәдәният хезмәткәре. ССРБ язучылар берлеге әгъзасы ( 1990 ). 86635 Фоат Шакир улы Казанга даими рәвештә 1967 елдан килә башлый. 86636 Фобос (өстә) һәм Деймос (аста) Фобос һәм Деймос ( — «куркыныч», — «имәнеч») — Марс планетасының ике иярчене. 86637 Фокино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 86638 Фокино ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 86639 Фокино ( ) — Русия Федерациясенең Диңгез буе краенда урнашкан шәһәр. 86640 Фольклорда дастан һәм эпос терминнары синоним рәвешендә дә кулланыла. 86641 Фольклорны тудыруда һәм эшкәртүдә күп кенә халык вәкилләре катнаша. 86642 Фольклор халыкның тормышын, карашын, идеалларын чагылдыра. 86643 Фолькло́р ( — халык хикмәте, акылы) — теге яки бу халыкның сүз сәнгате, авыл-тел иҗаты. 86644 Фольклор экспедицияләре нәтиҗәләрен җыентык итеп бастыра. 86645 Фома-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 86646 Фома — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 86647 Фомина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 86648 Фоминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86649 Фоминка ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 86650 Фомино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 86651 Фомино ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 86652 Фоминское ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 86653 Фомины ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 86654 Фомичево — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 86655 Фонд алдына куелган бурычлардан башкарылган беренче эш сыйфатында 1990 елда Михаил Худяков китабының яңа басмасы чыгарган. 86656 Фонд белән җитәкчелек итү тапшырылган. 86657 Фонд биржаларының эшмәкәрлеге 1930 елларның башында тергезелә һәм 1929 елның апреле дәрәҗәсенә әйләнеп кайта, бу 1929 елның сентябре дәрәҗәсеннән 30 процентка диярлек кимрәк була. 86658 Фондка «ГУЛАГ архипелагы» өчен алган күчерә. 86659 Фондларда исә аның башкаруында йөздән артык татар җыры, мөнәҗәтләр саклана. 86660 Фондлар Музей фондларында 2,5 мең берәмлек әйбер саклана. 86661 Фондны оештыручы – « Татнефть » АҖ. 86662 Фонд экспертлар шурасы рәисе И.З. Бәдретдинов. 86663 Фонеитка Сузыклар Шуның өстенә, удмурт телендә дүрт дифтонг билгеле: уа — куара "аваз", уи — куинь "өч", ау — тау "рәхмәт", оу — бугоу "богау". 86664 Фонемалар саны да диалект үзенчәлекләренә һәм аларны аерымлау методикасына бәйле (әйтик, Һаной сөйләшләрендә — 32дән алып 35кә кадәр). 86665 Фонетика” дигән темага докторлык диссертациясен яклый. 86666 Фонетик транскрипция ярдәмендә язылган шактый текстлар бар. 86667 Фонетик үзенчәлекләр Чүпрәле сөйләше фонетик үзенчәлекләре ягыннан мишәр диалектының аеруча сергач һәм чистай сөйләшләре белән уртаклык күрсәтә. 86668 Фон Зутнер премиягә 1905 елның 10 декабрендә лаек дип табыла һәм 1906 елның 18 апрелендә Христианияда ( Осло ) ул бүләк аңа тапшырыла. 86669 «Форбс» журналы аны миллиардерлар исемлегенә кертә. 86670 «Форбс» исемлеге буенча 2014 елның июнендә $1,3 млрд капиталына ия булган Порошенко Украинаның иң бай кешеләр исемлегендә алтынчы урынында булган. 86671 "Форво" исемлекләре һәм рейтинглары Телләрнең һәм аерым шәхесләрнең “Форво” рейтингларындагы урыны бары тик кулланучыларның активлыгына гына бәйле. 86672 “Форво” тупланмаларына Android, API, iPhone, Twitter һәм Our blog кебек заманча мәгълүмат чаралары аша да керергә мөмкин. 86673 Фордның хыялы тормышка аша: аның һәрбер (!) эшчесе үзе эшли торган машинаны сатып ала ала. 86674 «ФордТ» машинасы бик гади, арзан, йөртүе җиңел һәм рәхәт булганга, аңа АКШта «Калай савыт» кушаматы бирәләр. 86675 Формалашу тарихы Татар теле Идел буе һәм Урал алды районнарында башка туган һәм шулай ук туган булмаган телләр нигезендә формалашты. 86676 Формаль методлар формаль спецификацияләр куллануны һәм, гадәттә, синтаксик анализ һәм спецификацияләр үзлекләрен исбатлау өчен эш кораллары җыелмасы булуын истә тота. 86677 Формаль рәвештә 3 яшьтән бөек кенәз вазифасында булган, ләкин бәйсез идарәсе 964 елда гына башланган. 86678 Формаль яктан, көтү һәм печән чабу җирләре күршеләр җәмгыяте (аил, олыс) кулында була, ләкин, аз күләмдәге терлеге булган, гади кешеләр аил җирләренең кечкенә һәм иң начар җирләренә генә ия булганнар. 86679 Формаль яктан премьер-министр һәм аның кабинеты монарх тарафыннан билгеләнә, ләкин гамәлдә премьер-министр үз кабинетын үзе җыя. 86680 Форманың тишекләр саны так, шулай итеп, спиральнең киләсе бормалары үткәннәргә караганда форманың каршы ягында урнашкан, бу аеруны арттыра. 86681 Формасы белән агач ботакларын хәтерләтә. 86682 Формасы белән дә гадәти кәгазь китаптан артык аерылмыйлар. 86683 Форматланмаган текстны монда өстәгез Чишмә-Уракай — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 86684 Форматларны тәэмин итү OneDrive PDF форматын карый ала, шулай ук монда ODF стандарты да керә. 86685 Формацион теория К. Марксның формацияләр теориясе буенча кешелек дөньясы эзлекле рәвештә дүрт формация – борынгылык, колбиләүчелек, феодализм, капита¬лизм чорларын узган. 86686 Формуланың үзен Стефан—Больцман кануны дип йөртәләр. 86687 Фортепиано өчен күп музыкаль әсәрләр авторы. 86688 «Фортепиано» сыйныфы буенча музыкаль мәктәп тәмамлый. 86689 Фортепиано һәм оркестр өчен концерт №2. 86690 Форумда 29 чит илдән 150 вәкил, 20 Русия төбәгеннән 420 вәкил катнаша. 86691 Форумда яшьләр өчен аерым чара оештырыла, яшьләр үзләренең иң яхшы проектларын саммитның күргәзмә экспозициясендә тәкъдим итә. 86692 Форум "КОРСТОН" үзәгендә үткән. 86693 Фосфоритлар, мәрмәр, аш тозы чыгару. 86694 Фосфоритная ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 86695 Фотодиодлар Барлык ярымүткәргечләрдә дә оптик корылма йөртүчеләр генерациясе бар. 86696 Фотодиодлар исә яктылыкны сизәргә тиеш фотодетектор һәм алар яктылык үткәрүче материалдан ясалган корпус эчендә була һәм гадәттә PIN (яктылыкка иң сиземле диод төре) була. 86697 Фотокросс – командаларга бүленеп үтә торган бәйге. 86698 Фотометрия нәтиҗәләре буенча шул йолдызлар сары төсле булалар, ләкин кеше аларны ак төсле итеп күрә (кайнаррак йолдызлар күк төсле булып сизелә). 86699 Фотонга корпускуляр-дулкын дуализмы хас: ул бер үк вакытта кисәкчек һәм дулкын үзлекләрен күрсәтә. 86700 Фотон — Галәмдә сан ягыннан иң таралган кисәкчек. 86701 Фотон концепциясе үсеше тарихы Ике ярыкта яктылык интерференциясе буенча Томас Юнг тәҗрибәсе ( 1805 ел ) яктылыкны дулкын буларак карау мөмкинлеген күрсәтә. 86702 Фотоннар күбрәк эләккән урында көмеш оксиды күбрәк барлыкка килә һәм ачыгайту реакциясе нәтиҗәсендә пленка күбрәк карала, азрак эләккән урында —- азрак карала. 86703 Фотоннарны хәрефе белән билгелилләр, шуңа күрә аларны еш кына гамма-квант дип атыйлар (бигрәк тә зур энергия фотоннарын); әлеге терминарны синонимнар дип атарга да мөмкин. 86704 Фотоннар, үсемлек яфракларына үтеп кереп, төрле химик реакцияләр тудыралар, шуның нәтиҗәсендә кислород бүленеп чыга һәм углекислый газ йотыла, ә үсемлек үзе үсә. 86705 Фотон төшенчәсен кертү яңа теорияләр һәм физик җиһазлар барлыкка килүгә этәргеч бирә, шулай ук квант механикасының теоретик һәм тәҗрибәви нигезе үсешен стимуллаштыра. 86706 Фотосинтез Күзәнәк яшәр өчен, энергиягә мохтаҗ. 86707 Фотосурәтләр Иске музей бинасы Нефертити сыны, як. 1338 ел (б. 86708 Фотосурәтләр Файл:Азатлык радиосы хезмәткәрләре. 86709 Фразеологизм — күчерелмә мәгънәгә ия булган тотрыклы (таркалмый торган) сүзтезмә. 86710 Фрайбург-им-Брайсгау ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 86711 Фракиянең Абдера шәһәрендә дөньяга килә. 86712 Франкларның сәяси йогынтысы астында. 86713 Франко националистларына чиркәү, монархиячеләр, испан фашистлары таяныч булып торалар. 86714 Франкфурт-ам-Одер ( ) — Алманиянең Бранденбург җирендә урнашкан шәһәр. 86715 Франкфуртның атаклы Халыкара китап ярминкәсе беренче тапкыр 1478 елда үткәрелә. 86716 Франсуа́ Жера́р Жорж Николя Олла́нд ( ) — Франция сәясәтчесе, дәүләт эшлеклесе, Франциянең 24 нче президенты. 86717 Франсуа Шыфляр (1825 — 1901), Вөҗдан ( Виктора Гюго ) Вөҗдан — шәхеснең әхлакый үзаңы чагылышы, аның мөстәкыйль рәвештә үз өстенә әхлакый вазифалар йөкләү сәләте. 86718 Франц-Иосиф җире — Баренц диңгезенең төньягында урнашкан архипелаг, Русиянең Архангельск өлкәсенә карый. 86719 Франц-Иосиф җирендә котып төннәре 125 көн, котып көннәре 140 көн дәвам итәләр. 86720 Франция, Австро-Венгрия һәм Германия гомуми мобилизация турында игълан итәләр. 86721 Франция басып алынгач, Парижга Гитлер килгән. 86722 Франциядә 9 ай яшәп, Чемберлен Париждагы Сәяси белемнәр мәктәбендә лекциялар тыңлый. 86723 Франциядә бүгенге көннәрдә дә дартска охшаган ике уен бар: явелот ( — дротик) һәм флечетлар ( — кыска уклар) уеннары. 86724 Франциядәге Гренобль шәһәрендә беренче мәртәбә Олимпия уеннарында катнаша. 86725 Франциядә инглизләр кулында Кале шәһәре генә кала. 86726 Франциядә Марина Цветаева, шагыйрә буларак, тиз танылу ала. 86727 Франциядән килгән багажны ел буена бирми интектерәләр. 86728 Франциядә университетта укыганда 1895 елда Пьер Кюрига кияүгә чыга. 86729 Франция илне өч яктан уратып ала, шул ук вакытта башка ягы Урта Диңгез белән чиктәш. 86730 Франция исә 1871 елда Германия тартып алган Эльзас һәм Лотарингияне кайтару, шулай ук Германиянең ташкүмергә бай Саар бассейнын һәм Рейн елгасының сул ярында урнашкан башка өлкәләрен басып алырга хыяллана. 86731 Франция колониаль һөҗүме Ләкин Франция үзенең колониясенең бәйсезлеген танымый һәм 1945 елда Вьетнамны һөҗүм итә. 86732 Франциянең инкыйлаб һәм Наполеон сугышларында җиңелгәннән соң ( 1792 — 1815 ) XIX гасырда Бөекбритания дөньяның төп диңгез һәм икътисади көче булып кала. 86733 Франциянең Көньяк һәм Антарктик территорияләре ( биләмәсе) составына керә. 86734 Франциянең төп телекоммуникацион компанияләре дә шулай ук күбесенчә Парижда: Vivendi Universal, Groupe Lagardere, Groupe TF. 86735 Франция республикасының Австрия белән сугышын туктаткан Кампоформия солыхы төзелгәч ( 1797 елның 17 октябре ), Бернадотны Франциянең көнбатышында төзелгән армиягә күчерәләр. 86736 Франция Франциягә икътисади кризис соңрак кагыла, әмма озаграк һәм тирәнрәк бара. 86737 Француз Академиясе 1629 елда Валантэн Конрар нигез салган Париж әдәби түгәрәгеннән барлыкка килә. 86738 Францу́з Википе́диясе ( ) — нең француз телендәге бүлеге. 86739 Француз галиме В. Шейл Хаммурапи законнарын беренче булып укый, тәрҗемә итә. 86740 Француз гаскәре Кале портын басып ала. 86741 Француз География Җәмгыяте әгъзасы булган. 86742 Француз колониаль гаскәрләренә каршы бик күп кан коелган сугыш нәтиҗәләре буенча Әлҗәзаир 1962 елда бәйсез социалистик дәүләт буларак төзелә. 1980-еллар ахырында дөньяви хакимият һәм исламчылар арасында каршылыклар гражданнар сугышына әйләнә. 86743 Французлар Гранд Порт Бәрелешен отканнар, бу аларның бу сугышлар дәвамында бердәнбер диңгез җиңүе булган, ләкин алар британлыларның Малерё борынында өч ай узгач төшүләрен кире кага алмаганнар. 86744 Французлар утрауның беренче Аурупа яшәүчеләре булган. 86745 Француз материалистларының дөньяга карашларын чагылдырган хезмәтләрен өйрәнә, аларны системага сала. 86746 Француз патшасы Людовик XIV исеме буенча штатка андый исем куштылар. 86747 Француз социалисты Жан Жорес, актив рәвештә, сугышны кабул итмәвен белдерә. 86748 Француз танкы FT-17 нигезендә 1925 1927 елларда җитештерелгән беренче совет танкы. 86749 Француз хәрби җитәкчесе һәм дәүләт эшлеклесе, бүгенге француз дәүләтенә нигез салучы. 86750 Француз этнографы Жозеф Деникер, 1900 елда басылып чыккан хезмәтендә, әзериләрне, «адербайҗаннар, Фарсыстанның һәм Кавказның төркителле иранлылары» дип атый Joseph Deniker. 86751 Француз эшмәкәре Лессепс нигезләгән Сүәеш каналының уртак ширкәтендә Мисыр хөкүмәтенең 44% өлеше була, Франциянең – 53%. 86752 Франц-Фердинандның үз-үзен провокацияле тотуы милли даирәләрдә ачу тудыра. 86753 Франц Һалдер : 22 июннән 13 августка хәтле алман армиясының югалышлары 389924 кеше чамасы булды. 86754 Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы). 86755 Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): «Армияләрнең «Үзәк» төркеме“… Яхромадан гаскәрләр оттянуты без всяких трудностей. 86756 Франц Һалдер (Алманияның коры җир гаскәрләре Югары сәргаскәрлек штабының башлыгы): «Безнең гаскәрләр Тихвинны эвакуацияләделәр.» 86757 Франческо Лентини, үзенең тышкы кыяфәтенә карамастан, Терезе Мюррейны кияүгә алып, бәхетле гаилә кора. 86758 Фрауэнкирхе ( ) — Мүнхендагы иң биек чиркәве (99 метр), шәһәрнең символы булып тора. 86759 Фредерик Артур Стэнли Футбол тарихындагы кебек, хоккейда да капкадагы ятьмә бик күп вакытлар узганнан соң гына кулланыла башлый. 86760 Фредерик Байер ( ) – Данияле язучы һәм сәясәт эшлеклесе. 86761 Фредерик Лавашри әтисенең фәнни мирасы әле өйрәнелеп бетмәгән һәм тагын бер кат дөньяви танылуга лаек, дип исәпли. 86762 Фредерик Пасси ( ; – ) – француз сәяси эшлеклесе, тынычлык урнаштыручы һәм икътисадчысы. 86763 Френология - төрле менталь функцияләре өчен җаваплы булган баш миенең махсус өлкәләрен билгеләү буенча беренче торышлыклардан бер үрнәге. 86764 «Фрески», «Симфоник аллегория» һәм «Небеса-зеркала» әсәрләрен «Татарстан композиторларының яңа музыкасы» программасы кысаларында ТР Дәүләт симфоник оркестры башкарды. 86765 Фрехен ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 86766 Фридман ( ) — Диңгез буе краеның Партизан шәһәр округында урнашкан авыл. 86767 Фридман моделенең стационарсыз чишелеше эволюцияләнә торган Галәмне яхшы тасвирлый һәм күзәтүләргә туры килә. 86768 Фридрихның үлеменнән соң тәхеткә аның улы Вилһелм II утырган. 86769 Фризлар ( ) — Нидерландларның Фрисландия һәм Гронинген провинцияләрендә һәм Германиянең кайбер өлешләрендә милли азчылык буларак яшәүче ингевоннар төркеменнән булган герман халкы. 86770 Фриз халкы исеме белән аталган. 86771 Фроловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86772 Фроловская ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 86773 Фролы ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 86774 Фронт 1941 1944 елларда Үзәк Русиядә һәм Белорусия җирләрендә сугышкан. 86775 Фронт белән җитәкчелек иткәндә җибәрелгән тактик хаталар нәтиҗәсендә, алман гаскәрләре фронтның саклану боҗрасын өзгәч, Сталин В.Н. Гордов урынына генерал-полковник А.И. Еременконы билгели. 86776 Фронт гаскәрләре Торопец шәһәрен азат иткәннәр. 3-нче хәлиткеч һөҗүм ясый торган армия (60-нчы армия) (Максим Пуркаев) Көнбатыш фронт ( Георгий Жуков ). 86777 Фронтоннарында «1788 ЛѢТЪ 1888» язмасы һәм Екатерина II вә Александр III вензелләре бар (Екатерина II дәверендә дары заводы төзелгән, Александр III дәверендә исә арка корылган). 1988 елда арка яңартып төзелгән. 86778 Фронт сызыгы аша үтү вакытында аңа салкын тидерә һәм ул тиздән үлә. 86779 Фронтта алган тәэсирләре нәтиҗәсендә туган шигъри әсәрләре (“Дөнья”, “Позициядә”, “Аптырау”, “Михнәтләр”, “Гармун тавышы” һ.б.) шул заманның газета-журналларында басыла. 86780 Фронттагы батырлыклары өчен Бәян Гыйззәт ике мәртәбә Кызыл Йолдыз ордены һәм берничә медаль белән бүләкләнә. 86781 Фронттагы сугышчан хезмәтләре өчен Совет хөкүмәте аны Кызыл Йолдыз ордены һәм «Батырлык өчен» медале белән бүләкли. 86782 Фронттан аңардан нибары бер генә хат килә. 86783 Фронттан кайткан, үзләрен революцияне дәвам итүчеләр дип санаган солдатлар, матрослар, яңа оешкан урындагы "Ярлылар комитеты"ның катгый таләбе буенча, яла яга башлагач, җирле хакимиятне аларга тапшыра. 86784 Фронттан килгән хатларның эчтәлегендә уйлар гел алар турында. 86785 Фронттан мөселманнардан делегат итеп җибәрелә. 86786 Фронттан отпускка кайткан Шәрифулла Фәткулловны өендә Баян атлы эте генә каршы ала: әтисе, әнисе, ике энесе, өч сеңелесе - барысы да гүр ияләре. 86787 Фронт таратылгач, яңа оештырылган 2 нче Белоруссия фронты карамагына тапшырыла һәм 1944 нең 24 февраленнән «Фронт хакыйкате» исемендә чыга башлый. 86788 Фронтта укчы полкның сәяси җитәкчесе (политрук) була. 86789 Фронтта эшләгән рәсемнәре бик күп. 86790 Фронт юлларында бик күп батырлыклар күрсәтә. 86791 Фрося ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,8 километр озынлыкта булган кратеры. 86792 Фруктоза кандагы шикәр дәрәҗәсен нормальләш­терә, балаларда диатез барлыкка килүдән саклый. 86793 Фруктоза Киң таралган табигый шикәр алмаштыргыч. 86794 Фрунзе — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 86795 Фрунзе — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 86796 Фрунзе ( Бишкәк ) шәһәрендә Фрунзе исемендәге һөнәр укуханәсендә хәрби җитәкче булып эшли. 86797 Фрунзе районы ( ) — Санкт-Петербург шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 86798 Фрунзе районы ( ) — Сарытау шәһәре районнарының берсе. Район 1936 елда нигезләнгән. 86799 Фрунзе сәнгать училищесын, «рәссам-китап графигы» белгечлеге буенча Мәскәү полиграфия институтын тәмамлый. 86800 Фрэнк ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,7 километр озынлыкта булган кратеры. 86801 Фрэнсис Скотт Ки сүзләре өстәлгәч тә, җыр әле 1889 елда гына рәсми рәвештә АКШ Хәрби-диңгез гаскәрләрендә кулланыла башлаган. 86802 Фтор 1 литр суда кимендә 0,8-1,2 миллиграмм булырга тиеш. 86803 Фтор вулкан газларында һәм термаль суларда бар. 86804 Фтор органик матдәләр белән бик актив реакциягә керә. 86805 Ф. Туйкинның кайбер хезмәтләре дөньяга чыкмый кала һәм аларның кайдалыгы да билгесез. 86806 Фуабго — Русия территориясеннән ага торган елга. 86807 Фуга халәтеннән чыгу эмоциаональ яктан тискәре хисләр белән бара. 86808 Фудзи вулканы Утрау озынлыгы — 1300 км, киңлеге 50 кмдан 230 кмга кадәр үзгәрә. 86809 Фукико ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,9 километр озынлыкта булган кратеры. 86810 Фуколята ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 86811 Фульда ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 86812 Фундаменталь фәнни эзләнүләр, диагностика өчен аппаратура, дарулар эшләү; авыруларны һәм ВИЧ йөртүчеләрне дәвалау күп миллиард доллар чыгымнар таләп итә. 86813 Фундаменталь физик даимиләр теоретик физика ярдәмендә әйләнә-тирә дөньяны математик тасвирлаганда килеп чыгалар. 86814 Функционалның вариациясе нульгә тигез *Эйлер-Лагранж тигезләмәләре: : Бу тигезләмәләр теләгән кайсы системаның торышын һәм үзгәрешен билгелиләр. 86815 Функциональ тарафтан беренче тел Икенче төшенчә буенча, туган тел – кешенең табигый рәвештә, ягъни махсус остәмә көч таләп итмичә, уйлауда һәм үз фикерләрен сөйләмдә һәм язуда белдерүдә кулланылган Беларуская мова. 86816 Функция — иң мөһим математик төшенчәләрнең берсе, х үзгәрешлесенең һәр кыйммәтенә у үзгәрешлесенең бердәнбер кыйм­мәте тиңдәш булган х үзгәрешлесеннән у үзгәрешлесенең бәйлелеген функция дип атыйлар. 86817 Функцияләре һәм тормыш өчен әһәмияте Ә кесә телефоннарын будильнигы, кинокамерасы, фотоаппараты, SMS, MMS тапшыргычлары, диктофоны, плейердан тыш, миникомпьютеры булган смартфоннар алыштыра. 86818 Функция чыгарылмасы - функция артымы аргумент артымына чагыштырмасының чиге булып билгеләнә (аргумент һәм функция артымнары нульгә омтылалар). 86819 Фурманово ( ) — Диңгез буе краеның Ольга районында урнашкан авыл. 86820 Фүрт ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 86821 Футан — Русия территориясеннән ага торган елга. 86822 Футбол белән шөгыльләнә. 86823 Футбол буенча Аурупа чемпионаты 2012 ( пол. 86824 Футбол буенча Русия җыелмасы ( ) — халыкара ярышларда Русиянең вәкиле булып торучы милли такым. 86825 Футбол буенча Русия чемпионаты (1992) — футбол буеча беренче Русия чемпионаты. 86826 Футбол, волейбол, баскетбол, өстәл теннисы, пионербол, шахмат кебек гадәти спорт төрләреннән кала, уенчыларга рух өстәүче черлидинг командалары оештырыла, алар арасында ярышлар уза. 86827 Футбол дөньяда Футбол дөньяда Хәзерге вакытта футбол дөньяда иң популяр спорт төрләренең берсе буларак санала. 86828 Футбол, мөгаен, бүгенге көндә такымлы спорт төрләре арасында иң мәшһүре. 86829 Футбол тарихы Футболга охшаган уеннар төрле халыкларда элек-электән булган. 86830 Футбол уены капкачылары исә тупны кулайрак тоту максатында махсус бияләй кияләр. 86831 Футбол уенында ике такым катнаша. 86832 Футбол уенын дөньякүләм үстерү, төрле футбол оешмаларын берләштерү, зур футбол ярышлары уздыру белән Футбол Ассоциацияләренең Халыкара Федерациясе шөгыльләнә. 86833 Футбол уеның максаты – көндәш такымның капкасына тупны көндәшләрдән күбрәк ату (гол ату). 86834 Футчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 86835 Ф.Халиков 1992 1996 елларда сәнгать академигы Харис Якупов җитәкчелегендәге иң югары квалификацияле рәссамнар хәзерләү мәктәбен (аспирантура) үтә. 86836 Ф.Х.Мөхәммәтшин – сәяси фәннәр докторы, Русия Федерациясе Технологик фәннәр академиясе академигы. 86837 Ф.Х.Мөхәммәтшин чын мәгънәсендә җәмгыятебез үсешенең демократик юлын яклаучы сәясәтчеләрнең яңа плеядасына керә. 86838 Ф.Шакирова бүгенге көндә лаеклы ялда, актив иҗат белән яши. 86839 Ф. Энгельс, беренче буларак, диалектиканы ике баскычта торган күренеш икәнлеген күрсәтә: материаль дөньяның үзендә булган бәйләнешләр — объектив диалектика; шушы бәйләнешләрнең кеше башында чагылышы — субъектив диалектика. 86840 Ф. Энгельс үзенең «Анти-Дюринг» хезмәтендә (1877), Һегельнең идеалистик концепциясен тәнкыйть итеп, диалектиканы һәрьяклы бәйләнеш һәм алгарыш турындагы тәгълимат дип бәяли, аның төп кануннарын характерлый. 86841 Фэнтези дөньясында драконнар да, эльфлар да була ала. 86842 Ф.Эрдман 1818 елдан 1845 елга кадәр Казан университетында эшләгән чорында, башлыча, гарәпләр, фарсылар, ә кайчакта төркиләр тарихына һәм фәлсәфәгә караган утыздан артык фәнни хезмәт яза. 86843 Фюнтв — Русия территориясеннән ага торган елга. 86844 Ф. Яруллин белән очрашу Ире Фәрит Яруллин 1940 елның июнендә Фәрит Яруллин үзенең булачак хатыны Г.Г. Сачек белән таныша. 86845 Һ. 20 елда Биләл Сүриядә 60 яшендә вафат була. 86846 Һ. 787 елда опекуны әл-Харуби үлгәч, ул берара сәүдә белән шөгыльләнә башлый. 86847 ХIX гасыр ахырында волость үзәге була. 86848 ХIX гасыр урталарында ясалма мишеньнәргә ата башлыйлар. 86849 ХIХ гасыр ахырында эклектикага алмашка модерн һәм неоклассицизм килә. 86850 ХIХ гасыр уртасыннан сәүдәгәр Иван, Григорий һәм Дмитрий Стахеевларны Вятка губернасында гына түгел, илдә һәм чит илләрдә белә башлыйлар. 86851 ХVIII гасырдан калган, тикшерелгән һәм әле дә сакланган иң иске рудниклардан санала. 86852 ХVII гасыр азакларында Һинд сугышчылары инглиз колонизаторлары белән сугышкан вакытта массасы 3 кг нан 9 кг га кадәрле булган кара төтенле күкертле 2 км га кадәр оча торган сугыш ракеталары кулланганнары билгеле. 86853 ХVII –ХVIII гасырларда рус хөкүмәте Чүпче елга буенда торган бисермәннәрне, арларны – алар барсы да ул вакытта мәҗүсилектә булганнар – hәм татарларны көчләп чукындыра башлаган. 86854 ХVI гасырда бистә җирлегендә кирпеч җитештерүче фабрикалар барлыкка килгәч, салым түләүдән азат ителгән бистә «Кирпеч бистәсе» дип аталып йөртелә башлаган. 86855 ХVI гасырда Мәскәү кенәзлеге халыкны мәҗбүри чукындыра башлагач, халык алардан качып, урман араларында яши башлаганнар. 86856 ХV гасырның соңгы чирегендә туа. 86857 Һаага, Амстердам, Утрехт һәм Роттердам шәһәрләре Рандстад дип исемләнгән агломерацияне төзиләр, анда якынча 7,5 млн. 86858 «ХаБаД» сүзе бу агымдагы төп нигез төшенчәләрнең беренче хәрефләреннән ясалган: Акыл (евр. 86859 Хабариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86860 Хабарицкая Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 86861 Хабаровка ( ) — Алтай Республикасының Онгудай районында урнашкан авыл. 86862 Хабаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86863 Хабаровск крае ( ) — Русия Федерациясенең Азия өлеше субекты. 86864 Хабаровск ( ) — Русиянең Азия өлешендәге шәһәр, Хабаровск краеның һәм Ерак Көнчыгыш федераль бүлгесенең административ үзәге. 86865 Хабаровы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 86866 Хабарчиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 86867 Хабер-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86868 Хабибуллин Хафиз бабай шул хәлфә турында,балаларның тавышыннан танып,дәрестә кемнең бар кемнең юк икәнен белә торган иде дип искә ала иде. 86869 Хабиней-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 86870 Хабисова-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 86871 Хабито-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 86872 Хаблар Бүлекчә постлар язу өчен сайлана ала торган темалар (сайтта хаб дигән атама астында) җыентыгын тәшкил итә. 86873 Хабня — Русия территориясеннән ага торган елга. 86874 Х. Абовян исемендәге беренче мәктәп укучысы. 86875 Хабуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86876 Хабык-Иола-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86877 Хабэвка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86878 Һава аланның каршылау залы Домодедово һава аланында шартлау — 2011 елның 24 гыйнварында 16 сәгать 32 минутта Мәскәүнең Домодедово һава аланында булган шартлау. 86879 Һава аланы әле Беренче бөтендөнья сугышы вакытында хәрби максатлардан кулланыла. 86880 Һава аланында 4 очып менү-төшү юлы бар. 86881 Һава аланы тарихы 1937 елда башлана. 86882 Һава аланы тарихы 1951 елның 13 сентябрендә башлана. 86883 Һава аланы тарихы 1974 елда башлана. 86884 Һава басымы үлчәү өчен кулланыла торган әлеге приборларда шулай ук терекөмеш бар. 86885 Һавада оксидтан торучы пленка белән каплана. 86886 Һавада өстенлек алсын өчен кулланыла. 86887 Һавада углекислый газның күләме елдан-ел арта һәм соңгы 100 ел эчендә 10% ка зурайды. 86888 Һава-десант гаскәрләре байрагы Һава-десант гаскәрләре көне — хөрмәт көне, 2 август көне Русиянең Һава-десант гаскәрләренең туган көне буларак билгеләп үтелә. 86889 Һавайиның Зур Утравындагы Коһала кебек үк Питон де Неже гамәлдә түгел. 86890 Һавай, Самоа һәм Тонга утрауларында хәрәкәттәге янартаулар бар. 86891 Һава катламын башка сыек яки каты диэлектрикка алмаштыру конденсаторның электр сыешлыгын K тапкыр арттыра. 86892 Һава катнашмасында нинди газ кисәкчекләреннән тора? 86893 Һава кораллары үзенең электрик игезәкләреннән күпчелек очракта арзанрак һәм иминрәк, шул ук вакытта зурлыгы кимрәк булган хәлдә егәрлеге күбрәк. 86894 Һава нигезендәге ракеталар корабы "Бора" Яшел Үзән заводында җитештерелгән "Метеор" Лена елгасында Яшел Үзән суднолар төзү заводы, ААҖ "А. 86895 Һаваның уртача еллык температурасы 1,2 °C, гыйнварда уртача температура –16°С, июльдә 18°С. 86896 Һаваны салкынлату өчен радиаторлар һәм механик вентиляторлар кулланылырга мөмкин, һәм шулай ук трубада үтүче су, азот белән салкынлату кулланыла. 86897 Һава температурасы 35 градус эсселектән югары булганда ул үзенең үсешен 45-55 көнгә туктата. 86898 Һава температурасы +7 С. Тарих Лабиринтларның берсендә Туристлар мәгарәдә Бакыр чыгарылган мәгарәләрнең бүгенгә кадәр бик азы гына сакланып калган. 86899 Һава транспорты Ерак Көньяк районнарда, автоюллар юклыгы аркасында, һава транспорты зур ролен уйный. 86900 Һава транспорты Каланың кырый төньяк-көнбатышында Чиләбе халыкара аэропорты ( 2008 елга кадәр «Баландино» исемен йөрткән) урнаша. 86901 Һава транспорты Республиканың бердәнбер аэропорты Ижауда урнаша. 86902 Һава һәм май корал кискечләренең кисеме һәрвакыт диярлек түгәрәк була, койрыгы янында исә коралда кискечне беркетер өчен "итәге" бар, койрыкның кисеме - түгәрәк яки алтыпочмаклык. 86903 Һава хәрби көчләрендә исә 45 913 кеше. 86904 Һава шарлары беренче булып кешегә һавага менү мөмкинлеген биргән. 86905 Һава яки башка газ белән тутырылган эластик кабык булып тора. 86906 Һава яңару хәрәкәте ысуллары Табигый вентиляция Форточкалар, фрамуглары һәм ишекләр вакытта ачык. 86907 Һавелның пьесаларын сәхнәләштерү тыела, аның үзен даими күзәтә башлыйлар. 86908 Һавелның үпкәсендәге яман шеш операция белән кисеп алына. 86909 Хавзюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 86910 Һавр (Һавр, ) — Франсаның Нормандия төбәгендә урнашкан шәһәр. 86911 Хавы-Тэма — Русия территориясеннән ага торган елга. 86912 Хаггард аз булмаган уңыә белән, тарихи, психологик һәм фантастик әсәрләр язуда каләм көчен сыный. 86913 Хаггардның популяр герое – ак аучы һәм маҗаралар эзләүче Аллан Квотермейн – күп әсәрләрендә төп персонаж. 86914 Хадажка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86915 Хадаит-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 86916 Хадам — Русия территориясеннән ага торган елга. 86917 Хаджох средний — Русия территориясеннән ага торган елга. 86918 Һади Атласи исә үз хезмәтендә, югарыда язганымча, Мәхмүд ханның чын йөзен ачып бирә: «Мәхмүт хан белән Ибраһим хан арасында Хәлилнең булуында һич шөбһә юктыр», - дип белдерә һәм аның Олуг Мөхәммәд оныгы икәнен, өч ел чамасы ханлык итүе белән дә исбатлый. 86919 Һади әүвәл әлеге сәүдәгәрнең өендә хезмәтче малай хәлендә яши. 86920 Һади Такташ 1931 елның 8 декабрендә тиф авыруыннан Казанда вафат була һәм Максим Горький исемендәге Үзәк культура һәм ял паркындагы зиратта җирләнә. 86921 Һади Такташ Ташкентта чакта, 1921 ел 1922 елның җәендә Һади Такташ Мәскәүгә күчеп килә. 86922 Хадута-Мал-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86923 Хадута-Тысынян-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86924 Хадутей-Пур-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86925 Хадутей-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86926 Хадуте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86927 Хадуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 86928 Хадуттэтарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 86929 Хадыта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86930 Хаҗ вакыты Зөлхиҗҗә аеның беренче ун көненә туры килә һәм Корбан бәйрәме белән төгәлләнә. 86931 Хаҗга мөселман календаре буенча зөлхиҗҗә аенда баралар, һәм ул аерым йолаларны үз эченә ала. 86932 Хаҗ гыйбадәтенең төп шартларыннан берсе булып Кәгъбә тирәли әйләнү тора. 86933 Хаҗдан соң Гәзәли суфиларга кушыла. 86934 Хаҗи ага Галиев күп китаплар укыган һәм аның эчтәлеген яшьләргә сөйләгән. 86935 Хаҗи — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 86936 Хаҗибәков) спектакле белән. 86937 Хаҗига кыйммәтле асылташ бүләк итә. 86938 Хаҗигәрәй 1434 елда ук Кырымны үз кулына алырга тырышып караган, тик уңышсызлыкка очраган һәм Литвага качып киткән. 86939 Хаҗигәрәйнең улы Миңлегәрәй дәверендә Кырым ханлыгы Төркиянең вассалына әйләнгән (1475). 86940 Хаҗитархан иске Хәзәр каһанлыгы башкаласы Итиль калдыклары һәм хәрабәләренә нигезләнә. 86941 Хаҗ кылу турында тарихи географик белешмә дә урнаштырылган. 86942 Хаҗның таләпләрен үтәгәннән соң, өйгә кайтыр урынына ул дөнья буенча сәяхәтен дәвам итәргә карар кыла. 86943 Хаҗ сәфәренә барырга теләсә дә, җитешә алмады. 86944 Хазер Кәҗә бистәсе Казанның Мәскәү һәм Киров районына керә. 86945 Хазинәдә, шул чорга караган 75 кг тирәсе 800 данә тирәсе алтын һәм көмеш әйберләре арасында Византиядә һәм Көнбатышта билгеле булган Кубратның Ираклий I нең (ингл.) сараенда югары статусын күрсәтүче грек телле титулы "ΧΟΒΡΑΤΟΥ ΠΑΤΡΙΚΙΟΥ", яг. 86946 Хазы ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 86947 Хаим-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 86948 Хайбеда-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86949 Хайван җан дигән нәрсәдән мәхрүм, ә кешегә ул Аллаһ тарафыннан бирелгән. 86950 Хайван корбан чалулар, кагыйдә буларак сишәмбе һәм шимбә көннәрендә була. 86951 Хайваннарда акыру мәгълүмат бирү чыганагы булса, кешеләрдә ул стресска, уңайсызлыкларга реакция, организмның эмоция белдерүе булып тора. 86952 Хайваннарда бала тудыру максатлы җенси якынлык уңышлы узганда җенес орлыгы һәм күкәй күзәнәкләренең берләшүендә нәтиҗәләнә. 86953 Хайваннар дөньясы Кот-д'Ивуарда шакал, сыртлан (гиена), пантера, фил, шимпанзе, крокодил, берничә төр кәлтә һәм агулы еланнар бар. 86954 Хайваннар дөньясы Күп кош төрләре, утрауларда шулай ук ярканатның (летучая мышь) сирәк төре очрый, ул очучы төлке дип атала. 86955 Хайваннар дөньясы Леопард, крокодил, буйвол, бегемот, носорог, маймыллар, антилопа, күп еланнар һәм кошлар хас. 86956 Хайваннар дөньясында күпчелекне кошлар тәшкил итәләр. 86957 Хайваннар дөньясын яңазеланд диңгез арсланы, диңгез филе, диңгез мәчесе, пингвиннар һәм башкалар тәшкил итә. 86958 Хайваннар дөньясы Себернекенә охшаш, ләкин бераз ярлырак. 86959 Хайваннар дөньясы Соломон утрауларының хайваннар дөньясы вәкилләре булып күселәр, тычканнар, крокодиллар, кәлтәләр, еланнар, гигант бакалар булып тора. 86960 Хайваннар дөньясы Суматраның хайваннар дөньясы төрле. 86961 Хайваннар дөньясы Суринамда маймыллар, ягуар, пума, тапир, кырмыскаашар, броненосец, крокодиллар, күп еланнар һәм кошлар бар. 86962 Хайваннар дөньясы урман төрләреннән тора. 86963 Хайваннар дөньясы Фауна вәкилләре арасында - арслан, жираф, фил, антилопа, буйвол. 86964 Хайваннар дөньясы Фауна вәкилләре арасында гепард, леопард, берничә төр маймыл, фил, күпсанлы кошлар һәм бөҗәкләр бар. 86965 Хайваннар дөньясы Фауна вәкилләре арасында лама аерылып тора, шулай ук броненосец, пума, ягуар, альпака, викунья. 86966 Хайваннар дөньясы Хайваннар арасында зебра, үгез, мөгезборын, жираф, арслан, фил аерылып тора. 86967 Хайваннар дөньясы Якутия тайга -тундра зоогеографик зонасында урнаша. 86968 Хайваннар күзәнәкләрендә шундый органеллалар булмый. 86969 Хайваннарның башка билгеләре үсемлекләрдә булмый. 86970 Хайваннарның инфекцион авырулары Инфекция тудыргычка бәйле рәвештә хайваннарның бактериаль (яшь мал колибактериозы, лептоспироз, түләмә һ.б.), вируслы (ящур, котыру авыруы, чәчәк һ.б.), гөмбә (микроспория, трихофития һ.б.) авыруы була. 86971 Хайваннарның күз зурлыгы, кайбер искәрмәләрдән тыш, нигездә, гәүдә зурлыгына карый. 86972 Хайваннарның мөһим үзенчәлеге — аларның хәрәкәтләнү сәләте. 86973 Хайваннар организмындагы органнар системасы: * Ашкайнату системасында азык эшкәртелә һәм тук­лыклы матдәләр канга сеңә. 86974 Хайваннар турындагы күпчелек әкиятләр сыйнфый җәмгыять шартларында төрле төркемнәрнең үзара мөнәсәбәтләрен гәүдәләндерә. 86975 Хайваннар һәм үсемлекләр дөньясы Мари Ил тайга астындагы зонада урнаша. 86976 Хайваннар һәм үсемлекләр дөньясы Урман башлыча биек тауларда сакланып калган. 86977 Хайваннар һәм үсемлекләр өчен уңайлы шартлар тудыру каралган. 86978 Хайван үстерү бик үк үсеш алмаган. 86979 Хайван һәм үсемлек майлары составына керүче иң киң таралганы югары төзелешле карбон кислоталары – пальмитин кислотасы һәм стеарин кислотасы. 86980 Хайван һәм үсемлек организмнарының тууы аталану (серкәләнү) процессында ук башланса, аларның онтогенезы аналык җенес күзәнәге аталанганнан соң башлана. 86981 Хайванчылыкта - эре мөгезле мал-туар, сарыклар һәм кәҗәләр үрчетү. 86982 Хайводы-Войва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86983 Хайга (Хайга) — Өркет өлкәсенең Оса районында урнашкан торак пункт. 86984 Хайду-Соват авылы янында җирләнгән. 86985 Хайлаха-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86986 Һайльбронн ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 86987 Хайминская (Хайминская-Виска) — Русия территориясеннән ага торган елга. 86988 Хайм тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 148 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 86989 Һайнсберг ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 86990 Хайрюзовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 86991 Хай-тек секторы (кесә телефоннар, интернет ) мөһим урынны алып тора. 86992 Хай-Ямбей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 86993 Хакас автономияле өлкәсе 1930 елның 20 октябрендә барлыкка килә, күп еллар Красноярск краенә керә; 1990 елда Хакас АССРына, 1991 елда Хакас ССРына үзгәртелә, һәм Красноярск краеннән чыга. 86994 Хакасиянең энергосистемасына керәләр:Саян-Шушен ГЭС ( ГЭС Енисей каскадына керә, Русиядә иң күәтлесе — 6400 МВт), Майнск ГЭС (егәрлеге 321 МВт) и өч ТЭЦ гомуми егәрлеге — 300 МВт. 86995 Хакасия * Яңа Михайловка – Алтай районында урнашкан авыл. 86996 Хакас-Минусин сөзәк чокырына төрки телле кыргызлар килә. 86997 Хакас Республикасы биләмәләрендә ага. 86998 Хаким итүенең икенче елында ук ул Фридрихсвердер, Доротеенштадт һәм Фридрихштадт бистәләренә нигез сала. 86999 Хакимият Бөек Җитәкче (рәсми титул) Ким Чен Ын җитәкчелегендәге Корея хезмәт фиркасы кулында. 87000 Хакимият бу планнарны боза. 87001 Хакимият вәкилләре аны шуның өчен кулга алалар. 87002 Хакимият әһелләре бу хәлдән куркып, Нарат-Елга русларын Каргалы янындагы Тукмаклы дигән рус авылына күчергәннәр. 87003 Хакимият җирлегендә шулай ук 2 медицина учреждениесе, 2 мәдәният учагы, 2 китапханә, 7 кибет, 2 почта бүлекчәсе эшли. 87004 Хакимияткә килү 2003 елда узган сайлаулар нәтиҗәләрен оппозицион фиркәләр танымады һәм гөлчәчәк белән кулларында парламент бинасын басып ала. 87005 Хакимияткә килү Килдебәкне тәхет өчен көрәштә бәкләрибәк Мамай яклаган. 87006 Хакимияткә Муссолини килгәч, 1922-1943 елларда ул җирле фашистларның “Giovinezza” (“Яшьләр”, тулы исеме – “Милли фашистларның тантаналы гимны”) җыры белән бергә башкарылган. 87007 Хакимият манҗурларның Чиң (Цин, 1644—1911) династиясе кулына үтте. 87008 Хакимиятнең басымы да була. 87009 Хакимият органнары газетаны ябуга ирешәләр һәм нашир-мөхәрир Габдрахман Гомәрине өч елга полиция күзәтүе астына Казанга сөрәләр. 87010 Хакимият өчен көрәш 51 б.э.к. елда хакимият энесе Птолемей XIII га тапшырыла, Клеопатра формаль рәвештә аңа кияүгә чыга һәм Θέα Φιλοπάτωρ (Теа Филопатор) исеме астында тәхеткә утыра. 87011 Хакимият сатрапияләргә бирелә, тик гаскәр сатрапларга буйсынмаганнар. 87012 Хакимият хезмәт ияләренең үз кулына күчә. 87013 Хакимият һәм бизнес кешеләре белән эксклюзив интервьюлар басыла. 87014 Хакимлек белән мин җиңүгә омтылам. 87015 Хакимлеккә килгәч Калигула төрле тамашаларга акча тота башлаган һәм Тиберий тарафыннан тупланган барлык акчаны тотып бетергән. 87016 Хакимлекне югалту тарихы 2013 елның декабрь аенда Янукович Аурупа Берлеге белән Ассоциациягә керергә баш тарта. 87017 "Хаким — хаким, түрә — түрә, әти — әти, ул — ул булып калырга тиеш", — дигән ул. 87018 Хаклар цивилизацияның барлыкка килүнең фундаменталь нигезе, җәмгыятьнең һәм мәдәниятның ныклы баганалары дип санала. 87019 Хаксызлык һәм золым кебек хәрәкәтләр кешеләргә генә хастыр. 87020 "Хак" үзе дә әхлаки яки җәмгыяви принциплары белән бәйле булган бер хаклык, җәмгыятьнең хокуки төзелеше билгеләгән нигезләмәсе. 87021 Хакыйкатькә каршы төшенчә булып, ялган тора. 87022 Хакыйкатьнең төрләре Хакыйкатьнең берничә төре була: * нисбәтле (чагыштырмача) хакыйкать ; * абсолют хакыйкать - бөтен барлыкка килгәннәрнең килеп чыгышы. 87023 Хакыйкать премияне тапшырганнан соң гына ачыклана. 87024 Хакыйкый тәүхид – Аллаһ Тәгаләне аллалыгында һәм дә аллалык сыйфатларында тиңдәштән арындырудан вә гыйбадәтне аңа гына хаслау вә аннан башкалардан куркмау, аңа гына тәвәккәл кылу вә башкаларны раббы итеп кабул итмәүдән гыйбарәттер. 87025 Хакыйкый “тәүхид” вә “лә иләһә илләллаһ” белән чын вә ихлас шәһадәт бирү шулдыр. 87026 Халаивах — Русия территориясеннән ага торган елга. 87027 Халай-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87028 Хала-Тальбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 87029 Халдеиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87030 Хале-Савой — Русия территориясеннән ага торган елга. 87031 Хале-Савой-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 87032 Халета-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 87033 Халетоко-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 87034 Халето-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 87035 Халето-Сё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87036 Халәт Эстониядә сету рәсми рәвештә милли азчылык буларак исәпләнми, аларның теле эстон теленең вырус диалекты буларак санала. 87037 Хале-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87038 Халидә Бегичева – популяр татар җырчысы, Мәскәүдә яшәп иҗат итә. 87039 Халидә бер иптәшен уртага ала. 87040 Халиков Мансур Хатып улы — күренекле дин әһеле, дәүләт һәм җәмәгать эшмәкәре. 87041 Халинь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 87042 Халисә Богданова (Халисә Ривхәт кызы Богданова) - курчак театры артисты, «Алтын битлек» премиясе лауреаты ( 2014 ). 87043 Халисә Мөдәррисова проза әсәрләре — хикәяләр һәм «Бәйге хакы» (2000), «Яр» (2002) исемле повестьлар авторы буларак та китап сөючеләргә таныш. 87044 Халитов — татар фамилиясе. Гарәп теленнән кергән «Халит» / «Хәлитъ» («Кушылу», «бергәлек») исеменнән ясалган. Татарча Википедиядә әлеге фамилияне кулланып ясалган түбәндәге мәкаләләр урнаштырылган: * Нияз Халитов (19.12.1950), архитектура профессоры. 87045 Халкы — 12147 кеше (2009), шул исәптән 1140 татар. 87046 Халкы 1 миллион 6,6 мең кеше исәпләнгән өлкәдә кырыктан артык милләт вәкиле яши. 87047 Халкы 2002 елга халык саны 66 кеше. 87048 Халкы 2009 елга Әлҗәзаирда 39 млннан артык кеше яши дип санала. 87049 Халкы 2010 елга халык саны 567 кеше. 87050 Халкы 2010 елда 677 кеше (татарлар) яши. 87051 Халкы 2011 елга биредә 21 кеше яшәве мәгълүм. 87052 Халкы 2012 елның 1 гыйнварына авылда 182 кеше тора. 87053 Халкы – 23 мең кеше. 87054 Халкы 3,53 миллион (шуның 1,6 миллионы Сингапур шәһәренең үзендә яши). 87055 Халкы 88 меңнән артык. 87056 Халкы Manapany Этник төркемнәр вәкилләре булып Африкан, Һинд,Европалы һәм Кытай чыгышлы кешеләре тора. 87057 Халкы белән бергә. 87058 Халкы Бүгенге көндә биредә 160лап кеше яши, тик инде татарлар милли азчылык булып торалар. 87059 Халкыбызның мәдәнияте тарихында мәдрәсәләр зур урын билиләр. 87060 Халкыбызның мәшһүр галиме кайсы гына өлкәдә эшләсә дә, тапталган такыр юлдан бармый. 87061 Халкы гадәттән тыш күптөрле, нигездә бу — негроид расага караган халыклар. 87062 Халкы Заготскот бүлеге 20 гасырда колхозлаштыру чорында нигезләнә. 87063 Халкы күпмилләтле (180ләп милләт вәкиле) булган бу шәһәр паркларга һәм бакчаларга күмелгән. 87064 Халкы Кырым халык саны 1969,8 мең кешене тәшкил итә ( 2008 ел ). 87065 Халкы морзаларга (Кудашевлар) һәм типтәрләр гә бүленгән. 87066 Халкының 92% өлеше шәһәрләрдә яши (2008, 10 меңнән артык кеше яшәгән торак пунктлар барысы да Уругвайда шәһәр дип санала). 87067 Халкының зур өлеше – Русия гражданнары. 87068 Халкының төп шөгыле - игенчелек, терлекчелек. 87069 Халкының төп шөгыле – игенчелек, терлекчелек. 87070 Халкының урнашуы Африкада халык саны 590 млн кешедән артып китә. 87071 Халкының уртача тыгызлыгы — 1 км² 9 кешенән артык. 87072 Халкы Танылган шәхесләре * Сергей Федор улы Анисимов - философия фәннәре докторы, профессор. 87073 Халкы татар теленең тепекәй сөйләшендә сөйләшә. 87074 Халкы терлекчелек, игенчелек, балыкчылык, аучылык, һөнәрчелек белән көн күрә. 87075 Халкы Украинаның 2001 елда җан исәбен алу буенча регионда 26 867 кеше яши. 87076 Халкы Урсак урманчылыгы пункты 20 гасырда колхозлаштыру чорында нигезләнгән була. 87077 Халкы Халкы 374725 кеше, шул исәптән татарлар - 59,2%, руслар - 37,5%, удмуртлар - 2,7% (1926). 87078 Халкы Халык саны — 111 кеше (2010). 87079 Халкы Халык саны — 188 кеше (2010). 87080 Халкы Халык саны 2002 елда 812 кеше ( татарлар ). 87081 Халкы Халык саны 406 кеше. 87082 Халкы Халык саны — 569 кеше (2010). 87083 Халкы һәм теле Илнең халкы 31,7 мең кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. 87084 Халкы һәм теле Илнең халкы - 9,672 млн кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. 87085 Халкы һәм теле Илнең халкы якынча 9,84 млн кеше, халыкның уртача тыгызлыгы Африкада иң югарылардар берсе: 1 кв км га 83 кеше. 87086 Халкы һәм теле Колумбиядә 33 млн кеше яши. 87087 Халкы һәм теле Македонияда якынча 2 млн кеше яши. 87088 Халкы һәм теле Самоалылар гаиләсеМаталафа Иосефо (1832-1912) - Самоа патшасы булуга көндәш һәм югары кабилә башы. 87089 Халкы һәм теле Свазиленд халкы якынча 966 мең кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв км га 56 кеше. 87090 Халкы һәм теле Словенияда якынча 2 млн кеше яши. 87091 Халкы һәм теле Традицион Таберма өйләреСокодеда Тоголы хатын-кызлар. 87092 Халкы һәм теле Тувалуның халкы 10 мең кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. 87093 Халкы һәм теле Халкы 108 мең кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. 87094 Халкы һәм теле Халык саны – 29 335 489 кеше (2011). 87095 Халкы һәм теле Халык саны якынча 454 000 кеше (берничә ун мең кеше илдә сәяси хәл авыр булганга эмиграциядә яши дип исәпләнә), халыкның тыгызлыгы - 1 кв. 87096 Халкы һәм теле Халык саны якынча 802 мең кеше, халыкның уртача тыгызлыгы 1 кв. 87097 Халоку-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87098 Халтако-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 87099 Халтуровщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 87100 Халуиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87101 Халуре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 87102 Халха-монгол теленең әдәбият нормасы һәм Монголиянең дәүләт теле статусы бар. 87103 Халхин-Голда японнар белән сугышта катнаша. 87104 Халык 12 авыл советына берләшкән 104 авыл бар. 87105 Халык 1871 елда 118,7 мең кеше, 1912 елда — 272,4 мең кеше яшәгән. 87106 Халык 1917 елда станция Төмәнәк волостенә карый. 87107 Халык 1926 елда халык саны 429 490 кешене тәшкил иткән, шул исәптә шәһәрләрдә — 31 453 кеше. 87108 Халык 1926 елда халык саны 535 646 кешене тәшкил иткән, шул исәптә шәһәрләрдә — 15 377 кеше. 87109 Халык 1926 елда халык саны 568 494 кешене тәшкил иткән, шул исәптә шәһәрләрдә — 108 655 кеше. 87110 Халык 1929 елның 1 октябренә районда 3726 хуҗалык исәпләнгән, 18679 кеше яшәгән (98% – татарлар ). 87111 Халык 1 гыйнвар 2012 ел - 309 кеше тора (80% татарлар). 87112 Халык 2002 елгы Бөтен рәсәй халык санын алу буенча милли состав: татарлар – 30,5 %, башкортлар — 29,1 %, урыслар – 27,8 %, марилар — 9,4%, удмуртлар – 1,1%. 87113 Халык 2002 елгы җанисәп алу буенча авылның төп халкын татарлар алып тора (419 кеше, ягъни 75%), чуашлар — 25% (133 кеше), руслар — 4. Халык саны 2002 елда — 526 кеше булса, 2010 елда — 608 кеше. 87114 Халык 2002 елгы җанисәп буенча авылда күпчелек халыкны чуашлар (92%), руслар (7%) алып тора. 87115 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (46%). 87116 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (9%), руслар (76%), украиннар (8%), белоруслар (10%). 87117 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар – 71,0%, татарлар – 21,7%, марилар – 5,1%, башкортлар – 1,5%. 87118 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар – 83,2%, алманнар – 10,6%, украиннар – 2,1%. 87119 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар – 90,0%, украиннар – 2,8%, татарлар – 2,6%, марилар – 1,0%. 87120 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), чирмешләр (6%). 87121 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%). 87122 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (100%). 87123 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (12,4%), руслар (49,1%), комилар (36,8%). 87124 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (1,4%), руслар (88,8%), комилар (8,9%), украиннар (1,1%). 87125 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (18,4%), руслар (51,0%), комилар (30,6%). 87126 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (20,3%), руслар (51,7%), комилар (28,0%). 87127 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (21,1%), руслар (78,9%). 87128 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (21,4%), руслар (62,5%), комилар (16,1%). 87129 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (2,7%), руслар (72,0%), комилар (14,0%), удмуртлар (11,3%). 87130 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (39,0%), руслар (14,4%), комилар (46,6%). 87131 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (4,3%), руслар (77,9%), комилар (17,8%). 87132 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (44,9%), руслар (11,1%), комилар (44,0%). 87133 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (47,0%), руслар (33,8%), комилар (17,8%). 87134 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (49,4%), руслар (43,0%), комилар (4,6%), удмуртлар (1,6%). 87135 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (51,9%), руслар (16,1%), комилар (30,7%), украиннар (1,4%). 87136 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (5,4%), руслар (29,1%), комилар (65,5%). 87137 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (59,4%), руслар (15,1%), комилар (25,5%). 87138 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (6,0%), руслар (84,9%), комилар (9,1%). 87139 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (66,4%), руслар (25,9%), комилар (7,8%). 87140 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (7,6%), руслар (69,7%), комилар (18,9%), татарлар (3,8%). 87141 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (8,8%), руслар (78,8%), комилар (12,4%). 87142 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (91,4%), руслар (5,2%), комилар (2,4%). 87143 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: ненецлар (95,8%), руслар (2,0%), украиннар (2,3%). 87144 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (79,6%), комилар (20,4%). 87145 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чуашлар (87,9%), руслар (12,1%). 87146 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чуашлар (95,6%), руслар (3,4%), чирмешләр (0,4%). 87147 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чуашлар (96%), руслар (3.4), татарлар (0.2%). 87148 Халык 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: чукча эскимослар (82,3%), юпик эскимослар (8,2%), руслар (7,6%). 87149 Халык 2002 елгы җанисәп буенча милли составы : руслар — 53,9%, марилар — 37,4%, татарлар — 4,6%, чуашлар —2,7%. 87150 Халык 2002 елда авылда 740 кеше яшәсә, 2010 елгы җанисәп буенча авылда 825 кеше яши. 87151 Халык 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә 0 кешенең яшәве мәгълүм. 87152 Халык 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә 687 кешенең яшәве мәгълүм. 87153 Халык 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә кешеләрнең яшәмәве мәгълүм. 87154 Халык 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә кешеләр яшәми. 87155 Халык 2002 ел җанисәбен алу буенча биредә кеше яшәми. 87156 Халык 2007 елда 708573 кешелек халыкның якынча яртысы нигездә Ираннан күчеп килгән эшче-иммигрантлар һәм аларның гаилә әгъзалары булган. 87157 Халык 2007 елның 1 июлендә Австралия халкының саны 20 001 546 кеше. 87158 Халык 200 утраудан 8ендә кешеләр яши. 87159 Халык 2010 елгы җанисәп буенча авылда 1262 кеше яши. 87160 Халык 2010 елгы җанисәп буенча авылда татарлар гына яши. 87161 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (98,3%). 87162 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (99,3%). 87163 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (79,8%), татарлар (6,6%), чуашлар (6,6%). 87164 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар (83,1%), чуашлар (6,9%), татарлар (3,9%), чегәннәр (3,4%). 87165 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: урыслар — 86,5%, кореялылар — 5,3%, украиннар — 2,6%, татарлар — 1,0%. 87166 Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (65,5%), урыслар (24,6%), татарлар (6,9%), чуашлар (1,7%). 87167 Халык 2010 елгы җанисәпкә күрә авылда 1994 кеше яшәгән, татарлар исә халыкның 86.4% алып торалар. 87168 Халык 2010 елгы җанисәпкә күрә авылда 342 кеше яшәгән, татарлар исә халыкның якынча 14% алып торалар. 87169 Халык 2010 елда биредә 0 кеше яшәве билгеле. 87170 Халык 2010 елда биредә 104 кеше яшәве билгеле. 87171 Халык 2010 елда биредә 105 кеше яшәве билгеле. 87172 Халык 2010 елда биредә 10 кеше яшәве билгеле. 87173 Халык 2010 елда биредә 115 кеше яшәве билгеле. 87174 Халык 2010 елда биредә 11 кеше яшәве билгеле. 87175 Халык 2010 елда биредә 126 кеше яшәве билгеле. 87176 Халык 2010 елда биредә 12 кеше яшәве билгеле. 87177 Халык 2010 елда биредә 130 кеше яшәве билгеле. 87178 Халык 2010 елда биредә 134 кеше яшәве билгеле. 87179 Халык 2010 елда биредә 14 кеше яшәве билгеле. 87180 Халык 2010 елда биредә 152 кеше яшәве билгеле. 87181 Халык 2010 елда биредә 154 кеше яшәве билгеле. 87182 Халык 2010 елда биредә 174 кеше яшәве билгеле. 87183 Халык 2010 елда биредә 17 кеше яшәве билгеле. 87184 Халык 2010 елда биредә 187 кеше яшәве билгеле. 87185 Халык 2010 елда биредә 18 кеше яшәве билгеле. 87186 Халык 2010 елда биредә 20 кеше яшәве билгеле. 87187 Халык 2010 елда биредә 21 кеше яшәве билгеле. 87188 Халык 2010 елда биредә 22 кеше яшәве билгеле. 87189 Халык 2010 елда биредә 24 кеше яшәве билгеле. 87190 Халык 2010 елда биредә 279 кеше яшәве билгеле. 87191 Халык 2010 елда биредә 282 кеше яшәве билгеле. 87192 Халык 2010 елда биредә 28 кеше яшәве билгеле. 87193 Халык 2010 елда биредә 32 кеше яшәве билгеле. 87194 Халык 2010 елда биредә 34 кеше яшәве билгеле. 87195 Халык 2010 елда биредә 35 кеше яшәве билгеле. 87196 Халык 2010 елда биредә 36 кеше яшәве билгеле. 87197 Халык 2010 елда биредә 383 кеше яшәве билгеле. 87198 Халык 2010 елда биредә 3 кеше яшәве билгеле. 87199 Халык 2010 елда биредә 422 кеше яшәве билгеле. 87200 Халык 2010 елда биредә 42 кеше яшәве билгеле. 87201 Халык 2010 елда биредә 430 кеше яшәве билгеле. 87202 Халык 2010 елда биредә 469 кеше яшәве билгеле. 87203 Халык 2010 елда биредә 480 кеше яшәве билгеле. 87204 Халык 2010 елда биредә 49 кеше яшәве билгеле. 87205 Халык 2010 елда биредә 51 кеше яшәве билгеле. 87206 Халык 2010 елда биредә 53 кеше яшәве билгеле. 87207 Халык 2010 елда биредә 56 кеше яшәве билгеле. 87208 Халык 2010 елда биредә 57 кеше яшәве билгеле. 87209 Халык 2010 елда биредә 5 кеше яшәве билгеле. 87210 Халык 2010 елда биредә 661 кеше яшәве билгеле. 87211 Халык 2010 елда биредә 66 кеше яшәве билгеле. 87212 Халык 2010 елда биредә 67 кеше яшәве билгеле. 87213 Халык 2010 елда биредә 69 кеше яшәве билгеле. 87214 Халык 2010 елда биредә 726 кеше яшәве билгеле. 87215 Халык 2010 елда биредә 88 кеше яшәве билгеле. 87216 Халык 2010 елда биредә 8 кеше яшәве билгеле. 87217 Халык 2010 елда биредә 910 кеше яшәве билгеле. 87218 Халык 2010 елда биредә 916 кеше яшәве билгеле. 87219 Халык 2010 елда биредә 94 кеше яшәве билгеле. 87220 Халык 2010 елда биредә 99 кеше яшәве билгеле. 87221 Халык 2010 елда районда 23337 кеше яши. 87222 Халык 2010 ел җанисәбе буенча Кырмыскалыда 8540 кеше яши. 87223 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 101 кешенең яшәве мәгълүм. 87224 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 103 кешенең яшәве мәгълүм. 87225 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1046 кешенең яшәве мәгълүм. 87226 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1059 кешенең яшәве мәгълүм. 87227 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 105 кешенең яшәве мәгълүм. 87228 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1092 кешенең яшәве мәгълүм. 87229 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 109 кешенең яшәве мәгълүм. 87230 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 10 кешенең яшәве мәгълүм. 87231 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1101 кешенең яшәве мәгълүм. 87232 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1105 кешенең яшәве мәгълүм. 87233 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 110 кешенең яшәве мәгълүм. 87234 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1120 кешенең яшәве мәгълүм. 87235 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 112 кешенең яшәве мәгълүм. 87236 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 113 кешенең яшәве мәгълүм. 87237 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 116 кешенең яшәве мәгълүм. 87238 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 118 кешенең яшәве мәгълүм. 87239 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 119 кешенең яшәве мәгълүм. 87240 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 122 кешенең яшәве мәгълүм. 87241 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 123 кешенең яшәве мәгълүм. 87242 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1241 кешенең яшәве мәгълүм. 87243 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1256 кешенең яшәве мәгълүм. 87244 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 126 кешенең яшәве мәгълүм. 87245 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 127 кешенең яшәве мәгълүм. 87246 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 128 кешенең яшәве мәгълүм. 87247 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 129 кешенең яшәве мәгълүм. 87248 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 12 кешенең яшәве мәгълүм. 87249 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 130 кешенең яшәве мәгълүм. 87250 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 131 кешенең яшәве мәгълүм. 87251 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 132 кешенең яшәве мәгълүм. 87252 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1343 кешенең яшәве мәгълүм. 87253 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 135 кешенең яшәве мәгълүм. 87254 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1374 кешенең яшәве мәгълүм. 87255 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 137 кешенең яшәве мәгълүм. 87256 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 140 кешенең яшәве мәгълүм. 87257 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1417 кешенең яшәве мәгълүм. 87258 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 143 кешенең яшәве мәгълүм. 87259 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1447 кешенең яшәве мәгълүм. 87260 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 144 кешенең яшәве мәгълүм. 87261 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 145 кешенең яшәве мәгълүм. 87262 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1470 кешенең яшәве мәгълүм. 87263 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 148 кешенең яшәве мәгълүм. 87264 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 150 кешенең яшәве мәгълүм. 87265 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 151 кешенең яшәве мәгълүм. 87266 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1525 кешенең яшәве мәгълүм. 87267 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 152 кешенең яшәве мәгълүм. 87268 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 154 кешенең яшәве мәгълүм. 87269 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 155 кешенең яшәве мәгълүм. 87270 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 15 кешенең яшәве мәгълүм. 87271 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 160 кешенең яшәве мәгълүм. 87272 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 161 кешенең яшәве мәгълүм. 87273 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 162 кешенең яшәве мәгълүм. 87274 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 165 кешенең яшәве мәгълүм. 87275 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1666 кешенең яшәве мәгълүм. 87276 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 168 кешенең яшәве мәгълүм. 87277 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 169 кешенең яшәве мәгълүм. 87278 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 16 кешенең яшәве мәгълүм. 87279 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 172 кешенең яшәве мәгълүм. 87280 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 173 кешенең яшәве мәгълүм. 87281 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 1743 кешенең яшәве мәгълүм. 87282 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 175 кешенең яшәве мәгълүм. 87283 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 176 кешенең яшәве мәгълүм. 87284 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 178 кешенең яшәве мәгълүм. 87285 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 182 кешенең яшәве мәгълүм. 87286 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 183 кешенең яшәве мәгълүм. 87287 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 184 кешенең яшәве мәгълүм. 87288 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 186 кешенең яшәве мәгълүм. 87289 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 188 кешенең яшәве мәгълүм. 87290 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 189 кешенең яшәве мәгълүм. 87291 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 190 кешенең яшәве мәгълүм. 87292 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 191 кешенең яшәве мәгълүм. 87293 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 197 кешенең яшәве мәгълүм. 87294 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 198 кешенең яшәве мәгълүм. 87295 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 19 кешенең яшәве мәгълүм. 87296 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 203 кешенең яшәве мәгълүм. 87297 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 204 кешенең яшәве мәгълүм. 87298 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 207 кешенең яшәве мәгълүм. 87299 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 209 кешенең яшәве мәгълүм. 87300 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 20 кешенең яшәве мәгълүм. 87301 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 212 кешенең яшәве мәгълүм. 87302 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 213 кешенең яшәве мәгълүм. 87303 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 216 кешенең яшәве мәгълүм. 87304 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 219 кешенең яшәве мәгълүм. 87305 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 21 кешенең яшәве мәгълүм. 87306 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 221 кешенең яшәве мәгълүм. 87307 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 222 кешенең яшәве мәгълүм. 87308 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 223 кешенең яшәве мәгълүм. 87309 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 225 кешенең яшәве мәгълүм. 87310 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 226 кешенең яшәве мәгълүм. 87311 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 227 кешенең яшәве мәгълүм. 87312 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 231 кешенең яшәве мәгълүм. 87313 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 233 кешенең яшәве мәгълүм. 87314 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 234 кешенең яшәве мәгълүм. 87315 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 236 кешенең яшәве мәгълүм. 87316 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 238 кешенең яшәве мәгълүм. 87317 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 23 кешенең яшәве мәгълүм. 87318 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 241 кешенең яшәве мәгълүм. 87319 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 242 кешенең яшәве мәгълүм. 87320 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 245 кешенең яшәве мәгълүм. 87321 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 24 кешенең яшәве мәгълүм. 87322 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 250 кешенең яшәве мәгълүм. 87323 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 251 кешенең яшәве мәгълүм. 87324 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 252 кешенең яшәве мәгълүм. 87325 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 2544 кешенең яшәве мәгълүм. 87326 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 254 кешенең яшәве мәгълүм. 87327 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 255 кешенең яшәве мәгълүм. 87328 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 258 кешенең яшәве мәгълүм. 87329 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 264 кешенең яшәве мәгълүм. 87330 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 266 кешенең яшәве мәгълүм. 87331 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 269 кешенең яшәве мәгълүм. 87332 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 272 кешенең яшәве мәгълүм. 87333 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 273 кешенең яшәве мәгълүм. 87334 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 274 кешенең яшәве мәгълүм. 87335 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 275 кешенең яшәве мәгълүм. 87336 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 277 кешенең яшәве мәгълүм. 87337 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 278 кешенең яшәве мәгълүм. 87338 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 27 кешенең яшәве мәгълүм. 87339 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 280 кешенең яшәве мәгълүм. 87340 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 283 кешенең яшәве мәгълүм. 87341 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 284 кешенең яшәве мәгълүм. 87342 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 285 кешенең яшәве мәгълүм. 87343 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 287 кешенең яшәве мәгълүм. 87344 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 28 кешенең яшәве мәгълүм. 87345 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 290 кешенең яшәве мәгълүм. 87346 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 292 кешенең яшәве мәгълүм. 87347 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 294 кешенең яшәве мәгълүм. 87348 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 295 кешенең яшәве мәгълүм. 87349 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 29 кешенең яшәве мәгълүм. 87350 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 300 кешенең яшәве мәгълүм. 87351 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 301 кешенең яшәве мәгълүм. 87352 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 304 кешенең яшәве мәгълүм. 87353 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 305 кешенең яшәве мәгълүм. 87354 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 307 кешенең яшәве мәгълүм. 87355 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 309 кешенең яшәве мәгълүм. 87356 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 310 кешенең яшәве мәгълүм. 87357 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 311 кешенең яшәве мәгълүм. 87358 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 316 кешенең яшәве мәгълүм. 87359 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 318 кешенең яшәве мәгълүм. 87360 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 31 кешенең яшәве мәгълүм. 87361 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 321 кешенең яшәве мәгълүм. 87362 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 322 кешенең яшәве мәгълүм. 87363 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 327 кешенең яшәве мәгълүм. 87364 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 32 кешенең яшәве мәгълүм. 87365 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 332 кешенең яшәве мәгълүм. 87366 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 333 кешенең яшәве мәгълүм. 87367 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 336 кешенең яшәве мәгълүм. 87368 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 337 кешенең яшәве мәгълүм. 87369 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 339 кешенең яшәве мәгълүм. 87370 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 341 кешенең яшәве мәгълүм. 87371 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 343 кешенең яшәве мәгълүм. 87372 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 348 кешенең яшәве мәгълүм. 87373 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 350 кешенең яшәве мәгълүм. 87374 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 355 кешенең яшәве мәгълүм. 87375 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 356 кешенең яшәве мәгълүм. 87376 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 362 кешенең яшәве мәгълүм. 87377 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 365 кешенең яшәве мәгълүм. 87378 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 366 кешенең яшәве мәгълүм. 87379 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 369 кешенең яшәве мәгълүм. 87380 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 36 кешенең яшәве мәгълүм. 87381 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 372 кешенең яшәве мәгълүм. 87382 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 373 кешенең яшәве мәгълүм. 87383 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 374 кешенең яшәве мәгълүм. 87384 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 37 кешенең яшәве мәгълүм. 87385 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 380 кешенең яшәве мәгълүм. 87386 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 381 кешенең яшәве мәгълүм. 87387 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 382 кешенең яшәве мәгълүм. 87388 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 383 кешенең яшәве мәгълүм. 87389 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 387 кешенең яшәве мәгълүм. 87390 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 388 кешенең яшәве мәгълүм. 87391 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 395 кешенең яшәве мәгълүм. 87392 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 399 кешенең яшәве мәгълүм. 87393 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 39 кешенең яшәве мәгълүм. 87394 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 3 кешенең яшәве мәгълүм. 87395 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 400 кешенең яшәве мәгълүм. 87396 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 403 кешенең яшәве мәгълүм. 87397 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 408 кешенең яшәве мәгълүм. 87398 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 40 кешенең яшәве мәгълүм. 87399 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 411 кешенең яшәве мәгълүм. 87400 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 413 кешенең яшәве мәгълүм. 87401 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 414 кешенең яшәве мәгълүм. 87402 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 418 кешенең яшәве мәгълүм. 87403 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 419 кешенең яшәве мәгълүм. 87404 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 41 кешенең яшәве мәгълүм. 87405 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 426 кешенең яшәве мәгълүм. 87406 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 432 кешенең яшәве мәгълүм. 87407 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 433 кешенең яшәве мәгълүм. 87408 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 442 кешенең яшәве мәгълүм. 87409 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 443 кешенең яшәве мәгълүм. 87410 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 451 кешенең яшәве мәгълүм. 87411 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 452 кешенең яшәве мәгълүм. 87412 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 458 кешенең яшәве мәгълүм. 87413 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 463 кешенең яшәве мәгълүм. 87414 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 465 кешенең яшәве мәгълүм. 87415 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 470 кешенең яшәве мәгълүм. 87416 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 471 кешенең яшәве мәгълүм. 87417 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 475 кешенең яшәве мәгълүм. 87418 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 477 кешенең яшәве мәгълүм. 87419 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 479 кешенең яшәве мәгълүм. 87420 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 47 кешенең яшәве мәгълүм. 87421 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 480 кешенең яшәве мәгълүм. 87422 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 482 кешенең яшәве мәгълүм. 87423 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 485 кешенең яшәве мәгълүм. 87424 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 487 кешенең яшәве мәгълүм. 87425 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 488 кешенең яшәве мәгълүм. 87426 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 490 кешенең яшәве мәгълүм. 87427 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 491 кешенең яшәве мәгълүм. 87428 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 493 кешенең яшәве мәгълүм. 87429 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 4 кешенең яшәве мәгълүм. 87430 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 503 кешенең яшәве мәгълүм. 87431 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 504 кешенең яшәве мәгълүм. 87432 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 505 кешенең яшәве мәгълүм. 87433 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 507 кешенең яшәве мәгълүм. 87434 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 513 кешенең яшәве мәгълүм. 87435 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 517 кешенең яшәве мәгълүм. 87436 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 526 кешенең яшәве мәгълүм. 87437 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 528 кешенең яшәве мәгълүм. 87438 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 529 кешенең яшәве мәгълүм. 87439 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 536 кешенең яшәве мәгълүм. 87440 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 538 кешенең яшәве мәгълүм. 87441 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 5431 кешенең яшәве мәгълүм. 87442 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 546 кешенең яшәве мәгълүм. 87443 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 551 кешенең яшәве мәгълүм. 87444 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 55 кешенең яшәве мәгълүм. 87445 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 562 кешенең яшәве мәгълүм. 87446 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 566 кешенең яшәве мәгълүм. 87447 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 568 кешенең яшәве мәгълүм. 87448 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 578 кешенең яшәве мәгълүм. 87449 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 57 кешенең яшәве мәгълүм. 87450 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 586 кешенең яшәве мәгълүм. 87451 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 591 кешенең яшәве мәгълүм. 87452 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 598 кешенең яшәве мәгълүм. 87453 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 601 кешенең яшәве мәгълүм. 87454 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 603 кешенең яшәве мәгълүм. 87455 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 609 кешенең яшәве мәгълүм. 87456 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 60 кешенең яшәве мәгълүм. 87457 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 610 кешенең яшәве мәгълүм. 87458 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 612 кешенең яшәве мәгълүм. 87459 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 614 кешенең яшәве мәгълүм. 87460 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 61 кешенең яшәве мәгълүм. 87461 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 633 кешенең яшәве мәгълүм. 87462 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 636 кешенең яшәве мәгълүм. 87463 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 63 кешенең яшәве мәгълүм. 87464 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 647 кешенең яшәве мәгълүм. 87465 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 659 кешенең яшәве мәгълүм. 87466 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 664 кешенең яшәве мәгълүм. 87467 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 66 кешенең яшәве мәгълүм. 87468 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 672 кешенең яшәве мәгълүм. 87469 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 675 кешенең яшәве мәгълүм. 87470 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 676 кешенең яшәве мәгълүм. 87471 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 677 кешенең яшәве мәгълүм. 87472 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 679 кешенең яшәве мәгълүм. 87473 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 68 кешенең яшәве мәгълүм. 87474 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 691 кешенең яшәве мәгълүм. 87475 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 692 кешенең яшәве мәгълүм. 87476 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 697 кешенең яшәве мәгълүм. 87477 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 69 кешенең яшәве мәгълүм. 87478 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 6 кешенең яшәве мәгълүм. 87479 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 700 кешенең яшәве мәгълүм. 87480 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 711 кешенең яшәве мәгълүм. 87481 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 722 кешенең яшәве мәгълүм. 87482 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 737 кешенең яшәве мәгълүм. 87483 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 748 кешенең яшәве мәгълүм. 87484 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 74 кешенең яшәве мәгълүм. 87485 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 75 кешенең яшәве мәгълүм. 87486 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 76 кешенең яшәве мәгълүм. 87487 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 772 кешенең яшәве мәгълүм. 87488 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 775 кешенең яшәве мәгълүм. 87489 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 777 кешенең яшәве мәгълүм. 87490 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 778 кешенең яшәве мәгълүм. 87491 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 77 кешенең яшәве мәгълүм. 87492 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 793 кешенең яшәве мәгълүм. 87493 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 798 кешенең яшәве мәгълүм. 87494 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 7 кешенең яшәве мәгълүм. 87495 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 808 кешенең яшәве мәгълүм. 87496 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 80 кешенең яшәве мәгълүм. 87497 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 814 кешенең яшәве мәгълүм. 87498 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 81 кешенең яшәве мәгълүм. 87499 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 827 кешенең яшәве мәгълүм. 87500 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 828 кешенең яшәве мәгълүм. 87501 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 82 кешенең яшәве мәгълүм. 87502 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 838 кешенең яшәве мәгълүм. 87503 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 843 кешенең яшәве мәгълүм. 87504 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 844 кешенең яшәве мәгълүм. 87505 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 84 кешенең яшәве мәгълүм. 87506 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 850 кешенең яшәве мәгълүм. 87507 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 860 кешенең яшәве мәгълүм. 87508 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 865 кешенең яшәве мәгълүм. 87509 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 87 кешенең яшәве мәгълүм. 87510 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 88 кешенең яшәве мәгълүм. 87511 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 8 кешенең яшәве мәгълүм. 87512 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 908 кешенең яшәве мәгълүм. 87513 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 90 кешенең яшәве мәгълүм. 87514 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 91 кешенең яшәве мәгълүм. 87515 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 92 кешенең яшәве мәгълүм. 87516 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 93 кешенең яшәве мәгълүм. 87517 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 951 кешенең яшәве мәгълүм. 87518 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 957 кешенең яшәве мәгълүм. 87519 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 95 кешенең яшәве мәгълүм. 87520 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 960 кешенең яшәве мәгълүм. 87521 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 96 кешенең яшәве мәгълүм. 87522 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 97 кешенең яшәве мәгълүм. 87523 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 99 кешенең яшәве мәгълүм. 87524 Халык 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә билгесез кешенең яшәве мәгълүм. 87525 Халык 2010 елның июленә Зимбабвенең халык саны 11,7 млн дип саналды. 87526 Халык 2010 җанисәбе буенча өлкәсендә 156 956 кеше яши. 87527 Халык 2010 халык санын алу буенча биредә 2 429 кеше яши, шул исәптә 2120 урыс (89,8%), 118 украин (5,0%), 42 белорус (1,8%), 27 татар (1,1%) яши. 87528 Халык авыз иҗаты байлыгын, аерым алганда кобаер алымнарын кулланып, әсәрләрен халыкчан итүгә ирешә. 87529 Халык авыз иҗатын фәнни өйрәнү белән шөгыльләнде: «Фольклорның сыйнфый характеры», «Фольклорның әһәмияте», «Фольклор һәм әдәби тел», «Фольклор һәм матур әдәбият», «Башкорт фольклорында жанрлар», «Мәкальләр турында» дигән гыйльми хезмәтләр язды. 87530 Халык Авылда 200 гә якын хуҗалык исәпләнә. 87531 Халык Авылда бүген кешеләр инде яшәми. 87532 Халык авылдан 5 чакрым ераклыктагы Бик-Үти авылына мәчеткә йөреп гыйбадәт кыла. 87533 Халык авылларны кайвакыт Олы Кошман һәм Кече Кошман дип атый. 87534 Халык авылны икегә бүлеп, Татар башы, Чуаш башы дип йөртә. 87535 Халык Административ бүленеш Байкал арты крае 31 районга һәм 4 шәһәр округына бүленә. 87536 Халык Административ бүленеш Бисерть шәһәр бүлгесе составына 5 торак пункт керә. 87537 Халык Административ бүленеш Волчанск шәһәр бүлгесе составына 3 торак пункт керә. 87538 Халык Административ бүленеш Дегтярск шәһәр бүлгесе составына 4 торак пункт керә. 87539 Халык Административ бүленеш Махнёво муниципаль берәмлеге составына 40 торак пункт керә. 87540 Халык Административ бүленеш Невьянск шәһәр бүлгесе составына 38 торак пункт керә. 87541 Халык Административ бүленеш Сосьва шәһәр бүлгесе составына 24 торак пункт керә. 87542 Халык Административ бүленеш Сухой Лог шәһәр бүлгесе составына 26 торак пункт керә. 87543 Халык Административ бүленеш Тәүде шәһәр бүлгесе составына 43 торак пункт керә. 87544 Халык Административ бүленеш Түбән Тагил шәһәре шәһәр бүлгесе составына 24 торак пункт керә. 87545 Халык Административ бүленеш Шәһәр 16 бүленгән. 87546 Халык Административ бүленеш Шәһәр 24 районга бүленгән. 87547 Халык Административ бүленеш Шәһәр 9 районга бүленгән. 87548 Халык Административ бүленеш ; Шәһәр бүлгеләре ; Районнар Псков өлкәсендә туган танылган кешеләр * Наталья Комарова (1955, Лядский районы) - Ханты-Манси АО-Югра губернаторы ( 2010 2015 ). 87549 Халык Административ бүленеш Югары Саллы шәһәр бүлгесе составына 19 торак пункт керә. 87550 Халык Административ бүленеш Югары Түре шәһәр бүлгесе составына 2 торак пункт керә. 87551 Халык Административ бүленеш Ярославль өлкәсе 17 муниципаль районга һәм 3 шәһәр бүлгесенә бүленә. 87552 Халык Административ-территориаль бүленеше Санкт-Петербург 18 районына бүленә: Кардәш шәһәрләр Танылган шәхесләр * Алексей Яһудин ( 1980 ) — спортчы, бозда фигуралы шуу буенча Олимпия уеннары чемпионы ( 2002 ). 87553 Халык аларны чистарткан һәм улаклар куйган. 87554 Халык аны да карап, чистартып тора. 87555 Халык аны Җитенне дип атый. 87556 Халык аны илтифат белән каршылый. 87557 Халык аның чыгуын таләп иткәч, ул чыгып патшаныкы дип, ялган телеграмма укыган. 87558 Халык аны чукындыру өчен тутырылган исемлек дип кабул иткән. 1898 елгы җыентыкта Иске Алпар һәм Яңа Алпар авыллары татарлар яши торган авыллар итеп искә алына. 87559 Халыкара авиация федерациясе буенча 100 км биеклегеннән югарырак очыш гына галәми очыш булып санала. 87560 Халыкара авыр атлетика федерациясе төзелгәнчегә кадәр спортчылар штанганы ике кул белән күтәрү һәм этеп күтәрү буенча көч сынаша. 87561 Халыкара астрономия берлеге билгеләмәсе буенча, яктылык елы яктылык тартылу кырлары тәэсире булмаган вакуумда бер юлиан елында узган ераклыгына тигез. 87562 Халыкара астрономия көне — ел саен алмашкан астрономия белән бәйле кешеләрнең профессиональ бәйрәме. 87563 Халыкара аэропорт төзелгән. 87564 Халыкара балалар китабы көне Һанс Христиан Андерсенның туган көнендә, 2 апрель көнне билгеләнгән. 87565 Халыкара бәйгенең җиңүчесен билгеләгәндә, беренчелек өчен көрәштә безнең ике команда очраша. 87566 Халыкара Валюта Фонды Хорватияне калкып чыгучы һәм үсүче икътисадларга кертә, ә Дөнья Банкы аны югары керемле икътисадларга кертә. 87567 Халыкара геофизика елы ( 1957 — 1958 ) үткәрелгән чорда океанның табигате турында бигрәк тә күп мәгълүмат алына. 87568 Халыкара гомуми хокукның һәм халыкара шәхси хокукның бәйләнеше Халыкара гомуми хокук өчен халыкара сүзе мәнәсәбәтләрне милләттән аерым хокукый тәртипкә салуны аңлата (кагыйдә буларак дәүләтара мәнәсәбәтләрне). 87569 Халыкара демократия көне ( ингл. 87570 Халыкара дәрәҗәдә истәлекле көн буларак 1977 елгы генераль ассамблеясендә резолюция кабул ителгәч билгеләнә башлый. 87571 Халыкара дәрәҗәдә керем яки муллык тигезсезлеген билгеләү өчен кабул ителгән күрсәткеч дип исәпләнелә. 87572 Халыкара дәрәҗәсендәге спорт остасы ( 2000 ). 55 кг кадәр авырлыкта чыгыш ясаган. 87573 Халыкара әлбүм («Сахара кары») чыгарган беренче Азия җырчысы. 87574 Халыкара җәмгыять Франциянең Аделя җиренә хокукларын танымый. 87575 Халыкара иҗтимагый эшчәнлек Романның популярлыгы язучыга тынычлык өчен көрәшүче аурупалы төркемнәр белән элемтәләр урнаштырырга мөмкинлек бирә. 87576 Халыкара Ирләр көне белән бутамаска. 87577 Халыкара исәпләүләр алып барганда банклар аккредитивлар, переводлар буенча үзара түләү йөкләмәләре үткәрәләр, гадәттә корреспондент хисапларында булган калдык чаралар чикләрендә, овердрафт бары тик килешү нигезендә генә кулланыла. 87578 Халыкара истәлекле период – халыкара дәрәҗәдә кызыклы яки әһәммиятле мәсъәләгә игътибарны юнәлтүгә багышланган вакыт. 87579 Халыкара йөзү федерациясе шулай ук су тубы мәсьәләләре белән шөгыльләнә һәм 1973 елдан башлап дөнья чемпионатлары үткәрә. 1978 елдан башлап дөнья чемпионатлары 4 елга бер үткәрелә. 87580 Халыкара категорияле спорт хөкемдары. 87581 Халыкара көлке көне алдыннан Мәскәүдә күренекле башкорт сатирик язучысы, шагыйрь-юморчы Марсель Сәлимовның иҗат кичәсе булды. 87582 Халыкара Кызыл Хач комитеты президенты – оешманы җитәкләүчеләр вазифасы. 87583 Халыкара мәдәният һәм сәнгать академисенең шәрәфле әгъзасы. 87584 Халыкара метр һәм килограмм эшләп чыгару өстендә эшләр башланган. 87585 Халыкара мәхкәмә аша. 87586 Халыкара мигрантлар көне ( БМО рәсми телләрендә: ингл. 87587 Халыкара мөгамәләләрдә, спорт чараларында һәм һимннарның башкарылу вакыты чикләнгән башка очракларда беренче яки беренче ике куплеты гына уйнала. 87588 Халыкара нефть базарында Татарстан нефте Urals исеме белән сатыла. 87589 Халыкара оешмалар белән хезмәттәшлекне үстерүгә зур игътибар бирелә. 87590 Халыкара оешма — махсус максатларга ирешү өчен килешүләр нигезендә булдырылган дәүләтара яки дәүләти булмаган берләшмә. 87591 Халыкара Олимпия Комитеты президентына һәм Уеннарны Оештыру комитәсе җитәкчесенә сүз бирелә. 87592 Халыкара өстәл теннисы федерациясе составында 217 ил әгъза булып тора. 87593 Халыкара прокатка фильм 2012 елның 14 декабрендә чыга. 87594 Халыкара спорт журналисты көне — һәр елны 2 июль көнне билгеләнгән профессиональ бәйрәм. 87595 Халык арасында 2001 елда таныла башлый. 87596 Халык арасында Алмай үзенең сөйгәне Сәрвине очрата. 87597 Халык арасында «патша хөкүмәте татарларны чукындырып бетерергә тели икән» дигән хәбәр тарала. 87598 Халык арасында сакланып килә торган легендаларга караганда, бу территориягә мишәрләр моннан 300—400 еллар элек килеп утырганнар. 87599 Халык арасыннан бер кеше чыгып малайны үзләренә алып кайта. 87600 Халыкара тамыр күзәнәкләрен тикшерү җәмгыяте җитәкчесе. 87601 Халыкара тикшеренүләр буенча серблар 7000-8000 коралсыз 13-77 яшендәге боснияле ир-атларны үтергән. 87602 Халыкара төрки академиясенең хакыйкый әгъзасы ( 1997 ). 87603 Халыкара третей мәхкәмәсенең абруйлы әгъзасы буларак, Рено еш кына бәхәсләрне чишүдә катнаша, мәсәлән, япон салымнары турында эш (1905), Касаблан эше (1909), Саваркар эше (1911) һәм башкалар. 87604 Халыкара туган тел көне өчен нәкъ 21 февраль көнен сайлау очраклы түгел. 87605 Халыкара туризм көне ( ингл. 87606 Халыкара туризмнан табыш 1995 елда 373 млрд доллар тәшкил иткән иде. 87607 Халыкара тынычлык бюросы ( ; ) – тынычлык өчен халыкара хәрәкәт. 87608 Халыкара фән буенча шура ( ) әгъзасы булып тора. 87609 Халыкара «Фәнсар-Бәрәкәт» яшьләр этнокультур туризм үзәге «Фәнсар-Бәрәкәт» — Татарстан республикасының Югары Ослан районы җирлегендә урнашкан халыкара туристик, мәдәният-мәгариф, сәламәтләндерү һәм спорт комплексы инновацион проекты. 87610 Халыкара фестивальләр лауреаты. 87611 Халыкара франкофония оешмасы әгъза-илләре (en) харитасы. 87612 Халыкара һава аланнарының Шурасына (ACI) керә. 87613 Халыкара хатын-кызлар көненен 8 март белән бәйле тарихын 1980 елларда тарихчы Рене Котэ (en) күрсәтеп чыга. 87614 Халыкара хезмәтне яклау көне билгесе. 87615 Халыкара һәм бөтенрусия конкурслары лауреаты. 87616 Халыкара хокукта 3 төп юнәлешне билгелиләр: Халыкара гомуми хокук, Халыкара шәхси хокук, Милләтләр өсте хокукы. 87617 Халыкара хокукый экспертизалар үткәрелә. 1992 елның маенда Татарстан Югары Советы утырышында төп канунның беренче укылышы үтә. 87618 Халыкара һуманитар хокук БМО Генераль Ассамблясе резолюцияләре, 1899 һәм 1907 елгы Һааг конвенцияләре һәм декларацияләре, сугыш корбаннары турында Женева Конвенцияләре кебек документларда теркәлгән. 87619 Халыкара шәхси хокук өчен ул тәртипкә салына торган хокукый мөнәсәбәтләр бер ил кысаларыннан чыга һәм башка илләрнең хокукый системалары белән бәйле дигәнне аңлата. 87620 Халыкара шоколад көне ( ингл. 87621 Халыкара шура карары белән 1967 елдан бирле 2 апрель Халыкара балалар китабы көне буларак игълан ителде. 87622 Халыкара язышу аркылы шахмат уеннары федерациясе 1928 елда Халыкара язышу аркылы шахмат уеннары берлеге оештырыла. 87623 Халыкара ярышларда катнашуы Лас-Пальмаста абруйлы шахмат ярышында җиңүче (1994 ел). 87624 Халыкара яшьләр көне ( ингл. 87625 Халык арта, төп халык арту күзәтелә революция чорында. 87626 Халык Атлантик океан яр буйларында һәм елга үзәннәрендә тыгыз утырган. 87627 Халык аяк киеме һәм өс-баш киемнәре тегү, балта эше, тимерчелек һәм он тарту белән шөгыльләнгән. 87628 Халык балта эше эшли, аяк киемнәре җитештерә, тегү тегә, такта яра, он тарта. 87629 Халык балык тоту белән шөгыльләнә. 87630 Халык бодай иккән, куй, елкы, сыер малы асраган, умартачылык белән шөгыльләнгән, шәл бәйләгән, тегү теккән. 87631 Халык Бөекбританиядә халык, Көнбатыш Аурупаның күпчелек илләрендәге кебек үк, тыгыз урнашкан. 87632 Халык Бүгенге көндә авылда 481 хуҗалыкта 1324 кеше яши. 87633 Халык бу зиратны Изгеләр зираты дип йөртә. 87634 Халык бу урынны Каенлык дип йөртә, җәен шунда көтү көтә. 87635 Халык бу чишмәне Бакый чишмәсе дип атый башлый. 87636 Халык бу чишмә суын чәйгә генә тоткан. 87637 Халык гадәттә француз телле. 87638 Халык горур кызы хөрмәтенә манараны Сөембикә исеме белән атап йөртә башлаган. 87639 Халык Демография Милли состав 2002 елгы җанисәп нәтиҗәләре буенча, татарлар 15 торак пунктта күпчелекне тәшкил итәләр. 87640 Халык Демография Милли состав Татар авыллары Татарлар Күгеш (224 кеше), Чүри (120), Ликинье (43), Зур Мордва Пошаты (331), Яңа Кадыш (73), Лобановка (80), Вәчи (62) авылларында яши. 87641 Халык Демография % өлкәсенең халык саны буенча. 87642 Халык Департаментның халкы яр буенда урнашкан тар җир тасмасында яшиләр. 87643 Халык депутатларыннан 500дән артык төзәтмә карала. 87644 Халык депутатларының уналтынчы-унтугызынчы чакырылыш район Советы депутаты, аның башкарма комитеты әгъзасы. 87645 «Халык дошманнары» белән көрәшүдә зур активлык күрсәткән. 87646 «Халык дошманы» пьесасында ( 1882 ) тагын бер максималист Стокман курорт шәһәре өчен бик мөһим булган, ләкин төрле сулар белән пычранган чыганакны ябуны таләп итә. 87647 Халык, дуга бөгеп, сату белән шөгыльләнгән». 87648 Халык дулкынлануларын бетереп һәм шул ук вакытта монопияләрнең иреген дә кысмаска теләп, Рузвельт җәмәгатьчелек игътибарын аерым «намуссыз» трестлар тарафыннан күрсәтелгән социаль гаделсезлекләргә юнәлтә. 87649 Халык әби-баба йокыга талган зиратны карап һәм тәрбияләп тора. 87650 Халык әдәбияты» төзүчеләре Г.Халит, Х.Ярми, М.Гайнуллин кереш мәкаләсе белән. 87651 Халык жир төпләү һәм эшкәртү эшенә тотына. 87652 Халык Җөмһүриятнең халык саны 1 200 000 кеше ( 2009 ). 87653 Халык Җөмһүрияттә халык санының тиз артуы күзәтелә. 87654 Халык җырлары да күп. 87655 Халык җырларының шулай җәүһәр вә якутлардан да кыйммәтле бер нәрсә булганы өчен дә аларга әһәмият бирергә кирәк. 87656 Халык зиратларны карап, чистартып тора. 87657 Халык зиратны киңәйткән, тирә-юнен тотып алган. 87658 Халык иген иккән, умартачылык һәм он тарту белән шөгыльләнгән. 87659 Халык игенчелек, малчылык белән шөгыльләнгән, сәүдә иткән, гаскәри хезмәтен үтәгән. 87660 Халык иҗаты әсәрләрен җыю, барлау, укучыларга ирештерү буенча актив эшли. 87661 Халык иҗатында искә алынган батырлар Камыр батыр, Турай батыр, Дутан батыр - татар халык әкиятләре геройлары. 87662 Халык иҗатын җыю, бастырып чыгару өлкәсендә хезмәт күрсәткән галимнәрнең берсе. 87663 Халык Икътисад * «Атяшевский» ит эшкәртү комбинаты Искәрмәләр Тышкы сылтамалар * http://slovari. 87664 Халык Икътисад Җитен тегү фабрикасы, май-сыр ясау заводы, сүс заводы. 87665 Халык Икътисади вазгыять Агыйдел шәһәре атом электр станциясе төзүнең база мәйданы буларак күзалланган һәм анда куәтле транспорт инфраструктурасы да булдырылган. 1990 елда экологик куркынычсызлык йөзеннән объект төзелеше туктатылды. 87666 Халык Икътисад Икмәк комбинаты, балык консервлары заводы, сөт заводы. 87667 Халык Икътисад * Май җитештерү заводы; * агач сәнәгате ширкәтләре. 87668 Халык Икътисад * Сембер цемент заводы («Ульяновскцемент»). 87669 Халык Икътисад Сәнәгый ширкатләр шәһәрдә юк. 87670 Халык Икътисад Сукно, кәгазь, өй җиһазлар фабрикалары. 87671 Халык Икътисад Харп тирәсендә — хромитлар чыганагы; газ электростанциясе. 87672 Халык, иманын җуюдан куркып, башка эшләр белән бәйләнешле сәясәтне дә чукындыру түгелме икән дип шикләнгән. 1897 елда Россиядә халык санын алу — перепись башлана. 87673 Халык Иң эре торак урыннары: Иске Балтач (2009 елда 6,15 мең кеше яши), Сәйтәк (0,88 мең). 87674 Халык Иң эре торак урыннары: Югары Яркәй ( 2009 елда 10,3 мең кеше яши), Рсай (0,94 мең), Андреевка (0,92 мең), Кадер (0,85 мең), Түбән Яркәй (0,85 мең). 87675 Халык Ирландия халкы – кельтлар. 2006нчы елның җанисәбе буенча Ирландия халкы саны 4,24 млн кеше. 10 процент – башка дәүләтләрдән милләтләр. 87676 Халык исәбе — 102 000 кеше ( 2003 ). 87677 Халык исәбе 135,1 мең кеше ( 2010 ) тәшкил итә. 87678 Халык исәбе 20 мең кеше тәшкил итә. 87679 Халык исәбе — 2 262 000 кеше ( 2008 ). 87680 Халык исәбе 47 мең кеше ( 2003 ) тәшкил итә. 87681 Халык исәбе — 54 мең кеше ( 2003 ). 87682 Халык исәбе 63 мең кеше ( 2003 ) тәшкил итә. 87683 Халык исәбе 981,9 мең кеше ( 2009 ). 87684 Халык исәбе якынча 60 мең кеше тәшкил итә. 87685 Халык йөзеп баручы боз кисәкләрендә салам яккан. 87686 "Халык йорты" безнең замандагы мәдәният сарае һәм кинотеатр функциясен үтәгән. 87687 Халыкка 4 азык-төлек кибете, кече пекарня, пилорама хезмәт күрсәтә. 87688 Халыкка йортлар салу һәм басу булдыру өчен җир ачарга кирәк булган. 87689 Халык какао эчемлеген яраткан, шуннан тыш какаоны төрле ризыклар ясауда кулланган. 87690 Халыкка күбрәк Рәшит Шамкай яки гади Шамкай исеме белән. 87691 Халык календаренда, « » буларак искә алына. 87692 Халык календарендә аны, июль шикелле үк, «челлә ае» дип тә атыйлар. 87693 Халык кара көчләрнең җиңелүен бәйрәм итә, Алмай белән Сәрвинең туена әзерләнә. 87694 Халык каргышына чыдый алмыйча, авылдан чыгып кача. 87695 Халык Климат Биредә климат уртача-континенталь. 87696 Халык комиссарлары Шурасы рәисе В.И. Ленин кул куйган АТССР оештыру турындагы дикриттә Бәләбәй һәм Бөре өязләренең Татарстанга кушылу-кушылмау мәсәләсе халыкның ачык демократик тавыш бирү юлы белән хәл ителергә тиеш булган, ләкин референдум үткәрелмәгән. 87697 Халык көче белән зиратның агач рәшәткәләре тимергә алыштырылган. 87698 Халык күбесенчә боланчылык белән шөгыльләнә. 87699 Халык күбесенчә һөнәрчелек белән шөгыльләнә. 87700 Халык күптән инде ислам диненә кайткан. 87701 Халык Күренекле кешеләр Авылдан зыялы шәхесләр байтак чыккан. 87702 Халык Күренекле кешеләр * Габделбәр Гарифҗанов — татар галиме. 87703 Халык Күренекле кешеләр Күлтәс авылында мәгърифәтче, философ һәм астроном, дин галиме Шәмсетдин Күлтәси (1856—1930) туган һәм үскән. 87704 Халык Күренекле кешеләр Олы Мәтәскә авылында татар прозасының күренекле вәкиле, халык язучысы Фатих Хөсни (Фатих Хөснетдин улы Хөснетдинов, 1908—1996) туып үскән. 87705 Халык Күренекле кешеләр Татар Танае авылында язучы, тәрҗемәче Афзал Шиһабетдин улы Шамов (1901—1990) туып үскән. 87706 Халык Күренекле кешеләр Традицияләре зур булган, борынгы Мулла Иле авылыннан күренекле шәхесләр шактый чыккан. 87707 Халык Күренекле кешеләр Язучы Хәниф Гыйздулла улы Хәйруллин ( 1931 — 1998 ), Татар дәүләт академия театры артисткасы Фәридә Мирхафизан кызы Сафина ( 1957 ), Татарстанның халык артисткасы Зөһрә Шәрифуллина ( 1958 ) Сарманда туып үскәннәр. 87708 Халык Кырым халык саны 1969,8 мең кешене тәшкил итә ( 2008 ел ). 87709 Халыклар Дуслыгы ордены – 1979 ел. 87710 Халыклар Дуслыгы ордены - ССРБнең ордены. 87711 Халыкларның Бөек күченеше борынгы дөньядагы колбиләүчелек тәртибен юкка чыгара. 87712 Халыкларның Бөек күченеше Галлияны алу IV гасырда Халыкларның Бөек күченеше чоры башлана. 87713 Халыкларның Бөек күченеше чоры буенча австриялы эксперт белдергәненчә, "Ышанычлылык белән, 4 гасырда Һун исеме дала сугышчыларының престижлы хәкимлек төркемнәрен билгеләгәнен генә әйтә алабыз." 87714 Халыкларның күчеш харитасы Халыкларның Бөек күченеше чоры — моннан 1600 еллар элек, безнең эраның IV гасыры азагына таба башланган халыкларның күчешен чагылдырган чор. 87715 Халыкларның олуг күченеше дәверендә Урта Иделнең көнчыгыш төбәгенә Себер ягыннан төрки-угыр кабиләләре үтеп керә һәм алар Чулман буйларыннан "Пьянобор" культурасы кабиләләрен кысрыклап чыгара. 87716 Халык Лениногорск халык саны демографиясе (1939-2010 еллар) 2012 елның 1 гыйнварына Лениногорскиның халык саны 63 716 кеше тәшкил иткән, бу бөтен Татарстанның халык саныннан 1,67%, шәһәр халык саныннан 2,21 % тәшкил итә. 87717 Халык Малайзия ярымутрауында төп этник группалар булып малайялылар, кытайлар, һәм һиндлылар тора. 87718 Халык массалары изүчеләрдән котылу өчен реаль мөмкинлек күрмәгәннәр. 87719 Халык массаларының канәгатьсезлеген ришвәтчелек үсеше һәм монополияләрнең гамәлләре китереп чыгара. 87720 Халык мәгарифе, сәламәтлек саклау, мәдәният һ. б. тармакларда тирән структур үзгәрешләр булды, аларның географиясе киңәйде, эчтәлеге баеды, сыйфаты яхшырды. 87721 Халык мәгарифе системасында махсуслашкан балалар һәм үсмерләр спорт мәктәбе ачыла. 87722 Халык Мәгариф Комиссариатының Гыйльми үзәк каршында оешкан истилах комиссиясенең эше. 87723 Халык медицинасында арышның башагы һәм чәчкәсе тын юллары авырганда кулланыла торган төнәтмә-сыгынтылар ясауда файдаланыла. 87724 Халык мәнфәгатьләрен кайгыртырга, яшәешнең һәр изгелен башкалар бәхете өчен сарыф итәргә, кешеләрне ярату аша бәхеткә омтылырга чакыра. 87725 Халык Мәскәүгә барып эшли. 87726 Халык мәхәббәт һәм тормыш данлый. 87727 Халык миграциясен булдырган тәре походлары эпидемияләрнең килеп чыгуына һәм Аурупада карантиннар булдыруга сәбәпче булган. 87728 Халык Милләтләр (2001): урыслар (59,8%), украиннар (25,9%), кырымтатарлар (8,1%), белоруслар (1,5%). 87729 Халык Милләтләр (2010): аварлар (48,9%), комыклар (32,7%), лаклар (7,3%), даргиләр (6,8%), урыслар (2,1%). 87730 Халык Милләтләр (2010): адыгейлар (79,1%), урыслар (17,6%). 87731 Халык Милләтләр (2010): кабардалар (49,8%), урыслар (28,7%), балкарлар (12,3%), осетиннар (2,0%). 87732 Халык Милләтләр (2010): кабардалар (79,7%), балкарлар (16,2%), урыслар (2,2%). 87733 Халык Милләтләр (2010): кабардалар (90,3%), урыслар (7,5%). 87734 Халык Милләтләр (2010): калмыклар (69,8%), урыслар (26,0%). 87735 Халык Милләтләр (2010): карачайлар (69,4%), урыслар (25,2%), осетиннар (1,7%). 87736 Халык Милләтләр (2010): карачайлар (81,9%), урыслар (11,4%), осетиннар (1,8%). 87737 Халык Милләтләр (2010): осетиннар (91,8%), урыслар (5,5%). 87738 Халык Милләтләр (2010): осетиннар (96,2%), урыслар (1,8%). 87739 Халык Милләтләр (2010): сахалар (58,7%), урыслар (35,3%). 87740 Халык Милләтләр (2010): сахалар (83,8%), урыслар (6,7%), эвеннар (6,6%), эвенклар (1,5%), украиннар (1,5%). 87741 Халык Милләтләр (2010): сахалар (89,7%), урыслар (8,2%). 87742 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 100%. 87743 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 55,6%, урыслар — 44,4%. 87744 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 67,2%, урыслар — 29,6%. 87745 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 81,3%, башкортлар — 7,8%, урыслар — 6,3%. 87746 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 82,4%, урыслар — 15,3%. 87747 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 85,8%, урыслар — 14,2%. 87748 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 89,3%, урыслар — 10,7%. 87749 Халык Милләтләр (2010): татарлар — 94,6%, урыслар — 5,4%. 87750 Халык Милләтләр (2010): тывалылар (94,5%), урыслар (4,3%). 87751 Халык Милләтләр (2010): урыслар (52,3%), тывалылар (44,6%). 87752 Халык Милләтләр (2010): урыслар (59,7%), бүрәтләр (36,9%), алманнар (1,5%). 87753 Халык Милләтләр (2010): урыслар (66,4%), казакълар (17%), башкортлар (11,2%), татарлар (2,2%). 87754 Халык Милләтләр (2010): урыслар (68,9%), мордва (13,7%), татарлар (10,3%), чуашлар (4,3%). 87755 Халык Милләтләр (2010): урыслар (70,0%), алтайлылар (23,0%), казакълар (2,3%). 87756 Халык Милләтләр (2010): урыслар (70,1%), комилар (17,8%), украиннар (5,7%), белоруслар (1,7%). 87757 Халык Милләтләр (2010): урыслар (71,7%), бүрәтләр (25,3%). 87758 Халык Милләтләр (2010): урыслар (72,0%), әрмәннәр (13,5%), әзериләр (3,1%), украиннар (1,8%). 87759 Халык Милләтләр (2010): урыслар (73,1%), татарлар (13,7%), башкортлар (9,5%), чуашлар (1,1%). 87760 Халык Милләтләр (2010): урыслар (74,3%), хантлар (9,3%), татарлар (4,1%), украиннар (3,6%), башкортлар (1,4%). 87761 Халык Милләтләр (2010): урыслар (74,7%), казакълар (13,3%), төрекләр (3,3%), татарлар (2,1%), украиннар (1,1%). 87762 Халык Милләтләр (2010): урыслар (75,9%), украиннар (8,1%), комилар (7,3%), татарлар (2,0%), белоруслар (1,4%). 87763 Халык Милләтләр (2010): урыслар (75%), казакълар (9,2%), татарлар (5,3%), башкортлар (5,2%), украиннар (1,4%). 87764 Халык Милләтләр (2010): урыслар (76,4%), татарлар (16,9%), украиннар (1,9%). 87765 Халык Милләтләр (2010): урыслар (77,3%), комилар (11,3%), украиннар (5,4%), белоруслар (1,5%). 87766 Халык Милләтләр (2010): урыслар (77,7%), мансыйлар (10,5%), хантлар (3,6%), татарлар (2%), украиннар (1,6%). 87767 Халык Милләтләр (2010): урыслар (77,7%), чирмешләр (13,4%), татарлар (7,8%). 87768 Халык Милләтләр (2010): урыслар (77,9%), татарлар (13,2%), башкортлар (5,4%), украиннар (1,0%). 87769 Халык Милләтләр (2010): урыслар (78,7%), татарлар (15,2%), мордва (4,9%). 87770 Халык Милләтләр (2010): урыслар (78,7%), татарлар (7,8%), украиннар (3,2%), әзериләр (1,6%), башкортлар (1,3%). 87771 Халык Милләтләр (2010): урыслар (79,2%), украиннар (6,7%), сахалар (3,0%), татарлар (2,2%), бүрәтләр (2,2%). 87772 Халык Милләтләр (2010): урыслар (79,6%), татарлар (13,1%), алманнар (1,4%), удмуртлар (1,3%), украиннар (1,2%). 87773 Халык Милләтләр (2010): урыслар (79,6%), татарлар (13,6%), украиннар (1,3%), алманнар (1,3%). 87774 Халык Милләтләр (2010): урыслар (80,6%), казакълар (13,3%), татарлар (1,4%), кореялылар (1,1%). 87775 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,1%), кареллар (6,4%), белоруслар (6,1%), украиннар (2,9%). 87776 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,2%), татарлар (7%), башкортлар (6,1%), алманнар (1,3%), украиннар (1,2%). 87777 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,5%), украиннар (8,8%), белоруслар (2,2%), татарлар (1,4%), табасараннар (1,0%). 87778 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,8%), башкортлар (4,9%), украиннар (4,1%), татарлар (3,9%), казакълар (1,9%). 87779 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,8%), татарлар (10,1%), чирмешләр (4,9%). 87780 Халык Милләтләр (2010): урыслар (81,9%), әрмәннәр (11,7%), украиннар (1,0%), әзериләр (1,0%). 87781 Халык Милләтләр (2010): урыслар (82,4%), татарлар (12,9%), чирмешләр (1,3%). 87782 Халык Милләтләр (2010): урыслар (83,1%), комилар (7,7%), украиннар (3,9%), белоруслар (1,1%). 87783 Халык Милләтләр (2010): урыслар (83,5%), әрмәннәр (8,8%), украиннар (1,3%). 87784 Халык Милләтләр (2010): урыслар (84,3%), татарлар (9,5%), чуашлар (2,1%), алманнар (1,1%). 87785 Халык Милләтләр (2010): урыслар (84,8%), украиннар (6%), татарлар (2,5%), молдавлар (1,2%). 87786 Халык Милләтләр (2010): урыслар (84,9%), украиннар (6,7%), алманнар (5,7%). 87787 Халык Милләтләр (2010): урыслар (85,2%), татарлар (10,2%), украиннар (1,2%). 87788 Халык Милләтләр (2010): урыслар (85,3%), башкортлар (8,6%), татарлар (4,3%). 87789 Халык Милләтләр (2010): урыслар (85,4%), украиннар (6,6%), белоруслар (4,8%). 87790 Халык Милләтләр (2010): урыслар (85,6%), татарлар (6,3%), казакълар (2,1%), башкортлар (1,5%), украиннар (1,4%). 87791 Халык Милләтләр (2010): урыслар (85,6%), татарлар (7,6%), башкортлар (1,7%). 87792 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,2%), башкортлар (5,4%), татарлар (5,2%). 87793 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,2%), украиннар (8,1%), алманнар (4,0%). 87794 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,5%), татарлар (11,9%). 87795 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,6%), алманнар (4,6%), татарлар (4,1%). 87796 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,7%), кореялылар (4,6%), украиннар (2,3%). 87797 Халык Милләтләр (2010): урыслар (86,9%), әрмәннәр (8,0%), украиннар (1,4%). 87798 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,0%), башкортлар (7,2%), татарлар (3,6%). 87799 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,2%), әрмәннәр (6,2%), украиннар (2,6%). 87800 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,3%), татарлар (5,0%), башкортлар (2,1%). 87801 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,7%), әрмәннәр (7,8%), украиннар (1,7%). 87802 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,7%), татарлар (3,6%), украиннар (2,2%), алманнар (2%), башкортлар (1,1%). 87803 Халык Милләтләр (2010): урыслар (87,8%), татарлар (6,1%), башкортлар (3,2%). 87804 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,1%), татарлар (6,6%), башкортлар (1,7%). 87805 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,1%), украиннар (5,3%), белоруслар (2,0%). 87806 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,2%), татарлар (4,5%), башкортлар (1,9%). 87807 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,2%), татарлар (6,8%), чирмешләр (1,6%). 87808 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,4%), татарлар (4,9%). 87809 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,4%), украиннар (9,6%). 87810 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,5%), алманнар (4,1%), татарлар (3,4%), украиннар (1,2%). 87811 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,8%), татарлар (5,0%), башкортлар (1,4%). 87812 Халык Милләтләр (2010): урыслар (88,9%), татарлар (6,0%), украиннар (1,1%), удмуртлар (1,1%). 87813 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,0%), татарлар (6,9%), украиннар (1,1%). 87814 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,0%), украиннар (3,7%), белоруслар (3,1%). 87815 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,1%), башкортлар (3,3%), татарлар (2,2%), украиннар (1,7%). 87816 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,1%), казакълар (5,8%), алманнар (2,4%). 87817 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,2%), казакълар (4,9%), алманнар (1,8%). 87818 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,3%), татарлар (3,7%), украиннар (2,7%), нивхлар (1,5%). 87819 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,4%), татарлар (3,4%), башкортлар (1,5%), удмуртлар (1,4%). 87820 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,4%), украиннар (2,9%), татарлар (1,7%). 87821 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,6%), алманнар (3,3%), казакълар (2,7%). 87822 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,6%), башкортлар (3,8%), татарлар (3,3%), украиннар (1,5%). 87823 Халык Милләтләр (2010): урыслар (89,9%), казакълар (6,7%), алманнар (1,5%). 87824 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,1%), татарлар (3,6%), башкортлар (3,2%), украиннар (1,6%). 87825 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,2%), татарлар (2,7%), башкортлар (2,2%), украиннар (1,7%). 87826 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,2%), украиннар (2,4%), әрмәннәр (1,4%), татарлар (1,1%). 87827 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,2%), украиннар (3,3%), татарлар (1,7%), мордва (1,0%). 87828 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,3%), әрмәннәр (2,9%), украиннар (1,9%), татарлар (1,3%). 87829 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,4%), татарлар (3,6%), башкортлар (2,9%), украиннар (1,6%). 87830 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,5%), татарлар (5,0%), башкортлар (1,0%). 87831 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,5%), украиннар (2,1%), әрмәннәр (1,9%), татарлар (1,1%). 87832 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,5%), украиннар (2,9%), үзбәкләр (1,2%). 87833 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,9%), татарлар (3,8%), украиннар (1,3%). 87834 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90,9%), татарлар (5,2%). 87835 Халык Милләтләр (2010): урыслар (90%), башкортлар (3,8%), татарлар (2,8%). 87836 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,0%), украиннар (3,1%), молдаваннар (1,3%). 87837 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,0%), украиннар (4,5%). 87838 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,3%), әрмәннәр (2,7%), украиннар (2,3%). 87839 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,3%), кореялылар (3,5%), украиннар (2,2%). 87840 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,3%), татарлар (3,5%). 87841 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,4%), башкортлар (2,5%), татарлар (2,4%), әрмәннәр (1,2%). 87842 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,4%), казакълар (3,3%). 87843 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,4%), татарлар (3,5%), башкортлар (1,2%). 87844 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,4%), украиннар (2,0%), әрмәннәр (1,9%). 87845 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,5%), мордва (2,1%), татарлар (1,8%), чуашлар (1,4%). 87846 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,5%), украиннар (1,7%), әрмәннәр (1,1%). 87847 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,7%), татарлар (1,6%), украиннар (1,5%). 87848 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,7%), татарлар (1,9%), удмуртлар (1,7%), башкортлар (1,2%). 87849 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,7%), татарлар (3,9%), әзериләр (1,2%). 87850 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,7%), украиннар (2,5%), әрмәннәр (1,4%). 87851 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,8%), әрмәннәр (2,0%), украиннар (1,6%). 87852 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,8%), татарлар (2,6%), алманнар (1,7%), украиннар (1,4%). 87853 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,8%), украиннар (2,1%), татарлар (1,1%). 87854 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,8%), украиннар (2,3%), үзбәкләр (1,4%). 87855 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,9%), татарлар (4,2%), алманнар (1,7%). 87856 Халык Милләтләр (2010): урыслар (91,9%), украиннар (1,8%), әрмәннәр (1,3%). 87857 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,0%), татарлар (4,1%). 87858 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,0%), украиннар (2,7%), әрмәннәр (1,1%). 87859 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,0%), шорлар (3,5%). 87860 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,1%), татарлар (2,5%), украиннар (1,9%), алманнар (1,3%). 87861 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,1%), украиннар (2,8%), белоруслар (1,8%). 87862 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,2%), әрмәннәр (3,2%), украиннар (1,6%). 87863 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,3%), татарлар (3,8%). 87864 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,3%), украиннар (3,0%), белоруслар (2,1%). 87865 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,4%), әрмәннәр (3,3%), украиннар (1,3%). 87866 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,4%), татарлар (3,8%). 87867 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,4%), украиннар (2,1%), әрмәннәр (1,0%). 87868 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,4%), украиннар (2,7%), белоруслар (1,3%). 87869 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,5%), татарлар (3,1%). 87870 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,5%), татарлар (3,4%). 87871 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,5%), украиннар (1,9%), белоруслар (1,1%). 87872 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,7%), казакълар (4,4%). 87873 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,7%), украиннар (2,1%), белоруслар (1,4%). 87874 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,7%), украиннар (2,2%), белоруслар (1,1%). 87875 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,7%), чегәннәр (2,1%), украиннар (1,2%), татарлар (1,0%). 87876 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,8%), татарлар (2,1%). 87877 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,8%), татарлар (5,1%). 87878 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,8%), украиннар (2,6%), әрмәннәр (1,0%). 87879 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,8%), украиннар (2,9%), белоруслар (1,3%). 87880 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), әрмәннәр (3,1%), украиннар (1,9%). 87881 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), татарлар (1,9%), алманнар (1,3%), украиннар (1,2%). 87882 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), татарлар (3,2%), башкортлар (1,2%). 87883 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), үзбәкләр (2,6%). 87884 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), украиннар (2,0%), кореялылар (1,4%), татарлар (1,2%). 87885 Халык Милләтләр (2010): урыслар (92,9%), украиннар (2,2%), әрмәннәр (1,3%). 87886 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), украиннар (1,6%), әрмәннәр (1,1%). 87887 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), украиннар (2,0%), белоруслар (1,0%). 87888 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), украиннар (2,0%), әрмәннәр (1,2%). 87889 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), украиннар (2,3%), белоруслар (1,1%). 87890 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), украиннар (2,6%). 87891 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,0%), чуашлар (2,2%), украиннар (1,7%). 87892 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,1%), әрмәннәр (1,4%), украиннар (1,3%). 87893 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,1%), татарлар (1,9%), украиннар (1,2%). 87894 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,1%), украиннар (1,8%), татарлар (1,0%). 87895 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,1%), украиннар (2,4%), кореялылар (1,2%). 87896 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,1%), хакаслар (1,6%), татарлар (1,1%). 87897 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,2%), украиннар (1,8%), хакаслар (1,1%). 87898 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,2%), украиннар (1,9%). 87899 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,2%), украиннар (2,4%), әрмәннәр (1,3%). 87900 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,2%), чегәннәр (1,9%), әрмәннәр (1,2%). 87901 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,3%), алманнар (3,1%). 87902 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,3%), украиннар (1,5%). 87903 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,3%), украиннар (1,5%), әрмәннәр (1,3%). 87904 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,3%), украиннар (1,8%). 87905 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,3%), украиннар (3,1%). 87906 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,4%), украиннар (2,0%), белоруслар (1,2%). 87907 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,4%), украиннар (2,1%), татарлар (1,3%). 87908 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,4%), украиннар (2,2%), белоруслар (1,1%). 87909 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,5%), казакълар (3,5%). 87910 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,5%), татарлар (2,8%), башкортлар (2,0%). 87911 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,5%), украиннар (1,8%), әрмәннәр (1,4%). 87912 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,5%), украиннар (1,9%), нанайлар (1,8%). 87913 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,6%), казакълар (2,1%), алманнар (1,8%). 87914 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,6%), татарлар (1,4%), коми-пермяклар (1,0%). 87915 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,6%), украиннар (1,8%). 87916 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,7%), әрмәннәр (1,2%), украиннар (1,1%). 87917 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,7%), татарлар (1,3%), украиннар (1,2%). 87918 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,7%), татарлар (1,8%), украиннар (1,3%). 87919 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,7%), татарлар (2,1%), украиннар (1,0%). 87920 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,7%), украиннар (3,6%). 87921 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,8%), алманнар (1,7%), татарлар (1,4%). 87922 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,8%), татарлар (2,7%). 87923 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,8%), татарлар (2,9%). 87924 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,8%), украиннар (2,6%). 87925 Халык Милләтләр (2010): урыслар (93,9%), украиннар (1,6%), тывалылар (1,0%). 87926 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,0%), казакълар (2,7%). 87927 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,0%), татарлар (1,2%). 87928 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,0%), татарлар (1,2%), алманнар (1,2%), украиннар (1,2%). 87929 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,0%), украиннар (1,5%), молдаваннар (1,3%). 87930 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,0%), украиннар (1,6%), алманнар (1,5%). 87931 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), белоруслар (1,8%), украиннар (1,3%). 87932 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), әзериләр (1,5%), украиннар (1,0%). 87933 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), татарлар (1,1%). 87934 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), украиннар (1,3%), әрмәннәр (1,1%). 87935 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), украиннар (1,5%), әрмәннәр (1,1%). 87936 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,1%), украиннар (2,1%). 87937 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,2%), бүрәтләр (1,9%). 87938 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,2%), әрмәннәр (1,8%), украиннар (1,3%). 87939 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,2%), казакълар (2,7%). 87940 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,2%), украиннар (1,5%), татарлар (1,3%). 87941 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,2%), украиннар (1,9%). 87942 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,3%), казакълар (1,2%), алманнар (1,1%). 87943 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,3%), украиннар (1,5%). 87944 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,3%), украиннар (1,8%). 87945 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,3%), украиннар (1,9%). 87946 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,4%), алманнар (1,1%), татарлар (1,0%). 87947 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,4%), татарлар (1,3%). 87948 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,4%), украиннар (2,3%). 87949 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,4%), украиннар (2,6%). 87950 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,5%). 87951 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,5%), украиннар (1,4%), чегәннәр (1,1%). 87952 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), бүрәтләр (1,5%), украиннар (1,2%). 87953 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), татарлар (1,9%). 87954 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), украиннар (1,2%), молдаваннар (1,1%). 87955 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), украиннар (1,4%). 87956 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), украиннар (1,6%), белоруслар (1,0%). 87957 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,6%), украиннар (2,5%). 87958 Халык Милләтләр (2010): урыслар — 94,7%, татарлар — 1,3%. 87959 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,7%), татарлар (1,9%). 87960 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,7%), татарлар (1,9%), украиннар (1,1%). 87961 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,7%), украиннар (1,7%). 87962 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,7%), украиннар (2,5%). 87963 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,8%), белоруслар (2,3%). 87964 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,8%), татарлар (1,1%). 87965 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,8%), татарлар (1,6%). 87966 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,8%), украиннар (1,2%). 87967 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,9%), әрмәннәр (1,0%). 87968 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,9%), украиннар (1,7%), белоруслар (1,0%). 87969 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,9%), чегәннәр (1,9%), белоруслар (1,8%). 87970 Халык Милләтләр (2010): урыслар (94,9%), чегәннәр (2,1%), украиннар (1,2%). 87971 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%), татарлар (1,1%), украиннар (1,0%). 87972 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%), татарлар (1,4%). 87973 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%), украиннар (1,2%), алманнар (1,2%). 87974 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%), украиннар (1,3%), белоруслар (1,3%). 87975 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,0%), украиннар (1,7%). 87976 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), алманнар (1,6%). 87977 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), белоруслар (1,7%), әрмәннәр (1,0%). 87978 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), бүрәтләр (1,1%). 87979 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), украиннар (1,3%). 87980 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), украиннар (1,4%), әрмәннәр (1,3%). 87981 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), чегәннәр (2,5%). 87982 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,1%), язидләр (1,3%). 87983 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%). 87984 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), казакълар (1,3%). 87985 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), казакълар (2,6%). 87986 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (1,3%). 87987 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (1,4%). 87988 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (1,9%). 87989 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (2,0%). 87990 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (2,4%). 87991 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,2%), украиннар (2,9%). 87992 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,3%), татарлар (1,9%). 87993 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,4%), татарлар (1,7%). 87994 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,4%), украиннар (1%). 87995 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,4%), украиннар (1,4%). 87996 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), казакълар (1,1%). 87997 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), казакълар (1,7%). 87998 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), татарлар (1,2%). 87999 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), татарлар (1,5%). 88000 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), украиннар (1,4%), әрмәннәр (1,2%). 88001 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), чегәннәр (1,2%). 88002 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,5%), чегәннәр (1,6%). 88003 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,6%), алманнар (1,3%). 88004 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,6%), татарлар (1,0%). 88005 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,6%), украиннар (1,7%). 88006 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,7%). 88007 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,7%), алманнар (1,0%). 88008 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,7%), алманнар (1,1%). 88009 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,7%), украиннар (1,0%). 88010 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,7%), украиннар (1,1%). 88011 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,8%). 88012 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,8%), алманнар (1,5%). 88013 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,8%), украиннар (1,4%). 88014 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,8%), украиннар (1,5%). 88015 Халык Милләтләр (2010): урыслар (95,9%). 88016 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,0%). 88017 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,0%), алманнар (1,0%). 88018 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,0%), татарлар (1,2%), украиннар (1,1%). 88019 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,0%), украиннар (1,1%). 88020 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,0%), украиннар (2,4%). 88021 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,1%), украиннар (1,3%). 88022 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,1%), украиннар (1,4%). 88023 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), алманнар (1,0%). 88024 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), әрмәннәр (1,1%). 88025 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), татарлар (1,0%). 88026 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), украиннар (1,0%). 88027 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), украиннар (1,1%). 88028 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), украиннар (1,4%), белоруслар (1,0%). 88029 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,3%), украиннар (1,8%). 88030 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,4%), украиннар (1,1%). 88031 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,4%), украиннар (1,3%). 88032 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,4%), украиннар (1,6%). 88033 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,5%), алманнар (1,3%). 88034 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,5%), украиннар (1,2%). 88035 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,6%). 88036 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,6%), украиннар (1,0%). 88037 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,7%). 88038 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,7%), украиннар (1,7%). 88039 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,8%). 88040 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,8%), украиннар (1,4%). 88041 Халык Милләтләр (2010): урыслар (96,9%). 88042 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,0%). 88043 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,0%), украиннар (1,1%). 88044 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,0%), украиннар (1,4%). 88045 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,1%). 88046 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,1%), татарлар (1,1%). 88047 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,3%). 88048 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,3%), чегәннәр (1,1%). 88049 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,4%), украиннар (1,3%). 88050 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,6%). 88051 Халык Милләтләр (2010): урыслар (97,9%). 88052 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,0%), украиннар (1,0%). 88053 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,1%). 88054 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,1%), украиннар (1,2%). 88055 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,3%). 88056 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,8%). 88057 Халык Милләтләр (2010): урыслар (98,9%). 88058 Халык Милләтләр (2010): урыслар (99,2%). 88059 Халык Милләтләр (2010): урыслар (99,5%). 88060 Халык Милли бүленеш Район җирендә туган танылган кешеләр * Зәйнетдин Агафуров (1861-1924) – татар сәнагатьчесе, меценат, хәйрияче (Казан губернасы Лаеш өязе Юлга авылы). 88061 Халык Милли бүленеш Район җирлегендә туган күренекле кешеләр Равил Фәхретдинов (1937-2014) – мәшһүр татар тарихчысы-галиме, археолог, академик һәм язучы. 88062 Халык Милли состав (2001): украиннар — 47,6 %, урыслар — 43,4 %, юнаннар — 6,5% Туган тел буенча состав (2001): урыс теле — 89,5 %, украин теле — 9,9 %. 88063 Халык Милли состав 2002 елгы җанисәп нәтиҗәләре буенча, татарлар 7 торак пунктында күпчеклекне тәшкил итәләр. 88064 Халык Милли состав 2002 елдагы милли состав: * поляклар – 99,4 %; Галерея Łomża Panorama. 88065 Халык Милли состав (2002): марилар – 44,2%, руслар – 53,2%, татарлар – 1,9%. 88066 Халык Милли состав (2002): марилар – 48,7%, руслар – 46,3%, татарлар – 3,2%. 88067 Халык Милли состав (2002): марилар – 50,5%, руслар – 43,6%, татарлар – 2,7%. 88068 Халык Милли состав (2002): марилар – 67,0%, руслар – 28,5%, татарлар – 1,9%. 88069 Халык Милли состав (2002): марилар – 68,9%, руслар – 27,9%, татарлар – 1,5%. 88070 Халык Милли состав ( 2002 ): руслар — 37,5%, татарлар — 58,8%. 88071 Халык Милли состав (2002): руслар – 58,3%, мордва – 38,2%, татарлар – 2,3%. 88072 Халык Милли состав ( 2002 ): руслар — 68,1%, чирмешләр — 30,5%. 88073 Халык Милли состав (2002): руслар – 88,6%, татарлар – 4,2%, марилар – 3,0%. 88074 Халык Милли состав (2002): руслар – 93,2%, марилар – 3,9%, татарлар – 1,7%. 88075 Халык Милли состав ( 2002 ): руслар – 95,3%, татарлар – 2,1%. 88076 Халык Милли состав (2002): руслар – 96,7%. 88077 Халык Милли состав (2002): татарлар — 27%, руслар — 72%, чуашлар - 1%. 88078 Халык Милли состав (2002): татарлар – 94,4%. 88079 Халык Милли состав (2002): татарлар – 97,0%, руслар — 2,0%. 88080 Халык Милли состав (2009): кыргызлар - 76,5%, үзбәкләр - 14,7%, таҗиклар - 6,9%. 88081 Халык Милли состав (2009): кыргызлар - 86,2%, урыслар - 8,1%, казакълар - 1,5%. 88082 Халык Милли состав (2009): кыргызлар - 91,9%, көрдләр - 2,5%, урыслар - 1,9%, казакълар - 1,3%. 88083 Халык Милли состав (2010): казакълар (54,2%), урыслар (39,9%), татарлар (2,2%), чичәннәр (1,2%). 88084 Халык Милли состав (2010): казакълар (68,6%), урыслар (28,7%), татарлар (1,5%). 88085 Халык Милли состав (2010): кытайлар — 23 164 817 кеше (90,58%), хуэй — 125 864 кеше (14,92%), дуңшаңнар — 546 255 кеше (2,14%), тибетлылар — 488 359 кеше (1,91%). 88086 Халык Милли состав (2010): кытайлар — 36 939 181 кеше (96,41%), монголлар — 748 020 кеше (1,95%). 88087 Халык Милли состав (2010): руслар — 89%, татарлар — 11%. 88088 Халык Милли состав ( 2010 ): руслар (95,0%). 88089 Халык Милли состав ( 2010 ): руслар (98,2%). 88090 Халык Милли состав ( 2010 ): руслар (98,4%). 88091 Халык Милли состав (2010): урыслар (42,2%), татарлар (31,4%), мордва (25,3%). 88092 Халык Милли состав (2010): урыслар (61,5%), казакълар (33,1%), татарлар (1,9%). 88093 Халык Милли состав (2010): урыслар (62,9%), татарлар (21,8%), мордва (12,6%). 88094 Халык Милли состав (2010): урыслар (67,5%), татарлар (29,8%), мордва (1,8%). 88095 Халык Милли состав (2010): урыслар (69,3%), мордва (27%), татарлар (1,6%). 88096 Халык Милли состав (2010): урыслар (78,8%), татарлар (18,6%), чуашлар (1,6%). 88097 Халык Милли состав (2010): урыслар (80,7%), казакълар (11,6%), татарлар (2,5%), чегәннәр (1,8%), калмыклар (1,1%). 88098 Халык Милли состав (2010): урыслар (82,9%), татарлар (14,7%). 88099 Халык Милли состав (2010): урыслар (82%), казакълар (9%), татарлар (1,8%), украиннар (1,1%), табасараннар (1%). 88100 Халык Милли состав (2010): урыслар (83,7%), татарлар (10,1%), мордва (4,4%). 88101 Халык Милли состав (2010): урыслар (84,2%), мордва (9,4%), татарлар (4,5%). 88102 Халык Милли состав (2010): урыслар (86%), украиннар (5,1%), әрмәннәр (1,6%). 88103 Халык Милли состав (2010): урыслар (87,3%), чуашлар (5,4%), язидләр (2,8%), татарлар (2,7%). 88104 Халык Милли состав (2010): урыслар (87,4%), мордва (9,8%), татарлар (1%). 88105 Халык Милли состав (2010): урыслар (87,5%), алманнар (4,7%), украиннар (2,1%), язидләр (1,5%). 88106 Халык Милли состав (2010): урыслар (87,9%), украиннар (2,7%), татарлар (2,5%), казакълар (2,3%). 88107 Халык Милли состав (2010): урыслар (87%), украиннар (2,2%), татарлар (2,1%), казакълар (1,3%), әрмәннәр (1,3%). 88108 Халык Милли состав (2010): урыслар (88,9%), украиннар (2,4%), чичәннәр (1,6%). 88109 Халык Милли состав (2010): урыслар (89,7%), чичәннәр (2,1%), әрмәннәр (1,8%). 88110 Халык Милли состав (2010): урыслар (89,8%), татарлар (5,5%), мордва (1,5%). 88111 Халык Милли состав (2010): урыслар (89,8%), чегәннәр (1,6%), әрмәннәр (1,2%), украиннар (1,1%). 88112 Халык Милли состав (2010): урыслар (90,9%), мордва (3,8%), татарлар (2,3%), чуашлар (1,5%). 88113 Халык Милли состав (2010): урыслар (91,9%), алманнар (1,9%), украиннар (1,8%). 88114 Халык Милли состав (2010): урыслар (92,9%), украиннар (2,9%). 88115 Халык Милли состав (2010): урыслар (92%), татарлар (1,7%), украиннар (1,7%). 88116 Халык Милли состав (2010): урыслар (93,3%), казакълар (1,4%), чуашлар (1%). 88117 Халык Милли состав (2010): урыслар (93,4%), чуашлар (3,4%). 88118 Халык Милли состав (2010): урыслар (93%), мордва (2,6%), татарлар (1,5%). 88119 Халык Милли состав (2010): урыслар (93%), үзбәкләр (1%). 88120 Халык Милли состав (2010): урыслар (94,1%), украиннар (1,8%), татарлар (1%). 88121 Халык Милли состав (2010): урыслар (94,3%), чуашлар (2,5%). 88122 Халык Милли состав (2010): урыслар (94,4%), украиннар (1,3%), әрмәннәр (1%). 88123 Халык Милли состав (2010): урыслар (94,8%), украиннар (1,5%), мордва (1,1%). 88124 Халык Милли состав (2010): урыслар (94,8%), чирмешләр (1,2%). 88125 Халык Милли состав (2010): урыслар (95,3%), татарлар (2,7%). 88126 Халык Милли состав (2010): урыслар (95,4%), украиннар (1,3%), молдаваннар (1,1%). 88127 Халык Милли состав (2010): урыслар (95,6%), әрмәннәр (1,4%). 88128 Халык Милли состав (2010): урыслар (96,3%). 88129 Халык Милли состав (2010): урыслар (97,7%). 88130 Халык Милли состав (2010): урыслар (97,8%). 88131 Халык Милли состав (2010): урыслар (97,9%). 88132 Халык Милли состав (2010): урыслар (98%). 88133 Халык Милли состав (2010): урыслар (98,2%). 88134 Халык Милли состав (2010): урыслар (98,5%). 88135 Халык Милли состав (2010): урыслар (99,2%). 88136 Халык Милли состав Административ-территориаль бүленеше Муниципийлар Автономияле территорияләр Икътисад Икътисад нигезен авыл хуҗалыгы тәшкил итә. 88137 Халык Милли состав (Бараба шәһәре белән) Татарлар районның 2 авылларда (Яңа Курупкаевка (Бакчагөл), Тамтау (Тандов)) күпчелекне тәшкил итәләр. 88138 Халык Милли состав Галерея П.Вахруши особняк Вахрушева. 88139 Халык Милли состав Галерея Файл:Kosmos2000 monument in Mirny. 88140 Халык Милли состав Икътисад 1990-елларга кадәр икътисад нигезен күмер чыгару тәшкил иткән, хәзерге вакытта барлык шахталар ябылганнар. 88141 Халык Милли состав Икътисад Агач заводы, шпаллар заводы. 88142 Халык Милли состав Икътисад Агач эшкәртү комбинаты. 88143 Халык Милли состав Икътисад Азык-төлек, агач эшкәртү, керамик сәнәгатьләре, машиналар төзү. 88144 Халык Милли состав Икътисад Азык-төлек сәнәгатенең ширкәтләре: иткомбинат, сөт заводы, сыра капйнату заводы, шәраб заводы. 88145 Халык Милли состав Икътисад Азык-төлек сәнәгате өчен җиһазларны җитештерү заводы, шикәр заводы. 88146 Халык Милли состав Икътисад Азык-төлек сәнәгате ширкәтләре: сөт-кәнсир комбинаты, ит-кош комбинаты, икмәк комбинаты, азык комбинаты, ликөр-аракы заводы. 88147 Халык Милли состав Икътисад Азык-төлек һәм агач эшкәртү сәнәгатенең предприятиеләре. 88148 Халык Милли состав Икътисад Богырыслан — Идел-Урал нефть-газлы бассейнының нефть-газ сәнәгате үзәгеннән берсе. 88149 Халык Милли состав Икътисад Волгодонск — Ростов өлкәсенең сәнәгый үзәге. 88150 Халык Милли состав Икътисад Вольск — цемент сәнәгатенең эре үзәге. 88151 Халык Милли состав Икътисад Дзержинск — Идел буеның эре химия сәнәгате үзәге. 88152 Халык Милли состав Икътисад Җигүле ГЭСы. 88153 Халык Милли состав Икътисад Зәйнең бүгенге йөзен ГРЭС, "КамАЗ - Автоагрегат"акционерлык җәмгыяте, шикәр, металл, тимер - бетон корылмалар заводлары, промышленность - төзү комбинаты кебек эре сәнәгать предприятиеләре билгели. 88154 Халык Милли состав Икътисад Икътисад нигезе — нефть чыгару. 88155 Халык Милли состав Икътисад Икътисад нигезе — энергетика. 88156 Халык Милли состав Икътисад Кәндитир фабрикасы, май заводы, өй җиһазлары фабрикасы, мачталар сеңдерү заводы, һ.б. Югары уку йортлары * Вятка дәүләт авыл хуҗалыгы академиясе филиалы. 88157 Халык Милли состав Икътисад Керамик ташлары заводы, кирпеч заводы, заводы, ремонтлау-механика заводы. 88158 Халык Милли состав Икътисад Күн һәм мех сәнәгате. 88159 Халык Милли состав Икътисад Лесохимия заводы, җитен эшкәртү заводы, автомобильләр ремонтлау заводы. 88160 Халык Милли состав Икътисад Локомотивлар депосы, урман һәм азык-төлек сәнәгатьләренең предприятеләре. 88161 Халык Милли состав Икътисад Май заводы, сәнгать керамиканы җитештерү. 88162 Халык Милли состав Икътисад Машиналар төзү — двигательләрне, коммунального хуҗалыгы өчен җиһазларны җитештерү, һ.б. Җиңел һәм азык-төлек сәнәгатьләренең ширкәтләре. 88163 Халык Милли состав Икътисад Машиналар төзү заводы. 88164 Халык Милли состав Икътисад Металлургия заводы, төзү материлларны ясау, металл конструкцияләр заводы, тимер-бетон әйберләр заводы, эре панельле йортлар төзү заводы, ваклау техникасы заводы. 88165 Халык Милли состав Икътисад Нефть һәм газ чыгару сәнәгатенең ширкәтләре. 88166 Халык Милли состав Икътисад Оптика-механика заводы, әсфәлт-бетон заводы, сөт заводы, тегү фабрикасы. 88167 Халык Милли состав Икътисад Павлово — металл эшкәртү һәм машиналар төзү үзәге. 88168 Халык Милли состав Икътисад Сөт заводы. 88169 Халык Милли состав Икътисад Суднолар төзү һәм суднолар ремонтлау заводы, агач эшкәртү комбинаты. 88170 Халык Милли состав Икътисад Тәҗрибә-эксперименталь, такта яру, әсфәлт заводлары; төзү материаллар комбинаты; җиһаз һәм тегү фабрикалары. 88171 Халык Милли состав Икътисад Тимер юл транспорты ширкәтләре. 88172 Халык Милли состав Икътисад Төп предпредприятиесе — суднолар төзү-суднолар ремонтлау заводы. 88173 Халык Милли состав Икътисад * «Транспневматика» АҖ (тормозлар һәм тимер юл транспорт өчен приборлар заводы); * Чигү һәм тегү фабрикасы; агач эшкәртү һәм азык-төлек предприятеләре. 88174 Халык Милли состав Икътисад Троллейбуслар заводы, транспорт машиналар төзү заводы, синтетик югыч матдәләре заводы, һ.б. Югары уку йортлары * Русия кооперация институтының филиалы * Сарытау дәүләт техника университетының филиалы Галерея Pokrovsk RWStation. 88175 Халык Милли состав Икътисад Урман һәм агач эшкәртү сәнәгатенең ширкәтләре. 88176 Халык Милли состав Икътисад Химя сәнәгате ширкәтләре, он тарту комплексы. 88177 Халык Милли состав Икътисад Шартлаучан матдәләрне җитештерү («Полимер» ҖБ), химик ашламалар, силикат кирпеч, механика, капсюль заводлары. 88178 Халык Милли состав Икътисад Шәһәрнең иң эре предприятиесе — Урал автобомиль заводы (УралАЗ). 88179 Халык Милли состав Икътисад "Электроинструмент" заводы, тегермән-заводы, трикотаж фабрикасы, һ.б. ширкәтләре. 88180 Халык Милли состав Икътисад Электротехника заводы, металл фурнитурасы заводы, азык-төлек сәнагате ширкәтләре. 88181 Халык Милли состав Икътисад Эшкә яраклы халкының зур өлеше санатор-курорт комплексында эшли. 88182 Халык Милли состав Искәрмәләр: 1 Комилар белән 2 Кырым татарлары белән Татарлар Статистик мәгълүматларга караганда, Пермь өлкәсендә 160 мең чамасы татар яши. 88183 Халык Милли состав Мәгариф 32 балалар бакчасы, 11 мәктәп, 2 лицей, 2 башлангыч мәктәп, 2 коррекция мәктәбе, прогимназия, мәктәп-интернат. 88184 Халык Милли состав Мәдәният 35 китапханә, 50 мәдәният йорты бар. 88185 Халык Милли состав Мәдәният * «Шондыбан» — 1939 елдан башлап иҗат итүче коми-пермяк милли ансамбле. 88186 Халык Милли состав Милли состав ягыннан Аксубай районы Татарстанның иң « чуаш » районы дип санала. 88187 Халык Милли состав Персоналиялар * Иван Авдеев — Приютово авылында туа (бүгенге көндә юк) — заслуженный лётчик-испытатель СССР. 88188 Халык Милли состав Район җирлегендә туган күренекле кешеләр * Кыям Абрамов (1897-1938) — ТАССР ХКШ рәисе ( 1930 1937 ), Ленин ордены кавалеры ( 1935 ) ( Иске Тинчәле авылы). 88189 Халык Милли состав Район җирлегендә туган күренекле шәхесләр * Рөстәм Гали улы Мингалим (1937-2014) — татар шагыйре, драматург, Татарстанның халык шагыйре, Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреаты (2005). 88190 Халык Милли состав Районның 3 торак пунктында татарлар (Усманка (Сартчыбалык), Чүк (Чекиаул), Тарлар (Альменево)) 1 торак пунктында — чуашлар күпчелекне тәшкил итәләр. 88191 Халык Милли состав: руслар — 75,9%, мордва — 14,9%, татарлар — 5,5%. 88192 Халык Милли состав: руслар — 82,9%, мордва — 13,9%, татарлар — 2,9%. 88193 Халык Милли состав: руслар — 85,9%, мордва — 9,0%, татарлар — 3,7%. 88194 Халык Милли состав: руслар — 97,2%. 88195 Халык Милли состав: руслар — 97,3%. 88196 Халык Милли состав: руслар — 97,4%. 88197 Халык Милли состав: руслар — 97,8%. 88198 Халык Милли состав Танылган шәхесләр * Асыйм Баляев — Советлар Берлеге каһарманы. 88199 Халык Милли состав: татарлар — 74,9%, руслар — 18,5%, чуашлар — 1,8%. 88200 Халык Милли состав Татарлар районның 3 торак пунктында (Заречноубинская, Яңа Качемка (Базиллар), Шушковский) күпчелекне тәшкил итәләр. 88201 Халык Милли состав Татарлар Тарихы Беренчел археологик чыганаклар татарларның борынгы бабаларының хәзерге Березники шәһәре тирәсендә 11 йөздән үк урнаша башлавын раслый. 88202 Халык Милли состав: удмуртлар — 36,6 %, урыслар — 42,3 %, марилар — 10,9 %, керәшен татарлары - 6,1 %, чуашлар - 3,3 % (2002 җанисәбе буенча). 88203 Халык Милли состав: удмуртлар — 37 %, урыслар — 55 %, татарлар — 3 % (2002 җанисәбе буенча). 88204 Халык Милли состав: удмуртлар — 3,9 %, урыслар — 81,1 %, татарлар — 8,6 % (2002 җанисәбе буенча). 88205 Халык Милли состав: удмуртлар — 45,7%, руслар — 51,9%, татарлар — 0,7%. 88206 Халык Милли состав: удмуртлар — 48,2 %, урыслар — 16,1 %, татарлар — 19,5 % (2002 җанисәбе буенча). 88207 Халык Милли состав: удмуртлар – 57,6 %, урыслар – 39,4 %, татарлар – 0,8 % (2002 җанисәбе буенча). 88208 Халык Милли состав: удмуртлар — 64,4%, руслар — 32,2%, татарлар — 0,5%. 88209 Халык Милли состав: удмуртлар — 73,3 %, урыслар — 23,8 % (2010 җанисәбе буенча). 88210 Халык Милли состав: удмуртлар – 83,1 %, урыслар – 15,5 %, татарлар – 0,6 % (2002 җанисәбе буенча). 88211 Халык Милли состав: чуашлар — 51,4%, руслар — 41,7%, татарлар — 5,3%. 88212 Халык Милли состав: чуашлар — 66,6%, руслар — 31,2%. 88213 Халык Милли состав Шәһәрдә туган танылган кешеләр * Владимир Федотов (1950) - баянчы, педагог, Тукай премиясе иясе ( 2010 ). 88214 Халык Милли составы татарлардан (65%), руслардан (34%) һәм чуашлардан (1%) тора. 88215 Халык Милли состав Эчке бүленеш right 1934 елның 2 марттагы Удмурт өлкә башкарма комитетының карары буенча Ижауда өч район оештырыла: Азин районы, Жданов районы, Пастухов районы. 88216 Халык Монгол яуларына кадәр бу җирләрне нигездә кыпчак кабиләләре били торган була. 88217 Халык, нигездә, Тарим иңкүлегендә һәм Җуңгариядәге елгалар үзәнлекләрендә урнашкан Кашгар, Хөтән, Яркәнд, Аксу, Кучар, Голҗа шәһәрләре һәм алар тирәсендәге өлкәләрдә гомер итә. 88218 Халык ни эшләргә аптырап калды, ыгы-зыгы башланды. 88219 Халыкны буйсындырып тоту һәм таркалу кабиләләрне көчле бер хакимияткә берләштеру өчен бердәм дин кирәк була. 88220 Халыкны күбесенчә негрлар тәшкил итә. 88221 Халыкны куркыту максатында халык алдында тән һәм үлем язалар бирелә. 88222 Халыкның 0,40%-ы, ягъни 20 меңгә якын кеше, татар халкы вәкилләре. 88223 Халыкның 13,5 %-ты бернинди дини төркемнәргә керми. 88224 Халыкның 22 %-ы шәһәрләрдә яши. 88225 Халыкның 2/3 өлеше суверенитетны хуплады. 88226 Халыкның 30% үзәкләшкән су системасын куллана, узәк урамнарда 1993 95 еллардан бирле асфальт түшәлгән. 88227 Халыкның 70% авылларда яши. 88228 Халыкның 78,5 % бәйсезлек яклы булып чыга. 88229 Халыкның 80,1 % шәһәрләрдә яши. 88230 Халыкның 80%-ы Зур Кайман утравында яши. 88231 Халыкның абсолют күпчелеге — кореялеләр. 88232 Халыкның бер өлеше Урыс (Uros) йөзүче камыш утрауларында яши. 88233 Халыкның биштән бер өлеше Венесуэланың башкаласында, Каракаста яши. 88234 Халыкның бөр өлеше биредә кала. 88235 Халыкның әпсәлүт күпчелеге католицизм динендә. 88236 Халыкның изге урын дип саный торган җире — Ташбилге каберлеге. 88237 Халыкның көче һәм аның тапкырлыгы менә шул егет образында бирелә. 88238 Халыкның культурасы һәм көнкүреше үсү процессында милли ашларның төрләре яшелчәле ашлар исәбенә тулылана барган. 88239 Халыкның күп өлеше Замбези елгасының яр буе районнарында һәм Ангония платосында яши. 88240 Халыкның күп өлеше катнашкан күтәрелешне - халык күтәрелеше диләр. 88241 Халыкның күпчелеге әмирлекнең мәркәзендә яшиләр. 88242 Халыкның күпчелеге җир эшкәртү белән шөгыльләнгән: бодай, арыш, борчак, карабодай, тары, ясмык, арпа чәчкән. 88243 Халыкның күпчелеге илнең көньяк-көнбатышына һәм океан яр буйларына урнашкан. 88244 Халыкның күпчелеге православие динендә, шулай ук мәҗүсиләр һәм мөселманнар бар. 88245 Халыкның күпчелеге Яңавылда яши. 88246 Халыкның күренекле әдипләре Г. Тукай, Г. Ибраһимов, Г. Камал да сәүдә-базар мөнәсәбәтләреннән читтә калмыйлар, газета-журнал битләрендә урнаштырылган, шәһәр урамнарында эленгән игъланнар турында үз фикерләрен укучыларга җиткергәннәр. 88247 Халыкның саны 120 000 булып (һәм башкала регионында 200 000 нән артык булып) ул Исландиянең мәдәни, икътисади һәм хөкүмәт эшчәнлегенең үзәге блып тора. 88248 Халыкның саны 21 миллион кешедән артык. 88249 Халыкның саны якынча 3,5 млн кеше тәшкил итә. 88250 Халыкның төп кәсепләре Халыкның төп кәсепләре: терлекчелек, аучылык, балыкчылык. 88251 Халыкның төп өлеше булган игенчеләр бергәләп җир эшкәртүче җәмгыятьләр корып яшиләр. 88252 Халыкның төп өлешен шәһәрлеләр тәшкил итә. 88253 Халыкның төп һөнәре игенчелек, терлек асрау. 88254 Халыкның төп шөгыле – игенчелек, терлекчелек. 88255 Халыкның төп шөгыле - игенчелек һәм терлекчелек, шул исәптән атчылык. 88256 Халыкның төп шөгыле - терлекчелек. 88257 Халыкның тормыш хәле яхшыру һәм мәдәни дәрәҗәсе күтәрелүгә бәйле рәвештә күп кенә яңа ашлар һәм ашамлыклар барлыкка килде, милли ашларның төрләре ишәйде. 88258 Халыкның тормышын һәм көнкүрешен чагу сурәтли. 88259 Халыкның тыгызлыгы бер кв. 88260 Халыкның уртача тыгызлыгы 1км² 16 кеше. 88261 Халыкның уртача тыгызлыгы 1 км²-га 8 кеше. 88262 Халыкның уртача тыгызлыгы — 2,6 кеше/км², респ. 88263 Халыкның уртача тыгызлыгы — 3,2 кеше/км². 88264 Халыкның үсеш күрсәткече Казан халкының үсүе астагы исемлектә күрсәтелгән. 88265 Халыкның хәлен үзгәртү өчен хәрәкәт башлана. 88266 «Халыкның юмористик прозасы» ( 1998 ), «Башкирская народная новелла» ( 2005 ), 2002 елгы халык исәбен алу чорында язылган «Исле исәп белер» ( 2002 ), «Аң булыйк, гамьсез булмыйк!» 88267 Халыкның якынча 30 % 15 яшькәчә, 68 % – 15 тән 65 яшькә кадәр, 3,2 % – 65 яшьтән олы кешеләрдән тора. 88268 Халыкның якынча 68%-ы - македон славяннары. 88269 Халыкның яртысын мөселманнар тәшкил итә, 40 % — җирле ышанулар, 10 % — христианнар. 88270 Халыкның яртысыннан артыграгы шәһәрләрдә яши. 88271 Халыкны сораштыру буенча халык 81% отставкага тискәре мөнәсәбәтне күрсәтте. 88272 Халык өчен туган телнең зур әһәмияткә ия булуын һәм мәктәптә аның укыту теле булырга тиешлеген алга куя. 88273 Халык популяциясенең регуляр рәвештә кабатланган рәсми исәп. 88274 Халык Районда 52,7 мең кеше яши (2010). 88275 Халык Районның якынча ярты өлеше Верхошижемье -та яши. 88276 Халык Районның якынча ярты өлеше Санчурск -та яши. 88277 Халык Район территориясендә Күмертау шәһәре, Маячный бистәсе, 84 авыл урнашкан. 88278 Халык риваятьләренә караганда, Апас элек тау итәгендә, хәзерге урыныннан биш чакрым ераклыкта, Зөя елгасы янындагы Авыл күле янында нигезләнгән була. 88279 Халык ризасызлыгын киметү теләге белән патша хөкүмәте баш күтәрүчеләрнең аерым таләпләрен үтәргә ниятләвен (үз ихтыярлары белән көрәштән баш тартучыларга җәза кулланылмаячагын белдерә). 88280 Халык Сан алулар буенча милли состав, кешеләр (барлык халыктан) Население Башкортостана:XIX-XXI века: статистический сборник/ Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 88281 Халык саны — 0. Вакыт зонасы — MSK (Мәскәү вакыты) яки UTC+3. 88282 Халык саны — 1001 тирәсендә. 88283 Халык саны — 10 033 000 кеше. 88284 Халык саны — 100,3 мең кеше ( 2014 ). 88285 Халык саны — 10 075 кеше ( 2010 ). 88286 Халык саны — 10 151 кеше. 88287 Халык саны — 10227 кеше (2014). 88288 Халык саны — 102 тирәсендә. 88289 Халык саны — 103 197 кеше (2010). 88290 Халык саны — 10 355 кеше (2010). 88291 Халык саны — 103 997 кеше (2001). 88292 Халык саны — 10 420 кеше ( 2010 ). 88293 Халык саны — 104 419 кеше (2010). 88294 Халык саны — 104 тирәсендә. 88295 Халык саны — 10500 кеше (2010), бу Чиләбе өлкәсенең иң зур авыл торак пункты. 88296 Халык саны — 106 367 кеше (2010). 88297 Халык саны — 1 069 кеше ( 2010 ). 88298 Халык саны — 107 003 кеше (2010). 88299 Халык саны — 107 056 кеше ( 2005 ). 88300 Халык саны — 108 тирәсендә. 88301 Халык саны — 10974 кеше (2014). 88302 Халык саны — 10 тирәсендә. 88303 Халык саны — 11 028 кеше ( 2010 ). 88304 Халык саны — 110 663 кеше (2014). 88305 Халык саны — 110 тирәсендә. 88306 Халык саны — 111 856 кеше ( 2010 ). 88307 Халык саны — 11 190 кеше ( 2010 ). 88308 Халык саны — 111 тирәсендә. 88309 Халык саны — 11 276 кеше ( 2010 ). 88310 Халык саны — 112 тирәсендә. 88311 Халык саны — 113 тирәсендә. 88312 Халык саны — 114 053 кеше ( 2009 ). 88313 Халык саны — 114 532 кеше (2010). 88314 Халык саны — 11 590 кеше ( 2010 ). 88315 Халык саны 11 596 кешене тәшкил итә ( 2010 ). 88316 Халык саны — 115 кеше (2012). 88317 Халык саны — 11 917 кеше ( 2010 ел ). 88318 Халык саны — 11 945 кеше (2010). 88319 Халык саны — 119 967 кеше (2010). 88320 Халык саны — 119 тирәсендә. 88321 Халык саны — 11 тирәсендә. 88322 Халык саны — 12 082 698 кеше (2010 ел, Русия халкының 13,5 %ы). 88323 Халык саны — 120 тирәсендә. 88324 Халык саны — 121 786 кеше (2010). 88325 Халык саны — 121 970 кеше (2010). 88326 Халык саны — 121 тирәсендә. 88327 Халык саны — 122 563 кеше (2010). 88328 Халык саны — 12 306 кеше (2010). 88329 Халык саны — 1,231 млн кеше https://archive. 88330 Халык саны — 123 276 кеше. 88331 Халык саны — 123 тирәсендә. 88332 Халык саны — 12 452 кеше ( 2010 ). 88333 Халык саны — 124 579 кеше ( 2014 ). 88334 Халык саны — 124 916 кеше (2010). 88335 Халык саны — 124 тирәсендә. 88336 Халык саны — 125 тирәсендә. 88337 Халык саны — 126 тирәсендә. 88338 Халык саны — 1270 тирәсендә. 88339 Халык саны — 1,27 млн. 88340 Халык саны — 128 948 кеше (2010). 88341 Халык саны — 128 тирәсендә. 88342 Халык саны — 1 299 337 кеше (2010). 88343 Халык саны — 130 417 кеше (2010). 88344 Халык саны — 13 094 кеше ( 2010 ). 88345 Халык саны — 1 313 848 кеше (2010). 88346 Халык саны — 1,315 млн ( 2007 ). 88347 Халык саны — 132 093 кеше (2010). 88348 Халык саны — 1328 тирәсендә. 88349 Халык саны — 132 тирәсендә. 88350 Халык саны — 133 тирәсендә. 88351 Халык саны — 13 478 кеше ( 2010 ). 88352 Халык саны — 13 513 кеше ( 2010 ). 88353 Халык саны 1356 кеше. 88354 Халык саны — 135 782 кеше (2010). 88355 Халык саны — 135 тирәсендә. 88356 Халык саны — 1 366 303 кеше (2010). 88357 Халык саны — 136 тирәсендә. 88358 Халык саны — 137 055 кеше (2010). 88359 Халык саны — 137 тирәсендә. 88360 Халык саны — 13918 кеше (2011). 88361 Халык саны — 1391 тирәсендә. 88362 Халык саны — 13 кеше ( 2007 ел ). 88363 Халык саны — 14 003 кеше ( 2010 ). 88364 Халык саны — 141 428 кеше (2010). 88365 Халык саны — 141 502 кеше (2010). 88366 Халык саны — 14 239 кеше ( 2010 ). 88367 Халык саны — 142 409 кеше (2010). 88368 Халык саны — 142 тирәсендә. 88369 Халык саны — 14 420 кеше ( 2010 ел ). 88370 Халык саны — 1,449 млн. 88371 Халык саны — 144 тирәсендә. 88372 Халык саны — 14 567 кеше ( 2010 ). 88373 Халык саны — 14785 кеше (2014). 88374 Халык саны 1478 йортта якынча 6 мең кеше. 88375 Халык саны — 148 077 кеше (2010). 88376 Халык саны — 14 949 кеше (2010). 88377 Халык саны — 1499 тирәсендә. 88378 Халык саны 14 мең кеше. 88379 Халык саны 1,4 млн кеше. 88380 Халык саны — 14 тирәсендә. 88381 Халык саны — 15 081 кеше ( 2010 ). 88382 Халык саны — 150 тирәсендә. 88383 Халык саны — 15 208 кеше (2010). 88384 Халык саны — 15294 кеше (2014). 88385 Халык саны — 153 тирәсендә. 88386 Халык саны — 154 441 кеше (2010). 88387 Халык саны — 154,6 мең кеше ( 2009 ). 88388 Халык саны — 154 843 кеше (2013). 88389 Халык саны — 15 527 кеше ( 2010 ). 88390 Халык саны — 1 553 кеше (2010). 88391 Халык саны – 1557 тирәсендә. 88392 Халык саны — 155 тирәсендә. 88393 Халык саны — 156 тирәсендә. 88394 Халык саны — 15745 кеше (2014). 88395 Халык саны — 157 663 кеше (2010). 88396 Халык саны — 15795 тирәсендә. 88397 Халык саны — 157 тирәсендә. 88398 Халык саны — 158 414 кеше (2010). 88399 Халык саны — 158 тирәсендә. 88400 Халык саны — 15 тирәсендә. 88401 Халык саны — 160 633 кеше (2010). 88402 Халык саны — 16 121 кеше ( 2010 ). 88403 Халык саны — 163 432 кеше (2010). 88404 Халык саны — 163 тирәсендә. 88405 Халык саны — 16 413 кеше (2010). 88406 Халык саны — 165 387 кеше ( 2009 ). 88407 Халык саны — 16570 кеше (2014). 88408 Халык саны — 166 тирәсендә. 88409 Халык саны — 167 332 кеше (2010). 88410 Халык саны — 167 тирәсендә. 88411 Халык саны — 168 679 кеше (2010). 88412 Халык саны — 169 039 кеше ( 2010 ). 88413 Халык саны — 169 тирәсендә. 88414 Халык саны — 16 тирәсендә. 88415 Халык саны 1 700 000 кеше тәшкил итә. 88416 Халык саны — 170 967 кеше (2010). 88417 Халык саны — 17 098 кеше ( 2010 ). 88418 Халык саны — 170 тирәсендә. 88419 Халык саны — 17 252 кеше. 88420 Халык саны — 172 667 кеше (2010). 88421 Халык саны — 1726 тирәсендә. 88422 Халык саны — 17278 кеше (2014). 88423 Халык саны — 174 тирәсендә. 88424 Халык саны — 17 563 тирәсе (2009). 88425 Халык саны — 175 тирәсендә. 88426 Халык саны — 176 189 кеше. 88427 Халык саны — 1776 тирәсендә. 88428 Халык саны — 17 792 кеше (2010). 88429 Халык саны: 1782 дә - 60 ир заты; 1859 да - 248, 1897 дә - 350, 1908 дә - 398, 1920 дә - 383, 1926 да - 239, 1958 дә - 85, 1970 тә - 48, 1979 да - 33, 1989 да - 10, 2002 дә - 0 кеше. 88430 Халык саны — 17 тирәсендә. 88431 Халык саны — 180 928 кеше (2010). 88432 Халык саны — 180 тирәсендә. 88433 Халык саны — 18 114 мең кеше ( 2010 ). 88434 Халык саны 1 828 092 кеше (2008). 88435 Халык саны — 182 тирәсендә. 88436 Халык саны — 183 027 кеше (2010). 88437 Халык саны — 183 тирәсендә. 88438 Халык саны — 184 тирәсендә. 88439 Халык саны — 18856 кеше (2015). 88440 Халык саны — 189 284 кеше (2010). 88441 Халык саны — 189 881 кеше (2010). 88442 Халык саны 1926 елда Тубыл бүлгесенең халык саны 192163 кешене тәшкил иткән, шул исәптә урыслар — 67,7%; татарлар — 13,5%; хантлар — 7,1%; ненецлар — 4,6%; комилар — 2,8%; мансилар — 2,7%. 88443 Халык саны – 19 299 кеше ( 2010 ). 88444 Халык саны — 193 814 кеше ( 2014 ). 88445 Халык саны — 1 958 кеше (2010). 88446 Халык саны — 196 271 кеше (2010). 88447 Халык саны — 197 тирәсендә. 88448 Халык саны — 1986 тирәсендә. 88449 Халык саны – 1 990 кеше (2010). 88450 Халык саны — 199 211 кеше (2010). 88451 Халык саны — 19 987 кеше (2010 җанисәбе буенча). 88452 Халык саны — 199 тирәсендә. 88453 Халык саны — 1 кеше ( 2007 ел ). 88454 Халык саны (2000) – 15 982 378 кеше. 88455 Халык саны (2000 елга) - 16 178 811 кеше. 88456 Халык саны ( 2000 елда ) 179 кеше. 88457 Халык саны ( 2000 елда ) 540 кеше. 88458 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: башкортлар (3, 50%), беларуслар (1, 67%), руслар (67%), татарлар (6%), чуашлар (5%), украиннар (18%). 88459 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: башкортлар (3%), руслар (77%), татарлар (5%), украиннар (15%). 88460 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: башкортлар (4%), руслар (74%), татарлар (10%), украиннар (10%). 88461 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: башкортлар (5%), руслар (67%), татарлар (8%), украиннар (17%). 88462 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: башкортлар (8%), руслар (58%), татарлар (8%), хантлар (9%), чуашлар (11%), украиннар (6%). 88463 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: беларуслар (4%), мансилар (9%), руслар (83%). 88464 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: билгесез. 88465 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (11%), руслар (75%). 88466 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (15%), хантлар (85%). 88467 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (16%), руслар (73%). 88468 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (20%), руслар (71%). 88469 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (23%), руслар (65%). 88470 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (36%), руслар (34%), хантлар (30%). 88471 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (51%), комилар (31%), ненецлар (15%). 88472 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (51%), руслар (13%), комилар (15%), ненецлар (15%). 88473 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (52%), руслар (30%), хантлар (9%). 88474 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (55%), руслар (27%), комилар (6%), ненецлар (6%). 88475 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (6%), руслар (81%). 88476 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (72%), ненецлар (25, 64%). 88477 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (77%). 88478 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (7%), руслар (64%), татарлар (3%), хантлар (26%). 88479 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (7%), руслар (81%), хантлар (12%). 88480 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (82%), руслар (18%). 88481 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (94%). 88482 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (94%), комилар (6%). 88483 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: мансилар (97%). 88484 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (100%). 88485 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (13%), хантлар (78%). 88486 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (16%), хантлар (76%). 88487 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (18%), хантлар (82%). 88488 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (23%). 88489 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (28%), хантлар (55%). 88490 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (36%), мансилар (28%), комилар (16%), ненецлар (13%). 88491 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (39%), украиннар (39%). 88492 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (39%), хантлар (47%), украиннар (3%), коми-пермяклар (9%). 88493 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (41%), хантлар (51%), украиннар (5%). 88494 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (52%), хантлар (44%). 88495 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (55%), хантлар (30%). 88496 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (56%), татарлар (35%). 88497 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (66%), хантлар (21%). 88498 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (66%), хантлар (44%). 88499 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (67%), мансилар (15%). 88500 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (67%), хантлар (33%). 88501 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (68%), татарлар (14%), украиннар (8%). 88502 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (68%), татарлар (4%), хантлар (17%), украиннар (8%). 88503 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (71%), татарлар (13%), украиннар (11%). 88504 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (71%), хантлар (19%). 88505 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (72%), мансилар (20%), украиннар (3%). 88506 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (72%), татарлар (5%), хантлар (11%). 88507 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (72%), украиннар (14%). 88508 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (73%), украиннар (12%). 88509 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (74%), украиннар (11%), татарлар (9%). 88510 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (75%). 88511 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (76%), татарлар (8%), украиннар (12%). 88512 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (77%), татарлар (9%), хантлар (5%), украиннар (6%). 88513 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (77%), хантлар (10%). 88514 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (77%), хантлар (16%). 88515 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (77%), хантлар (8%), украиннар (8%). 88516 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%). 88517 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%), татарлар (4%), хантлар (16%), украиннар (4%). 88518 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%), украиннар (10%). 88519 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%), украиннар (11%). 88520 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%), украиннар (8%). 88521 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (78%), хантлар (14%), ненецлар (3%). 88522 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (79%), татарлар (4%), хантлар (10%). 88523 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (80%). 88524 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (81%). 88525 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (81%), хантлар (10%). 88526 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (81%), хантлар (12%). 88527 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (82%), татарлар (9%). 88528 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (85%), татарлар (6%). 88529 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (86%). 88530 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (86%), украиннар (7%). 88531 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (87%). 88532 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (87%), хантлар (5%). 88533 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (90%). 88534 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (90%), татарлар (4%). 88535 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: руслар (90%), украиннар (6, 98%). 88536 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: хантлар (100%). 88537 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: хантлар (90%), ненецлар (6%). 88538 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: хантлар (97%). 88539 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: хантлар (98%). 88540 Халык саны 2002 елгы җанисәп буенча төп милләтләр: хантлар (99%). 88541 Халык саны — 2002 елда 451 кешен тәкил иткән. 88542 Халык саны — 200 381 кеше (2010). 88543 Халык саны: 2006 елда 27 хуҗалыкта 54 кеше яшәве билгеле. 88544 Халык саны 2010 ел башында 18,1 мең кеше (1970 — 14,2 мең; 1979 — 14,1 мең; 1989 — 14,2 мең; 1995 — 15,1 мең кеше), 2010 ел ахырында – 16 667 кеше. 35 авыл бар. 88545 Халык саны 2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 680 кешенең яшәве мәгълүм. 88546 Халык саны 2011 елда авылда 66 кеше яшәве билгеле. 88547 Халык саны 2011 елның 1 гыйнварына 21669 җан тәшкил иткән. 88548 Халык саны 2012 елның 1 гыйнварына китерелгән. 88549 Халык саны — 2070 кеше (2010). 88550 Халык саны — 20 747 кеше (2010) Ижаудан төньякка таба 92 км урнашкан. 88551 Халык саны — 20 926 кеше ( 2010 ). 88552 Халык саны — 210 889 кеше (2010). 88553 Халык саны — 21 307 кеше. 88554 Халык саны — 21384 кеше (2015). 88555 Халык саны — 21 387 кеше (2010). 88556 Халык саны — 213 тирәсендә. 88557 Халык саны — 214 939 кеше (2010). 88558 Халык саны — 216 467 кеше (2010). 88559 Халык саны — 21 882 кеше ( 2010 ). 88560 Халык саны — 218 тирәсендә. 88561 Халык саны 2,1 млн кеше (2009). 88562 Халык саны — 2215 тирәсендә. 88563 Халык саны — 221 тирәсендә. 88564 Халык саны — 223 902 кеше (2010). 88565 Халык саны — 223 тирәсендә. 88566 Халык саны — 225 158 кеше (2007). 88567 Халык саны — 226 тирәсендә. 88568 Халык саны — 227 755 кеше (2001). 88569 Халык саны — 23 161 кеше ( 2010 ). 88570 Халык саны — 23394 кеше (2015). 88571 Халык саны — 235 тирәсендә. 88572 Халык саны — 23 618 кеше ( 2010 ). 88573 Халык саны — 23641 кеше (2014). 88574 Халык саны — 236 тирәсендә. 88575 Халык саны — 23743 кеше (2014). 88576 Халык саны — 23766 кеше (2014). 88577 Халык саны — 237 тирәсендә. 88578 Халык саны — 238 тирәсендә. 88579 Халык саны — 23 тирәсендә. 88580 Халык саны — 240 тирәсендә. 88581 Халык саны — 24180 кеше (2014). 88582 Халык саны — 241 тирәсендә. 88583 Халык саны — 24220 кеше (2015). 88584 Халык саны — 243 тирәсендә. 88585 Халык саны — 244 510 кеше (2010). 88586 Халык саны — 24 481 кеше ( 2010 ). 88587 Халык саны — 245 тирәсендә. 88588 Халык саны — 247 тирәсендә. 88589 Халык саны — 248 813 кеше (2001). 88590 Халык саны — 2488 тирәсендә. 88591 Халык саны — 248 тирәсендә. 88592 Халык саны — 249 кеше (2010). 88593 Халык саны — 249 тирәсендә. 88594 Халык саны — 24 тирәсендә. 88595 Халык саны — 251 860 кеше. 88596 Халык саны — 251 тирәсендә. 88597 Халык саны — 2 529 кеше. 88598 Халык саны — 252 тирәсендә. 88599 Халык саны — 25354 кеше (2014). 88600 Халык саны — 253 994 кеше (2001). 88601 Халык саны — 253 тирәсендә. 88602 Халык саны — 25525 кеше (2014). 88603 Халык саны — 255 тирәсендә. 88604 Халык саны — 256 тирәсендә. 88605 Халык саны — 257 972 кеше (2010). 88606 Халык саны — 2579 тирәсендә. 88607 Халык саны — 25816 кеше (2014). 88608 Халык саны — 25 кеше ( 2007 ел ). 88609 Халык саны — 260 421 кеше (2010). 88610 Халык саны — 26 169 кеше (2010). 88611 Халык саны — 26385 кеше (2015). 88612 Халык саны — 264 тирәсендә. 88613 Халык саны — 266 тирәсендә. 88614 Халык саны 2,673 млн кеше (АКШ штатлары арасында 33-е урын; 2000 ел күрсәткечләре). 88615 Халык саны – 2 677 кеше (2010). 88616 Халык саны — 267 тирәсендә. 88617 Халык саны — 26886 кеше (2014). 88618 Халык саны — 26890 кеше (2015). 88619 Халык саны — 26 892 кеше ( 2010 ). 88620 Халык саны — 270 242 кеше ( 2002 ). 88621 Халык саны — 271 348 кеше ( 2009 ). 88622 Халык саны — 2 730 кеше ( 2010 ел ). 88623 Халык саны — 273 тирәсендә. 88624 Халык саны — 274 103 кеше (2010). 88625 Халык саны — 274 тирәсендә. 88626 Халык саны – 275 (2012). 88627 Халык саны — 275 тирәсендә. 88628 Халык саны — 276 209 кеше (2010). 88629 Халык саны — 277 тирәсендә. 88630 Халык саны — 27864 кеше (2014). 88631 Халык саны: 27,8 мең кеше. 88632 Халык саны — 279 256 кеше (2010). 88633 Халык саны — 27 тирәсендә. 88634 Халык саны — 2806 тирәсендә. 88635 Халык саны — 280 753 кеше (2010). 88636 Халык саны — 28 085 тирәсе (2012). 88637 Халык саны — 280 тирәсендә. 88638 Халык саны — 28155 кеше (2014). 88639 Халык саны — 282 тирәсендә. 88640 Халык саны — 28434 кеше (2011). 88641 Халык саны — 285 тирәсендә. 88642 Халык саны — 28853 кеше (2014). 88643 Халык саны — 28875 кеше (2014). 88644 Халык саны — 28 984 кеше ( 2010 ). 88645 Халык саны — 28994 кеше (2014). 88646 Халык саны — 28 тирәсендә. 88647 Халык саны — 290 тирәсендә. 88648 Халык саны — 29245 кеше (2015). 88649 Халык саны — 2936 тирәсендә. 88650 Халык саны — 294 тирәсендә. 88651 Халык саны — 295 тирәсендә. 88652 Халык саны — 296 905 кеше ( 2002 ). 88653 Халык саны — 299 тирәсендә. 88654 Халык саны — 2 кеше ( 2007 ел ). 88655 Халык саны — 2 млн кешедән артык ( Идел буе федераль бүлгесе халкының ~7% өлеше, Түбән Новгород өлкәсе халкының ~63% өлеше). 88656 Халык саны — 3 000 кеше ( 2010 ел ). 88657 Халык саны — 300 мең тиресе кеше. 88658 Халык саны — 300 тирәсендә. 88659 Халык саны — 30 259 кеше. 88660 Халык саны — 302 тирәсендә. 88661 Халык саны — 303 093 кеше (2010). 88662 Халык саны — 30 394 кеше ( 2010 ). 88663 Халык саны — 303 тирәсендә. 88664 Халык саны — 3 051 000 кеше (2009). 88665 Халык саны — 30 515 кеше (2010). 88666 Халык саны — 305 тирәсендә. 88667 Халык саны — 3 075 кеше (2010). 88668 Халык саны — 30884 кеше (2014). 88669 Халык саны — 30984 кеше (2014). 88670 Халык саны — 30 тирәсендә. 88671 Халык саны — 314 436 кеше ( 2010 ). 88672 Халык саны — 31494 кеше (2015). 88673 Халык саны — 31576 кеше (2014). 88674 Халык саны — 3 159 кеше (2010). 88675 Халык саны — 317 747 кеше ( 2010 ). 88676 Халык саны — 31796 кеше (2014). 88677 Халык саны — 317 тирәсендә. 88678 Халык саны — 31 916 кеше. 88679 Халык саны — 319 тирәсендә. 88680 Халык саны — 321 тирәсендә. 88681 Халык саны — 3244 тирәсендә. 88682 Халык саны — 324 тирәсендә. 88683 Халык саны — 32 600 кеше ( 2010 ). 88684 Халык саны — 327 540 кеше (2009). 88685 Халык саны — 32772 кеше (2014). 88686 Халык саны — 328 360 кеше (2001). 88687 Халык саны — 32943 кеше (2015). 88688 Халык саны — 33 045 тирәсе (2012). 88689 Халык саны — 330 773 кеше (2010). 88690 Халык саны — 3 319 кеше (2010). 88691 Халык саны — 333 тирәсендә. 88692 Халык саны 334 меңне уза. 88693 Халык саны — 335 тирәсендә. 88694 Халык саны — 336 402 кеше (2010). 88695 Халык саны — 336 тирәсендә. 88696 Халык саны — 338 тирәсендә. 88697 Халык саны — 34 066 кеше. 88698 Халык саны — 341 тирәсендә. 88699 Халык саны – 3,451 млн кеше (АКШда 27нче урын; 2000 ел). 88700 Халык саны — 345,489 кеше, якын яткан торак пунктлар белән бергә 500 мең кешедән артык. 88701 Халык саны — 3 462 кеше (2010 ел). 88702 Халык саны — 3 477 кеше (2010). 88703 Халык саны — 347 тирәсендә. 88704 Халык саны — 349 103 кеше ( 2011 ). 88705 Халык саны — 349 тирәсендә. 88706 Халык саны — 34 тирәсендә. 88707 Халык саны — 351 тирәсендә. 88708 Халык саны — 35354 кеше (2014). 88709 Халык саны — 353 тирәсендә. 88710 Халык саны — 356 тирәсендә. 88711 Халык саны — 35701 кеше (2014). 88712 Халык саны — 357 тирәсендә. 88713 Халык саны — 35892 кеше (2014). 88714 Халык саны — 359 тирәсендә. 88715 Халык саны — 35 кеше ( 2007 ел ). 88716 Халык саны — 35 тирәсендә. 88717 Халык саны — 360 тирәсендә. 88718 Халык саны — 36 149 кеше (2010). 88719 Халык саны — 363 тирәсендә. 88720 Халык саны – 3,641 млн кеше (АКШ штатлары арасында 28нче урын; 2005 ел күрсәткече). 88721 Халык саны — 36781 кеше (2011). 88722 Халык саны — 36844 кеше (2014). 88723 Халык саны — 368 тирәсендә. 88724 Халык саны — 369 тирәсендә. 88725 Халык саны — 372 тирәсендә. 88726 Халык саны — 37316 кеше (2014). 88727 Халык саны — 373 тирәсендә. 88728 Халык саны — 375 тирәсендә. 88729 Халык саны — 37 609 кеше (2010). 88730 Халык саны — 37777 кеше (2011). 88731 Халык саны — 377 тирәсендә. 88732 Халык саны — 378 тирәсендә. 88733 Халык саны — 379 тирәсендә. 88734 Халык саны — 37 кеше. 88735 Халык саны 37 мең кеше тәшкил итә. 88736 Халык саны — 38087 кеше (2014). 88737 Халык саны — 381 тирәсендә. 88738 Халык саны — 384 тирәсендә. 88739 Халык саны — 385 тирәсендә. 88740 Халык саны – 388 мең ( 2009 ). 88741 Халык саны — 388 тирәсендә. 88742 Халык саны — 389 589 кеше (2001). 88743 Халык саны — 389 тирәсендә. 88744 Халык саны — 38 млн кеше. 88745 Халык саны — 391 158 кеше (2010). 88746 Халык саны — 392 тирәсендә. 88747 Халык саны — 39780 кеше (2011). 88748 Халык саны — 399 тирәсендә. 88749 Халык саны — 39 тирәсендә. 88750 Халык саны — 3 кеше ( 2007 ел ). 88751 Халык саны — 3 тирәсендә. 88752 Халык саны — 40010 кеше (2014). 88753 Халык саны — 40046 кеше (2014). 88754 Халык саны — 40079 кеше (2014). 88755 Халык саны — 40082 кеше (2014). 88756 Халык саны — 4 018 кеше (2010). 88757 Халык саны — 401 тирәсендә. 88758 Халык саны — 402 тирәсендә. 88759 Халык саны — 40440 кеше (2014). 88760 Халык саны — 4 050 кеше ( 2010 ). 88761 Халык саны — 405 тирәсендә. 88762 Халык саны — 40709 кеше (2014). 88763 Халык саны — 40717 кеше (2014). 88764 Халык саны — 40779 кеше (2014). 88765 Халык саны — 40819 кеше (2014). 88766 Халык саны — 40829 кеше (2014). 88767 Халык саны — 4 085 кеше (2011). 88768 Халык саны — 409 277 кеше ( 2010 ). 88769 Халык саны — 40 тирәсендә. 88770 Халык саны — 410 131 кеше (2011). 88771 Халык саны — 41062 кеше (2014). 88772 Халык саны — 41075 кеше (2014). 88773 Халык саны — 41138 кеше (2014). 88774 Халык саны — 411 тирәсендә. 88775 Халык саны — 412 тирәсендә. 88776 Халык саны — 4 141 955 кеше. 88777 Халык саны — 41 552 кеше (2010). 88778 Халык саны — 41560 кеше (2014). 88779 Халык саны — 415 тирәсендә. 88780 Халык саны — 417 тирәсендә. 88781 Халык саны — 41800 кеше (2014). 88782 Халык саны — 41951 кеше (2014). 88783 Халык саны — 42033 кеше (2002). 88784 Халык саны – 42 065 кеше ( 2008 ). 88785 Халык саны — 420 тирәсендә. 88786 Халык саны — 421 тирәсендә. 88787 Халык саны — 42201 кеше (2014). 88788 Халык саны — 42240 кеше (2014). 88789 Халык саны — 42254 кеше (2013). 88790 Халык саны — 42392 кеше (2014). 88791 Халык саны — 423 тирәсендә. 88792 Халык саны — 42504 кеше (2014). 88793 Халык саны — 426 тирәсендә. 88794 Халык саны — 427 тирәсендә. 88795 Халык саны — 428 тирәсендә. 88796 Халык саны — 42917 кеше (2014). 88797 Халык саны — 43499 кеше (2014). 88798 Халык саны — 4 356 кеше ( 2010 ел ). 88799 Халык саны — 43607 кеше (2014). 88800 Халык саны — 43700 кеше (2014). 88801 Халык саны — 43716 кеше (2002). 88802 Халык саны — 43995 кеше (2014). 88803 Халык саны — 43 тирәсендә. 88804 Халык саны — 44014 кеше (2014). 88805 Халык саны — 44325 кеше (2014). 88806 Халык саны — 443 827 кеше (2010). 88807 Халык саны — 44465 кеше (2014). 88808 Халык саны 4,469 млн кеше (22 урын). 88809 Халык саны — 446 тирәсендә. 88810 Халык саны — 44721 кеше (2014). 88811 Халык саны – 4 482 кеше (2010). 88812 Халык саны — 4499 тирәсендә. 88813 Халык саны — 45 061 кеше (2010). 88814 Халык саны — 450 тирәсендә. 88815 Халык саны — 455 тирәсендә. 88816 Халык саны — 45794 кеше (2014). 88817 Халык саны — 45804 кеше (2014). 88818 Халык саны — 45891 кеше (2011). 88819 Халык саны — 46027 кеше (2014). 88820 Халык саны — 460 517 кеше (2011), Польшаның халык саны буенча алтынчы шәһәре, Сопот һәм Гдыня шәһәрләре белән Труймясто (ягъни Өч шәһәр) агломерациясене тәшкил итә. 88821 Халык саны — 46265 кеше (2014). 88822 Халык саны — 46337 кеше (2014). 88823 Халык саны — 46344 кеше (2014). 88824 Халык саны — 46398 кеше (2014). 88825 Халык саны — 46399 кеше (2014). 88826 Халык саны — 46621 кеше (2014). 88827 Халык саны — 46623 кеше (2014). 88828 Халык саны — 466 тирәсендә. 88829 Халык саны — 46 740 кеше, буйсындырылган торак пунктлары белән — 71 203 кеше. 88830 Халык саны — 467 500 кеше (2010). 88831 Халык саны — 467 тирәсендә. 88832 Халык саны — 46925 кеше (2014). 88833 Халык саны — 4 704 кеше ( 2010 ). 88834 Халык саны — 470 тирәсендә. 88835 Халык саны — 47164 кеше (2014). 88836 Халык саны — 47177 кеше (2014). 88837 Халык саны — 471 кеше (2010). 88838 Халык саны — 47385 кеше (2014). 88839 Халык саны — 47397 кеше (2014). 88840 Халык саны — 474 тирәсендә. 88841 Халык саны — 47638 кеше (2014). 88842 Халык саны — 476 тирәсендә. 88843 Халык саны — 47727 кеше (2014). 88844 Халык саны — 47744 кеше (2011). 88845 Халык саны — 477 тирәсендә. 88846 Халык саны — 47907 кеше (2014). 88847 Халык саны — 47 тирәсендә. 88848 Халык саны — 48098 кеше (2014). 88849 Халык саны — 48218 кеше (2014). 88850 Халык саны — 48220 кеше (2011). 88851 Халык саны — 48553 кеше (2014). 88852 Халык саны — 48601 кеше (2014). 88853 Халык саны — 48813 кеше (2014). 88854 Халык саны — 48881 кеше (2014). 88855 Халык саны — 49000 кеше (2011). 88856 Халык саны — 49 000 кеше (2012) http://tcweeklynews. 88857 Халык саны — 491 тирәсендә. 88858 Халык саны 4922 кеше (2011). 88859 Халык саны — 49519 кеше (2014). 88860 Халык саны 4 953 219 кеше ( 2012 ел ). 88861 Халык саны — 49 737 кеше ( 2010 ). 88862 Халык саны — 49855 кеше (2014). 88863 Халык саны — 49952 кеше (2014). 88864 Халык саны — 49994 кеше (2011). 88865 Халык саны — 4 тирәсендә. 88866 Халык саны — 50016 кеше (2014). 88867 Халык саны — 50196 кеше (2013). 88868 Халык саны — 50468 кеше (2014). 88869 Халык саны — 505 тирәсендә. 88870 Халык саны — 50652 кеше (2014). 88871 Халык саны — 508 тирәсендә. 88872 Халык саны — 50916 кеше (2013). 88873 Халык саны — 50 тирәсендә. 88874 Халык саны — 51510 кеше (2014). 88875 Халык саны — 51599 кеше (2013). 88876 Халык саны — 515 тирәсендә. 88877 Халык саны — 51605 кеше (2011). 88878 Халык саны — 51695 кеше (2011). 88879 Халык саны — 517 137 кеше ( 2010 ). 88880 Халык саны — 51 929 кеше ( 2010 ). 88881 Халык саны — 51958 кеше (2014). 88882 Халык саны — 52082 кеше (2013). 88883 Халык саны — 521 тирәсендә. 88884 Халык саны — 5,220,393 кеше (АКШта 21 нче урын, 2008 ел мәгълүматлары). 88885 Халык саны — 52203 кеше (2013). 88886 Халык саны — 52277 кеше (2014). 88887 Халык саны — 523 тирәсендә. 88888 Халык саны — 52503 кеше (2014). 88889 Халык саны — 52579 кеше (2014). 88890 Халык саны — 52752 кеше (2014). 88891 Халык саны — 5 276 кеше ( 2010 ел ). 88892 Халык саны — 52797 кеше (2013). 88893 Халык саны — 53039 кеше (2013). 88894 Халык саны – 532,7 мең кеше (АКШ штатлары арасында 50нче, ягъни соңгы урын). 88895 Халык саны — 53298 кеше (2014). 88896 Халык саны — 533 тирәсендә. 88897 Халык саны — 53471 кеше (2013). 88898 Халык саны — 53531 кеше (2011). 88899 Халык саны — 53569 кеше (2013). 88900 Халык саны — 53798 кеше (2011). 88901 Халык саны — 5 384 кеше ( 2010 ). 88902 Халык саны — 53919 кеше (2011). 88903 Халык саны — 539 тирәсендә. 88904 Халык саны — 54239 кеше (2011). 88905 Халык саны — 54271 кеше (2011). 88906 Халык саны — 54470 кеше (2013). 88907 Халык саны — 54631 кеше (2014). 88908 Халык саны — 54709 кеше (2013). 88909 Халык саны — 549 тирәсендә. 88910 Халык саны — 55171 кеше (2014). 88911 Халык саны — 551 тирәсендә. 88912 Халык саны — 55252 кеше (2013). 88913 Халык саны — 55407 кеше (2011). 88914 Халык саны — 554 696 кеше (2011). 88915 Халык саны — 55 671 кеше ( 2010 ). 88916 Халык саны — 55689 кеше (2014). 88917 Халык саны — 55837 кеше (2011). 88918 Халык саны — 55846 кеше (2014). 88919 Халык саны — 5 595 211 кеше (АКШ буенча 17 нче урында; 2000 ел мәгълүматлары). 88920 Халык саны — 5 598 776 кеше. 88921 Халык саны — 559 тирәсендә. 88922 Халык саны — 55 кеше ( 2007 ел ). 88923 Халык саны — 55 тирәсендә. 88924 Халык саны — 56006 кеше (2011). 88925 Халык саны — 56077 кеше (2014). 88926 Халык саны — 560 тирәсендә. 88927 Халык саны — 56156 кеше (2013). 88928 Халык саны — 56202 кеше (2011). 88929 Халык саны — 56397 кеше (2011). 88930 Халык саны — 5 648 кеше (2010). 88931 Халык саны — 564 тирәсендә. 88932 Халык саны — 56685 кеше (2014). 88933 Халык саны — 566 тирәсендә. 88934 Халык саны — 567 тирәсендә. 88935 Халык саны — 56970 кеше (2011). 88936 Халык саны 5,698 млн кеше (16нчы урын). 88937 Халык саны — 56993 кеше (2014). 88938 Халык саны — 56 тирәсендә. 88939 Халык саны — 570 тирәсендә. 88940 Халык саны — 57184 кеше (2013). 88941 Халык саны — 57460 кеше (2011). 88942 Халык саны — 57533 кеше (2013). 88943 Халык саны — 575 тирәсендә. 88944 Халык саны — 57649 кеше (2014). 88945 Халык саны — 57687 кеше (2014). 88946 Халык саны — 57900 кеше (2011). 88947 Халык саны — 57984 кеше (2011). 88948 Халык саны — 57 тирәсендә. 88949 Халык саны — 580 тирәсендә. 88950 Халык саны — 5 816 кеше (2010). 88951 Халык саны — 581 кеше ( 2010 ). 88952 Халык саны — 58584 кеше (2011). 88953 Халык саны — 58 663 кеше (2011). 88954 Халык саны — 58932 кеше (2011). 88955 Халык саны — 58 тирәсендә. 88956 Халык саны — 590 тирәсендә. 88957 Халык саны — 59166 кеше (2014). 88958 Халык саны — 59 339 кеше ( 2014 ). 88959 Халык саны — 59384 кеше (2011). 88960 Халык саны — 593 кеше (2010). 88961 Халык саны — 59596 кеше (2014). 88962 Халык саны — 596 тирәсендә. 88963 Халык саны — 59835 кеше (2014). 88964 Халык саны — 59951 кеше (2014). 88965 Халык саны — 59957 кеше (2014). 88966 Халык саны — 59 тирәсендә. 88967 Халык саны — 5 кеше ( 2007 ел ). 88968 Халык саны 600 тирәсе. 88969 Халык саны — 6013 кеше (2014). 88970 Халык саны — 60288 кеше (2011). 88971 Халык саны — 602 тирәсендә. 88972 Халык саны — 60525 кеше (2011). 88973 Халык саны 60 703 ( 2010 ). 88974 Халык саны — 60763 кеше (2013). 88975 Халык саны — 60889 кеше (2014). 88976 Халык саны — 612 тирәсендә. 88977 Халык саны — 61350 кеше (2014). 88978 Халык саны — 61353 кеше (2011). 88979 Халык саны — 615 тирәсендә. 88980 Халык саны — 61 736 кеше (2010). 88981 Халык саны — 61767 кеше (2013). 88982 Халык саны — 61925 кеше (2011). 88983 Халык саны — 61 тирәсендә. 88984 Халык саны — 62124 кеше (2014). 88985 Халык саны — 62192 кеше (2015). 88986 Халык саны — 62215 кеше (2014). 88987 Халык саны — 62346 кеше (2013). 88988 Халык саны — 62616 кеше (2013). 88989 Халык саны 626 мең кешене тәшкил итә. 88990 Халык саны — 62773 кеше (2014). 88991 Халык саны — 62 тирәсендә. 88992 Халык саны — 630 131 кеше (2011). 88993 Халык саны — 631 тирәсендә. 88994 Халык саны — 6 323 037 кеше ( 2010 ). 88995 Халык саны – 632,7 мең кеше (Штатлар арасында 47нче урын; 2007 ел мәгълүматлары; АКШ халкының 0.21%). 88996 Халык саны — 63311 кеше (2014). 88997 Халык саны — 63371 кеше (2011). 88998 Халык саны — 63386 кеше (2013). 88999 Халык саны – 63 716 кеше ( 2012 ). 89000 Халык саны — 63 тирәсендә. 89001 Халык саны — 640 тирәсендә. 89002 Халык саны — 64171 кеше (2014). 89003 Халык саны — 64175 кеше (2011). 89004 Халык саны — 642 тирәсендә. 89005 Халык саны — 64 306 кеше (2010). 89006 Халык саны — 64322 кеше (2011). 89007 Халык саны — 643 тирәсендә. 89008 Халык саны — 6 452 кеше ( 2010 ). 89009 Халык саны — 64533 кеше (2014). 89010 Халык саны — 64895 кеше (2014). 89011 Халык саны — 648 тирәсендә. 89012 Халык саны — 65538 кеше (2014). 89013 Халык саны — 65540 кеше (2014). 89014 Халык саны — 65662 кеше (2013). 89015 Халык саны — 657 тирәсендә. 89016 Халык саны — 65 966 кеше ( 2011 ). 89017 Халык саны 660,3 мең кеше (2013). 89018 Халык саны — 661 тирәсендә. 89019 Халык саны — 662 кеше (2010). 89020 Халык саны — 66 362 кеше ( 2011 ). 89021 Халык саны — 66518 кеше (2014). 89022 Халык саны — 66527 кеше (2011). 89023 Халык саны — 66672 кеше (2014). 89024 Халык саны — 668 980 кеше (2001). 89025 Халык саны — 668 тирәсендә. 89026 Халык саны — 67189 кеше (2013). 89027 Халык саны — 67368 кеше (2011). 89028 Халык саны — 6 752 кеше ( 2010 ). 89029 Халык саны — 67559 кеше (2014). 89030 Халык саны — 67613 кеше (2011). 89031 Халык саны — 6 785 кеше ( 2010 ). 89032 Халык саны — 67 тирәсендә. 89033 Халык саны — 68167 кеше (2014). 89034 Халык саны — 681 тирәсендә. 89035 Халык саны — 68386 кеше (2013). 89036 Халык саны — 683 тирәсендә. 89037 Халык саны — 68721 кеше (2014). 89038 Халык саны — 68740 кеше (2014). 89039 Халык саны — 69358 кеше (2013). 89040 Халык саны — 69527 кеше (2011). 89041 Халык саны — 6 959 кеше. 89042 Халык саны — 697 тирәсендә. 89043 Халык саны — 699 тирәсендә. 89044 Халык саны — 701 мең кеше ( 2010 ): осетиннар (60,7 %), руслар (23,2 %), ингушлар (5 %), әрмәннәр (2,4 %), комыклар (1,8 %) һ.б. Шәһәрдә — 64,3 %. 89045 Халык саны — 70293 кеше (2011). 89046 Халык саны — 70842 кеше (2002). 89047 Халык саны — 71032 кеше (2014). 89048 Халык саны — 711 тирәсендә. 89049 Халык саны — 713 тирәсендә. 89050 Халык саны — 71471 кеше (2011). 89051 Халык саны — 7 170 000 кеше. 89052 Халык саны — 71952 кеше (2014). 89053 Халык саны — 72869 кеше (2014). 89054 Халык саны – 7,2 млн кеше (АКШда 12нче урын; 2000 ел күрсәткече). 89055 Халык саны — 73 117 кеше (2010). 89056 Халык саны — 73325 кеше (2013). 89057 Халык саны — 73331 кеше (2011). 89058 Халык саны 734 000 кеше ( 2010 ). 89059 Халык саны — 73436 кеше (2014). 89060 Халык саны — 73586 кеше (2014). 89061 Халык саны — 737 тирәсендә. 89062 Халык саны — 74086 кеше (2014). 89063 Халык саны — 741 тирәсендә. 89064 Халык саны — 742 689 кеше (2010). 89065 Халык саны — 74550 кеше (2002). 89066 Халык саны — 74550 кеше (2011). 89067 Халык саны — 7 457 589 кеше (2014, шәһәрнең үзендә), Чуңчиң административ бүлгесе чикләрендә як. 29 575 000 кеше яши. 89068 Халык саны — 74804 кеше (2014). 89069 Халык саны — 74811 кеше (2013). 89070 Халык саны — 74865 кеше (2011). 89071 Халык саны — 75058 кеше (2014). 89072 Халык саны — 75076 кеше (2011). 89073 Халык саны — 75439 кеше (2014). 89074 Халык саны — 75456 кеше (2013). 89075 Халык саны — 7545 кеше (2014). 89076 Халык саны — 75802 кеше (2011). 89077 Халык саны — 76511 кеше (2011). 89078 Халык саны — 76 965 кеше (2010). 89079 Халык саны — 76 тирәсендә. 89080 Халык саны — 770 тирәсендә. 89081 Халык саны — 77383 кеше (2011). 89082 Халык саны — 77452 кеше (2013). 89083 Халык саны — 77588 кеше (2014). 89084 Халык саны — 77 675 кеше (2010). 89085 Халык саны — 77 717 кеше (2010). 89086 Халык саны — 77 744 кеше ( 2010 ). 89087 Халык саны — 77 тирәсендә. 89088 Халык саны — 79315 кеше (2011). 89089 Халык саны — 79 410 кеше. 89090 Халык саны — 794 тирәсендә. 89091 Халык саны — 79 936 кеше (2010). 89092 Халык саны — 7 тирәсендә. 89093 Халык саны — 800 тирәсендә. 89094 Халык саны — 80572 кеше (2014). 89095 Халык саны — 80 920 кеше. 89096 Халык саны — 81010 кеше (2014). 89097 Халык саны 8 162 кеше (2000). 25 гамәлдәге бар, шуларның иң биеге — Шишалдин янартавы (2860 м). 89098 Халык саны — 81692 кеше (2014). 89099 Халык саны — 816 тирәсендә. 89100 Халык саны — 81916 кеше (2014). 89101 Халык саны — 819 кеше (2010). 89102 Халык саны — 81 тирәсендә. 89103 Халык саны — 822 тирәсендә. 89104 Халык саны — 824 тирәсендә. 89105 Халык саны — 82504 кеше (2011). 89106 Халык саны — 82634 кеше (2013). 89107 Халык саны — 82636 кеше (2014). 89108 Халык саны — 82 655 кеше ( 2010 ). 89109 Халык саны — 82 916 кеше (2001). 89110 Халык саны — 82 933 кеше ( 2010 ). 89111 Халык саны — 82 кеше. 89112 Халык саны — 82 тирәсендә. 89113 Халык саны — 83061 кеше (2014). 89114 Халык саны — 83280 кеше (2014). 89115 Халык саны — 834 кеше (2010). 89116 Халык саны — 83527 кеше (2014). 89117 Халык саны — 8,3 мең кеше ( 2009 ). 89118 Халык саны — 84104 кеше (2011). 89119 Халык саны — 84537 кеше (2011). 89120 Халык саны — 84694 кеше (2014). 89121 Халык саны — 84783 кеше (2014). 89122 Халык саны — 84 тирәсендә. 89123 Халык саны — 85119 кеше (2011). 89124 Халык саны — 85126 кеше (2015). 89125 Халык саны — 85129 кеше (2011). 89126 Халык саны — 851 тирәсендә. 89127 Халык саны — 852 тирәсендә. 89128 Халык саны — 86020 кеше (2013). 89129 Халык саны — 860 тирәсендә. 89130 Халык саны — 867 тирәсендә. 89131 Халык саны — 876 тирәсендә. 89132 Халык саны — 87 тирәсендә. 89133 Халык саны — 883 тирәсендә. 89134 Халык саны — 89024 кеше (2014). 89135 Халык саны — 895 тирәсендә. 89136 Халык саны — 89989 кеше (2013). 89137 Халык саны — 89 тирәсендә. 89138 Халык саны — 8 тирәсендә. 89139 Халык саны 90630 кеше. 89140 Халык саны — 90934 кеше (2014). 89141 Халык саны — 909 тирәсендә. 89142 Халык саны — 90 тирәсендә. 89143 Халык саны — 916 тирәсендә. 89144 Халык саны — 91 тирәсендә. 89145 Халык саны — 9 201 кеше (2010). 89146 Халык саны — 92121 кеше (2011). 89147 Халык саны — 92138 кеше (2014). 89148 Халык саны — 92617 кеше (2011). 89149 Халык саны — 92 тирәсендә. 89150 Халык саны — 93028 кеше (2013). 89151 Халык саны — 9 370 кеше (2010). 89152 Халык саны — 93974 кеше (2013). 89153 Халык саны — 9 400 кеше (2010). 89154 Халык саны — 942 тирәсендә. 89155 Халык саны — 94492 кеше (2014). 89156 Халык саны — 9 459 кеше ( 2010 ). 89157 Халык саны — 94686 кеше (2015). 89158 Халык саны - 9 496 791 кеше (2010 ел, Русия халкының 6,6 %ы). 89159 Халык саны — 94 тирәсендә. 89160 Халык саны — 9 556 кеше. 89161 Халык саны — 9 614 кеше ( 2010 ). 89162 Халык саны — 96 640 кеше ( 2014 ). 89163 Халык саны — 97382 кеше (2014). 89164 Халык саны — 97588 кеше (2013). 89165 Халык саны — 97 тирәсендә. 89166 Халык саны — 98874 кеше (2014). 89167 Халык саны — 98966 кеше (2014). 89168 Халык саны — 98 кеше (2010). 89169 Халык саны — 98 тирәсендә. 89170 Халык саны – 99 022 кеше ( 2010 ). 89171 Халык саны – 9,94 млн кеше (АКШда 8нче урын; 2000 ел күрсәткече). 89172 Халык саны — 997 тирәсендә. 89173 Халык саны — 99 тирәсендә. 89174 Халык саны Авылда татарлар (100%) яши. 89175 Халык саны арткан, һәм кешеләр Камышла елгасының башка ягына күчтеләр. 89176 Халык саны арту сәбәпле җир җитмәгән. 89177 Халык саны буенча (230,5 млн кеше) дөньяда дүртенче урында. 89178 Халык саны буенча дәүләтнең дүртенче шәһәре. 89179 Халык саны буенча дөньяда өченче урында тора (304 млн. 89180 Халык саны буенча Әрмәнстанның иң эре шәһәре. 89181 Халык саны буенча икенче урында марилар (1,6 %). 89182 Халык саны буенча илнең тугызынчы шәһәре. 89183 Халык саны буенча исә Һиндстан икенче урында (1 131 191 071 кеше). 89184 Халык саны буенча, татарлар (мишәрләр) районда икенче урында – 4200дән артык кеше исәпләнә. 89185 Халык саны буенча шәһәр Русиядә — беренче, Аурупада — икенче ( Стамбулдан соң), дөньяда — сигезенче. 89186 Халык саны Галерея Maloyaroslavets-station. 89187 Халык саны ел саен арта. 89188 Халык саны — кеше юк ( 2007 ел ). 89189 Халык саны Климат Климат уртача континенталь. 89190 Халык саны Милләтләр (2010): урыслар — 63,1%, бүрәтләр — 33,4%. 89191 Халык саны Милли состав (2010): татарлар — 41%, руслар — 54%, чуашлар - 5%. 89192 Халык саны Милли состав (2010): татарлар — 70%, руслар — 26%, чуашлар - 4%. 89193 Халык саны Милли состав (2010): татарлар (97%), чуашлар (2%), руслар (1%). 89194 Халык саны Милли состав (2010): татарлар (99%), руслар (1%). 89195 Халык саны Милли состав (2010): чуашлар (56%), руслар (44%). 89196 Халык саны Милли составы (2002): руслар — 100%. 89197 Халык саны Милли составы (2002): татарлар — 98%, руслар — 2%. 89198 Халык саны Милли составы (2010): руслар — 100%. 89199 Халык саны Милли составы (2010): руслар (96%), татарлар (2%), чуашлар (2%). 89200 Халык саны Милли составы (2010): татарлар — 62%, руслар — 26%, чуашлар - 7%, кыргызлар - 4%, үзбәкләр - 1%. 89201 Халык саны Милли составы (2010): татарлар — 93%, руслар — 5%, чуашлар - 2%. 89202 Халык саны Милли составы: руслар — 100%. 89203 Халык санын авыл Советы хезмәткәрләре 700ләп дип әйтәләр. 89204 Халык санын алуда трүхмәннәр аерым саналмыйлар. 89205 Халык санында татарлар өлеше 73% тәшкил иткән. 89206 Халык саныннан 16,9% бала һәм яшүсмерләр, 63,9% яшьләр һәм 19,2% өлкән яшьтәге кешеләр тәшкил итәләр. 89207 Халык санының пигы 1930 елга туры килә, шул чордан соң кешеләр саны кими барган һәм соңгы 30 ел эчендә 140 000 тирәсендә саклана. 89208 Халык саны Тарихы Олы Ака – районның иң зур авылларының берсе. 89209 Халык саны ; Урбанизация Районың шәһәр халкы составляет %. 89210 Халык саны Халкының территория буенча бүленеше 2010 елның җанисәбе буенча, шәһәрләрдә һәм шәһәр тибындагы бистәләрдә 1 052 153 (69,2%) кеше торган, ә авылларда — 469 267 (30,8%) кеше торган. 89211 Халык саны Халыкара мөнәсәбәтләр Кардәш шәһәрләр: Шәһәрдә 9 чит ил консуллыгы (Франция, Дания, Алмания, Австрия, Бөекбритания, Бельгия, Латвия, Маҗарстан, Молдавия) урнашкан. 89212 Халык саны: Халык структурасы 28 750 942 ир кеше һәм 30 713 702 хатын-кыз (2011 елда). 89213 Халык саны Шәһәрдә 6 315 кеше яши дип исәпләнә ( 2005 ). 89214 Халык саны якынча 11,1 млн кеше. 89215 Халык саны — якынча 11 миллион кеше. 89216 Халык саны — якынча 170 мең кеше. 89217 Халык саны якынча 18 млн тирәсе. 89218 Халык саны — якынча 2,2 млн кеше (Көньяк федераль округы халкының ~15% өлеше, Ростов өлкәсе халкының ~50% өлеше). 89219 Халык саны якынча 270,4 мең кеше (2009 елда). 89220 Халык саны якынча 3 мең кеше. 89221 Халык саны якынча 410 мең кеше. 89222 Халык саны якынча 4,28 миллион кеше. 89223 Халык сарыкчылак һәм балык тоту белән шөгыльләнә. 89224 Халык сөйләве буенча Алтата авылы татарлары, тимер юл аларның авылы аша үтәдә, станция булгач, урыс басар диеп, һәр бер өйдән акча җыеп, тимер юл төзүче инженерга түләп, тимер юлын ундүрт чакырым төньяккарак күчертәләр. 89225 Халык су кадерен белә.. 89226 «Халык сулышы» ( ) - 2010-2011 елларда Иске Кулаткы районында татар һәм рус телендә чыгучы гәҗит. 89227 Халык Суматра халкының саны 45 млн кешене тәшкил итә (2005). 89228 Халыкта аны каен тузы дип атыйлар. 89229 Халык табигый үсеше — 9,8 (1000 кешегә, 2010 ). 89230 Халык тавыш күтәрә, җирләрен кире кайтаруны таләп итә. 89231 Халык Танылган шәхесләр * Станислав Войцеховски (1869-1953), поляк дәүләт эшлеклесе, Польша президенты (1922-1926). 89232 Халык тарафыннан сайланган президент күбрәк куәткә ия булган һәм ил өстеннән премьер министр белән альянста хөкем иткән (Хезмәт Фиркасе һәм Маврикий Хәрби Хәрәкәте җитәкчеләре тарафыннан) икенче җөмһүрият тәкъдим ителгән. 89233 Халык татар теленең эчкен сөйләшендә сөйләшә. 89234 "Халык театры" исеме иң көчле профессиональ булмаган коллективларга бирелә, әгәрдә аларның спектакльләр һәм чыгышлар ясарга шартлары булса. 89235 Халык театрында уйнаган рольләре: Мирсәй Әмирнең “Миңлекамал” – Гыйльманов Туфан Миңнуллин “Үзебез сайлаган язмыш” Мирсәй Әмирнең “Миңлекамал” драмасы белән Бөтенсоюз фестивале лауреаты һәм өченче мәртәбә Бөтенроссия смотры лауреаты. 89236 Халык, тел, дин Люксембургның халкы күп түгел (86 мең кеше), бу ил халкының 1/6 тәшкил итә. 89237 Халык телендә "Больничный городок" дип тә атала. 89238 Халык телендә әле онытылмый йөри торган тегермән атамаларыннан Морзахан, Нәгьми, Насыйри, Тимерша, Хәсән, Яшип, Хәйретдин, Әхмәдулла, Салави тегермәннәрен әйтергә мөмкин. 89239 Халык телендә кәвеш белән башмакның аермасы бик беленми. 89240 Халык телендә мондый риваять бар. 89241 Халык телендә ул "Даулы урман" дип йөртелә. 89242 Халык телендә ул Эрә Бакырчысы дип йөртелә. 89243 Халык типтәр дип язылган. 89244 Халык Төп милләтләр: * 1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 46,5%, руслар — 46,1%, чуашлар — 3,0%, украиннар — 1,0%, башкортлар — 1,0%. 89245 Халык Төп милләтләр: * 1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 46,8%, руслар — 49,3%, марилар — 1,6%. 89246 Халык Төп милләтләр: * 1989 елгы җанисәп буенча: татарлар — 62,3%, руслар — 25,5%, чуашлар — 10,9%. 89247 Халык Торак пунктлар Административ бүленеш Мурманск өлкәсе 5 муниципаль районга һәм 14 шәһәр округына бүленә. 89248 Халык Торак пунктлар Административ бүленеш Ставрополь крае 26 муниципаль районга һәм 9 шәһәр округына бүленә. 89249 Халык Торак пунктлар Административ бүленеш Шәһәр бүлгеләре Районнар 520px Икътисад Балык, машина төзелеше, ягулык, целлюлоза-кәгазь, азык-төлек тармаклары сәнәгатьнең төп тармаклары булып тора. 89250 Халык төркеме эчендә Алмайны күреп алган сихерче аның кулыннан алтын таракны тартып ала һәм юкка чыга. 89251 Халык төрле кәсеп — иген игү, терлекчелек, олаучылык белән шөгыльләнә, юлаучылар йортлары тота. 89252 Халык төрле үләннәр һәм тамырлар ашый. 89253 Халык тормышыннан алып язылган мелодрамалар, чит ил классикасыннан У.Шекспир әсәрләре, чор кадагына кагылышлы милли һәм тәрҗемә пьесалар репертуарның тотрыклы булуына ярдәм итә. 89254 Халык Туган тел буенча состав ( 1897 елдагы җанисәбе буенча): http://demoscope. 89255 Халык Тыва халкы саны — 313 940 кеше ( 2009 ), халык тыгызлыгы — 1,86 кеше/ км² ( 2009 ). 89256 Халык тыгызлыгы — 553 кеше. 89257 Халык тыгызлыгы уртача – 1 кв. 89258 Халык тырышып чәчү җирләрен, йорт салу өчен урыннарны урманнан чистарта. 89259 Халык уен коралларында уйнаучыларның III бөтенрусия конкурсында (Тула, 1986 ) дипломга ия була. 89260 Халык, үз-үзен коткару өчен аңарга азык итеп берәр кыз бирә торган була. 89261 Халык үз хуҗалыклары белән көн күрә, һөнәрчеләр бар (тегүчелек, үргән мебель ясау, чигү аяк киеме тегү һ.б.). Төп 9-еллык мәктәп, медпункт, балалар бакчасы, кибет бар. 89262 Халык умартачылык белән шөгыльләнгән. 1898 елгы исемлектә Кушлавыч авылында татарлар яши дип искә алына. 89263 Халык урамнарны үзенчә атап йөртә: Тегәрҗеп урамы, Түбән оч, Олы урам, Зират очы, Үткәвәл урамы һ. б. Олы Мәтәскә авылы халкы әби-баба ята торган зиратны карап һәм чистартып тора. 89264 Халык урман кисә, басу ясый һәм йортлар сала башлый. 89265 Халык Халкының 3/4 өлеше Алясканың көньяк-көнчыгыш һәм көньяк яр буенда яши. 89266 Халык Халкының 97%ны ак тәнлеләр тәшкил итәләр (нигездә, испан колонистларның, испан һәм итальян күчеп утыручыларның нәселләре). 89267 Халык Халкының төп өлеше — яңазеландиялеләр; алар яңазеландияле инглизләр һәм маориләргә (15%) бүленә. 89268 Халык Халык исәбе 1044 мең кеше ( 2010 ), аларның 69 % шәһәрләрдә тора. 89269 Халык Халык исәбе — 3 584 600 ( 2016 ). 89270 Халык Халыкның еллык артуы – 2,4 %. 89271 Халык Халыкның якынча 60% өлеше Зуевка шәһәрендә һәм Косино штп -да яши. 89272 Халык Халык саны — 109 800 кеше. 89273 Халык Халык саны — 12 067 кеше. 89274 Халык Халык саны — 12,1 млн (2010 елның июленә). 89275 Халык Халык саны — 12 373 кеше. 89276 Халык Халык саны — 13 667 кеше. 89277 Халык Халык саны 13 900 кеше ( 2010 елга ). 89278 Халык Халык саны 14 356 кеше ( 2010 елга ). 89279 Халык Халык саны — 14 578 кеше. 89280 Халык Халык саны — 15 548 кеше. 89281 Халык Халык саны 16,110 мең кеше ( 2010 елга ). 89282 Халык Халык саны — 17 523 кеше. 89283 Халык Халык саны — 18 542 кеше (2010). 89284 Халык Халык саны – 198,7 млн (2009 елның июль бәяләмәсе, дөньяда 6нчы урын). 89285 Халык Халык саны 198 кеше. 89286 Халык Халык саны 2002 елга 1589 кеше, шул исәптән 558 кеше (34,4%) — татарлар; 532 кеше (32,8%) — чуашлар; 396 кеше (24,4%) — руслар; 123 кеше (7,6%) — мордва; 12 кеше башка милләтләрдән. 89287 Халык Халык саны — 20 663 кеше. 89288 Халык Халык саны 22 348 кеше ( 2010 елга ). 89289 Халык Халык саны — 27 078 кеше. 89290 Халык Халык саны — 27 363 кеше. 89291 Халык Халык саны — 31 928 кеше. 89292 Халык Халык саны — 34 766 кеше. 89293 Халык Халык саны 38,4 мең кеше ( 2010 елга ) Милли состав: чуашлар — 91%. 89294 Халык Халык саны – 386 мең ( 2009 елның июленә). 89295 Халык Халык саны – 395 мең ( 2010 елның июленә карата) Еллык үсеш – 1, 73% Уртача тормыш дәвамлылыгы – ир-атларда 74 ел, хатын-кызларда 78 ел. 89296 Халык Халык саны — 40 800 кеше. 89297 Халык Халык саны: 51,6 мең кеше (шул исәптән ирләр — 23,9, хатыннар — 27,7). 89298 Халык Халык саны — 52 192 кеше. 89299 Халык Халык саны 59 431 кеше ( 2010 елга ). 89300 Халык Халык саны — 6,081 мең кеше ( 2005 ). 89301 Халык Халык саны — 74 500 кеше. 89302 Халык Халык саны — 9600 кеше. 89303 Халык Халык саны буенча Мәскәү өлкәсе, Мәскәүдән генә калышып, икенче урыныда тора. 89304 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (100%). 89305 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (10%), руслар (75%), украиннар (11%). 89306 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (10%), руслар (82%), украиннар (6%). 89307 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (10%), руслар (82%), украиннар (8%). 89308 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (10%), руслар (87%). 89309 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (10%), руслар (91%). 89310 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (12%), руслар (68%), украиннар (12%). 89311 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (12%), руслар (71%), украиннар (12%). 89312 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (12%), руслар (74%), украиннар (9%). 89313 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (12%), руслар (77%). 89314 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (14%), руслар (64%), украиннар (15%), белоруслар (13%). 89315 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (14%), руслар (75%), украиннар (7%). 89316 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (15%), руслар (77%), украиннар (16%). 89317 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (15%), руслар (80%). 89318 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (15%), руслар (85%). 89319 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (16%), руслар (84%). 89320 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (17%), руслар (52%), украиннар (7%), алманнар (10%), белоруслар (6%). 89321 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (17%), руслар (72%), украиннар (13%), белоруслар (13%). 89322 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (18%), руслар (70%), украиннар (11%). 89323 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (18%), руслар (71%), украиннар (6%). 89324 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (19%), руслар (81%). 89325 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (20%), руслар (70%), украиннар (7%), татарлар (4%). 89326 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (24%), руслар (67%), украиннар (16%). 89327 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (25%), руслар (55%), украиннар (11%), татарлар (14%). 89328 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (26%), руслар (55%), украиннар (11%). 89329 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (27%), руслар (55%), украиннар (11%). 89330 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (27%), руслар (57%), украиннар (12%). 89331 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (27%), руслар (61%), украиннар (8%). 89332 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (28%), руслар (59%), украиннар (11%). 89333 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (30%), руслар (49%), украиннар (7%), татарлар (9%). 89334 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (30%), руслар (74%). 89335 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (31%), руслар (59%), украиннар (7%), белоруслар (6%). 89336 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (31%), руслар (61%), украиннар (6%). 89337 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (32%), руслар (51%), украиннар (12%), белоруслар (5%). 89338 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (32%), руслар (56%), украиннар (6%). 89339 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (32%), руслар (56%), украиннар (7%). 89340 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (32%), руслар (62%). 89341 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (34%), руслар (45%), украиннар (12%). 89342 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (34%), руслар (54%), украиннар (7%). 89343 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (35%), руслар (46%), украиннар (16%). 89344 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (35%), руслар (56%), украиннар (11%). 89345 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (35%), руслар (60%). 89346 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (36%), руслар (58%), украиннар (6%). 89347 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (37%), руслар (54%), белоруслар (8%). 89348 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (39%), руслар (46%), украиннар (11%). 89349 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (39%), руслар (67%). 89350 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (40%), руслар (50%), украиннар (5%). 89351 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (40%), руслар (80%). 89352 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (41%), руслар (58%). 89353 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (42%), руслар (51%). 89354 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (43%), руслар (40%), украиннар (10%), белоруслар (7%). 89355 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (43%), руслар (47%), украиннар (13%), белоруслар (8%). 89356 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (45%), руслар (38%), украиннар (10%). 89357 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (45%), руслар (41%), украиннар (8%). 89358 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (46%), руслар (47%), украиннар (5%). 89359 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (46%), руслар (48%). 89360 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (47%), руслар (45%). 89361 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (47%), руслар (46%), украиннар (7%). 89362 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (49%), руслар (44%), украиннар (5%). 89363 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (49%), руслар (46%), украиннар (8%). 89364 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (50%), руслар (45%), украиннар (5%). 89365 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (51%), руслар (39%), украиннар (7%). 89366 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (51%), руслар (43%), украиннар (5%). 89367 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (52%), руслар (37%), украиннар (7%). 89368 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (53%), руслар (41%), украиннар (6%). 89369 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (54%), руслар (36%). 89370 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (54%), руслар (36%), украиннар (8%). 89371 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (54%), руслар (40%), украиннар (5%). 89372 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (54%), руслар (41%), украиннар (5%). 89373 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (54%), руслар (42%). 89374 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (56%), руслар (27%). 89375 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (57%), руслар (35%), украиннар (5%). 89376 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (57%), руслар (37%), украиннар (5%). 89377 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (58%). 89378 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (63%), украиннар (28%), белоруслар (5%). 89379 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (76%), украиннар (13%). 89380 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (80%), украиннар (6%), белоруслар (9%). 89381 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (80%), украиннар (9%). 89382 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (83%), украиннар (11%). 89383 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (5%), руслар (93%). 89384 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (60%), руслар (31%), украиннар (9%), алманнар (5%). 89385 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (60%), руслар (34%). 89386 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (60%), руслар (38%). 89387 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (61%). 89388 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (61%), руслар (32%). 89389 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (61%), руслар (33%). 89390 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (62%), руслар (33%). 89391 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (63%), руслар (25%), украиннар (6%). 89392 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (63%), руслар (31%), украиннар (6%). 89393 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (63%), руслар (32%), украиннар (5%). 89394 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (63%), руслар (34%). 89395 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (64%), руслар (30%), украиннар (6%). 89396 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (66%), руслар (32%). 89397 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (67%), руслар (28%). 89398 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (67%), руслар (29%). 89399 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (68%), руслар (13%). 89400 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (68%), руслар (30%). 89401 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (69%), руслар (24%). 89402 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (69%), руслар (26%). 89403 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (69%), украиннар (6%). 89404 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (65%), украиннар (18%), белоруслар (7%). 89405 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (75%), украиннар (9%). 89406 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (77%), украиннар (11%). 89407 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (78%), украиннар (13%). 89408 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (81%), украиннар (8%), татарлар (5%). 89409 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (6%), руслар (94%). 89410 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (71%), руслар (29%). 89411 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (73%), руслар (19%). 89412 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (73%), руслар (22%). 89413 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (73%), руслар (24%). 89414 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (75%). 89415 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (75%), руслар (22%). 89416 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (76%). 89417 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (76%), руслар (19%). 89418 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (76%), руслар (24%). 89419 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (77%), руслар (19%). 89420 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (77%), руслар (23%). 89421 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (78%), руслар (11%), украиннар (11%). 89422 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (78%), руслар (20%). 89423 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (79%), руслар (14%). 89424 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (79%), руслар (16%), украиннар (5%). 89425 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (7%), руслар (70%), украиннар (20%). 89426 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (7%), руслар (78%), украиннар (9%). 89427 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (7%), руслар (85%), украиннар (8%). 89428 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (7%), руслар (87%). 89429 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (7%), руслар (92%). 89430 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (80%), руслар (16%). 89431 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (81%), руслар (15%). 89432 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (81%), руслар (16%). 89433 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (82%), руслар (15%). 89434 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (82%), руслар (16%). 89435 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (82%), руслар (17%). 89436 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (84%), руслар (13%). 89437 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (84%), руслар (16%). 89438 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (84%), украиннар (11%). 89439 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (85%). 89440 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (85%), руслар (10%), украиннар (5%). 89441 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (85%), руслар (11%). 89442 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (85%), руслар (15%). 89443 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (86%), руслар (11%). 89444 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (86%), руслар (12%). 89445 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (87%). 89446 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (87%), руслар (10%). 89447 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (88%), руслар (12%). 89448 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (88%), руслар (9%). 89449 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (89%), руслар (10%). 89450 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (89%), руслар (11%). 89451 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (89%), руслар (6%), украиннар (5%). 89452 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (89%), руслар (7%). 89453 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (89%), руслар (9%). 89454 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (8%), руслар (76%), украиннар (13%). 89455 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (8%), руслар (78%), украиннар (11%), белоруслар (6%). 89456 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (8%), руслар (82%), украиннар (9%). 89457 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (8%), руслар (86%). 89458 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (90%). 89459 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (90%), руслар (6%). 89460 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (90%), руслар (7%). 89461 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (90%), руслар (9%). 89462 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (91%), руслар (9%). 89463 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (92%). 89464 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (93%), руслар (4%). 89465 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (93%), руслар (5%). 89466 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (94%). 89467 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (95%). 89468 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (9%), руслар (67%), украиннар (14%), алманнар (5%). 89469 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: комилар (9%), руслар (87%). 89470 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (100%), руслар (90%). 89471 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (11%), руслар (89%). 89472 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (15%), руслар (85%). 89473 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (15%), руслар (86%). 89474 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (16%), руслар (84%). 89475 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (19%), руслар (72%), казакълар (9%). 89476 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (19%), руслар (81%). 89477 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (20%), руслар (63%), казакълар (17%). 89478 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (20%), руслар (7%), казакълар (71%). 89479 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (20%), руслар (80%). 89480 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (21%), руслар (68%). 89481 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (22%), руслар (55%), казакълар (23%). 89482 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (22%), руслар (78%). 89483 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (23%), руслар (77%). 89484 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (25%), руслар (75%). 89485 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (26%), руслар (74%). 89486 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (28%), руслар (72%). 89487 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (32%), руслар (64%). 89488 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (33%), руслар (67%). 89489 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (34%), руслар (63%). 89490 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (35%), руслар (65%). 89491 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (36%), руслар (64%). 89492 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (39%), руслар (71%). 89493 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (40%), руслар (58%). 89494 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (40%), руслар (60%). 89495 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (41%), руслар (58%). 89496 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (41%), руслар (59%). 89497 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (43%), руслар (57%). 89498 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (45%), руслар (52%). 89499 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (49%), руслар (51%). 89500 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (4%), руслар (93%). 89501 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (52%), руслар (48%). 89502 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (55%), руслар (45%). 89503 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (56%), руслар (42%). 89504 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (58%), казакълар (42%). 89505 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (58%), руслар (40%). 89506 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (61%). 89507 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (63%), руслар (47%). 89508 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (65%), руслар (35%). 89509 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (69%), руслар (25%). 89510 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (6%), руслар (90%). 89511 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (6%), руслар (94%). 89512 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (70%), руслар (30%). 89513 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (71%), руслар (27%). 89514 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (71%), руслар (29%). 89515 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (78%), руслар (19%). 89516 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (79%), руслар (18%). 89517 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (7%), руслар (90%). 89518 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (81%), руслар (19%). 89519 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (83%), казакълар (17%). 89520 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (84%), руслар (10%), казакълар (6%). 89521 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (84%), руслар (16%). 89522 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (85%), казакълар (11%). 89523 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (87%), руслар (12%). 89524 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (8%), руслар (82%). 89525 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (90%). 89526 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (90%), руслар (9%). 89527 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (91%), казакълар (9%). 89528 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (92%). 89529 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (93%). 89530 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (96%). 89531 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (97%). 89532 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (98%). 89533 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: алтайлар (даими яшәүче халкы юк). 89534 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мансилар (100%). 89535 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (100%), чуашлар (5%). 89536 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (11%), чирмешләр (89%). 89537 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (24%), чирмешләр (73%). 89538 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (25%), чирмешләр (75%). 89539 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (26%), чирмешләр (72%). 89540 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (26%), чирмешләр (73%). 89541 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (38%), татарлар (36%), башкортлар (22%). 89542 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (40%). 89543 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (45%), чирмешләр (55%). 89544 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (48%), украиннар (62%). 89545 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (58%). 89546 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (58%), татарлар (20%), башкортлар (7%), чирмешләр (12%), удмуртлар (7%). 89547 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (62%). 89548 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (62%), татарлар (25%), украиннар (5%), чуашлар (7%). 89549 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), татарлар (22%), башкортлар (12%). 89550 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), татарлар (34%), чирмешләр (6%). 89551 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (63%), татарлар (37%). 89552 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (64%). 89553 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (64%), татарлар (17%), чирмешләр (18%). 89554 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (64%), украиннар (28%). 89555 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (65%). 89556 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (65%), украиннар (35%). 89557 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (66%), татарлар (21%), украиннар (13%). 89558 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (66%), украиннар (25%). 89559 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), татарлар (27%). 89560 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), татарлар (32%). 89561 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), украиннар (28%). 89562 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (68%), украиннар (32%). 89563 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (69%), кореялеләр (39%). 89564 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (69%), украиннар (15%), кореялеләр (16%). 89565 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (69%), украиннар (28%). 89566 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%). 89567 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), татарлар (10%), украиннар (5%), чирмешләр (11%). 89568 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), татарлар (9%), украиннар (5%), башкортлар (7%), удмуртлар (8%). 89569 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (70%), украиннар (30%). 89570 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (71%), татарлар (21%), казахлар (2%). 89571 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (72%), татарлар (10%), украиннар (10%), башкортлар (8%). 89572 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (72%), чирмешләр (22%). 89573 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), башкортлар (27%). 89574 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), татарлар (21%). 89575 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (73%), татарлар (27%). 89576 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%). 89577 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), украиннар (8%), чуашлар (11%). 89578 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), чирмешләр (12%), удмуртлар (14%). 89579 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (74%), чирмешләр (18%), татарлар (8%). 89580 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (75%), тазлар (14%). 89581 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (75%), украиннар (24%). 89582 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (75%), украиннар (25%). 89583 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (75%), чирмешләр (17%). 89584 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), татарлар (10%), башкортлар (6%). 89585 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), татарлар (11%), башкортлар (7%). 89586 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), татарлар (17%). 89587 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), украиннар (21%). 89588 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (76%), украиннар (24%). 89589 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), татарлар (5%), украиннар (16%), мансилар (4%). 89590 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (13%). 89591 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (13%), мансилар (11%). 89592 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (77%), украиннар (15%), кореялеләр (9%). 89593 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), татарлар (6%), башкортлар (8%). 89594 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (78%), украиннар (20%). 89595 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), татарлар (16%). 89596 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), украиннар (18%). 89597 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (79%), украиннар (21%). 89598 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), татарлар (14%). 89599 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), татарлар (5%), украиннар (6%), мордвалар (4%). 89600 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), татарлар (7%), алманнар (9%). 89601 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), украиннар (18%). 89602 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), украиннар (19%). 89603 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), украиннар (20%). 89604 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (80%), чирмешләр (20%). 89605 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), татарлар (13%), башкортлар (7%). 89606 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), татарлар (15%). 89607 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), украиннар (16%). 89608 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), украиннар (19%). 89609 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), украиннар (7%), кореялеләр (12%). 89610 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (81%), чирмешләр (20%). 89611 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (10%). 89612 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (11%). 89613 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (12%). 89614 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (13%). 89615 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (14%). 89616 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (3%), удмуртлар (11%). 89617 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (3%), удмуртлар (13%). 89618 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (4%), удмуртлар (7%). 89619 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (6%). 89620 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (7%). 89621 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (7%), башкортлар (6%). 89622 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), татарлар (8%). 89623 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (10%). 89624 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (11%), нанайлар (3%), удэгейлар (4%). 89625 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (14%). 89626 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (16%). 89627 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (18%). 89628 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (82%), украиннар (6%), кореялеләр (10,23%). 89629 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%). 89630 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83,10%), украиннар (10%). 89631 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83,33%). 89632 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83,75%), украиннар (11%). 89633 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), татарлар (12%). 89634 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), татарлар (4%), башкортлар (6%), удмуртлар (6%). 89635 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (12%). 89636 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (14%). 89637 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (17%). 89638 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), украиннар (7%), нанайлар (4%), удэгейлар (8%). 89639 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (83%), чирмешләр (12%). 89640 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%). 89641 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84,45%), украиннар (8%). 89642 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (6%), украиннар (6%), чирмешләр (5%). 89643 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (8%). 89644 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), татарлар (9%). 89645 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (84%), украиннар (8%), кореялеләр (8%). 89646 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), алманнар (11%). 89647 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), удмуртлар (6%). 89648 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (11%). 89649 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (13%). 89650 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (15%). 89651 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (7%), кореялеләр (7%). 89652 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (7%), нанайлар (6%), удэгейлар (2%). 89653 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (85%), украиннар (8%), кореялеләр (7%). 89654 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%). 89655 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), башкортлар (14%). 89656 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), татарлар (8%). 89657 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (11%). 89658 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (12%). 89659 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (14%). 89660 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (7%), кореялеләр (7%). 89661 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (8%). 89662 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), украиннар (9%). 89663 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), чирмешләр (7%), чуашлар (7%). 89664 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (86%), чуашлар (13%). 89665 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87,80%), украиннар (10%). 89666 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), башкортлар (8%). 89667 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), башкортлар (9%). 89668 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), кореялеләр (7%). 89669 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), татарлар (3%), башкортлар (6%). 89670 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), татарлар (5%), башкортлар (8%). 89671 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), татарлар (6%), чирмешләр (6%), удмуртлар (5%). 89672 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), удмуртлар (10%). 89673 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), удмуртлар (11%). 89674 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), удмуртлар (7%). 89675 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), украиннар (10%). 89676 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (87%), чирмешләр (11%). 89677 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%). 89678 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), башкортлар (12%). 89679 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (10%). 89680 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (12%). 89681 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (3%), алманнар (3%). 89682 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (4%), алманнар (5%). 89683 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (4%), украиннар (6%). 89684 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (6%), украиннар (7%). 89685 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), татарлар (8%). 89686 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (10%). 89687 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (11%). 89688 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (12%). 89689 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (6%), кореялеләр (5%). 89690 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (88%), украиннар (9%). 89691 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%). 89692 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), башкортлар (8%). 89693 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), кореялеләр (11%). 89694 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (11%). 89695 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (3%), украиннар (5%). 89696 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (3%), чуашлар (6%). 89697 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (4%). 89698 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (4%), украиннар (7%). 89699 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (5%). 89700 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (5%), чирмешләр (8%). 89701 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (6%). 89702 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), татарлар (7%). 89703 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), удмуртлар (5%). 89704 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), украиннар (10%). 89705 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), украиннар (5%). 89706 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), украиннар (5%), удэгейлар (4%). 89707 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), украиннар (8%). 89708 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), чуашлар (10%). 89709 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (89%), чуашлар (11%). 89710 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%). 89711 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (10%). 89712 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (3%), удмуртлар (5%). 89713 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (6%). 89714 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (7%). 89715 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), татарлар (8%). 89716 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), удмуртлар (7%). 89717 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), украиннар (10%), удмуртлар (9%). 89718 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), украиннар (6%). 89719 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), украиннар (6%), алманнар (3%). 89720 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), украиннар (8%), тазлар (2%). 89721 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), украиннар (9%). 89722 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (90%), чуашлар (10%). 89723 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%). 89724 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), алманнар (3%), удмуртлар (6%). 89725 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), мансилар (6%). 89726 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (3%). 89727 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (4%). 89728 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (4%), алманнар (3%). 89729 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (5%). 89730 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (5%), алманнар (3%). 89731 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (6%). 89732 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), татарлар (9%). 89733 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), удмуртлар (6%). 89734 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), удмуртлар (7%). 89735 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), удмуртлар (9%). 89736 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), украиннар (10%). 89737 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), украиннар (11%). 89738 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), украиннар (5%), кореялеләр (4%). 89739 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), украиннар (8%). 89740 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), украиннар (9%). 89741 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (91%), чуашлар (4%). 89742 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92,12%), украиннар (7,22%). 89743 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92,13%), украиннар (6%). 89744 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), татарлар (5%), башкортлар (7%). 89745 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), татарлар (5%), башкортлар (8%). 89746 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), удмуртлар (7%). 89747 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (5%). 89748 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (6%). 89749 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (6%), удэгейлар (2%). 89750 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (7,30%). 89751 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), украиннар (8%). 89752 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (92%), чирмешләр (11%). 89753 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), казакълар (4%). 89754 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), татарлар (3%). 89755 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), татарлар (7%). 89756 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), удмуртлар (7%). 89757 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), украиннар (5%). 89758 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), украиннар (7%). 89759 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), украиннар (8%). 89760 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (93%), чуашлар (5%). 89761 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%). 89762 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), алманнар (4%). 89763 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (3%). 89764 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (4%). 89765 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), татарлар (6%). 89766 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), украиннар (5%). 89767 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), украиннар (6%). 89768 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (94%), украиннар (9%). 89769 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (95%), кореялеләр (4,62%). 89770 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (95%), украиннар (5%). 89771 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%). 89772 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), мордвалар (3%). 89773 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), татарлар (3%), украиннар (6%). 89774 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), украиннар (5%). 89775 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), украиннар (6%). 89776 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (96%), чуашлар (5%). 89777 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%). 89778 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), казакълар (3%). 89779 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), мордвалар (4%). 89780 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (97%), удмуртлар (5%). 89781 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%). 89782 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), алманнар (4%). 89783 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), татарлар (3%). 89784 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), татарлар (5%). 89785 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (98%), удмуртлар (2%). 89786 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%). 89787 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (99%), украиннар (5%). 89788 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар (9%), татарлар (89%). 89789 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (55%), руслар (45%). 89790 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (65%), чирмешләр (8%). 89791 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (70%), казахлар (23%). 89792 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (89%), башкортлар (6%), казахлар (2%). 89793 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (90%). 89794 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (91%). 89795 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (94%), башкортлар (5%). 89796 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (96%). 89797 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: татарлар (98%). 89798 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: украиннар (100%). 89799 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (50%). 89800 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (91%). 89801 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (95%), татарлар (5%). 89802 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: чирмешләр (97%). 89803 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (100%). 89804 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (46%). 89805 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (48%), украиннар (42%). 89806 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (52%), украиннар (48%). 89807 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (58%). 89808 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (67%), украиннар (23%). 89809 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (68%), украиннар (24%). 89810 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (69%), украиннар (21%), татарлар (6%). 89811 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (73%), украиннар (8%), алманнар (11%), белоруслар (8%). 89812 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (87%), украиннар (7%). 89813 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (93%), украиннар (5%). 89814 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (95%). 89815 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (96%). 89816 Халык Халык саны динамикасы: 2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халык: руслар (97%). 89817 Халык Халык саны динамикасы: Авылда татарлар һәм татар телле башкортлар яши. 89818 Халык Халык саны динамикасы: Милли состав Икътисад Диңгез порты, аэропорт. 89819 Халык Халык саны Казан шәһәренең халык саны – 1,143 млн кеше, шәһәр мәйданы – 425,3 км². 89820 Халык Халык саны Өлкәнең халык саны кеше. 89821 Халык һаман арта барган, ә койма белән әйләндереп алынган кечкенә авылда кешеләр бернинди һөнәр белән дә шөгыльләнә алмаган. 89822 Халык һаман өметләнә әле. 89823 Халык Ханлыкта әллә ни күп халык яшәмәгән. 89824 Халык Хәзер Яңа Кырлай авылында 140 хуҗалык исәпләнә. 89825 «Халык һәм җыр» китабы Бөек Ватан сугышы елларында татар халкы иҗат иткән әсәрләрне җыю һәм өйрәнү өлкәсендә беренче җитди адым булды. 89826 Халык һәм чолганыш составы Геродот үзенең «Проконессадан Аристей (рус. 89827 Халык хәрәкәтенең активлашуы, калмык отрядләренең катнашуы хакимиятнең хәлен катмарлаштыра. 89828 Халык хәтерендә әлеге урын «Хан болыны» дип тә йөртелә. 89829 Халык хәтерендә Керәшен зираты атамасы сакланып калган. 89830 Халык хәтерендә сакланган истәлекләргә караганда, бу урында ике игезәк кыз күмелгән. 89831 Халык хәтерендә сакланып калган истәлекләргә караганда, бу урында элек чирмеш һәм әкәйләр (марилар) яшәгән дигән фикер бар. 89832 Халык хуҗалыгының үсешендә уңышлар өчен МАССР 1965 елда Ленин ордены белән, 1970 елда — Октябрь Революциясе ордены белән, ә 1972 елда — Халыклар дуслыгы ордены белән бүләкләнә. 89833 Халык хуҗалыгы өчен төрле чимал эшләп чыгару, саклау һәм эшкәртү ихтыяҗы техник һәм сәнәгый биохимия үсешен китереп чыгара. 89834 Халыкчан матур җырлары белән билгеле композитор Мәсәлим Вәлиев яшь шагыйрь һәм драматург Сәгыйть Мифтахов либреттосына язган “ Сакмар ” исә беренче башкорт операсы була. 89835 Халык чишмәләрне кизләү дип йөртә. 89836 Халык шагыйре Мәҗит Гафури тууына 60 ел билгеләп үткән вакытта авылга аның исемен кушалар. 89837 Халык шагыйренең беренче әсәрләре республика матбугатында 1948 елда күренә башлый. 89838 Халык Шәһәрдә казакълар (68,72 %), руслар (19,58 %), украиннар (5,69 %), татарлар (2,21 %) һәм башка халыклар яшиләр. 89839 Халык эпосы буенча соңрак та ике җитди тыентык әзерләп бастырды. 89840 Халык этимология буенча, Ува исеме менә мондый ысул белән барлыкка килгән: посёлок исемсез булган чакта, аны «Ва (елгасы) янындагы посёлок» (урыс. 89841 Халык эчми диярлек, эшче кулларга кытлык юк. 89842 Халык эш белән тәэмин ителде. 89843 Халык юань Кытайы тарафыннан юк ителүләргә һәм депортацияләүләргә дучар була. 89844 Халык язмышына багышланган «Тәфтиләү» ( 1999 ), «Тамып та гына кала каннары» ( 1993 ), «Өн һәм сан», «Актамыр» ( 1993 ) әсәрләре киң билгеле. 89845 Халык яңа зиратны карап, чистартып тора. 89846 Халык яратып башкара торган җырлары өчен автор кыенлыклар кичерә, фирка -хакимият башындагылар аның җырларын куркыныч дип табалар. 89847 Халык яратып укыган. 89848 Халык ярдәме белән алар судан Диюне тартып чыгара. 89849 Халык яшәми ( 2007 ел ). 89850 Халынка — Русия территориясеннән ага торган елга. 89851 Хальзовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 89852 Хальмер-Паюта — Русия территориясеннән ага торган елга. 89853 Хальмертывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 89854 Хальмеръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 89855 Хальмеръя — Русия территориясеннән ага торган елга. 89856 Хальмерью — Русия территориясеннән ага торган елга. 89857 Хальмер-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 89858 Халяте-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89859 Хамболь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 89860 Һамбургның иң зур районы — Альтона исемле. 89861 Һамбургта 17 гасырда фосфор ясаган экспериментатор Хенниг Бранд яшәгән Кызыклы фактлар Һамбург Аурупа шәһәрләре арасында күперләр саны буенча беренчелекне алып тора. 89862 Хамде-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 89863 Хампума-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89864 Хамутинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 89865 Хамы-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 89866 Һанау ( ) — Алманиянең Һессен җирендә урнашкан шәһәр. 89867 Ханбалык шәһәренә татар ханы Тимер улы Каләф яшерен итеп килә, һәм Турандотны күргәч, аңа гашыйк була. 89868 Хан боларның кайсын куып тотса, шуны хан итеп, уенны яңадан башлыйлар. 89869 Хан бу ымлаулардан берни дә аңлый алмаса, уен яңадан башлана. 89870 Хангайның төньягындагы Байкалга ошаган тектоник иңкүлектә Хубсугул (тирәнлеге 238 м га кадәр) күле урнашкан. 89871 Хан гаскәренең күпчелеген татарлар тәшкил иткән. 89872 Хангуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89873 Ханде-Пый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89874 Х. Андерсен кабере Кызыклы фактлар * Андерсенның Исаак Ньютон турында әкият бар. 89875 Ханды-Йоль (Хандыёль) — Русия территориясеннән ага торган елга. 89876 Хандэй (Хандей) — Русия территориясеннән ага торган елга. 89877 Ханжи-Уть-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 89878 Ханзадәгә канартикин статусы бирелгән. 89879 Ханзафаров либреттосы) операсын күрсәтергә була. 89880 Хаником-Дон — Русия территориясеннән ага торган елга. 89881 Ханка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5 километр озынлыкта булган кратеры. 89882 Хан кызын тану максатында сугышчылар аларны төрле сынауларга дучар итсәләр дә, тугры дус кызлары аны сатмыйлар. 89883 Ханлык 16 гасырга кадәр Литва кенәзлегенә буйсынган дәүләт буларак яши. 89884 Ханлыкның ерак өлкәләрендә сугышлар кабынып китә. 89885 Ханлыкның хөрмәтле, дәрәҗәле кешеләрнең берсе була. 89886 Ханлык халкының икенче төп эше булып сәүдә торган. 89887 Ханлык шәһәрләре: Мужеч, Милолюбь, Оскол (бүгенге Иске Оскол каласы), Русина Е.Е. Яголдай, Яголдаевичи, Яголдаева «тьма» // Славяне и их соседи. 89888 Хан мәчетенең Олы манарасыннан аер­малы буларак, халык аны Кече манара дип атаган. 89889 Хан нәселеннән булмау сәбәпле үзләренең тәхеткә утырырга хаклары булмаса да, сәяси һәм хәрби дәрәҗәләре белән ханга тиңләшкәннәр, хан итеп үзләренә кулай кешене утыртканнар. 89890 Ханның гаиләсе янып һәлак була, фәкать гүзәл хан кызы гына, ходай кушып; исән кала—аны пулатның гөмбәзендә утырган хәлдә күрәләр. 89891 Ханның әнисе Нурсолтан тәрбиясенең дә йогынтысы тимичә калмаган, ханбикә ул вакытта Кырымда яшәсә дә, Казанга һәм Руська үз балаларын күрү өчен әледән-әле килеп торган. 89892 Ханның кунакларны ватаннарына җибәрү теләге булмаганга, алар Кытайда 15 елга якын яшиләр. 89893 Ханның хакимияте Арча ягында көчле була. 89894 Ханов — татар һәм башкорт фамилиясе. 89895 Хановэйто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 89896 Ханса — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 89897 Хан сарае һәм мәчетләрдән тыш, аеруча Казан кремлендә, кирпеч вә таштан салынган тагын башка корылмалар да булганлыгы мәгълүм. 89898 Хансберри ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры озынлыгы якынча 26.6 километр булган, кратеры. 89899 Һанс Моравец, Рэй Курцвайль һәм башкалар акылның технологик рәвештә турыдан-туры аппарат тәэминатка һәм программа тәэминатка копиясен ашырырга мөмкин, һәм шундый модель асылда оригиналга тәңгәл дип фикер йөрткәннәр. 89900 Хансп-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 89901 Хансүәр — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 89902 Хан тәхетенә башка дәгъвачылар Габдуллаһны хан итеп танымый, Алтын Урдада бөек чуалыш дәвере — ватандашлар сугышы башлана. 89903 Ха́нтлар (үзатамалары — ханти, хандэ, кантэк, иске рус телендә остяклар) — Көнбатыш Себернең төньягында, нигездә Ханты-Манси автоном округында яшәүче аз санлы җирле халык. 89904 Хан-Төзүче Сөембикә манарасы Мөхәммәд Әмин Сөембикә манарасы янында Казан ханнары төрбәсендә күмелгән Кайбер тарихчылар фикерләре буенча, Сөембикә манарасы Мөхәммәд-Әмин вакытында төзелгән. 89905 Хан уллары Мəхмүт һəм Якуб җитəкчелегендəге гəскəр Мəскəү өлкəсенə килеп керə һəм Владимирга кадəр барып җитə. 7 нче июльдə Суздаль тирəсендə булган каты сугышта руслар тар-мар ителə. 89906 Ханупы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89907 Хан хозурында, аңа буйсынган, ләкин ил белән идарә итүдә зур булышлык күрсәткән диван булган. 89908 Хань (кытай) милләте – 92 процент. 89909 Хань һәм Хунну : * Хунну шаньюе Би Кытай белән хәрби ярдәм турында килешү төзи. 89910 Хань ( ) яки кытайлар (чинлылар) — Җирдәге халыкларның иң күпсанлысы (барлык кешелекнең 19%). 89911 Хан эшне мәсьәләне Василий II файдасына чишә. 89912 Ханюг ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 89913 Ханюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 89914 "Хаос" рәсемен Рим папасы Григорий XVI сатып ала, һәм рәссамны алтын медаль белән бүләкли. 89915 Хапзутояха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89916 Хапт-Нгэва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89917 Хара-Зуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89918 Характеристика Елганың озынлыгы 1 030 км, бассейн мәйданы — 80 300 км². 89919 Характеристика Елганың озынлыгы 1 591 км, бассейн мәйданы — 426 000 км². 89920 Характеристика Елганың озынлыгы 194 км, бассейн мәйданы – 5 130 км². 89921 Характеристика Елганың озынлыгы 204 км, бассейн мәйданы — 6 471 км². 89922 Характеристика Елганың озынлыгы 26 км, бассейн мәйданы — 107 км². 89923 Характеристика Елганың озынлыгы 297 км, бассейн мәйданы – 6 330 км². 89924 Характеристика Елганың озынлыгы 35 км, бассейн мәйданы – 273 км². 89925 Характеристика Елганың озынлыгы 442 км, бассейн мәйданы – 14 900 км². 89926 Характеристика Елганың озынлыгы 574 км, бассейн мәйданы — 18 300 км². 89927 Характеристика Елганың озынлыгы 606 км, бассейн мәйданы — 58 900 км². 89928 Характеристика Елганың озынлыгы 719 км, бассейн мәйданы — 88 100 км². 89929 Характеристика Елганың озынлыгы 918 км, бассейн мәйданы – 53 100 км². 89930 Характеристика Елга озынлыгы: Бия һәм Катунь елгаларның бергә кушылу урыныннан — 3 650 км, Иртеш башыннан — 5 410 км. 89931 Характеристика Чабаксар сусаклагычы 1980 елда Чабаксар ГЭСы плотинасы төзелгәннән соң барлыкка килә. 89932 Характеры буенча йомшак күңелле, тынгысыз, эмоциональ яктан тотрыксыз. 89933 Хара-Матолоу — Русия территориясеннән ага торган елга. 89934 Харам-Пур — Русия территориясеннән ага торган елга. 89935 Хара-Пэ-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 89936 Хара-Пэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89937 Харасовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 89938 Хара-Соты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89939 Хара-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 89940 Харбаз — Русия территориясеннән ага торган елга. 89941 Харбей — Русия территориясеннән ага торган елга. 89942 Харберто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 89943 Харб-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 89944 Харвер-Тяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89945 Харвута — Русия территориясеннән ага торган елга. 89946 Харву-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89947 Харде-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89948 Хардны-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89949 Харейто-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 89950 Харенец — Русия территориясеннән ага торган елга. 89951 Харенки ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 89952 Харино — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 89953 Харины ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 89954 Харис Моратхуҗин (Харис Ибраһим улы Моратхуҗин) – дәүләт эшлеклесе, 1929 1932 елларда Татарстан АССР Үзәк башкарма комитеты (ТатҮБК / ТатЦИК) президиумы рәисе. 89955 Харис Якупов китап графикасы өлкәсендә дә күп эшли. 89956 Харис Якупов – портрет остасы. 89957 Хариталар Уенда 16 рәсми харита бар, шуларның 10сы Battlefield 2142, 3се Northen Strike бустер-пагы, ә дүртенчесе 1.4. 89958 Хариумма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89959 Хариусова Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 89960 Харкер тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 197 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 89961 Харловая — Русия территориясеннән ага торган елга. 89962 Харова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89963 Хар-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 89964 Хар-Сорт-Ай-Хетта — Русия территориясеннән ага торган елга. 89965 Хартес — Русия территориясеннән ага торган елга. 89966 Хартия нәтиҗәсендә 988 елда барлыкка килгән, хәзерге вакыт кензлеге 1278 елда барлыкка килгән. 89967 Харун-ар-Рәшид Багдадта мәктәпләр, дәваханәләр, даруханәләр ача. 89968 Харунобу — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 100 километрлы кратеры. 89969 Һарун Таҗиев, кайнап торган вулкан авызында эзләнүләр алып бару – ачышка омтылган һәр вулканологның ту­рыдан-туры вазифасы, дип исәпләгән. 89970 Һарун Таҗиевның улы Фредерик Лавашри китабында әтисенең 1936 елда Берлинда узачак җәйге Олимпия уеннарында Бельгия университеты исеменнән катнашырга чакырылганлыгы турында яза. 89971 Һарун улының мәгълүматларына караганда, Ильясның апасы Лола, ә Зенитаның сеңлесе Асия исемле булган. 89972 Хару-Седэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89973 Харута-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 89974 Харута-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 89975 Харче-Рузь — Русия территориясеннән ага торган елга. 89976 Харчунчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 89977 Харъяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 89978 Харъяг-Тале — Русия территориясеннән ага торган елга. 89979 Харьков, 24 октябрь 1941 ел Тихвин саклану операциясе. 52-нче армия гаскәрләре Малая Вишера шәһәрен калдырдылар. 89980 Харьковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 89981 Харьков рухани семинариясендә ике ярым ел укыган, акча җитмәве сәбәпле укуын дәвам иттерә алмаган. 1898 дән РСДЭФ әгъзасы. 89982 Харьковта рабфакта укып, аттестат ала, химия-технология институтының химия машиналары төзү факультетын тәмамлый. 89983 Харьков технология институтының механика бүлегенә укырга керә, ләкин матди ягы авыр булу сәбәпле, 3 нче курстан укуын өзә. 89984 Харьков трамвае тугандашы булып тора: Харьков шәһәрендә трамвай юлы озынлыгы - 47 км. 89985 Харьков Шурасы һәм -ы рәисе. 89986 Харьков янындагы сугышта 13 нче гвардия укчы дивизиясенең И.И. Криклий җитәкчелегендәге артиллерия дивизионы 32 дошман танкын һәм 300 дән артык дошманны юк итә. 89987 Харь-Яга-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 89988 Харь-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 89989 Харьягинский ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан вахта бистәсе. 89990 Хар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 89991 Хар-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89992 Хасанова Алсу Фатих кызы немец теле, Максумов Марс Малик улы физика, Шәйхуллина Рәвия Вахит кызы 1967 елда рус теле һәм әдәбияты укытучысы, Фәйзулина Тәнзилә Кәримулла кызы өлкән пионервожатый булып эшли башлыйлар. 89993 Хасаре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89994 Хасарё-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 89995 Хасарё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 89996 Хасидлек Бу дини агым XVIII гасырда рәсми иудаизмга оппозиция рәвешендә барлыкка килә. 89997 Хасидлекнең башка юнәлешләреннән аермалы буларак, Хабад-хасидлек Тәүратны өйрәнүгә зур игътибар бирә. 89998 Хасиятләр Чамалау буенча төп йолдыз тирәсендә «йолдызга җиткермәү объекты» әйләнә. 89999 Хаслят-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90000 Хасовей-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 90001 Хаспыря-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90002 Хасре-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 90003 Хастаханәдә дәвалану сәбәпле, 2 көн (1-2 нче сентябрь) мәктәптә дәресләрдә була алмадым. 90004 Хастаханәдә язмышына фаҗигә китергән Стефания (хастаханә табибы Жан-Луиның кызы) белән таныша. 90005 Хасуй-Нгыня-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 90006 Хасырей-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 90007 Хас-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90008 Хатанга ( ) — Русиянең Красноярск краендагы елга. 90009 Хататлем-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 90010 Хата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90011 Хатемаль-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 90012 Хатерка (Чаты-Ахк, Чонты-Ахк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 90013 Хатип һәм мөдәррис дәрәҗәсен ала. 90014 Хатирә Казан метрополитенында Әмәт станциясе бар, Горький тимер юлында "Әмәт тавы" (Ометьево) станциясе һәм "Метро Әмәт" тукталыш платформасы бар. 90015 Хатирә Лена тамагындагы борынга, Зур Ляховский утравы һәм Ауразия кыйтгасы арасындагы бугазга Лаптев исеме бирелгән. 90016 Хатирә * Томск шәһәрендә Стахеевлар йорты торган урам озак вакытлар Стахеев тыкрыгы ( )(хәзер Кооператив урамы) исемен йөртә. 90017 Хат КФУ Фәнни китапханәсе Көнчыгыш бүлегенең сирәк очрый торган китаплар бүлегендә №345Т (5556) берәмлеге белән саклана. 90018 Хатларның берсендә ул киная белән генә үзенең кай тирәдәрәк утырганын да хәбәр итә. 90019 Хатны Диния нәзарәте тикшерүенә җибәрергә, Вәисевне исә җирле хакимият аша катгый кисәтергә тәкъдим итә. 90020 Хатта грамматика, риторика, логика, геометрия, арифметика, музыка һәм астрономиядә белемнәре булган 100 христиан кешесен җибәрүне сорап язылган була. 90021 Хаттагы проблемалар буенча консультация сорап, Петербург университеты профессоры Александр Казем-Бекка мөрәҗәгать итәләр. 90022 Хатта Солтангалиевне басмачылар хәрәкәте белән бәйләнештә гаепләүне катгый кире кагалар һәм аны аклауны сорыйлар. 90023 Хаттат, китапның күләмен чамалап, үзенә кирәк кадәрле кәгазь хәзерләгән. 90024 Хат ташучы, келәт мөдире, бригадир, ВЛКСМ оешмасы сәркатибе вазифаларында була. 90025 Хатун ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 44,1 километр озынлыкта булган кратеры. 90026 Хатчиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90027 Хатыйп Госман чакыруы буенча гарәп теле белгечләренә кытлык кичергән Казан университетына аспирантурага укырга керә. 1956-58 елларда гарәп телен укыта. 90028 Хатыйп Миңнегулов башлангыч белемне 1946 — 1950 елларда туган авылында ала. 90029 Хатын баргач, кызларының әйберләрен күреп: «Бусы олы кызымныкы, бусы кече кызымныкы, бусы иң кечкенә кызымныкы», — ди. 90030 Хатын-кызлар 1912 елгы Олимпиада вакытында беренче тапкыр ярышалар. 90031 Хатын-кызлар арасында беренче дөнья чемпионы булып Бөек Британия спортчысы Вера Менчик санала. 90032 Хатын-кызлар, балалар, мосафирләр, коллар һәм физик яктан хәлсезләргә җомга намазы мәҗбүри түгел. 90033 Хатын-кызлар бәрхет калфакларны да яулык яки ефәк шәл астыннан киеп йөргәннәр. 90034 Хатын-кызлар бүлмәнең махсус бүленгән өлешендә яисә әйванда (галереяларда) ирләрдән аерым гыйбадәт кылалар. 90035 Хатын-кызларга «мадам» дигән итагатьле мөрәҗәгать «минем госпожам» дигән күптәнге француз терминыннан башлангыч ала, ул сүз белән түбән катлау вәкилләре кыйрал сараендагы ханымнарга мөрәҗәгать иткәннәр. 90036 Хатын-кызларда да, ир-атларда да хламидиоз нәсел калдыруга сәләтсез булуга китерә. 90037 Хатын-кызлардан да механизатор кадрлар үсеп чыга башлый. 90038 Хатын-кызларда һәм балаларда керфекләрдә, кашларда, колак артында да очратырга мөмкин. 90039 Хатын-кызлар көне, 8 март 1914. 90040 Хатын-кызларның тышкы җенес органнары кычыта, әчетә, аналык җиңсәсеннән үтә күренмәле бүлендекләр чыга, сидек бүленеп чыгу еш, авыртулар белән була, аналык көпшәсе һәм аналыкның лайлалы тышчасы ялкынсына. 90041 Хатын-кызлар оештырган эш ташлаулары, маршлар һәм башка протестлар 1914 елга кадәр дәвам итсә дә, 8 мартка берсе дә туры килмәде. 90042 Хатын-кызлар өчен аерым намаз залы эшләнә. 90043 Хатын-кызлар өчен дә күлмәкне озын һәм киң итеп теккәннәр. 90044 Хатын-кызлар сайлау һәм дәүләт вазыйфаларын башкару өчен сайлану хокукларын таләп иттеләр, шулай ук эш урынындагы дискриминациягә каршы протест белдерделәр. 90045 Хатын-кызның үсешкән түше икенчел җенес билгеләре булып санала. 90046 Хатын-кыз өчен урта мәктәптә, китапханә-почтасында эш бар, үз хуҗалыкларында да эш җитәрлек. 90047 Хатыннар җиләнен анда да кара тукымадан (манчестер һ.б.), чабу кырыйларына, итәк һәм җиң очларына ука тасмалар тотып эшләгәннәр. 90048 Хатыннарның күкрәкләре, капчык кебек алгы якка асылынып төшкән, алар бу капчык-күкрәкләрен җилкәләре аша арткы якка күчереп куялар. 90049 Хатыннары белән бай сәүдәгәрләр күренә. 90050 Хатынның яки ирнең абыйсы булса - быгый була. 90051 Хатынның яки ирнең энесе булса - каенене була. 90052 Хатын-хызларда да бу яклап үзгәрешләр күзәтелә. 90053 Хатыны аны Николас Кейдж белән таныштыра, Николас исә Джонга аның агентына мөрәҗәгать итәргә киңәш итә. 90054 Хатыны Галина Александр кызы, улы Эдуард. 90055 Хатыны (Әсма Садыйк кызы Габдрәшитова, Троицкидан ) татар кызлары өчен махсус мәктәп тота. 90056 Хатыны Когогина Әлфия Гомәр кызы — РФ Дәүләт Думасының алтынчы чакырылышы депутаты. 90057 Хатыны Нуриәсма абыстай өске каттан шашардай булып күзәтеп тора: менә мал абзарыннан тегеләрнең дүртесе дә чыгып килә. 90058 Хатыны Нуриянең бабасы Мөхәммәтҗанов Зариф абзый аңа мәчетне кем төзетүе турында сөйли. 90059 Хатыны – Сания Хафиз кызы, Казан элемтә техникумы укытучысы. 90060 Хатыны Хәдичә Вәли кызы ( 1897 ) 1941 елның 12 сентябрендә кулга алына. 90061 Хатыны: "Хәзер картаеп, балалар әтисе булып киттең, сызым мыегың да агарып, терпәешеп бетте, үзең һаман шаярасың", — ди икән. 90062 Хатыны – Ядегәрев дигән генералның кызы Зәйнәп туташка 24 яшь кенә була. 90063 Хатыны яһүд милләтеннән булганы сәбәпле 1938 елдан АКШка күчеп киткән. 90064 Хатыпс — Русия территориясеннән ага торган елга. 90065 Хатырка авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 90066 Хауса дәүләтләре Нигерның хәзерге территориясенең көньягында X дан алып XIX гасырга кадәр доминирлаган. 90067 Хауса шәһәре Зиндерда Солтан Сараенда традицион Рамазан фестиваленда җайдаклар. 90068 Хафизов сүзләре, Рамил Әсхәдуллин көе). 90069 Хахопсе — Русия территориясеннән ага торган елга. 90070 Хачның төптәге очында бүләкнең тәртип саны языла. 90071 Хач үзәгендә, алгы яктан Русия Федерациясенең дәүләт гербы беркетелә, арткы яктан түгәрәк буйлап “Файда, намус һәм дан” дип орденның шигаре, уртада 1994 саны, аста дәфнә яфраклары сурәтләнә. 90072 Һашекка бу фикер ошамый һәм ул «чехословак гаскәрләреннән чыгуы» турында гариза яза һәм турыдан-туры Мәскәүгә юл ала. 90073 Һашек, милләттәшләре кулына эләкмәс өчен шәһәрдән кача. 90074 Хашелдой-Ахк — Русия территориясеннән ага торган елга. 90075 Хаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 90076 Хаяси ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 43.1 километр озынлыкта булган кратеры. 90077 Х.Бәдигый – 2002 елдан Русия, 2006 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 90078 Х. Булатова-Терегулова “XVI гасырдан алып Октябрьгә кадәр татар музыка мәдәнияты тарихы буенча очерклар” дигән хезмәтен яза, татар музыкасы турында мәгълүматлар туплап, бибилиография төзи. 90079 Хвабуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 90080 Хваловцы ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 90081 Хванал теле, бежтин теле (үзатамасы: бежкьалас миц) - Төньяк Кавказда таралган тел, хваналларның туган теле, Дагстан Республикасында көнкүрештә кулланыла. 90082 Хвойничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 90083 Хвойный — Русия территориясеннән ага торган елга. 90084 Хворостянка районы ( ) — Самар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 90085 Хвостовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 90086 Хвошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 90087 Хвощанка ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 90088 Х.Гыймади Бөек Ватан сугышы чорында совет халкының патриотизмын чагылдырган хезмәтләр яза. 90089 Х.Гыймади татар халкы тарихының чорларга бүлү принцибын башкарып чыга. 90090 ҺДГ дошман тылында оператив десант һәм сугыш хәрәкәтләрне алып бару өчен билгелеп куелган. 90091 ҺДГ көнне көнен бәйрәм итү ЭЭМ көчләренең көчәйтүе күзәтелә, чөнки бәйрәм итү гадәттә кыйнаулар, кырулар вә тәртипселекләр белән озатыла. 90092 Һ.Дәүләтшина иҗат иткән “Ыргыз” ( 1957 ) романының басылуы зур вакыйга була. 90093 Хәбәрлек сүз, ымлык һәм кисәкчәләр сөйләүче­нең чынбарлыкка мөнәсәбәтен — модальлек бел­дерәләр һәм модаль мәгънәле сүзләр яки модаль сүз төркемнәре дип аталалар. 90094 Хәбәшстан – Африкадагы бик борынгы нәсарилар дәүләте. 90095 Хәбәш таулыгының көнбатыш өлеше сөзәгрәк рельефка ия һәм судан чигенә зур бклмаган баскычлар белән төшә. 90096 Хәбиб Коитэ (1958 елда Тиэс, Сенегалда туган) соло җырчы, җыр язучы һәм гитарист, Малида яши. 90097 Хәбибрахман Зәбири (1881-1942) — күренекле татар мәгърифәтчесе, матбугатчы, дәреслекләр авторы. 90098 Хәбиб Сәмигулла улы Багаев ( ) — дәүләт эшлеклесе, 1896 елда Уфа губернасының Бәләбәй өязе Слак авылында дөньяга килә. 90099 Хәбибулла бабай гына кайта алмады. 90100 Хәбибуллин Нигъмшт, Әхмәтов Вәли, Мортазин Фазулла, Сайфуллин Зиннәт,Усманов Кави беренче коммунистлар булалар. 90101 Хәбибуллин) рәсми датага кадәр биредә татарлар яшәгән дип саный. 90102 Хәбил Бикташев — Изге ният уеннары чемпионы, Мәскәү- 1986 Шунысы кызык, күпмедер вакыт узгач, Хәбил Бикташев бездә шактый экзотик саналган япон көрәше – сумо белән шөгыльләнә башлый. 90103 Хәбирә Насыйрия төзегән икенче китап 1904 елда басыла. 90104 Хәбир мулла Аксак Гатият дип йөртелгән бер хәлфә дә тоткан. 90105 Хәбра Рахман турындагы, аның тормышы һәм иҗаты турында күп мәгълүмат-истәлекләр Яңгул авылы мәктәбе музеенда тупланды. 90106 Һәвәскәрләр сәхнәгә кую өчен Казан артисты Фәхриевның «Бәхет кошы» исемле ике пәрдәлек комедиясен сайлыйлар. 90107 Һәвәскәр радио элемтәсе белән шөгыльләнә. 90108 Хәвефле заманда Сәхип-Гәрәй Сафа-Гәрәйне Казанга чакыра, ә үзе Төркиягә китә. 90109 Хәвефсез аборт квалификацияле белгеч (врач, акушерка, шәфкать туташы) катнашлыгында, сыналган һәм рөхсәт ителгән ысуллар белән, тиешле медицина учреждениесендә ясала. 90110 Хәвефсез абортлар вакытында катмарлашыуга артык ким. 90111 Хәвефсезлек төп урында торды, чөнки “Чаналар” трассасы дөньяда иң озыны — 1814 метр. 90112 Һегельның объектив идеализмы аның үзен үк ышандырып бетерми, тора-бара ул аннан бөтенләй ваз кичә. 90113 Һегель, тора-бара, үзенең сул тарафларда формалашкан карашларыннан ваз кичә башлый. 90114 Һегель үзенең беренче хезмәтләрендә, Алманиянең таркаулыгына пошынып, буржуаз тәртипләр нигезендә үзгәртеп кору идеяләрен яклап чыга. 90115 Һегель Штутгарт шәһәрендә югары дәрәҗәдәге чиновник гаиләсендә туа. 90116 Хәдиҗә исә, Мөхәммәд галәйһиссәләмгә кияүгә чыккач, аны иренә бүләк итә. 90117 Хәдис Әбу Муса әл-Әшгаригә әйтелгән вә аның кавеме хакында сөйләнгән булса да, бөтен өммәт өчен гомуми икәнлегендә шөбһә юк. 90118 Хәдисләр бергәләп Сөннәтне тәшкил итәләр, һәм ул сөнниләр өчен зур абруйга ия. 90119 Хәдисләрнең беренче җыентыгы – Муватта – Имам Мәлик, һиҗри ел буенча 93—179 елларда Мәдинәдә туган һәм яшәгән зур галим, тарафыннан җыела. 90120 Хәдиснең мәгънәсе шул: әгәр гыйбадәт кылудан булган ният нинди дә булса дөньяви максатка ирешү, яки кеше күзенә яхшы булып күренү, башка затның игътибарын үзенә юнәлтү икән, бу нәрсә Аллаһы Тәгаләгә ширек кату белән бәрабәр була. 90121 Хәдичә Мөхәммәдкә ышанган беренче хатын-кыз була. 90122 Хәдичә Сәлимова, Әнвәр Фәсхетдинов, Нәсимә Җиһаншиналарга «РСФСРның атказанган артисты» дигән мактаулы исем бирелә. 90123 Хәдиша ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 8,9 километр озынлыкта булган кратеры. 90124 Һәдияр — Башкортстанның Бакалы районы биләмәләрендә ага. 90125 Хедчарчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 90126 Хәер, безнең көннәргә кадәр сакланып калган тагын бер чыганак та бар әле – шул ук көйгә җырлана торган көньяк алман халык җыры. 90127 Хәерби авылы мәчете Хәерби ( ) — Лаеш районында Мишә елгасыннан 3 км читтә урнашкан авыл. 90128 Хәерби авылы мәчете Хәерби мәчете – беренче гильдияле Казан сәүдәгәре Салих Сабит улы Гобәйдуллин ( 1862 – 1935 ) акчасына 1908 елның май – июнендә төзелгән Хәерби авылында урнашкан мәчет. 90129 Хәербидә мөселман мәхәлләсенең теркәлү вакыты төгәл билгеле түгел. 90130 Хәербидә мөселманнарның бер мәхәлләсе булган. 90131 Хәер, бу турыда бер генә чыганакта да берни дә язылмаган. 90132 Хәер, мондый текстлар тагын да бар икән. 90133 Хәер, Сания Әхмәтҗанованың иҗатын күз уңында тоткан шигърият сөючеләр соңгы елларда моны үзләре дә бәяләми калмагандыр, мөгаен. 90134 Хәерче илләрдә кешеләрнең өчтән бер өлеше 40 яшькә хәтле генә яши. 23 илдә олы яшьтәге кешеләрнең яртысы укый-яза белүдән мәхрүм. 90135 Хәерче крестьяннар гаиләсендә дөньяга килә. 90136 Хәерчелеккә төшкән эшчедә сыйнфый аң кискен үсеп китә. 90137 Хәзер 9 нчы сыйныфта укыйм. 90138 Хәзер аборигеннарның якынча 70 теле сакланып калган. 90139 Хәзер август аенда ике атна дәвамында үтә. 90140 Хәзер авылда 700 ләп йорт исәпләнә. 90141 Хәзер авылда керәшеннәр дә, мишәрләр дә юк, барысы да үзләрен татар дип йөртәләр һәм моның белән бик горурланалар. 90142 Хәзер авылда мәчет салганнар. 90143 Хәзер авыл уртасында яңа мәктәп һәм балалар бакчасы балкып утыра, балаларның шат тавышы белән гөр килеп тора. 90144 Хәзер авыл үсә бара, анда барысы 500 гә якын хуҗалык исәпләнә. 90145 Хәзер Акмәчет шәһәрендә Кырымтатар Милли Мәҗлесе урнаша. 90146 Хәзер алар бер авыл. 90147 Хәзер алар «киңәйтелгән ярдәм» күрсәтелә — болар димәк барсыда түләүле. 90148 Хәзер аларның йөзләп төре билгеле Динозавры. 90149 Хәзер алар юк дәрәҗәсендә, кайбер урыннарда гына бүк һәм имәнлекләр сакланып калган. 90150 Хәзер андагы халыкның барысы да диярлек (113 мең кеше) нигездә иң зур утрау саналучы Таравага күченгәннәр. 90151 Хәзер анда Сабантуй уздыралар. 90152 Хәзер аны кое итеп эшләгәннәр, исеме — Бикәмәт коесы. 90153 Хәзер аның эчтәлеге бераз үзгәрде. 90154 Хәзер Атлантиданың юкка чыгуы сәбәпләренең берсе цунами дә санлыйлар. 90155 Хәзер атнага 1 чыга. 90156 Хәзер балалар Яңа Муса авылы мәктәбенә автобус белән йөртелә. 90157 Хәзер без инҗернең чәчәкле икәнлеген беләбез. 90158 Хәзер бинаның гомуми мәйданы - 5 149 кв. 90159 Хәзер биредә хәтта авыл советы идарәсе юк. 90160 Хәзер бирешмәскә иде, алга таба Европаны, дөньяны һәм Олимпияне яуларга кирәк. 90161 Хәзер боларның берсе дә юк. 90162 Хәзер Болгариядәге иң популяр уен - футбол. 90163 Хәзер Британия Һинд Океаны Территориясе Чагос Архипелагыннан гына тора. 90164 Хәзер бу күл кипкән, ә тау Аю күле түбәсе дигән исем алган. 90165 Хәзер бу мәчетләрнең берсе дә юк. 90166 Хәзер бу урында Иске шәһәр авылы ( ) урнашкан. 90167 Хәзер бу хуҗалыкта җәй көннәрендө 110 кеше хезмәт итә. 90168 Хәзер бу чишмә каралмый да, чистартылмый да икән. 90169 Хәзер бу чишмә халыкта аны ясаган һәм карап торучы авыл карты хөрмәтенә "Юныс чишмәсе" дип атала. 90170 Хәзер, вакыт эзлеклелеген саклап, шул чыганакларның иң билгелеләренә мөрәҗәгать итеп карыйк. 90171 Хәзер Вахитов районы биләмәсенә керә. 90172 Хәзер, гадәттә, 2400—3200 МГц (мегагерц) ешлыклы компьютер “миләре” кулланыла. 90173 Хәзер галимнәргә 2 миллионлап хайваннар һәм 400 меңләп үсемлекләр төрләре билгеле Я познаю мир: Биология: Дет. 90174 Хәзер галимнәр яралгы белән ананың организмы бербөтен тәшкил итүен исбатладылар. 90175 Хәзерге Абдул авылы урынында аның келәтләре булган. 90176 Хәзерге адресы http://corpus.tatar. Татар, рус һәм инглиз телләрендә эшли. 90177 Хәзерге ачыкорлыклылар арасында ылыслылар — иң күп санлы төркем. 90178 Хәзерге Бакалыда 10 меңгә якын кеше яши. 90179 Хәзерге Балтач районындагы Салавыч авылы да Салагыш кебек үк элекке документларда "Салауши" дип йөртелгән. 90180 «Хәзерге башкорт поэмасы» темасына кандидатлык ( 1966 ), докторлык ( 1996 ) диссертациясе яклый. 90181 Хәзерге Башкортстан җирләрендә алар төмәннәр дигән микро-этнонимнарын саклыйлар. 90182 Хәзерге бинада театр 1914 елдан бирле урнаша. 90183 Хәзерге вакытка барлыгы 17 Олимпиада узганы төгәл факт. 90184 Хәзерге вакытта 15 маршрут эшли. 90185 Хәзерге вакытта ( 2009 елның 1 февраленнән ) бу исемне Владимир Михайлович Гундяев (Кирилл Патриарх) йөртә. 90186 Хәзерге вакытта 200 дән артык спорт төре билгеле. 90187 Хәзерге вакытта 26 гыйнварь милли бәйрәм – Австралия көне булып тора. 90188 Хәзерге вакытта 4 Каһарман шәһәр илендә, Минск һәм Брест кирмәне — илендә, калганнар — дәүләтендә урнашалар. 90189 Хәзерге вакытта 5 маршрут эшли. 90190 Хәзерге вакытта 8.04 юрамасы өчен дүрт яңарту чыкты, шуның белән бу юрама өчен яңартулар чыгу күзәтелми. 90191 Хәзерге вакытта Linux ачык кодлы (open source) программаларның ин күренекле мисалларыннан берсе булып санала; барлык язылган код һәрбер кеше тарафыннан үзгәртелергә, кулланылырга һәм таратылырга мөмкин. 90192 Хәзерге вакытта абагаларның төрләр саны гаять күп. 90193 Хәзерге вакытта авылда сугыш ветераннары калмаган. 90194 Хәзерге вакытта авыл мулласы яшь буынга дин сабагы укыта. 90195 Хәзерге вакытта, аз санлы булу сәбәпле, промысел фаунасыннан төшеп кала. 90196 Хәзерге вакытта Азу Хәзерге вакытта ашамлыкларны пешерү-әзерләүдә дә, кухня кирәк-яракларында да зур үзгәрешләр бар. 90197 Хәзерге вакытта алар бөтен республика буйлап таралды һәм Татарстанның күп районнарында очрый. 90198 Хәзерге вакытта алар исәбенә шулай ук витаминнар белән берлектә минераль тозлар да керә. 90199 Хәзерге вакытта аларны аулау чикләнгән. 90200 Хәзерге вакытта Алманиядә Wendelstein 7-X дигән термотөш реакторы сынап карала. 90201 Хәзерге вакытта Америкада яши. 90202 Хәзерге вакытта америкалылар арасында европеоид расасы өстенлек алып тора. 90203 Хәзерге вакытта Антарктидадан һәм янында урнашкан утраулардан башка бөтен коры җир якынча 200 дәүләт арасында бүленгән. 90204 Хәзерге вакытта аның ике дистәгә якын җыентыгы бар. 50гә якын шигыренә күренекле композиторлар көй язган. 90205 Хәзерге вакытта Башкортстанда татарлар күпчелекне тәшкил иткән 1000 нән артык торак пункт исәпләнә. 2005/2006 уку елында 715 мәктәптә укыту татар телендә алып барыла, 404 мәктәптә татар теле фән буларак өйрәнелә. 90206 Хәзерге вакытта Башкортстанның Чишмә районы Ибраһим авылында яши. 90207 Хәзерге вакытта баш эзлеклелектән тыш һичбер кызыл кәрлә табылмаган, шушы факт Галәмнең чикле яше булуын исбатлый. 90208 Хәзерге вакытта без арыш ипиен дә, күмәчне дә күбесенчә сатып алабыз. 90209 Хәзерге вакытта бәрәңге измәсе белән пешерү алымы иң популяр. 90210 Хәзерге вакытта бина белән Ш. Мәрҗани исемендәге Тарих институты идарә итә. 90211 Хәзерге вакытта Бөтендөнья татар конгрессының Башкарма комитетын Ринат Закиров җитәкли. 90212 Хәзерге вакытта бу таләп ителми. 90213 Хәзерге вакытта, бу форм факторның 1 дюйм биеклектәге ("нечкә" яки "түбән-профиль") күпчелек өстәл юрамаларында кулланыла торганнардан иң киң таралганы. 90214 Хәзерге вакытта бу халыкларда яңа ел Хиҗри һәм Милади тәкъвимнәре буенча каршылана. 90215 Хәзерге вакытта гади тимердән ясалганнан тыш, кыздырылган кадаклар сатыла. 90216 Хәзерге вакыттагы LTS релиз булып Ubuntu 10.04 Lucid Lynx тора. 90217 Хәзерге вакытта «дәүләт автономияле мәдәният учреждениесе» статусын йөртә. 90218 Хәзерге вакытта дәүләти чиркәүләргә бүленә. 90219 Хәзерге вакытта дәүләт клубларыннан иң яхшылардан берсе. 90220 Хәзерге вакытта дәүләтнең халык саны елдан-ел кими: 2008 елга халык кимүе 0,02% булган. 90221 Хәзерге вакытта Джонни Депп фильмнар төшерү эшендә актив катнаша. 90222 Хәзерге вакытта Әмәкәй урта мәктәбендә 109 бала укый. 90223 Хәзерге вакытта Ә. М. Залаков — «Татмелиорация» акционерлык җәмгыятенең генераль директоры. 90224 Хәзерге вакытта җир өсте үзгәргән. 90225 Хәзерге вакытта И.П. Павлов тәкъдим иткән классификациядән файдаланалар. 90226 Хәзерге вакытта Иркутск өлкәсе 33 районга бүленә. 90227 Хәзерге вакытта йөрүләрне гади почта аркылы гына түгел, ә электрон почта аркылы да җибәреп була. 90228 Хәзерге вакытта Казанның Совет районына керүче бистә. 90229 Хәзерге вакытта, кайсы продуктны күбрәк бирүенә карап, аларны сөт, ит-сөт һәм ит токымнарына бүлеп йөртәләр. 90230 Хәзерге вакытта Касыйм татарларырның ватаннарындагы саны - 1100 кеше. 90231 Хәзерге вакытта күбесенчә электрон шахмат сәгатьләре кулланалар. 90232 Хәзерге вакытта Кукмараның гомуми мәйданы 1500 м². 90233 Хәзерге вакытта күп кенә илләр катнашында 40 корабтан торган фәнни экспедиция эскадрасы су массаларын, океан төбе рельефын тикшеренүне дәвам иттерә. 90234 Хәзерге вакытта, күпчелек диодлар кремнийдан ясала, шулай да, германий кебек ярымүткәргечләр дә кулланыла. 90235 Хәзерге вакытта Кырымның милләтләр һәм депортацияләнгән ватандашлар эшләре буенча дәүләт комитеты оештырган медиа-холдингка керә. 90236 Хәзерге вакытта лампа диодларның кулланылыш өлкәләре – гитара көчәйткечләрендә һәм high-end аудио көчәйткечләрендә һәм шулай ук махсус югары көчәнеш җиһазларында. 90237 Хәзерге вакытта Ләмберә районына 53 урыс, 11 татар авылы керә. 90238 Хәзерге вакытта Лениногорскта ике чиркәү: Изге-Троицк гыйбадәтханәсе, Бөтен Изгеләрнең кәшәнәсе һәм манаралы «Ихлас» мәчете урнашкан. 90239 Хәзерге вакытта лишайникларның 26 000 төре билгеле. 90240 Хәзерге вакытта Маврикийда тимер юллары юк, элекке шәхси милек булган сәнәгать тимер юллары бетерелгән. 90241 Хәзерге вакытта материализм беренче яктан дөньяга фәлсәфи карашларны аңлатса, икенчедән барлык кешеләрнең тышкы тормышны гадел чынбарлык булуына ышануын күзаллый. 90242 Хәзерге вакытта мәчетнең таш бинасы исән. 90243 Хәзерге вакытта Монтевидео шәһәрендә 49% Уругвай халкы тора. 90244 Хәзерге вакытта Мюнһен шәһәрендә яши. 90245 Хәзерге вакытта Олимпия уеннары җәйге һәм кышкы уеннардан тора. 90246 Хәзерге вакытта Пенза — эре тимер юл төене. 90247 Хәзерге вакытта полимерны синтезлау процессында каучук кулланып, бәрелүгә чыдамлы полистирол (бәрелү үзлеге зур булган) табалар. 90248 Хәзерге вакытта программаның күп кенә версияләренә модификацияләр (Опера Мини Мод) язылган, аларга файл-менеджер, ftp-клиент, текст буферы hәм башка функцияләр өстәлгән. 90249 Хәзерге вакытта проект эшләми. 90250 Хәзерге вакытта Русия Федерациясендә дәүләт тарафыннан финанслана торган махсус программалар эшләнмәгән. 90251 Хәзерге вакытта Рязань өлкәсенең район үзәге. 90252 Хәзерге вакытта салынган йорт, ихтимал, И. М. Үтәмешевнең вафатыннан соң, аның улы Г. И. Үтәмешев тарафыннан төзәтелгән булыр. 90253 Хәзерге вакытта синтетик тукымаларны нигездә полиэфир, полиамид һәм полиакрилонитриль җепселләрдән тукыйлар. 90254 Хәзерге вакытта Сириус Кояш системасына 7,6 км/с тизлек белән якынлаша. 90255 Хәзерге вакытта сыйфатлы гравитациянең квант теориясе юк, тырышуларның берсе - кыллар теориясе булып тора. 90256 Хәзерге вакытта Татар Голышевкасы (1986 дан), Нагаево (1997 дән), Татар Горенкие (1998 дән) авылларында мәчетләр эшли. 90257 Хәзерге вакытта Татарстан белән берлектә мәдәният һәм икътисад өлкәсендәге проектлар тормышка ашырыла. 90258 Хәзерге вакытта телефон китабы, авто-җавап биргеч, конференц-элемтә, тыңлаудан саклану, кирәк булмаган абонентлар өчен блокиратор һ.б. өстәмә җайланмалар барлыкка килде. 90259 Хәзерге вакытта тәрәз менеджеры буларак Mutter куллана, ләкин шулай да Ubuntu 11.04 юрамасына аны Compiz белән алмаштырырга уйлыйлар. 90260 Хәзерге вакытта ТМҮгә башка төбәкләрдән килгән милләштәшләребез фотога төшә. 90261 Хәзерге вакытта төп гипотеза булып япон телләренең Алтай телләренә керүе санала. 90262 Хәзерге вакытта төрле техник чараларның әйләнәтирәлекне җимерүче тәэсирләре арту сәбәпле бу фәннең практик-гамәли әһәмияте бик нык арта. 90263 Хәзерге вакытта ТРда авыру очраклары юк. 1990 елларда авыру читтән керә дип санала. 90264 Хәзерге вакытта трихомонаданың 50 ләп төре билгеле. 90265 Хәзерге вакытта Трояның хәрабәләре генә калган. 90266 Хәзерге вакытта ул Брегенц шәһәрендә сәүдә көллиятендә француз телен укыта. 90267 Хәзерге вакытта ул лаеклы ялда, фәкать әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә. 90268 Хәзерге вакытта ул профессионал язучы, фәкать әдәби иҗат эше белән генә шөгыльләнә. 90269 Хәзерге вакытта университет үзенә 14 факультетны, А. М. Бутлеров исемендәге Химик институтны, көнчыгыш телләр институтын, тел институтын һәм шулай ук 2 филиалын (Яр Чаллы һәм Яшел Үзән) кертә. 90270 Хәзерге вакытта уранны баектыру күбесенчә газлы центрифуглану нигезендә эшли. 90271 Хәзерге вакытта уртак орфографик кагыйдәләр юк. 90272 Хәзерге вакытта Ф. Петонди төзеткән биналарның кырыклабы исән. 90273 Хәзерге вакытта һәр ел өчен бәйрәм итү көне ай-кояш тәкъвиме буенча билгеләнә. 90274 Хәзерге вакытта һәр Универсиаданың үзенең эмблемасы, талисманы, шигаре бар. 90275 Хәзерге вакытта шулардай Чүлмәк атавы гына сакланып калган. 90276 Хәзерге вакытта эшли торган 5 маршрут кына калды. 90277 Хәзерге вакытта "Яңа гасыр" каналында "Син - минеке, мин - синеке" романтик тапшыруын алып бара. 90278 Хәзерге вакытта Яңа Усман Шөңгәккүл авыл биләмәсе составына керә. 90279 Хәзерге вакытта яһүдиләрнең дини тормышы гыйбадәтханә булып торган синагогаларда тупланган. 90280 Хәзерге вакытты Италия Аурупа берлегендә дүртенче урында, ә бөтен илләр арасында ул 23 нче урында. 90281 Хәзерге вәзгыять 1989 елгы җанисәп буенча, Русиядә 29 957 эвенк яши иде. 90282 Хәзерге гимнастика буенча күп төрле ярышлар программасына мәҗбүри һәм ирекле программалар керә. 90283 Хәзерге Гыйрак җирләре Фарсы импeрисe, Искәндәр импeрисe сoставына кергән. 90284 Хәзерге дөньяда үсемлекләрнең 350 меңнән артык төре исәпләнә. 90285 Хәзерге дөньяда формализацияләнгән күрсәтүендә алгоритм мисалларда, охшашлык буенча чагыштырып өйрәнүнең нигезен тәшкил итә. 90286 Хәзерге дөньядә Чыңгызың 50 000 000 тирәсе токымнары яшә, алар арасында - казакълар, татарлар, руслар, кытайлар, монголлар hәм башка халыкларың кешелере. 90287 Хәзерге әдәби хәрәкәтнең мөһим мәсьәләләре турындагы язмалары республика матбугатында басыла. 90288 Хәзерге әдәбият 300px XX гасыр азагы- XXI гасыр башы татар китаплары һәм татар матбугаты. 90289 Хәзерге әдәбият белемендә элеккеге язма әдәбияттагы дастаннарны поэма дип атау да бар. 90290 Хәзерге әдәбият һәм саклау Һиндстанның 1947 елда бәйсезлегеннән соң 3000 нән артык Санскрит эше язылган. 90291 Хәзерге заман 1990 ел – Җитештерү берләшмәсе милке нигезендә “КАМАЗ” акционерлык җәмгыяте (“КАМАЗ” АҖ) төзү турында карар кабул ителә. 90292 Хәзерге заман 1991 елның 11 октябрендә Удмурт АССР Югары Советы республиканың суверенитетын игълан итте. 90293 Хәзерге заман аңлатуында бер үк алгоритмның төрле реализацияләрнең изоморф граф булырга тиеш. 90294 Хәзерге заман бер-бер артлы интерфейслары каты диск саклагычын (хәзерге вакытта гадәттә "көньяк күпер" эченә корылган) хуҗа шина интерфейсы адаптерына бер бирелгән мәгълүмат/идарә кабеле белән тоташтыра. 90295 Хәзерге заман вьет язуы «тьы куок ңы” (вьет. 90296 Хәзерге заман галимнәре Ригведа Самхитаның метрик гимннарын иң борынгы дип саный. 90297 Хәзерге заманда 190 дөнья илләреннән 140-тан артык җөмһүрият булып санала. 90298 Хәзерге заманда 2003 елның 19 сентябрендә Кече Татар тыкрыгында Казан һәм Мәскәү хөкүмәте җитәкчеләре катнашында зур тантана үтә. 90299 Хәзерге заманда, гадәттә, 15-40 граммлы дротикларны кулланалар. 90300 Хәзерге заманда да ел саен 200 миллионга якын кеше бизгәк авыруы (малярия) йоктыра. 90301 Хәзерге заманда кулланышта булган рәсми әлифбалар 2012 елның 24 декабрендә Татарстан дәүләт шурасы депутатлары “Татарстанда татар телен дәүләт теле буларак куллану турында” канун өлгесен кабул итте. 90302 Хәзерге заманда Мурешану шигыренең 4 куплеты бәйрәм көннәрендә һәм ил күләмендәге төрле тантаналарда кулланыла https://www. 90303 Хәзерге заманда Мурешану шигыренең 4 куплеты гына кулланыла. 90304 Хәзерге заманда роботлаштырылган хирургия зур үсеш ала. 90305 Хәзерге заманда Хәзерге вакытта хөсне-хат сәнгать буларак сакланып калган һәм аңа ихтыяҗ зур дияргә була. 90306 Хәзерге заманда, ясалма интеллект технология сәнагәтенең мөһим өлеше булып киткән һәм санак белеменең күпчелек иң авыр мәсьәләләре өчен чишелеш тәкъдим итә. 90307 Хәзерге заман кагыйдәләренә бөтенләй туры килми. 90308 Хәзерге заман кешесенең гардеробында табигый җепселләрдән тукылган кием-салымны сирәк очратасың. 90309 Хәзерге заман Коръән тәфсиренең күренекле берсе. 90310 Хәзерге заман күзәллаулар буенча, яктылыкның вакуумдагы тизлеге - кисәкчекләр хәрәкәт тизлегенең иң зур мөмкин булган зурлыгы. 90311 Хәзерге заман материалистик философиясе музыканың барлыкка килүе турында тулырак мәгълүмат бирә. 90312 Хәзерге заман микроэшкәрткечләре автомобильләрдән башлап кесә телефонынарына һәм балалар уенчыкларына кадәр бар. 90313 Хәзерге заман милли культура архитектура истәлеге. 90314 Хәзерге заман резисторларда, хәрәкәтчән контактлар эше вакытында килеп чыгучы шулай аталган «механик» чит тавышлар бар. 90315 Хәзерге заман тикшеренүләре катехиннарның хромосомаларны төрле факторларның җимергеч тәэсиреннән саклавын, организмнан радиоактив стронцийны чыгаруны тизләтүен күрсәтә. 90316 Хәзерге заман үзәк эшкәрткеч җайланмалар – йөзләрчә тоташтыру энәләре булган, зурлыгы дүрт квадрат сантиметрдан азрак булган корпуста зур масштаблы микросхемалар. 90317 Хәзерге заман ярымүткәргеч диоды кремний кебек ярымүткәргеч кристаллыннан ясала, шул кристаллга башка матдәләр өстәлә. 90318 Хәзерге Зәй районы Югары Пәнәче авылыннан XVIII йөздә Әлмөхәммәт исемле кеше килеп, Зәй-Каратай авылына урнаша. 90319 Хәзерге Зур Татар (Большая Татарская) һәм Пятницкая урамнары районында урнашкан булган. 90320 Хәзерге Зур Татар Карае, язучы Фәүзия Бәйрәмова сурәтләгәнчә, урман эчендә утырган җыйнак кына авыл. 90321 Хәзерге исеме 1925 елда бирелә. 90322 Хәзерге исемен 1917 елдан йөртә. 90323 Хәзерге исемен 1924 елның 23 сентябреннән йөртә. 90324 Хәзерге исемен 1934 елдан йөртә. 90325 Хәзерге исемен 1953 елдан йөртә. 90326 Хәзерге исемен 1954 елдан йөртә. 90327 Хәзерге исемен 1957 елдан йөртә. 90328 Хәзерге исемен 1991 елдан йөртә. 90329 Хәзерге исәпкә күчергәндә, бу 1370 еллар тирәсе булып чыга. 90330 Хәзерге иске мәктәп биналары колхоз председателе Матвеев Иван Кириллович вакытында төзелә. 90331 Хәзерге Ишембай шәһәре Уфадан 160 км еракта көньяк тарафка таба урнашкан. 90332 Хәзерге Казаклар Чаллысы авылына чукындырылган татарлардан Семен Иванов һәм Гаврил Савельев нигез салганнар. 90333 Хәзерге каты диск саклагычларында тышкы диск кырые янындагы пластик төшүләргә йөкләү/чыгару өчен беренче мәртәбә 1967-нче елда Memorex тарафыннан тәкъдим ителгән төшү йөкләве куллана. 90334 Хәзерге каты диск саклагычлары эчтә нинди бирелгән мәгълүматлар кодлау схемасы кулланганга карамастан санакның калганына дәвамлы интерфейс тәкъдим итәләр. 90335 Хәзерге кебек ашлар 400-500 ел элек кенә барлыкка килгән, ләкин аларның төрләре 150гә җитә. 90336 Хәзерге кеше Җир шары буйлап Африкадан Аурупа һәм Азиянең боз астында булмаган урыннарында бик тиз тарала. 90337 Хәзерге кибет, склад биналары революциягә кадәр төзелгән. 90338 Хәзерге кинотеатрлар Хәзерге вакытта Казанда 11 кинотеатр эшли. 90339 Хәзерге клуб 1929 елда салына башлый. 1933 елда ачылгач “Чаткылар”, “Галиябану”, “Зәңгәр шәл” әсәрләре сәхнәләштерелә. 90340 Хәзерге Колумбия департаментлары Кундинамарка һәм Буайакада испаннар килгәнче чибча тел төркеме индеецлары яшәгән, алар Эльдорадо бай иле турында риваять өчен ат казанган Муиска мәдәнияте вәкилләре. 90341 Хәзерге компьютерлардагы видеохәтернең үлчәме бер­ничә мегабайт тәшкил итә. 90342 Хәзерге көнгә кадәр аның җитәкчесе. 90343 Хәзерге көнгә кадәр эластик резинадан сыгылмалы үткәргеч чыбыклар өчен изоляция, эбониттан штепсельләр, выключатель тоткалары, электр щитлары һәм күп кенә башка нәрсәләр ясыйлар. 90344 Хәзерге көнгә "Сибнефть" "Славнефтьне" тулысынча сатып алуны, я бүлүне планлаштыра. 90345 Хәзерге көнгә шушы авылда 525 кеше яши. 90346 Хәзерге көндә «IK» — брэнд, һәм «Сәләт» интеллектуаль клубының танылган уенчылары киләсе сезонда бу брэнд астында чыгыш ясарга әзер. 90347 Хәзерге көндә аның тулы исеме Кама дәүләт инженер-икътисад академиясе (КДИИА). 90348 Хәзерге көндә Гөлзада Әхтәмова урта мәктәптә татар теле укытучысы һәм китапханәче булып эшли. 90349 Хәзерге көндә дөм сукырайганны көтеп тормаска да була. 90350 Хәзерге көндә дөнья буйлап 38 ыругка карый торган 3 000 төр черки очрый. 90351 Хәзерге көндә әсәрнең фарсыча 9 том, русча – 6 том басылып чыккан варианты бар. 90352 Хәзерге көндә Иске Кабан авылы урынында, Сирай-тау башында Ак кала — Агыйдел балкый. 90353 Хәзерге көндә Казанда яши. 90354 Хәзерге көндә Нәбирә Гыйматдинова иң яратып укыла торган авторларның берсе булып санала. 90355 Хәзерге көндә районда 29 китапханә, 46 клуб бар. 90356 Хәзерге көндә районыбызда 3 даруханә эшли (Кама Тамагы шәһәр тибындагы бистәдә, Куйбышев исемендәге Затонда һәм Тәмте авылында). 90357 Хәзерге көндә сәяси листовкалар сайлаучыларга тәэсир итә торган бер корал булып исәпләнә. 90358 Хәзерге көндә талант иясенең берничә шигъри җыентыгы һәм җырларыннан торган альбомнары дөнья күргән. 90359 Хәзерге көндә шәһәрдә 5-урынлы телефон номерлары EWSD электрон станциясе һәм 7 күчмә астстанция ярдәмендә эшли. 90360 Хәзерге көндә «Эссе» төркеменең «Сиңа кирәк түгел», «Сәхнә», «Китәр борчуларың», «Төне буе яңгыр яуды» җырларына дүрт клип төшерелгән. 90361 Хәзерге Конституция 1937нче елның 1 июлендә плебисцит нәтиҗәсендә кабул ителгән. 90362 Хәзерге мәчет исә элеккеге балалар бакчасын үзгәртеп эшләнгән. 90363 Хәзерге Минзәлә районы Баланлы авылыннан XVIII йөздә Ураз дигән кеше күчеп килеп, Зәй-Каратай авылының төньяк-көнбатышындагы басуга, бер елга буена урнаша. 90364 Хәзерге музыкаль техник алымнардан ул үзенең темасына яраклыларын сайлап ала белә. 90365 Хәзерге мукшы телендә рх яки рьх белән күрсәтелә. 90366 Хәзерге нәҗм әш-шималь — Төньяк йолдыз. 90367 Хәзергене үткән белән киләчәк арасында тәүлек барышында күзәтеп була. 90368 Хәзерге политология фәнендә диктатура — дәүләт белән идарә итүнең тулысынча хакимлек бер сәяси караш вәкилләре: идарә итүче көч (сәяси фирка, сыйныф, берләшмә) яки бер шәхес (диктатор) кулында булган формасы дип билгеләнә. 90369 Хәзерге промышленность сыйдырышлыгы берәмлекләрчә һәм уннарча Фарад конденсаторлар эшләп чыгара. 90370 Хәзерге район үзәге Целинноега (элекке Яңа Кочердык) – 20 чакрым. 90371 Хәзерге саклагычларда күчәрдәге һәрбер магнит тәлинкә өчен уртак тоткычка корылган бер баш бар. 90372 Хәзерге Сарытау шәһәре янәшәсендә, Увековка елгасы тамагында урнашкан булган, XIV гасыр башларында мөһим сәүдә һәм сәясәт үзәге. 90373 Хәзергесе вакытта Ubuntu Марк Шаттлворт һәм аның Canonical ширкәте нигезендә тәэмин ителә. 90374 Хәзергесе вакытта әлеге сорау Аурокомиссия белән килешенә. 90375 Хәзерге сөйрәлүчеләрнең бабалары динозаврлар булган дип санала. 90376 Хәзерге составы 2013 елда сайланган, рәисе — Владимир Невоструев Башҡарма хакимият — Президент һәм Республика хөкүмәте. 90377 Хәзерге стандарт мишене буенча саннар тәртибен 1896 елда Ланкаширда яшәүче балта остасы Брайан Гамлин билгеләгән дип санала. 90378 Хәзерге сүзгә алырга лаеклы кайбер мисаллар булып Intel – ның SSE һәм PowerPC – га бәйләнешле AltiVec (шулай ук VMX атамасы астында мәгълүм). 90379 Хәзерге Татарстан җирендә дә мезолит дәверенә караган берничә торак пункты табылган. 90380 Хәзерге татар традицион грамматикасы буенча, татар телендә 6 килеш бар: баш килеш (номинатив), иялек килеше (посессив), юнәлеш килеше (датив), төшем килеше (аккузатив), чыгыш килеше (аблатив) һәм урын-вакыт килеше (локатив). 90381 Хәзерге Томск өлкәсе һәм Красноярск крае территориясендә төзелгән. 90382 Хәзерге Төньяк Ирландия җирләрендәге католик гэль зыялыларының конфискацияләнә һәм Англия белән Шотландия протестантларына таратыла. 90383 Хәзерге төрки тел белемендә Баскаков тәкъдим иткән түбәндәге классификация иң дөрес дип санала. 90384 Хәзерге торышы 1993 елдан ТИҮ бүлекчәсе эшли, 1998 елда ул Милли-мәдәни мөхтәрият итеп үзгәртелә. 90385 Хәзерге торышы 1998 елдан Балаково шәһәрендә «Мирас» татар-башкорт милли-мәдәни үзәге эшли, аның каршында вокаль һәм хореографик коллективлар, студияләр, яшьләр һәм хатын-кызлар клублары бар. 90386 Хәзерге торышы Бакчаның куе өлешендә 500 ләп эре һәм урта зурлыктагы агачлар үсеп утыра. 90387 Хәзерге торышы Хәзерге вакытта Кострома өлкәсендә татар өлкә милли-мәдәни автономиясе (2002 дән) һәм мөселман дини оешмасы (1992 дән) эшли, 1999 дан «Ислам» газетасы нәшер ителә, Костромада мәчет төзелә. 90388 Хәзерге Тукмак-Каран авылына шулай нигез салына. 90389 Хәзерге үтүкләр чыкканчы киемнәрне кайнар таба ярдәмендә үтүкләгәннәр. 90390 Хәзерге фәндә Баласагуни үз әсәренә шигырь өлгесен гарәптән, аларның мөтәкарип үлчәменнән алган, дигән фикер таралган. 90391 Хәзерге фән карашлары буенча, бу билгеләмә туры килеп бетми. 90392 Хәзерге фәнни нигезләнгән М. чагыштырмача яшь фән булса да, аның тамырлары борынгы заманнарга ук барып тоташа. 90393 Хәзерге фирма диск җиһазлануы уку һәм язуны эффектив рәвештә тәлинкә өслекләре буенча маршрутизацияләргә һәм мәгълүматның бозылган секторларын реконфигурацияли ала. 90394 Хәзерге форматта XX гасырда формалашты. 90395 Хәзерге француз телендә Île-de-France «Франция утравы» мәгънәсен йөртә. 90396 Хәзерге Хәбәшстан җирләрендә мөселман, нәсари, яһүд, потка табынучылар кенәзлекләре хасил була. 90397 Хәзерге хәлләр Ингушетиядә хәлләр киеренке кала бирә. 90398 Хәзерге чакырылыш Хәзерге вакытта Дәүләт Советының IV чакырылышы эшли. 90399 Хәзерге чорда Зур Мәшләк авылында гомер итә. 90400 Хәзерге чорда Татарстан Республикасы җирләрендәге 20 дән артык Чаллы атамасындагы авылларның 75-80 проценты Түбән Кама буйларыннан 15-20 чакрым ераклыкта урнашкан. 90401 Хәзерге чор флорасын күп төрле төзе­лешле һәм экологик үзенчәлекле үсем­лек организмнар барлыкка китерә. 90402 Хәзерге шартларда витаминнарны аз микъдардагы химик матдәләрнең агулы тәэсиренә, ионлаштыручы нурланышларга һәм организм өчен башка тискәре тәэсир итүләргә каршы нәтиҗәле профилактик чара итеп карыйлар. 90403 Хәзерге шартларда концессиче эшләп чыгарган мәхсулатны, аеруча, киң куланылган тауарларны яки машиначылык, ягулык энергетикасы мәхсулатларны концессия төзегән дәүләт базарына чыгаруы күп очрый. 90404 Хәзерге шәһәр башлыгы — Беспалова Марина Павел кызы. 90405 Хәзерге этапта бара торган глобальләшү процессы үзенчәлекле тенденциягә ия. 90406 Хәзерге яңа ел Милади тәкъвиме Күпчелек илләрдә яңа елны Милади тәкъвиме буенча 1 гыйнвар көнне каршылыйлар. 90407 Хәзерге Яңа Уренгой территориясендә Ягельная тимер юл станциясе төзелә. 90408 Хәзерге Янтык (Янтау) атамасы — татарныкы, авылның тау астында урнашканлыкны күрсәтә. 90409 Хәзерге Япония хәрби көчләре иминлек көчләре буларак атала һәм аларның эшчәнлеге катгый контроль астында. 90410 Хәзерге яшелчә подваллары урыны чуаш зираты булган. 90411 Хәзер дә Абиссин тавының елга үзәнлекләрендә диңгез өсте тигезлегеннән 1000—2000 м биеклектә кофе агачы әрәмәлекләрен очратырга мөмкин. 90412 Хәзер дә биредә метал коючылар һәм чүлмәкчеләр эшләгән урыннар ачык күренеп тора. 90413 Хәзер дә галим әлеге кафедраны җитәкли. 90414 Хәзер дә кулланыла. 90415 Хәзер дә күпләр шушылар белән шөгыльләнә, әмма авылда эш булмаганлыктан, яшьләр эш эзләп, Ставропольгә, Мәскәүгә китә икән. 90416 Хәзер дә төрле гәзит-журналларга әсәрләрен тәкъдим итеп тора. 90417 Хәзер Ә. Кучумов – 100 медаль иясе. 90418 Хәзер әлеге урында кешеләрнең иң яратып эчә торган “Зимский” дип йөртелә торган кое барлыкка килә. 90419 Хәзер елына 20 мең литр сөт бирә төрган рекордсмен сыерлар да бар. 90420 Хәзер Әмәт бистәсе Казанның Вахитов районына керә. 90421 Хәзер Җиләк бистәсе Казанның Киров районына керә. 90422 Хәзер ике исеме - Адмираллык бистәсе (русча Адмиралтейская слобода), Бишбалта бистәсе кулланыла. 90423 Хәзер икенче варис булып аның улы Мөхәммәд ибн Салман санала. 90424 Хәзер илле һөнәр иясен эшле итә. 90425 Хәзер инде авырлыгы ярты тоннага җиткән нәселле дуңгызлар бар. 90426 Хәзер инде Минзәләнең 2нче гильдия сәүдәгәре Зариф Хәлфинның Актаныштагы кибетләре генә ихтыяҗны үтәп җиткерә алмый, авлдагы аерым затлар да үз йортларында кибет-лавкалар ачып җибәрәләр. 90427 Хәзер инде Онегин гашыйк була, хат та яза, ләкин Татьяна аны һаман да яратуын, ләкин иренә тугъры булачагын әйтә. 90428 Хәзер инде төп көчләргә елга аша чыгу тәэмин ителә. 90429 Хәзер инде Турбо-Паскаль универсаль мөмкинлекләре булган профессиональ программалау теле булып санала. 90430 Хәзер иң тәүдә бала табу системасында, җенси органнарда һәм үпкәдә яман шеш ешрак табыла башлаган. 90431 Хәзер исә бу исемнәр тик нәфис әдәбиятта һәм гади сөйләмдә очрыйлар. 90432 Хәзер исә әлеге антидот аркасында елан чагудан үлү очраклары нибары 3-4 процент тәшкил итә. 90433 Хәзер исә Казанда урнашкан Татар дәүләт академия театры Галиәсгар Камал исемен йөртә. 90434 Хәзер исә канда спирт бөтенләй булмаска тиеш. 90435 Хәзер исә Пегаста δ йолдызы юк. 90436 Хәзер исә районда 9 лап сәнәгать-төзү предприятиесе эшли. 90437 Хәзер исә халык саны шактый арту сәбәпле (6 млрд тан артык), барлык диннәргә, шул исәптән христиан диненә ышанучылар саны да үсә төшкән дип уйларга кирәк. 90438 Хәзер Казан мэриясе тарихи Адмираллык бистәсен торгызырга ниятли. 90439 Хәзәр каһанлыгы ( 650 — 969 ) — күчмә хәзәр халкы барлыкка китергән урта гасыр дәүләте. 90440 Хәзер Керич шәһәре эчендә калган. 90441 Хәзер К зурлыгын изоляцияләүче матдәнең диэлектрик үткәрүчәнлеге дип атыйлар. 90442 Хәзер, кителеп, танымаслык хәлгә килгән.. 90443 Хәзер күбрәк ясак җыярга һәм хакимлек итәргә генә калды дип уйлый. 90444 Хәзер күп шәһәрләрнең исеме билгеле түгел. 90445 Хәзерлек этабы операциягә кадәрге чорга туры килә һәм 6-12 көн дәвам итә. 90446 Хәзер Ленин төрбәсе 10-13 сәгатендә ачык, керү бушлай. 90447 Хәзәрләрнең лингвистик бәйләнешләре турында төрле фикерләр яши. 90448 Хәзер маршрутта Siemens ширкәтендә җитештерелгән "Карлыгач" («Ласточка») поезды йөри. 90449 Хәзер мәгариф эше руслаштыруның төп ысулына әверелә. 90450 Хәзер мәңге тукталышта, Санкт-Петербургның Петроград буе урамында янында тора. 90451 Хәзер менә шушы чыпта үрергә юкә каезлаган урынны “Бурнаш” диеп йөртелүен “бурия” сүзенең әнә шул вакытлардан үзгәрә-үзгәрә килгән нәтиҗәсе дип карарга булыр иде. 90452 Хәзер мең кешегә исәпләгәндә, уртача 14,4 бала туа. 90453 Хәзер Мәскәүнең Татар бистәсе турында күп исемнәр хәтерләтә: Балчык (русча Балчук, Мәскәүнең урыны һәм кунакханәсе), Кече һәм Зур Татар урамнары (анда Иске Татар мәчете бар), Третьяков исемендәге галереянең тирәсендә урнашкан тарихи урыннар. 90454 Хәзер мин сезгә бер мәкальнең яртысын әйтеп, бу яулыкны кайсыгызга булса да ыргытырмын да «бер, ике, өч.. 90455 Хәзер Палагай атамасын “җыеп” карыйк: вакытлар узып бу сөйләмәләрдә яңгыраган “Пал агай” сүзләре бергә кушылып “Палагай” дип ишетелә башлаган hәм бу атама яңа пүчинкәнең исеме булып калу ихтимал. 90456 Хәзер Пенсильвания штатында яши. 90457 Хәзер президентны халык биш елга сайлый. 90458 Хәзер Пулково һава лиманында яңа һавабинасы төзелә. 90459 Хәзер Пучы белән Әнәк авыллары кушылып ук беткәннәр. 90460 Хәзер район үзәге булган Чишмә шәһәр тибындагы бистә - аның янында Бөгелмә тимер юлындагы станция буларак хасил була. 90461 Хәзер "Реал-Мадрид" клубында, җиденче номерда, ярым сакчысы һәм һөҗүмче торышында уйный. 90462 Хәзер сәламәтлек саклау системасының матди-техник базасы күпкә яхшырды. 90463 Хәзер сирәк кулланыла. 90464 Хәзер табында, милли ашлар белән беррәттән, щи, борщ, балык шулпасы, гөмбә һәм котлет кебек ашамлыклар да күрергә була. 90465 Хәзер Татар Кынадысы составында. 90466 Хәзер Татарстанда имәнлекләр биләп торган мәйданнарны кабат торгызу планлаштырыла. 90467 Хәзер театр репертуарында 16 спиктәкел бар. 90468 Хәзер терлекчелек икенче планда. 90469 Хәзер тик Фәләстин тулы бәйсезлеген ирешмәгән гарәп халкы булып калган. 90470 Хәзер тимер юл 83 субъектларның 78-да тимер юл бар, аларның гомум озынлыгы якынча 83 мең километрга тиң, шул исәптә электрлаштырылган тимер юллар — ~ 43 мең километр. 90471 Хәзер төгәл йөри торган маятниклы сәгатьләрнең артка калу яисә алга китүе тәүлеккә бер секундтан артмый. 90472 Хәзер төп урта мәктәп эшли. 90473 Хәзер Ту-214 исеме белән Казанда җитештерелә. 90474 Хәзер ул ауган һәм юкка чыккан инде. 90475 Хәзер ул бакчаны табигать музее буларак саклыйлар. 90476 Хәзер ул медицина училищесын бетереп, Бишбатман ФАП ында һәм авыл амбулаториясендә эшли. 90477 Хәзер ул тыела. 90478 Хәзер ул үз гаиләсенең "атасы" булып китте. 90479 Хәзер ул урында Suleiman Palase Hotel бинасы. 90480 Хәзер ул урында йорт нигезләре генә торалар. 90481 Хәзер ул урында каберлекләр саклана. 90482 Хәзер ул фондлар берләштерелеп “Урал” фонды карамагына күчерелгән. 90483 Хәзер ул язучы эше белән шөгыльләнү өчен бизнесны калдырды. 90484 Хәзер Үрнәк авылы юк инде. 90485 Хәзер Франция бишенче Җөмһүрияте булып санала, Беренче Җөмһүриятне Француз Инкыйлабы вакытында игълан ителгән. 90486 Хәзер хайваннарның ике миллион төре билгеле Я познаю мир: Биология: Дет. 90487 Хәзер һәр гаиләдә төрле табалар һәм башка табак-савыт бар. 90488 Хәзер Чичканда ике йөздән артык хуҗалык бар. 90489 Хәзер шәһәрне кыйтга белән Понте делла Либерта күпере тоташтыра, шуңа өстәп, каланың эчендә тагын дүрт йөз күпер бар. 90490 Хәзер шул җир салынган урыннарда гел аварияләр булып тора. 90491 Хәзер шушы утрау Маркиз дип исемләнә. 90492 Хәзер ыругта ике төр: * Гади суер (Tetrao urogallus) * Ташлык суеры (Tetrao parvirostris) Табигатьтә суер белән озан кушылудан барлыкка килгән һибрид (Tetrao inedius s. hybridus) бар. 90493 Хәзер язучының, очерк җыентыклары белән бергә, дистәдән артык басма китабы бар. 90494 Хәзер яңадан Мөслим районы үзәге. 90495 Хәзер яшьләр авылда кала башлаган. 90496 «Хәзинә» милли сәнгать галереясе 1950 еллардан башлап, Татарстан рәссамнарының сынлы сәнгать, графика, скульптура әсәрләрен туплау эше башлана. 90497 «Хәзинә» милли сәнгать галереясе– Татарстанның сынлы сәнгать музееның бүлекчәсе. 90498 Хезмәт байрагы ордены белән бүләкләнгән ( 1971 ). 90499 Хезмәт баскычлары * 1981 1982 елларда «Башнефть»нең Нефтекамск идарәсендә бораулаучы ярдәмчесе булып эшләгән. 90500 Хезмәт баскычлары * 1988 1990 Әтнә районы Игенче күмәк хуҗалыгында баш агроном. 90501 Хезмәт баскычлары Рөстәм Миңнеханов (с) белән «Владимир Шевчук. 90502 Хезмәт баскычлары Студентлар белән дәрестә Инсаф Абдуллин. 90503 Хезмәт батырлары төзүче М.Г. Галимов, савымчы Ф.Г. Нигъмәтуллина, комбайнчы Р.Х. Яхинга багышланган очерклары, «Мәңгелек тупсасында» ( 1994 ) әсәре бар. 90504 Хезмәт белән беррәттән авыл халкы дошманнан саклаучыларга ярдәмнәр оештырган. 90505 Хезмәт биографиясе Ырынбур татар педагогия техникумын тәмамлаган 18 яшьлек егетне Архангельск шәһәрендәге җидееллык татар мәктәбенә директор урынбасары итеп җибәрәләр. 90506 Хезмәт «Дюкень» 1928 елның маенда «Дюкень» флот составында хезмәтен башлады. 90507 Хезмәтен 1856 елда Күкчәтау өлкә идарәсендә сәркатип буларак башлый. 1861 елны беренче чиновниклык дәрәҗәсенщ ирешә. 90508 Хезмәтен Брассак пехота полкында рядовой булып башлый. 90509 Хезмәтендә Аристотель тәбигать үсеше коконепиясен ачкан. 90510 Хезмәт икътисади категория буларак Икътисади категория буларак, хезмәт - җитештерү факторларының берсе. 90511 Хезмәт итеп кайтуга, ул үз авылында укытучы булып эшли башлый. 90512 Хезмәт итүнең башы Анджело Джузеппе Ронкалли Италиянең төньягында, Бергамо вилаятенең Сотто-иль-Монте коммунасында, 1881 елның 25 нче ноябрендә туа. 90513 «Хезмәткә дан» газетасы Азнакай районында 1962 елда таратыла. 1963 елда колхоз-совхоз производство идарәләре икешәр районны берләштерерлек итеп оештырыла, Азнакай районы Әлмәт белән кушыла. 90514 Хезмәткәрләренең осталыгын үстерә, кыр казлары кебек үз артыннан ияртеп, аларның белемнәрен киңәйтүне үзенә бурыч итеп куя, тәрҗемә осталыгына өйрәтә. 90515 Хезмәткәрләр төрләре * Төп эш урыны буларак эш бирүченең йортында хезмәт күрсәтү өчен ялланучыларга йорт хезмәтчесе диелә. 90516 Хезмәт Көне беренче мәртәбә 1938-енче елда бәйрәм ителгән. 30000 нән артык эшче бер көнлек эш хакын корбан иткәннәр һәм бөтен утраудан Шамп де Марста гаять зур җыелышта катнашу өчен килгәннәр. 90517 Хезмәт күрсәтү түбәндәге төшенчәләрне билгеләргә мөмкин: * бер якның башка тараф өчен матди булмаган һәм бернигә карата милекчелек хакын тудырмаган хезмәт эшчәнлеге. 90518 Хезмәт Кызыл Байрагы (1949), Хөрмәт билгесе (1966), Изге Андерй Первозванный (2011), Хөрмәт (2001) орденнары белән бүләкләнгән. 90519 «Хезмәт Кызыл Байрагы» ордены, «За трудовое отличие», «За доблестный труд. 90520 Хезмәт Кызыл Байрагы ордены (Орден Трудового Красного Знамени) (орден «Красное знамя») — Советлар Берлеге дәүләт бүләге. 90521 Хезмәт Кызыл Байрагы һәм Почет билгесе орденнары, төрле медальләр белән бүләкләнә. 90522 Хезмәтләр Гәрдизи тормышы турында мәгълүмат юк диярлек. 90523 Хезмәтләре 150 дән артык фәнни эше, уку ярдәмлекләре басылган, уйлап табу, файдалы модельләргә патентлары бар. 90524 Хезмәтләре 200 дән артык спектакльне, шул исәптән татар театрлары спектакльләрен, бизи. 90525 Хезмәтләре * Алманиядә фашизмга каршы хәрәкәт проблемалары турында 50 фәнни хезмәт. 90526 Хезмәтләре: «Ана телен укыту методикасы» ( 1918 ), «Укырга-язарга өйрәтү методикасы» ( 1940 ). 90527 Хезмәтләре «Башлангыч» 1911 елда басылган. 90528 Хезмәтләре Бүләкләре, мактаулы исемнәре РФ һәм ТР мәгариф һәм фән министрлыклары мактау грамоталары — КАИда югары квалификацияле белгечләр әзерләгән өчен. 90529 Хезмәтләре Ибн Хәҗәр 150 артык хезмәт яза. 90530 Хезмәтләре Инвестиция һәм гомумикътисад өлкәсендә икътисади-математик модельләштерү буена зур белгеч. 90531 Хезмәтләренең төп темасы — бөтендөнья мәдәнияте яссылыгында СССР халыкларының милли әдәбиятлары, әдәбиятларны өйрәнүдә тарихи-чагыштыру методологиясе, әдәбиятларның бер-берсенә йогынтысы закончалыклары. 90532 Хезмәтләрен күп санлы шәкертләре, ике улы дәвам итә. 90533 Хезмәтләре офтальмохирургия, пластик хирургия өчен яңа төп аллоплантлар эшләү, күрү системасы эшчәнлегенә аллоплантларның тәэсир итү механизмнарын өйрәнүгә карый. 90534 Хезмәтләре революциягә кадәрге татар сатирик матбугатының идея-эстетик эчтәлегенә, 1917 дән соңгы башкорт матбугатына, Г.Ибраһимов иҗатына карый. 90535 Хезмәтләре Тарихта тирән эз калдырган 20 хезмәт авторы. 90536 Хезмәтләре татар әдәби теле тарихына карый. 90537 Хезмәтләре Фәнни эшчәнлегенең юнәлеше - татар әдәбиятын укытуның актуаль проблемалары. 240 лап фәнни хезмәте басылган, шул исәптән 12 укыту-методик әсбап, 20 монография. 90538 Хезмәтләре химия физикасына һәм радиоспектроскопиягә карый. 90539 Хезмәтләре Ш.Г. Башкиров. 1929-1930 елларда Татарстан Совет Социалистик Републикасында промкооперациянең эш нәтиҗәләре һәм аның алдында торган бурычлар. 90540 Хезмәтләре Шәригать һәм дини буенча 30 дан артык хезмәт язган. 90541 Хезмәтләре яшьләргә әхлакый һәм гаилә тәрбиясе бирү мәсьәләләренә багышлана. 90542 Хезмәтләр Ибн Рүстә Көнбатыш, Үзәк Азиядә һәм Көнчыгыш Аурупада сәяхәт итеп, "Әл-Әгъләк ән-нәфисә" ("Кыйммәтле хәзинәләр" китабы) дигән энциклопедик хезмәтне язган ( 903 -913 яки 930 елларда), җиденче кисәге астрономиягә һәм җәгърәфиягә багышлаган. 90543 Хезмәтнең башлангыч чорында иҗат иткән Янгир ( Нәкый Исәнбәт “М. 90544 Хезмәтнең җитештерүчәнлеге түбән булып саклана, климат үзгәрешләре җиңел генә икътисади күтәрелешләр һәм түбән төшүләрне китереп чыгара, ә болар исә цивилизацияне үстерә йә тарката. 90545 Хезмәт тарихы * 1950 елның 7 сентябрендә — 4-нче ХДФ составына кергән. 90546 Хезмәттә хакыйкый статский советник званиесенә кадәр күтәрелә. 90547 Хезмәттәше Гали Рәфыйков белән алар тулы булмаган «башкорт» урта мәктәпләре өчен урыс теленнән тәүге дәреслек төзиләр. 90548 Хезмәт уңышлары * 2007 елдан “Матбугатның алтын фонды” (“Золотой фонд прессы”) тамгасына ия. 90549 Хезмәт хакы килешү буенча түләнгән. 90550 Хезмәт һәм фән өлкәсендә ирешкән уңышлары өчен Камил Мостафин Хезмәт Кызыл Байрагы ( 1981 ), «Почет Билгесе» ( 1976 ) орденнары һәм ике медаль белән бүләкләнгән. 90551 Хезмәтчел татарлар гомум җирнең көньяк өлешенә хуҗа булалар, ә ясаклы татарлар һәм чуашлар – Чынлы һәм Бугурна (Бакырлык) елгалары арасындагы җирне алалар. 90552 Хезмәтченең хокуки хәле хезмәт өлкәсендәге кануннар, хезмәт һәм күмәк шартнамәләре, оешманың эчке норматив актлары белән билгеләнә. 90553 Хезмәт эшчәнлегенең соңгы көннәренәчә балалар укыта. 90554 Хезмәт юлы 1767 елда император закон чыгару комиссиясенә Казанның Иске һәм Яңа бистәләреннән депутат булып сайлана. 90555 Хезмәт юлы 17 яшеннән тимер юлда. 90556 Хезмәт юлы * 1880 елда Пләтән урамындагы (хәзерге Сәйдәшев урамы) рус-татар мәтәбендә рус теле укытучысы булып урнаша. 90557 Хезмәт юлы 1896 елга кадәр Сембер губернасы Барыш районы Терешка авылындагы миллионер Акчуриннарның йон юу фабрикасында эшче кызларны укыта. 1896 елда Мөхәммәдия мәдрәсәсе мөдәррисе Галимҗан Баруди (Галиев) чакыруы буенча, Казанга килә. 90558 Хезмәт юлы 1907 елның ахырында « Сәйяр » труппасына килә. 90559 Хезмәт юлы * 1909 1917 Әстерхан губернасы Красный Яр өяз шәһәрендә ( 1925 елдан авыл ) китап кибетендә йомышчы малай, соңрак приказчик. 90560 Хезмәт юлы * 1909 елда Габдулла Кариев җитәкчелегендәге « Сәйяр » труппасында спектакльләрдә катнаша башлый. 90561 Хезмәт юлы * 1911 1924 Троицк мөселман музыка җәмгыятенең татар театрында ( 1919 елдан Урал татар-башкорт күчмә теары) оркестрда уйный. 90562 Хезмәт юлы * 1915 1916 Оса һәм Сарапул шәһәрләрендә халык укытучысы булып эшли. 90563 Хезмәт юлы * 1915 1919 Шәһәр театрының ( Казан ) баш рәссамы. 90564 Хезмәт юлы 1917 елдан « Сәйяр » труппасында эшли башлый. 90565 Хезмәт юлы * 1921 елда Якутиягә фирка эшен оештырырга җибәрелә. 90566 Хезмәт юлы * 1921 елның июленә хәтле Минзәлә өяз башкарма комитеты рәисе. 90567 Хезмәт юлы * 1925 1929 « Канаш » (хәзерге « Хыпар ») газетасы хезмәткәре. 90568 Хезмәт юлы * 1926 1928 ВКП (б) Томск округы комитеты, Канск округы комитеты инструкторы. 90569 Хезмәт юлы * 1927 елда Әгерҗе районы һөнәри берлекләренең район шурасы рәисе. 90570 Хезмәт юлы * 1929 1931 «Уңыш» күмәк хуҗалыгында кырчылык бригадиры. 90571 Хезмәт юлы * 1929 ВКП (б) Яр Чаллы кантон комитетына хатын-кызлар бүлеге мөдире итеп җибәрелә. 90572 Хезмәт юлы * 1930 1931 ВКП (б) Бакалы райкомы (БАССР) пропагандисты. 90573 Хезмәт юлы * 1930 елдан Иваново шәһәрендә. 90574 Хезмәт юлы * 1934 1935 Көнбатыш Себер крае Чува районы җир бүлеге зоотехнигы. 90575 Хезмәт юлы * 1936-1946 Татар дәүләт академия театрында эшли башлый. 90576 Хезмәт юлы * 1942 1943 ТАССР Буа районы «Марс» күмәк хуҗалыгы эшчесе. 90577 Хезмәт юлы * 1942 1965 Ленинградның Мария театры (Киров театры) солисты. 90578 Хезмәт юлы * 1943 1954 Үзбәкстан ССР дәүләт филармониясенең халык уен кораллары оркестры солисты. 90579 Хезмәт юлы * 1944 Мари үзәк кәгазь-катыргы комбинаты ( Волжск ), химик-лаборант. 90580 Хезмәт юлы * 1949 Югары уку йортын тәмамлагач, электромеханик булып эшли. 90581 Хезмәт юлы * 1951 БАССР Гафури районы Тулпар мәктәбендә укыта. 90582 Хезмәт юлы * 1953 1961 Абай исемендәге Казакъ опера һәм балет театры баш дирижеры. 90583 Хезмәт юлы * 1954 1955 Чита өлкәсе Ингодинск урман хуҗалыгында урманчы ярдәмчесе, урманчы. 90584 Хезмәт юлы * 1955 1966 Казан резина-техник эшләнмәләр заводында цех механигы, цех башлыгы, баш мөһәндис урынбасары, завод һөнәри берлеге комитеты рәисе, фирка комитеты сәркатибе, баш мөһәндис. 90585 Хезмәт юлы * 1959 1960 «Төзелеш материаллары» тресты тимер-бетон заводында слесарь-җыючы, бетончы. 90586 Хезмәт юлы * 1961 Горький тимер юлының 5- санлы юл-төзелеш тресты ташчысы. 90587 Хезмәт юлы * 1964 Алматы төзелеш техникумы укытучысы. 90588 Хезмәт юлы * 1964 елдан баянчы. 90589 Хезмәт юлы * 1964 елда югары уку йортын тәмамлагач, Минзәлә педагогика укуханәсендә (хәзер Минзәлә педагогика көллияте ) алман телен укыта. 90590 Хезмәт юлы * 1965 1966 Казанда аптекада фармацевт. 90591 Хезмәт юлы * 1965 1977 Казанда рок ансамбльләрдә уйнаган. 90592 Хезмәт юлы * 1965 Биектау районы «Якты юл» газетасында радиотапшырулар мөхәррире. 90593 Хезмәт юлы * 1966 1968 Сибай бакыр-күкерт комбинаты мәдәният йорты директоры, 1972 1981 мәдәният йорты каршындагы халык театры режиссёры, директоры. 90594 Хезмәт юлы * 1966 1968 Чуб сигезьеллык, Ёртом урта мәктәпләрендә укытучы. 90595 Хезмәт юлы * 1966 1978 ТАССР Октябрь районы «Дуслык» газетасы әдәби хезмәткәре. 90596 Хезмәт юлы * 1968 1970 елларда Инсбрук университеты каршындагы финанслар институты ( ) ассистенты. 90597 Хезмәт юлы * 1969 1970 ДОСААФның Горькийдагы диңгез клубы матросы. 90598 Хезмәт юлы * 1969 Уфа нефть институтында нефть һәм газ скважиналарын бораулау кафедрасының фәнни-тикшеренү бүлеге өлкән инженеры. 90599 Хезмәт юлы * 1970 1971 Хәйбулла районы «Хәйбулла» совхозы бригадир ярдәмчесе. 90600 Хезмәт юлы * 1970 1973 Казан финанс-икътисад институты, кече фәнни хезмәткәр. 90601 Хезмәт юлы * 1972 1976 КамАЗ төзелешендә ( Яр Чаллы ) эшче. 90602 Хезмәт юлы * 1972 елдан Башкортстан китап нәшриятында китап бизәүче. 90603 Хезмәт юлы * 1973 - 1974 елларда Стәрлетамакта № 17 янгыннан саклану бүлеге хезмәткәре. 90604 Хезмәт юлы * 1973 елдан М. Гафури исемендәге Башкорт дәүләт академия драма театрында эшли. 90605 Хезмәт юлы * 1973 Казанның 32 нче мәктәбендә сызым һәм рәсем укытучысы. 90606 Хезмәт юлы * 1974 1989 Чистяков исемендәге Казан югары хәрби-мөһәндислек укуханәсендә инженер, лаборатория мөдире булып эшли. 90607 Хезмәт юлы * 1974 елдан Гафури театры артисты. 90608 Хезмәт юлы * 1974 Татарстан китап нәшриятында матур әдәбият мөхәрририятендә мөхәррир. 90609 Хезмәт юлы * 1975 – 1979 елларда Казан сәнгать училищесының театр-декорация бүлегендә белем ала. 90610 Хезмәт юлы * 1975 1980 Казан дәүләт университетының татар теле кафедрасында укыта. 90611 Хезмәт юлы * 1975 Караганда металлургия комбинатында токарь өйрәнчеге, токарь. 90612 Хезмәт юлы * 1976 1983 Казан сәнгать укуханәсендә укытучы. 90613 Хезмәт юлы 1976 2001 Казан дәүләт консерваториясендә теория һәм композиторлык кафедраларында эшли, профессор ( 1999 ). 90614 Хезмәт юлы * 1977 1980 Татарстан махсуслашкан фәнни-реставрация остаханәсендә мигъмарчы. 90615 Хезмәт юлы * 1977 «Ленинсы»-«Ленинец» (хәзерге «Йәшлек») газетасында ( Уфа ) корректор булып эшли. 90616 Хезмәт юлы * 1978 1981 Армиядән кайткач, ССРБ төзелеш дәүләт комитетының ( ) сәнәгать транспорты институтында ( ) өлкән техник, мөһәндис булып эшли. 90617 Хезмәт юлы * 1978 1982 Казан химия сәнәгате фәнни-тикшеренү институтында мөһәндис, өлкән мөһәндис, комсомол комитеты сәркатибе. 90618 Хезмәт юлы * 1978 1993 елларда Төркиянең көймәләр төзү сәнәгате Баш идарәсендә булып эшли. 90619 Хезмәт юлы * 1978 Коммунарск металлургия заводында хезмәт буенча техник, икътисадчы. 90620 Хезмәт юлы * 1979 Воровский исемендәге спорт клубы ( Казан ) гандбол командасында уйный. 90621 Хезмәт юлы * 1980 – 1985 елларда Ленинград дәүләт театр, музыка һәм кинематография институтының (ЛГИТМиК) курчак театрлары кафедрасында белем ала. 90622 Хезмәт юлы * 1980 1994 Казан дәүләт университетында : кече фәнни хезмәткәр, 1986 өлкән фәнни хезмәткәр, өлкән укытучы, 1995 2007 әйдәүче фәнни хезмәткәр. 90623 Хезмәт юлы * 1980 Аксубай районы Чуаш Енорускиносы авылы мәктәбе укытучысы. 90624 Хезмәт юлы 1980 Эшчәнлеген Куйбышев тимер юлының Сембер локомотив депосында хәрәкәт итүче составны ремонтлаучы слесарь вазифасыннан башлый. 90625 Хезмәт юлы * 1981 БАССР Уфа районы газетасында эшли. 90626 Хезмәт юлы 1981 елдан Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында куючы рәссам буларак эшли. 90627 Хезмәт юлы * 1982 1987 Башкорт дәүләт филармониясе музыка җитәкчесе. 90628 Хезмәт юлы * 1983 1986 Г. Тукай исемендәге Татар дәүләт филармониясе солисты. 90629 Хезмәт юлы * 1983 1988 ВЛКСМ Әлмәт шәһәр комитетында инструктор, бүлек мөдире, беренче сәркатип. 90630 Хезмәт юлы * 1984 1986 С.П. Горбунов исемендәге Казан авиация җитештерү берләшмәсендә -конструктор, 1986 елда ВЛКСМ комитеты сәркатибе урынбасары. 90631 Хезмәт юлы * 1984 1990 ВЛКСМ Әлмәт райкомы инструкторы, беренче сәркатибе. 90632 Хезмәт юлы * 1985 1987 елларда Түбән Кама шәһәрендә рәсем мәктәбендә укыта. 90633 Хезмәт юлы * 1986 Уфада 10-санлы клиникада күз табибы-хирург. 90634 Хезмәт юлы * 1989 1992 «Вита» кече ширкәтендә инженер ( Яр Чаллы ). 90635 Хезмәт юлы * 1990 1995 «Независимая газета»да эшли. 90636 Хезмәт юлы * 1990 1998 Алабуга җиңел машиналар заводында автомат линияләр операторы өйрәнчеге. 90637 Хезмәт юлы * 1990 29- СКА йөзү буенча тренеры. 90638 Хезмәт юлы 1990 елдан Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия драма театры артисты. 90639 Хезмәт юлы * 1990 елдан Казан дәүләт консерваториясендә хор дирижёрлыгы кафедрасында укыта. 90640 Хезмәт юлы * 1992 1993 Республика клиник хастаханәсе ( Казан ) медицина хезмәткәре. 90641 Хезмәт юлы * 1992 1995 — « КамАЗ » ААҖ инженер-конструкторы. 90642 Хезмәт юлы 1993 1997 Татарстан дәүләт симфоник оркестрында һәм М. Җәлил исемендәге Татар опера һәм балет театры оркестрында уйный. 90643 Хезмәт юлы * 1993 1998 укытучы, Татар дәүләт академия театры иганәчесе. 90644 Хезмәт юлы * 1996 Казан кулланучылар хокукларын яклау комитеты киңәшче-аналитигы. 90645 Хезмәт юлы 2010 елның сентябрендә М. Җәлил исемендәге татар академия дәүләт опера һәм балет театрының балет труппасына кабул ителә. 90646 Хезмәт юлы * 2010 елның сентябреннән Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры солисты. 90647 Хезмәт юлы * 2012 елның сентябреннән Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры солисты. 90648 Хезмәт юлы * 2012 Русия техник регуляция һәм метрология буенча федераль агентлыгының (Росстандарт) Идел буе территориаль идарәсенең Башкортстандагы бүлеге (инспекциясе) башлыгы. 90649 Хезмәт юлы А. Җамалиев 8 сыйныфны тәмамлагач, Татарстаннан читкә чыгып китә, өч елда ун белгечлек алыштырып, Себердәге удар комсомол төзелешенә барып җитә. 90650 Хезмәт юлы * Армиягә кадәр Чаллы районы газетасында эшли. 90651 Хезмәт юлы * Бостан авылында комсомол башлангыч оешмасы сәркатибе. 90652 Хезмәт юлы * Казан онкология диспансеры баш табибы. 90653 Хезмәт юлы * Казан театр укуханәсен тәмамлагач, Тинчурин театрында 5 ел эшли. 90654 Хезмәт юлы * «Киев-Могилян академиясе» милли университеты ( Киев ) профессоры. 90655 Хезмәт юлы Мозырь районында тәрбияче, тарих һәм алман теле укыучысы булып эшләгән. 90656 Хезмәт юлын журналистикадан башлый: 1954 — 1966 елларда «Пионер» (хәзерге «Ялкын») республика балалар журналының җаваплы секретаре, аннары бер ел «Чаян» журналы редакциясендә әдәби хезмәткәр булып эшли. 90657 Хезмәт юлын заводта эшче булып башлый. 90658 Хезмәт юлын Салават химия комбинатының санитар частенда шәфкать туташы булып башлый. 90659 Хезмәт юлын Сикертән сигезьеллык мәктәбендә математика һәм җыр укытучысы буларак башлап җибәрә. 90660 Хезмәт юлын Уфа моторлар җитештерү берләшмәсендә башлый. 90661 Хезмәт юлын Фәннәр академиясенең Тел белеме институтында гади хезмәткәр булып башлый. 1964-2004 елларда, гомеренең соңгы көннәренә кадәр, институтның төрки һәм монгол телләре секторына (соңрак Алтай, монгол телләре бүлеге итеп үзгәртелде) җитәкчелек итте. 90662 Хезмәт юлы Р. Өметбаев китабы. 90663 Хезмәт юлы солист, концертмейстер, педагог, җитәкче вазыйфаларын эченә ала. 90664 Хезмәт юлы * Татарстан АССР оештырылган вакытта инкыйлаби комитетның махсус ротасы сәяси җитәкчесе булып тора. 90665 Хезмәт юлы * Түбән Ләшәү, Колшәрип, Яңа Кәшер, Әлмәт шәһәре мәктәпләрендә укытучы булып эшли. 90666 Хезмәт юлы Туган авылында кулак хуҗалыкларында батрак булып эшләгән. 90667 Хезмәт юлы Тында шәһәре госпиталендә хезмәт юлын башлап җибәргән. 90668 Хезмәт юлы * Уфа сәнгать укуханәсендә рәсем укытучысы. 90669 Хезмәт юлы Хезмәт юлын 1962 елда Әлмәт шәһәренең "Татнефтепроводстрой" берләшмәсендә эшче-электрик буларак башлый. 90670 Хезмәт юлы * Чиләбе ТЮЗы артисты * 1974 1981 М. Горький исемендәге Чиләбе драма театрында, Новокузнецк драма театрында режиссёр –куючы. 90671 Хезмәт юлы Эшчәнлеге журналистика белән бәйле. 90672 Хезмәт язучы өчен кыен була һәм икенче планда тора: хатларында һәм көндәлекләрендә ул җитәкчесен, хезмәттәшләрен һәм клиентларын күрәлмавы турында яза. 90673 Хезмәт яшендәге кешеләр 46% тәшкил итә, хезмәт яшенә кермәгәннәр – 27%. 90674 Хәзрге зaмaндa кирилл әлифбасы да, лaтин әлифбасы да қуллaнылaлaр. 90675 Хәзрге Чехия составына түбәндәге тарихи өлкәләр керәләр: Боһемия ( ), Моравия ( ) һәм Чех Силезиясе ( ). 90676 Хәзрәт бай булганга, Хөснуллага ашау-эчү иркенрәк була. 90677 Хәзрәт, барлык авылдашлары кебек үк, гадәти тормыш алып барган, авыл кешесенә кирәкле күп кенә һөнәрләр белгән: умарта асраган, мич чыгарган, йозаклар төзәткән, сабын кайнаткан, китаплар төпләгән. 90678 Хәзрәтне атып үтерү белән, аның хатыны Мәстүрә абыстайны, 8 баласы белән бергә, кыш уртасында өйләреннән куып чыгаралар. 90679 Хәзрәтнең ата-бабалары һәм үзе җыйган чагыштырмача зур китапханәсе була. 90680 Хәзрәт рус һәм татар телләрендәге төрле матбугат чараларын оештыра, җитәкли. 90681 Хәй Fабдрафиҡ улы Мөхәммәтйәров) - фронтовик башкорт шагыйре, тәрҗемәче. 90682 Хәйбулла — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 90683 Хәйбулла районы 1930 елда оештырылган, 1933 елда хәзерге исеме бирелгән. 90684 Хәйбулла районы ( ) – Башкортстандагы муниципаль район. 90685 Хәйбулла районы – Башкортстанның иң көньяк төбәге. 90686 Хәйбулла — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 90687 Хәй Вахит опера либреттолары һәм музыкаль комедияләр авторы буларак та билгеле. 90688 Хәй Вахит сугышка кадәр иҗат итә башлый. 90689 Хейги-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90690 Һейделберг ( 1864 ), Лейпциг ( 1865 ), Йена ( 1866 1868 ) университетларында һәм дәресләр ала. 90691 Хәйдәр — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 90692 Хәйдәр Бигичев (Хәйдәр Әббәс улы Бегичев) — бөек татар җырчысы. 90693 Һейзенберг мәсләгендә координата һәм импульс операторлары вакытка бәйле, дулкынча функция вакытка бәйле түгел. 90694 Һәйкәл алдындагы гранит плитәдә русча язылган: Поэту-герою Мусе Джалилю Ачылу Муса Җәлилгә ядегәрлек тактаташ Һәйкәлне ачу тантанасында Җәлилнең сеңлесе Хәдичә Җәлилова катнаша. 90695 Һәйкәлдә җырчы 1922 елда Русиядән китүче һәм туган шәһәре белән хушлашучы итеп сурәтләнә. 90696 Һәйкәл куюга финанс ярдәм күрсәттеләр җирле татар эшмәкәрләре, Татарстан Хөкүмәте һәм Сембер өлкәсендә яшәүче татарлар. 90697 Һәйкәлләр куелып, йөзләгән еллар үткәч, һәйкәлләрнең куелу сәбәбе онытыла, һәм шайтан яңадан килә һәм: «Бу һәйкәлләр ата-бабаларыгызның иләһләре иде, алар диненнән ваз кичмәгез. 90698 Һәйкәлнең авторы — Евгений Шишков, Россия рәссамнар берлеге әгъзасы. 90699 Һәйкәлнең авторы — Кадим Җәмитов ( Казан ). 90700 Һәйкәлнең авторы — Рәис Сафин, архитектор — Фирдәвис Ханов. 90701 Һәйкәлнең үрнәге - 3 нче Украин фронты сугышчысы Алексей Скурлатов булган. 90702 Һәйкәлнең эскизында гаскәри автомат тоткан, ләкин Сталин тәкъдиме буенча автомат кылыч белән алыштырылган. 90703 Һәйкәлне торгызу эшендә район хакимияте, оешма һәм ширкәт җитәкчеләре, шәхси эшмәкәрләр, ветераннар оешмасы катнаша. 90704 Һәйкәлне чыгып килгән кояш нурлары балкыта. 90705 Һәйкәл скульпторлары - А.Балашов, И.Козлов. Куелу вакыты - 1997 ел. 90706 Һәйкәл скульпторлары - А.Голованов, В.Демеченко, Р.Забиров. Куелу вакыты - 2003 ел. 90707 Һәйкәл скульпторы - Е.Х.Шулик. Куелган вакытта - 1956 елда һәйкәлне бетоннан коялар. 90708 Һәйкәл скульпторы - П.П.Яцыно, архитекторы - А.И.Гегелло. Куелу вакыты - 1954 ел. 90709 Һәйкәл совет чорына хас гадәтләр буенча эшләнгән. 90710 Һәйкәл составына Ленин сурәтеннән тыш шулай ук турыпочмаклы постамент та керә. 90711 Һәйкәл татар инкыйлабчысы һәм иҗтимагый-сәяси эшлеклесе Мулланур Вахитовның постаментка куелган бюстыннан гыйбарәт, һәйкәл тирәсендә кечкенә сквер ачылган. 90712 Һәйкәл Татарстан президенты Р.Н. Миңнеханов һәм Түбән Новгород өлкәсе губернаторы В.П. Шанцев хәерхаһлыгы белән салынган. 90713 Һәйкәл тирәсендә чәчәкләр утыртылган, брусчаткадан мәйданчык җәелгән, агач эскәмияләр куелган. 90714 Һәйкәл Шашин проспекты һәм Моряков урамында урнашкан * Батырлар аллеясы. 90715 Һәйкәл янында елга ике тапкыр — Муса Җәлилнең туган ( 15 февраль ) һәм җәзалап үтерелгән ( 20 август ) көннәрендә искә алу митинглары һәм чәчәк салу мәрасимнәре үтә. 90716 Хәйлә беләнме, көч беләнме урман төпкеленә алып кереп көчләр. 90717 Хәйләкәр кеше турындагы борынгы заманда ук туган көнкүреш әкиятләрендә очрый. 90718 Хәй Мөхәмәдьяров (тәхәллүсе М. Хәй, тулы исеме Хәй Габдрәфыйк улы Мөхәмәдьяров, башк. 90719 Хейм-Паюта — Русия территориясеннән ага торган елга. 90720 Хәйретдин Гөләчйөз Төркиянең Искешәһәр каласында туа. 90721 Хәйретдин Гыймади тарихи әдәбиятны өйрәнү өлкәсендә аеруча нәтиҗәле эшли. 90722 Хәйретдин Мөҗәй, чын исеме Мөҗәһит Хәйретдин улы Хәйретдинов — Башкортстанда туган татар шагыйре һәм прозаик, Бөек Ватан сугышы каһарманы. 90723 Хәйрияче Ә.Галимҗановка һәйкәл (Казан) Гыйнвар Февраль Март Апрель Май * 25 май — Казанда Татарстан язучылар берлеге корылтае узачак. 90724 Хәйрияче һәйкәле. 2008 Хәйриячегә һәйкәл - Татарстанның Казан шәһәре Меңъеллык мəйданында урнашкан һәйкәл. 90725 Хәйрия эшчәнлеге Ирина үзе туган Яманъелга шәһәренә булыша, авыру балаларга операцияләр ясау өчен акча җыя. 90726 Хәйруллин — татар фамилиясе. 90727 Хәй Хисмәтуллин 1977 елның 29 ноябрендә вафат булды. 90728 Хей-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 90729 Хәким абый хәрби чекист булып хезмәт итсә дә, музыка, театр, рәсем сәнгатенә һәм әдәбияткә бәйләнгән кеше була. 90730 Хәким ("акыл иясе", "галим") кушаматын ул үзенең киң һәм тирән белеме өчен яулаган. 90731 Хәкимовлар Уфада Риза Фәхретдин белән еш аралашканнар. 90732 Хәкимов Рәфкать Шәяхмәт улы - татар артисты. 90733 Хекуръяга (Кекурная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 90734 Хекуяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 90735 Һәлак булган солдатлар истәлегенә анда һәйкәл куелган. 90736 Һәлак булуы 1991 елның 21 августыннан 22 августына каршы төндә Мәскәүнең Садовое кольцо ( ) Новый Арбат ( ) урамы белән кисешкән чатта РСФСР шуралар йортына (Ак йорт) юнәлүче бронетехника колоннасын туктатырга маташканда фаҗигале төстә һәлак була. 90737 Һәлакәтләр *1991 ел Колорадо Спрингс, United Airlines Flight 585, a 737-200, 25 кеше вафат *1994 ел - Питтсбург, USAir Flight 427, a 737-300, 132 кеше вафат. 90738 Хәлбуки, Ул һәр нәрсәне белә һәм күрә. 90739 Хелви ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,2 километр озынлыкта булган кратеры. 90740 Хәле авыр булуы турында әйтелә. 90741 Хәлеб Бөек мәчете ( — Җами’ Халаб аль-кабир) яки Өмейядлар мәчете (Масджид аль-Умайя би Халаб) Халеб (Алеппо) каласының иң зур һәм борынгы мәчете. 90742 Хәлебкә кальгадан күренеше Хәлеб ( Хәлеб Хәлеб — Суриядә бер шәһәр исеме. 90743 Хәләл булмаган хатынга караган кешенең күзләренә эретелгән кургаш агызырлар. 90744 «Хәләл зона» — гарәп-ислам илләреннән килгән туристлар һәм Россия мөселманнары өчен мәчетле ял зонасы. 90745 Хәләф Мирзамөхәммәт улы Низамов 2013 елның 14 июлендә 72 нче яшендә озакка сузылган каты авырудан соң вафат булды. 90746 Хәләф Низамов 1985 елда Татарстан АССР Министрлар Советына оештыру-инструкторлык бүлеге мөдире вазыйфасына күчерелде, шуннан соң ул Советларның башкарма органнары эше бүлеге мөдире вазыйфасында хезмәт куйды. 90747 Хәләф Низамовның хезмәттәге казанышлары дәүләт бүләкләре белән билгеләнде. 90748 Хәлид ибнел Вәлид – бер тапкыр да җиңелмәүче хәрби башлыкларның берсе. 90749 Һелий яну температурасы водородныкыннан югарырак, шуңа күрә һелий кабына алмый. 90750 Хәлил Әбҗәлилов — татар халкының олы талантка ия булган мәшһүр артисты. 90751 Хәлилнең үлеменнән соң Казан тәхетенә утыра һәм аның хатыны Нур-Солтанга өйләнә. 90752 Хәлил хан 1467 елда үлгәннән соң, аның энесе Ибраһим хан итеп игълан ителгән. 90753 Хәлил хан / Басмага Равил Әмирхан әзерләде // Татарстан. 90754 Хәлил хан әтисенең сәясәтен дәвам иттергән, Казан һәм башка шәһәрләре төзелеше дәвам итә. 90755 Хәлим Бәдри улы Җәлалов — Камал театры артисты, Татарстанның халык артисты (1992). 90756 Хәлимә Ибраһим кызы Булатова-Терегулова — татар музыкасы турында күп мәгълүматлар туплаган кеше. 90757 Хәлиткеч бәрелеш Туктамыш белән Мамай арасындагы сугышта рус кенәзлекләре дә катнаша. 90758 Хәлиткеч, көтелмәгән татар һөҗүме нәтиҗәсендә бөтен урыс гаскәре камалышка эләгә һәм тулысынча һәлак була диярлек, шул исәптән Владимир кенәзе, Ярославль кенәзе үтерелә, соңрак Ростов кенәзе дә һәлак була. 90759 Хәлит ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 90760 Хәлифәләр Һарун әл-Рәшид һәм Әл-Әмин Багдадтагы резиденцияләрендә еш кына хәмерле мәҗлесләр үткәргәннәр һәм бай шәһәр кешеләре, сарай әһелләре хәлифәләрнең бу гадәтләрен үзләштереп барганнар. 90761 Хәлифәттәге фетнә вакытында сәяси роль уйнамаган. 90762 Хәлифәттә фетнә башлангач, ул каршы якларның берсенә дә кушылмый. 90763 Хәлифнең тәкъдиме белән, шәһәр төзелеше византиялеләр принцибында гамәлгә ашырылган: төп урамнарның киңлеге 40 култыкка (култык – 38-46 см) җитергә тиеш булган, ә икенчел урамнарның – 20-30 култык. 90764 Хәлиф сәүдә һәм һөнәрчелеккә игътибар биргән. 90765 Хәллерәк ир-атлар адәм ашап яткан урам кешеләрен – олысын, бала-чагасын шунда таба төрткәләргә, эткәләргә керештеләр. 90766 Хеллман ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 34,7 километр озынлыкта булган кратеры. 90767 Һе́лсинки ( ; Һельсингфо́рс — ) — Финляндиянең башкаласы һәм иң эре шәһәре, Уусимаа провинциясенең башкаласы. 90768 Хәлфә беркемнән дә хезмәт хакы алмаган. 90769 Хәлфәләре имам-хатиб-мөдәррис мулла, тиешле вакытта килеп дәрес биргән, дәрес тыңлаткан, би­ремнәрнең үзләштерелүен тикшергән. 90770 Хәлфиннәр нәселе Хәлфиннәр йорты (хәзерге күренеш) Хәлфиннәр салдырган «Агач мәчет»тә Коръән укучылар бәйгесе. 90771 Һельвеций бу проблемага аек акыл белән карый. 90772 Һельвецийның «Акыл турында» дигән хезмәте үзенә феодаллар һәм руханилар тарафыннан ачы нәфрәт тудыра. 90773 Һельвеций өчен җәмгыятьнең үсеш чыганаклары шулай ук аңлашылмый кала, аның нигезе итеп ул, җәмгыятьнең конкрет материаль шартларын алудан бигрәк, аерым индивидны, аның эгоистик омтылышларын ала. 90774 Һельвеций, шушы хезмәтендәге фикерләрне тагын да үстерә төшеп, «Кеше, аның фикерләү сәләтләре һәм аны тәрбияләү турында» дигән яңа хезмәт язып чыгара. 90775 Хельмер һәм Нора фатирының декорацияләре тамашачы яки укучыны мещан идиллиясенә чумдыралар. 90776 Һәм 1560 нчы елларда илгә испан гаскәрләре басып кергәч һәм Вилһелм белән бергә тагын берничә кенәз җитәкчелендә баш күтәргән нидерландлылар уңышсызлыкка тап булгач, ван Нассау 1567 елда Алманиягә качып китәргә мәҗбүр була. 90777 Һәм 1908 елның урталарында сөргендәге ике яһүд белән көймәдә Пинегадан качып Петербургка килә. 90778 Һәм 1964 елны «Комсомольская правда»да чынлыкта җиңү байрагын бөтенләй башка кешеләр урнаштыруына ишарәли. 90779 Һәм 20 ел инде Г.Камал театры музеенда эшләгәндә дә аның сәхнәдән аерылганы юк. 90780 Һәм 2 югалткан көнне кайтару өчен 1712 елга 2 көнне куштылар. 90781 Һәм One-Punch Man манга чыгуы һаман дәвам ителә. 90782 Һәм авторны хурлык баганасына бәйләп куялар, ә китапларын бастырмый башлыйлар. 90783 Һәм алардан котылу өчен Шрекка һәм аңа ияреп йөрүче сөйләшә алучы Ишәккә лорд Фаркуадка аждаһалы ныгытмадан кыйрал кызын Фионаны коткарырга кирәк була. 90784 Һәм алар, Мәскәүнең Демидов тыкрыгында фатир яллап, язылышмыйча гына яшиләр. 90785 Һәм аларның Себер ханлыгына буйсынганнарын исбатлый. 90786 Һәм аларны электрон форматларда саклый башлыйлар. 90787 Һәм алдагы берничә дистә елда Британия колонияләренең күпчелеге, бәйсезлек игълан итеп, Милләтләр Дуслыгы илләре булып кала. 90788 Һәм аңа компьютерларның килеп чыгышы баш биргән, бу сәбәпле «алгоритм” сүзе 1985 елда бөтен мәктәп информатика дәреслекләренә кергән һәм яңа тормышка ия булган. 90789 Һәм аның «мин»е белән «мин түгел»е бербөтен система дип карала. 90790 Һәм беренче ишетүгә ул фантастика рәвешендәрәк кабул ителә иде. 90791 Һәм бу версия дөрес тә була ала, чөнки кайбер чыганаклардан күренгәнчә Киевка яһүд динен тотучы хәзәрләр нигез салуы ачыкланган. 90792 Һәм бу җәһәттән аның сәяхәте буш булмый. 90793 Һәм бу көн Кыш Бабай туган көн дип исәпләнә. 90794 Һәм бу күренеш гадәткә кереп киткән. 90795 Һәм бу сүрә моңа җавап булып иңә. 90796 Һәм бу таләпләрнең бөтенесенә дә җавап бирә йомырка кабыгы. 90797 Һәм, гаҗәпләнүенә каршы, искиткеч хуш исле, тәмле май сыгылып чыга: «. 90798 Һәм гомумән, Румыниядә нинди генә кискен хәлләр булмасын, бу җыр яңадан һәм тагын бер кат көн тәртибенә килеп баса торган булды. 90799 Хәмдүнә Тимергалиева – танылган җырчы, Татарстанның халык артисты. 90800 Һәм, әгәр дә дәүләт кешеләрнең хокукларын, аларны бәхетле итү бурычларын үзенә туплаган икән, ул зур куәткә ия булырга тиеш. 90801 Хәмед ителәчәк, макталыначак бердәнбер барлык Аллаһ кына булуын аңлата. 90802 Һәм, әкияттәге кебек, ай үсәсен көн үсеп, ул инде мәктәптә укыганда ук Сабан туйлары батыры булып танылырга өлгерә. 90803 Хәмәл α — Хәмәл ( — «бәрәннең башы»), йолдызлыкның +2,0 йолдызча зурлыктагы иң якты йолдыз. 90804 Хәмәл γ — Мезартим (элек язгы көн белән төн тигезлеге ноктасына иң якын булган йолдыз булуы сәбәпле «Хәмәлнең беренче йолдызы» дип атады), +4,7 йолдызча зурлыктагы өчле йолдыз, Җирдән 204 яктылык елы ераклыкта урнаша. 90805 Һәм, әлбәттә, аның "гөнаhларын" кичерергә җыенмый. 90806 Хәмәл ( хәмәл — «бәрән» Хәмәл — сарык бәрәне; зодиак тамгалары буенча 22 нче марттан 22 нче апрельгә кадәр була торган вакыт арасы. 90807 Хәмер кибетләре бары ураза вакытында гына ябык торганнар. 90808 Һәм әти кеше балаларына хайваннар белән яхшырак булыр дип бар акчасын инде сүнеп баручы зоопаркны торгызуга тота. 90809 Хәмзә балаларын башта мөселман, аннан соң урыс мәктәбендә укыткан. 90810 Хәмзә Габделвәлиев башта бер сәүдәгәргә хезмәтче булып ялланган, эшли-эшли бераз акча җыйгач, үзе бер кечкенә кибет ачкан. 90811 Хәмзә Йосып улы Долотказин 1979 елда Камышлыда үлә. 90812 Хәмзә Кыргызстанга Себердән килгән бер сәүдәгәр кызы Газизәбану Шаһиевага өйләнгән. 90813 Хәмзәнең эчке сиземләве көчле булган, күрәсең. 90814 Хәмзә сәүдәгәр балаларына белем бирүне беренчел максат итеп куйган, моңа акчасын жәлләмәгән. 90815 Хәмзә театрында гомер буе диярлек уйный. 90816 Хәмид) һ.б. Мактаулы исемнәре һәм дәүләт бүләкләре ТАССРның атказанган артисты – 1948 ел. 90817 Һәм ирекле ватандашлык җәмгыяте үзәк хакимиятне торган саен ныгыту юлында түгел, ә киресенчә – вәкаләтләрне җирле органнарга мөмкин кадәр күбрәк тапшыру аша үстерелә. 90818 Хәмит — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 90819 Хәмит берничә чишмә булган урынны сайлый. 90820 Хәмит Галәветдинов 2012 елның 17 ноябрендә вафат була. 90821 Хәмит Зөбәер Кошай 1984 елда вафат була. 90822 Хәмитов Русия Федерациясе Дәүләт думасына депутатлыкка сайлангач, 2005 елдан университет белән җитәкчелек итү дилбегәсе яшь профессор Раил Әсәдуллин кулына күчте. 90823 Хәмит Сәмихов 10 китап авторы, журналист буларак күп мәкалә бастырган. 90824 Хәмит Шәриф улы Киеков баш күтәрүчеләр ягында булган булса кирәк. 90825 Хәмит Ярми (Хәмит Хөснетдин улы Ярмөхәммәтов) – фольклор белгече, әдәбият галиме, филология фәннәре докторы, Тукай бүләге иясе ( 1989 ). 90826 Һәм, күп тә үтми, үзен бу жанрда бөтен илгә таныта. 90827 Һәммә балаларга җәза бирелеп беткәч, уен тәмам була. 90828 Һәм мәнзун, һәм мәнсур» дип үзгәртелгән. 90829 Һәммәсенә сатып чыккач, ул беренче баладан «акча алырга» килә. 90830 Һәм Миңлебай халык арасында «Габдулла карый» дип йөртелә башлый. 90831 Һәм мин халыкны шул кадәр надан, чәйне төргәге буенча гына аерадыр дип уйламыйм. 90832 Һәм нәтиҗәдә “Үлемсезлеккә хокук” (соңгы варианты “Бөркет һавада үлә”) повестен иҗат итә. 90833 Һәм ниһаять, бераллалыкның декларациясе булып торган Шма догасын көнгә дүрт тапкыр уку мәҗбүри. 90834 Һәм, ниһаять, моңа кадәр рәсми тыелып килгән «Зөләйха» пьесасына да сәхнәгә юл ачыла. 90835 Һәм озак та үтми, 1954 елның 27 июнендә, Калуга өлкәсендәге Обнинск шәһәрендә дөньядагы беренче атом электр станциясе эшли башлый. 90836 Һәм Октавинның булышчысы - күренекле ораторны Цицеронны Марк Антоний боерык буенча үтерелгән. 90837 Һәм оста куллар тудырган сәнгать әсәрләренең анда иге-чиге юк. 90838 Һәм өсти: «Без элек тә төрле этник төркемнәргә керүче дәгъвәтчеләрне күрә идек. 90839 Һәм Русиядагы электрон китап базарының күп өлеше аңа карый иде. 90840 Һәм соңрак төрле бизәкләр белән бизәлә. 90841 Һәм сорт тиздән Канадада сабан ашлыклары мәйданының 90 процентын яулап ала, АКШның төньяк җирләренә бәреп керә. 90842 Һәм сузык, һәм тартык авазларны белдерүче огам хәрефләре туры сызык өстенә сызыкчалар һәм нокталар куеп языла. 90843 Һәм тора- бара аз гына фонетик үзгәреш кичереп Шәйморзага әйләнгәндер. 90844 Һәм тук башаклардагы бөртекләрне шушы йомырка кебек эре кыл. 90845 Һәм үзен яклый да алмаган, чөнки кемнән һәм ничек якланырга икәнен белмәгән. 90846 Һәм ул акча алмаштыру системаларының барсына да күпмедер процент калдырып китәргә кирәк. 90847 Һәм ул бик тиз үсә, үзгәрә, камилләшә бара. 90848 Һәм ул диск бик тиз арада сатылып бетә. 90849 Һәм ул нигездә йогышлы чирләр, авыр операцияләр, йөрәк-кан системасында тайпылышлар яки психик җәрәхәтләр кичергән кешеләрне “үз итә”. 90850 Һәм ул яза да башлый. 90851 Һәм һәрбер мөселманның төп бурычы – Җиһадка чыгу һәм аңа сүз һәм мал белән ярдәм итү». 90852 Һәм һәрвакыт яңа төрләр ачыла. 90853 Һәм Хисаметдиновны СССР җыелма командасының баш тренеры булып дәвам итәчәген әйтте. 90854 Һәм Хөснулланы мәдрәсәдән русча укыганы өчен чыгаралар. 90855 Һәм шул алынган җирдә Рәсмәкәй дигән яңа авыл төзергә булдык. 90856 Һәм шулар белән беррәттән webkitap.us дип аталган сайт барлыкка килде. 90857 Һәм шуларның өннәреннән алтынлы ком җыючы дард дигән халык турында да искәрткән тарихчы. 90858 Һәм шул сәбәпле Коръәндә асъ-, өсъбилгеләр барлыкка килә, тәҗвид кагыйдәләре махсус фән буларак өйрәнелә башлый. 90859 Һәм шул ук чакта Дунай буе болгар кызларында да бүгенгә хәтле үк, төньякта – Идел-Урал төбәкләрендә яши торган кызкардәшләренә шул тарафка оча торган кошлар аша сәламнәр күндереп җибәрү йоласы бар. 90860 Һәм шул чагында: «Мин — татар», — дигән җавапны ишетәләр. 90861 Һәм шунда, әтисе йортында, бала таба. 90862 Һәм шуның белән “дога”ны хуплау сөреше.. 90863 Һәм шуның нәтиҗәсенә карап БЦЖ дип аталган прививкалар ясала. 90864 Һәм шуның өчен ул исән чагында вә бакыйлыкка күчкәч тә дин Исламга яңа сулыш бирүче буларак таныла. 90865 Һәм шушы төрләрнең үзара билгеле бер тәртиптә чиратлашуы (комбинациясе) төрле предметларны барлыкка китерә. 90866 «Һәнәк» журналының баш мөхәррире ( 1980 — 2010 ), Башкортстан Республикасы журналистлар берлеге рәисе ( 1996 — 2006 ). 90867 Хәнәфи Бәдигый - язучы, шагыйрь, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы; галим. 90868 Хәнәфи мәзһәбе — Ислам динендә хәзергәчә яшәп килгән 4 мәзһәбнең берсе. 90869 Һәнҗәр, сөңге очлары, пычак, урак, балта, бизәкләнү һ.б. бронза әйберләр киң кулланылыш тапкан һәм сәүдә яки алмашу объекты булган. 90870 Һән имперниясе таркалуыннан соң Өч патшалылык дәвере булды. 90871 Хәнисә Алишина 1992 елда «Төмән өлкәсенең көньягында яшәүче Себер татарлары сөйләме» темасына кандидатлык диссертациясен уңышлы яклый. 90872 Хәнисә Җәүдәт кызы Алишина — татар галимәсе, филология фәннәре докторы, профессор, Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы ( 2007 елдан ). 90873 Хәнифә һәм Зөһрә исемле кызлары, үсеп җиткәч, кызлар мәдрәсәсендә белем биргән, соңрак мөгаллимә буларак, совет мәктәпләрендә озак еллар укытканнар. 90874 Хәниф Кәрим әдәби иҗат җимешләрен 1930 елда ук бастыра башлый. 90875 Хәниф Фәйзуллин (1921-1943) – Советлар Берлеге каһарманы (1944). 90876 Һенрик Сенкевич 1870 елда Варшава Университеты тәмамлаган. 90877 Һенрик Сенкевичның әсәрләре буенча күп филмнәр төшерелгән, иң танылганы: «Quo vadis» (1951, АКШ), «Огнём и мечом» (1999, Польша), «Quo vadis» (2001, Польша). 90878 Һенрик Сенкевич - Петербург Император Фәннәр Академиясенең әгъза-кореспонденты (1896 елдан) һәм аның хөрмәтле академигы (1914 елдан) булган. 90879 Һенрих V җитәкчелегендәге инглиз гаскәре француз гаскәрен тар-мар итә * 1428 1429 Орлеан камалышы. 90880 Һенрих Һерц хөрмәтенә аталган. 90881 Хеопс үзенең пирамидасын Египетның борынгы баш шәһәре Мемфистан 20 километр ераклыкка илтеп салган. 90882 Хепалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 90883 Һәр 3 ел Сенатның яртысы яңадан сайлана. 90884 Һәр авылда кирәмәт урыны бар (анда йә чокыр булган, яисә агач үсеп утырган һәм ул урыннарга акча ташлаганнар, корбан чалганнар). 90885 Һәр авыл төрле булган санда җибәрде хезмәткә кешеләрне. 90886 Һераклитның әсәре бүгенге көнгә тулы килеш сакланмаган, бердәнбер билгеле әсәре — «Табигать турында». 90887 Һәр американ елына 1,5 килограмм кукуруз орлыгы ашый. 90888 Һәр бәйләм тышча белән капланган. 90889 Һәр бәйләнгән төенне чишкән саен, аларны укып, Расүлуллаһ терелә. 90890 Һәрбер 9 кешедән кыш һәм көз көннәре өчен алты ай мөддәткә ике кеше алына, әгәр бөтен ел буена эшләргә тиеш булса, 15 кешедән 9 кеше алына торган була. 90891 Һәрбер алайда мөстәкыйль штаб, берничә батальон (дивизион, эскадрилья, рота), тәэминат бүлекчәләре һәм эчке бүлекчәләр бар. 90892 Һәрбер алгоритмның эше ниндидер элементар гамәлләр бер-бер артлы килүен башкару ысулы белән бара. 90893 Һәрбер балага бер бөртек чәчләрен суга салырга куша. 90894 Һәрбер дискта борылмалар радиаль юнәлештә күрше дискларда эчкә таба һәм тышка таба юнәлештә спираль рәвешендә чолгана. 90895 Һәрбер җирнең үз конституциясе, парламент вә хөкүмәте бар. 90896 Һәрбер җитештерүче җитештерү ягыннан иң җайлы булганын сайлый һәм җитештерүнең бөтен күләмендә бу концепцияның кулланышына омтыла. 90897 Һәрбер Катынь Хәтер гыйбадәтендә татар мөселман рухание катнаша. 90898 Һәрбер кәнкрит мәсьәлә өчен аның үлчәме дип аталган ниндидер сан төзиләр. 90899 Һәрбер кешедә алла бар, рухи үсешкә юл ачык. 90900 Һәрбер кәшеф гыйльми эшчәнлек нәтиҗәсе һәм интеллектуаль милек булып тора. 90901 Һәрбер команда бирелгән биремнәр буенча билгеләнгән вакыт кысаларында шәһәр һәм шәһәр яны территориясендә фотосурәтләр төшерә. 90902 Һәрбер командада бары тик тугыз уенчы (хәзер унсигездән дә ким түгел) була, алар бер матч дәвамында алышынмыйча уйныйлар. 90903 Һәрбер көнбагыш башында якынча 1500ләп аерым чәчәк бар. 90904 Һәрбер коргылы лептонга җиңел нейтраль лептон - нейтрино туры килә. 90905 Һәрбер корпоратив блог берничә бүлекчәдән тора: беренчесе («захабренный», яки хабрланган) катнашучылар тарафыннан хупланган топикларны аңлата, икенчесе («отхабренный», хабрсызланган) − катнашучыларга ошамаган топиклар. 90906 Һәрбер намаз вакытында мәҗбүри догалардан тыш (мәсәлән, Аллаһы бөек, минем Бөек Тәңремә дан һәм мактау) һәрвакыт Коръәннең беренче Фатихә сүрәсе укыла: Рәхимле, шәфкатьле Аллаһ исеме белән башлыйм эшемне. 90907 Һәрбер өйдә вә һәрбер хатын кулында бу китаптан бер данәсе булынырга тиешледер.« 90908 Һәрбер өйдә кулланыла. 90909 Һәрбер органның билгеле бер төзелеше, формасы һәм организмда аерым урыны була. 90910 Һәрбер профессиянең диярлек үз гәбе була. 90911 Һәрбер рекомбинацияләгән электрон–тишек пары өчен N-кушылмалы өлкә артында уңай корылган кушылма ион кала, ә P-кушылмалы өлкә артында тискәре корылган кушылма ион кала. 90912 Һәрбер рәсми партияләрдә (шулай ук аерым рәсми булмаганнарда да)вакыт күзәтелергә тиеш. 90913 Һәрберсе 175 МВт-лы 12 генераторның егәрлеге 2,1 ГВт электр энергиясе. 1967 елда, ГЭСның эшләнеше проектланган куәтенә чыгарылгач, ул Мисырдагы ярты элект энергиясен чыгара башлый. 90914 Һәрберсенең кулында «кылыч» (чыбык) була. 90915 Һәрберсенең өендә сыннар, изге саналган ташлар барлыкка килгән. 90916 Һәрберсе урманны кисеп, үзләренә йортлар сала башлаганнар. 90917 Һәрбер сөйләмне ничә кеше белүе турында төгәл мәгълүмат юк. 90918 Һәрбер такымда капканы туптан яки алкадан саклап торган капкачы була. 90919 Һәрбер тел бүлегендә үзенең бүлекләре бар, һәм шул телдәге сайтлар бары тик бу бүлекләргә өстәлә. 90920 Һәр бер тел өчен, җанисәп вакытында бу телне белүләрен белдергән кешеләр саны, шулай ук ике җанисәп арасындагы еллар эчендә телне белүчеләр арасында абсолют һәм чагыштырмача (%) үсеш/кимү күсәткечләре бирелгән. 90921 Һәрбер тере җан иясенең әлеге системада үз урыны билгеләнә. 90922 Һәрбер тышкы планетада тузанлы һәм кисәкчәләрле боҗралар бар. 90923 Һәрбер уенчы чабата алып килә. 90924 «Һәрбер укытучы талантлы тырыш укучылар көтә». 90925 Һәрбер үсемлектә дә гаҗәеп әверелүләр булып тора. 90926 Һәрбер фәза ноктасында үз вектор зурлык бар. 90927 Һәрбер фән артында ул өйрәнгән гыйлем даирәсе ягъни фән объекты тора. 90928 Һәрбер Һамильтониан өчен - тудыру операторы. 90929 Һәрбер хан тәхеткә утырганда калгадан соң нуреддинне билгеләде, гадәттә үзенең бертуганнарыннан, улларыннан яки бертуганнарының улларыннан. 90930 Һәрбер хуңалык чиратлашып каравыл тора идек. 90931 Һәрбер шахмат фигуралары комплектына шаһ ( ), вәзир ( ), ике тура ( ), ике фил ( ), ике ат ( ) һәм сигез пешка ( ) керә. 90932 Һәрбер электр һәм магнит үзара тәэсир итешү электромагнит кыр аша бара, шуңа күрә алар электродинамиканың өйрәнү өлкәсе булып торалар. 90933 Һәрбер эшләпәле гөмбә веге­татив, тукландыручы өлеш булган җир асты гөмбәлегеннән һәм үрчү өлешеннән, ягъни җир өсте гөмбәлегеннән тора. 90934 Хәрби башлыклар арасында хакимият өчен көрәш нәтиҗәсендә 265 елда яңа Җин (Цзинь) империясе барлыкка килә. 90935 Хәрби бәрелешләре Болгар-Рус килешүләренә аерым мәкаләсе быгышланган. 90936 Хәрби борылыш нәтиҗәсендә Домицианның алмашка килүчесе - Нерва - гаскәрдә бик популяр башлыкны - Траянны үзенең варисын итеп билгеләгән. 90937 Хәрби бурычын намуслы үтәгән өчен, РФ президенты указы белән «РФ Каһарманы» исеме бирелә. 90938 Хәрби, диктатура һәм һуманитар җинаятьләре эшләүче. 90939 Хәрби-диңгез сәнгате тактикасы һәм стратегиясен эшләүгә өлеш кертә. 90940 Хәрби диңгез флотында беренче класслы хәрби белгеч булып хезмәт иткәннән соң (1959) ул Казан авиация институтына кереп, техника өлкәсендә төпле югары белем ала (1965) һәм Авиация заводында эшли башлый. 90941 Хәрби заданиеләрне үрнәк үтәгәнн өчен ул Кызыл Йолдыз ордены, “Варшаваны азат итү өчен “, “Берлинны алу өчен” медальләре белән бүләкләнә. 90942 Хәрби зиратында 4241 үтерелгән Польша офицерлары күмелгән, үтерелгән татар офицерларының каберләре дә бар. 90943 Хәрби казанышлары арасында төньяк Сүрияне Ислам хөкеме астына китерү. 90944 Хәрби карьера ясарга юл ачу сәбәпле, инкыйлабны сөенеп каршылый. 90945 Хәрби комиссариат берничә бүлекчәләрдә тора, аларның һәрбересе үз вазифаларын башкара. 90946 Хәрби комиссариатларга хәрби хезмәткә алу һәм хәрби хезмәткә чакырылучыларның исәп-хисабын алып бару бурычы йөкләнә. 90947 Хәрби кораллар кою өчен металл ятмалары эзләү разведкалары көчәя. 90948 Хәрби көчләр 1983 елгы вакыйгалардан соң Гренаданың хәрби көчләре таркатыла. 90949 Хәрби куркынычка җавап буларак, кайбер илләрдә яшьләрнең 60-еллар контрмәдәнияте барлыкка килә. 90950 Хәрби курсант училищесын тәмамлагач, миномет наводчигы сыйфатында фронтка җибәрелә. 90951 Хәрбиләргә каршы Спартак берлеге һәм Алмания Коммунистик фиркасенә нигез салучыларның берсе. 90952 Хәрбиләр нәселдән — генерал-майор улы. 1902 елны Михаил артиллерия училищесын тәмамлаган. 90953 Хәрби-патриотик темага иҗат итә: генерал Миңлегали Шайморатов турында С.Р. Кадыйровның «Урал бөркете» мемуарларының әдәби язмасы авторы. 90954 Хәрби патриотик эш белән шөгыльләнә. 90955 Хәрби разведка институтын тәмамлагач, Балтыйк буе хәрби округында тәрҗемәче булып тора. 90956 Хәрби-сәяси ситуация Дон Гаскәрләре өлкәсе Царицынны беренче Саклау Царицынны беренче Саклау дип белеп атарга 1918 елның июль — сентябрьда гы Кызыл армияның Царицынны генерал Пётр Краснов Дон армиясыннан саклау операциясен. 90957 Хәрби тарихы * 1967 елның 25 декабрендә сафка керде. 90958 Хәрби төп ныгытма (хәрби стан) исеме буенча "Сечь" дип йөртелгән һәм түбән Днепр буендагы урыннар исеме - Запорожье - димәк Бусагалар арты - дип аталган. 90959 Хәрби тормышның кырыс шартларына карамастан, Әдип Маликов иҗат эшен дә онытмый, солдат уй-хисләрен, җиңү шатлыгын чагылдырган оптимистик шигырьләр яза, дивизия газетасында очерк язмаларын даими бастыра. 90960 Хәрби түнтәрелешләр Гаскәрләр алга китерүче үзгәрешләр көче очракта хәрби түнтәрелеш бара. 90961 Хәрби укуханәләрдә дин белемен укыта. 90962 Хәрби училищеда тизләтелгән курслар узып, Ленинград фронтында сугыша. 90963 Хәрби хезмәт авыр була, көне буе ат өстендә утырырга, кылыч, сөңге болгап уйнарга, көндәлек муштрага түзәргә туры килә. 90964 Хәрби хезмәтен Әфганстаннда үтә. 90965 Хәрби хезмәт Император армиясендә хезмәттә 1903 елны гаскәргә алынган. 90966 Хәрби хезмәткә 21 яшьтән алалар. 15 ел хезмәт итү карала: 6 елы (флотта 7 елы) даими гаскәрдә, соңгы 9 елы запаста. 90967 Хәрби хезмәткә алынганчы, беренче китабы «Адым» ( 1940 ) нәшер ителә. 90968 Хәрби хезмәткә утыз ел гомерен бирә. 90969 Хәрби хезмәткә чакырылганчы Одессада рухани семинариясендә укый. 90970 Хәрби хезмәт Комлектлаштыру Рядовойлар һәм кече командирлар составы чакыру буенча да, контракт буенча да җыела. 90971 Хәрби хезмәтне алыштыру (үз урыныңа кеше яллау, яки акча түләп бармый калу) бетерелә. 90972 Хәрби хезмәтне танклар взводы командирыннан башлап, аннары танклар ротасы командиры була. 90973 Хәрби хезмәтне үтәгән чагында дзюдо көрәше белән шөгыльләнә башлый. 90974 Хәрби хезмәттә 1741 1743 еллардагы Рус швед сугышында катнаша. 90975 Хәрби хезмәттә 1937 елда хәрби хезмәткә чакырыла. 90976 Хәрби хезмәттә 1954-1988 елларда Совет гаскәрендә хезмәт итә. 90977 Хәрби хезмәттә була. 90978 Хәрби хезмәттә булган. 90979 Хәрби хезмәттә булып кайтканнан соң Казан педагогия институтының тел һәм әдәбият факультетына укырга керә. 90980 Хәрби хезмәттән бушатылгач, РКП (б) Пермь округ комитеты каршындагы татар башкорт бюросы сәркатибе булып эшли. 90981 Хәрби хезмәттән кабат Алабугага кайта, педагогия училищесында, китапханә техникумында татар теле һәм әдәбияты укыта, 1940 — 1941 елларда район газетасының мөхәррире була. 90982 Хәрби хезмәттән кайткач, авылда машина йөртүче, комсомол комитеты сәркатибе булып эшли. 90983 Хәрби хезмәттән кайткач, Ишембай районы Петровский балалар йортында — директор ярдәмчесе, туган авылында — рус теле һәм әдәбияты укытучысы, Гафури районында ( Аккүл авылында ) мәдәният йорты директоры була. 90984 Хәрби хезмәттән кайткач, Казан дәүләт университетының татар теле һәм әдәбияты бүлегенә укырга керә. 90985 Хәрби хезмәттән кайткач, Ямаш Игәнәй Сарман районының Рантамак һәм Азалак авылларының мәктәпләрендә укытучы булып эшли. 90986 Хәрби хезмәттән киткәч кенә, аңа балачак хыялларын тормышка ашырырга мөмкинлек ачыла. 90987 Хәрби хезмәттән котылып кайткач, Минзәләдә беренче большевиклар ячейкасы оештыруда башлап йөри. 90988 Хәрби хезмәттән соң Магнитогорски каласында рудникта шартлатучы булып урнаша. 90989 Хәрби хезмәттән соң Подольски шәһәрендә килеп төрләнде. 90990 Хәрби хезмәттән соң ул театр тормышына чума. 90991 Хәрби хезмәттә Сугышлар * 1787 1791 рус төрек сугышында Очаковны яулап алуда (06.12. 90992 Хәрби хезмәттә Украинада була. 90993 Хәрби хезмәттә чакта ирекле көрәш белән мавыга башлый. 90994 Хәрби хезмәт үтә. 90995 Хәрби һәм граждан авиациясендә киң файдаланыла. 90996 Хәрби һәм граждан бурычларының үтәве өчен кулланачак. 90997 Хәрби һәм сәяси әзерлектәге уңышлары, үрнәк тәртибе һәм фидакарь хезмәте өчен Мактау грамотасы белән армиядән кайткан Марсель Сәлимов — отставкадагы майор. 90998 Хәрби хәрәкәтләрдә алты фирка катнаша,соңыннан алар үзара ике блокка берләшәләр: Аурупа Берлеге (АБ) һәм Паназиат Коалициясе (ПАК), шуңарга Русия һәм Азия илләре керә. 90999 Хәрби хәрәкәтләрдән аерылмыйча гына, аның белән сугыш авырлыкларын бердәй тигез күтәргән Анита Рибейра ( 1821 1949 ) белән гаилә кора, гаскәри тәҗрибә туплый. 91000 Хәрби-химик комплекс җитәкчеләренә генә табыш бирә. 91001 Хәрби чыгымнар сәүдәдән килгән салым белән каплана, шуңа риза булмаган сәүдәгәрләр баш күтәрә. 91002 Хәрби эшне һәм кеше психологиясен белеп язылган «Бетсен корал!» 91003 Хәрби эштә «ут» ут атычы коралдан (пуля яки снарядтан) ату тигәнне аңлата. 91004 Хәрбият Шәһәр Ерак Көнчыгыш хәрби бүлгесе бүлекчәләренең урнашу урыны. 91005 Һәр буын аны йөрәгендә саклый. 91006 Һәрвакыт үсештә, хәрәкәттә булган иҗат кешесе авылга кайткач та тик ятмый – авыл яшьләрен җыеп, спектакльләр, концертлар оештыра, агитбригада белән төрле авылларга йөри. 91007 Хервупыря-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91008 Һәр гаилә сезонга 150–300 кг га кадәр бал әзерли. 91009 Һәр горилла гаиләсенең үз биләмәләре була, шул территориягә алар чит гаиләне кертмиләр. 91010 Һәр дәрестә диярлек компьютер технологияләре кулланыла. 91011 Хәрәбәле районы ( ) — Әстерхан өлкәсе составына керүче муниципаль район. 91012 Хәрәзем халкының Туктамышка ярдәм иткәнен күреп, Аксак Тимер тәмам котыра һәм борынгы мәдәният үзәге булган Үргәнечне таларга, җимерергә әмер бирә. 91013 Хәрәкәт вакытында личинка аннан башын һәм өч пар аяклы күкрәген чыгара һәм, әкрен генә оясын өстерәп, су төбеннән үрмәли; куркыныч янаганда гәүдәнең алгы өлешен тиз генә эченә тарта. 91014 Хәрәкәт, Ибне Рөшд карашынча, шулай ук мәңгелек. 91015 Хәрәкәт итү һәм манипуляция Роботлар фәне тармагы ЯИ-ка якын бәйләнгән. 91016 Хәрәкәтләр Җир кабыгының ярылуы, калкымнар, убылмалар ясалу, вулканнар ату, җир тетрәүләр белән бергә барган. 91017 Хәрәкәт механик күчешләр белән генә чикләнми, аның 20 ләп төре бар. 91018 Хәрәкәтне бу яссылыкта карауның методологик әһәмияте бүгенге көнге фән өчен дә чиксез зур. 91019 Хәрәкәтнең автоматлылыгына, гадәттә, китүче газларның энергиясен файдалану юлы белән, кайвакытларда — көпшәнең кайтару энергиясен файдалану юлы белән ирешәләр. 91020 Хәрәкәт сәбәпләре 1735—1740 еллардагы башкорт күтәрелешен бастырып патша хакимияты социаль-икътисади изүне көчәйтә. 91021 Хәрәкәтсез вакытта канатлары түбә рәвешен ала. 91022 Хәрәкәттәге армиягә 1943 елның февралендә алынган. 1943 елдан ВКП(б) әгъзасы. 91023 Хәрәкәттәге армия Тарих 62-нче армия – 1942 елның 10 июлендә оештырылган. 91024 Хәрәкәттәге армия Тарих Беренче оештыру Хәрәкәттәге армиядә Беренче тапкыр 1940 елның июлендә Киев аерым хәрби округында оештырылган. 91025 Хәрәкәттәге состав 523 паровозны, 4 994 тавар һәм 536 пассажир вагунын тәшкил иткән. 91026 Хәрәкәт тотрыклылыгы теориясе Казан фәнни мәктәбе, Кайтма кыри мәсәләләрнең Казан фәнни мәктәбе, Казан радиоспектроскопия фәнни мәктәбе, Казан гидроаеромеханик фәнни мәктәбе, Җирасты гидромеханигының Казан фәнни мәктәбе). 91027 Хәрәкәт ярдәмендә образ тудыру яки товарны төрле ракурста тасвирлау мөмкинлеге бар. 91028 Һәр ел 1 сентябрь көнне билгеләнә. 91029 Һәр елны, 29 октябрь көнне Бөтендөнья инсульт белән көрәш көне билгеләп үтелә. 91030 Һәр елны 6 язучыга премия тапшырыла, иҗат белән шөгыльләнүче 10 студентка 1 еллык стипендия билгеләнә. 91031 Һәр елны 9-14 августта җирнең атмосфера өлеше метеорит кисәкчекләреннән торган болытлар белән очраша, бу метеорит болытлары Персия йолдызыннан аерылып чыгалар. 91032 Һәр елны апрель-май айларында күп итеп чәчәк ата, ләкин уңышны һәрвакытта да бирми, чөнки чәчәкләр яз ахырындагы суыклар тарафыннан зарарланалар, ә агачлар күпләгән зара итүчечләрдән зыян күрәләр. 91033 Һәр елны июльдә эрзя халкының борынгы дини-гыйбадәт бәйрәме – Раськен Озкс уза. 91034 Һәр елны мәдрәсәне уңышлы тәмамлаган берничә шәкерт миллионер Хөсәеновлар билгеләгән стипендия исәбенә чит илләргә китеп укуларын дәвам иттергәннәр. 91035 Һәр елның икенче яртысында (гадәттә, август-сентябрь айларында) Венециянең Лидо утравында уза. 91036 Һәр елны Татар мәдәнияте көннәре үткәрелә. 91037 Һәр елны язга чыгу белән, авыл ир-атлары анда өмә үткәрәләр. 91038 Һәр елны язгы чәчүләр тәмамлангач, Атауда Сабантуй уздыралар. 91039 Һәр ел саен Республика күләмендәге Биләр фестивалендә «Сәләт-Биләр каласы» аланы ел хуҗа буларак актив эшчәнлек алып бара. 91040 Һәр ел саен якынча 400-500 мең кешедә әлеге авыру ачыклана булып чыга. 91041 Һәр әсәрендә диярлек хыялга мөрәҗәгать итә. 91042 Хәреф җыючы аларны кассадан ала һәм, аерым бер тактага тезеп, текст “яза”. 91043 Хәрефләр монументаль язылышлары белән аерылып тора. 91044 Һәр җәйдә балалары белән диңгезгә бара. 91045 Һәр җирдә биюченең чыгышлары зур уңыш казана. 91046 Һәр җирдә ул кеше хокуклары яклый, көчләү һәм диктатор идарәләренә каршы чыга. 91047 Һәр җиһаз үз эшен башкара. 91048 Һәр зонаның җиңүчеләр Югары лигага чыкканнар. 91049 Һәр ике иярчен өч күчәрле эллипсоид рәвешендә, Фобос (26,6×22,2×18,6 км) Деймостан (15×12,2×10,4 км) бераз зуррак. 91050 Һәр икесендә дә, куелган мәсьәләләргә иллюстрация рәвешендә, төрле шигъри хикәятләр китерелә. 91051 Һәр икесе тышча белән капланган һәм күп санлы була. 91052 Һәр ике төре елына 2—3 тапкыр үрчем бирә. 91053 Һәр илдә яшьләр төркеменең яшь чикләре төрлечә билгеләнә. 91054 Һәр ил үз чиратында илчеләргә (районнарга, төр. 91055 Һәр йорттан да спутник тәлинкәләре калкып тора. 91056 Һәр кабул ителгән документка, канун дип саналыр өчен, патша санкциясе кирәк. 91057 Һәркайда аз санда. 91058 Һәркайда тәртип хөкем сөрә. 91059 Һәркайсының үз исеме бар: Изгеләр чишмәсе, Аргы як чишмәсе, Бирге як чишмәсе, Кычыткан елгасы чишмәсе. 91060 Һәркайсы үз мәсьәләләрен тикшергәннән соң, өч съезд бергә берләшеп, Идел-Урал өчен милли-мәдәни мохтариат игълан итәләр. 91061 Һәр капиталист җитештерү чыгымнарын киметергә тели. 91062 Һәр карашта: затында, сыйфатларында, эшләрендә, исемнәрендә ише, охшашы, уртагы, ярдәмчесе булмаган бердәнбер барлык — Аллаһыдыр димәк. 91063 Һәр квадратка чынаяк кисәген ыргытып (сызыкка төшермичә) сызыкларга басмыйча барып алу. 91064 "Һәркемгә иҗтиһат – кирәк эш", – дип балаларына һәрвакыт ишеттереп торган. 91065 Һәркем күңеленә хуш килгән сүзләрне сайлап ала ала. 91066 Һәркемнең үзенә аталган чокыры була. 91067 Һәр кешенең үз җир биләмәләре бар, бер метр җир дә сатылмады. 91068 Һәр кисәге 16 яки 32 битле булып чыга. 91069 Һәр класс расписаниесендә татар теле һәм әдәбияты дәресләре бар. 91070 Һәр көнне 100 артык авиаширкәт 1400 очыш ясый. 91071 Һәр көнне соңгы хәбәрләр, төрек һәм дөнья матбугатына күзәтү тапшырулары яңгырый. 91072 Һәр малай күршесенең җиренә кадатып, шул кадалган урыннан сызып, үз «биләмәсен» зурайта. 91073 Һе́рман Һот, ( ) — алман хәрби башлыгы, генерал-полковник. 91074 Һәр мәхәлләдә икешәр мулла һәм берәр мөәзин булган (авыл турындагы язмаларда Әхмәди, Габдулла, Сабир, Хәлим, Сәгъди, Камил, Минһаҗ, Салах, Гаптерәхим, Хафиз исемле муллалар теркәлеп калган). 91075 Һәр милләтнең киемендә үзенә генә хас булган үзенчәлекләр булган. 91076 Һәр милләтнең күпме булганы төгәл билгеле түгел, чөнки Франция җан исәбе этник чыгыш турында сораулар бирми һәм шулай ук утрауда раса кушылуы дәрәҗәсе зур булганлыктан. 91077 Һәр нәрсәне бар иткән, яраткан Бөек Барлык — Улдыр димәктер. 91078 Һәрнәрсәнең башы һәм ахыры бар. 91079 Һәр нәрсәнең санын белүче мәгънәсендәдер. 91080 Һәр нәрсәнең хуҗасы, иясе — Улдыр. 91081 Һәр нәрсәнең яратучысы — Ул булганга күрә, боларның да яратучысы — Улдыр. 91082 Һеродот Афина шәһәрендә вафат була. 91083 Һеродот буенча Мидия халкының бүтән атамасы - ариләр (Һеродот, VII, 62). 91084 Һеродот мәгълүматлары иртә тимер гасыр чорындагы Көньяк Урал тарихын өйрәнгәндә киң файдаланыла. 91085 Һеродотның китаплары антик мәдәниятны өйрәнүдә зур әһәмияткә ия. 91086 Һәр өч көн саен (икенче бер мәгълүматлар буенча 3 ай саен) тәнне чистарту өчен эч йомшартучы һәм костыручы дарулар эчәргә, дин буенча билгеле бер вакыт аралыгында итле һәм сөтле аштан баш тартырга кушылган. 91087 Һәр пәнҗешәмбе көн аңа бер-ике тиен сәдака алып килгәнәр. 91088 Һәр реалистик суперсимметрия теориясендә суперсимметрияне бозучы әгъзалар булырга тиеш: гравитация һәм калибрлау кырлары белән тәэсир иткәндә суперсимметриянең бозылуы. 91089 Һәр санда республика тормышындагы мөһим яңалыклар турында мәгълүмат бирелә. 91090 Һәр санында диярлек бик озын һәм имзасыз язылган өч-дүрт сәяси мәкалә урнаштырылган була. 91091 Һәр сезон саен хоккеистларның уйнау техникалары да, экипировкалары да камилләшә. 91092 Һәр сенатор 6 елга сайлана. 91093 Һәр сәхифә тематикасы буенча яшьләр алдан әзерләнеп килеп башкалар алдында чыгыш ясый. 91094 Херсонский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 91095 • Һәр ташка басылган әйбер, аерма юк – хурлапмы я макталыпмы, әдәбият һәм әдәби дискуссия объектына әйләнә. 91096 Һәр тешнең авыз эченә чыгып торган өлеше – коронкасы, муентыгы һәм тамыры була. 91097 Һәр тире ике дирһәм ярым тора. 91098 Һәр төркемнең үзенә генә хас тарихы булган кебек, аларның гадәти киемнәрендә дә үзенчәлекләр бар. 91099 Һәр турбинаның калаклы эшче тәгәрмәче бар. 91100 Һәр уенчы биш тапкыр ялгыша ала. 91101 Һеруллар ( ) — элек Төньяк Аурупада яшәгән алман кабиләсе. 3 гасырда һеруллар (даннар басымы нәтиҗәсендә) көньякка күчкән. 91102 Һәр халыкта яки кешеләр җәмгыятендә багышланган вакыйга һәм искә алу өчен билгеләнгән көн төрле булса да, гадәттә сугыш яки башка охшаш конфликтның тууына, һәм аның дәвамында үлгәннәренә багышлана. 91103 Һәрхәлдә, XIX йөзнең урталарына кадәр татар халкының гадәти киеме җирле билгеләрен шактый тотрыклы саклый. 91104 Һәрхәлдә, Аурупада ул иң беренче һәм барлыкка килү тарихы бәхәссез булган дәүләт һимны дип санала. 91105 Һәрхәлдә, Галинең Чаадаевлардан булуы дөреслек тапкан бер хәбәр булып чыга. 91106 Һәрхәлдә, Себастьян Брант 1267 елда «Gaudeamus igitur» исемле гимны телгә ала. 91107 Һерцшпрунг–Рассел диаграммасы буенча тупланышның яше 625±50 млн. 91108 Һәр штатның иң азы 5 депутат булырга тиеш. 91109 Һәр эләккән бала уеннан чыга барып, соңыннан аюларга тоттырмаган бер генә бала кала. 91110 Һәр элемент аерым цивилизациянең үзенчәлеген чагылдыралар. 91111 Һәр эчемлекне өстәл артына дөрес куярга кирәк. 91112 Хәсбулатовка карата РСФСР Җинаять кодексының 79 маддәсе (масакүләм тәртипсезлекләр оештыру) буенча гаепләү белдерелә. 91113 Хәсән анда 8 ел уку дәверендә укытыла торган фәннәрдән тыш, гарәп телен дә өйрәнә. 91114 Хәсәнбай Марфҗан углы Дусмәтов ( үзбәкчә Дусматов Хасанбой Марфжон ўғли) — Үзбәкстан һәвәскәр-боксчысы, иң җиңел авырлыкта (49 кг) чыгыш ясый. 91115 Хәсән — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 91116 Хәсән Габдрахман улы Шабанов — татар шагыйре. 91117 Хәсән кечкенәдән үк бик зирәк була, Коръән сүрәләреннән, аятьләреннән гайре, дөньяви фәннәр белән дә кызыксына. 91118 Хәсән күлендә барган сугышларда күрсәткән батырлыгы өчен аңа 1938 елның 25 октябрендә Советлар Союзы Герое исеме бирелә. 91119 Хәсәнов музыкасы), “Гомерләр узып бара” (М. 91120 Хәсән Сарьян 1978 елның 21 сентябрендә кинәттән вафат була. 91121 Хәсән Сарьян, чын исеме Сарьян Салихҗан улы Хәсәнов — Башкортстанда туып үскән татар язучысы. 91122 Хәсән Урманов (тулы исеме Хәсән Гыйззәт улы Урманов) – татар җәмәгать эшлеклесе, революционер. 91123 Хәсән Фәтхетдинов 1982 елның 12 октябрендә вафат. 91124 Хәсән Фәтхетдиновның сеңеле Гәндәлиб абыстай була, ул Хуҗагарипов Вәлимехәммәт белән никахлаша. 91125 Хәсән Фәтхетдинов үзенең яшьлек хатирәләре турында болай дип яза: «46 ел буена Татарстанның төрле районнарында, авылларында мөгаллимлек итеп йөрсәм дә, Курса яклары хәзергәчә төшемә кереп йөдәтә, һаман да сагындыра, күңелдән чыкмый». 91126 Хәсән хан һөҗүм вакытында вафат булган. 91127 Хәсәнша — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 91128 Хәсәншәех — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 91129 Хәсән, шушы мәктәпкә йөрү белән бергә, күрше чуаш авылындагы мәктәптә бер ел русча да укый. 91130 Хәсрәү I ( 531 — 579 ) идарә иткән чорда актив экспансияләр башлана. 91131 Хәсрәүнең хәрби уңышлыклары Иран мәдәниятеннең һәм сәүдәгәрлекнең чәчкә атуга китерә. 91132 Хетæгкаты Леуаны фырт Къоста; 1859—1906) — осетин әдәбиятына нигез салучы, шагыйрь, мәгърифәтче, рәссам. 91133 Хәтер * 1847 елда «Рус әдәбиятын сөючеләрнең Казан җәмгыяте» Казан император университеты ишегалдында татарлар «Бакыр бабай» дип атый торган Державин һәйкәлен куюны оештыра. 91134 Хәтер * 1896 Россия империясендә төзелгән яр буе сагы броненосецына «Генерал-адмирал Апраксин» исеме бирәләр. 91135 Хәтер * 1934—1937 елларда Черкесск шәһәре Сулимов дип аталган булган. 91136 Хәтер * 1937 елда Кәрим Җаманаклы Казан дәүләт педагогия институтында «Кырым татар халык шагыйре Шамил Туктаргазыйның иҗтимагый-әдәби эшчәнлеге» темасына филология фәннәре кандидатлыгына диссертация яклый. 91137 Хәтер 1971 Эварист Галуа хөрмәтенә Айда кратер исеме аталган. 91138 Хәтер * 1991 елның 3 октябрендә музей каршына, Алабуганың Яр буе урамында рәссамның бөтен буена сурәтләнгән һәйкәле куела. 91139 Хәтер 1997 Алматы акимының 31 нче карары (02.07.1997) белән Алматыдагы урамга исеме бирелгән. 91140 Хәтер 1997 елның 27 октябрь көнне, фаҗиганың 60-еллыгына, монда беренче тапкыр халыкара һәм Санкт-Петербург шәһәренең "Мемориал" оешмалары тарафыннан оештырылган Хәтер көне чаралары уздырылган. 91141 Хәтер * 2002 Алабугада Марина Цветаева музей-комплексы ачылган. 91142 Хәтер 2015 елда Салагыш мәктәбенә Советлар Берлеге Каһарманы Гали Шәмсетдинов ( 1915 1944 ) исеме бирелә. 91143 Хәтер M. Чюрлёнисның сынлы сәнгать музее. 91144 Хәтер Антарктидада бер пик Котраг хан исемен йөртә. 91145 Хәтер * Ваганьков зиратында үзәк аллеяда И.М. Кричевский, В.А. Усов белән янәшә җирләнгән. 91146 Хәтергә кырыс карашлардан читләнеп, шул ук программаны башкарганда үзәк эшкәрткеч җайланмалар бергә эшли алалар һәм программалар бер үзәк эшкәрткеч җайланмадан икенчесенә күчә ала. 91147 Хәтер Гыйбадулла Алпаровның шәхси архивы Казанның милли китапханәсендә саклана. 91148 Хәтере бик яхшы була: абыйсының барлык әсәрләрен яттан белә, яңа шигырьләрен бер укуда ятлап алып, мәҗлесләрдә шуларны сөйли һәм шунлыктан һәр җирдә көтелгән кунакка әйләнә. 91149 Хәтер Жан Анри Дюнанның туган көне – 8 май Халыкара Кызыл Хач һәм Кызыл Ярымай көне буларак үткәрелә. 91150 Хәтер * З.Биишева исеме Уфаның бер урамына бирелгән. 91151 Хәтер иерархиясенең җитештерүчәнлеге шулай ук эшкәрткеч җайланмасына зур йогынты ясый, MIPS исәпләүләрендә бу маддә сирәк исәпкә алына. 91152 Хәтер * Иске Байсар авылындагы күмәк хуҗалыкка исеме бирелгән. 91153 Хәтер Истәлекле таш. 91154 Хәтер * Йошкар-Олада Дан аллеясендә истәлек ташы куелган. 91155 Хәтер * Казанда Гадел Кутуй урамы бар. 91156 Хәтер Казанның 12 нче кызлар гимназиясенә (Декабристлар урамы, 89А йорты) исеме бирелгән. 91157 Хәтер * Казанның бер урамы ( Совет районы Азинода) аның исемен йөртә. 91158 Хәтер * Коры Көрнәле авылында урамга исеме бирелгән. 91159 Хәтер Кукмара шәһәр тибындагы бистәсендә урамга исеме бирелгән. 91160 Хәтер Лениногорск шәһәрендәге бюсты. 91161 Хәтер Мансур Ибраһим улының исемен һәм эшләрен мәңгеләштерү йөзеннән 1974 елдан Яңа Ибрай мәктәбе (хәзер гимназия) аның исемен йөртә, мәктәп диварына аның истәлегенә мемориаль такта куелган. 91162 Хәтер * Мариуполь шәһәре 1948—1989 елларда Жданов дип аталган булган; 1939—1989 елларда Жданов исемен Азәрбайҗандагы Бейләгән шәһәре дә йөрткән. 91163 Хәтер Мәктәп каршында һәйкәле * Сарман районы үзәгендә, Казаклар авылында урамнарга исеме бирелгән. 91164 Хәтерне тутырмас өчен, программа иске язмаларны сөртеп бара ала. 91165 Хәтер Православ чиркәвендә 10 майда һәм 30 июньдә (Унике апостол җыенында), католикларда 28 октябрьдә хәтер бәйрәмен үткәрәләр. 91166 Хәтер Православ чиркәвенең тәкъвимендә (юлиан тәкъвиме буенча) апостол Маттайны 16 ноябрь һәм 30 июньдә (Унике апостол җыены) искә алалар. 91167 Хәтер * Таҗикстан Республикасының милли китапханәсе Фирдәүси хөрмәтенә аталган. 91168 Хәтер Татар вакытлы матбугатында аның үлеме турында хәбәр булмый. 91169 Хәтер Татарстанның сынлы сәнгать музеенда «Бакый Урманче иҗаты» һәм «Татар халкының тарихи образлары Бакый Урманче иҗатында» исемле экскурсияләр уздырыла. 91170 Хәтер * Төхфәт Янәби бульвары - Уфаның Инорс микрорайонындагы бер урам (бульвар) шагыйрь исемен йөртә. 91171 Хәтер Туган ягы Запорожьеда музей-галереясе эшли http://portmone. 91172 Хәтер үлчәмнәре үсү белән сәнәгатьтә мега өчен “M” һәм гига өчен “Г” шул ук тәртиптә 1 048 576 һәм 1 073 741 824 байт хәтер билгеләү өчен кертелгән. 91173 Хәтер Уфадагы урам, Каңлы-Төркәй мәктәбе шагыйрьнең исемен йөртә. 91174 Хәтер Уфаның Киров районы Колгуев микрорайонындагы яңа урамга язучының исеме бирелде. 91175 Хәтер Уфаның Нагаево бистәсендәге урамга исеме бирелгән. 91176 Хәтер Уфаның Сипайлово бистәсендәге урамга язучының исеме бирелгән. 91177 Хәтер Һәйкәле язмышы Варшавадагы һәйкәле Польша патшалыгы Россия империясенә кергән вакытта, Наполеон сугышларында катнашкан поляк хәрбиләре, милли каһарманнарының исемен мәңгеләштерү өчен, аңа һәйкәл куярга рөхсәт сорыйлар. 91178 Хәтер һәм диск арасында бирелгән мәгълүматларны туры тапшырып, DMA үзәк эшкәрткеч җайланманың байт артыннан байтның копиясен ясарга ихтыяҗын бетерә, шулай итеп бирелгән мәгълүматлар тапшыруы дәвамында башка биремнәрне башкарырга мөмкинчелек бирә. 91179 Хәтер * Һәр елны 20 гыйнварда Азәрбайҗанда һәм күп кенә төрки илләрнең башкалаларында рәсми чаралары уздырыла. 91180 Хәтер * Чечня башкаласында микрорайон һәм Южно-Сахалинск шәһәрендә урам Сэн Катаяма исемен йөртә. 91181 Хәтер * Шиликимер авылы исеме Нургыйса Тлендиев авылына үзгәртелә ( 2005 ). 91182 Хәтирә Бәйрәм чаралары эмблемасы 2005 елда Казан шәһәрендә Казанның меңьеллыгы бәйрәме үткәрде. 91183 Хәтирә Ибраһим әмиренә һәйкәл, Алабуга 2007 елда Алабуга шәһәрендә Алабуганың меңьеллыгы бәйрәме узды. 91184 Хәтирә * Казан Дәүләт Университеты янында 1896 елның 1 сентябрьдә Николай Лобачевскийгә һәйкәл ачылган иде. 91185 Хәтирә Куба инкыйлабына 50 ел, Русия Почтасының маркасы, 2009 ел Һәр 8 октябрьдә Кубада Каһармандагы партизан көне Че Гевара истәлегенә бәйрәм ителә. 91186 Хәтирә Күп дөнья шәһәрләрендә Ушаков исемендәге урамнар, мәктәпләр, хәрби кораблар бар. 91187 Хәтирә Польша Татар Мәдәниятенең Үзәгенә 1991 елда Леон Крычиньский исеме бирелгән. 91188 Хәтнә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 91189 Хәтта Антарктида яр буйларындагы диңгез организмнары составында да бу матдәләр табылган. 91190 Хәтта Бөекбританиянең патшасы Георг VI Сталинград шәһәренә бүләклек кылычын җибәрә, кылычта язылган: "нык корыч кебек Сталинград кешеләренә. 91191 Хәтта Борынгы Мисыр һәм Борынгы Кытайда да хәзерге футболга охшаган уеннар уйнаганнар. 91192 Хәтта бүреләр дә очраштыргалый. 91193 Хетта елгасының уң ярына тамагыннан 183 км өстәрәк кушыла. 91194 Хәтта зур симфоник оркестр яңгыравы 85 дБ артмый, бик сирәк 115 дБ кадәр җитә. 91195 Хәтта идән юучы булып эшләүче дә ике дә уйламыйча үзенә йорт сатып ала ала – эшле кешегә банк һәрвакытта да ссуда бирә. 91196 Хәтта икенче башкару җайланмасын өстәү дә (астарак карагыз) башкаруны бик камилләштерми; бер узу юлында тоткарлану урынына, хәзер ике узу юлында тоткарлану була һәм кулланмаган транзисторларның саны арта. 91197 Хәтта инде өйгә көч–хәл белән алып кайткан һәм инде эшкәрткән, ягъни ясаган юкәләрне, үргән чабаталарны да һәр йортка кереп эзләп, тапканын алып чыгып киткәннәр. 1937 елны җәйләр бик әйбәт килеп, игеннәр бик уңган. 91198 Хәтта Казанның үзендә яшәүчеләр дә читтә калмый, яраткан язучысының әсәре нәшриятта китап булып чыкканын көтәргә теләмәгәндә, алар аны электрон китап рәвешендә алып укый. 91199 Хәтта кешеләр дә һәлак булырга мөмкин. 91200 Хәтта, киресенчә, биредә монахлардан сугышчан рух таләп ителә. 91201 Хәтта Кулаткы суын суырып алып, шул ук район халкын су белән тәэмин итүче корылма да Кулаткы чигеннән чакрым ярым ераклыкта – Радищев районында төзелгән иде. 91202 Хәтта күрше-тирә авылларда да аларны мәчетләр, торак йортлар салу өчен чират белән көтеп торганнар. 91203 Хәтта Салих Сәйдәшев оештырган гарнизон хорында башлап җырлаучы була, шул чакта ук җырлар да яза башлый. 91204 Хәтта хөкүмәт аларның иткән хезмәтләре тәкабеленә мунчадан алына торган бер сум салымны да алудан туктамаган. 1859 елда «Лашман» хезмәтен, атлы һәм җәяүлесен дә бетерәләр. 91205 Хәтта Һомерның «Илиада» һәм «Одиссея» поэмалары да чынбарлык белән бәйләнмәгән әдәби әсәр буларак кына каралган. 91206 Хәтта шул ук типтагы конденсаторларның төрле үрнәкләре арасында да, температура коэффициенты я уңай, я тискәре булырга мөмкин. 91207 Хәтта шундый гади генә хәрәкәттә дә — кулны тартып алуда — тире дә, нервлар да, ми дә, сөякләр дә, мускуллар да катнаша. 91208 Хәтта эбонит дип аталган бик каты матдә дә алалар. 91209 Хәтфә камзулның чабу һәм култык кырыйларына, итәк очына ука тасма, ә мөселман хатыннары тар гына итеп җәнлек мехы яисә аккош мамыгы да тотарга яратканнар. 91210 Хеу — Русия территориясеннән ага торган елга. 91211 Хәфизә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 91212 Хечьяга (Кечьяга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91213 Хе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91214 Х.Зәбиригә кыскача биографик белешмә теркәлгән. 91215 Х.Зәбиринең дәреслекләре башлангыч мәктәп балаларын күздә тотып төзелгән. 91216 Х. Зөбәер төрек Тарих җәмгыятен оештыруда актив катнаша. 91217 «Һибәтел-хәкаик» («Хакыйкать бүләге») — XII гасырда Әхмәд Йүгнәки тарафыннан язылган әсәр. 91218 Һиггс бозоны барлыкка килүе ике протон бәрелешеннән соң Ике кварк q тәэсире нәтиҗәсендә - W- һәм Z-бозоны барлыкка килгәннән соң һәм аларның тәэсир итешүе нәтиҗәсендә нейтраль Һиггс бозоны барлыкка килә. 91219 Һиггс кырының потенциал формасы симметриянең үзлегеннән бозылуына китерә һәм аның вакуум уртача зурлыгы нульга тигез булмый. 91220 Һидаят Айниятулла улы Солтанов ( 1915 – 2009 ) – Татар академия театры артисты, ТАССРның халык артисты, Бөек Ватан сугышы ветераны. 91221 Һидиятулла бабай язганнарга таянып, Кәрим Абдюшев Карашәм авылы 700—800 еллар элек оешкан болгар-татар авылы дигән фикер әйтә. 91222 Һидрография Азәрбайҗан территориясы буйлап 8400 елга ага, алардан 850 елганың озынлыгы 5 км артык. 24 елганың озынлыгы 100 км артык. 91223 Һидрография Елгаларның һәммәсе диярлек бик кыска һәм Тын океан бассейнына карый. 91224 Һидрография Иң эре елга — Амур (Амур өлкәсе чикләрендә 1246 км); аның эре кушылдыклар: Ольдой, Зея, Бурея, Архара. 91225 Һиҗрәт 622 елда Мөхәммәт пәйгамбәр һәм мөһаҗирләр Мәккә шәһәреннән Мәдинәгә күчеп киләләр. 91226 Һиҗрәттән соң, Сәлмән Мөхәммәднең христиан монахы сурәтләгән кешегә туры килүен күреп ислам кабул итә. 91227 Һиҗри Яңа ел — Һиҗри тәкъвиме буенча Ислам динендә билгеләнгән бәйрәм. 91228 Хикәя барышында исеме чыккан бала урынында тиз генә әйләнеп алырга тиеш. 91229 Хикәядә нинди кошның исеме аталса, ул кош исемендәге уенчы шул кош булып кычкыра. 91230 Хикәя әдәби җәһәттән әле бик йомшак булса да, матбугатта исеме күренү яшь каләм тибрәтүчене канатландырып җибәрә. 91231 Хикәяләре, драматик әсәрләре һәм әдәби-гыйльми хезмәтләре белән татар әдәбияты тарихында үзенә бер аерым урын алып торган. 91232 Хикәяләрендә Ш. Алкин табигатьтәге җан ияләре белән кешеләр язмышы арасында уртаклыклар таба. 91233 Хикәяләре рус һәм татар телендә дә (« Сабантуй » газетасында) дөнья күрде. 91234 Хикәяләре тупланган беренче җыентыгы («Таныш гөрелте») 1954 елда дөнья күрә. 91235 Хикәяләр, новеллалар, шигырьләр яза башлый. 91236 Хикәяләр һәм әкиятләр җыентыклары берничә – «Өч көн, өч төн», «Куш (ике) чинар агачы», «Югалган ачкыч», «Әтинең әтисе». 91237 Хикәя «Один день Ивана Денисовича» (Иван Денисовичның бер көне) исеме белән 1962 елгы 1 санында басыла, авторына шөһрәт китерә. 91238 Хикәя һәм повестьлары тупланган проза китаплары Казан һәм Мәскәү китап нәшриятларында дөнья күрә. 91239 Һилден ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 91240 Хилкка ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,3 километр озынлыкта булган кратеры. 91241 Һилмәнд — Әфганстандагы елга, түбән агымы Иранда. 91242 Хилок ( ) — Русия Федерациясенең Байкал арты краенда урашкан шәһәр. 91243 Химасора — Русия территориясеннән ага торган елга. 91244 Химая функциясен башкаручы эпителий өчен мөгезләнү хосусыяте, бизле эпителий өчен бөртекле эндоплазматик челтәре һәм Голҗи комплексының үсүе хас. 91245 Химена ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,8 километр озынлыкта булган кратеры. 91246 Химик кушылмаларны исемләү өлкәсендә стандартларны уйлап табу һәм тарату белән шөгыльләнә. 91247 Химик матдәләр сугышучы якларның һәрберсе тарафыннан кулланыла башлый. 91248 Химик состав Үзагач составына шактый күп катлаулы органик кушылмалар керә. 91249 Химик сугышы 1915 елда Көнбатыш фронт Германия өчен мөһим булмый. 91250 Химик-технолог, химия фәннәре докторы (1978 ел), профессор (1985 ел), Нью-Йорк Фәннәр академиясенең тулы хокуклы әгъзасы (1995 ел). 91251 Химик тәэсирләшү вакытында, валентлы электронын җиңел бирә һәм уңай корыла. 91252 Химик тигезләмә ( ) — xимик реакциянең химик билгеләр һәм формулалар ярдәмендә шартлы язылышы. 91253 Химик тукыма җепселләрен килеп чыгышлары буенча төрле булган чималны эшкәртү юлы белән алалар. 91254 Химик, фармацевтик, текстиль һәм азык-төлек сәнәгате предприятиеләре бар. 91255 Химик элементлар арасында тик углерод кына шулкадәр күп кушылмалар бирә. 91256 Химик элементларның ирекле хәлдә яшәеш фомрасы булып гади матдә тора. 91257 Химик яктан бром бик актив. 91258 Химик яктан нык, озак вакыт дәвамында шартлау үзлекләрен югалтмый. 91259 Химия (лак, буяулар), азык-төлек, нефть эшкәртү, тегүчелек сәнәгатьләре дә үсеш алганнар. 91260 Химия өлкәсендәге хезмәтләре Беренче фәнни хезмәтен Пастер 1848 елда бастыра. 91261 Химия өлкәсендә Нобель премиясе иясе ( 2012 ). 91262 Химия производствосы үсешенең табигать өчен зур катастрофик нәтиҗәләрен аңлаган хәлдә ул диссертациясен яңа экологик чиста химия җитештерү объектларын төзүгә багышлый. 91263 Химия файдалы казылмаларны кирәкле продуктларга: металларга, аларның эретмәләренә, ягулыкка эшкәртүне тәэмин итә. 91264 Химия, фармацевтика, тукыма, күн, азык-төлек, агач эшкәртү, кәгазь сәнәгатьләре, төзелеш матиалларны җитештерү. 91265 Химия-фармацевтика эшләп чыгару берләшмәсе, җиңел, азык-төлек сәнәгатьләре бар. 91266 Һимн бүген дә шул рәвештә башкарыла. 91267 Һимн кушымтасын алдан башкару – Латин Америкасының испан телле илләре өчен гадәти күренеш. 91268 Һимнның 11 куплеттан торган текстын шагыйрь Андрей Мурешану (Andrei Mureşanu, 1816-1863), музыкасын халык иҗаты белгече Антон Панн (Anton Pann, 1796-1854) 1830 нчы елларда ук язган булган. 91269 Һимнның беренче куплеты Һимнның тулы тексты: https://ro. 91270 Һимнның әле хәзер дә заманча яңгыравы аның шул гасыр башында гына барлыкка килүен фаразларга мөмкинлек бирә. 1880-1890 елларда бу җыр бөтен илдә дә һәм торган саен ешрак җырлана. 91271 Һимнның җыйнак версиясе һәм рәсми башкарыла торган өлеше дип, аның теге яки бу куплеты түгел, бары тик боларның кушымтасы гына санала. 91272 Һимнның испан теленә шактый ирекле тәрҗемәсе рәсми рәвештә расланган. 91273 Һимнның көен Педар Кирни һәм Патрик Һини (Patrick Heeney) иҗат иткән. 91274 Һимнның рәсми рәвештә кабул ителгән алманча сүзләре дә бар, алар чех текстындагыларга тәңгәл килә, ләкин "země česká" (чех җире) урынына Böhmen (Боһемия) сүзе кулланылган. 91275 Һимнның рәсми чараларда җырланучы беренче куплетында шул хакта бәян ителә. 91276 Һимнның сүзләре башта илдәге милли азчылык телендә – французча язылган булган, авторы Адольф-Базиль Рутье (Adolphe Basile Routhier, 1839-1920). 91277 Һимнның тарихы Икенче Бөтендөнья сугышы тәмамланыр алдыннан барлыкка килгән Италия Республикасы күпмедер вакыт рәсми рәвештә кабул ителмәгән дәүләт һимнын кулланып яшәгән. 91278 Һимн сүзләренең һәм ноталарының бүгенге көнгә кадәр сакланып калган иң борынгы басмасы, Адриан Валериус эшкәртүендә, 1626 ел Беренче һәм алтынчы куплетлары Wilhelmus van Nassouwe ben ik, van Duitsen bloed, den vaderland getrouwe blijf ik tot in den dood. 91279 Һимн сүзләрен Эван Джеймс (Evan James) 1856 елда улы Джеймс Джеймс (James James) көенә вализ телендә язган. 91280 Һимн һәм сүз-гамәл иреге https://de. 91281 Һимн һәркайсы кушымталы биш куплеттан тора. 91282 Химпотенциал нульгә тигез булган температурасын табабыз. 91283 Һинд-аурупа телләре 40 яши бирүче һәм 1 китапларда сакланган теле. 91284 Һинд-Аурупа телләре гаиләсендә, санскрит характеристик аваз үзгәреше ягыннан сатем теллләренә (бигрәк тә славян һәм балтик телләренә) һәм грек теленә охшаш. 91285 Һинд-Аурупа телләре гаиләсенә керә ( роман телләре төркеме). 91286 Һинд-аурупа телләренең Роман төркеменә карый, шушы төркемдә каталан теле белән бергә окситан-роман төркемчәсен хасил итә. 91287 Һинд Википедиясе – нең һинд телендәге бүлеге. 91288 Һинд гамәлләренә пуджа (гыйбадәт кылу) һәм укулар, медитация, гаиләгә ориентацияләнгән узу ритуаллары, ел саен узучы бәйрәмнәр һәм изге урыннарга бару ритуаллары керә. 91289 Һинд дине дөньяда "иң борынгы дин" дип аталган. 91290 Һинд дине нең ак пагода стиленда корылмасы диңгез дәрәҗәсеннән 3000 фут өстендә Аннапурна һәм Мачхапучһре тау сыртлары буенда урнашкан. 91291 Һинд дине нә якынча 81,3% непаллылар ышаналар, бу барлык илләрдән иң югары процент. 91292 Һинд дине һәм Һинд мәдәни практикасы кыз-хатыннарның статусын кискен билгеләмәсә дә, күп консерватив лидерлар һәм гурулар рәсми буларак хатын-кызларның түбәнчелеге турында либеральрәк һиндлеләр белән сүз http://articles. 91293 Һинд иленең борынгы христианнарының дәвамчылары үзләрен Апостол Фома христианнары дип саный. 91294 Һинд мифологиясендә Брахма — югары илаһи, доньяны булдыручы, шуңа күрә беренче булып күрсәтелә. 91295 'Һинд'нең дингә карый торган беренче язмалар арасында 7-нче гасырның Хуандзянның Көнбатыш Регионнар Язмасы һәм 14-енче гасыр фарсы Абдельмалик Исаминың Футуху-салатины булырга мөмкин. 91296 Һинд океаны көнчыгышта Тын океан, көнбатышта Атлантик океан белән тоташкан, Төньяк боз океаны белән бәйләнеше юк. 91297 Һиндонезиялы Википедиясе – нең һиндонезиялы телендәге бүлеге. 91298 Һиндстан боларны үткәрүдән баш тартты, аныңча җирле шураның төбәкне Һиндстан составында калдырырга ризалык бирүе дә җитеп тора. 91299 Һиндстанга баручы берәр кәрванга кушылыр өчен ул башта Генуя корабында Анатолиягә бара. 91300 Һиндстанга кайткач ул яшь адвокат Манилал Доктор аша Һинд-Маврикийлеләрнең торышын яхшыртыр өчен җибәргән. 91301 Һиндстанга Русия хөкүмәтенең илчелеге составында бара һәм шул чактагы күзәтүләрен үзенең юлъязмаларына терки. 91302 Һиндстанда иртәнге ашка кадәр сыер малын сыйлый алсаң, көнең уңышлы булачак дип ышаналар. 91303 Һиндстанда катамаран тибындагы кораблар уйлап чыгарылган. 91304 Һиндстан Конституциясе илнең тагын бер атамасын кабул итә – Бхарат (хинди भारत). 91305 Һиндстан мәйдан буенча дөньяда җиденче, халык саны буенча икенче урын алып тора. 91306 Һиндстан Һинд елгасы үзәне цивилизациясенең ватаны булып тора. 91307 Һиндукуш — күп мәгънәле сүз. 91308 Һинд фестивале Дашайнда корбан чалырга теләүче күп ышанучыларны күрергә була. 91309 Һинд штатларына килгәндә, Көнбатыш Бенгалия һәм Трипурда рәсми статусны йөртә. 91310 Хип-хоп, R’n’B жанрында җырлар башкара. 91311 Хиривалю — Русия территориясеннән ага торган елга. 91312 Хирла — Бизнә елгасы кушылдыгы. 91313 Хироми ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6 километр озынлыкта булган кратеры. 91314 Хиросигэ — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 140 километрлы кратеры. 91315 Хиросима һәм Нагасакига атом һөҗүме ясалгач, ул атом-төш коралын тыю кирәклеге турында белдерә. 91316 Хиросима һәм Нагасаки шәһәрләрен бомбага тоту белән танылган. 91317 Хирурглар табиб, теш табибы, подолог яки ветеринар була алалар. 91318 Хисаметдин хәзрәтнең һәм аның бабасы Мөслим бабаның каберләре — Ташбилге авылының Изгеләр өсте басуы дип йөртелә торган кырның Озын алан тавы өстендә, Озын алан чокырына таба төшкәндә уң якта, көнчыгыш ягында. 91319 Хисле бакча Авылда Хисле бакча исеме алган бер бакча бар. 91320 Хисмәт Юлдашев Г. Сәләм исемендәге премия лауреаты. 1989 елдан БР һәм РФ Язучылар берлеге әгъзасы. 91321 Хисмәт Юлдашев (Юлдашев Хисмәтулла Хәсән улы) — башкорт шагыйре. 91322 Һисториографиядә һәм дин белемендә көнчыгыш христиан чиркәве ( православие ) белән таркалу-аерылуны 1054 ел белән бәйлиләр. 91323 Һитлер дәверендә балт топонимнары алманныкы белән алыштырыла, Ладзененга Һаселберг ( алм. 91324 Һитлер әмере буенча хәрби хөрмәтләр белән төрбәдә күмелгән. 91325 Һитлер Францияне басып алу чакта, Америкага качып китә. 91326 Һитлер шәхси карашлары формалашуына зур йогынты ясаган; Розенберг карашларының күбесе «Майн кампф» китабында файдаланган. 91327 Хитомара һәм О. Якимото сүзләренә) ( 1978 ) Балалар өчен * Балалар хоры өчен «Балаларга» (Детское) миниатюралар шәлкеме (С. 91328 Хитомаро — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 105 километрлы кратеры. 91329 Хитридийларның бик азы гына үсемлек калдыкларында һәм хайван үләксәләрендә очрый. 91330 Һичбер нәрсә Аның күзәтүеннән читтә кала алмас. 91331 Һич теләгем калмас иде, Үз сөйгәнем яр булса. 91332 Һичшиксез, моңарчы да коллектив көчле булган, тик дистәләгән үзешчән, хәтта профессиональ театрлар арасында “Бу бит – Әтнәләр!” 91333 Хи Щанг ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7,7 километр озынлыкта булган кратеры. 91334 ХІХ гасырның икенче яртысында — ХХ гасырның башында бар булган. 91335 ХІХ гасырның уртасында Камчаткага эвеннар да күчеп утырдылар. 91336 ХКХКга 1863 елда швейцарияле Анри Дюнан нигез сала. 91337 ХКХК мактаулы әгъзалар сайлый ала. 91338 ХКХК Президенты – фәлсәфә докторы Якоб Келленбергер. 91339 ХКХК турында Халыкара Кызыл Хач комитетының (ХКХК) максаты кораллы низагларда һәм эчке тәртипсезлекләрдә, фетнәләрдә зарарланганнарга ярдәм итү һәм куркынычсызлык тәэмин итү. 91340 ХКХК эшли торган принцип шуннан гыйбарәт ки, сугыш та хәрби хәрәкәтләрне алып бару ысулларына һәм чараларына һәм сугыш алып баручы якларның тәртибенә чикләү салучы билгеле бер кысаларда үткәрелергә тиеш. 91341 Хлебинка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 91342 Хлебодаровка — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 91343 Хлебодаровка — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 91344 Хлопок ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 48,1 километр озынлыкта булган кратеры. 91345 Хлопчельник — Русия территориясеннән ага торган елга. 91346 Хлорбензол (C6H5Cl) - үзенә хас исле төссез сыеклык; кату температурасы —45,6°С, кайнау температурасы +132°С; Суда аз эри. 91347 Хлорны киметер өчен тәмәке яфракларын селитра яки поташка чылаталар. 91348 Хлынья — Русия территориясеннән ага торган елга. 91349 Хлысталово ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 91350 Хлюпинцы ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 91351 Һ. Максуди кулга беренче мәртәбә 1933 елның 16 гыйнварында алына. 91352 Хмелевая ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 91353 Хмелевка ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 91354 Хмелевка ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 91355 Хмелевка ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 91356 Хмелевка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 91357 Хмелёвка (Змеевка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91358 Хмелёвка (Каменушка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91359 Хмелёвка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91360 Хмелина — Русия территориясеннән ага торган елга. 91361 Х. Мөҗәйне, башка совет әсирләре белән бергә, Алманиягә озаталар. 91362 Х.Мөштәри 100дән артык гыйльми хезмәт яза, аның хезмәтләре югары бәяләнә. 91363 Х.Низамов 1991-1998 елларда Татарстан Республикасы Президенты Аппаратын җитәкләде. 91364 Һоббсның дингә булган карашы ике яклы. 91365 Һоббсның төп гыйльми хезмәтләре: «Табигый һәм сәяси законнарның элементлары», «Фәлсәфә нигезләре», «Кеше турында», «Ватандаш турында» һәм башкалар. 91366 Хобе-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 91367 Хобза — Русия территориясеннән ага торган елга. 91368 Хоботец — Русия территориясеннән ага торган елга. 91369 Хоботная — Русия территориясеннән ага торган елга. 91370 Хоботный Нарчуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 91371 Хованский патша исеменән ташламалар вәгъдә итеп башкортларны сөйлешүлер башларга күндерә. 91372 Ховань — Русия территориясеннән ага торган елга. 91373 Һовард Чарльз ( 1976 елда туган) — Британиянең театраль, телевизион киноактёр. 91374 Хогвартста уку көне Хогвартс укучылары иртән, сәгат 9:00 да Олы Залда ашыйлар. 91375 Ходай, аның фикеренчә, ут, кайсыдыр ки барлык нәрсәләр өчен башланыш ролен үти. 91376 Ходайбирде — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 91377 Ходайбирдин башкорт телен гамәлгә кертү Комиссиясен җитәкли. 91378 Ходайга ышану таралышы Аурупа иәрендә 2005 елда үткәрелгән сораштыру нәтиҗәләре нигезендә "Ходай бар икәненә ышанам" дигәннәренең ил халкының өлешләре. 91379 Ходай миңа җыр хәтерен дә өеп биргәндер. 91380 Ходай сиңа шундый сөю бирсен.. 91381 “Ходай яраткан кешеләрен тизрәк үз катына алырга тырыша”, – дигән ышану яши халыкта. 91382 Ходзь — Русия территориясеннән ага торган елга. 91383 Ходовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 91384 Ходукина — Русия территориясеннән ага торган елга. 91385 Ходыри ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 91386 Ходы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91387 Ходяш — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районына керүче тимер юл разъезды бистәсе. 91388 Хоҗико — Русия территориясеннән ага торган елга. 91389 Һөҗүм 18 июльдә башлана, ләкин ул уңышсызлыкка дучар була. 91390 Һөҗүм 5 мартта Инкыйлаби хәрби совет 7-нче армияне торгыза һәм Михаил Тухачевскийне аның гаскәр башлыгы итеп билгели. 91391 Һөҗүм итү 1981 елның 18 маенда Иоанн Павелның идарә чоры изге Петр мәйданында ясалган һөҗүм аркасында тәмамлана яза. 91392 Һөҗүм итүче команда уенчысы, алка кергәнче, көндәшләр капкасы мәйданчыгында торса, гол саналмый. 91393 Һөҗүм итүчеләр 200 км² территорияне басып алалар. 91394 Һөжүм киң буйда алып барылды. 91395 Һөҗүмнән соң Луганск һәм Донецки камалыштан алынган. 91396 Һөҗүмнән соң ул урамга чыгып, аны күрше йорт ишегалдында көтеп торган эш машинасы янына хәтле килә, шунда вафат була. 91397 Һөҗүмне «Соры бүреләр» исемле төрек уңчылары төркеме әгъзасы Мәхмәт Гали Агҗа ясый. 91398 Һөҗүм нәтиҗәсендә Донбасс азат ителгәннән соң, Муса Гәрәев хезмәт иткән 1нче Гвардия Сталинград дивизиясе Кырым ярымутравына юнәлә. 91399 Һөҗүм нәтиҗәсендә урыс 1-нче һәм 2-нче гаскәрләр арасында тишек хасил булды. 91400 Хозьмино ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 91401 Хойкавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 91402 Хой — Русия территориясеннән ага торган елга. 91403 Хой-Тальбей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91404 Хойтарка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91405 Хой-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91406 Хөкем 1431 елның 9 гыйнварында Руан шәһәрендә башлана. 91407 Хөкемдарлар белән сүз көрәштерү катгый тыела. 91408 Хөкемдарларның начар карашы уйлаган эшләрен тормышка ашырырга комачаулый. 91409 Хөкем карары икенче көнне үк гамәлгә ашырылган. 91410 Хөкем карары шул ук 15 мартында гамәлгә ашырылган. 91411 Хөкем карары шул ук көнне гамәлгә ашырылган. 91412 Хөкем Сарае диварларында янгын нурлары уйный башлый… Янгын тәмам… Пулатның ишеге ачылып китә һәм аннан ап- ак кимнән хан кызы пәйда була. 91413 Хөкемсез-нисез Мәскәүдән Горький шәһәренә сөрелә. 91414 Хөкем сөрүче бөртекле культуралар солы һәм арыш булган, сирәгрәк арпа һәм бодай чәчкәннәр, ә тагын да сирәгрәк борчак һәм карабодай булган. 91415 Хөкем срогын тутыргач, Әстерханда көймәләр төзү верфендә, аннан Казанда «Спартак» фабрикасында эшли. 91416 Хоккейда беренче сабакларын Түбән Каманың «Нефтехимик» такымында ала. 91417 Хоккейның башка төрләрендәге сыман, уенчылар кәшәкәләрдән файдалана. 91418 Хоккейның Канадада килеп чыгуы турында бик күп карашлар бар. 91419 Хоккейның төрләре * Алкалы хоккей — бозда алка («шайба») дип аталучы 168-граммлы резин диск белән уйнала. 91420 Хоккейчының саклагыч амунициясе шлем, перчаткаларны һәм шулай ук форма өстеннән киелә торган тез саклагычларны, терсәк саклагычларны, калканны (кечкенә щит) һ.б. үз эченә ала. 91421 Хоккейчы уен вакытында мәйданчыкка каптырылмаган каешлы шлем киеп чыкса, аңа кече штраф салына. 91422 «Хокук белеме» белгечлеге буенча ССРБ югары юридик читтән торып уку мәктәбен тәмамлаган ( 1990 ). 91423 Хокук буенча дәрәҗәгә (LL. 91424 Хокук сүзлекләре Махсус белем өлкәсендә кулланылган барлык терминнарны ( терминология ) һәм аларның билгеләмәләрне бирүче әлифба тәртибе буенча төзелгән исемлеккә терминологик сүзлек (яки глоссарий) диләр. 91425 Хокук фәннәре кандидаты. 91426 «Хокукчы» белгечлеге буенча Казан дәүләт университетын ( 1984 ), РФ ФКХ (ФСБ) ның академиясен ( 1999 ) тәмамлаган. 91427 Хокукый дәүләтләрнең хокук үзәгендә ята (кара Кеше һәм ватандашның хокук һәм ирекләре матдәсен). 91428 Хокукый дәүләттә түбәндәгеләр үтәлә: * кеше хокуклары һәм иреге. 91429 Хокукый дәүләт — хокук хакимлеген гарантияләгән җәмгыятьне оештыру төре. 91430 Хокукый халәте Франция — унитар дәүләт. 91431 Хөкүмәт башлыгы — Башкортстан хөкүмәте рәисе. 2012 елның 6 августыннан ул вазифаны Башкортстан башлыгы Хәмитов Рөстәм Зәки улы алып бара. 91432 Хөкүмәт башлыгы буларак, Тэтчер илнең начар хәлдән коткару өчен күпсанлы сәяси һәм икътисади реформалар үткәрә. 91433 Хөкүмәт башлыгы булуның соңгы елында гына Шарон карьерасының чыннан да тарихка кереп калачак бер карарын кабул итте. 91434 Хөкүмәткә аракы заводлары чыгарган эчемлекнең үзкыйммәте 5-10 сумга төшә. 91435 Хөкүмәт Маврикий хөкүмәте һәр биш ел сайлана торган демократия. 91436 Хөкүмәтнең әзме-күпме ярдәме дә булгандыр, монда да тормыш авыр булган, күпләр шул чорда төрле җирләргә бигрәк тә Бурятиягә һәм шушы Фин җиренә китәргә ризалашканнар. 91437 Хөкүмәтнең һәм дәүләтнең башы - президент. 91438 Хөкүмәтнең штаб-фатиры бүлгеснең муниципаль үзәге Шинҗукуда урынлашкан. 91439 Хөкүмәтнең штаб-фатиры Синдзюкуда, ул бөтен Токио белән идарә итә, шул исәптән барлык күлләр, елгалар, дамбалар, фермалар, ерактагы утраулар һәм милли парклар. 91440 Хөкүмәт рәисе — Япония премьер-министры. 91441 Хөкүмәт салымнарын түләү бик авыр булган. 91442 Хол-Алынг-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91443 Хола — Русия территориясеннән ага торган елга. 91444 Холекальциферол D витамины, кальцийфероллар — майда эри торган берәмлекләр; стеринлар хасиләсе. 91445 Холе-Орта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91446 Холестеринның 1/4 өлеше азык белән (экзоген холестерин), ә калган 3/4 өлеше бавырда һәм башка органнарда (эндоген холестерин) синтезлана. 91447 Холестери́н ( һәм ) — органик матдә, тотрыклы химик кушылма, бик яхшы электр изоляторы. 91448 Холето-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 91449 Холка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91450 Холкины ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 91451 Холоватка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91452 Холовица — Русия территориясеннән ага торган елга. 91453 Холодная — Русия территориясеннән ага торган елга. 91454 Холоку-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91455 Холостая — Русия территориясеннән ага торган елга. 91456 Холохольня — Русия территориясеннән ага торган елга. 91457 Холуйница — Русия территориясеннән ага торган елга. 91458 Холуная — Русия территориясеннән ага торган елга. 91459 Холым-Я (Алын-Я) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91460 Холыхольня — Русия территориясеннән ага торган елга. 91461 Һольбах анда материаль дөньяда объектив закончалыклар хәрәкәт итүен раслый. 91462 Һольбах материянең сыйфатлары рәвешендә аның авырлыгын, күләмен, киңлеген, хәрәкәтен күрә. 91463 Һольбах үз заманның табигать турындагы фәнни казанышларын үзенең «Табигать системасы» дигән хезмәтендә чагылдыра. 91464 Һольбах фәлсәфәсенең төп мәсьәләсен чишүдә материалистик карашта була. 91465 Хольце-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 91466 Холь-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91467 Хомес — Русия территориясеннән ага торган елга. 91468 Хомка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91469 Хомсынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91470 Хомутерька — Барыш елгасы кушылдыгы. 91471 Хомутина — Русия территориясеннән ага торган елга. 91472 Хомутинина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 91473 Хомутинино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 91474 Хомутовка — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 91475 Хомчи-Лох-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91476 Хомыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 91477 Хомяково ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 91478 Хондóр — Сура елгасының уң кушылдыгы. 91479 Хонде-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91480 Һондурас 1821 елда бәйсезлеккә ирешкән һәм шуннан бирле җөмһүрият булган, гәрчә ул Көнбатыш ярымшарның иң ярлы илләрнең берсе булып калып, даими рәвештә иҗтимагый һәм сәяси тотрыксызлык кичерсә дә. 91481 Һондурас көнбатышта Гватемала, көньяк-көнбатышта Сальвадор белән, көньяк-көнчыгышта Никарагуа белән, көньякта Фонеска Култыгы Тын Океаны белән һәм төньякта Һондурас Култыгы белән чиктәш. 91482 Һөнәр бәйрәме Халыкара тамгачы көне 26 гыйнварда бәйрәм ителә. 91483 Һөнәре буенча адвокат, Варшава институтында хокукчы өйрәнә. 91484 Һөнәри * — 911 гадәттән тыш хәлләр номеры көне ( 1987 елда Президент Рейган игълан итте) http://en. 91485 Һөнәри бәйрәмнәр Теге яки бу һөнәр буенча эшләүчеләрне алар күрсәткән хезмәтләре өчен бәйрәм итү өчен билгеләнгән көн һөнәри бәйрәм дип атала. 91486 Һөнәри сәхнәгә 1955 елда аяк баса. 91487 Һөнәри спорт баскычлары Картинг буеча Татарстан чемпионы. 91488 Һөнәри театр һәм эстрада сәнгате вәкилләре, үзешчән сәнгатьтә катнашучылар арасында аеруча популяр. 91489 Һөнәри үсеш баскычлары * 1974 – 1989 елларда КГБ органнарында эшли. 91490 Һөнәри училище, 2 урта мәктәп (ш. 91491 Һөнәрмәндчелек (металл, агач ую, һ.б.н.) үсеш алган. 91492 Һөнәрмәндчелек үсеш алган. 91493 Һөнәр үзләштерүне бер елдан соң Уфа сәнгать училищесында дәвам итә. 91494 Һөнәрчеләр төбәге саналган Тәпәреш “базарлы” авыл буларак та киң танылу ала. 1870 елда авылда 12 кибет һәм лавка булган. 91495 Һөнәрчеләр төрледән-төрле эш-сугыш кораллары, бизәнү, йола үткәрү әйберләре җитештерә. 91496 Һоң Коң атамасы - хуш ис таратучы гавань дигән сүз. 91497 Һоң Коңка бирелгән автономия нигезендә ул хөкүмәтне, полицияне, акча системасын, ясак түләү системасын һәм башка суверен илгә хас функцияләрне башкара. 91498 Һоң Коң үзе Җудзян елгасының бассейнына керә һәм аның сул ягында урнаша. 91499 Хонсю һәм Хоккайдо соңрак үзләштерелгән. 91500 Хончеас-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91501 Хоны-Хунэ-Хум-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 91502 Хөөмей төшенчәсенең чыгышы төрлечә аңлаталар. 91503 Хоп-Лемын — Русия территориясеннән ага торган елга. 91504 «Хорасан имамы; гасырның иң зур галиме; хакыйкать исбатчысы; юнан фәннәре белгече; Көнчыгыш һәм Көнбатыш философлары остазы.. 91505 Хора-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91506 Хорват Википедиясе – нең хорват телендәге бүлеге. 91507 Хорватия Корольлеге (925-1102) үзенең суверенлыгын ике гасыр буена саклап кала һәм аның пигы Петар Крешимир IV короле һәм Деметриус Звонимир короле хөкемдарлыклары вакытында була. 91508 Хорватиянең мәйданы 56594 кв. 91509 Хорватия ул Үзәк Аурупа, Көньяк-көнчыгыш Аурупа һәм Урта диңгез кислешендә суверен дәүләт. 91510 Хорватлар хәзерге Хорватия территориясенә безнең эраның 7-нче гасырында килеп урнаша. 91511 Хорвудь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91512 Хордалары даими, таяксыман рәвештә. 91513 Хордалыларда үзәк нерв системасы тәннең арка ягында урнашкан нерв көпшәсеннән тора. 91514 Хореой-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91515 Хөрәсән өлкәсеннән, милләте буенча фарсы чыгышлы. 91516 Хориоидеа күзнең тамырлы тышчасының арткы өлеше булып тора һәм арткы кыска керфексыман артерияләрдән ясала. 91517 Хориоидея челтәркатлауны тукландыра һәм даими таркалган күрү матдәләрен торгыза. 91518 Хор коллективы Татарстан дәүләт камера хоры ( ) — Татарстанның дәүләт карамагындагы сәнгать оешмасы, классик һәм татар хор сәнгатен алга этәрү (пропагандалау) буенча махсуслашкан. 91519 «Хөр милләт» газетасы – 1917 елда Троицк шәһәрендә чыккан татар газетасы Тарих Беренче саны 1917 елның 17 мартында басыла. 91520 Хорнемская (Хорномская) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91521 Хоробровы ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 91522 Хорольск ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 91523 Хорочой (Хорочой-Эхкы) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91524 Хорошавины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 91525 Хорошаево — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 91526 Хорошевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91527 Хорошевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 91528 Хорошенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91529 Хороши ( ) — Киров өлкәсенең Богородское районында урнашкан авыл. 91530 Хорошовка — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 91531 Хорпия ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 91532 Хорп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91533 Хорса — Русия территориясеннән ага торган елга. 91534 Хор-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 91535 Хорты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91536 Хорынг-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91537 Хорьки ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 91538 Хорья-Рама — Русия территориясеннән ага торган елга. 91539 Хос-Апараны-Тын — Русия территориясеннән ага торган елга. 91540 Хоседа-Ю (Хоседа) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91541 Хөсәен — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 91542 «Хөсәения» мәдрәсәсендә укыганда ул чынлап торып язучылык эшенә керешә һәм 1914—1915 елларда «Аң» журналы битләрендә бер-бер артлы бер төркем хикәяләрен бастыра. 91543 Хөсәен Казан татар укытучылар мәктәбен тәмамлый. 91544 Хөсәенов Фаяз Тәлгать улы — Әтнә театры артисты. Туган көне - 2 июнь 1993 ел. Кукмара районы Зур Сәрдек авылында туган. 2000-2008 еллар – Кукмара районы Зур Сәрдек гимназиясендә белем ала. 2004-2010 еллар – Кукмара районы "Чәчкә" бию ансамбленә йөри. 91545 Хөсәен Тарпищев, Хөсәен Гани улы Тарпищев, ( 1894 1937 ) — сәясәтче, ТАССР финанс халык комиссары ( 1930 ). 91546 Хөсәен Уразиков, Хөсәен Ибраһим улы Уразиков ( 1894 – 1977 ) — драма артисты, режиссёр, драматург Татарстан АССР халык ( 1945 ), РСФСР ( 1950 ) атказанган артисты. 91547 Хөснә авылы турында Ш. Мәрҗани болай яза: «Хөснә авылы — Ашыт суының ике ягына утырган. 91548 Хөснетдинов Кәримулла патшаның иң зур бүләге — Георгий хачы белән бүләкләнгән. 91549 Хөсни Кәримнең үз заманындагы актуаль темаларга багышлап язган күләмлерәк әсәрләреннән «Җан исәбен алганда» ( 1927 ), «Ертылган приказ» ( 1929 ), «Октябрьгә чаклы» ( 1935 ) повестьлары әле хәзер дә тарихи әһәмиятләрен югалтмаганнар. 91550 Хөснулла Вәлиуллин (Хөснулла Вәлиулла улы Вәлиуллин) – татар композиторы, Тукай бүләге иясе ( 1989 ). 91551 Хөснуллага ияреп аңарда укыган шәкертләр-Сараҗ, Шиһап, Гариф, Зәки кайталар. 91552 Хөснулла хәзрәт әлеге мәдрәсәдә Ризаэтдин Фәхретдин белән бергә 1889 елга кадәр укыйлар. 91553 Хөснулла хәзрәт килгәндә Ярмәк халкы арасында хәреф танучылар саны бик аз була. 91554 Хөснулла хәзрәттән Имтихан да алмыйча имам-хатыйб, мөдәррис, һәм ахун дәрәҗәсен бирәләр. 91555 Хосой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91556 Хосусый очракта, балачактан да бөтен кеше белгән унарлы саннарны тапкырлау мәсьәләсендә асимптотик мәгънәдә тапкырлама табуны шактый тизләтергә мөмкинчелек бирүче алгоритмнар рәте табылган. 91557 Хосусый очракта, МТ санакларны һәм программ тәэминатын мәгълүматны барлыкка китерү, саклау, эшкәртү, тапшыруга һәм алуга чикләү белән эш итәләр. 91558 Хосусый очракта, ул бер томлы энциклопедик сүзлекләрдә генә түгел, ә ун томлы Кече Совет Энциклопедияда ( 1957 ел ) юк. 91559 Хосусый хокук ( ) - хосусый мәнфәгатьләрен, бәйсезлеген, мөлкәт эшчәнлеген тартипка салучы хокук фәннәренең тармагы. 91560 Хотан-Питинг-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91561 Һотның 3-нче танк төркеме Воложины алды һәм Минск районындагы биекләренә чыкты. 91562 Хотый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91563 Хохан-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91564 Һоһенцоллерннар селәләсе хакимлеге астында Фридланд Бранденбург-Пруссиянең өлеше булып китә һәм Икенче Төньяк сугыш вакытында шведлар тарфыннан янә вәйран ителә. 91565 Хохловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91566 Хохлово авылындагы бер кыр әле дә Мазар кыры дип йөртелә. 91567 Хохлово — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 91568 Хохлуновка Баская — Русия территориясеннән ага торган елга. 91569 Хочарой Ахк — Русия территориясеннән ага торган елга. 91570 Хочемка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91571 Хо-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91572 ХПП ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 91573 Храмая — Русия территориясеннән ага торган елга. 91574 Храпино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 91575 Храпиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91576 Хребет-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 91577 Хребет-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 91578 Хрипуновский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 91579 Христан диненә күчәргә теләмәгән Мөселманнарга карата гаделсез фәрманнары белән мәгълүм. 91580 Христиан Вильгельм Крамп - архитектор, 1814 елда Даниядә туа. 91581 Христиан даирәләрдә еш Фридрих Хейлерның (ингл.) систематик Дога типологиясе/Typology of Prayer күрсәткән алты төр дога (примитив, ритуаль, борыгы грек мәдәниятле, фәлсәфи, мистик һәм күрәзәче) өчен телгә алына. 91582 Христиан диненең гаять зур территориядә чагыштырмача тиз арада таралуы тагын бер сәбәп белән аңлатыла. 91583 Христиан диненең үзенчәлекләре газап чигеп яшәүче кешеләрнең күңелләренә хуш килә. 91584 Христиан динен тотучылар христианнар дип билгеләнә. 91585 Христиан дөньясында Христос терелеп тору көне бик зурлап уздырыла. 91586 Христианлыкка каршы көрәш Юлиан Рим императоры итеп игъланнан соң, зыялы катлам тарафыннан якланып, үзен мәҗүси динне тарафдар булып ачык белдергән. 91587 Христианлык * Көнбатыш Христианлыкта икенче Раштуаның унике көнен икенчесе. 91588 Христианлыкны тараткан өчен, синедрион Матиасны үлем җәзасына хөкем итә, нәтиҗәдә, аны таш атып үтерәләр. 91589 Христианлык реаль корбан китерүләрне символик корбаннар белән алыштырган. 91590 Христианлык тарихындагы беренче өч гасырдагы хәле бүгенге Христианлыкның хәленә караганда күптөрлелек ягыннан күпкә байрак иде. 91591 Христианнарда су белән чукындыруга корылган чистарыну йоласы баштагы гөнаһтан чистарынуны һәм чиркәүгә кушылуны аңлата. 91592 Христианнар саны Хәзерге заманда дөньяның барлык регионнарында диярлек христиан диненә табынып яшиләр. 91593 Христофанова — Русия территориясеннән ага торган елга. 91594 Христофор Колумб бу утрауны 1493 елның 3 ноябрь көнендә ача. 91595 Христофорово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 91596 Хробысты ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 91597 Хромцово ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 91598 Хроника буенча, утрау безнең эрага кадәр 504 елда Һинд принцы Виджая тарафыннан яулап алынган, аның варислары ул вакытта Сингала дип аталган Шри-Ланка белән берничә йөз ел идарә иткән. 91599 Хроник бөер җитенкерәмәве Табиблар бу чирне хроник бөер җитенкерәмәве дип атый, ягъни аны дәвалап булмый, гомер буена сузыла. 91600 Хроник пульпит вакытында нык авыртмый торган һәм кан саркулы полипоз төерчекләр барлыкка килергә мөмкин. 91601 Хроник яктан хордалылар — иң яшь төр. 91602 Хронология 1914 елда Бәләбәйдә укытучылар семинариясе оеша. 91603 Хрусталикны алгач, кеше күрәкарауга әйләнә. 91604 Хрусталикны элекке хәленә кайтарырдай дарулар юк. 91605 Хрустальная ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 91606 Х.Садриның драматург Әнәс Камал белән берлектә “Юллар” ( 1950 ) исемле пьесасы бар. 91607 Х.Садриның “Ил батырлары”( 1934 ), “Тимерче малае” ( 1935 ), “Безнең таң” ( 1937 ) исемле повестьлары һәм “Йөзмә госпитальдә”( 1950 ) дигән мемуар очеркы мәгълүм. 91608 Х. Сарьян – тел белеме, әдәби тәнкыйть һәм тәрҗемә өлкәләрендә дә актив эшли. 91609 Х. Сөләйманов, С.М. Хәбибуллин классы) Казан дәүләт консерваториясен ( 1982 ), «халык уен кораллары оркестры дирижеры» белгечлеге буенча (А. 91610 Х.Сөнгатьзадәнең әдәби иҗат эше белән кайчан шөгыльләнә башлавы мәгълүм түгел. 91611 Һ.Такташ чуаш иҗатчылары белән очрашуларга теләп бара, аралашулардан үзенә дә күп нәрсә ала. 91612 Һ.Такташ шигырьләре тәэсирендә яза башлаган И.Юзеев үзенчәлекле шагыйрь буларак узган гасырның илленче-алтмышынчы елларында формалаша. 91613 Хуайшэн мәчете ( ), манарасы буенча Башня-Маяк исеме белән билгеле ( ) — Кытайның көньягында Гуанчжоу каласының төп мәчете. 91614 Хуа́н По́нсе де Лео́н ( ; 1460 ел тирәсе — 1521 елның июле) — Испан сәяхәтчесе, 1512 елда Флориданы ачкан кеше. 91615 Хуан Себастьян Элькано җитәкчелегендәге «Виктория» корабы көнбатышка юл тота. 91616 Хуан-Фернандес утраулары ( ) — Тын океанның көньяк-көнбатышында, Көньяк Америкадан 670 км көнчыгыштарак уранашкан утраулар төркеме. 91617 Һуберт Дрейфус киресенчә, кеше экспертизасы ачык символлар белән манипуляциягә түгел, ә үзаң тарафыннан булмаган инстинктка һәм хәлне “сизүгә” таяна дип фикер йөрткән. 91618 Хув-Логи-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91619 Худатойко — Русия территориясеннән ага торган елга. 91620 Худая Мыла — Русия территориясеннән ага торган елга. 91621 Худая — Русия территориясеннән ага торган елга. 91622 Худелка-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 91623 Һудзон 1607 елда т.к. 80°23’кә кадәр барып җиткән. 91624 Һудзон елгасын кәшеф итеп, ул елга буйлап якынча 250 км барган. 91625 Худой-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 91626 Худой — Русия территориясеннән ага торган елга. 91627 Худосей — Русия территориясеннән ага торган елга. 91628 Худю-Лайва-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91629 Худ-Яга-Тывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 91630 Хуҗа аларны рәссамнардан сатып алган, һәм кайбер рәсемнәр махсус сериал өчен эшләнгәннәр. 91631 Хуҗагарипов Вәлимехәммәт һәм Гәндәлиб абыстайның иң өлкән кызы — Мәрьям Вәлимехәммәт кызы Вәлиева Балык Бистәсе районында беренче тракторчы-кыз була. 91632 Хуҗа куа чыга, әмма каракны тота алмый. 91633 Хуҗалыгы 600 гә якын. 91634 Хуҗалык җитәкчесе итеп шушы авылның тырыш,тәҗрибәле егете Ахметов Гыйлфан сайлана. 91635 Хуҗалык икътисадын иген үстерү, сөт hәм ит җитештерү тәшкил итә. 91636 Хуҗалык, йорт-җир, каралты-кура белән бәйле сүзләр: аралыц — тыкрык, ацылма — ике якка ачыла торган тәрәзә, анцура — бәрәңге бакчасы, батмаш — өйалды баскычы. 91637 Хуҗалыклар бөртеклеләр, шикәр чөгендере һәм көнбагыш үстерүдә махсуслаша. 91638 Хуҗалыкларда күп очракта Йорт алмасы (Культуралы алма) — Malus domestica төре үстерелә. 91639 Хуҗалыклар икмәк, сөт, йон җитештерә, шикәр чөгендере үстерә. 91640 Хуҗалыкларның күбесе үзен-үзе икмәк белән тәэмин итү өчен бик тырышса да, булдыра алмаган, чөнки бар хуҗалыкта да ат булмаган, җире дә бик аз булган. 91641 Хуҗалыклар саны - 157. Татарлар, тулы булмаган мәгълүмат буенча – 76% (2002) Тарихи мәгълүмат Канбәк беренче кат 1729 елны искә алына. 91642 Хуҗалык нигездә итчелек, сөтчелек, игенчелек белән шөгыльләнә. 91643 Хуҗалыкның беренче рәисе Әмәкәй авылы кешесе Ильяс Исхаков була. 91644 Хуҗалыкның экономикасы ныгый, киң күләмдә төзелеш эшләре башлана. 91645 Хуҗалыкны оештыруда төп рольне Ибраев Гаптелбәр Касыйм улы уйный, беренче рәис Зөһрә Куштанова, аннан соң Мирза Таразов була. 91646 Хуҗалыкта зур әһәмияткә ия. 91647 Хуҗалык эшендә күбрәк дөя һәм үгезләр файдаланылган. 91648 Хуҗалык ягыннан караганда, шәһәр белән берләшкән бистәләр арасында көнбатыштан Фредериксберг (46 954 кеше), төньяк-көнбатыштан Утерслев (2 596 кеше) һәм Амагере утравындагы Зундбьерне (13 310 кеше) бар. 91649 Хуҗа Насретдин Хуҗа Насретдин — мөселман Көнчыгышының күренекле фольклор каһарманы, кыска юмористик әкиятләр персонажы. 91650 Хуҗаның «йоклаганына» тәмам ышангач, «атларның» берсен эләктерә дә (күлмәк итәгеннән тотып) чыгып чаба. 91651 Хуҗа: — Сатмыйм, каймак саласым бар, — ди (яки башка берәр сәбәп әйтә). 91652 Хуҗа Хәсән авыл җирлеге ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районы составына керүче муниципаль берәмлек. 91653 Хуҗа Хәсән — Татарстан Республикасының Кайбыч районында Инеш елгасы ярында урнашкан авыл. 91654 Хуҗа Хәсән урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Хуҗа Хәсән авылында урнашкан мәктәп. 91655 Хуҗаш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 91656 Хуҗин Галиәхмәт абзый җәмәгате һәм 11 баласы белән Фин җиренә кузгалган. 91657 Хуҗин кыска жанрда иң актив иҗат итүче язучыларның берсе иде. 91658 Хуҗи — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 91659 Хулио Бокка: Тангода шундый гаҗәеп сер бар, аны хәтта ир белән хатын ятакта да сөйләшми. 91660 Хулхулау (Охоли-Тлау, Эри-Эхк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91661 Хульмы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91662 Хул-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91663 Хулюм-Пауль-Хулюм — Русия территориясеннән ага торган елга. 91664 Хулюм-Пауль-Хулюм-Тоип — Русия территориясеннән ага торган елга. 91665 Хулюм-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 91666 Хумык — Русия территориясеннән ага торган елга. 91667 Хунгохоба-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91668 Хунгы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91669 Һун империясе 375 елда һуннар, борынгы герман кабиләләрен тәшкил иткән готлардан һәм сарматлардан оешкан Германарих патшалыгын тар-мар итеп, Үзәк Аурупага килеп кергәннәр, элекке Рим империясе җирләрен яулап алганнар. 91670 Һун исеме киң һәм географик бәйләнеше булмаган җирләрдәге төрле төркемнәрне билгеләү өчен төрле чыганакларда очрый (башкалар арасында Һинд, Фарсы, Кытай, Византия, Рим). 91671 Һуннар IV гасырда көтбатышка таба үзләренең мәшһүр яуларын башлаганнар. 91672 Һуннар белән дә болгар кабиләләре күчеп килә. 91673 Һуннар - нигездә төрки телле кабиләләрдән торган күчмә кабиләләр берләшмәсе. 91674 Һуннарның Аурупага күченешенең сәбәбе Азия кыйтгасында 4 гасыр уртасында зур империя булдыручы Жужань ханлыгының (ингл.) үсүе белән аңлатыла ала. 91675 Һуннарның дәүләте кечле һәм зур була. 91676 Һуннарның иң куркыныч дошманы кытайлар була. 91677 Һуннарның исеменең охшашлыгы нигезендә аларны хуннулар белән бәйләү һәм соңгыларның вариcлары дип атау теләге күзәтелсәдә, ышанычлы диләлләр юк. 91678 Һуннарның кораллары арасында - кылыч, авыр очлы ук һәм озын аркан булган. 91679 Һуннар һәм аларның дәвамчылары күршеләрен җәядән ату сәләтләре белән таң калдырган. 91680 Хунн кабиләләре аксөякләре тарафыннан сайлана, үлгәнчегә кадәр идарә итә. 91681 Хунну-Кытай сугышы сәбәпле, хуннуларның төньяк өлеше Төньяк-Көнбатышка таба чигенде; аларның токымнары Ауразия аркылы күченә алу сәбәпле, Һуннар белән берникадәр мәдәни һәм генетик дәвамчылыклары була ала дип исәпләнелә. 91682 Хуновейяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 91683 Хунхоба-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91684 Хунхоба-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91685 Хуоата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91686 Хупта — Русия территориясеннән ага торган елга. 91687 Хупт-Яга-Коче — Русия территориясеннән ага торган елга. 91688 Хура — Русия территориясеннән ага торган елга. 91689 Хуричангда — Русия территориясеннән ага торган елга. 91690 Хурсан-кака — Русия территориясеннән ага торган елга. 91691 Хурумпауль ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 91692 Хусфарак — Русия территориясеннән ага торган елга. 91693 Хута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91694 Хут ( — «зур балык» Хут — 1) диңгездәге бик зур балык; 2) кит балыгы; 3) зодиак тамгалары буенча 22 февральдән 22 нче март арасында булган вакыт. 91695 Хуторка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91696 Хуторка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Увельский районы составына керүче авыл. 91697 Хутор ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 91698 Хутор халкының төп шөгыле булып авыл хуҗалыгы торган. 91699 Хутты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91700 Хутынья — Русия территориясеннән ага торган елга. 91701 Хутын-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91702 Хушландыру өчен тәмәкегә сумалалар, ниль, бетнек, чәй яфрагы белән кушып кайнаталар. 91703 Хушлашу чоры җитәр, Аерыр поездлар, Ерак булып тоелыр Аралар һәм еллар. 91704 Хуштада — Русия территориясеннән ага торган елга. 91705 Хушту-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 91706 Х. Френ тәкъдиме белән И. Хәлфин Аурупа ориенталистлары (Көнчыгышны өйрәнүчеләр) хезмәтләре белән таныша, үз чиратында, Х. Френга көнчыгыш телләреннән дәресләр бирә. 91707 ХХI гасырның башында команда 42 мәртәбә I урын, 12 мәртәбә II урын, 7 мәртәбә III урын яулый. 91708 ХХI гасыр урталарында төче су җитмәү мәсьәләсе кискенләшәчәк. 91709 Х * Харис Йосыпов (1929-2009), спортчы (көрәш), ССРБ атказанган спорт остасы. 91710 ХХ гасыр 1918 елның 24 февральда Эстония мөстәкыйльлеге игълан ителгән. 91711 ХХ гасыр ахырында исә Миргазыян Салаватов исемле кеше төшендә вафат булган хатынын күрә. 91712 ХХ гасыр башына Благовещен поселогында 12 урам һәм 16 тыкрык булса, әле 147 урам һәм бер тыкрык бар. 91713 ХХ гасыр башына Ибрай Каргалы авылында мәчет һәм мәдрәсә була. 91714 ХХ гасыр башына Иске Казанчыда өч мәчет була. 91715 ХХ гасыр башында диндарлар ул ташны вак-вак кисәкләргә ватып, сувенир итеп алып китеп бетергәннәр. 1990 нчы елларда Серафим яшәгән пустыньда элеккегесенә охшатып яңа таш куйдылар. 91716 ХХ гасыр башында завод тормышының яңа этабы башлана. 1904 елда җирбиләүче Андрей Дашковның вафатыннан соң, яңа хуҗа, княгиня Радзвилла барлык корылмаларны сата, заводның төп корпусын Уфа земствосына арендага бирә. 91717 ХХ гасыр башында Монголиядә такхилар тулысынча юкка чыга. 91718 ХХ гасыр башы неоклассицизм стилендә төзелгән бина Г формасында. 91719 ХХ гасыр Литва ССР гербы Беренче бөтендөнья сугышы елларда Литва территориясе хәрби хәрәкәтләр мәйданына әверелгән. 1915 елның көзендә Литва территориясен Алмания гаскәрләре басып алганнар. 91720 ХХ гасыр медицинасы залы XX гасыр башында Алабуга өязендә халкы 248 410 кеше булган 559 авыл исәпләнә. 91721 ХХ гасырның 30нчы елларына кадәр Тәпәрештә гамәлдә өч мәчет булуы билгеле. 91722 ХХ гасырның 60 нчы елларыннан музыка сәнгате массакүләм төсмер ала. 91723 ХХ гасырның 80-нче елларында археологлар бу цивилизациянең 1000 шәһәре һәм 3000 авылының эзләрен тапканнар. 91724 «Һ» хәрефе төрки һәм монгол телле халыклар әлифбаларында очрый. 91725 ХХ йөз башында татар теле мәдрәсәләрдә ана теле буларак укытыла башлый. 91726 Һ (һэ) — кирилл әлифбасының хәрефе, татар әлифбасында егерме тугызынчы хәреф. 91727 Хызырның өлкән улы Тимер Хуҗа түнтәрелешне оештырган һәм Хызырны тәхеттән бәреп төшергән. 91728 Хыльмиг-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91729 Хыльчую (Иевка, Хыль-Чоу) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91730 Хыльчу-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 91731 Хынчиби-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91732 Хыпар ( ) — чуаш телендә чыгучы Чуашстан республикасы газетасы. 91733 Хытльма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91734 Хыял кешенең хыял көченә бәйле була. 91735 Хыяллар, тагын, глобаль яки глобаль булмаган да була ала. 91736 Хыянәт вә мәкер юлы белән ятимнәр малын ашамагыз. 91737 Хыянәт ителгән патша Ричард III һәм Генрих Тюдор бәрелеше. 91738 Хыянәт Кориолан плейбейлар алдында җавап бирергә баш тарткан һәм Рим шәһәрен ташлап киткән. 91739 Хыянәтчеләр Михельсон, Зуб, Василенко, Круглов һәм Дубогрей ярдәмендә Амине газапларга дучар ителә (тырнак ертылу, кыйнаш). 91740 Хэбидя-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91741 Хэвы-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 91742 Хэдли буразнасы ( ) — Айның координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 80 километр озынлыкта булган буразнасы. 91743 Хэйгу-Тарка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91744 Хэнадуй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91745 Хэндый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 91746 Хэндыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 91747 Хэхе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91748 Хэыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 91749 Хэыль-Котый — Русия территориясеннән ага торган елга. 91750 Хэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 91751 Хяный-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 91752 Хяттобий-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 91753 Цагарели) спектакле белән. 91754 Цайвенджи ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,6 километр озынлыкта булган кратеры. 91755 Цамтичай — Русия территориясеннән ага торган елга. 91756 Цаплин авыр яралана, ләкин сугышны ташлап китми. 91757 Царевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91758 Царевококшайскидан (хәзерге Йошкар-Оладан ) килгән сәүдәгәр 59, 60 нчы урыннар өчен 366 сум түләгән. 91759 Царево — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 91760 Царицынны икенче Саклау 1918 елның сентябрь уртасында Дон армиясы Царицынга икенче һөжүмне башлады. 91761 Царицынны өченче Саклау 1919 елның 1 гыйнварендә Дон армиясы Царицынга өченче һөжүмне башлады. 91762 Царицын янында Каледин һөҗүмнәрен кире кагуда катнаша. 91763 Цветаевага ярдәм фонды» да (әдәби кичәләр үткәрү, билетлар сату юлы белән) оештырыла. 91764 Цветынь — Русия территориясеннән ага торган елга. 91765 Цвиккау ( ) — Алманиянең Саксония җирендә урнашкан шәһәр. 91766 Цвилинг исемендәге Чиләбе драма театры каршындагы һөнәри студияне, «драма режиссёры» белгечлеге буенча Щукин исемендәге театр укуханәсен (Е. 91767 ЦГАДА, 6 фонд, 416 эш, I кисәк. 91768 Цедень — Русия территориясеннән ага торган елга. 91769 Цезарьнең көрәштәше булып, Антоний абруе күтәрелә. 91770 Цезарьнең үзәкләштерү сәясәте патшалык хакимлеге белән чагыштырганнар. 91771 Цезарьның эшчәнлеге Көнбатыш Аурупаның мәдәни һәм сәяси күренешен тамырдан үзгәртә. 91772 Цезарь Помпейны куа китеп Мисырга килә, биредә ул патшалар бәхәсендә Клеопатраны якларга карар итеп, аны Сүриядән Александриягә чакыра. 91773 Цекеево ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 91774 Целищевы ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 91775 Целлюлоза үсемлекләргә тиешле ныклык һәм сыгылмалылык бирә һәм аларның скелетын төзи. 91776 Целоусы ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 91777 Целофизис 1881 елда АКШда Дэвид Болдуин белән http://dinosaurs. 91778 Целофизислар бик яхшы чабучылар иде. 91779 Целофизисларның күп вак, әмма бик үпкен тешләре булган Тамара Грин. 91780 Цельтерның укучысы, егерме яшьлек Феликс Мендельсон-Бартольдиның 1829 елның 11 мартында Берлинда «Матфей пассионнарын» башкаруы җәмәгатьчелектә киң резонанс тудыра. 91781 Целяково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 91782 Цемар-ор — Русия территориясеннән ага торган елга. 91783 Цема — Русия территориясеннән ага торган елга. 91784 Цементлаштыручы матдә булып кальций һәм магний пектатлары хезмәт итә. 91785 Цементный ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе. 91786 Цензура рөхсәт итмәү сәбәпле, беренче басмада 8 шигыре генә дөнья күрә. 91787 Цензура һәрберсен туктатып бара. 91788 Центральна Рада) Киевда Украинаның бәйсезлеген игълан итте һәм большевиклар белән көрәшү өчен үзенең армиясе оештыру башланды. 91789 Центральная Усадьба ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан торак пункт. 91790 Центральное ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 91791 Ценцы — Русия территориясеннән ага торган елга. 91792 Цепели ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 91793 Цепели ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 91794 Цепели ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 91795 Цепел — Русия территориясеннән ага торган елга. 91796 «Це́пеш» («Казыкка-утыртучы», ця́пэ — «казык») кушаматы дошманнарны рәхимсез җәзалап үтерү өчен бирелә. 91797 Цепочкино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 91798 Цепошникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 91799 Церемониаль графлыклар икекатламлы (графлыклар һәм районнар) һәм беркатламны (унитар берәмлекләр) территорияләргә бүленә. 91800 Церераны 1801 елның 1 гыйнварда кичен Палермо астрономия обсерваториясендә итальян астрономы Джузеппе Пьяцци ача. 91801 Церера, чамалаулар буенча, таш төш, боз мантиясе, һәм, ихтимал, кайбер урыннарда кабык астында сыек су океаннарына да ия. 91802 Цея — Русия территориясеннән ага торган елга. 91803 Цзян Куй — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 40 километрлы кратеры. 91804 Цианобактерияләрнең якынча 2 мең төре бар дип исәпләнелә. 91805 Цивилизация ниндидер тышкы йогынтыларга бирелүчән булса да, аның үзәге, төп сыйфатлары эчпошыргыч кала. 91806 Цивильский район, чуаш. 91807 Циклик ешлык тирбәнешләр ешлыгы белән нисбәте белән бәйләнгән. 91808 Циклик К. ациклик һәм ароматик күмерсутудырмалардан гыйбарәт. 91809 Цилиндрик өслек - икенче буын өслеге, аерым бер кәкре (юнәлдерүче) буенча үз-үзенә параллель калып хәрәкәт итүче туры сызык (төзүче) белән ясалган өслек. 91810 Цилиндр өстә очлаеп тора торган аркалар белән төгәлләнгән, алары исә бизәлгән кирпечтән эшләнгән «пута» белән уратылган. 91811 Циминка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91812 Цингалы ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 91813 Цинь династиясенең төшүе рәхимсез изүгә каршы башланган игенчеләр баш күтәрүләре белән аңлатыла. 91814 Цинь-ши-хуанди үзенен югары хакимлеген көчәйтү өчен, борынгы риваятьләр әйтүенчә, иске кануннар язылган бөтен китапларны яндырырга боерык биргән. 91815 Цинь-шихуанди хәрби реформа да уздырган. 91816 Цинь-шихуан-ди һәр округка наместниклар куйган. 91817 Ципина — Русия территориясеннән ага торган елга. 91818 Цирк Аурупа илләренең күбесендә кебек Австралиядә цирк өчен махсус бина юк. 91819 Циркель тезмәсе ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 193 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 91820 Цитологиянең барлыкка килүе һәм үсеше Роберта Гук рәсеме, микроскоп астындагы күзәнәкнең аркылы кисеме ( «Микрография» китабы, 1664 ел) «Күзәнәк» терминын беренчеләрдән булып Роберт Гук 1665 елда үзенең фәнни эшендә куллана. 91821 Цитоплазма бөтен күзәнәк эчен тутырып яки стенка янында гына урнаша. 91822 Цитоплазмада җыелып, күзәнәк сыекчасы эчке басымны арттыра, күзәнәк стенкасын киерелдерә. 91823 Цитоплазмада мембраналар аз һәм алар тышкы цитоплазматик мембрана чыгынтыларыннан гыйбарәт. 91824 Цитоплазма үзен күзәнәк стенкасыннан аерып торучы мембрана белән чикләнгән. 91825 Цитруслыллар, алма, яшелчәләр үстерү юнәлешендә интенсивлаштыру дәрәҗәсенең югары булуы белән аерыла. 91826 Цифрлы Сигнал Процессоры тагын бер мисал булып тора. 91827 Цифрлы схемалар Буль алгебрасының иң гади физик чагылышы һәм барлык цифра компьютерларының нигезе булып тора. 91828 Цифрлы схемалар Цифрлы схемалар дип, берничә дискрет көчәнеш дәрәҗәсенә нигезләнгән электр схемаларын атыйлар. 91829 Цица — Русия территориясеннән ага торган елга. 91830 Цицерон аны «тарих атасы» дип атаган. 91831 Цице — Русия территориясеннән ага торган елга. 91832 Цкань — Русия территориясеннән ага торган елга. 91833 Цна елгасы кушылдыгы Лея елгасы ярларында урнашкан. 91834 Цон — Русия территориясеннән ага торган елга. 91835 «ЦСКА» футбол клубы — Мәскәү шәһәренең спорт оешмасы. 91836 Цуканово ( ) — Диңгез буе краеның Хасан районында урнашкан авыл. 91837 "Цунами" япон теленнән " гаваньдәге зур дулкын" кебек тәрҗемә ителә. 91838 Цураюки — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 80 километрлы кратеры. 91839 Цусима бәрелешендә җиңелүгә карамастан Аврора әсирлеккә эләкмәгән һәм япон корабларыннан сугышып йөзеп качкан. 91840 Цусхваҗ — Русия территориясеннән ага торган елга. 91841 Цуцкан — Русия территориясеннән ага торган елга. 91842 "Ц" хәрефе татар латин әлифбасында "ts" диграфына туры килә. 91843 Цывиха – Русия территориясеннән ага торган елга. 91844 Цыганка (Төньяк Цыганка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91845 Цынга — Русия территориясеннән ага торган елга. 91846 Цыпел — Русия территориясеннән ага торган елга. 91847 Цыпка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91848 Ч. 1. Истәлек * Русиянең Волгоград өлкәсендә Паллас исемен йөртүче шәһәр урнашкан. 91849 «Чăваш культурипе литературин хăшпĕр ыйтăвĕсем тавра» (Чуаш мәдәнияте һәм әдәбияты мәсьәләләре) җыентыгы ( 1961 ) нәшер ителә. 91850 Чабакса — Казан янындагы M7 юлы өстендәге авыл. 91851 Чабаксарга чаклы 108 км, Комсомолга чаклы 19 км. 91852 Чабаксардан Йошкар-Олага хәтле 100 км, Казанга — 158 км, Түбән Новгородка — 240 км; Ульяновскка — 246 км, Мәскәүгә — 650 км. 91853 Чабаксар култыгының уңъяк яры архитектурасында үзәк бина ролен уйный. 91854 Чабаксар музыка укуханәсендә, Чабаксар педагогия институтында укыта, яшь тамашачы театрында эшли. 91855 Чабаксар шәһәренең планын төзүдә катнаша. 91856 Чабатаны язма чыганакларда беренче тапкыр искә алу XII гасырга карый. 91857 Чабата Урта Идел һәм Урал алды буе татарларының эш киеме комплексына юкә аяк киеме — чабата да хас була. 91858 Чабата ясап, чыпта сугып тормыш алып барулары авыр булган. 91859 Чабра — Русия территориясеннән ага торган елга. 91860 Чабуын Мәрмәр стадион алдында тәмамларга мәҗбүр була, чөнки ирләр кебек стадион эчендә тәмамларга аңа рөхсәт итмиләр. 91861 Чабык — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 91862 Чабык — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 91863 Чабыртмалы тиф йөртүчеләрнең (кием һәм баш бетләре) эчәкләреннән чыккан бүлендекне кеше тәнен тырнаганда аның лайлалы тирәсенә эләгүеннән йога. 91864 Чавал мәчете беренче мәхәллә дип аталган. 91865 Чӑваш чӗлхи) – чуаш халкының милли теле, Чуашия дәүләт теле. 91866 Чаган гол — Русия территориясеннән ага торган елга. 91867 Чаганлы — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 91868 Чаганның уң кушылдыгы Деркул елгасы шәһәр һәм Деркул поселогы яныннан үтә. 91869 Чаган — Русия территориясеннән ага торган елга. 91870 Чаган-Узун ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 91871 Чаган-Узун — Русия территориясеннән ага торган елга. 91872 Чагисейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91873 Чагодоща — Русия территориясеннән ага торган елга. 91874 Чагос 18-енче гасырдан бирле французлар утрауларга килеп урнашканнан бирле Маврикийның административ өлеше булган. 91875 Чагос архипелагы ( ) — Һинд океанының үзәк өлешендә, Африкадан Индонезиягә юлының уртасында урнашкан утраулар төркеме. 91876 Чагылдыручы өслекнең төрле геометриясе сәбәпле альбедо оптикада һәм астрономиядә төрлечә билгеләнә. 91877 Чагыштырмача һәм логарифмик зурлыкларның берәмлекләрен кулланырга рөхсәт ителә, мәсәлән, процент, промилле, миллионнан бер өлеш, фон, октава, декада. 91878 Чагыштыру дәрәҗәсе гади дәрәҗәдәге сыйфатларга -рак, -рәк кушымчалары ялгап ясала: кызыл+рак — кызылрак, көчле+рәк — көчлерәк. 91879 Чагыштыру Йолдызлардан аермалы буларак коңгырт кәрләдә литий бар, шушы җәдвәлдә күрсәтелгән. 91880 Чагыштыру өчен, аларга кадәр Башкортстанда төпләнгән Сембер һәм Түбән Новгород губерналары татарлары да аерым алатырлар милли-иҗтимагый катлавын тәшкил иткәннәр (алар тел үзенчәлекләре буенча байкыбаш сөйләшенә карый). 91881 Чагыштыру өчен, бу бөтен Кариблардан 7 мәртәбә күбрәк. 91882 Чагыштыру өчен – молекула калынлыгы (юанлыгы) 4 см булса, бер күзәнәккә кергән ДНК молекулаларының озынлыгы белән бөтен җир шарын әйләндереп алырга җитәр, ә төше стадион зурлыгында, ә кеше үзе – җир шары кадәр булыр иде. 91883 Чагыштырыр өчен: Сидней 2000: 123 илдән 4 меңгә якын спортчы. 91884 Чад дөньяда иң ярлы һәм корумпирланган илләрнең берсе, халыкның күпчелеге ярлы көтүчеләр яки фермерлар. 2003 елдан чи нефть экспортта мамыкны уза. 91885 Чадромка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91886 Чад — Сарыс елгасы кушылдыгы. 91887 Чад төрле табигый зоналарга бүленгән: төньякта сахра, үзәктә коры Сахель кушагы һәм көньякта мул Судан саваннасы өлкәсе. 91888 Чадый-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 91889 Чаер+дым — сумалалы елга дигәнне аңлата. 91890 Чаженьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 91891 Чаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 91892 Чаинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91893 Чайка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 91894 Чайкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 91895 Чайкин утары — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 91896 Чайковский — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 160 километрлы кратеры. 91897 Чайнашки — Русия территориясеннән ага торган елга. 91898 Чакмагыш – авыл хуҗалыгы-сәнәгать районы. 91899 Чакмагыш районы Васильевка авылы тирәсендә башлана. 91900 Чакрым (Суу-Катар) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91901 Чакула — Русия территориясеннән ага торган елга. 91902 Чакыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 91903 Чакыру кампанияләре елга ике тапкыр (язгы — 1 апрель-15 июль, көзге — 1 октябрь-31 декабрь) үткәреләләр. 91904 Чакырылган кеше каршы якка йөгереп барып бәрелеп тә кулларын өзә алмаса, үз иптәше янындагы иптәшен чакырып җырлыйлар. 91905 Чакырылган кеше шул сыйфатларга карап, уйланган нәрсәнең ни булганын тапса һәм бер генә кат әйтүендә дөрес әйтсә, инде икенче кешене чыгаралар. 91906 Чакырылган кыз каршыдагы парга йөгереп барып, иңбаш-терсәкләре белән бар көченә бәрелеп, тегеләрнең тотышкан кулларын өзеп үтеп чыгарга тиеш. 91907 Чакырылган кыз (Фатыйма) чакырган якка йөгереп барып, бар көче белән сафны өзеп аша чыгарга тиеш. 91908 Чалбай — Ятмис елгасының кушылдыгы. 91909 Чалданка ( ) — Диңгез буе краеның Дальнереченск районында урнашкан авыл. 91910 Чаллы атамасына бәйле әлеге авыллар Казан ханлыгы чорында ук булган. 91911 “Чаллы” атамасының таралашы буенча, челмат-чаллы кабиләләренең Татарстан Республикасы Балык Бистәсе районы биләмәсенең көнчыгыш тарафында, Шомбыт (Чаллы) елгасының урта агымы буйларында яшәгәнлекләре турында фикер йөртергә була. 91912 Чаллы аша шул елны 7 млн т икмәк үзәк губерналарны һәм чит илне ашатырга киткән. 91913 Чаллы Башы — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт, авыл. 91914 Чаллыдагы Изге Архангел Рафаил мәхәлләсенең гыйбадәтханәсе юк. 91915 Чаллыдагы мәйданга һәм урамга, Чернышевскийдагы мәйданга, Чаллы икътисад-төзелеш техникумына һәм 64,67 каратлы ювелир алмазга Батенчук исеме бирелгән. 91916 Чаллыда урысча «Время», татарча «Чулман-Идел» газеталары туа. 91917 Чаллыда яшәп иҗат итүче әдипләрнең биобиблиографик күрсәткечләрен төзү белән шөгыльләнә. 91918 Чаллы дәүләт татар драма театры – Чаллыда эшләүче профессиональ театр коллективы. 91919 Чаллы» исемле әдәби-нәфис журнал оештырыла. 91920 Чаллы каласына күчеп килә. 91921 Чаллы кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 91922 Чаллы «Куңел» радиосы һәм телевидениесе берничә тапкыр минем ижатыма багышланган тапшырулар оештырды. 91923 Чаллының XII гасырда үк шәһәр буларак яшәгәнлеге археологик (Борынгы, 2000) һәм язма чыганаклар буенча дәлилләнә. 91924 «Чаллы» сүзе «чал» сүзеннән барлыкка килгән. 91925 Чаллы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 91926 Чаллы театрында «Язгы моңнар» ( Ә.Гаффар ), «Аты барның дәрте бар» (Н. 91927 Чаллы төбәгендә ханлык чорына караган Шәехзадә, Тәберде (Тәңре Бирде) Чаллысы, Мәмле Хуҗа, авыллары, атамалары буенча, дини җитәкчеләрнең, ислам казыйларының вакыф җирләре буларак фаразланалар. 91928 Чаллы Уфа юлының уң ягында урнашкан. 91929 Чаллы шәһәре инвалид спортчыларның “Идел-Урал” хәйрия фонды матбугат үзәгендә эшли. 91930 Чаллы шәһәренең Бөтендөнья мөселман эшкуарлары җыенына барып кайтты. 91931 Чаллы шәһәре чикләрендә Чулман елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 91932 Чаллы (шулай ук Яр Чаллы, ) — Татарстан Республикасының төньяк-көнчыгышында, Чулман елгасының сул ярында, Мәләкәс кушылган җирдә урнашкан, Татарстан шәһәрләре арасындада зурлыгы һәм әһәмияте буенча икенче урында торган шәһәр. 91933 Чалпаймас ( ) Татарстанның Азнакай районы территориясеннән агучы елга. 91934 Чалпы авыл советына карый. 91935 Чалька — Русия территориясеннән ага торган елга. 91936 Чама белән б.э. кадәр 600 елларда Фокея шәһәреннән килгән борынгы греклар тарафыннан нигезләнгән. 91937 Чама белән әйтүләргә караганда, Европалылар (petits blancs,gros blancs - кечкенә аклар һәм зур аклар) халыкның дүрттән бер өлешен алып тора. 91938 Чамады, Чамалы (Чумаза) — Өскәлек елгасы кушылдыгы. 91939 Чамай ( ) — Башкортстанның Караидел районында урнашкан мари авылы. 91940 Чамбаир — Русия территориясеннән ага торган елга. 91941 Чамжелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 91942 Чамка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91943 Чамское ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 91944 Чана спорты XIX гасырның урталарында Швейцариядә Альп таулары итәгендә туган. 91945 Чана спорты – бозлы улактан зур тизлектә чана шуу. Скелетоннан аермалы буларак спортчы чанада аяклары белән алга таба урнаша, чана белән гәүдә торышын үзгәртеп идарә итә. 91946 Чана табаннарын үзләре бөккәннәр, тәгәрмәчләрне дә үзләре сукканнар. 91947 Чанбарисов БДУны СССРның классик югары уку йортлары дәрәҗәсенә җиткерә. 91948 Чанбарисов идарәче вазифаларыннан тыш фәнни эш белән шөгыльләнергә вакыт таба. 91949 Чангакүл — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 91950 Чангара — Русия территориясеннән ага торган елга. 91951 Чангара — Сөлчә елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 91952 Чаңгыга басарга җөрьәт иткән кешеләр өчен болар бик уңайлы, ләкин, аңлашыла, аларда тизлек җыю кыенга туры килә. 91953 Чаңгыда йөгерү ярышлары Бирелгән араны чаңгыда вакытка узу ярышлары. 91954 Чаңгыда йөгерү ярышлары классик һәм ирекле стильләрдә уздырыла. 91955 Чангыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 91956 Чаңгы спорты буенча дөнья беренчелекләренең, кышкы Олимпия уеннарының килеп чыгышына «Төньяк уеннары» (1901 елдан) булышлык итә. 91957 Чаңгы спортында югары дәрәҗәләргә ирешкәч, велоспорт һәм җиңел атлетика буенча да спорт остасы нормативларын үти. 91958 Чандыри ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 91959 Чандышева — Русия территориясеннән ага торган елга. 91960 Чаң манарасы - Прохоровка кырында һәлак булганнарына һәйкәл Совет һөҗүм операцияләре Орёл һөҗүм операциясе («Кутузов» операциясе) 12 июльдә Кызыл гаскәре Орёл каршы-һөҗүм операциясен башлый. 91961 Чантырья ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 91962 Чанчахис-Цкали — Русия территориясеннән ага торган елга. 91963 Чанчахованис-цкали — Русия территориясеннән ага торган елга. 91964 Чан-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 91965 Чаньва — Русия территориясеннән агучы елга. 91966 Чан-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 91967 Чапаева ( ) — Свердловск өлкәсенең Малышева шәһәр округы составына керүче авыл. 91968 Чапаев музее шулай ук Пугачёвта һәм Балаковода бар. 91969 Чапаевский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 91970 Чапай — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 91971 Чап (Зур Чап) — Русия территориясеннән ага торган елга. 91972 Чапкын — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 91973 Чаплинга танылуны "телсез кино" китерә. 91974 Чаплин дүрт мәртәбә өйләнә, аның 12 баласы кала. 91975 Чаплыгин ( ) — Русия Федерациясенең Липецк өлкәсендә урашкан шәһәр. 91976 Чапурка Чапур – калмык теленнән алынма, торна дигәннне аңлата — Русия территориясеннән ага торган елга. 91977 Чапшар — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 91978 Чапша — Русия территориясеннән ага торган елга. 91979 Чапшушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 91980 Чара 11 июньнән — 11 июльгә кадәр узды. 91981 Чара 12 июньнән 13 июльгә кадәр узган. 91982 Чара 2016 елның 10 июненнән 10 июленә кадәр үткәрелергә тиеш. 91983 Чара 24 июльдан — 9 августка кадәр узачак. 91984 Чара Белградта ( Сербия ) уза. 91985 Чарага Татарстан президенты Рөстәм Миңнеханов та килгән иде. 91986 Чарада Урыс православ чиркәвеннән делегация катнаша. 91987 Чараларда Дмитрий Медведев та катнашты. 91988 Чара логотибы Су спорт төрләре буенча 16нчы ФИНА дөнья чемпионаты 2015 ( ингл. 91989 Чараның алып баручылары — Яана Пелконен һәм Микко Леппилампи Eurovision җыр бәйгесе 2007 — 52нчы мәртәбә Финляндиянең Хельсинки шәһәрендәге Хартвалл Аренасында үткәрелгән халыкара җыр бәйгесе. 91990 Чараның катнашучылары Бөек Ватан сугышында катнашкан туганнар фотосурәтләрен күтәреп баралар. 91991 Чарба — Русия территориясеннән ага торган елга. 91992 Чарваклар җәмгыятьтә тигезлекне, һәр шәхескә үз ихтыяҗына карап үсү мөмкинлеге бирүне таләп итеп чыгалар. 91993 Чардаклы аша Р178 ( Саранск — Сембер — Мәләкәс — Самар ) автоюлы бара. 91994 Чардаклы тимер юлы станциясеннән төньякка таба 71 км ераклыкта ( Сембер — Уфа юнәлеше). 91995 Чардуган елгасының исеме бу елга янына бер юлчының күмелгән булуына бәйле. 91996 Чаркабож ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 91997 Чаркаю — Русия территориясеннән ага торган елга. 91998 Чарлак — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 91999 Чарлак — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 92000 Чарли актёр эше белән генә канәгатьләнми. 92001 Чарли мәктәпкә сирәк йөри; гәҗит сатучы, табиб ярдәмчесе булып һәм типографиядә эшли, кечкенә булганга озак эшли алмый. 92002 Чарли ул вакытта укый-яза белми, текстны кычкырып укырга кушарлар дип хәвефләнә. 92003 Чарлы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 92004 Чарльз бик тырышып укымый һәм вакытын ауда, атта йөрүдә һ.б. шөгыльләрдә үткәрә. 92005 Чарльз Джотроу спорттан киткәч идән юучы, сакчы булып эшләгән. 92006 Чарльз Спенсер Чаплинның сәхнә карьерасы фаҗигале тәмамлана: ул тавышын югалта; ангажементтан (артистларны эшкә чакырудан) мәхрүм була; эчә башлый һәм 1901 нче елның 9 нчы маенда 37 яшендә Лондон госпиталендә вафат була. 92007 Чарная — Русия территориясеннән ага торган елга. 92008 Чарушины ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 92009 Часелька — Русия территориясеннән ага торган елга. 92010 Часовня ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 92011 ЧАССР Батыр районы Согыт мәктәбендә рәсем һәм сызым укытучысы булып эшли. 92012 Частва (Частова) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92013 Частушонки ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 92014 Чатай-Бөрҗән — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 92015 Чатем архипелагы сәгать поясында урнашкан; бу сәгать поясы фәкать биредә генә кулланыла. 92016 Чаткы ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 92017 Чатра — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 92018 Чатра, Саескан куагы кебек топонимик исемнәре кызыклы. 92019 Чат — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 92020 Чатуранга уены Һиндстанда VI гасырга кадәр барлыкка килгән. 92021 Чатыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 92022 Чауж ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 92023 Чаула — Русия территориясеннән ага торган елга. 92024 Чахловка ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 92025 Чашенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92026 Чашка ял — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 92027 Чащавита ( ) — Свердловск өлкәсенең Лесной шәһәре шәһәр округы составына керүче авыл. 92028 Чаща-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92029 Чаща ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 92030 Чащевая — Русия территориясеннән ага торган елга. 92031 Чащевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92032 Чащина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 92033 Чащины ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 92034 Чащины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 92035 Чащовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92036 Чащур — Русия территориясеннән ага торган елга. 92037 «Чаян» журналы редакторларыннан берсе була, “Кызыл Шәрык яшьләре” журналы, Кызыл Татарстан газетасы редколлегияләрендә эшли. 92038 Чвахун-бак — Русия территориясеннән ага торган елга. 92039 Чворский Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 92040 Ч. Дарвин (1809—1882) музыканың барлыкка килүен кешеләрнең кошлар сайравына, шулай ук ата кошларның ана кошларны чакыру авазларына иярүләре дип аңлатырга тырышкан. 92041 Чебак) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92042 Чебал-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 92043 Чебар-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 92044 Чебенле — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 92045 Чебенленең фольклор «Дуслык» ансамбле киң билгеле. 92046 Чебенле — Татарстанның Минзәлә районындагы юкка чыккан авыл. 92047 Чебеннәрне куганда: «Чыгыгыз, чык, Симән бабай килгән, бал ашарга чакыра», — дип әйтә торган булганнар. 92048 Чебеннәр чәчәкләрдә, су янындагы үсемлекләр арасында, сирәгрәк агач кәүсәләрендә һәм ботакларында тереклек итә. 92049 Чебен салган личинка озынча, ак, озынлыгы 4 мм га якын; хайванның йонына беркетелә, шунда курчаклана. 92050 Чеберчинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92051 Чебешләр барысы да әнкәләре артына бер-бер артлы тезеләләр. 92052 Чәбки-Саба — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 92053 Чәбки-Саба (Чәүкә), Шайтан-Елга авылларында 118 ир-ат һәм 118 хатын-кыз исәпләнә». 92054 Чеболтасово ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 92055 Чебула — Русия территориясеннән ага торган елга. 92056 Чебулинский Падун — Русия территориясеннән ага торган елга. 92057 Чебура — Русия территориясеннән ага торган елга. 92058 Чебурлинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92059 Чевачья — Русия территориясеннән ага торган елга. 92060 Чевош — Русия территориясеннән ага торган елга. 92061 Чегем 1-й — Русия территориясеннән ага торган елга. 92062 «Чегемнан Сандро» ( ) роман-эпопеясын, «Чикның балачагы» ( ) эпосын, «Кроликлар һәм буар еланнар» ( ) повестен, «Россия турында уйлаучы һәм америкалы» ( ) эссесын язган. 92063 Чеглаки ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 92064 Чегодаево — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 92065 Чедат — Русия территориясеннән ага торган елга. 92066 Чәжекәй ( ) — Сөн елгасының уң кушылдыгы. 92067 Чәй белән сыйлау татар халкында кунакчыллыкның бер билгесе булып тора. 92068 Чәйдәге алкалоидлардан (азотлы органик кушылмалар) иң билгелесе - кофеин, ул яшәү көчен һәм күңел күтәренкелеген арттыра. 92069 Чәйдәге таниннар – дубиль матдәләрнең үзенчәлекле фракциясе, фармакологик тәэсире буенча Р витаминына якын: капилляр кан тамырларының стеналарын ныгыта һәм эчке кан савуларны кисәтә. 92070 Чәй куагы тигезлекләрдә һәм диңгез өсте тигезлегеннән 700-800 м биеклектә дә үсә ала. 92071 Чәй куагы Чәй куагы мәңге яшел күпьеллык куак, чәйлеләр семьялыгына керә. 92072 Чәйне авыл хуҗалыгы культуралары игәргә яраклы барлык туфракта да үстерергә була. 92073 Чәйне каты итеп, кайнар көе, кайчагында сөт белән эчәләр. 92074 Чәйнең күршеләре — татар халкының төп эчемлеге икәнен белмичә, аны эчәргә өйрәнергә монголлар янына бару бер тарихи анекдот булырга охшаган. 92075 Чәйнең теләсә кайсы төре хушисләндерелергә мөмкин. 92076 Чәйнең төрләре Эшкәрткәндә бара торган химик процессларга карап, чәй берничә төргә бүленә: кара чәй — әлеге чәйдә оксидлашу нәтиҗәсендә зур үзгәрешләр була; яшел чәй — оксидлашканда, үзгәрешләр бик аз барлыкка килә. 92077 Чәйне пешерер алдыннан чәйнекне кайнар су белән чайкарга киңәш ителә. 92078 Чәй плантацияләрендә биеклеге 1 метрдан артык булмаган куаклар ел дәвамында яшел булып утыралар. 92079 Чәй табынына куела торган савыт-сабага аеруча игътибар иткәннәр. 92080 Чәй ташый торган җилкәнле кораблар — чәй клиперлары иң тиз йөрешле булганнар. 92081 Чәй яфрагының төп актив компоненты – кофеин. 92082 Чекалин ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 92083 Чека — Пиана елгасы кушылдыгы. 92084 Чека – Русия территориясеннән ага торган елга. 92085 Чекашево ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 92086 Чәкәнтамак — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 92087 Чәкән — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 92088 Чәкән яфрак куентыгында юанайган кыска ян бәбәктә урнаша. 92089 Чекмари ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 92090 Чекмаш ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 92091 Чекоты ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 92092 Чек-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 92093 Чекупс — Русия территориясеннән ага торган елга. 92094 Чекур — Русия территориясеннән ага торган елга. 92095 Чәкчәкне кияү йортына кәләш һәм аның әти-әниләре алып килә. 92096 Челканнарда һәм тулабарларда айлу (чайлу) - квадрат рәвешендәге, бүрәнәләрне, такталарны һәм колгаларны эчкә авыштырып ясалган торак була. 92097 Челлә тотрыклы, кайвакыт җәйгесе 7 көнләп дәвам итүче яңгыр ташкыннары белән бозыла. 92098 Челноковка — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 92099 Челсма — Русия территориясеннән ага торган елга. 92100 Челтәркатлауның пигментлы катламы (иң тышкы тышкысы) күзнең тамырлы катлавы белән башка челтәркатлау өлешләренә караганда тыгызрак тоташкан. 92101 Челтәркатлауның пигментлы эпителие Челтәркатлауда өч радиаль урнашкан нерв күзәнәкләре һәм ике синапс катламы бар. 92102 Челтәркатлауның үзәк өлешендә колбачыклар күбрәк, периферия өлешендә таякчыклар күбрәк. 92103 Челтәркатлауның үзәк өлеше чокырчык һәм анан 6 мм радиусындагы өлкә белән санала, аннан соң периферия өлеше бара, анда алга таба барган саен таякчыклар һәм колбачыклар саны кими. 92104 Челтәр катлау үзәгендә иң күп төс рецепторлары урнашкан. 92105 Челтәрле күпер астында Ак чиләгем күмелде; Әйдә, дустым, безнең якка, Безнең якта күңелле. 92106 Челтәрләрнең төп категорияләре ациклик яки алдан карап эшләүче нейро челтәрләр (аларда сигнал бер генә юнәлештә үтә) һәм рекуррент нейро челтәрләр (алар кире бәйләнешне тәкъдим итәләр). 92107 Челтәрләр ;Параллель конденсаторлар өчен :Параллель конфигурациядә конденсаторларның һәрберсе шул ук куелган көчәнешкә ия. 92108 Челтер чишмә урамы дигән атама, әлбәттә, урам янында гына күпләгән чишмәләр челтерәп акканга кушылган. 92109 Челюскин борыны ( ) - Таймыр ярымутравының һәм Ауразия кыйтгасының иң төньяк ноктасы (77°43’ т.к. һәм 104°48’ кч. 92110 Челюш — Русия территориясеннән ага торган елга. 92111 Чемановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92112 Чемаши ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 92113 Чемаш-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 92114 Чембакчина ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 92115 Чембар — Русия территориясеннән ага торган елга. 92116 Чембулатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92117 Чемелки — Русия территориясеннән ага торган елга. 92118 Чеметелгән кеше «кысла» була. 92119 Чемизла — Ык елгасының сул кшылдыгы. 92120 Чемондаевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92121 Чемпионат җиңүчесе 2017 елда Русиядә үткәреләчәк Конфедерацияләр кубогында катнаша алачак. 92122 Чемпионатларда катнашу 1980-елларда клуб Киров өлкәсе чемпионатларда катнашкан. 92123 Чемпионатның икенче көне дә шул рухта дәвам итә. 92124 Чемпион титулын анда «Спартак» (Мәскәү) клубы алган. 92125 Чемпіонат Європи з футболу 2012) — 2012 елда Польша һәм Украинада узган 14 нче УЕФА футбол буенча Аурупа беренчелеге. 92126 Чемровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92127 Чем — Русия территориясеннән ага торган елга. 92128 Чемсора — Русия территориясеннән ага торган елга. 92129 Чемурда — Русия территориясеннән ага торган елга. 92130 Чемшер — Русия территориясеннән ага торган елга. 92131 Чендек ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 92132 Чендлер мәхәбәттә бик үк уңышлы бармый. 92133 Чендлерның күп комплекслары бар, шуңа күрә ул гел көлә. 92134 Чендлерның эше – биремнәр анализы һәм реконфигурация һәм бу сферада ул зур уңышлар эшли. 92135 Чендых-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 92136 Ченег — Русия территориясеннән ага торган елга. 92137 Ченчера-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92138 Чепецкий ( ) — Киров өлкәсенең Зуевка районында урнашкан авыл. 92139 Чепеченка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92140 Чәпәш — Башкортстанның Караидел районында урнашкан мари авылы. 92141 Чепкас-Илмәт — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 92142 Чепляна — Русия территориясеннән ага торган елга. 92143 Чепси — Русия территориясеннән ага торган елга. 92144 Чепура — Русия территориясеннән ага торган елга. 92145 Чәпчелде – Русия территориясеннән ага торган елга. 92146 Чепчугово ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 92147 Чепырь-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 92148 Червозерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92149 Черга ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 92150 Чергатка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92151 Чергушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92152 Черданцево ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 92153 Черданцы ( ) — Свердловск өлкәсенең Богданович шәһәр округы составына керүче авыл. 92154 Черезы ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 92155 Черезь — Русия территориясеннән ага торган елга. 92156 Черек Хуламский (Черек Безенгийский) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92157 Черемза — Русия территориясеннән ага торган елга. 92158 Черемисская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 92159 Черемисское ( ) — Свердловск өлкәсенең Реж шәһәр округы составына керүче авыл. 92160 Черемоховец — Русия территориясеннән ага торган елга. 92161 Черемошня — Русия территориясеннән ага торган елга. 92162 Черемухово Бистәсе — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 92163 Черемушки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 92164 Черемхова ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 92165 Черемша (Кече Черемша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92166 Черемша ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 92167 Черемыш ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 92168 Черемыш — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 92169 Черенков нурланышын таратканда, ирекле кисәкчекнең энергиясе һәм тизлеге кими бара, ягъни кисәкчек тоткарлана. 92170 Черенков нурланышы югары энергия физикасында релятивистик кисәкчекләрне теркәү өчен киң кулланыла. 92171 Черепаново ( ) — Русия Федерациясенең Новосибирск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 92172 Черепаново ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 92173 Черепановы ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 92174 Черепеть — Русия территориясеннән ага торган елга. 92175 Череповец ( ) — Русия Федерациясенең Вологда өлкәсендә урнашкан шәһәр. 92176 Черёмуховка ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 92177 Черёмухово ( ) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче бистә. 92178 Черёмушная — Русия территориясеннән ага торган елга. 92179 Черканер ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 92180 Черкассы — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 92181 Черкассы — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 92182 Черкассы өлкәсе ( ) — Украина составына керүче өлкә. 92183 Чәркәдәге аракыны бер йотуда эчеп бетерү этикетка туры килми, аны аз гына йотып эчү шарт. 92184 Черкиләр караңгылыкны яратучы җан ияләре. 92185 Черкиләрнең личинкалары һәрвакыт су өслегендә тора, җил һәм яңгырга бирешми. 1 м² суда 20 меңнән артык күкәйләр, личинкалар булырга мөмкин. 92186 Черкиләр, озынборыннар ( ) – кушканатлылар отрядына керүче кан суыручы бөҗәкләр. 92187 Черкиләр тараткан чирләр Таш гасырлардан бирле черки җир йөзендәге халыкның яртысын диярлек кырып килгән. 92188 Черкуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 92189 Чермакса — Русия территориясеннән ага торган елга. 92190 Чермелей — Сыры елгасының кече кушылдыгы. 92191 Чәрмәсән — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 92192 Чәрмәсән елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 92193 Чәрмәсән елгасының сул ярында урнашкан. 92194 Чернавская ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 92195 Чернаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92196 Черная Речка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск шәһәр округы составына керүче авыл. 92197 Черная Речка ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 92198 Черневка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92199 Чернеево ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 92200 Черниговка ( ) — Диңгез буе краеның Черниговка районында урнашкан авыл. 92201 Черниговский ( ) — Киров өлкәсенең Югары Кама районында урнашкан авыл. 92202 Черниговский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 92203 Чернигов шәһәрен азат иткән өчен дивизиягә «Черниговская» исеме бирелә. 92204 Черников Н.Д. Ватан бүләкләре, Казан, 1975, 33 бит. 92205 Черниково — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 92206 Черничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 92207 Черничный ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 92208 Чернігів - Чернигив) — Көнчыгыш Украинаның тарихи мәркәзе, Чернигов өлкәсе административ үзәге. 92209 Черноборский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 92210 Чернобровкина ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 92211 Чернобыль һәлакәтенән соң өрәк буларак калган АЭСка таба күренеш, 2007 ел. 92212 Чернова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 92213 Черновая — Русия территориясеннән ага торган елга. 92214 Черновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92215 Черновка (Чернавка, Чернава) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92216 Черново ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 92217 Черновское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 92218 Черновское ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 92219 Черноголовка ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 92220 Черногорская ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 92221 Черное Плесо ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 92222 Чернокурка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92223 Чернолесовский — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 92224 Чернопенье ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 92225 Чернопятовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92226 Чернорецкий ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 92227 Чернореченск ( ) — Свердловск өлкәсенең Краснотурьинск шәһәр округы составына керүче авыл. 92228 Черноречье ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 92229 Чернорицкое ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 92230 Черноручье ( ) — Диңгез буе краеның Лазо районында урнашкан авыл. 92231 Черноскутова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 92232 Черноус ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан тимер юл разъезды. 92233 Черноусова ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 92234 Чернутьево ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 92235 Чернуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92236 Чернуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 92237 Чернушка ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 92238 Чернушка ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 92239 Черный Ключ — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 92240 Черный Яр ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 92241 Чернышевка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 92242 Чернышево ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 92243 Чернышевский урамы ( ) — Казанның Вахитов районында урнашкан урам. 92244 Чернышово ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 92245 Чернь — Русия территориясеннән ага торган елга. 92246 Чернядьевы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 92247 Черняница — Русия территориясеннән ага торган елга. 92248 Чернятино ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 92249 Чернятьевская ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 92250 Черпа-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92251 Чертала — Русия территориясеннән ага торган елга. 92252 Черталинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92253 Черталык — Русия территориясеннән ага торган елга. 92254 Чертанла — Русия территориясеннән ага торган елга. 92255 Чертенки ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 92256 Чертовля — Русия территориясеннән ага торган елга. 92257 Чертово — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 92258 Черторойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92259 Чертуш — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 92260 Черчилль, Рузвельт, Сталин Ялта конференциясендә. 92261 Чәршәмбе. 242-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 92262 Чәршәмбе. 249-нчы сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 92263 Чәршә́мбе (шулай ук атна арасы; кан көн) — сишәмбе һәм пәнҗешәмбе арасында урнашкан атна көне. 92264 Черь-Ижемская — Русия территориясеннән ага торган елга. 92265 Чеславка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кусә районы составына керүче авыл. 92266 Чесмадагы җиңүне адмирал Спиридов оештыра, ләкин барлык мәртәбә Екатерина II нең сөеклесе А.Г. Орловка эләгә: 1 дәрәҗә Изге Георгий ордены һәм «Чесмалы» титулы, ә Спиридовка Андрей Первозванный ордены бирелә. 92267 Чесма ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 92268 Чесноки ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 92269 Чесноки ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 92270 Чесноки — ндәге берничә торак пункты исеме: * Чесноки ( ) — Калуга өлкәсенең Перемышльнда урнашкан авыл. 92271 Чесноков Алей — Русия территориясеннән ага торган елга. 92272 Чесноковка — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 92273 Чесноковка — Бола елгасы ( Зөя бас.) кушылдыгы. 92274 Чесноковка йырыны — Русия территориясеннән ага торган елга. 92275 Чесноковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92276 Чесноковка ( ) — Самар өлкәсенең Елхау районында урнашкан бистә. Сәгать поясы Халык 2010 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: мәгълүмат юк. 92277 Четвериковщина ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 92278 Четвёртая — Русия территориясеннән ага торган елга. 92279 Чәтрәннең ул замандагы мужигы искиткеч авыл сөя, читкә чыгып йөргән кешегә җирәнеп карый. 92280 Чәүкәнең соры каурыйлары даур чәүкәсендә ак диярлек. 92281 Чех ватанпәрвәрләре баш күтәрү башлыйлар. 92282 Чех Википедиясе – нең чех телендәге бүлеге. 92283 Чехиядә башланып китә. 92284 Чехия Җөмһүрияте Милли агач утырту көне - 20 октябрь. 92285 Чехия татарлары 2002 елдан Прагада татар милли бәйрәме Сабантуйны уздыра. 92286 Чехия татарларының пәрәвәз сәхифәсе Татнет йолдызлары ярышында берничә тапкыр беренче урын алды. 92287 Чехлар (чехча Češi) — көнбатыш славяннар халкы, Чехиянең төп халкы. 92288 Ч.Әхмәров 1955 -56 елларда Муса Җәлил исемендәге Татар дәүләт опера һәм балет театры фойесын һәм диварларын (“Бию”, “Музыка”, “Сәнгать” композицияләре), 1957 елда Казан елга порты фасадын мозаикалар белән бизи. 92289 Чехословаклар һәм акгвардиячеләр белән көрәш өчен кызыллар Көнчыгыш фронтны оештыралар. 92290 Чех теле славян төркеме көнбатыш славяннар астөркеменә карый, словак теленә якын. 92291 Чех һәм словак телләренә якын. 92292 Чех, хорват, серб, словен һәм венгрлар октябрьдә үзләренең бәйсезлеген игълан итәләр. 92293 Чеца — Русия территориясеннән ага торган елга. 92294 Чеча — Русия территориясеннән ага торган елга. 92295 Чәчәге кечкенә көймәгә дә, күбәләккә дә охшаган. 92296 Чәчәк анасы — татарларда чәчәк авыруын чагылдыручы, аны кешега ияртүче мифик җан иясе. 92297 Чәчәк ат, ирекле бул мәңге Кадерле, гүзәл җир – Бәрәңге! 92298 Чәчәк ат, ирекле бул мәңге, Кадерле, гүзәл җир – Бәрәңге! 92299 Чәчәк ату чорында, сабаклары иң нык үсеп, бүлбеләр барлыкка килгән вакытта, бәрәңгегә иң күп дым һәм тукландыру таләп ителә. 92300 Чәчәк атучы үсемлекләрнең җенси әгъзаларында (чәчәкләр) гадәттә ата һәм ана җенесле өлешләре була. 92301 Чәчәк бөреләре көздән нигезләнә, майның өченче декадасында чәчәк ата. 92302 Чәчәк иясе — татарларда чәчәк авыруын чагылдыручы, аның хуҗасы булган мифик җан иясе. 92303 Чәчәккә каршы вакцинация табу Бу авырудан меңнәрчә балалар һәм олы кешеләр үлгән, терелгәннәре гомерләре буена чәчәк шадрасы белән ямьсезләнгәннәр, сукыр яки чукрак калганнар. 92304 «Чәчәкле болын» ( 1999 ) исемле проза китабы бар. 92305 Чәчәкләре 1-4 см диаметрлы, өске һәм урта яфраклар­ның куентыкларында күпсанлы кәрзиннәр булып урнашканнар. 92306 Чәчәкләре гадәттә икешәрләп урнаша. 92307 Чәчәкләре ике җенесле, цимоз чәчәк төркемнәрендә (гадәттә бөтеркәдә), актиноморф яки җиңелчә генә зигоморф. 92308 Чәчәкләре ике җенесле яисә ана җенесле себеркәчле чәчәк оешмасына җыелган, читтән ( бөҗәкләр яисә җил белән) һәм үзеннән серкәләнә. 92309 Чәчәкләре матур түгел, яшел яки аксыл, биш аер­чалы, гади чәчәк тирәлекле. 92310 Чәчәкләре хуш исле, 12 см га кадәр озынлыктагы күп чәчәкле, иелеп торган тәлгәшләргә җыелганнар. 92311 Чәчәкләре эре, ике җенесле, ак яки алсу төстә, чатырсыман чәчәк төркеменә 5-12 данә булып җыела. 92312 «Чәчәкләр сөйли белә» документаль бәянында А. Матросовка кадәр * 83 кеше А. Матросов батырлыгына кадәр үк төрле сугышларда күкрәге белән дошманның ут ноктасын каплый. 92313 Чәчәк төркеменә карап башаклыларга (арыш, бодай, арпа) һәм себеркәчләргә (солы, тары, сорго) аерыла. 92314 Чәчәк ул — җәй атрибуты, яшьлек һәм үсеш, бәхет-шатлык символы. 92315 Чәчелгән дискның мөһим объектлары Әдәбият * Ледяные сателлиты Солнца // Вокруг Света. 92316 Чәчелгән диск һәм Койпер билбавының объектлары Эрида - чәчелгән дискның иң эре билгеле объекты һәм аның иярчене Дисномия (сулда) Чәчелгән диск — чәчелгән (сирәк утыртылган) күбесенчә боз кече җисемнәре белән тулган Кояш системасының ерактагы өлкәсе. 92317 Чеченнар тарихында берничә күчеш була. 92318 Чечен Республикасы, Дагстан Республикасы биләмәләрендә ага. 92319 Чечен сугышлары вакытында зур зарар күргән. 92320 Чечен телендә «безнең кеше» дигәнне аңлата. 92321 Чечера (Кашеляй) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92322 Чечера — Русия территориясеннән ага торган елга. 92323 Чәчер — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 92324 Чечеры ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 92325 Чечиръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92326 Чәчкап Хатыннарның баш киемнәре шактый катлаулы. 92327 Чәч, каш, сакал, мыек кебек төкләрнең төпләренә, күз чокыры кебек эчкә батып яки җыерылып торган урыннарга һәм йөзек асларына да су ирешергә тиеш. 92328 Чәчкә балы составы (%): су — 18—20, углеводлар — 65—80, аксымнар — 0,3—0,4, көл — 0,3; органик кислоталар, ферментлар, витаминнар һ.б. Балның сыйфаты Билгеле булганча, бал кортлары балны үсемлек нектарыннан ясый. 92329 Чәчкә Миңнегали кызы Заһирова әтисен 34 ел буе эзләгән, аңа багышлап китап язган. 92330 Чәчкән вакытта туфракка орлык белән бергә йомыркалар да ашлаганнар, ә беренче чәчү көнендә, басуга чыккан балалар ул йомыркаларны җыя барганнар. 92331 Чәчкән вакытта туфракка орлык белән бергә өомыркалар да ташлаганнар, ә беренче чәчү көнендә, басуга чыккан балалар ул йомыркаларны җыя барганнар. 92332 Чәчкәсе вак, ике, сирәгрәк бер җенесле, чәчкә тәңкәләре һәм 1-2 чәчкә ярысы (лодикулалар) белән уратып алынган. 92333 Чәчкә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 92334 Чечня сугышына һәм кеше хокуклары бозылуга каршы эшен юнәлдерә. 92335 Чечора-Плавица — Русия территориясеннән ага торган елга. 92336 Чәчү вакыты үтә, кырлар буш кала, ачлык башлана. 92337 Чечуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92338 Чечулина ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 92339 Чәчү мәйданнары тагын да кими, терлекләр саны бик нык кыскара. 92340 Чешбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 92341 Чешник — Русия территориясеннән ага торган елга. 92342 Чёрная Лобань – Русия территориясеннән ага торган елга. 92343 Чёрная Маза — Русия территориясеннән ага торган елга. 92344 Чёрная Угормица — Русия территориясеннән ага торган елга. 92345 Чёрненькая — Русия территориясеннән ага торган елга. 92346 Чёрный Калтанчик — Русия территориясеннән ага торган елга. 92347 Чёрный — Русия территориясеннән ага торган елга. 92348 Чёрный Ручей — Русия территориясеннән ага торган елга. 92349 Чёрный Таз — Русия территориясеннән ага торган елга. 92350 Чёрный Тенеш — Русия территориясеннән ага торган елга. 92351 Чёрныш ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 92352 Чёша (Падра) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92353 Чжао Мэнфу — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 150 километрлы кратеры. 92354 Чжу Шужен ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 29,4 километр озынлыкта булган кратеры. 92355 ЧИАССР дәүләт премиясе лауреаты ( 1988 ). 92356 ЧИАССР торгызылудан соң тарихи исем кайтарыла. 92357 Чибәркәй — Русия территориясеннән ага торган елга. 92358 Чибәркүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 92359 Чибәр шаһзадәләр хакындагы әкиятләрне ярата, үзе дә шаһзадә хатыны булырга хыяллана. 92360 Чибирлей — Русия территориясеннән ага торган елга. 92361 Чибриковская ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 92362 Чивка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92363 Чигари ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 92364 Чигас — Русия территориясеннән ага торган елга. 92365 Чигвинцево ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 92366 Чигенү Фашист чигенүе 2 майның иртәсендә, 6 сәгатендә Берлин гарнизоны башлыгы - генерал Вейдлинг чигенә һәм әсирлеккә бирелә. 92367 Чигишан – Русия территориясеннән ага торган елга. 92368 Чидвия (Шильдига) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92369 Чиёё ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 40,2 километр озынлыкта булган кратеры. 92370 Чижа — Русия территориясеннән ага торган елга. 92371 Чижи ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 92372 Чик 38-параллель буенча үтә. 92373 Чиканас — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 92374 Чикашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92375 «Чикерткә» аның татар өлеше була. 92376 «Чикерткә» журналы – 1906 елда Оренбургта чыккан татар юмористик журналы. 92377 Чикишане ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 92378 Чикләр Борынгы греклар Аурупа белән Азия аерым кыйтгалар дип уйлаганнар иде. 92379 Чикләрнең гомуми озынлыгы – 332,5 км. 92380 Чикләр озынлыгы — 1382 км, яр буе сызыгы озынлыгы — 498 км, мәйданы 64589 км²ны тәшкил итә. 92381 Чикләр озынлыгы — 1540 км, яр буе сызыгының озынлыгы — 750 км, мәйданы 75 485 км² тәшкил итә. 92382 Чикләр озынлыгы — 6621 км, мәйданы 447 400 км² тәшкил итә. 92383 Чикле чыгарылмасына ия булган функция ноктада дифференциаль функция дип йөртелә. 92384 Чикляново ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 92385 Чикман — Русия территориясеннән ага торган елга. 92386 Чикмәннең киң, туры аркалы, зур кайтарма якалы һәм озын итеп тегелгән төре барлык татарларда да юл киеме хезмәтен үтәгән. 92387 Чик саклау гаскәрләрендә офицер булып хәрби хезмәт үтү аның өчен чын тормыш мәктәбенә һәм иҗат чыганагына әверелә. 92388 Чиктәшлек География Чукотка автономияле округы Русияның төньяк-көнбатышында урнаша. 92389 Чиктәшлек Әстерхан өлкәсе Каспий буе түбәнлегендәге ярымчүлләрне, Идел-Актүбә тугаен һәм Идел елгасы дельтасын үз эченә ала. 92390 Чиктәшлек — Тарих Жиздра районы 1929 елда оештырылган. 92391 Чиктәшлек Тарих Ижауның Октябрь районы 1945 елның 7 февралендә оештырыла; шуңа кадәр район территорияләре Ижауның Жданов районы составына кергәннәр. 92392 Чи кузаклар әче була, алардан какао исе килми дә. 92393 Чикулаи ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 92394 Чикшина — Русия территориясеннән ага торган елга. 92395 Чикшино ( ) — Коми Республикасының Печора районында урнашкан авыл. 92396 Чиләбе бүлгесе ( ) — Урал өлкәсе составындагы административ-территориаль берәмлек. 1923—1930 елларда гамәлдә торган. 92397 Чиләбегә кадәр 100 км юл, туры автобус йөри. 92398 Чиләбе — Екатеринбург тимер юлында станция. 92399 Чиләбе өлкәсе башкорт авыллары — Чиләбе өлкәсендә милләт буенча башкортлар күпләп яшәгән авыллар. 2002 елгы халык исәбен алу буйынча 174 авылда башкортлар күпләп яши. 92400 Чиләбе өлкәсе, Башкортстан Республикасы биләмәләрендә ага. 92401 Чиләбе өлкәсе белән чиктәш. 92402 Чиләбе өлкәсеең Катау-Иванов районы Башкортстанның Учалы районы биләмәләрендә ага. 92403 Чиләбе өлкәсе, Курган өлкәсе биләмәләрендә ага. 92404 Чиләбе өлкәсендә Су-24 бомбалау очкычы төшеп җимерелде. 92405 Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы биләмәләрендә ага. 92406 Чиләбе өлкәсенең Верхнеурал районы биләмәләрендә ага. 92407 Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы биләмәләрендә ага. 92408 Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы биләмәләрендә ага. 92409 Чиләбе өлкәсенең Нязепетровский районы биләмәләрендә ага. 92410 Чиләбе өлкәсенең Пластово районы, Уй районы биләмәләрендә ага. 92411 Чиләбе өлкәсенең Троицк шәһәрендә туа. 92412 Чиләбе өлкәсенең үсмерләр арасындагы беренчелегендә бернинди техник, тактик күнегүләр үтеп тормастан, яше һәм спортта стажы буенча шактый тәҗрибәле егетләрдән җиңүне тартып алган. 92413 Чиләбе өлкәсе́ ( ) – Рәсәй Федерациясенең Аурупа өлеше субъекты. 92414 Чиләбе өлкәсе, Ырынбур өлкәсе, Башкортстан Республикасы биләмәләрендә ага. 92415 Чиләбе өлкәсе, Ырынбур өлкәсе биләмәләрендә ага. 92416 Чиләбе өязе ( ) — Пермь калгайлыгы, Уфа калгайлыгы, Ырынбур губернасы һәм Чиләбе губернасы эчендә административ-территориаль берәмлек. 92417 Чиләбе – Транссебер магистралендә узел станциясе. 92418 Чиләбе шәһәрендә Муса Җәлилгә һәйкәл ачу инициативасы һәм проекты белән Чиләбе өлкәсе татарлары Конгрессы (башкарма комитет рәисе Лена Колесникова) чыккан. 92419 Чиләбе шәһәрендә яши, вагоннар төзекләндерү депосында слисер булып эшли. 92420 Чиләбе шәһәренең 66-мәктәбен тәмамлый. 92421 Чиләбе шәһәренең Муса Җәлил исемендәге 81 нче мәктәп укучылары русча һәм татарча Муса Җәлилнең шигырьләрен укый. 92422 Чиләбе югары хәрби автомобиль-инженер училищесын һәм Халыкара менеджмент академиясен тәмамлый. 92423 Чиләбе янындагы метеорит шартлавы 2013 елның 15 февральдә сәгать 9:25тә ( Мәскәү вакыты буенча — 7:25) килеп чыккан. 92424 Чили антарктик территориясе ( ) — Чили дәгъва белдерә торган Антарктика секторы. Ул көньяк киңлекнең 60нчы градусыннан көньяктарак, көнбатыш озынлыкның 53-90 меридианнары арасында урнашкан. 92425 Чилибеево — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 92426 Чилидә Вильяррика, Бернардо О’Һиггинс, Алберто-Агостини, Лос-Парагуас, Перес-Росалес һ.б. милли парклар һәм тыюлыклар бар. 92427 Чили — дөньяда иң зур бакыр эксопртчысы. 92428 Чили читкә бакыр, балык һәм диңгез продуктларны, авыл хуҗалыгы продуктларны, силитрә, кәгазь, йод чыгара; читтән нефть, химия әйберләре, электрон һәм машина җиһазлары алына. 92429 Чилянъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92430 Чимал белән тәэмин итү кыен була. 92431 Чимал запаслары дәүләтнең ныклы күзәтчелеге астына алына. 92432 Чимал нигезендә Төньяк Сөяргол ятмасы запасы кулланылачак. 92433 Чим ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 92434 Чимсора — Русия территориясеннән ага торган елга. 92435 Чимуляк — Русия территориясеннән ага торган елга. 92436 Чимыль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 92437 Чина баганасыннан бер якка адымлап, адым саен сызык сызып, 5 урында таяк ыргыту сызыкларын билгелиләр. 92438 Чинарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92439 Чингала — Русия территориясеннән ага торган елга. 92440 Чингаль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 92441 Чиндек — Русия территориясеннән ага торган елга. 92442 Чиң империяси империалистик давлатларның ярым гә әйләнгән. 92443 Чин-Кыкке — Русия территориясеннән ага торган елга. 92444 Чиновниклар алпавытлар кысрыклаган, җирсезлектән интеккән татарларга казак далалары башланган буш торган урыннарга күченергә кушалар. 92445 Чиньяворык ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 92446 Чинья-Ворык — Русия территориясеннән ага торган елга. 92447 Чирак-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 92448 Чиратлашу бирелгән мәгълүматлар арасында араларны керткән, бу әкрен җиһазларга киләсе бирелгән мәгълүматлар әзер булырга мөмкинчелек биргән. 92449 Чиратлашу Сектор чиратлашуы – ул күбесенчә мөрәҗәгать итү вакытына бәйләнгән искергән җайланма сыйфатламасы, аның тарихы санаклар зур дәвамлы бирелгән мәгълүматлар агымнарын укыр өчен артык акрын булган заманнарга тоташа. 92450 Чираттагы җыентык «Believe» 2009 елда чыгарыла. 92451 Чираттагысы — Н.В. Гоголь исемендәге «Триумф» халыкара премиясе. 92452 Чираты әйләнеп килгәч, аңа тагын бер мөмкинлек бирелә, әгәр бу юлы да ялгышса, шулай ук «яна», уенны өр-яңадан башлый. 92453 Чирахчай — Русия территориясеннән ага торган елга. 92454 Чира-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 92455 Чирек финалда җиңүчеләр ярым финалга үтәләр, финал уены исә нейтраль мәйданында үткәрелә. 92456 Чирәмдәге хоккей — такымлы спорт уены. 92457 Чирәм җир» ( Мәскәүдә бөтенрусия күргәзмәсе) * 1958 - “Манёврларда” ( Мәскәүдә бөтенсоюз күргәзмәсе) * 1963 - “Трассалар” ( Корея республикасында халыкара күргәзмә) Иҗаты. 92458 Чирәм Колак — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 92459 Чирәм хоккее үзәге — Казанның спорт корылмасы. 92460 Чирәм хоккее үзәгендә Суперлигада уйнаучы командалар: ир-атларның «Динамо-Казан» һәм хатын-кызларның «Динамо-Идел» командаларының тренировкалары үтә. 92461 Чирәштамак авылы янында Дим елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 92462 Чириз – Русия территориясеннән ага торган елга. 92463 Чирик — Русия территориясеннән ага торган елга. 92464 Чиринда ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 92465 Чири — Русия территориясеннән ага торган елга. 92466 Чиркәү архитектурасының иртә килгән типы - купол һәм хорлар белән өчнефлы базилика (Охридада изге София базиликасы, якынча 1037-1050 еллар). 92467 Чиркәү бу авылдагы рус крестьяннары нияте белән аларның ук акчасына торгызыла. 92468 Чиркәүгә әйләнеп кайткач, келәү итеп, шөкер кылалар, Аллаһ пәйгамбәре Ильяска акафист укыйлар. 92469 Чиркәү җирле халык акчасына төзелә. 92470 Чиркәү зшләре белән идарә итү Дини коллегиягә тапшырыла, озакламый аны Идарә итүче «Изге Синод» итеп үзгәртәләр. 92471 Чиркәү манарасы 1844 елда Фома Петонди проекты буенча төзелгән. 92472 Чиркәү мәктәбен тәмамлаганнан соң, тиречелек кярханәсенә остаханә, мастерская кергән. 92473 Чиркәү-мәхәллә мәктәбен, аннары һөнәрчелек укуханәсен тәмамлаган. 14 яшьтә электромеханика заводында ярдәмчесе булып эшли башлый. 92474 Чиркәү, монастырьлар төзү башлана. 92475 Чиркәүнең бер өлеш җирләре тартып алына, калган җирләренә салым салалар. 92476 Чиркәүнең бер фронтонында, эшчәнлеге һәм Казанга карата яхшы мөнәсәбәте өчен, Иоанн Павел II га һәйкәл куела. 92477 Чиркәү риваяте сөйләвенчә, Матиас Көнбатыш Грузиядә һәм Македониядә вәгазьләр сөйли һәм гомерен еш кына куркыныч астына куя. 92478 Чиркәү якынча 1801 елда төзелә башлый. 92479 Чирмеш Богданы — Татарстанның Минзәлә районындагы юкка чыккан авыл. 92480 Чирмешән ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 92481 Чирмешән (Берёзовая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92482 Чирмешәнгә шактый күп су-чокырлар, ягъни елгалар кушыла. 92483 Чирмешәндәге Никольское ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан сала. 92484 Чирмешән — Русия территориясеннән ага торган елга. 92485 Чирмешән ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 92486 Чирмешән суы аша Каеш коерык, Дәүлиләр күпере дигән күперләр салынган. 92487 Чирмешән суы ярында чишмәләр элек тагын да күбрәк булган. 92488 Чирмешән — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 92489 Чирмеш күтәрелешкә көчле тәэсир ясаганнар. 92490 Чирмешләр Кирәмәт елгасында балаларын чукындырганнар дигән сүзләр дә йөри. 92491 Чирмеш һәм алтай телләрендә урта күтәрелешле, иренләшкән алгы рәт /œ/ сузыгын белдерә ( татар телендә бу аваз Ө хәрефе белән белдерелә). 92492 Чирмиш, Таласлау ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 92493 Чирнең икенче һәм өченче тәүлегендә генә авыруда коры ютәл, томау барлыкка килә. 92494 Чирок — Русия территориясеннән ага торган елга. 92495 Чирь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92496 Чирюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 92497 Чирядка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92498 Чисва — Русия территориясеннән ага торган елга. 92499 Чистайга бара торган юлның уң ягында тау башында куш нарат үскән. 92500 Чистайдагы Әдәби фонд интернатында 500ләп язучы баласы, шул исәптән Т.Гайдар, А.Баталовлар яшәгән. 92501 Чистай кантоны ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 92502 Чистай керәшеннәрендә 30 х 150 см чамасындагы зәңгәр тукымадан, маңгай кырыена ука кисәге тегеп ясалган хатыннар яулыгы булган. 92503 Чистайны «Мәдәни Афина» дип атаулары юкка түгел. 92504 Чистай өязендә « Каракош » фетнәсе башлангач, фетнәне бастыруда корал тотып катнаша. 92505 Чистай районы башлыгы, сенатор Илдус Әхмәтҗанов белән бутамаска Илдус Әхмәтҗанов — Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры артисты. 92506 Чистай районы территориясеннән ага. 92507 Чистай урамы — Казанның Яңа Савин һәм Мәскәү районнарда урнашкан алты лы транспорт магистрале. 92508 Чистаканлылар гаилә әгъзасы. 92509 Чистартылганы ачык төстә, иссез. 92510 Чистартып бетергәч, барысын да яхшылап юалар һәм, салкын су белән кастрюльгә салып, 3 сәгать пешерәләр. 2 сәгать кайнаганнан соң тавык ите өстиләр. 92511 Чиста сулы шул күлне чүп-чар ташлап, томалап бетергәннәр. 92512 Чиста һава күк төсне кечкенәрәк (спектрның кызыл ягына таба) дулкынлы нурланышларга караганда көчлерәк тарата, шуңа күрә көндезге күк йөзе күк төстә. 92513 Чиста хәлдә һиндыба эчемлеген 0,5 л суга 1 аш кашыгы по­рошок исәбеннән ясыйлар, 2—3 минут кайнаталар һәм марля аша сө­зәләр. 92514 «Чиста Чишмәләр» - Татарстан Республикасының Кайбыч районы җирләрендә Чистые Ключи авылы янында, аннан көньяк-көнбатыштарак урнашкан региональ карамактагы табигый һәйкәл булган резерв җир участогы. 92515 Чистая — Русия территориясеннән ага торган елга. 92516 Чистовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92517 Чистовражье ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 92518 Чистое Озеро — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 92519 Чистые Ключи — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы торак пункт. 92520 Чистые Пруды — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 92521 Чистые Пруды ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 92522 Чистюнька — Русия территориясеннән ага торган елга. 92523 Чит авыллардан килеп укучылар өчен интернат ачыла.. 92524 Читаево ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 92525 Читаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 92526 Чит җирләрдә булып күпне күрү әдипнең дөньяга карашлары киңәя һәм тирәнәя баруга булыша. 92527 Чит илгә беренче гастрольләре Вьетнам Демократик Республикасына була. 92528 Чит илгә чыгып уку мөмкинлеге булмаган бик тырыш укучыларга мәдрәсә үз казнасыннан ярдәм күрсәтеп, чит илгә җибәрә торган булган. 92529 Чит илдә «Беренче әйләнештә» һәм «Рак корпусы» басылып чыга. 92530 Чит илдә дә әдәби иҗат эшен туктатмый, газета-журналларда яза, тарихи, публицистик, биобиблиографик хезмәтләрен бастыра. 92531 Чит илдән килеп торучыларның өлеше якынча 10%. 92532 Чит илләр белән сәүдә итү өчен Гитлер сугыш белән янау ысулын куллана. 92533 Чит илләргә гастрольләр белән еш чыгалар. 92534 Чит илләргә килгәндә исә, марилар Казакъстанда (12 мең), Украинада (7 мең), Үзбәкстанда (3 мең) яшиләр. 92535 Чит илләрдә алган тәэсирләрен ул көндәлек дәфтәренә теркәп бара. 92536 Чит илләрдәге фәнни оешмалар белән сугыш елларында тукталган китап алмашу эше дә яңартыла. 92537 Чит илләрдә дә, Рәсәйдә дә андый дарулар әлегә әзерләнә генә. 92538 Чит илләрдә йөрү башка халыкларның тормышын сурәтләгән әсәрләр тууга сәбәп була. 92539 Чит илләрдә * Муса Җәлил һәйкәле (Усть-Каменогорск) – Казакъстанның Үскәмән шәһәрендә ( 2015 ). 92540 Чит илләрдән кайтарылган әзер дарулар да бар. 92541 Чит илләрдән килгән эшчеләр күп. 2,5 млн. 92542 Чит илләрдә яшәгәндә дә төпле газета-журналлар чыгара, әдәби әсәрләр иҗат итә. 92543 Чит ил, рус, совет композиторларының операларында баритон партияләрен (игезәк туганы Мөслим Абдуллин тенор партияләрен) башкара. 92544 Чит ил, рус, совет композиторларының операларында лирик тенор партияләрен (игезәк туганы Ришат Абдуллин баритон партияләрен) башкара. 92545 Чит ил туризмы. 92546 Чит ил уйгур әдәбияты башында торганнар: Латфулла Муталлип (1925-1945), Ним Шаһид (т. 1906), Хамраев Мумин (1908-1955), Зуннун Кадыри (т.1915), Нур Бусаков (1920-1952). 92547 Чит ил һәм Русия фәнни даирәләрендә, 1825 елда Русия патшасы Александр I Таганрогта көтмәгәндә генә үлеп китмәгән, дигән фараз бар. 92548 Читкә чыгарыла торган товарларның төп өлешен затлы мехлар һәм туннар тәшкил иткән. 92549 Чит тавыш "Чит тавыш" электрон схемалар өлкәсенә карый. 92550 Чит тал чокыры көньяк урманнан башланып Ураз елгасына барып тоташа. 92551 Читтә калган бер кыз «күрше хатын» дип атала. 92552 Чит телләрне яхшы белүе, фәлсәфи яктан тирән фикер йөртүе аның фәнни иҗатында да чагылыш тапты. 92553 Чит тәм булу сәбәпле, аңа бу категориядә соңгы урын бирелде. 92554 Читтән карап торусыз өйрәнү – ул керү агымында өлгеләрне табу сәләте. 92555 Читтән килгән европалылар күбесенчә климат шартлары яхшы булган урыннарда яшиләр һәм кыйтга халкының аз гына өлешен тәшкил итәләр. 92556 Читтән килгән журналистларның саны Русиянеке һәм Татарстанныкына караганда күбрәк булгандыр. 92557 Читтән китерелгән тимер руда һәм җирле кокс нигезендә эшләүче металлургия заводлари (шул исәптән, Краковтагы металлургия комбинаты һәм мәшһүр "Катовице" комбинаты) Югары Силезия агломерациясендә урнашкан. 92558 Читтән торып Казан дәүләт университетын тәмамлый. 92559 Читтән торып уку бүлегенә күчеп, Башкортстанның район газеталарында әдәби хезмәткәр, аннары Уфада Башкортстан радиокомитетында редактор булып эшли. 92560 Читтән торып уку-укыту мәктәбенең нигезенә иҗат остаханәләре, мастер-класслар, спецкурслар һәм тренинглар принцибы салынган. 92561 Читтән торып укып, 1954 елда Казан дәүләт педагогия институтының тарих факультетын тәмамлый. 1946-1952 елларда туган авылы мәктәбенең башлангыч сыйныфларында укыта. 92562 Читтән торып шахмат уйнау Шахмат яки шашка кебек абстракт уеннарда спортчылар бер берсен күрмичә ерак аралар аркылы уйный ала. 92563 Читтә эшләгән вакытта ул Тибетнең төрки халыклар яшәгән өлкәләрендә җанлы сөйләмне өйрәнә һәм язмалар алып бара. 92564 Чит эшләр министры тарафыннан идарә ителә. 92565 Чит-ят җирдә вафат була. 92566 Чичаг — Русия территориясеннән ага торган елга. 92567 Чичән Википедиясе ( ) – нең чичән телендәге бүлеге. 92568 Чичән Җөмһүриятенең атказанган артисты ( 2014 ). 92569 Чичәнстанда ФСБның чик буе идарәсе машинасына сугышчылар һөҗүм итеп 3 хәрбине үтерде, 5-не яралады. 92570 Чичиборка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92571 Чичка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92572 Чичка-Юл — Русия территориясеннән ага торган елга. 92573 Чичка-Юс — Русия территориясеннән ага торган елга. 92574 Чичкис — Русия территориясеннән ага торган елга. 92575 Чишелмәве исбатланган беренче мәсьәлә булып тукталу проблемасы тора. 92576 Чишеп бетергәч, курчакларны алып кайтып китә. 92577 Чи шикәр, кокос мае, копра, алтын экспорты. 92578 Чишмә авылы тирәсендә урнашкан төбәк әһәмиятендәге табигать һәйкәле. 92579 Чишмәбаш (Коллар) — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 92580 Чишмә — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 92581 Чишмә — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 92582 Чишмә — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 92583 Чишмә — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 92584 Чишмә бистәсе — әһәмиятле тимер юл станциясе. 92585 «Чишмә буенда» 1966 елның 20 октябрендә Казакъ ССРның Петропавел шәһәрендә туган. 92586 Чишмә Гомәртау төбеннән башлана. 92587 Чишмәдә төзелеш оешмалары урнашкан: «Башмодульстрой» ҖЧҖ, ҖЧҖ «Аргон», ГУП «Башкортавтодор» Чишмә ДРСУ. 92588 Чишмә-Каран — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 92589 Чишмә-кизләүләрнең күренеклеләре: Абыстай, Бадиан, Сабир, Фабрик, Шәкүр, Мулла, Ташчишмә, Гыйбад чишмәләре һ.б. Авыл басуында Мөхетдин, Яңа Мәңгәр күлләре бар. 92590 Чишмәлекүл — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 92591 Чишмәләр Авылда чишмәләр дә шактый күп. 92592 Чишмәләр бик чиста һәм сулары йомшак. 92593 Чишмәләрне карап, чистартып торалар. 92594 Чишмәләрнең мүге кызыл төстә, шуңа күрә авылдан аерылып чыккан бистәне дә Кызыл Чишмә дип атаганнар. 92595 Чишмәне карап һәм чистартып торалар. 92596 Чишмә районында укытучы, Уфада “ Яшь коммунар ”, Дүртөйле районында “Ярыш” гәҗитләрендә (1933 ел) әдәби хезмәткәр булып эшли. 92597 Чишмә — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 92598 Чишмә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы авыл. 92599 Чишмә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 92600 Чишмә — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 92601 Чишмә-Уракай белән Арбаш авыл советын тәшкил итә. 92602 Чишмә ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 92603 Чишмә чыкканнан соң Мостафаны әүлия булган дигән нәтиҗәгә килгәннәр, ә чишмәсен Әүлия чишмәсе дип атый башлаганнар. 92604 Чишмә янында элек бик матур болын булган, анда ат көтүе көткәннәр, атларны шушы чишмәдән эчергәннәр. 92605 Чишмә яшәү чыганагы, табигатенең саф матурлыгы. 92606 Чишья — Русия территориясеннән ага торган елга. 92607 Чи этил спирты (сырец) үзе күптөрле катнашмалардан гыйбарәт, шул исәптән агулы аракы маеннан да. 92608 Чию — Русия территориясеннән ага торган елга. 92609 Чия бакчаларына зыян салырга мөмкин. 92610 Чия ( ) — Кече Чирмешән елгасы кушылдыгы. 92611 Чияле Алан — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 92612 Чиялетау — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 92613 Чияле Үзән — Русия территориясеннән ага торган елга. 92614 Чия пилмәне Бу пилмәннең камырын да ит пилмәненеке кебек әзерлиләр. 92615 Чиятау — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 92616 Чиятөш — Русия территориясеннән ага торган елга. 92617 Чиятүбә — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 92618 Чкалова ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 92619 Чкалов районы ( ) — Екатеринбург шәһәре районнарының берсе. 92620 Чкаловский — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 92621 Чкаловское ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 92622 Чкаловск районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 92623 Чкаловск ( ) — Русия Федерациясенең Нижгар өлкәсендә урашкан шәһәр. 92624 Чобайтал — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 92625 Чоба Татар халкының гадәти өс кием­нәре арасында өйдә тукылган киндердән яки җитеннән һәм өйдә баскан туладан эшләнгәннәре дә бар. 92626 Човаж — Русия территориясеннән ага торган елга. 92627 Чөгәде — Русия территориясеннән ага торган елга. 92628 Чөгендердә - гади чөгендер борчасы һәм көньяк чөгендер борчасы, бәрәңге һәм томатта - бәрәңге, киндер һәм колмакта киндер борчалары очрый. 92629 Чөгендер күпереп торган ак йомычка өеменә әйләнә. 92630 Чөгендер һәм камыш шикәре – мөһим азык-төлек, шикәр комы һәм рафинад кисәкчекләре сыйфатында кулланыла. 92631 Чөгәнә — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 92632 Чож — Русия территориясеннән ага торган елга. 92633 Чожуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 92634 Чойда — Русия территориясеннән ага торган елга. 92635 Чойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92636 Чой — Русия территориясеннән ага торган елга. 92637 Чокадытамак — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 92638 Чокалы — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 92639 Чокалый үз авылында татар балаларына рус теле укыта. 92640 Чокыр Бесконечный — Русия территориясеннән ага торган елга. 92641 Чокырга бирелгән атама да һәм авылның исеме дә шушы вакыйгага бәйле рәвештә барлыкка килә. 92642 Чокыр Гаврило — Русия территориясеннән ага торган елга. 92643 Чокыр Голый — Русия территориясеннән ага торган елга. 92644 Чокыр Деловая Кубра — Русия территориясеннән ага торган елга. 92645 Чокыр Домашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92646 Чокыр Дубовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92647 Чокыр Дуплышко — Русия территориясеннән ага торган елга. 92648 Чокыр Клопиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92649 Чокыр Коры Дол — Русия территориясеннән ага торган елга. 92650 Чокыр Коры Овсянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92651 Чокыр Коры Речка – Русия территориясеннән ага торган елга. 92652 Чокыр Красная Речка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92653 Чокыр Крутец — Русия территориясеннән ага торган елга. 92654 Чокыр Махов — Русия территориясеннән ага торган елга. 92655 Чокырны көздән казып куйсаң, дым тупларга уңай була. 92656 Чокыр Плетнев — Русия территориясеннән ага торган елга. 92657 Чокыр Подлесенский — Саураш елгасы кушылдыгы. 92658 Чокыр Придорожный — Русия территориясеннән ага торган елга. 92659 Чокыр Прямой — Русия территориясеннән ага торган елга. 92660 Чокыр Разживин — Русия территориясеннән ага торган елга. 92661 Чокыр Ростоши — Русия территориясеннән ага торган елга. 92662 Чокыр Рудаев — Русия территориясеннән ага торган елга. 92663 Чокыр Семибратский — Русия территориясеннән ага торган елга. 92664 Чокыр сугышында мөселманнарга 10 меңлек мөшрикләр гаскәренә каршы торырга туры килә. 92665 Чокыр сугышыннан соң, Әбү Зәрр Мәдинәгә күчә. 92666 Чокыр-үзән челтәренең озынлыгы 1 кв. 92667 Чокырча ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 92668 Чокыр Чугуновский — Русия территориясеннән ага торган елга. 92669 Чокыр Яменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92670 Чолва — Русия территориясеннән ага торган елга. 92671 Чолганышның өчпочмак сыман тоташтыруы булмаса, нуль тәртипле (нулевой последовательности) ток “үзәктә” (сердечник) нуль тәртипле (нулевой последовательности) ток кырларының барлыкка килүенә китерер иде. 92672 Чолиги-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 92673 Чолман ( ) — 1991 елдан мари телендә чыгучы Башкортстан республикасы иҗтимагый-сәяси гәҗите. 92674 Чолпон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры озынлыгы якынча 6.3 километр булган, кратеры. 92675 Чолус — Русия территориясеннән ага торган елга. 92676 Чөмә-Елга — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 92677 Чомкосаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92678 Чөнки 1814 елгы сугышта биредәге нагайбәкләр бу сугышта катнашкан булалар. 92679 Чөнки 1938 елдан бирле кытайлар японнар белән сугыша, ил эчендǝ кызыллар белǝн миллǝтчелǝр арасындагы ватандашлар сугышы бара, аннары АКШның да сугышка керүе белǝн тормыш шартлары тагын да куркынычрак була башлый. 92680 Чөнки адәм баласының горурланырлык, тәкәббер булырлык бер нәрсәсе дә юк. 92681 Чөнки алар арасында төрле ярминкәләрдә һәм кырыктартмачылардан сатып алынганнары, ягъни төр­ле җирдән китерелгәннәре дә күп. 92682 Чөнки аларда тояк урынына ике сөял генә. 92683 Чөнки алар чәч толымнарын аркага салындырып йөрмәгәннәр, бәлки урыс хатыннары кебек, баш әйләнәсенә урап мәләнчек (волосник) кигәннәр. 92684 Чөнки Аллаһы Тәгалә аңа кая бирергә икәнлеген күрсәтте. 92685 Чөнки аңарда күп кенә иҗат планнары өлгереп җиткән була. 92686 Чөнки аны җентекләп тикшерергә кирәк. 92687 Чөнки аны элеккеге «изге» урынында — Иерусалимдагы Гыйбадәтханә тавында гына торгызырга мөмкин була. 92688 Чөнки бакыр ятмалары яшь дип билгеләнә. 92689 Чөнки башка исемнәренең һәрберсе аңлаткан мәгънәләрне бер сүз үзе генә дә ачыклый. 92690 Чөнки безнең урын көнчыгыштарак урнашкан. 92691 Чөнки, беренчедән, бодайның уңдырышлылыгы бермә-бер югары, ул сабагыннан чиста килеш алына. 92692 Чөнки биредә җир­ләр уңдырышлы, кара туфраклы, җитмәсә күлле-елгалы, сулы яклар. 92693 Чөнки борынгы заманнарда Озын Куак авылы урынында тоташ куе урманнар үскән. 92694 Чөнки буаны Сабир атлы кеше будырган. 92695 Чөнки бу вакытта авыру кешедән яисә вирусны йөртүчедән авыру тудыручы, шул исәптән грипп вируслы бактерияләр тарала һәм авыру тирәсендә зарарлы зона барлыкка килә. 92696 Чөнки бу вакытта, беренчедән, кәгазь эшләү башлана, икенчедән, листовкалар бик арзан була. 92697 Чөнки бу кадәрле акча табылмаячак, димәк, ул гомер буена коллыкта калырга, ат абзарларында сугылып йөрергә дучар! 92698 Чөнки бу урында хәзер кара морҗалар йортлар-һәйкәлләр булып калыккан. 92699 Чөнки вискоза организм өчен, бигрәк тә кечкенә балалар өчен кирәк булган ультрамиләүшә нурларны яхшы үткәрә. 92700 Чөнки дөньядан, аның физик һәм рухи кыйммәтләреннән ваз кичү, барлык каршылыклар алдында баш ию җәмгыятьне гаделлек нигезендә үзгәртеп кору эшенә булыша алмый. 92701 Чөнки әнә шул хоботыочында кечкенә генә бер яки ике бармакчыгы бар. 92702 Чөнки җыеп алынган уңышны бер генә кешегә бирсәң, аның череп-бозылып исраф булуы бар. 92703 Чөнки заводлар үзләре спирт чыгармый, сатып алганын су белән бутый гына. 92704 Чөнки иске нигездәге каралты-кураларны, яртылаш череп иңгән өйләрне сүтеп азапланасы, яңа нигезгә күчереп җәфаланасы юк. 92705 Чөнки кайбер инфекцияләр нәтиҗәсендә мөгезматдәдә җөйләр барлыкка килеп күнү начарлана ала яки мөгезматдә тишелеп, инфекция күз эченә үтеп кереп, хәтта сукырлыкка китерә ала. 92706 Чөнки канда туклыклы матдәләр бар, бу бөҗәкләр өчен шәп азык булып тора. 92707 Чөнки кислород катлаулы органик матдәләрнен таркалуы белән бара торган химик процессларда катнаша. 92708 Чөнки Коръән беренче мәртәбә Бәраәт кичәсендә дөнья күгенә иңдерелгән һәм Кадер кичәсендә Пәйгамбәребез (с. 92709 Чөнки көтеп торылган дошман кораллар 150-мм орудиялы күренеште уйланылган идә. 92710 Чөнки Миңлегәрәйнең Кырымдагы яклаучысы, олы әмир Әмәнәк бәк үзенең ханзадәсен яклауны сорап солтанга мөрәҗәгать итә. 92711 Чөнки мондый эчемлекне җитештерү гомуми күләмдә нибары 1 процент чамасын гына тәшкил итә. 92712 Чөнки нәрсәдер бүген танып беленмәгән икән, иртәгә (яисә соңрак) ул танып белүгә бирелергә мөмкин. 92713 Чөнки орлык тартмачыклары бер үк вакытта өлгереп җитми. 92714 Чөнки пляж волейболы командасы дүрт кешедән генә тора. 92715 Чөнки республикабызның төрле спорт бәйгеләрендә ел саен нәкъ менә Саба районы балалары беренчелекне ала, һәм Бөтенроссия бәйгеләрендә республикабыз данын да алар яклый. 92716 Чөнки Русиядә Исламга карата мөнәсәбәт һәрвакыт каршылыклы булган. 92717 Чөнки Салман әс-Согуд, үзе кыйрал булып китүгә үк, тәхетнең мирас буенча күчү тәртибен (кыйраллыкны атасыннан улына түгел, абыйсыннан энесенә бирү канунын) үзгәртте. 92718 Чөнки тамгалар «бу әйбер минеке, тимәгез» дип мал иясе турында мәгълүмат җиткергән. 92719 Чөнки тирән күмсәң, ул тиз генә үсеп китә алмый. 92720 Чөнки укыту-тәрбия эшен заман таләпләренә җавап бирерлек итеп оештырмый торып җәмгыятьнең үсешенә, алга китешенә исәп тотып булмый. 92721 Чөнки ул вакыттагы корылмалар таштан түгел (Тулуза янында таш табу урыннары булмаган), ә киптерелгән кирпичтән төзелгән булганнар. 92722 Чөнки үлем очрагы турыдан-туры ачлык белән бәйләнмәгән. 92723 Чөнки ул көрәш шавы тынып тормаган урынга илтә. 92724 Чөнки ул организмда май катламы утыруга комачаулый, йөрәк-кан тамырлары системасына уңай йогынты ясый. 92725 Чөнки ул шактый иртә кулланудан чыккан. 92726 Чөнки һава чаңнан тазартыла; норматив кирәк һәм дымлылык булган һәм температурага һаваны күтәрә яки киметә. 92727 Чөнки Хәзәр Каһанлыгындагы рун язуы соңрак төрки халыкларның тамгаларына күчүе билгеле. 92728 Чөнки хәрәкәтләнгәндә ул автомобиль агымына тәэсир итми, үз юлыннан бара. 92729 Чөнки һәр организмның чиргә каршы тору сәләте үзгә. 92730 Чөнки чемпионат алдыннан бер атна чирләп яттым. 92731 Чон Чхоль — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 120 километрлы кратеры. 92732 Чордашларының Тулуз-Лотрекның тормышын артык «публичный» һәм «Мулен Руж» кабаресындагы биюче хатын-кызларның киемнәреннән дә чуаррак дип бәяләве очраклы булмый. 92733 Чорова Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 92734 Чор өчен характерлы күренеш — мөстәкыйль һәм субстанциаль чынбарлык югарылыгында бәяләнгән идеяләр турындагы тәгълиматны дәлилләргә омтылу. 92735 Чорсу сәүдә гөмбәзе Чорсу сәүдә гөмбәзе Ширдор мәдрәсәсе артында урнашкан. 92736 Чорт — Русия территориясеннән ага торган елга. 92737 Чочергина — Русия территориясеннән ага торган елга. 92738 Чоя ( ) — Алтай Республикасының Чоя районында урнашкан авыл. 92739 Ч.Т. Айтматов әсәре Олег Ханов Олег Ханов 1951 елның 11 августында БАССР Архангель районы Кызгы авылында туган. 92740 Чуазас (Зур Чуазас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92741 «Чуар тавык», «Уңышсыз рәсем» хикәяләре, «Ил гизүчеләр һәм хәйлә сөючеләр» тәрҗемә әкиятләре «Нәниләргә бүләк» почмагының матур битләреннән санала. 92742 Чуаш авыллары районның Апас районы белән чик буйларында, ә рус авылларының күбесе Бәрле елгасының сул ярында урнашкан. 92743 Чуаш Аксуы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 92744 Чуаш АССР атказанган табибы ( 1964 ). 92745 Чуаш АССР ның атказанган мәдәният хезмәткәре. 92746 Чуаш Афонькәсе — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 92747 Чуаш балаларының 63%ы чуаш телен өйрәнә. 92748 Чуаш Борнае — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 92749 Чуаш дәүләт академия драма театры (К. 92750 Чуаш дәүләт академия драма театры Константин Иванов исемен йөртә. 92751 Чуаш дәүләт академия җыр һәм бию ансамбле ( ) — Чуашстан Республикасының Чабаксар шәһәрендә иҗат итүче сәнгать коллективы, бөтенсоюз, бөтенроссия бәйгеләре җиңүчесе, Чуашстан Республикасының К. Иванов исемендәге дәүләт премиясе лауреаты ( 1977 ). 92752 Чуаш дәүләт опера һәм балет театры ( ) — Чуашстанның башкаласы Чабаксар шәһәрендә иҗат итүче, дәүләт карамагындагы сәнгать коллективы. 92753 Чуаш Иле — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 92754 Чуаш Ишлесе — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 92755 Чуаш Карамалысы — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 92756 Чуаш Кичүе — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 92757 Чуаш Колмаеры ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 92758 Чуаш кызы белән татар егетенең көчле һәм фаҗигале мәхәббәтен романтика катыш реалистик буяулар белән сүрәтләнгән әлеге повесть кат-кат басылып, соңыннан ( 1960 елда ) чуаш теленә дә тәрҗемә ителә. 92759 Чуаш кызы образында хезмәт сөючән, яхшы күңелле, шаян табигатьле авыл кызы мәхәббәтенең капитализм чорындагы рамасы сүрәтләнә. 92760 Чуашлар күпләп республиканың көньяк, көньяк-көнбатышта һәм Идел алды районнарда торалар. 92761 Чуашларның калганнары да исламга күчмәсеннәр дип курыккан хакимият авылга рус гаиләләрен күчереп утырта. 92762 Чуашлар ханга бик үк нык буйсынмаганнар. 92763 Чуаш Майнасы — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 92764 Чуаш, мари һәм мукшылар (мордва) бирегә Тау ягыннан килгәннәр. 92765 Чуаш Мәнҗесе — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 92766 Чуаш Олканы — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 92767 Чуаш Республикасы һәм Марий-Эл Республикасы белән чиктәш. 92768 Чуашстан башкаласы Чабаксар шәһәре биләмәләрендә ага. 92769 Чуашстан биләмәләрендә ага. 92770 Чуашстан дәүләт китап пулаты мәгълүматы Бүләкләре, мактаулы исемнәре * К. Иванов исемендәге дәүләт премиясе ( 1988 ) – «Чуаш халык авыз иҗаты» алты томлыгы ( 1973 1987 ) өчен (автордаш). 92771 Чуашстан мәдәни тормышында зур урын тота. 92772 Чуашстанның алатыр районы биләмәләрендә ага. 92773 Чуашстанның Батыр районында башлана. 92774 Чуашстанның Әлек районы биләмәләрендә ага. 92775 Чуашстанның иң биек ноктасы — 286,6 м ( Шомырша районының Яблоновка авылы янында). 92776 Чуашстанның Козловка районы биләмәләрендә ага. 92777 Чуашстанның Комсомол районы биләмәләрендә ага. 92778 Чуашстанның Кызыл Чутай районы биләмәләрендә ага. 92779 Чуашстанның Ормар районы биләмәләрендә ага. 92780 Чуашстанның өч районы биләмәләрендә ага. 92781 Чуашстанның Порецкое районы биләмәләрендә ага. 92782 Чуашстанның Порецк районы биләмәләрендә ага. 92783 Чуашстанның тимер юл төененә — Канашка — 80 км. 92784 Чуашстанның Урнар районы биләмәләрендә ага. 92785 Чуашстанның халык артисты ( 2014 ). 92786 Чуашстанның Шомыршы районы биләмәләрендә ага. 92787 Чуашстанның Шүмерле районы биләмәләрендә ага. 92788 Чуашстанның Ядрин районы биләмәләрендә ага. 92789 Чуашстанның Ялчык районы биләмәләрендә ага. 92790 Чуашстанның Янтык районы биләмәләрендә ага. 92791 ; Чуашстан * Сосновка (Епрәч районы) — Епрәч районында урнашкан торак пункт. 92792 Чуашстан чиге буенда урнашкан. 92793 Чуашстан чигендә урнашкан. 92794 Чуаш Тайбасы — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 92795 Чуаш тел белемен, аның стилистикасын беренче өйрәнүчеләрдән. 92796 Чуаш телендә /y/ югары күтәрелешле, иренләшкән алгы рәт сузыгын белдерә ( татар телендә бу аваз Ү хәрефе белән белдерелә). 92797 Чуаш теленә :Заводсен вучӗпе ир те каҫ ҫынсене ҫунтаран эс, Хусан. 92798 Чуаш Тимерлеге — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 92799 Чуаш халык авыз иҗаты буенча 6 томлыкны ( 1973 1987 ) төзүдә катнаша. 37 китабы, 100 тәрҗемә әсәре, 200 фәнни хезмәте бар. 92800 Чуаш һөнәри театрына игез салучы, беренче режиссеры — И.С. Максимов –Кошкинский. 92801 Чуаш Чабаксары — Татарстан Республикасының Яңа Чишмә районындагы торак пункт. 92802 Чуаш Чагылдымы — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 92803 Чуашча камсул, марича камчол татарчадан «камзул» булырга тиеш. 92804 Чуаш Шәпкәсе — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 92805 Чуаш Ялтаны — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 92806 Чуаш Янтуганы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 92807 Чубадо ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 92808 Чубар Абдул — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 92809 Чубаръяз — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 92810 Чуб — Русия территориясеннән ага торган елга. 92811 Чубукаран ( ) — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 92812 Чубур — Русия территориясеннән ага торган елга. 92813 Чубъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92814 Чуванское авыл җирлеге - Чукотка автономияле округының Анадыр районы составына кергән административ берәмлек. 92815 Чувашева ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 92816 Чувашева ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 92817 Чуваши ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 92818 Чувашский Пруд ( ) — Чиләбе өлкәсенең Әшә районы составына керүче авыл. 92819 Чуваш телендә дә актив кулланыла. 92820 Чүгеш — Яман-Юшатыр елгасы кушылдыгы. 92821 Чугорь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92822 Чугрум — Русия территориясеннән ага торган елга. 92823 Чугурем — Русия территориясеннән ага торган елга. 92824 Чудеса — Русия территориясеннән ага торган елга. 92825 Чудиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92826 Чудиново ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 92827 Чудиново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 92828 Чудиновцы ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 92829 Чудова — Русия территориясеннән ага торган елга. 92830 Чудотвориха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92831 Чудь-Ю-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 92832 Чудь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92833 Чуелдан 6 километр ераклыкта Канаш — Чабаксар тимер юл тармагы үтә. 92834 Чуел ( искечә — Цывильск, ) — Чуашиядә шәһәр, Чуел районының административ үзәге. 92835 Чуенда — бәрәңге, кайчагында борчаклы аш, ә чүлмәктә төрле боткалар пешергәннәр. 92836 Чуеннан челтәрле коймалар һәм капка ясауны җирле Чабакса осталары башкарганы билгеле. 92837 Чуенчы-Чупан — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан ике татар авылының берсе. 92838 Чуенчы-Чупан, Мәчетбар халкы үзләре дә ата-бабаларының җиренә сәфәр кылганнар. 92839 Чуж-Мер-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92840 Чужья — Русия территориясеннән ага торган елга. 92841 Чуйка ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 92842 Чуйка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92843 Чуйков гаскәре каһарманлыгы Сталинград каһарманы - генерал-лейтенант Василий Чуйков Сентябрь аенда фашистлар Сталинград эченә һөҗүм итеп кергәннәр. 92844 Чукалы — Урей елгасы кушылдыгы. 92845 Чукачой ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 92846 Чүкечбаш акула балаларын уылдык-күкәй салып чыгара. 92847 Чукля — Русия территориясеннән ага торган елга. 92848 Чукмарбаш 2-3 ай эчендә бакага әйләнә. 92849 Чукмарлы — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 92850 Чукоткага барыр өчен чит илле кешеләргә ФСБның рөхсәте кирәк. 92851 Чукотка да табигый газ белән нефть ятмалары бар имеш. 92852 Чукотка ярымутравның зур өлеше тундра үсемлекләре белән капланган. 92853 Чукот теле — Чукотка-Камчатка телләре гаиләсенең чукот-коряк тармагына караган тел. 92854 Чукот ярымутравынан ( Русия ) Беринг бугазы белән аерыла, көнчыгышта Канада белән чиктәш. 92855 Чукренс — Русия территориясеннән ага торган елга. 92856 Чүкри Алим авылы булып та билгеле. 92857 Чукса ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 92858 Чукурова университеты ( төр. 92859 Чукусамаль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92860 Чукчино ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 92861 Чукша ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 92862 Чукша ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 92863 Чукша ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 92864 Чукындыру сәясәте вакытында авылның бер өлеше чукындырыла. 92865 Чукындыру сәясәте вакытында авыл халкы күрәсең чукындырылган булган. 92866 Чукындыру сәясәте вакытында авыл халкы чукындырылган булган. 92867 Чукындыручылар авыл халкын бик каты кыйныйлар. 92868 Чукындырылган бисермәннәр ар теленә күчәргә мәҗбүри булганнар: чукындырылмаганнары үзләрен татар дип хис иткәннәр. 92869 Чукындырылган татарларның бабалары арасында нугайлар да булырга охшый. 92870 Чукынмасаң, кенәз булып калмыйсың, имениең, колларың кулыңнан алына. 92871 Чулаксай — Русия территориясеннән агучы елга. 92872 Чулас — Русия территориясеннән ага торган елга. 92873 Чүл вә ярымчүл үсемлекләре үсә. 92874 Чүл, дала һәм урман-дала зоналарында таралган. 92875 Чулда — Русия территориясеннән ага торган елга. 92876 Чүлдә әлҗәзаирлеләр күбесенчә терлекчелек белән шөгыльләнәләр һәм күчмә яисә ярым күчмә тормыш алып баралар. 92877 Чулей — Русия территориясеннән ага торган елга. 92878 Чулекташ — Русия территориясеннән ага торган елга. 92879 Чулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92880 Чүлләр арасында иң мәшһүрләре: Зур Ком чүле, Зур Виктория чүле. 92881 Чүлләрдә дөяне хуҗалык шартларында авыр йөк ташу өчен файдаланалар. 92882 Чүлләр комлы, ташлы, балчыклы була ала. 92883 Чүлләр территориянең 90 % ка якынын тәшкил итә. 92884 Чуллягай-Нярый-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 92885 Чулман елгасының уңъяк яр буе тугаенда, Алабуга районының Танай авылыннан 4 км көньяк-көнбатыштарак урнашкан. 92886 Чулман елгасы Пермьне Аурупа су юллары белән тоташтыра. 92887 Чулманны бүү, Түбән Кама ГЭСы төзелү * Радиоостаханә. 92888 Чулманның түбән агымында табылган Пьянобор культурасы истәлекләре яңа эра башына туры килә. 92889 Чулманның уң кушылдыгы. 92890 Чүлмәктә пешкән гөбәдия Бөтен нәрсәне табада пешерә торган гөбәдиягә әзерләгән кебек әзерлиләр. 92891 Чулок — Русия территориясеннән ага торган елга. 92892 Чулпан — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 92893 Чулпан — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 92894 Чулпан — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 92895 Чулпан — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 92896 Чулпан ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6,3 километр озынлыкта булган кратеры. 92897 Чулпан ( ) — Горький тимер юлы Казан регионының платформасы. 1958 елда ачылган. 92898 Чулпан — Җирнең күк йөзендә яктырыш буенча Кояш һәм Ай соңыннан өченче объект, аның күренмә йолдызча зурлыгы −4,6 m җитә. 92899 Чулпан Наил кызы Хаматова (1975 елның 1 октябрендә, Казан) — Русия театр һәм кино актрисасы. 92900 Чулпан ( ) — Пенза өлкәсенең Пачелма районына керүче татар авылы. 92901 Чулпан — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 92902 Чулпан — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 92903 Чулпан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 92904 Чулпан Хаматова һәм Дина Корзун онкология белән авырткан балаларына зур игътибар җәлеп итә. 92905 Чулпан яки Венера, Зөһрә ( ) — Кояш системасының икенче эчке планетасы. 92906 Чулпыч — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 92907 Чулта — Русия территориясеннән ага торган елга. 92908 Чулым татарлары биредәге төрки халыкларның һәм кет, селкупларның кушылуыннан килеп чыкканнар. 92909 Чулым татар теле үлеп баручы телләр исемлегендә. 92910 Чулым татар теле — язусыз тел булып тора. 92911 Чульга — Русия территориясеннән ага торган елга. 92912 Чульча — Русия территориясеннән ага торган елга. 92913 Чумаевка — Оз территориясеннән ага торган елга. 92914 Чумайтло ( ) — Горький тимер юлы Ижау бүлекчәсенең станциясе. 92915 Чума кизүе Җанибәк идарә итү дәверендә Алтын Урда дәүләтендә Шәрекътән, даладан килгән чума авыруы таратыла башлаган. 92916 Чумаклы — Русия территориясеннән ага торган елга. 92917 Чумакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 92918 Чуманеево ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 92919 Чуман — Русия территориясеннән ага торган елга. 92920 Чумара — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 92921 Чумачар ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 92922 Чумач — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 92923 Чүмбәлидән китеп Ярославльдә яшәгән эшче гаиләсендә туган. 92924 Чумжур — Русия территориясеннән ага торган елга. 92925 Чүмләк — Мияс елгасы кушылдыгы. 92926 Чумлячка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92927 Чумойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92928 Чумук — Русия территориясеннән ага торган елга. 92929 Чунгуль-Кикя — Русия территориясеннән ага торган елга. 92930 Чунова — Русия территориясеннән ага торган елга. 92931 Чунчан ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 92932 Чуңчиң, Чунцин ( — «икеләтә тантана») — Кытай Халык Җөмһүриятенең көньяк-көнбатыш өлешендәге шәһәр. 92933 Чупай — Русия территориясеннән ага торган елга. 92934 Чупай — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 92935 Чупай — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 92936 Чупановка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92937 Чупина ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 92938 Чупино ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 92939 Чупраки ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 92940 Чүпрәле районыныда чуашлар халкының 41,1% өлешен тәшкил итәләр, ә Аксубай районында чуашлар күпчелекне (44,0%) тәшкил итәләр. 92941 Чупрово ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 92942 Чупыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 92943 Чурабатыр — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 92944 Чурагул — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 92945 Чурай — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 92946 Чурай — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 92947 Чуракай — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 92948 Чураково ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 92949 Чураково ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 92950 Чурал — Русия территориясеннән ага торган елга. 92951 Чура Нарык һәм аның булышчылары җәзалап үтереләләр. 92952 Чурапан — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 92953 Чураш — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 92954 Чураш — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 92955 Чурбаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 92956 Чурбига — Русия территориясеннән ага торган елга. 92957 Чургылды — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 92958 Чүри-Бураш — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 92959 Чүриле ( ) — Мордовиянең Ельник районына керүче татар авылы. 92960 Чүриле районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 92961 Чүриле — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 92962 Чурино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 92963 Чуркино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 92964 Чурк-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92965 Чурман — Русия территориясеннән ага торган елга. 92966 Чурманское ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 92967 Чур — Русия территориясеннән ага торган елга. 92968 Чурсь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 92969 Чуртан — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 92970 Чуртанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92971 Чуртанүзәк (Суртан-Узяк) — Бозаулык елгасы ( Җаек бас.) кушылдыгы. 92972 Чуртан үзеннән кечерәк вак балыклар белән тукланып калмыйча кечкенә чуртаннар белән дә туклана. 92973 Чуртаныш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 92974 Чурчипыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 92975 Чуря — Русия территориясеннән ага торган елга. 92976 Чусовая октябрь ахыры — декабрь башында туңа, боздан апрель азагында — май башында ачыла. 92977 Чусова́я — Урта Уралдагы елга. 92978 Чусовляны ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 92979 Чусовское Озеро ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 92980 Чутай — Татарстан Республикасының Балтач районындагы татар авылы. 92981 Чүти урта гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Чүти авылында урнашкан мәктәп. 92982 Чуть — Русия территориясеннән ага торган елга. 92983 Чухлома ( ) — Русия Федерациясенең Кострома өлкәсендә урнашкан шәһәр. 92984 Чухломинский ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәренда урнашкан тимер юл станциясе. 92985 Чучаловы ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 92986 Чуча – Русия территориясеннән ага торган елга. 92987 Чуча — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 92988 Чучекса — Русия территориясеннән ага торган елга. 92989 Чучу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 92990 Чушева — Русия территориясеннән ага торган елга. 92991 Чуш-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 92992 Чушминовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 92993 Ӵ, ӵ — кирилл әлифбасының хәрефе, удмурт телендә генә кулланыла. 92994 Чыбарайгыр — Русия территориясеннән ага торган елга. 92995 Чыбык формага нык беркетелмәгән һава “үзәкле” кәтүкләрендә булырга мөмкин ян эффекты – ул 'микрофония': чыбыкларның механик вибрацияләре индуктивлык үзгәрүенә китерергә мөмкин. 92996 Чыга алса, бер баланы үз якларына алып китә. 92997 Чыганак *Гайнуллин М. Татар әдәбияты. 18 йөз:дәреслек хрестоматия. 92998 Чыганаклар 1. Баязитова Ф.С. Гомернең өч туе. 92999 Чыганаклар 1. Сарман районы энциклопедиясе, 1 нче китап: Чаллы, 2000 ел, 236 бит. 93000 Чыганаклар 1. Сарман районы энциклопедиясе (төзүче-мөхәррире Дамир Гарифуллин ), 1 нче китап: Чаллы, 2000. 93001 Чыганаклар 1. Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 93002 Чыганаклар * Борынгы һәм Урта гасыр әдәбияты мультимедиа басмасы. 93003 Чыганаклар буенча, мәчетнең 1875 һәм 1905 елларда бина кылынуы мәгълүм. 93004 Чыганакларга бай булганга мишеньнәрнең төп җитештерү урыннары булып Кытай һәм Кения тора. 93005 Чыганакларда беренче мәртәбә 1663 елда телгә алына. 93006 Чыганакларда Мәхмүд Болгарига карата шәехебез, остазыбыз, хуҗабыз, шәригать әләмен кадаучы, халыкның һәм диннең зирәк юл күрсәтүчесе, аятьләрнең асылын ачып бирүче һәм башка шундый сыйфатламалар кулланыла. 93007 Чыганаклардан билгеле, «1нче Үсәргән волостендә Күгәрчен (Салих) авылында башкортлар — җир биләүчеләр яши, әмма алар чыгышлары белән XIX гасыр башында килеп төпләнгән Казан татарлары булып тора.» 93008 Чыганаклар * Даутов Р.Н., Нуруллина Н.Б. Совет Татарстаны язучылары. 93009 Чыганаклар * Әдәбият. 9 сыйныф өчен дәреслек. 93010 Чыганаклар әтрафында курортлар бар ителгән. 93011 Чыганаклар * Зарипов Р. Татар ковбое. 93012 Чыганаклар * Ибраһимова Ф.З., Табигать бизәкләре: Башлангыч сыйныфлар өчен өстәмә уку китабы бит133 * Кем ул? 93013 Чыганаклар * Илялова И.И. Галиәсгар Камал театры артистлары. 93014 Чыганаклар * Кравченко А.И., Певцов Е.А. Җәмгыять белеме: 9 сыйныф өчен уку ярдәмлеге. 93015 Чыганаклар * «Мәшһүр татар галимнәре» китабы. 93016 Чыганаклар * Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмәлек). 93017 Чыганаклар * Татар балалар фольклоры. 93018 Чыганаклар Төхвәтуллин О. Су астында калабызмы, әллә.. 93019 Чыганаклар * Фәхретдинов Р.Г. Татар халкы һәм Татарстан тарихы: Татар урта гомуми белем мәктәбе, һимназия һәм Лицейлар өчен дәреслек/ Русчадан Г.Н.Шәрәфетдинов, Р.Г.Фәхретдинов тәрҗ. 93020 Чыганаклар *Хаков В.Х., Латыпова А.И., Бакирова С.Д., Товар турында мәгълүмат укыйбыз. 93021 Чыганаклар * Чемпион булу серләре: хоккей / авт-төз. 93022 Чыганаклар * Чемпион булу серләре: хоккей/ авт-төз. 93023 Чыганак * "Сембер татарларның мәдәни мирасы" җыентыгындагы Әмир ӘХМӘТ мәкәләсеннән. 93024 Чыганак Совет Башкортстаны язучылары (биобиблиографик белешмә). 93025 Чыганак * ТАССР алтынчы чакырылыш Югары Советына сайлаулар листовкасы. 93026 Чыганак Татар теленең аңлатмалы сүзлеге (өч томда) Казан, 1977. 93027 Чыганак Татар халык ашлары. 93028 Чыганак халәте 3600 әйләнеш-мин булган саклагычлар элек булган, әмма 2007-нче елның ноябрена 4200 Хитачидан иң акрын җайланма булган. 93029 Чыгарма булып 180 саны тора. 93030 Чыгарылма берәмлекләрнең кайберләренә СИда махсус атамалар бирелгән, мәсәлән радианга. 93031 Чыгарылма берәмлекләрне язу кагыйдәләре һәм берәмлекләрнең стандарт кыскартып язмалары билгеләнгән. 93032 Чыгарылма берәмлек өчен математик гыйбарәне бу берәмлекне билгели торган физик законнан яки үлчәнгән физик зурлык билгеләмәсеннән чыгарып була. 93033 Чыгарылыш имтиханнарында Мәскәүдән килгән ГИТИС мөгаллиме Ольга Фирсова аңа игътибар итә һәм МХАТның мәктәп-студиясендә укуын дәвам итәргә тәкъдим итә. 93034 Чыгарылыш спектакле – А.Островскийның «Бальзаминовның өйләнүе» спектакле. 93035 Чыгарылыш Уку йорты эшләү дәверендә республиканың төньяк көнчыгыш авыл районнары өчен 2 000 белгеч әзерләп чыгара. 93036 Чыгатай ханлыгы ( Ташкәнт ) ярдәме белән Тимуриләрне җиңеп, 1500 елда Сәмәрканд белән Бохараны яулый. 93037 Чыгу ешлыгы — атна саен. 93038 Чыгу тәртибе – айга бер тапкыр. 93039 Чыгуы Фильм премьерасы АКШта 30 июль көнне узарга тиеш иде. 93040 Чыгыгыз, сарыклар, сез хәзер минеке түгел, итченеке. 93041 Чыгынтыларның эчке почмаклары билге үзәгенә полоса киңлегенең 1/2 өлешенә тирәнәйгән түбәләр белән 90 градуслы почмакны ясыйлар. 93042 Чыгыш 1235 яки 1340 елда туган, Җүчи җиденче улы Бувал оныгы, Татар улы. 93043 Чыгыш VI гасырның 80 нче елларында Азак буе болгарларын һәм аларга кардәш башка кабиләләрне Төрки каханлыгы үзенә буйсындырган. 93044 Чыгыш Болгарлар чыгышы буенча төрле теорияләр бар: 1) төрки чыгыш, 2) Бактрия-Иран чыгышы, ләкин рәсми теорияләргә караганда болгарлар һуннар белән килгән борынгы төрки халык булып санала. 93045 Чыгышлар Ансамбль 1980 1998 елларда узган «Чуаш мәдәнияте һәм сәнгате көннәре»ндә даими катнаша. 93046 Чыгышларга һәр ел саен танылган, хөрмәтле җырчылар бәя бирә. 93047 Чыгышлары * Бөтенсоюз һәм бөтенроссия фестивальләрендә чыгыш ясый. 93048 Чыгышларында ул еш милли проблемаларны да күтәрә иде. 93049 Чыгышы 1490 еллар тирәсендә туган. 93050 Чыгышы ачык түгел, кытайчадан диючеләр бар. 93051 Чыгышы белән Болгардан булган, Сарай-Бәркәдә эшләгән Мәхмүд бин Гали әсәре Нәхҗ әль-фәрәдис (рус). 93052 Чыгышы белән Уфа шәһәреннән. 93053 Чыгышы төркиләрнең югары катламыннан булып, яшьлегендә Кашгарның үзендә белем алган, соңрак Бохара һәм башка гыйлем үзәкләрендә дә укыган булуы ихтимал. 93054 Чыгышы һәм тәрҗемәи хәле Мирсалих Мирсәлим улы Бикчурин 1820 елда Стәрлебаш авылында туа. 93055 Чыгыш ясаучыларга үз фикерләрен аудиторияга белдерү өчен максимум 18 минут бирелә. 93056 Чыгыш ясый башлаганда ук, атамасын «Урицкий исемендәге спорт клубы»на үзгәртеп, беренче ике сезон дәвамында Казан беренчелегендә катнаша. 93057 Чыккан кәгазьгә карап, һәркем үзенең ролен билгели. 93058 Чылбырларга су эләгүе аркасындагы кыска ялганыш нәтиҗәсе. 93059 Чылбырны ялгыш яки юри өзгәндә техперсоналның гомере өчен, әйләнә-тирә электр җиһазлары өчен һәм изоляция өчен куркынычлы көчәнеш сикереше барлыкка килә. 93060 Чымкент ( ) — Кыргыз Республикасының Талас өлкәсе Кара-Буура районындагы авыл. 93061 Чымтай Сарайга үз бертуганын Урда-Шәихне җибәргән, ләкин ул юлда үтерелгән булган. 93062 Чын акчаларга сатып алган поке-тәңкәләргә ( ингл. 93063 Чын альбедо Чын (яссы яки Ламберт) альбедо - диффуз чагылуның коэффициенты, ягъни яссы өслек чагылган барлык юнәлешләрдәге яктылык агымы бу өслеккә төшкән башлангыч яктылык агымына чагыштырмасына тигез. 93064 Чын бак­терияләр — 3 млрд чамасы ел элек күренә башлаган борынгы орга­низмнар. 93065 Чын бактерияләрдән аермалы буларак, цианобактерияләрнең беркайчан да камчылары булмый. 93066 Чынбарлыкта патша символик әһәмияткә генә ия, аның реаль сәяси көче юк. 93067 Чын бәйсезлек аңа фәкать 1822 елда бирелде. 93068 Чын «ватаны» — Мексиканың Сонора дигән өлкәсе. 93069 Чыңгызның олы улы Җүчинең 40 ир баласы була. 93070 Чыңгыз Төрөкулович Айтматов) ( 1928 елның 12 декабре – 2008 елның 10 июне ) – кыргыз совет язучысы. 93071 Чыңгызхан Җучи явына бик югары бәя бирә һәм Байкалдан көнбатыш җирләре Җучи Олысы дип йөртелә башлаган. 93072 Чыңгыз хан // Идел. 93073 «Чыңгыз хан» иҗат төркеме әгъзасы. 93074 Чыңгызхан империясе барлыкка килү Монгол империясе Чыңгызхан тарафыннан монгол ырулары берләштерелгәч, 1206 елда монгол империясе барлыкка килә. 93075 Чыңгызхан империясендә олыс - дәүләтнең өлешен билгели, тарихта Җучи Олысы ( Алтын Урда ) һәм Чагатай Олысы мәшһүр булган. 93076 Чынгызхан Монголияне 1206 – 1227 еллар буена идарә итә. 93077 Чынгызхан үзенең хакимияте чыганагын Тәңре әмере дип аңлаткан, һәм ул үзенең карарларын "Мәңгелек Зәңгәр Күк ризалыгы белән" дип башлаган. 93078 Чын исеме — Аристокл (бор. 93079 Чын исеме Жиль Персонье. 93080 Чын исеме — Иске Мәкчем. 1923 елда шушы авылда туган, Татарстан Үзәк Башкарма комитеты әгъзасы Мәхмүт Бөдәйли башлангычы белән, авылның исемен атаклы революционер Хөсәен Ямашев исеменә алыштырылган. 93081 Чын исеме — Кун Цү (孔丘 Kǒng Qiū), ләкин әдәбиятта еш кына Кун-цы, Кун Фу-Цы («укытучы Кун») яки Цы — «Укытучы» дип кенә әйтелә. 93082 Чын исеме — Масаока Цунэнори ( яп. 93083 Чын исеме Хуан Морено-и-Хедерике Хименес ( исп. 93084 Чын катлаулы йолдыз тагын да йолдыз системасы дип атала. 93085 Чын куш йолдызларны ике сыйныфка бүлергә була: * йолдызлар арасында масса алмашуы бара, барачак яки тәмамланган инде — тыгыз куш системалар; * йолдызлар арасында масса алмашуы мөмкин түгел — киң куш системалар. 93086 Чынлап әйткәндә, аның ике нык романы булган:Дженис һәм Моника белән. 93087 Чынлап, иске Мәкәрҗәгә якын «Лысково» дигән урын бар, анда Чаадаев дигән алпавыт-кенәзләр яшәгән икән. 93088 Чынлап та, берникадәр вакытка бу аңа җиңеллек китерә, һәм Жанно Нико хөрмәтенә бу дәва чарасын Екатерина Медичи никотин дип атый. 93089 Чынлы — Зөя елгасы кушылдыгы. 93090 Чынлыкта аның тарихы озынрак. 93091 Чынлыкта бу сан тулы түгел. 25,3% башкорт итеп язылган, урыслар – 27,7%. 93092 Чынлыкта бу территорияләр белән өлешчә танылган Кытай Җөмһүрияте идарә итә. 93093 Чынлыкта — зур булмаган нефтьчеләр бистәсе, төбәк күләмендәге моношәһәрчек. 93094 Чынлыкта исә 10 гасыр башларында Алмыш ханның әтисе Багдад хәлифенә Ислам динен кабул итәр өчен, рәсми илчеләр җибәрүен сорый. 93095 Чынлыкта исә 1974 елдан соң утрау ике өлешкә бүленгән, 60% территория Кипр Җөмһүрияте идарәсе астында булса (күбесенчә греклар яши), калган өлеш Төньяк Кипрның Төрек Җөмһүриятенә карый (ул якта күбесенчә төрекләр яши). 93096 Чынлыкта исә алар 6 алтын, 5 көмеш һәм 7 бронза отты. 93097 Чынлыкта исә, барлык конденсаторларның да материалларында каршылык хасил итүче камил булмаган урыннары бар. 93098 Чынлыкта исә, барлык синхрон үзәк эшкәрткеч җайланмалар бер-бер артлы килү мантыйгы һәм комбинацион мантыйгының катнашуын кулланалар. 93099 Чынлыкта исә — Габделҗаббар хәзрәт ХIX гасырда язган тел — классик төрки-татар теле, аның хәтта хәзерге төрек теле белән дә уртаклыклары бик күп. 93100 Чынлыкта исә логарифмнарны Джон Непер уйлап чыгара. 93101 Чынлыкта исә лорд-рәис Болдуин җитәкче була. 93102 Чынлыкта исә ул Дон казагы Емельян Пугачев була. 93103 Чынлыкта исә, шахмат ташлары теләсә нинди якты (ак, сары, аксыл-көрән) яки караңгы (кара, кызгылт-көрән, кара зәңгәр) төсләргә буялган булырга мөмкин. 93104 Чынлыкта исә Шәрифнең тагын Йосып һәм Хәмит исемле уллары була. 93105 Чынлыкта, оптик күренешләрнең бик зур өлешен, Максвелл тигезләмләрендә тасвирланган, электромагнит тирбәнү дип карарга мөмкин. 93106 Чынлыкта Ричард III үз намусы белән шөһрәт казана, аның шигаре: «Көчем тугрылыкта» («Loyaulte me lie») булган. 93107 Чынлыкта ул бу хакта белми дә. 93108 Чынлы ( ) — Куйбышев тимер юлы Казан бүлекчәсенең станциясе. 93109 Чынлы районы ( ) — Татарстан АССР составындагы административ-территориаль берәмлек. 1935—1959 елларда гамәлдә торган. 93110 Чын мәгънәсендә халык шагыйре булган олы җанлы бу шәхес әдәбиятыбызның үлемсез бер өлеше булып яши. 93111 Чын мәгънәсендә һәрбер чәчәгендә кояш эленеп торган, һәрбер кош-корты, хайван-җәнлеге белән күңелне әсир иткән гүзәл авыл тормышы, балачак иле җанлана. 93112 "Чын мәхәббәт", "Парфюмер", "Кар бәлеше" кебек фильмнарда аны күп кеше таныган. 93113 «Чын мирас» исеме белән чыккан елларда Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, шагыйрь Мөхәммәт Мирза ( Илфак Мирзамөхәммәт Ибраһимов ) баш мөхәррир булды. 93114 Чыннан да, 1826 елда Мачалида волость идарәсе ачыла. 93115 Чыннан да, авыл халкы элек мишәрләр категориясенә кергән. 93116 Чыннан да, Балкан ярымутравының һәм Үзәк Аурупаның чикләре нәкъ Белград аша уза. 93117 Чыннан да, биш вакыт намазын калдырмый торган мөселманнар өчен йомшак та­банлы читекләр бик җайлы. 93118 Чыннан да, Ислам буенча, Аллаһ — дөньяны яратучы, аны барлыкка китерүче. 93119 Чыннан да латинча Әлмагестның иң камил варианты итеп Региомонтанныкы таныла, ләкин ул кулланган борынгы грек кулъязмасы яки аның копиясе сакланмаган. 93120 Чыннан да элекке заманнарда авылның югары очында морзалар яшәгәнлеге турында истәлекләр сакланган. 93121 Чыннап та, Шәрык гадәтләре буенча ул, музыкаль инструментка кушылып, махсус көйләргә башкарыла да. 93122 Чын резисторларның чит тавыш дәрәҗәсе югарырак. 93123 Чын шөпшәләр семьялыгы вәкилләре (ТРда 7 төр) гаилә булып, кәгазьгә охшаш материалдан (үзагач җепселләрен үзенчәлекле ферментлар белән эшкәртү нәтиҗәсендә) ясалган ояларда яши. 93124 Чынык — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 93125 Чынында дәүләт белән Мамай идарә иткән. 93126 Чынында ил белән Ибраһим хан белән Нурсолтанның кызы Гәүһәршад җитәкчелегендәге хөкүмәт идарә итә. 93127 Чынында ЭЭХК совет дәүләт системасының каты каркасы булып торган. 93128 Чыптаны салкын кермәсен өчен ишекләргә куялар, чыпта капчыкларга тутырып агач күмере ташыйлар иде. 93129 Чыпчыксыманнар отрядының иң эре төрләре берсе. 93130 Чыпчыктан бераз зуррак. 93131 Чыпчыктан кечерәк, шактый ук киң яссы томшыклы кошлар. 93132 Чыпчык — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 93133 Чырагы нур сибә бүген дә. 93134 Чырпай ( ) — Казан губернасы Зөя өязенә кергән йомышлы татарлар авылы Хасанов Х.Х. Формирование татарской буржуазной нации. 93135 Чырпы — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 93136 Чыршылы — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 93137 Чыршының урыны хәзер дә басу уртасында яшел утраучык булып саклана. 93138 Чыршы-Тартыш — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 93139 Чыршы — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 93140 Чытырман — Русия территориясеннән ага торган елга. 93141 Чюрлёнисның фантастик күзаллауларын киндергә майлы буяу белән ясаган иң беренче эшендә — «Урман музыкасы» картинасында күрергә мөмкин була. 93142 Џ џ (дже) — кирилл әлифбасының хәрефе, серб, македон, һәм абхаз телләрендә кулланыла. 93143 Шaгыйрьнe уңышлы һәм дaими кылгaн үзeнчәлeк — aның бу шигырләрeндәгe лиризмны кимчeлeксeз aңлaту рәвeшe бeлән бизәвe. 93144 Шfйтанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93145 Шаhитларның ике балигъ булган ир затыннан, мөселман булулары шарт. 93146 Шабаз ( ) — Казан губернасы Зөя өязенә кергән йомышлы татарлар авылы Хасанов Х.Х. Формирование татарской буржуазной нации. 93147 Шабай балалар йортында ятим яки караучысыз калган балалар тәрбияләнә. 93148 Шабаленки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 93149 Шабалино ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 93150 Шабалино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 93151 Шабалино ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 93152 Шабалинское ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 93153 Шабалиха ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 93154 Шабалиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93155 Шабалята ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 93156 Шабанга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93157 Шабарденки ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 93158 Шаблиш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 93159 Шабровский ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче бистә. 93160 Шабры ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 93161 Шабурово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 93162 Шабурская ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 93163 Шавая — Русия территориясеннән ага торган елга. 93164 Шавреньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93165 Шагабань ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 93166 Шагадаки ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 93167 Шагалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93168 Шагирт — Русия территориясеннән ага торган елга. 93169 Шаглас — Русия территориясеннән ага торган елга. 93170 Шагыйрә 2012 елда вафат була. 93171 Шагыйрә актив иҗат тормышы белән яши. 93172 Шагыйрә Анна Ахматованың ире, бөек тарихчы Лев Гумилёвның әтисе. 93173 Шагыйрә әле студентлык елларында ук беренче татар шагыйрәсе Газизә Сәмитованың әсәрләрен тәүге мәртәбә китап итеп төзеп дөньяга чыгаручыларның берсе була. 93174 Шагыйрә замандашларының, хәзерге яшьләрнең хыялларын, уй-тойгыларын тасвирлый. 93175 Шагыйрә иҗатында татар хатын-кызларының ирләр белән тигез хокуклы булуга омтылышы да шактый киң чагылыш таба. 93176 Шагыйрәнең беренче шигыре 1971 елда «Азат хатын» (хәзер «Сөембикә») журналында басыла. 93177 Шагыйрәнең беренче шигырьләр китабы «Яшьлек таңы» дип атала. 93178 Шагыйрәнең лирик, лирик-публицистик шигырьләре соңгы елларда басылып чыккан җыентгкларда («Таң кошы», 1997; «Әгәр дә уйлаганда. 93179 Шагыйрә проза өлкәсендә дә каләмен сынап карый. 93180 Шагыйрә публицистика өлкәсендә эшли, мәкаләләрендә тормышыбызның иң мөһим мәсьәләләрен күтәрә, ул шулай ук каләмдәшләре, сәнгатькәрләр иҗатына да бик игътибарлы. 93181 Шагыйрә, ТАССР атказанган мәдәният хезмәткәре Саҗидә Сөләйманова (1926-1980) исемен йөртә. 93182 Шагыйрә үзенең иҗади җимешләре аша безне тормышны яратырга, аның һәр мизгеленә сөенеп яшәргә чакыра. 93183 Шагыйрислам (Шагирислам) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 93184 Шагыйрь 1901 елның 26 мартында Башкортстанның Туймазы районы Төрекман авылында туа. 18 яшендә Х. Мөҗәйне Кызыл Армиягә алалар һәм шул вакыттан соң аның бөтен гомере хәрби хезмәткә бәйле рәвештә уза. 93185 Шагыйрь 1926 елның 25 сентябрендә Татарстанның Сарман районы Чукмарлы авылында туа. 93186 Шагыйрь 1966 елның 13 октябрендә вафат була. 93187 Шагыйрь 1976 елның 4 сентябрендә Казанда вафат булды. 93188 Шагыйрь 1989 елда вафат. 93189 Шагыйрь 1999 елда вафат булды. 93190 Шагыйрь аңа үзенең « Алтынчәч » поэмасына опера язарга сорый. 93191 Шагыйрь башын горур тотып, туган ягын күзәтә итеп ясалган. 93192 Шагыйрь булып үсүе Бөек Ватан сугышы елларына туры килә. 93193 Шагыйрь бу мәсьәләләргә үзенең мөнәсәбәтен ача бара. 93194 Шагыйрь Гавриил Романович Держа́вин ( 1743 1816 ) исемен йөртә. 93195 Шагыйрьгә, «гөнаһларын юар өчен», хаҗга китәргә туры килә.. 93196 Шагыйрь әдәбиятта барыннан да элек үзенең шигырьләр тупламы — «Диване хикмәт» белән мәшһүр. 93197 Шагыйрь әсирлектәге өс һәм аяк киемнәреннән, кулына шигырь дәфтәре тотып сурәтләнгән. 93198 Шагыйрь әсирлектә дә көрәшне туктатмый. 93199 Шагыйрь җанлы авыл мулласы үзенең шәкертләрен солдатлар кебек тезеп, җыр җырлатып урамнан уздыра торган була. 93200 Шагыйрь иҗатыннан аерым урнәкләр 1961 елда Татарстан китап нәшрияты бастырып чыгарган «Алар сафта» исемле күмәк җыентыкта урын алган. 93201 Шагыйрь Илгизәр Солтан(Гыйбадуллин)(1961-2005)да шул авылда туган Табигать һәм тирә-як Авыл урнашкан урын чокыр-чакырлы, кычытканлы һәм урманлы була. 93202 Шагыйрь килеп керә, Хаҗиның өстеннән халатын салдыра — халык анда Кисекбашны күрә. 93203 Шагыйрь композитор Латыйф Хәмиди белән иҗади дуслыкка керә. 93204 Шагыйрь Муса Җәлилнең ике туган абыйсы. 7 яшендә аны мәдрәсәгә бирәләр. 93205 Шагыйрьнең аерым шигъри әсәрләре, русчага тәрҗемә ителеп, «Октябрь», «Молодая гвардия» журналларында һәм «Литературная газета»да басылды. 93206 Шагыйрьнең аерым шигъри әсәрләре украин, үзбәк, литва, таҗик, кыргыз, удмурт, мари, чуваш, каракалпак һәм монгол телләрендә басылып чыккан. 93207 Шагыйрьнең бу төр хезмәтләре, бергә тупланып, 1979 елда аерым китап булып басылып чыкты («Халык язмышы — шагыйрь язмышы»). 93208 Шагыйрьнең гомерен якынча XII гасырга нисбәт итәләр. 93209 Шагыйрьнең дистәләрчә шигъри әсәрләренә көй языла. 93210 Шагыйрьнең "Дөнья матур, дөнья киң", "Татарстан таңнары", "Гөлмәрьям", "Газинур", "Әлли-бәлли", "Очрашу" һәм башка күп шигырьләре, музыкага салынып, профессиональ һәм үзешчән җырчылар тарафыннан даими җырланып киләләр. 93211 Шагыйрьнең иҗат йөзен билгели торган шигырь һәм поэмалары 1980 елда Татарстан китап нәшриятында «Шигырь китапханәсе» сериясендә дөнья күргән «Күңел яктысы» исемле күләмле җыентыгында урын алган. 93212 Шагыйрьнең иҗаты белән Мәскәү балалар нәшриятлары да кызыксына башлый, нәтиҗәдә 1963-1965 еллар арасында М.Фәйзуллинаның Детгиз, “Малыш” нәшриятларында рус телендә “Цветочные часы”, “Стихи”, “Пропала кошка” исемле өч китабы басылып чыга. 93213 Шагыйрьнең иң беренче басылган зур әсәрләреннән берсе – «Дамелла Шиһабетдин хәзрәтнең мәрсиясе» (1892) Акмулланы барлык төрки телләрдә сөйләшүче укымышлыларга таныта. 93214 Шагыйрьнең исән чагында басылмыйча калган кулъязмалары: Урта гасырларның бөек галиме Әбу Гали ибн Синаның төп әсәре Китаб әл-Канун фит-тыйбб-ның татарчага шигъри тәрҗемәсе; поляк әдәбияты классигы Адам Мицкевичның шигырьләре һәм поэмалары. 93215 Шагыйрьнең истәлеген мәңгеләштерү җәһәтеннән Дүртөйле шәһәрендә һәм Миңеште авылында күп эшләр башкарылды. 93216 Шагыйрьнең күләмле эпик әсәре «Чирмешән якларында» ( 1934 1970 ) исемле шигъри романы да игътибарга лаек. 93217 Шагыйрьнең күп кенә лирик шигырьләре композиторлар тарафыннан музыкага салынган. 93218 Шагыйрьнең күп кенә лирик шигырьләренә («Тәрәзәңдә утың бар», «Күзләремнең төсе үзгәрмәде», «Казан каласында кар ява», «Соңгы кар», «Яшьлек болыны» һ. б.) Татарстан композиторлары тарафыннан музыка языла. 93219 Шагыйрьнең лирик, юмористик һәм сатирик шигырьләренең шактый зур өлеше 1957 елда басылып чыккан «Шигырьләр» исемле җыентыгында урын алган. 93220 Шагыйрьнең тормыш юлы хакында мәгълүматлар бөтенләй юк диярлек. 93221 Шагыйрьнең туган җире — Урта Азиядәге Йүгнәк төбәге. 93222 Шагыйрьнең “Туган ягым”, “Канатларым”, “Мәңгелек яшьлек”, “Җырларым – солдатларым” дигән җыентыклары басылып чыкты. 93223 Шагыйрьнең фронттан соң булган чор поэзиясендә төшенкелек мотивлары өстенлек итә. 93224 Шагыйрьнең шигърияте Бөек Ватан сугышына кадәр формалаша һәм ныгый. 93225 Шагыйрьне үтерсәләр дә, фашистлар аның ялкынлы җырларын, көчле рухын юк итә алмадылар. 93226 Шагыйрь өчен бу күтәрмәслек кайгы була. 93227 Шагыйрь ташка утырган, пальтодан, муенына озын шарф ураган, башын бераз сулга борган итеп сурәтләнгән. 93228 Шагыйрь тәкәбберлек, масаю, хәрам мал җыю, кешене рәнҗетү, саранлык кебек күренешләрне кискен тәнкыйтьләп, аларга тыйнаклык, әдәплелек, юмартлык кебек матур сыйфатларны каршы куя. 93229 Шагыйрь тәрҗемә өлкәсендә дә актив эшли. 93230 Шагыйрь тормыш детальләрен җентекләп, үзенчә фәлсәфи уйларга төреп, халык, туган ил язмышы турындагы фикерләре белән бәйләп бирергә тырыша. 93231 Шагыйрь үзе бу хакта болай дип язган: « Әдәби әсәрләр язу теләге бала чагымнан ук йөрәгемә кереп урнашты. 93232 Шагыйрь үзенең табигый фикер әзерлеге белән илдә яңа революцион күтәрелеш башланганны тоеп ала. 93233 Шагыйрь үзенең шигырьләрендә «хакыйкатьне эзләүче кяфер — бозыклык артыннан йөрүче мөселманнан хәерлерәктер» дигән фикердә тора. 93234 Шагыйрь ХV гасырның соңгы чирегендә татар шәһәре Азакта (бүгенге Азов ) дөньяга килә һәм яши. 93235 Шагыйрь, халык мәкалендә әйтелгәнчә, «сукыр күп күрер, күп йөрер» дигән кешеләр төркеменә карый. 93236 Шагыйрь һәм рухани, сәясәтче, вәисиләр хәрәкәтен нигезләүче Баһаветдин Вәисев (1804—1893), аның уллары Гайнанетдин Вәисов (1878—1918) һәм Газизҗан Вәисов (1887— 1937) — Мулла Иленнән чыккан шәхесләр. 93237 Шагыйрь яшәгән чор — татар тормышының иң авыр, иң катлаулы еллары. 93238 Шадеж — Русия территориясеннән ага торган елга. 93239 Шадринка ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 93240 Шадринка ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 93241 Шадрин ( ) — Русия шәһәре, халык саны һәм әһәмиятлек буенча Курган өлкәсенең икенче шәһәре, Шадрин районының административ үзәге (район эченә керми). 93242 Шадринская Гора ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 93243 Шадринская ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 93244 Шадринск гарнизоны гаскәриләре делегаты буларак, Екатеринбург шәһәрендә 1917 елның августында узган I һәм II Урал мөселман хәрбиләре корылтаенда катнаша. 93245 Шадрины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 93246 Шадруха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93247 Шадымка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93248 Шадью — Русия территориясеннән ага торган елга. 93249 Шайба (алка) уенга башкача кертеп җибәрелгән. 93250 Шайга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93251 Шайдалы — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 93252 Шайдуриха (Зур Шайдуриха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93253 Шайдуриха ( ) — Свердловск өлкәсенең Невьянск шәһәр округы составына керүче авыл. 93254 Шайдурово ( ) — Свердловск өлкәсенең Сысерть шәһәр округы составына керүче авыл. 93255 Шайма — Русия территориясеннән ага торган елга. 93256 Шайтан — Димескәй елгасы кушылдыгы. 93257 Шайтан Иблис белән синонимнар булып та кулланылалар. 93258 Шайтанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93259 Шайтанка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 93260 Шайтанның нәкъ шушы көндә килүендә ачы ирония ачыклана. 93261 Шайтан ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 93262 Шайтанский Рудник ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Салда шәһәр округы составына керүче авыл. 93263 "Шайтан-тау" заказнигы табигать истәлеге итеп игълан ителгән. 93264 Шайтан таягы — Шотландиянең милли символы «Flower of Scotland» җырында үткән заманнарның бер истәлекле тарихи вакыйгасы – 1314 елда шотландиялеләрнең инглиз илбасарларын тар-мар итүе чагылыш тапкан. 93265 Шакир 14 яшенә кадәр Буада алдынгы мәдрәсәләрнең берсендә укый. 93266 Шакир — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 93267 “Шакир әфәнде табигый җумарт улып, кирәк хосусый иганәләргә вә кирәк дин вә милләт юлына кагылышлы гомуми хәйрия урыннарына үз гомерендә күп акчалар сарыф итте һәм үзеннән соң да калдырды. 93268 Шакирҗанова Лена Галимҗан кызы (1945) – шагыйрә. 93269 Шакирҗанова Луара Галимҗан кызы (1950) – артистка, Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры музее директоры. 93270 Шакирҗан Таһири, Şakircan Tahiri, Шакирҗан Әхмәтҗан улы Таһиров ( 1858 1918 ) — мәгърифәтче, мөгаллим, «Әлифба» язучы, татарларда аваз (саутия) методын һәм татар методик әдәбиятын нигезләүче, Татар укытучылар мәктәбе укытучысы ( 1885 1918 ). 93271 Шакирҗан Хәмиди (тулы исеме Шакирҗан Әсәдулла улы Хәмидуллин) – инкыйлабчы, язучы, мөхәррир. 93272 «Шакир» исеменнән ясалган. 93273 Шакир мөәзин ат эзләү сылтавы белән шул авылга барып кирәкле мәгълүматны җыеп кайткач, ярдәмче геройлар, надан Рәхим мулла белән Сәгыйдәнең әтисе Хәйретдин мулла арасындагы тышкы каршылык чишелә. 93274 Шакир Мөхәммәдиев 1906нчы елның сентябреннән «Карчыга» исемле сатирик журнал чыгара башлый. 93275 Шакировның отделениесенә стратегик әһәмияткә ия күперне саклау бурычы куела. 93276 Шакир Рәмиев (тулы исеме Мөхәммәтшакир Мөхәммәтсадыйк улы Рәмиев) – татар сәнәгатьчесе, алтын приискалары хуҗасы, хәйрияче, нашир. 93277 Шакир Шиһаб улы Абилов — татар әдәбият галиме. 93278 «Шакмаклы дәфтәр» ( 1981 ), «Яңа күлмәк» ( 1983 ), «Әкиятләр һәм хикәяләр», «Болында уйный чәчкәләр» ( 1995 ) исемле китаплары чыга. 93279 Шакой — Русия территориясеннән ага торган елга. 93280 Шактый борынгы заманнардан ук татар язма әдәбиятының һәм халык иҗатының үзенчәлекле жанры булып формалаша. 93281 Шактый еллардан соң гына Шәрыкъ телләре белгече Н.Ф. Катановның югары бәясен алган. 93282 Шактый зур мәйданнар тыюлыклар һәм милли паркларга бирелгән, бу исә җирле халыкларның табигатьне саклауга зур игътибар юнәлтүен күрсәтә. 93283 Шактый көчле табигый тел эшкәртү системасы табигый тел кулланучы интерфейсларын һәм белемгә турыдан туры Интернет текстлар кебек кеше язган чыганаклардан ирешүне җигә. 93284 Шактый мул сулы елга булып тора. 93285 Шактый өлешен Арморика калкулыгы били (биеклекләр 384 метргача). 93286 Шактый өлеше — ташлыклар һәм баткак җирләр. 93287 Шактый татарлар Кырымда инде XIX XX гасырларда яшәгән, ә кайберләре XIX-XX гасырларда Русиядән Украинага күчеп килгән. 93288 Шактый тәҗрибә туплаган Хәмзә Юсип улын Сембер татар педагогия техникумына директор урынбасары һәм биология укытучысы итеп күчерәләр. 93289 Шактый укучы хәрби юлны сайлаган, 22 кеше Русия, Башкортстан яисә башка өлкә сәм республиканың мактаулы исемнәрен йөртә. 93290 Шактый якты йолдыз Сагыйд (β) ярымдөрес үзгәрмә йолдыз булып тора, аның ялтыравы +2,3 m тән до +2,7 m гә кадәр билгеле периодсыз үзгәрә. 93291 Шакуловлар гаиләсендә дөньяга җәдитчелек карашы булган. 93292 Шакур (кыскартылган: ШАгыйрь КУРбанов, чын исеме Алмаз Корбанов) — рэп жанрында җырлар башкаручы татар җырчысы. 93293 Шакша — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 93294 Шакшино — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 93295 Шакъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 93296 Шалаги ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 93297 Шалагиновы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 93298 Шалагинцы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 93299 Шалаевы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 93300 Шалажа — Русия территориясеннән ага торган елга. 93301 Шаламы ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 93302 Шала (Шалта, Корда) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93303 Шалашня — Русия территориясеннән ага торган елга. 93304 Шалдавыч, — Мокша елгасының кушылдыгы. 93305 Шалдавыч, — Сыры елгасының уң кушылдыгы. 93306 Шалегово ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан тимер юл станциясе. 93307 Шалеевщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 93308 Шаленьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93309 Шалиграм, һинд мифологиясе буенча яхшы таш булып санала. 93310 Шалкан ( ) — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 93311 Шалканны йолкып чыгаргач, егылып киткән кебек кыланалар. 93312 «Шалкан-тормалар» бар да бер-берсенә нык тотышкан, ычкынмаска, иптәшен дә ычкындырмаска тырыша. 93313 Ш. Алкин Октябрь революциясен кабул итми. 93314 Шалма — Сивинь елгасы кушылдыгы. 93315 Шалочь — Русия территориясеннән ага торган елга. 93316 Шалтыкбаш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 93317 Шалтык — Русия территориясеннән ага торган елга. 93318 Шалтыравык елан чагуыннан соң бу кеше эпилепсиядән тулысынча терелә. 93319 Шалтырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 93320 Шалты ( ) — Югары Кандыз елгасы кушылдыгы. 93321 Шалушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93322 Шалым — Русия территориясеннән ага торган елга. 93323 Шаля — Русия территориясеннән ага торган елга. 93324 Шаля ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 93325 Шамаилче Н. Нәккаш — каллиграфия сәнгате остасы, хаттат. 400дән артык шамаил эшләгән. 93326 Шамакай ахмаклыкның, тинтәклекнең тере сурәтләнеше булып та тора ала. 93327 Шамакай бер җәйгән саен егылып китә. 93328 Шамакай һәм кәрлә антик чорлардан ук монархлар һәм байлар белән ияреп йөрүче булып тора. 93329 Шамаки ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 93330 Шамарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93331 Шамары ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 93332 Шама — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 93333 Шамбери (Шаңбери, ) — Франсаның Овернь-Рон-Әлп төбәгендә урнашкан шәһәр. 93334 Шам җирләрендә мөселман гаскәрләре куркынычсызлыкта икшнлегенә төшенгәч, Гомәр бөтен игътибарын Фарсы җирләрен һәм Гыйракны алуга юнәлдерә. 93335 Шами́л ( 1797 — 1871 ) — Кавказ таулыларының җитәкчесе, 1834 елда Дагыстан белән Чичәнстан мөселманнарын Россиягә каршы сугышта җитәкләүче имам буларак игълан ителә. 93336 Шамил 1971 елның 18 августында Татарстанның Аксубай районы Яңа Ибрай авылында туган. 93337 Шамил Анак шулай ук әдәбият белгече, тәрҗемәче. 93338 Шамил аның секциясендә күнегүләр ала. 93339 Шамил Апанаев (Шамил Мәхмүд улы Апанаев) – рәссам, мөгаллим. 93340 Шамил Балтачиев (Шамил Гыйззәтулла улы Балтачиев) — балет артисты, педагог, Ленинград Кече опера һәм балет театры әйдәүче солисты, Русия кино артисты. 93341 Шамил Бариев 1994 елның 11 мартында — изге Рамазан аеның җомга көнендә вафат була. 93342 Шамил Бикчурин 1928 елның 3 гыйнварында Татарстанның Әлмәт районы Миңлебай авылында крестьян гаиләсендә туа. 93343 Шамилгә каршы кечерәк буйлы, төптән юан үскән, бик тә көчле италияле Кальтабиано чыга. 93344 Шамил Җиһанша улы Рәкыйпов — татар язучысы. 93345 Шамил Закиров ( 1945 2012 ) Ш.З. Закиров — 1969-1972 елларда ВЛКСМ өлкә комитетының пропаганда һәм мәдәният-масса эшләре бүлеге инструкторы тәкъдиме белән төркемгә беренче татар театр труппасы « Сәйяр »ның исеме бирелә. 93346 Шамил Зиннур улы Закиров — татар җәмәгать эшлеклесе, Галиәсгар Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры мөдире, Казан Дәүләт мәдәният һәм сәнгать университеты доценты, Татарстан һәм Русиянең атказанган мәдәният эшлеклесе. 93347 Шамил Исхаков 4 бала тәрбияләгән. 93348 Шамил Исхаков ислам рухында тәрбия ала. 93349 Шамил Мәгыйз улы Маннапов (1938) — шагыйрь, Татарстанның атказанган сәнгать эшлеклесе. 93350 Шамил Монасыйпов (Шамил Хәмит улы Монасыйпов) – музыкант (скрипка), педагог. 93351 Шамил Мостаев (Шамил Әсгать улы Мостаев) – дәүләт эшлеклесе, ТАССР Югары шурасы президиумы рәисе ( 1986 1990 ). 93352 Шамилнең лидерлык һәм педагог сыйфатлары ачыла. 1973 елны ул СССР җыелма командасының капитаны итеп сайлана. 93353 Шамил Рәкыйпов, язучы буларак, укучыларга сәнгатьчә эшләнгән документаль проза әсәрләре белән киңрәк билгеле. 93354 Шамил Рифат улы Аляутдинов (Шамил хәзрәт) - Мәскәү шәһәре Мемориал мәчете имам -хатыйбы, күпсанлы китаплар авторы. 93355 Шамил Сериков – данлыклы совет көрәшчесе. 93356 Шамил Тарпищевның ике туган энесе. 93357 Шамил Тарпищевның олы улы. 93358 Шамил Хаматов (Шамил Наил улы Хаматов, ) – Русия театр һәм кино артисты. 93359 Шамил Хисаметдинов – танылган татар көрәшчесе. 93360 Шамил Шаһидуллин (Шамил Фәһим улы Шаһидуллин) – кино һәм театр артисты. 93361 Шамил Шәрифуллин әсәрләрен яздыра («Авыл көе» хор концерты, татар туй җырлары). 93362 Шамка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93363 Шамонино — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 93364 Шампан исе, чит–ят исләрсез генә, нәфис, әмма сизелерлек булырга тиеш. 93365 Шампан өчен бокал тар, биек һәм 150 миллилитр чамасы зурлыкта булырга тиеш. 93366 Шампа — Русия территориясеннән ага торган елга. 93367 Шампиньи-сюр-Марн (Шампиньи-сүр-Марн, ) — Франциянең Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 93368 Шамья — Русия территориясеннән ага торган елга. 93369 Шанда — Русия территориясеннән ага торган елга. 93370 Шандаста — Русия территориясеннән ага торган елга. 93371 Шандаша (Сынтас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93372 Шанж-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 93373 Шанның төньяк-көнчыгышы Ва дип аталучы башка бер танылмаган дәүләт тарафыннан идарә ителә. 93374 Шанская — Русия территориясеннән ага торган елга. 93375 Шантальская ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 93376 Шантарино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 93377 Шантар утраулары ( ) — Охот диңгезенең көнбатыш өлешендәге 15 утраудан гыйбарәт архипелаг. 93378 Шантацара — Русия территориясеннән ага торган елга. 93379 Шантымвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 93380 Шан-Тын (Шон-Тын, Шон-Чочь) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93381 Шанхайда ШХОның сәркатибатын төзү, Террорга каршы үзәкнең штаб-фатирын Бишкәктән Ташкәнтка күчерү турында килешенелә. 93382 Шаны бөек һәм югары димәктер. 93383 Шаньюй терминына караганда Чаньюй 601 елда Lu Fayan тарафыннан җыела башлаган һәм Сун империясе (ингл.) заманында 1007 1011 еллар арасында җыелып бетерелгән сүзлегендә табылган вариант булу сәбәпле өстенрәк (дөресрәк) дип санала. 93384 Шаня — Русия территориясеннән ага торган елга. 93385 Шапа — Мокша елгасының кече кушылдыгы. 93386 Шапаревка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93387 Шапаровка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 93388 Шапинка – Русия территориясеннән ага торган елга. 93389 Шапки ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 93390 Шапково ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 93391 Шапсуг диалекты (шапсыгъ) — шапсугларның туган теле, абхаз-адыгэ (көнбатыш-кавказ) гаиләсенә керә. 93392 Шапша ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 93393 Шапшинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 93394 Шарай — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 93395 Шараница ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 93396 Шаран киңлекләре - татар телендә Башкортстанның Шаран районында нәшер ителүче дәүләт иҗтимагый - сәяси газетасы. 93397 Шаран — Русия территориясеннән ага торган елга. 93398 Шарапова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 93399 Шараповы ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 93400 Шарап — Русия территориясеннән ага торган елга. 93401 Шара — Русия территориясеннән ага торган елга. 93402 Шараш — Русия территориясеннән ага торган елга. 93403 Шардалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 93404 Шарданка – Русия территориясеннән ага торган елга. 93405 Шарженьга (Шаржинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93406 Шарҗә Шарҗә ( әш-шариқә, шарҗә) — Берләшкән Гарәп Әмирлекләрендә шәһәр, зурлыгы буенча өченче урында тора. 93407 Шариха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93408 Шарица — Русия территориясеннән ага торган елга. 93409 Шаркан — Русия территориясеннән ага торган елга. 93410 Шаркылдыклар арасыннан иң акыллысы, китаплар укырга ярата. 93411 Шаркылдыклар бергәләп дуслашып яшиләр, төрле көнкүреш эшләр белән шөгыльләнәләр, кайвакыт кызык яки сәер хәлләргә дә эләгәләр. 93412 Шарлавык дип, Ашытның шарлап аккан урыны аталган. 93413 Шарлама — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 93414 Шарла — Олы Кенәле елгасы кушылдыгы. 93415 Шарлаш ( ) — Чиләбе өлкәсенең Катав-Ивановск районы составына керүче авыл. 93416 Шарловка — Карсун елгасы кушылдыгы. 93417 Шарлык районының Сарманай авылында эшли башлый. 93418 Шарлык районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 93419 Шарлы тавы Шарлы тавы дип йөртелә торган тау да авылга ямь өстәп тора. 93420 Шарль Матье Исидор Декэн Франция Инкыйлаб Сугышларында уңышлы генерал булган һәм кайбер яклардан Наполеон I нең көндәше булган. 93421 Шарль Месье үзенең каталогын төзегәндә объектны M31 саны астында керткән. 93422 Шарлюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 93423 Шарма — Русия территориясеннән ага торган елга. 93424 Шармаш — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 93425 Шаро-Аргун — Русия территориясеннән ага торган елга. 93426 Шароварка – Русия территориясеннән ага торган елга. 93427 Шаровка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 93428 Шарово ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 93429 Шаронның бу адымы аның Ликуд партиясендә зур каршылыклар тудырды. 93430 Шарошка йолдызчыгының карбонланган яисә азотланган булуы зарур. 93431 Шарошкалар шомартучы тәгәрмәчләрнең тәүге рәвешен кайтарыр өчен кулланыла. 93432 Шарошка төрләре Шомартучы шарошкалар күп төрле була. 93433 Шарпаты ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 93434 Шар тавында (Калинин урамы) агачтан фабрика биналары салына. 93435 Шартлаганда күп микъдарды зәһәрле углерод оксиды хасил була. 93436 Шартлар үзгәртүенә әзер булмаган, синапсидлар юкка чыга башлый. 93437 Шартлар уңай булганда яз көне алар тишелеп чыгалар яки уңай шартны көтеп, тишелешне саклап, туфракта яталар. 93438 Шартлары җәмгыять тарафыннан билгеләнә, күпчелек илләрдә никахлашу акты гражданлык хәле актларын теркәү идарәсе яки охшаш дәүләт органнары тарафыннан төркәлә һәм яңа гаилә коручыларга никахлашу турында таныклык тапшырыла. 93439 " Шартлау барышы: йолдызда баручы термотөш синтезы нәтиҗәсендә эчке өлешләрдә авыр элементлар төзелә, йолдыз кысылып бара, температура арта, тимер һәм никель хасил була, кысылу дәвам итә. 93440 Шартлау дулкыны аны орудие яныннан алып ташласа да, яңадан күтәрелеп каршылыгын дәвам иттерә. 93441 Шартлау нәтиҗәсендә экипажның бар җиде әгъзасы вафат. 93442 Шартлау нәтиҗәсендә экипажның җиде әгъзасы да вафат. 93443 Шартлау урынында 90га 125 метрлы үлчәмле һәм тирәнлеге 20 мга җитүче чокыр барлыкка килә. 93444 Шартлы исем сыйфатында кабул ителгән терминнар гына файдаланыла, мәсәлән, сату-алу шартнамәсе өчен кабул ителгән терминнар – “Сатучы”, “Сатып алучы”. 93445 Шартлы күрсәтмә нинди тармак (яки юл) буенча барачагын фараз итеп карап, үзәк эшкәрткеч җайланма бөтен конвейер шартлы күрсәтмә тәмамланганчы көтеп тору вакытлар санын минимизацияли ала. 93446 Шартлы рәвештә дулкыннарны озын, урта, кыска һәм ультракыскаларга бүләләр. 93447 Шартнамәнең структурасы төрле булырга мөмкин, ләкин һәр шартнамә бер үк принцип буенча төзелә торган кереш өлештән (преамбула) башлана. 93448 “Шартнамә” яки “Килешү” сүзе һәм аның номерын күрсәтү белән генә чикләнү җитми, аңа конкрет исем бирелә, мәсәлән, “Сату-алу шартнамәсе”, “Торак йортны бүләк итү шартнамәсе” һ.б. Аннан соң шартнамәнең вакыты һәм урыны, якларның юридик статусы күрсәтелә. 93449 Шар үзәге аша үтүче яссылык диаметраль яссылык дип атала. 93450 Шаршады — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 93451 Шаръю (Шарь-Ю) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93452 Шарыгино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 93453 Шарылдавык дип ул шарлап аккан өчен аталган. 93454 Шарын-Сала — Русия территориясеннән ага торган елга. 93455 Шарып ( ) — Русия Федерациясенең Красноярск краенда урнашкан шәһәр. 93456 Шарьинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93457 Шарья округы ( ) — Нижгар крае составындагы административ-территориаль берәмлек. 1929—1930 елларда гамәлдә торган. 93458 Шарья ( ) — Русия шәһәре, Кострома өлкәсенең Шарья районы административ үзәге. 93459 Шарянка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93460 Шасси — сыгылмалы тыгыз шин куелган арбалар — очкычның бик әһәмиятле өлеше. 93461 Шаста — Русия территориясеннән ага торган елга. 93462 Шатай — Русия территориясеннән ага торган елга. 93463 Шаталька-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 93464 Шата ( ) — Свердловск өлкәсенең Сухой Лог шәһәр округы составына керүче авыл. 93465 Шатили — Русия территориясеннән ага торган елга. 93466 Шатки районы ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль район. 93467 Шаткурга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93468 Шатмантамак — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 93469 Шаттлворт әйтүенчә бу фонд бары тик гадәттән тыш хәлдә генә кулланачак. 93470 Шатура ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 93471 Шау-Кол — Русия территориясеннән ага торган елга. 93472 Шаһ белән фил очрагында кебек шаһ белән ат ялгыз шаһка мат куя алмыйлар, әмма шаһ белән ат һәм фил — алалар. 93473 Шаһгали бу юлы да качып котыла ала. 93474 Шаһгали) — Гөлбикә, “Татар хатыны ниләр күрми” дә ( Галимҗан Ибраһимов ) — Гөлбану, “Әниләр һәм бәбиләр”дә ( Туфан Миңнуллин ) — Вазифа, “Рәхәт яшибез”дә (М. 93475 Шаһгали хан булганда, Булат Ширин сарайда зур урын били. 93476 Шаһимәрдән Мирас улы Ибраһимов Русча текстларда исеме төрле вариантларда языла: Шагимардан, Шахмардан, Шахимардан – журналист, этнограф, дипломат. 93477 Шаһимәрдән шулай ук сарт телендә беренче календарь тора ( 1872 ). 93478 Шаһинур Мостафин — 1992 елдан Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы. 93479 Шаһитлар сөйләвенчә Һитлер үз хатыны Ева Браун белән 1945 елның 30 апрелендә үз-үзенә кул салганнар. 93480 Шаһихәйдәр Сыртлановның туган елы итеп 1847 ел күрсәтелгән. 93481 Шаһка янау, мат һәм пат Шаһка көндәш йөрүеннән соң отылу куркынычы янаса, ягъни көндәш фигурасы шаһка һөҗүм итсә бу шаһка янау дип атала. 93482 Шаһка янау Шаһка янау — көндәшнең фигурасы шаһка һөҗүм итүе. 93483 Шахмат 1927 елда Рәшит мәктәп укучылары арасында Казан чемпионы, 1930 елда - олылар арасында чемпион була һәм Бөтенсоюз категориясен алуга ирешә. 93484 Шахмат буеча ярышлар Олимпия уеннарында бер дә үткәрелмәсә дә, Халыкара шахмат федерациясе Халыкара Олимпия комитетының әгъзасы булып тора. 93485 Шахмат тактасының кырлары ак һәм кара төскә буялганнар (алар шулай ак һәм кара дип аталалар), шуңа күрә вертикаль һәм горизонталь буенча күрше шакмаклар төрле төстә була. 93486 Шахмат тактасының үзәк шакмакларында торганда вәзир бер юлы 27 кырга һөҗүм ясап торырга мөмкин, тактаның почмагында – 21 кырга. 93487 Шахмат тарихы Шахмат уенының мең ярым еллык тарихы бар. 93488 Шахмат уены гадәттә ике көндәш арасында уйнала. 93489 Шахмат уенының дебют өлеше теориядә яхшы өйрәнелгән. 93490 Шахмат уенының популярлашып китүе алдагы ике гасырда күпчелек Ауропа илләрендә милли турнирлар оештыруларга китерә. 93491 Шах моның белән генә канәгать булмый, елганың аръягында шушындый ук, әмма кара Таҗ Махал төзергә хыяллана. 93492 Шаһнамәне шартлы рәвештә өч өлешкә бүлеп була: мифологик, героик һәм тарихи өлешләргә. 93493 Шаһнамә( – «Шаһлар китабы») – дөнья әдәбиятының иң мәшһүр иҗат үрнәкләреннән. 93494 Шаһны мәҗбүри рәвештән янаудан чыгарырга кирәк. 93495 Шаһның уенда аерым роле булганга аны башка фигуралар белән сирәк чагыштыралар. 93496 Шаһны отылудан берничек тә коткара алмаган очрак мат дип атала. 93497 Шаһ почмактагы шакмакта торса 3 кырга, такта кырыенда торса 5 кырга, калган шакмакларда торса 8 кырга һөҗүм итә. 93498 Шахтада җимерелү булып, гарип кала: сул кулын кисәләр. 93499 Шахты ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 93500 Шахты ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 93501 Шаһ узасы кырның берәрсенә көндәш ташы янаса яки шаһ белән тура арасында берәр фигура торса, рокировка ясау вакытлыча мөмкин түгел. 93502 Шахунья ( ) — Түбән Новгород өлкәсендә шәһәр ( 1943 елдан ), Шахунья шәһәре шәһәр бүлгесенең административ үзәге. 93503 Шахунья шәһәре шәһәр бүлгесе ( ) — Нижгар өлкәсе составына керүче муниципаль берәмлек. 93504 Шаһ шахмат партиясендә Уен башында ак шаһ e1, ә кара шаһ e8 шакмакларына урнаша. 93505 Шаши ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 93506 Шашка ( ) — Мордовиянең Ельник районына керүче татар авылы. 93507 Шашка – Русия территориясеннән ага торган елга. 93508 Шашка спорты шәһәр мәктәпләрендә аерым предмет буларак укытыла, дәресләрне Ганиев шәкертләре һәм инде аларның үз өйрәнчекләре дә алып бара. 93509 Ш. Бариев кызы. 93510 Шванн тышчасы булмаган ганглионар күзәнәкләрнең аксоннары челтәркатлауның эчке чигенә җитеп, туры почмакта борылалар һәм күрү нервы формалашкан урынга юнәләләр. 93511 Шваревка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93512 Швариха ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 93513 Швәбиш-Гмүнд ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 93514 Шведлардан соң килгән австриялеләр 1795 елдан 1905 елга кадәр кальганы казарма итеп файдаланалар, төрле биналар өстәп коралар. 93515 Швед телендә халыкның 5,5 %-ты сөйләшә, рус телен 0,8 % белә, эстон телендә исә 0,3 % кеше аралаша. 93516 Швед һисториографиясендә Җидееллык сугыш Померания сугышы дип, Канадада — «Яулап алу сугышы»( ) һәм Һиндстанда «Өченче Карнат сугышы» ( ) дип атала. 93517 Шверин ( ) — Алманиянең Мекленбург-Алгы Померания җирендә урнашкан шәһәр. 93518 Шверте ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 93519 Швеция гитарачысы өчен махсус “Дюнада кич”, “Тартар аллегро” көйләрен яза. 93520 Швециядә 1917 елдан Лунд шәһәрендә хатыны Надежда Сергеевна Найденко ( Курск губернасы Черняки авылыннан) һәм кызы Ирина белән яши. 93521 Швециядә — монда финча якынча 300 000 кеше сөйләшә — рәсми рәвештә милли азчылыклар теле дип танылган. 93522 Швециядә (Хагфор) 30 километрда — алтын, Свердловскида үткәрелгән СССР халыкларының III кышкы спартакиадасында 50 километрлы арада – алтын, Мурманскида ил беренчелегенә үткәрелгән ярышларда эстафетада – алтын медаль яулый. 93523 Швециядә яшәүче күренекле руслар исемлеге. 93524 Швеция короле аны Карл Юхан исеме астында уллыкка ала, регент итеп билгели. 93525 Швеция патшасы Густав биредә сәүдә бистәсен нигезләргә әмер бирә. 1905 елда Таммерфорста Русия социал-демократлар фиркасенең 1нче оештыру корылтае уза. 93526 Швеция территориясенең 9%ын күлләр алып тора. 93527 Швеция химигы Я. Берцелиус (1807) тере организмнардан алынган матдәләрне — органик матдәләр, ә аларны өйрәнә торган фәнне органик химия дип атарга тәкъдим итә. 93528 Швецова ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 93529 Швея — Русия территориясеннән ага торган елга. 93530 Шәбезбаш – Татарстан Республикасы Актаныш районындагы авыл. 93531 Шәбез — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 93532 Шеболово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 93533 Шевардин редуты өчен бәрелеш Шевардин редутына һөҗүм. 93534 Шевелева ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 93535 Шевелевская — Русия территориясеннән ага торган елга. 93536 Шевелевское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 93537 Шевнино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 93538 Шевцовка (Добричка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93539 Шевченко (Shevchenko) — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 130 километрлы кратеры. 93540 Шевырталово ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 93541 Шегмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 93542 Шегультан (Зур Шегультан) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93543 Шәдче — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 93544 Шәехзадә Мөхәммәтзакир улы Бабич ( 1895 елның 14 гыйнвары — 1919 елның 28 марты ) — татар һәм башкорт халыкларының уртак шагыйре. 93545 Шәех Зәбиров 1947 елда татар үсмерләре белән бергә шул авылда Сталинга каршы баш күтәрүдә дә катнашкан. 93546 Шәех Мәхмүт Остагосманоглу әл-Уфи, ( ; 1929 елда туды) — мәшһүр шәех. 93547 Шәех Мәхмүт Остагосманоглу әл-Уфиның биографиясе 1929 елда Уф шәһәре янында булган Миччо авылында (хәзерге Тавшанлы) дөньяга килә. 93548 Шәех Мөхәммәд Әйяд Тәнтавиның “Куәт һәм рух”, “Гыйльме калям дәресләре”, “Низам вә Ислам”, “Тормыш һәм дин” хезмәтләрен гарәпчәдән тәрҗемә итүче дә Закир Кадыйри була. 93549 Шежам ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 93550 Шәҗәрә башында торучы Казан бикнең исеме Хозесан авылына нигез салучы “Кузя Хасан би” исеменә бик якын. 93551 Шәҗәрә К. Насыйри йогынтысында кәгазьгә төшкән, күрәсең, чөнки ул 1870 елда шул якларда йөргән. 93552 Шәҗәрәнең телдән сөйләнгән легендасы бар. 1390 ел тирәсендә дүрт агай-эне Эрә суы тирәләренә килеп утыра. 93553 Шәҗәрә — нәсел-ыруның кемнән башланып, ничек тармакланып китүен күрсәткән нәсел агачы, язмасы. 93554 Шәҗәрәсе Бәләкәй чакта гаять тере, чая малай була. 93555 Шәзам авылда тора, 1939 елда Мәскәүгә күчә. 93556 Шәзамга шул чакта төп көндәше Л. Егоров туры килә. 93557 Шәзам Сафин 1985 елда кинәт авырып китеп, гаиләсе кулында үлә, Мәскәүнең Данилов үзәк мөселман зиратында күмелә. 93558 Шәзам Сафин истәлегенә үткәрелүче грек-рим көрәше ярышлары билгесе Хөкемдарлар карары белән җиңү Сафинга бирелде. 93559 Шәзам Сафин якынча 1956 елга кадәр көрәшә. 93560 Шәзам янә алга омтылды. 93561 Шеины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 93562 Шәйбән яки Шибән - Чыңгызхан оныгы, Җучинең өченче улы, Бату хан энесе. 93563 Шейга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93564 Шейла ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,6 километр озынлыкта булган кратеры. 93565 Шәйморат — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан татар авылы. 93566 Шәйморза авылының 33 татарына яхшы хезмәтләре өчен 1700 елны 3390 дисәтинә сөрү җирләре, 1360 дисәтинә печәнлек болын һәм 1220 дисәтинә урман бирүлүе турында әйтелә. 93567 Шәйморза халкы нигездә иген иккән, мал-туар асраган, аучылык, умартачылык белән шөгельләнгән. 93568 Шәйхелгали Гыйздәтуллин мич чыгару остасы булса, Гыйниятулла Гыйздәтуллин, Хөсәен Габдерәфыйков ярма суырту яргычлары тотып, шуның хисабына мал-мөлкәтләрен арттырганнар.. 93569 Шәйхетдин Гыйльметдинов инициативасы белән Бөрбаш авылы һәм Бөрбаш Сәрдегәне Балтач районы составына күчерелгән. 93570 Шәйхи Маннур — татар язучысы. 93571 Шәйхи чишмәсен икенче төрле Атау чишмәсе дип тә атыйлар, аны Шәйхи ага карап, чистартып торган. 93572 Шәкәрле — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 93573 Шәкерт вакытыннан ук казакълар арасында абруй казанган. 93574 Шәкертләре арасында 6 фән докторы, 14 фән кандидаты. 93575 Шәкертләре * М. Приходцев – республика конкурсы лауреаты. 93576 Шәкертләре Үзбәкстан тарихында беренче булып атом-төш физикасы буенча махсуслашуны башлап җибәрә. 93577 Шәкертләрнең аң-белемен арттыру максатында аларга яңа фәннәр укытуны кертә, атна саен әдәби кичәләр үткәрә. 93578 Шәкертләр УДНТУ үзенең элекке студентлары белән хаклы рәвештә горурлана. 93579 Шекә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 93580 Шәкли нигездә татар грамматикасы. 93581 Шекспир — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 350 километрлы кратеры. 93582 Шекспир Стратфорд грамматик мәктәбендә укыды дип санала, кайбер галимнәр фикеренчә, ул патша Эдуарда VI мәктәбендә дә белем ала, ләкин бу фактларны хәзер дәлилләп булмый. 93583 Шәкүр елгасы — Караидел елгасы кушылдыгы. 93584 Шәкүр Рәхимов, яки Шәкүр Карак - 20 гасыр башында эш иткән данлыклы ат карагы, татар риваятьләре каһарманы. 93585 Шәкүр ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче татар авылы. 93586 Шекше — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 93587 Шелдон Поллок "күп күзәтүчеләр асылда Санскрит үле дип килешәчәкләр. 93588 Шәле авылы — Казан артындагы иң зур татар авылы. 93589 Шелепенки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 93590 Шеликшей — Инра елгасы кушылдыгы. 93591 Шелли — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 145 километрлы кратеры. 93592 Шеломенцево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 93593 Шелоничная — Русия территориясеннән ага торган елга. 93594 Шель-Ахки (Шали-Ахк) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93595 Шельпорыль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 93596 Шель (Шель, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 93597 Шелюбинская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 93598 Шәмаилләргә беркайчан да табынмаганнар, алар ислам дине иконалары түгел. 93599 Шәмбалыкчы — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 93600 Шәмәй — Башкортстанның Благовар районында урнашкан татар авылы. 93601 Шәмәк — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 93602 Шәмәк — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 93603 Шәмәк төп гомуми белем бирү мәктәбе. 93604 Шәмәхә авыл советына карый. 93605 Шәмәхә (Түбән Шәмәхә) — Караидел елгасы кушылдыгы. 93606 Шәмәхә ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 93607 Шемонаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93608 Шеморбаш — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 93609 “Шәмсекамәр” спектакле 1937-1938 елгы театр сезонында Татар дәүләт академия театрында зур уңыш казана, озак еллар буе репертуардан төшми уйнала. 93610 Шәмсетдин — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 93611 Шәмсетдин Зәки — суфичылык карашларын алга сөрүче шагыйрь. 93612 Шәмсетдин Зәки, чын исеме Шәмсетдин Ярәхмәт улы Гобәйдуллин — XIX гасыр татар әдәбиятының күренекле вәкиле. 93613 Шәмси бай капиталын кызганмый. 1913 елда оста архитекторлар чакырыла, эшчеләр яллана. 93614 Шәмсина музыкасы), «Сагынуга дәва юк» (3. Гыйбадуллин музыкасы) кебек җырлар халык арасында киң популярлык казандылар. 93615 Шемышейкадан 10 км ераклыкта урнашкан. 93616 Шемышейка районы ( ) — Пенза өлкәсе составына керүче муниципаль район. 93617 Шемышейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93618 Шемякина — Русия территориясеннән ага торган елга. 93619 Шенбрунн солыхы ( 1809 елның 14 октябре ) нәтиҗәсендә Австрия Польшага Краковны һәм Галициянең бер өлешен кайтарырга мәҗбүр була. 93620 Шәнгә ачык пәрәмәч рәвешендә була, тик аның кырыйларын күтәреп бөрмиләр. 93621 Шәңгәлче — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы татар авылы. 93622 Шәнгә янына каймак яисә май куялар. 93623 Шеңҗан-Уйгыр мөхтәри районы Чөчәк (Чүгүчәк) каласында уйгур, татар балаларын укыта. 93624 Шенк-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 93625 Шенкурск ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 93626 Шеңшеңәр — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 93627 Шеньга (Ивеньга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93628 Шеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93629 Шеньяң (Мукден, ; манҗурча — 15px Мукден ) — Кыйтайның төньяк-көнчыгыш өлешендәге шәһәр, Хунхе елгасы буенда. 93630 Шенябе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93631 Шепелюха — Русия территориясеннән ага торган елга. 93632 Шепшеңәр — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 93633 Шәпше — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 93634 Шәраб исе үзенең көче ягыннан характерлана: көчсез, уртача, көчле, бик көчле. 93635 Шәрабның тәме – аның сыйфатын билгеләүдә иң төп сыйфатларның берсе. 93636 Шәрабның хуш исе (аромат) шәраб, сортлы, чәчәк, җимеш, бал, сумала исләре яки шәрабларның аерым төрләренә хас булган мускат, херес, мадера исләре белән бәяләнә. 93637 Шәрабтагы шикәр тулысынча (“корыганчы”) әчетелү сәбәпле коры дип атала. 93638 Шәрәк — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 93639 Шәрек илләре белән сәүдә итүне үз кулларына алган Татар сәүдәгәрләре катлавы, Татар эшкуарлары сыйныфы тернәкләнеп китә. 93640 Шәрәфетдин Хәмитов, Шәрәфи-бай – беренче гильдия сәүдәгәре, меценат. Тормышы юлы Борайның Шәрәфи-бай 1914 елда төзи башлаган мәчете 1917 елда Шәрәфи-бай 53 яшьтә була. Аның мөлкәтендә 1 ярма яру машинасы, 3 тегермән, 1 икмәк пристане торган. 93641 Шәрәфле каравыл алышынуы Мемориал үзәгендә - "Исемең - билгесез, батырлыгың - мәңгелек" дигән язма урнашкан, бронзадан эшләнгән биш почмаклы йолдыз үзәгендә Мәңгелек ут яна. 93642 Шәригать буенча 624нче елдан һәр мөселманның вазыйфасы булды. 93643 Шәригать буенча имам вазыйфасын намаз тәртибен белгән теләсә кайсы балигъ мөселман башкара ала. 93644 Шәригать буенча каза (җәза) бирүче. 93645 Шәригать ( — (дөрес юл, тәэсир образы, туры мәгънәдә чишмә, чыганак дигәнне аңлата) — Ислам динендә җәмгияви һәм дини кагыйдәләр җыентыгы. 93646 Шәрип — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 93647 Шәрип — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 93648 Шәрип кишәрлеге ( ) — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 93649 Шәриф Биккол (Биккулов Шәриф Сәгадәтулла улы)(1924-1995), — шагыйрь. 93650 Шәрифи әсәренең нигезенә Мәскәү патшасы Иван IVнең 1550 елның февралендә Казанга ясаган һөҗүменә мөнәсәбәтле вакыйга-хәлләр салынган. 93651 Шәриф Сүнчәләй ( ) – мәгърифәтче, педагог, этнограф-галим, фәннәр кандидаты ( 1936 ), доцент. 93652 Шәриф Хөсәенов драма һәм комедияләре композицион яктан оста корылган булуы, образларның кискен фикри каршылыклар, конфликтлы ситуацияләр аша ачылуы һәм алынган проблемаларның заман рухында, сәнгатьчә үтемле хәл ителүе белән характерлы. 93653 Шәриф Хөсәенов «Мәхәббәт сагышы» ( 1964 ) исемле повесть һәм юмористик, сатирик хикәяләр авторы буларак та билгеле. 93654 Шәриф чишмәсе Авыл кырыенда гына чишмә ага. 93655 Шер-Кыртаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 93656 Шер-Лапъюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 93657 Шәрлеәрәмә — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 93658 Шәрләрәмә белән Нөркәй арасында кайчандыр бакыр рудасы чыгарганнар. 93659 Шерлок Холмс турындагы фильмнарда күп төшә. 21 гасырда «Йолдызлар сугышы» трилогиясендә граф Дуку ролен башкара. 93660 Шермеинск — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 93661 Шермейка авыл җирлегенә карый. 93662 Шермейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93663 Шер-Нядэйта (Нядейта-шор) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93664 Шеромовы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 93665 Шерстяная — Русия территориясеннән ага торган елга. 93666 Шерчуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 93667 Шершаланы — Татарстанның Кама Тамагы районындагы юкка чыккан авыл. 93668 Шершни ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чиләбе шәһәре составына керүче авыл. 93669 Шершул — Русия территориясеннән ага торган елга. 93670 Шеръёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 93671 Шәрык географиясендә шулай ук «эчке» Болгардан, ягъни Болгар шәһәренең үзеннән тыш тагын дәүләтне тышкы дөнья белән бәйли торган сәүдә урыны сыйфатындагы «тышкы» Болгар турында да хәбәрләр очрый. 93672 Шәрык дөньясына хас булганча, базарлар шактый зур мәйдан биләгән. 93673 Шәрык институтының төрек теле укытучысы булып эшли. 93674 Шәрык клубы – Казанда татар яшьләренең аралашу клубы. 93675 "Шәрык" клубының хәтта үз уставы булган. 93676 Шәрыктагы феодал дәүләтләрдә гади мөселманнар да чалма кигәннәр. 93677 Шәрык телләрендә «Кыйссасел-әнбия» исемле башка әсәрләр дә булуын исәпкә алып, бу китапны еш «Кыйссаи Рабгузый» дип тә атыйлар. 93678 Шәрык шигъриятендә мөләммәгъләр күптәннән килә. 93679 Шестаево — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 93680 Шестаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93681 Шестаково ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 93682 Шестаковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 93683 Шестая Речка — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 93684 Шестая – Русия территориясеннән ага торган елга. 93685 Шестеперы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 93686 Шестовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93687 Шестыково — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 93688 Шетнев-Чирмешән — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 93689 Шетогорка (Шатогорка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93690 Шәүвәл ( шәўўал) — Һиҗри тәкъвимнең унынчы ае Шәүвәл — ай елының унынчы ае исеме. 93691 Шәүкәт Биктимеров берничә дистә рольне уңышлы башкаруына карамастан, аны чын мәгънәсендә таныткан образы — «Әлдермештән Әлмәндәр» спектаклендә Әлмәндәр бабай роле. 93692 Шәфигулланы сөрү өчен 120 дисәтинә җәмгыять җирен унике елга сатарга туры килә. 93693 Шәфигый мәзһәбе Имам Аш-Шафигый Хиҗаз фикһен ( Мәлики мәзһәбе ) һәм Гыйрак фикһен ( Хәнәфи мәзһәбе ) берләштерә һәм яңа мәзһәб төзи. 93694 Шәфиков)) бүләк басмасы чыккан. 93695 Шеффер), «Һарольд һәм Морд» (Хиггинс), «Кара кәләш» (Чёрная невеста, Ж. Ануй), «Кураж анакай һәм аның балалары» (Мамаша Кураж и её дети, Б. Брехт), «Чишмә янында сусау» (Жажда над ручьём, Ю. Эдлис) спектакльләре театрның алтын фондын тәшкил итә. 93696 Шәһевәли мулланың 20 га якын жире һәм ашлык сугу машинасы була. 93697 Шәһәр 1786-ынчы елда рәсми сәүдә шәһәре буларак нигезләнгән һәм дистә еллардан соң даими рәвештә үскән һәм региональ һәм милли сәүдәнең үзәгенә, халык һәм хөкүмәте эшчәнлеге үзәгенә әверелгән. 93698 Шәһәр 1788 елда Артур Филлип тарафыннан нигезләнде. 93699 Шәһәр 1868 елда Боливия хөкүмәте тарафыннан нигезләнгән. 93700 Шәһәр 1873 елда берничә маҗар шәһәренең кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка килә: Дунайның көнчыгыш ярында урнашкан Пешт, көнбатыш ярында урнашкан Буда һәм Обуда. 93701 Шәһәр 19 гасырның 30-еллары охиридан, Томск вә Енисей губерналарында алтынны күпләп чыгара башлавы сәбәпле, Себернең мөһим сәүдә, кәсепчелек вә транзит үзәгенә әверелгән. 93702 Шәһәр 6 гасырда Юстиниан I тарафыннан нигезләнгән. 14 гасырдан генуялылар, 1475 елдан төрекләр хакимияте астында. 93703 Шәһәр 9 гасырда телгә алынган. 13—18 гасырларга караган мигъмарият һәйкәлләре сакланганнар. 93704 Шәһәр азык сәнәгате предприятиеләренең беренчесе - Зәй шикәр заводы. 93705 Шәһәр Альп тауларында һәм Монблан тавы итәгендә урнашкан. 93706 Шәһәр Ангара елгасының ике ярларында урнаша. 93707 Шәһәрара, тау, туристлык яки экскурсия маршрутлары буенча кешеләрне ташучы һәм балалар төркемен оешкан рәвештә алып баручы автобус салонындагы кешеләр саны утырып бару өчен көйләнгән урыннар саныннан артмаска тиеш. 93708 Шәһәр атамасы Даугава елгасыннан алынган. 93709 Шәһәр аша Гайнә — Менделеевск трассасы уза. 93710 Шәһәр аша Казан — Ижау тимер юл уза. 93711 Шәһәр аша М5 «Урал» ( Мәскәү — Рәзән — Пенза — Самар — Уфа — Чиләбе ) автоюлы бара. 93712 Шәһәр аша М5 «Урал» (Мәскәү — Рәзән — Пенза — Самар — Уфа — Чиләбе ) магистрале бара. 93713 Шәһәр аша М7 Идел (Волга) һәм А119 Нократ (Вятка) автоюллар баралар. 93714 Шәһәр аша Мәскәү – Минск тимер юлы уза. 93715 Шәһәр аша Р226 ( Волгоград — Сарытау — Самар ) автоюл бара. 93716 Шәһәр аша Р257 «Енисей» ( Красноярск — Абакан — Кызыл ) автоюлы уза. 93717 Шәһәр аша Р320 ( Алабуга — Ижау), Р321 (Ижау — Игра — Сарапул ), Р322 (Ижау — Сарапул ) автоюллар баралар. 93718 Шәһәр аша Яр — Верхнекамская тимер юлы уза. 93719 Шәһәр балчык үрләр һәм агач стеналар белән ныгытылган ике өлештән торган. 93720 Шәһәр башлыгы Петрушин килмәсә дә, бу чарага мәчет төзелешенә матди ярдәм күрсәткән Тәлгать Таҗетдин килә. 93721 Шәһәр безнең эрага кадәр нигезләнгән. 93722 Шәһәр Беларусия татарларының рәсми булмаган башкаласы буларак исәпләнә. 93723 Шәһәр берничә райончыкка бүленгән. 93724 Шәһәр бик уңайлы урынга, Идел белән Чулман тоташкан җиргә—Көнчыгыш Аурупаның икътисадый һәм стратегик яктан зур әһәмияте булган ике зур су юлы буена утырган. 93725 Шәһәр борынгы архитектурасы белән гаять үзенчәлекле. 93726 Шәһәр бүлгесе хокукларын йөртә. 93727 Шәһәр бюджеты Лениногорск шәһәр бюджетының 2010 елда табышы 932 миллион сум, ә чыгымнары 961 миллион сум тәшкил итте. 2011 елга бюджет 998974, 6 мең сумлык табыш һәм 1107690,7 мең сумлык чыгымнарны фаразлый. 93728 Шәһәр бюджетының өчтән бер өлеше соңгылар исәбенә тулыландырыла. 93729 Шәһәр вак һөнәрчеләре ирекле булганнар, ләкин заказ – бирүчедән законда күрсәтелгән бәядән югары бәя алырга хаклары булмаган. 93730 Шәһәргә 1550 елда нигез салынган. 93731 Шәһәргә 1736 елда татар морзасы Котлымөхәммәт Тәфкилев нигез сала. 93732 Шәһәргә 1743 елда Иван Неплюев – Ырынбур төбәге наместнигы нигез сала. 93733 Шәһәргә багышлап язылган шигырьләре аерым китап булып нәшер ителгән. 93734 Шәһәргә барып җитәрәк, юлчылар ялга туктаганнар. 93735 Шәһәргә берничә урында чыгарга була — Тукай мәйданы, «Кольцо», Петербург урамы. 93736 Шәһәр даладагы тигезлектә урнашкан. 93737 Шәһәрдә 8 халык һәм 2 үрнәкле үзешчән сәнгать коллективы, Баймак халык курайчылар ансамбле эшли. 93738 Шәһәрдә M7 ( Түбән Новгород — Казан ) һәм A151 (Чуел — Сембер — Сызрань ) автомобиль юллары кисешәләр. 93739 Шәһәрдә Архимед үз заманында мәшһүр булган галимнәр белән таныша. 93740 Шәһәрдә беренче елларында театрның үзенең стационар сәхнәсе булмый, театр ике баракта урнаша, соңыннан аңа элек азык-төлек магазины булган бина бирелә. 93741 Шәһәрдә булганда да гел хәрәкәттә: әле «Шәрык клубы»нда концертта катнаша, әле «Мөхәммәдия» шәкертләре алдында чыгыш ясый, Крестовниковлар заводы белән таныша. 93742 Шәһәрдәге бер генә туй да Ханумадан башка узмый. 93743 Шәһәрдәге мәктәпне тәмамлагач, Чыңгыз 1927 1930 елларда Пермь сәнгать техникумында укый. 93744 Шәһәрдәге мөселман татар кызлары зур, йомшак капчык калфакларны төрле төстәге ефәк җепләр белән чигеп бизәгәннәр, як-якларына һәм маңгай турысына ука-чуклар тотканнар. 93745 Шәһәрдә елга порты, тимер юл станциясе, аэропорт бар. 93746 Шәһәрдә зур төзелешлшр алып барыла. 93747 Шәһәрдә ике аэродром: Хәрби (Ырынбур-2, Төньяк) һәм Гагарин исемендәге аэропорт. 93748 Шәһәрдә ике музей, сигез китапханә, күргәзмә залы һәм ирмәкләшү цетры эшли. 93749 Шәһәрдә карты-яшенә карамыйча, кешеләрне юк итү башлана, хатын -кызлар һәм балалар әсирлеккә алына. 93750 Шәһәрдә мәшһүр Голивуд урнашкан. 93751 Шәһәрдә мигъмарият һәйкәлләр күп: берничә чиркәү, рәтүш бинасы (14—16 гасырлар) һ.б. сакланган. 93752 Шәһәрдән 10 километр читтә – Бөгелмә – Яр Чаллы – Әгерҗе тимер юлы. 93753 Шәһәрдән 6 км ераклыкта Канибадам тимер юл станциясе урнашкан. 93754 Шәһәрдән кайтып төшкән композитор Шамил (Радик Сәлимов) һәм төзүче Марсель (Марсель Тимофеев) әтиләрен эзләргә керешә. 93755 Шәһәрдә Новосибирск ГЭСы плотинасы урнаша. 93756 Шәһәрдә порт, тимер юл төене. 93757 Шәһәрдә Русиянең һәм Кара диңгездә урнашкан иң эре порты урнаша; Краснодар — Новороссийск тимер юлының соңгы пункты, шоссе юллары төене. 93758 Шәһәрдә РФА Себер бүлекчәсенең гыйльми үзәге; 6 югары уку йорты (шул исәптән, университет), 3 театр, музейлар (шул исәптән, Томск университеты музее), Ботаника бакчасы бар. 93759 Шәһәрдә татар бистәсе булды. 93760 Шәһәрдә туган күренекле шәхесләр * Михаил Куприянов (1903-1991), ССРБ халык рәссамы. 93761 Шәһәрдә туган танылган кешеләр * Януш Корчак (1878-1942), язучы, табиб, Треблинкада газ камерасында үтерелгән. 93762 Шәһәрдә туган танылган шәхесләр * Илшат Гафуров (1961), КФУ ректоры ( 2010 ). 93763 Шәһәрдә туган шәхесләр Татарлар, башкортлар * Фәрит Галимов (1940), дәүләт-хуҗалык эшлеклесе, Казакъстан парламенты сенаторы. 93764 Шәһәрдә ул вакытта 3 (берсе таштан, икесе агачтан салынган) чиркәү, 3 бакыр эретү заводы, 376 йорт була, 1 800 кеше яши. 93765 Шәһәрдә урнашкан яңгыр канализациясе суны шәһәр тышына чыгарылган. 93766 Шәһәрдә фәнни, проек-төзелеш организациялар, урта техник оешмалары, югары мәгариф оешмалары тупланган. 93767 Шәһәрдә халыкара икътисад һәм хокук институты, Магнитогорск техник университеты филиаллары, медицина, металлург, педагогия колледжлары, 25нче, 21нче санлы лицей, Янбай Хамматов исемендәге башкорт һимназия эшли. 93768 Шәһәрдә һәм коммунада иң яхшы спорт базалары, чаңгы курортлары, шәп трассалар, суперчаңгылар, тауга күтәргеч җайланмалар эшли. 93769 Шәһәрдә шулай да 40 мәктәп, 4 лицей, 3 университет (Машиналар төзү, Технология, Педагогия) бар. 93770 Шәһәрдә эре сәнәгать ширкәтләре эшли. 93771 Шәһәрдә эшчеләр сәяси һәм икътисади таләпләр белән митингларга чыгалар. 93772 Шәһәрдә яшәүче чыпчыклар - ана зат баласын ашата. 93773 Шәһәр диңгездән 4 м биеклектә урнашкан. 93774 Шәһәр диңгез өстеннән 702 м биеклектә урнашкан. 93775 Шәһәр думасы Казанның норма чыгару органы булып тора, сайлаулар 5 елга бер тапкыр уздырылалар. 93776 Шәһәр әйләнәсендә әйләнмә автомагистраль төзелгән, аның һәр якка 2дән алып 4кә кадәр хәрәкәт юлы бар. 93777 Шәһәр әкиме (хакиме) Казакъстан президенты тарафыннан билгеләнә, шәһәр җыелышы (мәслихәт, казакъча маслихат) раслый, туры сайлау юк. 93778 Шәһәр Енисей елгасының ике ярларында урнаша. 93779 Шәһәрәрдә халыкның 91,5 % өлеше яши ( 2009 ел). 93780 Шәһәр җиде тауда урнаша. 93781 Шәһәр җирлеге — Русиядә муниципаль реформа белән кертелгән муниципаль берәмлекнең бер төре. 93782 Шәһәр зиратында староверларны җирләү өчен аерым кишәрлек бүленә. 93783 Шәһәр Зур Лос-Анджелес агломерациясе үзәге. 93784 Шәһәр зыялылары арасында кара хәтфәдән эшләнгән яссы түбәле түбәтәй — кәләпүшләр тарала. 93785 Шәһәр идарәсе Башкарма хакимият Ырынбурда башка хакимият башлыгы булып шәһәр администрациясе башлыгы тора. 93786 Шәһәр икътисадының нигезе — Себер ташкүмер энергетик компаниясенең филиалы, шулай ук өй җиһазы фабрикасы, өйтөзү комбинаты. 93787 Шәһәр илнең мәдәни, икътисадый, сәнәгый мәркәзләренең берсе. 93788 Шәһәр исеме Вичуга станциясенең исеме буенча (станция исеме, үз чиратта, Вичуга авылы исеменнән килеп чыккан, хәзерге Иске Вичуга). 93789 Шәһәр исеме тора-бара лимон сортына әйләнгән. 93790 Шәһәр Ишим елгасы яр буенда урнашкан. 93791 Шәһәр Йәмәннән Сүриягә һәм Хәбәшстаннан Гыйракка илтүче юллар кисешүендә урнашкан була. 93792 Шәһәр кирмән булып ике "күп фатирлы" йорттан торган. 93793 Шәһәр климаты салкын. 93794 Шәһәр­лекнең бер почмагына сыенып утырган кечкенә генә Татарский Городок исемле авылны җирле халык әле дә Шәмсуар дип атый. 93795 Шәһәрлектә әле хәтта археологлар Казан ханлыгы чорына караган катлам да табалар. 93796 Шәһәрләр Болгар дәүләте үзенең шәһәрләре белән дан тоткан. 93797 Шәһәрләрдә бистәләр үз идарәләре булган районнар булып саналганнар. 93798 Шәһәрләрдә халыкның 10,0 %-ы яши. 93799 Шәһәрләрдә халыкның 95,3 % яши (2009) (Мәскәү һәм Санкт-Петербургтан башка иң урбанизацияләнгән регионы). 93800 Шәһәрләрдә һәм шәһәргә якын авылларда яшәүче өлкән яшьтәге хатыннар өрпәк сарганнар. 93801 Шәһәрләренең күбесе диңгез буйларына урнашкан. 93802 Шәһәрләрнең үсеше һәм климат арасындагы бәйләнешкә Токио — асык бер мисал. 93803 Шәһәрләрнең халык саны 2001 елгы халык исәбе буенча китерелгән http://2001. 93804 Шәһәрләрнең халык саны 2011 елгы халык исәбе буенча китерелгән http://web. 93805 Шәһәрләр тирәсендә чүп-чар таулары өелә, аның бер өлеше диңгез култыгына эләгә, балыкларны һәлак итә. 93806 Шәһәрләр уртак мөһәндис инфраструктурасы белән бәйләнгән. 93807 Шәһәрләр һәм кышлаклар мәйданнарында, клубларда, ялан кырда чыгыш ясаучы әлеге театр бер сезонга 25-30 яңа тамаша (премьера) әзерли. 93808 Шәһәр малайлары авылдан килгән Ифратны госпиталь кухнясыннан бер кирпеч ипи алырга кушалар һәм авыл малае аларның сүзләрен тыңламый булдыра алмый. 93809 Шәһәр мәдәнияте һәм яңа һөнәр-кәсепләр үсү гамәли белемнәр үзләштерегә ярдәм иткән. 93810 Шәһәр мигъмарияты һәйкәле, Җөмһүрият күләмендәге әһәмияткә ия дәрәҗәле мәдәният мирасы ядкаре. 93811 Шәһәр мэры Юрий Мищеряков. 93812 Шәһәрнед иң эре ЮУЙлар: Казан дәүләт университеты — 1804 елның 17 ноябрендә нигезләнгән. 93813 Шәһәрне дошман кулына бирмичә саклау сугышлары 250 тәүлек буе дәвам итә. 93814 Шәһәрнең алдагы үсеше Җигүле ГЭСы төзелеше ( 1950 — 1957 еллар) белән бәйле. 93815 Шәһәрнең «Алмаз», «Нефтехимик», «Строитель» мәдәният йортларында чыгыш ясыйлар. 93816 Шәһәрнең борынгы өлеше 2001 елда ЮНЕСКО тарафыннан Мәдәни мирас исемлегенә кертелә. 93817 Шәһәрнең Вахитов районында урнашкан. 93818 Шәһәрнең заманча индустриясе һәм социаль инфраструктурасы дистәләгән сәнәгать һәм төзелеш ширкәтләрен, үсешкән кече бизнесны, килүче социаль өлкәне, тармакланган сәүдә челтәрен үз эченә ала. 93819 Шәһәрнең зур туристик һәм сәнәгать мөмкинлекләре бар, ул урман-парк зонасы һәм урман фондының яшел зонасында урнашкан. 93820 Шәһәрнең идарәсе 2008 елның 30 июлендә Кызыл шәһәренең мэры буларак биш елга Владислав Товарищтайевич Ховалыг билгеләнә. 93821 Шәһәрнең иҗтимагый җыелышлар бинасында һ.б. залларда татарча спектакль дә күрсәтелә торган «Көнчыгыш кичәләре» даими уздырыла. 93822 Шәһәрнең икенче нигезчесе, Хуан де Мальдонадо, рөхсәт алып эшләде. 93823 Шәһәрнең иң биек ноктасы (Көнигсфорст ) – диңгез кимленнән 118 м биек, иң түбән җир – Вөрринген бухтасы – 37 м. 2010 елда Көлндә халык саны нәк 1 млн (1 000 298) кеше тәшкил иткән. 93824 Шәһәрнең исеме бадәм сүзе белән бәйле. 93825 Шәһәрнең иске атамасы — Каинск «каен» сүзеннән чыккан. 93826 Шәһәрнең йөзек кашы – Тольяттиның техник музее. 93827 Шәһәрнең көнчыгыштан көнбатышка озынлыгы — ~25 км, төньяктан көньякка — ~19 км. 93828 Шәһәрнең көньяк-көнбатыш өлешендә 1956 елда төзелгән «Писмән» тимер юл станциясе урнашкан. 93829 Шәһәрнең көчле үсеше Бөек Ватан сугышы елларда билгеләнә — шәһәргә берничә предприятие эвакуацияләнде. 93830 Шәһәрнең мәйданы 169,6 км² тәшкил итә. 93831 Шәһәрнең мәйданы 722 км² тәшкил итә. 93832 Шәһәрнең промышленность куәтен 20 дән артык предприятие тәшкил итә. 93833 Шәһәрнең тарихи үзәге — Регистан мәйданы. 93834 Шәһәрнең тарихи үзәге тулысы белән диярлек җимерелгән. 815 мең халыкның сугыш ахырында 480 меңе генә калган. 93835 Шәһәрнең төп сулыгы — XVIII гасырның икенче яртысында корылган Ижау буасы (мәйдан — 2 200 га). 93836 Шәһәрнең транспорт магистрале дип Чайковский урамы санала. 93837 Шәһәрнең үзәк өлешен (Адмираллык утрау) Васильевский утравы белән тоташтыра. 93838 Шәһәрнең уртача биеклеге - 156 м, иң биек ноктасы - Теплый Стан бистәсендә, иң түбән ноктасы Беседин күперләре арасында урнаша. 93839 Шәһәрнең үсешенә сәүдә юллары киселешендә уңайлы җәгърафик урнашуы булышлык иткән. 93840 Шәһәрнең үсеше нефелин мәгъдәне чыганакларын эшкәртү белән бәйле. 93841 Шәһәрнең формалашуы 1013 елда ачылган бакыр-цинк-колчедан ятмасына бәйле. 93842 Шәһәрнең халык исәбе 828 759 кеше тәкшил итә (01.05.2014). 93843 Шәһәрне сайлау 2008 елның 31 маенда Универсиада Казанда үтәчәк дигән карар Халыкара университетлар спорты федерациясенең (FISU) Брүссел шәһәрендә үткәрелгән тавыш бирүе белән кабул ителгән иде. 93844 Шәһәрне сайлау Олимпия уеннарын үткәрүгә намзәт шәһәрләрдән гаризалар алу 2003 елның 15 июлендә тәмамлана. 93845 Шәһерне терелтер өчен Литвадан һәм Эсвичрәдән халык күчерелеп утыртыла. 93846 Шәһәрне үстерү планы буенча, элекке бистә урынында «Постау бистәсе» тыюлыгы барлыкка килергә тиеш иде. 93847 Шәһәрне яндырып һәм юл уңаеннан әсирләрне алу өчен тирә-якка отрядларны җибәреп, ул көньякка, Кашира һәм Рәзән тирәсенә китә. 93848 Шәһәр, нигездә, сода чыгару, каучук эшләү белән бөтен ил күләмендә танылган. 93849 Шәһәр ныгытма белән әйләндереп алынган булган. 93850 Шәһәр округы булмаган шәһәр җирлекләре муниципаль район эченә керәләр. 93851 Шәһәр приматоры (башлыгы) – Павел Бем. 93852 Шәһәр радиаль төзелешенә ия, диаметры 170 м, ике әйләнүле дивардан тора, беренче дивар икенчесе белән чолгап алына. 93853 Шәһәр районнары Уфа — берничә аерым массивтан торган, 7 районлы мәдәни-сәяси-иҗтимагый үзәк. 93854 Шәһәр Рим империясендә әһәмиятле булмый. 93855 Шәһәр сайлау 1894 нче елның 23 нче июнендә Париж университетында (Сорбонн) халыкара конгресс уза. 93856 Шәһәр сайлау Швеция узендә Олимпия уеннарын үткәрү беренче Олимпия уеннарын 1896 оештырырганда теләген. 93857 Шәһәр советына Әмҗе, Энергетик, Ташкын, Хмелевка, Чишмә, Кырым-Сарай, Марино авыллары буйсына. 93858 Шәһәр статусы 1918 елдан бирелгән, 1927 елдан яңадан Бальцер дип атала. 93859 Шәһәр статусын 1335 елдан башлап йөртә. 93860 Шәһәр статусын 1780 елдан башлап йөртә. 93861 Шәһәр статусын 1817 елдан башлап йөртә. 93862 Шәһәр статусын 1911 елдан башлап йөртә. 93863 Шәһәр статусын 1920 елдан башлап йөртә. 93864 Шәһәр статусын 1926 елдан башлап йөртә. 1934 елда шәһәргә БКФ(б)ның Свердлау өлкә комитәсенең беренче сәркатибе Иван Кабаков хөрмәтенә Кабаковск исеме бирелгән. 1937 елда Кабаков репрессияләнә һәм шәһәргә кыска вакытка иске исем кайтарыла. 93865 Шәһәр статусын 1940 елдан башлап йөртә. 93866 Шәһәр статусын 1958 елдан башлап йөртә. 93867 Шәһәр статусын 1982 елдан башлап йөртә. 93868 Шәһәр стенасыннан Һекторның атасы оелән анасы ана, шәпәргә кер дип пәм Ахилл белән көрәшмә дип, юкка гына ялынганнар. 93869 Шәһәр тарихы Люксембург турында язма чыганакларда беренче тапкыр искә алулар 963 елга карыйлар. 93870 Шәһәр тарихында беренче тапкыр рус телле балаларга “Татар халкының тарихы, әдәбияты, мәдәнияте” фәне керә башлый. 93871 Шәһәр таулар регионында, 1630 м биеклегендә урнаша. 93872 Шәһәр ташландык хәлгә килгән һәм бушап калган. 93873 Шәһәр территориясендә ике нефть чыганагы бар. 93874 "Шәһәр тибиндагы посёлок" статусны 1954 елда ала. 93875 «Шәһәр тибындагы бистә» атамасы белән «эшчеләр бистәсе» атамасы да куллана. 93876 Шәһәр тибындагы бистә исемен 1965нче елда ала. 93877 Шәһәр тибындагы бистә (кыскача ш.т.б., ) — СССР вакытында чыгарып ясалган җирлек төре. 93878 Шәһәр тибындагы бистә статусы 1965 елда бирелә. 93879 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1929 елдан, шәһәр статусын һәм хәзерге исемен 1950 елдан башлап йөртә. 93880 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1936 елдан, шәһәр статусын 1954 елдан башлап йөртә. 93881 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1938 елда ала. 93882 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1942 елдан, шәһәр статусын 1953 елдан башлап йөртә. 93883 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1958 елдан, шәһәр статусын 1973 елдан башлап йөртә. 93884 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1959 елдан, шәһәр статусын 1968 елдан башлап йөртә. 93885 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1965 елда ала. 93886 Шәһәр тибындагы бистә статусын 1976 елдан, шәһәр статусын 1985 елдан башлап йөртә. 93887 Шәһәр тибындагы бистә стаусын 1968 елда ала. 93888 Шәһәр тибындагы посёлогы статусын 1965 елда ала. 93889 Шәһәр тибындагы посёлогы статусын 1975 елда ала. 93890 Шәһәртирә, шәһәрара һәм бер халыкара ( Казакъстанның Актөбегә ) рейслар бар. 93891 Шәһәр тышында ( Югары Ослан районында ) урнашкан бердәнбер объект - 2009нче елның сентябрь аенда Русия чемпионаты, ә 2010нче елның җәендә Аурупа чемпионаты уздырылган Стенд атуы комплексы. 93892 Шәһәр үзәге – Алтштадт Эльбаның сул ягында урнашкан. 93893 Шәһәр үзәген­дә ( калада ) гадәттә дәүләт идарә­се, югары катлау кешеләре, бай сәүдәгәрләр яшәгән. 93894 Шәһәр үзәгендә, Кирмән тавы итәгендә урнашкан. 93895 Шәһәр үзәгендә мәйдан урнашкан булган. 93896 Шәһәр үзәгендә урнашкан Кышкы театрга «Вулкан» татар дәүләт драма театры исеме бирелә. 93897 Шәһәр — Украиндагы юнан мәдәниятенең танылган үзәге. 93898 Шәһәр уртасында Тиргартен паркы урнашкан. 5 гасырдан артык вакыт дәверендә ул шәһәрнең иң иске һәм зур (210 гектар) паркы. 93899 Шәһәр филармониясендә татар артистлары төркеме бар. 93900 Шәһәр хакимияте аңа геттодан чыгарга рөхсәт итә, ләкин Корчак балаларны калдырырга ризалашмый. 93901 Шәһәр халкы 81,4 % тәшкил итә. 93902 Шәһәр халкы 98 % тәшкил итә. 93903 Шәһәр халкы балчыктан, агачтан төрле әйберләр ясап, аларны Үзәк Азия һәм башка ил халыкларына саткан. 93904 Шәһәр халкы, бигрәк тә зуррак шәһәрдәгеләр, авыл халкына караганда ешрак аерылыша. 93905 Шәһәр халкы идарәдәге үзгәрүләрне гел уңай яктан кабул итми. 93906 Шәһәр халкын әлеге бакчага 1910 елда дөнья бетүне каршыларга чакырганнар. 93907 Шәһәр халкының да хәле авырая. 93908 Шәһәр халкының күпчелеге кырып-бетереп үтерелә, ә исән калган татарларга урыслар шәһәрдә яшәргә түгел, хәтта шәһәр эченә керергә дә тыялар. 93909 Шәһәр халкы һәм хакимияте 1953 – 1956 елларында Болгарлар авылына күчте. 93910 Шәһәр халык саны соңгы елларда, табигый тискәре артым һәм халыкның тискәре күчеше нәтиҗәсендә, бик кимегән. 93911 Шәһәр һәм аны әйләндереп алган саклык зонасы аша Саров һәм Сатис елгалары үтә. 93912 Шәһәр һәм урыннар исемнәре * Совет чорында «Кызыл» тамырлы бик күп топонимнар булган. 93913 Шәһәр һәм химия комплексы төзелешенә зур өлеш кертә. 93914 Шәһәр хокуклары 1408 елда биреләләр. 1569 елдагы Люблин униясе буенч Речь Посполитая составына кергән. 93915 Шәһәр чигендә урнашкан «Борисоглебское» аэродромына ия була. 93916 Шәһәр чикләрендә Нева киңлеге — 340 — 650 м, тирәнлеге 14 — 23 м. Шәһәрнең су объектлары аша 800дан артык күпер салынган, шул исәптә 218 җәяүлеләр күпере һәм 8 ачыла торган күпер. 93917 Шәһәр читендә яшьләр уены. 93918 Шәһәр, чынлап та, Точал тавыннан көньякта урнашкан. 93919 Шәһәр Ырынбур исеме белән төзелә, ә 1938 1957 елларда атаклы совет очучысы Валерий Чкалов хөрмәтенә Чкалов исемен йөртә, гәрчә аның Ырынбурга бер катнашы булмаса да. 93920 Шәһәр эчендә елганың озынлыгы – 23 км, урта тирәнлеге – 2,75 м, максимум тирәнлеге – 10,5 м. Шәһәр биш тауда урнашкан. 93921 Шәһәр эчендә көчле каушау башлана. 93922 Шәһәр эчендә пассажир хәрәкәте булмаган Нарыш тупик тимер юл станциясе урнашкан. 93923 Шәһәр эчендә сату итүчеләр вак тәмләткечләр, кәнфит, җәен квас белән сату иткәннәр, вак һөнәрчеләр (савыт-саба ямаучылар, кием-салым тегүчеләр, күмер сатучылар) үз хезмәтләрен кычкырып мактап йөрергә мәҗбүр булган. 93924 Шәһәр эчендә унөч автобус маршрут эшли. 93925 Шәһәрэче төньяк тимер юлы ( ) — транзит тимер юл потокларны шәһәр үзәгеннән алып китүче Горький тимер юлының Казан бүлекчәнең Юдино — Дербышки станциягә аралыгында тимер юл участогы. 93926 Шәһәр язма чыганакларда беренче тапкыр 912 елда телгән алына. 93927 Шәһәр янында М5 «Урал» ( Мәскәү — Рәзән — Пенза — Самар — Уфа — Чиләбе ) автоюлы бара. 93928 Шәһәр янында Р228 ( Сызрань — Сарытау — Волгоград ) автоюлы һәм Аткар — Сенная — Балакау — Пугачёв тимер юлы бара. 93929 Шәхес берәр фикер яки алшартны хакыйкый буларак кабул иткән психологик халәт ышану дип атала. 93930 Шәхес бер үк вакытта төрле иҗтимагый таифәләргә керә (бер үк кеше турист, фатир хуҗасы, электр энергиясен урлаучы, бөекдержавачы була ала). 93931 Шәхесләр Алексеевск районы – күп кенә атаклы шәхесләрнең туган җире. 93932 Шәхесләр Вафатлар * 9 июнь — Семён Лавочкин - совет авиация конструкторы. 93933 Шәхесләр: * Дмитрий Менделеев (1834—1907) - бөек Русия химигы. 93934 Шәхесләр Тудылар * 2 август - Валерий Быковский, ССРБ очучы-космонавты. 93935 Шәхесләр үз көчле һәм зәгыйф якларны өйрәнеп, үзләре турында алынган яңа белем ярдәмендә ирешә алырлык максатларны билгели алалар. 93936 Шәхеснең ана теле, аның этник чыгышына нигезләгән илләрдә һәм мәдәниятләрдә, мирас теле туган тел енә тиңләштерелә. 93937 Шәхеснең аңы һәм карашлар иреге кеше тормышын яхшырта ала, дигән фикерне ошатып, ул шул гасырның 70 елларында аны газета мәкаләләре аша дәгъвәтли башлый. 93938 Шәхеснең кемлеге турындагы сорауга җавап биргәндә, замандаш фәлсәфәчеләр күбрәк релятивизм теориясенә яки лингвистик билгесезлек мәсләгенә мөрәҗәгать итәләр. 93939 Шәхеснең теләкләрен иң алгы планга куеп гамәл итү кайбер борынгы грек философларына да хас була. 93940 Шәхес ул — аңга ия булган һәм ниндидер юнәлештә эшчәнлек алып баручы индивид. 93941 Шәһит Ходайбирдин премиясе лауреаты ( 2005 ). 93942 Шехмань — Русия территориясеннән ага торган елга. 93943 Шехонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93944 Шәһри Болгар ханы да Мөслим бабаны олылый, хөрмәт күрсәтә торган булган. 93945 « Шәһри Казан », 1995 ел, 3 февраль. 93946 «Шәһри Казан», 1996 ел, 9 февраль. 93947 « Шәһри Казан », 1999 ел, 7 май. 93948 «Шәһри Казан», 2006 ел, 28 август. 93949 « Шәһри Казан », 2006 ел, 9 май. 93950 Шәһри Казан газетасы башлыгы thumb Газе́та (сөйләмдә - гәҗит) — даими исеме астында айга бер тапкыр ким чыкмаган периодик басма. 93951 Шәһриханның ял паркында аның бюсты куелган, шәһәрнең бер урамы батыр милләттәшебез исемен йөртә. 93952 «Шәһри Чаллы» беренчеләрдән булып ( 2003 елда ) пәрәвездә үз интернет сәхифәсен булдырган басма. 93953 «Шәһри Чаллы» газетасы — Чаллы шәһәрендә татар телендә чыга торган газета. 93954 Шәхси адреска ия булган һәрбер аерым документ Web-бит дип атала. 93955 Шәхси архивы Башкортстан дәүләт архивында саклана. 93956 Шәхси белем бирүче укытучыларны репетитор дип атыйлар. 93957 Шәхси кулларда 497 эоре мөгезле терлек, 75 ат, 593 кече мөгезле терлек, 18 трактор, 99 җиңел һәм 2 йөк автомашина бар (2000 еллар саннары). 93958 Шәхси кыйммәтле кәгазьләр сату башлана. 93959 Шәхси очрашулар йомгагы Куе шрифтлы – АТР рейтингы буенча беренче урынны алган теннисчылар. 93960 Шәхси саклану чараларына талпанны куркыта торган репелентлар да керә. 93961 Шәхси тормыш Беренче хатыны – Абрамович Ольга Юрьевна, Әстерхан чыгышы белән. 93962 Шәхси тормыш Реннерның Шәхси тормышы турында мәгълүматлар бик аз, чөнки ул шәхси тормышын журналистларга сөйләргә яратмый. 93963 Шәхси хуҗалыклар – 7922. 93964 Шәхси хуҗалыкларга терлек асрау өчен хөкүмәттән субсидияләр бирелә хәзер, шуңа күрә халык кабат терлек асрый башлады. 93965 Шәхси хуҗалыкларда 570 тирәсе сыер малы һәм 280 вак мал, 30 баш ат асрала. 93966 Шәхси хуҗалыкларда күпләп мал, кош-корт асрыйлар. 93967 Шәхси эшмәкәр була. 93968 Шәхси эшмәкәр Сөләйман Гафиятуллин тырышлыгы белән якшәмбе ачык базары заман таләпләре буенча әйбәт кенә эшләп килә. 93969 Шехурдино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 93970 Шечка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93971 Шешурга ( ) — Киров өлкәсенең Тужа районында урнашкан авыл. 93972 Шеш үсеп, ашказанындагы тукымаларны зарарлагач кына аның симптомнары беленә башлый — кешедә ризыкка, аеруча иткә тартылу юкка чыга, аппетит кача, аз гына ашау бе­лән эч авырта, косасы килә башлый. 93973 Шёнберг — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 30 километрлы кратеры. 93974 Ш.и. 1 гимназия (609 укучы), 1 лицей (666), 1 башкорт гимназиясе (429), 1 интернат төрендәге мәктәп (229). 93975 Шибаево — Русия территориясеннән ага торган елга. 93976 Шибани ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 93977 Шибаново ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл Армия районы составына керүче авыл. 93978 Шибаны ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 93979 Шибловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93980 Шибовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93981 Шива Элефант утравынан өч йөзле Шива сурәте, аны европалылар Тримурти дип уйлаган Шива Тримуртинең бозу ягына бәйле булса да, җимерүне сүзгә-сүз аңларга ярамый. 93982 Шиворона — Русия территориясеннән ага торган елга. 93983 Шиврей (Серова) — Русия территориясеннән ага торган елга. 93984 Шиврино ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 93985 Шигаево ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 93986 Шигали — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 93987 Шигалка — Русия территориясеннән ага торган елга. 93988 Шига — Русия территориясеннән ага торган елга. 93989 Шигая – Русия территориясеннән ага торган елга. 93990 Шигриятькә колхозда эшләгәндә үк керә. 93991 Шигъри иҗатын 30-40 елга туктатып торып, фәнгә кереп китә. 93992 Шигъри куплетларның кайберләре «м» имзасы белән, кайберләре имзасыз басылган, имзасызлары да сүз сөреше, ритмикасына караганда М. Җәлилнеке булырга ошый. 93993 Шигъри, прозаик әсәрләрендә данлаган туган Карагыш авылы зиратында җирләнде. 93994 Шигъри стиле йөгерек, пөхтә, тормышчан детальләргә һәм халыкчан гыйбарәләргә, бизәкләргә муллыгы белән аерылып тора. 93995 Шигърият аңа яшәү көче бирә, кешелеген сакларга, сыгылып төшмәскә ярдәм итә. 93996 «Шигърият иленә сәяхәт» ( 1967 ), «Әдәбият теориясе» ( 1971 ), «Поэтик образлылык» ( 1979 ) кебек фәнни хезмәтләрен язды. 93997 Шигърият Казанда һәм гомумән Казан җирендә Шәрык шигърияте яратып укылган. 93998 Шигърияттә аның шагыйрь буларак хис һәм фикер игътибарын даими биләп торган үз темалары бар. 93999 Шигыйлар лидеры Нимр Бәкер ән-Нимрны җәзалап үтерү Иран һәм башка гарәп илләре белән мөнәсәбәтләрне кискенләтте. 94000 Шигыйләр бу көнне Кәрбаладагы вакыйгаларга, өченче имам Хөсәен һәм аның тарафдарлары үлеменә багышланган матәмне үткәрәләр. 94001 Шигыйләрнең күп кенә йолалары сөнниләрнеке белән бер диярлек. 94002 Шигырь 1912 елда Ирландия матбугатында басылып чыккан. 94003 Шигырь беренче тапкыр «Казан мөхбире» газетасының 1906 елның 6 февраль санында басыла. 94004 «Шигырь гармониясе» һәм «Хәзерге татар поэтикасы» китаплары өчен 1974 елда Нил Юзиев, әдәбият галимнәреннән беренче буларак, Татарстан Республикасының Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 94005 Шигырьдә раштуа бәйрәмендә «изге» Николайның тун киеп, болан җигелгән чанада килүе һәм өй торбаларына балалар өчен бүләкләр ташлавы турында сөйләнә. 94006 Шигырь Кызыклы фактлар * Бу шигырь, инглиз теленә тәрҗемә ителеп, 1914 елда «The Russian Rewiew» журналында шагыйрьнең биографиясе белән бергә басылып чыга. 94007 Шигырьләрдәге аермаларны беркем дә тәнкыйтьләми, чөнки мондый күптөрлелек нык камилләшкән демократия иленең бүгенге халәтенә тәңгәл килеп тора. 94008 Шигырьләре « Казан утлары », « Ватаным Татарстан », « Мәдәни җомга », « Мәйдан » кебек республика матбугатында басыла. 94009 Шигырьләре матбугатта даими басыла, «Безнең гәҗит», «Мәдәни җомга», «Татарстан яшьләре» газеталарында мәкаләләре дөнья күрә. 94010 Шигырьләрендә ул шул заманда барган зур вакыйгаларда кеше шәхесенең үсешен сурәтли. 94011 Шигырьләрендә язма һәм авыз иҗатын кушу күзәтелә. 94012 Шигырьләренең төп темалары — әйләнә-тирәдәге үзгәрешләр, Кайбычның уңганнары, табигать матурлыгы. 94013 Шигырьләрен күңелендә ятлап саклый. 94014 Шигырьләрен Һади Такташның «Мокамай» поэмасыннан алынган Мокамай псевдонимы астында бастыра. 94015 Шигырьләр күбесенчә русча язган, хикәяләр инглиз телендә. 94016 Шигырьләр шул замандагы Мәскәү татар көндәлек матбугатында даими басылып торалар. 94017 Шигырьләр язса да, хезмәт вазифасы китап нәшриятында булса да, иҗат җимешләрен бастырырга бик ашкынып тормаган. 94018 Шигырьне нидерланд дипломаты, гаскәр башлыгы һәм талантлы язучы, Сент-Альдегонд хакиме Филипп ван Марникс (1538-1598) язган. 94019 Шигырь Танылган тәрҗемәләре Рус теленә С. Липкин (rus) тәрҗемәсе Перевод С. Липкина. 94020 Шигырь Татар яшьләре Дикъкатә лаек хәзерге көн татарның яшьләре: Аңламак, белмәк, тәрәкъкый, мәгърифәт, хикмәт белән Әйләнеп һәм нурланып тормакта һәрдәм башлары. 94021 Шигырь юлларын күп кенә мәкаль-әйтемнәр белән бизи. 94022 Шидали — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 94023 Шиде — Бәләкәс елгасы ( Караидел бас.) кушылдыгы. 94024 Шиде — Җигән елгасы кушылдыгы. 94025 Шидмозерка (Шиндозерка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94026 Шидрова (Шидровка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94027 Шидровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94028 Шиес — Русия территориясеннән ага торган елга. 94029 Шижим-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 94030 Шикаятен бирми hәм Бирдәне калдырып, 23 мартка кадәр туган төбәгенә кайтып китә. 94031 Шикәр авыруын белдерә торган, БМО раслаган билге Шикәр авыруы (шикәр диабеты, ) – эндокрин системага бәйле, инсулин гормонының абсолют яки өлешчә җитешмәве аркасында гипергликемия ( кан составында глюкозаның күтәрелүе) башлана торган авырулар төркеме. 94032 Шикәр авыруы сәбәпләре Диабет – йогышсыз. 94033 Шикәр, агач эшкәртү, җимеш консерва заводлары. 94034 «Шикәр» акрын гына килеп «самавыр»ның аркасына төртә дә үз урынына барып утыра. 94035 Шикәр диабеты белән кызылча, су чәчәге, кызамык авыруларыннан соң яки колак арты бизе шешүдән соң да чирләп китәргә мөмкин. 94036 Шикәр җитештерү Кайчандыр шикәрне шикәр камышыннан гына ясый торган булганнар. 94037 Шикәр кара төстә булмасын өчен, соктан бу матдәләрне чыгарырга кирәк. 94038 Шикәр комын яңадан эретәләр, яңадан чистарталар һәм тагын безгә таныш булган кристаллар килеп чыга. 94039 Шикәрле-Каен — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 94040 Шикәрле сортын чи килеш һәм консервлап ашыйлар, ә ярыла торган сортыннан попкорн ясыйлар. 94041 Шикәр микъдарына һәм төсенә карамастан, шешә төбендә утырма хасил булырга яисә шәраб эчендә нәрсәләрдер йөзәргә тиеш түгел. 94042 Шикәр нормасы 14 яшькәчә балаларда – 3,33-5,55 ммоль/л; олыларда – 3,89-5,83 ммоль/л; 60 яшьтән узучыларда – 6,38 ммоль/л; бала көткән вакытта – 3,3-6,6 ммоль/л булырга тиеш Дәвалау 1922 елдан бирле шикәр диабетын инсулин белән дәвалыйлар. 94043 Шикәр чиренең II тибы, гадәттә, өлкән яшьтәгеләрдә барлыкка килә. 94044 Шикле каты төерләр тойса, кичекмәстән табибка күренү мөһим. 94045 Шилега — Русия территориясеннән ага торган елга. 94046 Шилеговица — Русия территориясеннән ага торган елга. 94047 Шилек ( ) — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 94048 Шилеконка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94049 Шилекша (Зур Шилекша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94050 Шиликша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94051 Шилка ( ) — Русия Федерациясенең Байкал арты краенда урашкан шәһәр. 94052 Шилки хәкимлеге чорында Ислам дине таралышы Идел буе Болгары дәүләтендә дәвам итә. 94053 Шилнәбаш — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 94054 Шиловка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94055 Шиловка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 94056 Шиловский Пичуг — Русия территориясеннән ага торган елга. 94057 Шилтарлык — Миякә елгасы (Дим бас.) кушылдыгы. 94058 Шильма – Русия территориясеннән ага торган елга. 94059 Шильмуша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94060 Шильцевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94061 Ши-Маи-Ю ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 22,3 километр озынлыкта булган кратеры. 94062 Шимановск ( ) — Русия Федерациясенең Амур өлкәсендә урашкан шәһәр. 94063 Шимбә. 231-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 94064 Шимбә. 245-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 94065 Шимбә көннәрне русча кушымта белән чыга. 94066 Шиминерский ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 94067 Шимка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94068 Шинаиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 94069 Шингирь — Русия территориясеннән ага торган елга. 94070 Шинда — Русия территориясеннән ага торган елга. 94071 «Шинник» футбол клубы ( ) — 1957 елда нигезләнгән Ярославль шәһәренең футбол клубы. 94072 Шинхәй инкыйлабы нәтиҗәсендә Чиң династиясе бәреп төшерелгән (соңгы императоры Пу И 1912 елның 12 февральдә тәхеттән рәсми рәвештә ваз кичкән). 94073 Шиньга – Русия территориясеннән ага торган елга. 94074 Шипицина — Русия территориясеннән ага торган елга. 94075 Шипицыно ( ) — Свердловск өлкәсенең Махнёво муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 94076 Шипишник ( ) — Киров өлкәсенең Нема районында урнашкан авыл. 94077 Шипкино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Октябрьское районы составына керүче авыл. 94078 Шипово — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 94079 Шипуниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 94080 Ширбәт — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 94081 Ширвей — Русия территориясеннән ага торган елга. 94082 Ширек кату - тәүхиднең кампа-каршысы һәм аны җимерүче гамәл. 94083 Ширекнең барлыкка килүе Ислам тәгълиматы буенча, ширек (күпаллалык) беренче тапкыр Нух пәйгамбәр халкында барлыкка килә http://ahl-sunna. 94084 Ширекнең башка кайсыбер мисаллары: *Аллаһтан башкага корбан чалу. 94085 Ширек төрләре Ширек ике төрле була: олы һәм кече ширек. 94086 Ширәмәт — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 1930-63 елларда — Ширәмәт районы үзәге. 94087 Ширинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94088 Ширкәт әгъзасы булып китү өчен акчалата кертемнәр дә кабул ителә. 94089 Ширкәт Казанның Авиатөзелеш районының көнчыгыш өлешендә, Каравай бистәсендә Максимов һәм Акдемик Павлов ураманары янында урнашкан. 94090 Ширкәтләрдә, колхоз-совхозларда, уку йортларында, Совет Армиясе гаскәри берлекләрендә башлангыч комсомол оешмалары оештырыла. 94091 Ширкәтнең төп аэрапорты — Мәскәүнең Халыкара Шереметьево аэропорты (терминалллары D, C, F). 94092 Ширкәтнең төп һава аланы — Ашхабадның Халыкара Сапармурат Төрекмәнбаши һава аланы. 94093 Ширкәт чит телләрдә теле- һәм радио-тапшырулар алып бара. 94094 Ширкәт эшенең төп күрсәткече булып җитештерелгән продукция күләме түгел, ә сатылган продукция күләме булырга тиеш иде. 94095 Ширкино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 94096 Ширкуны ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 94097 Ширмакша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94098 Широкая Речка ( ) — Екатеринбург каласының торак массивы. 94099 Широкий ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан бистә. 94100 Широковка (Зур Широковка) — Русия территориясеннән агучы елга. 94101 Широково ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 94102 Широковская Анга — Русия территориясеннән ага торган елга. 94103 Широковцы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 94104 Широченки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 94105 Ширшема — Русия территориясеннән ага торган елга. 94106 Ширь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 94107 Ширяевка ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 94108 Ширяй — Русия территориясеннән ага торган елга. 94109 Шитка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94110 Шитовский Исток — Русия территориясеннән ага торган елга. 94111 Шитроба — Русия территориясеннән ага торган елга. 94112 Шитяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 94113 Шитя-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 94114 Шифалы үзлекләре һиндыба препаратларын, әчелек буларак, аппетитны ачу һәм ашка­заны, эчәклек эшчәнлеген яхшырту өчен, бигрәк тә гастрит, энтерит, колит вакытында, аеруча еш кулланалар. 94115 Шиһабетдин Габделҗәлилов – Алтынбаевта диалектика, шәригать хокукы, гарәп шигърияте, борынгы тарих һәм астрономия нигезләрен өйрәнә. 94116 Шиһабетдин Мәрҗани (Şihabaddin Mərcani) – мәшһүр татар мәгърифәтчесе, фәлсәфәчесе, тарихчысы, дин әһеле, педагог, археолог, этнограф, көнчыгыш халыклар белгече. 94117 Шиһабетдин Мәрҗани авылның агач һәм таш мәчете турында тулы мәгълүмат бирә. 94118 Шиһабетдин Мәрҗани китабы буенча Котраг улы Ирхан - икенче Идел буе Болгары хәкиме, Ирхан улы - Тукый - өченче Идел буе Болгары хәкиме булган. 94119 Шиһабетдин Мәрҗәнинең үз туграсы була, Каюм Насыйриның да тугра стилендә ясалган металл мөһере бар музейда. 94120 Шихали ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 94121 Шихан — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 94122 Шихан ( ) — Свердловск өлкәсенең Краснотурьинск шәһәр округы составына керүче авыл. 94123 Шиһап Рамазанов – күренекле педагог һәм мәшһүр тел белгече. 94124 Шихово ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 94125 Шица — Русия территориясеннән ага торган елга. 94126 Шиша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94127 Шиш-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 94128 Шишегова — Русия территориясеннән ага торган елга. 94129 Шишиха ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 94130 Шишкари ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 94131 Шишкари ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 94132 «Шишкин буалары» * 2007 елда «Шишкин буалары» дип йөртелгән буалар тезмәсе (тирә-яктагы ландшафты белән) Алабуга шәһәренең 1000 еллыгына торгызыла. 94133 Шишкины ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 94134 Шишкины ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 94135 Шишкобойка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94136 Шишковские ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 94137 Шишмара — Русия территориясеннән ага торган елга. 94138 Шишовка — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 94139 Шишонки ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 94140 Шия елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 94141 Шкаланка ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 94142 Ш.Камалның татар әдәбиятында кыска хикәя жанрын үстерүгә керткән өлеше аеруча зур. 94143 Шкары ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 94144 Шкафт — Айва елгасы кушылдыгы. 94145 Шкелюк — Русия территориясеннән ага торган елга. 94146 Шклея — Русия территориясеннән ага торган елга. 94147 Шкляевская ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 94148 Шкудимка — Юлау елгасы кушылдыгы. 94149 Шленники ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 94150 Шлик — Русия территориясеннән ага торган елга. 94151 Шлиссельбург ( ) — Русия Федерациясенең Ленинград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 94152 «Шлиффен планы» сугышның ике фронтта: Франциягә һәм Русиягә каршы алып барылуы котылгысызлыгыннан чыгып эшләнә. 94153 Ш.Л. Таипов — «икенче дулкын» Татарстан нефтьчеләренең күренекле вәкиле. 94154 Шлык-Түз — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 94155 Шмаковское ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 94156 Шмаруха — Русия территориясеннән ага торган елга. 94157 Шмелевка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 94158 Шмелек ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 94159 Шмельковка авылы янында Бүә елгасына кушыла. 94160 Шмельковка — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 94161 Ш. Мәрҗанинең тууына 100 ел тулуга багышлап 1915 елда чыгарылган «Мәрҗани мәҗмугасы»нда Т. Ильяси «Мәрҗанинең фикъһ даирәсендәге хезмәтләре» исемле фәнни мәкаләсе белән катнашкан. 94162 Ш.Мәрҗани үзенең “Мөстәфадел-әхбар фи әхвали Казан вә Болгар” китабында болай дип яза: “Габдулла илнең олы байларыннан булып, дәүләтенең зурлыгы, юмартлыгы, гыйлем һәм дингә мәхәббәте, галимнәргә дуслыгы белән шөһрәт казанган. 94163 Шмея — Русия территориясеннән ага торган елга. 94164 Шмидтовка ( ) — Диңгез буе краеның Надеждинское районында урнашкан авыл. 94165 Ш. Мөдәррисләр каләм көчләрен беренче мәртәбә шушында сыныйлар. 94166 Ш. Мөдәрриснең бу чор поэтик иҗатының да төп эчтәлеген тәшкил итә. 94167 Ш.Мөдәррис чуаш әдәбияты классигы К.Ивановның «Нарспи» әсәрен татарчага тәрҗемә итеп бастырды. 94168 Шмоны ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 94169 Ш.Мортазина ) * «Кызыл Паша» (илче Кәрим Хәкимов тормышыннан 1982 ) Дәүләт бүләкләре, мактаулы исемнәр Нәҗип Асанбаев сугышта катнашкан өчен, орден, медальләр белән бүләкләнгән. 94170 Ш.М.Сарымсаков 1999 елның 30 сентябрендә Казанда вафат була, Яңа бистә зиратында җирләнә. 94171 Шнара — Русия территориясеннән ага торган елга. 94172 Шнурова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 94173 Шобага әйтеше әйтер алдыннан уенны алып баручылар һәр парга түбәндәге такмакны әйтә: :Хапый балалары аерылган, :Алтын суга каерылган. 94174 Шобага әйтешләре ярдәмендә балалар ике төркемгә бүленәләр. 94175 Шобага нәтҗәләре буенча, 32 такымны 8 төркемгә бүләләр. 94176 Шобага тотып, яисә үз теләге белән бер баланы аерып алып, күзен яулык белән күрмәслек итеп бәйлиләр һәм аркасына озын җеп белән сыбызгы тагалар. 94177 Шобан-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 94178 Шөбиле авылына нигез салган бабалар иң элек, 16 нчы гасырның азагында һәм 17 гасырның башында килеп утырганнар “билге ”дигән урынга. 94179 Шоболга — Русия территориясеннән ага торган елга. 94180 Шоган-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 94181 Шогда — Русия территориясеннән ага торган елга. 94182 Шогла (Шолга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94183 Шогринское ( ) — Свердловск өлкәсенең Артёмовский шәһәр округы составына керүче авыл. 94184 Шөгыле буенча математик, физик, механик һәм инженер. 94185 Шожига — Русия территориясеннән ага торган елга. 94186 Шоит-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 94187 Шой — Русия территориясеннән ага торган елга. 94188 “Шоккли идеаль диод тигезләмәсе” яки “диод законы” диодтагы токка үсешне бары тик дрейф (электр кыр сәбәпле), диффузия һәм термаль корылма йөртүче кисәкчәләр генерациясе һәм рекомбинациясе процесслары тәэмин итә дигән фараз белән чыгарыла. 94189 Шокша ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче бистә. 94190 Шокшата ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 94191 Шокша теле – эрзә теленең диалекты. 94192 Шокша ( )- фин-угыр халкы дип санала. 94193 Шокша халкының гомуми саны – 10 мең кеше. 94194 Шола (Ломна) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94195 Шолбея — Русия территориясеннән ага торган елга. 94196 Шолга — Русия территориясеннән ага торган елга. 94197 Шолда — Русия территориясеннән ага торган елга. 94198 Шолекша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94199 Шолешка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94200 Шолом Алейхем исемле Амур буе дәүләт университеты, театр, музее. 94201 Шолом-Алейхем — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 200 километрлы кратеры. 94202 Шолонерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94203 Шолтома (Шелтома) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94204 Шолья ( ) — Удмуртиянең Камбарка районындагы авыл, Шолья авыл җирлеге үзәге. 94205 Шоля — Русия территориясеннән ага торган елга. 94206 Шома ак каерылы, карт агачларда кәүсәнең аскы өлеше карасу-соры төстә. 94207 «Шома бас», «Кияү», «Чалгычы егет», «Чишмә буенда», « Башкорт егете биюе», « Авыл яшьләре биюе», «Күмәк уен биюе», «Ялда», «Гармун-гармун», «Сафи-Сафура» һ. б. иҗатының Казандагы иң нәтиҗәле чоры дип әйтергә була. 94208 Шома йонлы, озын йонлы һәм каты йонлы була. 94209 Шомартучы тәгәрмәчнең нәтиҗәлелеге төшүе сизелә башлангач ук, аны шарошкалар белән чистартыгыз. 94210 Шома-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 94211 Шомбыт белән Шихаздә янындагы болгар авылларының эзләре безнең тарафтан 2001-2002 елларда уздырылган археологик разведка һәм казу эшләре нәтиҗәсендә табылды. 94212 Шомбыт ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94213 Шомбыт — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 94214 Шомвуква — Русия территориясеннән ага торган елга. 94215 Шомица — Русия территориясеннән ага торган елга. 94216 Шөмлән — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 94217 Шомокса (Шемокса, Шемокс) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94218 Шомокша (Шемокса) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94219 Шомонида чаңгыда трамплиннан сикерүдә аңа тиңнәр булмаган. 94220 Шомохша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94221 Шомырт елгасы буенда да хәзер шомырт юк инде. 94222 Шомыртлы — Башкортстанның Бишбүләк районында урнашкан авыл. 94223 Шөнҗанда башланган милли азатлык хәрәкәтенең рухи әйдәүчеләренең берсе. 94224 Шоңкаров белән бергә), совет чоры фольклорына (М. 94225 Шонова — Русия территориясеннән ага торган елга. 94226 Шоноша ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 94227 Шопашний — Русия территориясеннән ага торган елга. 94228 Шопша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94229 Шөпшә уңышны 5-50%ка арттыра ала. 94230 Шордик — Русия территориясеннән ага торган елга. 94231 Шорега (Шоренга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94232 Шорель — Русия территориясеннән ага торган елга. 94233 Шөрәп — винт төре, очында конуссынман тараюы, һәм сирәгрәк сыр белән аерыла. 94234 Шорйыв ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 94235 Шорошма — Русия территориясеннән ага торган елга. 94236 Шорсай ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 94237 Шорсандивей — Русия территориясеннән ага торган елга. 94238 Шоршма — Русия территориясеннән ага торган елга. 94239 Шостакович исемендәге премия (РФ композиторлар берлеге) ( 2001 ) ССРБ композиторлар берлеге әгъзасы ( 1988 ) Чыганаклар Татарский энциклопедический словарь. 94240 Шотландия белән хәрби бергәлек. 94241 Шотландия Бөекбританиянең төньяк өлешен алып тора һәм көньякта Англия белән чиктәш. 94242 Шотландия инглиз гаскәрләреннән азат ителә. 94243 Шотландиянең байрагы зәңгәр-күк фондагы Андрей хачыннан гыйбарәт. 94244 Шотландиянең Эдинбург шәһәрендә хокукчы гаиләсендә туа. 94245 Шотландия Рим империясе составына керми, анда азат пикт һәм гэль кабтләләре яши. 94246 Шоуду һава аланына авто юлы бара. 94247 Шоушма — Русия территориясеннән ага торган елга. 94248 Шохма — Русия территориясеннән ага торган елга. 94249 Шохна — Русия территориясеннән ага торган елга. 94250 Шохонка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94251 Шохорда ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 94252 Шохорда — Русия территориясеннән ага торган елга. 94253 Шоча — Русия территориясеннән ага торган елга. 94254 Шошка ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 94255 Шошоурья — Русия территориясеннән ага торган елга. 94256 Шошуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 94257 «Шпионлыкта һәм масон оешмасында катнашу»да гаепләнеп, ССРБ Югары Мәхкәмәсенең Хәрби коллегиясе карары белән 1937 елның 27 ноябрендә атып үтерүгә хөкем ителгән; хөкем карары шул көнне үк гамәлгә ашырылган. 94258 Шпиттелер — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 66 километрлы кратеры. 94259 Шпрунт — йөгән белән аелны тоташтыручы ярдәмче каеш. 94260 Ш.Рамазановның тирән хәстәрлек күрүе нәтиҗәсендә бу бүлек нигезендә Сарытау татар педагогия техникумы оеша. 94261 Ш.Рамазановның Х.Хисмәтуллин белән бергә 1940 елда язган кирилл әлифбалы «Татар теле грамматикасы» (фонетика, морфология) дигән дәреслекләре шактый еллар дәвамында җидееллык мәктәпләрдә стабиль дәреслек буларак хезмәт итте. 94262 Ш.Рамазанов Октябрьгә чаклы да рус-татар мәктәпләрендә укыту хокукы алу өчен, төрле курсларга йөреп һәм үзлегеннән укып, имтиханнар тапшырырга әзер була, тик «сәяси ышанычсыз» кеше саналганлыктан, аңа рөхсәт һәм мөмкинлек бирмиләр. 94263 Ш.Рамазанов, педагогик эшчәнлегеннән тыш, мәктәпләр өчен татар теле дәреслекләре, укыту программалары һәм методик кулланмалар төзү өлкәсендә зур өлеш кертә. 94264 Шри-Ланкада корабка утырып чыгып киткәннән соң ул диңгездә давылга эләгә, аны коткарган корабка пиратлар һөҗүм итә. 94265 Шрифтлар җыелмасы һәм калып Матбагачылык – басма продукция, беренче чиратта китаплар күбәйтү, ясау процессы. 94266 Шрөдингер мәсләгендә вакытның система үзгәрешләре халәт векторының үзгәреше белән тасвирлана, ә операторлар даими булып калалар. 94267 Шрөдингер мәсләгеннән Һейзенберг мәсләгенә күчү Махсус очракны тикшерәбез: - гамильтониан вакытка бәйле түгел. 94268 "Шрөдингер мәчесе" парадоксы юклыгына карамастан "Шрөдингер мәчесе" мәдәниятендә мәшһүр. 94269 Шрөдингер тигезләмәсе Гамильтониан квант халәтләренең вакытка бәйле үзгәрешләрен булдыра. 94270 Шрөдингер тигезләмәсе урынына түбәндәгечә тигезләмә кулланыла: : Кулланыш Һейзенберг мәсләге релятив теория өчен кулланыла. 94271 Шрөдингер тигезләмәсе яктылык тизлегеннән түбәнрәк хәрәкәт итүче спинсыз кисәкчәләр тасвирлый. 94272 Ш.Сарымсаков зур педагогик эшчәнлек алып бара – 20 ел дәвамында Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать университетының режиссура кафедрасын җитәкли. 94273 Штабка кергән Заһидулла Гарифуллин, Асылгәрәй Сәлимгәрәев, Сарим Ишмурзин һәм Кашапов әлеге үч алуны туктатуга лаеклы өлеш кертәләр. 94274 Штабка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94275 Штаб-квартирасы — Мәскәүдә урнашкан. 94276 Штаб-фатир Ньон шәһәрендә ( Швейцария ) урнашкан. 94277 Штаб-фатиры Калифорния штатының ( АКШ ) Купертино шәһәрендә урнашкан. 94278 Штаб-фатиры Катарның Доһа шәһәрендә урнашкан. 94279 Штаб-фатиры Чикаго янында булган Оук-Брукта урнаша. 94280 Штанное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 94281 Ш. Тарпищев исемендәге Теннис Академиясе — Казанның зур спорт корылмасы. 94282 Штат исеме испан теленең montaña (тау) сүзеннән килеп чыга дип санала. 94283 Штатларның күбесе халык сөйләгән телгә нигезләп төзелгән. 94284 Штатлар үз чиратында округларга бүленәләр. 94285 Штат мәйданы — 104 749 мең км² (штатлар арасында 37-нче урын). 94286 Штат мәйданы 110,86 мең км² (АКШда 35нче урын). 94287 Штат мәйданы — 225,365 мең км² (АКШта 12 нче урын). 94288 Штат мәйданы — 22 608 км² (АКШта 47 нче урын). 94289 Штат мәйданы 253,3 мең км² (штатлар арасында 10нчы урын). 94290 Штат мәйданы – 269,7 мең кв. 94291 Штат мәйданы — 4 005 км², шул арасында коры җир — 2 710 км², су өлеше — 1 296 км². 94292 Штатның башкаласы – Остин шәһәре. 94293 Штатның гомуми мәйданы — 381 156 км², шуның арасында 377 295 км² — коры җир. 94294 Штатның күпчелек территориясендә Аппалачи таулар массивы урнаша (биеклеге 1606 метрга кадәр — Катахдин). 94295 Штатның мәркәзендә узган таулар Бөек кыйтгалар аерылышы төзиләр (иң югары нокта – Элберт, 4399 м). 94296 Штатның рәсми атамасы – « Алтын штат». 94297 Штатның рәсми атамасы – «Ялгыз йолдыз штаты». 94298 Штатның тулы рәсми исеме – Виргиния Дуслыгы (Commonwealth of Virginia). 94299 Штатны шулай ук «милләтнең икмәк кәрзине» дип атыйлар: ул башка штатлар арасында бодайны җитештерү буенча беренче урында тора. 94300 Штат өч төп районга бүленә — Төньяк Джерси, Үзәк Джерси һәм Көньяк Джерси. 94301 « Штаттагы хакимият турында» дигән резолюциягә беренче пунктны « Идел-Урал штатында хакимият милли-пропорциональ принцип буенча сайланган эшче-солдат һәм крестьян шуралары кулында булырга тиеш» дип язарга тәкъдим итә. 94302 Штат төньякта Висконсин белән, көнчыгышта һәм көньяк-көнчыгышта Индиана штаты белән, көньякта Кентукки штаты белән, ә көнбатышта Айова һәм Миссури штатлары белән чиктәш. 94303 Штат хәләтен 1819 елдан йөртә (22 штат). 94304 Штат Чесапик бугазы буенда урнаша. 94305 Ш. Таһири 1914 елда чыккан (сурәтле) әлифбасында, моңа хәтле чыккан рәсемле Х. Зәбири, Ә. Мостафа әлифбаларыннан аермалы рәвештә, җанлы нәрсәләрнең (кеше, кош-корт, мал-туар) рәсемнәрен дә урнаштыра. 94306 Штәнде — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 94307 Штилле тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 80 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 94308 Штифель беренче булып арифметик тамыр, дәрәҗә күрсәткече ( ) төшенчәләрен куллана. 94309 Штральзунд ( ) — Алманиянең Мекленбург-Алгы Померания җирендә урнашкан шәһәр. 94310 Штранга — Русия территориясеннән ага торган елга. 94311 Штраубинг ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 94312 Штыга — Русия территориясеннән ага торган елга. 94313 Штыково ( ) — Диңгез буе краеның Шкотово районында урнашкан авыл. 94314 Штырма — Сыры елгасы кушылдыгы. 94315 Шубаней — Русия территориясеннән ага торган елга. 94316 Шубачиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 94317 Шубенская ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 94318 Шубинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94319 Шубино ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 94320 Шубино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 94321 Шубино Раменье ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 94322 Шубины ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 94323 Шубова — Русия территориясеннән ага торган елга. 94324 Шубрюг ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 94325 Шубрюг Полуденный — Русия территориясеннән ага торган елга. 94326 Шубрюг Төньяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 94327 Шубяны ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 94328 Шувакиш ( ) — Свердловск өлкәсенең Екатеринбург каласы составына керүче авыл. 94329 Шуван — Русия территориясеннән ага торган елга. 94330 Шуванур ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 94331 Шугремшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 94332 Шугрэм ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 94333 Шуда-Сола – Русия территориясеннән ага торган елга. 94334 Шудек — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 94335 Шудзя — Русия территориясеннән ага торган елга. 94336 Шудимари — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 94337 Шудог — Русия территориясеннән ага торган елга. 94338 Шудумка — Русия территориясеннән ага торган елга. 94339 Шужега — Русия территориясеннән ага торган елга. 94340 Шуйга-Ничавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 94341 Шуймар-Верховская ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 94342 Шуймар-Заречная ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 94343 Шукшамена — Русия территориясеннән ага торган елга. 94344 Шукша (Пукша) — Русия территориясеннән ага торган елга. 94345 Шукша — Русия территориясеннән ага торган елга. 94346 Шул 1768 елга кадәр Рәсәйдә Эстәрлебаш мәчете һәм мәдрәсәсе бердәнбер булганга охшый. 94347 Шул авыллардан югары уку йортларында, техникумнарда һәм башка уку йортларында түбәндәгечә укыйлар: Нөркәй авылыннан 87 кеше, Кормаштан 23, Шәрләрәмәдән 65, Сөлектән 49 кеше укый. 94348 Шулай 1910 елның азагында, мәсәлән, С.Сүнчәләй Дж. 94349 Шулай XIV гасыр ахырында икенче Болгар дәүләте үз төреклеген бетерә. 94350 Шулай акрынлап, халык күчеп килә башлаган. 94351 Шулай алдалап, барлык балаларны да урлап бетерә бу. 94352 Шулай «баздан» бөтен ашамлыкны да алып бетергәч, ахырында: — Әйдә, әниең кайтты, чык, — дип, «кызны» чыгарып, аны да алып китә һәм ал арны «чебигә» әйләндереп, тылсымлап ябып куя. 94353 Шулай бәйрәмдә гади шәмнәрне кулланалар. 94354 Шулай бераз әйләнгәннән соң, көй кинәт кенә туктала һәм эчке яктагылар тышкы якта басып калган кешеләр белән парланалар. 94355 Шулай бервакыт, Минзәлә өязенең Колын авылы сәхнәсендә спектакль куйганда, Мостафаны әнә шул дошман иярченнәре мылтыктан атып үтерәләр. 94356 Шулай берәм-берәм суырып алып бетергәнче уен бара. 94357 Шулай булганда гына, аның тәме белән бергә төсен һәм үтәкүренмәлелеген дә күзәтергә мөмкин. 94358 Шулай булганда, ул шактый көч булырлык. 94359 Шулай булгач, без сиңа йорт корырга җир бирә алмыйбыз, әнә Тимәшкә барып ал»,— дигәннәр. 94360 Шулай булгач, нигез салучы патша титулы "Кубрат Хан" ("Нигезсалучы Патша") булыр иде. 94361 Шулай булгач, Эчкен Казан егылганга кадәр булган дияргә нигез бар. 94362 Шулай булса да, Александр Пушкин гомер буе энесен кайгыртып яши: аны хезмәткә урнаштыруны өстенә ала, күп санлы әҗәт-бурычларын түләп бара. 94363 Шулай булсада, Әрмәнстанда езидлар, ассириялылар, көрдләр, грек халыклары яши һәм урыс, украин диаспоралары бар. 94364 Шулай булса да Әсгать укырга, белеем алырга омтыла: 1949 елда Елховой җидееллык мәктәбен тәмамлагач, егерме чакрымдагы Лашман авылы урта мәктәбендә укуын дәвам иттерә. 1952 елда, ниһаять, өлгергәнлек аттестаты ала. 94365 Шулай булса да, күп кешенең организмы бирешми, чөнки ак кан тәнчекләре (лейкоцитлар) микробны йоталар, эретәләр һәм юкка чыгаралар. 94366 Шулай булса да, :оңга табарак, төрле кабиләләрнең (халдейларның) басымы астында Әссүрия дә җимерелгән. 94367 Шулай булса да Татар халкының үз дәүләтчелеген торгызуга беренче адым ясала: 1920 елның 27 майда составында Татарстан АССРны оештыру турындагы декретка кул куела. 94368 Шулай булса да, шигырь сөючеләрнең киң даирәсендә ул бүгенге татар шигъриятенә яңа сулыш алып килгән, тирән фәлсәфи үзенчәлекле шагыйрьләрнең берсе буларак билгеле. 94369 Шулай булса да, Эрбет ярминкәсе тауар әйләнеше буенча Мәкәрҗә ярминкәсеннән генә калыша, үсеш темпы буенча узып та китә. 94370 Шулай булуга карамастан, аның бәян (повесть) һәм хикәяләре тоткарлыксыз “ Казан утлары ”, “ Идел ” һәм Уфа шәһәрендә чыга торган « Тулпар » журналларында чыга барган. 94371 Шулай булуга карамастан, эсерлар җитәкчесе Виктор Чернов рәислек астында эшен дәвам иттеләр һәм II Совет съездының карарларын юкка чыгардылар. 94372 Шулай газлар алмашы бара. 94373 Шулай да, 2009-ынчы Малагасий сәяси кризиста, президент Марк Раваломанана отставкага чыгарылган һәм президент куәте 2009 елның мартында Андри Раджоелинага тапшырылган. 94374 Шулай да XX йөз башларына яңа стильдә нормалашкан милли кием татарлар яшә­гән барлык төбәкләргә дә таралып өлгерә. 94375 Шулай да, абстрактрак һәм катлаулырак үзәк эшкәрткеч җайланмаларда һәм күрсәтмәләр җыелмасы архитектураларында күрсәтмәләрне үзәк эшкәрткеч җайланма өчен төрле конфигурацияле сигналларга әверелдерү өчен еш микропрограмма кулланыла. 94376 Шулай да, агент бердәнбер актёр булмаса, ул периодик рәвештә дөнья аның уйлануларына туры килүен тикшереп торырга һәм агентны билгесезлек турында уйлатып кирәк булганда, агент планны үзгәртергә тиеш. 94377 Шулай да аларның файдасы һәм зыяны турында галимнәр арасында бүгенге көнгә кадәр бәхәс бара. 94378 Шулай да, алгарышлы үзгәрешләр тиз генә тормышка ашыр дип әйтеп булмый әле. 94379 Шулай да, “алгорифм” сүзен инкыйлабка кадәр популяр булган Бертуган Гранатларның энциклопедик сүзлегендә, 1926-нчы елда чыккан Зур совет энциклопедиясенең беренче басмасында да табарга була. 94380 Шулай да аның 1860-70 еллардагы тәрҗемәсе - «Синодаль» гына чиркәү тарафыннан рәсми рәвештә раслана, аны рус протестантлары да куллана. 94381 Шулай да, аның үзәк эшкәрткеч җайланма гәрчә аның кайбер өлешләре тизрәк эшләсә дә, иң әкрен элементларны көтеп торырга тиеш булуында кимчелекле ягы бар. 94382 Шулай да, башкару һаман диярлек субскаляр була (бер цикл эчендә бер күрсәтмәдән әзрәк). 94383 Шулай да, Белль Вю Харел Шикәр Оешмасы эшчеләре 1943-енче елның 27-нче сентябренда забастовкага барганнар. 94384 Шулай да Бөекбритания үсешен дәвам итә. 94385 Шулай да болар халык фестивальләре, Маврикийда шулай ук Һоли, Ракша Бандһан, Пер Лававаль Пилгримажаль кебек башка фестивальләр бар. 94386 Шулай да, Болгар җире, бигрәк тә аның көньягы Аксак Тимер яуларыннан бөтенләй зыян күрми, дигән сүз түгел, чөнки ул 1391 елны Кондырча елгасы буендагы сугышның афәте бик зур була. 94387 Шулай да, бу бик катлаулы чишәргә әйдәү һәм хәзерге вакытта бар агентлар да аны уза алмый. 94388 Шулай да бүгенге көндә бу авылда нәкъ менә аңа беренче нигез салган кешенең нәсел-нәсәпләре — Газиевлар фамилияле гаиләләр күпчелекне тәшкил итә дисәң дә була. 94389 Шулай да, бу дата Митра тууы көненә билгеләнә. 94390 Шулай да бу ике вариант кулланышта башка билгеләмәләр очрамый дигән сүз түгел. 94391 Шулай да, бу килешү Оператив хәтер һәм CD җитештерүчеләре килешүеннән аерыла, монда кило- һәм мега- ничә мәртәбә 1024-гә тапкырланганны аңлата. 94392 Шулай да бу мәктәп бер ягы белән дә иске мәктәпкә охшамый. 94393 Шулай да Габдулла Фатихны Н.К. Крупская исемендәге йортына урнаштырырга өлгерә. 94394 Шулай да, гаделлек тантана иткән. 94395 Шулай да гади итекче улы бөтен дөньяга үзенең әкиятләре белән таныла. 94396 Шулай да Газаз Мөхәммәтшинны үзенчәлекле язучы итеп таныткан жанр – ул аның хикәяләре. 94397 Шулай да, Дунай — Румыния татарларының зур өлешен, аерым сәяси хәл-шартларга бәйле, XIX гасырда Кырымнан һәм Кара диңгез буе төньягыннан күченеп килгән милләттәшләребез тәшкил итә. 94398 Шулай да әдәби парчалар да язгалады. 94399 Шулай да әдәбият мәйданына ныклап аяк басканчы Габдулла Шәрәфигә дөньяның шактый әчесен-төчесен татырга туры килә. 94400 Шулай да әле XX гасыр башында да күрше Иванай һәм Казаклар Чаллысы авылларыннан Ямашка берничә гаилә күчкәнлеге турында мәгълүматлар бар (Н. 94401 Шулайда әлеге заман инглиз телендә (1960 – 1970-се еллардан) бу сүз, бер җенесле сексуаль мөнәсәбәтләрне – лутыйлыкны (һомосексуальлекне) аңлата. 94402 Шулай да җенси процесс та еш очрый. 94403 Шулай да җирләр Урыс Чынлысына, соңрак ТАССР барлыкка килгәч, Сембер өлкәсен кереп кала. 94404 Шулай да ике дистәдән артык педагогны берләш-терүче коллектив бүгенге шартларда иркенләп һәм барлык иҗади көчен салып эшли алмый кебек. 94405 Шулай да, ике җиһазның да кысылган кире көчәнеш өлкәсендә максималь ток һәм егәрлеге чикләнгән. 94406 Шулай да, ил югары җинаять, тигезсезлек һәм ярлылык дәрәҗәләре белән көрәшен дәвам итә. 94407 Шулай да Индус Сирматовның киләчәктәге әдәби иҗат йөзен шигърият түгел, ә проза жанры һәм телевизион драматургия билгели. 94408 Шулай да, ионисторларның (ике электрик катламлы конденсаторларның) сыйдырышлыгы берничә килофарад булырга мөмкин. 94409 Шулай да, ир-ат термины ата җенесле кешене яшенә игътибар итмичә билгеләү өчен кулланыла ала. 94410 Шулай да, исемнәре төрлечә була. 94411 Шулай да Карск һәм Баренц ярлары буенда нефть һәм табигый газ ятмалары эзләп табылган инде. 94412 Шулай да карт аның үсмер бала гәүдәсе булуын шәйли алды. 94413 Шулай да, керемне өләшүдә тигезсезлек булу сәбәпле халыкның әһәмияткә ия өлеше ярлы булып кала. 94414 Шулай да, кечкенә үлчәмнәр индуктивлыкны чиклиләр, һәм ешрак индуктивлык кәтүгенә охшаш тотучы конденсатор һәм актив компонентларны кулланучы гиратор дип аталучы схема кулланыла. 94415 Шулай да, кечуа теленең түбән статуслы булуы сәбәпле, күпчелек очракларында лингва-франка буларак испан теле кулланыла. 94416 Шулай да, коммерция базарлары өчен конструктив ышанычлыгы башка коммерция классы саклагычларга караганда чагыштырырлык конструкцияләнгән һәм җитештерелгән SATA саклагычлары бар. 94417 Шулай да, конвейер технологиясендә киләсе операцияне тәмамлау өчен алдан килүче операциянең нәтиҗәсе кирәк булган ситуация мөмкинчелеген тәкъдим итә; бу халәт еш бирелгән мәгълүматка бәйле конфликт дип атала. 94418 Шулай да контролерлар нәтиҗә гамәлләр ясаган алдыннан шулай ук халәтләрне классификацияли, һәм шулай итеп классификация күп ЯИ системаларның үзәк өлешен тәшкил итә. 94419 Шулай да, лингвистик үзгәреш үзара аңлашуның югалуына китергән. 94420 Шулай да матбага чаралары, нәшир, журналистлар гасыр башында рекламаны үтемле итеп язу, аны укучыга җиткерү, ничек тәэсир итүен өйрәнүдә остарганнар, тәҗрибә туплаганнар. 94421 Шулай да, мәгълүмати тармаклар әһәмәятле дип санаганнары арасында да аларның кайбер тәшкиләтләрне кабул итүе яки кабул итмәве турында төрле карашлар бар. 94422 Шулай да, Монако ике кечкенә хәрби төркемне тәэмин итә. 94423 Шулай да моңа матди һәм язма исбатлаулар табылмаган. 94424 Шулай да, мондый көчәнеш белән эш иткәндә дә сак булырга кирәк. 94425 Шулай да, мультимедиа күбесенчә цифрга күчкәч, гомуми максатлы үзәк эшкәрткеч җайланмаларда ниндидер формадагы бер күрсәтмә – күпсанлы бирелгән мәгълүматларга (SIMD) ихтыяҗ әһәмиятле булган. 94426 Шулай да, озак еллар буе тырышып эшләүчеләргә фирма футболкасы бүләк итү гадәткә кергән. 94427 Шулай да, өч мәчет каршында да мәдрәсәләр эшләп килгәнлеге мәгълүм. 94428 Шулай да, өчпочмак сыман тоташтырылган чолганышта ток номиналь егәрлекнең минимумына җитәр өчен бик зәгыйфь булырга мөмкин, ә чолганыш үткәргеченең теләнгән үлчәме заводта ясап чыгару өчен бик җайсыз булырга мөмкин. 94429 Шулай да «Сәйяр» труппасы җитәкчесе Габдулла Кариев бу өлкәдә беренчелекне саклый. 94430 Шулай да сизелерлек бер аерма бар: белгечләр фикеренчә, резервуардагыдан алынганыннан аермалы буларак, классик шәрабтә беленер-беленмәс чүпрә тәме була. 94431 Шулай да, соңыннан котыпларда Җирнең кысылуының дөрес исәпләнмәгәнлектән эталонның 0,2 мм га кыска булганы билгеле булган; һәм шулай итеп, меридианның озынлыгы 40 000 км га якынча гына тигез. 94432 Шулай да сугыш алдыннан аны башта амбар, аннан китапханә һәм клуб ясыйлар. 94433 Шулай да сугышка мөнәсәбәт бер генә төрле булмый. 94434 Шулай да, тәлинкәләре арасында вакуум белән әз сыйдырышлыклы җайланмалар да бар, бу аларга аеруча югары көчәнеш куелганда эшләргә һәм югалтуларны киметергә рөхсәт итә. 94435 Шулай да, температурага бәйлелек бар һәм зур температураларда, чагыштырмача зур кире ток күзәтелергә мөмкин (миллиамперлар һәм күбрәк дәрәҗәдә). 94436 Шулай да, ток зурлыгы бик зур булмаганда (di/dt ~ 10 A/мкс яки әзрәк) бу эффектны куркынычсыз рәвештә әһәмияткә алмаска мөмкин. 94437 Шулай да, төрле өлкәләрдә башка берәмлекләр дә кулланыла. 94438 Шулай да, традицияләргә тугры калып, кайбер әсәрләрен феодалларга, хөкүмәт җитәкчеләренә, идарәчеләргә дә багышлаган. 94439 Шулай да ул танып белүнең каршылыклы процесс икәнлеген күрә. 94440 Шулай да ул Ташкенттан китәргә мәҗбүр була. 94441 Шулай да фабрикада эшләнгән савыт-саба татарлар көнкүрешенә бик иртә килеп кергән. 94442 Шулай да, физика өлкәсендәге билгеле белем әлегә барлык күзәтелгән вәзгыятьләрне аңлата алмый. 94443 Шулай да халыкның санына нисбәтән йөзәр мең сугышчыдан торган, үзенең авангарды-арьергарды, үзәге-фланглары белән атлы һәм җәяүле гаскәрләр булган. 94444 Шулай да халыкның үз эшен ачуы чарасызлыктан, белгечлеге буенча яисә яхшы хезмәт хакы түләнүче эш таба алмаганнан булуын аңларга кирәк. 94445 Шулай да хан аларга үзенең кешеләрен җибәреп, ясак җыйган. 94446 Шулай да, хатын-кыз термины ана җенесле кешене яшенә игътибар итмичә билгеләү өчен кулланыла ала. 94447 Шулай да хламидиоз белән гонореягә караганда 2—3 тапкыр күбрәк авырыйлар. 94448 Шулай да хөкем башлана, Жаннаның, чиркәү кануннары кушуына карамастан, хокуклар буенча киңәш бирүчесе дә булмый. 94449 Шулай да, чиратлашуны кирәк булганнан артык дәрәҗәгә куеп секторларны тизрәк укыр өчен җитештерүчәнлеге булган җиһазларда кирәк булганнан артык тоткарлануларга китереп чиратлашу саклагыч механизмына максатлы физик тоткарланулар кертә. 94450 Шулай да, “шартлы ток” анодтан катодка таба, ук күрсәткән юнәлештә ага (бу электроннар тогына каршы юнәлештә, чөнки электроннарның корылмасы тискәре). 94451 Шулай да Шотландиядә бәреп төшерелгән Стюартлар династиясе яклы кешеләр күп була. 94452 Шулай да элек староста булган Закир Мөхәммәдиевның өеннән урын табып, Баймурзин дигән кеше иске дәреслекләр ярдәмендә яңа әлиф белән укыта башлый. 94453 Шулай да якын туганнарының берсе Демь­янны үз улы белән бергә Уфага ике класслы училищега укырга илтә. 94454 Шулай да Яңа авыл Бәгәрәктамакның беренче исеме булып тора. 18 гасыр башында ук аңа нигез салына. 94455 Шулай да яшь авторның шагыйрь буларак формалашуы 1970 нче елларга туры килә. 94456 Шулай дигәч, бала аңа каз боты бирә дә әби ашый-ашый китә. 94457 Шулай дигәч, каршы яктагы бала, кулын җибәрмичә иптәшләрен ияртеп, «Кыйгак, кыйгак» дип, әле күрсәткән урыннан чыгып, тагын ярым түгәрәк хасил итә. 94458 Шулай дип җырлаган арада беренчеләр икенче сафтагыларның берсен үз рәтләренә алалар да кире үз урыннарына чигенәләр. 94459 Шулай әзерләгән итне кырыена 1,5— 2 см чамасы җиткермичә, 1 —1,5 см калынлыгында камыр өстенә ягалар һәм түгәрәкләп төрәләр. 94460 Шулай җыйган ризыклардан тауда зур казанда ботка пешергәннәр. 94461 Шулай ике атаман кешеләре ике сафка тезеләләр дә, арага сызык сызып, тартыша башлыйлар. 94462 Шулай икенче якка чыкканчы сугып өлгерсәләр, тоту саналмый һәм ул уенны яңадан кабатларга тиеш була. 94463 Шулай итә алса, ул сержант була. 94464 Шулай итен Җир шарында өзлексез һава алмашы бара: һава бер урыннан икенче урынга күчә. 94465 Шулай итеп 13-14 гасырларда Борынгы урыс дәүләте таркалганнан һәм буйсындырганнан соң өлешчә Алтын Урда дәүләте эченә, өлешчә - бәйлелегенә, Бөек Литва кенәзлеге эченә эләккән. 94466 Шулай итеп, 1812 елгы Ватан сугышы - Русия тарафыннан бәйсезлек өчен сугыш булган. 94467 Шулай итеп, 1917 елгы Октябрь революциясенә кадәр татар театры ил күләмендә танылып өлгерә һәм аның белән кызыксынучылар арта. 94468 Шулай итеп 1920-нче елларда Ырынбурда белем алу мөмкинлеге башкорт, рус, татар һәм казакъ телләрдә булды. 94469 Шулай итеп, 1930 елда институт составына бары тик бер генә – агрономия факультеты гына керә. 94470 Шулай итеп, 1963 елда атаклы «Ләйсән» әдәби-иҗат түгәрәге барлыкка килә. 94471 Шулай итеп, 1977 елның көзеннән Нияз Акмал Казан шәһәрендә төпләнеп яши. 94472 Шулай итеп 976 елда Болгар шәһәре бөтен Идел буе Болгары дәүләтен берләштергән, Сувар шәһәре үз мөстәгыйлеген югалтган. 94473 Шулай итеп II Әрҗән авылына нигез салына. 94474 Шулай итеп, xOy яссылыгының һәр ноктасын ниндидер комплекс санның сурәте итеп кабул итәргә мөмкин. 94475 Шулай итеп, автор татар китабының революциягә кадәрге чорын яктыртуны тәмамлый. 94476 Шулай итеп авылда Мәләш, Карамалы, Аеркул, Акман урамнары барлыкка килгән. 94477 Шулай итеп, авыллар барлыкка килгән. 94478 Шулай итеп, аларга “борчак” кушаматы такканнар. 94479 Шулай итеп, аларның торгызылуы p–n узулы диодларныкыннан тизрәк бара. 94480 Шулай итеп, алар синхронизация сигналы турында карашлар нигезендә конструкцияләнгән һәм эшлиләр. 94481 Шулай итеп, алар үзләренең «корбаннары» арасында, авырулар таралуга тоткарлык ясап, иң көчлеләре, сәла­мәтләре генә исән калуга булышлык итәләр. 94482 Шулай итеп "Ал ат" – ике сүздән исем килеп чыккан. 94483 Шулай итеп, алгоритмның дискретлыгы үзлеге ачык күренә. 94484 Шулай итеп, «алгоритм» сүзен беренче рус математиклары Көнбатыш Европада кебек үк мәгънәсендә аңлаганнар. 94485 Шулай итеп, алтын эзләүче кырмыскалар хакындагы легенда, әллә нинди әкияти сурәтләр алып, төрле кыйтгаларга тарала. 94486 Шулай итеп, Англия товарлары дөнья базарында бәяләре түбәнәюе аркасында үтемлерәк була башлый. 94487 Шулай итеп, анкилозавридларның палицасын нодозавридларныкы шиплар алыштыра: ерткычның һөҗүме вакытында нодозавридларның мускуллары шипларны хәрәкәт итерә алганнар. 94488 Шулай итеп аның Җәмгысе һәм нәтиҗә — 30 томлык китап һәм этика китабы килеп чыга. 94489 Шулай итеп, аның журналист карьерасы башланды. 94490 Шулай итеп, атаклы «Сәйяр» труппасы - беренче татар профессиональ труппасы барлыкка килә. 94491 Шулай итеп ат шахмат тактасы уртасыннан 8 кырга йөри ала. 94492 Шулай итеп ачлыктан үлү туктатыла. 94493 Шулай итеп бандитлар ярты ел чамасы кызыллар яклы халыкны әзерлекләп йөриләр. 1921 елның ахырында бандитлар шайкасы тар-мар ителә. 94494 Шулай итеп, банк системасы бөтенләй эшләүдән туктый. 94495 Шулай итеп, барлыгы 51 кеше һәлак була. 94496 Шулай итеп барлык балалар да килеп чакырып карыйлар, тәкә килми, соңыннан ана бара. 94497 Шулай итеп, барлык фундаменталь тәэсир итешүләр калибрлау инвариантлыгыннан чыгарыла. 94498 Шулай итеп, баттерфляйның зур тизлектә йөзү төре барлыкка килә, ул “дельфин” дип атала – спортчы йөзгәндә бөтен гәүдәсе белән дулкын кебек хәрәкәтләнә. 94499 Шулай итеп, без Казаннан олы юл өстендә беренче татар авылы булып утыра бирәбез. 94500 Шулай итеп, безнекеләр теге 11 кешенең кайда утырганнарын белеп кайталар, аларны күздән югалтырга ирек бирмиләр. 94501 Шулай итеп, беренче карашка, Т. Миңнуллин — әдәбият һәм театр мохите тәрбияләп үстергән талант. 94502 Шулай итеп, беренчел феодализм чоры башланган. 94503 Шулай итеп, Беренче Рәсәй инкыйлабына китерелгән проблемалар, каршылыклар хәл ителмәгән һәм 1917 елгы инкыйлабына китерә. 94504 Шулай итеп беренче спектакль 1918 елның декабрь аенда җомга көнне Әтнәнең Фазылҗан бай йортында куела. 94505 Шулай итеп Берлинны Алманиядәге иң яшел метрополия дип атап була. 94506 Шулай итеп, бер үк башлангыч бирелгән мәгълүматлар өчен алгоритм бер үк нәтиҗәне (җавапны) бирә. 94507 Шулай итеп, бик суперскаляр үзәк эшкәрткеч җайланмаларда пик процесс-ара аралашуы турында түгел, ә уртача тәэмин ителгән процесс-ара сүз алып барыла. 94508 Шулай итеп, биредә I Әрҗән авылына нигез салынган. 94509 Шулай итеп, Бөекбритания АКШ ярдәме белән ХХ гасырдагы колониаль сугышта җиңә. 94510 Шулай итеп, Бөек депрессиянең Советларга кагылмавы Марксизм теориясен хуплаучы бер мисалга әйләнә, кризистан зарар күргән илләрдә социализм һәм коммунизм агитациясенең көчәюенә китерә. 94511 Шулай итеп, борынгы дөньяда табиблар һәм канбабалар дәвалауның суфилык һәм тылсым формалары белән беррәттән рациональ дәвалау алымнары һәм халык медицинасының шифалы әмәлләрен дә файдалана. 94512 Шулай итеп, борынгы чорларда ук булган тарихи бергәлек берничә гасырлар буе дәвам итеп килә. 94513 Шулай итеп, бүгенге Адав-Толымбай авылы XX йөз башына өч милләтле авылга әйләнә. 94514 Шулай итеп, бу елларда колхоз хәйран тернәкләнеп, авыл халкы ярыйсы гына яши башлаган. 94515 Шулай итеп, бу караш буенча Наполеон чын агрессор булган, ләкин төрле илләрне буйсындырганда яңа тәртипны керткән. 94516 Шулай итеп бу кешеләр Терешка елгасы үзәненә урнашып, Урта Тирескә авылына нигез салалар. 94517 Шулай итеп бу төбәктә 150 мең кеше өчен татар теле – бердәнбер туган тел. 94518 Шулай итеп, Вавель барлык Польшаның мәдәни-сәяси һәм дини тормышында әһәмиятле урын ала башлый. 94519 Шулай итеп Вьетнам утыз ел дәвамында азатлык өчен көрәшендә җиңә. 94520 Шулай итеп, Габдерәхим, сабый чагында ук ата-анадан ятим калып, туган тиешле бер җиңгәсе кулында тәрбияләнә. 94521 Шулай итеп, галош барлыкка килә. 94522 Шулай итеп, генераторның чыгыш көчәнеше тотрыклыгына ирешеп була – йөкләнеш зуррак булган саен, магнитлау тогы зуррак һәм киресенчә. 94523 Шулай итеп геометрик һәм физик оптика арасында икеара ысул булып тора. 94524 Шулай итеп, гөмбәлек агач тамырындагы төкләр хезмәтен үти. 94525 Шулай итеп, Г.С. Саблуков — Россиядә Коръәнне гарәп теленнән русчага турыдан-туры тәрҗемә итеп, китап итеп бастырган беренче нәшир санала. 94526 Шулай итеп, дәүләткә зыян юк, димәк гаеплеләр дә юк: 1992 1 декабрендә җинаять эше җинаять асылы булмавы сәбәпле бетерелә". 94527 Шулай итеп, диктатура шартларында идарә итүче, властьны тормышка ашыру һәм властька мөнәсәбәт формаларына карамыйча, идарәне турыдан-туры һәм катгый (директив) ысуллар белән оештыра. 94528 Шулай итеп, диод аша тышкы ток уза икән, диод аша якынча 0,7 В көчәнеш барлыкка килә, ә P-кушылмалы өлкә N-кушылмалы өлкәгә караганда уңай корылган һәм диод “кабызылган” чөнки анда p-n узуының ачылуы күренеше урын ала. 94529 Шулай итеп, Әбрар Кәримуллин тырышлыгы белән Казан университетының фәнни китапханәсендә зур фәнни-тикшеренү һәм нәшрият эше башлана. 94530 Шулай итеп, әкренләп музыкаль авазлы тәүге системалар барлыкка килә башлаган, борынгы кешеләр тәҗрибәсендә музыка үлчәме ( ) һәм гармониясе ( ) барлыкка килгән. 94531 Шулай итеп, әл-Бәкара сүрәсендә башланган Исраил балаларының тарихы дәвам итттерелә. 94532 Шулай итеп Әлмөхәммәтов музыкаль белемсез булып кала. 94533 Шулай итеп Әлчек болгарлары Италиядә яши башлаган. 94534 Шулай итеп, әсирлеккә төшкән шундый югары хәрби дәрәҗәдәге беренче алман хәрбие санала. 94535 Шулай итеп, Иван Руноның урыс партизан отряды камалышка эләгә; ул Чулман буйлап өскә күтәрелә һәм әйләнч юллар белән Устюг җиренә юнәлә. 94536 Шулай итеп икенче сызыгы Яшьлек мәүкифеннән Яңа Стадион "Казан-Арена"га кадәр Дөнья футбол чемпионатына-2018 төзүен фаразлана, аннаң соң шушы сызыгы Казансу аша Совет мәйданы, Әзин торак массивы аркылы Имәнлек мәүкифенә кадәр булырга тиеш. 94537 Шулай итеп, илленче елларның ахырларыннан башлап бәйсезлек өчен юл салынган. 94538 Шулай итеп ирекле төсле кварк булмый, аларның төссез комбинациясе гена була. 94539 Шулай итеп, исәпләү сәнгате буенча иншалар “Алгоритмнар” дип атаганнар. 94540 Шулай итеп, Казанның 1000-еллыгын билгеләү Татарстанның мәдәни үсешен, дини һәм милли толерантлык идеяләрен билгеләделәр. 94541 Шулай итеп, Казан шәһәре башта кече сәүдә факториясе буларак болгарлар көнбатыш дәүләтләре арасында сәүдә мөнәсәбәтләрендә катнашкан. 94542 Шулай итеп, кайбер күрсәтмәләр (инструкцияләр) мәҗбүри рәвештә үзләре шуларга бәйле булган күрсәтмәләр (инструкцияләр) эшенең ахырыннан соң үтәлергә тиеш. 94543 Шулай итеп, кайсы яклар каршы яктагыларны әсир итеп бетерсә, алар җиңүче була. 94544 Шулай итеп Кама танк үзәге нигезләнгән. 94545 Шулай итеп, Камчаткада «камчадаллар» дигән этник төркеме барлыкка килде. 94546 Шулай итеп, канун бер тамгалы корылмаларның этешкәнен, ә каршы тамгалыларының тартышканын ачык күрсәтә. 94547 Шулай итеп капитан Джек Чыпчык төрле маҗаралы хәлләргә эләгеп китә.. 94548 Шулай итеп, кара тишек кисәкчекне тарата һәм массасын югалта. 94549 Шулай итеп, Касыйм хан Казан ханының әнисенә өйләнгән була, һәм, кайбер казанлылар Касыймның гамәлдәге ханнан тәхеткә хокуклары зуррак дип санаганнар. 94550 Шулай итеп, каты диск саклагычларның “форм факторлары”, башта бөгелүчән диск китергечләрнең 8-дюйм, 5,25-дюйм һәм 3,5 дюйм форм факторларын кабатлаган. 94551 Шулай итеп квант системасы тышкы мохит белән бутала. 94552 Шулай итеп кәгазь языла-языла бөтен кешене әйләнеп чыккач, берәү аны башыннан ачып кычкырып укый. 94553 Шулай итеп, кечкенәрәк һәм егәрлерәк корал шундый ук эшне башкара ала. 94554 Шулай итеп кешеләрнең тормыш-көнкүрешләре заманына күрә рәтләнә бара. 94555 Шулай итеп, Киев шәһәре башкала вазифасын югалткан. 94556 Шулай итеп, кисемтә – турының ике ноктасы (А һәм В) арасындагы өлеше. 94557 Шулай итеп, конвертацияләү — ул валютаның акча базарларында башка валюталарга һәм кабат үз дәүләте валютасына ирекле алмаштырыла алу сәләте. 94558 Шулай итеп конденсатор бер-берсенә “караучы” өслекләрендә тигез һәм капма-каршы корылмаларны тота һәм диэлектрик электр кырын хасил итә. 94559 Шулай итеп, конденсаторның параллель каршылыгы чикле зурлык һәм вакыт белән конденсаторның корылмасы әзәя (моңа кирәк булган вакыт бик төрле һәм конденсаторның материалына һәм сыйфатына бәйле). 94560 Шулай итеп, көнчыгыш Урта диңгездә дә Бөекбритания җирләре бар. 94561 Шулай итеп, Котлы Бөкәш авылы 1959 елның 26 мартына кадәр Кызыл Йолдыз районы үзәге булып тора (шушы көннән соң Кызыл Йолдыз районы бетерелә). 94562 Шулай итеп, кыпчаклар - ак төркиләр дигән сүз. 94563 Шулай итеп, легендар җырчы Урта Азия, Балтыйк буе республикаларында күп тапкырлар концертлар куя, Русия шәһәрләрендә чыгыш ясый. 94564 Шулай итеп, лишайникның яңа катламасы үсә башлый. 94565 Шулай итеп, магнит өслегенең яртысы N полярлыгында, яртысы S полярлыгында, уртада радиаль бүлүче сызык, ул кәтүкнең ике ягының капма-каршы магнит кырларны күрергә сәбәп була, һәм бетерү урынына куша торган көчләрне барлыкка китерә. 94566 Шулай итеп, маис (кукуруз) бу кешеләрне аучылык белән көн күрүче күчмә тормыштан утрак тормышка ияләндерә. 94567 Шулай итеп, машина тәрҗемәсе тулаем-ЯИ булып таныла: кеше кебек аны эшләр өчен аңа көчле ЯИ таләп ителә. 94568 Шулай итеп, меңнәрчә кеше урамга чыгарып ташлана, барлы-юклы тиеннәрдән дә мәхрүм ителә. 94569 Шулай итеп, метрның билгеләмәсе, ике йөз ел элек кебек, янә секундка бәйле, әмма бу юлы универсаль дөнья константасы ярдәмендә. 94570 Шулай итеп, милләт, дин дип йөреп сакалы агарган, инде ике тапкыр Русия төрмәләрендә утырып чыккан 50 яшьлек Габдрәшит Ибраһимовның баш очында тагы богау чыңнары яңгырый башлый. 94571 Шулай итеп, Мир Пулад 1362 елда Мурадны җиңеп Сарай әл-Җадид шәһәрен басып алган. 94572 Шулай итеп, мондагы хәрби көчләрне Оренбург далаларындагы чик сызыкларына (линияләргә) күчерү мөмнкинлеге туа Записки генерал-майора Ивана Васильевича Чернова. 94573 Шулай итеп, Мордовия мәчетләре тарихында яңа вакытлар башланды: мәчет артыннан яңа мәчет төзелә бара. 94574 Шулай итеп Мөэмин ибн Әхмәд хакимлегеннән соң, болгарлар - мәҗүси болгарларга ( чуашлар ) һәм Ислам динле болгарларга ( Казан татарлары бабалары) аерылган. 94575 Шулай итеп, ниһаять, сугышның унынчы елында бөек Троя җиңелгән. 94576 Шулай итеп, патент берәр кеше Эдисон эффектына кулланылыш тапкач кына гамәлгә керергә тиеш булган. 94577 Шулай итеп православие рус дәүләтенең башка дәүләт һәм халыкларны талау коралына әверелә. 94578 Шулай итеп район үзәк Камышлыга күчә. 94579 Шулай итеп Рахманинов белән хатыны Русиядән китә. 94580 Шулай итеп, Русия сынлы сәнгате коллекциясе сугышка кадәр тупланып бетә. 94581 Шулай итеп рус кенәзлекләрендә баш татар баскагы - Иван Калита булып чыккан, ул бөтен салымны җыйган булган һәм Алтын Урда ханына җибәргән. 94582 Шулай итеп Святополк Мәлгун (Окаянный) тарафыннан үтерелгән Владимир-1 уллары Борис һәм Глеб - Абд ар-Рахман ибн Мөэмин нәселеннән дә булган. 94583 Шулай итеп, сәхифә кысаларында чыгыш ясаучының да, тыңлаучыларның да белемнәре арта. 94584 Шулай итеп смута вакыты — Сенгоку чоры башлана Елисеефф В., Елисеефф Д. Японская цивилизация. 94585 Шулай итеп Совет көчләре Берлинны камап ала һәм инглиз-америка көчләренә Берлинны алу мөмкинлеген бирми. 94586 Шулай итеп, Сталин үзенең иң көчле идеологик оппонентларының берсеннән котыла. 94587 Шулай итеп Стәрлетамакта ашамлык та кием-салым да торак урыннарын-йортларын төп халкына да җитми башлый. 94588 Шулай итеп сугыштан соңгы елларда бер юлы ике оешма студентлар арасында халыкара ярышлар оештыру белән шөгыльләнә. 94589 Шулай итеп сыйнфый катлау туган. 94590 Шулай итеп "Тарихнамән Болгар" әсәре Идел – Урал буе татарларының мөселман мәдәнияте зонасына караганлыгын раслый. 94591 Шулай итеп, тарих хачлылар ( тәре йөртүчеләр ) гаскәрләренә каршы тау шикелле нык тора алырлык каһарманын әзерли. 94592 Шулай итеп, татарлар элекке Союз киңлекләренә генә түгел, ә җир шарының барлык континентларына да диярлек таралып утырганнар. 94593 Шулай итеп, Татарстанның җир өсте урта өлешендә — түбәнлекләрдән (Идел аръягы түбәнлеге), ә кырый өлешләре калкулыклардан (Бөгелмә, Идел буе һ. б. калкулыклар) торуы белән аерыла. 94594 Шулай итеп, тәлинкә мәйданнарын арттырып, шул ук вакытта аларның арасын киметү диэлектрик күләм бер үк дәрәҗәдә булганда конденсаторның күпме микъдар энергия саклавына үзгәреш кертми. 94595 Шулай итеп, тик ир-атлар Y-ДНК маркерларына ия була. 94596 Шулай итеп тик тулыметражлы мультфильмнар күрсәтелә, гәрчә кайвакыт тулыметражлы алдында кыскаметражлы мульфильм күрсәтелә. 94597 Шулай итеп, төрки лингвистикасы үсеше өчен гаять мөһим булган татар теленең тулы сүзлеген төзү турындагы идея онытыла. 94598 Шулай итеп, туберкулез микробларының сәламәт кеше организмына үтеп керүе төрле нәтиҗәләргә китерергә мөмкин. 94599 Шулай итеп, Туктамыш үзенә каршы тора алырдай төмәннән арына һәм бөтен Алтын Урда дәүләтенә хан булып тәхеткә утыра. 94600 Шулай итеп уенчыдан кала нинди таш күчереләчәген беркем дә белә алмый. 94601 Шулай итеп, ул гомере бәрабәренә хәрби бурычны үтәргә ярдәм итә. 94602 Шулай итеп ул дөнья тарихында полковник дәрәҗәсенә ирешкән иң яшь дәүләт башлыгы була. 94603 Шулай итеп, ул кешеләрнең бөтен бозык гамәлләрен күреп шакката һәм тәхеттән егылып төшә. 94604 Шулай итеп ул көче буенча тура һәм җиңел ташлардан көчлерәк, ике турадан көчсезрәк һәм якынча өч җиңел фигурага тиң. 94605 Шулай итеп, ул сәер хайваннар оча да алганнар, әмма Коллини аларның кош булмавын төгәл белгән. 94606 Шулай итеп, ул, татарлардан беренче булып, медицина өлкәсендә профессор була. 94607 Шулай итеп ул хәзрәттән хәер-фатыйха ала һәм сөннәт йоласын башкарырга чыгып китә. 94608 Шулай итеп, ул чакта Яңа Голландия дип йөртелгән Австралия Бөек Британия колониясенә әверелә. 94609 Шулай итеп, университет китапханәсендә 11 ел эшләп, Ә.Кәримуллин үзен җитәкче һәм фәнни-тикшеренү эшен оештыручы, археограф, библиограф, китапханә белгече итеп таныта. 94610 Шулай итеп уранның изотоплары аерылалар. 94611 Шулай итеп, Урта Азия галименең латинлаштырылган исеме китап башына куелганын күрәбез, һәм хәзер “алгоритм” сүзенең Европа телләренә нәкъ менә бу иншадан кергәне күренә. 94612 Шулай итеп уртача даими энергияле квант кисәкчеге киртә аша узуы ихтимал. 94613 Шулай итеп, Федор Симашевның тормышына тагын бер мәшәкать – хезмәт итү, ярышларга әзерләнү, аларда катнашу белән бер үк вакытта, елына икешәр мәртәбә имтиханнар бирү, зачетлар тапшыру да өстәлә. 94614 Шулай итеп, француз гаскәр башлыклары мөмкин түгел дип раслаган эшне Жанна д’Арк дүрт көн эчендә башкара. 94615 Шулай итеп һ. 35 елда (656 ел) Гали дүртенче хәлиф була. 94616 Шулай итеп, Харбин шәһәре илләреннән аерылган татарларның мәркәзенә әверелгән. 94617 Шулай итеп хәзер Казан метросы Авиатөзелеш, Мәскәү, Вахитов, Идел буе районнарын тоташтыра. 94618 Шулай итеп Хейан чоры башлана, шул чор өчен япон милли мәдәнияты үсеше хас. 94619 Шулай итеп һәрбер йортның диярлек ике адресы бар: беренчесе, урам буенча номер (шул адрес паспортка һәм башка документларга языла), икенчесе, төзүчеләрнең комплекс буенча йортка биргән номер. 94620 Шулай итеп һәрбер фил ак яки кара шакмаклар буенча гына йөри ала, шуңа аларны аккырлы фил һәм каракырлы фил дип йөртәләр. 94621 Шулай итеп һәр шакмак хәреф һәм саннан торган билгеле бер исем йөртә. 94622 Шулай итеп, хәтта Гомәр (р. 94623 Шулай итеп, Чаллы татарча газетасыз кала. 94624 Шулай итеп, чибәр кызга әйләнеп алар кешеләргә кияүгә чыга, яки өйләнә алганнар. 94625 Шулай итеп, эволюциянең спорофитлы юнәлешендә үсемлекләрнең яшәү циклында спорофитның әһәмияте арта, ул зур күләмгә ия була. 94626 Шулай итеп, Энтропия (тәртипсезелек дәрәҗәсе) кими алмый Энтропия вакытның угын билгели. 94627 Шулай итеп, Эстония гомумаурупа базарына һәм Шенген фәзасына интеграцияләнгән элекке ССРБ өч җөмһүриятләрдән берсе һәм шулай ук постсовет дәүләтләрдән иң беренче еврога күчкән дәүләт булып тора. 94628 Шулай итеп, югары төзелешле үсемлекләрнең зиготадан зиготага кадәр дәвам иткән тулы яшәү циклы гаметофаза (гаплобионт) һәм спорофазадан (диплобионттан) тора. 94629 Шулай итеп, югары төзелешле үсемлекләрнең (риниофитлар, кайбер мүксыманнарны исәпләмәгәндә) төп морфологик үзәнчәлеге—аларның бәбәк һәм тамыр системасы булуы. 94630 Шулай итеп, югары төзелешле үсемлекләрнең суүсемнәрдән килеп чыгуын раслау өчен житәрлек нигез бар. 94631 Шулай итеп, югары үткәрүчәнлекле материаллардан ясалган, зур мәйданлы тәлинкәләле һәм тәлинкәләр арасында ара кечкенә булган җайланмаларда сыйдырышлык иң зур була. 94632 Шулай итеп, Ялчыгол хәзрәтнең Чалпыга килүе 1760-1763 еллар тирәсенә карый. 94633 Шулай итеп, яңа һимнның исеме һәм югарыда әйтелгән беренче юлы барлыкка килгән. 94634 Шулай йөреп, берсе дә сатмагач, яңадан баштагы хуҗага килә: — Чүлмәгеңне сатасыңмы инде? 94635 Шулай кайсы як җырга оста булса, шул як каршы сафны «плен» алып бетерә һәм җиңүче булып санала. 94636 Шулай күчә торгач, берәр «ачык авызы» барыбер табыла. 94637 Шулай мөстәкыйль культура барлыкка килгән. 94638 Шулай сөйләшкәндә, хуҗалар чүлмәкләрен җиң-чабулары белән каплап торалар. 94639 Шулай тартышу вакытында кем агачларның берәрсен аударса, ул уеннан чыга. 94640 Шулай төрле белемне үз итүләре дәрәҗәсен күзәтә алалар. 94641 Шулай уйный-уйный бер командада бер генә кеше кала. 94642 Шулай ук 100 изолят һәм 100 дән артык классификацияләнмәгән тел бар. 94643 Шулай ук 15 нче балалар сәнгать мәктәбендә 3 нче сыйныфны яхшы бетерде. 94644 Шулай ук 18 урта һөнәри уку йорты һәм мәктәпләр бар. 94645 Шулай ук 1966 елда аңа багышланган ССРБ почта маркасы чыга. 94646 Шулай ук 1980 елдан башлап үлем, әрнү, өмет, яхшылык, мәхәббәт турында хикәяләре белән дан казана. 94647 Шулай ук 2007- 2008 ел сезонында «Удар Татар» ШТК командасы «Кызган Казан» исеме астында Татар Лигасында катнашты һәм чемпион дәрәҗәсенә иреште. 94648 Шулай ук, 2008 елның хәйрия елы дип игълан ителүе социаль рекламага тәэсир итте. 94649 Шулай ук 2010 һәм 2009 еллары өчен исемлекләр дә бар. 94650 Шулай ук 20-ел дәвамында Бөтен Рәсәй нефть геофизикасы гыйльми тикшерү институтында тәрҗемә бюросы житәкчесе вазыйфасын башкара. 94651 Шулай ук 25 гыйнварда бәйгенең визуаль темасы расланган — кызыл бизәкләр. 94652 Шулай ук 31 мәдәният йорты, 28 китапханә эшли. 94653 Шулай ук 33 мәдәният йорты, 20 китапханә һәм бер музей эшли. 94654 Шулай ук Arsaja (Ersaja) халкы турында X гасырда Ибне Хәүкәл искә алып китә. 94655 Шулай ук, Google компаниясе үткәргән тикшерү игътибарга лаек. 94656 Шулай ук Intel һәм AMD тарафыннан чыгарылучы x86-64 процессорлары белән беррәттән ул ARM архитектурасында да эшләүне тәэмин итәчәк. 94657 Шулай ук Pixar Animation Studios ширкәтенең асыл мөдире булып та эшләгән. 94658 Шулай ук, Xunyu 獯粥 аларның борынгы бабалары булган Чунуей 淳維 исеменең башка бер транскрипциясе генә”. 94659 Шулай ук авылда мәдрәсәдә бер сукыр хәлфә дә укытуы мәгълүм. 94660 Шулай ук авыл хуҗалыгы академиясенең икътисад бүлеген тәмамлап икътисадчы дипломын да ала. 94661 Шулай ук авыруларның 30 % ында үзәк нерв системасы зарарлана (менингит — ми сүрүләре ялкынсыну, шешләр барлыкка килү, акылга зәгыйфьлек күзәтелә). 94662 Шулай ук Ак елан образында төрки легенда һәм риваятьләрендә популяр булган Хызыр пәйгамбәр гәүдәләнгән дип фаразлана. 94663 Шулай ук алар “даими ток диодлары”, “диод тоташкан транзисторлар” яки “ток регуляцияләүче диодлар” дип атала. 94664 Шулай ук, аларның икесенең дә отышлы яклары һәм кимчелекле яклары бар, алар еш эшкәрткеч нинди тип программа тәэминаты куллануы белән билгеләнә. 94665 Шулай ук аларның очлыклары озын, вак күзәнәкле үпкә бар, моның хисабына газлар алмашы камилрәк. 94666 Шулай ук Александрга аның олы абыйсы Игорь Радулов зур тәэсир ясый. 94667 Шулай ук алман теленә һәм тагын берничә телгә әдәби тәрҗемәсе дә бар, ләкин алар кулланылмый. 94668 Шулай ук «Алтын кумта» ( 1985 ), «Рухи хәзинәләр» ( 1992 ), «Җырлы-биюле уеннар» ( 1996 ) исемле җыентыклар бастыра. 94669 Шулай ук альдегидларга кетоннарга хас булмаган реакцияләр хас, мәсәлән су эремәсендә гидратлаштыру: формальдегидта - тулы, ә башка альдегидларда - өлешчә: RC(O)H → RC(OH) 2 H, биредә R—Н - теләсә нинди алкил яки арил радикалы. 94670 Шулай ук альдегидлар ялкынсындыручан һәм нейротоксик тәэсиргә ия. 94671 Шулай ук анадан яралгыга микроблар, вируслар, агулы матдәләр, алкоголь һәм кайбер дару препаратларының эләгү мөмкинлеген дә раслыйлар. 94672 Шулай ук аңа нигез салучы Денис Крючков та «Елның продюсеры» номинациясендә шул ук премиягә лаек дип табыла. 94673 Шулай ук анда авылдашларыбызга төрле тармакта эш табу мөмкинлеге дә ачыла. 94674 Шулай ук антикисәкчекләр җыелмасы антидөнья дип атала. 94675 Шулай ук аны кул чабулар урынына да кулланалар; нотык сөйләүче сүзен тәмамлагач, берәрсе:тәкбир! 94676 Шулай ук аның алгебрага багышланган башка хезмәтләре, географиягә һәм астрономиягә багышланган хезмәтләре дә шушы фәннәргә нык тәэсир итә, аларның үсешендә гаять әһәмиятле роль уйный. 94677 Шулай ук аның билгеле кинолары арасында 1999 елгы «Яшел миля» киносы бар. 94678 Шулай ук аның дөнья тирәли сәяхәте турында язмалары соңрак “Аләми Ислам” китабында дөнья күрә. 94679 Шулай ук аның ике төрки сүздән - ала, ула (чуар мәгънәсендә) һәм тау сүзләреннән килеп чыккан дигән фикер бар. 94680 Шулай ук Африкадагы ике автоном шәһәр бар: Сеута һәм Мелилья. 94681 Шулай ук ачыклык картыны карагыз. 94682 Шулай ук Баймак лицей-интернаты, 1нче Эткол авылында республика компьютер лицее эшли. 94683 Шулай ук балаларның үзләре тарафыннан иҗат ителгән әйтенүләр дә очрый. 94684 Шулай ук Балтыйк диңгезнең иң озын һәм су күләме буенча икенче елга. 94685 Шулай ук балыкчылык колхозлары да таралган булган. 94686 Шулай ук бары тик лишайникларга гына хас булган матдәләр дә күп. 94687 Шулай ук башка җирсыман планеталарда да магма булырга мөмкин. 94688 Шулай ук башка фикерләр дә бар. 94689 Шулай ук башка халыкларда кулланыла торган хатын-кыз исеме. 94690 Шулай ук башка чикләүләр дә бар (мәсәлән программа зурлыгына, рөхсәт ителгән гамәлләргә). 94691 Шулай ук, башка яман көч ияләрен,аларның исемнәрен әйтүдән куркып, Атцыс дип йөргәннәр. 94692 Шулай ук Бәдердән соң аңа трофей буларак кылыч, калкан һәм бер дөя бирәләр. 94693 Шулай ук бәһаиләрдә котланыла. 94694 Шулай ук, бик күп каурыйлы динозаврлар бар иде (мәсәлән, синозавроптерикс). 94695 Шулай ук биредә психология, телләр буенча махсус курслар һәм интеллектуаль уеннар үткәрелә. 94696 Шулай ук бирмәкче иде безнең Шөбилендә булган Бекеш Розбахтеевтан нәселенә күчкән җирләрне алпавыт Нормацкаяга. 1799 елны, шул тарафлый 11 авылның батырлары Сергач уезды судна жалоба белән чыкты. 94697 Шулай ук бистәдә Казанның Үзәк Автовокзалы ачыла. 94698 Шулай ук боланнар эрелеге, аларның күбесенең яхшы үсеш алган яшьләр чокырчыклары, көчсез яки юк булган клыклары һәм үзенчәлекле чәчле щёткалары бар. 94699 Шулай ук Борисфен агылуы Пантикап атала. 94700 Шулай ук борыны белән җирдәге кечкенә шырпы кисәген дә ала ала. 94701 Шулай ук бром кайсыбер металлар белән дә (мәсәлән калий һәм алюминий ) кызу тәсирләшә. 94702 Шулай ук бу бинада Казан Мэры Кубогына «Көрәш» милли спорт төре буенча чемпионатлар, айкидо ярышлары уздырыла. 94703 Шулай ук, бу бөҗәкне төрле теплицаларда томат, борыч серкәләндергәндә кулланалар. 94704 Шулай ук бу бөртекләр эфир майларына да бик бай. 94705 Шулай ук бу китапларны тарату максаты белән ясалган ummastore.me сәхифәсе белән тыгыз мөнәсәбәте бар. 94706 Шулай ук бу китап турында әйтелде: “Дәрвишнең рухында берәр авырлык, яки шик керсә - “Рисәлә-и Көдсия” әсәреннән берәр бит укысын (һәм дә Аллаһ Тәгалә теләсә) - аңа рухи җиңеллек, сәкинә киләчәк”. 94707 Шулай ук бу кичәдә Коръән Ләүһе-Мәхфүздән күкләргә иңгән дип санала. 94708 Шулай ук бу символ Илья Бирман типографик раскладкасына да кертелгән. 94709 Шулай ук бу сүрәдә Салих галәйһиссәләм һәм аның халкы – Сәмуд, Ибраһим, Лут, Шүгъәйб пәйгамбәрләр (галәйһүмүссәләм) турында сөйләнелә. 94710 Шулай ук бу тасвирлау үз эченә энергия, импульс саклау һәм күчерү һ.б. кебек мәсьәләләрне дә ала. 94711 Шулай ук бу термин белән аны 1860нчы еллар дәвамында актив кулланып популяштырган рус язучысы Петр Боборыкин бәйле - 1904 елда ул үзен анарга исем бирүчесе дип билгеләгән иде. 94712 Шулай ук бу чорда яңа империя - Госманлы империясе ( 1299 ) барлыкка килә. 94713 Шулай ук бу чорда япон мәдәнияты үсүе тизләнә башлый. 94714 Шулай ук буш урыннарга китап иясе өчен мөһим булган көнкүреш хәлләре, аласы һәм бирәсе бурычлары, аерым вакыйгаларга бәйле даталар һ.б. хәбәрләр теркәлгән. 94715 Шулай ук буыннарга каршы юнәлтелгән алымнар, авырттырып тотулар, ике куллап муеннан кысу (5 сек буена) тыелган. 94716 Шулай ук бу юл белән Казан аэропортына кадәр барып була. 94717 Шулай ук б.э.к. VI гасырда Сиддхарта Гаутама ( Будда ) үзенең тәгълиматына нигез сала, якынча аның белән бер үк вакытларда соңрак джайнизм буларак формалашачак диннең тәгълиматын Махавира тарата. 94718 Шулай ук б.э.к. VI гасырда Сиддхарта Гаутама ( Будда ) үзенең тәгълиматын тарата, якынча аның белән бер үк вакытларда соңрак джайнизм буларак формалашачак диннең тәгълиматын Махавира тарата. 94719 Шулай ук Ведалар да төп өч өлешкә бүленсә дә, бер китап булып кала. 94720 Шулай ук Габдулла Тукай да монда актив язышкан, аның беренче әсәрләре дә монда басылган, Тарих Журналның беренче саны 1906 елның 15 гыйнварында чыга. 94721 Шулай ук гадәттәгедән озынрак таяклар сайлана: якынча, борынга хәтле. 94722 Шулай ук газ табышы һәм экспортын башлау да планлаштырыла. 94723 Шулай ук гарәп теленнән документаль фильмнарны урысчага тәрҗемә итү белән шөгыльләнә («Шигыйларның гасырлар дәвамындагы җинаятьләре»). 94724 Шулай ук Гарәп ярымутравы яр буендагы өлкәләре, шул исәптә Йәмән яулана. 94725 Шулай ук Георгий байракларының элементы буларак та кулланыла. 94726 Шулай ук герпес вирусы авыру ана бала тапканда да балага йогарга мөмкин. 94727 Шулай ук Гилән һәм Мазендеранны да кушып, биләмәсен Тигр елгасыннан алып Һинд ярларынача киңәйтә. 94728 Шулай ук дард телләреннән һәм төрки телләрдән дә алынмалар бар. 94729 Шулай ук дәүләт җинаятьчеләрен дә ябып торалар. 94730 Шулай ук дәүләтләр арасында элемтәләрне үстерүгә көч куя. 94731 Шулай ук дәүләт составына Урта диңгездә урнашкан Корсика утравы һәм егермедән артык департаметлар һәм буйсынган территорияләр керә. 94732 Шулай ук дәүләт эченә күп кечкенә коралл утраулары керә. 94733 Шулай ук дзэн эченә дзэн мәктәпләре тәҗрибәсе ала, ул шулай ук "дхьяна" исеме астында билгеле, буддизм тәҗрибәсенең төп өлешен алып тора. 94734 Шулай ук Днепр елгасының кушылдыклары: Десна, Дарница, Лыбедь, Горенка, Любка, һәм тагын якынча 20 елга һәм гөрләвек ага. 94735 Шулай ук, дөньяда булган бар әйберләр дип тә атап була. 94736 Шулай ук драматургның “Бит” пьесасы да махсус бүләккә лаек булды. 94737 Шулай ук драматург һәм журналист булды. 94738 Шулай ук Әбу Давыд, әт-Тирмизи җыентыкларындагы хәдистә, җәмәгать 3 рәтле булса, мәрхүм җәннәткә эләгәчәк диелә. 94739 Шулай ук, Евровидениене нигезләнгән 5 ил арасында ул 21 гасырда бәйгене үзендә үткәргән беренче ил. 94740 Шулай ук елгаларның боздан (йёкелян) һәм җирнең кардан ачыла башлавы (гуждор шыд) бәйрәм ителгән. 94741 Шулай ук әлеге телне белүчеләр Даниядә (8165 кеше), АКШта (5655 кеше), Канадада (2385 кеше) яшиләр. 94742 Шулай ук әртиллирия утын төбәү өчен кулланыла. 94743 Шулай ук, Ерыклы археология мәдәниятына караучы б.э.к. 1-2 меңеллыклардан калган мордва курганнары, авыллары калдыклары бар. 94744 Шулай ук әтисе белән патша ягында булган Йосыфны баш күтәрүчеләр асып үтергән дигән хәбәр дә бар. 94745 Шулай ук Ефремов "Олгой-хорхой" дигән хикәя яза. 94746 Шулай ук җаваплылыгына ашарга пешерү, кер җуу һәм үтүкләү, ашамлыкларны сатып алу һәм башка кирәкле визитлар ясау керә ала. 94747 Шулай ук җиңел автомобиль һәм автофургоннар, мотоцикллар, ау мылтыкларның ңитештерү бар. 94748 Шулай ук җир астында бер кат урнаша. 94749 Шулай ук заманында зур гыйлем үзәге булып б.э.к. III гасырда Александриядә патша Птолемей I тарафыннан төзелгән китапханә тора. 94750 Шулай ук зәйтүн маенда Е, А, К витаминнары бар, линол әчелеге күрү сәләтен яхшырта. 94751 Шулай ук иҗат эше белән дә шөгыльләнә. 94752 Шулай ук ике тапкыр Арканзас штаты губернаторы булып сайланган иде. 94753 Шулай ук икътисад буенча фәнни эшләр яза. 94754 Шулай ук икътисади һәм сәяси җәһәттән бәйлелек; кол биләүгә корулы иҗтимагый-сәяси корылыш; икътисади һәм сәяси җәһәттән бәйлелек; золым, аумакайлык. 94755 Шулай ук иң күп рейтинг җыючы халыкара спорт турнирларының берсе. 94756 Шулай ук инкыйлаб вакытында миллиара низаглары - инглиз, шотланд, ирланд кешеләре арасында булган. 94757 Шулай ук интернет юрамасы бар. 94758 Шулай ук исемнең Аргус (Argus) атамасы очраган. 94759 Шулай ук Италиядә төрле итальян диалектлары бар. 94760 Шулай ук йогыш кием, шәхси әйберләр, кул бирешкәндә һәм җенси якынлык вакытында булырга мөкин. 94761 Шулай ук кагыйдә буенча җиңелү очрагында гамәлдә булган чемпион матч-реваншка да дәгъва кыла ала һәм анарда җиңгән вакытта аңа чемпион исеме кире кайтарыла. 94762 Шулай ук Казакъстан һәм Үзбәкстанда гагаузча сөйләшүчеләрне очратып була. 94763 Шулай ук Казанда вагон-ресторанлы трамвай да бар. 94764 Шулай ук кайбер авторлар «туган тел» терминны этник күзлегеннән билгеләүне дөрес күрми. 94765 Шулай ук, кайбер телләрдә туган тел төшенчәне билгеләү өчен еш ана теле төшенчәсен билгеләгән сүзне куллану сәбәпле, бу ике термин арасында аермыйлар. 94766 Шулай ук кайвакыт үткән заманны аңлату өчен иде сүзе кулланыла. 94767 Шулай ук кайчак Көньяк Азиягә Тибетны, Әфганстанны һәм Һинд-Кытай регионын да кертәләр. 94768 Шулай ук кара * Plazma — Русия поп-төркеме. 94769 Шулай ук кара * Автоматик тәрҗемә Чыганаклар * Corbí-Bellot, M. et al. 94770 Шулай ук кара * Антиглобализм хәрәкәте. 94771 Шулай ук кара: * Будья Вәрәш — Яңавыл районындагы авыл. 94772 Шулай ук карагыз * Quo vadis? 94773 Шулай ук карагыз * Австрия тарихы Чыганаклар * Semple, Ellen Churchill (1915). 94774 Шулай ук карагыз * Айдаровы — дворян ыругы. 94775 Шулай ук карагыз * Башкортстан АЭС Искәрмәләр Чыганаклар * Мөхәммәт-Сафи Шакирҗанов. 94776 Шулай ук карагыз Библиография * Бикчуров Р. «Намусыма хыянәт итмәдем»: Зәки Зәйнуллин белән әңгәмә//Яңа аваз. 94777 Шулай ук карагыз Библиография * Миңнуллин Т. Шигырь язарга өйрәтәм // Казан утлары. 94778 Шулай ук карагыз * Биологик классификация Искәрмәләр Чыганаклар * Общая биология : учебное пособие / С.И. Колесников. 94779 Шулай ук карагыз * Герпес вирусы Әдәбият * Бикбулатов Р.М. Фитопатология экспериментального герпес. 94780 Шулай ук карагыз Әдәбият Автобиография Тимура. 94781 Шулай ук карагыз * Интерференция — төгәллек кертү бите; «Интерференция» терминының башка өлкәләрдәге аңлатмасына сылтамалар. 94782 Шулай ук карагыз * Ишлеи (станция) — Чуашстанның Чабаксар районында урнашкан торак пункт. 94783 Шулай ук карагыз Контекст реклама Чыганаклар * Татар рекламасы теле. 94784 Шулай ук карагыз * Легенда Чыганаклар * Бакиров М.Х. Татар фольклоры / Казан: «Мәгариф» нәшрияты, 2008 ел. 94785 Шулай ук карагыз * Нәүрүз Искәрмәләр Әдәбият * Авеста в русских переводах. 94786 Шулай ук карагыз Р.Нигъмәти. “Девон” турында тагын бер тапкыр. 94787 Шулай ук карагыз * Сантиметр — единица ёмкости в СГСЭ. 94788 Шулай ук карагыз Сылтамалар * http://tatar. 94789 Шулай ук карагыз Сылтамалар * Марксизм. 94790 Шулай ук карагыз Сылтамалар Чыганаклар * Татарлар энциклопедия сүзлек. 94791 Шулай ук карагыз * Татар Википедиясенә кем, ничек һәм ни өчен яза? 94792 Шулай ук карагыз * Терентьевка — Русия территориясеннән агучы елга. 94793 Шулай ук карагыз * Фил елы Әдәбият Һәфтияк шәриф тәфсире. 94794 Шулай ук карагыз Чыганак * http://zolfat-site. 94795 Шулай ук карагыз Чыганак * Әдипләребез:биобиблиографик белешмәлек: 2 томда: 1 том/төз. 94796 Шулай ук карагыз Чыганаклар * https://archive. 94797 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Борынгы һәм Урта гасыр әдәбияты мультимедиа басмасы. 94798 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Әдипләребез — 2нче том. 94799 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Нуруллин Р.Г. Яхиннар. 94800 Шулай ук карагыз Чыганаклар Рәис Даутов. 94801 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Татар баласына Күгәрченнәр: Шигырьләр. 94802 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Татарский энциклопедический словарь. 94803 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Татар энциклопедиясе сүзлеге. 94804 Шулай ук карагыз Чыганаклар Урманче Ф., Татар мифологиясе: Энциклопедик сүзлек. 2 том. 94805 Шулай ук карагыз Чыганаклар * Ф. Урманче, Татар мифологиясе: Энциклопедик сүзлек. 94806 Шулай ук карагыз Чыганак * Мәрданов Р.Ф. Ризаэтдин Фәхретдин: Библиографик күрсәткеч. 94807 Шулай ук карагыз * «Юлдаш» — БР Дүртөйле районы дәүләт газетасы. 94808 Шулай ук кара * Әсән-Елга авылы мәчете Климат Климат уртача континенталь. 94809 Шулай ук кара * Орфоэпия Чыганаклар * Сафиуллина Ф.С., Зәкиев М.З. Хәзерге татар әдәби теле. 94810 Шулай ук кара: * Яңа Чүти — Баулы районындагы татар авылы. 94811 Шулай ук квант флуктуацияләре хәзерге Галәмнең киңәюе тизләнеше (космологик константа) өчен җаваплы, ихтимал. 94812 Шулай ук кәләш урлау, һәм соңыннан калым түләү горефе була. 94813 Шулай ук керосин лампасына охшаш спиртлы үтүкләрнең булуы да билгеле, ләкин ул халык тормышына артык үтеп керә алмый. 94814 Шулай ук Кече Антиль утрауларының да бер өлешен (Доминик утравыннан алып Виргиния утрауларына кадәр), Тринидадны һәм Кариб диңгезендәге күпсанлы вак утрауларны ачуга ирешә. 94815 Шулай ук, кешеләрнең үзара исәнләшүеннән аларның җәмгыятьтәге статуслары да күренә. 94816 Шулай ук Киев Университетына белем алырга килгән татарлар да монда төпләнеп калган, алар арасында, мәсәлән, татар язучысы Галимҗан Ибраһимов та бар. 94817 Шулай ук кимендә 1280 елдан бирле аюның Берлин шәһәренең символы булуы да билгеле. 94818 Шулай ук киң җәмәгатьчелеккә аның «Балдаклар хөкемдары»ндагы Саруман герое таныш. 94819 Шулай ук кискен томау ринит. 94820 Шулай ук китапта ясалган кайбер кызыклы билгеләүләргә тап буласың, мәсәлән, Гарри һәм Рон язулары буенча Хогвартс Шотландиядә урнашкан. 94821 Шулай ук китапханә, кибетләр, клуб, мәдәният йорты, мәктәп, колхоз, пекарня бар. 94822 Шулай ук китапханә, клуб бар. 94823 Шулай ук китапханә, клуб эшли. 94824 Шулай ук Көзәк буларак теркәлгән. 1795 елда 25 йортта 120 кеше яшәгән, 1865 елда 125 йортта — 735 кеше. 94825 Шулай ук комплекска килүчеләр өчен уен-күңел ачу зонасы булдырылган. 94826 Шулай ук көн кадагындагы мәсьәләләргә үз карашы булган, аларны чишү юлларын тәкъдим итәрдәй җәмәгать эшлеклеләре, сәяси һәм эшлекле даирә вәкилләре дә язмаларның каһарманнары була ала. 94827 Шулай ук көн уртасындагы кояшка шул районнарда Адху һәм Едх дигәннәр иде. 94828 Шулай ук Корнилов Керенскийне Казан һәлакәтен әзерләүдә гаепли. 94829 Шулай ук корт тишеге йолдызара сәяхәткә гипотетик мөмкинлекне бирә, бик ераклашкан йолдызлар фәза тишеге ярдәмендә тоташтырылып була, шушы ысул фәнни фантастикада еш тасвирлана. 94830 Шулай ук корылтай да булган. 94831 Шулай ук косметика, крем, сабын җитештерүдә кулланыла. 94832 Шулай ук көч, тупны тоя белү дә бик мөһим. 94833 Шулай ук, Кроме того, Палеохора һәм Критның көньяк-көнбатышындагы Хора Сфакион һәм Гавдос утравы арасында диңгез юллары бар. 94834 Шулай ук кубан нугай диалекты дип тә йөртелә. 94835 Шулай ук күзәтүче һәм дозор хезмәтендә дә кулланыла. 94836 Шулай ук Күки авылында яшәүче кулак Хөснетдинов Сәләхинең ярлылардан арендага алган сөрүлек җирләре, болыннары кире үз хуҗаларына кайтарып бирелә. 94837 Шулай ук, күкрәк авыртуы да баштарак бик сизелми. 94838 Шулай ук кулланучылар Word, Excel, PowerPoint һәм OneNote файлларын браузерда ук ясый ала. 94839 Шулай ук кум нугай диалекты, ачикулак нугай диалекты дип тә йөртелә. 94840 Шулай ук күп кенә рус язучыларының әсәрләрен татар теленә тәрҗемә итә. 94841 Шулай ук күпсанлы ваграк дәүләтләр дә була. 94842 Шулай ук күренекле шагыйрә Саҗидә Сөләйманова да биредә 1944 1946 елларда балалар укыта. 94843 Шулай ук кыска гына вакыт эчендә атонизм культы яшәп ала, аны монотеистик дип карарга мөмкин. 94844 Шулай ук Кытайның төньягында үскән Ци патшалыгының мәңгелек тәгълимате һәм тылсым практикалары булып тора. 94845 Шулай ук Ленин декреты буенча өлкәннәр өчен мәктәпләр, балалар йортлары өчен мәктәпләр, колонияләрдә һәм башка дәүләт оешмаларында уку йортлары булдырыла. 94846 Шулай ук Маврикий урта гасырларда утрауга беренче тапкыр зиярәт кылган гарәпләр тарафыннан башта Дина Ароби дип аталган. 94847 Шулай ук матема­тик анализга һәм алгебрага зур өлеш кертә. 94848 Шулай ук мәгариф секторы белән канәгатьсезлек булган. 94849 Шулай ук мәгариф советын оештыруда актив катнаша. 94850 Шулай ук мәгълүматлар британ халкының картаюын күрсәтә, пенсиядәге кешеләр саны 16 яшькә кадәр балалардан күбрәк. 94851 Шулай ук мәктәптә ел саен иң сәләтле балаларга Ләбиб Айтуганов исемендәге стипендия бирелә. 94852 Шулай ук Мәскәү дәүләте Касыйм ханлыгына ясак түли торган була. 94853 Шулай ук Мәскәү кенәзлеге Русия дәүләтнең үзәге булып формалашты. 94854 Шулай ук Мәскәү шәһәрендә дә 8 кибет бар. 94855 Шулай ук Милләтләр Дуслыгының әгъза илләр исемлегенә югарыда бирелгән билгеләмәгә туры килмәгән һәм илләре керә. 94856 Шулай ук миссионерлар цензураны кертеп җибәрү белән мөселманнарга авырлыклар тудырганнар. 94857 Шулай ук митохондриаль ДНК һаплотөркемнәре тикшерелә, ләкин сирәкрәк. 94858 Шулай ук монда Әхмәт бәк нигезләгән Әхмәт бистәләре булуы да ачыкланган. 94859 Шулай ук Морак авыл советыннан, Котлыгуҗадан арендалыйлар. 94860 Шулай ук Мөхтәсип әфәнде әлеге оешманың 1971 1982 елларда Төркиядәге зур татар эшмәкәре Әхмәт Вәли Мәңгәрнең матди ярдәме белән «Казан» журналын чыгаруда актив катнаша. 94861 Шулай ук мукшылар (460 кеше 2002 елда), чуашлар (637 кеше) яши. 94862 Шулай ук мукшы һәм удмурт авыллары бар Мукшылар (3,7%), удмуртлар (2,9%). 94863 Шулай ук мукшы һәм чуашлар күп яши. 94864 Шулай ук Муфәддәл, Исмәгыйль ибне Уляйа, Җәрир ибн Габдел-Хәмид, Яхъя бин Сәид әл-Кәттан, Әбү Давыд, Габдулла ибн Нәмир, Уәки ибн әл-Җәррах аның укытучылары булалар. 94865 Шулай ук мыскыл итү булып та тора ала. 94866 Шулай ук НАТО штаб-фатиры да Бельгиядә урын тота. 94867 Шулай ук Нептунның иярчене Тритон һәм Сатурнның иярчене Феба шул өлкәдә хасил булганнар дип санала. 94868 Шулай ук Нефтекама нефть корылмалары җитештерү, Нефтекама машиналар төзү заводлары, “Әмҗә урман комбинаты” җәмгыяте, Нефтекама күн галантереясы да шәһәр үсешенә зур өлеш кертә. 94869 Шулай ук, нибары 1 генә кеше яшәгән Красная Горка дигән авыл да бар. 94870 Шулай ук, никах ныклыгы мәhәр, ягъни калым белән билгеле булыр. 94871 Шулай ук Норманд утрауларында таралган. 94872 Шулай ук озак еллар «Казан утлары» журналы һәм «Идел» альманахы редколлегияләренең әгъзасы булып торды. 94873 Шулай ук өлкәдә машиналар төзү (Юрга, Анжеро-Судженск, Новокузнецк, Кемерово, Киселевск) һәм химия сәнәгате бар. 94874 Шулай ук, олы яшьтәге ят яки туган булган ир кешеләргә дә абзый диләр. 94875 Шулай ук онлайн шахматлар кеше белән генә түгел, компьютер программалары белән уйнау мөмкинлекләрен дә бирә. 94876 Шулай ук оператив хәтернең нинди күләмдә урын алып торуы да анда урнаштырылган санак җиһазларының күплегеннән тора. 94877 Шулай ук Оппенгеймер-Волков чиге - йолдызлар эволюциясе барышында барлыкка килгән кара тишек массасының иң кечкенә чиге булып тора. 94878 Шулай ук осталар тире эшкәртү белән шөгыльләнгән. 94879 Шулай ук өстәмә техник кагыйдәләр дә бар: * Берүк кул белән баштан фигураны күчерергә, аннары сәгать кнопкасына басырга кирәк. 94880 Шулай ук өч еллык аспирантура да бар. 94881 Шулай ук Пакистан чыгышлы (18 %) кешеләр, Һиндстаннан (18 %), Ираннан (10 %) һәм башка гарәп илләреннән кешеләр яши. 94882 Шулай ук Пакьстанда таралган. 94883 Шулай ук пальма маенда атланмайдагы кебек үк туендырылган майлар барлыгы билгеле, әлеге туендырылган майлы әчелекләр (кислоталар) йөрәк һәм кан юллары чирләренә китерә ала. 94884 Шулай ук паразит амёбалар да очрый. 94885 Шулай ук Париж музейлары исемлеген карагыз. 94886 Шулай ук патшалык җирле җәмәгатькә каршы үтеп керүче төркем тарафыннан көч акты кулланганнан соң һәм җәмәгатьнең хокукларың традицияләр өстеннән узурпациясе соң барлыкка килергә мөмкин. 94887 Шулай ук Пәйгамбәр галәйһиссәләм аңа "Әбу Тураб" кушаматын бирә. 94888 Шулай ук Польша, Германия, Болгария, Кипр, Токио күргәзмәләрендә катнашып, төрле бүләкләргә лаек була. 94889 Шулай ук префикслар белән яңа төркемнәр ясала (инфратәртип). 94890 Шулай ук провинциядә и, наси, тибетлылар һәм цян халыклары яши. 94891 Шулай ук районда 22 мәдәният йорты, 12 китапханә һәм бер музей эшли. 94892 Шулай ук районда 23 мәдәният йорты, 16 китапханә һәм Кузебай Герд музее эшли. 94893 Шулай ук районда 24 авыл клубы, 17 китапханә һәм бер музей эшли. 94894 Шулай ук районда 26 авыл клубы, 17 китапханә һәм бер стадион эшли. 94895 Шулай ук районда 35 мәдәният йорты, 34 китапханә һәм психоневрология интернаты эшли. 94896 Шулай ук районда 39 мәдәният йорты, 23 китапханә, балалар йорты, 2 мәктәп-интернат һәм 1 музей эшли. 94897 Шулай ук районда территориаль ярдәи (социаль) күрсәтү үзәге, 50 инвалид балаларга исәпләнгән реабилитация үзәге, картлар һәм инвалидлар интернат йорты эшли. 94898 Шулай ук район үзәге Иске Балтач авылында 87нче һөнәрчелек училищесы эшли. 94899 Шулай ук Раяз “Язмыш шуклыгы” фильмында төшә. 94900 Шулай ук, ремонтлау, авыл хуҗалыгы тауарлары эшкәртү предприятияләре бар. 94901 Шулай ук Рәсәй күләмендә үткәрелә торган Федераль һәм Авыл Сабантуйлары хакында тиешле төбәкләрнең хөкүмәтләре карарлар кабул итә. 94902 Шулай ук республикада иң зур оборона предприятиеләрлнең туплпанышы. 94903 Шулай ук Русиянең РУДН университетында укыды. 94904 Шулай ук Русия һәм элекке СССР җирләрендә яшәүче күпчелек төрки һәм фин-угор халыкларының әлифбалары кирилл әлифбасына нигезләнгән. 94905 Шулай ук русларның иң бөек шагыйре буларак санала. 94906 Шулай ук Сакчы дигән акча сугу йортында ясалган татар тәңкәләрендә ике башлы кош сурәтләнә. 94907 Шулай ук, саламандралар һәм тритоннар югалтылган аякларын һәм койрыкларын, кәлтә еланнар - койрыкларын кире тудыра ала. 94908 Шулай ук, санак сәнәгатендә “ничә мәртәбә 1024-гә тапкырланганга” бәйле алкушымчаларны кулану гамәле санакның иң беренче көннәренән башланган. 94909 Шулай ук С - витамины холестерин үт әчелекләренә әйләнүдә катнаша. 94910 Шулай ук сәләфичелек гакыйдәсе таралган. 94911 Шулай ук сәлҗуклар 1055 елда шигый Буилар дәүләтеннән Багдад шәһәрен тартып алалар. 94912 Шулай ук сәясәт эшлеклесе һәм шагыйрь дә була. 94913 Шулай ук системадан тыш үлчәү берәмлекләр бар: 1 мкм га тигез микрон һәм 0,1 нм га тигез ангстрем (Å), әмма аларны кулланырга киңәш ителми. 94914 Шулай ук сифилис үбешкәндә, тешләгәндә һәм медицина персоналларының турыдан-туры контакты вакытында да күчәргә мөмкин. 94915 Шулай ук Советлар Союзы герое В. К. Иванов сугышта зур батырлыклар курсәткән. 94916 Шулай ук сөемле төс булырга мөмкин. 94917 Шулай ук соңрак А.П.Смирнов һәм А.Х.Халиков җитәкчелегендәге археологик экспедиция нәтиҗәләре моның ачык бер дәлиле булып тора. 94918 Шулай ук соңрак, ягъни б.э.к. 9-8 гасырларда барлыкка килгәнлекләре турында да фикер бар. 94919 Шулай ук С.Сүнчәләй үзе дә Тукай турында истәлекләр язып калдырган. 94920 Шулай ук субэтник Польша–Литва татарлары төркеме дә бар. 94921 Шулай ук Суэц каналы да Урта диңгез белән Һинд океанын тоташтыра. 94922 Шулай ук сыгыт ул такмаклап елау, шуннан сыгытчы – елаучы сүзе. 94923 Шулай ук сын эшләре белән шөгыльләнгән. 94924 Шулай ук тагын Карачка юлы бар. 94925 Шулай ук тамашачылар Флера Сөләйманованың пластинкадан яңгыраган җырларын тыңлап, балачак, яшьлек хатирәләренә кайтып, гомер йомгакларын сүтеп җырлап, елап та алдылар. 94926 Шулай ук татарларга мәчетләр төзү рөхсәте биргән патша буларак мәшһүр. 94927 Шулай ук татар хатын-кызлары хокукларын да яклап чыга ("Татар кызы"). 94928 Шулай ук тауларда, элек культ урыны буларак кулланылган, мәгарәләр күп. 94929 Шулай ук, ташынучы баллоннарда кысылган карбондиоксид CO 2 газы ярдәмендә эшли ала. 94930 Шулай ук текстта соңгырак вакытка күрсәтмәләр дә бар: * романда троллейбус искә алына, ул Арбат буенча 1934 нче, Бакча боҗрасы ( ) буенча 1936 елда җибәрелгән. 94931 Шулай ук телеграф, телефон яки радио аркылы шахмат уйнау – гадәти хәл. 94932 Шулай ук телескопны булдыруы аның замандаш Захарий Янсенга кайтарып калдыралар. 94933 Шулай ук, телескопны, күзәтү торбасы булып, ерак объектлар күзәтүе максатында куллану мөмкин. 94934 Шулай ук телләрнең үлеменең файдалы якларның булуы да - калабиргән телләрдә күбрәк кешеләрнең сөйләшә алулары коммуникация дәрәҗәсен күтәрә, шулай да икътисади үсешкә һәм низагларның азаюына китерә алуы - ассызыклана. 94935 Шулай ук телне Азия һәм Океанлык мәктәпләрендә өйрәнәләр. 94936 Шулай ук тел сакланып калу өчен язма рәвештә дә бирелергә һәм сакланырга мөмкин. 94937 Шулай ук тәрҗемә белән дә шөгыльләнгән. 94938 Шулай ук Терминаторны да ул уйлап чыгарган. 94939 Шулай ук термоэлектрик суыту өчен Пелтье җылылык насослары өчен. 94940 Шулай ук тискәре яклар да бар – югары эшсезлек дәрәҗәсе (15 %), нефтьнең бетүе, дәүләтнең зур бурычлары, нефть табудан башка тармакларның үсеш алмавы. 94941 Шулай ук төгәл датасын билгеләү авыр булган башка табылдыклар да моңа дәлил булып тора. 94942 Шулай ук төкләргә береккән серкәләр дә була. 94943 Шулай ук төньяк Африкада Испаниянең 5 суверен территориясе бар. 94944 Шулай ук төрекмән теленнән кайбер лексик һәм грамматик аермалары бар. 94945 Шулай ук, төркем Rolling Stone журналының "50 бөек башкаручылар" тезмәсендә беренче урында. 94946 Шулай ук төрки халыкларның борынгыдан килгән иҗатын — мәкалләрен, җырларын, бәетләрен, робагыйларын, әкиятләрен язып туплый бара. 94947 Шулай ук триаста күп саговниклар, беннеттитлар үскән Фауна Җирдә Имезүчеләр Җәнлектәй сөйрәлүчеләр юкка чыга башлады. 94948 Шулай ук трихомонадалар урын-җирдә һәм киемдә — 24 сәгать, спермада — 6 сәгать, сидектә — 3 сәгать, ә унитаз утыргычларында 1 сәгатькә кадәр яшәргә сәләтле. 94949 Шулай ук, Түбән Акада, 1914 елда төзелгән мәчет эшли. 94950 Шулай ук туганнары арасында шикәр авыруы белән чирләүче кеше булса да, ике дә уйлап тормастан, табибка барып анализ тапшырырга тиеш. 94951 Шулай ук туз, кайры белән капланган, бүрәнәле күппочмаклы юрталар була, алар XIX йөзнең икенче яртысында таралыш алалар. 94952 Шулай ук туфрак һәм чирәмдә узышлар да уздырыла. 94953 Шулай ук уенга килә алмаган очракларда спортчы йөрүләрен телефон аркылы билгеләгәне дә булгалаган. 94954 Шулай ук, үзеңнән кечерәк ят яки туган булган кызларга да, кайвакыт, сеңелем диләр. 94955 Шулай ук уйлап табуга америка һәм кытай таныклыклары бар. 94956 Шулай ук ул 1966 елда Тукайның 80-еллыгы уңаеннан аңа багышлап альбом төзи. 94957 Шулай ук ул 2045 елда ясалма интеллект үзен элек алга китереп булмаслык дәрәҗәдә камилләштерә алырлык ноктага җитәчәк дип фараз итә, бу сценарийны фантастика язучы Вернор Виндж " сингулярлык " дип атаган. 94958 Шулай ук ул, аның соравы буенча, католыйчылыкны кабул итә. 94959 Шулай ук ул БМО Иминлек Шурасының даими булмаган әгъзасы. 94960 Шулай ук ул Бөекбритания һәм башка илләрне интервенциядән тотып калды. 94961 Шулай ук ул дөньяда иң кечкенә португалтелле дәүләт. 94962 Шулай ук ул иң күп хәдис тапшыручы сәхабәләрнең берсе. 94963 Шулай ук ул Иоганн Гете хезмәтләрен тәрҗемә итү эше белән шөгыльләнә. 94964 Шулай ук ул Көнбатышта йога ясаучылар арасында киң таралган, алар аны Патанджали Йога Сутралары кебек текстларны аңлау өчен файдалы дип табалар. 94965 Шулай ук ул көндәлек матбугатта мәктәп һәм педагогикага кагылышлы дистәләрчә очерклар, мәкаләләр яза. 94966 Шулай ук ул мәктәпләр өчен дәреслекләр язу, уку китаплары төзү эшенә дә күп көч куя. 94967 Шулай ук ул монарх ( Елизавета II ) сайлаган соңгы премьер-министр. 94968 Шулай ук, ул популяр турист максаты булып тора. 94969 Шулай ук ул ракетаны 1962 елда СССР да үз куллануына алды. 94970 Шулай ук ул Русия Гуманитар фәннәр академигы, ЮНЕСКОның халыкара мәдәният институты ректоры, ЮНЕСКО эшләре буенча Татарстанда Комиссия әгъзасы һәм Татарстанның Иҗтимагый палатасы әгъзасы. 94971 Шулай ук ул Русия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының, вузның Мактау грамоталары, «Русия Федерациясе атказанган югары һөнәри белем бирү хезмәткәре» һәм «Мәгарифкә керткән хезмәтләре өчен» күкрәк билгеләре белән бүләкләнде. 94972 Шулай ук ул — «Сугыш язмалары» (1967), «Солдат хатлары» (1968), Ватан сугышы кырларында һәлак булган егерме тугыз татар совет язучысының әсәрләрен, биографик белешмәләрен үз эченә алган «Алар сафта» (1961) җыентыкларының авторы-төзүчесе. 94973 Шулай ук ул тамашачылар симпатиясе призына лаеклы табыла. 94974 Шулай ук ул телефон сөйләшүе башында «алло» сүзен кулланырга тәкъдим иткән. 94975 Шулай ук ул төзелеп яткан Юра-Берн-Люцерн тимер юлының 1875 елдан алып 1903 елга кадәр генераль сәркатибе дә була. 94976 Шулай ук ул – “Туган җир туфрагы”, “Үлемсез Акылгали”, “Карурманның күзләре бар”, “Чулпан таңны уята”, “Тармаклы яшен”, “Айбаш” дигән китаплар авторы. 94977 Шулай ук ул үзенең атаклы замандашлары Г. Тукай, Г. Камал, Ш. Камал турында истәлек язмалар авторы буларак та билгеле. 94978 Шулай ук ул үз эшләрен Миландагы арт-триеналеда күрсәтә. 94979 Шулай ук ул халык авыз иҗатын туплауга һәм өйрәнүгә зур өлеш кертә. 94980 Шулай ук ул юмористик һәм сатирик рухта язылган күп санлы хикәяләре белән дә таныла. 94981 Шулай ук Универсиада эмблемасы Бөтендөнья студентлар уеннарының ак әләмендә дә бар. 2013 елгы Универсиада эмблемасы нигезендә — традицион татар орнаменты элементы булган лалә чәчәге. 94982 Шулай ук университет студентлары шәһәр, республика һәм Россия күләмендәге ярышларда, эстафеталарда, Русиянең энергетика югары уку йортлары спартакиадасында актив катнаша. 94983 Шулай ук урда, гаскәр төшенчәсен билгели, шуннан Олыс дәүләт яки ил сүзләренә туры килә. 94984 Шулай ук, урманны яхшырту, продуктивлыгын арттыру белән дә шөгелләнә. 94985 Шулай ук үткәрелгән вакыйга чикләрендә халыкара истәлекле период дәвамында дөнья буйлап оештырылган чаралар турында язылган хисап әзерләнә һәм таратыла. 94986 Шулай ук утрауда АКШ хәрби базасы урнаша. 94987 Шулай ук утрауның бер өлеше һәм икенче өлеше арасында температура һәм яңгыр буенча билгеле аерма бар. 94988 Шулай ук утта зыян күргән җимеш һәм хайваннарның тәм сыйфаты югары булуы ут табу ысулын эзләргә мәҗбүр иткән булуы ихтимал. 94989 Шулай ук у үзгәрешлесен х үзгәрешлесеннән функция була дип тә әйтәләр. 94990 Шулай ук фантастик антиутопия «THX 1138» һәм "Американлы граффити" лирик комедиясе белән таныла. 94991 Шулай ук Фарад үлчәү берәмлеге белән Фарадей константасын (1 моль электроннарның электрик корылмасын, якынча 96485,3. 94992 Шулай ук фәза тишекләре үтәрлек һәм үтмәслек төрләргә бүленә. 94993 Шулай ук фәлсәфәче дип билгеле бер фәлсәфә юнәлешенә караган, аның фикерләрен кабул итүче һәм/яки шушы фикерләргә тормышын нигезләүче кешене атыйлар. 94994 Шулай ук фермер хуҗалыклары да бар. 94995 Шулай ук фигыльләр дә ике җенескә бүленә һәм берлек, икелек һәм күплек санда үзгәрә. 94996 Шулай ук филармония төрле төбәкләрдән чакырылган солистлар чыгышларыннан торган орган концертларын да оештыра. 94997 Шулай ук, фильмның озынлыгы да (режиссёр версиясе буенча, 3 сәгать 20 минут) каршылыклар тудырган: продюсерлар таләбе буенча ул ике сәгатькә генә калдырыла, моның өчен күп кенә сюжет сызыклары төшереп калдырыла. 94998 Шулай ук фин-угыр компоненты да булуы ихтимал. 94999 Шулай ук Фирдания Бөтенрусия инвалидлар җәмгыятенең Татарстан Республикасы оешмасы тарафыннан 2001 елда басылган «Күңел җылысы» шигырьләр җыентыгы авторларының берсе дә әле. 95000 Шулай ук фруктоза каннан бик тиз юкка чыга. 95001 Шулай ук халык арасында авылга Тиганаев фамилияле кеше нигез салган дигән фикер дә бар. 95002 Шулай ук халык депутатларының өлкә Советы рәисе Виктор Тархов та гәҗитәне ачуда, эшләп китүендә ифрат тырышлык күрсәтте, ярдәм итте. 95003 Шулай ук халыкның алда торган олы һәм җаваплы эшләре – игеннәрне урып-җыю алдыннан ял итеп алу бәйрәме дә. 95004 Шулай ук халыкта «Кояшлы Джим» атамасы таралган. 95005 Шулай ук ханлыкка үз ирекләре белән мари халыклары кушыла. 95006 Шулай ук, «Хатын-кыз дөньясы» дигән махсус рубрика ачылып, анда хатын-кыз проблемалары хәл ителергә тиеш була. 95007 Шулай ук хәзерге заман аранжировкасы, тавышлар, ритмнар. 95008 Шулай ук Хәзәрдән мехлары читкә илтеп сатыла торган кондызлар бары тик Болгар, Русь һәм Куяб (Киев) илләре елгаларында гына яши, миңа билгеле булганча, аларны бүтән бер җирдә дә очрата алмыйсың». 95009 Шулай ук хәзер дини тематикадан башка, матур һәм тарихи-документаль әдәбият нәшер итү көчәйде. 95010 Шулай ук Хетлар дәүләтенең башка биналарында бу символ табылган. 95011 Шулай ук хикмәтле сүз әйтү, камил кеше идеясе, белемлекне зурлау кебек темалар күтәрелә. 95012 Шулай ук химия, резино-техник, металл эшкәртү, азык-төлек сәнәгате аның мөһим тармаклары булып торалар. 95013 Шулай ук Хисамов әдәбият белеме һәм әдәби тәнкыйть өлкәсендә дә эшли. 95014 Шулай ук һөҗүм почмагын арттыру индуктив каршылыкка китерә. 95015 Шулай ук хөкемдарның өстәмә ике минут вакыт бирергә дә хакы бар. 95016 Шулай ук целлюлоза һәм тукымаларны агарту өчен дә хлор кулланыла. 95017 Шулай ук цикллы табигать күренешләренә нигезләнгән борынгы грек, көнчыгыш, мөселман, Мисыр, Рим республикасы, христиан һ.б. тәкъвимнәр билгеле. 95018 Шулай ук цитруслылар, манго, тамыразыклар, кокослар, какао үстерелә. 95019 Шулай ук Чаллы татар дәүләт драма театрының Тинчурин фестивалендә, төрки халыкларның «Нәүрүз» халыкара фестивалендә катнашуы матур традициягә әверелеп китте. 95020 Шулай ук, чаңгычылар башта тигез урынга килеп төшүне хуп күрсә, аннары, мавыгуларына нинди дә булса киеренкелек өстәргә теләп, кыя урынга төшә башлыйлар. 95021 Шулай ук чар-хорхой (сары корт) турында белешмә бар. 95022 Шулай ук «Чебен 2» лентасын ясауда катнаша. 95023 Шулай ук, Чәчәви белән Чәчкә-бинең бер үк кеше булуы да ихтимал Кадыйр Галим, "Эзле Чәчкаб", Казан, 2004. 95024 Шулай ук чәч коелып, пеләшләнү дә күзәтелергә мөмкин. 95025 Шулай ук чолгау дип аталырга мөмкин. 95026 Шулай ук чүлнең төрле төштә төсе дә төрлечә: Сары, Кара, Кызыл Гобины аералар. 95027 Шулай ук чыганак эзләргә британ патшасына хезмәт итүче, Джек Чыпчыкның элекке дошманы капитан Һектор Барбосса (Джеффри Раш) чыгып китә. 95028 Шулай ук шагыйрь буларак танылган. 95029 Шулай ук шагыйрьдән калган әдәби мирасның төгәл күләме турында әйтеп булмый — аның кулъязмалары халыкка таралган, һәм илнең бөтен төбәкләреннән диярлек табыла торды. 95030 Шулай ук Шәехзадә Бабичның кайбер шигырьләрен кыйтга дип атап була. 95031 Шулай ук шәһәр архитектура үзенчәлекләре белән мәшһүр. 95032 Шулай ук шәһәрдә 9 урта гомуми белем мәктәпләр эш итәләр. 95033 Шулай ук шәһәрдә Мәскәү елгасының кушылдыклары: Сходня, Химка, Пресня, Неглинная, Яуза, Нищенка, Сетунь, Котловка һәм Гордоня агалар. 95034 Шулай ук шәһәрдә урнашканнар шундый оешмалар ничек Химволокно, Лифтмаш, Строммаш һәм башкалар. 95035 Шулай ук шәһидләр һәм аларның ахыйрәттәге язмышы турында сөйләнелә. 95036 Шулай ук шәхси кибет тотучылар да бар. 95037 Шулай ук Шом башы дип аталган авыл да Пөшәңгәргә 2-3 чакрым гына ераклыкта булган. 95038 Шулай ук Шостакович Ленинградның һава һөҗүменә каршы саклануында янгын сүндерүче булып эшли. 95039 Шулай ук «Шура» журналында аның йөзләгән мәкаләләре дөнья күргән. 95040 Шулай ук ЭГДны, нечкә полимер җөпләр җитештерү өчен, сыеклыкларны диперс сипетрү өчен( өслекләрне буяганда), электрофильтрларда һәм ионизаторларда кулланалар. 95041 Шулай ук Эйнштейн тигезләмәсенең Шварцшильдның тулы чишелешендә (әйләнү юк) кара тишек һәм ак тишек бар, ләкин хәзер Шварцшильдның ак тишекләре булмый дип санала. 95042 Шулай ук эквизитесның кәүсәсе киңлектә 30 сантиметрга җитә алган. 95043 Шулай ук "Элли Макбил", "Беверли-Хиллз, 90210", "Клиника" сериалларында кече рольләр башкарган һәм " Симпсоннар " эпизодын тавышландырган. 95044 Шулай ук энергетик тармакны – геотермаль чыганакларны үстерү максаты куелган. 95045 Шулай ук «Эссе» төркеме «Кызган таба» бәйсез татар клуб музыкасы фестивалендә «Иң популяр төркем» наминациясенең җиңүчесе. 95046 Шулай ук эшләүче саклагыч эчендә һава гел хәрәкәтләнеп тора, ул әйләнүче тәлинкәләр белән ышкылудан хәрәкәтә китерелә. 95047 Шулай ук юлбарыс башка әдәби әсәрләрдә һәм фильмнарда сурәтәләнә. 95048 Шулай ук язылган конституцияләр берничә конституцион кануннарны берләштерә алалар (мәсәлән, Испания конституциясе, Финляндия конституциясе). 95049 Шулай ук Якутиянең Анабар олысында сөйләшүчеләр бар. 95050 Шулай ук Якын Көнчыгыш илләрендә дә яшиләр. 95051 Шулай ук яңа вакыт башлану вакыйгалары дип Реформация ( 1517 ), 1492 елда испаннар тарафыннан Американы ачу, Константинополь җимерелүе ( 1453 ), һәм хәтта Бөек Француз инкыйлабы башлану вакыйгаларын атыйлар. 95052 Шулай ук яңа казылган күмү уемын да кабер диләр. 95053 Шулай ук Япониядә 173 һава аланы бар. 95054 Шулай ук Япониядә тимер юллар нык популяр. 95055 Шулай ук Япония Көньяк Корея территориясенә кергән Лианкур утрауларын үзенеке буларак саный. 95056 Шулай ук ярымутрауда 50 дән артык тозлы күл бар. 95057 Шулай ук “Ясин” сүрәсенең тәфсирен Мостафа һәм Хәсән Ибраһимуглы хуҗалардан ала, бу хуҗалар аны Рамазан аенда Кайсери шәһәренә Коръән Кәримне хәтем кылырга җибәрәләр. 95058 Шулай ук, 獯粥 аларның борынгы бабалары булган 淳維 исеменең башка бер транскрипциясе генә”. 95059 Шулай ул, 1952-нче елда, 4 мәзхәб мөфтие Гали Хәйдәр Ахысхави (к. 95060 Шулай чебешләрне алып бетергәнче кабатлый. 95061 Шулай чыга барып, соңыннан бер генә уенчы кала. 95062 Шул арада аңа үзенең элекке сөяркәсе Анжелика (Пенелопа Крус) очрый. 95063 Шул арада балалар берәр әйбер яшерәләр. 95064 Шул арада беренче команда кешеләре икенче команданың берәр уенчысын (ул сызыкның бу ягына чыкканчы) тотып калырга тырыша (бу кешене тоту турында беренче командадагылар алдан ук килешеп куйган булалар). 95065 Шул арада нибары өч елга аерылып тора кыз ансамбльдән. 95066 Шул арада ул тешендәге чөйне кеше күрмәгән җиргә төкереп калдырырга тырыша. 95067 Шул арада уртадагы бала нинди дә булса берәр хәрәкәт ясый: тезләнә, утыра, җиргә ята яки кулларын артка куя һ. б. түгәрәктәге балалар аның кыланышларын шунда ук кабатларга тиешләр. 95068 Шул арада юлаучы боларның биштәрләрен, ашамлыкларын җыеп ала да үз юлы белән китеп бара. 95069 Шулар арасында аеруча зурлары: Нөгеш (7,7 км), Буралы (9,8 км), Карамалы (13 км), Рангазар (11,6 км), Кәүҗияк (19,1 км) — сул; Кәкре елга (14,9 км) — уң кушылдыклар. 95070 Шулар арасында аерылып торганы Кизләүле кыяк исемен йөртә. 95071 Шулар арасында Алмания фәннәр академиясе, Гумбольдт исемендәге Берлин университеты, Берлин техник университеты, Берлин сәнгать университеты бар. 95072 Шулар арасында бик чибәр, бик эшчән бер әрзә егете булган. 95073 Шулар арасында дөньядагы иң актив гейзерларның берсе - Строккур. 95074 Шулар арасында «Җитештерү көчләренең региональ системалары (Географик анализның методологик нигезләре)» исемле зур монография ( Новосибирск 1979 ). 95075 Шулар арасында иң билгеле уку йорты булып, 1552 елда барлыкка килгән Вена коллегиясе торган. 95076 Шулар арасында иң борынгылар — ике Әрҗән авыллары. 95077 Шулар арасында иң популяры – « Һади Такташ поэзиясе» дигән хезмәте. 1941 елда ул аерым китап булып басылып чыга, белгечләр, укытучылар һәм студентлар тарафыннан югары бәя ала. 95078 Шулар арасында иң эреләре — лютераннар (Германия), кальвинчылар (Франция) һәм англиканнар (Англия). 95079 Шулар арасында миокард инфаркты иң киң таралган йөрәк авыруларының берсе булып тора. 95080 Шулар арасында татар балалары – 1417 (58,1%), башкорт балалары – 771 (31,6%), урыс балалары – 161 (6,6%), чуаш балалары – 64 (2,6%). 95081 Шулар арасында Хакимият Йорты, Шато де Мон Плезир замогы, полиция көчләре аппартаментлары булган Линия Бараклары бар. 95082 Шулар арасыннан ике математик — Михаил Лаврентьев һәм Александр Ильюшин — конструкторлык бюросы составында барысын да күзәтеп, тикшереп һәм өйрәнеп торалар. 95083 Шулар арасыннан иң зурысы — Динес авылы. 95084 Шулар аркасында суның өске катлавы нык болганчыклана, төсен үзгәртә. 95085 Шулар арсында Хөснетдинов Гельметдин, сугышта яраланып 1943 елда мобилизацияләнә, һәм озак вакыт хәрби хастаханәләрдә дәвалана, күп медальләр, орденнар алып кайта. 95086 Шулар белән бергә сәясәтне, икътисадны да киң яктырта. 2001 елда баш мөхәррир булып Рәдис Ногманов килә. 95087 Шуларга нигезләнеп, музейда Татарстанның һөнәри декоратив - гамәли сәнгате дип исемләнгән, даими эшләүче экспозиция ясала. 95088 Шуларга өстәп, информатика, Интернет-технологияләр, психология, сүз сәнгате, акыл һәм спорт уеннары юнәлешендә мастер-класслар планлаштырыла. 95089 Шуларга тупланган су һәм өркәчләрдәге май хисабына дөя ике атна сусыз һәм бер ай чамасы ризыксыз яшәргә мөмкин. 95090 Шулардан 10044 кеше генә билет сатып алган. 95091 Шулардан 224е – татар булмаганнар. 95092 Шулардан 22% татар баласы татар телен өйрәнә ала. 95093 Шулардан 37 млн өчен украин теле — туган теле. 95094 Шулардан 3 – башлангыч (26 укучы), 16 төп 9 еллык (717), 15 урта тулы мәктәп (2153). 95095 Шулардан 53 кеше соңрак килгән татар-типтәрләр булганнар. 95096 Шулардан 66,9 меңе – басу җире, көтүлекләр – 26,6 мең, печәнлекләр – 14,3 мең га. 95097 Шулардан 67,7 мең га – басу җирләре, көтүлекләр – 15,2 мең га, печәнлекләр 10,4 мең га. 95098 Шулардан нефть чыгаручыларга 7 генә % туры килә: « Башнефть -Геострой «НУБР» ҖЧҖ, «Әрлән УЭН» ҖЧҖ, «Башнефть-Добыча» ҖЧҖның НГДУ «Әрләннефть». 95099 Шулардан татар балалары – 1120 (27%), чуаш балары – 600 (14,5%), украиннар – 115, 72 – мукшы балалары. 95100 Шулардан «Тынгысыз төн» комедиясе үз вакытында Татар дәүләт драма һәм комедия театры сәхнәсендә уйналып, тамашачы һәм әдәби җәмәгатьчелектә уңай бәя ала. 95101 Шулардан тыш яңалары да өстәлә: көнчыгышта Лихтенберг һәм Марцан районнары, көнбатышта Меркишес Фиртель районы. 95102 Шулардан читкә азык эзләп китүчеләр саны — 23610, тулы ятим балалар — 3376, ярым ятимнәр 9385, ачлыктан шешенеп авыручылар — 25000. 1921 елның 4 августыннан 15 октябренә ачтан үлгән балалар саны - 4077, олылардан — 4808 кеше исәпләнә. 95103 Шулар исәбендә 161 фән докторы, 477 фәннәр кандидаты, 111 профессор, 283 доцент. 95104 Шулар исәбендә Бәләбәй татар гимназиясе аеруча игътибарга лаек. 95105 Шулар йогынтысында 1912 елны «Көз» исемле беренче шигырен яза, рус шагыйре А. О. Кольцовның «Урман» шигырен татарчага тәрҗемә итә. 95106 Шул армия үзен яклау һәм тынычлык операцияләре максатында кулланыла. 95107 Шулар нигезендә Т. Ильяси күптомлык гарәпчә-татарча һәм татарча-гарәпчә сүзлекләр төзергә керешә. 95108 Шуларны күрсәтеп, Мәҗит Гафури Уфада чыгучы «Урал» гәҗитендә тәнкыйть мәкаләсе бастыра. 95109 Шуларның 104,2 км – - асфальт, 192,8 км – - гравий белән капланган юллар, 30,6 км – грунт юллар. 95110 Шуларның 10440 данәсе ССРБнә һәм социализм илләренә озатыла. 95111 Шуларның 134е – педагог, 90ы авыл хуҗалыгы һөнәрен, 40ы медицина белгечлеген, үзләштерә. 95112 Шуларның 1 430 км – елга буалары, 1017 км – күлләр буендагы, 430 км – диңгез буе буалары. 95113 Шуларның 14е - поэзия, 2се - повесть,9ы - очерк һәм мәкаләләр, 13е - төзүче буларак чыгарган китаплары. 95114 Шуларның 19-ы шәхси эшмәкәрләрнеке, алтысы – “Кайбыч кооператоры” җәмгыятенеке. 95115 Шуларның 21е — уку алдынгысы буларак имтихансыз кабул ителгән. 95116 Шуларның 240ы — пенсионер. 39 ишле гаилә теркәлгән. 32 йорт буш тора. 95117 Шуларның 24 — урта мәктәпләр, 4 — төп мәктәп, 1 һимназия (Илчеголда, башкортныкы), 2 бакча-башлангыч мәктәп. 95118 Шуларның 250 мең тирәсе Кырымда яши. 95119 Шуларның 44ендә 4044 башкорт булмаган бала башкорт телен өйрәнә. 95120 Шуларның 57 се татар, сигезе рус, өчесе рус-татар һәм өчесе мари авыллары. 95121 Шуларның 605 – бистәдә, 640- авыл мәктәпләрендә. 95122 Шуларның 71% — авыл хуҗалыгында файдалана, урманнар 29668 га тәшкил итә (17,8%), сулыклар – 3989 га (2,4%). 95123 Шуларның 85 генә исән-сау кире әйләнеп кайткан. 95124 Шуларның беренчесе буенча, «хоккей» сүзе мохауклар теленнән алынган. 95125 Шуларның берсе буенча, бу спорт төре башта Англиядә уйлап табылган, аннары инглиз укчылары аны Галифакска алып кайтканнар, һәм шәһәр халкы яңа уен белән мавыгып киткән. 95126 Шуларның берсе Закирҗан Фәхретдинов була. 95127 Шуларның берсе – “Күчтәнәч” балалар программасында бабай роле. 95128 Шуларның берсе Мөшәррәф Вәлифф бүгенге көндә Аделаидада татар берләшмәсен җитәкли. 95129 Шуларның берсендә — 5, икенчесендә — 2 генә татар гаиләсе калган. 95130 Шуларның берсендә аның бала чагындагы чия тарихы телгә алына. 95131 Шуларның берсендә патшабикә яши. 95132 Шуларның берсе Суар дип йөртелә, ә икенчесе Болгар дип атала; ике шәһәр арасы—бик куе әрәмәләргә төренгән елга яры буйлап ике көнлек юл. 95133 Шуларның берсе Татар яшьләр театрында, икенчесе — Уфаның «Нур» театрында куела. 95134 Шуларның берсе турында Ленин ордены кавалеры, укытучы Сипаев Мәхмүт болай дип сөйли: Елга буендагы уңдырышлы җирдә бик зур бер таш ята. 95135 Шуларның ике йөзендә генә кешеләр яши. 95136 Шуларның иң зурысы – илнең көнбатыш һәм көньяк-көнбатышынында 900 кмга сузылган – Монголия Алтае. 95137 Шуларның иң көчлесе — Чин (Цин) дәүләте б.э.к. 221 елда башкаларны буйсындыра һәм бердәм кытай дәүләтен төзи. 95138 Шуларның иң соңгысы, «Колхозчы» дип аталганы, 1938 елда чыгудан туктатылган, һәм бары тик илле ел чамасы вакыт үткәннән соң гына Самар төбәгенең татар җәмәгатьчелеге тырышлыгы белән татар телендә өлкәдә «Бердәмлек» газетасы чыга башлады. 95139 Шуларның иң эреләре - Гвадалканал, Нью-Джорджия, Санта-Исабель, Малайта, Сан-Кристобаль һәм Велла-Лавелла һәм шулай ук Санта-Крус утраулары. 95140 Шуларның кайсы әйбәтрәк икән дигән сорау туа, әлбәттә. 95141 Шуларның күбесе Татар Дәүләт академия театрында зур уңыш белән бара. 95142 Шуларның нибары 86,2 км – каты җәймәле (20%тан да ким). 95143 Шуларның озынлыгы 3 метрга тигез иде. 95144 Шуларның өчесе үлгән, аларның сөкәтләре Нефрит тавы храмындагы музейда саклана. 95145 Шуларның ундүрте фәнни-публицистик тикшеренүләрдән тора. 95146 Шуларны тагып беренче мәртәбә урамга чыгуым әле дә исемдә. 95147 Шулар өстенә ул коеп куйган лексикограф – сүзлекләр төзүче дә иде. 95148 Шулар хакында студентлар түгәрәгендә, студентларның Бөтенсоюз археологик конференцияләрендә докладлар ясый, Мәскәү дәүләт университетының Мактау Грамотасы белән бүләкләнә. 95149 Шулар хөрмәтенә бер авылны Бәк-сәр, ә икенчесен Битаман дип атаганнар. 95150 Шула ук 2008 елда 5 - 8 мең чамасы өстәл санагын, ә калган елларда 12-15 меңләп санакны Франция полициясе читтән тыш күчерергә уйлый. 95151 Шулаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 95152 Шул ашык-ны чөеп җибәрәсең дә, ул кулга төшеп җиткәнче, бер җирдәге ашыкны алып өлгерергә һәм чөелгән ашыкны да шунда төшерергә кирәк. 95153 Шул белгечлек буенча эшли. 95154 Шул беренче шигырьләрендә үк ул татар поэзиясенә үзенчә аһәң белән килүен, халыкның шигъри телендәге гади, табигый үзенчәлекләрне иҗади төстә куллана белүен ачык сиздерә. 95155 Шул биремнәрнең авторлары арасында Әюпов М.Ю. та бар. 95156 Шул Бөек дәүләттә солтан Малик-шаһның вәзире, зур укымышлы, талантлы дәүләт хакиме Низамелмөлек хөкем йөртә. 95157 Шул бозлыклар астында вулканнар ята. 95158 Шул булышудан соң 1275 елдан Смоленск кенәзлеге Алтын Урдадан бәйлелегенә эләккән. 95159 Шул вакыйгадан бирле, XIX гасыр уртасына тиклем, каршылык символы буларак, мәчет манарасы төзәтелми. 95160 Шул вакыт аның балалары эт булып аның өстенә ябырылалар (Ак-ак мәче аларны эткә әверелдергән була). 95161 Шул вакыт балалар берсе артыннан берсе әлеге җырның сүзләрен кызу-кызу гына әйтеп чыгалар. 95162 Шул вакыт балалар этләр булып, тегене куа, талый башлыйлар. 95163 Шулвакыт бер егет бу кызны мәдәк арбасына күтәреп салган. 95164 Шул вакыт бер юлаучы болардан юл сораган. 95165 Шул вакыт: «Әни, без монда!» 95166 Шул вакыт әтәч кычкырып җибәрә, тавыклар уянып сарайдан чыгалар. 95167 Шул вакыт Италиядә һуманизм куәт алып бара. 95168 Шул вакыт йөгерүче туктап «катып кала». 95169 Шул вакытка кадәр республикада совет тәңкәләре белән кулланганнар. 1 драм 100 луманан ( ) тора. 95170 Шулвакыт кешеләр Тәгалә хайваннарны һәрвакытка үз урынына куйган, дип уйлаганнар. 95171 Шул вакыт көтүче җаен табып кәшәкәсен тиз генә аның оясына тыгып өлгерсә, оясыз калган уенчы көтүчегә әверелә, ягъни хәзер инде шакмакны (ташны) уртадагы чокырга ул төшерергә тиеш. 95172 Шул вакытларда авылның бай малайлары Зәйнетдинов Гали, Мифтахлар яңадан кайталар. 95173 Шул вакытларда, яшәүчеләре авыл хуҗалыгы һәм терлекчелк белән шөгыльләнгән, беренче тораклар барлыкка килгән. 95174 Шул вакытны студиягә Фәрит Таишев очраклы кереп, Шакурга татар рэпы язып карарга тәкъдим итә. 95175 Шул вакыт сатучы да, өстәл астындагы бала да яшеренәләр. 95176 Шул вакыт сатып алучы килеп ишек кага һәм ике арада шундый сөйләшү була: — Тук-тук! 95177 Шул вакытта, Алтын Урда әмирләреннән кайберләре сугыш кырын ташлады; монысы Тимергә башта Туктамышның сул флангын, ә аннан соң бөтен гаскәрен тар-мар итергә булышты. 95178 Шул вакытта аның “Без яз дуслары” исемле беренче шигырь җыентыгы дөнья күрә һәм аны алга таба иҗат эше белән шөгыльләнергә илһамландыра. 95179 Шул вакытта аның элекке якын дусты Томас Барбара эшләгән хастаханәнең башлыгы - Җованна белән якын мөнәсәбәтләргә керә.. 95180 Шул вакытта аны Татарстанның халык шагыйре Илдар Юзеев күреп ала. 95181 Шул вакытта ата-анасы вафат булу сәбәпле аны Кент графлыгында яшәгән туганнары янына җибәрәләр. 95182 Шул вакытта гыйнвар аенда исә уртача температура + 7-8. 95183 Шул вакытта да Мәскәүдән булган солдатлар нинди генә кабәхәтлекләр кылмый: безнең җырлардан көләргә маташып, төрле кимсетү сүзләре белән мыскыллаудан да тартынмыйлар иде. 95184 Шул вакытта йолдызлар килеп керә, һәм Ходай сайлаган Йосыфны үзләре белән алып китәләр. 95185 Шул вакытта, Көнбатыш Аурупада калган милли азчылыклар үз туган телләрендә ирекле мәгълүмат тарату мәсьәләсен күтәрә. 95186 Шул вакытта Көнбатыш Русь һәм Рус дәүләтендә яшәүчеләрнең үзисеме булган «русины» этнонимының тантаналы әдәби варианты буларак яши (соңгысы үзе дә борынгырак «русь» уртак атаманы алыштырган иде). 95187 Шул вакытта күренекле галим Николай Воробьев этнография буенча факультатив дәресләр алып бара. 95188 Шул вакытта кыскаметражлы фильмнар белән мавыга. 95189 Шул вакытта Мәҗит Гафури белән аралаша. 95190 Шул вакытта Мидия патшасы Иштувегу әсирлеккә алына, соңрак ул бер җирле идарә башлыгы итеп билгеләнә. 95191 Шул вакытта Монтгомери кирәкле урынга резерв һәм һава көчләрен китерә. 95192 Шул вакытта Муса Җәлил Мәскәүдә татар телендә үзәк басмаларны редакцияләгән, бу гәҗитләрдә Әхмəт Симай беренче шыгырьләре бастырылганнар иде. 95193 Шул вакыттан алып аның шигырьләре республика балалар газетасы “ Яшь ленинчы ”да, “ Татарстан яшьләре ”, “ Социалистик Татарстан ” газеталарында, “ Ялкын ”, “Азат хатын” ( “Сөембикә” ), “ Казан утлары ” журналларында еш басыла. 95194 Шул вакыттан алып, Г.Х.Камайның бөтен тормышы фәнгә хезмәт итүгә, химия кадрлары хәзерләүгә һәм актив җәмәгать эшенә багышлана. 95195 Шул вакыттан алып Фәтхерахман Әхмәдиев гармунын кулыннан төшерми. 95196 Шул вакытта намаз укырга урын калмагач, Фәхрикамал әби җомга, гаетләрне үз өендә укырга рөхсәт итә. 95197 Шул вакыттан башлап, аны 20 миллионнан артык кеше тапшырган. 95198 Шул вакыттан башлап Стәрлетамак — БРның республикага буйсындырган үз идарә итүче шәһәре була. 95199 Шул вакыттан башлап татарлар Литваның ( 1569 елдан Речь Посполита ) чикләрен саклаганнар. 95200 Шул вакыттан башлап хәзерге вакытка кадәр шахмат уйнау кагыйдәләре үзгәрмәгән диярлек. 95201 Шул вакыттан башлап хәзерге көнгә кадәр Греция мәктәпләрендә белем алучылар бу поэмаларны мәктәптә өйрәнәләр. 95202 Шул вакыттан безнең көннәргә хәтле, илнең сәяси тормышында уң-үзәк фиркаләр алда торалар; 1983 ел вакыйгаларыннан соң тулы сул оппозиция төзелә алмый. 95203 Шул вакыттан бирле кечуа провинциаль тел буларак яши. 95204 Шул вакыттан бирле, Монаконың йомшак климаты, матур пейзажлары һәм комарлы уен мөмкинчелекләре кенәзлекнең бай һәм мәшһүрләр өчен беренче турист максаты һәм ял итү үзәге статусына кертем ясаган. 95205 Шул вакыттан бирле систематик рәвештә шахмат буенча халыкара турнирлар уздырыла башлый. 95206 Шул вакыттан бирле ТР – ВГТРК филиалы. 95207 Шул вакыттан бөтен мәхкәмәләре Русия — РСФСР кануннарына буйсына. 95208 Шул вакыттан соң ул еш кына анасы янына бара, ярдәм итә. 95209 Шул вакыттан Чагатай олысы һәм Аксак Тимер дәүләте чорлары урынына үзбәкләр дәвере башлана. 95210 Шул вакытта рус генералына бирелгән Берлинның символик ачкычы әле дә Санкт-Петербургның Казан соборында саклана. 95211 Шул вакытта сарайга яугирләре белән Нуретдин килеп керә. 95212 Шул вакытта уйнаучылардан кулын иң өскә куелган кеше белән иң аска куелган кеше түбәндәгечә әйтешәләр: — Исәнме, аппагым? 95213 Шул вакытта ук Михинталь дигән җирдә, Деванампиятис патшасы тарафыннан беренче табигый тыюлыкка нигез салына. 95214 Шул вакытта ук ул ССРБ Хөкүмәтенә аның язмышын хәл итәргә сорый – я аңа чит илгә китәргә рөхсәт бирү, я МХАТта эшләргә мөмкинлек тудыру турында үтенә. 95215 Шул вакытта ул гарәп газеталарында яза башлый. 95216 Шул вакытта ул, каләчәктә «Сильмариллион» әсәре булачак, Уртаҗир (Middle-Earth) риваятьләренең сериясен яза башлый. 95217 Шул вакытта ул хаҗга бара. 95218 Шул вакытта Уэльс тулысынча Англиягә буйсына, ә Ирландия Англия таҗы белән шәхси униягә керә. 95219 Шул вакытта һәм бераз соңгарак анда бик күп әйберләр: алтын боҗра алкалар, көмеш беләзекләр, җиз көзгеләр, тимердән коелган сугыш балталары һ. б. истәлекләр табылган. 95220 Шул вакытта эчке якта торган укучылар түгәрәк ясап җитәкләшәләр һәм бию көенә әйләнәләр. 95221 Шул вакытта яшәгән урыннарыннан күп татарлар китәргә мәҗбүр була. 95222 Шул вакыт түгәрәктәгеләр төенчекне кулдан-кулга җибәрәләр. 95223 Шул вакыт убыр әби төрле сүзләр сөйләп балаларын куркыта башлый. 95224 Шулвакыт ул кабыгы белән күтәрелеп очып киткән. 95225 Шул вакыт эчендә аның аның татарча һәм русча егермегә якын китабы басылып чыга. 95226 Шулгандагы Фәйзулла исемле бер кеше аны өенә керткән, чәчләрен алдырып, битләрен корым белән буяган һәм марҗага бөтенләй сөйләшмәскә, авызыннан селәгәй генэ агызып торырга кушкан. 95227 Шулган халкынын тагын бер үзенчәлеге: алар элек-электэн милли хәрәкәтләрдә, азатлык очен корәшләрдә актив катнашып килгән. 95228 Шул гаскәрне чирмешләр тар-мар иткәннәр. 95229 Шул гасыр ахырында Йәмәнне Сасанилар Ираны яулап ала. 95230 Шүлгән - яман кеше, Уралга каршы торган каһарман. 95231 Шулдат (Шулдат) — Красноярск краенең Боготол районында урнашкан торак пункт. 95232 Шул дәвердән соң булган бәрелешләр нәтиҗәсендә астероидлар гаиләлеге һәм зодиакаль яктылыкны булдыручы галәми вак тузан хасил булганнар. 95233 Шул дәвердә татарча нәшер ителүче «Кызыл таң» газетасында күренекле татар шагыйре Әнгам Атнабаев яшь хәбәрчеләр түгәрәген оештыра. 95234 Шул дәвер эчендә авылдагы яслеләр һәм балалар бакчасында дистәдән артык җитәкче эшли. 95235 Шул егерме урынның икесе – бу аятьтә очрый торган «иййәкә» һәм «әнгъамтә» сүзләре. 95236 Шул елгаларының кайбересе өлешчә коллекторларда агалар. 95237 Шул елда Габделвахид мөфти собраниегә җитәрлек йортлар салырга проект төзеп хөкүмәткә гарыз кылып, бик зур Диния нәзарәте салырга рөхсәт ала алды. 95238 Шул елда мәскәү бөек кенәзе Василий II Сукыр Олуг-Мөхәммәт ханның улы Касыйм солтанны һәм аның гаскәрене (чамасы 500 җайдак) Мишәр илендә Мишәр Шәһәрчегендә ( ) һәм аның тирәсендә җирләштерде. 95239 Шул елдан башлап, барлык Польша корольләре дә нәкъ шушы кальгада башларына таҗ кияләр, шунда ук якты дөнья белән хушлашалар да. 95240 Шул елдан консерваториядә музыкаль-теоретик предметлар укыта һәм композиция класс алып бара. 95241 Шул елларда авыл Советы депутаты, җәмәгать тәртибендә үзешчән сәнгать түгәрәге җитәкчесе һәм авыл яшьләренең комсомол оешмасы секретаре вазифаларын да башкара. 1952 елдан Г.Галиева Казанда төпләнеп яши. 95242 Шул елларда АКШга күчә, Азатлык радиосының Нью-Йорк корреспонденты буларак эшли, күп мәкаләләр чыгара. 95243 Шул елларда аның республика газета-журналларында педагогик-методик темаларга кагылышлы мәкаләләре басыла. 95244 Шул елларда әдәби иҗат белән шөгыльләнә башлый. 95245 Шул еллардан алып бүгенге көнгә кадәр эшләп килә. 95246 Шул елларда Ризаэтдин Фәхретдин хәзрәтне Уфага казый итеп эшкә алалар. 95247 Шул елларда Чистай район газетасының тәрҗемә (дубляж) вариантында аның беренче шигырьләре, әдәби язмалары күренә башлый. 95248 Шул елларда шигырьләр, хикәяләр язарга керешә. 95249 Шул елларның бер көнендә Пётр I югалтмады. 95250 Шул елның 10 апрель көнендә урын алган беренче агачлар көнендә якынча 1 миллион агач утыртылды. 95251 Шул елның августында Хәмзә туган авылына кайта һәм Октябрь революциясен дә Исада каршы ала. 95252 Шул елны Наполен Бонапарт гаскәренә каршы союздашлар зур сугыш башлый. 95253 Шул елның җәендә төрмәдән чыгарыла, 1917 елның февраль революциясенә кадәр полиция күзәтүе астында яши. 95254 Шул елның октябрь аенда аны яңадан кулга алалар, Архангельск губернасының Пинега шәһәренә сөргенгә җибәрәләр. 95255 Шул елның сентябреннән Уфа шәһәре Меньшевиклар партиясе оешмасы рәисе. 95256 Шул елның язында ул гаиләсе белән Оренбург шәһәренә күчеп килә һәм «Вакыт» газетасы идарәсендә эшли башлый, төрле мәсьәләләргә караган мәкаләләр язып бастыра. 95257 Шул елның язында хан Түбән Новгородны ала, Мәскәүгә хәтле җитә. 95258 Шул елны язучы "Татар хатыны ниләр күрми" повестен иҗат итә. 95259 Шул әсәрне бастыру нияте белән, 1886 елда Казанга килә. 95260 Шул җирлектә 1957 нче елның март аенда Нөркәй совхозы оештырылды. 95261 Шул җирләрдә урнашулары Касыйм ханлыгы белән бәйле. 95262 Шул заманнарда агач мәчет төзелә. 95263 Шул заман татар мәгърифәтчеләре арасында лаеклы урын алып тора. 95264 Шул ике елганың субүләре бик тар була һәм әкренләр җимерелеп төшә. 95265 Шул инкубатор булганга, җәй буе Сок елгасы буенда шәхси каз көтүләре каңгылдашып йөзеп йөриләр. 95266 Шул исем астында үткән беренче чемпионатта Русиядән унтугыз, Казакъстаннан ике, Белоруссия, Латвия һәм Украинадан берәр клуб катнаша. 95267 Шул исемне шарлавык үзенчәлекле күренеш өчен алган — февральдә берничә көн дәвамында бу шарлавыкта шәфакь кояшның нурлары чагылдыруын күреп була. 95268 Шул исәптән 105 мең га — басу җирләре. 95269 Шул исәптән 1956-1957 уку еллында Ачасыр сигезъеллык мәктәбе урта мәктәп статутусында эшли башлый. 95270 Шул исәптән 2013 елның 17 ноябрендә Казанда Boeing 737 авиаһәлакәтендә 50 кеше вафат була. 95271 Шул исәптән 4000 (2009да 3924), ягъни укучыларның 71,9 % — шәһәрдә; 1565 (2009да – 1645), ягъни 28,1 % укучы. 95272 Шул исәптән: 45 клуб учреждениесе, 34 китапханә, 2 тарих музее, балалар музыка мәктәбе, дәүләт кино учреждениесе, "Әгерҗе" радиосы. 95273 Шул исәптән аналар, сабыйлар, картлар үтерелгән, шуңа күрә 186 авыл торгызыла алмаган. 95274 Шул исәптән, Сомалида 6,1 млн, Суданда 3,1 млн баш. 95275 Шул исәптән: "Тапшырылмаган хатлар" ( Гадел Кутуй ), "Айсылуның айлы кичләре" ( Ибраһим Абдуллин ), "Ташлама утны, Прометей" ( Мостай Кәрим ), "Унөченче председатель" ( Азат Абдуллин ). 95276 Шул исәптә шәһәр һәм район газеталары, Алар рус, татар, удмурт һәм чуаш телләрендә чыгалар. 95277 Шул искиткеч уңышка Көнбатышта башта ышанмаган һәм Сталин боерыгы буенча бөтенесе алман әсирләре Мәскәү урамнары буенча барган. 95278 Шул кагызыңы (кәгазеңне) күргәзәсен дә керәсен. 95279 Шул кагыйдәләрне кабул итү уенның төп кагыйдәләренә дә кагылды («тотындыңмы-йөре», «узганда алу»). 95280 Шул казус 1978 елда гына чишелгән: 1978 елгы УССР Конституциясе Акъярны республика буйсынуындагы шәһәр дип игълан итә. 95281 Шул калдыкларны яңадан кәгазь итеп эшкәрткәннәр. 95282 Шул каналны үзенеке итмәкче булып Израиль Синай ярымутравын 1967 елда басып ала. 95283 Шулка – Русия территориясеннән ага торган елга. 95284 Шул катнашманы шикәре, тозы һәм чүпрәсе эреп беткәнче яхшылап болгаталар. 95285 Шул кече сыйныф крейсерларның, бөтен дөньяны урап алган империяның коммуникацияларында хәрәкәтләр төп бурычы дип күренгән. 95286 Шул кешеләр арасында фәкать аның имзасы 3 төп документта тора: АКШ бәйсезлеге турында декларация, АКШ Конституциясе, 1783 елгы Версаль тынычлык килешүе. 95287 Шул килешүнең аныксызлыгы ике якларга да ап-ачык күренеп торган, һәм 1875 елда Санкт-Петербург килешүе төзелә — шул килешү буенча Япония Сахалинга Русия ия булуын таный, Русия исә Япониягә Курил утрауларны тапшырган була. 95288 Шул килешү тарихка Люблин униясе буларак керә. 95289 Шул китабында «Зөһрә йолдыз» исемле поэмасы урын ала. 95290 Шул китабы һәм тагын өч елдан соң басылган «Мин дөньяны тыңлыйм» исемле икенче җыентыгы нигезендә ул 1988 елда СССР Язучылар берлегенә әгъза итеп алына. 95291 Шул көллиятне 1864 елда Элиу тәмамлый. 95292 Шул конкурслар нәтиҗәсендә яшь уйлап табучылар һәм аларның җитәкчеләре бүләкләнә. 95293 Шул көнне Министрлар Шурасы икенче Мәскәү һава аланын төзү карарын чыгара. 95294 Шул көннән алып июль аеның өченче атнасында Әсир милләтләр атнасы билгеләнә. 95295 Шул көннән башлап 12 ел дәвамында беренче елларда атналык, аннан атнага 2 мәртәбә, тора—бара көндәлек булып чыга башлаган газетаның тиражы да 5—6—8 меңгә житә. 95296 Шул көннән башлап әлеге бина медицина өчен хезмәт итүен дәвам иттерә. 95297 Шул көннән башлап әлеге хайван кенгуру (көнгерә) дип йөртелә башлый. 95298 Шул көннән башлап, Йолдыз Хәлиуллин кырык елга якын СССР тышкы эшләр министрлыгында, соңыннан яңа Русиянең чит ил эшләре министрлыгында дипломатик хезмәттә була. 95299 Шул көннән Вилһелм Фридрих Василий Васильевич Радлов булып китә. 95300 Шул көнне Санкт-Петербург хатын-кызлары “Икмәк һәм тынычлык" шигаре белән чыга - Беренче бөтендөнья сугышын һәм Русиядә ашамлыклар дефицитын бетерүне таләп итеп. 95301 Шул көнне, Татар Дәүләт Опера һәм Балет театры янында урнашкан Г. Тукай һәйкәле янында мәдәни чаралар үтәләр. 95302 Шул контрһөҗүмнәрнең берсен кире какканда, Ә. Гайсин батырларча һәлак була. 95303 Шул көчләр кометаларны Кояш системасының үзәгенә юнәлдерәләр. 95304 Шул кышта Чехословакиядә үткәрелгән халыкара ярышларда катнаша. 95305 Шул магнит квант саннары билгеләнгән үзгәрешләре - сайланыш кагыйдәләре (рөхсәт ителгән М үзгәрешләре) дип атала. 95306 Шул максатка ирешүдә бигрәк тә Русиядәге эшчеләр сыйныфы алдынгы булды. 95307 Шул максаттан, традицион романтик опера һәм ХХ гасырның катлаулы опера теленә мөрәҗәгать иттем». 95308 Шулма — Русия территориясеннән ага торган елга. 95309 Шул массадан Перу индеецлары итек сыман нәрсә әвәләп ясаганнар һәм аны дымлы урманда, яңгыр астында киеп йөргәннәр. 95310 Шул мәгълүмат буенча австрияләрнең төп көчләр Сан елгасыннан көнбатышрак, Львов тирәсендә булырга тиеш булганнар. 95311 Шул мәлне Шәймәрдановлар орудиясе янында гына бомба ярылып, тупчыларны көчле шартлау дулкыны өскә чөя. 95312 Шул Мәскәүдәге Дәүләт киңәшмәсендә Керенский тарафдарлары азчылыкта калып тора. 95313 Шул мәсьәләгә карата аның рус һәм татар телләрендә “Эзләнү дәвам итә” (Г. 95314 Шул моменттан Курган өлкәсенең эчкеннәр янына яңа татар колонияләре барлыкка килә башлый. 95315 Шул нисбәттән Беренче, Икенче һәм Өченче ревизия материалларын телгә алырга мөмкин. 95316 Шул өзлегүләрне кисәтү өчен гамәлият (операция) юлы белән бадәмсыман бизләр алып ташлана. 95317 Шул озын борыннары белән ул искиткеч авыр бүрәнәләрне күтәрә. 95318 Шул өч китабы өчен Рәшит Бәшәр 1985 елда СССР Язучылар берлегенә әгъза итеп алынды. 95319 Шул очракта тигезләмәләр даламбер операторы ярдәмендә языла: : : Әлеге көйләү алмаш электр агымнары белән системалар өчен кулланыла. 95320 Шул период вакытында иң мөһим вакыйгаларның берсе — Ямато дәүләте барлыкка килү. 95321 Шул пилмәнне тозлы суда, шулпада яисә сөттә пешерәләр. 95322 Шул процесс барышында Ай өлешчә яки тулысынча Кояшны Җир шарыннан караучыга каплый. 95323 Шул рәвешле, 1800 елда инде биредә 59 ихатада 360 кеше яшәве теркәлсә, 1859 елда 270 йортта яшәүчеләр саны 1600 кешегә якынлаша. 95324 Шул рәвешле, Верховнокомандующий приказлары һәм Совинформбюро белдерүләре Мәскәү тапшыруларыннан алда татар телендә бирелә. 95325 Шул рәвешле, видеохәтергә үзәк процессорның һәм дисплей процессорының керү мөмкинлеге бар. 95326 Шул рәвешле, вирус үзен озак вакыт сиздермәскә мөм­кин. 95327 Шул рәвешле, Казан Динамосы хоккей клубының тарихы башланып китә. 95328 Шул рәвешле «Казан сөлгесе» ( 1923 ), «Сүнгән йолдызлар» (1923), «Зәңгәр шәл» ( 1926 ), «Ил» ( 1927 ), «Кандыр буе» ( 1931 ) кебек берничә буын тамашачыны тирән фәлсәфи, әхлакый эчтәлекләре, сихри музыкалары белән сокландырып килгән әсәрләр языла. 95329 Шул рәвешле, Кульчицков, дөньяда беренчеләрдән булып, каһвәгә реклама ясаучы дип әйтү дә урынлы. 95330 Шул рәвешле, сабаклы-яфраклы бәбәкләрнең барлыкка килүе теломнар төркемнәренең үзара берләшүе, сабак белән яфракның функцияләре аерылуы нәтиҗәсендә булган. 95331 Шул рәвешле сидек тә күп килә, тыныннан ацетон яки черегән бәрәңге исе килүчән. 95332 Шул рәвешле Сөянтуз кешеләре хатын-кызлар, бала-чагасы белән — сабыенан картына кадәр — бер төн эчендә ут, кораллы вата бөтерелә, ә йортлары ялт-йолт көлгә калды". 95333 Шул рәвешле тозлы су күлләре барлыкка килә. 95334 Шул рәвешле уку әсбапларын, һәртөрле кулланмаларны сатарга була. 95335 Шул рәвешле ул Аурупада икенче урынны алып тора (беренче урында Лондонның Хитроу аэропорты). 95336 Шул рәвешле ул балаларның барысын да үз өенә ташып бетерә. 95337 Шул рәвешле Франциядә тагын бер философик юнәлеш тамыр җәя, Локк сенсуализмы, Бэкон эмпиризмы, Ньютон физикасыннан соң әхлак философиясе. 95338 Шул рәвешле, халык санының табигый артуы +8,6, ә гомуми арту +17,1 не тәшкил итә, бу исә Аурупа өчен шактый зур күрсәткеч булып тора. 95339 Шул рәвешле электрон китапханәләр пәйда була. 95340 Шул рәвешчә, дәүләт дине итеп исламны кабул итү болгар һәм аларга кардәш кабиләләрне берләштерүне төгәлләр чоры, төньякта болгарларның үзәкләштерелгән яңа дәүләтенең—Идел Болгарының тәмам оешып җитү вакыты булып санала. 95341 Шул рәвешчә ефәк сатучы, һәрбер уйнаучының каршысына килеп, ефәкнең хакын түләтә. 95342 Шул рәвешчә, Казанда Ләбибә Хөсәенова мәктәбе мәйданга килә. 95343 Шул рәвешчә кем иң беренче чик сызыгына килеп җитә, аны укытучы итеп куялар. 95344 Шул рәвешчә, сурәтләнеш сигналлары радиодулкыннар ярдәмендә телестудиядән Җир атмосферасына тарала. 95345 Шул рәвешчә уртага 5—6 кеше җыелгач, уртадагы лар түгәрәкләнеп басалар да, кырыйдагыларга капма-каршы юнәлештә хәрәкәт итеп, барысы бергә болай җырлыйлар: Әлфирә, Әлфирә. 95346 Шул «савытлар»ны кайнар коры табага тезеп, тышын пешерү-катыру өчен мичкә тыгып алалар. 95347 Шул сәбәпле 2008 елда провокацияләр ясауга һәм 5 көнлек сугыш игълан ителеп, өлешчә танылган Абхазия һәм Көньяк Осетия җөмһүриятләренең барлыкка килүенә юл ача. 5 көнлек сугышта катнашу илнең икътисадын какшата. 95348 Шул сәбәпле аларны бик озак саклап булмый. 95349 Шул сәбәпле, бүгенге көндә һәр югары уку йортының уку программалары илнең дәүләт телендә һәм инглиз телендә тәкъдим ителә. 95350 Шул сәбәпле бу тамакны Узса дип атаганнар. 95351 Шул сәбәпле Ислам бәйрәмнәре Милади тәкъвименә карата үзгәрәләр. 95352 Шул сәбәпле кеше төрле чирләргә дучар ителгән һәм гөнаһ кылуга һәвәс бер зат булып кала. 95353 Шул сәбәпле, Мадагаскар биотөрлелек кайнар ноктасы булып тора, Мадагаскарның кыргый тормышның 90%-тан артыгы Җирдә беркайда да юк. 95354 Шул сәбәпле, мөһаҗирләр үз йортларын "олы юлдан" (хәзрге Чаллы-Уфа юлының уң ягына) биш чакрым ераклыкта һәм һәр тарафтан диярлек табигый ярлар белән уратып алынган җирдә төзи башлыйлар. 95355 Шул сәбәпле, сөйләшүчеләрнең зур өлеше аны тулысынча үзләштерү өчен кирәкле көч кертми - телне өлешчә, чикләнгән дәрәҗәдә генә өйрәнә һәм сөйләмләрендә алар яшәгән мохиттәге күпчелек халык сөйләшүче телдән зур тәэсир сизелә. 95356 Шул сәбәпле, утрауларда ике профессиональ обсерватория төзелгән булган: Тенерифе утравында Тейде Обсерваториясе һәм Ла Пальма утравында Рокве де лос Мучачос Обсерваториясе. 95357 Шул сәбәпле, шәһәр халкы азык-төлеккә кытлыкның нәрсә икәнен дә белмәде, кибетләрдә җаның ни теләсә шул бар иде. 95358 Шул сәбәпле, Ырынбур тулысынча Аурупа шәһәре булып санала. 95359 Шул сәбәпле экология катастрофасы башланды; балык тоту кимеде, күп торак нокталар диңгездән ераклашты; климат шартлары үзгәрде. 95360 Шул сәбәптән ул зур сәүдә үзәгенә әверелә. 95361 Шул сорауга җавап эзләп карыйк. 95362 Шул спорт төренең чын энтузиасты булган. 95363 Шул сугыш нәтиҗәсендә Алмания ул вакытта үзенең төп дошманыннан арына. 95364 Шул сүзләр алты кешегә бүленеп бирелә: беренчегә — тәрәзәмне, икенчегә —ачып, өченчегә — куйдым, дүртенчегә — җәйге, бишенчегә —көннәр, алтынчыга — ямьлегә. 95365 Шул сүзне әйтсәләр гына алар миннән үзләренең каннарын һәм малларын саклап алып калалар, хаклы булганнан тыш, һәм аларны Аллаһ Үзе хисап кылачак", — дип, ошбу тәүхиднең нигез икәнлеген бәян итте. 95366 Шул татар хәрби катлавы исеменнән Русия Империясендә Казаклар хәрби катлавы килеп чыккан. 95367 Шул тау битләрендә бер-берсенә сыенышып диярлек йортлар тезелешеп утыра. 95368 Шул тау янындагы күлдә аюлар су коенган, дип сөйлиләр. 95369 Шул телләрнең күпчелеге махсус гаиләләргә берләшәләр, кайберләре изоляциядә калалар (ягъни бернинди дә тел гаиләсенә кермиләр). 95370 Шул тәртиптә кабатланып уен дәвам итә. 95371 Шул тирәдә үк Габделгалләмнең хатыны Гөлбәширә Габделмән кызы (1834—1890) һәм аларның уллары Габдулла (1862-1918) да җирләнгән, каберләре өстендә ташлар бар". 95372 Шул төбәккә генә хас, гомумхалык теленә кермәгән сүзләрне диалекталь лексикага кертеп карыйлар. 95373 Шул төбәктә фабрикант Яушевлар конторасына эшкә урнаша. 95374 Шул төерчекләр аркасында кан оеша һәм артерияне томалый. 95375 Шул торгызылу вакыты дәверендә, диод чынлыкта кире юнәлештә үткәрә ала. 95376 Шул торышы тотрыклы булып та, аннан чыгарырга кыен була. 95377 Шул түгәрәкнең үзәге – шар үзәгеннән кисүче яссылыкка төшерелгән перпендикулярның нигезе булып тора. 95378 Шул түгәрәк эчендә тотучы качучыны куып җитеп, артка бәйләнгән куллары белән тотарга тиеш. 95379 Шул турында төрле гыйльми эшләр әйтә. 95380 Шултус — Русия территориясеннән ага торган елга. 95381 Шул ук 1887 елда Ризаэтдин Фәхретдиннең гарәп теле грамматикасы буенча язган беренче китабы басылып чыга. 95382 Шул ук 1892 елда фон Зутнер Альфред Фрид белән бергә «Бетсен корал!» 95383 Шул ук 1919 елның октябрендә М. Максуд Коммунистлар партиясенә-член итеп алына. 95384 Шул ук 1921 елны Хәйруллин Нигъмәтҗан абыйны ачлыктан тегермәнче Иван Ивановичтан бер пот он урлаган дип, кулын артка бәйләп, маңгаен камыт чөелдереге белән боргычлап, көн буена кояш күзендә баганага бәйләп тоттылар. 95385 Шул ук 1934 елда Ç хәрефе әлифбадан төшерелә. 1939 елда БАССР ЮШ тарафыннан яңа орфография гамәлгә кертелә, әмма ул озын гомерле булмый, чөнки шул ук 1939 елда кирилл графикасына күчү мәсьәләсе кузгатыла. 95386 Шул ук 1948 елда СССР Министрлар Шурасы каршындагы Дини культлар эше буенча Совет үзенең барлык җирле вәкилләрен дини оешмаларны теркәмәскә кисәтә. 95387 Шул ук 1964 елда, Цифрлы Җиһазлар Корпорациясе (eng. 95388 Шул ук 1973 елда галим «Имәннәр» дип аталган риваять язып алган: «Үз гомерендә Габдерәхим туган авылы Яңа Кадига берничә тапкыр кайтып киткән. 95389 Шул ук 30 август көнне федералҗ җирнең конституциясен булдыру комиссиясе төзелә, төп канун проекты 1947 елның 25 апрелендә кабул ителә. 95390 Шул ук арада, 5 яшкә ирешкән балалар, сүзлек байлыгыннан һәм кайбер грамматик структуралардан тыш, үз беренчел телне югары дәрәҗәдә үзләштергән дип санала ала. 95391 Шул ук арада, алар Хәзәр Ханлыгында хәзәр теле белән бер рәттән үзләре өчен танышрак булган төрки сөйләшләре киң таралганын яза. 95392 Шул ук арада, кайбер аерым азчылыклар очрагында туган телендә белем алу мөмкинлеге өлкәсендә проблемалар кала бирә. 95393 Шул ук Бегемот тарафыннан куып чыгарыла, мөгаен, ул Киевка кире кайткандыр. 95394 Шул ук вакытларда кәләпүш формасындагы такыя калфаклар да шактый киң тарала. 95395 Шул ук вакытларда ул әдәби тәрҗемә эше белән дә шөгыльләнә башлый—1944 елда сәхнәдә уйнар өчен В. Шекспирның мәшһүр «Отелло»сын тәрҗемә итә. 95396 Шул ук вакытта 1172 бала башкорт мәктәпләре өчен төзелгән уку-укыту программалары буенча укырга мәҗбүр. 95397 Шул ук вакытта, 1978 елда, сәүдәгәр Хафиз Хабибуллинның ике катлы йортында (совет чорында “Әй” совхозының идарәсе) 4 төркемле “Чебурашка”балалар бакчасы да ачыла. 95398 Шул ук вакытта II Интернационалның хокуклы варисы - Социнтерн курку өчен түгел, ә намус өчен эшләүчеләр билгесе рәвешендә сары төсне рәсми төс буларак файдалана. 95399 Шул ук вакытта авылның бер очына Ырынбур ягыннан да татарлар килеп утырганнар. 95400 Шул ук вакытта алар Кәгъбәне олылаудан туктамыйлар. 95401 Шул ук вакытта аларны тел өйрәнү һәм, гомумән, белем эстәү максатларында күчереп алу чикләнмәгән. 95402 Шул ук вакытта алсу шәраб – чын мәгънәсендә сирәк очрый торган күренеш. 95403 Шул ук вакытта, аңа Уфа губерна ревкомы кар­шында оештырылган башкорт эш­ләрен башкару комиссариаты рәисе урынбасары вазыйфасы йөклә­телә. 1918 ел башыннан ул — Уфа губернасының милли эшләр буенча комиссары урынбасары. 95404 Шул ук вакытта Андларда календарь елы дәвамында ике коры һәм ике дымлы период була, ә тигезлектә декабрьдан мартка кадәр яңгырлар була, ә калган вакытта коры һава торышы була. 95405 Шул ук вакытта аны Онтарионың «Сарния Стинг» клубы Канада хоккей лигасында икенче номер булып сайлый. 95406 Шул ук вакытта балетта су асты күренешләренең йомшаграк эшләнүе ассызыклана. 95407 Шул ук вакытта басып алынган дәүләтләренең диннәренә тыныч карый. 95408 Шул ук вакытта, башкорт сөйләшләренең дә йогынтысы зур. 95409 Шул ук вакытта Габдрәшит Ибраһимов Русиядә, урыс коллыгында калган милләттәшләрен дә онытмый, 1912 елны Истанбулда “Русиядә яшәүче төрки-татар мөселманнарның хокукларын яклау” комитеты төзи, аларның хокукларын яклап, Аурупа илләренә мөрәҗәгать итә башлый. 95410 Шул ук вакытта галимнәрнең дингә бөтенләй ерак фундаментализмның да аерып караулары турында билгеләргә кирәк. 95411 Шул ук вакытта «Галия» һәм «Госмания» мәдрәсәләрендә укыта. 95412 Шул ук вакытта гражданлык хокуклары буенча– Чыңгыз ханның «Бөек яса» исемле законнар җыентыгы нигезендә хөкем иткән судьялар да булган, аларны «яргучы» дип атаганнар. 95413 Шул ук вакытта дәүләт крестьяннарына җан башына бирелгән җир мәйданы уртача 5,23 дисәтинә тәшкил итә. 95414 Шул ук вакытта Дидро Юм атлы философның ( 1730нчылар ) скептицизмын кабул итми. 95415 Шул ук вакытта диңгез буенча күчеп йөрүче яки диңгез сугышында катнашучы зур су өсте корабларын саклау өчен дә файдаланыла. 95416 Шул ук вакытта, дөнья, Алла кебек үк, мәңгелек. 95417 Шул ук вакытта дулкын ешлыгы, фазасы һәм кайтарылу урынында сүнү коэффициенты мөһим урын алып торалар. 95418 Шул ук вакытта егерме биш сурәтләнешнең һәрберсе ярты миллионнан артык электрон сигналларыңнан тора. 95419 Шул ук вакытта әдәби эшчәнлеген, тәрҗемә итүне дә туктатмаган: безнең көннәргә кадәр аның йөзәрләгән шигырьләре, берничә поэмасы килеп җиткән. 95420 Шул ук вакытта әлеге стиль башка стильләр белән дә (романтизмнан алып модернга хәтле) эзлекле үрелеп бара. 95421 Шул ук вакытта елына 125 миллион телефон чүплеккә ташлана. 95422 Шул ук вакытта җанварның төре җирлек мәгълүматына карап исәпләнә. 95423 Шул ук вакытта җан — идея, ә кешенең тәне — шушы идеянең объекты. 95424 Шул ук вакытта иҗат эше белән дә шөгыльләнә, төрле елларда «Чынлык», «Шалт, Мөхәммәтҗан!», «Фикердәшкә». 95425 Шул ук вакытта ирланд милли хәрәкәтенең эшчәнлеге нәтиҗәсендә Ирландия дәүләте аерылып чыга. 95426 Шул ук вакытта йолдызларының сирәк төрләре — ак һәм күк зур йолдызлар сибелгән тупланышларда шактый еш очрыйлар. 95427 Шул үк вакытта Казан дәүләт университетының журналистика бүлегендә читтән торып белем ала, аны 1967 елда тәмамлый. 95428 Шул ук вакытта кайбер күчмә халыклары мәсәлән, Австралия аборигеннары һәм көньяк Африка бушменнары, хәзерге вакытка кадәр авыл хуҗалыгы белән шөгыльләнмәгәннәр. 95429 Шул ук вакытта, кайбер тарихчылар әйтүенчә, 1750 елда Кытайның мул тормышлы кайбер төбәкләрендә хезмәт җитештерүчәнлеге һаман да Аурупа икътисадына тигез була. 95430 Шул ук вакытта керамик конденсаторларның ток пульсацияләренә чикләнеше юк һәм аларның (ЭБАТК, ESR) дәрәҗәләре иң түбәннәрнең берсе. 95431 Шул ук вакытта Кол Шәриф мәчетенең эчке бизәлеше, Казан метросының «Тукай» һәм «Кремль» станцияләренең бизәлеше эскизларын эшли. 95432 Шул ук вакытта Колыннан (Хлыновтан) чыккан хәрби отряд Нократ буйлап Чулманга төшә һәм казанлыларның тылында хәрәкәт итә башлый (нигездә, сәүдәгәр корабларны талау белән шәгыльләнәләр). 95433 Шул ук вакытта Курсада имам-хатыйб вазифаларын да башкара. 95434 Шул ук вакытта маллар санын киметүгә дә юл куелмаган. 95435 Шул ук вакытта маориләр җирләрен басып алу процессы башланды. 95436 Шул ук вакытта «мәдәни» сүзе — «шәһәрдә торучы» дип тә тәрҗемә ителә. 95437 Шул ук вакытта Мельбурн дөньяның иң кыйбат шәһәрләре исемлегендә 36нчы урында. 95438 Шул ук вакытта МТ-ен еш кына санак технологияләре белән ассоциацияләштерәләр, һәм бу очраклы түгел: санакларның пәйда булуы МТ-ен яңа дәрәҗәгә чыгарды. 95439 Шул ук вакытта, народникларның бер өлеше террорны кабул итми, Карл Марксның ул чак модага кергән тәгълиматына иярә. 95440 Шул ук вакытта немец теле белән дә бәйләнешне өзми: Уфа авиация институтында немец теле укыта. 95441 Шул ук вакытта нәфис проза һәм публицистика яза башлый. 95442 Шул ук вакытта парламентның киләсе чыгарылышы гамәлдән чыгара алмаган канунны кабул итү мөмкин түгел. 95443 Шул ук вакытта район мәктәпләрендә яшь буенча 36 пенсиядәге укытучы эшли. 95444 Шул ук вакытта республика буйлап беренче фольклор экспедициясендә йөри, халык биючеләрен барлый. 95445 Шул ук вакытта рок-музыканы мөмкин булган барча музыка төрләре белән катнаштырып карыйлар — академик музыка белән дә (арт-рок), джаз (джаз-рок), "латин" музыкасы (латино-рок), һинд музыкасы музыкой (рага-рок. 95446 Шул ук вакытта стероидлы препаратларны куллану киңәш ителми, чөнки алар авыруның көчәюен, җитди җәрәхәтләнү һәм мөгезматдәнең тишелүенә китерә ала. 95447 Шул ук вакытта тантаналы рәвештә « Евровидение » җыр бәйгесенең символик ачкычын тапшыру узган. 95448 Шул ук вакытта Татар-Американ җәмгыяте рәисе була. 95449 Шул ук вакытта Татарстан Җир эшләре халык комиссариатында, терминология комиссиясе җитәкчесе вазыйфаларын башкара. 95450 Шул үк вакытта Ташкенттагы Шәрекъ кулъязмаларын өйрәнү институтында белем ала. 95451 Шул ук вакытта тел-әдәбият фәннәре бүлегенә сүзлек материал туплый алырдай кеше билгеләргә тәкъдим итә. 95452 Шул ук вакытта Төньяк Кара диңгез буенда грек колонияләре барлыкка киләләр. 95453 Шул ук вакытта Төркстан эшче-диһкан коммунистлар университетында, Кызылармеецлар мәктәбендә тел-әдәбият укыта. 95454 Шул ук вакытта ул 1996 елда ТР Президентының Указы нигезендә Татарстан Фәннәр академиясенең Тарих институты директоры итеп билгеләнә. 95455 Шул ук вакытта ул, гәҗиттә "Sex Pistols" группасы турында мәкалә укып, панк белән кызыксына башлады. 95456 Шул ук вакытта ул губерна Мөселман комиссариаты рәисе итеп тә куела. 1917 елның июлендә М.Солтангалиев РСДРПга керә. 95457 Шул ук вакытта ул җисемнең электр энергиясен дә үзгәртә. 95458 Шул ук вакытта ул Казан консерваториясендә һәм Казан дәүләт мәдәният һәм сәнгать институтында укыта. 95459 Шул ук вакытта ул коммуначычыл фиркасеннән чыга, ә 29 октябрендә РСФСР Югары Шурасы спикеры булып сайланылган. 95460 Шул ук вакытта ул лирик шигырьләр яза башлый. 95461 Шул ук вакытта, ул үзе дә төрле югары уку йортларының татар теле һәм әдәбияты кафедраларына 30 елдан артык җитәкчелек итә. 95462 Шул ук вакытта үлүчеләр саны туучылар санына тигезләшә ( 2009 елда —16‰, 2010 —14,8‰) диярлек. 95463 Шул ук вакытта ул һич тә мәдрәсә программасы белән канәгатьләнми, үзлегеннән белемен күтәрү белән шөгыльләнә. 95464 Шул ук вакытта Урта гасыр әдәбиятының бер вәкиле, шагыйре булып санала. 95465 Шул ук вакытта фән деформацияләнүче җисемнәр өчен гомуми үзлекәр һәм законнар табу ысулларын тикшерә. 95466 Шул ук вакытта Фуат Мансуров Татарстан Республикасы Дәүләт симфоник оркестрында дирижерлык итә. 95467 Шул ук вакытта, ХХ йөз башына кадәр Румыния татарлары санында һич кенә дә тотрыклылык сакланмый. 95468 Шул ук вакытта Шаһиморат Зәйни рус һәм дөнья драматургиясенең күп кенә танылган әсәрләрен татарчага тәрҗемә итә, театрлар репертуарын баетуга, төрлеләндерүгә дистәдән артык тәрҗемә хезмәте белән дә өлеш кертә. 95469 Шул ук вакытта, “Швейцария догасы” белән беррәттән, Бөекбританиянең God Save the Queen һимны көенә җырлана торган “Rufst du, mein Vaterland” (“Ватаным, син чакырсаң”) https://www. 95470 Шул ук вакытта шәһәрдә яшеллек күп. 95471 Шул ук вакытта, шигырьләрдән тыш, “Кара йөзләр”, ”Тормыш баскычлары”, “Шагыйрьнең алтын приискасында “дигән повестьлар, “Кызыл йолдыз” пьесасын, ”Эшче” операсының либреттосын яза. 95472 Шул ук вакытта «Шура», «Вакыт» татар газеталарында да яза. 95473 Шул ук вакытта эрцгерцогның визиты аның даирәсе күрсәтергә теләгәнчә үк риясыз булмый. 95474 Шул ук вакытта Яңа Татар бистәсе барлыкка килгән. 1774 елның җәен, Емельян Пугачёв күтәрелеше вакытында Казан камалыш хәлендә калган. 20 мең санлы баш күтәрүчеләрнең гаскәре 11 июль көнне шәһрәгә якын килде һәм икенче көнне штурмны башлаган. 95475 Шул ук вакытта яңа чукындырылган, ләкин кире ислам диненә кайткан 11 ир-ат һәм 3 хатын-кыз да яшәгән. 95476 Шул ук вакытта яһүдиләр Бишкитап белән беррәттән башка Библия китапларын да хөрмәт итәләр. 95477 Шул ук вакытта «Яшь Алмания» оешмасының басма органында эшли башлый. 95478 Шул ук вакыт тирәсендә һинд цифрларын башка гарәп галимнәре дә куллана башлаганнар. 95479 Шул ук вакыт Турчиновка президент һәм Украина Хөрби көчләре Баш сәргаскәре вазифаларын үтәргә кушыла. 95480 Шул ук Дәүләкән ягындагы Мәләш, Карамалы авылларыннан татарлар куплеп кучеп килгәннәр, hәp авылдан кучеп килучелер узләренә бер урам ясап утырганнар һәм аларга үз туган төякләренең исемнәрен кушканнар. 95481 Шул ук елда «Азатлык» радиосында эшләү өчен бәйгедә катнаша, анда җиңеп чыккач, бер елдан артык радионың Башкортстан буенча үз хәбәрчесе булып эшли. 95482 Шул ук елда А.Ключарев хәрби хезмәткә алына һәм Уфа шәһәренә җибәрелә. 95483 Шул ук елда АКШның география җәмгыяте аны үзенең Почетлы әгъзасы итеп сайлады, АКШның биография институты математика өлкәсендә иң югары уңышка ирешкән кеше дип танып, үзенең алтын медале белән бүләкләде. 95484 Шул ук елда алар Энгельс белән «Коммунистлар союзы» дигән яшерен оешмага керәләр, аның йөкләмәсе буенча 1848 елда «Коммунистлар партиясе манифесты» дигән атаклы хезмәтне иҗат итәләр. 95485 Шул ук елда Александр Ташкент гимназиясендә укый башлана. 95486 Шул ук елда А.Н.Туполев исемендәге Казан авиация институтының очу аппаратлары двигательләре факультетына укырга керә. 95487 Шул ук елда аны Берн халык мәгарифе департаментының попечителе вазифасына билгелиләр, бу урында ул 30 елдан артык эшли. 95488 Шул ук елда бай китапханә туздырыла. 95489 Шул ук елда балалар өчен химия буенча интерактив фәнни шоу уза. 95490 Шул ук елда берничә укучы белән Сембер ирләр гимназиясе карамагындагы җир үлчәүче-таксатор классына күчерелә. 95491 Шул ук елда Выкса, Сормово һәм Починки өязләре барлыкка киләләр. 95492 Шул ук елда Г.Барудины панисламизмда гаепләп ике елга Вологда губернасына сөргенгә җибәрәләр. 95493 Шул ук елда Гомәри Ибн Хаҗибнең синтаксис турында киң таралган, классик монографиясен татар теленә тәрҗемә итә һәм аны үзенең фәнни шәрехләвендә бастырып чыгара. 95494 Шул ук елда Дергач өязе юкка чыгарыла һәм Новоузенск өзяенә кертелә; Елань өязе юкка чыгарыла һәм Аткарск өязенә кертелә. 95495 Шул ук елда Казан дәүләт университетының журналистика факультетына укырга керә. 95496 Шул ук елда Козьмодемьянск һәм Юрино кантоннары юкка чыгарылалар. 95497 Шул ук елда Кытайның — “Чанъэ-1”, бер елдан Һинд­станның “Чандраян-1” станция­ләре Айга очты. 2010-14 елларда Кытай тагын берничә аппарат очырды, ә Япония 2018 елга планлаштыра. 95498 Шул ук елда Марсельнең шигыре беренче тапкыр Башкортстан радиосы эфирыннан яңгырый, ул Борай районының «Алга» газетасы үткәргән «Иң яхшы очерк» бәйгесендә икенче урынны яулый. 95499 Шул ук елда Мәскәүгә барганда Дутов казаклары тарафыннан кулга алынган. 95500 Шул ук елдан институтның сәнгать, 2007 елдан театр һәм музыка бүлеген җитәкли. 95501 Шул ук елдан Казан театр училищесында укытырга тотына, 1992 елда Казан дәүләт сәнгать һәм мәдәният университетында профессор исемен ала. 95502 Шул ук елдан — Казан университеты профессоры, 1988 елдан — кафедра мөдире. 95503 Шул ук елдан Татарстан Язучылар берлегенең Гаяз Исхакый исемендәге бүләге булдырыла. 95504 Шул ук елда «Путиловец» колхозына беренче тәгәрмәчле трактор кайтарыла. 95505 Шул ук елда район үзәге Духовницкоега күчерелгән, ә район исеме Духовницкое районы итеп үзгәртелгән. 95506 Шул ук елда, Совет Армиясенең запастагы офицеры буларак, хәрби хезмәткә алына һәм ССРБ Кораллы көчләренең Төньяк гаскәри төркеме составында Польша Халык Республикасы территориясендә ике ел хәрби хезмәт үтә. 95507 Шул ук елда Туймазыда махсус геофизик экспедиция оештырыла. 95508 Шул ук елда үзе теләп армия сафына баса. 95509 Шул ук елда ул беренче уйлап табуын тәкъдим итә. 95510 Шул ук елда утрауга кәшеф итүче исеме куышлган. 95511 Шул ук елда читтән торып уку бүлеге, тагы бер елдан кичке уку бүлеге ачыла. 95512 Шул ук елда Чишмә «монопрофильле» кала статусына ия булды. 95513 Шул ук ел дәвамында Родригес белән чыбыксыз элемтә аркасында тизрәк элемтә урнаштырылган булган. 95514 Шул ук елларда ( 1996 2001 ) ул Казан дәүләт педагогика университеты музыка факультетының вокал бүлегендә икенче югары белемен ала. 95515 Шул ук елларда бу каберлек союзкүләм зур кәгазь-картон фабрикасы "Красный пролетарий" төзелеш мәйданына эләгеп, фабрика шул зират өстенә салына. 95516 Шул ук елларда «Мәгариф» журналының җаваплы мөхәррире вазифасын да үти. 95517 Шул ук елларда эчтәлеге белән наданлыкны бетерүгә, дингә каршы юнәлдерелгән «Укуга - язуга» исемле татарча гәҗит тә гарәп һәм латин шрифтында нәшер ителгән. 95518 Шул ук елны II дәрәҗә Сталин премиясенә лаек була. 95519 Шул ук елны алманнар милли легионнар төзү сәясәтен башлады. 95520 Шул ук елны аңа Татарстан Республикасының атказанган җырчысы исемен бирәләр, Бөгелмә шәһәренең "мактаулы гражданы" исемен йөртә. 95521 Шул ук елны Андрей Сахаровка Тынычлык буенча Нобель бүләген бирәләр. 95522 Шул ук елны бер тонна ярым йөк тартышлы беренче автомашинада Хәкимҗан Сабирҗанов белән Зәки Нәбиев эшли башлый.. 95523 Шул ук елны Болч Уэллсли колледжында укыта башлый, һәм 1913 елда шул белем бирү йортында аңа икътисад һәм социология профессоры дәрәҗәсе бирелә. 95524 Шул ук елны Бөрбашта урта мәктәп ачыла. 95525 Шул ук елны бу агач мәчет төзелеп бетә. 95526 Шул ук елны ВКП(б) партиясенә алына. 95527 Шул ук елны Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театрында эшли башлый. 95528 Шул ук елны Дәшти Кыпчак өстенә ябырылалар. 95529 Шул ук елны Дима Евровидение бәйгесендә катнаша, анда ул икенче урынны яулый. 95530 Шул ук елны «Егерменче гасыр татар шигъриятендә Г.Тукай» исемле монографиясе басылып чыкты. 95531 Шул ук елны «Игроки» театр-студиясе белән Канадага гастрольләргә китә. 95532 Шул ук елны Италиядә ярты еллык стажировка узган. 95533 Шул ук елны Катовице ( Польша ) Дөнья беренчелегендә барча көндәшләрен егып финалга чыга. 95534 Шул ук елны либераль юнионист Бирмингем тирәсендәге Ист-Вустершир округыннан парламентка сайлана. 95535 Шул ук елны Мәскәүгә укытучы-интернационалистлар корылтаена чакырыла, ә 1919 елда Кече милләтләр мәгарифе буенча I Бөтенрусия корылтае делегаты. 95536 Шул ук елны министрлыкның нигезләмәсе кабул ителә. 95537 Шул ук елның 14 майда Мөтәлибов вазифасында торгызылган, ләкин нибары 4 көннән соң «төшерелгән» һәм Русиягә качып киткән. 95538 Шул ук елның 15 ноябрендә атып үтерелгән, акланмаган. 95539 Шул ук елның 15 октябрендә Хорти хөкүмәте ССРБ белән вакытлы солых турында игълан иткән. 95540 Шул ук елның 1 декабрьдә Франция Министрлар Советы Рус эскадраны Туниста урнашкан Бизерта шәһәренә юнәлдерә. 50 000 кеше санлы Рус эскадра суышча берәмлек буларак 1924 елга кадәр саклана; 1924 елның 1 октябрендә ул РОВСка ( ) үзгәртеп корыла. 95541 Шул ук елның 1 сентябрендә 17 яшьлек егеткә Арча районының Югары Курса авылында мөгаллим булып эшләргә юллама тапшырыла. 95542 Шул ук елның 20 гыйнварында Кырым өлкәсендә Кырым АССРның торгызылу турында референдум үткәрелгән, тавыш бирүчеләрнең 93%-ы моңа риза булган. 95543 Шул ук елның 20 мартында ул Исраилгә бара һәм Иерусалимдагы Хәсрәт дивары каршында дога кыла. 95544 Шул ук елның 21 декабрьдә аның квартирада тентү ясыйлар һәм пистолетны табалар. 95545 Шул ук елның 21 октәбрендә Орск өязе Яңа Покровка олысының 19 авылы кантон составына кертелгәннәр. 95546 Шул ук елның 7 декабрендә исә Башкорт Википедиясе янә 1 меңле була. 95547 Шул ук елның апрелендә Казанда «Jaꞑa tatar əlifʙasь/Яңа татар әлифбасы» җәмгыяте үз эшен башлый. 95548 Шул ук елның декабрендә Т-40 Кызыл армия корал итеп алына һәм 37 номерлы заводында серияләп чыгаралды. 95549 Шул ук елның июлендә Сухумида грузиннар һәм абхазлар арасында бәрлешләр булганнар. 95550 Шул ук елның июлендә Юденич Александр Колчак тарафыннан Петроградка һөҗүм итәчәк Төньяк-Көнбатыш гаскәрнең башлыгы итеп тәгаенләнән һәм «Төньяк-Көнбатыш хөкүмәте» составына хәрби министр буларак керде. 95551 Шул ук елның көзендә аңа Минзәлә ярминкәсендә булырга туры килә. 95552 Шул ук елның көзендә ул җирле идарә тәкъдиме буенча Мәскәүгә В.Я.Брюсов ис. 95553 Шул ук елның мартында Казан чемпионатында икенче урынны яулый. 95554 Шул ук елның ноябрендә Казан хәрби округы Шамил Усмановка Сызранда торган частьлардагы фронтовик солдатлардан һәм эшчеләреннән кызыл гаскәр отрядлары оештыру бурычын йөкли. 95555 Шул ук елның ноябрь аенда хакимият национал-социалистлар кулына күчә. 95556 Шул ук елның сентябрьдагы Сембер операциясе нәтиҗәсендә азат ителә. 95557 Шул ук елны Печников җитәкчелегендә кыллы квартет та оеша. 95558 Шул ук елны прокурор-генерал тарафыннан коллыкны бетереп, колбиләүчеләргә бернинди компенсация түләмәскә дигән хәрәкәт булган. 95559 Шул ук елны Рим понтифигы Румыниягә – правослау дәүләтенә сәяхәт ясый. 2000-еллар АКШ Конгрессының алтын медале * 2000 елда Иоанн Павел II АКШның иң зур бүләген – Конгрессның алтын медален ала. 95560 Шул ук елны Сәләх Кулибайның Г. Дәүләтшин турында истәлекләре «Төрле сукмаклар» җыентыгында чыга. 95561 Шул ук елны студентлар арасында фетнәдә катнашканлыктан, университеттан куыла. 95562 Шул ук елны Татар академия театрында эшли башлый. 95563 Шул ук елны ул Әнкарада яңа ачылган тел-тарих һәм география факультетына кабул ителә. 95564 Шул ук елны ул Милләтләр Лигасының президенты итеп сайлана. 95565 Шул ук елны Федор Петровичны “Динамо” спорт җәмгыятенең үзәк советы командасына алалар. 95566 Шул ук елны Хафизов Сирай абыйны сарык урлауда гаепләп, урам буйлап, битенә сарык тиресе каплап кыйнап йөрделәр. 95567 Шул ук елны һәммә әсирләр ватанына кайта. 95568 Шул ук елны Чистайдан сайланган мөселман делегатлар составында Петербургта да була. 95569 Шул ук елны Ырынбурда аның икенче хикәясе – "Яфрак асты, яки Мәкәрҗә ярминкәсе " басыла. 95570 Шул ук казулар нәтиҗәсендә, фәндә беренче тапкыр буларак, болгар шәһәрләренең хәрби ныгытмаларын күзалларлык бай археологик мәгълүмат тупланды. 95571 Шул ук Канада исә рапсны узган ел 11 миллион тоннадан артык җитештергән. 95572 Шул ук капчыклардан күперләр салганнар. 95573 Шул ук китабы, бераз тулыландырылып, Наҗар Нәҗминең баш сүзе белән, 1954 елда яңадан басыла. 95574 Шул ук компьютерга нинди команда бирәсен сайлый да инде. 95575 Шул ук көндә ССРБга Италия һәм Румыния сугыш игълан итәләр. 95576 Шул ук көндә ССРБга Италия һәм Румыния сугыш игълан итәләр, ә 23 июньдә — Словакия сугыш игълан итә. 95577 Шул ук көнне 11 июньдә Мәхкәмә идән астында атып үтерелгән. 95578 Шул ук көнне Германиядә революция башлана. 95579 Шул ук көнне Казанның Черек күл подвалында хөкем карары гамәлгә ашырыла. 95580 Шул ук көнне партия райкомының чираттагы пленумы булган, доклад белән райком секретаре Ильин чыккан. 16 гыйнвар санында Татарстан Совнаркомы председателе Кыям Абрамовның Советларның бөтен Татарстан съездындагы доклады бирелгән. 95581 Шул ук көнне Рузвельт яңа президент буларак эшкә керешә. 95582 Шул ук көнне тиражның бер өлешен татарлар күмәк яшәгән авылларга, районнарга юллыйлар, калганы Удмуртия татарларының беренче Корылтаенда катнашучыларга таратыла. 95583 Шул ук күләмдә эш урыннарын сервис өлкәсенә (35 %), җитештерү (30 %), төзелеш (20 %) һәм туклану (15 %) өлкәләренә караган кечерәк предприятиялар булдыралар. 95584 Шул ук “Кызыл юл”га. 95585 Шул ук нәрсә бак эчендәге тарату магнит агымы белән була. 95586 Шул ук нәрсә башка продуктларга кагыла. 95587 Шул ук нәрсә иҗтимагый стереотипларга да кагыла. 95588 Шул ук нәрсә Миллерның «Себер архивы»ның яртысына карый. 95589 Шул ук рухтагы инглиз телле текст язарга тырыштым". 95590 Шул ук сәбәпле Аурупаның микродәүләт илләре дә (алар өчен рангларны санаганда рейтингта бик югары булачаклары исәпләнү сәбәпле) кертелмәде. 95591 Шул ук тәртиптә сибеп җибәрәсең дә, берсен һавага чөеп, ул төшкәнче калганнарын шул кул белән җыеп, шуның өстенә төшерергә кирәк. 95592 Шул ук уенның «коймаклар» дип аталган төре дә бар: Булатның туган көнендә Без чакырдык кунаклар; Кунакларның килүенә Без пешердек коймаклар. 95593 Шул ук указ буенча, Пенза өлкәсе составына Куйбышев (7 район) һәм Сарытау өлкәләрнең (7 район) өлешләре кертелә. 95594 Шул ук уку йортында рус һәм чит ил әдәбияты кафедрасы каршында аспирантураны тәмамлаган. 95595 Шул ук урында икенче төнлә тиеш булган шоуны башка көнгә күчерәләр. 4 март иртәсендә, Римда, Кортни Лав ирен отель бүлмәсендә аңсыз халәттә таба. 95596 Шул ук чорда диңгез флотына һәм географик ачышларга күзәтелгән кызыксыну диңгез артында булган яңа җирләрне басып алуга һәм үзләштерүгә китерә. 95597 Шул ук чорда әдип, төп хезмәтеннән аерылмыйча укып, башта Көнчыгыш хезмәт ияләренең коммунистик университетының тарих-табигать фәннәре бүлеген, аннары Мәскәү дәүләт университетының этнология факультетында әдәбият бүлеген тәмамлый. 95598 Шул ук чорда нечкә һәм бай бизәкләрдән торган тукымалар, бизәкле чигү, сырланган савыт-саба, ювелир әйберләре һәм бизәкле сугыш кораллары эшләнә башлый. 95599 Шул ук чорда «Студия 38» исемле театр түгәрәге әгъзасы була. 95600 Шул ук чорларда төньяк Һиндстанда Гуптлар империясе хакимлек итә. 95601 Шул уңайга иң арттагы ике кеше «Көш!» 95602 Шул уңайдан Италия композиторы Джузеппе Верди «Аида» операсы ( 1871 ) язарга заказ ала. 95603 Шул уңайдан моңарчы дубляж буларак чыккан район гәзитенең татарчасы туктатыла. 95604 Шул уңайдан унөч яшьлек Һадины да, үзләренә кардәш тиешле бер сәүдәгәргә ияртеп, Урта Азия якларына Кәттә-Курган шәһәренә озата. 95605 Шул урман буендагы зур иген басуы Зур алан дип аталган. 95606 Шул урында утырганга, безнең авыл Бөгеш исемен алган», — диелә. 95607 Шул утраулар Тын океанның үзәк һәм көнбатыш өлешендә урнаша. 95608 Шул факт якын арада аны Карфаген (финикийлар тарафыннан нигезләнгән эре дәүләт) белән сугышка алып килде. 95609 Шул фәрманны ул походный старшина дәрәҗәсен йөртүче Бәхтияргә дә җиткерә. 95610 Шул формада ферма оештырыла. 95611 Шул халәттә өч ай ята, йомыркаларын бары су эчәргә барганда, бик аз вакытка гына калдыра. 95612 Шул хезмәтләренең җимешләре буларак, 1911 — 1914 елларда бер-бер артлы аның "Себер тарихы", "Казан ханлыгы", "Сөен-бикә" исемле тарихи әсәрләре басылып чыга. 95613 Шул хезмәтләре өчен Д.М. Зөбәеровка РФнең Дәүләт бүләге бирелә ( 1991 ). 95614 Шул хезмәттән качу максатыннан, Сәйфетдин һәм Шәмсетдин Дашкиннар Пенза өлкәсенең Краснослободск өязенең Дашка авылыннан Урта Азиягә күчеп килә. 95615 Шул хәлләрне белешкән бер танышлары, 1934 елда бу хәлләрне гаиләсенә хәбәр итә. 95616 Шул чагында беренче хикәяләрен, сәхнә әсәрләрен яза. 95617 Шул чагында Сөембикә манараның иң югары катына менеп, аска ташлана. 95618 Шулчак диңгездән ике елан чыгып, Лаокоонны һәм аның ике улын буа вә чага башлый. 95619 Шулчак Матросов сикереп торып дзотка ыргыла һәм амбразураны каплый. 95620 Шул чакта алар белән махсус килешенү төзелгән. 95621 Шул чакта беренче тапкыр Кытай якларына барып җитә. 95622 Шул чакта бүреләр казларны тотарга тырышалар (Дәү әнинең өенә кереп өлгергән казларны тотарга ярамый). 95623 Шул чакта Мәхмүт яңадан Карамалы авылына ялга кайта. 95624 Шул чакта Рим гаскәрие аның ишегалдына йөгереп килгән. 95625 Шул чакта ул булачак хатыны Мерседес Барча Пардо белән дә таныша. 95626 Шул чакта ул гаиләдәге өч улның берсенә – барон Артур Гундаккар фон Зутнерга гашыйк була. 95627 Шул чакта Хәрби-Диңгез Флоты Гәскәргә керми, сирәк тә Хәрби-һава көчләре Армиядән аерым оешма булып тора. 95628 Шул чакта «чын» фәннәр рәтенә фәкать табигыять белән механика керә. 95629 Шул чакта Шамилнең башыннан медальсез калам бит, дигән уй йөгереп уза. 95630 Шул чорда ( 1949 – 1951 ) газета-журнал битләрендә аның хикәяләре, очерклары бик еш басыла. 95631 Шул чорда аңа дивизия комиссары дигән хәрби исем бирелә. 95632 Шул чорда аның фәнни-педагогик эшчәнлеге башлана. 95633 Шул чорда Г. Галиев Казанда чыга торган “ Крестьян гәзите”нә языша башлый, анда үзенең авыл тормышына караган кыска — кыска очеркларын, хәбәрләрен бастыра. 95634 Шул чордагы авыл тормышына кагылышлы риваятьләрнең берсе «Налог өчен сатылган кызлар» дип атала. 95635 Шул чорда, әдәби-фәнни тикшеренү эшләрен дәвам итеп, «Татар совет поэзиясенең поэтикасы» дигән темага докторлык диссертациясен тәмамлый һәм, 1974 елда аны яклап, әдәбият белгечлеге буенча филология фәннәре докторы дигән гыйльми дәрәҗә ала. 95636 Шул чорда әдәбият та үсә башлый: «Кокинвакашу» шигъри әсәр языла. 95637 Шул чорда каләме тагын да чарлана – шигырь һәм мәкаләләрен җирле һәм республика матбугатында бастыра, үз чорының күренекле әдипләре белән тыгыз элемтәдә тора. 95638 Шул чорда Мәскәүдә нәшрият кооперациясендә хезмәт итүче Мәхмүт Максуд, яшь авторның “ Эшче”дә басылган барлык хикәяләрен туплап, 1927 нче елда “ Кызыл Армия хикәяләре” исеме белән өч табак күләмендәге мөстәкыйль җыентыгын бастырып чыгара. 95639 Шул чорда Минзәлә елгасының көнчыгыш ягында мари кабиләләре, авылның көньяк-көнчыгышында чуаш халыклары яшәгәннәр. 95640 Шул чордан башлап Идел Болгары тарихына башкала дәрәҗәсен гәүдәләндереп «Олуг» дип аталган шәһәр килеп өстәлгәнгә күрә фараз кылып әйтү генә бу. 95641 Шул чордан башлап популярлашып та китә. 95642 Шул чордан соң 400 млн ел дәвамында күп тапкыр кабатланган терлелекнең күптерлелегендә зур югалтуларга китергән юкка чыгулар урын алды. 95643 Шул чорда РФ һәм Украина арасындагы килешү буенча 2042 елга кадәр монда Русиянең Кара диңгез флоты торырга тиеш иде. 95644 Шул чорда сәнәгать үсүе, завод-фабрикаларның сафка басуы рекламаның җанлануына китерә. 95645 Шул чорда ул үзенең «Рухның үсеше» дигән атаклы хезмәтен иҗат итә. 95646 Шул чорда Уфа шәһәре думасы гласные (1918, сент.). 95647 Шул чор кешеләре бу бәрелешне Куликово сугышына тиңләгәннәр. 95648 Шул чорларда авылдан ерак түгел генә (халык телендә Водокачка дип аталган җирдә) известь яндыра торган булганнар. 95649 Шул чорлардан сакланган язу материалы бик чикле - археологлар тапкан (күбесенчә кабер) ташлардагы язулар. 95650 Шул чорлар эчендә галимнәрнең фараз кылып язылган күпме хезмәтләре дөньяга туа. 95651 Шул чорның бөтен галимнәре бу поэмаларны төрле мифлардан торган катнаш әсәр буларак билгеләгәннәр. 95652 Шул чорның күренекле язучылар иҗаты турында әдәби-тәнкыйди мәкаләләрен яза. 95653 Шул чор эчендә эшкәртелгән, чүптән арындырылган җирдә туфракның уңдырышы, дым саклау мөмкинлеге арта. 95654 Шул чыганакларга иң якын Лена елгасында урнашкан урыны буларак, Мухтуя Мирный шәһәренең төзелеше өчен базасына әверелгән. 95655 Шул шартларда алман гаскәре үзенең берлектәшенә ярдәмгә килде һәм үз көчләренең өлешен көньякка юллаган, Силезиядә Август фон Макензен җтиәкчелеге астында 9-нче гаскәр оештырылды. 95656 Шул шартларда Корнилов Вакытлы хөкүмәтнең истигъфага китүен, үзенә гадәттән тыш вәкаләтләрне бирергә таләп итә һәм "Ватанны коткару" программасын (ил хәрбиләштерү, инкыйлаби-демократик оешмаларны юк итү, үлем җәзасын кертү һ.б.) тәкъдим итә. 95657 Шул шартларда осцилляторның энергиясе һәм импульслары квантланалар: ешлык Кырны квантлау. 95658 Шул шәһәрдә 4 ел эшли һәм 40 ка якын көй яза. 95659 Шульган — Русия территориясеннән ага торган елга. 95660 Шул эффект күзәтелгәндә, куелган көчәнеш бәреп үтү көчәнеше дип атала һәм ул диэлектрик көчнең продукты һәм конденсаторлар арасындагы аермага бәйле: : Конденсаторда саклана ала торган энергия бәреп үтү көчәнеше белән чикләнгән. 95661 Шул эшеннән армия сафларына алынып, өч ел Хәрби диңгез флотының яр буе гаскәрләрендә хезмәт итә. 95662 Шул эшен өстендә җитәкчелек итергә өчен Яңа төрки әлифбасының Бөтенсоюз үзәк комитеты ( ) оештырыла. 95663 Шул эшчәнлеге нәтиҗәсендә укытучылык белән мавыгып китә һәм яшьләрне тәрбияләүдән, шулар белән мәшгуль булудан хозурлык ала. 95664 Шуля ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 95665 Шул яктыртучанлык L см −2 ·с −1 белән үлчәнә. 95666 Шуля – Русия территориясеннән ага торган елга. 95667 Шумайловцы ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 95668 Шуман — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 95669 Шумаровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 95670 Шума — Русия территориясеннән ага торган елга. 95671 Шумарь — Русия территориясеннән ага торган елга. 95672 Шумейка — Русия территориясеннән ага торган елга. 95673 Шумерларның җәмгыятьләре Шумерлар ыруг җәмәгатьләре булып яшәгән чакларында ук әле дәүләт төзелгәнгә кадәр, беренче су корылмалары төзи башлаганнар. 95674 Шумер патшасы Уруинимгина вакытында эшләнгән документ шәһәрдә торучыларга аерым хокуклар биргән. 95675 Шумиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 95676 Шумиха ( ) — Русия Федерациясенең Курган өлкәсендә урнашкан шәһәр. 95677 Шумиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 95678 Шумиха (ШундӨзен) — Русия территориясеннән ага торган елга. 95679 Шумихины ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 95680 Шумкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 95681 Шумково ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 95682 Шумлева — Русия территориясеннән ага торган елга. 95683 Шумовка ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 95684 Шумыш ( ) — Русия территориясеннән ага торган елга. 95685 Шумья — Русия территориясеннән ага торган елга. 95686 Шуңа аваздаш фикер Г. Селье хезмәтләрендә бар. 95687 Шуңа бәйле Имай-Карамалы һәм Бик-Карамалы мишәрләре җирне күбрәк алу максатында үзләрен башкорт дип яздырырга була. 95688 Шуңа бәйле рәвештә казаннар, чуен-чүлмәкләр, шулай ук агачтан эшләнгән кухня кирәк-ярагы икенче планга күчте. 95689 Шуңа бәйле рәвештә, үткән ел (2008) без 37 класс–комплектны һәм 110 штат берәмлеген кыскартырга мәҗбүр булдык. 95690 Шуңа да, авыруның хәле чирнең үзенә түгел, ә аерым кешенең күңел торышына, психик көйләнешенә дә бәйле. 95691 Шуңа да аны байлар ризыгы дип санаганнар. 95692 Шуңа да аны башта аерым җирдә (теплицада яки кояшлы урында) үстерәләр. 95693 Шуңа да аның төп чагылышы дип дини фундаментализм исәпләнә. 95694 Шуңа да баштагы мәлдә авылга ” Салдуга ” дигән исем биргәннәр. 95695 Шуңа да бәрәңге сабакларын киптереп, тиз арада җыеп алу кирәк. 95696 Шуңа да беренче кешеләр коллективы, борынгы кешеләр көтүе җәмгыять түгел әле. 95697 Шуңа да бу авылны “заир” нигезендә “задурга” әверелгәннәрдер. 95698 Шуңа да карамастан, альбом, Nevermind кебек данлы булмаса да, тыңлаучылар арасында популяр була һәм музыкаль чартларда биек урыннар ала. 95699 Шуңа да карамастан биредәге халык татарларның кайбер гореф-гадәтләрен саклап киләләр һәм үз чыгышларын онытмыйлар. 95700 Шуңа да карамастан ижораларның шәһәрләргә күчүе вакытлыча булган; 1920-нче елларда әлә ижораларның 99%-ы авыл кешеләре булган. 95701 Шуңа да карамастан, Советлар Берлегенең эре шәһәрләрендә һәм этник алманнар күпләп яшәгән төбәкләрдә мәҗмуга ирекле рәвештә сатылып килде һәм аңа язылу да чикләнми иде. 95702 Шуңа да карамастан сугышка кадәрге елларда әлеге чараларда чагыштырмача әз кеше катнаша. 95703 Шуңа да карамастан, тынычландыручы чара буларак, һиндыба валериан, сукыр кычыткан, патриния һәм кайбер башка үсемлекләр белән ярыша алмый. 95704 Шуңа да карамастан, хуҗалыкта уклау һәм камыр басып җәю өчен такта, азыкларны саклау өчен төрле мичкәләр һәм кисмәкләр, җиләк-җимеш һәм гөмбә өчен кәрзиннәр һәм туздан ясалган козаулар киң кулланыла. 95705 Шуңа да лимон күп авыруларны дәвалаучы һәм косметик чара булып санала. 95706 Шуңа да суы таза һәм үтәли күренеп тора. 95707 Шуңа да ул хакимияткә уңышсыз каршылык күрсәтү буларак карала. 95708 Шуңа да Фирдания Гыйльфан иҗатына композиторлар еш мөрәҗәгать итә, аның шигырьләренә төрле композиторлар тарафыннан дистәләгән җыр иҗат ителгән. 95709 Шуңа да һәр хатын-кызга елына ике тапкыр гинекологка күренү мәҗбүри. 95710 Шуңа да шагыйрь сурәтләгән хәлләр үтемле булып йөрәккә керә, онытылмый, гел укучыны үзенә тарта. 95711 Шуңа җавап итеп, совет хөкүмәте Литваның икътисади ягыннан блокадаларга тотынган, ә соңра хәрби көче дә кулланган. 95712 Шуңа кайберәүләр, сәхифәнең төп офисы Исраил дәүләтендә урнашкан икән, дигән ялгыш нәтиҗә ясый. 95713 Шуна карамастан Metallicaнын 1983 елда чыккан Kill 'Em All (ингл. 95714 Шуңа карамастан, XVII гасыр уртасында систематик мәгариф нигезләнә һәм үсә башлый. 95715 Шуңа карамастан, аклар һөҗүмне дәвам итергә тырышканнар. 95716 Шуңа карамастан, барлык дини бәйрәмнәр дә зурлап үткәрелә икән. 95717 Шуңа карамастан, БДБ спортчылары тугыз алтын, алты көмеш һәм сигез бронза медаль яулап, команда беренчелегендә Алманиядән гына калыша. 95718 Шуңа карамастан Джеймска яхшы белем бирелә. 95719 Шуңа карамастан, мондагы татарлар әле үзләренең кенәз-морза бабаларын онытмыйлар. 95720 Шуңа карамастан Олимпия уеннары уза һәм Олимпия хәрәкәтенә зур этәргеч ясый. 95721 Шуңа карамастан, ул өч тапкыр өйләнде һәм шуңа кадәр үк аерылды. 95722 Шуңа карамастан, һәрвакыт күтәренке күңеллелек саклаган, эшне җырлап кына башкарган. 95723 Шуңа карамастан, һәр илдә бәйсез сәяси институтлар саклана бирә. 95724 Шуңа карата шаян җыр да чыгарган, хәтта. 95725 Шуңа көйнең исемен "Әйһәйлүк", яки "Балалар әтисе" дип алып китә булалар. 95726 Шунак — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 95727 Шуңа күрә 1930 елда байбакларны саклау турында закон кабул ителә. 95728 Шуңа күрә, 2006 елда үткәрелгән сораштыру нәтиҗәләре буенча, "Шотландия Чәчәге" беренче урында тора: Сораштыруда өченче урынны алган "Highland Cathedral" җыры, ике алман кешесе тарафыннан иҗат ителү сәбәпле, кире кагыла. 95729 Шуңа күрә quốc ngữ аерым авазларны һәм дифтонгларны тамгалау җәһәтеннән португал әлифбасына тартым. 95730 Шуңа күрә авылга җәй көннәрендә ял итәргә күп кешеләр кунакка кайта, буш урыннарга дача сала. 95731 Шуңа күрә авылга исем ябышып калган. 95732 Шуңа күрә авылны Карашәм дип атаганнар. 95733 Шуңа күрә авылның икенче исеме — Зур Алан. 95734 Шуңа күрә агачның яшен әлеге еллык боҗраларны санап җиңел белеп була. 95735 Шуңа күрә аерым-аерым ыруглар общинага берләшә башлаганнар, а общиналардан тагын да эрерәк берләшмәләр—номнар (округлар) тезелгәннәр. 95736 Шуңа күрә аларга шундый исем бирелгән. 95737 Шуңа күрә аларны бәйләгеч сүзләр яки бәйләгеч сүз төркем­нәре дип атыйлар. 95738 Шуңа күрә аларның төрләнеше дә, җөмләдә башкарган эше дә төрле була. 95739 Шуңа күрә аларның үзләре урнашкан җирләргә хуҗа булып каласылары килә. 95740 Шуңа күрә аларны «Урман сарыгы» дип мыскыллыйлар. 95741 Шуңа күрә алар шәһәрлекне үзләренчә «Шәйтан каласы» дип атаганнар. 95742 Шуңа күрә алар, эсселәнгәндә суыну өчен, авызларын зур ачып, телләрен чыгаралар. 95743 Шуңа күрә алга киткән илләрдә бер кулланылган пыяла савытларын кабат файдаланалар. 95744 Шуңа күрә Аллаһ Тәгаләгә дә тел-теш тидерә, робагыйларына атеистик тенденцияләр үтеп керә. 95745 Шуңа күрә алтай телләрендә предлоглар түгел, ә бәйлекләр файдаланыла. 95746 Шуңа күрә аңа Озын Куак дип исем кушканнар. 95747 Шуңа күрә анда каты субарктик климат, кыш 10 ай уза. 95748 Шуңа күрә андый ятмаларны киң масштабларда үзләштерүгә, яңа материаллар табылгач, 1990 еллар ахырында гына керешәләр. 95749 Шуңа күрә аны вакыт-вакыт Ай каплана. 95750 Шуңа күрә аны еш кына «Казтуган батыр» дип йөртәләр. 95751 Шуңа күрә аны Кошман авылы дип кенә йөриләр. 95752 Шуңа күрә аның төньяк өлеше көньяк өлешенә караганда җылырак. 95753 Шуңа күрә аны Самара татар-башкорт педагогия укуханәсенә укырга җибәрәләр. 95754 Шуңа күрә атом-төш ягулыгын җитештерүдә уран-235 өлешен арттыру өчен бик чыгымлы процесс - уранны баектыру кулланыла. 95755 Шуңа күрә бактериофаг күзәнәккә үзенең куыш үзәген кертә һәм башчыгыннан нуклеин кислотасын этеп чыгара. 95756 Шуңа күрә балаларны вакытлыча аерым йортларда укытканнар. 95757 Шуңа күрә барлык органнарда кан басымы күтәрелә, ә бөерләрдә кан әйләнеше яхшыра. 95758 Шуңа күрә без аның кемлеге хакында әсәрләренә таянып кына фикер йөртәбез. 95759 Шуңа күрә бер берәмлектән икенчегә исәпләп күчерү катлаулы булган. 95760 Шуңа күрә беренче Русия чемпионатка ССРБның беренче лигадан 12 команда кушылган. 95761 Шуңа күрә Бителҗәүза («Бәйленең култык асты») исеме, бәлки, хаталар нәтиҗәсе. 95762 Шуңа күрә бодай ярмасы организмны энергия белән тәэмин итә. 95763 Шуңа күрә болгарлар монда көймәләр ясый башлыйлар. 95764 Шуңа күрә борылмалар саны ялгау җайланмасы түбән дәрәҗә мантыйк көчәнеше булганда функцияләргә мөмкин, ә фазалар арасында көчәнешләр аермасы әһәмияткә алмаслык кечкенә булачак. 95765 Шуңа күрә бүген капиталистик илләрдә өстәмә кыйммәтне бүлү артык иҗтимагый поляризациягә юл куймый. 95766 Шуңа күрә бүген монда заманында СССР гражданнары күз алдына китергән коммунизм хөкем сөрә. 95767 Шуңа күрә бу кичәдә мөселманнар Аллаһы Тәгаләдән үзләренең һәм мәрхүмнәрнең гөнаһларын ярлыкавын сорап дога кылалар. 95768 Шуңа күрә бу сүз һәрбер рөхсәт ителгән һәм аны әйтү тыелмаган гамәл алдыннан әйтелергә тиеш. 95769 Шуңа күрә бу урында 1687 елда Кизик Чиркавен һәм монастырен салына. 95770 Шуңа күрә вакцина турында алданрак, грипп сугып екканчы уйларга кирәк. 95771 Шуңа күрә виртуаль кисәкчекләрне аеру өчен кара тишек нәкъ әлеге энергияне сарыф итә, нәтиҗәдә кара тишек туры килүче масса югалта. 95772 Шуңа күрә галәмчеләр саны төрле чыганакларда да төрле. 95773 Шуңа күрә галимнәр агачка алмаш эзлиләр. 95774 Шуңа күрә галимнәр аның мондый холкын үзгәртү юлларын эзли. 95775 Шуңа күрә гаусторийлар кайбер күзәнәкләргә генә керә, ә калган күзәнәкләр үзләренең үсүен һәм үсешен дәвам итәләр. 95776 Шуңа күрә географик карталар белән эш итүе шактый уңайлырак. 95777 Шуңа күрә гәрәбә муенсаның дәрәҗәсе зур булган. 95778 Шуңа күрә Гибралтарга янаган куркыныч кими төшә. 95779 Шуңа күрә гөмбә, җиләк җыйганда, печәнлекләрдә, гомумән, кара елан булган урыннарда сак һәм игътибарлы булырга кирәк. 95780 Шуңа күрә Гомуми чагыштырмалылык теориясендә гравитацион нурланыш һәрвакыт квадруполь нурланыш үзлегенә ия. 95781 Шуңа күрә Даулы урман дип аталган. 95782 Шуңа күрә дә, 1943 елда беренче нәшер юарманы «Рэйнал-энд-Хичкок» нәшрияте чыгара. 95783 Шуңа күрә дә аның соңрак чор атамасы — «сарай этикеты» сакланып калган. 95784 Шуңа күрә дә лишайниклар күбесенчә вегетатив юл белән үрчи. 95785 Шуңа күрә дә организмнары лактоза кабул итә алмый торган кешеләр өчен соя өстенлеккә ия. 95786 Шуңа күрә дә очраклы урыннардан ветеринар-санитар экспертизасыз һәм ветеринар документларсыз терлекчелек продуктларын сатып алудан сак булыгыз! 95787 Шуңа күрәдер дә, игътибардан читтә калмаган: чардуган белән әйләндереп алынган, калай түбә белән капланган һәм чардуганына гамәлдәге хәрефләр белән "Йосыфҗан бине Xөсәен. 1332" дигән язу да беркетелгән. 95788 Шуңа күрә дә түтәм калдырмаска кирәк икән, ди. 95789 Шуңа күрә дә, чабаннар урламасын өчен, аңа борыч кушканнар. 95790 Шуңа күрә Дюфе бу корылмаларны «пыяла» һәм «сумала» корылмалары дип атый. 95791 Шуңа күрә, Европа илләрен өйрәнгән белгечләрне социолог дип атасалар, Африка илләрен өйрәнүчеләрне – антрополог яки африканист дип. 95792 Шуңа күрә, әйтик, су покемоннары елгалар һәм фонтаннар янында очраячак. 95793 Шуңа күрә әлеге юнәлештә эш алып бару үзара бәйләнгән һәм системалы рәвештә дәвам итә. 95794 Шуңа күрә еш кынп басилейларны скипетр иясе дип атаганнар. 95795 Шуңа күрә җир җылына, дип фаразлана. 95796 Шуңа күрә җитештерүчеләр аларны маргарин дип түгел, йомшак май (җиңел май, катнаш май) дип атадылар. 95797 Шуңа күрә зиготаларның генетик яктан төрлелеге арта, ә ул исә алдагы эволюциягә өстәмә материал бирә. 95798 Шуңа күрә ибн Сина Бохарадан чыгып китәргә мәҗбүр һәм Харәзмдагы Гүргәнч каласында тора. 95799 Шуңа күрә игенчеләрдән җыелган гаскәр торган саен ышанычсызрак була башлаган, һәм фиргавеннәр хәрби хезмәткә Негрия, Нубия, һәм Ливия башлыкларын яллый башлаганнар, алар үзләренен отрядлары белән килә торган булганнар. 95800 Шуңа күрә икәве 3–4 млрд. 95801 Шуңа күрә иң ерак төньяк нокталары ике. 95802 Шуңа күрә иртәнге якта басу- кырлардан, урманнардан җыеп кайтылган кыр чәчәкләре белән өй эчен, капка һәм коймаларны бизәгәннәр. 95803 Шуңа күрә кайберләр аны мәдхиянең бер төре буларак карый. 95804 Шуңа күрә кайчагында анасы, дошманыннан качканда, сумкадагы баласын ташлап калдыра. 95805 Шуңа күрә калмыклар бу яңа күршеләрен таран (игенче) дип атый. 95806 Шуңа күрә кара матдә үзе яктылыкны таратмаганга карамастан нурланыш кара матдә тупланган өлештән таратыла. 95807 Шуңа күрә каһвә эчеп 20 минут үткәннән соң, су эчәргә кирәк. 95808 Шуңа күрә Кәрим Чынлысын — Кече Чынлы (Малая Цильна), Ярмәй Чынлысын Зур Чынлы (Болышая Цильна) дип йөртә башлыйлар. 95809 Шуңа күрә килештерүче трансформаторлар югары керү яки чыгыш каршылыгына ия электрон җайланмалар каскадларына түбән омлы йөкләнеш тоташтыру өчен кулланыла. 95810 Шуңа күрә көньяк Икесуда яхшы уңыш: алыр өчен күп һәм тырышып эшләргә кирәк булган. 95811 Шуңа күрә, күп кенә дин галимнәре раславынча, аны мәдрәсәгә бирү хәерлерәктер. 95812 Шуңа күрә күпчелек очракта халык тарихын һәм хәзерге хәлен сәнгать, бигрәк тә сынлы сәнгать аркылы өйрәнәләр, танып беләләр. 95813 Шуңа күрә күпчелек шәхси хуҗалыкларында терлек асрарга тырыша. 95814 Шуңа күрә күченеп килүчеләр саны да арткан, авыл зурайганнан-зурайган. 95815 Шуңа күрә кыйтганың эчкәреге районнарын өйрәнү Европадан күчеп килүчеләрнең терлекләре өчен көтүлекләр һәм су эзләүдән башлана. 95816 Шуңа күрә кыш уртасында үлчәп сатыла торган үтә күренмәле бал күрсә- гез, алырга ашыкмагыз. 95817 Шуңа күрә лингвистика юнәлеше бик мөһим. 95818 Шуңа күрә Линней буенча 24 үсемлекләр сыйныфлары булган! 95819 Шуңа күрә майлар һәм углеводлар белән беррәттән аксымнар азыгыбызның мәҗбүри компоненты булып санала. 95820 Шуңа күрә матдәне җылытканда, микрокисәкчекләрнең кинетик энергиясе арта һәм термотөш реакциясе хасил була. 95821 Шуңа күрә монда җәйләр бик кызу булмыйлар. 95822 Шуңа күрә Нидерландлар тиз индустриаль дәүләт була алды. 95823 Шуңа күрә Нил буендагы җирләр – игенчелек өчен менә дигән урын. 95824 Шуңа күрә Ньютоннан соң аны аерым төс буларак түгел, ә шәмәхә яки күк төснең төсмере буларак карарга еш тәкъдим итәләр (ләкин ул көбатыш гадәттә хәзергәчә спектрда). 95825 Шуңа күрә папа хакимияте суверен. 95826 Шуңа күрә пассажир транспорты мәсьәләсе кискен тора ул вакытта. 95827 Шуңа күрә пентатоникасында ля до ре ми соль гына кала. 95828 Шуңа күрә, практик суфичылык татарлар яшәгән Идел-Урал төбәгендә массакүләм төс алмаса да, аның аскетлык, түземлелек, сабырлык идеяләре, әдәби күренеш буларак, киң тарала. 95829 Шуңа күрә радиорекламаны текст буенча гына түгел, ә экстралингвистик чараларын да истә тотып бәяләү дөрес. 95830 Шуңа күрә радио тиз арада халык мәхәббәтен яулый. 95831 Шуңа күрә рекламаның тәэсире артсын өчен күрү һәм ишетү әгъзаларына комплекслы тәэсир итү сорала. 95832 Шуна күрә Ризаэтдин Фәхретдиннең 1917 елга кадәргә татар вакытлы матбугатында һәм 1920нче елларда "Ислам мәжәлләсе"ндә дөнья күргән күп санлы мәкаләләре бу библиографик күрсәткечкә кертелмәделәр. 95833 Шуңа күрә Римның башлангыч мәдәнияте дә шушы өлкәләргә нигезләнә. 95834 Шуңа күрә рокировка ясаганда иң элек шаһны аннан соң тураны күчерергә кирәк. 95835 Шуңа күрә, сәгатьләр ясыйм дип, кеше төрле-төрле төгәл кораллар, җайланмалар, механизмнар уйлап чыгарган. 95836 Шуңа күрә спредларны кулинариядә генә түгел, бутербродлар ясаганда да кулланалар. 95837 Шуңа күрә сүз башында кулланылмый: аман — һаман, өнәр — һөнәр, иц — һич, эр — һәр һ. б. Сүз уртасында г~һ бер сүздә генә теркәлгән: аждагы — аҗдаһа. 95838 Шуна күрә суның җимерү көченнән саклану өчен Мисыр халкына аерым корылмалар: валлар төзергә, ясалма таучыклар өяргә туры килгән. 95839 Шуңа күрә сүрәкә маңгайчасының формасы да, мәләнчек калагыныкы кебек, төрле төркемдә төрле: Казан арты яки Мишә буе керәшеннәрендә озынча туры почмаклы, чистайлыларда кечкенә квадрат, ә Алабуга төркемендә дуга формасында түгәрәкләнеп тора. 95840 Шуңа күрә, табиблар тартуны ташларга, ябыгырга һәм спорт белән шөгыльләнергә кирәк, дип гел кабатлый. 95841 Шуңа күрә татарларның бу тугандаш телдә сөйләшә башлавы шактый табигый тоела. 95842 Шуңа күрә Татарстан Фәннәр Академиясе í хәрефен кертүдән баш тартырга карар итә һәм 2012 елда Татарстан парламенты í хәрефсез Заманалиф сыман әлифбаны кабул итә, бу рәсми расланган татар әлифбасы (2012) Заманалиф-2 дип йөртелә. 95843 Шуңа күрә төсле пояслар системасы Европа кешеләре өчен кертелә. 95844 Шуңа күрә угырлар, һуннар урдасына кушылгач һәм шуннан соң Идел-Урал төбәгендә борынгы төркиләр арасында яшәгәндә дә, бик нык төркиләшкәннәр. 95845 Шуңа күрә, үзенең хезмәтләрендә, ул бу сорауны күтәрми. 95846 Шуңа күрә уйнаучылар сугып, җирдән сикертеп, бер-берсенә җибәрәләр. 95847 Шуңа күрә ул китекләр үзләре дә радиактив булалар һәм бета-таркалуга дучар булып, гамма- фотоннар нурландыралар. 95848 Шуңа күрә ул күк йөзендә иң якты йолдыз булып тора. 95849 Шуңа күрә ул металлар да һәм неметалларда үзлекләрен күрсәтә. 95850 Шуңа күрә ул үз укучысын кешеләргә игътибарлы, юмарт булырга («Яраглык ашыңны кешегә йийдыр»), бәла-каза («көч-имгәк») китермәскә чакыра, игелекле эшләр генә кылырга өнди. 95851 Шуңа күрә ул халыкларның мәдәниятендә боланга игелеклек күренә. 95852 Шуңа күрә урман бете үтеп кермәслек итеп киенү мөһим. 95853 Шуңа күрә үтә яңа йолдызлар бик ерак галактикалардан (кызыл тайпылмага кадәр 1000 Мега Парсек ) күзәтелеп була, үтә яңа йолдызның кабынып китүе вакытында 10 50 — 10 51 эрг энергия чыга. 95854 Шуңа күрә һәр чорның үзгәреп торучы үз музыка теле, жанрлар системасы бар. 95855 Шуңа күрә хәтта баш мие электромагнит кыр үлчәнә. 95856 Шуңа күрә хурлыкка калудан куркып келәмгә чыгарга да икеләндем. 95857 Шуңа күрә церий төшеннән авыррак элементлар бу каналда таркала алсалар да, тик аз санлы элементларның шундый таркалышы табылган. 95858 Шуңа күрә шансон безнең эстрадабызга кирәк, аның үз тыңлаучылары бар." 95859 Шуңа күрә, шарт таләбе буенча, газетада 1905 елга хәтле мәкаләләр рус телендә дә бирелә. 95860 Шуңа күрә шаянрак кешеләр, мәзәк итеп, Котылдык, ягъни кайнана һәм кайната белән торудан котылдык дип, көлеп әйткәннәр. 95861 Шуңа күрә шәһәр, этнография күзлегеннән караганда, Татарстанның Чаллы шәһәре кебек үк, Советлар Берлегенең бәләкәй күчермәсе булып тора. 95862 Шуңа күрә экзопланетаның төрле нокталарында температуралар аермасы зур була, нәтиҗәдә көчле җилләр исә. 95863 Шуңа күрә эпосның авторы турындагы сорау ачык булып кала. 95864 Шуңа күрә яңа ОСның барлыкка килүе санакның аппарат өлеше үсеше белән бәйле. 95865 Шуңа күрә яңа ОСның барлыкка килүе санакның аппарат өлеше үсешенә бәйле. 95866 Шуңа күрә ярышларда чагыштырмача әз спортчы катнаша. 95867 Шуңа, моның дөреслеген ачыклау өчен, табибны чакыртырга кирәк. 95868 Шуңа нигезләп, 2010 елда бик зурлап Бистән авылының 360 еллыгын билгеләп үтәләр, юбилей тантаналарына Казаннан, Мәскәүдән, Пензадан һәм башка шәһәрләрдән дә күп кунаклар килә. 95869 Шунан соң кайнар сугыш тотына. 95870 Шунан соң Таң империясенең Үзәк Азиядәге чик куелган. 95871 Шуңа өстәп куела торган электр җиһазларын алмаштырырга кирәк булырга мөмкин икәненә игътибар бирергә кирәк. 95872 Шуңа өстәп, ул I–V (ток-көчәнеш) кәкре сызыгының югары көчәнеш куелганда эчке каршылыгы сәбәпле кискен өскә китүен тасвирламый. 95873 Шуңа өстәп үсемлек маен ясау җайланмасы бар. 95874 Шуңа өстәп, «электронның каршы корылмасы лампалар» булмаганлыктан, фаза инвертлаучы трансформатор ике тактлы чыгышлы лампа көчәйткечләрендә кирәк. 95875 Шуңа охшаш яшәү аралыгын киңәйтү кайсы бер борынгы семит халыкларына хас булган. 95876 Шунарак ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 95877 Шуңардан файдаланып әсирләр лагеренда һәм мәгълүм «Идел-Урал» легионында Һитлерчыларга каршы өндәмәләр язуда һәм аларны бастырып таратуда актив катнаша. 95878 Шуңар күрә бу китап аркасында Мәхмүд Кашгари тарихта беренче бөек тюрколог галим буларак дан алды. 95879 Шуңа ул «кече» исеме алып калган. 95880 Шуңа ул юл Базар юлы дип аталган. 95881 Шуңа урманда якты ылыслы һәм яфраклы агачлар, куаклар бергә үсә. 95882 Шуңа һәр мөһим яңалыкны гәзит аша яктырта барды профессор. 95883 Шуңа чыдый алмыйча, авыл халкы Кырлай авылын хәзерге урынга күчергәннәр. 95884 Шунда аларның иҗади дуслыгы, икесенең дә тормыш юлларында яңа этап башлана. 95885 Шунда аның 2-3 сукыр баласы дөньяга килә. 95886 Шунда аның газаплы, авыр тормышы башлана. 95887 Шунда аның «Галиябану» симфоник сюитасы да башкарыла. 95888 Шунда аны Уфадагы китап нәшрияты коткара.» 95889 Шунда башлангыч, аннары күрше Алпар авылы мәктәбендә урта белем ала. 95890 Шунда бер бала: :«Әбәк-чәбәк, :Тити суат, :Килеп юат», — дип, иптәшләренең берсенә сугып китә. 95891 Шундагы Кавалкавиа (ат юлы) дип аталган мәйданнан диңгез ягына автобуслар йөри. 95892 Шундагы келәмдә Гәрәев бер-бер артлы Украина чемпионы Широковны, 1нче җыелма командадан Коршуновны җиңә. 95893 Шундагы кинотеатрда тавышсыз кинофильмнарны фортепьянода импровизацияләр башкарып яңгырата, концертларда аккомпаниатор буларак, җырчыларга кушылып уйный. 95894 Шунда әлеге риваятьне язып алган. 95895 Шунда Ильяс Әүхәдиев музыка училищесын тәмамлый, 1931 елда — Ленинградтагы Римский-Корсаков исемендәге дәүләт консерваториясенең эскрипкә бүлеген бетерә. 95896 Шунда – Истанбул шәһәрендә югары мәктәпкә керә. 95897 Шунда кабан ыруыннан булучылар нугай ыруының 5 гаиләсен авылдан читкә кысрыклап чыгаралар. 95898 Шунда Күл буе мәдрәсәсендә укырга кала. 95899 Шунда күрше чуаш авылы болыны каравылчысы абзыйның Симук исемле малае белән бик каты дуслашып китә. 95900 Шунда Ленин февраль инкыйлабын “буржуаз-демократик” дип атый, аның тәмамлануын тәкрарлый һәм кичекмәстән “социалистик инкыйлабны” тормышка ашыру, ягъни сул фиркаләр тарафыннан хакимиятне көч белән басып алу бурычын куя. 95901 Шунда Павлодарга сөрелгән студентлар белән таныша. 95902 Шунда рус мәктәбендә җиде сыйныф тәмамлагач, 1925 елда Казанга килә һәм КДУның башта хәзерлек бүлегендә, аннары физика-математика факультетында укый. 95903 Шунда сез калаганны кулланыгыз. 95904 Шунда сугыш башлануын ишетә. 95905 Шунда төшерелгән фоторәсем “Огонек” журналы тышлыгында басыла. 95906 Шунда ук 1500 баш каз, язын бәбкәләр чыгарып халыкка сату өчен инкубатор да бар. 95907 Шунда ук 2006 елдан башлап диалектта сету җәмгыятенең "Peko Helü" журналы чыгарыла башлый. 95908 Шунда ук 24 урынлы балалар бакчасы да бар. 95909 Шунда ук co.ae зонасында инде булган теркәүләргә хуҗаларының теләкләре буенча, теркәү вакытын озынайтырга мөмкинлек бирелә. 95910 Шунда ук бик күп моллюсклар, энәтирелеләр, кысласыманнар, төрле-төрле балыклар яши. 95911 Шунда ук Ван Кулиның 1727 елда Истанбулда чыккан ике томлык “Төрки-гарәпчә сүзлек” саклана. 95912 Шунда ук Державин исемен йөртүче бакча утыртыла. 95913 Шунда ук Кушлавыч пүчинкәсе дә искә алына, анда 18 йомышлы татар теркәлгән. 95914 Шунда ук Мәдинә тирәләрендә яшәүче гарәпләр турында сөйләнелә - алар икейөзлеләнеп ислам кабул итәләр, ләкин чынлыкта алар һәрдаим сугышта катнашмау өчен сәбәпләр эзләгәннәр. 95915 Шунда ук рус илчесе һәм гаскәр башлыгы кулга алына, барлык рус һәм Касыйм сәүдәгәрләренең мал-мөлкәте тартып алына, Шаһ-Галинең сакчы гаскәре бөтенләй диярлек юк ителә. 95916 Шунда ук студия тәмамлый. 95917 Шунда ук таможня да урнашкан булган. 95918 Шунда ук Туктамыш хан кызы Җаникә белән сәргаскәр Морза улы Нуретдин уйнап йөри. 95919 Шунда ук ул булачак хатыны — Владислава Станкевич белән таныша. 95920 Шунда ук хат язып, Мисырга илчеләр җибәрелә, алар газизнең Зөләйхагә өйләнергә ризалык белдергән язма хатын алып кире кайталар. 95921 Шунда ук шәкертләр торагы һәм Мөхәммәтсабир хәзрәтнең дәресханәсе. 95922 Шунда укыганда ул Кәрим Тинчуринның «Зәңгәр шәл», «Казан сөлгесе», «Ил», Мирхәйдәр Фәйзинең «Галиябану», Габдрахман Минскийның «Шлем» пьесаларына музыка яза. 95923 Шунда ук Ярмәк суын да атарга мөмкин. 95924 Шунда ул әдәби иҗат (нигездә, шигърият жанрында) һәм журналистлык белән шөгыльләнеп, кайбер язмаларын Ырынбурдагы «Шура» журналында бастыра. 95925 Шунда ул җырчы булып формалаша. 95926 Шунда ул казакъ акыннары белән якыннан аралаша, казакъ халык әдәбиятын өйрәнә, үзе дә каләм тибрәтә башлый. 95927 Шунда ул солдатка алына һәм, 1916 елның февралендә фронтка озатылып, Австрия юнәлешендәге сугыш хәрәкәтләрендә катнаша, һөҗүмгә күчкән рус гаскәрләре составында чит ил җирләренә кадәр барып җитә. 95928 Шунда ул тешләр белән чәйнәлә, тел белән болгатыла. 95929 Шунда ул төп-төгәл ике елдан дөнья куя. 95930 Шунда урта белем ала. 95931 Шунда хезмәт итүче татарлар 1600 нче еллар башында Озын Куак авылына нигез салалар. 95932 Шунда Шәйхи Маннурның хезмәт юлы башлана. 95933 Шунда яшәп, күмәкләштерү турында бәян иткән, булачак «Кушкаен» романына ( 1936 ) материал әзерли. 95934 Шундый авыр чакта да халыкның белемгә омтылуы кимеми. 95935 Шундый аралашуларның берсе 1930 елның 20 июлендә була. 95936 Шундый беренче камилләшү транзистор барлыкка килү белән килгән. 95937 Шундый битлек комплектында ампулалы тармачык, сумка һ.б. була. 95938 Шундый вакыйгалар була ки, аларның хәерле булуын бары тик еллар узгач кына аңларга мөмкин. 95939 Шундый ватандашлык рәвеше кайбер Милләтләр Дуслыгы илләрендә кайбер өстенлекләр тәкъдим итә: * Кайбер шундый илләр башка Милләтләр Дуслыгы әгъза-ил ватандашларыннан илләренә керү өчен түрист виза (ингл.) таләп итми. 95940 Шундый вәзгыятьнең мөмкин сәбәпләре - аерым үзгәртү ясау/мәкалә язу өчен регистрация яки катнашу тәҗрибәсенең канәгәтьләндерерлек булмавы белән аңлатыла ала. 95941 Шундый волонтерлар "бушлай" эшләми һәм регуляр эш хакы ала. 95942 Шундый гадәттән тыш исемле шарлавык Калифорниянең Йосемити Милли паркында урнаша. 95943 Шундый газ битлеге тирәсендәге зарарланган һаваны тазартып бирә. 95944 Шундый итеп аны 1522 елда Фернандо Магеллан экспедициясе диңгезчеләре күргән була. 95945 Шундый карашлардан ламаизм дине версиясен атап була. 95946 Шундый карашлар критик период гипотезасына (ингл.) бәйләнгән дип санала. 95947 Шундый кечкенә генә авария аркасында аның бомба төшкән сыман теткәләнеп бетүенә бөтенесе шакката, диңгездә ул көнне хәтта давыл да булмый. 95948 Шундый көтелмәгән һөҗүмнәр дәвамында сызгыра торган укларны куллану, практик уңайлылыктан тыш өстәмә психологик корал буларак та кулланылган. 95949 Шундый көчле асиммерия Зур Шартлаудан беренче секунда өлешеннән соң хасил булган дип фараз ителә. 95950 Шундый кушылманы бер­ничә ай дәвамында көн саен, ашар алдыннан, 1—2 шәр аш кашыгы эчәргә кушалар. 95951 Шундыйлардан бигрәк тә борынгы римлыларны китерергә була. 95952 Шундыйлардан, Фәйрүзә Сәлимҗанова( укытучы булган, 1941 елның сентябрь аенда туган) һ.б. Авыл.. 95953 Шундыйлардан «Чаткылар», «Ташкыннар», «Бишбүләк», «Таймасовлар», «Чын мәхәббәт», « Наёмщик », «Изге әманәт» кебек әсәрләрен күрсәтергә мөмкин. 95954 Шундыйларның беренчесе – Яңа Әлемгә килен булып төшкән комсомолка Мөсаллия Нургалиева; ул 1933-1935 елларда хатын-кызлар арасында алдынгы тракторчы буларак таныла. 95955 Шундыйларның берсе, Казан татарларының борынгы киеме — чоба; өч яки биш билле, озын җиңле, бер генә катлы кием. 95956 Шундыйларның берсе — халыкның өс киеме. 95957 Шундый лингвистик үзенчәлекләр аерым этник төркемнең иҗтимагый маркерлары буларак әһәмият ташый ала. 95958 Шундый мәчет турында, үзе белгән ниндидер милли чыганакларга таянып, узган йөзнең атаклы татар тарихчысы Ш. Мәрҗани язган. 95959 Шундыйның үрнәге – та эшчәнлеген алып барган Инглизчә генә хәрәкәте (ингл.). 95960 Шундый рәвеш тавыш чыганакларының кайда урнашканнарын билгеләүгә файдалы. 95961 Шундый рәвештә компьютерлар популярлашып китү сәбәпле шахмат программалар арасындагы ярышлар уза башлый. 95962 Шундый тану дәрәҗәсе шәхескә катлаулы хәрәкәтьләрне ясарга киртә куя ала. 95963 Шундый тибындагы тукталышлар Русиянең Аурупа өлешендә киң таралганнар. 95964 Шундый үзаң(лылык) үз-үзен күзәтү һәм иҗтимагый тынычсызлыкка китерә ала. 95965 Шундый уйлап табу манараның корылышын гади һәм ышанычлы ясаган. 95966 Шундый ук бәяне Фихте үзенең Бөек француз революциясе йогынтысында язган башка китабына да ала. 95967 Шундый ук бүләкне Амон храмы Тутмос III нең варис-ларыннан да даими рәвештә алып килгән. 95968 Шундый ук вакытта "Уют" ("Ямь") кооперативын оештыра, бу кооперативда полимерлардан уенчыклар ясылар. 95969 Шундый ук исем астындагы Әстерхан ханы булган. 95970 Шундый ук киң колачлы спектакльләр рәтенә «Телсез күке» ( З.Хәким ) әсәрен дә кертергә була. 95971 Шундый ук программалар Украинада да һәм Казакъстанда да чыгалар. 95972 Шундый ук сөялләр аның тезендә, күкрәк өлешендә дә бар. 95973 Шундый ук тактаташ авыл янындагы туганнар каберлегендә дә куелды. 95974 Шундый ук ташламалар бай сәүдәгәрләр күп булган кайбер эре шәһәрләргә дә бирелгән. 95975 Шундый ук хәл Илчелек/Embassy белән. : Wikiquote-ка сылтама вакытлы чара гына. 95976 Шундый чаралар искә алу өчен, җәмәгатьчелекнең игътибарны җәлеп итүгә һәм үзгәрешләр булдырырга әзерләү өчен кулланыла. 95977 Шундый шартларда эшләп һәм яшәп, завод ветераннары әйтүенчә, күп кеше инвалидка әйләнгән һәм үлгән. 1990 еллар башында Чапаевскида 98 мең кеше яшәсә, 2012 елга бу сан 73 меңгә калган. 95978 Шунлыктан алар күк йөзенең иң биек өлешендә булалар. 95979 Шунлыктан Аристотельның фәлсәфи системасы үзе дә бик үк эзлекле килеп чыкмый, аңа да билгеле бер каршылыклар, икеләнүләр хас. 95980 Шунлыктан ашау арасында андый ризыклар кулланмаска кирәк, алма, кишер кебек чи җиләк-җимеш яки яшелчә ашап кую яхшырак. 95981 Шунлыктан бу районны бетерү турында да сүзләр ишетелгәләде. 95982 Шунлыктан ГДР, Румыния, Чехословакия вәкилләре белән көрәшкәндә бездән кеше чыкмаганлыктан, икенче командабызга штраф очколары язып баралар. 95983 Шунлыктан зур үсешкә ия булмаган, конкуренциягә яраша алмый торган илләр глобальләшү процессына кушылырга әллә ни ашыкмыйлар. 95984 Шунлыктан күп илләрдә дәүләт валютасының каты рәсми курсы белән янәшә ирекле курсы да була. 95985 Шунлыктан материя борынгы грек галиме өчен «иң беренче башланыш» түгел әле, иң беренче итеп Һераклит материянең ут формасын саный. 95986 Шунлыктан мәктәп өстенә гаепләр, яла ягулар ташлана торган булган. 95987 Шунлыктан, өйләнүче егетләр «кыз сатып алу» дигөн уенның мәгънәсен белеп торсыннар hәм нигезендә шәригать кануны ятканлыгын төшенсеннәр. 95988 Шунлыктан теленең эмблемасы - парланып торган каһвә. 95989 Шунлыктан төп игътибарын иҗтимагый проблемаларга юнәлдерә. 95990 Шунлыктан ул башка кешеләрдән аерым яши дә, зур эшләр башкара да алмый. 95991 Шунлыктан ул үз әсәрләрен “Казак” псевдонимы куеп бастыра. 95992 Шунлыктан ул чордагы күп кенә реклама материалларындагы факт, мәгълүматлар бүгенге көнгә кадәр кызыклыгын, әһәмиятен саклап кала алган. 95993 Шунлыктан христиан динен тотучыларның саны безнең энциклопедияләрдә дә төрлечә. 95994 Шуннан 110 чакрым ераклыкта торган полковник Салават Юлаевны чакыру өчен Котыш авылына (Мәчетле районында) җибәрә. 95995 Шуннан аның өчен яңа тормыш башлана: колониядә ул хезмәт тәрбиясен уза, укып белем ала, шунда матур әдәбият белән якыннан таныша. 95996 Шуннан аның эшчәнлеге актив опозицион булып билгеләнә. 95997 Шуннан аны төрмәгә яптылар. 95998 Шуннан башлап, Айдар хан һәм аның халкы Ислам динен кабул итә. 95999 Шуннан башлап «Беренче фәлсәфә» дип аталган бу бүлек яңа исем белән — «Метафизика» дип йөртелә башлый. 96000 Шуннан башлап, гомеренең соңгы көннәренә кадәр ул Саров шәһәрендә яши һәм хезмәт итә. 96001 Шуннан башлап төрле драмалары, җыентыклары чыга. 96002 Шуннан бирле аның мәктәп тормышы, туган табигать, гражданнар сугышы, Бөек Ватан сугышы темаларына багышланган һәм, нигездә, мәктәп балаларына атап язылган күпләгән шигырьләре көндәлек матбугатта да, аерым җыентыклар булып та бик еш басыла. 96003 Шуннан бирле инвалидлар спортын үстерүгә юнәлгән төрле оешмалар тәзелә. 96004 Шуннан бирле төрле газета–журналларда аның шигъри әсәрләре даими басылып килә. 96005 Шуннан бирле ул татар һәм башкорт телләрендә мәгълүмат җиткерә. 96006 Шуннан бирле Фәиз Зөлкәрнәевның яшь һәм урта буын шагыйрьләр иҗаты, хәзерге прозаның торышына багышланган мәкаләләр, эссе һәм рецензияләре республика газета–журналларында даими рәвештә басылып тора. 96007 Шуннан бу авылны Мазарлы дигәннәр. 96008 Шуннан елгага Казан суы исеме бирелгән, соңыннан шәһәргә дә исем күчкән. 96009 Шуннан җиде авыр ел киләчәк. 96010 Шуннан җил барлыкка килә. 96011 Шуннан империалистик сугышка алына. 96012 Шуннан Касыйм шәһәрендәге яңачарак укыта торган мәдрәсәгә керә. 96013 Шуннан кергән акчага Владимир Набоков пьесасы буенча «Вакыйга» спектакле куела. 96014 Шуннан көнчгышка таба дәвам итеп, ул Казан ТЭЦ-1 тирәсендә тәмамлана. 96015 Шуннан соң 150 кешедән торган хор Костис Паламас сүзләренә Спирос Самарос язган Олимпия уеннарың гимнын башкара. 96016 Шуннан соң 15 ел дәвамында илдә гражданнар сугышы барган һәм бу болай да иң үсеш алмаган икътисадны тагын да какшата. 96017 Шуннан соң 20 ел дәвамында Урта Әләзәннең иң зур мәчете имамы булып хезмәт куя. 96018 Шуннан соң 40 тан артык китабы дөнья күрә. 96019 Шуннан соң авыл зурая башлый, халык ишәя. 96020 Шуннан соң авыл халкына тернәкләнеп китү авыр була. 96021 Шуннан соң авыру кеше үзенең чын тормышын кинәт искә төшерә, шул ук вакытта ул аның «фуга тормышы» вакытында булганнарны оныта да ала. 96022 Шуннан соң аерым Татар Республикасы — Татарстан оештырыла. 96023 Шуннан соң Аксу халкы авылда мәчет төзергә карар кыла. 96024 Шуннан соң алканың капкага керү-кермәвенә бәйле бәхәсләр (кайвакыт алар командаларның сугышуына да китергән) юкка чыга. 96025 Шуннан соң алынган курчак яңа хуҗасына үзенең һөнәрен күрсәтә. 96026 Шуннан соң Амундсен Көньяк котыпка сәяхәт планын кора башлый. 96027 Шуннан соң аның 20 дән артык китабы дөнья күрә. 96028 Шуннан соң Бабичның иҗаты зур тизлек белән үсә бара, өч-дүрт ел эчендә ул үзен нечкә хисле лирик һәм үткен телле сатирик шагыйрь итеп таныта. 96029 Шуннан соң бар дөньяны гаҗәпкә калдырып, ул яңадан терелеп, аякка баса һәм бу көн – Олы көн дип атала. 96030 Шуннан соң башкортча һәм русча бөтен акамедик версиясе чыга, тәрҗемәчесе - Г.Г. Шәфиков. 96031 Шуннан соң бер ашыкны алып һавага чөясең һәм ул төшкәнче ашыкларны берәм-берәм капкадан чыгарып җибәрәсең. 96032 Шуннан соң беренче утырган уенчы янына барып: «Унике сум акча бирәм, базарга барасыңмы?» 96033 Шуннан соң берәр шигырь яисә җырдан өзек сайлыйлар. 96034 Шуннан соң, билгеләнгән кеше янына килеп: — Сиңа фәләннән хат! 96035 Шуннан соң Бөекбритания һәм Франция ил белән Милләтләр Лигасы, ә соңрак - БМОның мандаты буенча идарә иткән. 1960 елның 27 апреленда француз секторы Того Җөмһүрияте атамасы астында бәйсезлеккә ирешкән. 96036 Шуннан соң бу урыннан утын да алмаганнар һәм җиләк-җимеш тә җыймаганнар. 96037 Шуннан соң бу урынны “Дегет күле чокыры” дип йөртә башлыйлар. 96038 Шуннан соң газета-журналларда аның исеме бик еш күренә башлый. 96039 Шуннан соң Гарифулла бай Бөрбаш авылына мәчет салдырган. 96040 Шуннан соң Гитлер зур корабларга ышаныч югалтып, хәрби флот башлыгы итеп Дёницты билгеләгән. 96041 Шуннан соңгы айларда Сәед Бурятский диверсион операцияләрдә һәм мөҗәһитләр һәәҗүмнәрендә катнаша. 96042 Шуннан соңгы гомере Казан медицина институты белән бәйле — ул институтның аналитик һәм органик булмаган химия кафедрасы мөдире. 96043 Шуннан соң гына безнекеләргә һәм башка авылларның җирләрен кире кайтардылар. 96044 Шуннан соңгы тарихи вакыйгалар (аеруча Алтын Урда чоры белән бәйле вакыйгалар), бу төбәкнең этник процессын шактый катлауландырсалар да, халыкның хуҗалык мәдәнияте өлкәсендәге тормыш тәртибен үзгәртмәгәннәр. 96045 Шуннан соңгы тәрҗемәләр, башлыча, Н.И. Ильминский исеме белән бәйле. 96046 Шуннан соң дәү әни бүреләр өенә килә һәм: — Минем казларымны күрмәдегезме? 96047 Шуннан соң: «», — дип, урланган кошларның төймәләренә төс атап чыга. 96048 Шуннан соң дистәләрчә китаплары («Яшьлек тавышы», «Комсомолка», «Сабан тургайлары», «Зоя», «Туган җир», «Чын күңелдән», «Мин сөям сезне, дуслар!», «Кояшлы иртә», «Идел хикәясе» һ.б.) дөнья күрә. 96049 Шуннан соң әби белән бабай «ашамлыклар»ны «чолан»га бикләп куялар (ягъни бер әйләнә эченә җыеп кертеп утырталар). 96050 Шуннан соң елгага Зүрә (Зоря) исеме бирелгән. 96051 Шуннан соң елганы да, шәһәрне дә Казан дип йөртә башлаганнар. 96052 Шуннан соң әнисе ике урында эшләргә мәҗбүр булган. 96053 Шуннан соң Җәлилне һәм аның иптәшләрен Берлиндагы Моабит төрмәсенә ябалар. 96054 Шуннан соң Зинаида Юсупова авырта башлый. 96055 Шуннан соң ике ашыкны да сул кулга күчереп, тагын шул ук тәртиптә ике ашыкны аласың. 96056 Шуннан соң ике команда бер-берсенә 20 метрлап ара калдырып капма-каршы баса. 96057 Шуннан соң ике якның уенны алып баручылары кычкырып әйтешәләр: — Аяк астында елга бар. 96058 Шуннан соң инде алда бернинди эш тә башкарылмый». 96059 Шуннан соң инде Болгар беркайчан да тернәкләнеп китә алмый. 96060 Шуннан соң инде монгол гаскәрләре үзәк Аурупага барып җитә– Венгрияне яулап ала, хәтта бер өлеше Әдрән диңгезенә кадәр барып чыга. 96061 Шуннан соң инде ул умарталыкка якын да килмәгән, бу авылны урап узган. 96062 Шуннан соң иң кырыйда торып, такмак әйткән баланың берсе бәйләнгән баланы тотып: «Бу нигә бәйләнгән?» 96063 Шуннан соң итне тирән савытка салып шулпа өстиләр, башлы суган белән кишер турыйлар, лавр яфрагы салалар, өстен каплап, томалап пешерәләр. 96064 Шуннан соң Йоханнесбург шахтасында полиция хезмәткәре булып эшли. 96065 Шуннан соң «Канаш» газетасы, Чуаш нәшрияты, Чуаш милли театры Казаннан Чабаксарга күчерелә. 96066 Шуннан соң карак: «Бабаең еракта чирли башлаган, суга баткан-фәлән», — дип әбине алдарга тырыша. 96067 Шуннан соң кечкенә драма әсәрләре, шигырьләр яза башлый. 96068 Шуннан соң кешеләрдә терлекчелек һәм һөнәрчелек белән шөгыльләнү арта. 96069 Шуннан соң кешенең сәламәтлеге 21 көн дәвамында күзәтү астында булырга тиеш. 96070 Шуннан соң кош тотучы, кошлар исемен кыстырып, бер ирекле хикәя сөйли. 96071 Шуннан соң малай каршыдан килеп, тагын шакылдатып, «карт» белән араларында шундый әйтешү була. 96072 Шуннан соң Матуловичка “Жадубович” дигән кушамат ияреп кала. 96073 Шуннан соң Мәрьям Вәлиева тракторда эшли алмый һәм башка эшкә күчә. 96074 Шуннан соң мәсьәлә чишүче килеп бу чуалчыкның рәтенә төшенеп, беренчел хәленә китерергә тиеш. 96075 Шуннан соң Мәһди, чыгып, Сүриядә яки Фәләстыйн илендә аны үтерәчәк. 96076 Шуннан соң мәчеткә кереп, анда ата-бабалар рухына дога кылып, мәчет картлары белән сөйләшәләр. 96077 Шуннан соң монах элегрәк үзе чыгарган көйне тагын бер кат, бу юлы инде чын һимн буларак эшкәрткән һәм аңа “Schweizerpsalm” (“Швейцария догасы”) дип исем куйган. 96078 Шуннан соң Мөхәммәд галәйһиссәләм аны уллыкка ала. 96079 Шуннан соң ничек? 96080 Шуннан соң озак еллар дәвамында Бельгия Конгосында һидрограф булып эшләгән. 96081 Шуннан соң очкычка ут капкан, әмма ул тиз арада сүндерелгән. 96082 Шуннан соң «Падишаһ» әсәре Лоренцо Медичига багышлана. 96083 Шуннан соң Рәсүлевләр гаиләсе 1928 елда Троицкины ташлап Казанга күчеп китәргә мәҗбүр була. 96084 Шуннан соң Сәлмән әл-Фәриси гарәпләр кәрванына ияреп, Хиҗазга таба юнәлә. 96085 Шуннан соң сәхнәдән уеннарның рәсми ачылышы турында сүзләр яңгырый һәм стадионга Паралимпия факелы керә. 96086 Шуннан соң «сукыр тәкә» әйберләрне эзли башлый. 96087 Шуннан соң схема анализының гади методлары кулланылырга мөмкин. 96088 Шуннан соң “Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре” дигән мактаулы исем бирелә. 96089 Шуннан соң тевтоннар кимвралар, һелветлар, амброннар һәм башка алман кабиләләре белән бергә Төньяк Италиягә юл алган. 96090 Шуннан соң тәхеткә утырган Туктай дәүләт белән шактый озак (1291– 1312 ) еллар идарә итә. 96091 Шуннан соң туган якларына — Хорасанга үзенең туган шәһәренә кайтып хөрмәткә, суфыйларның рухи җитәкчесе – шәех дәрәҗәсенә ирешә, әмма үзенең мәктәп-мәдрәсәсен ачарга өлгерми кала — 1111 елда 53 яшендә “дарелфәнәдан дарелбакыйга күченә”. 96092 Шуннан соң турылайтылган йөртүче дулкыннан тавыш чыгарыла, бу гади электрон фильтр ярдәмендә эшләнә, шуннан соң сигнал аудио көчәйткечкә китә һәм ул тавыш дулкыннарын генерацияли. 96093 Шуннан соң түшәм санаучыдан: «Ничә булды соң түшәм?» 96094 Шуннан соң убыр аяк очыңа килә дә ялына башлый икән. 96095 Шуннан соң ул 1980 елда бөтен хөкүмәт бүләкләреннән мәхрүм ителә (өч тапкыр бирелгән Социалистик Хезмәт Каһарманы исеменнән, Ленин һәм Дәүләт премияләреннән). 96096 Шуннан соң ул бадминтон уйнар өчен дусларын Бөекбританиянең Глостершир графлыгында урнашкан Бадминтон утарына җыя торган була. 96097 Шуннан соң ул башка операцион системаларга да күчерелә һәм хәзерге вакытта иң киң кулланыла торган программалау теле буларак санала. 96098 Шуннан соң ул бу газета битләрендә шигырьләре, мәктәп тормышы турындагы кечкенә мәкаләләре белән даими катнаша башлый. 96099 Шуннан соң ул «Җиһангир мәхдүмнең авыл мәдрәсәсендә укуы», «Гали хәлфә», «Солтанның гыйшкы», «Телсез хатын», «Хыялмы, хакыйкатьме», «Салих бабайның өйләнүе» һ. б. хикәяләр, «Мирза кызы Фатыйма» исемле повестен яза. 96100 Шуннан соң ул мещаннарга языла. 96101 Шуннан соң ул монахлыкка китәргә мәҗбүр була. 96102 Шуннан соң ул туган төбәгендә фельдшерлык вазифалары башкара. 96103 Шуннан соң уң кул белән барлык ашыкларны учка алып, сул култык аша ашыкларны «капка» алдына сибәсең. 96104 Шуннан соң уртада торучы «почта»: «Хат алып барам Уфадан Тройскига!» 96105 Шуннан соң Фәхри Әсгать иҗат эше белән генә шөгыльләнә һәм Казан дәүләт университеты каршындагы әдәбият түгәрәгенә җитәкчелек итә. 96106 Шуннан соң фронт җимерелгән, Колчак гаскәләрнең калган өлешләре Себер эченә чигенделәр. 96107 Шуннан соң һава-десант гаскәрләрендә хезмәт итә. 96108 Шуннан соң хатыны Кадрия, ике яшьлек кызы Ләйләне ияртеп, Казандагы төрмә янына килеп йөри. 96109 Шуннан соң хәзерге Мельничная елгасы (элек Арыслан елгасы дип аталган) буена авылдан ул елгага тикче 4 км) күчеп утырган. 96110 Шуннан соң һимн тиз арада бөтен илгә таралган. 96111 Шуннан соң Һитлер ССРБга һөҗүм итү планын кабул итә. 96112 Шуннан соң шобага тотышып яки йомыркаларының яту тәртибенә карап, чират билгелиләр һәм бүксә белән чиратлашып йомыркага ыргыталар. 96113 Шуннан соң Ырынбур өлкәсендәге Богырыслан шәһәрендә сөнни мәдрәсәдә белем ала. 96114 Шуннан соң эволюция барышында тагын да камилрәк үткәргеч элементлар — трахеялар (сосудлар) хасил була. 96115 Шуннан соң эзләүчене чакыралар. 96116 Шуннан соң язучы Аурупаның күп кенә газеталарында җинаятьчелек турында язып чыга. 96117 Шуннан соң язылган «Урман шаулый», «Кыюлар юлы» кебек повестьлары М.Хәсәновны өлгергән язучы итеп таныта. 96118 Шуннан соң: «Яле, атланып кайтыйм әле», — дип ишәккә атлана. 96119 Шуннан соң «Яңгыр, яу, яу!» 96120 Шуннан соң янә бер Яңа Сөүш-Сүеш исемле авыл барлыкка килә. 96121 Шуннан сыгытның күмү йоласы белән бәйләнеше уйланыла. 96122 Шуннан тау Тәңкә тау дип атала башлаган. 96123 Шуннан тренерлык эшенә күчәргә карарга килә. 96124 Шуннан Туктамыш төньякка, Болгар ягына кача. 96125 Шуннан тыш, OS Symbian, Blackberry OS, iOS hәм Windows Mobile операцион системаларын еш очратып була. 96126 Шуннан тыш Берлинда 2 зоопарк бар: Берлин зоология бакчасы һәм Фридрихсфельде. 96127 Шуннан тыш, әледән-әле яшь техник иҗатчылары конкурслары үткәрелеп тора. 96128 Шуннан тыш, Мөхәммәт ага гарәп теленнән татар теленә алынган сүзләрне өйрәнеп сүзлек төзегән. 96129 Шуннан тыш төрле вариантлар булырга мөмкин, мәсәлән, праймеризнең икенче турында берьюлы иң күп тавыш җыйган ике намзәтнең катнашуы. 96130 Шуннан тыш Франко Месколини җитәкләгән курсларны уза. 96131 Шуннан ул Багдадка барып ирешә. 96132 Шуннан ул Кызыл Армиягә алына. 96133 Шуннан ул өлешләргә бүленә. 96134 Шуннан ул үзенең Ходай тарафыннан илне инглиз явыннан коткару өчен тәгаенләнгәнен әйтә һәм Орлеанны камаудан коткару өчен гаскәр сорый. 96135 Шуннан чыгып, «мәдәният» терминының мәгънәсен «культура» термины мәгънәсеннән чыгып аңлатырга була. 96136 Шуной — Русия территориясеннән ага торган елга. 96137 Шунсы кызык, бу уенны да дартсны кебек үк паб һәм кунакханәләрдә уйнау киң таралган булган. 96138 Шунушера — Русия территориясеннән ага торган елга. 96139 Шуны алып, Керенский паникада булганда, матбугатта "Корнилов хакимиятне таләп итүен" бастырып чыгара. 96140 Шуны гына көтеп торган кешеләр, аюның кергән урынын томалап, өемгә ут төрткәннәр. 96141 Шуны да әйтеп узарга кирәк, оештыручылар статистика материалларын җыймыйлар һәм безгә кадәр килеп җиткән мәгълүмәт төрле чыганаклардан җыелган, шуңа күрә ул төрле булырга мөмкин. 96142 Шуны да әйтеп үтәргә кирәктер, бу мөгаллимнәрнең эшчәнлегенә кадимчылар гына түгел, патша чиновниклары да каршы чыккан. 96143 Шуны да әйтергә кирәк, бу дисциплина буенча Олимпия уеннарында ярышлар беренче тапкыр уздырыла һәм, шулай итеп, Гөлнара — тарихта беренче тапкыр 3000 м каршылыклар белән йөгерү буенча олимпия чемпионы. 96144 Шуны да әйтергә кирәк: карабодайда минераль матдәләр күп, әмма витаминнар аз. 96145 Шуны да әйтергә кирәк, Олимпия уеннарының милли идея булуын күрсәтер өчен оештыру фондының иганәчесе булып Греция халкы гына була ала. 96146 Шуны да әйтергә кирәк, тарихи-милли геройлары Моисейны (Муса галәйһи вәссаләм) яһүдиләр үзләре дә уйдырма дип әйтәләр. 96147 Шуны да әйтергә кирәк, ул чит илләргә безнең кебек чимал түгел, ә бәлки оргтехника, телеаппаратура, нефть продуктлары сата. 96148 Шуны да истә тотарга кирәк, шаһ куркыныч янаган (көндәшнең фигурасы һөҗүм иткән) кырга йөри алмый. 96149 Шуны да өстәргә кирәк, Икенче бөтендөнья сугышы вакытында Аурупа зоопаркларындагы такхилар иткә озатыла. 96150 Шуны дә әйтеп узмый булмый, Галияне тәмамлап чыкканнарның Совет чорында 70%ын дәүләт юк итә. 96151 Шуны исәптә тотып, 2004 елда Татарстан Республикасының уйлап табучылар һәм рационализаторлар җәмгыяте карамагында Патент поверенныйлар Бюросы эшли башлый. 96152 Шуны истә тотып болгар әмире Алмас Багдад хәлифәсенә мөрәҗәгать итә. 96153 Шуны истә тотып, С. Җәлал игътибарын музыкага юнәлтә («Минем сазым», 1914). 96154 Шуны карап Кытай Вьетнамга хәрбичә булыша башлый. 96155 Шуны күреп, Каләф үз табышмагын әйтә: "Белмәгән хан улы исемен әйтегез. 96156 Шуны күреп, Урыс олысы сепаратист ниятләрен еш күрсәтә башлаган. 96157 Шуның 45 проценты — яшьләр. 96158 Шуның 50 проценттан күбрәге — үз керемнәре. 96159 Шуның аркасында 1894 елда ике ил арасында янәдән сугыш башлана. 96160 Шуның аркасында 45 конкордат төзелә. 96161 Шуның аркасында Франция дөнья базарында тоткан урынын югалта. 96162 Шуның аша үткән вакытта, күкнең һәрбер катында олуг пәйгамбәрләр белән очраша. 96163 Шуның белән бергә авылның хәлле кешеләренә каршы да эш җәелдерелә (ТАССР ҮБК һәм ХКС карары 'Кулакларны сыйныф буларак бетерү турында'. 1930 ел 16 февралü). 96164 Шуның белән бергә бөтен татар тарихында үзенең лаеклы урынын алган данлыклы Әмәкәй базары да ябыла.. 96165 Шуның белән бергә, галим татар фольклор фәнен үстерүгә зур өлеш керткән аерым шәхесләр һәм Финляндиядәге татар диаспорасына багышланган мәкаләләр авторы да. 96166 Шуның белән бергә Дидро үзенә корал иткән скептицизмда үзәк урынны конструктив башлангыч били, ул кеше акылының танып-белү мөмкинлегенең чиксезлеге турында фикер йөртә. 96167 Шуның белән бергә, кайнатканда һәм стерилизацияләгәндә, C витамины да бетә. 96168 Шуның белән бергә, мишәр һәм себер диалектлары белән уртак үзенчәлекләр дә шактый урын алган. 96169 Шуның белән бергә, сәнәгый күләмнәрдә Чулман күмер бассейнының Көньяк Татар, Мәләкәс һәм Төньяк Татар районнарга бәйләнгән күмер ятмаларны гына кулланып була. 96170 Шуның белән бергә, тормышны танып-белергә, яшәү өчен көрәшергә өйрәнә, гомумән, иртә уйлый белергә, олы була белергә өйрәнә. 96171 Шуның белән бергә туй - хуҗалык акты да. 96172 Шуның белән бергә, фронтларның берсеннән тизрәк котылу һәм озакка сузылган сугышны булдырмау — планның төп идеясе әнә шул максатлардан гыйбарәт була. 96173 Шуның белән бергә, халыкның этник үзенчәлекләренә бәйле рәвештә, алар бер-берсеннән аерыла да. 96174 Шуның белән бергә челтәркатлаудагы сурәтләр төгәллеге арта. 96175 Шуның белән беррәттән Ubuntu 11.04 юрамасыннан башлап, Canonical компаниясе төп тышча булып саналган GNOME 'ны Unity'га алмаштырырга планлаштыра, моның сәбәбе GNOME уйлап табучылары белән чыккан кайбер каршылыклар. 96176 Шуның белән беррәттән, аларның түбәндәге вариантлары да бар: белә/белән — белән: Өстәл йапма белә (белән) йабалар тубалны. 96177 Шуның белән беррәттән Нәҗип Сөнәгатов Чаллы патент институтын тәмамлый, Рәсәйнең интеллектуаль милек институтын тәмамлап, «Югары категорияле патент белгече» исемен ала. 96178 Шуның белән беррәттән реклама кеше аңында массакүләм аралашу чаралары белән дә (газета, журнал, радио, телевидение белән) янәшә тора. 96179 Шуның белән уен бетеп, соңыннан балалар ул малайны яки кызны Тукран бабайга иптәш, дип үртиләр. 96180 Шуның белән уен да бетә. 96181 Шуның белән уен тәмам була. 96182 Шуның белән ул Фатих Әмирханның «Фәтхулла хәзрәт» әсәреннән килүче сатирик маҗара традицияләрен дәвам итә. 96183 Шуның белән файдаланып, алман генералы Һинденбург, көчләрне яңадан төркемләп, 1-нче гаскәренә каршы ике төмәнле каплавыч (заслон) калдырып, аларны көньякка (ягъни 2-нче гаскәренә каршы) борылган. 96184 Шуның буенча филология фәннәре докторы диссертациясен яклый. 96185 Шуның иң аянычлысы – 1783 елдагы Лаки вулканының атылуы. 96186 Шунын иң бае Гарифулла бай булган. 96187 Шуның кырык сигезе буш. 96188 Шуның нәтиҗәсе буларак, «Мәрҗания» шәкертләре арасыннан татар мәгърифәтенең күп кенә күренекле вәкилләре чыккан. 96189 Шуның нәтиҗәсе буларак, режиссурага яңа таләпләр куела һәм махсус югары белемле режиссерлар әзерләү өчен талантлы яшьләр Мәскәүгә укырга җибәрелә. 96190 Шуның нәтиҗәсендә аерым этник төркемнәрне берләштергән дин җирлегендә гомумиләштерелгән "мөселман" атамасы ешрак кулланыла башлый. 96191 Шуның нәтиҗәсендә бодай күмәче халыкның туклану рационында төп урынны алып тора. 96192 Шуның нәтиҗәсендә Василий III Сафа-Гәрәйне Казан ханы итеп танырга мәҗбүр була. 96193 Шуның нәтиҗәсендә гомуми хариталар саны 17 җитә. 96194 Шуның нәтиҗәсендә сыекча җыелып, күз эче басымының югарылануына китерә. 96195 Шуның нәтиҗәсендә шәһәр ике атнага сузылган камалыштан котыла, һәм Иван IV, чигенеп, Мәскәүгә кайтып китәргә мәҗбүр була. 96196 Шуның нигезендә 1996 елда Бамберг университетында докторлык дәрәҗәсе ала. 96197 Шуның өстенә, 1910—1914 елларда биредә шәхси һимназия, Педагогик җәмгыятенең һимназиясе, хәзерләү укуханәсе, Казан элемтә юллары округы идарәсе, китапханә, типография, китаплар кибете, һ.б. оешмалар ураншканнар. 96198 Шуның өстенә Августинның материяне бар дип тануы да аның идеализм юнәлешендәге башка галимнәргә бик үк охшамаганлыгын күрсәтә. 96199 Шуның өстенә, алтын валюта резервы да 80 миллиард доллар тәшкил итә. 96200 Шуның өстенә, археологик тикшеренүләр күрсәткәнчә, Татарстан якларына болгарлар VII гасыр уртасындагы ук килеп чыкмаганнар әле. 96201 Шуның өстенә берникадәр абстракт (адрессыз) тәнкыйтьләү белән дә мавыгып китә. 96202 Шуның өстенә болгар әмире, халыкара килешенгән кагыйдә нигезендә, һәр чит илнең су һәм коры җир кәрваныннан үз дәүләте файдасына товарларьшың уннан бер өлешен алып калган. 96203 Шуның өстенә, борчак – метеонин, холин һәм лецитин чыганагы, болар организмда май алмашын нормальләштерә. 96204 Шуның өстенә, Волжск шәһәрендә вәкиллек эшли. 96205 Шуның өстенә Дидро вакыйганың чынлыгын тикшергәндә акыл белән бергә сизү органнарының эшләнешенә дә игътибар бирә. 96206 Шуның өстенә, җанисәп провинциядә 18 татарны теркәлгән. 96207 Шуның өстенә җанисәп провинциядә 2 татарны теркәлгән. 96208 Шуның өстенә, җанисәп провинциядә 2 татарны теркәлгән. 96209 Шунын өстенә иҗади оешмалар белән элемтәдә эшләү тапшыруларга яңа сулыш өстәде. 96210 Шуның өстенә кайбер эре йолдызлар сузылган атмосфералар һәм үтә күренмәсез тузан тычшалар һәм түгәрәкләргә ия булалар яисә тибәләр. 96211 Шуның өстенә кара тишекка дәгъвачылар тик куш системаларда табылганнар. 96212 Шуның өстенә медицина өлкәсендәге Гален 434 хезмәт авторы буларак таныла. 96213 Шуның өстенә Минск, Слуцк һәм Могилёв янында 13нче армия формалашкан. 96214 Шуның өстенә, Николаевта элетротехника һәм электрон сәнәгате ширкәтләре бар. 96215 Шуның өстенә, Палантайга Йошкар-Олада һәйкәл куелган. 96216 Шуның өстенә психик тайпылышлар күзгә ташланыбрак тора һәм тотрыклырак, ә иҗтимагый-хезмәткә җайлашу дәрәҗәсе, беренче төркем белән чагыштырганда, 27,6%-ка түбәнрәк булып чыга. 96217 Шуның өстенә, тимерне эретеп алуы да артык кыен түгел, мәшәкате дә азрак, чөнки сирәк табыла торган аккургашны өстәмә кушылдык чимал буларак куллануның кирәге калмый. 96218 Шуның өстенә, ул, кагыйдә буларак, пессимизм белән сугарылган һ. б. Модернизмның тууын 1870 еллар француз шагыйрьләре П. Верлен, А. Рембо иҗаты, Ш. Бодлерның «Явызлык чәчәкләре» ( 1857 ) исемле шигырьләр китабы белән бәйлиләр. 96219 Шуның өстенә, хәзерге КПК аша интернетка да чыгып була. 96220 Шуның өстенә, хәрби округларда (округ яки армия буйсынуда) административ ягыннан ҺДГга карый торган һава-десант (яки десант-штурмлау) бригадалар бар, әмма оператив ягыннан алар хәрби округларның командующийларга буйсыналар. 96221 Шуның өстенә, шәһәр аша Р18 «Кола» (Пушной — Беломорск) автоюлы бара. 96222 Шуның өчен 1547 елда Рус православ чиркәвендә Изге булып танылган. 96223 Шуның өчен 1976 елда Совет хакимияте С. Довлатовны ул эшләгән басмалардан һәм ССРБ журналистлар берлегеннән чыгара. 96224 Шуның өчен 2015 елның 16 сентябрендә Яр Чаллы шәһәренең мәхкәмәсе Кашаповны өч еллык төрмә җәзасына хөкем итә. 96225 Шуның өчен адәм баласы, гөнаһларыннан һәрвакыт тәүбә итеп, Аллаһы Тәгаләдән гафу теләр. 96226 Шуның өчен алар Нобель премиясенә лаек булалар. 96227 Шуның өчен большевикларга уңай мөнәсәбәттә торучылар «Канаш» («Киңәш») газетасын чыгара башлыйлар. 96228 Шуның өчен бу җир хәзер Мәшкә җире дип йөртелә. 96229 Шуның өчен дә 24 яшьлек яшь белгечне район җитәкчелеге артталыктан чыга алмаган «Алга» колхозына рәис итеп тәкъдим итә. 96230 Шуның өчен дә, авыру дә тәннең аерым өлешенә генә кагыла алмый. 96231 Шуның өчен дә аны әтисе 1905 елның 19 декабрендә (иске стиль белән) Чистай шәһәрендәге авыл укытучылары әзерләүче урта махсус педагогик белем бирүче яңа гына ачылган, уку-укыту эшләрен яңа тәртиптә алып баручы мәктәпкә китерә. 96232 Шуның өчен дә аны Казан губернасының кысыр яткан җирләр сакланып калган көньяк һәм көньяк-көнчыгыш районнарында игәләр. 96233 Шуның өчен дә ревматизмның беренче галәмәтләре барлыкка килгәндә дәрхәл (шунда ук) табибка мөрәҗәгать итәргә кирәк. 96234 Шуның өчен дә убырны тотарга, аны үтерергә бик тырышалар. 96235 Шуның өчен дә углеводлы азыкларда 1 азык берәмлегендәге протеин микъдарын зоотехния нормаларына туры китерү өчен аларга кузаклыларны кушалар. 96236 Шунын өчен дә элек Алан авылын Сәрдегәнбаш авылы дип атаганнар. 96237 Шуның өчен еш кына күп астрономнар бу поясны Эджворт — Койпер билбавы дип йөртәләр. 96238 Шуның өчен имеш аны төрле җәзаларга тартканнар, бөтен тешләрен йолкып алганнар. 96239 Шуның өчен кешеләргә борчылыр урын юк: алда гомер бар әле. 96240 Шуның өчен, радио аша тапшырыла торган рекламаны дустанә манерада, күңел ачу формасында җиткерергә тырышалар. 96241 Шуның өчен Советлар Берлеге Каһарманы орденына лаек булган. 96242 Шуның өчен Сталин исеменә тап төшерәсез дип колхозның исемен алыштыралар. 96243 Шуның өчен трубканы бер колакка, бер авызга күчереп торырга кирәк була. 96244 Шуның өчен ул Гераклны үзенең хәләл җефет Гераның имчәгенә ятып куйды. 96245 Шуның өчен Урыс Олысына Бәйрәм Хуҗа җибәрелгән булган. 96246 Шуның өчен халык бу елганың исемен Кан елгасы дип атаган. 96247 Шуның өчен һәр кеше елына бер тапкыр флюорография тикшерүе үтәргә тиеш. 96248 Шуның өчен хәтта плебейларга бодайны арзанрак сатарга тәкъдим иткән. 96249 Шуның хөрмәтенә сәүдәгәр үз йорты янәшәсендә зур чиркәү торгыза. 96250 Шуның янына инде төрле яктан күчеп килгәннәр. 96251 Шуның ярдәме өчен Нугайга идарә итү астында Кырым бирелә. 96252 Шуны пилмән эченә салалар. 96253 Шунысы билгеле, урыс гаскәрләре Арчаны алырга барганда, авылга да «тиеп» узганнар, бу чакта Кырлайның күп кешеләре һәлак булган. 96254 Шунысы да хак: иң беренче иман йортын Габдулла бай нәкъ менә туган җирендә – Ишмән илендә төзетә. 96255 Шунысы игътибарга лаек: ул бервакытта да сугышны үзе башламый, ә бәлки хачлыларның һөҗүмнәрен кире кайтару өчен сугышырга мәҗбүр була. 96256 Шунысы куанычлы, беренчеләренең профессиональ осталыклары һаман да үсә, чарлана бара. 96257 Шунысы куанычлы: халык арасында үз төбәкләренең, үз авылларының тарихы белән кызыксынучылар элек тә булган, хәзер дә бар. 96258 Шунысы кызганыч: күлләрнең күбесе кипкән, елга-инешләрнең дә суы кимегән. 96259 Шунысы кызык: акуланың иң зур төренә караучы кит акуласы (10-15 метр) планктон белән генә туклана. 96260 Шунысы кызык: Алексей МХЛдагы карьерасын легендар хоккейчы Марио Лемье кебек башлап җибәрә. 96261 Шунысы кызык: бүгенге көндә дә АКШның көньяк штаты эшчеләре хокки — җир сөрү өчен җайлаштырылган чапкыга охшаш инструмент кулланалар. 96262 Шунысы кызыклы, XIX гасырга кадәр Көнчыгыш Европада чыккан географик хариталарда һәм Энциклопедиядләрдә (мәс. 96263 Шунысы кызык, Марк Твен дәһри, исемлектәге тагын ике язучы протестант була. 96264 Шунысы кызык, Тукай иҗаты сәнгатьнең барлык төрләренә дә уңай тәэсир ясый, аларны баета, үсәргә ярдәм итә. 96265 Шунысы мөһим: тарихта бүтән мондый очрак теркәлмәгән. 96266 Шунысын да әйтеп китәргә кирәк: ТВ әле техник яктан бик үк бай булмаган 60-70 елларда күп серияле телевизион спектакльләр әзерли башлыйлар. 96267 Шунысын да әйтеп үтәргә кирәк, тува халкында «татар» сүзе бүген дә «господин», дигәнне аңлата, бу үзе үк татар халкының борынгы заманнарда җиһангир милләт булуын раслый торган факт. 96268 Шунысын да әйтеп үтәргә кирәк, үзенең Япониягә сәяхәтен Габдрәшит Ибраһимов мәкалә һәм хәбәрләр рәвешендә язып, почта белән юлдан ук Казанга җибәреп бара, аларны улы Мөнир “Бәянел-хак” газетасында бастырып чыгара. 96269 Шунысын да әйтергә кирәк, бу рольләрнең күбесен Мөнир Якуповка кадәр урыс җырчылары гына башкарган. 96270 Шунысын да истә тотарга кирәк: тропик һәм субтропик илләрдә булып кайтканнан соң, өч ел дәвамында, тән температурасы күтәрелгән саен кичекмәстән табибка мөрәҗәгать итәргә һәм элегрәк тропик илдә булуыгызны искәртергә кирәк. 96271 Шунысын да өстәп әйтергә кирәк, 1991 елда Татарстан Республикасы хөкүмәтенең карары белән Сөембикә манарасы өстендәге ай торгызылды. 96272 Шунысын истә тотарга кирәк: законны бозуның барлык очраклары да контрреклама бирүне таләп итми. 96273 Шунысы сәер, табигать безнең организмга, күзәнәкләргә ни өчендер аз гына күләмдә шушы агулы, зарарлы продуктны — ацетальдегидны кертеп калдырган. 96274 Шунысы сөенечле: соңгы елларда нефтьчеләр чишмә-кизләүләрне чистарталар, чишмә йортлары төзиләр, экологиягә зур әһәмият бирәләр. 96275 Шуны ук «Бер галстукның тарихы» (1928), «Көлке хикәяләр» (1929) кебек китаплар турында да әйтергә кирәк. 96276 Шуплецы ( ) — Киров өлкәсенең Нагорск районында урнашкан авыл. 96277 Шура авылының бирге ягында Оры өсләренә кадәрге урман «Файзуллинская дача» дип аталган. 96278 Шурабаш — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 96279 Шуравинцы ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 96280 «Шура» журналына яза башлый, Уфа сәхнәсендә чыгышлары, үткен сатирик шигырьләре белән халык мәхәббәтен яулый. 96281 «Шура» журналы, Халык Комиссарлары Советының «Матбугат турында декрет»ы нигезендә, 1918 елның гыйнварында рәсми рәвештә ябылган. 96282 Шура ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 96283 Шуралар кушуы буенча, шәһәрдә байлар катлавын экспроприацияләү уздыра. 96284 Шураларның I Бөтенроссия корылтаенда катнаша. 96285 Шуралар хакимияте урнашкач, туган шәһәренә кайтырга мөмкин була. 96286 Шуран ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 96287 Шурап — Русия территориясеннән ага торган елга. 96288 Шура — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 96289 Шура-үзән (Эрпели-үзән) — Русия территориясеннән ага торган елга. 96290 «Шура хакимиятенә каршы уң троцкийчы үзәгендә актив катнашу»да гаепләнеп, ССРБ Югары Мәхкәмәсенең Хәрби коллегиясе тарафыннан атып үтерүгә хөкем ителгән. 96291 Шурговашка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96292 «Шүрәле» исемле беренче шигырен язганда, аңа ун гына яшь була. 96293 Шүрәленең тәне йөнтәс яки ялангач, башы кечкенә, күзләре зур, кайчак колаклары бик озын, күкрәкләре аска салынып төшкән. 96294 Шүрәле урманда яки юлда ялгыш кешене күреп алса, аны ничек тә тоткарлап калырга тырыша, бергә уйнарга тәкъдим итә, сөйләштерә. 96295 Шүрәле һәм кеше арасында мөнәсәбәтләр Шүрәленең иң яраткан шөгыле – кешеләрне кытыклау. 96296 Шурма-Никольский ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 96297 Шуртан — Русия территориясеннән ага торган елга. 96298 Шуртан ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 96299 Шуруппак'тагы бина һәм ир җенесле колны сату турында шартнамә, шумер язуы, як. 96300 Шурыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 96301 Шустенки ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 96302 Шустово ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 96303 Шусь-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 96304 Шутем ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 96305 Шуфрук ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 96306 Шухарды ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 96307 Шуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 96308 Шухруповское ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 96309 Шухтовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96310 Шушарина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 96311 Шушар — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 96312 Шушары ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 96313 Шушенское авылында яши. 96314 Шуширмә башлангыч гомумибелем бирү мәктәбе ( ) - Татарстан Республикасының Кайбыч районы Шуширмә авылында урнашкан мәктәп. 96315 Шуширмә ( чуашчадан шу - су, ширмә,сырма - чокыр) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы авыл. 96316 Шушканово ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 96317 Шушканы ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 96318 Шушма һәм Шөгер елгалары буена утырган Шөгер авылы 1747 елда үткәрелгән Икенче документларында искә алына. 1859 ел мәгълүматларын эченә алган тарихи чыганактан күренгәнчә, авылда 19 хуҗалык булып, аларда 66 ир-ат һәм 68 хатын-кыз көн иткән, мәчет эшләгән. 96319 Шушы 1400 санлы указ эш иткән Конституциягә каршы булган, шулай итеп президент конституцияне бозып канунсыз булуын парламент тарафыннан танылган. 96320 Шушы 4 көч микродөньяның бар күренешләрен яхшы тасвирлый. 96321 Шушы авиаһәлакәтләрдә 3835 кеше һәлак булган. 96322 Шушы авылда җидееллык мәктәпне тәмамлый. 96323 Шушы авылда күпмедер вакыт яшәгән күренекле кешеләр * Әхмәт Гадел ( 1942-2012 ) – танылган татар шагыйре, кинодраматург, публицист, СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 96324 Шушы авылда урта мәктәпне тәмамлый, 1975 елда Казан дәүләт университетының журналистика бүлегенә укырга керә. 5 курста укыганда « Яшь ленинчы » (хәзерге «Сабантуй» ) газетасы редакциясендә хезмәткәр булып эшли башлый. 96325 Шушы акчага Хәлфиннәр эш башлап җибәргән. 96326 Шушы Апанайдан Апанаевлар нәселе башлана. 96327 Шушы аралыкның чагыштырмача үзгәрүе - гравитацион дулкынның амплитудасы h була. 96328 Шушы аралык төшнең чагыштырмача зурлыгына тиң һәм атомның зурлыгыннан шактый ким. 96329 Шушы байлыклар Англиядә капитализм үсешен тизләтә. 96330 Шушы бай чыганак табылу белән Татарстанның көньяк-көнчыгышы өчен яңа тарих битләре ачыла. 96331 Шушы барыш үткәргәндә квант системасында классик үзлекләр хасил булалар. 96332 Шушы басымга түзә алмыйча, япон хөкүмәте Габдрәшит Ибраһимовны илдән чыгарып җибәрергә мәҗбүр була, ул Төркиягә кайтып урнаша һәм Русия империясенә каршы эшчәнлеген дәвам итә. 96333 Шушы бәләкәй генә авыл Вәҗит дип аталган. 96334 Шушы бер ел эчендә генә дә Казан губернасында дүрт тапкыр мобилизация үткәрелә һәм барлык хуҗалык эшләре хатын-кызлар һәм яшүсмерләр кулында кала. 96335 Шушы беренче китапларында ук ул үзен образлы фикерләүдә, тасвирда һәм шигъри формада үзенчәлекле, оригиналь стильле әдип итеп таныта. 96336 Шушы бәхәсләрдә бер-берсенә каршы ике тенденция — сенсуализм һәм рационализм — барлыкка килә. 96337 Шушы бәхәснең җиңүчеләре булмаган. 96338 Шушы билгеләр буенча авыру турында врач канга лаборатор анализ ясаганнан соң әйтә ала — кан составында ВИЧка антитәнчекләр булырга тиеш. 96339 Шушы бозоннар Бозе — Эйнштейн тупланышына күрә кристалл челтәрендә чәчелмиләр, шуңа күрә электр каршылыгы нуль була. 96340 Шушы булган телләрне өйрәнү һәм яңаларын уйлап чыгару мәхәббәте Толкинда гомере буена калган. 96341 Шушы вазыйфада РКП (б) ның XIII корылтаена делегат итеп сайлана. 96342 Шушы вакыйгадан соң Кутузовны гаскәр башлыгыннан Киевкә җибәрә. 96343 Шушы вакыйгадан соң ул үзен Будда дип атый. 96344 Шушы вакыйга Казан һәм Кырым ханлыклары арасында мөнәсәбәтләрне ныгыткан. 96345 Шушы вакыйганы истә тотып, мөселманнар Аллаһ тәгаләгә ел саен корбан китерәләр. 96346 Шушы вакыйга спорт дөньясына кереп китүгә ярдәм иткән. 96347 Шушы вакытта аңа 41 нибары яшь булган. 96348 Шушы вакытта башлап Бакы рәсми рәвештә Евровидение 2012 бәйгесенең хуҗасы булып санала. 96349 Шушы вакыттан бирле ул сукырлар китапханәсенең актив укучысына әйләнә, китапханә белән берлектә тыгыз иҗади эшчәнлек алып бара. 2001 елда Казан шәһәренең «Отечество» нәшриятында Фирдания Гыйльфанның «Гомер юлы» исемле шигырьләр китабы басылып чыга. 96350 Шушы вакыттан М. Өметбаевның хезмәт юлы башлана. 96351 Шушы вакытта ул Мамадышта беренче татарча типография оештыра һәм “Мамадыш тавышы” исемендәге газетаның редакторы буларак та актив эшли. 96352 Шушы вакыт эчендә ул империя төрмәләрен дә, ятимлек ачысын, акчасызлык газабын да татып өлгерә. 96353 Шушы ватандашлар сугышы вакытында Хәлифәлектән Византия һәм Хәзәр каһанлыгы ярдәмендә күп төбәкләр чыгалар. 96354 Шушы гипотеза башка фәннәрдә Дарвин, Маркс, Гиббс кулланган иде. 96355 Шушы дәверендә «Манчестер Юнайтед» тарихындагы бүләкләренең күпчелеген яулаган. 96356 Шушы документларга караганда, Иске Тимкә авылына 1698 елда нигез салынган булып чыга. 96357 Шушы елга авылны ике якка аерып тора. 96358 Шушы елдан кабинет системасында укытуга күчәләр.. 96359 Шушы елда Шәһевәли мулла күчеп килә. 96360 Шушы елларда 557 бала сигезьеллык белемгә ия була. 1973 - 74 нче уку елыннан башлап Яңа Чәчкап сигезь­еллык мәктәбе гомуми урта белем бирү мәктәбе дип үзгәр­телә. 96361 Шушы елларда аның берничә тәрҗемә китабы һәм «Хикәяләр жыентыгы» басылып чыга. 96362 Шушы елларда биш балалар бакчасы сафка тапшырылган. 96363 Шушы елларда иҗат белән шөгыльләнә башлый. 96364 Шушы елларда Иске Шәйморза авылыннан беренче килеп утырган Шәһиморзаның исеме хөрмәтенә бу авыл Яңа Шәйморза дип атала. 96365 Шушы елларда комсомол ячейкасы төзелеп килә. 96366 Шушы елларда республика көндәлек матбугатында Р. Кәраминең эшче яшьләр тормышына бәйле очерклары, публицистик язмалары, соңга таба хикәяләре күренә башлый. 1967 елда ул үзенең «Дүрт кешелек каюта» исемле беренче повестен яза. 96367 Шушы елларда ул әдәби иҗат эше белән шөгыльләнә башлый: шигырьләр, очерклар һәм мәкаләләр яза. 96368 Шушы елларда ул Казанда “Окоплар авазы” дигән махсус брошюра да бастырып чыгара. 96369 Шушы елларда ул раса белән бәйле хорафатларга катгый рәвештә каршы чыга. 96370 Шушы елларны Чыңгыз Әхмәров « Мәрҗани Үзәк Азияд»ә, « Сөембикә Үтәмеш-Гәрәй белән», «Габдулла Тукай», «Тормыш», «Татар кызы», «Татар биюе» дигән хезмәтләрен иҗат итә. 96371 Шушы елның 19 маенда булачак конференциягә каратыла. 96372 Шушы елның азагына кадәр оборона заводында эшли. 1942 елның башыннан сугышның ахырына кадәр фронтта була, күп сугыш операцияләрендә катнаша, сугышның барлык фаҗигаләрен кичерә. 96373 Шушы елның көзеннән Тукайның Казан чоры — халкына, Ватанына шигъри сүзен әйтер өчен бирелгән биш ел да сигез айлык дәвере башлана. 96374 Шушы елны ул ВКП(б) сафларына керә. 96375 Шушы елны халык театры артисткасы театрның почёт Китабына кертелә. 96376 Шушы әсәрләр буенча нәфис фильмнар төшерелгән, "Алеся" буенча Марина Влади катнашында "Колдунья" дигән фильм ясалган, һәм "Сябры" төркеме "Алеся" җырын багышлаган. 96377 Шушы ешлык беренче гармоникаларда циклотрон ешлык булып атала. 96378 Шушы җирләрдә Себер ханлыгы барлыкка килгән. 96379 Шушы җитешсезлек 1582 елда Рим Папасы Григорий XIII тарафыннан кертелгән, соңрак григориан исемен алган тәкъвим бераз бетерелә. 96380 Шушы зур үзгәрешләр "карт" хәрби башлыклары - Ворошилов, Буденный, Егоров, шулай ук Шапошников, Дыбенко, Белов арасында Тухачевскийгә карата нәфрәт хисләрен тудырган. 96381 Шушы изге эш артыннан йөреп, ике сәгать “югалып торганы” өчен аны җыелма командадан чыгарып, кайтарып җибәрә язганнар. 96382 Шушы ике иҗади чыганак Хәбибуллинның арытабангы артистлык үсешен билгели дә инде. 96383 Шушы исем белән ул XIX йөз урталарындагы тарихи чыганакларда искә алына. 96384 Шушы йөгерү озынлыгын киметә һәм әзрәк тизлектә менеп була. 96385 Шушы канун Георг Ом тәҗрибәләре нәтиҗәсендә 1826 елда ачылган. 96386 Шушы карар нигезендә Ямаш авылында да берничә гаиләне читкә сөрәләр(Җамалиев Фәрзетдин, Хисмәтуллин Сиб(г)атулла, Насыйбуллин Шәрифулла, Камалиев Билал, Әхмәтов Әгúзам). 96387 Шушы каршы һөҗүм нәтиҗәдә АКШ 7-нче полкы, 8-нче армия тар мар ителә. 96388 Шушы кирмән контрабанда эшләре өчен кулланылган. 96389 Шушы китапка мөнәсәбәттә татар әдәбиятында шактый әсәрләр туа. 96390 Шушы көнне 1389 елда төрекләр серб армиясен тар-мар итеп, ил бик озак елларга төрек изүе астында калган була. 96391 Шушы көннән бүгенгәчә аның хезмәт юлы әлеге институт белән бәйле. 96392 Шушы көнне умартачылар арасында кәрәз ватып бал алу йоласы бар. 96393 Шушы константаны җылылык нурланышына багышланган мәкаләдә 1900 елда алман галиме Макс Планк тәкъдим итә. 96394 Шушы коточкыч шартларны күмерәче атмосфера парник эффекты тудырган. 96395 Шушы күл янындарак ап-ак төскә төренгән каеннар шаулап үсә. 96396 Шушы күренеш Электромагнит индукциясе булып исемләнә. 96397 Шушыларның барысын да ваклаганнар һәм суга салып бутаганнар, ботка сыман нәрсә хасил булган. 96398 Шушы мавыгулар аны 1982 елда Уфа дәүләт сәнгать институтына алып килгән. 96399 Шушы максат белән шәһәрдән, хәрби частьлардан музыкантлар туплый башлыйлар. 96400 Шушы максатлардан чыгып, промышленностьның һәм бөтен хуҗалык тормышының дәүләт тарафыннан көйләнүе кертелә. 96401 Шушы максатны алга куеп, алар әлеге «субъектның» «абынганын» сагалыйлар, «абынмый» икән, «абынуны» уйлап чыгара да алалар. 96402 Шушы максатта Р.Мөхәммәдова этнография өлкәсен өйрәнүче буларак аспирантурага алына. 96403 Шушы мәркәз аша ул меңнән артык китап, басма чыгаруга ирешә. 96404 Шушы минуттан дини кануннарны үтәү аның бурычы санала. 96405 Шушы мөмкинлектән нәрсә килеп чыга, бусы инде материянең үзеннән тормый. 96406 Шушында алган тәэсирләр йогынтысында ул музыкага юл эзли. 96407 Шушында басыла торган юмористик «Акмулла» журналына үзе дә языша башлый. 96408 Шушында диссертация яклап физика- математика фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 96409 Шушында әби-бабайлары йогынтысында татар теле, татар гореф-гадәтләре мохитына керә. 96410 Шушында Мәгъриб иле хөкемдары булган Тәймусның бердәнбер сөекле кызы чибәр Зөләйха, әле үсмер кыз чагында ук, Йосыф сурәтен төшендә күреп, аңар гашыйк булганы билгеле була. 96411 Шушында уку чорында «Ярату» повесте, «Постта» пьесасы, «Дуэль» исеме белән шигырьләре аерым китап булып басылып чыгалар. 96412 Шушында эшләгәндә Казан дәүләт педагогия институты каршында аспирантурада укый һәм диссертация яклап биология фәннәре кандидаты гыйльми дәрәҗәсе ала. 96413 Шушы низаг Аурупаның соңгы дини сугышы булган, нәтиҗәдә Вестфаль халыкара мөнәсәбәтләре системасын тудырган. 96414 Шушыннан соң борынгы Кытай тарихында яңа Хань чоры дип аталган чор башлана (яңа эрага кадәр 206 нчы елдан алып, яңа эраның 220 нче елына кадәр). 96415 Шушы операция эчендә чик янындагы саклану сугыш һәм Борисов һәм Лепель юнәлешләрене контрһөҗүмлар үткәрелдә. 96416 Шушы өч форманың һәркайсының эчендә ул икешәр вариантны — барлыгы алты вариантны күрә. 96417 Шушы парад зур психологик мәгънәгә ия булган. 96418 Шушы парадокс субатом системадан макроскопик системага күчергәндә барлыкка килә. 96419 Шушы портатив фотокамера белән кешеләр үз үзләренең көзгедәге чагылышын төшерә иделәр. 96420 Шушы проблема Гомуми чагыштырмалылык теориясе һәм квант физикасы үзара каршылыгы сәбәпле килеп чыга, ә тулы мәгънәле гравитациянең квант теориясе әлегә булдырылмаган. 96421 Шушы рәвешле аларның авыру түгеллеген ачыклап, 124се исәпкә алынган. 96422 Шушы рәвештә Тукайның тормышындагы мөһим вакыйгалар турындагы хикәя дәвам иттерелә. 96423 Шушы региональ вакытта рус телендә җирле «Вести» хәбәрләре күрсәтелә. 96424 Шушы Рөнтген кыска дулкын озынлыклы (югары ешлыклы) нурланышы медицинада, фәнни тикшеренүләрдә, сәнәгатьтә киң кулланыла. 96425 Шушы сөйләшүне Константин Симонов үз китабында "Сталин һәм сугыш" китергән. 96426 Шушы сугыштан соң Александр I Кутузовны нәфрәт итә башлый һәм "Кутузов анда юри җиңелде" дип бер хатта язып куя. 96427 Шушы табышлары өчен аңа Татарстан Язучылар берлегенең “Шәрәфле язучы” таныклыгы тапшырыла. 96428 Шушы танкларның үзенчәлеге чылбырлы тәгәрмәчнең чылбырлары алынмалы булган, шулай ук ул тәгәрмәч урынына файдалану мөмкин булган. 30-нчы елларның башында советлар "Амторгы" белән Кристидан 2 танк трактор күренешендә сатып алынган булган. 96429 Шушы танышуы бәрабәренә ул башка күренекле натуралист-галимнәр белән дә танышу һәм аралашу мөмкинлегенә ия була. 96430 Шушы теоремада бөек галим беренче тапкыр Дөнья тарихында Вакыт кайтмаслыгын, "Дөньяның җылылык үлеме"н, тәртипсезлек (энтропия) арттыруын, "Вакыт машинасын" ясавы мөмкинсезлеген исбатлый, Вакыт угын билгели. 96431 Шушы тәртиптә барлык сигез (ун. 96432 Шушы тәэсир итешү зәгыйфь дип йөртелә, чөнки Көчле тәэсир итешү һәм электромагнит тәэсир итешүе интенсивлыгы шактый зуррак. 96433 Шушы төп сюжет сызыгының аерым элементлары өстәмә сюжет сызыкларын барлыкка китерәләр. 96434 Шушы төркемгә тиранозавр рекс, спиннозавр һ.б. ерткыч гигантлар карый. 96435 Шушы төрле киртәләр (Элерон-интерцептор, спойлер) турыдан-туры күтәрү көчен көйли. 96436 Шушы тыю принцибы Вольфганг Паули тарафыннан 1925 елда электроннар өчен тәгъбир ителә. 96437 Шушы уквакытларда ул иҗат эшенә дә керешә. 96438 Шушы ук вакытта, каен яфрак яра башлый. 96439 Шушы ук елда биредә шәхси химия заводы “Ушаков и товарищество” төзелә башлый. 96440 Шушы ук елда Ленинград АЭСында авария була. 1987 елда шул ук АЭСта тирә як мохиткә радиоактив матдәләр ташлана. 96441 Шушы ук елларда Ә.Кәримуллин тарафыннан татар теле һәм тел белеме, әдәбият тарихы, әдәбият белеме, тарих, фольклор буенча фәнни библиографик күрсәткечләр төзелә һәм аларның кайберләре аерым китап булып басылып та чыга. 96442 Шушы ук елларда ул монгол халкының героик улы Сухабатыр турында зур күләмле повесть язарга керешә. 96443 Шушы ук елның 8 февралендә «Гадел Русия» фиркасе «Бердәм Русия» белән сәяси килешү төзиләр. 96444 Шушы ук елның июлендә аның әнисе үлеп китә. 96445 Шушы ук елны ул патша армиясе сафларына алына. 96446 Шушы ук көчләр плитәләрнең күчүенә сәбәпче булып, токымнарның сыгылмалы деформациясенең потенциаль энергиясе артуына китерә. 96447 Шушы ук максат өчен су җыелырга җайлы табигый урыннардан да файдаланылган. 96448 • Шушы ук максатта бал тамызу да урынлы. 96449 Шушы ук мәгънәдә сөйләшнең төньяк өлешендә -мац/-мәк кели формасын куллану очраклары теркәлгән: Син нәстә йазмақ келисең(язмакчы буласың). 96450 Шушы ук патриотик хисләр һәм сыйфатлар аның күп санлы юмор-сатира әсәрләренең, балалар өчен язган шигырьләренең дә пафосын билгели. 96451 Шушы ук сүзне аның очерклары һәм балалар өчен язган поэма, шигырьләре турында да әйтергә мөмкин. 96452 Шушы ук тауда «Зөл-факар» язулы шәрык кылычы да табыла ( пәйгамбәр Мөхәммәтнең Али киявенең легендар кылычы шулай атала). 96453 Шушы ук шәһәрдә әдип үзе туган илендәге соңгы әдәби әсәре дип исәпләнгән «Юлсызлар» пьесасын да яза. 96454 Шушы ук шәхесләр авылда колхоз төзелешендә дә башлап йөрүчеләр була. 96455 Шушы урынга бер парламент вәкилен император сайлый. 96456 Шушы училищеда белем алу аны техника өлкәсенә ымсындыра, механизмнарның серле төзелеше аны үзенә җәлеп итә. 96457 Шушы фактор Татарстанның бай мәдәниятын билгели. 96458 Шушы фетнәгә Ричард якташлары да кушыла. 96459 Шушы хайванның каурыйлары булган. 96460 Шушы халәттә алар инкубацион периодның тагын да озынаюына китерәләр. 96461 Шушы хезмәтләре өчен хөкүмәтебез аны орден һәм медальләр белән бүләкләде. 96462 Шушы хезмәттә тупланган аерым мәкаләләрдә ул табигатьтә хөкем сөргән закончалыкларны таныганын күрсәтә, сәбәплелек белән максатчанлык категорияләренә фәнни аңлатма бирә. 96463 Шушы хәл каты рәвештә үткәрелгән урыслаштыруы турында сөйли. 96464 Шушы хәл Флораның Казанга укырга килүендә хәлиткеч роль уйный. 96465 Шушы хөрмәттән Австралиянең башкаласы Сидней дип йөртелә башлый. 96466 Шушы чорга аның шәхси исемлегендә юк ителгән 21 дошман танкы, 17 орудие, 11 бронетранспортер, йөзләрчә фашист исәпләнә. 96467 Шушы чорда А. Васильев белән А. Журбин аны «Орфей һәм Эвридика» исемле беренче совет рок-операсында Орфей партиясен җырларга чакыралар. 96468 Шушы чорда аның әдәби иҗат эшчәнлеге башлана. 96469 Шушы чорда Габдулланың фамилиясе, «карый» сүзенә нигезләнеп, Кариев дип йөртелә башлый. 96470 Шушы чорда җиде газизләрнең берсе – Хәсән-шәех исемлесенең Гайнетдин авылы янында сакта торуы да билгеле. 96471 Шушы чорда иҗат иткән әсәрләренең күпчелеге югалган. 96472 Шушы чорда Кәшифәдә режиссер булу теләге уяна. 96473 Шушы чорда коллектив К. Нәҗминең «Булат бабай гаиләсе», Г. Насрыйның «Күңел дәфтәре», М. Фәйзинең «Галиябану» драмасы белән үзешчән коллективларның районара смотрында Арчада катнаша. 96474 Шушы чорда Латыйф Җәләйнең әдәби һәм гыйльми иҗат эшчәнлеге башлана. 96475 Шушы чорда районның барлык авылларына заманча юллар, елгалар аша тимер-бетон күперләр төзелде, район тулысынча газлаштырылды, социаль-мәдәни объектларның киң челтәре барлыкка килде. 96476 Шушы чорда татар халкы тарихы, Казан тарихы белән якыннан кызыксына, археолог А.Халиков, архитектура академигы С.Айдаров, архитектура докторы Н.Халитов һ.б. белгечләр белән таныша һәм иҗади хезмәттәшлек итә башлый. 96477 Шушы чорда ул Вашингтонның хардкор-командасы Scream өлеше була. 96478 Шушы чорда ул үзенең «Гаилә, шәхси милекчелек һәм дәүләтнең килеп чыгуы» дигән хезмәтен иҗат итә. 96479 Шушы чыганаклар, материаллар базасында, болгарларның монгол изүенә каршы көрәшен фактлар аша тасвирлап, бүгенге татарларның этногенезында монголларның бернинди дәһеле булмавын тәкърарлый. 96480 Шушы шәһәрдә 1452 елга кадәр яшәгән итальян Иосифат Барбаро нигездә Олы Урда татарлары турында язып калдырган. 96481 Шушы ызгышларның башында торган Хәйдәр аны тәхеттән баш тартырга мәҗбүр иткән, һәм Миңлегәрәй күпмедер вакыт генуялыларда яшеренеп торган. 96482 Шушы ысул Ричард Фейнман тарафыннан 1949 елда тәкъдим ителгән. 96483 Шушы электромагнит дулкыннарының озынлыгы (ешлыгы, дәрманы) иңшәмәхә (ультрафиолет) һәм гамма нурланышлары арасында тора. 96484 Шушы электромагнит дулкыннарының озынлыгы (ешлыгы, дәрманы) үтәшәмәхә (ультрафиолет) һәм гамма нурланышлары арасында тора. 96485 Шушы энергия тискәре тыгызлыгы гравитацион этешү көчен булдыра һәм корт тишегенә кысылып юкка чыгарга бирми. 96486 Шушы эшендә ул халыкара мөнәсәбәтләр комитетының рәис урынбасары булып эшли. 96487 Шушы эшеннән соң аның тора-бара кул бармаклары кәкрәеп каткан. 96488 Шушы эшне башкарып чыгу өчен комиссия төзелә. 96489 Шушы янкорманың уң ягы көньяк тарафыннан мәчеткә керү ясалган. 96490 Ш. Ходайбирдин премиясе лауреатлары * 70 тән артык журналист лауреат исемен алган. 96491 ШХОның хәрби блок булмавы игълан ителә. 96492 Ш (ша) — кирилл әлифбасының хәрефе, татар әлифбасында утыз икенче хәреф. 96493 Ш. Шаһгали үзенең “Бала бәхете – ана бәхете” исемле беренче пьесасын 1955 елда яза, ә илленче еллардагы колхоз авылы тормышын сурәтләгән “Таң атканда” (1956) исемле икенче пьесасы белән Г.Камал исемендәге Татар дәүләт академия театры сәхнәсенә аяк баса. 96494 Ш * Шәүкәт Галиев (1928-2011), татар шагыйре, Тукай премиясе лауреаты ( 1972 ). 96495 Шыгай ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 96496 Шыгай, Иске Шыгай — Башкортстанның Бүздәк районындагы татар авылы. 96497 Шыгайкүлбаш — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 96498 Шыгырдан, 1939 94 елларда Чкаловское, элегрәк — Шихирданы) — Чуаш Республикасының Батыр районында урнашкан зур татар авылы. 96499 Шыгырдан авылында Чуаш Республикасы мөселманнарының Диния нәзарәте бинасы урнашкан. 96500 Шыгырданда ел саен көрәш бәйгесе узып тора. 96501 Шыкмамай — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 96502 Шыкча авылы — катнаш милләтле. 96503 Шыкшá, — Сыры елгасының сул кушылдыгы. 96504 Шылангы — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 96505 Шыланлы — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 96506 Шынчара кундем) — Киров өлкәсенең көньяк-көнбатышында административ берәмлек. 96507 Шыпшыек — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 96508 Шыргайту ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 96509 Шырды ( ) — Сакмар елгасы кушылдыгы. 96510 Шырпыларны аларның кулы җиткән урыннарга куймагыз. 96511 Шырпының саламын машиналар эшли. 96512 Шырын авылы Касыйм ханлыгы аксөякләре Ширин (Ширинскийлар) биләмәсе булып тора. 96513 Шюльгипить-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 96514 Шюмеля — Мишә елгасы кушылдыгы. 96515 Щаный — Русия территориясеннән ага торган елга. 96516 Щебнюха — Русия территориясеннән ага торган елга. 96517 Щеглы ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 96518 Щеглята ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 96519 Щеглята (Старые) ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 96520 Щекинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96521 Щелина — Русия территориясеннән ага торган елга. 96522 Щелино ( ) — Ненец автономияле округының Котып аръягы районында урнашкан авыл. 96523 Щелконоговский ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 96524 Щель ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 96525 Щельябож ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан авыл. 96526 Щельяшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 96527 Щельяюр ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 96528 Щенники ( ) — Киров өлкәсенең Оричи районында урнашкан авыл. 96529 Щенниковский ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан кордон. 96530 Щенниковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 96531 Щербаки — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 96532 Щербаковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96533 Щербаковка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 96534 Щербаково ( ) — Мордовиянең Ләмбрә районына керүче татар авылы. 96535 Щербаково ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 96536 Щербак — Русия территориясеннән ага торган елга. 96537 Щербак һәм Тарасполь авылларын керткән Пензятка авыл советы үзәге. 96538 Щербачиха ( ) — Свердловск өлкәсенең Байкалово районы составына керүче авыл. 96539 Щербинка ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү шәһәре эчендә урашкан шәһәр. 96540 Щетинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96541 Щеткино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 96542 Щеткор-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 96543 Щёкино ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 96544 Щигры ( ) — Русия Федерациясенең Курск өлкәсендә урашкан шәһәр. 96545 Щино ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 96546 Щипа — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 96547 Щипичевщина ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 96548 Щитылькы — Русия территориясеннән ага торган елга. 96549 Щука-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 96550 Щукино ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 96551 Щуково ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 96552 Щупа-Талт-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 96553 Щучка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96554 Щучья 2-че — Русия территориясеннән ага торган елга. 96555 Щ, щ (ща) - кирилл әлифбасының хәрефе; татар әлифбасының утыз өченче хәрефе. 96556 Ыа — Русия территориясеннән ага торган елга. 96557 Ыбей-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96558 Ыб ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 96559 Ыб — Русия территориясеннән ага торган елга. 96560 Ыбын-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 96561 Ывары – Русия территориясеннән ага торган елга. 96562 Ыгы-зыгы мизгелдә түнтәрелеш нәтиҗәсендә бәреп төшерелгән сукыр татар ханы Тимер җирдә егылып төшә. 96563 Ыджидвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 96564 Ыджид-Юнко — Русия территориясеннән ага торган елга. 96565 Ыджыд-Анью — Русия территориясеннән ага торган елга. 96566 Ыджыд-Ёльвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 96567 Ыджыд-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 96568 Ыджыд-Изман — Русия территориясеннән ага торган елга. 96569 Ыджыд-Изья — Русия территориясеннән ага торган елга. 96570 Ыджыд-Каменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 96571 Ыджыд-Леса — Русия территориясеннән ага торган елга. 96572 Ыджыд-Ляга — Русия территориясеннән ага торган елга. 96573 Ыджыд-Нам — Русия территориясеннән ага торган елга. 96574 Ыджыд-Сава-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 96575 Ыджыд-Сунаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 96576 Ыджыд-Терехевей — Русия территориясеннән ага торган елга. 96577 Ыджыд-Тыю — Русия территориясеннән ага торган елга. 96578 Ыджыд-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 96579 Ыджыдъяг ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 96580 Ыек елгасына (тамагыннан 7 км ераклыкта), Әҗекәй янында коя. 96581 Ызбаларда, шулай ук, кышын терлек тә тотылган. 96582 Ызба өчендә учак ягыа алган, аның тирәсендә гаилә йоклаган. 96583 Ый — Русия территориясеннән ага торган елга. 96584 Ыкбаш — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 96585 Ык — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 96586 Ык елгасы белән чагыштырганда ул аз сулы. 96587 Ык елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 96588 Ык елгасының сул кушылдыгы Баулы суы буенда, Сембер – Уфа тимер юлының Бөгелмә станциясеннән 35 километр көньяк-көнчыгыштарак урнашкан. 96589 Ык кушылдыгы булып саналса да, Түбән Кама сусаклагычына коя. 96590 Ыкмель-Юльх — Русия территориясеннән ага торган елга. 96591 Ыкның кушылдыгы Сөн елгасы районны урталай бүлә. 96592 Ык — Русия территориясеннән ага торган елга. 96593 Ык Тамагы — Татарстан Республикасының Менделеевск районындагы торак пункт. 96594 Ык — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 96595 Ыкуся-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 96596 Ык-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 96597 Ылыслы агач сумаласы тигезләнә һәм җепсел келәйләнә. 96598 Ылыслы, киң яфраклы һәм катнаш урманнарда яши. 96599 Ылыслылар асклассы (Pinidae) — хәзерге заман ачыкорлыклыларның иң киң таралган һәм күн санлы төркеме. 96600 Ылыслыларның үзагачы сәнагатьнең күп тармаклары әчеп кыйммәтле чимал булып хезмәт итә. 96601 Ылыслылар, сирәгрәк яфраклы агачлар, үләнчел үсемлек орлыклары, бөреләре, җиләкләр, шулай ук бөҗәкләр (башлыча, коңгызлар), моллюсклар белән туена. 96602 Ылыслылар ( яки Coníferae) — 13-14 биологик бүлекләрнең берсе. 96603 Ылыслы урманнар бик аз. 96604 Ылыслы урманнарда органик матдәләр биомассасы күн күләмдә туплана. 96605 Ылыслы урманнарның күпчелеген карагай тәшкил итә. 96606 Ылысын һәм ботакларын үпкә, бөер, бавыр һәм ашказаны авыруларын дәвалаганда кулланалар. 96607 Ылыч ( ) — Русия Федерациясенең Пермь краенда урнашкан шәһәр. 96608 Ылыя — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 96609 Ындыр ае (21.8-21.9) – Идел Урал төрки халыкларында, Урак аенда җыеп алган игенне ындыр табагында эшкәртү чоры. 96610 Ындыр ае Милади тәкъвим буенча 21 августтан 21 сентябрьгә кадәр сузыла. 96611 Ын — Русия территориясеннән ага торган елга. 96612 Ырау – Русия территориясеннән ага торган елга. 96613 Ыргак бөгелешенең тирәнлеге 1,5 см дан артмаска тиеш. 96614 Ыргеншар ( ) — Коми Республикасының Ижма районында урнашкан авыл. 96615 Ыргыткан кеше чина баганасына таягын тидереп чинаны очырып җибәрә. 96616 Ыргыткан ташы төшеп урнашкан «класс» аның «өе» дип игълан ителә. 96617 Ыргыту чират белән иң ераккы сызыктан (сержантский) башлана. 96618 Ыргытучы чина агачы турылыгын көтүчедән соң үтсә, ул көтүче була. 96619 Ыру башлыгы һәм киләчәк пәйгамбәрнең абзые Әбу Талиб бервакыт үзенең бертуганының улына: «Мин бай кеше түгел, безнең өчен авыр вакытлар җитте, бу еллар безне тәмам ачыктырды, акча да, мал да калмады». 96620 Ыругка ике төр керә: * Эрбетче (Nucifraga caryocatactes) — Ауразиядә яши; * Америка эрбетчесе (Nucifraga columbiana) — Төньяк Америкада яши. 96621 Ыруглар һәм төрләр 22 төре билгеле, алардан 3 кырылып беткән. 96622 Ыруглар Элек кыр тавыкларыны көртлек кошлар семьялыгы эчендә махсус ассемьялык дип исәпләнделәр. 96623 Ыру исеме бу ыруга кергән барлык төрләр өчен гомуми була. 96624 Ырымбур, 1896. : "Бу авылда меңләп кеше, хатын-кыз, бала чагасы белән, егылу, штык кадап үтерелде, патшага тугры мишәрләр һәм башкортлар сөңге белән үтереп чыкты. 96625 Ырым елгасы ярында урнашкан. 96626 Ырым — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 96627 Ырынбур губернасы кыргыз ( казакъ ) мәгариф халык комиссариатында мәктәпләр буенча инспектор була. 96628 Ырынбур губернасында 1842 елда 61 ярминкә, 1850 елда 149 ярминкә эшли: 20 се шәһәр җирендә, 129 ы – авылда. 96629 Ырынбур губернаторы И.Неплюев тиз арада Бөрҗән улысына подполковник Исаков җитәкчелегендәге гаскәриләр командасын озата. 96630 Ырынбурдан 77 км көньякта, Казагыстан чиге янында урнашкан. 96631 Ырынбурдан Сакмар кальгасе аша узгач 59-нчы чакрымда — Пречистинский, ә аннан ары 47-нче (Ырынбурдан — 106) чакрымда Олы Иек тамагы тәңгәлендә Воздвиженский кальгасе. 96632 Ырынбурда Пролетарская урамында (89 нчы йорт) Әхмәт Хөсәенов йорты Тәрҗемәи хәле Бертуган Хөсәеновларның бабалары Казан губернасының Мамадыш өязе Кибәхуҗа авылыннан Оренбург якларына 1745 елда килә. 96633 Ырынбурда Фазыл Туйкин белән берлектә язылган «Төрек тарихы» дәреслеге генә билгеле. 96634 Ырынбур Диния нәзарәтен таркатып, җирле вак мөфтиятләр ясау планнарына каршы булган мөселман халкының протест хатларын күпләп бастыра. 96635 Ырынбур кадет корпусында укып чыга, 9 ел Төркестанда хәрби хезмәттә була. 96636 Ырынбур казак гаскәренең казаклары чик саклау хезмәтен үти. 96637 Ырынбурның икенче кадет корпусында укый, 1898 елда Михайлов артиллерия училищесын тәмамлый. 1902 елда поручик дәрәҗәсе ала, урыс-япон сугышында катнаша. 96638 Ырынбур округы ( ) — Урта Идел өлкәсе ( 1929 елның 20 октябреннән — Урта Идел крае ) составындагы административ-территориаль берәмлек. 1928—1930 елларда гамәлдә торган. 96639 Ырынбур өлкәсе биләмәләрендә ага. 96640 Ырынбур өлкәсендә башланып, Башкортстан биләмәләрендә ага. 96641 Ырынбур өлкәсенең Абдулин районы биләмәләрендә ага. 96642 Ырынбур өлкәсенең Александровка районы биләмәләрендә ага. 96643 Ырынбур өлкәсенең Беляевка районы биләмәләрендә ага. 96644 Ырынбур өлкәсенең Богырслан районы биләмәләрендә ага. 96645 Ырынбур өлкәсенең Грачевка районы, биләмәләрендә ага. 96646 Ырынбур өлкәсенең Әсәкәй районы биләмәләрендә ага. 96647 Ырынбур өлкәсенең Әсәкәй районыны биләмәләрендә ага. 96648 Ырынбур өлкәсенең Кызыл Гвардия районы биләмәләрендә ага. 96649 Ырынбур өлкәсенең Октябрь районы биләмәләрендә ага. 96650 Ырынбур өлкәсенең Пономаревка районы биләмәләрендә ага. 96651 Ырынбур өлкәсенең Самар өлкәсе биләмәләрендә ага. 96652 Ырынбур өлкәсенең Сарыкташ районы биләмәләрендә ага. 96653 Ырынбур өлкәсенең Северный районы биләмәләрендә ага. 96654 Ырынбур өлкәсенең Төйлегән районы, Башкортстанның Күгәрчен районы биләмәләрендә ага. 96655 Ырынбур өлкәсенең Төйлегән районы биләмәләрендә ага. 96656 Ырынбур өлкәсенең Төйлегән районы, Сарыкташ районы биләмәләрендә ага. 96657 Ырынбур өлкәсенең Тоцк районы биләмәләрендә ага. 96658 Ырынбур өлкәсенең Шарлык районы биләмәләрендә ага. 96659 Ырынбур өлкәсенең Яңа Сергиевка районы, Искеавыл (Иске Белогор) мәктәбендә җиде класс тәмамлаганнан соң, тимер юл техникумында укый, 1951 — 1954 елларда армиядә хезмәт итә. 96660 Ырынбур өлкәсе һәм Самар өлкәсе аша ага. 96661 Ырынбур районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 96662 Ырынбур үзәк мәчете янында автовокзал, Ырынбур дәүләт университеты урнашкан. 96663 Ырынбур уку округы попечителе институтны ачык итеп иглан иткәч, тантанала катнашканнарның барысы исеменнән халык мәгарифе министрына телеграмма төзелә һәм җибәрелә. 96664 Ырынбур экспедициясенә И.И. Лепёхин, И.П. Фальк белән бергә җитәкчелек итә. 96665 Ырыс — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 96666 Ыскак — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 96667 Ысуллар Шахталы, кайтарма яки электростатик мичләрдә, конвертерларда һ.б. алып барыла. 96668 Ысулның кулланышы чикләнгән, ләкин бәләкәй массалы Җир-сыман планеталар ачылып була. 96669 Ысулына ияреп, Аллаһы Тәгаләне вәкил итеп, эшләрен төзәтүче, дөрес юлга куючы димәктер. 96670 Ысылдавык аккошның гәүдәсе, муены озын, кызгылт сары томшык төбендә калынайган кара урыны бар. 96671 Ыуадараш — Русия территориясеннән ага торган елга. 96672 «Ышанмаучы Фома» исемле идиома аерым халыкларда сөйләгәнгә бик ышанмый торган тыңлаучыны аңлата. 96673 Ышану буенча, Су анасы балалар канын имәргә бик ярата, имеш. 96674 Ышану буеча, Җалмавыз, ешрак, карчык кыяфәтендә гәүдәләнеш тапкан. 96675 Ышанулар буенча, Мәцкәй, үлгән сихерче җаны булып, кешеләр янында яшәвен дәвам иткән. 96676 Ышанулар буенча, өй иясен баксаң, яхшы асрасаң, ул күп игелек китерә, кайбер чакта аның күңелен табу бик файдалы да була. 96677 Ышанулар буенча, Пир кешеләрне акылдан шаштыра алу саләтенә ия булган. 96678 Ышанулар буенча, ул йөзен күрсәтмичә генә кешегә кияүгә чыгып, соңыннан ирен ашый торган була. 96679 Ышанучылар арасында нигездә кальвинистлар, шулай ук католиклар да бар. 96680 Ышанучылар нигездә Ислам динендә. 96681 Ышанучыларның 96 % — мөселманнар : шуларның төрле чыганаклар буенча 96-99 % — сөнниләр, 1-4 % — шигыйләр; 3% — христианнар (православ). 96682 Ышанычлы бирелгән мәгълүматларны саклау өчен магнит өлкәләр бер-берсен куганда була торган язу материалы үзеннән демагнитизациягә каршы торуга мохтаҗ. 96683 Ышналы — Русия территориясеннән ага торган елга. 96684 Ышна Тау ягы төбәгендә урнашкан авылларда шактый күзәтелә. 96685 Ӹ, ӹ — кирилл әлифбасының хәрефе, таулы мари телендә генә кулланыла. 96686 Ьәм бу тенденция белән протестантлар идеологиясенең якынлыгын күрү читен түгел. 96687 Ьәм бу факторның беренчеллеге хәзерге этапта җәмгыятьнең эчке асылында ук чагыла. 96688 Ьәм әнә шул шәхесне хакимият башында торган большевиклар соң дәрәҗәдә җәберлиләр. 96689 Ьәм киресенчә, шәфкатьсезлек, үтерүләр һәм башка җинаятьчел маҗаралардан торган телевизион тапшырулар кешеләрнең, бигрәк тә яшь буынның, психологиясендә нәкъ шушы юнәлештәге принципларны тәрбияли. 96690 Ьәр кешенең бәхеткә хокукы бар. 96691 Ь. Йосыпов авыл зиратында XVI йөзнең беренче яртысына мөнәсәбәтле кабер ташы язмалары таба. 96692 Э Башкортстан атом электр станциясе, Башкорт АЭСы ( ) — төзелеп бетмәгән атом электр станциясе; Башкортстанның төньяк-көнбатышында, Агыйдел белән Чулман елгалары кушылган урында, шул максаттан төзелгән, монопрофильле Агыйдел шәһәре янында урнашкан. 96693 Эбелю — Русия территориясеннән ага торган елга. 96694 Эванджелин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 16 километр озынлыкта булган кратеры. 96695 Эварист ике тапкыр Париждагы политехник мәктәпкә имтиханнарны бирә алмый: аның уенча, кызыклы булмаган имтихан сорауларына җавап бирәсе килми. 96696 Эвгленалар һәрвакыт сулыкның фотосинтез өчен уңайлырак булган яктырак өлешенә йөзәләр. 96697 Эвелин ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 96698 Эвенк теле балалар бакчаларының әзерлек төркемнәрендә, башлангыч сыйныфларында, факультатив буларак 8 нче сыйныфка кадәр укытыла. 96699 Эвенк телендә 45,1 % кеше иркен сөйләшә алды. 96700 Эверглейс милли паркы бар. 96701 Эверсман әрләне гади әрләннән өстенең җирән коңгырт, корсагының ак төстә булуы һәм күкрәгендә кара таплар булуы белән аерыла. 96702 Эверсыман әрләне һәм соры әрлән Татарстанның Кызыл китабына кертелгән. 96703 Эвмен шөпшәләре ялгыз яшиләр, ояларын төрле куышлыкларда төзиләр яки күзәнәкле ачык балчык оялар ясыйлар. 96704 Эволюционизм тәнкыйте Төрле галимнәр төркеме шулай ук эволюция теориясен тәнкыйтьләп, аның фәнгә каршы килгәнен дәлилли. 96705 Эволюция барышында архегоний һәм антеридий төзелешенең гадиләшүе күзәтелә, ә ябыкорлыклыларда алар тулысынча юкка чыга. 96706 Эволюция барышында гаметаларның диморфизмы (аларның бер-берсеннән аерымлыгы) көчәя. 96707 Эволюция барышында телом һәм ризомоидлардан бәбәкләр һәм тамырлар барлыкка килгән. 96708 Эволюциядән аермалы буларак инкыйлаб тизрәк, мөһимрәк сыйфат үзгәрешләренә китерә. 96709 Эволюция исәпләвендә ( кырмыскалар колониясе яки кисәкчәләр җыелмасы оптимизациясе кебек) коллектив аң алгоритмнары бар һәм (генетик алгоритмнар һәм генетик программалау кебек) эволюцион алгоритмнар бар. 96710 Эволюция күренешен аңлатучы берничә теория бар. 96711 Эволюциянең гаметофитлы юнәлешендә үсемлекләрнең яшәү циклында гаметофит өстенлек итә, ә спорофит гаметофитның органына кадәр редукцияләшә, димәк, мөстәкыйль үсемлек булмый. 96712 Эволюция нәтиҗәсендә ике төрле үткәргеч тукыма— ксилема һәм флоэма барлыкка килә. 96713 Эволюция процессы вакытында бу сөйрәлүчеләр азаклыклар югалткан, алар бур һәм кызыл төсле булырга мөмкин, аларның муены һәм башы кыен аерыла. 96714 Эволюция процессында япма тукымаларның башка төрләре дә (перидерма һәм кайры) барлыкка килә. 96715 «Эвэды ин» (Эвенк тормышы) рус-эвенк телле газета нәшер ителә. 96716 ЭГД белән бәйле беренче мистик тәҗрибә моннан гыйбарәт: янучы шәм алдына корона ясаучы оч куела иде, һәм нәтиҗәдә шәм сүнә. 96717 Эгей Диңгезе материктан көнчыгышта ята, Ионик Диңгез көнбатышта һәм көньякта Урта Диңгез. 96718 Эгоистлык, гомумән, кешенең табигатенә хас сыйфат буларак, борынгы заман кешеләренең уй-фикерләрендә, аларның практик эшләрендә чагылып килгән. 96719 Эгут-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 96720 Эдди Риган Мерфи 1961 елның 3 апрелендә Нью-Йоркның Бушвик районынында дөньяга килә. 96721 Эдербес — Русия территориясеннән ага торган елга. 96722 Эдингер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,3 километр озынлыкта булган кратеры. 96723 Эдома — Русия территориясеннән ага торган елга. 96724 Эдуард I 1298 елда яңадан Шотландиягә гаскәр белән керә һәм Фолкерк сугышында шотландиялеләрне тар-мар итә. 96725 Эдуард III диңгез бәрелешендә җиңә. 96726 Эдуард Салман улы Кульпин-Гобәйдуллин — тарихчы, икътисадчы, Шәрыкны өйрәнгән фәлсәфәче, икътисад фәннәре кандидаты, фәлсәфә фәннәре докторы, тарих кафедрасы мөдире, Русия фәннәр академиясенең баш фәнни хезмәткәре, «Тарих һәм замана» журналы авторы. 96727 Эдуард Ситдыйковның кызы. 96728 Эжолты ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 96729 Эжъес-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 96730 Эзеңгилээр термины эзеңги – өзәңге (стремя) сүзеннән килеп чыга һәм бу стильнең төп сыфатларын тапшыра. 96731 Эзәрлекләү нәтиҗәсендә, Пастернак 1959 елда үпкә яман шеше белән каты авырта башлый һәм 1960 елда үлә. 96732 Эзәрлекләү һәм кысу никадәр зур булса да, Габдрәшит Ибраһимов Русиядә калган төрки-мөселманнар белән арасын өзеп бетерми, ул гына да түгел, вакыты-вакыты белән Петербургка кайтып, фикердәшләре белән анда милли һәм дини газета-журналлар чыгаруга ирешә. 96733 Эзәрлекләү һәм үлеме Сталинның үлеменнән соң хакимият өчен барган көрәштә Жуков мөһим роль уйнаган, үзе Берияга арест салып, дәүләт күтәрелеше ясарга мөмкинлек калдырмаган. 96734 Эзләнүләр * 1816 – беренче басма хезмәте чыга. 96735 Эзләнү объекты һәм методологиясе буенча җәмгыять фәннәре белән тәңгәл килә яки кисешә, шул ук вакытта табигать фәннәре һәм төгәл фәннәр белән бу критерийлар буенча капма-каршы тора. 96736 Эзләп тапканда, аның гәүдәсе инде суынган була. 96737 Эзләү вакыты вакыт узу белән әкренләп камилләшүен дәвам иткән. 96738 Эзләү вакыты – ул башның дискның бирелгән мәгълүматлар саклана торган трекына сәяхәт итәргә күпме вакыт алганның чамасы. 96739 Эзләү вакыты Уртача эзләү вакыты high-end серверлар өчен 3 мс-тан мобиль саклагычлар өчен 15 мс-ка, шул ук вакытта гади мобиль саклагычларда 12 мс һәм иң гади өстәл санакларда 9 мс тирәсе дәрәҗәләр ала. 96740 Эзләүгә һәм Монголия далаларына җибәрергә яраклыларын сайлап алуга җиде ел вакыт китә. 96741 Эзмә — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 96742 Эини ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 5,9 километр озынлыкта булган кратеры. 96743 Эйбза (Азипс, Зыбза) — Русия территориясеннән ага торган елга. 96744 Эй-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 96745 ЭЙК чыганагында коргы электростатик көченә каршы юнәлештә хәрәкәт итә. 96746 Эйла ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,5 километр озынлыкта булган кратеры. 96747 Эйнштейн — 300дән артык фәнни эш, шулай ук фән тарихы һәм фәлсәфәсе буенча якынча 150 китап һәм мәкалә авторы. 96748 Эйнштейн теориясе буенча тартым фәза-вакытның кәкрәюе нәтиҗәсендә хасил була, шартлы рәвештә материаль булмый (эмпирик дискрет түгел) һәм бүтән тәэсир итешүләр кебек яктылык тизлеге белән таратыла. 96749 Эйнштейн тигезләмәсенең чишелеше Бу тигезләмә һәркайда эшли, хәттә кара тишек янында, ләкин аналитик чишелешен табырга бик кыен. 96750 Эйтоку — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 105 километрлы кратеры. 96751 Эйфель каланчасы француз революциясенең 100 еллыгы хөрмәтенә сафка баскан, аны төзүдә 7 мең тоннадан артык тимер тотылган. 96752 Эквадор территориясе табигать ягыннан 3 өлешкә бүленә: Ориенте (тауалды тигезлекләр), Сьерра ( Анд таулары ) һәм Коста, ягъни "яр буе" (Анд таулары итәге һәм Гуаяс үзәнендәге түбәнлекләр). 96753 Экватордан ерак түгел. 96754 Экваториаль климат даимилеге белән аерылып тора. 96755 Экваториаль пояс Конго (Заир) елгасы бассейнының бер өлешен һәм Гвинея култыгы яр буйларын үз эченә ала. 96756 Экватор өлкәсендә 2000 мм га кадәр явым-төшем була. 96757 Эква-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 96758 Экербак — Русия территориясеннән ага торган елга. 96759 Экзистенциализм агымының күренекле вәкиле. 96760 Экзомарс программасы буенча беренче галәми аппарат 2016 елда, икенчесе 2018 елда җибәреләчәк. 96761 ЭкзоМарс (русча Экзомарс, инглизчә ExoMars) — Марсны тикшерү буенча Рәсәйнең Федераль галәми агентлыгы ( Роскосмос ) һәм Аурупа галәми агентлыгы уртак программасы. 96762 Экипаж кыю рәвештә сугышка кереп, 6 танкны һәм җиңел машинаны яндыра. 96763 ЭККА Көнчыгыш фронты каршы һөҗүменең состав өлеше. 96764 Эклектика милли – романтик модерн белән үрелеп бара. 96765 Эклиптикадан якынча 5° ераклыкта булса, ул вакыт-вакыт Ай һәм сирәк кенә планеталар тарафыннан каплана. 96766 Эклиптика яссылыгына (Җирнең орбитасы яссылыгына) карата Җирнең күчәренең авышлыгы Җирнең тәүлеклек әйләнүе — Җирнең үз күчәре тирәсендә бер йолдыз тәүлеге периодлы әйләнүе. 96767 Экологик вазгыть Швейцариянең «Яшел Хач» һәм АКШның Блэксмит институты галимнәрендә булган мәгълүматлар буенча, Дзержинск планетабызның экологик яктан имин булмаган урыннарның беренче унлыгына керә. 96768 Экологик проблемалар Диңгезнең экологик проблемалары ярларында нефть чыгару һәм ташу белән, елгалардан агып килүче зарарлы матдәләр һәм диңгез ярларында урнашкан шәһәрләр белән бәйле. 96769 Экологик проблемаларны киметү юллары * Тегәл җир эшкәртү. 96770 Экологик проблемалар Халык хуҗалыгының табигатькә иң зур зыян китерүче тармагы булып авыл хуҗалыгы санала. 96771 Экологиянең бу юнәлеше лихепоипдикация дип атала. 96772 Экологиянең иң мөһим төшенчәләренең берсе. 96773 Экологиясе ягыннан үсемлекләр яктылык яратучыларга һәм күләгә яра­тучыларга, дымлы (тропик, субтропик) яки коры җирдә үсүчеләргә бүленә. 96774 Эконда ( ) — Красноярск краеның Эвенкия районында урнашкан авыл. 96775 Экономика Авыл хуҗалыгы җирлеге. 96776 Экономика Төп предприятияләре: заводлар — «Трансмаш», консерваныкы (эшләми), кирпеч (эшләми), төзелеш конструкцияләре (эшләми); икмәк заводы, җиһаз (эшләми), тегү фабрикалары. 96777 «Экономист» журналы бу шәһәрне 2006 елга каләр, 14 ел буена иң кыйммәт (яшәү хакы иң югары) дип белдергән. 96778 Экотоп - билгеле бер территориядә абиотик факторларның күплеге. Экотоп климат һәм туфрак-грунт факторлары күплегеннән тора. 96779 Экрандагы пиксельләр челтәре куе булган саен, сурәт яхшырак сыйфатта алына. 96780 Экраннарга чыккан «Йолдызларга беренче рейс» фильмына шуның бер өлеше кергән. 96781 Экс-ан-Прованс (Экс-аң-Проваңс, ) — Франсаның Прованс-Әлп-Кот д'Азур төбәгендә урнашкан шәһәр. 96782 Экскаватор һәм вагоннар ремонтлау, цемент, пыяла, сөт заводлары. 96783 Эксклюзив шартнамәдән тыш, сатып алучыга сатып алынган әйбергә эксклюзив хуҗа булу хакын бирмәгән экономик эшчәнлек. 96784 Экспедиция 1821 елның июль—августта 751 көнлек диңгез әфәреннән соң Кронштадтка кайтып килгән. 96785 Экспедиция зур авырлыклар белән Аляскага кадәр барып җитә. 96786 Экспедицияләр вакытында күп географик ачышларны эшли. 96787 Экспедиция материалларыннан Һарун Таҗиев 48 кыска һәм тулы метражлы фильм ясаган, 34 китап, төрле фәнни мәкаләләр, монографияләр язган. 96788 Экспедицияне инглиз һәм һолланд сәүдәгәрләре Кытай вә Һиндстанга Испания һәм Португалия ләреннән иң уңай су юлын табу максатында оештырган. 96789 Экспедиция тәфсиләтләрен хариталар атласы белән нәшер иткән. 96790 Эксперименталь фармакология һәм токсикологиягә нигезче француз физиологы һәм патологы К. Бернар сала. 96791 Эксперимент тәмамлангач, сәламәтлек өчен нәтиҗәләр шаккатыргыч иде (мәсәлән, авырлык 12 кг-га артты). 96792 Экспертлар бәяләмәсе буенча, илдә корылыктан 25 меңнән артык аграр хуҗалык зыян күрде. 96793 Экспертлар бу китап өчен 25-30 миллион доллар сорый. 96794 Экспертлар спектакльләрне театрларга барып яки видеоязмада карап сайлап алалар. 96795 Экспертлар фикере буенча, XXI гасырда СПИДка тотылган чыгым алга киткән илләрнең хәрби бюджетыннан күбрәк булырга мөмкин. 96796 Экспертлар фикеренчә, ул шешәләргә судан башка әйбер дә салырга ярамый һәм пластик савыт-саба бер тапкыр файдаланылганнан соң кабат кулланылырга тиеш түгел. 96797 Экспозициядәге беренче бүлектә әдип үзе тудырган муллалар образының өченче тибы «татар халкы яшәешенә зыян сала-сала урталыкта сөйрәлүче» Рәхим мулланың тормыш-яшәеше, авыл халкының мәдәни үсешендә аның роле турында сөйли. 96798 Экспозициядә — сугышчан юлны күрсәтүче зур дивар хариталары, фотодиварлар, документлар күргәзмәсе, ветераннарның истәлекләре, солдатларның хатлары, макетлар, альбомнар, сувенирлар, рәсемнәр урын алган. 96799 Экспорт: авыл хуҗалыгы продукциясе. 96800 Экспорт буенча бәләкәй генә Сингапур галәмәт зур Кытайны куып җиткән һәм 1,5 мәртәбәгә Русияне узып киткән. 96801 Экспортка ВАЗ-21099 Lada Forma, Lada Sagona, Lada Sable, Lada Samara Saloon исемнәре астында чыгарылган. 96802 Экспорт: кием, текстиль, машина һәм җиһазлар, дарулар, йорт җиһазлары, авыл хуҗалыгы продукциясе. 96803 Экспорт: креветкалар, кешью чикләвекләре, мамык, шикәр, агач. 96804 Экспортның 90%-ы - нефть һәм нефть продуктлары. 96805 Экспорт өчен эшләнгән беренче КамАЗ автомобильләре 1977 елда Польшага озатылган иде. 96806 Экспорт: тау рудасы чималы (бәянең 95%-ыннан артыгы), нефть, табигый газ. 96807 Экспорт: тау файдалы казылмалар чыгару һәм авыл хуҗалыгы продукциясе. 96808 Экссудатлы-пролифератлы процесс күз катлауларының склерозы белән тәмамлана. 96809 Экстенсив ит хайванчылыгы: эре мөгезле мал-туар, дуңгызчылык, сарыкчылык. 96810 Экстерн рәвештә Чита шәһәре ирләр укытучы гимназиясен чыгарылыш мтиханнары тапшыра. 96811 Экстерн тәртибендә Ташкент юридик мәктәбен тәмамлый. 96812 Экстерн юлы белән мәктәпне Биккинин Абдулла Зиннәт улы, (Урысбага мәктәбе укытучысы) һәм Гайнуллина Сания Хайретдин кызы (мәктәп бухгалтеры) тәмамлады. 96813 Экстремаль шартларда кешене саклау чаралары (КСЧ) турында хезмәтләре бар. 96814 Экстремум - бирелгән күплектәге функциянең үсүе кимүгә алмашына торган яки кимүе үсүгә алмашына торган ноктасы. 96815 Элĕк районĕ) — Чуашстанның төньяк-көнбатышында урнашкан муниципаль район. 96816 Элеваторларда эләңгәчләрнең биеклеге 40 метрдан артмый һәм ешрак игенне чәчеп киптерүдә кулланыла. 96817 Элегерәк, китаплар язганда, яңа юлларны кызыл хәрефтән башлаганнар. 96818 Элегрәк авыл хәзерге урыныннан бераз өстәрәк, олы юлга елышып ук утырган булган. 96819 Элегрәк бары тик серверларда гына кулланылса, бүгенге көндә аны кесә телефоннарыннан алып супер-санакларга (supercomputers) кадәр урнаштыралар (install). 96820 Элегрәк галимнәр төрле фактлар теркәп кенә китсәләр, бу галим тулы бер тарихи әсәр язган. 96821 Элегрәк "Генераль сызык өчен", «Җиңү байрагы» һәм «Азатлык» исемнәре белән чыга. 96822 Элегрәк заманнарда әстерхан татарлары, башлыча, үз этник төркемнәре вәкилләре белән никахлашуны хуп күргән. 96823 Элегрәк иснәү бүлекләренең өлеше буларак функция итүче баш мие, кеше миенең катлаулырак функцияләрендә катнаша. 96824 Элегрәк кабартманы иртәнге ашка ипи камырыннан — арыш оныннан изгән камырдан пешергәннәр. 96825 Элегрәк камзуллар (ирләрдә, хатыннарда) чабулы, ябык күкрәкле, тар утыртма якалы, өч яки биш билле һәм тезгә җитәр-җитмәс озынлыкта булган. 96826 Элегрәк кое (шахта) алымы белән чыгарылса, XIX гасыр уртасында нефтьне боралау тишемнәре (скважина) алымы белән чыгара башлыйлар. 96827 Элегрәк махсус “гэль шрифты” – Cló Gaelach та булган, XX гасыр уртасына кадәр ирланд телендәге китаплар нәкъ шул “утрау готикасы” шрифтында басыла иде. 96828 Элегрәк мишеньнәр һәм дротиклар төрле булса, хәзерге заманда дартс уены стандартлаштырылган, кагыйдәләре һәм мишене билгеләнгән. 96829 Элегрәк скаляр төшенчәсе төрле күрсәтмә дәрәҗәсе параллелизмы тарафыннан тәкъдим ителгән бер цикл эчендә башкарылган күрсәтмәләр санын чагыштыру өчен кулланылган. 96830 Элегрәк уйнала торган реал-теннистан аермалы буларак, хәзер уенчылар түбә астында гына уйнамыйлар, ә ачык һавада да ярыша алалар. 96831 Элегрәк чыккан каты диск саклагычларында күп эшләгәннән һәм тузудан соң начар секторлар барлыкка килергә тенденция булган; алар эшкә тәэсир итмәслек итеп "билгеләнә" алган; кыска вакыт эчендә бик күп секторлар барлыкка килмәсә, бу нормаль булып саналган. 96832 Элегрәк шахмат кодексы уенчының 50 йөрүдән соң җиңү барыбер булачагын дәлилли алган очракта, аңа өстәмә рәвештә тагын 100 тапкыр йөрү мөмкинчелеген бирә торган булган. 96833 Элегрәк шәһәрләрдәге үзәк мәчетләрдә, минбәр һәм михраб белән янәшә, рәшәткәдән эшләнгән павильон рәвешендәге аерым бүлеп алынган урын — максүрә була. 96834 Элегрәк язылган көйләрне оркестр өчен яңадан яза, Отырар шәһәрен казыганда табылган уен кораллары (мәсәлән, саз сорнай, сыбызгы, шанкубыз) оркестрда өр-яңадан яңгыраш ала. 96835 Элегрәк язышу аркылы шахмат уйнау киң таралган булса, хәзерге заманда аны Интернет аша онлайн уйнау алыштырып бара. 96836 Элегрәк ярышларны Бөтенсоюз хоккей секциясе оештырса, 1959 ел-дан бу эш туплы һәм шайбалы хоккейны берләштергән Хоккей федерациясе карамагына күчә. 1967 елда ул Хоккей федерациясе (шайбалы хоккей) белән Туплы һәм чирәмдәге хоккей федерациясенә бүленә. 96837 Элек авыл бик зур булган, урамнарын Эш урамы, Тегәрҗеп урамы, Түбән оч, Югары оч, Чүлмәк атавы дип йөрткәннәр. 96838 Элек авылда ике мәхәллә булган, ике мәчет эшләгән. 96839 Элек авылда мәчет эшләгән. 96840 Элек авылда өч мәчет эшләгән, 1920 елда дүртенчесен күтәргәннәр. 96841 Элек аерым биологик төр булып саналаса, бүгенге көндә исә урман мәчесенең астөре дип исәпләнә. 96842 Элек алгы пыяланы чыныктырылган куркынычсыз пыяладан ясасалар да, хәзер, гадәт буларак, аны куркынычсыз ламинацияләнгән пыяла (триплекс)тан ясыйлар. 96843 Элек аның суы бик көчле булып тирәннән чыккан. 96844 Элек аның янында авыл Советы бинасы булган, һәм күлгә Совет күле дигән исем ябышып калган. 96845 Элек аны хатыннар күлмәк астыннан муеннарына бәйләп калдырганнар. 96846 Элек Апаста базар үткәрелгән, ә базарның иң данлыклысы Каратун булган. 96847 Элек атомнарны бөтенләй бүленмидер диеп уйлаганнар. 96848 Элек барлык матчлар да ачык һавада үткәрелә, ә беренче ябык боз мәйданчыклары бары 1870 1890 елларда гына барлыкка килә. 96849 Элек барыслар ыругына ирбислар да кертелгәннәр. 96850 Элек бездә «ипидер» дип ант итү гадәте дә булган. 96851 Элек бер партияле системалы һәм хакимияте барлык Кытайга җәелгән дәүләт була, бүгенге көндә исә Тайвань утравын һәм аның тирәсендәге вак утрауларны үз кулында тотучы демократик дәүләт. 96852 Элек бозлыклар булган җирләр ылыслы һәм катнаш урманнар белән каплана. 96853 Элек Бөти тауда Мамадыш Әкил крестьяннары белән Татар Танае һәм Рус Танае халкы икесе бер яктан шул тирәдәге бәхәсле җир өчен сугыша торган булганнар. 96854 Элек Боһемия Чех кыйраллыгының үзәге булган. 96855 Элек бу атауда яшәгән халык чүлмәк ясаган. 96856 Элек бу төргә Һиндстанның көнчыгышында һәм Һинд-Кытай илләрендә торган тазкалар төркемнәрене дә кертелгәннәр, соңрак исә аерым Нечкә томшыклы комай ( ) төренә аерып чыгарганнар. 96857 Элек бу үзәндә шаулап каен агачлары үскән. 96858 Элек бу улус татарлары терлек асрау һәм төньяк тайга урманнарында сунарчылык белән шөгыльләнгән булсалар, ханлык дәверендә игенчелек һәм шәһәр культурасы да үскән. 96859 Элек бу урында сазлык булган. 96860 Элек буш булган урыннарда өйләр күреп, бу кешеләрнең исе китә һәм алар: ”Менә ничек тырышкан!” 96861 Элек бу юлдан Күтәмә авылына базарга йөргәннәр. 96862 Элек — водь белән беррәттән Ижора җиренең төп халкы. 96863 Элек волость үзәге булып торган. 96864 Элек гөмбәләрне үсемлекләргә керткәнгә микология хәзер дә биологиянең бүлеге дип санала. 96865 Элек Дәүләт Думасы депутаты (IV, V чакырылышлары), эшкуарлык буенча Дәүләт Думасы комитеты эчендә аскомитет җитәкчесе, экология һәм табигать байлыклары буенча комитетының рәисе урынбасары, мәдәният буенча комитетының рәисе булган (2004—2011). 96866 Элекеге Пруссия патшалары җыелмасы сугыш вакытында өлешчә эвакуацияләнә, өлешчә качырыла. 96867 Элек еш «алгорифм» дип язалар иде, хәзер мондый язылыш сирәк кулланыла, әмма, шулай да очрый (мәсәлән, Марковның нормаль алгорифмы). 96868 Элек Җаңҗоу (Цзянчжоу) исем астында мәгълүм булган. 1189 елдан хәзерге исемен йөртә. 96869 Элек җил тегермәннәре булган. 96870 Элек Зөя өязенең Ташкабак волосте үзәге була. 96871 Элек ике авылга ике мәктәп булса, әле Яңа Мочалидә урта мәктәп бар. 96872 Элек, имин генә узып китсә ярар иде бу дип, авыл халкы борчылып күзәтеп торган. 96873 Элек исә атама «liddle Franke» («кечкенә Франция») сүзтезмәсеннән барлыкка килгән. 96874 Элек Иске Әнҗерә авылы янындагы җирләр Иске Камка авылыныкы булып исәпләнгән. 96875 Элекке аңлатуда “тәртип” сүзе урынына “бер-бер артлы килү” (последовательность) сүзе кулланылган, әмма компьютерлар эшендә параллельлек үсеше белән «бер-бер артлы килү” сүзен гомумирәк нәтиҗәгә ия “тәртип” сүзенә алмаштыра башлаганнар. 96876 Элекке аптекаларда минераль сулар, парфюмерия дә сатылган. 96877 Элекке атамасы - Чукраклы авылы. 96878 Элекке бердәм команда икегә бүленгән була. 96879 Элекке вакытларда Казан шәһәренә баручылар шушы тау аша кичкәннәр. 96880 Элекке вакытларда келәү асмаган кешене «келәвең дә юк синең» дип кимсеткәннәр. 96881 Элекке вакытта авылда биш мәхәллә булып, һәр мәхәлләгә үз мәчете хезмәт күрсәткән. 96882 Элеккеге гыйбадәтханәдән бары дивар — Егълау-сыктау дивары сакланып калган. 96883 Элеккеге китапларда аны, титул бит таушалмасын, бозылмасын өчен, титул бит алдына куйганнар. 96884 Элеккеге папа кебек үк, ул үзенең вазифасын мөмкин кадәр гадиләштерергә тырыша, король атрибутларын бетерергә омтыла. 96885 Элекке Германия оккупацияләнгән территорияләрдә яңа дәүләтләр барлыкка килделәр: Эстония, Латвия, Литва, Белорусия, Польша, Украина. 96886 Элеккеге СССРда суфичылыкка урын калмый, әлбәттә. 96887 Элеккеге Татарстан Республикасы Мәгариф министрлыгы Мәгариф һәм фән министрлыгы итеп үзгәртелә. 96888 Элекке елларда аеруча табигать күренешләрен, натюрмортларны төшерүгә өстенлек бирсә, соңгы елларда исә үзен бик оста портретлар язучы итеп тә танытты. 96889 Элекке заманда бу урыннарга Себер ханнары хуҗа булган. 96890 Элекке заманнарда, Зәй-Каратай авылы урыны калын урманнар белән капланган булып, бары тик елга һәм күл буйларында гына эреле-ваклы аланнар була. 96891 Элекке исеме ( 1893 1918 ) — Павел Михайлович һәм Сергей Михайлович Третьяковлар исемендәге Мәскәү шәһәре сәнгать галереясе. 96892 Элекке исеме — 9 гыйнвар исемендәге. 96893 Элекке Казан ханлыгы биләмәләрендә XVI гасырның 2 нче яртысында башта сарайга караган һәм ясаклылар авылларында, XVIII гасырдан губернаның барлык өлешендә волостьларга бүленеш тәртибе кертелә. 96894 Элекке Керенск өязе башка татар авыллары шикелле ук ул урыслар килгәнче корылган була. 96895 Элекке китабы нибары 210 биттән генә гыйбарәт булса, соңгысы 480 битле булып, галимнең тормыш юлына, эшчәнлегенә караган документлар, фоторәсемнәр белән истәлекләрне дә эченә алган. 96896 Элекке кыюлыклары һәм шушы батырлыгы өчен, 1945 елның 24 мартында лейтенант Т. Гыйләҗетдиновка Советлар Союзы Герое исеме бирелә, Ленин ордены һәм “Алтын йолдыз” медале тапшырыла. 96897 Элек келәүне, бер капчыкка төрле сөякләр, ат башы сөякләре тутырып, келәтләргә, сарай-абзарларга, чормаларга асканнар. 96898 Элекке мәктәписке мәчет бинасында урнашкан булган. 96899 Элекке мәчет урнашкан урынны Мәчет атавы дип йөртәләр. 96900 Элекке Пенза губернасы территориясендә хәзерге Мордовиянең һәм Пенза өлкәсенең зур өлешләре урнашкан. 96901 Элекке прапорщик бу җиһазларны Казанга алып кайта һәм гимназия бинасында татарның беренче типографиясен ачып җибәрә. 96902 Элеккерәк елларда «Тантана» — Камал театры премиясе булса, 2011 елдан дәүләт премиясе дәрәҗәсенә күтәрелә. 96903 Элекке сәүдәгәрләр йортларының биналары (башлыча 2 катлы: 1нче катлары таштан, 2нчеләре — агачтан; 19 гасырның 2нче яртысында) мәдәни мирас объектлары булып тора. 96904 Элекке ССРБ җирләрендә кырымтатар телендә сөйләшүчеләр саны якынча 350 мең кеше тәшкил итә. 96905 Элекке ССРБ илләрендә ватандашлар хокукы - мөлкәт һәм хосусый мөлкәт булмаган мөнәсәбәтләрне тәртипкә салучы хокук тармагы булып санала. 96906 Элекке Уфа, Ырынбур һәм Пермь губерналарында яшәгән барлык татар һәм иске татар телендә иҗат иткән әдипләр башкортныкы итеп игълан ителә. 96907 Элекке хәленә кире кайтарылган сет — коры яки куертылган сөткә су кушып җитештерелгән сөт. 96908 Элекке Шакулов мәктәбе бинасы Архитектура Зөябашта Акчуриннар төзеп калдырган шактый тарихи биналар саклана. 96909 Элекке ялчы бай булып, үзенә ялчыны түгәрәктән сайлап ала. 96910 Элек кисеп бетерелгән урманнар урынын куаклыклар һәм тәбәнәк буйлы агачлар алган. 96911 Элек Конюхово, Екатерининский исемнәрен йөрткән. 96912 Элек крестьяннар, урманнан юкә кисеп, мунчала ясау өчен буага юкә кабыгы батырганнар. 96913 Элек кулланылган кәгазь һәм кәгазь калдыклары макулатура дип атала. 96914 Элек кулланылышта булган «Көнбатыш Патриархы» титулы 2006 елда бетерелә. 96915 Элек кулъязма рәвешендә генә таратылган Зогар китабы басылып чыга. 96916 Элек күп кенә өлкәләр белән җитәкчелек иткән Тулузаның хакимияте чикләнә, ул зур булмаган Югары Гаронна департаментының башкаласы гына булып кала. 96917 Элек күп чикләр билгеләнгән сызыклар түгел, нейтраль зоналары иде. 96918 Элек мәйдан аша Нижгар вә Плеханов урамнары узганнар, әмма 1996 елда Чабаксар култыгының тулуы сәбәпле, бу ике урамнарың өлешләре су астында калганнар, Плеханов урамының калган өлешендә торган каралтылар соңыннан Кызыл мәйдан составына кертелгәннәр. 96919 Элек Олы Кошманда йортлар саны — 336, Кече Кошманда 150 ләп булган. 96920 Элек Раштуа 6 гыйнвар билгеләнә иде (күбрәк мәгълъмат өчен француз телле Иерусалим гадәтләр хроникасын укыгыз; II Rg. 5, 1-10; Ac. 15, 13-29; Jc. 1, 1(-12); Ga. 1, 11-20; Mt. 22, 41-46. 96921 Элек Саба авылында фәкать ике мәчет булган, ә хәзерге көндә дүрт мәчет бар. 96922 Элек сабанга чыгар алдыннан тау башында учак ягып “ зәрә боткасы” пешергәннәр. 96923 Элек Сабан туе язгы кыр эшләренең башлануы, терлекнең кырга чыгуы сәбәпле бәйрәм ителә торган булган (чабан (көтүче) туе апрель ахырында бәйрәм ителгән), хәзер исә, язгы эшләрнең тәмамланганнан соң, ешрак июнь аенда бәйрәм ителә. 96924 Элек Сарытау губернасы Хавлынск өязенә кергән. 96925 Элек сары төскә кытай карандашларын гына буяганнар. 96926 Элек Советлар Берлегендәге тундра һәм биек тау өлкәләрендә ак көртлек һәм тундра көртлеге яшиләр. 96927 Элек Спасс урамы, Воскресение урамы ( XVII гасыр ахырыннан), Чернышевский урамы ( 1917 елдан ), Ленин урамы ( 1960 елдан ) дигән исемнәрне йөрткән. 1990 елларда урамга Сөембикә исемен бирергә тәкъдим ителсә дә, 1996 елда аңа хәзерге исеме бирелә. 96928 Элек Сырдәрья Арал диңгезенә коеган, хәзер исә диңгезнең биеклеге һәлакәтле түбәнәю һәм ике өлешкә бүленү ( 1989 ) сәбәпле, елга диңгезнең төньяк өлешенә («Кече диңгез») коя. 96929 Элек татар авылларының күбесендә тегермәнчеләр һәм тимерчеләр урыс кешеләре булган. 96930 Элек татарларда Хан мәчете буларак аталды, ләкин соңарак русларда йөргән Башня Сююмбике исеме белән атала башлады. 96931 Элек таш балта ватылса, аны ташлап кына калдырганнар, хәзер исә яраксыз хәлгә килгән бронза коралны чыгарып ыргытмаганнар, ә яңадан эретеп, аннан башка корал ясаганнар. 96932 Электән Italia сүзен хәзерге Көнбатыш Италияне аңлату эчен кулланганнар. 96933 Электән тәүлегенә 2 сәгать 30 минут эшләп килгән радио 1941 елның сентябреннән 3 сәгать ярым дәвамында сөйли башлый. 96934 Электән үк салына башлаган Бөек Кытай дивары төзелешенә дә ул шулай ук зур игътибар иткән. 96935 Электән урман кисү, чана, тугым ясау белән шөгыльләнәләр. 96936 Элек Тәфкилев сараенда урнашкан булса, әле яңа бинада эш итә. 96937 Электр агымы энергетикада энергияне арага тапшыру өчен киң кулланыла. 96938 Электр җитештерүдә, һәм шулай ук тимер юл локомотивлары проектлаганда мегаваттлар (МВт) һәм гигаваттлар (ГВт) кулланалар. 96939 Электр-зәгыйфь тәэсир итешү теориясендә башта фотон һәм W± һәм Z-бозоннары массасыз булып чыкканнар, ләкин табигатьтә фотон һәм глюоннар массасыз гына булалар. 96940 Электрик, барион, лептон коргылары саклану кануннары фәза-вакытның үзлекләре белән бәйле түгел, алар махсус квант механикасы операторлары һәм халәтләр векторларының абстракт фәзасында физик кануннар симметриясе белән бәйле. 96941 « -электрик» белгечлеге буенча Казан югары хәрби-инженерлык укуханәсен тәмамлаган ( 1977 ). 96942 Электрик сыйдырышлыгы белән батарея һәм аккумуляторларның электрохимик сыйдырышлыгын бутамаска кирәк. 96943 Электрик чылбырлар өчен бу раслау шулай ук Найквист теоремасы буларак мәгълүм. 96944 Электр корылмасының билгеле йөртүчеләре булып электр корылган элементар кисәкчекләр – электрон (бер тискәре элементар электр корылмасы), протон (бер уңай элементар корылма) һәм башка азрак таралган кисәкчекләр. 96945 Электр корылма төшүе (разряд) махсус шифаханәләрдә Паркинсон авыруы һәм эпилепсияне дәвалау өчен, шулай ук электрофорез өчен кулланыла. 96946 Электр кыры һәм магнит кыры тарафыннан тәэсир итүче көч түбәндәгечә табыла (СИ) : Шушы тигезләмәне Һоланд галиме Һендрик Лоренц 1892 елда ача. 96947 Электровозлар заводы, магнитларны җитештерү. 96948 Электрогитара 1931 елда уйлап табылган. 96949 Электродинамика үз эченә электр һәм магнит күренешләре бәйләнешен, электромагнит нурланышны, электр тогын (алмаш) һәм аның электромагнит кыр белән тәэсир итешүен ала. 96950 Электродинамика физик оптиканың, радиодулкыннарның физик таралуының нигезендә тора. 96951 Электролитик конденсаторлар бик югары сыйдырышлык тәкъдим итә, әмма начар түземлелектән (допуски), югары тотрыксызлык, бигрәк тә җылылык йогынтысы булганда тора-бара сыйдырышлык югалту һәм югары агып китү тогыннан зыян күрәләр. 96952 Электролитик конденсаторларда оксид диэлектрик катлам белән алюминий яки тантал тәлинкә кулланыла. 96953 Электромагнитик кыр — материянең корылмалы кисәкчекләре арасында үзара тәэсирне булдыртып торуның үзенә бер формасы. 96954 Электромагнитик кырның кеше сәламәтлегенә тәэсирен өйрәнү безнең илдә узган гасырның 60 нчы елларында башланды. 96955 Электромагнитик тәэсир итешүнең еракка тәэсир итү үзлеге фотон массасы булмавы белән аңлатыла. 96956 Электромагнит нурланышны электр һәм магнит кырлары тирбәнүе итеп караучы Максвелл дулкын теориясе 1900 елда тәмамланган кебек күренгән. 96957 Электроникада профессионал булу өчен, шулай ук схема анализы математикасында профессионал булырга кирәк. 96958 Электрон капкаларның экстремаль миниатюризациясе электромиграция һәм суб-бусага агып китүе күренешләренең йогынтысының күбәюенә сәбәп булып тора. 96959 Электрон китап Amazon Kindle 3 электрон китап уку җайланмасы Электрон китап — санакта җыелган гади текст, яки гадәти китапның скан -күчермәсе,яки махсус программалар ярдәмендә эшләнгән файллар җыелмасы. 96960 Электрон китапларны телефон экраныннан да, компьютердан да, башка җайланмалардан да укырга мөмкин. 96961 Электрон китапларны эшләү һәм кибеткә урнаштыру өчен WEBKITAP. 96962 Электрон китап форматын да, күчерүдән саклау ысулларын да автор үзе сайлый. 96963 Электрон корылмасыннан аермалы буларак, элементар корылма уңай билгеле зурлык буларак алына. 96964 Электрон матбугат Күпсанлы дәүләти һәм дәүләткә карамаган мәгълүмати агентлыклар туплап торган яңалыкларны Интернет челтәре аша Бөтендөнья пәрәвезе хезмәте нигезендә үз веб-сәхифәләр ярдәмендә тараталар. 96965 Электрон музыкаль клавиатураларда кирәк булган үткәрүче чыбыкларның санын киметү өчен, бу инструментларда еш клавиатура матрицасы схемалары кулланыла. 96966 Электроннар бәйләме зуррак булган саен, люминофор ачыграк булып яктыра һәм киресенчә. 96967 Электрон нәшриятларның күбесендә рассылка һәм дистрибютер системалары җайга салынган. 96968 Электронның импульс моментыннан - j спин операторы s белән аерылып тора: : Орбиталь квант саны һәм тулы момент квант саны аермасы абсолют кыйммәте буенча (электрон спинына ) тигез. 96969 Электрон приборлар һәм компонентлар Электрон компонент дип, электроник системада электроннарга, яки аларга бәйләнгән кырларга кирәк булган ысулда тәэсир итү өчен кулланылган теләсә нинди физик асылны атыйлар. 96970 Электроугли ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 96971 Электрохимик сыйдырышлыкның табигате башка һәм ул башка берәмлекләрдә - Ампер-сәгатьләрдә үлчәнә (1А-сәг 3600 Кулонга тигез). 96972 Электр һәм магнит кырлары бөтен бер күренеш — электромагнитик кыр ул. 96973 Электр челтәрендә өч фаза булганлыктан, көчәнешне әверелдерү өчен өч фазалы трансформаторлар, яки йолдыз яки өчпочмак схемасы буенча тоташтырылган өч бер фазалы трансформаторлар төркеме кулланыла. 96974 Электр энергиясен махсус машиналар — электр тогы генераторлары эшләп чыгара. 96975 Элек ул океан белән тоташкан һәм диңгез булган, аның суы тозларының составы буенча океан суына охшаш. 96976 Элек урам Воскресенская исемен йөрткән. 96977 Элек урам Никольская исемен йөрткән. 96978 Элек халык “Заря” авыл хуҗалыгы предприятиесендә, аннары ул үзгәртеп корылгач, “Полесье” җәмгыятендә эшләде. 96979 Элек-электән авыл халкы Алмакайга кер чайкарга йөргән. 96980 Элек-электән лишайникларны ефәк, йон буяу өчен кулланалар, шулай ук алардан лакмус индикаторы ясыйлар. 96981 Элек-электән үк Чаллы кабиләләренең үзәге Чаллы шәһәре булган. 96982 Элек югары дәрәҗәле домен исемнәрен латин алфавиты белән генә язалар иде. 96983 Элек юллар булмау сәбәпле, халык саны кимегән, хәзер, киресенчә, авыл үсә, зурая. 96984 Элек яман шеш авыруларын вакытында ачыклау 54 процент тәшкил итсә, хәзер ул 57 процентка җитте. 96985 Элементар кисәкчекләр калибрлау бозоннары алмашынуы ярдәмендә тәэсир итешәләр. 96986 Элементар кисәкчекнең чынлап субструктурасы булмаса, димәк ул галәмне булдырган барлык башка кисәкчекләрнең элементы. 96987 Элементар кисәкчек Стандарт моделендә электр-зәгыйфь симметриянең үзлегеннән бозылуы сәбәпле калибр бозонының массасы килеп чыга. 96988 Элемент базасы интеграль схемалардан (микросхемалардан) торган компьютерларны өченче буын компьютерлар дип атыйлар. 96989 Элемтә графикта проектагы эшләр күрсәтелә. 96990 Элемтә Казандә "Русия почтасы" филиалы "Татарстан почтасы" федераль почта элемтәсе идарәсенә караган 84 почта элемтәсе бүлекчәсе эшли. 96991 Эләңке — Өязән елгасы кушылдыгы. 96992 Элҗен көне (изге пәйгамбәр Ильяс көне, русча день Святого пророка Ильи) – керәшен татарларының һәм православие диненә караган башка халыкларның бәйрәме. 96993 Эли Дюкоммен 1906 елның 7 декабрендә Бернда вафат була. 96994 Элизабет ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,5 километр озынлыкта булган кратеры. 96995 Элис Мунрога премия хатын-кызлар язмышына багышланган кыска хикәяләре өчен тапшырыла. 96996 Элисон ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 14,4 километр озынлыкта булган кратеры. 96997 Элиста — Русия территориясеннән ага торган елга. 96998 Элис Энн Мунро ( ; 1931 елның 10 августында Канадада туа) — Канаданың инглиз язучысы, Халыкара Букер премиясе ( 2009 ) һәм Әдәбият өлкәсендә Нобель премиясе ( 2013 ) лауреаты. 96999 «Элита Татарстана» ( ) — Казан шәһәрендә рус телендә нәшер ителүче мәгълүмати-аналитик айлык журнал. Элекке исеме – «Лидер». Республиканың эшлекле, сәяси, мәдәни, гыйльми элитасы һәм Татарстан партнерлары өчен нәшер ителә. 97000 Элитное ( ) — Диңгез буе краеның Уссурийск шәһәр округында урнашкан авыл. 97001 Элле-Вон-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97002 Элле-Лукас-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97003 Элле-Пигал — Русия территориясеннән ага торган елга. 97004 Эллиптик орбитасы һәм әйләнеш ешлыгы билгеләнгән беренче комета. 97005 Элмәле — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 97006 Элмсһорн ( ) — Алманиянең Шлезвиг-Һольштейн җирендә урнашкан шәһәр. 97007 Элоиза ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 38 километр озынлыкта булган кратеры. 97008 Элпәле һәм күләмле була. 97009 Эльба елгасының өстендә, Чехия чигеннән 40 чакрым еракта урнашкан. 97010 Эль бай эчтәлекле фрукт тәменә ия. 97011 Эльвира Сәгъди ( ) – спорт гимнастикасы буенча дөнья һәм Олимпия чемпионы. 97012 Эльдар 1989 елның 4 июнендә Бакыда туа. 97013 Эльдар Касыймов ( ) — Азәрбайҗан җырчысы, Евровидение 2011 бәйгесе җиңүчесе. 97014 Эльза ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18 километр озынлыкта булган кратеры. 97015 Эльмира Абдразакова Междуреченск шәһәрендә ( Кемерово өлкәсе ) яши. 97016 Эльмира Кәлимуллина — Җәйге Казан Универсиаданың -2013 илчесе булып тора. 97017 Эльмира Мисс Галәм (Галәм Гүзәле), Мисс Дөнья (Дөнья Гүзәле) ярышларында Русия вәкиле булып катнашачак. 97018 Эмбелейка — Инза елгасы кушылдыгы. 97019 Эмблемада томшыгында зәйтүн ботагы тоткан ак күгәрчен төшерелгән. 97020 Эмблеманы тәкъдим итүче Пьер де Кубертенның боҗраларны континентлар белән бәйләүе дә билгеле түгел. 97021 Эмблемасы — Кызыл хач һәм ярымай. 97022 Эмиграциядә 1918 елдан Франциядә яши; 1922—1932 елларда «Дни» газетасында мөхәррир булып эшли. 97023 Эмили Грин Болч яхшы мөгаллим була һәм студентлар арасында ул бәян итүенең җиңел аңлашылуы, тормыш тәҗрибәсенең тирәнлеге, дәртлелеге һәм мескеннәргә ярдәм итүе белән дан казана. 97024 Эмилия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,5 километр озынлыкта булган кратеры. 97025 Эмиль Җәләлетдинов — татар җыр сәнгатенең күренекле вәкиле, Татарстанның халык (1973), Русиянең атказанган артисты (1982). 97026 Эмиль Җәләлетдинов төркемендә “Гармун моңнары” дигән җырны беренче тапкыр башкара. 97027 Эмма ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 11,8 километр озынлыкта булган кратеры. 97028 Эмми статуэткасы Эмми ( ингл. Emmy Award) – Америка телевизион премиясе. 97029 Эмоциональ-эспрессив синонимнар - чынбарлыкка төрле мөнәсәбәт белдерө ягыннан аерыла торган синонимнар. 97030 Эмтер-Игол — Русия территориясеннән ага торган елга. 97031 Эмтер-Пете-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97032 Энвонву — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 38.0 километрлы кратеры. 97033 Энгель Риза улы Таһиров — күренекле татар галиме, тарих фәннәре докторы, профессор, Татарстанның атказанган фән эшлеклесе. 97034 Энгельс галәми сузулык һәм вакытны материянең яшәү формалары дип дәлилли, аларның аерылгысыз бербөтен булуын исбатлый. 97035 Энгельс, Марксның иң якын дусты буларак, аңа матди яктан даими ярдәм күрсәтеп килә. 97036 Энгельсның Маркс белән танышуы һәм бергә эшли башлавы 1842 елга туры килә. 97037 Энгельсның шушы юнәлештә җитлегеп җитүендә Фейербахның «Христианлыкның асылы» ( 1841 ) исемендәге хезмәте зур роль уйный. 97038 Энгельс танып белү теориясе буенча да ныклы материалистик позициядә тора. 97039 Энгель Таһиров — дистәдән артык монография авторы. 97040 Энгенер ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 97041 Эңгер-меңгердә һәм төнлә активлык күрсәтә. 97042 Эңгер: * Эңгер – Кояш бату алдыннан көн периоды. 97043 Эндовидеохирургия техникасын һәм мини-технологияләр кулланып, яңа буын операцияләр (кеше тәнендә зур яра ясамыйча гына ясауны) үзләштерә. 97044 Эндор өстендә сугыш, икенче Үлү Йолдызы шартлавыннан һәм Император үлүеннән соң, сугышын тәмамланган һәм Яңа Республикасының тууы башланды. 97045 Эндрю Моррей сугышта алган җәрәхәтләрдән вафат була. 97046 Эндшпиль берәр яның җиңүе яки уртак нәтиҗә белән тәмамлана. 97047 Эндшпильдә пешкаларның әһәмияте арта, бигрәктә еракка киткән пешкаларның әһәмияте. 97048 Эндшпильдә туралар еш кына пешкага вәзирлеккә барырга ярдәм итәләр, яки көндәш шаһына йөрергә зур кыенлыклар ясыйлар. 97049 Эндшпиль – уенның соңгы өлеше. 97050 Энәк елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. 97051 Энәк — Русия территориясеннән ага торган елга. 97052 Энеләрен, сеңелләрен Карамалыга озатып, 13 яшьлек Мәхмүт Троицки якларына үз тамагын үзе туйдыру нияте белән китә. 97053 Эне-Огыт — Русия территориясеннән ага торган елга. 97054 Энергетика: Ижау, Сарапул, Глазов һәм Воткинскта җылылык электростанция бар. 97055 Энергетик туклыклылыгы буенча арпа солыны уза. 97056 Энергия билгеләнгән зурлыктан түбәнрәк булганда симметрия эчке сәбәпләр аркасында бозыла һәм W± һәм Z-бозоннарының массасы килеп чыга. 97057 Энергия саклану канунын күрсәтүче тәҗрибә Энергия саклану кануны (tat.lat. Energiä saqlanu qanunı) - фундаменталь табигать кануны. 97058 Энергия югалтулары үзәк материалының BH графигындагы гистерезис элмәге мәйданына пропорциональ. 97059 Энесе Алексей ( 1985 ), сеңлесе Татьяна ( 1982 ). 97060 Энесе Искәндәр Дәрд улы, табиб, медицина фәннәре кандидаты, АКШта яши. 97061 Энесенең гаиләсе белән белән Н.А. Дурова да Алабугага яшәргә күчеп килә. 97062 Энесе Птолемей XIII зур гаскәре белән дәүләт чиген яба. 97063 Энесе Яхъя һәм апостол Петр кебек үк, Ягъкуб Гайсәнең иң якын шәкерте саналган. 97064 Энҗе яки алтын-көмеш җепләр, укалар белән дә чигелә ала. 97065 Энлть-Ими-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 97066 Энмис — Русия территориясеннән ага торган елга. 97067 Энтль-Вонтэр-Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97068 Энтль-Моккун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 97069 Энтль-Тур-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 97070 Энтль-Энка-Игль — Русия территориясеннән ага торган елга. 97071 Энтль-Юклюн-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 97072 Энтони Иден вазифасыннан киткәннән соң, Консерваторлар фиркасе җитәкчелеге булып сайлана һәм автоматик рәвештә Елизавета II тарафыннан премьер-министр урынына билгеләнә. 97073 Энтюшъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 97074 Энцелад геологик актив, Кояш системасында тагы Юпитер иярчене Ио һәм Нептун иярчене Тритон шундый активлыкны күрсәтә. 97075 Энцикликалар Иоанн XXIII 1958 елның 28 октябреннән 1963 елның 3 июненә кадәр, экклезиология, экуменизм, Рим католик чиркәвенең социаль өйрәтмәсе һәм әхлак өлкәсендә 8 энциклика бастырып чыгара. 97076 Энциклопедик сүзлек гадәттә төрле темаларга караган әлифба тәртибендә төзелгән күп санлы кыска мәкаләләрдән тора. 97077 Энциклопедия кертемнәре күпчелек сүзлекләрнекеннән озынрак һәм тирәнрәк. 97078 Энциклопедияләр мәкалә яки кертемнәрдән тора, гадәттә әлифба тәртибе буенча оештырыла. 97079 Эоцен дәверендә хәзерге Пакстан терригориясендә яшәгән. 97080 Эпидемик процесс инфекция тудыручының кешеләр арасында таралудан гыйбарәт. 97081 Эпидемиология Авыру кешедән кешегә пычрак әйберләр, ризык аша йогарга ихтимал. 97082 Эпидемиология Балаларда җиңел үтеше булса да, кызылча йөкле хатыннарга яралгының карындагы инфекциясе өчен куркыныч. 97083 Эпидемиология - медицинада эпидемияләрнең килеп чыгу сәбәпләрен, аларның таралу закончалыкларын өйрәнү һәм аларга каршы көрәш чараларын эзләп табу өлкәсе. 97084 Эпидемия башыннан 30 ел эчендә БИДС 25 миллионнан артык гомерне алып киткән, 60 миллионнан артык кеше ВИЧ белән йогышланган, 16 миллион бала ата-анасыз калган. 97085 Эпидемияне өйрәнү белән генә чикләнми. 97086 Эпикур гаделлек, дуслык, акыллылык категорияләрен алга куеп, кешеләр өчен аларның әһәмиятен дәлилли. 97087 Эпикуреизм белән мавыгуга карамастан, ул әлеге фәлсәфә тарафдарларына кушылмады, аны Платон фәлсәфәсе күбрәк кызыксындыра иде. 97088 Эпикур карашынча, галәм беркем тарафыннан да тудырылмаган һәм һичкем дә аны юк итә алмаячак. 97089 Эпикур мәктәбе идеяләре Борынгы Рим шигъриятенә дә йогынты ясый. 97090 Эпик шигърияттә Панинидан аермалар гомумән алганда Пракриттан йогынты сәбәпле булган, һәм алар Панинига кадәр элементлар булмаган. 97091 Эпилепсия чире белән яшәүчеләргә багышланган Җепкен көнен (en) 2008 елда нигезләгән лы кыз Кассиди Меган тагы чара ачылышында. 97092 Эпилогта Иван Николаевич Понырёв - тарих һәм фәлсәфә институты хезмәткәре, профессор. 97093 Эпине-сюр-Сен (Эпине-сүр-Сен, ) — Франсаның Ил-де-Франс төбәгендә урнашкан шәһәр. 97094 Эпителий базаль мембрана белән чикләнгән, анда тамырлар булмый; азык маддәләрне аңа якын урнашкан беректерүче тукымадан ала. 97095 Эпителий — ике катлы. 97096 Эпителий күзәнәгенең төзелеше аның секреторлык функциясе белән бәйле. 97097 Эпителий Күз ясмыгы эпителие беркатлы яссы мөгезләнүче буларак сыйфатлана; аның төп функцияләре трофик, камбиаль һәм киртә булып тора. 97098 Эпителий чикләүче, химая, маддәләр алмашынуы (суыру, бүлеп чыгару), секрет чыгару функцияләрен башкара. 97099 Эпопея нигезендә яхшылык белән явызлык көрәше ята. 97100 Эпосның ачылуы Күчмә атучы Эпосның беренче басмасы 1968 елда «Агыйдел» журналында кыскартулар белән башкорт телендә чыга. 97101 Эратосфен (иске грекча – Ἐρατοσθένης; б.э.к. 276 – 194 ) – Греция математигы, астроном, географ һәм шагыйрь. 97102 Эратосфенның шулай ук Лизний исемле философ дигән укытучысы булганлыгы да билгеле. 97103 Эрбет агачының кайрысы караңгы-соры төсле, ылысы инә сыман. 97104 Эрбет ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 97105 Эрбеттә балалар йорты ачуда башлап йөри. 97106 Эрбетче Себердә эрбетне бердәнбер масса-күләм таратучы булып тора. 97107 Эрбет чикләвегеннән файдалы эрбет мае ясала. 97108 Эрбет чикләвеге Себер эрбет нараты яки Себер эрбет агачы (лат. 97109 Эрбет яки урман чикләвеге зурлыгында кисәклеп, кайнап торган майда пешерелә һәм кайнар бал белән катырыла. 97110 Эрбет ярминкәсендә (1900) Тарих Эрбет ярминкәсенең төп бинасы (пассаж)(хәзерге күренеш) Эрбет ярминкәсе ачылу алдыннан 1630 елларда Русиянең Аурупа өлешеннән Азия өлешенә илтүче Югары Тура трактындагы Эрбет бистәсендә оештырыла. 97111 Эрбет ярминкәсенең әһәмияте XIX гасырдагы хезмәт бүленеше белән аңлатыла. 97112 Эрбишча белән Мочали арасы – кыр юлы, бернинди әсфәлт җәелмәгән, аралары 7-8 чакрым. 97113 Эре акционерлар арасында сәнәгатькәрләр, патша гаиләсе әгъзалары, аксөякләр булган. 97114 Эре ана споралардан (мегаспоралардан) күкәй күзәнәкне өлгертүче гаметофит үсә. 97115 Эре байлар, купецлар барлыкка килгән. 97116 Эрә Бакырчысы авылы халкы, күршедәге Җуенчы, Акъегет авыллары белән бергәләшеп, июнь башында Симек (Чимек) җыенын бәйрәм иткән. 97117 Эре балык хуҗалыгы бар. 97118 Эре бөҗәкләр белән тукланучы күчмә кош булып тора. 97119 Эре дәүләтләрдә тауар -акча мөнәсәбәтләренең үсеше банкнотлар чыгаруны дәүләт эмиссия банкларының монополиясенә әйләндерде. 97120 Эре елгалар: Великая һәм аның кушылдыклары: Сорот, Череха, Пскова, Исса һәм башкалар. 97121 Эре елгалар — Кура (Күр) вә аның төп кушылдыгы — Аракс. 97122 Эре елга порты, Висла-Одер каналында урнашкан. 97123 Эре җир биләүче алпавытлар булса да, алар җирләрен, гомумән хуҗалык эшләрен башкарганнар, ялланган хезмәткәрләрдән эшләткәннәр. 97124 Эре жир биләүчелек үсә барган саен, игенчеләрның жир участокларын ул үз эченә ала барган һәм игенчеләр һаман бөлә барганнар. 97125 Эре җир биләүчеләрнең биләмәләрен ярлыларга бүлеп бирү башлана. 97126 Эре, итләч чияләрне юалар да төшләрен алалар. 97127 Эрекеленц ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 97128 Эре кимерүчеләр 4-7 ел, ваклары 1,5-2 ел яши. 97129 Эре кимерүчеләр (елга кондызы, гади сөркә һ.б.) җенси яктан 2 елда, ваклары (кыр тычканы, тычкан һ.б.) 2-3 айда өлгөрә. 97130 Эре күлләр — Лобнор, Оби-Нур, Баграшкүл, Улунгу, Богдо һ.б. Тарих Борынгы Кытай чыганакларында төбәк Сиюй (Көнбатыш йортлар) исеме астында телгә алынган. 97131 Эре күлләр: Псков, Чудь; 1,5 меңнән артык вак күл бар. 97132 Эре кушылдыклар: сул — Мрассу, Кондома, Унга; уң — Уса, Тайдон һ.б. Том тамагыннан Томск шәһәренә кадәр көймәләр йөрешле. 97133 Эре кушылдыклары: уң — Дунаец, Вислок, Сан, Көнбатыш Буг һ. б.; сул — Пилица, Брда. 97134 Эре машиналар төзү үзәге, металлурия, җиңел, полиграфия сәнәгатьләре дә үсеш алганнар. 97135 Эре металлургик ширкәтләр * Красноярск Гулидов исемле төсле металлар заводы * Горево тау-баету комбинаты Энергетика Крайнда 20 гидроэлектростанция эшли, 1 төзелеш стадиясенда. 97136 Эре мөгезле терлек күбесенчә тартучы көч буларак кулланыла. 97137 Эремчеккә бераз су яки сөт салып, савыт төбенә утырырга бирмичә вакыт-вакыт болгатып торып, кайнаталар. 97138 Эремчек пилмәне Яңа гына ясаган эремчекнең суын саркытып, кашык белән иләк аша уалар яисә ит тарткычтан чыгаралар. 97139 Эремчек сары төскә керә башлагач аңа кирәкле балылыгына хәтле шикәр салып, капкачны алып куеп, гел болгатып торасы. 97140 Эре панельлы йортар төзү заводы, ит-сөт заводы, икмәк комбинаты. 97141 Эре порт шәһәрләре — Нант вә Брест. 97142 Эре сәнәгать шәһәре һәм мөһим тимер юллар төене. 97143 Эрә суы белән йомычкалар, адәм кулыннан чыккан нәрсәләр агып килгәнен күрсәләр әйтәләр икән, анда да торучылар бар икән, дип. 97144 Эре урман сәнәгате үзәге, монда унлап такта яру, селлюлоза-кәгазь комбинатлары, һидролиз заводы бар. 97145 Эре утрауларда панданус, баньян агачлары, вак утраулар куаклыклар белән капланган. 97146 Эре утрауларның рельефы таулы, кечеләре — вулканик һәм мәрҗән утрауларыдыр; хәрәкәттәге вулканнар бар. 97147 Эре фәнни, хәрби, һәм сәнәгый үзәк. 97148 Эре хайван: ана затларның озынлыгы 1,7 м, ата затларның 2 м тирәсе, биеклеге җилкә калкымында 1 м га кадәр; ана затларның авырлыгы 150 кг га, аталарның 250–300 кг га җитә. 97149 Эре шәһәрләр Административ бүленеш Тышкы территорияләр Яңа Зеландиянең тышкы территроияләре Башка территорияләр Икътисад Яңа Зеладия — авыл хуҗалыгы югары дәрәҗәдә үсеш алган индустриаль-аграр дәүләт. 97150 Эре шәһәрләре - Уфа (башкала, 1 042 мең кеше), Стәрлетамак (264 мең кеше), Салават (158 мең кеше), Нефтекама (122 мең кеше), Октябрьски (108 мең кеше). 97151 Эрзә Википедиясе – нең эрзә телендәге бүлеге. 97152 Эрзянь правда ( ) — эрзә телендә чыгучы Мордовия республикасы газетасы. 97153 Эрзя турында (арджаннар) мукшылар белән беррәттән XIV гасыр башында фарсы галиме Рәшид-әд-дин хәбәр итә; Ногай бәке Йосыф Мәскәүгә җибәрелгән хатта «рзяннар» турында яза. 97154 Эрика ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10.5 километр озынлыкта булган кратеры. 97155 Эринна ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 33,8 километр озынлыкта булган кратеры. 97156 Эритроцитларда (кызыл кан тәнчекләрендә) холестеринның күләме 150-170 мг/процент, ә лейкоцитларда (ак кан тәнчекләрендә) ул 5 тапкыр күбрәк була. 97157 Эрих Распеның атаклы “Барон фон Мюнхаузен” маҗараларын татар теленә ул тәрҗемә иткән. 97158 Эрланген ( ) — Алманиянең Бавария җирендә урнашкан шәһәр. 97159 Эрмитаж бакчасы – Казан шәһәренең Вахитов районында урнашкан бакча ( парк ). 97160 Эрмитаж - Казан экспозицисендә бүгенге көндә берничә йөз саклау берәмлеге булган саклау фонды да булдырылган. 97161 Эрмитаж ( Санкт-Петербург ) 1997 - 2004 елларда Казан шәһәрендә 5 мәртәбә зур күргәзмә уздыра. 97162 Эрнесто Теодоро Монета 1918 елның 10 февралендә Миланда вафат була. 97163 Эрнест Тимерханов (Эрнест Әнвәр улы Тимерханов) – Русия кино һәм театр артисты һәм режиссёр. 97164 Эртил ( ) — Русия Федерациясенең Воронеж өлкәсендә урнашкан шәһәр. 97165 Эрфурт ( ) — Алманиянең Түрингия җирендә урнашкан шәһәр. 97166 Эрэп-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 97167 Эсауловы ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 97168 Эсем — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 97169 Эсем — Русия территориясеннән ага торган елга. 97170 Эсерлар "Хезмәт итүче һәм файдаланган хокуклар декларациясе" ( урыс. 97171 Эскадра мина ташучысы (эсминец) ( ) – каршы якның (дошманның) су асты көймәләрен һәм су өсте корабларын (судноларын) һәлак итү өчен кулланыла торган хәрби кораб. 97172 Эскадра эчендә хәрби корабларның җиңел төрләрен һөҗүмгә юнәлтү өчен, башка корабларга күзәтү алып бару һәм дозор торуда ярдәм итү, шулай ук эскадраны каршы якның (дошманның) җиңел төрләре һөҗүменнән саклау өчен булдырылган. 97173 «Эскадрон» альбомы Аурупа илләрендә һәм Канадада уңышлы сатыла. 97174 Эскалбы ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 97175 Эскедень — Русия территориясеннән ага торган елга. 97176 Эскпонатлар Борынгы чор * Кабиләчелек чорында ук Чаллы җирләрендә кешеләр яшәгәнен раслаучы корал калдыклары (таш пычаклар, кыргычлар, сөңге очлыгы, савыт-саба). 97177 Эсмеральда ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,8 километр озынлыкта булган кратеры. 97178 Эсперанто Академиясенең әгъзасы, Бөтендөнья эсперантистлары берләшмәсенең (Universala Esperanto Asocio, UEA) әгъзасы, эсперанто телендәге Monato (Ай) журналы мөхәррирләренең берсе. 97179 Эсперанто Википедиясе – нең эсперанто телендәге бүлеге. 97180 Эсперанто, Павлюхин, Луковский, Тихомирнов, Спартак урамнарындагы иске йортлар сүтелә. 97181 Эсперанто телен уйлап чыгару 10 елга якын вакыт алган, шул вакытта әдәби әсәрләр һәм шигырьләр ижат ителгән. 97182 Эсперанто теле универсаль халыкара тел буларак ясалды. 97183 Эсперанто урамы белән чаты янында «Метроэлектротранс» ширкәтенең баш бинасы һәм Дан аллеясе урнашанканар. 97184 Эссе (+27—28 ° С) коры җәй, чагыштырмача җылы кыш (+10—12 °С) яшәү һәм хуҗалык эш-чәнлеге өчен уңайлы. 97185 Эссе җәйдә барлыгы 13,3 миллион гектар мәйданда авыл хуҗалыгы культуралары юкка чыкты. 97186 «Эссе» төркеме — Нияз Валеев һәм Айрат Ильясов дуэты. 97187 Эссе һавада ул артык йомшара, ә салкында таш кебек ката. 97188 Эсслинген-ам-Неккар ( ) — Алманиянең Баден-Вүртемберг җирендә урнашкан шәһәр. 97189 “Эссор” авылга беркетелгән җирләрнең 4200 гектарын халыктан арендага алган. 97190 Эстафетада бер ату чигендә кулдан корыла торган 3 патрон кулланырга ярый. 97191 Эстафетадан башка төрләрдә һәм ату чигендә биатлончыга 5 патронлы обойма бирелә. 97192 Эстель ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 18,8 километр озынлыкта булган кратеры. 97193 Эстер ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 17,6 километр озынлыкта булган кратеры. 97194 Эстерица ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 3,6 километр озынлыкта булган кратеры. 97195 Эстәрлебаш авылының 1905 елга кадәр татар-башкорт халкының шигърият ьәм мәгърифәт үзәге булып исәпләнүенә дәлил булып монда укыган, укыткан, яшәгән күренекле шәхесләр исемлеге тора. 97196 Эстәрлебаш мәдрәсәләрендә белем алучылардан соңрак күп кенә күренекле дин әһелләре, имам-хатыйплар, ишаннар, ахун-мөфтиләр үсеп чыккан. 97197 Эстәрлебаш революциягә кадәр үзенең борынгы, зур, атаклы мәдрәсәсе белән билгеле булган. 97198 Эстәрлетамак авылындагы мәдәният йорты каршында фольклор ансамбле эшли. 97199 Эстәрлетамак (Стерлитамак) — Красноярск краенең Абан районында урнашкан торак пункт. 97200 Э́стлар ( ) — көнбатыш Аурупа чыганакларында бүгенге Эстония территориясендә Урта гасырларда яшәгән халыкның аталышы. 97201 Эстляндия губернасы ( ) — Рәсәй империясенең административ берәмлеге. 97202 Эстон Википедиясе – нең эстон телендәге бүлеге. 97203 Эстония 2006 елда Эстониядә 10 шәһәр тибындагы бистә булган. 97204 Эстониядәге сету һәм выру мәктәпләрдә әдәби эстон теле укытылу аңа күчәләр. 97205 Эстониянең иң борынгы халкы Эстония территориясендәге иң борынгы табылдыклар булып Пулли һәм Кунда торакларын казу вакытында табылган һәм кунда археологик мәдәниятенә караучы табылдыклар булып тора. 97206 Эстониянең һәм Аурупа Берлегенең рәсми теле. 97207 Эстония территориясе буйлап 7000 елга ага, алардан 423 елганың озынлыгы 1 километрдан артык. 97208 Эстон милли-азатлык хәрәкәте лидерларының берсе. 97209 Эстоннар ( ) — нигездә Эстониядә яшәүче Балтыйк буе фин халкы. 97210 Эстонский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Верхнеуральск районы составына керүче авыл. 97211 Эстон теленнән тәрҗемәдә бу «җир халкы» дигәнне, ягъни игенчелек белән шөгыльләнгән халык дигәнне аңлата. 97212 Эстрадада танылгач, академик вокалга күчә. 97213 Эстула — Русия территориясеннән ага торган елга. 97214 Эт берәр куянны куып тотып: «һау!» 97215 Этельфлэд ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 20 километр озынлыкта булган кратеры. 97216 Этикада ул өч төрле игелекне атый: акыллылык, батырлык һәм аек ярсучанлык. 97217 Этика Эпикурның фәлсәфи тәгълиматында этика аеруча мөһим урын алып тора. 97218 Этикеткасында моның ише язуларның булмавы шампан шәрабен әзерләүдә ак сортның һәм кара сортларның һичьюгында берсенең кулланылуын аңлата. 97219 Этикет ( — ябыштыргыч, ярлык) — үз-үзеңне тиешле рәвештә тоту кагыйдәләре җыелмасы. 97220 Этил спиртының кеше организмына тәэсире Алкоголь йөрәк мускулатурасы күзәнәкләрен җимерә, алар эластиклыгын югалта, акрынлап андагы мускул тукымасын тоташтыргыч тукыма алмаштыра. 97221 Этил спирты халык хуҗалыгы өлкәләрендә киң кулланыш таба. 97222 Этил спирты шулай ук ягулык, буяу эреткеч һәм спиртлы термометрларда тутырма буларак кулланыла. 97223 Этимология VI–VIII гасыр Күк төркиләрне сурәтләүче петроглифлар, ның Завхан провинциясе. 97224 Этимология Алтай атамасын төрки һәм монгол телләрендәге алтын сүзе белән бәйлиләр. 97225 Этимология Борынгы татар телендә Түге – «төелгән ярма» сүзеннән булса кирәк. 97226 Этимология Булгар исеме күпчелек дөньякүләм танылган галимнәр тарафыннан төрки фигыль булга ("болгатырга") һәм аныннан чыгарылмасы булгак ("фетнә", "тәртипне бозу") сүздән килә дип уйланыла. 97227 Этимология Бу төшенчә беренче тапкыр 825 елда Урта Азия галиме әл-Хәрәзминең хезмәтләрендә очрый. 97228 Этимология Вәзир төшенчәсе татар теленә фарсы теленнән күчкән, ул «киңәшче», «шаһ ярдәмчесе», дип тәрҗемә ителә. 97229 Этимология Гарәп телендәге ( ) иман сүзе "күренмәгәнгә ышану" мәгънәсенә килә. 97230 Этимология «Әй» сүзе башкортчадан ай дигәнне аңлата. 97231 Этимология Җөйде - көмеш төстәге яфраклы, хуш исле куак. 97232 Этимология Иранның бүгенге ( ) атамасы Erān сүзе аркылы сүзенә барып тоташа. 97233 Этимология Исемне шәһәр күрше Можга авылыннан мираска алды, 1924 елга кадәр ул Можга өязенең үзәге иде. 97234 Этимология Йога сүзе тамыры йодж яки йудж булган санскриттан барлыкка килгән, бу сүзнең мәгънәләре күп «Йога» сүзенең мәгънәләре - кара: Apte, 788нче бит. 97235 Этимология Милләт Милләт сүзе IV гасырда диннәре Зәрдөштлек булган фарсыларның Сассанид империясе (ингл.) дәүләтләре чакларында Христианлык динен тотып яшәгән азчылыкларны билгеләр өчен кулланыла. 97236 Этимологиясе — йөрәк сүзеннән чыга. 97237 Этимология Төркия исемен (Türkiye) төрек телендә ике өлешкә бүлеп була: Türk, ягъни төрек, борынгы төрки телдә "көчле" дигәнне аңлата, һәм –iye, гарәб суффиксы. 97238 Этимология һәм тарих Эрзя халкы мукшылардан төньяк-көнбатышта яшәгән булалар. 97239 Этимология Шәһәр исеме Мәскәү елгасының исеменнән чыккан. 97240 Этиология Күпчелек хатын-кызларда һәм 15—30 % ир-атларда авыру билгеләре сизелми дә үтәргә мөмкин. 97241 Этиологиясына карап, беренчел һәм икенчел глаукоманы аералар. 97242 Этиология һәм патогенез Скумин синдромының барлыкка килүенә һәм үсешенә китерә торган этиопатогенетик механизмнар өч төп фактордан гыйбарәт: * Йөрәктә чит җисемнең эшләве, аның акустик күренешләр белән бергә баруы. 97243 Эт ( ) — йорт хайваннарының иң беренчесе. 97244 Эткә бирелә торган ризык салкын да, кайнар да түгел, җылы булырга тиеш. 97245 Эткә һич тә кычкырырга, аны орышырга, кыйнарга ярамый. 97246 Эткүле — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 97247 Эткүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 97248 Эткүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Югары Өфәле шәһәр округы составына керүче авыл. 97249 Этләрнең йоннары бик җылы, ләкин алар тирләмиләр, чөнки аларның тир бизләре юк. 97250 Этник төркемнәр 60 тан күбрәк. 97251 Этник төркемнәр: басото (сото этник төркеменең тармагы) - 79%, нгуни - 20%, аклар (күбесенчә дәүләт хезмәткәрләре, сәүдәгәрләр һәм миссионерлар) - 1%. 97252 Этник төркемнәр: самоалылар (полинезиялеләр) - 92%, евронезиялеләр (җирле халык белән европалыларның никахларыннан туган кешеләр) - 7%, европалылар. 97253 Этник төркемнәр Урта Иделдә бу борынгы чорда ук, болгар кабиләләреннән тыш, башка этник төркемнәр дә яшәгән. 97254 Этник төркемнәр Этник төркемнәр турында рәсми статистика юк, чөнки шундый сораулар халык санын алудан 1972 елда бетерелгән булган. 97255 Этник һәм этнографик төркемнәр Алтайларның ике этнографик төркеме аерылып йөртелә: * Көньяк алтайлар (алтай-кижи). 97256 Этнограф Е.К. Яковлев язганча: «"Сүзсез җырлаудан" тәэсире сүзләр белән тапшырып булмый. 97257 Этнографик әдәбиятта бу маңгайчаларның кайберләрен бүрек (шапка) дип атыйлар, чөнки алдан караганда алар чыннан да бүректәй калкынып торалар. 97258 Этнографлар язмалары буенча, Варна казаклары борынгы кәшәнәне күзәтчелеге астына алган, бирегә килеп җыелып намаз укучылар да булган. 97259 Этнодемографик белешмә Ишембай районы 1930 елның 20 августында барлыкка килгән. 97260 Этнолектны куллану шәхесне берәр җәмгыять әгъзасы булганын билгеләүче тамга була ала. 97261 Этнолект төшенчәсе лингвистик вариациясе һәм этник кемлеккә бәйле. 97262 Этнологияне билгеләү һәм элек билгеле булмаган вируслы инфекцияләрне өйрәнүнең яңа алымнарын эшләү ветеринария вирусологиясе үсешендә аеруча мөһим этап булып тора. 97263 Этносны билгеләгәндә, тел факторына гына игътибар итмәскә өндәп, «Бөгөн ниндәй әҙәби телде туған тел тип иҫәпләмә, тамырың башҡорт икән – башҡорт булып, татар икән – татар булып яҙыл», дип әйтеп йөри. 97264 Этогол — Русия территориясеннән ага торган елга. 97265 Этруск колониясе Адриядан килеп чыккан атама башта диңгезнең төньягына карата гына кулланылган, соңрак, көньякта урнашкан Сиракузлар грек колониясенең әһәмияте арту белән, бөтен диңгез шулай атала башлаган ( Геродот буенча). 97266 Эт тиенкәйне куып китә. 97267 Эукариотларның төп үзенчәлеге — күзәнәк составында төш булу. 97268 Эуплоцефалусның сөякле, әмма хәрәкәтле күз кабагы булган. 97269 Эффект аңлатмасы: үтә үткәрүчән агым булдыручы Купер-парының электроннары контакт үткәргәндә өстәмә энергиясен алалар, тын халәтенә кайтар өчен электроннар Купер-пары электромагнит энергия квантын нурландырырга тиеш. 97270 Эффект зур токларны (di/dt ~ 100 A/мкс ) бик тиз кабызганда әһәмияткә ия була ала. 97271 Эффектлыгы буенча РКС (рандомизланган клиник сынаулар) раславы булмаган бөтен башка алымнар да эффектсыз алым буларак кире кагыла. 97272 Эффектлы экологик чиста технологик процессларны тормышка ашырган өчен аңа СССР Министрлар Советы премиясе бирелә. 97273 Эффект молекуляр массага бәйле: ул зуррак булган саен, ялкынсындыручан сәләте кимрәк, ләкин наркотик тәэсире зуррак. 97274 Эффектсыз гаскәр башлыгы буларак, ул гаскәр яклавыннан мәхрүм булган һәм Алманиядәге 1918 елгы Ноябр инкыйлабы нәтиҗәсендә тәхеттән төшерелгән. 97275 Э хәрефенең сүз уртасында язылуы бетерелә: килүе, килүем. 97276 Эхидо — 1761 нигез салынган Кампо-Элиас муниципалитетының административ үзәге. 97277 ЭХМ тари¬хында аларның саны меңнәр белән исәпләнә. 97278 Эхтенки ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 97279 Эчәклекнең нәкъ башланган урынында ашкайнату өслеген арттыручы сукыр үсентеләр була. 97280 Эчемлекләрдән иң борынгысы булып әйрән санала, аны катыкка салкын су кушып ясыйлар. 97281 Эчендә актив компонент булган бакны май белән тутырганчы, аннан трансформатор изоляциясенең диэлектрик ныклыгын куркынычына яный торган барлык һава суырылып алына (шуңа күрә бак атмосфера басымын минималь деформация белән чыдау өчен ясала). 97282 Эчендә бозылмый торган, саф сулы күл бар. 97283 Эчендәге диэлектрик тибы, тәлинкәләрнең (обкладка) структурасы һәм җайланманың нинди корпус эчендә булганлыгы – шушы бөтен факторлар конденсаторның характеристикасына, аның кулланышларына зур йогынты ясый. 97284 Эченә дары тутыралар, арткы өлешен генә яндыру өчөн ачык калдыралар. 97285 Эчәр алдыннан теләгән кешегә бузага шикәр комы өстәргә мөмкин. 97286 Эчәргә яраклы суның 96 проценты җир астыннан алына. 97287 Эчәр су да юк, ул аны Малайзиядән ала (хәер, хәзер биредә куәтле су чистарту системалары үсеш ала башлаган). 97288 Эчке бүленеш 1897 елда Акмола өлкәсе 5 өязгә бүленгән булган. 97289 Эчке бүленеш 1897 елда Архангельск губернасы 9 өязгә бүленгән булган. 97290 Эчке бүленеш 1897 елда Бакы губернасы 6 өязгә бүленгән булган. 97291 Эчке бүленеш 1897 елда Бессарабия губернасы 8 өязгә бүленгән булган. 97292 Эчке бүленеш 1897 елда Варшава губернасы 14 өязгә бүленгән булган. 97293 Эчке бүленеш 1897 елда Вильно губернасы 7 өязгә бүленгән булган. 97294 Эчке бүленеш 1897 елда Витебск губернасы 11 өязгә бүленгән булган. 97295 Эчке бүленеш 1897 елда Владимир губернасы 13 өязгә бүленгән булган. 97296 Эчке бүленеш 1897 елда Гродно губернасы 9 өязгә бүленгән булган. 97297 Эчке бүленеш 1897 елда Дагстан өлкәсе 9 өязгә бүленгән булган. 97298 Эчке бүленеш 1897 елда Дон гаскәре өлкәсе 9 өязгә бүленгән булган. 97299 Эчке бүленеш 1897 елда Екатеринослав губернасы 8 өязгә бүленгән булган. 97300 Эчке бүленеш 1897 елда Енисей губернасы 5 бүлгегә һәм бер крайга бүленгән булган. 97301 Эчке бүленеш 1897 елда Җаек өлкәсе 0 бүленгән булган. 97302 Эчке бүленеш 1897 елда Ирәван губернасы 7 өязгә бүленгән булган. 97303 Эчке бүленеш 1897 елда Кара диңгез губернасы 3 бүлгегә бүленгән булган. 97304 Эчке бүленеш 1897 елда Киев губернасы 12 өязгә бүленгән булган. 97305 Эчке бүленеш 1897 елда Ковно губернасы 7 өязгә бүленгән булган. 97306 Эчке бүленеш 1897 елда Кубан өлкәсе 7 өязгә бүленгән булган. 97307 Эчке бүленеш 1897 елда Курляндия губернасы 10 өязгә бүленгән булган. 97308 Эчке бүленеш 1897 елда Кутаис губернасы 10 өязгә бүленгән булган. 97309 Эчке бүленеш 1897 елда Ломжа губернасы 7 өязгә бүленгән булган. 97310 Эчке бүленеш 1897 елда Мәскәү губернасы 13 өязгә бүленгән булган. 97311 Эчке бүленеш 1897 елда Минск губернасы 9 өязгә бүленгән булган. 97312 Эчке бүленеш 1897 елда Новгород губернасы 11 өязгә бүленгән булган. 97313 Эчке бүленеш 1897 елда Орёл губернасы 13 өязгә бүленгән булган. 97314 Эчке бүленеш 1897 елда Подолия губернасы 12 өязгә бүленгән булган. 97315 Эчке бүленеш 1897 елда Полтава губернасы 15 өязгә бүленгән булган. 97316 Эчке бүленеш 1897 елда Сахалин бүлеге 3 бүлгегә бүленгән булган. 97317 Эчке бүленеш 1897 елда Сәмәрканд өлкәсе 4 өязгә бүленгән булган. 97318 Эчке бүленеш 1897 елда Семипалатинск өлкәсе 5 өязгә бүленгән булган. 97319 Эчке бүленеш 1897 елда Смоленск губернасы 12 өязгә бүленгән булган. 97320 Эчке бүленеш 1897 елда Сувалки губернасы 7 өязгә бүленгән булган. 97321 Эчке бүленеш 1897 елда Тифлис губернасы 9 өязгә һәм бер бүлгегә бүленгән булган. 97322 Эчке бүленеш 1897 елда Тургай өлкәсе 4 өязгә бүленгән булган. 97323 Эчке бүленеш 1897 елда Харьков губернасы 11 өязгә бүленгән булган. 97324 Эчке бүленеш 1897 елда Чернигов губернасы 15 өязгә бүленгән булган. 97325 Эчке бүленеш 1897 елда Эстляндия губернасы 4 өязгә бүленгән булган. 97326 Эчке бүленеш Губернада туган танылган татар шәхесләре * Һади Такташ (Спасск өязе Сыркыды авылы, 1901—1931) — язучы. 97327 Эчке иҗтимагый сәясәт өлкәсендә тарихчылар Салман әс-Согудның хәерчелеккә каршы көрәшен ассызыклыйлар. 97328 Эчке интерьерлар һәм мәчетнең михрабы, мөнбәре алтын белән йөгертелгән. 97329 Эчке ихатада (Перистиль) 20 колонналар тора. 97330 Эчке йомшаклыгы белән аерылып торган төрле характердагы рольләрдә уйный. 97331 Эчкә кабул ителгән дарулардан тыш, башка төрле дәвалау ысуллары да булган: клизма, тампоннар, ыслау, майлар, болама салу, пломба кую һ. б. Георг Эберс фикере буенча сихер, арбау түбән катлам өчен генә булган. 97332 Эчке катлам – ул изоляция, ә тышкысы термопластик, ул кәтүкне формага чорналганнан соң бергә тоташтыра, аны үзен үзе тәэмин итә торган итә. 97333 Эчке көймә йөрешле юллар озынлыгы 709 км тәшкил итә. 97334 Эчке көчләр тәэсирендә Африка платформасының аерым урыннары күтәрелгән, бу биек яссы таулыклар хасил булуга китергән. 97335 Эчке матурлыклары белән көчле булган лирик герой­ларны уйнаучы буларак күрергә күнеккәнбез Җәүһәрияне", — дип яза журналист Әхәт Фазылҗанов Әтнә халык театрының 50 еллык юбилеена багышланган зур мәкаләсендә. 97336 Эчке Монголия ( ; ) — Кытай Халык Җөмһүрияте составында мөхтәри район. 97337 Эчке Монголиянең төньягында тайга урманнары, үзәк өлешендә башаклы дала үсемлекләре үсә. 97338 Эчкен ( ) — Исәт елгасы кушылдыгы. 97339 Эчкенлеләр үз авылларында гына түгел, тирә-яктагы тагын 15 авылга нигез салган, дигән мәгълүмат бар. 97340 Эчкәннән соң кефир 36,6 градуслы организмда тагын да әчүен дәвам итә һәм 3 сәгатьтән соң тулысы белән сөт шикәрен эшкәртеп, алкогольгә әйләндерә. 97341 Эчкен сөйләше урта диалектның Урал төбәге сөйләшләре белән зур уртаклык күрсәтә. 97342 Эчкәнче, аракыны башта 8-10 градуска кадәр суытырга кирәк. 97343 Эчкен (Юлдус) мәктәбендә 93 бала укый. 97344 Эчке планеталар төркеменә керә. 97345 Эчке сәясәт Бәрдибәк Рус православ чиркәве ясак түләүдән азат итүне яңадан раслаган. 97346 Эчке сәясәт — дәүләтнең үз эчендәге эшләргә турыдан-туры бәйле булган карарлар, кануннар һәм программалардан гыйбарәт. 97347 Эчке сәясәте: шәһәрләр төзү Бәркә хан Ислам динен кабул иткәннән соң шәһәр тормышын һәм сәүдә үстерә башлаган. 97348 Эчке сәясәт карарлар гадәттә дәүләт халкының тарихын һәм тәҗрибәсен, аның иҗтимагый һәм икътисади шартларын, ихтыяҗларын һәм халык әһәмият биргән әйберләрне һәм хөкүмәтнең асылын чагылдыра. 97349 Эчке сәясәт Мәмләкәтне ныгыту, үзәкләштерү сәясәтен үткәрә, исламны дәүләт дине буларак кабул итә. 97350 Эчке сәясәт Мәнгүтимер рус чиркәвен ясак түләүдән азат итә. 97351 Эчке сәясәт Митрополит Алексей ханбикәне - Тайдулыны сукырлыктан дәвалый, Җанибәк хан янында утыра. 97352 Эчке сәясәттә чит дәүләтләрнең (аеруча Русиянең) тәэсире көчәя барган. 97353 Эчке сәясәт Туда-Мәнгү үз акчаларын—тәңкәләрен суга. 97354 Эчке сулар Боливиянең төп елгалары арасында - төньяк һәм төньяк-көнчыгышта Бени, Мадре-де-Дьос, көньяк-көнчыгышта Пилкомайо һәм Десагуадеро. 97355 Эчке сулар Брахмапутра елгасы бассейны. 97356 Эчке сулар Елгалар Мозель бассейнына карый. 97357 Эчке сулар Илнең елгалары кыска һәм тиз агымлы. 97358 Эчке сулар Илнең төп елгалары - Марони, Курантин һәм Коппенейм. 97359 Эчке сулар Иң төп елга - Мбини. 97360 Эчке сулар Иң эре елгалар: Рева (100 км га кадәр кораб йөри ала), Ваннимбука, Мба, Сингатока (барысы да Леву утравында). 97361 Эчке сулар Ориноко елгасы бассейны ил территориясенең 70%-ын су белән тукландыра. 97362 Эчке сулар Төп елгалар - Сава һәм Драва (Дунай бассейны). 97363 Эчке сулар Төп елга - Моно. 97364 Эчке сулары Илнең күпсанлы елгалары көнбатышта тауларда башлана һәм Мозамбик бугазына коя. 97365 Эчке сулары Төп елгалар - Сасандра, Бандама һәм Комоэ, әмма аларның күп санлы бусагалар булу сәбәпле һәм коры периодта кискен су дәрәҗәсе түбәнәю сәбәпле койган урыныннан 65 км дан ерак булган урында кораб йөри алмый. 97366 Эчкә суыручы эпителий өчен щёткалы кайма хас, җемелдек эпителийдә керфекләр була. 97367 Эчке территорияләр нигездә кешесез. 97368 Эчке тәртип Русия патшасы Николай I фәрманы белән институтка «Родионов(а)» исеме бирелә. 97369 Эчке тирәлек дип исә организмның эчке даирәсен атыйлар Биология. 97370 Эчке тормышын тәртипкә салу белән икепулатлы парламент шөгыльләнә. 97371 Эчке үкчә төере күл бакасыныкы шикелле яньчек һәм буа бакасыныкы кебек биек түгел. 97372 Эчке чуалышларда һәлак була. 97373 Эчке чуалышлар сәбәбе - төмән Нугайның эшчәнлеге һәм мәкерләре. 97374 Эчке эпителиаль күзәнәкләр катламы пигментланган, тышкысы — юк. 97375 Эчке эшләрдә дә аның адымнары шактый тәнкыйть уята. 97376 Эчке эшләр идарәсендә эшләгән әтисе хезмәт вакытында һәлак була, ресторан директоры булган әнисен төрмәгә утырталар. 97377 Эчке эшләр министрлыгының «тыелган китаплар» исемлеге төзелә. 97378 Эчмитче, Өчмәче — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 97379 Эчтәгеләр исә туптан сакланып, күзәтеп торалар. 97380 Эчтә күк төсендәге, ә тышта - кызылсу әйләнә күзәтелә; аннары әйләнәләрнең әзрәк интенсивлык белән кабатланулары мөмкин. 97381 Эчтәлеге белән ул татар халкы тормышындагы зур бер тарихи чорны иңли. 97382 Эчтәлеге буенча реклама ике төрле була ала: язмалы-рәсемле белдерү яки реклама баннеры. 97383 Эчтәлек, вакыйга, шәхесләр игътибарны җәлеп итә. 97384 Эчтәлек дөреслеге Ачык структурасының нәтиҗәсендә, анарда пәйда булган мәгълүмат өчен җаваплылык алучы аерым шәхес яки оешма була алмаганы сәбәпле, Википедия үзенең эчтәлегенең "дөрес булуы турында гарантия бирми". 97385 Эчтәлек Әсәр Бибинурның зиратка баруы белән башлана. 97386 Эчтәлек Журналны үз чорының көзгесе дип әйтәләр. 97387 Эчтәлек * «Кармак» журналында татар шагыйрьләре, татар язучылары һәм публицистлары тормыш юлы һәм иҗаты яктыртылган. 97388 Эчтәлек Табигый тарих музееның элекеге сакчысы Лэрри Дэйли хәзер уңышлы бизнесмен. 97389 Эчтәлек Шигырьнең исеме астына: «Пушкинның бер шигыреннән мөкътәбәс» дип куелган. 97390 Эчтән: — Тук-тук иткән кемдер ул? 97391 Эчү өчен су җитми, ул Малайзиядән китерелә. 97392 Эш 1933 елның 5 мартында тәмамлана. 97393 Эш * 2009 елның март апрель аенда "Акчарлак" газетасында юрист. 97394 Эшвайлер ( ) — Алманиянең Төньяк Райн-Вестфалия җирендә урнашкан шәһәр. 97395 Эш вакытында Курт һәм Крист Чэдтан канәгать булмый, һәм Ченнинг төркемнән чыга. 97396 Эш вакыты Түбәндә таблицада китерелгән функцияләр графиклары Киң таралган алгоритмнарнарга бәя бирү критерие булып эш вакыты һәм керү бирелгән мәгълүматлары күләменә бәйле эш вакыты үсү тәртибе тора. 97397 Эш гипотезасы - вакытлыча кабул ителгән өстәмә тикшеренү өчен тәкъдим ителгән гипотеза. 97398 Эшен Башкортстан дәүләт телерадиокомпаниясе радиосында эшли. 97399 Эшенең беренче көнендә үк алып баручыларның берсен эштән чыгарып, ул бу эшкә Майк Померой исемле мәшһүр журналистны ала (Харрисон Форд). 97400 Эшеннән алынган хезмәткәр, бу «көч» белән көрәшә, аны җиңә алмыйча, акылдан яза һәм милиция хезмәткәрләреннән качканда, күп катлы бина түбәсеннән сикерә. 97401 Эшен тиешенчә башкаргач, ялга җибәрелә. 97402 Эш кабинетындагы язу өстәле өстендә — аның рәссам В.П. Верещагин ясаган портреты ( 1862 ). 97403 Эш - Казанда татар телендәге беренче совет гәҗите. 1918 елның 12 мартыннан чыга. 97404 Эшкакон — Русия территориясеннән ага торган елга. 97405 Эшкә аны Минзәлә районына җибәрәләр — ул Минзәлә педагогия училищесын оештырып ачып җибәрүдә актив катнаша. 97406 «Эш кәгазьләрендә һәм рәсми документларда русча терминнарның татарча эквивалентлары» темасына филология фәннәре кандидатлыгына диссертация яклый ( 2005 ). 97407 Эш кәгазьләрен татар телендә тутыруны гамәлгә кертә. 97408 Эшкәртелгән һәм эшкәртелмәгән, ылыслы һәм яфраклы, эшкәртү ысулы буенча түгәрәк, ярылган, киселгән, юнылган, вакланган агач материалларга бүләләр. 97409 Эшкәртү өнен җир алган арендатор җир хуҗасына уңышның өчтән бер өлешеннән алың яртысына кадәр, ә җиләк-җимеш бакчасы алган кеше уңышның өчтән ике өлешен бирергә мәҗбүр булган. 97410 Эшкәртү предпприятиеләре – “Караидел сөт заводы” ҖЧҖ, Бирдәш икмәк кабул итү пункты. 97411 Эшкәртү производствосы буенча ул — 70 процент, авыл һәм урман хуҗалыгында — 65 процент. 97412 Эшкәртү сәнәгатендә Табын совхоз-заводы, Красноусольский сөт заводы, махсуслашалар. 97413 Эшкәрту сәнәгате ТМПның 30,1% алып тора. 97414 Эшкәртү тармагында алдынгылыкны «Кама элеваторы» алып тора. 97415 Эшкәртү һәм җитештерү 1966 елның 28 июнендә ССРБның авиация сәнәгатьләр министрлыгы С.В. Ильюшина ОКБсына тапшырган хәрби-транспорт очкыч Ил-76 проектын башкару буенча тикшеренү эшләр үткәрергә. 97416 Эшкә сәләтле 1206 кеше исәпләнә, аларның 700 е предприятиеләрдә, оешмаларда hәм учреҗдениеләрдә эшли. 97417 «Эш көне», «Йокы», «Курай» өлешләреннән торган беренче триптихын иҗат итә. 97418 Эш кораллары көрәк, кәйлә, носилка, лом була. 97419 Эш коралы, сугыш кирәк-яраклары, акча — болар барысы да бакырдан ясалган. 97420 Эшләвендә кимчелек яки хата булмас. 97421 Эшләмичә ятучы баш мие – эшләмичә торучы мускулга тиң. 97422 Эшләпә Авыл җирләрендә ирләрнең җәйге баш киеме хезмәтен күбрәк эшләпә үтәгән. 97423 Эшләпәсе зәйтүн -көрән төстә, диаметры 5-20 см, калын итле, эшләпәнең өсте шома, коры. 97424 Эшләпәсе йомшагыннан җиңел аерыла торган яры белән капланган. 97425 Эшләпәсенең диаметры 5-20 см, яшь гөмбәләрнең эшләпә кырыйлары яссы, соңрак - аска таба бөгелгән йөнтәс-җепселле, бүрәнкәсыман. 97426 Эшләпәсе соры-көрән, диаметры 5-20 см, кырые үзенчәлекле итеп аска кайтарылган. 97427 Эшләпә тавын да Алып бабай белән бәйлиләр. 97428 Эшләре * 1968 елда Үрдүн һәм Сүриядә дәүләт түнтәрелеше ясарга омтылалар. 97429 Эшләре Тарихчы буларак танылган. 97430 Эшләре фәлсәфәдә диалектик һәм тарихи материализмны формалаштырдылар, икътисад өлкәсендә теорияләре бар, сәясәттә — сыйнфый көрәш теориясен уйлар чыгаручы. 97431 Эшләрнең бөтен нечкәлекләрен белүче, колла¬рына бик күп сәбәп белән төрле файдалар бирүче, аларга карата яхшы мөгамәлә кылучы димәктер. 97432 Эшләү дәверендә 1 класслы мастер дәрәҗәсенә күтәрелә, “КамАЗ”ның мактау тактасына исеме кертелә. 97433 Эшләу дәверендә Нәҗип Мингали улы бюро башлыгыннан берләшмәнең баш конструктор дәрәҗәсенә кадәр усә. 97434 Эш мәркәзе исә Сити дип йөртелә. 97435 Эшне ул Питрәч һәм Азнакай район ( «Маяк» ) газеталарында башлап җибәрә. 97436 Эш принципы 600px Автоматка хас үзенчәлекләр: арадаш патронны куллану, эре сыйдырышлы алмаштырыла торган магазин барлыгы (гадәттә, 30 патронга). 97437 Эш ресурслары структурасы үзгәрә: физик хезмәт өлеше азая, югары квалификацияле интеллектуаль һәм иҗади хезмәте өлеше үсә бара. 97438 Эшсез калган халык 1920—1930 еллар дәвамында ачлык маршлары оештыра, бу маршларның иң зурысы 1932 елның сентябре-октябрендә Милли ачлык маршы исеме астында үтә. 97439 Эшсезлек 4 % тирәсе (Греция буенча 8 %). 97440 Эшсезлек дәрәҗәсе 1938 елга 19 % тәшкил итә, 5 миллионнан 12 миллионга хәтле күтәрелә. 1938 елның маена бәяләр күтәрелә, эш белән тәэмин итү яхшыра, 1938 елның июненән сәнәгать товарлары җитештерү үсә башлый. 97441 Эшсезлек исә 11% тәшкил итә, әммә бу сан да 1933 елгы 25% дәрәҗәсе белән чагыштырганда яхшырак нәтиҗә була. 97442 Эшсезлекне киметү өчен халык хәрби җитештерү өлкәсенә җәлеп ителә, эшсезләрнең күп өлеше хәрби сафка чакырыла. 97443 Эшсезләр арасында күбрәк хатын–кызлар, ирләр–900, хатын–кызлар–1400. 97444 Эш табалмый интеккәч, өйдән өйгә кереп хәер сорашырга мәҗбүр була. 1934 елда Мөслим районының Түбән Табын авылында бозаулар көтүчесе булып эшли. 97445 Эш телләре буларак, Аурупа Берлегенең 24 рәсми теле (ru) кулланыла. 97446 Эштән беркайчан да куркып тормый, гел генә авыр һәм мәшәкатьле эшләр эчендә кайный. 97447 Эштән чыгу башкаруы бирелгән мәгълүматларга бәйле тоткарлануны киметү өчен күрсәтмәләр башкарыла торган бер-бер артлы килүен алмаштыра дип тасвирлап була. 97448 Эш урыны аркасында һәм «икенче сафлык» ризыклары сатып, 249 мең сумнан артык акча җыя. 97449 Эш урынында башкарган бу хезмәтен, “Ходаи вакуфы” оештырылганнан соң, шуның рамкаларында дәвам итә. 97450 Эш хәтерендә ЮДПТдагы программа урнаша. 97451 “Эшче” газетасы,1920 ел, 31 декабрь саны. 97452 « Эшче » газетасы һәм «Кызыл Шәрык» журналы мөхәррире. 97453 Эшче кортлар ана кортлар ана корт сөте белән ашаталар. 97454 Эшче кортлар личинкаларны бал катнашмасы һәм эшкәртелгән серкә белән туендыралар. 97455 Эшче, крәстиян һәм кызылармияче депутатларның Казан Советы җир бүлеге органы. 97456 Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренә 1942 елның көзендә алына. 1943 елдан КПСС әгъзасы. 97457 Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренең Польша явы (17—29.09. 1939 ) — Эшче-крестьян Кызыл Гаскәренең 1921 елның Рига килешүе нәтиҗәсендә Польша составына кергән көнбатыш өлкәләрендә һәм Вильно төбәгендә хәрби операциясе. 97458 Эшче куллар җитмәгәч, 1941-1942 елда төзелешкә Идел буе алманнары күчерелә. 97459 Эшче куллар җитмәү күренеше исә икътисадый технологияләрне тагын да ныграк үстерү шартын куя. 97460 Эшче кырмыскалар да теше, ләкин алар патшабикә исән чагында токым чыгармыйлар. 97461 Эшче кырмыскалар чәчкә нектары, үсемлек җимешләре, орлыклары, бөҗәкләр һәм аларның кортлары, үлән бетләре калдыклары белән, ана кырмыска һәм кортлар эшче кырмыскаларның бизләре бүлендекләре белән туклана. 97462 Эшчеләр арасында инкыйлаби өндәүне алып барган. 97463 Эшчеләр Бәхтиярне заводтан 7 чакрым алга чыгып, ипи-тоз белән каршылыйлар, шунда ук аңа 2 ат та бүләк итәләр. 97464 Эшчеләр гайләләрен поселокка алып киләләр. 97465 Эшчеләр исеменнән тимер юл хуҗаларына үтенеч язган өчен эштән куалар, Глазов шәһәренә полиция күзәтүе астына җибәрәләр. 97466 Эшчеләрнең 42%ы авыл хуҗалыгында эшли, эшсезлек 6,7 %. 97467 Эшчеләрнең эш хаклары түбән була һәм 1905 елда акчаны арттыру өчен забастовка ясала. 97468 Эшчеләрне су белән тәэмин итү өчен аерым канал сузарга кирәк булды, чөнки 1600 дөя көтүе дә моны эшли алмады. 97469 Эшчеләрне фабрикадан китүдән тыю турындагы (ирекле эшчеләрне крепостной хәленә төшерүче) 1736 елгы Русия патшасы указына каршы 1741 елда 3 айга эш ташлыйлар. 97470 Эшчеләр өчен үз акчасына журнал чыгара, аның битләрендә гади һәм аңлаешлы итеп Аурупа һәм Америкадагы социалистлар хәрәкәте белән таныштыра. 97471 Эшчеләр социалистик тәртипләр кертә һәм сыйныфсыз, тигез җәмгыять строе урнаштыра. 97472 Эшчеләр сыйныфының авылга ярдәмен оештыра. 97473 Эшчеләр тормышын яктырткан мәкаләләр басыла. 97474 Эшчеләр һәм хезмәткәрләр саны 2 меңгә җиткән. 97475 Эшчелєр коллективы шәһәрнең, шулай ук районның социаль иминлеген тәэмин итє. 97476 Эшчәнлеге IUPAC дәүләтләрнең милли оешмалары берлеге булып тора. 97477 Эшчәнлеге Белем алгач, әтисе юлыннан китәргә тиеш була. 97478 Эшчәнлеге Кытайның Шеңҗан-Уйгыр автономияле районы белән бәйле була. 97479 Эшчәнлеген Кәрим Тинчурин исемендәге Драма һәм комедия театрында артист булып башлый. 97480 Эшчәнлеге Сицилиядәге Анрагант (Агригент) шәһәрендә уза. 97481 Эшчәнлеге Фәнни эшчәнлегенең юнәлеше – милли азчылык проблемалары, милләтләр тарихы, нижгарлылар тарихы. 97482 Эшчәнлек 1922 елның 3 апрелендә Иосиф Сталин ЦК РКП(б) генераль сәркатибе итеп сайлана. 97483 Эшчәнлек 1995 — 1996 елларда — Русия Икътисадый реформасы департаментының җитәкчесенең урынбасары. 97484 Эшчәнлек Антикоммунист Иоанн Павел II коммунизм идеяләренә дә, хәзерге капитализмның начар якларына – халыкның сәяси һәм социаль рәнҗетелүенә – дә каршы көрәшкән кеше буларак билгеле. 97485 Эшчәнлек Астрономия Күлтәси үзенең «Мофассал һәйяте җәдидә» һәм «Хикмәте җәдидә» хезмәтләрендә космологик һәм космогоник проблемаларны фәннәрнең үзе яшәгән заман югарылыгында төшендерә. 97486 Эшчәнлек Бүгегенге көндә ТатМаклар Казанның Волгоград, Пионерлар, Җиңү проспекты һәм Уң Як Болак урамнарында урнашкан. 97487 Эшчәнлек Вәлиулла Якупов Диния нәзараты утырышында (уң яктан икенче) Вәлиулла Якупов Болгар шәһәрендә Вәлиулла Якупов Гает намазында Вәлиулла Якупов күпкырлы эшчәнлек алып барган. 97488 Эшчәнлек Гомумән һәм җыеп кына әйткәндә, Эл Фараби кешелек тарихына зур энциклопедик белемнәргә ия булган атаклы галим булып кереп кала. 97489 Эшчәнлек Әл-Бируни Җирнең радиусын һәм әйләнәсен фаразлау өчен тәкъдим иткән һәм кулланган методны сурәтләүче диаграмма. 97490 Эшчәнлекнең төрле сфераларында алгоритмнар охшашлыгы нигезендә эксперт системалар (теориясе) концепциясе формалашкан. 97491 Эшчәнлек нәтиҗәсендә бик нык географик ландшафт үзгәреш кичерә. 97492 Эшчәнлек Үз тарихы дәвамында заводта 1500 артык диңгез һәм елга көймәсе һәм 600 хәрби кораб төзелгән. 97493 Эшчәнлек Фәнис Җиһанша — чын драматик артист, уйнаган образның эчке психологик кичерешләрен тирәнлек белән тамашачыга җиткерә ала. 97494 Эшчәнлек Эпикур үзенең фәлсәфи тәгълиматын 300гә якын хезмәтендә аңлата. 97495 Эшчән, югары мәдәниятле, киң мәгълүматлы, укымышлы кешеләрнең күп булуы белән аерылып тора бу авыл. 97496 «Эшче сыйныфны азат итү өчен көрәш берлеге»нең Петербург бүлекчәсе әгъзасы, «Искра» гәҗитенең актив хәбәрчесе. 97497 Эшче сыйныфны азат итү өчен көрәш союзы «Народниклар» 1860 еллар азагында башлап җибәргән инкыйлаби хәрәкәт ун ел үтәр-үтмәстән сүрелү чигенә җитә. 97498 Эшче — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 97499 Эшче-хәбәрчеләрнең язмалары даими урын ала. 97500 Эшче һәм хезмәткәрләрне читтән кертү һәм урында әзерләү башланды. 97501 Эш шунда: 1913 елның мартында Русиядә Романовлар хакимиятенә 300 ел тулу уңаеннан сәяси тоткыннарга амнистия игълан ителә. 97502 Эш шунда, аның бабасының борынында борчак төсле миңе булган. 97503 Эш шунда — биредә производство һәм социаль объектлар ничек булган, барысы да сакланып калган һәм куәтләрен арттырып, яңалары белән дә тулылана бара. 97504 Эш шунда ки, Каргалы сәүдәгәрләре Көнбатыш кешеләреннән беренчеләрдән булып Һиндстанга Тянь-Шань таулары аша, яшерен тау сукмаклары белән барып җитәләр. 97505 Эш шунда ки, тамчыдан чыккан кайтарылган һәм сындырылган нур почмагы төшүче (беренчел) нурдан аңа параллель һәм тамчы үзәге аша үтүче күчәргә хәтле ераклыкка бәйле, һәм әлеге бәйлелек шома экстремумга ия. 97506 Эш шунда ки, чынбарлык каршылыклардан тора. 97507 Эш шунда: тирә-юньдәге җимерек рус станицаларыннан бай, төзек Варнага русларны күчереп утырталар һәм район үзәге ясыйлар. 97508 Эш эзләп Мария Селесте Идальго ширкәтенә эләгә, аның җитәкчесе итеп Сантьяго Азпуруа билгеләнә. 97509 « Эш », «Эшче», «Кызыл Армия» газеталары белән хезмәттәшлек итә. 97510 Эш яшеннән олырак халык - 4032 (27,1%), шул исәптән ир-атлар - 1238, хатын-кызлар - 2794 (69,3%). 97511 Эш яшеннән яшьрәк халык - 2813 (18,9%), шул исәптән малайлар - 1387, кызлар - 1426 (50,7%). 97512 ЭЭП технологик карталар, ТОП һ. б. документар нигезендә төзелә. 97513 ЭЭХКда сорау алуда үзен «броньләштерелгән камерага» ябуларын үтенгән. 97514 Юан, туры эчәклекләрдә һәм хатын-кызларның җенси органнарында яман шеш авырулары да еш очрый. 97515 Юан эчәклектә яман шеш авыруын булдырмый калырга да ярдәм итә. 97516 Юача сап-сары булырга тиеш. 97517 Юбайкүл — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 97518 Юбал — Русия территориясеннән ага торган елга. 97519 Юбилей аркасы йә Кызыл капкалар — Петров паркы ансамбленә керүче мемориаль корылмасы. 97520 Юбилей белән котлап Мәскәүдән Гобәйдуллиннан гаиләсеннән телеграмма килә. 97521 Юбилейга Татарстан АССР хөкүмәтеннән һәм ТАССР мәдәният министрлыгыннан вәкилләр килә. 97522 Юбилейный ( ) — Киров өлкәсенең Омутнинск районында урнашкан авыл. 97523 Юбилей тантана уйлап чыгарылган кино персонажы — Джеймс Бондка 50 ел тулу белән бәйле булды, аңа багышланган махсус номерлар, җырлар башкарылды. 97524 Юбра — Русия территориясеннән ага торган елга. 97525 Юва (Савиновка) — Караидел елгасы кушылдыгы. 97526 Ювас авылы И. А. Износков тарафыннан болай телгә алына: «Ювас суы янындагы Битаман, Ювас авылы Гәреч сәүдә юлының уң ягына утырган. 97527 Югала — Русия территориясеннән ага торган елга. 97528 Югалтулардан көчсезләнгән Аксак Тимер гаскәре дә алга таба һөҗүмен туктата һәм, Идел буен талаганнан соң, үз дәүләте чикләренә әйләнеп кайта. 97529 Югалтуларның егәрлеген буш йөреш тогын трансформаторга куела торган көчәнешкә тапкырлап исәпләп була. 97530 Юган ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Сургут районына керүче авыл. 97531 Югарас — Русия территориясеннән ага торган елга. 97532 Югары агымда ландшафтлар кәсле көлсу тупрактагы кара ылыслы һәм киң яфраклы урманнардан тора. 97533 Югары агымында Каныкабак исеме белән атала. 97534 Югары агымында Лена үзәне тар (1 — 10 км), ярлары биек, түбәнрәк үзән 30 километрга кадәр киңәя, ярлары Якутскка кадәр биек, кыялы, түбәнлекләрдән гыйбарәт. 97535 Югары агымында ноябрь азагында, кою җирендә ноябрь башында боз белән каплана, апрельдә боз китә. 97536 Югары айпа — Русия территориясеннән ага торган елга. 97537 Югары Акбаш — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 97538 Югары Акташ — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 97539 Югары Алабашка ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 97540 Югары Алаштан — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 97541 Югары Аллагуат — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 97542 Югары Анма — Русия территориясеннән ага торган елга. 97543 Югары Анос ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 97544 Югары Апшуяхта ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 97545 Югары Арти ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 97546 Югары Арша — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 97547 Югары Аташ — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 97548 Югары Атлян ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче кордон. 97549 Югары Аты — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 97550 Югары Баграж — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 97551 Югары Байлар — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 97552 Югары Балтай — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 97553 Югары Баранча ( ) — Свердловск өлкәсенең Кошва шәһәр округы составына керүче авыл. 97554 Югары баскычтагы телләргә караганда, Автокод-Ассемблердан компиляцияләү, әлбәттә, күпкә җиңелрәк. 97555 Югары башкарма орган — Президентка буйсынучы премьер-министр җитәкчелегендәге парламент. 97556 Югары белем алгач, Нәби авылында укыта. 97557 Югары белем алу теләге белән, Казанга юл тота, Казан дәүләт ветеринария институтына укырга керә. 97558 Югары белем алу теләге белән, Лазарев тере телләр институтына керү имтиханына әзерләнә. 97559 Югары белеме булуга карамастан, 17 яшендә үк ул бер бай гаиләдә өй укытучысы булып эшли башлый. 97560 Югары белем турында диплом алгач, аны Свердловск шәһәренә эшкә җибәрәләр. 97561 Югары белем турында дипломы белән радиокомитетта эшләп алганнан соң аспирантурада калдырыла, әмма фәнни җитәкчесе академик А.И. Даниловны Томск университетына ректор итеп билгеләү сәбәпле, аңа Себер тарафларына юл тотарга туры килә. 97562 Югары Бәрәзә — Татарстан Республикасының Арча районында урнашкан авыл. 97563 Югары Березовка ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 97564 Югары Берёзовая — Русия территориясеннән ага торган елга. 97565 Югары Бәяк ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 97566 Югары биеклекнең экстремаль шартлары (түбән атмосфера басымы) һәм иң күтәрелеп торган урыннарда бик салкын булу экстремофил организмнарга яшәргә мөмкин итә. 97567 Югары Бийск ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 97568 Югары Бикбирде — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 97569 Югары Биккуҗа Югары Биккуҗа — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 97570 Югары Бобровка ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 97571 Югары Богады — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 97572 Югары Бревенница — Русия территориясеннән ага торган елга. 97573 Югары Булдаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 97574 Югары Бусалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 97575 Югары Валса — Русия территориясеннән ага торган елга. 97576 Югары Варзенка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97577 Югары Васильевка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 97578 Югары Волманга ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 97579 Югары Вонданка ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 97580 Югары Воча — Русия территориясеннән ага торган елга. 97581 Югары Гаревка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97582 Югары генерал дәрәҗәсе, 1722 елгы «Табель о рангах» белән билгеләнгән, XVIII гасырның азагына хәтле, генерал-аншеф дәрәҗәсе белән алмаштырылган. 97583 Югары Гәрәй — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 97584 Югары Гөлем — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 97585 Югары Горца ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан авыл. 97586 Югарыда әйтелгән 900 дән артык авылның өчтән икесе Болгар чорына карый, башкалары, кайбер шәһәрләр шикелле үк, соңгырак дәвердә—Алтын Урда һәм Казан ханлыгы чорында барлыкка килгәннәр. 97587 Югарыда әйтелгәннәрдән чыгып, мондый нәтиҗә ясарга була: M.Солтангалиев — инкыйлаб вакытында, гражданнар сугышы елларында Совет хакимиятен яклау өчен искиткеч күп көч куйган, бөтен энергиясен биргән кеше. 97588 Югарыда әйтелгәнчә, авылда татарлар һәм чуашлар көн күрә. 97589 Югарыда әйтелгәнчә, авыл яныннан Каратай суы ага. 97590 Югарыда искә алынганнардан кала, гарәпләрдә Бусрадагы башкаласы белән Гассан дәүләте (б. 97591 Югарыда күрсәтелгәненчә, мәгарифтә кулланылышы уңышлы булуы өчен телнең җәмгыять тарафыннан яклануы әһәммиятлелеген күрсәтә. 97592 Югары Дальёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 97593 Югарыда санап кителгән җирләргә биргәндә генә аның әҗере була. 97594 Югары Двойник — Русия территориясеннән ага торган елга. 97595 Югары дәрәҗәдә талантка ия актёр. 97596 Югары дәрәҗәле милли домен - Интернетта сайтларның нигезләре булган сүзтезмәләр. 97597 Югары дәрәҗә ышанычлыкның өстәмә шарты булып артык көчәнешләрнең җитәрлек чикләләүне тәэмин итү булып тора, чөнки трансформатор эксплуатация процессында тест сынауларына караганда җитдирәк артык көчәнешләргә дучар ителергә мөмкин. 97598 Югары Дәүләтъяр — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 97599 Югары Дёля-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 97600 Югары дивизионга чыгып, клуб хәзер үк бронза медальләрне җиңде, ә 2008 елда, үзенең 50 еллык юбилеена, чемпион булды, ә киләсе елда икенче тапкыр алтын титулын алды. 97601 Югары Дуброво ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Дуброво шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 97602 Югары Егоза — Русия территориясеннән ага торган елга. 97603 Югары Әләзәнне 1648 елда "чирекле" (четвертные) татарлары нигезләгән. 97604 Югары Әләзән ( ) — Пенза өлкәсенең Городище районына керүче зур татар авылы. 97605 Югары Әлкәш — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 97606 Югары Әлки — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 97607 Югары Әлморза — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 97608 Югары Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 97609 Югары Емаш — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 97610 Югары Әрнәш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 97611 Югары Әртә ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 97612 Югары Әүҗән — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 97613 Югары Әүрез — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 97614 Югары ешлык инженериясе үз эченә барлык компонентларның һәм тоташтыргычларның индуктивлыгын исәпләү белән шөгыльләнүне үз эченә ала. 97615 Югары Әшнәк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 97616 Югары Җаекбай — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 97617 Югары Золотиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97618 Югары Иванай — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 97619 Югары Ивановка ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 97620 Югары Идел бассейн округы (кыскача: Югары Идел БО) — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 97621 Югары Идел су бассейны округы 08 коды белән билгеләнә. 97622 Югары Идел һәм Ука елгасы буендагы рус шәһәрләрендә Болгарның сәүдә кешеләре яшәгән. 97623 Югары Идрис — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл. 97624 Югары Ижемский ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 97625 Югары Иж ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 97626 Югары Искуш — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 97627 Югары Ис ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тура шәһәр округы составына керүче авыл. 97628 Югары Ишет ( ) — Киров өлкәсенең Нолинск районында урнашкан авыл. 97629 Югары Кабанка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Пласт районы составына керүче авыл. 97630 Югары Казарма — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 97631 Югары Камзас — Русия территориясеннән ага торган елга. 97632 Югары Камье ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 97633 Югары Кандыз — Ык елгасы кушылдыгы. 97634 Югары Кансөяр — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 97635 Югары канун чыгару органы — Милли Җыен. 97636 Югары канун чыгару һәм контроль органы — биш елга сайлана торган Удмурт Республикасының дәүләт шурасы. 97637 Югары Карагуж ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 97638 Югары Карангыс — Русия территориясеннән ага торган елга. 97639 Югары Каран — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 97640 Югары Карач — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 97641 Югары Каргавылы — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 97642 Югары Каргалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 97643 Югары Кармановщина ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 97644 Югары Кармачы — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 97645 Югары Каръяуды яки Яңа Каръяуды — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 97646 Югары Катав ( ) — Чиләбе өлкәсенең Катав-Ивановск районы составына керүче авыл. 97647 Югары Качмаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 97648 Югары квалификацияле кадрлар әзерләүдәге һәм фән өлкәсендәге уңышлары өчен ул дәүләт бүләкләренә ия булган. 97649 Югары Кедра ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 97650 Югары Кельчема — Русия территориясеннән ага торган елга. 97651 Югары Кәминкә — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 97652 Югары Кизьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 97653 Югары киңлекләрдә караңгы төнге күктә Меркурийны күреп булмый, аны тик эңгер кыска вакытта күренергә мөмкин. 97654 Югары Кировский — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 97655 Югары Кодаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 97656 Югары Козгынчы — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 97657 Югары Козмаш — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 97658 Югары Колотовка ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 97659 Югары Кондрата — Татарстан Республикасының Чистай районындагы торак пункт. 97660 Югары Конинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 97661 Югары Корпиха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97662 Югары Косьва ( ) — Свердловск өлкәсенең Карпинск шәһәр округы составына керүче авыл. 97663 Югары Күзмис — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 97664 Югары Кузь-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 97665 Югары Кулаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 97666 Югары Кумор — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 97667 Югары Курса — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 97668 Югары күтәрелешле, иренләшмәгән арткы рәт /ɯ/ сузыкны белдерә ( татар телендә аңа Ы хәрефе туры килә). 97669 Югары Кутья — Русия территориясеннән ага торган елга. 97670 Югары Кыйга — Пермь краеның Чернушка районында урнашкан авыл. 97671 Югары Кыйгы (Үрге Кыйгы, ) – Башкортстанның Кыйгы районы үзәге, Уфадан 265 км ераклыкта. 97672 Югары Кыр-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 97673 Югары Лачынтау — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 97674 Югары Лашчы — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 97675 Югары Лебедуха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97676 Югары Лемье ( ) — Киров өлкәсенең Уни районында урнашкан авыл. 97677 Югары Липово ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан авыл. 97678 Югары Липово ( ) — Киров өлкәсенең Луза районында урнашкан авыл. 97679 Югары Лобановский Еган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97680 Югары Ловпуа — Русия территориясеннән ага торган елга. 97681 Югары лужица Википедиясе – нең югары лужица телендәге бүлеге. 97682 Югары Лупья — Русия территориясеннән ага торган елга. 97683 Югары Лух — Русия территориясеннән ага торган елга. 97684 Югары Маганакова — Русия территориясеннән ага торган елга. 97685 Югары Маза — Русия территориясеннән ага торган елга. 97686 Югары Мактама — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 97687 Югары Мал — Русия территориясеннән ага торган елга. 97688 Югары Малюганы ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан авыл. 97689 Югары Манчар — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 97690 Югары Марьюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97691 Югары Масра — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 97692 Югары Мгла (Кече Мгла) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97693 Югары Мезенск ( ) — Коми Республикасының Удора районында урнашкан авыл. 97694 "Югары мәктәп" һәм "чын мәктәп"не дүрт елда бетереп була, шул ук вакытта гимназиядә җиде елдан соң аттестат алып була. 97695 Югары Мәмбәтша — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 97696 Югары Мәнәү ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 97697 Югары Мәтәскә авылының 91 хуҗалыгында 264 ир-ат һәм 285 хатын-кыз исәпләнгән, авылда бер мәчет эшләгән. 97698 Югары Мәтәскә икенче төрле Яңа ил дип атала. 97699 Югары мәхәллә имамы мулла Җәләл кулга алына. 97700 Югары мәхкәмә әгъзәләрен император хөкүмәт тәкъдиме белән сайлый, башка мәхкәмә әгъзәләрен исә Министрлар кабинеты билгели. 97701 Югары мәхкәмә инстанцияләре — Пфальц җиренең югары мәхкәмәсе (Pfälzisches Oberlandesgericht) һәм Кобленц югары мәхкәмәсе (Oberlandesgericht Koblenz). 97702 Югары мәхкәмә хакимияте Бразилия Конституциясенең дөрес шәрехләнүе һәм кулланылуы өчен җавап бирүче Югары Федераль Суд тарафыннан чынлыкка ашырыла. 97703 Югары Мәшләк — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 97704 Югары Мисырда әлеге культның төп үзәкләре – I ном: Ком-Омбо (Небут) шәһәре, IV ном: Уасет шәһәре (Фивалар), XXI ном: Шена-хен шәһәре (Крокодилополь). 97705 Югары Митюковка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 97706 Югары Муйнак — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 97707 Югары Мута ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 97708 Югары Мыртыю ( ) — Коми Республикасының Сыктывкар шәһәренең Эжва районында урнашкан авыл. 97709 Югары Мялго-Хадуттэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 97710 Югары Налдэг — Русия территориясеннән ага торган елга. 97711 Югары Нанбас (Югары Нонбус, Нондус) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97712 Югары Нейвинский ( ) — Свердловск өлкәсенең Югары Нейвинский шәһәр округы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 97713 Югары Нерояга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97714 Югары Нерцета — Русия территориясеннән ага торган елга. 97715 Югары Никитино ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 97716 Югары Нөгеш — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 97717 Югары Норлат — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 97718 Югары Нюдер — Русия территориясеннән ага торган елга. 97719 Югары Нюдз — Русия территориясеннән ага торган елга. 97720 Югары Нюнельга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97721 Югары Нярпа ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 97722 Югары Об су бассейны округы — Русиядәге 20 су бассейны округларының берсе (Су кодексының 28-че статьясына ярашлы). 97723 Югары Олыелга ( ) — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 97724 Югары омлы әз үлчәмле чыбык резисторларны кайчак микропроводтан ясап чыгаралар. 97725 Югары Омра ( ) — Коми Республикасының Сосногорск районында урнашкан авыл. 97726 Югары Омра — Русия территориясеннән ага торган елга. 97727 Югары орган — фирка җыены, ул фирканең Үзәк комитетын һәм аның рәисен сайлый. 97728 Югары Ослан волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 97729 Югары Ослан — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 97730 Югары Ослянка ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Тагил шәһәр округы составына керүче авыл. 97731 Югары Отла ( ) — Коми Республикасының Княжпогост районында урнашкан авыл. 97732 Югары Өфәле ( ) — Чиләбе өлкәсендәге кече шәһәр. 97733 Югары очта «Вахитов» исемендәге икенче колхоз оешып, аның рәисе итеп Сәет Гатин билгеләнә. 97734 Югары Оштырма — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 97735 Югары Ошуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97736 Югары Падшева — Русия территориясеннән ага торган елга. 97737 Югары Паё-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97738 Югары Палега — Русия территориясеннән ага торган елга. 97739 Югары Пасол — Русия территориясеннән ага торган елга. 97740 Югары Пелдус — Русия территориясеннән ага торган елга. 97741 Югары Пелым ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 97742 Югары Перевал ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 97743 Югары Перша — Русия территориясеннән ага торган елга. 97744 Югары Печеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97745 Югары Печора бассейнында Печора-Илыч тыюлыгы һәм "Югыд Ва" милли паркы бар. 97746 Югары Пешли белән бергә Стрельниково авыл җирлегенә карыйлар. 97747 Югары Плеханова ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 97748 Югары полиграфик эшләнештәге затлы басмада дөнья күргән тәүге мәхәббәт лирикасы; хатын-кыз язмышы, халык-милләт турында фәлсәфи уйланулы шигырьләре укучыны битараф калдырмагандыр. 97749 Югары Помасело ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 97750 Югары Постникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Верхотурье шәһәр округы составына керүче авыл. 97751 Югары Починок ( ) — Киров өлкәсенең Опарино районында урнашкан авыл. 97752 Югары Причалино ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 97753 Югары Пруды ( ) — Киров өлкәсенең Даровской районында урнашкан авыл. 97754 Югары Пузинерь ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 97755 Югары Пузла — Русия территориясеннән ага торган елга. 97756 Югары пулат Сенат дип атала ( 76 сенатор), ә аскы пулат исә Вәкилләр пулаты дип атала (150 депутат). 97757 Югары Пырита-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97758 Югары Пышма ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 97759 Югарырак дәрәҗә көчәнештә борылмалар санын үзгәртүче ялгаучы җайланма куюга сарыф ителгән акчага караганда бу очракта икътисади сарыф итүләр әзрәк булачак. 97760 Югарырак ешлыкларда, индуктивлык кәтүкләрендәге каршылык һәм каршылык югалтулары, индуктивлык кәтүкләрендәге чолганучы тимер чыбыклардагы кабык (тире) эффекты сәбәпле үсәләр. 97761 Югарырак ешлыкларда “үзәкнең” (сердечник) зурлыгын кечерәйтергә була, шул сәбәпле, авиациядә 50 яки 60 Гц түгел, ә 400 Гц алмаш ток кулланыла, бу кечкенә трансформаторлар кулланудан авырлыкта бик зур саклау тәкъдим итә. 97762 Югарырак магнит кырына һәм индуктивлыкка, “үзәкне” (сердечник) ябык магнит челтәрендә формалаштырып, ирешергә була. 97763 Югарырак тизлекләр электр хәрәкәтләндергеч тарафыннан күбрәк кулланылган егәрлек таләп итә, нәтиҗәдә ул тагын да җылына; югары тизлекләр шулай ук дискның бариүзәге төгәл дискның үзәгендә булмаганга шулай ук тирбәнешләрне көчәйтәләр. 97764 Югары Раменье ( ) — Киров өлкәсенең Мураши районында урнашкан авыл. 97765 Югары Расья — Русия территориясеннән ага торган елга. 97766 Югары Рубы ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 97767 Югары Сайдыс ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 97768 Югары Саллы ( ) — Русия Федерациясенең Свердловск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 97769 Югары Сарана ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 97770 Югары Сарова — Русия территориясеннән ага торган елга. 97771 Югары Сарыбил — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 97772 Югары Сәлим — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 97773 Югары Селищная (Селищная) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97774 Югары Сәрдек — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 97775 Югары Серьеръяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97776 Югары Сёйю — Русия территориясеннән ага торган елга. 97777 Югары СИ Ленинград ХО Төньяк фронтка әйләндерде. 97778 Югары Сирбай — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 97779 Югары Скопино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 97780 Югары Совет Рәисе аның күчермәсен Мәскәүгә – СССР хәрби көчләр министры Александр Василевскийга юллый. 97781 Югары Солза — Русия территориясеннән ага торган елга. 97782 Югары Сон ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 97783 Югары Сосновка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Кызыл районы составына керүче авыл. 97784 Югары Сөян — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 97785 Югары споралы үсемлекләрнең башкаларында да (наратбашсыманнарда, абагасыман нарда) тамыр системасы өстәмә тамырлардан тора. 97786 Югары Степное ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 97787 Югары Сузун — Русия территориясеннән ага торган елга. 97788 Югары Суыксу — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 97789 Югары Сывъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 97790 Югары сыйфатлы оннан гына (җилемчә дәрәҗәсе нормага туры килгән) күпереп торган, күзәнәкле күмәч пешереп була. 97791 Югары сыйфатлы фотоаппаратлар, төгәл оптика һәм механика эшләнмәләре җитештерә. 97792 Югары Сырга ( ) — Свердловск өлкәсенең Түбән Сырга районы составына керүче шәһәр тибындагы бистә. 97793 Югары Сямуньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97794 Югары Табога — Русия территориясеннән ага торган елга. 97795 Югары Табын — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 97796 Югары Талман ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 97797 Югары Талсора — Русия территориясеннән ага торган елга. 97798 Югары Тархан — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 97799 Югары Ташлы — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 97800 Югары Тәкәнеш — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 97801 Югары Телза (Югары Тевза, Текза) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97802 Югары температурада (төнлә 20°C һәм аннан да югары булса) бәрәңгенең җылылык үзлекләре бозыла. 97803 Югары температуралы үтә үткәрүчәнлек 1986 елда керамик җисемнәрдә Карл Мүллер и Георг Беднорц тарафыннан ачыла. 97804 Югары Тесовка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97805 Югары Тәтешле ( ) — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 97806 Югары Тиктәм — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 97807 Югары Тирмә — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 97808 Югары Төгәлбуа ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан авыл. 97809 Югары төзелешле үсемлекләр арасында тигез һәм төрле споралы үсемлекләр очрый. 97810 Югары төзелешле үсемлекләр аспат­шалыгы ике зур төркемне берләштерә: споралылар һәм орлыклыларны. 97811 Югары төзелешле үсемлекләр барлыкка килүе белән Җир шарының яшәешендә яңа эра башлана. 97812 Югары төзелешле үсемлекләр — коры җир үсемлекләре бергәлекләренең төп төркемнәре. 97813 Югары төзелешле үсемлекләрнең архегоний һәм антеридийлары суүсемнәрнең күп-күзәнәкле гаметангийларыннан барлыкка килгән дип уйланыла. 97814 Югары төзелешле үсемлекләрнең коры җирдә яшәүгә җайлашуы, тора-бара коры җирне биләп алуы хайваннар эволюциясенә дә зур этәргеч бирә. 97815 Югары төзелешле үсемлекләрнең яшәү циклы эволюциясе капма-каршы ике юнәлештә — гаметофитлы һәм спорофитлы эволюцион юнәлешләрдә бара. 97816 Югары төзелешле үсемлекләрнең яшәү циклы эволюциясе Төрле төркемгә караган югары төзелешле үсемлекләрнең яшәү циклында гаметофит һәм спорофитның үсеш дәрәҗәсе төрлечә була. 97817 Югары төзелешле үсемлекләр эволюциясе төрле споралылыкка таба юнәлгән. 97818 Югары Тозьма — Русия территориясеннән ага торган елга. 97819 Югары Төкен — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 97820 Югары Толмачи ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 97821 Югары Толмач — Русия территориясеннән ага торган елга. 97822 Югары Тулье ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 97823 Югары Тур — Русия территориясеннән ага торган елга. 97824 Югары Турунъю ( ) — Коми Республикасының Койгородок районында урнашкан авыл. 97825 Югары Тюва — Русия территориясеннән ага торган елга. 97826 Югары Угзеньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97827 Югары Угличино — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 97828 Югары Узун-Су — Русия территориясеннән ага торган елга. 97829 Югары Уймон ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 97830 Югары уку йортлары 2000 елда ачылган Башкорт дәүләт университетының филиалында югары белем алып була. 97831 Югары уку йортлары * Вятка иҗтимагый-икътисади институтаының филиалы. 97832 Югары уку йортлары * Красноярск дәүләт педагогика университетының филиалы Галерея Belova. 97833 Югары уку йортлары * Кубань дәүләт университетының филиалы Галерея Coat of Arms of Tikhoretsk (Krasnodar krai) (1970). 97834 Югары уку йортлары * Мари дәүләт техника университетының филиалы Галерея Mariinsky Posad West side of pedestrian street. 97835 Югары уку йортлары * Мәскәү авиация институтының филиалы Галерея ЖДСтанцияВладимировка. 97836 Югары уку йортлары * Н. А. Некрасов исемле Кострома дәүләт университетының филиалы Галерея Bridge venluga river sharya. 97837 Югары уку йортларында татар теле факультетлары бар. 97838 Югары уку йортлары өчен дәреслек. 97839 Югары уку йортлары * Пенза дәүләт университетының филиалы Галерея Serdobsk. 97840 Югары уку йортлары * Төмән дәүләт нефть һәм газ университетының филиалы. 97841 Югары уку йортлары * Төньяк Урал дәүләт университетының филиалы * Чиләбе дәүләт университетының филиалы Галерея Simonovskiy. 97842 Югары уку йортлары Төп мәкалә: Казан югары уку йортлары 2009 елдагы хәле буенча, Казанда 44 югары уку йорты эшли, шул исәптә чит шәһәрдәге ЮУЙларның 19 филиал һәм вәкиллек; аларда 140 мең студент белем ала. 97843 Югары уку йортлары * Түбән Новгород дәүләт инженер-икътисади институтының филиалы Галерея Изображение:Memorial to Soviet Soldiers of WWII. 97844 Югары уку йортлары Шуның өстәвенә, шәһәрдә башка югары уку йортларның филиаллары да эшлиләр. 97845 Югары уку йортында 24290 кеше, шул исәптән, 300ләп чит ил вәкиле белем ала. 97846 Югары уку йортында 8 факультет һәм егерме кафедра бар. 97847 Югары уку йортында уку тулысынча түләүле, өлешчә түләүле яки бушлай була ала. 97848 Югары уку йортында укыганда КамАЗ фәнни-техник үзәгендә практика уза, шунда команда эшчәнлеге белән таныша. 97849 Югары уку йорты студентлары өчен дәреслек. 97850 Югары Ура (Кече Ура) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97851 Югары Уратма — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 97852 Югары Урдюга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97853 Югары Урысбага — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 97854 Югары үсештәге ил үз икътисади үсеш һәм иминлек дәрәҗәсе белән билгеләнә. 97855 Югары Услино ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 97856 Югары Усцелемово ( ) — Чиләбе өлкәсенең Уй районы составына керүче авыл. 97857 Югары Усылы — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан татар авылы. 97858 Югары утар — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 97859 Югары Утар — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 97860 Югары Үтәш — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 97861 Югары Ушма — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 97862 Югары Ушмы — Татарстан Республикасының Мамадыш районына керүче авыл. 97863 Югары Уща — Русия территориясеннән ага торган елга. 97864 Югары Уя — Русия территориясеннән ага торган елга. 97865 Югары француз кәмисәре исеменнән идарә ителә. 97866 Югары Фроловский ( ) — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 97867 Югары Хабирутта — Русия территориясеннән ага торган елга. 97868 Югары Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 97869 Югары Хаҗәт — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 97870 Югары Хайма — Русия территориясеннән ага торган елга. 97871 Югары хакимиятне сайлау һәм аның халык алдында җавап тотуы. 97872 Югары Ханавэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97873 Югары Харвута-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97874 Югары Харвута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97875 Югары һәм урта уку йортлары өчен дәреслекләр төзүдә катнаша. 97876 Югары һәм уртача стойкада һөҗүм өчен, түбән стойка – яклану өчен кулай. 97877 Югары чагыштырма каршылыклы булган, керамик үзәккә (сердечник) тузанлап өрдерелгән (напыленную) нечкә металл элпәсе, үзәкнең (сердечник) очларына тимерчыбык чыгышлар белән тимер калпакчыклар кидертелгән. 97878 Югары Чам ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 97879 Югары Челы — Русия территориясеннән ага торган елга. 97880 Югары Чепош ( ) — Алтай Республикасының Чемал районында урнашкан авыл. 97881 Югары Черга ( ) — Алтай Республикасының Шебалино районында урнашкан авыл. 97882 Югары Черекүл — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 97883 Югары Чишмә — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 97884 Югары Чукча — Русия территориясеннән ага торган елга. 97885 Югары Чуприяново ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 97886 Югары Чура — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 97887 Югары Чыршылы — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 97888 Югары Шангес (Югары Шаньгас) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97889 Югары Шарда — Русия территориясеннән ага торган елга. 97890 Югары Шашы — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 97891 Югары Шәкер — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 97892 Югары Шекер — Русия территориясеннән ага торган елга. 97893 Югары Шижемье ( ) — Киров өлкәсенең Верхошижемье районында урнашкан штп. 97894 Югары Шугурак ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 97895 Югары Шукша (Левая Рассоха) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97896 Югары Шунда — Русия территориясеннән ага торган елга. 97897 Югары Шурасы 1993 елгы Конституциясе белән юкка чыгарылган. 97898 Югары Шурасының барлыгы 11 сайланган чакырылыш булган, барысында да коммунистлар өстенлек иткәннәр. 97899 Югары Шурма ( ) — Киров өлкәсенең Уржум районында урнашкан авыл. 97900 Югары Щельяэс-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 97901 Югары Ырныкшы — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 97902 Югары энергияле альфа-кисәкчекләрнең (15 МэВ) тышкы чыганагы да организмга зыян китерә ала. 97903 Югары Этогол — Русия территориясеннән ага торган елга. 97904 Югары Юлдаш — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 97905 Югары Юлдаш — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 97906 Югары Ябоган ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 97907 Югары Явыш — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 97908 Югары Якушка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 97909 Югары Яла — Русия территориясеннән ага торган елга. 97910 Югары Яңактай — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 97911 Югары Ярашью ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 97912 Югары Ясатер — Русия территориясеннән ага торган елга. 97913 Югары Яхшый мәктәбе – Татарстанның Актаныш районында урнашкан Югары Яхшый авылының мәктәбе. 97914 Юге-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97915 Югжа — Русия территориясеннән ага торган елга. 97916 Югорск ( ) — Төмән өлкәсенең Хант-Манси — Югра автономияле округында урнашкан шәһәр. 97917 Югославия таркалудан соң Сербия һәм Черногория милли домены булган. 97918 Югославия халык гаскәре мәгълүматы буенча сугышның корбаннары саны — 1 685 000 кеше. 97919 Югрино ( ) — Киров өлкәсенең Киров шәһәрендә урнашкан авыл. 97920 Югский Шелюг — Русия территориясеннән ага торган елга. 97921 Югуш ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 97922 Югыд-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 97923 Югыд-Вуктыл — Русия территориясеннән ага торган елга. 97924 Югыдтыдор ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 97925 Югыйсә, авылда минем елгылар җиде генә тугел иде. 97926 Югыйсә анасы да, баласы да һәлак булырга мөмкин. 97927 Югыйсә, Биектауда башыңны күтәреп карасаң, эшләпәң төшәрлек таулар да юк шикелле. 97928 Югыйсә, проблемалар җитди – «атлет табаны»ннан башлап, артроз һәм башка дәвалап булмый торган буын авыруларына кадәр эләктерү ихтималы зур. 97929 Югыйсә, Рус Караенда балалар юк дәрәҗәсендә, ә Зур Татар Караенда һәр гаиләдә өчәр бала икән. 97930 Югыйсә, ут күршеләребез теле дә “Форво” рейтингының югары баскычларына менгән булыр иде. 97931 Югэр ( ) — Коми Республикасының Усть-Цильма районында урнашкан авыл. 97932 Юданово ( ) — Сембер өлкәсенең Мәләкәс районында урнашкан бистә. 97933 Юде-Сяд-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 97934 Юдина ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 97935 Юдинец — Русия территориясеннән ага торган елга. 97936 Юдинода туганнар * Виктор Колотов — «Рубин»да һәм ССРБ җыелма командасында уйнаган футболчы. 97937 Юдино — Казанның Киров районы составында микрорайоны. 97938 Юдинцы ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 97939 Юдьма (КадӨзен) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97940 Юдэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97941 Юеш Бокрылысы ( ) — Сембер өлкәсенең Чынлы районында урнашкан сала. 97942 Юеш Көрнәле — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 97943 Юеш Ольховка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97944 Юеш Полотебня — Русия территориясеннән ага торган елга. 97945 Южаково ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 97946 Южва — Русия территориясеннән ага торган елга. 97947 Южная — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 97948 Южный — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 97949 Южный ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 97950 Южный ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 97951 Южовка – Русия территориясеннән ага торган елга. 97952 Южун-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 97953 Юза — Русия территориясеннән ага торган елга. 97954 Юзели — Русия территориясеннән ага торган елга. 97955 Юзик (Юзик шыңы) — Русия территориясеннән ага торган елга. 97956 Юинг тезмәләре ( ) — Айның координаталары буенча ай диңгезләре өслегендә урнашкан, диаметры якынча 141 километр озынлыкта булган җирлек катламы. 97957 Юймин тирәсендә нефть чигарыла һәм эшкәртелә. 97958 Юка гөбәдия Мондый гөбәдияне чәй янына бирәләр, аны итсез, дөге, йомырка һәм йөзем белән әзерлиләр, тик кортын күбрәк салалар, җиләк-җимеш белән пешергән гөбәдиягә караганда, дөгесен бермә-бер кимрәк алалар. 97959 Юкали — Русия территориясеннән ага торган елга. 97960 Юкара — Русия территориясеннән ага торган елга. 97961 Юкару очраклары кызыл-сары төсләрдә, калынаю – зәңгәр төсләрдә күрсәтелә. 97962 Юка тиреләрне дә Урта Азиядә “булгарый” дип атап йөрткәннәр һәм аларның Идел буйларыннан сәүдә юлы белән китерелүенә ишарә итәләр. 97963 Юкә безнең яктагы барлык агачлар яфрак ярып бетергәч, иң соңыннан гына яфрак яра башлый. 97964 Юкәлекләрдән ел саен 50 мең тоннадан артык бал алына. 97965 Юкә майда уртасында яфрак яра башлый һәм 20 көн эчендә яфрак пластинкасы тулысынча формалаша. 97966 Юкәнең йомшак үзагачыннан кашык, уенчык, аяк киеме тегү өчен калып һ.б.ш. эшләнмәләр ясала. 97967 Юкә — утын буларак җылылыкны аз бирә. 97968 Юкәче — Русия территориясеннән ага торган елга. 97969 Юкәче — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 97970 Юк итүче, һәлак итүче димәктер. 97971 Юкка гына аны СПИД белән тиңләмиләр. 97972 Юкка чыгу дәрәҗәсендә, Русиядә рус теле тарафыннан, Кытайда кытай теле тарафыннан кысыла. 97973 Юклык төре фигыльнең тамыр яки ясалма нигезенә -ма, -мә; -мый, -ми кушымчалары ялганып ясала. 97974 Юкляево ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 97975 Юконда — Русия территориясеннән ага торган елга. 97976 Юкост ( ) — Коми Республикасының Усинск шәһәр округында урнашкан станция. 97977 Юк — Русия территориясеннән ага торган елга. 97978 Юкса районда Башкорстанда җитештерелгән 11 млн тонна нефтьнең 2 миллионы табыла. 97979 Юкса, синең өчен түккән каныбыз булмас хәләл; Хактыр Хакка табынган милләтемә истикълал! 97980 «Юксыллар сүзе» газетасында редактор булып эшли. 97981 Юксыл — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 97982 Юкшумка – Русия территориясеннән ага торган елга. 97983 Юлай — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 97984 Юлай — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 97985 Юлай Гайнетдинов (Юлай Ишбулды улы Гайнетдинов, ) – курайчы артист, журналист, БР халык артисты ( 1994 ), РФ ( 2003 ) һәм БАССР ( 1988 ) атказанган мәдәният хезмәткәре. 97986 Юлай”, “Демьян Шәркый” һәм башка псевдонимнар белән дөнья күрә. 97987 Юлай Шамил угълы — күренекле татар галиме, тарих фәне профессоры. 97988 Юлай Шамил улы Нью-Йоркта туган. 97989 Юлак-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 97990 Юламан — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 97991 Юлбарыс арысланнан да зуррак — авырлыгы 400 кг га кадәр җитә. 97992 Юлбарыс ( ) — мәчелеләрнең иң эре һәм көчле вәкиле, барыслар ыругына карый. 97993 Юлбаш — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 97994 Юл бәясе — 20 сум. 97995 Юл бәясе: стандарт – 200 сум, бизнес-класс – 400 сум, бала өчен – 75 сум. 97996 Юл буенда күбсенчә эре җитештерү-склад биналары («Казметрострой» заводы, Горбунов исемле авиация җитештерү берләшмәсе, һ. б.) диярлек урнашалар. 97997 Юлганка — Русия территориясеннән ага торган елга. 97998 Юлга чыкканда: Ак таш, кара таш, Язмышым минем белән юлдаш. 97999 «Юлда» ( 1930 ), «Әйтүк» ( 1935 ), « Кавказ хикәяләре» ( 1940 ), «Хикәяләр» ( 1948 ) китаплары чыга. 98000 Юлда алар атлы юлчыларга иярә, аларга үзләренең планнары турында сөйли. 98001 Юлда алар, Әбу Суфьянның, Бәдерне якта калдырып, Кызыл диңгез ягына таба борылуы сәбәпле, мөселманнардан кача алуы турында хәбәр алалар. 98002 Юлда барганда ул Сардиния утравына сәяхәт кыла. 98003 Юлда Манилада туктаганнан соң дүртенче көнне кораб көчле давылга эләгә һәм Пи гына котылып кала. 98004 Юлдаш авылында җидееллык мәктәпне, Стәрлетамак педагогика укуханәсен ( 1954 ), Башкорт дәүләт университетын ( 1959 ) тәмамлый. 98005 Юлдаш — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 98006 Юлдаш — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 98007 Юлдашев Хисмәтулла Хәсән улы 1957 елның Казакъ Совет Социалистик Республикасының Кустанай өлкәсе Амангилде районы Өрпәк авылында туган. 98008 Юлдыбай — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 98009 Юлдыбай — Әселе елгасы кушылдыгы. 98010 Юлей ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 98011 Юленжулар — Русия территориясеннән ага торган елга. 98012 Юлианның рухи үсешенә эллин мәдәниятенә табынучы Мардоний зур йогынтысы ясаган, шуңа күрә Юлиан балачактан бирле мәҗүсилекне яклаучы булган. 98013 Юлиан Рим тәңкәсендә Соңгы Юлианның сугышы - Фарсы сугышы. 98014 Юлиан тәкъвим буенча ел 365 (гадәти ел) яки 366 (кәбисә елы — һәр дүртенче ел) көнгә; 28—31 көннән торган 12 айга; һәрберсе 7 көннән торган атналарга бүленә. 16 б. карый астрономик күренешләр һәм тәкъвим даталары арасында зур күчеш барлыкка килә. 98015 Юлиан фарсыларга каршы сугышта Тигр елгасында яраланган һәм җәрәхәтләрдән үлгән. 98016 Юлий Альпларының зур өлеше (85 мең га) Триглав милли паркы составына керә. 98017 Юлий Апостат турындагы «Кесарь һәм галилеялы» драмасында ( 1873 ) ул кешедә рухи һәм матди башлангычларның киләчәк синтезы турында сөйли. 98018 Юлий Харитон яшь чакта Юлий Борис улы Харитон (русча Харитон Юлий Борисович) ( 1904 1996 ) — ССРБ һәм Рәсәйнең күренекле физик-теоретигы һәм физиохимик. 98019 Юлий Цезарь Гней Помпей бергә Римда күп ислахларны үткәрә башлаганнар, ул үлгәннән соң Рим империясе килеп чыккан. 98020 Юлий Цезарь Скалигерның улы, картография белгече Бенедетто Бордоненың оныгы. 98021 Юлия ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13.5 километр озынлыкта булган кратеры. 98022 Юлия Мисс Галәм (Галәм Гүзәле), Мисс Дөнья (Дөнья Гүзәле) ярышларында Русия вәкиле булып катнашачак. 98023 Юл күрсәткеч (төзүчеләре Ф.Х. Вәлитова, О.Е. Богунова). 98024 Юл күрсәткеч (төзүче Н. Крапоткина). 98025 Юллама сроклары онытыла – Мансур үзенең язмышын гомерлеккә Яңа Ибрай белән бәйли. 98026 Юллар, аеруча тимер юллар, төзелеше үсеш тапкач бирегә Русия Империясеннән бик күп туристлар ял итәргә килә башлый. 98027 Юлларга салган карны чистартырга күп вакыт кирәк. 98028 Юлларның зур өлеше Идел буе тимер юлына буйсына. 98029 Юлларның исемнәре түбәндәгечә: Интәркә, Маш янындагы юл, Чаллы юлы, Тегермәнлек юлы. 98030 Юлларның тулаем озынлыгы 11 502,5 км, шул исәптән төп юллар озынлыгы – 7 234,8 км. 98031 Юлларның тулаем озынлыгы – 449 км, шул исәптән яхшыртылган өслеклеләр – 364 км. 98032 Юлларның тулаем озынлыгы – 471 км, яхшы каты өслекле юллар – 163 км (34,7%). 98033 Юлның ике ягына каен агачлары утыртылган булган. 98034 Юлның хуҗасы Мәскәү-Казан тимер юлы акционер җәмгыяте (уставы 1859 да расланган, 1863 кә кадәр Мәскәү-Сарытау тимер юлы җәмгыяте, 1863-1891 елларда Мәскәү-Рәзән тимер юлы җәмгыяте дип аталган) булган. 98035 Юлны эшләүдә бөтен Рәсмәкәй халкы катнаша. 98036 Юл өстендә бер көнлек юл арада ямнар (станцияләр) урнашканнар. 98037 Юл өстендәге Сарманай авылын 1743 елны корырга рөхсәт бирелә. 98038 Юл сакчылары уйлап тапкан бу рекламаның тәэсире бик көчле: Барган машиналар тавышы ишетелә, һәм әнисе улына әйтә: «Җитешәбез әле улым, җитешәбез!» 98039 Юлсыз җирдә адашып, бәлагә юлыккан кешеләрне, тауларда кар ишелеп, кар астында калганнарны табарга һәм коткарырга булышучы этләр дә бар. 98040 Юлтимер — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 98041 Юл транспорты Лениногорск транспорт системасын нигездә автомобильләр тәшкил итә. 98042 Юл тынгысызларны ярата. 98043 Юлханә хуҗасы Степан Оболяев белән ул әле 1772 елның ноябрь аендагы "визиты" вакытында ук танышкан була. 98044 Юлчек — Русия территориясеннән ага торган елга. 98045 Юлчылар бик арыган булган. 98046 Юлчылар әйләнеше - 1,38 млн. 98047 Юлык — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 98048 Юлында бер таш та тормаган очракта тура горизонталь яки вертикаль кырлар буенча һәрбер шакмакка йөрергә мөмкин. 98049 Юлындагы Коньга авылына зыян салып, Яңавылның Көнчыгыш бистәсендәге йортларны кыра, Иске Көек авылына кагылып үтә. 98050 Юлыновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98051 Юлыш — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 98052 Юльял ( ) — Киров өлкәсенең Кикнур районында урнашкан авыл. 98053 Юльял ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 98054 Юльял ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 98055 Юмадыбаш — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 98056 Юма ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 98057 Юма — Русия территориясеннән ага торган елга. 98058 Юмас ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 98059 Юмат волосте — Казан губернасы Зөя өязе составындагы административ-территориаль берәмлек. 98060 Юмаш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 98061 Юмбей-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 98062 Юмбей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98063 Юмбыды-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98064 Юменьга — Русия территориясеннән ага торган елга. 98065 Юмка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98066 Юмоза – Русия территориясеннән ага торган елга. 98067 Юмористик шигырьләр җыентыклары да чыгара. 98068 Юмпаш — Русия территориясеннән ага торган елга. 98069 Юмп-Седэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98070 Юмыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 98071 Юнан әлифбасы нигезендә Кирилл әлифбасы ясалган. 98072 Юнаннар үз илен Эллада, ә юнан телен - эллиник тел дип йөртә. 98073 Юнаннар яки греклар (юнанча Έλληνες - эллинес) — һинд- аурупа телләре гаиләсе палеобалкан тел астөркеменә кергән борынгы халык, Греция һәм Кипрның төп халкы. 98074 Юнанстанда "саф" дип билгели. 98075 Юнан теле IV гасырда аттик сөйләше нигезендә бердәм әдәби юнан теле барлыкка килә. 98076 Юнан теле — һинд-аурупа телләре арасында иң борынгыларыннан. 98077 Юнан телләре төркеменең бердәнбер вәкиле. 98078 Юнгу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98079 Юнда — Русия территориясеннән ага торган елга. 98080 Юндокса — Русия территориясеннән ага торган елга. 98081 Юнәлеш Газета татар социал-демократларның матбугат органы булып санала, шигаре исә «Берләшеңез, бөтен дөньяның пролетариясе!» 98082 ЮНЕСКО игълан иткән 14 иң коммуникатив тел исемлегенә керә. 98083 ЮНЕСКО-ның баш-фатиры да урнашкан. 98084 ЮНЕСКО сынлы сәнгать халыкара берлеге (ИАА/АИАП, ) әгъзасы. 98085 Юнжерка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98086 Юникодта кар бабай символы: U+2603. 98087 Юнич Хәбиб Фазылҗан улы (1905-1945), Кытай Төркестандагы сәясәт эшлеклесе, педагог һәм журналист. 98088 Юнка (Енә) елгасы буенда урнашкан. 98089 Юнкерс Ju 88 — Икенче Бөтендөнья сугышы вакытында кулланылган Алмания күпмаксатлы хәрби очкычы. 98090 Юнко-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 98091 Юнко-Светлая — Русия территориясеннән ага торган елга. 98092 Юность — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 98093 «Юность» туристлар базасы ( ) — Алтай Республикасының Майма районында урнашкан авыл. 98094 Юн Сон До — Меркурий планетасының координаталары буенча урнашкан 61 километрлы кратеры. 98095 Юнтирәк — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 98096 Юнча-Котута-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98097 Юныс — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 98098 Юныс — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 98099 Юныс — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 98100 Юныс — гарәп теленнән кергән исем ( ). 98101 Юныс Әхмәтҗан улы Әхмәтҗанов — күренекле татар ашчысы, кулинария буенча күп китаплар авторы. 98102 Юньга ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 98103 Юньләп иген игәрлек кеше калмагач, мал-туар да, кош-корт та кырылган, хәтта карт-коры, бала-чага вакытсыз дөнья куйган. 98104 Юнь-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 98105 Юн-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98106 Юпитер системасын җир өстеннән күзәтүләр сәбәпле, 1970 еллар ахырында 13 иярчен мәгълүм була. 98107 Юра азагына рамфоринхлар юкка чыкканнар, аларны юраның уртасында барлыкка килгән птеродактильлар алмаштырганнар. 98108 Юравый — Русия территориясеннән ага торган елга. 98109 Юрада ару кошлар булганнар инде. 98110 Юраның беренче ярымында стегозаврлар һәм анкилозаврлар барлыкка киләләр. 98111 Юраның икенче яртысында яшәгән. 98112 Юра периоды динозаврларның иң уңышлы вакыты дип санала. 98113 Юра периодының азагында алардан плиозаврлар барлыкка килгәннәр. 98114 Юра периодының ахырыннан башлап, акбүр периоды периоды буенча яшәгәннәр. 98115 Юра периоды өчен типик ландшафт төре — калкулыклар һәм долиналы тигезлек. 98116 Юра — Русия территориясеннән ага торган елга. 98117 Юрас — Русия территориясеннән ага торган елга. 98118 Юредей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98119 Юрец — Русия территориясеннән ага торган елга. 98120 Юре-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98121 Юридик затларның исемнәре тулысынча бирелә, башкара торган эшләре күрсәтелә. 98122 Юридик, икътисадый hәм уйлап табучылык белән рационализаторлык эшендәге башка оештыру мәсьәләләрен ул шундый камил итеп өйрәнә ки, КАМАЗда новаторлар белән эшләү чирек гасыр буе үрнәк итеп куела. 98123 Юридик мәсьәләләрдән тыш, Википедиянең үзгәртүләр кертү мәсләкләре "5 нигез", һәм төрле кагыйдәләр һәм киңәшләр белән тасвирлана. 98124 Юридик факультетта Африка илләрендә күп сәяхәт иткән һәм Милошевичны яклаган профессор Александр Борис улы Мезяев укыта. 98125 Юридик фәннәр кандидаты ( 2009 ). 98126 Юрий Алексеевич Гагарин колхозчы семьясында туган. 1941 елда урта мәктәпкә укырга керә, ләкин сугыш аның укуын бүлә. 98127 Юрий Андропов — сәясәт һәм җәмәгать эшлеклесе. 98128 Юрий Гагарин - Галәмдә булган беренче кеше. 98129 Юрий Гагарин Җир шарын урап кайткач, атмосфераның тыгыз катламына килеп керүгә корабльне ялкын чорнап алуын сөйләгән иде. 98130 Юрий Гагаринның 1961 елның 12 апрелендә җиһаннан җиргә әйләнеп кайтуын кинога төшергән. 98131 Юрий Кара * Мастер һәм Маргарита (Русия, ТВ-спектакль, 1996, 142 мин.) - реж. 98132 Юрий Кара * Мастер һәм Маргарита (Русия, ТВ-спиктәкел, 1996, 142 мин. 98133 Юрий Микусев 1937 елда хәзерге Кайбыч районы Камыллы авылында туа. 98134 Юрий Микусев 1944 елның 24 июлендә хәзерге Кайбыч районы Камыллы авылында туа. 98135 Юрика — Русия территориясеннән ага торган елга. 98136 Юрик — Русия территориясеннән ага торган елга. 98137 Юрино ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 98138 Юрич — Русия территориясеннән ага торган елга. 98139 Юркан — Русия территориясеннән ага торган елга. 98140 Юрка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98141 Юрка — Русия территориясеннән агучы елга. 98142 Юркино ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 98143 Юрковка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 98144 Юрматы — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 98145 Юрмаш — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 98146 Юрми — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 98147 Юрмияз — Гәри елгасы ( Гәрә бас.) кушылдыгы. 98148 Юрмус — Русия территориясеннән ага торган елга. 98149 Юрмый — Русия территориясеннән ага торган елга. 98150 Юрмыс ( ) — Свердловск өлкәсенең Шаля шәһәр округы составына керүче авыл. 98151 Юрмытское ( ) — Свердловск өлкәсенең Пышма шәһәр округы составына керүче авыл. 98152 Юрмя-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98153 Юрна — Русия территориясеннән ага торган елга. 98154 Юрн-Юш-Ай-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 98155 Юрома — Русия территориясеннән ага торган елга. 98156 Юрта Анямова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 98157 Юрта Курикова ( ) — Свердловск өлкәсенең Ивдель шәһәр округы составына керүче авыл. 98158 Юр-Тиби-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98159 Юртинская — Русия территориясеннән ага торган елга. 98160 Юрт татарлары белән карагашлар сөйләмендә нугай теле йогынтысы нык сизелә. 98161 Юрт татарлары диалекты - нугай теленең (кайвакыт татар теленең дә) бер диалкты. 98162 Юрт татарлары, кундра татарлары һәм карагашларга бүленәләр (элегрәк «өч йорт», «йемеш» һ.б. исем йөртүче татарлар да булган). 98163 Юртым-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 98164 Юрты ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 98165 Юрумка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98166 Юрхарово — Русия территориясеннән ага торган елга. 98167 Юрцевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98168 Юрьевец ( ) — Русия Федерациясенең Иваново өлкәсендә урнашкан шәһәр. 98169 Юрьевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98170 Юрьево ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 98171 Юрьев-Польский ( ) — Русия Федерациясенең Владимир өлкәсендә урнашкан шәһәр. 98172 Юрьев-Польский шәһәре белән идарә итә башлый. 98173 Юрьевцы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 98174 Юрь-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 98175 Юрья ( ) — Киров өлкәсенең Юрья районында урнашкан штп. 98176 Юрья районы ( ) — Киров өлкәсендә урнашкан административ берәмлек. 98177 Юрьяс — Русия территориясеннән ага торган елга. 98178 Юрья (Юра) — Русия территориясеннән ага торган елга. 98179 Юр-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 98180 Юр-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98181 Юсово ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 98182 Юс — Русия территориясеннән ага торган елга. 98183 Юстик ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кокса районында урнашкан авыл. 98184 Юстик — Русия территориясеннән ага торган елга. 98185 Юсупов Зиннәтне совет власте яклы булганы өчен бандитлар төнлә чыгарып аталар. 98186 Юсык — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98187 Юсьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 98188 Ютазы районы башкарма комитетында Нархозучет инспекторы булып эшли башлый. 98189 Ютазы районы комсомол комитеты юлламасы белән кереп, Уфа авиация институтында укый, анннары 1943 елны Чкалов өлкәсенең Колтубанка төбәгендә урнашкан снайперлар мәктәбендә әзерлек узып, көзен фронтка җибәрелә. 98190 Ют-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 98191 Ютландия диңгез сугышы 1916 елда Төньяк диңгездә Англия һәм Германия флотлары арасында сугыш барышында бердәнбер бик зур диңгез сугышы була. 98192 Ютта ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 7 километр озынлыкта булган кратеры. 98193 Ютурмаль-Кы — Русия территориясеннән ага торган елга. 98194 Ютьега — Русия территориясеннән ага торган елга. 98195 Юферята ( ) — Киров өлкәсенең Свеча районында урнашкан авыл. 98196 Юхальт-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 98197 Юхкун-Ингу-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98198 Юхкун-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98199 Юхмачы — Русия территориясеннән ага торган елга. 98200 Юхмачы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 98201 Юхнево ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 98202 Юх-Пай-Соим — Русия территориясеннән ага торган елга. 98203 Юх-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98204 Юшанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98205 Юшан ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 98206 Юшкова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 98207 Юшковка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98208 Юшково ( ) — Чиләбе өлкәсенең Касли районы составына керүче авыл. 98209 Юшур – Русия территориясеннән ага торган елга. 98210 Юшь-Ега — Русия территориясеннән ага торган елга. 98211 Юына, киенә дә кайтырга чыга. 98212 Юыну залына киенү-чишенү һәм ял итү өчен махсус бүлмәләр тоташкан. 98213 Юыну урыны аеруча чиста булырга тиеш. 98214 Юя — Русия территориясеннән ага торган елга. 98215 Яhүдләргә ярдәм итү бик хәвефле булган, әмма энтузиастларны бу хәл туктатмаган. 98216 Ябаган — Русия территориясеннән ага торган елга. 98217 Ябалак, Бəрлебашы, Морза Бəрлебашы авыллары белән бергә Ябалак авылы җирлегенә керә. 98218 Ябалак — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 98219 Ябалдаш — агач кәүсәсе башында бик нык тармакланып үскән ботаклар җыелмасы. 98220 Ябалу — Русия территориясеннән ага торган елга. 98221 Яббар Мөхәммәдгалиенең, колхозга кермәгәне өчен, мал-туарын конфисковать итәргә керәләр. 98222 Яблоновая — Русия территориясеннән ага торган елга. 98223 Яблоновка ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 98224 Яблочный — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 98225 Ябоган ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 98226 Яборково ( ) — Свердловск өлкәсенең Яңа Ляля шәһәр округы составына керүче авыл. 98227 Ябта-Хадыта — Русия территориясеннән ага торган елга. 98228 Ябта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98229 Ябто-Юмбыды-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98230 Ябто-Яга (Япто-Яга) — Русия территориясеннән ага торган елга. 98231 Ябто-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98232 Ябык административ-территориаль берәмлек, Русия Федерациясенең фән шәһәре. 98233 Ябык грунт – ул яшелчәләрне теплицада яки парникта үстерү. 98234 Ябык физик системада скаляр зурлык - энергия вакыт дәвамында саклана. 98235 Ябылу сәбәбе Икътисад кыенлыклары аркасында ябыла. 98236 Ябылу тантанасы XXX Олимпия уеннарын ябу тантанасы 12 август көнне узды. 98237 Ябылу тантанасында фестивальнең иң актив катнашучыларына һәм төрле номинацияләрдә җиңүчеләргә дипломнар һәм кыйммәтле бүләкләр тапшырыла. 98238 Ябылучылар арасында гаиләсендә фәкать кызлар гына булган Гайнулла агай да була. 98239 Ябышкак лишайниклар Ябышкак лишайникларның катламалары субстратка тыгыз берегә, аны субстраттан өзгәләмичә аерып алып булмый. 98240 Ява административ регионына керә. 98241 Явада 120 вулкан урнашкан, шуларның 30 эшли торган. 98242 Явас — Русия территориясеннән ага торган елга. 98243 Ява теле ( ) - австронезия телләре арасында иң күп таралыш тапкан тел. 98244 Явенга — Русия территориясеннән ага торган елга. 98245 Явзора (Явзера, Явюра) — Русия территориясеннән ага торган елга. 98246 Явинда сугыш вакытка гражданлык сугыш тулы кызу чакта булды. 98247 Явутти — Русия территориясеннән ага торган елга. 98248 Явыз Иван боерыгы белән митрополит Филипп үтерелгән. 98249 Явыз Иван Әстерханны Русиягә куша һәм 1558 елда Әстерхан каласын 10 км түбән табарак утрауга күчертә һәм кремльгә охшатып кала-кальга төзетә. 98250 Явыз Иван Казанны алгач, урыс алпавыты үз крестьяннарын алып килеп, Кырлайга терәп урыс авылы салдырган, җирен-суын басып алган, халкын җәберләгән, чукындырырга тырышкан. 98251 Явыз Иван Опричнинага нигез сала, аксөякләр һәм гади халык мәхкәмәсез үч алу астына эләгә, күп кенә кеше җәзалап үтерелә. 98252 Явыз Иван тугрылык антын рәсми рәвештә алу өчен Әстерханга үз илчесен юллый. 98253 Явыз Иван үз теләгең белән чыкмасаң, мин сине яу чабып алам ди һәм ишле гаскәре белән Казанны камый. 98254 Явыз Иван ярдәмгә 15 меңлек гаскәрне җибәрде кырымлылар чигенергә мәҗбүр булганнар, Явыз Иван исә үз гаскәрен Казанга таба борылган. 98255 Явыз «карчык» шулай дип алдап аны күккә карата да шул арада бер баланы йолкып алып китә. 98256 Явызландыручылы бәрешләр өч көнгә сузылды. 98257 Явызлар конференциясенә эләгеп, алар дөньяны яулап алырга теләүче Скарлет Оверкиллга хезмәт итү өчен тырыша башлый. 98258 Явымнарның күбесе җәй башында һәм көздә ява. 98259 Явым-төшемнең уртача еллык микъдары 500—550 мм, җылы вакытта 350 мм. 98260 Явым төшемнең уртача еллык микъдары 500—600 мм, җылы чорда 300—400 мм. 98261 Явым-төшемнәр аз, кар капламы биеклеге 20 смдан (көньякта), 35 — 40 смга кадәр (төньякта). 98262 Явым-төшемнәр дәрәҗәсе урнашуга һәм күтәрелүгә карап төрле була. 98263 Явым-төшемнәр илнең көнчыгышында 500-700 мм дан көнбатышта 1200-1400 мм һәм шуннан да күбрәккә кадәр була. 98264 Явым-төшемнәрнең күпчелеге (70-75% өлеше) җәен төшә. 98265 Явым-төшемнәр һәм җир асты сулары булән туеналар. 98266 Явым-төшем утрауның көнчыгыш өлешендә 1000 мм дан, ә көнбатышты – 4000 гә кадәр, тауларда – 6000 мм га хәтле. 98267 Явын — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 98268 Ягайло һәм Витовт Бөек Литва кенәзлегенең 1462 елга кадәр үсеше 1387 елны Владислав Ягайло Литваны рәсми чукындырган. 98269 Яганка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98270 Ягарт — Русия территориясеннән ага торган елга. 98271 Ягатонюй — Русия территориясеннән ага торган елга. 98272 Яга-То-Яй — Русия территориясеннән ага торган елга. 98273 Ягафәр — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 98274 Яг-Вескыд — Русия территориясеннән ага торган елга. 98275 Ягвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 98276 Яг-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 98277 Ягдор ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 98278 Ягельная — Русия территориясеннән ага торган елга. 98279 Яг-Ёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 98280 Ягла — Русия территориясеннән ага торган елга. 98281 Ягмун-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98282 Ягнейхой-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 98283 Ягни Идел Болгары халкы болгарлардан тыш алан-хәзер (бәрәнҗәр), төрки-огур - савирлар (суарлар), Үзәк Азия - искил/эсегел яисә чигил компонентларын да үз эченә алган. 98284 Яговкино ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 98285 Ягодная — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 98286 Ягодная Поляна — Башкортстанның Уфа районында урнашкан авыл. 98287 Ягодная — Русия территориясеннән ага торган елга. 98288 Ягодный ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 98289 Ягодный ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 98290 Ягрыш — Русия территориясеннән ага торган елга. 98291 Ягрэйнгыни-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 98292 Ягслудкабож ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 98293 Ягулка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98294 Ягул ( ) — Удмуртиянең Кизнер районындагы авыл, Ягул авыл җирлеге үзәге. 98295 Ягулык, азык-төлек, сәнәгать һәм текстиль импортлана. 98296 Ягулыкларның химик составы һәм физик сыйфатлары Кайбер төр ягулыкларның химик составы Төрле ягулыклар төрле микъдарда энергия бирә. 98297 Ягулык-энергетика ресурсларының әһәмияте аеруча зур. 98298 Ягурьях ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Ханты-Мансийск районына керүче авыл. 98299 Ягус — Русия территориясеннән ага торган елга. 98300 Ягъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 98301 Ягъкуб Һалфай улын апостол Ягъкуб Зебедәй улыннан – Өлкән Ягъкубтан һәм Кече Ягъкуб дип йөртелүче, Иерусалимның беренче епискобы булган Ягъкубтан төгәл аерырга кирәк. 98302 Ягъни, аларга карата татар этнонимын куллану дәвам итә. 1579 елда пермь татарлары беренче мәртәбә М.И. Яхонтов тарафыннан сан буенча исәпкә алыналар. 98303 Ягъни Аллаһ яраткан һәр барлыкның аш-суын, ризыгын бирер. 98304 Ягъни Аның көче җитмәс бер эш тә юктыр. 98305 Ягъни, «Арийләр иле» мәгънәсенә туры килә. 98306 Ягъни биш кешегә бер район гәзите туры килә. 98307 Ягъни болар күчмә яки ярымкүчмә тормыш алып баручы заманча уңышлы кешеләрдән гыйбарәт. 98308 Ягъни, бүген яшәгән барлык кешеләрнең бердәм борынгы анасы булган хатын (Митохондриаль Һава) 140 000 ел элек яшәгән, бердәм борыңгы бабасы булган ир (Y-хромосомалы Адәм) 60 000 белән 90 000 ел элек яшәгән. 98309 Ягъни, бүген яшәгән барлык кешеләрнең бердәм борыңгы анасы булган хатын (Митохондриаль Һава) 140 000 ел элек яшәгән, бердәм борыңгы бабасы булган ир (Y-хромосомалы Адәм) 60 000 белән 90 000 ел элек яшәгән. 98310 Ягъни бу проект хәзер Мәскәү раславы тарафыннан көтелә. 98311 Ягъни, Галәмнең башы һәм ахыры юк, имеш, ул һәрвакыт булган һәм булачак. 98312 Ягъни, җан иясенең үпкә белән сулавы — аның яшәвен тәэмин итүче сәбәп. 98313 Ягъни зур территориядә халыкларның үзара килешкәнлек гамәллеген тасвирлый. 98314 Ягъни индуктивлык кәтүге үзен конденсаторга параллель тоташтырылган сыман тота. 98315 Ягъни комплекс санның фазасы теориянең күренешләренә йогынты итми. 98316 Ягъни Мисыр халкының 99 проценты җирнең якынча 5,5 процентын гына куллана. 98317 Ягъни ниндидер гамәл Мөхәммәд галәйһиссәләм тарафыннан өйрәтеп калдырылган булса гына гыйбадәттән санала, әгәр киресенчә икән, ул гамәл бидгать дип атала. 98318 Ягъни реклама җитештерүчеләр Кока-кола эчемлеген түбәнәйтеп, кимсетеп, үзләрен мактыйлар, өстенлекләрен расламакчы булалар. 98319 Ягъни руслар килеп утыргач, татарлар бу җирне ташлап киткәннәр. 98320 Ягъни Татарстанда һәр 45нче кешедә рак бар, дигән сүз. 98321 Ягъни, тәннең физик күренешенең позитив билгеләнүе башкалар белән мөнәссәбәтләргә һәм канәгәтьлелеккә позитив юлы бәйле булса, үзаңга һәм физик ягымлылыкның әһәммиятлелегенә кире бәйләнештә булуы табылды. 98322 Ягъни ул бу мәсьәләдә үзенең сыйнфый аристократлык мәнфәгатьләрен алга куя. 98323 Ягъни, фахишәлек - ике тарафның теләкләренә нигезләнеп, тәннәрен икесе өчен дә зәвык китерүче канәгәтьлелек өчен куллану түгел, әмма акча каршылыгына ир кеше тарафыннан хатын-кыз тәнен бер яклы куллануы очрагы". 98324 Ягъни, һәрбер алгоритм бер типлы мәсьәләләр төркемен чишәргә тиеш. 98325 Ягъни, һәр февраль 28 көнне генә билгеләгәннәр. 98326 Ягъни, шул чор сәяси чикләренә карамастан, термин соңрак зур рус халкы төшенчәсендә урын алган халыклар төркемен атый. 98327 Ягъни шушы гамәлләрен башкарган кеше Кыямәт көнендә бернинди дә курку-көенүне күрмәс, ди. 98328 Ягъни электә бу урыннар татарлар дәүләте (Нугай урдасы) җирләре булып исәпләнгән. 98329 Ягъни, югарырак ешлыктагы сигнал яки зуррак сыйдырышлык булганда, ток амплитудасына караган түбәнрәк көчәнешнең сәбәбе була – алмаш токның “ кыска ялганышы ” (яки AC coupling). 98330 Ягыб ( ) — Коми Республикасының Сысола районында урнашкан авыл. 98331 Ягымен-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98332 Ягымлы һәм киң күңелле кешеләрне күпләр үз итә. 98333 Яда — Русия территориясеннән ага торган елга. 98334 Яда-Яходы-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98335 Ядвига ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 12,7 километр озынлыкта булган кратеры. 98336 Ядегәр — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 98337 Ядегәр — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 98338 Ядернәнең беренче яшәүчеләр пушкачылар, укчылар һәм башка хәрби хезмәткәрләре булганнар. 98339 Ядернә районы ( ) — Чуашстанның көнбатышындагы муниципаль район. 98340 Ядернә: * Ядернә — Чуашстан шәһәре, Ядернә районының административ үзәге. 98341 Ядернә янында Чуаш ат заводы урнаша. 98342 Ядкарь Перестройка һәм хәбәрдарлык белән бергә китап битләренә дин белгеченең исеме дә кайтты. 98343 Ядкәр Бүгенге үле Хатынь — авыллар каберлеге булып санала. 98344 Ядмас — Русия территориясеннән ага торган елга. 98345 Ядрә белән ату комплексы — Казан һәм Лаеш районы чигендә, Мирный бистәсе янындагы «Динамо» спорт базасы территориясендә, шәһәр үзәгеннән 14 чакрым ераклыктагы экологик чиста табигый зонада урнашкан спорт корылмасы. 98346 Ядрышникова ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 98347 Ядь-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98348 Язва — Русия территориясеннән ага торган елга. 98349 Язган вакытына кадәр шушы тәртибен дәвам итәр. 98350 Язган әсәрләреннән Казанда 1912 елда басылган «Яман юлдаш» хикәясе мәгълүм. 98351 Язган икән соңгы сулышыбызны Илебез бәхете чен бирергә.' 98352 Язган очерклары ”Яңа уйлар” ( 1930 ) китабында нәшер ителә. 98353 Язгы пейзаж Яз - елның дүрт фасылыннан берсе. 98354 Язгы ташу вакытына еллык су агымының 70% чамасы туры килә. 98355 Язгы ташу, гадәттә, апрельнең беренче көннәрендә башлана. 98356 Язгы ташу, гадәттә, апрельнең беренче ун көнендә башлана. 98357 Язгы ташу, гадәттә, март ахыры - апрельнең беренче көннәрендә башлана. 98358 Язгы ташу, гадәттә, март ахыры — апрельнең беренче көннәрендә башлана, ноябрь башында туңа. 98359 Язгы ташу, гадәттә, март ахырында башлана. 98360 Язгы ташу күләме еллык су агышының 70% чамасын тәшкил итә. 98361 Язгы һәм көзге каникуллар вакытында уздырылган әлеге сессиядә республиканың барлык район һәм шәһәрләреннән, шулай ук РФның берничә регионыннан 100дән артык югары класс укучылары катнаша. 98362 Яздан башлап сентябрьгә кадәр кешеләр Кара диңгездә су коеналар. 98363 Яздан бирле күктән бер тамчы яңгыр төшми, җирләр яргалана. 98364 Язева Виска — Русия территориясеннән ага торган елга. 98365 Язель ( ) — Коми Республикасының Сыктывдин районында урнашкан авыл. 98366 Язель — Русия территориясеннән ага торган елга. 98367 «Яз» әсәре дә нәсергә якын. 98368 Язёвая — Русия территориясеннән ага торган елга. 98369 Язикәү авыл советына карый. 98370 Язикәү — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт, авыл. 98371 Язинец 1-й — Русия территориясеннән ага торган елга. 98372 Язинка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98373 Яз көне Зөя елгасы ташып су басканга, халык хәзерге урынга, Табар елгасы буена килеп утыра. 98374 Яз көне: кышкы выкыттан җәйгегә күчү Көз көне: җәйге выкыттан кышкыга күчү Җәйге вакыт — билгеле сәгать поясында кабул ителгән вакыттан 1 сәгать алга күчерелгән вакыт. Күп илләрдә электр энергиясен экономияләү өчен җәен кертелә. 98375 Яз көне су буйлап йомычкалар агып килгәнне күргәч, якын-тирәдә авыллар барлыгын белгәннәр. 98376 Яз көне шушы алкалардан сары тузан коела. 98377 Язма корпус татар теленең системасы, хәле, алдагы көне белән кызыксынучы шәхесләрне күздә тотып төзелә. 98378 Язмаларда бу сугышта фәрештәләрнең катнашуы турында да әйтелә. 98379 Язмаларның тел-стилендә халыкның сөйләм теленә борылу үзен сиздерә. 98380 Язмалары белән Татарстан басмаларында даими катнаша. 98381 Язмаларын Париж нәшриятларында 1807 1834 еллар арасында « Яңа Дөньяның көн тигезлеге булган өлкәләренә сәяхәт» исеме астында 30 зур-зур томнар итеп бастыра. 98382 Язма мәгълүматлар буенча бу урын Карлыман авылы башкортларыннан аренда шартында бүлеп бирелә. 98383 Язма һәм сөйләм телләрендә күбесенчә АКШ долларын искә алалар. 98384 Язма чыганакларда беренче тапкыр 1614 елны искә алына. 98385 Язма юл белән кергән сүзләр, нигездә, үзгәрешсез саклана: департамент, партия. 98386 Язмыш аңа китапхнәсе эшен 1955 елда кире кайтара,ул Аргентина Милли китапханәсе директоры итеп билгеләнә. 98387 Язмышы 1920 елдан соң билгеле түгел. 98388 Язовка ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Октябрьское районына керүче авыл. 98389 Язовня — Русия территориясеннән ага торган елга. 98390 Яз озак бара, салкынча һәм температура тирбәлеше күзәтелә. 98391 Язрук ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 10,5 километр озынлыкта булган кратеры. 98392 Язу 1924 елда кирил әлифбасы нигезендә язу булдырыла. 98393 Язу XII гасырдан бирле исланд теле язуы латин әлифбасына нигезләнә. 98394 Язу башы өлкәне көчле локаль магнит кырын генерирлап магнитлаштыра, ә уку башы өлкәләрнең магнитлаштыруын детектлый. 98395 Язу кагыйдәләре Ибраһим Мөниф тарафыннан эшкәртелә. 98396 Язу Казан ханлыгында гарәп графикасына нигезләнгән язу киң кулланылган. 98397 Язу — кирил әлифбасына нигезләнгән ( 1988 елдан ). 98398 Язу — теге яки бу мәгълүматларны формалаштыру, үзләштерү һәм җиткерү өчен кулланылган знаклар системасы. 98399 Язу Фарер теленең язуы латин әлифбасына нигезләнгән. 98400 Язу Фриз теле латин әлифбасына нигезләнгән. 98401 Язу һәм уйнау башы шугыч дип аталган блокта монтажланган, ә тәлинкә янындагы өслек контакттан тидерүгә әз генә җиткермәслек итеп формада ясала. 98402 Язучы 1673 елда туберкулездан вафат була. 98403 Язучы 1917 елдан инкыйлаб эшләре белән шөгыльләнә, Учредительное Собраниега делегат итеп, Бөтенроссия Үзәк Башкарма комитеты әгъзасы итеп сайлана. 98404 Язучы 1948 елда вафат була. 98405 Язучы 1954 елда вафат. 98406 Язучы 1965 елдан бирле СССР Язучылар берлеге әгъзасы. 98407 Язучы 1976 — 1982 елларда Татарстан Язучылар союзы каршыңдагы балалар әдәбияты секциясе җитәкчесе булып эшләде. 98408 Язучы 1988 елның 2 мартында кинәт үлеп китә. 98409 Язучы 1997 елда Казанда вафат була. 98410 Язучы буларак аның иҗат активлыгы нәкъ менә Казанда эшләү чорына туры килә. 98411 Язучы буларак Карамзин сентиментализм өлкәсендә мәшһүр. 98412 Язучы Галимҗан Ибраһимов язганча, Шевченко, бу хәбәрне ишеткәч, өметен өзеп, анасын күмгән бала шикелле елый. 98413 Язучы Г. Ибраһимов аның турында: «Кариев өчен тормыш, дөнья, бәхет, сәгадәт юк, тик театр бар, шул театрны үстерү өчен, шуның белән көю бар иде», — дип язды. 98414 Язучы—драматург буларак, Шәриф Хөсәенов киң катлау укучыга һәм тамашачыга үзенең «Профессор кияве» ( 1952 ) исемле комедиясе белән таныла. 98415 Язучы әдәби тәнкыйть үсешенә дә үз өлешен кертә. 98416 Язучы Иван Кадомцев биографиясен файдаланып, «Ул» ( ) романы язарга уйлаган була. 98417 Язучы иҗатына жанрлар һәм тематика төрлелеге хас. 98418 Язучы исә бу очрашулардан әсәрләре өчен яңа темалар алып кына кайтмый, иҗаты илһам белән дә тулылана. 98419 Язучы Казакъстанның чирәм җирләрен үзләштерүчеләр тормышыннан алып иҗат ителгән «Күкчәтау далаларында» романы белән киң таныла. 98420 Язучы каты авырып 1937 елда вафат була. 98421 Язучылар берлеге әгъзасы ( 1938 ). 98422 Язучылар берлеге әгъзасы ( 1942 ел ). 98423 Язучылар берлеге идарәсе утырышы Ибраһим Биектаулыны Татарстан Язучылар берлеге әгъзасы итеп кабул итте. 98424 Язучылар Берлегенең фактик максаты әдәбиятта партия контролен тоту. 98425 Язучылар союзы әгъзасы ( 1934 ). 98426 Язучылык хезмәте һәм иҗтимагый тормышта актив эшчәнлеге өчен ул шулай ук Хезмәт Кызыл Байрагы һәм ике тапкыр «Почет Билгесе» орденнары белән бүләкләнә. 98427 Язучы Миргазиян Юнысның энесе, җырчы Тимур Юнысовның бабасы. 98428 Язучының беренче хикәя һәм очерклары матбугатта 1945 елда күренә башлый. 98429 Язучының Ватан сугышы чоры вакыйгаларына нигезләнеп язылган өченче романы «Мәңгелек кеше» дип атала. 98430 Язучының әнисе – Юлия Кафка (кыз чагында Этл Леви) (1856-1934), бай сыра ясаучы кызы, — алман телендә сөйләшергә яраткан. 98431 Язучының «Ерганак юл ала», «Өч каен ышыгы», «Курагай атлары», «Авылым урамнары», «Урманлы үр» һәм башка күп исемдәге китаплары бар. 98432 Язучының "Намус" романы аеруча уңыш казана. 98433 Язучының нәниләр өчен әкиятләр һәм тәрбияви эчтәлектәге хикәяләреннән тупланган «Кыңгыраулар җыры» исемле беренче китабы 1967 елда басылып чыша. 98434 Язучының «Сөям» дигән беренче нәсере 1928 елда «Чәчән» («Сәсән») журналында басыла. 98435 Язучының сугышка каршы һәм ныклы гражданлык позициясе, гаделлеге, кешелеклелек кыйммәтләрен һәрдаим алга сөрүе, сугыштан соңгы чынбарлыкка тәнкыйтьчел карашлары моңа сәбәп булгандыр. 98436 Язучы, озакка сузылган каты авырудан соң, 1982 елның 3 декабрендә Әлмәт шәһәрендә вафат була. 98437 Язучы-прозаик Рәфкать Кәрами (Рәфкать Кәраметдин улы Кәрамиев) 1942 елның 18 февралендә Татарстанның Сарман районы Алангазар авылында крестьян-колхозчы гаиләсендә туган. 98438 Язучы публицистика һәм прозадан тыш унлап пьеса авторы. 98439 Язучы Рафаил Төхфәтуллин ( 1924 1994 ) исемен йөртә. 98440 Язучы Рафаил Төхфәтуллин әсәрләрендә Ташкичү авылы телгә алына. 98441 Язучы Ринат Мөхәммәдиевнең "Сират күпере" әсәре Мирсәет Солтангалиевнең тормыш юлына багышланган. 98442 Язучы романда коллаж ысулын — төрле рәсем-күренешләрдән кисеп, тулы бер яңа сурәт ясау ысулын оста файдалана. 98443 Язучы тормышны, аның үзгәрүле агышын нечкә сиземли, анда әледән-әле туып торган әхлакый һәм мөһим социаль мәсьәләләрне оста тотып алып, аларны конкрет материал җирлегендә заманча яңгырашлы, сәнгатьчә тәэсирле-гыйбрәтле итеп сурәтли белә. 98444 Язучы туган халкының шул заман өчен мөһим сорауларын күтәрә. 98445 Язучы үзенең каләмен драматургия жанрында да сынап карый: «Салам — торханнар», «Курчак туе», «Пугач явы» исемле пьесалар иҗат итә. 98446 Язучы Һади Сәгъдинең һәм әдәбият галиме Габдрахман Сәгъдинең якын туганы. 98447 Язучы һәм публицистның вакытлы матбугат чараларындагы эшчәнлеге * 1992 — 1994 елларда «Татарстан» каналында («Ваша семья», «Какие мы?» 98448 Язучы хөрмәтенә Меркурийдагы кратерга аның исеме бирелә. 98449 Язучы Ш. Ракыйповның “Герой эзләре буйлап” китабын күпләр укыгандыр. 98450 Язучы шулай ук драматургия өлкәсендә дә иҗат итә. 98451 Язучы шулай ук Мольер турында пьеса өстендә эшли башлый (“Кабала святош”) 1929 елда Булгаков Елена Шиловская белән таныша, 1932 елда ул аның өченче һәм соңгы хатынына әйләнә. 98452 Язучы «Эт йөрәге» повесте, «Турбиннарның көннәре» һәм «Зояның фатиры» пьесалары өстендә эшли. 98453 Язучы юлбарыс белән булганын сайлый, һәм Пи аны Яннга бүләк итә. 98454 Язуы 1931 елда латин графикасы нигезендә булдырылган, 1936 елдан исә кирилл графикасы нигезендәге әлифбасына күчерелгән. 98455 Яз һәм көз арасында. 98456 Язъек — Русия территориясеннән ага торган елга. 98457 Языковое планирование, интерлингва — Normalisation linguistic) – сөйләшүчеләр җәмгыяте эчендәге телләрнең яки диалектларның үзләштерелүенә, аларның структура һәм функцияләрен үзгәртү өчен махсус йогынты ясау торышлыгы. 98458 Язылган әдәби хезмәтләрдә кулланылган телнең регистры (en) яки диалекты әдәби тел термины белән билгеләнә. 98459 Язылмаган конституцияләр төрле кануннарны тәшкил итәләр (Бөекбритания конституциясе). 98460 Язылышта F кулланып була. 98461 Язылышта G кулланып була. 98462 Язылышта Ә кулланып була. 98463 Язылышы Стандартлаштыру Телнең бер варианты телнең башка иҗтимагый яки региональ диалектларыннан өстенлек алуга телнең стандартлаштылыруы диелә. 98464 Язылышы һәм әйтелеше буенча вьет телендә аерым сүз-иҗекләр саны, тоннарны исәпкә алмаганда, 2500дән артыграк (төрле диалектларда төрлечә). 98465 Язылышы һәм әйтелеше Тетраграмматон Изге Язмаларның зур өлеше борынгы еврей телендә язылган булган. 98466 Язын ата үрдәк яшел башлы, яшел муенлы, ә канатында зәңгәрсу-шәмәхә төстә «көзгесе» була. 98467 Язын иркәк корыхтанларның муеннарын төрле төстәге якасыман каурыйлар әйләндереп ала. 98468 Язын склероцийлар тифларның тыгыз үрел­мәсен чыгара, аларның кырыйларында үрчү өлеше үсә. 98469 Язын суы каты (6-9 мг-экв/л), кышын һәм җәен бик каты (9-12 мг-экв/л). 98470 Язын суы каты (6-9мг-экв/л), кышын һәм җәен бик каты (9-12мг-экв/л). 98471 Язын суы чагыштырмача каты (3-6 мг-экв/л), кышын һәм җәен бик каты (9-12 мг-экв/л). 98472 Язын суы чагыштырмача каты (3-6 мг-экв/л), кышын һәм җәен каты (6-9 мг-экв/л). 98473 Язын үсемлекләр өстенә уылдык чәчә (300 меңгә кадәр). 98474 Язын һәм көзен киек казлар үтеп барышлый шушы урынга туктап ял итәләр, төн куналар икән. 98475 Язын чәчәк атучы тал һәм үги ана яфракларында очрый торган соры андрена (A. cineraria L.) һәм кларка (A. clarcella Kirby) төрләре киң таралган. 98476 Язын чуллыкларга үзенә бертөрле очыш хас, бу вакытта койрык каурыйлары сарык тавышын чыгара. 98477 Язын яшь үрмәкүчләр кузыдан чыга, башта төркемләп яшиләр, ә аннары, таралып, ау җәтмәләре үрә башлыйлар. 98478 Язышу аркылы узган беренче дөнья чемпионаты 1950 елда оештырыла. 98479 Язышу аркылы шахмат уеннары Олимпиадасы 1948 елдан бирле уза. 98480 ЯИ бу мәсьәләнең берничә чишелешен тапкан. 98481 ЯИ кушымталары АКШ Иминлек Министрлыгының эксклюзив тармагы түгел, ә хәзер гомуми кулланучы әйберләрендә һәм кыйммәтле булмаган акыллы уенчыкларда бар. 98482 ЯИ-ның үзәк мәсьәләләре булып фикер йөртү, белү, планлаштыру, өйрәнү, аралашу, сиземләү һәм объектлар белән манипуляцияләү һәм аларны күчерү сәләте кебек ысуллар җыелмасыннан гыйбарәт. 98483 ЯИ сынау өчен киң нәтиҗә сыйныфлары булып түбәндәгеләр тора: (1) Оптималь: моннан да яхшырак башкарырга мөмкин түгел. 98484 ЯИ тикшеренүендә берничә төрле форма мантыйк кулланыла. 98485 ЯИ тикшеренүчеләре ихтималлык теориясеннән һәм икътисадтан ысулларны кулланып бу мәсьәләләрне чишәр өчен бер төркем көчле ысуллар уйлап чыгарганнар. 98486 Яичная — Русия территориясеннән ага торган елга. 98487 Яйна-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 98488 Яйнисё — Русия территориясеннән ага торган елга. 98489 Яйцовщина ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 98490 Яйю — Русия территориясеннән ага торган елга. 98491 Яй-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 98492 Як-1 — Бөек Ватан сугышы вакытының совет бермоторлы очкыч-истребителе. 98493 Як-3 — Бөек Ватан сугышы вакытының совет бермоторлы очкыч-истребителе. 98494 Як-42 - 1970 елларының уртасында ОКБ Яковлев ( ССРБ ) тарафыннан эшләнгән Русия уртамагистраль пассажир очкычы. 98495 Яки академик билгеләмә түгел. 98496 Яки кан (гематоген М.) яки лимфа (лимфоген М.) агымы белән шешләрнең аерылган күзәнәкләре төрле органнарга күчү нәтиҗәсендә барлыкка килгән икенчел, яки бала шеш төеннәре. 98497 Яки: — Күкәй, Менә сиңа бүкәй. 98498 Яки: «Менә сиңа хан юлы» дигәч, «Балтаң булса, чап та чык, кылычың булса, кый да чык!» 98499 Якино ( ) — Киров өлкәсенең Лебяжье районында урнашкан авыл. 98500 Яки тагын шундый берәр хәйләле сүз әйтеп күккә каратып, тагын бер «баланы» йолкып алып китә. 98501 Яки телдән генә балык исемнәрен әйтә. 98502 Яки ул мәҗбүри рәвештә зур сандагы тулысынча бәйләнешсез мәсьәләләрне чишүне таләп итәме? 98503 Яккун-Ях — Русия территориясеннән ага торган елга. 98504 Якланган үтәли йөрмәле пешка — үзенең төсендәге башка пешкалар белән якланган үтәли йөрмәле пешка. 98505 Якларның көчләре 1485 елның 7 августында Генрих Тюдор Уэльсның Мил-Бэй бухтасыны үз армиясы белән килеп төшә. 98506 Якларның эшләре Алманнар һөжүмнә башлайлар 1941 елның 22-25 июньдәге Белосток чыгынтыдагы бөрелеш 22 июньдә Дмитрий Павловның Көнбатыш фронты һәм Пинск хәрби флатилиясы катнашу дә Беларусия стратегия саклану операциясе башлана. 98507 Яклар планнары 1914 елның сентябрьдә урыс гаскәре австриялеләрне Галиция бәрелешендә җиңде һәм Перемышль кальгасе 8-нче урыс гаскәре тарафыннан камалышка алынган. 98508 Яклар хәлләре Галиция бәрелешендә җиңелү Австрия-Маҗарстанның хәле хәрби һәлакәт чигенә җиткән. 98509 Яклы — Олы Яклы елгасы кушылдыгы. 98510 Якобитлар җитәкчесе - Робеспьер хәтта үзенең дусларын - Дантонны, Камил Демуленны гильотинага җибәргән. 98511 Якобсон куелышында) Сөембикә партиясен – Наимә Балтачиева, Гали-батыр партиясен аның ире – Г.Л. Кумысников биергә әзерләнә, ләкин сугыш башлану сәбәпле, спектакль куелмый кала. 98512 Якобстадта чуалышлар, 1905 Беренче Рәсәй инкыйлабы яки 1905 елгы Рәсәй инкыйлабы — 1905 елның гыйнварыннан бирле 1907 елның июненә кадәр Рәсәй империясендә узган иҗтимагый-сәяси вакыйгалар. 98513 Якова Рассоха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98514 Яков Блюмкин Аерылу 1918 елның февральда чыкты: БҮБК утырышта алар Брест солыхына, ә IV Советлар съездта - аның ратификацияга каршы тавыш бирделәр. 98515 Яков-Ель — Русия территориясеннән ага торган елга. 98516 Яковка — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 98517 Яковлевка авыл советы үзәге. 98518 Яковлевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98519 Яковлево — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 98520 Яковлевская ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 98521 Якозора — Русия территориясеннән ага торган елга. 98522 Яком-Сань-Кыкке — Русия территориясеннән ага торган елга. 98523 Яконур ( ) — Алтай Республикасының Усть-Кан районында урнашкан авыл. 98524 Як-Пом-Иоль — Русия территориясеннән ага торган елга. 98525 Якса — Русия территориясеннән ага торган елга. 98526 Яксура — Русия территориясеннән ага торган елга. 98527 «Якташлар» повестенда Муса Җәлилнең балалык еллары турында сөйли. 98528 Якташлары Батыршаның исемен мәңгеләштергәннәр, аның музеен булдырганнар. 98529 Якташлары киңәше белән сәләтле үсмер Уфадагы театр училищесына укырга керә һәм 1950 елдан бирле Башкорт дәүләт филармониясендә эшли. 98530 Якташы Рәис Беляев турында да истәлекләр китабын туплый. 98531 Якты айлы төндә ай салават күперен дә күзәтеп була. 98532 Яктыга якынрак булыр өчен күп кенә үсемлекләр җирдә түгел, бәл¬ки агач кәүсәләрендә һәм яфракларда үсәләр. 98533 Якты йолдызлардан Ахирнәр — иң аз йомры. 98534 Якты Күл — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 98535 Яктыкүл ( ) — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 98536 Яктыкүл — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 98537 Якты Күл — Татарстан Республикасының Азнакай районындагы торак пункт. 98538 Яктыкүл — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 98539 Яктылыгы электр лампочкасы яктылыгы кадәр. 98540 Яктылык булмаса, Җирдә тереклек тә булмас иде. 98541 Яктылык диодлары шулай ук сигнал эшкәртү кулланылышында эффективлыгы аз булган фотодиод буларак кулланылырыга мөмкин. 98542 Яктылыкны вакуумдагы таралу тизлеге даими булган электромагнитик дулкын яки фотоннар - хәрәкәтсез халәтендәге массалары нульгә тигез булган электромагнитик нурланышның квантлары. 98543 Яктылыкның вакуумдагы һәм фаза тизлекләренең чагыштырмасы сыну күрсәткече дип атала. 98544 Яктылыкның киң нурларын күзәтеп, ул призма аша чыкканда нурның кырыйларында кызыл-сары һәм күк төсләр булуын, ә алар арасындагы яктылыкның ак булып калуын ача, спектр әлеге кырыйларны бер-берсенә җитәрлек якынайтканда барлыкка килә. 98545 Яктылык сулдан төшә һәм барлык катламнардан узып, фоторецепторларга (уң яктагы катлам) җитә. 98546 Яктылык тасвирламасы Монохроматик нурланыш өчен дулкын озынлыгы, ә катлаулы нурланыш өчен суммар спектр белән билгеләнүче төс яктылык үзлекләренең берсе булып тора. 98547 Яктылык тизлегенә беренче сыйфатламаны Олаф Рёмер бирә ( 1676 ). 98548 Яктылык тизлегеннән җитәрлек дәрәҗәдә кечкенә тизлекләрдә классик механикага күчә. 98549 Яктыртучанлык - йолдызлар сыйфатларының иң мөһиме була, ул спектр-яктыртучанлык (Һерцшпрунг–Рассел диаграммасы), масса-яктыртучанлык диаграммасында төрле йолдызларны чагыштыру мөмкинлеген бирә. 98550 Яктырып торучы экранда эчке яктан электрон нур сызган аерым юлларны күрергә мөмкин. 98551 Якты Тараф фәлсәфәсе тәмгысызлыктан, альтруизмнан, шәхси тәкәбберлектән, Куәтне Җиһандагы иминлекне саклау өчен генә кулланудан тора. 98552 Якты Тараф шәкерте үз ачуны контрольдә тотырга, дәрттән һәм дулкынланудан азат булырга, белемне аңларга һәм иминлек белән игелекне барлык акылга ия булган тереклек ияләренә алып килергә өйрәнергә тиеш. 98553 Якты тараф Якты тараф фәлсәфәсен джедайлар күз алдына китерә. 98554 Якты — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 98555 Якты Тау — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 98556 Якты урыннарда: урман аланнарында, болыннарда, басуларда, еш кына шәһәр зонасында чәчәк клумбаларында һәм паркларда очрый. 98557 Якты Ялан — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 98558 Якуб Агишев 1972 елның 6 июнендә вафат була. 98559 Якуб Хәлил улы Агишев — татар әдәбият галиме, педагог, әдәби тәнкыйтьче. 98560 Якуди-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98561 Яку-Неме — Русия территориясеннән ага торган елга. 98562 Якунино — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 98563 Якуниха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98564 Якуньёль ( ) — Коми Республикасының Луза буе районында урнашкан авыл. 98565 Якунята ( ) — Киров өлкәсенең Афанасьево районында урнашкан авыл. 98566 Якуп — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 98567 Якуп Колмый (псевдоним, чын исеме Якуп Хәйрулла улы Колмөхәммәтов, ) – язучы, журналист. 98568 "Якуталмаз" берләшмәсе, урман һәм агач эшкәртү сәнәгатенең предприятиеләре, төзү материаллар комбинаты, эре панельлы йортлар салу заводы. 98569 Якутия тарихының аерым сәхифә — 1640-еллардан башланган сөрген. 98570 Якутлар (үзисем саха́; ) – төрки халык, Якутиянең төп халкы. 98571 Якут теленең бер сөйләме буларак санала. 98572 Якушайка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98573 Якушев белән, Мосфильм, 1980) музыка яза. 98574 Якушевская ( ) — Архангельск өлкәсенең Вельск районы составына керүче авыл. 98575 Якушевская — Русиядә торак пунктлар атамасы: Архангельск өлкәсе * Якушевская ( ) — Вельск районындагы авыл, Шоноша авыл җирлеге. 98576 Якушка станциясе ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан бистә. 98577 Якшай — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 98578 Якша ( ) — Коми Республикасының Троицко-Печорск районында урнашкан авыл. 98579 Якшәмбе. 225-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 98580 Якшәмбе. 239-нче сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 98581 Якшәмбе. 246-нчы сугыш көне Волхов фронты (Кирилл Мерецков) Төньяк-Көнбатыш фронт (Павел Курочкин). 98582 Якшәмбе көнне фронттан солдат Федор Чулкин кайткан була. 98583 Якшәмбе мәктәбендә татар теле укытыла. 98584 Якшина ( ) — Свердловск өлкәсенең Ирбит шәһәр округы составына керүче авыл. 98585 Якшурка – Русия территориясеннән ага торган елга. 98586 Якын арада аңа бәйсезлек бирелер, яки ул АКШка штат хокукында керәчәк дип фаразлана. 98587 Якындагы 25 елда тулысынча бетер дип уйланыла. 98588 Якындагы Бикбулат авылы белән кушылып беткән. 98589 Якында гына бормалана-бормалана Зөя елгасы ага. 98590 Якында гына Мордва Пешләсе авылы бар. 98591 Якында гына татарлар яшәве бу һәйкәлне туздырудан саклаган, дип әйтергә нигез бар. 98592 Якындагы тимер юл станцияләре Урыссу (Татарстан) – 15 кмда һәм Туймазы (25 кмда). 98593 Якындагы тимер юл станциясе — Белый Ключ ( Сембернең Тимер юл районында урнаша) (7 км). 98594 Якындагы тимер юл станциясе — Ветлужский (41 километр ераклыкта). 98595 Якындагы тимер юл станциясе — Котельнич (103 километр ераклыкта). 98596 Якындагы тимер юл станциясе — Кузнецк (42 километр ераклыкта). 98597 Якындагы тимер юл станциясе — Нефтекама (8 километр). 98598 Якындагы тимер юл станциясе – Пермь краендагы Куеда бистәсе (70 км). 98599 Якындагы тимер юл станциясе — Суслонгер (8 км). 98600 Якындагы тимер юл станциясе – Туймазыда (35 км). 98601 Якындагы тимер юл станциясе – Удмуртиядәге Көлмез аылында. 98602 Якындагы тимер юл станциясе — Усинскта ( Коми Республикасы ) (350 км), коры җир буенча аңа кадәр кышкы вакытта гына барып җитә була. 98603 Якындагы тимер юл станциясе — Чаадаевка (22 километр ераклыкта). 98604 Якындагы тимер юл станциясе — Шәмәрдән (25 км). 98605 Якындагы торак пункт — 1030 км бистәсе. 98606 Якындагы торак пункт — 1079 км бистәсе. 98607 Якындагы торак пункт — 1083 км бистәсе. 98608 Якындагы торак пункт — 993 км бистәсе. 98609 Якындагы торак пункт — Албаба авылы. 98610 Якындагы торак пункт — Арча шәһәре. 98611 Якындагы торак пункт — Балдыкенә авылы. 98612 Якындагы торак пункт — Бөреле җәнлек совхозы бистәсе. 98613 Якындагы торак пункт — Буа шәһәре. 98614 Якындагы торак пункт — Гөбенә тимер юл разъезды бистәсе. 98615 Якындагы торак пункт — Гожня авылы. 98616 Якындагы торак пункт — Җиде Кизләү авылы. 98617 Якындагы торак пункт — Каменка авылы. 98618 Якындагы торак пункт — Карамбай станциясе бистәсе. 98619 Якындагы торак пункт — Каратун тимер юл станциясе бистәсе. 98620 Якындагы торак пункт — Кәшә авылы. 98621 Якындагы торак пункт — Кизнер бистәсе. 98622 Якындагы торак пункт — Килдураз авылы. 98623 Якындагы торак пункт — Коркачык авылы. 98624 Якындагы торак пункт — Курса-Почмак авылы. 98625 Якындагы торак пункт — Курса разъезды бистәсе. 98626 Якындагы торак пункт — Кызыл Алан бистәсе. 98627 Якындагы торак пункт — Мултан авылы. 98628 Якындагы торак пункт — Нократ Аланы шәһәре. 98629 Якындагы торак пункт — Олы Ходяш авылы. 98630 Якындагы торак пункт — Сарай-Чокырча авылы. 98631 Якындагы торак пункт — Саркуз авылы. 98632 Якындагы торак пункт — Сосновка шәһәре. 98633 Якындагы торак пункт — Состамак авылы. 98634 Якындагы торак пункт — Черново авылы. 98635 Якындагы торак пункт — Чынлы бистәсе. 98636 Якындагы торак пункт — Шәмәрдән авылы. 98637 Якындагы Ырынбур өлкәсе Сара тимер юл станциясенә — 54 километр Икътисади-социаль белешмә Район башлыча авыл хужалыгы продукциясе җитештерү белән шөгыльләнә. 98638 Якын Еланда — Русия территориясеннән ага торган елга. 98639 Якын киләчәктә Айда фәнни лабораторияләр төзү планлаштырыла, аларны ерак космик очышлар өчен станцияләр итеп файдалану мөмкинлеге карала. 98640 Якын Көнчыгыш кебек җирләрдә плейстоцен ахырында ук авыл хуҗалыгы үсеше башлана, алар өчен мезолит дәвере бик кыска булып чыга һәм сизелмичә диярлек үтелә. 98641 Якын Көнчыгышның бер өлеше булып тора, Оман һәм Согуд Гарәбстаны белән чиктәш. 98642 Якын Көнчыгышта аеруча популяр. 98643 Якын Көнчыгыш һәм Тыныч океандагы хәрби хәрәкәтләр күренеше 1931 елдан алып японнар Маньчжурия һәм Төньяк Кытайны басып алуны башлаганнар. 98644 Якыннан гына рус туе үтеп бара, ди. 98645 Якын-тирә авылларда яшәуче башкортлар авылны Кара Төке дип те атыйлар. 98646 Якын тирәдә соңгы арада урын алган җиртетрәүләре бу колоссаль климат-үзгәртүче магма активлыгын башлата алуы мөмкин. 98647 Якын-тирәләрдә яшәүчеләр яшертен генә хуҗалыктагы атларын такхилар белән кушалар. 98648 Якын һәм урта ераклыктан кертелгән туп өчен ике, ерактан (3 очко сызыгыннан арырак ноктадан) кертелгән туп өчен өч очко бирелә. 98649 Якын һәм Урта Көнчыгыш илләрендә укыган Җәгъфәр Салихов Иске Кулатка авылында мәдрәсә ачкан дигән хәбәрне ишеткәч, Баһаветдин дә 1841 елда шул мәдрәсәгә укырга керә, 1862 елның 20 июлендә остазы үлгәнгә кадәр бу мәдрәсә белән бәйләнешен өзми. 98650 Якын һәм Урта Көнчыгышка, Кече һәм Урта Азиягә хас; * Түбәдәге манаралы мәчет – турыпочмаклы, бер яки ике катлы, ике кыеклы бина, төньяктан көньякка ориентлашкан. 98651 Якынча 120 фән кандидатын һәм докторын әзерләп чыгарды. 98652 Якынча 1297 елда дөньяга килә. 98653 Якынча 150 000 елда безнең эрага кадәр, әлегә булган шелль мәдәнияте мустьер мәдәниятенә үзгәртелгән. 98654 Якынча 1730 елларда манарага икебашлы бөркет урнаштырылды. 1980 елларда татар җәмагатьчелеге таләбе буенча манарада Ислам символы — ярым ай урнаштырылды. 98655 Якынча 1820 елда Гаҗман әл-Касыйми шәехләрдән азат булды. 98656 Якынча 200 гаиләсе, 150 мең төре билгеле. 98657 Якынча 230 елда готлар Кара диңгез буена килеп җитәләр. 98658 Якынча 230 төре билгеле, иң киң таралганы игүле җитен – Евразия астөре, 4 төрдәге төркемне үз эченә ала: озын җитен яисә сүс җитене; май җитен яки көдрәш, урта җитен һәм шуышма җитен. 98659 Якынча 250 күл бар (иң эреләр — Гаҗикабул һәм Бөекшур). 98660 Якынча 250 тиз йөрүче поезд бар. 98661 Якынча 2,5 мең төре билгеле, башлыча, уртача поясларда яши; Россиядә берничә йөз төре билгеле. 98662 Якынча 26 төрене эченә ала. 98663 Якынча бер елдан соң Fecal Matter уенчылары бер диск та чыгармыйча таркалды. 98664 Якынча бәяләүләр буенча, соңгы өч сөйләмнең һәркайсысында 3 мең тирәсе кеше сөйләшә. 98665 Якынча биш ел эмиграциядә (иң беренче чиратта — Франциядә ) булган. 98666 Якынча б.э.к. II гасырда биредә Чола исемле шәһәр корыла, соңрак ул массагет дәүләтенең башкаласына әверелгән. 98667 Якынча б.э.к. XIII гасырда яшәгән. 98668 Якынча дүрттән бер өлеш территорияне урманнар биләп тора, 45%ны игеннәр били. 98669 Якынча ике мең метр биеклектә бу “чүп үләненең” саны бодай яисә арпаныкы белән тигезләшә яза. 98670 Якынча иртәнге сәгать унбердә Миляцка елгасы ярында «Млада Босна» серб милли оешмасы террористы Гаврила Принципның атуыннан Австро-Венгрия тәхете варисы һәм аның хатыны һәлак булалар. 98671 Якынча исәпләүләр чынга ашса, 46 млн кеше җирсез торып калуы мөмкин. 98672 Якынча шул ук вакытта Британиянең төньяк-көнбатыш өлешендә гэллар пиктлар белән бергә Шотланд Патшалыгын оештыра. 98673 Як-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 98674 Як-Яун — Русия территориясеннән ага торган елга. 98675 Ялан аяклы киндергә төренгән, биштәр аскан мосафир үзе кебек аркадашлары һәм мөритләре белән Сүрияне гизә, әл-Кодс (Иерусалим) һәм Искәндәрия (Александрия) калаларына сәфәр кыла. 98676 Ялан — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 98677 Ялангá — Саелмыш елгасының сул кушылдыгы. 98678 Ялангач — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 98679 Ялан Зәй — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 98680 Ялан кантоны территориясендә Әлмән һәм Сафакүл районнары оештырылалар. 98681 Яланкүл — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 98682 Ялантау — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы торак пункт. 98683 Ялан-Чишмә — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 98684 Яларның дәүләте безнең эрага кадәр III гасырның башында төзелгән. 98685 Ялаур — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 98686 Ялах-кам — Русия территориясеннән ага торган елга. 98687 Ялбын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 98688 Ялга киткәннән соң ул Севастопольда яши һәм шунда ук 2000 елның 3 сентябрендә вафат була. 98689 Ялган аяклар (псевдоподийлар) - цитоплазма бүлтәймәләре ярдәмендә хәрәкәтләнеп азык эләктерүче, тән формасы тотрыклы булмаган бер күзәнәкле организмнарны берләштерә. 98690 Ялган Дмитрий I (Лжедми́трий I) - 1605 елның 1 июненнән 1606 елның 17 (27) маена чаклы Русия патшасы. 98691 Ялган реклама Ялган реклама дип исә кулланучыны белә торып алдый торган реклама атала. 98692 Ялган «Сул троцкийчыларның советларга каршы блогы» эше буенча 1938 елда атып үтерелгән. 1988 елда акланган. 98693 Ялган фәндә Аркаим һәм "Шәһәрләр иле" образы ялган фәнни, экзотерик һәм милләтчеләр карашлы язуларда бик популяр. 98694 Ялгаш ( ) — Пенза өлкәсенең Кузнецк районына керүче татар авылы. 98695 Ялгашта 2004 елда 506 йортта 1775 кеше яшәгән. 98696 Ялгыз җырчы буларак, карьерасы 1989 елда «Эскадрон» җыры белән башлана. 98697 Ялгыз кыз балалар өчен. 98698 Ялгыз кыз балалар өчен // Мәгариф. 98699 Ялгызлык һәм уртаклык исемнәр Бер төрдән булган предметларның, затларның ба­рысы өчен дә уртак исемнәр уртаклык исем булалар. 98700 Ялгызнарат авыл биләмәсе хакимияте һәм кооператив үзәге дә шушында урнашкан. 98701 Ялгызнарат — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98702 Ялгыз — Саелмыш елгасы кушылдыгы. 98703 “Ялгыз тәкәрлек” фильмында башкарылган “Син минем бердәнбер, мин синең бердәнбер” дигән җыр 2003 2004 елларда хит-парадларның югары баскычларыннан төшми. 98704 Ялгыз тереклек итүчеләр, скелетсыз полиплар, хәрәкәт итә ала торганнар. 98705 Ялгышучылар берничә булса, иң элек ялгышучы баш булып кала. 98706 Ялик-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98707 Ялипи-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98708 «Ялкын» журналының унике ел дәвамында әдәби хезмәткәре һом редколлегия әгъзасы буларак, шулай ук Язучылар берлегенең яшь авторлар белән эшләү бүлеге мөдире сыйфатында ул татар балалар әдәбиятын үстерүгә, яшь әдәби алмаш тәрбияләүгә үзеннән зур өлеш кертә. 98709 «Ялкынлы еллар» повесте ( 1932 1937 ) шушы романның башлангычы дип каралырга хаклы. 98710 Ялкынсыну процесына еш кына тамырлы катлау да кушыла. 98711 Ялокша — Русия территориясеннән ага торган елга. 98712 Яломан — Русия территориясеннән ага торган елга. 98713 Ялоя — Русия территориясеннән ага торган елга. 98714 Ялпач — Русия территориясеннән ага торган елга. 98715 Ялтау — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 98716 Ялта һәм «Зур Ялта» шәһәрләре арасында аерма бар. 98717 Ялта һәм Потсдам конференцияләрен әзерләүдә катнашкан. 1949-1952 дә ССРБ чит ил эшләре министры беренче урынбасары. 1952 дән Бөекбританиядә ССРБ илчесе. 98718 Ялт итеп, өстендәге кечкенә чәйнеге белән шаулап утырган самовар рәхәтләнеп гәпләшергә өндәп торган, күңелне күтәреп җибәргән, бәйрәмдә дә, гадәти көннәрдә дә табынны бизәгән. 98719 "Ялт-Йолт" журналы - 1910 1918 елларда Казанда чыккан юмор-сатира журналы. 98720 Ялтырау максимумында үтә яңа йолдыз яктылыгы буенча бөтен галактика белән чагыштырылып була, кайчакта өстен чыга. 98721 Ялтыр ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 98722 Ялуй — Русия территориясеннән ага торган елга. 98723 Ялунина ( ) — Свердловск өлкәсенең Белоярский шәһәр округы составына керүче авыл. 98724 Ялунина ( ) — Свердловск өлкәсенең Камышлов районы составына керүче авыл. 98725 Ялунинское ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 98726 Ял һәм сәламәтлек саклау "Ижминводы" санаторие. 98727 Ялчы — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 98728 Ялчыгол хәзрәт 1785 елда 65 яшендә Мамадыш тирәләрендәге Кече Сон авылында вафат була. 98729 Ялчыгул — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 98730 Ялчы: — И бай абзый, бай абзый, Кесәңдә акча бар, абзый, Бушый алмыйм мин монда, Кирәк булсам, кил монда, — диюенә тиз генә урыныннан китә. 98731 Ялчыкай авылы аша ага. 98732 Ялчыкай — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 98733 Ялчык районы ( ) — Чуашстанның көнчыгышындагы муниципаль район. 98734 Ялшанка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98735 Ялым — Русия территориясеннән ага торган елга. 98736 Ялым ( ) — Свердловск өлкәсенең Әчет шәһәр округы составына керүче авыл. 98737 Ямадыдагы урта мәктәпне тәмамлаганнан соң, 1950 1954 елларда Казан дәүләт педагогия институтының татар филологиясе бүлегендә белем ала. 98738 Ямал-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98739 Яманкол ( ) — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 98740 Яманлык исә — субстанция түгел, бәлки игелекнең кимчелеге, бозылган формасы гына. 98741 Яман-Порт — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 98742 Яман-Садра — Русия территориясеннән ага торган елга. 98743 Ямансаз — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 98744 Ямансары ( ) — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 98745 Ямантай ( ) — Чиләбе өлкәсенең Коншак районы составына керүче авыл. 98746 "Яман тау" исеме, бәлки, көтү көтәргә мөмкинлек бирмәгән сазлы һәм вакташлы тау бите булганга көндәлек тормышка кереп калгандыр. 98747 Яманташ — Русия территориясеннән ага торган елга. 98748 Яман шеш белән авыручы балаларда еш очраган нефробластомага (ru) каршы химиотерапияны узырга әзерләнүче кыз * — Азатлану көне ( ). 98749 Яман шеш статистикасының икенче баскычында үпкә яман шеше тора. 98750 Яман шеш төрләре Бүгенге көндә яман шешнең 100дән артык төре билгеле. 98751 Яман шеш яман күзәнәкләрдән гыйбарәт. 98752 Яманъелга ( ) — Русия Федерациясенең Чиләбе өлкәсендә урашкан шәһәр. 98753 Яман-Юшатырь — Русия территориясеннән ага торган елга. 98754 "Ямаш" атамасының килеп чыгышы турында берничә риваять бар. 98755 Ямаш — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 98756 Ямаширмә — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 98757 Ямаши — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 98758 Ямашла — Русия территориясеннән ага торган елга. 98759 Ямаш Наратлы — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 98760 Ямаш — Олы Кәминкә елгасы ( Чишмә бас.) кушылдыгы. 98761 Ямаш — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 98762 Ямаш — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 98763 Ямаш — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 98764 Ямаш халкы алар белән малай өйләндермәгән, кыз бирмәгән. 98765 'Ямаш халкы — дип дәвам итә Ширияздан абый, — иген уңмауны большевиклардан күрделәр. 1921 елда Дәүлиев Җиһангәрәй абзый каты авырып үлә. 98766 Ямбай — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98767 Ямбакты авылы Болгардан 50 км, Казаннан 160 км, Базарлы Матактан 20 км ераклыкта урнашкан. 98768 Ямбакты — Татарстан Республикасының Тәтеш районындагы торак пункт. 98769 Ямбарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 98770 Ямба-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98771 Ямбей-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 98772 Ямбо-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 98773 Ямбо-Ты-Вис — Русия территориясеннән ага торган елга. 98774 Ямбо-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98775 Ямбтарка-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98776 Ямбулат — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 98777 Ямбулат — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 98778 Ямбу-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98779 Ямбурово — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 98780 Ямбу-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 98781 Ямбуто-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98782 Ямб-Хадыта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98783 Ямб-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 98784 Ямгырчы белән Дәрвишнең сугышы ике агай-эне арасында барган сугыш була. 98785 Ямгырчы хан Рус дәүләте белән сугышта җиңелгән була. 98786 Яменка (Измостье, Прокудинка) — Русия территориясеннән ага торган елга. 98787 Ямжач — Русия территориясеннән ага торган елга. 98788 Ямилә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 13,6 километр озынлыкта булган кратеры. 98789 Ямкино авылы халкы да күчеп китүчеләр ташкынына кушыла һәм Кече Чирмешән елгасына агучы инеш (халык аны Әнҗерә суы дип йөртә) ярына килеп, авыл нигезли. 98790 Ямки ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Кондинское районына керүче авыл. 98791 Ямки ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 98792 Ямное ( ) — Горький тимер юлының Казан бүлекчәсенең станциясе. 98793 Ямное ( ) — Киров өлкәсенең Кумёны районында урнашкан авыл. 98794 Ямное ( ) — Киров өлкәсенең Суна районында урнашкан авыл. 98795 Ямозерская — Русия территориясеннән ага торган елга. 98796 Ямон жрецлары Мисырта иң бай кешеләр булып киткәннәр. 98797 Ямская — Русия территориясеннән ага торган елга. 98798 Ямул ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 98799 Ямул — Русия территориясеннән ага торган елга. 98800 Ямыш ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 6 километр озынлыкта булган кратеры. 98801 Ямьле табигате, төзек йортлары, авылга иман нуры сибеп торган мәчете ерактан ук үзләренә җәлеп итеп, чакырып тора. 98802 Ямьяды — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98803 Яңа LTS юрама чыкканга кадәр әлеге юраманың өлешләре һәрвакыт яңартылып тора һәм һәрбер яңарту үзенең кодлы исеменә лаек була. 98804 Яңа Абзан — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 98805 Яңа автобан Санкт-Петербургтан башланып, төзелүче тиз йөрешле автомагистраль буенча Мәскәүгә җитәргә, аннан Мәскәү Казан федераль юлы буенча узарга тиеш. 98806 Яңа Авыл ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 98807 Яңа Авыл (Берёзовая Речка) — Томск өлкәсенең Томск районында урнашкан торак пункт. 98808 Яңа Авыл — Татарстан Республикасының Биектау районындагы татар авылы. 98809 Яңа Авыл — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 98810 Яңа Авыл — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 98811 Яңа Авыл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нагайбәк районы составына керүче авыл. 98812 Яңа агып чыккан лаваның температурасы 1000 °С ка җитә. 98813 Яңа Айман — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 98814 Яңа Аксубай 2 — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 98815 Яңа Аксубай — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 98816 Яңа Актау — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 98817 Яңа Алдар — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98818 Яңа Александровка — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 98819 Яңа Александровка — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 98820 Яңа Александровка — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 98821 Яңа Александровка ( ) – Чуашстанның Комсомол районындагы татар авылы. 98822 Яңа Александровск ( ) — Русия Федерациясенең Ставрополь краенда урнашкан шәһәр. 98823 Яңа Алексеевка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 98824 Яңа Алексеевское ( ) — Свердловск өлкәсенең Первоуральск шәһәр округы составына керүче авыл. 98825 Яңа Али ( ) - кайчандыр Пенза өлкәсенең Неверкин районына кергән татар авылы. 98826 Яңа Аллабирде ( ) — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 98827 Яңа Аллагол ( ) — Мордовиянең Атюрьевский районына керүче татар авылы. 98828 Яңа Алпар район үзәге Әлкидән 18 чакрымда урнашкан. 98829 Яңа Алтыбай — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 98830 Яңа алфавит төзү буенча Үзәк Комитетның Көнбатыш Себер һәм таҗик секторлары җитәкчесе буларак, орфография принципларын эшләүдә актив шөгыльләнә. 98831 Яңа Аннинский ( ) — Русия Федерациясенең Волгоград өлкәсендә урнашкан шәһәр. 98832 Яңа Арслан — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 98833 Яңа Арсланбәк — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 98834 Яңа Арыш — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 98835 Яңа Аташ — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 98836 Яңа Атҗитәр — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 98837 Яңа ачылган бүлекне комплектлаштыру, җиһазлау эшенә күп көч куйды, дәвалау процессларын чын мәгънәсендә фәнни нигездә алып баруга нигез салды, зур тәҗрибә туплады. 98838 Яңа ачылган Татарстан хәбәрләре газетасы редакциясендә, 1995 елга кадәр, өлкән хәбәрче, хатлар бүлеге мөдире, җаваплы секретарь урынбасары вазифаларын башкара. 98839 Яңа ачылган театр җитәкчелеге, композиторларга һәм шагыйрьләргә опера язарга заказ биреп, алар әзер булганчы итальян, казах, татар әсәрләрен сәхнәгә куя тора. 98840 Яңа Бабич — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 98841 Яңа Баеш — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 98842 Яңа Байгилде — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 98843 Яңа Байрамгул — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 98844 Яңа Бакай — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 98845 Яңа Балакатайда аэропорт эшли. 98846 Яңа Балакатай— Үрге Кыйгы һәм Яңа Балакатай— Карлыхан —Олы Устьикин автомобиль юлдары районды республика әһәмиәтендәге Уфа— Бөре —Сулея—Чаткы, Мәсәгуть—Красноуфимск автомобиль магистральләре белән тоташтыра. 98847 Яңа Баландино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 98848 Яңа Балапан — Башкортстанның Габҗәлил районында урнашкан авыл. 98849 Яңа Балгазы — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 98850 Яңа Баллыкүл — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 98851 Яңа Балтач — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 98852 Яңа Балтач — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 98853 Яңа Балтач — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 98854 Яңа Балтач – Татарстан республикасы Актаныш районындагы авыл. 98855 Яңа Баскак — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 98856 Яңа Бастилия операсы 1989 елдан бирле генә эшли. 98857 Яңа Батурино ( ) — Чиләбе өлкәсенең Эткүл районы составына керүче авыл. 98858 Яна Батыршина (Янина Фәрхат кызы Батыршина) — спортчы (нәфис гимнастика), Русиянең атказанган спорт мастеры. 98859 Яңа Баулы — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 98860 Яңа — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 98861 Яңа Бәдәй — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 98862 Яңа Бәзәкә — Татарстан Республикасының Әгерҗе районындагы торак пункт. 98863 Яңа Белый Яр ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 98864 Яңа Бельмановка ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 98865 Яңа Бельтир ( ) — Алтай Республикасының Кош-Агач районында урнашкан авыл. 98866 Яңа Бәрдәш авыл советы үзәге. 98867 Яңа Березовка — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 98868 Яңа Березово авыл җирлеге эченә керә. 98869 Яңа, беренчел феодализм чоры башланган. 98870 Яңа Бәрәскә — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 98871 Яңа Бесовка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 98872 Яңа бигрәк тә информацион технологияләр киңрәк таралыш таба бара. 98873 Яңа Бидәңге ( ) — Сембер өлкәсенең Сембер районында урнашкан сала. 98874 Яңа биеклек алдагы рельефтан тора. 98875 Яңа Биккенә — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 98876 Яңа Биктимер — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 98877 Яңа Бикшек — Чуаш Республикасының Ялчык районында урнашкан татар авылы. 98878 Яңабирде — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 98879 Яңа бистә шул хәтле тиз үскән ки, 1835 елда аңа шәһәр статусы бирелә. 1841 дә Николай Iның әмере белән шәһәргә Бердянск исеме кушылган. 1842 елдан Таврия губернасы тәркибендә өяз үзәге. 20 гасырның башыннан — эре сәнәгый үзәк. 98880 Яңа Бишавыл — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 98881 Яңа Бишенде — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан татар авылы. 98882 Яңа Болгар — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 98883 Яңа Бөртек — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 98884 Яңа Бөртек ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районындагы авыл. 98885 Яңа Бугалыш ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 98886 Яңа булдырылган районның барлык хакимият органнары Теләнче-Тамак авылында 1880 елларда сәнәгатькәр Хәлфиннәр тарафыннан корылган таш биналарда урнаша. 98887 Яңа Бүләк — Башкортстанның Благовар районында урнашкан авыл. 98888 Яңа Бүләк — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 98889 Яңа Бура — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 98890 Яңа Буранное ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 98891 Яңа Бурлы — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 98892 Яңа Бурны — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 98893 Яңа Быт ( ) — Свердловск өлкәсенең Каменск шәһәр округы составына керүче авыл. 98894 Яңа вакыт 1682 елда үзенең пациентларына баручы табиб Безнең эраның XVII гасырында операция Сәнәгать производствосының үсеше һөнәри авыруларны өйрәнүгә игътибарны юнәлтә. 98895 Яңа вакыт тәмамлану вакытын билгеләү тагын да кыенрак. 98896 Яңа вакыт чикләре Төрле фикердә булган тарихчылар «Яңа вакыт» чикләрен төрлечә билгели. 98897 Яңа вакыт – Ырынбур шәһәрендә чыгып килүче татар газетасы. 98898 Яңа Варваровка ( ) — Диңгез буе краеның Анучино районында урнашкан авыл. 98899 Яңа Васильевка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 98900 Яңа Васькино — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 98901 Яңа Вәрәш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 98902 Яңа Владимировка ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 98903 Яңавыл — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 98904 Яңавыл — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 98905 Яңавыл — Башкортстанның Чишмә районындагы татар авылы. 98906 Яңавыл — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 98907 Яңавыл — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 98908 Яңавыл районы буйлап ага биләмәләрендә ага. 98909 Яңавыл районы җитәкчеләренең дә өчтән бере – Ямады мәктәбен тәмамлаучылар. 98910 Яңавыл тарихи белешмәләрдә Кульга-Куюк, Кулька-Куюк дип күрсәтелгән. 1859 ел мәгълүматларын эченә алган А. Артемьев тарафыннан җыеп чыгарылган тарихи чыганакта авыл Кулька-Куюк (Айбаш Көеге) дип билгеләнгән. 98911 Яңавыл ( ) — Ырынбур өлкәсенең Сорочинск районында бердәнбер татар авылы. 98912 Яңа Габдрахман — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 98913 «Яңа Гамлет» Грегерс табиб киңәшләренә игътибар итми һәм үз гаиләсенең серләрен ача, ә бу исә нәтиҗәдә аның сеңлесе Хедвиганың үз-үзен үтерүенә китерә. 98914 Яңа гаскәрләр һәм сугыш коралларын ташу өчен актив рәвештә автомобильләр кулланыла. 98915 Яңа Гаһеднең тексты грек телендә язылган. 98916 Яңа Гаһедтә Апостол Фаддейның исеме Лүк (6:16) һәм Яхъя Инҗилендә (14:22), шулай ук, Апостолларның эшләре китабындагы апостоллар исемлегендә китерелә. 98917 Яңа Гаһедтәге әсәрләр Яхъя Яңа Гаһедкә керүче Инҗилнең, өч хатның һәм Яхъя Ачылышының (Апокалипсис китабының) авторы дип санала. 98918 Яңа Гаһед Яңа Гаһед 27 китаптан - Гайсәнең тормышы һәм тәгълиматы бәян ителгән 4 Инҗилдән (Евангелие; мәгънәсе - «яхшы хәбәр»), Рәсүлләр (апостоллар) эшләре турындагы хәбәрдән, рәсүлләрнең 21 хатыннан һәм рәсүл Яхъяның "Ачылыш" китабыннан гыйбарәт. 98919 Яңа Георгиевка ( ) — Диңгез буе краеның Октябрь районында урнашкан авыл. 98920 Яңа Гәрәй — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 98921 Яңа Гомәр — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 98922 Яңа Гуровка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 98923 Яңа Гусево — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 98924 Яңа гына чаңгыга баскан балаларга гадәти кышкы аяк киеменә туры килгән чаңгы беркеткечләрен алырга мөмкин, алар чаңгы белән бергә сатыла. 98925 Яңадан 1972 елда «Алга» («Вперед») исеме белән чыга башлый. 98926 Яңадан 8 шәһәр һәм 77 авыл ясалган. 98927 Яңадан имтиханнар тапшырып, ул 1915 елның 23 июнендә Мәскәү университетының физика-математика факультетын тәмамлавы турында диплом ала. 98928 Яңадан кору 1991 елда мәчет бинасын мөселманнарга кире кайтарып бирү карары чыга. 98929 Яңадан сафка баскач, 1813 елның мартында француз армиясенең 8нче (поляк) корпусы белән җитәкчелек итә, Алмания җирләрендә сугышларда катнаша. 98930 Яңадан уен бары тик 1986 елда торгызыла. 98931 Яңадан укуын дәвам итеп караса да, консерваторияне тәмамлый алмый. 98932 Яңа Двинск ( ) — Русия Федерациясенең Архангельск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 98933 Яңа дәвере — җиңү чоры 2010 2011 елларда "Динамо-Казан" куәтләнде: Русия җыелмасы уенчылары Екатерина Гамова, Мария Борисенко, Татьяна Кошелева һәм Екатерина Кабешо Казанга килделәр. 98934 Яңа Девица ( ) — Диңгез буе краеның Хороль районында урнашкан авыл. 98935 Яңа Деревенский ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 98936 Яңа Деревня ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 98937 Яңа Десяткино — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 98938 Яңа Дәүләкинең 17 хуҗалыгында 77 ир-ат, 69 хатын-кыз яшәгән. 98939 Яңа дәүләт мөстәкыйль рәвештә Мәскәү белән мөнәсбәтләрне төзи башлаган. 98940 Яңа дәүләт составына барлык көнбатыш славяннар җирләре, кайбер фин-угыр, балт һәм төрки халыкларның җирләре керәләр. 98941 Яңа диңгез уставына өстәмәләр тәкъдим итә. 98942 Яңа драматургия төренең полигоны булып, Royal Court театры исәпләнә. 98943 Яңа Дуван — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 98944 Яңа Дума — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 98945 Яңа Дүртекәй — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 98946 Яңа дуслар да табыла. 98947 Яңа Әгъбәз — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 98948 Яңа Әҗми — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 98949 Яңа әйбер шактый кыенлык белән танылган, математика тарихына алгорисмикларның һәм абацистларның (кайвакыт гербекистлар дип аталган) каты каршылыгы кергән, абацистлар исәпләүләр өчен гарәп цифрларына урынына абакны кулланырга чакырганнар. 98950 Яңа Елань — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 98951 Яңа Әлемнәр Гражданнар сугыш, сәнәкчеләр фетнәсе белән бәйле вакыйгалардан һәм 1921-1922 еллардагы булган ачлыктан зур зыян күрәләр. 98952 Яңа елларны дөньяның иң биек тау башларында каршылау идеясе авторы. 98953 Яңа Әлмәт — Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 98954 Яңа елны март аенда башлап җибәрүнең татарлар яшәгән Урта Идел буенда булганлыгы мәгълүм. 98955 Яңа Елхово — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 98956 Яңа ел чыршысы right Яңа ел персонажлары Төп Яңа ел персонажлары - Кыш бабай һәм Кар кызы. 98957 Яңа Әмҗебаш — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 98958 Яңа Әмзә – Татарстан Республикасының Норлат районындагы торак пункт. 98959 Яңа Ерыклы — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 98960 Яңа Җанҗегет — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 98961 Яңа жанр төрләре һәм формалары барлыкка килде. 98962 Яңа Жатково ( ) — Диңгез буе краеның Михайловка районында урнашкан авыл. 98963 Яңа Җәлдәк — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 98964 Яңа җилләр, яңарыш җилләре тәэсирендә – Республиканың дәүләт суверенитеты турында Декларация кабул ителгән елны – 1990 елда яңа, мөстәкыйль газет – “Заман сулышы” чыга башлый. 98965 Яңа Жилы ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 98966 Яңа җирләрне яшәү өчен җайлаштыру максаты белән Апраксин монда крепостной крестьяннарны гына түгел, төрле качып киткәннәрне дә китерә. 98967 Яңа җитәкче 2007 елда «Татар иле» басмасын туздырып ташлап, аннары сәбәп табып юкка чыгара. 98968 Яңа Җияш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 98969 Яңа Җөри (Карачтау) — Татарстан Республикасының Теләче районындагы торак пункт. 98970 Яңа Җүрәй, Яңа Фәйзулла ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан татар авылы. 98971 Яңа җыйган яшь, талантлы коллектив эфирга чыгучы тапшыруларын кызыклы, мавыктыргыч итеп әзерли. 98972 Яңа җырлары белән тамашачыны әледән-әле сөендереп тора. 98973 Яңа җыр тиз арада популяр булып киткән, аны илдәге барлык телләргә (француз, итальян, ретороман телләренә) тәрҗемә иткәннәр. 98974 Яңа Задур — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 98975 Яңа заман * 1965 елдан «Республика фәнни китапханәсе» дип атала. 98976 Яңа заман Бастилияне алу Людовик XIV чорында мәлик резиденциясе Версальга күчерелә, ләкин үсә бара торган халык саны һәм ил икътисадында роле Париж Франциянең сәяси үзәге булып калырга мөмкинлек бирә. 98977 Яңа Зареченск — Татарстан Республикасының Баулы районындагы торак пункт. 98978 Яңа Заря ( ) — Свердловск өлкәсенең Сосьва шәһәр округы составына керүче авыл. 98979 Яңа Зәет ( ) — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 98980 Яңа Зәй бистәсендә "КамАЗ" автомобильәре өчен тәгәрмәчләр җитештерүче завод төзү турында карар 1970 елда кабул ителде. 98981 Яңа Зеландиягә Тын океандагы берничә кече утраулар да керә. 98982 Яңа Зеландиядә 10 милли парк (Маунт-Кук, Тонгариро, Фордлен һәм башкалар), 2 диңгез паркы, резерватлар бар. 98983 Яңа Зеландия экспорты 59.076 миллиард яңазеланд долларын тәшкил итә https://www. 98984 Яңа Златоуст ( ) — Свердловск өлкәсенең Әртә шәһәр округы составына керүче авыл. 98985 Яңа Зыбков ( ) — Русия Федерациясенең Брянск өлкәсендә урнашкан шәһәр. 98986 Яңа Зыково ( ) — Свердловск өлкәсенең Гари шәһәр округы составына керүче авыл. 98987 Яңа Ибрай авыл тарихы Яңа Ибрай авылының беренче нигезләүче кеше, халык сөйләве буенча, Иске Ибрай авылыннан булган. 98988 Яңа Ибрай авылындагы 314 хуҗалыкта 916 ир-ат һәм 888 хатын-кыз исәпләнгән, авылда мәчет булган. 98989 Яңа Ибрайга, халык сөйләвенә караганда, Нижгар ( Түбән Новгород ) якларыннан Чаадаевлар һәм Канкаевлар килеп утырганнар. 98990 Яңа Ибрай район үзәге Аксубайдан 25 чакрым ераклыкта утырган. 98991 Яңа Ибрай (Чәтрән) — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы авыл. 98992 Яңа Ивановка — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 98993 Яңа Идел буе Болгары башкаласы Көнбатыштан һөҗүмнәр ешаю аркасында Идел һәм Кама буйлары куркыныч урыннарга әйләнгән. 98994 Яңа икътисадый сәясәт ( НЭП) вакытында җанланып ала да, эшен бер гасырга туктата. 98995 Яңа Илек — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 98996 Яңа Имән — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 98997 Яңа Ирәкте — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 98998 Яңа Иркенәш — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 98999 Яңа Исай — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 99000 Яңа Исаково — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 99001 Яңа Исәнтимер ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан бистә. 99002 Яңа Ихсан — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99003 Яңа Ишле – Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 99004 Яңа́ Ишле́: * Яңа Ишле – Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 99005 Яңа Йөрек ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 99006 Яңа Кабан авылы зиратында җирләнгән. 99007 Яңа Кадида, мөселман нәселләреннән башка, чуаш нәселе дә бар. 99008 Яңа Кади табигатьнең бик матур урынында урнашкан. 99009 Яңа Кадыш Мокша елгасының сул ярында урнашкан булса, каршы якта, уң ярда хәзер инде хаклы күченеп беткән Иске Кадыш авылы торган. 99010 Яңа Каенлык — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99011 Яңа Казанка — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 99012 Яңа Казанка — Пермь краеның Барда районында урнашкан авыл. 99013 Яңа Казанковка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 99014 Яңа Казанчы авылы янында барган эшләр вакытында көчле күкертле -водородлы чишмә бәреп чыга башлый. 99015 Яңа Казанчы — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99016 Яңа Кайпан — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 99017 Яңа Калда ( ) — Сембер өлкәсенең Майна районында урнашкан сала. 99018 Яңа Камышлы — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 99019 Яңа Карамалы — Татарстан Республикасының Мөслим районындагы торак пункт. 99020 Яңа Каргалы — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 99021 Яңа Карткисәк — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99022 Яңа Качалинск ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 99023 Яңа Кәлчер — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 99024 Яңа Кенәр — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 99025 Яңа кешеләр (Башня. 99026 «Яңа кешеләр»не күрергә теләп, Воланд аларны «Варьете» театрына җыя. 99027 Яңа Киевка — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 99028 Яңа кием стиленә күчү барлык төркемнәрдә дә тигез булмый. 99029 Яңа Кизгән — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 99030 Яңа Килбәхте — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 99031 Яңа килгән укытучы Шигабетдинова Гөлназ Фәрит кызы башлангыч класс укытучысы булып эшли башлады. 99032 Яңа Кинер авыл җирлегенә керә. 99033 Яңа Кишет — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 99034 Яңа клубны Русиянең икенче футбол дивизионында уйнаган «Башинформсвязь-Динамо» клубы нигезендә оештырырга карар иттеләр. 99035 Яңа Князево — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99036 Яңа Көбияз — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99037 Яңа Кодаш — Башкортстанның Тәтешле районында урнашкан авыл. 99038 Яңа Көек — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 99039 Яңа колонияләрдә эшче кулларга килеп туган ихтыяҗны канәгатьләндерү өчен, Африкадан коллар кертү башлана. 99040 Яңа Комазан — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 99041 Яңа конституция кабул иткәннән соң көчле президент хакимияте һәм зәгыйфь парламент хакимияте барлыкка килүе. 99042 Яңа Конституцияне язу исә катлаулы вәзгыятьтә бара: Татарстан статусы турында федераль үзәк белән даими сөйләшүләр алып барыла, Казан урамнарында татар милли хәрәкәте һәм үзен демократик дип атаган хәрәкәт вәкилләре даими урам чараларын оештырганнар. 99043 Яңа Кормаш — Татарстан Республикасының Актаныш районындагы торак пункт. 99044 Яңа Корыч — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 99045 Яңа Коты — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99046 Яңа Коты башлангыч мәктәбендә укый. 99047 Яңа Көч — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 99048 Яңа Көч ( ) — Диңгез буе краеның Партизан районында урнашкан авыл. 99049 Яңакош — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 99050 Яңа Кошкино ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 99051 Яңа Краснояр — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 99052 Яңа Крещенка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 99053 Яңа Кузега — Русия территориясеннән ага торган елга. 99054 Яңа күзәтү алынганда, шул күзәтү алдангы тәҗрибә нигезләнеп классификацияләнә. 99055 Яңа Куликовка ( ) — Сембер өлкәсенең Яңа Малыклы районында урнашкан сала. 99056 Яңа Кумор — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99057 Яңа күп кенә иярүчеләр булган. 99058 Яңа Күчкилде — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99059 Яңа Кызылъяр — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 99060 Яңа Кыпчак — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 99061 Яңа Кыргый — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан удмурт авылы. 99062 Яңа Кырлай авылы мәхәллә мәдрәсәсе артык зур булмаган. 99063 Яңа Лебежайка ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан сала. 99064 Яңалиф-2 имләсенең кайбер хәрефләре күп кенә шрифтларда булмаганга күрә, 2003 2004 елдан Татар Википедиясе идарәчесе Альберт Фазлый https://tt. 99065 « Яңалиф » журналының ( Казан ) 1932 елгы 3- санында басылган «Яңа күпер» хикәясендә авыл хуҗалыгын күмәкләштерү көннәрендә авыл яшьләренең яңа шартларда белгеч булып үсүләрен гәүдәләндерә. 99066 Яңалыкка омтылу, яңа технологияләрнең һәм укыту-тәрбия эшендә яңа төр методиклар барлыкка килү шәһәр җитәкчеләрен яңа фәнни-методик журнал ачуга этәрә. 99067 Яңалыклар белән беррәттән, ул аналитик тапшырулар, ток-шоулар һәм документаль фильмнар күрсәтә. 99068 Яңа Маврино — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 99069 Яңа Малиновка ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 99070 Яңа Малмыж ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районында урнашкан авыл. 99071 Яңа Малыклы районында алты меңгә якын милләттәшебез гомер кичерә. 99072 Яңа Малыклы районы – Сембер өлкәсенең көнчыгыш читендә, Татарстан белән Самар өлкәсенә терәләп тергән авыл районы. 99073 Яңа Мамонино — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 99074 Яңа Мансурга Саранск өязеннән ( Пенза губернасы ), Сарытау губернасыннан мишәрләр күчеп килә. 99075 Яңа Мансур җитәкчеләре 2010 елны өлкә бюджетынан 40 миллион сум акча алган булсалар, 2011дә бу 65 миллион сумны тәшкил итте. 99076 Яңа Мансур – Самар өлкәсенең Похвистнево районындагы татар авылы. 99077 Яңа Маскары — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 99078 Яңа мәгълүмат сайтта чыгу белән шундук сезнең санакка да киләчәк. 99079 Яңа мәкалә еш "төпчек" - билгеләмәләр һәм берничә сылтама гына булган бик кыска бит - дәрәҗәсендә башлана. 99080 Яңа Мәлкән — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 99081 Яңа Мәңгәр — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 99082 Яңа Мерәс — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 99083 Яңа Мәстәк ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Кулаткы районында урнашкан татар авылы. 99084 Яңа мәчет Чәчкабта 1833 елда төзелә ( Олы Кайбычта 1862 елда ) һәм 1871 елда яңартыла. 99085 Яңа Минҗитәр — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 99086 Яңа Минзәләбаш — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 99087 Яңа Минчаки ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 99088 Яңа Михайловка — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 99089 Яңа Михайловка — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 99090 Яңа Михайловка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 99091 Яңа Михайловка — Татарстан Республикасының Әлмәт районына керүче авыл. 99092 Яңа Мичән — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 99093 Яңа Мичуринск ( ) — Русия Федерациясенең Рәзән өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99094 Яңа Мишәр — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 99095 Яңа Мокатай — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 99096 Яңа Мокшино — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 99097 Яңа Мораптал — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 99098 Яңа Морапталда Г. Әлмөхәммәтовның музее бар. 99099 Яңа Мортаза — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99100 Яңа Мостафа — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 99101 Яңа Мотабаш — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99102 Яңа Мөхәммәт — Башкортстанның Кыйгы районында урнашкан авыл. 99103 Яңа Мочали авылы хуҗалыгында СПК «Родина» 2400 гектар җир исәпләнә. 99104 Яңа Мочали белән Яңа Мочали авыл советын тәшкил итә. 99105 Яңа Мочали – Түбән Новгород өлкәсе Пилнә районы татар авылы. 99106 Яңа Мошты — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99107 Яңа Муллакай ( ) — Башкортстанның Караидел районында урнашкан татар авылы. 99108 Яңа Мурзиха — Татарстан Республикасының Алабуга районындагы торак пункт. 99109 Яңа Мусабай — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 99110 Яңа Надеждино — Башкортстанның Благовещен районында урнашкан авыл. 99111 Ян Андрей улы Юдин яки Янис Юдиньш ( ) — хәрби эшлекле, Беренче бөтендөнья сугышы һәм Гражданнар сугышында катнашучы. 99112 Яңа Николаевка — Башкортстанның Миякә районында урнашкан авыл. 99113 Яңа Николаевка — Башкортстанның Стәрлебаш районында урнашкан авыл. 99114 Яңа Николаевка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 99115 Яңа Николаевка ( ) — Диңгез буе краеның Ханкай районында урнашкан авыл. 99116 Яңа Николаевка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Карталы районы составына керүче авыл. 99117 Яңа Николаевские ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 99118 Яңа Николаевский — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 99119 Яңа Николаевский — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 99120 Яңа Никольск — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 99121 Яңа оешкан мәхәлләнең беренче имам хатибы итеп Чистай өязенең Яңа Әмзә авылы (хәзер Татарстанның Норлат районына керә) кешесе Габдрахман Хәбибуллин билгеләнгән. 99122 Яңа опера ачылгач, техник яктан начаррак булган Гарнье сарае балет тамашалары һәм классик опера спектакльләре өчен генә кулланыла. 99123 Яңа Опты — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 99124 Яңа ориганаль премьерасы 2014 елның 4 октябрендә Гафури театры сәхнәсендә уйнала. 99125 Яңа Орск районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 99126 Яңа Оскол ( ) — Русия Федерациясенең Белгород өлкәсендә урашкан шәһәр. 99127 Яңа Островная ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 99128 Яңа Отрадовка — Башкортстанның Стәрлетамак районында урнашкан авыл. 99129 Яңа Оча — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99130 Яңа очкычның беренче мәртәбә күтәрелүен Тулуздагы очкычлар ясау ширкәтенең йөзләрчә эшчесе, журналистлар һәм җирле халык күзәтте. 99131 Яңа Пальчиково — Татарстан Республикасының Зәй районындагы торак пункт. 99132 Яңа Паньшино ( ) — Свердловск өлкәсенең Горноуральский шәһәр округы составына керүче авыл. 99133 Яңа Пенәгәр ( ) — Киров өлкәсенең Нократ Аланы районында урнашкан авыл. 99134 Яңа Петровка — Башкортстанның Кырмыскалы районында урнашкан авыл. 99135 Яңа Петровка — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99136 Яңа Писмәндә «Бөгелмәнефть» һәм «Татбурнефть» трестлары идарәләре урнаша. 99137 Яңа Подберезье районын аякка бастыру 1944 елның августына кадәр сузыла. 99138 Яңа покемоннарны тотып яки үстереп, аларның үсешен арттып һәм көрәшләрдә катнашып, уенчы, яңа мөмкинлекләр алып, үзенең виртуаль үсеш дәрәҗәсен арттыра. 99139 Яңа Покровка ( ) — Диңгез буе краеның Кызыл Армия районында урнашкан авыл. 99140 Яңа Почкак — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99141 Яңа Путь ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 99142 Яңа Пүчинкә — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 99143 Яңа Пучы — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 99144 Яңа районда 1 132.3 км². 99145 Яңа релиз чыгуга кадәр дискларны сорау бара, бер ай вакыт өчендә барлык җибәрүләр чыгачак яңа юрама белән тулган була. 99146 Яңа Рәсмәкәй — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99147 Яңа Ржев ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99148 Янартаулар Италиядә атыла торган һәм сүнгән янартаулар (вулканнар) бар. 99149 Яңартылу Сугыш тукталгач, 1951 елның ноябреннән ул «Пионер» исеме белән яңадан чыга башлый. 99150 "Яңарусия"-"Новороссия" төбәге Украинаның Көньяк-Көнчыгышына туры килә. 99151 Яңа Рус Мәмәтхуҗасы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 99152 Яңарыш ае Милади тәкъвим буенча 21 марттан 21 апрельгә кадәр сузыла. 99153 Яңарыш дәверендә инсанпәрвәрлек (һуманизм) рухы белән сугарылган реалистик сәнгать барлыкка килә. 15 гасырда пәйда булган бу сәнгать (С. 99154 Яңарыш дөньяга карата кызыксынучан мөнәсәбәтне тәрбияли, тиздән исә бу һуманизмга, фәнни инкыйлабка, һәм, ахыр чиктә, сәнәгый инкыйлабның бөек үзгәрешләренә китерә. 99155 Яңарыш – татар телендә чыгучы Төмән өлкә газетасы. 99156 Яңа Савинский ( ) — Чиләбе өлкәсенең Магнитогорск шәһәр округы составына керүче авыл. 99157 Яңа Салавыч — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 99158 Яңасала — Русия территориясеннән ага торган елга. 99159 Яңа салымнар уйлап тапкан «прибыльщик»лар Сергеев, Дохов, Жихарев хөкем ителә. 99160 Яңа Сарлы — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 99161 Яңа Сасыкүл — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 99162 Янасатывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 99163 Яңа Сафар — Башкортстанның Мишкә районында урнашкан авыл. 99164 Яңа ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринская Слобода районы составына керүче авыл. 99165 Яңа Себер утраулары Лена тамагы тыюлыгының саклау зонасына керәләр. 99166 Яңа Сәет — Башкортстанның Ишембай районында урнашкан авыл. 99167 Яңа Селовка ( ) — Свердловск өлкәсенең Тәүде шәһәр округы составына керүче авыл. 99168 Яңа Селово ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 99169 Яңа Селово ( ) — Свердловск өлкәсенең Таборы районы составына керүче авыл. 99170 Яңа Село ( ) — Свердловск өлкәсенең Красноуфимск округы составына керүче авыл. 99171 Яңа Сельское ( ) — Диңгез буе краеның Спасское районында урнашкан авыл. 99172 Яңа Сем — Башкортстанның Иглин районында урнашкан авыл. 99173 Яңа Семенкин — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99174 Яңа Семеновка — Башкортстанның Гафури районында урнашкан авыл. 99175 Яңа Сәпәш — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 99176 Яңа Сәпәш — Башкортстанның Күгәрчен районында урнашкан авыл. 99177 Яңа Сәрдек — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99178 Яңа Сәрдә — Татарстан Республикасының Арча районындагы торак пункт. 99179 Яңа Сережкино — Татарстан Республикасының Лениногорск районындагы торак пункт. 99180 Яңа сәхнәдә иң беренче башкарган роле — Уильям Шекспирның «Гамлет» драмасында Лаэрт. 99181 Яңа Сименке — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 99182 Яңа Слободка — Башкортстанның Мәләвез районында урнашкан авыл. 99183 Яңа Смәел ( ) — Киров өлкәсенең Малмыж районындагы татар авылы, Яңа Смәел авыл җирлеге үзәге. 99184 Яңа Собхангол — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 99185 Яңа сөйләшүләр Джин Фей проектны 2006 елда янә башлау сәбәпле башланды. 99186 Яңа Сокольники ( ) — Русия Федерациясенең Псков өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99187 Яңа Солтангол — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 99188 Яңа Солтангол — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 99189 Яңа Солтан — Татарстан Республикасының Балык Бистәсе районындагы торак пункт. 99190 Яңа Софиевка — Башкортстанның Федоровка районында урнашкан авыл. 99191 Яңа Спас — Татарстан Республикасының Алексеевск районындагы торак пункт. 99192 Яңа Стройка ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 99193 Яңа Субай — Башкортстанның Нуриман районында урнашкан авыл. 99194 Яңа Сумароково — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы торак пункт. 99195 Яңа Сусадыбаш — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 99196 Яңа Сысоевка ( ) — Диңгез буе краеның Яковлевка районында урнашкан авыл. 99197 Яңа Тагилка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 99198 Яңа Тазлар — Башкортстанның Борай районында урнашкан авыл. 99199 Яңа Таймас ( ) — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 99200 Яңа Тамъян — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99201 Яңа тарих 1611 елны Һиндстан җиренә инглизләр килә. 99202 Яңа тарих 1937 елда Япония Чинның күпчелек территорияләренә керә һәм япон-чин сугышын башлый. 99203 Яңа тарих 1989 елның 23 декабрендә Казан һәм Мари архиепискобы Анастасий (Меткин) фатихасы белән гыйбадәт кылуны татар ( керәшен ) телендә башкару гамәлгә керә. 99204 Яңа тарих * 1995 елда Казанда католик дине тирле оешмасы торгызыла, рәсми теркәү үтә. 99205 Яңа Татар бистәсендә урнаша. 99206 Яңа Татар бистәсе янындагы зиратта җирләнгән. 99207 Яңа — Татарстан Республикасының Мамадыш районындагы торак пункт. 99208 Яңа — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 99209 Яңа Татыш — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99210 Яңатау — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 99211 Яңа Таулар — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 99212 Яңа Тау — Татарстан Республикасының Балтач районына керүче авыл. 99213 Яңа Тәкермән — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 99214 Яңа телләр Google Тәрҗемәчесе әлегә кулланмаган телләрне бу хезмәткә өстәү буенча эш дәвам итә. 99215 Яңа телне ясауның масаты "чын" объект-юнәлтелгән, куллануда җиңел, интерпретацияләнүче программалаштыру телен булдыру була. 99216 Яңа Тени ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 99217 Яңа технология пәйда булгач, икътисади мөнәсәбәтләр дә үзгәрә. 99218 Яңа Теча ( ) — Чиләбе өлкәсенең Озёрск шәһәр округы составына керүче авыл. 99219 Яңа Тимерчек (Новый Тимершик) — Красноярск краенең Пировское районында урнашкан торак пункт. 99220 Яңа Тинчәле — Татарстан Республикасының Буа районына керүче авыл. 99221 Яңа төзелгән бина «Кристал залы» исемен йөртә. 99222 Яңа Тормыш авылы тулысынча 20 гасырның икенче яртысында юкка чыга. 99223 Яңа Тормыш — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 99224 Яңа Тормыш — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 99225 "Яңа тормыш" гәҗитен оештыручылардан. 99226 Яңа Тормыш ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 99227 Яңа Тормыш ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан бистә. 99228 Яңа Тормыш — Татарстанның Арча районындагы юкка чыккан авыл. 99229 Яңа Тормыш ( ) — Татарстан Республикасының Кайбыч районындагы үле торак пункт. 99230 Яңа Троицк ( ) — Алтай Республикасының Турочак районында урнашкан авыл. 99231 Яңа Троицкая — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 99232 Яңа Троицк — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99233 Яңа троицкое ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 99234 Яңа Троицкое — Татарстан Республикасының Әлмәт районындагы торак пункт. 99235 Яңа Троицкое — Татарстан Республикасының Тукай районындагы торак пункт. 99236 Яңа Троицк ( ) — Русия Федерациясенең Ырынбур өлкәсендә урашкан шәһәр. 99237 Яңа туган баланың аңы — буш савыт, «чиста такта», аларны нәрсә беләндер тутыру фәкать кешенең тәҗрибәсеннән генә тора, дип яза Локк. 99238 Яңа туганнарның күз ясмыгы шарсыман диярлек йомшак консистенцияле һәм сындыру көче 35,0 дптр кадәр. 99239 Яңа туганнарның цилиар мускул җитәрлек үсеш алмаган, ул бик юка, әмма тормышның икенче елында аккомодация сәләте барлыкка килә инде. 99240 Яңа Туйнаш — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99241 Яңа Тукран — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 99242 Яңа Тура — Татарстан Республикасының Яшел Үзән районындагы торак пункт. 99243 Яңа Тымытык — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 99244 Яңа үзәк керү юлында картушлар һәм амур сыннары пәйда була. 99245 Яңа Үзән ( ) — Русия Федерациясенең Сарытау өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99246 Яңа уйгыр теленең үзәк диалектының турфан сөйләшендә сөйләшәләр. 99247 Яңа Указна ( ) — Киров өлкәсенең Шабалино районында урнашкан авыл. 99248 Яңа укытучылар Ситдиков Раел (хезмәт), Бедретдинов Авзал (сызым, хезмәт). 1970-74 уку елында мәктәптә барысы 272 укучы белем ала. 99249 Яңа Уразай — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99250 Яңа урам, Насыйбулла абзый, Тимерша коелары һ. б. бар. 99251 Яңа Үргагар — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 99252 Яңа Уренгой ( ) — Русиядә шәһәр, Ямал-Ненец автономияле округының халык саны буенча округының икенче шәһәре. 99253 Яңа Уренгой — Соргыт тимер юлында станция. 99254 Яңа Урҗа — Башкортстанның Яңавыл районында урнашкан авыл. 99255 Яңа урында аларның һәммәсе мөселманлыкка кайта. 1828-1858 елларда алар мөселман булып калу өчен көрәшеп яши, чөнки хөкүмәт аларны урыс авылларына күчереп утыртырга боерык чыгара. 99256 Яңа Усман — Башкортстанның Бөрҗән районында урнашкан авыл. 99257 Яңа Усман Камышлы авылыннан 25 көнчыгышрак, Сок елгасы буенда урнашкан. 99258 Яңа Усман – Самар өлкәсенең Камышлы районындагы татар авылы, Яңа Усман авыл җирлеге үзәге. 99259 Яңа Устиновка — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 99260 Яңа Уфа ( ) — Чиләбе өлкәсенең Нязепетровск районы составына керүче авыл. 99261 Яңа Федоровка — Башкортстанның Авыргазы районында урнашкан авыл. 99262 Яңа һавабинасының ачылуын 2013 елда көтелә. 99263 Яңа һава ширкәте United Airlines бренды һәм Continental Airlines логотибы белән эшләячәк. 99264 Яңа Хаҗи — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99265 Яңа хәдисләр һәм фикер йөртүне очратып, әш-Шәфигый фәтваларына үзгәртүләр кертә. 99266 Яңа һимн беренче тапкыр 1833 елның 18 (икенче мәгълүмат буенча — 25) декабрендә «Урыс халкының догасы» исеме астында башкарылган. 1833 елның 31 декбреннән ул, «Ходай, Патшаны сакла!» 99267 Яңа Хөсәен — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 99268 Яңа Хребет ( ) — Чиләбе өлкәсенең Мияс шәһәр округы составына керүче авыл. 99269 Яңа Чабья — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99270 Яңа Чаллы — Татарстан Республикасының Әлки районындагы торак пункт. 99271 Яңа Чекәй — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99272 Яңа Чәчкап авылы белән хәзер­ге Чуаш Аксуы арасында "Йортлар урыны" дигән җир бар. 99273 Яңа Чәчкап тарихы. 99274 Яңа ( ) — Чиләбе өлкәсенең Сосновка районы составына керүче авыл. 99275 Яңа чор 1985 елда театр бинасы капиталь ремонтка ябыла һәм 1999 елда Татарстан Республикасы Президенты М.Ш. Шәймиев катнашында тантаналы төстә ачыла. 99276 Яңа Чуаш Әдәмсуы — Татарстан Республикасының Аксубай районындагы торак пункт. 99277 Яңа Чуганак — Башкортстанның Кызыл Кама районында урнашкан авыл. 99278 Яңа Чугуевка ( ) — Диңгез буе краеның Чугуевка районында урнашкан авыл. 99279 Яңа чынбарлыкны сүрәтләү, уйгур халкының үткәнен аңлау һәм хәзерге чор чит ил уйгурының тормышын яктырту – 20-нче елларда ук барлыкка килгән, бу өч тематик сызык. 99280 Яңа Шахтинск ( ) — Русия Федерациясенең Ростов өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99281 Яңа Шашы — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 99282 Яңа Шәрип — Башкортстанның Дәүләкән районында урнашкан авыл. 99283 Яңа Шигали — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 99284 Яңа Шимбер — Татарстан Республикасының Әтнә районындагы торак пункт. 99285 Яңа Шуган — Башкортстанның Бакалы районында урнашкан авыл. 99286 Яңа Шыгай — Башкортстанның Бүздәк районында урнашкан авыл. 99287 Яңа Элмәле — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 99288 Яңа Элмәле — Татарстан Республикасының Чүпрәле районындагы торак пункт. 99289 Яңа эрага кадәр 1260 еллар тирәсендә ул дошманнар камавында калып, һәлакәткә дучар ителгән. 99290 Яңа эрага кадәр 206 нчы елда, монардан риза булмаган игенчеләр һәм коллар үзләренең юлбашчылары Лю Бан җитәкчелеге астында берләшкәннәр. 99291 Яңа эрага кадәр 206 нчы елда, монардан риза булмаган крестьяннар һәм коллар үзләренең юлбашчылары Лю Бан җитәкчелеге астында берләшкәннәр. 99292 Яңа Эткүл ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чесма районы составына керүче авыл. 99293 Яңа Юл — Татарстанның Актаныш районындагы юкка чыккан авыл. 99294 Яңа Юл — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 99295 Яңа Явыш — Башкортстанның Мәчетле районында урнашкан авыл. 99296 Яңа Якуп — Башкортстанның Җылаер районында урнашкан авыл. 99297 Яңа Ямаш ( ) — Башкортстанның Куергазы районында урнашкан авыл. 99298 Яңа Ямово ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 99299 Яңа Янбай — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 99300 Яңа Янгел ( ) — Чиләбе өлкәсенең Агаповка районы составына керүче авыл. 99301 Яңа Яндыз — Башкортстанның Бөре районында урнашкан авыл. 99302 Яңа яралган кортлар бер атна оя эчендә генә хезмәт итәләр. 99303 Яңа Ярмәкәй — Башкортстанның Ярмәкәй районында урнашкан авыл. 99304 Яңа Яхреньга ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 99305 Янбәк — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 99306 "Ян ван Рибек га килә", Чарльз Белл (en) рәсеме. 99307 Январьдан майга кадәр Венесуэла территориясе өстеннән антициклоннар хөкем сөрә торган вакыт һәм коры һава торышы була. 99308 Яңгалыш — Башкортстанның Чишмә районында урнашкан авыл. 99309 Янганай ( ) — Сембер өлкәсенең Чардаклы районында урнашкан сала. 99310 Янганго-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99311 Янгаребць-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99312 Янгарей — Русия территориясеннән ага торган елга. 99313 Янгелде — Татарстан Республикасының Апас районындагы торак пункт. 99314 Янгел — Җаек елгасы кушылдыгы. 99315 Янгел — Каранъелга (Янгел кушылдыгы) елгасы кушылдыгы. 99316 Янгечавож — Русия территориясеннән ага торган елга. 99317 Янг-Ёган — Русия территориясеннән ага торган елга. 99318 Янг-Игый — Русия территориясеннән ага торган елга. 99319 Янги-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 99320 Янгня-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99321 Янголова-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99322 Янгора-То — Русия территориясеннән ага торган елга. 99323 Янгора-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99324 Янгосорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99325 Яңгул мәктәбендә җиде сыйныф белем алганнан соң Казан педагогия училищесын тәмамлый. 1941-1947 елларда армия сафларында хезмәт итә. 99326 Яңгул (Янгул) — Татарстан Республикасының Балтач районындагы торак пункт. 99327 Яңгураз ( ) — Мордовиянең Темников районына керүче татар авылы. 99328 Яңгураз – Тамбов өлкәсенең көньягында урнашкан татар авылы. 99329 Янгу-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99330 Янгхой-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99331 Янгын вакытында зур температурадан тартучы тросларның күпчелеге өзелде, һәм белгечләр фикеләренчә манара таркалу куркынычы алдында торды. 99332 Янгыннан соң укыту эшләре аерым өйләрдә, яраклаштырылган бүлмәләрдә алып барыла.. 99333 Янгыннан соң яңадан корганда, бинаның өске өлешенең кыяфәтенә зур үзгәрешләр кертелә Юлия Глазырина. 99334 Янгыннарны булдырмас өчен шактый агач корылмаларны, шул исәптән шәһәр үзәген әйләндереп алган диварны сүттерә. 99335 Янгыннарның бик тиз генә бөтен авылны камап алуы, бәлки, бер яктан, йортларның күпчелеге салам түбәле булу сәбәпледер. 99336 Янгын нәтиҗәсендә янгын сүндерүчеләр командиры Владимир Арсюков, лифтёр Светлана Лосева һәм слесарь-ремонтник Александр Шипилин һәлак булды. 99337 Янгын сүрелгәч, пулат ишеге ачылып, аннан ап-ак киемдә хан кызы пәйда була. 99338 Янгын Төй елгасы ярында туктый, сүндерелә. 99339 Янгынчылык депоссы каршындагы Япрык — Башкортстанның Туймазы районында урнашкан авыл. 99340 Яңгыр болытлары, бик авыр булганлыктан, җиргә якын урнашалар. 99341 Яңгыр кызы Гөлтамчы (Балалар өчен әкият һәм шигырьләр) // Көмеш кыңгырау. 99342 Яңгырлы көнне бөтенләй йөрмәс хәлгә килә. 99343 Янгыт-Юган — Русия территориясеннән ага торган елга. 99344 Янг-Ягун — Русия территориясеннән ага торган елга. 99345 Яндек ( ) — Башкортстанның Белорет районында урнашкан авыл. 99346 Яндукино ( ) — Киров өлкәсенең Санчурск районында урнашкан авыл. 99347 Яндырганда углерод (IV) оксиды хасил булудан яки кыздырганда матдәнең күмерләнүеннән аның органик кушылмалар рәтенә керүен бик җиңел белергә мөмкин. 99348 Яндыргычлар ярдәмендә тиз кабынып китә, ялкын температурасы 1100-1600°С. 99349 Яндырка (Каменная, Салтыбалты) – Русия территориясеннән ага торган елга. 99350 Янә алар белән берәү бар икән, Шәехби дигән адәм. 99351 Янә анда Багай дигән урыс авылы бардыр; Багаево-Мамадыш диләр икән. 99352 Янә Арсланово дигән урыс авылы бар; хәзердә аны Мамадыш-Арсланово дип әйтәләр. 99353 Янә Гордеево дигән урыс авылын Мамадыш-Гордеево дип йөртәләр. 99354 Янемдейтывис — Русия территориясеннән ага торган елга. 99355 Янәсе, архаик “дога” нык искергән, үтә күперенке һәм диндарлык рухы белән кирәгеннән артык сугарылган, ул замана чынбарлыгын һәм илдәге үзгәрешләрне чагылдырмый башлады инде. 99356 Янә «Чура углы» дигән сүзенең алдында бер сүзнең бәгъзе хәрефләре генә калган, таныр хәл юк. 99357 Янәшәдәге Желтая тимер юл станциясендә 433 кеше яшәгән. 99358 Янәшәдәге Некрасов урамында бакча исеме белән аталган кафе бар. 99359 Янәшәдәге Петр һәм Павел чиркәвенең бинасы белән берлектә Русия провинциясендә рус бароккосы стилендә салынган биналарның иң күркәм үрнәге санала. 99360 Янәшәдә Куйбышев тимер юлы станциясе Никулино ( 1913 елдан ). 99361 Янәшәдә Чаллыга кешеләр 1626 елда гына Чулман аръягыннан Трёхсвятское авылыннан (хәзерге Алабуга шәһәре) килеп утыруын раслаучы язмалар, карталар урнаштырылган. 99362 Янил — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99363 Янина ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 9,3 километр озынлыкта булган кратеры. 99364 Янишевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99365 Янкалма-Пата-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99366 Янкә авыл – Сарытау өлкәсендәге татар авылы. 99367 Янкуль — Русия территориясеннән ага торган елга. 99368 «Янмый торган кыз» риваяте Туктамыш артыннан килгән Аксак Тимер (Тамерлан) Болгар шәһәрен утка тота. 99369 Яннан башка, Мисыр халкы зур күлләр казыган. 99370 Яновка – Русия территориясеннән ага торган елга. 99371 Ян-Паспарта — Русия территориясеннән ага торган елга. 99372 Ян — Русия территориясеннән ага торган елга. 99373 Янсорка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99374 Янсуар — Татарстан Республикасының Питрәч районындагы торак пункт. 99375 Янсыбы — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99376 Янта-Монгата-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99377 Янтау районы ( ) — Әстерхан өлкәсе составына керүче муниципаль район. 99378 Янташ — Инәк елгасы кушылдыгы. 99379 Янтуган — Башкортстанның Илеш районында урнашкан авыл. 99380 Янушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99381 Янцзының шактый өлешендә суднолар йөри. 99382 Янцзы өстенә дөньядагы иң зур ГЭС урнашкан. 99383 Янцып — Тәтер елгасы кушылдыгы. 99384 Янъю — Русия территориясеннән ага торган елга. 99385 Яныбай — Башкортстанның Балакатай районында урнашкан авыл. 99386 Яңыбай — Башкортстанның Зиянчура районында урнашкан авыл. 99387 Яныбай Хамматов (Яныбай Хаммат улы Хамматов, ) – язучы. 99388 Яны-Инк-Вор — Русия территориясеннән ага торган елга. 99389 Яны-Картын-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99390 Яны ( ) — Киров өлкәсенең Советск районында урнашкан авыл. 99391 Яны-Кисыр-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99392 Яны-Луй-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99393 Яны-Нанкать-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99394 Янындагы мәчет инде күптән җимерелеп беткән. 99395 Янында урнашкан Казан моторлар төзү берләшмәсе белән беррәттән районны барлыкка китерүче ширкәтләренең берсе булып тора. 99396 Яның иң зур гаване Пирей гаване булган. 99397 Яның ун меңнәрчә кешедән торган даими гаскәре булган. 99398 Яны-Няль-Лох-Сос — Русия территориясеннән ага торган елга. 99399 Яның ярлары бөтен җирдә дә бердәй түгел. 99400 Яны-Порсун-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99401 Янырыс – Ишембай районындагы татар авыл, Янырыс авыл советы үзәге. 99402 Яны-Тур-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99403 Яны-Хилым-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99404 Яны-Хорп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99405 Яны-Хулп-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99406 Яны-Хура — Русия территориясеннән ага торган елга. 99407 Яңыш — Башкортстанның Благовар районында урнашкан татар авылы. 99408 Яны-Щарк-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99409 Яны-Ялбынь-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99410 Яныя — Русия территориясеннән ага торган елга. 99411 Япанчы ( ) — Куйбышев сусаклагычының сулары астында калган торак пункт. 99412 Япар — Башкортстанның Кушнаренко районында урнашкан авыл. 99413 Япон Википедиясе – нең япон телендәге бүлеге. 99414 Япония 1894 1895 елны сугышы нәтиҗәсендә Кытайны җиңә. 99415 Япония 6 852 утраудан торган Япон архипелагында урнаша. 99416 Япония Америка Кушма Штатлары белән якын икътисадый һәм хәрби хезмәттәшлектә тора. 99417 Япония белән Кытайда елан ите деликатеслар арасына керә. 99418 Япония гаскәрләренә каршы сугышкан өчен ул Александр Невский ордены белән бүләкләнә. 99419 Япониягә будда дине VI гасыр урталарында Кытай аркылы үтеп керә башлый. 99420 Япониягә каршы сугышларда катнаша, яралана. 99421 Япониядǝн Төркиягǝ күчкǝн татар яшьлǝре аз-маз белгǝн инглизчǝлǝре белǝн дә чит ширкǝтлǝрдǝ еш эшләде. 99422 Япониядә 1906 елда туган иленә кайта. 99423 Япониядә 20 яшьтән башлап сайлауларда һәркем тавыш бирергә хокуклы. 99424 Япониядә ашарга яраклы умбиликарияне (Umbilicaria esculeiita) затлы азык дип саный-лар. 99425 Япониядә иң озын гомер итүчеләр яши. 99426 Япониядә иң озын гомерле кешеләр яшиләр, 2009 елда тормыш дәвамлыгы 82,12 яшь тәшкил итә https://www. 99427 Япониядә Миядзаки фильмнары зур казаныш алган һәм тәнкыйтьчеләрде уңышка ирешкән. 99428 Япониядә стевия шикәрне алыштыргыч буларак киң кулланыла, ләкин АКШта кайбер каршылыклы тәҗрибәләрдә стевия мутоген икәне күрсәтелгән. 99429 Япониядә элек андый бүленеш булмаган, ак пояс кына кулланылган. 99430 Япония императорының туган көнендә император гаиләсенең бергә килүе, 2005. 99431 Япония Империясен тиз тар-мар итүдә зур роль уйнаган. 99432 Япония исә киләчәктә Айны роботлар ярдәмендә өйрәнергә планлаштыра. 99433 Япония кинотеатрларына 2006 елның 15 июлендә чыкты. 99434 Япония күрше илләр белән берничә территориаль бәхәстә катнаша. 99435 Япониянең иң югары ноктасы, Фудзи тавы — вулкан. 99436 Япониянең мәхкәмә системасы 4 дәрәҗәдән тора: Югары, апелляцион, төп һәм дисциплинар мәхмәләре. 99437 Япония сәргаскәрлеге өчен көтмәгәндә Малиновский җитәкләгән гаскәр Гоби чүле аша барып япон гаскәрен камап алып тар-мар итә. 99438 Япония социал-демократлар фиркасен ( 1901 ) төзү өчен күп көч куя. 99439 Япония татарлары — Япониядә яшәүче этник азчылык. 99440 Япония хакимнәре һәрвакытта микадо (императорлар) булган. 99441 Япония халкының абсолют күпчелеге буддистлар (71,4 %) һәм синтоистлар (83,9 %). 99442 Япония халкының кеше мәетен соңгы юлга озату тәртибе. 99443 Япония якынча 377,9 мең км² (2006) мәйданын ала, алардан 364,4 мең км² коры җир тәшкил итә. 99444 Японнарда чәй тантаналарының аеруча мөһим булуы мәгълүм. 99445 Японнарның гомуми саны 130 миллион кеше, Япониядә 127 миллион тора, шулай ук АКШта (1,2 млн), Бразилиядә (1,5 млн) яши. 99446 Японнар үзләре илләрен «Ниппон» яки «Ниһон» дип атыйлар. 99447 Япон-рюкю (япон) телләре — Япон архипелагында һәм Рюкю утрауларында таралган телләр гаиләсе. 99448 Япон теле — идеография һәм иҗек фонографиясен берләштергән оригиналь язулы агглютинатив тел. 99449 Японча һәм венгерча кебек аерым телләр заманалаштыру таләпләренә туры килүләре өчен тиз лексик киңәюен (лексик экспансия) яшәсә, гарәпчә һәм һинди кебек башкалар бу мәсьәләне уңышлы буларак урынга китерә алмадылар. 99450 Япси-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99451 Яптака-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99452 Япта-Нарото-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99453 Япта-Недарма-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99454 Япта-Тутысей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99455 Япта-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99456 Япта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99457 Яптерма-Юн — Русия территориясеннән ага торган елга. 99458 Яптик-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99459 Яптоко-Ненз-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99460 Яптоко-Шуга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99461 Япто-То-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 99462 Япты-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99463 Ярай-Яха-Тарха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99464 Яраклары йөрәк рәвешле, ак кайрылы агач. 99465 Яраклы субстратның булу-булмавы лишайник төрләре таралышын чикләүче төп фактор булып тора. 99466 Яракутаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 99467 Яраланган, ләкин сугыш кырын ташлап китмәгән. 99468 Яраланып, госпитальдә дәваланып чыккач, яңадан алгы сызыкка кайта һәм сугышның ахырына кадәр фронт газетасы редакциясендә эшли һәм совет солдатларының сугышчан батырлыклары турында күп санлы очеркларын, хикәяләрен иҗат итә. 99469 Яралар алган бала шифаханәгә озатыла. 99470 Яралардан дәвалангач, Мәскәү янындагы сугышларда катнаша, тагын яралана. 99471 Яраларын дәвалап сафка баскач, майор Бикчәнтәев “Мужество” гәзитендә эшли. 99472 Яралгыдан спорофит буын үсеш ала. 99473 Яралы килеш, аты белән елгага сикерә, ләкин өченче пуля күкрәгенә тия. 99474 Ярамаган рокировка ясаган уенчы шаһы белән башкача йөрергә тиеш; * Уен барышында көндәшләр ташларының төсләре турнир тәртибенә туры килмәгәнлеге ачыкланса, уен тукталмый һәм аның нәтиҗәсе рәсми рәвештә кабул ителә. 99475 Ярамакода-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99476 Яранвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 99477 Ярандай ( ) — Самар өлкәсенең Кошки районында урнашкан сала. 99478 Яран-Пасаёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 99479 Яранск ( ) — Киров өлкәсенең Арбаж районында урнашкан авыл. 99480 Яранцево ( ) — Киров өлкәсенең Яраң районында урнашкан авыл. 99481 Яра-Пезе-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99482 Яра-Седа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99483 Яраткан барлыкларга ихтыяҗы булган ризыкларны күп итеп бирүче димәктер. 99484 Яраткан кызына өйләнеп, балалар әтисе булгач та, кешеләрне көлдереп, аларның күңелләрен ача торган булган. 99485 Яратканнарны юк иткәннән соң киредән яратучы, терелтүче димәктер. 99486 Яраткол ( ) — Чиләбе өлкәсенең Аргаяш районы составына керүче авыл. 99487 Яратып тормыш бирүче, яшәтүче димәктер. 99488 Ярашкина — Русия территориясеннән ага торган елга. 99489 Ярашъю ( ) — Коми Республикасының Усть-Кулом районында урнашкан авыл. 99490 Яра (Яровая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99491 Яра-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99492 Ярбалык — Русия территориясеннән ага торган елга. 99493 Яр Боровков — Русия территориясеннән ага торган елга. 99494 Яр буе күп санлы эре һәм тирән лагуналарны сыйдыра, аларның күпчелегендә күп санлы сайлыклар аркасында кораб йөри алмый. 99495 Яр буе Морквашы — Татарстан Республикасының Югары Ослан районындагы торак пункт. 99496 Яр буенда аны бүтән кешеләр табып хастаханәгә илтә. 99497 Яр буенда кара һәм сары комлы пляжлар. 99498 Яр буенда өлешчә боздан азат тау массивлары киң таралган. 99499 Яр буеннан тыш, көнбатыш ярның өлешенә мәрҗән риф системасы хас. 99500 Яр буе районнарында халык тыгыз урнашкан. 99501 Яр буе сызыгы әз яргаланган, яр буе яннарында мәрҗән рифлары очрый. 99502 Яр буе сызыгы Копакабана пляжы белән, Шикәр Башы тавы белән Христос-Йолучы һәйкәле - Бөтендөнья мирасы һәйкәле. 99503 Яр буе сызыгы фьордлар белән телгәләнгән. 99504 Яр буе һәм су үсемлекләрен ашый (камыш һ.б.), сирәкрәк моллюск, бака, кечкенә балыклар ашый. 99505 Яр буе чиген санаганда ул 1 100 км га тигез. 99506 Ярвәнпә мәчете Финляндия татарлары — Финляндиянең якынча 1000 кешедән торучы этник азчылыгы. 99507 Ярга якын урыннары тигезле. 99508 Ярдәм ителә торган төп тармаклар: төп машина интеллекты, әңгәмә тотышы, бирелгән мәгълүматлар эзләү, йөртүчесез машина, робот футболы һәм уеннар. 99509 Ярдәм итү-төзәтү этабы шифахәнәдән чыгарга 5 — 10 көн кала башлана, алга таба амбулатор күзәтүләр процессында, стационарга кабат кереп ятканда һәм хат язышулар ярдәмендә гамәлгә ашырыла. 99510 Ярдәм — Татарстан Республикасының Спаск районындагы торак пункт. 99511 Ярдәмче интернат-мәктәп оештыруны һәм аның беренче директоры вазыйфасын 26 ел педагоглык тәҗрибәсе булган Нәҗип Газизовка тапшыралар. 99512 Ярдәмчесез калган яшь хатын янәдән үзенең туган авылы Утыз Имәнгә кайта һәм шунда, әтисе йортында, Габдерәхим туа. 99513 Яребинная-Курья — Русия территориясеннән ага торган елга. 99514 Ярега — Русия территориясеннән ага торган елга. 99515 Ярәҗәп Габдрахманов 1930 елда кулак дип гаепләнеп кулга алына һәм сөргенгә сөрелә. 99516 Ярей-Вож — Русия территориясеннән ага торган елга. 99517 Ярейшор — Русия территориясеннән ага торган елга. 99518 Ярей-Ю (Зур Ярей-Ю) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99519 Ярей-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 99520 Ярей-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99521 Ярәмкә — Башкортстанның Шаран районында урнашкан авыл. 99522 Яренга ( ) — Коми Республикасының Усть-Вымь районында урнашкан авыл. 99523 Ярка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99524 Яркасармикъяха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99525 Яркинский — Башкортстанның Архангель районында урнашкан авыл. 99526 Ярковка (Медвежонок) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99527 Яр Коры Донец — Русия территориясеннән ага торган елга. 99528 Яркот-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99529 Ярлар буйлап сузылган таулар (иң биек ноктасы — Лопатин тавы, 1609 м) арасында иңкү тигезлекләр урнашкан, төньяк өлеше — тигезлек. 99530 Ярларында Сретенск һәм Шилка шәһәрләре урнашкан. 99531 Ярларының кайбер урыннары бик текә, анда төрле таш катламнары күренеп тора икән. 99532 Ярлары тәбәнәк, бераз сазланган, көньяк-көнбатыш ярлары янында мәрҗән рифлары бар. 99533 Ярлары төньякта кыялы һәм шхера типлы, көньякта һәм көнбатышта тәбәнәк. 99534 Ярлары яшел чирәм белән капланган бу елга исеменең килеп чыгышын картлар борынгы чорлар – элек монда яшәгән удмурт-мари халыкларының тарихы белән аңлата. 99535 Ярлы-Амры — Русия территориясеннән ага торган елга. 99536 «Ярлы» бер очлы әйбер белән, мәсәлән, игәүнең очлы ягы белән, бай җиренә ата. 99537 Ярлы гаилә балалары өчен бушлай мәктәп ача һәм шунда мөгаллимлек итә. 99538 Ярлы Кәримнең әдәби иҗаты һәм тормыш үрнәге аның бертуган энесе – күренекле татар шагыйре Фатих Кәримнең дә шәхес һәм язучы буларак формалашуында уңай роль уйнавы билгеле. 99539 Ярлы Кәрим шигъриятенең аерым үрнәкләре “Татар поэзиясе антологиясе”ндә (1957) китерелә. 99540 Ярлык өчен көрәш Мәскәү кенәзе, төмән Мамайдан һәм аның тарафыннан «хан» итеп билгеләнгән Габдуллаһтан ярлык алып, Мамайга (канунлы Алтын Урда ханына түгел) бәйлелеген таный. 99541 Ярлык — Русия территориясеннән ага торган елга. 99542 Ярлыланган уран (уран-235 0,1-0,3% белән) бронятишкеч туп снарядларын җитештерүдә кулланыла, чөнки бу материал авыр, югары тыгызлыклы һәм кыйбат түгел. 99543 Ярлылар белән байлар арасында каршылыклар туып тора. 99544 Ярлы Түбә (Осыпной Бугор) — Әстерхан өлкәсенең Идел буе районында урнашкан торак пункт. 99545 Ярлы халык шул байларга хезмәт итеп көн күргән. 99546 Ярманы бүрттереп киптергәч, он итеп тартырга кирәк. 99547 Ярмәк исемле авыллар өчәү: Иске яки Түбән Ярмәк, Яңа Ярмәк һәм Югары Ярмәк (хәзерге Байтуган ). 99548 Ярмәкнең Казанда улы Апанай туа. 99549 Ярми ( ) — Башкортостанның Чишмә районындагы авыл, авыл җирлеге үзәге. 99550 Ярми — Башкортстанның Дүртөйле районында урнашкан авыл. 99551 Ярминкә 1940 елга кадәр уңышлы гына эшли. 99552 Ярминкәгә якын-тирә авыллардан сәүдәгәрләр үзләреннән йон һәм тиреләрен алып килә торган булганнар. 99553 Ярминкәдә шулай ук һәртөрле балык сатып алырга мөмкин булган. 99554 Ярминкәләрнең, базарларның киңәюе кешеләр арасында көнчелек тойгыларын уяталар. 99555 Ярминкәнең иң зурысы, дәвамлысы, күп сәүдәгәр катнашуында кыш көне узучысы « Кышкы раштуа » ( ) дип аталган. 99556 Ярминкә оештырылуның төп сәбәбе - Русиядә атларга сорау арту белән бәйле. 99557 Ярминкә Русиякүләм тауар әйләнешен тәртипкә салуга нигез була. 99558 Ярмулай — Башкортстанның Бәләбәй районында урнашкан авыл. 99559 Ярнату-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99560 Ярней-Седеяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99561 Яровка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99562 Яровые ( ) — Киров өлкәсенең Фалёнки районында урнашкан авыл. 99563 Яромасска — Русия территориясеннән ага торган елга. 99564 Ярослав башлангычны тәмамлый, гимназиягә укырга керә. 99565 Ярославка ( ) — Чиләбе өлкәсенең Чибәркүл районы составына керүче авыл. 99566 Ярославль ( ) — Киров өлкәсенең Слободской районында урнашкан авыл. 99567 Ярославль хәрби пехота укуханәсен (1941), М.В. Фрунзе исемендәге Хәрби әкәдимияне (1948, Мәскәү) тәмамлый. 99568 Ярославның укуы начарая, алманнарга каршы урам демонстрацияләрендә катнашуы полиция күз уңыннан калмый. 99569 Ярота-Шор — Русия территориясеннән ага торган елга. 99570 Ярота-Ю — Русия территориясеннән ага торган елга. 99571 Ярото-Сё — Русия территориясеннән ага торган елга. 99572 Яр-Салтэ — Русия территориясеннән ага торган елга. 99573 Яр ( ) — Свердловск өлкәсенең Талица шәһәр округы составына керүче авыл. 99574 Яр ( ) — Свердловск өлкәсенең Тугулым шәһәр округы составына керүче авыл. 99575 Яр ( ) — Свердловск өлкәсенең Туринск шәһәр округы составына керүче авыл. 99576 Ярседа-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99577 Ярская — Русия территориясеннән ага торган елга. 99578 Ярсыган халык төркеме үлем җәзасын тели. 99579 Яр сызыгы озынлыгы 1566 км (Пенху архипелагы утрауларын да исәпкә кертеп). 99580 Яр сызыгы озынлыгы – 7,4 мең км. 99581 Ярташлы — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 99582 Ярты гасырдан соң, яктылык аберрациясен ачу яктылык тизлегенең чиклелеген раслау һәм аны төгәлрәк билгеләү мөмкинлеген бирә. 99583 Ярты гасырлык сәхнә эшчәнлеге чорында ул татар, рус һәм дөнья драматургиясе әсәрләре буенча эшләнгән спектакльләрдә төрле характердагы дистәләрчә образлар иҗат итә. 99584 Ярты гектар мәйданны биләгән, күккә ашкан 38 метрлы манаралы, 2500 кешене кочагына сыйдырырлык бу иман йорты дүрт ел дәвамында төзелеп, 2007 елның декабрендә ачылды. 99585 Ярты ел бимазаланганнан соң Габидә ханым эштән китүе турында гариза язып, кире мәгариф бүлегенә киткән. 99586 Ярты елдан соң, туфракны черемә белән баетып, үсемлекләрне кырга күчерәләр. 99587 Ярты елдан хәрби хезмәткә алына. 99588 Ярты ел үткәч, ул ТАССРның җыр һәм бию ансамбле итеп үзгәртелә. 99589 Ярты ел үткәч, ул Татарстан АССРның җыр һәм бию ансамбле итеп үзгәртелә. 99590 Ярты ел хәрби укуханәдә хәзерлек курсларында укый. 99591 Ярты төн кояшы һәм кара көннәр өлкәсе Кояшның тәүлеклек юлы офык артына аз гына да төшмичә, офыкка тиеп кенә китә торган булса, ул урыннарда кичке яктылыкка таң килеп тоташу түгел, өзлексез көн булып тора. 99592 Ярты юлда өзелгән сүз, кисәк йомылу, хисләрен белдергәндә басынкылык, еш кына таркаулык, уйчанлык — болар барсы да аның иҗат белән даими мавыкканын күрсәтә». 99593 Ярудей — Русия территориясеннән ага торган елга. 99594 Яруллина Гүзәл Хәдис кызы көмеш медаль белән бүләкләнде. 99595 Яруллин истәлегенә» багышланган симфоник поэмасы өчен Ф.Әхмәтов, Русиядә беренчеләрдән булып, РФнең М.Глинка исемендәге Дәүләт премиясенә лаек була. 99596 Яруллин Татарстанда беренче булып стендка ату буенча РСФСР һәм СССРның атказанган тренер исеменә лаек була. 99597 Ярустан тыш үсемлекләр дә очрый. 99598 Ярушка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99599 Ярушниковы ( ) — Киров өлкәсенең Котельнич районында урнашкан авыл. 99600 Ярушонки ( ) — Киров өлкәсенең Орлов районында урнашкан авыл. 99601 Яр Химин — Русия территориясеннән ага торган елга. 99602 Яр Холки — Русия территориясеннән ага торган елга. 99603 Ярцевка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99604 Ярцеводан 13 километр төньяктарак урнашкан. 99605 Ярцеводан 16 километр төньяктарак урнашкан. 99606 Ярцеводан 5 километр төньяктарак урнашкан. 99607 Ярцево Кызыл Байрак Суворов һәм Кутузов орденнарын йөртүче 37-нче укчы ( — Бөек Ватан сугышы вакытында ЭККГ укчы дивизиясе. 99608 Яр Чаллы, 1995. 99609 Яр Чаллыда Кама политехника институтын ( 1992 ), Түбән Новгородта Идел-Нократ дәүләт хезмәте академиясен ( 2006 ) тәмамлаган. 99610 Яр Чаллыда картинг-клубта шөгыльләнә. 99611 Яр Чаллыда радиоэш барлыкка килү тарихы. 99612 Яр Чаллыда урамга исеме бирелгән ( 2008 ). 99613 Яр Чаллыда урнашкан КамАЗ заводы белән бәйле. 99614 Яр Чаллының 35- физика-математика гимназиясен тәмамлап, Кама политехника институтына укырга керә. 99615 Яр Чаллының беренче проспектына, беренче скверына Муса Җәлил исеме бирелә. 99616 “Яр Чаллы” спорт комплексында эшли. 1983 – 1989 елларда ССРБ­ның марафон йөгерүе буенча җыелма командасында эшләде. 99617 Яр Чаллы тарихын барлау, шәһәрдә әдәби традицияләрне булдыру һәм ныгыту, шәһәрнең уңай имиджын бар итүгә һәм халыклар дуслыгын ныгытуга бәяләп бетермәслек хезмәт итә.» 99618 Яр Чаллы шәһәре мэры ( 2014 ). 99619 Яр читенә бик якын килми. 99620 Яршала — Русия территориясеннән ага торган елга. 99621 Яршалы — Русия территориясеннән ага торган елга. 99622 Яръяга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99623 Ярый ла, моннан соң организмны ял иттерсәң. 99624 Ярымай җыерчыгы (өченче кабак) Күзнең эчке почмагында урнашкан. 99625 Ярымүткәргеч диодларның башка кулланылу өләләре арасында температура сиземләү һәм аналог логарифмнар исәпләү. 99626 Ярымүткәргечләр физикасы һәм икътисад буенча 80 фәнни хезмәте бар. 99627 Ярымүткәргеч приборларны өйрәнү һәм шуңа бәйле технология каты җисем физикасы тармагы дип таныла, ә практик проблемаларны чишәр өчен электрон схемаларны уйлап чыгару һәм конструкциясен уйлап чыгару электроника дип атала. 99628 Ярымутрауда Керич тимер мәгъдәне бассейны урнашкан. 99629 Ярымутрау климаты Антарктидада иң йомшак дип санала. 99630 Ярымутрау көньягында Кырым таулары урын били. 99631 Ярымутрау мәйданы — 149 мең км². 99632 Ярымутрауның барлык территориясе Һиндстан дәүләтенә керә. 99633 Ярымутрауның иң югары ноктасы — Гальхёпигген тавы (норв. 99634 Ярымутрауның көнбатыш өлешендә Хибин таулары (биеклеге 1191 метргача) урнашкан. 99635 Ярымфинал 10 май көнне узды. 99636 Ярымфинал 12 май көнне узды. 99637 Ярымфинал 24 май көнне узды. 99638 Ярымфиналга кадәр Хисаметдинов өчен бер кыенлык та юк, ул көндәшләренең һәркайсын бирелдереп бара. 99639 Ярымфиналлар 10 май һәм 12 май көннәрендә булды. 99640 Ярымфиналлар 13 май һәм 15 май көннәрендә уздылар, финал 17 май кичендә үткәрелгән. 99641 Ярымшарларныц физик картасында планетабызның бөтен өслеге сурәтләнгән. 99642 Ярын-Сегэ-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99643 Ярын-Сегэ-Яха-Тарка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99644 Ярыш даими үткәрелмәү сәбәпле, күрсәткечләр бик әкрен үсә. 1906 елдан башлап чаңгычылар таудан тизлеккә төшү, чокыр-чакырлы урыннарны оста үтү буенча үзара ярыш үткәрә башлый. 99645 Ярыш күнегүләрен башкару 10 баллы система буенча бәяләнә. 99646 Ярышлар 9 спорт төреннән уза һәм аларда 14 илдән килгән 241 спортчы катнаша, хатын-кызларны ярышларда катнаштырмыйлар. 99647 Ярышлар вакытында алар Халыкара шахмат федерациясе (ФИДЕ) кагыйдәләре белән тулыландырылына. 99648 Ярышларга әзерләнгәндә бераз башка зурлыклы мишеньнәр дә кулланалар. 99649 Ярышларда 11 спортчы катнаша. 99650 Ярышларда бәяләү системасы Трамплиннан сикерү - спортчыдан зур кыюлык һәм хәрәкәтләр камиллеген таләп итә. 99651 Ярышларда хатын-кызлар командасы гына катнаша һәм алар берничә төрле дисциплина буенча үткәрелә. 99652 Ярышлар ирләр арасында да, хатын-кызлар арасында да үткәрелә. 99653 Ярышлар Лиллехамерда үткән кышкы Уеннарда Русия командасы 11 алтын медаль яулап, команда беренчелегендә җиңеп чыккан. 99654 Ярышларны 2011 елның июлендә җиңү яулаган Татарстанның Казан шәһәре кабул итәчәк. 99655 Ярышларны уздыручы илнең төркеме иң соңгы чыга. 99656 Ярышлар программасы һәм авырлык категорияләре һәрдаим үзгәртелеп тора. 99657 Ярышлар СССР командасының җиңүе белән тәмамлана. 99658 Ярышның төп мизгеле - «батырлар», ягъни ике оттырмаган ике көрәшченең көч алышуы. 99659 Ярышта җиңүчеләргә махсус бүләк әзерләнә. 99660 Ярышта катнашучының нинди ераклыкка сикергәнен рәсми рәвештә теркәү 1868 елдан башлана. 99661 Ярышта “Торонто Грэнтис” клубы уенчыларыннан тупланган Канада җыелма командасы җиңгән. 99662 Ярыщ — Русия территориясеннән ага торган елга. 99663 Яр-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99664 Ясавэй-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99665 Ясаган портретларында кешенең йөз-битеннән бигрәк холык-фигылен, эчке кичерешләрен ачуга басым ясый. 99666 Ясаган чабата-башмакларның бәясе 3-4 тиен булса, 1пот арыш онының бәясе 80 тиеннән 1 сумга кадәр торган. 99667 Ясак җыюда аларга ярдәмчеләре булышкан; боларын битекче дип йөрткәннәр. 99668 Ясак китпларын төзү һәм урыс булмаган халыклардан ясак җыю белән җитәкчелек иткән. 99669 Ясаклы Барышта (Түбән Барыш) ясаклы татарлар яшәгән. 99670 Ясаклы татарлар җәнлек тиреләре белән ясакларын түләгәннәр, ите азык булып торган. 99671 Ясаклы татарларның Күңгер якларында гына түгел, ерак Ирбит мәкәрәҗәсенә дә сәүдә итәргә барулары билгеле. 99672 Ясак түләрлек хәле булмаган кешеләр бу көннәрне Бүре елгасы, Кычыткан чокыры кебек аулак урыннарга кача торган булганнар. 99673 Ясак түләү урынына тоз сатып алуны башкортлар узләренең җиргә хокугын бетерү дип кабул итә. 99674 Ясалма интеллект аргументы: Минең моделен төзергә мөмкин. 99675 Ясалма интеллект химиядә кечкенә мәсьәләләр, кулдан язылганны тану һәм уен уйнау кебек махсус мәсьәләләр өстендә үлчәнергә мөмкин. 99676 Ясалма клапаннарның шакылдавы аркасында пациентлар төнлә йоклап китә алмый, сәгатьләр буе йөрәк тибешен тыңлый, экстрасистоллар санын исәпли, имплантатларның ритмындагы һәм көендәге аз гына үзгәрешләрне дә сизеп ята. 99677 Ясалма күн комбинаты ял йорты ( ) — Киров өлкәсенең Кирово-Чепецк районында урнашкан ял йорты. 99678 Ясалма хрусталик кую катлаулы операция түгел. 99679 Ясалу технологиясе Шампан шәрабе бөтен дөнья күләмендә ике технология: акратофор (резервуарларда) һәм классик технологияләр буенча, ягъни шешәләргә тутырып җитештерелә. 99680 Ясау сәбәбе булып ярты авыл халкының дине булып торган иске обрядлылыкка каршы тору була. 99681 Ясау технологиясе * Классик курай берүк исемле үләннең (ru) корытылган туры куыш сабагыннан ясала. 99682 Ясашное Помряскино ( ) — Сембер өлкәсенең Иске Майна районында урнашкан сала. 99683 Ясеневое ( ) — Диңгез буе краеның Пожарский районында урнашкан авыл. 99684 Ясин чыгучы да, рухларына багышлап дога кылучы да табылмады.. 99685 Яскәр Газдал улы Ганиев — Саров шәһәрендә шашка спортын 1960 нчы елларда киң җәелдереп җибәргән кешеләрнең берсе, спорт мастеры. 99686 Ясле бюджеттан финанслана һәм район үзәк хастаханәсенә, азак авыл советына карый. 1977 елда совхоз акчасына ясле бакчасының кирпечтән төзелгән яңа бинасы салына. 99687 Ясменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99688 Ясминә ( ) — Венера планетасының координаталары буенча урнашкан, диаметры якынча 15,1 километр озынлыкта булган кратеры. 99689 Ясмык, азык ясмыгы яки гадәти ясмык ( ) — кузаклы гаиләлегенә карый торган үсемлек,төгәл генә әйткәндә Lens ыругының астөре. 99690 Ясмык орлыгы Ясмыктан пешерелгән ризыклардан баш тарткан кешеләр бик зур хата ясый, ди диетологлар. 99691 Ясная Звезда — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 99692 Ясная Поляна — Башкортстанның Калтасы районында урнашкан авыл. 99693 Ясная Поляна ( ) — Киров өлкәсенең Көлмез районында урнашкан авыл. 99694 Ясновка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99695 Ясногорск ( ) — Русия Федерациясенең Тула өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99696 Ясног — Русия территориясеннән ага торган елга. 99697 Ясное ( ) — Диңгез буе краеның Артём шәһәр округында урнашкан авыл. 99698 Ясные Поляны ( ) — Чиләбе өлкәсенең Троицк районы составына керүче авыл. 99699 Ясный районы ( ) — Ырынбур өлкәсе составына керүче муниципаль район. 99700 Яссы тау түбәләреннән җәелеп киткән үзәннәр, ялангач кыялар күренә. 99701 Ястнытый-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99702 Ястү намазын уку вакыты Кичке шәфәкънең юкка чыгуы белән башлана һәм таң атканчы дәвам итә. 99703 Ясунт ( ) — Русиянең Хант-Манси автономияле округының Берёзово районына керүче авыл. 99704 Ясьва — Русия территориясеннән ага торган елга. 99705 Ятва — Русия территориясеннән ага торган елга. 99706 Ятим калып, күп авырлыклар күреп үсә. 99707 Ятим калып, Орловлар гаиләсендә тәрбияләнә, аларның фамилиясен ала. 99708 Ятимлек темасы XX йөз башы татар балалар әдәбиятының байтак битләрен алып тора. 99709 Ятимнәр аның җылы канаты астына сыеналар. 99710 Ятимнәр йортлары шундый балаларны карау, урнаштыру һәм укыту өчен бер чара булып тора. 99711 Ятимнәр малын үзләренә тапшырганда шәһитләр алдында тапшырыгыз…" (Коръән, 4 cүрә : 6 аять ) Шулай ук карагыз Искәрмәләр Чыганаклар * Википедияның инглиз телле бүлеге * Bullen, John. 99712 Ятимнәрне нужадан һәм ач үлемнән балалар йорты коткарып кала. 99713 Ятим Романны атасының бертуганы Лейба Нахимович үз гаиләсенә ала. 99714 Яткан кешенең теше арасына чыра кыстыралар. 99715 Яткан килеш тыңлаучылар да бар. 99716 Яткан урының тигез, аз гына катырак булырга тиеш. 99717 Ятманово ( ) — Киров өлкәсенең Пижанка районында урнашкан авыл. 99718 Ятмас Дусай — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы торак пункт. 99719 Ятмис елгасы буенда урнашкан. 99720 Ятмис елгасының сул ярына тамагыннан 68 км өстәрәк кушыла. 99721 Ятмис ( ) — Пенза өлкәсенең Каменка районына керүче татар авылы. 99722 Ятмис ( ) — Ятмис елгасы кушылдыгы. 99723 Ятри-Я — Русия территориясеннән ага торган елга. 99724 Ятроген чирләр) Бу сәбәпләр кайсы булса да, көндәлек чикләрдән кискен үтеп киткәндә, организм өчен гадәти булмаганда, авыру хәл тудырырга сәләтле. 99725 Яту — Татарстан Республикасының Минзәлә районындагы торак пункт. 99726 Ятыпсе-Яга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99727 Ятька — Русия территориясеннән ага торган елга. 99728 Ят, экстрактив матдаләр күләме агач төреннән тора. 99729 Яу белән баруның төп максаты, төрекләрнең Доннан Азак диңгезенә чыгу юлын ябып торган Азак крепостен алу. 1695 нче елдагы Азак яулары Русия өчен уңышсызлык белән тәмамлана. 99730 Яубүләк — Башкортстанның Аскын районында урнашкан авыл. 99731 Яуган вакытта ул һаваны сафландыра, төтенне, корымны, тузанны үзенә сеңдерә. 99732 Яугилде — Башкортстанның Караидел районында урнашкан авыл. 99733 Яугирләр урман аша үтеп аланга чыгуга, дошманның пулемет уты астына эләгәләр. 99734 Яугирләр һөҗүмгә ташлануга, ул тагын ут ача. 99735 Яуда гына йөреп, саулар кайтсам, Сай кем, саулар кайтсам, Чүпрәк гына да тинем, сүзләр бирдем, Сай кем, ай, киткәндә. 99736 Яудан соң Җанибәк улын Тәвриз хакиме итеп билгеләгән. 99737 Яуда һәлак була. 99738 Яузяк — Русия территориясеннән ага торган елга. 99739 Яуланган плацдармда батальон дошман¬ның берничә контрһөҗүмен кире кайтарган һәм үзе дә һөҗүмгә күчкән. 99740 Яулап алган җирләрдә идарәче итеп мөселманнарны. 99741 Яулап алу Казан һәм Әстерхан ханлыкларын басып алганнан соң, урыс гаскәрләре Себер ханлыгына каршы сугышны башлый. 99742 Яулап алынган җирләрдә хәлиф хәрби лагерьлар (амсар) төзегән. 99743 Яулап алынган илләрдә үз гаскәрләре белән Әссүрия җирле башлыклары утырганнар. 99744 Яулар гел булып торганга күрә, Әссүриядә коллар бик күп булган. 99745 Яулар Мәнгүтимер идара итү дәверендә татар гаскәрләре Византиягә ( 1269 1270 ), Литвага ( 1274 ), Кавказга (1277) яулар белән барганнар. 99746 Яулар Түлә-Буга белән Туда-Мәнгү Маҗарстанга һәм Польшага яуларда катнашкан (1285-1287). 99747 Яулаштау — Татарстан Республикасының Саба районындагы торак пункт. 99748 Яулык алыш — татар балалар уены. 99749 Яулык бирешле — татар балалар уены. 99750 Яулык кем янына салып калдырылган булса, шул кеше яулык салучы булып кала. 99751 Яулык салучы беренче балага килеп яулык белән суга, ә ул яулыкны тотып калырга тиеш. 99752 Яулык тигәне аңа: «Шуны урырсың», — дип җавап бирә. 99753 Яулык тигәне: ун тиенлек зыян. 99754 Яулы Тура ( ) — Төмән өлкәсендәге кече шәһәр, Яулы Тура районының административ үзәге. 99755 Яунадея-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99756 Яурка — Олы Чирмешән елгасы кушылдыгы. 99757 Яуширмәдә Татарстанның атказанган артисты Бари Шиһабетдин улы Тарханов (Гаффаров, 1892—1933), Татарстанның атказанган артисты, Бөтенсоюз эстрада артистлары конкурсы лауреаты, нәфис сүз остасы Фәйзи Сәйяр улы Йосыпов (1910-2001) туып үскәннәр. 99758 Яуширмә сигезьеллык мәктәбен ( 1962 ), Арча педагогия укуханәсен ( 1966 ), Казан дәүләт университеты тарих-филология факультетының татар теле һәм әдәбияты бүлеген ( 1975 ) тәмамлаган. 99759 Яушыйк — Татарстан Республикасының Лаеш районындагы торак пункт. 99760 Яуязы — Башкортстанның Балтач районында урнашкан авыл. 99761 Яфаров Б.А. Х–ХIV йөзләрдә Кама–Волга болгарлары әдәбияты һәм «Нәһҗ әл–фәрадис» кулъязмасы: Дисс… канд. 99762 Яфаров Бәкер Гарифулла улы ( ) (1893-1954) – борынгы татар әдәбияты белгече. 99763 Яфрагы шулай ук түбә ябуга, кәүсәсе стена ясауга, ә калдыклары учак ягуга киткән. 99764 Яфрак куентыкларындагы ныклы җепселләреннән текстиль җепләре алу өчен, тропикларда игелә. 99765 Яфраклар башта киштәләрдә шиңдерелә, алар йомшара һәм бөтәрләнә. 99766 Яфраклар ике төрле ысул белән барлыкка килгән. 99767 Яфраклар, кош йомыркалары белән туклана. 99768 Яфракларны озак вакыт бөредә төреп тота да, көн җылыну белән бик тиз яфрак формалаша башлый. 99769 Яфраклар тамырчадагы бөреләрдән үсеп чыга һәм җир өстендә ачыла. 99770 Яфраклар төрләре Яфраклар һәм бөреләр урнашкан сабакның теломнардан барлыкка килүе күп санлы казылма үсемлекләрдә күзәтелә. 99771 Яфракларыннан исә алма һәм лимон кислотасы алырга була. 99772 Яфраклары – чәнечкеле ылыс-энәләр, өчәр-өчәр булып утырып, шәмәхә-кара җиләкләрне саклыйлар. 99773 Яфраклары чиратлашып урнаша, төпчек яфраклы, бар-максыман бүленмәле, я бармаксыман аерчалы, сирәк кенә тоташ. 99774 Яфраклары эре түгел, карасу яшел, кабыкчалы, очлы, вак җыерчыклы. 99775 Яфраклар яшел төсен югалтмый һәм шулай ук төргә хас табигый үзлекләр дә саклана. 99776 Яфраклы һәм нарат урманнарында яши, күбрәк урман буенда, киселгән урыннарда, агачлы аланнарда очрый. 99777 Яфраклы һәм ылыслы урманнарда, елга тугайларында, көтүлекләрдә, кырларда һәм яшелчә бакчаларында яши, йомшак туфракны өстен күрә. 99778 Яфрак төре буенча агачлар ылыслыларга һәм яфраклыларга аерылып торалар. 99779 Яфракчыл лишайниклар Яфракчыл лишайникларның катламалары дорзовентраль җәймәләр рәвешендә була. 99780 Яфрак яру беләнбер үк вакытта, апрель ахырыннан июнь башына кадәр чәчәк ата. 99781 Яхады-Орта-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99782 Яхан-Сору (Сорулугол) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99783 Я. Һашек Австрия хәрби киемендә Сугыш ахырына кадәр чех һәм словаклардан 50-60 мең кешелек хәрби корпус оештырыла. 99784 Я һәм Е хәрефләрнең берләштерелүе нәтиҗәсендә барлыкка килгән. 99785 Яхин көе), «Өй артында шомыртым» (халык көе) кебек җырлар үз заманында халык арасында киң популярлык казана. 99786 Яхинның нәселе — бу төбәк өчен генә түгел, бөтен милләтебез өчен дә атаклы, абруйлы нәсел. 99787 Яхля — Русия территориясеннән ага торган елга. 99788 Яхня — Русия территориясеннән ага торган елга. 99789 Яхреньга ( ) — Киров өлкәсенең Подосиновец районында урнашкан авыл. 99790 Яхреньга — Русия территориясеннән ага торган елга. 99791 Яхреньгская Былина — Русия территориясеннән ага торган елга. 99792 Яхрома верхняя — Русия территориясеннән ага торган елга. 99793 Яхрома ( ) — Русия Федерациясенең Мәскәү өлкәсендә урнашкан шәһәр. 99794 Яхронка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99795 Яхруст — Русия территориясеннән ага торган елга. 99796 Яһүд башлангыч мәктәбен тәмамлагач, теш табиблыгына укый, газета сатучы булып эшли, 19 яшендә газета киоскы тотучы булып китә. 99797 Яһүд гаиләләре өчен алар 3000 ялган документ ясыйлар. 99798 Яһүд динен тугрылыклы тотучылар көнгә өч тапкыр гыйбадәт кыла, яһүд бәйрәмнәрендә һәм махсус көннәрдә гыйбадәтләре озынрак сөрә һәм үзенә Тәүраттан укуларны ала. 99799 Яһүдә — Башкортстанның Учалы районында урнашкан авыл. 99800 «Яһудә» исеменнән ясалган. 99801 Яһүдилек * 10 Тевет уразасы – Яһүди тарихи тәкъвимендә кайгылы көннәренең беренчесе. 99802 Яһүдиләр кагыйдәләре буенча, һәр көнне өч тапкыр гыйбадәт кылынырга тиеш: иртән — Шахарит, көндез — Минха һәм кич белән — Маарив. 99803 Яһүд Искариот хыянәт кылгач һәм үз-үзен үтергәч, Гайсәнең укчылары Яһүд урынына башка апостолны сайлап куярга булалар. 99804 Яһүдләр басып торган догаларында алга-артка (атыну) тибрәнүләре һәм баш июләре пәйда була. 99805 Яһүдләр бу мәдхияләрне гыйбадәт кылган вакытта җырлаганнар. 99806 Яһүдләргә каршы эшчәнлек Роман Шухевич җитәкчелегендәге Украина баш күтәрүчеләре гаскәре яһүдләргә каршы эзәрләүләрдә катнаша. 99807 Яһүдләр исә, аны тора-бара, кяфер дип бәяләп, үзләреннән читләштерәләр. 99808 Яһүдләр Яһүдиядән Галилеягә җибәрелгән булган. 99809 Яһүд малае унөч яшьтә Бар Мицва булып, ягъни кануннар улы булып өлгергәннән соң аны миньянга кертергә мөмкин. 99810 «Яһүднең үбешүе» исә иң югары дәрәҗәдә мәкерлекне белдерүче идиомага әверелә. 99811 Яхшы-Акҗар (Бахты-Бай) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99812 Яхшы билгеләренә укыган егет токарь-фрезеровщиклар әзерләүче училищегә юнәлә. 99813 Яхшы гадәтләр өйдә башлана, мәктәптә дәвам итәләр. 99814 «Яхшы ишәк икән», — дип мактап, сатучыга акча бирә. 99815 Яхшы Каран — Татарстан Республикасының Сарман районындагы торак пункт. 99816 Яхшы күнеккән солдат ярчыклы гранатаны 40-50 метрга, танкка каршы гранатаны — якынча 20 метрга ыргыта ала. 99817 Яхшылык һәм изгелекнең истәлеге итеп йөз иллеләп мәчет салдырды.. 99818 Яхшырак навигацияне мөмкин кылу өчен, визуализация сәбәпләре һәм урнашуны аңлау өчен фәзаларның хариталарны булдыру белән картография шөгыйлләнә. 99819 Яхшырту 2002 елда гына FAA руддерлар белән проблемалар танып Boeing 737 юнәлеш руле йөртү системасын төзәтергә боерган. 99820 Яхшы хәзерләнгән һәм оешкан забастовка эшчеләрнең җиңүе белән тәмамлана. 99821 Яхшы эчемлек үтә күренмәле була, төсе исә этикеткада язылганнарга туры килә: ак шампан икән – алтынсу яки ачык саргылт төстә, алсу – кызыл яки җете алсу төстә, кызыл – чия кызыл яки ачык кызыл төстә була. 99822 Яхшы як: 1) ы-ee, й-y урынына ы-y, й-j кулланганда сүзләр кыскарак языла һәм бөтен инглиз төзмәсе ( j хәрефе белән) актив кулланыла 2) көнбатыш транскрипциядә ы-y тәңгәллеге еш кулланыла. 99823 Яхшы як: идарә итүдә оперативлык, акчаны аз талый (арадашчы юк). 99824 Яхшы як: төзү эшләренен вакытны киметү, элемтә системалары киметү. 99825 Яхшы якынлык белән ике нуклон потенциаль тәэсир итешүе функциясен киләсе тигезләмә тасвирлый: : көчле тәэсир итешү константасы (гадәттә алына) Шушы функция Юкава потенциалы дип йөртелә ул аралыкта бик кечкенә инде. 99826 Яхшы як: эшчеләрнен квалификациясе югары, абыну прогрессив ысулларны кертү, төзү эшләрен вакытны киметү. 99827 Яхъя Инҗил вакыйгаларыннан соң иң озак яшәгән апостол дип санала. 99828 Яхъя китергән Инҗил буенча, Фома Гайсәнең кире терелгәч апостолларга күренүе вакытында булмаган. 99829 Яхъя Халитов — иҗади сәләтен тулысынча әдәби тәрҗемә эшенә багышлаган каләм осталарының берсе. 99830 Яхъя Халитов нечкә зәвыклы, әдәби телгә бик сизгер һәм таләпчән редактор буларак, татар язучыларының әсәрләрен югары сыйфатлы итеп чыгаруга үзеннән зур өлеш кертә. 99831 Яхья — Башкортстанның Салават районында урнашкан авыл. 99832 Яхэрвож — Русия территориясеннән ага торган елга. 99833 Яхэ-Ыджыдъёль — Русия территориясеннән ага торган елга. 99834 Ячей (Мелкая) — Русия территориясеннән ага торган елга. 99835 Ячменева ( ) — Свердловск өлкәсенең Алапай муниципаль берәмлеге составына керүче авыл. 99836 Ячменка — Русия территориясеннән ага торган елга. 99837 «Яшә-борылып карама» (Живи- не оглядывайся) дигән беренче хикәясе 1979 елда «Комсомолец Татарии» газетасында басылып чыга. 99838 Яше буенча Петербургның Пятый каналыннан соң ССРБның һәм Русиянең икенче каналы. 99839 Яшәвенең 2-3 нче елында җенси җитлегә. 99840 Яшәвенең 3 нче елында җенси җитлегә. 99841 Яшәвенең 4-5 нче елында җенси җитлегә. 99842 Яшәвенең беренче елында җенси җитлегә. 99843 Яшәвенең икенче елында җенси җитлегә. 99844 Яшәвенең икенче елында җенси яктан өлгереп җитә, уылдык чәчү язгы-җәйге айларга туры килә. 99845 Яшевка — Татарстан Республикасының Буа районындагы торак пункт. 99846 Яшәгән урыннарында кондызлар буа буалар, шуның белән суның биеклеге күтәрелә һәм чагыштырмача даими саклана. 99847 Яшәеш һәм һәм танып белү мәсьәләләре белән шөгыльләнә. 99848 Яшел алкалар — җимешле (ана), ә сарылары серкәчле (ата). 99849 Яшел боҗралы җанварлар покеболда кала, сары — ычкына ала, кызыл — мөгаен ычкына һәм кача ала. 99850 Яшел гөберле бакалар ТРның бөтен территориясендә таралган, ачык урыннарда, елга тугайларында, сирәкләнгән урманнарда, еш кына торак пунктларда очрый. 99851 «Яшел китап» дип аталган мәшһүр хезмәтендә Каддафи халыкның сәясәт һәм икътисад белән үзаллы, хакимияткә ихтыяҗ кичермичә генә идарә итә алуын исбатларга тырыша. 99852 Яшел Клин — Башкортстанның Әлшәй районында урнашкан авыл. 99853 Яшеллеккә төренгән күп катлы ак биналар менә-менә зәңгәр күккә ашар кебек. 99854 Яшел массаның уңышы 1 га дан 212 ц (2004). 99855 Яшел төс — азатлык һәм тормышның мәңгелеген билгели. 99856 Яшел төс белән глицерин «умырткасы», ак фонда кара төс белән — май кислотасы молекулының бер өлеше (биредә — Пальмитин кислотасының радикалы). 99857 Яшел төс: Ислам төсе, эсперанто хәрәкәте төсе, « Гринпис » хәрәкәте төсе. 99858 Яшел Үзән белән Казан арасы 38 км. 99859 Яшел Үзән районы ( ) — Татарстанның төньяк-көнчыгышында урнашкан район. 99860 Яшел Үзән тимер юл күпере (Романов күпере, Кызыл күпер, Зөя күпере) — Яшел Үзән шәһәре һәм Түбән Карамалы бистәсе арасында Идел аша тимер юл күпере. 99861 Яшел Үзән — Яраң сызыгында Нолька тимер юл станциясе. 99862 Яшел Үзән — Яраң тимер юлында 43 км тукталыш пункты тимер юл станциясе. 99863 Яшел Үзән — Яраң тимер юлында Йошкар-Ола станциясе. 99864 Яшел үсемлекләр күзәнәкләре энергияне яктылыктан ала. 99865 Яшел чәй аз дозада атеросклероз вакытында файдалы. 99866 Яшелчә культуралары – яшелчә алу өчен үстерелгән культуралы үсемлекләр төркеме. 99867 Яшелчәләрне төрле витаминнарга бай булган өчен үстерәләр. 99868 Яшелчәләр — татар балалар уены. 99869 Яшелчә — Татарстан Республикасының Кама Тамагы районындагы торак пункт. 99870 Яшелчә һәм бакча җирләре башлыча сугарылулы булган. 99871 Яшелчәчелек ул – яшелчәләр үстерү. 99872 Яшен – атмосферада булган зур электрик бушану, табигый электр. 99873 Яшенле болытларда явыз рухны куа-куа, Юмо аңарга ташлар һәм уксыман яшен ("сөяк очлы уклар") ата. 99874 «Яшен тизлегендәге сугыш» планы шулай туа. 99875 Яшәп килгән теорияләр өч төп төргә бүленә ала. 99876 Яшәп килгән тәртипләрне яратмый, байлыкка кызмый, ярлылыкны да хуп күрми. 99877 Яшерелмәгән затлы әйберләр урланып бетә. 99878 Яшерен беркетмәнең барлыгы баштан ук мәгълүм булса да, аның төгәл эчтәлеге озак вакыт билгесез булып кала. 99879 Яшерен кичәдә Гайсәгә аның яңадан терелүе хакында сорау бирә. 99880 Яшерен матдәнең гравитацион сыйфатлары гади матдәнең кебек үк, һәм ул галәмнең киңәюен әкренләтеп тора; яшерен энергия, киресенчә, галәмнең киңәюен тизләтеп тора. 99881 Яшерен оешмага керә, аның җитәкчеләреннән берсе була, бик күп әсирләр белән лагерьдан качу һәм партизаннарга барып кушылу ниятен тормышка ашырырга уйлый. 99882 Яшерен рәвештә исламга чакыру башлана. 99883 Яшерен реклама Аерым ысуллар белән мәгълүматның реклама икәнлеге аерып күрсәтелмәгәндә, укучы, тыңлаучы, караучы аның реклама икәнлеген аңламаганда, ул яшерен рекламага әверелә. 99884 Яшәү географиясе Франциянең көньягында урнашкан Шове мәгарәсендә 20 мең ел элек ясалган сыртлан рәсеме Сыртланнар Африкада һәм көньяк Ауразияда яшиләр. 99885 Яшәү гомере буенча яшелчә культурасы бер еллыкларга — баклажан, борчак, карбыз һ.б.; ике еллыкларга – кәбестә (чәчкәле һәм пекин кәбестәсеннән башка), татлы суган, тамыразыклар (редистан башка) һ.б.; күп еллыкларга — ирүән, керән, кузгалак һ.б. — бүленә. 99886 Яшәү дәверендә аның гаилә каршысындагы вазифалары һәм аның эчендә алып торган урыны үзгәрә. 99887 Яшәү җирләре: Төньяк Кавказ һәм Кавказ арты, шулай ук төрле илләрдә диаспоралары бар. 99888 Яшәү Күп йорт хезмәтчеләре шул ук өйдә яшәүче хезмәтчесе буларак тора. 99889 Яшәү образы Целофизислар 1947 елда Нью-Мексикода ("Өрәкләр ранчосы"нда) Целофизисларның "абзый кабере" табылган иде. 99890 Яшәү өлкәсеннән тыштагы планета җитәрлек йолдыз нурланышын алмый, шуңа күрә аның температурасы суның кату ноктасыннан түбәнрәк була. 99891 Яшәү өчен гаилә Аделаида каласын сайлый. 99892 Яшәү өчен кайбер шартларга бәйле безнең тормышыбыз узар. 99893 Яшәү өчен кирәкле әйберләр чыганагы булып бу кешеләр өчен күчмә терлекчелек, сәүдә, төрле һәнәрләр, балык тоту, ау, төрле сәнгать төрләре (музыка, театр), ялланган хезмәт яки хәтта талау һәм хәрби яулап алулар булып тора. 99894 Яшәү өчен кислородның даими кереп торуы кирәк, ә организмда аның запасы юк. 99895 Яшәү өчен көрәштә утны сүндерми саклау урыны – учак булган. 99896 Яшәү өчен үзләре эшләп табарга мәҗбүр булалар. 99897 Яшәү өчен яр буенда өн яки өйкәй (хатка) ясый, кайбер өн озынлыгы 2-3 м, хәттә 10 м тәшкил итә. 99898 Яшәү рәвешләре Барлык еланнар да – ерткычлар. 99899 «Яшәү согы» ( 1971 ), «Җирем-җиде кат» ( 1972 ), «Кемне генә җир күтәрми» ( 2000 ) исемле хикәя һәм повестьлар җыентыкларын бастырды. 99900 Яшәү урыны Чеченнар нигездә Чичәнстан Республикасында яшиләр. 99901 Яшәү циклында төш фазалары алмашу да бара. 99902 Яшәүчеләр утрауларны тарихи атама буларак "jolet jen Anij" (Ходайдан Бүләкләр) дип атаган. 99903 Яшәүче — Татарстан Республикасының Чирмешән районындагы торак пункт. 99904 Яшәүче халыкның сүзләренчә, элек тауда имәннәр үскән һәм халык шунда утын әзерли торган булган. 99905 Яшәү шартлары кыенлашкач, Һади Такташ, дусларының тәкъдиме белән, 1921 елның язында Ташкент шәһәренә күчә. 99906 Яшәү шартлары начарланганда (югары яки түбән темпе­ратура, артык үрчеп киткәндә тирәлектә матдәләр алмашы про­дуктларының туплануы, сулыкларның пычрануы) алар җенси юл белән үрчи башлыйлар. 99907 Яше якынча 4.54 млрд ел булган Җирдә биологик тормыш кимендә 3.5 млрд ел элек Schopf, JW, Kudryavtsev, AB, Czaja, AD, and Tripathi, AB. 99908 Яшкә карап күп кенә авыруларның көчәюе сәбәпле, исбатлау медицинасында геронтология һәм гериатрия кебек бүлекләр үсешә. 99909 Яшүсмер Габдрахман Грозныйда гомуми белем алуын дәвам иттерә, 1924 елдан нефть промыселында слесарь өйрәнчеге булып эшли башлый, ә 1925 — 1927 елларда ФЗӨ мәктәбендә укый. 99910 Яшүсмер егет хөкем мөддәтен Ерак Көнчыгышта хезмәт белән төзәтү лагеренда уза. 99911 Яшүсмер чагында төрле шәһәрләрдә була. 99912 Яшь авторлар әсәрләренә шактый урын бирелә. 99913 Яшь автор Эсфир Яһудин белән берлектә язылган “Ак метеор” киносценариесе матбугата нәшер ителә. 99914 Яшь активистлар арасында алты хатын-кыз була: Сара Сабитова, Мәдинә Галиева, Хәтимә Гайнетдинова, Мәйсәвәр Шәрипова, Хәбибә Шакирова, Гыйльми Фәхретдинова. 99915 Яшь алабугалар - планктон, зурлары вак балык (чабак, җилем балык, өсләч) белән туклана. 99916 Яшь бакалар июль аенда коры җирдә күренә башлый. 2-3 елда җенси яктан өлгерәләр. 99917 Яшь бакалар коры җиргә июль башында чыгалар. 99918 Яшь балыклар Урта Идел бассейнына Югары Идел күлләреннән үтеп керә. 99919 Яшь белгеч кышын укыта, ә җәй айларында Алтай төбәге буйлап экспедицияләргә чыга: бай лингвистик материал җыя, төрки телнең җирле сөйләмен өйрәнә, археологик казу эшләре алып бара. 99920 Яшь белгеч ректор булып эшкә керешкәндә, институт ябылу чигендә торган уку йорты була. 99921 Яшь белгеч СССР Фәннәр академиясенең Тел белеме институтына эшкә билгеләнә. 99922 Яшь белән хатынының яки кәләшенең туганыннан олырак булса, инде аңарга җизни була. 99923 Яшь ботаклары аксыл-коңгырт төстә. 99924 Яшь ботаклары кызыл-көрән, вак, сумалалы сөялләр белән капланган. 99925 Яшь буынга белем-тәрбия бирү өлкәсендә һәм фәнгә фидакяр хезмәт иткән талантлы педагог, актив җәмәгать эшлеклесе, күренекле тел галиме В.Хаков 2008 елны арабыздан китте. 99926 Яшь буынга белем-тәрбия бирү өлкәсендә һәм фәнгә фидакяр хезмәт иткән талантлы педагог, актив җәмәгать эшлеклесе, күренекле тел галиме Ш.Рамазанов 1948 елның октябрендә арабыздан китте. 99927 Яшь буын исә — соңгы елларда уку белән Канадага килеп, монда төпләнеп калган татарлар. 99928 Яшь буынны сау-сәламәт итеп, спорт рухында тәрбия итүдә үзен-үзе кызганмыйча ярышларга йөрде һәм көтмәгәндә 1997 елның 19 декабрендә бөек чаңгычы, тренер Федор Петрович Симашев безнең арадан китте. 99929 Яшь буын үзен бик иркен тота башлаган. 99930 Яшь вакытында бераз гыйлем алгач, Нижгородлар гадәте буенча Петербургка барып сәүдә кылып йөрмештер. 99931 Яшь галимнең мөмкинлекләрен яхшы сиземләгән өлкән буын аны административ эшкә тартырга тырыша. 99932 Яшь гөмбәнең эшләпәсе ярымшар рәвешендә, үсә төшкәч, кабарынкы җәенке формага керә, 4-20 см диаметрлы, өске ягы - аксылдан караңгы-коңгырт төскә кадәр, аскы ягы - яшь гөмбәнеке ак, өлгергәненеке - яшькелт-соргылт төстә. 99933 Яшь грек дәүләтләренә күршеләренең һөжүм итүләреннән ышанычлы сакчылар кирәк булган. 99934 Яшь даһи дуэльдә һәлак була. 99935 Яшь егет тракторга утырып җир сөрә, күрше Мари Ил республикасы басу-кырларында хезмәт куя. 18 яше тулмастанда армия сафларына алына. 99936 Яшь журналистларның "Алтын каләм" бәйгесендә шулай ук мәктәп елларыннана бирле катнашып килә. 99937 Яшь җырчының концерты Р. Ваһапов исемендәге иҗтимагый вакыф тарафыннан оештырыла. 99938 "Яшь йөрәкләр" (2004 ел), "Йолдызлар фабрикасы". 99939 Яшь каләм әһеле булмаган кешеләр исеменнән шундый тарихлар язарга керешә, шактый гына баеп та китә. 99940 Яшь киленнәрнең чиккән бистәрләре, яулыклары белән бизәлгән атларда “кәтәйсә” иткәннәр. 99941 Яшь Көч — Башкортстанның Чакмагыш районында урнашкан авыл. 99942 Яшь Көч — Татарстан Республикасының Биектау районындагы торак пункт. 99943 Яшьлегендә крикет уены белән профессиональ дәрәҗәдә катнаша. 99944 Яшьлегендә театр белән кызыксына һәм актер булырга хыяллана. 14 яшендә мәктәп драма түгәрәгендә уйный башлый, шул чорларда ук «Король-Рух» исемле пьеса яза. 99945 Яшьлеге һәм белем алуы Чарльз Британиядә Кингстон көллиятендә белем ала (ингл. 99946 Яшьлек 1911 елда Эдвард патша мәктәбендә укыганда, Толкин өч дусты, Боб Джилсон, Джеффри Смит һәм Кристофер Уайзмен, белән «Чәй клубы һәм барровиан җәмгыяте» (ингл. 99947 «Яшьлек моңнары» ( 1989 ), «Мең дә бер газап» ( 1995 ), «Чоңгыл» ( 2001 ), «Капка» ( 2003 ), «Китай-город» ( 2012 ) исемле повесть һәм хикәя җыентыклары чыкты. 99948 «Яшьлек», «Сине сөйдем» кебек вальска охшаш татар көйләрен уйнап җибәрүем була, урысы-марҗасы бар дөньясын онытып биергә, җырларга, вальс әйләнергә тотыналар. 99949 « Яшь ленинчы » газетасында рәсемнәрен бастыра. 99950 Яшьләр (25 яшькә кадәргеләр) татар телен белсәләр дә, татарча укый-яза белмиләр. 99951 Яшьләр арасында эчкерсез мәхәббәт уты кабына. 99952 Яшьләре, белем дәрәҗәләре, хезмәт юнәлешләре төрле булган әдәбият сөючеләр, бигрәк тә сатира һәм юморны үз итүчеләр, әдип укуында аның әсәрләрен тыңлый, теләгәннәр аннан автограф ала, ә кайберәүләр аның белән ихлас аралаша, төрле темаларга фикер алыша. 99953 Яшьләр исә, елгадан боз китүне җигүле атларда килеп гармун уйнап, җырлап каршы алганнар. 99954 Яшьләрне комсомолга ныграк җәлеп итү өчен, үзенең иптәше Саттар Ижбулдин белән берлектә комсомол-яшьләр итек тегү остаханәсе ачалар. 99955 Яшьләрнең күбесе урта белемне русча алу өчен, 12 км ераклыктагы Теләнче Тамак урта мәктәбенә җәяү йөреп укыйлар. 99956 Яшьләр төнне болында, кырда, урман аланында күңел ачып үткәргәннәр, төрле уеннар уйнаганнар. 99957 Яшьли әти-әнисе үлеп, Мифтах Иманкулов дигән бер кеше гаиләсендә тәрбияләнеп үсә, Казанда мәдрәсә бетерә, аннары Төркиягә китеп, Истамбул университетының әдәбият-сәнгать бүлегендә югары белем ала. 99958 Яшьли революцион хәрәкәткә кушыла, 1919 елдан — РКП(б) әгъзасы. 99959 Яшьли сәяси төркемнәргә кушылып, анда җәмгыятьнең югары катлауларына каршы юнәлдерелгән хәрәкәттә катнаша башлый. 99960 Яшьли ятим кала: өч яшендә ( 1911 ) әнисе, унбер яшендә ( 1919 ) әтисе вафат була. 99961 Яшьли ятим калып, туган авылында җидееллык, күрше Олы Тархан авылында һәм Буада урта белем алгач, ул 1954 елда Казан дәүләт университетына укырга керә. 99962 Яшь офицер Цунига (“Кармен”) образын да Хәбибуллинның иң яхшы иҗат эше дип карарга мөмкин. 99963 Яшь педагог мәгариф эш­лә­ренә ныклап тотына һәм мари телендә беренче уку әсбапларын чыгаруга ирешә, үзенә “Упымарий” (Уфа марие) дигән псевдоним ала. 99964 Яшь режиссер Мирхәйдәр Фәйзинең «Галиябану»ын, Галиәсгар Камалның «Банкрот»ын, «Бәхетсез егет»ен, Фәтхи Бурнашның «Таһир-Зөһрә»сен һәм башка спектакльләр куя. 99965 Яшьрәк кешеләр аны гадәттә карасу тукымадан, ә өлкәннәр җәй өчен ак тукымадан тектергәннәр. 99966 Яшь слесарь разведбатальон составында пулеметчы булып сугыша. 99967 Яшь Совет Властен саклап калу, армиягә азык-төлек туплау өстендә эшләделәр. 99968 Яшь тамашачы театры өчен 15 спектакльгә («Өлгергәнлек аттестаты», «Кыз әтисен эзли», «Суворовчылар», «Алексей Пешков», «Кыек көзгеләр патшалыгы», «Ярлылык гөнаһ түгел» Һ.б.) музыка язды. 99969 Яшьтән үк әдәбият, иҗат эше белән кызыксынган Әмирхан Еники 1925 елның җәендә Казанга килә һәм китап кибетенә курьер булып эшкә урнаша. 99970 Яшьтән үк каләм тибрәтә башлый. 99971 Яшьтән үк тырыш, зирәк һәм акыллы булуы ярдәм иткәндер, кыз урта мәктәпне алтын медальга, ә Казан дәүләт университетының тарих-филология факультетын кызыл дипломга тәмамлый. 99972 Яшьтән ятим калып, Бәләбәй, аннан Уфадагы балалар йортында тәрбияләнә, белем ала. 99973 “Яшьтәшләр” дигән беренче әсәре 1978 елда “Идел” альманахында дөнья күрә. 99974 Яшь үги әни өстендә калган алты-җиде бала арасында иң өлкәне Мәхмүт була. 99975 Яшь укучыларның мәктәп тормышы белән беррәттән авылда күмәк хуҗалыклар оештыруда олы туганнарына ничек ярдәм итүләре динчеләрдән, муллалардан көлүләре турында журналга күп санлы мәкаләләр килә. 99976 Яшь үрмәкүчләр җәй уртасында чыга. 99977 Яшь фәлсәфә докторын Русиядә тел белеме, көнчыгышны өйрәнү кызыксындыра. 99978 Яшь хан нугай морзасының кызына өйләнгән булган икән. 99979 Яшь хатталар арасында бәйгеләр оештырыла. 99980 Яшь хатынның сәхнәгә тартылуын тоеп һәвәскәр артистлар Галимәне коллективка өнди башлыйлар. 99981 Яшь һәм аталанган ана затлар кышлыйлар. 99982 Яшь һәм җенес буенча классификация * Сыерлар — бозаулый торган ана терлекләр. 99983 Яшь чагы Марко Поло якынча 1254 елда Венеция республикасында сәүдәгәр гаиләсендә туа. 99984 Яшь чагында Пифагор белем туплау нияте белән Мисырга юнәлә. 99985 Яшь чагында Тальхә корәешләрнең кәрваны белән Шам җирендә була. 99986 Яшь чыгында Бөекбританиянең Лейбористлар фиркасенә кабул ителә. 99987 Яшь шагыйрь, өйрәнү чоры кичереп, шигъри форманы төрләндерү юнәлешендә тәҗрибәләр ясый, поэзиянең терле жанрларында көчен сынап карый. 99988 Яшь шагыйрь татар әдәбиятын өр-яңа образлар, шигъри табышлар, өр-яңа шигъри алымнар алып килде. 99989 Яшь шагыйрь тәрҗемә өлкәсендә дә тырышып эшли. 99990 Яшь юксыл ( )– Башкортстан АССР ВЛКСМ өлкә комитеты бюросы карары белән чыга башлаган гәзит. 99991 Яшь язучыда иҗат дәрте кузгала. 99992 Я-Яха — Русия территориясеннән ага торган елга. 99993 त्रिमूर्ति, trimūrti IAST "өч кыяфәт") — өч һинд алласын берләштереп (Брахма-Тудыручы, Вишну-Саклаучы, Шива-Җимерүче), рухи нигез — Браһман — барлыкка килгән өч алланың бердәмлеге. 99994 元 — «түгәрәк акча, объект») — Кытай акча берәмлеге. 99995 剎那 chànà кебек Кытай сүзләре (Деванагари: क्षण kṣaṇa 'хәзерге мизгел') санскриттан алынган булган. 99996 新海誠 Синкай Макото) — япон сценаристы, режиссер, аниматор һәм сэйю. 99997 秦始皇, пиньинь Qín Shǐ Huáng; 259—210 еллар б. э. кадәр) - Цинь дәүләте башлыгы. 99998 紅星崑崙) — Кытайның башкаласы Пекинның 2016 елда оештырылган шайбалы хоккей клубы. 2016/2017 еллардан башлап Русиянең Континенталь хоккей лигасында чыгыш ясый. 99999 芥川 龍之介 Акутагава Рю:носукэ, 1892 елның 1 марты — 1927 елның 24 июле ) — япон язучысы, яңа япон әдәбиятына нигез салучы. 100000 만두?, 饅頭?) илләренең итле традицион ризыгы.